Sancti Ephraem Syri: Hymni et Sermones 9781463232641

Citation preview

Sancti Ephraem

Syriac Studies Library

208

Sériés Editors Monica Blanchard Cari Griffïn Kristian Heal George Anton Kiraz David G.K. Taylor

The Syriac Studies Library brings back to active circulation major reference works in the field of Syriac studies, including dictionaries, grammars, text editions, manuscript catalogues, and monographs. The books were reproduced from originals at The Catholic University of America, one of the largest collections of Eastern Christianity in North America. The project is a collaboration between CUA, Beth Mardutho: The Syriac Institute, and Brigham Young University.

Sancti Ephraem Syri

Hymni et Sermones

Volume 3 Edited and Translated by

1 2011

gorgias press

Gorgias Press LLC, 954 River Road, Piscataway, NJ, 08854, USA www.gorgiaspress.com Copyright© 2011 by Gorgias Press LLC Originally published in 1882 All rights reserved under International and Pan-American Copyright Conventions. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, scanning or otherwise without the prior written permission of Gorgias Press LLC.

2011

1 ISBN 978-1-61143-590-0

Digitized by Brigham Young University. Printed in the United States of America.

Series Foreword

This series provides reference works in Syriac studies from original books digitized at the ICOR library of The Catholic University of America under the supervision of Monica Blanchard, ICOR's librarian. The project was carried out by Beth Mardutho: The Syriac Institute and Brigham Young University. About 675 books were digitized, most of which will appear in this series. Our aim is to present the volumes as they have been digitized, preserving images of the covers, front matter, and back matter (if any). Marks by patrons, which may shed some light on the history of the library and its users, have been retained. In some cases, even inserts have been digitized and appear here in the location where they were found. The books digitized by Brigham Young University are in color, even when the original text is not. These have been produced here in grayscale for economic reasons. The grayscale images retain original colors in the form of gray shades. The books digitized by Beth Mardutho and black on white. We are grateful to the head librarian at CUA, Adele R. Chwalek, who was kind enough to permit this project. "We are custodians, not owners of this collection," she generously said at a small gathering that celebrated the completion of the project. We are also grateful to Sidney Griffith who supported the project.

I M P R I M A T U R .

Opus quod inscribitur : Sancii Ephrœrn Syri tìymni et Sermones, quos e codicibus Londinensibus, Parisiensibus, Dubliniensibus, Mausiliensibus, Romanis et Oxoniensibus deseriptos, edidit. latinitate donavit, vari-is lectionibus instruxit, noti s et prolegom-enis iliustravit THOMAS JOSEPHUS L A M Y , SS. D. N. Prœlatus Domesticus, Eccl. cat-h. Namurc. Can. lion.. S. Theol. Jìoct., Ord. Leop. Eques, Academ,. Regiœ Brux. et, Panormit. ac fìelig. Cath. Rom. Socius, Sr Script, et Lingg. Semit. in Universit. cath. Lovan. Prof. Ord., et Coli. Mar.

Ther. Prœses,

ex auctoritate

Eminentissimi Cardinalis Archiepiscopi

Mechliniensis et legum Academiarum praescripto recognitum, quum fidei aut bonis moribus contrarium nihil continere visum fuerit imprimi potest. Datum Lovanii, die 8 Decembris 1889.

i.

B.

ABBELOOS,REGT.

UNIV.

LITTERS

AD

AUCTOREM

SANCTITATIS

SUM

MISS/E

POST

EDITUM

PRIMUM

TOMUM.

LEO PP. XIII. Dilecte Fili, Salutem et Apostolicam Benedictionem. Acceptissimum habuimus, Dilecte Fili, munus prioris voluminis ineditoruin operam Sancti Ephrsem a te nobis oblatum, quo thesaufum auxisti doctrinse

a sanctis

Patribus

Ecclesia? relictum. Et id quidem

peropportune prorsus ad luec tempora ; quae pertubata volvuntur ubique a coacervatis prateritarum omnium aetatum erroribus, et foedata a colluvione vitiorum

inde manantium. Nam

Edesseni

Diaconi scripta, in Occidente non minus quam in Oriente celebrata , non

solum

aptissima

praedicabantur a sancto Gregorio

Nysseno conterendis antiquis, coaequalibus et futuris haeresibus,sed ipsa indole et varietale sua sunt ejusmodi, ut diversis hominum conditionibus et adjunctis accomodata, roborent fidem, cupiditates coerceant, regant mores, ingerant humilitatem, caritatem succenTOM. HI.

**

VI

dant, animos ad virtutem informent : unde factum esse scimus ut olim compluribus in Ecclesiis. post Sacras Scripturas, opera Sancti Ephraem publice legi solerent. Commendandum itaque summopere ducimus, te genuinas sancti Doctoris lucubrationes adhuc in accuratissimis quoque editionibus desideratas , omni studio conquirere et vulgare, tum in Ecclesiae decus, tum in spirituale fìdelium emolumentum. Tibique ominamur, ut copiosissime tuo labore assequaris utilitatem, alias e publica eorumdem scriptorum lectione speratam ; inceptoque tuo Deum propitium omnino precamur. Cujus interim favoris auspicem Apostolicam Benedictionem paternae nostras benevolentiae pignus, tibi, Dilecte Fili, peramanter impertimus. — Datum Romae apud S. Petrum die 17 Julii 4882. Pontificatus Nostri Anno Quinto.

s. LEO PP. XIII.

E M I N E N T I S I M O

A C

R E V E R E N D I S S I M O

S. R. E. CARDINALI

PETRO

LAMRERTO ARCHIEPISCOPO MECHLINIENSI,

EMINENTISSIME

GOOSSENS PIUMATI BELGII.

PRINCEPS,

Operi undecim abhinc annis suscepto finem impositurus, e tua in collegium S. R. E. Cardinalium assumptione occasionem nactus sum, ut, sicut tota nostra Academia tibi ex corde gratulata est, ita ego, quantum sin it mea tenuitas, tibi gratulabundus offerrem mei suavis doctrinae ab api syra e floribus Orientis collectum, teque

Vili

auspice tertius tomus operum S. Ephrsem Syri ineditorum e prelo exiret et tuo patrocinio nobilitatus in publicum prodiret. Quod ut facerem plura suadebant. Etenim primus qui in Europa saeculo XYI litteras syriacas sedulo coluerit vir fuit archidoecesis Mecbliniensis, Andreas nempe Masius e Lennick prope Bruxellas oriundus, suo in librum Josue Commentario, sua latina translatione tractatus syriaci Moysi Barcephae De paradiso terrestri, suaque Grammatica syriaca ac Syrorum peculio satis ubique notus. In tua etiam dioecesi, sub auspiciis Philippi regis II, prodierunt nobilissima illa Biblia polyglotta, Antverpiensia dieta, in quibus versio syriaca N. T. a Mose Mardeno Yindobonse vix edita inserta fuit, ad codices castigata latineque translata. Illud etiam silentio preterire non possum quod recentius ad promovendum studium rerum orientalium fecisti, quum ratus scientiam linguarum semiticarum bisce nostris diebus

maxime

prodesse ad vindicandos sacros libros ab oppugnationibus quibus impetuntur, duos e meis discipulis Berytum in Syria misisti, ut in Universitate, illic a summo Pontífice Leone XIII erecta, discendis linguis semiticis toti incumberent. Nec te latet scriptores Syros Aphraaten, Balaeum, Marutham, Isaacum Antiochenum, maxime vero Ephraemum, non infimum inter Patres tenere locum hodieque nonnullos viros doctos consilium iniisse edendi patrologiam syriacam, quae patrologise grsecae et latinee respondeat. Porro S. Ephrsemum, ecclesise edessenae diaconum, primatum tenere inter Orientis christiani scriptores omnes consentiunt. Ejus hymni ac sermones sacras Syrorum solemnitates exornant et quo-

IX

tidie recitantur in e o r u m officiis liturgicis. Tantam autem famam monachus edessenus illico adeptus est, lit ejus opera non solum, eo vivente, graece verti coeperint, sed, teste Hieronymo, in Ecclesiis post S. Scripturam prselecta fuerint. Attamen pauci tantum ejus sermones ascetici latinis noti fuerunt, donee ad finem saeculi XIV Gerardus Vossius, prsepositus

Tungrensis, Sumrnis

Pontificibus,

Gregorio XIII , Sixto V et Clemente VIII f a u t o r i b u s , praeclaram operam navaret in colligendis ejus scriplis eaque e graeco latina facta Romae tribus voluminibus in-folio ederet. Quae scripta adeo pietatem excitarunt, d e v o t i o n e m q u e p r o m o v e r u n t ut, statim ac typis excusa

sunt, omnium manibus tererentur novaque

editio

Antverpiae prodiret. Hucusque autem textus primigenius typis mandatus non fuerat nec alibi q u a m in

Oriente

notus

erat. Saeculo

autem

proxime

elapso codices syriaci ex Oriente et ^Egypto in Bibliothecam vaticanam advecti

fuerunt, e quibus docti Maronitae

multa

adhuc

latentia Ephraemi opera, nempe commentaria in vetus Testament u m , h y m n o s de Christi nativitate et de fide, alios adversus doctrinas erroneas, odasque defunctorum et paraeneses sermonesque diversos eruerunt atque, sub auspiciis S u m m o r u m Pontiiicum, tribus voluminibus, in folio syriace et latine Romae ediderunt.

At nondum exhausti erant vatis S y r o r u m thesauri. Multa adhuc latebant ejus scripta sive in Oriente, sive in codicibus syriacis in Bibliothecispraesertim Galliae et Britanniae repositis. Quum igitur perspectum haberem haec scripta p l u r i m u m valere tum ad confirmanda dogmata catholica, tum ad i n f o r m a n d o s mores pietatemque fovendam, operi me accinxi ut ea u n d i q u e c o n q u i r e r e m et detecta ac descripta syriace et latine vulgarem. Res praeter opinionem et

X

spem successit, ita ut quae detexi et descripsi tria volumina imple^ rent. Primum volumen, hymnos de Epiphania, de jejunio quadra^ gesimali, de azymis et de crucifìxione sermonesque de Domino nostro, de poenitentia, de peccatrice et de Christi passione acresurr rectione continens, sub auspiciis summi Pontificis Leonis

XIII,

septem abhinc annis, in lucem editum est. In secundo volumine collegi acta Ephrsemi parisiensia, commentaria S. Doctoris in Isaiam, in Lamentationes Jeremiae, in Jonam, Nahum, Habacuc, Sophoniam et Aggaeum, sermones quatuor de admonitione, de reprehensione et de magis ac incantatoribus, hymnosque de Christi nativitate, de B. M. V., de jejunio, de resurrectione Christi et de diversis, quae omnia exscripta sunt e codicibus Musaei Britannici et Bibliothecae nationalis parisiensis. In tertio volumine e codicibus Londinensibus, Oxoniensibus, Dubliniensibus, Parisiensibus,Romanis et Mausiliensibus descripta habentur sermones de rogationibus, de Antichristo, de fine et retributione, praeclarumque carmen de Josepho a fratribus vendito, plurimique hymni de confessoribus et martyribus, de Machabseis, de Abraham Kidunaia, de Juliano Saba, et de quadraginta martyribus Sebasti®, et de diversis ; quae omnia accurate et nitide excusit Mechliniensis typographus

H . DESSAIN

peritia et arte alter Plantinus. In hisce autem sermonibus totus est doctor Syrorum in demonstranda orationis necessitate et efficacia, in explicanda justa honorum et malorum retributione in extremo judicio, cui praecessurus est Antichristus. In hymnis vero agit de hominis liberiate, de cultu, invocatione et intercessione sanctorum ac de venerandis eorum reliquiis, et ita quidem ut nemo ante eum facundius et elegantius de hisce dogmatibus locutus sit. In hymno autem de Trinitate docet Spiritum sanctum etiam a Filio procedere, unde patet quaenam fuerit in hac re, diu ante Photium, Ecclesia orientali^ doctrina.

XI

Merito igitur volumen fìdei pietatique promovendae tam utile dicandum erat Eminentissimo Antistiti, qui forma factus gregis ex animo ipsi fide et virtutibus prseest. EMINENTI^ TUiE Il CJ1ILLIMUS

OBSEQÜENTISS1MUSQUE

THOMAS

JOSEPHOS

Lovanii, die festo S. Clementis, 23 Novembris 1889.

SERVUS

LAMY.

PROLEGOMENA, i.

DE POESI E T ARTE RHYTHM ICA S. EPHRiEMI. 1. Syros inde a nascentis Ecclesise exordio officia liturgica hymnis et canticis exornasse multis testimoniis demonstratur. Socrates, in sua Historia ecclesiasticapostquam recitavit seditionem motam ab Arianis , qui duobus choris hyrnnos erroris veneno ini'ectos decantabant, ait : « Dicendum porro est unde consuetudo illa hymnos in Ecclesia alterriis canendi initium sumpserit. Ignatius, Antiochi® in Syria episcopus, post Apostolum Petrum ordine tertius, qui et cum Apostolis ipsis familiariter versatus est, vidit aliquando angelos hymnis alternatim decantatis sanctam T r i nitatem celebrantes ; et canendi rationem quam in illa visione animadverterat Ecclesise Antiochensi I « Atxrfor arrtQwws

xacl dir r»r fyXir tXaCit h xarce ro^j

v/xuvr f rp txtthìitrlqi g-viûdeta, 'fyrxrns

'At-

tradidit.

Unde

ista

traditio ad

omnes postea ecclesias permana-quorum, vit » 2. Idem tradunt auctores Syri. Gregorius Barhebrseusin suo Clivortico eccles., quod conjuaetis viribus cum meo olim discípulo 111. D. Abbeloos edidi, hsec refert de S. Ignatio : « Vidit ille angelos alternis choris cantantes, atque sic quoque in ecclesia faciendum docuit. » Et in vita Simeonis Barsaboé, Seleucifie ssec. IV episcopi : « Ipse instituit ut duobus choris preces fierent in ecclesiis orientalibus, quemadmodum in Occidente a temporibus Ignatii Ignei, discipuli Joannis evangelista Zebedsei filii, i'uerat institutum 2 . » 3. Eamdem traditionem refert davidicis psalmis.

Theodorus Mopsuestenus ,

qui

idem ac Theodoretus de Flaviano et Diodoro narra*,

TttXua.s r»r S t i l a r , rpi'roy « t o rou asoffró^oy ïlirpsu

ap. Nicetam, Thes. orth.fidei

tïr/jxoTOr, of *«: rois àirotfrÓAoir avrttf

mos omnium eam psalmodise speciem quas antipho-

• Trar'ar eìJ"ir ayytkur,

iix

avìPtirpi-^ir,

rUr arr/parur

V, 30. asserit eos pri-

r»f

nas vocant e syrorum lingua in grsecam iranstulisse,

ayiar Tpixìa vftrovlTuv, xaì rir rpoTror rei' opà^arcs rîi

et omnium prope solos hujus rei auctores cunclis

il Afr/eXilçt ExxMriip jrapfia*«. raìj ' E a v r » Hisi. eccl.

V/AIW

"09ìk *ai it iritr&is

» Tapiio^ij i i i i t i » . » Socrates

VI, 8. Nec his contradicit

Thedoretus

orbis partibus apparasse.

Unde

coliigitur

hunc

usum, antequam transmitteretur ad grsecos a Flaviano et Diodoro, apud Syros viguisse.

Hist. eccl. II, 19. dicens de Flaviano et Diodoro qui

t 3A\o

sub Constantio vixerunt : a Atque hi primi, psallentium choris in partes divisis, hymnos davidlcos al-

^jj

ternis canere docuerunt. Quod quidem Antiochia;

Jjoj ^

. J'jq^

^jc^lilj

^.wcpò? J5J.':o SP^b

°9>° •:• ' V 1

Jooj & ¿ ¿ ¿ / l ^ p ^ a r s j

00)0 \?°>! )tvv=>

cœptum, ubique deinceps obtinuit. » Nam, ut observât Card. Bona Dediv.

psalmodia

16, loquitur Theo-

doretus, non de quocumque altero cantu, sed de solis TOH.

III.

Testimonia anli-

vs

^u.o.5

K'QJ 3 0 0 4 , 1 ^ 1 ' ?

; Barhebr. Chron. eccl. I, 42 ; l i , 31. A

It

PROLEGOMENA.

Salomo, episcopus Bassorse, in libro Apum nuper edito: « Puer ille quem advocavit Dominus noster et statuit in medio erat Ignatius, qui i'uit patriarcha Antiochi« et vidit angelos ministrantes duobus choris et ordinavit ut sic fieret in Ecclesia » Medio autem sseculo II, Edessse in Mesopotamia floruit scriptor suis scriptis et erroribus famosus, Bardesanes, auctor sectse Bardesanistarum. Is igitur, relicta vera fide2, ad heeresin Valentinianorum declinavit, et, magistri exemplum imitalus , ut facilius erroris venenum instillaret, pvimus3 apud Svros ligata oratione usus est et carmina syriaca composuit. De Bardesanis carminibus disertum habemus S.Ephrsemi testimonium Adv. hcer. 53, ubi de Bardasane heec habet:« Fecit quippe hymnos ()*.*•») eosque modulationibus aptavit et composuit cantica ()L*«JOj) et indu1 )oot - o j o W . o p o j a / o xwo - o o ò » 2

)jro .

bw't-È- »

°°> •

oo) SP^b0 • r ? ^ l0_30)

^

y*'"*^? JalJiiX. , Ap. E. Budge,

Oxoniensia,

JA^,

Anecdota

the Book of the Bee. Ch. SO. Oxford. 1880.

2 Cfr. Greg. Barhebneus, Chron. s Vid. A Hahn, Bardesanes rorum hymnologus.

eccl. I, 4 6 - 4 8 .

gnosticus,

primus

Sij-

Lips. 1 8 1 9 .

. JM^CO v^O Mffc 4 tri . lioiJoo Itos . Jwso W o . Jo^va • Jio-wa J'»*» • ^ —••ce/o . Jlo JJ» . ^lAoij; o^xiop . ^-Ti-fyj; o» °in • "> oo)

. C O ) ^ J t t W O Liberius

ista red-

xit metra el mensuris (JJas) ac ponderibus (Jiol&o) distinxit versus. Ita propinavi t simplicibus venenum dulcedine t e m p e r a t u m — iEgroti quippe ci bum salubre m non elegerunt. Davidem intueri voluit. Voluit ut ejus pulchritudine ornar e t u r ; et ut ejus similitudine commendaretur, centum quinquaginta hie quoque composuit cantica 4 » 4. Quod S. Ephrsemus Bardesani, h o c ejus filio Harmonio tribuit Sozomenus 5 : « Non ignoro oliin quoque fuisse apud Osrhoenos viros doctissimos, Bardesanem, qui hseresim ex ipsius nomine appellatam condidit, et Harmonium, ejusdem Bardesanis filium, qui, cum grœcis disciplines egregie institutus t'uisset, primus patrium sermonem metris ac modulis subjecisse dicitur et choris tradidisse, qua ratione etiamnum frequenter psallunt, non carminibus ab Harmonio scriptis sed numeris ejus utentes..... 5 « Oijx àyiC/w ie, us Hat wa.\a.t iWaytfAwra.Tt.t rivrit roc rçsxo» wapà O ' fl"pCMrcir tywwrt, re or tuv ita.y'kvTiv xxXnjjuém^ ix7pii3"ji' atHiT^ff'itro, xài p^wsMcy ó Bap^ÉSranjr jratiy ' tr Çzzt i'tk tm tha^ ''EkXitft Xû^ûjf aXQitTa., îTçïrûl' ¿cfrpo1 *V VKCLy&ytlV , K£6i XcpSiS 7TO.p£ti C Û f C L t, Ji ûtGit7TÊp tvt ^o/Xaxiy

oi 2 i i p t r ,

cy rots cAp/iei'icu

avy-

^Cpwjuevsi.. 'Lfrtot ii 'Ktvo Ja'VO )»io lbo_DDj iho -^o^s yaa>o Jioi^j» Óio \kV0 Jfcoo^o Jjmo JX ^ l Ap. Al. Assemanum, Codex

liturg.

iX, prsef. 97.

V

^ o j'jofCD ).C)\0QP0 JìjqaOo . ¿ b i » pò. . pco JLqoo) f-^ix \ìxo (¡.on.!. t u o w^o jjb^ (¿-¿o JkcujD Via J.00) Pl-ò oo)o . Jjojjxj l ^ o o jt.à V.fo jijcon 3Q3ÌOÓO ]oo) JAJX£> ^LX^co JOO) « Videns beatus Ephraim q u a n t u m omnes cantu caperentur, illosque a profanis et inhonestis lusibus choreisque avocare cupiens , choros v i r g i n u m Deo sacraruin instituit docuitque hymnos et scalas et responsoria, sublimibus et spiritualibus sententiis referto : de Ghristi nativitate, haptismo, j e j u n i o , actibus, passione, resurrectione et ascension e , de martyribus, de poenitentia, de defunctis ; effecit ut virgines Deo sacrae ad ecclesiarn convenirent cunctis solemnibus Domini festis et martyruin solemnitatibus atque diebus dominicis. Ille vero, velut pater et spiritus citharoedus, in medio aderat, docebatque modos musicos et modulandi carminis leges 2 . » 10. Hanc assertionem confirmat Jacobns Sarugcnsis : ri**? joo) joijj ìju v;o . )is~o_=>ja . Jjlq» Joo) J^-sj T ?o . ò&m». Joo) ; SM. . 1«.0;2> 30),0 Ijt.'l'.X) JSoo jt\ Jooj v>2ul • ^j/ . Uai. Jpù.3 Jij^. J^oqjl. . jooj : )joìopX> : jN^aoj JSrt ofy ¿¿oo> . o'yxK J^ovcqV ^j/ . JL^j Hors J,c| J» . Jtoaa»; )YI-.-(TI.. ILcLn JÌA -ioci^io iS/j Op_» -OO) ^¡D^X) rj . Joo» ^ . ¿ j Vidit Beatus Ephraem mulieres a Dei laudibus 2 Opp. syr. lat.

Ili, p. LII ; fi/«, orimi. I, 47-48.

PROLEGOMENA,

VI

desistere, prudensque judicaiis hoc nefas esse, sicut Moyses tympana dederat adolescentulis , fecit ipse hymnos eosque cum discretione dedit virginibus. Pulchrum erat videre eum inter sorores, dum eas excitabat ad cantandas laudes; pulchrum erat videre aquilani inter columbas dum eas lingua suavi docebat laudes novas. Circumdabant eum festales chori virginum, quae ab eo discebant dulces cantus casto ore decantare. Docuit virgines Deo sacratas cantica, et ecclesia resonavit suavi concentu humilium odarum quas Ephraemus composuerat pro castis puellis quas ad decantandas Dei laudes edocebat 1 . » Metrum. 11. Porro, antequam ulterius pergamus, observandum est syriacam poésin, ut et hebrseam, svllabarum numero, non quantifate, versum definire, adeoque a classico Graecorum et Latinorum metro plurimum differre. « Syllabae longae , inquit Petrus Metoscita 2 , et breves eundem apud poetas vaiorem obtinent. Poeta non curat an longae vel breves sint syllabae,in qua re Syri non imitantur Graecos et Latinos. » Et pater Benedictus 3 : « Syriaca poésis ab hebraica parum voci bus, minimum metro discrepai. Neutra syllabarum quantitate versum definii, sed numero. Septimam syllabam versus non excedit,

e S. Ephrsemi Opp. syr. lai. II, prsef. ad lect.

1 Cod. paris. syr. 196, f. 87. 2 Ap. Marlin, De laMétriqt/e zig, 1879,

chez les syrietis,

nec a quarta deficit. S. Ephraemus heptasyllabo plerumque usus est, tetrasyllabo ter repetito S. Jacobus sarugensis, Balaeus pentasyllabo. » 12. Assemanus, in cod. vat. 389, metrum définit : jüLVox> ô^W J^o.û . owl xcu/ r ïlo : fccwk» wao/} w>;iOJ J^CJJk» . J&JL OJAJ/O . JA£,->JL2> U,U |j) . £ui-2>/ ^v-iojo cao o v. JI^jC-qd ó^yo JIwQîod Metrum est sermo numero definito ligatus, cujus duse sunt species : prima , metrum simplex complectens très varietates : metrum mar Jacobi , et mar Ephrœmi et mar Baiaci ; secunda species : metrum compositum cujus multae sunt varietates 4 . » 13. Haec P. Benedictus et Assemanus, a quibus in nonnullis differì G. Cardah'i, qui fusius hanc materiam recenter tractavit. Doctus vir recte observât non deesse inter Nestorianos et Jacobitas qui vocum consonantiam (gallice, la rime) in fine versuum coluerint, antiquiores autem Syros , Ephraemum, Baleum, Jacobum Sarugensem , Isaacum Antiochenum, hac usos non esse. Fusius agit Jacobus Tagritensis de consonanza ilia litterarum et syllabarum,quam poëtae Syri ad rhythmi venustatem usurpant 5 . Illa S. Ephraemus uti amat ad inducenduin certum quoddam

Leip-

4 P . ¡Martin Lib. cil. p. 19. 5 Cfr, Martin, lib.

cit. p. 48, sqq.

PROLEGOMENA. rhythmum ut in hoc de Reprehensione (sapra II, 335) : -A js.V vo/j w\

,o°i

Jsohkj)

Ubi vides voces vocibus ita respondere ut initio et fine quaedam consonantia adsit et habeatur ille parallelismus qui apud Hebrseos in psalmis et Proverbiis frequens occurrit. Imo in Parcenesi 54 omnes versus eodem modo desinunt : ¡S^lu.01 Jo/ ^O Rariora tamen sunt hujusmodi exempla. Reperire etiam est apud S, Ephrsemum hymnos, qui per primam cujusque strophai vocem efformant acrostichidem secundum ordinem alphabet! svriaci, ut hebraicein Lamentationibus Jeremise prophetse. 14. Porro assonantia tanquam legepoeseos prsescripta frequens reperi tur apud Ebed-Jesu Sobensem, scriptorem nestorianum, in libro Paradisi et apud Joannem monachum in Directorio spiritualiIn hisce operibus omne genus artificii poetici usurpatur et quoad consonantiam syllabarum et quoad litteras initiales et finales. Ad sui temporis scriptores, non ad antiquos, respicit Jacobus Tagritensis in suo tractatu de Re metrica Sjrorum2, ubi distinguit multip l i e s versus a tribus syllabis usque

VII

ad decern et novem et innumeros tere stropharum modos. 15. Porro G. Cardahi omnia Hetra diSyrorum metra adundecim reducit^ ersa et admittit versus quatuordecim, imo et sexdecim syllabarum, in quo magis in verbis quarn in re a P. Benedicto differt. Versus enim 14 syllabarum nihil aliud ipsi est quam hemistychium strophee conti nens duos versus septem syllabarum. Idem dicendum de versu 16 syllabarum. Observat insuper ssepe in una stropha versus diversi metri a poeta conjungi et hoc majoris esse elegantiae et ab arbitrio pendere poetse3. Ad quod observamus ab Ephrsemo multa quidem induci nielra, in quibus variant numerus et ordo versuum numerusque syllabarum ita tamen ut in eodem hymno singulse strophaeeumdem numerum versuum eadem ratione ac ordine dispositorum semper habeant. Singuli igiturhymni coniecti sunt ad normam primae strophse,quae et ipsa saepe confecta est ad modum alicujus cantici magis noti vel antiquioris. Stropha illa exemplaris in Grsecorum libris liturgicis appellatur Hirmus. Poetae enim liturgici graecorum : S. Romanus, Theodorus,Sergius,alii, Ephraemum aliosque Syros imitati fuerint 4 . 16. S. Ephrsemi carmina alia M i m r e e t Madrashe.

1 j't^oj ii^«.; a J.Millos edit. Komse, 1868. 4 Vid. Em. Card. Pitra, Hymnographie de l'Eglise grecque. Rome, 1867 ; p. 13, 23, sqq ; ejusdem 2 Ap. Martin, Lib. cit. 3 G. Cardani, Liber thesauri de arte poetica syro- Analecta sacra. Par. 1876. Prolegomena. rum, arabice et syriace, Romae, 1878. p. 1-5.

Vili

PROLEGOMENA.

a Syris appellantur et quand oque

Mimre J^oJ» , alia

JvìoJ»

Madrashe, vel ut Syri occident tal es pronún tiant, Madro she. Haec est generalis divisio carminum magni syrorum vatis. Vocem J^dJîo sic egregie explica t J . S. Assemanus 1 : « Jv»J» Mí'mr«;UtSyri orientales proférant, seu Mimro, ut Syri occidentales, a verbo \¡s¡/ Ernar derivatur , quod dixit significai. Igitur Mimra, cui Graecorum hyoç responde!, sermo est, seu Oratio : eaque tam metrica quam soluta numeris. Orationes enim seu Homiliae Patrum Syris )•»}» Mimre dicuntur, ut et tractatus quilibet, in quos Libri Auctorum dividi soient. Carmina etiam seu opera metro alligata, Mimre appellantur, ut sunt plerseque compositiones Ephraemi, Balaei, Isaaci, Jacobi : versibus scilicet heptasyllabis , pentasjllabis, et dodecasjllabis, quorum primi Ephraemo etlsaaco tribuuntur, alteri Balseo, postremi Jacobo Sarugensi. » Ìaì'JXÌ

17. Mimre igitur S . Ephraemi carmina sunt sequales versus Septem syllabarum habentia. Eodem nomine veniunt S. Doctoris sermones soluta oratione conscripti. Omnes igitur Ephraemi sermones tam ligala quam soluta oratione conscripti Mimre appellantur. Porro duo hie sunt observanda : unum, editores romanos Operum diaconi 1 Bibl.

Orient.

I I I . p a r i . I , p. 3 .

Edesseni distinctionem inter Mimre et Madrashe latine non expressisse et Madrashe adversus Haereses et adversus Scrutatores, sicut et Madrashe àé nativitate Christi, sermones appellasse. Unde magna oritur confusio iis qui ad versionem latinam tantum attendunt. Alterum, in codicibus recentioribus nomine Mimra interdum designari aliquod Madrasìia. In antiquis autem codicibus hujusmodi confusio non occurrit. Unam dumtaxat inveni exceptionem in codice palimpsesto Mussei Britannici (add. m. 14,623 f. 23 et 86) ubi unus ex hymnis de Virginitate appella tur Mimra In recentioribus autem codicibus saeculi X I I , e t sqq. non raro fit ut hymni proprie dicti )»2d|x> appellentur. Porro confusio facile oritur in quae strophas habent quatuor, quinque aut sex versuum septem syllabarum, ut in hymnis de. Nativitate Christi J » a . jjoj , J ' j d ^ Q O O ) q ì ^ j o I . / , in qui bus disti ne ti a inter. Mimra et Madrashe fere evanescit, Hymnus jV jv© oo) ^ jz>j. quem e cod. oxon. edidimus, str.ophis constat quatuor versuum septem syllabarum ; nihilominus in cod. oxon. )v»)» appellalur. Idcirco et nos inter Sermones eum edidimus. 18. Haec est autem natura Mimre S. Ephraemi ut plerumque sermones proprie dicti, rarius óarrnina,

IX

PROLEGOMENA.

sint, ut v. g. carmen de poenitentia Ninivitarum et carmen de Josepho vendito. Quare cum editoribus romanis Mimra sermonem reddidi. 19. Madrasha, apud rabbinos iDI'l'a Commentarius, a verbo exercuit, instituit, edocuit, proprie notât dissertationem , meditationem, sed usurpatur continuo in re metrica ad designandum carmen e genere odarum seu hymnorum Latinorum. Madrashe, porro S. Ephraemi hymni sunt e pluribus strophis conflati, ad instar hymnorum qui in liturgiis graeca et latina recitantur. Totus hymnus pendet a prima stropha, quam rationem imitati sunt greecorum Melodes. Strophae autem in hymnis S. Ephraemi et Syrorum certo quodam versuum numero constant , qui versus aliquando eumdem omnes syllabarum numerum, aliquando diversum habent. Sic hymnus l u s de Nativi tate J»cu jjo» constat strophis quatuor versus septem syllaba* rum habentibus. Alii Madrashe habent versus quinque vel octo syllabarum,et strophase quatuor,qui nque, aut etiam e decern hujusmodi versibus conflatas. Est autem aliud genus Madrashe seu hymnorum, quorum strophae versus inaequales habent. Sic Madrashe Ephraemi de Paradiso Eden habent strophas undecim versuum, quorum septimus septem syllabis reliqui quinque 1 Minus recte dicitur in Thesauro

Syriaco

ad h. v.

syllabis constant, hoc ordine : 55555575555 ; Madrasha 4"a de Nativitate Jjo» hoc schema te constat : 12, 8, 8, 12. In hymnis Ephraemi maxime abundant versus septem et quinque syllabarum. 20. Porro fundamentum cujusque hymni est stropha,quaeidcircoa Syris j k o ¿/o/n«.f,appellatur, quia est veluti parvum aedificium. Quo enim modo prima stropha confecta est, eodem ceterse ejusdem hymni strophae,itaut,cognita prima stropha, ceterae cognoscantur ; imo plurium hymnorum metrum saepe hac ratione cognoscitur , quia Ephraemus solet ad eumdem modum plures hymnos componere. Strophae apud Ephraemum non excedunt 14 versus. Hymni de azymis duos tantum versus 9 syllabarum in stropha continent. 21. Hymni S. Ephraemi, prout exscripti sunt in antiquissimis codicibus nitriensibus saeculi V - V I , melodia m suam praescriptam habent hac vel simili formula Jlo ad modum, ad tonum, quasi gallico diceres « sur l'air, » qua formula indicantur et strophae metrum et tonus ad quem hymnus decantandus est, sic, v. g. formula : « JJOJJ J J - O ^ ^ X , ad tonum : Hie dies, » indicatur hymnum compositum esse et decantari ad tonum hymni I de Nativitate Ghristi, qui incipit ab hisce verbis. versus, pars brevior carmini». non versus.

TOM,

111,

stropha est, B

strophae.

Modi vel

PROLEGOMENA.

X

« Syri, inquit Al. Assemanus 1 , cum notas musicales non norint saltetn communiter, voccm modalantur in offîciis ecclesiasticis , quo l'ere pacto Itali, qui canunt, ut vulgo dici tur, ad arias, quee ariœ,

graeeis hirmi

(«/s^«) die tee,

sunt regulae canendi , unde in codicibus aliisque scriptis leguntur sub initium singularum cantionum et ab his tropariorum seu stropharum in ea ode canendarum co n sequen ti a ac series ducenda est ; itaque singulorum hymnorum frontibus illas inscribunt , vel integras si sint breves, vel illarum primum versum, seu primas versus voces; hinc quippe fit ut,experientia ac usu edocti ,vocem modulen tur eo tono seu inflexione, qua hirmos inscriptos modulari consueverunt.» Docet deinde Stephanum Aldoensem e libris ecclesiasticis collegisse 275 tonos eorumque strophas ac stropharum versus et versuum syllabas numerasse , quo syriacae poeseos studiosi nova distinguere possent. Tonorum descriptio.

'l'I. Quaeri potest an ipse Ephrsenius tonum suorum hymnorum i n d i c a y e r i ^ vel hoc fecerint codicum amanuenses. Putaverim tonos in antiquissimis codicibus V-Vl saeculi, plerosque saltem, ab ipso Ephraemo provenire ; in codicibus i C'oii. lititrg. IX, prœf. 94. Romse, 1756. ¡¡Códices illi sunt add. m. 12,170 ì?sec. V-VI, continens hymnos adv. hser. et adv. scrutât.; 14,571 an. 519, contili, plures hymnos a r.obis editos et de paradiso ; 1 4 , 3 7 2 ssec. VI, continens hymnos nisi-

autern liturgicis scribas hanc indicationern interdum mutasse^ ùt revocarent cantores ad hymnum rnagis notum vel saepius decantatum. Hinc fit ut unus idemque hymnus inscribatur, v. g . a d tonum JSck- ooo) QbfeoU qui est hymnus 4 ua de Nativitate, supra t. II, 471, vel ad tonum oo) Jlcuo « j cux> •

qui est hymnus 3 de Nativ. supra t. II, 461. Isti autem duo hymni ejusdem sunt toni. Interdum autem scriba in codicibus liturgicis tonos non recte indicaverunt. Sic in Mus. Brit. cod. add. 14,520 ssec. VIII hymnus de Nativitate )»cu J J O J decantandus dicitur ad modum jojìSs. -o^jofcOQ^.« , quod falsum esse ex collatione utriusque hymni patet. Imo in Mus. Brit. cod. add. 12,176 saec. V-VI hymni adv. scrut. 10-25 inscribuntur ad tonum J-jo» ; hymni autem collectionis nisebenae 69-70, qui alterius sunt modi , pariter ad tonum J-jo» inscribuntur. Unde patet antiquissimos codices non omini naevo carere. Alia menda cod. 12,176 infra indicabuntur. 23. Toni in codicibus Musaei Britannici unde eos , maximam partem , transcripsimus 2 , litteris rubris in titulo indicantur hac vel simili formula Jvoazsj O J ^ ^ J J i o ^ . US

Ad

tonum,

benos ;

14,633

: De nativitate an.

Unige-

§83, continens hymnos de

Azymis, etc; 14,506 saec. IX-XI, continens hymnos •de Epiphania, jejunio, 1!. M. V., confessoribus, etc ; 1 4 , 5 9 2 ssec. VI-VII, habens hymnos de confessoribus, de Abraham Kidunaia et Juliano Saba.

PROLEGOMENA.

quibus verbis incipit hymnus primus de nativi tate Christi in nostra editione. Hos tonos cum eorum metro hic recensere non inutile erit quum a nemine hucusque hic labor peractus sit, praeterquam a I). Bickell pro his hymnisquos ipse vulgavit. Jam tarnen ante eum A. Hahn in dissertati one de Bardesane supm memorata et in Chrestomathia syriaca, quam cum suo discipulo F . L. Sieffert, Lipsiae an. 1825, edidit de Metris Sjrorum speciali ter egerat , non tarnen ubique feliciter. Sic recte quidem vidit metrum hymni 67 Adv. Scrutai. comprehendere quinque versus quatuor syllabarum. At minus recte putavit hymnos de Margarita1 esse Sf/MiT-x^ì quum compositi sintadmodum J^v QJCX.Ceterum pauca tantum delibavit ex hymnis Ephraemi. Multo plura P. Zingerle in Chrestomathia sjriaca et in Annalibus societatis orientalis germanorum 2 . Nec nos, etsi multa adjecerimus iis, quae ab istis auctoribus docte disputata sunt, potuimus quaestionem ex omni parte solvere. Age vero, tonos ordine alphabetico recenseamus.

XI

3. Ji-is^/ Joo) o i o

rdti,

7 7 3 8 7 7 . Invenitur

W

sex versus

insequales :

ista stropha in hymno ab his

verbis incipiente

v^s •

)oo)

Jo/

J r ^ o J z s ^ j . )cu«20 J & o A o i a \

: VijiX

JOO;2J} t — J p

Joo)tj

. o

)

-

»

/

6)'?»».o .

ot-n

jXiXjSh. . Hunc modum sequnntur Sugitha de B. M. V. 18, 2 0 ; hymn, de jejunio 9 ; paraen. 2 6 . 4.

JjOO

p y . 5 versus aequales :

8 8 8 8 8 . Hymnus 1 0 u a de Epiphania e cujus

initio

verba desumpta sunt ; necros. 4 3 ; paraen. 1 7 . Idem est ac J m & U l o / ap. Wright, Catal. cod. syr. M. B. p. 4 1 4 . 8. I i V

o / Adv.

Scrut. 3 6 - 3 8 juxta cod. 1 2 .

1 7 6 . Stropha c o n s t a t s versibus hoc ordine : 7 8 8 8 4 . 6 . )tvn\ DjOi* .

Stropha habet sex

versus sex

syllabarum. Verba haec desumpta sunt ex hymno 2« de Nativ, hymnus

in nostra ed. 4 9 de confess,

modum

sequitur

et mart. Versus

Hunc

interdum

septem syllabas habent propter vitiositatem codicum. 7. (jjlVoSi; ( ^ o o p 0/ . Octo versus septem syllabarum. Parsen. 2 0 quae ab his verbis incipit; paraen. 3 0 , 3 6 , 8 4 , 8 5 , de diversis 7 ; carm. nisib, 81 ; de Epiphania 3 , de Confessoribus et Mart. 1 0 . 8 . ^bttO. o / . Octo versus insequales : 8 7 7 4 8 8 8 7 . Hymnus 9 de Epiph. a cujus initio desumitur. 9 . p j / d S Jboo o / . Haec verba desumpta sunt a la

stropha necros. 6 2 vel carm. nisib.

tonus est a c

7 4 . Idem

jju2.

1 0 . ibJkiUL JJ JlQX> o / . Quatuor quales hoc ordine : 7 4 7 4 .

versus

inae-

Verba haeç initium for-

mant carm. nis. 6 8 . Ad hunc modum carm. uisib. 82-69 ;

necros. 5 8

necros.

52

quae

duplicat

est

carm. nis. 8 2 .

stropham

:

74747474.

Sed Ita

Zingerle Cbrestom. p. 3 4 3 . 1 1 . •jYJ^J'i ^D

o/ .

Quatuor

versus

aequales

quinque syllabarum : 8 5 8 8 , Hunc modum sequuntur hymni de Abraham Kidunaia 7 - 1 8 ; de Epiph. 1 3 ; necros.

21-22,

65 ;

nisib. 7 4 - 7 7 falso

paraen. 6, 2 2 , 2 8 .

Carmina

huic tono adscribuntur ; perti-

nent enim ad I j J ^ o / } j i o . 12.

J o j j j ^ o o y o / . Octo versus

inaequales :

5 7 8 7 8 7 5 7 . Necros. 4 0 a cujus initio verba sumpta s u n t ; paraen. 1 1 .

1. j v - " ' ^ i? • Quinque versus inaequales : 10, 12, 12, 8, 8, qui possunt resolvi in 554444444444. Hunc modum sequuntur hymni de Juliano Saba 1-5. 34. fcooi j p quae verba ab hymno 6 Epiph. desumpta sunt. Idem tonus est ac ^ Jiojl infra. 33.

y ' ^ t t a ^ ^ ^ O )o> a quibus

verbis incipit

hymnus 3« 8 de azymis. idem tonus est ac » a s j supra. 36. ) » a . IjÓ) . Quatuor, versus septem syllabarum. Ab his verbis exorditur hymnus 1 de Nativ. in ed. romana. Hunc modum sequuntur : hymni adv. scrut. 2-3 ; sermones de fide 1 - 3 ; necros. 1, 6-7, 10-12. 15-16, 31, 64, 7 3 ; para«). 2-4, 2 1 , 7 4 ; de diversis 3, 13-18 ; de Epiph. 5," 14-15 ; de B. M. V. 13, 17, 19. G. Cardahi « hoc metram 1875.

PROLEGOMENA.

XIII

dividit in duo hemestichia 1 4 syllabarum. Cum isto

incipit hymnus l u s

metro J g o J b o , ut v. g. \tl

habent hymni de crucifix. 8 ; de B . M. V. 15 ; de

confunduntur.

Hinc

ooj ^

a i o f . Quatuor

versus

resolvit

in

10

Hymnus 4 US de

48. o o j JlOJO » 2 J u & >

insequales

Zingerle

versus

in

hoc

his verbis

i n c i p i t . Hunc tonum sequuntur hymni

de

nativit.

4 - 1 3 ; de Epiph. 1 - 2 ; de nativ. in ed. nostra 7 - 8 ; de B . M . V. 1 ; de j e j u n i o 8 ; de miraculis 1 3 - 1 5 de Confess, et Mart. 8 ; adv. scrutat. beer. 4 2 - 4 4 . 38. hoc

4 9 . " W ' o v N JS&CD

Jpaa;

opoo^ si

a i o > . 1 4 versus

rem

recte

insequales

perspexerimus

in cod. vat. hymni

de j e j u n i o . Ad hunc tonum

r e f e r u n t o r hymni

de

o o o ) c u - o ) . 11

versus

50.

\

y J L l . S e x \ersus quinque syllabarum.

Ab his verbis incipit parsenesis 3 4 quam J . S . Assemanus

1

et Cardahi, lib.

est tonus a c o ^ . o » J v ^ ? 41.

^i-^oo

tribuunt

cit. W

Balseo. Idem

barum. Ad h u n c tonum

hymni n i s i b .

1

Nativitate, ut ad me

of

.

x;? J P " " • 1 3 versus insequales :

52.

0 > i y . Hymnus 7«« de E p i p h . ; idem

tonus a c

)ioji .

83.

idem ac o ^ o ' t oj^y.

W

.

. 11 versus quinque sylla-

l u s de Nativitate in nostra edit. vocibus

.

Hunc

Designator tonum

etiam

sequuntur

hymni a d v . scriltat. 8 - 9 ; 55.

J i J & x idem tonus ac J j j ^ ö / j J j l O .

86.

sylla-

pool

vpald^

idem tonus a c

W

7 1 - 7 3 ; de 8 7 . £ p c k . a 9 p o o . 8 . versus octo

Abraham Eidunaia 6 . 42. b & l

de

7 8 8 7 7 8 8 7 7 7 7 8 8 . Hymnus 1 4 de B . M. V.

•

w^. . 7 versus 7

12,

barum. Denominator a verbis quibus incipit hymnus

1 2 6 7 7 8 8 8 8 8 8 7 . Hymnus 10™ de B . M. V. 40.

aio)

)•••«*"> hymnus 3 U S de Epiph.; idem

84.

insequales

4-13

tonus ac - o ) O u l V q 2 i j

j e j u n i o 6 - 7 , de resurrect. 2 . 39.

modus ac

rescripsit doctus Maronita A. Scebabi.

;

6 8 5 8 5 6 8 5 5 7 5 6 1 0 . Verba hsec initium sunt hymni

a u o idem

1 7 6 inscribuntur ad modum -. .r>9icr> o j j o e t e t i a m

81. Q i y ^ i )

ordine,

idem t o n u s ac c & f c B l J

|~V> • Nam hymni adv. scrutat. 8 1 - 8 7 in c o d .

;

8 1 - 8 7 ; adv.

metrum

Jjcfc* OOO) .

Chrestom.

quatuor syllabarum.

nativit. in ed. r o m . ab

de diversis. Eumdem

mysteriis 3 4 .

appellator.

ordine : -12, 8 , 8 , -12, quos 307

facile

idem sermo metricus in uno

codice );2oj33 , in altero 37.

W ,

* 3 « 3 0 j | vel J l A • ^ ^ a o j , . 9 versus

Ista denominatio

syllabarum.

sumpta est a stropha 9 a

parsen.

insequales ; 8 8 8 8 8 8 4 5 5 . Desumpta sunt ista verba a

1 8 » . Hunc modum sequuntur parsen. 1 8 , 6 7 , 7 0 ;

stropha 1 1 » hymni 5 ' de nativ. in nostra edit. Hunc

de B . M. V. 8 U S ; de martyribus 2 1 . G. Cardahi

inodum sequuntur

metrum dividit in quatuor versus 1 6 syllabarum.

hymni de crucifixione 3 - 4 ; de

8 8 . J ì o l S u i o Jjvo

B . M. V. 9 ; de mysteriis 3 2 - 3 3 . 43.

jxttjO

idem tonus ac

paa

.geckos. 44. J » } ^

15«s

de Conf. et Mart.

. 1 3 . versus

j u x t a liickell :

insequales hoc ordine

6 4 4 6 4 4 4 4 4 4 5 8 8 , vel melius ut

B r e v i a r i o syrorum

2

in

6 8 6 8 8 8 5 5 8 . Hsec verba initium

efformant hymni infra dandi. Hunc tonum sequuntur hymni nisib. 3 4 ; de crucifixione 5-7 ; de B . M. V. de E c c l . 2 2 - 2 4 , 3 2 ; de festis 8 , 1 1 , 17, 2 3 : et 1 5 hymni S . Isaaci a Bickell editi. 4 6 . j j j i . o / } j j L O . Quinque versus quinque syllabarum. Ad h u n c modum hymni nisib. 4 , 8 - 1 2 ; 7 4 - 7 7 ; n e c r o s . 2 - 4 , 13, 1 7 - 1 8 , 3 2 , 3 4 - 3 8 , 3 7 ; de Epiph. 4 ; de mysteriis 2 9 - 3 1 , ubi tonus appellator, JwK*. ; de Confess, et Mart. 1 4 . 47.

j A x ) j u 3 . Etsi

me reddant, putem

vitiosi codices

ancipitem

in metro decern haberi versus

insequales hoc modo : 8 8 5 5 8 5 1 0 8 8 8 . Ab istis verbis

l Bibl. Orient,, I, 168.

hie

tonus

vel

op^sp ^OJl

habet 1 3

. Juxta

versus insequales hoc

ordine : 4 4 4 4 9 7 7 7 7 4 7 7 1 0 . Hymni nisib. 3 8 - 4 2 . 88. t j o t

^OOu strophae schema est 9 9 9 9 , vel

3 4 5 1 5 4 8 4 . Hymnus 45.

Bickell

hoc

59.

r

o p

J-0»

rum. Designator a verbis 86

idem a c " ^ s o ) —

oj^uJL . 1 2 versus quinque

adv.

quibus

. syllaba

incipit

hymnus

hser. Hunc tonum seqüuntur hymni adv.

hser. 1 4 , 4 9 - 8 6 ; adv. scrutat. 4 9 - 6 6 . Sex

versus

septem syllabarum. Hunc modum sequuntur

60.

Ä^sod; V o

^.yo y j /

jiojl.

hymni

nisib. 1 3 - 1 4 ; adv. scrutat. 1 ; de Epiphania 6 - 7 .

Sunt praeterea toni quorum appellationes hucusque non reperi. Nempe : 1° tonus : 5555, necros. 21-^2, 65 ; parsen. 6 , 2 8 ; 2° tonus : 888 necros. 45 ; parsen. 7 - 1 0 . 3° tonus : 8888 necros. 4 2 ; parsen. 2 Breviarium juxta ritum Eccles. Anlioch Maussili, 1 8 8 6 , t. I I , 3 7 ,

Syrorum.

PROLEGOMENA.

XIV

33, 39, 48, 51-54, 63-64, 71, 73 ; 4° tonus : 12, 12 necros. 47-48, 51 ; alii qui minus frequenter occurrunt. E vitiositate codicum et textus impressi nonnulli modi non satis certo innotuerunt. Notandum est versus octo svllabaruni vel componi duobus hemistichiis sequalibus : 4 , 4 , vel tribus partibus 3, 2, 3 vel 2, 3, 3.. Notandum denique est Syros poetas in numerandis syllabis interdum licentia poetica uti. Non est hujus loci recensere varias disereses et aphsereses, quas in suos versus induxerunt vates Svrorum. Preeci«i puae indicantur a G. Cardahi in Opere citato. 23. Porro P. Benedictus et St. Ev. Assemanus in editione romana Operum S. Ephrsemi ubique indicationem tonorurn omiserunt et in describendis hymnis Ecclesise et Nativitatis ordinemcodicum non sunt secuti. D. D. Bickell et Overbeek tonos accurate exscripserunt, et Bickell schemata stropharum data opera indicavit. Hoc a nobis ad singulos hymnos factum est. unitasi. 24.Postprimamhymni stropham v e r e s p o n - { c o dicib«s VF et VIF saeculi lit-

sorium.

terisrubris describitur Jk-JOi* 'Unitha vel Unitho id est responsorium, galli ce « refrain, » a verbo JiA. respond.it. In codice autem addi-

titio Musaci Britannici 14,506 sseculi IX vel X et frequenter in codicibus recentioribus pro | K * j q _ x habetur ' U n a i a , et ista 'unaia non post primam stropham, sed immediate post indicationem toni in capite hymni exscribitur 1 . 25. Responsorium, cujus antiquissimum indicium habetur in cantico Moysi post transitimi maris rubri 2 , constat uno, duobus, vel ad summum quatuor versibus, qui exacte quoad numerum syllabarum cum ultimis stropihae versibus concordant. Respondet igitur 'Unitha Syrorum Ephymnio Grsecorum 3 . Responsorium integram stropham quatuor versus efformat in hymnis nisibenis 52-68 4 et in hymnis de azymìs 3-21 5 , très Ultimos strophse versus in hymno 5 de crucifixione,et in hymno 5 de B.M. V, saepius autem duos ultircos strophae versus ; denique unico versu constat in hymnis Nisib. 4, 6, 7, 9, 11-16 et passim. Unitha interdum in ultimo versu strophse includitur et tunc ad singulas strophas paulisper immutatur, ut videre est in hymno nisib. 17 et in secundo de crucifixione. Editores. romani fere ubique responsoria omiserunt, et si quando ea exscripserunt, a strophis ea non distinxerunt. Quseri potest an responsoria ,

î Vide s u p r a t . 1, 5 nota a.

S y r i e n s et ries H é b r e u x . » B o u v y , Lettres

2 Exod.

T.

1 8 8 1 p. 3 0 4 . 4 Ap. Bickell, Carmina

l'Unilha d e s

5 Supra, t o m o 1, 5 7 9 .

metriee.

XV, 2 0 . Cf. G. Bickell, Carmina

V.

Oeniponti, 1 8 8 2 , p . 1 8 9 .

s « L ' E p h y m n i o n est i d e n t i q u e m e n t

Nisibena

chrétiennes

p. 1 0 4 , sqq.

XV

PROLEGOMENA.

quae nunc in codicibus leguntur, fuerint ab ipso Ephraemo apposita ? Putaverhn responsoria quae haben-

cibus antiquioribus Responsoria eadem plerumque sunt, ubi hymni in tribus vel quatuor codicibus, ut

tur in codicibus anni 5 1 9 , 5 2 3 et generatim in codicibus ssec. VI-VII revera ipsius Ephraemi esse. In codi-

fit pro hymnis Epiphaniae, habentur ; in recentioribus autem variant et saepius mutata fuisse videntur. II.

SEBLATA, SUGIATHA,

1. In libris Jacobitarum, J j ^ k o appellatis , Ephraemo

Beth-gaza

tribuitur peculiare genus hymnorum, qui J&ScsflD

Sebi'ata,

id est

dicuntur. Quum Assema-

Scalce,

norum sententia de hisce hymnis sibi non constet, ut ex infra dicen-

BA'VATHA.

ubi successive agitur de B. M. V . , de apostolis, de martyribus, de pàtribus, de pœnitentia, et de del'uiictis, et similis dispositio in libris liturgicis frequenter occurrit, sed scalae nomen non adhibetur et auctor nullus indicatur.

quaestionem hanc enucleaverit, non

3. Porro omnes codices, Scalas Ephraemianas continentes, recen-

inutile visum est, rem accuratius

tioris sunt aetatis, nullum inveni

dis patebit, et hue usque

nemo

esaminare et quid tenendum videatur

definire. Scalae occurrunt in

codd. vatt. 67 6 9 , 71 et 9 5 », in codd, pariss. 1 4 5 - 1 4 9 et 1 5 3 2

et

in codd. oxonn. 4 0 - 5 0 3 . 2 . In pretiosissima manuscriptorum syriacorum repónitur

in

collectione quae

Musaeo

Britannico

non inveni codices hujusmodi scalas continent.es. Habetur quidem in codd. add. 17,*232 anni 1 2 1 0 , fol. 2 1 8 - 3 0 6 quaadam cantuum (Jlo) series in forma Scalarum disposila, i Vid. J .

S.

Assemanus

et St. E .

Assemanus.

Bibliothecce vat. catalogus, Romse, 1756, t. II. 382, sqq.

saeculo X V antiquiorem. Plerique ad sécula X V I - X V I I pertinent. In códice parisiensi 145 buuntur

Ephraemo

scalae et

tri-

Jacobo ,

nempe sarugensi : « jo^Ss. »O o o L ^o "^àja JîÛOCD . ¿SQJÛi-

jjUjû

jv»

;jto qjo»j Per Deum, omnium dominum, scribimus hymnos S. Ephraemi et Jacobi : Scala prima : Hic est mensis. » Idem fit in cod. oxon. 4 8 . In reliquis autem codicibus soli Ephraemo ad2 Vid. H. Zotenberg, Catalogue des manuscrits syriaques de la Bibliothèque nationale, Pag. 105-llû. 3 Vid. Payne Smith, Catalogus codd. syrr. Bibliothecce Bodleianœ, p. 175, sqq.

Scaiaquid.

An sunt

rE p h r' a m — i.

PROLEGOMENA.

XVI

scribuntur 1 . Numerus, scalarura varius est in diversis codicibus ; siquidem alii codices scalas 39, alii 40, alii 45 vel 46 habent. In his omnibus codicibus scalee ad finetn veniunt. In codice vaticano olim X haec annotatio codici subjungitur : « : v» JfcSCiOD ySZti/ o,;jlX>\

^ j o p

o*2>

JJ

^ J ^O) ; E quin-

gentis scalis quas scripsit non remanserunt tempore nostro in nostra notitia nisi haec quadraginta, quas in manibiis habemus et quas scribere aggredimur 2 : » Eadem annotatio legitur in cod. paris. 147. Assemani 4. Isti hymni scalce dicuntur, sententia. q U j a ve j u j-j p e r gradus dispositi sunt,

eadem fere ratione qua shuhlape et j J L ö cantus exarati leguntur in Breviario chaldaico recens impresso, curante R. D. B e d j a n 3 ; qua etiam ratione Rogationes Balaei et Rabulae supplicationes in codice oxoniensi dispositae sunt 4 . Primo enim loco constanter ponuntur strophse plures vel pauciores (variat enim numerus in codicibus) de Dei genitrice, deinde de martyribus, vel de sanctis aut de apostolis, quibus interdum adjiciuntur una vel duae 1 in codice

« ja.v&Z

paris

147 ad scalano -19m dicilur :

J ^ o o «Ad

JL'ìcul initium

in Mar lialai et medium in Mar E p h r a m . » 2 Ap. J. S. Assemanum, Bibliotheca 3 Cfr. Breviarium

chaldaicum

orient. I, 62.

Lutetiae parisiorum.

1 8 8 6 . Via dicta de Sèvres, 95 t. I, p . 2 et sqq.

strophae de uno aliquo sancto in particulari , mox de poenitentia, denique de defunctis. Post hos aliquando de cruce et de resurrectione eodein modo agitur ; quae omnia sub uno eodeinque tono in capite indicato continentur. 5. De hisce haec habet J. S. Assemanus 5 : « Ex his aliquando duae vel tres strophse ex Ephraemo s u n t , aliquando una, et alicubi nulla, sed ad ejusdem tonum concinnatee qui litteris rubris in titulo praenotatur. » Postea tamen hanc sententiam retractavit et scalas ut genuinum Ephraemi opus habuit 6 : « De hisce, inquit, quadraginta scalis Ephraemi e mente Syrorum dubium nullum movetur, quin sint genuinus Ephraemi fioetus : et jure quidem meritoque : his enim de scalis seu hymnis loquuntur Sozomenus, lib. I l i , cap. 16 et Theodoretusl. IV, c. 29. Gtaecis auctoribus consonat Syrus auctor vitae Ephraemi qui scalas a nobis supra meriioratas prae oculis habuisse videtur, dum scribit : « Jam vero satis edoctus beatus Ephraem quantum homines illi musica cantuque caperentur, ìllosque a profanis et inhonestis lusibus choreisque puerorum avocare cupiens , choros virginum instituit docuitque eas 4 A|).

Overbeek,

Ephrcemi,

Baleni,

aliorumque

opera selecta. Oxonii, 1865 p. 245, sqq. et 333, sqq. 5 Bibliotheca Orient. I, 62. 6 S. Ephrcem Syn p. 88.

opera grceco-lalin.

t. I I , prcef.

PROLEGOMENA. hymnos, scalas et odas sublimibus et spiritualibus sententiis compactas de Christi nativitate, baptismo, jejunio, deque reliquis dispensations Christi mysteriis, de resurrectione et ascensione : praeterea de martyribus, de poenitentia et de defunctis ; effecitque ut virgines illse ad ecclesiam convenirent cunctis Domini solemnitatibus et martvrum celebritatibus atque diebus dominicis. Sealas itaque hujusmodi seu hymnos ephraemianos de dominicis mysteriis, de B. Virgine, de martyribus, de poenitentia, deque defunctis, quales in nostro codice syriaco vat. X describuntur,pro genuinis haberi debere graecorum syrorumque scriptorum testimonium convincit. » Postea vero in Catalogo Bibliothecce vatic ance 1 , ab ipso ejusque fratre descripto, ad priorem sententiam rediit. Postquam enim recensuit scalas quae in Beth-gaza anni 1564 habentur, ait : « Quae omnia (scilicet de Deipara, de sanctis, de poenitentia et de defunctis) sub uno eodemque tono continentur, qui litteris rubris in titulo praenotatur. Ex his vero quandoque duae vel tres strophae ex Ephrsemo sunt, atque interdum nulla, sed ad eum tonum concinnatae, quoS. Ephraemus strophas scripsisse fertur. » Et infra addit : « Notandum singulis Ephraemi hymnis alios subjungi de Deipara, de sanctis, de defunctis, i Tomo li, 382, 421. TOM, III,

XVII

a recentioribus Jacobitis compositos, in quibus nonnulli haeretici laudantur, ut Severus, Barsumas et alii, » 6. In editione operum sancti Mea senEphraemi Scalce omissae fuerunt.tentI*' Et merito quidem, ut J. S. Assemanus primo opinatus fuerat. Etenim,etsi putaverim nullam reperiri scala m, quae aliquot Ephraemi strophas non contineat, nonnulla tamen in illis occurrunt spuria. Existimavit Assemanus fieri quandoque, ut ne una quidem stropha occurreret in scala quae Ephraemi esset. In hac autem re ideo deceptus fuit, quia ad manus non habuit multiplices hymnos, quos cl. Biçkell et ego praesertim in codicibus britannicis invenimus, e quibus multae scalar um strophae desumptae sunt. At, quamvis nimis absolute Assemanus locutus fuerit, nihilominus verum remanet in scalis multa spuria esse ; quae vero Ephraemum auctorem habent nonnisi laciniae sunt ex hymnis Ephraemi desumptae et consarcinatae, nec satis tuto discerni ubique possunt genuina a spuriis. Attamen non dubito in his scalis inv.eniri quasdain strophas, et interdum plurimas, de Deipara, de sanctis, de poenitentia, de defunctis, quae ad opera Ephraemi deperdita pertineant, quaeque eorum defectum supplere possent, si quis eas tuto discernere valeret. Sic v. g. scala secunda in cod. par. c

PROLEGOMENA.

X Vili

145 inscribitur joo» ¿sko W Pater scrips it epistolam. Ad hune modum plores Ephraemi hymni compositi sunt. Porro hymnus, qui ab istis verbis incipit, reperimus in codicibus e Mausilia ad nos missis. 7. Codices, qui scalas continent, multum inter se discrepant : Codices parisienses 145 et 149 et vaticanus 69 euradem scalarum numerum, nempe 46, continent ; codices vero parisienses 146 et 148 tres scalas omiltunt, codex vero 147 et vaticanus 68 solummodo triginta novem referunt. Idem fere est ordo in omnibus codicibus. Hie est ordo codicis parisiensis 145 : Ia OJO) ; 2a Jlv^ JOO) .=>JO w ; J->vp S O

;

4 a ..o>»joi¿o»y}

; o a ...i»r>Q¿

; 6» J'fQi- OOO) Q X & b U ; a

)>.>YtO ; 8 ^ Í ^ C O

)O) ; i)

7a

a

;

10» g O & Q S P O D ; I I a JOQ-J^J ; 42 a JlWOl )00) ; i3a

)J0V3

; 13 a r O ? L\2> J & O Í O ; 16 a OJO/

Ojk. Jjuí¿ frflXU 49

a

; 17

J j S / ; 14 a J i a .

2>ji

a

i ^ y | « n S ; 20

a

; 48 a Joj} ^SJ-V ^ Q ^ ;

^xorax) j o - y o

;

21» jAo^JD ]o» ; 22 a ¿ A j s . . t í * » ; 23 a 1 s t j.YI.Nj ; 24 a ; 26 Jo^.

a

r

Í o p fc^i} -Oj»oJ_3 ; 25 a

OjkOÍOí'

; 28 a

r

aJ

; 27 a

W

W

o p J-O» ; 29 a AQO^.} 0>1X ; d O ) ; 31 a JXU.QJJ MI ; 32 a

30a

< W ; 33 a y ? ' » ^ } o^a jÜiJD^J y j

.W

; 34 a

ojo» . j o £ \

•QIÓS& JLoVjL

301 .

pjü

o/; } PjO

: JVJ~ U a . )y~>v

: Jlo-f»

0 * 2 0 - 0 JjA JjQxV

. Jí^>

P

Ó^VA

V¿fl

~J¿VO Ji^O^n

^VO i u / o . Joj^

yo»L

Jvsa» ito; t t í ^ i o y . ¡OOf JC&. J i , 0 3 / ) a v 3 0

rOJ

)0«A

jlS^t )o)

35 a ); o o -1? o p o o j QJO) ; 36 a JAXO J o c u j i a ; 37 a

; 38 a M o f

a

a

40 J j i n o xuJJ ; 4-1 -A^J ; 4 3

a

SvxW ; 39 a Jxiiioi'j ; -A

JMJL JKOOjO ; 44

a

gp-8>/ ; j'^COJ o

42 a ^

;

48 a J o j } J y o a ^ o / ; 46 a fc^ V=>.

8. Codex paris. 146 tres ultimas scalas omittit, ceteraseodem ordine, unam et alteram ordine inverso refert, sed multa resecai e singulis scalis ; cod. par. 147 eumdem et ipse sequitur ordinem, quinque scalis omissis. Illud autem peculiare habet quod gradus omittit et srepe unam dumtaxat stropham pro tota scala habet ; cod. par. 148 gradus quidem servat, sed nonnullos hie illic omittit et multas resecai strophas ; codex vero 149 diciturjuxta correctionem exaratus et ceteris multo prolixior est. Porro ordinem a ceteris receplum et ipse sequitur, Ephraeinum laudat et plures habet strophas in honorem Severi patriarch« antiocheni,Barsumae aliorumque haeriticorum. Unde patet multa haberi spuria in ilio codice qui tamen juxta correctionem conscriptus dicitur. 9. Ut'autem Scalarum natura et indoles melius dijudicari possit, hie excribimus scalam primam e cod. par. 149 mox citato. 4. Primo de Deipara. Hie est raensis omnibus gaudiis oneratus ; servis namque libertatem, liberis dignitatem, fortibus coronam, corporibus voluptatem, et etiam purpuram , veluti regibus, amore suo altulit. 2. Virgo invitavit me ut canerem ejus mysterium quod cum admiratione contemplor. 0 fili Dei, da mihi mirabile tuum donum, ut ditem citharam meam et formosissimam genitricis tuse afflgiem depingam. 3 . Ecce in Betbleem David rex bysso indutus

PROLEGOMENA. J'toïp.

q^s

V^flDi 1

J^oqju

J i \ o i o . ó^;cu .

. J-O}} 0)V=>o

^a,/;

Wjl

.;. co» . Jk^a> ^

r

Ó^voj

JoijiJD D -fo/i

oop/o

W

p

v^? • ^

%uvaj v ">Vn\

pJld

\Ju2X)

-2>/ hi'

oi^ .

o»;rio

yO°>tT) |j

r

ojj

0)^1

ÌJQJ. )»o)Qj ;cm\T> o f o ^ / j J*.;. a i o ) oj

;p

J d v o . opicu«^ |l/j (JA

vÇlXlQÛJ (iì^O . )i.A lujt . NpO^iO

vop>

)j'ÒpO loVC) sJXJ y i . vp'VjJ ) J b p O . «^OJa^ÏJ JjU*. ^

o p > o . 0)VXI~ JUL-Î . ooo)

)oop

-p

IJq^X)

JkflD

yo)/o j o ~ . s ^ o j t ^ 012)0

v ) 0 0 j p o / j _6) -

ojj

JLK' JJ sjx»

òfxXoi^ J t ^ p o o

. JW

r

-ofoio'i'p. c s o ^ o . o t k - o ^ a i

|jo>qdV sçu/

^

oUrsi/

p e p QSQi^,

JULÇ. oò)

. jjojco;

^ » I r s vçu/ . n i o / o . v p o j ï l a » > 2 / vol? oo) x^OM^jJ?

Joovo wJoVj

. ^XJlS

. Jjii-ji» Q Ì ^ (iL. ( ¿ o j J^xiao (jop> p j

JUj

OO)

. Jvjjl V=S*CD

ofy oò) . opjo j a a i o

Vs^^îo .

J&jq^

.

. ooo)

];O»CD

j;°>a*. JÏkJO .

p

P

vÇOt-W^J) (JiB )v9)Q* JxÈiA. to )oj joo) J ^ .

P

J^DjTl JL-1 J^QD/iA oò)

IJ . (jl^cu >o csisJ;

. ooo)

J^qji

1L.J J p ^ j o o K i j Joo) t r a . , m .

Jx)o-,X

gioirsi . vyo

j'jojOD . ^ O M X X •v v^vsl&j

- j o i . Jn-'^a Jjo)OD .

d^t

^ i j o A ) I . ^ f c ^ o Jo)

la»,

JIjcd 0^5?

v^-floo

. vÇiV

ILwi.

J'tai ^»v«./? OO) J-»?Q-Û ¿ A ? J'iO^OJL . 0 / -^o) . ) m \ n o O) Y> • \

id-yoj 1^.0

t o - ^ o o i J x o . / ^ D

j'iQlî JjQXii. Of . JSo)i. I t o o I ^ J i Act. VII, 56.

T\=>

-VOJ . J i o j Lax>p>

o/

of

XIX

fuit. Davidis Dorainus ejusque simul filius pannis in vol vit atque abscondit gloriam suam et pannos suos tanquam vestem g l o r i » tribuit filiis Adse. 4 . Nemo, Domine, novit quo nomine matrem tuam appellet. Virginem-ne appellet? At ejus proles adest. Nuptam-ne vocet ? At servantur ejus virginalia sigilla. Jam si matrem luam nemo mente assequi potest, qnis te perscrutetur ? 5. Licet unius sis Alius, plurium tamen filium te proclamabo. Innumera nomina libi n o n sufficiunt ; nam Alius Dei es et Alius hominis, Alius fabri et filius Davidis Aliusque Mariae. 6. Hie est mensis qui columna lucis sustinet omnia ; conAteatur regi nostro qui venit in amore suo corpusque ÌDduit e Alia Davidis : cui gloria in hoc tempore propter suam graliam. 7. Pacem tri bue, Domine, regibus et sacerdotibus in una Ecclesia ; reges stent in thronis suis et sacerdotes pro oppidis suis orènt ; pax interna per te Aat nobis pax externa. 8. Vitis virginalis uvam dedit cujus dulce vinum flentibus solamen attulit. Heva et Adam luctu afflicti gustarunt vitae pharmacum et redierunt in Eden quem perdiderant. 9. De Martyribus. Benedicts virtus quae conforlavit -martyres benediclos ; benedictus qui honore prosecutus est eorum obitum et magniAcavit eos in quatuor orbis partibus. Benedictus qui copiam eorum victoriarum in animas infudit. 10. In sede passionibus repleta recubuerunt sancti et fortiter sustinuerunt tormenta. Facile est amori non murmurare ubi despicitur ; omnia enim sapit et facilia ha bel. H . Martyres in fornacem conjecti ex ea egressi sunt triomphantes et decori ; splendent eorum facies : ecce mundus plenus est decora triumphorum eorum pulchritudine. •12. Stephanus, istud martyrum fundamentum, qui primus passus est, dum coronarelur vidit cœlos aperlos et filium stantem a d e x t r i s 1 . Filius enim non sustinuit ut sedens intueretur judicium serv fui. 13. Levaverunt oculos suos in altum martyres benedicti : propter t e , inquiunt morimur, veni in adjutorium nostrum, Domine Deus noster ; e r u b e srant et confundantur osores qui nos dolore affecerunt. 14. Benedictus vitae Alius, quo martyres benedirti coronati sunt ; laus virtuti quse confortavit eos ut sustinerent cruciatus propter amorem ejus. Benedictus accensor ignis qui in mentibus eorum exarsit. 15. De Sanclo Ephroemo. 0 gloria Ecclesise sanetse, m8gne Ephrsem, quantam exaltationem, quot laudes cecinit lingua tua, quse fuit velut ignis, in honorem »¡arise de ejus conceptione et nativitate. 1 6 . 0 magister inelyte, o admirande, o columna ignis splendentis, beate Kphrsein, ornamenlum

PROLEGOMENA.

XX J S A ^ S p i . JlA?

P-VS/

00)J •

W ^

^ o x ojtdSy Jôfc.oa=> j&sw^a

fcoJi

. w-^o W

pio

. JiaaJLj

17. De pœniteniia. Novi, Domine, te lotum miserieordem in misericordia esse. 0 piene misericordia, Jesu, spes misericordiam poscentium, effunde m i s e ricordiam tuam super peccatores, qui misericordiam implorant.

>\OUL. . fcaJ> Iho o / J x w ; ; ) SOULS . ^ . W ^oa-Vj

.^«.'i

wfW

. Jxw>° —Vii.; V

. J^l a

-^OO

^

J',» j o j o . )"l\Y>

tiÒo .

pa

r

. W V^D

^ o;

)0(

wsJL.? O^QX ^ ¿ 1 0 2 Q - Q - X . Jh±> v^vcuV l ^ i i .

.

.°icr>o.\

.;. J s V OOJ ^ A j ^ d x j / o -OjOVTij; y.Yl.J-iNo J o ^ o j . JIOAJCD - ô f x ófc.

J » . JI-ScinN

. )•>•.•-» ^ r S x J o o ^ ^ p ó p o . Jiojoi Jxfcx;

j o . JJ;I7

•.•n\

. JJU~ JJbo; Jssi )xù

OO) kit • UOJU^O jO 5 0 0 - ^ 2 ) L . . p ^QfYi^ojv lui. Ito; Jv»

• l£>

JLi\r>

. Jlcuxo .

KlSiLi

Jt-fc* V ^ - • ^

sii ^

^ p a u o ; J'^AÌ.

.

^

io- .

JÌO)OJ i u y j j o . NÇO^J^ , l i a » wkA.i'O

jM^J

I—

o/

xÇmilM y=>0 . Jl_a_J. . ^ « r u t vff v^O^l v ^ C D ;

. p o . )'ÎO)QJ

-.J—O x u i / o . )JL';>9)«. ^ . i ' l ' j ^ i . h^oot J o a k » j*jcaz>) . W

jtOX)

^ c>) V>,

^O^XJ )0)0 . ^ O J L ) )y~i« ^

Jicùx

t o ï )"l\Y> . vÇUl' i o v - ? J'? ^ )i.V; Jv=i r ï i

•

xio\S> )x>3 j l o »

is-.»*.; l u ;

o/

^

n^o^l p > . jyio J a ^ o j l ^ 20^0

. 0)P>DD ÌumJ; OJV33 WQJLO p } /

. lxi..oi

Jj^J

s Ç i ^ S i a U; : seismo o ^ . ; o

. \tcuju;

ts^j

>20»;

•j'rtVj? o j v o --^o

JX'V .> - o ^ ; ^ u o W

. ojiv^u. ^ ^suofijo

^

» Stropha manca, —

b

j^JLo

s/o . ^Sx)

. ^ O J L J jtOXiX P-CUO J'tûJ Stropha manca.

Ecclesi», qui inter electos exaltatus es et laudibus efferendus. Oratio tua nobiscum.

18. David rex surrexit e prosapia mea et nexa corona, stat juxta me vice regis ornatus dum ad magnam humiliationem d e m i t t o r . . . . 49. Flet Jacobus et fient cum eo patriarch® ; flet Josephum ipsi ereptum ; flet Simeonem in jEgypto inclusum et Benjaminum quem euntes abduxerunt. Fit magnus luctus. 20. Vse insipientibus, ubi videbunt convivium filiis lucis paratum, beatos dicent strenuos illos qui amarunt Filium suis virtutibus et operibus. 21. 0 Mare magnum et gratia p l e n u m , per te educar ex immersione mundi mali, sicut P e t r u s e fluctibus. Tu portus es pacis plenus in te s p e r a n tibus. 22. Ccelum alteram vocent me omnes, quia peperi filium Domini omnium, filium omnium alitorem, filium ditissimum, filium absconditum, filium regni, filium Dei. 23. De defunctis. Descende, o vitae fili, ad d e f u n ctos qui te expectant. Prima vice qua ad eos descendisti, lux resplenduit super eorum corpora ; altera autem vice suscitabis eos e sepulchro. 24. 0 v i t » fili, qui mortuus es quia voluisti et vivificasti mortuos ; per te suscitabuntur dormientes in pulvere et per te introducentur in thalamum lucis ac remittentur omnia debita ab illis c o n t r a d a . 25. Exi, o dives, e pulchris tuis aedibus, inspice et vide quot, heroes constricti jacent in pulvere ; lamentantur et fient suam magnificentiam videntes quo abierit. 26. Ab omni humano genere defleris, quod pulvis factus sis in inferorum habitaculo. Ecce mors avida irridet tibi ; libera, o gigas sseculorum, prsedam a prœdonibus. 27. 0 mors quot generationes diripuisti, disjecisti reges superbia sua elatos et etiam judices. Benedictus filius in fine venturus in gloria eosque suscitaturus. 28. Lsetetur Adamus in Jesu Domino suo quod descendit ad eum invisendum et ad confortandum omnes natos ejus ut de resurrectione non dubitent, quia fermentum vitae ad eos descendit et labore functus in ccelum ascendit. 29. Audi , Domine , vocem imaginis t u » quae contabuit inter inferorum spectatores ; segre feras ejus suspiria, quae prae dolore sub terra exoriuntur ; ¡ I l a , etsi in profundum immersa, te deprecata-, Domine, quod afflicta fuit. 30. Vox tua viva vocet et suscitet mortuós inferni ; in te consolentur omnes lugentes, sicut

prolegomena. vPjSiJO . )«»» Jv*»} 0(10«/ o» ^

r

/ . ^Xp/j ^

jjLioo

.p

Vóp • (jopj

•yo^o ^ c w i i j ^

.

~-i t t l

Uokr> j h o o ^ - y o -^rs/ ^ « t

•

ix»

. Ul»/ ••.•-i.o? yViaji V s JUL»?

.

»OjiJO Jv-A ^Oi* .pVJL . yDDQ^O Jihoo . ^

J x c ^ v^ri/ W

. iJLoyooa ì \ q j l j D j j . ^ x ) ^ . jjaxk. ^

V-2UL ( s o

. )-:

o i o Jxi^S.. o>v

J]fi

^oaxa

jblAj}

J l o ' i i / o ( 3 q o d ^ o j J i o ^ y i . n o ^.ojaAxo J.OQD O Ì ^ L O

^SjiOO )A\ 0 ) j u 0 .

. i+i. P ^ a j j J o i \ . N^O^-^SO ^

J'^ijo ^

vQj/ -^Jo

)QjO . J m o j d j

. J f i » j )iV ^ o j t / o

•> s U J o Jvo. JJj*. . ) m

)x>Qa

^ws • .>

);jl Joj^ oo) k L . jeo) JL.^jo

a

)Uo o;o/

^ o pjll

)0~JJ00 | m 2 Q 1 3 Ji-^A jiVj

10. Prolixa haec scala primo locò invenitur sed multo brevior, in ceteris quoque codicibus. Sic, ut de ilio tantum agamus, codex parisiensis 148 sub rubrica De Deipara habet dumtaxat strophas 1-2, 4; sub rubrica De Marty ribus unam tantum habet stropham scilicet nonam ; omittit rubricas De S. Ephrcerno, De sacerdotibus, De Barsuma, De Cruce, De Resurrectione. Sub rubrica De p ceni tentia habet duas strophas : nempe 17am plurimum immutatam et alteram quae in codice 149 deest ; sub rubrica autem De defunctis

sorores illius qui mortuus .jacuit. In resurrectione liberentur qui in inferís dormiunt. 3-1. De sacerdotibus. Sacerdotes, qui tibi ctuario minlstrarunt, nunc autem in inferís sunt atque a tuis Iaudibus os continent, suscitentur et tecum , juxta tua promissa deant.

in saninclusi per te , gau-

32. De Mar Barsuma. Beate pater Barsuma virginitate praeclarus, fons omnium veritatum ad quem homines confugiunt, gesta tua, o pater, angelos et terrae Íncolas in admirationem rapiunt. 33. Quam pulcher es, o pater electe, te amanti; plena est tua persona sacramentis absconditis, Melchisedechi accepisti sacerdotium et magni Moysi humilitatem. Benedictus qui elegit te. 34. De cruce. Crux facte est mundo universo velut columna qua sustentantur omnes fines atque regiones universi or b i s ; vexillo ejus erecto et occulta virtute Deus orbem regit. 33. De resurrectione. Surrexit e sapulchro Filias Dei qui, vigilans dormiebat; veniens autem invenit homines dormientes et excitavit eos ab eorum sepulchris. Vigiles confitemini Vigili qui vigiles excitavit in terra nostra. 36. Ipse Deus tribus diebus mansit in inferís ut Adamum ex abysso extraheret et renovaret vitam viventium. Benedictus Filius, qui in fine veniet in gloria et resuscitabit eos. »

duas habet strophas : nempe 23 am et stropham a o o x . quae in cod. 149 ponitur sub rubrica De Pcenitentia n. 19. Codex autem 147, utdiximus, adhuc multo brevior est. Ex his colligitur codices ita inter se differre, ut dicendum sit scribas summa cum libertate strophas vel adjecisse vel resecasse et interdum eadem libertate immutavisse. 11. Jam vero si attentius scalam hie transcriptam inspiciamus, haec inspicienti occurrunt.: I a stropha « Hie est mensis » desumpta est exhymno4° de Nalivitate Christi,

» Cod. par. 145 habet strophas 1-2, 8-9, 16-17, 2 t , 23, 30, ceteras omittit et tres alias adjicit ; cod. 146 habet strophas 1-2, 8-9, 16-17, 19, 21, 23, ceteras omittit, unam et alterara adjicit; cod' 147 habet strophas 1 - 2 , 9, quinqué alias addit, ceteras omittit et gradus non indicai ; cod. 148 fere ad H S accedit. Idem dicendum de aliis scalis. Inde patet multa spuria hi8ce scalis inesse.

XX H

PROLEGOMENA.

cujus initium efformat 1 . Secunda stropha invenitur in hvmno 1° de B. M. V. a nobis edito 2 ; quarta et quinta habentur in hymnis de Nativitate Christi3. Tertiana, sextam ac septimam non inveni in operifeus S. Doctoris. Octaya efformat stropham 14am hymni 1' de B. M. V. E strophis quae sequuntur nullam reperi inter opera S. Ephraemi. Patet autem stropham 15 am in laudem Ephraemi ab alio fuisse compositam. Invoca tur etiara Mar Barsumas archimandrita, monophysismi acerrimus propugnator, qui diu post Ephraemi mortem vixit et Latrocinio Ephesino interfuit. De ilio enim agi non de alio aliquo Barsuma Ephraemo antiquiore patet e scala 9 ubi asseritur ipsum vitam m«nachalem per 50 annos duxisse et sub Theodosio, scilicet juniore, vixisse 4 . In scala autem 3a cod. 149 Severus, patriarcha Antiochenus saec. VI, recensetur inter patres, unde patet scalain diu post Ephraemi tempora fuisse compositam. Eadem de ceteris scalis obsérvari possunt. 12. Quare recte concludere possumus : etsi in Scalis multa sint quae revera Ephraemum auctorem habent, tamen Scalas nonnisi inter Ephraemi opera spuria reponi posse. Syri Jacobitae in suis officiis liturgicis, maxime ad Matutinum, 1 Cfr. Opp. syr.-lat. II, 414. 2 Supra t. II, 819. 3 Opp. syr-lat. II, 416, 433.

amant quasi per gradus invocare Dei Gemteieem, deinde sanctos, vel apostolos velmartyres ; orant deinde ad obtinendam poenitentiam et preces fundunt pro defunctis et pro Ecclesia. In his autem precibus multa oceurrunt ex Ephraemo desumpta. Hunc igitur morem secutus recen tior aliquis Jacobita Scalas ex Ephraemo composuerit et quae deficiebant ipse adjecerit. Porro quae Ephraemi sunt, maxìmam partem, lacinise sunt assutae e diversis Ephraemi hymnis, e quibus aliqui sunt qui hucusque in codicibus latent aut injuria temporum periere. Nisi ergo aliunde constet hanc vel illam stropham Ephraemi esse, certo discerni nequit qusenam Ephraemo quaenam scriptoribus recentioribus tribucnda sint. Quare abstinuimus ab imprimendis Scalis inter operaS.Doctoris genuina. 13. Inter hymnos S. Ephraemi peculiaris occurrit species quam jfc^ooo sugitha in singulari et Jfco^oco sugialha in plurali appellant. Porro « sugiatha » ad tonos eosdem ad quos « mad ra she » decantaritur, sed' plerumque efformant acrostichidem juxta ordinem alphabeti, ut Lamen ta tiones Jeremiae. Hac ratione digesta sunt colloquia inter Mariam et angelum Gabrielem-, inter Mariam et Magos, inter Jesum et Joannem quae in 4 De hocUarsuma vid. Assemani, Bibl. orient. II,

M0.

PROLEGOMENA.

primo tomo eJidimus. Hujustnodi hymnis plena sunt offieia Syrorum. 14. Rogationes. Hoc nomine designantur certae quaedam preces, quae in codicibus liturgicis Jacobitarum et in Breviariis Syrorum et Maronitarum occurrunt ad finem horarum et constanter Ephraemo ac Jacobo, scilicet Sarugensi, rarius Balseo tribuuntur. Quae Ephraemo adscribuntur versibus septem syllabarum et strophis tribus vel quatuor constant, quae autein Jacobo versibus duodecim syllabarum,quae autem Balaeo versibus quinque syllabarum. 15. De sic loquitur Breviarium Syrorum nuperrime Mausiliae editurn 1 : « . ^aj J&J.J jLciizs . J ^ o m . o/ I*»;®)/ Of* . jLoxs ^wjo •:• vJ*lj o/ : ^ONJOOJ Jjujoj JiSiSao )a.v2>/ ^VO? ^ o m W Jxucd ^o I—»jJ * Rogationes sunt triplicis speciei,scilicet aut in metro Ephraemitico aut in metro Jacobitico, aut in metro « Condonans peccatoribus. » Scito omnes Rogationes in metro Ephraemitico quae in volumine inveniuntur ex compositione esse sancti Ephraemi doctoris clarissimi. » Reperiuntur in duobus voluminibus, quae hucusque ad manus nostras pervenerunt, viginti circiter Rogationes quae omnes verl C f r . Breviarium juxla rilutti Ecclesite Atawcheiut Syrorum, l ' a r s c o m m u n i s . Mausiliaa, 1 8 8 6 Vol. I, p. 31.

XXlIt

sibus heptasyllabis constant et très, quatuor vel quinque strophas continent. Strophae autem quatuor, Bavath sex vel etiam octo versibus compo- seu Rogationes. nuntur. 16. Ejusdem generis Rogationes haben tur in libris liturgicis Maronitarum. Sic in magno Breviario 2 sat multue recitanlur Rogationes Ephraemiticae versibus heptasyllabis compositae, quae, sicut in Breviario Syrorum, ad finem officii appositi© sunt. Differunt autem quoad textum a Rogationibus Syrorum et dicendum videtur singulas Ephraemo tribui non posse, sed posterius metro Ephraemitico composi tas esse. Gerte Rogatio quae legitur in festo S. Jacobi intercisi Ephraemo tribui nequit ? quum J a cobus, cujus mors ibi celebratur, post Ephraemum martyrium subierit. 17. Norinullae etiam Rogationes leguntur sub nomine Ephraemi in Officio feriali Maronitarum, Bervti, 1877. Prima recitatur ad finem Sutarae seu complelorii diei dominicae ; est autem Paraenesis 30 et habetur etiam in officio feriali J a cobitarum et Syrorum. Quae autem recitatur ad nocturnum sabbati desumpta est e Paraenesi 54 ; aliae ex Ephraemi Sermonibus aut hymnis desumptae sunt. Plurimae etiam Rogationes habentur in Offii Cfr. Offieia Sanctorum juMa riturn Ecclesiœ nitarum. R o m » , 1 6 8 6 .

Maro-

XXIV

PROLEGOMENA.

ciò feriali juxla rituia Ecclesice Sjrorum, Rom®, 1853 ; quae legi tur ad nocturnum ferise quart® desumpta est e sermonibus Rogation um infra. 18. Perlustravi etiam sat multos codices litúrgicos Londini et Parisiis, et plures vel pauciores pro diversitate codicum Rogationes Ephraemiticas inveni. In Hodra Jacobitico ssec. XIII qui continetur in cod. add. 12,146 Rogationes Ephraemiticae quae recitantur in jejunio Ninivitarum desumptae sunt e carmine S. Doctoris de poenitentia Ninivitarum. Codices autem parisienses 146, 148 et 149 continent aliquot Rogationes Ephraemi quae etiam impressae sunt in Officio feriali Syrorum. Rogationes Ephraemi pro die dominica Palinarum in M. B. cod. add. 17,190 mutuatae sunt a sermone contra Judaeos pro dominica Palmarum qui editus est in Opp. Sjr. lat. t. Ill, sed tcxtus vitiatus est. In cod. add. 14,505, ad festum Severi patriarchae Antiocheni habetur -yoj jLoo jo-va/ Rogatio Mar Ephrwmi, quae sic incipit :.. ji°)\a. oJ^jd ) i sa ¿ Ecclesia quae doctrinam tuam suscepit j Beate Mar Severe, etc. » Quibus verbis patet falso sub nomine . p-vax* -yoj . JJU.} Jojus

jios^s

hanc Rogationem exscriptam esse. 19. In codice parisiensi 161 saec. XII habentur Rogationes S. Ephraemi pro tiebdomada Passionis. Quae habetur ad nocturnum feri® VI impressa est in sermonibus pro hebdomada passionis quos tomo I vulgavimus.Putaverim alias revera Ephraemi fetus esse, sed textus plurimum differì in aliis codi ci bus in quibus easdem Rogationes inveni, ut, v. g., in cod. add. M. B. 17,190 anni 893. Antiquissimus codex, in quo invenerimus hujusmodi Rogationes reponitur in Musaeo Britannico inter addititios n° 14,520. Is codex pertinet ad saeculum octavum vel nonum et continet 16 Rogationes Ephraemi pro dominica Palmarum et pro hebdomada passionis. Porro duae Rogationes pro dominica Palmarum vel Hosannorum, ut Syri loquuntur, desumptae sunt e sermone contra Judaeos Opp. Syr. lat. I l i , 209-222 ; reliquae vero non inveniuntur in sermonibus passionis, putaverim tamen eas pertinere ad sermones genuinos nondum repertos. Decima etiam habetur in c.odd. add. 14,525 et duodecima in cod. paris. 161. Hic igitur Rogationes Passionis ex ilio codice transcribo : ) . MAP. EPHRAEMI KOGATIO AD NOCTCRNUM

FERI/E SECOBDE i HEBDOMAMS PASSIONIS.

Deus se humiliavit . -OJO'AAO pjJJ J30iSii} . )">">cvflv w cnj&JL? . J»;«. JbßXO posteros, execrandus

ut salvaret Adamum ejusque auteril crucifixorum populus fraudulenter egit ut eum morti traderet. Maledirti et esecrandi inierunt consilium impie-

XXV

prolegomena. + v^Jb-j J i ó x j j Jbu;

• )irN*icr> JJj J . r n . . ^

. f j u v a o J ^ a c o o JJÓJ^. . Jfc-V^? J-OVi ^

Jj^CD . UtOJbOjl ,0'AJ JQ21J0

4ate repletum, quo sanctum criminisque purum s e n tentia mortis plecterent. Satanas socios sibi assumpsit sacerdotes, scribas et p h a r i s s o s et exivit in pugnam contra creatorem creaturarum. 2. MAR EPHR/EMI ROGATIO FERINE SECUND^

. )Du\2>i -¿OJ . JvSjj

. J l o W } ó)V=>

I^JO

KfL)

jlQO

HEBDOMADIS PASSIONI»

o / . ty^òj y r a J J P j X f c a o

. p , y i N ~ i * i JJ^dj òpoJJ . Jiq^-JWa-i

£>/o

.•, yxsJJ J a i a - o O)Mcdj . ó p s / y j JJLv=» JJo

Jswi; ^oo/j

. ->9-ofj

jJ J c o / U o . O ^ JQCCO ¿MO)5Q3J

I

.

• 0J&2C LOO)

. J i x & a * .

I ^ l s ^'t'lj ) t o i 3

¿Ck . JOO) i j A JJLvj

HEBDOMADIS PASSIOMS AD YESPERAM.

. )i*JOO J S j ,

jtf&X - C M O . O ^ Olf*. JJ JSJ2> ^ » j .¡. ( j ^ D JJ . )oo) a o ^ JU J 5 a x tovD; . J J 5 a Joo«—

o/

JjOiO . Jl, •So.. O, V, 91 JJ .;. JJ^tìfc. J ^ V - p £ 2 > 0 ÒjVO j ^ S ^ j j « .

. OfOpOft. J » p J « W o . . JJ&OJ

JjVw'o . ) i o A Jaoxo ÓplO^ .;.

JJ

JVJs; .

^

Jiio

Pater familias servos bonos et strenuos miserat ad operarios pervicaces, qui e fructibus vinese non miserant ei. Utinam illi servos ejus non occidissent ! 0 qui injuria mortem passi sunt, quia vinea uvas non dederat et operarii mercedem non retribuerunt. Vinea quippe fecit labruscas et operarii gladium eduxerunt ad necem. Eumdem populum vocavit Ezechiel vitem et Isaias vineam ; una produxit ligna ad ignem, altera facta est in destructionem exitialem. Hseres autem ei maledixitin ficu, cui dixit-.fructus non des in (sternum. 4. MAR EPHRiEMI

. yx.\2>l

.

Jjco'^i

l^ici

JJ&xj J J ^ J . o

. oj&asJ»

i f c ^ s . Jbu.;

f

x

.

Jlcuo

JiifJD

J o o j i ; . ofe. a o | . ^JO) o p b .

yl

.;. O p k . Q^.} Jj&x> )QQUO . | ' i m i

J m Jì3>i . ^JD

Jv^Si

O f O JL2> . J3\ÒD JJ O^juxi jO . j J L o p A ^ : Jv^a^O v j ^ j o i i ' Ja^JO j . t n " o . o ^ g ) . op^o

. J v ^ z i o p o JV^TÒO J x m x i s - o * JjlqsuI TOM.

ja2uo

o p i o o . J o ^ o JjQXI o p o o S o ^ lit.

JUbpo .

o).n

a -i

iOjX» J m o y i i ^

ROGATIO FERINE TERTIA:

HEBDOMADIS PASS10NIS AD VESPERAM.

Herbas amaras miscuit cum ejus (populi Israel) azymis, ut ejus mentis sententiam manifestaret ; secundum cor qjus dedit ei, ut cibus amara fieret et per cibum intelligent exstirpandum esse cordis affectum. Populus azyma ex ^Egypto in velis asportavit, fermentum autem idololatrise e corde suo non expulit. Totum fermentum remansit, pars azymorum exivit, occulte et palam populus reprehensus fuit. Ore Deum laudans et corde ab ipso aversus, per ejus nomen clarus inter gentes effectus et operibus a Deo alienus lege éxterius ornabatur, intus autem idololalria plenus erat-. D

XXVI

PROLEGOMENA.

. yx.-»2>/ ^ y o j J b e o JboV? i - ^ 5

Jiayrs

5. MAR EPHRjfiMI ROGATIO FERINE QUARTS HEBDOHADIS PASS10N1S AD NOCTURNUM.

. fcox foot fSQx Jxt.'r>o J i o j ¡ o m o J u x d

Ji&JL

Jxìcd | a o y . 000« o n v l /

JJoxs; .

^¿JOO ~S>0¿0 J b w '

aovo . )00)

JJ o M » j o , » : o f W JjJ^ai J ; » / V - J ^ - ¿ V ^ IJ opfc. Acb.»ax . oj;^2>

^

... IODOYIO 0 ^ 3 Jxi¿0 . O p ù . V ^ O

Oft^

o p f c . . Jfcni. ^.'yo j o j q s ù . J i o v ~ j { ^ v Oi¡}/ . JOO) K '

. Joo) JÓjS) x j ' ^ ^ O J"ivpni->

JU0.0 Jodqxu J^oa.

In nube, in columna ignis et in mari baptizatus fuit populus ; tria ista puriflcarunt tria quae per peccatum invaluerant. Crimina odibilia fecerant. Remansit gladius et destruxit et necavit : Agni a populo in festomanducati nihil remansit.Circumcisio quam populus in corpore gestabat prseputium cordis non abscidit ; corpus circumcisum fuit, cor prseputium servavit, et lege populus totus coinquinatus fuit. In hoc mense gaudiorum populus afflictus exivit ex ¿Egypto. Corde in yEgypto vagabatur dum corpore desertum peragrabat ; aure legem audiebat, sed oculo idola cernebat. 6. MAR EPHR.EMI ROGATIO FERINE

. jouya/ -;x>} ^

)~i«r> J i o V ;

Jlo^rs

: qmJm-U v^VtSo luyo : JLaj

Joj : j t m - i

s^o-vS

(jopi

. J j o q A ¿ j o*ix>ios>

J-A^X) JOO)? JUtQXl=d . J A ^ S j . f r i o SM^IO .

J x o i a a Joo» .

Jm

ytv»«o

. Jcdoxu} )j..Vo.gi oóp> . I^OjS ]oo)j O y j i ; J x m x ; f o i o s o : opx>ia2> yix

. Ji**a*x>

. (XL. joo« w l l /

-Su' : o p ^ o * . ; p

^m.irv

. JloJ^lto?

jUb

J^^.

Jüuxi«ra : o j í l c u .

jü^oo

QUARTS

HEBDOMADIS PASSIOMIS AD MAT0T1NUM.

In hoc mense victore Dominus cum Pharaone decertavit pro liberatione populi prsevaricatoris. Pharao visibilis agebat contra Deum invisibilem, vicit invisibilis et triumphavit de visibili per Moysen qui fuit mediator. In nisan, primo mensium, contigit prima liberatio illi populo, qui primus fuit in cultu legis ; transiit populus cum sua salute in salutem gentium quae triumpharunt. In nisan scissum est mare ut sponsa gloriosa transiret in desertum oblectationibus plenum. Disjecti sunt a sua potestate Pharao et satanas a sua exaltatione per manum omnia sustinentem. 7. MAR EPHRiEMl ROGATIO FERLE QUARTS

. jciuis/

J«»v=>

.acDOu}

Ji^sV? ) j u . ; J i o ^ o

. j*,o2o joo) —J]

. vPO jtì?)/ ^ o c u o o . ^'»^o j p ^ Í * j a a / o . J ^ o , K j a * . o j l i w A . j r i k s ; )CQ2>Q¿O ))/> .

l J4* o o j ^

.

^

o

^ c n . o . | j u y 3 o J— opD»3 yuX*.} J^Si1

.;.

;r>

: JiOJ ^ U . W1Í130

w a s ^.¿oo.ifn; . . K'fiQ'? | j q x u l

v .tTn,o

Wj;

J^JL ^ p s . y.024

jjUo.

A

^JLO/ . » ^ i

Jk»x>; :

JJ e t o }

HEBDOMADIS PASS10NIS AD VESPERAU.

In nisan portavit Moyses ossa inclyti Josephi eaque ex ^Egypto transtulit ; in nisan etiam eduxit Dominus noster sacramenta et figures Scripturarum eaque propriis eorum significationibus illustravit. In nisan et in omnibus mensibus laus te decet, Fili bone, qui descendisti ut salvares nos sanguine tuo vivo et sancto. In nisan et in omni hora clamemus : Benedictus Pater qui misit te ad nos. Aperi mihi, Domine, portam misericordise tu® ut indigentia mea a te ditetur ; porrige mihi in tua, bonitate unum lucri minutum ut inveniam abundantiam vitse quae continuum prsestat lucrum. 8. MAR EPHRjEMI ROGATIO FERLE QUINTS

. jo.^/

)->•"> litxi^? ) j u . ; J l o i o

. % £ ) J J o ] )OO) ^ - » o o . j j j i ^ w ^ »

. Tpubaiu o^-j./ .;.

^ b

• X

a 3

jOCl. \\>-)y>? .

^ ^

p

°i 1 ¿ p

v

* 0 ^ ' ? ! JÜO) J o o j j o

-^o

bj/

HEBDOMADIS PASSIONIS AD VESPERAM.

Cum advenisset festum et appropinquasset tempus necis, te immolandum tradidisti ut tuo sanguine manus populi polluerentur, et adveniret tempus quo tuus sanguis dispergeretur ad quatuor mundi partes. Tu autem, Domine, quum intellexisses diem tuum

PROLEGOMENA. . j y n v . ' M ^ l i ' i o . i t j j i JsJbfc.© a o o a A . o ^ . •> . JLJLX

Jkaoj .

YO/

^X>;AUO

KJL/j . J o ^ j

« ^ S

. |JU,C

otyò/ : jbca;

.

VOP>

^ A o Ji-pj j a i . } . U^o

$

ava*.}

. l^tà^.

. ) l a . v 3 J-3S.

a a»!^ Wto?

o

.

J w t . Jiou^ij

pop>

. p o « . JL^j . ^xxpU . .SuoU .

AD NOCTURNUH PARASCEVES.

O)AOA} M / J j ó j ^iffl

. Ka^xV

Jiu.

PjjDj : JJLdvp K o o JAs. )jop>

o o p / yds. JLa/ . y j o ò v j J l c L o ..ITI -,-Ss/

. »QuiSb/

I^DO'AJ

advenisse, Jacobum et Petrum misisti, velut duo Testamenta, ut pararent coenaculnm, locum tuse majestati convenientem. In hoc festo sancto adoret coram nobis agnus gregis, ut dignus sit accedere ad videndum te agnum vivum Dei, qui venisti ut solveres eum a nece gladii populi prsevaricatoris, 9. MAR EPHRjEMI ROGATIO PASSIONIS

U.VD) ) i o o ' A ? J A o I**.; | i a i 3

JLxoj )VJLO . ^ojiL

XXVII

In hac nocte tristitia invasit apostolos, quum audierunt a te quod velles exire obviam neci, et> tremor corda occupavit quum mente reputarent se deinceps te orbatos fore. In hac nocte vestimentum doloris involvit te in horto propter Adamum, quem in horto (Eden) perpessiones circumdederunt. In horto perpessiones te circumdederunt, annuente mansueta tua voluntate. In hac nocte stetisti in oratione ut orares coram Patre tuo ut calix mortis a te transiret : « Pater, ti possibile est, transeat a mt calix iste ; si non, fiat voluntas tua. » 10. MAR EPHR^MI ROGATIO PASSIONIS

lituo

A » MATUTINUM PARASCEVES.

.

)of

. )...rr> h N r i j ^ o t

^

ó ^ W ; . Jiu. IsAn f t o o - A ? . )'K>~IV J ^ * J'jJ^A? fcscb w . o ) o W j . Jiotao S^JOÌ

(to^ opoa.

J s j u . . v o . jbu; . YJOV.XIJ;

ooo)

OLACDO .

. «jOTiOJ. & 0 * . (jL^.0 . )YltTI..~> ^O'tCD/ J»2>p W

P

.

Jiax) p A (JO«; .

. jou;®/

p

Tibi gloria, rex Christe, Ecce ad matutinum tuum me invitasti in hoc matutino transeunte Parasceves, passionibus plense. Hie dies festus finis est solemnitatum. Mane absolutum est judicium. Filii tenebrarum de die te agressi sunt et impetum fecerunt ut morti te traderent, sed judicio suo rei facti sunt. Mane te ligaverunt ex invidia teque apprehendentes tradiderunt judici clamantes de te : • Reus est mortis, » quum tu, Domine, sis fons vitse omnibus in te credentibus. 14. MAR EPHRjEMI ROGATIO PASSIONIS

J * » ; ^ j t o o p o {a*.;

IN PARASCEVE AD VESPER AM.

U o j l o . & M U / o K V i ^ i u i . Iml.,0 I i a . cu.K2>l/ 1 ^ . / J v ^ o o . JUL.; ; p ooo) .;.

vopi

"

Jl—.J 0 ) 3 jv».0 . wOivd)!/ OjjlJ^ |1.QX)0

p j } . IhaOD vacoo .

i J j — o . Jqì-} q s d s A V a Jfiu.} J ; o a . .¡p . J i a i KJJI y o ; o 5&&.0

ótuu*

.

FRV-U.

QJOf . JjUJ L 3 I'fSx

ySX>/} Ji-Jj Jl^OD UQA^.

Ó p _ » vvV^IO . )£X>V3 n ^

jo/3 . o^Slo) yaao ImJi^ opju.

O/

lf.ll

J O ^ J Jiojl lodilo .

Iisix

In sancto hoc tempore audivit terra et commota est, petrae p r a timore scissse sunt clausaque sepulchra aperta sunt ; mors in suo domicilio consternata est, tremor infernum occupavit. In hoc tempore saitarunt daemones et gavisa est tota sinistra. Quia Christus sopitus somnum mortis dormivit prae pondere passionum quas sustinuit, fraudulentus Satanas arbitratus est se regnare in aeternum. 0 sapiens plasmator qui plasmavit manum a qua percussus est ! Plasmavit in utero manum qua vapulavit in judicio. 0 divinum prodigium ! ipse fecit hominem qui insurgens eum cruciflxit. Surrexit pulvis e pulvere et Deo annumeravit se in sepulchro.

PROLEGOMENA.

xxViu .

w*sdj JLSSo JJL~J

12. MAR EPHRiEMI ROGATIO SABBATI

(laxa

PASSI ON IS AD NOCTURNUM.

: Jsai) j-QQ-äo^o ¡)fí q A » W o p ; jL^oaa )»

)CLX*X» )ofj . i s A p

p K - oo)j J »

F/

... ^ t t t p JmO^, Ufcxoj JlJULä V o ^pxaozoo. . Ja'ioj, ç

^ i l U o p o . JJJ JüuJ» )oo) Jioxs

. -OiOäOfü) ^

OP3QX13 . O ' ^ J

J r n wju'1^jl ÈS-2D JO.JÄ JuoLo J-jo^jo joor+z/ - • » anno 678 (Ghr. 366) die 148 decembris obiit Abraham Kidunaia. » Annus mortis Abrahse aliunde non cognoscitur. Martyrologium romanum Abrahse memoriam facit ad diem 6 martii his verbis. « In Syria S. Abrahami eremitse , cujus res gestas beatus Ephrsem conscripsit. » 7. Porro ejus vita grsece et latine habetur inter opera S. Ephrsemi cui auctori codices grseci illam tribuunt. Sed multum controvertitur de setate qua Abraham ille vixerit et de auctore : an sit Ephrsem syrus. « Bollandus, ait Assemanus 5 , ad diem 16 martii, et post eum Pagius, ad annum Christi 525, contendunt Abraamium neptemque ejus Mariani Ephrsemo nostro duobus fere sseculis posteriores esse vitamque anachoreticam duxisse non procul a Lampsaco et a Tenea Lampsacense dioeceseos ad Hellespontum vico, uti ex Metaphraste in ejus vita colligitur : quocirca alium a nostro fuisse Ephrsemum existimant, qui res eorum gestas litteris prodidit : » nam, immenso, inquiunt, terrarum spatio distat a Syria Hellespontus, ut Ephrsem Syrus, in sola propemodum Syria commeratus,ideoque grsece linguae Barhebrseus Kindunaia ceteri scribunt.

mendose pro Kidunaia

4 Opp. grceco-lat, II, 1-20. 5 Bibl. Orient. !, 38, not,

ut

PROLEGOMENA.

inexpertus, vel ex hoc capite non potuerit socius esse ac familial is Abrahami a littoribus Hellespont nunquam ulterius digressi. » Verum praeterquam quod ipsa Abrahami et Ephraemi nomina Syris, non graecis monachis familiaria sunt, si Abrahami vita quae a pud Vossium extat, cum aliis Ephraemi nostri lucubrationibus comparetur, palam fit, eandem esse styli simplicitatem,eademsensa,eosdem affectus. 8. «Deinde appendix 1 ilia,quam Metaphrastes subjungit, cujus initium : « Hei mihi, carissimi, quoniam hi quidem qui obdormierunt, etc. » procul dubio Ephraemum sapit, ut evolventi reliqua ejus opera apparet : atque adeovidetur unus idemque Ephraemus noster utramque conscripsisse vitam scilicet Abrahae, et appendicem : alioquin nulla esset ratio cur Metaphrastes opus Ephraemi nostri cum vita Abrahae ab altero conscripta conjungeret et quamvis in codice graeco vaticano appendix ilia desideretur, ut notat Yossius, extat tamen in aliis optimae notae manuscripts, quae editionis Oxoniensis curatores publicarunt, quod argumento est earn vitam cum appendice ab auctore quidem editam, sed a nonnullis librariis tanquam superfluam praetermissam fuisse. Praeterea verba ilia Ephraemi « Rei Non h a b e t u r a p u d M e l a p h r a s t e n i n editione

Pa-

XLI

liquas ejus virtutes alibi descripsimus non obscure indicant auctorem illius vitae Ephraemum nostrum auctorem esse, qui in alio volumine laudes Abrahae texuerit, licet ad manus nostras nondum pervenerit : nam id genus scriptionis Ephraemo Syro familiare fuit (revera hoc fecit Ephraemus in 15 hymnis).Demum Hellesponti,Lampsacì et Teneae nomina in quibus tota Bollandi et Pagii conjectura fundatur nec in sinceris ac genuinis Abrahae Actis, nec in Menologiis Graecorum habentur. Solus Metaphrastes exhibetap. Lipomanum t.2,cujus hac in re non debet tanta esse auctoritas ut solo ejus testimonio res definiatur. » 9. A quo tempore J. S. Assemanus haec scripsit. multa reperta sunt quae ejus sententiam firmant. Mendum utique apud Metaphrasten irrepserit in nominibus Hellespont, Lampsaci et Teneae; nam in quatuor codd. Syriacis, de quibus mox scrmo erit, pro his nominibus ponitur vÇt-JD Kidun, vicus prope Edessam, a quo Abraham cognomen Kidunaise accepit, ut e tcstimoniis supra allatis confirmatur. Nec difficultas fieri potest ex eo quod textus graecus habet ASptxxutoi, nam alii codices habent Aëpaacy. et quatuor codices syriaci ubique habent « Abraham. » 10. Extat porro Fita Abrahae trol. gr., sed in Vita quae

inter

Opp. grteco-lat. Eph-

raemi r e p e r i t u r .

Tom.

in.

F

SUI

PROLEGOMENA.

in quatuor fcodicibus syriacis, quorum duo perantiqui sunt. Primus occurrit codex Mus. Brit. add. 14,654, fol. 28 forma scripturae ad saec. V-VI referendns et unus e 25(J codd. quos anno 932, abbas Moyses nisibenus emit pro monasterio Deiparae scetensi. Titulus habet Acta Abrahami Kidunaice, nullo indicato auctore. Codex alter, nempe add. 12,160, fol. 109-117, saec. V I eadem acta habet ac prsecedens initio mutila eaque Ephraemo adscribit. Duo alii codices recentiores sunt et reponuntur in Bibliotheca nationis Parisiensi sub numeris : codd. syr. 234 et 235 unde illos descripsit mihique communicavit cl. D. P. Martin. Concinunt cum duobus praecedentibus. Porro textus syriaclis in pierisque convenit cum textu graeco edito, habet tamen varias lectiones et quaedam additamenta ma\ ÌSxjjlì Judo»

^J J^^L . ^OtvO

^.O^OJ JlSOOJu. . Hi

fuere agones beati viri,quos hic sic descripsi ad suadendos confortandosque eos qui volunt pie vivere ad gloriam et exaltationem Dei omnium honorum largitori» ; relìqua Beati gesta alibi descripsimus. » 12. Alibi, nempe in quindecim hymnis de Abraham Kidunaia quos vulgamus. Ex his igitur satis indicatur Ephraemum auctorem esse hujus libelli, nec stylus aut sententiae ilio indignae sunt autem. Obstant quae mox adduntur : Ó^VOiQV ^JO) o t v ^ ^ ^oto^j » I^^Jk&OO J*OX5pQD . JfcJLjiOJ «V» J o o ^ O^ ^¿CUQO y^/ C ^ i ^»0)Q,.. /

. Jsuocodbs^ OC» * 2 > / J j n - / . J ^ i

PROLEGOMENA.

jjo) laaocgdv^ ojo jo+coLLf

:

XHII

necrosima 5 m et 24 m . quae inter Ephraemi opera (Opp. sjr-lat. Ili) edita sunt, confecta sunt ex hymnis in Julianum Sabam, ut ad hymnos 4 et 18 notavimus. Philoxenus, Mabugi episcopus, allegai sub nomine Ephraemi verba S. Doctoris in hymno 19° in Epistola ad monachos, quae habetur in M. B. cod. add. 12, 164, saec. VI. Citata Philoxeni leguntur fol. 139. Alia citata invenimus in catenis.In cod.add. 14,532 fol. 79 et 14,538, fol. 25 et in cod. roni. 138 saec.X, (ap. Mcesinger Monumenta syr. II, •49) citatur hymnus 2US. Quare authentia horum hymnorum extra omnem controversiam posita est. Hymni autem propter laceratum codicem non sunt integri ; deficiunt l a stropha hymni 3*, et nonnullse strophae in hymnis 19, 20, 23, et 24. Ultimi hymni desunt in codice hac parte lacerato, nec potuimus eos aliunde supplere.

Deduxerunt autem corpus ejus incolae civitatis cum psalmis et eanticis et hymnis quos de eo compositi t beatus Ephrcem et e {ferente s posuerunt illud in area in ccemeterio sub tempio magno ubi edam beatus Ephraim post obitum depositus fuit. » Haec alium ab Ephraemo auctorem indicant, nisi forte ab altero adjecta fuerint : nam hie codices syriaci plurimum differunt, imo in textu graeco haec deficiunt. Quidquid sit, sanctus Syrorum Doctor in suis hymnis alludi! ad praecipua Abrahae gesta et easdem ei tribuit virtutes quae in Vita ejus describuntur. Sic alludit ad ejus matrimonium cum proposito castitatis servato, ad evangelizationem Vici Kidunae, ad ecclesiam ibi ab Abraham aedificatam, ad tribulationes quas ibi passus est; docet Abrahamum sacerdotio insignitimi fuisse et describit ejus In C/ironico E desse no 1 mors virtutes ac vitam asceticam, prout Juliani Sabae reponitur in annum narrantur in Actis. Graecorum 678, Christi 366-67. 13. Hymni in Julianum Sabam. Idem annus ei assignatur in M. B. Juiianus In eodem codice (add. 14,592), cod. add. 12,155 fol. 177. Hic Saba unde exseripsimus hymnos in annus comprobatur ex hymnis S. Abraham Kidunaiam, exstant 24 Ephraemi, qui Juliani Sabae morhvmni in Julianum, qui propter tem pulcherrimis versibus deflet. longam suam vitam appellatus est Porro S. Ephraemus mortuus est syriace Saba, vel, ut occidentales anno 373. In ejus Actis (supra pronuntiant Sobo, id est senex. t. II, 74) dicitur : « Fuerunt beato isti hymni Ephraemo auctori ad- Ephraemo multi amici viri perfecti scribunturad finem hymni 1. Duo atque sancii : Mar Saba monachus, l Ap. Assedimi. Bibl. or, I, 397,

XLIV

PROLEGOMENA.

vir pietate eximius. Quo mortuo composuit in eum hymnos, quibus descripsit omnem ejus vitae rationcm, quia hunc virum plurimum 40 Mar-venerabatur. » Quare minus recle rf5« • Bollandiani 1 volunt ejus mortem diu post annum 367 esse differendam. Aliunde e Theodoreto 2 discimus Juliano longe distanti miraculose innotuisse mortem Juliani apostatae. Unde colligitur mortem Sabae post annum 364 contigisse. Nec obstat quod idem Theodoretus narrat Sabam Antiochiam venisse ejecto Meletio, nam Socrates3 et Sozomenus 4 referunt Meletium a Valente jam anno 365 e sede pulsum fuisse. Recte igitur mors Juliani in an. 367 reponitur. Ex hymnis Ephrsemi constat Julianum vitam asceticam duxisse in deserto non procul ab Edessa, in spelunca vixisse, jejunio et orationi incubuisse, miracula patrasse, plurimos habuisse discipulos, monasteriuin Fundasse, in monte Sinai ecclesiam exstruxisse et apud Osrhoenos rediisse ac obiisse,haec autem omnia conveniunt cum iis quae tradit Theodoretus in Vita Juliani Sabae 5. Immerito igitur J. S. Assemanus 6 et post eum Bollandiani 7 contra Papebrochium, decepti e sermone graeco in Julianum ascel Acta Sanctorum,

oct. t. VIII, 5o'2.

1318. 3 Hist. Eccl. IV, 2 . 4 Hist. Eccl. VI, 7 . 5 Hist, relig. l i , et Hist. Eccl.

Cfr. etiam S o z o m e -

tam 8 , cujus initium saltern interpolatum sit,distinxerunt Julianum de quo agit S.Ephraemus ab ilio cujus historiam narrat Theodoretus. 14. Hjmniin 40 martyres Sebastian. Desumpti sunt sex isti hymnie cod. M. B. add. 14,506, de quo diximus in prolegomenis tomi I p. XLIX. Isti hymni non sunt integri ; praecipuae quaedam strophae selectae fuerunt pro usu liturgico. S. Doctor fuse egit de 40 martyribus Sebasti®. Pars ejus hymnorum habetur in versione graeca quae edita est in Opp.grcecolat. II , 341-356. Alia pars hie habetur. In hisce célébrât sacer vates martyrum fortitudinem qui per totam noctem frigus ventumque acre m et gelidum nudi in stagno congelato sustinuerunt. 15. Denique pro C o r o n i d e adjeci duos hymnos in libris liturgicis maxime notos_, quorum primus incipit JA,*) sponsa regis, alter : jLv^ Joo» ofckû Jo/ Pater scripserat epistolam. Hos hymnos. summa benevolentia ad nie miserunt Fratres Praedicatores qui Mausilise praeclaram operam navant in edendis libris syriacis, maxime vero Breviario Sjroriim. Gratias spedati m ago H. P. Gormachtig, cujus labor mihi tarn utilis fuit. n u s , Hist. eccl. III, 4 ; N i c e p h o r u s Call. Hist. eecl. IX, I S ; Greg. Uarhebrams, thron. Eccl. I, 8 6 . fi Bibl. orient. I. 1 3 4 - 1 8 5 . 7 Acta Sanctorum, Ocl. t. VIII. 3 4 7 - 3 4 8 . 8 S. Ephrsemi'Opp. grœco-lat. III, Ï S 4 . f q q .

MONITUM IN SERMONES QUI SEQUUNTUR.

Sermones RogatLonum sive de Rogationibus desumpti sunt e triplici fonte. 1° E codice add. Mussei Britannici 17,164 fol. 1-15. Iste codex membranaceus, initio et fine rnutilus, ad sseculum VI referendus est. Continet autem sermones Ephrsemi , Jacobi Sarugensis et Isaaci Antiocheni. Multa porro folia ablata sunt, prsesertim in Ephrsemi sermonibus. Olim decern ad minus sermones Rogationum in codice legebantur;hodie non remanent nisi fragmenta septem priorum sermonum,fol. l-6,octavus et nonus integri et initium decimi, fol. 6-15. Hune codicem littera A designavimus. 2° E codice chartaceo ssec. XVII, qui nunc reponitur in Bibliotheca collegii S. Trinitatis Dublinii signatus B. 5. 18. Iste codex totus Ephrsemiticus est, ut indicatur in titulo, qui sic se habet: « In virtute S. Trinitatis ineipimus scribere librum sermonum rogationis ()•»)» jLoioj) e sermonibus beati Mar Ephrsem selectorum juxta ordinationem Mar Jaqirse. » Omnes porro sermones sermonumque fragmenta et hymni absque ulla distinetione describuntur tanquam unus sermo, eodem fere ordine quo veniunt in Breviario chaldaico mox citando. TOB. III.

Multa autem jam sunt edita. Nempe : p. 3-4 necrosimon 64, p. 8-19 fragmenta sermonis J»ij Opp. sjr.-lat. Ili, 656, sqq., p. 62-135 sermo in Jonam Opp. syv.-lat. II, 359, sqq., p. 153-182 varia fragmenta et hymni, maximam partem, edita, ut v. g. parseneses 54 et 74 p. 159 et 174. In his scriba inseruit hymnos Mar Jacobi JojSs. p. 182-186. Reliqua, si unum aut alterum fragmentum excipias, veniunt etiam in Breviario chaldaico. Codicem littera D indicavimus. 3° E Breviario chaldaico, Lipsise an. 1886 impresso a R. D. Bedjan, presbytero lazarista, juxta códices ex Oriente allatos. In plerisque convenit cum cod. D. Sermones Rogationum habentur ad finern tomi I, p. 411, sqq., sub hoc titulo : ^.20 ^»p^DJ jLa*2>J J-^o)x5J J^fco )) )a.V®>/ ~0)0't»JìD Libellus sermonum Rogationis qui selecti sunt e sermonibus Beati Ephrsemi. » Disponuntur in lectionibus per hymnos et antiphonas separatis. Illse lectiones desuniptse sunt e sermone de Reprehensione : oo) JDJJ jjtij, e sermone de Pœnitenlia Ninivilarum et e sermonibusRogationum. Breviarium littera B indicamus.

1

4

SERMONES ROGÀTIONUM.

3 jv»J»

SERMONES K O G A T I O N U M . Sermo I.

Petit cum . ^ x ^pa- "Joi^ 1. Parce, Deus, populo tuo qui rpoenitendo te invocai. fiducia ve. ; ! \ i. • Attendas niam a «¿QjiX . «^JUV Jl . f W . Deo. ' ' ^ ' quod si multum te exacerbavimus, . ^LoopJJ Jp . multas etiam tibi gratias egimus r>)'(->..\ , JQ-/L Non decet tuam paternitatem do.... , , , v I lore suam occludere portam. Hox • ) ^ mine proximum suum consolante, |i . ^o^Q-*oo) fcj/? . ^ crescat erga nos consolatio tua. Sis, . .jcox oc» )ox . Jjw- M L Domine, propitius nobis,quia tu es ^ . . . . gloriatio nostra. A liana-, o factor . JSyo oo*V . .gpc^fcj^jjj ouod n o s t e r ^ n e s cimus portam quam por. ^J^jj . ^ . o ^ jjojj Qxb tam tuam. Ad quem confugiemus . J^mn. ^IQD/ oco 8 j Dominus nos deserat? Quis simies . im; \ * c r e a tori nostro, ut pro eo • JtJi^i ^ ^YQ,. . .sikLU hortum paradisi quem obtinuit la: ^Ai ^ ^ JU . joi^J Joa.v3 tro. Pro parvis regionis nostrse arboribus commutavimus arborem vitse. Nobis plantae placent magis . JJS>.2>ÈOD JaV : )OOu ^ quam paradisus Dei. Animae nostrse curam non impendimus sicut wò) ^p ^ : ^pll M/? ^ viti nostrse. Inculta continuo jacet A j , ; ^ a o l V / j O . ^Ofc.J mens ; ejus loco terra colitur ; prae: ^ fcs./? . JS^JÜ ^D ferimus terrae prospicere quam nobis ; prseferimus ut aer purior efficiatur quam ut nos purificemur ; j L a ^ A . ^ u f i Jò*°> ^ - J O . o j j o L L / volumus animalia nostra nobis sapientiora fieri. F.raena equis im. , 2 0 J 3 À OO) P : ^ 3 0 0 ^ 0 ^ oo) «.'«200 . jLasu. oj^ ^aiv^boo mittuntur, noster autem intellectus . l l o p Jj Jkoi

:

fc^JJ/

D -0) — b D 00) — 0 D iVS

J~oi

15

SERMONES ROGATFONUM.

^.Ofufcu/j : )LQÍU*2S

16

. o*.o;2> divagatur. Animus noster ammalia Joò) . JLox*. jjot . Jjl.O-2> JJj submittit dum ipse a jugo refugit. Animalia homini obtempérant et : jLaijoj Jbûo . JJ^-mL JJj oc» ipse contra creatorem suum rebelJ O a » Jio)^ . JlSbuaoL ^o o*\ ^coolj lât. Homo frsena injicit brutis,qu8e j~>0 jîO&S. . OO) : Jju^ carent intellectu. Qui sic bruta rationabilia reddit, ipse ratione se jii) . V¿? OÇ» p : ÎQ-Ofj JJj privât et aversatur frsena justitiae . ^JLJ jju;^ : JJJ JV-V^) quae eum ab offendiculis retrahunt; V^JL ^J OO) : OJ-^As JfoSO \ tauros submittit homo et ipse efferatus efficitur, verberat taurum JJj} : . OJ-.OV3 cornupetam et ipse multos trans: Jjlj/ 0)^0« Joo) . Joç>) "^j/ ^Qn fodit. Homo impinguatus et calci. oo) -JdjL/j trans cohibet animal ne calcitret. Ganis agnoscit etiam ingratum, homo vero blasphemat suum creatorem. Jumentum Balaami, quod ratione carebat, eum instruxit ; quia ille bruta imitatus f u e r a t , asinus ejus veluti homo effectus est. Deus agitw^O J»T> : Jjij/j J_A_2>_Il J 8. Si virga hominis sapientem it medicus . aliquem reddit,quanto magis virga ; J_=S_¿ JVC JsîOj» JJ . J o ^ j O^^Jt Dei. Non deserit Dominus optimus servos suos ubi prgevaricantur et . w.O)QJCà>, Oj^OJt : JJjl jj )0u3-J pater sapiens non desinit virga filios 3p}lj J^Co/j : 0)ÍQ-2uw,¿ JJUO ad prudentiam instituere. Perversa omnino est bonitas medici qui doJJo : )a-;ij w.O) Q^ . J^Jo lori parce t. Medicus, qui commi• ^ J'j J-co/ . -fJ seratione ductus nescit secare ut )oca=> JJ Joí^o . JcoJaâo Joó j j ^ sanet,veram non habet bonitatem. JJVOCD . JjïJOi. ^ OO)- ^ O J : ^ Medicus mercede csedit, secat, adu. ^ CDO>, J«0»j : JjiÔîOCD OOO) rit et sanat nos, Deus autem qui gratias seu remedia tibi largitur, ) x a . m - ^ : J-vjuo -ojlooju.1. JJ tibi displicet. Terrores remedia *• -c^îSjaruLj ^ yas*. JJ. JJU/ )a-io fuerunt quae sanitatem mentis de~2DO)/ VN^ JJ . ^ JvJb 0)LOJV.ÎO.ISJ derunt nobis; ne crudelem reputes mansuetissimum hominumque JW . 0>J>0 OJDO)/j ^o : JXÎ-jsûd arnantissimum Deum. Quum castiOO) ^-»JO : W jauasj gatone te ad se revocat non te Jw^ y . ^ J^bj JJbck : ^ ^fco derelinquit sicut tu eum derelia D Jod|»

CSOLO

17

^JLm N oo^

a

Jooay . o c ^ o

»0)00"riJL

. ;.2>,aa>oo jtj^uj j^oj : :

^.j

^fL./

OjA

•DO : J^Pk. -OJCOju. ^ u / . JJo J~XUJ J^iDJ . ^jC^fcOD JJ \V.X> it . -OJOUDCLJuV

OO) J WTO-* : L.» . * v< wJlS) JJ J : 0)IQ. Tu^ WCU. jjo^

: )CL»V200

VN^

OC» JjJo p j . .

• «ÇOJ^OCU. J»jj ^

OM^Û*-?

Juxsjqcd o-irm :

OO) jjja JJ

Q.°> ¿0 » j l Q ^ , ?

o A ocuo

j î ^ v - j Jly r^

.

J ^ , yXsjJ : ^ 0 ) 0 J o

. JJa.xj |2)j ^

:

QX»/

o/ ^ 3 0 ) ol

: jjLO-a.

^»op^j .

JûoVOS)

: J^aîdj opoA.^ o»o^ COOD

sÇÙSs^jfcj JJ . jLofco 0pi0)a\. asoNo JJ} . ^VpOJ L .

a

,XJU2> p

: :

w.0)CLld^Q20 otfcJwo jd»)SODL

. J>xìox>\. Jjx^a-o : J«oJJ Jy^iop )cub ^ « o J l : J«Ì_qd JJax yjJ^it 1

18

8EBM0 I.

quisti ; summe mansuetus non deserit eos qui eurn deseruerunt ; tu qui indigebas, eum neglexisti ; ipse te vocavit ut multa tibi largiretur. Vocem dulcem quae te vocabat violentarci reputasti. Doctrinse falsse Deum ut crudelem reliquerunt et fugerunt, increpat autem eos bonitas illius. Qui potest malum inferre sed patientia utitur, quouiodo crudelem vocare audent ? qui patienter fert eorum blasphemias , quomodo eum violentum reputaverunt ? Eos quippe audiens ira non exardescit; potest eos csedere et non csedit ; mansuetus est erga suos temeratores. In hoc ostendit bonitatem suam quod pro meritis non rependit eis. Quis oppressus op pressores diligit ? quis bonitate illi similis est ? Qui cum justissimus sit velut injustus apparet quum solem suum oriri facit super malos. 9. Venite igitur, peccatores, su- Hortatur mite pharmaca gratiae et appli- apdecJœn'-S cate ea super ulcera peccatorum ; tentiam aperite et ostendite dolores vestros Medico nostro bono et sapienti, qui rationem novit sanandi vulnera peccati ; accipite et depingite imaginem Christi in tabulis mentium vestrarum ; quia per peccatum delevistis earn, inscribite in poenitentia memoriam ejus ; vana non efficiantur ejus promissa propter relaxationem morum nostrorum ; non sterilis fiat ejus adventus, nobis in peccato manentibus. Adest spes perditis et vulneratis remedium. Si odi bile exuant pec-

D

TOM. 1U.

2

19

SERMONKS ROGATIONUM.

20

catum, vestem condonationis induent. Non exhauritur thesaurus : O j L q ^ JjpfcOD JJo . JSOCDJ misericordiae per petitiones acci: JjQ. OpDOJJS; js-O . ^ pientum, nec minuitur gratia si justificantur peccatores. Per vitam Jj/ JJj . J o ^ J-V» w suam juravit Deus : f^ivo ego, dixit QS3> . JJclXJ jks» jx^wj : •' Deus, nolo mortes nest raspec-Loj^o ~0) jz^J : 0f~0 QiQ^jO ^/j catores ; iniqui tate mortui, converJjii-Q* 5 «à^kS» ICUJLD ^O) v3/J . jy-lsjJ timini ad me, gustate et videte quam bona sit perditis castigatio : JSkro |t à co jo) . CH\ voajL^. mea et quam proficua audientibus ^ l / )0«CQ1 . |X5J0)0 j*2U 11 .^^OÙXJJ severitas verborum meorum. Ecce JiO-VjO) . ^JOJOJJO : JÌSÌÒLQD in Scripturis remedia quae sanant animatn et membra ; ponamus ea super maculas mentium nostrarum et membrorum. Ecce misericordia wk«QCD : OpQ«, jo) velut legatus persequitur nequitiam nostrani ; deprecemur cam ut : OO) oi^ ;x>)j . ^j'aS) nos reconciliet cum rege missore jjcu : Ja^j vjo=siw OK» . ^ ^dL jj ^ suo. Ecce- amor Patris rnisericor. |2o»oao ^ o QJO) . OJLQZS^N^ OJ^ diarum exsilit obviam nobis conversis.Dicamus ei cum resipiscente: • 0)Loj;x> oiv. JJQJ Peccavimus in te2, ne succenseas 2 0 20 nobis. Hie est factor noster opti• t ^ i ? ^-fe- OO) ^-¿O : )Q-;>DJ ^OOM JJj w.0)00\ Jji OO) Op>a~Zi mus, gratias ei agamus propter suam bonitatem ; hie est Dominus : Ijij J&^Jt noster suavissimus, gratias agamus oò) . oj^ ei propter ejus castigationem.Bonus est quia miseretur,et bonus est quia Jji OO) . w.o)CLLia\ l ^ 2 0 2 0 flagellai. Amore castiga t fìlios ut ji . JjiLo. : OO) non fiant ab eo alieni. Virga quse JJ . ^t-ocu JjLia\j S P^DQJ jj» JU/ castigai fìlios, beneficia filiis affert. Jjrw JJ >m«QS jOJ : oj^J ^O )x>OjJC> ju/ Deus castigai et multiplicat auxilia domesticis suis ; nemo castigai ex)aMkoo W kj/o S Jjxuj Jyj JoO^ . o : )aolij Jj* J ^ . JjO) traneos ab hsereditate alienos ; nemo negligit corrigere suos ubi : Jsa^ I^QJJ jjs . delinquunt. Deus castigat ut suas -Is-?? . ojmaA. ^ W voaoo gratias tribuat,et tu de hac re affli•A. . ^ ÒpOQDO : jLoj;» geris ; Bonus castigat ut sapientem reddat, et tu contra virgam ejus jVj % ÒJ-3 JD^DO ^JOO OOfj/ : jx>~Vj J j ^ VCùi JJ . JlTOQJtJ

1 Ezech. X V I I I , 32 ; X X X I I I ,

» D vpp) — b D ^flDjboj

11.

2 Luc. XV, 18.

21

SERM0 II.

22

: Ó£> '•ajlo JUAO op> v- . N-I-OQD irasceris; increpat ut augeat tuum bonum et tu tristaris de ejus aiixilio. Beatus qui castigationem attulit eamque nobis tamquam specu: j&wCOJbL lum proposuit; in illud respiciat coetus noster ut abstergat occultas cordis sordes ; in illud respiciant cuncti ut gratse appareant res manifesto et res occult®, nempe thesauri in coelo absconditi et condonatio in terra. Demus omnes gloriam illi, qui adauxit nobis thesauros ; dicamus uno ore omnes : Gloria tibi propter tuam castigationem ; addamus unanimi consensu : Gloria tibi a tuo grege.

: j-XJJO JxQQD Jk.JC.iCD ^ -s^CD/?

Sermo II.

II.

^Lco^oj : ^Lcujo

Ad a

: ^loijo ^O, : ^oc^v^

jO . j^ilSJ

oii jjuo .

jxuQQD

00» JjVjQ-^ • ^tcujoj jjoAo J_XLV¿

. vLop)L.V^ ójA.

j :

^oog W^D? :

wio

: ^oiJ-A JíL/ ¿ ^ OO) . o O) kVj

Q_\ . Ó)k,.X.Ju.QO ÓM-»

.

w

¡ fco/L^

J-Si-O? ^¿ÜS-JJ :

OO)

^AjOO : kj/

^QA O^Xd .

Uw

. kV

J-^cy

^

0M-»

JJ. A ^ l ^QA. O^rrsj: k o j .

cs^fcj jjj : Cffñy ^QM

A)/o - s ^ W :

ofcüOi.

1. Reprime, Domine, paululum Orat ad justitiam tuam ut bonitate tua nu- Denvam"1 triamur. Vehemens est justitia tua, sed bonitas nobis suavis. Dura sunt pro infirmitate nostra gustus et vehementia justitiae tuse, ei vero prosunt auxilia tuse bonitatis. Cohibe iram tuam a peccatoribus ut resipiscant; da locum libero nostro arbitrio ut rejiciat a se suas abominationes; tu, Domine, non recenter didicisti quales sumus, sed nobis das locum intelligendi quantum propitius nobis fuisti; omnem nostram nequitiam nosti et levem de ea ultionem sumpsisti. Quamvis apprime sciens,noluisti animadvertere omnem nostram malitiam. Amor tuus non multiplicat correptionem ne ei succumbat peccator. 2. Voluntas tua iram justitiae Deuspunit prout vult.

» D JbjAJ

SERMONES ROGATIOKUM.

23

tuae pondérât ; auget earn yel minuit prout vult. Pestilentiae velut famulae missse sunt quo praecepisti. : J»JO) ^p Jct9ll QOX^. NÇOOM Jv^^S» Voluntas tua tumoribus praecepit w • oya2>Vj vo ^o talibus enasei corporibus ; tumores e membris, unus ex uno, exierunt, ^ mwm/? WO : ^ l O j . quo loco jussi sunt. Pro tua volún• .^àiiTi J î W tate unus fuit lethalis,et juxta tuum o*»o»j : v^poo f o r i v i mandatum alter salutaris. Febris jioA. : òj^ ^jSD jfc^op b j . jjVjov diversa intensitate intus e membris generatur, salus tua auget vel mi: Js-j ^J 00L JbaV . jN-ûos nuit auxilia quae nobis offert. Ubi c ^wOt . , j^mo Jpo-^ vult Deus sudore extinguit ignem ^-¿^-xX*. JJj . w,0)Q_l_JtV0-2) ^ Jq—JJ intus latentem, sicut, si vult, ilium occulto nutu accendit. Haec fecit et ¿so*. Jjuv^k. . r;,n\ ^ j j j : facit ut sensus suos nobis maniJ^o^ . I^JJ : Ji-^QJt fested Quia creaturae facultatem (LoyvioD . J J.p. ^o I^alwj : ûkOQj J ia^j non habent regendi homines, homini dedit potentiam cogendi eas - s ^ » • loot; vSÜjj : Loot? |?0) per orationem. Ira parva terremur . «jJLojJo &JOJL \iw\j3 : ^ o ^ ut liberemur a magna. Gastigatione quae contigit discamus gratiam nobis factam. Multum tribuerat beneficenza t u a , p a r u m abstulit justitia tua. OM^W : JjÜQjt

JjJ.020 . J ^ }

Orat pro^. Ò p J ô k l j : frugibus et contrafla-jaSkßDfl : J*Or '»Of gella Dei. . ^ v JVV _ : op.. ^jo •D JjOufcA Òpìl IVMJ . •

.* . Joo)

.

' ¿3

. )J^2»fO Jj;jD 0>-\£U. JL^ ^Qojj : • •

. Ò)Lcu2lO j o jiOCDJ : J&3oV? . jjojsa \i n cyi.X3.\o

:

JocuiaS l ^ p u

JfcuD_y : .JM..-» w^o ^ >MQjlJ JwV» :

vS/ ^ D

jjVOOD : l^îojto : )2>kjü. JxA

(

|jü?

. ^op

^2¡CDo/ . ^jjjV . X axx

3. Fruges superstites benedicantur ut consolemur de iis quae p e rierunt. Imple, Domine, horreum agricolae, quod seminando evacuatum f u i t ; ager mutuatus est, semen reddat agricolae credi tum et fenus. lile seminando manducavit vêtus, metendo manducet novum. Laetetur cor viduae quae, fame per satietatem depulsa, consolata est ; orphanis multiplicentur alimenta et pauperibus cibaria. Reddfe 1 nos, Domine, tua beneficentia immemores clamorum quibus consumi-

1 H sec sub nomine Ephraemi allegai G. Karmsedi» D «jJjßoS - » D ^ - ' D jàxjo — a D ^

noio ap. P. Smith, Thesaurus — = ap. Karmsedinoio W

Syriacus

ad v. Jju

: JjOCDQD Jv^W )x>Q.a.\. . a ^.iSJLJ JjjJJ KV

. J^JOS)

^OJJ»? : jlfcS^

\ JUJO : ^ Joo) Jt Jl.,0? -oto :

JV^JD; J^OJJ wò) . .jujìm

: ^ f c j JxiJLQ^ O^XO . v Lojj~J JiUJLj ChXo . ~0)Q2D}0) jxSvk .

)a\. ^

jjQjj s

„Ik*!

^o -oj-N-^J -ft : . j l a - r s - ^

^.«JL

c^j : V&J

JJOLJ

»^-i ^ o a y j JilQjt. )otJ3cil

: ^DJ Ji?

w.OO) . ^AjQJtl. opS)

^

'

t^?

. w.0)QÌX>j\0 jjLjOO

:

j a a i OM2D? : ^ J U JJ JjtJOXSO j ^ o i S ^ox ^ D

J|| . . ^iiOjj Jo?

^0_2LJO : J^OJ*. : - ^ J U j-3

jjtJQXJ v- v/ . Jl—0Ìa_2> OM&

-^ò? J)-? o/ . i k ^ x j v^noj w,D Jxo . v t ^ ; » J t « 0>_\jD "iwXJLJt : j JLqjC*_D ^ o o j

26

SERM0 II.

25

: jv-jiD

: JjO-XXA

: ^iL/ y^OÌ

j_AJQ_0 N^Jj

U

.

J l c k p

S^ji. JJo . Jiuyjo o A ; J l It. XXXVIII, 3, 22. * B ^Uj

mur : remove a nobis acres rumores auribus nostris auditos ; remove etiam in misericordia tua terrores oculis nostris oblatos. Visiones sint oculis jucundae et rumores auribus placidi ; ori adauge suavitatem ut adaugeat gratiarum actionem ; minus congerat in horrea fruges quibus faciat eleemosvnas : sustineat terra gressus euntium cum exultatione in domum tuam. Pro ira ccelesti quee nos in domum tuam congregabat, pax in earn nos congreget ; quod sub commotione coacte fiebat, sub tranquillitate libere fiat 5 totum corpus benedicatur ut laudet te cum membris suis ; totus orbis tranquillitate fruatur ut laudet te cum suis incolis. Bonitas tua propitia sit mundo quem ab initio creasti. Serva muros coenobii nostri ut intra eos serviamus tibi ; sis custos qui non dormit habitationi in qua grex tuus degit. Gratia tua sedulo servet sanctuarium cum minis tris. Ira coelestis non dominetur in tempio sacro unde exit salus; ne destruas propter iniquitates nostras domum tuae majestati dicatam. ^

»

3. In tempio flevit Ezechias etExempium illieo exinde exivit salus 1 . Si unus Ezechi®' qui flevit clarificatus est, quanto magis multi flentes ? Qui vidisti lacrvmas regis, audi vocem capitis gregis nostri. Sanctuarium jejunio clarificetur et sacerdotium orati one. Ne ira tua commoveat sedes in quibus orarunt sancti ; ne coraraoveas columnas,ut non subvertantur

27

SERMONES ROGÀTIONUM.

-fUA. I;.«./ . Jj •,• t .

JJ? jk-¿?jo

:

Jit O CYIJO; : Jïoîs.2) vss^SIJ

A» . cmca.-si/

J ^ A j . J;x>ax ^o

JxW. • )ku2>

:

^

: JLÏA I-eoo : ^

j;_200.AJ

^ o ) ^ / j o ^Ao) . a|2-o)N¡¡5s

:

Joop JJ . jjûoju.» u JOO&OO ^iO? . JUb^ari 3 / Op joop : J.X3.\j ¡\0) . Jlo^ojíl Jj^O : O);^^ J i l \ 3 JY^J JJ •

i»-*- - i » ^O) : j^Vjd^O

. jjaooo JJxaJ. J00)1 : j^V-OO JiCU-V W

: Jj^oij jU JoJ. JJ

Jj^o* Joe»? ja./ ^

Ovis perdita.

. op^vo

ÛO) . JoO)

xAo

28

œdificia. Habit et pax tua in cellulis et eleemosynœ in illis distribuantur; impie mensas satietate ut pauperes in illis delectentur ; tranquillitas obvcrsetur nobis in cœnobio et pax extra illud. Cruxprotegat ecclesias et servet quatuor orbis partes. Portae coenobii sint nobis fons omnium oblectationum. Hsec hisque similia largire nobis , o Bone, qui tuam providentiam nunquamretrahis.Non fiat terree motus, ne simul confusio adsit debeatque vir in tumultu quaerere socium. Procul dissitis et proximis da, Domine, diuturnam p a c e m ; d e procul dissitis et proximis simus securi et tranquilli. Ne ostcndas signum irse ita ut unusquisque socium quaerere debeat ; ubicumque enim ira divina se exserebat, singulis ocium quserebant. Da nobis, Domine, ut te solum quaeramus et in pace et ira saeviente.

: jxuOCOO Jz>¿ hj/

5. 0 Bone et Mansuete, quaere ac inveni nos perditos ; ne terrore J-XS~ÏO : J&u-^D JJ . ^LOjOjJ quaeras nos, quia perditis congruit misericordia. Non immissa ira i n : jís^o^ Joe» JJ. Jv^rsJJ venisti ovem perditam quae gratia JÜU.Q.\ v°¡X». . ,jt i..-» JJ_3J tua reversa est. Pro minis justitiae tuœ gesta est in humeris tuis ; per Ji^j - JVJ js'A él/ i jojJS^j vivum Dei a g n u m reversa est ovis quae perii t ; descendit agnus Dèi vivus et balavit ; audierunt vocem jyo/ O : O)«^ JojS^J . CU®>0 ejus oves et redierunt. Agnus Dei ex agnis perditis collegit sibi ovile : J j ^ y ^ 0 ^ 0 0 ) 0 4 ^o . JlS» J ^ m a g n u m . E prosapia perdita sumus ; quaere nos cum mansuetud i n e ; cohibe iram quae nos p e r . Jiuj-jaiL ÎCL-JJ : ^ J ^ J L JO»? turbât, Domine, ut in te secure JJjJJ : jíLoA, ^ a

D JíO¿ —

b

D Jj^VOO

Jbujo . Jjcu

ÎS-v^JS j_*jÖ_JL

J>Q~V

.

J^/o

JUL». ..

^

JJ? Joi^

JîQA.) |300p> . J.OTD )Jj : 0>JJ~.3 cpo^l

. Jj.p. j ^ o i

:

.

j^V

:

JW

JAX ^OJ . Ò ^ /

^KjU} . )0«5D ^O ^ j t ^ j ü o JJj : -Ò) .

j i u o : Jju^JL j:o_\\ J_0^_i0 : )OOÈOD ^O JJj JLO-Ci^, if? 1 - • J - * ^

: ja». ^

vJS/ . }Ojk» JJj JìO)QJ OÒJ-2)

. Î^JL^ÎSJ«./

jj^ow jaoo) ^oj : j^O^ :

: ^¿.UO

^ ¿ j J.>aa\ JujO .

: I t ^ J ^ ^OO) |UJ0 . ^OOpiìOO Jjo^j

II.

30

respiciamus; largire nobis divitias misericordise tuae ut precemur suaviter. D o m i n e , p e r t u r b a t u s te r e spicit, qui te in ira tua respicit ; cum tremore te respicit omnis qui in dolore te invocat. Non decet nos cum tremore ad tuam tranquilli tatem accedere. Sana , Domine , absque dolore ; cura absque incisione. Benedic, Domine, fructus terrae ut illorum comestores tibi gratias a g a n t ; benedic areas easque impie f r u g i b u s , ut agricolae tibi gratias agant ; benedic vineas et plantas, ut afflicti te glorificent ; laudent te etiam ministri sacri in sanctuario per oblationem corporis et sanguinis tui. 6. Deus infinite, cujus miseri- Continuacordia infinita est, leni gratise tuae tui 0rat10 ' flatu seda violentam i r a m . Bone, qui gratia tua ordine disposuisti habitationem angelorum cœlestiuin, dispone terram terricolis, ut habitent in pace super faciem ejus; a superis et infimis maxima ad te laus ascendat. Orent nobiscum coelestes qui nullo metu exagitari poss u n t , u t m u n d u s turbatus pace gaud e a t , condonatione peccatoribus concessa. Illa boni tas, quae angelos cœlestes n u n q u a m contristai, solamen cito afferat peccatoribus peccata sua moerentibus. Qui angelos cœlestes inhabitare facis l u m e n non deficiens, misericordia tua t r a n quillas redde creaturas adversus nos commotas. 7. Floribus similes sunt peccato- QUam iares qui flatu iree divinae marcescunt. i3'1®3 s u n t 1• i • • i homines. T In pace s u p e r b j u n t homines ìmbecilles et ad levissimam Dei iram

31 :

Jjuxo

Jjl-jl

c ^ p j

.

.

^oo)

'

. \ y>

/

. .

Jjo>»aa=>o

jK^o»

ja-j/o

ja.)

Juoi

:

:

J»V

)oJ>

trepidant.

J_cì_So)

i r a

I

s u m u s

js^a

cescentes, veniente

JLq_5dì

o

tate

qui

in

ira

J-so^o

o^2>U

^ o ^ A

o^iaai

i

j ^ o i

r a

iente,

S { j e v

florent,

ad-

in

;

in

infirmi-

prosperitas,

se

ira,deciderunt;

splendor

eorum

stinus n o n remanet, pace non

mar-

deficiunt

figurge,

; venit

et,

Homines cito

pace

autem

umbr®

sunt,

flores

extulerunt, aspexit

U . .

fortes

imbecilles.

sanitate inagnae

IU

'

c ^ p

pace

imbecilles,

J)iV

U .

In

sseyiente,

v

s aAiJ^Jt/o c u p

^ it-m.

J ^ V ^

v

'

;

32

SERMONES ROGATIONUM.

pri-

regnante,

r e c o r d a n t u r irse a q u a

liberati

sunt. :

Rursus Deum in voc"? i n " :

Ila-a,

^

cv^pj

, o o L

^

. ^ A 3 0 ) "

.

.

'-50'

o o ) .

^cqo

. uaooaX

;=aao

Da e s s e

JLojv-»

.

feJt»

Ju*.

:

J L J j JJ

Ho

: ^

O

jLcò^X

*

jOf^kj

*

Jj.jj

:

[u*.

o o L j

jo^j

.

.

oo,

°

•

S W ? .

• ^x-od/1./?

omjmo.2)

.

) 4

2> j o ^

N?

j^o

il :

^

:

:

^

W ^ J .

^

JjoA*.

JJ . ,

.

o>Juxj ,

-iP

^p

Jjofiaaao ,

.

^

Ijqj .

J r>

- v *

^ _ . OJUOOV2»

jofxo ' fc^sjo

r e C

: Ò ^ J

-
/ JoojJ :

:

Tfj03

: JUL— ^

0)a~L

. ^ a ^ Jfcjuj» óJ^d ^o . jöojo joo/j Jij.j JüLoLo . \«=m=>

ji

. Jj'j-A

^ox jjj :

y l . » ^ . Jjp^L ^JUp/j WÒ . ) CO) . S^JL'tS • ^j? M

• Jbv-jJ j p x

. JO-IODJ ^o ^p ^lüvdj . |AJ2Ü

^

: ^pjuAiO jjj Jl^juO . mJjÙw OOju»j . NioV/o

jiUJLj . JfcJoi.. JiJOJ 01X30 . ^om-^-J-ÄX j.2oa°> ÌOA)

. J^fcj

ai» .

oo» )co) Ju'j . Jxuroào

J^JUQ-Sj .

)oo)

V s ^ aJJ

oò)

42

j a c u l u m per manum ejus projecit. Munera nostra oculos excaecantia sagittis suis excaecarunt pupillas nostras ; lingua ilia nostra, quam evaginavimus, evaginavit gladium suum in cervicem nostram ; fraudulentia, quae in nos latebat, fraudem in bello contra nos docuit ; ilia desidia,quae in nos delitescebat, roboravit hostem atque ditavit. Mammona, dominatrix nostra effeeta, captivos captivantibus nos tradidit. Illi equi, quibus insedimus, duxerunt nos in captivitatem ; illi linrjites quos defraudavimus e loco in locum expulerunt nos ; injusta parietum el fenestrarum judicia, e tota civitate nos eradicarunt ; iniquitas nostra e regione nos expulit et inquilinos procul fecit. Q u i a non nos invicem amavimus captivantes captivitate nos separarunt. Nostra in servos inhumanitas servos nos aliis effecit ; quia contempsimus inopem, effecti sumus contemptibiles (?). Quia nos retraximus ab indigente, manus extendimus in captivitate. Quomodo numerabit lingua mea mala quae numerari nequeunt ? Q u i s computabit gemitus et clamores annorum viginti quatuor ? Non valet os eos enumerare, nec digitti sufficiunt ad eorum computum. Q u i s igitur recogitabit non Deum bonum et mansuetum sed nostram malitiajm haec nobis fecisse ?

ö . E t e n i m noluit Bonus duris uti Deus sicut poenis ; non consensit Mansuetus P a r e n t e s . oò) ]00) JJ . 1 _. _ .. . ex amore ^y j j o QQ.AJ . ^ o i o n \ Jjoju Jr»joj ut fei propinaret nliis suis. Paren-castigai. tes tibi ostendant qualis sit iste » Qu® sequuntur hpbentur in Breviario chaldaico etin codice Dubliniensi.

43

SERMONES ROGATIONUM.

44

Pater misericors. Quando enim parentes castigant, ipsi patiuntur dum feriunt: eorum virgœ exterius verberant, et intus eorum visccra : Jop/ fD . ^O^mV misericordiam implorant. Etenim 'O .ermo jJ ^ . 11 ooj etiam quum verberant parentes liberos suos,eos ex amore verberant, • ^ití^CQX) «O : OO) quia non patitur amor se eos deJJ . ^ítvQQXJ ]»0>2D ^ pravatos cernere. Si amor socordise U . Jtj.- JJ ^O : JJ indulget quum liberi depravantur, nec sollicitus est nec sapiens, et, J/j si non compatitur quum verberat, : O O) J.OO.« JJ sÇO^W ^/o . nec sapit nec amat. Hsec non adJoo) JJ . ^oL hj J-oo—j oo) O) ÏO.JL mittit amor, et, si admittit, non est amor. Nomen tantum amoris est . JDOa. OÒ) ^gp]^ c JJ : 0)VtJL0 ibi, non autem virtus et res ipsa. Etenim amor non ita parcere debet : J-»o»->ô JJ . ^ ¿ » j oo» . JJ ut parcens non parcat. Si enim a verberibus parcit, non amat. Si OO) . ojvA. ^ ^ ¿ j ¡i,/ ^D autem ille qui amat non negligit JsJCJO »CU . JopJJ : oís. Jji verbera, omnis qui amat filiurn ,50x000 ^ ¿ J . Jfco¿ J¿p> ^OJ : J~0*CD suum sedulo cuna castigai. Vide parentes amantes, cerne liberos ^•¿OlfcOO . Jjov» Jxi3 ^JO) : depravatos. A parentibus bona revÇOOJJJ . JopJJ J i D : JjLVq. posita servantur liberis, liberi autem inobedientes et pervicaces pri. JJLÏQ. COOJlí : j«ü2>0) vÇJOI k-o JJ . J O..JO. Jt y^iOfJ vÇOOM vantur haereditatibus. Sic cogunt fìlli parentes ut fiant in eos inju0)Lq^.;cd : J^ . Jop>/ riosi, cogunt ut qui hœreditates : JbLteu ^o d ojlfi-o/ . JJLa_CD largiuntur fiant verberum largitoe oíLCL^O.QD/O . oo) o)Lcu¿^jk res.Utique parentes verberibus non adaugent probrum filiorum. Sed . o A &JU. Q)Lo.\a.QP -O) : perversitas filii stulti abalienat eum OO) ^ : Op ^ » v / j JÍQ¿OÚDO JVqûd/ ab hse redi tate, stultitia ejus confusione eum operuit, et ejus in tem. ^»iOO ^.jV . Jo*-2>/j peranza eum virgis subjecit ; ejus : -0)QJC&. jj» OJ.LUO . Ji^Lj J s / OO) / nequitia confecit catenas et vincula ipsi injecta. Si igitur parentes castigant et compescunt liberos,etiam ^ V ) 0 ) OÒ) : ^CH-A.ipse Pater veritatis in misericordia : Jw^O JjiL OpJ . I^OJL xV r 3 • Jfieu*» Jo/ oò> ^

a Bl)

. Jop/

— b BD Jtva ~ ° BD Vs^ — d UD Ojfc-VDJ — • D -o)

45

SERMO III.

. ^ IjjÓ Sb/ «jS. Jjij . ^ fco/ castigat filios suos. Si autem irasop> Jj»L JJ? : - j j o o.tJt »0/ c a r i $ i"»® t e percussit, irasci debet ' ^ . ^ , . ' filius tuus quia eum verberasti. «•J-&j ( - 1 Jgitur q u i dedit t i b i virgam ut oo»-. 00) . oo) corriperes et compesceres filium . JjjdLo J«L òp» : JLqjlo;2> ^ t u u m , tu murmuras contra virgam Ì jJ^i_£X>o : ^ J ^ cJ.ojlov-3 1 1 Ì ' ; S A ( I U U m t e castigai et compe7 . s c i t r A u t p r o j i c i a s a te virgam ejus, . ojLoj;» -c» I^iodj oo» ^ . ojLoj^d n e c ea castiges hseredem t u u m , ^ o . «O) JJqa ^ l o j v » *2>/ aut virga tua gratias.agat virgee c ) u s ' ( ì u o d v i r S ® tuse facultatem deH : 00, j-2.1 ' i - i derit corrigendi filium t u u m ; ipse l : ^j^d . enim dedit t i b i discretionem qua ca^ ^o oò) . jzij JJ stigareset compesceres filium t u u m . . -0)0,^ Ji Sapientia Dei grata t i b i est, odiosa : J^a . * vero ejus castigatio. Si vero Dei )« ^ : fcs-ji jop> castigatio odibilis est, tua castigatio . k V iniqua est. Si autem filio tuo bona est castigatio tua, quanto mapris virga o m n i u m castigatoris. Incipe a temetipso, ut discas o m n i u m castigatorem quem discere renuis. Q u i dedit t i b i servum fecit te u n u m e servis suis. Memento D o m i n i t u i quando castigas, ipse servum t u u m per te castigai. • ^ j U j : ojLqd/ fcV ••ISv W 6. Porro tu eliam, sicut ille, fla- Omnes fla)>olv W jJ 7 . - J Q ^ A gellandus es a factore tuo. Si misericordiam tuam non effuderis ^ s o o / j ¡ f ^ oó, s u p e r h u n c s e r v u m t u u m q u i i n te . '¿3 jJj . Jxu.V ^oój peccavit, neque misericordiam o b Jy V -OO) : k-j» jv^o J tinebis, quia misericors non fuisti ' , :' ^.O JVJQ^ , / ,•Tii.. '0)\ v wOO)*. JxiSO i n f a m u.l uC 1m. tuum. Si castiffas sern2>/ ,

„ ,,_

vum aut

ve]ut S1 esseg

: oiLor^o JaICo ^ L;oxi^ JLo^j servus vel filius ; sis servus o m n i u m ^ a - j . » -JJ y/o : ^vdo JjiJL JJ D o m i n o et haeres largienti omnes . ^ J»o» : hereditates. Si ejus castigatio t i b i < displicet, nec servum nec filium . Jjlia- ^o W jv_»Lo . JLov- )?'!•? castiges. Si autem amor tuus non h j / Joo)J.o , I-a-Dì potest a castigatione abstinere, a Hic abrumpitur cod. n , W per folia detracta. Sequor hic Breviarium chaldaicum p. 134 et codicera Dubliniensém. — b D ^

SERMONES ROGATIONÜM.

47 : W

j J b o ^ s )x>j.o . J . V V O

• k-k-»

JLq^

. )~o;as--»a3

.

1

jb

:

fc^j

,

1

q u o m o d o o m n i u m a m a t o r D e u s abs t i n e b i t ? T u vis castigare

hseredem

et a b haereditate (coelesti) a u f u g i s

joojLj ) j a o

: ^ o j

48

W o

. JW

tu vis

;

frsenisimpedireequos,elipse

frsena excutis ; e a m u m c a m e l o j i c i s et os t u u m n o x i u i n lia j u g o

fit

subjicis et j u g i

in-

anima-

impatiens

es ; c a n e m l a t r a n t e m c o r r i p i s , et t u convitia evomis ut A n i m a n - s

-J.0o

n o S 1 " 8 : ^ » 0 3 J 2 k j j JfcOÍOO . est pecca... turn. l ^ o o • H O ^

Í A » ? j=>Q~ . OM-» A O O •-•1°

.

.

oml»

. '

: uO| •

'

:

: Kit . . . . _ OO)1 o j l o A J k . ® )

, *

£03» :

• ^ffJ

v2)/

. -O)

.

^aoo»

xó^p )vjlo

^pjo

:

:

\is¿>

^i».

JojSs. : T p U

J M - »

. o v \ | i --X«

Jjo)

a^Xo^j

e o

e x p e U a n t u

dictiones. G a r r u l u s et canis abomi' s e d *llis abominabilior est m a l e d i c u s . C a n c r o i r r i d e s : i l l o . a . e .. t x í n f i r m i o r est m e n s t u a ; i n t o r m i t a s

n a n d i

s u n t

l u n t a t e . T a m p u l c h r i s q u a m deform i b u s h o m o m o r t e m infert animse £i i. T suae. L u p u m t a m e l i c u m a v e r s a n s , et

satietas

tua

spoliat

esurientes ;

i g n e m a c c e n s u m extinguis et a l i u m

^

serpentem

. M .

.

ÓM2D

. jLojtV

odio

habes,

et

habitat

i n te d r a c o ; occidis s c o r p i o n e m

et

l i n g u a tua magis mordet q u a m ille. Haec t a n q u a m s p e c u l u m D e u s ger . , ^ ^ £ n e r i h u m a n o proposuit, ut rebus

W

exterioribus discamus

• Jv^ .

^ J " ? v

try;

)o)

«2>w

c ^ i

s°>r t xi\ M

jJo

M a ^

Jo» •

•rybkaD

^jcoüI

1 I Reg, XXV. — b D JaJ»

.

nostra

u t d i s c a m u s n o s s i m i l e s i l l i s esse. „ . , . Q u i bonos n o n í m i t a m u r execrandis

nos

illa

animalia

n o s t r

P » ja-» ^o

assimilavimus. creavit,

Deus ut

iis

mala mala

. a « e c a r e t . S i a u t e m haec m a l a

exteriora

b

:

mala

i n t e r n a . E x s t a n t reptilia et a n i m a l i a

. Jfc^o

Jfc^juo .

J o o , JJ : W

» D

a b

jo^a

: bV

«S/

e t

accendis. Scintillam extinguimus, et ignis i n t r a nos ardet. Parvum

i _ __ _ • • v OOM/O . A J I . V . ^ 3 0 - a . j « C H - S J * x

. ^v*,

t ( j u m

Pr8e~ d i s c a t os r m a l e _

i l i a

i .. i v i » . ' J j u . Í o o n o . -120 Q J A j í j u o .. . ^ J-o^

x

íuÍre a m o r e m . tibi aux stantem : benedictiones

e x C

JÍo_xj ^ a A .

¿2>? W

:

v Aoij

J L V - / JíQJO : W

jiojo

7. Aversare convitia tibi nociva,

i l l i u s a n a t u r a e s t . t u a a u t e m a vo-

^Soj . JjLí'tD OMtSu . . . . , i X v i • p o w JÍOJ . -.LQ^OD J i a n \ J p o > . w

Nabal1.

magis

a

expeliere te

nitaris,

expeliere

quanto

debes

intus insidentia. G u r reptilia

mala occi-

SERMO III.

4 9

. JNiucd o ^

. t^u^i

5 0

di»? Nonne ut te non leedant? Ecce lingua tua te occidit et etiain vita futura privat. Pallium tuum et tunicarn a vil i bus animalculis purgas, mens autem tua fit sylva et execranda? bestiae habitant in ea. 8. Alia animalcula in capite tuo seneus desentia quasi venando e capite tuo port® su"t u

1

,.

peccati.

: JNvqjúoj I^VL . Jmu^ ^ ¿ o expellis, et septem portse capitis tui ingressum et egressum p ree bent : jNü^j j^il ^Xxx) . Ü^J latronibus. Portse audi tus introduooL ^Avó . ¡M .;cr>o ).icr> J^- cunt calumniara et mendaciuin ; )>DQO) ^O)/ . j i \ j JiOOOO : jjBQQO portse pupillarum introducunt aspectus obscoenos et corruptos ; poro/ . Joi JJo_y JX2Ù : }=>* JxiL tee narium foetidum luxuriai odo. jüi^pSJDj jL;*» : Jk2>jo;£> rem ; e magna denique oris porta Oí J.»!^ . jjCH-D magna egreditur ncquitia. O caput spelunca furum effectum ! Hac hu. oMtSu 'Apo : ^o mana forma, hac forma omnium JjO£> . J)üu;p ^o )0?/ : ya.V praestantissima homo se opprobriis . J W 0M20 ^ W o : jjQ^ operit ; hac forma honoratus est Adamprae omnibus creaturis; hanc NV2Q_*J I^QJJ : Jjy ^ —fcv^íJo).^ formam semulatus est Malus et : jjuZS ÒJV-2-QD . O).0DQXÜ eduxit ex ea exitium. Deus aperuit nobis aures ut audiremus legem )i.y«.acp JJ'?J=> • ]J«X)Q2> ejus ; Malus autem auditum no^oL IsA . Jj-VX» JlLoo J-ÍQ-Íl* : Jk.oj strum occlusit. Venit ab extra . ^ p ^DJ JJ.O OÒj : ^C&J) mandatum ; aures occlusas perculevS/ CL.OO)! . jj}j2> Òp )o)¿ J.Ì.Ù. runt voces et oracula Scripturarum. Nulla inventa est fissura qua ingreoo) jaaoS . ^JJJJ jL/y JJÍjc» : deretur vox omnium acutissima. Ojo íxV ^ : ^Jj/j In aure porta est quam claudit vel : Ofi. Ski» )LQJD )O0D ^O , Of^S.2) aperit omnis vox, quae ex ore ipsi suavi venit ad aurem nostram. Si i Ili voci inest vita, salvat auditum, si lethale venenum, disperdit . Jxrtoj / : )oJ¿ jju:5 JlOJ T 9 . Voluntas mala stat velut mavoluntas im ellit gister super membra, ipsa docet o s P . Jüí^o : JsíoSA ! j. ,• . T ' 1 . . membra in &JOIL fc^JtSj i>0? : K lSl jrll OÍS. OQJ^J : jfco^ :

Jjks^' ^P toh. ni.

maledictiones et linguam convitia, peccatum. docet manum quomodo se extendat, . ÓJV".' ? JÍQ-¿ apprehendat et colligat, oculos docet artificia quibus surripiant

jteái .

opa&aL

4

51

52

SERMONES ROGATIONUM.

Jlí-DO J-Sfeo :

,,o>\X) ^LVL ^ISl

)oÍVSO'J . )njaji"a\ J|Q>\v> . ^oó) JJ :

a . . c ¡ J a 4 ) j?»o . M i j - s o*jl2u . ^pjcc oo)

a^í

)¿OJt . oí^ ^J VJJ JJ-J OÓ) : jLcuJoj ^

JOaí.QD JJ : o»\ ,gpa¿ Jajojj

^

:

J=*

. iooo^

. -O) IjO) j].**. lo.iívj . ^nPH : JsOlO jODQXU joj . : ^.ODuIVl. JOJ/

^

JJ jJlCO . jl.jA.0

. ^.CH.LVJL; jvxtS. I^OQJL : JLqjd 30 jy.\2> . jLaicoajoo )Loi;:or> : ^.oulSl O^. JjOJO :

jlAj

intuitum fugitivum, singulos sensus externos binos edocet.Scriptura et natura doctores sunt hominum. Attamen, qui juste extollit virgam suam ut peccantem in se castiget, non advertit se justitise divinae subj i c i . Judicatur quippe a judicio quod tulit et corripitur ab ipsa quain levavit virga. Non indiges lege quia magnus tecum doctor est. Fratrem tuum ama ut teipsum : hoc est totum novum Testamentum. Nihil tibi probrosum facias, en lex et prophetae. Testamentum vetus et novum, utrumque propter hominem : in veteri e pulvere formaiur et in Novo a morte liberatur. Gloria Domino utriusque qui utrumque dedit propter nos. Castigatione et reprehensione vitam obtineamus per gratiam ejus, gratiasque agamus Patri et F i l i o et Spiritui sancto. Amen. Sermo I V .

IV.

1. Docuisti nos ne solliciti siinus; sollicitudo nostra per pluviam .to, x tuain evacuetur; docuisti nos ne O^A. dQ-j/ solliciti simus in crastinum 1 cui jam ab heri prospexit Providentia tua. Animae nostrae sollicitudinibus Jija*. 6 * 2 ^ . JfcvS^ conficiuntur , tuis irnbribus abJJLS'A • -V» . ^ j x - j sterge eas. Effusiones gratiae tuae, JLQ/^OJ . JJI.\\ ls2>ñ . ^ro Jio/y Domine, abstergant curas quibus mergimur. Gratia tua, D o m i n e , JiSvx . JjJJk Loot kco» JJi . nubem tristitiae a nobis depulsit. . Ju~z> koo** . JJrs/y Nubes tua fugavit nubes tristitiae a . Jaüw ,fu\ . Jj.o=5 mentibus nostris Quia nubes non stillaverat, nubes tristitiae nos sufkepi y j A b joo) >o>ía>¿

Religuen• da sollicitudope- . ÜSSaS. ,]j JJi . tenda a ' A jUbo/

o/ . ^oq2>

. JiOQDCO wV» ^ J.Q~

. ^CDDQZi . J.QJQJL

J^TDJ

)•-> y . Ji» JU^JtoL .

r

/ j : )ojJJ

jrsCD^ O^L

: ^.O)

OO) : Ü-20A JJj j v a x ^ ó / j .

^

: ^jJo/l jj-j J;~J JJ . ^¿QX ^O JiOOO ^ O^O j^QQ) •

^o oíi^J

JJ : J n.QQ-i. •• Jcq.J»2> ^O ooj

v¿vj

kV

JvJs

-ojuJ~ . JJ-OJ .

.

)ojJJ

^ ^

J-ÍOJ2DJ J-2>_D :

. OO) JVOO J j p OO) >®>)J : kV JiLS.«, :

^

^

Joot ^ a « ^ ? oó>.\.

; JLCKa. ^

v ^ o / j OÓ) . JjOj- Joo»? OO)

JopQJt JvJO? OÓj^ . Jlovo/ O)^ -O) JjOQA. . Jv-JuO

u.O)

^otj

:

Jx>a.Q20 :

: JJ-OJ ^

(Vas?

JooL 0)k~Üjt . p o / j

Jijo . j-iDj-C J_XJ_JQ-®>

: op)

J-SOÍS-D : •-250/ JJ_X> Jt-,.2) : Jm-ivS ^ o / j jt;2> jJj . i Num.

XXII.

a D ^^V»

54

Pocabat. Nubes tua per gratiam dedit consolationem universo oppido Nubes tua umbra sua recreavit populum (Israel), qui sub umbra ejus ad idola deflexerat. Nubes tua stillavit super semina ut ex eis assumas primitias. Sub nube tua conila vit Israel vitulum, nubes lsetificet ecclesias. 0 qui vitam servas pullis corvorum, ne fame consumas'filios hominum. 0 qui dedisti loquelam asinse^delectet te verbum oris mei. 0 qui das cibum serpenti qui a nobis surripuit nostrum oblectamentum, adauge nobis, Domine, suavitates ut peccata tormentis comprimamus. Gavisus est serpens videndo Adamum hcrbam pascentem ut bovem, ne gaudeat altera vice, te herbam arefaciente. Sicut serpens quotidic suum hafiet p a nem , sic quotidianum da nobis panem, Domine ; ille comedit pulverem absque labore, da nobis e nostro labore refectionem. Ne lsetetur serpens videndo panem constantius sibi quam nobis dari. Congeramus maledictiones in panem ejus ut super mensam nostram gratias agatnus tibi. Vidit serpens Adamum herbam comedentem ,non videat eutn comedentem milium ; vidit eum e paradiso expulsum, tu autem benedic ei spicam agri ; pro fructibus E d e n da nobis in beneficentia tua manipulos satielatis. T u , o Bone, nosti messem ipsam opprobrium esse ; illi qui vesie glori® indutus erat humiliatio fuit

55

SERMONES ROGÀTIONUM.

•Do/j J U ^ JJj . í^^liOO JjO^. ÍSi^p

56

fieri messor ; illi qui dominium in ammalia exercuerat agricultura ignoininiae est ; vocari strenuus dedecus est illi qui universis nomina imposuit, quia dedecus sunt bona ej-us in comparatione eorum quae amisit ; quae habet damnum sunt in comparatione eorum quibus orbatus est ; ejus oblectamenta micae sunt coram deliciis primis. Qui non recuperavit quod perdidit, damno quo affectus est gloriatur; qui non discernit se paradisum perdidisse horto olerum gloriatur ; qui non sentit se delicias perdidisse feslucis agri gloriatur.

2. Deus, da nobis cor coyitandi ; juxta tuam voluntatem ; Bone, da nobis auditum avidum audiendi : ^ ¿SO} . IjSÍÍ. mandata tua ; Domine, da nobis ^¡o . t^p/j y/ . j^rto òp* mentem, qua recte sapiamus quae OJL^bü . JiSZiA—» ^ JSOI dixisti ; Rex noster, da nobis cogitandi juxta tuum beneplacitum ; Op)J : ^ OO) ^pQD . Spes nostra, da nobis humiliter . jJboco oc» . sentire utdocuisti; Decus nostrum, ao) . W j o ^ J \okaCJ.J 0>-2>J da nobis intelligere te Deum esse ; OOJ ^QJU . ^ jsCDJ} Joa_QD : ^ Domine, da nobis spe te expectare; Jesu, da nobis recogitare te vindicem esse. Nolumus injuria afficere J u » j V»JjJ : ^lOoL JJ . W opera tua dicendo ea ingrata esse ; : ^.O) ];-*2>-jl . ^xooL oc» pulchra est tua operatio, qua nos admirabiliter constituisti. Non quaó^IsAj oó) T / a \ . ^vícL si sapientia nobis deesset locuti sumus. Si enim non saperemus »0)0^/ ^ 0 . y^O) JJS/ : ,JJt;2>} haec non loqueremur. Et si inest . .jCtt\o.a\ jjO) )fl2xi) : JjJtía2> ^ nobis sapientia hoc sufficit ad tuam laudeni. In tristitia locuti sumus, ^ (Yiolkoi ^J-^ JO OO) ^Q^V-O-CS ut plurima adjicerentur nobis. Etcj*2>i : *jfcoo»Q»? ^S^ o^j^Zi . Jk^OD nim absque gratia tua debilis valde fit libertas nostra. Inest utique no^ - 0 ) 0 W jOO . „Loij,A

Invocatio T'' adDeum.

:

J ^ ^

* D Ì4*0V2>

J - ^ ^ ¿X» ^ ^ ^

^

57

SERMO I V .

»SO .

^ V -OJOW JJ -p/ :

¿H.W jJ

: JfcOJuJO ^

:

»OO .

¿H-tv-./ «DO . . -o)

«CMoW JJ

^

11

:

: jLo_r>v ^

jkâCO : ^

^

c * J W J-OO

. 001 )OjX> JJ

^

Ò^W

: . )Oj>D ^.O OÒ)

OOf.J QO*^ .

OJLO^OJ ^ . v ^

•

jk-A^

.

j L o C i ^

: Jjjc\

0)\

\ o ¿ J 1

:

^

J-.JtQ.iO JJj ; 0 ) L 0 . ^

j^.ftSL/j

JJj : oiLaxuoco ^fcooi oo)

. ^Lqjlo

J_xj_oo«

. j^ocòi «

J_>o-aa*.

jJo : ojfcocxaso

. Jja'ì) ^o (Jäij : Ojl&a«,

V s ^ JJ

J Ï-OQJ ^o : OlfcOOia.iD

b

: 0)ÜOO)QÍO 3D5Ü¿

JJ . QV^uL/j

^jiSj •

Jrsij

.

ji-TS

|l

o;2>oj jïo.2 o ^o • •

ìsA . S^J/ VS..20.A.1 jLo'Is^o

JJS/o . . ^

S\L o ^ p i

: JjO) ^O

0>\^J -j*/? : -Ò) ^O J^oj^J ^ / j : -ò) ^o JO>-JOLJ JJs/ç

JaCQ2\j w^./j . :

:

-Ò) 0)LQÜ^¿

: - ó ) ^O

lÌ2>/o JJ°>/o

JiO^ij

JJs/o

J.Qjt

^2»/ . ^

o*oo«Qâj . OILQJJO «DÓ^ JT3 — b D - p j

.

^ ] ; ¿

.

^

Jji

^

^Siij

JaÌTÌ^J

JLo^

w oi

.

^./j

Ja-VS

58

bis mens ; per peccatum fit veluti non esset ; inest nobis cogitandi facultas, per errata fit veluti non esset ; inest nobis sensus, per i n sania fit veluti non esset ; inest nobis libertas, quando a vero deflectit fit veluti non esset ; inest nobis magnitudo, valde iraminuitur ubi peccamus ; omnia nobis insunt, peccatori autem nihil. 3. Benedictus Bonus qui dedit nobis labia electa, ut scriptum est; benedictus qui dedit nobis linguam velut citharam rcsonantem ; benedictus qui gratia sua dedit nobis suscipere gratiam ; benedictus, cujus gratia se extendi t absque mensura super inalitiam nostrani ; b e nedictus qui mcnsuravitsuavitatem suam absque invidia super invidentes ; benedictus qui misit donuni suum nec distinxit inter accipientes ; non enim distinguit agros iniqui ab agris justi. Etenim non retrahit dona sua ab alienis qui se alíenos fecerunt; dona q u i p pe sua non denega t suis abnegatoribus ; benedictus qui manum porrexit abnegatori qui post accepta dona abnegaverat : benedictus qui hanc erga suos ostendit benevolentiam ut eos exaudiret. Nihil enim majus est quam ut nos tanquam suos recipiat; nihil gloriosius quam ut nos tanquam suos agnoscat ; nihil magis mirandum quam ut nos velut aurum probet, nihil sincerius quam ut nos velut argentum cselet ; nihil amabilius quàm ut nos velut fìlios castiget; nihil carius

59

SERMONES ROGATIOHUM.

OJJOJ2Ó . Jsq^.^

opLÍa.0 :

+JJ

60

quam tit nos haeredes vocet. Sed si Jj . Jsfc^ : ).VOCU ^ ejus bonitas eequaliter ad omnes se extendit, ejus justitia distinguit; ejus quippe providentia usque ad ' 'J • NÍ extraneos pertingit, sed heereditas . bq^ock : j-OVCXÜ j M a : ^ ad internos restringitur ; ejus alimenta ad alienos, thesauri vero ad domesticos ; in hoc tempore ad O^-J : OM» «a/j . omnes, in aeternitate ad electos, jjoA V » / j JJo . J^Ay transeuntia ad impios, futura ad vo&aj qsu'^ . J-í^j o j ^ i ooj |qjl adoratores. Non quia accipit abneOO) . ^jk Alo : ,,¡.020 ga tor, idcirco crescit impius. Nam etiam cànis comedit e pane filio. OM» q j o j JjQxjmX ot&oojo» rum, nec quia manducai panem OOQIO :-OíQíO-V «OJO dignus fit gradu filiorum. Benedictusqui audivit orationem nostram ^ - a l j oo» . J » a a — k a » ^ nec tardavit exaudire ; benedictus oo» . v L a o o¿V J ^ j l JJj c )juj qui misit dona sua indigentibus ea ab ipso poscentibus ; benedictus . )£SQ¿ JJj : d)'L/ ^ ^ o l j Bonus quern sua coegit misericordia ut iniquitatum nostrarum mi: ^ 3Q3X> . -0)Oj/j ^O sereretur; benedictus qui voluntati •o v2)/j 0)\ l ^ Q j t . ^ j b y nostrse cessit ut fieret nobis advocatus ; benedictus qui nobis signiJ-OO-jl . i_=sj JJ jo—Jjy jísr?/ : e j ^ i ficavit orationem nostram se non spernere; benedictus qui signo no: JLj.roò t o . a / j bis ostendit deprecationem nostram : )J¿ OÍS. I^SOJt . a se non posthaberi ; benedictus GQ-JJ qui, cum nos reprobare deberet, nos a se non repulit ; benedictus ^a/j qui compiendo petitiones nostras KiOj : jjti p 1-30Í. . non rejicit. Gloria illi qui cum (ooL) irascitur, iram servare non vult ; gloria illi qui, dum mala inferi, J-3QJL . ^.¿¿A fc^O Joo>)J : J^j 1)j benefacere studetj gloria illi, qui a nobis non aufert, nisi ut abundan. j a / l o A ^ ^ ^fcoj : Joj Jxsoj oí^ tius det ; gloria illi, qui ira accensus iram compescere novit ; gloria : «CQ^? . ^ V^JL illi, qui dum reprehendit graviter fert nos peccavisse. Benedictus qui -va/? e a ^ • JJ JjOo- ^ o j ^ j JJO)_2>

J O O M ?

.

^

O O ,

J Í O - S - O

J Z Í X J

U

L - ^ J

:

:

J

^

^

O

O O )

'•QOÍI

Í

0 _ C Q _ Í

:.

.

^ 2 ) / ?

JJ

^ L A V A C O

O O )

O

^

' » ¡ a - n a L - i D H Z - i D l l u J - ' B ^ - ' D .=4,11} - s D )s>Ja

SERMO V.

61 j«OOJL .

vaa*. J^SO?

: J^OClA.

j.20? OO) ~0)Q_:äJJj : |»J ^

C^J

OO)? . VLQ-O/ Joo) JJl CU^VS . o ^ o )o-V?

I^üqjl . oo)

IoQ.1 .

oiLaa/

fcoXk-Co/

. OO)

JJo : ^JVO

: ^002) «JìkSj O ^

JJ

: vJ-C.t> -s^O?/?

OJX.'^

vult u t c u m fiducia eum d e p r e c e raur ; benedictus qui nqn v u l t humiliare frontem nostram. G l o r i a illi, qui toties voluit dare nobis confidentiam. Bénedictus q u i i m piis ostcndit se nos tanquam suos esaudire ; benedictus qui opprobrio operuit vicinos nostros, d u m nos eorum opprobrio subtraxit ; b e n e dictus q u i moerore aiFecit alienos et ostendit q u a n t u m nos exaudit. Gloria i l l i , qui nobis dissimilis totus Patri similis est. Benedictus sit, quia non sicut nos, sed sicut ille misericors est. Gloria illi qui erexil cornu nostrum et non rejecit petitionem nostram ; gloria illi q u i aperuit os nostrum ut g l o r i a r e m u r q u o d Deus noster est. Benedictus q u i adauxit consolationem nostram et in afflictione nos non dereliquit. A superis et infimis illi gloria in ssecula saeculorum. Sermo V .

V. ^OVJSbjj : v^Ji/ ^ : ¡.{ab , o ^

jQ.rs.jt

JJ

JOS*. JooL . ^ ¿ a -

^ N J JJ» . JjVODO- wOtdtA OO) ^

. 1 Jj;coq- ^o . W

^Vo

: Jv-fcA )-.}5> : ^ OO) k./? ^ S l A

OOM? J^CC^L }*»»

op»

^>0 . Jool

VU

. J^CßLo

: ^ VÒL? Jz>cu. J;x>

: )ia.v.VCJQ^

.

d

62

.

OO) ^

.

Jpl

, .

1 . Pater noster non reliquit n o - . \

bis tnesaurum ut ex eo retribueret bemuscredelicta nostra; defectum (suae prse-ef^xaciosentise) reliquit nobis moriendo et r e i r exinde multiplicatse sunt p r i v a t i o n e s . . Q u i d dabit ex defectu et q u i d retribuet ex privatione ? Decet te, o ditissime, poenitentibus c o n d o nare. O beatos nos, q u i habemus creditorem et exactorem : c r e d i torem q u i u r g e t nos accipere et exactorem q u i dat nobis. E r g a

i Dp, 163-164 lacinia habet ex Parsen. 30, 84, et ex hymno oo» Ji.0.» p Ol» ; 164-17I.Roga!ionem quae inest cod. par. 161, f. 66 ; p. 174-175 parsen. 74; p. 182-186 hymn. Jacobi J o ^ W , fpl. 186-194 sermonem de Rogat. jO^a J j ^ JJ qui habetur in Brev. chad. ]t. 481. — b B on). vers. —

c

B ad. Cüüv. om.

—

d

D 00)

Deum ha-

63

SERMONES R O G A T I O N U M .

: ,pjj/

jyo - k-1-??)/ N^-è-»?

. liCxroQ^ T

/ w

^xoó . o%~L/

OJX>\ . JjOJ2D

y . Jv-X)

JjO)

JjQ-CD

JJ-2>/ :

j2>o^o ^ -acojo/

o/ . Jv»

: ^UJQ»

^

1¿Q\¿J .

Ueus nos Ol/ OlSíOJ )»J . jûiUCO alit et no. ster medi-. v.Q£OJtO C&Jki/ O ^ C D ? J » 0 :

cus est.

'

. . .

' •J

JJ/o :

: )LA :

^¿XOjQO

^

QJLio JK^jOÍ |OO) . JVon*. Jû/f)

. JxiJC OOO) IlUJL Joo»

JjûL \AJDJ O OH/O . JDQ^JO) )Q\O y»J OO) Im/ . ^ v i -Q.CYIV) JlS>/ : ^p J» . ^ ;zucax>? oot y j - : ^ -0)QO/l* Opcu. • : " J^OlV-í ' » ^'«X» jcuvIL/i • *

: vCiroOV - i » OÇV)

•

jxuooD oo) )*co/ . ^o^oi ya^op ^oo/ c

JOjj

. ^Looí-toj j_¿-ODO-X :

. ^

oo¡

ciSii

^

fco/ :

^

: V3-CDJJ Joo)

: o o)

.

.

jjL

OÓ) . )LQ2L.6O . ).\v

j a A c s

)a\

j^ojoy

)v¡D0

^ . O p À .

jzsi

oo£>»

^OJ.2) JJ-2>/ . J^v»

ÍO»OJ : —V»/ JJ 6o/

d

T?

:

:

^OVZiAl

: ^Lo-joj

joo»

^ Q ^ V Q X j^/

O O)

oo» fco/

fco/ : ^.OiSü) *okS> OO) fco/ . ^ p l j V

egentes rei fuimus ; a vespere (?) servos nos fecit. Erga te debitores sumus,o fili Boni, qui propter nos venditus fuisti. Creditor vendi tus fuit et qui mutuum acceperunt liberati sunt. Poscimus nobis patientiam, commoda etiam victum. Quis habet talern Dominum aut talem Domini filium P Non dicimus nos retribuisse qui nec quod re ti-ir buamus habemus. Confitemur nos peccatores esse. 2. Mensa tua egentes alit, qui, ubi esurierint, veniunt ad te. Ubi autem satiati fuerint, impie agunt et relinquunt te ; si indigent, norunt portam tuam, et si non, ut transeúntes a via deflectunt 5 facta ira coelesti, congregantur in ecclesiam ; facta autem pace, eam deserunt. Cum justis orant et cum cherubim clamant. Si parum nos corripis, non suffert mens nostra, sed tu nos sustinere potes ; tua misericordia nos suffert. Domine, ubi contristatur infans,amor patris ejus ilium sustinet. Quia, Domine, valde exacerbati fuimus, medicus noster sustinuit clamores nostros ; medicus mitis sustinuit nostram aegrotantium exacerbationem. 0 portebat nos patientiam habere, sed tu patienter sustinuisti nos. Nequitia nostra major est quam vires. Ostendun t se audacter peccatores, nos autem neque poenitentise speciem oslendimus. Peccatori non audebat oculos ad cœlum levare, at non sufficit nostrœ impietati

1 Luc. xv:ii. a R

— bB

64

Hic incipit cod. A f. 3. —

d

A cyi 00)

65

SERMO V .

Jjò W

OO)

. .

W

fco/

^

.

.

^Lcuo^

^ o . -yt>

^

o?»

' . . OO) k j /

.

.

:

W

=

^jo •

JJi

:

:

js-J^J

P

~

¿o>o\ .

'

•

a^jo

hoo>¿

nostree ^

^

~

'

^joqSj .

Joi

:

' j ^ o „ ^ A j o .

J*>

^p

^^ìoJL i

o

U

^

•

• v

J-.S>.¿

:

iu/

W

o

J o> ^

^J-^

.

k-®

J »

plagarum

.

fons

sitim

nostrani mise-

reprehendis

c u m

amo-

tu

p

t u

non

eis

a r

ut

d

yerberas,

u n i

sanes

;

nos

flagello

a

; correpios

graviter

solvuntur

^ s ^ »

p y--^

verberas

•" ^ X o

sJLOOJ

beres

; levi

gehennse

;

ut

in

halitu

nos

non

es 5

si

.

'

JkaSàj

^jLj .

^ A o j l O

fco/

JjdOm^)

\

.

flagello

oris

tui

eain

^ ^ o

.

.

increpas

?

j

nos

tuam

^joj

. jojSM

.

^OS^JOO

ojisa*. ^ s o

o p o «

.

.

et

tu

.

a

A

Joo)

.

il . J s x o

jo;") J J s / . J j a x i j

quia

fine Clau-

m u l t u m

est. sunteur

homo

futura scis. i l l a

s

i

animas

agri ?

amittuntur.

Propter

p

ecce r o

flagellante,

per et

ainorcm

P«>curas;

t i b i

o n e s

non

b o n i s

prsesentia tu

excande-

Dei

propter

haec

possessoribus.

fuisset seminatoretn

possesi E q u u m

pro

— b Qu;e sequuntur e cod. A desumpta sunt, f'odd. BD alia h a b e n t e sermone de 5

per

e u m d e m

percutiuntur

supra I I , 241-34-t. TOM. 111.

in

P a r u m

sestu c o n s u m p t a

murrimras

amorein

jNSji^

clausa

n u n c

aperias.

in

Propter

^ o j A j

Jo>

q u u m

Semina

ut

venturus

claudit,

pulsemus,

ver-

futuro seeculo n o n com-!" . . temporab d levdei rt e st i b vi ,o toa p et cu ca a - ?ünbi tuu sr - put our r j a m u tu r h. i sQc u e i ss o

.

W

j a » .

*V

r

ut

eam

claudet.

nos

non

quando

j a n u a m

tuus hic

com-

poense; leviter

die judicii

increpes nobis

tua

3. ~ JO

diei

pescuisscs futura

0/

levi

m a g n o

non

pulsant

1 k

tua

p e r c u s s i s s e s , si t e m u l t u m

de, p a r u m

.

tu

castigatio

contundís nos ;

liberas

futura

.

L

1

cruciemur

flagello

A m o r

jaj^jb/

fami

ricordia,

ira

.

es

nostrarum,

claudis, in die judicii nobis

JJ ^>JL

tu

c u m

— h.2>l

.

chA

b o n u s

;

tu reprimís

r e

jjä •

Joioj

e t

servorum

fracturar u m , mensa

parata,

verberas

•

.

o j A

i n l a n t Ì 8 e

tuorum ,

T u

extinguens,

) o o o j

li?

aspicere.

. h.oo> castigatis fons est remediorum ; . flagellas ut non flaffellemur ; ut JjOk^^ » Ji ^

.

I

.

fco/

w s ^ o

'

j2>oop>

JU./?

^o

coelum

n o s t r s e

medicamen

-o»

K_ku>

: k-óo)

3

: ^ Y J U » „ , . . . h¿( OO)

. A

:

.

^s^p

e s

in

alligatura

x

oo)

a t e r

dominus j.

. Jod/Lj

JJi

JÌq_vj

-arroganter

.. qpLi

' ÌSXuod

00|

66

semi-

Reprehensíone

67

SERMONES ROGATIOjrUM.

. j^ioj . jijo ooi Jjlj |x> JJÓ OO) ^

. Jr>o

. Jxjo

. . JjJo Jj.j OMJuO ^JD . . . JOO . JiJjJ . 00» JjJo JJ

^.J

. . . J i h o . ylo.Xo \ . . . ^ Q-JQ-JD . hi/ . ,f.io?Q-g>

JJllOO kV

00» io-XJ . k-?o/

oo)

. fckovs aSs. 0 0 ^ 2 0

JJ? . ^Ajo

V-

KtVJ |®>00£i J2>/ . k^QM. ^ j J .

. . p r e . . J^i J j ^ >0»» )o¿o

. y^j

.

Jtkjt2ii

. )oo+ro\ o^. joot

^o

)a./co^o Jiaso-^o . JQJJ^jlì .

(O) . ^J^J Jk\0u»2>?

fcs^^L/j Í2D0 . 0)í.0.^¿ Jv^Ofe^O JJ OCHJ2 .

nibus flagellari, neque oportebat plantas destrui pro piantatore, nec justus est judex qui percutit servos pro filiis

jJÓX . . . ^ D O

. . . OMOD . . . JjJo ^ J00)

^

68

j^oJLboo ^p . Jk-»2L,1

yAo) voobuiu; . .

^

W

) Yi.\.\

^OJfesJÙD? J»? .

OÒ)A. joQ_¿ v^ÍSJ . JfcOy . VÜXJ jx> . JkaSii a.oo) ySOi*. . . .

,Q>\.t

OÒj^ («OCIA sg^biO jistr>\ jSo^J )OjXs

ojk

• ML¿'A II.? )00u=i . )oJ¿ ¡Mi¿ Vn^ 0)A. ;-~S. \ . jajfccjLjo J^iò ooj . »^jkoo I^LO OOJ . Jxajo Q-^ . ^S^jfcob j^xó ooj . .

^ o t x 30L. v°i..tS.m>o o)Lv~oo

oo)

. ooo) jaio» ¿a ooo) o

gratias maximas si egeris, adhuc non sufficit tua liberatio ; si benedictiones multiplicaveris, adhuc non sufficit tua oblatio. Noli murmurare : leviter te percussit ut non propalaret quid merueris ; hoc parvo flagello quo te uno instante pupugit a magno et diuturno te exemit; pepercit animabus quae peccarunt, pro paucis parum flagellavi^ Quis igitur Sodoma? dedit ut pro ea semina paterentur ? et Gommorrhse ac Seboim ut in agris castigarentur ? Ecce facta est in nobis grada quam alii exoptarunt. Propter velamen nunc impositum Dei gratia non agnoscitur , remoto autem velamine, mens nostra poenitentia movetur. In hoc mundo, fratres, agnoscamus oportet quae dixi, quando cruciantur peccatores, si cruciantur corpora pro seminibus., beatum praedicent eum qui vapulat, et si pro membris bona percutiuntur gloriam dent illi qui plantas pro plantatoribus percutit et aedificia pro animabus. Quando transierunt omnia, pro te vapulant... Ipse homo stabit nudatus in die judicii. Tunc possessor cruciabitur, et transibunt possessiones; possessor flagellabitur et agri ejus non percutientur ; aedificalor verberabitur et aedificia ejus non destruentur ; tunc memores erunt gratiae qui perverse agebant quum hic essent. In terra interdum unus peccabat et

69

SERHO y. J W . vsjl

Joot ^aaoâa

70

alter pro eo vapulabat. Omnia dat homo pro se ut mala evitet. Scitau. ju/ ÛOp OO) )0«X5 . Joo) VÌÒ tem satanas. difficile esse ut homo |jlOJ l^vQO . ^ S t o 00)J OMLSiJ seipsum flagellet ; imo insipiens . OPOQJJQO JLl^J . OO) pecca tor poscit in fine tantum castiJb^oo . »^ito oo» . Jiò JUboo gari. Satanas exclamat dum videt semina pro nobis pati.Malus quatenus y; j-i^JJ . ^ Jû-A.» OO) malus postulat ut sibi liceat Jobum . J-JUJS y j . vÛ-JÎ^-Jt/ percutere in corpore 1 . Bonus au^.j . ocujJ opûjlq^SJ tcm utpote misericors rebus externis castigai nos, animarumque dolores v®)/ . ^ Jw . reprimit et dissipât. Dolor a dolore . [OO) ^^XUÔo] OO) iJÔ . differt : dolor est nobis semen periisse et dolor periisse bona ; si oo) Jzbjo . ^o jrsjo oo) ju;S) quis autem in corpore pœnas luit, . ji-S-JUS ••=>/? • J^I^DO . Lvij t^A •• * A \ durior est ista perpessio ceteris perOO) jjL0 . .JL)/ V^S ^ OpOJU^p pessionibus. Si quae nobis inest intelligentia, hujusmodi perpessio . jj*Q2 W cÉS. . ^JU. ^O gratia est nobis data. Quia igitur in • ^ A J ^O) Jla-cx^ facultatibus lœsi fuimus an orabimus praepostere ? multiplicet Deus ^oojj . J.0-^0 . j^QQûjJ JiQnA frumentum gulosis et vina potatoribus ; manducemus, pingues efficiamur, calcitremus et Israel alter •^la» . j^ij ^./o . Joop fiamus, et, sicut semen inter dumeta, marcescat inter possessiones . JOQXJ. ß o o kjO ^./o . tixijp mens nostra et inter spinas cupiditatum anima suffocetur, faveat nostris seminibus potius quam nobis et nostris plantis potius quam animabus. „çrk, . j&iL. Jbco oars 4. Plorate stiliti super agris quia oeus capro vobis anima meliores sunt. Sititsli®ando . , , . non sinit Jv-Ajo jLa . W ^ jljto Jjoo) ¿V semen, ululât homo ; pent mens, nos bonis silent omnes ; cohibetur aqua, lu-¡^^nice ^ . ^Lwyw^ao J-3CU. . ^JAO/O gemus ; deficit amor Dei, lsetamur ; occupari. tremet terra, ululamus quasi super earn derelicti ; laceratur fides, non Jls^oj fcA . JIqjjq.O) kojkao/j . ^ju. est qui in corde sollicitus sit eversas ol . V ^ X ^ K i / . oio esse res nostras pretiosissimas. Venite, postulemus omnes tranquille. 1 Joi 1.

SERMONES ROGATIONUM.

71 JjLio, J3QOJÜ .

oí^

«jo^jt JJ . )ÍQ3\ ^

)JjJO . rISVJ

JJ . |«nS)Q) Joom? JJ2)/ . jojj . W ^p Jioopa .

o)^ 001

ojA oc»

.

. ò^iiJtV ^Ju-? J*2u

^Vil .

JJ ^oo)

jrsio»

. JÍ-M

. «v»

• Jo)

ooj

^

jxiiA.

io&2>

oc»

.

JjWq_ . jLo-aXjo . ^

Jjoo;^ J J ^ Q » .

jfc^ I ^ q j l

.

^

^

Jocujvsoo , jaojíos Joioj ^

OO) . ^

^ o j ^ j o . ^ l^oo/ ^jLj ^Vo». (xícdq^ . JlQjJaso J i a z ^ j o . . ^oL

o

|jüojl .

^

JjQ) ^Lcuj^o

^O 0J.¿0)? O O)

. O)LCU~JO

i o j . ,¿ó> i )2>aco.\ |3acD 'Acc

Orat pro pluvia.

o o»

o O)

.

.

)l43CP2> . ^QJ

o))/)

• *

IjCU J v

Jlt^QD . fcj&CD ^LQ^J ^ c á ^ . 0 ) U \ oXd? w-qj joo) ^

.

Jfcv-L

ji.2>a¿ . Jjuo-

Ò^jo-V . ^ p a j

. ^OJ-LVJLJ J^OJ oo) )QJL . Jjoo)^ \S>¿ Jjootp . JQ_\¿ ÍSX» ^ Q O NOOMX> a

. Jjp/j

pjx> . ^ « f c , »

72

iEger desiderai etiam res ipsi nocivas. relinquamus haereditatem futuram et oremus pro rebus transeuntibus. Sed non sinit, Domine, virga tua nos perversos fieri. Etenim non negligit eum qui vult animai suae nocere. Bonus curam habet etiam illius animae quam inquinamus. Curse est illi mens nostra etsi mens hoc non percipiat. Domine, duo tua ssecula da nobis hie et illic ; da nobis hie mensam temporalem et sursum mensam regni coelestis ; haereditatem da nobis in terra et promissa serva nobis in coelis, vestimentuin veterascens praebe nobis et stolam gloriae futuram nobis para ; da nobis hie administrationem et in paradiso fruitionem : multiplica praesentia, et adauge superna in tua misericordia per benefieentiam et justitiam tuam ; largire nobis per benefieentiam ac justitiam tuam ut laudemus hie et illic. Sol supernus cum tranquillitate velocissime peragit cursum suum a fine ad finem mundi ut figuret sacramentum Providentiae tuae quae velociter perlustrai orbem. 5. Si columba, quam emisit Noe, cum fausto nuntio rediit ad ipsum, oratio nostra quae ad te ascendit faustum pluviae nuntium afferat nobis. Gavisus est Noe quod cohabitee erant aquae a terra illis obruta, recreet nos pluvia, viscera terree dcssiccalse madef'aciens. Inundatio et siccitas aiquale inferunt nocurnentum : inundalione omnia

Hific habentur in codd. ABD — b BD hie deficiunt.

73

SERMO V.

74

dissipantur, siccitale omnia d e k o j . Joj-'tdi Jxri . » a JJLO2>J s t r u u n t u r ; ambae instrumenta sunt exitii, ab ambabus libera nos in tua -O) joQUL —oj ^ . )o)jb JLcl» misericordia. Sitis temperata pro. oo) ^ o . J Û ^ L / dest, potus mensuratus j u v a t ; jacet semen languiduin inter mortem et Ó^OO J3QÛÛJJ . O^ Jk-s^j vitam positum ; si yen tus urens • ^m^on < . )jLaa.\a*. est marcescit, sij'bonus est venlus reviviscit. Ventus desiderabilis super semen flans affert secuin sanationem ; languentibus autem semi• AÏpO )voj=5 . |*2u fcoojo nibus ipsi spectatores languescunt. oopu J^V) oopu . Ivo/ osa« I^Vj QXU» Rore tuo convalescant semina,quia languescunt agricolae. U n a m quipjj . oo*-=u ooj-^j . pe animam efformant agricolae cum suis seminibus. Calore arescunt semina, calore arescunt agri. KFI . . . FI . . . JJÌjl ^.OCK. colae ; reviviscunt semina, revivis¡LO . . LOT JKXIC} J*UOO cunt agricolae ; reviviscunt semina, . ^ . . vÇoqm )L . . reviviscunt operarii. Non sentit jtviO)o K')? • Uax> V»/ )oo);.2>/ semen languidum languescere spec t a t o r s coram se y / o . sÇO^ï^JJ «i V) jot . j j ^ j p a * . ÌLqx> j ^ Q j c o ;

.

j L a ^ . ^ I^vjl .

. yj-o

JJL2)/

filiis Abraham dixit Moyses. Ecce semina in typum Unigeniti fletum ;:> . J;ju l o ^ j joo) Jr^ JJ . ^opVlj excitant agricolarum, et desolatio, qualis est luctus Unigeniti, agros jxxA joo) . liàrs pervadit. Evolvunt se semina, evolvunt se agricolae, quia utriusque unus idemque est amor. Noluit l ^ i A ).O_jlL . ^ L c o ^ 2S*J JJ-SLOA. Boni Filius ut incoenata p e r m a n e rei turba quae esuriebat ; multi. kx^JL /oicu. j >•>•-• on . plicavit panes in deserto ne defìcerent in via. Considera semina et ^o . YLO-^J jv^jo ^ L l . fcop^ seminalores qui deficiunt sicuti in tempore irae. Beneficenza tua esuOOO) d W |®)00]. I ^ s ^ d / j jx^A oò) rientes (in deserto) refecit, semina irriget munificentia tua, esurientes CUTS»,/ . ^ p *£>/ . O^S^O 3p0V-O> J-JLO) ¿2>t . o> i x> tranquille in deserto recumbere fecisti, demissis imbribus exorna JÇLSO . M.QJL JJCOO . ^ÈOOJO» terram. Humilitas tua panem dedit, . )2)Qj0j T / jjuc^o . J p a U y Jr^ det pluviam tua magnitudo. E pane oo)

. Jïo/ q_2ìa

cài».

75

76

SERMONES ROGATIONUM.

0)CQO)Q¿ jot . ws^SO Jjodj W ooL ^o

quem multiplicasti ipsi crucifixores coraederunt et ipsi abnegatores e vino convivii biberunt ; nunc igitur extende munificentiam tuam super bonos et malos absque discrimine; age erga bonos sicut erga discípulos et erga malos sicut erga crucifixores. Si sit prseterea aliquis máximo odio dignus, ecce typus ejus in Iscariota. Explicit de Rogationibus. Sermo V I .

VI. J L q ^ j to-vS/

Sicut agri

ool

Ejusdem Mar E p h r a m de Rogationibus et carentia pluvise 1 .

. J-5DJtJ ÒjJDO» Vsjv OO) joj.

pluviam ila ccelumJIA. . j ^ V ? M ^ O Q ^ J o t . j orationem expetit. . ^otom.rtvA. K V

^

' . Jiii?

Jm. o ^ .

.

.

*S .LQ2S.1.J v

JJ2id

QOOt . JjLX^

Jo)^ Jo) . Joo) . jais-L

J^JD OÒ) }>n\y

oy .

. ^oA.jj

: jlQXZ) w»0)0 vi \y r» . j k - y o

w.Q10Cf>.fPya0 . JkSjQ*. ^QJt . joi J_»OÌ

. -Ak«» . JdsL?

:

^oj j S o ^ s . Ji'JS^ .

^

^OO)

A D Ì jLoy~ . oo2>o)r ^fcocojj |x> J-s^A .

^

^ a o j JjJo JJ : |_»o»

Jj*JJ . jas&O jjOO»

:

^

ì Iste sermo octavus erat in codice 17,164.

1. Sitit altitudo coeli fletum poenitentiee nostra, sicut sitit profundum terrae rorem et pluviam nubium 5 sitit terra imbres, et ccelum lacrymas vestras. Coelo nubes,nobis o culi. Date lacrymas ut spàrga tur pluvia. Sitit Deus non illam pluviam quam dedit olim 2 , sed lacrymas nostra orationis. Tonitruis recreantur terrestres, voce orationis ccelestes. Fulguribus lsetantur creat u r a , tonitruis exoriuntur semina, roribus progerminant agri et imbribus plantee ; vocibus vestris altitudo coeli exultat et orationibus vestris regnum coeleste ; hosannis vestris paradisus et vestra poenltentia superni delectantur. Sicut terrícolas gaudent de bonis e coelo demissis, sic superni cupiunt fructus pulchros poenitentiee. Queinadmodum accepistis, sic reddite coelitibus gaudia* ¿Equum non est t Ili Reg. XVIII, 44.

77

SERMO V t .

78

contristar! coelestes qui in vobis gaudent. Gaudeat coelum in poeni. Jfcoò^ JJà JJi : o p s > ^aauo ^fcj? tentibus, ut gaudeat terra in i m JJj JLOJ Jj» . jH^OQ-O JJ bribus. Nolumus firmo proposito dare Deo et accipere ab eo. Nisi enim retrahat esterna, non damus interna. U b i autenx retraxit sua Joo» . J^OO JJ^ ^OOu.} JjD . dona a nobis, aperimus thesaurum nostrum ut exinde commodatum accipiat ; ubi occlusit nobis portam suam, aperimus ei portam cordium nostrorum ; ubi negavit rorem et pluviam, fletus nostros ei obtulimus. 2. In festo ascendit H a n a 1 etExempium J ^ Jaxjvoo . Jju. fcuaXoo l A A ^ Xnnse ^O . ÒpJD'i -OO) v K ^ 5 0 JJ : ^ J * lacrymis petiit prolem ; ejus lacrymse non fuerunt abundantiores . Loot k.2Q_o Jjok.2> ^o . Lja/j lacrymis ab oculo tuo effusis. A mensa surrexit Hana atque ad . ÒM^ Jvvx> ^ «do : J L c k . L L / o orationem venit,et, quamvis amara ^S-J . loo» fcOO^ JJ esset anima ejus, non jejunavit in . jjoojl [Jaao^ . ^JDOyS) festo. Sponsa tua, o Salvator n o .gpo- : JJj jjv^o . Òf^XJ ¡¡OOj s t e r , j e j u n i u m jejuniis addidit, jejunavit j e j u n i u m consuetum et : k j ^ k Ub/ J j j ^ j . V25 ^ aliud insuetum. 0 Fili regis, parce . JJ.Q3 tjkApàwO . jLaj2> j^iJJ « S ^ sponsse tuse quav n festo luctum induit, indue teriMn pulchritudine et gregem tuum consolatione. 3. Sponsis suis mortales gaudia Bona syin festo multiplicant ; sponsse tuee, " ^ f ® ^ JjJ^s . Jj&w . )Lovsponse vive, luctum in festo n o n Nisan. . Loot U ^ J J L ^ s j : , \ l JJ infera?. Illi sponsae qure cum vitulo j^oxb; : i^s^c/ Jlo*~ moechata fuerat gaudia in Nisan multipli casti, mihi qui omnibus : f i X l JJ JJb/ . ^too-io renuntiavi ut te amarem luctum JxuA. . Loot ^fcuoa*. non afferas in Nisan. Sponsam illam, quse in Horeb te reliquerat, pane angelorum satiasti, gregi tuo, L ^ A : òj^ ^O) JUbcu.j J"> m \ D o m i n e , qui te amavit, largire . JxlA JJba*. JJj . J ^ » herbam agri j sociam vituli absque JjolA . ò)\. >30) >jly»aaa.\ labore pane benedicto nutrivisti 5 J^JioL

JJ .•

1 / Reg. I, 2 sqq.

) o ,v>o.\

SEKMONES KOGATIONUM.

79 OÓ)

fco^ji

80

-Ò) : Òj~X-2>/? J k x o p

sponsae tuae, Domine, da panem : ÒM^Oj v®>/o CP )Q-A. . Jj_l_2D etiamsi in sudore vultus ejus. Vetus sponsa murmuravit de manna et ^gpu. . ^ ^too/ J;°i\ satietati m u r m u r adjunxit. Absit JiOO . wjJS^o/ «j2D?0 -jV^p : )Q^vJL/ autem ut m u r m u r e m contra te, etiamsi famula tua pulverem come) : ^ Jjo/j ^ÜOQl2> dat. Corpore tuo tuoque sanguine )QQD : jio^XX wJJD JJbL |J . me refecisti,quot ora vellem habere ut te laudarem ? Qui pane vivo me wojuboo). ^ ^o? o y o p ? . Joj JübL JJ : J.of>.iCY>\ satiasti, ne mihi derieges panem transeuntem ; pharmacum vitœ re. ^.ijSD ^O is O9)1? Ji^JtOlD : bus omnibus prsestantius gratis largitus es indigentiae mese , ne J^V-, : ^OlQ-^i-^OI v m.l Ój^. deneges cibum temporalem, sed : jJb/ jpo o ^ joo) . ^kO ~ tempore suo illum nobis largiaris. J-OkjL^O . ^»0)0,71 ."50)1 jjui jo) Nisan flores suos synagogae ex M . Jj-.Q-=>? jJL^ ijJL : J-J0.JL gypto egressse profudit , Nisan omnia exhilarans factus est mihi . v ^ J KV? ji-^s/ ->? fons luctus ; ecce ejus flores caput o>_2)oo) : òj-ooq-ÌV ^.««.na y>? inclinant et tacite potum petunt, : ÒfLojJ ^-aSDO )*»DD20 . òii. J i ) -jPoj? mitte rorem consolatorium , qui J_x>o;_2>? • Ii/ too? ^o recreet flores mœrentes auferatque luctum terrae et stillando viscera ejus abluat. Voluntas tua afflatu suo earn p e r f u n d a t , abluat et lassam recreet. Ex alto veniat irrigatio terrae ut in altum oculos dirigamus orantes. Reges the- JkiOJtL jLaX. . j&jaiA l,\ sauris suis nonpos- j^Aii . xA JfcJ. jaooi. jLck, : sunt nobis * «J bet oratio ^ ^

^LODX) . J»d,? JJL^ : jioAJ U ^ J t ^

^

^pj-XlX .

j-O-X i.CO?Q

CTO »

. . ^ o p j ^ o o o ) y O ^ i c r jJ : )iO)Ql? J i p jJ : S^^OJQJD 00» JjOJ? C^V W

:

J~oj? j^Jü JJo .

OOM • • • • OO) joo) JJ. Im/ jJb? o o l -Jüoo/o : W

4. Oratio, dilectissimi, subministret agris pluvias (?), oratio ascendens afferat nobis absconditam ccelorum clavem. Reges omnibus suis thesauris non possunt nobis unius diei rorem acquirer© ; nimis inopes sunt divites ut minimum nobis imbrem emere valeant. Nobis apparent divites, occulte autem sunt egentes. Non valerent eorum thesauri, nisi adesset donum tuum temporale,nec radium lucis emere, nec flatum venti obtinere ; tu es ille dives qui gratis omnes divitias(p)

81

SEBMO VI.

82

JaCqo . fcj/ Jj^ kV . V? M •• JU-X>j i ' ^p ^pot . j k A ^ -^¡¡gCD/o ^ : ^Ll. Jscw> Ju^j . J^ooo : c i a W ; W Jaacb ^ . -ot jjo) fc» i , , .. ' ! OJLvX oojjj . QDV2>LA o o p O/ ^ • j j o d ^ . Jhoi. iljo : jzsoo*. . Jjopo ^ oo) . i^ao/ Jm^

largiris. Quando autem denegas, thesaurum tuum claudis, sed alium aperis, thesaurum nempe absconditum, rebus absconditis plenum, ut, quemadmodum thesaurus patens dedit nobis et multiplicavit, res patentes sic e thesauro absconi-. . • , • . i „ • • dito triumphos internos largiaris. Donum istud absconditum maximum est : ah ! si possem illud ex-

o ? r o c ^ ) ily : M o ^ J ^ OO) : Jx>c&£ Qm> JJi . : v^oj^ox ygi/ jasil . J-^JJ jyL*^ J>nv-s ^ ^ j^. JJ ^ ^ . UAo Jxsa : Joo) oo) ^ o JJ )ooksa» l a ? . iopkajj JO)

: joo) JjQ_X> opcuasj :

v^TL.^

. JOO)'^/ -JO

Jl^O . ^ax^ . W

J21DJ : ^ ^ ¿ i

jSlOO JJ2O

Joo)

. ^CUOQ«

JUj :

JJj JjOMDQ*. . )>r>v

v/ : OMCUOOJ ^

0>_2>JC^. V^OQJ?

. jjQJ

. JoO) ^¿i jllX)

OOp> . OJO ^ V . Jaojo

JjQ^S)

JJ; J l j q ^ p .

OO»

: OJO ^fc^JoV OO )X5VJJ

:

]»

JUj . J»^

j v ^ b jv>Y>\-> . Wjjj . ^o'jo)

OO) ^J aomal/i

. x^O?

^

. s-iW

ojVQO

:

: ^JO ^£-30

: ot^^o JJj

oo>\

fc^J J».!*» V s ^ j O :

OO)

J*0)0 : joo) JUO-J JJj, : OfioSLM.

^ Otf^OO

of^l

i l ^

J U ^ . . joO)

.

ibj

^J

V Jvo JfikjO „ 0 ^ / OO) . J i ^ )oo«ooj

o&^i

j*ajj j f c ^ ^ j J f c s ^ jiii. jot ( p . ) luL

j»OJJ . . . : )00) OM-=^J

o/ : fccoi %

^OM-JO IJOI^J

84

cendit. R a p u e r u n t (iEgyptii) ejus c o n j u g e m : duo dolores, fames et raptus. Justus vir non didicerat ore m u r m u r a r e , sed D e u m laudare de tribulationibus. Justi d e p i n g u n t u r tanquam essent membra, unus alterilis. In Job videamus A b r a h a m ; quia ipse in tentatione sua D e u m laudavit, vos Abrahse filii pro yestris flagellis offerte vota vestra. Propter manipulorum abundantiam D e u m laudibus c u m u l a vistis et propter famem non inurmuravistis, quia manipuli propter vitas vestras dati sunt et fames propter delicta. Propter famem et manipulos, dilectissimi, laudastis D e u m . A vobis populus Israel i n suetam ipsi patientiam discat ; ille enim q u i a pati nesciebat blasphemabat.' Qui propter manna murm u r a b a t , quo modo propter famem laudasset ? Gentes frena injecerunt p o p u l o , qui superbia calcitrabat. F r e n a illi injecistis, quae Moyses injicere n e q u i v e r a t . P o p u l u m ilium itaerubescere fecistis,utnon audeat blasphemare sicuti consueverat. Scit q u i p p e si m u r m u r e t augendam in populis suam confusionem.Quia concisa sunt illustrium martyrum membra propter D o m i n u m n o strum, Dominus, ut vidistis, p a c i ficavi h u n c p o p u l u m , q u i , contra consuetum ipsi m o r e m , in festis vestris tranquillus permansit. I n domitus ille populus, q u i , manna c a d e n t e , juxta v i t u l u m cymbala pulsabat, n u n c pluvia negata, ad coelum tuba personat.Deus m e u s , i n silentio te d e p r e c o r , i n bonitate tua miserere nostri. Nubes i g n e m pluit

85

86

SERMO VII.

^ODpl .

JQjQ2)1 ¡S-O jjQD :

quo combusta est Sodoma. Ros ejus incendium fuit et imber fumus (?).. o qui in fornace rorem sparsisti, Creator a quo pendent creatura*, quandonam prsecipies nubibus ut expetitum mittant imbrem ? Explicit ejusdem de Rogationibus. Sermo VII.

VII. ^ o

)a-V2»/ .

oA-? «soJL Lov-p

Ejusdem mar Ephreemi de rogationibus et carentia pluvia? 1 .

1. Fili Patri similis, miserere Exempiis u a pe[jjfs " . JjUp ^ : MÓCL^ praevaricatorum ; propitius esto ®rat malis rper crueem tuam et pceniten- pro .. 'r ' m peccai is et ^CCU^-OJokA : .jTiA p J^ÄlO tibus per tuam cruciiixionem. (je- bonis ier^J v /o : ] i o a \ ^o jjo . )OOtODJ nus nostrum non est e Sodoma etrseprosapia e Gomorrha. Sive autem kV ^O : yjÄjbOD .¿«So? in nobis iinitatores sint Loti sive ji2) )o»Jtj otüsr>¥a=> . ^ ¿ o j ^otoioio sint coinquinati cum Chanaan, be^ OO) . ^jjO jxoj : ^ nedictiones Semi restitue nobis ; pro tremore Caini da nobis tranquillitatem Samuelis ; pro fame . J j l q j d k o y )jo-oo ^ oc» . ¿ W domus Achab da nobis satietatem OlLaüJO . jiCQJ Q-QQ-XJ OILQJ^. domus Moysi. Aversemur gulam JJ . Op»V^JjCDJO : K^JJ Esaù et scortationes Zamri compescamus. Qui aversatur lepram oL . > 0 0 « jjJoj JOJJQJL . oiLqcu^ Giezi, non amet ejus furandi con. -«jojiy Jv^j : ^OM'AOCO )O-;J suetudinem. Nomina justorum, dilectissimi ; maxime vero eorum ^O : OO) )Q~VJ opera diligamus. Qui a Davide OM^QJty : -MjlL/j . incitatur ut psallat, misericors sit 0)LQ-.0)) . a J O ^Slcocu; et ipse ut David. Si advertit Davidem peccasse, advertat et Davidem |ÌQJ ^Ä/ . OJC^>? Jbs^ jpjj . O - J poenitentia inclaruisse. Qui Josephi . ^Vqj ^ISl k x o : op.» potestatem amat,amet et ejus casti: J-oj v®iqdcu jaSii tatem. Joseph enim interiorem concupiscentiam et externum ejus ardorem vincens e duplici illa fori Iste sermo numero nono S i g n a t u r in codice nace exivit aurum purum effectus. . CXJQXA I-5DJJ JìJ-2)

17,164.

87

SERMONES ROGATIOMJM.

Somnia O^OJl .

Pharaonis,

joo)

. . ^C&iO ^u/ v

2. V i d i t Pharao in somno septem ^tOI

spicas tenues et (vento urente) per-

OCHO fcsj . JíU^QJt

in somno vidit multi plica, D o m i -

JJ :

cussas,non videamus eas in sotnniis nostris. Spicas autem pingues quas

^VL :

^

] L o _ ^ ¿ )V . A.cdcu. y.«,g>? ^xa^x, —/o

^

. Jjj^ Jijólo

.

Jji

Jlaijoo

)\Vj Jo* :

pool

)

JW

tatus est Joseph

figura

tatis et justitise.

JJ : ^LQ r> >.,¿ Jj_yjoj

. J ^ o i ^

ne, et in tua misericordia largire nobis. D u o somnia quae interpresunt b o n i -

Castigavit

fames

justos et per tuam gratiam satietas eos v i v i f i c a v i . P e r tuam gratiam

Jf^oi .

nutri semina, ut consuevit tua b e neficentia ;

non

addas,

Domine,

iram irae propter nostra peccata.

Exemplum Ezechia?.

JO : wWl j i, I, >, j^OjJl x .^JJuO ^

¿SO) ^J ^

- V » J*joj~X : ^ i j j X? ^

quae

:

.

jLj-

vimus. Ezechiam, D o m i n e , satiasti tem e misericordia redde

'

au-

semina

a no'stris agricolis seminata. T e r r a

)oc^¿L JJ

. QJOOJ jjQ-ÍSi. jjop/ . j.YoiV

satiasti 1 ,

e reliquiis Assyriorum, nobis

a^jj JxYj . ^ Ji2> OS/O/} J^ij .

nascuntur

cordia ut satiemur iis quae semina-

. -O^COÍl.

: OOV JJ J\jJJ J^ij »o • « . ÜOO). «

sponte

nobis autem largire in tua miseri-

oò) ^o \\ -Í rv>

: j-Vot/j

KV .

3. Ezechiam duobus annis ex iis

CLCOjt

Ezechiae fruges dedit, q u u m semen terree non mandasset. N o n deneget terra nostra semen quod ipsi c o m -

wO^u^Ara-OD w-t» vOcO^j

modarunt

agricolse

nostri.

Reli-

querunt in Judaea Assyrii veterem . i—JO J l o y

: Jjcu^o jJLj^

^

Jjáb auosu : ÓMt2iJ ¿o too W.01 Jfcoy QÜ^jO j » ) ^ . O .JO O) » . QiOCDO OJ p O JIíoVqD . J&sxV

fc^cü

)a¿>. o oj ^ vjl.

Jo». j^a-V

^

q^Sj

. 0)1Q_D/? )J¿^X>

)o)? . JfcoVaD ^ .

k A 2 j : O I/o

^

JOO , o ' o ¿ ^

^

thesaurum q u e m collegerant ; ex eorum bonis satiasti, Domine, r e centes et veteres ; e nostris, D o m i ne ,

nostra

multiplica ;

velerà et nova.

benedic

Famelicis lsetitia

et refocillatio facta est, quia exeuntesfructus sponte natos messuerunt et famem satiarunt ; exierunt

or-

^QCC , \ o

phani et auferentes abierunt ; exiit

. ^ V j s Jk¿a\

vidua et collegit benedictiones quas

. JjOJJDO J j ^ JUO . j.»Ol/j i>ih.\MX) JOO : «0)Q.aa2UOO - 0 ) 0 ^ k i

JJx>

dedit

misericordia.

Ezechias

po-

pulus noster est cum multis suis similibus, qui

te deprecantur,

0

. 14«. J^cwo JjOO . ^iQ^J^Ctóy Jjs^j omnium miserator. E f f u n d e nobis 1 JV Reg XIX, 29.

89

SEklHO VII.

90

benedictiones, quia ecce maledictiones in terris nostris. Omnis ^o? . v^ojJb.^ joc» W ? : íoL/ generis bona collegit Ezechias e ^oL —O-Jt/O : OOO) castris Assyriorum, collegit thesauros et cibos el implevit thesauros : JfcOi¿ J°>JOO . |2D0V0)0 JxjQQZ> suos et horrea; collegit vestes omnis colorís, byssum et lanam carmina. Jk-A^iOO JJo£i : j^OJJO |aOQO tam ; collegit etiani aromata lndiaJj-^J-JJ • jo©) uQo ^O»? rum a mercatoribus Assyriis.Erant quippe cum eis mercatores ex o m I.VoL/j : s00>^xa¿0) Joot Jój nibus finibus venientes. Invenit ibi —¿W . jsbjoj Jpao . Ezechias thesauros a quatuor ventis ^Ot^OJtL . v^cv^. Joo) collectos, incensum et aromata, gemmas et lapides pretiosos, argen11»/ -2>/ : Jx>*DO Jj'a.Oj . JOO) tum et aurum plurimum, beryllos ^ojujuV ^ » L . ]&;üoo et margaritas,quos thesauros postea : joot ostendit legatis 1 ; invenit torques (?) ^ • • O J . Joo) in eollis Assyriorum, balteos l a . Joo) Jj^jl : pidibus pretiosis ornatos circa lum^O v^VT) v^VO : ^.Jofcoo JJj bos eorum ; invenit in lectulis JVJ0~0 j ^ J : JílOX ^O ^ jxVj eoruin linteamina et stragula ¿Egyptiaca, invenit et cervicalia et : OOO) y l ? JiCU ^O syl . }~JüO -O»/ tapetes sub capitibus eorum ; i n Q-Oa/J Jl.a.2^ . ^DQJJ QJJOO venit et coronas et vittas quibus corpora ornabant inter cadavera j.f5Q_¿ . I^O^J O)Laj0L.JJ : eorum ; invenit et repositoria innú. ^ c n ^ l n ji-o ^ : fccsOM mera, in quibus semina coacervata oó> : ^ ^ ^ ^ erant thesaurosque divitiarum.Mel, — ¿ W OÓ) : '^Ou.L/ ^.fcoíj . ^ ^ J J vinum et oleum velut e fonte hauriebantur. Quis potuisset dinume: vV&JÍSJ ^OO rare res quas ibi invenit ? Justitia . ^ > •«• i O . • o a/ o ó)Ezechiae hsec bona ipsi preebuit. Vi» JUj . ^Jopo ^ —^Jt/ O Ó) . ^axiJD o2¡co autem nobis quos peccata undique circurndant! lile invenit oleum sine . JJ ^ao/ : j r u j T / ilxj^ impensis, nostra autem nequitia : ^o^jlo J„00) oleae destructae sunt 5 ille invenit vina omnis generis, vites per mise. JfcOQX CD t CU^mO QASD ricordiam serventur ; ille invenit ojo . Jkuo J.JD ^J ^ omnia bona, peccatis nostris nostra . JJLoj*. Í^JO^A. : ^ V ; ^CSJDQ^ bona consumpfa sunt : ille cuncta alimenta invenit absque labore, ut Koj ^ : Iowa ^p K-JO mJlÜ (».^i. ^O . JU-IJ3 OjJO)J j^ooVo»

l IV Reg. XX, i 3.

91

SERMONES ROGATIONUM.

92

: javo ^O V^k. J^üO :

justus, nostrse vero frühes forsan . OOO) OV3 JJj JLÖJ.^ . OOO) Q-AJ-O absque labore peccatis nostris constant. Viri Ezechiae exiverunt et . Ivo/ o i p j Jxíj : JÜJ3JJ W K^ gaudio perfusi sunt inventis in ^O JßJbX P J . jxOJU. JÍ20 |co2lo NO agris eorum thesauris, nos vero ubi agros respicimus corde dolemus JOPJJ. ¿O« ^ . JLOpro seminibus. Ezechiee gaudium O.»*. . J-JO* : fuit intra moenia et extra exultatio, . K V o I^OJt ^Av : OJiQA. nobis, Domine, intra moenia trei^jk )flctn : Jfcoo-oj ^vooo jot mor et extra terror ; viri Ezechiae collegerunt fruges quas non semiw.yaD\ Jka/ : J « W LcíX j ^ S . naverant, oremus, fratres, ut colJVOfJt : ^^ . ligamus semina quae agricolse sparserunt. Horrea implevit Ezecliias ex iis quae vetus rex ex agris rapuerat ; nobis autem, Domine, tanquam malis da metere nova per misericordiam tuam. Per Ezechiae orationes effcctum est ut coeli et terra cum eo lsetarentur. Super nos vero coeli et terra quasi irati lugent. Ezechias legatos sacco indutos misit ad Isaiam. Anachoretae in speluncis lugentes nobiscum et pro nobis rogent : vigilantes qui carnem suam crucifixeruntsuisorationibus nobis pluviam adducant. Exemplo: J l o X p j'J^O vQJÓjO . ÍS-/ |ÍQ) JA/ Eli® et Jonseorat.

_2>/ . jkX^S jo)J . jQO-fco )J ¿ u j

:

•-.j jfcs^-O Q-Xj^ s XL 0^0*22 j ä j ^ j-^A o ? jl . J»aa~ Jop jJ . ^¡o : ^ jL¿ s$CV)lS.D_I5 . jAx JOJJO ji¿ . - y » l a - j jJaxi Ilari . JJoi . jLä\p : Jiopo ÒF-VO.»A . N50

3S0VJ

.

JJTJJ

io^i jí). OMLO . ICYV,

pMüQjk

UMJJXÍJ

^ j j 0/

JJOX ^/J 0/ 0/ :

4 . Elias ignem descendere fecit, pluviam suis orationibus, poscant Lugentes cum clamore et Ascetae cum gemitu ; clamate, fratres, ut non afficiamur opprobrio, quia ecce ethnici in vicinio nostro sunt; clamate cum gemitibus ad Dominum ut non fiamus opprobrium vicinis nostris; projicite infantes coram Altissimo; fletus eorum rorem adducat nobis ; ad vocem puerorum, Domine, pluvia quam iniqui impediverunt e coelo dimittatur ; ros, Domine, peccatis nostris negatus, per orationes stillet. 0 qui

93

SERMO V I I .

^

.

l ' è * 3 [^ÛÛOVJ] O p i - 3

ja_0Q.2>} J ^ i j .

. )o|_o jojj jv-oJJ 00» W

A » : );-=>-CP

^pCD OO) fcj/ : JV2SCD J J ^ jv^OD J5>/ :

. w

)v3co"

I^JQJ Jvrico J - v a o ' W Irsi .

^anao

V^CD

0-t_T5.QC ^V»

. « v » jJbo-jj l^ij

.

jÌQ~

:

. j j p A . J.2LO

:

Ó)\CD J^IàCD

l^io V«JU : Jk~Q2MLL ^ÎÎOOA. S ^ I D J :

Joao O.VX5 w.O)Cbà.J . JiQZiAJ

^O l-X^? Ju^i .

OJuXO Jojj )J

^ ^ o i j . )cv.im\ Is^oot (¿.¿¡^ . jv^ico ÛOI jjol^-aj

: Jk-.JoL ^ k - X j J l

: OpO-J OO) JW? J-iOÌ^A. . J_ÙQ-JÌQ-3 òpoao )ij/o . . J|V/

o^d/

-©) J°>o

^'¿O ^.O) jUbjt : ìs-/ jO : jLa_juj/ Ò)Aq_o

j^JU Jlvoj o ^

.

^ ¿ / j U^JtJ .

^JQAJ OO» ^ ÎSO ^ ^

JJ^jlj . ò ^ Ja-V^ jjtxxjt JUbL JJ ^¿O 0/ : 9> fc/ : VS3ÎSÂ./ 1 Jon. IV, 6.

J.20.0

JJ . |ij :

^«rsjuJ QXJ-ÌJ Jit

o?

^DJJ y^OO

94

tua gratia omnia alis, n o n deneges nobis alimenta, o qui nutris fœtus i n utero, nutri incolas orbis; o qui oriri facis solem tuum super ornnes, pluviam t u a m super oranes effunde ; o magister tua gratia velox sparge imbres tuos super agros nostros. Parce agricolae qui j a m in eo est ut in desperationem veniat. Consuetum tibi est, Domine, ut des spem etiam illi qui absque spe est. T u es spes nostra, tu potes in s e m i n i b u s spem ponere ; quia i n te, Domine, sperat agricola, spem ejus cito augeas ; quia i n te, D o mine, sperarunt messores, multiplica in messe m a n i p u l o s ; benedic, Domine, semina, ut satietas i m pleat canistrum viduae ; b e n e d i c agros ut spectatores multiplicent l a u d e s ; robora frumenti stipulam ut ea esurientes fulciantur, n e stipula frumenti mentem spe destituât ; adauge racemationem indigentibus ut multiplicent gratiarum actiones. Pater orphanorum da necessaria orphano,cujus es alitor; manipulus, Domine , mater est pupilli et area sustentamen viduae ; sub umbra spicarum sedet, Domine, universum hominum genus. Istse figurse amantur et seminis umbra diligitur. 5. Si Jonam recrea vit umbra vilis Karose 1 , quanto magis recreabit nos umbra spicae quse orbem obumbrat. Ne destruas, Domine, umbram spicœ; est enim prseclara. Ne irradiet sol super capita esurientium qui spicee umbram diligunt. Domine, ne deneges pluviam

95 ^JDJJ ^.O JJ Q ^ ^

Joo) JJLO JJ

^è"20 :

0 2 k « J 5 ^JLV ^s^OD/J

Exemplum^/ . joo» - j V j-=50)J Jl-ODJO monis et Danielis.

96

SERMONES ROGATIOMJM.

J±ca/

^.ijo? •»*

JkXJXCDJ : j j ^ ,

jx»

JjlOX> ja.\CO : j L o X p JXCD/ : Jlocsao }?)cm-) )occ Jjj . jLorxo ^o

tuam tu, cujus sanguis pro nobis effusus est ; effunde, Domine, pluviam tuam super omnes, quia sanguis tuus pro omnibus effusus est. Pluviam non denegasset nobis, nisi facinora nostra multiplicassemus 1 6. ... descendere fecit. Quia aurum populus despexerat, aquam e saxo eduxit ; quia thesauros iEgypti respuerat, oratione coturnices adduxit. Moyses ex area 2 ascendit, «I

'

quia pecunia in ea non posuerat. Qui non posuerat aurum in area . )oa> JJ J_£_cq_O oíLj*. . sua tabulas legis in area foederis j«tt.O )QCD )Jj : jiuo P^OJ j^QQ^O )QQD posuit ; qui non posuerat vas in JJj : jjOÍj^ JvaOD Jooj )QQD . Jj02QX>J fiscella (?) posuit vas manna ple)OOD JfcOjJ J^ÍJD )QCD num ; qui non posuerat crumenas cum mammona posuit libros in . sgVQJl ^.O) JxX> : Jjck. arca ; qui non posuerat plantas in . joo, )J¿ JjoIJd : JJ J2>/ terra posuit virgam quae produxit . )Jj jflajj : ^ «•.•->. M ) ÜQ-^s amygdala. Simon super aquam ambulavit, nos vero nequidem su^O : OOO) jy^o JÍQJ per ros. In fornace ros stillavit, per ^jo) . Lo-j? ji¿ . JJLo—. peccatum semina arescunt. Justi ignem rore contra naturam refriJLCIS^ : . . . JA¥) ^A-O . OOO) gerarunt, peccatores ab agris re. JjotjsfcoOOÍJi¿ . Òp> CfciOJ )OQ. ^VOJ moverunt rorem naturaliter in illos cadentem. Flammas rore tres pueri refrigerarunt et nos semina... Oratio, qua singulis diebus lacrymas fundebant, rore fornacem aspersit. 7 . Peccatum quo volutati sumus Nisan ste- J - W ^ • riiis amoenum Nisan dessiccavit.Pulchri . wO)~fl°>? JJSO j j ^ : OJ^JO. ^COJ sunt Nisanis flores suavisque eorum >°)\O)0 : »PloaSo) jQOD joto odor, et ecce pro floribus cilicium, : )Q-Dax> ofcsi jJL- jot . Jv^l JOJLQJL et pro liliis agri ecce vallis tota nigrescit. In nisan et iar 3 sitis : : jN*> auoo . jjoot^ ;./o , a a j o quis bibet vina? In mensibus amoef i q j j j o . Jj|Q f JsJ,^ nis siccitas;quisparabitunguenta? joo» )qcd . JLocuaz) b>0)j )ooo JJj

i f>ee?t unum folium. « Exod. II, 3, juxta vers. syr.

* Jar mensis est Maii.

97

. JpJs ^o JJa\. 001 o i : jjju^o . IV-Sj-3? jLov- >Q>\~ :

jop

. JjiQD Ji£ ^ p p ; J;2>} C ^ s JJibo JJb/ IL.JO . JOQOJ

JQOOCIJ 01200

I^OJJO . Jj^oV ^o N ^

JJ VÒ . Jj^V

J-.X5A.J . . W |xs\j : jJDVJ JJ . J QJ.JD . . 3QDO ^ J V j l . J;=ìcdìsj )JQCO

. . L/ JJ j^ajtj

: ÌS-Ajt Jil\ I^QJtJ .

jjaoo - A j u

W

v^Ì^OÌM . j^QjLj JJb/ ^pnj

: JiUO \ÌSÌQ| J x ^ j } . v^V^J JJ-O Jv£oo\ JjO^} . j l c i ^ J

^ODQ^J

. J^Dp KV ^ ¿ j 1 - : ^AISJH . ^QIO ^O :

98

SERMO V I I .

OO)

: ^VLfcv) jii^

JS^JLj : ^dO \\_iQ_juJ} J.Aà,

X'^J

-Ajl .

&

Jxs.M

JONjl . jUdl.? 0^.0 JZts*.? V

j^.

o j ^ j o

. ^oiauAj

V s ^ OO) Jo)^ :

^O rotolo

: -0)000-00^ J;^? -2)/?

. ^XlV

jv^JL j v o p j . o^fcoo x^SiJJ Joo) JJ Ju^j . J L c k p J ' t ^ > J ^ j i : J ^ i v o m ì J^jjj . J a V \bAj3 Jot^i : )acoiL . Joj^J J ^

j-M)

. Ji^V (?)

)OOjJ : JjUuO jcm Jx>A ^po

)Oj :

: JJJA2 J-S

l i a o ^.O)J

: jxsOOOO s Lf~LL )Lq—«x)j TOK.

:

III.

JajUJ . .

tY> Is^QJ? . ^

OOM

^J ^o ^.Jjj

)o.

Major est iniquitas quam dolor, superet utrumque misericordia tua. Pro gaudiis deserti luctus et moeror in deserto ; pro rore sestuosa siccitas , quis igitur exhilarabitur aut contemnet ? Pro suavitate aciditas, quis non timeat iram coelestem ? E t terree motum in mense byssi non lugeat P . . . quis vestibus ornabit se quando coeli... Quis, fratres, exuet saccum quia coelum exuitur nubibus ? Induamus luctum ut coeli induantur pluvia; insonet vox clamoris nostri,ut tonitru loquatur in nubibus ; volent voces orationis, ut fulgura pluviarn adducant; irrigetur terra lacrymis ut imbribus irrigetur. Aperiamus oculos ad flendum ut etiam nubes aperiantur. Cogatvox rogationis nostrae Altissimum ut audiat vocem n o strani. Quia vox nostra siluit atque ab Altissimo se retraxit, silens vox ejus a nobis recessit. Quia tacuit vox orationis, tacuit tonitru n u bium ; et quia defecerunt lacrymee fletus nostri, deficit vox ejus ab agris nostris. Ipse enim sitit preces nostras sicut agri sitiunt imbres ejus. Nostro lapsu non lsetatur qui lacrymis suis peccata delet. Sudet corpus in oratione, ut nubes det pluviam. Parumper sitim patiamur ut semen imbribus satietur. Sitim patiamur pro semine sitiente,donee per divinam misericordiam madefiat ; parumper jejunemus ut n u bibus augeatur satietas ; j e j u n i u m nostrum animum addat nobis et sitis nostra consolationem. Abstinuit Daniel a vino ut delicias potandas suo populo prseberet ; a b -

7

99

SERMONES ROGATIONUM.

o p o - ^ S u j ^ m i j . J J L c k . ^ j û û o oj^w

100

stinuit Daniel ab unguento ut unctio renovaretur ; cilicium cum . fc^O^jt/ j o Q ^ C ^ p . Jjxsio.3 oratione conjunxit ut ampliaret ajfcjs^ jLd^ salutem. In fovea adjuvit eum oratio, qua in cœnaculo [Deum rogaverat] Causa ma-. JLOJJO : vloj'^ÍD Ó>\ . . 8...Habitet nobiscum, justitia ut lorum peccatum et jijtO? L^COJ JJ : JxÍVjO -OVO JS^Jí sedeat oppidum nostrum in pace ; lasciva sal^ non multiplicetur impietasin terra, ut non multiplicentur terrae motatio. JJ : J ^ l ^ Ko) i^CÛJ Uj . tus ; ne saltent in ea impudicae ne JJ : JLV—i» 0)3 vfOVJ JJ? . jLjks¿ Òp> simul saltent palatia : ne multipliÒ A J-^ÛCL JJ? . JJ-2Q-¿ J?J0Í J^CDJ cetur in ea obscoena saltatio ne )LJJO.¿ jX5Í s^-ojp : JI?QJD;X) simul multiplicetur luctus. Impudicœ in Sion saltarunt et invaluit : ^ j o / JpO*»3 : JL?0-0;_:0 ^oL simul luctus. Nutu divino ostendit ^p M-J Jk-vs : ^oA^V K^/o Isaias illas pedibus tripudiantes Jacos? . JjaíQjnco l^'tj . Jjûv iram divinam excitasse. Sub saltat o n e terra tremuit. Puella quae . JU^'l J^JDV-^ : O saltavit in convivio abscidit caput . ^OJUÍOV JJÛJOJOOO : J f ^ i J^V Joannis 1 . Propter pedes lascive saltantes ira divina terram quassa—oj : Q^SJO vit. S u b concentu vocum lasciva: \s.2tto\? loo/ . Jt»Q£» rum tecta ira divina resonarunt, et >$oo»i . dás» Jl^OV=> J t - f o Jvíojo J ^ o i propter corporum gesticulationes et saltus, vacillarunt parietes quasi : a s u r c o / y \ o ) ^¿JOJ . jovo jjui collaberentur ; propter choreas et cantus resonarunt ira divina uedes. Esemplo sint tibi oppida propter hsec eversa. Orandam Jaa\j jt»J JJ . \ÍOJ J » o p JJ 9. Ne torpeamus ut non vapuut in malemur $ ne conculcemus ut non ris pericu- ^Lxfcü ^O . Jj2>^J ^ : ^Jj pereamus ; si orationi instemus, ^ j ^ O . JJqju-.» )oj¿ Jsu3 : liberabimur ; si supplicationes faÒM^as j ^ j j : JLO^P ciamus, salvabimur. Exurgit-ne in . K j JJ? K V : J&UO j ^ D ^ mare tempestas ? clamant omnes W o : Jfcw2Lit-r5j. 30 ^L- yAjtO una voce orantes. Navis quae moveri nata est, ubi tempestate agitatur Î J»O^ ^O >$0)^ -fcsîoJJj. J&OA metum incutit ; terra immobilis O^ . QXÌVJ». )OT CUVJL JJA quoti tur, et ab orando abstinemus. •

1 Matth. XIV, 6, sqq.

» Deest folium.

101 •JkVl ^il

SERWO Vil. . ^¿VDO J i â ; JW :

102

Sunt e nobis qui numerant dies, quandonam a jejunio eximentur. >2>fo . o ^ jJUbo Ivoo. oo) v®)/j . Vix autem incœperunt quum jam ^^^OJ j^Ô yOO : oî± "^dÓ OO» aftjSolvunt, quia tsedium mentes . -.01 ai,A. . ^.VL«.JCH^J occupât. Qui jejunio laborat et Jb¿oij ia\jo V ^ b murmurât duplum patitur, quia jejunii onere fatigatur et desidio -2>/ . 0»-U\Q_2>0 Ij^J |u/o : interimitur. Dum rogat ut cito ab onere eximatur, duo obtinet : crescit JÛCUL JJJ . o o j J J A j o O ^ 01 ^ 0 0 labor et minuitur merces, quia jjuA. J^j : JuM V*¿CU3 . murmur mercedem minuit ; qui . opila». yJil jooio . ) .M-Voio autem cum gaudio laborem sustinet onus fit ei leve ; quia gaudium jd^SJ : 0 ) 1 0 j Otv^ : ...\2> cordis non sinit ut tsedium invadat mentem. Abigit-ne passionem et murmur ? fit ei duplex emolumentum ; auget mercedem pro sua volúntate qui corde bono laborat. v^j ^ . JÍOJ ^ o o i 10. Multiplicemus nostras pre- o r a n d u m ces, dilectissimi, pro rebus t r a n s _ euntibuset *2>/ . yX./ ^o j.\o) : euntibus et pro futuris. Res trans- pro futu. ^iOÜJ J»OP) QXU.J : J^JjO euntes metum incutiant et futurae ns ' j-2U30 «£JUÛJ : j'jaiu. v®»/ ^.».»J Jjj timorem. Quia aruerunt flores, tiO o J L ^ j J : JûJfcà. jJM . jjQufc^ meamus ne arescant etiam infantes. Timeat senex vetulus quod consumpta sit olea vetus ; timeat ado: JfcOJ . MlSCQl Jiùj j c ù i ^ lescens quod semina ira divina destructa sint ; feminae pavescant Ji-O-^JL v-2>/? . ^JJOfcü V-fi«..*.? quod plantee destructse sint,juvenis I^JJO^J . J L q j l i / J ; j l L l^aoz) : dio*.!/ superbiens formidet quod cupressi Jj : J^O» I»A : )oJ¿ destructœ sint. In tremore versetur : ^ • J t / k » }j3u.Vj j s A • ^ JJjui hominum genus, quia semina sub metu stant ; donee transiverit ira ^ . o ^ j j» JJ t ^tvJ^J JOJtJjJ JJo divina oportet ut nostros fletus non . ^ j l JJ jsmo jjoa-i . interrumpamus ; donee misericordia effusa fuerit oportet animas nostras effundi, neque quando liberaverit nos, quiescere debemus ; qui interius aman amare nunquam cessant. ^jûi . Ium. c ^ p 11. Si autem in pace absque metu continuo r j ^o non sumus.quanto m agi s timendum ab omni" . lió U jjjüj : Jj^i , . '*• . u . . bus oran noms est tempore irse ; si satiatosdum.

103

SERMONES

KV?

J JjOlD , p p

: C*\Oj ^pp

ROGATIONUM.

JìOO

JiQO . OO) JjÍQOD

^ o o ) Jaaa . ooj j^jjo

^ f c o ^o

I V . ^OJJPO Jv^fc s^O : jí.020 VÓfco .

Jû,}/ y/o :

^¿OCJ

. V^fcv» j^lSX v^O :

jJâLj OO) jÍO)JL

JJ UAjO ^O : JnttVO y S j J J OO) J ~ p Óí-Sk^ Jo» : JjL>k.» VU^QJ j o J J . JÜl |*Q¿

: U¿X U^J I V . j^JJ J ^ o i

J

^ O - JJoA. :

¿O) J V .

: Jxut* JJ? :

. Jfc^p

^^O

JCLJL OO) j O . J - é -

: JJoV)X>\ joÀ, OO) »O . V^QQJ ^ / o .

JJ¿

Jj^X ) o A

U j-p

:

OO) Ij^SlX joo» JUj í fil*, ^

»

}CUX>j ¡lQJO} . )QSX3iJ JJ¿ OO)

: ^ Q X l )QJÜ jíQJJ . J^í] v^SÍM .

Olii/

^ .

W

J k O w^O

)?••=>?

JL? W

:

^ ^XDJ

: ^ao? 0)Aq\ o p

oj^ OjO U : ^

J A x

.

CxiJLjs J^A . joo) JJ jjv^j jójjoj . ^cuo»

: ly^s ^O

v«^'.

JJ ilo?

. W

^

JUJ

)00«0Q^ Òp2>0)0 JJq\ « S ^ » : -r>o>ff> ^0 o p W ?

: kaâot JjjOjL JLoj

. )oJx> ^aVj OO) jyOO} . ^ O ) ^JO) jJO . wO)Oí'CUO_^ . JOO+CX&. Òp2>0) OO) Ji,JLOí ^ : ^OJL l Josué X, 4 4 .

104

ab orando desinere non decet , quanto magis esurientes ; si quiescente terra tremor adest, quanto magis illa treraente ? si in porta vitse metus, quanto magis in porta mortis ? Si probi sibi cavere debent,quonam pervenient errantes? Si justus studium adhibere debet, mirum esset pauperem posse otiari; si dives negotiis occupatur contemptibilis fit pauper qui dormit. Si strenuus cursum non interrumpit, qyonam perveniet pigerPEcce ira coelestis obruit terram, ubinam latebit iniquus ? Si montes altos operiat, quonam fugiet peccator ? Iniquitas destruxit creaturas et domus tua, impie, poenam evaderei ? imbrem exspectat peccator quum diluvium meruerit; murmurât quod ros non descendent, quum dignus sit inundatione. Ira contemptum minata est, servi tu tem adducit. Quomodo liber putabit se non esse servum peccati, quando omnibus cum despectu irridet ? Ghanaan propter subsannationem suam maledictus fuit, sed subsannationem nostram non incurrit. Quomodo Deus rorem sparget quum lingua nostra mortenv distillet? quomodo semina frigus captent, quando subsannatio nostra ignem spirat ? Altissimus lato decreto statuit terram Ghanaan destruendam esse; qusenam domus hanc pcenam evadet si est in ea iniquitas Chanaan p Lapides grandinis pluere fecit Altissimus in terra Chanaan 1 , non satis fuit subsannationi nostrge eam lapidi bus grandinis non fuisse obrutam. Ira

105

SERMO V I I .

ó^OjOd jaaocu. ^ : ^2)ÌÌOO J o j \iL/ j i o o - : Òp rpll? J-^V -O) jjV . J^iJJ .

jv^d^ J^OCQ^O .

OfcwJ

OjA. OjO )J . ~0)0La*.L

JOJ

o»>o.m..o . J^qjlj

Jv^ooS. : : JD^QD h-V

106

divina adduxit acervos grandini s super semina Chanaan, et tu quod pluvia missa non sit anxius es, nec sufficit uta grandine servatus fueris. Multiplicav.it se iniquitas et evertit Sodomam quae naturam constitutam everterat. Terra, in qua sunt Sodomitse, mirum quomodo stare possit. Pluviam expectant ejus incolse quufln comburi mereantur. Si scelus illud evertit Sodomam, regio ab ilio scelere pura e contra servata est. Si invidia scidit terram, qusenam regio invidia infecta firma stabit ? Invidi 1 vivi descenderunt (in infernum), et invidus pluviam expectat? Isti impudenti non sufficit terram sub ipso stare ; pluviam e ccelo expectat, dum ejus invidia terram scidit.

12. Agri pluviam sitiunt, quia Agri pumens nostra iniquitatem sitit. Mens jjCopier nostra gratia irrigetur, ut semina "°satra pec" . Ja—3 „^co*. - j^fej rore humectentur ; iracundiam (sic) O j ^ / j Jxix : V^2>IL j~o;r> JUba~j nostram gratia refrigeret, ut ager dulci aura refrigeretur. Populus . v O O ) ^ ^ Q^ojj );2>J . Jo^JJ (Israel) Deum exacerbavit et ejus : v^QD^JU s^OJ^DV^?-!^^ J?0) jo91CTI ossa ceciderunt in deserto et pec^oJjtJ . OJC&. CJ^S (oo) O&SB catores putant sibi sufficere ut in suis oppidis relinquantur. Gladius . jx^A. ^"ÌPCVO Jv£0o\ : OfÌQOJ transfixit cor Saulis propter ejus joo» ^ O ) : OJ-POCH- ^O hariolationem, pluviam expectant : J-JQ^^^lX : ^Uilj peccatores dum recedunt ab illius datore. Peccata haec quae ite rum )00,.QDJ OO) ÒM—>•»/ • ^Aot ^O JJ.20J committimus lucturn mundo infeJoj . )okoà>. ^ J J Jl^j : OO) runt; qui iis repletur propinquus fit Sodomitarum. Oleas quae hiemem . Ò^O^. IM : jjÓQ.JD vincunt, vincit frigus vehemens. . J*S,ÌQ~ iuo jk.) : Ji-OQ^ Joisccì^ jJL\o Oleahiemis rigidse victrix coronam Jfc^j : jv-W-D J ^ l o p m - ei prsebet. Olese natura calidee praevalet nix frigida; olea, cujus oleum : JiOOJ ^SX> . OO) l Num. XVI, 31. jJoA

. ^.otj jv^ooX

107

SERMONES ROGATIONDM.

o^rs s**_a_i . ^ I j JJ JOO^jojoj JN-) JM ^

3PO- . jíkCo/o JofckQD

J&.L : oifcwanjtJL oixss oAjl Jo» . )oj/ % Jiaoo J.\*jo ^

. aAn-L/

. KVj ^

W

»DJ . Ji'oL ^Íl ^O^Sl

: J&oi/

. OO) JxUcJ JfcsJJLj JJ2/ : )0¿D \>S> jvol Ja*J : ^AíV —OA.2LJ ^ / j :

wfc^oJJ JVoJL . ^ u a ^ b s a \ . oo)

oo) p : OllfSiX

jL»- OO)

OO) JJU-Jt

«fcjojj ^soxo ^.LVi.0 )ís.Jl»\ . ^ojojqAjj : ^TtO^fcJO Jfccíj «fcoojj . ^Üüoo JVol &J.

.

J-AVjo JVoi

jLa-JO?.

JJ

o :

. a ^ a V Ji'Js^JJ wS/ : «o»

voi/? -o)

Jxíjo o o.2u . òjJW :

V»? JLq-joj

Jo*OJ wO) JIq-JOJ . j&u.QjüOO

-V*- ÓM-^O? •

wfOJt uO| MOf

Jsoy^as . jLascfcx fc^dlo) o^s : Jfejai Ixooojz). jLozu^l^mo ò p . JLqjäo/J 1 . l+JLlf JJj |;->tY> p : j L Ä ^ J »o . ó ^ *QDD jLÒo? ó)fceo^¿ ! fcoi^ fcaaj iiSODll/ . 1^11/ JJj |JL'¿4*. ^oj . ¿ ^ J&Jjl Jfcjuauo ^ o j t S i JUV^J •

j-OQ^ Ò)2)/j : ÓMCUXX1

Imvfi \v-ja_jLj ^ o d : ójold^o JDJ^ : NiolCo JJj Jta» . j l a = ü ^ j JjoíJd . o p

. jL/o KV

. ^ j o c u . JSQCÚO . ^oL ^ J Ü ^ O ^ J * . O)^/ JXÍ-ODO . JflCYt ttj opk. o j a »

108

lenissimum est, frigore velut igne uritur et arescit. Olea, quae n u n quam tremescit, flante hieme tremet. Parce oleae quia nunc, sicut Adamus, sua gloria exuta est. Tria bona destructa sunt : oleae, semina et pecora ; luget agricola super semina et operarius super oleas, lugent ambo super boves, quia a bovis robore cetera pendent. Luctus anni annorum est. Quomodo colemus agros nostros ? Semina cito inquiruntur, juvenci quandonam haberi poterunt ? Afflictio utique anno propria est, sed ultra extenditur; afflictio est nova, cujus radii in annum secundum et tertium protenduntur, donee juvenci creverint et oleae procuratae fuerint : juvenci, semina et olese tres plagae quae immissae sunt ; nec vineae servatae sunt, quae est plaga quarta ; nec greges immunes evaserunt, quae est plaga quinta ; defecerunt nummi et mensurae quae est plaga ante quintam reponenda. Hoc initium est malorum, inde dolores et clamores ; inde oppressio sub prsetextu operi s ; inde furtum sub habitu doli occultatum .Quando autem fur putat se non deprehensum, fraus ejus tota propalata est; quando arbitratur neminem furtum animadvertisse, omnes illud despiciunt ; quando sperai se non deprehensum, furtum toties reprehensum quoties commissum. Fur habitu aequitatis se involvit ut probis annumeraretur, sed occulta ejus fraus statim propalata est , quia fronti furis inscripta est ab omnibus qui attulerunt ligna ut

109

SRRMO VII.

110

suaderent ignem non esse satiatum. Ji-nj Jjo : OP) , Q. a » o j - c ^ Omnis terra combusta est in fornace furti ; in earn ingrediuntur |x> : KJ^ |X> : Ò)lo et excoriantur pauperes amanter. ó^o . òjL&A/ j a n j Jx>. ó)lov>Vo Dolet corde pauper et manum super illud reponit, et dum omnia : òjLaacD cujdo . òj^o J^A. exterius producit nihil servat intus. . J^Nju Ò ^ I Jòj JL/ a òm^D O quam fraudulenta est oppressio ! quain astutum furtum! quam dulcis inhumanitas ! quam verecunda imrnunditia ! Terra tota et ex toto maledictioni subjacet. Quis ejus abominationes describat? Relinquamus hanc rem donee veniat tempus de ea dicendi. Tu, Domine, sis nobis consolatio JfcvXTO . IJ.Q25 ^ uOO) hi/ in miseriis quibus circumdamur ; JN-jlx-s ^o-VÌ^j ^Lco^o : ^ beneficenza t u a , Domine, mala ^ : jgs-V Jo»? nunc congesta depellat; per .te, Do. jLpjrs wmOjli . ^U«»^ : ^JJD p / } JuiO mine, reperiamus inter deperdita possessiones a nobis amissas. Per tuam misericordiam convalescant : j i s ^ o ooi Jjojiao ^oi . jaaasokcoj menses anni aegritudine laborantes; rore tuo semina ab hoc diuturno morbo curentur ; per te renovetur . i o ^ ^ j t j y o v ^Vio : olea gloriosi sque vestibus suis i n o V t ^ 5 a-OJ-k-JuXO JX^J duatur. In te, Domine, populus : ^ vivO-XI ^00°) l&JD luus glorietur ; clamavit ad te et eum exaudisti ; in te exaltetur verbum oris nostri, quia nos ut filios . ys'ioiLL : ò^. ^uqdj tuos audisti ; per te, Domine, ecclesia tua glorietur contra doctrinas . ^AJiO O^^O J»—1 ^ S : 0)&.}iik ^ ^ aimio . v L o ^ ^ loot; ipsi reprobas ; per te grex tuus magnificetur, quia ejus petitiones V JfcwQSJtl, ^cojj ^t-j^O . exaudisti ; in te gaudeat totus noster coetus, quia quod nos tree preces intendebant effectum est. Coetus noster gloriam tibi det et per te tuo Pàtri laudem. Explicit sermo rogationum. » B -OMJJ3». — b B /Vaso

Sermo V i l i .

VIII. : fLävaj

^ ^

ooi

Ejusdem mar Ephraemi de rogation i bus 1 .

1. Vernaiis pluvia jussu tuo irrigai terrain eamque pinguefacit. . OO) O» . OJu\ ^jJOO Magna est, o creator, tua Providentia, quae altura et profundum jokOQSi JOQaCDÜJ regit ; imbres quovis tempore, in : VA ^ ^Vwl • l è ^ 0 0 0 hieme et in sestate, nutui tuae Provi: Jotesocü». . j l ö J ^ j J ^ dentiae obediunt. Misericordia tua 00> \>AJDO . j ^ o i ? OJÄ^'^XO jxjo thesaurum bonorum afferat hiemi et aestati. Quam veloces sunt alae Q.OOf . .0°»? JjX- : Oßtt y i . irae tuae ! Sed velocior est tua mi. J«JD*0 .O °> t? ji^OT : Joo) sericordia. Misericordia quae ultima ) -> ¿j : ji-k-ÜO JlJ_2> prodiit facta est prima, et ira quae prima prodierat facta est tarda. : ^aSojVoSo jbojL . ^.0^**2)0 Miserere, o Bone, et benedic tua Providentia coronae anni. In hieo> x i \ t i « ,"io . JfcoVoo Jokoo ^QCUO ^Lilsx/ : J ^ c L l mis initio dedisti benedictiones et in fine maledictiones ; in utroque fc^s^p oof JiwjaSioi : p l a c a t i v-/o conun 2 ditasti nos, in nisan et iar 3 pauperes reddidisti. Inverso ordine JokflO=> : ^ p O - ^¿OD . : l^ao . ^ " i m y ; obtulerunt se nobis tua dona ; in hieme paupere ditarunt nos, in %jl jiaxj |\2ul . ^fcoojQ^oj )»LoL ^o eestate divite ad inopiam nos redeIOQaQDÌ . ^ a r o j jj 02020 ^O : ^ gerunt. E reliquiis donorum tuorum micam mitte ad nos ; ex inun* ^if«j ^ ^of^jL )»*»» » ^¡DmQìi [M^J datione conun imbrem gratia rum I^V^ I : ^ . v N «j^OOp v^OpVJ. effunde super nos. Conun, mensis tuae nativitatis, Nisan, mensis tuae ^O . jlOy~ k^QJ ^J^. «^Q-QJ? resurrectionis, duo isti menses in : v^iTJ ^O ^COJ . JXLwQ) OOf . jj3 te figurati sunt; prosit uterque recreationi nostrae. Nisan mensis re^•=5 jbtJJk W.JQJL . ^ 0 2 0 «KUL surrectionis tuae maxime adaugeat J_2Q_~Q_1 . ^.XlmOJ; : JoO) gaudia. Nativitate praestantior est ^CXUI.3 Loot; • ¡ A M j^Vp*. resurrectio , exaltetur nisan prae : NSuNco/? IfcoA [WJL conun. Conun, initium nativitatis xil tuae initium anni benedixit; nisan, : JÜOJt OJ^DJ J&Q2>2D . ^j»

Orat pro JxijJ j.-PtVO . ^l^OOSO Jv^O? pluvia in . .v nisan.

112

SERMONES ROGATIONUH.

Ill

M

i Iste sermo numero 10Signatur in codicel7,164. s In mensibus decembri et januario.

3 In mensibus aprili et maio.

113

SERMO

114

IX.

mensis tuae resurrectionis, resuscitet semina. Resurrectio in nisan effecta annum eversum instauret. ÒjuJDOfcw Op> : Jw>»02>j J*«.! Duo menses possunt instaurare - Ó J C U J ~ J : ò ) » a _ £ j JOM j ^ - j ? • Jfcojt ruinam totius anni. Gonun et nisan, : -AtOfCOi jJo ) jsaoo . jru jJo Jsqjl dilectissimi, efFusionibus suis nobis propitii fiant. E duobus mensibus leardi ¿op . compone nobis crucem, signum ojjV . ko ¿>oL Jaajto» : J^Vi. salutisi cruce signa toturn annum; crux ilium custodiat. Crucem aspi-ri ^ • j ^ J t ^ ^ ciant uredo et non noceat, grando • . . . . ^V^IL . . . wrrypy et locustse et non leedant. Nisan servavit Hebraeos sanguine effuso super portas ; signum super frontes (?) . . . figura ejus serva signatos. Benedic nisan sicut conun ut 1 .

IX.

Sermo I X .

J-JCÜ? ^

: W^szw ^ris. V

uh.

:

ISbiLl

a

Jlj . J*o*2>

' ^ Í O : ^^SuoL ^joJLt JJo . ^ 0 ) 0 0 : Jjcu ^ ^ J O ^ J D . ^ J J L 0.-V? . 0)JLCL^¿ V S j A uO| . 0%xu\ ^

:

^ ^SOQO)

]fcO¿ : ^ ¿ ^ ¿ D JÜ J * ) 3 : ^ÌJU.^» JJ jfcoo^ . i¡o/ : y t ^ J t i s j J k a ¿ o j \ o ? . ^laafcjo JJ .

^OJ JjVjai. : ^ f c o i S J

. ^ u - j jdsaj. JULSs^ : ^aajLífcü o¿ ^ I c e u ^ : ò ^ ,o o> m j J J o ^Loxucod : ^ ¿ I L Jx)QO> JJ.JD . •jfcoojo» : jOji2>U

.

1. Vobis tanquam filiis pruden- I n n u m e r tibus consilium do, dilectissimi, ut, sunt Dei concessa gratia, nos non relaxemus beneficia ab oratione,nec,adimpletis petitionibus, remissius precemur. Si totis nostris vocibus gratias Deo agamus, nostrae gratiae adhuc impares sunt ejus bonitati ; si toto ore psallamus e i , gratise ejus adhuc debitores sumus; nulla lingua debitas rependere potest laudes pro bonis in nos effectis. Nec digitis numerari nec manu computari possunt guttae pluviae ejus ; singulae autem occulta misericordia plenae sunt. In quibusnam voluminibus inscribi poterunt auxilia a fonte tuo deprompta ? In quibusnam tabulis exarabuntur et coacervabuntur multiplices gratiae tuae fluctus P Quaenam mensura

i Reliqua deficiunt. » E codice B p. 4 8 7 et e cod. D. TOH. III.

8

115

SERM0WES BOGÀTIONUM.

. ^¡>00)033 VVV> ^Ol

. ^iopiQJL o/

116

sufficiet boni tati tuae, o creator noster ? Quonam ore enarrabitur . of*. .o°iro JJ mansuetudo tua, o factor noster P Quanam lingua exponetur beneficentia tua, o gloria nostra ? Beneficenza tua nostrum captum excedit et ei impar fit eloquium nostrum. !00,QX5 2. Laudemus te cum justis de Invocai V ^ • ^ Ml ar tua in nos beneficenza ; laudet chas. " J»»/? : ^^mO jjOJ . ^C&w nobiscum et pro nobis Abel qui S^^DI? : y&LL . joo) Si-J? agnum obtulit 1 . In agno ejus grex : ^»Sù—o J j q j . JoVaoo )VjJ noster benedicatur,ut vota et oblationes multiplicentur. Laudet nou O i o W ) V^ ^ p o . j L a x i X J o j j ^qju. biscum et pro nobis Henoch qui . vt X>Q \? : OIVSJ^J mortem devicit, et e loco ubi degit Wfòo w.0)0)^/j : )Laxk. -O^-OJJ ^QJu.O recordetur habitationis nostrse ,JJD ^SMJ : loop ^ b w . ^UJ eamque sua oratione benedicat 2 . Idem Henoch qui vicit mortem et : JOO) —QJ OÒ) . JixDJ stat ad portam judicis nostri sit j00)l . ^ Q i . ^ O V U 3 J JjOJJ pro nobis intercessor, ut nocumenta a nobis transeant. Lamech, qui de . jico/o j^iOD ÒÌVfflO : JJojs ^JJ ^.CLI Noe dixit : Iste3 eonsolabitur nos a labore nostro , benedicat populum 1 2)0 JJLqjO : 0 ) L 0 A p nostrum,ut Bonus removeat a nobis : ^OJuVJ. wS/o . Jk-iL^O maledictiones. Noe, qui servavit vOOildS.^ . s^otco/j ci>tvi3; arcam et implevit earn cibis ad nutrienda aniinalia, suis oratioai. ^ n c x m ~cc*a2> joooL : bus servet habitationem nostram JjfiiO : Jiok®> KS't^JJ Joo» WZiJD eamque felicitate et bonis repleat. j^Q^S : ^ o k S O J ^ . ^QDilliU Sem et Japhet,.qui ambo operuerunt turpitudinem patris s u i 4 , VMJ1 .ft..or» ./ft . JxjflDQ^O orent pro nudatis per frigus et 0)La\^ . JJ_2QO o»ÌQD Jl/o : J ^ operiant nuditatem pauperum. . ^OM^O JO^IJ : v^ja-l ^V^i- Abraham 5 instruxit mensam ut in ea esurientes cibarentur. Huic similis fiat mensa nostra bonis, saJoO)L : joo) Jlci^ . OfLUiO tietate, suavitate. Isaacus 6 qui se: )oo»L jk-aoo jiai ^./o . |J.a^o/ ^JJ minavit et messuit centumque l Gen. t Gen. s Gen.

IV, 4. V, 22. V, 29.

4 Gen. IX, 23. 5 Gen. XVIII, 8. « Gen. XXVI, 12.

117

SERMO I X .

)ov=>/ ijjLjo . ^ ^ o / j )joril N^QO/LO . JkoVaa ^

p : o)La\jj ò)Ao

. )00)P>JJ J&o

: i»JtO

, JLoj*. J^ioj

iOjIO

: 0»'«20

kaj

^

^jlXO : JjQ_2>ij Òt-V|s> Osj^DJ f j o : ^yVjz» ]V|2> s^^Xii . joo) OVO òp^J Joe» ^JL/jo . ^ J^AlW? Jjj^-? . 0 ) l a \ j OQJQA.1 opì^Ljaa^ : OfLc^p ^

: ^

0-\? :

vo/i JJ^O?

bwO

: 0)LQ^.^

*{ ' -f'*?^

«jirsfco . 0)3

ÌS^^DJÒ .

JO^J

JJ fS

oò) . o i l o ^ p ^ja. j^aoL : ^V? «hIv j-a.?]? : Jk-oVo^ Jjo» PlV . .

^Qjt

vOpSl . Òì^o ICCLOCD

l . I^OmQJ j o a o ^ o ^ . jl/

C^SJ

:

; cm

JOJU l-^-Jt

.

^o : ao;i>l/ v co ocuQi.;

^./o . j t a j o j

. j j t a » ^o >-2»/ OQJOX. . jfcOJt w^-^

Q).Jl

\sJiJLl :

JjtQ^DJO ^2L0DCU2)

^o : ojijs ja.. Su? ^LjJ Ytr? • Jv-ü-Qd/ . >q> cpci> Jxovoj

l Gen. XXX, 43.

118

coros pro uno obtinuit, suis orationibus benedicat agros nostros, ut ex illis decerpamus oblectamenta. Jacobüs 1 , qui in regione nostra pastor egit cujusque facultates in ea multiplicatae sunt, orationes a se in regione nostra effusas terrae nostra reddat salutares iisque tanquam occulto igne devoret locustas quae earn vastant. Abraham misit camelos suos portantes bona in regionem nostrani : veniat vox orationis ejus ad nos afferens nobis benedictiones. Dominus qui ornavit regionem nostram et misit ad Abraham Rebeccam, filio ejus desponsatam, praeparet et mittat nobis n u b e m plenam jucunditate ; sicut autem multiplicata sunt Rebeccae pecora et vires atque increm e n t u m cepit semen ejus, multiplicentur fructus in terris nostris per n u b e m quae missa est nobis. Benedicta est domus Laban per adventum Jacobi ad e u m ; vice Labani mendaciorum, nos Jacobi orationibus benedicamur ; si benedicta est domus Labani qui decies Jacobo mentitus est 2 , eo vel magis, Domine, benedicendi sumus orationibus ejus quem non videntes amavimus. Multiplicati sunt greges Jacobi in terra nostra, multiplicentur et greges nostri per orationes ejus. Qui crescere fecit pascua ovibus illius crescere faciat pascua gregibus nostris. In hac regione frequentia occurrunt vestigia justor u m ; qui cum eis consentiunt in hoc saeculo, cum eis consentiant in die « Gen. XXXI, 7.

119

SERMONES ROGATIONUM.

W la» : vSül»»/j J.JL0_20 ^ •fcoQDJ : ,X}Jj ^t? . : 1¿QD0)J

fcjdivQD

. C*Op>/j

-•2D yjL-^5 . JjO. C^JO

Srf

- W j o . ,020 jjiOOJ . Myo

:

J^XIJS

:

^O |--»2)0 JJ~| K

jjto»

jjtCUOJ OlLci^p

J^QJO : ouJlaa - y o

— :

jj . ¿ V

JnttVoN ój^ -JSjl ^/j .

: OOwi»

IJOX3

u . Otü^QCOl

O^

. 0jL)0)Í0D

^

O-Xa-CD JJj : ^

^^A. j^JoOO

i

on \

J-cu.

>0>/o : .

J ^ ñ

J-iO . jSQQ^ U®)/ J^QlO «O : v . \ - y . jüOCOO J^OOj j^cu. : -0)0W j Í Q ^ j JOOOOD : -OtCSL^Aj . j-juo

O

Jj

. JJ.Q2UCO

JJ . J_a_2Dk_OClJO J-OJ3 OÒ)

J~u> . JLQJÜ/O ^lu»? : 1 Gen. X X X I X .

» D-OJS

ÒfcS)

^ J

JT^ÍOCO : „ojoxj OMJD V&J . ^

O-p

120

resurrectionis. Duodecim tribus quae natae sunt in Padan in regione nostra suis orationibus benedicant duodecim menses anni ; Jacob autem et Moyses sicut benedixerunt duodecim tribus suis orationibus benedicant nobis menses anni. Per Joseph benedixisti iEgyptium 1 , qui eum tulit et inclusit in carcere, benedic regionem nostram in qua exivit Joseph e carcere ventris. 3. Si Moyses suis orationibus manna e coelo adduxit populo idololatrse, benedic et tu per orationes ejus terrain nostram quae abjecit simulacra patrum suorum. Q u i a d volare fecisti pro gulosis coturnices e m a r i 2 , in misericordia tua abole agmina locustarum easque a nobis remove. Qui adduxit super iEgyptios scyniphes et locustas Moyses suis orationibus a regione abigat locustas nondum alatas et alatas. Ne exuat, Domine, locusta gulosa tunicam suam in agris nostris,quia si earn pro paupere exuit, pauperem exuit vestimento suo ; non exuat locusta morbum suum, nec vicissim induat sanitatem nostram; etenim ubi induit sanitatem nostram, simul induit nos morbo suo. Serpens et locusta maledicta sint fratres, quia ruina nostra non satiati fuerunt. Per serpentem frumentum manducamus, per locustam vero neque t'rumentum manducare possumus. Fru men ti calamus virga est senum et anuum ; ne frangatur calamus quo innititur tota senecfus. Totus orbis usque ? Exod, XVI, 43,

121

SERMO i x .

122

ysiìvS) : sjLOJJO « a » ^ I l o . ^ a L t / JJ

ad suas extremitates innititur calamo divinse Providentia ; ne frangaJOOlOW tur calamus quo imituntur anijooäo^ . ^.t'ò) vjOiJJ ? 0 : OO) malia et homines. Calamum cona JJ} . |Z)OVDJ jliaapD w.Ò)J : temptus obtulerunt tibi, Domine, ^diw j^li) Ó^OJ . J^làfcOD crucifixores quando te spreverunt, conserva calamum frumenti nostri ^O jSJ : ws^D J^ii i^Ji • y quia calamum tuum non erubui. VJOÌJJ yfi/ . wOJt JJ otfcooj raus. Calamus tuus ostendit justi. -ojoW ^.ojXn-i? tiam tuam ; titulus tuse crucis ostendit regnuin tuum ; crux tua ostendit se currum esse qui respicit in quatuor mundi partes. M y steria signata sunt in curru ilio qui est currus cherubim ; ille currus non revertitur nec vertitur, quia totus con versus est ad omnes mundi plagas. Crux tua magna est valde, si quidem a loco suo non discedens ad quatuor ventos extenditur et ubique tota est. ya o/ . ^ X a

^QJ^oqj jJ

4. 0 fili regis ditissimi, vinea, p r 0 v i d e n v^ÌM : JN.J ^2)/ JJZJJLO . Iwkv spica et olea dent nobis alimenta sua ne indigeant operarii tui. Incit. ra => Jot . » f c ò a 0 / ; c o u . JJ tua autem Providentia nunquam A? • W Jv^D? : W deficit aut pauper efficitur. Nonne experti estis, fratres, vos habere . Ju*l OJJD^O : JvOJI JjDA Dominum bonum, qui se, orare Jooj JJ . ^ W-tt-Jt ^ o volentem, sua gratia preevenit ? Si : Jj'^.JU ^a^Jjj JJ/ . ^acnrofco o p c L i autem moram facit nos audiendi, in causa non est defectus arnoris, «^scuJJ J-JOAJ . Jvs^i J-Xloj sed vult aliis ostendere quam pa. |oo) jaLy JJ )ov=>JU 0/ : Joo) Jj_CD tiens sit mens vestra. An forte h Ja}— : fl°l\.. .nrvf.ir>.ofM-N Jobum oderat et Abrahamum non » D OjV» — k D

123 OJl^S

SERMONES ROGATIONUM.

: JjQ^I

124

amabat ? Eorum tentationibus spectators didicerunt eorum trium: vgO^O U (Y) ) JJLO . yOO).VS.Q.O phos.Eos Deus in certamen adduxit . «gojupcftcuo^ joot Lop> W ut augeret eorum coronas. Vidit J»3J . OO Jkjs^J «iNo? j^j : jo^JJ Malus eorum tentationes, eorum laudibus pudefactus est. Si quis JJ . op.iL «¿ó»» Jaarso : jo^U amicus est Dei, vult singulos cer. «O Jtf/ . «3QDJJ "^SD nere quantum ipse amat Deum et quomodo ad januam ejus accurrit. Non amat quia petita accepit, sed amat etiam ubi vapulat. Tentalio-»SSCSJ : .. "i « QDO+2) Vsv ^ 5. Etenim absque fornace tentanibus pro- ' ^^ tionum, dilectissimi, nulla datur banturve-. ^QjL^&ü joj» JjO-V . JjCUQQJÍ JÍOO ri amici. ratio, qua distinguantur amici tem'^Ao ^jij . JNjlOOJ Jx>*.VO poranei ab amicis constantibus. •A* . Jis. >" ,•> ^ J D W-fc^O : JJLo^p Qui vim facile infertis per orationem et facilius adhuc per fletum, . JpM : ^ O . facile ostenditis vos servos bonos ^Lpo/ )JO) : W ? oo> jArjoíio esse. In fiducia vestra dixistis Deo : : ^ ^Q^JDL 0-X> . JofAJJ Etiam si nos occideres, in te adhuc sperarent animse nostrse. Pudore Jj^CD lopü . ^w-OV ^cvirr. o operiatur Sa tanas quod putaverit . yo JSa Jooj k . / OO./ : unum dumtaxat dari Jobum; videat JQ-.J»? . j-JDjJO OQujJ ^Ota^J veterem Jobum inter multos probatum ; videat Malus Abrahamum . )oot;_2>JJ Jju=> w»o)Q_»j^«_i . JJ ^ f T in divitibus vestris a Deo dilectis ; ) ¿ . Q_20u.il/; videat Bonus mensam ejus in menJJ~J . ^rxjQtaooj JVoka^ . oiioNaX sis pauperum vestrorum ; videat Malus et ilividia ardeat. Unus erat JOOjCQTS .¿ck. Jo©) ^ . ^Q-ÌMO JJU2> Lot in Sodoma, nunc multi sunt . - s ^ p i*-0» « ^ c o o . icuX^ Lot in hoc oppido benedicto 1 . Deus pluere fecit ignem in terram, JlOl Joo) . Java e qua deleti erant justi, dimittat . ÒM-2D QuJVs^? . pluviam in terras nostras, quia poe. J^L CU^DJ . ^ V j ^ Jv^oo nitentes in regione nostra multiv-Sloocu oòjA . ^ . O i ' - S n J^J plicati sunt. Videat Bonus in castis vestris adolescentibus Josephum et JxsT)/ ^tdS. ^Jíjo . insignia ejus gesta, et det vobis sicut dedit illi fructus agrorum, ooj JJj . JfcaV/ ^o J&SA. . . ^bcoa JÍ30D oò) . ^ ^ÍXJ famem a nobis depellat et abun•

*

•

i Edessa cfr. Smith, Thes. syr. ad v. uO|W

•

125

126

SERfflO I X .

y - A jxijtj 3 / . J a J i A ¡1**, ^suQj dantiam Josephi nobis prsebeat ; succedant novi fructus veteribus et fructus raultorum a n n o r u m fructiJUL^V ¿so*-,? o/ . A W ^ bus unius anni. 0 qui extendisti m a n u m aridam, extende manus no. J ä o k o ^,0'jj il^V . stras ad messem ; o qui pedes ere. y j u o >g\aaj JJLäo . ja^oj jiiSoo xisti elaudorum, fac pedes nostros JUbou^ ji-^o -s^Jo/? o/ exsilire inter cophinos. Pro cophinis fragmentorum 1 , cophini in tua misericordia compleantur ; o qui multiplicasti cophinos in deserto, J » . . ^kdOjOX) ^O ^pv^kJ . inultiplica nobis acervos in agro. Expandantur super agros nostros KVp IvoJJ . t o - ^ JjCLO benedictiones ab ore tuo prolatae. ^ U . JxüQO . loo) JX3CD Aniroae nostrae cum agris nostris jt-^V . Jjo^a. J^oij . ^ benedicantur ; qui piscatores in piseibus 2 benedixisti, benedic agri. dko/o ao;2> J S j l j . colas in agris. Piscatura tua satiev u o i l o 2 1 . ^fcSjo*. v-)y tatem dedit, manipulus satietatem . ^ ooj jk «1 Sj.2> : j-wo^jtj det nobis ; seminator et messor 3 . JLO*~J Jäo ^ OO) : jjCSJJ ^CxLdl-p simul laetentur, ut dixisti . Ab apostolis qui spicas confricarunt et : ^ jjQJ w^D VV^I on> manducarunt agri nostri benedicantur. Per orationes apostolorum spicas confricatas benedic easque nobis largire ; per orationes prophetarum da nobis manipulos gaudiorum. S a t i e m u r , D o m i n e , ut gratias tibi agamus sicut turbse in deserto. 1 Matth. X I V , 2 0 . 2 Joan.

XXI, 6.

3 Joan.

IV, 3 6 .

MONITUM IN SEQUENTES SERMONES.

1. Sermo de fine et admonitione, in quo ostenditur quomodo retribuuntur justi et peccatores in die resurrectionis et quomodo justi obtinebunt regnum coelorum, iniqui njero ignem et Jletum et stridorem dentium, invenitur in tribus codicibus. Nempe : 1° in Musaei Brit. cod. add. 14,590, f. 1-7. Iste codex membranaceus ad ssec. VIII vel IX referendus est. Olim continebat plures Ephraemi sermones, qui nobis adhuc desunt, ut constat ex indice apposito fol. 48 his verbis : « JjO) jk.ot0)-» : ]Lol.Lv>oo JLv„G-I.OOYI

L^SO |iLM

JOOJJ

jJy

D ^ J

(sic) l^c^o V>O/J

-6»

: jfcCSjO JJo Jots CY1 ")

JJO)^ jlaaV» : ij^o : )o.;2>/ -V-2DJ ) J L 2 U lolo JIqjs-J.o JJJDJ jauoojo )J.Q-uLv-2DO JlvJx>ao jja^j) )lo. Vo |i-r>V?o JUL joia-o )."> ->o jiai JJa_^o Y*++2>t Sermones qui sunt in hoc codice : Primus •. De fine et adrnonitione j De Domini nostri effato: Orate ne fiat f'uga vestra in hieme vel sabbato ; De Anania et uxore ejus, quando mortui

sunt ante pedes Apostolorum j De divite et Lazaro; De regno et gehenna et pcenitentia et resipiscentia, Mar Ephrsemi ; De fine et admonitione} in quo ostenditur quomodo retribuuntuf justi et peccatores in die resurrectionis et quomodo justi obtinebunt regnum ccelorum, iniqui vero ignem et Jletum et stridurem dentium, Mar Ephraemi. » In eodem codice invenitur secundus sermo de Josepho a fratribus vendito, et nonnulli sernibnes Jacobi Sarugensis. Porro sermo De fine et admonitione mutilus est ab initio et integre legi nequit. Cfr. W . Wright, Catal. of sjr. man. in the British Museum, p. 752-753. 2° In codice Bibliothecae bodleianae Oxonii notato Marsh. 711, fol. 26-38. Titulus paulisper differt. Porro codex est chartaceus seec. XVII, constans foliis 67. Quamvis autem nihil contineat quod Ephreemo non tribuatur, qusedam tamen mihi videntur dubiae auctoritatis esse. Juvat autem hie apponere brevem codicis descriptionem: 10 Sedra Mar Ephrcemi de justis, fol. 1 ; 2° Ejusdem de Defunctis et sancta Trinitate f. 2. Hujus hymni strophae constant quatuor versibus duodecim sylla-

129

MONITtM.

13Ô

barum, qui rhythmus proprius est rectionis, carshunice. 11° Ejusdem Jacobi Sarugensis. Hinc dubium Sermo de fine et consummatione oriri potest annon ipsius sit hie et de judicio et retributione futura hymnus; quum tamen inter Ephrse- justorum et peccatorum, fol. 26mi necrosima, ea, quae n. 45-51 38. Nobilis est sermo, infra editus, habentur, versibus eonstent duo- cujus partes habentur in cod. add. decim syllabarum et iste hymnus 14,590, supra. Porro olim efioretiara agat de defunctis, ratio ilia mabat initium alterius codicis, ut dubitandi evaneseit eo vel magis patet e numero 1 minio fol. 26 quod iste hymnus nullibi Jacobo inscripto. Scriba autem interdum tribuatur et ratio loquendi de Spi- abbreviavit et mendis codicem fœritu sancto ab ilia Jacobi diversa davit. 12° Ejusdem fragmentum sit. 3° Ejusdem Sugitha de pecca- De defunctis cjui abierunt ex hoc tore, cfr. Opp. syr.-lat. Ill, 485. mundo, fol. 38.13° Ejusdem sermo 4° Ejusdem De poenitenlia, cfr. Adversus Judœos, fol. 10. 14° Opp. sjr.-lat. Ill, 516-517. 5° Ejusdem De fide et operibus, et Ejusdem De creatione, cfr. Opp. alter cui titulus sermo brevis, fol. syr-lat. Ill, 543. 6° Ejusdem De 42-45, fragmen ta sunt partim edita. fine ultimo} sermo editus a me 14° Ejusdem alia excerpta syriace t. II, 393, sqq. 7° Ejusdem De et sermo De retributione in die baptismo Constati tini imperatoris, resurrectionis carshunice fol. 46cfr. Overbeek, S. EphrcBmi syri... 53. 15° Ejusdem Rogationes de opera selecta, p. 355-361. Iste Defunctis, fol. 54-59, fragmenta sermo, in quo habetur fabula de sunt liturgica e diversis hymnis et lepra Gonstantini, initio mutilus sermonibus S. Ephrœmi consarciest et constat versibus duodecim nata.l6° Ejusdem 1 °De Dei Verbi syllabarum ; putaverim Jacobi Sa- incarnatione ; 2° adversus Nestorugensis file turn esse. 8° Ejusdem riatios, 3° De morte physica, 4° De dominica resurrectionis} cfr. De fine mundi fol. 60-67. Hsec ad Opp. syr-lat. Ill, 499. 9° Ejus- alium codicem pertinuerint, ut e dem De obitu hominum honorum Scriptura paulisper diversa et e et malorum, fol. 18-21. Constat numeris foliorum colligitur. Putain initio versibus dodecasyllabis, verirn ea falso esse Ephrsemo adin medio versus sunt septem syl- scripta. Certe stylus est diversus et Westorianos labarum, in fine rursus versus duo- titulus : Adversus decim syllabarum. Sub hoc titulo rem confirmât. Codex describitur laciniee con gestae sunt e variis ser- in Catal. codd. syr. Bibl. Bodleiamonibus et hymnis S. Ephreemi. nce, con fecit Payne Smith, n. 153. Sic septem habentur strophse e 3° In codice Bibl. nation, paris, sermone : Jil jvó 10° Ejus- sub numero 13 in Catalogue des dem De retributione in die resur- manusc. syr. de la Bibl. nationale par Zotenberg, ubi inscribitur : TOM. III. 9

131

MONITUM.

oil^fcoo De adven tu Christi. Iste codex fragmenta tantum continet. Porro codex Mussei Brit. designator littera B, codex Oxoniensis littera O, codex parisiensis littera P. 2. Sermo De fine extremo vel, ut ad finem dicitur, De Agog et Magog et de fine et consummatione desumptus est e códice chartaceo Bibliothecse sanctse Trinitatis in urbe Dublinio notato B 5, 19 p. 67-89. Codex circa annum 1625 exaratus fuerit, ut codex B 5 , 1 8 de quo diximus in prolegomenis. In hoc códice insunt sequentia Ephrsemi opera: I o Sermo,cujus initium: Jjq^I ^ J i j \ui p. 1-17 cfr. Opp. syr.-lat. III, 644. 2° Sermo, cujus initium : JiAl ^JOfQX p. 1739. Cfr. Opp. syr.-lat. II, 350. 3° Sermo de verbis Isaise incipiens: J b k . a p . 39-67. Cfr. Opp. syr.-lat. II, 344. 4° Sermo de fine extremo quem infra damus. 5° Sermo De fine extremo p. 89112. Ilium edidimus t. II, 393. 6° Hymnus alphabeticus : o o j jojSs. J ^ c u p . 112-123. Cfr. Opp. syr.lat. II, 336. 7° Sermo De monachis, cujus initium : ^p p. 123-156. Exstat in P. Zingerle

132

Monumentis syriacis vaticanis II, 4-12.8° Sermo incipiens ^ j l ? p S o , quem infra tertio loco damus.9°Z?e octo passionibm p. 167-171. Alibi tribuitur Evagrio. 10° Transcriptio duorum sermonum, qui initio p. 1-39 leguntur. 11° Sermo, cujus initium : Jl*.Vo2> JJho J j K A Est J a cobi Sarugensis. Sermo deAntichristo exstat etiam in cod. Bibl. Oxon. Bodleianae 13 sub hoc titulo : « y*sl -V»? J»»)» V^^ ).»_\o. M, ^ o JJLv— ^ JJL^j s ^ ^ o o Sermo Mar Ephrsemi de fine et consummatione et de Agog et Magog et Pseudo-Christo. » Sub eodem titulo invenitur in cod. Poc. 404 ejusdem Bibliothecse. 3. Pareenesis, quae tertio loco hie ponitur nullum habet titulum, nisi ilium gerieralem « Sermo. » Desumpta est e codice Dubliniensi B 5, 19, p. 150-164. Invenitur etiam in cod. Berolinensi, Sachau 203. 4. Sedra de probis et justis. Canticura istud liturgicum, sicut et sermo de defunctis et sancta Trinitate, desumptum est e cod. Oxoniensi Marsh 111 quem mox descripsimus.

Sermo I.

I. jj.îoj JQ-Ixjjo )Lo,i.-]Lv-2Do JL;~ J^QJ jJcL^O I*»-*.?

Jûi?)

. a)Q-V®j/ ^^DJ JbiOiQ-O

^soL

. Jj/ JWÖ oo)

•v^» Jjljoo •> w j A

. JV

• ONJÖ

^.io ö) ro .A

. jj/

jj.,} )0Q-0 . O^A. .

j^QwQJ )OQ-

JjQ-OJ ^

JLO^ A . oo) •:• . )Lw?

. )oJjb KiiiO ^ p Jjljoo —oi

wJu^O QVQJUO . JxÖiOJL.

NvX3_iu J3CW3J &J0

. J=>i jjila. JJ»J

. NUOJL JJ JlSCUO ^.J ^ •>

)J ö p , » j o o . J ; ^ . Jj?D W ^ • KVOQAJJ . OJJj/ j^O-O JJj ^O V )QQCONSO . Jioo»

J~oio |a2u . Jj»Lq-j J&jd

Jax-Ql

•:•

^-JQQQZibi)

«A. QUO) . •

v^DOS)

JiJL*a2> JUboj J l o ^

. )\QXUI

Jocuo

. b«o6) V-i-A. ^ioa-s ^o » - o CUs^S

J-2Q.O? . - O J u ^ O

fc^OÖ)

V^O)

uaXcc •:• j L a ^ , wjfca^, Jrioo . wjfcj^ Joojj? t-fc^? OÖ) . jXbxQJ «..UXi )oo)j . )bjo.v„(Y> °>? aoL Jjujo . jLi-A . Joojj OO) kJii I^Q-Ql 1 Titulus in cod. par. e s t : « Deadventu Christi; »

» E cod. B. Cod. D *

f. 26 habet

De fine et admonitione, in quo ostenditur quomodo retribuuntur justi et peccatorcs in die resurreetionis et quomodo justi obtiuebunt regnum cœlorum iniqui vero ignem et fletum et stridorem dentium 1 . 1. Pater, te invoco, Filium de- Exordium, precor, etSpiritum sanctum adoro. Aperi labia mea et os meum. Dies resurreetionis appropinquavit, et dies judicii foribus adstat. De resurrectione et judicio,sancte Spiritus, per te edisseram. Aures mihi prsebete, audi tores, et audi te a me sermonem terribilem et valde profieuum illum cum araore audienti. Si quis autem cum amore non audit verbum vitse, verbum exaure in aurem transit, ejusque auditus nullam delectationem affert. Qui autem cum amore inclinât aurem utaudiat verbum proficuum,anima et spiritus cum mente hoc con\ivio delectantur. Os meum aperui ad dicendum de resurrectione et j u dicio, prsebete mihi cum amore, audi tores, audi tum sensu plenum. 2. Quadam die transibam, pec-considérât, diem cata mea considerans quam multis . en, cœh oneratus essem et quantum bonitas beatitudidivina me tolerasset, menti me»"^® 1 ^. tum obversata sunt resurrectio qu0efe™. in fine futura est et judicium ultimum quod post resurrectionem A

in cod. Oxon. « De fine et consummatione et retributione futura justorum et peccatorum. »

: Jtoalo Jju; Vo I^ouXqao Jiv-? Jyofco JQ-vs/ Q jÌOJQJ

Q.\>QAO

j s ^ A

o p A ;

. JLQJJT)

JJaA

—

.

. JJL*J0l\

^OL

oò) wdA)

joa.V^)0 JO/

• Ji*

dOiQ-

ja\oo •• : Jj¿oa3 Q ^ j l j

J b o ^ w ) a \ . . JLJJJ j r b i o o j o Ja.| « o j s ^ a .

.

^

JoxjjlJL

)°>\..O»\O wJJO)QÜ

JoJUhoj

JiUj

2s.rxeu.-l/

^ o o » Jx>o . J L j

w ?

jjoo/

. ^oo)

)ÜwJLO>

\ re ó' ¿

. ^OO)

J L / •:•

.

JJ4-2>0

. ^SOO»

J^Vj

o o l

. J-2Q-.CU

J^osooo

JJiLoo

.

l-X>-3

j-aa-ao

)OQO Jrj=>0

.

. Jkooj JjjS-»

.

Jüóo?

J ^ O

jsj) JrJlS

. . .

jkrsoy j r j a o . J l S J ^ d )*i{ ^ j l f c o o

. JiV

. s^ ^ o ^ Joó>jI^Y O O ) ¡n/

.

JoV

.

.

O O M . ^SJO^J l i o r V J ü /

Jxsdj

lx>

J2>vcoo

s^h^ij

^

W

. JXJCL.

.

^ k * »

JuJa

|i n v Y), v>

cuoco •• :

. ^SUjfcJOj

Jjuj

Jt.J=> .

• l-fcO-A li-? Jbu|_Do .

j»

JJQ_£_OO

^OO-Ò

i Rom. II, 6 . Damnatorum pcenas describit in sermone De reprehensione, supra, t. II, 367-372, et in sermone De

136

fiet. Consideravi futuram inter j u stos et peccatores separationem, justis coelum et pecca to ribus foveam inferni in haereditatem accipientibus. Consideravi regnum paradisi, et lucis thalamum ccelesteque convivium a Patre paratum sanctis, qui ejus voluntatem suo labore perfecerunt. Consideravi gehennam et tormenta et fletus stridoremque dentium illic parata a divina justitia peccatoribus qui mandata spreverunt. Menti mese obversatus est ille dies, quo rei cum pompa veniet stipatus angelorum legionibus et seraphim fulgentibus. Recordatus sum judicis in throno sedentis ad judicandas tribus terree et reddentis unicuique juxta opera sua ut scriptum est 1 . Recogitavi tormenta, quot eorum species, quam diversse poense et quantus earum numerus 2 . Memoria revolví quot mansiones sunt in domo Patris mei, quot et quam diversi earum gradus. Consideravi ubinam stabunt adulteri in die resurrectionis et in qua parte fornicar», in qua vero pathici et corruptores, in quonam loco fures, in quonam praedones,et in quonam spoliatores , in quanam regione blasphematores et in quanam conviciatores, in quonam loco subsannatores judicabuntur quum resurgent, quodnam judicium fiet maledictis quum resuscitabuntur ; ubinam erunt risosi et in quonam loco contumeliosi ; abscondentes timore Dei et consummalione sceculi, Opp. syr.-lat. Ili, 637-638 ; et in Necrosim. 12, ibid. 343 ; et serro, in 2 Christi adv. Opp. grceco-lat.U, 218,

137

SERWO I.

138

JiL/ JuJrio . ^oo) Jo,/ jaojt/ . J m ^ abortus, et homicidse quanam poena OÒ)J . o^uj auoj ooL k J » • Jwpo cruciabuntur ; ubinam stabunt malefici et in quonam tribunali . ^ J i I ^ q x j |uJJo . J2u~? ^ ¿ / j incantatores ; divinatores in quoQiJDj NZULLL/ •:• Jjja. nam loco et in quanam parte fures; CU200 . Jl,x VP j^CCJ Jju/jO . PMu.5 harioli ubinam erunt et in quanam regione scortatores. Consideravi • JQ2)/ j^opj . Ju/j o^aajbi. rursus quodnam erit judicium manji-j . Jk. 1 .. )OA ^ S - f c o o ducantis sacrificia ethnicorum ; et .. vjWQi. JJ^ OOO) QQO)\? . ^JujLlSJO quamnam correptionem subibit qui manducai cum Judseis. Reco•:• UOIOW «.O v^JO sOO»-OJQ_J>. gitavi qusenam erit poena lavantis . ^jLlWo k^uLJV . ov^L/j JVj®> se in fontibus et quodnam erit w.0)0W ^ O . OVDl/j «¡WjO tormentum illius qui lumina a sepulchris aufert ; qui se commis. w ? oÌLUJ 0130} kxjj V OJJQJOJL ^.J cuerunt cum mulieribus ethnicis JjU3io2> ^JO . |2ÌL J t Q ^ O fcc^y? quonam judicio punientur et quodnam erit tormentum eorum qui • CXLqo/ ^aaoL/j ^O . OO) \s. -i Q non baptizatas amplexi fuerint ; . ^ J i . Jj.? lioj^i./ ubinam punietur manducans fru^O^UQ*. . JlaUO.O) ctus(in liturgia) oblatos, et bibentis >-J»-/o . «JAÌ Jj» ^iojio ^Ao) •:• uOioK./ vinum oblatum quodnam erit sup. JULj ^O «¿3ÌCO «JUQJO . jt^LiO J^O) plicium. Consideravi quodnam erit judicium illius qui vestibus ethniInnovo •:• - o ^ - o j o j t o - JL?ò*\j cis ornavit se, et quamnam retribu. J^jjs kJS,2>J JJoi. N^ . J^o tionem accipiet qui sic se vestivit. Recogitavi quamnam poenam i n ofV^oiso . ^o)qjoj*o |xiXx currunt qui schismata in ecclesiis faciunt et lacerantium fidem quod^»ooja^ ^po). ÒMJO JLQX> JX> nam erit supplicium. Hsec omnia recogitavit mens mea, et appre.W henderunt me pavor et tremor, et . 0>\ «mAm J*S£JDO Jjqcdo . Jió J ^ prse metu genua mea tremuerunt ^sSUJ ^XlX . i s ^ - l j ^ J vXl\ dum recordarer cogitationum et peccatorum meorum. Et dixi : Vse • jaao/ mihi ! propter iniquitatein quam feci in terra, quia mundus suis spectaculis me illexit, et suis laqueis me irretivit. Itaque sicut mater deflet filium sibi a morte ereptum, sic meipsum deflevi quod voluptatibus foedatus sim. Fletus

139

DK FINE ET ADJIONITIONK.

140

ejulatus requirit ; saccus et cinig conveniunt illi, qui peccavit sicut ego et lapsus est ut ego lapsus sum. 3 . O qui errasti ut ego, qui d i vagatus es ut ego divagatus sum 5 o captive diaboli, redi ad mentem et conscientiam tuam. V e n i t e , opeofeo ol * «jfeA^o y o o t rant navemus orationi, precibus J C A ) OL . JLqxzo . nos exerceamus ; venite, i n d u a m u r )OQO |jQ*.V . ), V) ^OO |_JCL£X> sacco et cinere, ut veniam obtineaJ*-OJL Jitoj . o v q j o Jo-j mus in die j u d i c i i . Clamemus (ad D e u m ) , fratres m e i , et offeramus Jlo.v >o~yo . JojlV y u Jfcjajjo . J j ^ lacrymas tanquam munera judici . Juj o j l JO .g>.S>l^p 3 ] J a •> jjoVa© et eleemosynas tanquam dona et oblationes placabiles. Antequam sententia feratur et exeant angeli JJa ifc^ ^ a o > \ . Jojtj ad vindictam, et in ictu oculi r a locum . JJLok*»? jixx)) Jj-jj . jaPii piant u n u m q u e m q u e in quem meruit ; antequam exeat j.j|» JuAj OÒfS. . ofS>. jj.1 j^oo sponsus ut videat invitatos ad c o n ; o °)Q . JJA * J/j v i v i u m et possit inspicere et discernere hominem vestitum vestibus sordidis 1 ; antequam ira inflamme• [DJU-J . wojd^j'o tur et prsecipiat angelis flammee ut « p * . ó p ^ 2 u o . |icu Ji^kmJO JJA ligent eum manibus ac pedibus ^ j ^ O . jjjfluS jk2>a£ ^ J j L O . JJox educantque in locum tenebrarum ; antequam ignis accendatur et opeojA. J J A •:• O X J a j ^o rarii iniquitatis cadant in i l i u m , ^ . j l o . j j O i ^ J K i t ^Lfcooo . Jjfcw et petant in flammis guttam aquae ipsisque quod petunt negetur ; an•:• .JUCUJ M JJo . wO)Qju.p3 OJ.2QA. tequam intret sponsus et porta c u JUJAO . ) j o q _ oòf ILJb JUa biculi claudatur et ingrediantur . JJoM IUQJL O^w W ? ^po . 0)5001X0 c u m eo sancti et non aperiatur pulsanti ; antequam veniat ilia ^ ^JLj-^jJjV • Jlok=> wOìOsQDJJ dies, inspiciat se unusquisque, et . 0>jJ_2L>0.\ JL.V ' io^xi . ^ O ) qui habet ulcus peccati studeat ut )0«JD 0)Ì0)QJ ibài . jfcuD'ij ^OJ resipiscentia sanetur. A n t e q u a m hsec nobis accidant, accendat unus. J SU W A Jjfcw

Ante dièm jojuSj 0 / . judicii poe* nitentia a-, ) . ; a \ a J J genda. J

j-XS-O/ J_Xlj 0/ _ ó/ . J Y> V

1 ìlatth. XX, ii. » 6 strophse e cod. B, desunt in cod. 0 hoc loco,sec! inveniuntur in altero Ephraemi sermone, variis Iaciniis consarcinato fol. 18. — b B joovxu

141 JJj

.

jii-o

Jr»o>

A

Jx>~*

¿xiJ.

W .

.

• *

p u

Jk-oojAjLj

^ o - j

Jjup

c

.

^

)jq>d

.

I

w-rsut»

et

oleo

eleemosynarum nulriat lucem

suam

coram

.

e t

tioni, joop

.

k

Jil3/o

.

p o r t a

ut

ejulemus;

JJA. p e r e s t ? jv

illic

dum

m a n e t

non

vita

hie

fleamus

et

nobis

sudede-

ut nostra

poena ad

retributio

corpus non

Peecator

orationem,

antequam

amplius laudes

nec pulvis D e u m . «ojo^j*^

.

^

j^jo

• .

..

oo,

*

j j o , ^

. J f c ^ o

»

ii *

^

^

*

.

V / J

JJ &

W

JV

Uoa .

*

,

Jax-V .

i .

^p

?

«ojolu. Jkxqjl^ ,

jjoa.

oojl

•

¿ o , , o , jlcxa^co

oratione,

et vindictse

o o p

\ o h

J « \'

te r e d d a t Dominus

proposuit. llle g u t t a m aquee

e s t

s

petivit,

flammi

i

u a e

e

u

diam J'

m

aquae

gehenna,

r

diviti

tribui

u d i c i

!

?

S i

et data

Si non

asserat

q

u i

^ t a » 0

i Uauh. XXV, 1-12.

non

etsi g e m e b u n d u s d i c e t

a l i o r u m

b i b e m n t

^

e

in

s u o

in

die

manrefecit,

consecutus,

deprecaretur,quis

erat m a n d u c a r u n t et . a m c o n s e c u _

m i s e r i c o r d

turos in die ilia misericordia ! Luc.

est

e n t o s et direptores, qui

t r a u d u l

1 0 4 1

est

data autem

misericor-

peccatoribus

a u t e m

tantum

nulla

ecrearet.

quis

misericordiam

T

non

tio. H u j u s rei p e r s u a s u m parabola divitis*, q u a m

ducavit, quia pauperes non

oWo

J W ?

l^s^

oi^j

*Y..O . OOj /-¿CU?0)1

joa^o w

•

r

XVI,

19,

sqq. cfr.

desti-

Necrosima 12 ubi

de eadem parabola agit. * 0 o n . versum. - b B ^ a o - j - « B o m . vers. — * B — 1> y t 3 M 3 0

j u d i c i

condona-

gutta .

* ,

t e m - £ ^ ;

nec

i n

« 0

-

. b

Non amo n

m i s e r i c o r d i a m Deus in

dabitur misericordia

^ o

l o o o Jlj

+S3 : ) . x u . V

ojA

iv A

- A S J

)fc> °> n ^

• \uj

&

esse

quia in die judicii

v .v > j o J ^ ^ K

x> . J j o k s . o o

^ o /

,

facturum

in illo

promittat ut retraharis ab

. JJfc*

J a & J o

J»-» ^oom?

.

^p ^ O J O

i

ocWo

glorificabit.

peccatoribusinjudicio.Nehoetibi

I^OJ

i

\i . )i o • Q ^ J O

pore

inferis efferet,

te M a l u s suis b l a n -

ditiis, dicens D o m i n u m

i .

-¿of,

CLDO)-

v

C W '

v'

4. Ne seducat

J x u . o Jxx-V o p > k A .

f

. Jaou.V ^ o o f l v

oop?

i

. i „ , ' * Q - o V JJo J y ^ » . .

'

. Jja

ii.? K > Q ^ > J . j l o ^ s

Jfc,2»oiJ : v c *

JJ

D ,

JjO)

•

^

y ^ J

non

flammarum.

anima tua separetur,quia in

;x>Jio

et

debitorum

recurre

e

pre_

o r a

et libellum p e e c a t o r u m

struamus, in

-ocus est

misericordiam

chirographa

leamus sit

suam

a p e r t a

petamus

veniam,

II

d

lampadem

sponso1. D u m

c i b u s

JJj i - ^ ^ J

.

•

quisque

J « ^ *

]pL

• M q 2 ) .

142

SER«0 1.

Jjo, v o / i o -

' fl Juu- Do

°-

-

143

DE FINE ET ADMONITIONE.

,¿•00)1 . Jj^qo "^ok» oo) o>\. . ^Aoj • «JfcoaoD

De verbo^»

JJj. Jbu^

o^

•

.

^ L;jo/L/i

.

jooij

W Jaa^S» •:• ó^oxa*. òm» . ifc* JJo ^oL

. Jjlx-xi Jpoio ) ri * :

^o •:• Jjjo

J^jloìo JUax '¿coi oo» , ò ^ ^ó/j jj,/ c

VD/J JU/ y/o

)jlo Joòj JÌQO

• JJQ~V ^.oò) fio,/ . jiijtoio JJQA.

Parabola decern vir-

ginum.

Jfc&ok-isj . Ufcoo ^o Jb^cu.1 -Ti e» . d . )O.X JOO) Jià. jUD^J . ^ k D J wsjuoi jjl^i J^iL

. JbXnro -oo)

JUj . JiOO) ' ^¿JU JJL-J JiQ,^®) . «JUQJ U s ^ X i /

»OO

•

^¡kj/

D >3/ jjCLL^ ^L)/ • Jii~ ^oibw Joo) U ^0)\r> ^ o

^O

¿¿OO)

jj/

. . ^.fcsj/ ^b

^

. JidoLi' JJ

•a : jjaajuo jbaoj .v • °)o . ja-ii/ ^ L k x » o/ . )i,J ) 0 0 0 • JflujjtL hLVt i Matth. XII, 36.

JjjSwob ^wafcoo ^00)J . . OMO,

144

tuta? Quis, nisi ille qui stolidus est, qui male agere amat et quotidie in peccatis se volutat et in vanitate proficit. Qui haec facit, eum Satanas confisum reddit misericordiam ei tribuendam in judicio, ut a pravis actibus non desinat. 5. De verbo autem otioso scripsit Christus fore judicium, quia in vanum dictum fuit et nullam auditori utilitatein praestitit. Idcirco ratio illius reddenda est in judicio, ut scriptum est1. Justus autem judex cogitationes nutusque oculorum illic probabit. Si autem de verbo otioso judicandus est ille qui illud protulit, in quas angustias deducetur ille qui iniquitatem et scelus peragitPEt, si ille qui verbum otiosum pronuntiat poenam sustinet ; quomodo iniquitatem et scelus perpetrans misericordiam consequetur p 6. Sumas demonstrationem e Scripturse parabola virginum 2 . Quinque cum sponso ingressee sunt, et quinque foris extra portam remanserunt. Stultee, quum advenissent et ad portam sponsi pulsassent, responsum hoc terribile audierùnt : « Nesqio vos, qusenam estis. » Et quum perseverarent pulsare ut introducerentur ad convivium, misericors sponsus respondit eis : « Nescio vos qusenam estis. » Petitiones igitur earum non fuerunt acceptae,nec ad vocem earum sponsus misericordia motus est, et infelices illse remanserunt in tenebris

si

» Uatth. XXV, 1, sqq.

« B OfcUOD — t> JO-\=> (X>Q2) ¿fco ^X — « 0 OpjW — d B JOjJD — e B j . I^JOO ^O^DO

'tMDl/

.

OpaA ^O-Al . ) . ^ C L O jj£s— JL/J J~JÙDO . ioni. JJ ^Jjaxk ^J •:• JJCLI^ . Jfc&aoo Jinolio jQi. . 0 4 L JJ I^J

j / j JjJ» . Joo» •JuCÌS.I o ò p jfioL/ •o . Juj w.O)ÖaJzs OODJ JJj . JlnV.-s JJ&JO jjo» •:• JacuuA o>\ ^ooj JJj . Jbco j=> W j oop/ . * ^/L JJo

^ ^

^

. lu.=> JaJf

a

Ji'cu. . ^

ooo» « » o> JJ/

. tijjj 0)0-0-2)/ j-oAo . ^-Xl-CCQfcOO OO^J Ji'o- * Joo» Jo_JL OjA? joQJU. . JUQ.\-A Jooj OfüJOJ p j c k ojLLop?. Jjo»

. 0)*20 w.otdSò. j^i/o

J*Q~ . Jfc^JQXìMDJ JxX> ^O

J/j

JJ? J p ^ . v ^ M Jjtod^ ^ J J . JJ,

^

. ^bsi/ ^.n.Maap Jo» Jlokjtxo

^,-Qi«

. Jl^jujja JlyA ÒJ-W? • J*CD- OpO^. ^^-ÌSJLO . »ppS )0Qa3fcjC>0 JJ 0 jT,tVHT>\ TOH.

III.

10

Parabola

BE FINE ET ADM0N1TI0NE.

147 bj^ ^o .

JJclx.

. JAOOJL

—/)? J_»a. od>-±> •:•

Jjdq^zs

obuo . JJA Jcoiao o ^ ^pLo . Jd*so ^obk . ISAo

Jjo J » a . oop> I^Q-V JJ?? . j / j |H|_>D

. j / j j j j » J b O i j o/ * JJo_Jk_Dj o/ . * jloa-fco JfcdD/ : •

•Ja-So •:• ^

-AjlL JOOV» . ^ . a A s J L / -0)Q2>i )QODi 1» jJl •

nse.

*

joo» ^ o ^ j )Vo-

JJ»? , J^ju.J |ilJJ ^

Pam® inferni seter-"

'

JO-SL»Q .

r

^

JL-J Ji-jj . >Oa2i m A o '

. 0»_aA ^iw Jfcs*2DJ W

jo6)

Jio . JOOMJ

li-JJ • 0)J.Q^i.QD j0>ij Jl2>/

jfcoa» JLj . o>A * v^vs o^ocu.

p«n«ju-jJo jtoy^oo . jj'jAo/ a » / •, ™ • xta peccaJ ta varise. j L o r ^ a . j^Ax> J * A j . ^ V|x>/1 * Ita B — »> 0

— • 0 jix

148

corpus vivum et bibitis sanguinem propitiatorium. Qui recumbit in hoc convivio et delectatur in hisce deliciis simul autem iniquitatem et peccatum operatur, vee illi in die resurrectionis; in ilia die, qua rex cum pompa veniet et constituet sibi thronum ad judicium et sedebit in eo ad vindictam, ut judicet gentes et tribus. In ilia die duplex vae illi qui sordidis vestibus indutus erit ; quia absque misericordia cruciabitur, et nemo erit qui pro ipso intercedat. O qui vestibus sordidis indueris, strenuam nava operam ut illas exuas : o qui in iniquitate volutaris, absterge animam tuam poenitentia, ut, quum sponsus vultum suum vertet ut inspiciat convivio invitatos, non videat te sordidis vestibus indutum loco candidarum quas tibi dederat, nec prsecipiat angelis flammeis utte.ligatis manibus ac pedibus, projiciant in locum tenebrarum amaris fletibus plenum. 8. Scimus omnes, dilectissimi, judicium tremendum futurum esse. Nemo tamen est qui recogitet corde et amentise suae memor s i t ; severissimum quippe de peccatore fiet judicium et tormentorum non erit finis, nec parvo instante quiescet a plectendo peccato poena, quia in aeternum durabit et nullo unquam tempore solvetur ; judicium ultionis erit et cunclis retributionem debitam reddet. 9. Sufferamus, fratres, tribulationes, et castigatio taedium nobis non afferat, ut salutis promissee

149

SERMO I .

I^QJLO JJ_OO/ )OWV> .JOOJJJ o i l W

ilo

*

JJU*JD

jajá*,.

M

) o a

J^foSo

Al—? M-s

^

ojk W ^oL . a llofl.yro?. Jsio) ) L W • Jfc^oJijL?

j B . ^

.

jajíSAJ?

. J~¿oo j*o2>j J l s ^ . loie» JJj jíUu. Jl*«Io . 0)0^- Joco Joò) ^oL J^ojj

. o^Jt

. )jaaco->

Jiojoi

Jv-Qd Joo) ^oi. . o»-.v.>*»-\

Jfco^oj o/ •• : om^OV Ò^IOp. . tyhCSj ^

vio

JjüjJ J o * ! ? : 1jlC1"-\"1

o/ v jly>2)»\ )j»v3Lj Jws^-J Jioi-X

. ^V Lj^o

. )jlo

.

Loo*)} o/ •• : ^joujtL

jVacoj^ wjí . jaaxa-A •:• u ^ o i o t

Jju.í

^y co/

a cm. a

J^JLLJ

S^CH-OI

. W^DÍÍVJLV^J?

.

. J j l o c ì o jiXaaa? o/ •• : jLk^co JfcJi2u . JlWiOO JfcoOJ~2> . ] ¿ W o ]V)JLO jikp . pkX ÍO-J

v jòi^J 0)LA Jljio

j L o ^ . -ojqjdjoo xXx/1 o o L W o JibDJ w^to^ o/ . W.OX>OS> ^O jjQ°Ù? . ol^jj

)JD

W.O •:• J f c k ^ M

• O SO . •

JjLjJ

^ÜÍDJ J ^ j

3

Jo-ij ^ja2aoo . J & j c ^ j

•

j - ^ o p ^o.vaojoX * 0 jfcOujflD JV2>,0 I W O

Jfc&aco o/ • ^ooio

160

haeredes simus in regno coelesti cum sanctis ; nec amemus cibum et potum et delicias carnales, quibus cruciatus reservatur in loco horrendo. Qui hie oblectamentis vanitatis indulsit, illic cruciabitur inter flammarum undas. Mulier quae hie ad voluptatem libidinosorum ornavit se, illic odiosi erit aspectus, tenebrarumque hseres erit ac luce privabitur. Quae aromatibus se unxerit ut odore suo circurnstantes deliniret, illic foetida erit eamque spiritus prostrabunt. 0 quae vestibus te ornasti ut tuo ornatu homines irretires, memento ignis ardentis qui formosas denudabit. 0 quae improba retia tetendisti adolescentibus eosque corrupisti, reformida flammam paratam ad te cruciandam. O quae stibio pinxisti, peiuisti, contorsisti capillos ut laqueis irretires sapientes, cogita vincula flammarum quibus ligabunt membra tua. Herodias ornatu suo amputavit caput J o a n nis, et tu tuo ornatu occidis multas animas. O quae ornaris vestibus, inauribus, torquebus, armillis, balteis et catenis ut ingrediaris Ecclesiam Dei, quo modo in te respiciet Deus et quasnam ex tuo ore effundes coram eo preces ? 0 ornatus tuus iniquitate plenus ! Vae animae tuae, quando judex sedebit in tribunali suo et praecipiet angelis flammeis ut educant te in locum tenebrarum.

10. O stultae paramentis macula^ tis exornatae,ornate personas vest ras moribus honestis, ut quum venerit

Omatus li_

151

DE FINE ET ADMONITIONE.

•

Ji/j |»j • Jloa-jj?

OiiOL^s-2) ^O-O . J l O J ^ OpQA ^LvL ^ o •• : ^aokaoJ. j^DQjo

Joom

. Jju^A

. w^olS^j ^oojJLo ^L/L JJo . wtSbwO

- r i i y/Joj J»o • JLVJ~ ^ ¿ ¿ j l . jWj*.

- ^ ¿ j / • JUcivX

J»cudo * ^¿¿^J Jlokj^o^j . Jfc^aj . ^JtVb» jJ ^opus; . jJd^j o o L •

JlOy-3 fc^jaaj

JjD J_20»V ^O . ^Q^ifej JjO) ^ o .

oo) W

JJj

o

JOJO •> ^XSOQDl^D

. jfcoijj

JtOJD ^CUCPO . Jfc^JCS jfLjo . v^JO) »3/

^ooio .

a \ j a o o 2 •• : ^.vSQJL ^ . |jot jjjji

JJo .

JJho?

Jajojo k o ^o

^ o o p JJ . luj loofj ¡x> fx&i JJj . j H ^ fxiD jLatjd^ o/ •• : .

JlO)

• j^OO^Jt ^Q-Sv

-o»

JJo JLq-ojij jOj . fLoo/ Jja-yo jJ. JUjjJd

oo»

•> Juack Lo^Lj k^oti . JJckj

.

^o ^Lcl-V>DO . o p » ^

^fco^

f i ^¡pkio . taoo»» JJ fco/o J^Jt ~0)J v )tts3u.

ExeraplumJO-ODJ J»J . JrjK» A3 JlO- >Tl.CQ )Q sumptuma * * .. judiciohu-JJO^JQ3 . Jj,j JjUJ «0)03/ mano,

152

sponsus in gloria sua, ingrediamini cum eo in convivium et mensae sanctae cum eo in gloria recumbatis. Si autem maritus tuus amat ornatum tuum, ornatus tuus maneat intus in domo, et non venias ut sis laqueus sodalibus tuis quae sunt ingenuae. Et ubi invitant te ad convivium, ornes te sicut ingenuae ; licet enim ad convivia pudice se ornare. In die autem convivii filiorum suorum reprehensibiles non sunt matres si caste se exornent prae gaudio suorum dilectorum. Nec juvenibus licet ut se exornent ex libidine, ne propter hoc misericordia priventur quando judicabuntur. Sunt in populo nostro impudentes qui se exornant impudenter et unguentis scortorum se ungunt et eorum aroinatibus oblectantur. Ecce sua corpora ornant vestibus, et mortem inferunt animabus et laqueos tendunt etiam in loco sanctissimo. Exite ex aedibus sacris, non polluatis hunc locum, ne, quum venerit judicium, nulla fiat vobis misericordia. Quomodo justitia tui oblita est et flamma te non arripuit, quando ornatus tuus seductor transiit per locum maxime decorum? Justitia utique mala non est nec amat sicut tu, qui per libidinosum impetum praeceps ruis in coenum. Pejor multo est ornatus tuus ornatu mulieris, et audacia tua audacia ejus,quia ipsa quiescit, et tu non sinis, ut viri intelligant sicut sapientes. ll.Sumamus exemplum a judice humano. Quando sedet in tribunali terrestri et oculos convertit in ho-

153 I'^QD/ .

SHRIIIO i. • JJcJOO

154

micidas et malefactores carcere . ^O^JVQT) "^VJLUOO . ^OÒ) JJL^S detentos, tremor invadit eos,metus eos detinet, eorum genua se colliofc^ •• : Jj-jÒlj JJA OÒJ-3 dunt. Dum tribunal constituitur et . |»«Naj>aaA. aol *a2>o . Ju; sedet judex et prsecipit ministris ut JULV JfcOk*. •• : j'^oojJ «©iojdjqjo coram se adducant carcere detentos, in hac hora luctus magnus illi 120U.V JJJJ . chx.-^ JJj jjJJ . joi qui non offert munera judici ; abs• Ji-? k ^ J |L*-X)_*_X) ^O : •^iioo que misericordia corripitur a ministris tribunalis , qui unguibus J — . c » ; ^ ^Afcaa ).„oy discerpunt carnes ejus, nervis diJLcLìq^ . ^ a J ^ s o stendunt membra, plagis destruunt ^ O ¿0)1 JOji)? jj-./ cum tenebrarum et afflictionis. Omnis autem qui preeveniens missis * « • muneribus, j u d i c e m , antequam ve. ^.00) Op; o ó p * Jll^V. niat, placare studet dum ejus socii stant in judicio, ipse a judicio foras . Joó)j JU-j . oot J v * ^ subduci tur ej usque munus liberat JjL.JJ 00)V •: 0 ^ 2 ) OM-? ^p 20 . joio) placatur, et dimittit reo et personam OÓ>} ^CQ)0 . Q)lo\aCD ÓjSkO accipit delinquents, quanto magis Dominus misericors et mansuetus OÓ) . J-VX5 J^ìfcOO jxiD V reconciliabitur cum ilio qui postj-è—? JW • Jvi.ro "so jo-xv-yo quam peccavit et deliquit, accedit •• : ]tA*ojL wotc^oj o ^ o v o o . ^ a o o / o ad e u m manibus donis repletis. Sic revera fiet peccatoribus in no. jaaao j s ^ A . joò» ^potj JHjo vissimo die ; unusquisque retribuetur secundum laborem suum et JJo Jo-/o * ^V^QO? )y -I \ secundum opera ab ipso effecta. Qui autem peccat et non poenitet " ^ j i Jj.^ . joio) ^O JJJJQ^. )OyO . o/l ante obitum ex hoc mundo, subit \u/o v jjd^QJt JJj jfcoo^o . JJj judicium absque misericordia et • jLa-cukJS r^kJoo . j k - ^ o " ^ a j j supplicium seternum ; et qui labitur in peccatum ac per pceniten• o k J*i£> jLo=s.Lo JJ Jj.^ Jjo) tiam liberatur, is damnationem JJo . j ^ J . JJj Jo—ii w.0)0_=>0_k non incurrit, sed poenitentia sàlvat eum. Beatus qui non peccat et a «I • ^ Tp peccato resipiscere non debet ! Vae Ji-A U » opt? •• : JJ JLcl^JL autem ei qui peccat, si poenitentia Q-oo)j . jkio&o KinoiXo j U absit ! Quia Dominus ad judicium J ^ o Jxx/JJA. . j t ' ^ c o veniet et ad retributionem et ad

155

DE FINE ET ADMONITIONS.

^0)Q)»003>. o»ra\o o^io

a^vj

. ^ojü ) a . o » o*¿¿cu ^o : JUL-j qjo»J J»v«o

)lo.a\x>

OkO^ 3x^02»? jxjo/ . Joi^j OO) JL,j •• : j_jcja_o l ^ j JLa*jV . . jloijofcOOJQJO|OQÜ¿ .

^

J»

0)lo\nrp ^ . / j . > . ja.j,? * )6o¿

^OJ . 0*200002 JLAS ÍO-J . JjXÍa°)\o .

^ j L k » DA •• : ^

Jjojo»

^o Jib ^JQJLO . ILO^jía. y^otifcooo •• : o)fc> o °i . IuaXQ

jJLo yoo^o . ^ojcaojoo . J j j W Joop jJA

\i\~t JJL®>/ . ojLo-V J..>QA\ri Joo) JJy • o^w J¿jy

Vie violan- JjOOOJ tibus diem * dominicain. ^ O l ^ et feriam •* sextam. 1 Bebr.X, 31. 1 Matth. XXIV,

. J»0- OÔ»I>

156

yindictam et ipse probabit ac separabit justos a peccatoribus ; justos, qui laborarunt ac desudarunt, servarunt ac impleverunt mandata, statuet a dextris ut ingressi possideant regnum. Vere enim horrendum est incidere in manus Dei, sicut architectus Ecclesia? Paulus 1 scripsit nobis. Magnus erit terror, quum stabunt agmina ccelestia coram justitia divina et ipsa distribuet supplicia unicuique, ut juxta peccatum suum corripiatur. 13. Venite, de illo momento meditemur, relinquamus sollicitudinem facultatum, quia qui orani hora de eo cogitat, peccatum ab eo abest. Fugiamus, fratres, concupiscentias hujus temporis transeuntis; haereditas earum tormenta et gehenna inextinguibilia. Amemus sinceritatem et veritatem quae nobis dant salutem et regnum coeleste ; amemus jejunium et orationem quae nobis omnia bona acquirunt. Judex ad vindictam et retributionem adventurus est, inspiciat se unusquisque ut videat quodnam receptaculum parat nobis, antequam subito moveant se trepidantes exercitus et elevent vocein ante judicem et dent signum exitus ejus, antequam fiat tribulatio magna, terribilis ac formidanda , qualis nunquam in mundo facta est, neque similis fiet2.

J-0

13. Vee3 magnum in hac die illi, qui die dominica relinquit Christum JOdut . j^uO • * immolatum et sedet in platea. Vae

21. 3 Vse similia pronuntiat in Serm,

Opp. syr.-lat. Ill, 637-688 ; in Serm. In 2 Christi advent. Opp. syr.-lat. II, sqq.; in serm. De char, et iZ de divertis, eleemot. Ibid. 256.

157

8ERMO I.

o ô p JDÎ J-O •:• JjOQjL ÎSX.23 oj^ csfc^o .

^ V JxiCL.

JIo •:• JXMLÎSJO j j o ^ ^ i o . jii'^o Jjojooo Jjoqoj

. jx>a, oôps jo*

0 0 ) 0 Jo* JIo •:• o»\ »joajb otfcjo-o . I^OO'tA

Jk\ n CYl-\ .

•:-o»Ld^o JjU=>

. ^oiifc^jo j j Ô K ^ ?

jc^jij jb&xcoA. , jsja.. oops

Jlo

^o . ^ o ^ Jtvä j-^D ^oJLj . Jfcoo;A . | » q . oôp> jo* j.o •:•

06)

JJ-J ) o a o j . J l o o ^ . ^ j t j JÈ&oûqX « Jî.cu)r)j |XL.)25 wo» )O»JD . ^oo^fcoo ^^Jtj j l o \ o f n \ . jxja. oops Jb>» (.o ^uü» .

joojj JJ I ^ j o o j . jfcoo'A

. J»ou oops j s i jlo •

J»ao

P t ^ j . J î î o o ^ ôp£_jlj Ja-JJ *

liojo

¿»V-^j? M

. o * \ .¿JJL . I-Joa. oôp>

•^Jiooo . ^ ¿ j » pjcu

J-o . jfcoo^

. I^oa. o o p s j s i jJo v Jicuj J&Üjo J s j o JLoiopj . J&oov^ VJQ-» JJ? ^ Jicuj jiojjo . jvua-j

LU oûûjj ^

Jjoq, OOp> jo* J-o

158

magnum in hac die illi, qui die dominica schismata et contentiones suscitât ; in gehennam projicietur. Vae magnum in hac die illi, qui die dominica excitât rixatn tumultuosam, quia Dominus in ira sua comburet eura. Vae magnum in ilia die peccatricibus quae feriam sextam spreverunt, quia in gehennà cruciabuntur cum Malo et exercitibus ejus. Vae magnum in ilia die peccatricibus, quae feriam sextam spreverunt, quia judex separabit eas a filiis dextrae. Vse magnum in ilia die peccatricibus quae spreverunt feriam sextam, quia in die judicii pudefient coram tribunali justitise. Vse magnum in ilia die peccatricibus, quae spreverunt feriam sextam, quia Christus non erit eis ex tunc et usque in aeternum. Vae magnum in ilia die illi, qui sprevit feriam sextam, quia Dominus in ccelo despiciet eum eique in haereditatem dabit gehennam. Vae magnum in ilia die illi, qui contempsit feriam sextam, quia cum Judaeis contemnetur el virgis igneis flagellabitur. Vae magnum in ilia die illi, qui non honoravit feriam sextam, quia sicut ignis ponderosus immergetur in flumen ignis.

14. Vae magnum in ilia die illi, vse in it qui tollit uxorem fratris sui, quia p u d i c o s ' fcAj m • ^Jajîïoo j^QA-oj 9 ^OfQjw/ projicietur in tenebras, in locum . I^DQ- 00p2> J ^ j Uo •:• bJwpp o p s luce destitutum. Vae magnum in ilia die illi,qui accipit duas sorores, XQJQ* • ^»JLVJL ^ q q j j quia duplex supplicium patietur )-o •:• ]>qAqjl îivAj jaiS^s . o ^ fco/ in saeculo fine carente. Vae magnum . )Q\ wJJJ JjuJJ . j»Q. OOP Joi in ilia die illi, qui rem habet cum *p _ k JjaJf

159

DE

FINE

Jjo—Ï ILS/ . O M - p

J

Joô» JJ?

Jaao. .

J-o

jJo

^soqjj

• ^Sfc^JO

)U^JtQJt

o p

•:• o t L o j ^ x s s

J O s ^ s j . oȔ?

Jicuy

0Ò>-=> b

o ò p

JJ

»J-M3D?

^VâQO

. Jjtjoo

|»ou

.

-O»

o ò p

ET

opio

JIo

jjDO. ^«JL?

V )p>o

Jo/

jiODO oo) JUDJ j i Q ^ o . JJU*O? jjub •• : o-kco/o *A> I*J

Vsb in varia peccata. —O'A

JjuU . j _ » 0 ,

00^5

Jjoj^o Ivô;

.

o ò p Jdî J-ô • -ojoy^ J^ü? .

e JjOj£&w

V

)-OÖ.lL

d Jk~j?

OJ—JÎD?

JQlkiÜO

JJ jjö».n\?

Jlo

ÒpO

fc-P

jjtjCLO

^Qb. .

J»o,

. JOQA~?

f|^iJJ

. J»a* o ò p fai J-.Ô

0Ò)0 . uOioW jiai o ^ j a S j . yo«» .

jjoa»

OÓ*P

^.o co

J^ì

J-ó

•:• p p

jsoju.

. oiLq i aa^O) js^odi

JÌQJJ jjQ.\.9) «O . . I20CS- oòp» .

J-ó •

JJ? JÌ^cd )ax? . ¿ì'+DI/Q Jko/

. Jaao. o ò p Jüi J-o •> opjo*. ^oL Joòt )j2uo JJj .

^¿^

a o o ^ u . ; JjxojlL ^o s 2 > j > JJ? ^ o ^ w J'î'OJ .

. J j o o .

oò) oòj-2>

J p A . oj^. jlOO

.

J-o OpOCLLOJ

. jx>cu o ò p J=>» }-ò •• : ò p j?i? J-ioJJ 1 Agitur de invocatione Spiritus sancii ' P to? —

b

P

quae fit

— • p J'A^j —

4

ADMONITIONE.

virgine sibi desponsata, quia nec requiem habebit in judicio et absque misericordia castigabitur. Vae magnum in ilia die illi, qui accipit uxorem patrui sui, quia in fluctus ignis immergetur nec unquam liberabitur. Yse magnum in ilia die illi qui matrinam aggressus est, quia recedet ab eo Spiritus sanctus et abnegabunt eum Pater et Filius. Vae magnum in ilia die illi, qui contempsit uxores sanctorum, et adulterio, quod crimen pessimum est et infame,mulieres constupravit et inquinavit se. 15. Yse magnum in ilia die illi, qui in platea sedet quo tempore sacerdos invocat Spiritum sanctum ad se descendentem 1 . Vae magnum in ilia die illi, qui conviciatur sacerdoti, quia descendet in terram tenebrarum et ibi in eeternum cruciabitur. Vae magnum in ilia die illi, qui non honorât sacerdotes, quia retributio ejus erunt ignis et tenebrse exteriores. Vae magnum in ilia die illi qui suam fidem scindit, quia dissecabuntur ejus membra securibus ignis et irae. Vae magnum in ilia die illi qui iracundiara servat et rixatur, quia cum Satana absque misericordia ibi cruciabitur. Vae magnum in ilia die illi, qui corpus sanctum por tans proximo maledixit, quia istud corpus eum non eripiet a supplicio peccatorum. Vae magnum in ilia die illi, qui sui non fuit sollicitus ut acquireret opera bona in liturgiis syriacis post consecrationem.

p Joo)i> — • p

— ' JVJJi

161

162

SERMO I .

Jo«» Ja5o . jLaaJl ovol» jJj •:• - o j d i ^

y e n . - , . , , jj j o l j .

v K^»JO

.

jo»

JUB**=a . ^IqjlìJJ

y>°>. ^Aoj

Jjuo

tanquam viaticum ad iter quod peragit. Vae magnum in illa die illi, qui non affert poenitentiam nec dolet hic de peccatis suis, quia illic non condonabitur. 16. Hisce omnibus, fratres mei, Peccata aliisque pluribus Malus constringit per ora!ioeenus humanum duris peccatorum nem> elee" . . . . t i . mosynas vmcuhs. Hisce yinculis detinentur et jejupigri et remissi ut ego, et in hujus-mum" modi foveam projicit Malus amicos suos. Venite igitur, detesteinur istas nequitias et nos ab illis removeamus.Si quis hisce abstersus fuerit per eleemosynas salvabitur, per oblationes suas abluetur, per jejunium et orationes a casu resurget et yitam possidebit aeternam. Venite, intelligite, dilectissimi, unusquisque intra se recogitet et videat quid paraverit sibi ut placaret judicem ; quando ilie sedebit in tribunali in throno flammee et stabunt coram eo legiones et ordines angelorum in metu et tremore ; quando congregabuntur omnes tribus ante tribunal Dei ab Adamo, creaturarum capile usque ad minimum abortum 1 ; quando judex faciem suam vertetut distribuat mercedem unicuique juxta opera sua et quando unusquisque in tribunali corripietur juxta insaniam suam. 17. In illa die luctus et fletus v® in alia conjugi qui thalamuin suum cor- peccata ' rupit. In illa die magnum vse illi qui abscondit abortum adulterii sui ; in illa die stridor dentium TT

. JjO)

^ / j

j^cc^po

.

^Loo/j

JJSLJLO

QL ^-¿X» V «0)0X50»^ JjuO .

^ jso^JO .

JfcüO'jj yO . P

J.i m i JLl/ W

.

-ojairtfauo ^

^

•:• jocufcvj

. 0)J^Q®iX)y ò^ijd )ocueu . ojLdS^o o^oo^ .

^¿fcsJ ol •:•

J.^ Lijjo

Jv-ao . opocu o \ o oj^

\o

JjO •

Ji»

JjL.^

OJO

j-CDíQO

KvJJ

.

O^

. ojS-J )o|o

.oklj

. jjQ^s^ -oioiojao ^JQ«JOO. jJ^oojSjt?

^jaofcjoj Jx> •:• J\opo |L.p Jcq.ó'¿o •:• Jiaxj

|»AO .

. ojLoXncc ^./o .

3

juì

W

-o»o2>/ )oooj jx> jü/

. I-orso jJb/ j»a. oòp>

. joi j^o )x>a oó^s . o*co-a ''-o>\.-< jiOQ.

.

d

o ò p

vxs¿j

O^Qi. ^O

JJ ^

^di

. Ili J3Í0U.

i S. Ephraemus docet in sermone De timore Dei et consummaiione sceculi Opp. syr.-lal. I l i , 638 : « foetus abortivos in fiorente setate resurrecturos : Pueruli » o^oj TOH.

— h P III.

— o P Jiq^}

quoque illi qui prsesentis vitae limen nondum i n gressi in matris utero decesserunt ad florentissimam aetatem, Deo sapienter ita disponente, traducentur. » — d P

U? 11

163

DE FINE ET ADH0NIT10NE.

Jbá JJj ^di. . Mi .

j-io J»a. o ò p

JLío Jjdq- o ò p •:• « o o ^

o o l J»a. oò»-3 . ojv-» ^ oò^o • V ^ D J . Jjpoj

M

¡^

^î^,? . Ilo-vo

Ly ' J-0_jQ_jt jsoL Jjqo.

ji-JJ joJS. . J9). °>V jju. . JÎDCL o ò p . jlo-ivo

I-ÎO •:• ja-îox>j

^ J O JJ? .

o ô p Jo» l-o djk-j

Jl_2>/ .

JXJJA .

j-o •:• ji&iov? JiLJJ ^-sujao . jjjoju-y c ^ o / j . J.0&0 J¿oco)J. J » a o ò p joi . JU^^o Jfo^fik . jîoa. oòp> • lascio joooo JJL^So. JÎQJ . '¡jit&D/o

J^o JJO&ÛJ

j»Q. OÒp

j-Ô

Jûju. «^omWq-o . ^Aa. JJ Jlo.o\aa\? h

J-»MI . j»Q. OÒp> . J-XL-Ï JJj

UÔ • -OIOW . }jQ-Qû~\o

0 0 ^ js» 1*0 • ¡I^J JJj ) CI V AJt^O M°>.°>N? .

j j a ^ r i s , . j»o,

ij-ô • |î0u.v

JJj )îqjo : ^jajkjtfs

* JfejD'fj

JIvcyimN . j » a .

J»~* ^oJ jJLx\ —

1

e

P JOSiXj h^^

|_x>a. o ò p

—

1

P add.

^ o — e P )£uo>;

P om. istud vse. — "> P X 0#x\0ux ^Ou.? f«»^

— p P ^ q j&jco — 1 P om. istud rse.

nUanlUr

ma-

i m m e r g e t u r , n e c potè-

bestiis, quia

. j'QJJ

. Jv-Qjt ^

v e s t e

in illa die illi, q u i r e m h a b e t

•> o o )

. •

e t

i n illa die illi, q u i se sociat maleficis,

c u m

K o n . . eneyOi\% K

J u d a e i s

t o r m e n t o r u m haeres e r i t . V a e

. j»o. o o p

oò»JS

m

e t h n i c o r u m vestitur,«>quia c u m

j t o L w o . Joò> J » a k J J M * > ?

. j-»cu

"

Lw

d

^ J J

^

i

c

i n i l i a d i e i l l i , Vœ conii-

'

. Jkjcpjj ,

v

a n d u c a t

gnum

jj ^ '

™

q u i

)oa

„

M

166

5ESH0 I.

'

167

DE FINE ET ADHONITIONE.

168

moniorum, quia dsemonibus annumerabitur in fiamma inestinguibili. 1 9 . Vse magnum in ilia die illis, Vse in vio-oJSj JJl Jx ^ J j . I»CU Js» J-O lantibus ' qui non servarunt diem dominidiemdo- Jjd . ^OOM-^ I—J Uj . minicam. ^ • cain, quia nulla requies concedetur judicio eorum quando resurgent e . j ^ J O »-O Op> OÔ^w . JSSCL. sepulchro. Vse magnum in ilia die illi, qui die dominica opera tur, quia Q^p . jtooio jcOOD O^ J J Ì 3 ? tinea eum depascetin sepulcro in . j»cu oò^zs J-ô j^V? o p ô û corde terrse. Vse magnum in ilia die illi,qui non servat diem dominicam, JÌO> . . J-rsjOy- «-&J JJ? • JQDCLÎOJ )QX . J2JÜSJÜO quia in gehenna cruciabitur cum legis transgressoribus. Vse magnum )Jj oòiv . Jioa. oôp> j^b in ilia die illi, qui non servat diem ^o . o o L J J j . j ->,m -» dominicam, quia non servabit eum . Jîoa. oòpi Jsi j-ô • oiLd^-o jjus Dominus a Malo ejusque exercitibus. Vse magnum in ilia die illi, )20-ï Jlj Jujj . j^JO V^ J U j ^ . qui non servat diem dominicam, fcj j-b •• : J ' o - o o Joi^ ^o . quia pœnam recipiet sine miseriJJj. j ^ j o '•¿j JJj ^oN . |x>cu o ò p cordia in resurrectione. Vse ma• 0>0> ilS/ . 0)1.«=) Joò) gnum in ilia die illi, qui non servat diem dominicam, quia nulla dabi^sjj . Jîoa. oòj-2> tur misericordia damnationi ejus . O A ^SJ jiQJ? J p X ^ Î . N o ^ û et nulla intermissio ejus supplicio. oò^ss Jr» J-o * jûJjj Vse magnum in ilia die illi,qui emit in die dominica,quia emit sibi car«ojj . j ^ j o ^ . Jjoa. bones ignis, quibus acerbe combu• JJboûDJ j A ^ p JOOMJ . O^ JjOPD retur. Vse magnum in ilia die illi, qui vendit in die dominica, quia ^.OpDJ ^QlX . OÒJ-D jz>j e dextra vendetur ut eat ad sini. ¿.o JfcwVoJ^ . | o j o strane Vse magnum in ilia die illi, oòp J-o •> jjtiy J j o k ^ o ^ o / j qui iter peragit per vias in die dojo^jb . J r u o Ixjooj . Jsia. minica et deserit ecclesiam, quia )OAJ JOJSOOO . JoC^J jJL»& via ejus in gehennam ducit. Vae magnum in ilia die illi, qui die do. J_»0. OCH_2> j-0 * ).Q),Ï„ minica deserit ecclesiam Dei ad con. JojSs>j jas*.. I^jo j s j a o j fabulandum cum ethnicis. Vse maoòp j^b •• : jjbojt b a o o^. jò*2>o gnum in ilia die illi,qui die dominica relinquit ecclesiam Dei ut aber^p . . . (suo Jjoooj ^ . ret per plateas. Vse magnum in ilia die illi qui die dominica... (non sibi cavet) ab incantation i bus peccati,

169

SERHO I. . JjL/j -è) Jfc^Jt v«^ ck.

. . .

«

^oL * J W o . ^ jxo . . v i N^ » OJDjV 1*Z=>

170 20. Etenim hora non est ut enar- invehitur

rem de

peccatis quot sint et quo-^¡Hre* 116111 8 modo committunturamalisquimei 'l imitati sunt D e q u o n a m p eccato

• V >o.P)ct> Mo . * ^ o V . JfcJolo ilo v , , „ . _ . , , ^ ^ ~ • JJj . j-j_oo W 0/ . ,300 t o.-a h^/ •> x ^ j ^P -OMV^co )00fcs*> JJo . * .W J" x ^ ' W * v fx00/ Jifcjj . ¡jo . JJo^jo j^a^/o .

dicam? Cujusnam sceleris exponenP a x s u m ? Quibusnam verbis et gemitibus sedens flebo super generationem nostrani ? Quodnam pecca turn restat quod non lateat in nobis, aut quodnam est scelus detestabile quod voluntarie non commiserimusr aunt continuo in nobis peccata innumera, nec unquam lingua poterit eorum formas descri-

JJj J ^ . b|

bere> S u n

. Jujl Jj, j^ou. W * . Al? P Q - r? W * l ^ ' I . jlaj/o J'c^^rs k*/ . JJ? j-soAj Jlo^jtA • JLQAAJO j t o ^ o . . l o . Jvmj io^op o ^ ò f i . jyo^o • ^ljS'A ja- )ocdj . Joiao ovofcjoj . x » •-• .^oj. Iì.qX .j « •* » v ^ . Ho . ^ 00,

d i ca

} i n «obis invidia acerba et caluinniahomicida. Sunt in nobis amor furiosus et ira implacabilis. Sunt in nobis amor falsus et charitas ™ius actus n o n decent- S u n t i n nobis adulterium, fornicatio, lascivia, luxuria. Ad convivium panis et vini currimus velut aves rapaces; quando autem offertur pharmacum vitae, recedimus. Oratio contemptibiUs

fit

in oculis nostris. Dies festi Ji^^ìuSS. •:• ji*vi«Yi\o )cko fiunt nobis dies communes.Sacerdo. ^¿oji fJlo.|^5 r / o . c 1A -N ; tibus non obedimus et diaconos deJo» JS*o, ! J M j^ojto M Ì o ^ P . Ì C Ì 7 S ^ d VOCem tubffi ? a r a t i a d x ^^ ' ' tripudia (?) currimus, justiliam au-oia-iJ W o . bJuvT^a-tOtX tern et audi turn verborumScriptune . k - j A ^ ^¡^ vt , r> f, y> , jj. despicimus. Sitimus contentiones, fratri Ub J . ^ , o o l ' J w f suo laqueos . ~ tendit ; amplexamur publice et : . J-Ss—i U? destruimus occulte. Nomine justi h )x>ì^C3do . ÒM«^2) ^loiXì-OiX effecti sumus, revera autem nefarii sumus . M N^o et absque misericordia ; fi1 i.lrt, ^ » 1 dem scidimus vv>\v MOO »? W o . . . OJ.-QQ1 . T7I X et «•veritatem . . . lacera^ ^ ^ vimus. Frater fratri msidiatur et «otoI^lj.j-JaiiUjt^D^o.i.itQju/ proximus proximo... est in nobis

lo«/? b li J ^ t 0 cm. vers. — i B

^

o

«

_

f B )JL

_

gB

^

171 vx>S"So

DE FINE ET ADMONITIONE. .

|Lo» JLL2>/ .

^

172

odium generis humani. Amaraus

uòaV ooio jupi ^ . )om scurrilitatem obcoenam; corda no. ' de judicio sollicita non sunt, jfca» . ^ ^ ooL ^ua^i nstra e c m e n t e s d e m o r t e p o s c i m u s fieri ll'Aocn -> . jaajj ^kV

. ^k^/

. jo^j -0)00 Jsqjo •:• Jv--«< , . . . ' , . i Jto l i jp^ io J*o*o K U J x ^ . )?]*? ^ k O ^ * Jj-&-£X> ^o^ . „ •• . v

poenitentes, transacta ira coelesti, rursus delinquimus. Manus relaxamus, ; . et d u m a tumore ^ quiescere vi-

dem

r

ra d e t i n e m u r !

o m i n e justi

Jy-ra.v^o s u m u s , opere autem improbi. Noo> mine sumus filii Dei , operibus autemfiliidiaboli, nomine sumus x x y christian^ operibus autem daemoQ f ^ . Cr^O Do n ^ « n e s . Hisce laqueis detenti mente ooJ. JJo °> on . ilo superbimus, hisce nexibus implexi V. * )oJjO ^.Jtoio . inpersonis nostris gloriamur.Consumpti sunt agri nostri et nihil v?T° 'j*10 ' 'J»3 commoti sumus ; aruerunt yites et il^'o . jjoi jo) j^zsjt . non timuimus; defecerunt uvae nec b . o> ^ .. JjJ.o» * ^Sko ^ J o> I..» resipuit cor nostrum ; marcesse. - i * » -u.o oAj/o . runt semina et securi permanermi; n' v ' .». arando percussit nos et cor nostrum * » '^ W3 non tremuit ; spoliarunt nos lo* custse et messis nostra deficit ; captivitas arripit membra nostra et pedes ethnicorum premunt huraeros nostros. Pestis rapuit dilectos nostros, illi defuncti sunt et nos rebellamus ; decesserunt justi, remanent iniqui, et cor nostrum non quiescit ab iniquitate. Horiatur o«oo . j^cu oL jjo) ^¿Joo 21. Idcirco venite, deprecemur, misericor-. ^ovSìo . M ó ^ J lacrymis terram irrigantes et gradi». S tias rependentes Misericordi qui nos suffert. Demus eleemosynam pauperibus ut cum Abrahamo ^ V L -fc^aj •:• U_:o Jiòjj oblèctemur ; recipiamus in domi^od.. A o » x l L J«MdJ*jiBbJI b u s J? 08 *" e 8 e n o s ut Dominus ' exaudiat preces nostras. Apenamus ^ O M O A J . e ^ o f c ^ JlA) j a n u a s n o s t r a s p e r e g r i n i s ? u t D o . ^¿fio/j j&oov/o .jc^jo • )Lo|^ minus januam suam nobis aperiat. .

» 0 N^viJja — b 0 JIcud — « B ^o» — " U "I m TL\ IxiL — « 0

SEltKO I.

173 . a ^o

j]®)/ «CQu*» jJo . ^a^vlw J-OOJL Jku •• : b ja>».> Jis/

U

« O ^ . ,,1.02100 ^O jb^Q^O . •• : ^ j u o - J ^ . J J io^ccuo . ^ . J ^ j .

JJüo J p ^ j . Jaaxrs*. »jV ^ N J . ji-^AJ jpoi'o )-£.«. 0 ~ 0 •• : jLcujo

174

Satiemus famelicos mensa nostra, ut cum illis satiemur oblectationibus futuris. Vestiamus orphanos et viduas ut veste glorise induamur. Gonvicia non proferamus, nec opprobria 5 non blasphememus, nec subsannemus. Arceamus vituperium ab oribus nostris et maledictiones a labiis nostris ; consolemus afflictos et Tisitemus carcere deten-^ tos.Intelligamus ut sapientes Deum judicaturum esse opera et Terba; cogitationes autem et nutus oculorum repetet a nobis divina justitia.

2 2 . Peccator, tibi dico, inique, tibi prsedico, impie, tibi repeto, )lOj . W R ^ )XJLi W prsebe aurem Terbis meis. F u r i n . y;/ •• : wJß^jjN-^i-V clina aurem tuam, ausculta et audi ^x./ . Jt-v^ w. * o lo^ me adulter, ostendam tibi quomodo ignem vitabis et in regnum •• : J2.&&0 jioj perTenies. Ante omnia scito te iturum in inferos ad rationem reddendam peccatorum a te admisso. ^ W ) . rum per justum flammee suppli• Jjja l i . p •• : ^ cium et fletum et stridorem den. jöJUho ^o j2>Lao . jik jota^o tium, angelis igneis attrahentibus N^QQASUJ N./ JJO •• : JJVQJ ^OJ JSuqcdj et detrudentibus. Nec fratres aderunt qui supplicent, nec dilecti ^O) JLJJJ JO^-OO . JÜO qui liberent. Antequam igitur hie 1 •:• ^ G P C ^ V : JJOCL. dies adveniat, confuge ad poenitentiam, quae potest vulnera tua curare , sanitati te restituere et Jj~0V )Q_\0 . ^ j j j j j j o )QAO angelis te sociare atqile istis spiri. Jil^ W A l-SO-V - ^ s • ^ tibus te annumerare. Posce condonationem quando locus est. Mise. z\Slt oopij . ^ - j J JJQ~V ricordia enim Teniet in tuum auxiJJOFCWJTL JJ •:• O JJA-V FCA lium ; quia in loco seternitatis non VO/LO . J L O J D A L » J I-.JOQ.JL . J O J ^ J J datur misericordia neque indulgentia. Ne facias Deo promissionem h • jloa.1. J.OO) W ^ O • W J&l

Hortatur

e

» B ^JUJQJ — b [i j ^ , _ e B ^QS - " B ^ (a-yo — • B -oio \uoao )iOj M . T^xtucoj \i)i »A, — ' B j p / j — ' B JJU} — h B ,-JDO

00» . \il JJA ^

DE FINE ET AMONITIONE.

175 ^

. fc^^l ojoj jaacu

oc*

jaâi lobo W V o

mortiferam, dicens : hodie pecco

•

^ J-S^o * m M^âXd jÒl^j . itfj )OjO Ji-j k o . }à>/ )y> ..\f> * Kjt-s jst/o wjoao : . . h f y ,j«yT>v>

frlj^y?

. jLojjo

jk ^y n °>o . J & j o ^ j

)» a â o

. J N o o ^ j l j { ^ j û o •:• Jicu .«oy r?*^ - * 3

JJ; I s q j u A o . J - ; » "o/ ^ ^Lo^w * Li/lj J-oj ^ .

. jfotai .

)ojsd

yojJL/

wJÌÓ JU1 O CY> 0/ JO^A

Beatitudi- ^

'

"h* 0

^ ^

proponun- . °>\.. ^V^CIXi Jl_XVoj2> . jjupO tur. .* b jtau» ^ û a o •:• vÇOMAOCD? jybö^. Jbuij\o. Js~ ^jQjb c jfcà*. j ^ o ; . j o u ^ i • ò p o . UEO». Ô^/SSOj jOJ . Jfc*OuJl ^o ^ ^ S î i o o . jso

^ / i LOj

. fhS^ OV^ÛOJ ^ J J . j l c o ^

. J»cu oó& M Jdq^J •:• JJo\ .

^oòt d

l^ai .

JK»QJ

. Jû-'î'jo jiacuynV

l o o ^ j • )Lo-aXx> ^Ly.- ^ J i o i p j Ji,JJ . |»Q- OÒp . J) ^ CY> V» ^ O

jjtf=>

. 1 Matth. V. 7. Similia habet in Serm » B — b B ao> —» B MoW) Jb.va Jv^l • ^ö»

176

> cras P œ m t f n t i a m 5 a m - Quia quo die peccabis, eo forsan mors a pp r ehendet te et ibis in hac tua resipiscentia in locum extremum ; et confusio operiet vultum tuum in tribunali coram judice, quia transierunt et abierunt bonae tuae actiones et in u n u m convenerunt malee. Et minis terret te divina justitia, quia eam esacerbasti tuis operibus et praecipiet angelis flammee qui alligabunt te cingulis igneis,et flagellis flammae flagellabunt te,o impie, et in tenebras omni luce destitutas detrudent te, o infelix, ut illic hœreditatem habeas. Horum reminiscere, o miser, haecque in mente repone ; haec in memoriam revoca, o stulte, eaque die acnocte meditare. 23. Vide e contra quœnam bona illic in haereditatem obtinent justi et quamnam retributionem accipiunt pro laboribus et operibus suis. Inspice latronem qui uno momento accepit vitam ; sume exemplum meretricis quae lacrymis suis delevit peccata sua. Audi igitur quaenam beatitudines a divina beneficentia tribuuntur ils qui bona egerunt, sicut (audisti) vae in operantes iniqua. Beati valde in ilia die miséricordes et justi, quia misericordiam consequentur 1 et ingressi possidebunt regnum. Beatus valde in illa die, qui distribuìt facultates suas malis et pauperibus, quia in thalamum lucis recipietur. Beatus valde

advent. Opp. grasco-lat. II, 221. Alias ejusdem generis beatitudines habet Opp. grceco-lat. 1, 282-296. — d B ante banc vocem inserit jurax sequens; JbuJJ fn • )»CL. yop Joo> — e 0 ojjujub — f B pona*» In 2 Chriiti

177

SERHO I.

178

in ilia die, qui nudos vestivit, quia pro vestibus transeuntibus indue. v^D )l3CttX>\ . jx>Q. OÒp J^» tur gloria aeterna. Beati valde in V^D/? OpClN^i . ^QCCÓktt ilia die qui pauperes effecti sunt JJÜDQXÜ^J . J20Q. o ó p V )00)V3/ propter Christum,quia cum Lazaro gaudebunt in sinu patris nostri . 3 W.O)Q2I|is jjj . C*ML —k2> Abrahae. Beatus valde in ilia die •:• JiO)Qj ^ j i ? Uo qui januain suam inopi aperuit, V^aoo . jfcajbL JuJJ . J»a. o ò p quia non claudetur ei porta quum J) ^ V o : Q»-»OAO ?> ^ ingredietur thalamum lucis. Beatus valde in ilia die qui catechizavit Jbu»JJ . |_2oa. o ò ^ • ^ol rudes (?) et per seipsum visitavit ^cuot? jax) . HS-I^SUL ^Q-OIJ eas, quia doctoribus annumerabi• jjO-Vj ^¿VQ» . JOO) tur. Beatus valde in ilia die qui sinceram habuerit fidem, quia cum . I s a . Jxoj . Jxsol. o ò p Abrahamo credenti possidebifc pro^¿oo o p Iva. . Jjtjaßu*ojo |*po missa justorum. Beatus valde in b Ji-JJ . J»Q- OCH-25 J^j • O p ilia die qui purum habuerit amorem, quia Pater et Filius et Spik . r o o p Lóp )Jj. oi;» ^ orpcoj ritus sanctus ad eum venient et •:• —^Jsjüo Jojfj . J.U? habitabunt in eo. Beatus valde in JoJULoj . )L*a -OJQd J J j KU . ) » a . o ò p illa die qui speravit in Domino, quia Dominus non erubescet de ^ » . p b ^ o j ^ a ^ ^ o . o^iojJ y i i r o ilio in judicio et cum justis gloriJjuJJ . j»o- OÒ^ M cJ-=>a-i « ojA. li cabitur. Beatus valde in illa die . JtcuJ^ o>A I ^ ^ j o j . w\JIJ qui schismata in ecclesiis non fecit, quia angeli cum pompa venient in J^j •:• ^0)Qi~VafiD Jnju. |Jo occursum ejus et super alas suas JJj . J i w Uj JkJJ . Jx>a. OOP eum triumphantem deferent. Beatus valde in illa die qui sedavit iralos, •:• j ^ l j i o o jJ l u p o . JLOJJO quia reconciliabit eum justitia d i .AJQ-IL? JJ-JJ . oòyss js* I^JQ^J vina nec imputabit ei delieta ejus. ^ O . O^ y A t t J ^ jttoi . Jj-AjJ Beatus valde in illa die qui non . oòp * ^ o ^ / servavit iracundiam, quia non irascetur contra eum justitia divina O^JmJD^ ^OJ . J T . O N3 -OJOW? JuJJ et in judicio non condemnabitur. Beatus valde in illa die qui ministravit afflictis, quia angeli coelestes ministrabunt ei et super alas suas eum gestabunt. Beatus valde * B WO)Q»JQO — b B of*. ^a^OO of*. ^.-vs..™ — » 0 om. duas strophas. TOM. III. 12

Beati pii,.

erga ecclesias et monasteria.

'

Jx*. •

a

180

DE UNE ET ADMONITIONS.

179

JjuJJ . |x>Q* OÒp> .

.O

JßDUWO

^ojaiLVo. Jijoio ja.jo • jjaoilfcsJD

^ p f c j b . CXVÖ« ^pj JJ-JJ -ojqdol^ . )lo

Jwa. ^oj . Jjtjcua wt.oa a

^OJ M •:• JjjoìqSJ |OQO ^CQÌ •k-^l ¿^O J_JL}0_0 .aa-O*-» . kxO

.

^OJ JiO)QJ "^Cüj^J

. o)\\a A ^oj JLJJ >$OpJ

.

•:• JwoV

TplU

jjtjoo

* joV-i. 0)A. JoÒ) OO) . v ^ S ^ J O ^O j rn Q . ooi. ^'»jb? MJ . —jj/ ^ o ^ j . woioä/j jfc^oj JjL»jJ •:• j-CUJJtl. ^O J.2lX> >5 . I ^ ^ j O Jjtjoo wJD-^2) . .^sol ^ p l / j ^o ìLhcaxs . jiojQj . oivox ^oj JuJJ uOjCDQ^ •:• opopo ^OJ .

w.O)QJC^-rL\ VM3D

•

jL**

.

^ L I ^ d

J^kJDO JjLi^. . I^QJL J-OÒf . 0)A JcO-JDO |i>JJ

v

wQ^jLO . ^yvcp?

. ÌOJJ2D PI^J l* 5 *^ )oyo .

^OJ c

J j a i ^ . o^w

JÌOJQJ ?)°>

o£oax ^oj Ja-jJ «ojcoa^-* ^oòm

. v^o^joV/ cuoanL/ Jooruj . jj^lt •

• Jjov2>

JJho

*

.

*

Ji>JJ

JuJJ w.OtCL2>a^ o 0 om. hunc versum.

d

» 0 Jjo^. — « 0

in ilia die qui humilis est, quia a dextris Christi stola gloriae in due tur. 24. Beatus valde in illa die qui e labore suo sustentat sacrum altare, quia pane vitse sustentabitur, et gloriam ac decorem possidebit. Beatus ille, cujus vino miscentur calices sacri, quia a dextris Dei benefici accipiet calicem salutis. Beatus ille, cujus paramentis altare sanctum ornatum est, quia indutus stola gloriae a Domino refulget inter spiritus coelestes. Beatus ille, cujus labore altare sanctum constitutum est, quia corpus sanctum quod in ilio destri bui tur pignus ejus erit. Beatus ille, qui sudore vultus sui offert calices, quia sanguis qui in illis offertur liberabit eum a tormentis. Beatus ille, qui disposuit thuribula et cruces, quia sub cruce lucis protegetur a divina bonilate. Beatus qui suo labore sustentavit sacerdotes Dei eosque alimentis suis refecit, quia in ecclesia pro eo orabunt, eorumque oratio rnunus erit judicem placans, qui idcirco dimittet ei et condonabit omnia scelera ab ipso commissa. Beatus qui suo oleo nutrit lucernas coram ossa justorum, quia lampade lucis deducetur in thalamum oblectationibus plenum. Beatus qui suo labore operuit paramentis a r eas eorum, quia sancti dabunt ei vestes quibus ejus nuditas operiatur. Beatus qui providet ecclesiis et dat eleemosynas monasteriis et reclusos honorat, quia orationes eorum salvabunt eum. Beatus qui — 0 ofc. Jo;2>

Jid^

181

SERKFO I.

Jio» 0)\ J^Li . otJsioLao j3't2oo • ojjjo ójuíLXi

sviy

. )o

)&Jt jLaS^pO . jíOMOJ M

-0)QD0¿

)000^20 . lÖJJboj JkjúQJtfcOJ . w>0)QXm •:• JU« .

a

^ o t ^ . / j JiriXox^o . v^jj

)yco\ ^io och» o

oòp> ¿àQOlO

Ji./o : j¿*Cl¿ JyOQ\ OOM ^SIQPO/O . ^ o ò*. W oj^y ^o jiO . o ^

j>

Jp^

. JojSs.

U

—d^L ooL JJj . jLoiJ-A j o o l JJo . ^aX

oo^.

. Iv^jors vi? x-»)/ . 0)fc¿¿ ^

: JfcoU-OD

K>JX5 )oqäjj j ^ j ^O

J v ^ JJj ; Jt>0¿ —cÈkSiij JjuJI * ot^-o?^ J i ^ W )Jo

j^QD JjO) . )lSCS¿ VUÌV3 •^J? . k¡0*CD J^j s(o * J3JJ)/ OJXOpj . o/

o/ .

) ->

J~o» . VSlJL

^OO . ^UXX. ^O Joò)

JIAo J^jj

)íQ_\)

V ^

JJo . Jio^j J o p o p ^ o ^ j JJ . Jjri^o o p

tauj*

1,00«. Jxoi

• Ji-^í- J.Q20P v¿\o . oo) V-xLL/j

Jjoj .

OO)

. jl^w jaa_\:o Jjoofcoo •:• . o ^ Jojk^. [ooi JJL\o ^-./j] •:• O)LoíU ^Vj ^ o . 0)V2>QJL V-JOO

OO)

^OCLJ »

JionX

. oo»

. wOtoj^A

. J.ro.s-.'v»

• o p o ^ ^Vj

• jj

^Qjtq^o

. ¡m,o'*2>

^kacuo

^x.^» JJ .

)oao

.

. jjo^

)

o.m_\

^o . o ^ ;~i.cfiV) )j»

jv^o I^oqjl ^ }juiaa\

oop/o

Jjoij

. JW

JJj

quo

^co¥a2>

.

^aoJJo •:• jLa-^J^ ^ v o f c a j . . Ji\a~ jjtiQjo —

.

jfc^joi. J o"-«

X^o/ v f i i ^ . JXL-V >$OOM

^ O •

^

186

veluti igne corripitur, eleemosynis suis, sicuti Jobus, eum cruciant. Gum istis non potest Malus ad pugnanti procedere. Ubi talia aguntur vincere nunquam potest. Hisce prorsus vi nei t u r , hisce omnino prostra tur, hisce cum eo pugnemus et illieo corruet. 27. Venite, itaque, fratres, i n duamus armaturam Spiritus sancti et invocemus Dominum orantes, et Malus nos vincere non poteri t. Omni hora Deum coram oculis nostris preesentem sistamus eumque respiciamus, et ipse stabit a dextris nostris nosque ab inimico salvabit. Exiguo tempore strenuam navemus operam ut coronam aeternam obtineamus ; exiguo tempore non delinq u a m i ut seternam non obtineamus reprobationem. Consideremus mundum velut somnium esse et transiré velut umbram. Mundus velut somnium est eum amanti, qui statim ac expergefactus est somnii sui immemor fit. Consideremus futurum sseculum, quod velut corona (?) est, ipsum merenti, quia ejus pulchritudo in seternum manet, ejusque libertas in omnes generationes. Consideremus divitias transeúntes, quae hodie existunt et eras non sunt. Peccatum autem man et semper et gehenna ejus d u rat in saecula sieculorum. Mente percipiamus ut sapientes et intelligamus ut prudentes aestum solis in eestate nobis intolerabilem esse. Si autem hoe perdifficile est nobis et si corpus nostrum ferre non potest, quis non formidabit ab aestu gehennse ? Tibi gloria, bone Do-

Peroratio,

187

DE

188

ANTICHRISTO.

mine, qui omni modo reprehendis homines peccatores ut adducantur ad poenitentiam. Patri tuo abscondito sint gratiee et Spiritai sancto exaltatio, nobis autem misericordia omni tempore. Amen, amen. II.

Sermo II.

.

JLv»

Signa* ulti- W )°9i° J mi judicii. „ . PM-^jS JJLOJO . jaà^QjL

Mar Ephreemi de fine estremo 1 .

Js^lUi . . 0)A vajuj

Jl;l

.

jiojo . ^Vk-luJOJ J^jtoi ^aI&JD . Ij'jA Jxsäx ^pw^o •:• Jfc^v-ra ,-> Uo-A I ^ x i o . "^o/Iìv-s J^iJs ^ o d b o . Jäjjjo jdSjo ^fcutto vooi^ Jiòlo . jLcujr> Jttxc ^.ot . JJ'òi. Jiiliooo . jJoij .

JxuOV

•:• jnivoN ^»-.0)0

cu.1 Joòjo

.

J-X-Ä^j

OÓf

ò)>5?)'t'o ^rsv-o

Joòj Jjaoo . ^U

JjIqjd . ^s-fcoj

Joio •:• JjtökoLo Urne KÖJO . J k . ; ^ .

j f c ^ Jsu^luoo .

|x>p

. JLoVL/ jlorÌMoo . . UV ^

jjoi.. )o)jao •:• " \ o u i o JLqx> ^>0200 . JLOONJO •:•

^ÄOfcJDO . JJhoQDJ J Ä ^ •

Jrs^ ä o

.

^o . jlcujo

od

i E cod. Dubliniensi B. 5, 19. de quo supra. XXIV, 7.

S Matth.

1. Fill, qui tua bonitate te humiliasti et factus es homo quia tibi placuit, atque voluntarie mortem in cruce gustasti in Golgotha, da mihi, Domine, dicere de fine et consummatione, de creaturis quae dissolventur et de commotionibus in mundo futuris. Cadent homines, unus super alterum, populi se invicem destruent, invalescet scelus in orbe et multiplicabitur iniquitas in mundo; morientur reges justique et surgent in terra iniqui. Tunc stabit divina justitia et librabit homines (in. bilance), et deprimetur lanx iniquorutn et extolletur lanx justorum. Tunc exibunt spiritus et subvertent fines terrse. Erit autem, fratres mei, pestilentia per loca, ut scriptum est 2 , et. in orbe fames, et magni terrae motus atque prselia; sanguine autem madefiet pulvis et terra polluetur iniquitate et vastabuntur regiones, atque oppida absorbentur in infernum, et surget gens in gentem et regnum in regnum et regnabit mors in terra et polluli persequentur sanctos ; homines publice apostatse fient; ditabitur pars sinistra 3 et colaphizabuntur filii justitise a filiis peccati. 3 Pars quae ad sinistram erit in die judicii.

189

DE A.NTICHRISTO.

Joj

J^JDJ . u X l x JjO)

I—jcdj yl .

^

. JloV

Jc»o .

M

Ji&ao ^oo^oj •:• ^ rstvo/ ^V^iO : J j j W jxjjzi Jo6)0

^-/o •:• IjV^J JJ^, ^o j&cb

. ),,Y> TlN"»

.

^gooi^i

fc^j I hi} ^ v . JLOVI/ .

. KV

JJQ_xxa ^ V ^ J O *

J»JJI \SU

. Jlo-fr»

JLaak»o

s ^ ^ ^ I O •:• j^joo^sj

|

• b^Xs/ ^

.

. J-CUX3 lu - A o

Jk-Ao : ^0)0*./

^QSmdo . oMQ^-dCo JjfcwA J l W ^jiDuVJO • OMQJs^ xr*- • I^A •:•

J&O

ÔA y.tYinio . jjoJJ

. o*»/

JJax

O*»/ l ^ o i o . jxV ^p j ^ i K^O ^ ¡ ^ JUJ&OOO . «jJXiJL

. jbJ3Dï-2>

wOjCL^x Ji2>JLj 0 j^Lojo JUba^o JJOÏJ . Jv=>?

jtjâo . Ja2U ^

• ^n^3^0 p • JW

. j » / ^o jxi^ J^wlo

ôpDQjjo uOjO .

J p ^ ^OOJJ? ôpaA. c*uoo Matth.

XXIV, 30.

JJ JVv^p

192

quod prœdixit Dominus in Evangelic»1, nempe : splendor in astris lucidis et lux effulgens a persona filii perditionis. Tremebunt reges et commovebuntur,eorumque exercitus cum suis agminibus collabentur ; trepidabunt populi terrse, signo in cœlo viso, et accingent se et venient simul omnes populi ac linguae et facient ibi prselium et aspergent terram sanguine. 4. Devincentur gentes et triumphabit populus captivans. Captivantes porro volabunt per terras, speluncas et montes, captivos facientes mulieres et infantes, viros et senes ac juvenes. Ecce decor virorum destructus et ornatus mulierum ablatus ; lanceis et hastis transfodiunt senes, séparant filium a pâtre, filîam a matre, fratrem a fratre, et sororem a sorore ; interficiunt sponsum in cubiculo et expellunt sponsam e thalamo, abstrahunt uxorem a marito eamque velut ovem mactant, auferunt infantem a sua matre et matrem ducunt in captivitatem ; clamat infans j a cens in terra, audit mater, sed quid faciendum ? infans conculcatur pedibus equorum, camelorum et j u mentorum; non permittunt matri ut redeat ad euro, ille remanet in terra vastata ; séparant autem filios a matre sicut animam a corpore. Ipsa respicit dilectos suos a sinu ejus séparatos, duos duobus dominis traditos,dum ipsa alteri subservit ; séparatur ipsa et filii ejus cum ea ut captivantibus servi fiant. Clamant cum singultibus nati ejus,

193

DE ANTICURISTO.

.

j-aâfcjDo • Jüo'f ^OMA dlj . ô^f*

o6» • Jq^&Ü .

^o

V^JLO

jo^o . s^-SS. jo^fco oo).

«c&JVj o6> . Jdkkj

joiäs.o .

ooj •:• j - n ^ ^ û o / K o . J-»o±k v>o \ o \

opooA. |x)A .

Ja\k>

•O . -C»Q2>)2 jjJo Jvi )oJj5 . JXS-QJJ . sÇo^ïL} Ixoï ^ o of^o •:• j^v

•:• JLo?-iù, ^pjpo

jjjto ^-^OJ . -0)Q-jJ

Jf^LA joo>jj . jko, jl.3 ^-»¿J ooJL JLÖ»-X>/ ^oL ^^JJ^JD . j«Ju£0_oj2> . Uw- jAx» J f c s ^ o . j'ï'Q.\-J c ^ s jybojto . JVo^a jk-ïo/ y ^ k - j o o o . J k ^ j ¿p; ,°1 1 O . l^V ^

JJhßjO

-

:

•fcODJQX) •:• j-Xl-XLX vÇOÎ^O ^^S^JCOO . ov^ûoo J^iJa ov^JJ jaao . j o i t Jxs^ jl/jX> ^¿uai. r o 6 ) . Jjl*, JV jo» V&jdo .

^

J a ^ o . j^V

^

. J-aojk dciix» v^io v jfc^^o jijLO» -S^»? : OjbUQ^Z) j-i^D ^-jJ . k * x Jk-o Jä^ck » i^V . . . . Jaxuo . JxiJJ

Of^Xii

V Jy^j

* JjjnA

ik-o J "iVnN . JlQjja J-vo TOB. III.

xrOt

S*X>

194

lacrymse ex eorura oculis erumpunt. Ipsa convertitur ad dilectos suos et effundens lac ab uberibusait : « lté in pace, dilecti mei, e(t Deus sit vobiscum. Qui fuit cum Josepho in Servitute apud alienigenas, ipse, nati mei, sit vobiscum in Servitute ad quam pergitis. » — «Remane in pace ? genitrix nostra, tecum sit Deus qui fuit cum Sara apud Abimelech in Gerara ; idem ille Deus tecum sit usque in diem resurrectiônis. » Stat filius respiciens patrem qui venditur in servitutem. Erumpunt lacrymae utriusque; ambo vicissim se respiciunt in fletu ; videt frater fratrem occisum et in terra jacentem,ipse autem in captivit^tem ducitur ut sit servus apud extraneos ; necantur matres earumque infantes, tum hos enim tum illas apprehendunt. Vox acuta puerorum prœ acerbo dolore ejulatus emittit ; teruntur vise in montibus et semitœ in vallibus. Vastantur fines terrae, subjiciuntur urbes, multiplicantur occisi super terram, subvertuntur omnes populi coram populo captivante. Postquam patienter expectarunt gentes putantes venisse pacem, adhuc tributum pendunt. Unusquisque timet captivantes. Grescit iniquitas in terra, ita ut operiat nubes ; impietatis vinculis alligatur orbis ; illius fumus ascendit in coelum ; tunc Deus, quia multiplicata est impietas in terra, commovet in ira sua reges exercitusque fortissimos. Ubi enim vult delere terram, homines suscitât qui se invicem destruant. 5. Tunc divina justitia advocat 13

Populi ad

195

DE ANTICHRISTO.

bellum ^ . J procedunt '

. J i ô j

I^VL

¿0

CU\ W ?

iNooo

^DQjQjo

sÇiO-JO

. JK^

•:• j o i ^ J

OpQjO

¿ j p o y o m Vi ßaX>\0

3 0

.

jJLo

Joo ^ ^

.

. v^jo

, N^OJ^dVCSO

. jxjtoao

Uajtoîoo

JiTx»

jAaoJLo

J^Vo-2Dj/ . J ä ä j

v ^ / o jinjt/o

iMpo/ jlioo-Qo

•:• J - j ^ a

i « Portas quas fecit Alexander. » His verbis désignât Portas vel Pylas Caspias, fauces nempe montium juxta urbem Derbend ad Mare Caspium ubi montes Caucasi mare Caspium attingunt. Vocantur etiam « portae Alanorum » aut « Portae Zor, » hodie « Porta Derbend. » De hisce V. Langlois haic habet : « La porte de Djor appelée Zour par Procope (De bello goth. IV, 3) et aussi nommée « porte des Alains ou des Aghouank, » est un défilé connu de nos jours sous le nom de Porte de Derbend et qui se trouve à l'endroit où le Caucase vient aboutir à la mer Caspienne. Ce défilé est souvent mentionné dans les historiens Arméniens, arabes et persans. Alexandre y avait, dit-on, dressé une porte de fer dont il est fait mention dans la chronique syro-arménienne de Michel le patriarche. » Collecti$n des Historiens anciens et modernes de l'Arménie par V. Langlois. Paris, 1867, 1.1, p. 66, n. 3 ; 118, n. 2, t. II, p. 114 n. 7. Cfr. Plinius VI, I I . Traditio Syrorum docet Alexandrum Magnum fauce* illas porta ex aere et férro

196

reges exercitusque fortissimos, qui sunt ultra illas portas quas fecit Alexander 1 , et surgent ultra portas illas reges et populi multi, et aspicient coelum invocantes nomen Dei. Annuente autem Deo de coelo suo glorioso, resonabit in portis illis vox divina et in jussu Dei illico portse cadent et subvertentur et exibunt exereitus innumeri ut stellse cceli, imo plus quam stellse cceli, innumeri sicut arena maris. Consumpta e superliminare inferiori mensura spithamae et e superliminare superiori etiam spithama a multi tu dine cuspidum hastarum lacerantium et exeuntium, exinde exeunt cum trepidatione reges et copise multae ; omnes populi ac linguae exeunt per portas illas : Agog et Magog et Naval et Agag, reges et exereitus validissimi, Thogarma , Ascenez et Daiphar et Phutaei cum Lybiis, Amzartaei, et Garmidul, Taleb in capite Sanurtanorum,Azmurtaei,Ghusaei, Hunni et Pharzsei, Declaei et' Thubalaei, et mire fabrefacta o c c l u s i s i contra populos Agog et Magog seu Hunnos et Scythas ad Aquilonem commorantes. In hanc rem exstat carmen Jacobi Sarugensis Syriace editum a G. Knòs Gotingse 1 8 0 7 , in quo narratur Alexandrum, Philippi Macedonis filium, divinitus admonitum, a Sureg, rege .«Egypt i, obtinuisse duodecim millia artificum, et cum innumeris copiis, transacto monte Masio, Persas et sexaginta reges cum ipsis fcederatos devicisse viamqjie duodecim dierum ad aquilonem perrexisse et, ne amplius nationes Agog et Magog in Assyriam, Mesopotamiam aliasque terras Grsecis et Romanis postea subjectas incursiones facerent, portam ex sere ferroque mira arte confectam, posuisse contra septentrionem ad occludendas fauces duorum montium, angelum deinde Alexandre prsedixisse portas nunquam nisi in fine temporum fore aperiendas et tunc, porta terrsemotu aperta, feroces populos Agog et Magog per illam transituros ad desolandam terrain iniquitate pollutam.

197

DE ANTICHRISTO.

198

Moschœi cum Chusseis, quos comitantur Medi etPersse et Armeni,et Tureœ et Nemruchœi et Muscheei filii Chseon, et Sarugœi filii Jactin et Mahunsei ; exercitus et populi multi, quorum non est numerus w jJj . ).x>.,?Q-Vo JJbu. erumpunt et invadunt terras ; com^VJjO . ^ . V ^J&ÛOO Jw>D moventur fundamenta orbis; arena . K V ^ o JL. V ^ o v ô)-ob/ velut fumus ascendit e terra, occulj o o a a a o . )^oov=> 200 tât in alto solem et operit terram * JjL5>;.\Q JjiK Lœop . Jfc^^ velut atra nubes, sicut prophetavit Ezechiel, Buzi filius, in sua pro. Q ) l o o i 2 > ^ j a s -¿s . w^JL/J phetia 1 . l - a ; , o . \ . jxjoc» ^ a a i j V N ^ J - » ? 6. Etenim, ubi Hunni 2 ad bellum et pugnam exeunt, assumunt ^ o . j b o ^ |JU •:• j j L o k s & o mulieres gravidas et conglomérant • ^ ^ liai ignem supra illas,et accedentes in^.OfQ^p : ^O^AA. cantant supra illas et sic coquunt fœtum in ventre earum, ventre autem scisso, extrahunt fœtum ; . y^XtCD . ^O^Q^^O quum fœtus extraxerunt, ponunt ^ o L ^ - j L i S o •:• ^ o p î o I^D ^¿DÏO eos in discis et projiciunt aquas super eos et séparant eorum mem. Jl.aji.V~J J - t i O - 2 ) : sOO^Ï^^p) bra in aquis incantatis et assumunt ^oïl.is.jLibo . ^AjQJLO gladios suos et arcus hastasque ac sagittas atque instrumenta intingunt in hisce aquis. Tota supellex quam tetigerunt aquae incantatae j.*.» ^Ao) . ^OVJOM»? JJJ-^O . ^opoi. ^L/o ^o^iioo . Jxjlqo

1 Eiech. XXXVIII,l.sqq.Non recenset eo loco propheta omnes populos, quos hic Ephrœmus enumerat. 2 Hunni, quos jxjo/ , jxioo) et Jxjoo appellant, sœpius terras Romanorum crudeliter depopulati sunt. Immanis incursio, quam anno 395'in urbem fecerunt, memoratur in Chronico Edesseno, std jamdiu antea pluries regiones Romanis subjectas invaserant. Scriptor Armenus sœc. V'ita narrat incursionem eorum in Adorbiganam, vivente Ephrsemo. « Après cela le roi des Perses Sapor (309-319 de J. C.), demanda du secours au roi des Huns Ounair, et il ouvrit les portes des Alains. Les troupes des Huns, des Massagètes, des Akouk, des Léphins, des Thaumeryd, des Koupour, des Djemah, des Koutar, des Ouz, des Djoudg, des Seghp, des Maghazdv, des Ker, des Gouan, se rassemblèrent auprès de lui avec d'autres troupes appartenant à des peuplades perses en nombre immense, et à des tribus de montagnards, Kurdes nomades. » Collection des Historiens anciens et modernes

de l'Arménie par V. Langlois. Paris, 1869, t. II, 34. Haec satis quadrant cum iis quae hic habet Ephraemus. Quam crudeles fuerint Hunni omneshistorici testantur. Auctor armenus Vitœ S. Ephrcemi cujus verba gallice refert J. P. Martin (les origines de l'Eglise d'Edesse p. 128) testatur Ephrsemumde Hunnis scripsisse: « Il écrivit encore sur les Huns qui fondirent sur Edesse, ruinant tout ce qu'ils trouvèrent hors de la ville, villages, fermes, monastères, ainsi que sur les nombreux chrétiens qu'ils tuèrent ou emmenèrent en captivité, j Idem legitur in vita quam t. II, col. 74 edidimus : « I^jus autem tempore Hunnorum populus Edessam intravit. Urbs clausa est et nemo exivit contra eos; depopulati sunt ac vastarunt totam arcem civitatis et ascenderunt in montem urbi imminentem, in quo plurima erant cœnobia virorum ac mulierum Deo sacrarum... Extra urbem nihil intactum reliquerunt. Tune S. Ephrsemus scripsit contra facinora ab istis execrandis patrata. »

Hunni

DE ANTICHRISTO.

199

200

ipsis apparet yeluti ac si secum ooL ^ . J^jt jLa^i multitudinem sex inilliurrt secum haberent quando unus ex eis cadit in praelio dum decertatur. Ornnis . J*-*» ,n°>y Jjua-oo . o) r / qui extendit manum educit simul ^^JL J j u j |»?o . J;QCO ^ o / o cultruni.Manducant carnem infanj«.oVo . Jajcoo •:• ooL. tium et sanguinem mulierum bibunt. Pelle militum induti et veluti . JiXß . jJLvLxo vento et procellis vecti, in ictu oculi j^ij^ ^2l*030 •:• t,yio\ ^.ojl ^va^ subvertunt urbes, ad terram disji. |2ÜJDL Jiaa*. ^ J Q ^ o ^O^VQJL ciunt inuros eorum, diruunt arces munitas, celeri cursu alligant et • J * ^ ^ J'-P^ ^ J O O . jiAß trucidant viros fortissimos. Vento ^O . ^¡SAo ^.oo»o et procella velociores sunt dum . ^op^ jjoo . JJ&^O currunt. Ubi in region e rumor ^¡auD •:* jxioot ^Ljjj >$_a_2ui spargitur egressos advenire Hunnos, undique e to to orbe surge re videntur quia incantatores sunt ; . ^ v S ) K'JJ l-JOJt inter coelum et terram currus eorum veluti venti volant; gladii eor. Jjo^So . ^l/ jjo-pi rum hasteeque ut fulgura terribilia opQA V^? •:• J-A-oV ) m o Kilo coruscant, fraena (?) manibus tenentes duos vel tres equos dirigunt; ,Aj/o . ¡Mi/ ^Njl/o ^O . ^OjiiO unusquisque ducit secum quinqua•:• JKixo j^oV . Q2O«joo ottoo ginta vel sexaginta homines qui prceeunt et sequuntur celeres ut Jlo . ^OMJD venti et procellse ; clamores eorum -O) JUL-J : jxJOOIJ • JLQ-VJ rugitus §unt leonum ; formidandi KHi 6tA *> v> • o^o ^ enim Hunni terrentuniversam terram, quam totam operiunt ut aquse in diebus Noe ; se extendent usque • ^ ¿ D i o )oJJbj W JJo . 6)v,c>)j.o ad extremitates orbis, nec est qui stet coram eis. •

*

Prophetia-°>Q^ i-»/? JK^OO j-JQ-i. QJO) Hunnisan. * ^ plicata. ^ m n V . JuM Jlajopj ^ f c ^I^OJM ^p jjcu v^-^op •:• J^V

7. Hie est populus ille multus, de quo dixit Ezechiel 1 quod veluti nubes operit terram : Et commovebuntur coram eo pisces et volu. J.n «--5 W ? Jk~V_2>0 . «O)Q_>DJQu0 cres cceli et bestice atque reptilia terrce et omnes nationes terrce, et jau^ . J*~Vo JLQX-O subvertentur montes excelsi et cor. JsdV JVO^ •:• j f c ^ j ruent turres munitce et muri oppifizech. XXXVII, 20,

201

DE ANTICHRISTO.

|00>J0 . jiia.V2DJ jVQjL v®)/o j a x o l j J ^ S . v-s^ ^ J - j d j - •:• ^.O-^QD . Jl^iDQ-?

^

bvJo6)J

J i a ^ Jl/o . v^^c^oo V^cv^ o ^ i s i o o •

^oJL )Ck.*QQ_JJ : )a.\jLio)J

IjOXOJO . ).O.CP Dj jfc^^JL j^JL CyCV) Joomj . jjaxo >®>/ JwA^o •:• JiLax s2>/ . ILQjjo U JLCU^jj •:•

oo)

JL-j J_°ux5o . Jjjjoo.2) j v ^ \S_O_jlo j^OMO J ->.fYI.JO .

J-^oJ. J*qjj

. Jul.» JJ> Ji~

r

/

. Jlaijo

. KV

^

J. 9>.,QOO . JJ_sj..OO j j j / ^ f c ^ o JjQ. ^

. JiS^O^UL

•

. -0)0^./ ^O OtkiUD |j)2) . jJLVj^^O ^o

•:• JJa\ 1-aVo v^Q^/?

• oik.;*» 6iSkO ^ p o . JOO^J c*.Vaxi\ J'ls^O Jojxjo . Juj ^ J O D O ^XQJLO . J>QJ

j-X-L*

Jjo

. JlfcJuOO ^OM-X> ^«joojc

jUbo-j }_caj;_o , ^ x A j j ^jqj^ tn y> . jv^/j U»oVo

Jy o.cici . Jriijo V

. juijt via*.

v.nQ)fr»

C ^ ^ O : OjU-»Jt j-i-X> ^ j j 1 Ezech. XXXIX, 2.

. jlkjuoo Xt- 01

202

riorum et erit vastatio in terra. Ezechiel quippe prophetavit : Et erit in fine dierum, erumpent et ascendent e terra¡operient omnepi orbem ; et accingent se Jgog ac Magog et venient ad montem Jerusalem1 ponere ibi castra sua ; et equites eorum yolantes descendant in iEgyptum et contra Indias. Gapient autem prsedam infinitam h o m i n u m , divitiarum, animalium et pecorum in cibum sibi. T u n c justitia divina vocabit Michael d u cem exercitus raittetque ad destruenda eorum castra sicut castra Sennacherib. Accepto mandato gladioque terribili et validissimo, angelus exibit exercitum in ictu oculi destructurus, simul autem divina justitia e coelo tonans lapidibus igneis destruet castra ; jacebunt in terra occisi innumeri sicut arena, morientur viri et pecora totaque castra deficient, flammaque immittetur in mare et in insulas ; arcus Agog, regis iniqui, cadet e manibus ejus et sagittse e sinistra ejus et castra ejus prorsus destruentur. Exibunt autem habitatores Judsese et diripient tota ejus castra et dominatores effecti auferent a r ma et hastas et sagittas et arcus, et septem annis ea succendentigni,ut scriptum est 2 , et non indigebunt ut colligant ligna agrorum aut sylyarum 5 scuta et bacula projicient in ignem septem annis ; sagittae et lanceae et arcus sufficient ad accendendum ignem septem annis. 8.

T u n c Dominus suscitabit p a -

% Ezech. XXXIX, 9.

Post de

203

DE ANTICHRISTO.

structio- wjoouol

MMQjtLo •• :

j^o*.

nem Ro' manorum w > D 0 z M 0 . L » o V k O * j L a d y » . apparebit . Ant'Chrij o o p ? JJ0 . OM-^O—Lo

. "^o/fco jJdV -s^ 2 0 ? I 200

O^JQJO

. Jlcuja |xa.«-n ^.^o). J k / p

^¿o

,Q°)IO V OpCO ^O Jl*i£so . jJo^ Jjp/ )a\jtioJJ ^J-io JL/o . JJo_x I^Ajt; ^ t .

^ j i Jkxopo . omlS>j

pja> o>_2> ^ik—k-xso •• : ^ 0 0 L ^Sj^oo

otv-o/

^iL/o ^ » ¿ t e o o

-2>/o •• : J;_=>o J o / J^ IV? .

P

OOpO . V JV Joi^ I^Ao . J-V-/0 • J-ja*

Jvmx . o p ^vao

VA

OO) W? . JHjo oj^. ^U-Sljbo . ^.op/

Vs^ 06) . Jk-v^k.

Q-oo) •• : J&.cv^^s 1 .

Idl

J w l / o

jlA .

1 Nomen Antichristi in IIad Then. II, 8. 2 Aliud Antichristi nomen, ibid. II, 3.

204

cem suam e coelo suo glorioso ; exorietur et surget in hujus gentis loco regnum Romanorum, quod subjiciet terram usque ad fines ejus, et nemo erit qui resistet ei. Postquam autem multiplicata fuerit iniquitas in terra et pollutse fuerint omnes creaturae, tunc exsurget justitia divina et funditus delebit populum et ex perditione egressus veniet super terram vir iniquus^seductor hominuin et perturbator universse terrae. In ilia autem die, qua venerit filius perditionis2 super terram, magna fiet in orbe perturbatio 3 et stupor terram invadet; sol obscurabitur et stellse cadent de coelo ; omnia luminaria extinguentur et tenebrae involvent mundum ; contremiscet terra usque in suis fundamentis ; vacillabunt montes et colles ; arefient fontes et scaturigines 5 absorbentur fluctus in profundum maris et desinent pisces in medio ejus ; desistent a judicio reges et sacerdotes tremiscent in sanctuario; virtusque fortium collabetur ; erit stupor in terra et cunctorum manus solventur. Accinget autem se vir iniquus et veniens ingredietur Jerusalem ; aedificabit atque constituet Sion et Deum se faciet et ingressus in templum sedebit, ut Apostolus scripsit nobis. Gloriabuntur autem in eo Judaei et accingent se ut veniant ad eum. Ille vero blasphemabit dicens : Ego sum Pater et Filius, primus et novissimus, et non est Deus praeter

• *

3 Cfr. Matth. XXIV, 29,

206

DE ANTICHR1 S T O .

205

v o à o ^ j o

.

.

llox

^ L q ^ j ^

.

^.j

me.

J a ^ D j

0,0

. W ^ O »

. JRXV3

o p ^

•

In

e u m

hoc

m o m e n t o

a b n e g a b u n t

millia Judseorum

d e c e m

s p o n d e b u n t ei : V e r e 1tu

tu es

m u n d i .

q u e m

nostri

Ule

e n i m

cruci affixerunt in

et

re-

seductor patres

Golgotha,

ipse salvavit creaturas et ascendit s u u m

missorem.Irascens

quus

ille

illieo o m n e s *

JLcQjDJ

c ^ p o

JLoI/

J»;

i l o

. ^

: ]o»jj

(^-p o

j

J U »

. > V

v

^

o j - M U

.

p i .

dS. *

U ' ^ o

v

Js»

^.jLo o ^

.

^ ^ Q - À o •

et

^ o j k j p o

JJs Jv-ò ,

v v

v I

Jioicu •• V

^

x;?

I w ^

Jjap

r~

*

n^d

.

^od?

^ A j l

•:• o , l > J . J » ,

IU

^ o m o

JJj :

. ^

ji

W ^

N

- =

V o

•

-oto^x-

r

o o ,

.

.

.

..

u 1 0 , 0

*

jJ.oVJ.JJ

.

.

.

JJj

^OOJÒU

W

^

J ^

. . . Joi^o

J i ^

jJo

JoiSs. ^

J)j

»

fecit

*

ojaSj

in o

c

terra,

a

b

;

i

Prodigia

i n f o -

P

t

1 u

-

praecipiet ;

terra

4

mutos

n e m p e

a u t e m habet

F u l g u r a

s i g n u m

suorum e t

hsec

arboribus

c o n s t i

. 1

signa, in

totum

scripsit ad

ejus.

erunt

duces

ac

spierunt

ejus copias

et

ejus

a g m i n u m

regiones procul virtutes

in

ejus

deemoniorum

in

m u n d o .

adventus

t u e n t

;

quae

suscitabit,

ministri

mittet

caecos surdos

loquentur

n o n

et

increpabit

potestatem

dabunt

;

d a b u n t

i

noster

quia

D 0 e m o n e s

;

et

o m n i a

D o m i n u s

n o n

in

purificabuntur, l u m e n ; vocabit

j•

Epistola

pi.

f

v

signa

germinabit

D e i u n c t o s

stolus

JhJs^oo

'

de

audient,

s e d u c e n t

'

.

i li Thess. ii 2. i ¡bid. ii, s-4.

o f c o

J&x>

ILfi .

.* | , o ; x >

. . . .

.

et

fructus

aquas

discipuli io»

^ o

abnegare.

ostendere

descendet

semen

p n n c i p e s

• ^

'

ilia

i d a

pendet

faciet

et ^ o ^ o

e u m

coelo

a

leprosos et videbunt

ritus.

. - o i a x ^ L . J l c W o

S U S

e t

et

• l & l t

Quapropter

in

et

educet

-.00.2 ViCDO : -¿SsgttOO OOL L. OAO ^

abnegatores

efficiet n o n i n veritate, sed i n c a n t a r a e n t i s Ì n C r e P a b i t fluctus' e t ' q u i e s c e n t , et ventos, et o b e d i e n t ei;

\- \ilo

: Jfcaja

jwvtm^o

viam

semini J I o j l v — 3 . ^ I f c ^ o o

x

. K V

e

ini-

suos

incipiet

;

m a r i

autem

interimi.

tirnebunt

T u n c

mendacia

,

j i X ^ JJJ> . o ^ _ * * • » « >

. '

9.

cujpo

^ .

^ O )

jubebit

gladio

ad

dissitas,

sanitatem

orbem. Porro et a d m o n u i t

A p o -

nos

Thessalonicenses.

et

in Nec

ver bum nec epistola terreat, quia hoc non est ex nobis». Veniet prius rebellis et homo peccati et extolletur supra Deurn et Deum se faciei2.

DE ANTICHRISTO.

207

SeductioM^» -CU.O . Oy\ Jl/j J» generalis. ^ ^ J j q j c l ^ ^.«JDjIS^O •:• Jlöi/o jiÜO Q>_\

. Jo^JJ

Jxko/

• otoii^o

«W " b o .

ojuTä Jjojj . otv^uA

JJL JLAOO

j s a ^ ^ J O A o * J?»^

Jaxcoa©

. Jijooi'o

« j u ^ I : -«xaaDjoo ^o

)OOfe.X£D JOO) JJj . J j j W . Jü/ \>,o OQ

JJLj

|oö)0 •:• o)Loo/

. Jfc^OJ ^O ^oj^olsioo

Jjop ^ o n j - o •:• JJax »fco

. J^J2>

^ J ^ D O . JÜQ2ü3 fcw^w W

^JD'A

.^fc-ÄJVj ^ a o o i . j j j i o / ^O QOJllfr V

jo»j ^ - o ^.o • jfcuOA. ^o v^Ljpoo JJq^O . ^ ^Q^OO . ^.¡s.» • Joj oöjj |»cu ^ ö ; . ooo) . JkäiLO J j j W ^O . OOO) ^ J^ p o)l;^cx>">. ^ - a l o ^ o JJL^i . ^Xo) J»CU v Joo) . jjupDO ^¿»Sü^

Prsdica-Jjp/ •=> • ^ bunt He. . . v v. noch et • J«Ä.O ^O-V„«. ^IJk-JuJD • JX Elias. ' . . JLOXUOXSJ JJ/qjo . JJoA. «O>XJODCU2Ü? |juj_o ^0)0.20100 .yo v/j . oi^ ' kp/ *=> ^ ^ Js> J o l . jo^S. ^ k j sjOJ-O . ^ ^ibflQ» Jfc^OJ J r |5j l Matth. XXIV, 21.

208

10. Quum autem venerit iste Maledíctus et ostenderit virtutes et signa, congregabuntur p i r u l í et venient ut videant Deum, et adhserebunt ei turbge populorum et oranes Deum suum negabunt et cuncti socios vocabunt ut laudent filiutn perditionis et cadent, unus super alterum,et gladiis se invicem destruent. Fugient autem electi a facie ejus ad vertices montium et collium et erit in terra tribulatio qualis antea non fuit 1 . Invadet porro terror omnes homines, qui e commotione turbabuntur ; abnegabunt filii patres ut sequantur Iniquum ; relinquent autem sacerdotes altaría sua et abeuntes fient prsecones ejus ; fugient aliqui in sepulchra et occultabunt se inter mortuos, beatos dicen tes defunctos quod ab afflictionibus erepti fuerint : Beati estis quod sepulti sitis et erepti ab afflictionibus, vae autem nobis quia ecce morimur et nos sepelient aves, et nisi breviati fuissent dies hujus temporis, neque electi angustiis et tribulationibus supervixissent, quod revelavit ostenditque nobis Dominus iji Evangelio dicens : Abreviabuntur dies illi propter electos et sane tos2. 11. Quum autem in suum propositum Filius perditionis attraxerit totum mundum, mitten tur Henoch et Elias ut iniquum coarguant quaestione plena mansuetudinis 5 accedentes igitur ad eum sancti illi viri, ut propaletur Filius perditionis coram turbis circumstantibus dicent : Si tu es Deus, ostende nobis * Mauh. XXIV, 22.

209

DE ANTICHRISTO.

210

quod a te petimus : in quonam loco latent tibi senes Elias et Henoch. » l ^ y v/o . ^ )»ov3 v/o •:• JJA Respondet Iniquus sanctis illis in . JjoöJs V n ^ V * J20* hoc tempore : « Si velim eos quseW ¡JO JOj» • W IV joi^ fc^o rere in cceloaut in profundo maris, mansiones utique mihi subditse ^jSi» . I-S3JÛ J3>i . pi./ sunt ; non est Deus praeter me et sii V JJO) J j p / ^ . J a a ^ a >§joi omnia possum facere in terra et in . ^»QOJO . JojSS. W coelo. » Reponent illi Filio perditiojs^lj . ^O^VSOD Va^OO) .^ÌAO nis: « Si tu es Deus, roca defunctos et resurgent. Scriptum est enim in libris prophetarum et etiam ab JJ JjOJ ^O . Jv-=i—o ^O JfcoÚD apostolis quod Christus, quando V oò) oo) o i . ^ J a J . apparebit,mortuos a sepulchris suscitabit ; si hoc nobis non ostendas, ) . jjox ^.J •ÌOQ-l^D . est majorem te esse, quia resuscijaoaSfto . I**«.» •:• Jju^d t a v i defunctos et (in coelum) elevatus est in gloria magna. » Irascetur . )j*J_oj ^ojuVo^ eo momento Iniquus contra sanctos et arrepto gladio Scelestissimus abscindet colla justorum. oòp

. jJcL^

Jiio . |ÜCD

12. Tunc exsilientes Gabriel et J.oj5o . ^somUoo jJL- Michael, duces exercitus, descendent et suscitabunt sanctos ; p u ^ v o o • ^o)oJS,g> ) â O dore autem afficietur Malus cum * )-»o» ^o U - » vx^o . ojA suis satellitibus ; angeli porro acmaledi^oíid^o . t r o » ojA sSLaûdo cedentes apprehendent ctum, simul clamabit Dominus de . J-oJJL» Jt-Jo rpv-oo . oìLOAX— coelo et subvertet maledictum cum sçojioo « JjOk^ ^jOJODO omnibus suis copiis,et illieo angeli . J ì s ^ o ^ j o ^ Ä - k o a » . op> aucLotj detrudent eum in gehennam ; omnes qui crediderint in eum etiam JJ^-J . Isso» ^O -?JO detrudentur in flammas. Tunc deJUjoJL . J-JQJÙw KV fcvJ-^o • -ojooJJhoj scendet Dominus ex alto in formi. o^w JÛOXÎO Jaao )Jóo . Jfeoov» ^oL danda angelorum gloria et consistet J-ÎOJL pkjüDO •:• OIQ^Î JJCU ^.k-abo currus ejus inter coelum et terram; increpabit mare et desiccabitur J*qj %júd . J^siiwo jaju. Joòto . KVo piscesque morientur in medio ejùs; • ^ ^ v J»os óp> J^jLO . ^ solventur coeli et terra et fient tenebrse ac caligo. Mittet Dominus La2u¿ ^OO . JJoA ^O Ò ^ in terram ignem, qui eam p e r q u a Äfcuo . ^dojoíL . Jc^-o 14 TOM. I I I . ^-JäJoo . " W v A ^

—/jo

Judicium.

211

ORATIO PRO TITA FUTURA,

. jLacoVoo ^y>-or>) y^c» [wo. ^o J;:s Jjox^ JfcaL*» va^VL ) ~ A j l \ ^ ^ x • ^ JJ-0^ • : J Jv-x ^ j u r t i D O . ]jVqj Jv-JD y j a s i j o

- » » o . Ji.o/ c^A ^ o o * ptfj

.. . jLa^ack. y£y.}(Q . Jia> q ^ s JoL * . Jioi_rs j - ^ - o . Jaao^. •JoqjuA . v . . LxX»

J a o

|00)0

.

.

^jaalo . . v , )aV&o Lwjcd '

JV '

J^o>do

> . ^»j

. ^jd/o ^¿d/ v i ^ 0 ^

^ o

uo^o J-D)» A I , v„ , v „ o^JJo . JxkajLO )L;~ . . y^xst

jja^yj,

JV? J-XIXM .

b u r e n t u r in igne ; volabunt martyres in thalamum et tjxibunt mali in tenebras; Christus autem regnabit in seternum eritque rex in generationes generationum. Ipsi gloria et super nos ejus misericordia in omni tempore. Amen, amen. r e s com

el MaS°S i)licit sermo de ct de fine et consummatione. , • • , . Ueo gloria in ssecula saeculorum.

Sermo I I I . Sermo Mar Ephraemi 1 .

J}o)Ql S \ Q j u

.

- j L c o ^ . Jb^j l o o p jOQau. . • J j j ^ t e o jjÜOit

' P a l e a s a u t e m P r °jicient in ienem ; ibunt boni in r e p u m et iu . • u mail remanebunt in gehennam ; justi volabunt in coelum et peccatorea

Amen, amen,

^odVv

Oral pro JjLt/j J^OJO . -SjO "^O J S j t i N obtinenda post mor-^oMl- Òps^Op .«.«ft \ . ^OdL. ^DO x tem beati^ Nil Jj^

draginta dies obtinens purificabit iniquitate et a sordibus peccatorum. Prseparabitur thronus et sedebit Filius a dextris et disponentur duodecim sedes duodecimApostolis Filii ; ornabuntur thalaini P r o martyribus et palatiam pro sanctis; clangent angeli tubis et s u r g e n t mortui e sepulchris; exeuntes illico angeli congregabunt filios Adam et colligent triticum in hora b

Ex

ill.

tudine.

212

.^

io»I

^

JJ

i E cod. Dublin. B. S. 19 p. 130-167. Exstat

1. In nocte qua silent omnes voces homin'umque actiones et omnes nationes, anima nostra suis actis luceat in te, o Jesu, lux justorum. In tempore quo tenebrse sicut vestimentum super omnia expanduntur, gratia tua, Domine, luceat nobis pro sole corporeo. etiam in cod. Berolin. Sachau 203. Initium tantum collatam est.

213

ORATIO PRO VITA FDTURA.

214

In nocte finem imponente cursui ww-JJOJ JjjVS . JjOkjL ^O ^»J OOp5 mundi ejusque actionibus, accipiat anima nostra mirabilia tua in ilia . JAaj Jbajt . |sji\ quiete, quae silentio praestantior est. In tempore fessos reereante per •:• Ja.VJOJ )»ooq2> o/ . «^oy somnum omnes prementem, inebrientur tuis oblectamentis cogiop>o . Jtjqji^j tationes nostrae, o Domine, oble. etamentum sanctorum. Sol novus oriatur nobis in tempore noctis tenebrosae ; tunc avolemus per illam seien tiam quae nobis in resurrectione servatur. 2. Da nobis, Domine, imitari vigilantiam resurrectionis ut die WJLQX . Jxsxu/o >¿20 pSfcOJ • jkiOJDJ nocteque, Domine, mens nostra in ^O . ^JjAiOts*./? jj«^ ^JuAi —OÜOQJ te dirigatur. In tempore quo separati fuerimus ab hominibus eorum. Jko ^O ^ -OO) . Jjbai.o Jii)/ ji^ooL ^Loy^c-P \ — ^ p o que commercio, sis nobis, Domine, dispensator exhilarans tristitiam . ^ioAD Joo^j ^ioai . ^Lar^j nostram. Quando giatiae tuse confisi e mundo exiverimus ut simus soli ; • JjÓJO yijQ-X . ^Lcfc-OpO . v"l\ JQJt/ ^UJt videamus, Domine, manifeste et in actu vim auxilii tui. Pacem tuam joojj . OO) ^A? . ^iOJ infunde in cor nostrum, etquietem . Jia v?^ NsW ^ in actus nostros, ut noctis tenebrae fiant nobis sicut dies. In tempore ^J^mO&JL/O : 0*2JU. J-^ quo vita orbati fuerimus et nox • ,=>i}j . Jü/ nos recondiderit in suis tenebris et a ceteris hominibus separati fueJÜLo op> k A o . ^o Jj^j JSU V®P rimus, in te, Domine, crescat consolatio nostra. In loco rebus omni« ^¡ikso . jü/ ^ o JJ^ •:• jy? bus vacuo, in quo non amplius auditur vox confortans , excita, jO . ^^-¿bJ JJ . j^j; jfcOJO Domine, in animabus nostris vigi. ^JD •:• jk^^Vj JfcJDO» lantiam erroris expertem. In tem'¿-¿I/? . Jfc&Ofcv-O ^ / j pore quo homo requiescit somno supremae quietis, non immerga tur • v»^>oj Joop • ^O^v mens nostra in somno cupiditay^Q-XXA . j^Qju. Ofcü jJj tum. Gratia tua, Domine, largire nobis, ut, sicut virgines prudentes quae suis operibus accinxerunt se, ^Suo/ . -VD JJQJQ-.JJ •

215

ORATIO PRO VITA

. )*«.OM -V» yüajüO .

J-S^

. jLcì^p ioMUJ ^ ^o) •:• ^ o a r u vzsoj •

Ja20JL \iOJDCk. . yV °)>o\

. jLoi^rnvN

.

^O jlofck)

. ^

301;®) pis. )ju-JD P^J 0)fcuQ\J

v ^ o p . ^JUÌlÌ JJJJJ

201 • ^ j L x

JJLciXS.Y)»-) ^»9)1 JjUyß . OOOJ

«O . JjUjjD JjjX

0 0 p . v®>1oNjüj ^

• ^jl/ .

• ^oj-VOM»-?

Orai simul pSSi pro hac vita.

*

. J l o ^ p »OJ-«-? ^LOÒ ^ J J

. y&J

oifcoota» •*./? J,—iòs . ^-xiJL ^ «o JUA.

^loìqO)

. jjbjö

^

. jl&Ao j a W . r

j •:• ^GJO*. P ^

• ) L a \ p ^Lokju . )k»üoj ^ ajS^

P&w jio^o

. ^ i j VV

jficsfcoj . ^ÌAÌJ Jiwoj VA/ . ^pjto«,

^ B J . ^ L J » J JvSj OO) . J1.V»

. Evisco

00t ^po v JIo^j

)OOj0JO . ^LA» ^ J ^ . jjß-jtcv^ JJj J^soj oojA

FUTURA.

216

nostra agendi ratio sit vigilans, ut non sedeamus in tenebris, mentibus caligantibus , sed videamus omni tempore per orationem splendorem gratise tuse. Diurna, Domine, scienti® tuse luce expelle nocturnas mentis nostrse tenebras, ut mens nostra illuminata ministret tibi in renovatione puritatis nostrse. Da nobis in oratione per noctes vigilare cum justis, ut lampades nostree ardeant coram sole in revelationibus tuis. Tempore noctis dispensa nostree paupertati consolationem, quia noctis moestitia nos inficit ; per te solamen accipiamus de moestitia nostra. Da nobis ut mens nostra laborem sustineat in recordatione manifestationis tuse sanctse, dum ardent animse nostrae igne amoris tui. In ilio tempore recurrebant sancti ad preces, largire nobis, Domine, participes fieri eorum vigiliarum. 3. Christe, qui noctis tempore vigilasti in faciem proslratus, largire nobis ut mens nostra sustinere possit passionem quam pro nostra salute subiisti. Christe, qui effudisti dona tua in oratione super sanctos, exhijara mentes nostras perceptione grati® tuse. D&us, cujus sunt dies et nox, laetifica nos spe tua, Domine, in tempore noctis profundse. Ad consuetas orationes accedimus genua flectentes, exhilara, Domine,auram mentis nostree ut tibi conjungajnur in oratione. Excita mentis nostrae motum, ut te veluti in extasi consideremus et cogitatio nostra in te abscondatur toto orationis tempore. Mens no-

217 -oof .

ORATIO PRO VITA FUTURA. JLqjü/ ^o .

~o)W?

218

slra ut auroram adventus tui ac•> JJ -f^cu. ^oo . Jj-as ^ cipiat manifestationem tuam, ut virtus ejus rationalis jam prseveniat vitam absque corpore. In illa nocte . ^OOVS uOO) . W.OJQ-UJAO qua abrepti fuerimus a mundo ejusque commercio, sis nobis, Do• )OjJd ^ ¿ r s jiax mine, solatnen et tuo amore non destituamur.In tempore quo orbati fuerimus mundo ejusque commercio, sis nobis, o Salvator noster, in omnibus familiari consuetudine conjunctus. jLojüöoJJ . x r j j jfcsijo 4. In hora qua omnes dórmientes jfc^j-f' . ^¡SJkäo . ^ J ^ S D J opera pereuntia abjicient, excita, Domine, in animabus nostris scien. Jü/ J C ^ J JjjiO • JJj w>0) tiam quae non errat, fn tempore quo cunctorum membra linteo fuv^o J U ^ A . WOjqjdVO) ^ nebri contegentur, indue, Domine, JxaaJ=> •:• J.Q^oc» . Jijorenovatione hominem nostrum in^Jt/ . Jfcou^V? J^AqSS^ . teriorem. In diequo omnes invitanJjjiC) •:• j-JOJOJ OOJC5 . )OOQSfcjJ tur ad operanda terrestria, dignos nos redde, Domine ut oblectemur ^P j - ^ k . m nl jlV ; ^ in lectica coelesti. In tempore quo V?0)Q^ . ^ ^20 . OJÄJtC^ cuncti projiciunt a suo corpore operimentum noctis, projice a corPkSO . ^••JÙDJ • jio^ jx^ de nostro memoriam saeculi trans. ^Lìm ^ijxbo . Ja&x «JDXìajzs euntis. In matutino tempore quo . I^JOJ J j j ^ •:• ^ Ö J ^o ^Jkä, incipiunt nautse laborare in pelagis mundi, requiescant, Domine, in ^ . Jkxi^j jjoXb. v ..\n o> -1 portu tuo animse nostro ab om^ JJ? oop, . jaxfcoj nibus motibus. In tempore quo omnes solvuntur a laboribus hujus OO) . jjL^&O N^D )i*JDO . J^JU, mundi luctuosi, da nobis, Domine, oo)j J a a ^ wAop . jocYokn ^ sepeliri in consolatione non transeunte. In tempore quo cessant teJuAoS M . |v.OMj Jiom. •:• nebra et solvuntur omnes a de. JODXJOV -PO )CuSX> . JIqkäj OO) fatigatione , da nobis, Domine, •:• )q\a. JJ? I j o l ä , / 0 0 ^ oblectari rebus saeculi futuri. Exordium cursus solis initium operis JOOM JÜJ . JÄ-CUJ Ji^, ^JOj^ . ^)QJUQD est mortalibus ; adorna, Domine, in « fv> mn ^O ^X^v^ . jt-^Sj )OjX) mentibus nostris mansionem huic JlOji . JVJ^O JÜJ j Yl Y>./ 0 0 ^ diei qui nescit fìnem. Largire noNi

219

ORATIO PRO TITA FUTURA.

^oo i. o . a

)oajL? . Jì-om? • ^Lcüj JLojujdJO

Receptio v^W . .jliVfrP 'OJLCU crux et ^ ' gratia : '»20 «OO» •> JjQ-OOi ooj^. quantum ^ valeant ad JQ . JJAO ^POAIO . resurrec resurrec- ' ^ tionem ^fcjO-OD * j^tJt ^00/ . jXOtSJ j S i ^ J . Jo»k->o ^j/V iok ^O . ^OQJJQO . j, S> S~>

^»OOJ * Jk^J . Juo»

OÓ) . jjL.0» IvSOJL OÓ) j O . ^OOLDJ . J J L o j d JJ ^ I » » N&.J2D . j L o f c ^ s o

Q ^ J

jjÄA J»aJ. . ^ 3 0 3 ^LqSUjO) Loot JK^S . ^J-A» oopi ^ 001 . JJV^» )Loj2>i N\CUJL. ^Näjo •> J^-Oi Joj~ .

oc»

. ^o)

^LCUV2«20 V Olisv». Ld^ jis-^-x» ^ Joo^l ^

¿SO) . Juo» Ixi^J -OkV» . ^oova

J v ^ i •:• Ju.0* IW P y

Öp jjyj ^ o

. Joqju. j-xAx yüA . ^ ^O .

j^oj

w^D il •:• JSQJU.}

jLa2aaa~ . ^Jo'jot ^o J;jtL JJo . Jo» . ^ j d j l c ^ s j JLoIcujd •:• ^x>.opo.2>?

30 o p a ^ |*ra*n?

. JLO^CD ^ • luoi

J-OQs^

Jjoi .

220

bis ut in nostra persona videamus vitam resurrectionis et nihil reraoveat mentes nostras a tuis oblectamentis. Hujus diei, qui non incipit a motu et cursu solis, signum imprime, Domine, in nostra persona per assiduum nostrum in te Studium. 5. In sacramentis tuis quotidie te amplexamur et in corpore nostro recipimus, dignos nos redde experiri in nostra persona resurrectionem quam speramus. Sis, Domine, ala cogitationibus nostris, ut volemus in aere leves et veluti alis transferamur in veram nostram mansionem. Thesaurum tuum in corpore nostro abscondimus cum gratia baptismi; idem ille thesaurus adaugetur in mensa sacramentorum tuorum, da nobis gaudere in gratia tua. Memoriale tuum, Domine, in persona nostra habemus e mensa tua spirituali, opere illud possideamus in renovatione futura. Quantae simus pulchritudinis intelligamus per illam pulchritudinem spiritualem quam in ipsa mortalitate excitat voluntas tuaimmortalis. Crucifixio tua, o Salvator noster, terminus fuit vitae corporeee, da nobis crucifigere mentem nostram in figura vitse spiritualis. Resurrectio tua, o Jesu, magnitudinem praestet homini nostro spirituali ; visio sacramentorum tuorum sit nobis speculum ad cognitionem ejus. Tua divina ceconomia, o Salvator noster,figura est mundi spiritualis, da nobis currere in eo si cut homo spiritualis. Corpus miserum ingerit nos in commercium mundi tenebrarum, redde nos, Domine,

221 • wjfcocxascoj ^ L c v o . .

òj—i

Jä.

D o m i n e , ^

^ j »

-O) .

^

^

X

^p

.

J . C L 3 4

.

J«x«oi

.

^ 0 0 3

. j f r t n v> » \ jisjt

'jiAi

•

U

. ojA

»

^./o

lo,

JJ p

^

..\o

ò»k.A . o t U a o o

U j l f c o o JlüooV

„ , o W o

tui doni f u i t

p o r t u m

^

J i ^ o j^Qjüo

. Joi^JJ

.

V e l u t

immergitur

D a

per

Corpus

m a r e

navis nostra ;

n a v e m

divinum.

in foe-

corpore

g a u d i u m . S

est

nostram

nobis,

civitam o n -

tis, e r e v e l a t i o n e p o s s i d e a m u s

eam.

a

s e

Moyses e

ad

D o m i -

vertice

Etsi

^ . Jfc^i.

•

n 0 b i

et sicut

a

veluti

ne, festinare ad h a n c nostram tem

*

nos

nostro

trahe, D o m i n e ,

.

'

. jnXx?

e

nostrum f

spirituals

detinet; ejiciamus

n 0 S t

continuo

'

.

o

tui

mortalitatis

nostris,

ejus

m m

nostro

corruptio-

I r n m u n d i t i a , quae

m e m b r i s

torem

. j ^ f c ^

^

j i ^ p »

foedo c a r c e r e

V

v

. L j 2 >

nostro.

JooqäLX

,

JLü.

effectus

m

'

.

•

nos

•

J '

j o .

corpore

in

c o r d e

JCUQD1 I o d q ä j o

J i - ^ o

in

effundit

abstergat

. -0)q30L

O ^ J

.

Mortalitas

n e m ; aspersioamoris i'^N^2»

|_3jJL

-••3D w O * ^

maniferetrahas

latens

.

^.jSs.

prives,

nostram

Ju®-

cìo\o hostiam laudis, o juste judex. Quia n o n es b o n u s er a • JS. oo» JJL Jloifc^ . g quotidianas nostras illusiones et injurias. Quantum mens nostra virtutem appetat notum tibi est. Petit ve- Md^X? . v^J? yO0\2> 7. Salvator noster, qui venisti Sam. . JtfjL A ^ . U i a v a r e , m a c u l a s m u n d i Peccatoris, ^ ..* da nobis omni tempore resipiscen. "A -^o v jL/j tiam, ut abluamus maculas nostraj_à.jajo p o . «jV-aV? oi ^¿oo rum cogitationum. Sanctifica nos, D o m i n e nosc ue re le s iritu m a -V* * l~oi . ' l P P " *. '' ' jestatis tu®, ut per sanctam tui re5 •^ ^ v cordationem accipiamus spiritum \>fi,co/ j d ) . ^ux» Jljo-oj . renovationis. Crea in nos, Domine, . t-ki

' .

« jk-a^jJ.

cor

rnundum et spirita* novus irrepat in nobis \ ut in novità te

* ' «jLoa-^so mentis nostra induamur stola glo^cd oopo •:• pfo syiux «o rise. Sacramentis spiritus tui renoso . xàjt o^oj . Jju^jo v e m u r e t S r a t i a t u a sanctificemur, -» ^ • ut mens nostra per tuam converi? • xi^ sationem obliviscatur ceterarum . )Lojo fxbx ooj ^—» •:• j^uojic^ srerum. Sanctam autem nostram J.oà» . Jfcoojo» jQ2m? P e m i n t e n d a m u s continuo in ora7 . . v v .V _ ' tione, ilia semper ducti in mundo * JAo» . nostro corporeo. Infirmior est . ^•¿fcJD jO . wyo ^ojj IvacD mundus hic mortalis ut totius doni ca ax sit e • -»ouao )m .v v*> P ' Plenitudine tua tua x ' ' ' J effundatur plenitudo in infirmita. ^.i-sooo . ^ Jhoj tem ejus. Hanc spem, Domine, v^2>o . ^o'^Yio \ ^yo — £>t _ aninise nostrae afflict» ; exh sitiunt l ^ j Wo . )3Vol A x^ v o , ?i ara ' D o m i n e ' a n i m a s n o s t r a s u t ^ ' • videamus gratiam tuam m persona iljtì- . . |»W?o tua cor nostrum tristitia repletur, 1 Ptalm, SO, 13.

225

226

ORATIO PRO V I T A F U T U R A .

moesti sumus constanter ; exhilara, Domine, tristitiam nostram, refrigera cor nostrum ardens. Circum^ •• : ^áioj ).txi,o M^A • dant nos miserise et dolores noctis . |_yiaa,./io j ^ j j_2>»jo . Jcl^jl JJy dieique; refrigera, Domine, occulte cordium nostrorum. ^OO) . f t f j ^O ^OtOflQQÄJ ardorem Quum aliunde non adsit nobis spes, quw solamen afferai dolöribus no. Ji»jo J.-vi •• : jjc^js o» stris, infer digitum tuum omnia vivificantem in dolorem qui in . ^O OSA V >|V7iQP J i ^ l JJj corde nostro làtet. Quia urgent nos sine intermissione bella noctis A. • . AM l.nn^ V * ' 7 dieique quae spem nostram a te abJJ •• : )«cn o . J_~oi scindunt, sis dux noster in prselio. JV^jjfcü Luctu et lacrymis continuo perfunUj . ^po\2> ^ c ü ^o . ditur mens nostra ; omni tempore JQCP °>? JOs^ ^O . JÄ, timemus spei tuse oblectamentis . vpco 00)^ •> j;2»QD privari. Conforta, Domine, illieo . ^iCU.JSJ )OJ 0J0J« ^OJ . JJO-O» ^O animas nostras voce tua abscondita, * ^JOO'i .^JUO Spiritu tuo nos edocens latentem certaminis nostri dolorem. Non de. J^voj JxoijjD >&ij.aa.\ . Jjc^jzs stituatur mens nostra confortatone • Jjop . ^Lo^ul tua, o Salvator noster, ut in fluctus ¿XOCLJ ^mOÍ ^oo . ^Lax ^o desperationis non immergamur. Hanc enim veram spem nostram JLSJL . v A ^ Jtij »o . J»A ostendit nobis Dominus a longe, ne e visu ejus corruinperemur et in . jjOfuO J o o j j j . ^«.oi omnes miserias prolaberemur. Quia ^jt'icto Aoyaa . Jxój O vO)TDO belli imperiti sumus, pueritiarn nostram edoce quomodo occurrenJJ?k-ÍJ • — ^ J O O ) dum sit inimico in hoc nostro certamine spirituali. Tua conversak o oo•:• JjVv^ Jl? JjoojJ. t o n e sapientes reddamur et a Spi«XOfcJO . J/jom j^i jíIJJo . J~qj ritu tuo auxilium accipiamus, quo • ^ y Jxjoqjo . jlcujo-o^s nobis continuo via teratur ad ascendendum in coelum.Unge, Domine, S o t » MojJ . y A ^ jo Spiritu tuo corda nostra, ut simus . ^ y * » w>oft Y) rol ojLck. . intus sacerdotes et tibi per actus • Jic^j r ^p nostros sacrificemus in sanctuario cognitionis tuse. Roboret vis grati® tu® mentem nostrani per actus nostrse meditationis, ut dono tuo evehatur in mansiones incorpóreas, in domum quietis sanctorum, in magnum . jooj ^o

TOM.

III.

^

IsAj

VLOCA?

15

227

O R A T I O P R O VITA

FUTURA.

228

locum liberatorum, et conveniamus in fide, in promissionibus firmis bonitatis tuae. Per revelationem tuam discamus viam quae ducit ad civitatem nostram ; versus eam firmetur iter nostrum e mundo praeliorum. 8. Jesu, qui humiliasti majestatem tuam ut elevares miseros qui lek? . ^ 0 , 0 » ,LQ\ . Q ^ W ? superbierant, adaugeatur in nobis donum tuum, ut ad amorem tuum . )jl.*o ^ aoì •:• v^jfca gradatim ascendamus. Da nobis, JcoSxa^ io^jo . ^ r v o ^¿oo? pater sancte, operibus nostris assu•:• ^oqìjo^) . mere similitudinem tuam, ut im^ oo) . J v ^ m 3 primatur vera imago humilitatis tuae in persona nostra. Gustum ^ . ^ j o j ^LaX . suavis tui amoris da nobis intus percipere, ut mens nostra suis senJootLo . JbwQCULLj jijs s A l t j . J j u ^ j sibus ad te rapiaturomni tempore. •:• ^LoojJSs,? \\ . JJU«JD J-OOQJ Irriga animam nostram sitientem, ut ferat fructus gloriae et fiat templum sanctum quod inhabitet tua j l a 3 L a ^ . - I » - JvOifco . Isjjccu . divinitas. Uni, Domine, membra ^ j / j jv**. * nostra tibi totius corporis capiti, ut "1 "I w.ÌOP>Ol JJ . JlO-OXxa «30QJ0 nemo nostrum alienus fiat a parti• jibo W — j » . ^ c x u ^ cipatione suavitatis tuae. O vere generis nostri fili, qui, regno accepto, abiisti, ne abneges filios generis tui quum veneris in nu. u o m, x> ^2)/y •> ^a.2>La_jcj bibus. Revelationem tuam quam ^jlSu . -oiofco/ ^ooto^o animae nostrae sitiunt et gloriam exaltationis tuae da nobis, o Bone, in spem et pignus nositrae participationis, ut, etsi pauperes simus et e genere nostro pulvis, crescat anima nostra per exaltationem tuam, quia genus Dei facti sumus1. JjqA o/ . jJj O/ 9. 0 misericordiae infinitae, o . j~JtQ2D JJ; jJ.OD.gS. o/ . OO) JiJu. mare omnis condonationis, o bonitas incommensurabilis, o amor J&» ^o ^ììj jraoA o/ . oj»J.aA. Jtccwjj . . p a . ^o ornile verbum excedens, angustior est noster visus ut scientia nostra ^o «jlco^ » Jfl'ttV l ^ 3 complecti possimus divitias amoris

Orat Je Jil °>.JI sum.

I Act. X V I I , 2 0 .

.

0)L03?

-fco-L}

^ Q j u

229

ORATIO

oo) ^ c m ^

PRO

. IIA"?? jfco^. Joot JU

JlQ-O-Xx)

^j/ M .

v^

. jojoL/O

til/

jooìsjo»

JJ . JjoiiA. >50*

•• : ^Lq^j ^ d o

^2»/

ofcoV

Lq^;^ . jj/ ;2ió

V^.JtJJ JaOuO . J&20 ^O »loXTflP o i i . V va/o JIX^

jjo) Lv^d/o . ..o°ioo jJ

v w^scu» ^o

oo»

^aoLL ^ o .

Jj*jx> ^o j i o o j

v )o»so JJ

. *pcu.

^O

Jvc^,0 . ^AO ^ O J - k . /

)a\ . Jxu?) W.2ocllq\ Jvo/jo . „ajlo? jfc^jol. ^

V

^s-j-D JJ

. )J o.no.X)

JfVXc .

^ J o ? . jfccs^ ^¿ofcoo JJ • ^A^j

j-o r>o.. n \ . > ¿ 0

vLaX

J l o ^ j JJLMO J . ' w » . ^ « ^ c o .

Joop

. ^oju;

ÒJJQ2IX ^JQJLO . lois^o

wmJJJ OO)

JJo .

V2iqj; ^po-A •• : ^La^raX

^uo

. -o)Q_»'jo)

»j&aj

*

^

VITA

FUTURA.

230

tui. 0 creator noster, quam profunda est tua bonitas. quantum creaturis prsestans! Non ad bonum paucorum filius generis nostri filius est regis ; abiit quippe ad praeparandum regnum omni nos trae n a turae. Etsi spretus fueris et i n numeris irrisionibus contemptus, nunquam tarnen propter hoc abnegabo magni tudinem spei in te repositae. Malitia mea verbum excedit,nec mare earn abluere potest, hoc tarnen dixi atque dicam, amorein tuum delictis meis majorem esse. Fluctus maris numero pauciores sunt peccatis meis ; si tarnen haec in libra cum amore tuo ponderantur veluti nihil sunt. Quamvis receptaculuin sim omnium malorum et montes fugiant a facie meorum scelerum, tarnen cum amore tuo non timeo me justum proclamare. Laus tibi ab omnibus nobis, soboles generis nostri miseri, tibi a genere nostro debetur adoratio amoris in omni tempore. Enarrari nequeunt bona per te in nos traducta. Scabellum pedum tuorum adoramus prae gaudio flentes et dolentes. Non valet os nostrum te laudare ; retributionem det misericordia tua quae orta est super mortalitatem nostram et tulit atque amplexata est nostram corruptionem. Amori tuo, qui naturae nostrae se univit et non erubuit nos sua membra vocare et naturam nostram corpori suo inseruit, gloria ab omnibus creaturis.

231

IV.

IV. . Jxj-'jjo pjr> ^

)Q-;2>/ «ViDJ j%QD

jj'js ^ J i y J» . IL©»*. ^JD ^ OO) W .

^O ^«jlL jj :

OM&Q.O : O^QOD •:• o^otv©

^^ * ^

o»tJS,o.9)o. OfLic^L )a\.

: «godila. J-^aoo . ^ o ^ o r p o I'lOM^DO

. ^ O M ^ o /

. Q J Q - ^ J I » 30a.«fi» : .gPcAog)

IjOJO

•:• Jo^

•:• cp&c'^o j,otjo ^3'tOD. ^pcuuooi/o :

Iv^po . JJ-X.^/p j^QJuX? J»

Jjcu^^L^. . j,°> • oJ^ij

•:• jaaoocb?

a;°iyìo : JloAao

^oj^ L»o»o

}» • JJboOO u J 3 |ooiuX . JJ? j',.°>

j^JkO .

. ;®ÌJLO

^o

"^oot ^OJU*0 : 1»Q2D

j-Xs^jo « to-Jk» • * —qj » jovsoi : wOtalV yJilo j^i

Jooti • * . Jjkiac

•> |.o)j j^ooo jp^oVoo . j v r u ^ j r ^ o .Q..CY)./o . Jxuox? j^/ .

)ax owo/? vAcdcu

:

: JJOO» JJ;

otLo*«T>oo

^ j j

qcqa.o

yf O ^ ^ s i -OJCL/O .

Jopi? )a-v-2)/o . .

232

SEDRA DE JUSTIS.

Jo-Jt? ) • I Y>O

-

J »-^-^ ¿ft) o a . /

1 E cod. Bibl. Bodleian», Marsh Hi fol. 1-2. Sedra nomen est cantici liturgici quod post « p r e mium » in variis parlibus officii sacri recitatur in

Sedia Mar Ephraemi de probis et justis'. Da nobis, Domine, gaudium quando ingredientur justi coram te. Ne rejicias nos ab eis, sed nos tnisceas illis quando resurgent, quando ostendent tibi unusquisque suum opus lucrumque cum negocio et laborem cum opibus, nempe justi suas opes, strenui sua lucra, prophetse suas tribulationes, apostoli et martyres neces quas passi sunt ; quando ingredientur Mar Antonius, exiinius Pauli discipulus, et Macarius ac Arsenius Serapioque et inclytus Marcus ; quando anachoretse, lugentes, n a zirsei, monachi, montiumque ac rupium habitatores in hsereditatem accipient thalamum deliciarum ; quando sedebit rex Messias eisque in hsereditatem largietur regnum coeleste et separans filios sinistra eos projiciet in tenebras ; quando ingredientur innocens Abel, Seth pius et immaculatus, Henoch qui puritate sua placuit Deo, Lamech primus propheta, Noe, figura E c clesia, magnus Sem atque duo ejus fratres, Nemrod, rex praepotens, Melchisedech sacerdos inclytus, Abraham pater populorum, Isaac hostia absque macula, Jacob qui luctatus est cum angelo, Esau qui vendidit sua primogenita, Joseph annulo regio decoratus et fratres Ecclesia Syrorum. Constat autem hsec sedra strophis quatuor versuum septera syilabarum.

233

SEDRA DE JUSTIS.

234

ejus qui juxta ejus somnium adorarunt, Manasses dignus qui fuerit ^C^ • j_S>Q-JD JJj J-OJ J-OJ . JOÍ^JJ figura et Ephraim in dextera col: JjyC, ^O ~j2>L/o . JOO) ^CUDJ locatus, Job, vir probatus ét cum eo decem ejus studiosi liberi, qui O? . j o ^ -yoL/} hostiam puram et immaculatam . ^WJ * jLQJOí_rj obtulerunt, Lot qui recepit angelos . JJbj ^Qju : o/o j u j t í l •:• Jxj- sit, Samuel qui pluviam adduxit, je»/ : j»j0DJ0 |*a¿ . jooj David cum dulci sua cithara, Joo»_x>.ao oml2¡ J . Joo) ^cd/i \ a.\x> nathas sua amicitia charus, Nathan occulta aperiens, Gad celer n u n . ^-^V •:• j l a \ p tius, Salomo mare sapientise, Tharsis et Ophir qui montem auri atque . Joo) a. opbo ^ argenti habebant, Asa qui seipsum suumque populum oratione sanavit . . . jziCD )«~)1Q : Joog ilA ]oo)j J20 myriadesque Indorum 2 una oraJooj oJLO;3J J-ru tione profligavit, Ahias propheta csecus et videns qui mente vidit, Jo: }rt~/o . O) O O) hanan qui prophetavit quod evenit antequam fieret, propheta senex... in verbo prophetae qui salvavit eum, Michaeas alapa percussus et • I^jl/O : alius a socio cruci affixus, Elias . J^iJJ wjajj J*JLCU •:• qui unum, et Elisaeus qui duos j.tt CB.3 : IAXLMO mortuos ad vitam revocarunt, E z e •> ^.jjuJDO . chiel qui suscitavit ossa et Ezechias qui myriades occidit hominum , : o p a X A ±\ jolhoj . Isaias qui aedificavit Ecclesiam et l-üi DQ-n-\ . ^VLo J'tOQX Jxcuo Jeremías qui planxit Sion, Josias . 3POV)\ s®>/ N\JLOO) J^qp qui purificavit terram , Ananias bonus odor, Azarias incensum suaJSOfj-'u.O yoCuéJ : IsjQ» JJj v e , Misael thuribulum electum, v jLoA- O^JOJ Jm. . c o v o ; )-¿{Y>\ :

i Exod.

VII,

Opa^ W.O)Qjbo

i jEthiopum II Par. XIV, 40.

235

SEDRA Dl! JUST1S.

Joo» «-v^coj

•

Jx~CO . i ^ O .:002D

: Jtv^VoL

. I^AL/ o^iSo s-jqxijl

Jxjp a~ooi

J-^QD V^JOJL : jjO^J OJJJLQX Qi_CDJ K •:• Joj^JJ OM^O .

. JOOJJ 06)

Lijf ¡Lisi/ .

JOOJ W ? w^JJL/J . j-VPjj oc»o o6j . j^Ajtj Jjui 3pov^2> •:• -Ola-/ ^gpoy/o : ^ c l i l *

Jo.*© ^

^»j

jjuil . 330^2»?

: JxfcA OiOjVj )isürs . -OtCL-/ ^U.0.0 jjtjao ^.oi .

ooi ^goaiiA*®)

. wool/j oö)

•:• JJLjoj ^ q q d

oo) J.Ljx> : jJru JJj ^./vao./ jjool •:• jLa-vooo ^

JJ^co/ . joo»

LQ_JOJJ ^JJJJ . -Q)oy -1.. .gp-S/j oö) . OlW? 06) jdODX) J&^O : ^¡D )OA. jjoop •:• ojoi p x j jlöL/ : O l j j

JvSLCDj Jy Q) on? .

•:• jjuiojt Jj/j J-ö>o\\ . -Q-j J>no . 6)Q.2i.>.^/i j _ o a \ o ^dcljovjo . ^ i j oö) cli2i^qd/o : J-ZS^ 3DC^a2> V

jl^amn o p o p joj^jj

: &J.J |.«.X> JI-\ j_JOjA . jaXODJ OOJ O»OM/? J^*. . ^VLo ^ ö i t Jj'Qcmv> . ^¿jfco ö ) L a \ p j : I.JOCUO JJ? Jij.2> . Ji-j^j^jJ JfcojoL * itcaj ^O Jk^äi OjA

: j&^olüoo OJ&.» J»*,?

OO) • jjujjoo I— J-O^ . j o j Jv^l jQo n« 10 . vfcöa- ^ JQCL-J 1 Joan. I, IS. * Joan. I, 47.

236

Daniel juvenis desiderabilis ad quem salutandum angelus cucurrit, duodecim prophetse stellis fulgentibus similes, Oseas, Joel et Amos margaritae purissimae, Nahum, Habacuc et Zacharia nubes quae stillarunt dulcedinem, et Zorobabel, filius Salathiel, qui ruinas refecit, Machabaei et Eleazar, purificatores qui suo sanguine abluti sunt, Samoni et ejus filii athletae qui execrarunt vim tyranni,Simeon senex qui velut cherub Deum portavit, Anna, Phanuelis filia quae Filium vitse depinxit, Joannes, Zacharise filius qui prophetavit : « Quia prior me est1, » Petrus Apostolorum caput, qui regnavit super omne iinperium, Andreas, Petri fraler duodecadis secundus, Jacobus et Joannes fratres, oculi qui illuminarunt mundum, Philippus quem transtulit Spiritus sanctus ad plura milliaria, Bartholomew, qui appellatus est « Israelita sine dolo 2 , » Matthias qui stolam induit quam exuerat Iscariotes, Thomas qui hortatus est socios ut irent ad moriendum cum Christo 3 , Matthaeus publicanus qui scripto narravit miracula a suo magistro effecta, Judas et Jacobus, Alphaei filius, qui linguam Scripturae non didicerant, Simon Chananaeus qui gentibus ostendit mysterium coeleste. Marcus et Lucas qui Evangelio vitae terram repleverunt , Stephanus qui suo pretioso .sanguine Deum placavit, Paulus, vas electionis qui usque ad tertium coe3 Joan. XI, 16.

237

SEDKA DE J U S T I S .

jJiìlO . JfcuQ.^ v l » V^JO : ^¿LOO .

00» •:• ^

^

|»qx>

. jfc.^opo j f c d ^ o : JLqju^OO jLcuop . ^.VJJ

Q.00) •:• jlojjv-o JLQ^joo

i^J oo) •:• |jo\jlo :

jo»-y

. \

.

jjoojjo

v^j/ J-OQ-j . J o j l ^ o o\°)>; ^ J J o . ja~cW

)av : jlo.taa.op

:

)o^o . JjO) ^aSkjUO . ^ S a » 0iS3 ^.np^.feoo

^JlSUO . ^fewOY Op ^¿O^JO •:• ^Ò\oCY> ^jL/j

JjJo

j l d ^ p : Jixru ^O

J-QQ^JO •:•

^¿O+jO >$0) xr

v$o}s,.o\o . | 2 > o o o i . .

JjtO) ^0 : ^ S O -

1 Hsec ab amanuensi addita fuerint.

238

lum ascendi t, septuaginta duo discipuli, lampades quae illuminarunt orbem, Maria mater Christi quae immaculatum fructum peperit. Precibus ejus serventur animse a noxiis. Gratias Patri abscondito, qui misit Yerbum suum in virginem eique corpus purum formavit per Spiri turn vivum et sanctum. Ipse condonet nobis reatus nostros et dimittat omnes maculas nostras atque auferat a nobis miserias, fraudes ac maculas in quas incurrimus ; ipse crescere faciat nostros liberos in puntate et sanctitate et propinquas (?) matrimonio junctas in verecunda liberiate ; ipse benedicat terris nostris et fructibus omnium plantaruin nostrarum; in toto orbe habitato adaugeat tranquillitatem et pacem ; adjuvet ac sanet aegrotos et infirmos, lapsis autem in peccatum sua gratia condonet ; requiem donet defunctis nostris qui in fide obdormierunt,ut cum Abraham et Isaac in sinu sancto delectentur.Oratio haec velut incensum acceptabilis fiat coram sede divinitatis ut per earn condonentur peccata nostra et dimittantur delicta serventurque spiritus et animse nostrse a noxiis per preces horum j u storum quorum nomina coinmemoramus coram te; condonet 1 etiam peccata illius qui scripsit et ordinavit has lectioneset propiti us sit curatori et omnibus ecclesiae filiis ; indulgentia Dei et Domini nostri propitia sit omnibus dilectis nostris ex hoc nunc et usque in saeculum, ut serventur omnia mandata.

239

240

DE DEFUNCTIS ET TRINITATE.

V.

V.

Mar Ephrsemi Syri de Defunctis et sancta Trinitatc 1 .

. J^iQDD jQ-'tS/

1. Spe vitae asperge, Domine, faciem omnium defunctorum et W JoWo ; jVj J » ^UXF statue eos a dextris tuis quando v=s ^jV^p a \ o / j )toüO : w venies. Mortui, qui comederunt corpus tuura ac sanguinem, o Fili • y A ^ )ocu25 Dei, a te suscilentur et tecum sint in die manifestationis tuse. 2. Non omnibus defunctis pro: Jß*00 ^ ^ ¡ ^ JfcoÜO ck sunt oblationes ; sunt quippe tales : O^ JfcoÜO ooi W j qui a Filio Dei alieni sunt. Corpora )OQO | O Q A «OJOJCiS.J JxsitC^ ipso induta gloria induentur in die . j~DOJL -CXCiWj )»Ö2)0 : jxj-Ol resurrectionis, et ora, quse eum • JlooNv) N o manducarunt, laudes cantabunt in regno coelesti. 3. Omnes defuncti, qui corpus : Joi^ ;=> dW? J r ^ ^ tuum tnanducaverunt, o Fili Dei, : Op> y J s ^ ? ^P per te suscitentur e pulvere, in quo jacent. Virtus tua vivificatrix )oa.3 J - o o j l v^j/ 7*^10 suscitet eos e suis sepulchris, eos•:• jja-a» que induat stola glorise in die resurrectionis. 4. Corpus Adae, quod Dominus : ^ofcoo joj/j o»Vv^> in gloria condiderat, ecce jacet in V»p} wOjoXjD pj ^ C U J O )«JL (O) inieris, compone membra ejus ut ^JOOJOJ W )v«.a.0.\ OO) : ^ psallat t i b i ; porrige sepultis man u m ut surgant ex eorurn sepulchro osque eorum imple laudibus ut glorificent te, o omnium conditor. 5. Fili Dei, qui voluntarie mor^ ÄO» LQJCLJJ j - ^ ? j o ^ v_=> tem passus es , suscita mortuos ^opy ,Q )Q~o/o : J-S-A. ex eorum sepulchris, ut laudent ^ J / i w ^IF )a~J ^O-O-Ä-J? te ; eripe eos, libera eos, indue 3PO*

JV-=>-CD

1 Ex eodem codice fol. 2, Strophse constanl qua-

tuor versibus duodecim syllabarum ad modum necrosimorum communium,Opf).«5/i\-iai. III, 300-310.

241

242

DE DEFUNCTIS ET TRINITÀ TE.

J-OQJL ^.¿s-Co/ ^ j / JL-^-^VO : v

Jx>~aj

)OQO

eos stola gloriae in die resurrectionis.

6. Bonitas tua, non oratio hominum, te impulit ut creares humanuni genus a principio ; bonitas tua, Domine, te trahat ad eorum V v^j/ J&O.OttO ^O s^j/ sepulchra, ut erigas eos a ruina, quae eos prostravit. : pQJt. ^O l^iV^ 7. Illa dextera, quae ab initio mundum creavit et omnia renovat oòjj c»;2)o j>-\ |ì_2i_jj ut redeant ad pristinam pulchritu: J » 0 0 ^y.i^Vo ^ Ic^LL : J^OjO dinem, nobis se societ defunctisque JJy j - t t o t I c L n X x i r a v$o> v i \ j^-jo nostris in die novissima, ut cum eis lsetemur in regno coelesti indissolubiliter. 8. Gloria Patri, qui spem fecit J; ""i CYI •.¡àAj JaJJ )~2)Ojl mortuis inferorum ; adoratio Filio, i-^ODJ lì ~\N Ijv^OO . ^CUJLj qui eos in eorum sedibus visitavit ; gratise Spiritui, qui in fine veniet ^O^NAIj JJL-O JjjlO) : )0~JJD0 eos suscitaturus, laus et virtus ac v jbwQ^JLl. Ò^ gloria Trinità ti. 9. Gloria tibi a creaturis, o Pa}~OÌO jZi/ JO ^ ter et Fili et Spiritus sancte, Trij-200)L JJ JUL20J : JjtJODJ nitas piena misericordiae, ne nobis 01 : ^jìjoa ^O adjumentum prsestare negligas. Ji\ooi JjLjaO? ^Q^jjo : poofcoo Gloria tibi, Domine, Fili aeterne, Patrique tuo ac Spiritui sancto jubilatio et super nos misericordia. 10. Gloria tibi, Pater abscondite : o i a l j u o JJ? J M ^ J s / Jfcwoajbl ^ et insCrutabilis ; laus tibi, Fili : y t s m . » JJj Jv-D J i ^ j o L ^ Unigenite et incomprehensibilis ; : .QoSfeJO JJl JjtJOOJ ISO'«»«« ^ tibi exaltatio, Spiritus sancte et • J-pfcoo JJo J ^ S k » JJ? j L a A - M . impervie, Trinitas indivisibilis et inscrutabilis. 11. Pater genitor, Filius genitus : Opai. C^^O IA. )V2>0 JJQ\. Ì2»/ e sinu ejus, Spiritus sanctus proce: J2/1 OJJ» .Q°)'|? Jjljqjoj dens a Patre et Filio Pater factor : vj^JoV jW? JJ-OÌ3 JJ : pQjL ^O

^J ,jH.. ^ l / Iv^iLj

1 Attendendum est ad praeclarum hoc testimonium de processione Spiritus sancti a Filio, quod dogma quadraginta episcopi Persidis anno 410, in Consilio

TOM. III.

sub Isaaco habito, etiam professi sunt hisce verbis : « Confitemur etiam Spiritum vivum et sanctum, qui ex Patre et Filio, in una Trinilate, in una essentia,

16

243

DE DEFUNCTIS ET TRINITATE.

: )0?2D JJ ^0 ) v i \ \ •

p^J

joiw J J o D

hdoi

^ol/j

: J¿aa~;joo JkXov2> J j t j a o j : uOtoWo

JoÓ)0

J o o t j JioVo

JO>:QJL : JJJD J ~ o i )&>JD *:• J O ^ q j l : |jljqjo LA? :

JfcÜOJLj

: JoO^

jjOj

Ilcuxuoi

jfc&L

•:• J N ^ c c x a I •:• j k x i o

J;2> j j o o t

^

^OM^JOJO

JU2D&JÚO )r>/ Jfc&L

ó ^ W

^po)

^O

jxirV

}jL*iao

vju^o

ji-fcwL ^ o o

)Ax

^o

o j j j O Q 2 o j t>jJ I^OQJL

ji¿

^.JOJL :

jy^gtV

•:• JXX-OJ

)OQO

JULo vv. \a. .»'.? JdJJ jLj^ooo ^ a c a a

q»oo)j

j-oai^j

« j o l . : op> jojj

c n . p

Jjc^ii ^uj/ ^ O^

:

vaJSo

j l ^ ^ o o

: «0)0)/V

«joL

Jx>

jl/o *:•

v>0)Q-V£U? ^ ^

uuaiX

}=>JJ | « O Q j t

bw-jj ^ ¿ J

:

OtVZOJ

:

o p ^ a j c

j^JJ

),OOJr

in una volúntate, amplectentes fldem trecentorum decern et octo Episcoporum, quae defmita fuit in urbe Nicaea. ilssc est confessio nostra et fides nostra, quam accepimus a Sanctis Patribus nostris. » Vide meum opusculum Concilium Seleucias el Ctesiphonti habitum anno 4iO. Lovanii, 1868, col. 30-32. Nec dicat quis : Quum istud carmen versibus duodecim syllabarum constet, Jacobo Sarugensi, qui hoc metro censtanter ulitur, tribuendum est, non Ephrsemo, Respondeo : Ephraemo diserte adscribitur in códice cum aliis hymnis et sermonibus qui praecedunt et

244

qui fecit saecuJa e nihilo, Filius creator qui universa condidit cum genitore suo. 12. Spiritus sanctus paraclitus et miserator, quo perficitur omne quod fuit et erit et est ; Pater mens, Filius verbum.Spiritus vox, tria nomina, una voluntas, una potestas. 13. Ilaec est fides Ecclesiae sanctse, sicut edocta est e trisagio coelestium : sanctus, sanctus, ter sanctus unus Deus, ipsi gloria a supernis et infimis. 14. Gloria Patri, cujus imperio resurgunt mortui ; adoratio Filio, qui in voce tubae suscitabit mortuos ; gratiae Spiritui, qui eos rore misericordiae asperget atque stola glorise induet in die resurrectionis. 15. Gloria Patri, qui audit vocerei omnium eum invocantium, adoratio Filio qui januam suam pulsanti aperit, gratiae Spiritui qui accipit orationes. Benedictus qui vult salute in hominum. 16. Gloria Patri, qui elegit sacerdotes ut eum laudent, adoratio Filio qui docuit eos sacramenta sua conficere, gratiae Spiritui qui illabitur super eorum sacrificia et in eos venit quando eum invocant. Benedicta sit potestas ejus. 17. Gloria Patri, qui per Filium sequuntur. Porro aliunde probatur hymnos huic conjunctos Ephraemi genuinum foetum esse, ergo et istud carmen genuinum est. Nec obstat metrum dodecasyllabum, nam Ephrsemus ilio metro usus est in necrosimis, supra indicatis. Porro idem est et in hoc et in illis stylus. Praeterea Jacobus Sarugensis ad exprimendam processionem Spiritus sancti a Filio alia phrasi utitur nempe : « Spiritus a Patre procedit et a Filio accepit : (ap. Asseman. Bibl. Orient. 1,302). Alia Ephraemi testimonia vide supra II, 334 not. et III.

DE DEFUNCT1S ET TRINITÀTE.

245 JJLa\j

ILJV^ddo

oó> JjiXomai

-joL : ^jp o p j

^O

Ojk.

: vÇ-zs/

*«X>)jO : ll'cHj? 0 JlIXmO iiO-V

oima\ o^^po a.ooti J^jJ OpQ^J JU^DO : JLQ»J VAX» j^wQJk. jjjj -?OL : • JjJo Jj-jZS : V»? i^JJ )~2>Q-Jt : JJoo 0)La2u0pi jL^^^poo : ,J_0»0-2> )Ì't Jw-OV^

:

j»«V O»^ W? M J-OCUt

Jv2ll0 : jLonJ^ ^l/ ^ : 0)jd^

Op»Ou. jOO

OO) ^Q-t^D? OJJ2DJ

• Jk-cojd o ^ jLo-fcAJL Jjljoo

. :

ô»La\p Jjo~V ^ o

:

a

roj

jscio ij! jnJJ joQA

tjk. Jiojt o ^ p x j «joJL •:• O^A-. ^i&jfcOO Opo : JJLQJO

* Dsest urius versus.

246

suum edocuit nos ut eum appellare mus Patrem ; adoratio Filio, qui dédit nobis orationem qua muniremur ; gratiae Spiritui, qui orationes accipit. Dicamus omnes : ipsi gloria et super nos misericordia et gratia. 18. Gloria Patri, qui miscuit calicem mortis ; adora tio Filio, qui in corpore mortem pro nobis gustavit ; gratiae Spiritui qui absque dono excitât dormientes et justo judicio reddit unicuique juxta opera sua. 19. Gloria Patri, qui misit Filium suum propter nos ; adoratio Filio, qui cruce sua omnes liberavit ; gratise Spiritui, a quo impletum est salutis nostrse mysterium. Benedictus qui suo amore nos omnes vivifìcavit, ipsi gloria. 20. Gloria Patri, qui peccatorum miseretur suoque amore trahit eos ad pœnitentiam, et Filio ex eo genito, qui sicut suus Genitor misericors est, et Spiritui sancto ; laus Trini ta ti. 21. Gloria Patri, qui voluit Unigenitum suum mittere ; et adoratio Filio , qui corpus induit e filia Davidis ; et super nos misericordia. Amen, amen. 22. Gloria Patri, qui in prophetis figuravit crucem vi tee ; adoratio Filio,qui in crucem actus mundum salvavit ; gratise Spiritui, qui constitué Filium murum Ecclesiae quo servantur omnes ejus filii in quatuor mundi partibus. 23. Gloria Patri, qui elegit ser-

247

DE DEFUNCTIS ET TRIN1TATE.

•qì/ Jyr>\ jlj^coo : «OMO-OJUJ )OJa^DJ - j o l : JÌO)QJ JjlLCO ojü. : OJX^Q' ^o • JüJUbojo

248

vos quibus laudaretur ; adoratio Filio, qui ducit eos in thalamum lucis ; gratiae Spiritui qui statuit eos a dextris ut serviant ei inter coetus vigilum et angelorum. s ^QJü/ ^ Ji-J »J^J Jz>JJ J*OCUL 24. Gloria Patri, qui constituit judicium de nostra humanitate, : og-j Joój JLo^ikrsj Ju^oo adoratio Filio, cujus judicium fit in ^CIT» )Jo J+mQJl^. Jicoioj -joL sequi tate ; gratise Spiritui, qui m u w \\;2> cujms JV : o^. ñera repudiai ac rejicit et u n u m •:• aiti quemque in eequitate retribuit. Ipsi gloria.

MONITUM IN SEQUENTES SERMONES.

Desumpti sunt decern hujus poematis vel libri sermones : 1° E duobus codicibus, uno maronitico, octo Mimre continente, altero vaticano decern Mimre haben te, quos magna cura pro me transcripsit doctus vir Augustinus Schebabi, monachus maronita qui tunc Romae degebat, cui idcirco debitas ago gratias. Codex maroniticus in titulo 12 sermones indicat sed octo tantum habet ; Vaticanus autem 10 continet, putaverim autem in his 10 inveniri illos 12 sermones quos codex maroniticus indicat ; nempe in sermone octavo duos conjunctos esse, similiter et in nono. Nam decern sermonibus totum opus absolvitur. Indicantur litteris M et V. 2° E codice quem ex oriente attulit clarus vir Bedjan, presbyter persa e congregatione presbyterorum Missionis, quemque idem sacerdos nitide typis chaldaicis Drugulini in urbe Lipzia edidit an. 1887. Codex ille pertinet ad 111. D. Ebed-Jesu Khayyat, archiepiscopum Amadiensem, virum in re

litteraria Syrorum versatissimum. Notatur littera B. 3° E Mussei Britannici codice addititio 12,166, fol. 103-124. Codex est antiquissimus ad saeculum VI pertinens ; miscellanea theologica S. Ephrsemi, Basilii, Jacobi sarugensis, Isaaci continet. Porro duos tantum habet sermones : nempe primum et oclavum, quos falso sub nomine Baleei proferì, ut in prolegomenis demonstravimus. Hos sermones ex isto codice edidit J. J. Overbeek in opere : S. Ephrcerni Sjri, Rabulce ep. edesseni, Balcei aliorumque opera se leda. Syriace. Oxonii, 1865, p. 270 330. Notatur littera O. 4° E Mussei Britannici cod. add. 14,590 saec. VIII vel IX fol. 61-68, e quo sermones alios supra edidimus. Continet is codex tantummodo sermonem secundum absque nomine auctoris. Notatur littera A. Ti tuli sermonum appositi ab amanuensibus varii sunt in diversis codicibus. CI. D. Bedjan titulos de suo apposuit. Secuti sumus codicem maroniticum.

cíioj oo)

ji»coo ^ s ool,

JjpCLiO j_2Q.C3Q.-J

0)^0-0 \ OO)

^JuVÄ Op3Ä ^ullDJ

Auxilio Dei, qui tolus amor est, invidia? autem evcrsor ac propazin um ejus destructor; piantatoivero amoris, quem inserii in omnibus qui nonien suum amant, incipiinus scribere duodecim sermones compositos a beato Ephraemo de Joseph justo. Sermo primus. De invidia seu de causa propter quam justus Joseph a l'ratribus venditus est.

)VJO)_2D «sko-íaX

J'n.cn.. .

b)

. »pfcob )oò>«j W : . wv •

jjoocu. JJ

1. Invidia invido nocet, invidiam j

•

WS^JJO » R^OOCu\ ^ F C O oo, P A J D J O . ÄJüjo

u t e m P a s s u s n o n laeditur ; qui invidet imminuitur, qui autem pati-

a

tur

invidiam

coronatur.

Invidia

Nì^i) oojj . J-po oo) telum est acutum suo emissori l e t h a l e ? i n i p s a man» se infigens I o j A .

d

)oò»/

. JSuV^k ^ f i O Yl JjJ-SìA. : O l k a A JsJS J^soj : o m / O . °> tY>n.\ |LQ»J : Jà^xL/o 30DQ- J O i . : IV^vjl avo . y>mol/ ^pojy JjJn^ . Jjci^t» wAJUI I^OIJJ . 0)J.a^5J

^cüo

Jj-lj : o ^

. Joò» Jxjcd < °> (T>o.\ Joo» jJ : otLo/^ l-jL-aa.il. y / j : jjc^/ q ^ s opo-jo/j

. wOtCBMO) Ja«

: cQH>Vl\

. V^s^l/ OOJQ\. Jjj^j : «OJOVSOJ jÌO)L ^

0)v30j0j : ^O^LVL

: JOO) —JJ

OpQ~ÌO . joo)

W-2> J-=>o~ . JJ.QjJa w ? Vs^

256

meum via sit laudibus ejus et lingua mea semita gestis ejus, labia sint velut tympanum resonans fortitudinem ejus; domus mentis mese patet, imple eam laudibus dilecti tui, aperi sensus meos sicut tubam, ut celebrem filios domus tuee. O qui typum tui in Joseph figurasti, dà mihi dicere praeclara ejus gesta; quod dignus fuerit fieri tui typus utrumque exaltet sermo tuus. Non deseruit eum justitia tua, non me deserai gratia tua. Quia amicus tuus est et tibi proximus, ope misericordise tu® accedam ad eum. Josephum abnegarunt ejus proximi : fratres ejus effecti sunt alienigenae, fiam verbis meis ei frater et gloriosa ejus facta laudem. Portus qui recipit persecutionem passos, recepit Josephum eique requiem prsestitit. Mores honestos et bonos induit Joseph ; ad imitationem patris sui timore Domini sui veri se informavit. Cur ergo Dominus in certamen adduxit justum, qui ita eum diligebat ? Ut contemplaretur orbis nitiditatem auri scoriis purgati. Non oderat Josephum quod eum in certamen adduxit. Eum ut solem firmamento infixit ut m u n dus decorem ejus aspiceret. Formosa est Josephi persona, sed formosior ejus agendi ratio ; ejus membra vitam por tan t sed ejus mores sunt admirabiles. Justus Jacob illius desiderio et amore flagravi t propter ilia duo : quia nempe venustate decorus erat et virtutibus inclytus. Ubi enim adest sequitas ibi adhaeret amor honestus.

» Cum BO, V ««JQX — b V JaoS>c^ — c 0— d 0 om. duos versus. —e OV o^uxt —' M Joof

257

DE JOSEPH VENDITO.

-0)0ïj2)j

: k.JjJo JciûD

ajtOJ IS.Jl.QJ3fcOQO^.^: JkV^O vOC^AiO -W :

Wijj/ J.2Q.0Q~ . )00)

:

c

.

^SL-Jt JJj .

vÇOiQCil)

^fckJt/o

: vço».».^ .

: ^ojA» JJ : J&Vk*./ ^om»

OO) jojt : JU^J OO) ^O Jjujuo :

^

. sÇOiîSAuûDJ

)o_x Jlo.2>an . vçoifcao .

VO ^

JU}

^

JfcsJOi' V-C> : eJlo*J~

:

^

^-Ok-Jt/

Vs^Ojl : sÇOj,^;» O'Aj )o)QD .210000

•

. ^Aoi JJbo o o o x

JJL» . JX-ÎX./ 0)LoA£oj .

u2iC0Q.

QV$3 : v^OMX) ^

:

Joo)

Q^Xijl : 3QAX.

: sÇO^JOOi JJta] JI^^LO . ^csjuìaV I^OÎ vAjl ^0 QSX^ . Jk.XJ.0D j-.D—OJ . ^raeéioo ^ o » :

: VÇO^JLQ^ - ^ÛSîcqj |a,/?

.

JMi. ¿oo)

h : «otoll/ ^ JJoa-o : ¡otLaoj jl^jj . joi^ | 2 b J>ojj . JjOj~ T / ^aopo. )oç»

i Gc». XXXVII, 2.

258

3. Amavit senex cum sequitate liberum, cujus fructus sequi erant. Joseph annis f'ratribus junior erat, ditior autem scientia ; vera quam possidebat sapientia invidiam in cordibus infirmis seminavi!; retulit patri eorum verba pravasque actiones 1 ; narravit eorum sermones honestos non esse : « Ad greges, inquit, custodiendos ad eos exivi et ab eis recedere deprecatus sum. Etenim non distinguuntur inter eos senior et junior, sequalis est in eorum turma filius Rachel cum filio Zelphse, disperdi tus est inter eos ordo verecundiee et libertatis; filius ancillse supra filium liberae se extulit et exaltavit; vidi signum haud bonum, scilicet a servis spretos dominos. » Audivit Jacob verba haec ; cor ejus Josepho adhserebat, eo quod illius mens inde a pueritia tanta sapientia repleta erat. Audierunt fratres Josephi et eegre tulerunt ilium a Jacobo plus quam se diligi 2 . Corda eorum repleta sunt ira mentesque nequitia perturba toe; nubes odiorum conglobata est; illico hisce cogitationibus onusti inspexerunt et expectarunt quonam tandem effunderent fel suum. 4. In medio adfuerunt causae ut exterius se proderet eorum nequitia; hse causse fuerunt quod Josepho obtigerint somnia et fratribus ejus catena dolorum. Visitavit Deus Josephum somniis ut manifestanti redderet victoriam ejus. Factus est 2 Gen. XXXVII, 4.

a M JjÛDJ — no 1I-">Q - ° M -.OjO^JJ — ¿iljd M -Ofto-sOD? ^ojq^p — Mi JAq2>2jjo Jlo'iU? — f lìO .JnW — B Cura lì>1, 0 jaaool v. JDO OC— h M JÌ2u.j JibJbo — ; 0 vÇO)t)jir> au TOM. III. 17

259

SERHO I.

v-o : JVJ*. Un ÈOk. fcjQjO . -K&ojj/ ~0)0»ja0 WSJL^V .

a

jLÓjo/j V-ßQ-X

)o¿a ~xk.it/ : l',j.OMk-V

jipo .

jD )oç» JWV^ : c)oO)

.

JJ

CP r> JJ : -0)0-20.^ OV*2>J d

: oaw/j )Ojîo -oiaùl/ JJo .

yo^o

ooo) ov*2)o . joo) : jjo^

Î

OpCLM JfcjuOD . Jd^SO ..OJO^N. JÏQJL2)0 . J p x oiSw OOO) J,to*a» : -ISosjjjO)!./ >$0)»Q_2L3

:

K-OÓ)

J-AV

f

. vAjlo ^2¡QOQ. JOO) \kso:o. lf\DU • • « jiO) * oolo : uOtÖjjjQD Cl ft » Oirt : SÇO)LJI.ÛO

.

Q_2LCDO/

Q-^AiL/o . o;_X5;ool./

yj-V*. Ji

?

:

N/o s ]¿Qií?o) V-*-2LZ>0

.

^oA . ^,0)0^.»

SÇOJÎFCOO

OO)

)

^iûO -0)0-/ Ji*>\. : cuiA*./ ^OIQXÜ^ Q¿\ : 0).\

JJ J.OJJ ^ / o . o k

fcjoülj . o£v. ^VX)/ jO „0)olV oioJLj . v-aODQ. joo) JOJJ )q\ JJ : j j ^ s . W Joò» ^

jdv» : ^.J ^p

Uj : -oí J n KV\ ^ : ^Lco-^o

^QELXlX £ / . Joo) JOJj /fc^Lfco

. J;jQ_«JJ kA^J./ fco/ . N.U2UL •

11

^p jäUO i Gen. XXXVII,5-7.

^

\jd JJ : ^ n a » : J*0) ^O .jX>\

260

Joseph in somno messor qui projicit manipulos suos super terrain ; vidit undecim fratrum manipulos juxta suum jacentes. Ejus manipulus illico se erexit et erectus stetit velut ingenua filia, undecimque fratres coram eo caput inclinarunt 1 . Narravit quod viderat et sensum non est assecutus. In sua simplicitate narravit somnia versutis qui ea interpretati sunt. Non celavit quod viderat, nec fratres quod intellexerant ; ingenue narravit et sapienter interpretati sunt; somnia fecerunt eum messorem et interpretes regem 2 , turma quœ cum eo erat locuta est,explanatores facti sunt ejus servi. An rex eris super fratres tuos ? Hoc in eorum ore repetitum fuit. Somnium locutus Joseph tacuit. Ejus agendi rationern interpretantes inimici odium suum adauxerunt et suis interpretationibus exacerbati sunt ; sermonibus contrariis mentes eorum perturbât® sunt. Si vera non sunt ejus verba, quid timetis insensati? Si autem suis interpretationibus somnium ejus recte explicaverunt, cur ejus fratres eum odio habent et,ut oportet, non amant? Kesponderunt ergo fratres dicentes : « Somniasti somnia mendacia. Fas non erat, o Joseph, ut esaltares te supra nos. Si vero rex es, difficile est ut fratres tui te adorent ; fratres tui tua regia dignitate ac magnitudine humiliandi non 2 Gen. XXXVII, 8.

» 0 Jlötfx' Jj~o i m o - »' BO - • V ooo, QO»y _ d M y,,/, jotX> ^ BO, V habet : ^o, r ? JLäV. - ' M om. 2 vers. - s BO — h Cum BOV M

Uo_ , Cum ^-^jo

261

DE JOSEPH

K/ : ^ipVfc. Jo» y X Ü ^ O : ^dSL.

Jo) ^d^O . ^JuJuO

jJ .¿Pin j^j . kuaolW .

ilo

}»Q. ò ^ )oò) : -IsioìL/

.

JÌ2)/ ivo. JJ? : IjJ^J^Ò

^O ^l.oál : : '

OO)

^0)Q~CU\J Uy . OQJai-

^.i/y oo*V . ^

J-JoJiL. :

wajQA.iL jJ . s^^VOJLj .A.

d

jjo^_CD : ^ joò) ?o

: 'o

j..n\v>o

.

r^^OO)

e

^Uvjlo . W

.

P

•W

-fcüJO :

hsua)

^JÍ.

( Ü A JiXJ^ : JJiOD &..OÒJ JxSSu: S^VNJL/ ^ O ^ .

JJ'AQQD

o o j l . )VQji2> OOO)

.

ju/

. >5^s¡5¡¿2> ^¿O JxÌS-A : Op> x ^ » ^ ? OOL W ^

:

: wJO^CD P^O JfcjJOJ Jjw/

sO) . J^kÀ/?

: jjV-JJ o o l . jjvo/ . J*X>»X> l^ìs*-/? I^OM^ - S / •

J01 j-Jl. iO. Jt

. ^OM^i' CLloVo JzOOO :

Ov.Ql O

: jji w \ O^^CDO

VENDITO.

262

sunt ; tu honore exaltatus es et tua exaltatione nos humiliasti; ex nunc non potest cor nostrum tecum conversari ; annis nobis omnibus j u nior es, et tuis somniis nos tibi subjicis qui te seniores sumus ; omnes nos tuis somniis perturbasti ; nec unus quidem manipulus remansit, qui coram manipulo tuo se non inclinare! ; dies favet manipulo tuo, at forsan a nobis requiretur cur non detulisti honorem Rubeno fratrum primogenito Recessimus a Jacobo ne eum propter te contristaremus. Sed videamus an somnia tua in actum resol ven tur. » 5. « Non reprehendatis me, fratres mei dilecti, quod visum a me somnium narravi ; vos mihi interpretati estis quod audistis ; verba vestra regem me fecerunt ; testes estis mihi vos omnes quod rex sim super vos ; dubius fui somnium referens, affirm a vistis illud repetentes; somno sopitus injuriosusfui, et quia vidi somnium factus sum inimicus. Cur criminati sunt interpretes ilium qui ipsis somnium narravit ? In vigilia fit ut vir dubitet de rebus ipsi contingentibus. An ergo somniis prsecepistis ut nocte me visitarent ? Timeo vobis rursus narrare aliud somnium quod vidi, sicut prius narravi. Dicam tamen et i stud aliud : Sol 1 firmamento infixus et luna quae cum eo cursum peragit, me viso,

l Gen. XXXVII, 9-10. » IÌ0 Q.Qaj — b Cum BO, M : — c M v^J® v -W^-è-*5 — d BO -otaciao 0D contumeliam in te suis labiis evoJoo) JUJL : ^ ^0)1 . ^ mit ; somnii causa nos contumelia : ^O jvnjfcoj . OM-^j ^OJQidíLo affecit, an tibi ita videtur die nobis; . ^ajax, »A 0^0/ voluntatem suamsomniis declaravit ut correptionem effugeret.»«Dicite ojjjdj . jj^y °°> QJ^oo : ^o^ts./ mihi, inquit Jacob, qualia sunt somnia et quis ea vidit, ut ab illo : ^o Jj/ . Jj/ ipso de ejus somniis edocear. Per somnia salutem nactus sum quum ^.ofQ^/j y.fo . Jj~y o ó) ooj JjJs ab Esau fugerem 5 forsan justus est ille-qui vidit, et vera sunt ejus JOO) ^.y JJ : w.O)aI7 -oto/ve jlü¿0*00 somnia sicut ilia patris sui. » Joseph, quem ex ira fratres advoca: ^D s^JJOO Jjo . 0)J/ . c OI'».2¡QD/ ^ V ? • -ojojoAj sua. « Vidi, inquit, solem magnum otLo-xsj.^ . A »J^QO? J*o>_QD et fulgidum se inclinare ut me . J&OQD "M^L/ ^ : J„Jo> l_A.iQ.JtJ adoraret ; tremui videns sphaeram ejus radios suos ad me inclinare ; ^JCiA- OtJC : -fcoj^I./ A o vidi etiam lunam eodem modo,quo JJ : ^V-JS-U ofcv-J |_oJJ_»o . sol fulgidus, me adorare. Visa est tibi scala et mihi sphoera ; vera otLojJsy . wjiJo» fuerunt somnia de te angelos scili^p . Jüoqd : cet ad te honorandutn dcscendisse; q2ío ^jo) V2»/o : ^-xojo oop>y Jx>oi non dubites filium tuum justitia : «A O^iDO . ^OM*-' tibi similem esse.Stellee undecim e . JJ— • vaojty J^co coelo cui infixse sunt descendentes }2»0D ^JO . Jll/j JJQ^ÍOOJ -kjLO

a

BM

— b V ojw^odi' — c M om. (J vers.

267

SERMO I .

268

et ipsae capila sua inclinarunt meque diligenter adorarunt. » Senex jj : audiens intellexit somnia aliquid : ì-ANoo/ ©>-=> R«-»?! • J?®» portendere et secreto assentiebatur J^oJSk- .0|0p\0 . O-QQ-X jfcO Joo) interpretationi quarn filii ejus deJkX5~0 . ^ V * . -2JCDQ.J : aJjJuÌ derant ; non dubitabal simile quid pro se gestum esse. Esavo junior . wSlODO-rì i f f i : Ja^oL ¿U3J erat et somnia ejus fecerunt eum Esavo superiorem. « Somnia Josephi vera sunt, sed ira filiorum JLm *J meorum vehemens; reprehendam 1 pubi ice Josephum ut mea reprehensio sedet violentos, ejus somnia sedulo apud me in mea mente servabuntur ; cognovi enim eorum virtutem ; quia in somniis elegit me Deus. » Jy.n.S>-\ .fc^J*CQOsOCH-\ Joo) )a\jto

viJOjcj jfcàjoj . iooi J;ioo j-XlX». V^iQJU : _OtQ~JJ

Jjc^ ^0)Q-=>)J

: OOCfe* J^DDÌ CHX.25, . Sàì^h.*./ JJo

•S

c&aol/ . oo) JojSìv ^oj Joo) JUL- ^ t / j . J^cc v^J/ ADD/ JJJ : ojv^J ^./j . )>ncib/O .

„JDL J^j

»r>,\Q «Av^Jl/ .

^.j ^

JLOj^J . 1.0*5 JJ .

Jzà

|ju. :

^

: J-.«d JJ jjo)

JJy : A x l W ^>0)J JA^Sl . Joop JltìD . ^JuV^. jju. fottio . ^O l Gen. XXXVII, dO. » B

—

b

B

8. Coetus fratrum putabat Jacobum, statim ac Josephum auditurus fuisset, eum increpaturum et ab eo cum indignatione recessurura eo quod ille sibi subjiceret patrem et fratres. Sed, auditis somniis, mutata non est voluntas senioris Jacobi, quia noverat hsec a Deo esse. Recitatis somniis, quia ea non respuerat Jacobus sed eorum significationem confirmaverat, occasionem nacti sunt invidi, ut jaculis vérborum et lancea linguse perfoderent aures justi : « Non erubuit Joseph haec coram te dicere, magnse utique fuit impudentise ut nec coram te pudore afficeretur; super nos ejus fratres se extulit servosque nos effecit, sed nec erubuit te patrem nostrum in servum sibi subjicere. Nos servos factos esse non dolemus, sed dolor maximus fit fili is tuis quum vident

DE JOSEPH VEND1T0.

269

270

patrem suum servum factum; Statue ergo quid faciendum sit filio, qui ita se extulit, u t non agamus . COX)/ : ^O)/ sine te n e q u e affligamus inentem OO) : ^SVOXS JJ JU/ J-X$3». tu a in ; sprevi t m a t r e m suam ac fratres, et p a t r e m servitù ti subjecit; J_D.\20 jüS-l.A.251 . 0>A V^J 0)V50 non possumus ferre contumeliam . O^JIÜO QJ00)/0 OOQ2s\ : patris quam audivimus.» — « Filii ^V^ji-i : OJl\ J.XJ^CO jl.O-3« humiliate mentes vestras ; contra somnia reluctari nemo potest. P o test e n i m D o m i n u s servare ilium 0>lDO . ^Pp/ OO» \Cut q u e m in somnò regem fecit ; acci.fitf )0,J3 . ^jODJ JJ : fcj/ pite ejus somnia et abstrahite a b . jl» eo quod m a g n a m ipsi dignitatem 0Jjo jio^S. ^

:

^

oj^ ja~) : oja^» Jcoru : SÄQDQ- ^ » J :

Q-dVO J^JO

Jj^iJtÄ. .

jj^oi jj^JO . d ^ j a ^ O ) Jjujl

o p ^ / j ^SlqcqA . .

.J

voj^joo JJo

IjiD J_OÌO)JO :

^O

K^JU ^ol :

)ojjD Jj2D JJ J*CL&-3

.

U x m x j a a s u j Joio)

. W

^O w>Q«°>CY> JVQ^O : I^LOJ OM^J

9. Consilium inter se i n i e r u n t invidi fratres Josephi de nece ejus : « Adducamus euin in m o n t e m et patri ita l o q u a m u r ut verbis nostris mens ejus decipiatur, ostendamus nos ratam h a b e r e Josephi narrationem ; pacem spi rent verba nostra, abscondamus i r a m in corde nostro, et non tardabit Josephum mittere q u e m prae omnibus nobis diligit ; q u i hie potest eum a manibus n o stris eripere, non poterit in monte eum protegere ; n a r r e t illic somnia sua, satis a m p l u m est desertum

» ÓM Jx&juo — b BV teà* — « BO om. duos versus. — d M ^ — p • B0

*acDO.

SERMO I.

271

jDOSlJ Jj-JO : OJO» JíSiO-OJ ^ : u»0)0.»JLwJ JJo jzsCD . ^ 0 ) 0 ^ ^O %JlX» JJ . ^K^jj? ^ . oj^ V»Jj )x¡V*=> •IW^v/o : ^ ^

'»-^v/ : ^SDDQj )Q\ to/

: yXlXQ*. ^ ^ ^ ^10/ . . OlLoAnXC JÌAJO

JLO^, : ^ •:•

^j-oto . otLojjo .

^JV^O/O J3Q2ULO

O Oipi. " ^ o l j . -o»

.rsaoi-. vjoqjl

JJbo ^ÍOO :

Joo)

^ V JOJO : &4D2>0) ~0)Q3>ja0 CI-ìàOD : w.O)Q-iDa-V^ );*-0 wOAJO . JNOVQ^ jjL o i m o . J ü ¿.J

000)

? J32l>

^ V . JoO)L }-2Q-~Vj JxJQ- : o l i s c o . JdqdLL )i-JtJ JiS~J : J°1~C0 I^Q-QQ-O : :

^najc^

J-.J-. J^CU.} . ^O dO-j&O . JJL~}

. a \ | / o ojio aoSuo qjqo OOO)

rO

: OQ-iOLi- ^OtCL^/

-v,./ : >21000. Lc^wj opcu. ^ Ò i p n A Joo)

O.

.

0)V302) joo)

jjoojA . ^ q d / j ^ o o ì ^ jiQD ^0 : JAj . J2» OÌ»J JLO^OCD : V^j? . ^oicoJJ

•

t

ñcnvi )J

: -oo)j ^LSL ^ O ) ^o ^2-coa.io . o)IS-.QjtI. *

272

siiis jactantiis ; hic in illuni ssevire nobis difficile est, quia anima ejus patri veluti conglutinata est. In montibus horainibus vacuis vindictain sumemus ab eo ; in pace discedamus ab eo,ut patrem nostrum, qui senex est, non contristeinus ; abscondamus in mente nostra fel mortis quod concepimus. Si enim cognoverit nos iratos esse, non mittet eum ad nos ; dicamus ei : remane in pace curn Joseph dilecto tuo ; si acciderit ut moram faciamus, notum fac nobis quomodo vales et dimitte fratri nostro stultitiam suam qua fecit te nosque sibi servum ; adolescenza enim leviter pro libitu loquitur. » 10. Audivit pro sua justitia Jacobus, eorurn verbis fidem adhibuit, et accepit verba fraudulenta quae perverse coram eo locuti sunt. Impertitis benedictionibus , liberos suos osculatus est ac dimisit. Illi vero egressi ad greges suos profecti sunt. Repetita benedictione Jacob ait : « Desterà misericordise sit super coetum vestrum, dilectissimi, stola pacis operiat cceturn cui amor congruit ; invidia autem gladium suum terribile retrahat a vobis. » 11. Surgentes discesserunt a patre suo Jacobo et profecti sunt dicentes ad invicem de amore Jacobi in Josephum : « Amavit primogeni tum Rachelis et reum habuit priniogenitum Liaj ; si aversatus est Ruben quia in ipsum peccavit, Juda nihil in eum peccaverat. Quodnam autem e duobus istis peccatis majus est aut illud Rubeni

274

DE JOSEPH VENDITO.

273

^oo . JJLd JJj JLqXoûû jo» : ojjuv^ )CunJL

: Ôl'f-^x/ OMjJJ omj/

J2-\ûD :

jz»

SC^QJLO

. -¿OiXlL/o Jl^oi JoO)

JxSLo? . o^. HsxiQcxD .

. ^jpo/ Jan./ :

^ J Q ^ / JJo : ^J» ^ Sk-M./

^L^D O 1 X)\ : jlo»7> A : ^SiodqAJ y./ i't-oj/ . JjAao o>\o oo)

.

oj^ .zsom

JxJS—J . &-JJL/

« 0 ) 0 ^ ^O : QfCi\.

w0)Q-20XwX aX/j : ^V-VJL • °> C10CU1 J^. :

Jot» ^^O vOO) ck . ^ u / o . ^.as/o

v K^x>jo

. -OO) ^uLfcoo yj^O)

JJ JJó JJj

qui constupravit lectulum sui patris aut hoc Josëphi qui sibi subjecit suum patrem ? In Ruben invenit delictum, sed illud in corde suo abscondit. Gravissimuffi erat delictum, sed statim ac aure perceptum fuit, per aurem transiit. V i cum Sichern destruximus propter grave scelus ab isto viro commissum. Ira exarsit et exacerbatus est in fratres Simeon et Levi, quomodo ergo oblectatur quando servituti per somnia subjicimur P Quomodo mens ejus non inflammatur quod gens nostra ad servitutem deinittitur? Guinam nostrum tunica 1 consuta est qualis est illa Josephi ? Veste quam dédit ei manifestum fit cor ejus pro Josepho prorsus esse. Jam autem ipsi visum est somnia Josephi vera esse ; si enim somniis ejus non credidisset, non ita patienter eum lulisset, unico hoc effato eum reprehendens quo de nobis dixit : Non oportet ut pater tuus et mater ac fratres ad te salutandum veniant 2 . »

p

12. Hisce aliisque plurimis dictis, advenerunt dies quibus Jacob . JfcODO. Q-^OD : yAo) ^o Josephum ad fratres missurus erat: : NOOJ-^. , ao.O.!b %JU « Joseph, fili mi, ecce jamdiu grex • si : ^ J jp -fcuOSUj JjA . òj^ j o j Jo» a me discessit; felix de eo nuntium quod solet senectutem meam refocillare, moram facit venire ; ne . ^a-ÛDCL. vJ2oL J0Lß_^25 JJ : -J.QCUCO laborem recuses Joseph, neque J W W.V3 ^ J : JÛCO^Li JVQ¿0 Ji®)/o montium difficultates te impediant. Vade, fili, affer mihi nuntium de : vjCo/ AJOJ JJLÄ\OU.J . Jl^SÛO bona filiorum patris tui valetudiV-O^JLL JJ . .£)/ ÎWiJt/o ISM^J J»0 ne ; quum igitur perveneris et in. /j J-jj JDQ-3-Ä.1 JJj : ^o^+Aj veneris eos, moram non protrahes Gen. xxxvn, 3.

TOH. III.

i Gen. XXXVII, 10.

18

275

SERMO 1.

. Jla^ .

Joj^ : «A IvoLo jckkj OC» : J.VOOJ jloVJLj^

jX^U. j^jCUJ :

lek jjLiO listo

JJ : p p . « Y>\ V J^OJJ . ^ : Jkm. ^coJJ J»»J.o . jk

¿O

wo^aL

JxiOJ . jjO) J A ^ ^ J J v2>/ . JtaSLj kj/ JiÓ ^S/o : «jCO/ w^V : b > 5 0 ^

JJL- ^

w>oo.o» : - f ^ j , W

x2''** ^

Joj. ^isoVao?

: , $ 0 ) 0 » / . ÈÒA^O

.

.

Ju^j y j o

)

«JLjojj

j i o A / Jvaoo : JkoVao otfj^J s JiJL : OtbAdbw wO

j}OJO .

d^O

Óp> ilo . Jxsccu.}

JQ2U0 )OjO

. jVa^ ¡ ^ Jo»9 ^j/ : O&hD ^ >9)000.

^

: JJo^o Nxo J^o/

: JO-O* ^O

J|mO . jooi

V ì j j / Iua. N^juj , jooj -0»0jj~0 .

jjLi/j

-OIOÙJ/ QJO.V : joot

. >$o>l.Jico loot j^o? : foot fU t s : .°> rooA. o u o •

•

•

: I^qoiod/ iooiy Jj202>. jLo~/} )a*\ JfcOiM . Jooj . >£o>jooa2>

jj^pij Jj;^ :

^OÌCOJ

Jot : Jh^as Nijt ^JO^J . \r> o>a

a

oìclm .

. JJo^Jo JJoA.

)oom o l :

o y.\. \ y^OQxa

)p \ ^ .

j t a a j JJo :

j Y»^..

oiüojo oi^ Joopo .

JaSo»ao . ^

^

ooo) &>£a c Jo)j JJOJ Jotj . -OIQAA c w a /

: ^»jd

d

»r>-N «> v»o . )» r> \

jsa\». ^ a o c k . . JojSs> o ^ ¿sou ^kO . I^ajL )2u2ö o t o ^ . OO) ^J :

e )j

M

: joot

f^JL.Q_M

nO)O.X>? O

w.o)axÜ~ . ' A , - o i a i & o o o o N.\I •J . OOOJJ jiü/ JK^X) : ^.jOSlfcOD ov^LL/j

k Jjdo

: ^ o p a J L a JLO*JO

: OOO) ^LOJ )j,«a\ 0">°>01 . v^Ofba*. ^o joò) Ivo; . o p l k o Jl—O ^SfflDQ. ¿am.

:

jooM Jp^?

^ : jy a va oocxj

. jjjo

. «ao n . o»^

tStcoa. jopt .

\vra-20 JJo : o p o o - S

>,9>cf)o-. h

»JJLo»^

: ^.00) O^JQC) ISlOJtJ . : ^ ¿ y lo)

. .

yo/o

JVo^a J a c ^ jpg m °>l vv.n.op I l a : o>y -i o joog

oA.j : k-J-a*. -0)0-/

. joot

278

ciscerentur horam confusionis : « Ecce, aiunt, somniator venit 1 ; respicite eum severe omnes ; venite, interficiaraus eum, omnesque misericordiam abjiciamus (uno consensu assenserunt crimini et gravi odio fratrem prosecuti sunt) ; adsunt dies humiliandi hanc ejus malitiam, qua somnia mendacia somniavit ; non relinquamus nos coram eo servos, nec amplius sit in somnio suo rex noster. Ecce inania facta sunt somnia quse vidit, et contrarium ipsi evenit. Nunc enim yiaticum portat ut servus et humerus ejus oneri subjacet coram oculis nostris. Si Deus hoc dedit ei contra somnia quse somniavit, recte omnes ei terga vertimus. Justus est Deus patris nostri, qui vindictam sumpsit a puero de contumelia Jacobo ejusque filiis illata : ejus somnia hodie puniuntur. Multi homines in suis somniis domini facti sunt qui a somno expergefacti ad conditionem pristinam redierunt. Dormivit Joseph et in somno suo vidit se dominum super nos omnes effectum. Beatus erit si permittamus ei servus fieri coetui nostro. Vidit pater noster justus Jacob somnia quse opere completa sunt. Si Joseph justus est ut Jacob, ut patris nostri ejus somnia erunt vera. Joseph suae punitionis causa fuit per superbiam quam os ejus protulit, adeoque non peccabunt, qui illius necis participes erunt.

i Gen. XXXVII, 19-20. »0 —

r>« W — b B add. Js» Joof Jooj — c B om. 2 versüß. — d BO om. versum. f h — M xoot xoòt — » M ^ — BO — 1 v jlaaoj

280

SEBHO I.

279

In montibus multae sunt foveae ; jam sententia nostra lata est, sica ^^JOJ . oj^ -JtV^O V^OJ U-^jO : o>\ nostra abscindat collum ejus et aliqua fovea sit sepulchrum ejus. » JSLqaO : ^ul^SO . ^ O u A Respondens unus ex eis dixit toti coetui : «Sciatis, fratres mei, ilium : .9>moAo oao^t ^ j J . Joop o ^ j a p sicut nos a Jacobo sene diligi ; for. o o o f j / san casu certi or fiet filium suum Josephum a nobis occisum fuisse ; caede nostra canos ejus ad inferos JVJ5 JUo&B : ^J^qdj jJay . deducemus propter Josephum ; et a ^O j®>LOJL : ^ p x Inatto ^2)/ necis ejus rei erimus patri nostro •W ^J : u ^ l JjO)? Jacobo et Josepho; si voluerit necis pcenam a coetu nostro repetere, suis qusestionibus exposcet verita^JD-OM? . vQQx2i>OJ JfcOJ^ tem ; si autem mendacio offendeOJJtj^^D , ^SlCDQ. J^jp )6>2> : ^ rimus ejus sequitatem omnes nos : jj homicidas appellabit reprobosque habebit. » Alius : « Consociati sumus, quis hoc patri nostro re velare audebit ? Si quis socium accuset, seipsum homicidis annumerai.Prsesto sunt artifici a quibus vir simplex adducatur ad fìdem nobis adhibendam, v. g . , dum erraret Josephus in deserto nescimus quid ei acciderit. » OClO\> )aCP .

^/l

^DV • w^CDO-JJ v^LCDCL.

of

^O

,JL»/ JJo ;

OJJui

X^iSXl j Jx^^O» OjA Jl °> )} . Joo) . J.ioas-j JI^jlO Q • Jj;xaco

.

-fc^oo : JJ^u JJa\j JLìsajs

Ji'J^Ojji.0 : ooo) ^ujdj Jjoo» ^ajofo VOX) : j o j OOp) J-jOQAÌOO . : -0)02>/j Jj\0 -OfClL/ -o»co/j

. jxXJJ J^iOO

.

» OM omro. 2 versus. — »> BM add.

14. Quum pervenit Joseph ad fratres, inclinavit caput ad eos salutandos, et nemo ex eis ausus est ei respondere verbum. Jacula odii parabantur, dum capita in terram inclinabant; apprehenderunt arcus invidiae, arcus nequitiae et doli. Advenithora actionis, hora insanise mentis qua tenebantur ; projecerunt tela invidiae et calumnise in innocentem. Pergens justus advenit ad fratres et ad greges .patris sui, ut nuntium afferret eis de statu et — 0 BM add. ojoj~ ;p

281

DE JOSEPH

VENDITO.

282

. ^OfQO/j QACD/ jjcXiL : QQ o. S-. valetudine patris sui Jacob. S p r e verunt salutationem sui p a t r i s , O : JSOQSO JOO) q u a m ille p e r os eorum fratris m i ojjo-X oAco/o . J^o^^rix.; serai ; r e p u d i a r u n t salutationem . Op>a~ vAQQD ^oi. : illius qui invidiam passus est et JJ? Of££> QO'A : Ik^o» fc^Jt -JA-jLlV? simul spreverunt ejus dilectorem. Cessavit ibi res amoris, et exorta j j O - O ' A : Jxfcjtj OpaA. . v O ^ L£o est hora irae. F u g e r u n t ab eo, ut : op> n^ÌQ^i JJj . Q~iS>/ n o n i n c l u d e r e n t u r cum eo in salut a t o n e ; procul averterunt vultus . ^SlccqA oj^. suos, ne placide eum aspicerent. JOfccQD ^.J : ^¿^JO*.} J °> « CO \ Doluit Joseph et contristatus est, ^ p o c u / : JLcWj JJ/ . videns gladios destrictos : « U t i : , \ o / JUj^J . OQjQA. ).rU2D n a m gladii abessent prseter g l a d i u m fraternitatis ! 0 amor tuus, NOALL/O . oiìsxojlo ^o ISJL;2> senex J a c o b , qui zelum excitavit f r a t r u m meoruin ! discessi a patre illumque reliqui ; tristis sum quod ilium reliquerim ; peccavi in fratres meos ut velint i n sanguine meo laJOQ^JL J\ vare manus suas.Frater m i , R u b e n , • LvA^L/o . Jjodi* ys^D « • . JÌOÌlJO J^-./ J-jv.—Jt : D A . f r a t r u m m e o r u m primogenite, i n dica mihi heec, ad quid ? Si feci ^Os^JL JjxA : JTÌQ^L ^LQD/ ^LckOCDO quid reprobi et prsevaricatus s u m , rPO)? IV J=>j : jjììw ^.y jLj^> , j v r u ^ condona mihi ex amore ; vilis sum : JSC*-!*./ ^XIX) JV-CDVAJ . lk_CS_à_aO et parvus et delictum m e u m sicut ego tenue est. Quomodo viri fortes ^po) . A v i vexantur visu alicujus debilis ? An . ^ O M A p ÒjA fcoo;.^ : ^ adeo m a g n u s sum u t sic possim |200> : Joo) vOI-COQA. vexare decern vos ? Adeone fulget : L o p o k * / JJ >$ota-/ . J_>o.2L- fc^jLj honor meus, u t ita cresca t e o r u m in me ira ? » « Mentibus eorum fc» JjQCQ- . Im/ j u r A } l u l a o b - 3 / hoc repositum est, respondit R u ben Josepho : a quo die narrasti . Ò)oJ|_rJ ^JDJ : somnia, frater eorum non amplius "V^-SD? OOp/ : ^ O M - A ^ l JfcoAaA nominaris. Etiam tunica qua i n — / : s ^ o j ^ ^ i ov_so;jol/ . JjJ.a_r> dueris m a g n a m contra te invidiam W Jz^j juJUo . ois. v wJkjt V ì o i concitavit, statim ac viderunt eam, OtO>\J:5 . JjO) A . Jt/l : Òju30) j a m mente gladios strinxerunt. » — « Si propter tunicam exacerbata \*r»CD2D ^ v°>/j ÌOJL/ : o a o i , . » BO i ^ l — b V -O)

283 : ^

SERHO I. J3Q3JU o /

«A J0Q2SJL . ^Sl

Jofcoo J^ijO .

vA-JO JA ^D/

«Jd/j .

;=>

JC^XJO

-pcu.

: JLopo/

^J :

JJ ^ » / o

¿ASOJ O)- : S^O^DIOO jooj is^COO : W

^OUD V

.

^

op^o

w\ joo) JJj . wO c i ^ J . -jq^VOI/O krroj fcajo s Jv^

^L/

: V-JQ-QDJ o ^ o / } j j o X .

OOMt j a A i : Jii j ^ V ^ f c ^ ^ . wlW : ArXOck ^jOUOJ JOfcCD ^ / j . Ja^v b

^iO-JOiJ

. jjOO^O v£VQJL J d i n

¿».SKa. a»/ . . ^ ^

j^A : o ^

JiQQ\ ^JOQOI JJ : -fc^yO) jJa\ : a=W

JMj

^CIOL JJ . s^CHX-JJ O^D/ J2iij . Ojk^L. ^ ¿ A

: 0 M - » J-^ja^»

1 Gen. XXXV, 22. * v •^"i^yifej — OV n^cqiqj} b

284

est mens eorum, frater mi Ruben, exuam earn, da earn cui velis ; hoc praestetur mihi a te, adjuro te per Deum patris nostri Jacob, memento te etiam in eum peccasse 1 , dimitte mihi ut et pater meus dimittat tibi; mater tua Lia est et mater mea Rachel ; Zelpha et Bala ancillse sunt ; serva amorem tuum filio liber®, quia mater mea et maler tua non sunt divisae. » — « Vade, prosterne te in adoratione coram eis,ut tua submissione flectantur et mentes eorum ab iratis cogitationibus resipiscaht. » Lacrymis ab oculis erumpentibus, in genua procidit et coram eis adoravit : « Videte lacrymas meas et dimittite mihi stultitiam raeara, rogo vos, fratres mei ; somnia mea plurimum deceperunt me ; non evenit mihi sicut v i d i ; dum somno correptus dormirem, me circumdederunt somnia quae calamitatum mearum causa sunt. Yultisne me servum esse ? Quaeritisne gregis pastorem ? Tantum comprimite mentes, sicut et gladios in me destrictos. » Ad L e vi, Simeonem et Judam confugiejis, ut ipsum protegerent: « Unum, ait, vicum destruxistis 2 , pro eo vitam servate illi cui inviditur ; contra Sichem gladium eduxistis, quia in Dinam inique egerat, ne stetis decern contra unum, quandoquidem tres unum oppidum destruxerunt. » 15. Filii Zelphae dixerunt fratribus suis : « Ne suscipiatis fletum ejus, quia ejus lamentationes ac s Gen. X X X I V , 25.

285

DE JOSEPH VBHD1T0.

286

lacrymse res sunt oculorum ; ne O Ò) ^O o O M ^ O 11 • ÛOJ3A. N^ojJ tarnen contristemus nostrum patrem, ex nunc non occidainus eum. . ^ -A: Jxsa. Sed yirum qui tali nos contumelia . „çruajjs? ^gcu. : JJ affecit non dimittemus in pace. » j ^ o JJO) ,/j : vâcoa.; \OJOÈVJ Alii : « Absit, fratres, ut auribus vestris accepta fiat lamentatio Jo: ^CUQX.1 0)'Aj=> . sephi ; si vita ei servetur, contuJj k-JX^O . «piQ-^ajJ jooj melia Jacobum afficitis. » Quaerebat 1 . j&SA. ^fcs^/o ni : joot ... -> II-» Ruben eum liberare , sed palam non poterat ; praetextus igitur n e : ^DQÛJ JJ} ctens, rationes afferebat ut illi in ••qcÛjd JJj |j.a\œo . ^p^L ^ suis senteiitiis non persistèrent : jooM o p o p o . JJQ^O >£~JJ JOM JJ : ^ « Do vobis, ait, si placet, consilium a quod nihil detrimenti nobis afferet; -0)0/jJt . j ^ s p j jcsc^^p J-O : ne simus fratris occisores nec san. jjQÄQXi : JuXO VÔ^J guinis ejus rei fìamus ; in aliqua : ^J JJ v°)>Cyo deserti cisterna projicite eum, in luto immerga tur, in profundum ^O JS/ ~0)CUjâJJ . JOO) J^C^J projectus interibit, nec gladium O Q i ^ . JaJs^JL} W-JJ J»J : JLqjd nostrum sanguine ejus tingemus. » Q^Ti-JO : l ^ c ^ ^O w.O)QAACÛJ Hac in cisternam projectione quaerebat Josephum a morte liberare, : >£ÎO«J .-SlODaA. J s c ^ s j . eum furtim extrahendo e cisterna quando sedata foret fratrum commotorum ira. Consilium fratris sui secuti sunt, ut Josephum in cisternam projicerent 2 . wotoja^j jjj : J^^aursj v.o» JLOJJDO/

- o j o j ^

. Wi-V-»

. W v - v » o^

loot

I ">

: I^C^ÄSJJ

: W J^li j00)Lj JdSJO . JüC^C^pj . y-lOO y ^ J t / JioiLj i u l a o j :

jojj :

,J_iO i^o

^O : uO|QM/ JiOQl . t - A o VO) • / :

... • ~

^oj

l^cu

o;j>-»-\

^

J»j&j :

:

^scuax.

:

o>-200-S>

• ti Vjo

0)0)V

^ o d q . j

p r o f u n -

ibi

vobis,

Spreverunt

Amarse

^

: joo) .

'j

x ì ' q . ^

™ -

vesti-

tuae e r u b e s c a s ? »

frustum

n u d u s .

ore

*

. jfc^u.

hi/

.

tibi

a r u n t e m n y e s U b u s e t i l l e d e s c e n

nabat :

.

.

dit

v203(X.

.

a ^ j .

:

A b

occupai

e divitiis p a r e n t u m .

rogo

m e i

quis

impressa

saltem

mihi

nuditaverecun-

prodest

Caligo

te, u t nuditatis « T i m e o

atque

m e m b r o r u m ,

cisternse ;

Jacobi

exuisti

consulite

m

"

osten-

operiam

« Quid

m e n t u m ?

^o

ut

veste

D

n u n c

« Relinquite

m e o r u m

hae. » — .

e a m

» —

Adse,

s

Quis

u o m o d o

q

v e s t e m

Jk~cooL

j^l

osorem.

projecistiP

o t o ^ p

-j0***?

^

:

.

: joo)'^

i ^ c ^ ?

d e t

-£X)ÌQ2)

, «jà.

288

SERMO I .

287

amore iret

dormirei

in

deserto

;

sit

in in cir-

cisterna

289

JU?jo . )L|t

j_ojjboo : ¿so o.x.

oo.a..\A

^o :

Joij :

I^A. jriQ^? . O^. uQ«

^o wjjactuo

0)üQ2DQiJS0 . v A

JoCQ»0

Ofcu

Jo» . -J-j2>Lj «Lol^ JUL-JOJ : ^-.J wOJD ^O : jum.. w^s/ ^ o o ^ ? :

J J L q q j o JJ . «©»Ss.

|»opo

. JSLCDCU J-^C^S «Aj JO • ^

Jv^po :

Joí^

Joo> J-I.n ¿ : ^.1/j cOo o ro J o - ^ lija

290

DE JOSEPH VENblTO.

: Jsij» ápjp^oo/? . joí^J

LÓ\.j!

: ^V-CQ^^J

UJ j~/o . JJLoí^jlL

O>V-XL\ . .got.i «.la o ^ a a •

O)l^£¿oo : Oífc^^l

&>¡i2)/

OJO-V : J - a ^ i v ^

Mo/

JÍ-oj.2 ^ o j ^ c d p

. ^.jV

^ J J . -0)Q~JJ i»/O jjOOp jb. : -Jloo) V»/ ^ a i i w JJ/o : V i o i OOjV : ^

V^?

$ W

Jj_a.\cUD . fcs-oó)

. J t í k a » OOJ j c ^ ^ J O ^ . . ji^v \v2k2u JJo .

,a/j

• Joojj O^wCLX OO) OO) :

: |ias¿ :

0)X3^5

: J-jlO OpDJJ ojfcvjolo vilo. . 0)1.020}

J

V

. "-0)QJOX¿

i Gen. XXXVII, 2S.

yelut desertum, et filius Jacobi sicut pater ejus ; ángelus autem a te mittatur, extrahat et educat me e cisterna. Quis autem ostendet Jacobo in cisternam projectum esse ejus filium dilectum ? Ecce sedet me expectans, et in profunda cisterna mersus sum. Infirmior est mea oratio quam ut liberet me 5 sed illa Jacobi potentior est, si Deus meus a me oculos avertat, non rejiciet orationem sui dilecti.» 18. Quum oravisset in cisterna Josephus, audivit Deus orationem ejus, et in deserto inhabitato occurrerunt Arabes transeúntes 1 . In promptu fuit actio Dei quod occurrerint Madianitse, ut oratio justi adiinpleretur et fratres immisericordes despicerentur ; quia in eorum oculis despectus fuerat Josephi fletus, ejus gemitus Domino accepti fuere ; idcirco juxta cisternam Arabes iter habuerunt ; elevatis oculis Hebraei viderunt Madianitas et intellexerunt eos in regionem longinquam proficisci, quia eorum turma numerosa erat. Judas dixit fratribussuis 2 : « Timeo fratrem meum Ruben ; ille coetui nostro dabat consilium nobis proficuum ; si sententiae vestrae consonant, in communem utilitatem consilium vergit; etenim immunes reddimur ab homicidio et e pretio commodum accipimus $ vendamus fratrem nostrum Arabibus, nec inquinemus manus nostras in sanguine ejus ; levior est venditionis 2 Gen. XXXVII, 26.

* M add. ofc. ^ u j o J j d j o o p / TOH.

III.

19

SERMO I.

291 JtJ-25 ^ol . Jjoo*.o . ji^o ^o

)û-.ijO : j« ^ooi

oj\. aaa^jL : «ootowl^ ova• • ocuoxX s ^aooou ^jjll j o p j . JjOOjA -o)oll/

292

culpa, vindicta autem sanguinis gravissima ; grave est necis ejus peccatum et noster actus parum proficuus. Omnibus nobis pretium ejus proderit, si cum mercatoribus abeat ; in longinquam regionem pergunt Arabes , cum eis abeat tanquam servus ; post longum iter emensum, illic remanebit in seternum. » Ruben Josephum eripuit a nece, dato de cisterna Consilio, et Judas a cisterna, dato venditionis Consilio. Duo isti viri prudentes Jacobum in suo fìlio honorarunt. Judae assensum praebuerunt fratres, ut venditione Joseph abiret : « Latet, inquiunt, utilitas nostra sub tuo sapienti Consilio. »

19. Gœperunt currere ad cistero p loot : Jfcöol Op> nam ; res in ea mutatse erant ; qui . liber in eam immissus fuerat, serjv.^gl o/ : j s c ^ ^ O w>0)Qf)CY>/0 vus ex ea educebatur..O in cisterna o/ : 0)l0X2)1 . I^Q^IJ immersum, cujus oratio in cœlum volavit ! O adstantes ori cisternae, Jiucn "IP . 1-2C^ ^ yj^Q-UOJ qui in luto se volutarunt ! Liber ^o ^aoocu : ^O^iûjlc^ ab iniqui tate Josephus Collum jugo ^OJ J,pD : ^ ^ O OtiOjO . jJoX servitutis subjecit. Domini contentiosi qui peccato servierunt illud: j k ^ A 0)0^2^ OJÜQ_Jt . que perpetrarunt, juxta cisternam somnia irridebant, sicut eorum . o^. axo ^ j / JoV : i ^ - p posteri juxta crucem : « Ubinam sunt somnia, inquiebant ei, non J^O^Lj : CLO^O ^ 0-.V) a jjj surrexerunt ut te liberarent.» Cru: JSuojj Joojo ^o leu.; . O\JO cifixores Unigenito clamarunt : tâQOQu JÛOD Jlj . OOO) sçopop/o « Descende de ligno crucis 1 , » et patres eorum clamabant : « Veni, L j ; . I^cü^ ooo) ojsuJ./ : Jac^^o Joseph, ascende e cisterna. » Puo l o p j v ^ p ^ O : jßOJO ^O Jv^QT) dore suffusi fuerunt crucifixores, •|Y)0°>^> •:• )o^oL/o v2icoa. ja\tx>i . quia Unigenitus e crucé descendit; : JÛ®)!/ ^ o j j » . hi/ J p ^ j J jo/ in deserto fratres perversi eru1 Matth. XXVII, 42.

* M l^o p

293

DE JOSEPH

. W

YENDITO.

294

jvU v^? jJU^- f> U?

buerunt, quia Joseph e cisterna ascendit et exaltatus est. « Proprio . )Ó±jlL ^o : jS^L ore confitere te servum esse ; prse: J^k^/ JJj cipiebant ei in cisterna, si non vis, ut tua libertas in cisterna consumatur; si autem te servum feceris ^VìL ^o . jjo) ^ ¿ a » ò ^ et non reveles te fratrem nostrum joc^o/ . O/ : J ^ esse, forsan postea, mutata fortuna, •:• ^ s s |OOM bona obtingent tibi.Statutum igitur est : unum e duobus elige, aut ire cum Arabibus, aut cisternam fieri sepulchrum tuum. » . J a c ^ c ^ ^ p vSLQDCL. JJA 20. Respondit Joseph e profon. V

jxSVOI : J^X^kS \l Joj_V : )• ^ V">

li? : wjjio/ ^O O \ ;jl2> .

—oVo . )©•» « A

. OQJOi. ^O jj/ >JLV2l : ^ yA

-V-JDJ

: «OD

» ^ t B I J "1 m \ . Wk*a3? . ^ij/o ,9> fOCL. OJL«V

.

^J :

JOO)/?

•:• wjalo^ )oò) ^op^jis

. Jdc^^O

X) Qf)/o OOO) o * ^

do cisternse ac dixit : « Quidquid volueritis faciam, quia re et actu domini mei estis ; o Deus, veni et vide gemitus meos et eripe me ex angustiis meis ; nihil in fratres meos peccavi ; tempera afflictiones meas sdamine. Quando me a Jacobo separavi, ille me tibi commendavit, o Deus meus, serva commendatum suum seni te plurimum diligenti. » Recogitans Josephus intellexit sibi expedire ut fieret servus potiusquam e cisterna ereptus per eorum manus e medio tolleretur.

21. Extrahentes eum e cisterna eduxerunt, vultibus gaudio perfujiJDJ : sis, dum ille oculos lacrymis plenos ooo) o » »oto-ut.^a? haberet ; ora eorum irrisiones evo. )v®)OJL joo) : ^O^OOS mebant ; Josephi pttlchritudo exJ^OJD ^OO : i^Q^? jj.ro^ tincta erat, quia cceno cisternse eum commaculaverant et prse ti: IxSiwO» . JQOQJ jJ )OJJ more an forte non educeretur cor. Jooi_ ^ a X pus ejus lividum factum erat. Ad . | l j W ¿¿3D : )a£XOfcu )«.Q2Q quid fletus multiplicasset, ut ejus fletibus inimici delectarentur ? A f •o JUL2>/ : joo) j i d » J^QDO flictio amicum contristai ; amicus iv^oo : ^ol joot . J»/ autem senex aberat , nec frater : -fcw^jV ¡I/o . ^o^ujJJ Jfcoo—uterinus aderat,quifratribus adver-

295

SERMO

JíOí¿ NÇOCYUI . j x u ^ i . J2QX¿ J ^ j ^O)0AX5J

: j¥j~ ^ J

Q—LA. : jLoiJ— ^A. : >Pi odo. jt^JU J - a a ^ ^ a . .

)Q~-ÍO . îsJdO sÇfco/ ^.ja ? J-2Q*a-co/j . OLqídj O^ ^ f c o o

. Jj-^-A )ook 20.X> ^.J*. JJ : r>.*> Q).2>oj>2> : Jq_j jjot >.cxí o JJa\/o : ojLj-A ^--^oqj Uj . ^ S - l s ^ r i ^ p o j o o i ^ . « o o ^ / j Jy>°> ^OOfJ . sOlQOO. JU./ 0'iX>'iX>l¿ • ^OO) . ^âCDCL >ÇOM2D « » j l / o : Jo?A C&» •

vÇ-J) Tpp?

: J*]~ ^ :

Ws 0)V2)QjO

JJ Joo»Lj Jjojo .

:

JJ . «OJQ^JJ

W

JûOQA j3A>J )j0)0 . OO) J o ^ j ^.J „O) . oikiU JJ . OjA.

d^JL : ^

s^» :

jl/

joO) "^OJOl/jO : JUD Jilo- j^CU. : OJV» JUCO Q-a-oaj . joo)

.

,

. 0»;_»^A

vO) . W j -ojoVlao>-»_Aj J ^ : oj^SA ^

296

I.

saretur. Iracundia occluserat aures eorum ; omne amoris signum negabatur; esecrandi fratres dilectuin Jacobi adduxerunt, ut reciperent pretium liberi. Eruperunt ejus lacrymae, quum vidit pretium pro libertate solvi. Mercatores, ut darent responsum fratribus Joseph, dixerunt : « Dignus est suorum possessorum amabilis servus quem possidetis, externus ejus habitus formaque speci em referunt viri liberi ; nunquam vidimus servum tam decorum ; videmus vestras personas dissimiles non esse ab externa ejus forma, et nisi manus ejus vinculis constrictse essent, genere vobiscum unitus videretur. » Moleste tulerunt fratres Joseph ita locutos esse mercatores Josephumque ab eis,propter pulchritudinem et decorem,viro libero assimila turn fuisse : « Servum nostrum, aiunt, fratri nostro assimilavistis, hoc autem fieri nequit; hominem a fratre vendi inauditum est in mundo ; Dei est regio nostra, tale quid perS e r e répugnât nobis ; desinite,

a

Joo, ^ O^A t a l i 8 r u i n 0 r n o n S P a r S a t u r i n r e " ~ gione nostra. Dominus ejus eum o ^ a a j ^ j J » A . o p l u r i m u m amabat ; hoc amore ille : : ©»kxix» voo/o . ^ superbus factus est, et quia domi¿ U - o

:

^Ajo q V • joo» 1|» ^ a j j j ^ c u p . ~ ii ' ^ J . Jc*\ .OMCO II ^ o : ^ O / •

^ ^

no

s uo

. . & r a t u s e r a t i «prévit filios domini sui ; majestas patris nostri h u n c decorem ejus J v o contuHt . pUer

ÌSte C u m 6 0

man(

i u c a b a t , in eodem lecto cum eo dormiebat, eumque pater plus quam nos ama., . . . , bat donee ejus superbiam advertit, îdcirco misit ad nos nobisque nota fecit probra ejus. Moriturus erat in cisterna in quam lapsus est, si parum tardassetis. Forsan Deus se ab eo non avertit, quum ad cisternam vos adduxerit. »

297

DE JOSEPH BENDITO.

. jlsijow

Jia/i :

>o&«Ss.

*

JXK¿ Q210D :

^

*

Ip^j

: O j•j U .

>

-Jto/o

OJdWo •

•

.

. OOj JLootJ jpX j^îD JJj : ^ ">.\Y> -0)0200»

po :

aJ^j jxss^OJ

i- ^ j û Q Q i . ^ j Jxsx¿ . eoo» . ^aooo- y¿/ W JJ l 4 A o . W loó, JjüJJ Jw^ •

. O^ W

•

IoAb : W

-As

Jo£JÍ : WZ . 5 ^Èv-.^.J Jj/ iáOQJO V Jpi. : «OJOXIO wû^JJ : W ^¿ÛJDO oj^do

. JpA.

yjUipa . );on.v «-¿Co

. òjaoo ^o j^V

. jlo^

U»?

V wJS^» : Òp

I) f . ì m . ' ì N o :

^çoxjyooâo

W M : W loó, l ) " W > . W orso» : jj»a, fcujjoj jLv— .

^aco V kîOiLi

298

22. (MercaloresJ « Et quia puer audax fuit, iram concepistis contra eum, adeo ut ne frustum quidem panni super corpus servi projeceritis ! Accipite pretium et tradite servum, et iter nobiscum habeat ; si auxissetis ejus pretium, verba vestra mendacia esse deprehensa fuissent ; non potest servus hujusmodi pretio servi boni tradi ; quum ejus vitia aperuistis, difficile nobis est pretium solvere. » «Servus sum, inquit Joseph, solvi te pretium, ut vobiscum eam ; servus sum homini et inique non ago ; per Deúm quem colo vobis assero vos in me gavisuros esse ; Dei iram provocat servus,qui quaerit molestiam creare suis possessoribus : servus sum et domini mei decern vendunt me et consentio : quia terra a finibus ejus Domini est, et servus ac dominus ejus habitant in ea. Prsestabo vobis ministerium servi et mandata vestra servabo, nec marsupium vestrum minuam, nec effugiam; precor vos, domini, mei, quos novos hodie obtinui, solvite pretium ut vobiscum eam, quia vestram dominationem diligo. »

23. (Fratres) « Viginti 1 argénteos date nobis, et servus ducet ca. oj^ ,-UVÍ ws^D Ql : ^ o A » ^ l+=i\ melos vestros ; non multum posci. OV-OIP JooM ! Jiô iljjj jï^Lj mus pro eo, quia mercator lucrum J) : JJ -0)0>0a¿ |o)J facere queerit ; erit servus fìdelis ; quamvis pretium ejus non ma•:• Joo-a «so^JO . gnum sit, tamen ne putetis vos «o, JjjJLo,j . «p)0*2>;j JJ joÀ emisse servum qui fuga fu'rabitur . U o / IjOO : ^»o/ marsupium vestrum. » (Mercato• ^ ^ O , ) o>PT>

^VÛQ^

1

i Gen. XXXVII, 28.

»B

- b 0 JJs^»

299 .

300

SERMO I .

cSs> JaooDi )lx> . J^fcv. ^ j o j

res) : « Non dimittemus servum adeo dignum : totum iter nostrum wO Jj2D : ^ ^ k j / r±=> »s^C V-p lucrum intendit ; in itinere nobis: aO| . Jft^JSDZS cum gaudebit, terra .¿Egypti exJi-Sj JjO)_25 . W ? a oop/ cellens est ; si centum argenteos • ^ ^ i p j Jo, : ^fcjOJ petiissetis, adhuc modicum a nobis poslulassetis ; sed quid in medio . JjCSi. JSÜD ^ ¿juO JJ : Jo»Vo ^ ^ stat ut pretium ejus minueritis ? Si 1 V ^ ^ ^ inest ei aliquod yitium propter JioiJ« s Joo, Joò) ^jo ^LiXs/j quod ilium yendidistis, vos scitis . . Deusque ; nos juxta verbum ve: ÒpoJW J ^ ^ * strum emimus. » (Fratres): «Minus displicuerunt nobis verba servi, Jo,o . ^ppck • b~ojQ2Qx£ quam nos commoverunt verba vestra ; si res fuisset, ut dixistis, servus noster dominus noster fuisset, libertatem quam possidemus servo attribuistis ; servum emere quseritis, et nunc de pretio disputatis. » 24. Nefarii fratres extenderunt manus ad accipiendum pretium QOSü . j^JU JjQXJiD ^ : jxuOQ^J eorum invidise. Mammona transiit Ji ^OpJ J p o : rj! : in eorum manus, et qui liber natus . Jkaskaa Jfcooj : -ftwVS) jtoo- Jzic^ erat in servi tu tem exiit ; bilis quee ^ o o i : J^cu J~jcu oNd n o n r e f r i S u e r a t a d cisternam iram ^ ^ ^ • produxit ; digiti scrip tis obsignaJ&ODQ. ^ . loo, l-^os r u n t f a c i n u s j u x t a c i s t e r n a m R u _ ^ . f k p : Jooj ben primogenitus absens erat . Joo, ^ . j Joi^ : . n ^ i ò ' „oiqZ/ quando venditus est Joseph. Ilio _ . . . * invito , fratres suam voluntatem v^qdoA : joo, ^ È o o ^ Q X ^ *>o p e r fecerunt. Ruben Deum timebat d -0)Q_^\_21_1?0 . Joo, )o_«Ii -0,0-/ et Jacobum verebatur Josephum. Jv^L jaa^ ooo, d ^ l : joo, ^vafcjb a ^ . IK \ I . » v.. - , W ^ o

°t u e f r a t r e m s u u m amabat, ac eum liberare studebat. Mercatores, soluto preti0i iter c o n t i n u a r u n t ; Jo.

sephus respiciens illacrymatus est N^joto . vr^QD Jxsdj ^ojl/ : Jioran ac flevit, mirans quo modo se continere potuisset ; fratres vero nihil . Kioa jjO^ : ^OifcòX- CL-J JJ iram suam compescuerunt ; usque JJa&£> ^ : ^OflJjCD loot JJo ad horam separationis, nec eorum * B 0 toj? XVD

u

v/ -

b BO j f c a ^ . -

e y Ao^S^ -

* BO

-o,q-°U}o

DK JOSEPH VEND1TO.

301

302

odium remissius se habebat. Miserentur homicidarum fratres qui O-CQ^a^l/ JJ . >$0)0-/ ^ vident eorum lacryraas ; filii Jacobi ) >¿-¿0 CO : oxj^vxk. renuerunt misereri fratris sui. Compedibus, ut scriptum est, peJJJVSO : Jj» «O .aoo» . des ejus constricti erant dum am«o jooj . opojLQ^'^Ok Jx*.o bularet et dura vincula in corpore . • fc^oòjj uaâoD * loot ^ J i gerebat in itinere. « Sufficit mihi, • ait Joseph, servum factum esse propterea quod somnia narravi ; jsì^m. ^ : Jlcu.;soy jfcui*^. . j l o p ^ compensât servitus audacem meam : ^OMO&^O; ji^D OÓ) . 0& J^i jj/ narrationem. Si taceo, refugit cum o>\ JJjo . o»X.j ^o ira ilia natura quam perturbavistis et suis qualitatibus privastis , ut quod ipsius non erat ei prœberetis ; JJ Jpx : Jjiii. Jvj- ;=>J naturam vitiavistis qui hominem : s^-LJO^s « m a 0)l0 t ^l ,\Q . liberum servum fecistis ; servum Chanaan historia non fecit et in Jää^aocoo . ^ l ^ i J t o ^oloijj^ Servitute me involvistis; libertatem . vÇOlûOCu, -î^iJL JiojL : sÇt^oV -A vestram in me servituti subjecistis, quum compedes mihi imposuistis ; ira vestra murum perrupit, et lapides vestri facies vestras contuderunt. » .Xirj : ^O^ÎOJ ^ . J

. ^Xl^ifcOD

•

*

«

•

M

»

JpA. >çoopj . v tSk. ^2icoa.

j'r»

25. « A te, Joseph, didicimus homines liberos servos fieri : in . xi-p^jt J ^ j : Jyj*. somniis noctis nos servos fecisti, . ^La-yo -k^oß jJo : v^w et in luce diei nos te vendidimus ; .jCoJJ 3 / ^ : JpA. jjjpl j o A s nec tua audacia in hoc stetit ut —CU : JSxt^jL^ ^SjO, fc^OJt nos tantum haberes servos, sed et : o^ . v^y? jxxjj patrem tuum pari ter superba tua arrogantia servum traduxit. Noe W ^ y ? . ^.l-O? «OfO^S OOO) justus propter contumeliam ipsi . Joo) jJ - a i ^ : JjJa \z>/ inflictam iratus maledixit filio suo; posteri Chanaan servi fuerunt,quia -Ol P^J : pater justus contumeliam passus «OJ-LjIülJ oqjq^. . ^ est. Si Noe contumeliam sibi.infer11 >5^.00)0 . j-«X> ri non est passus, sed filio qui ipsi irriserat maledixit, quod fecit Noe facît tibi Jacobus, quem servum fe: ^ ^ i^oò) JLjjit/j » BM ^oxa/ — b BV

^

303

SERHO I.

:

JLcuä-V» • k^k^lV ^J.??

%

J^Uoi . öp W

oo,

opi ^o . Jpj »fco )cu.Lo : ^LoXaop . W

A

:

Q^CUDLO :

^O)

y J A p )» fl.fl

jj .^op»

.

^ojSd^.

•fcuaODd Io)1* JLjjOO dOOCX>°> • » , : w^iV • :V JJ »ßöLc^j. o^. jJo s ^-VLj

. v^-ra-S)?

: ^axjjJo JSOL^JJ M j . v ^ a d i ¿0 Wi^ooi .

/o . j x ^ j o Jjoop )clo a

OO)

. p p . . JSUwj :

Op\iO : >->JWA .»JOiYi/ ^ . y o

JJj : ^Lo^^*/ ^to.oX . O^ ^ o q j -ota-/ JJ; . .

J°no J2>y

J2» Jj-^j : uOIOJCL^

.

Jv m . \ QJLOl/j : JOQÄJ ^V? ^.QJJ :

JjSQx^j Q ^ J Q j l O

: \Vi/l

: sfl ^

^-JUfcoO

.

JfcOJU^O

JXm^I/ . ) -.tv, nr»

^

^SLqj-JOO/ . JooiL J.X>.\?? V V

JJ :

K'i- Npi^ .

USOyO Vs^

ÖMOj^JC^ . J-iOft.» JJ} Jj.0^3c0 : js&jO . W JQiut Jj^

^ ¡ L

^ V

J.'tO p : ^00 : W ? J?C^

. OOQX r j ^J^jlSJ J» : J ß j ^ A o p -0O)J ^ 0 ) 0 : OIVSJ JSSVJL 0& ^2)0) » M onVn-t — b M Jpxa

cisti.» — «Igitur fecistis me dominum et facti estis servi mei et, experti estis effusiones miserationum mearum, quas eflfudi super capita vestra! Oh! si evenissent et adimpleta essent somnia quae vidi et interpretati estis, generationibus Venturis scripta fuisset mea in vos misericordia ; hsec via qua pergo nostram iniquitatem propalet et post tempus ostendat quis perverse in ea ambulavit. Date mihi pacem, fratres mei, quia flagrat mens mea amore vestri ; pendite peccatum meum et tribulationes et considerate peccatum quod fecistis; omnes dominos meos deprecatus sum, et nullus reconciliatus est: abscindite odium in me ; jam enim illud seipsum abscidit, quum non remaneam apud vos ; vidistis manus meas vinctas, vidistis lacrymas effusas, et non messui e cordibus vestris quod in auribus vestris seminaveram.Remane in pace, Juda, cum fratre meo Ruben, quia tu succurristi mihi; consilium Ruben salvavit me et tuum eduxit me e cisterna ; quia sincerus est amor tuus, mitte Benjaminum legatum tuum ut patris sinum non relinquat ne pretium ejus fratres n u merent ; rem preeclaram, futuris generationibus tradendam, fecistis quod decern fratres convenerunt ut acciperent pretium fratris. Quiescant ergo mentes, quiescant conscientise, perturbator nocivus a vobis longinquus factus est. Timeo autem ne vestry actio abeat in

305

306

DE JOSEPH VEND1TO.

:

^ ^

^ j » JJ . V

consuetudinem : quia peccavit in vos frater vester, implevistis m a r ^.ajjx^ . „ g o . i x> Jj/ supium vestrum pretio ejus ; nemo . >5^000/ O l oop/o : y T l . O antea hanc portam aperuit rediJv ^ : OS-2 sQ-^—!- JJ gendi in servitutem virum libe: / 00)0 V • ^J-OO) rum ; indebita primogenitura ornavistis fratrem juniorem ; tristis . j fln.N, joo) relinquo in pace coetum meorum |0)0 . ^ S V ? J ^ j )J . JJ fratrum : quis seit si unquam a d fcuxsV? J^oo : Jv^L y i m y huc nos invicem videbimus in hac vita ? Quum redieritis ad patrem, vB/ . «.Aoo WJDjä Jrsa- )ao . date ei salutationem filii sui ; scio vos non posse ei narrare quae gesta sunt. Rogo vos, fratres, benigne • aspi eia tis Benjamin ; si in me fuistis iniqui, in Benjamin non peccetis ; per vota matri nostrse dati fuimus, ego et frater meus Benjamin. 0 bea tum Jacobum, si Rachel non peperisset ! Non putem eum vobis condonaturum. Sed ecce mercatores expectant me, statim autem ac pedem ad iter movi, amor mihi obversatus est ac progredì impedivit. Jam mercatores timent, quia moram feci vosque retinui. » J^O)J . «JLJÄ

Jp^ ^

. J-ioJü Jx&.TO ^COCL.

: A QiSä

^JüQJ jx^J : fcü/ J p ^ Q^J »OOkitL •20/l JJ : .J.VOA :

fco/

JJo . ^xjJ^o/ .

.

^ JÄ» -O) . -Ol J^,CLO

j» ^

•:• jSUQD JjVO ^o^auS • - j Jfcs^J*o . J-./ » V tiTÜJWO TOM. Ili.

JJho v^d^L

26. « Si seryus apud vos remanet, reddite nobis aurum quod dedimus. » — « Vade Joseph, et in via ne glorieris te servum non esse, ne aggraventur tuee tribulation es, adjutoribus deficientibus. Ne dicas, quum separamur, te liberum esse et nos fratres tuos. Tale quid dicere est accusare mercatores, quasi fures essent qui viros liberos in captivitatem ducunt ; si rumor post eos sparga tur, gladius abscindet capita eorum. » 27. Absolutis verbis quae frater

20

307 . JOMlìOÓ

, 0 0 J L V 2 ) : «OJOCÌX2S«.

JjLOfO :

^ ^

.

jo»

. jiooa

•

i cri

J-^o/ Jjo) U •• : s$o»L)ìco J-jud JJ :

^OO)}

•

. JpL^J

j-JOjja - ì x o j . )LÄ.DCO JV

'».«.1. ^ o .

j o o ^ L JJ

JjD .

^ L o

JJ : W^jL JJ

. J}y.A J-^L qjL : ^LauoL d

v

>0)\

JjQOJ ; -00)J

)a.Ìo|Ci o'^o/o

: CL^VI^Jl/ w0)0V»

. JoO) V3-C0

: CujlOJ./ j a / ^

. ^ t t

oh!Q~l/o

jL^Xj

. ^OJ-jojoo

JJO

OOOJ QjO«M . W j - p . ^O^CttJ : J%JO . -OM-SVo Ì S j l ^ ;

^

: uQijcloo

Jrs/j

: «^O^^V ^O uOM'ji/ . J^j )002) ^O ^o^ajL ^O . \j>i )0Q2> ^o J ^ JJ ^ - 0 0 Qu :

^

: ^

308

SERMO I .

-p/o

Jyt : O^CXA JLaojj . JOALL

^ J j ^ , |v»0 . J o ^ . p J2>j

^

: ^Lov«J Jii'j ^.tyo . ^fcJciXJ |Ö) ^»dxo . j-^t ^

xfJL^J J-20-0 : ^

^uooj

. JjQ»«0 vàiwj Jj»Lo : JOJJÓ )JDÓ JJQXJ^D * T^r*-

I* 20 ? IJO»^? •

• jL^Jocxl

K

jsì Jjjlcu

i j o : J ^ A ^ J s JjU, *

» 0 ytmj a3> — b 0 Kuu

^ i o J J ..r>9)lo

sgo^Ww}.

cum gemitu ad fratres dilectos locutus est, separavit se ab eis, Tremens dum reeordaretur patris et etiam fratrum. « Nos merca tores hodie videmus te valde tristem ; nunc, quum ab eis dicesserimus, indica nobis culpam tuam ; vehemens erat eorum furor, asperum prorsus eorum odium. Hsec non est via servorum, et sumus in diversorio. » « Non cognosco culpam a me in priorem meum dominum commissam. » — « Ne in via effugias a nobis; si fidem servaveris, probra non sustinebis : non removebimus beneficentiam , quum noverimus probitatem tuam. » Narrarunt ad invicem mercatores qusecumque in via contigerant, quanta puer sustinuisset et quanta ejus dominorum fuisset superbia : « Quia vera diximus,exarserunt et esacerbati sunt; noluerunt eum retinere, quia veritatem manifestabamus : dentibus violenter fremebant in innocentem; si dimissemus eum, sicut lupi dilaniassent eum ; eripuimus eum e manibus eorum, sicut passerem e faucibus aquilse : et liberavimus eum a dentibus eorum, sicut overn ex ore leonis. Desine, o Joseph, amplius contristari ; quia sic erga te domini tui egerunt, Deus in te benevolus erit. Bonus dominus emette, et transibunt dies afflictionis tuae succedetque tempus gaudii; tunc feliciter recordaberis nos felicitatis tuffi causam fuisse. Quot vices mercatoribus surgit in mari tempestas ! considera transire tem-

Ja» «^o

^Idxam

— « BO ^losuj,

-

«V

juoi

309

310

DE JOSEPH VENDITO.

pestatem : valde prodest quod dominorum tuorum tempestate quassatus es ; perge in navi nostra versus tranquillitatem portus ; -¿Egyptus erit insula quee tibi bona procurabit. •

«o? .

Explicit sermo primus quando venditus est Joseph.

Jvjojxs )dijL jv^oj^o ooL

yJilj

Sermo secundus. Quando attulerunt patri suo tunicam Josephi.

^o

•

dSjcu.; ^o

J^ocoj. ]Aio dS.Ajto orajt,„JL/ : JJ . JJUJLO »OICL/

: ^ ¿ J .sooì,.

VSCOJ J»ÌL j^Q^O : ^pjpD jO Op> :

PDQ-. w.O)Qu.JJ wy.am>0 OO? • 0&.

ojAjd )quV . o)A. Jjl JJo «p^voj ^p •fco, . JjdoìlÌ OJU^O

: Jkaco

. Joo) yò/ ^QOCU Q3*/ :

jlC^

\ ò l -jaj^j ¿ n n \»\ . 0)A

jao-é/

j^oVo . joo) )

JJU.J

: -

IVO-^Sl : Joo) Jj;j© o».«.' ) a

: «OfCLXJD'i ^O . 0»3

D

JkjJ . Ji-»

o'^o/

^ : Joo) i » / -0)cLJJ oop/j :

on./

ocu .

V i o / . ''

OpDJtC^J

. otL^A ^

.

m

i)i.j : ot^jL^

: o f l o h ^ o

l

: Ò^Xo 40 JJ

c

(

w.O)Q 1

^

" Ói . Q> trn>.\ . LjlU-OI

V-^J . ^-VJDJ jkA.*. 1 Gen.

XXXVII,

a BM

-oja/j —

29. b

A

—

c

A -OiOa/

— I V

1. Accepto ab Arabibus pretio, fratres Josephi, mente varia volventes, consilium inierunt ut patreni suum deciperent. Ruben, frater natu major, nesciens Josephum esse venditum, gressus direxit ad cisternam, quia putabat se in ea fratrem Josephum inventurum 1. Quum eum vocasset et ille non respondisset, extulit vocem cum fletu. Vocem fletus ac ejulatus per^ cepit turma fratrum facinorosorum. « Ubi est, aiebat Ruben, Joseph quem abiens apud vos reliqui? Quid respondebo Jacobo qui eum a manibus meis requiret ? » Prse dolore flebat et cum fletu lacrymae erumpebant; ejulatus ejus in montibus resonabant quos suis lacrymis respergebat. Voce fratres compellans aiebat : « Dicite mihi : quid ei fecistis ? Si mortuus est in manibus vestris, ostendite mihi ubi sepelistis eum ? Si corpus ejus dilaceratomi est, auferam saltern ejus cadaver, quia pater nòster ejus aspectum expectat ; ejus oculis of-

311 . jtoà/ V

312

SERMO I I .

v/j V

«3/1 .

wO^Ì^JO jJ?

w\ a—jas> : ojü . Lo.»/? U . W ja*

^OO) Jojo

JVo_£_=so ^

Jjlo»?

:

feramus oportet illius cadaver. Videns catervam nostrani congregatane Josephum ab unoquoque required 0 infelix hora ! quando adveniemus non habentes nobiscum filium Rachel. Expedit mihi remanere in deserto et in his montibus mori ; si enim abiero, fletu perturbabo senem Jacobum ; nunc de uno plorans, non ibo ut de duobus plorem ; quum dolor unius ita me cruciet, dolorem patris mei ac fratris quis sustineat ? »

j o q ^ a ! JJ

2. « Noli, Ruben, vexari, propter te ab eo occidendo abstinuimus ; vitam ei servavimus propter timoQJti-2l_2D : y ^ D / j ^JXQJL rem tui. Accepimus pretium quod tibi diximus, separavimus eum a nobis ; mercatoribus servum tradi> 'si * * dimus ; quia se exaltavit et nos sprevit, superbiam ejus fregimus ; oj^ Jooj : ^ ^J'^JJ -ojcua^ duo denarii obtingunt tibi, quos e pretio ejus servavimus tibi. Quod ^ s ^ V2C>V>dLLo jcoL Jj . Jop)J igitur factum ei est factum est ; -o) ^ . j a \ . fcj/ o o a ^ ^o noli fiere aut irasci contra nos ; si . ^J ^ J J Jio^ : s^JQJSo Jacobum metuis , non solus es , omnes collum inclinamus ad feren. JICLUDO/ J ^ j o l JJ : c ^ C p / dum tecum patrem iratum ; non . ^iJLO» j j ^ j : j L d i ^ J j^oojy deerit artificium excogitanti doJjJ.03 ^Aq*. : Joj-p lum ; celabimus facinus nostrum "W : 3DOV25J K V ^ • OMJD illudque per dolum simplices deuOjQ^s/ ; "ì m io . ^gooru J ^ ^ ò m » cipientem exornabimus ; exuimus Josephum tunica ; tunicam super . „j^'j Jaso : OO| U^JOJ terram extendamus et super eam ^èJD 3CU.O : % 0 Iii opk. occidamus hcedum, et pater noster JJ : - O M ^ , ^Ju.? Jjyj . cxJLOJJO putabit eum occisum fuisse ; ubi enim ejus oculi sanguinem aspe• jCn;°itv ^ O J ^fcoo . Jlcoj^ xerint, illius mens caedem suspicabitur. Absit ut pro sua justitia unquam arbitretur nos tunicam . J ^ Q 2 ) ^ O O M ti : J J j Ü . »•A jv^sp jcuo/j — * li,VI Jjl^ — c BM OOCÙ* r (

^

313

TUNICA PATRI AFFERTUR.

* V^S^J

^ ^ : lia^QD

jK-J jlV jj : :

^

^S/j {CD^Äfc^D

JDO^JJ. JCD^U ^J . j k ^ x k

• yx~iLL JJ

. ^kixi Jyiajo

w.0)0 ..m o JO . K ^o J ^ ^ a J W |_JDt25 0)OX2L\3 : JjJ.Ö_0 ^

OOO)

Ò)O^J : ^Ojao/j J~0* v^^sJJ . ojiopj .

OQflX I^CSO r j ! . a^V jo)Ö

OJO >50)02»/? . I'll/ ^ . JI.»=1£X5

a^JOO QM20

^ 2 ) : joo)

J^ttk. jiJOJL ^QOO : O ^ ^ y Jiko •tOkiOJL : JfcJiv wOj^a-jLj o>*2a . "^kSij :

OlSj

. JJUAJOJ JA

^.o^aro -jo* .

Jojino

v-o . Jl_\. ^O N^JO)

: a-D-^yj

b

JJ : Jj*A o \ n * j^i^o :

. ^ÄO^vS)

: vSO^vV ^

r^è?

^

»clop J&s^-o

J m, o-jo . yL/^O .

JJ ^OO ^

: ^JO)

-J0Q3L . ^OJO) ^XJ JJLcß^l : Jj-O

J-X> )ot :

^

^ J*.Oi

JJA OO^ : ^ ;»(' vOJCDQ. orx/ . ^ J*V a A . •:•

^

Jfcs^-

314

intinxisse ; rem non relinquemus, sed sedebimus donee te persuasum reddamus, Cohibe fletum tuum coram genitore tuo ; quando accesseris ad eum, sileas ; ne anceps haereas, hsesitatio enim res est nociva ; si diffidamus unus de alio, illico dolus noster propalabitur ; nemo rem in medium proferat, quia si propaletur, conteret nos ; mentes nostrse sepulchra sint, e quibus facinus nostrum non suscitetur. » 3. Adduxerunt hoedum e grege eumque super tunicam mactaverunt, quam ejus sanguine infecerunt,ut patris mentem deciperent1. Ducentes secum greges profecti sunt ad senem Jacobum redituri ; perrexerunt donee pervenirent ad locum ubi pater eorum commorabatur. Yolavit rumor et data sunt nuntia viros cum gregibus advenisse. Rumor pervenit ad senem collapsum quem tristitia conficiebat, Audivit Lia natu majorem venisse et laetata est de reditu suorum dilectorum ; Zelpha et Baia ambse gavisse sunt advenisse suos filios. Illi, a gregibus discedentes, commune inierunt consilium ne lsetse apparerent eorum personse in ingressu ad patrem, sed similes fierent viris occisum in manibus portantibus. Dicebant : « Cum suspiriis vestem circa corpus adaptemus; sordidas vestes non exuamus, et immundities nostra luctum nostrum testetur, squalor membrorum ostendat dolorem nostrum.

i Gen. XXXVII, 31. 8 A x fi —by Jj^j A jo ^ »A» —c A lo^j • d- B jüjjü

315

SERMO II.

316

Ubi ingressi fuerimus, statim ac . ^poj ^O ^ : JL25/ js^QJ aspiciet nos pater dicet : « Ubi est Joseph ? » Tune omnes cieamus gemitus cum fletu. » Texerunt igiVs^ : Jofco ^OJ . tur capita, et, lacrymis ab oculis defluentibus,portabant in manibus : ^O^O joto . vestem, ut quum earn extenderent JiiJI luctus augeretur. « Gur sic fletis ? aiunt quidam e spectatoribus,quid amisistis ? dicite nobis ut dolorem JJ jjO) ^ . L p / ^ ò ^ o \L\ : ^ vobiscum sustineamus et consolalionem afferamus ; moerore enim * Jfuo^fcoo •fc.aoo ^ afficiuntur personse vestrae dolentque liberi vestri ; similes estis viris occisum portantibus ; si totus grex periisset, de hoc non doleremus. Quamdiu enim superstites estis, potest inquiri an quid perierit. » . w.o)ovSS, Jnty »og> 4. Prsecepit senex Jacobus filiis suis dicens : « Ingredimini ad me, dilecti mei ; quia visus meus extollitur, ut refociller videndo liberos . -lo»- sQo^nrio . J»l/o quos enutrivi. Fili mi, Simeon, videam te et gaudeam, ac per vos omnes augeatur gaudium meum ; . OOfli. I^QD jJJ. : ^fco^y? multum enim anxius fui quod inoo^ s -ò)aibj wucpL/o rarci fecistis, gaudeo quod adveJoo) ^jjto . \wJLO nistis. » Elevatis oculis, Jacobus . jj/ jfl ^ jot : -9> rpQr vidit coetum filiorum et prae dolore illacrimari coepit, interrogans : -JDCU.Ì : .»I Y> p / .91 tvo,; 0)0J~0 « Ubi est Joseph ? Ecce vos omnes -Loy— Q)l) . fili os meos video ; Joseph autem non apparet. Dilectus meus ubi est, jotìJJ . UOMOUO jìi ^ ^ : ut suo aspectu obsignet gaudium . joo» jdj] ^cùjj s^imxi : Joo) JJo JJ quod e praesentia vestra percipio? ^ o JjiO . oj^ aj^taoo i-ÌS-.} Si ad gregem coegistis eum perma: ^cvjanJJ o ; »•/* o a a x . juo . «ao• jJ nere, fas non erat ; oportebat eum vobiscum ingredi, quia illum prae • ^ ^ vobis expectabam. » — « In grege . lux»? O j - ^ J : J J ^ separatim a nobis non remansit, reposuerunt filii Jacob patri suo ; V^QD : JJL.jaJ. ^o VUXUP

317

TONICA

PATRI

318

AFFERTUR.

pater, sustine et tolera nos ut aperiamus tibi quid accidit. Yeluti : ^ » J Jo) vi^VOD . jfcoaco a A 2 j viri qui quidpiam odibile perpe^oj . j - i x a ^ o JJa_£J5 ^-./O trarunt, prse pudore stamus coram —;ÌQJO . j l o x * . } jj£U : ^aOZXJ^SD te ; occlusum est, sicut Annae, os jxOJ . ^¿OO Jvpi. : K^Al r r 5 ^ nostrum. Iniqui fuimus in dilectum tuum ; viris odibilium reis similes ^Stcoo.. ìj^jl/j JJ : ]jò°? ^ ^ o o sumus in adventu nostro et velut U 4 0 JVcl£_2> jp>_2> : jlA r j homicidse et fures a te apprehensi. Efficiamus nobis cor ferinum; au•^JLj^ : JJ Jii. fcOOJO . deat impudentia nostra narrare ; : jfcOOV jVo£ . ^Ui.i segre feras nos, qui tot miserias JJL®> Io» . ).y>, a . °> cna^ sustinuimus. Nescimus Josephum a te ad greges missum fuisse ; . Ji-Ld-O v^o/ : y^OfJS erraverit per montes, a via aber(I^JL : v^O) j^Jt? ^y^CQ rans et locum gregum nesciens. );«. : ,-1X5 JJ . J j c ^ Accidit ut , dum pasceremus in : wS02>U y . ji-CO- JKì montibus et collibus, ecce tunica Josephi sanguine intincta projecta Q^j f / . jjjOQD ^OO j^OO ^O jacebat coram nobis. Vidimus tu. ^O jiW - f i • ^DJO) nicam, pater, et putavimus cada. "^O CUiOJ : ^OQlO .aOO) ver esse. Eo momento, omnium joo) ^aoj : J?JLO Jo)j nostrum color immutatus est ; violentus tremor invasit nos ; ossa dorsi veluti dissolvebaniur ; prse 000» . Jjoaa>o ^o JULS^QMaj metu et pavore membra nostra ve. ^okx^-JO J W Jo» : ^ ¿ a o luti navis quatiebantur : corpora vacillabant, veluti arbores vento 1 -otCL^a^oj : ^ozàJìk» op> agitatae. A quonam occisum cada: -ojcb^o jJjo . adL-V o^uo ver quod sanguine respersum jacet? Tempestas in terra excitata est attrahens animas nostras debilitatas, : ÒJJJD JULOjl I^JtO . Jx.lao ^«jl} ^J*. fluctus exsurgebant submergentes Jooj . jfcwJ ^ personas nostras. Ecce alii occiderunt, et nos apprehendimur. OcciJooj ^ •• K o ^ J sores ab eo aufugerunt, et qui non Ò)j^2>0) : X*»? - f i v t..a Jxoo ^Jui. 'l^s sumus accedere; vidimusprojectam tunicam et cadaver ex ea sublatum. jjtlJJ :

CH2) ^ÙpCoS . ^L-J OO)

o 5S c y i o U / o

» A Jbu} —

b

o

o> v

: >,o>,noa.

A -ojcS^o? —

/?

« A là*.} o»yD oof —

d

A JU^j —

« A òj-W

-a««-;

SERMO II.

319 'IS.V.J.L/J : jjlOOJ : i;£>jj/

CU^ODO . -O)

jW

. JA>Lqo

CUÌOJ . JkAo/ ^JÌ^ . ^fcOSJD ^O );_=>}

: v^-jj

:

jVo^ : "JlOw- ¿o^ ^jdiwo

y+nS

JJ :

Jii)

. OOO)

: -JLvoj)/ jJ JVq^J ^

. Jk-Xo/ -isja^Njt/ . ^oL ¡il/ ^

.

Jooij

OO) ^O Jo) : r ^ j

. JjuLoik. Ój^ ^XOi^ : ^JV-J J-JOO :

Jjj^oJ^ JLJJ JJL^-JOJ

b^J-JUO : Ó)'t2D

^.JJOPlO . jjJ.033

: JlQ-VO -fc^a/ ^.lODJOjA . ji».} ^OOi

. JioiL - s ^ D

Ji«.cu.o JJL- . jyb/ Jjo)

^

^ : |;oco

. joo) O» ^ . J jojo +30 : Op wOLO pì :

^u2>OÌJ joo)

o i o / : -o>cW JLq»J JJVO, . lulono J

ik-JDO . Ji-Lo^ Ò^OJU Ò^jQjl? : ^ JjLi.

f

JJ : ¿». 1, Xì

^J^W : JfciW ^OO

OM^SLJ ^O .

sXXO . )OOfcOD ^O hìAM jjj Jlou. .

J-=H JJ-C./

: J^ì Jju.

Jooj Sii : JiOOt jju.0 U j C ^ . jjjlk» Joojj . Q sa2>/

Jsjja

w0»a_2Q_^0Vj :

: ¡Op

320

Patabamus sub veste latere corpus. Spes nos fefellit ; nec invenimus quod putabamus.Vertimus in deserto tunicam et manicae indicarunt illius dominum. Viderunt oculi nostri, clamavi t os : Tunica est fratris nostri Joseph. Agnita tunica, multiplicatse sunt angusti« et crevit cordis nostri dolor. Diximus ad invicem : Eadem ipsa est quae filio tuo contexta fuit ; forsan pater noster misit eum ad nos. Lingua nostra cum lamentis quaerebat : Quis ausus est csedem patrare ? Desertum nostris lamentationibus commotum est; ad vocem nostram congregai» sunt ferse ; montes nobiscum flebant nostris lamentationibus respondentes ; nullum ejulatus genus remansit quod in montibus non resonaret. Quia illic dabatur locus, libere flevimus. Ecce, pater, ab hac die filii tui in afflictionibus versantur ; attulimus tibi tunicam occisi ; ubi eam aspicimus et recordamur ejus domini, dolor gravis velut febris membra nostra consumit ; miramur fratrem nostrum primogenitum Ruben in toto hoc luctu vires et fortitudinem servasse. Magnus quidem erat omnium dolor, sed Rubeni major. Quando aspexit tunicam, dolor lethalis eum invasit. Luctum Josephi temperavimus, sed propter Ruben affligimur ; apprehendit tunicam, eam osculatur et anima ejus mortem patitur super eam ; non siccantur, o pater, oculi nostri a

»A00)J—b V JàO — « A add. Jvspj — * A ^COJ — « A ^tcù». — ' A o/ ^ixx ^ — b A Jiq^ — i BM

— e A Jaoi

m

TBNICA PATRl AFFERTUR.

321

lacrimis;nec cessant ejulatus,flebiliter ululamus ut sirenes. Ferae quae jia^, ^ : ^ w J l a * pati nesciunt nobiscum compatieJ?oav . -J^OwODLL/ ^ IkLoo . ^pot bantur;videntes in deserto magnum istum luctum, ipsae moerore affectae : ^iOJ^Jk/ ¿(VOCU^O . ^J-OO) adeo magnus fuit noster Jo«» r* • q^/o sunt planctus ut ipsae ferae ilium aniJo^V^O • IVCttX IvA^O : inadverterint ; generationibus f u a . Jar Jvoo. OO) Jo©) JJ : ^ i ^ A turis narrabitur noster planctus ac 00» : J00) 'V^JO JuLO-OJ dolor, cujus clamores saxa scidissent montesque moerore involvis: Jocx^w»/ JJL- . Oft» sent. Orationibus tuis servati sumus ojAo Jjotj . JjuLoo loot P) en JJ a feris nos circumdantibus ; velut mons magnus, tunica suo pondere JJW . om-Oljl/ JJ} : ^ nos premebat; numero decern era. );»\o JJ^jlo jJoj : mus et pondere ejus opprimebamur ; si obtigisset alii cuipiam JD : ^¥0^ ^ o p ' ^ o a o . J^x^o misero, ille earn solus portare valuisset ; viris decern obtigit et JJ OO) W^OJLJO . •0/1 debiliores facti sunt ; non pondus . JuLoo );*•**> •b.oon0» : ^uxo nimium tunicae nos suffocabat, sed luctus ejus domini nobis omnibus Jxs^j . ^^CO JlJ-OD : ^Loio vires ademerat; sufficiens non erat . )aLo JJ Jo )olo ^J : ^CJOO/ JIjoX tunica ut totum hunc luctum noJ\V : ^vi 001 )ojA/ bis excitaret. Quia non invenimus cadaver, febris extenuavit vires : biX -J^AlL/j ^jy 000 . -VA . ^ J? j'Q^ o2ud nostras ; non subtegmen et stamen et lana pondere suo veluti mons J&ODJ»O . ^UOO) Jyap Jk»0. : ^ aliquis obruerunt nos, sed corpus, . «-S>» : JJ membra et nervi pondere suo i n curvarunt cervices nostras. Non . jojJSS. ^A-OL : JxJ.Q-3 dicimus ipsum periisse, non claJJL^ Joj ifcoo : J ^ 0>\ JoaMJ marnus ipsum inventum. esse ; JJ : OK^JS ^OJ . ^ tunica spem nostram abscidit, sed ^ Jfck*.OA2Q3 . I^i/ *+dax> JJ ja^LL cordi medicamen attulit oratio tua. Loquimur de tunica ; quantis )QmQO . ^LCCUCDI JJam ^ a o d ^ : jlo^o aerumnis nos confecit. Si ille su: ^¿DJO) Jvoa. perstes sit annon Deus solus scit. Terra subter nos tremuit; putabaljius mox scindendam. Montes se incurvabant ut nos obruerent, sed orationes tuae adjuvarunt nos. Dies transegimus in deserto et ci'bum — *> BM ^Ju^ »A . rX£>^2>l/

TOM. III.

:

Jju. JVQ^O

21

323

.SERMO II.

324

non sumpsimus. Oculi nostri lacrymis repleti sunt videndo turiicam. Gonfidimus Deum mercedem daturum labori nostro et post tempus tibi ostensurum quis occiderit filium tuum Joseph. Non potes non contristari ; cum moderamine sustine tuum dolorem : ad sustinendam senectutem repone illius pondus in humeros nostros. » JJ . o c u q a * Jooj ^o» 1020,3 ajj» JSA : ^ X K l . A cv, .. Ja=> «so : -c»op ? joao . b : )jQÓV? JkLoo . »A. o W ? No

5. Haec audiens Jacobus non sustinuit ut absolverent ; verba veluti sagittee volantia cor quasi s p i n i g pupugerunt. Cum fletu clamavit : « Allerte mihi tunicam, ut eam examinem ; sic rediistis ut Js^ JJ? . desiderem vos non venisse ; date . Jj-Iodik. ÓMllA• OOI • : «A loot • mihi tunicam, ut videam an tunicee JJ V^SL/J : >9) CTOCU J ^ J O J ^ filii mei Joseph similis sit ; nullus dubito sicut Racheli evenit, ita ejus : ÒpX xp°> -fà • W )-2L^-joo . JuLoak. joo) ÒMa*J ^Vf filiis evenisse. » Accedens osculatus est tunicam, imposuit eam super . j^D'5 : « o i a i ^ ^ ò ^ o c u l o s s u o s L a c r j m e e c u m s a n _ Juo «A-.0 -'»D : -J&ju, jju. IuIgloo Jjoj : l o i a - JiJLjo )VQ^ ^ . ^jl , . , Tv-^ ^ ^ * ' ^ ° t e s • ^Lo» ifco d JjuLcuo : ^jdJU a^v . A OO) ^ : JJ ^

guine illius commixtae sunt; tunica moestitiam stillavit : « Yae mihi, o fili, quid tibi accidit super monin loco deserto? Haec hora mala mihi est a die quo sepelivi matrem t u a m ; tunicam, fili mi -, post mortem tuam videre non qusero ; bo: ^-uLa-O v®>/ ioo) •I&j/ . n u m esset mihi si tecum tunica J O J » / « J ^ J L J . K . O Ò ) J I Ò | L J L Q O ^ S Ì V . abiisset ; vellem ut pro tunica coram me haberem cadaver tuum, . VOj/ w^iop ^¡QjlQ^O : «JOJQjO et lacrimis meis rigare possem corpus tuum non autem tunicam qua involvebatur : me incurvavi et »-^lo : wJOQ-ÌJ oj^JOJ o~;-S>? J't-3-jty . ojlaA£ W.1o_2i_AJ3d eresi lugens csedem dilecti mei senectus mea flebit adolescentiam J o j j . Jbiocu fc^aà) : pueri cujus dies effugerunt. Filios Q.W ^oocu vSfcu. ; ^jlaoo ^U meos expectabam hodie, ecce veQ-2>V j oyo-^D 0>1|^J . OibuJ niunt et me laetificant ; at pro J o : JU.QO O . W . .QiCü sepho afferunt ejus vestem, cujus visu vitam raeam amaritudine conJyll aJWo . jj-JJ ooo» ficiunt ; neglexerunt quserere ca-2loooA • IJUJO Vs^jL jwp? daver, et pro eo afferunt tunicam : » A Ala — b A j;„I 1 V AAJA — D A RI03 — »BM 4-0Ò) BV JJJLOO

325

TUNICA PATRI AFFERTUR.

326

reliquerunt rem valde dilectam et s a 9) o j L q • '•«•.i. roo attulerunt rem parvam. Ferae pessimae Josephum in deserto comeU JtOjOj . M o ^ I-jlO) derunt. Aperuit ibi os suum ut me 0»LjZO . OM'AQCXS : OJLÌA. requireret et in hora mortis desi. W ^ ' J'0»1- deravi me. Flebo nunc miserum, cui in deserto auxilium ferre new>Oj¿pb oop/o : Q^S&V jjX^ 0)LULQ0 quivi ; rem mente revolvi, et inj-jJt : OJJLOCA -Oj-V^j jo-./ . j^ou. dagalo attonitiim me reddidit. Si homicidae eum in deserto occide: Ò^UD « o / o . JULQO rint, cur tunicam reliquerunt ? Si I ^ i o - S . fcoOjkW v2>/ i j o / JJ? eum devorarint ferae , quomodo . wOjdS^OJ JW oils. ^O : vestem ejus servarunt ? Projecta jacebat in deserto tunica, et corpus ea indutum deperditum est. Quod : JJO&JO Oj^ jo®) „JD3J . )•=>} joO) tunica nec perdita nec lacerata OM-J-QO . OC> JiOO) ji.08*» ^ fuerit hoc mentem meam dubiam reddit. Quid occisoribus profuit . Ò»JLO M-LfcOO JJj : tunicam pulchram reliquisse ? PJJ wSOp ^O : MQ-CD -Ipxj J-»2i¿ Quemnam offenderai in deserto, J)V)\o : aJliwJ wuX*X3 jO . jjJLiO®) ut homicida ei insidias strueret ? Si incidit in feras, quomodo tunica ^OfOXV.^p . )CUQQJO ejus servata est? nullum apparet Ot^S. .fcs-0Ò) jji jjü/j : in veste vestigium ungularum quae . Isvoc» Í yuLoo ip/ earn lacerarint. Quis dedit leoni discretionem, ut spoliaret cadaver ^O^JO liV ^ : ^JtCid^ JBjOD ; OOO) Ji Jjtco^j . -OJ p v ^ et servaret vestem? Cur eam.involvit et deposuit ut corpus cum ossibus voraret ? Putarem ab homini. wfc^iwil : Joe» |oÒ) bus te occisum; si tunica perdita esset ; in feras rem rejicerem, si i-V? r / ? C^J : Jsao r / lacerata esset vestis tua ; si homines ooi : i^ao« JJO&JO? ilo . tfiujoco te occidissent, manifestum est quod : |x>j ilo . oo)/v^ooj ^Lq_» »vestem non reliquissent ; si vero -U/o . wOXX ^O ^QJLQ^' p / ferae, vestis tua lacerata fuisset ; in consideranda nece tua mens mea Jt^. o/ : velut navis est quae in mare submer^Lo» : -jajojt "^OO gitur ; quia nex tua nec est quae a : yA; .a-^aaA . ooi Jv-k- leone infertur nec quae ab homicidis. Mors tua mirum quid habet, opDO-2> —is®) : )V2»J

•

Jh>/ J^ioJo .

« BM JLo't —

JW

•

t^oò) tsXÙ.)

327

SIRHO It.

328

nec aliorum hominum interitui similis est. Sublatum est corpus tuum •fe-VO il : jiu. wJO»^ ab oculis meis et aspectui meo V) : |*.ioJr3 Jj/j . w\ offertur tunica. Quia te amavi, o : loot Iv^j^J . vA dilecte mi, hsec in meam miseriam oò) jóó) ^Lck . k-oòj ^.-S o m y JJ contigerunt. Omnibus mors tua gravis est ; dolor tuae necis comJJ_X5iJ} JoO) : OjkJiSj . movet viscera mea. Amabam raaLv^j : jkoej trem tuam Rachel ; in via luctus : fcuiSb ^Lck. . &£>U/o involvit me ; sperabam me consolationem nacturum in filio ejus, et jaOOCL.J . ecce in ejus primogenito afflictio1L-.1 . V J3-Q3.2) ]J " ^ D ^ O : nes me circumdant ; de Rachele non ita afflictus sum, quia in via v^njtc^ ^ c u j o j : A earn sepelivi, propter te doleo, : ^CW-fcOp oil . wtìfOÌQCD ^ quia mortuus es in deserto. In ^dbi^jo o/ . ^p/o w^QAa/O deserto non aderam ; sed tibi ade. J : Q-Ajl/ ^p/o rat ille quem colis et poterat tibi Tpfo à A * / ^ : j^CLiJO) W.JJ012DJ JJj tenere locum Jacobi et Rachelis. Observavi somnia tua et confide: ^,0>\0>SO Jjop . ^OjCÌ^JD bam te secure ad nos reversurum. ^o . a J W ^p/o ^ o Ecce autem tunica tua sanguine : ejdL.i.a.0 ^fi tuo intincta clamat somnia Josephi . ÒMi-^O) Q&AJ mendacia fuisse. Hucusque ratus p W ? J r / : c^A o y ò JJ J*c»ia_2> non sum virtùtem somniorum qua; ioo» vA J^bj . òj-A». lem illam expertus sum talem esse, : òjAo/y Ly r> co . -JiwoJW JJ ut qui in inferos projecerint tuum Jsopj . JjO) '^jojt JtóDO cadaver, illud suis somniorum interpretamentis possint resuscitare. ^ . O ) ^ JU^J j o A / : Sed te nudaverunt, deinde occide: Op> ò^QLJ jj'AQCD r u n t ; vel occideruht deinde nudaverunt ; perpendam quod attonitus vidi, ne me delirantibus a n n u m e reat. Si nudaverint et deinde occiderint, quomodo vestis sanguine conspersa est? Si autem occiderint deinde nudaverint, quid de tunica lucrati su«t? Corpus exanime nudità tem non sentii. Verisimile est cadaver adfuisse si homo illud spoliaverit. Quia vero cadaver non est repertum, pittavi, devoratum esse a feris, sed cur totus iste labor ut vestem ejus sanguine inficerent ? Deus revelet servo suo rem qua attonitus fit. » ]0)0 .

iv^OD Òf^Si :

•

•

jilso . l o 2 > . JnjLO

•

o A j l j 111/ : jooj 'Jo/

6. Fràtres qui Josephum n u d a verant, auditis Jacobi verbis, stu-

329

TONICA

PATRI AFFERTUR.

330

OOO) ^V-^.CQ.3 : joot )•, Ó » )| OP? pebant. Illi mentiti erant; os senis : ^OK^QJO OjU/j . ^OM-A* veritatem praedicabat ; recitatis accusationibus se damnatos intus sen. JiÀ ^ Oj-ZLAJ tiebant.Cuncta, quae fecerant juxta . OQjQi,- irsODJ Jix> : \=)CO O* greges, senex domi explicaverat ; vOO)LQ\ : Ifcaxo a2DooLL/o QSia. modulante sene Jacobo iterarunt et protraxerunt carmina lugubria, dum tunica ad eorum pedes jacebat, eamque velut cadaver fleverunt : . jfc^ c ^ s j j2iru o/ « 0 puer in domo verecunde vestitus In deserto forte ignominiose nu. Joo) o/ datus ! • wkD Q J » 0 qui in amore immersus eras, . J a ^ ^ A s |;jtj o/ Quomodo in sanguine immersus es? 0 aquila, pennis velox, Quis ausus est tuas precidere pen. l&oLL/ nas ? ^¡.ifik LQVO Somniis quae narrasti confidi, . Jfcdùaj jxo Et ad gregem te misi. Feminae filios pepererunt ; : jJ W ^o/ ^ / o Virum sicut mater tua non pepe. ]v2>QJL ^.o ^ rerunt. Tibi cor, tibi etiam pulóhritudo, • N^p »OO Sed in deserto tua cessavit sapien. JfcciJS) ^oJ^D ^.O) za ; : V —jiJSODO W Hsec omnia eximia dona Commemoro et rursus eructo, . o»Lpo/j w \ Jjq^ìlO Et tristis sum amisisse • fc^.00) JiOI Divitias mentis quas possidebam. » 7. Stabat ibi Benjamin et voce jsjo . ^saa-ia ^oL )o]À CL1X&0 . Ilio ^acoa* : lv. quae petras scidisset clamabat : N» « Frater Joseph , quid faciam ? . ^J ^O : IjjQO) Cuinam me commendasti ? Frater JiO) ÌOO) : jv^O ^oJJ ajo-jo/o mi Joseph,quid faciam?quis suscitabi t matrem nostram, ut horren: ^JDjJ0 JjDtO "^aASUD |o»J . ^JC^ dam hanc rem videat ? Ecce tunica frodata jacet coram nos ; nostram . y a ^ l i ioo) J-J^ matrem decebat ut te fleret moestis . ,r> jooj joot : carminibus ; luctus de te, matre . u K L b \uoap . JXUJD ^o/ ck/ nostra superstite, vehemens fuisset ; *A •

•

*

331

SERMO I I .

. Ut «JOO j»/ ^O jo» : J . ^ wjt^2>Vo : M^JO JLjSs^L/ «scuoci ojjlSIJ . yf), -Ojajk»^ joc» .

JuLanrs : ÌOO)

JjuLctoo . ^¡¡tuo

JÌJLV : )»»OQ) )av ïfccoo . JA-o •

•

. ^»L Jxuaoj JUOD.. Jfc^xsj Vs^ioo) hi» 0(0^. \OjDck . Jaoi JJj J^j Jj./ . w

jfcw!

: joo)

Laxsj JjaV : Joo) \iu2o - • » il : j'Aj VONJÓV . ^v» ooa-j O^DJ . S^LL JJo )^oo)L . -Ilo-i;— uO>Aû/j OOfj/ : JiJ.Q_a_ZS} W

^J ^ : li : ^Lojjo

: .p.-V, ^

^ ^O) y O j J ^ o p JJ . «OÌÒ^JO . ^Loijo k c ^

j-OCUÛD> I—2DJ . ^ L o o ^

JJ : JiJLao

^QJÓO J L u o jjOA» \kSD_X5

332

remansi igitur solus et reliquisti ine unicum. Ecce matre et fratre citius orbatus sum. » 8. Tunica et Benjamin Jacobum in animi deliquium projecerunt. Lacrymis suis Benjamin perfusus erat, et tunica sanguine conspersa ; flebant servi et fìlii, domestici et extranei. Veluti nubes erat luctus. Tunica illic jacebat ; qui fletum cohibere quserebat,illa visa,flebat; extensa erat tunica et super illam omnes cum Benjamin lamentabantur : « Domine, sicut consuevisti ulcisci opprobrium dilectorum tuorum, ita non negli gas ulcisci sanguinerà Josephi in tunica respersum. Si ferse eum comederunt, hoc e tua voluntate accidit ; si homines eum occiderint, non sint insontes coram justitia tua; non tulit,Domine, justitia tua sanguinem Abelis dilecti tui ; non obliviscatur divinitas tua sanguinis in tunica effusi. »

9. Loquens tonitru in nube générât guttas pluviae; sic vox Jacobi OQJQÒ-J OjAjOO : J;£00 : «0(aLX_X ^O J\X>JJ jia*. . joo) generabat lacrymas quae ab oculis copiose fluebant : « Mea, aiebat, k - M f / ? . ^ Q ^ ? JJ JxiL. somnia me non fefellerunt. Sicut JJ . ]iX> ^ ^»QDQ^J j^û'L- : wOJL^ vidi, ita evenit, cur somnia Jose. LiXkdoL vA : yoA )oL Cl m t r> : » A Aju. •

•

•

333

TUNICA PATRI

jjj : , ^ o . ^ .

'

: s^u^/

JJLd/

J ^ J L

*

, ^ ^ ,

^ox^y : ^

. A

il?

:

: ^LflOO.

v®»/ ^

jaaó)

^

a i »

:

d

»o-

•

-VsL .

^po)

„ . , . JfapL, ^ c

• J^'Qè

^

j p p

^

'.•tH

-

j

j-y .

..

fcV

: Jloji-

:

v

:

0 , 0

o/

.

k ^ o

.

.

T

1

jQj-

^

quantum b a t

^o

o V^

o ^

oom/

Josephi

|jlm

P '

J ^ /

: OM-^oy ojoi^oo

a A y»l>.fllW

Pice n u n c conspersi

v u l t u s

nite-

n o s t r o s

* nonne

sumus ;

s o c i e t a t e

fratris nostri ? N o n

d o l o r

u t

t e

n o n

^

1) . -J

^ 2 2 0

vincat

privemur.

Si

Jkjy

si : :

^ è

-0)QO)}2)

5 0

nostra

invenimus

Oratio

tua

labori

quem

imponat r

P °P

t e r

J o s

d f te mercedem

et

quod

tuae

voluerit e u m

u t

e 0

v

'

v e n t e

ad

;

preces forte

adhuc

Jy.

propter

Benjamin

moestus

suffocat

vultum

serenum

igitur tua

copiosa

Deum.

saltern

:

in

tristitia

sua

fortem.

-

. ^LQDO. oo^«—

fiiius

memor

m e u s

ejus ;

Joseph, si

» :

Abraham,serva

t o e d u s c u m d i l e c t o t u o ; si e s t

ei

orabat

deprecabatur

«Deus Domini mei 'si

tuus

; ostende

11. f n dolore suo Jacobus et

vir

frui possis ; habitus

eum ac

o

servare,

consoletur ;

finem

sustinui-

•

te

q u u m

r a r e l

sunt u s

;

montibus

j

^

: •

api

in

«Phum

m e n s

^

tristitia

flebamus

suscepimus

certamini

sup-

tunicam

t vitas nostras a feris,

lUe tn°nStrU™ C r anxius ; ora ut Deus det

joo, 0 , 0 ^ /

deserto

U n U S ( I U Ì S C

m U S

^

fratris nostri

luctus oppressit nos d u m

^LoX. jaj

i n

?

s e r v a v i

O •

JoO^

ut locum

l e a s

cadaver.

. J À

J i

pater,

nostra

p r i y a r i

crevit ex q u o

.

jò»2>

j - ^ J o ^ / .

' p

' ^ o

pulehritudo

n o b i s

t e

. joo)

. ¿sox^. wi»y

Vir

tuam,

^ ^ o

. joofc-^/

enecat.

v^-i'j

y

: ^Lozucio

5 i n s

cmere sufficit

^

k o

Jfc^i

nos

habita,

: ;£2>y

^ A J o

yu.?

d o m i

:

° '

™

t u a

^axcc

.

: Jo-yj

x

moe-

sufficeret

u n u s dolor ita nos fregit, quis d u o s . s u s t e n t J f e r r e p o g s e t s e J e c ( u t e m

^o

jfcofc W ^

•

pa-

contabescit in nobis prae

l u c t u s vires a d e m i t ; tu scré,

: JOO)

JA*-*

joo,

Jacobum

nobis moestitia in m o n t i b u s

^lqjKji/o : j U o o

. .

fxlii

es h o d i e s e n e x , n e c p o t e s f e r r e o n u s . n o b i g l u c t u s j u n i o r i b u s

\ o

i

e c c e

JJo

^ x si O^OU1J

^

Congregati

rore'et tristitia ; quasi n o n

••

^rs/

N

ilss^JO

. too-

.

..

fcj/

o o a à

x

o

)JD

. ¡Of .

jjtoj ò p

. ^ U L / ,

' ^

^¿-fcj/

ii i J L *

^fiV

Jja^dOj

t e r

5 «^JD ^ J O

^DV

^ikj

^OJJ

»

hi/

: jvjoo. v

volebat.

deprecaci sunt : « Cor nostrum,

^

J-2i_co

OjOj

.

Jo, .

^oo.

^

334

AFFERTBR.

autem

mortuus Deus

sit

vivit,

da

335

SERMO II.

336

mihi nuntium, et visu ejus fac me oblivisci aerumnarum mearura. » Noluit Jacobus consolari verbis : i^S^UO «jaaoo. ^ . joof V»/ filìorum suorum : « Descendant, aiebat, in internum ad Jilium rneum Joseph cum luctu1. » «Co/ ^ . ^UJL J3_2_ó> 12. Sufficit hsec narrasse de luctu senis Jacobi, transeat narra. yojfco W j Jl/ : oo, ^ f c j tio ad alia. Illustris £at ille qui venditus est. Qui audit miretur oojj : ^ f c j ^uânx>? OOJJ injuriam passum inclaruisse ; et V^il : . io) passionem brevis temporis seterilo : 0)k.;vx> ^p . Jj^o/ num praebuisse triuraphum. Etettim tribulationes non impedive: if? •-=> • oiìLQ^ j u . runt virtutibus divitem a proseOjfeMjVJO^ joof . Jv^k^ )QJO quendo cursu, nec Mai us potuit op&o. Jj-Q.rtvp |x>vjoo) : JJL\j3 rapere divitias ejus, quia absque murmure servituti se subjecit. Ille il . 'k^u Al? : ì^i OJV^O stetit in certamine fortis, in itinere / |ÌO\J JJbcu. : Òk ) velox, erga nefarios patiens, victoribus a Domino adscriptus ; summa : IJjOL^ ^ J2>ÒM . -&JQ*. justitia quae non fuit laésa non : ^pfeo l^bj l u j l . ^ V 1 % J*0laedit se colentem ; si parvum quid J» . Jt. °> « abstulit reddit centum pro uno. Exemplum bonis reliquimus, prae-J^D? | » 0 / : >$0^0)V? ^lojt clara justorum gesta descripsimus,ut pii gaudeant quando eorum tribulationes multiplicantur ; pro ' ^ oj^BD? ¡~jq^o . Jxacû*,? jUbi abundantia suorum laborum mer a . iiojQjt. CSM-» O O...V cedem actuum accipiunt. Quam multus fuit labor tara multa erit re. Jxioo*. : tributio. Audistis fraudes invidiae et scelus in fratrem patratum. AuJ^XO «li : joo» ^¿Jt Jjûx£ j p ^ o ditores, recedite ab invidia, ne per ^A? o/ .'Y^fio» JJ IÌMCLMO . a s j ^ ; illam nos invicem vendamus. Invidia commutât personas easque il : ^ i » ua^V . ^acjoQ^ a suo statu disjicit. Vir liber vendi. JLO*2>» ^ JJ, . y ^ j o p Jx>>L tiis est et servus pretium accepit : M? JLcoI il . xulCDJ 1,0^ fatigatur calamus scribere, quia in. Pìx*L/O *&LODO. va-OD ; V ^ ^ Uvidia describi nequit. Oqui accusas I Gen, XXVII, 38. II M oój* Jhû=> . J^sèoj ono\,. • La-/

• i JJ : ..fsó.\

337 ^

TUNICA PATRI

)am~ ^ : ^.oL/o W

: CXÍS^AÍL

V^ao

) O.VD . Jjl»;_2>

jj-^Jz) fca/o . ta/ )aco~ O) : oj^. V

^

jicD wOlQDI ^¿-O . -¿5

: ^ l x í jonJ./ Ho . KxA/ ojvo i^'t*. Jdv* c ^

. J=^L ^ ^LVl Jhco

k-^Co/ JO) .

IWj V V

:

Jlotocn »? : - L c o a J . -kix^. -litoti ÜJjl. : -OfoLoLvS ^o JcoiLL . -Loa.^1 : Jvxisscm .«. V

» - L a ^ . joi^

J k l A . x^-VO

.$oopj

\wODJ . j o ^ j j .

V l / : .j°IOl

u O t O p A

:

^SOM

JQ-QD/O :

O^OQAO

: OJWX./ "^¿O? ^Q|Op.\1

. joiCLC

j b a x . wwO^jCO?

OJOJJ

. 1 , 0 ! ^Jto/ |_JL}0_0 ^

:

wfc^ilj :

U^OJL

OO) : OM-^Sj ...i. v-A

U o / . J-NAL s A

. Jiojj

-o

w^ojt; Jbwjoi.

.

Jtf/

:

* wUJÍÜO : w>^.»X>.\o JNjloo

:

•:• ^ » / o

^ o ^ v - * -

JULo v i . o ; 2 a o

Jajqjo — o i ^ o

^

b )oop

.

. I v A o JrsJJ

338

AFFIÌRTUR.

fratres Josephi, abs tineas ab accusatione; nec ei mens lua indulgeat, ne occultet in te desidiam. Accusant quia odio habent; ne odio habeas, ut non accuseris. Joseph patienter tulit et exaltatus est; feras cum patentia et coronaberis. Si quis tibi invidet, illius mens tibi valde displicet; aversaris ilium qui tibi invidet, et tu alteri invides. Si autem dicas : « Quia invidet mihi et odit me, ego eum odio habeo », totam hanc historiam projccisti, et mens tua nihil intellexit. Si vis duobus verbis totam rem edoceri, scio te hominem esse ; ecce plurimum scripsi, disce. Ditissimam Josephi historiam percurrit infirmitas mea, pluraque selegit ut mesei nopiae ac indigentise succurreret e micis ejus. Rogo te, Deus, deprecatio mea a te perficiatur, ut vivamus in societate familiarium tuorum.Dabo gloriam Deo qui me confortat mercedemque tribuit ; potentia ejus freti servi ejus vincunt, ejusque cultores gloria induuntur. Afferam Filio oblationem mese orationis in ejus honorem : labor strenuorum ejus servorurn hsec est gloria celebranda. Spiritui sancto offeram sacrificium laudis corde et ore,

quia mens mea amavit electos, in quibus ejus voluntas sibi complacuit ; tertius ille sit mihi medicus mentis et intellectus ; gesta filiorum veritatis fluant velut rivus ex ore meo; aures me® atque auditus attentionem prsebeant et vox pro eis laudem tribuat Patri et Filio et Spiritui sancto. Amen, amen. -0)Q.2)jJ

aB

»DJ

— b BV

TOH. III.

jvioJjD )0.\j

Explicit sermo secundas quando attulerunt patri suo tunicam Josephi.

JjV joop

•22

339

340

senno m. . j&J.? j;»|» ooL

Sermo tertius. Quando adduierunt mercatores Joseph in ¿Egyptum.

jjj-D jju/j . JiJoy J=*j».o . Jxuj : j^VLo Uo . Jxì- ffi^. >Jü/ J^SO JJ : JâQX> Il jjjs : «0)00200^ JL.QXSJ1 .««Oa» : 0)^020QA. ^OO JXSXS. ^O . : ofcw. ^O ja» ^JUO? . J«~£» N&y ^O -0)Qu^2DJ . ^ J^JOJ OO) lâi^bo . Jiq » . \ : JJoM» Jx>oj JvanX : J i S ^ k o : l^w j ^ j j . kV : jJLS^^ ^pof . yA Cl YI1 . .»nw jj-JJ : Ojk. ^Jk . Jj|o ^¿JO ^X&Q^I : lW ifcà» Jöjj li? W J?O.X> : OOVAJ «çoj^? ikV : V JVÔÎD W ^-¿JO . jV Jojl ^LojuzxX ITJJI. . Vo ivo NJ/? . ^p? jjoo) o i : ^lo JiXoQCD : j t t f ^ jgJOJ ^ : jSUÛJ ^wj . j-OO : jaop ^oo W )oij . s> q j l » ^j, •;. o ->>0 . jj^jto-o qoo^ÌJ js-^iA. ditelo . Ju^l vâCDQ) ,.9>TOO.\ : JUbofeyJ j-XQ-Xl-*,? : wOiäiC^ OOKOJ JJ.X> VI -> : J v ^ jÌQ»/o . JjO)L : J'^L «OtQJUSJ ^ / o . ^Ou. jìDjJD OM-^J xr^à • )Jj-> Jjov^S ^OJS . ^ J L ^ Jfc-a^j» : va^Q-S » BV Jou^ij

1. Mari similia sunt gesta virorum justorum et rectorum ; mare nautarum vim infringit et gesta justorum non intereunt ; non potest homo oceanum transire nec ejus profunda attingere ; justi gesta sua a mari ejusque profundis servant. Elsi natator sciat aquas suis viribus fortiores esse, seit tarnen se tua potentia ab undis eripi posse ; se immergens tuam potentiam invocai et se credit fluctibus ; gurgiti aquarum praecipis ut vivum servet eum qui descendit. Nutui tuo obediunt fluctus quiescentes et, sicut hominem receperunt, sic eum salvum e sinu suo rejiciunt. Qui laborantem ad colligendas divitias temporales di tas, dites nos, ut qui propter jus tos laboramus ad eos accedere possimus. Me iadignum profìteor, te autem bonum praedico ; tu Dominus es et ego servus; vincat boni tas tua malitiam meam ; magna est mens quae te considérât, et ratio quae novit te omnia intelligit ; anima tibi unita intelligentiam perfectam possidet. Quis accedere audebit ad te qui omnem perscrutationem excedis ? Illustres viros qui veritatem dilexerunt honoramus propter te ; Josepho encomium componamus -, allaboremus conscribendis ejus certaminibus, ut auditor admira-

341

JOSEPH EHITUR A PUTIPHAR.

. JLOVVJ

a

: ôpox ô)VSa* Mi

5

X^^ ? oop/o :

jJ 6jLo.J_2>

u JUJOJ JfSojt . b Jï^L

v^JOi :

: Ô)V2>QJk ^O QJlO JjîLo.} . Op ^ û i

J-0-A)0 . JûJikJLj JiO)L QJOJO : c Ôj^O

n^S^QJ? • l^JL Vs^ ooj oic^s : ^aaaa*. Ô p ^ o : J-^VJt

oj-j-j

-^S^

:

. JIAoj

JVS^ . j-^i Jacoo.?

•-J? oprs) ^

. ^ofco/ JjDjû l ^ ^ O

OpOJ^A . ^UJL ^

jjoj-o : J ï ^

. Oi-jJtl. ^ Jfe-a^pp : .

o> ^ J

^o il-y JJ : J-ojpo U Jaoy ^ r o

ÔpO«*J ^O : ÔjAxi Jv_2)0_Jt jcu.li : ô);o)Qj jaaoo oo) o m ^ A . Joqjujs ô f t d o j o . 1 n.^x» N o

^o

. JJL^O J » û 3 J-JuO JJ : Vs^-O)

: O^JOA) ¿».ptv.. yAOO

yàjso : JJAx)j JJOOJ ^ajoj

. Ji*co ^p

y i . 6)V®>Qjt ^

d

JUL-

. -OJOJC^ Jjîs_» O^-OO? : OM-*> : ^UVS ÔM^o/

. vâCDO*

• •3?

342

tione repleatur et scriptor mercedem accipiat. In sermone prsecedenti ostendimus quo modo Josephum emerunt mercatores, in hoc, prsemissa oratione, ostendemus quo modo emit eum Putiphar. Margarita, quocumque lransferatur,suam pulehritudinem secum portât, et transi tus per loca ejus splendorem non minuit ; pluries vendita nihil pulchritudinis quam possidet amittit. Gaudent qui eam reperiunt, quia ex ejus pulchritudine lucrum percipiunt. Illud etiam mireris quod tacens suis radiis loquitur et suo fulgore clamat et fréquentes ad se attrahit populos. Sicut genuinœ gemmee in corona inseruntur , gemmse in historia inclyti Josephi veluti in sua corona insertœ sunt, In prima narratione scrips)'mus de ejus emptione a mercatoribus, in hac altera agimus de illius emptione a Putiphar. Quocumque margaritam projeceris , illa non maculatur, nec timet pulehritudinem suam spectatoribus ostendere. Si in tenebras projiciatur, sufficit ipsi lux sua ; si autem in diademate regum suspendatur, rapit admirationem spectantium : non possidet os quo loquatur, sed ejus radii pro ea loquuntur ; caret quidem ratione sed rationalium perturbât mentem. Suis qualitatibus pulehritudinem suam prsedicat. E margarita historise Josephi pro viribus sumamus certamina ac tribulationes quae narremus. 2. Quum Josephus in iËgyptum

» BV Jïàsoo — b B o^-^. — « B Ôp&JD — d

343 .

- 0 ) 0 ^ . / :

M

lis^Q-CD

o a a - V o

0 0 0 ,

y-J

:

JJj

c f c a ^ j

J S V o ^

-o,o)-.=>

Jl ^

•

;

.

u

-jLfcaj

. o > . r a o ,

JJ?

i b u s

h i

]

t

a

m u l t u m

O=om

t C m

e t

d e f a t i g a t i

n 0 n

^ o

v.-flPii

v

Jo, :

- O )

:

» o j

¿ o o L /

:

v l i c ^ / L

:

^ J V X )

Jjo,

i o o ,

c x f c o ^ o

J a ì d j

ò p

JilV

.

l a t i

o ^

v

.

o p a X ^ i

s

u

filius

]V2)J

J

o

•

Ó J & & . 0

O i ^ j J

.

J j q o

. JOP.O

JgO

^

K V

1

h ^ :

s

e

h

P

i

>

s

:

j

U

c ^ s j fcV

¿

.

a

\

.

)VU

J L o ^

v

J a j o ,

:

Uo

J l o

Y

.

i

J

'

^

' .

l-V ^

I ^ o * .

.

u b e r e s

q u i

E g r e d i a t u r

» V

e

v i d e

: s e r v i

e t

e g i o n i s .

D o m i n i

:

Jato,

e s t

d

s « b d i t u s

b

n o n

#

o

.

j-^k' - c x o a o l 0 1

' d

J

o & M - l JV'J*.

s

q u i a

t u a

te

q u i q u e

— t> B K w o — « B a v o i . —

n

i

s

a p p r e h e n d e t s u b j i c i e r i s , t e l e x

c o r o n a

a

g

c

u

e

r

m

.

e

i a

'

u t

« q u i t a t i s

••-»>;

5

P

n e c

p r o

a e g r e

s e r v u s

g r e g e s

q u o d

;

e s t o

a d e s t h

f e r i m u s

»

v i r g a

o

m

o

a r b i t r i o

t u a m

e j u s

;

n e c

f a c i a t

o t e s t

s u a v i s .

a m i c u s .

e o s

s e r v i t u s

h i c

s u o

.

l i b e r i s

e x p e t i m u s

v a l d e

m e -

v e n i e t

v i g e t

d e s i d e r a m u s

e s t

m e -

. . . »

m e m o r e m

^ E g y p t i

q u a m

t r i s t i t i a ,

n e c

p r a e s e n t i a m ,

e r i t

B

s

r e

t e r r a

n o b i s

e t d

i

H i e

d i g n u s

n o b i l i s

m

q u a e

c o n v e r s a t i o

e m p t o r

o

s e r v i t u t i s .

i n

. a > T i \ o

i

c u s t o d u m

e t

.

n

t e

b a c u l o ^ J u h X à o

"

;

"

r e g i o -

t u i

d o l e s

0

e s t

e t

\

.

) »

Do

r

f r u -

e t

v i n s

u t i q u e

^ J J

e m e t

r i v i

h u i u s

s u n t

t u

P

e j u s

a q u a s

p r s e t e r e n d i

e t

p u l -

i n s p i c e

S e r v i t u s

. . ^ o f w

p l a t e a

;

a q u a s

d e s e r t i ,

s o c i e t a t e m

d o m i n u s

q u a m

S U a v e S

e j u s

"

r e -

p u l c h r a

v i d e

e

e

d e s e r t o

p a s c e b a n t ,

.

s e p a r a r i ,

;

o n

h a n c

e j u s

q u a m

f o n t e s

a

e

v i d e

;

e s t ,

< F

p e r d i d e r i s .

•

n o b i s

n

v e r s u s

c i s t e r n s e

r

i

'

m e n t o

t u 8 e

:

^ J

s

s u a s o r i i s

H e e c

W

^ t - Q ^

^o

u

m e n t o

n i s

JJ

t

«

a b u n d a n t e s

m

'

c o n s o -

» f V ^ J

~

)pi.rr>-s

' .

>2>L0J

*

J-&-»?

•

phum

et

sunt 1 .

JoseQuum

advenisset venditionis tempus o c currit

•

profecti

Putiphar

e t , visa

Josephi

pulchritudine, earn miratus w

Jd*J . J^otj ^

JJ :

O^D/O J-^L a s v p * jLoH*. 0 M » - o ) JjOJO ^D) : ^ O ) :

Y ^

0

ilio ^

. O^w

J j o j ifcoj . ^oa> o j A

^x^n

^O .

: fcj/ '•OjJSib

. '•a^jQO) JjO^, jooj j O :

x> JJ

JJ

Iv^p

•o v a ^ o s ^O . J j o x i o \ 0 «

: « o » a a b j J L ^ j l o -o»asa-V :

• ooo> Jv^L

o^

. ^ ^ - Q - J t } ) 30. S..^ ^-Not s^tlX J o o m

. J»Lcu

accedentes

hominem nomine servum et possidebis in domo tua virum E u m hodie non

libe-

laudamus,

emptionem

non

tua

memoriam

nostri

Soluto

cessabit

lingua

facere.

pretio , Putiphar

»

abduxit fle-

bant, emptor vero gaudebat. A c ^

JolÌM jo^/o . j - ^ I I x i u O ck)

JLo»J_*.

mercato res

servum hebraeum. V e n d i tores

,©>/ •:• ^ims>o2>

. °>cv>o.\ o ^

hgec,

Putiphari dixerunt : « E m e a nobis

postea memor eris ; propter hanc

H :

. I—J> ^

tium ; auri rationem non habeo ; ilio enim pretiosior est libertas. »

rum.

-0)OD)5 I W : 0-=>VO s loot JU

niant et permagnum accipient pre-

Post

wJJOO .

y^j

est :

« Q u i n a m sunt ejus domini ? V e -

cessèrunt

mercatores

pretium a Putiphar

flentesque

acceperunt :

« N o n succenseas nobis,eximie adolescens; aegre enim nos separamus a te. » Joseph etiam doluit ;

ejus

: -fcoo^iVj

viscera commota sunt et lacrymse

I^cua 0 )?

eruperunt : « Ite in pace merca-

JNvil Jjo) •:•

tores, et Deus comitetur vobiscum. Pretium, quod accepistis pro liber-

^oojjooj : ^uoj/ :

ikJ^J

^'jS» • JjO»_2> . j-S5»X> -^V-SO

JA^LO . «jJO-OJJ 0) Joopo .

J2)CI VI

: Jioyo JxxIjl

.

v^OOM : ^JOfQX ^¿0

iate injuriam passa, vobis sit p r o -

wOOf :

y ^ p

¡Ml/

ficuum «

quia sincere vendidistis. »

Magis

contristamur

hac

hora

q u a m qua te emimus ; in deserto parum nos contristati, in iEgypto nos valde moestos reddidisti. Quia priores tui domini odio te h a b u e runt, amor tui adaugeatur. D u p l i cetur amor emptoris tui et per hoc

«jV-JoA. J i »

ooly

J^Q-? J & » . j ^ i o i Gen. XXXVII, 36.

* BM U O

. ^ojlVJ ^

vjtLjo : JoojL

obliviscaris priores vexa ti ones. E m ptor es tui suo amore te recreent,

347 . CH-\

SEKMO III. fcu/

j.im.'V} : ^V-»/?

348

ut emptus memor sis nostri ; dicant ^ioo) v-OM S ^SJÜ/ ^o ^ oJ^L emptores : « Benedicti viri qui vendiderunt te ; » perfice voluntatem domini et juxta ejus benepla: - p i Jjyby jfcjon^zs . ^vo-/ ^ ß l o citum agito , et per manus Dei |oo)j ^ a X o . Jkljl Joio) ^ Joo»L eveniet ut rursus dominus fias domino tuo reque et effectu in te ^Lasis . JootL Jìqjl : rp®^ verificetur verbum amoris a nobis OiJ . J.i'^0 ^V»/ ^OOM : ÒMA.V prolaturh. In terram alienam in. JiL/ ^ jä/ J^DS : jxi^J J p * trois ; benefica sit erga te magis quam tua familia ; fulgeat intel. o^ w J^bj : oil IJLJLJ l e c t s tuus etiam in iEgypto ubi ^ CL.VÓJ )JDJ : -A^J OM^Sj sapiens acceptus valde fit. Crescat JO)J : ^ va^XSiOJ )0«JD ISA . ^oiS^ et consolidetur honor tuus per sapientiajjj e corde tuo fluentem. Sis : j L o ^ ^oj . 'KsxioL? JLqoidj ibi nobis murus protectionis et sit r j jcuoLj . Jlo O) o n jjj^ò Vns^ W apud te nostrum hospitium ; fiat Qi-X>)2>. ^ov? Jfc^Vos : jLop^. nobis in iEgypto murus tua in principes ejus dominatio. Dicant iEgyptii : Magnus est servus Ma• oo) ja^jj y^fcoby dianitarum ; securitas obveniat huic regioni propter te ; Deus, quem adoras, voluntatem suam per manus tuas perficiat. Ubi enim Deus tecum est nihil tibi nocere potest. Hsec enim tua innocentia occultata fuit ut a Servitute libereris ; fieri enim nequit ut innocentia Servitute oppressa ^ermaneat. Benedictiones nostrse constanter tibi adhaereant. Peccator est qui tibi benedi cit sed justus qui benedici tur. » 4. Joseph dimisit eos ut abirent Jao »oo . ^.JJJJ ^ij j-^A. in pace et flens eos allocutus est : . Ja- .aacp : vOO>JQX « Sufficit labor quem sustinuistis, )Lo-VO CLAjl deponite tristitiain quae vos invasit. W -CLAiD JJ : Apud vos enim esse molestum mihi : •raijo j^v» «JLCL-^O . non erat, Deo tristitiam meam auOOt OMtOQSlJ . V «^dj OM-Sj^ ferente. Àcquiesco voluntati Dei jLo^aX . jtfjjt/j jcs, o p o , : cujus imperium me regit ; ejus vo. W ko aol ;200 : \Jijo Ko luntati placuit ut in Servitute servi•o I^JO-jt : jjo^JD )J.oiJ*. rem inter jEgyptios, Forsan rursus

349

JOSEPH EMITUR A PCT1PHAR.

ponpt} : -op/? JfcwàJtL

. w

k O OCLQ^ w^s/o :

.

Jk-Ï-JL» . w.O)OjaA3

: J3-QD/

J^V -O) OjJ^V . l^UOQ-Tj/ k A Jo>_\ JoojLj .

ICtto/ )?0) -O)

. -fcOVJL

: Ô^JJ

oj\. W j J ^ ; jJoco/o : - J O j r 1 -^?

|xl»V : A .

j*,CQX . .XJUI

: jLcuV/ -JOV. w^OOVOL/ OJlLL- . ^p/? JjDOS ^O «

•

«

•

35a

restituar in primam meam libertatis conditionem. Audivi., quum puer essem, ex historia patrum meorum, Abrahamum ejusque filium Isaacum in terraaliena ditatos et exaltatos fuisse. Pater autem meus Jacob inter Haranenses multas facultates acquisivit. Qui cum baculo solus profectus erat, rediit cum quatuor agminibus 1 . Deo nulla regio peregrina est, quia ipsius est omnis terra ; consuevit autem hsec regio asylum praebere persecutionem passis. Quod Deus facere consuevit mese famili8e,rogo ut et mihi faciat. Exilium mihi decies melior est quam familia. Misericordia me protexit in desefto quum leones me circumdarent; ex ore decern luporum Dei bonitas me eripuit et sal vus evasi. »

5. Absolvit loqui cum mercatoribus et domino suo se tradidit ; loot • ™ «-Oil/ • * : ) o \•j l / Q» • recordatus patris sui Jacob inge: Jacso O^ . »SO O muit, doluit et flevit : « Pater mi Jacob, quid faciès ? an peperit te M . V^i. JO ^ ^ Jj-Ll : v^L^O terra ut videres filium tuum transvÇOOHJ . J*2Uc OO) : |io2)JJ ire in manus emptoruin ; da cor aequum dominis meis,ut sint mihi . >£¿01 jJ : JiW A . velut proximi ; ne premant me )x>\*. : vÇOiLq^. Jo6)/o tribulationes nec sim apud eos la: -OjO-Ak-Jt/j A . JJW ^p . W ^ boribus oppressas. Somnia si videam, quis me ea narrare coget ? JXiS*. JoojJ -0002> . JJ o/ JOO) ^ Si somnium sit vel non, os meum o-oo) . jxxys JJLXxiX) : JJko tacens erit ; narratio somniorum i^.001 J;*. ; r^.so : - W ^o priorum me a fratribus meis separavit ; forsan in pace vitam egisJO) : IS-OO) V^J JjOk*. (A/ . sem , si silentium observassem ; : JI^Sjp JJ? . Ji-cai nunc experientia didici bonuin non «jj^ju./? wO) . JA*. oi^ \il V^j esse nimium loqui. Silentio pre• mam quod reapse moerore me affecit. » *

1 Gen. XXXII, 10.

351

SERBO III. 2>. jjOQjt ^p ^Jxo |oo)

352

6. Egrediens e foro Putiphar ducebat servum quem emerat et . jxuo» o f ^ a ^ o )»lo : gaudebat perspiciens ejus sapienA f f i O» ^ : -OfdXXj loppio tiam venustatemque in eo resplen: . o)lSS.\o dentem. Ingressus est Josephus dorn um eique suo ingressu beneJOOJO . w.O)QXUO O s ^ D O OJO c l 2 L X dictionem attulit. Per illum Puti. OjfcwO ^ \*J> OtjTiA. : jvQu/ pharis facultates duplo multipli^O OpQ-V : Q»V.l fl\ jj-^SjXSO catae sunt. Josephus honori fuit domino suo, qui praefecit eum dofcs-3 jjulxO : Oji. (ICUOO . mui suae eique commisit admini: jocxo ..anocu ^ . o . ^ovv^» strationein bonorum suorum, convSLODO. . Joo) Jtòjo Jißj ^SuO stituit eum super alios servos eosque illi subjecit 1 . Ingressus Joseph . jLorvao - ^ o ;r>\o : Joo» praefectis eorum praepositus est. Quidquid Putiphar acquisierat vel : ò ^ «2£JW? . ò»vajV acquirebat in manus Josephi tra).xA».o . Jpx fc^ Jut w^dV debat. Josephus senes sibi conciliavit et juvenes amore sibi devin. JOO) M-Of.3 : ^O^V-X) xit. In potestate quippe constitutus )OJO : ji««. joo) memor fuit servitutis in quam redactus erat ; unionem stabilivit : .v t P>Q rotoli/ ^O . inter servos et pacem inter domiOAJIO »ja-Sj . ojo»JSjj to^oio -•i•o / • •• • nos ; tranquillus et iram compes. l't^CO JJ : -0)QJQ.».0 cens, festinus et pacificus, cito oblitus est eorum quae passus fuerat «JOp; : A CÖO>.J : V J'^O ^ / o . J ^ LctìOp a suis l'ratribus, Jacobi filiis ; laudavit atque magnificavit Deum suum, cujus jussu tempestas sedata pò*, . l^diQjk waV Jubo : est : « Nihil mali mihi intulit servitus in quam fratres me tradi. )• V J O l / j : w\ Jootj derunt ; me quippe tanquam ser••' 1 )'•» : ^ fcw-uUL/o vum vendiderunt, sed sicut domi: ji» ^ÙwO . ootikco/ nus honoror; quia forsan Deus ooL JJ} . ¿aöj oj^. JÌQ^J w»oot voluerit suas misericordias in me adimpleri : in fine honorem obti. « 3 —>2>J : Jxaocuo neo quem initio habui ; heri ino o t ^ : ^pa jj-CXA. ~J»JlO gressus sum ut servus, hodie re• v> v JaJJ . ^ ^ J jote» quiesco ut liber; dominus qui emit me illico domui suae me praefecit. J ^ j . ÒM» ^Sjl «OXäSSs^i wjp : • •

*

i Gen. XXXIX, 1-6. b

»M

— bv cka

353

Increpa fluctus multum jactata benedic domui animadverterint

Sis, Domine, custos membris meis, nec sinas me invidia rursus opprimi ; aemulatio flatu suo me exagitavit in deserto et servum me detulit in ^Egyptum ; si rursus hie me arripiat,quonam me transferet? ejus, ut tranquilla servetur navis , quae tempestate fuit. Qui omnia in manibus meis prosperare feristi domini mei propter me ; adaugebitur gloria tua ubi se propter me benedici. » Explicit sermo tertius quando vendiderunt mcrcatores Josephum in servum.

»DJ l&L; J«»J» . |Lo,^o iSicoaA .

jsoLO

Sermo quartus.

: o)kso~io oil;» ^ D O a \ o)L)~

^ÒpO :

jjl-ì

)*)/

t

oj

^icO

: *JLk«2o oifcs^ oic^po .

jarsj

. joo) J2ÌÌJ OI^OJ

. o)La3>rs} •

Jvjooms

jooi ^ i o

•

• •

-pi o y \ l;_^_coo . NjjVv^p Jv2)Q-jl . joo) Jfco^

fco^bj

tv2> JJo : oo) l^i^o

ojjlSjo . Jooi „ m V >..?). coo* C^?

+30 : Joo) >• n \ /

o)L;» : -oo) :

354

JOSEPH TENTÀTUS.

. foot

-Isa^ ÒJASIJO . ¿*3o^2> -^Ncicc

M o / iv-^Aj . v-kW »-a.\i

Quod cum intuita esset Josephum domina ejus earn amavit. 1. Paulo post intuita est Josephum domina ejus eumque adamavit 1 . Vix cessaverant ejus tribulationes, quum tentationum suarum maximam subiit. Castus juvenis vitam agebat puram, domita intus concupiscentia ; amore Domini sui flagrabat, extincto amore humano. Domi ejus castitas splendebat ; illius radii dominam transfixerunt; gavisa non est se vidisse lucem, quum vellet in tenebris voluptati suae satisfacere ; inspexit corporis pulchritudinem eumque velut JEgyptium habuit, nec discrevit quae intus sub exterioribus latebant. Joseph corpus despiciens animam exornabat ; dum autem quae intus erant curabat, quae deforis erant nitebant. Domina corpus exorna-

1 Gen. X X X I X , 7.

> H 0)*2UX TOM. UI.

23

355

SERMO

. Jfcopj Vs^'JLoO) i-t2iC0 : Ò»x2>jc>

•

, : pjLoaoj iooj )•-. Its^o ' * vi

J

•-j jjfc —v2> . oilsürs jss^^oo) uao t»JLo°m JJj.

o^jl :

•o JJj . Jia» ^o o ^

-Nìo^ : w\joaLL

o p > J o o ) ) J o : JSpu.ll

:

{X>\j

A q j / 1

jJ . )l O) 3

ò»\aon\ . i i ^ L / j .

^.Lopio òjfco^

iooi : ¿-oo)

j-'Ì2LJu : » ^i-A^Jt/ JJ ^Ojq^CdI. |o}Jì>J* 0)»0jl1* . loo) -J^iL • • • . JÎO.JL WO . OO J i X ^ Q_2L^._X : ioo) : woiaxc/bsjt j.oo> Jfcw) Ja^JOJ .

. jLoaai Joo) .»-S\ JSUQO Ò^JÌ^ : Ò>\ joo)

io-i/? fcSJOuA JJ : woiolü -J-^JL V-QP ^ . hSìhÒL/ . JfcäoL

fcaail/? T

V o

/ J.V\CD JJ} :

J ^ j . ^Lqojoj ÌQ^LJ OOM/ : j L - ^ p

>Mojtj jo . - f c s ^ . Jooi/o . w J ^ j vus esse, non fiam servus quotidie peccans ; capax sum meam refrae: ^O)^Zl JacÖL . JjDA - f t -OM JjcA JLq^^jl . - t ^ x o j JvSa*. ^ALL JJ nandi voluntatem et concupiscentiae renuntiandi, et timor Dei velut . joj ^ijL JJ : Ji>*AOJ eingulum coercebit motus pecca00) JjO>_=> J p \ : W.O ^O JQ2UJ torum meorum. Ne auferas formositatem quam possidet vilis servus : J^-^tLfcOD JJOJ-Ü 0)1/ . quem acquisivisti. Noli argen to e . JjOA ^o ^-a.vi-itct^ ^o)o,.oo m . . crumena tua educto foedare purum J;2)qjl\ : oo) -çxakSiûjj oo) tuum corpus ; hoc actu servus s J i O p ^o^xjoîsoL JJ . JkjuV - o j c ^ j exaltaretur, domina ejus vilesceret. Serva corpus tuum a servo ; vir, O)'«»? J0DV^2>; . ~0) /»OpQJL JjO) cui conjuncta es, liber est ; venuJJi . w>.ooa\o ^jcinaa*. : statem quam concupiverunt principes noli cum homine empto contaminare : servus in hoc superbit ; ->\ : ißkj quod possit thalamum domini sui coritumelia afficere ; valeas te conJ ^ » ^ t o o p . j-^Qj JOOM JJ tinere tuumque honorem servare, ne per servum tuum humilieris ; . ^«t OO) J«-5-X : In*.? viro libero serva libertatem tuam Jj^QCD ^»L : ^ O ^ J ^: j„gu^D^JU ck. . et marito tuo tuum amorem ; extraneus non suppléât tibi vices viri oç» Jo-i-j . Jo6)L D legitimi ; servi ideo emuntur ut . ojLqo/ y^-N' W^o : 0)^00 dominis suis obediant ; hic actus a ••• oiNAo 1 peccati non solum iram provocaret ^ Domini mei, sed commoveret contra me duos dominos meos : Deum et Putiphar. Ne mente tua reputes aequales tibi esse servum ejusque dominum. Dominus meus honoretur pro sua dignitate et servus tuus ut decet. » »v J ^ •

™ : U J . jooAaj

•

•

359

SERMO IV.

Jâajj . o^. i v o / .

^wb JJ ^

OO) ^

v.a rocuX : ii^^U Je» W

wA. :

V J&Ajo

:

|Jo . tflAj

s JJo^

l J j / j

JJ s/

. JVoo

. k on •. 2>/o

jpo cio

-A

: » i .t \ l

JO**®) :

JULâ/o . yJ^OM,

o j ô / o îfcoL/ .

J2>/ vA oc»

l ' i o A . «j&^ÎD k-00) Jv-aô/ : . |LoiJ*.J J ^ j OO) ^O : ^piw . h

&

4

À

: Jû-XJX kSÌL

kâO) JW ck. : A

jûo^lioj jj^QÛD

JV : jjij ^O

V . Jça^. ^o

• J M VO j-o»J W • J p ^ W o Jïj~

JJo .

'b^ftU/j

jjA : iv^j : Jv-U^S : J»=>à, •

ÌOO) ÔM^' OJJ ^kolj . ).=/}

^fcoo/l . jjA ÒÌV ÌOO)

•

«

op>

. J-â*.

•

JjjoI N^j J » J

. -OJQjJ» - f c o ^ o 0).^/ ijjt -Oiolu) : 0>^00..1.a.\

:

j^j^v»

" OO)

OM-» -0)0_2»/0 . loo) ¿ V - » ¿»-^Js . ^P Jj/ ^

)o*x> jjo^ : )oo) : wjA ^pV

ils/

S oifcooL ^JLO ws^oj .

-o»02djqx) „ L q . i Gen. XXXIX, 11-12. v W Janj

v^iJ. JJ J*.ot

360

3. Josepho domina respondit : a Te castum esse nunc notum est ; nullam criminationem incurris, ego vero impudica invenior ; mihi saltern uniatur mens tua et irreprehensibilis erit sensus tuus ; in me redundat tota confusio quod ad malum excitaverim ; quia lapsa sum te deprecans, irascor quod me non audis. Facile mihi est frangere tuam potestatem et prohibere quod tua voluntas postulat ; facile mihi est te ditare honoremque tuum augere apud dominum tuum. Dicebam de te : manumissionis dignus est servus tuus ; ex illa conditione libera abjectam didici conditionem ; in petulantia mea petii rem, quae palam me dehonestat. Tu non es castior aliis viris, an ego aliis mulieribus lascivior sum? egomulier sum ingenua, tu vero servus, tu pudicus et ego meretrix ! » 4. Quum vidisset se contemptam, amatum autem suis illecebris non fuisse irretitum, occasion em exquisivit, sicut lupus, ut unguibus pudicum juvenem arriperet. Elegit sibi tempus quo ingrederetur ad opus, ut, quum honestus juvenis ingrederetur pudice , eum invaderei impudice. Injecit igitur in eum manus et arripuit ejus vestes ; Joseph vero ex ulnis ejus se eripuit ; vestes quidem suas in manibus illius dimisit, sed faciem ab ea avertit 1 . « Petitioni tuse aures nonprse bebo,

361

JOSEPH TENTÀTUS.

. : JJo U^JL JJo : „¡jxn M Jui ^ 'U>t . JLq^jlD : ^ x . il? . ^ v ^ A N_Q_DQ_SO •:• -aoj^wA vSlo^.*,/

362

quia timeo herum meum et Deum meum, cujus ultio gravis est. Si a u t e m n u n c n o n "Iciscatur peccatum meum coram eo describitur ; u b i a u t e m y u l t p ( E n a p l e c t i t de _ linquentem ; nec perturbatio nec violentia cogent mentem meam petitioni tuae assentire : statui enim in mente mea peccati tui non fieri particeps. » jb^o . JjQ^Js j&AlV -ft 5. Ut athleta in certamine,insurr e x i t domina in servum ; projecit -o)qjJx> Ijjt : Jj-^a. : o ^ a A W S òfy -Ajl ut corporis integrità« non violarei-os-^ JJo . jjoo* k o ^ j l j t u r c a s t u s Ì u v e n i s d i m i s i t dominae . . , ! JjOOk-^ , vestes suas ,non r . .... JO .OO) vyJ^fcs-Jt/ . . erubescens prodire ~ nudus m plateis, ne conteinneretur OOO) oiyl : |lo o i ^o ^oa^t/o q u 0 ( j peCcasset in cubiculo ; vesti: ilo Joo» -J^jtj . J j o q j o bus quidem nudatus erat, sed Jjoofcoi . j j ^ l o>_3 oioiL pudicilia indutus ; mirabantur serubescere m s f nuditatis coelo & . loot V X ) / -Ufco : r flnihpscprp P e ° t a t o r e s e;•u miratignlnr non mirabantur v* ' in nml/. k-s^po? Jxsoj : Ìjo^ superni eum in cubiculo victoriam JJj : OfJLaJSAj ^po) • 0)Ìq2>3j retulisse. Unusquisque socium com-o)ä)J_X5 . o J i o j pellebat : « Quid accidit casto huic _ _^ „ juveni ? ut quantum crevit ejus ^ ^ * • castitas tantum mvaluerit ejus ìm• V^L oc^o o»oj~ Jot? pudentia ; non videtur sponte j^oQ^^rij . wOju.LLj o)I-t» exuisse vestes suas easque dimis i s s e e t a b i i s s e - Quid accidit intus . l •ia^lA : NMl l „ * ' ^ ' „ , ^ in domo ? Ecce vultu perturbatus • n a ^ et corde turbidus apparet. » Coepit : )oom ^fco^ . bv*ruuX) il ejus domina cogitare quomodo in^»•oj i_>Q.D . )Vo_o «A ^xt/ jootj J ur . ia e t d o l ° vindictam sumeret ; . v, « quia derisa fuerat dolosos Iaqueos 1 ' e i t e t e n ( j l t a p U( j dominum suum : : K-a-^L/j IN.sd.^0 « Quia sprevit me non potest domi » bv ituj — t M

36a

SERMO IV.

364

: J A a ^o wJJCkjJ .

nobiscum reman ere; pudore enim afficiar quotiescumque coram me 0)lo I . JiJ^/o occurret; ira exardescam quia violata sum, et ferus furor invadet me N o |X5Ö)/ ^J : ÖJ3 j-VaiojLj quia ludibrio habita fui ; specta: wjLootj jiJo^Ajo . J^'^XJ tores, visa mea perturbatione, ab omni criminatione me absolvent; socios ejus advocabo, conservis ejus . wO)Oy-Tu\ a Jo**/ : Ji/o-O narrabo prava ejus gesta; rem cum : v^oop Jjojcdj stupefactione narrabo, ut auditores commoveantur ; si neglexero, audietur inter iEgyptios quod mihi • v^^vJDÜiOß accidit ; servum laudabunt et dedecore me operient ; ostendam sociis ejus vestes, testes erunt mese mentis ; arripui ejus vestes, ut, si deneget, veste a me apprehensa coarguatur. » c v q ^ ^ J . . o| r o

6)L : ^ a S O ^ J mutatus est pulcher vultus tui co: wOJ |CD . ^ V lor? indica nobis quanam de causa has vestes super cor tuum repositas ^O . ^.¡SlAlIiOO yOO)t.V) tenes ? Forsan iis perturbaris ; si . ~£Xi2>/J jjQ^v^v.1/ : ^.ÜS^jLis» ^ autem nobis causam indicaveris, perturbatio cessabit. Immutatus est : Uo-^ jLk.)/ color vultus tui, sicut mulieris quae • ji~»aao p^-J JÜ/ . WJISIO^J malum fecit ; aspectus totius perjjJ>o ^Xo) . -fcua-3 QPjS^ sonae odiosus est veluti viri turpe quid patrati. » Servis respondit 1 : « Quas videtis vestes a Josepho detraxi quum me ingenuam conJ'' stuprare vellet; vidi nefandos ejus : ^ kuiotfo . Lji/L/o ausus et coacta injeci manus in : Is-i—vso . M ^ ' A otkx&jo/o vestimentum ejus et nudum eum 1-^V-». sp) . jj/ reliqui, quia cum impudentia se • V J . » ^J W jßj^t : Ql^OQ^ extulerat; erubesco rem hanc coX? o j l a a ^ j : V)K±m.L -O) J ä / - U o ^ j ram vobis narrare; tacebo deinceps l Gen. XXXIX, 13-i5. » M Jou*1}

365

JOSEPH TENTÀTUS.

0)LqA-A.j . kA^L/o JSU o^JV Joo) 3

.

l_öa_jL ¿o \ oi^o ^Q-^i » : -•t s•^ l / o

^cdqA. oj^ w.o : o ) ^ . )a\. j l A d : 0*j;\Q-CD VOQ-iu OfVßJ . OOO) ^il JC 0)3} . jj'AQQD CLUO «A -VX)/ Jjuì f o.Ti.V? OÓ) : Ji'U U-2> o/ . ) VU^». j-XOj-. ^ .

ÌS-Q-lj

JJ^/

: ^LciJ&Jl»

isj/ J_£Lco "^A. : —VOOO -J»^ n - l / : ^.O^ls^kjt/ ¡W )>QxXX2>0 . IjCìA.

.

OjAO Op_2D

joj . y j o '^jQJtJ jvo-j^ : loot ÌJCLAj : :

J^j?

•

jJ

J?0>CD ODO/J .

w>®>V? -ojofcJlo . Jlcoo;rx> ,q>\. ^J JjOjODO .

JroJV joj : ijokj

. \kiaij o ^ 3q2)L )J : JxoL jy C5^juo;\ ^oòj

: ojJLayop ^

J^o?

Joo) : Jjf^D ^O J^O* ^CLOQ*. . jJ/äjL -«»qj-^JJ-^s-o .

oljo

on.»?

. ^CDJ )Oj»J JUL? ^D : ~2>V? "OtoJü^i ^J

^

: -OlOlWl Jl°>/ ^ A / U

jovA I^ovjqd ^./o . )oo) l Gen. XXXIX, 16-18.

» B JjDO».

366

quia ista narratio pudore suffundit vultum meum ; demonstrabo eum castimonia ornatum esse sed specie tantum ; occasione data, ejus impudicitia se prodidit et manifestata est. Redibit a plateis dominus ejus et quae gesta sunt ordine ei exponam ; infigam telum in mente ejus et gladio indignationis eum transfigam. » 7. Regressus dominus vidi t servos agitatos ac dicentes, unum ad alterum : « Vae Josepho quando dominus ejus audiet rem ab eo gestam ! » « Die mihi, inquit, qusenam est res ista, quae te affligit o mulier ingenua ? Si ille quem praefeci domui meae te vexavit illum puniam. » « Quid ostendam tibi, o vir sapiens 1 ? Servus tuus illusit sapientiae tuae, propter tuutn in eum amorem superbivit et prave se gessit; super senes eum exaltasti et juvenibus praefecisti ; tota tua domus eum reformidat, quia ipse solus in honore habetur ; vide quantum honore a te accepto se extulit. Thalamum tuum,qui nunquam violatus fuit, commaculare libidinose voluit ; manibus arripui vestem ejus ut facinoris testes haberem,ut,si blaterationes audieris, confundatur vestibus quas dimisit. Inspice vestimentum ejus et sceleris testes non requires ; ne permittas eum loqui quia astutia sua te decipiet. Ad quid enim quaestiones ? Impedi clamores iEgyptiorum. Lata est sententia • venerunt ejus accusatores, vestes nempe quas

367

SERMO IV.

. ^ Q ^ i ^ ^s^CC wO)Q_X3 u^.Cd/ : Joo) kj&O W : w.O)QX>QiD ^

O A . ^JO)J

Jfcoa~o . ^Aot ^2&qdo..j oj;» ViòajL • J M 'V^f-? J^vCO : -fcwSÙiU ^p

Jj : >1 :

|ìqjL -J.Ì

•

JjV-^Q-00 • Jjoi . Sij^ll JJo JjoojJL

.

wXjl

^o

•:•

vÄQDCLJ : ^ V ) ^ ww^j/o w^ifc« : opokito

^jsocaS)

JJLs/o . JLJÌ» JJ ^QX

J l o p x ^O . Jwo

joóf/

V J »

. JiLo J'A^o -OJQJQ^

^oo. : òpj

JJ : OILOVJ^ JJSuo

Joo» JUj : J p x fcuij J - ^ Z fc^à. . JV : OtLojVX^ JjJbx Joò) . 0)VO-J=S -ojcbxj

vA

^JO^ODJ

. Jjjlo/ ^

QJÒ)/. Jj-iooà. K'i. . oiLc^aaco

Op)J : J W

^oa o)lojpa\ j^pn

-o» I a,M.£)J : :

li

OO)

pQJLO

^ \vni(Yiy> bJUo . ojlckaco ^

J-»V-SDO;\ . .

,Q>\. Jxios OpSO : OM» ^ a o j

l Gen.

XXXIX, 19.

» V CÒ^iOO _ b BV JJj

368

reliquit, eumque convicerunt ; facinore suo perterritus nequidem vestes suas e manibus meis eripere ausus est; castus reputabatur,fugit autem ut constuprator, habitu esteriori quo spurcitiem velabat prorsus te decepit ; ego vitiis ejus obstiti ut impudenti® ejus certiorem te redderem. » 8. Hisce auditis, Josephi dominus ira intus inflammatus est 1 ; lignis ab impudica accensis exarsit fornax comminationum : « Ne negligas facinus a servo tuo patratum ; si negligas et non ulciscaris, a domo tua extranea ero. » «Desine a tua narratione, prsescinde chordas, compesce comminationes ; Josephus nobiscum non remanebit, nec amplius servus noster appellabitur ; hodie liberatur a Servitute in qua adolevit, ut carcerem, opprobria et tormenta obtineat ; ejus libertas in humiliationem deducetur ; pretii ejus perditionem non attendo ; emi servum pro carcere ; qui in eo honorando cautus non fui ad ejus emendationem paratus sum. Nemo novit tribulationes quas ei inferre intendo : quia vitio portami aperuit, erigam yirgam ad eum emendandum : hodie incoepit delinquere et a nobis initium sumpsit ; quia ejus delictum in confesso est apud nos et non deliquit cum estraneo, post paucos dies discet a quonam gradu exciderit et in eo servi mali discent opprobrio non afficere dominos suos. »

369

370

JOSEPH TENTATUS.

^iJJ .

Joo)

JÛ2)

)•»£»/ k-SO : I^A-Q^-A «OlEDQ, JoO)J : dQJ^jü

^oJL . jdk»

wJoV? : Jtj2> jJ \vnx> . J»ÇOp>? |x>QJO )=s¿ )Lojyo . ofy : v^.1 . JjOQ*. fcsO ^OfOXSJOja : " •> . J p ü joojJ JiÛOJJ : ^ j ß ,vv->\ ^SOJÜO )oj» o»^. : JÍOD oivxs^aj : à a o / ^acDoA Iv-co/ I^rà. . »o2>i . OjA . ^LQ-D/ V-0>L/ ^O : ^.OlOA-j/ OO) íüo ^OO : jjöa. ^•yvQ 'Tì 0)i-20 I • -,Lq\3ÛD >&áL ^OJ . y j W jofc» : wJO-íJL/ jJ wJ» -ojVj . Ü¡vJl2) JJ JV-ÛD/ ^ O . w. 1,09)/ j^s^Zi ^OJ V «A )o)¿ oo)

0)L'420

j't2o|x» )OXJL

. OJIsjq^ÍO

^acooA

9. Putiphar praecepit servis suis ut Josephum carceri mandarent in carcere servorum regis1 : « Illuc, inquit, abeat et tormentis subjiciatur. Qui ditioni nostrse injuriaui intulit, in ditione nostra non remaneat ; qui dominant nostrani dolore affecit, pœnas luat in carcere ; per plateas in quibus honorabatur vinculis constrictus transeat, ut dicant qui eum aspicient correctionem servo bonam esse, et proclametur corani eo in platea, audientibus iEgyptiis : « Sic fiet servo, qui contra dominum suum ausus est insurgere. » Fecerunt servi quod praeceperat ; in carcerem Josephum truderunt, dura ei improperantes et verbis eum provocantes : « Quis honoratus est sicut tu apud dominum suum paucis diebus ? Post tantum autem honorem quanta oppressio ! Remane igitur in carcere, impudentia tua vexationibus te subjecit ; au~ gebitur illic afflictio tua, quia dominus tuus crimen tuum ulciscitur. » — « Non remaneo solus, quia Deus meus a me non recessit. Qui in deserto e cisterna me eduxit, inter vinctos mihi aderit. » Explicit sermo q u a r t u s q u o d , cum J o s e p h u m h e b r œ u m intuita esset d o m i n a ejus, eum amavit.

i Gen. XXXIX, 20. » B

TOM.

III.

24

371 . J*2tt~j ) • » ! »

Sermo quintus.

ool

Josephus injuste in carcere inclusus.

J^co/ J k o ^aooa j o * . ! /

. JojJSs. w> v\ool 001 ^O wJbA? iSj/ : l ^ C ^ d ^ i O Jv^co/ W

•:• J j ^ o / ^o WKJ^q.?)/ .

OV^D/O

ovdvdL/

.

.

JJo : wjovoao

fcjjl

JjjS.0/ •:• S^oiLjtDo

:

kioj .

JJj J^.O-3^-5 . .

jot ^ O )

ifcOO

OO2ÌDD JJJ •:• JLQ^CO •

«

fcsA^ fc^i. : Jbs^pJ JsJUB Jxj^OQOO •:• J»jJ3 ^p ^JUO? I * - .

louil

- a i . * ^ ^o

. Jj/ ^

JJo .

J-XxSu- JJj : ^Aoi

fc^fcsJt/

JJ

s( •:• JLvo/

^otxuo

)va2>

«JuSiL JJo : s^V ^¿V? Ji~ OO) . A . V xf3?

. -ojo^Jo JJ2>/

w.ò)j Jfe^xiL . JAsoo.a.\ IkJ. -v*) JJ bwU^QDO fco^ODO ^ pfcwLMJ: Jk-^Jt

wj.ivj 0/ •:• Jj3OVS>

.

372

SBBHO V.

q^Ì

W?

• ÒM^D

JLoXa-oo JJy •:• ^LO-D^ JJj : fc^OOjO fcsA^Jj/

kV ^

fcj/o

\v"lCYiSn Ut* w|A.O • . wJV^J

J'^co/ •

. A.

. JfcciOQD jVo^cs

oof

•

•:• vA

. Junes \tj J*J~ VT5 AA. . JBCIA. JJ Joio) ftvvr> : wJOJL^O clcsojW o • « kO .

1. « In te, o Deus, confido in carcere sicut in cisterna : qui extraxisti me e carcere, eripe me a tribulalione. Fratres mei, Domine, propter mea somnia exacerbati sunt et majori me odio habuerunt; mea mens dominis meis contemptibilis non erat, sed eorum odium in me exarsit ; angustias vidi in deserto et vinculis oneratus iter feci et post haec ecce sceleris purus incidi in carcerem. Satis non fuerunt mihi vincula prima durique compedes, rursus subeo tormenta prioribus acerbiora. Ignoro cur in JSgypto haec mihi acciderint ; hie nec somnia narravi nec ea interpretatus sum. Si tormenta me manent, da mihi virtutem ea ferendi, nec relinquas me sub oppressione cui subjicior. 0 Domine mi, ne sinas ad finem perduci consilium istius vilissimse, quia ad te coniugi et ab ea aufugi ; illa animadvertat mihi adesse liberatorem. O qui me apud greges exaudisti, exaudi me apud JLgyptios. O qui tua gratia mecum ab initio fuisti, perfice per tùam misericordiam tuam beneficentiam. Culpae expers in deserto venditus et servus factus sum, criminis purus inclusus sum, tu illud nosti. 0 judex, qui occulta nosti, inspice et vide innocentiam meam; in montibus vitam meam servasti, hic me non deseres. Liber natus sum, sed fratres mei tradiderunt

373

JOSEPH IN CARCERE.

^oo . P^jl ^o joot

l^aV

•

•

JJ • 2.V_0lSX»/0 CLwJJ : ÒMX> -.io/»*.

.

. fcoa-il/ j l o ^ D

JjJ^oU jo»j . k u x s i h ^ J L o p j o jJo . JVJ~

jij*. fc^.06) jJ • òj_=>

h*oà} JJo : wJQx^ ^o • k-saJ^L/

dWj

JJpj . J p i .

ko

JO-^ «joj^OO ¿o jj/ ja—» • » . jLo^A. • X. MÜOa^O . JloVs^ I.VM» JJ : JVA&ÖS FC^OÒ) :

OPSKIBO

•:•

J3-V

W>X>J\O

.

JVJ~

. Jv^vO - W j J&-U.J . W

jjOQ^) o \ j V

: V

^

: &CUQCD Jjü/j JL'^JL . JW ^O %i>I • .

JVS^QL

) "ft».»

^ JLOS/J

JJÒ

dCUJt2 Jj» O

^O

•>

: U-Q^uO J j u . .

JY

^

^QJÌJQd/o

LOJO

WJU^O) V

)oqAdo .

Ji*»/

Jfc>-x>o-a joot

374

me in servitutera ; acquievi agere seryitutem et domini mei me in carcere incluserunt. Rebus illieo mutatis, e liberiate in servitutem decidi. Quum starem in porta servorum, nefarii surrexerunt et calumniatus sum. In conditione libera dilectus non fui, hinc illa spoliatus sum in monti bus, sed in Servitute non relictus sum, ecce in summam afflictionem demersus sum. Ingenuorum filius non fui l i b e r , e pretio meo servi refecti sunt (P) ; inter servos non fui servus ; i n j u riam passus sum pro re quam non feci ; a Servitute sum alienus, sed fratres mei vi me subjecerunt ; adulterium non commisi et domini mei inj uste me in carcerem truderunt ; nomine viri liberi habebar et servis me adscripserunt ; mala pertimescenda quae violentia adduxit, Domine, sustineo tua fretus ope, quia scio te non esse injustum oppressorem, qui tuo amore omnes prosequeris. In deserto inhabitato obviam habui turinas hominum : quanto facilius est tibi in fovea carceris adjuvare servum tuum modo consueto ! Quod si diu hic manere doloresque carceris ferre debeo, fac me invenire gratiam coram carceris proposito. »

2. Permansit in carcere aliquo tempore, quotidie multiplicans pre. j j o W JJo JJ : jLoiS J^OO-.'O ces et die ac nocte ab orando non JLo ^o •:• ^o )oo> desistens. Vox ejus orationum f u : Jv-co/? )fco* •Lr^2> . ojLci^j gabat somnum captivorum, quia • ¿001 ^ojfcoo O?SJQ=» . Jj^^*. ^oo) continua emittebat os ejus suspiria; preces cum fletibus mixtse erant ; No? Jcb/o . Jooj )."yvi otlci^ parietes etiam carceris flebant ; « B om. vers.

375

SERMO

J-ÎOCU Jooj V JJoV-3 : joo»

'¿OC» Jä*»-20

JJo |&lLo . jooj JJÄ. jJo

bojlA ^J^. . ÄL OtfO^ «S^ 30 ? ( » 2 ^ i / j x I ì l J . J-^os/j Jfcojt ijv2) •:• Q)k.P)*3l . Jooj >q>\» 0)Lqu;0 ^jo : ojfc&ij . QUCUNJL/O

JÏ-OV

otbw^L J ^ v

Jjo) ^ p c o / ^oj : jr^A ^ I j l U

l)\2>

'\ta_jL

ch^JD

^oj

g^M» .

: ^lArsIsto Jjo» L o o p j . J.JJ j L o ^ \ o . JLqS.^

^ Jj~

wtO oc» Jäo

J j o i o . JJi» ^ a ^ ó i j-200 •:• o > n \ . J ç H ^ J ^ o^

: jòj Jj

\U

Jjqj o ^ajDlioó )oouj o)V_ìdLo :

JJ

Llioy Jjojo . ^ u u l b . - »

JJ opooÄrs ofcao . Jwv-? iLo ^ ¿ ó Jfcjjk. . om^D

WMJW JXO •:• ^ ¿ ó

OtV^^p OM-QQ-M JJ? : JX»?C5)A Is...! V> j-^co/

•:• JLoSA? J*O>jl ^o . '^ouo

y i u a » : JkjuO W.VQMX)

. JJbo JjO)

V ^O^XJA ^¿oò A . ^JQ^Njlo {ofot Jaooj OMt2u

. Jyoo?

vì~/

00)0 . >$OpìJJCL2) Jv_2>^

: jv-^

¿3 •:• ^MMÌìSd JJ Jk-j^aO ^Ol? : OÌSl JV-^CD? OtLd^SQD . -Ol jjio •:• ojA./ w;» JA»» J^d JJ? .

jjoo .

(Vis JAX 0)JLa^a_oo o/

. - o ) o W JaaAj, Jxì^j o/ : ò^. ^ o à » ^O \iAX3 ^^jIKJJ . J ..-O-^ ^O J ^ o . JxiaaV? . »B

joàco

jjìV v ^ — b M itkiA

:

Jìoml

|oom J—-J

V.

376

oratio ejus fletibus absterga veluti beryllus fulgebat. Incipiente die non desinebat et facta hora tertia non cessabat. Quanto diutius ibi morabatur tanto magis in valescebant ejus preces ; fugit somnus vinctor u m , adeo eos affligebant ejus ejulatus ; tristitia vocis testabatur afflictionem mentis. Vincti hoc spectaculo afflicti et edoceri cupientes invicem sciscitabantur : « Quid peccavit iste yinctus ? Vox ejus somnum fugat ; nunquam vidimus virum afflictum hoc modo orantem. 0 quanta ejus ad orandum virtus, quam assidua ad depçecandum lingua. Nautae in mare dormiunt, iste dormire récusât ; pervenit nox ad auroram et ejus palpebrse somnum refugiunt. Pisces in mare quiescunt, et iste quietem capere renuit; cessant canes aurei suos ulula tus, sed vox in ore ejus non cessât. Pro viribus repellit a se somnum membra refocillans; corpus non sustentât sed gravatnocturnis vigiliis.Hic career plenus est malefactorum ; hic includuntur et tacent donec eorum tempus advenerit. Valde miramur quam diu vigilet. Passeres dormiunt in nidis suis et ille somno non utitur. Quis autem dicet nobis crimen ab ipso commissum ? Si fructus tam acerbi sunt quam amara sit arbor ! Aut crimen tam grave est ut mens illud ferre non possit, aut forte calumniatus est et conquerit de calumniatoribus. Diximus ei a fletu desistere ut sineret nos a vigilando paululum requiescere, sufficere fletum diei ut nocte

377

JOSEPH IN CÀRCEBE.

.

^: ^

. ^x^i lai o . , » V

^ ^JCUJU JJ

^

JJ JoÒ) ^OO

^2CDQ20 JJ : jjöoj ^

>jStCDQ20 J0)0 . ^OJQjt

>_2>CDaA. jvo . Jv-co/ Of N^QA.1 ^O . ^Idvraop ji^jò. ^o) Jaao : o>\ ^JÀico ^ J S ^o axj Jv-od/j

. Jfcviaj j o j jjoj y - j

» o p p i

: k O j

•• : 1W

JJ w«.AJLLO

JJJLJLj

]oom

. JofcJJ

: Jiv. J;^oo JJ} JJLa-rsp . k-XL^L/j Ji^j

oojj .

W ivo Jo)o

. jcuilL JJ ,-2iaoa. 0 / sA*. •• : |o)J : )0j2D •>

^

JU-.J JJo

V

. J^co/

.

^oL J^/

. ^fc^xiL ^jt j a J i o o : ^ k-òj ^ • ^ : ^

^.¿j

^o

|i/ >.2)-JL J_2>a« . -aAzioLj

W.OIOA. .

.

jOQ*.

- ^ B VN^V * Jv-co/

J W Jv-od/

:

JJo

J . Ä ^ « op. V RJ v®)/ • •

. ^ol . ^opLVb^o

wJO^A wjoojjjaof »» • * : Q_i_aoi » • • joio) wJCUO*. WÜQÄ««0 • » *

378

requies nobis daretur : « homines sumus propter res a nobis gestas apprehensi, donee venerit tempus judicii nostri, noli nosquerelis tuis vexare. Sollicitudinibus mens nostra contabescit nec quid fiet certi sumus; ne augeas nostros cruciatus augendo nostram tristitiam. » 3. Quae cum audisset prsefectus vinctorum vocavit Josephum eumque interrogavit : « Quam grave est crimen tuum ut tuis clamoribus captivos exagitaveris : jam a multis diebus tacere et requiescere renuis. Si calumniatus fueris committe judicium tuum Deo. » « Revera injuste accusatus fui criminis a me non commissi. Nunc autem invoco Deum ut patefaciat calumniatores meos. » — « Desine, o Joseph, contristari, nec amplius cor tuum dolore afficiatur ; ecce constituo te prselectum super totum carcerem 1 , et si in eo quis virtute praeditus invenitur ilium per amorem tuum adjungo tibi, solum modo tranquillam redde mentem tuam inter fluctus quibus exagitatur. » — « Si vis me accipere, sincere te diligam ; nimia autem dominorum meorum dilectio auxit meas tribulationes in carcere ; si enim plurimum me amaveris et sincerus non sit tuus in me amor ; praepara alium carcerem, quia amor tuus in ilium me projiciet. Opprimor propter duo quia amatus et quia odio habitus sum. Quia odio habitus factus sum servus, quia amatus hie sum inclusus. » •4. Gavisi sunt incarcerati ad ve-

1 Gen, XXXIX, 20-23.

379

SERHO y.

» \{Y> •:• !

V.

I .aI ^o

D? . jLaXA^s

OO) .

jlcüJD

JUAO

)oo) JCDJX» ^OJA-

: 0)\ a

O JjljJJ

OpDQ2>

. )00) ÌÒ)L

nOtO.'VM. w ? . )ODlio2) ^

. ^LQÄ^U.

v.o) i^so •:•

\U J» jjDjX

Jt u : 3QJV2>Lj yJija v J'^od/ J;JL op) JLO2>JJ . JV«od/ . )jSs. Jil/ aQ^mI jJ : ^i^OJt —oiuoi Vs^ J w v

JQ-SLCDJ JiÄJL ^O)

^O» ^OO : ÜSiOO) J^j JjW? •:•fcJS^fcoowm^O

. Jia^j J;jq./

^piLL ^ X ^ . jj0_0_2) J00)L ^JLJIO . IfcuVCO J3Q2U ^ ^ : ojbmaSD . Joio» J'Ä^^j • U'io ÒI >$OOM : ^p

Òf^D ^ifD

S ^ j l ^ o ^ j j ^ . / ? . ^oi^ J.;» Jy « cW h.^iN . ji i: ^ ^ o

Vs^ M ^ s ^

JiV •:• «jOop. )'«-2LXD yOÓp v^opp

}oio»j jNiJt

. Ww>V» ^¿oXio

N-o . l^aoj JJO)

j^ojt •:•

•:• „«.ftoiU ^ :

sjLoiJ-. .

v^OOM ^

• ^^O^J JVJ^O

oyoU. JULj JJj . Jj-p.

^ ^

OO) . IsV — o ü j . )«9>.«i ^ Q » »M

J oil/ v 0^.

b

)0fcwJ0 :

—b M

o

^O

380

nisse tandem ipsis consolatorem. Joseph suarum perpessionum oblitus alios eorum dolorum oblivisci fecit ; nocte visitabat quos moestos tormenta reddebant, plagas corporis ipse suis manibus curabat. Josephum omnes mirabantur apertisque verbis benedicebant: «Quam pulchra est administratio tua; earn conserves in seternum. Valet tua sapientia omnem iEgyptum administrare ; non decet ilium qui captivos solvit in carcere remanere ; rex ./Egypti in te respiciat et potestatem tuam super universam iEgyptum extendat ; nec reti neat angustus carcer rivum qui totam regionem irrigare valet ; germina a te producta demonstrant arboreti esse magnam ; teque parva hac dignitate ad magnam et extensam perventurum. iEgypto praeficiaris ; ilia voci tuae aurem obedientem praebeat ; fama tua mundum pervadat ; veniant turbse ad te contemplandum ; unus vir hie te inclusit, tota iEgyptus te videat; dicant ^Egvptii : « Memoria dignus est carcer qui dedit te nobis. Benedictas Dominus Deus tuus, qui te ad nos ablegavit ; misericors enim Deus manifeste carceri spem te dedit ; qui incluseruiat in carcere beatum te dicant, maledicant autem horse illi amarae, qua hic te incluserunt ; nomen quod habes servi in carcere apud nos remaneat ; extra carceris januam tua tibi adhaereat libertas ; servi et liberi qui sunt in JSgypto tibi obediant; potenti regi Pharaoai absque

381

JOSEPH IN CARCERE.

o o j - j V s ^ oò) • M j ® ^ o ^ o j :

q S )ju.i o í

J^io

. jico*

^

OÒ) ^OJ JvQ^jJ . ^jAXíJ «OJOji'Jo oies .

ISO

joio) v^j •:• wàù.

^.J ^O : ^LO-Z»

VOQJU

J » V » o ; o •:• ^Làa?

• ^JJÛSjj?

:

cn v> JJj

j jLísV Jj-L .

^

J» .

;pq-S ,.j.»aii3 )oop

vpij . chx^vo I*«-»/ )oo)L V Jyja.) ^ joo)L : loot • • — o»_iokJfc_x> •:• ^

•

JOO)! (fcoo/ ^ S / j . Joo-Saoo

jv~£»/? . IfcwoVao J.-00) )a^kjt? ^o . JojSS.

^sM/o

\sXSA.

;

^ooa>\

: Jj_iDÌO_2) V°L£DQ^X joopj . j l ^

. loot Jvvisoûîoj j l c o p j

v^j/ J Q » : fcOO^L/o j^jO J ^ O . O p V

vâûDO-.J OpûA. .

:

o/

.

»V . V^v^ífcj . "VA ^

fcwO Joo) j¿J¿ «X Joo»

v°LCOQ-. •:• Juj

üo

ooot ^ÛAiO : sÇO^^UXV )Ó.X»Q ^o

ooo) Jj-JtVj . Q.a

i Gen. XL, 1-4.

» BV

382

timore accedas ; Deus quem colis ipse te e Servitute educat, sincerumqué tui amorem in corde o m nium ¿Egyptiorum imprimât. Fiat ut qui dedit tibi magnitudinem apud Putiphar, magistrum militum, elevet te ad honorem adhuc sublimiorem. Porro si nos hic in carcere rumorem audierimus de tua magnitudine, aut si contingat ut e g r e d i a m u r , videamus te ut peti mus ; in summa exaltatione videat te mulier quae te calumniata e s t ; contemnenda tibi sit quando ipsa videbit te in honore. Illa dical in mente sua : Iste appellabatur servus, flensque deprecetur fieri tibi ancilla. » 5. Absolutis benedictionibus quibus vincti J o s e p h u m benedixerant, audivit Deus preces et propitius factus est. Misertus igitur filii J a c o b inivit consilium auxilii, quod salutem Josepho afferret ut per rem quae ageretur populus animadverteret injuriam. Q u u m praifecli servorum in regem deliquissent, iratus atque inflammatus rex eos inclusit in carcere cum Josepho hebrseo 1 . Prseceperat ut inclusi custodirentur donec interrogarentur in j u d i c i o , et adesset pro eis tempus afflictionis vel recreationis. Josephus continuo eos adibat mentesque eoruin consolabatur ; affligebantur enim videntes se humiliatos qui honore prsecipui fuerant: « Qusenam sunt, aiebat, delieta vestra ut in carcerem conjecti fue-

383

SERMO V.

384

ritis ? Injuria forte accidit ut in * oc» ck .. JJ carcerem veniretis sicut ego. Si conscii estis vos mala perpetrasse, timetc et pavete ; si vero non, ne sitis anxii, quia Deus injustus non est. » (tu*. o t o ; . J¿cu ^Ajo ^o 6. Post paucos dies dormierunt somnum consuetum, sed somnia. Jv^O JJj ) -X3 O-XlA*. : verunt somnia haud consueta et jaa> •:• ^o o q i ^ j l / o metu correpti sunt'.Idem somnium utrique oblatum est, sed ducens in duas vias ; una fuit utriusque narratio, sed duae interpretationes. . A ooot q-AÌS-jl/ Narraverunt sibi invicem somnia ^OJ . O^CDO QJÌO oAjL/o : k.J-CUt simul visa. Perturbali anxiique putabant e somniis iram divinam j^OJ •> vói j^o» . erupturam. Quum eadem nocte j^OJ O-^LOl/ : JjfA yjJDJJ l-XsJÜ« utrique somnia similia ostensa ^b •:• > g o M / j Ì ' A O D . JLqxsj fuissent, timuerunt quod eodem modo erga eos in somniis actum Q \ D O O \ ) J L . JÌO*_2> ^ OO».. esset: «Quis, aiebant interrogantes Jt*20 . vt^iL ^ JJiÜj : et rogantes in suis angustiis, nobis . )ÌOJLS> ^.J ^ó • ^ ja.» á.io; dabit interpreten», qui sua interJjuCu. : Op> -JkAoj JiL)z> pretatione tranquillitatem reddat animabus nostris ? Quis autem no•:• oa*ax>\ ^ o p ü a l ' • ooot bis dabit interpretem in loco in 0J-30 . ^ O M A p OOO) ^¿Ú quo omnes suas miserias deflent ? . JIS^J^OJ );¿L OÒ> ^OO : jiOJtC^Lji» Omnes vincti poscebant sua somnia explicari, anxii multa mente vol\]L JOIO» ,AÌ\O •:• ^AL&O vebant, dum corpus pernoctabat )om\ : Joot )yo«a\o . )oot detentum iisdem curis ; turbidis otj-jo • Jkàit} JiLja . ^ jooMj hisce cogitationibus somnia dormientibus ingerebantur. Singuli : JjOM» )oom ^OÍ^J . vacca, joot ^ illic somnia videbant et interpre. ^y.aa n; „^V a-jt/o tem queerebant dicentes : « Durum . )y. Q).«. ^pot ^o ^ * ^ A f o nobis est remanere in loco tam J-A Jj-20 : CI o>\ ..1/ ^v a.. P>oj^2> tristi. » Josephus, juxta consuetudiiiem suam ingressus ut eos visi•:• Jju. . taret invenit tristes et perturbatos : « Cur personse vestrae adeo nitentes . ioti-oL/o ita commutatae sunt ? Qusenam nox ^L'ACD JJ ^O : C^JlOÌ/O

1 Gen. XL, 8-13.

JkiuO

385 .

386

Joseph in carceke. ^ » « j •:•

vos affecit doloribus, quibus contabescitis? » « Somnia somniavi. ¿ZilU jo> : ^VCUlW ^OO m u s , et ea considerando mens ^o wX • JLCLSAJ nostra aegritudine laboravit; quia : |o6>/ J_2>J.Q_JLJ . ^ autem somnia invicem similia sunt metu elanguerunt animae nostrae ; •:• ^ojwajtoÄ sA J J ^ . J^Oj. Jcsj terribilia sunt quae vidimus som: JojlQ°> 0^70 . N^)/ Jo>\/j nia ; anxietate cruciamur, et aniv^joi 00)0 . Jri^ oc»o mae nostrae nocturnis hisce somniis . v W -2)/ * ^o^xAjkQJS) contabescunt. » « Narrate mihi somnia vestra,ut rei conscius f i a m ; si forsan velit omnium cognitor oojj/ • «Las» ijj . j^äfcjo mihi revelare eorum interpretatio: JojoL ^LoicL^j JIo2>?. ^AsoiSjCo JxüL-j nem ; Dei enim sunt somnia eorumque interpretatio. Q u i somnia vobis ostendere voluit, ipse eorum . J v a ^ o / kV Jjlv- oA. * 0 0 . 0 . 1 / interpretationem notam faciet; ego etiain somniorum sum filius et ^ VJoJl S/O : w ^ i j » vidi sicut vidistis : menti meae conJiOOjQ Q^J . J J ^ j l L solationem attulerunt depingendo JxSw*. ^o V o . Jxjo^OO Ia.'^ q^J et quodammodo sigillando magnitudinem m e a m , si raea somnia . ^ ^ D ^{SlCO ^ ^VO JJ? : W adimpleantur, parvus ego magnus JJ •:• kV U j o. jcQ-2) efficiar; a Servitute liberabor el •00 : JV V^O V s ^ • naturalis meae conditionis libertaNMOS3 )oj>,qO) . jj/ Jooya_Z) )oj . J-UQ—L xj^»? oom/ . ^V-^'ü^o jLoVLjd •:• -oí

A \ «

jcuaj ) :o-\~o : )Lqjlv-j Jt.Ao • ^.JJNX»

JOQ3L ^ . jlo

) ti CV Jsao^ao . •a .

^

^D^.

W joao )

. y^OQS>

JQ-àO JrìiJD ?OJQ-S> Jo^J : loop • ^Mxall

yjjo

oboi

400

aperiantur propter somnia ; si magi somnium non explicaverint, veniant sapientes ; si sapientum seientiam excesserit, adeas divinos. Non sunt in universo orbe magi sicut iEgyptii. In iEgypto enim divini, magi, litterarum periti et astrologi abundant ; ceteris si deficimus, magis saltern abundamus ; si iEgyptus tenuis est, divinis tamen excellit ; mercede enim per regiones conducuntur ad agendam divinationem ; somnio, quo majestas regia vexatur, si jubeas, triumphabunt. Quis magos habet quales sunt nostri, et divinos quales regio nostra ? Et tu anxius fis de somniis quibus adest interpres. Homines a nobis procul dissiti arti nostree confidunt,et tu qui Deus esiEgypti corde times et anxius fis ! Jubeas, tantum, o rex, et illieo tranquillus eris ; mandatum tuum viris innotescat ut tota iEgyptus congregetur.

14. Fama auditum est iEgyptiis . • O) ..'-VI JftOQ °> : J w- \ magos a rege exposci. Prsecepto o ^ * valde urgenti convocan tur etiam divini, magus transiens arripitur : w.O)0 O 7 ì \ Jo*_2>} j^ao^oo . -0)0}^ et divinus vagans assumitur ; sapientes fugiunt et se abscondunt Jju. oj~j . Q_OA J.aa. videntes anxietatem suorum socio. íoojl N-o ofl°>» J ^ p rum. Rumoribus per plateas sparsis ^•-Í JL-V jJj : 'h^SSOpl/ yAjíi ÒjAo trepidai tota iEgyptus, nemine •:• )Io,o\x> ís-o ^^oibfcjo . Juo sciente cur convocantur apud rejfcO Q ^ O • l^o^joo) W gem ; clamores audiebantur in pialéis et exclamationes in domibus. . ^i^O JiOO JSÍÜv. : Sicut navis in mari iEgyptus agijju/j •:• JJo ^o iooi tabatur fluctibus. Qui magus non JWo : Jooj O^O^jÍlX) . jjk*,M erat divinus appellabatur, et qui Jaasa«. k o . J^Qjt? -ojokAj non erat incantator sapientibus (Los. jjó) . i ^ V o^ • Joo) adscribebatur : « Res insueta est

401

Joseph in carcerè.

JLQTJ^ . IK^D JUQ %JLJ :

quae geritur apud regem; magnum . v^vjqjj Jju/ ^ •:• isv^p Id« quid ei accidit ut mittens congregarci tam multos ; aliquo vult . Jjlv-? )Laix>o|^ : p^jj J20 y\o) ^ potiri, ut haec velit peragi; magica Ò^-Yo arte tota iEgyptus infecta est ; nul-O) JOjJD Q_\ : l-iw^.^ Jjl*. 0 / : JjlQ^D ^DJ . jLiaXJjl. lum est prodigium quod magorum vim excedat. Forsan vincula magis Jiojjoo Jjlv— "4A. . et divinis injicere vult ; eamus k-^s JJJO . J^J ^opa.^ cum eis et videamus quid prae. Laxu s^OJiOA. OO) JLqìO ^ : v^Oj-y/ cepit manibus eorum fieri. Si mors ^ O jjQ./ OS. • Jl^J ^OpQA. Jo)~ ^O est, moriamur cum eis ; si visio, cum eis videamus. Non frustra : KliSClLt . yjjB et absque causa iEgyptus cum Kd . ^^XJO OO) festinatione congregata est. Opus . • Jiorivc igitur est maximum quod apud regem geritur. » Ingressi sunt igi^XUO Jota i • ^'jJD 'fc^JLiO jojj tur ad Pharaonem eique dixerunt: Ji-j ^o • W « Ecce congregata est tota iEgy|jtvJ J.a\x> ptus, et stant viri in plateis trepidantes atque fugientes prae metu. » . ^¿S.-k.J Uo : j J Ò o ^ o Jussit rex Pharao separari magos a «A W Jfcoo •• : j .vi « o ^ p divinis et non misceri coetus in: ^ ^JO^Y . ^I-JL/J cantatorum cum sapientibus : JlauooJJ Jcqj/ . hxuheo/ « Quaestionem, inquit, habeo instituendam illis qui ad mensam : jLaiaaoJs ^»¿j» . jxi^jj meam enutriti sunt : jamdiu opus v/o ^ j j ^ . V J^J-J JOjiQO habeo experiri artem : num simO^qjloSO . |jLt«< plicibus illudali t per artem suam P per rem a me visam discere volo an . k - W v^olo l\M. Jo) : V ^¿O U revera futura cognoscant vel menooj ^ •• : ^ n. 1 y> oc»*®»? tiantur. Somnium, magi, somma: 0)L0=^ QjQa2> . is.plj vi, ejus autem significationem non ^O assequor; ecce mittens vos accersivi . A o^o/ . I^cod ut ejus interpretationem a vobis . jrùjo I^J^jl/ * ¿»-.IS-/ edocear. Si faustum est somnium, ^ -O) j^OXJJL joojjo interpretamini mihi illud pro sua v/ •• : ^oa- ^Lqo/j Jjoi bonitate. Si malum quid in ineis somniis latet, dicite mihi quale JJ ^JUQ-OJ-OJ JJ ^O . ^I.OélSÌ sit. » a Narra rex somnium ut . jv^QD ^ojASLY : J^L illud auribus percipiamus ; illud . jaQ^JU&O • -j&^OO ^.fcsu» omnibus nobis manifestum est quod sicut tu potens es ita et somJJ It- : •

TOM. III.

\

*

26

403

SERIO

^Lül J.2ÌO) ÜJ .

^O •>

e» . visAao L . L J-^o JbL : ^dL. • -ojo)!^/

^o .

. k-OO)

\i_Ci_JL jLVoL : V i-i>/j

liotL - J j - /

Jiog ^o

joìd^J

: ^ o A ^ j jla>)2>

. J;.3q_ji.

. jLaxjA*.

^

fcooo

oo) JAjl ^o ^soL •:• ^ o j - y ^ S j oo) y^fDJ : joo) jQOd/ \ O j l jLVoi . jÌO)J JL)m2

-ooj ^ vero . ^x^joj

-oo» .

.

jj^fcyO) Jly-p

jLVol

: •:• J&Ì^JDJ ^.otl^coyso

: JlVoN_2> JLVoL J l x j . Jv^ooj |oo) -oo) J i o / j o .

/J

. otl^jkL jjt-^. Q^ojt Joo» JQQOÌ.J :

coy ..oo ^»LÌ'ISJL/ JJ

-^QOO

0)V*2> joo) V^sJj . 0),„I1.JLQ_2) ^ o j A

: CUCD&L/ •

•

*

ìxìdo . cKs.il/ Q-JISjl/I «

*

•

*

>gO)n*.j . c ^ j L / ovoj JyBco .

rei

x>o ^V^J J-XlS.- •:• ox,*. jJ

. jl^O

l)j : J;.;JL jLjb ^tya/j

X Juxta Ephrsemum renes sedes sunt cogitationum. Gir. Opp. Syr.-lal. II, 31.6.

V.

404

nium tuum. Si possimus explicabimus ; si non possimus ne irascaris. Omnes enim libros et incantam e l a attulimus propter te; omnes ordines communes vertimus ut tibi indicaremus ; congruum nihil reliquimus quod hic non recitemus ; si possemus sub renibus nostris rediremus 1 propter somnium tuum. Tantum narra ut audiamus quodnam est somnium quod vidisti ? » 15. Respondit Pharao magis : « Hoc est somnium quod dico 2 : Vidi septem vaccas erumpere e flumine ; attonitus mirabar earum pulchritudinem, venustatem, staturam, pinguedinem externamque corporum speciem ; statim idem fluvius produxit septem vaccas tenues, macie confectas aspectuque deformes. Macrae ora aperientes devorarunt pingues, adeo ut vaccse pingues in viscera macrarum totae intraverint. Somnio meo attonitus expavi videns vaccas in vaccas i n gressas esse harumque uteros non intumuisse, nec macras pinguiores effectas esse. » Audita somnii narr a t o n e , magi turbati sunt, quia interpretatio eis impervia erat u t pote alteri reservata. Divina enim justitia eos advocaverat ut eorum magia proderetur, quo viso, Pharao eos subsannaret propter despectam eorum artem. Quanto magis insanierunt tanto magis despecti sunt, et quantum arte Ghaldaeorum usi sint (?) proditum est. Libri quos legerunt mendacii convicti sunt ; in eis veritatem non invenerunt. i Gen. XLI, 1-S.

405

JOSEPH IN CARCERE.

J-Xi-\~ «xo;2> •:•

JbuLCoo

JLQJJDO/ : Ojß-U JioojO ^a/o . W

jJj •:•

l i p l / . Jiä/jj

o»\r>o . Jisj (opolio Joot )oJäo : ojX

. jrisjo

v jtofco

JJ

: OJ3

^^o 0}^

^o •:• Jq^J (

^

A

JvaSJ .

J-D-\aa

.

)ìqjl2> . A

|_».\o ojX.

: )oot vo/

•:• )lar&x>

joot

ooju

otfcòio/o

oò) . )ojjó ^oL JjÖjl ä»

. Joot h i V2o)j? Ji&Q^ : ^aODQ. joot

a

•

;-D?kJ? otloXo cpo

:

Jj-o

.

I a ^ ^ l j

JU^J l^O . Oj-OJJ O Ò p Q D D O jLoop : ^LQ-OlSJOJ jlcoi K>»X5 . W * JJJOJA. Lp^j ds^rsoo . ^ ^LVL Jxut yo+o . ^

L j ^ j Jb>j o o p

: ^pi. j u ^ . ; jji.Il? •:•

JJ/ JJL^j

.

^oL

v^/? Jix>o . Jj.Q2)0 Jjooco Jiho

W.ÈOOO V

. JV-SQD/

» j s j s / «A. : ^Lo_aXX)

foot; -j-»/ ^ ly^QP

^30)0 . ]fC..O » M

^poto

.

w>L«A.

0>_2>_OJ j j o - o j i o

406

Somnia igitur servata sunt et expectarunt donee veniret vir sincerus qui, absque librorum lectione, fide discerneret occulta. Somnium prodidit magos, et divini pudore suffusi fuerunt. Ars fraudulentorum apud iEgyptios despecta fuit. Timore correptus rex iEgypti aegre tulit neminem inveniri qui interpretaretur. Stabat attonitus cum toto suo exercitu. Somnium quod rex somniaverat, pudore totam ^Egyptum afficiebat, nemine occurrente qui significationem somnii regi ostenderet : « Quis dabit mihi interpretem, aiebat rex exercitui suo, et dabo ei omne quod petit et in regno ilium magnificabo. » 16. Prsepositus pincernarum, qui cum Josepho fuerat in carcere, illic adstabat. Regem alloqui quserebat, sed suum delictum in memoriam revocare timebat. Videns iEgyptum turbatam regemque commotum statuit periculo vitse se exponere et petiit ut rem de Josepho posset exponere : « Hodie culpse meai recordor coram regia tua majestate ; re, quam revelo tibi, culpam a me commissam in memoriam revoco. Duobus abhinc annis, quo tempore contra nos iratus jussisti, Domine, ut prsepositus pistorum et ego recluderemur in carcere, aderat ibi inclusus servus prsef'ecti satellitum, vir plenus intelligentia et sensu ; et verba quae dixit vera sunt. Ego et collega meus somnia in carcere somniavimus quibus vexabamur. Somnia ei narravimus et ea nobis interpreta-

407

SERMO

V.

408

tus est 'prout evenit nobis ; me restituii in meo officio prout reapse . «jV-ûV? )Lq_HÌ )0»_0 . fecit regia tua majestas ; collegam w.lo\ocr>\ jooM . '«oil/ jD Jxi^jj meum in pa ti buio suspendendum . jA^ mCq^l^o ) p . \ i )..aa-jt •:• Jljo« dixit, quod revera decretum tuum •¿2) ^ : -oJOj JVJ-J )V-SQ_jlO adimplevit. Adjuraverat me ut •:• )otYÔx> opo^o . Jljj jdij memor essem illius coram honoratissima tua majestate. Timui ne, Jx&A; jljj. J^» ¿¿2) dum illius memorem me prsebe/o . JÛAâO ^J : VOQJU rem, simul memoriam renovarem |JLO)J Jj'}x> ^AJU v jjL-^ wâO^ jj mei delicti. Juvenis iste nomen gerit servi, sed in eo elucet decor viri JJj : JV-Wj JU3ÙSJO . liberi. Si prsecipias ut hue veniat, )oyóv»j Ij-J . j-^co/j JaaQ202i aspectus ejus ac sensus grati tibi erunt. » Jussit illico rex Pharao ut veniret ad audienda somnia, ut, si posset, explicaret ea, et si non, includeretur sicut magi ; jussit etiam ut exueret vestes quibus induebatur et assumerei vestes honorabiles, ut in vili vinctorum habitu non vide ret coronam supremam. - o m û û S » ? . ^SQDQ. jfco jrkic ww^JL 17. Misit rex ad Josephum ut e carcere educeretur. Celeres ad eum . jJbòJB J ^ y 0 - - 3 : J^oo/ ^O volarunt legati, quia praeceptum ),.>.,» v oot;c3Qio IJ^OQSJJ regis urgebat. Interrogabant : Ubi I a\x>? U v ^ t - ^ - • » S l c d o . q - u / j ooot est Joseph hebrseus quem rex apud jot; . y i . ^ . . ; ^o vok-co/ •. o>» q.s> se mandat ? A vinctis nuntiatum est Josepho : « Ecce rex Pharaon manJàâ ^ • J. dat te ; si te judicare vult, in jujids )0«JD v/o : JoojL Op»fS . dicio vincas ; si aliquid per te effici xA*. •:• JojAf' . requirit, Deus tibi adsit. Exue et >.o . ^«jiuO projice abs te vestes captivorum et aliis induaris, ut, quando coram JjtQZfco . W jriSJO : JgddL/ eo adstabis, videat te vestibus decentibus indutum. » Ducunt JoJr&soj : oj^ ^.»jsd . ^Uo sephum et ad Pharaonem veniunt tota iEgypto comité. Quia rex eum W.tt.a.ìoX . OOO) acciverat, veniebant turbse ad au. vâCDO. oyopa v OJJQjtOS diendam ejus expositionem. Erant Jj2D jJj : 0)Lcu\^ OOO) ^.jl »O qui, visa juniori Josephi aetate, • ) o U O-^^jc-OJ . ;*2> eum despicerent, autumantes non wt\ Joo) )-X5Q_X30 •:•

A^Q.jl

409

J O S E P H IN C A R C E R E .

Qj0JL5) Q ^ O J L /

U . ILQAV^O ò p

JÜ . jlo;.°) CWT>

ozsjco?

Qjotv^io : sQj/ •

*

^

)v2iC0J JjOfO : jit'^A |i))J

.

* )^°>do\o Jojjj

. ^

\S.JJLO . Ojjui

y p t f o

JJ

^SiDDQ-. « ^ s

: CUOO) v /j Jjx •:• otLor^o ^o

JJj . oiLoA^

a

o/ ^«iL Lai*» sQ^vS • * )Ji* . ;x>/o • ^ • ^ j l j OCHV • Vsj;^ : . JdSJD lisSOOJ ^aSU ^QXICD o 'IQMSII bJo . kit iLo»

. wjovio^/o

«JQ-AJ •:•

wiüo

jjL'^O : fcob^ JVUA J i a i o o •:•

q~OV )J - L o v ^ j . oo) ^^Jrso . ^pò^iìoo oaS?

.xcq^j . IfcjD-^ lis.)- jU'oL • v^i/ j j ^ j;SQJC OO) ^./o : J»OM ^O ,..0„%.CY>0 •

^

J^ JJ . | u a \ o « o

^.J JSDOßO .

Vx-Ti-Jt JLU-2Q_=>

. ¿OO) ^JO) J;2)QJLO j»aa2> : Jfca^JLi. JA*, ^oo v iio)L Ji^v-/ ^soL . JLl/ )oJjb

JuJJQZ> : )ÌCH> JüS-v-/ V

¿OO) ^JU^O . JfcoÜDjJOJ

JJ.jlQ_X

. ^OM-SQ-2>

wIJO-L/ . so)

:

^

jlsoovno : JfcoÜDjÄJ

ooL ^po) •:• jk.q> x ,ol ¿oo) JjO»_=> JUL*, . b

a B pio — M o/

ULÜ.JL

. j,»^

410

posse somnia interpretari eum qui nondum sapientiam virilem g u stasset, dum qui in magia senuerant explicare nequiverant et qui in litteris annos insumpserant exponere non potuerant. « Num, aiebant, iste hebraeus assequetur somnium quod magos effugit? Num iste litterarum nescius litteratos superare poterit? » 18. Joseph adorans caput inclin a v i petiitque a Pharaone an ipse esset qui dederat suae juventuti confidentiam ut ejus majestatem non reformidaret ? Respondens rex Pharao dixit : « Ne timeas, o hebrae , perturbabitur enim tuus intellectus si anima timore corri^ piatur . j L ^ ;Q^w confortare, quia verbum regis fiducia m tibi affert. Nihil metu profeceris, si autem explicaveris, gratiam obtinebis. Somnia mea me perturbarunt tristemque reddiderunt ; in sonino meo anxietates expertus sum ; magi amaram fecerunt vitam meam, quia evigilatum me non recrearunt ; forsan tibi datum est ut nobis somnia interpreted, et quae ceteris celata fuerunt tuus intellectus revelet. Vaccas 1 vidi optimas e flumine ascendere ; non vidi bestias tarn pulchras atque valentes ; numero septem erant, statura fortes, statura et pulchritudine nitentes, aspectu admirabiles. Illico , dum starem considerans, flumen alias peperit, numero prsecedentibus aequales sed aspectu diversas. Postremae ora aperuerunt et absorpserunt totum robur priorum, ita ut in ventre l Gen. X L I , 1 7 - 2 4 .

411

SERMO V. JOSEPH IN CARCERE.

*2>/o . )L*oJL

n^Vo •> JkixiOJL

J ä ^ j j ^ S oò) : ]Lx>JLo k*, jj-fLa •

OO)

v^o/o jpj . \u-yJOJ

^pij . )£jlo2> sA

]va

]oM) . A ^ o -Sodo. 0)»QS 0>A/0 «V-2D o/ : •

b

„fl»°>/ J-2oA-J A . OO) . OQOV,

:

)V ^pl. ^O? •

^AL J^JQjk.

UL^ oo)o . )fcs n rö \

?

. 0)Iqm5

•:• Jfcocaco v®>/

JJL~

IJO-VJ JULo :

oo)j

J;*°> omoo) JUbo

•:• )ojiq9) / jj j A l e x a l t a t u s e s t i l l e q u i vilitatem no... . stram exaltavit. Mirati sumus eum o i •:• j k j o ^ j M L . c i o c c o e j u g q u e e l o q u i u m . Adolescenza . —ooj -OfdSJO Vs^ haud impeditus e labiis suis effun-

417

JOSEPH

418

EXALTATÜS.

debat velati diluvium imbrem copiosam sapienti® ; ejus enim verba JJO) V JÏ-£X>/ I ^ O W.OJQ.JI - > . . O ^ J O L A . } jucunda erant et responsa grata. . Jv^SJOI Joojo . oo) J ; . O » J Iniqui tas sit super eos qui ilium •:• Jfcoöo. opli. 000)} . J'^cojj j^i rapuerunt et incluserunt in carcere. Iste vir prseclarus est ; diu fuit in carcere. Beati valde captivi qui cum eo dies transegerunt. » 4. Audivit Pharao magno cum juAoj joo) Jido . 0*.\ OOO) ^IQ-20 gaudio iEgyptios testimonium Josepho reddere ; requirebat ut cuncti jjtop\ •:• wiio/j j ' A ^ • exaltarent viruui. a quo suus honor . J.vox JOO) »Q2>. JlooVtt? exaltatus fuerat. Prsecepit ut HeJbsuuzAL . \J>\a. J^oö brseus indueretur vestibus regiis, byssinis nempe et sericis, stolaque ^/o . v^fcdDDl Jkoa;» •:• jr&o; regio opere confecta, et curru ves y i OFCÜ J Û Q Û J O . Ò P heretur ut sicut rex honoraretur atque in eo sederei refulgens sicut o o p •:• - O J C U A A J I L - L O . IJÜQJL ij^W ) »>• «jVj . ^.^o i i o p Vs^ sol, ut 1tota iEgyptus ejus radios cernerei . vEgyptus quippe reJ—¿J . p'^o ^.¿»^JO I, col JJ . splenduit per illum, qui velut sol -oto-••¿z jj? jjso JJ? • ^axjo ad earn missus est. « Ne aversemini, o iEgyptii, illum qui in an. |O)J . J ^ D gustiis vitam servabit filiorum ve• « C X O M ^ ^ A L / p lu/ . »FLUJJ J strorum. Quum non possim earn appellare dominum, constitui eum mihi veluti patrem ; qui ejus verba audit me honorât. » .

loop JJo_x . -cxajD^O)

V

5. Indutus igitur Joseph bysso neta et serico regii operis cum tor. o p o j o o ) JJL . Jdvsoj J p x que in collo appensa currum ascenJ J D O J O •:• ^ ^ «ok-o uaXco dit atque in eo sedens per plateas . J Ï J ~ } J J O O OJA. ^ . Q ^ O . ^ p o FIJO? vEgyptiorum transibat, comitantiJvx)0 jo/ )o)J . Idiot ^OjQ»»X> bus hominuin liberorum turbis, peditibus autem ante eum claman. )OLA jo-.} o>A ^^dj tibus : « Ecce pater et dominus .ok. ixcLXa-* ^ ]oop oo) iEgypti. Qui litem habet cum proW •:• ^aooQ. ^.iJLj Jrfcio Joio . J~JO ximo audiat nos : ecce rex Pharao sedet in quiete et ecce rex secun—s^ 3 0 ? • ojA. o o ^ û l j dus Joseph. Qui injuriam passus Ja-,» JJ . J*t-£jacs v^?? Wo . est accedat ad eum, quia injuriam 1 Gen. TOM.

XL I, 4"2-44. HI.

'27

419

SÈRMO Vt.

. )ü> ^ « s o |DD/ ^O . JL'^O jjv2t/ ^p 0)VâCL*,j J^jj •:• Jbo-^-jo ^o JfcSöo . Joo( ,jl»\") wofcuj«*» . Joo) Jbx^o . O»nx)j> ^o JOO) jjjV •:• «M¿allI

0)Li»

. JlS-V^OJ (OVJL . jji'o, -k ,°> \ . ojLj*. . ^acDQ. JjO) •:• )oVOhkiDJ ¿1Q\ jio . Jloj;x» JssaJ. o); n \ v ilo . ^ib oo) ) «A-o A . . «u^i . kM^j/j -O) )LQ\.OCO . vA Jxkj och-2 . J^ç^j» |-aXx> ^ q>o j-xi»/ V * xA Jj;.\o.ro . jWo o l / .—fl ?) o/ . W.0)0.QQ^2>/0 V^o jxs^j o/ . vA î à â wcüw ^o . w^J^jt/o OOM/ •:• A . Jk^ JOffi°> -JL* . JkO * ;2i^a°>o . jdVo a

M ofa.

420

passos sedulo audit ; qui violentiam subiit apud eum non desperet. » Viri ex arcibus et castellis mulieres e parie tibus, sponsse e cubiculis, prospiciebant ut vidèrent eum. Propter famam ejus formositatis omnes eum videre volebant. Eum audire res grata erat auribus, eum aspicere res dulcis erat oculis. 6. Sicut aliae ./Egyptiacse ejus domina aspexit eum ; prae dolore vires ejus defecerunt, quum vidit servum suum magnificatami : « Iste Joseph hebraeus limites arroganti« transgressus est , nec in medio stetit, sed potestà te usque ad regem attingi t. Quis currum dedit huic quem in carcere includimus? Quis iEgyptum subjecit viro genere extraneo ? Qui emptus fuit a mercatoribus ecce sa telli tibus stipa tur; ecce torques collo appensa illius qui servituti subjectus fuit. Ecce bysso mire contexta opertus ille, cujus vestes arripui. Platese per quas nudus fugiebat ecce replentur ejus magnificentia. Dicebant mihi plurimi : « Ecce servus tuus rex est secundus. » Et mens mea securam me non reddit. Vse mihi ! Ne puniat me. Vse mihi : Ne rétribuât mihi peccatum quod dolose commisi. Rex Pharao certior reddetur mese in hunc injuriae. Eamne ut eum rogem et deprecer ? aut potius sedeam tacens ? Utinam scirem an me puniturus sit, aut an forte mei sit oblitus ; si liberatus narraverit quod in eum domi feci, rex Pharao abscindet caput

421

JOSEPH EXÀLTATUS.

422

meum et Putiphar ludibrio erit. Forsan bene accidit hodie ut ejus fc^JOò»/ cSs. V30 • Jkrso;» ^ woâD castimoniam lœdere voluerim : quia V . Joo» Joò» . OM-» enim me audire renuit, ecce in curru honoratur ; forsan si eum aversata essem, servus noster per. wjLj^it .A? Jfc^ o/ . JWJ ^p iv- petuo remansisset ; ego deliqui et dehonestata fui, adauctus est autem Jo»£-. •:• JVoy*. Jj^Ao servo honor. Peccatum mea injuria ) >o ,3 . p \ (VpiwO . IAjl ^O commissum liberavit Josephum a • ò p xoòt jdSjD . jLaa»?j J ^ jugo. 0 desiderium, quod mihi servitutem et servo libertatem atjLo,t>V.ji.D . >°> cvicu r^U V-s^ tys tulit ! Peccatum illico transformat • Jlo, n \ Jj/o . sOl^aL/j et liberos in servos commutât. Joò» Vs^ o JlcfcA) wjljcsijtj Quam bona est justitia, qua servi reges efficiuntur ! Hac libertatem Op JJ . kiìflOP jJûiO J.O)PJ . obtinuit Joseph per innocentiam •:• oo) Jm.. jij^ qua operiebatur. Ego peragam serJL^^co . ^ o a z u o p x i vitutem cui me subjecit impudiciJJ; . oioi^j |x)jo ^otajbo/o . Jcù./ tia. Juste erga me actum est, quia pudicum inique aggressa sum. Non ^o wlo-^am jaoJL o> penelravit telum quod in eum . -otœojao ^JL^^/O . projeci, sed cuspis ejus in me reJjoc*\ Jlaajt . jo^M ojb. v»/ diit. Quando in vicinio nostro kJSâ? . J»o* ^o |J/ Jliv^jL * ,a->Vo transibit, adoratione meam sub. . JldSuXj Op) missionem ostendam, adjurabo ^ •:• tS~j Meditabor quid dicam ei ; si acciJoo» ^QmM . ct>/ JJ v°^a_2> dat me coram eo vocari, dicam ei peccatum amentia mentem replere ; UÒp JJ? . Jffl-L/ JJ wJOO'^OJ A . me despectam esse a quo die spurcitiam commisi, verbis meis lino w^jfco*. Jxiaj l o p / . ^j^Ait/ guam meam implicatam esse eo J ^ » ^^QD -Vû./ . ^L^Xi o^/ quod attonita sim quantum peccaJo» . Jf-co/ Vs^ . Joo) verim. Addam : si vis me corripe• «^sSjs i a l / j ~ilop re, correctione tua peccato retribu tionem reddis. Sed non pecca vit ¿O . JibOf v-o »CU. Jfcjo/ . I'fL Putiphar qui te diligebat et ab alio Joò»/ Jfcoo/ T / v / . ^Kj [jot deceptus fuit. Magnitudo tua acci?aû2>L JJo JJ . |Lcoi jo»j «A •:• ^ piat personam meam, ut vultus meus pudore non afficiatur ; quae JJ? . jju^o v^oaS oo» .j.cft.,. . ¿»a. jot . wOiSOJL JJ? J?0) "^ODO . 0|L0-0)J

423

S . ERMO VI.

. kafij JfcsV J.OJL JJ

JM

Iv^v^ JJÓ jJo .

)Qi>J

•

«-àooob• . 'b» • ojìsìo/ iooj » JLW M . )is 9>.n t . » jLfcü/ ^ JLW W . jv^J? Jtfcü/ - c k o . Jfc^jt )oa .

^»OÌ ^pv JJ •• : J&Aj

. J^cu ^soo2> f/jL JJ . c&ax>\ Vs^ i-nXx)

^o/

jfcwjj )OA.J

*j^k» • f U i x "^rxjo JopM? . ^

jaj)

• ^-sojqjo ^teo/ w\o\L { .

Vs^

M i ? • oo)

"io •

^ J\.

. - o ^ J . ^ J. n o o . » ^

. w\

. Jvv» )j.J QJO) •• : ÒjjXXS Ój'tJD Jfc^JLj p •

JV J-M . y k cx>..x> JJj Jajqjlo L a o)&jcìu.j oò) .

^jW wijßS

. jop.1/ JJA Jojß

J-Ä\JO . J-V^o ^ JJ.J11

^JUSJ . ^Xojfcub w^v-Ä

3 0 - . Jj-flOJ J k o c ^ JiojA . Ò^v^jo jsji -OIO^jqjj . JJLQ.n,\aoy )«.o . J2>yb

o>i gvo.ji * jLa-vcoj

JAL ^.Vpo òjAo . Jii jqì. •• :

^jo ^ ¿ ò

oifcooJJo . o>_z>

yjo J&ao ^ . . «CH^Jls opko ^

fcwjo

J^oò) ^OCL. . JO'AO «JX5

^O • Jla^JD

Jcuqjj 3 0 «

^xopo . J ^ i L J.UOJ JVQ^ . J J ^ O • -Ltoo ^ ó . Jloaajj M o / • ^p

^

)•; O) m? Jjd . Jfco-v-» . JWJ-A l\j ^pot

^ J ^ » ? . J x s ^ \U ^po»o . JUbjD -J^fcs-. i o k ^ J

Uxut - b ^ j

J»

J.20 . Jjj0LO>k_» J^jl

|*o •• : Jpkajo K o p J V)\n . -J^j

424

non erubui quando te nudavi , erubui quod tam indulgens erga me fuisti. Utinam cum discretione te honorassem, honor meus in iEgypto crevisset. Etenim quia inclusi te in carcere erubesco intueri vultum tuum : Te antea intuebar ut servum, respice me nunc ut ancillam. Quis autem dabit mihi ut sim tibi velut ancilla ? Dicam ei : Non decet ut talis majestas puniat injuriam ipsi illatam ; abstineat os tuum sanctum a confabulat a n e cum meretrice. Indigna est ancilla quam acquisisti contendere cum domino suo in judicio nec decet virum magnum ut ejus ancilla stet coram eo. Utinam illa esset mulier honesta, et non mulier vilis ! Utinam esset mulier custodita! et non mulier libidinosa! Ne inclines, o Joseph, majestatem tuam ad alloquendam ancillam tuam ; ne inquines os tuum disputando cum meretrice. Oportet quippe ut deinceps conversatio tua sit cum regibus ; minuitur enim tua dignitas si ancilla tua coram te compareat. Mihi enim gloriosum est si velis secundus mihi imperare ; tu vero humiliaris si videas me vilem domino meo puniri. Hsec est poena amara et supplicium infinitum quod videam exaltatum virum quem in carcere incluseram. Hsec prius in memoriam revocavi, si praeceperit mihi quid dicam ? mali sunt .¿Egypt» , forte me calumniabuntur. Absit ut veniat hanc exagitare cloacam lutosam ! Absit ut vestis regia polluatur conspersione corruption s . An potestas gloriosissima eo

JOSEPH EXALTATUS.

425

426

usque se demittet ut veniat in judi) j j W ^o . JlXo J » a joot ww^t . I^jl cium cum muliere ? Tota .¿Egyptus in eo suspensa est, an ipse eo usque deficiet ut ancillam suam j u dicet ? Quando eram uxor ingenua verbum meum abhorruit et fuga a me se surripuit; hodie quum peccatis contabui absit ut permaneat apud corruptam. Quis autem in libris descripserit pudorem quo affecta est mens mea? ut tremescant impudentes quando sapientes legent confusionem meam. Hsec imminent mulieribus ingenuis, quae viam castimoniae praetergressse sunt; etiam futurum est ut oppressi, subactis oppressoribus, glorificentur. » Mane sedebat in luctu timens ne puniretur, ad solis occasum tremebat ne captiva abduceretur. Hoc tormentum erat ei gravius morte quae uno instante durat. Vix, uno die cito transeunte, ab afflictione diu protracta quiescebat. JLcl» ^o . Jaia*. oò) òjA. Joo»

Ó^ . sSìQDQ* JjJo ÒtjTL®) |J ® * •

• .

I^Va.

. ). vro? ^

* JJQ^.

Jjcqj.

KV iXxa*.

ji2u Jam ^ o JiO)]j jrsQ« )O~VJO

IV^o/ . Jfc^sco v o j l |:UJO . ^oto^/ Vasfccb

^-/o . JK^o Jooj JJbo

JiOVA. . J-V^D sg

W )0j0D V Joo)

JI&Sa, ,-ojA ^qdo.

•

a-.V)-5> ^p

•:• JJ^OJZJ

A JJi

Y?

)o)j .

. v.qicogL. J^oV )cià°>o JJbo ^o JJbto a.jJ . JL

^fc^oà-i

Jicox »S^d/o

•:• joo.o«. ^o Jsjjdo . JULo

. JIsiiQD (xjjt ^ i Gen. XLI, 47-48.

» B

\

7. Non punivi t justus Joseph mulierem quae peccato laboraverat, nec arbitratus est corripiendum esse cadaver peccato enecatum. Absoluta peccatricis historia, redeat sermo noster ad castum Josephum. Reprobemus res abominandas , amemus eximias. Congessit terra septem annis in manibus ejus fruges abundantes ; Josephus multa horrea implevit et, prout interpretatus erat, prosperavit: « Recondo vobis,iEgyptii, reliquias fructuum; ut ex frugibus exceden tibus sustentemini in penuria. » « Fac, Joseph, secundum tuam voluntatem ; laborem pro nobis sustines ; a quo tempore mater tua te peperit salvatorem te iEgyptiis destinavit. » Implevit Joseph ampia horrea 1 ; coacervavit frumentum ut arenam ; mensores metiendo fatigabantur et numera tores numerando. 8. Transierunt anni satietatis

427

SERMO V I

. ^o^xiS^ooo ^.opo^ ^ A a . Jfcaâo Ito*.? i N ^ o a o WWJL JjÇio ^ov'VcuLj ÒpdkQJO . J&S^. ^O • VOJLJ f j CV-OOa. Joo} . jfcOJt} . )», a .vr> k-;*.? •:• ..°> eoa. . ^ij» òi^o ÌOO) 'kjUO . J1&21 OjA w CI 9) * JiO-V ^OJ . ^pjio - J ^ o JV^o/j . roaA |iccy°)'o Jojj. JiPn ^o ^ LQSOJ ^¿O JJ . »1/ .o s o * ^.xua.^ D ^LLj Vs^ . w~jjl.lL ^Lqxs^Xs^o •:• ^ V ? JIcl» . fc^Oj ^i^o; I^ìOm jot . jcl-/L JJ-1 . ^ JJ)? ^ Ilod^SD . w^JD V^^b orb^o ^o ^ •:• W U )Ax>\ JJ . aoM*V ^xujo JJ ^ . W J202 * JWO} |2Q>1« . Jiow Óp W Amo-o . JMD . Jfcuyo ^ ^yojti ^ •:• . WO . ) JiSia j^V

J^V ) nVo ìsV? JJ^JD JJ . |odì;2) ^ ^ ó^s ^ . ^qdcu ^o

- wa-2LoL JJ ^-.j ^o» . jLoVL/ ^QjJ^au •:• ^ÌOA» . ^spo^j ^ oL/j Jx>o . o p vçfco/j J»L/

b

Jj-^-o\ Jio^x . òm*-*? Jfcooruoj • tyW

1 Gen. X L I , 53-55. * M j-i«-1»' —

b

B

-•

428

et iiicœperunt anni famis, suis nocumentis stipati. Gum earum esordio incœpit fames. A primo septem annorum fruges defecerunt; in fine anni creverat amor Pharaonis in Josephum, quia videbat revera incœpisse sterili ta tem ejus verbis prœdictam. Tota iEgyptus convenit ut Pharaonis misericordiam imploraret1. « Praecipe sapienti Josepho ut horrea aperiat et vendat, ne, domine, fame moriamur ; sapientes estis œconomi, nos vivamus et sapientia vestra ubique celebretur. Si autem dare nolis, mortem terrae tuse diligis. Si portam commiserationis occludas , ruina totius ¿Egypti instat. Ad quid, rex, proderit tibi regnum si exercitu destituaris? Super quodnam regnum regnabis, si ejus prsecipui non supersint ? ne canis aureus, qui sedes vastatas amat, yEgyptum ululatu suo impleat. Quamdiu regnabis super terram iEgypti et Josephus tuus erit oeconomus, quamdiu vos vitas nostras servabitis, œrumnae nos non consument. Fames, ut a Josepho audivimus, in universa terra obtinet; terra nostra non esuriet, quia ejus gubernatores sapientes sunt ; indigebunt alise regiones hac regione cui praeestis. Quando venerint ad emendum, propter vos benedicemur. Cuinam unquam concessum est donum quale datum est iEgyptiis ? quorum fami frumentum sapientia gubernatorum subministravit. »

JOSEPH

m

fexALtxTlis.

430

9. Pharao populo respondit : « Frumentum pro vobis coacervatum est ; gubernator, qui nobis missus est me et vos suis consiliis . ^oLofi. nr>\ 301; °)v> a oo), om-^j adjuvabit ; ite ad eum ; ipse pro OJ»^ OKW.? . JV )QÍJL Vs^ sua volúntate ministrabit vobis quae necessaria sunt : voluntati 00)J . ^fco Jaaoj ^ OO) •> ^o enim ejus assentior, quia novit saj m\ oo) . .«to Jxoj n^j-í pientius agere quam ego ; ipse scit • )| °> 00)0 . lA} quantum dandum est qui novit •3>l vA too^ . o t b ^ )joi \ o j d q 1 o quantum collegit : ipse novit sa^o . Jjooi 00» . jca«a2> tietatem prseteritam et discernit famem futuram ; propter hanc ejus ^ODO. Q^l/ v OjOJtOscientiam, dedi ei administratio1 ' nem ; mens regis inferior est intel• ji-iL J-aXio ^ . lectui Hebrsei. » Iverunt ad Joseph •:• Jzs¿ ^Lcü . ^«a jo* jr&D clamantes : a Miserere nostri, rex secunde ; rex Pharao misit nos ad . jv^J^O J00)L . ^¡Dpooi te, qui bonus et sapiens es ; sis ^Z50)ÍLi JJ bJlQJD ^O C*OV2> .j-jVttl salvator iEgypto in quo crescit tua . OJÚ5 V . )|°>"> ^P magnitudo ; ^Egyptus sit in aeterJl J i j ^ l . joj^S. Ojul-J yAffl.1 num memor se tuo Consilio a morte liberatam. » « Ne famem V wwlXS I^CDJ formidetis, quia paratus sum ad ei occurrendum ; Deus scuto suo me protexit ut telum famis a me declinarci. »

oc» . «IW •j

. joo) lauv2> . jlj-OI/ .. ^

Ji&r>\ . ^ j o )fr>°io ^CDO. —ÍS2) . ^Jljo op . J*0DÍ0L v òjA oojjj/ Js- ? . ^

1=>¿ Jija? . ^L^-J

• QJ.2.) ^ i p a J l ioovSj . IksjL JaV

|-¿Qt_2)

u O M a ^ p j

|ÜQD . jj

o ^o ^ V

aXj/ • — JJi* . 1 Gen. X L I , » B 00)0 —

56-87. b

B JJLa~JO

V

OpD'«-»OÍ

JjOf

• «pia» * « aoix^j • *

10. Aperuit Joseph horrea 1 et vendidit esurientibus cibum petentibus. Gavisa est in eo tota ¿Egyptus, quae per eum salutem nacta est : « Memoria digna est mater quae te peperit, quia fructum bonum dedit nobis ; memoria digni sunt mercatores qui yEgypto salvatorem vendiderunt. Quis adducet parentes ejus in nostrani regionem ut videant ejus honorem? O beatos, si adstarent audientes quantum

431

sermo VI.

432

exaltetur ! Benedicant ilium ora puerorum quod liberavit eos a Jjfc«. . oovol/ o p fame ; senes gratias agant ei quod V oijojl/o QJLOX . O^. >5JQJ non descenderint prse fame ad inferos ; benedicant ei sponsee quód earum dies benedictionibus ^.i^d^ -jV? • ) vi «m "*> ^V-Q-A cumulati sint : gratias agant ei . ooi Jfc*» ck ¡^¡D ^ •:• JLqX*. sapientes iEgypti quod gaudio perv/o . OILqjc ww2>V -f^J fusi sint et decore. Memoria digni sunt et pace mercatores, qui in |DQJÌQ®C> . ^.i^O Ófk.3 causa sunt quod occurristi nobis ; . )..a.\ ^o vi col . ^ l o x i ^ ; memoria dignus est dulcis parens tuus, qui ¿Egyptum dulcedine im* buit. Si mortuus est pater tuus, mortuus non est qui te servavit post mortem ejus, si autem adhuc vivit et sospes est, videant oculi ejus exaltationem tuam. Qui sustentasti totam iEgyptum sapienti tua administratione,sustenta cor patris tui grato honoris tui aspectu. » 11. Stabat Joseph in horreis et Jjj o) . )cy>.9)Q2> ^aaoa, )oJó cor ejus orationi vacabat, singulis . ( O ^ VvAD ^V^D • momentis Deum benedicebat, qui . JlOj^i ^o • Jlooi x ' / 0 " 5 ^ tantam ei contulerat dignitatem b o ^oo . j'^oo/ j l o p \ ^oo in iEgypto eumque transtulerat e liberiate in servitutem, e servitute •:• Ik^ioyoN J ^ o o . JvxujJ in carcerem, e carcere in honorem, op^^ • coi lu/ jJ ex honore in currum regium : « Non confunditur, aiebat, qui cor suum O^LAÌ . o ; O.V>? JÒj jJo . reponit in Deum, nec vincit cujus . hJXiXlUo I s j l » ^ aJSs. •:• Jv**mens veri auctorem impugnat. Si Jju. . w>2> jjJ^o/ accidisset ut contristarer de tribu•:• k.op) —¿ni» )J )x>^ooio . Joo» lationibus quae mihi acciderunt ; 00©)} ^OO . j',pJk wJO-^A dolor adauxisset afflictionem meam, nec exaltationem obtinuissem. m \ Jxjjt . ^ j q u v « ^ Somnia mea ut pueros enulrivi et •:• Llj*. >$OM-2D II-XU3 ^.O . fc^-OCD ex quo viri effecta sunt retribueJ»O . p f JxùuA ju/ hfriv> runt me ; viginti quippe annis . Joo» '^s - L o j V o x j o . JJ&J.0 ^.iL expectavi et centum pro uno messui. Expectat homo somnii adimpletionem per unum mensem, vel, . JJJO ojA ^ j ^ b o . p y o , J&&3 v2>/ u O M S p i •:•

^^

433 0t;-20

JOSEPH EXALTATUS.

434

. J»L/j ^.OfO'V^O-. jjt*

ad suminum, per duos vel tres ; quis, ut ego, visiones suas servasset . JxJop OMOJ? otv» * per annos viginti ? » Festinabant •^.J • Q)-°> CELO »S^P0 omnes iEgyptii ut adorarent Jose•:• JJb^co j x i L o |O»J JJ? . phum justum, viri regionis nobiles vOlcdq, et cum illis Putiphar qui Josephum pretio emerat venit adorare ser. )» o q>-2> Jiàoo . y^llìJD ^L/i somma nulla haberetur confusio. . ^ttkciax) ¡.I/i Joseph per calumniam vinculis . J&ODV ojLck. [iU v jaacD constrictus in carcerem conjectus fuit ; vir qui eum in vincula misit Jl/ lo.ICO . ò*2UD )A>00 ÒtfXuD cum metu adorat quem ligavit ! '** "^j/o ^ q j l . l^iiD Egentes qui veniebant refocillabantur ; esurientes alebantur ; orphani sustentabantur in portu omnibus sufficienti. Veniebat ad eum vidua, vacua erat crumena, sed implebatur sinus ; veniebat egens t u m una mna et, acceptis undecim, abibat. 20. In omnibus ¿Egypti plateis benedictiones in cum effundebantur ; in omnibus iEgyptiorum aedijM I» joo) —^ikb ot n.*. bus et habitaculis nomen viri cele^jQjl . -^sL». \i Jv-kAo . jooj;2) Jjot brabatur. « Quam probus est iste )o,j3q\ ^jojj . oo) jjomxi o p ^ ceconomus! divitibus non adulatur, tota ejus sollicitudo fit in pauperes . Ji 'a co v> ^uà.op JJ * ut prius reficiantur. Hujus Hebraei Inolio.- 0)k20CU2> . OU^, ^.jQjO studio pauperes non amplius pau•:• W Jaat^. J^/ . ^'j»? peres sunt } in diebus ejus viduse U IQ^Azj ^ » O . Jj-°),r> ^o jk-^V/ in iEgypto nonnisi viduee nomen ha ben t : aliae regione« fami succuJjJ^o/ • jdVJOSJ . -fcOu. buerunt; sola iEgyptus non succubuit, quia sapienti ejus Consilio a . loot j — ^ . ^ o oA. * penuria servata est. Nonne iEgyOA-/ J * ^ . JDAO Ji_2l-aA 0)iS0)J ptus illustris effecta est quse famem profligavit ac fugavit ? Mercatores JLQ_2L^J . JfcvJUD ^.boo? attulerunt arcum, qui sagittis suis Jj£>\0X> . J j l ^ j C L - O . ^QjkC^ interfecit tamem. Chorda in arcu extensa pudicitia est corpus tuum JJ? . j-^L jVoxj * -jLa&ao TOM. III. 28

435

SERMO VI.

JLJa v ^

Js^fcoo . JQQ^CLS

. )JÌSJ ^aODO-J opijav . jiJL^O jiDQO» ^o ) o.cm

jo) . jjk-v-

|*»;oo . .

JJ P ^ j

Nxin*.

fc^o

^'j20?

)L/?

Jarta^

. —jlfcoòo •• : IÌaj o)»o^

JJ?

. ^oikooa-A. ó);oao j2iqoq.J . • jv-v*-

. j-*-V-~? JLcllxjo/

JJLj

.

Ooj^T . ilo . ^

QuCO\2>U jo)j v°>CDQ.J 0)0^jJ . Jo>Vj

. jiu. OOM? JojMJ •• : JLqo] jj%Jb CDQ. J^O) . ^ j »

J_coVo-2>

• „¿LjJ

J.2DJ .

%JL

o^XJ-V-^j .

Jo^

0)00).? JJ~A JjQJ . -0)OODJVQ2) ^ OVV? jot . jlo-X) ^o ^jojj Jjojo . p^o

^

: ^ ;2>i. JLoovo . ^2>coa.j 0)0^s. o a p •• • ^AJD •fcwio

. Jiiivo JL^lo/

O)~oojl ^ ì ^ o ]o)j. J-^iJo .

^oj^Jo -J-. J-iji loto .

.^OCuCk. ) i r J •• : -J&A JJ )OOk2QX>} Joio .

J^Ji-A

.

jl/

436

tegens, et virga quae penuriam fugavit consilium est labiis tuis p r o latum ; mercatores, quia te non noverant, vili pretio quasi gratis te dederunt. Rem moderatus est Deus et per mercatores dedit te nobis. Quonam ore, quanam lingua auxilia a Josepho nobis praestita enarrabimus ? iEgyptus Magis plena a tribulatione liberata est; qui mane venit suscipitur et qui venit vespere requiescit, media nocte non dormit ut opus ejus nocte non cesset. Irrita facta est sapientia sapientum, quia Josephus eorum sapientiam despexit. Ars Magorum devicta est a discipulo veritatis ; eorum fraudes propalata sunt a timente Deum. Soli Deo Josephi congruit victoria, Deum vitse l a r gitore in adorare debet iEgyptus ; ille misit ad nos prophetam Joseph qui suis somniis propitius fuit regioni nostrse ; propter duo misit servum suum in nostrani regionem, ut sua administratione nos juvaret et confiteremur divinse potentiae quae misit illum ad nos ; Magos qui nihil nos juvarunt adoravimus tanquam dominos ; iste

vero qui redemit nos a morte mille modis nobis gratus fit. Benedictus Deus Josephi, qui potentiam in corpore misit nobis. Symbola in somnis ostensa sua interpretatio n grata reddidit quievitque ¿Egyptus. Gaude in Deo tuo, Hebrsee, ecce enim propter te gloria ejus crescit et fides tua pervadit terram in quam nunquam ingressa est; gaudeat etiam tecum regio nostra, a qua atree tenebra; depulsse sunt ; j a m in luce lampadis tuae sine offensione currimus. » J^iJo • )J.oVJ.jo ojo^ j a a » 2 1 . Fama Josephi per loca sparsa est et rumorcs in terra Volarunt : Jfc&ooL JJj . ^ ^ a - i o A .

^o; Jiotaao

437

JOSEF« EXALTATtS.

438

propinqui eum salutatum venerunt, . ioo) JL-M uOi •:• ot;o4J QCS, et procul dissiti ad eum honorandum perrexerunt ; illa iEgyptus ÒJ-X QD_J Jojo . Of&^XJ fcviO^L/ quam metuebant dilecta fuit pro^oo •:• JLO;-J JJJXJ^ . (Nsïco pter eum ; benedictionibus cumulata fuit, quia gaudiorum portus ^O y^WilhXiO . OOO) . JîQO.« ^O OOO) . C^ reputabatur. Undique veniebant ut requiem in ¿Egyptò caperent • ^OJO Jujl Jxioj et a sapiente Hebrœo discerent J-a ÎO-jl ^/o . jLoïLjo JioiQJ quot anni adhuc superstites erant. •:• Jj~0"> wOjQûAj . NOÏjli Fama ejus orbem, ut lux regiones, -V-20J . Joo) JjO) pervasit ; radii ejus spirituales, ut sol, quatuor mundi partes collustrabant. Hanc tantum rem posceWQM JJ ^O v JxJJL bat : « Domine mi, aiebat, da mihi videre Jacobum, ut transeat ab eo V-bv-O . wjojjooo OX}*.« . afflictio, qua ab annis plurimis . dVQjLl jarno ^O propter me involvitur. Quis autem ^ a À » . ^Q.À JJ jO JLQS^ fc^oò) ostendet mihi fratres meos, qui •ÎS.JLj^ Q_Vo . k-OÓ) pretium meum amaverunt ^ me vero oderunt ? Pecuniam quam •fcv.OÒ)vii.» ^.D . acceperunt plus centies illis reddejûArs j ^ o . .iiîoV^jl/ |O) \ o rem, gratiam, qua digni non sunt, . ÌOO) ~.2>Jj . j«*QQ.«« in eorum capita effunderein. Utinam viderent me ; ad eorum aspectum omnium obliviscerer. Ecce . jiL/o . ^ojq^A. gaudium meum plenum est: unum . ^¡¡CU-JO ^-¿.JO/J JîOOfO tantum deest : vellem videre patrem meum et audire an valet . J^mJJ wJQ*./ •:• jb.^JL o A ^ n Benjamin. Da mihi, Domine, viJJ . O».*..3J dere Jacobum ut ipsi narrem •:• wOi î Lek. . o>\ «d omnia quae vidi ; da mihi suscipere Benjaminum, qui inde ab infantia orphanus fuit ; da mihi ut videat . Ò^X Jjjo N^jJj J) . JoMJ honores meos et anima ejus exalJJj . «A )\L J ^>1 Jaaoij •:• ^Lo^rs/io tatione mea recreetur ; ne abeat cum dolore ad Rachelem quae eum peperit. Pater meus Jacob viven•:• -0)QJÛ~JL Jj/ N^O . OpiQ*. tem me videat et det gloriam Deo ; oops . .A )ûJ»J JJ-.D V ^ O Ò O justus ille non e vita abeat per. J v i s ^ A - j ^oj oiLo^ . JSo/j Jju. suasus me occisum esse et perditum ; si duobus diebus viderit me wA2>j OÓ) •:• JoiSs. •-.o Jû^'O .

tAM

ol/

Jci.*© .

Oil-^Cû

439

440

SERMO T U .

in mea dignitate, absque dolore e vita migrabit : luclus ejus suo ^ oo)o - -OJO-JL/J JJpa amori aequalis est; scio ilium luctu jLa^s . JoiSs. •:• meo cruciari ; qua enirn mensura me amabat eadem me luget. Oratio v-J)~J j»0 v j^OD >Ao ejus prse mea potens est et apud Deum exaudietur. Qui cum eo agit dabit per meee personse visionem mercedem orationi ejus; ego enim oro ut videam eum et ipse depre^o . rt«*j O^VJO -/J? oó>\ •:• catur pro vita mca. Absit ut Deus frustretur orationem illius et AüO) . ÍOO) raeam ! Me enim aspiciens. pater s< • ' . J2>COQ. . )2Qa< ^O VO) luctum deponet, et ego, viso eo, dolorum meorum obliviscar, et . S . noo>«\ )x>i? j*oaji quando viderit me et ego eum suscepero ädaugebitur apud nos gloria Dei. » Qui libcravit Josephum a •:• XJJd/O Servitute' coacta, ipse liberet a Servitute peccatorum auctorem qui ejus historiae allaboravit. Josephum sua castimonia liberavit, da mihi ut liberum meum arbitrium voluntarie liberetur a culpis. Propter Josephum dicam : « Gloria illi qui Josepho similis est! exaltatio et magnificentia Patri et Filio et Spiritui sancto in sseculum sseculorum. Amen, amen. » Vs^ V . OILQ^ JW«^

;*2>

. va.L/

JKJTJ

. oó».

)I2O,HO

)CL\J

)o,joo iojj o ¿ o JjcS.».

Explicit sermo sexlus quando .losephus interpretatus est somnia et coramPharaone honoralus est. Sermo septimus.

^Sí-COQ-. JJ3;¿ ^0)1 uO|Q«/ O&wJ »no •:• J^JOO Jjjs

JjQ-.})0 JÍÍSaJD . J^ijs jiSiO ^A^J |zs¿ . |0)0 •:•

.

fcsO ^D C ^

J j a ^ Jo)J • jLoi'JV

^So JJ jjQ.^) ^00 . ^pjjio ^ j 2 0 " * * BV oJ&ajo/

Quando descenderán t (Vahes nobilis, eximii et jusli Josepli ad emendum (rumentum. 1. Quum fames invalesceret ct Chananaeos invasisset, nunliatum est justo Jacob frumentum inven i d in ./Egypto ; oinnes regiones ex ^Egypto alimenta accipere frumentumque vendi et emptores non im-

441 OJLqo-^, • f ^ / o

ITER FRATRUM IN «GYPTUM.

aol

-Is^o^jt/o

442

p e d i r i 1 . Auditum etiam ct prsedi. j.aa/^Sj . oójj catum est beneficentiam venditoris se extendere ad extráñeos magis Jjjo OQ.O.X. ];jo j^boo ^o quam ad domésticos. Vocavit Jacob • • justus filios suos ct narravit quod ^oo . J^í JlO-Ci-^ Jotj audierat, nempe esse frumentum multum in iEgypto omnesque v e . Ivcs^^ o o L Joto •:• Ji/o nire et, emptione facta, recedere |;jlo —.«¿»j . ojiju.iL seque audisse de viro, post Pharao\ÜS>2D •:• ^»QXSJJ Jjao\ . Jjq\JO nem regem secundo, ipsum pacificum esse et in pace dimittere IVA^-OJO^/ . OfíivCD ^OJ Jooj JJo venientes ad einendum. Loquebatur inclytus Jacob veluti de viro . Jico^o vsjqjl v iEgyptio ignorans laudatum virum e stirpe sua esse. Audiverat de viro * JUL»j j v ^ p o . et frumento ; utrumque valde graJiars^ . ^ oLa~o }2iddd q^cd tum erat et frumentum occurrere . I-ajo )j.2¡,.d JLJj )oj , j-vpo k o ^o et hominein misericordem esse : « S u m i t e , inquit, pecuniam et aojo o»ó •:• ¿up» { l o » wa-o^jo descendentes afferte mihi f r u m e n . vA QA^/j 0 . I^D 0-.00) *°¡_CDO. 2 . Joseph autem ipse erat dominus et princeps in tota iEgypto. . ssock. JJo . yJ>jo ófrara Ignorans autem Jacobus hebreeus ijjiij Jooí J¿p •:• J^V^o 3ojv2)¿ otv^j filium suum super iEgyptios prse. J-voqj -fi . fectum esse, volebat mittere filios ^oijj . JI1JJ Jo©) J ¡ 1 JojA/o veluti ad alienigenam. Sed Üeus illuc direxit fratres, ut suum f r a jjjM^ . ^OQ. Mee? \¡J V trem obvium haberent : « V i r )Lco^qd\ . ó^ja^i )Lo» JJLJLi JJ. sum hodie senex ; senui in serumnis et doloribus ; ne veniat mors . Jo>\JJ 0>\ IV JjQ_X> v -^»J affligere senectutem sepulchro proV^^ija.^ . — J Í Q ^ J ximam. Gralias ago Deo quod au^o •:• ^Ajo Jao-Vj Jfcooiojo . J A » Jot dierim inveniri frumentum, ecce N&sd oi;_2> Jjoom . )o.\jt; enim in nostrum sustentamen piei Gen. XLII, 1.

443

SERHO VII.

. -Miols.*./

wk»/} . -O)Q_2DJQj0

w.o) J-jtv—? * 1-ijîo .

sÇOOMJ

}j30Q\0 . Jx>0^0}0

•

. J.jjo JJ ^otLauco/ -jiokoL/o . JAjc ^O ÔJA.*^ JJ»

ô ^

Jo» . jfcjuo k A » . ^ÎSS.

. JkioL

jJ •• : ^jj

v/ oo) ];JOOJO . ¿»-.ÏO.xlv • J a ^ i s ^ -î'v^0

^O ^.vpo

. J»*.v t o /

. jojA/} oo» JUL« . jjjo

^

oo) Jvjoojo . JîO*.ï ¿>CDO

. jaâj} J r ^ v ^ j j o i •• : JrsLoL Joô» ^oLo J û A s ^ÛDJ^S . JÙOISa» JO) •• : ôp> o;âjco J'iJo 6)0*^00} . -hssshaj j - ^ - i ;*J . ^pl. W . J-Ï^O

^.ûaj.^^0

^

ÎSXJ^OO Jo) . ^ Q A l

JJ JDOÛÛ2>J} J;r>ûo •• : J v ^ x JJU/ l^o} . w.o) Jo>.\/} ^ n l o

JjLi/} . JJô

jjuO ^0} .

OO)

• J-i'^o .

v ç W •• : vçoop

Jio^X Jxii^p . vOlS-^O

r p i } oojV •• :

)O\JO

^ o . Jo»^JJ JoOQ_jt vÇÎ^ncn- . j - ï j »

. ^joq.2) & » }

JJL- ^

•• : ^fc^aSo

. jjOO} ^O • v^AIO JLJJ v ^O J^UQQa.} . ^Ojuj^li ^.^.JO .

^oX/o

. y ^ v s Ji-^j JJ/ •• : .

. J^ioJrs ^ a x ijjio Jlco,

444

na est iEgyptus dono misericordiae. » Ubi cessavit Jacobus loqui, Judas ejus filius coram eo dixit : « Quandonam, pater, auditum est adesse bona apud ^Egyptios ? iEgyptus magis et divinis subjicitur ; difficile est eis ut fiant boni ; eorum ars efficere nequit opera misericordiae.Quid ex improviso accidit ut vEgyptus regionibus honestis adscriberetur p Malis plena est et ore tu o ejus bona celebrantur. Deus noster in iEgypto non honoratur ab habitatoribus. Mirum foret i n veniri misericordiam inter adoratores sculptilium ; qui timet Deum misericors est et opera facit misericordiae. Mirum sane an justus aliquis ibi sit incola. An rumor sparsus est in iEgypto misericordiam nunc exerceri p in sola gente tua auditum est sapientes hanc regionem invisisse atque ei gratos fuisse. Si quis e genere tuo esset ibi, rumor quem audivimus confirmaretur. E c c e loqueris de ^Egyptiis veluti de Hebraeis. » « Spes abjicienda non est, homines orbisque Dei sunt ; virtus ejus potest ex malis efficere bonos. Vos autein cur virtute praeditum apud i E g y ptios quseritis? pretio frumentum adducatis ; virum in pace relinquatis. Si boni sint jEgyptii, detis gloriam Deo ; si mali frumentum asportetis ac revertimini. » « In virtute verbi oris tui descendeinus in .(Egyptum ; preces tuae comitentur dilectos tuos ut suscipiamur secundum verbum tuum ; regressi autem inveniamus senectutem tuam ab afflictionibus immu-

445

ITER FRATRUM IN AGYPTUM.

446

nem eamque gaudio afficiamus, quum viderit nostrani turmatn a jurgiis prseservatam. Da nobis fratrem nostrum. Benjamin, ut in via nobis comes adhsereat ; comprime animam tuam et cohibe amorern tuum ac mitte nobiscum natu minimum, et non servetur in mente tua historia Josephi dilecti tui » jjj . JjO) - » n . ^Afcoo

j u j s JJ

o o p * Jbitì. «A

^JiL , JJ-JL ^xudo

w^ajt ^ o . -A

^aoooAo .

V J^D ^ c l o

•• : A

j jjj . o p W . jUbooCD A I ' sSiod U 7 ^ ^ v — . • T( • Olik*./ om* ^o JJj . wloAj jLj_icA . o Q j a x •-• i -> ooo» ojoyj/ . JkoVo^o o a o Ì . . „ , . . ... '' ,, MoJJ * -oto jAiO Jh 7 0 ~ • qXqa . oooj ^tjx&o . ^ojq^JJ Ja&jo q£Ojl . ooo) . ,»L

JiV ~

. )c«o> o I v

carissima in una persona sistunA e a m B e n j a m i n appello et in ^ o s e P ^ u m video; « e adversum quid accidat , sicut accidit Josepho, desidero ut apud me maneat ut de eo anxius non sim 1 . » Viatico se instruxerunt filii Jacob ut pergerent in ^Egyptum, patrisque bene.. " , ^ dictiombus muniti absque metu horas computarunt; viaticum portabant pro itinere et pretium astur

63

sumpserant pro frumento. Patre in pace relieto, se accinxerunt in ikgyptum. Jbratres Josephi m t e r rogabant viros exinde redeuntes : « Quantum frumenti attulistis, et prsepositus quomodo suscepit vos?» ? B o n a n n n t i a accepimus.de viro hoc et de ejus justitia. » Ibant e ioitur c u m fiducia f a m a v i r i confis . .

ooo) ^¿Z . joo)

pervenerunt in iEgyptum, in qua

^ . c o o - )ó|i3 * w ^ ^ e

„

. jLo^aAoj j-AQ-^X . Jfccao;» -oio 4 a. • o»r|rs omJL • ISia V i o . M W -ojqW •• : j-rsA» . a.oj^JL/0 -0>«»0M? ciS—j. wO)o|^.»o 1 Gen. XL1I, 4.

P e t a t i s ut non renovetis meos d o lores : hie animte meae solamen praebet ; si abierit, anima mea e migrabit. Duse figurae mihi Yita

•• : ooot .

>!• ^ * W • J'02^ A^ajt . Jld^olio ooo) ^Xj/o . oiLcujo - j ' o a j j o « o o o / L a x * * » » o^aJ, ' !" . v >0jx> AflDOu7 J ^ O J . O^DO .

3. « O filii mei, ne hoc a me

regione manebat Josephus. Gaudebant propter bona nuntia, sed timebant Agyptios. Prseerat Joseph horreis 2 , et frumentum cunctis mensurabat ; stola regia indutus a n n u l u m r e S i s i n manu gerebat ; juxta eum currus ejus valde ador„atus. Inter turbas vox efferebatur : « Hie est a Pharaone rege secuns Gen. X L I I , 6.

447

SERMO VII. . ojLqo» ^o Vs^ ooo»

0)Lov-joiy '_ _0) oo ' . QJJ»? . yQ). • OP^ x

• |.yoj JI.Q£^5D »oj .

. ^ o c * Jxs~