Het Maleische schrift
300 9 7MB
Dutch Pages [50] Year 1904
Recommend Papers
![Beispiele künstlerischer Schrift [2]](https://ebin.pub/img/200x200/beispiele-knstlerischer-schrift-2.jpg)
File loading please wait...
Citation preview
0
"DOÒR‘
„
a
PH. 8. VAN RC)I}JKEL~ ‘
‘ “' ‘. .ì“
wr;wp:vmmnx
B(>EKHANIJELWÎÚSE‚K 1 9 “14;
‘
‚
& ("î’. ‘
’
"
_ ’
‚’ _
./ S
CÜRNELL UNIVERSITY LIBRARY
PL
om 7
eÌ
„„
mmij’mìgijnnmimiijijgmgrLÎIÌIÌÌ!ÌQÌIHJI!LIIIIIIII Kh m1
OIJN
LIBRARVÉ
DAT
GGGGGGG
C!ÎìCIJI‚ÀTÏON
DUE
-'-î
c").
%Lí“v/
HET MALEISGHE SGHRIFT
PH.
VAN RONKEL.
WELH.VREIJL.\
BOEKHANDEL
VISSER
1904.
&
DR.
S.
DOOR
l‘°.
, /‘/‚_71//./
33/ /0/
‘V’OORBERICHT.
Daar
de kennis
gutturalen S.\’0IJ(‘K
van
stootklank
HURGRONJE
'1‘ij(lS('lll‘ift
leer
redenen
verschillende tot
de
van
het
bij mijn
dat
schrift
heb in zijne
voor Indische
ik
Maleisehe onderwijs
schrift niet
uit te geven. een
dankbaar
Studiën
Taal-, Land-
een
gebruik,
Voor
over Al,jèhs«rhc
voelde ik mij genoopt eene afzonderlijke
de algemeene beschouwingen
gebruik
die ik om
onderdeel is van 1llaleische spraakknnsten,
gemaakt
klank-
van
de
en schriftleer,
heldere
en de behandeling
uiteenzettingen
uitgegeven
in deel
v.
van
XXXV
en Volkenkunde.
Ph. S.
handleiding
BONKEL.
van den
D'.
(".
van het
F
INHO'CTID ——‘GÍ*Q%FQ!>C‘
Inleidende
Beschouwingen. Maleisehe
Het Arabische
l\'.
Het Arabiseh-Maleisehe
en Maleisehe
1Ü—13.
1—4
.
5-9.
sehrijt'taal .
schrift
14—16.
17—2l.
.
'I‘oelirhting‘en tot het alphabet
.‚.
llI.
De waarde (Ier Arabische
,.
l\’.
De aamlniding’ der klinkers
,‚
V.
,.
H.
.
22—31.
.
.
.
.
.
.
.
.
letters in het Maleiseh
De overige sehrit'tteekens
47—50
.
51—57.
.
.
.
32—‘46.
_1
Het Alphabet
‘131
‚
1
[[.
algemeen
.
[.
het
.
‘
in
schrift
g'p;
Fl)EELING
spreektalen
lil.
Het Maleische Schrift. A
en klankleer
.
[l.
.,
Sehrift-
55
l.
.‚,
ää
AFDEELING
BLA nz.
.
.
.
De teekens voor den g‘ntturalen stootklank
.
.
.
.
58—63.
.
10
van
66.
spelsystemen
lll.
Het traditioneele
,.
W.
'I‘oepassing
,.
V1.
Vl I.
spelsysteem
Spelling
Aaneengesehreven
woorden
woorden
woorden
‚. ,.‚
l.
lI. [[l.
Voorbeelden
der
Maleisehe 'l‘eksf. 'l‘ransseriptie.
.
5
der samengestelde der verdubbelde
79—80.
letterverbimlhIgen
64—65.
11
12 .
76
12
_
der spelregels op afgeleide woorden
Spelling
spelling
.
h'7—«70
Leesoel'ening.
AFDEELING
der Maleisehe
de enreg’elmatigheid
,‚
v.
IV.
Oorzaken
Verschillende
äg'
l’ [.
ää
l.
‚6%
AFI)EEIJNH
‚Q‘ä
De Spelling.
.
77—78.
71—75
.
13 16 16 16
INLEIDENDE
BESGHOUWINGEN. Afdeeling l.
l.
SCHRIFT-
KLANKLEER
IN
IN HET ALGEMEEN.
——vavvmrvxmw—
klankleer.
Deze
wetten;
beheerschende
schrift
bij
moet
laatste
in teekens van de voornaamste
klanken
aantal
teekens
die
hen
taal
de
Schrijfwijze wijzigen,
ongemerkt
geen spelsysteem
Bij
5 4.
van
doode
eene
spelling
de
kenden
Hiertoe
in
uitgaan,
of bij om
MALEISCHE
de willekeur
naar
bare bestudeering
in
groot
hebben. worden
Zoowel
worden
elkander
Van
sprake
moeilijkheid
zijn.
afgebeeld; voort,
klanken aanduidt. bestaande,
taal moet
met de bekende
verband
of
klanken zich
de
zoodat in
overeenstemming
dan vroeger gesproken
klanken
heerscht.
men
echter
van verwante
II.
zuiver
is
Maleisch
de verschillende
SCHRIJF'J‘AAL.
kan
schriftleer Hoezeer
de
naast
het
van welke
van het Maleisch, in
uitspraak gemak
Eene aan alle verschillende.
van
de
één,
klanken
niet mogelijk, en ook niet strikt noodzakelijk,
algemeen
Maleische
aangegeven
dus
vloeit hieruit echter de
bij
zij het ook verwante, elk
moeten vermelden. volkstaal,
kan tot zekere
verschilt, met één schrift
ook
letterschrift
zoude
het vertegenwoordigt
daar er, bij alle verschil
moet
dialecten,
landen onderscheidene,
schriftleer
tot haar object moet
tijd.
spreektalen Maleisch
dier verscheidene
van het Maleisch
van de bekende Maleische
beantwoordende welke
klanken
of één dialect,
behandeling
verschillende
in verschillende
eischen
i.
de
taal toch is
hebben zich voor een
spreektalen
men
streek en van welken d.
Maleische
De
onmogelijk.
Maleische
dientengevolge
als bij de grammaticale
dat één letterteeken
gewestelijk
volkomen
in ééne klankleer die immers ééne spreektaal,
bij de phonetische eene
en
ontwikkeld;
welk Maleisch wordt beschreven, 5 6.
hoogte
van
niet beschrijven
eenheden
algemeen,
een
wijd gebied verbreid,
een
deel onafhankelijk
zij
‘
0Ver
Terwijl
die haar gebruiken;
van degenen,
anders
gesprokene
vereiseht.
nauwkeurigheid
kunstmatig.
SPREEKTALEN EN MALEISCHE
Eene klankleer van
5.
g
zich
ontwikkelen
en
Aftleeling
oudsher
de hen
van het klankstelsel dier taal te verkrijgen.
talen eene voorstelling
van
en
hun doel was om met behulp van een
gemaakt;
is geene bijzondere
tegenwoordig
eene
door
taal
heeft slechts tot
staat te stellen het door anderen
het klankstelsel en de schrijf- en spclwijzen
tusschen
schriftleer
de
verandert
de wetenschap
reeds
ontstaan
spelling
en
der
Doch de schriftleer
der taal.
gedachte nogmaals te spreken of te denken.
ê3.
bestanddeclen
phonetische
ondergeschikt
maar steeds onvolkomene en conventioneele, systeem van uitdrukking
zijn niet voor
De schriftsystemen
g 2.
de
het object van studie is dus een natuurproduct.
object het min of meer wetenschappelijke,
beperkt
beschrijft
immers
eener spreektaal
behandeling
grammatische
de
schriftteeken
Dit nu
is
de
het
van
in
zijn aan
leer
De
Q' 1.
de
nog
ten aanzien van geschreven
___2_ stukken
eene
geldige,
traditioneel
officiecle
Maleische
naar
neiging
g
de spelling,
twee
bare hulpwetenschap:
ware
geweest.
regelmatiger
In
zin des woords, werden
tweede
uniforme afbeelding
eene
in alle Maleische
vereischten
evenmin systematisch
beheerscht door de litteraire gebloeid in een Maleisch.
eene
zoorlat noodig
in den algemeenen wetboeken
e.
d.
er ontstonden dus eene officieelc spelling.
is. en eene officieele uitspraak. fictief is.
behalve door de kanselarijtaal.
ook eenigermate
lang afgeslotene periode. toch heeft eene Maleische letterkunde
reeds
benamingen als Riouwsch, Malakaansch,
dat met verschillende
en
landen, in de Maleische kanselarijtaal
Veelszins willekeurig en wellicht werd.
mystiek
bewerkt.
officieele stukken,
als in algemeene toepassing
en logisch
de
der spreektalen
van het Maleisch,
harer klanken;
en éénheid;
uniformeering
en van uitspraak
In
taal.
verbreiding
en ook in vele niet-Maleische
landen,
Deze eenheid van schrift
ä 8.
de groote
gebruik
in
dier taal V00l' weten
der wet,
de studie
geloofsleer.
de
dan voor het dagelijksche
bevorderde
plaats
het gebruik
werden in geheel Sumatra in het Maleisch
worden
voor een belangrijk deel traditioneel.
welke,
nog van eene officieele
meer
der geschreven stukken. dus mede
Vooreerst
regelmaat. voor
spraakkunst,
moest geschrevcn
Beide omstandigheden
intusschen
zekere
handleidingen
Arabische
In het Maleisch
te verklaren.
omstandigheden
als kanselarijtaal
en worden
gesteld. welke
de
veel
en ‚
doeleinden; de
der algemeen
Z00 kan men dus spreken van eene.
is.
en spelling.
schappelijk-godsdienstige
taal
conventioneel
onder haren invloed
en
is waar te nemen.
deel
een
schrijfwijze,
Maleische
uitspraak
voor
is geschiedkundig
brachten
deze
die
uitspraak,
Dit feit
7.
Maleische
gewordene,
schrijfwijze
Maleische
der
uniformeering
Djohorsch, klassiek,
Maleisch _wordt aangeduid, welk taaleigen op Maleische auteurs van elk Maleisch land invloed heeft geoefend De litteratrurrproducten dier taal hebben in landen met verschillende Maleische en nog steeds blijft oefenen. als modellen voor
spreektalen
zekere, zij het kunstmatige, 9.
Indien
met-bode
de
klanklecr
kunnen
zijn.
5
men
taal en stijl gediend. eenheid in taal,
bij deze taal.
wilde
uitspraak
en
zouden
resultaten
de
schrijftaal,
hoewel dat schrift
eene
behandeling
overal juist toegepaste, en
formules.
en
Maleische
spelling
Zulks is in dit geval
verband met de overal verschillende
schrift
meeste
worden,
Het Arabisch
der Scmitische doch
waar
behoort
eene
talen worden zulks
noodig
geschreven wordt
talenfamilie met
geacht
niet anders dan gebrekkig en buitendien
En daar bedoelde taal voornamelijk wetenschappelijke
klankleer
daarvan
zijn.
zij het ook geenszins
gewaarmerkte.
gesteld aan
van
het
de.
leer der teekens
alom geldige schrift
in
kan zijn.
SCHRIFT. die gewoonlijk de Semitische
schriften
door
in g 4 aangegeveue
de
III.
ARABISCHE eene
phonetiek
behandeling
nooit volkomen
volksuitspraak
tot
eene
en de als officieel
daar
tot
het schrift der Arabieren overnamcn, en toepasten
is, kan
Afdeeling
ä 10.
de.
dus de klankleer ondergeschikt
wordt
noodzakelijk,
HET
voor
niet dan zeer onvolkomen
van het Maleische
is, naar
archaïstisch
geenszins geschikt was.
en in veel mindere mate algemeene omgangstaal
slechts in geringen decle gegeven worden,
Bij
daarvoor
ter sprake gekomene factoren,
weergeven in beelden en formules,
laat zich nooit zuiver
bracht de geschiedenis der beschaving mede, dat de Maleiërs op hunne eigene taal,
7
heeft geleid.
schrift
die immers grootendeels
behandelen.
Want het klankstelsel
wat evenals de in 5
kleine
genoemd
wordt.
De
waarin de korte vocalen meestal niet uitgedrukt teekens boven en onder de consonanten-figuren
_3__ worden
kunnen indruk
in
gebrekkige
met
aldus afgebeelde taal reeds
de
die.
schrift
Eene
van
de
sommige consonanten gebezigd worden,
Het Arabisch om
der Arabische
slechts
zoodanige
als ,.afwijkingen”
links
van
’
en
Grieksche
welke
de
op
zelf
ArabiSche
der meeste is
schrift
vreemdeling
weder een
door teekens die ook voor
voorgesteld
hunnen volgens de opvatting van Semìten toch is het een niet volkomen
middel
ten opzichte
gewoonlijk niet uit, maar zij kent als
nuances van
Semitische talen wordt
schrift,
cursief
een
0
en c, die het latere systeem
Van vormveranderingen komen
naar
toevoegsels
kan
meestal
worden
letters vergeleken
en
de
van rechts naar
letters
naar
met
dus aanèén
Latijnsclre
de oudere alphabetten
naar links of naar beide zijden.
naar rechts,
rechts
schrift
links naarmate zij van achteren
en
Zoo
en van
wordt. zulke
in
men
het Arabische
ten opzichte der oorspronkelijke
cursiefschriften
letters kleine verbindingshaaltjes
staande.
echter
worden daarentegen steeds
op den
niet het minst door zijne onacht-zaamheid
geval is, vertoonen de Arabische
het
Veren met andere letters aanééngeschr‘even
enkele
uitdrukking
worden.
genoemd
verschillende
de moderne Europeesche
verkrijgt bv. onze letter p kleine
van
worden
schrift de korte vocalen de.
vocalen
welke
voortrefielijk schriftsysteeru;
een
verwaarloost
schriften
Gelijk bv. in
zich
lange
de
krachtens
consonanten,
taal te doen kennen,
en
0e,
de
schriften
Vreemdeling den
en a beschouwde.
Het
geschreven.
geschreven.
en 0e
Evenals
11.
ë
i
a,
op den
onvolkomen‘toeschijnende,
schriften,
vocalen
lange
Niet alleen drukt het Arabische
der vocalen.
afgebeeld,
Semitische
aard, wel eens semivocalen
heeft inderdaad
de klankwetten
niet
meeste
is dat de
maakt,
en andere rassen halfslachtigen
schrift
was gemaakt voor den landgenoot
‘
eigenaardigheid
van onvolkomenheid
indruk
Semitisch
een
maar het schrift
de, den buitenlander
en aan
klinkers gewoonlijk
korte
de
Worden
maakt
onderscheidingen;
kende,
genoeg had.
volkomen
aangeduid.
die vocaalteekens
Zonder
aangeduid.
van een syllabaire
in de verbindingen
Bij
gevallen niet spreken.
vele Arabische
naar een van beide, of naar beide zijden
letters evenmin;
eenigszins
afwijkende
vormen voor. 12.
ä
ä
13.
naar
de
lronderdtallen
Arabische,
tegenwoordige en duizemltallen;
cijfers,
Zij zijn
hebben de Arabieren maar
naar
twee systemen.
de oude
Semitische
Vooreerst beduìden de letters,
volgorde,
de
eenheden,
tientallen,
bijna nooit toegepast. In de tweede plaats en later aan de Enropeesche volkeren over
der Arabieren
cijfers hebben echter van de cijfers
de volgende:
volgorde
nog andere leesteekens van ondergeschikt
door hen van de Indiërs oVergenomen,
verschillende
vormen.
5
_
Hunne
schrift
dit systeem wordt door de Maleiërs
onze zoogenaarnde Arabische
‘gedaan;
het Arabische‘
komen.
uit te drukken
Om getallen
hebben de Arabieren
kent
vocaalteekens
de
welke. later ter sprake.
belang,
niet
Buiten
|
P
P"
e
0
1
2
3
4
5
a 6
"
"
‘l
7
8
9
‘ 0.
getallen is evenals bij onze cijfers.
in
Afdeeling IV. HE'I‘ ARABISCH-MALEISCHE ä 14.
officieele
taal.
Overal te
waar
zijn.
de
islâm
doordrong
Het Arabische
schrift
begon werd
het Arabisch op die
SCHRIFT. met de
wijze in
taal
van
Kerk
en
Staat,
de geheele Mohammedaansche
de
wereld
._4_ maar
het
wijzigden
de
schrift
en
Hindôestân
woorden
de
inlandsehe
consonanten
talen,
een
die het Arabisch niet heeft enkele, Zoo
toe.
het
5
Maleische
vooreerst
feit
dat
schrift
genoemd
De
15.
het Maleisch
deugden
van
officieele
schrijfwijze
In
eene
uitvoerige
de Maleiërs
en
spelling
wetenschappelijke
leerboek
vele Arabische
die geen
lettersclrrift
tot afbeelding
het Arabische
aan
bezaten door het Arabische
schrift
harer klanken
gingen gebruiken.
ter kenbaarmaking van consonanten
schrift,
dat
zoowel
met
wegens
zijne
ander schrift
geen
schrift
rnen
vindt—
het schrift
noch gemaakt werd ter afbeelding een
systeem
spreken,
verhandeling
verklaring van het Arabische
in hunne systeemloosheid
der Arabische
Ook hier verrijkten dus vele
Archipel.
ontstane,
eigenaardigheden,
als
geschreven wordt,
het
te.
vinden.
der Maleische
taal niet terug;
van hare klanken, ten tweede
Wel kan men, gelijk reeds gezegd is,
maar haar systeem
als algemeen, en
evenmin logisch
evenmin consequent als universeel.
hare toepassing ä
Arabische
zijn
van
practisch
het
in geslaagd
er
eene
talen
gewoonlijk door Maleiërs
niet
Maleiërs
met
medeklinkers
door geringe wijziging van de teekens voor verwante medeklinkers
omdat dat schrift niet geschikt
16.
niet voorkomende
kan worden.
omdat de eene
die de talen dier landen
letters.
uitsluitend,
Arabisch-Maleisch
is
wegens
ontstond
der volken
meeste
schrift bezaten het Arabische alphabet, in wereldsche zaken naast
geschriften
Wat de Maleiërs betreft, ook zij voegden letters
de
in het Arabische
tot nieuwe
werden
en
reeds
en in godsdienstige
een
namen
kwam de islâm tot den Indischen
terwijl die welke
haar eigen schrift,
islârn
den
Ter uitdrukking van
over.
teekens van verwante
uitgedrukt,
van
aanneming
Door Perzië Arabische schrift
Arabische
zij
spraken
na
woorden
niet
opvatting
vereisclrt.
over het Maleische
schriftsysteern,
om in de tweede plaats aan te geven wat
van dat systeem hebben gemaakt.
Hier verklaren
wij
het
Maleische
van dat schrift, welke echter eenige aandacht
woorden voorkomen
zoude men moeten beginnen
schrift
Deze historische schrift,
ondergeschikt
vereischen,
welke hunne spelling hebben behouden.
methode
is
vermeerderd,
landen bleven veelal bestaan, zij het met vele Arabische
der geïslamiseerde
is
De volkstalen
in
verbreid.
aan de
in een regelen
dewijl in het Maleisch zeer
MALEISGHE
HET
ll.
.
SGHRIFT.
Afdeeling I. Het Arabische
van vreemde, met name Arabische,
zij er aan
hebben
j'
__‚____‚
_,
CD
__ der
1°
niet ge. g
58.
zie
5
47.
g
33.
g
„‚
De zachte th in het Eng.
de
34.
oh
35.
36.
37.
5003 zie
600
zie
4 200 7
(linguaal).
1‘
)
700
2
‚
)
*
‚5
.......... Za ..........
Ra
Z _R
..........
‚3
Dal
* Dzal
‚.
\
oh.
zie
5
‘
1)"„ ‘/
dj tj
Als
(1“.
Holl.
-
a
Scherpe keelklank.
1)
1
tot D.
r
=
th
1
'e
het
het Eng. gin. 3;
l
t
=
in
,}
““
de
g in
I ï,
Staat tot'I‘ als
i.=
tlr
5
scherpe
Engelsch.
8
De
g
T
>
:
a
,
a
Als
Ê
1 2
400
zre
|
|)
__
b/ “/
‚‚Êïâ_
_-
t
?‘ïle‘ìeîìl_l’/__
‘
transcri-
B
J
\
_‚ J_c
‚‚
’—‘.‘
l
stem-
beer‘d.
v';
„
opening banden
“/
\.
1°
Q;
g_'‚
C
........ Tja ......... .......... I_Ia Cha .........
is“
5 33' Ë’
—Î. :‘
Î'
2
2
:
Verwijzingen.
indit
'‚
‘
‚—ì Cl.) Ó_‚ 3"
5"
2
bn
uitspraak.
ëä
„.
'C
‘r
niet kent,
criptie traditioneele
‘
.......... Ta .......... Tlra ......... Djim
*
47) somtijds lange
Trans
‚
korte vermeldrng der
'g
=-
g
L:
Ë
='
Ë
‘, l
‚12?
S=’_
‘5
‚
‚'g"
__
B3.
*
(zie
verscheidene letters daarvan
woorden (in de onderstaande tabel
die het Arabisch
E N.
ËË—Ë
l
.........
Z
I
3
Ë
Ë ‚__Η, Ë
E
1\
‚_‚
R
2vä.îî'i3‘
> .—.
0
*
g
A
N
‚
LETTERS.
*
drie
de onderstaande tabel zijn deze teekens met een gemerkt. De vormen en hunne waarden doet het volgende schema kennen.
or:a
Alif
waarvan
consonantenteekens,
In
18.
V
___
28
gemerkt) en vijf nieuwe teekens voor medeklinkers,
toegevoegd.
M
telt
hebben dit alplrabet in zijn geheel overgenomen;
zij alleen bij het schrijven
gebruiken met een
alphabet
De Maleiërs
-Η,
ä
17.
vocalen aanduiden.
g
HET ALPHABE'I‘.
zie
lzie
'E s3
gÈ Ë ’73
i
‚-
5 ä
in
ë
g
800
zie
9
zie
g g
39.
g
40.
%
41.
900
zie
5
42.
70
Zie
g
43_
1000
zie
g
43.
80
zie
g
44.
1OO
ZÌ8
g
45 en
zre
. '
__
T
aan het tot
zie
38.
°/
S
90
zie
tot D. ‘
f w.
6
H
11
o°/
gn.
nj
de Fransclre
10
i
en
‘/
-jw
de lange
a/
Als
ÄIJA — 9
*
29
47
5
W
1°J
g
k 1
n
50
6ë
40
*
"
g
g
‘
L
m
N
M
\
’%
À
vóór
011.
i
9
6
i
63.
20
Ë
P‚
K
‚( 'L
‘ 5
G
F
"’—
‚‘t
9 '; 5
f
{
à'
‘°
.
--------
5
‘l‘
'l'
1513
.......
&
rrg
urtge
2° de lange 0e en
P.
.
“
=
Ja
l
..........
lî *
e
au;
Ha
*’
ng.
30
1"
}
""""
Q3“
‚l
“
‚
@
r‘
........
}
Neen
de Fransche
a, au,
r‘
........
Als
W
en
_
_
Drep m de keel sproken K,
—
}
Mim.
Ò
‘
9
E
.. —
c
‘
‘
'
‘
’l‘
*
’|‘
*
c
......... Gram ........ Nga ......... Q Fa .......... Pa ........... ‚ .......... U I.xaf Kaf ......... Ga. .........
* ‘Aìn
g
,
;‚
s
het
aan
s
,
en
300
het
aan
‚‚._
Emphatisclre verhenrelte. als Staat tot
\.«.
eh.
sj
A____‚
T
‚Î
_
D
*"“
Fransclre
s
Emphatisclre verhemelte. Implratische verhemelte.
de
60
d
S
% >_
2
"1 ,
Als
, 1:
_‚_
_
Ver‘wrjzrngen.
4
boek.
»"‘
la.
l;
in
----------
_ ____‚_
1
r‚
'l‘a
4a
*
..........
M
L)“
__A_‚‚_ *
‚
|
Q"
‚
k
_
dit
‘
uitspraak.
>
M‘
“=’
L)4
crrpt“e
«1
lo
‘
,.
Dal .
V“=
2
‘w
Q»
tradrtroneele
‚i‘=jê
:N
de.r
.‚
=
.—“
+“ “9
i
""""
_Sad
w
r I
*
| 1
*
g"
‘
Z
5
à
"5
.‚
.‚—
.......... Sjin ......... .........
8
ggg
>
Sin
‚5
;,—‚
LETTERS.
=
‘a
‘.-‚ _g
DLR
i
=
. =
;g
à
%
of :>‚2
=
.
Trans
_
‚
korte vermeldnrg
5
‚
=-
31g
A M EN
N.
ä, ‚93 ‚g =-
V 0RM E ‚ r\
zreê‘f7
_7__ In het Arabisch komt
sommige
zie over deze letter in het wordt
à 20.
5
â 21.
Dikwijls
alif tot
met
letters met de
worden
enf‘>).\ì’.’
>)
verbonden,
en
Ê,
=\ë =\>
ta-cha
_
II.
Afdeeling TOELICHTINGEN dus ook niet g 23.
worden
De
is
tabel
op gelijke
wijze
door
g 24.
De U,»
ä 25.
In
g 26.
De
g 27.
De
5.
28.
De
6
g 29.
De
30.
De
verbonden;
:als
T,
somtijds
g
Maleische
31.
,3.
/‘‚ )'
en
‚
}
niet met
de
en 4 worden
kolom
1
W
4/!!!
‘(‚‘—
wordt
verdeeld.
De letters die in één vak voorkomen
overigens
de
en 2 de
u),
u
op dezelfde wijze als
en
u) op dezelfde wijze als de
wordt
ook
Q
zeer dikwijls de
geschreven.
geschreven.
en
_
wordt dikwijls voorgesteld door een neêrlraal aan de voorafgaande, met haar verbonden, wordt
wordt
men te
de
In handscluiften
geschreven.
In Arabische
bersimpocl genoemd.
g, dikwijls
als
letter.
geschreven.
ook als
H uitgesproken.
als
d
gewoonlijk
vindt 3
letter,
niet naar rechts verbonden wordt wel eens als ,/‘ geschreven.
stede van de
woorden
3
en in
Uit zucht in
g
„‘,
in vakken
lijnen
in kolom
5;
. ë
l,
worden.
horizontale
de letters van het tweede vak behandeld,
allen
tot
navolging
gevalle wordt
komen vele afwijkingen
woorden
wordt
van
het Arabisch
de
bij verbinding
van de opgegeverre
door de Maleiërs
meestal
de Maleiër’s in
schrijven
‘
links
g_‘,. naar vormen voor, die hier niet vermeld
kunnen worden.
Afdeeling DE WAARDE g
.‚
verbonden
weêrszijden,
aan
HET ALPHABET.
TOT
bovenstaande tabel blijkt dat de
de
ligaturen:
sin-l_ra
;\9
Uit
zooals de volgende
‘
ba-ha
=‘w
g 22.
voor die als 3
30.
Maleisch\â
de figuren
T
op het eind van een woord een
gevallen
zij
wordt;
geschreven
in
3
5 19.
32.
spreken;
verkrijgen letters,
Vele
doch bij
eene
DER ARABISCHE LETTERS IN HET MALEISCH.
Maleiërs
beijveren
zich
Arabische
woorden
die werkelijk
de Arabische
om
Arabische
de
klanken, vertegenwoordigd
andere uitspraak.
111.
tot
klanken
in de Arabische
Maleischen
taalschat
woorden
zuiver
kunnen
uit te worden
gerekend door hunne (in de tabel met een * geteekende) Arabische den
r’J’A
__3_ g 33.
De
34.
De
g 35.
De
g 36.
De 5 wordt dat
woorden dikwijls als de gewone
wgrdt in dergelijke
woorden dikwisz
als Z,
wordt
Q
546.. In
S
op
J,
S
worden,
geschreven,
door
de
Maleiërs
Als sluiter
van
I
eind
Tusscheu
twee
klinkers
i}
de
adat en
in
Ê
hij meestal als gutturale
wordt
luidt hij ook als
bv. rnalrap
woorden als
Q
gebruik
Ara
zij bij vreemde woorden op; bij Maleische
en
de
vreemde eigerruarrren
=
Zoo wordt
uitgesproken.
komt aan het begin van vreemde, meest
treedt
lettergreep
de
C,
daar zij dikwijls
de bekende woorden
uitgesproken.
Arabische
bes-ar genoemd,
kaf
In
keelklarrk.
vele Europeesche drukken wordt zelfs uitsluitend van de
een
zekeren zin kunnen de
bv.
syllabe
eerrer
in
niet uitgesproken,
het
aan
korte termen te definieererr
In het eerstgenoemde geval
63 ter sprake komt.
beschouwd worden,
moeilijk
Seruitiscl‘ifrleigen,
in zeer vele gemalaïseerde
Q
Een voorbeeld
geschreven wordt.
ook als een scherpe g, soms als de
wordt
en zelden al_‚le.
h,
geschreven
voor.
5
rol die in
woorden
aan, wat bij enkele dier woorden
P
g
5
woorden
de
63), somtijds niet uitgesproken.
De
Maleische
uitgesproken.
het begin van een woord
hij aan
dikwijls als
bische,
een aan
en
gr‘ain
45.
geschreven.
uitgesproken.
wordt als tl, meestal als
wordt
dat
J
is
‘ain
De.
uitspraakook wel
van uitspraak,
uitgesproken,
in
De
44.
eveneens de
perdoeli)
L
is
53
5
43.
'á,;\s
zonder verandering
als dl, meestal als
gemalaïseerd,
wordt als
l:
g g
De
De
van het laatste is het
uitgesproken.
het woord fadoelí, (gewoonlijk
42.
gemaakt.
G_Í
wordt,
‘32:
De
de
eene
wordt meestal als
41.
Ljst.
voorbeeld
In vele gevallen, wederom uit zucht tot navolging
uitgesproken.
letter,
deze
in
De
de Maleiërs
in
5
40.
(zie
een
en onder den invloed dier
bij vreemde woorden duidt de
is
g
De
stootklank
uitgesproken.
oefent.
Q;
39.
Maleisch
ook
u»;
invloed
g
het
H
uitgesproken.
als 1) uitgesproken;
uitgesproken,
wordt een enkele maal als
van de
alcal die
K
als
b.
De
het laatste
ook als dj, soms
wordt veelal als
van het Arabisch, schrijven
van
als S uitgesproken.
wordt in dergelijke
S
38.
ê
De
de uitspraak
in het Maleisch
‚‘55 geschreven wordt.
5 37.
in plaats
leenwoorden
dj
dz'kz'r
in Arabische
T
woord
î.
/‘.
g
wordt
deze
in
K.
hare uitspraak
als hoofdletters
van 5,
0.“,
C;
en
teekens vervangen.
Afdeeling IV.
“5!
geschreven.
bestaat
iu“het
voeaalaarrduidiug,
ware
element,
Maleisch het
Het onderscheid
tussclrerr
niet dat
naar
een
dus de
verre
dikwijls door die drie letters worden kenbaar gemaakt.
van
laar
L___;
ter voor
wordt dus
althans als grammatiseh
niet gebezigd behoeven te worden ter
en
vast
systeem de Maleische
Zie hierover
voor oé en
de syllabe
lange en korte vocalen,
L;
en gebruikten
0,
vocalen,
}
â,
en voor E5, ul. het Maleisch owrgenomen;
der tweeklarrken
niet; zoo zouden
de korte
l
l,
de
voor
g
lar‘
en der tweeklanken
De aanduiding
te’ekeris
geerre
)
de syllabe
vocalen
oorspronkelijk
KLINKERS.
)
der lange
soms voor
hadden
in
Arabieren
l,
i,
‚3,
e,
aarrduidiug
De
DER
is
47.
a.
g_
I)E AANDUIDING
68.
a, oe-o en i-e klanken
__9_ latere tijden hebben de Arabieren
boven den consonant ter aanduiding
een streepje
streepje onder den consonant
een
de volgende
vocaalaanduidingen
van de a.
ter aanduiding
van de
een
naar links open haakje boven den consonant ter aanduiding
Bij
de Maleiers
het onderstreepje
(barz's
di atas) beduidt de a. di bawah) beduidt de
e
(bao‘is
i,
het bovenstreepje
van de
0e.
waarde:
de volgende
en
è.
hebben deze teekentjes
ingevoerd:
2'.
In
5 48.
begin) wordt
e
g
e
het vóórstreepje (baris di hadapan) beduidt de 0e en de nuances der o. als in het woord, 49. De vocaal die wij door" weergeven (de klank van de
in
boeken niet in het schrift uitgedrukt. zich
op
zelf
kan
ba.
(7,
in
het
47
_S
Naar
dus
L__,
onvaste
genoemd
door b_‚ bi en be door Q_;‚
uitgedrukt
de drie klankteekens
gelezen
of bè).
en be (bé
wordt
systeem
boe,
in
als
worden,
ba,
bi, boe,
bo.
behandelen,
ba
be,
het
Volgens
‚9.
uiterst zelden gebruik
(10.
sommige
bau uitgesproken
ba2' en
wordt
wijze
onderscheidingen:
boe en bo door
ook"als
de twee laatste lettercomplexen
(Van
verschillende
op
komt men tot deze
gevallen,
later
in
4.7
mede
g
à
U
De
50.
Met behulp der vocaalteekens
bi
gedrukte
te
opgemerkte kunnen
worden. gemaakt).
Afdeeling V. OVERIGE SCHRIFTTEEKENS.
geschriften
woorden voorkomende,
teekentjes
bij
De vocaalteekens de
„noenatie”
Dus: ‘7,
geschreven.
=
nog enkele voor het Maleisch
in
=
vorm
verdubbelden
tanwîn) van
(Arab.
hoen,
teeken
=
wordt
voor, wanneer een
g
voorzien 54.
in teksten,
ban.
—,
0
\
Djazmah.
en
S_5
in
klanken
de
au
co'nsonant wordt weêrgegeven
bovendien
uitge
een
alif
-
aangegeven
en
zooals de I_(oer’ân, die steeds met alle leesteekens
Een verdubbelde
teekens;
achter hen wordt
alle consonanten behalve
na
consonant kan door het teeken
}
voor dit teeken
naam
van eenen is
g
Arabische
De vocaalloosheid
moeten
uitdrukkingen, moeten die, alleen in Arabische
van Arabische
‚‚
53.
onbelangrijke
stoot
kortelijk vermeld worden. komen
bin,
hamzah
de
'8
52.
bij te brengen
voor den gutturalen
aangevende) en haar vertegenwoordiger vereischen
overvloeien
de teekens
11
_5
daar echter Maleische
sproken:
de lange
Slechts
de kennis
om
(Ì)
alif (niet
Eene korte bespreking
woorden.
voldoende
1.
111. de
worden.
bijkans
worden,
worden
ai
58),
lezen van alle Arabische
a
g
nog verklaard
het kunnen
verhandelde
paragrafen
a
ä
klank (zie
vorige
de
\.3
tot
benoodigd
geschreven
de gewone
eveneens
van
dit
worden.
door zijn gewone letter met het teeken ‘” (Arab.
er boven. 58) is, voorzien van een
een
gegeven:
in vele, eene
z'-
Wanneer
hamzah
wanneer zij geen verlengingsletter
en
oe-klank
hmnzah
voorafgaan
belangrijke
rol: zie daarover
(5); bijzonderheden
of volgen
wel omschreven gevallen,
doch de aanduiding
wordt 62.
wordt
hieromtrent
de gutturale
hij alleen door
Î
klank (zie
De alif wordt,
g
55. g
ta_sjdîd) ä
‘
Het in
51.
is
DE
leert de Arabische
stootklank
aangeduid.
van den gutturalen
veelal door
In
het
stoot
spraakkunst. 55
Maleisch
en; heeft
aan
de
_10._ g 56.
Wanneer
voorgaande
met
woord,
alif het teeken
‘=
alif aan het begin van
de
der alif,
elideering
wordt
waslah) boven zich. opeenvolgende alifs —— nadere
grammatica—worden
Arabische
van
door
eindvocaal
de
verdrongen,
verkrijgt
bijzonderheden
over
de
mogelijke
door l
heet
in
het
het
voorgesteld:
teeken
van dat teeken is het aangeven van afkortingen
gebruik
woord
een
van het
in het schrift toch uitgedrukte
de
(Arab.
Twee
ê57.
vocaal
de
«-
van veel gebruikte
combinaties
Arab. maddah.
geeft
de
Een ander
formules.
Aftleeling "1. DE TEEKENS
of
uitspreken
vocaal
Immers vóórdat de klank, dien uren bestaan geen Woorden, die met een klinker beginnen. noemt, in de mondholte wordt gevormd, heeft men bij de uitvoering van het plan tot
van een
dat zoogenaamd
woord,
en den adem laten doorstroomen. tot
indeeling,
P
de keelklanken
kan rekenen,
naar het.onuauwkeurig spraakgebruik De voor
medeklinker
Arabisch behoort. door de hamzah‚
In
g 59.
lettergrepen niet
in gëacht,
(zooals
Men
geven. uiterst
hoort
hem
bv.
Vooreerst
in
het woord
+
ë 60.
het trerna
het
+
de trausscriptie
ons
en
daoen, na’i‘.‘ ’nai‘. au
worden
A.
het begin van woorden, rol van alif-hamzah
de.
In
het Maleisch
naar
met
en
de
gebruikelijke spelling
de
0e
slechts tot wering
een
woord
tot begripsverwarrirrg
gelijk is.
stootmedeklinker,
wordt
deze
dit
zoude
medeklinker
+
tot slotmedeklinker.
’
gebruik gemaakt
medeklinker niet zal aangeduid
wij dus arra‘, Satas: atas; ka‘atas echter
niet door u maar door
het
Wanneer
of wat daarvoor doorgaat, zullen
—« deze
out-staan,
van de uitspraak
kan
letters Van dit woord is
toch bestaat uit een
systeem,
5Anaî schrijven
voor;
herhaaldelijk
zal op liet eind van lettergrepen van het teeken
De gattm‘alb stootlclauk aan
Aan het begin van
vervult)
van den gutturalen
den beginconsouant
Maleische
en aan het begin van
daarentegen is dit wel het geval.
doch geenszins
Dit woord
zijn.
het
vervangen
van den stootklank; ten tweede Wordt
de aanduiding
Verwarring kan hierdoor niet
geschreven,
tusschen de twee a’s in ka’atas
561.
begin
woord of lettergreep opent.
is
door
hij
da‘oe‘n.’
aj
Wanneer
ka’atas,
een
aan
De schrijfwijze met Hollarrdsclre
klinker
een
worden, terwijl, gemakshalve — als concessie aan worden,
;
k genoemd, wat aanleiding
weergegeven
De schrijfwijzeu voor dezen klank
die
en
Izamzah als aanduiding
de.
Sana’ correct
In
de alif. in bepaalde gevallen
schrift
door eene k, waaraan hij wel verwant
een anderen medeklinker
thans behandeld worden.
(
lettergrepen.
aan
die alle woorden
de
waartoe het
L___;
anak.
K,
de
het schrift, en evenzoo de Sernitische talen,
wel eens opgeslokte
woord werd geschreven met behulp van
eenklinker
en
ontbreekt
die aan het eind weergegeven
het woord met de spelling
waarin
gëeerd,
van woorden
B,
heeft echter
komt deze medeklinker
aan het eind wordt
gebrekkig.
)
de
bv.
opent.
corrsonant verwaarloosd.
het Arabische en
Evenals
plrouetische
Het Grieksclr
dezen in
is in
alleen of gedragen door de
echter aan het eind
De stootklarrk
hebben
de traditioneele
evenzoo deze cousonant,
met een klinker heeten te beginnen
Die vertegenwoordiger het Nederlandsch
moet noemen.
geuroduleerd,
ruk geopend
de stembanden als met een
klank dien men, naar
medeklinker
en een
vertegenwoordiger
een
klinker aanvangt,
een
worden
schriften
Europeesche
meeste
dezen
met
Deze trilling geeft een
klinkers in de mondholte
door
errz.
STOOTKLANK.
ai
daar de „tweeklanken“ 00
wordt
voorgesteld;
aa naar Hollandschen
de
en au
komma
trant.
begin van een woord.
klank in het Arabisch
door
\
Er
58.
g
klinker
DE.\’ GU'l"FURALEN
VOOR
afgebeeld
meestal
__11_ ;
\.
In het Maleisch
oe
en
u"; wordt
_ _ Ten derde door de
d.
en nmsoe‘.
c.‘
Uitsluitend
is
regel
masa5
als
J,
door
nl.
11)
en
‚i;
tida‘, doch
deze
nretlrode
en
loeri>,
,._.5
5
j‘
aan het
hetzij
einde
met hamzah,
_
voorafgaan,
der laatste syllabe
=
d‚‘
bv.
midden in een woord,
een
wanneer
de
Bv.
is.
de
=
tida‘,
en
Evenwel, vast zijn deze regels niet.
tjer‘edi‘.
__ — la’,
.. L>
verouderd en weinig in gebruik.
met den stootklank.
wegens hare verwantschap
begirunedeklinker
=
syllabe,
eener
aangeduid.
wanneer de a-, 0e- en 0‘klauken de.
&Í/‘}l l,
=
c_3í—‘IJLN
behalve
voorafgaan,
)
e-klanken
=
bv. ;M'S
veelal gebruikt
De
een lettergreep.
deze klank aan het eind
in het Maleisch
(,_3
a-klauk
i-
De
door de
k
rl‘eu tweede
het eind van
=
bv.
. .. __ —- l'lltjî‘,
.
Lî,__:_s>l
pari‘sa
L.5
Xiiw
__ —
i
ä
Vooreerst
aan
stootlclank
wordt
wijzen
door de hamzah;
a. b.
hetzij
verschillende
Op
63.‘
door
d
De gattarale
in het midden van een woord,
met de 0e- en o-klanken
of
den
Met of (of }.Î).
behandeld.
worden bij de spelling C.
door de hamzah voorgesteld.
het Maleisch
doorê of
e-klanken
tussclrerr deze twee schrijfwijzen
waarin
van een woord aan het begin van een lettergreep.
het midden
de stootklank
en
de
met
gevallen
bijzondere
i—
\‘,
g
of door
“
door
In dit geval wordt
62.
in
stootklank
gevallen
de
\, met
a steeds
met
ter sprake.
komen bij de spelling
wordt,
De gutturale
B.
soms l soms
o
_>_’
onderscheiden
‘
>l, met
l soms
in
e soms
i en
voor den medeklinker
is de afbeelding
b
is
\
'
l,
dus:
,‘
r‚
met eene hamzah,
‚au/a;
=
sa‘ti.
boesoe’.
Ook deze
niet vast.
SPELLING.
DE
lil.
Afdeeling I. OORZAKEN VAN DE ONREGELMA'J‘IGHEID
de
zooals
in
en
het Arabisch, de
L5 0,"i
in het Maleische
worden
g
van klinkers
welkom
en en
njdj
en
worden.
L;
schrift.
is
qualiteit
zouden Toch
schrift
van
Het verschil dus in
zijn ter orulerscheiding
moet blijken.
voor de Maleische
zooals in het Arabisch
de lettercombinaties
taal blijkt
(aanduidingen
hunne zoo juist verruelde qualiteit van
De Maleische
moesten geschreven
en
lange en korte vocalen komt
vooral
van
de
:_=\S
worden.
uit het gebruik lange
quautiteit
niet voor als
het Maleisch
niet behoeven gebruikt
die teekens gebruik gemaakt,
te
ter aanduiding
wijze.
Ware in dit gebruik regelmaat betracht
middel
vertegenwoordigen
verlengiugsletters
hebben de Maleiërs
op onregelmatige
Zoo
toch worden zij niet,
njtj, die eigenlijk
van het Arabische hunne
in zekere gevallen,
65.
zinverband
in
e).
0e
de
l,
a,
der klinkers
en
j
de
}
i,
de
taal gemaakt, niet voor het Maleisch.
hunne uitdrukking;
zij uitgesproken
klankverbindingen
Doch de ongeschiktheid van
vrij wel
SPELLIX‘G.
van gelijke
en systeem
gevolgd,
letterverbirulingen,
Zoo kan het consonanteucomplex
dan zoude het een
welker uitspraak
b-n-t-ng (ËXJq) voorstellen
in
geenszins
schrift
voor de Arabische
in
;;\5 .
dit
is, geschreven
het geval en
vinden
schrift
in
consonanteu
Het Arabische in
g‘
64.
DER MALEISOHE
vele gevallen
thans veelal uit het
de woorden:
__12_ = = = = =
banfz'ng b_ëntang boentz'ng
bintang benteng
Wel is waar pleegt geheel uit groot
te maken,
gemak
het
bij
ster.
vesting.
het
niet
Sommige
te staan doch deel van een syntactìsch
zelf
is, toch zoude nu
schrijvers
eene
maken
overvloedig
een
op het Maleisch
schrift
en logisch
der klinkers een van de gebruik
onderscheiding
anderen een zeer spaarzaam, niemand een regelmatig
die het Arabische
der Maleische
de onregelmatigheid
zich
op
verband de wegwijzer
opleveren.
systeem bij hen,
aan
zwanger.
als klinkeraanduidinger1,
verlengingsletters gebrek
lezen
uitspreiden.
woord
een
zoodat
smijten.
Het
gebruik.
is een tweede oorzaak van
toepasten,
spelling.
Afdeeling ll. VERSCHILLENDE SPELSYSTEMEN. Uit het bovenstaande
bij
methodes
’
zoo
of
mogelijk
‘.\.5
lettergrepen,
IJ"“‘ laatste
nama: \‚45.
Weêr
methode ‘is —-niet buiten
toch
overgenomen;
eenigermate
kan het als traditioneel
schrijven
wanneer die de derdef(of Onder den invloed
er verre
beschouwd
—— eenig
invloed
Europeeschen
het
het
van
hunne
e-klanken
en
van
van
gemak
sprake kan zijn. verschillende
spelling) het
bij
latere) syllabe
zij LIS,
in
gesloten
In
deze
dit systeem wordt in
en
daarvan hebben de Maleiërs
de hoofdregelen
dat zij het systeem consequent toepassen:
Daar in Europeesche
het
in plaats van
van een woord is.
gebracht,
door de
schrijven:
verlengingsletters
de
systeem
zin
steeds weêrgeven
van L'SU kata schrijven
plaats
vermijden
die op dezelfde wijze spellen.
twee schrijvers, wordt,
anderen
gewoonlijk gevolgd.
drukken
behouden
werkwijze naar het beginsel
schrijfstift;
de
Arabische
(de
die de a- 0e- en 0-,
deze
in een open lettergreep
en
Europeesche
de
er zijn geen
dit systeem veelal gevolgd
tekstuitgaven
worden.
Afdeeling III. HET TRADITIONEELE SPELSYSTEEM.
i,
(feitelijk
}
door de
(Q._>_\))
lettergreep,
Wanneer
geschreven.
Men
ä.
bv. @,3,
geschreven,
voorzien:
wanneer zij niet de vocaal
Q\.n
op .
..
(‘a) zoude dus uitgedrukt
de
0.
pon=
man en wan, en
heeft, wordt
het woord met een alif begint worden De syllabe
de
van laín (Úê>\); zie oiikä 63
ontleende woorden
als klinkeraanduiding
uitzondering
L.>\).
. .
a
of L5 aangeduid. en
lajan
De aan het Sanskrit
worden van de
de open voorlaatste
en ‘0e)
(üéj);
en
.
van laoet
worden echter steeds met de klinkeraanduiding
hebben,
Eene schijnbare
ë
In
klinker niet aangeduid.
met de tÎ-een í-vocaal door middel van
en, benevens eenige interjecties.
0.
68.
(ü;>\)
de
a
=
stootklank
\
korte woordjes
lawat
,\
en 0e
den gutturalen
die taal een lange
II. vocaal
dan
toegepast:
gewoonlijk
gesloten lettergreep wordt
dus door de spelling
Eenige
g
in
die
via
een
ei
b.
onderscheidt
zelfs,
van
schrijven
52'
het
In
a.
67.
5
I.
De volgende spelregels worden
is
.’.‘J‘
z'
.
van
oplichten
woorden
schrijvers
wijzigen
Anderen
de
zelden
\_‚ûLS
Er zijn
onderscheiden. en
Maleische
is
i,
de
der
spelling
de
in zeer beperkten
z'-
kan
Men
blijkt dat van systeem slechts
in
à 66.
.
steeds de
aanvangssyllaben
moeten worden door
__13_
In
uitgedrukt, bv. b.
In
Ò_;\ im'
=
batoe,
sommige veel
deze, Q;_;_i íioe
e-klank in
voorgaande
de
d.
Tusschen
en woorden Feitelijk
achter
g
IV.
tenzij
de
In
a.
bij
wordt
een
geen
laloe
en
üLS en
Bv.
g
II
verwachten,
II
worden
5
meeste
als van regel
z'
1°.
&;
S;
kortheidshalve
bila, maar: a,
en
l,‚;
geschreven,
1°.
na
de
bv.
2°. na den kë‘na.
gehoord in stamwoorden
aangezien
boewcmg),
},
bëla‚LiS
doea,
en 0e wordt
(eig.
boeang
niet geschreven,
Ëèl
men
lz‘a’ng
tenzij
geen
(eig.
men
twee
lijang).
de laatsten
van achteren is, wordt de klinker niet aange (leiderde Bv. soelëra, maar sigëm, poelangkën.
blijft,
IV
bv.
U.S)LÍ
karoenia,
vÌÙL.e maligai,
Q)LS
‘,XS\.IJ
(LSJLÍ,
Ìcarena
dat men naar
In deze twee woorden
manikam.
afgeweken.
stamwoorden
Iv. AFGELEIDE WOORDEN.
OP
bestaan
uit
twee
lettergrepen;
door aanhechting
van vóór
gemaakt.
zijn:
beide veelal met een volgenden
De achtervoegsels
2°.
Maleische
en
i-klanken meestal door
welke
zelden voor).
worden langere woorden
De voorvoegsels më en pë,
en
ook hier afwijkingen aangetroífen ten aanzien van vreemde woorden,
behouden komt
=
vervolgens.
daarvoor
};
TOEPASSING DER SPELREGELS
‘en achtervoegsels
en
=
kata,
‘Afdeeling
De
0e-
boenga, Hang en lange niet te onderscheiden,
(open) lettergreep.
spelling
wordt zoowel van regel
71.
de
de
tusschen
20,
schrijft.
boeang
regel
welker oorspronkelijke zoude
g
worden
tweede van achteren gesloten is.
Evenals
2°
er
wordt
pada
n‘égéri.
= ik,
Q}S koeda‚
dà? "
segala,
wat veelal geschiedt.
en Li’ng, 70.
en
0e
elkander
zijn in het schrift
schrijft: \.È‚g
b.
a,
met achtervoegsels;
.„verlengingsletters”
dus:
ter
spelling
maka=toen,
bv. „\’.v
in de laatste (open) lettergreep niet aangegeven, behalve
syllabe;
en
0e
die, d_‚‘/\ ak0e
bv.
voorlaatste,
uitgezonderd,
11
worden
sëir‘me,
woorden
neusklank,
ka, di, bër, tér, per, koe, kan
en
.“”.
zijn:
en cm.
kén, koe, moe,
wijze gecombineerd hier niet ter sprake,
nja,
worden,
dikau
en tot zekere hoogte dakoe,
wat in de grammatica wordt
alleenlijk
de
invloed
dien
zij
.
indien.
lettergreep
})1.„
voorkomende
=
=
djz‘ka
(open)
kz'rz‘,
Lg;
De a-klank wordt
0.
c.
laatste
de
iË
zijn van regel
voor,
origineele
.
a.
69.
=
hunne
’
bagi
oran
op het scîr,rifêtirîiiloed oefení.
behouden de
=
amn
alif
een
in deze echter geenszins betracht.
wordt
Regelrnatigheid
evenwel
klinkers in
der
\=
z'rin
Îlâuitspraalî
j
g
van,
oesz",
slechts
\
=
\; =
woorden
quaditeit
korte
2'
h
111.
5
ontleende
Enkele veel gebruikte woordjes da‘ri
=
zoodat
gemaakt,
gebruik
geen
i
u)d
wordt
welvek-Ziis,sverwisseld
talen
doeh'.
"
de
)
kapel, 0.
69
boete.
oorspronkelijk
de
‘’
}
van
vreemde
uit
Sommige
boedz',
duid,
=
“
van
’s),
,___rc
alif aan het bîgji: worden
aanduiding
)Q
’s en twee
Dus:
wordt.
en de b.
Ï)e
eschreven
op,
‚
als twee
(evenmin
van de vocaal u: maar twee alifs worden niet geschreven
en de \ ter aanduiding
i
alif als beginconsonant,
de
en dia.
geleerd.
op de
spelling
Deze aanvoegsels kunnen op velerlei
De syntactische
waarde der affixen komt
dcr stamwoorden
oefenen.
Want bij
de
kunnen
afleidingen na een
stamwoorderr
de
medeklinker
alif, terwijl
hun
Regel
Regels
van
woorden
voorkomende
(‚_.).':‘l).>
deze die van den medeklinker
van
ü)i,‚\).
regelmatig
woordstammen
en en verliezen
wordt.
Men spreekt
en
spelregels
sprake
zonder dat zulks verandering
toegepast,
zijn,
kan
zoowel
in de spelling
op der
teweegbrengt.
IV.
II
brengen in hunne toepassing
en
11
der
opvolging
algemeerre
van regels
IV
i
hebben, de achtervoegsels
van
Toepassing en
spelling
1.
zooverre
afgeleide
op
in de afleidingen 73.
in
wordt,
1
als
stamwoorden
5
van regel
Toepassing
72.
vocaal
de
schrijft dus niet darat-an, maar rlaratrm g
verschillende
eene
op afgeleide woorden
vele veranderingen
in
de spelling
der stamwoorden teweeg.
Indien de laatste
klinkeraanduiding, wanneer
het
,
E;
De
en
woord van
door
de
dapatz‘;
besur,
)..„s
Q_>_L‚(S'
en
i
en
Ü)\.uru_\S
van
rol;
boeat
en
woord open zijn, verliest
een
bij het stamwoord
(zoo die althans verlengd.
ei worden
als
Dus:
Q\S
echte
medeklinkers
kuta,
de voorlaatsteflr’àar
niet wordt geschreven), katakcn,‘ ‘.\_;;S kaiamoe‚
behandeld,
gelijk reeds is vermeld,
hun stootklank
dus: L;;‘Sio
komt
e,
de
t en 0e een
of
0e
(feitelijk
boeaùm
Q)Si);
van
z'
voorafgaan
boewatan),
(zie
_5 69
van
c) veranderen
tjioem
stootklank
rlr‘nias.
vereisclrte
koeamln'l
IJ;
ditjioeriii’
"
van
naar achteren opschuiven,
klinkeraaruluiding
als volgt
bv.
behandeld.
bv.
bv. c_‚'d.mp‚i esoc’,
deze gevallen niet te onderscheiden
(feitelijk ada,
en
wordt
dus
beginnende
Sa)
QLîw sa’ada, vw'ái de
ka’ajarcm praepositie
na
rli
68
rrtas,
gewoonlijk
niet
kaesoekan;
kaeloekan van wordt
wSLÎS
de
door
vervangen
koerulrmgí van
bv.
niet
eloe‘.
en de
klinker
adang. ges'éhreven, bv.
Ë/g_i„x «Züring, niet
beide van É'/g_\ iring, _J\+A7>Q ‚van è+o\ ’ò‚_c“lò voor stammen die zoogenaamd met een klinker beginnen geen en \>+.aga,
oeroes,
van een achter
Ë,;\
met klinkerwrnduidìng
geschreven,
u„)}\
gil?"
ka’atas; bij toetreding
qÈlàîí
van )_>_\, veelal
‘li worden
ÒÍ}.“ÌS
De
saekoer.
).Í‚‚_i‘„
tusschen de klinkers van de hamzah,
(ook (zie
ekoer,
5
toch geschreven,
harrrzah
)}îm saorang; /Ág\
orrmg,
\
9
‚‘\
en
Ë/‘jl
door achtervoegsels,
bij verlenging
(1
\,
Een
diirmgi‚ .\'a het
3
met
bv.
vervangen,
Het voorvoegsel
Armm.
wordt
weder de alif, bv. u;
voegsel verspringt
doet
is
vervalt
door alif aangegeven,
‘_„‚SL;‚Q
en
begin voorkomende. door
Bij woorden
suffix
0)
wordt
meestal de
worden
’
dé};
g
het
koeoeroesi; daar echter
uw}
de
rlilihatinja.
in
Aan
klinkeraarrduidirrg
casu
twcede
dilihatz',
Een gutturale
\
f. De
d_,;
een
-‘
(1.
(5,
5;
LI_?.'SLGSJ
1°.
"
Indien de laatste lettergreep op een stootklank eindigt, Verandert bij verlenging door achtervoegsels zijn en G_S) in dus doedoei bëda’, QÍ\Q.;Q dz'bëdaki, Ó.\’j‚‚“,S kadoedoekan. 'l‘oetreding
e.
lihat,
J
dapat,
kabi‘saran.
(feitelijk ditjijoemi). teeken
kilmr,
dus:
pukajan.
verliezen
Bij woorden waarin aan
0.
arr
die wordt
achtervoegsels
pakai,
De suffixen
b.
laatste
de
„tweeklanken”
kz‘lawan;
u>}>)Í
van
verkrijgt
en
lettergreepvan
en voorlaatste
)_>_SQ‚
ambil.
praefix koe wordt
Bv. met de harnzalr of de hamzah alleen geschreven. „verlengingslettcr”_ ambil. In het eerste geval wordt de harnzah echter dikwijls verwaarloosd.
)
a.
doch de in of
Na
voorvoegsels
de
verdwijnt
de
2°.
ufáîà
(ook
bij
bestaat
(en
Q>S}"_\)
U}‚US
Een voorbeeld g 74.
Regel
a
verliezen
oe
Bv.
&)%Q
j, en"na
een
oe
beter dan
maar gewoonlijk
van regel
).'5
Stam
Iaoetan van
u
@}LlS
schrijft
Q)}S
men
)30 915))1‘Í Stam
en
2‘ een
‘_‘
.‚
Q’\Ò\i(.
’,
als
laoet, Van
de a
Lê)3
QSL ê‚‘}S Stam
in
koe en
koetoeroenkên.
rmljn.
díradjaz‘. (meestal
®.;_s\_ê)e). ‘
karad_7‘a’an.
kammljakën. bangkit.
dibangkitz'. dz'bangkz'tinja. dibangkítkr’m. Stam
QÍL„IJIJ ÜLëAIJLÌS
„31st
g_äm‘ en
\.
asa’
USLwLÊQ,
soms
koeasa5kr’n. en r_Ä‚u‚\?_è
diasa‘.
is ka’ada’an Y"
moe gewoonlijk
afleidingen:
ditoeroenz'nja.
Q:.('x"g
2'
komen,
wordt,
Iratai,
bv.
%9filijoeri. zijn
de
schrijfwijzen
van min; feitelijk moet
dit
van aftixen geregeld toegepast.
toeroen.
diradjaz'nja
w gehoord
fi\Í.
en
toe1‘ocnan.
Ê\)
na 0 en
)%‘> dz‘tjoerir'nja van
ditjoeriz‘, voor
koctocroem'.
US}
u)’
niet als zij resp.
III.
voorbeelden van spelling
Eenige
.
den alif-klank aanvangende
Toch vindt men dikwijls de klinkeraanduiding
hun stootklank
wordt bij de aanhechting
‚__5’L;.
met
geschreven)
van een afgeleid woord met twee stootklankerr
Toepassing
OS;
een
haar klinkeraanduiding, terwijl de
‚
g
en
(ook
Men lette er echter op. dat de achtervoegsels'd 75.
lettergreep
de eerste stam-syllabe
van nar".
kata,
kaf_ioerían
Q5“;í,
worden
III
haarzah vervangen; ‘
c>33>)).
QL)’
en
E\S
kalakoean,
geschreven
i
an en
voor
i
dikwijls
een
in deze ä, sub d.
beide van
perkata’an na
niet door
eind voorkomende.
het
De. suffixen
Daar
i
behouden blijft.
Dit geval is behandeld g.
de
open eerste
een
dinaikinja
bv.
Aan
3°.
uit
van en en
toevoeging
UXÁS‘),
de harnza'h,
551.);
soms
van een consonant,
aanduider
voor
het woord
verliest
tweede,
alif gewoonlijk (‚a-0m, van 01172. ‘
wordt
te"
en
voorkomende.
Jlíz'ddenz‘n
Wanneer
aJ’i);
Bv.
alif.
bër
"
diasakf.
niet met
’
geschreven worden.
__16__
Afdeeling V. DER SAMENGESTELDE
der onder de rubriek
met het oog op de spelling
worden:
beschouwd
stellingen
welker deelen ook als afzonderlijke Gewoonlijk worden
a.
hoeloebalang,
woorden
mataharz‘,
echter noemen wij samengestelde woorden dezulke,
spelling als
de
balatantëm
e.
beschouwd,
één
schrijft dus:
men
Enkele vreemde woorden behouden ook hier hunne oorspronkelijke spelling, bv.
c.
Sommige
_‚ÏL;
bagai en
djikalau;
bv.
zelfs de
Q;;‘L„
zonder klinkeraanduiding
aj
geschreven,
woorden worden kortheidshalve
j
lettergreep
veel gebruikte
als samen
optreden.
composita voor
de
genoemde formaties moeten eigenlijk
6.
L‚r‘)\_û;i"
woorden”
„afgeleide
van den klank
iir
Vele
g‘ 76.
WOORDEN.
(1.
SPELLING
verdwijnt in QLÒ.Ï;
soekatjita.
de voorlaatste
bagaimana
van,
doch met het teekenP, dat angka
doea
mana.
,_.‚\\.n
Afdeeling VI.
5
SPELLING genoemd afleiding
Een verdubbeld
a.
77.
wordt;
bv.
DER VERDUBBELDE
woord
tíap—tiap,
zonder spellingverandering
wordt
éénmaal geschreven,
P\K9’:E\ÀË
b.
van
Zoo aangegeven verdubbeling
pëntjoeri-pëntjoerz'.
b‘êrkata-kata,
geregeld toegepast, bv. p;_‘,LS/q
nja; in het laatste geval staat het cijfer gewoonlijk Indien verandering
WOORDEN.
@P)ËQJ
wordt
bij
didëngar-dëngar
achter den stam.
spelling voorkomt mag feitelijk van
de angka
doea
geen gebruik
gemaakt
men moest dus schrijven:
worden;
U5>\:_>Q.quÓ
tlidjulun-djaluni. bertangkap-tangkapan.
wordt
de angka
wel geschreven,
doea
0.
QÍ»IS " ê
bv.
Nu
78.
uitgesproken
en
(dit laatste naar dan wordt
Ìrlki-Ìllki, Een
woord,
oäpdîn)
ook met snffixen,
functie
gebruik daarvan,
van de angka of
Afdeeling
woordjes a.
De
woorden
worden
);
roempoet-roempoetan,
als een samengesteld woord
in
het
Maleisch
niet
doea
verschillende
geschreven,
ter aanduiding
van een tweemaal
zindeelen.
VII.
AANEENGESCHREVEN ‚€79.
en en worden dan voorzien van
moedah-moedahan.
maar frequent
woord bij verschillende
suffixen
73 (l).
een herhaald
L.}2>lvw.reo.c
verkeerd,
ä
berdjinaîdjz'nakan,
en de
boeah-boealran,
is
Doch gewoonlijk
den sluitcorrsonarrt van den stam, dus: Qmps,.;
i
boeah-boeahan.
in
Ümi);s};
WOORDEN.
aaneenverbonden.
Hiervan
zijn
slechts
enkele
uitgezonderd. het betrekkelijk voornaamwoord
jong
wordt
dikwijls met
een volgend
woord aaneengeschreven.
_17__ b.
en
het aanwijzend
steeds met
vervangen c.
ií_>_).e
voornaamwoord mareka,
wordt, dus de
waarbij
aanhechtsels
aS kah,
op de d.
«3
schrijfwijze geen invloed. het
woordje
\,
wordt somtijds met het voorafgaand woord aaneengeschreven,
die nu midden in het woord komt, naar gewoonte door hamzah
=
zijlieden. en al lah (nadrukswijzer)
tab (vraagwoorden)
po’n
Toch vindt men (zelfs,
en
wel eens
nadrukswijzer)
di (zie
en
ka
g
73).
De voorzetsels
behandeld,
,>
weshalve
dz'
=
te,
en
‘i;’
ka
=
&S\.à.l+niò
diambilnjalah.
wordt dikwijls met het voorafgaande
bonden zonder invloed op de spelling. 5 80.
worden met het vooraf
zonder dat zij voor de spelling met dat woord eene éénheid vormen; zij oefenen
gaande woord aaneengeschreven, dus
de
marekaitoe
‚w
itoe
L}Zg\
woord ver
_
naar
worden
zij door ons gemakshalve reeds onder
evenals de gelijkluidende de
afleidingssuffixen
voorvoegsels
besproken
zijn
IV.
LEESÙEFENING. Afdeeling I.
VOORBEELDEN (In
den
eersten
regel
zijn Maleische, woorden
in
den
tweeden
in het Maleisch
Arabische
woorden
als voorbeelden
bij elke
zie ä 32—46).
LE'I'TER.
alif.. ..
Niet verbonden.
,>+‘°‘ ;v‘l‚‘‚
ba...
Naar rechts verbonden.
‚
Naar links verbonden.
ì
J
letter gegeven; voor de Arabische
LETTERVERBINDINGEN.
DER
Naar beide zijden
‚
verbonden.
am‚ln‘l
(Izâtoen Ìaba
bâ?ini72
ì‘iba
Ìl‘b08
basz'
ta.....‘
báboen
g1‘a’rîbi
badjada
rata
81'Ììtlf
h‘ra‘ng
sirta tha.
. ‘.
lrallat
sa Iasa
‚‘;
’
"‘25
tadbîra
Ìè‘tíh
lfata
sa lasa
in
takabboeroe
,}Ì-‘°
Ïa
misil
z'tlmajni
jat/zl_coeloe
’radja
edja
djatoeh
landjoet
ch aradja
thaldjoen
djahannoem
moedjîdan
tja....‘
katja
p oen tja
tjabzmg
ha....
madaf2
fasíh
hoekoem
)
. .
bz'tja-ra
‘
djim.
‘
Iajthoen
fzârz'th
cha .
dal.
. . .
fa
back
iujvh
ach oen
nûsiclzoe‘n
ada—
fjídëm
zliklíatoen
djiddan
kan 2'
fasoel_m
1nr’nleakam
bah ik
l_zadathoen
kabar
charrìdjín
L__5)L+'S‘ÌW ‘[
marlfn'
t9‘íò—ís‘iw
menc hubaw'
sachti
__19_
dzmzaba
L—_2Â;S
kidzbin
ara
ü)?
berat
öal,‘wl)ài.‘ ‚„
‚
‘H‘I‘U‘Ì’Zi
u»l/‘
’rasa
(ljazîratoen Qu’>‘l
kzîsin
Je):
arsj
‚ . .
UQLÀ
. . .
IJ:b\‘5
nas
clzas
‚
.....
Q)“,
za
15,;
ta
. .
E}à;\fio
‚’s
Lj‘1û?‘
hiè
sjarat naufi mahfoel
LSÔ-iî
I_carrá._2
e\_ó_ê\
j.b é
graín.
. .
.
cain.
idjma
Ô»Jfi
lmra“a
).\‚‚u
boeloeg
;_S\_s
faragra
.
téran_q
)wS
kasara
IJ,‚;'ù'â
)Mg
saboen
u)fi\.ao
"
‘
“
Lus'
dlaif
abjadoe
da_jjal_ca
gralat
tala’
ba°afa
tîboen
hapal
Zohor
îa{wîgi
z_illom
tama
5’o“;
°auna
balig
gaib
fa’rîgrin
grabam
bëlang
u‚)"g'
ngëran
asar
kasnm lmdla [rad
.
adat
sarî°
chasjaba
‚
l)mb
sagì‘îì‘oen
//
nga.
IIÎ’SÍIJ‘
dahsjat
sjajîoen
Uì‘é*“° ‚5 ‚
/\;‚u?
soelcoer
chûlasa.
kadli l_aìdin
sûbi°oen
foel_zsjoe
baì‘asin dad
saroeng
/‘LM’
)Ì-íi“"
f’ìsja sad.
‚atas
nafsoen
|
Sjin
dah
a ’a
sin. . . .
haramdja ‘
\_s'ì.‚‘_xè 3
n
noe'zz’ra
dlaif ‘
_
na
C
(Ìjaman
‚
c
‚
>
QL. . .
— (1)
Ii1îarlke
hajja
Ëzldoeloe
tanja
kakiuja
’nja’nji
gevallen
wordt
in het Arabisch veelal
3
nja.
1'a5joen
S
niet
geschreven.
dísahoeti zahroen
jang
hati
ía
ja
këlam
q;\-"
këlam sallama
farasâhoe
.....
salra°a
‘‚SS_:(
1
wan.
.
.
noen
Ï_carìbí
‚
koelloen
âloen mim. . .
5
‚IJS
kaf.
;»-
. .
kaf..
;.—‘3‘—:
pa . . . .
)ál
‚
L
Hoer
‚ lajsa lë'njap
_21_ Afdeeling
TEKST.
að“
&IC-:'gin
&Um
«ij»; uw?
Mr;
..fic
G‘PL‘SQ
„Í
„3; M,“
us
99m
alg/A)
inL/o dj;
HIJ),
@LXW\
gs“
0-3)
0)_5
&FS/5
553,5
ML“
OJ)? vsë‘ò
cw'i
&Lg/3 Gijn
&7935
QÈLIJ
@)\_X_w§ &SL-»9
ÍS
»AÍ-2
;30423
‚eb
a
uji5\y~ alin.
,maí
við
OK?-
cæqmmþwmfi
MALEISCHE
II.
CUL?
Olm
Oýfi'i ;30-55 og.) JSB» OS*
0)'5
af)? GIJ»
013:?
0:32“
Ó;*
gg»
gsm (‚uw
aid“
..
O
a» um a»
mus
„pm/e'
JM»
5%“ Q;
95‘); as)
„wij &Lífs Lil/o ù‘ìï NM) „138
„mj-
van; „Eg-5
nú;
,33,3
QM—Í ËJL; qîî‘» 943)?
g-sj/{J'Q'
M'
Uni;
$6)». PËÁ‘»
:1.309) „die
9490
a*
JBJ; 5,)
Oíafio pwä
::a L_st
DÞOOÞOH
QJ'X‘W‘
wwwwwH~
QS\
u>Ëc
&591)5í
„\.ÈS
“19
Q}„
«x‘5\
„\
Qïê‘
‘_‘í\.>ì'ì_
.\
ù.>.,w
„_M&ì,s
‚32.!
ií-°
Qïfl+.5‘>
à525'ò
ÒSLÄIOQ
Q)\.XJJ
îïì‘>”*‘"î’r
PÉ/‘L?
q’*‘3 r'“*‘
IJ>îîî.»‘Lïw ùÓ};
&S\3}S
“=_í‚ò
u)‘g
‘3;‘ L‘-í" (ì;a“wò o.m\)
.>3U‘
)à‚‚\
..>">‘j
I>.+ALS
(;.‚\—ï“’
}û?
‚_>.n>\)
““‘}‘
®}í_ä_.>
Qig\
iín UI;
d‘òifl
‘—_M-1>
-:.’w
®)ëL_>_Ó
IJ‚»IJ°
„;‚>_\
‘>.Ó\)‘
‘°—5’Lèo
&lÈS\Q
05)=‚‘_\‚\9
®3.‘Lw
6.1}\
‘»î‘_\ ;_'‚‚Ln
Ü}ËQ‘
c>ê\_ij)?
IJ\ÈLQ
‚111); ‘5\—5»‘
c-í‘° @:’LP
ËJÌ‘
IJ>S‘
IJ>)LS ‘=‘)}‘*‘-‘“5
"“5"
18
_23__ Afdeeling1.
TRANSSCRIPTIE. Satëlah baginda
sëmbah
111ëndëngarkë11
jang manis poetjat bërobah
wadjah
dada ditahah
bagìnda bë1‘bangkit QDGDNO>OÎIJFCJONÌH
hatí ganda soesah gralahah mantörì larilah
hoeloebalang baginda poen
fana
masoe’ kadalam
astana
toean poetëri Poespa Ratna
llatinja tì‘rkëdjoet tërlaloe toe
poet‘éri
bëflambah
bena
hamil dëlapun boelan sangat kasoekaran
haginda toeroen bördjalan
dibawa r—‘i—‘Y-‘I—Il—‘I—IÌ—l a>mu>wm*-O
soeatoepon tida‘ p‘é1‘bëkalan
poetëripon sakit dëngan kabëratan
17
adapon akan t.0ean poetëri
18
01111
19
t-ida’
20
kasihan
‘21
tï‘rlaloe bëlas didalam hati
22
sapamljang‘ djalan
23
barang kahenda‘
24
bërtëmoe.
satëlah sampaj kadalam hoetan sësat barat dëngan katakoetan bagimla tida‘ tahoekën djalan
baginda dipimpin
djm’i ’
tërbawa hadau sëndiri
’
‘g
mëlihat laki istëri.
hërhënti
singgah ditoeroeti
mandi
soongaj singg’ah
ada saoranglorang’
bË’rt-apa
përgi mënghadap radja satëlah radja mëlihat
orang bërtapa it0e maka radja pon mëmbëri pörsalin dibërikïrn
endah2
k0embali maka dilihat
Ì—‘P-I ì-‘O
mëlnìnken döng‘an
zahid it0e katanja moe11'd
koetjoerì
tip0e dajakoe
moedalmja koeambil
tarikat
pëntjoeri pakajau
zahid ìtoe
endah maka pìkir pëntjoeri ítoe bai"lah koetjoeri
zahid ini tëtapi djikalau
djadi
01i11
pada
zahid it0e
pakajan
malam tiadu akan (lapat
djoega makwdipërolih
dï‘llg‘an
hat_aänaka datanglah pën-tïoel'i itoe kapada t0eankoe bahwa bamba hëndu‘ masne‘
ja
ww—îmv‘rlòwroì—
tërlaloe
pakajan jang
baginda knpada zahìd it0e maka tatkala
kapada t0eanhamba hëmla‘ bamba
kapadu toeanhamha muka
bëladjarkën
ilm0e
oedjar zahid it0e apatah salahnja
_24_ 12 13 ‘
engkau hÎenda‘ bëladjarken ilm0e kapadakoe maka‘ orang moeda itoepon chidömatlah kapada zahid it0e maka diadjarnja olih djikalau
14
zahid itoe barang ilmoenja
15
akan zahid it0e sangatlah pïrrtjajanja
16
maka pada s0eatoe
17
pëntjoeri
18
dëngan sëgala barang-barang
andjing‘
ha1‘i
olih pëntjoeri
dan diakoenja
sëgala pakajan
itoe
ana‘
zahid it0e tiada diroemahnja
it0e diambilnja
ith
maka (lilìhat
maka olih
zahid it0e
jang dalam pëti zahid itoe samoeanja dibawanja.
djikalau dipoekoel
sakalipon
bëroelang-oelang
djoega
ia
kapada
tëmpat
jang banja’ toelang. adapon
djangan
hitam mata it0e dimanaken engkau
bermain
bolih bë1‘tjeráj
bërlontar-lontaran
djika kaupanah akan orang nistjaja dipanah oepama
kastoeri karëna baoenja maka hilang
batoe‘ orang‘
7
moet in de
7°
kolom,
12° regel gr worden
nistjaja pëtjahlah djoea akandikau.
njawanja.
ERRATUM. Op b].
dëngan poetihnja.
ingevoegd.
kapalamoe
dan
,ÁMM
&Zajer
MLM: /fi
‚‘1
LL
ja
þ_
m
w
„1
/
.
;Malm
M
/fi
ý»
Mac/ga.
/øøc
M
/fl4
14701,
ýfi
I/I
//"
m,
um,
74/
‚
/
/ý
M“
‚Á/J' _____/1/% é" /nÁaL
‚
Á
A’I/‚ á,
L
V ’LÎ"
Á
"l
Mil, /M MM
“M
É ‚
1/
fÍ
-
M
1/Íc.
/ü
/fl/
o
'1/ /'M
M;
Ajån
‚/ /y Ã/wun
o
,1/
ya
*AÍ/lýk
1/1/
.Án/Z
(fi/ M, ÁMM
/r1'/
doc.
Á!
Á“ m,
n,
M/z/Ó’Ía.
M
M,
‚e,
m?, #V
_
#2/
„Á
1/1/
Á
m
.fø-
Án
/72L
/V
/fl/
M,
Tn
W
/0
:
i
‚/
\
‘
‘/M/*Jáfiyîîî
W“”’Ï
Wv
Ï’V'O’WW
/ 1
IJ„Î ‘‚ W WÏ %/;V “
‘"—””””"
‚.
;îZ/
T
"W /‘7‘”Ï7
/7”"WPÏ
‚
„M W „>
,
/PIJL
”
Î/Í„”/‘Î IJM/‘Mîw‘ imflg
ùM/ì‚o
“
‚MÎì/z‘„
MM
/W/íí„
MW % “‚ M Ml»,
Áî
[
l%/íwwá‚
/á/’www
'
-
ÁIJ
‘
/’ì4hòij ‚QWK
wé„
M /Q‚î‚’M
'.
‚M4ù
2%
//W7ò/
‚2Á‘‚‚
’
/
‚;M‚M
„
„14‘
‚„’M
‘
W ‚4„
JW’ J’‚0/ILVJ
—fl„4’‚ /
‘/ngû4\; ;flíama‚i‚îÍÓ/Alj
m
=
JMM
‚
..
Á‚m
.
/Mïlm.‚
‚
.ì
=
/wè“.:‘j_î
/Äûr/w[
’
ZM-wí .‚-‚’/_Äá„;„
‘/
’íáM/í flÓm
M‘
144:.
‘..
M
/Z‘%{ 1
-
.
:1
‘
/
.
M
%IJ‘/ûui
ûΫ//
Á»m
M
M’îî
‘
M7‘77W1‘ ‘Ó‘7M ‚ím ’
‘
‚
‘
ÓWm-‘
‘
‚‚
.’
_.
“
m‘‚‚x„è .
„—
/)‚‚‚,.„î'„
‚
/W‘ /M‚IJ M (M/ ‘M
’
”
’7
.
'—“‘
‚
[M7JN/
.
‘-'-“
.-\
mm
\Ï
I.n-
‘‚\i‘.
-.'
IJM/
W” M W W W-7’ W’ "w ’
/7‘7w77
7?”
w. W7 ’W”
14%” ‘7Áwj/
W
W W «‚JîÄ,/‚„
‘>y.7
“W._
‚
W
/
/“7”;’ m4
/Ï'"Î/ÌW
“’”‘Íí
‚
W W"/ Wr
mayv/
%WÄ ‘vîÄ»î’
“7 //’Z"î
‘W
‘71"73W
“"W ‘/"7
’
-”"“7
7747“
“.“7‘/
/
7‚"’”-"/Ï
47’
IJ4"7î "Ä”Ó
"*
v7y„î7‚’
'Yy”wvf///
W /’W//
w/Èn/
—“"‘î’7
7
V7”?
/”1”/2.4wî’/"”’
‘
Áî"’î% /„W‚
‚‚W_
1
M W
/“‘"“W
."’“"7
/14"’f7
‘."7’”
°.
‘
"’M’îf7/
‘—
/’/7‚W .„‚‚ ”W ‚W W4w‚/
—‘.‚.»«Àì
—."‚“‘_
“W”?
W?”
‘W’ W
W’WV
"WÁ/Ì‘WΑZ"
/’Äy ""
./‘
M
[7%
fi /7M >/
7%!
7‘”W L’
*"
,_"
‘—-‘"
’1
”“Z
9
‚
/W/W/7%
‘
*‘ " “
W mmy’ W2“‘/
/‚’
/WW/ ‚ >
Ï”WÏ
-‘
„. “
W’WÏ’ "/ÌW’W
_Ä_‚
/î”-Z“’/
W;7
7
M”
“m7’
WIJW
/ww241ww "7424
“Ä”.”f’7
c/á7/
‚‚
4"”
\‘>
>‚
Ä:
//M’(/
„\
“
/W
Ä
.
._
‘\
'_“ 1ì
\_\ ‚31,
ï‘
/Zm ‘_.
IJfi\
-
z„-‘
’ .
Já'>fi
'
/é„
—‘
‘
_S\Ì‘IJ
. - —"‘I\H‘‚‘ëì_" _
‚‘
A.
‘\ À\\
"
‘\
‚(w‘3ì‘ \5 \
\\
_
/
‘."Γ
‘
.‚=_.“.ì‘.‘-‘:
“.
“_
/í
. /‘}"_ùr‚.ì‚vn‘xèd7vi’l ’
»
“_“I\
1'."!
.
-
'-‚
‘
’.
‘‚
‚J
“-.
.‘
‘
‘ ’
‘
"“-‘IJ. .
/f7"‚e
’Äi/I “
fl’á4;°
/ì
/Ám‚-
"
..\_‚:"‚Îîì
‘_.
/%
\‘
‘.
_
F\ ’‚"’
‘2‘.
M
‘‚î‘‚‘„;|‚‘ .
. ‘.
‘.“‘\
.‘
‘
.
‚
k‘v“‘
‘„‘
‘
_
‘S‘R‘K—‘à‘,
.“
“'"Αّ M M"—\EÌMIÀ
‘D‘Á
‘ -'
\“
“'h"‘m“‘ \
‘
‚
‚\‘IJ„ _‘IJ
;î
—
\.
;‘|\ ‘
\ M„„
M’ÔWIJ
\=‘
‚: ‘ ‘\ ‘
:
O' ‚\\lì|
Ò'
ËÏ.‘L'À pul“