Pashto 04

Citation preview

‫کتاب ﻣعﻠﻢ‬ ‫رﻫﻨﻤاي تدرﻳس عربﻲ‬

‫د پﻮهن‪ ３‬وزارت‬

‫صﻨف ‪7‬‬

‫صﻨف ‪7‬‬ ‫تدرﻳس عربﻲ‬ ‫！ﻮل‪／‬ی‬ ‫رﻫﻨﻤاي ＇لﻮرم‬ ‫پ‪＋‬تﻮ _‬

‫پ‪＋‬تﻮ‬ ‫＇لﻮرم ！ﻮل‪／‬ی‬

‫د چاپ کال‪ 1398 :‬هـ ‪.‬ش‪.‬‬

‫ملي سرود‬ ‫دا وطن افغانســـتـــان دى‬

‫دا عــــزت د هـــر افـغـان دى‬

‫کور د سول‪ ３‬کور د تورې‬

‫هر بچی ي‪ ３‬قهرمـــــان دى‬

‫دا وطن د ټولـــو کـور دى‬

‫د بـــــلـوڅـــــــو د ازبـکــــــــو‬

‫د پ‪＋‬ـــتــون او هـــــزاره وو‬

‫د تـــرکـمنـــــــو د تـــاجـکــــــو‬

‫ورســـره عرب‪ ،‬گوجــر دي‬

‫پــاميــريـــان‪ ،‬نـورســـتانيــــان‬

‫براهوي دي‪ ،‬قزلباش دي‬

‫هـــم ايمـــاق‪ ،‬هم پشـه يان‬

‫دا ه‪５‬ــــــواد به تل ځلي‪８‬ي‬

‫لـکـه لـمــر پـر شـــنـه آســـمـان‬

‫په ســـينــه ک‪ ３‬د آســـيـــا به‬

‫لـکــــه زړه وي جـــاويــــــدان‬

‫نوم د حق مـــو دى رهبـــر‬

‫وايـــو اهلل اکبر وايو اهلل اکبر‬

‫د پﻮﻫن‪ ３‬وزارت‬

‫پ‪＋‬تﻮ‬ ‫＇لﻮرم ！ﻮل‪／‬ﻰ‬

‫د چاپ کال‪ ١٣٩٨ :‬هـ‪.‬ش‪.‬‬ ‫الف‬ ‫أ‬

‫د تاب ان ت او‬

‫‪----------------------------------------------------‬‬‫مضمون پ تو‬

‫مؤلف ن د تعل مي نصاب د پ تو ب او ادب اتو څان‬

‫د در‬

‫تابونو مؤلف‬

‫ا يټ وون ي د پ تو ب د ا ډيټ ډ پار نټ غ ي‬ ‫ټول‬

‫دم‬

‫څلورم‬

‫به پ تو‬

‫ان شاف ور وون‬

‫خ روون‬

‫د اپ ال‬ ‫د اپ ا‬ ‫اپخونه‬

‫بر نال‬

‫د تعل مي نصاب د پراخت ا او در‬

‫د پوهن وزارت د ا‬

‫تابونو د تأل ف لو ر است‬

‫و او عامه پوهاوي ر است‬

‫هجري شم‬ ‫ابل‬ ‫ته ‪[email protected]‬‬

‫‪----------------------------------------------------‬‬‫تابونو د چاپ و ش او پلورلو حق د افغانستان اس مي جمهور ت د پوهن‬ ‫د در‬ ‫پلورل او پ رودل منع دي له غ وون و ه‬ ‫وزارت ه محفوظ د په بازار‬ ‫قانو‬ ‫ب‬ ‫ب‬

‫چلند‬

‫ي‬

‫د‬

‫ن د ز ر غام‬

‫اقرأ باسم رب‬ ‫مو ته ي وند راب ل او د لوست او لي له‬ ‫ش ر ه ا وو‬ ‫د لو او ب ون خدا‬ ‫اله لوم ن‬ ‫نعمت خه ي برخمن ي يو او د الله تعال ر وروست غم محمد مصطف‬ ‫غام ورته لوستل و درود وايو‬ ‫هجري ريز ال د وهن د ال ه نامه ونومول شو له د امله به‬ ‫ولو ته اره ده‬ ‫رن ه‬ ‫اداره‬ ‫تاب وون‬ ‫زده وون‬ ‫د ران ه واد وونيز نظام د ورو بدلونونو شاهد وي وون‬ ‫د ه واد د وون‬ ‫او د والدينو شورا ان د ه واد د وهنيز نظام ش و بنس يز عنا بلل ي ي‬ ‫او روزن ه راختيا او رمختيا مهم رول لري ه داس مهم وخت د افغانستان د وهن وزارت د‬ ‫م تابه مقام د ه واد ه وونيز نظام د ود او راخت ا ه لور بنس يزو بدلونونو ته من د‬ ‫له همد امله د وونيز نصاب اص ح او راختيا د وهن وزارت له مهمو لوم يتوبونو خه دي همدارن ه‬ ‫وونيزو تأسيساتو د در تابونو محتوا يفيت او‬ ‫ه وون يو مدرسو او ولو دولت او خصو‬ ‫د با يفيته در‬ ‫ا لري مو ه د باور يو‬ ‫توز ع ته املرنه د وهن وزارت د ارو ه‬ ‫تابونو له شتون رته د وون او روزن اسا اهدافو ته رس دل نشو‬ ‫وونيز نظام د رامن ته ولو ل اره د راتلون نسل د روزون و‬ ‫ورتنيو موخو ته د رس دو او د اغ زنا‬ ‫ه تو ه د ه واد له ولو ز ه سواندو وون و استادانو او مسل مديرانو خه ه درناوي هيله وم‬ ‫تابونو ه تدريس او د محتوا ه ل دولو هي ول ه ه او هاند‬ ‫د ه واد ب يانو ته د د در‬ ‫زيار او و‬ ‫ونه س موي او د يوه فعال او ه دين م او انتقادي تف ر سمبال نسل ه روزنه‬ ‫ه ه د نيت لوست ل ي‬ ‫و ي هره ور د من ه نوي ولو او د مسؤوليت ه در‬ ‫ران زده وون به سبا د يوه رمختل افغانستان مع ران او د ولن متمدن او ور‬ ‫د نن ور‬ ‫اوس دون وي‬ ‫د ه واد ارز تنا ه ان ه ده غو تنه لرم و له هر فرصت‬ ‫همدا راز له خو و زده وون و خه‬ ‫و او فعالو ونوالو ه تو ه او وون و ته ه‬ ‫ه روسه د‬ ‫خه ه ورته ي او د زده‬ ‫درناوي ه له تدر س خه ه او اغ زنا ه استفاده و ي‬ ‫د‬ ‫د وون او روزن له ولو وهانو او د وونيز نصاب له مسل هم ارانو خه‬ ‫ه ا‬ ‫دي مننه وم او د لو‬ ‫دون هل ل‬ ‫د تاب ه لي لو او متو ولو ي نه ست‬ ‫بريا غوا م‬ ‫له دربار خه دو ته ه د س ي ل او انسان جو وون ه‬ ‫خدا‬ ‫و ي خ لوا وه او‬ ‫وونيز نظام او د داس ودان افغانستان ه ه له‬ ‫د معياري او رمختل‬ ‫سو اله وي‬ ‫د وهن وزير‬ ‫د تور محمد م ويس بلخ‬

‫ج‬ ‫ت‬

‫فـــــﻬرست‬ ‫شم‪５‬رې‬

‫دث‬

‫سرلﻴکﻮنﻪ‬

‫مخﻮنﻪ‬

‫سرلﻴکﻮنﻪ‬

‫شم‪５‬رې‬

‫مخﻮنﻪ‬

‫‪١‬‬

‫حمد‬

‫‪١‬‬

‫‪ ٢٤‬کﻴس‪９‬‬

‫‪٤٧‬‬

‫‪٢‬‬

‫نعت‬

‫‪٣‬‬

‫‪ ٢٥‬ترافﻴکي ﻻر＊وون‪３‬‬

‫‪٤٩‬‬

‫‪٣‬‬

‫حضرت عمر فاروق‬

‫‪٥‬‬

‫‪ ٢٦‬د وخت ارز＊ت‬

‫‪٥١‬‬

‫‪٤‬‬

‫انسان‬

‫‪٧‬‬

‫‪ ٢٧‬همت‬

‫‪٥٣‬‬

‫‪٥‬‬

‫ب‪ ３‬پرواﻳي‬

‫‪٩‬‬

‫‪ ٢٨‬د چاپ‪５‬رﻳال پاک ساتل‬

‫‪٥٥‬‬

‫‪٦‬‬

‫مﻼل‪９‬‬

‫‪١١‬‬

‫‪٢٩‬‬

‫‪٧‬‬

‫کﻴسه‬

‫‪١٣‬‬

‫‪ ٣٠‬ر＊تﻴا وﻳل‬

‫‪٥٩‬‬

‫‪٨‬‬

‫د لمر ‪３＂－‬‬

‫‪١٥‬‬

‫‪٣١‬‬

‫افغانستان‬

‫‪٦١‬‬

‫‪٩‬‬

‫زلزله‬

‫‪١٧‬‬

‫‪٣٢‬‬

‫خواړه‬

‫‪٦٣‬‬

‫‪١٠‬‬

‫د ونو ‪３＂－‬‬

‫‪١٩‬‬

‫‪ ٣٣‬خبرې اترې‬

‫واکسﻴن‬

‫‪٥٧‬‬

‫‪٦٥‬‬

‫‪١١‬‬

‫مﻴروﻳس نﻴکه‬

‫‪٢١‬‬

‫‪٣٤‬‬

‫سخاوت‬

‫‪٦٧‬‬

‫‪١٢‬‬

‫د کور پاک ساتل‬

‫‪٢٣‬‬

‫‪٣٥‬‬

‫د مور او پﻼر خدمت‬

‫‪٦٩‬‬

‫‪١٣‬‬

‫د ‪＄‬ن‪／‬لونو ‪３＂－‬‬

‫‪٢٥‬‬

‫‪ ٣٦‬نوم‬

‫‪٧١‬‬

‫‪١٤‬‬

‫د ماشومانو حقونه‬

‫‪٢٧‬‬

‫‪ ٣٧‬د چاپ صنعت‬

‫‪٧٣‬‬

‫‪١٥‬‬

‫د تنباکو زﻳانونه‬

‫‪٢٩‬‬

‫‪ ٣٨‬مفرد او جمع نومونه‬

‫‪٧٥‬‬

‫‪ ١٦‬نوکانو ته پاملرنه‬

‫‪٣١‬‬

‫‪٣٩‬‬

‫نﻴکي‬

‫‪٧٧‬‬

‫‪ ١٧‬علم‬

‫‪٣٣‬‬

‫‪٤٠‬‬

‫متلونه‬

‫‪٧٩‬‬

‫‪－ ١٨‬ﻼن‬

‫‪٣٥‬‬

‫‪٤١‬‬

‫د نوم ډولونه‬

‫‪٨١‬‬

‫‪١٩‬‬

‫د م‪５‬وو د پوستکو‪...‬‬

‫‪٣٧‬‬

‫‪٤٢‬‬

‫وزر ماتی مرغه‬

‫‪٨٣‬‬

‫‪٢٠‬‬

‫راډﻳو‬

‫‪٣٩‬‬

‫‪٤٣‬‬

‫د لوﻳانو خبرې‬

‫‪٨٥‬‬

‫‪٢١‬‬

‫کاغذ‬

‫‪٤١‬‬

‫‪٤٤‬‬

‫د ناروغ‪ ９‬رقعه‬

‫‪٨٧‬‬

‫‪ ٢٢‬احمدشاه بابا‬

‫‪٤٣‬‬

‫‪٤٥‬‬

‫خبرې اترې‬

‫‪٨٩‬‬

‫‪ ٢٣‬خبرې اترې‬

‫‪٤٥‬‬

‫‪٤٦‬‬

‫زغم‬

‫‪٩١‬‬

‫لﻮم‪７‬ى لﻮست‬

‫حــمــد‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د حمد په معنا پوهﻴدل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫د حمد په اړه ＇وک ＇ه وﻳﻼی شي؟‬ ‫پــــه نـــامـــه د هـــغـــه خــــــدای مــــ‪ ３‬دا بـــﻴـــان دی‬ ‫چــ‪ ３‬ﻳــو نـــوم ﻳــ‪ ３‬پــه نــومــونــو کــ‪ ３‬ســبــحــان دی‬ ‫هــــم پـــــادشـــــاه دی د جــمــلــه و پـــادشـــاهـــانـــو‬ ‫هـــم د هـــر ﻳــــوه ســلــطــان پـــه ســـر ســلــطــان دی‬ ‫پـــــه ســــجــــده ﻳـــــ‪＄ ３‬ـــمـــکـــ‪ ３‬ســـــر دی لــگــولــی‬ ‫هـــم ﻳـــ‪＄ ３‬ـــوړنـــد پـــه رکـــــوع ســــره آســـمـــان دی‬ ‫(اروا＊اد عبدالرحمن بابا)‬

‫‪١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي وروسته حمد ولولي او نور دې ورپس‪ ３‬تکرار ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ دوه دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې ورته ﻳوه جمله د کتاب له مخ‪３‬‬ ‫ولولي‪ ،‬بل دې د امﻶ په توگه پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور دې په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د حمد په باب دې خبرې‬ ‫وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې ﻻندې بﻴتونه د تخت‪ ３‬پر مخ ولﻴکي او بشپ‪ ７‬دې ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫په نامه د هغه خدای م‪ ................. ３‬دی‬ ‫چ‪ ３‬ﻳو نوم ﻳ‪ ３‬په‪ ..................‬ک‪ ３‬سبحان دی‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫حمد‬ ‫سلطان‬ ‫سبحان‬

‫معناوې‬ ‫د اهلل ستاﻳنه‬ ‫پاچا‬ ‫پاک‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د حمد مطلب په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې په ！ولگي ک‪３‬‬ ‫نورو ته ولولي‪.‬‬

‫‪٢‬‬

‫دوﻳم لﻮست‬

‫نـعــت‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د نعت په مطلب پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تن‪３‬‬ ‫_ ＇وک وﻳلی شي چ‪ ３‬موږ او تاس‪ ３‬د چا امتﻴان ﻳو؟‬ ‫_ ＇ه فکر کوئ چ‪ ３‬نعت د چا په هکله وﻳل ک‪８５‬ي؟‬ ‫زمــــــوږ ＊ــکــلــی پــﻴــغــمــبــر دی مــحــمــد رســــــول اهلل‬ ‫د تـــمـــام جـــهـــان رهـــبـــر دی مــحــمــد رســــــول اهلل‬ ‫خــــدای سپﻴ（لی دی ســاتــلــی لــه وړې گــنــاه نــه هم‬ ‫مــــﻼﻳــــک نــــه دی بـــشـــر دی مـــحـــمـــد رســـــــول اهلل‬ ‫لـــــکـــــه لـــــمـــــر چـــــــ‪ ３‬تـــــــــــوره شـــــپـــــه ر‪１‬ـــــــــا ر‪１‬ـــــــــا کـــه‬ ‫نـــاپـــوهـــﻲ تـــه داســـــ‪ ３‬لــمــر دی مــحــمــد رســـــول اهلل‬

‫‪٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي وروسته نعت ولولي‪ ،‬نور دې ورپس‪ ３‬تکرار ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د (جهان‪ ،‬رهبر‪ ،‬سپﻴ（لي) کلم‪ ３‬پرتخت‪ ３‬په جملو ک‪３‬‬ ‫وکاروي‪ ،‬نور دې په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د نعت شرﻳف د ﻳوه‪ ،‬ﻳوه بﻴت د مفهوم په اړه د نورو په‬ ‫وړاندې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي ﻳو ﻳو بﻴت دې د امﻼ په ډول‬ ‫پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫رهبر‬ ‫تمام‬ ‫سپﻴ（لی‬ ‫وړې‬ ‫جهان‬

‫معناوې‬ ‫ﻻر＊وونکی‬ ‫！ول‬ ‫پاک‬ ‫کوچن‪９‬‬ ‫ن‪７‬ۍ‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د نعت شرﻳف لن‪ ６‬مفهوم په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې په‬ ‫！ول‪／‬ي ک‪ ３‬نوروته ولولي‪.‬‬

‫‪٤‬‬

‫در‪４‬م لﻮست‬

‫حضرت عمر فاروق‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د حضرت عمر فاروق‬

‫پ‪５‬ژندل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫د حضرت محمد په ﻳارانو ک‪ ３‬د فاروق لقب چا ته ورک‪ ７‬شوی و؟‬ ‫حضرت عمر فاروق‬

‫د حضرت محمد دوﻳم ﻳار و‪ .‬اصلﻲ نوم ﻳ‪ ３‬عمر او‬

‫د پﻼر نوم ﻳ‪ ３‬خطاب دى‪ .‬د حضرت محمد له خوا ورته د فاروق لقب‬ ‫ورک‪７‬ل شوى او په (‪ )٢٩‬کلن‪ ９‬ک‪ ３‬د اسﻼم په مبارک دﻳن مشرف شوی و‪.‬‬ ‫د خپل خﻼفت په وخت ک‪ ３‬ﻳ‪ ３‬داس‪ ３‬ستر اسﻼمﻲ کارونه ک‪７‬ي چ‪ ３‬په‬ ‫ن‪７‬ۍ ک‪ ３‬ساری نه لري‪ ،‬لس کاله‪ ،‬شپ‪ ８‬مﻴاشت‪ ３‬او پن‪％‬ه ور‪ ３＄‬د مسلمانانو‬ ‫خلﻴفه و‪ .‬د (‪ )٦٣‬کلن‪ ９‬په عمر د ابو لولو له لوري شهﻴد شو‪.‬‬

‫‪٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په لوړ مناسب غ‪ ８‬لوست ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې متن په خپل من‪ ＃‬ک‪ ３‬ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې له لوست ＇خه ＇و‬ ‫کلم‪ ３‬ورته وواﻳي‪ ،‬بل دې پرتخت‪ ３‬ولﻴکي او په جملو ک‪ ３‬دې راوړي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي او د حضرت عمر‬ ‫وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ﻳار‬ ‫فاروق‬ ‫ساری‬ ‫ن‪７‬ۍ‬

‫په اړه دې خبرې‬

‫معناوې‬ ‫مل‪／‬ری‬ ‫د حق او باطل بﻴلوونکی‬ ‫سﻴال‪ ،‬جوړه‬ ‫جهان‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د نن ور‪ ３＄‬لوست په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي او بل درسي ساعت ک‪３‬‬ ‫دې له ‪＄‬ان سره راوړي‪.‬‬

‫‪٦‬‬

‫＇لﻮرم لﻮست‬

‫انسان‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل‪ ،‬د انسان او انسانﻴت په مفهوم پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر د انسان ‪＄‬انگ‪７‬تﻴاوې کوم‪ ３‬دي؟‬ ‫لوى اهلل‬

‫انسان اشرف المخلوقات پﻴداک‪７‬ی‪ ،‬عقل او فکر ﻳ‪ ３‬ورک‪７‬ی دی‪.‬‬

‫انسان ته اهلل‬

‫ﻻر＊وونه ک‪７‬ې ده چ‪ ３‬علم زده ک‪７‬ي‪ ،‬د خپل علم او پوه‪３‬‬

‫په واسطه ‪＄‬ان او خپل اهلل‬

‫وپ‪５‬ژنﻲ‪ ،‬خپل ژوند ته پر سم لوري بدلون‬

‫ورک‪７‬ي‪ ،‬د ﻳوې هوسا او آبادې ！ولن‪ ３‬په جوړولو ک‪ ３‬له علم او پوه‪＇ ３‬خه‬ ‫کار واخلﻲ‪ .‬د اهلل‬

‫د مخلوق خدمت وک‪７‬ي‪ ،‬خپله انسانﻲ او اﻳمانﻲ دنده‬

‫سرته ورسوي‪ ،‬تر＇و د دواړو جهانونو برﻳاوې ﻳ‪ ３‬په برخه شﻲ‪.‬‬

‫‪٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته پر مناسب غ‪ ８‬متن و لولي‪ ،‬نور زده‬ ‫کوونکي دې ورته غوږ ونﻴسي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د (توان‪ ،‬زﻳار‪ ،‬هوسا‪ ،‬مخلوق) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پر مخ‬ ‫په جملو ک‪ ３‬وکاروي‪ ،‬نور دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د علم او زده ک‪７‬ې په هکله‬ ‫دې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره له متن ＇خه ﻳوه ﻳوه جمله وواﻳي او نور دې هغه د امﻼ‬ ‫په شکل په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫اشرف‬ ‫مخلوقات‬ ‫هوسا‬ ‫دنده‬ ‫برﻳا‬

‫معناوې‬ ‫غوره‬ ‫پﻴدا ک‪７‬ل شوی‬ ‫ارام‬ ‫وظﻴفه‬ ‫کامﻴابي‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د انسان او انسانﻴت په اړوند په خپلو کتابچو ک‪＇ ３‬و کر＊‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٨‬‬

‫پن‪％‬م لﻮست‬

‫ب‪ ３‬پرواﻳﻲ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل‪ ،‬د ب‪ ３‬پرواﻳ‪ ９‬په مفهوم او زﻳانونو پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر که په کوم کار ک‪ ３‬ب‪ ３‬پرواﻳي وشي‪＇ ،‬ه به پ‪ ）５‬شي؟‬ ‫د ﻳوه کار ناوړه او منفﻲ پاﻳلو ته پام نه کول‪ ،‬ب‪ ３‬پرواﻳﻲ بلل ک‪８５‬ي‪.‬‬ ‫سره له دې چ‪＊ ３‬وونکﻲ ！ولو زده کوونکو ته ﻻر＊وونه ک‪７‬ې وه چ‪ ３‬په‬ ‫ناپاکو اوبو ک‪ ３‬ونه ﻻمبﻲ‪،‬اجمل ﻳو ب‪ ３‬پروا هلک و‪ ،‬پرته له دې چ‪３‬‬ ‫خپل‪ ３‬روغتﻴا ته پاملرنه وک‪７‬ي او د ＊وونکﻲ ﻻر＊وون‪ ３‬او سپار＊تن‪ ３‬په پام‬ ‫ک‪ ３‬ونﻴسﻲ‪.‬‬ ‫ﻳوه ورځ چ‪ ３‬له ＊وون‪％‬ﻲ ＇خه رخصت شو‪ ،‬د ﻻرې تر＇نگ ﻳ‪ ３‬په ناپاکو‬ ‫اوبو ک‪ ３‬ولمبل‪ .‬له دې امله ناروغ شو‪ ،‬ناروغ‪ ９‬ﻳ‪ ３‬تر روغتون پورې ورساه‪،‬‬ ‫ډاک＂ر له معاﻳن‪ ３‬وروسته ورته ﻻر＊وونه وک‪７‬ه چ‪ ３‬له خپل‪ ３‬روغتﻴا سره ب‪３‬‬ ‫پرواﻳﻲ ونه ک‪７‬ي‪ ،‬ه‪（５‬کله په وﻻړو او ناپاکو اوبو ک‪ ３‬ونه ﻻمبﻲ‪.‬‬

‫‪٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن پرمناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د (روغتﻴا‪ ،‬پاملرنه‪＇ ،‬نگ‪ ،‬لمبل) کلم‪ ３‬پرتخت‪３‬‬ ‫ولﻴکي او په جملو ک‪ ３‬دې استعمال ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او هر ﻳو دې په وار سره د ب‪ ３‬پرواﻳ‪ ９‬په‬ ‫اړوند ﻳوه کﻴسه وواﻳي‪.‬‬ ‫_ درې زده کوونکي دې ﻻندې جمل‪ ３‬پر تخت‪ ３‬ولﻴکي او درې تنه نور دې په وار سره د‬ ‫جملو تش ‪＄‬اﻳونه پر مناسبو کلمو سره ډک ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫اجمل ﻳو ب‪ ３‬پروا ‪ ...............‬و‪.‬‬ ‫له دې امله ‪ ...............‬شو‪.‬‬ ‫_ ﻳو زده کوونکی دې ＇و جمل‪ ３‬د کتاب له مخ‪ ３‬نورو ته وواﻳي او نور دې د امﻼ په تو‪－‬ه‬ ‫په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫سپار＊تنه‬ ‫＇ن‪，‬‬ ‫پاملرنه‬

‫معناوې‬ ‫ﻻر＊وونه‬ ‫اړخ‬ ‫توجه‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د ب‪ ３‬پرواﻳ‪ ９‬په هکله ＇و کر＊‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪١٠‬‬

‫شپ‪８‬م لﻮست‬

‫مﻼل‪９‬‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د اتل‪ ３‬مﻼل‪ ９‬پ‪５‬ژندل‪.‬‬

‫پﻮ＊تن‪３‬‬ ‫أﻳا تاسو د ه‪５‬واد د ملي اتلو ＊‪％‬و نومونه اور‪４‬دلي دي؟‬ ‫＇ه فکر کوئ چ‪ ３‬مﻼل‪＇ ９‬وک وه؟‬ ‫مﻼل‪ ９‬د ه‪５‬واد ملﻲ اتله او ﻳوه زړوره م‪５‬رمن وه‪ .‬د مﻴوند په د＊ت‪ ３‬ک‪３‬‬ ‫افغانان په تش ﻻس له انگرﻳزانو سره په ډﻳرې تودې هوا ک‪ ３‬په جگ‪７‬ې‬ ‫بوخت وو‪ ،‬نژدې و چ‪ ３‬افغانان مات‪ ３‬وخوري‪ ،‬په دې وخت ک‪ ３‬مﻼل‪９‬‬ ‫بﻴرغ را پورته او د جگ‪７‬ې ډگر ته ﻳ‪ ３‬ور ودانگل‪ ،‬دا لن‪６‬ۍ ﻳ‪ ３‬ووﻳله‪:‬‬ ‫کـــــه پـــــه مـــﻴـــونـــد کـــــ‪ ３‬شـــهـــﻴـــد نـــــه شـــوې‬ ‫خـــداﻳـــ‪８‬و ﻻلــﻴــه بــ‪ ３‬نــنــگــ‪ ９‬لــه دې ساتﻴنه‬ ‫ددې لن‪６‬ۍ په اور‪４‬دو سره د افغانانو احساسات راوپار‪４‬دل او د＊من ته ﻳ‪３‬‬ ‫سخته مات‪ ３‬ورک‪７‬ه‪.‬‬

‫‪١١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن پر مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې د (اتله _ ډگر _ احساسات) کلم‪ ３‬په جملو ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د ﻻندې لن‪６‬ۍ پر مفهوم خبرې وک‪７‬ي چ‪ ３‬دا لن‪６‬ۍ‬ ‫چا او د＇ه لپاره وﻳل‪ ３‬ده؟‬ ‫ه ه م ند شه د نه ش‬ ‫ل ه ب نن له د سات نه‬ ‫خدا‬ ‫_ ﻻندې لغتونه چ‪ ３‬معنا شوي دي تاسو ﻳ‪ ３‬په مناسبو جملو ک‪ ３‬وکاروئ!‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫اتله‬ ‫ډگر‬ ‫پارﻳدل‬

‫معناوې‬ ‫قهرمانه‬ ‫مﻴدان‬ ‫را پورته ک‪５‬دل‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬پورتن‪ ９‬لن‪６‬ۍ ولﻴکي‪.‬‬

‫‪١٢‬‬

‫اووم لﻮست‬

‫کﻴسﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د کﻴس‪ ３‬په مفهوم پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا تاسو له چا ＇خه کومه ک‪５‬سه اور‪４‬دل‪ ３‬ده؟‬ ‫ﻳوه ورځ ﻳو پاچا پر ﻻرې ت‪５‬ر‪４‬ده‪ ،‬گوري چ‪ ３‬د ﻻرې تر＇نگ ﻳو سپﻴن ږﻳری س‪７‬ی‬ ‫په کار بوخت دی‪ ،‬نﻴالگﻲ ک‪５＋‬نوي‪ ،‬پاچا تر سﻼم وروسته سپﻴن ږﻳري ته ووﻳل‪:‬‬ ‫ستا عمر پای ته رسﻴدلی‪ ،‬نش‪ ３‬کوﻻی د دې نﻴالگﻴو م‪５‬وه وخورې‪ ،‬نو د‬ ‫＇ه لپاره لگﻴا ﻳ‪３‬؟‬ ‫سپﻴن ږﻳري ‪＄‬واب ورک‪ :７‬نورو نﻴالگﻲ ک‪５＋‬نولﻲ‪ ،‬موږ ﻳ‪ ３‬م‪５‬وه خورو‪ ،‬موږ‬ ‫به ﻳ‪ ３‬ک‪５＋‬نوو چ‪ ３‬نور ﻳ‪ ３‬م‪５‬وه وخوري‪.‬‬ ‫پاچا ته د سپﻴن ږﻳري ‪＄‬واب په زړه پورې و‪ ،‬هغه ته ﻳ‪ ３‬انعام ورک‪.７‬‬ ‫سپﻴن ږﻳری په خندا شو‪ ،‬وﻳ‪ ３‬وﻳل‪ :‬قربان دې شم‪ ،‬د نورو خلکو نﻴالگﻲ‬ ‫＇و کاله وروسته حاصل ورکوي‪ ،‬زما ﻳ‪ ３‬همدا اوس م‪５‬وه ونﻴوه‪ ،‬پاچا ته د‬ ‫سپﻴن ږﻳري دې خبرې هم خوند ورک‪ ،７‬بﻴا ﻳ‪ ３‬هم انعام ورک‪.７‬‬

‫‪١٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په لوړ غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په ＇و ډلو وو‪４‬شل شي په خپلو ډلو ک‪ ３‬د ک‪５‬س‪ ３‬په مفهوم خبرې‬ ‫وک‪７‬ي‪ ،‬بﻴا دې د هرې ډل‪ ３‬استازی پاﻳله نورو ته وواﻳي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په متن ک‪ ３‬مفردې او جمع کلم‪ ３‬پﻴدا او بﻴا دې په کتابچو ک‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬ ‫_که د کوم زده کوونکي لن‪６‬ه کﻴسه زده وي‪ ،‬د تخت‪ ３‬په مخک‪ ３‬دې نورو ！ول‪／‬ﻴوالو ته وواﻳي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د نﻴال‪／‬ﻴو د ک‪＋‬ﻴنولو د اهمﻴت په اړه‬ ‫دې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫خوند‬ ‫بوخت‬ ‫انعام‬ ‫حاصل‬

‫معناوې‬ ‫مزه‬ ‫لگﻴا‪ ،‬مصروف‬ ‫بخشش‬ ‫م‪５‬وه‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې ﻳوه ﻳوه لن‪６‬ه ک‪５‬سه په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي او بله ورځ دې په ！ولگي‬ ‫ک‪ ３‬نورو ته ولولي‪.‬‬

‫‪١٤‬‬

‫اتم لﻮست‬

‫د لمر گ＂‪３‬‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د لمر په ارز＊ت او گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په اند لمر ＇ه گ＂‪ ３‬لري؟‬ ‫اهلل‬

‫لمر‪＄ ،‬مکه‪ ،‬سپوږم‪ ９‬او هر ＇ه د انسانانو د گ＂‪ ３‬لپاره پﻴدا ک‪７‬ي‬

‫دي‪ ،‬لمر ‪＄‬مک‪ ３‬ته ر‪１‬ا او تودوخه ورکوي‪.‬‬ ‫د لمر د تودوخ‪ ３‬په واسطه غل‪ ،３‬دان‪ ،３‬م‪５‬وې او نور بو！‪ ３‬زرغون‪８５‬ي او‬ ‫پخ‪８５‬ي چ‪！ ３‬ول ژوندي موجودات ور＇خه تغذﻳه ک‪８５‬ي‪.‬‬ ‫د لمر تودوخه سرب‪５‬ره له ډ‪４‬رو نورو گ＂و د ‪＄‬مک‪ ３‬او هوا ډ‪４‬ر مﻴکروبونه هم‬ ‫وژنﻲ‪ .‬خلک د اوبو او خونو د تودولو او د بر‪＋４‬نا د تولﻴد لپاره له لمر ＇خه‬ ‫گ＂ه اخلﻲ‪ ،‬واﻳﻲ‪ :‬هغو خونو ته چ‪ ３‬لمر ننو‪＄‬ﻲ‪ ،‬ډاک＂ر نه ور‪＄‬ﻲ‪.‬‬

‫‪١٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن د ﻳو او بل په مرسته ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د متن ﻳوه‪ ،‬ﻳوه کر＊ه ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د (مﻴکروب‪ ،‬خونو‪ ،‬بر‪＋４‬نا) کلم‪ ３‬معنا او په جملو‬ ‫ک‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ وکاروي‪ ،‬نور دې په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي د لمر د گ＂و په اړوند دې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫بر‪＋４‬نا‬ ‫خونه‬ ‫تغذﻳه‬

‫معناوې‬ ‫برق‬ ‫کو！ه‬ ‫خواړه ورکول‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د لمر د گ＂و په اړه ＇و کر＊‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې په ！ول‪／‬ي ک‪ ３‬نورو‬ ‫ته ولولي‪.‬‬

‫‪١٦‬‬

‫نﻬم لﻮست‬

‫زلزلﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د زلزل‪ ３‬په وخت ک‪ ３‬د ‪＄‬ان ساتلو په ﻻرو چارو پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا تاسو د زلزل‪ ３‬په هکله معلومات لرئ؟‬ ‫د ‪＄‬مک‪ ３‬خو‪５＄‬دلو ته زلزله واﻳﻲ‪ ،‬د زلزل‪ ３‬سختوالی او دوام مالﻲ او‬ ‫‪＄‬انﻲ خطرونه را من‪ ＃‬ته کوي‪.‬‬ ‫زده کوونکﻲ باﻳد د زلزل‪ ３‬پر خطرونو باندې وپوه‪８５‬ي او د ‪＄‬ان ساتن‪ ３‬لپاره‬ ‫پوره چمتوالی ولري‪ .‬خلک باﻳد د زلزل‪ ３‬د پ‪５＋５‬دو په وخت له کو！و ＇خه د‬ ‫باندې وو‪＄‬ﻲ‪ ،‬که له کو！و ＇خه د باندې وتلو وخت ونه لري‪ ،‬د کو！و په دروازو‬ ‫ک‪ ３‬دې ودر‪８４‬ي‪ .‬باﻳد له زړو دﻳوالونو او ن‪４７‬دلو کورونو ＇خه لرې شﻲ‪.‬‬

‫‪١٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په لوړ غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په ＇و ډلو وو‪４‬شل شي د زلزل‪ ３‬په اړه دې خبرې وک‪７‬ي‪ ،‬پاﻳله دې د‬ ‫هرې ډل‪ ３‬استازی نورو ته واوروي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬راشي‪ ،‬د زلزل‪ ３‬په باب دې ﻳوه ﻳوه جمله‬ ‫پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور دې د تخت‪ ３‬له مخ‪ ３‬په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬له زلزل‪＇ ３‬خه د ‪＄‬ان ساتن‪３‬‬ ‫په هکله دې نورو ته معلومات ورک‪７‬ي او نور دې ورته غوږ ونﻴسي‪.‬‬ ‫_ ！ول زده کوونکي دې لوست ته و‪－‬وري‪ ،‬هغه کلم‪ ３‬دې په ن‪＋‬ه ک‪７‬ي چ‪ ３‬له ＇لورو تورو‬ ‫＇خه جوړې شوې وي‪ ،‬بﻴا دې ＇و تنه په خپل وار سره نورو ته ولولي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫خو‪５＄‬دل‬ ‫چمتووالی‬ ‫ن‪４７‬دل‬

‫معناوې‬ ‫＊ور‪４‬دل‬ ‫تﻴاری‬ ‫وارن‪５‬دل‪ ،‬غور‪５＄‬دل‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬له زلزل‪＇ ３‬خه د خوندﻳتوب په اړه ＇و جمل‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې په ！ول‪／‬ي ک‪ ３‬نورو ته واوروي‪.‬‬

‫‪١٨‬‬

‫لسم لﻮست‬

‫د ونﻮ گ＂‪３‬‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د ونو په گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په اند ون‪＇ ３‬ه گ＂‪ ３‬لري؟‬ ‫په هغو سﻴمو ک‪ ３‬چ‪ ３‬ون‪ ３‬ډ‪４‬رې وي‪ ،‬هغه ‪＄‬ای ＊کلی او سمسور ＊کاري‪،‬‬ ‫ون‪ ３‬د هوا پر پاکوالﻲ ډ‪４‬ره اغ‪５‬زه لري‪ ،‬پاکه هوا د روغتﻴا لپاره ډ‪４‬ره اړﻳنه ده‪.‬‬ ‫زموږ په ه‪５‬واد ک‪ ３‬م‪５‬وه لرونک‪ ３‬او ب‪ ３‬م‪５‬وې ون‪ ３‬ډﻳرې دي‪ ،‬له م‪５‬وو ＇خه‬ ‫ﻳ‪ ３‬گ＂ه ترﻻسه ک‪８５‬ي‪ .‬له لرگﻴو ＇خه ﻳ‪ ３‬دروازې‪ ،‬ک‪７‬ک‪ ،９‬م‪５‬زونه‪＇ ،‬وک‪９‬‬ ‫او نور شﻴان جوړ‪８４‬ي‪ .‬همدارنگه کورونه هم پرې تود‪８４‬ي‪ ،‬له پا‪１‬و ＇خه‬ ‫ﻳ‪ ３‬د حﻴواناتو د خوړو لپاره گ＂ه اخﻴستل ک‪８５‬ي‪.‬‬

‫‪١٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په لوړ غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د (روغتﻴا‪ ،‬گ＂ه‪ ،‬خوړو) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ په جملو‬ ‫ک‪ ３‬وکاروي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکی دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي ﻳو دې ورته ﻳوه جمله وواﻳي‬ ‫بل دې پر تخته ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې ﻻندې تش‪ ３‬جمل‪ ３‬په خپلو کتابچو ک‪ ３‬پر مناسبو کلمو سره ډک‪３‬‬ ‫ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫پاکه هوا ‪ ....................‬لپاره ډ‪４‬ره اړﻳنه ده‪.‬‬ ‫زموږ په ه‪５‬واد ک‪ ３‬م‪５‬وه لرونکي او ب‪ .................... ３‬ون‪ ３‬شته‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬په وار سره دې د م‪５‬وه لرونکو او ب‪ ３‬م‪５‬وو‬ ‫ونو نومونه واخلي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫اړﻳنه‬ ‫سﻴمه‬ ‫اغ‪５‬زه‬ ‫روغتﻴا‬ ‫سمسور‬

‫معناوې‬ ‫ضروري‬ ‫‪＄‬ای‬ ‫تاثﻴر‬ ‫صحت‬ ‫زرغون‪ ،‬شﻴن‬ ‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬

‫زده کوونکي دې د ونو د گ＂و په اړه ＇و کر＊‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې نورو ته واوروي‪.‬‬

‫‪٢٠‬‬

‫ﻳﻮو لسم لﻮست‬

‫مﻴروﻳس نﻴکﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د مﻴروﻳس نﻴکه پ‪５‬ژندل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫له تاسو ＇خه ＇وک زموږ د ه‪５‬واد د ＇و ملي مشرانو نومونه اخﻴستﻼی شئ؟‬ ‫مﻴروﻳس نﻴکه د ＊اه عالم خان زوی او د کندهار وﻻﻳت اوس‪５‬دونکی و‪.‬‬ ‫مﻴروﻳس نﻴکه ﻳو پوه او زړه سواند مشر و‪ .‬له ！ولو افغانانو سره ﻳ‪ ３‬مﻴنه‬ ‫درلوده‪ .‬افغانان ﻳ‪ ３‬ﻳووالﻲ ته رابلل‪ .‬کله چ‪ ３‬نوموړی د حج له ادا کولو‬ ‫وروسته ه‪５‬واد ته راستون شو‪ ،‬خلکو ته ﻳ‪ ３‬د ه‪５‬واد د خپلواک‪ ９‬د گ＂لو‬ ‫لپاره د پا＇ون بلنه ورک‪７‬ه‪！ .‬ولو افغانانو ﻳ‪ ３‬بلنه ومنله او د＊منان ﻳ‪ ３‬له‬ ‫خپل‪ ３‬خاورې وش‪７‬ل‪ .‬مﻴروﻳس نﻴکه د خپل‪ ３‬واکمن‪ ９‬تر پاﻳه د ﻳوه ملﻲ مشر‬ ‫په توگه کار وک‪ .７‬له دې امله د افغانستان خلکو هغه ته د نﻴکه لقب ورک‪７‬ی‬ ‫دی چ‪ ３‬تر اوسه ﻳ‪！ ３‬ول افغانان په همدې درانه نامه سره ﻳادوي‪.‬‬

‫‪٢١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په خپلو ډلو ک‪ ３‬متن له ‪＄‬ان سره ولولي‪.‬‬ ‫_ درې زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې ﻻندې لغتونه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي او‬ ‫بل دې معنا ک‪７‬ي‪ ،‬درﻳم دې په جملو ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫(ﻳووالی‪ ،‬پا＇ون‪ ،‬مشر‪ ،‬ه‪５‬واد)‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي او د مﻴروﻳس نﻴکه په اړه دې‬ ‫لن‪６‬ې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ﻳووالی‬ ‫پا＇ون‬ ‫بلنه‬

‫معناوې‬ ‫اتحاد‬ ‫د ﻳوه چا پر وړاندې مبارزه‬ ‫دعوت‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د لوست متن په خپلو کتابچو ک‪ ３‬په ＊کلي لﻴک سره ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٢٢‬‬

‫دولسم لﻮست‬

‫د کﻮر پاک ساتل‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د کور د پاک ساتلو په گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر د کور پاک ساتل ＇ه گ＂‪ ３‬لري؟‬ ‫د انسان د ژوند کولو لوم‪７‬نی چاپ‪５‬رﻳال د هغه کور دی‪ .‬هر چاته خپل کور‬ ‫ډ‪４‬ر گران وي‪ .‬موږ باﻳد د خپل کور پاکوالﻲ ته ډ‪４‬ره پاملرنه وک‪７‬و‪ ،‬د خپل‪３‬‬ ‫او کورن‪ ９‬د روغتﻴا او سﻼمتﻴا لپاره باﻳد خپل کور ＊ه پاک وساتو‪.‬‬ ‫په حدﻳث شرﻳف ک‪ ３‬راغلﻲ دي‪» :‬پاکوالی د اﻳمان ﻳوه برخه ده«‪.‬‬ ‫نو زده کوونکﻲ باﻳد د کور غ‪７‬و ته دا و＊ﻴﻲ چ‪ ３‬کالﻲ‪ ،‬کمپل‪ ،３‬ش‪７‬ۍ‪،‬‬ ‫ب‪７‬ستن‪ ،３‬توشک‪ ３‬او د کور فرشونه پاک وساتﻲ‪ ،‬په اون‪ ９‬ک‪ ３‬ﻳ‪ ３‬ﻳو ‪＄‬ل‬ ‫لمر ته واچوي‪ ،‬تر＇و ﻳ‪ ３‬مﻴکروبونه له من‪％‬ه وﻻړ شﻲ‪.‬‬

‫‪٢٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته پر مناسب غ‪ ８‬متن ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په خپلو من‪％‬ونو ک‪ ３‬د ﻳو بل په مرسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره پر تخت‪ ３‬باندې د ﻻندې جملو تش ‪＄‬اﻳونه پر مناسبو‬ ‫کلمو سره ډک ک‪７‬ي‪:‬‬ ‫د انسان د ژوند کولو لوم‪７‬ن‪ ........... ９‬د هغه کور دی‪.‬‬ ‫پاکوالی د ‪ ........‬ﻳوه برخه ده‪.‬‬ ‫موږ باﻳد د خپل کور ‪ ..............‬ته ډﻳره پاملرنه کوو‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د کور د پاکوالي په اړه دې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې لوست په خپلو کتابچو ک‪ ３‬په ＊کلي خط ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٢٤‬‬

‫دﻳارلسم لﻮست‬

‫د ‪＄‬نگلﻮنﻮ گ＂‪３‬‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د ‪＄‬نگلونو د ساتلو په گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫＇وک وﻳﻼی شي چ‪＄ ３‬نگلونه ＇ه ‪ ３＂－‬لري؟‬ ‫‪＄‬نگلونه د ه‪５‬واد ارز＊تمن‪ ３‬شتمن‪ ９‬دي‪＄ .‬نگلونه د چاپ‪５‬رﻳال په ＊کﻼ‬ ‫او د هوا په پاکوالﻲ ک‪＊ ３‬ه اغﻴزه لري‪ .‬په هغو سﻴمو ک‪ ３‬چ‪＄ ３‬نگلونه‬ ‫شتون لري‪ ،‬له س‪５‬ﻼبونو ＇خه د کرنﻴزو ‪＄‬مکو د وړلو مخنﻴوی کوي‪ ،‬زموږ‬ ‫په ه‪５‬واد ک‪＄ ３‬نگلونه د پکتﻴا‪ ،‬کون‪ ،７‬نورستان‪ ،‬ننگرهار‪ ،‬لغمان‪ ،‬سمنگان‪،‬‬ ‫بادغﻴس او هرات په وﻻﻳتونو ک‪ ３‬شته‪.‬‬ ‫په ‪＄‬نگلونو ک‪＄ ３‬ﻴن‪ ３‬ون‪ ３‬ب‪ ３‬م‪５‬وې او ‪＄‬ﻴن‪ ３‬ﻳ‪ ３‬م‪５‬وه لرونک‪ ３‬دي‪ ،‬نو‬ ‫موږ ته په کار دي چ‪ ３‬د اهلل‬

‫دغه لوی نعمت او ملﻲ شتمنﻴو ته ‪＄‬انگ‪７‬ې‬

‫پاملرنه وک‪７‬و‪.‬‬

‫‪٢٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ ﻳو ﻳو زده کوونکی دې په هره ډله ک‪ ３‬متن ولولي او نور دې ورته غوږ ونﻴسي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې ورته ﻳوه جمله واﻳي بل دې پر‬ ‫تخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د ‪＄‬نگلونو د ‪＂－‬و په اړه دې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫کرنﻴزې ‪＄‬مک‪３‬‬ ‫شتمني‬

‫معناوې‬ ‫هغه ‪＄‬مک‪ ３‬چ‪＇ ３‬ه پک‪ ３‬کرل ک‪８５‬ي‬ ‫پانگه‪ ،‬سرماﻳه‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د ‪＄‬نگلونو د ‪＂－‬و په هکله په خپلو کتابچو ک‪＇ ３‬و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٢٦‬‬

‫＇ﻮارلسم لﻮست‬

‫د ماشﻮمانﻮ حقﻮنﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د ماشومانو پر حقونو پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫له تاسو ＇خه چا تر اوسه په زور ＇ه شی اخﻴستي دي؟‬ ‫د ه‪５‬واد راتلونکی په ماشومانو پورې اړه لري‪.‬‬ ‫ماشومان د کورن‪ ９‬د نورو غ‪７‬و په شان ‪＄‬انگ‪７‬ي حقونه لري‪ .‬د اسﻼم‬ ‫سپﻴ（لﻲ دﻳن د ماشومانو د سالم‪ ３‬پالن‪ ،３‬روزن‪ ،３‬روغتﻴا او نورو حقونو‬ ‫ته د پاملرن‪ ３‬ﻻر＊وونه ک‪７‬ې ده‪ ،‬ماشومانو ته ﻳ‪ ３‬حق ورک‪７‬ی دی چ‪ ３‬د‬ ‫دوی نظر ته درناوی وشﻲ‪ ،‬په اړوندو چارو ک‪ ３‬گ‪６‬ون وک‪７‬ي‪ ،‬مشرانو ته‬ ‫ﻳ‪ ３‬هم په دې اړه ﻻر＊وونه او ！ﻴنگار ک‪７‬ی دی چ‪ ３‬د دوی حقونه په پام‬ ‫ک‪ ３‬ونﻴسﻲ‪.‬‬

‫‪٢٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته پر مناسب غ‪ ８‬متن ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې د کتاب له مخ‪ ３‬ﻳوه جمله وواﻳي‬ ‫او بل دې د امﻼ په توگه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور زده کوونکي دې پاملرنه وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د (سپﻴ（لي‪ ،‬پالنه‪！ ،‬ﻴنگار)‬ ‫کلم‪ ３‬پرتخت‪ ３‬په جملو ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪ ،‬نور دې په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د ماشومانو د حقونو په‬ ‫اړه دې خبرې وک‪７‬ي‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫پاملرنه‬ ‫سپﻴ（لی‬ ‫‪６－‬ون‬

‫معناوې‬ ‫توجه‪ ،‬پام کول‬ ‫پاک او مقدس‬ ‫برخه اخﻴستنه‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په کتابچو ک‪ ３‬د ماشومانو د حقونو په اړه دوې دوې جمل‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٢٨‬‬

‫پن‪％‬لسم لﻮست‬

‫د تنباکﻮ زﻳانﻮنﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل د تنباکو‪ ،‬نسوارو او سگر！و په زﻳانونو پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫＇وک د تنباکو‪ ،‬نسوارو او سگر！و د زﻳانونو په اړه ＇ه وﻳﻼی شي؟‬ ‫تنباکو ﻳو ن‪５‬شه ﻳﻲ بو！ی دی‪ .‬د خلکو ترمن‪ ＃‬په ب‪５‬ﻼب‪５‬لو ډولونو‪ ،‬لکه‪ :‬سگرټ‪،‬‬ ‫نسوار او چلم ک‪ ３‬کارول ک‪８５‬ي‪ ،‬تنباکو روغتﻴا ته زﻳان رسوي‪.‬‬ ‫د تنباکو کارول غا＊ونه توروي‪ ،‬د معدې ناروغﻲ رامن‪ ＃‬ته کوي او مالﻲ‬ ‫زﻳانونه لري‪ .‬موږ باﻳد د تنباکو له کرلو او کارون‪＇ ３‬خه لرې و اوسو‪.‬‬ ‫د تنباکو او نورو ن‪５‬شه ﻳﻲ بو！و کرل او پلورل ناروا کار دی‪.‬‬

‫‪٢٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې د ＇و دقﻴقو لپاره د لوست متن په خپل من‪ ＃‬ک‪ ３‬ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي ﻳو دې د لوست د متن ﻳوه جمله‬ ‫ولولي او بل دې پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره په متن ک‪ ３‬داس‪ ３‬کلم‪ ３‬پﻴدا ک‪７‬ي چ‪ ３‬له پن‪％‬و تورو‬ ‫＇خه جوړې شوې وي‪ ،‬بل زده کوونکی دې د تخت‪ ３‬پر مخ ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د تنباکو د زﻳانونو په اړه دې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫کرل‬ ‫زﻳان‬

‫معناوې‬ ‫ک‪＋‬ت‬ ‫تاوان‪ ،‬ضرر‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د نن ور‪ ３＄‬لوست په خپلو کتابچو ک‪ ３‬په ＊کلي لﻴک سره ولﻴکي او‬ ‫په بل درسي ساعت ک‪ ３‬دې له ‪＄‬ان سره راوړي‪.‬‬

‫‪٣٠‬‬

‫شپاړسم لﻮست‬

‫نﻮکانﻮ تﻪ پاملرنﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د نوکانو د پاک ساتلو په گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر که موږ نوکان پاک ونه ساتو ＇ه به وشي؟‬ ‫نوکان پاک ساتل ډ‪４‬رې گ＂‪ ３‬لري‪ ،‬په اون‪ ９‬ک‪ ３‬ﻳو ‪＄‬ل باﻳد نوکان لن‪６‬‬ ‫شﻲ‪ ،‬خپل نوکان په غا＊ونو پرې نک‪７‬و او په خوله ک‪ ３‬ﻳ‪ ３‬ونه وهو‪.‬‬ ‫همدارنگه له ډوډۍ خوړلو ＇خه مخک‪ ３‬او وروسته ﻻسونه د امکان په‬ ‫صورت ک‪ ３‬په صابون پاک پر‪４‬من‪％‬و‪ ،‬تر＇و زموږ د ناروغ‪ ９‬ﻻمل نشﻲ‪.‬‬

‫‪٣١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې د ＇و دقﻴقو لپاره د لوست متن په خپل من‪ ＃‬ک‪ ３‬ولولي‪.‬‬ ‫_ درې زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې د لوست ﻳوه جمله وواﻳي‪ ،‬دوﻳم‬ ‫دې ولﻴکي او درﻳم دې ﻳ‪ ３‬ت‪５‬روتن‪ ３‬سم‪ ３‬ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په و ار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د نوکانو د پاک ساتلو پر‬ ‫گ＂و دې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې ﻻندې کلم‪ ３‬په جملو ک‪ ３‬وکاروي‪:‬‬ ‫(نوکان‪ ،‬ﻻسونه‪ ،‬ناروغ‪ ،９‬غا＊ونه)‬

‫‪٣٢‬‬

‫اووه لسم لﻮست‬

‫عـــلم‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د علم په ارز＊ت پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫تاسو ＇ه فکر کوئ چ‪ ３‬علم ＇ه ته واﻳي؟‬ ‫علم پوه‪ ３‬ته واﻳﻲ‪ ،‬علم ر‪１‬ا ﻳﻲ ده‪ .‬د اسﻼم مبارک دﻳن د علم د زدهک‪７‬ې‬ ‫ﻻر＊وونه کوي او د علم زده ک‪７‬ه ﻳ‪ ３‬پر هر مسلمان نارﻳنه او ＊‪％‬ﻴنه فرض‬ ‫ک‪７‬ې ده‪ .‬د اسﻼم ستر پﻴغمبر حضرت محمد د علم د زده ک‪７‬ې په اړه‬ ‫فرماﻳﻲ‪(( :‬علم زده ک‪７‬ئ که ＇ه هم په چﻴن ک‪ ３‬وي‪ )).‬په بل ‪＄‬ای ک‪３‬‬ ‫فرماﻳﻲ‪(( :‬له زانگو ＇خه تر گوره زده ک‪７‬ه وک‪７‬ئ‪)).‬‬ ‫د علم او پوه‪ ３‬په زده ک‪７‬ه ک‪ ３‬د دنﻴا او آخرت گ＂‪ ３‬پرت‪ ３‬دي‪ ،‬موږ باﻳد‬ ‫ه（ه وک‪７‬و چ‪ ３‬علم زده ک‪７‬و‪.‬‬

‫‪٣٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن پر مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ ＊وونکی دې زده کوونکي پر ډلو وو‪４‬شي‪ ،‬هرې ډل‪ ３‬ته دې سپار＊تنه وک‪７‬ي چ‪ ３‬د‬ ‫لوست متن په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬ولولي او بﻴا دې د هرې ډل‪ ３‬استازی د لوست د مطلب په‬ ‫اړوند نورو ته خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د (علم‪ ،‬ر‪１‬ا‪ ،‬دﻳن) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ په جملو ک‪３‬‬ ‫وکاروي‪ ،‬نور دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په ﻻندې جملو ک‪ ３‬تش ‪＄‬اﻳونه پر مناسبو کلمو سره ډک ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫علم زده ک‪７‬ئ که ＇ه هم په ‪ ...............‬ک‪ ３‬وي‪.‬‬ ‫علم ‪ ........................‬ده‪.‬‬ ‫موږ باﻳد ‪.....................‬علم زده ک‪７‬و‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ه（ه‬ ‫پﻴغمبر‬

‫معناوې‬ ‫کو＊）‬ ‫استازی‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د علم د ارز＊ت په هکله ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٣٤‬‬

‫اتلسم لﻮست‬

‫گﻼن‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د ډول ډول گﻼنو پ‪５‬ژندل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫_ تاس‪＇ ３‬و ډوله گﻼن پ‪５‬ژنئ؟‬ ‫زموږ په گران ه‪５‬واد ک‪ ３‬ډول ډول گﻼن پﻴدا ک‪８５‬ي‪ .‬لکه‪ :‬کشمالﻲ‪ ،‬شبو‪،‬‬ ‫نرگس‪ ،‬گﻼب‪ ،‬چنب‪５‬لﻲ‪ ،‬پتونﻲ‪ ،‬داودي او داس‪ ３‬نور‪.‬‬ ‫هر ＇وک گﻼن په ب‪２‬ونو‪ ،‬چمنونو او کورونو ک‪ ３‬د ＊اﻳست او د چاپ‪５‬رﻳال د‬ ‫سمسورتﻴا لپاره کري او پالنه ﻳ‪ ３‬کوي‪.‬‬ ‫له گﻼنو ＇خه په زړه پورې عطرونه او درمل جوړ‪８４‬ي چ‪ ３‬ډ‪４‬ر ارز＊ت‬ ‫لري‪ .‬گﻼن د انسان پر روغتﻴا او خوشحال‪ ９‬ډ‪４‬ره اغ‪５‬زه لري‪.‬‬

‫‪٣٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ درې زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي او د ﻻندې جملو تش ‪＄‬اﻳونه‬ ‫دې پر مناسبو کلمو سره ډک ک‪７‬ي‪:‬‬ ‫‪ _١‬زموږ په گران ه‪５‬واد ک‪ ３‬ډول ډول ‪ ..............‬پﻴدا کﻴ‪８‬ي‪.‬‬ ‫‪ _٢‬د چاپ‪５‬رﻳال د سمسورتﻴا لپاره ‪ .............‬او پالنه ﻳ‪ ３‬کوي‪.‬‬ ‫‪－ _٣‬ﻼن ‪ ...................................‬او خوشحال‪ ９‬ډ‪４‬ره اغﻴزه لري‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د گﻼنو د ډولونو په اړه دې خبرې‬ ‫وک‪７‬ي‪ ،‬نور دې ورته غوږ ونﻴسي‪.‬‬ ‫_ که کوم زده کوونکی ب‪ ０‬لري‪ ،‬ودې واﻳي چ‪ ３‬په هغه ک‪ ３‬کوم‪ ３‬ون‪ ３‬او ‪－‬ﻼن شته‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫سمسور‬ ‫درمل‬ ‫ب‪０‬‬ ‫اغ‪５‬زه‬

‫معناوې‬ ‫زرغون‬ ‫دوا‬ ‫باغ‬ ‫تاثﻴر‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د خپل‪ ３‬سﻴم‪ ３‬د گﻼنو د ډولونو نومونه ولﻴکي‪ ،‬په بل درسي ساعت ک‪３‬‬ ‫دې له ‪＄‬ان سره راوړي‪.‬‬

‫‪٣٦‬‬

‫نﻮلسم لﻮست‬

‫د م‪５‬ﻮو د پﻮستکﻮ ب‪＄ ３‬اﻳﻪ اچﻮل‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د م‪５‬وو د پوستکو د ب‪＄ ３‬اﻳه اچولو په زﻳانونو پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫له تاسو ＇خه ＇وک وﻳﻼی شي چ‪ ３‬په ﻻرو ک‪ ３‬د م‪５‬وو د پوستکو اچول کوم زﻳانونه لري؟‬ ‫ﻳوه ورځ زمری په ＊وون‪％‬ﻲ ک‪ ３‬له خپلو ملگرو سره د ک‪５‬لو په خوړلو لگﻴا و او د‬ ‫ک‪５‬لو پوستکﻲ ﻳ‪ ３‬په ب‪ ３‬پرواﻳ‪ ９‬سره په ﻻره ک‪ ３‬غور‪＄‬ول‪ .‬اجمل چ‪！ ３‬ولگﻲ‬ ‫ته روان و‪ ،‬پام ﻳ‪ ３‬نه و‪ ،‬پ‪＋‬ه ﻳ‪ ３‬د ک‪５‬ل‪ ３‬په پوستکﻲ ک‪＋５‬وده‪ .‬وغور‪５＄‬ده او‬ ‫سخت ژوبل شو‪ ،‬په روغتون ک‪ ３‬وروسته له معاﻳن‪＇ ３‬خه ＇رگنده شوه چ‪３‬‬ ‫د پ‪ ３＋‬ه‪６‬وکی ﻳ‪ ３‬مات شوی دی‪ ،‬ډاک＂ر ورته نسخه ورک‪７‬ه او ﻻر＊وونه‬ ‫ﻳ‪ ３‬ورته وک‪７‬ه چ‪ ３‬خپل‪ ３‬پ‪ ３＋‬ته ډ‪４‬ره پاملرنه وک‪７‬ي‪ ،‬اجمل د ډاک＂ر خبرې‬ ‫په پام ک‪ ３‬ونﻴول‪ ،３‬وﻳ‪ ３‬وﻳل چ‪ ３‬له دې وروسته به اجمل او نور ماشومان‬ ‫وپوهوي چ‪ ３‬د م‪５‬وو پوستکﻲ ب‪＄ ３‬اﻳه ونه غور‪＄‬وي‪.‬‬

‫‪٣٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې د لوست متن په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشی ﻳو دې له لوست ＇خه ورته ﻳوه‬ ‫جمله وواﻳي او بل دې پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د م‪５‬وو د پوستکو د ب‪＄ ３‬اﻳه‬ ‫غور‪＄‬ولو په زﻳانونو دې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي او د پاک چاپ‪５‬رﻳال په اړه دې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ﻻر＊وونه‬ ‫روغتون‬ ‫ژوبل‬ ‫غور‪＄‬ول‬

‫معناوې‬ ‫رهنماﻳي‬ ‫شفاخانه‬ ‫زخمي‬ ‫اچول‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د چاپ‪５‬رﻳال د پاک ساتلو په اړه ＇و کر＊‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٣٨‬‬

‫شلم لﻮست‬

‫راډﻳﻮ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د راډﻳو په اړه معلومات ترﻻسه کول‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫تاسو د راډﻳو په اړه ＇ه وﻳﻼی شئ؟‬ ‫راډﻳو هغه غ‪８‬ﻳزه وس‪５‬له ده چ‪ ３‬د ه‪５‬واد او ن‪７‬ۍ د ب‪５‬ﻼب‪５‬لو موضوعاتو او‬ ‫پ‪＋５‬و په اړوند معلومات راکوي‪.‬‬ ‫زموږ په ه‪５‬واد ک‪ ３‬د لوم‪７‬ي ‪＄‬ل لپاره د غازي امان اهلل خان د پاچاه‪ ９‬په‬ ‫دوره ک‪ ３‬راډﻳو په رسمﻲ توگه په خپرونو پﻴل وک‪.７‬‬ ‫اوس مهال زموږ په ه‪５‬واد ک‪ ３‬ب‪５‬ﻼب‪５‬ل‪ ３‬راډﻳوگان‪ ،３‬لکه‪ :‬ملﻲ راډﻳو‬ ‫！لوﻳزﻳون‪ ،‬شمشاد‪ ،‬سپوږم‪ ،９‬ازادۍ‪ ،‬بﻲ بﻲ سﻲ‪ ،‬اشنا غ‪ ８‬او نورې‬ ‫راډﻳوگان‪ ３‬خپرون‪ ３‬کوي‪.‬‬ ‫موږ ته په کار دي چ‪ ３‬د راډﻳو ＊وونﻴزې او روزن‪５‬زې خپرون‪ ３‬واورو او په‬ ‫ور‪＄‬نﻲ ژوند ک‪ ３‬ترې گ＂ه واخلو‪.‬‬

‫‪٣٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په لوړ او مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د راډﻳو په اړه دې ﻳوه ﻳوه‬ ‫جمله د تخت‪ ３‬پرمخ ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ درې زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د راډﻳو په اړه دې لن‪６‬ې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ﻳو زده کوونکی دې له لوست ＇خه ＇و جمل‪ ３‬ولولي او نور دې د امﻼ په توگه په خپلو‬ ‫کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫شمشاد‬ ‫دوره‬ ‫وسﻴله‬

‫معناوې‬ ‫د افغانستان د ﻳوه تارﻳخي غره نوم دی‬ ‫د واکمن‪ ９‬موده‬ ‫واسطه‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په کورونو ک‪ ３‬که امکان وي ﻳوه راډﻳو واوري او بل درسي ساعت ک‪３‬‬ ‫دې په ！ول‪／‬ي ک‪ ３‬وواﻳي چ‪＇ ３‬ه ﻳ‪ ３‬اور‪４‬دلي وو‪.‬‬

‫‪٤٠‬‬

‫ﻳﻮوﻳشتم لﻮست‬

‫کاغذ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د کاغذ په ‪＂－‬و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر کاغذ ＇ه گ＂‪ ３‬لري؟‬ ‫کاغذ هغه سپﻴنه پاکه پا‪１‬ه ده چ‪ ３‬له ﻳو ډول لرگﻴو ＇خه جوړ‪８４‬ي او پر مخ‬ ‫ﻳ‪ ３‬لﻴک لﻴکل ک‪８５‬ي‪.‬‬ ‫له کاغذ ＇خه کتابونه‪ ،‬کتابچ‪ ،３‬مجل‪ ،３‬ور‪＄‬پا‪ ３１‬او نور ډول ډول شﻴان‬ ‫جوړ‪８４‬ي‪ ،‬که کاغذ نه وای په زده ک‪７‬و ک‪ ３‬به ډ‪４‬رې ستونزې رامن‪ ＃‬ته شوې‬ ‫وای‪ ،‬علم او پوهه د کاغذ په وسﻴله له ﻳوه نسل ＇خه بل نسل ته ل‪８５‬دول‬ ‫ک‪８５‬ي‪ ،‬همدارنگه کاغذ د هر ډول لﻴک او معلوماتو د ساتلو او ل‪８５‬د وسﻴله‬ ‫ده‪ .‬موږ باﻳد له کاغذ ＇خه سمه گ＂ه واخلو او ب‪＄ ３‬اﻳه ﻳ‪ ３‬مصرف نه ک‪７‬و‪.‬‬

‫‪٤١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ﻻندې تش‪ ３‬جمل‪ ３‬پر مناسبو کلمو ډک‪ ３‬ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫‪ _١‬کاغذ هغه سپﻴنه پاکه ‪ ....................‬ده‪.‬‬ ‫‪ _٢‬موږ باﻳد له کاغذ ＇خه سمه ‪ ....................‬واخلو‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په ډلو وو‪４‬شل شي او هره ډله دې په خپل من‪ ＃‬ک‪ ３‬د کاغذ په اړه خبرې‬ ‫وک‪７‬ي او پاﻳله دې د هرې ډل‪ ３‬استازی نورو ته وواﻳي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي ﻳو دې د (کاغذ‪ ،‬لﻴک‪ ،‬علم‪ ،‬پوه‪)３‬‬ ‫کلم‪ ３‬پر تخت‪ ３‬ولﻴکي بل دې ﻳوه ﻳوه کلمه په جملو ک‪ ３‬وکاروي‪.‬‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ستونزې‬ ‫ور‪＄‬پا‪３１‬‬ ‫ل‪８５‬د‬

‫معناوې‬ ‫مشکﻼت‬ ‫اخبار‬ ‫له ﻳوه ‪＄‬اﻳه بل ‪＄‬ای ته انتقال‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې لوست په خپلو کتابچو ک‪ ３‬په ＊کلي لﻴک سره ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٤٢‬‬

‫دوه و ﻳشتم لﻮست‬

‫احمدشاه بابا‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د ه‪５‬واد د ملي واکمن احمدشاه بابا پ‪５‬ژندل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫تاسو د احمدشاه بابا په اړه ＇ه اورﻳدلي دي؟‬ ‫د احمدشاه بابا اصلﻲ نوم احمدخان و‪ ،‬د ابدالﻲ زمان خان زوی او په‬ ‫کندهار ک‪ ３‬زﻳ‪４８‬دلی و‪.‬‬ ‫احمدشاه بابا د نادر افشار له م‪７‬ﻳن‪＇ ３‬خه وروسته د قومﻲ مشرانو د لوﻳ‪３‬‬ ‫جرگ‪ ３‬له خوا د افغانستان پاچا و！اکل شو‪ ،‬په ډ‪４‬ر ل‪ ８‬وخت ک‪ ３‬ﻳ‪ ３‬پﻴاوړی‬ ‫مرکزي حکومت جوړ ک‪.７‬‬ ‫احمدشاه بابا نه ﻳوازې ﻳو نامتو واکمن و‪ ،‬بلک‪ ３‬د پ‪＋‬تو او دري ژبو شاعر‬ ‫هم و‪ .‬لکه چ‪ ３‬وﻳل‪ ３‬ﻳ‪ ３‬دي‪:‬‬ ‫کﻪ ﻫر ＇ﻮ م‪ ３‬د دنﻴا ملکﻮنﻪ ډ‪４‬ر شﻲ زما بﻪ ﻫﻴر نشﻲ دا ستا ＊کلﻲ ډاگﻮنﻪ‬ ‫د ډﻫلﻲ تخت ﻫ‪５‬رومﻪ چ‪ ３‬را ﻳاد ک‪７‬م زما د ＊کل‪ ３‬پ‪＋‬تﻮنخﻮا د غرو سرونﻪ‬

‫احمدشاه بابا له (‪)٢٦‬کالو پاچاه‪ ９‬وروسته له ن‪７‬ۍ سترگ‪ ３‬پ＂‪ ３‬او په کندهار‬ ‫ک‪ ３‬خاورو ته وسپارل شو‪.‬‬

‫‪٤٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬لوست ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي ﻳو دې ورته دکتاب له مخ‪ ３‬ﻳوه جمله‬ ‫وواﻳي‪ ،‬بل دې د امﻼ په توگه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪＊ ،‬وونکی ورسره مرسته کوي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي په وار سره دې د (پﻴاوړی‪ ،‬حکومت‪،‬‬ ‫واکمن) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ په جملو ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د احمدشاه بابا په اړه دې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫پﻴاوړی‬ ‫ډهلي‬

‫معناوې‬ ‫غ‪＋‬تلی‬ ‫د هندوستان پاﻳتخت‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د احمدشاه بابا په اړه لوستل شوی لوست په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪،‬‬ ‫او په بل درسي ساعت ک‪ ３‬دې له ‪＄‬ان سره راوړي‪.‬‬

‫‪٤٤‬‬

‫دروﻳشتم لﻮست‬

‫خبرې اترې‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل په ژبه ک‪ ３‬د خبرو اترو په اهمﻴت پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫＇ه فکر کوئ چ‪ ３‬خبرې اترې د ژب‪ ３‬په زده ک‪７‬ه ک‪＇ ３‬ه ‪＂－‬ه لري؟‬ ‫هﻴل‪ :９‬غو！‪ ９‬خورې ست‪７‬ې مه ش‪!３‬‬ ‫غو！‪ :９‬مننه‪ ،‬تاسو ست‪７‬ې مه شئ‪.‬‬ ‫هﻴل‪＇ :９‬نگه ﻳ‪ ３‬او چ‪５‬رته روانه ﻳ‪３‬؟‬ ‫غو！‪＊ :９‬ه ﻳم‪＊ ،‬وون‪％‬ﻲ ته ‪＄‬م‪.‬‬ ‫هﻴل‪ :９‬له ＊وون‪％‬ﻲ ＇خه رخصت شوې نه ﻳ‪３‬؟‬ ‫غو！‪ :９‬خورې له ＊وون‪％‬ﻲ رخصت ﻳم‪ ،‬خو د ساﻳنس له استاذې ＇خه ﻳو ＇و‬ ‫پو＊تن‪ ３‬کوم‪.‬‬ ‫هﻴل‪ :９‬گران‪ ３‬اوس به استاده په ＊وون‪％‬ﻲ ک‪ ３‬وي؟‬ ‫غو！‪ :９‬هو! له موږ سره ﻳ‪ ３‬ژمنه ک‪７‬ې ده چ‪ ３‬ﻳو ساعت درته پات‪ ３‬ک‪８５‬م‪.‬‬ ‫هﻴل‪ :９‬چ‪ ３‬داس‪ ３‬ده‪ ،‬نو په مخه دې ＊ه‪.‬‬ ‫غو！‪ :９‬د خدای‬

‫په آمان‪ ،‬ورځ دې په خﻴر‪.‬‬

‫‪٤٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫ درې زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته لوست په لوړ او مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬‫_ زده کوونکي دې په خپلو ډلو ک‪ ３‬د خبرو اترو په ‪＂－‬و بحث وک‪７‬ي‪ ،‬پاﻳله دې د هرې ډل‪３‬‬ ‫استازی نورو ته واوروي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي د (ژمنه‪ ،‬امان‪ ،‬پات‪ )３‬کلم‪ ３‬دې په جملو‬ ‫ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫‪ -‬دوه زده کوونکي دې د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي ﻳو ډﻳالوګ دې تمثﻴل ک‪７‬ي‪.‬‬

‫معناوې‬ ‫وعده‬ ‫ستومانه‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ژمنه‬ ‫ست‪７‬ې‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په کورونو ک‪ ３‬د خبرو اترو په اړه ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي په بل درسي ساعت‬ ‫ک‪ ３‬دې له ‪＄‬ان سره راوړي‪.‬‬

‫‪٤٦‬‬

‫＇لﻮروﻳشتم لﻮست‬

‫کﻴس‪９‬‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د کﻴسﻴو په مفهوم پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫تاسو د کﻴس‪ ９‬په اړه معلومات لرئ؟‬ ‫هغه لن‪６‬ې‪ ،‬خوږې وﻳناوې او پو＊تن‪ ３‬دي چ‪ ３‬ماشومان ﻳ‪ ３‬په لوبو ک‪３‬‬ ‫له ﻳو بل ＇خه پو＊تﻲ‪ ،‬لکه‪:‬‬ ‫هغه ＇ه شی دي؟‬ ‫د ور‪ ３＄‬گر‪＄‬ﻲ چ‪ ３‬شپه شﻲ د ﻳوې روپ‪＄ ９‬ای نﻴسﻲ‪.‬‬

‫(امسا)‬

‫هغه ＇ه شی دي؟‬ ‫چ‪ ３‬وواﻳم را‪＄‬ئ‪ ،‬نه را‪＄‬ﻲ‪ ،‬چ‪ ３‬وواﻳم مه را‪＄‬ئ‪ ،‬را‪＄‬ﻲ‪.‬‬ ‫هغه ＇ه شی دي؟ ‪＄‬ﻲ ‪＄‬ﻲ مخ نه را اړوي‪.‬‬

‫(شﻮن‪６‬ې)‬ ‫(اوبﻪ)‬

‫هغه ＇ه شی دي؟‬ ‫！وله ورځ گر‪＄‬ﻲ گر‪＄‬ﻲ چ‪ ３‬شپه شﻲ‪ ،‬خوله ﻳ‪ ３‬وازه پات‪ ３‬وي‪( .‬بﻮټ)‬ ‫هغه ＇ه شی دي؟ سل خول‪ ３‬لري‪ ،‬نه گ‪６５‬ه‪ ،‬نه کولم‪ ３‬لري‪.‬‬

‫(غلب‪５‬ل)‬

‫‪٤٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې لوست په چوپه خوله په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په خپله خو＊ه په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ .‬ﻳوه ﻳوه کﻴس‪９‬‬ ‫دې وواﻳي نور دې ورته غوږ ونﻴسي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ .‬د کﻴس‪ ９‬په اړه دې لن‪６‬ې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي او نور دې ورته غوږ ونﻴسي‪.‬‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫امسا‬ ‫‪６５－‬ه‬ ‫وﻳنا‬ ‫لوب‪３‬‬

‫معناوې‬ ‫د ﻻس لرگی‪ ،‬لک‪７‬ه‬ ‫خ‪＂５‬ه‬ ‫خبرې‬ ‫ساعت ت‪５‬ري‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په کور ک‪ ３‬ﻳوه ﻳوه کﻴس‪ ９‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې له ‪＄‬ان سره ！ولگي ته‬ ‫راوړي‪ ،‬نورو ته دې واوروي‪.‬‬

‫‪٤٨‬‬

‫پن‪％‬ﻪ وﻳشتم لﻮست‬

‫ترافﻴکﻲ ﻻر＊ﻮون‪３‬‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل‪ ،‬د ترافﻴکي اشارو پ‪５‬ژندل او په اړتﻴاوو ﻳ‪ ３‬پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫که غواړئ له سرک ＇خه ت‪５‬ر شئ‪＇ ،‬ه باﻳد وک‪７‬ئ؟‬ ‫په ＊ارونو ک‪ ３‬مو！رونه‪ ،‬مو！رساﻳکلونه‪ ،‬باﻳسکلونه او نور وساﻳط هرې خوا‬ ‫ته تگ راتگ کوي‪ ،‬په کار ده چ‪ ３‬له سرک ＇خه د ت‪５‬ر‪４‬دو پر وخت د‬ ‫سرک دواړو خواوو ته وگورئ‪ ،‬بﻴا په پوره احتﻴاط له سرک ＇خه ت‪５‬ر شئ‪.‬‬ ‫د سرکونو پر غاړو درې ترافﻴکﻲ ＇راغونه ‪＄‬ای پر ‪＄‬ای شوي دي‪ .‬سور‬ ‫＇راغ د در‪４‬دو‪ ،‬ژ‪＇ ７４‬راغ د تﻴاري نﻴولو او شﻴن ＇راغ له ﻳوې خوا بل‪３‬‬ ‫خوا ته د ت‪５‬رﻳدو ن‪＋‬ه ده‪.‬‬

‫‪٤٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره له ＊وونکي ＇خه وروسته لوست ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په خپلو ډلو ک‪ ３‬د ترافﻴکي ن‪＋‬و د پ‪５‬ژندلو په اړه بحث وک‪７‬ي‪ ،‬پاﻳله دې‬ ‫د هرې ډل‪ ３‬استازی نورو ته واوروي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې ورته د کتاب له مخ‪３‬‬ ‫متن ولولي‪ ،‬هغه بل دې د امﻼء په ډول پر تخت‪ ３‬ولﻴکي او نور دې په خپلو کتابچو ک‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي او د ترافﻴکي ﻻر＊وونو په اړه‬ ‫دې نورو ته معلومات ورک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ت‪５‬ر‬ ‫غاړه‬ ‫احتﻴاط‬

‫معناوې‬ ‫له ﻳوې خوا بل پلوته او＊تل‬ ‫＇ن‪６‬ه‬ ‫پام کول‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د ترافﻴکي ن‪＋‬و او ﻻر＊وونو په اړه دوې دوې جمل‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ‬ ‫دې په ！ول‪／‬ي ک‪ ３‬نورو ته ولولي‪.‬‬

‫‪٥٠‬‬

‫شپ‪ ８‬وﻳشتم لﻮست‬

‫د وخت ارز＊ت‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د وخت پر ارز＊ت پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر وخت ＇ه ارز＊ت لري؟‬ ‫هرې شﻴب‪ ３‬ته وخت واﻳﻲ‪ .‬وخت د سروزرو په شان ارز＊ت لري‪.‬‬ ‫د نن کار سبا ته مه پر‪８４‬دئ‪ .‬لﻴک او لوست وک‪７‬ئ‪.‬‬ ‫خپل‪ ３‬دندې له مهال و‪４‬ش سره سم‪ ３‬ترسره ک‪７‬ئ!‬ ‫ددې لپاره چ‪ ３‬د ژوند په ！ولو چارو ک‪ ３‬برﻳالﻲ و اوسئ‪ ،‬د وخت له هرې‬ ‫شﻴب‪＇ ３‬خه سمه گ＂ه واخلئ‪.‬‬

‫‪٥١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته له ‪＄‬ان سره لوست ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪،‬په وار سره دې د وخت د ارز＊ت په هکله‬ ‫ﻳوه ﻳوه جمله پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور دې له تخت‪＇ ３‬خه په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي په وار سره دې د وخت د ارز＊ت په اړه‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬په خپلو کورونو ک‪ ３‬دې د‬ ‫چارو د مهال و‪４‬ش په اړوند نورو ته معلومات ورک‪７‬ي‪.‬‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫مهال‬ ‫مهال و‪４‬ش‬

‫معناوې‬ ‫وخت‬ ‫تقسﻴم اوقات‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د وخت د ارز＊ت په باب ﻳوه مقاله ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٥٢‬‬

‫اووه وﻳشتم لﻮست‬

‫ﻫمت‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د همت په مفهوم پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر همت ＇ه ته واﻳي؟‬ ‫له حاتم طاﻳﻲ ＇خه چا پو＊تنه وک‪７‬ه‪ ،‬په دنﻴا ک‪ ３‬دې تر خپل ‪＄‬ان د لوړ‬ ‫همت خاوند لﻴدلی دی؟‬ ‫حاتم طاﻳﻲ ‪＄‬واب ورک‪ ،７‬هو‪ .‬ﻳوه ورځ م‪ ３‬د عربو سپﻴن ږ‪４‬ري او مشران‬ ‫م‪５‬لمانه وو‪ ،‬هغوی ته م‪＇ ３‬لوﻳ‪＋‬ت او＊ان حﻼل ک‪７‬ي وو‪ .‬په دې وخت‬ ‫ک‪ ３‬نژدې ﻳوې د＊ت‪ ３‬ته وتلی وم‪ ،‬ﻳو س‪７‬ی م‪ ３‬ولﻴد چ‪ ３‬د لرگﻴو ﻳوه لوﻳه‬ ‫گ‪６５‬ۍ ﻳ‪ ３‬پر شا وه‪ ،‬له هغه م‪ ３‬وپو＊تل‪ ،‬د حاتم طاﻳﻲ م‪５‬لمستﻴا ته ول‪ ３‬نه‬ ‫ور‪３＄‬؟ چ‪ ３‬ډ‪４‬ر خلک ﻳ‪ ３‬پر دسترخوان را！ول شوي دي؟ هغه ووﻳل‪:‬‬ ‫هغه ＇وک چ‪ ３‬خوري ډوډۍ د خپله ﻻسه‬ ‫د حاتم منت پر‪＄‬ان نه ږدي دپاسه‬ ‫کله چ‪ ３‬م‪ ３‬د هغه س‪７‬ي لوړ همت ولﻴد‪ ،‬له ‪＄‬ان سره م‪ ３‬ووﻳل‪ :‬په ر＊تﻴا‬ ‫دغه س‪７‬ی په م‪７５‬انه او همت ک‪ ３‬له ما ＇خه ډ‪４‬ر لوړ دی‪.‬‬

‫‪٥٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬متن ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې د کتاب له مخ‪ ３‬ﻳوه جمله ولولي‬ ‫او بل دې د امﻼ په توگه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي ﻳو دې د (م‪５‬لمه‪ ،‬حﻼل‪ ،‬د＊ت‪ )３‬کلم‪３‬‬ ‫پرتخت‪ ３‬ولﻴکي او بل دې په جملو ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪ ،‬نور زده کوونکي دې په کتابچو‬ ‫ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي د همت په اړه دې خبرې‬ ‫وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫همت‬ ‫منت‬ ‫خاوند‬

‫معناوې‬ ‫قوي اراده‪ ،‬م‪７５‬انه‬ ‫احسان‬ ‫＇‪＋‬تن‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د همت په اړوند ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٥٤‬‬

‫اتﻪ وﻳشتم لﻮست‬

‫د چاپ‪５‬رﻳال پاک ساتل‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د چاپ‪５‬رﻳال په اړه د معلوماتو ترﻻسه کول‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر د چاپ‪５‬رﻳال پاک ساتل ＇ه گ＂‪ ３‬لري؟‬ ‫په کوم ‪＄‬ای ک‪ ３‬چ‪ ３‬موږ ژوند کوو‪ ،‬د چاپ‪５‬رﻳال په نوم ﻳاد‪８４‬ي‪ .‬غرونه‪،‬‬ ‫‪＄‬نگلونه‪ ،‬اوبه‪ ،‬بو！ﻲ‪ ،‬الوتونکﻲ‪ ،‬ژوي او نور هر＇ه د چاپ‪５‬رﻳال برخ‪ ３‬دي‪.‬‬ ‫چاپ‪５‬رﻳال د نﻴالگﻴو په ک‪５＋‬نولو او د گﻼنو په کرلو ＊اﻳسته ک‪８５‬ي‪＊ .‬اﻳسته او‬ ‫＊کلی چاپ‪５‬رﻳال ژوند او روغتﻴا ته گ＂ه رسوي‪.‬‬ ‫له دې امله موږ ته په کار ده چ‪ ３‬د خپل چاپ‪５‬رﻳال سمسورتﻴا‪ ،‬پاکوالﻲ‬ ‫او ساتن‪ ３‬ته ＊ه پاملرنه وک‪７‬و‪ ،‬د نﻴالگﻴو ل‪＋‬ت‪ ３‬مات‪ ３‬نه ک‪７‬و‪ ،‬گﻼن ﻳ‪ ３‬ونه‬ ‫شکوو‪ ،‬تل اوبه ورک‪７‬و‪＊ ،‬ه ﻳ‪ ３‬وساتو او له هغو ＇خه سمه گ＂ه واخلو‪.‬‬

‫‪٥٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې ورته د کتاب له مخ‪３‬‬ ‫ﻳوه جمله ولولي او بل دې د امﻼ په توگه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي او د چاپ‪５‬رﻳال په هکله دې‬ ‫خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ درې زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي ﻳو دې د (ژوند‪ ،‬چاپ‪５‬رﻳال‪ ،‬سمسورتﻴا)‬ ‫کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ ولﻴکي دوﻳم زده کوونکی دې په جملو ک‪ ３‬وکاروي او که ت‪５‬روتن‪３‬‬ ‫ولري درﻳم زده کوونکی دې ورته اصﻼح ک‪７‬ي ＊وونکی ورسره مرسته کوي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫چاپ‪５‬رﻳال‬ ‫سمسور‬

‫معناوې‬ ‫محﻴط‬ ‫أباد‪ ،‬زرغون‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د چاپ‪５‬رﻳال په هکله ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٥٦‬‬

‫نﻬﻪ وﻳشتم لﻮست‬

‫واکسﻴن‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د واکسﻴنو په گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر واکسﻴن ＇ه ‪＂－‬ه لري؟‬ ‫د واکسﻴن کول زموږ په بدن ک‪ ３‬د مﻴکروبونو د پرمختگ مخه نﻴسﻲ‪ ،‬په‬ ‫دې معنا‪＇ ،‬وک چ‪ ３‬د کوم‪ ３‬ناروغ‪ ９‬واکسﻴن وک‪７‬ي‪ ،‬له هغ‪ ３‬ناروغ‪９‬‬ ‫＇خه خوندي پات‪ ３‬ک‪８５‬ي او هغه ناروغﻲ ﻳ‪ ３‬نه نﻴسﻲ‪.‬‬ ‫واکسﻴن ډ‪４‬ر مهم او گ＂ور دي‪ ،‬کوﻻی شو په ل‪ ８‬لگ‪＋‬ت سره د ‪＄‬ﻴنو ناروغﻴو‬ ‫مخنﻴوی وک‪７‬و‪ .‬موږ ته په کار دي چ‪ ３‬خپلو ماشومانو‪ ،‬تنکﻴو ‪＄‬وانانو او‬ ‫لوﻳانو ته پرخپل وخت د ب‪５‬ﻼب‪５‬لو ناروغﻴو‪ ،‬لکه‪ :‬گوزڼ‪ ،‬تور！وخﻲ‪ ،‬شري‪،‬‬ ‫غ＂و دانو‪ ،‬تﻴتانوس او نورو واکسﻴن وک‪７‬و او له ډ‪４‬رو خطرناکو ناروغﻴو ＇خه‬ ‫ﻳ‪ ３‬وژغورو‪.‬‬

‫‪٥٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي وروسته په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬ﻳو د بل په مرسته لوست‬ ‫ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې دتخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې د کتاب له مخ‪ ３‬ورته ﻳوه جمله‬ ‫ولولي‪ ،‬بل دې د امﻼ په توگه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د (بدن‪ ،‬واکسﻴن‪ ،‬ل‪＋／‬ت) کلم‪ ３‬په وار سره د تخت‪ ３‬پرمخ په‬ ‫جملو ک‪ ３‬وکاروي او نور دې په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د واکسﻴنو په هکله دې خبرې‬ ‫وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫لگ‪＋‬ت‬ ‫شری‬ ‫خوندي‬

‫معناوې‬ ‫مصرف‬ ‫ﻳو ډول ناروغي‬ ‫په امن ک‪３‬‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د واکسﻴنو په هکله درې درې جمل‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٥٨‬‬

‫د‪４‬رشم لﻮست‬

‫ر＊تﻴا وﻳل‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د ر＊تﻴا وﻳلو په گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په نظر ر＊تﻴا وﻳل ＇ه گ＂‪ ３‬لري؟‬ ‫د اتل کورن‪ ９‬ﻳو ب‪ ０‬لري‪ ،‬ﻳوه ورځ اتل په خپل ب‪ ０‬ک‪ ３‬ﻳوې او بل‪ ３‬خوا‬ ‫ته گر‪５＄‬ده‪ ،‬د گر‪５＄‬دو پر وخت ﻳ‪ ３‬په ﻳوه تبر سترگ‪ ３‬ولگ‪５‬دې‪ .‬تبر ﻳ‪３‬‬ ‫راواخﻴست‪ ،‬د ﻳوې م‪５‬وې لرونک‪ ３‬ون‪ ３‬پوستکﻲ ﻳ‪ ３‬پرې ک‪７‬ل‪ ،‬بله ورځ‬ ‫اتل له خپل پﻼر سره په ب‪ ０‬ک‪ ３‬گر‪５＄‬ده‪ ،‬وﻳ‪ ３‬لﻴدل چ‪ ３‬د ﻳوې ون‪ ３‬پا‪３１‬‬ ‫ژ‪７４‬ې شوې وې‪ ،‬پﻼر ﻳ‪ ３‬ډ‪４‬ر خواشﻴنی شو‪ ،‬له اتل ＇خه ﻳ‪ ３‬پو＊تنه وک‪７‬ه‪،‬‬ ‫د دې ون‪ ３‬پوستکی چا پرې ک‪７‬ی دی؟ اتل پر وچو شون‪６‬و د پﻼر په ‪＄‬واب‬ ‫ک‪ ３‬ووﻳل‪ :‬د ون‪ ３‬پوستکی ما پرې ک‪７‬ی دی‪ .‬زه په دې نه پوه‪５‬دم‪ ،‬چ‪ ３‬ونه‬ ‫به وچه شﻲ‪ ،‬پﻼر ﻳ‪ ３‬د ده په ر＊تﻴا وﻳلو ډ‪４‬ر خوشحاله شو‪ ،‬ورته وﻳ‪ ３‬وﻳل‪:‬‬ ‫زوﻳه! د ونو پوستکﻲ ＇وک نه پرې کوي‪＄ ،‬که بﻴا ون‪ ３‬وچ‪８５‬ي‪ .‬له ﻳوې‬ ‫خوا که ＇ه هم د دې ون‪ ３‬په وچ‪５‬دو ډ‪４‬ر خپه شوم‪ ،‬له بله پلوه ستا په ر＊تﻴا‬ ‫وﻳلو ډ‪４‬ر خوشحاله شوم‪＄ ،‬که چ‪ ３‬تا ر＊تﻴا ووﻳل‪ ،‬ر＊تﻴا وﻳل تر زرو ونو ډ‪４‬ر‬ ‫ارز＊ت لري‪.‬‬

‫‪٥٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د (ب‪ ،０‬خوشحاله او پوستکی) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ په‬ ‫جملو ک‪ ３‬استعمال او نور دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬د ﻻندې جملو تش ‪＄‬اﻳونه پر مناسبو کلمو ډک‬ ‫ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫‪ _ ١‬د اتل کورن‪ ９‬ﻳو ب‪...... ０‬‬ ‫‪ _ ٢‬د گر‪５＄‬دو پر وخت ﻳ‪ ３‬په ﻳوه ‪ .....‬سترگ‪ ３‬ولگﻴدې‬ ‫‪ _ ٣‬ر＊تﻴا وﻳل تر زرو ‪ ....‬زﻳات ازر＊ت لري‪.‬‬ ‫_ درې زده کوونکي دې په وارسره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د ر＊تﻴا وﻳلو د گ＂و پر اړوند‬ ‫دې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د تخت‪ ３‬پرمخ د ر＊تﻴا وﻳلو په اړوند دې ﻳوه ﻳوه جمله‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ب‪０‬‬ ‫ارز＊ت‬ ‫خواشﻴنی‬

‫معناوې‬ ‫باغ‬ ‫اهمﻴت‬ ‫خفه‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په خپلو کورونو ک‪ ３‬متن ولولي او بﻴا دې د ر＊تﻴا وﻳلو په اړه ﻳوه ﻳوه مقاله‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٦٠‬‬

‫ﻳﻮ د‪４‬رشم لﻮست‬

‫افغانستان‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د خپل ه‪５‬واد پ‪５‬ژندل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫تاسو پوه‪８５‬ئ چ‪ ３‬افغانستان د ن‪７‬ۍ په کوم‪ ３‬وچ‪ ３‬ک‪ ３‬پروت دی؟‬ ‫زموږ گران ه‪５‬واد افغانستان‪＊ ،‬ه هوا او خوږې م‪５‬وې لري‪ .‬ډ‪４‬ری او س‪５‬دونکﻲ‬ ‫ﻳ‪ ３‬په کرن‪ ３‬او مالدارۍ بوخت دي‪.‬‬ ‫زموږ د ه‪５‬واد ！ول اوس‪５‬دونکﻲ قومونه‪ ،‬لکه‪ :‬پ‪＋‬تانه‪ ،‬تاجک‪ ،‬ازبک‪ ،‬هزاره‪،‬‬ ‫ترکمن‪ ،‬بلوڅ‪ ،‬نورستانﻴان‪ ،‬پشه ﻳان او نور د افغانانو په نوم ﻳاد‪８４‬ي‪.‬‬ ‫！ول افغانان د دې ه‪５‬واد له هوا‪ ،‬اوبو‪ ،‬غلو دانو او م‪５‬وو ＇خه گ＂ه اخلﻲ‪،‬‬ ‫د دې ه‪５‬واد په لمن ک‪ ３‬را لوی شوي دي‪ ،‬نو ‪＄‬که پر ！ولو د مور په شان‬ ‫حق لري‪ ،‬باﻳد هر بچی ﻳ‪ ３‬په آبادۍ او ＊ﻴرازۍ ک‪ ３‬برخه واخلﻲ‪.‬‬

‫‪٦١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن په لوړ او مناسب غ‪ ８‬ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې د کتاب له مخ‪ ３‬ﻳوه‬ ‫جمله ولولي‪ ،‬هغه بل دې د امﻸ په ډول پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ درې زده کوونکي دې په وارسره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د گران ه‪５‬واد د أبادولو په اړه‬ ‫دې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د (مالدارۍ‪ ،‬ه‪５‬واد‪＊ ،‬ﻴرازۍ)‬ ‫کلم‪ ３‬دې د تخت‪ ３‬پرمخ په جملو ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ﻳو زده کوونکی دې د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي د تازه او وچو م‪５‬وو نومونه دې واخلي‪.‬‬ ‫لغت‬ ‫＊‪５‬رازۍ‬

‫معنا‬ ‫أبادۍ‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د گران ه‪５‬واد د أبادۍ او ＊ﻴرازۍ په اړوند ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ‬ ‫دې په ！ولگي ک‪ ３‬نورو ته واوروي‪.‬‬

‫‪٦٢‬‬

‫دوه دﻳرشم لﻮست‬

‫خﻮاړه‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل د پاکو خوړو په اړتﻴاوو او گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫＇ه فکر کوئ چ‪ ３‬خواړه ＇ه ‪ ３＂－‬لري؟‬ ‫！ولو هغو شﻴانو ته چ‪ ３‬موږ ﻳ‪ ３‬خورو‪ ،‬خواړه وﻳل ک‪８５‬ي‪！ .‬ول ژوندي‬ ‫موجودات د ژوند کولو لپاره خوړو ته اړتﻴا لري‪.‬‬ ‫له خوړو پرته ژوند کول امکان نه لري‪ ،‬خواړه زموږ بدن ته وده او قوت‬ ‫ورکوي‪ ،‬بدن ته مو انرژي برابروي‪ ،‬ددې انرژۍ په واسطه موږ جسمﻲ او‬ ‫فکري کارونه ترسره کوو‪ ،‬هغه خواړه چ‪ ３‬زموږ د بدن ！ول‪ ３‬اړتﻴاوې پوره‬ ‫کوي‪ .‬شﻴدې‪ ،‬هگ‪ ،９‬لوبﻴا‪ ،‬سابه‪ ،‬ډوډۍ‪ ،‬م‪５‬وې او نور دي‪.‬‬

‫‪٦٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬لوست ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د خوړو په هکله دې ﻳوه ﻳوه‬ ‫جمله پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د خوړو د گ＂و په هکله خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې ورته د کتاب له مخ‪ ３‬ﻳوه جمله‬ ‫وواﻳي‪ ،‬بل دې د امﻼ په ډول پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د (خواړه‪ ،‬وده‪ ،‬بدن) لغتونه په جملو ک‪ ３‬وکاروي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫بدن‬ ‫انرژي‬ ‫وده‬ ‫اړتﻴا‬

‫معناوې‬ ‫وجود‬ ‫قوت‬ ‫لو‪４‬دل (نمو)‬ ‫ضرورت‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د خوړو په اړه ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٦٤‬‬

‫درې د‪４‬رشم لﻮست‬

‫خبرې اترې‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د ژب‪ ３‬زده کول‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا نن مو له چا سره خبرې اترې ک‪７‬ې دي؟‬ ‫ډ‪４‬وه‪ :‬السﻼم علﻴکم!‬ ‫اوربل‪ :‬وعلﻴکم السﻼم‪ ،‬ست‪７‬ې مه ش‪!３‬‬ ‫ډ‪４‬وه‪ :‬خﻴر ﻳوس‪.３‬‬ ‫اوربل‪ :‬تاسو په ژمﻲ ک‪＇ ３‬ه کارونه کول؟‬ ‫ډ‪４‬وه‪ :‬موږ په ژمﻲ ک‪ ３‬د ＇لورم ！ولگﻲ درسونه لوستل‪.‬‬ ‫اوربل‪ :‬ډ‪４‬ر ＊ه‪ ،‬موږ هم خپل درسونه لوستل‪.‬‬ ‫ډ‪４‬وه‪ :‬که خﻴر و‪ ،‬موږ به د دې کال په اوږدو ک‪ ３‬هم خپل درسونه ولولو‪.‬‬ ‫اوربل‪ :‬هو ډ‪４‬وې! موږ به ＊وون‪％‬ﻲ ته را‪＄‬و‪ ،‬خپل درسونه به لولو‪ ،‬تر＇و‬ ‫＊‪ ３‬پاﻳل‪ ３‬ترﻻسه ک‪７‬و‪.‬‬

‫‪٦٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬لوست ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬په خپل من‪ ＃‬ک‪ ３‬دې ﻳو له بل سره خبرې‬ ‫اترې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې ورته ﻳوه جمله د کتاب‬ ‫له مخ‪ ３‬ولولي‪ ،‬بل دې د تخت‪ ３‬پرمخ ولﻴکي‪ ،‬نور زده کوونکی دې په خپلو کتابچو ک‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬ ‫لغت‬ ‫پاﻳل‪３‬‬

‫معنا‬ ‫نتج‪３‬‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫！ول زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ﻳو ﻳو ډﻳالوګ ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې په ！ول‪／‬ي‬ ‫ک‪ ３‬تمثﻴل ک‪７‬ي‪.‬‬

‫‪٦٦‬‬

‫＇لﻮر د‪４‬رشم لﻮست‬

‫سخاوت‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د سخاوت په مفهوم ﻳ‪ ３‬پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په اند سخاوت ＇ه ته واﻳي؟‬ ‫که ﻳو ＇وک د خپل مال‪ ،‬پﻴسو او نورو شﻴانو ＇خه ﻳو ＇ه د اهلل‬

‫د رضا‬

‫لپاره ﻳوه محتاج او اړ انسان ته ورک‪７‬ي‪ ،‬سخاوت بلل ک‪８５‬ي‪.‬‬ ‫سخاوت د اسﻼم د سپﻴ（لﻲ دﻳن له مخ‪ ３‬ډ‪４‬ر ＊ه عمل دی‪ .‬که چ‪５‬رې‬ ‫＇وک له ﻳوه ب‪ ３‬وزله انسان سره د خپل توان په اندازه مرسته وک‪７‬ي‪ ،‬دې‬ ‫انسان ته سخﻲ او د اهلل‬ ‫اهلل‬

‫دوست وﻳل ک‪８５‬ي‪.‬‬

‫سخﻲ انسان ته په دنﻴا او اخرت ک‪ ３‬اجرونه او ثوابونه ورکوي‪ ،‬لکه‬

‫چ‪ ３‬ﻳو شاعر واﻳﻲ‪:‬‬ ‫دا دنﻴــا پــﻪ ســخاوت ســره زﻳات‪５‬ــ‪８‬ي‬

‫د کﻮﻫــﻲ اوبﻪ چ‪ ３‬باســﻲ ﻻ زﻳات‪８５‬ي‬

‫‪٦٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن له ‪＄‬ان سره ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي ﻻندې لغتونه دې په جملو‬ ‫ک‪ ３‬وکاروي‪.‬‬ ‫(سخاوت‪ ،‬سخي‪ ،‬سپ‪（５‬لی)‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د سخاوت په اړه دې ﻳوه ﻳوه‬ ‫جمله پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور دې د تخت‪ ３‬له مخ‪ ３‬په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د سخاوت په هکله خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫محتاج‬ ‫سخاوت‬ ‫ب‪ ３‬وزله‬

‫معناوې‬ ‫اړ‬ ‫د اهلل په نوم چا ته ＇ه ورکول‬ ‫اړ او محتاج‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د سخاوت په اړوند ﻳوه کﻴسه ولﻴکي او په بل درسي ساعت ک‪ ３‬دې‬ ‫！ول‪／‬ﻴوالو ته وواﻳي‪.‬‬

‫‪٦٨‬‬

‫پن‪％‬ﻪ د‪４‬رشم لﻮست‬

‫د مﻮر او پﻼر خدمت‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل‪ ،‬د مور او پﻼر د حقونو پ‪５‬ژندل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر مور او پﻼر په خپلو بچﻴانو کوم حقونه لري؟‬ ‫！ولو مسلمانانو او په ‪＄‬انگ‪７‬ي ډول ماشومانو ته په کار ده چ‪ ３‬د مور او پﻼر‬ ‫خدمت‪ ،‬درناوی او عزت وک‪７‬ي‪ ،‬د اړتﻴا پر وخت ورسره مرسته وک‪７‬ي‪ ،‬لکه‬ ‫چ‪ ３‬په حدﻳث شرﻳف ک‪ ３‬راغلﻲ دي‪( :‬جنت د مور او پﻼر تر پ‪＋‬و ﻻندې‬ ‫دی‪).‬‬ ‫له مور او پﻼر سره په مرسته او خدمت لوی اهلل‬

‫او د هغه رسول‬

‫خوشحال‪８５‬ي‪.‬‬ ‫موږ ته په کار ده چ‪ ３‬تل د مور او پﻼر خبرو ته غوږ ونﻴسو‪ ،‬شپه او ورځ د‬ ‫هغوی خدمت وک‪７‬و‪ ،‬تر＇و د دوی دعا او د اهلل‬

‫رضا مو به برخه شﻲ‪.‬‬

‫‪٦٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د (خدمت‪ ،‬اړتﻴا‪ ،‬مرسته) کلم‪ ３‬پرتخت‪ ３‬په جملو ک‪ ３‬استعمال‬ ‫ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د مور او پﻼر د خدمت په‬ ‫هکله دې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د کتاب له مخ‪ ３‬ﻳوه ﻳوه جمله ولولي‪ ،‬نور دې د امﻶ‬ ‫په تو‪－‬ه په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫درناوی‬ ‫مرسته‬

‫معناوې‬ ‫احترام‬ ‫کومک‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په کورونو ک‪ ３‬متن ولولي او بﻴا دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬په ＊کلي لﻴک‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٧٠‬‬

‫شپ‪ ８‬د‪４‬رشم لﻮست‬

‫نﻮم‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د نوم په مفهوم پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫بسم اهلل الرحمن الرحﻴم‬

‫نــﻮم‬

‫عبداهلل ذاکر‬ ‫ونه‬

‫غوا‬

‫کور‬

‫لور‬

‫خدﻳجه‬

‫عاﻳشه‬

‫چرګ دروازه ک‪７‬ک‪９‬‬ ‫ب‪５‬ل‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر نوم ＇ه ته واﻳي؟‬ ‫نوم‪ :‬هغه خپلواکه کلمه ده چ‪ ３‬ﻳو ＇وک ﻳا هم ﻳو شی نوموي لکه‪ :‬احمد‪،‬‬ ‫محمود‪ ،‬وړانگه‪ ،‬آس‪ ،‬اوښ‪ ،‬ونه‪＇ ،‬وک‪ ،９‬او نور‪.‬‬ ‫د اجمل پﻼر جمﻴل په کور ک‪ ３‬ﻳو کوچنی فارم جوړ ک‪７‬ی‪ ،‬په فارم ک‪３‬‬ ‫چرگان‪ ،‬غواگان‪ ３‬او پسونه ساتﻲ‪ .‬اجمل په ＇لورم ！ولگﻲ ک‪ ３‬زده ک‪７‬ې‬ ‫کوي‪ ،‬خو کله چ‪ ３‬له ＊وون‪％‬ﻲ ＇خه کور ته راشﻲ‪ ،‬د خپلو درسونو‬ ‫تر＇نگ د کور په کارونو او د چرگانو په پالن‪ ３‬او ساتن‪ ３‬ک‪ ３‬له پﻼر سره هم‬ ‫مرسته کوي‪ ،‬په لوست ک‪ ３‬ډ‪４‬ر تک‪７‬ه او د خپل ！ولگﻲ اول نومره دی‪.‬‬

‫‪٧١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬متن ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په ډلو وو‪４‬شل شي‪ ،‬هره ډله دې د نوم په باب په خپل من‪ ＃‬ک‪ ３‬خبرې‬ ‫وک‪７‬ي‪ ،‬پاﻳله دې د ډل‪ ３‬استازی نورو ته ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د (چرگ‪ ،‬غوا‪ ،‬پسه او فارم) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پر مخ په‬ ‫جملو ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ﻳو زده کوونکي دې د کتاب له مخ‪ ３‬دوې جمل‪ ３‬ولولي او نور دې په کتابچو د امﻼ په‬ ‫توگه ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ﻳو زده کوونکی دې په لوست ک‪ ３‬نومونه په گوته او بل دې پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬دوه نور‬ ‫زده کوونکي دې په وار سره په جملو ک‪ ３‬راوړي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬

‫معناوې‬

‫فارم‬ ‫تک‪７‬ه‬

‫د چرگانو‪ ،‬حﻴواناتو د پالن‪ ３‬او ساتن‪＄ ３‬ای‬ ‫ﻻﻳق‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په خپل چاپ‪５‬رﻳال ک‪ ３‬د حﻴواناتو او نورو شﻴانو نومونه په کتابچو ک‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٧٢‬‬

‫اووه د‪４‬رشم لﻮست‬

‫د چاپ صنعت‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د چاپ د ماشﻴن په هکله د معلوماتو ترﻻسه کول‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا تاس‪ ３‬د چاپ ماشﻴن په اړوند ＇ه اورﻳدلي دي؟‬ ‫احمد چ‪＊ ３‬کلﻲ او رنگه کتابونه ﻳ‪ ３‬په ﻻس ک‪ ３‬وو‪ ،‬له پﻼر ＇خه ﻳ‪３‬‬ ‫وپو＊تل‪ ،‬پﻼره! د چاپ ماشﻴن چا جوړ ک‪７‬ی دی؟‬ ‫پﻼر ﻳ‪ ３‬په ‪＄‬واب ک‪ ３‬ورته ووﻳل‪ :‬ډ‪４‬ر کلونه پخوا خلکو لﻴک نه پ‪５‬ژانده‪ ،‬له‬ ‫دې امله د مطلبونو په ل‪８５‬د ک‪ ３‬لوﻳه ستونزه وه‪ ،‬وروسته بﻴا خلکو لﻴکل زده‬ ‫ک‪７‬ل‪ ،‬خو د لﻴکلو په چاپ ＇وک نه پوه‪５‬دل‪ ،‬د لوم‪７‬ي ‪＄‬ل لپاره (گوتنبرگ)‬ ‫له لرگﻲ ＇خه توري جوړ ک‪７‬ل او د هغه په وسﻴله ﻳ‪ ３‬کتابونه چاپ ک‪７‬ل‪.‬‬ ‫اوس مهال د کمپﻴو！ر په واسطه د چاپ چارې ترسره ک‪８５‬ي‪ ،‬چ‪ ３‬د علم او‬ ‫زده ک‪７‬ې په ډگر ک‪ ３‬ﻳ‪ ３‬ډ‪４‬رې اسانتﻴاوې رامن‪ ＃‬ته ک‪７‬ې دي‪.‬‬

‫‪٧٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬لوست ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د لوست ﻳوه ﻳوه برخه پرلوړ غ‪ ８‬ولولي‪ ،‬نور دې ورته غوږ ونﻴسي‪،‬‬ ‫＊وونکی دې ورسره مرسته وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره دتخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي د (لرگي‪ ،‬چاپ‪ ،‬ماشﻴن) کلم‪３‬‬ ‫دې د تخت‪ ３‬پرمخ په جملو ک‪ ３‬وکاروي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگﻴوالو په وړاندې د چاپ صنعت په اړوند خبرې‬ ‫وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ل‪８５‬د‬ ‫لﻴک‬ ‫مهال‬ ‫‪－‬وتنبرګ‬

‫معناوې‬ ‫انتقال‬ ‫خط‬ ‫وخت‬ ‫د ﻳوه عالم نوم دی‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې متن ولولي او بﻴا دې د چاپ ماشﻴن په اړوند ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله‬ ‫ورځ دې نورو ته واوروي‪.‬‬

‫‪٧٤‬‬

‫اتﻪ د‪４‬رشم لﻮست‬

‫مفرد او جمع نﻮمﻮنﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل‪ ،‬د مفرد او جمع نومونو پ‪５‬ژندل‪.‬‬ ‫بسم اهلل الرحمن الرحﻴم‬

‫مفرد او جمع نﻮمﻮنﻪ‬

‫مفرد نﻮم‬

‫جمع نﻮم‬

‫هلک‬

‫هلکان‬

‫قلم‬

‫قلمونه‬

‫تخته‬

‫تخت‪３‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا تاسو مفرد او جمع نومونه پﻴژنئ؟‬ ‫مفرد نوم‪ :‬هغه نوم ته واﻳﻲ چ‪ ３‬ﻳوه شخص‪ ،‬ﻳوه حﻴوان او ﻳوه شﻲ لپاره‬ ‫وکارول شﻲ‪ ،‬لکه‪ :‬هلک‪ ،‬پسه‪ ،‬کتاب‪ ،‬ونه او نور‪.‬‬ ‫جمع نوم‪ :‬هغه نوم دی چ‪ ３‬پر زﻳاتو کسانو‪ ،‬حﻴواناتو او شﻴانو دﻻلت‬ ‫وک‪７‬ي‪ ،‬لکه‪ :‬هلکان‪ ،‬پسونه‪ ،‬کتابونه‪ ،‬ون‪ ３‬او نور‪.‬‬ ‫په جملو ک‪ ３‬مفرد نومونه‬

‫په جملو ک‪ ３‬جمع نومونه‬

‫دا هلک دی‪.‬‬

‫دا هلکان دي‪.‬‬

‫دا پسه دى‪.‬‬

‫دا پسونه دي‪.‬‬

‫دا کتاب دى‪.‬‬

‫دا کتابونه دي‪.‬‬

‫هغه ونه ده‪.‬‬

‫هغه ون‪ ３‬دي‪.‬‬

‫‪٧٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې ＇و مفرد نومونه پرتخت‪３‬‬ ‫ولﻴکي او بل دې د هغه جمع ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې دوې جمل‪ ３‬ولﻴکي چ‪ ３‬مفرد‬ ‫نومونه پک‪ ３‬راغلي وي‪ ،‬بل دې د هغه نومونو جمع ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې مفرد نومونه او بل دې جمع‬ ‫نومونه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور زده کوونکي دې هغه په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫کارول‬ ‫حﻴوانات‬

‫معناوې‬ ‫استعمالول‬ ‫＇اروي‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې پن‪％‬ه پن‪％‬ه جمل‪ ３‬چ‪ ３‬مفرد او جمع نومونه پک‪ ３‬راغلي وي په خپلو‬ ‫کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫‪٧٦‬‬

‫نﻬﻪ د‪４‬رشم لﻮست‬

‫نﻴکﻲ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل‪ ،‬د نﻴک‪ ９‬په گ＂و او مفهوم پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په فکر نﻴکي ＇ه ته واﻳي او ＇ه گ＂‪ ３‬لري؟‬ ‫له ﻳو چا سره په ژبه‪ ،‬ﻻس او مال مرسته کول نﻴکﻲ بلل ک‪８５‬ي‪！ ،‬ول انسانان‬ ‫د ﻳو بل مرست‪ ３‬او خوا خوږۍ ته اړتﻴا لري‪.‬‬ ‫موږ باﻳد هر وخت له ﻳو بل سره ＊ه وک‪７‬و‪ .‬په دې اړه عبدالرحمن بابا ＇ه‬ ‫＊ه وﻳلﻲ دي‪:‬‬ ‫کــر د گلــو کـ‪７‬ه چـ‪ ３‬سﻴـمـه دې گلــزار شـﻲ‬ ‫اغـزي مـه کـره پـه پــ‪＋‬و ک‪ ３‬به دې خار شﻲ‬ ‫کـوهـی مه کـنـه د بـل سـ‪７‬ي پــه ﻻر کــ‪３‬‬ ‫چـ‪５‬رې ستا بـه د کـوهﻲ پـه غـاړه ﻻر شﻲ‬

‫‪٧٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬هر ﻳو دې په خپل وار سره د نﻴک‪ ９‬په اړه ﻳوه‬ ‫ﻳوه جمله پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د نﻴک‪ ９‬په اړه د ！ولگﻴوالو په وړاندې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د نﻴک‪ ９‬د ＊‪２／５‬و په اړه نورو ته معلومات ورک‪７‬ي‪،‬‬ ‫＊وونکی مرسته او ＇ارنه کوي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫کر‬ ‫کنل‬ ‫کوهی‬

‫معناوې‬ ‫کرنه‪ ،‬زراعت‬ ‫اﻳستل‬ ‫＇اه‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د نﻴک‪ ９‬په اړه ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې نورو ته واوروي‪.‬‬

‫‪٧٨‬‬

‫＇لﻮ‪＋４‬تم لﻮست‬

‫متلﻮنﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د متلونو په مفهوم پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫نس‬ ‫ا‬ ‫ان‬ ‫تر‬ ‫کا‪１‬‬ ‫ﻲ‬ ‫سخ‬ ‫ت‬ ‫‪،‬ت‬ ‫رگ‬ ‫ل‬ ‫ناز‬ ‫کد‬ ‫ی‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا تاسو متلونه اورﻳدلي دي؟‬ ‫متلونه پخ‪ ３‬او لن‪６‬ې وﻳناوې دي‪ ،‬خلک ﻳ‪ ３‬په خپلو خبرو ک‪ ３‬کاروي‬ ‫چ‪ ３‬لوی مفهوم لري‪ .‬متلونه خلکو ته د نصﻴحت لپاره کارول ک‪８５‬ي‪ .‬متلونه‬ ‫زموږ د ولس پخوانﻴو مشرانو جوړ ک‪７‬ي چ‪ ３‬له ﻳوې پ‪＇ ３＋５‬خه وروسته‬ ‫رامن‪％‬ته شوي دي‪.‬‬ ‫لکه دا متلونه‪:‬‬ ‫پوره ورک دې ک‪７‬ل دوه کوره‪.‬‬ ‫＇ه چ‪ ３‬کرې هغه به ر‪４‬ب‪.３‬‬ ‫خپل عمل د ﻻرې مل‪.‬‬ ‫کوم کار چ‪ ３‬په سﻼ وي‪ ،‬هغه ب‪ ３‬بﻼ وي‪.‬‬

‫‪٧٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په خپلو ډلو ک‪ ３‬د متلونو په اړه خبرې وک‪７‬ي‪ ،‬بﻴا دې د هرې ډل‪３‬‬ ‫استازی‪ ،‬خپل‪ ３‬پاﻳل‪ ３‬نورو ته واوروي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وارسره ﻳو ﻳو متل پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور دې په کتابچو ک‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د متلونو په اړه د نورو په وړاندې خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په خپله خو＊ه د ！ول‪／‬ي مخ‪ ３‬ته راشي او داس‪ ３‬متلونه دې وواﻳي‬ ‫چ‪ ３‬کتاب ک‪ ３‬نه وي راغلي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫پخ‪３‬‬ ‫ولس‬ ‫نصﻴحت‬

‫معناوې‬ ‫پر‪＄‬ای او محکم‪３‬‬ ‫خلک‬ ‫پند‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې پورتني لغتونه په جملو ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪ ،‬بله ورځ دې په ！ولگي ک‪３‬‬ ‫نورو ته واوروي‪.‬‬

‫‪٨٠‬‬

‫ﻳﻮ ＇لﻮ‪＋４‬تم لﻮست‬

‫د نﻮم ډولﻮنﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل‪ ،‬او د نوم د ډولونو پ‪５‬ژندل‪.‬‬

‫بسم اهلل الرحمن الرحﻴم‬

‫د نوم ډولونه‬

‫_ سطان محمد عزنوي‬ ‫_ مﻴروﻳس نﻴکه‬ ‫_ وزﻳر محمداکبر خان _ سﻴدجمال الدﻳن افغان‬ ‫_ بدخشان‬ ‫_ پکتﻴا‬ ‫_ هرات‬ ‫_ نورستان‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا تاسو د نوم د ډولونو په اړوند ＇ه اورﻳدلي دي؟‬ ‫موږ به د نومونو له ډولونو ＇خه خاص او عام نومونه په دې لوست ک‪ ３‬در‬ ‫وپﻴژنو؟‬ ‫خاص نوم‪ :‬هغه دى چ‪ ３‬پر ﻳوه خاص شخص او ﻳا شﻲ باندې د ﻻلت‬ ‫وک‪７‬ي‪ ،‬لکه‪ :‬احمد شاه بابا‪ ،‬کندهار‪ ،‬ننگرهار‪ ،‬کابل‪ ،‬پغمان او نور‪.‬‬ ‫عام نوم‪ :‬هغه نوم دی چ‪ ３‬د ﻳوې ډل‪ ３‬پر ！ولو غ‪７‬و دﻻلت وک‪７‬ي‪ ،‬لکه‪:‬‬ ‫هلک‪ ،‬نجل‪ ،９‬ونه‪ ،‬ډبره او نور‪.‬‬

‫‪٨١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکی دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره په پورتني متن ک‪ ３‬خاص نومونه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره په پورتني متن ک‪ ３‬عام نومونه په گوته او پرتخت‪３‬‬ ‫ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې د عام نوم او بل دې د خاص نوم‬ ‫په اړه خبرې وک‪７‬ي‪＊ ،‬وونکی دې ورسره مرسته وک‪７‬ي‪.‬‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬لس عام نومونه او لس خاص نومونه ولﻴکي‪ ،‬بله‬ ‫ورځ دې نوروته ولولي‪.‬‬

‫‪٨٢‬‬

‫دوه ＇لﻮ‪＋４‬تم لﻮست‬

‫وزر ماتﻰ مرغﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او په الوتونکو زړه سوی کول‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫ستاسو په اند پر الوتونکو زړه سوی ＇ه گ＂‪ ３‬لري؟‬ ‫ﻳوه ورځ احمد له خپل ملگري محمود سره په باغ ک‪ ３‬د ﻳوې ون‪ ３‬ﻻندې‬ ‫خپل درسونه لوستل‪ .‬الوتونکﻲ د ب‪ ０‬په ونو ک‪ ３‬ﻳوې او بل‪ ３‬خوا ته الوتل‪،‬‬ ‫دوی د ب‪ ０‬په ﻳوې گو＊‪ ３‬ک‪ ３‬ﻳو مرغه ولﻴد چ‪ ３‬وزر ﻳ‪ ３‬مات او الوتلی نه‬ ‫شﻲ‪.‬‬ ‫احمد مرغه را واخﻴست او له ‪＄‬ان سره ﻳ‪ ３‬کور ته ﻳووړ او درملنه ﻳ‪ ３‬وک‪７‬ه‪.‬‬ ‫له ＇و ور‪＄‬و وروسته مرغه جوړ شو‪ .‬کله چ‪ ３‬احمد په دې پوه شو چ‪ ３‬د‬ ‫مرغه وزر جوړ شوی‪ ،‬له قفس ＇خه ﻳ‪ ３‬راواﻳست او خوشی ﻳ‪ ３‬ک‪.７‬‬

‫‪٨٣‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې پر ډلو وو‪４‬شل شي‪ ،‬هره ډله دې په خپلو ک‪ ３‬لوست ولولي‪ ،‬ستونزې‬ ‫دې د هرې ډل‪ ３‬استازی له ＊وونکي وپو＊تني‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د (وزر‪ ،‬مات‪ ،‬گو＊ه) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ په جملو‬ ‫ک‪ ３‬وکاروي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وارسره د ！ولگﻴوالو په وړاندې د الوتونکو په اړه خبرې‬ ‫وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ب‪０‬‬ ‫‪－‬و＊ه‬

‫معناوې‬ ‫باغ‬ ‫＇ن‪，‬‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د کورن‪ ９‬د غ‪７‬و په مرسته د الوتونکو په اړوند ﻳوه لن‪６‬ه کﻴسه په کتابچو‬ ‫ک‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې له ‪＄‬ان سره راوړي او خپلو ！ولگﻴوالو ته دې ولولي‪.‬‬

‫‪٨٤‬‬

‫درې ＇لﻮ‪＋４‬تم لﻮست‬

‫د لﻮﻳانﻮ خبرې‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متــن سم لوستل‪ ،‬لﻴــکل او د لوﻳانو د خبرو په گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا تاسو ته د لوﻳانو د خبرو اورﻳدل گ＂ور دي؟‬ ‫د لوﻳانو خبرې هغه پخ‪ ３‬په تول پوره وﻳناوې دي چ‪ ３‬د ژوند په ب‪５‬ﻼب‪５‬لو‬ ‫اړخونو ک‪ ３‬د تجربو له مخ‪ ３‬وﻳل شوې وي‪.‬لکه‪:‬‬ ‫د انسان برﻳالﻴتوب‪ ،‬په قوي او غ‪＋‬تلﻲ هوډ پورې ت‪７‬لی دی‪.‬‬ ‫هر ＇وک چ‪ ３‬ادب نه لري‪ ،‬عقل نه لري‪.‬‬ ‫د زده ک‪７‬ې لپاره ه‪ ＆５‬وخت‪ ،‬ناوخته نه دی‪.‬‬ ‫پوه هغه ＇وک دی چ‪ ３‬له خپلو تجربو پند واخلﻲ‪.‬‬ ‫برﻳالﻴتوب د هغه چا په برخه دی‪ ،‬چ‪ ３‬په خپل برﻳالﻴتوب باور او اﻳمان لري‪.‬‬

‫‪٨٥‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ﻳو زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په لوړ او مناسب غ‪ ８‬متن ولولي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په خپلو ډلو ک‪ ３‬د لوﻳانو پرخبرو بحث وک‪７‬ي‪ .‬پاﻳله دې د هرې ډل‪３‬‬ ‫استازی نورو ته واوروي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬هر ﻳو دې د لوﻳانو ﻳوه ﻳوه‬ ‫خبره نورو ته واوروي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د (تول‪ ،‬پخ‪ ،３‬هوډ) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ په جملو ک‪３‬‬ ‫وکاروي‪ ،‬نور دې په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫غ‪＋‬تلي‬ ‫پند‬ ‫هوډ‬

‫معناوې‬ ‫قوي‬ ‫نصﻴحت‬ ‫اراده‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د کورن‪ ９‬د غ‪７‬و په مرسته د لوﻳانو ＇و خبرې ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې نورو‬ ‫ته واوروي‪.‬‬

‫‪٨٦‬‬

‫＇لﻮر ＇لﻮ‪＋４‬تم لﻮست‬

‫د ناروغ‪ ９‬رقعﻪ‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د ناروغ‪ ９‬پر رقع‪ ３‬پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫تاسو د ناروغ‪ ９‬په وخت ک‪＊ ３‬وون‪％‬ي ته ＇نگه‬ ‫خبر ورکوئ؟‬ ‫برﻳالی د ننگﻴالﻲ زوی د ＇لورم ！ولگﻲ زده کوونکی‬ ‫د عبدالرحمن بابا د ＊وون‪％‬ﻲ مدﻳر صاحب‪،‬‬ ‫السﻼم علﻴکم ورحمة اهلل وبرکاته!‬ ‫نن د ناروغ‪ ９‬له امله ＊وون‪％‬ﻲ ته درتﻼی نه شم‪ ،‬هﻴله ده چ‪ ３‬د سوبتﻴا‬ ‫په کتاب ک‪ ３‬ناسوب ونه گ‪２‬ل شم‪.‬‬ ‫په درن‪＋‬ت‬

‫‪٨٧‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ناروغ‪ ９‬د رقع‪ ３‬ﻳوه‪ ،‬ﻳوه کر＊ه د کتاب له مخ‪ ３‬پر‬ ‫تخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور دې د تخت‪ ３‬له مخ‪ ３‬په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکی دې د ناروغ‪ ９‬له رقع‪＇ ３‬خه ﻳوه‪ ،‬ﻳوه جمله د کتاب له مخ‪ ３‬ولولي‪،‬‬ ‫بل دې د امﻼ په توگه پر تخت‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ زده کوونکي دې په وارسره د (ناروغ‪ ،９‬رقعه‪ ،‬ناسوب) کلم‪ ３‬د تخت‪ ３‬پرمخ په جملو‬ ‫ک‪ ３‬استعمال ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ﻻندې جملو تش ‪＄‬اﻳونه د تخت‪ ３‬پرمخ پرمناسبو‬ ‫کلمو ډک ک‪７‬ي‪.‬‬ ‫نن د ‪ ....................‬له ‪＊ .................‬وون‪％‬ی ته ‪ ....................‬نه شم‪.‬‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ناسوب‬ ‫سوبتﻴا کتاب‬

‫معناوې‬ ‫غﻴر حاضر‬ ‫حاضرۍ کتاب‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬

‫زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬د ناروغ‪ ９‬رقعه ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې په ！ولگي ک‪３‬‬ ‫نورو ته ولولي‪.‬‬

‫‪٨٨‬‬

‫پن‪％‬ﻪ ＇لﻮ‪＋４‬تم لﻮست‬

‫خبرې اترې‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د خبرو اترو په گ＂و او ارز＊ت پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫أﻳا تاسو کله له چا سره خبرې اترې ک‪７‬ې دي؟‬ ‫احمد‪ :‬السﻼم علﻴکم عالم خانه!‬ ‫عالم‪ :‬وعلﻴکم السﻼم احمده‬ ‫احمد‪ :‬په دې شپو ور‪＄‬و ک‪＇ ３‬ه کار کوې؟‬ ‫عالم‪ :‬وروره! کلن‪ ９‬آزموﻳنه مو رانژدې ده‪ ،‬خپل درسونه لولم‪.‬‬ ‫احمد‪ :‬آزموﻳنه مو ＇ه وخت پﻴل ک‪８５‬ي؟‬ ‫عالم‪ :‬د لﻴندۍ د مﻴاشت‪ ３‬په لوم‪７‬ۍ ن‪＂５‬ه‪.‬‬ ‫احمد‪ :‬تر کوم‪ ３‬ن‪ ３＂５‬پورې دوام کوي؟‬ ‫عالم‪ :‬د همدې مﻴاشت‪ ３‬تر پن‪％‬لسم‪ ３‬ن‪ ３＂５‬پورې‪.‬‬ ‫احمد‪ :‬له آزموﻳن‪＇ ３‬خه وروسته ＇ومره رخصتﻲ لرئ؟‬ ‫عالم‪ :‬له آزموﻳن‪＇ ３‬خه وروسته درې مﻴاشت‪ ３‬رخصتﻲ لرو‪.‬‬ ‫احمد‪ :‬د ژمﻲ په رخصت‪ ９‬ک‪＇ ３‬ه کار کوئ؟‬ ‫عالم‪ :‬خپل درسونه لولم‪.‬‬

‫‪٨٩‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته په خپلو من‪％‬و ک‪ ３‬متن ولولي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬په وارسره دې د متن ﻳوه ﻳوه برخه ولولي‬ ‫او نور دې ورته غوږ ونﻴسي‪.‬‬ ‫_ ﻳو زده کوونکی دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪＇ ،‬و جمل‪ ３‬دې د کتاب له مخ‪ ３‬ولولي او‬ ‫نور زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬د امﻼ په توگه ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د پورتنﻴو خبرو اترو ﻳوه ﻳوه برخه دې‬ ‫تمثﻴل ک‪７‬ي‪.‬‬

‫لغتﻮنﻪ‬ ‫ن‪＂５‬ه‬ ‫أزموﻳنه‬

‫معناوې‬ ‫تارﻳخ‬ ‫امتحان‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې پورتنﻴو خبرو اترو ته ورته خبرې اترې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله‬ ‫ورځ دې دوه زده کوونکي هغه تمثﻴل ک‪７‬ي‪.‬‬

‫‪٩٠‬‬

‫شپ‪＇ ８‬لﻮ‪＋４‬تم لﻮست‬

‫زغم‬ ‫مﻮخﻪ‪ :‬د متن سم لوستل‪ ،‬لﻴکل او د زغم کولو په گ＂و پوه‪５‬دل‪.‬‬

‫َوإِن َ‬ ‫ﻴم [اﻵﻳة]‬ ‫َّك لَ َعلى ُخل ٍُق َع ِظ ٍ‬

‫پﻮ＊تنﻪ‬ ‫تاس‪ ３‬کله د چا د تﻴري په وړاندې زغم ک‪７‬ی دی؟‬ ‫حضرت محمد د ستونزو په اوارولو ک‪ ３‬له عدالت ＇خه کار اخﻴسته‪.‬‬ ‫واﻳﻲ کله به چ‪ ３‬د اسﻼم ستر پﻴغمبر حضرت محمد د لمان‪％‬ه د ادا کولو‬ ‫لپاره جومات ته روان و‪ ،‬په دې وخت ک‪ ３‬ﻳوې ﻳهودۍ ＊‪ ３％‬له بامه پرې‬ ‫خ‪％‬ل‪ ３‬راغور‪＄‬ول‪ ３‬او د حضرت محمد د ازار ﻻمل ک‪５‬ده‪ ،‬خو حضرت‬ ‫محمد به زغم او صبر کاوه‪ ،‬دې کار ډ‪４‬رې ور‪ ３＄‬دوام درلود‪ ،‬خو ＇و‬ ‫ور‪ ３＄‬د ﻳهودۍ ＊‪ ３％‬پته ونه لگﻴده‪ ،‬حضرت محمد په دوﻳمه ورځ په‬ ‫جومات ک‪ ３‬پو＊تنه وک‪７‬ه‪ ،‬هغه ﻳهودۍ ＊‪％‬ه چ‪ ３‬پرما ﻳ‪ ３‬خ‪％‬ل‪ ３‬را اچول‪،３‬‬ ‫چ‪５‬رې ده؟ ﻳوه تن ده مبارک ته ‪＄‬واب ورک‪ ،７‬هغه ＊‪％‬ه ناورغه ده‪ ،‬حضرت‬ ‫محمد د لمان‪％‬ه له ادا کولو وروسته د هغ‪ ３％＊ ３‬پو＊تن‪ ３‬ته ورغی‪ ،‬د‬ ‫هغ‪ ３‬د روغتﻴا پو＊تنه ﻳ‪ ３‬وک‪７‬ه‪ ،‬د حضرت محمد دې کار ﻳهودۍ ＊‪％‬ه‬ ‫حﻴرانه ک‪７‬ه‪ ،‬د حضرت محمد دې صبر او زغم په نوموړې ＊‪ ３％‬ډ‪４‬ره‬ ‫اغ‪５‬زه وک‪７‬ه‪ ،‬په همغه ورځ ﻳ‪ ３‬اﻳمان راوړ‪ ،‬مسلمانه شوه‪.‬‬

‫‪٩١‬‬

‫فعالﻴتﻮنﻪ‬

‫_ زده کوونکي دې له ＊وونکي ＇خه وروسته متن سم ولولي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬ﻳو دې له کتاب ＇خه ﻳوه جمله‬ ‫وواﻳي او بل دې د امﻼ په توگه پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور دې په کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د تخت‪ ３‬مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬هر ﻳو دې د زغم په اړه ﻳوه ﻳوه‬ ‫جمله پرتخت‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬نور زده کوونکي دې په خپلو کتابچو ک‪ ３‬ولﻴکي‪.‬‬ ‫_ ＇و زده کوونکي دې په وار سره د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬د لوست مفهوم دې نورو ته‬ ‫وواﻳي‪＊ ،‬وونکی دې ورسره مرسته وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫_ دوه زده کوونکي دې د ！ولگي مخ‪ ３‬ته راشي‪ ،‬په وار سره دې د زغم د گ＂و او ＊‪５‬گ‪２‬و‬ ‫په اړه خبرې وک‪７‬ي‪.‬‬ ‫لغت‬ ‫حوصله‬

‫معنا‬ ‫صبر‪ ،‬زغم‬

‫كﻮرن‪ ９‬دنده‬ ‫زده کوونکي دې د زغم په اړه ＇و جمل‪ ３‬ولﻴکي‪ ،‬بله ورځ دې ！ولگي ته راوړي‪ ،‬نورو‬ ‫ته دې ولولي‪.‬‬

‫‪٩٢‬‬