Islamic Studies (Hanafi) 01 [1]

Citation preview

‫وزارت معارف‬

‫تعليم وتربيۀ اسالمی‬ ‫صنف اول‬

‫سال چاپ‪ 1398 :‬هـ ‪ .‬ش‪.‬‬

‫سرود ملی‬ ‫دا وطن افغانس���تـــان دى‬

‫دا عـ���زت د هـــر افـغـان دى‬

‫دا وطن د ټول���و کـور دى‬

‫د بـــــلـوڅــــ���و د ازبـکـــــ���و‬

‫کور د سولې کور د تورې‬ ‫د پښ���تــون او هــ���زاره وو‬

‫ورس���ره عرب‪ ،‬گوجــر دي‬

‫براهوي دي‪ ،‬قزلباش دي‬ ‫دا هېـــ���واد به تل ځليږي‬ ‫په س���ينــه کې د آس���يـــا به‬

‫نوم د حق م���و دى رهبـــر‬

‫هر بچی يې قهرمـــــان دى‬ ‫د تـــرکـمنــــ���و د تـــاجـکـــ���و‬

‫پــاميــري���ان‪ ،‬نـورس���تانيــــان‬ ‫هـــم ايمـــاق‪ ،‬هم پشـه ېان‬

‫لـکـه لـمــر پـر ش���نـه آس���مـان‬ ‫لـکـ���ه زړه وي جـــاويـــ���دان‬ ‫واي���و اهلل اکبر وايو اهلل اکبر‬

‫وزارت معارف‬

‫تعليم وتربيۀ اسالمی‬

‫أ‬

‫مشخصات‌کتاب‬

‫‪-----------------------------------------------------‬‬‫مضمون‪ :‬تعلیم و تربیۀ اسالمی‬

‫مؤلفان‪ :‬گروه مؤلفان کتاب‌های درسی بخش تعلیم و تربیۀ اسالمی نصاب تعلیمی‬ ‫ویراستاران‪ :‬اعضای دیپارتمنت ویراستاری و ایدیت زبان دری‬

‫صنف‪ :‬اول‬

‫زبان متن‪ :‬دری‬

‫انکشاف دهنده‪ :‬ریاست عمومی انکشاف نصاب تعلیمی و تألیف کتب درسی‬

‫ناشر‪ :‬ریاست ارتباط و آگاهی عامۀ وزارت معارف‬

‫سال چاپ‪ 1398 :‬هجری شمسی‬ ‫مکان چاپ‪ :‬کابل‬ ‫چاپ‌خانه‪:‬‬

‫ایمیل آدرس‪[email protected] :‬‬

‫‪-----------------------------------------------------‬‬‫حق طبع‪ ،‬توزیع و فروش کتاب‌های درسی برای وزارت معارف جمهوری اسالمی‬ ‫افغانستان محفوظ است‪ .‬خرید و فروش آن در بازار ممنوع بوده و با متخلفان برخورد‬ ‫قانونی صورت می‌گیرد‪.‬‬ ‫ب‬

‫پیام وزیر معارف‬

‫اقرأ باسم ربک‬ ‫سپاس و حمد بیکران آفریدگار یکتایی را که بر ما هستی بخشید و ما را از نعمت بزرگ خواندن و‬ ‫نوشتن برخوردار ساخت‪ ،‬و درود بی‌پایان بر رسول خاتم‪ -‬حضرت محمد مصطفی‪ ‬که نخستین‬ ‫پیام الهی بر ایشان «خواندن» است‪.‬‬ ‫چنانچه بر همه‌گان هویداست‪ ،‬سال ‪ 1397‬خورشیدی‪ ،‬به نام سال معارف مسمی گردید‪ .‬بدین ملحوظ‬ ‫نظام تعلیم و تربیت در کشور عزیز ما شاهد تحوالت و تغییرات بنیادینی در عرصه‌های مختلف‬ ‫خواهد بود؛ معلم‪ ،‬متعلم‪ ،‬کتاب‪ ،‬مکتب‪ ،‬اداره و شوراهای والدین‪ ،‬از عناصر شش‌گانه و اساسی نظام‬ ‫معارف افغانستان به شمار می‌روند که در توسعه و انکشاف آموزش و پرورش کشور نقش مهمی‬ ‫را ایفا می‌نمایند‪ .‬در چنین برهه سرنوشت‌ساز‪ ،‬رهبری و خانوادۀ بزرگ معارف افغانستان‪ ،‬متعهد به‬ ‫ایجاد تحول بنیادی در روند رشد و توسعه نظام معاصر تعلیم و تربیت کشور می‌باشد‪.‬‬ ‫از همین‌رو‪ ،‬اصالح و انکشاف نصاب تعلیمی از اولویت‌های مهم وزارت معارف پنداشته می‌شود‪.‬‬ ‫در همین راستا‪ ،‬توجه به کیفیت‪ ،‬محتوا و فرایند توزیع کتاب‌های درسی در مکاتب‪ ،‬مدارس و سایر‬ ‫نهادهای تعلیمی دولتی و خصوصی در صدر برنامه‌های وزارت معارف قرار دارد‪ .‬ما باور داریم‪،‬‬ ‫بدون داشتن کتاب درسی باکیفیت‪ ،‬به اهداف پایدار تعلیمی در کشور دست نخواهیم یافت‪.‬‬ ‫برای دستیابی به اهداف ذکرشده و نیل به یک نظام آموزشی کارآمد‪ ،‬از آموزگاران و مدرسان‬ ‫دلسوز و مدیران فرهیخته به‌عنوان تربیت کننده‌گان نسل آینده‪ ،‬در سراسر کشور احترامانه تقاضا‬ ‫می‌گردد تا در روند آموزش این کتاب درسی و انتقال محتوای آن به فرزندان عزیز ما‪ ،‬از هر نوع‬ ‫تالشی دریغ نورزیده و در تربیت و پرورش نسل فعال و آگاه با ارزش‌های دینی‪ ،‬ملی و تفکر انتقادی‬ ‫بکوشند‪ .‬هر روز عالوه بر تجدید تعهد و حس مسؤولیت پذیری‪ ،‬با این نیت تدریس راآغاز کنند‪ ،‬که‬ ‫در آیندۀ نزدیک شاگردان عزیز‪ ،‬شهروندان مؤثر‪ ،‬متمدن و معماران افغانستان توسعه یافته و شکوفا‬ ‫خواهند شد‪.‬‬ ‫همچنین از دانش آموزان خوب و دوست داشتنی به مثابه ارزشمندترین سرمایه‌های فردای کشور‬ ‫می‌خواهم تا از فرصت‌ها غافل نبوده و در کمال ادب‪ ،‬احترام و البته کنجکاوی علمی از درس معلمان‬ ‫گرامی استفادۀ بهتر کنند و خوشه چین دانش و علم استادان گرامی خود باشند‪.‬‬ ‫‪ ‬در پایان‪ ،‬از تمام کارشناسان آموزشی‪ ،‬دانشمندان تعلیم و تربیت و همکاران فنی بخش نصاب‬ ‫تعلیمی کشور که در تهیه و تدوین این کتاب درسی مجدانه شبانه روز تالش نمودند‪ ،‬ابراز قدردانی‬ ‫کرده و از بارگاه الهی برای آن‌ها در این راه مقدس و انسان‌ساز موفقیت استدعا دارم‪.‬‬ ‫با آرزوی دستیابی به یک نظام معارف معیاری و توسعه یافته‪ ،‬و نیل به یک افغانستان آباد و مترقی‬ ‫دارای شهروندان آزاد‪ ،‬آگاه و مرفه‪.‬‬ ‫دکتور محمد میرویس بلخی‬ ‫وزیر معارف‬ ‫ج‬

‫فهرست‬ ‫عنوانها‬ ‫‌‬ ‫اهلل‪‬‬

‫پیغمبر ما‬ ‫کلمۀ طیبه‬

‫صفحه‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬

‫کلمۀ شهادت‬

‫‪7‬‬

‫اسالم‬ ‫کعبۀ رشیف‬

‫‪11‬‬

‫قرآن کریم‬

‫‪9‬‬

‫‪13‬‬

‫پاکی برای نماز‬

‫‪15‬‬

‫اوقات نماز‬

‫‪19‬‬

‫وضـو‬

‫‪17‬‬

‫نماز(تکبیر و ثنا)‬ ‫سورۀ فاتحه (‪)1‬‬

‫‪23‬‬

‫قرائت‬

‫‪27‬‬

‫سورۀ فاتحه (‪)2‬‬

‫‪21‬‬ ‫‪25‬‬

‫تسبیحات رکوع‬

‫‪29‬‬

‫تسبیحات سجده‬

‫‪33‬‬

‫تسمیع و تحمید‬ ‫د‬

‫‪31‬‬

‫فهرست‬ ‫عنوان‌ها‬

‫صفحه‬

‫التحیات (‪)1‬‬

‫‪35‬‬

‫التحیات (‪)3‬‬

‫‪39‬‬

‫التحیات (‪)2‬‬ ‫التحیات (‪)4‬‬

‫درودشریف (‪)1‬‬

‫‪37‬‬ ‫‪41‬‬ ‫‪43‬‬

‫درود شریف (‪)2‬‬

‫‪45‬‬

‫احترام به پدر و مادر‬

‫‪49‬‬

‫راستگویی‬

‫‪53‬‬

‫دعا و سالم‬

‫احترام به معلم‬

‫‪47‬‬ ‫‪51‬‬

‫امانت داری‬

‫‪55‬‬

‫آداب غذا خوردن‬

‫‪59‬‬

‫آداب سالم‬

‫‪63‬‬

‫نظافت‬

‫آداب نوشیدن‬

‫آداب راه رفتن‬

‫‪57‬‬ ‫‪61‬‬ ‫‪65‬‬ ‫ه‬

‫درس اول‬

‫اهلل‬

‫‪‬‬

‫ما بندۀ اهلل‪ ‬استیم‪.‬‬ ‫اهلل‪ ‬پیدا کنندۀ همه مخلوقات است‪.‬‬ ‫اهلل‪ ‬الیق عبادت است‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪1‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان متن درس را با آوازبلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را پر کنید‪:‬‬ ‫‪ -1‬ما بندۀ ‪ ....................‬استیم‪.‬‬ ‫‪ -2‬اهلل‪ ............. ‬همه مخلوقات است‪.‬‬ ‫‪ -3‬اهلل‪ ............... ‬عبادت است‪.‬‬

‫‪2‬‬

‫درس دوم‬

‫پیغمبر ما‬ ‫حضرت محمد‪ ‬پیغمبر ما است‪.‬‬ ‫حضرت محمد‪‬آخرین پیغمبر است‪.‬‬ ‫پیرو حضرت محمد‪ ‬استیم‪.‬‬ ‫ما ِ‬

‫‪3‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان متن درس را با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را پر کنید‪:‬‬ ‫‪ -1‬حضرت ‪ ...................‬پیغمبر ما است‪.‬‬ ‫‪ -2‬ما ‪.........................‬حضرت محمد‪ ‬استیم‪.‬‬ ‫‪ -3‬حضرت محمد‪‬آخرین ‪ .................‬است‪.‬‬

‫‪4‬‬

‫درس سوم‬

‫کلمۀ طیبه‬ ‫له ِإ اَّل ُ‬ ‫اهلل ُم َح َّم ٌد َّر ُس ُ‬ ‫ول ا ِ‬ ‫هلل‬ ‫ال ِإ َ‬ ‫له ِإ اَّل ُ‬ ‫اهلل‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ‬ال ِإ َ‬ ‫معنا‪ :‬الیق عبادت فقط اهلل‪ ‬است‪.‬‬ ‫ ُم َح َّم ٌد َّر ُس ْو ُل اهلل‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫معنا‪ :‬محمد‪ ‬پیغمبر اهلل‪ ‬است‪.‬‬

‫‪5‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان کلمۀ طیبه را بخوانند و از یکدیگر شان بپرسند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬کلمۀ طیبه را بخوانید‪.‬‬

‫له ِإال ُ‬ ‫‪َ  -2‬‬ ‫َّ اهلل را معنا کنید‪.‬‬ ‫ال ِإ َ‬

‫‪ُ  -3‬م َح َّم ٌد َّر ُس ُ‬ ‫ول اهلل را معنا کنید‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫درس چهارم‬

‫کلمۀ شهادت‬ ‫له ِإ اَّل ُ‬ ‫اهلل َو َأ ْش َه ُد َأنَّ ُم َح َّمد ًا َّر ُس ُ‬ ‫ول اهلل‬ ‫َأ ْش َه ُد َأ ْن اَّ ل ِإ َ‬

‫له ِإ اَّل ُ‬ ‫‪َ ‬‬ ‫اهلل‬ ‫ أ ْش َه ُد َأ ْن اَّ ل ِإ َ‬ ‫‪‬‬ ‫معنا‪ :‬شهادت می‌دهم که الیق عبادت فقط‬ ‫اهلل است‪.‬‬ ‫ و َأ ْش َه ُد َأنَّ ُم َح َّمد ًا َّر ُس ْو ُل اهلل‬ ‫‪‬‬ ‫‪َ ‬‬ ‫معنا‪ :‬وشهادت می‌دهم که محمد‪ ‬پیغمبر‬ ‫اهلل‪ ‬است‪.‬‬ ‫‪7‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان کلمۀ شهادت را كلمه به كلمه بعد از معلم تکرار می‌کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬

‫‪ _1‬کلمۀ شهادت را بخوانید‪.‬‬ ‫له ِإ اَّل ُ‬ ‫اهلل را معنا کنید‪.‬‬ ‫‪َ _2‬أ ْش َه ُد َأ ْن اَّ ل ِإ َ‬

‫و َأ ْش َه ُد َأنَّ ُم َح َّمد ًا َّر ُس ْو ُل اهلل را معنا کنید‪.‬‬ ‫‪َ _3‬‬

‫‪ _4‬کلمۀ شهادت را از حفظ بگویید‪.‬‬

‫‪8‬‬

‫درس پنجم‬

‫قرآنکریم‬ ‫‌‬

‫قرآن‌کریم کالم اهلل‪ ‬است‪.‬‬ ‫قرآن‌کریم بر حضرت محمد‪ ‬نازل شده است‪.‬‬

‫ما به قرآن‌کریم ایمان داریم‪.‬‬ ‫‪9‬‬

‫فعاليت‬

‫ ‬

‫شاگردان متن درس را با آواز بلند بخوانند و در مورد درس از‬ ‫یکدیگر سوال کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬قرآن‌کریم کالم کیست ؟‬ ‫‪ -2‬قرآن‌کریم بر کی نازل شده است ؟‬

‫‪10‬‬

‫درس ششم‬

‫اسالم‬ ‫اسالم دین ما است‪.‬‬ ‫اسالم پنج بنا دارد‪:‬‬ ‫‪ -1‬کلمه‬ ‫‪ -2‬نماز‬ ‫‪ -3‬روزه‬ ‫‪ -4‬زکات‬ ‫‪ -5‬حج‬

‫ما دین خود را دوست داریم‪.‬‬ ‫‪11‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان متن درس را با آواز بلند بخوانند و پنج بنای اسالم را از‬ ‫یکدیگر بپرسند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬اسالم چند بنا دارد ؟‬ ‫‪ -2‬پنج بنای اسالم را نام بگیرید‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫درس هفتم‬

‫کعبۀ شریف‬

‫ کعبۀ شریف قبلۀ ما است‪.‬‬‫ کعبۀ شریف در مکۀ مکرمه است‪.‬‬‫‪ -‬ما به سوی کعبۀ شریف نماز می‌خوانیم‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان در مورد کعبة شریف به کمک معلم با هم گفتگو کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جمله‌های ذیل را تکمیل نمایید‪:‬‬ ‫‪ -1‬کعبۀ شریف ‪ ...............‬ما است‪.‬‬ ‫‪ -2‬کعبۀ شریف در ‪ ..............‬است‪.‬‬ ‫‪ -3‬ما به سوی ‪ ...................‬نماز می‌خوانیم‪.‬‬

‫‪14‬‬

‫درس هشتم‬

‫پاکی برای نماز‬

‫برای ادای نماز باید‪:‬‬ ‫‪ -1‬بدن ما پاک باشد‪.‬‬ ‫‪ -2‬لباس ما پاکیزه باشد‪.‬‬ ‫‪ -3‬جای نماز ما هم پاک باشد‪.‬‬ ‫‪15‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان در مورد پاکی برای نماز از یکدیگر سوال کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جمله‌های زیر را با کلمه‌های مناسب تکمیل نمایید‪:‬‬ ‫‪ -1‬بدن ما ‪ ........‬باشد‪.‬‬ ‫‪ -2‬لباس ما‪ ...........‬باشد‪.‬‬ ‫‪ ........ -3‬نماز ما‪ .............‬باشد‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫درس نهم‬

‫وضـو‬

‫فرض‌های وضو چهار است‪:‬‬ ‫‪ -1‬شستن روی‬ ‫‪ -2‬شستن دست‌ها‬ ‫با آرنج‌ها‬ ‫‪ -3‬مسح سر‬ ‫‪ -4‬شستن پاها‬ ‫با بجلک‌ها‬ ‫‪17‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان وضو را تمثیل نمایند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬فرض‌های وضو چند است؟‬ ‫‪ -2‬فرض‌های وضو را نام بگیرید‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫درس دهم‬

‫اوقات نماز‬

‫نماز بنای دوم اسالم است‪.‬‬ ‫ما پنج وقت نماز می‌خوانیم‪:‬‬ ‫‪ -1‬صبح‬ ‫‪ -2‬پیشین‬ ‫‪ -3‬دیگر‬ ‫‪ -4‬شام‬ ‫‪ -5‬خفتن‬

‫‪19‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان نام نماز‌های پنجگانه را از یکدیگر بپرسند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را پر کنید‪:‬‬ ‫‪ ........ -1‬بنای دوم اسالم است‪.‬‬ ‫‪ -2‬ما در یک شبانه روز‪.......‬وقت نماز می‌خوانیم‪.‬‬

‫‪20‬‬

‫درس یازدهم‬

‫نماز‬ ‫ تکبیر و ثنا‬

‫َا ُ‬ ‫َ‬ ‫کب ْر‬ ‫ا‬ ‫هلل‬ ‫َ‬ ‫ار َ‬ ‫َّ و ِب َح ْم ِد َ‬ ‫اس ُم َ‬ ‫ُس ْب َحا َن َ‬ ‫ك‪،‬‬ ‫ك ْ‬ ‫ك ال ّل ُهم َ‬ ‫ك َو َت َب َ‬ ‫ك َو َ‬ ‫له َغ ْي ُر َ‬ ‫َو َتعالی َج ُّد َ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫ال ِإ َ‬ ‫تکرار کلمه‌ها‪:‬‬

‫ك ال ّل ُهمَّ ‪َ -‬و ِب َح ْم ِد َ‬ ‫ ُس ْب َحا َن َ‬‫ك‬

‫ك ‪َ -‬و َتعالی َج ُّد َ‬ ‫ار َ‬ ‫اس ُم َ‬ ‫ك‬ ‫ك ْ‬ ‫ َو َت َب َ‬‫له َغ ْي ُر َ‬ ‫ك‬ ‫‪َ -‬وال ِإ َ‬

‫‪21‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان تکبیر تحریمه و ثنا را با آواز بلند بخوانند و از یکدیگر‬ ‫بپرسند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫س ْب َحا َن َ‬ ‫ك ال ّل ُه َّم را بخوانید‪.‬‬ ‫‪ُ -1‬‬ ‫س ْب َحا َن َ‬ ‫ك ال ّل ُه َّم را از حفظ بگویید‪.‬‬ ‫‪ُ -2‬‬ ‫‪ -3‬تكميل كنيد‪:‬‬ ‫ُس ْب َحا َن َ‬ ‫ك ال ّل ُه َّم‪..........‬‬ ‫‪22‬‬

‫درس دوازدهم‬

‫سورۀ فاتحه‬

‫(‪)1‬‬

‫َأ ُع ُ‬ ‫وذ ِبا ِ‬ ‫يم‬ ‫هلل ِم َن الش َّْي َط ِ‬ ‫الر ِج ِ‬ ‫ان َّ‬

‫سم ا ِ‬ ‫يم‬ ‫الر ْح ِ‬ ‫الر ْح ِ‬ ‫ِب ِ‬ ‫من َّ‬ ‫هلل َّ‬

‫‪1‬‬ ‫ا ْل َح ْم ُد ِ‬ ‫الر ِح ْي ِم‬ ‫مـن‬ ‫ح‬ ‫ الر‬ ‫هلل َر ِّب ا ْل َعا َل ِم ْي َن‬ ‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫َّ‬ ‫َّ‬

‫مـ ِل ِ‬ ‫الد ْي ِن‬ ‫ك َ ي ْو ِم ِّ‬

‫‪23‬‬

‫‪3‬‬

‫‪2‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان أعوذ باهلل و بسم اهلل و بخشی از سورۀ فاتحه را با آواز‬ ‫بلند بخوانند‪.‬‬

‫‪24‬‬

‫درس سیزدهم‬

‫سورۀ فاتحه‬

‫(‪)2‬‬

‫‪4‬‬ ‫الص َر َ‬ ‫َ‬ ‫اك َن ْع ُب ُد و ِإيَّ َ‬ ‫ِإيَّ َ‬ ‫ِ‬ ‫اط‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫د‬ ‫اه‬ ‫اك َن ْس َت ِع ْي ُن‬ ‫ْ‬ ‫ِّ‬

‫الم ْس َت ِق ْي َم ‪ِ 5‬ص َر َ‬ ‫ت َع َل ْيه ِْم َغ ْي ِر‬ ‫ين َأ ْن َع ْم َ‬ ‫اط ا َّل ِذ َ‬ ‫ُ‬ ‫الم ْغ ُض ْو ِب َع َل ْيه ِْم َو َ‬ ‫ال َّ‬ ‫ين‬ ‫الضا ِّل َ‬ ‫َ‬

‫‪25‬‬

‫‪6‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان سورۀ فاتحه را با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪َ -1‬أ ُع ُ‬ ‫وذ ِباهللِ را از حفظ بگویید‪.‬‬ ‫سم اهللِ را بخوانید‪.‬‬ ‫‪ِ  -2‬ب ِ‬ ‫‪ -3‬سورۀ فاتحه را بخوانید‪.‬‬

‫‪26‬‬

‫درس چهاردهم‬

‫قرائت‬ ‫اهلل َأ َح ٌد ‪ُ 1‬‬ ‫ُق ْل ُهو ُ‬ ‫الص َم ُد ‪َ 2‬ل ْم َ ي ِل ْد َو َل ْم‬ ‫اهلل َّ‬ ‫َ‬ ‫ُي ْو َل ْد ‪َ 3‬و َل ْم َ ي ُك ْن َّل ُه ُ‬ ‫ ك ُف ًوا َأ َح ٌد‬

‫‪27‬‬

‫‪4‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان سورۀ اخالص را با آواز بلند و به تکرار بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬متن در س را با آواز بلند بخوانید‪.‬‬ ‫‪ -2‬سورۀ اخالص را از حفظ بگویید‪.‬‬

‫‪28‬‬

‫درس پانزدهم‬

‫تسبیحات رکوع‬

‫يم‬ ‫ ‬ ‫‪‬‬ ‫ان َربِّ َي ا ْل َع ِظ ِ‬ ‫‪ُ ‬س ْب َح َ‬

‫يم‬ ‫‪‬‬ ‫ان َربِّ َي ا ْل َع ِظ ِ‬ ‫ س ْب َح َ‬ ‫‪ُ‬‬ ‫يم‬ ‫ان َربِّ َي ا ْل َع ِظ ِ‬ ‫ س ْب َح َ‬ ‫‪‬‬ ‫‪ُ‬‬

‫‪29‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان تسبیحات رکوع را سه بار تکرار کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬تسبیحات رکوع را بخوانید‪.‬‬ ‫‪ -2‬رکوع را در عمل انجام بدهید‪.‬‬ ‫‪ -3‬تکمیل کنید‪:‬‬ ‫سبحان‪.........‬‬

‫‪30‬‬

‫درس شانزدهم‬

‫تسمیع و تحمید‬

‫هنگام بلند شدن از رکوع تسمیع و تحمید‬ ‫می‌گوییم‪.‬‬

‫تسمیع‪َ :‬س ِم َع ُ‬ ‫اهلل ِل َم ْن َح ِم َد ُه‬ ‫تحمید‪َ :‬ر َّبنَا َو َل َ‬ ‫ك ا ْل َح ْم ُد‬

‫‪31‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان تسمیع و تحمید را با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫تکمیل کنید‪:‬‬

‫‪َ -1‬سمِ َع ُ‬ ‫اهلل‪..........‬‬ ‫‪ ......‬و َل َ‬ ‫ك ا ْل َح ْم ُد‬ ‫‪-2‬‬ ‫َ‬

‫‪32‬‬

‫درس هفدهم‬

‫تسبیحات سجده‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫سب َحان ربي َ‬ ‫األ ْعلى‬ ‫ُ ْ َ َ ِّ َ‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫سب َحان ربي َ‬ ‫األ ْعلى‬ ‫ُ ْ َ َ ِّ َ‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫سب َحان ربي َ‬ ‫األ ْعلى‬ ‫ُ ْ َ َ ِّ َ‬

‫‪33‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان تسبیحات سجده را با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را پرکنید‪.‬‬ ‫ان‪.................‬‬ ‫‪ُ -1‬س ْب َح َ‬ ‫ي‪..............‬‬ ‫‪َ ..... -2‬ربِّ َّ‬ ‫َ‬ ‫‪...............‬األ ْعلى‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫‪34‬‬

‫ درس هژدهم‬

‫ال َّتحیات‬

‫(‪)1‬‬

‫ات‪...‬‬ ‫ات َوالط َِّّي َب ُ‬ ‫الص َل َو ُ‬ ‫ال َّت ِحيَّ ُ‬ ‫ات لهلِ ِ َو َّ‬ ‫تکرار کلمه‌ها‪:‬‬

‫ات لهلِ ِ‬ ‫‪ ‬ال َّت ِحيَّ ُ‬ ‫‪‬‬ ‫ات‬ ‫الص َل َو ُ‬ ‫‪‬‬ ‫‪َ ‬و َّ‬ ‫ات‬ ‫‪َ ‬والط َِّّي َب ُ‬ ‫‪‬‬

‫‪35‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان بخش اول التحیات را با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ .‬بخش اول التحیات را بخوانید‪.‬‬

‫‪ .‬بخش اول التحیات را از حفظ بگویید‪.‬‬

‫‪36‬‬

‫درس نزدهم‬

‫ال َّتحیات‬

‫(‪)2‬‬

‫الم َع َل ْي َ‬ ‫ك َأ ُّي َها ال َّن ِب ُّي َو َر ْح َم ُة ا ِ‬ ‫هلل َو َب َر َكاتُ ُه‪...‬‬ ‫الس ُ‬ ‫َّ‬

‫تکرار کلمه‌ها‪:‬‬

‫الم َع َل ْي َ‬ ‫ك‬ ‫‪‬‬ ‫الس ُ‬ ‫‪َّ ‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫َأ ُّي َها ال َّن ِب ُّي‬

‫َو َر ْح َم ُة ا ِ‬ ‫هلل َو َب َر َكاتُ ُه‬

‫‪37‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان بخش دوم التحیات را با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫بخش دوم التحیات را از حفظ بخوانید‪.‬‬

‫‪38‬‬

‫درس بیستم‬

‫ال َّتحیات‬

‫(‪)3‬‬

‫اد ا ِ‬ ‫لى ع َب ِ‬ ‫ِ‬ ‫ين‪...‬‬ ‫الم َع َل ْينَا َو َع‬ ‫الس ُ‬ ‫هلل َّ‬ ‫الصا ِل ِح َ‬ ‫َّ‬

‫تکرار کلمه‌ها‪:‬‬ ‫الم َع َل ْينَا‬ ‫الس ُ‬ ‫َّ‬

‫اد ا ِ‬ ‫َو َعلى ِع َب ِ‬ ‫ين‬ ‫هلل‬ ‫َّ‬ ‫ ‪ -‬الصا ِل ِح َ‬

‫‪39‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان بخش سوم التحیات را با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫بخش سوم التحیات را از حفظ بخوانید‪.‬‬

‫‪40‬‬

‫درس بیست ویکم‬

‫ال َّتحیات‬

‫(‪)4‬‬

‫له ِإال ُ‬ ‫ْ‬ ‫َّ اهلل َو َأ ْش َه ُد َأنَّ ُم َح َّم ًدا َع ْب ُد ُه‬ ‫أش َه ُد َأن الَّ ِإ َ‬ ‫َو َر ُسو ُل ُه‪.‬‬

‫تکرار کلمه‌ها‪:‬‬

‫ال ُ‬ ‫َأ ْش َه ُد َأ ْن ‪َ -‬‬ ‫له ِإ َّ‬ ‫اهلل‬ ‫ال ِإ َ‬

‫َو َأ ْش َه ُد َأنَّ ‪ُ -‬م َح َّم ًدا َع ْب ُد ُه َو َر ُسو ُل ُه‬ ‫ ‬

‫‪41‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان بخش اخیر (التحیات) را با آواز بلند بخوانند و از یکدیگر‬ ‫بپرسند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جای خالی را با کلمه‌های مناسب آن پر کنید‪.‬‬

‫‪ْ -1‬‬ ‫أش َه ُد َأ ْن‪َ ...........................‬و َر ُسو ُل ُه‪.‬‬

‫‪42‬‬

‫درس بیست ودوم‬

‫درود شریف‬

‫(‪)1‬‬

‫آل ُم َح َّم ٍد َ‬ ‫ ك َما‬ ‫َال ّل ُهمَّ َص ِّل َعلى ُم َح َّم ٍد َّو َعلى ِ‬ ‫اه ْي َم ِإ َ‬ ‫آل ِإ ْب َر ِ‬ ‫ت َعلى ِإ ْب َر ِ‬ ‫نَّك‬ ‫اه ْي َم َوعلی ِ‬ ‫َصل َّْي َ‬

‫َح ِم ْي ٌد َم ِج ْي ٌد‪.‬‬

‫تکرار جمله‌ها‪:‬‬ ‫لىآل ُم َح َّم ٍد‬ ‫ و َع‬ ‫ِ‬ ‫ َال ّل ُهم َ‬‫َّ ص ِّل َعلى ُم َح َّم ٍد َّ‬ ‫َ‬ ‫ت َعلى ِإ ْب َر ِ‬ ‫اه ْي َم‬ ‫‪ -‬ك َما َصل َّْي َ‬

‫آل ِإ ْب َر ِ‬ ‫اه ْي َم‬ ‫ َوعلی ِ‬‫ ِإ َ‬‫نَّك َح ِم ْي ٌد َّم ِج ْي ٌد‬

‫‪.‬‬

‫‪43‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان درود شریف را به شکل گروهی باهم تکرار کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫تکمیل کنید‪:‬‬

‫َ‬ ‫‪......................‬حمِ ْي ٌد َم ِج ْي ٌد‪.‬‬ ‫ت‬ ‫اصل َّْي َ‬ ‫َ‬ ‫‪-1‬ك َم َ‬ ‫‪ -2‬درود شریف را بخوانید‪.‬‬

‫‪ -3‬درود شریف را از حفظ بگویید‪.‬‬

‫‪44‬‬

‫درس بیست وسوم‬

‫درود شریف‬

‫(‪)2‬‬

‫آل ُم َح َّم ٍد َ‬ ‫ار ْ‬ ‫ ك َما‬ ‫ك َعلى ُم َح َّم ٍد َّو َعلى ِ‬ ‫َال ّل ُهمَّ َب ِ‬

‫اه ْي َم ِإ َ‬ ‫آل ِإ ْب َر ِ‬ ‫ت َعلى ِإ ْب َر ِ‬ ‫نَّك‬ ‫اه ْي َم َوعلی ِ‬ ‫ار ْك َ‬ ‫َب َ‬ ‫َح ِم ْي ٌد َم ِج ْي ٌد‪.‬‬

‫تکرار جمله‌ها‪:‬‬ ‫ار ْ‬ ‫ك َعلى ُم َح َّم ٍد‬ ‫‪َ -‬ال ّل ُهمَّ َب ِ‬

‫لىآل ُم َح َّم ٍد‬ ‫ َّو َع‬‫ِ‬

‫َ‬ ‫ت َعلى ِإ ْب َر ِ‬ ‫اه ْي َم‬ ‫ار ْك َ‬ ‫ ك َما َب َ‬‫ َوعلی آل ِ ِإ ْب َر ِ‬‫اه ْي َم‬

‫ ِإ َ‬‫نَّك َح ِم ْي ٌد َّم ِج ْي ٌد‬

‫‪.‬‬

‫‪45‬‬

‫فعاليت‬ ‫ شاگردان درود شریف را با آواز بلند بخوانند و از یکدیگر بپرسند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را پر کنید‪.‬‬

‫ار ْ‬ ‫‪ .....................‬آل ُم َح َّمدٍ‬ ‫ك‬ ‫ِ‬ ‫‪َ -1‬ال ّلهمَّ َب ِ‬

‫َ‬ ‫ت‪ِ ...............‬إ َ‬ ‫نَّك َحمِ ْي ٌد َم ِج ْي ٌد‬ ‫ار ْك َ‬ ‫‪ -2‬ك َما َب َ‬

‫‪ -1‬درود شریف را بخوانید‪.‬‬

‫‪ -2‬درود شریف را از حفظ بگویید‪.‬‬

‫‪46‬‬

‫درس بیست و چهارم‬

‫دعا و سالم‬

‫دعا‪:‬‬

‫ِ‬ ‫الخ َر ِة‬ ‫الد ْن َيا َح َسنَ ًة َّو ِفي‬ ‫َال ّل ُه َّم َر َّبنَا آ ِتنَا ِفي ُّ‬

‫ار‪.‬‬ ‫اب ال َّن ِ‬ ‫َح َسنَ ًة َّو ِقنَا َع َذ َ‬ ‫سالم‪:‬‬

‫الم علیکم و رحمة اهلل‬ ‫الس ُ‬ ‫ّ‬

‫الم علیکم و رحمة اهلل ‪.‬‬ ‫الس ُ‬ ‫ّ‬

‫‪47‬‬

‫تکرار جمله‌ها‪ :‬‬ ‫َّ ر َّبنَا‬ ‫ َال ّل ُهم َ‬

‫الد ْن َيا َح َسنَ ًة‬ ‫ آ ِتنَا ِفي ُّ‬‫ َو ِفي آْ‬‫ال ِخ َر ِة َح َسنَ ًة‬ ‫ار‬ ‫اب ال َّن ِ‬ ‫ َو ِقنَا َع َذ َ‬‫فعاليت‬ ‫شاگردان دعا و سالم را با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫َّ ر َّبنا را بخوانید‪.‬‬ ‫‪َ  -1‬ال ّل ُهم َ‬

‫َّ ر َّبنَا را از حفظ بگویید‪.‬‬ ‫‪َ  -2‬ال ّل ُهم َ‬ ‫‪ -3‬سالم را از حفظ بگویید‪.‬‬

‫‪48‬‬

‫درس بیست و پنجم‬

‫احترام به پدر و مادر‬ ‫ما پدر و مادر خود را دوست داریم‪.‬‬ ‫نصیحت شان را گوش می‌کنیم‪.‬‬ ‫وبه نصیحت شان عمل می‌کنیم‪.‬‬ ‫ما با پدر و مادر خود با ادب و احترام رفتار‬ ‫می‌کنیم‪.‬‬

‫‪49‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان متن درس را بخوانند و از یکدیگر بپرسند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را با کلمه‌های مناسب پر کنید‪.‬‬ ‫‪ -1‬ما پدر و مادر خود را‪..............‬‬

‫‪ ................. -2‬را گوش می‌کنیم‪.‬‬

‫‪50‬‬

‫درس بیست وششم‬

‫احترام به معلم‬ ‫ما به سخنان معلم خود گوش می‌دهیم‪.‬‬ ‫ما معلم خود را دوست داریم‪.‬‬ ‫ما معلم خود را احترام می‌کنیم‪.‬‬ ‫بدون اجازۀ او از صنف بیرون نمی‌شویم‪.‬‬

‫‪51‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان متن درس را به شکل دسته جمعی با آواز بلند بخوانند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را با کلمه‌های مناسب پر کنید‪.‬‬ ‫‪ -1‬ما به‪ ......................‬گوش می‌دهیم‪.‬‬ ‫‪ -2‬ما‪ .................‬خود را دوست داریم‪.‬‬ ‫‪ -3‬بدون اجازۀ او‪ ...............‬نمی‌شویم‪.‬‬

‫‪52‬‬

‫ درس بیست وهفتم‬

‫راستگویی‬ ‫ما راستگویی را دوست داریم‪.‬‬ ‫ما همیشه راست می‌گوییم‪.‬‬ ‫انسان راستگو را خداوند‪ ‬دوست دارد‪.‬‬ ‫دروغ گفتن گناه است‪.‬‬

‫‪53‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان در مورد راستی و راست گویی با هم گفتگو کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را با کلمه‌های مناسب پر کنید‪.‬‬ ‫‪ -1‬ما همیشه راست‪...................‬‬ ‫‪ -2‬ما‪ ...............‬را دوست داریم‪.‬‬ ‫‪ -3‬انسان راستگو را‪ .............‬دوست دارد‪.‬‬

‫‪54‬‬

‫درس بیست وهشتم‬

‫امانت داری‬ ‫امانت داری خصلت مسلمان است‪.‬‬ ‫ما امانت را درست نگهداری می‌کنیم‪.‬‬ ‫خیانت در امانت گناه است‪.‬‬ ‫کتاب‌های مکتب نزد ما امانت است‪.‬‬

‫‪55‬‬

‫فعاليت‬ ‫هر یک از شاگردان به کمک معلم از امانت داری یک مثال بگویند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬امانت خصلت کی است؟‬ ‫‪ -2‬شما چگونه از امانت نگهداری می‌کنید؟‬

‫‪56‬‬

‫درس بیست ونهم‬

‫نظافت‬ ‫پیغمبر ما‪ ‬فرموده است‪:‬‬ ‫نظافت جزء ایمان است‪.‬‬ ‫ما بدن و لباس خود را پاک نگه می‌داریم‪.‬‬ ‫ما مساجد خود را پاک نگه می‌داریم‪.‬‬ ‫ما خانه وکوچه ای خود را پاک نگه می‌داریم‪.‬‬

‫نظافت و پاکی به صحت فایده دارد‪.‬‬

‫‪57‬‬

‫فعاليت‬

‫شاگردان در مورد پاک نگه داشتن خانه و مکتب و محل خود‬ ‫گفتگوکنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را با کلمه‌های مناسب پر کنید‪.‬‬ ‫‪ -1‬ما بدن و ‪ ......‬خود را ‪ ........‬می‌داریم‪.‬‬ ‫‪ - 2‬ما ‪ .........‬را پاک ‪ ......‬می‌داریم‪.‬‬ ‫‪ -3‬ما خانه و کوچه ای خود را‪..................‬‬

‫‪58‬‬

‫درس سی ام‬

‫آداب غذا خوردن‬ ‫پیش از خـوردن غذا‪:‬‬ ‫دست‌های خود را می‌شوییم‪.‬‬ ‫ در شـروع بسم اهلل الرحمن الرحیم‬‫می‌گوییم‪.‬‬ ‫ غذا را از پیش روی خود می‌خوریم‪.‬‬‫ با دست راست می‌خوریم‪.‬‬‫بعد ازخوردن غذا‪:‬‬ ‫الحمدهلل می‌گوییم‪.‬‬ ‫‪59‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان در مورد آداب غذا خوردن با هم گفتگو کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬آداب غذا خوردن را نام بگیرید‪.‬‬ ‫جاهای خالی را با کلمه‌های مناسب پر کنید‪.‬‬ ‫‪ -2‬پیش از خوردن غذا دست‌های ‪.................‬‬ ‫‪ -3‬در شروع ‪ .............................‬می‌گوییم‪.‬‬ ‫‪ -4‬بعد از خوردن غذا‪ ...................‬می‌گوییم‪.‬‬

‫‪60‬‬

‫درس سی و یکم‬

‫آداب نوشیدن‬

‫نوشیدن را با بسم اهلل شروع می‌کنیم‪.‬‬ ‫با دست راست می‌نوشیم‪.‬‬ ‫آب را با سه َن َفس می‌نوشیم‪.‬‬ ‫آب را نشسته می‌نوشیم‪.‬‬ ‫پس از نوشیدن الحمد هلل می‌گوییم‪.‬‬ ‫‪61‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان متن درس را با آواز بلند به طور دسته جمعی بخوانند و‬ ‫در مورد درس از یکدیگر سوال کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬

‫جاهای خالی را با کلمه‌های مناسب پر کنید‪.‬‬ ‫‪ -1‬با دست‪ .............‬می‌نوشیم‪.‬‬ ‫‪-2‬آب را با‪َ .....‬ن َفس می‌نوشیم‪.‬‬ ‫‪ -3‬آب را نشسته‪.................‬‬

‫‪62‬‬

‫ درس سی ودوم‬

‫آداب سالم‬

‫سالم دادن سنت است‪.‬‬ ‫جواب سالم واجب است‪.‬‬ ‫سالم دادن ثواب زیاد دارد‪.‬‬ ‫الفاظ سالم و جواب آن چنین است‪:‬‬ ‫الم علیکم و رحمة اهلل و برکاته‪.‬‬ ‫الس ُ‬ ‫ّ‬ ‫السالم و رحمة اهلل و برکاته‪.‬‬ ‫وعلیکم ّ‬ ‫ُ‬ ‫‪63‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان با هم‌صنفان خود سالم دادن مسنونه را تمرین کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫جاهای خالی را با کلمه‌های مناسب پر کنید‪.‬‬ ‫‪ -1‬سالم دادن ‪ .....................‬است‪.‬‬ ‫‪ -2‬جواب سالم‪ .....................‬است‪.‬‬ ‫‪ -3‬الفاظ سالم و جواب آن را کی گفته میتواند؟‬

‫‪64‬‬

‫درس سی وسوم‬

‫آداب راه رفتن‬ ‫از طرف راست راه می‌رویم‪.‬‬ ‫با احتیاط راه می‌رویم‪.‬‬ ‫در راه کسی را آزار نمی‌دهیم‪.‬‬ ‫در وقت راه رفتن به دیگران سالم می‌دهیم‪.‬‬

‫‪65‬‬

‫فعاليت‬ ‫شاگردان در مورد آداب راه رفتن با هم گفتکو کنند‪.‬‬

‫ارزيابی‬ ‫‪ -1‬آداب راه رفتن را بگویيد‪.‬‬ ‫‪ -2‬از کدام طرف باید راه برویم؟‬

‫‪66‬‬