Vitae Homeri et Hesiodi in usum scholarum [Reprint 2016 ed.] 9783111351681, 9783110996982

Citation preview

KLEINE TEXTE FÜR VORLESUNGEN UND ÜBUNGEN HERAUSGEGEBEN VON HANS LIETZMANN 137

VITAE HOMERI ET HESIODI IN VSVM SCHOLARVM EDIDIT

VDALR1CVS DE WILAMOWITZ-MOELLENDORFF

NEUDRUCK

BERLIN VERLAG VON WALTER DE GRUYTER & CO. 1929

Vitam Homeri Herodoteam cum dudum aegre tulissem deficientlbus exemplis fere ignoran, nuper autem viderem ab AUeno com ceteris Homeri vitis editam esse imperitissime, e re duxi exili hoc libello comprehendere quae idonea existimarem seminarli philologici exercitationibus. nam et sermo vitae Herodoteae non uno nomine memorabilis est et comparata Alleni farragine discipuli ipsi cognoscent quid sit codicibus uti. denique carmina ab Herodoto ilio serrata veteris Ionum artis monumenta sunt quantivis pretii, nullum suavius Iresiona. quae ut recte aestimetur duo carmina aliunde sumpta in appendice proposui. Certamen, etsi apud Rzachium commode legi tur, ab Homeri vitis divelli non potest, commendatur autem eo, quod discipuli in fabulis de morte Hesiodi traditis discere possunt variis de eadem re traditis memoriis recte uti, quod philologi officium est non minus grave quam variis uti lectionibus. i taque quae hue pertinerent Certamini subieci. scribebam a. d. X I Kal. Ian. 1915. Dum haec prelis subiciuntur, Musei Rhenani vol. L X X I fasciculus primus editor, in quo A . Ludwich de primis X X V Herodoti capitibus verba facit. qui codices R V recte aestimavit et aliquot Alleni errores coarguit. sed mihi in Herodoti verbis nihil erat mutandum. Id. Iun. 1916.

VITA HERODOTEA Libellus quem exeunte ea aetate quam hellenisticam vocamus arrepta Herodoti persona ignotas homo concinna vit in multis saeculorum X I V et X V codicibus legi tur, sed Constantinopolim unum perrenerat eiemplum. saeculo nono carmina potissimum excerpsit subiunxitque vitae Hesychianae Suidas (S), qui apographo usus est interiore, sed et ipse pedestria ad arbitrium mutavit et lexicon eius ad nos pervenit male habitum. fidem in his excerptis unus mere tur Parisinus A (2626), quare ceteros neglexi. integri vitae codices ad unum rursus redeunt exemplar, descriptum ex archetypo iam peins habito, quod ex Iresiona maxime colligitur. intellexit autem Westennannus ceteris longe praestare Parisinum 2766, saec. X I V (R), cuius lectiones diligentissime excerptas in lectionnm Regiomontanarum indice aestivo 1897 proposuit A . Ludwich, nam qui eundem multosque alios excussit Th. Alien confusis librorum notis de Homeri sui vol. V. utilitate detraxit. ad R pari auctoritate accedit V(aticanus) 305, qui Herodotum cum Porphyrii quaestionibus Homericis et Heraclito coniunctum exhibet, mihi collatus a G. Wentzel. idem alios in usum meum contulerat, alium Maria Vogel, sed R et V sufficiunt, modo scias e ceterorum turba utrique complures esse comités, nisi stellula solitariam lectionem notât, pauca sunt a grammaticis Byzantinis emendata (ς), quae ad certum librum referre nihil attinet. R V íntegros proponere studui, nisi quod alterius utrius errores peculiares tacite abieci natos maxime inde quod archetypus antiquo more sy liabas finales non perscripserat. abieci etiam orthographica inutilia. ionismos dedi ab altero utro servatos, ίς etiam contra utrumque. ceteroquin dialecti incoila tantiam toleravi. vix est qnod moneam neglegenda fuisse carmina e vita excerpta quae in recentissimis Homeri codicibus leguntur.

'Ηρόδοτος Άλικαρναοεύς περί 'Ομήρου γενέσιος και ατρεκβστατον. Έπεί γαρ Κ6μ.η ή πάλαι ΑΙόλιώτις έκτίζετο, σονζλθον έν a&TiJt παντοδαπά Ιθνεα Ελληνικά και δή και έκ Μαγνησίης s ι Ήρ. δ Ά Χ . V τα&τωι ς

4 Κύμη om. V post ΑΙολ. ς

5 α&τώι V

4

VITA HOMERI

άλλοι τέ τίνες χαί Μελάνωπος ó Ί θ α γ έ ν ε ο ς τοδ Κρήθωνος, oò πολύφορτος, άλλα βραχέα τοδ. βίου Ι χ ω ν . οδτος δέ ό Μελάνωπος Ιγημεν èv τΐ)ι Κΰμηι θυγατέρα 'Ομδρητος, χ α ί αδτώι γίνεται έκ τα&της θ η λ υ τέκνον, ώι οδνομα τίθεται Κ ρ η 5 θ η ΐ δ α . χ α ί αδτός {«¿ν 6 Μελάνωπος χ α ί ή γονή αότοδ έτελευτησαν τόν βίον, την δέ θυγατέρα έπι'τρέπει άνδρί ώι έχρήτο μάλιστα, Κλεάναχτι [τώι] Ά ρ γ ε ί ω ι . (2) χρόνου $έ προϊόντος συνέβη την παιδα μιγεϊσαν άνδρί λ α θ ρ α ί ω ς έν γαστρί σχείν. τά μ,έν οδν πρώτα έλάνθανεν, έπεί δέ ήισθετο 6 Κλεάνα£ « ή χ θ ε τ ο τηι σύμφοροι χ α ί χαλεσάμενος τήν Κ ρ η θ η ί δ α χ ω ρ ί ς πάντων έν αΐτίηι μεγάλη ι είχεν έπιλεγόμενος την α'ισχόνην την προς τοδς πολιήτας. προβουλεόεται οδν περί αδτης τάδε · Ιτυχον οί Κυμαϊοι κτίζοντες τότε τοδ Έ ρ μ ε ί ο υ κόλπου τον μυχόν, χτιζομένοισι δέ την πόλιν Σμύρναν δθετο τό δνομα «5 Θηαεός, μνημείον έθέλων χαταστησαι τής έωυτοδ γοναιχός έπώνυμον· ήν γάρ α&τηι τοδνομα Σμύρνα, é δέ θ η σ ε ό ς ήν των τήν Κυμην χτισάντων, έν τοις πρώτοις Θεσσαλών άπό Ε ό μ ή λ ο ο τοδ 'Αδμήτου, χάρτα εδ Ι χ ω ν τοδ βίοο. ένταδθα όπεχτίθεται ó Κλεάναξ τήν Κ ρ η θ η ί δ α πρός Ίσμηνίην Β ο ι » ώτιον των άποίχων λελογχότα, δς έτόγχανεν αυτώι έών έταΐρος τά μάλιστα. (3) χρόνοο δέ προϊόντος έζελθοδσα ή Κ ρ η θ η ί ς μ ε τ ' άλλων γυναικών πρός έορτήν τινα έπί τδν ποταμόν τόνκαλοόμενον Μέλητα ήδη έπίτοκος οδσα τίχτει τον "Ομηρον, οδ τυφλόν ά λ λ α δεδορχότα, χαί τίθεται δνομα τώι παιδίωι Μελησιγένεα »5 ά π ό τοδ ποταμού την έπωνυμίαν λαβοδσα. τέως μέν οδν ή Κ ρ η θ η ί ς ήν παρά τ ώ ι ' Ι σ μ η ν ί η ι - προϊόντος δέ τοδ χρόνου έξή λ θ ε χ α ί άπό έργασίης χειρών ώρμημένη Ιτρεφε τό παιδίον χ α ί έωυτήν, άλλοτε π α ρ ' άλλων Ιργα λαμβάνουσα χ α ί έπαίδευε τόν π α ϊ δ α άφ' ών έδόνατο. (4) ήν δέ τις έν Σμόρνηι τούτον 3° τόν χρόνον Φήμιος τοδνομα, παιδας γ ρ ά μ μ α τ α χ ά ί την ά λ λ η ν μουσιχήν διδάσκων πασαν. ούτος μισθοδται την Κ ρ η θ η ί δ α , ών μονότροπος, έριουργήσαι αδτώι ειριά τινα, α π α ρ ά των 3 'Ομώρης nomen incredibile 4 «* χοίτης corr. "Wil 7 [τώι] Wil | Sé om. R 13 χόλπον V ' ιβ ¿μώνομον R | Σμΰρνη(ι) V ι8 άμ,ήλοο R 19 Ιομηνίην R V corr. ς | βιότο'.ο R ao ετοχβν R 24 παιδί V 26 Ιομηνίη R Ιομηνίω V corr. ς | τοδ om. R a8 έπαίδβοσε V i g ήδόνατο R

HERODOTEA

5

παίδων ές μισθόν έλάμβανεν. η δέ παρ' αδτώι είργάζετο πολλώι κόσμωι καί αωψροαόνηι πολλήt χρωμένη χαί τώι Φημ,έωι χάρτα ήρέσχετο. τέλος δέ προσηνέγκατο αυτή ι λόγους πείθων έωυτώι a υνοικεΐν, 5λλα τε πολλά λέγων οΓς μ tv ώιετο προσάζεσθαι xai Ιτι περί του παιδός, οίον ποιούμενος, χαί Zu 5 τραφείς χαί παιδεοθείς υπ' αυτού δξιος λόγο» Ιαται · έώρα γαρ τόν παίδα δντα συνετόν χαί κάρτα εόφυέα · Ιστ' άνέπεισεν αότήν ποιείν ταύτα. (5) ó παις δ! ήν τε φόσιν ϊγων άγαθήν, έπιμελίης τε χαί παιδεύσιος προσγενομένης αδτίχα πολλόν των πάντων υπερείχε, χρόνου δέ επιγενομένου άνδρούμενος ούδέν » του Φημίου έν τη ι διδασκαλίαι υποδεέστερος ήν. χαί ούτως ó μέν Φήμιος έτελεύτησε τόν βίον χαταλιπών πάντα τώι παιδί, ου πολλώι δέ ύστερον χαί ή Κρηθη'ις έτελεύτησεν, 6 δέ Μελησιγένης έπί τη ι διδασκαλίαι καθειστήκει, καθ' έωυτόν δέ γενόμενος μάλλον υπό των άνθρώπων Ιωράτο, χαί αυτού θωυμασταί καθειστήκεισαν οι τε έγχώριοι χαί των ξένων οί έσαπικνεόμεvot. έμπόριον γάρ ήν ή Σμύρνα χαί σίτος έξήγετο πολύς αυτόθεν, έχ της έπικειμένης χώρης δαψιλέως χάρτα έσαγόμενος ές αότήν. οί ουν ξένοι όκότε παύσαιντο των έργων άπεσχόλαζον παρά τώι Μελησιγένει έγκαθίζοντες. (6) ΤΗν δέ έν αυτοίς τότε χαί Μέντης ναύχληρος άπό των περί Λευκάδα τόπων, καταπεπλευκώς έπί σίτον εχων ναύν, πεπαιδευμένος τε άνήρ ως έν έκείνωι τώι χρόνωι χαί πολυΐστωρ' δς μιν Ιπεισε τόν Μελησιγένη μεθ' έωοτοΰ πλείν χαταλύσαντα τήν διδασκαλίαν, μισθόν τε λαμβάνοντα και τα j s δέοντα πάντα · [και] Ιτι τε χώρας και πόλιας θεήσασθαι δζιον είναι αύτώι εως νέος έστί. καί μιν οιομαι μάλιστα τούτοισι προσαχθηναι · ίσως γάρ καί τήι ποιήσει ήδη τότε έπενόει έπιθήσεσθαι. καταλύσας δέ τήν διδασκαλίαν έναυτίλλετο μετά τού Μέντεω χαί οπου έκάστοτε άφίκοιτο πάντα τά 3° έπιχώρια διεωρατο χαί ίστορέων έπυνθάνετο ' εικός Sé μιν [ήν] καί μνημόσυνα πάντων γράφεσθαι. ι μ,ιαθοός V 2 χοσμ-ίακ corr. Pauw 9 κροαγενό|χενος V ι6 είσαπιχν*ύ(χενοι R 17 ή om. V | πολλύς *R, an πολλές? | αϋτόθχ V ig παύαοιντο corr. "Wil 26 [χαί] Wil | ?tt τ« V Iti τó R Zu ς 27 eTvat Wil: εΐη 28 προαχθ. V 3» [ήν] "Wil

6

VITA HOMERI

(7) Άνακομιζόμενοι δέ έκ Τυρσηνίης *αί [της] Ίβηρίης άπικνέονται ές Ίθάκην * καΐ τώι Μελησιγένει συνέβη νοσήσαντι τους δφθαλμοός χάρτα δεινώς Ιχειν" και αότόν θεραπείης εΓνεκεν πλείν μέλλων ές την Λευκάδα καταλείπει ó Μέντης 5 παρά άνδρΐ φίλωι έωυτοό ές τά μάλιστα, Μέντορι τώι Ά λ κ ί ¡loo Ίθακησίωι, πολλά δεηθείς έπιμελίην Ι χ ε ι ν έπαναπλώσας δέ άναλήψεσθαι αδτόν. ó δέ Μέντωρ ένοσήλευεν αότόν έκτενέως· καΐ γάρ τοδ βίοο άρκεόντως είχε και ήκοοεν εδ ές δικαιοσυνην τε καΐ φιλοξενίην μακρώι μάλιστα τών έν Ιθάκη ι ίο άνδρών. ένταδθα σονέβη τώι Μελησιγένει τά περί Όδοσσέως έξιστορήσαι καΐ ποθέσθαι. οΓ μέν δή 'Ιθακήσιοι λέγοοσι τότε μιν παρ' έωοτοίς τοφλωθηναι · ώς δέ έγώ φημι τότε μέν υγιή γενέσθαι, δστερον δέ έν Κολοφώνι τοφλωθηναι. συνομολογοδσι δέ μοι καΐ Κολόφώνιοι τούτοις. (8) ó δέ Μέντης άναΐ5 πλέων έκ της Λευκάδος προσέσχεν ές τήν Ίθάκην και άνέλαβε τόν Μελησιγένεα· χρόνον τε έπί σοχνόν σομπεριέπλε'. αότώι, άπικομένωι δέ ές Κολοφώνα σονέβη πάλιν νοσησαντα τους όφθαλμους μή δόνασθαι διαφυγεΐν τήν νόσον, αλλά τοφλωθηναι ένταδθα. έκ δέ τής Κολοφώνος τυφλός έών άπικνέεται *> ές την Σμόρναν, και οδτως έπιχειρεΐ τήι ποιήσει. (9) Χρόνου δέ προϊόντος έν τήι Σμόρνηι δπορος έών του βίοο διενοήθη άπικέσθαι ές Κ ό μ η ν πορευόμενος δέ δια του "Ερμοο πεδίου άπικνέεται ές Νέον τείχος, ¿ποικίην Κομαίων • ώικίσθη δέ τοδτο τό χωρίον ύστερον Κόμης Ιτεσιν οκτώ. έν»5 ταδθα λέγεται αότόν έπιστάνΐα έπί σκοτεϊόν τι είπείν πρώτα τά Ιπεαρ τάδε Αίδεΐσθε ξενίων κεχρημένον ήδέ δόμοιο, οϊ πόλιν αίπεινήν, Κύμης έριώπιδα κοόρην, ναίετε, Σαιδήνης πόδα νείατον υψικόμοιο, ι [της] Westermann 4 Έλλαδα R | χαταλιπϊΐν corr. Wil 5 ίαοτώ V 6 έιαμελείην ί ο τά om. V 1 2 έωοτω V έωυτοδ R corr. ς 1 9 άπικνέεσθαι * R 20 έπεχείρει corr. Wil 34 χώρον V et sic deinceps 27 carmen in optima codicum classe E subiunctam legitar hymn is Hornerías 28 s o l 00 Κ | *ύμ-ης Pauw: κόμην | νύμφης Ιρατώπιδος εΐρης E 29 ααδήνης E : σαρ» δήνης I Σαιδηνή ορος Κόμης Steph. Byz. nimiium ΐάιοηνη, accentum ignoramus

HERODOTEA

7

άμβρόσιον πίνοντες δδωρ θείοο ποταμοΐο, "Ερμοο δινήεντος, δν άθάνατος τέκετο Ζεός. ή δέ Σαιδήνη δρος έστίν οπερκείμενον τοδ τε "Ερμοο ποταμοδ καί τοδ Νέοο τείχοος. τώι δέ σκοτεΐ ό'νομα ήν Τοχίος· άκο6σαντι δέ των έπέων Ιδοξεν αότώι δέξασθαι τόν άνθρωπον, ήλέησε γαρ αιτέοντα τυφλόν και έκέλεοσεν Ισιέναι τε αδτόν ές τό έργαστήριον και μετέξειν iτοδ έναρμόσας ές την ποίησιν 'Οδυσσέως τε έταϊρον φάς είναι, ποιήσας 'Οδυσσέα ¿ ς ές Τροίην Ιπλεε, Μέντορι έπιτρέψαι >s τόν οίκον ¿ ς έόντι 'Ιθακήσιων άρίστωι και δικαιο^άτωι* πολλαχήι δέ και άλλη ι της ποιήσιος τιμών αυτόν την Άθηναν, όπότε ές λόγον τινί καθίσταιτο, τώι Μέντορι οίκυίαν ποιεί, άπέδωκε δέ και Φημίωι τώι έαυτοΰ διδασκάλωι τροφεία και διδασκαλεία |ν τηι Όδυσσείηι, μάλιστα έν τοίσδε τοις Ιπεσι· 3° (α ΐ53· 4) 3 αότό&ι S: aiyzbv Herod | παίδων *Κ 5 «αρατίθβται *R reapατίθηοι Φ xal ψαρομαχίην om. V μ,οοβατραχομαχίαν S ex vita. Hesychiana 7 πτ in έπταπακτ. incertum V ίπτακάχχιον S ήθ-ιέπαχτος vita Hesychiana ίντεηάχτιον αίγα vita Prodi éictencsxtov Toup ad Hesychii glossam έπτάπίχτος ' ή ßaftctav ίχοοοα κόμ-ην (sc. αΐξ) 15 θαοματισταί R 23 έταϊρος *Κ »7 χαθίοτα^αι R χαθΐστηται V : corr. Westermann | οίχοίαν R ίίκοίην V

HERODOTEA

IS

κήρυξ δ' έν χερσίν κίθαριν περιχαλλέ' Ιθηκβν Φημίωι, δς τε πολλόν έκαίνοτο πάντας άείδων. καΐ πάλιν (α 155) αότάρ δ φορμίζων άνεβάλλετο καλόν άείδειν. Μέμνηται δέ καί τοδ ναοκλήροο μεθ 3 οδ έκπεριέπλεοσε και είδε πολιάς τε πολλάς και χώρας, ώι δνομα ήν Μέντης, εν τοις Ιπεσι τοΐσδε Μέντης Άγχιάλοιο δαΐφρονος εδχομαι είναι οίος, άτάρ Ταφίοισι φιληρέτμοισιν άνάσσω. άπέδωκε

χάριν

και Τοχίωι

τώι

σκοτεΐ,

δς

(α 180. 81)

έδέξατο αοτόν

έν τώι Νε'ωι τείχει προσελθόντα πρός τό σκοτείον, έν τοις επεσι καταζεόζας έν τηι Ίλιάδι τοΐσδε (Η 2 1 9 ) Αίας δ' έγγόθεν ή λ θ ε φέρων σάκος ήότε πόργον χάλκεον έπταβόειον, δ οί Τοχίος κάμε τεόχων, σχοτοτόμων δχ' άριστος,

Γ Ύληι

ενι οικία ναίων.

(27) Ά π ό δέ της ποιήσιος ταύτης εοδοκίμ^ι [ήδη] "Ομηρος περί τήν Ίωνίαν, και ές τήν Ε λ λ ά δ α ήδη περί αδτοο λόγος άνεφέρετο, και [οίκέων δέ έν τηι Χίωι καΐ εόδοκιμεων περί τήν ποίησιν] άπικνεομένων πολλών πρός αότόν σονεβούλεοον οί έντογχάνοντες

[τώι Όμήρωι] ές τήν Ε λ λ ά δ α

άπικέσθαι -

δ

δέ προσεδέξατο τόν λόγον καΐ. κάρτα έπεθόμει άποδημήσαι. (28) κατανοήσας δέ ou ές μέν

ν Αργος

πολλαΐ και μεγάλαι

(οί) εΐεν εολογίαι πεποιημέναι, ές δέ τάς 'Αθήνας 6ο, έμποιεΐ ές τήν ποίησιν ές μέν τήν Ίλιάδα τήν μεγάλην Έ ρ ε χ θ έ α μεγαλόνων έν Νεών καταλόγωι τά Ιπεα τάδε ( Β 5 4 7 ) δήμον Έ ρ ε χ θ ή ο ς μεγαλήτορος, δν ποτ' Ά θ ή ν η θρέψε Διός θογάτηρ, τέκε δέ ζείδωρος ápoopa. και

τόν

στρατηγόν

αοτών

Μενεσθέα

αίνέσας

ώς

πάντων

εϊη δριστος τάξαι πεζόν στρατόν καΐ ίππότας έν τοΐσδε τοις επεσιν είπε ( Β 5 5 7 ) 2 ts vix tolerandum | Φ. 8ς ηειίε icapà μνηοτήραιν άνάγχηι Homer. 4 ήτοι b Horn, α (αότάρ 6 Horn. $ 266) 5 εμκερ. R 6 τ* om. *R 1 1 τείχει om. * R 16 [ήδη] del. ç 17 τήν V : τε R 18 αναφέρεται V | xa't olxéaiv V χατοιχέων R [οίχε'ων—ποίησιν] Wil. alius recensionis sunt 19 πρός αότόν om. ς ao [τώι Ομήρωι] W i l αδτώι t 23 (οί) Wil 30 είπα ς *R

ι6

YITA HOMER!

των αυθ' ήγεμόνεο' (οίος) Πετεώο Μενεσθεύς. τώι δ' οδπω τις όμοιος έπιχθόνιος γένετ' άνηρ κοσμήσαι ίππους τε και άνέρας άσπιδιώτας (Β 562—54). Αίαντα δέ τόν Τελαμώνος και Σαλαμινίους εν Νεών κατα5 λόγωι Ιταζε προς 'Αθηναίους λέγων ώδε* Αίας δ' έκ Σαλαμίνος δγεν δοοκαίδεκα νηας, στήσε δ' δγων tv' 'Αθηναίων ίσταντο φάλαγγες. (Β 567—58) ές δε την Όδόσσειαν τάδε έποίησεν, ως 'Αθηνά ές λόγους έλθοΰσα τώι Όδοσσεί ές την 'Αθηναίων πόλιν άπίκετο τιμώσα ίο ταύτην των ίλλων πόλεων μάλιστα, ικετο δ' ές Μαραθώνα καί ευροχόρους ές 'Αθήνας, δϋνε δ' Έρεχθήος ποκινόν δόμον. (η 80. 81) (29) έμποίήσας δέ ές την ποίησιν ταύτα καί παρασκεοασάμενος ές Ελλάδα ποιήσασθαι [βουλόμενος] τόν πλουν •s προσίσχει τηι Σάμωι. Ιτοχον δέ οί έκεΐσε τόν τότε καιρόν άγοντες έορτην Άπατοόρια, καί τις των Σαμίων Ιδών τόν "Ομηρον άπιγμένον, πρότερον αότόν όπωπώς έν Χίωι, έλθών ές τους φράτορας διηγήσατο έν έπαίνωι μεγάλωι ποιεόμενος αυτόν, οι δέ φράτορες έκέλεοον αγειν αυτόν, δ δέ έντυχών τώι 20 Όμήρωι έλεζεν · ω ξένε, Άπατοόρια άγουσης τϊ)ς πόλιος καλουσί σε οί φράτορες οί ήμέτεροι συνεορτάαοντα. ó δέ "Όμηρος Ιφη ταύτα ποιήσειν καί ήιει μετά τοδ καλέσαντος. (30) πορεοόμενος δέ έγχρίμπτεται γυναιξί Κουροτρόφωι θυοόσαις έν τηι τριόδωι. ή δέ ιέρεια είπε πρός αυτόν δυσχεράνασα »5 τηι όψει· άνερ, από των ιερών, ó δέ "Ομηρος ές θομόν τε Ιβαλε το ρηθέν χαί ήρετο τόν δγοντα, τίς τε είη ó φθεγξάμενος και τίνι θεών ιερά θόεται. δ δέ αυτάκ διηγήσατο, δτι γυνή είη Κουροτρόφωι θόοοσα. δ δέ άκουσας λέγει τά Ιπεα τάδε* Κλΰθι μοι εόχομένωι Κουροτρόφε, δός δέ γυναίκα τηνδε νέων μέν άνηνασθαι φιλότητα καί ευνήί», ι (οίός) ς 7 οτη RV corr. ς 8 Όδοβαείην corr. ς ίο ; πόλεων R πολλώι V 11 ε&ροάγοιαν Άθήνην Homerus 14 [βοολ.] Wil »8 τά !π>α τάδε *R τάδε τά i. V ag—ρ. 17 a adfert Athen. XTTT 592, esse ix τών είς "Ομηρον αναφερομένων quibus aliquando usum esse Sophoclem ag χλό» |ud εϋχομένοο A th. 30 άπανήνασθ·αι S (inde jUv om. codd. praeter A) άναίνβαθαι Ath.

1/

HERODOTEA

δ' έπιτερπέσθω πολιοκροτάφοισι γέρουσιν, ών ωρη {lèv άπήμβλυνται, θομός δέ μενοιναι. (31)

έπεί

δέ ήλθεν

Ις

την φρήτρην και

του

οί'κοο έ'νθα

δή έδαίνοντο έπί τον ουδόν ε στη, o? μεν λέγοοσι καιομένοο πυρός έν τώι οί'κωι, οι δέ φααι τότε έκκαϋσαι σφας, έπειδή "Ομηρος τά έ'πεα ε ι π ε ν 'Ανδρός (lèv παίδες στέφανος, πύργοι δέ πόληος, ίπποι δ' αυ πεδίου κόσμος, νήες δέ θαλάσσης· χρήματα δ' αυξει οίκον, άτάρ γεραροί βασιληες ημενοι είν άγορήι κόσμος λαοίσιν όράσθαι. αίθομένοο δέ πυρός γεραρώτερος οίκος ΐδέσθ·αι. έσελθών

δέ

και

κατακλιθείς

έδαίνυτο

μετά

των

φρατό-

ρων, και afkòv Ιτίμων και έν θώυματι ειχον. και

τότε

μέν

τήν

κοίτην

α'οτοδ έποιήσατο

"Ομηρος,

(32) τηι δε έσαόριον άποπορευόμενον ιδόντες κεραμέες τίνες κάμινον

έγκαίοντες

κεράμου λεπτού προσεκαλέσαντο

αυτόν

πεπυσμένοι δτι σοφός εΐη, και έκέλευόν σφιν άεϊσαι, φάμενοι δώσειν αυτώι το5 κεράμου καί· 8 τί αν áXXo Ιχωσιν.

ó δέ

"Ομηρος άείδει αυτοϊς τα έ'πεα τάδε, â καλείται Κάμινος. Ε'ι μέν δώσετε μισθόν άοιδής, ώ κεραμήες, δεϋρ' αγ' Ά θ η ν α ί η και υπέρσχέθε χείρα καμίνου, ευ δέ μελανθεϊεν κότυλοι και πάντα κάναστρα, φρυχθηναι τε καλ$ς και τιμής ώνον άρέσθαι, πολλά μέν είν άγορήι πωλεόμενα πολλά δ' άγυιαίς, πολλά δέ κερδήναι, ήμίν δ' ήδέως σφιν άεϊσαι. ην δ5 έπ' άναιδείην τρεφθέντες ψεύδε' αρησθε, 2 ώρη Herod οδραί S et Eustath. 1968, 41 ίσχύς A t h . | άκημιβλόνεται V 3 ήκεν S ήνθεν * R 7 — 1 1 aliam carminis recensionem exhibet Certamen 7 δέ τε R τ ί V 8 8' αδ πεδίου Certamen: î ' έν πεδίωι Her, scribarum yitium arguii θαλάσσης (θ-αλάσσαι; S) 10 άγορής * R | λαοίσιν Ruhnken: τ' δλλοισιν ι 6 ένεγκάοντες * R έγχάρντες V εγκαίοντες S ς ί ο άοιδής ώ S άειδήσω R άείοω ώ V 21 ύπέρσχε&ε S όπερσχέγε R δτεερέχε γε V 22 μελανθ·εΐεν Her μαρανθ. S περανθ·. Pollux μάλ' ίρά H e r κάναστρα Pollux Χ 8 j τά δέ κάναστρα τοδ ποιήσαντος τοός Κεραμέας, οδς τίνες Ήσι'όδα« προανε'μουσ ι ν λέγει γ ο δ ν εδ δέ περανθ·εΐεν κότυλοι καΐ πάντα κάναστρα. Latet autem fortasse ignotum vasculi ngmen sub μαλιρα 23 ώνον άρέσθ·αι Her δναρ έλέσβ-αι S 24 άγοιαΐς S εν άγιηαΐς H e r 25 δ' ήδέως W i l δέ δή (δ' äv *R) ώς | σφιν άεϊσαι S αφι νοήσαι H e r 26 ψεύδη S R de W i l a m o w i t z - M o e l l e n d o r f f , Vitae Homeri et Hesiodi

2

! 8

VITA HOMERI

συγχαλέω δή Ιπειτα καμίνων δηλητ^ρας Σ6ντριβ5 όμως Σμάραγόν τε και νΑσβετον ήδέ Σαβάχτην Ώμόδαμόν θ', δς rîJtSe τέχνη t κακά πολλά πορίζει · t πείθε ποραίθουσαν και δώματα · oòv δέ κάμινος πάσα κυκηθείη, κεραμέων μέγα κωκυσάντων. ώς γνάθος ίππείη βρόχει βρ&κοι δέ #άμινος πάντ' Ιντοσθ' αότής κεραμήϊα λεπτά ποουσα. δευρο χαί Ήελίοο θυγατερ, πολυφάρμακε Κίρχη, άγρια φάρμακα βάλλε, κάκου δ' αυτούς τε και Ιργα · δεόρο δέ και Χειρών άγέτω πολέας Κενταύρους, οΧ θ ' Έρακλήος χείρας φόγον οι τ' άπόλοντο · τόπτοιεν τάδε Ιργα κακώς, πίπτοι δέ χάμινος. αυτοί δ' οίμώζοντες όρώιατο Ιργα πονηρά, γηθήσω δ' δρόων αυτών κακοδαίμονα τέχνην. δς δέ χ ' ϋπερκυψηι, περί τούτου ìtàv τό πρόσωπον φλεχθείη, ώς πάντες έπίστωντ' αβπμα ρέζειν. (33) Παραχειμάζων δέ έν τηι Σάμωι ταΐς νουμηνίαις προσπορεοόμενος πρός τάς οικίας τάς εόδαιμονεστάτας έλάμβανέ τι ¿ειδών τα Ιπεα τάδε, α καλείται ΕΙρεσιώνη, ώδήγουν δέ αυτόν και συμπαρησαν άεί των παίδων τινές τών έγχωρίων δώμα προσετραπόμεσθ' ανδρός μέγα δυναμένοιο, δς μέγα μέν δύναται, μέγα δέ βρέμει όλβιος alee * αόταί άνακλίνεσθε θυραι* Πλούτος γαρ ϊσειαι πολλός, συν πλοότωι δέ χαί Εόφροαύνη τεθαλυΐα Ειρήνη τ' αγαθή· δσα δ' αγγεα, μεστά μέν είη, χυρβασίη δ' aisì μάζης κατά καρδόπου ίρποι. ι βυγχαλέοι; *V | καμίνων S χαμίνωι Her 3 σόντριβ' 6μοομάραγον Her αονιρίψαι σμάραγον S | αοβετον S *V (?) äqjUatov Her | οαβάχτην S γ ' δβαχτον V γ ' δμαχτον R 4 ^eî&e Her (ad πέρθ·« de V nihil aotat Wentzel) οτειλαι S πέρθ-ε Scaliger πρηθε Portus, an οτεΐβ» ? β βρόχοι om. S 7 εντοαθεν S | αδτοό V 8 ήελίοιο S | θ·ογάτηρ R 8—14 alter poeta inserait ί ο πολλούς S 13 íúirtot S Κ πίπτοι V | χάμινος S χάμινον Her 15 δπερχόψει Herod -ψει vel -ψοι S corr. in Suida ς | τοότοο S ταότην R ταδτα V «6 φλβχθηι ίπως S φλεγχείη * R | επίσταντ' V 18 οΐχίας τών ίπιφανεατάτων S 33 δύναται Her: άοτεΐ S 34 επεισι S 35 πολός S 37 χαρβαία Her χορχαίη S : corr. "Wil | χαρδόποο Ιρποι μάζα Her δόρποο. ερπεο μάζα S corr. W i l

HERODOTEA

19

νυν (lèv κριθείην ε&ώπιδα σησαμόεσσαν τοδ παιδός δέ γυνή κατά δίφρακα βήσεται ομμιν, ήμίονοι δ' δ£οοσι κραταίποδες ές τόδε δώμα. αοτή δ' ίστόν όφαίνοι έπ' ήλέκτρωι βεβαοΐα. 5 νεδμαί toc νεδμαι ένιαόσιος ωστε χελιδών. εστηκ' έν προθόροις ψιλή πόδας, άλλα φέρ' αίψα· υπέρ σε τ'Ωπόλλωνος, ώ γύναι τι δός· εί μέν τι δώσεις " εί δέ μή, οόχ έστήζομεν ΙΟ οό γαρ συνοικήσοντες ένθάδ' ήλθομεν. ήιδετο δέ τα £πεα τάδε έν τήι Σάμωι έπΐ πβλύν χρόνον υπό των παίδων, δτε άγείροιεν έν τηι Ιορτήι τοδ 'Απόλλωνος. (34) 'Αρχομένου δέ τοδ Ιαρος έιιίε^είρησε πλείν "Ομηρος ές τάς ' Α θ ή ν α ς έκ τής Σάμοο καΐ άναχθείς μετά τίνων έγχωρίων άπηνέχθη ές τήν ν Ιον, και ώρμίσθησαν ou κατά πόλιν αλλ' έπ' άκτής. σονέβη δέ τώι Ό μ ή ρ ω ι καταίπλέοντι αρξασθαι μαλακώς Ι χ ε ι ν έ^βάς δ' έκ τοδ πλοίου έχοιμάτο επί τής κοματωγής άδυνάτως Ιχων. πλείους δέ ήμέρας όρμοόντων αότών δι' άπλοΐην χαταβαίνοντες αΐεί τίνες τών έκ τής πόλιος άΐΐΐείσχόλαζον παρά τώι Όμήρωι και έν θωύματι « είχον αότόν ακοόοντες αοτοδ. (35) ιών δέ ναοτέων καΐ τών έ χ τής πόλιος τινών ήμένων παρά τώι Όμήρωι κατέπλωσαν παίδες άλιήες (ές) τόν τόπον και έκβάντες έχ τοδ ακατίοο προσελθόντες πρός αότόν τάδε εΐπον ' άγετε ω ξένοι, έπακοόσατε ήμέων, αν δρα δόνησθε διαγνώναι ασσ' αν ομίν εϊπωμεν. καί »5 τις τών παρεόντων έχέλεοε λέγειν, οΐ δέ είπαν* ημείς αααα εΐλομεν κατελίπομεν' α δέ μή ειλομεν φέρομεν. οΐ δέ φασι μέτρωι ειπείν αότοός* ασσ' ελομεν λιπόμεαθα* S δ' οόχ ελομεν φερόμεσ&α. ι ora. Her, deest 'hodie c o q u a t ' Wil 3 δίφρ πέτρας, καί έλεγεϊα έπί τώι μνήματι έπιγέγραπται · 3 »ίχωρισμίνα coad. cori, ς, sed displicet 7 παραίνβσις : corr. Porson 1 0 extant vaticinia cum ea quae Paus, legit tum portentorum interpreta tiones, quas non legit 1 5 del. Amasaeus 31 te post Ήσιόδοο codd. praeter Leid., inseruerunt qui μνήμα ad Naupactium referebant sepulcrum

54

VITA HESIODI ν Ασκρη

μεν πατρίς πολολήϊος, άλλα θανόντος

¿στέα πληξίππων γη Μινυών κατέχει Ησιόδου, τοδ πλείστον έν Ε λ λ ά δ ι κδδος όρεΐται ανδρών κρινομένων έν βασάνωι σοφίας.

s

ΐ3· PLVTARCHI de v i t a H e s i o d i

testimonia

ι Sept. Sapientum Conviv. 162 b. Solo verba facit » Μιλησίου γάρ, ώς Ιοικεν, άνδρός, ώι ξενίας ó Ησίοδος έκοινώνει και διαίτης έν Λοκροΐς, τη ι τοδ ξένου θογατρί κρύφα συγγενομένου και φωραθέντος, ύποψίαν εσχεν, ώς γνοός άπ' άρχης και σονεπικρύψας τό άδίκημα, μηδενός ών αίτιος, όργης δέ καιρώι καΐ διαβολή ι περιπεσών άδίκως. άπέκτειναν γαρ »5 αυτόν ο! τής παιδίσκης αδελφοί περί τό Λοκρικόν Νέμειον ένεδρεύσαντες. καΐ μετ' αότοδ τον άκόλουθον, ώί Τρωίλος ήν ό'νομα. των δέ σωμάτων εις τήν θάλασσαν ώσθέντων τό μέν τοδ Τρωίλου είς τόν Δάφνον ποταμόν εξω φερόμενον έπεσχέθη πίρικλύστωι χοιράδι μικρόν υπέρ τήν θάλασσαν άνεχούσηι, » και μέχρι νδν Τρωίλος ή χοιράς καλείται · τοδ δ' Ησιόδου τον νεκρόν εόθυς άπό γης υπολαβοδσα δελφίνων αγέλη πρός τό Τ ί ο ν έκόμιζε και την Μολυκρίαν. έτύγχανε δέ Λοκροίς ή των Τ ί ω ν καθεστώσα θυσία και πανήγυρις, ην δγουσιν Ιτι νδν περιφανώς περί τον τόπον έκείνον. ώς δ' ώφθη προσ25 φερόμενον τό σώμα, θαυμάσαντες, ώς εικός, έπΐ την άκτήν κατέδραμον και γνωρίσαντες έ'τι πρόσφατον τόν νεκρόν, απαντα δεύτερα τοδ ζητείν τόν φόνον έποιοδντο δια την δόξαν τοδ 'Ησιόδου, και τοδτο μέν ταχέως Ιπραξαν ευρόντες τους φονείς · αυτούς τε γάρ κατεπόντισαν ζώντας και την ο'ικίαν κατέσκαψαν. ι Paus. 38, io allatis e Callippo Corinthio Chersiae poetae vereibus τούτοι) τοό Xepoíoo xal έπίγραμμα oí Όρχομένιοι τό έπΐ τω ι Ήοιόδοο τάγιυι μνημονεέοοαιν ι ο èx. b Ήσ. trai. Wil 23 ιών 'Ριείων Reiste (ini) τών ^ίων Wil

PLVT ARCHI TESTIMONIA

έτάφη δ' ó Ησίοδος πρός τώι Νεμείωι, τόν δέ τάφον οί πολλοί των ξένων οδκ ίσασιν, άλλ'« άποκέκρυπται ζητούμενος υπ' 'Ορχομενίων, ως φααι, βουλομένων κατά χρησμόν άνελέσθαι τά λείψανα και θάψαι παρ' αυτοϊς. 2 de sollertia animalium 969 e · aliquem

canis

sollertia

detectum

postquam caedis auctorem esse

narravit.

ταότά

δέ

και τόν Ησιόδου χόνα τοδ σοφού δρασαι λέγουσι τοός Γαν&χτορος έζελέγξαντα τοδ Ναυπακτίοο παίδας, όφ' ου δ Ησίοδος άπέθανεν. 3 Sympos. quaest.

V

2 6 7 4 ' inter ε ω λ α π ρ ά γ μ α τ α

habet

τάζ Άμφιδάμαντος τοδ Χαλκιδέως ταφάς, έν αίς "Ομηρον και Ήσίοδον ίστοροδσιν Ιπεσι διαγωνίσασθαι. 4 Sept. Sapient, conviv.

153' ·

Periander narrat ά κ ο ΰ ο μ ε ν

ότε *ai πρός τάς Άμφιδάμαντος ταφάς είς Χαλκίδα των τότε σοφών οί δοκιμώτατοι ποιητάΐ συνηλθον. ήν δέ ó Ά μ φ ι δάμας άνηρ πολεμικός και πολλά πράγματα παρασχών Έρετριεδσιν έν ταΐς περί Ληλάντοο μάχαις Ιπεσεν ΙπεΙ δέ τά παρεσκευασμένα τοις ποιηταΐς Ιπη χαλεπήν και δόσκολον έποίει την κρίσιν διά τό έφάμώλον, η τε δόξα των άγωνιστών ['Ομήρου και Ησιόδου] πολλήν άπορίαν μετά αίδοδς τοις κρίνουσι παρείχεν, έτράποντο προς τοιαύτας έρωτήσεις, καί προδβαλε μέν, δς φασι, Λέσχης· Μοδσα μοι Ιννεπ' έκεινα, τά μήτ' έγένοντο πάροιθεν, μήτ' Ισται μετόπισθεν23 del Wil 35 «ρηοί con. Wil Plutarchus ipse in commentario Operam (schol. 643) Amphidamantìs mentionem interpolatam esse credidit, totamque de certamine et tripode fabulam commenticiam esse, refutatam nimirum temporibus Amphidamantìs; constabat ei τόν Άμς Suid. ίνα xai Et. ώς δν Plut. Schol.

CHELIDONISMVS RHODIVS

57

έξηρτηνται δέ των θαλλών αϊ ώραι (videntur ώραΐα, άκρόδρυα, ita vocari). Pausanias grammaticus apud Eustathium ad X 494 et Suidam είρεσιώνη· Φαλλός έλαίας έστεμμένος έρίωι προσκρεμαμένοος εχων διαφόρους έκ γης καρπούς· τούτον έκφέρει s παις αμφιθαλής και τίθησι πρό θυρών του 'Απόλλωνος ίεροδ έν τοις Πυανεψίοις. sequitur aetion a Theseo repetitum. ήγον δέ Ιίσθ' 2τε ταύτα και έπί άποτροπηι λιμοδ (λοιμών Suid.). ήιδον δέ παίδες ουτω ε I ρ ε σ. — 5ιαθεύ δη t. μετά δέ τήν έορτην Ι£ω άγρών (των άγρ. Suid. non intellegitur. dicitne Agras?) » τιθέασι παρά τάς θύρας. Κράτης δέ έν τώι περί τών Άθηνησι θυσιών άφορίας ποτέ κατασχούαης την πόλιν θαλλόν καταστέψαντας έρίοις ίκετηρίαν άναθεΐναι τώι ΆπόΧλωνι. Etym. Genuin, e rhetorico, είρεσιώνη describitur, προετίθετο δέ ικεσία έκείνηι τήι ήμέραι ψ οί περί Θησέα σωθηναι δοκοδσι, is καταχύσματα δέ καΐ κύλικα οινοο κεκραμένην καταχέοντες αότης έπιλέγουσιν ε ί ρ ε σ . · — κ α θ ε ύ δ η ι . secuntur alia quae ad Lycurgum redeunt, omitto inutilia grammaticoram excerpta. Clemens Alex. Str. IV 2, 7, 3 έπιφωνεΐν είώθεσαν 'Αθηναίοι είρεσ. — άναψήσασθαι. »

Ι5·

CHELIDONISMVS

RHODIVS

Athen. V i l i 3Óob e Pamphilo και χελιδονίζειν δέ καλείται παρά 'Ροδίοις άγερμός τις άλλος, περί ου φησι Θέογνις έν β' περί τών έν 'Ρόδωι θυσιών γράφων ούτως · 'είδος δέ τι του 2s άγείρειν χελιδονίζειν 'Ρόδιοι καλοϋσιν, δ γίνε^ι τώι Βοηδρομιώνι μηνί. χελιδονίζειν δέ λέγεται διά τό είωθός έπιφωνεΐσθαι ήλθ\ ήλθε χελιδών '•Λαλάς ώρας άγουσα και καλούς ένιαυτούς, έπί γαστέρα λευκά, sa s. Tractarunt Hennann Elem. 461, Bergk carni, pop. 41, Usener Altgr. Veisbau 82

3°

CHELIDONISMVS RHODIVS

58 s

χ ή π ί ν ώ τ α ^ιέλαινα, π α λ ά θ α ν pò" π ρ ο κ ΰ κ λ ε ι έκ π ί ο ν ο ς οίκου οΐνοο τε δ έ π α σ τ ρ ο ν τυροδ τε κ ά ν υ σ τ ρ ο ν .

»

και πάρωνα χελιδών κ α ι λ ε κ ι θ ί τ α ν οί>κ ά π ω θείται.

π ό τ ε ρ ' άπίωμ,ες ή λ α β ώ μ ε θ α ;

εί μ.έν τ ι δ ώ σ ε ι ς * ε ! δέ μ,ή, ο ϋ κ έάσομ.εν, ή τάν θ ό ρ α ν φέρωμ,ες ή τ ό ΰ π έ ρ θ ο ρ ο ν , '5

ή τάν γ υ ν α ί κ α τ ά ν Ι σ ω

καθημ,έναν.

μακρά μ4ν Ι σ τ ι , ρ α ι δ ί ω ς μ,ιν ο ι σ ο μ ε ς . ά λ λ ' ε'ι φ έ ρ η ι ς τι, [ΐέγα δ ή τι φ έ ρ ο ι ς . ά ν ο ι γ ' , άνοιγε τ ά ν θ ό ρ α ν χ ε λ ι δ ό ν ι · oò γαρ γ έ ρ ο ν τ έ ς έσμ-εν, ά λ λ α

παιδία.

" τόν δέ ά γ ε ρ μ ό ν τ ο ΰ ι $ ν κ α τ έ δ ε ι ξ ε π ρ ώ τ ο ς Κ λ ε ό β ο υ λ ο ς έ Λ ί ν δ ι ο ς έν Λ ί ν δ ω ι χ ρ ε ί α ς γ ε ν ο μ έ ν η ς σ υ λ λ ο γ ή ς

χρημάτων.'

5 κήπΐ • . . μέλαινα Epitoma, xàitl. . . μέλανα cod. 6 ob προχοχλεΐς corr. Hermann g τοροδ Epit. τορώ cod. ί ο πόρων placenta e srmila facta, nihili Bergkii χαχορώνα = xanópiov (Athen. Ι Π 113 d aetatis Romanae) aut xaì itópva (cf. Hesych.), metrum respuit τρρών . . . χαπορων Ahrentis 1 3 lege &άοβμες i 6 lege viv 1 7 άλλ' el W i l : äv δή. metrum ostendit aut addendum esse aliquid aut tollendum. cf.