Angielski : przyimki i wyrażenia z przyimkami : niezbędnik 9788360287361, 9788360287910

Citation preview

Anna Treger

Niezbędnik

ANGIELSKI

Przyimki i wyrażenia z przyimkami

Konsultacja językowa: dr Alisa Mitchel Masiejczyk

Redaktor serii: Marek Jannasz Redakcja i korekta: Paweł Pokora

Projekt okładki serii: Marcin Rojek, 2-arts.com Projekt makiety i opracowanie graficzne: Studio 27, [email protected] Zdjęcie na okładce: Andres Rodriguez / Fotolia

© Copyright by Wydawnictwo Lingo sp. j., Warszawa 2011 ISBN 978-83-60287-36-1, ISBN e-book 978-83-60287-91-0

www.jezykinieobce.pl

Skład i łamanie: Studio 27 Druk i oprawa: Pozkal

Spis treści Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 1. Sprawdź się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2. Charakterystyka przyimków pod względem budowy . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 3. Miejsce przyimka w zdaniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 4. Stosowanie przyimków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 4.1. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących czasu . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 4.2. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących miejsca . . . . . . . . . . . . . . . 27 4.3. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących ruchu . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 4.4. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących przyczyny i celu . . . . . . . . 42 4.5. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących sposobu . . . . . . . . . . . . . . 44 4.6. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących przyzwolenia . . . . . . . . . . . 46 4.7. Inne ważne przyimki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

5. Przyimki po ważniejszych częściach mowy

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

5.1. Przyimki występujące po czasownikach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 5.2. Przyimki występujące po przymiotnikach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 5.3. Przyimki występujące po rzeczownikach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

6. Przyimki a czasowniki złożone (phrasal verbs) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 7. Ćwiczenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 8. Klucz do ćwiczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 9. Quiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 10. Przyimki w pigułce - słownik kontekstowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

www.WydawnictwoLingo.pl

3

Wstęp

Wstęp „Angielskie niezbędniki” to nowa seria Wydawnictwa Lingo przeznaczona dla wszystkich uczących się angielskiego i pragnących w szybki sposób opanować niezbędne do prawidłowego posługiwania się językiem kompetencje gramatyczne i leksykalne. Poszczególne pozycje omawiają w sposób praktyczny i wyczerpujący wybrane zagadnienia, które nastręczają zwykle wiele problemów użytkownikom języka angielskiego. Jednocześnie ich opanowania znacznie ułatwia naukę języka, jak również posługiwanie się nim w życiu codziennym. Niniejsza pozycja z serii „angielskich niezbędników” stawia sobie za cel zaznajomienie czytelników, których językiem ojczystym jest polszczyzna ze znaczeniem i rolą składniową angielskich przyimków. Przyimek to nieodmienna i niesamodzielna część mowy tworząca wyrażenia z grupą rzeczownika. Przyimki odgrywają w języku angielskim podobną rolę, co w języku polskim: wyznaczają stosunki między poszczególnymi częściami zdania, głównie pomiędzy orzeczeniem a dopełnieniem. Nie możemy w sposób mechaniczny utożsamiać znaczenia przyimków z ich polskimi odpowiednikami. Dany przyimek angielski może w różnych kontekstach mieć rozmaite polskie odpowiedniki i na odwrót, dany przyimek polski ma w różnych kontekstach odmienne odpowiedniki angielskie.

at 7 o’clock at the weekend at the door at the beginning

o siódmej w weekend przy drzwiach na początku

on the table at the corner in the sky

na stole na rogu na niebie

Książka przeznaczona jest dla uczniów, maturzystów, studentów, osób przygotowujących się do egzaminów językowych, a także wszystkich chcących utrwalić i poszerzyć znajomość angielskich przyimków. Książka składa się z dziesięciu rozdziałów w tym testu sprawdzającego, zestawu ćwiczeń, klucza do ćwiczeń, quizu i syntetycznego słowniczka przyimków wraz z wyrażeniami. Zasadniczą część książki stanowią rozdziały 2 - 6. Każdy z nich obejmuje wstępną charakterystykę zagadnień, część teoretyczną przedstawiającą odpowiednie reguły, zilustrowaną przykładami wraz z ich tłumaczeniem na polski.

4

Angielski P R Z y I M E K

W utrwaleniu i urozmaiceniu nauki pomaga zestaw ćwiczeń z kluczem. Ponadto niezbędnik otwiera test umożliwiający zorientowanie się uczącemu, co sprawia mu największe trudności. Pod koniec książki znajduje się quiz będący ciekawą formą sprawdzenia zdobytej wiedzy. Znajdujący się na końcu rozdział „Przyimki w pigułce - słowniczek kontekstowy” może być traktowany jako podręczna pomoc umożliwiająca uzyskanie odpowiedzi na podstawowe pytania dotyczące posługiwania się przyimkami w języku angielskim, szybki przegląd najważniejszych zagadnień omawianych w niezbędniku i co za tym idzie stosunkowo łatwe dokonywanie odświeżających powtórek zawartego w książce materiału. „Angielskie niezbędniki” stanowią kontynuację, a zarazem praktyczne uzupełnienie serii repetytoriów językowych Wydawnictwa Lingo (więcej informacji na www.wydawnictwolingo.pl). Rozwinięcie zagadnień poruszanych w tej książce czytelnicy znajdą m.in. w  pozycjach takich jak „Angielski. Gramatyka. Repetytorium”, „Angielski. Repetytorium leksykalne”, „Angielski. Phrasal verbs. Słownik z ćwiczeniami”. Autorka

www.WydawnictwoLingo.pl

5

1 1 1 1 1 11 1 11

1 1

1 1 Sprawdź się 1

1

1 1

1

1

1

1

Sprawdź się

Rozwiąż test i sprawdź swoją wiedzę. Ten test pomoże Ci ocenić, na czym należy się skoncentrować w  nauce zagadnień przedstawionych w tej książce. Za każdą prawidłową odpowiedź otrzymujesz punkt. Podlicz punkty i  sprawdź wynik testu. W  okrągłych nawiasach są numery paragrafów omawiające dane zagadnienie. 1. The exhibition was held ……… 10 July. (4.1.) a) in

b) on

c) at

2. Where have you been? I haven’t seen you ……… 3 weeks. (4.1.) a) during

b) since

c) in

3. ……… recently I had never tried a diet (4.1.) a) Since

b) Until

c) For

4. She will be back ……… next Monday. (4.1.) a) until

b) on

c) by

5. It’s been almost a year ……… I got married. (4.1.) a) from

b) until

c) since

6. On Sundays I lie in ……… 10 o’clock. (4.1.) a) to

b) at

c) until

7. Their house is properly air conditioned ……… the summer months. (4.1.) a) through

b) during

c) at

8. Let’s discuss your project …............. coffee. (4.1.) a) over

8

b) at

c) during

Angielski P R Z y I M E K

9. My birthday is a month ……… now. (4.1) a) by

b) from

c) at

10. Greg lives ……… Hamilton Street. (4.2.) a) at

b) on

c) in

11. Who is the man ……… the photograph? (4.2) a) at

b) on

c) in

12. No alcoholic beverages may be brought ………the stadium. (4.2.) a) on

b) inside

c) through

13. The woman took a seat ……… the front of the bus, right behind the driver. (4.2.) a) at

b) on

c) in

14. The man hurried down the steps and got ……… the car. (4.3.) a) into

b) on

c) at

15. Kris ran ……… the stairs two at a time to the office above. (4.3.) a) up

b) down

c) to

16. I arrived ……… the airport well before my flight. (4.3.) a) to

b) at

c) on

17. It’s important to lay the rail ……… the bridge. It will help to reduce congestion. (4.3.) a) across

www.WydawnictwoLingo.pl

b) on

c) over

9

Sprawdź się

18. My bedroom window faces ……… the back yard. (4.3.) a) on

b) towards

c) to

19. Amy put down her glass and walked ……… the door. (4.3.) a) towards

b) for

c) across

20. We saw an abundance of rushes ……… the river. (4.3.) a) along

b) across

c) through

21. Whisk the eggs ……… a fork until blended. (4.5.) a) by

b) in

c) with

22. I am ……… a hurry, so please be quick. (4.5.) a) at

b) on

c) in

23. Many people are afraid of planes, so they prefer travelling ……… land. (4.5.) a) by

b) along

c) on

24. A purchase order is valid only if it is confirmed ……… writing. (4.5.) a) with

b) in

c) by

25. We will play the match, the weather …………… . (4.6.) a) notwithstanding b) in spite of

c) despite

26. ……… all of his efforts, he failed to improve. (4.6.) a) By

10

b) From

c) Despite

Angielski P R Z y I M E K

27. He took a painkiller ……… soothe the pain in his leg. (4.7.) a) for

b) to

c) from

28. Paul is on the phone ……… you. (4.7.) a) for

b) to

c) with

29. I was amazed how quickly he recovered ……… his surgery. ( 5.1.) a) to

b) of

c) from

30. I am tired ……… your constant complaining. (5.2.) a) of

b) about

c) by

30-25 – Wynik bardzo dobry. Warto jednak utrwalić wiadomości. 24-20 – Dobra znajomość przyimków. Wymaga jednakże pogłębienia. 19-15 – Wiedza na poziomie zadawalającym. Należy popracować nad jej uzupełnieniem. Poniżej 15 – Trzeba wziąć się solidnie do pracy.

Key 1. b 2. c 3. b

4. c 5. c 6. c

7. b 8. a 9. b

10. b 11. c 12. b

13. c 14. a 15. a

16. b 17. a 18. b

19. a 20. a 21. c

22. c 23. a 24. b

25. a 26. c 27. b

28. a 29. c 30. a

www.WydawnictwoLingo.pl

11

2 2 2 2 2 22 2 22

2 2

2 2Charakterystyka 2

2

2 2

2

2

2

2

przyimków pod względem budowy

Charakterystyka przyimków pod względem budowy W języku angielskim występują przyimki proste i przyimki złożone. Przyimki proste to:

at, in, on, of, with, for, above, off

Przyimki złożone można podzielić na dwie grupy: a) złożenia typu:

aboard – na pokładzie (statku, samolotu) along – wzdłuż, po alongside – przy, obok inside – w, wewnątrz into – w onto – w kierunku, na outside – na zewnątrz throughout – po, przez underneath – pod within – w, wewnątrz b) złożenia kilku wyrazów:

according to – według ahead of – przed apart from – oprócz as far as – o ile as of – począwszy od konkretnej chwili, daty as regards – co się tyczy, co do aside from – oprócz, poza by means of – za pomocą in addition to – oprócz, ponadto in case of – w przypadku (czegoś) in front of – przed in place of – zamiast in spite of – pomimo instead of – zamiast on account of – z uwagi na, ze względu na on behalf of – w imieniu out of – z outside of – na zewnątrz prior to – przed czymś, wcześniej od pursuant to – zgodnie z, stosownie do subsequent to – wynikający z czegoś, następujący po czymś with regard to – odnośnie with respect to – w odniesieniu

14

Angielski P R Z y I M E K Niektóre przyimki mają postać identyczną z formą ing czasownika, z której etymologicznie się wywodzą:

concerning – dotyczący, odnoszący się considering – zważywszy, ze względu excluding – z wyjątkiem, wyłączając failing – z braku (czegoś) following – po including – wliczając, łącznie z pending – podczas, w trakcie regarding – jeśli chodzi o, odnośnie Niektóre wyrazy mogą pełnić zarówno funkcję przyimka, jak i innych części mowy.

I have been teaching since 2000. (przyimek) Uczę od 2000 roku. Since you have asked, I will tell you. (spójnik) Skoro pytasz, to ci powiem. It is a present for my parents. (przyimek) To jest prezent dla moich rodziców. Time to go home, for I have been here for too long. (spójnik) Czas iść do domu, bo za bardzo się zasiedziałem. (dosł. zbyt długo tu byłem) Her hair is like silk. (przyimek) Jej włosy są jak jedwab. How do you like it? (czasownik) Jak to ci się podoba? The fish is off. (przymiotnik) Ryba zepsuła się. The boy fell off the bike. (przyimek) Chłopiec spadł z roweru.

www.WydawnictwoLingo.pl

15

3 3 3 3 3 33 3 33

3 3

3

3

3 3

3 3

3

3

3

3

Miejsce przyimka w zdaniu

Miejsce przyimka w zdaniu Przyimki występują zazwyczaj przed rzeczownikami, grupami rzeczownikowymi i zaimkami.

at work with a knife for my parents about me

w pracy nożem dla moich rodziców o mnie

W niektórych sytuacjach możemy umieścić przyimek na końcu zdania. Tak postępujemy zwłaszcza w czterech następujących przypadkach: Pytania „wh”

Strona bierna

What are you driving at? Do czego zmierzasz?

It is good that their house has been done up. To dobrze, że ich dom był odremontowany.

Who are you going with? Z kim idziesz? Zdania przydawkowe

This is the film I told you about. To jest ten film, o którym ci opowiadałem. She is the woman I want to spend my life with. Ona jest tą kobietą, z którą chcę spędzić życie.

18

I hate being laughed at. Nie znoszę, kiedy śmieją się ze mnie. Wyrażenia bezokolicznikowe

She is difficult to work with. Ciężko jest z nią pracować. I need somebody to talk to. Potrzebuję kogoś, by porozmawiać.

Angielski P R Z y I M E K

4 4 4 4 4 44 4 44

4 4 www.WydawnictwoLingo.pl

4 4

4

4 4 4

4 4

4

4

Stosowanie przyimków

19

Stosowanie przyimków

4.1. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących czasu about około, mniej więcej

about an hour about two years ago

około godziny mniej więcej dwa lata temu

It took me about an hour to get to work. Dotarcie do pracy zabrało mi około godziny. The accident happened about two years ago. Wypadek zdarzył się mniej więcej dwa lata temu. after po

after lunch after work after a year after midnight

po lunchu po pracy po roku po północy

After lunch she lay down on the couch. Po lunchu położyła się na kanapie. I was always told not to eat after midnight. Zawsze mi mówiono, by nie jeść po północy. at o, w 

at 6 o’clock at noon/ night/midday/midnight at dawn/dusk at sunset at the weekend at lunchtime at Easter/Christmas at any time at the age of 30 at any moment at the moment at the last minute at five minutes past noon

o szóstej w południe/w nocy/w południe/o północy o świcie/o zmierzchu o zachodzie słońca w weekend w porze lunchu na Wielkanoc/w Boże Narodzenie w dowolnym czasie w wieku 30 lat lada moment w tym momencie w ostatniej chwili pięć minut po południu

The doctor is due to arrive at any moment. Lekarz ma przyjechać lada moment. The office is open from 8 a.m to 4 p.m with a lunch break at noon. Biuro jest otwarte od godziny 8-ej to 16-tej, z przerwą na lunch w południe.

20

Angielski P R Z y I M E K

Going to work at dawn and coming home from work at dusk makes her life miserable. Chodzenie do pracy o świcie i wracanie z pracy o zmierzchu sprawia, że jej życie jest nieszczęśliwe. at the beginning (of the school term) na początku (semestru) at the end (of this month) na końcu (tego miesiąca) Trzeba jednak pamiętać o różnicach znaczeniowych w przypadku zastosowania przyimka in:

in the beginning in the end

początkowo w końcu

The students took a placement test at the beginning of the semester. Studenci zdawali sprawdzian predyspozycji na początku semestru. In the beginning she was a very shy girl. Początkowo była bardzo nieśmiałą dziewczyną. before przed

before lunch before the concert before the end of the year before leaving

przed lunchem przed koncertem przed końcem roku przed odjazdem

I bought the tickets a few days before the concert. Kupiłem bilety kilka dni przed koncertem. We burglar-proofed the house before leaving on holiday. Zabezpieczyliśmy dom przed złodziejami przed wyjazdem na wakacje. between między, pomiędzy

between 5 and 6 between January and March between meals

między 5-tą a 6-tą między styczniem a marcem między posiłkami

The office is closed between 12 and 1 p.m. daily. Biuro jest codziennie zamknięte między 12-tą a 1-wszą. The summer holidays take place between June and September. Wakacje przypadają między czerwcem a wrześniem. Drink water between meals to avoid getting hungry. Pij wodę między posiłkami, by nie zgłodnieć.

www.WydawnictwoLingo.pl

21

Stosowanie przyimków beyond po

beyond midnight

po północy

He worked from morning till beyond midnight. Pracował od rana aż do po północy. by podczas

by day/night

podczas dnia/nocą

They travelled by night to avoid the heat. Podróżowali nocą, by uniknąć upału. during podczas/w czasie

during (the) summer during the day/night during my absence during World War II during the discussion

w lecie podczas dnia/nocy podczas mojej nieobecności podczas Drugiej Wojny Światowej podczas dyskusji

The school was broken into during the summer. Do szkoły włamano się latem. Greg lost his temper during the discussion. Greg stracił panowanie nad sobą podczas dyskusji. During the day she works as a waiter. Podczas dnia pracuje jako kelnerka. Uwaga! Nie mówi się during doing something tylko while doing something.

While driving, I saw a shepherd with his sheep. Kiedy jechałem samochodem, widziałem pasterza z owcami.

Nie mówi się during someone is tylko while someone is.

He phoned while she was out. Zadzwonił, kiedy była poza domem.

During może odnosić się do momentu w jakimś przedziale czasowym.

The exhibition will be held during next month. Wystawa będzie trwać w czasie kilku/kilkunastu dni przyszłego miesiąca.

Porównaj:

The exhibition will be held over next month. Wystawa będzie trwać przez cały przyszły miesiąc.

22

Angielski P R Z y I M E K by przed, zanim

by Monday by the end of the day by the time we ... by now by midnight

przed poniedziałkiem przed końcem dnia zanim my .... do tej pory przed północą

We were exhausted by the end of the day/midnight. Byliśmy wyczerpani przed końcem dnia/przed północą. I will complete the assignment by Monday. Ukończę zadanie przed poniedziałkiem. by podczas

by day/night

podczas dnia/nocą

The owl is active by night. Sowa jest aktywna nocą. for przez (okres czasu)

for a while for years for an hour for ever

na chwilę przez (całe) lata przez godzinę na zawsze

We talked for a while. Rozmawialiśmy przez chwilę. He can jog for an hour without stopping. Może biegać przez godzinę bez chwili przerwy. Uwaga! Przyimek for pomija się przed słowem all.

Fred has been studying all day. Fred uczył się przez cały dzień. from od

a week from today from Sunday from morning till night from the 18th century

za tydzień od dzisiaj od niedzieli od rana do nocy od XVIII wieku

His birthday party is a week from today. Jego przyjęcie urodzinowe jest za tydzień. www.WydawnictwoLingo.pl

23

Stosowanie przyimków

It rained from morning till night. Padało od rana do nocy. in w

in (the) summer/in summertime/autumn latem/jesienią w sierpniu in September in the morning/afternoon/evening rano/po południu/wieczorem w ciągu dnia in the daytime in 1980 w 1980 roku w XX wieku in the 20th century Some people are depressed in autumn. Niektórzy ludzie cierpią na depresję jesienią. Shall we meet in the afternoon? Czy możemy się spotkać po południu? The band released their first album in 1980. Zespół wydał swoją pierwszą płytę w 1980 roku.

in w ciągu, za

in ten minutes/a month in a day in two weeks’ time

za dziesięć minut/miesiąc w ciągu dnia w przeciągu dwóch tygodni

I will turn 30 in two weeks’ time. Za dwa tygodnie skończę 30 lat. The doctor will see you in ten minutes. Lekarz przyjmie pana za dziesięć minut. on w

on Sunday on October 31st on Christmas Eve/ Father’s Day/New Years’s Eve on a weekday on the following day on a summer evening/Sunday evening on the hour

w niedzielę 31-go października w Wigilię/Dzień Ojca/ Sylwestra w dzień powszedni następnego dnia w letni wieczór/niedzielny wieczór o pełnej godzinie

No one should be alone on Christmas Eve. Nikt nie powinien być sam w Wigilię.

24

Angielski P R Z y I M E K

Halloween is celebrated on October 31. Halloween jest obchodzony 31-go października. We sat out in the garden on a summer evening. Usiedliśmy w ogrodzie w letni wieczór. on time

punktualnie, o czasie

Zauważ jak zmienia się znaczenie wyrażenia w przypadku zastosowania przyimka in:

in time

w porę

I arrived on time for the meeting. Przybyłem punktualnie na spotkanie. We made to the station in time to buy the tickets. Przybyliśmy na stację w porę, by kupić bilety. over podczas, w czasie

over the holiday podczas wakacji over a period of four years w przeciągu czterech lat over the weekend podczas weekendu

past po ( przy określaniu godziny)

a quarter past six

kwadrans po szóstej

Time to go. It’s half past ten. Czas już iść. Jest w pół do jedenastej. since od

since 7 o’clock/ Monday since 2000 since then since I got married since he left school since the end of …

od siódmej/ poniedziałku od 2000 roku od tego czasu od czasu kiedy ożeniłem się od czasu kiedy skończył szkołę od zakończenia....

I haven’t seen him since I got married. Nie widziałem go, od czasu kiedy się ożeniłem. They have travelled to Africa more than 10 times since 2000. Od 2000 roku podróżowali do Afryki ponad 10 razy. The child has been missing since Monday. Dziecko zaginęło i nie zostało znalezione od poniedziałku. www.WydawnictwoLingo.pl

25

Stosowanie przyimków throughout przez (cały czas)

throughout the year przez cały rok throughout his life/childhood przez całe jego życie/dzieciństwo przez cały film throughout the film I was yawning throughout the film, as was everyone else. Ziewałem przez cały film, tak jak każdy. Kris suffered from ill health throughout his childhood. Kris był słabowitego zdrowia przez całe swoje dzieciństwo.

to (aż) do

from 9 to 12 to this day a week to Christmas

od 9-ej do 12-ej do dzisiejszego dnia tydzień do Bożego Narodzenia

It is only a week to Christmas. Pozostał tylko tydzień do Bożego Narodzenia. To this day I cannot forgive myself for my past mistakes. Do dzisiejszego dnia nie mogę wybaczyć sobie dawnych błędów. to za ( przy określaniu godziny)

ten to six

za dziesięć 6-ta

What time is it? It is ten to six. Która jest godzina? Jest za dziesięć szósta. towards blisko, ku, pod koniec

towards evening ku wieczorowi towards the end of the month pod koniec miesiąca They receive their salaries towards the end of the month. Otrzymują pensję pod koniec miesiąca.

until/till (aż) do, dopóki

until spring until recently until you do it till 10 o’clock

aż do wiosny aż do niedawna dopóki tego nie zrobisz aż do 10-tej

At weekends I lie in till 10 o’clock. W weekendy wyleguję się aż do 10-tej. 26

Angielski P R Z y I M E K

Until recently/Until spring, he had no plans to retire. Aż do niedawna/Aż do wiosny nie planował przejść na emeryturę. within w ciągu

within 24 hours within the last two years within a short space of time within the last few years within a space of a year

w ciągu doby w ciągu ostatnich dwóch lat w ciągu krótkiego okresu czasu w ciągu ostatnich kilku lat w ciągu roku

The action of the novel takes place within 24 hours. Akcja powieści rozgrywa się w ciągu doby. John lost all his money within the space of a year. John stracił wszystkie pieniądze w ciągu roku.  rzyimki prawie zawsze opuszczamy przed wyrażeniami zaczynającymi się od: P next, last, this, that, today, every, itp.

Poprawne jest: We met last Monday.

Spotkaliśmy się w zeszły poniedziałek.

a nie: We met on last Monday. Przyimka nie pomijamy przed wyrażeniami: at this/that time i on this/that occasion.

4.2. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących miejsca about po

about the office about the Old Town

po całym biurze po Starówce

The papers were scattered about the office. Dokumenty były porozrzucane po całym biurze. They took a walk about the Old Town. Poszli na spacer po Starówce. above nad

above the table above their/our heads above a shop above sea level

www.WydawnictwoLingo.pl

nad stołem nad głowami nad sklepem nad poziomem morza 27

Stosowanie przyimków

Grandma keeps the cookies on a shelf above the table. Babcia trzyma ciasteczka na półce nad stołem. A helicopter was hovering above our heads. Helikopter krążył nad naszymi głowami. across po drugiej stronie

across the street

po drugiej stronie ulicy

The cinema is across the street. Kino jest po drugiej stronie ulicy. against o

against the wall against the window

o ścianę o szybę

Don’t lean against the wall. Nie opieraj się o ścianę. The rain was drumming against the window. Deszcz bębnił o szybę. along przy, obok

along a river/street

przy rzece/ulicy

It was a convenient location, just along the river. To była dogodna lokalizacja, tuż przy rzece. among/amongst wśród, pośród, pomiędzy

among the crowd among people among books

pośród tłumu wśród ludzi pomiędzy książkami

Environmental awareness among people is low. Świadomość środowiskowa wśród ludzi jest niska. The police spotted the thief among the crowd of passersby. Polica zauważyła złodzieja pośród tłumu przechodniów. at na, przy, w, u

at 10 Downing Street przy ulicy Downing Street nr 10 at the bus stop/station na przystanku autobusowym/dworcu

28

Angielski P R Z y I M E K

at a corner at the entrance at the baker’s/dentist’s/ McDonald’s at Mark’s/ his aunt’s at the disco/ concert/cinema at breakfast/lunch at sea at the/a table at the door at court at the top/bottom (of) at a meeting at home/work/school at the post office

na rogu przy wejściu w piekarni/u dentysty/w McDonaldzie u Marka/u jego ciotki na dyskotece/koncercie/w kinie przy śniadaniu/lunchu na morzu przy stole przed drzwiami w sądzie na górze/dole na spotkaniu w domu/pracy/szkole na poczcie

The British Prime Minister lives at 10 Downing Street. Premier Wielkiej Brytanii mieszka przy Downing Street nr 10. Where is Robert? At work. Gdzie jest Robert? W pracy. The gift shop is located at the entrance to the museum. Sklep z pamiątkami znajduje się przy wejściu do muzeum. Let’s go to the coffee house at the corner of Church Street and Albert Street. Chodźmy do kawiarni na rogu ulicy Kościelnej i Alberta. Analyse the graph at the bottom of the page. Przeanalizuj wykres na dole strony. Uwaga!  bydwa wyrażenia at a meeting, in a meeting są poprawne, ale jest między nimi O różnica znaczeniowa. Tom is in a meeting sugeruje, że spotkanie obywa się w tym samym budynku, biurze, lokalu, w którym jest informator, natomiast at a meeting sugeruje, że ma ono miejsce gdzie indziej. W przypadku budynków stosujemy zarówno przyimek at jak i  in, jednak at jest zazwyczaj stosowane, kiedy mówimy o instytucji, a nie o konkretnej budowli czy pomieszczeniu. ale

„Jack works at the post office”

„Jack was waiting for me in the post office”.  odając nazwę ulicy z numerem lokalu, stosujemy przyimek at, natomiast, gdy nie P podajemy numeru, stosujemy on:

At 122 Main Street On Main Street

www.WydawnictwoLingo.pl

29

Stosowanie przyimków before przed

before World War II

przed Drugą Wojną Światową

She was born a few days before Christmas. Urodziła się kilka dni przed Bożym Narodzeniem. behind za

behind a desk/the house behind me

za biurkiem/domem za mną

A sudden noise behind me made me turn round. Niespodziewany hałas za mną spowodował, że się odwróciłem. There is an apple orchard behind the house. Za jego domem jest sad z jabłoniami. below pod, poniżej

below the surface of the water poniżej powierzchni wody poniżej 10-ciu stopni below 10 degrees Celsius pod ziemią below ground Penguins dive deep below the surface of the water to catch fish. Pingwiny nurkują głęboko poniżej powierzchni wody, by złowić ryby. The temperature dropped below freezing last night. Temperatura spadła poniżej zera zeszłej nocy.

beside obok, przy

beside the lake beside the bed/ entrance beside me

przy jeziorze przy łóżku/wejściu obok mnie

Our cottage lies at the foot of the mountain just beside the lake. Nasza chatka leży u podnóża gór, tuż przy jeziorze. The nurse sat in a chair beside the patient’s bed. Pielęgniarka usiadła na krześle obok łóżka pacjenta. Uwaga! Nie pomyl beside z besides. Besides oznacza w dodatku, poza tym.

30

Angielski P R Z y I M E K between między

between the bed and sofa between the hills

między łóżkiem a sofą między wzgórzami

We followed the road snaking between the hills. Poszliśmy drogą wijącą się między wzgórzami. beyond poza, za

beyond the door beyond the river

za drzwiami za rzeką

Eastwards, beyond the river stretched a range of mountains. Na wschód, za rzeką, rozciągało się pasmo gór. by przy, obok

by the door/window by the fire

przy drzwiach/oknie obok ognia

We took a table by the window. Wzięliśmy stolik przy oknie. in w, na

in Europe in the city centre in bed in a town in a classroom in a book/newspaper in a photograph in the middle (of) in the sky in the street in the bath in the doorway in the river/sea

w Europie w centrum miasta w łóżku w mieście w sali w książce/gazecie na zdjęciu w środku na niebie na ulicy w wannie w drzwiach w rzece/morzu

What is the brightest star in the sky? Jaka jest najjaśniejsza gwiazda na niebie? Jack was sick in bed suffering from pneumonia. Jack leżał w łóżku chory na zapalenie płuc. Alice usually sings when she is in the bath. Alice zazwyczaj śpiewa, kiedy jest w wannie. www.WydawnictwoLingo.pl

31

Stosowanie przyimków

Who is that girl in the photograph? Kim jest ta dziewczyna na zdjęciu? The boy was wading in the river when he was swept away by the current. Chłopiec brodził w wodzie, kiedy został porwany przez prąd. in a car

w samochodzie

W przypadku takich środków transportu jak autobus, pociąg, samolot zamiast przyimka in używamy on:

on a bus/train/plane

w autobusie/pociągu/samolocie

Kris was in the car when he heard a gunshot. Kris był w samochodzie, gdy usłyszał strzał z broni. He lost his luggage on the train. Zgubił bagaż w pociągu. in the corner of the room in the corner of the photo

w kącie pokoju w rogu zdjęcia

Gdy mówimy o położeniu na rogu ulicy, stosujemy przyimek at lub on:

at/on the corner of the street

na rogu ulicy

Grandpa sat down in an armchair in the corner of the living room. Dziadek usiadł na fotelu w kącie salonu. She went into a shop at the corner of the street. Poszła do sklepu na rogu ulicy. in London

w Londynie

Gdy odnosimy się do etapu podróży, używamy at:

We were in London last spring. Byliśmy w Londynie zeszłej wiosny. The train stopped at London.

Pociąg zatrzymał się w Londynie.

The bus refuelled at Paris.

Autobus uzupełnił paliwo w Paryżu.

Uwaga! Wyrażenie at sea oznacza na morzu.

The fishermen were at sea. Rybacy byli na morzu. 32

Angielski P R Z y I M E K Zwróćmy uwagę na wyrażenia z front i back. in front of przed, naprzeciwko

in front of me in front of the hotel

przede mną przed hotelem

The taxi driver dropped us off in front of the hotel. Taksówkarz wysadził nas przed hotelem. in the front/in the back z przodu/z tyłu (pojazdu)

in the front/back of a car

z przodu/z tyłu samochodu

She sat in the front of the car.

Usiadła z przodu samochodu.

Let’s take seats in the back of the bus.

Zajmijmy miejsca na końcu autobusu.

at the front/at the back przed, z przodu/za (budynkiem, grupą ludzi)

at the front/at the back of a building

przed/z tyłu budynku

There is a car park at the front of the building. Parking znajduje się przed budynkiem. The boy sat at the front of the classroom, close to the teacher. Chłopiec usiadł z przodu sali, blisko nauczyciela. My room overlooks the garden at the back of the house. Mój pokój wychodzi na ogród za domem. on the front/ on the back z przodu/ na odwrocie (książki, gazety, koperty ...)

on the front/back of the envelope

z przodu/na odwrocie koperty

Write your name and address on the back of the envelope. Napisz swoje imię i nazwisko na odwrocie koperty. inside w, wewnątrz

inside the car inside the building

w samochodzie w budynku

Greg locked his keys inside the car. Greg zatrzasnął kluczyki w samochodzie. No one was inside the building when it collapsed. Nikogo nie było w budynku, kiedy się zawalił. www.WydawnictwoLingo.pl

33

Stosowanie przyimków near nieopodal, w pobliżu

near the airport/beach

w pobliżu lotniska/plaży

The hotel in which we are staying is conveniently located near the airport. Hotel, w którym się zatrzymaliśmy, jest dogodnie położony w pobliżu lotniska. next to obok, tuż przy, blisko

next to the window

blisko okna

I had a seat next the window so I could look outside. Miałem miejsce przy oknie, więc mogłem patrzeć na zewnątrz. off blisko, przy, nieopodal

off the High Street off the coast

przy głównej ulicy nieopodal wybrzeża

My cousin lives just off the High Street. Mój kuzyn mieszka tuż przy głównej ulicy. They spent their holiday on an island off the coast of France. Spędzili wakacje na wyspie nieopodal wybrzeża Francji. on na, w

on 42nd Street on the table on the floor on a bus/train/plane on a horse/ bicycle on TV/the radio on the telephone on holiday on the first/second floor on the outskirts (of) on the back of a chair

na 42-giej ulicy na stole na podłodze w autobusie/pociągu/samolocie na koniu/rowerze w telewizji/w radio przy telefonie na wakacjach na pierwszym/drugim piętrze na obrzeżach na oparciu krzesła

I live on the outskirts of a small town. Mieszkam na obrzeżach małego miasta. You mustn’t use your mobile phone on the plane. Nie wolno korzystać z telefonu komórkowego w samolocie. on the field

34

na boisku

Angielski P R Z y I M E K Trzeba pamiętać o różnicach znaczeniowych w przypadku zastosowania przyimka in:

in the field

na polu

When Joe was a child, he spent most of his summer holiday playing football on the field. Kiedy Joe był dzieckiem, to spędzał większą część wakacji grając w piłkę nożną na boisku. The farmer was digging potatoes in the field. Rolnik kopał ziemniaki w polu. ale

on the top

na wierzchu

at the top on top

na szczycie, na górze na wierzchu, na górze

Uwaga! At the top oznacza dokładną lokalizację. To jest stosunkowo niewielkie miejsce widziane z dość dalekiej odległości.

She stood at the top of the stairs. Stała u szczytu schodów.

On the top wskazuje na jakiś fragment powierzchni, nie precyzując szczegółowo, gdzie dany obiekt się znajduje. Sugeruje też, że powierzchnia jest widziana z bliższej odległości, niż wtedy, gdy jest używane at.

Happy Birthday” was written on the top of the cake. „Happy Birthday” było napisane na wierzchu tortu. On top odnosi się do wierzchołka w przeciwieństwie do underneath lub in.

Put the box on top of the wardrobe, not in it. Połóż pudło na szafie, a nie w szafie. Przyimek next to zazwyczaj oznacza bezpośrednio obok. „Near”odnosi się do niewielkich odległości (nierzadko jest to czyjaś subiektywna ocena) .

opposite naprzeciw(ko)

opposite the door opposite the hotel opposite me

naprzeciwko drzwi naprzeciw hotelu naprzeciwko mnie

There was a large window opposite the door. Naprzeciwko drzwi było duże okno. www.WydawnictwoLingo.pl

35

Stosowanie przyimków

There is a 24-hour car park opposite the hotel. Naprzeciwko hotelu znajduje się parking całodobowy. outside na zewnątrz, za

outside the house outside the door/window

na zewnątrz domu za drzwiami/za oknem

It was a beautiful day so we had dinner outside the house. Był piękny dzień, więc zjedliśmy obiad na zewnątrz (domu). over nad, ponad

over the table over the shoulder over the mountains over the valley

nad stołem przez ramię nad górami nad doliną

From the terrace we were admiring the panoramic view over the valley. Z tarasu podziwialiśmy panoramiczny widok nad doliną. Uwaga! Pomimo że above i over tłumaczy się jako nad, ponad, to nie zawsze można ich użyć wymiennie (Read the sign hanging above/over the door). Zarówno above jak i  over wskazują na wyższą pozycję, ale tylko over oznacza, że coś się znajduje bezpośrednio, w linii prostej nad czymś. Porównaj: a) Steve lives above the shop. b) Steve lives over the shop. a) S  teve mieszka nad sklepem, tj. przynajmniej o kondygnację wyżej niż sklep, ale nie bezpośrednio nad nim. b) Steve mieszka dokładnie nad sklepem. over po drugiej stronie

over the border/river

po drugiej stronie granicy/rzeki

He lives in a village over the river. On mieszka na wsi, po drugiej stronie rzeki.

36

Angielski P R Z y I M E K past za czymś

past the library

za biblioteką

John lives in Church Street, just past the library. John mieszka na ulicy Kościelnej, tuż za biblioteką. round naokoło, wokół, za

round the Earth

wokół Ziemi

The Moon goes round the Earth. Księżyc krąży wokół Ziemi. under pod

under the bed/stairs under a tree under water

pod łóżkiem/schodami pod drzewem pod wodą

Harry Potter lived in a cupboard under the stairs. Harry Potter mieszkał w schowku pod schodami. After the flood all of the ground floor flats were under water. Po powodzi wszystkie mieszkania na parterze były zalane (dosł. pod wodą). Uwaga! Pomimo że below i  under tłumaczy się jako pod, to nie zawsze można ich użyć wymiennie.

Let’s cross the river below/under the bridge. Przejdźmy na drugą stronę rzeki pod mostem. Zarówno below jak i under wskazują na niższą pozycję, ale tylko under oznacza, że coś się znajduje bezpośrednio, w linii prostej pod czymś.

underneath pod

underneath a shirt underneath a car

pod koszulą pod samochodem

The police officer wore a bulletproof vest underneath his shirt. Policjant nosił kamizelkę kuloodporną pod koszulą. Uwaga! Underneath oznacza często, że dwa przedmioty stykają się ze sobą. www.WydawnictwoLingo.pl

37

Stosowanie przyimków up wzdłuż

up the street/road

wzdłuż ulicy/drogi

They walked up the road towards the restaurant. Szli wzdłuż ulicy w kierunku restauracji. within w obrębie, w granicach, w zasięgu

within sight withing earshot within five kilometres within a radius of within easy reach of

w zasięgu wzroku w zasięgu słuchu w obrębie pięciu kilometrów w promieniu w zasięgu ręki

There was no one within sight.

Nie było nikogo w zasięgu wzroku.

Don’t complain about working overtime when your boss is within earshot. Nie narzekaj na nadgodziny , kiedy twój szef jest w pobliżu (dosłownie: w zasięgu słuchu). The clerk keeps all important papers within easy reach on his desk. Urzędnik trzyma wszystkie ważne dokumenty na biurku, w zasięgu ręki. Eric lives within a radius of five kilometres from the bus station. Eric mieszka w promieniu pięciu kilometrów od dworca autobusowego.

4.3. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących ruchu across poprzez, przez

across the border/road/river/field

przez granicę/ulicę/rzekę/pole

across the Atlantic

przez Atlantyk

The dog ran across the road.

Pies przebiegł przez ulicę.

Lindberg was the first person to fly solo across the Atlantic. Lindberg był pierwszym człowiekiem, który przeleciał samotnie Atlantyk. along wzdłuż, po

along a street/beach

po ulicy/plaży

Despite the potholes, they continued driving along the street at high speed. Pomimo wybojów jechali z dużą prędkością po ulicy. 38

Angielski P R Z y I M E K arrive in/at przybywać do

arrive in a town/country/continent

przyjeżdżać do miasta/państwa/na kontynent

arrive at the airport/the station/the hotel przyjeżdżać na lotnisko/dworzec/do hotelu Uwaga! Arrive in używamy w  przypadku dużych jednostek geograficznych, np. kraju. W  przypadku mniejszych obiektów takich jak lotnisko, stacja, budynek używamy arrive at.

We arrived at the airport with lots of time to spare. Przyjechaliśmy na lotnisko z dużym zapasem czasu. down na dół, w dół, po, z

down the river down the mountain/hill down the stairs

w dół rzeki z góry/ze wzgórza w dół po schodach

Lecz wyrażenie down the street/road/beach oznacza wzdłuż, po ulicy/drodze/plaży.

The tourists moved slowly down the hill. Turyści powoli zeszli ze wzgórza. He ran down the stairs. Zbiegł po schodach. We walked down the street. Spacerowaliśmy po ulicy. from z, ze, od

from home from Warsaw from a village from place to place

od domu z Warszawy ze wsi z miejsca na miejsce

He flew from London to New York. Poleciał z Londynu do Nowego Yorku. We are about two kilometres from home. Jesteśmy jakieś dwa kilometry od domu.

www.WydawnictwoLingo.pl

39

Stosowanie przyimków into do, w

(go) into town (come) into the house (get) into bed (put sth) into a pocket

(pójść) do miasta (wejść) do domu (iść) do łóżka (włożyć coś) do kieszeni

I got into bed and fell asleep quickly. Poszedłem do łóżka i szybko zasnąłem. He put the wallet into his pocket. Włożył portfel do kieszeni. (get) into a car (get) out of a car

(wsiadać) do samochodu (wysiadać) z samochodu

W przypadku takich środków transportu jak autobus, pociąg, samolot zamiast get into/out of używamy get on/off:

(get) on a bus/train/plane (get) off a bus/train/plane

(wsiadać) do autobusu/pociągu/samolotu (wysiadać) z autobusu/pociągu/samolotu

Vince got into the car and drove home. Vince wsiadł do samochodu i pojechał do domu. He got on the bus and sat in a vacant seat. Wszedł do autobusu i usiadł na wolnym miejscu. We collected our things and got off the bus. Zebraliśmy nasze rzeczy i wyszliśmy z autobusu. off od, z, ze, z dala

off the wall off the horse

ze ściany z konia

We didn’t like the picture so we took it off the wall. Nie podobał nam się obraz, więc zdjęliśmy go ze ściany. Kate fell off the horse and broke her leg. Kate spadła z konia i złamała nogę. onto na

onto a field/pavement (load) onto a truck

40

na boisko/chodnik (załadować) na ciężarówkę

Angielski P R Z y I M E K

The team stepped onto the field to the cheers of the fans. Drużyna wyszła na boisko przy okrzykach kibiców. They loaded sand onto the track. Załadowali piasek na ciężarówkę. over przez

over the fence

przez płot

The horse jumped over the fence and galloped away. Koń przeskoczył przez płot i pocwałował w dal. through przez, na wskroś

through the door/tunnel/window through a gap through glasses/binoculars through the forest

przez drzwi/tunnel/okno przez lukę przez okulary/lornetkę przez las

The boy threw a rock through the window. Chłopiec rzucił kamieniem przez okno. They observed the birds through the binoculars. Oglądali ptaki przez lornetkę. to do, na

to work to France to dinner

do pracy do Francji na kolację

He asked his girlfriend to dinner. Zaprosił swoją dziewczyną na obiad. Can you tell me the way to the city centre? Czy może mi pan wskazać drogę do centrum miasta? Uwaga! Po czasowniku ruchu w połączeniu z wyrazem home nie stosuje się żadnego przyimka.

It took us two hours to get home. Potrzebowaliśmy dwóch godzin, by dotrzeć do domu. Bob went home on foot. Bob poszedł do domu na piechotę. www.WydawnictwoLingo.pl

41

Stosowanie przyimków towards w kieruku, w stronę, do

towards the river towards the sun

w kierunku rzeki w kierunku/do słońca

Lucy turned her face towards the sun. Lucy wystawiła twarz do słońca. under pod

under a bed under a tree

pod łóżkiem pod drzewem

The dog hid under the bed. Pies schował się pod łóżkiem. Don’t stand under a tree during a thunderstorm. Nie stój pod drzewem podczas burzy. up do góry, wzwyż

up the stairs

w górę po schodach

Amy ran up the stairs to her parents’ bedroom. Amy pobiegła w górę po schodach do sypialni rodziców. Uwaga! Przyimek at użyty z  rzeczownikami takimi jak: airport, station, restaurant, office, bank, library wyznacza ogólnie lokalizację, np. określa punkt w mieście bądź okolicy, w którym mamy się spotkać. In natomiast oznacza wewnątrz.

4.4. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących przyczyny i celu because of z powodu, ponieważ

because of ill health/bad luck z powodu złego zdrowia/pecha because of lack of time z powodu braku czasu because of you z twojego powodu (przez ciebie) Mr Smith took early retirement because of ill health. Pan Smith przeszedł na wcześniejszą emeryturę z powodu złego zdrowia. The player lost his game because of bad luck. Gracz przegrał mecz z powodu pecha.

42

Angielski P R Z y I M E K on account of z uwagi na, ze wzglądu na (problem, trudność)

on account of a headache on account of debts

ze względu na ból głowy ze względu na długi

I didn’t sleep well on account of a headache. Nie spałem dobrze z powodu bólu głowy. out of z powodu, z

out of boredom/curiosity/respect

z nudów/ciekawości/szacunku

Some people eat out of boredom. Niektórzy ludzie jedzą z nudów. from z powodu

from lack of time from a difference of opinion from pain

z powodu braku czasu z powodu różnicy poglądów z powodu bólu

She suffers from back pain. Ona cierpi z powodu bólu w plecach. The tension resulted from a difference of opinion. Spięcie wynikło z różnicy poglądów. due to z powodu

due to a driver’s error due to the fog/rain due to my absence

z powodu błędu kierowcy z powodu mgły/deszczu z powodu mojej nieobecności

The flight was cancelled due to the fog. Lot został odwołany z powodu mgły. Due to powinno być poprzedzone przez podmiot i orzeczenie.

The concert was cancelled due to his illness. Koncert został odwołany z powodu jego choroby. owing to z powodu, na skutek

owing to illness/an accident owing to bad weather conditions owing to the rain/fog

www.WydawnictwoLingo.pl

z powodu choroby/wypadku z powodu złych warunków pogodowych z powodu deszczu/mgły

43

Stosowanie przyimków

They didn’t reach the summit owing to bad weather conditions. Nie zdobyli szczytu z powodu złych warunków pogodowych. The student was absent from classes owing to illness. Uczeń był nieobecny na zajęciach z powodu choroby. Owing to często występuje na początku zdania.

Owing to his illness, the concert was cancelled. Z powodu jego choroby, koncert został odwołany.

4.5. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących sposobu in ….way/manner (często tłumaczymy za pomocą przysłówka)

in a leisurely way in a friendly/an unfriendly way in a professional manner

leniwie przyjaźnie/nieprzyjaźnie profesjonalnie

She greeted me in a friendly way. Przywitała mnie przyjaźnie. They strolled through the park in a leisurely way. Leniwie przechadzali się po parku. by means of za pomocą

by means of the internet

za pomocą internetu

We communicate every day by means of the internet. Rozmawiamy codziennie za pomocą internetu. by za pomocą

by car/bus/tram by air/sea/land by road/rail by letter/phone/mail/fax

samochodem/autobusem/tramwajem drogą lotniczą/morzem/lądem drogą/koleją listownie/telefonicznie/mailem/faksem

You can go to the centre either by bus or tram. Możesz pojechać do centrum autobusem albo tramwajem. Send me further information by mail. Prześlij mi dalsze informacje mailem. by cheque/credit card/debit card 44

czekiem/kartą kredytową/kartą debetową

Angielski P R Z y I M E K W przypadku płacenia gotówką używa się opcjonalnie przyimka in:

(in) cash

gotówką

Can I pay (in) cash? Czy mogę zapłacić gotówką? in w

in a hurry in silence in writing

w pośpiechu w ciszy pisemnie

The child laced up his shoes in a hurry. Dziecko zawiązało buty w pośpiechu. We had our dinner in silence. Zjedliśmy obiad w ciszy. with za pomocą (zazwyczaj tłumaczymy wyrażeniem bezprzyimkowym w narzędniku)

with a key/knife/hammer with both hands

kluczem/nożem/młotkiem dwoma rękami

Stir the vegetables vigorously with a spoon to avoid burning them. Mieszaj warzywa energicznie łyżką, by uniknąć przypalenia. Wendy drives with both hands on the steering wheel. Wendy prowadzi z dwoma rękami na kierownicy. with z, ze

with fear/anger/admiration with ease with care with optimism/pessimism/enthusiasm

ze strachem/złością/z podziwem z łatwością z troską z optymizmem/pesymizmem/entuzjazmem

Paul gazed at the pictures with admiration. Paul patrzył na obrazy z podziwem. He took up the task with enthusiasm. Podjął się tego zadania z entuzjazmem.

www.WydawnictwoLingo.pl

45

Stosowanie przyimków

4.6. Przyimki stosowane w wyrażeniach dotyczących przyzwolenia in spite of/ despite pomimo

in spite of the rain in spite of the fact in spite of the odds despite all efforts

pomimo deszczu pomimo faktu (że) na przekór przeciwnościom pomimo wysiłków

We enjoyed the trip despite the harsh weather. Podobała nam się podróż pomimo złej pogody. In spite of the odds, he didn’t give up. Na przekór przeciwnościom, nie poddał się. with pomimo

with all of one’s faults

pomimo błędów

Even with all his faults, Peter is still my best friend. Nawet pomimo swoich błędów, Peter jest wciąż moim przyjacielem. notwithstanding pomimo, nie bacząc na

notwithstanding differences notwithstanding the bad weather

pomimo różnic pomimo złej pogody

Notwithstanding the bad weather, many people attended the fireworks display. Pomimo złej pogody wiele osób przyszło na pokaz sztucznych ogni.

4.7. Inne ważne przyimki Poniższe przyimki w określonych kontekstach wskazują na: as jako – pracę, funkcję

Liz works as a waitress in a tea shop. Liz pracuje jako kelnerka w herbaciarni. Frank is employed as a part-time shop assistant. Frank jest zatrudniony jako sprzedawca na pół etatu.

46

Angielski P R Z y I M E K at na, w, we – cel wraz z sugestią wrogości

The manager shouted at the workers. Menadżer krzyczał na pracowników. He threw the ball at me. Rzucił piłką we mnie. porównaj:

The manager shouted to his workers. Menadżer krzyczał do pracowników. He threw the ball to me. Rzucił piłkę do mnie. but prócz – wyjątek, odstępstwo

No one else came but me. Nikt inny nie przyszedł prócz mnie. Nobody but Simon knew the answer. Nikt prócz Simona nie znał odpowiedzi. by o – miarę, ilość, wielkość

Our wages increased by 10%. Nasze płace wzrosły o 10%. Chelsea won by four goals to one. Chelsea wygrała cztery do jednego. for dla – planowanego odbiorcę

I am looking for a souvenir for my mother. Szukam upominku dla mojej mamy. I’m sorry to disturb you but there’s a phone call for you. Przepraszam, że ci przeszkadzam, ale jest telefon do ciebie.

www.WydawnictwoLingo.pl

47

Stosowanie przyimków for na, do – cel, przeznaczenie

This house is for sale. Ten dom jest na sprzedaż. Ibuprofen works best for headaches. Ibuprofen działa najlepiej na bóle głowy. This is a knife for cutting cheese. To jest nóż do krojenia sera. for za – przyczynę

He was sentenced to three years in prison for theft. Został skazany na trzy lata więzienia za kradzież. Mark apologised for his impolite behaviour. Mark przeprosił za swoje niemiłe zachowanie. for na – okoliczność, czas

What should I get my girlfriend for her birthday? Co powinienem dać swojej dziewczynie na urodziny? I booked a table for two for Saturday night. Zarezerwowałem stolik dla dwóch osób na sobotnią noc. from od – pochodzenie kogoś lub czegoś

This is a gift from my mother for my birthday. To jest prezent od mojej mamy na urodziny. Where are you from? I’m from Poland. Skąd jesteś? Z Polski. in w – na ubiór, na to co ktoś nosi

He was dressed in an expensive suit. Był ubrany w drogi garnitur.

48

Angielski P R Z y I M E K like jak – podobieństwo, przyrównanie

He made me work like a slave. Kazał mi pracować jak niewolnik. She dances like a professional. Tańczy jak zawodowiec. of

– przynależność, posiadanie

Yesterday I met a friend of mine. Wczoraj spotkałem przyjaciela. What’s the title of the book? Jaki jest tytuł tej książki? – ilość, miarę, zawartość

I need a kilo of flour. Potrzebuję kilo mąki. Hundreds of people took part in the demonstration. Setki ludzi wzięło udział w demonstracji. – dzień miesiąca

International Women’s Day is celebrated on the 8th of March. Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzony jest 8-go marca. – porównanie rzeczy będących ze sobą w jakiejś relacji

Worst of all was the service. Najgorsza ze wszystkiego była obsługa. Best of all was the view of the sea. Najlepszy był widok na morze. Of all his books, which do you like best? Ze wszystkich jego książek, którą lubisz najbardziej? – powód, przyczynę

The man died of a stroke. Mężczyzna zmarł na udar. www.WydawnictwoLingo.pl

49

Stosowanie przyimków – skład, zawartość

The shirt is made of cotton. Koszula jest zrobiona z bawełny (jeżeli tworzywo nie zmienia się pod względem substancjalnym, używamy “made of“). porównaj:

Paper is made from trees. Papier jest wytwarzany z pni drzew.

to aby – cel

I called Robert to ask about his health. Zadzwoniłem do Roberta, by zapytać o jego zdrowie. He went to the shop to return the defective product. Poszedł do sklepu, by zwrócić uszkodzony produkt.

with z – posiadanie określonej właściwości

She is a tall girl with blond hair. Jest wysoką dziewczyną z jasnymi włosami. It was a book with a leather cover. To była książka w skórzanej okładce. I drink coffee with milk and sugar. Piję kawę z mlekiem i cukrem.

with z – sposób postępowania, wykonywania czegoś

They planned the party with great care. Planowali przyjęcie z dużą starannością. She looked at me with a smile. Popatrzyła na mnie z uśmiechem.

with z – towarzystwo, obecność osoby lub rzeczy

I was with my friend at the time. W tym czasie byłem z przyjacielem.

He is 30 and still lives with his parents. Ma 30 lat i wciąż mieszka z rodzicami. 50

5 5 5 5 5 55 5 55

Angielski P R Z y I M E K

5 5

5 5 Przyimki po 5

5 5

5

5

5

5

5

ważniejszych częściach mowy

www.WydawnictwoLingo.pl

51

Przyimki po ważniejszych częściach mowy

5.1. Przyimki występujące po czasownikach A abstain from – powstrzymywać się od account for – wyjaśniać accuse of – oskarżać o (dis)agree with – (nie)zgadzać się z  aim at – dążyć, zmierzać do answer to – odpowiadać na apologise to sb for sth – przepraszać kogoś za coś (dis)approve of – (nie)aprobować, (nie) pochwalać argue with sb about/over sth – kłócić się z kimś o coś arrive in/at – przyjeżdżać do/na ask for – prosić o B

C

52

beg for – błagać o believe in – wierzyć w belong to – należeć do benefit from – korzystać z beware of – wystrzegać się, strzec się blame sb for sth – winić kogoś za coś boast about/of – chwalić się borrow from – pożyczać od care about/for – dbać, troszczyć się o change into – przemienić się w charge for – pobierać opłatę, liczyć sobie za charge with – oskarżać o collide with – zderzać się, kolidować z come from – pochodzić z comment on – komentować communicate with – porozumiewać się z compare to/with – porównywać do/z consist of – składać się z contrast with – kontrastować z, odróżniać się od cope with – zmagać się z, borykać się z crash into – zderzyć się z criticise sb for sth – krytykować kogoś za coś

D

E

F

G H

I

J

date back to – wywodzić się, pochodzić z deal with – rozprawiać się z, zajmować się dedicate to – dedykować, poświęcać (się) demand from – żądać, wymagać depend on – zależeć od, polegać na die of/from – umrzeć na differ from – różnić się od distinguish between – rozróżniać pomiędzy divide into – dzielić na dream about/of – marzyć o enter into – przystępować do, brać udział w escape from – uciekać z fight with – walczyć z finish with – skończyć z forget about – zapomnieć o forgive for – wybaczać glance at – spoglądać, zerkać na happen on/upon – napotkać, natknąć się na hear about/of – słyszeć o  hear from – otrzymać wiadomość od include in – wliczać w inform of – informować o insist on – nalegać na invest in – inwestować w invite to – zapraszać na/do involve in – wciągać, angażować w join in – dołączać się do joke about – żartować z

Angielski P R Z y I M E K

K

L

M

O P

Q

R

refer to – nawiązywać, odnosić się do regard sb/sth as – uważać kogoś/coś za rely on – polegać na remind sb about/of sth – przypominać komuś o czymś reply to – odpowiadać na result in – kończyć się czymś result from – wynikać z

knock at/on – pukać do know of/about – wiedzieć o laugh at – śmiać się z  leave for – wyjeżdżać, udawać się do lend to – pożyczać lie to sb about sb/sth – kłamać komuś o kimś/czymś listen to – słuchać live on – żyć z

S

mistake sb/sth for sb/sth – mylić kogoś/coś z kimś/czymś mix sb with sb else – wziąć kogoś za kogoś innego mix with – połączyć z object to – sprzeciwiać się pay for – płacić za praise sb for sth – chwalić kogoś za coś prefer sth to sth – woleć coś od czegoś prepare for – przygotowywać do prevent from – powstrzymywać przed protect against/from – chronić przed provide sb with sth – zapewniać coś komuś, zaopatrywać kogoś w coś punish for – karać za quarrel with sb about sth – kłócić się z kimś o coś react to – reagować na receive from – otrzymywać od recover from – powracać do zdrowia, dochodzić do siebie

www.WydawnictwoLingo.pl

T

W

save from – ratować przed/od search for – szukać separate from – oddzielać od shout at – krzyczeć na shout to – krzyczeć do smile at/to – uśmiechać się do speak to – mówić do speak with – mówić z speak about – mówić o stare at – spoglądać na, gapić się na succeed in – doznawać powodzenia w suffer from – cierpieć na suspect of – podejrzewać o sympathise with – solidaryzować się z, łączyć się z kimś duchowo talk with – mówić z  talk to – mówić do talk about/of – mówić o thank for – dziękować za think about/of – myśleć o throw at – rzucać w throw to – rzucac do translate into – tłumaczyć na translate from – tłumaczyć z wait for – czekać na warn sb about/against/of sth – ostrzegać kogoś przed czymś worry about – martwić się o write to – pisać do

53

Przyimki po ważniejszych częściach mowy

5.2. Przyimki występujące po przymiotnikach A

B

C

54

absent from – być nieobecnym w/na accustomed to – przyzwyczajony do addicted to – uzależniony od afraid of – przestraszony allergic to – uczulony na amazed at/by – zaskoczony, zdumiony angry with sb – zły na kogoś annoyed at/ with sb – zirytowany, rozdrażniony kimś anxious about – niespokojny o ashamed of – wstydzić się czegoś attached to – przywiązany do (un)aware of – (nie)świadomy czegoś bad at – marny, słaby z  bored by/with – znudzony bound with – związany, powiązany z  brilliant at – wybitny, błyskotliwy w busy with – zajęty (in)capable of – (nie)zdolny do careful of – ostrożny, uważny careless about – nieostrożny, bezmyślny certain about/of – pewny conscious of – świadomy content with – zadowolony z contrary to – wbrew, przeciwnie covered in/with – pokryty, zakryty crazy about – szaleć za crowded with – zatłoczony cruel to – okrutny dla curious about – ciekawy

D

E

F

G

H

delighted with – zachwycony dependent on – zależny od different from – inny niż, różny od disappointed in/with – zawiedziony discouraged from – zniechęcony disgusted at/by /with – oburzony na disqualified from – zdyskwalifikowany dressed in – ubrany w eager for – chętny, gorliwy efficient at – skuteczny, wydajny engaged with/to – zaręczony z enthusiastic about – entuzjastyczny excellent at – doskonały, znakomity w excited about – podekscytowany experienced in – doświadczony, obyty faithful to – wierny, lojalny familiar with – zaznajomiony z famous for – słynny z fond of – czuły, kochający friendly with – zaprzyjaźniony z frightened of – wystraszony full of – pełny, wypełniony furious with sb about sth – wściekły na kogoś o coś good at – dobry w grateful to sb for sth – wdzięczny komuś za coś guilty of – winny handy at sth – obeznany, doświadczony hard on sb – surowy dla kogoś harmful to – szkodliwy dla hopeless at – beznadziejny w

Angielski P R Z y I M E K

I

J K

L M N O

P

identical to – identyczny z impressed by/with – pod wrażeniem independent of – samodzielny, niezależny od inferior to – gorszy od informed about – poinformowany o interested in – zainteresowany jealous of – zazdrosny o

Q R

S

keen on – przepadać za keen to – palić się do kind to – życzliwy dla locked in – zamknięty w married to – żonaty, zamężna nervous about – zdenerwowany obliged to sb for sth – zobowiązany komuś za coś patient with – cierpliwy dla pleasant to – miły dla pleased with – zadowolony polite to – uprzejmy dla popular with – popularny wśród proud of – dumny z puzzled at/by – zaskoczony, zdziwiony

www.WydawnictwoLingo.pl

T

U W

qualified for – wykwalifikowany ready for – gotowy na related to – powiązany, wiążący się z responsible for – odpowiedzialny za right in – nie mylić się w rude to – niegrzeczny dla safe from – bezpieczny przed (dis)satisfied by/with – (nie) zadowolony z scared of – wystraszony sensitive to – wrażliwy na serious about – poważny shocked at/by – zaszokowany, wstrząśnięty short of – mieć mało czegoś shy of – bać się similar to – podobny do superior to – lepszy niż, ważniejszy od surprised at/by – zaskoczony suspicious of – podejrzliwy, nieufny sympathetic to/towards – życzliwy, współczujący terrified of – przerażony thankful for – wdzięczny za tired of – zmęczony upset about/by/at – zdenerwowany weak at/in – słaby w worried about – zmartwiony

55

Przyimki po ważniejszych częściach mowy

5.3. Przyimki występujące po rzeczownikach A

B

C

D

E

56

action against – działanie przeciw (dis)advantage of – (nie)korzyść, (nie) dogodność (in) answer to – (w) odpowiedzi na attack on – atak na (put the) blame on – (obarczyć) odpowiedzialnością (take) care of – dbać, troszczyć się o comparison between – porównanie między confidence in – zaufanie do connection between – związek pomiędzy cruelty to/towards – okrucieństwo wobec cure for – lek na debate about – debata, dyskusja o decrease in – spadek, zmniejszenie w delay in – zwłoka w demand for – zapotrzebowanie, popyt na departure from – odjazd, wyjazd, odlot z description of – opis difference between/of – różnica pomiędzy/w difficulty in/with – trudność z discussion about/on – dyskusja o doubt about – wątpliwość co do (put) effort into sth – (włożyć) wysiłek w engagement to – zaręczyny z evidence against – dowód przeciwko example of – przykład exception to – wyjątek od expert at/in/on – eskpert, specjalista w/od

F G

H

I

K L M N O

P

faith in – wiara w, zaufanie do generosity to/towards – hojność, szczodrość wobec hope for/to – nadzieja na (no) hope of – (nie ma) nadziei na idea of – pomysł, idea na impression on – wrażenie na increase in – wzrost w information about – informacja o interest in – zainteresowanie invitation to – zaproszenie na/do knowledge of – wiedza o lack of – brak marriage to – ślub z need for – potrzeba (take) objection to – (wnosić) sprzeciw wobec (have a low/high) opinion of – (mieć niską/wysoką) opinię o pity for – litość nad preference for sth over sth – przedkładanie czegoś nad coś protection against – ochrona przed

Angielski P R Z y I M E K

Q R

S

quarrel about/over – kłótnia o reaction to – reakcja na reason for – powód, przyczyna relationship between – stosunek, związek między relationship with – związek z reply to – odpowiedź na (have a) reputation for – słynąć, być znanym z  respect for – szacunek dla responsibility for – odpowiedzialność za room for – miejsce na

T

U

talent for – talent do trouble with – problem, kłopot z use of – użytek z 

Uwaga! Należy pamiętać, że niejednokrotnie angielskim wyrażeniom z  przyimkami odpowiadają w języku polskim wyrażenia bezprzyimkowe.

smell of – zapach solution to – sposób, odpowiedź na

www.WydawnictwoLingo.pl

57

Angielski P R Z y I M E K

6 6 6 6 6 66 6 66

6 6

6

6

6 6

6 6

6

6

6

6

Przyimki a czasowniki złożone (phrasal verbs)

www.WydawnictwoLingo.pl

59

Pr zyimki a czasowniki złożone (phrasal verbs) W angielszczyźnie często spotyka się czasowniki, po których występują trwale związane z nimi przyimki lub przysłówki zazwyczaj modyfikujące w sposób istotny ich znaczenie. Czasowniki te nazywane są po angielsku phrasal verbs (jako polskiego odpowiednika używa się zwykle określenia „czasowniki złożone”). Przyimek lub przysłówek stanowiący część czasownika złożonego nazywany jest w angielskiej terminologii gramatycznej partykułą (particle). Partykuła modyfikuje znaczenie czasownika. Uwaga! Ważne, aby umieć odróżniać czasowniki złożone z partykułą przyimkową od zwykłych czasowników z przyimkami (w takich przypadkach przyimek nie tworzy stałego związku frazeologicznego z czasownikiem). Temu właśnie służą przykłady i krótkie omówienia poniżej. Zagadnienie czasowników złożonych w języku angielskim stanowi osobne zjawisko z dziedziny słowotwórstwa. Poświęcona mu została publikacja Wydawnictwa Lingo z serii repetytoriów (Dorota Koziarska. Alisa Mitchel Masiejczyk, „Angielski. Phrasal Verbs. Słownik z ćwiczeniami”, Wydawnictwo Lingo, Warszawa 2006).

 en sam czasownik może wystąpić z różnymi partykułami często w sposób istotny modyfiT kującymi jego znaczenie: bring about wywołać

The riots brought about the downfall of the government. Zamieszki wywołały upadek rządu. bring on prowadzić do (czegoś złego lub nieprzyjemnego)

Stress can bring on a heart attack. Stres może prowadzić do ataku serca. bring round przekonywać

Finally, I brought her round to my opinion. W końcu przekonałem ją do mojego zdania. bring up wychowywać

They brought up their children in a religious atmosphere. Wychowywali dzieci w religijnej atmosferze.

60

Angielski P R Z y I M E K  iekiedy, znając znaczenie danej partykuły, można domyśleć się znaczenia czasownika N złożonego. go away wyjechać, uciec

W większości przypadków nie da się jednak odgadnąć znaczenia czasowników złożonych. Dzieje się tak dlatego, że większość czasowników złożonych ma swoisty sens, a znajomość samej partykuły może jedynie prowadzić do błędnego rozumienia całości. Ponadto, wiele czasowników złożonych ma więcej niż jedno znaczenie. do up zapinać, odnawiać, zawijać

Do up your coat. It is cold. Zapnij płaszcz. Jest zimno. We did up our bathroom last spring. Odnowiliśmy łazienkę zeszłej wiosny. I did up my present in shiny paper. Zawinąłem prezent w błyszczący papier. take off zdejmować, startować (o samolocie), odnosić sukces, odejść, naśladować

He took off his clothes and dived into the pool. Zdjął ubranie i wskoczył do basenu. The plane took off after an hour delay. Samolot wystartował z godzinnym opóźnieniem. Her new book has really taken off. Jej nowa książka naprawdę odniosła sukces. She took off under mysterious circumstances. Odeszła w tajemniczych okolicznościach. He can take off the president to perfection. On potrafi perfekcyjnie naśladować prezydenta. Nawet w przypadku czasownika złożonego go away nie można rozstrzygnąć jego sensu, jeśli nie znamy kontekstu zdania bądź jeśli kontekst nie jest wyraźny. go away odchodzić, opuszczać, wyjeżdżać, znikać

Are you going away for Christmas? Wyjeżdżasz na Boże Narodzenie? www.WydawnictwoLingo.pl

61

Pr zyimki a czasowniki złożone (phrasal verbs)

He went away from his family home many years ago. Opuścił dom rodzinny wiele lat temu. She stayed at home until the swelling went off. Została w domu do czasu, kiedy opuchlizna nie znikła. Nie należy mylić czasowników złożonych ze zwrotami czasownikowymi z przyimkiem.

She ran down her colleague. Oczerniła swoją koleżankę. She ran down the stairs. Zbiegła ze schodów. Partykuła często jest ruchoma, może wystąpić zarówno po czasowniku jak i po jego dopełnieniu.

She ran down her colleague. She ran her colleague down. Jeśli dopełnienie wyrażone jest zaimkiem osobowym, wówczas partykuła występuje zawsze po dopełnieniu.

She ran her down. W przypadku zwrotów z przyimkiem (np. she ran down the stairs), nie jest możliwe przestawienie przyimków, bowiem są one ściśle związane ze swoim dopełnieniem.  wielu przypadkach (np. take after sb, count on sb, care for sb) partykuła jest nieruW choma. W razie wątpliwości należy zaglądać do słownika.

Są trzy reguły pozwalające rozstrzygnąć czy mamy do czynienia z czasownikiem złożonym czy zwykłym wyrażeniem czasownikowym z przyimkiem. 1. Reguła pytania „wh”. Analizowany wyraz jest zwykłym przyimkiem, gdy może stanowić początek pytania „wh” (pytania zaczynającego się od słowa pytającego: who(m), whose, which, what, when, where, why, whether i how).

He is working on a new project now. On what is he working now?

62

Angielski P R Z y I M E K Gdybyśmy chcieli zastosować tę regułę do czasownika złożonego, to otrzymamy pytanie niegramatyczne i pozbawione sensu.

The car broke down on the highway. Down where did the car break? 2. Rozpatrywany wyraz jest przyimkiem, jeśli może rozpoczynać podrzędne zdanie przydawkowe.

They talked about the car accident. The car accident, about which they talked, was the driver’s fault. Jeśli postąpimy tak z partykułą czasownika, złożonego otrzymamy wyrażenie niegramatyczne i niezrozumiałe.

The hostess handed round refreshments. Refreshments, round which the hostess handed, were delicious. 3. Dane wyrażenie nie jest czasownikiem złożonym wtedy, gdy między czasownik a przyimek możemy wstawić przysłówek i wyrażenie pozostanie gramatyczne.

She commented on what I was wearing. She commented critically on what I was wearing. W przypadku czasownika złożonego w wyniku takiego postępowania otrzymamy wyrażenie niepoprawne.

He fell out with his colleagues. He fell frequently out with his colleagues. 19 Które z przyimków występujących bezpośrednio po orzeczeniu można przesunąć na inne miejsce w poniższych zdaniach?

1. The little boy held his hand up. 2. He tore off his clothes and jumped into the water. 3. It was dark so I switched on the light. 4. The strike brought down the government. 5. Her mother disapproved of her decision. 6. Are you afraid of the dark? 7. Despite her protests, he paid for their meal. 8. The children almost burned down the house. 9. You can always count on me. 10. The man drank down his beer quickly. www.WydawnictwoLingo.pl

63

Pr zyimki a czasowniki złożone (phrasal verbs)

20 W którym z poniższych zdań użyty jest czasownik złożony? 1. The water was running down the pavement. 2. I was almost run down on the pavement by a motorist. 3. The firemen went up the building’s front stairs. 4. The building went up in flames last night. 5. The rescued man had lived on coconuts and rainwater. 6. The sailor lived on a desert island for a few years. 7. He showed me a picture he took after his mother was released from hospital. 8. She took after her mother in many ways. 9. It is something I can do without your help. 10. I can do without coffee most times. 11. It was only after a few minutes that her words sank in. 12. The ship sank in the North Atlantic Ocean.

64

Angielski P R Z y I M E K

7 7 7 7 7 77 7 77

7 7 www.WydawnictwoLingo.pl

7

7

7 7

7 7

7

7

7

7

Ćwiczenia

65

Ćwiczenia

1 Uzupełnij pytania odpowiednim przyimkiem z ramki. for, about, to, on, through, with x 2, under, at x 2 1. W  ho are you talking …………?

6. W  hat did he hide the wallet …………?

2. W  hat is the girl sitting …………?

7. W  ho are you going to meet up ………?

3. W  hich bus are you waiting …………?

8. W  hat are you looking …………?

4. W  ho is she going out …………?

9. W  hat is he looking at the sun …………?

5. W  hat are you reading …………?

10. W  hat are you laughing …………?

My father.

A sofa bed.

Whichever one comes along. David.

East Africa.

The pillow.

My Spanish colleagues. This wall painting. A telescope. The joke.

2 Połącz wyrażenia w kolumnie A z wyrażeniami w kolumnie B, tak by utworzyć prawidłowe zdania.

A

B

A bank account is A bed is A glass is A bar of soap is A telescope is A wardrobe is

something that you put your clothes into. something that you look at the sun through. something that you drink out of. something that you wash yourself with. something that you sleep in. something that you transfer your money into.

3 Uzupełnij zdania, używając at the beginning of/in the beginning oraz odpowiedniego wyrażenia z ramki.

this week, college, a book, I had my doubts, the school term, drugs may be fun 1. I ’ve liked Tom since I met him …………………… . 2. …  ………………… but my husband proved them wrong. 3. T  he table of contents is usually found …………………… . 4. …  …………………but become a growing threat to health. 5. H  e is leaving …………………… . 6. S  chool fees are usually paid …………………… .

4 Uzupełnij zdania odpowiednim przyimkiem ruchu. 1. He went ………… to the top of the mountain. 2. W  e were walking …………the beach looking for seashells. 3. T  he cat jumped …………the bed and curled up next to me.

66

Angielski P R Z y I M E K 4. T  he girl fell ………… her bicycle and skinned her knee. 5. T  he dog jumped ………… the fence to chase the rabbit. 6. T  he girl went ………… the stairs to the basement to get some coal. 7. B  e careful when you walk …………the field, otherwise you may fall into a bog. 8. T  hey cycled ………… the narrow streets of the Old Town. 9. H  e put the products …………his shopping basked and walked towards the

check-in queue.

10. G  o past the library and turn first left ………… Bride Street. 11. T  he budgie flew ………… of the cage. 12. S  he was chatting with her friend …………the garden hedge.

5 Uzupełnij zdania odpowiednim przyimkiem czasu. 1. Once opened, the juice must be consumed ………… 12 hours. 2. I met up with my colleague for pizza ………… lunchtime. 3. T  he concert was cancelled ………… the last minute after the band’s lead singer

was taken to hospital.

4. I am taking my final exam a week ………… now. 5. T  he meeting started exactly ………… time. 6. H  e got to hospital ………… time to be helped. 7. I will go on holiday ………… three weeks’ time. 8. I t was raining ………… two days in a row. 9. I stayed with my parents ………… Easter. 10. S  he will be on the sick leave ………… next week. 11. I have known her ever ………… I remember. 12. H  e served as Prime Minister ………… 1995 and 1998.

6 Uzupełnij zdania, tam gdzie trzeba odpowiednim przyimkiem czasu. 1. We watched the fireworks ………… the 4th of July. 2. T  he child woke up ………… night with a fever. 3. T  raffic is worst ………… Friday evenings. 4. T  om is scheduled to meet his lawyer …………6.30 pm. 5. I am preparing for my exams ………… this weekend. 6. W  hat do you usually do …………lunchtime? 7. I prefer to study …………night because of less distraction. 8. I n five days’ time, we will be going ………… holiday 9. L  et’s meet in the cafeteria ………… half past two. 10. T  he castle was built …………the 13th century. 11. T  he murder was committed ………… the daytime. 12. D  orothy graduated from college ………… 2005.

www.WydawnictwoLingo.pl

67

Ćwiczenia

7 Uzupełnij zdania, tam gdzie trzeba odpowiednim przyimkiem czasu. 1. My birthday is ………… the last day of September and my husband’s birthday

is ………… the beginning of October.

2. H  e didn’t do a stroke of work …………Tuesday and in all probability he won’t

work ………… tomorrow.

3. I work long hours ………… weekdays but never ………… weekends. 4. …  ……… Saturdays I usually stay in but ………… next Saturday I am visiting

my grandparents.

5. T  here is nothing like a family reunion ………… Christmas and decorating the

tree ………… Christmas Eve.

6. J  ack usually wakes up early …………the mornings but ………… Sunday

mornings he lies in until 9 o’clock.

7. S  he joined the company ………… March and more precisely ………… March 12th.

8 Uzupełnij zdania, używając at the end of/in the end oraz odpowiedniego wyrażenia z ramki. the concert, the 10th round, she allowed him to go to London, the year, he decided to stay in the suburbs, the act, it didn’t work out and they split, the match 1. S  he was worried about that, but .............................................................................. 2. T  he actor left the stage .............................................................................................. 3. T  hey were happy together for a while but ............................................................... 4. W  e left our seats to take some pictures . ................................................................... 5. T  hey are planning to get married . ........................................................................... 6. S  hockingly, the fans ended up fighting each other ................................................. 7. H  e knocked down his opponent ............................................................................... 8. H  e wanted to move to the city, but in ......................................................................

. . . . . . . .

9 Uzupełnij zdania przyimkami: at, in, on, until. 1. N  octurnal animals are active …………. night. 2. I can’t stand getting up early …………. the morning. 3. W  e were waiting for him …………. 6 o’clock but he never came. 4. I n Poland most museums are closed …………. Mondays and are open the other

six days of the week.

5. T  he storks come back from Africa to their nests …………. spring. 6. I n many countries school starts …………. September. 7. W  e walked about a few miles and came back home …………. about 8 p.m. 8. T  om loved watching the fireworks …………. New Year’s Eve. 9. I don’t have much free time …………. weekdays. 10. …  ………. weekends people are usually out instead of staying at home.

68

Angielski P R Z y I M E K

10 Uzupełnij zdania przyimkami: for, during, over, throughout. 1. W  e discussed it …………. some time but reached no agreement. 2. T  he baby woke up a few times …………. the night. 3. S  hall we discuss it …………. coffee? 4. T  hey were engaged …………. a year before they got married. 5. S  he yawned …………. the whole film and checked her watch frequently. 6. A  nn is staying at home with her parents …………. the Christmas break. 7. H  e remained a dreamer …………. his life. 8. W  e met him …………. our stay in New York. 9. M  y baby daughter refuses to take a nap …………. the day. 10. J  ane lost ten pounds ………….a period of six months.

11 Uzupełnij zdania przyimkami: in, with, on.  he teacher asked the students to write the essay …………. pen. 1. T 2. T  he notice was printed …………. bold. 3. T  he thieves opened the door …………. a pass key. 4. I wrote the sentences …………. capital letters to draw attention to them. 5. T  he leaflets were printed …………. laser printer …………. a glossy paper. 6. I hit my fingers when I was driving nails …………. a hammer. 7. S  he watches her favourite TV shows with subtitles …………. English, so she

understands better.

8. I have all my photos stored …………. a hard disk. 9. T  he goalkeeper saved the shot …………. one hand. 10. W  e heard …………. the radio that Hyundai launched a diesel model of the Getz.

12 Uzupełnij zdania. Użyj on, at lub in i odpowiednie wyrażenie z ramki. Warsaw, Heathrow Airport, number 7, a cottage, the ground floor, McDonald’s, the middle, the beach 1. S  he was basking …………............, enjoying the afternoon sun. 2. M  y neighbours spent their holiday …………............ by the sea. 3. S  teve met me …………............ and drove me into the city. 4. K  ate works …………............to earn some extra money. 5. T  hey have their bedroom …………............ so they can hear people walk past

their windows all the time.

6. T  here was a huge hole …………............ of the road. 7. S  he lives …………............ on the right bank of the Vistula River. 8. T  he library is located on Church Street …………............ .

www.WydawnictwoLingo.pl

69

Ćwiczenia

13 Wybierz odpowiedni przyimek. 1. T  he bartender was sitting ................... the bar. a) behind b) beyond 2. W  e stayed in a nice hotel ................... the beach. It was only ten minutes away. a) next to b) near 3. H  e was standing ................... the crowd at the train station. a) among b) between 4. A  lthough she was a teenager, her face appeared ................... of a fashion magazine. a) in the front b) on the front 5. S  ituated ................... the south of Poland, the town is a popular destination for

holiday makers. a) in

b) on

6. P  ut the pill ................... your tongue and hold it there until it dissolves. a) under b) below 7. B  ob installed an aerial ................... of the building. a) in the top b) on the top 8. T  here is a large supermarket ................... the bank, just across the street. a) in front of b) opposite 9. T  he teacher got angry at the students talking ................... of the classroom. a) in the back b) at the back 10. H  e protected his skin from the sunlight by holding an umbrella .......... his head. a) above b) over

14 Uzupełnij zdania odpowiednim przyimkiem z ramki. by, with x 2, for x 2, of x 2 like, from, but 1. My elder brother is anything …………. diplomatic. 2. Cottage cheese is made …………. milk. 3. The price of petrol increased …………. 5%. 4. He went to the restaurant …………. his two sons. 5. I took a painkiller …………. my toothache. 6. My aunt is 50 a  nd dresses …………. a teenager. 7. Brenda is a pretty young woman …………. curly hair. 8. The teacher was suspended …………. being drunk. 9. The teenager died …………. a drug overdose. 10. W  here did you get it ………….?

70

Angielski P R Z y I M E K

15 Dodaj odpowiedni przyimek do czasowników lub przymiotników w poniższych zdaniach. 1. H  e was charged …......./suspected …......./punished ….......embezzling a large

sum of money.

2. E  verybody has to comply …......./conform …......./abide …....... the regulations. 3. T  om is fond …......./interested …......./keen …....... art. 4. S  he was so absorbed …......./preoccupied …......./engrossed …....... the book that

she didn’t notice me enter the room.

5. K  ate was apprehensive …......./afraid …......./scared …....... travelling alone. 6. T  he boy was sorry …......./ashamed …......./ embarrassed …....... what he had

done.

7. T  he president argued …......./frowned …......./objected …....... his advisor’s

suggestion.

8. I was amazed …......./impressed …......./fascinated …....... the spectacular views

of the mountains.

9. S  he was pleased …......./grateful …......./appreciative …....... his assistance. 10. T  he Prime Minister commented …......./referred …......./hinted …....... the

extent of corruption.

16 Wybierz odpowiedni przyimek.  ichael objected ................... being called Mike. 1. M a) to b) at c) about 2. I strongly disapprove ................... smoking in public places. a) to b) with c) of 3. A  s a beautiful woman she is accustomed ................. men paying attention to her. a) to b) about c) for 4. T  he politician is completely dedicated ................... his community. a) towards b) for c) to 5. T  he little girl insisted ................... dressing herself. a) on b) at c) in 6. W  hen I first met him, I was very suspicious ................... his behaviour. a) of b) about c) towards 7. E  ven as a grown-up man he was dependent ................... his parents. a) from b) of c) on 8. T  he test showed that she was allergic ................... diary products. a) on b) to c) at

www.WydawnictwoLingo.pl

71

Ćwiczenia 9. H  ow much do you charge ................... your legal services? a) from b) with c) for 10. W  e congratulated Meg ................... her achievements. a) for b) on c) to 11. A  s a teenager, Amy felt inferior ................... her classmates. a) from b) of c) to 12. T  heir son is weak ................... math and he needs assistance to catch up. a) at b) with c) on 13. T  he new exhibition is very popular ................... visitors. Queues get longer and

longer every day. a) among b) between

c) with

14. H  e glanced ................... his watch, got up and walked to the door. a) on b) at c) in 15. W  e knocked ................... the door but there was no one there. a) at b) to c) against 16. M  y little brother stopped believing in Santa Claus ................. the age of 7 or so. a) in b) on c) at 17. T  he woman divided the orange ................... four segments and gave one to each

of the children. a) on b) at

c) into

18. K  ate makes sure that her daughter leaves ................. school with a warm lunch. a) to b) for c) towards 19. D  on’t shout ................... me. I am not deaf. a) on b) towards c) at 20. T  om is financially independent ................... his parents and lives on his own. a) of b) from c) on

17 Uzupełnij zdania przyimkiem since lub for. 1. S  he has lost six pounds …………. June. 2. T  he defense attorney questioned the witness …………. a few hours. 3. I haven’t seen my uncle …………. I was seven or eight. 4. H  e was waiting for his girlfriend …………. over an hour before she finally came. 5. I am tired. I’ve been cleaning the house …………. early in the morning. 6. W  e haven’t heard from Tom …………. he went to live in the USA.

72

Angielski P R Z y I M E K 7. E  ver …………. I can remember she has been afraid of dentists. 8. D  ave is the captain of the football team and Sue has had a crush on him

…………. a very long time.

9. H  ouse prices have gone down considerably …………. last year. 10. T  he photocopier has been out of order …………. a few hours.

18 Uzupełnij tekst przyimkami z ramki. behind, up x 2, down, by, above, under, out, onto, across A group of tourists turned right …………. (1) a path leading …………. (2) the hill. They were climbing …………. (3) to the mountain hostel situated right …………. (4) the summit. On their way to the hostel, they trekked …………. (5) a beautiful mountain lake and then continued …………. (6) a rope bridge. In the distance, …………. (7) the line of forest, loomed snow-clad summits. For most of the morning the sun was hidden …………. (8) the clouds and although the sky turned gray, the vision was clear. It was only at noon that the sun peeked …………. (9) from behind the clouds and shone brightly. With the sun out, the ascent became more pleasurable and the tourists enjoyed brief stops to admire the breathtaking views stretching right …………. (10) the valley.

www.WydawnictwoLingo.pl

73

Angielski P R Z y I M E K

8 8 8 8 8 88

8 8

8 8 8Klucz do ćwiczeń 8

8

8

8

8

8 8 8

www.WydawnictwoLingo.pl

8 8

75

Klucz do ćwiczeń

1

3. T  he table of contents

is usually found at the beginning of a book. 4. D  rugs may be fun in the beginning but become a growing threat to health. 5. H  e is leaving at the beginning of this week. 6. S  chool fees are usually paid at the beginning of the school term.

1. t o 2. o n 3. f or 4. w  ith 5. a  bout 6. u  nder 7. w  ith 8. a t 9. t hrough 10. a t

2 1. A  wardrobe is

something that you put your clothes into. 2. A  telescope is something that you look at the sun through. 3. A  glass is something that you drink out of. 4. A  bar of soap is something that you wash yourself with. 5. A  bed is something that you sleep in. 6. A  bank account is something that you transfer your money into. 3 1. I ’ve liked Tom since

I met him at the beginning of college. 2. I had my doubts in the beginning but my husband proved them wrong.

76

6 1. o n 2. a t 3. o n 4. a t 5. - 6. a t 7. a t 8. o n 9. a t 10. i n 11. i n/durning 12. i n

7

4 1. u p 2. a  long/down 3. o  nto 4. o  ff 5. o  ver 6. d  own 7. a  cross 8. t hrough 9. i nto 10. i nto 11. o  ut 12. o  ver

5 1. w  ithin 2. a t 3. a t 4. f rom 5. o n 6. i n 7. i n 8. f or 9. o  ver 10. u  ntil/till 11. s ince 12. b  etween

1. o  n, at 2. o  n, 3. o  n, at 4. o  n, 5. a  t, on 6. i n, on 7. i n, on

8 1. S  he was worried

about that, but in the end she allowed him to go to London alone. 2. T  he actor left the stage at the end of the act. 3. T  hey were happy together for a while but in the end it didn’t work out and they split. 4. W  e left our seats to take some pictures at the end of the concert.

Angielski P R Z y I M E K 5. T  hey are planning

to get married at the end of the year. 6. S  hockingly, the fans ended up fighting each other at the end of the match. 7. H  e knocked down his opponent at the end of the 10th round. 8. H  e wanted to move to the city, but in the end he decided to stay in the suburbs. 9 1. a t 2. i n 3. u  ntil/till 4. o n 5. i n 6. i n 7. a t 8. o n 9. o n 10. A  t

10 1. f or 2. d  uring 3. o  ver 4. f or 5. t hroughout 6. d  uring 7. t hroughout 8. d  uring 9. d  uring 10. o  ver

www.WydawnictwoLingo.pl

11 1. i n 2. i n 3. w  ith 4. i n 5. w  ith, on 6. w  ith 7. i n 8. o n 9. w  ith 10. o n

12 1. o  n the beach 2. i n a cottage 3. a  t Heathrow Airport 4. a  t McDonald’s 5. o  n the ground floor 6. i n the middle 7. i n Warsaw 8. a  t number 7

13 1. a  2. b  3. a  4. b  5. a  6. a  7. b  8. b  9. b 10. b 

14 1. b  ut 2. o f 3. b y 4. w  ith 5. f or

6. l ike 7. w  ith 8. f or 9. o f 10. f rom

15 1. c harged with/

suspected of/ punished for 2. c omply with/conform to/abide by 3. f ond of/interested in/ keen on 4. a  bsorbed in/ preoccupied with/ engrossed in(by) 5. a  pprehensive about/ afraid of/scared of 6. s orry for/ashamed of/ embarrassed about 7. a  rgued with/frowned at/objected to 8. a  mazed at(by)/ impressed with(by)/ fascinated by 9. p  leased at(with)/ grateful for/ appreciative of 10. c ommented on/ referred to/hinted at 16 1. a  2. c 3. a  4. c 5. a  6. a  7. c 8. b  9. c 10. b 

77

Klucz do ćwiczeń 11. c 12. a  13. c 14. b  15. a  16. c 17. c 18. b  19. c 20. a 

17

18

1. s ince. 2. f or 3. s ince 4. f or 5. s ince 6. s ince 7. s ince 8. f or 9. s ince 10. f or

1. o  nto 2. u p 3. u p 4. u  nder 5. b y 6. a  cross 7. a  bove 8. b  ehind 9. o  ut 10. d  own

4. T  he strike

9. –  10. T  he man drank

Phrasal Verbs 19 1. T  he little boy held

his hand up/ The little boy held up his hand. 2. H  e tore off his clothes and jumped into the water/He tore his clothes off and jumped into the water. 3. I t was dark so I switched on the light/ It was dark so I switched the light on.

78

brought down the government/The strike brought the government down. 5. –  6. – 7. – 8. T  he children almost burned down the house/The children almost burned the house down.

down his beer quickly/ The man drank his beer down quickly.

20 2, 4, 5, 8, 10, 11

Angielski P R Z y I M E K

9 9 9 9 9 99 9 99

9 9 www.WydawnictwoLingo.pl

9

9

9 9

9 9

9

9

9

9

Quiz

79

Quiz Rozwiąż quiz. Wybierz prawidłową odpowiedź i przejdź do następnego pytania. 1. Przyimek jest wyrazem niesamodzielnym. a) Tak b) Nie Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 2. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 4. 2. Dobrze. Idź do 3. 3. Każdy przyimek ma przypisane jedno, stałe znaczenie. a) Tak b) Nie Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 7. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 5. 4. Źle. Przyimek jest nieodmienną i niesamodzielną częścią mowy. Wróć do 1. 5. Dobra odpowiedź. Idź do 6. 6. Które zdanie mówi o tym, że dzieci są nad morzem? a) The children are at the sea. b) The children are at sea. Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 8. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 10. 7. Zła odpowiedź. Przyimki mają wiele znaczeń, np.: „I met him at 6 o’clock”, „He shouted at me”, „They stayed at home”. 8. Dobrze. Idź do 9. 9. Jaką funkcję może pełnić w zdaniu wyraz for? a) tylko spójnika b) tylko przyimka c) spójnika i przyimka Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 13. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 14. Jeśli wybrałeś odpowiedź c, idź do 11. 10. Źle. Wyrażenie at sea oznacza na morzu. Wróć do 6. 11. Dobrze. Idź do 12.

80

Angielski P R Z y I M E K 12. Przyimki mogą wystąpić po czasownikach, przymiotnikach i rzeczownikach. a) Tak b) Nie Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 15. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 17. 13. Źle. For może występować w roli zarówno spójnika, jak i przyimka, np.: „I can’t say whether I like him or not, for I don’t know him well”, „This is for you”. Wróć do 9. 14. Źle. For może występować w roli zarówno przyimka, jak i spójnika. Wróć do 9. 15. Dobra odpowiedź, np.: ask for, bad at, knowledge of. Idź do 16. 16. Każdemu przyimkowi angielskiemu odpowiada dokładnie jeden przyimek polski. a) Tak b) Nie Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 20. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 18. 17. Zła odpowiedź. Przyimki znajdują się głównie w pozycji przed rzeczownikami i zaimkami, ale mogą również występować na końcu zdania przydawkowego, np.: „Who are you looking at?”. Wróć do 12. 18. Dobra odpowiedź. Idź do 19. 19. Podając nazwę ulicy można wymiennie stosować przyimki at i on. a) Tak b) Nie Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 23. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 21. 20. Zła odpowiedź. Dany przyimek angielski może w  różnych kontekstach mieć rozmaite polskie odpowiedniki. Wróć do 16. 21. Dobra odpowiedź. Idź do 22. 22. Które zdanie jest prawidłowe? a) at Christmas Eve b) on Christmas Eve Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 26. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 24.

www.WydawnictwoLingo.pl

81

Quiz 23. Zła odpowiedź. Podając nazwę ulicy z numerem lokalu, stosujemy przyimek at, natomiast, gdy nie podajemy numeru, stosujemy on. Wróć do 19. 24. Dobrze. Przyimka on używamy m.in. przy określaniu dnia tygodnia bądź miesiąca. Idź do 25. 25. W którym zdaniu Jack mieszka dokładnie nad biblioteką? a) Jack lives above the library. b) Jack lives over the library. Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 29. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 27. 26. Źle. Przyimka at używamy m.in. przy określaniu godziny (at 5 o’clock), lokalizacji (at Tom’s), miejsca spotkania (at the coffee house), konkretnego przedziału czasu (at Christmas). Wróć do 22. 27. Dobrze. Idź do 28. 28. W którym zdaniu jest mowa o samochodzie? a) Would you like to sit in the back? b) Would you like to sit at the back? Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 30. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 32. 29. Źle. Over oznacza, że coś się znajduje bezpośrednio, w linii prostej nad czymś. Wróć do 25. 30. Dobrze. In the back odnosi się do tyłu pojazdu. Idź do 31. 31. Które wyrażenie jest poprawne? a) at the beginning of the film b) in the beginning of the film Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 33. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 35. 32. Źle. Wróć do 28. 33. Dobrze. At the beginning of oznacza pierwszy etap wydarzenia/okresu czasu. Idź do 34. 34. Który z poniższych przyimków nie może być użyty zamiast because of? b) out of c) by a) on account of Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 38. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 39. Jeśli wybrałeś odpowiedź c, idź do 36.

82

Angielski P R Z y I M E K 35. Źle. In the beginning znaczy początkowo, np.: „I was upset in the beginning”. Wróć do 31. 36. Dobra odpowiedź. Idź do 37. 37. W którym zdaniu jest mowa o przedzieraniu się między drzewami? a) They walked across the forest. b) They walked through the forest. Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 42. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 40. 38. Zła odpowiedź. On account w określonych kontekstach może być użyty zamiast because of. Wróć do 34. 39. Zła odpowiedź. Out of w określonych kontekstach może być użyty zamiast because of. Wróć do 34. 40. Dobrze. Przyimek through oznacza ruch przez coś, na wskroś. Idź do 41. 41. Które zdanie sugeruje, że Mary i Jack znajdują się tym samym miejscu? a) “Mary’s at the meeting”, Jack told me. b) “Mary’s in the meeting”, Jack told me. Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 45. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 43. 42. Źle. Przyimek across oznacza ruch przekraczający po powierzchni. Wróć do 37. 43. Dobrze. In a meeting sugeruje, że spotkanie obywa się w tym samym budynku, w którym jest informator. Idź do 44. 44. “Get off the vehicle!” O jakim pojeździe jest mowa? b) autobusie a) samochodzie osobowym Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 48. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 46. 45. Źle.Wróć do 41. 46. Dobrze. Idź do 47. 47. Które zdanie sugeruje, że John rzucił w Paula ze złością piłką? a) John has thrown the ball at Paul. b) John has thrown the ball to Paul. Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 49. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 51. www.WydawnictwoLingo.pl

83

Quiz 48. Źle. Get off w  wyrażeniach dotyczących transportu odnosi się do autobusu/pociągu/ samolotu/roweru. W  odniesieniu do samochodu osobowego mówimy get out of. Wróć do 44. 49. Dobrze. Idź do 50. 50. Które zdanie jest poprawne? a) Beer is made of barley. b) Beer is made from barley. Jeśli wybrałeś odpowiedź a, idź do 52. Jeśli wybrałeś odpowiedź b, idź do 53. 51. Źle. To znaczy do, at znaczy w. Wróć do 47. 52. Źle. Przyimka of używamy, kiedy tworzywo nie zmienia się pod względem substancjalnym. Wróć do 50. 53. Gratulacje! To już koniec quizu.

84

Angielski P R Z y I M E K

10 10 10 10 1010

10 10

10

10

10

10 10 10

1010 10

10

10

10

Przyimki w pigułce – słownik kontekstowy www.WydawnictwoLingo.pl

85

Pr zyimki w pigułce – słownik kontekstowy

aboard na pokład, do (zajmowanie miejsca w: samolocie, statku, autobusie, pociągu)

The pilot went aboard the plane. Pilot wszedł na pokład samolotu.

about 1. po (usytuowanie w jakimś miejscu, często przypadkowe lub nieuporządkowane)

The toys were scattered about the room. Zabawki były porozrzucane po pokoju. 2. po (poruszanie się w wielu różnych kierunkach na określonym obszarze)

We walked about the park. Spacerowaliśmy po parku. 3. około, mniej więcej (przybliżenie)

Tom is about 30 years old. Tom ma około 30 lat.

according to zgodnie z, według opinii

According to his neighbours, he was a very friendly person. Według jego sąsiadów był bardzo przyjaznym człowiekiem.

across 1. przez (przekraczanie czegoś z jednej strony na drugą)

The child ran across the road. Dziecko przebiegło przez jezdnię. Charles Lindbergh was the first man to fly across the Atlantic. Charles Lindbergh był pierwszym człowiekiem, który przeleciał Atlantyk. 2. po przeciwnej stronie

The tourist information office is just across the street. Informacja turystyczna jest tuż po drugiej stronie ulicy

above nad

There is an extractor hood above the cooker. Nad kuchenką  znajduje się okap. Raise your arms above your head. Unieś ramiona nad głową.

86

after po (następstwo)

We arrived after the performance started. Przyjechaliśmy po rozpoczęciu przedstawienia. We went for a walk after dinner. Poszliśmy na spacer po obiedzie.

Angielski P R Z y I M E K

against 1. o (stykanie, podpieranie przez)

Lean the ladder against the wall. Oprzyj drabinę  o ścianę. He propped his bike against the tree. Oparł rower o drzewo.

He ran his finger along the spine of the book. Przejechał palcem wzdłuż grzbietu książki. wzdłuż, od jednego miejsca do drugiego

We went for a walk along the beach. Poszliśmy na spacer wzdłuż plaży.

2. w przeciwnym kierunku, pod

They were swimming against the current. Płynęli pod prąd.

ahead of 1. przed, z przodu

I saw a house ahead of me. Zobaczyłem dom przede mną. 2. przed kimś, przed czymś, wcześniej

She arrived ahead of us. Przyjechała przed nami. 3. przed (perspektywa)

You have a long day ahead of you. Masz przed sobą długi dzień (Czeka cię długi dzień).

along  zdłuż (linii rozciągającej się na pewnej w długości)

alongside 1. wzdłuż

He parked the car alongside the road. Zaparkował wzdłuż drogi. 2. wraz, razem, wspólnie

Our troops are fighting alongside US forces in Iraq. Nasze oddziały walczą wraz z amerykańskimi w Iraku.

among/amongst pośrodku, w otoczeniu

The traveller lived among wild tribes. Podróżnik mieszał  wśród dzikich plemion. Tunisia is very popular among Polish tourists. Tunezja jest bardzo popularna wśród polskich turystów.

They installed new street lamps along the promenade. Zainstalowali nowe lampy uliczne wzdłuż deptaku. www.WydawnictwoLingo.pl

87

Pr zyimki w pigułce – słownik kontekstowy

apart from za wyjątkiem, oprócz, poza

Apart from a few bruises, he is fine. Poza paroma siniakami nic mu nie jest. The book is great apart from the ending. Książka jest świetna za wyjątkiem zakończenia.

as regards co do, co się tyczy

She is very efficient and thorough as regards her duties. Co się tyczy jej obowiązków, jest bardzo skuteczna i dokładna.

aside from poza, oprócz

as jako (praca, funkcja, sytuacja)

She works as a freelancer. Pracuje jako wolny strzelec. The child was dressed up as a vampire. Dziecko było przebrane za wampira.

as of od (teraz, tego momentu, dziś)

As of now, you are no longer employed here. Od teraz już tu nie pracujesz. As of today, you are in charge of the department. Od dziś, jesteś odpowiedzialna za departament.

88

Aside from a runny nose, there is nothing wrong with me. Poza katarem nic mi nie dolega.

at 1. przy, na, w (dokładna lokalizacja)

We will be waiting for you at the reception desk. Będziemy na ciebie czekać przy recepcji. Turn right at the traffic lights. Skręć w prawo na światłach. 2. o, w (oznaczenie czasu)

The match will take place at 5 o’clock on Saturday. Mecz odbędzie się  o godzinie 5-tej w sobotę. I often work late at night. Często pracuję późno w nocy.

Angielski P R Z y I M E K 3. do, na (kierunek)

She smiled at me. Uśmiechnęła się  do mnie. Don’t shout at me. Nie krzycz na mnie.

behind z tyłu, za

She left her umbrella behind the door. Zostawiła parasolkę  za drzwiami. She sat behind the steering wheel. Usiadła za kierownicą.

because of z powodu

He was very popular with his colleagues because of his optimism. Był  bardzo lubiany wśród kolegów z powodu swego optymizmu. The flight was cancelled because of thick fog. Lot został odwołany z powodu gęstej mgły.

before 1. przed, wcześniej niż

Always wash your hands before eating. Zawsze myj ręce przed jedzeniem. The stadium will be ready before the start of the next season. Stadion będzie gotowy przed rozpoczęciem nowego sezonu 2. przed, z przodu

Your life lies before you. Całe  życie jest przed tobą.

www.WydawnictwoLingo.pl

below w niższym położeniu, poniżej

There was a bruise below his eye. Miał  siniec pod okiem. She lives in the flat below ours. Ona mieszka w mieszkaniu pod naszym.

beside obok

The scouts camped beside the river. Harcerze biwakowali obok rzeki. She came and sat beside me. Przyszła i usiadła obok mnie.

between 1. między, pomiędzy (wewnątrz obszaru pomiędzy dwoma miejscami, osobami czy obiektami)

The house stands between two hills. Dom stoi pomiędzy dwoma wzgórzami. 

89

Pr zyimki w pigułce – słownik kontekstowy 2. między (w przedziale czasu wyznaczonym przez dwa wydarzenia czy określone chwile)

Don’t nibble between meals. Nie podjadaj między posiłkami. She divides her time between work and home. Ona dzieli swój czas między pracę a dom.

by 1. obok, przy

The boy is standing by his sister. Chłopiec stoi obok swojej siostry. She was waiting for him by the window. Czekała na niego przy oknie. 2. przed, nie później niż

beyond 1. po, za (w większej odległości, dalej niż)

The sheep were grazing in the meadow beyond  the woods. Owce pasły się na łące za laskiem. 2. po (określonej godzinie, dacie, czasie)

The wedding party went on beyond 5 a.m. Przyjęcie weselne skończyło się po 5-tej rano.

I need to finish the project by Monday. Potrzebuję  skończyć ten projekt przed poniedziałkiem. Their new album will be released by the summer. Ich nowy album zostanie wydany przed latem. 3. podczas

She works by night and sleeps by day. Ona pracuję  nocą a śpi podczas dnia. 4. sposób wykonywania

but oprócz, poza

Eventually, all but one came to the meeting. W końcu, wszyscy prócz jednej osoby przyszli na spotkanie. I can’t swallow anything but soup. Nie mogę przełknąć niczego prócz zup.

90

Paying by card is the most convenient way. Płacenie kartą jest najbardziej dogodnym sposobem. You can place your order by email or fax. Możesz złożyć zamówienie mailem lub faksem. 5. o (miara, ilość, wielkość)

The number of car accidents decreased by 10% last year. Liczba wypadków samochodowych zmniejszyła się o 10% w zeszłym roku.

Angielski P R Z y I M E K

by means of za pomocą czegoś

The teacher illustrated the definition by means of a few examples. Nauczyciel zilustrował definicję za pomocą kilku przykładów.

concerning co do, co się tyczy, odnośnie do

She received a phone call concerning her son. Otrzymała telefon dotyczący jej syna.

considering zważywszy, biorąc pod uwagę, wobec tego, że

Considering your lack of experience, we cannot hire you. Zważywszy na brak doświadczenia, nie możemy pana zatrudnić.

despite pomimo, wbrew

I had an enjoyable weekend despite the weather. Miałem przyjemny weekend pomimo pogody.

www.WydawnictwoLingo.pl

down 1. w dół,  niżej

He went down the escalator to the underground passage. Zjechał ruchomymi schodami do przejścia podziemnego. We skied down the slope. Zjechaliśmy na nartach ze stoku. 2. wzdłuż, po

The Palace Guards were marching down the street. Gwardia pałacowa maszerowała po ulicy.

due to z powodu, w związku z

The TV caught fire due to a short circuit. Telewizor zapalił  się z powodu krótkiego spięcia.

during w trakcie, podczas, przez

His family emigrated during the war. Jego rodzina wyemigrowała podczas wojny. I worked as a waiter during the summer. Latem pracowałem jako kelner .

91

Pr zyimki w pigułce – słownik kontekstowy

excluding wyłączając, z pominięciem, poza

This car seats at least six passengers excluding the driver. Ten samochód mieści co najmniej sześciu pasażerów, wyłączając kierowcę.

failing z braku, bez

Failing a proper diagnosis, it is impossible to cure this disease. Bez właściwej diagnozy nie można wyleczyć tej choroby.

following

2. z powodu, z przyczyny, jako wynik czegoś

I couldn’t see the road for the thick fog. Nie widziałem ulicy z powodu gęstej mgły. 3. dla (cel, przeznaczenie)

The car park is for the hotel guests only. Parking jest tylko dla gości hotelowych. 4. dla (planowany odbiorca)

There is a prize for the best dancer. Jest nagroda dla najlepszego tancerza. 5. dla (okoliczność, czas)

I got this as a gift from my parents for my birthday. Dostałem to na prezent od rodziców na urodziny.

po czymś, jako rezultat czegoś

Following his speech, the president answered journalists’ questions. Po swojej przemowie prezydent odpowiedział na pytania dziennikarzy.

for 1. od (określanie przedziału czasu)

I haven’t been on holiday for ages. Nie byłem na wakacjach od lat. We have known each other for five years. Znamy się od pięciu lat.

92

from 1. z, od (początek, punkt startowy)

How long is the flight from New York to London? Jak długo trwa lot z Nowego Yorku do Londynu? 2. od (czas rozpoczynania)

Breakfast is served from 7.30 to 9.30 daily. Obiad jest wydawany codziennie od 7.30 do 9.30. The pub is open from morning until night. Pub jest otwarty od rana do nocy.

Angielski P R Z y I M E K 3. od (pochodzenie kogoś lub czegoś)

I got an email from my boss. Dostałem maila od szefa. This is a gift from my parents. To jest prezent od moich rodziców. 4. (wykonany) z materiału, surowca, budulca

The table is made from oak. Stół jest zrobiony z dębiny.

4. w (być ubrany w coś)

Look at the girl in the red dress. Spójrz na tę dziewczynę w czerwonej sukience. He looks good in a suit. On dobrze wygląda w garniturze.

in case of na wypadek, w razie, na okoliczność

in 1. w, na (wskazywanie miejsca)

They have a cottage in the village. Mają  domek na wsi. They are planning their holiday in Australia. Planują wakacje w Australii. 2. w, na (w części bądź całości określonego przedziału czasu)

They went to Berlin in June. Pojechali do Berlina w czerwcu. The days grow longer in spring. Dni stają się dłuższe na wiosnę. 3. w (w przeciągu wyznaczonego okresu, czasu)

Can you write the report in a week? Czy możesz napisać raport w tydzień? My computer will be fixed in two days. Mój komputer będzie naprawiony w ciągu dwóch dni.

www.WydawnictwoLingo.pl

Take an umbrella in case of rain. Weź parasol na wypadek deszczu.

in front of 1. przed

You can’t park in front of the library. Nie możesz parkować przed biblioteką. 2. przed, wobec, w obecności

Don’t make a scene in front of the children. Nie rób sceny przed dziećmi.

in place of w miejsce, zamiast

Drink juice in place of coffee. Pij sok zamiast kawy.

93

Pr zyimki w pigułce – słownik kontekstowy

including razem z, łącznie

The baseball cap costs 15 euros including the postage. Bejsbolówka kosztuje 15 euro łącznie z opłatą pocztową.

in spite of pomimo, wbrew

She continued to work in spite of her illness. Pracowała pomimo choroby. We enjoyed the walk in spite of the rain. Spacer sprawił nam przyjemność pomimo deszczu.

inside w, wewnątrz

It was cold and rainy so we stayed inside the house. Było zimno i deszczowo, więc zostaliśmy w domu. What is inside this bag? Co jest w tej torbie?

instead of zamiast

I use honey instead of sugar to sweeten my tea. Używam miodu zamiast cukru, by słodzić herbatę. 94

Instead of getting irritated, I laughed. Zamiast się poirytować, zaśmiałem się.

into do, na, w (ruch w kierunku do wewnątrz)

The boy ran into the playground. Chłopiec wbiegł  na boisko. I put my feet into the water. Zanurzyłem nogi w wodzie.

like jak (podobieństwo, przyrównanie)

You look like a ghost. Wyglądasz  jak duch. His room looks like a pig sty. Jego pokój wygląda jak chlewik

near niedaleko od

Is there a post office near here? Czy jest tu gdzieś  w pobliżu poczta? They live near the lake. Mieszkają blisko jeziora.

Angielski P R Z y I M E K

next to obok, przy

He was sitting next to me on the bus. Siedział obok mnie w autobusie. 

notwithstanding pomimo, niemniej jednak

They had an enjoyable trip notwithstanding the rain. Mieli udaną  podróż pomimo deszczu. 

of 1. wyrażanie przynależności, posiadania

He was a friend of mine. Był  moim przyjecielem. This album is a favourite of mine. Ten album należy do moich ulubionych. 2. wyrażanie ilości, miary, zawartości

We need plenty of food for the party. Potrzebujemy dużo jedzenia na przyjęcie. I start my day with a cup of coffee. Rozpoczynam dzień od filiżanki kawy. 3. z, ze (skład, zawartość)

This shawl is made of silk. Ten szal jest zrobiony z jedwabiu.

4. na skutek, z ,ze (wskazywanie na powód)

He died of injuries from a car accident. Zmarł na skutek obrażeń poniesionych podczas wypadku samochodowego. 5. z, ze (porównanie rzeczy będących ze sobą w jakiejś relacji)

He is the most gifted of all the students in the class. Jest najbardziej uzdolniony ze wszystkich studentów w klasie. 6. dzień miesiąca

My birthday is on the 5th of September. Moje urodziny przypadają na 5-go września. off 1. z, ze, od (w dół lub na zewnątrz, z miejsca czy pozycji, szczególnie z miejsca czy pozycji zajmowanej obecnie)

He jumped off the bridge. Skoczył z mostu. 2. obok

I stopped at a petrol station just off the highway. Zatrzymałem się  na stacji benzynowej nieopodal autostrady. on 1. na (znajdowanie się na, umieszczanie w takiej pozycji)

Put the jar on the shelf. Połóż słoik na półce. www.WydawnictwoLingo.pl

95

Pr zyimki w pigułce – słownik kontekstowy

Leave your keys on the table. Zostaw klucze na stole.

The cat jumped onto the fence. Kot wskoczył na płot.

2. w (określanie dni, dat)

The museum is closed on Mondays. Muzeum jest zamknięte w poniedziałki. I never get much sleep on weekdays. Nigdy nie śpię długo w ciągu tygodnia. 3. wskazywanie na sposób podróżowania

They went to Prague on the bus. Pojechali do Pragi autobusem. I seldom sleep on planes. Rzadko śpię w samolocie.

on account of z powodu

The match was put off on account of the heavy rain. Przełożono mecz z powodu silnego deszczu. Many accidents occurred on account of bad weather conditions. Doszło do wielu wypadków z powodu złych warunków pogodowych.

onto na, do (na powierzchnię, w, albo na pewien obszar czy miejsce)

The apple fell onto the floor. Jabłko spadło na podłogę.

96

opposite naprzeciw

The bank is opposite the bus station. Bank znajduje się naprzeciwko dworca autobusowego. Their house is opposite ours. Ich dom jest naprzeciwko naszego.

out of 1. z (ruch na zewnątrz)

She went out of town. Wyjechała z miasta. 2. ze (przyczyna, powód, motywacja postępowania)

I uttered those words out of anger. Powiedziałem te słowa ze złości

outside za, na zewnątrz

They were having tea outside the house. Pili herbatę  na zewnątrz (domu).

outside of oprócz, za wyjątkiem

Outside of him, no one came to my rescue. Prócz niego, nikt nie przybył mi na ratunek.

Angielski P R Z y I M E K

over 1. powyżej, ponad czymś, przez coś

The sign over the door reads “Emergency exit”. Napis nad drzwiami głosi “Wyjście ewakuacyjne”. The horse jumped over the fence. Koń przeskoczył przez płot. 2. podczas, w trakcie robienia czegoś

We went to the Alps over the winter holidays. Pojechaliśmy w Alpy podczas ferii zimowych. They had a lively discussion over dinner. Prowadzili ożywioną dyskusję przy obiedzie. 3. na (okrywanie, pokrywanie czegoś w całości lub części)

She threw her new shawl over her shoulders. Zarzuciła nowy szal na ramiona. 4. po drugiej stronie

Let’s go to the coffee shop over the road. Chodźmy do kawiarni po drugiej strony ulicy.

owing to dzięki, z powodu

He achieved his goals owing to his determination. Osiągnął swoje cele dzięki determinacji. www.WydawnictwoLingo.pl

I missed my train owing to a traffic jam. Spóźniłem się na pociąg z powodu korka.

past 1. za czymś, obok czegoś

They drove past the town hall. Jechali obok ratusza. The bus drives right past my house. Autobus przejeżdża tuż obok mojego domu. 2. po (przy wskazywaniu czasu)

What time is it? It is a quarter past seven. Która godzina? Jest kwadrans po siódmej.

pending do czasu, w oczekiwaniu

He was released on bail pending his trial. W oczekiwaniu na rozprawę przebywał na zwolnieniu za kaucją

prior to przed czymś, wcześniej

You must purchase tickets at least 14 days prior to your departure. Musisz nabyć bilety przynajmniej 14 dni przed wyjazdem.

97

Pr zyimki w pigułce – słownik kontekstowy

pursuant to zgodnie z, stosownie do

Pursuant to this warranty, the buyer may return the product within 7 days. Zgodnie z rękojmią, kupujący może zwrócić produkt w ciągu siedmiu dni. All personnel must wear protective clothing pursuant to the organisation’s requirements. Cały personel musi nosić odzież ochronną zgodnie z wymaganiami organizacji.

since od (pewnego momentu w przeszłości do innego albo do chwili obecnej)

We  haven’t heard from him since last summer. Nie mieliśmy od niego żadnych wieści od zeszłego lata. I have been waiting for you since 5 o’clock. Czekam na ciebie od piątej.

through regarding co do, odnośnie do, w sprawie

I have made a decision regarding my future. Podjąłem decyzję odnośnie przyszłości. He made a comment regarding her clothes. Zrobił uwagę odnośnie jej ubioru.

przez, poprzez, z jednej strony na drugą

The couple went for a walk through the park. Para poszła na spacer przez park. She looked through the window. Spojrzała przez okno.

throughout 1. przez cały czas, od początku do końca

round wokół, dookoła, okrężnie

The children were running round the playground. Dzieci biegały wokół boiska. The earth moves round the sun. Ziemia krąży wokół Słońca.

The lecture was so boring that I kept yawning throughout it. Wykład był  tak nudny, że ziewałem przez cały czas (jego trwania). 2. po, w, na całym obszarze, wszędzie, całkowicie

The flu spread throughout the country. Grypa rozprzestrzeniła się po całym kraju. The incense could be smelled throughout the house. Kadzidło czuć było w całym domu.

98

Angielski P R Z y I M E K

to 1. do, w kierunku do

towards 1. w kierunku, do

We went to the hotel. Poszliśmy do hotelu.

She went towards the window. Podeszła do okna.

He gave me a lift to the station. Podrzucił mnie na stację.

The police car sped towards the crime scene. Samochód policyjny mknął w kierunku sceny zbrodni.

2. do, dla (wskazanie na odbiorcę)

He lent some money to his brother-in2. niedaleko, blisko (w wymiarze czasowym) law. We are getting towards the end now. Pożyczył  szwagrowi trochę pieniędzy.  Jesteśmy teraz bliżej końca.

3. do (wskazuje ile czasu pozostało do osiągnięcia określonej daty, stanu czy sytuacji)

It is only two days to my birthday. Zostały tylko dwa dni do moich urodzin. 4. aby, żeby (wyrażanie celu)

They left early enough to get there in time. Wyszli wystarczająco wcześnie, aby dotrzeć tam na czas. She worked as a babysitter to earn some extra money. Pracowała jako opiekunka do dziecka, by zarobić dodatkowe pieniądze. 5. za (przy podawaniu godziny)

It’s ten to five. Jest za dziesięć piąta.

www.WydawnictwoLingo.pl

under w niższym położeniu, poniżej, pod

Your slippers are under the bed. Twoje kapcie są  pod łóżkiem. I was wearing only a T-shirt under my jacket. Miałem tylko T-shirt pod kurtką.

underneath niżej, poniżej

The tunnel goes underneath the river. Tunel jest przeprowadzony pod rzeką.  A large sum of money was hidden underneath the floorboards. Duża suma pieniędzy była ukryta pod deską podłogową.

99

Pr zyimki w pigułce – słownik kontekstowy

until/till aż (do określonego momentu czasu)

We stayed at the party until midnight. Zostaliśmy na przyjęciu do północy. My passport is valid until 2015. Mój paszport jest ważny aż do 2015.

up 1. wzwyż, na (do wyższego położenia czy usytuowania)

She went up the stairs to the attic. Weszła po schodach na strych. The children climbed the tree. Dzieci weszły na drzewo. 2. wzdłuż

We strolled up the avenue. Spacerowaliśmy wzdłuż alejki.

with 1. z, ze (towarzystwo, obecność osoby lub rzeczy)

He visited the zoo with his children. Poszedł do zoo ze swoimi dziećmi. I saw him with his girlfriend. Zobaczyłem go z jego dziewczyną. 2. z, o (posiadanie określonej właściwości)

He is a handsome man with dark hair. Jest przystojnym mężczyzną z ciemnymi włosami.

100

She is a nice girl with blue eyes. Jest miłą dziewczyną o niebieskich oczach. 3. z (sposób postępowania, wykonywania czegoś)

They treated us with great hospitality. Traktowali nas z wielką gościnnością.  She dances with grace. Tańczy z wdziękiem.

with regard to/with respect to co do, co się tyczy, odnośnie do

I am calling with regard to your letter of complaint. Dzwonię w sprawie Pani listu ze skargą. I am writing with respect to your recent article. Piszę odnośnie Pana ostatniego artykułu.

within w przeciągu, w obrębie, w granicach

I will call you within a week. Zadzwonię  do ciebie w przeciągu tygodnia. This product should be consumed within seven days. Ten produkt powinien być spożyty w ciągu siedmiu dni.

Angielski P R Z y I M E K ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ www.WydawnictwoLingo.pl

101

Notatki ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________

102