Arabic through Dari 08

Citation preview

‫وزارة المعارف‬

‫ِق َرا َء ُة ُّ‬ ‫الل َغ ِة ال ْ َعرَ ِبَّي ِة‬ ‫ق َِرا َء ُة ُّ‬ ‫ِلص ِّف الثَّامِن (‪)8‬‬ ‫الل َغ ِة ا ْل َعرَ ِبَّي ِة ل َّ‬

‫ ‬

‫ِلص ِّف الثَّامِن (‪)8‬‬ ‫ل َّ‬ ‫(المدارس العامة)‬

‫ ‬

‫سال چاپ‪ 1398 :‬هـ ‪ .‬ش‪.‬‬

‫سرود ملی‬ ‫دا وطن افغانس���تـــان دى‬

‫دا عـ���زت د هـــر افـغـان دى‬

‫دا وطن د ټول���و کـور دى‬

‫د بـــــلـوڅــــ���و د ازبـکـــــ���و‬

‫کور د سولې کور د تورې‬ ‫د پښ���تــون او هــ���زاره وو‬

‫ورس���ره عرب‪ ،‬گوجــر دي‬

‫براهوي دي‪ ،‬قزلباش دي‬ ‫دا هېـــ���واد به تل ځليږي‬ ‫په س���ينــه کې د آس���يـــا به‬

‫نوم د حق م���و دى رهبـــر‬

‫هر بچی يې قهرمـــــان دى‬ ‫د تـــرکـمنــــ���و د تـــاجـکـــ���و‬

‫پــاميــري���ان‪ ،‬نـورس���تانيــــان‬ ‫هـــم ايمـــاق‪ ،‬هم پشـه يان‬

‫لـکـه لـمــر پـر ش���نـه آس���مـان‬ ‫لـکـ���ه زړه وي جـــاويـــ���دان‬

‫واي���و اهلل اکبر وايو اهلل اکبر‬

‫وزارة املعارف‬

‫ِق َراَءُة ُّ‬ ‫الل َغِة اْل َع َرِبيَِة‬ ‫لص ِّ‬ ‫ف الثَّا ِم ِن (‪)8‬‬ ‫ِل َّ‬ ‫(املدارس العامة)‬

‫عام الطبع‪ 1398 :‬هـ ‪ .‬ش‪.‬‬ ‫أ‬ ‫الف‬

‫مشخصات‌کتاب‬

‫‪-----------------------------------------------------‬‬‫مضمون‪ :‬عربی‬

‫مؤلفان‪ :‬گروه مؤلفان کتاب‌های درسی بخش عربی نصاب تعلیمی‬ ‫ویراستاران‪ :‬اعضای دیپارتمنت ویراستاری و ایدیت زبان دری‬

‫صنف‪ :‬هشتم‬

‫زبان متن‪ :‬عربی‪ -‬دری‬

‫انکشاف دهنده‪ :‬ریاست عمومی انکشاف نصاب تعلیمی و تألیف کتب درسی‬

‫ناشر‪ :‬ریاست ارتباط و آگاهی عامۀ وزارت معارف‬

‫سال چاپ‪ 1398 :‬هجری شمسی‬ ‫مکان چاپ‪ :‬کابل‬ ‫چاپ‌خانه‪:‬‬

‫ایمیل آدرس‪[email protected] :‬‬

‫‪-----------------------------------------------------‬‬‫حق طبع‪ ،‬توزیع و فروش کتاب‌های درسی برای وزارت معارف جمهوری اسالمی‬ ‫افغانستان محفوظ است‪ .‬خرید و فروش آن در بازار ممنوع بوده و با متخلفان برخورد‬ ‫قانونی صورت می‌گیرد‪.‬‬ ‫ب‬

‫پیام وزیر معارف‬

‫اقرأ باسم ربک‬ ‫سپاس و حمد بیکران آفریدگار یکتایی را که بر ما هستی بخشید و ما را از نعمت بزرگ خواندن و‬ ‫نوشتن برخوردار ساخت‪ ،‬و درود بی‌پایان بر رسول خاتم‪ -‬حضرت محمد مصطفی‪ ‬که نخستین‬ ‫پیام الهی بر ایشان «خواندن» است‪.‬‬ ‫چنانچه بر همه‌گان هویداست‪ ،‬سال ‪ 1397‬خورشیدی‪ ،‬به نام سال معارف مسمی گردید‪ .‬بدین ملحوظ‬ ‫نظام تعلیم و تربیت در کشور عزیز ما شاهد تحوالت و تغییرات بنیادینی در عرصه‌های مختلف‬ ‫خواهد بود؛ معلم‪ ،‬متعلم‪ ،‬کتاب‪ ،‬مکتب‪ ،‬اداره و شوراهای والدین‪ ،‬از عناصر شش‌گانه و اساسی نظام‬ ‫معارف افغانستان به شمار می‌روند که در توسعه و انکشاف آموزش و پرورش کشور نقش مهمی‬ ‫را ایفا می‌نمایند‪ .‬در چنین برهه سرنوشت‌ساز‪ ،‬رهبری و خانوادۀ بزرگ معارف افغانستان‪ ،‬متعهد به‬ ‫ایجاد تحول بنیادی در روند رشد و توسعه نظام معاصر تعلیم و تربیت کشور می‌باشد‪.‬‬ ‫از همین‌رو‪ ،‬اصالح و انکشاف نصاب تعلیمی از اولویت‌های مهم وزارت معارف پنداشته می‌شود‪.‬‬ ‫در همین راستا‪ ،‬توجه به کیفیت‪ ،‬محتوا و فرایند توزیع کتاب‌های درسی در مکاتب‪ ،‬مدارس و سایر‬ ‫نهادهای تعلیمی دولتی و خصوصی در صدر برنامه‌های وزارت معارف قرار دارد‪ .‬ما باور داریم‪،‬‬ ‫بدون داشتن کتاب درسی باکیفیت‪ ،‬به اهداف پایدار تعلیمی در کشور دست نخواهیم یافت‪.‬‬ ‫برای دستیابی به اهداف ذکرشده و نیل به یک نظام آموزشی کارآمد‪ ،‬از آموزگاران و مدرسان‬ ‫دلسوز و مدیران فرهیخته به‌عنوان تربیت کننده‌گان نسل آینده‪ ،‬در سراسر کشور احترامانه تقاضا‬ ‫می‌گردد تا در روند آموزش این کتاب درسی و انتقال محتوای آن به فرزندان عزیز ما‪ ،‬از هر نوع‬ ‫تالشی دریغ نورزیده و در تربیت و پرورش نسل فعال و آگاه با ارزش‌های دینی‪ ،‬ملی و تفکر انتقادی‬ ‫بکوشند‪ .‬هر روز عالوه بر تجدید تعهد و حس مسؤولیت پذیری‪ ،‬با این نیت تدریس راآغاز کنند‪ ،‬که‬ ‫در آیندۀ نزدیک شاگردان عزیز‪ ،‬شهروندان مؤثر‪ ،‬متمدن و معماران افغانستان توسعه یافته و شکوفا‬ ‫خواهند شد‪.‬‬ ‫همچنین از دانش آموزان خوب و دوست داشتنی به مثابه ارزشمندترین سرمایه‌های فردای کشور‬ ‫می‌خواهم تا از فرصت‌ها غافل نبوده و در کمال ادب‪ ،‬احترام و البته کنجکاوی علمی از درس معلمان‬ ‫گرامی استفادۀ بهتر کنند و خوشه چین دانش و علم استادان گرامی خود باشند‪.‬‬ ‫‪ ‬در پایان‪ ،‬از تمام کارشناسان آموزشی‪ ،‬دانشمندان تعلیم و تربیت و همکاران فنی بخش نصاب‬ ‫تعلیمی کشور که در تهیه و تدوین این کتاب درسی مجدانه شبانه روز تالش نمودند‪ ،‬ابراز قدردانی‬ ‫کرده و از بارگاه الهی برای آن‌ها در این راه مقدس و انسان‌ساز موفقیت استدعا دارم‪.‬‬ ‫با آرزوی دستیابی به یک نظام معارف معیاری و توسعه یافته‪ ،‬و نیل به یک افغانستان آباد و مترقی‬ ‫دارای شهروندان آزاد‪ ،‬آگاه و مرفه‪.‬‬ ‫دکتور محمد میرویس بلخی‬ ‫وزیر معارف‬ ‫ج‬

‫فهرس الموضوعات‬ ‫الرَق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫د‬

‫وع‬ ‫المَْْو ُض ُ‬

‫بل ِدي جْ َ‬ ‫ال ِميْل‬ ‫ِ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫صَّلى ُ‬‫َليِْه َو َسَّل َم‪-‬‬ ‫ِب ْعثَُة حَُم َّم ٍد َ‬

‫الس َف ِر‬ ‫اْل َع ْوَدُة ِم َن َّ‬ ‫ور‬ ‫إِ َشا َر ُ‬ ‫ات المُُْر ِ‬

‫اجُة‬ ‫َّج َ‬ ‫الثَّ ْعَل ُب َو الد َ‬ ‫الص َداَقُة‬ ‫َّ‬

‫َت ْو ِزيْ ُع اْل َع َم ِل‬ ‫ْ‬ ‫اب‬ ‫َح َس ُد ال ُغ َر ِ‬

‫َُ‬ ‫يع اْل َع َم ِل‬ ‫إِعَاَدة ت ْو ِز ِ‬ ‫ـم‬ ‫المُْـ َعِّل ُ‬

‫الص ْف َحُة‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪11‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪29‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪43‬‬

‫الرَق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬

‫وع‬ ‫المَْْو ُض ُ‬

‫هـن‬ ‫ـمَـ ُ‬ ‫اْل ِ‬

‫َ‬ ‫ـهي )‬ ‫َن ِشيْ ُد ( يَا إِل ِ‬ ‫َاب ِّ‬ ‫الضيَاَفِة‬ ‫آد ُ‬ ‫آد ُ مْجَْ‬ ‫س‬ ‫َاب الِل ِ‬ ‫خْ َ‬ ‫الِلي َفُة أْال َّو ُل‬

‫َنـ ْهُر َكاُب َ‬ ‫ول‬

‫اإلجازُة الصيفيُة‬

‫ُق‬ ‫يف الُفنْد ِ‬ ‫ْ‬ ‫ي‬ ‫أض َراُر التَّد ِ‬ ‫ْخ نْ ِ‬

‫‪20‬‬

‫التَّ َساُمح‬

‫‪22‬‬

‫َطَل ُب الإِْ َجا َزةِ‬ ‫ات‬ ‫َم ْع ِرَفُة أْال ْوَق ِ‬ ‫ِق َّصُة ُج َحا‬

‫‪21‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪28‬‬

‫السـالَمـة‬ ‫َّ‬

‫الص ْف َحُة‬ ‫َّ‬

‫‪49‬‬ ‫‪53‬‬ ‫‪57‬‬ ‫‪63‬‬ ‫‪67‬‬ ‫‪71‬‬ ‫‪75‬‬ ‫‪79‬‬ ‫‪83‬‬ ‫‪87‬‬ ‫‪91‬‬ ‫‪97‬‬ ‫‪101‬‬ ‫‪107‬‬

‫مْالَْد َر َسُة اْل َع مَالِيَُة‬ ‫المُْ ْؤ ِم ُن ِم ْرآُة المُْ ْؤ ِم ِن‬ ‫يف ُّ‬ ‫الد َكا ِن‬

‫‪121‬‬

‫قائمة معاني مفردات الكتاب‬

‫‪126‬‬

‫‪112‬‬ ‫‪116‬‬

‫ه‬

‫َّ‬ ‫س األول‬ ‫الد ْر ُ‬

‫َبَل ِدي جْ َ‬ ‫ال ِميْ ُل‬

‫ج ُه ِ ُ‬ ‫إْ‬ ‫ال ْسال ِميَُّة‪.‬‬ ‫اسم َبَل ِدي مُ ْ‬ ‫ُ‬ ‫ورَّية أْف َغاِن ْستَا َن ِ‬ ‫َاص َمُة َبَل ِدي َكاُب ُل‪.‬‬ ‫ع ِ‬

‫ِت ْس َعٌة و ِت ْس ُعو َن مْ‬ ‫بالِاَئِة ِم ْن ُس َّكا ِن َبَل ِدي ُم ْسِل ُمو َن‪.‬‬ ‫آسيَا‪.‬‬ ‫َبَل ِدي َي َق ُع يف َو َس ِط َقا َرةِ ِ‬

‫احُت َها ‪ 650،000‬كم املربع‪.‬‬ ‫و َم َس َ‬ ‫مْجَُ ِاو َرُة ِلبََل ِدي هي‪ :‬إِْي َر ُ‬ ‫ُّ‬ ‫ان ِم ْن‬ ‫الد َو ُل ال‬ ‫ِج َهِة اْل َغ ْرب‪َ ،‬وَبا ِك ْست ُ‬ ‫َان ِم ْن ِج َهِة َّ‬ ‫الش ْر ِق‬ ‫ِ‬ ‫جْ َ‬ ‫آسيَا اْل ُو ْس َطى (ُتُر ْك َمنِ ْست ُ‬ ‫َان‪،‬‬ ‫ُوب‪َ ،‬وُد َو ُل ِ‬ ‫َوالن ِ‬ ‫َان‪َ ،‬وُأ ْزَب ِك ْست ُ‬ ‫اج ِك ْست ُ‬ ‫َان) ِم ْن ِج َهِة َّ‬ ‫ال‪،‬‬ ‫الش َم ِ‬ ‫َت ِ‬ ‫ال َّ‬ ‫ي ِم ْن ِج َهِة َّ‬ ‫الص نْ ُ‬ ‫الش ْرِق ِّي‪.‬‬ ‫َو ِّ‬ ‫الش َم ِ‬ ‫‪1‬‬

‫کشور زیبای من‬ ‫نام کشورم جمهوری اسالمی افغانستان‬ ‫است‪.‬‬ ‫پایتخت کشورم کابل است‪.‬‬ ‫نود ونه در صد باشنده‌گان کشورم‬ ‫مسلمان اند‪.‬‬ ‫کشورم در وسط قارۀ آسیا موقعیت‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫مساحت آن به (‪ )650000‬کیلومتر‬ ‫مربع می‌رسد‪.‬‬ ‫کشور‌های همجوار با کشورم عبارت‬ ‫اند از‪ :‬ایران از سمت غرب‪ ،‬پاکستان‬ ‫از سمت شرق وجنوب وکشورهای‬ ‫آسیای میانه (ترکمنستان‪ ،‬تاجکستان‬ ‫و اوزبکستان) از سمت شمال‪ ،‬و چین‬ ‫از سمت شمال شرق‪.‬‬ ‫کشورم از (‪ )34‬والیت تشکیل‬

‫َبل ِدي َتت َ‬ ‫َك َّو ُن ِم ْن أَ ْرَبع وَثالِث نْ َ‬ ‫ي (‪ِ )34‬والَيًة‬ ‫ٍ‬ ‫ْ‬ ‫ْج ْرهَاُر‪َ ،‬بْل ُخ‪َ ،‬و َه َراةٌ‪.‬‬ ‫أش َهُرهَا‪َ :‬قنْ َدهَاُر‪َ ،‬نن َ‬ ‫السنَِة‪.‬‬ ‫َيتَ َغرَُّ‬ ‫ول َّ‬ ‫ي َج ُّو أْف َغاِن ْستَا َن َح َس َب ُف ُص ِ‬

‫أفغاِن ُ‬ ‫اعي ُي ْز َر ُع ِفيْ َها أْنوا ٌع من‬ ‫ستان َبَل ٌد ِز َر ٌّ‬ ‫حُْ‬ ‫ات واْل َف َوا ِكِه‪.‬‬ ‫الُبوَب ِ‬ ‫اح‪،‬‬ ‫َب‪ ،‬التُّ َف ُ‬ ‫ِم ْن َف َوا ِكِه بالدي مْالَْعُروَفِة ِ‪ :‬اْل ِعن ُ‬ ‫والش َّماُم‪ .‬حَ ْ‬ ‫الر َّم ُ‬ ‫ان َّ‬ ‫ن ُّب َبَل َدَنا‪َ ،‬وَن ْع َم ُل‬ ‫ن ُن حُ ِ‬ ‫ُّ‬ ‫ل ْد َمتِِه‪ ،‬وُن َداِف َع َعنْهُ‪.‬‬ ‫خِِ‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫َاص َمٌة‬ ‫ع ِ‬

‫‪2‬‬

‫الص نْ ُ‬ ‫ي‬ ‫ِّ‬

‫‪3‬‬

‫ُس َّكان‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫َم ْر َك ٌز‬

‫بلد‬ ‫معروف‬

‫واطنون‬ ‫ُم ِ‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬

‫گردیده که مشهورترین آن‌ها‪:‬‬ ‫قندهار‪ ،‬ننگرهار‪ ،‬بلخ و هرات‬ ‫می‌باشند‪.‬‬ ‫آب و هوای افغانستان برحسب‬ ‫فصل‌های سال تغییر می‌یابد‪.‬‬ ‫افغانستان یک کشور زراعتی است‬ ‫که در آن انواع از حبوبات کشت و‬ ‫انواع درختان میوه‌دار غرس می‌گردد‪.‬‬ ‫میوه‌های مشهور وطن ما عبارتند از‪:‬‬ ‫انگور‪ ،‬سیب‪ ،‬انار و خربوزه‪.‬‬ ‫ماکشور خود را دوست داریم و برای‬ ‫ترقی و پیشرفت آن کار می‌کنیم و‬ ‫از حریم آن دفاع می‌نماییم‪.‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫ُن َداِف ُع‬ ‫جْ َ‬ ‫ال ُّو‬

‫َتت َ‬ ‫َك َّو ُن‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫حَ ْ‬ ‫ن ِمي‬ ‫هْالَ َواُء‬

‫َت ْشتَ ِم ُل‬

‫‪2‬‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬ ‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪ -1‬أْي َن َت َق ُع أْف َغاِن ْست ُ‬ ‫َان؟‪.................................................‬‬ ‫احُة أْف َغاِن ْستَا َن؟‪..............................................‬‬ ‫‪َ -2‬ك ْم َم َس َ‬

‫َاص َمِة أْف َغاِن ْستَا َن؟‪..........................................‬‬ ‫‪َ -3‬ما اْ ُ‬ ‫سم ع ِ‬ ‫‪َ -4‬ك ْم ِوالَيًة يف أْف َغاِن ْستَا َن؟‪.............................................‬‬

‫‪َ -5‬ما ْ‬ ‫ات أْف َغاِن ْستَا َن؟‪.........................................‬‬ ‫أش َهُر ِوالَي ِ‬

‫الص ِحيْ َحِة َوعَال َمَة (‪)x‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ خْ َ‬ ‫اطئَِة‪:‬‬ ‫ال ِ‬ ‫‪ -1‬أْف َغاِن ْست ُ‬ ‫َان َبَل ٌد إِ ْسال ِم ُّي‪.‬‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫آسيَا‪(.‬‬ ‫ُوب ِ‬ ‫‪َ -2‬ت َق ُع أف َغاِن ْستَان يف َجن ِ‬ ‫‪ -3‬أَْف َغاِن ْست ُ‬ ‫َان ِم َن ُّ‬ ‫اإلْف ِرْي ِقيَِة‪(.‬‬ ‫الد َو ِل ِ‬ ‫‪ -4‬إِْي َرأَ ُن َت َق ُع يف َغ ْر ِب أْف َغاِن ْستَا َن‪(.‬‬ ‫(‬

‫‪3‬‬

‫)‬

‫)‬

‫)‬

‫)‬

‫واع اْل َكِل َمِة)‬ ‫مات اآلِتيََة ِبال ِّدَّقِة‪( :‬أْن ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِْق َرأِ اْل َكِل ِ‬ ‫اسم‬ ‫ْ‬ ‫أف َغاِن ْستَان‬

‫ِف ْعل‬ ‫َت َق ُع‬ ‫َتت َ‬ ‫َك َّو ُن‬

‫آسيا‬ ‫ِ‬ ‫اْل َغ ْر ُب‬

‫َح ْرف‬ ‫يف‬

‫ِم ْن‬

‫ن ُّب‬ ‫حُ ِ‬ ‫أ َك َل‬

‫َب‬ ‫اْل ِعن ُ‬

‫َع ْن‬

‫على‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب اْل َر ِاب ُع‪ :‬اِ ْخرَِ إْ‬ ‫الص ِحيْ َحَة ِب َو ْضع عَال َمِة (√) أ َما َمها‪:‬‬ ‫ال َجاَبَة َّ‬ ‫ت ِ‬ ‫ِ‬ ‫َن‪:‬‬ ‫عْ‬

‫اس ٌم‬ ‫ِْ‬ ‫َح ْر ٌف‬

‫ِف ْع ٌل‬

‫َح ْر ٌف‬ ‫با ِك ْس ُ‬ ‫تان‪ِ :‬ف ْع ٌل‬ ‫اِ ْس ٌم‬

‫ِبالٌد‪:‬‬

‫َح ْر ٌف‬ ‫ِف ْع ٌل‬ ‫اِ ْس ٌم‬

‫اِ ْس ٌم‬ ‫َي ْكُثُر‪َ :‬ح ْر ٌف‬ ‫ِف ْع ٌل‬

‫ي‪:‬‬ ‫َيتَ َغرَُّ‬

‫و‪:‬‬

‫ِف ْع ٌل‬

‫اِ ْس ٌم‬ ‫َح ْر ٌف‬

‫ِف ْع ٌل‬ ‫َح ْر ٌف‬

‫اِ ْس ٌم‬

‫‪4‬‬

‫ِف ْع ٌل‬

‫اْلت َّ‬ ‫اح‪َ :‬ح ْر ٌف‬ ‫ُّف ُ‬ ‫اِ ْس ٌم‬

‫اِ ْس ٌم‬ ‫ِم ْن‪َ :‬ح ْر ٌف‬ ‫ِف ْع ٌل‬

‫ِف ْع ٌل‬

‫ُي ْز َر ُع‪ :‬اِ ْس ٌم‬ ‫َح ْر ٌف‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفيْ َدةٍ‪:‬‬ ‫س‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫‪َ -1‬و َسط‪..............................................................:‬‬

‫احة‪.............................................................:‬‬ ‫‪َ -2‬م َس َ‬ ‫‪ -3‬جْ َ‬ ‫ال ُّو‪...............................................................:‬‬

‫َب‪..............................................................:‬‬ ‫‪ -4‬اْل ِعن ُ‬

‫س‪ :‬اِست ْ‬ ‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫َّص مَ ْ‬ ‫الساِد ُ‬ ‫ج َع اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫َخ ِر ْج ِم َن الن ِ‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪5‬‬

‫ُم ْف َرٌد‬

‫َسا ِك ٌن‬ ‫َبَل ٌد‬ ‫َفا ِك َهٌة‬ ‫ُم ْسِل ٌم‬

‫ج ٌع‬ ‫مَ ْ‬

‫الساب ُع‪َّ ( :‬‬ ‫يُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫الذ ِخرْ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َ ِ‬ ‫اْل َو َط ُن‬ ‫الس َّك ُ‬ ‫ان‬ ‫ُّ‬ ‫مُْ‬ ‫يرَّيُة‬ ‫ال ِد ِ‬ ‫احُة‬ ‫الس َ‬ ‫َّ‬ ‫َّس َمُة‬ ‫الن َ‬

‫َم ْس َق ُط َّ ْ‬ ‫س‬ ‫الرأ ِ‬ ‫اْل َق ْرَيُة‬ ‫ْط َقُة‬ ‫مْالَن ِ‬ ‫مْالَيْ َد ُ‬ ‫ان‬ ‫َّ‬ ‫س‬ ‫الط ْق ُ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫استِ َ‬ ‫ك‪:‬‬ ‫األسئَِلِة اآلِتيَِة يف ُك َّر َ‬ ‫أج ْ‬ ‫ب َع ِن ْ‬ ‫ِ‬ ‫‪ -1‬ه ْ‬ ‫ت ُّب َبَل َد َك؟‬ ‫َل أْن َت حُ ِ‬ ‫ت ُّب َبَل َد َك؟‬ ‫‪ -2‬مِلاذا حُ ِ‬

‫‪ -3‬ما ِه َي ْ‬ ‫ات يف أْف َغاِن ْستَا َن؟‬ ‫أش َهُر اْل ِولاَ َي ِ‬ ‫‪ -4‬ما ِدْي ُن ُس َّكا ِن أْف َغاِن ْستَا َن؟‬

‫‪6‬‬

‫َّ‬ ‫س الثَّاِني‬ ‫الد ْر ُ‬

‫م َّم ٍد َصَّلى ُ‬ ‫ِب ْعثَُة حَُ‬ ‫اهلل َعَليِْه َو َسَّل َم‬

‫مات‬ ‫اإل ْسلاَ ِم يف ُظُل ِ‬ ‫ِ‬ ‫األصناَم‪ ،‬وَيتَ َقاَتُلو َن‬ ‫ْ‬

‫َّاس َقبْ َل‬ ‫َكا َن الن ُ‬ ‫جْ َ‬ ‫ال ْه ِل؛ َي ْعُب ُدو َن‬ ‫أحياَء‪.‬‬ ‫ِفيما َبينَ ُهم‪ ،‬وَي ْدِفنُو َن َبنَاِت ِهم ْ‬ ‫م َّم ٌد ‪َ -‬صَلى ُ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫كا َن حَُ‬ ‫َليِْه َو َسَّل َم –‬ ‫َيتَ َعبَّ ُد يف َغ ِار ِح َراَء‪َ ،‬ف َجاَءُه ِجرْبْي ُل عَ‬ ‫َليِْه‬ ‫ِ‬ ‫ْْ ِ‬ ‫السالم بال َو ْح ِي‪ ،‬وَق َ‬ ‫اسم‬ ‫ال له‪( :‬اق َرأ ِب ْ‬ ‫َّ‬ ‫ِ‬

‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫اإلْن َسا َن‬ ‫َرِّبك ال ِذي َخل َق (‪َ )1‬خل َق ِ‬ ‫َلق(‪ )2‬اْق َرأ و َرُّب َ‬ ‫َ‬ ‫ك األك َرُم(‪)3‬‬ ‫ِم ْن ع ٍ‬ ‫َل َم باْل َقَل ِم(‪ ) 4‬عَّ‬ ‫الذي عَّ‬ ‫َل َم اإلْن َسا َن ما‬ ‫مل َي ْعَل ْم (‪.)5‬‬ ‫‪7‬‬

‫بعثت محمد‪‬‬ ‫مردم قبل از دین مبین اسالم در جهل و‬ ‫تاریکی به سر می‌بردند‪ ،‬بایکدیگر در‬ ‫جنگ بودند و دختران را زنده به گور‬ ‫می‌کردند‪.‬‬ ‫محمد‪ ‬در غار حراء به عبادت‬ ‫خداوند‪ ‬مصروف بود‪ ،‬که جبرائیل‬ ‫علیه السالم به نزد وی آمد و بر او وحی‬ ‫را نازل نمود‪ .‬حضرت جبرائیل علیه السالم‬ ‫به آن‌حضرت‪‬گفت‪( :‬بخوان به نام‬ ‫پروردگارت که آفرید‪ ‬آفرید انسان را‬ ‫از لختۀ خون‪ ‬بخوان‪ ،‬پروردگار توبس‬ ‫گرامی است‪‬همان که به وسیلۀ قلم‬ ‫آموزش داد‪ ،‬آنچه که انسان نمی‌دانست‬ ‫به او آموخت‪)‬‬

‫م َّم ٌد ‪-‬عَ‬ ‫َب َدأ حَُ‬ ‫ْعو‬ ‫السالُم – َيد ُ‬ ‫َليِْه َّ‬ ‫الصالُة َو َّ‬ ‫اإل ْسالم‪.‬‬ ‫َّاس إىل َت ْو ِحي ِد اهللِ‪ ،‬وإىل ُنور‬ ‫الن َ‬ ‫ِ ِ ِ‬ ‫يِ‬ ‫حََ‬ ‫صلى اهلل عَ‬ ‫َّب ـ َّ‬ ‫وسَّل َم ‪-‬‬ ‫َليِْه َ‬ ‫ت َّم َل الن ُّ‬

‫يةً يف َسبِيْ ِل َن ْش ِر َّ‬ ‫الد ْع َوةِ ‪.‬‬ ‫َم َشا ِك َل َكثِرْ َ‬ ‫يِ‬ ‫ي ُب عَ‬ ‫َّب ‪ -‬صلى‬ ‫َليْنَا أ ْن َن ْق َرأَ ِسرْ َ‬ ‫يةَ الن ِّ‬ ‫جَِ‬

‫محمد‪ ‬مردم را به سوی توحید و‬ ‫یگانه‌گی خداوند‪ ،‬به سوی روشنایی‬ ‫اسالم دعوت می‌کرد‪.‬‬ ‫پیغمبر‪ ‬در راه نشر دعوت اسالمی‬ ‫مشکالت زیادی را متحمل شد‪.‬‬ ‫پس ما باید سیرت آن حضرت‪ ‬را‬ ‫مطالعه نموده و از آن پیروی نماییم‪.‬‬

‫اهلل عَ‬ ‫وسَّل َم ‪ -‬وَن ْقتَدي ِبِه‪.‬‬ ‫َليِْه َ‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬

‫اْل َكِل َمُة َم ْعنَاهَا‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َ‬ ‫َ‬ ‫مَْع َصن‬ ‫أصنام ج‬ ‫ْ‬ ‫يهِ‬ ‫ي اهللِ ِم ْن َح َج ٍر أو غرْ ِ‬ ‫َم و ُه َو ما ُي ْعبَ ُد ِم ْن غرْ ِ‬ ‫ُ ٍ‬ ‫س ال ِعبَاَدةَ‬ ‫مَُار ُ‬ ‫َيتَ َعبَّ ُد يقوُم بالعبادة ‪ ،‬ي ِ‬ ‫اح ُب اْل َك َرم و ال َع َطاِء‬ ‫األك َرُم َص ِ‬ ‫ِ‬ ‫الض ُ‬ ‫ُّور‪َ ،‬و مْالُ َراُد ِمنُْه َّ‬ ‫مَْع ُظْل َمٍة‪َ ،‬و ِه َی ِض ُد َّ‬ ‫الل‬ ‫ُظُل َم ٌ‬ ‫ات ج ُ‬ ‫الض ْوِء‪َ ،‬و الن ِ‬

‫حََ‬ ‫ت َّم َل‬ ‫َن ْقتَ ِدي‬

‫ب‬ ‫َصرََ‬

‫ِم َن االْقتِداِء و ُهو ِّ‬ ‫اع‬ ‫االتبَ ُ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬ ‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة الآْ ِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪َ -1‬من اْل ِذي َب َعثَُه ُ‬ ‫اهلل ِبالنُُّب َّوةِ؟‪..............................................‬‬ ‫ِ‬ ‫ول َصلى ُ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫َليِْه َو َسَّل َم؟‪...............................‬‬ ‫‪َ -2‬ما َو ِظي َفُة َّ‬ ‫الر ُس ِ‬ ‫ول َصَلى ُ‬ ‫َل ُ‬ ‫‪َ -3‬ما َذا أَْنز َ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫اهلل َعَليِْه َو َسَّل َم؟‪.....................‬‬ ‫َلى َّ‬ ‫الر ُس ِ‬ ‫َليْنَا حَ ْ‬ ‫‪َ -4‬م َاذا یجَِ ُب عَ‬ ‫يةِ ؟ ‪...................................................‬‬ ‫السرْ َ‬ ‫ن َو ِّ‬

‫‪8‬‬

‫ات الآْ ِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفيْ َدةً‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬ ‫يم‪ُ -‬‬ ‫اهلل‪ -‬اْلُق ْرآ َن ‪ -‬أَْنز َ‬ ‫َل‪.........................................‬‬ ‫‪ -1‬اْل َك ِر َ‬ ‫َّاس‪ -‬حَُ‬ ‫م َّم ٌد – َب َدأَ‪.........................................‬‬ ‫‪َ -2‬يد ُ‬ ‫ْعو‪ -‬الن َ‬ ‫‪ُ -3‬‬ ‫َما‪َ -‬ن َه َ‬ ‫اك‪ -‬اْبتَ ِعدْ‪..............................................‬‬ ‫اهلل‪ -‬ع َّ‬ ‫‪ -4‬مْالُ َعِّل ُم‪ -‬اْل َف ْص ِل‪َ -‬و َص َل‪ -‬إىل‪.........................................‬‬

‫ل جْ َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثّالث‪ :‬اِ ْمأَ ِ‬ ‫ال ْد َو َل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫اض‬ ‫َم ٍ‬ ‫َب َع َث‬ ‫َعِل َم‬ ‫َف ِه َم‬ ‫س َع‬ ‫مَ ِ‬ ‫َق َرأَ‬

‫ُم َض ِار ٌع‬ ‫َيبْ َع ُث‬

‫أ ْم ٌر‬ ‫اِْب َع ْ‬ ‫ث‬

‫استَ ْع ِم ْل ِف ْع َل (َب َدأَ) يف أَ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫ج‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫ر‬ ‫َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الرابع‪ْ :‬‬ ‫ْ‬ ‫مَُل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫ِ ٍ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫َب َدأَ حَُ‬ ‫ّاس‬ ‫ال‪:‬‬ ‫م َّم ٌد َيد ُ‬ ‫ْعو الن َ‬ ‫‪.............................................-1‬‬ ‫‪.............................................-2‬‬ ‫‪.............................................-3‬‬ ‫‪.............................................-4‬‬

‫ال َم َع َّ‬ ‫الضبْ ِط‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب اخلامس‪َ :‬ح ِّو ْل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫س ‬ ‫مْالِثَ ُ ‬ ‫ال ُه َو‪َ :‬د َر َ‬ ‫ ‬ ‫َح‬ ‫‪ُ -1‬ه َو َفت َ‬ ‫ ‬ ‫‪ُ - 2‬ه َو َر َج َع‬

‫‪9‬‬

‫ُه َما َد َر َسا ‬

‫ُه ْم َد َر ُسوا‬

‫ ‬ ‫‪ُ -3‬ه َو َو َض َع‬ ‫‪ُ -4‬ه َو َو َج َ د‬

‫َات‬ ‫ات الآْ ِتيَِة ُث َّم اْق َرأْهَا َم َع ُم َراع ِ‬ ‫التَّ ْدِرْي ُب السادس‪ :‬أَْد ِخ ْل (ال) َعَلى اْل َكِل َم ِ‬ ‫الت ْ‬ ‫َّش ِكيْ ِل‪:‬‬ ‫اب‬ ‫َب ٌ‬ ‫َق ْوٌم‬

‫أس ٌد‬ ‫َ‬ ‫َغ ْر ٌب‬

‫َع َر ٌب‬ ‫ُف ْرَقا ٌن‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب السابع‪َّ ( :‬‬ ‫ريُة اْلُّل َغ ِوَّيُة )‬ ‫الذ ِخ َ‬

‫أ َر َس َل‬ ‫الر ُس ُ‬ ‫ول‬ ‫َّ‬ ‫اْل َو ْح ُي‬ ‫ِّ‬ ‫الش ْر ُك‬ ‫بْي ُل‬ ‫ِجرِْ‬

‫َغا ٌر‬ ‫َليْ ٌل‬

‫َمد َ‬ ‫ْخ ٌل‬ ‫َو ِزْي ٌر‬

‫َاب‬ ‫اْل ِكت ُ‬ ‫يِ‬ ‫َّب‬ ‫الن ُّ‬ ‫َاب‬ ‫اآلد ُ‬ ‫التَّبِْليْ ُغ‬ ‫النَّاُر‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫َْ َ‬ ‫استِ َ‬ ‫َ‬ ‫ك‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ‪َ ،‬وا ْكُتبْ َها يف ُك َّر َ‬ ‫اِ ْستَ ْع ِم ِل األف َعال اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫‪َ -1‬خَل َق‪.................................................................:‬‬ ‫س‪...............................................................:‬‬ ‫‪َ -2‬ي ْدُر ُ‬ ‫ي ُب‪................................................................:‬‬ ‫‪ -3‬جَِ‬ ‫ُب‪...............................................................:‬‬ ‫‪ُ -4‬ا ْكت ْ‬ ‫َب‪............................................................... :‬‬ ‫‪َ -5‬ذه َ‬ ‫‪10‬‬

‫َّ‬ ‫س الثَّاِل ُث‬ ‫الد ْر ُ‬

‫الس َف ِر‬ ‫اْل َع ْوَدُة ِم َن َّ‬

‫لأَْ‬ ‫َر‪.‬‬ ‫َعبْ ُد اهللِ َطاِل ٌ‬ ‫ب فيِ َجا ِم َعِة ا ْزه ِ‬ ‫ُه َو َب ِعي ٌد ع ْ‬ ‫َن ُأ ْس َرِتِه‪َ .‬ينْت ِ‬ ‫َظُر َعبْ ُد اهللِ‬ ‫اْل ُع ْطَلَة ِليَ ُعوَد إىل َبَل ِدهِ‪ .‬اِ ْجتَ َه َد َعبْ ُد اهللِ‬ ‫وسِه‪ ،‬جََ‬ ‫ون َح فيِ الاِْ ْمتِ َحا ِن النِّ َهاِئي‬ ‫يف ُدُر ِ‬ ‫ِبالتَّ َف ُّو ِق‪.‬‬ ‫اِ ْشرََ‬ ‫الس َف ِر ِم ْن‬ ‫تى َعبْ ُد اهللِ َت ْذ ِك َرةَ َّ‬ ‫وط آ ْرَياَناَ ِل َّ‬ ‫لطرََ‬ ‫ُخ ُط ِ‬ ‫يا ِن‪َ .‬ب َدأَ َعبْ ُد اهللِ‬ ‫لس َفر‪َ ،‬‬ ‫وق‪،‬‬ ‫فذه َ‬ ‫َب إىل ُّ‬ ‫الس ِ‬ ‫َي ْستَ ِع ُّد ِل َّ ِ‬ ‫واشرََ‬ ‫ْ‬ ‫تى َه َدايا ُأل ْس َرِتِه‪ْ .‬‬ ‫أخرََ‬ ‫ب َعبْ ُد اهللِ‬ ‫وسا َعِة ُو ُصوِلِه إىل‬ ‫ُأس َرَتُه ِبيَ ْوِم َس َف ِرهِ َ‬ ‫‪11‬‬

‫بازگشت از سفر‬ ‫عبداهلل در پوهنتون االزهر محصل است‪.‬‬ ‫او دور از خانواده بسر می‌برد‪ .‬عبداهلل منتظر‬ ‫است تا به کشور خود بر‌گردد‪.‬‬ ‫عبداهلل در درس‌های خود سعی و کوشش‬ ‫به خرچ داد‪ ،‬و در امتحان ساالنه به درجه‬ ‫ممتاز کامیاب شد‪.‬‬ ‫عبداهلل تکت سفر خود را از شرکت هوایی‬ ‫آریانا خریداری نمود‪ .‬عبداهلل آماده‌گی‬ ‫برای سفر را آغاز کرد و به بازار رفت و‬ ‫برای خانواده‌اش تحایف خریداری نمود‪.‬‬ ‫عبداهلل خانواده خود را از روز سفر و‬ ‫ساعت رسیدن به میدان هوایی کابل‬ ‫آگاه ساخت‪.‬‬ ‫تعدادی از افراد خانواده عبداهلل به میدان‬ ‫هوایی آمدند‪ .‬طیاره در وقت معین به‬ ‫میدان هوایي رسید‪.‬‬

‫َم َط ِار َكاُب َل‪َ .‬ح َض َر َب ْع ُ‬ ‫ض أْف َراِد ُأ ْس َرةِ َعبْ ِد‬ ‫اهللِ إىل اْمْلَ َط ِار‪َ .‬و َصَل ِت َّ‬ ‫الطاِئ َرُة يف مْالَْو ِع ِد‬ ‫مْالَُق َّر ِر‪َ .‬نز َ‬ ‫َل َعبْ ُداهللِ ِم َن َّ‬ ‫الطاِئ َرةِ‪َ .‬ف َر َّحبَ ِت‬ ‫الأُْ ْس َرُة بِه‪ ،‬وَفر َح جْ َ‬ ‫يع ِب ُو ُصوِلِه َس مِالاً‪.‬‬ ‫ال ِم ُ‬ ‫ِ ِ‬

‫عبداهلل از طیاره پایین شد و همة‬ ‫اعضای خانواده به عبداهلل خوش‬ ‫آمدید گفتند و از اینکه از سفر سالم‬ ‫و صحتمند برگشته بود همه خوشحال‬ ‫شدند‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫اْل ُع ْطَلُة‬ ‫‪2‬‬

‫ت‬ ‫َر َّحبَ ْ‬ ‫التَّ َف ُّو ُق‬

‫‪5‬‬

‫مْالَ َطاُر‬

‫‪6‬‬

‫َف ِر َح‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫مْالَْو ِع ُد مْالَُق َّرُر‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫إْ‬ ‫ال َجا َزُة‬ ‫ِ‬ ‫ت‬ ‫استَ ْقبََل ْ‬ ‫ْ‬

‫اْل َّد َّر َجُة اْل ُعْليَا‬ ‫اْل َوْق ُت مْالُ َع نَُّ‬ ‫ي‬ ‫َم َكا ٌن َي ْهبِ ُط‬ ‫َّ‬ ‫الطاِئ ُ‬ ‫رات‬ ‫َس ِع َد‬

‫َويقلع‬

‫ِفيِه‬

‫لأْ‬ ‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫س َعبْ ُد اهللِ؟‪...................................................‬‬ ‫‪ -1‬أْي َن َي ْدُر ُ‬ ‫ف جََ‬ ‫‪َ -2‬كيْ َ‬ ‫ن َح َعبْ ُد اهللِ يف الاْ ْمتِ َحا ِن؟……‪...............................‬‬ ‫اشرََ‬ ‫‪ِ -3‬م ْن أْي َن ْ‬ ‫الس َف ِر؟‪.................................‬‬ ‫تى َعبْ ُد اهللِ َت ْذ ِك َرةَ َّ‬ ‫‪ -4‬أْي َن اِ ْستَ ْقبََل ِت ُ‬ ‫األ ْس َرُة َعبْ َد اهللِ ؟‪........................................‬‬ ‫اشرََ‬ ‫‪ -5‬ماذا ْ‬ ‫تى َعبْ ُد اهللِ ُأل ْس َرِتِه؟‪.......................................‬‬

‫‪12‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّانی‪ِ :‬ص ْل اْل َكِل َمَة ِم ْن َقاِئ َمِة (أ) مِبَا ُي َراِدُف َها ِم ْن َقاِئ َمِة (ب)‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫(أ)‬ ‫َسنٌَة‬ ‫ري‬ ‫الأْ ِخ ُ‬ ‫َكا ِمَلٌة‬ ‫ُأ ْس َرةٌ‬

‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫(ب)‬ ‫عَاِئَلٌة‬ ‫عَاٌم‬ ‫النِّ َهاِئي‬ ‫َت َّامٌة‬

‫َ جُْ َُ ْ ُ ُ‬ ‫ْ جُْ َ‬ ‫اض)‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثالث‪ :‬اِق َرأِ ال َمل اآلِتيَة (ال ْملة ال ِف ْعِليَّة ِف ْعل َها َم ٍ‬ ‫وسِه‪.‬‬ ‫‪ْ -1‬‬ ‫اجتَ َه َد َعبْ ُد اهللِ يف ُدُر ِ‬ ‫‪ -2‬جََ‬ ‫ن َح َعبْ ُد اهللِ يف الاِْ ْمتِ َحا ِن‪.‬‬ ‫‪َ -3‬و َصَل ِت َّ‬ ‫الطاِئ َرُة‪.‬‬ ‫‪َ -4‬نز َ‬ ‫َل َعبْ ُد اهللِ‪.‬‬

‫ال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الرابع‪َ :‬ح ِّو ْل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫َب‬ ‫هو َذه َ‬ ‫أ َك َل‬

‫ت‬ ‫هي َذ َهبَ ْ‬

‫ُهما(املذكر) َذ َهبَا ُهما(املؤنث) َذ َهبَتَا‬

‫َش ِر َب‬ ‫َن َظ َر‬ ‫َق َع َد‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب اخلامس‪َ :‬ك ِّو ْن َث َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫مَُل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫الث ج ٍ‬ ‫‪َ -1‬و َصَل ِت َّ‬ ‫الطاِئ َرُة إىل مْالَ َط ِار‬ ‫‪............................................... -2‬‬ ‫‪............................................... -3‬‬ ‫‪13‬‬

‫‪............................................... -4‬‬

‫ال ( هو‪ ،‬هي‪ ،‬حَ ْ‬ ‫التَّ ْدِرْي ُب السادس‪َ :‬ك ِّو ْن َث َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫مَُل ْ‬ ‫ن ُن ) َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫باستِ ْع َم ِ‬ ‫الث ج ٍ‬ ‫مْالِثَ ُ‬ ‫س ِبألمَ ‪.‬‬ ‫أَناَ ُأح‬ ‫ال‪ :‬أنا‪:‬‬ ‫ِ ُّ ٍ‬ ‫‪ -1‬هو‪............................................... :‬‬ ‫‪ -2‬هي‪............................................... :‬‬ ‫حنن‪............................................... :‬‬ ‫‪ُ -3‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب السابع‪َّ ( :‬‬ ‫يُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَيُة )‬ ‫الذ ِخرْ َ‬

‫الس َف ِر‬ ‫‪َ -1‬ج َواُز َّ‬ ‫يُة خُْ‬ ‫الُروج‬ ‫‪َ -3‬تأْ ِش‬ ‫َ‬ ‫رْ‬ ‫ِ‬ ‫‪َ -5‬قا َعُة الاْ ْنتِ َظ ِار‬ ‫‪ُ -7‬م ِض ٌ‬ ‫يف ‪ُ /‬م ِضي َفٌة‬ ‫‪ -9‬إْالْقلاَ ُع‬ ‫‪ -11‬مْالَلاَّ ُح اْلبَ ْح ِر ُّي‬ ‫‪ -13‬حْ َ‬ ‫ال ْجُز‬

‫‪َ -2‬رَق ُم جْ َ‬ ‫از‬ ‫ال َو ِ‬ ‫يُة ُّ‬ ‫ول‬ ‫‪َ -4‬تأْ ِشرْ َ‬ ‫الد ُخ ِ‬ ‫ال‬ ‫‪َ -6‬قا َعُة الاِْ ْستِ ْقبَ ِ‬ ‫ات‬ ‫‪ -8‬اِ ْستِ َما َرُة مْالَْعُلو َم ِ‬ ‫الُب ُ‬ ‫‪ -10‬هُْ‬ ‫وط‬ ‫‪َ -12‬ضاب ُط جْ َ‬ ‫ازات‬ ‫ال َو ِ‬ ‫ِ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫ِ‬

‫س َعبْ ُد اهللِ؟‪...................................................‬‬ ‫‪ -1‬أْي َن َي ْدُر ُ‬ ‫ف جََ‬ ‫‪َ -2‬كيْ َ‬ ‫ن َح َعبْ ُد اهللِ يف الاِْ ْمتِ َحا ِن؟……‪...............................‬‬ ‫‪ِ -3‬م ْن أْي َن اِ ْشرََ‬ ‫الس َف ِر؟‪.................................‬‬ ‫تى َعبْ ُد اهللِ َت ْذ ِك َرةَ َّ‬ ‫‪ -4‬أْي َن اِ ْستَ ْقبََل ِت ُ‬ ‫األ ْس َرُة َعبْ َد اهللِ ؟‪........................................‬‬ ‫‪14‬‬

‫َّ‬ ‫الر ِاب ُع‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ‬

‫ُ‬ ‫مْ‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ور‬ ‫ر‬ ‫ال‬ ‫ات‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ش‬ ‫َ‬ ‫ُ‬ ‫ِ‬ ‫إِ‬

‫احلوار‪:‬‬

‫حَُ‬ ‫وق‪.‬‬ ‫م َّم ٌد‪َ :‬يا أبي! ُأ ِرْي ُد أ ْن أْذه َ‬ ‫َب إىل ُّ‬ ‫الس ِ‬ ‫الأْ ُب‪ :‬ه ْ‬ ‫تي َشيْئاً؟‬ ‫َل َت ْشرَِ‬ ‫م َّم ٌد‪َ :‬ن َع ْم‪ْ ِ،‬‬ ‫تي َب ْع َ‬ ‫حَُ‬ ‫ات مْالَْد َر ِسيَِّة‪.‬‬ ‫ض الأََْد َو ِ‬ ‫أشرَِ‬ ‫الأْ ُب‪َ :‬جيِّ ٌد‪َ ،‬ل ِك ْن َحاِف ْظ عَلى َسال َمتِ َ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫م َّم ٌد‪ :‬و َكيْ َ‬ ‫حَُ‬ ‫ف ذلك؟‬

‫ورك ِم َن َّ‬ ‫ور‪.‬‬ ‫الش‬ ‫الأْ ُب‪ِ :‬عنْ َد ُعُب‬ ‫ارع اِْنتَبِْه إىل إِ َشاَر ِ‬ ‫ات مْالُُر ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫مْ‬ ‫حَُ‬ ‫م َّم ٌد‪ :‬و َما ِهي إِ َشا َر ُ‬ ‫ور يا ِأبي؟‬ ‫ات الُر ِ‬ ‫ات مْالُُرور ُتن ِّ‬ ‫الأْ ُب‪ :‬إِ َشا َر ُ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫َظ ُم َح َر َكَة َ‬ ‫ِ‬ ‫‪15‬‬

‫اشاره های ترافیکی‬ ‫گفتگو‪:‬‬ ‫محمد‪ :‬پدرجان ! می‌خواهم که به‬ ‫بازار بروم‪.‬‬ ‫پدر‪ :‬آیاچیزی را خریداری می‌کنی؟‬ ‫محمد‪ :‬بلی‪ ،‬می‌خواهم بعضی‬ ‫از لوازم و ضروریات مکتب را‬ ‫خریداری نمایم‪.‬‬ ‫پدر‪ :‬بسیار خوب‪ ،‬ولی متوجه خود‬ ‫باش‪.‬‬ ‫محمد‪ :‬چطور؟‬ ‫پدر‪ :‬در هنگام عبور از سرک به‬ ‫اشاره‌های ترافیکی توجه نما‪.‬‬ ‫محمد‪ :‬پدرجان! اشاره‌های ترافیکی‬ ‫چیست؟‬ ‫پدر‪ :‬اشاره‌های ترافیکی عبور و مرور‬

‫ف ُتن ِّ‬ ‫م َّم ٌد‪َ :‬كيْ َ‬ ‫حَُ‬ ‫ارات؟‬ ‫السيَّ ِ‬ ‫َظ ُم َح َر َكَة َّ‬ ‫الأْ ُب‪ :‬هي َثالَثُة أْل َوا ٍن‪ :‬اْلَّل ْو ُن الأْ ْخ َضُر َي ُد ُّل‬ ‫ات‪َ ،‬واْلَّل ْو ُن الأْ مْ َ‬ ‫حُر َي ُد ُّل‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫ور َ‬ ‫عَلى ُمُر ِ‬ ‫ات‪ .‬أما اللون األصفر‬ ‫عَلى من‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫ْع ُمُرور َ‬ ‫َِ‬ ‫(الربتقالي) فانه يدل علی االستعداد للوقوف‬ ‫او احلركة‪.‬‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪9‬‬

‫موترها را منظم می‌سازد‪.‬‬ ‫محمد چطور حرکت موترها را‬ ‫منظم می‌سازد‪.‬‬ ‫پدر‪ :‬اشاره‌ها دارای سه رنگ‬ ‫استند‪ :‬رنگ سبز‪ ،‬به اجازه مرور‬ ‫موترها داللت می‌کند‪ ،‬رنگ سرخ‬ ‫که به توقف داللت دارد‪.‬‬ ‫اما رنگ زرد داللت بر آماده‌گی‬ ‫برای توقف و یا حرکت می‌کند‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫َم ْعنَاهَا‬ ‫ِ‬ ‫الأْ د َو ُ َ‬ ‫اسِة‪ ،‬مْالِ ْم َحاةِ‪،‬‬ ‫ازُم مْالَْد َر َسِة‪ِ ،‬مثْ ُل اْل َقَلم‪ ،‬اْل ُك َّر َ‬ ‫ات ل َو ِ‬ ‫الَْف َظِة و‪...‬‬ ‫مْالَْد َر َسِة مْالِرَْ‬ ‫باةِ‪ ،‬مْحِ‬ ‫العُبوُر‬ ‫مْالُُروُر‬ ‫ُ‬ ‫ات‬ ‫ات‬ ‫َعلاَ َم ٌ‬ ‫إِ َشا َر ٌ‬ ‫ُتن ِّ‬ ‫َح َّك ُم ِفيِْه‬ ‫َظ ُم‬ ‫ُت َرِّت ُب‪ ،‬و َتت َ‬ ‫ُعُبو ٌر‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫الشارع إىل َجاِن ٍب َ‬ ‫ب َّ‬ ‫آخ َر‬ ‫السرُْ‬ ‫َّ‬ ‫ي ِم ْن َجاِن ِ‬ ‫ِ‬

‫األسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫ب َع ِن ْ‬ ‫األو ُل‪ِ :‬‬

‫‪َ -1‬م َاذا َق َ‬ ‫ال حَُ‬ ‫م َّم ٌد لأَِِبيِْه؟‪................................................‬‬ ‫‪ -2‬ه ْ‬ ‫َل َواَف َق الأَْ ُب عَلى َطَل ِب ابنه؟‪.......................................‬‬ ‫‪َ -3‬م َاذا ُيرْي ُد حَُ َ‬ ‫ت َي؟‪..........................................‬‬ ‫م َّم ٌد أ ْن َي ْشرَِ‬ ‫ِ‬

‫‪16‬‬

‫‪َ -4‬ب َن َص َح الأَْ ُب ابنَه؟‪.................................................‬‬ ‫مِ‬ ‫ُ‬ ‫مْ‬ ‫ُ‬ ‫ور؟‪.............................................‬‬ ‫‪َ -5‬ما ُم ِه َّمة إِ َشا َر ِ‬ ‫ات الُر ِ‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬

‫‪ -1‬عَلى‪َ ،‬سال َمتِ َ‬ ‫ك‪َ ،‬حاِف ْظ ‪................................................‬‬ ‫‪ِ -2‬ه َي‪َ ،‬ما‪ ،‬إِ َشا َر ُ‬ ‫ور؟‪.................................َ............‬‬ ‫ات مْالُُر ِ‬ ‫ات‪ُ ،‬تن ِّ‬ ‫َظ ُم‪ ،‬إِ َشا َر ُ‬ ‫ات‪.............................‬‬ ‫السيَا َر ِ‬ ‫ور‪َّ ،‬‬ ‫‪َ -3‬ح َر َكَة‪ ،‬مْالُُر ِ‬

‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫‪َ -1‬م ِدينٌَة‪.......................................................:‬‬ ‫‪َ -2‬جيِّ ٌد‪....................................................... :‬‬

‫‪ -3‬أْي َن‪........................................................ :‬‬ ‫ب‪....................................................... :‬‬ ‫‪ -4‬ا ْعرُ ْ‬

‫ ‬

‫الر ِاب ُع‪ِ :‬ص ِل اْل َكِل َمَة يف َقاِئ َمِة (أ) ِب ِض ِّد َها يف َقاِئ َمِة (ب) َك َما يف‬ ‫التَّ ْدِرْي ُب َّ‬ ‫املثال‪:‬‬ ‫َح َر َكٌة‬ ‫تمَُ ُّر ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫َي ْس َم ُح ‬ ‫َواِق َفٌة ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫َف ِه ْم ُت‬

‫ ‬

‫‪17‬‬

‫ ‬

‫ ‬

‫َج ِهْل ُت‬

‫َح ِّر َكٌة‬ ‫ُمت َ‬

‫َع‬ ‫مَيْن ُ‬ ‫َت ِق ُف‬

‫ُوُق ٌ‬ ‫وف‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫ال َواعمل َعلى ِمنْ َواِلِه‪:‬‬ ‫اخلاِم ُ‬ ‫س‪ :‬اْن ُظ ْر إىل املِْثَ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ُه َو َيْل َع ُب‬ ‫ُه َو َي ْش َر ُح‬

‫ِه َي َتْل َع ُب‬

‫ُه َما َيْل َعبَا ِن‬

‫ُه َما َتْل َعبَا ِن‬

‫َع‬ ‫ُه َو َي ْصن ُ‬ ‫ُه َو َي ْص َع ُد‬

‫ُه َو حَ ْ‬ ‫ي ُص ُد‬ ‫ُه َو َي ْق َط ُع‬

‫الساِدس‪ :‬اِْق َرأِ مْالِثَ َ‬ ‫استَ ْع ِم ْل اْل َكِل َم ِ مَْ َ‬ ‫مَُل‬ ‫ال ُث َّم ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ات ال ْو ُجوَدة يف ج ٍ‬ ‫وب األ ْم ِر)‬ ‫(أسُل ُ‬ ‫ِمثَْل َها‪ْ :‬‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫ال‪ْ :‬‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫اح َذ ِر َّ‬

‫‪ -1‬اْن ُظ ْر‪..........................................‬‬

‫ُب‪.........................................‬‬ ‫‪ُ -2‬ا ْكت ْ‬ ‫‪ -3‬اْنتَبِْه‪...........................................‬‬ ‫‪ -4‬اْق َرأْ‪...........................................‬‬

‫‪18‬‬

‫ً‬ ‫واب َط َه ْم َزةِ اْل َو ْص ِل‪:‬‬ ‫الس ِاب ُع‪ :‬اِْق َرأِ اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْدِرْي ُب ّ‬ ‫ات اآلِتيََة ُم َرا ِعيا َض ِ‬

‫ور‪.‬‬ ‫‪ -1‬اْنتَبِْه إىل إِ َشا َر ِ‬ ‫ات مْالُُر ِ‬ ‫االستِ ْع َداِد ِلْل ُوُق ْو ِف أَو حْ َ‬ ‫‪َّ -2‬‬ ‫ال َر َكِة‪.‬‬ ‫الل ْو ُن ْ‬ ‫األص َفُر َي ُد ُل عَلى ْ‬ ‫ِ‬ ‫َظ ْر َحتى حَ ْ‬ ‫ي َم َّر‪.‬‬ ‫‪ -3‬اْنت ِ‬ ‫ت ِق َّ‬ ‫‪َ -4‬ت ُك ُ‬ ‫ون ِ َ‬ ‫ات ُم ْفرََ‬ ‫الط ُر ِق‬ ‫اإلشا َر ُ فيِ‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِمن‪ :‬ع نِّ ْ‬ ‫َي ( َه ْم َزةَ اْل َو ْص ِل ) ِفي َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫اس َ‬ ‫‪َ -1‬ما مُْ‬ ‫ك؟‬ ‫َْ‬ ‫ُب َّ‬ ‫س‪.‬‬ ‫الد ْر َ‬ ‫‪ُ -2‬خ ِذ ال َقل َم َوا ْكت ِ‬ ‫‪َ -3‬ت َعَّل ْم َو اْنتَ ِف ْع مِبَا َتت َّ‬ ‫َعل ْم‪.‬‬ ‫ك ب حْ َ‬ ‫َ‬ ‫ال ِق َفا َز‪.‬‬ ‫‪َ -4‬م ِن ْ‬ ‫استَ ْم َس ِ‬

‫َّاسع‪ :‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ‬

‫َش ِار ٌع‬ ‫حََ‬ ‫م َّطٌة‬

‫َ‬ ‫ور‬ ‫ُش ْرطُة مْالُُر ِ‬

‫‪19‬‬

‫َّ‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة)‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫َموٌد‬ ‫عُ‬

‫ب‬ ‫ َم ْعرٌَ‬ ‫ْج ٌر‬ ‫َمت َ‬

‫َسيَّا َرُة ُ‬ ‫األ ْج َرةِ‬ ‫َط ِاب ٌق‬ ‫اإل ْس َع ُ‬ ‫اف‬ ‫ِ‬

‫ الر ِصيْ ُف‬ ‫َّ‬ ‫ِع َما َرةٌ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة الآْ ِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫ِ‬

‫‪ -1‬ماذا تعمل عند االشارة احلمراء؟‬

‫‪ -2‬علی ماذا تدل االشارة اخلضراء؟‬

‫‪ -3‬ما الفائدة من مراعات إشارات املرور؟‬

‫‪20‬‬

‫س َ‬ ‫َّ‬ ‫س‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫اخلا ِم ُ‬

‫الثَّ ْعَل ُب َو َّ‬ ‫اجُة‬ ‫الد َج َ‬

‫اجًة‪َ ،‬و ِه َي َتتَ َم َّشى يف حْ َ‬ ‫ريةِ‪،‬‬ ‫دج َ‬ ‫َرأَى َث ْعَل ٌب َ‬ ‫ال ِظ َ‬ ‫ت َب الثَّ ْعَل ُب ِم َن َ‬ ‫فاْقرََ‬ ‫يةِ‪َ ،‬‬ ‫وأخ َذ ُينَاِدْي َها‪:‬‬ ‫احل ِظرْ َ‬ ‫َصبَ َ خْ َ‬ ‫س ْع ُت َّأن ِك‬ ‫ي َيا ُأ ْخ َ‬ ‫ت اْل َع ِزي َزةَ! مَ ِ‬ ‫اح الرْ ِ‬ ‫يِ‬ ‫أس ُ‬ ‫َم ِرْي َضٌة‪َ ،‬ف ِجئ ُ‬ ‫َن َحاِل ِك‪ُ ،‬ا ْخُر ِجي‬ ‫أل ع ْ‬ ‫ْت ْ‬ ‫ُ‬ ‫يس‬ ‫َاوَي ِك‪َ ،‬س ْو َف أْف َح ُص ِك‪َ ،‬وأِق ُ‬ ‫إِ َّ‬ ‫لي لأِ د ِ‬ ‫أص ُف َل ِك َّ‬ ‫الد َواَء‪.‬‬ ‫َح َرا َرَت ِك‪َ ،‬‬ ‫وس ِ‬ ‫َع َرَف ِت َّ‬ ‫ت‬ ‫اجُة َم ْك َر الثَّ ْعَل ِب‪َ ،‬ف َق َال ْ‬ ‫الد َج َ‬ ‫يب َما ِه ٌر‪َ ،‬وَل ِكيِّن‬ ‫َلهُ‪ :‬أََنا َم ِرْي َضٌة‪َ ،‬وأَْن َت َطبِ ٌ‬ ‫ُأَف ِّض ُل مْالََر َ‬ ‫ض عَلى مْالَْو ِت ِبيَ ِد َك‪َ ،‬ف َر َج َع‬ ‫الثَّ ْعَل ُب َخاِئباً‪.‬‬ ‫‪21‬‬

‫روباه و مرغ ( ماکیان)‬ ‫روزی یک روباه ماکیانی را دید که در‬ ‫مرغانچه قدم می‌زد‪ ،‬روباه به مرغانچه‬ ‫نزدیک شده‪ ،‬ماکیان را صدا کرد‪:‬‬ ‫ای خواهر عزیز! صبح شما به خیر‪،‬‬ ‫شنیدم که بیمار استی‪ ،‬آمدم تا احوالت‬ ‫را جویا شوم‪ ،‬نزد من بیا تا تداوی ات‬ ‫نمایم معاینه ات کنم و درجه حرارتت‬ ‫را اندازه نمایم؛ سپس برایت نسخۀ دوا‬ ‫بنویسم‪ .‬ماکیان نیرنگ و فریب روباه را‬ ‫دانست‪ ،‬و به اوگفت‪ :‬من بیمار استم وتو‬ ‫یک طبیب ماهرهستی‪ ،‬ولی من بیماری‬ ‫را با مرگ از دست تو‪ ،‬ترجیح می‌دهم‪،‬‬ ‫روباه با شنیدن این سخن نا امید وغمگین‬ ‫برگشت‪.‬‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫الثَّ ْعَل ُب‬

‫َتتَ َم َّشى‬ ‫حْ َ‬ ‫يُة‬ ‫ال ِظرْ َ‬ ‫ُ‬ ‫َاوي‬ ‫أد ِ‬ ‫يس‬ ‫أِق ُ‬ ‫أص ُف‬ ‫ِ‬ ‫مْالَ ْكُر‬ ‫َخاِئباً‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫س َما ِك ٌر‬ ‫تٌ‬ ‫َحيْ َوا ٌن ُم ْفرَِ‬ ‫َح َّر ُك ُهنَا َو ُهن َ‬ ‫َاك‬ ‫َتت َ‬ ‫ِ‬ ‫َبيْ ُت َّ‬ ‫الد َجاج َو اْلبَ َهاِئم‬ ‫ِ‬ ‫ُأع ُ‬ ‫َال‬ ‫جِ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ال َرا َرةَ أ ْو أ ْك ِش ُف حْ‬ ‫ص حْ‬ ‫ال َرا َرةَ‬ ‫أْف َح ُ‬ ‫ْ‬ ‫ُب‬ ‫أش َر ُح َو أ ْكت ُ‬ ‫اع‬ ‫ال َد ُ‬ ‫خْ ِ‬ ‫ُمن َ‬ ‫ْك ِسراً َحزيناً‬ ‫ِ‬

‫ب َعن َ‬ ‫األ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫األو ُل‪ِ :‬‬ ‫أج ْ ِ‬ ‫‪ -1‬أْي َن َكاَن ِت َّ‬ ‫اجُة؟‬ ‫الد َج َ‬ ‫‪َ -2‬م َاذا َق َ‬ ‫ال الثَّ ْعَل ُب ِل َّ‬ ‫اجِة؟‬ ‫لد َج َ‬ ‫اجُة ِم َن حْ َ‬ ‫‪ -3‬ه ْ‬ ‫َل َخ َر َج ِت َّ‬ ‫ريةِ؟‬ ‫الد َج َ‬ ‫ال ِظ َ‬ ‫‪َ -4‬كيْ َ‬ ‫ف َر َج َع الثَّ ْعَل ُب؟‬

‫يحِة َو عَال َمَة (‪)x‬‬ ‫الص ِح َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َ‬ ‫اطئَِة‬ ‫اخل ِ‬ ‫‪َ -1‬كاَن ِت َّ‬ ‫ ‬ ‫احِة اْلبَيْ ِت‪.‬‬ ‫اجُة فيِ َس َ‬ ‫الد َج َ‬ ‫ال الثَّ ْعَل ُب‪َ :‬صبَ َ خْ َ‬ ‫‪َ -2‬ق َ‬ ‫ت اْل َع ِزي َزةَ! ‬ ‫ي َيا ُأ ْخ َ‬ ‫اح الرْ ِ‬ ‫يِ‬ ‫ص الثَّ ْعَل ُب َّ‬ ‫َب لهََا ال َد َواَء‪ .‬‬ ‫‪َ -3‬ف َح َ‬ ‫الد َج َ‬ ‫اجَة َو َكت َ‬ ‫ ‬ ‫‪ -4‬الثَّ ْعَل ُب َحيْ َوا ٌن َما ِك ٌر‪.‬‬

‫ ‬

‫‪22‬‬

‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة فيِ ج ٍ‬ ‫ص‪....................................................:‬‬ ‫‪َ -1‬ف َح َ‬ ‫‪ -2‬حْ َ‬ ‫يُة‪.................................................. :‬‬ ‫ال ِظرْ َ‬ ‫‪َّ -3‬‬ ‫الطبِيْ ُب‪.................................................. :‬‬ ‫‪َ -4‬خاِئباً‪.................................................... :‬‬

‫الراب ُع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ات اْل ِف ْع ِل‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة َو ِ‬ ‫الح ْظ اْل َف ْر َق (ِم ْن عَالَم ِ‬ ‫التَّ ْدِرْي ُب َّ ِ‬ ‫مْالُ َض ِارع)‬ ‫ِ‬ ‫ك‬ ‫‪ -1‬أْف َح ُص ِ‬ ‫ك َّ‬ ‫الدواَء‬ ‫أص ُف َل ِ‬ ‫‪ِ -2‬‬

‫ك‪.‬‬ ‫َس ْو َف أْف َح ُص ِ‬ ‫ك َّ‬ ‫الد َواَء‪.‬‬ ‫أص ُف َل ِ‬ ‫َس ِ‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫َات َث َ‬ ‫مَُل يف ُك ٍل ِمنْ َها ِف ْع ٌل ُم َض ِار ٌع ُم ْقرَِت ٌن ِب ِسني أْو َس ْو َف‪:‬‬ ‫اخلاِم ُس‪ :‬ه ْ‬ ‫ِ‬ ‫الث ج ٍ‬

‫‪............................................................ -1‬‬ ‫‪............................................................ -2‬‬ ‫‪............................................................ -3‬‬

‫س‪ ::‬ه ْ َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫مَُل َك َما يف اْمْلِثَ ِ‬ ‫َات أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫ك َم ِرْي َضٌة ِجئ ُ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫أسأَ ُل ع ْ‬ ‫املثال‪ :‬مَ ِ‬ ‫َن َحاِل ِ‬ ‫س ْع ُت َّأن ِ‬ ‫ْت ْ‬ ‫‪..................................................-1‬‬ ‫‪..................................................-2‬‬ ‫‪..................................................-3‬‬

‫الساب ُع‪ :‬أ ْك ِمل جْ َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫ال ْد َو َل َك َما فيِ مْالِثَ ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫ِ‬ ‫هو َف ِه َم‬ ‫هو َعِل َم‬ ‫هو َش َع َر‬ ‫هو أ َك َل‬

‫س‬ ‫هو َد َر َ‬

‫‪23‬‬

‫أنا َف ِه ْم ُت‬

‫أْن َت َف ِه ْم َت‬

‫أنت َف ِه ْم ِت‬ ‫ِ‬

‫َاس ِب‬ ‫أو ِل ُك ِل َكِل َمٍة يف َم َكاِن َها مْالُن ِ‬ ‫ُب هْالَ ْم َزةَ يف َّ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِم ُن‪ُ :‬ا ْكت ِ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫َك َما يف املِثَ ِ‬

‫املثال‪ :‬امساعيل‬ ‫‪ -1‬امساُء‬ ‫‪ُ -2‬‬ ‫اصد ُق‬ ‫اتكلم‬ ‫‪-3‬‬ ‫ُ‬ ‫‪ -4‬اك ِم ْل‬

‫إمساعيل‬ ‫‪........‬‬ ‫‪........‬‬ ‫‪........‬‬ ‫‪........‬‬

‫إِ ْس َع ٌ‬ ‫اف‬ ‫مْالُ َم ِّر ُ‬ ‫ض‬ ‫مْالُ ْست ْ‬ ‫َش َفى‬ ‫اْل ِّص َّحُة‬

‫اْلرُُبوَدُة‬ ‫حُْ‬ ‫ال ْقنَُة‬ ‫مْالُت َ‬ ‫ص‬ ‫َخ ِّص ُ‬ ‫السلاَ َمُة‬ ‫َّ‬

‫ات اآلِتيََة ( الذخرية اللغوية )‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب اْلت ِ‬ ‫َّاس ُع‪ :‬اِْق َرأِ اْل ِعبَا َر ِ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫مَُل ِف ْعِليٍَّة َمبْ ُدوَءةً ِب ِف ْع ٍل ُم َض ِارع‪.‬‬ ‫ُا ْكت ْ‬ ‫ُب ِس َّت ج ٍ‬ ‫ٍ‬

‫‪24‬‬

‫َّ‬ ‫س‬ ‫الساِد ُ‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ‬

‫مْ‬ ‫(الَ ْش َه ُد الأْ َّو ُل)‬ ‫ال َواُر‪:‬‬ ‫حْ ِ‬

‫الـص َداَقـُة‬ ‫َّ‬

‫اس َعٌة‪َ ،‬و يف َط َر ِف مْالَْز َر َعِة ُع ْصُف ْو ٌر‪،‬‬ ‫مْالَْز َر َعُة َو ِ‬ ‫ب‪َ ،‬و ِض ْف َد َعٌة‪.‬‬ ‫َوأ ْرَن ٌ‬ ‫َ‬ ‫َق َ‬ ‫ج َيلٌة َوَما ِه َرةٌ‬ ‫ال اْل ُع ْصُفوُر‪َ :‬يا أ ْرَن ُب!ِ أْن ِت مَ ِ‬ ‫يف ُش ُؤو ِن اْلبَيْ ِت‪.‬‬ ‫َق َال ِت األْرَن ُب‪َ :‬وأَْن َت َيا ُع ْصُفوُر! َل ِط ُ‬ ‫يف‬ ‫حْ َ‬ ‫ري يف هْالَ َواِء‪.‬‬ ‫ال َر َكِة‪َ ،‬وَت ِط ُ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫ج َيلًة َكاأل ْرَن ِب‬ ‫الض ْف َد َعُة‪ :‬أنا َل ْس ُت مَ ِ‬ ‫َ‬ ‫ور‪.‬‬ ‫َو ال ل ِطي َفًة َكاْل ُع ْصُف ِ‬ ‫جٌ‬ ‫يل‪،‬‬ ‫َق َال ِت الأَْ ْرَن ُ‬ ‫ـب‪َ :‬وَل ِك َّن َن ِقي َق ِ‬ ‫ك مَ ِ‬ ‫َوأَْن ِت َت ْع ِرِف َ‬ ‫اط َن مْالِيَاهِ‪.‬‬ ‫ني َم َو ِ‬ ‫َق َ‬ ‫ـع ْصُفوُر‪ :‬أ ْوه‪ِ .‬عنْ ِدي ُس َؤ ٌ‬ ‫ال!‬ ‫ال اْل ُ‬ ‫َق َالتَا‪( :‬الأَْ ْرَن ُب َو ِّ‬ ‫الض ْف َد َعُة) َما ُه َو ُس َؤ ُال َك؟‬ ‫َق َ‬ ‫َصاد َ‬ ‫َق؟‬ ‫ـع ْصُفوُر‪َ :‬ما َرأُْي ُك ْم يف أ ْن َنت َ‬ ‫ال اْل ُ‬ ‫َق َالتَا‪( :‬الأَْ ْرَن ُب َو ِّ‬ ‫س َب ِعيْداً‪.‬‬ ‫الض ْف َد َعُة) هَذا َليْ َ‬ ‫‪25‬‬

‫دوستی‬ ‫(قسمت اول)‬ ‫گفتگو‪:‬‬ ‫مزرعه وسیع است و درکنار مزرعه یک‬ ‫گنجشک‪ ،‬یک خرگوش ویک بقه‬ ‫زنده‌گی دارند‪.‬‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬ای خرگوش! تو بسیار‬ ‫زیبا و در کارهای خانه ماهر استی‪.‬‬ ‫خرگوش‌گفت‪ :‬و تو ای گنجشک!‬ ‫رفتار بسیار زیبایی داری و به هوا پرواز‬ ‫می‌نمایی‪.‬‬ ‫بقه گفت‪ :‬من به مثل خرگوش زیبا‬ ‫نیستم و نه مانند گنجشک خوش‌رفتار‪.‬‬ ‫خرگوش گفت‪ :‬ولی آواز تو بسیار زیبا‬ ‫است وتو جاهای آب را می‌شناسی‪.‬‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬آه‪ ،‬من یک سؤال‬ ‫دارم!‬ ‫آن دو (خرگوش وگنجشک) گفتند‪:‬‬ ‫سؤال شما چیست؟‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬نظر شما چیست‪ ،‬اگر‬ ‫باهم دوستی کنیم؟‬ ‫خرگوش و بقه گفتند‪ :‬کار دور از امکان‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫خرگوش‌گفت‪ :‬بیایید باهم دوستی‬ ‫نماییم‪.‬‬

‫َصاد ُ‬ ‫َق‪.‬‬ ‫ـب‪ :‬هَيَّا َنت َ‬ ‫َق َال ِت الأَْ ْرَن ُ‬ ‫َصاد ُ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫َق‪.‬‬ ‫أج ْل‪َ ،‬نت َ‬ ‫الض ْف َد َعُة‪َ :‬‬ ‫َت َصاَف َح جْ َ‬ ‫الص َداَقِة‪.‬‬ ‫يع‪َ ،‬و َف ِر ُحوا ِب َّ‬ ‫ال ِم ُ‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬

‫اط ُن مْالِيَاهِ‬ ‫َم َو ِ‬ ‫َصاد ُ‬ ‫َق‬ ‫َنت َ‬ ‫َن ِق ٌ‬ ‫يق‬

‫بقه گفت‪ :‬بلی‪ ،‬باهم دوستی می‌کنیم‪.‬‬ ‫همه با یکدیگر دست دادند و خوشحال‬ ‫شدند‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬

‫أما ِك ُن املياه‬ ‫َن ُك ُ‬ ‫أصدقاَء‬ ‫ون َ‬ ‫َص ْو ُت ِّ‬ ‫الض ْف َد َعِة‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪َ -1‬ك َ‬ ‫يف َكاَن ِت مْالَْز َر َعُة؟‪............................................... .‬‬ ‫األص ِدَقاُء الثَّالَثُة؟ ‪.............................................‬‬ ‫‪َ -2‬م ْن ُه ُم ْ‬ ‫‪َ -3‬ب مَيْتَاُز اْل ُع ْصُفوُر؟ ‪...................................................‬‬ ‫مِ‬ ‫مَ‬ ‫ُ‬ ‫‪َ -4‬ب تْتَاُز ِّ‬ ‫الض ْف َد َعة؟ ‪..................................................‬‬ ‫مِ‬ ‫َ‬ ‫‪َ -5‬ما ِصف ُ‬ ‫ات األ ْرَن ِب؟ ‪................................................. .‬‬

‫َاس ِب‪:‬‬ ‫ات اآلِتيَِة يف َم َكاِنها مْالُن ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع ُك َّل َكِل َمٍة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬

‫أَْن ِت – َل ِط ُ‬ ‫ك –‬ ‫يف – َل ْس ُت – َن ِقي َق ِ‬ ‫‪............‬ج َيلٌة َو هَاِدَئٌة‬ ‫‪َ -1‬يا أ ْرَن ُب‬ ‫مَ ِ‬ ‫حْ َ‬ ‫ري يف هْالَ َواِء‪.‬‬ ‫‪ -2‬أَْن َت َيا ُع ْصُفوُر‬ ‫‪...........‬ال َر َكِة َو َت ِط ُ‬ ‫‪..............‬ج َيلًة‪.‬‬ ‫‪َ -3‬و أََنا‬ ‫مَ ِ‬ ‫جٌ‬ ‫يل َو َت ْع ِرِف َ‬ ‫اط َن مْالِيَاهِ‪.‬‬ ‫ني َم َو ِ‬ ‫‪َ -4‬و َل ِك َّن ‪ ...........‬مَ ِ‬

‫ُس ٌ‬ ‫ؤال – َت َصاَف َح‪.‬‬

‫‪26‬‬

‫‪ -5‬أ ْوه ِعنْ ِدي‪........................‬‬ ‫جْ َ‬ ‫الص َداَقِة‪.‬‬ ‫‪-6‬‬ ‫يع َو َف ِر ُحوا ِب َّ‬ ‫‪................‬ال ِم ُ‬

‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث ‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫اطن‪.....................................................:‬‬ ‫‪َ -1‬م َو ِ‬ ‫ي ُّب‪.....................................................:‬‬ ‫‪ -2‬حُ ِ‬ ‫‪َ -3‬ت ْع ِرِف َ‬ ‫ني‪...................................................:‬‬

‫ال َم َل اآلِتيََة ( مْالُبْتَ َدُأ َو خْ َ‬ ‫الراب ُع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫الرَُب )‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫اس َعٌة‪.‬‬ ‫‪ -1‬مْالَْز َر َعُة َو ِ‬ ‫‪ -2‬اْل ُع ْصُفوُر َل ِط ٌ‬ ‫يف‪.‬‬ ‫لأْ‬ ‫ج َيلٌة‪.‬‬ ‫‪ -3‬ا ْرَن ُب مَ ِ‬ ‫‪ -4‬اْل ِف ْك َرُة َجيِّ َدةٌ‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫س ‪َ :‬ض ْع اِمْساً ُمن ِ‬ ‫َاسباً يف اْل َف َرا َغ ِ‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫‪...............‬ج ِدي ٌد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫‪................‬ط ِو ٌ‬ ‫يل‪.‬‬ ‫‪-2‬‬ ‫ري‪.‬‬ ‫‪َ ................ -3‬كبِ ٌ‬ ‫ري‪.‬‬ ‫‪-4‬‬ ‫َ‬ ‫‪................‬ص ِغ ٌ‬

‫ال‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫س ‪ :‬أ ْك ِم ْل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫َما ِه ٌر‬ ‫ب‬ ‫َكاَت ٌ‬ ‫س‬ ‫َجاِل ٌ‬ ‫س‬ ‫َار ٌ‬ ‫دِ‬ ‫َسا ِم ٌع‬

‫‪27‬‬

‫َما ِه َرا ِن‬

‫َما ِهُرو َن‬

‫َما ِه َرةٌ‬

‫َما ِه َرَتا ِن‬

‫ات‬ ‫َما ِه َر ٌ‬

‫الساب ُع ‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة‪ :‬وا ْكت ْ َلاَ‬ ‫مَُل ِمثَْل َها‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫ُب ث َث ج ٍ‬ ‫َ‬ ‫أََنا َل ْس ُت َل ِطي َفاً‬ ‫ج َيلًة‬ ‫أَنا َل ْس ُت مَ ِ‬ ‫‪.........................................................-1‬‬ ‫‪.........................................................-2‬‬ ‫‪.........................................................-3‬‬

‫ال‪:‬‬ ‫ُب مَ ْ‬ ‫ج َع اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ُ :‬ا ْكت ْ‬ ‫ات التَّاِليَِة َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪َ :‬شأْ ٌن‬ ‫س‬ ‫‪َ -1‬فأْ ٌ‬ ‫س‬ ‫‪َ -2‬كأْ ٌ‬ ‫س‬ ‫‪َ -3‬رأْ ٌ‬

‫ُش ُؤو ٌن‬ ‫ ‪............‬‬ ‫ ‪............‬‬ ‫ ‪............‬‬

‫َّاس ُع َّ‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَيُة )‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ‬

‫اب‬ ‫اْل ُغ َر ُ‬ ‫البَبْ َغاُء‬ ‫حْ َ‬ ‫ال َما َمُة‬ ‫اْلُبْلُب ُل‬ ‫الص ْقُر‬ ‫َّ‬

‫ اْلنَّ َعا َمُة‬ ‫ َّ‬ ‫اووس‬ ‫الط ُ‬ ‫ َّ‬ ‫الشا ِه نْي‬ ‫ اْلُبوُم‬ ‫ هُْ‬ ‫ْه ُد‬ ‫الد ُ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫ال وا ْكت ْ َ‬ ‫اْق َرأِ مْالِثَ َ‬ ‫مَُل ِمثَْلهُ‪:‬‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪ :‬أنا َما ِه ٌر يف اْل ِق َراَءةِ‪.‬‬ ‫‪ -1‬هو‪ -2 ........................‬هي‪............................‬‬ ‫‪ -3‬هما‪ -4 ........................‬هما‪.............................‬‬ ‫‪-5‬ه ْم ‪ُ -6 .......................‬ه َّن ‪.............................‬‬ ‫ُ‬ ‫‪28‬‬

‫َّ‬ ‫الس ِاب ُع‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ‬ ‫مْ‬ ‫(الَ ْش َه ُد الثَّاِني)‬

‫ـع اْلـ َع َم ِل‬ ‫تَـ ْو ِزْي ُ‬

‫ال َواُر‪:‬‬ ‫حْ ِ‬

‫َق َ‬ ‫أص ِدَقاُء! ما َرأُْي ُك ْم فيِ أَ ْن ُن َو ِّز َع‬ ‫ال اْل ُ‬ ‫ـع ْصُفوُر‪َ :‬يا ْ‬ ‫اْل َع َم َل َبيْنَنَا؟‪.‬‬ ‫ـب‪ :‬ه َ‬ ‫يح‪.‬‬ ‫َق َال ِت الأَْ ْرَن ُ‬ ‫َذا َكالٌم َص ِح ٌ‬ ‫الض ْف َد َعُة‪ :‬ه َ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫ب‪.‬‬ ‫َذا َكالٌم َطيِّ ٌ‬ ‫َق َ‬ ‫اح ٍد َيُقوُم ب َع َمل َي ْق ِدُر عَ‬ ‫َليِه‪.‬‬ ‫ال اْل ُ‬ ‫ـع ْصُفوُر‪ُ :‬ك ُّل َو ِ‬ ‫ِ ٍ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫الض ْف َد َعُة‪َ :‬يا ُع ْصُفوُر! َو ِّزع اْل َع َم َل َبيْنَنَا‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫َق َ‬ ‫ـع ْصُفوُر‪:‬أناأْق ِدُرعَلى َّ‬ ‫ريا ِن‪َ ،‬ف َسُأ ْح ِضُرَل ُك ْم‬ ‫الاْل ُ‬ ‫الط َ‬

‫َّ‬ ‫الط َعاَم‪.‬‬ ‫جٌ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫يل! َوَما َع َملي أََنا َيا ُع ْصُفوُر؟‬ ‫الض ْف َد َعُة‪ :‬هَذا مَ ِ‬ ‫َق َ‬ ‫ـع ْصُفوُر‪ :‬أَْن ِت َتأِْت َ‬ ‫ني ِب مْالَاِء‪.‬‬ ‫ال اْل ُ‬ ‫ت‪َ :‬وَما َع َمِلي أََنا؟‬ ‫َح َّر َك ِت األ ْرَنُـب َرأْ َس َها َو َس َأل ْ‬ ‫ـع ْصُفوُر‪ :‬أَْن ِت ُتن ِّ‬ ‫َق َ‬ ‫َظ ِم َ‬ ‫ني اْلبَيْ َت‪.‬‬ ‫ال اْل ُ‬ ‫َر ِض َي جْ َ‬ ‫يع َواْنت َ‬ ‫األص ِدَقاِء‪.‬‬ ‫َظ َم ْ‬ ‫ال ِم ُ‬ ‫ت َحيَاُة ْ‬

‫‪29‬‬

‫تقسیم کار‬ ‫( قسمت دوم )‬ ‫گفتگو‪:‬‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬ای دوستان! نظر شما‬ ‫چیست تا کار را در میان خود تقسیم‬ ‫کنیم؟‬ ‫خرگوش گفت‪ :‬این سخن درستی‬ ‫است‪.‬‬ ‫بقه گفت‪ :‬این سخن خوب است‪.‬‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬هریک از ما کاری‬ ‫را انجام دهد که از عهده‌اش بر آمده‬ ‫بتواند‪.‬‬ ‫بقه گفت‪ :‬ای گنجشک! کا رها را در‬ ‫میان ما تقسیم کن‪.‬‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬من توان پرواز را‬ ‫دارم ‪ ،‬برای شما غذا می‌آورم‪.‬‬ ‫بقه گفت‪ :‬این بسیار خوب است!‬ ‫سپس پرسید‪ ،‬من چه کار را انجام‬ ‫دهم؟‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬شما آب بیاورید‪.‬‬ ‫خرگوش سر خود را حرکت داده و‬ ‫پرسید‪ :‬کار من چیست؟‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬شما به ترتیب وتنظیم‬ ‫خانه بپردازید‪.‬‬ ‫همه راضی شدند و زنده‌گی آن‌ها‬ ‫دوستانه ومنظم شد‪.‬‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬ ‫اْل َكِل َمُة‬ ‫ُن َو ِّز ُع‬

‫َي ْق ِدُر‬ ‫اْنت َ‬ ‫ت‬ ‫َظ َم ْ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫ُن َق ِّس ُم‬

‫يع‬ ‫َط ُ‬ ‫َي ْست ِ‬

‫ت ُم َرَّتبًَة‬ ‫أَ ْصبَ َح ْ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬ ‫لأْ‬ ‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫ْرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬ ‫التَّد ِ‬ ‫َه ْم؟‪.........................................‬‬ ‫األص ِدَقاُء َبيْن ُ‬ ‫‪َ -1‬ماذا َو َّز َع ْ‬ ‫ور؟‪................................................‬‬ ‫‪َ -2‬ما َع َم ُل اْل ُع ْصُف ِ‬ ‫‪َ -3‬ما َع َم ُل ِّ‬ ‫الض ْف َد َعِة؟‪................................................‬‬ ‫‪َ -4‬ما َع َم ُل الأْ ْرَن ِب؟‪..................................................‬‬ ‫َ‬ ‫ور أَ ْن ُي َو ِّز َع اْل َع َم َل؟‪.............................‬‬ ‫‪َ -5‬م ْن طَل َب ِم َن اْل ُع ْصُف ِ‬

‫َاس ِب‪:‬‬ ‫ات اآلِتيَِة يف َم َكاِن َها مْالُن ِ‬ ‫ْرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع ُك َّل َكِل َمٍة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫ني – ُتن ِّ‬ ‫ريا ِن – ب َّ‬ ‫يح – َو ِّز ْع – َّ‬ ‫َظ ِم نْ َ‬ ‫الط َعام – َتأِْت َ‬ ‫ي‬ ‫الط َ‬ ‫َص ِح ٌ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪ -1‬ه َ‬ ‫َذا َكالٌم‪..........................‬‬ ‫‪َ -2‬يا ُع ْصُفوُر‪.......................‬اْل َع َم َل َبيْنَنَا‬ ‫َلى‪............‬سآِتي َل ُك ْم‪............‬‬ ‫‪ .-3‬أََنا أْق ِدُر ع‬ ‫َ‬ ‫‪ -4‬أَْن ِت‪ِ ....................‬ب مْالَاِء‬ ‫‪ .-5‬أَْن ِت ‪ .............‬اْلبَيْ َت‪.‬‬

‫ات اآلِتيَِة يف جَ‬ ‫مُْلٍة ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫ْرْي ُب الثَّاِل ُث‪َ :‬ض ْع ُك َّل َكِل َمٍة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫ب‪................................................................:‬‬ ‫‪َ -1‬طيِّ ٌ‬ ‫‪َ -2‬بيْنَنَا‪................................................................::‬‬

‫‪30‬‬

‫‪َ -3‬ر ِض َي‪..............................................................:‬‬

‫‪َ -4‬صا َر ْت‪..............................................................:‬‬

‫الراب ُع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫الح ِظ اْل َفا ِع َل ِفيها‪:‬‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة َو ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫ْرْي ُب َّ ِ‬ ‫‪َ -1‬ق َ‬ ‫ال اْل ُع ْصُفوُر‬ ‫‪َ -2‬ر ِض َي جْ َ‬ ‫يع‪.‬‬ ‫ال ِم ُ‬ ‫‪-3‬اَْنت َ‬ ‫ت َحيَاُة الأْ ْص ِدَقاِء‪.‬‬ ‫َظ َم ْ‬

‫تتَُه يف جُْ‬ ‫التَّدْرْي ُب َ‬ ‫َي اْل َفا ِع َل ب َو ْضع َخ ٍّط حَ ْ‬ ‫ال َم ِل اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫س‪ :‬ع ِّنَ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫م َّم ٌد َّ‬ ‫‪َ -1‬ش ِر َب حَُ‬ ‫الل نََ‬ ‫ب‪.‬‬ ‫الر َس َالَة‪.‬‬ ‫‪َ -2‬كت َ‬ ‫َب َشا ِك ٌر ِّ‬ ‫‪-3‬ح َض َر ُ‬ ‫األ ْست ُ‬ ‫َاذ‪.‬‬ ‫َ‬ ‫يب َم َق َالًة‪..‬‬ ‫‪َ -4‬كت َ‬ ‫ن ٌ‬ ‫َب جَِ‬ ‫‪ -5‬أ َك َل َس ِعي ٌد َّ‬ ‫الط َعاَم‪.‬‬

‫س‪ :‬حََ‬ ‫ت َّد ْث َم َع َز ِميِْل َ‬ ‫ات اآلِتيَِة َك َما يف‬ ‫الساِد ُ‬ ‫ك ُم ْستَ ِعيْناً ِباْل َكِل َم ِ‬ ‫ْرْي ُب َّ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫مْالِثَ ِ‬

‫ال‪َ :‬ت َع َ‬ ‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال ُن َو ِّز ُع اْل َع َم َل َبيْنَنَا‪.‬‬ ‫‪............................ -1‬‬ ‫‪............................ -2‬‬ ‫‪.............................-3‬‬

‫َ‬ ‫ب)‬ ‫(طيِّ ٌ‬ ‫(ح ٌّق )‬ ‫َ‬ ‫(جيْ ٌل)‬ ‫مَ ِ‬

‫ هَ‬ ‫يح‪.‬‬ ‫َذا َكالٌم َص ِح ٌ‬

‫ني اْل َق ْو َسني َ‬ ‫َاسبٍَة مِمَّا َب َ‬ ‫(طيِّـبٌَة‪،‬‬ ‫الس ِاب ُع‪ :‬أ ْك ِم ِل اْل َف َرا َغ ِب َكِل َمٍة ُمن ِ‬ ‫ْرْي ُب َّ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫ِ‬ ‫جيَْلٌة)‪:‬‬ ‫َج ِدي َدةٌ‪َ ،‬كبِ َ‬ ‫ريةٌ‪ ،‬مَ ِ‬ ‫‪َ -1‬ه ِذهِ ِف ْك َرةٌ ‪..............‬‬ ‫‪َ -3‬ه ِذهِ َسيَّا َرةٌ‪..............‬‬ ‫‪31‬‬

‫‪َ -2‬ه ِذهِ َم ْكتَبٌَة‪..............‬‬ ‫‪َ -4‬ه ِذهِ َكِل َمٌة‪...............‬‬

‫يحِة ِلْل َكِل َمِة‪:‬‬ ‫الص ِح َ‬ ‫ْرْي ُب الثَّاِم ُن‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِكتَاَبِة َّ‬ ‫التَّد ِ‬

‫َسئَ َل ‬ ‫ْ‬ ‫ ‬ ‫اسأل‬ ‫ُم َكاَفئٌَة‬

‫َم ْسئََلٌة‬ ‫ا ْم َرأةٌ‬ ‫َن ْشئٌَة‬

‫ َسأَ َل‬ ‫اسئَ ْل‬ ‫ ْ‬ ‫ ُم َكاَفأَةٌ‬ ‫ َم ْس َألٌة‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫بأس‬

‫ا ْم َرَئٌة‬ ‫َن ْشأَةٌ‬ ‫َبئس‬

‫َّاس ُع‪َّ :‬‬ ‫يُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة‪:‬‬ ‫الذ ِخرْ َ‬ ‫ْرْي ُب الت ِ‬ ‫التَّد ِ‬

‫اْلبَ َق ُر‬ ‫جْ َ‬ ‫وس ‬ ‫الاُم ُ‬ ‫ ‬ ‫َم‬ ‫اْل َغن ُ‬ ‫جْ َ‬ ‫ال ْح ُ‬ ‫ش ‬ ‫جْ َ‬ ‫ اْل َكْل ُب‬ ‫ال َم ُل‬ ‫ ‬

‫الثَّ ْوُر‬ ‫ال َماُر‬ ‫حْ ِ‬ ‫مْالَا ِعُز‬ ‫حْ َ‬ ‫ال ْم ُل‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫َ‬ ‫ب َعن َ‬ ‫استِ َ‬ ‫ك‪:‬‬ ‫األسئَِلِة اآلِتيَِة يف ُك َّر َ‬ ‫أ ِج ْ ِ‬

‫‪ -1‬أْي َن َت ْس ُك ُن ِّ‬ ‫الض ْف َد َعُة؟‪.................................................‬‬ ‫ال َم ِار؟‪..................................................‬‬ ‫‪ -2‬ماذا َن ْع َم ُل ِب حْ ِ‬ ‫جْ َ‬ ‫ش؟‪....................................................‬‬ ‫‪ -3‬ما َم ْعنى ال ْح ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪ -4‬ماذا ُي َس َّمى اْب ُن اْل َغنَم؟‪................................................‬‬ ‫‪32‬‬

‫َّ‬ ‫س الثَّا ِم ُن‬ ‫الد ْر ُ‬

‫مْ‬ ‫(الَ ْش َه ُد الثَّاِل ُث)‬ ‫ال َواُر‪:‬‬ ‫حْ ِ‬

‫َح َس ُد اْ‬ ‫ُ‬ ‫اب‬ ‫ر‬ ‫غ‬ ‫ل‬ ‫َ‬ ‫ِ‬

‫اب ب حْ َ‬ ‫ال َس ِد‪َ ،‬وَق َ‬ ‫ْ‬ ‫أح َس َن‬ ‫ال‪َ :‬ما ْ‬ ‫َش َع َر ال ُغ َر ُ ِ‬ ‫مََا َعٌة‪.‬‬ ‫َحيَاَت ُه ْم! أَناَ َو ِحي ٌد‪َ ،‬و ُه ْم ج‬ ‫ور‪َ ،‬وَق َ‬ ‫ال‪َ :‬ما أْت َعبَ َك َيا‬ ‫َب اْل ُغ َر ُ‬ ‫َذه َ‬ ‫اب إىل اْل ُع ْصُف ِ‬ ‫ُع ْصُفوُر! أَْن َت ُط َ‬ ‫ول النَّ َه ِار َت ْع َم ُل‪َ ،‬و ِّ‬ ‫الض ْف َد َعُة‬ ‫َتتَ َهادَى‪َ ،‬واأل ْرَن ُب َناِئ َمٌة يف اْلبَيْ ِت‪.‬‬ ‫َف َّك َر اْل ُع ْصُفوُر‪َ ،‬وَق َ‬ ‫ي َع َمِلي‪.‬‬ ‫ال‪ُ :‬ش ْكراً‪َ ،‬سُأ َغرُِّ‬ ‫أس َر َع إىل ِّ‬ ‫الض ْف َد َعِة‪،‬‬ ‫َف ِر َح اْل ُغ َر ُ‬ ‫اب َوَن ِع َق‪ُ ،‬ث َّم ْ‬ ‫َوَق َ‬ ‫ال‪َ :‬يا ِم ْس ِكينَُة‪ ،‬أَْن ِت ُك َّل َي ْوم َغ ِارَقٌة يف مْالَاِء‪،‬‬ ‫ٍ‬ ‫تْي ٌح‪َ ،‬واأل ْرَن ُب يف َن ِعيم‪.‬‬ ‫َواْل ُع ْصُفوُر ُم ْسرَِ‬ ‫ٍ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫ي َع َمِلي‪.‬‬ ‫الض ْف َد َعُة‪ُ :‬ش ْكراً‪َ ،‬سُأ َغرُِّ‬ ‫أس َر َع إىل األ ْرَنب‪َ ،‬وَق َ‬ ‫ال لهََا‪:‬‬ ‫َف ِر َح اْل ُغ َر ُ‬ ‫اب‪َ ،‬و ْ‬ ‫ِ‬ ‫اْل ُع ْصُفوُر َي ُش ُّم هْالَ َواَء النَّ ِق َي‪َ ،‬و ِّ‬ ‫َـزُه‬ ‫الض ْف َد َعُة َتتَن َّ‬ ‫يف مْالَاِء‪َ ،‬و أَْن ِت َس ِجينَُة اْلبَيْ ِت‪.‬‬ ‫ي َع َمِلي‪.‬‬ ‫َق َال ِت األ ْرَن ُب‪ُ :‬ش ْكراً‪َ ،‬سُأ َغرُِّ‬ ‫أس َع َدِني! َق ْد جََن ْح ُت‪.‬‬ ‫َف ِر َح اْل ُغ َر ُ‬ ‫اب‪َ ،‬وَن ِع َق‪َ ،‬وَق َال‪َ :‬ما ْ‬ ‫‪33‬‬

‫حسد زاغ‬ ‫(قسمت سوم)‬ ‫گفتگو‪:‬‬ ‫زاغ احساس کینه توزی کرده‪،‬‬ ‫وگفت‪ :‬آن‌ها چه یک زنده‌گی زیبایی‬ ‫دارند! من تنها استم وآن‌ها یکجا اند‪،‬‬ ‫زاغ نزد گنجشک رفت و به او گفت‪:‬‬ ‫تو چقدر خسته هستی! تو همه روزه‬ ‫در کار مصروف استی و بقه آرام و‬ ‫خرامان می‌گردد و خرگوش در خانه‬ ‫خوابیده است‪.‬‬ ‫گنجشک فکر نمود و گفت‪ :‬بسیار‬ ‫تشکر‪ ،‬من کار خود را تغییر می‌دهم‪.‬‬ ‫زاغ خوش شد و قاغ قاغ کرد و سپس‬ ‫به عجله نزد بقه رفته‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫ای بیچاره‪ ،‬تو همه روزه در آب غرق‬ ‫می باشی وگنجشک آرام وخرگوش‬ ‫در آسایش و نعمت است‪.‬‬ ‫بقه گفت‪ :‬بسیار تشکر‪ ،‬من پروگرام‬ ‫خود را تغییر می‌دهم‪.‬‬ ‫زاغ خوش شد و نزد خرگوش شتافت‬ ‫و به او گفت‪ :‬گنجشک هوای صاف‬ ‫را تنفس می‌کند و بقه در آب شنا‬ ‫می‌زند و شما در خانه محبوس استید‪.‬‬ ‫خرگوش گف بسیار تشکر‪ ،‬من برنامۀ‬ ‫خود را تغییر می‌دهم‪.‬‬ ‫زاغ خوشحال شد و بانگ زد وگفت‪:‬‬ ‫من چقدر خوشبخت استم! در پالن‬ ‫خود کامیاب شدم‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬

‫اْل َكِل َمُة‬

‫َم ْعنَاهَا‬

‫َتتَ َماَي ُل يمُْنًَة وُي ْس َرةً‬

‫‪4‬‬

‫‪2‬‬

‫َن ِع َق‬

‫اب‬ ‫َص َّو َت اْل ُغ َر ُ‬

‫‪5‬‬

‫‪1‬‬

‫‪3‬‬

‫َتتَهَادَى‬

‫َي ُش ُّم‬

‫س‬ ‫ي ُّ‬ ‫حُ ِ‬

‫الرْق ُم اْل َكِل َمُة‬ ‫َّ‬ ‫النَّ ِق ُّي‬

‫َم ْعنَاهَا‬

‫َـزُه‬ ‫َتتَن َّ‬

‫َج َّو ُل‬ ‫َتت َ‬

‫‪6‬‬

‫َس ِجينٌَة‬

‫َّ‬ ‫الصافيِ‬ ‫َّظ ُ‬ ‫يف‬ ‫الن ِ‬ ‫يةٌ‬ ‫أسرَْ‬ ‫ِ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫اب؟‪.....................................................‬‬ ‫‪ -1‬مَِب َش َع َر اْل ُغ َر ُ‬ ‫ََْ ْ ُ َ َ ْ‬ ‫اب؟‪.......................................‬‬ ‫‪ -2‬هَل قبِل ال ُع ْصفوُر ق ْول ال ُغ َر ِ‬ ‫‪َ -3‬م َاذا َق َال ِت ِّ ْ ُ ْ‬ ‫اب؟‪.........................................‬‬ ‫الضف َد َعة ِلل ُغ َر ِ‬ ‫‪َ -4‬م َاذا َق َ‬ ‫اب ِلأل ْرَن ِب؟‪............................................‬‬ ‫ال اْل ُغ َر ُ‬ ‫‪َ -5‬م َاذا َق َ‬ ‫اب فيِ النِّ َهاَيِة؟ ‪.........................................‬‬ ‫ال اْل ُغ َر ُ‬

‫َاس ِب‪:‬‬ ‫ات اآلِتيَِة يف َم َكاِن َها مْالُن ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع ُك َّل َكِل َمٍة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬ ‫ي ‪َ -‬و َن ِع َق ‪َ -‬غارَقٌة ‪ -‬هْالَ َواَء ‪ -‬ب حْ َ‬ ‫ال َس ِد‬ ‫ج‬ ‫مََا َعٌة ‪َ -‬سُأ َغرُِّ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫اب ‪.................‬‬ ‫‪َ -1‬ش َع َر اْل ُغ َر ُ‬ ‫‪ -2‬أََنا َو ِحي ٌد َو ُه ْم ‪..............‬‬ ‫‪ُ -3‬ش ْكراً ‪َ ...............‬ع َمِلي‪.‬‬ ‫‪ -4‬أَْن ِت ُك َّل َي ْوم ‪ ...............‬فيِ مْالَاِء‪.‬‬ ‫ٍ‬ ‫اب ‪َ................‬بأَ ْعَلى َص ْوِتِه‪.‬‬ ‫‪َ -5‬ف ِر َح اْل ُغ َر ُ‬

‫‪34‬‬

‫‪ -6‬اْل ُع ْصُفوُر َي ُش ُّم‪...............‬النَّ ِق َّي‪.‬‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬

‫‪ -1‬األ ْرَن ُب‪َ -‬تتَ َهادَى‪ِّ -‬‬ ‫الض ْف َد َعُة‪َ -‬و‪َ -‬ناِئ َمٌة‪.‬‬ ‫‪......................................................‬‬ ‫‪َ -2‬غ ِارَقٌة‪ -‬مْالَاِء‪ -‬أَْن ِت‪َ -‬ي ْوم‪ُ -‬ك َّل‪ -‬فيِ ‪.‬‬ ‫ٍ‬ ‫‪.....................................................‬‬ ‫َزُه‪ِّ -‬‬ ‫الض ْف َد َعُة‪َ -‬و‪ -‬أَْن ِت‪.‬‬ ‫‪ -3‬اْلبَيْ ِت‪َ -‬س ِجيْنَُة‪َ -‬تتَن َّ‬ ‫‪.....................................................‬‬ ‫يحتِ َ‬ ‫ك‪ -‬عَلى‪.‬‬ ‫ي‪َ -‬ن ِص َ‬ ‫‪َ -4‬ع َمِلي‪ُ -‬ش ْكراً‪َ -‬سُأ َغرُِّ‬ ‫‪.....................................................‬‬ ‫ال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُ‬ ‫ب َّ‬ ‫الر ِاب ُع‪َ :‬ضع َمايلي ِمن األفعال ِبتغيري مايلزم َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫َع‪ ،‬حَ ْ‬ ‫ُب ‪ ،‬جَ ْ‬ ‫ت ِفُر‪.‬‬ ‫س ‪َ ،‬ت ْصن ُ‬ ‫َت ْكت ُ‬ ‫س‪َ ،‬ت ْس َم ُع ‪َ ،‬ت ْق َرُأ ‪َ ،‬ت ْف َه ُم ‪َ ،‬ت ْدُر ُ‬ ‫تِل ُ‬ ‫مفرد ُم َذ َّكر‬ ‫املثال‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪35‬‬

‫أَْن َت َتتْ َع ُب‬

‫مفرد‬

‫ُم َؤَّنث‬ ‫أَْن ِت‬ ‫َتتْ َعب َ‬ ‫ني‬

‫ُم َذ َّكر َو‬ ‫ُم َؤَّنث‬ ‫أَْنُت َما‬ ‫َتتْ َعبَا ِن‬

‫مَْع املُ َؤَّن ِث‬ ‫مَْع املُ َذ َّك ِر ج ُ‬ ‫جُ‬ ‫أَْنُت ْم‬ ‫َتتْ َعُبو َن‬

‫أَْننُ َّ‬ ‫ت َتتْ َع نْ َ‬ ‫ب‬

‫اخلا ِم ُس‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫وب التَّ َع ُّج ِب‪ ،‬وعَالَمَة التَّ َع ُّج ِب !)‬ ‫الح ْظ ُ(أ ْسُل َ‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة َو ِ‬ ‫ِ‬

‫أح َس َن َحيَاَت ُه ْم !‬ ‫‪َ -1‬ما ْ‬ ‫َص ْر ُت !‬ ‫أس َع َدِني َق ِد اْنت َ‬ ‫‪َ -2‬ما ْ‬ ‫َات َث َ‬ ‫مَُل فيِ التَّ َع ُّج ِب ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُ‬ ‫الساِدس‪ :‬ه ِ‬ ‫ب َّ‬ ‫الث ج ٍ‬ ‫‪....................................... -1‬‬ ‫‪....................................... -2‬‬ ‫‪.......................................-3‬‬ ‫السابع‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَيُة)‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُ‬ ‫ب َّ ِ‬ ‫اْلُب ْغ ُ‬ ‫ريُة‬ ‫ض‬ ‫اْل ِغ َ‬ ‫النَّ ِميْ َمُة‬ ‫التَّ ْف ِرَقُة‬ ‫مْجُ‬ ‫ِّزاع‬ ‫الْتَ َم ُع‬ ‫الن ُ‬ ‫ال ْختِ ُ‬ ‫َّ‬ ‫الش ْكوى‬ ‫الف‬ ‫اِ‬ ‫الاْ حَِّ‬ ‫التَّ َف ُّر ُق‬ ‫تاُد‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفيْ َدةٍ‪:‬‬ ‫استع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬

‫َش َع َر‪..................................................:‬‬ ‫َو ِحيْ ٌد‪................................................ :‬‬ ‫النَّهاُر‪................................................ :‬‬ ‫َغ ِارَقٌة‪................................................ :‬‬ ‫َف َّك َر‪.................................................. :‬‬ ‫َي ُش ُّم‪.................................................. :‬‬ ‫ي‪.................................................. :‬‬ ‫َغرََّ‬ ‫أس َرعَ‪................................................ :‬‬ ‫ْ‬

‫‪36‬‬

‫َّ‬ ‫َّاس ُع‬ ‫س الت ِ‬ ‫الد ْر ُ‬

‫إِ َعاَدُة َت ْو ِزيع اْل َع َم ِل‬ ‫ِ‬

‫مْ‬ ‫الر ِاب ُع)‬ ‫(الَ ْش َه ُد َّ‬

‫الواُر‪:‬‬ ‫حْ ِ‬

‫األص ِدَقاُء يف اْلبَيْ ِت ِبال َع َم ٍل‪.‬‬ ‫س ْ‬ ‫َجَل َ‬ ‫َ‬ ‫الض ْف َد َعُة‪َ :‬ما هَذا؟! ه ْ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫ش؟!‬ ‫َل َنبَْقى يف ج‬ ‫وع َوعَط ٍ‬ ‫ُ ٍ‬ ‫َق َ‬ ‫ـع ْصُفوُر‪ُ :‬ن ِع ُ‬ ‫يد َت ْو ِزي َع اْل َع َم ِل ِم ْن َج ِدي ٍد‪.‬‬ ‫ال اْل ُ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫ت ُّب‪.‬‬ ‫الض ْف َد َعُة‪َ :‬و ِّز ِع اْل َع َم َل َك َما حُ ِ‬ ‫َق َ‬ ‫أح ُل مْالَاَء‪َ ،‬واأل ْرَن ُب َتأِْتي ب َّ‬ ‫الط َعام‪َ ،‬وأَْن ِت‬ ‫ال‪ :‬أَناَ مْ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫َتُقو ِم َ‬ ‫ني ِب َع َم ِل اْلبَيْ ِت‪.‬‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫الض ْف َد َعُة‪َ :‬ر ِض ُ‬ ‫يت‪.‬‬ ‫ـب‪َ :‬قبِْل ُت‪.‬‬ ‫َق َال ِت الأَْ ْرَن ُ‬ ‫َحا َو َل اْل ُع ْصُفوُر أَ ْن َيأِْت َي ِب مْالَاِء َفَل ْم َي ْق ِد ْر‪.‬‬ ‫َت األ ْرَن ُب أ ْن َتأِت َي ب َّ‬ ‫الط َعام‪.‬‬ ‫وع َ‬ ‫َجز ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫الض ْف َد َعُة أَ ْن ُت ِع َّد َّ‬ ‫َحا َوَل ِت ِّ‬ ‫الط َعاَم َفَل ْم َت ْق ِد ْر‪.‬‬ ‫احبِِه‪.‬‬ ‫س ْ‬ ‫اح ٍد إىل َص ِ‬ ‫األص ِدَقاُء‪َ ،‬وَن َظ َر ُك ُّل َو ِ‬ ‫َجَل َ‬ ‫َق َال ِت ِّ‬ ‫الض ْف َد َعُة‪َ :‬م َاذا َج َرى َلنَا؟!‬ ‫‪37‬‬

‫اعاده تقسیم کار‬ ‫(قسمت چهارم)‬ ‫گفتگو‪:‬‬ ‫همه دوستان بدون انجام کاری‬ ‫در خانه نشستند‪.‬‬ ‫بقه گفت‪ :‬این چه کار است؟! آیا‬ ‫مادرحال گرسنه‌گی و تشنه‌گی‬ ‫به زنده‌گی خود ادامه دهیم؟!‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬کارها را دوباره‬ ‫در میان خود تقسیم می‌کنیم‪.‬‬ ‫بقه گفت‪ :‬کار را طوری که می‬ ‫خواهی تقسیم کن‪.‬‬ ‫گنجشکگفت‪:‬منآبمی‌آورم‪،‬‬ ‫خرگوش طعام بیاورد‪ ،‬وشما کار‬ ‫خانه را تنظیم کنید‬ ‫بقه گفت‪ :‬من قبول دارم‪.‬‬ ‫گنجشک تالش کرد آب بیاورد‪،‬‬ ‫ولی نتوانست‪.‬‬ ‫خرگوش نتوانست که غذا بیاورد‪.‬‬ ‫بقه کوشش کرد تا طعام را آماده‬ ‫سازد؛ ولی نتوانست‪.‬‬ ‫همه دوستان نشستند و هریک از‬ ‫آن‌ها بر یکدیگر نگاه کردند‪.‬‬ ‫بقه گفت‪ :‬مارا چه شده است؟!‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬خداوند زاغ را‬ ‫هالک کند‪.‬‬

‫ال اْل ُع ْصُفوُر‪َ :‬قاَت َل ُ‬ ‫َق َ‬ ‫اب‪.‬‬ ‫اهلل اْل ُغ َر َ‬ ‫يع‪َ :‬قاَت َل ُ‬ ‫ال جْ َ‬ ‫َق َ‬ ‫اب‪.‬‬ ‫اهلل اْل ُغ َر َ‬ ‫ال ِم ُ‬ ‫َق َ‬ ‫ال اْل ُع ْصُفوُر‪ :‬هَيَّا‪ُ ،‬ك ٌّل َيُقوُم ِبال َع َم ِل َّال ِذي‬ ‫َكا َن َي ْع َمُلُه ِم ْن َقبْ ُل‪.‬‬

‫همه گفتند‪ :‬خداوند زاغ را هالک‬ ‫کند‪.‬‬ ‫گنجشک گفت‪ :‬بیایید همة ما‬ ‫کاری را انجام دهیم که قب ً‬ ‫ال انجام‬ ‫می‌دادیم‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫ُن ِع ُ‬ ‫يد‬

‫‪2‬‬

‫َر ِض ُ‬ ‫يت‬

‫‪3‬‬

‫ُت ِع ُّد‬

‫جَُ‬ ‫ت ِّهزُ‪ُ ،‬ت َهيِّ ُئ‬

‫‪4‬‬

‫هيَّا‬

‫أس ِر ْع‬ ‫ْ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫جَُ‬ ‫ن ِّددُ‪َ ،‬ي ْعن ُن َو ِّز ُع اْل َع َم َل ِم ْن َج ِدي ٍد‬ ‫يِ‬ ‫َقبِْل ُت‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫َ‬ ‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب األ َّو ُل‪ِ :‬‬

‫األص ِدَقاُء َت ْو ِزي َع اْل َع َم ِل ؟‪.............................‬‬ ‫‪ -1‬هل أعَاَد ْ‬ ‫‪َ -2‬م َاذا َكا َن َع َم ُل اْل ُع ْصُفور َ‬ ‫اجل ِد ُ‬ ‫يد ؟‪.............................‬‬ ‫ِ‬

‫َل جََ‬ ‫ن َح ِت األ ْرَن ُب يف َع َمِل َها َ‬ ‫‪ -3‬ه ْ‬ ‫اجل ِدْي ِد ؟‪........................‬‬ ‫‪ -4‬على َماذا َّات َف َق َ‬ ‫األ ْص ِدَقاُء الثَّالَثُة؟‪..............................‬‬

‫‪38‬‬

‫ألج ِوَبِة التَّاِليَِة‪:‬‬ ‫أسئَِلًة ِل ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع ْ‬

‫‪............................. -1‬؟ ِّ‬ ‫الض ْف َد َعُة َتُقوُم ِب َع َم ِل اْلبَيْ ِت‪.‬‬ ‫ْ ِ‬ ‫يم جْ َ‬ ‫ال ِدي ِد‪.‬‬ ‫‪.......................... -2‬؟ َن َع ْم‪َ ،‬واَف َقتَا على التَّق ِس‬ ‫‪............................. -3‬؟ َجاَء ِت َ‬ ‫األ ْرَن ُب ب َّ‬ ‫الط َعام‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫الض ْف َد َعِة يف التَّ ْق ِسيم جْ َ‬ ‫‪............ -4‬؟ َكا َن َع َم ُل ِّ‬ ‫ت‪.‬‬ ‫ال ِدي ِد َتن ِ‬ ‫ْظ َ‬ ‫يم اْلبَيْ ِ‬ ‫‪............................. -5‬؟ َق ُالوا‪َ :‬قاَت َل ُ‬ ‫اب‪.‬‬ ‫اهلل اْل ُغ َر َ‬

‫ات التَّاِليَِة‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِر ُ‬ ‫ل اْل َف َرا َغ ِب َكِل َمٍة ُمن ِ‬ ‫َاسبٍَة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬ ‫يب الثَّاِل ُث‪ :‬اِ ْمأَ ِ‬ ‫يف – َنبْ َقى – َوِّز ْع – َتُقوِم َ‬ ‫ني – وَن َظ َر – َقاَت َل ‪ُ -‬ك ٌّل ‪ -‬عمل‪.‬‬ ‫األص ِدَقاُء ‪ ........‬اْلبَيْ ِت ِبال‪................‬‬ ‫س ْ‬ ‫‪َ -1‬جَل َ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ‬ ‫ش؟‬ ‫‪َ -2‬ما هَذا هَل ‪...............‬يف ُج ْو ٍع َوعَط ٍ‬ ‫ت ُب‪.‬‬ ‫‪............. -3‬اْل َع َم َل َك َما حُ ِ‬ ‫‪...............‬ب َع َم ِل اْلبَيْ ِت؟‬ ‫‪َ -4‬و أَْن ِت‬ ‫ِ‬

‫احبِِه‬ ‫س ْ‬ ‫األص ِدَقاُء ‪ُ .............‬ك ُّل إىل َص ِ‬ ‫‪َ -5‬جَل َ‬ ‫‪ُ ............... -6‬‬ ‫اب‪.‬‬ ‫اهلل اْل ُغ َر َ‬

‫َاسُبهُ‪.‬‬ ‫‪ -7‬هَيَّا َي ْع َم ُل‪ِ .............‬منَّا اْل َع َم َل َّال ِذي ُين ِ‬

‫‪39‬‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫الر ِاب ُع‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬

‫‪ِ -1‬بال – َم َضى – َع َم ٍل – َي ْوٌم‪.‬‬

‫‪................................................................‬‬ ‫ت ُّب – َك َما – اْل َع َم َل – َو ِّز ْع‪.‬‬ ‫‪ – -2‬حُ ِ‬

‫‪................................................................‬‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ي – ِم ْن – إىل ـ اْل ُع ْصُفوُر‪.‬‬ ‫‪َ -3‬ماٍء – َر َج َع – البَيْ ِت – غرْ ِ‬ ‫‪................................................................‬‬ ‫‪ُ -4‬ت ِع َّد – َّ‬ ‫الط َعاَم – ِّ‬ ‫الض ْف َد َعُة – َحا َوَل ِت – أَ ْن‪.‬‬ ‫‪................................................................‬‬ ‫احبِِه – ُك ٌّل –َن َظ َر‪.‬‬ ‫‪ – -5‬إىل – َص ِ‬ ‫‪................................................................‬‬ ‫َاسُبُه – اْل َع َم َل – َي ْع َم ُل – َّال ِذي ‪ُ -‬ك ٌّل‪.‬‬ ‫‪ُ -6‬ين ِ‬ ‫‪...............................................................‬‬

‫التَّ ْد ر ْي ُب َ‬ ‫اخلا ِم ُس ‪ :‬اِ ْق َر أِ جُْ‬ ‫ات َّ‬ ‫اليت‬ ‫ال َم َل اآل ِتيََة َو ِ‬ ‫الح ِظ ا ْل َكِل َم ِ‬ ‫ِ‬ ‫حَ ْ‬ ‫(الَْف ُع ُ‬ ‫تتَ َها َخ ٌّط ‪ :‬مْ‬ ‫ول ِبِه )‬ ‫ت ُّب‪.‬‬ ‫‪َ -1‬و ِّز ِع اْلـ َع َم َل َك َما حُ ِ‬ ‫‪ُ -2‬ن ِع ُ‬ ‫يد َتـ ْو ِزيـ َع اْل َع َم ِل‪.‬‬ ‫أح ُل اْلـ َمـاَء‪.‬‬ ‫‪ -3‬أََنا مْ ِ‬ ‫‪َ -4‬قاَت َل ُ‬ ‫اب‪.‬‬ ‫اهلل اْل ُغ َر َ‬ ‫‪ِ -5‬ه َي ُت ِع ُّد َّ‬ ‫الط َعاَم‪.‬‬

‫‪40‬‬

‫َاسُبهُ‪.‬‬ ‫‪ُ -6‬ك ٌّل َي ْع َم ُل اْل َع َم َل َّال ِذي ُين ِ‬

‫َي مْالَْف ُع َ‬ ‫ات‬ ‫ول ِبِه َم َع َضبْ ِط ِ‬ ‫الساِد ُ‬ ‫آخ ِرهِ يف اْل ِعبَا َر ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫س‪ :‬ع نِّ ِ‬ ‫اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫‪َ -1‬كاَفأَ مْالُ ِديُر التِّْل ِم َ‬ ‫يذ مْالُ ْمتَا َز‪.‬‬ ‫‪َ -2‬شر َب اْل َوَل ُد َّ‬ ‫ـن‪.‬‬ ‫اللـبَ َ‬ ‫ِ‬ ‫تى َّ‬ ‫‪ -3‬اِ ْشرََ‬ ‫الطاِل ُب اْل ُكتُب‪.‬‬ ‫َب الاِْْب ُن ِر َس َالًة‪.‬‬ ‫‪َ -4‬كت َ‬ ‫س َع ِت اْلبِن ُ‬ ‫يحَة‪.‬‬ ‫َّص َ‬ ‫‪ -5‬مَ ِ‬ ‫ْت الن ِ‬

‫ال‪:‬‬ ‫الس ِاب ُع‪ُ :‬ا ْكت ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫مَُل َكما يف مْالِثَ ِ‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫اط َمُة حَ ْ‬ ‫ت ِم ُل ُ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫أح ُل اْل ُكت َ‬ ‫الك َّر َ‬ ‫ُب و َف ِ‬ ‫أنا مْ ِ‬ ‫اس ِ‬ ‫‪.................................................-1‬‬ ‫‪.................................................-2‬‬ ‫‪.................................................-3‬‬ ‫‪.................................................-4‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِم ُن‪َّ :‬‬ ‫يُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة‬ ‫الذ ِخرْ َ‬ ‫مْالَْوِق ُد‬ ‫مْالَ ْطبَ ُخ‬ ‫‪41‬‬

‫النَّاُر‬ ‫َ‬ ‫األواني‬

‫َّ‬ ‫الطبْ ُخ‬ ‫َّ‬ ‫الطبَ ُق‬ ‫مْالِْل َع َقُة‬

‫ْظيْ ُف‬ ‫التَّن ِ‬ ‫اْل ِق ْدُر‬ ‫وب‬ ‫اْل ُك ُ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫مَُل ِلت ُ‬ ‫َكو َن َم ْف ُع ً‬ ‫َ‬ ‫وال ِبِه‪.‬‬ ‫اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫اب‪......................................................:‬‬ ‫‪ -1‬اْل ُغ َر ُ‬ ‫‪َّ -2‬‬ ‫الش َجُر‪......................................................:‬‬ ‫َب‪.....................................................:‬‬ ‫‪ -3‬مْالَ ْكت ُ‬ ‫اب‪.......................................................:‬‬ ‫‪ -4‬اْلبَ ُ‬ ‫‪ -5‬اْل َقَل ُم‪........................................................:‬‬ ‫َ‬ ‫س‪....................................................:‬‬ ‫الب ُ‬ ‫‪ -6‬مْال ِ‬

‫‪42‬‬

‫َّ‬ ‫اش ُر‬ ‫س اْل َع ِ‬ ‫الد ْر ُ‬

‫ـم‬ ‫مْالُـ َعِّل ُ‬

‫مْالُ َعِّل ُم ِمثْ ُل ِأبيْنَا ( َواِل ِدَنا)‪ُ .‬ه َو ُي َرِّبينَا‪ ،‬وُي َعِّل ُمنَا‬ ‫يس ُه ُل ُك ُّل اْل ُعُلوم عَ‬ ‫َب‪ .‬جُِ‬ ‫َليْنَا‪.‬‬ ‫وب ْه ِده‬ ‫اْل ِعْل َم َوالأَْد َ‬ ‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫ِ‬ ‫ِلْل ُم َعِّل ِم َمكاَنٌة عَاِليٌة يف املجُْتَ َمع‪َ ،‬حيْ ُث َق َ‬ ‫ال َّ‬ ‫الشا ِعُر‪:‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ُق ْم ِلْل ُم َعِّلم َوِّفِه التَّبْ ِجيال = َكاَد مْالُ َعِّل ُم أَ ْن َي ُكو َن‬ ‫َر ُسولاً ‪.‬‬ ‫واح ٍد ِمنَّا حَ ْ‬ ‫تُم مْالُ َعِّل َم‪َ .‬ف ُه َو ُي َسا ِع ُدَنا ِلنَ ْف َه َم‬ ‫ُك ُّل ِ‬ ‫يرَِ‬

‫ْج َح يف ا ْمتِ َحاَناِتنَا‪ ،‬و َهذا ِس ُّر حََ‬ ‫مبَتِنا‬ ‫وسنَا َو َنن َ‬ ‫ُدُر َ‬ ‫والَ‬ ‫ِلْل ُم َعِّل ِم مْ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ‬ ‫وس‪.‬‬ ‫ر‬ ‫الد‬ ‫و‬ ‫ة‬ ‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫‪43‬‬

‫معلم‬ ‫معلم مانند پدر ما است‪ .‬او ما را تربیت‬ ‫می‌کند و به ما علم و ادب می‌آموزاند‪.‬‬ ‫به اثر سعی وکوشش وی‪ ،‬تمام علوم‬ ‫بر ما آسان می‌گردد‪.‬‬ ‫معلم در جامعه از جایگاه بلندی‬ ‫برخوردار است‪ ،‬در این باره شاعری‬ ‫می‌گوید‪:‬‬ ‫برخیز و مقام معلم را گرامی‬ ‫بدار؛ زیرا معلم‪ ،‬نزدیک است‬ ‫چو پیامبر باشد‪.‬‬ ‫ما همه به معلم احترام می‌کنیم‪،‬‬ ‫او است که ما را کمک میکند‬ ‫تا درس‌های خود را بفهمیم و در‬ ‫امتحان‌های کامیاب شویم‪ .‬بنابر‬ ‫این ما معلم‪ ،‬مکتب و درس‌های‬ ‫خود را دوست داریم‪.‬‬

‫الرَي َ‬ ‫اضِة اْلبَ َدِنيَِة َي ُ‬ ‫أخ ُذَنا مْالُ َعِّل ُم إىل‬ ‫يف ِح َّصِة ِِّ‬ ‫الل ِعب)‪َ ،‬ف ُهن َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َاك َنْل َع ُب ُك َّرةَ‬ ‫مْالْل َع ِب ( َمكا ِن َّ ِ‬ ‫َّ‬ ‫الطاِئ َرةِ‪ُ ،‬ث َّم َن ْر ِج ُع إىل ال َف ْص ِل‪َ ،‬وال ُن َضيِّ ُع‬ ‫ال ُ‬ ‫ال)‪ .‬أَ َط َ‬ ‫َوْقـتَنَا؛ َّ‬ ‫ألن اْل َوْق َت مَثِ ٌ‬ ‫اهلل‬ ‫ني ( َغ ٍ‬ ‫جيعاً‪.‬‬ ‫ُع ْم َر ُم َعِّل ِمينَا مَ ِ‬ ‫الرْق ُم اْل َكِل َمُة‬ ‫َّ‬ ‫ُي َرِّبينا‬ ‫‪1‬‬ ‫جُِ‬ ‫‪2‬‬ ‫ب ْه ِدهِ‬ ‫‪3‬‬ ‫ُن َضيِّ ُع‬ ‫مْالَْل َع ُب‬ ‫‪4‬‬ ‫َ‬ ‫أط َ‬ ‫‪5‬‬ ‫ال‬ ‫‪6‬‬ ‫َكاَد‬ ‫َوِّفِه‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫َّبجيْ ُل‬ ‫الت ِ‬

‫در ساعت مضمون سپورت (تربیت‬ ‫بدنی) معلم ما را به میدان سپورت‬ ‫می‌برد و درآنجا به والیبال می‌پردازیم‪.‬‬ ‫سپس دوباره به صنف خود‬ ‫برمی‌گردیم‪ ،‬و وقت خود را بیهوده‬ ‫نمی‌گذرانیم؛ زیرا وقت گرانب‌ها و‬ ‫قیمتی است‪ .‬خداوند متعال به همۀ‬ ‫مسلمانان ما عمر دراز عطا فرماید‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫ُي َه ِّذُبنَا‬ ‫ِب َس ْعيِِه‬ ‫ُنتِْل ُف‪َ /‬ن ْف ِق ُد‬ ‫ان َّ‬ ‫َم َك ُ‬ ‫الل ِع ِب‬ ‫َاش َطو ً‬ ‫يال‪َ ،‬زاَد ُع ْمُرُه‬ ‫ع َ ِ‬ ‫َقُر َب‬ ‫االحرَِ‬ ‫تاَم اْل َكا ِم َل‬ ‫أ ْع ِطِه ْ‬ ‫االحرَِ‬ ‫تاُم‬ ‫ْ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫األسئَِلِة اآلِتيَِة‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫ب َع ِن ْ‬ ‫األو ُل‪ِ :‬‬ ‫َل مْالُ َعِّل ُم ِمثْ ُل الأْ ِب؟‬ ‫‪ -1‬ه ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪َ -2‬م َاذا َنتَ َعَّل ُم ِم َن مْالُ َعِّلم؟‬

‫‪44‬‬

‫‪ -3‬يف َم َاذا ُي َسا ِع ُدَنا مْالُ َعِّل ُم؟‬ ‫الر َ‬ ‫ياضِة؟‬ ‫‪ -4‬أْي َن َيأْ ُخ ُذَنا مْالُ َعِّل ُم يف ِح َّصِة ِّ‬ ‫‪َ -5‬م َاذا َن ْع َم ُل يف مْالَْل َع ِب؟‬

‫يحِة َوعَال َمَة (‪)x‬‬ ‫الص َح َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ خْ َ‬ ‫اطئَِة‪:‬‬ ‫ال ِ‬ ‫َلي‪.‬‬ ‫‪ُ -1‬م َعِّل ِمي ِمثْ ُل َواِل ِدي؛ لأِ َّنُه َي ْغ َض ُب ع َّ‬ ‫ِ‬ ‫‪ُ -2‬م َعِّل ِمي ُي َعِّل ُمن أَْن َواعاً ِم َن اْل ِعْلم‪.‬‬ ‫يِ‬ ‫‪ -3‬ال ُي َسا ِع ُدني ُم َعِّل ِمي؛ لأَِجَْ‬ ‫وسي‪.‬‬ ‫ن َح يف ُدُر ِ‬ ‫ال‪.‬‬ ‫‪ -4‬ال ُن َضيِّ ُع أ ْوَقاَتنَا؛ لأِ َّن اْل َوْق َت َغ ٍ‬

‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ ::‬ه ْ‬ ‫َات ُم َراِد َف اْل َكِل َم ِ‬ ‫‪ -1‬أَْن َواعاً‪........................:‬‬ ‫‪ -2‬مْالُ َعِّل ُم‪....................... :‬‬ ‫‪ -3‬مَثِ ٌ‬ ‫ني‪........................ :‬‬

‫‪َ -4‬ن ْر ِج ُع‪........................ :‬‬

‫‪َ -5‬ي ْس َعى‪........................ :‬‬ ‫‪45‬‬

‫الر ِاب ُع اِ ْست ْ‬ ‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫َّص مَ ْ‬ ‫ج َع اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫َخ ِر ْج ِم َن الن ِ‬ ‫‪َ -1‬ن ْوعٌ‪................................... :‬‬ ‫‪ِ -2‬عْل ٌم‪................................... :‬‬

‫َاب‪................................. :‬‬ ‫‪ِ -3‬كت ٌ‬

‫س‪.................................. :‬‬ ‫‪َ -4‬د ْر ٌ‬ ‫‪ -5‬اِ ْمتِ َحا ٌن‪................................ :‬‬

‫س‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫ات َّاليت حَ ْ‬ ‫تتَ َها‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة َو ِ‬ ‫الح ِظ اْل َكِل َم ِ‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫ٌّ َ ُ‬ ‫ول بِه (نا) املْت َ‬ ‫َكِّل ُم)‬ ‫َخط(امل ْف ُع ِ‬ ‫‪ -1‬مْالُ َعِّل ُم ُي َِرِّبيْـنا‬ ‫‪ -2‬مْالُ َعِّل ُم ُي َسا ِع ُد نا‪.‬‬ ‫‪ -3‬مْالُ َعِّل ُم ُي َعِّل ُمـنا‬

‫س‪ :‬اْق َرأِ مْالِثَ َ‬ ‫ال ُث َّم أَ ْك ِم ِل اْلبَاِقي ِمثَْلهُ‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫مْالُ َعِّل ُم ُي َد ِّر ُسنَا‬

‫س‪:‬‬ ‫املثال‪ُ :‬ي َد ِّر ُ‬ ‫‪ُ -1‬ي َه َّذ ُب‪..................................:‬‬ ‫‪ُ -2‬ي َف ِّه ُم‪...................................:‬‬ ‫‪ -3‬حَُ‬ ‫ي ِّد ُث‪..................................:‬‬ ‫‪ُ -4‬ي َكِّل ُم‪...................................:‬‬

‫‪46‬‬

‫ال َم َل التَّاِليََة ُ‬ ‫الساب ُع‪ ::‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫(اجل َم ُل ُّ‬ ‫الدعاِئيَُّة)‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫ال ُ‬ ‫‪َ -1‬‬ ‫أط َ‬ ‫اهلل ُع ْم َر ُم َعِّل ِمنَا‪.‬‬ ‫‪َ -2‬با َر َك ُ‬ ‫اهلل ِفيْ َ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫ك ُ‬ ‫‪َ -3‬ح ِف َظ َ‬ ‫اهلل‪.‬‬ ‫‪ -4‬أ ْع َظ َم ُ‬ ‫أج َر َك‪.‬‬ ‫اهلل ْ‬ ‫‪ -5‬أدَاَم ُ‬ ‫اهلل َب َقاَء َك‪.‬‬

‫ال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪َ :‬ح ِّو ْل َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫اضي‬ ‫مْالَ ِ‬

‫َر َج ْعنَا‬ ‫‪َ -1‬ل ِعبْنا‬ ‫‪ -2‬جََ‬ ‫ن ْحنا‬

‫‪َ -3‬د َر ْسنا‬ ‫‪َ -4‬كتَبْنَا‬

‫ضار ُع‬ ‫ مْالُ ِ‬ ‫ َن ْر ِج ُع‬

‫ ‬

‫ ‪..........‬‬ ‫‪..........‬‬

‫ ‪..........‬‬

‫ ‪..........‬‬

‫َّاس ُع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ني (‪:)...‬‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة َو ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ‬ ‫الح ِظ اْل َق ْو َس ِ‬ ‫‪ -1‬مْالُ َعِّلم ِمثْ ُل ِأبيْنَا ( َواِل ِدَنا)‬ ‫‪َ -2‬يأْ ُخ ُذَنا إىل مْالَْل َع ِب ( َم َكا ِن َّ‬ ‫الل ِع ِب )‬ ‫‪ -3‬اْل َوْق ُت مَثِ ٌ‬ ‫ال )‬ ‫ني ( َغ ٍ‬ ‫‪47‬‬

‫العاشُر‪َّ ( :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَيُة )‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب‬ ‫الذ ِخ َ‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫األ ْست ُ‬ ‫َاذ‬ ‫الاِْ ْختِبَا َر ُ‬ ‫ات‬ ‫اْلُفن ُ‬ ‫ُون‬

‫رَّْ‬ ‫التِبيَُّة‬ ‫اإلدَا َرُة‬ ‫ِ‬

‫مْالُ َرِّبي‬ ‫اْلُف ُص ُ‬ ‫ول‬

‫ِفنَاُء مْالَْد َر َسِة‬ ‫ُغ ْرَفُة مْالُ َد ِّر نْ َ‬ ‫سي‬ ‫مْالَْع َم ُل‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫َرِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬ ‫‪َ -1‬واِل ُدَنا‪ -‬مْالُ َعِّل ُم‪ُ -‬ي َرِّبينَا‪ -‬لأََِّنُه – ِمثْ ُل‪.‬‬

‫‪.....................................................‬‬ ‫‪ -2‬عَ‬ ‫َليْنَا – جُِ‬ ‫ت‬ ‫ب ْه ِدهِ ـ اْل ُعُلوُم – َس ُهَل ْ‬ ‫‪.....................................................‬‬ ‫‪ُ -3‬ك َّرةَ‪ُ -‬هن َ‬ ‫َاك‪َّ -‬‬ ‫الطاِئرةِ‪َ -‬نْل َع ُب‬

‫‪.....................................................‬‬ ‫‪ -4‬لأِ َّنهُ‪ُ -‬ن َضيِّ ُع‪ -‬مَثِ ٌ‬ ‫ني‪ -‬اْل َوْق َت ‪ -‬ال‬ ‫‪.....................................................‬‬

‫‪48‬‬

‫س حْ َ‬ ‫الاِدي ع َ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‪:‬‬ ‫الد ْر ُ‬

‫هـن‬ ‫اْلـ ِمَـ ُ‬

‫ُ‬ ‫األ ْست َ‬ ‫السالُم عَ‬ ‫َليْ ُك ْم َو َرمْ َ‬ ‫حُة اهللِ َوَب َر َكاُتهُ‪.‬‬ ‫َاذة‪َّ :‬‬ ‫التِّْل ِم َ‬ ‫يذات‪َ :‬وعَ‬ ‫السالُم َو َرمْ َ‬ ‫حُة اهللِ َوَب َر َكاُتهُ‪.‬‬ ‫َليْ ُ‬ ‫كم َّ‬ ‫ُ‬ ‫األ ْست َ‬ ‫ْ‬ ‫َن مْالَِه ِن؟‬ ‫َاذة‪َ :‬نت َ‬ ‫َح َّد ُث اليَ ْوَم ع ِ‬ ‫َفاِئزَة‪َ :‬ل ْو مََ‬ ‫س ْح ِت‪َ ،‬ما َم ْعنَى مْالَِه ِن؟‬ ‫ُ‬ ‫األ ْست َ‬ ‫مَْع ِم ْهنٍَة َو ِه َي ِح ْرَفٌة‪.‬‬ ‫َاذة‪ :‬مْالَِه ُن ج ُ‬

‫يد أَ ْن ُ‬ ‫َش ِك َيلة‪ُ :‬أ ِر ُ‬ ‫جيَْلًة‪.‬‬ ‫رسا َمًة‪ ،‬أَ ْر ُس ُم َمن ِ‬ ‫أكو َن َّ‬ ‫َاظ َرمَ ِ‬ ‫ُ‬ ‫األ ْست َ‬ ‫جٌ‬ ‫يل ِجداً‪.‬‬ ‫َاذُة‪ :‬مَ ِ‬

‫َس ِعي َدُة‪ :‬أنا ُأ ِح ُّب أَ ْن ُأ ْصبِ َح َخيَّاطًة‪.‬‬ ‫اب َو‪...‬‬ ‫َع الأَْْب َو َ‬ ‫ُه َدى‪ِ :‬أبي َي ْصن ُ‬ ‫‪49‬‬

‫حرفه‌ها‬ ‫معلم‪ :‬السالم علیکم و‬ ‫رحمت اهلل وبرکاته‪.‬‬ ‫شاگردان‪ :‬وعلیکم السالم و‬ ‫رحمت اهلل و برکاته‪.‬‬ ‫معلم‪ :‬ما امروز در بارۀ حرفه‌ها‬ ‫سخن می‌گوییم‪.‬‬ ‫فایزه‪ :‬لطفاً‪ ،‬نخست معنای حرفه‬ ‫را بیان دارید‪.‬‬ ‫معلم‪« :‬مهن» جمع «مهنة» است‬ ‫و آن به معنای حرفه می‌باشد‪.‬‬ ‫شکیله‪ :‬من عالقه‌مند استم که‬ ‫رسام شوم و منظره‌ها رسم کنم‪.‬‬ ‫معلم‪ :‬بسیار خوب‪.‬‬ ‫سعیده‪ :‬من دوست دارم که‬ ‫خیاط شوم‪.‬‬ ‫هدی‪ :‬پدرم دروازه می‌سازد‬ ‫و ‪. ......‬‬

‫ات َو‪...‬‬ ‫َسْل َمى‪ِ :‬‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫أخي ُي ْصِل َح َّ‬ ‫ت ِفُر يف خْ َ‬ ‫رية‪ُ :‬أ ْخت حَ ْ‬ ‫ال َش ِب‪.‬‬ ‫بش‬ ‫َ ِ َ يِ‬ ‫ُ‬ ‫األ ْست َ‬ ‫َاذة‪ْ :‬‬ ‫جيعاً عَلى ُم َشا َر َكتِ ُك َّن‪.‬‬ ‫أش ُكُرُك َّن مَ ِ‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫مْالَِه ُن‬

‫سلمی‪ :‬برادرم موترها را ترمیم می‌نماید‪.‬‬ ‫بشیره‪ :‬خواهرم چوب را کندن کاری‬ ‫(حکاکی) می‌کند‪.‬‬ ‫معلم‪ :‬از شما به خاطر شرکت تان در‬ ‫درس سپاس‌گزارم‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َاظُر‬ ‫َمن ِ‬ ‫حَ ْ‬ ‫ت ِفُر‬

‫َم ْعنَاهَا‬

‫ال ْرَفُة‬ ‫جُ‬ ‫مَْع ِم ْهنٍَة َو ِه َي حْ ِ‬ ‫ج َيلٌة ِللن َ‬ ‫َّظ ِر‬ ‫َم َشا ِه ُد مَ ِ‬ ‫ش يف خْ َ‬ ‫َتنُق ُ‬ ‫ال َش ِب أي َت ْر ُس ُم ِفيِه‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫األو ُل‪ِ :‬‬

‫َح َّد ُث ه َ‬ ‫َذا َّ‬ ‫س؟‪............................................‬‬ ‫‪َ -1‬ع َّم َيت َ‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫َاظ َر؟‪..................................................‬‬ ‫‪َ -2‬م ْن َي ْر ُس ُم مْالَن ِ‬ ‫ات ؟‪...............................................‬‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫‪َ -3‬م ْن ُي ْصِل ُح َّ‬ ‫اب؟‪.............................................‬‬ ‫َع الأَْْب َو َ‬ ‫‪َ -4‬م ِن َّال ِذي َي ْصن ُ‬ ‫ت ِفُر يف خْ َ‬ ‫‪َ -5‬م ْن حَ ْ‬ ‫ال َش ِب؟‪...............................................‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬وِّف ْق َب نْ َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫ي اْل َو ِظي َفِة َو اْل َع َم ِل َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫اْل َو ِظي َفُة‬ ‫‪ -1‬مْالُ َهن ِّ‬ ‫س‬ ‫ْد ُ‬ ‫الر َّساُم‬ ‫‪َّ -2‬‬

‫ُي ْصِل ُح‬ ‫َيبْن‬ ‫يِ‬

‫ ‬

‫اْل َع َم ُل‬ ‫ات‬ ‫اْل ِع َما َر ِ‬ ‫ات‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫َّ‬ ‫‪50‬‬

‫‪َّ -3‬‬ ‫الطبَّ ُ‬ ‫اخ‬ ‫ُ‬ ‫اإل ْط َفاِء‬ ‫‪ِ -4‬ر َجال ِ‬ ‫مْحَُا ِمي‬ ‫‪ -5‬ال‬ ‫‪ -6‬مْالِ َ‬ ‫يكي‬ ‫يكاِن ِ‬

‫ ‬

‫ُي ْط ِف ُؤ َن‬ ‫َي ْر ُس ُم‬ ‫ َي ْطُب ُخ‬ ‫ ُي َداِف ُع َع ْن‬

‫َّ‬ ‫الط َعاَم‬ ‫ِ‬ ‫مْالُتَّ َهم‬ ‫ الص َو َر‬ ‫ُّ‬ ‫النَّا َر‬

‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫َّجاُر‪......................................................:‬‬ ‫‪ -1‬الن َّ‬ ‫‪ -2‬حْ َ‬ ‫ال َّدادُ‪.....................................................:‬‬ ‫الساِئ ُق‪......................................................:‬‬ ‫‪َّ -3‬‬ ‫‪ -4‬خْ َ‬ ‫اليَّ ُ‬ ‫اط‪.....................................................:‬‬ ‫‪ -5‬اْلبَ َّق ُ‬ ‫ال‪......................................................:‬‬

‫الراب ُع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫الح ْظ ( َن ْص َب مْالُ َض ِارع‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة َو ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِبـ»أَ ْن»)‪:‬‬ ‫يد أ ْن ُ‬ ‫أر ُ‬ ‫أكو َن َر َّسا َمًة‪.‬‬ ‫‪ِ -1‬‬ ‫ُ‬ ‫‪-2‬أ ِح ُّب أَ ْن ُأ ْصب َح َخيَّ َ‬ ‫اطًة‬ ‫ِ‬ ‫ي ِف َر يف خْ َ‬ ‫ي ُّب أَ ْن حَ ْ‬ ‫ال َش ِب‪.‬‬ ‫‪ -3‬أبي حُ ِ‬

‫َ مُْ َ ِ‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫س‪َ :‬ح ِّو ِل الأَْْف َع َ‬ ‫َكِّلم َك َما يف‬ ‫ال اآلِتيََة إِلىَ ِصيْغِة الت‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫مْالِثَ ِ‬

‫املْثِ ُ‬ ‫ي ُّب أَ ْن َي ْر ُس َم‬ ‫ال‪ِ :‬‬ ‫أخي حُ ِ‬ ‫‪ -1‬حَُ‬ ‫م َّم ٌد ُي َف ِّض ُل أَ ْن َي ْق َرأَ‪.‬‬ ‫اط َمُة َت ْر َغ ُب يف أَ ْن ُت َطاِل َع‪.‬‬ ‫‪َ -2‬ف ِ‬ ‫‪ -3‬شاك ٌر ُي ِرْي ُد أَ ْن ُي َساِف َر‪.‬‬ ‫‪ُ -4‬ه َدى ُترْي ُد أَ ْن حَُ‬ ‫ت َّج‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫‪51‬‬

‫أََنا ُأ ِح ُّب أَ ْن أ ْر ُس َم‪.‬‬

‫س‪َ :‬ح ِّو ِل جُْ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ال َم َل َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ي ُّب حَُ‬ ‫م َّم ٌد أَ ْن َيتَ َعَّل َم‪.‬‬ ‫ال‪ :‬حُ ِ‬ ‫ت ُّب َف ِ‬ ‫‪ -1‬حُ ِ‬ ‫اط َمُة أَ ْن َت ْر ُس َم مْالَ ِ‬ ‫ناظر‪َ.‬‬ ‫‪َ -2‬ي ْر ُجو َشا ِك ٌر أَ ْن خَ ْ‬ ‫ي ُدَم اْل َو َط َن ‪.‬‬ ‫أس َ‬ ‫السيَّارةَ ‪.‬‬ ‫‪ -3‬أََنا ُأ ِح ُّب أَ ْن ُ‬ ‫وق َ‬

‫ي ُّب حَُ‬ ‫م َّم ٌد التَ َعُّل َم‪.‬‬ ‫حُ ِ‬ ‫‪..................‬‬ ‫‪..................‬‬ ‫‪.................‬‬

‫ُ ُ‬ ‫مَُْ‬ ‫ْ َّ‬ ‫مَْر‪...‬‬ ‫التَّ ْد ِر ْي ُب َّ‬ ‫الس ِاب ُع‪ :‬ا ْنظ ْر إىل النُّ َق ِط الثَّالَثِة‪ ،‬الل َّوَنِة ِبالل ْو ِن األح ِ‬ ‫(عَال َمُة َ‬ ‫احل ْذ ِف)‪:‬‬ ‫اب َو ‪............‬‬ ‫ي ُّب أَ ْن َي ْصنَ َع الأَْْب َو َ‬ ‫‪ِ -1‬أبي حُ ِ‬ ‫ات َو ‪........‬‬ ‫‪ِ -2‬‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫ي ُّب أَ ْن ُي ْصِل َح َّ‬ ‫أخي حُ ِ‬ ‫الص َو َر َو ‪...............‬‬ ‫‪ -3‬أََنا ُأ ِح ُّب أَ ْن أ ْر ُس َم ُّ‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة)‪:‬‬ ‫(الذ ِخ َ‬

‫مْحَُا ِمي‬ ‫ال‬ ‫اع ‬ ‫مْالِ ْذَي ُ‬ ‫َّ‬ ‫يب‬ ‫الطبِ ُ‬ ‫َّجاُر‬ ‫الن َّ‬ ‫حْ َ‬ ‫ال َّداُد‬

‫ ‬

‫اْل َف َّ‬ ‫ال ُح‬ ‫إْ‬ ‫ال ْط َفاُء‬ ‫ِ‬ ‫اْل َعا ِم ُل‬ ‫جُْ‬ ‫النْ ِد ُّي‬ ‫الصيَّاُد‬ ‫َّ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫مَُل ُم ِفي َدةٍ ُم ْستَ ْع ِم ً‬ ‫هات مَ ْ‬ ‫ال ِفيْها (أَ ْن) مع ِف ْع ِل املُ َض ِارع‪:‬‬ ‫خَ‬ ‫س جٍ‬ ‫ِ‬ ‫‪.........................................-1‬‬ ‫‪.........................................-2‬‬ ‫‪.........................................-3‬‬ ‫‪.........................................-4‬‬ ‫‪.........................................-5‬‬

‫‪52‬‬

‫س الثَّاني ع َ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‪:‬‬ ‫الد ْر ُ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫سي َعاً ِلـلنِّـ َداِء!‬ ‫َيا إِلـهـِـي! ‬ ‫َيا مَ ِ‬ ‫ميبَاً ِل ُّ‬ ‫ـلدعَـاِء!‬ ‫َيا إِلـهـِـي! ‬ ‫َيا جُ ِ‬ ‫ ِلي جََ‬ ‫ناحاً يف َحيَـاِتي‬ ‫َر ِّب هَـــيِّ ْئ‬ ‫ِم ْن ُشُرور َ‬ ‫ات‬ ‫احـم ُأ ِّمـي‬ ‫َو ْ‬ ‫احلـاِدَث ِ‬ ‫ِ‬ ‫ات‬ ‫ـن‬ ‫َو ِأبـي ُك ْ‬ ‫عَـ ْوَنُه يف الـنَاِئبَ ِ‬ ‫َوِبـــالِدي‬ ‫ ُك ْن لَـ َها ِض َّد اْل ُعداةِ‬ ‫ميبَاً ِل ُّ‬ ‫ـلدعَـاِء!‬ ‫َيا إِلـهِــي!‬ ‫ َيا جُ ِ‬

‫ترانه‬ ‫یا الهی‬ ‫ ‬ ‫خداوندا!‪ -‬‬ ‫خداوندا! ‬ ‫ ‬ ‫پروردگار!‬ ‫ ‬ ‫و مادرم را‬ ‫ ‬ ‫و پدرم را‬ ‫ ‬ ‫و کشورم را‬ ‫خداوندا! ‬ ‫‪53‬‬

‫َّـش ُ‬ ‫يـد‬ ‫الن ِ‬ ‫لـهـي‬ ‫َيـا إِ ِ‬

‫ای شنوندۀ آوازها‬ ‫ای قبول کنندۀ دعاها‬ ‫پیروزی در زنده‌گی را برایم مهیا گردان‬ ‫از شر حواداث ناگوار زنده‌گی در امان نگهدار‬ ‫در تکالیف و مصیبت‌ها یار و مددگار باشید‬ ‫از گزند دشمنان در امان نگهدار‬ ‫ای قبول کنندة دعاها‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫اْل َكِل َمُة َم ْعنَاهَا اْل َكِل َمُة َم ْعنَاهَا‬ ‫مَْع َحاِدَثٍة َو ِه َي ُ‬ ‫األُموُر َّ‬ ‫الش ِدي َدُة أ ْو‬ ‫هـيِّ ْئ‬ ‫َح ِّق ْق َحاِدَث ٌ‬ ‫ات ج ُ‬ ‫َ‬ ‫الص ْعبَُة‬ ‫احل َالُة َّ‬ ‫ِ‬ ‫مَْع َناِئبٍَة َو ِه َي مْالُ ِصيبَُة أ ْو ُك ُّل َما حُ ْ‬ ‫ي ِز ُن‬ ‫اِ ْحم‬ ‫اِ ْح َف ْظ النَّاِئبَات ج ُ‬ ‫إْالْن َسا َن‬ ‫مَْع ع ُ‬ ‫َد ٍّو أي الأْ ْع َداُء‬ ‫اْل ُع َداُة ج ُ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪َ -1‬ماذا َي ْطُل ُب التِّْل ِم ُ‬ ‫يذ ِلنَ ْف ِسِه؟‪.........................................‬‬ ‫‪َ -2‬ماذا َي ْطُل ُب التِّْل ِم ُ‬ ‫يذ ِل َواِل ِدهِ؟‪.........................................‬‬ ‫‪ -3‬مب َ‬ ‫ْعو التِّْل ِميْ ُذ لأُِ ِمِه؟‪............................................‬‬ ‫َاذا َيد ُ‬ ‫‪َ -4‬ما ُدعَاُء التِّْل ِميْ ِذ ِلبََل ِدهِ؟ ‪...........................................‬‬

‫أسئَِلًة ِلأْل ْج ِوَبِة اآلِتيَِة ِب َو ْضع ( َم َاذا‪ ،‬ه ْ‬ ‫َل‪َ ،‬ب‪َ ،‬ك ْم)‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع ْ‬ ‫ِ‬ ‫مِ‬ ‫يد جََ‬ ‫‪...................................... -1‬؟ ُأ ِر ُ‬ ‫ناحاً يف َحيَاِتي‪.‬‬ ‫‪...................................... -2‬؟ َن َع ْم‪ ،‬أََنا ُأ َسا ِع ُد أبي يف أ ْع َماِلِه‪.‬‬ ‫‪...................................... -3‬؟ َد َع ْو ُت اهللَ ِماَئَة َم َّرةٍ‪.‬‬ ‫ْط ِق ُأَقاِت ُل اْل َع ُد َّو‪.‬‬ ‫‪...................................... -4‬؟ بس‬ ‫الح مْالَن ِ‬ ‫ِِ ِ‬

‫‪54‬‬

‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫سي ٌع‪........................................................:‬‬ ‫‪ -1‬مَ ِ‬

‫ب‪.......................................................:‬‬ ‫ميْ ٌ‬ ‫‪ -2‬جُ ِ‬

‫‪ -3‬هَيِّ ْئ‪.........................................................:‬‬

‫‪ِ -4‬ض َّد‪..........................................................:‬‬

‫ال‪:‬‬ ‫الر ِاب ُع‪ :‬ه ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ال التَّاِليَِة َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫َات أ ْم َر الأْ ْف َع ِ‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫اْل ِف ْع ُل‬ ‫َكا َن‬ ‫َصاَم‬ ‫َقاَم‬

‫الأْ ْمُر ِمنُْه‬ ‫ُك ْن‬

‫لاَ َم‬

‫دَا َر‬ ‫َق َ‬ ‫ال‬

‫س‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫وب النداء(!)‪:‬‬ ‫الح ْظ ُأ ْسُل َ‬ ‫ال َم َل التَّاِليََة َو ِ‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬

‫َ‬ ‫ـهي !‬ ‫‪َ -1‬يا إِل ِ‬ ‫سيعاً ِللنِّ َداِء !‬ ‫‪َ -2‬يا مَ ِ‬

‫س‪َ :‬ض ْع عَال َمَة النِّ َداِء (!) يف َم َكاِن َها يف جُْ‬ ‫ال َم ِل التَّاِليَِة‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫‪َ -1‬يا حَُ‬ ‫م َّم ُد أْقبِ ْل‬ ‫‪َ -2‬يا َر ُج ً‬ ‫ال َسا ِع ْدِني‬ ‫‪55‬‬

‫سي َع النِّ َداِء‪.‬‬ ‫‪ -3‬يا مَ ِ‬

‫يب ُّ‬ ‫الدعَاِء‪.‬‬ ‫م َ‬ ‫‪ -4‬يا جُ ِ‬ ‫‪َ -5‬يا َطاِل ُب اِْق َرأْ َد ْر َس َ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫‪َ -6‬يا َعبْ َد اهللِ اِمْ َ‬ ‫س ْع‪.‬‬

‫مَُل ِفيِه ِن َداٌء‪ ،‬عدا جُْ‬ ‫الس ِاب َقِة‪:‬‬ ‫الس ِاب ُع‪ُ ::‬ا ْكت ْ‬ ‫ال َم ِل َّ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬ ‫‪......................................................-1‬‬ ‫‪......................................................-2‬‬ ‫‪......................................................-3‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة)‪:‬‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫إْاللُه‬ ‫الأُْ ْخ ُت‬

‫خْ َ‬ ‫الاِل ُق‬ ‫َاجاُة‬ ‫مْالُن َ‬ ‫الأْ ُخ‬

‫ ‬

‫الر ُب‬ ‫ ‬ ‫َّ‬ ‫ اْل َو َط ُن‬ ‫ار ُث‬ ‫ اْل َك َو ِ‬

‫ ‬

‫َوا ِر ْجلاَ ه‬ ‫َّ‬ ‫الطاِل ُب‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫استِ َ‬ ‫اح َف ْظهُ‪.‬‬ ‫ك َو ْ‬ ‫َّشي َد يف ُك َّر َ‬ ‫ُب الن ِ‬ ‫ُا ْكت ِ‬ ‫‪56‬‬

‫ث عَ‬ ‫س الثَّاِل َ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‬ ‫الد ْر ُ‬

‫اب ِّ‬ ‫الضيَاَفِة‬ ‫آَد ُ‬

‫ف َص ِدْي َق َ‬ ‫َإذا أ َرْد َّت أَ ْن ُت ِضيْ َ‬ ‫ك‪ ،‬فت ْ‬ ‫بُه‬ ‫ُخرَِ‬ ‫الضـيَاَفِة‪َ ،‬وُت ْع ِطيَُه ُعنْ َوا َن َبيْتِ َ‬ ‫مِبَو ِع ِد ِّ‬ ‫ك؛‬ ‫َحتَّى َي ِص َل ب ُس ُه َ‬ ‫ولٍة‪ .‬إَِذا َو َص َل َّ‬ ‫الضيْ ُف إىل‬ ‫ِ‬ ‫ك أَ ْن ُت َر ِّح َب بِه‪َ ،‬وَتُق َ‬ ‫ول لهُ‪ :‬أ ْه ً‬ ‫ك‪َ ،‬ف َعَليْ َ‬ ‫َبيْتِ َ‬ ‫ال‬ ‫ِ‬

‫وس ْه ً‬ ‫ال و َم ْر َحباً ِب ُك ْم‪.‬‬ ‫َ‬

‫أل َضيْ َف َ‬ ‫اس ْ‬ ‫ال ُأ ْس َرِتِه‪.‬‬ ‫َن حاِلِه َ‬ ‫ك عْ‬ ‫ْ‬ ‫وح ِ‬ ‫جُْ‬ ‫ْ‬ ‫لوس َم َعهُ؛ ِل َكي َي ْف َر َح‪َ ،‬وال َترُْت ْكُه‬ ‫أك ِر ْمه ِبال ِ‬ ‫َو ْح َدُه‪َ ،‬وَق ِّدم له َط َعاماً َل ِذْيذاً‪.‬‬ ‫‪57‬‬

‫آداب مهمانی‬ ‫هرگاه خواستی که دوستت را دعوت‬ ‫کنی‪ ،‬در آن صورت او را از وقت‬ ‫مهمانی آگاه ساز‪ ،‬و برایش آدرس‬ ‫خانه‌ات را بده‪ ،‬تا این‌که بدون به‬ ‫آسانی به خانۀ شما برسد‪ .‬هنگامی‬ ‫که مهمان به منزل تان رسید‪ ،‬به‬ ‫او باید «خوش آمدید» بگو‪ .‬و بگو‬ ‫خوش آمدید و شما را خوش آمدید‬ ‫می‌گویم‪ ،‬و از احوال او و خانواده‬ ‫ایشان بپرس‪ ،‬و با او بنشین تا احساس‬ ‫مسرت نماید‪ ،‬او را تنها مگذار‪ ،‬و به‬ ‫او غذای لذیذ تقدیم کن‪.‬‬

‫ال َتُق ْم َع ْن مْالَاِئ َدةِ ِب ُس ْر َعٍة؛ كي َي ُأك َل‬ ‫الضيْ ُف َجيِّداً؛ لأِ َّن َ‬ ‫َّ‬ ‫ك إَِذا ُق ْم َت َقبَْلهُ‪،‬‬ ‫َّ ُ‬ ‫َن الأْ ْك ِل‪.‬‬ ‫َي ْست ْ‬ ‫َحي‪َ ،‬و َيتَ َوقف ع ِ‬ ‫إذا أراَد َضيُْف َ‬ ‫ك أن َي ُعوَد إىل َبيْتِِه‪َ ،‬ف َوِّد ْعُه‬ ‫خُْ‬ ‫بالُروج َم َعُه ِم َن اْلبَيْ ِت‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫ُت ِضيْ ُف‬ ‫مْالَاِئ َدُة‬ ‫ُت َر ِّح ُب‬ ‫َيتَ َوَّق ُف‬ ‫ِّع‬ ‫ُت َود ُ‬

‫و از سفره زود برنخیز تا این‌که مهمان‬ ‫خوب سیر شود‪ ،‬زیرا اگر توپیش از‬ ‫مهمان برخیزی‪ ،‬مهمان حیا می‌کند‬ ‫و از خوردن باز می‌ماند‪.‬‬ ‫هرگاه مهمانت خواست به خانۀ خویش‬ ‫برگردد با او از خانه بیرون شده او را‬ ‫وداع بگو‪.‬‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫ناو ِل َّ‬ ‫الط َعام‬ ‫َتد ُ‬ ‫ْعوُه إىل َت ُ‬ ‫ِ‬ ‫الس ْف َرُة‬ ‫ُّ‬ ‫َت ْستَ ْقبِ ُل‬ ‫َي ُك ُّ‬ ‫ف‪ /‬مَيْتَنِ ُع‬ ‫السال َمِة‬ ‫ُت َف ِار ُق‪ ،‬و ُقل َلهُ‪َ :‬م َع َّ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫َما َيأِْتـي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫األ َّو ُل‪ :‬أَ ِج ْ‬ ‫ِ‬

‫‪َ -1‬م َاذا َت ْف َع ُل إَِذا َجاَء َك َضيْ ٌ‬ ‫ف؟‪...........................................‬‬

‫الضيْ َ‬ ‫‪ -2‬ه ْ‬ ‫َل َنرُْت ُك َّ‬ ‫ف جَ ْ‬ ‫س َو ْح َدُه؟‪......................................‬‬ ‫يِل ُ‬ ‫َاب ِّ‬ ‫الضيَاَفِة؟‪........................................‬‬ ‫‪ُ -3‬اْذ ُك ْر اِْثن نْ ِ‬ ‫َي ِم ْن آد ِ‬

‫‪َ -4‬م َاذا َسيَ ْح ُد ُث إَذا لمَْ جَ ْ‬ ‫س َم َع َّ‬ ‫ف؟‪..............................‬‬ ‫الضيْ ِ‬ ‫نِل ْ‬ ‫ِ‬ ‫‪58‬‬

‫ال‪:‬‬ ‫أسئَِلًة ِلأْل ْج ِوَبِة اآلِتيَِة ِب ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع ْ‬ ‫استِ ْع َم ِ‬

‫( مِلَ َاذا‪َ ،‬كيْ َ‬ ‫ف‪َ ،‬م َاذا‪َ ،‬متَى)‪.‬‬

‫ ‬

‫َ‬ ‫َ إْ‬ ‫الْف َطا َر َم ِعي‪.‬‬ ‫‪............................... -1‬؟ أْد ُعو َص ِدي ِقي ك ْي َيتَنَا َول ِ‬

‫الر َس َالِة‪.‬‬ ‫‪............................. -2‬؟ أ ْكت ُ‬ ‫اضحاً عَلى ِّ‬ ‫ُب ُعنْ َوا َن َبيْيِت َو ِ‬ ‫ف َماًء َقبْ َل َّ‬ ‫‪.......................... -3‬؟ ُأ ْح ِضُر ِل َّ‬ ‫الط َعام ِليَ ْغ ِس َل َي َدْيِه‪.‬‬ ‫لضي‬ ‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫ِ‬ ‫ف َعن َّ‬ ‫‪............................ -4‬؟ ُ‬ ‫ني َي ُك ُّ‬ ‫أك ُّ‬ ‫ف َّ‬ ‫الط َعام ِح َ‬ ‫الضيْ ُف َعنْهُ‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬

‫ات يف َقاِئ َمِة (أ) ِب ِض ِّدهَا يف َقاِئ َمِة (ب)‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ِ :‬ص ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫أ‬

‫ب‬

‫أ ْع ِطِه‬

‫يز ُ‬ ‫حَ ْ‬ ‫َن‬ ‫جَ ْ‬ ‫س‬ ‫تِل ُ‬

‫َتُقوُم‬

‫َب ْع َدُه‬

‫حَ ْ‬ ‫ي ُضُر‬ ‫َقبَْلُه‬

‫ي‬ ‫َي ِسرُْ‬

‫َي ْف َر ُح‬

‫ُخ ْذُه‬

‫َيتَ َوَّق ُف‬ ‫‪59‬‬

‫َي ِغيْ ُب‬

‫َاسب ِم َن حُْ‬ ‫أل اْل َف َرا َغ حَِ‬ ‫وف اآلِتيَِة‪ :‬أَ ْن‪-‬‬ ‫الُر ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫الر ِاب ُع‪ :‬اِ ْم ِ‬ ‫ب ْر ٍف ُمن ِ ٍ‬ ‫َل ْن– َك ْي– ِل َك ْي‪.‬‬ ‫‪ُ -1‬أ ِر ُ‬ ‫يد ‪ ..........‬أَتنَا َو َل َط َعاَم اْل َغ َداِء َم َع ُأ ْس َرِتي‪.‬‬ ‫‪ ........... -2‬أ ْر ِج َع إىل اْلبَيْ ِت ُمت ِّ‬ ‫َاخراً‪.‬‬

‫تْي َح َقِل ً‬ ‫يال‪.‬‬ ‫‪ -3‬أْد ُخ ُل اْل ُغ ْرَفَة‪ْ ...............‬‬ ‫أسرَِ‬ ‫‪ُ -4‬أ ِح ُّب‪..........‬أَت َعَّل َم ُّ‬ ‫الل َغَة اْل َع َرِبيََّة‪.‬‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫أل جْ َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫س‪ :‬اِ ْم ِ‬ ‫ال ْد َو َل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫ِ‬ ‫اْلـ ِفـ ْع ُ‬ ‫ـم َ‬ ‫ـوب‬ ‫ ‬ ‫ْـص ُ‬ ‫ـار ُع اْلـ َمـن ُ‬ ‫ـل اْل ُ‬ ‫ـض ِ‬ ‫الرْق ُم الفعل املضارع‬ ‫َّ‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫املرفوع‬

‫َن ْف َه ُم‬ ‫َي ْع َم ُل‬

‫أَ ْن‬

‫َل ْن‬

‫َك ْي‬

‫إَِذ ْن‬

‫َحتى‬

‫أَ ْن َن ْف َه َم َل ْن َن ْف َه َم َك ْي َن ْف َه َم إَِذ ْن َن ْف َه َم َحتى َن ْف َه َم‬

‫َزُم‬ ‫َيْلت ِ‬ ‫َخُر‬ ‫َي ْفت ِ‬ ‫َم‬ ‫َي ْهت ُّ‬

‫ ‬

‫‪60‬‬

‫س‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ي‪:‬‬ ‫الحظاً ُأ ْسُل َ‬ ‫وب النَّ ْهي ( التَّ ْعبِرُْ‬ ‫ال َم َل التَّاِليََة ُم ِ‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫النَّ ْه ُي ِبـ «ال» )‬

‫‪ -1‬ال َترُْت ْكُه َو ْح َدُه‪.‬‬ ‫‪ -2‬ال َتُق ْم َع ِن مْالَاِئ َدةِ ِب ُس ْر َعٍة‪.‬‬ ‫‪ -3‬ال َتاُْك ْل أ ْكثَ َر ِم َن اللاَّ ِزم‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫‪ -4‬ال جَ ْ‬ ‫اق‪.‬‬ ‫تِل ْ‬ ‫س َم َع اْلُف َّس ِ‬

‫مَُل يف ُك ٍّل ِمنْ َها َن ْه ٌي بـ( ال )‬ ‫الس ِاب ُع‪ُ :‬ا ْكت ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬ ‫‪.......................................... -1‬‬ ‫‪.......................................... -2‬‬ ‫‪.......................................... -3‬‬ ‫‪..........................................-4‬‬

‫‪61‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِم ُن‪َّ ( :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫الذ ِخ َ‬

‫َز ِم ٌ‬ ‫يل‬

‫ُف ُطور‬ ‫إِْف َطا ٌر‬

‫َم ْوِق ٌ‬ ‫ف‬

‫َغ َداٌء‬

‫عَ‬ ‫َشاُء‬ ‫مََ‬ ‫سر‬ ‫ُغ ْرَفُة ُّ‬ ‫وف‬ ‫الضُي ِ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫اِ ْح َف ِظ حْ َ‬ ‫ال ِد َ‬ ‫يث اآلِتي َو اْف َه ْم َم ْعنَاُه‪:‬‬

‫اآلخ ِر َفْلُي ْك ِرْم َضي َفهُ)‬ ‫( َم ْن َكا َن ُي ْؤ ِم ُن ِباهللِ َو اْليَ ْوِم ِ‬

‫(‪)1‬‬

‫رواه البخاري ج‪ ،5‬ص‪.2240‬‬ ‫‪62‬‬

‫الر ِاب َع ع َ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ‬

‫اب مْجَ‬ ‫الِْ‬ ‫س‬ ‫ل‬ ‫آَد ُ‬ ‫ِ‬

‫دَعا َخا ِل ٌد اِْبنَُه َعبْ َد اهللِ ِليَ ْخُر َج َم َعُه يف ِزَيا َرةِ‬ ‫َ‬ ‫ار ِب‪.‬‬ ‫ض األَق ِ‬ ‫ب ْع ِ‬ ‫َق َ‬ ‫أخُر ْج َم َع َ‬ ‫ال َعبْ ُد اهللِ‪ :‬أََنا لمَْ ْ‬ ‫ك يف ِزَياَرةٍ َقبْ َل اْليَ ْوم‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫َق َ‬ ‫ال اْلواِل ُد‪ :‬ماذا َت ْق ِص ُد؟‬ ‫َق َ‬ ‫الزَيا َرةِ؟‬ ‫َاب ِّ‬ ‫ال َعبْ ُد اهللِ‪َ :‬ما آد ُ‬ ‫َق َ‬ ‫اح ُب‬ ‫ول‪ .‬إَِذا َخ َر َج َص ِ‬ ‫ال َواِل ُدُه‪ :‬اِ ْستَأِْذ ْن َقبْ َل اْل ُّد ُخ ِ‬ ‫الدار‪َ ،‬ف َسِّل ْم َعَليِْه‪َ ،‬وإَذا َدع َ‬ ‫َاك ِل ُّ‬ ‫ول َفاْد ُخ ْل‪.‬‬ ‫لد ُخ ِ‬ ‫َّ ِ‬ ‫ِ‬ ‫س يف جْ َ‬ ‫َق َ‬ ‫ال َعبْ ُد اهللِ‪ :‬ماذا أَْف َع ُل ِح َ‬ ‫الْل َسِة؟‬ ‫ني أجِل ُ‬ ‫َق َ‬ ‫اط ْع َم ْن‬ ‫ال اْل َواِل ُد‪ :‬اِ ْستَ ِم ْع إىل َح ِديثِ ِه ْم‪َ ،‬وال ُت َق ِ‬ ‫‪63‬‬

‫آداب مجلس‬ ‫خالد از پسرش عبداهلل خواست‬ ‫تا او را در دیدار بعضی دوستان‬ ‫شان همراهی کند‪.‬‬ ‫عبداهلل به پدرش گفت‪ :‬من قبل از‬ ‫امروز با شما به دیدن دوستان نرفته ام‪.‬‬ ‫پدر گفت‪ :‬مقصد از این سخن‬ ‫چیست؟‬ ‫عبداهلل گفت‪ :‬آداب مالقات چیست؟‬ ‫پدرش گفت‪ :‬قبل از داخل شدن‬ ‫اجازه بگیر‪ .‬هنگامیکه صاحب‬ ‫خانه بیرون آمد به او سالم بده‪،‬‬ ‫و اگر از شما دعوت نمود که‬ ‫داخل شو‪ ،‬داخل شو‪.‬‬ ‫عبداهلل گفت‪ :‬وقتی که در مجلس‬ ‫می‌نشینم چه کار کنم؟‬ ‫پدرش گفت‪ :‬به سخنان اهل مجلس‬ ‫گوش بده‪ ،‬سخن کسی را قطع نکن‪،‬‬

‫حْ َ‬ ‫ت مَيِيناً‬ ‫ال ِدْي َث‪َ ،‬وال َتْلتَ ِف ْ‬ ‫ك‪َ ،‬وجََ‬ ‫ب َش ْعر َك َوأَْن ِف َ‬ ‫َّب‬ ‫تن ْ‬ ‫ِ ِ‬

‫َح َّد ُث‪َ ،‬وال ُت ِط ِل‬ ‫َيت َ‬ ‫َومِ َ‬ ‫ش ً‬ ‫اال‪َ ،‬وال َت ْعبَ ْ‬ ‫ث‬ ‫َكثْ َرةَ مْالِزَاح َواْل َق ْه َق َهِة‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫الرْق ُم اْل َكِل َمُة‬ ‫َّ‬ ‫ت‬ ‫‪َ 1‬تْلتَ ِف ْ‬ ‫جََ‬ ‫‪2‬‬ ‫َّب‬ ‫تن ْ‬ ‫‪ 3‬اْل َق ْه َق َهُة‬ ‫‪4‬‬

‫َاح‬ ‫مْالِز ُ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫َتن ُ‬ ‫ْظر‬

‫از سخن طوالنی خودداری کن‪،‬‬ ‫به راست وچپ خود زیاد نبین‪ ،‬با‬ ‫موی و بینی خود دست مزن و از‬ ‫مزاح بسیار و خندۀ قهقه بپرهیز‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫اِْبتَ ِع ْد‬ ‫َّ‬ ‫الض ِح ُك‬ ‫ِباْلُق َّوةِ‬ ‫َكالٌم ُم ْض ِح ٌ‬ ‫ك‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬

‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬

‫َّ‬ ‫الداُر‬ ‫اط ْع‬ ‫ال ُت َق ِ‬ ‫َت ْعبَ ُث‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫اْلبَيْ ُت‬

‫اص َل‬ ‫ُاْتُر ْكُه ِلُي َو ِ‬ ‫َتْل َع ُب‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪ -1‬إىل أْي َن َخ َر َج َعبْ ُد اهللِ؟‪................................................‬‬ ‫‪َ -2‬ما حَ‬ ‫تيَُّة إْ‬ ‫ال ْسالم؟‪.....................................................‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫مْجَ‬ ‫ْ‬ ‫ُْ ُ َ ًَ‬ ‫س؟‪.................................. ....‬‬ ‫‪ -3‬اذك ْر ثالثة ِم ْن آد ِ‬ ‫َاب الِل ِ‬ ‫مْجَْ‬ ‫ُ‬ ‫‪ُ -4‬اْذ ُك ْر َث َ‬ ‫س‪......................... .‬‬ ‫الث ِص َف ٍ‬ ‫ات جَِ‬ ‫ي ُب َت ْرك َها يف الِل ِ‬ ‫‪ -5‬مِلَ َاذا ال ُن ِط ُ‬ ‫الزَيا َرةَ؟‪................................................‬‬ ‫يل َّ‬

‫يحِة َو عَال َمَة (‪)x‬‬ ‫الص ِح َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ خْ َ‬ ‫اطئَِة‪:‬‬ ‫ال ِ‬ ‫ي ُب أَ ْن َن ْستَأِْذ َن ِل ُّ‬ ‫الزَيا َرةِ‪.‬‬ ‫ول ِعنْ َد ِّ‬ ‫لد ُخ ِ‬ ‫‪ -1‬جَِ‬

‫‪64‬‬

‫أص َواَتنَا ِعنْ َد حْ َ‬ ‫يث‪.‬‬ ‫ي ُب أَ ْن َن ْرَف َع ْ‬ ‫ال ِد ِ‬ ‫‪ -2‬جَِ‬ ‫أي َوْق ٍت ُأ ِرْي ُد‪.‬‬ ‫‪ -3‬أُزوُر أْق ِرَباِئي يف ِّ‬ ‫َ‬ ‫مْجَْ‬ ‫س ِب َش ْع ِري َو أَْن ِفي‪.‬‬ ‫‪ -4‬ال أ ْعبَ ُث يف الِل ِ‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪َ :‬ض ْع ُك َّل َكِل َمٍة مِمَا َيأِْتي يف جَ‬ ‫مُْلٍة ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫أستَأِْذ ُن‪..............................................................:‬‬ ‫‪ْ -1‬‬ ‫َاب‪...............................................................:‬‬ ‫‪ -2‬آد ٌ‬ ‫اط ْع‪..............................................................:‬‬ ‫‪ُ -3‬ت َق ِ‬ ‫ت‪..............................................................:‬‬ ‫‪َ -4‬تْلتَ ِف ْ‬ ‫‪َ -5‬ن ْعبَ ْ‬ ‫ث‪...............................................................:‬‬

‫وع َو مْجَ‬ ‫الراب ُع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة مْ‬ ‫الْزُوُم)‪:‬‬ ‫(الُ َض ِار ُع مْالَْرُف ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬

‫أخُر ُج َم َع َ‬ ‫ْ‬ ‫ك‬ ‫جْ َ ْ َ‬ ‫َّاس‬ ‫أَت َع َّوُد الل َسة َم َع الن ِ‬ ‫جَ‬ ‫جَ ْ‬ ‫ت ُد مْالَ َكا َن‬ ‫تِل ُ‬ ‫س َحيْ ُث ِ‬

‫أخ ُر ْج َم َع َ‬ ‫مَلَّا ْ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫لمَْ اتعوْد اجللسة مع الناس‪.‬‬ ‫جَ ْ‬ ‫س َح َ‬ ‫يث جتد املكان‪.‬‬ ‫التَل ْ‬

‫س‪َ :‬ض ْع أدَاةَ جْ َ‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫ال ْزم (لمَْ‪ ،‬مَلَّا‪ ،‬الالنهي) يف اْل َفر‬ ‫ب‪:‬‬ ‫اغ مْالُن ِ‬ ‫اخلاِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫َاس ِ‬ ‫َِ‬ ‫ِ‬ ‫خَ ْ‬ ‫‪ -1‬حَُ‬ ‫وق‪.‬‬ ‫م َّم ٌد‬ ‫‪..........‬يُر ْج إىل ُّ‬ ‫الس ِ‬ ‫َ‬ ‫َب‪.‬‬ ‫‪ -2‬شغلين العمل و‪..............‬اْذه ْ‬ ‫َب إىل مْال ْكت ِ‬ ‫‪.........‬حت ُضر جْ َ‬ ‫ْ‬ ‫‪ُ -3‬ه َو َيُق ُ‬ ‫الْل َسَة‪.‬‬ ‫ول‪:‬‬ ‫ِ‬

‫س‪ :‬أ ْك ِم ْل عَلى غرار املثال‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫يد ُ‬ ‫ْخل‬ ‫َيْل َع ُب‬ ‫مَيَْر ُح‬ ‫‪65‬‬

‫لمَْ َيد ُ‬ ‫ْخ ْل‬

‫ال َتد ُ‬ ‫ْخ ْل‬

‫مَلَّا َتد ُ‬ ‫ْخ ْل‬

‫خَ ْ‬ ‫يِل ُط‬ ‫َين ُ‬ ‫ْشُر‬ ‫َينُْـثـُر‬ ‫َي ْز َر ُع‬

‫الساب ُع‪ ِ :‬مْ َ ُ َ‬ ‫ي‪:‬‬ ‫ارهِ‪( :‬التَّ ْعبِرُْ‬ ‫مَُل َعلى ِغ َر ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫الح ِظ الِثَال ث َّم ك ِّو ْن أ ْرَب َع ج ٍ‬ ‫اِ ْستِ ْع َم ُ‬ ‫ال إَِذا)‪:‬‬ ‫َ‬ ‫اح ُب َّ‬ ‫ار َف َسِّل ْم َعَليِْه‪.‬‬ ‫اض ‪ِ +‬ف ْع ُل أ ْم ٍر = إَِذا َخ َر َج َص ِ‬ ‫الد ِ‬ ‫إِذا ‪ِ +‬ف ْعل َم ٍِ‬ ‫‪............................................................. -1‬‬ ‫‪............................................................. -2‬‬ ‫‪............................................................. -3‬‬ ‫‪............................................................. -4‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة)‪:‬‬ ‫(الذ ِخ َ‬

‫حْ َ‬ ‫ال ْفَلُة‬ ‫هُْ‬ ‫ال ُدوُء‬ ‫اْلِّل َقاُء‬ ‫اْل ِقَّلُة‬ ‫َاع‬ ‫اْل ِود ُ‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫مْالُنَاَق َشُة‬ ‫التَّبَ ُّس ُم‬ ‫رَّْ‬ ‫الت ِحيْ ُب‬ ‫اح ُب‬ ‫َّ‬ ‫الص ِ‬ ‫ري‬ ‫اْل َق ِص ُ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫َن آد مْجَْ‬ ‫ُب َثالَثَة ْ ُ‬ ‫الل َف ْه ِم َ‬ ‫ك ِل َّ‬ ‫س‪.‬‬ ‫ُا ْكت ْ‬ ‫س ِم ْن ِخ ِ‬ ‫أسط ٍر ع ْ ِ‬ ‫لد ْر ِ‬ ‫َاب الِل ِ‬

‫‪66‬‬

‫س خْ َ‬ ‫س عَ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫الا ِم َ‬

‫خْ َ‬ ‫الِلي َفُة الأَْ َّو ُل‬

‫الص ِّدْي ُق َعبْ ُد اهللِ ْب ُن ِأبي ُق َحاَفَة ـ‬ ‫ُه َو أُبو َب ْك ٍر ِّ‬ ‫يِ‬ ‫الص ُ‬ ‫َّب‬ ‫رضي اهلل عنه ـ‪ُ .‬وِل َد ِّ‬ ‫ديق َب ْع َد َم ْوِل ِد الن ِّ‬ ‫صلى ُ‬‫اهلل عَ‬ ‫َي‪.‬‬ ‫َ‬ ‫َليِْه َو َسَّل َم‪ِ -‬ب َسنَت نْ ِ‬ ‫ال‪.‬‬ ‫َع ِم َل أبوَب ْك ٍر ِبالت َ‬ ‫ِّجاَرةِ َحتى َصاَر ِم ْن ْ‬ ‫اب مْالَ ِ‬ ‫أص َح ِ‬ ‫َكا َن أبوبكر ـ رضي اهلل عنه ـ ع مِ ً َ‬ ‫اب اْل َع َر ِب‪.‬‬ ‫ٍ‬ ‫َالا ِبأْن َس ِ‬ ‫َ‬ ‫ال‪ .‬مُِّ‬ ‫وس َي بـ‬ ‫أبوبكرأَ َّو ُل َم ْن أ ْسَل َم ِم َن ِّ‬ ‫الر َج ِ‬ ‫ٍ‬ ‫الر ُس َ‬ ‫السالُم‪-‬‬ ‫ِّ‬ ‫ول ‪َ -‬عَليِْه َّ‬ ‫(الص ِّدْي ِق) لأِ َّنُه َص َّد َق َّ‬ ‫يف ُك ِّل َما ْ‬ ‫بُه ِبِه‪.‬‬ ‫أخرََ‬ ‫َه َدى ُ‬ ‫اهلل عَلى َي َد ْي أبي َب ْك ٍر ِكبَا َر اْل َع َر ِب‪.‬‬ ‫اِ ْختَا َر حَُ‬ ‫السالُم‪ -‬أَبا َب ْك ٍر ِليَ ُكو َن‬ ‫م َّم ٌد ‪َ -‬عَليِْه َّ‬ ‫َص ِدْي َقه يف اهلِ ْج َرةِ‪.‬‬ ‫أو َل َخِليْ َفٍة لْل ُم ْسِل ِم َ‬ ‫ْ‬ ‫ني َب ْع َد َوَفاةِ‬ ‫أصبَ َح أبوَب ْك ٍر َّ‬ ‫ول ‪َ -‬صلى ُ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫َليِْه َو َسَّل َم‪.-‬‬ ‫َّ‬ ‫الر ُس ِ‬ ‫ُت ُوفيَِّ أَُبوَب ْك ٍر َسنََة َثلاَ َث ع ْ‬ ‫َش َرةَ من اهلِ ْج َرةِ‪ ،‬وُدِف َن‬ ‫يِ‬ ‫َّب َصَّلي ُ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫ب َِ‬ ‫جَِ‬ ‫َليِْه َو َسَّل َم‪.‬‬ ‫ب الن ِّ‬ ‫وار قرِْ‬ ‫‪67‬‬

‫خلیفه اول‬ ‫ابوبکر صدیق عبداهلل پسر ابی‬ ‫قحافه‪ ‬خلیفه اول مسلمانان‬ ‫می‌باشد‪ .‬او دو سال بعد از تولد‬ ‫رسول اهلل‪ ‬تولد شد‪ .‬حضرت‬ ‫ابوبکر پیشه تجارت داشت و‬ ‫ثروتمند گردید‪ .‬حضرت ابوبکر‬ ‫در علم نسب‌شناسی عرب‌ها‬ ‫مهارت داشت‪ .‬ابوبکر‪‬اولین‬ ‫مردی بود که بر محمد‪ ‬ایمان‬ ‫آورد‪ .‬او از این‌رو به «صدیق»‬ ‫مسمی گردید که؛ رسول اهلل‪‬‬ ‫در هر چیزی که او را خبر می‌داد‬ ‫تصدیق می‌کرد‪.‬‬ ‫خداوند بواسطه ابوبکر بزرگان‬ ‫عرب را به اسالم هدایت فرمود‪.‬‬ ‫و در هنگام هجرت به مدینه منوره‬ ‫رسول اهلل‪ ‬ابوبکر صدیق‪‬‬ ‫را رفیق و هم سفر خود برگزید‪.‬‬ ‫ابوبکر‪ ،‬بعد از وفات رسول‬ ‫اهلل‪ ،‬به حیث اولین خلیفه‬ ‫مسلمانان تعیین گردید‪.‬‬ ‫ابوبکر صدیق‪ ‬در سال سیزدهم‬ ‫هجری وفات کرد و در جوار قبر‬ ‫رسول اهلل‪ ‬به خاک سپرده شد‪.‬‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫اب‬ ‫أَْن َس ٌ‬ ‫صار‬ ‫تويف‬ ‫جوار‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫مَْع َن َس ٍب َو ُه َو النسل‬ ‫جُ‬ ‫حتول‬ ‫َّ‬ ‫َمات‬ ‫جنب‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬ ‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪َ -1‬م ْن ُه َو أُبو ُق َحاَفَة؟‪.....................................................‬‬ ‫يم َع ِم َل أُبو َب ْك ٍر؟‪....................................................‬‬ ‫‪ِ -2‬ف َ‬ ‫‪َ -3‬متَى ُوِل َد أُبو َب ْك ٍر؟‪.....................................................‬‬ ‫الر ُس ُ‬ ‫‪َ -4‬م ْن ْ‬ ‫صاحبَُه يف ِه ْج َرِتِه؟‪..............‬‬ ‫ول ـ صِلي اهلل عليه وسلم ـ ِ‬ ‫اختَاَرُه َّ‬ ‫‪5‬ـ َمتَی ُت ُوفيَِّ أَُبوَب ْك ٍر رضي اهلل عنه‪.‬‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬

‫يِ‬ ‫َّب ‪ -‬أُبو َب ْك ٍر ‪ُ -‬وِل َد‪.‬‬ ‫َي‪َ -‬ب َع َد‪ -‬الن ِّ‬ ‫‪ِ -1‬ب َسنَت نْ ِ‬ ‫‪..........................................................‬‬ ‫‪ -2‬اْل َع َرب‪ -‬عَلى‪ِ -‬كبَا َر‪َ -‬ي َدْيِه ‪ُ -‬‬ ‫اهلل‪َ -‬ه َدى‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫‪..........................................................‬‬ ‫الر ُس ُ‬ ‫احبَهُ‪.-‬‬ ‫ول‪َ -‬ص ِ‬ ‫‪ -3‬أَبا َب ْك ٍر‪ -‬اِ ْختَا َر‪ِ -‬ليَ ُكو َن‪َّ -‬‬ ‫‪..........................................................‬‬

‫‪68‬‬

‫أصبَ َح‪ -‬مْالُ ْسِل ِم َ‬ ‫أو َل‪.‬‬ ‫‪َ -4‬خِلي َفِة‪َ -‬و ْ‬ ‫ني‪َّ -‬‬

‫‪..........................................................‬‬

‫التَّ ْدرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ال َم َل التَّاِليََة َوال ِح ْظ َما حَ ْ‬ ‫تتَُه َخ ٌّط‪َ ( :‬كا َن‬ ‫ِ‬ ‫َو َ‬ ‫أخ َواُت َها)‪:‬‬ ‫الص ِّدْي ُق ع مِ ً َ‬ ‫اب اْل َع َر ِب‪.‬‬ ‫‪َ -1‬كا َن ِّ‬ ‫َالا ِبأْن َس ِ‬ ‫الص ِّد ُ‬ ‫ال‪.‬‬ ‫‪َ -2‬صا َر ِّ‬ ‫يق ِم ْن ْ‬ ‫اب مْالَ ِ‬ ‫أص َح ِ‬ ‫الص ِّد ُ‬ ‫أو َل َخِلي َفٍِة لْل ُم ْسِل ِم َ‬ ‫ني‪.‬‬ ‫أصبَ َح ِّ‬ ‫‪ْ -3‬‬ ‫يق َّ‬

‫الر ِاب ُع‪ :‬اِحَْ‬ ‫بْ‬ ‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫ث يف النَّص عَن ج‬ ‫مَْع اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ِ ْ ِ‬ ‫ُم ْف َرٌد‬ ‫ب‪:‬‬ ‫‪َ -1‬ص ِ‬ ‫اح ٌ‬ ‫ب‪:‬‬ ‫‪َ -2‬ن َس ٌ‬ ‫‪ُ -3‬م ْسِل ٌم‪:‬‬ ‫‪َ -4‬ر ُج ٌل‪:‬‬

‫ج ٌع‬ ‫مَ ْ‬ ‫‪..................‬‬

‫‪..................‬‬

‫‪..................‬‬

‫‪....................‬‬

‫س‪َ ْ :‬‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫مَُل ِم ْن ِعنْ ِد َك كما يف املثال‪:‬‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫هات أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫يق ع مِ ً َ‬ ‫الص ِّد ُ‬ ‫اب اْل َع َر ِب‪.‬‬ ‫املثال‪َ :‬كا َن ِّ‬ ‫َالا ِبأْن َس ِ‬ ‫‪........................................ -1‬‬ ‫‪...................................... -2‬‬

‫‪......................................... -3‬‬ ‫‪....................................... -4‬‬ ‫‪69‬‬

‫أح َر _جَ‬ ‫مُْلٌة اِ ْعرَِ‬ ‫ات مْالَُل َّوَنَة ِبَل ْو ِن مْ َ‬ ‫اضيٌَّة‪-‬‬ ‫س‪ِ :‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫الح ِظ اْل َعالَم ِ‬ ‫التَّ ْدِرْي ُب َّ‬ ‫تِ‬ ‫َّ‬ ‫(الش ْر َطُة)‪:‬‬

‫م َّم ٌد ‪َ -‬صَّلى ُ‬ ‫‪َ -1‬ق َ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫ال حَُ‬ ‫َليِه َو َسَّل َم _‪...............‬‬ ‫‪َ -2‬ق َ‬ ‫م َّم ٌد _ عَ‬ ‫ال حَُ‬ ‫السالُم _‪...............‬‬ ‫َليِه َّ‬ ‫الصالُة َو َّ‬ ‫‪ -3‬أُبو َب ْكر _ َر ِض َي ُ‬ ‫اهلل َعنُْه _‪......................‬‬ ‫ٍ‬ ‫ال ُ‬ ‫‪َ -4‬ق َ‬ ‫اهلل _ ُسبْ َحاَنُه َو َت َعاىل _‪.....................‬‬

‫الساب ُع‪َّ :‬‬ ‫ريُة َّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة)‪:‬‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫اْل َو ِزيُر‬ ‫ري مْالُ ْؤ ِمنِ َ‬ ‫ني‬ ‫أ ِم ُ‬ ‫يس اْل ُو َز َراِء‬ ‫َرِئ ُ‬ ‫مْالَِل ُك‬ ‫َّ‬ ‫الض ِاب ُط‬

‫ حْ َ‬ ‫الا ِك ُم‬ ‫ السْل َط ُ‬ ‫ان‬ ‫ُّ‬ ‫ اْل َواِلي‬

‫ اْل َع ِق ُ‬ ‫يد‬ ‫اض ُّي‬ ‫ اْل َق ِ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫أْد ِخ ْل َكا َن وأَ َخ َواُت َها على جُْ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫ال َم ِل اآلِتيَِة َو َغرِّ ْ‬ ‫ي َما َيْل َزُم َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪َّ :‬‬ ‫ب‪:‬‬ ‫الطاِل ُب َغاِئ ٌ‬ ‫س واِق ٌ‬ ‫ف‪.........................................‬‬ ‫‪ -1‬مْالُ َد ِّر ُ‬ ‫‪ -2‬التِّْل ِميْ ُذ جُ ْ‬ ‫َه ٌد‪........................................ .‬‬ ‫مت ِ‬ ‫‪ -3‬مْالُ َعِّل ُم َما ِه ٌر‪........................................ .‬‬ ‫ي‪........................................ .‬‬ ‫‪ -4‬اْل ِكت ُ‬ ‫َاب َكبِرٌْ‬ ‫جيْ ٌل‪......................................... .‬‬ ‫‪ -5‬اْل َقَل ُم مَ ِ‬

‫َكا َن َّ‬ ‫الطاِل ُب َغاِئباً‪.‬‬

‫‪70‬‬

‫س عَ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‬ ‫الساِد َ‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ‬

‫َنـ ْهُر َكاُبول‬

‫َينْبَ ُع َن ْهُر َكاُب َ‬ ‫ال َب ْغ َما َن‪َ .‬ي ْزدَاُد َماء‬ ‫ول ِم ْن ِجبَ ِ‬ ‫َ‬ ‫ف‪ .‬جَ ْ‬ ‫ي ِري‬ ‫نهركابول يف الربيع‪َ ،‬وَي ِق ُّل يف َّ‬ ‫الصيْ ِ‬ ‫َن ْهُر َ‬ ‫اص َمِة(كابول)‪ .‬ويف‬ ‫كابول يف َو َس ِط اْل َع ِ‬ ‫ْط َقِة (ُبل تش ْر ِخي) َين َ‬ ‫وجر‪،‬‬ ‫ْض ُّم إَِليِْه َن ْهُر ُل َ‬ ‫َمن ِ‬ ‫ِ‬ ‫ري)‪ ،‬ويف َ‬ ‫(ل ْغ َما َن) َن ْهُر‬ ‫ْج ِش َ‬ ‫َويف نغلو َن ْهُر (َبن ْ‬

‫( َعِل َ‬ ‫يشنْج) َو( َعِلينْجا َر)‪.‬‬ ‫ْج ْرهَا َر َين َ‬ ‫ْض ُّم َإليِْه َن ْهُر ُس ْر ُخُرودَ‪،‬‬ ‫فی ِنن َ‬ ‫يري حَ ْ‬ ‫ُ‬ ‫ن َو ِب َ‬ ‫يشا َو ْر‪.‬‬ ‫وكنَ ْر‪َ ،‬وجَ ْ ِ‬ ‫َلى َن ْهر َكاُب َ‬ ‫ت عَ‬ ‫ول أ ْرَب َعُة ُس ُدوٍد وهي‪:‬‬ ‫ُبنِيَ ْ‬ ‫ِ‬ ‫‪71‬‬

‫دریای کابل‬ ‫دریای کابل از کوه های پغمان سرچشمه‬ ‫می‌گیرد‪ .‬آب دریای کابل در فصل بهار‬ ‫زیاد می شود ودر فصل تابستان کم‬ ‫می‌شود‪ .‬دریای کابل از وسط شهر کابل‬ ‫عبور نموده‪ ،‬در منطقه پل چرخی دریای‬ ‫لوگر با آن یکجا می‌شود‪ ،‬در قسمت‬ ‫نغلو دریای پنجشیر با او می‌پیوندد‪ ،‬و در‬ ‫لغمان دریاهای علیشنگ و علینگار با او‬ ‫یکجا می‌گردد‪.‬‬ ‫در ننگرهار دریاهای سرخ‌رود وکنر به‬ ‫دریای کابل یکجا می‌شوند و به طرف‬ ‫پشاور به جریان خود ادامه می‌دهد‪.‬‬ ‫بر سر دریای کابل چهار بند برق اعمار‬ ‫شده است و آن‌ها عبارت اند از‪ :‬بند‬

‫وبي‪َ ،‬وَد ْر َوْنتَه‪َّ .‬‬ ‫إن‬ ‫َس ُّد َما ِه رَيب‪ ،‬وَن ْغُلو‪َ ،‬‬ ‫وسُر ِ‬ ‫َد َن ْهُر َكاُب َ‬ ‫الس ُدوِد‪ .‬مَيْت ُّ‬ ‫ول‬ ‫َس َّد َن ْغُلو أ ْكرَُب َه ِذهِ ُّ‬ ‫ريةَ مَ ْ‬ ‫ت‪.‬‬ ‫َم ِس َ‬ ‫خ َس ِماَئِة (‪ِ )500‬ك ُيلو ِمرٍْ‬

‫ماهیپر‪ ،‬بند نغلو‪ ،‬بند سروبی و بند‬ ‫درونته‪ .‬البته بزرگترین این بندها بند نغلو‬ ‫می‌باشد‪ .‬دریای کابل (‪ )500‬کیلومتر‬ ‫طول دارد ‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫الرْق ُم اْل َكِل َمُة َم ْعنَاهَا‬ ‫َّ‬ ‫ِجبَ ٌ‬ ‫‪1‬‬ ‫مَْع َجبَ ٍل‬ ‫ال ج ُ‬ ‫َي ْزدَاُد َي ْكُثُر‬ ‫‪2‬‬ ‫َين َ‬ ‫‪3‬‬ ‫َّح ُد َم َعُه‬ ‫ْض ُّم َيت ِ‬ ‫مَْع َماٍء ِلُي ْستَ َفاَد ِمنُْه يف َت ْوِلي ِد اْل َك ْهُرَباِء‬ ‫وهو عبارةٌ عن ج‬ ‫س ُدود ج‬ ‫‪4‬‬ ‫مَْع سد ُ‬ ‫ُ ٌ ُ َ ٍّ َ ِ َ َ َ ْ ِ‬ ‫َد َي ُط ُ‬ ‫مَيْت ُّ‬ ‫‪5‬‬ ‫ري‬ ‫ول ‪َ ،‬ي ِس ُ‬ ‫َينُْب ُع خَ ْ‬ ‫يُر ُج‪َ ،‬ين َ‬ ‫ْشُأ‬ ‫‪6‬‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأَْ‬ ‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪ِ -1‬م ْن أْي َن َينُْب ُع َن ْهُر َكاُب َ‬ ‫ول؟‬ ‫‪َ -2‬متَی َي ْزدَاُد َماُء َن ْهر َكاُب َ‬ ‫ول؟ ‪...........................................‬‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫وج َر إلىَ َن ْهر َكاُب َ‬ ‫‪ -3‬أْي َن َين َ‬ ‫ول؟ ‪...............................‬‬ ‫ْض ُّم َن ْهُر ل َ ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪ -4‬أْي َن َيْلتَ ِقي َن ْهُر َكاُب َ‬ ‫ري؟ ‪................................‬‬ ‫ْج ِش َ‬ ‫ول ِبنَ ْه ِر َبن ْ‬ ‫َلي َن ْهر َكاُب َ‬ ‫ن عَ‬ ‫ول؟ ‪.....................................‬‬ ‫‪َ -5‬ك ْم َس ًّدا ُب َ‬ ‫ِ‬ ‫يِ‬ ‫‪...........................................‬‬

‫‪72‬‬

‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أل اْل َف َرا َغ ِب َكِل َمٍة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪ :‬اِ ْم ِ‬

‫ال ـ ‪.‬‬ ‫ينبع ‪ِ -‬جبَ ِ‬ ‫ول ‪ِ .......‬م ْن ‪َ .....‬ب ْغ َما َن‪َ .‬ي ْزدَاُد َماُء َن ْهر َكاُب َ‬ ‫إن َن ْه َر َكاُب َ‬ ‫َّ‬ ‫الرِبيْع‪َ ،‬و َي ِق ُّل‬ ‫ول يف‬ ‫ِ‬ ‫َّ ِ‬ ‫ف‪.‬‬ ‫فيِ ْ َّ‬ ‫الصيْ ِ‬

‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫‪َ -1‬ين َ‬ ‫ْض ُّم‪َ -4............................:‬ن ْهُر‪...........................:‬‬ ‫‪َ -2‬س ٌّد‪َ -5..............................:‬ي ْزدَادُ‪.........................:‬‬ ‫‪ -3‬جيري‪َ -6............................:‬ي ِق ُّل‪............................‬‬

‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫الر ِاب ُع‪ :‬ه ْ‬ ‫َات ُم ْف َرَد اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫‪ -1‬أنهار‪ُ -3 .................:‬س ُدوٌد‪.................:‬‬ ‫‪ِ -2‬جبَ ٌ‬ ‫ال‪ -4 .................:‬مياه‪................:‬‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫الح ِظ اْل َف ْر َق َبيْنَ َها‪َّ ( :‬‬ ‫إن)‬ ‫ات اآلِتيََة َو ِ‬ ‫س‪ :‬اِْق َرأِ اْل ِعبَا َر ِ‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫(إن) عَ‬ ‫(إن) عَ‬ ‫ول َّ‬ ‫ول َّ‬ ‫َب ْع َد د ُ‬ ‫َقبْ َل د ُ‬ ‫َليِْه‬ ‫َليِْه‬ ‫ُخ ِ‬ ‫ُخ ِ‬ ‫َ‬ ‫‪ -1‬نَـ ْهُر َك َ‬ ‫َّ‬ ‫ي‬ ‫إن َنـ ْه َر‬ ‫ي‬ ‫كابول َكبِرٌْ‬ ‫ابول َكبِرٌْ‬ ‫إن َمـاَء َنـ ْهر َكاُب َ‬ ‫‪َ -2‬مـاُء َنـ ْهر َكاُب َ‬ ‫ول َي ِق ُّل‬ ‫ول َي ِق ُّل‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ـد َن ْغُلو أَ ْكرَُب ُس ُدوِد أْف َغاِن ْستَان َّ‬ ‫‪َ -3‬س ُّ‬ ‫إن َس َّ‬ ‫ـد َن ْغُلو أَ ْكرَُب ُس ُدوِد أْف َغاِن ْستَان‬

‫س‪ :‬أَْد ِخ ْل َّ‬ ‫ي َما َيْل َزُم‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫(إن) َعَلی اْل ِعبَا َر ِ‬ ‫ات الآْ ِتيَِة َو َغرِّ ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫الكتاب ٌ‬ ‫مجيل‪.‬‬ ‫‪-1‬‬ ‫ُ‬ ‫‪ -2‬مْال ُ‬ ‫وت َح ٌق‪.‬‬

‫ُ‬ ‫الفصل واس ٌع‪.‬‬ ‫‪-3‬‬ ‫‪ -4‬اْل َغاِئ ُب عَاِئ ٌد‪.‬‬ ‫‪73‬‬

‫الساب ُع‪ُ :‬ا ْكت ْ َ‬ ‫مَُل ُم ْستَ ْع ِم ً‬ ‫ال ِفيْ َها (يزداد) كما يف املثال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬ ‫يزدَاد ماء َنهر َكاب َ‬ ‫ول ْ‬ ‫الرِبيْع‪.‬‬ ‫َ ْ ُ َ ُ ْ ِ ُ فيِ َّ ِ‬

‫‪...................................................... -1‬‬

‫‪.......................................................... -2‬‬ ‫‪.......................................................... -3‬‬ ‫‪.......................................................... -4‬‬

‫التَّ ْدرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫الح ِظ اْل َف ْر َق َبيْنَ َها‪:‬‬ ‫ال َم َل التَّاِليََة َو ِ‬ ‫ِ‬ ‫م َّم ٌد َطاِلباً‬ ‫َكا َن حَُ‬

‫حَُ‬ ‫ب ‬ ‫م َّم ٌد َطاِل ٌ‬

‫َّاس ُع‪َّ ( :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫الذ ِخ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ‬

‫ِميَاهٌ‬ ‫َثْل ٌج‬

‫َم َط ٌر‬ ‫َسيْ ٌل‬

‫َك ْه َرَباُء‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫َّ‬ ‫إن حَُ‬ ‫ب‬ ‫م َّمداً َطاِل ٌ‬

‫حَ ْ‬ ‫ب ٌر‬ ‫اب‬ ‫َس َح ٌ‬ ‫ُعُيو ٌن‬

‫َب َرٌد‬ ‫َس ُّد َك ْه َرَباء‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫ُا ْكت ْ َ‬ ‫مَُل ُم ْستَ ْع ِم ً‬ ‫ال ِفيْ َها َح ْر َف( َّ‬ ‫إن)‪.‬‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫‪................................. -1 ..............................-1‬‬ ‫‪................................. -2 ..............................-2‬‬ ‫‪74‬‬

‫الس ِاب َع ع َ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ‬

‫إْ‬ ‫الصيْ ِفيَُّة‬ ‫ال َجا َزُة َّ‬ ‫ِ‬

‫الواُر‪:‬‬ ‫حْ ِ‬

‫(ياوُر الأُْ ْست ُ‬ ‫ون َت َ‬ ‫َاذ هَاُر ُ‬ ‫الع ْطَلِة‬ ‫الِميْ َذُه َح ْو َل ُ‬ ‫حَُ ِ‬

‫الصيْ ِفيِة)‬ ‫ا َّ‬ ‫الأُْ ْست ُ‬ ‫َاش ُم؟‬ ‫َب يف اْل ُع ْطَلِة َّ‬ ‫َاذ‪ :‬أْي َن َستَ ْذه ُ‬ ‫الصيِْفيَِّة َيا ه ِ‬ ‫ول إ ْن َشاَء ُ‬ ‫َب إىل َكاُب َ‬ ‫اهلل‪.‬‬ ‫َاش ُم‪َ :‬سأْذه ُ‬ ‫هِ‬ ‫الأُْ ْست ُ‬ ‫َب إىل َكاُب َ‬ ‫ول؟‬ ‫َاذ‪ :‬مِلَ َاذا َت ْذه ُ‬

‫َب إىل َكاُب َ‬ ‫أخي‪.‬‬ ‫َاشم‪ :‬أْذه ُ‬ ‫ول لأِ ُز ْو َر ِ‬ ‫هِ‬ ‫الأُْ ْست ُ‬ ‫وس ُف؟‬ ‫َاذ‪ :‬أْي َن َستَ ْذه ُ‬ ‫َب أَْن َت َيا ُي ُ‬

‫الس ُعوِدَّيِة ِبإِْذ ِن اهللِ‪.‬‬ ‫وس ُف‪َ :‬سأْذه ُ‬ ‫ُي ُ‬ ‫َب إىل ُّ‬ ‫الأُْ ْست ُ‬ ‫الس ُعوِدَّيِة؟‬ ‫َاذ‪ :‬مِلَ َاذا َت ْذه ُ‬ ‫َب إىل ُّ‬ ‫‪75‬‬

‫رخصتیتابستانی‬

‫گفتگو‪:‬‬ ‫(استاد هارون با شاگردانش در باره تعطیالت‬ ‫تابستانیگفتگومی‌نماید)‪.‬‬ ‫استاد‪ :‬هاشم! تو در رخصتی تابستانی به کجا‬ ‫می‌روی؟‬ ‫هاشم‪ :‬اگر خداوند بخواهد‪ ،‬به کابل می‌روم‪.‬‬ ‫استاد‪ :‬چرا به کابل می‌روی؟‬ ‫هاشم‪ :‬به کابل می‌روم که با برادرم دیدار‬ ‫کنم‪.‬‬ ‫استاد‪ :‬یوسف! تو به کجا می‌روی؟‬ ‫یوسف‪ :‬به خواست خداوند‪ ،‬به عربستان سعودی‬ ‫می‌روم‪.‬‬ ‫استاد‪ :‬چرا به سعودی می‌روی؟‬ ‫یوسف‪ :‬بــه خــــاطر ادای حج عمره به‬ ‫سعـودی می‌روم‪.‬‬

‫الس ُعوِدَّيِة لأِ دَاِء اْل ُع ْم َرةِ‪.‬‬ ‫وس ُف‪ :‬أْذه ُ‬ ‫ُي ُ‬ ‫َب إىل ُّ‬ ‫َاذ‪ :‬مِب َ‬ ‫الأُْ ْست ُ‬ ‫الس ُعوِدَّيِة؟‬ ‫َاذا َستَ ْذه ُ‬ ‫َب إىل ُّ‬ ‫الطاِئ َرةِ إ ْن َشاَء ُ‬ ‫َب ب َّ‬ ‫اهلل‪.‬‬ ‫ُي ُ‬ ‫وس ُف‪َ :‬سأْذه ُ ِ‬ ‫َاذ‪َ :‬ك ْم َي ْوماً َستَبْ َقى ُه َ‬ ‫الأُْ ْست ُ‬ ‫ناك؟‬ ‫وس ُف‪َ :‬سأْب َقى ُهن َ‬ ‫َاك ِع ْش ِرْي َن َي ْوماً‪.‬‬ ‫ُي ُ‬ ‫الأُْ ْست ُ‬ ‫اح‪.‬‬ ‫َاذ‪ :‬أ ْر ُجو َل ُكم التَّ ْوِفيْ َق َوالن َ‬ ‫َّج َ‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫اْل ُع ْطَلة‬ ‫أ ْر ُجو‬ ‫حياور‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬

‫استاد‪ :‬از کدام طریق به سعودی می روی؟‬ ‫یوسف‪ :‬ان شاء اهلل توسط طیاره به سعودی‬ ‫می روم‪.‬‬ ‫استاد‪ :‬چند روز را در سعودی سپری خواهی‬ ‫کرد؟‬ ‫یوسف‪ :‬در آنجا بیست روز خواهم ماند‪.‬‬ ‫استاد‪ :‬از خداوند متعال برای شما موفقیت‬ ‫وکامیابی می خواهم‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫ُ إْ‬ ‫ال َجا َزةِ‬ ‫وقت ِ‬ ‫ُأ ِرْي ُد‪ ،‬آمل‬ ‫حَُ‬ ‫ي ِّد ُث‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأَْ‬ ‫َن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫ْرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬ ‫التَّد ِ‬ ‫ب عِ‬ ‫َم ْن َي ْسأَ ُل ُ‬ ‫األ ْست ُ‬ ‫َاذ هَاُر ُ‬ ‫ون؟‪...........................................‬‬ ‫‪ -1‬ع َّ‬

‫َاش ٌم يف اْل ُع ْطَلِة ؟‪.........................................‬‬ ‫‪ -2‬أْي َن َي ْذه ُ‬ ‫َب ه ِ‬ ‫الس ُعوِدَّيِة؟‪....................................‬‬ ‫‪ -3‬مِلَ َاذا َي ْذه ُ‬ ‫َب ُي ُ‬ ‫وس ُف إىل ُّ‬ ‫َاذا َدعَا ُ‬ ‫األ ْست ُ‬ ‫‪ -4‬مِب َ‬ ‫َاذ ِلتَال ِمي ِذهِ؟ ‪.........................................‬‬

‫يحِة َو عَال َمَة (‪ )x‬أ َماَم‬ ‫الص ِح َ‬ ‫ْرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫اْل ِعبَا َرةِ خْ َ‬ ‫اطئَِة‪:‬‬ ‫ال ِ‬ ‫ال َواُر َب نْ َ‬ ‫ير مْالَْد َر َسِة َو التَّلاَ ِميْ ِذ‪.‬‬ ‫‪ -1‬دَا َر حْ ِ‬ ‫ي ُم ِد ِ‬

‫‪76‬‬

‫وع ه َ‬ ‫َذا َّ‬ ‫الصيْ ِفيَُة )‪.‬‬ ‫‪َ -2‬م ْو ُض ُ‬ ‫س ( اْل ُع ْطَلُة َّ‬ ‫الد ْر ِ‬ ‫يد ِّ‬ ‫َاش ٌم ُي ِر ُ‬ ‫َاب إىل َم ِدينَِة َه َراةَ‪.‬‬ ‫الذه َ‬ ‫‪ -3‬ه ِ‬ ‫الس ُعوِدَّيِة لأِ دَاِء اْل ُع ْم َرةِ‪.‬‬ ‫وس ُف َي ْذه ُ‬ ‫‪ُ -4‬ي ُ‬ ‫َب إىل ُّ‬ ‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مُْال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫ْرْي ُب الثَّاِل ُث‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫َب ـ أْي َن‪ -‬أَ ْن‪ُ -‬ت ِر ُ‬ ‫يد؟‪..........................................‬‬ ‫‪َ -1‬ت ْذه َ‬ ‫‪َ -2‬كاُب َ‬ ‫َب؟ ‪.....................................‬‬ ‫ول‪ -‬إىل‪ -‬مِلَ َاذا‪َ -‬ت ْذه ُ‬ ‫س‪َّ -‬‬ ‫الش ِري َعِة‪.................................... .‬‬ ‫‪ -3‬يف‪ُ -‬كِّليَِة‪َ -‬سأَْدُر ُ‬ ‫يق‪ -‬أ ْر ُجو‪َ -‬ل َ‬ ‫‪ -4‬التَّ ْوِف َ‬ ‫اح‪...................................‬‬ ‫ك ـ والن َ‬ ‫َّج َ‬ ‫أسئَِلًة ِلأْل ْج ِوَبِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫الر ِاب ُع‪َ :‬ض ْع ْ‬ ‫ْرْي ُب َّ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫ال ِّج إ ْن َشاَء ُ‬ ‫َب إىل حْ َ‬ ‫اهلل‪.‬‬ ‫‪............................... -1‬؟ َسأَْذه ُ‬ ‫ِ‬ ‫س حَُ‬ ‫م َّم ٌد يف َم ْد َر َسٍة‪.‬‬ ‫‪............................... -2‬؟ َد َر َ‬ ‫ْ َْ َ َ َ‬ ‫َ‬ ‫يل‪.‬‬ ‫‪............................... -3‬؟ ن َع ْم َتنَا َول ُت الغ َداَء قبْل قِل ٍ‬ ‫‪............................... -4‬؟ َذ َهبْ ُت إىل مْالُ ْست ْ َ‬ ‫يض‪.‬‬ ‫َشفى ِل َعيَاَدةِ َم ِر ٍ‬ ‫الس َم َ‬ ‫‪............................... -5‬؟ اِ ْشرََ‬ ‫وق‪.‬‬ ‫ك من ُّ‬ ‫تْي ُت َّ‬ ‫الس ِ‬ ‫‪............................... -6‬؟ ِعنْ ِدي َثالَثُة أَْقالم‪.‬‬ ‫ٍ‬ ‫‪............................... -7‬؟ يف اْلبَيْ ِت حَُ‬ ‫م َّم ٌد‪.‬‬ ‫التَّدْرْي ُب َ‬ ‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫س‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫‪ُ -1‬ع ْطَلٌة‪.............. .............................................. :‬‬ ‫‪ُ -2‬أ ْسُبوعٌ‪............................................................ :‬‬ ‫‪ -3‬أُزوُر‪............................................................. :‬‬ ‫‪ -4‬اْل ُع ْم َرُة‪......................................................... :‬‬ ‫‪77‬‬

‫َاس ٍب ِم ْن احلروف اآلتية‪:‬‬ ‫ات اآلِتيََة ِب َو ْض ِع َح ْر ٍف ُمن ِ‬ ‫أل اْل َف َرا َغ ِ‬ ‫ْرْي ُب َّ‬ ‫الساِد ُس‪ :‬اِ ْم ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫(يف‪ِ ،‬م ْن‪ ،‬إىل‪ ،‬عَلى)‬ ‫‪ -1‬أنا ِجئ ُ‬ ‫ْت‪ ..............‬الأُْ ْسُبوع مْالاضي‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫السنَِة ِّ‬ ‫اسيَِّة‪.‬‬ ‫الد َر ِ‬ ‫‪ -2‬هَذا َش ْه ٌر َثا ٍن‪َّ .........‬‬ ‫‪..............‬ح ِدي َقِة حْ َ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫َب‬ ‫َ‬ ‫‪َ -3‬سأْذه ُ‬ ‫اليْ َواِن ِ‬ ‫‪ْ -4‬‬ ‫أش ُكُر ُك ْم ‪ُ ............‬ح ْس ِن ُم َعا َمَلتِ ُك ْم‪.‬‬ ‫َ‬ ‫مَُل كما يف املثال‪:‬‬ ‫ْرْي ُب َّ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫الس ِاب ُع‪ :‬اكتب أ ْرَب َع ج ٍ‬ ‫َب إىل َكاُب َ‬ ‫أخي‪.‬‬ ‫أْذه ُ‬ ‫ول لأِ ُزو َر ِ‬ ‫‪............................................................... -1‬‬ ‫‪............................................................... -2‬‬ ‫‪............................................................... -3‬‬

‫‪............................................................... -4‬‬ ‫ْ‬ ‫ات اآلِتيََة َو حَْ‬ ‫اب ْ‬ ‫وس‬ ‫ث عْ‬ ‫ْرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ :‬اِْق َرأِ اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫َن َم َعاِني َها يف ال َقاُم ِ‬ ‫َّ‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫اْل َع ْوَدُة‬ ‫احُة‬ ‫اإل َجا َزُة ‬ ‫السيَ َ‬ ‫ِّ‬ ‫ِ‬ ‫ اإل ْح َراُم‬ ‫مْالُ َط َال َعُة‬ ‫ ‬ ‫أستَ ِع ُّد‬ ‫ْ‬ ‫ِ‬ ‫حْ َ‬ ‫ َّ‬ ‫الط َو ُ‬ ‫اف‬ ‫ال ُّج‬ ‫ ‬ ‫األْق ِرَباُء‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫ُب مَ ْ‬ ‫الصيُْفيَِّة‪.‬‬ ‫َن اْل ُع ْطَلِة َّ‬ ‫مَُل ع ْ‬ ‫ُا ْكت ْ‬ ‫خَ‬ ‫س جٍ‬ ‫‪78‬‬

‫الثامن ع َ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‬ ‫س‬ ‫َ‬ ‫الد ْر ُ‬

‫يف الُفن ُ‬ ‫ْد ِق‬

‫السالُم عَ‬ ‫َليْ ُك ْم َو َرمْ َ‬ ‫حُة اهللِ‪.‬‬ ‫مْالُ َساِفُر‪َّ :‬‬ ‫حُة اهللِ‪ .‬أ ْه ً‬ ‫مْالُ َو َّظ ُف‪َ :‬وعَ‬ ‫السالُم َو َرمْ َ‬ ‫ال‬ ‫َليْ ُك ُم َّ‬ ‫َو َس ْه ً‬ ‫أي ِخ ْد َمٍة؟‬ ‫ال‪ُّ ،‬‬ ‫مْالُ َساِفُر‪ِ :‬م ْن َف ْضِل َ‬ ‫يد َب ْع َ‬ ‫ك ُأ ِر ُ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫ض مْالَْعُلو َم ِ‬ ‫مْالُ َو َّظ ُف‪َ :‬ت َّ‬ ‫فض ْل‪.‬‬ ‫املسافر‪ :‬ه ْ‬ ‫َل ِعنْ َد ُك ْم ُغ َر ٌف َف ِار َغٌة؟‬ ‫املوظف‪َ :‬ن َع ْم‪ِ ،‬عنْ َدَنا ُغ َر ٌف َف ِار َغٌة‪.‬‬ ‫مْالُ َساِفُر‪ :‬ه ْ‬ ‫مُْك ُن أَ ْن أ ْع ِر َف الأْ ْس َعا َر؟‬ ‫َل ي ِ‬ ‫مْالُ َو َّظ ُف‪ :‬نعم‪ ،‬ه ْ‬ ‫َل ُت ِر ُ‬ ‫يد ُغ ْرَفًة ِل َو ْح ِد َك؟‬ ‫‪79‬‬

‫در هوتل‬ ‫مسافر‪ :‬السالم علیکم و رحمت اهلل و‬ ‫برکاته‪.‬‬ ‫کارمند هوتل‪ :‬وعلیکم السالم و‬ ‫رحمت اهلل و برکاته‪ ،‬خوش آمدید‪،‬‬ ‫چه امر و خدمت؟‬ ‫مسافر‪ :‬لطفاً‪ ،‬بعضی معلومات می‌خواهم‪.‬‬ ‫کارمند‪ :‬بفرمایید‪.‬‬ ‫مسافر‪ :‬شما اتاق‌های خالی دارید؟‬ ‫کارمند‪ :‬بلی‪ ،‬اطاق های خالی داریم‪.‬‬ ‫مسافر‪ :‬آیا امکان دارد که قیمت آن‬ ‫را بدانم؟‬ ‫کارمند‪ :‬بلی‪ ،‬اتاق برای خود می‌خواهی؟‬ ‫مسافر‪ :‬بلی‪ ،‬فقط برای خودم ضرورت‬

‫مْالُ َساِف ُر‪َ :‬ن َع ْم ُأ ِر ُ‬ ‫يد ُغ ْرَفًة ِل َو ْح ِدي‪.‬‬ ‫مْالُ َو َّظ ُف‪َ :‬ح َسناً‪ ،‬اْليَ ْوُم اْل َكا ِم ُل خَِ‬ ‫ب ْم ِس ِماَئِة‬ ‫إْ‬ ‫الْف َط ِار‪.‬‬ ‫أْف َغاِن ٍّي َم َع َو ْجبَِة ِ‬

‫مْالُ َساِفُر‪ :‬أَنا ُم َواِف ٌق‪.‬‬ ‫مْالُ َو َّظ ُف‪ِ :‬م ْن َف ْضِل َ‬ ‫ك أ ْع ِطن َج َوا َز َس َف ِر َك‪.‬‬ ‫يِ‬ ‫مْالُ َساِفُر‪ :‬ه َ‬ ‫َذا ُه َو َج َواُز َس َف ِري‪.‬‬ ‫مْالُ َو َّظ ُف‪َ :‬ت َف َّض ْل‪ ،‬ه َ‬ ‫َاح‪َ .‬رْق ُم اْل ُغ ْرَفِة ‪.15‬‬ ‫َذا ُه َو مْالِْفت ُ‬ ‫مْالُ َساِفُر‪ُ :‬ش ْكراً‪.‬‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪5‬‬

‫ ‬

‫دارم‪.‬‬ ‫کارمند‪ :‬خیلی خوب‪ ،‬کرایۀ یک‬ ‫اطاق برای یک شبانه روز ‪ ،‬همراه‬ ‫با ناشتا (چای صبح) مبلغ (‪)500‬‬ ‫افغانی می‌شود‪.‬‬ ‫مسافر‪ :‬من موافق استم‪.‬‬ ‫کارمند‪:‬لطفاًپاسپورتخودرابدهید‪.‬‬ ‫مسافر‪ :‬این پاسپورت من است‪.‬‬ ‫کارمند‪ :‬به اتاق شماره ‪ 15‬تشریف‬ ‫ببرید‪ ،‬و این هم کلید اتاق‪.‬‬ ‫مسافر‪ :‬تشکر‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫مْالُ َو َّظ ُف‬

‫الس َف ِر‬ ‫َج َواُز َّ‬ ‫الأْ ْس َعاُر‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫اْل َعا ِم ُل‬

‫اسُبو ْر ْت‬ ‫َب ْ‬

‫مَْع ِس ْع ٍر َو ُه َو اْل ِقي َمُة‬ ‫جُ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫َ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب األ َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪ -1‬أْي َن َح َد َث ه َ‬ ‫ال َواُر؟‪...............................................‬‬ ‫َذا حْ ِ‬ ‫‪َ -2‬ب نْ َ‬ ‫ال َواُر؟‪..................................................‬‬ ‫ي َم ْن دَا َر حْ ِ‬ ‫‪َ -3‬م َاذا ُي ِر ُ‬ ‫يد مْالُ َساِفُر؟‪...................................................‬‬ ‫‪َ 4‬ك ْم ِقي َمُة اْل ُغ ْرَفِة؟‪........................................................‬‬ ‫‪َ -5‬ما َرَق ُم ُغ ْرَفِة مْالُ َساِفُر؟‪................................................‬‬

‫‪80‬‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مُْال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬

‫أي؟‪....................................‬‬ ‫َن‪َ -‬ت َف َّض ْل‪َ -‬ت ْسأَ ُل ‪َ -‬شيْ ٍئ‪ِّ -‬‬ ‫‪ -1‬ع ْ‬ ‫‪ -2‬يف‪ُ -‬ت َق ِّدُمو َن‪َ -‬م َاذا‪ -‬اْلُفن ُ‬ ‫ْد ِق‪ِ -‬لْل ُم َساِف ِر؟‪..............................‬‬ ‫‪َ -3‬س َفر َك‪َ -‬ف ْضِل َ‬ ‫ك‪ -‬اَ ْع ِطن‪ِ -‬م ْن‪َ -‬ج َوا َز‪................................‬‬ ‫ِ‬ ‫يِ‬

‫يحِة َو عَال َمَة‬ ‫الص ِح َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫(‪ )x‬أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ خْ َ‬ ‫اطئَِة‪:‬‬ ‫ال ِ‬ ‫‪-1‬ح َد َث ه َ‬ ‫ال َواُر يف الُفن ُ‬ ‫ْد ِق ‪.‬‬ ‫َ‬ ‫َذا حْ ِ‬ ‫‪ُ -2‬ي ِر ُ‬ ‫يد مْالُ َساِفُر ُغ ْرَفًة ِل َو ْح ِدهِ‪.‬‬ ‫ت أْف َغاِني‪.‬‬ ‫اح َدةِ ِماَئيََّ‬ ‫‪ُ -3‬أ ْج َرُة اْل ُغ ْرَفِة اْل َو ِ‬ ‫‪ -4‬د َ‬ ‫َخ َل مْالُ َساِفُر ُغ ْرَفَة َرَق ْم ‪.112‬‬

‫الراب ُع‪ :‬ا ْكت ْ َ‬ ‫مَُل‪ ،‬كمايف املثال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫املثال‪ :‬ه ْ‬ ‫مُْك ُن أَ ْن أ ْع ِر َف الأْ ْس َعا َر؟‬ ‫َل ي ِ‬ ‫‪................................................... -1‬‬ ‫‪................................................... - 2‬‬ ‫‪.................................................. - 3‬‬

‫ات الاِْ ْستِ ْف َهام يف جُْ‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫س‪ :‬ع نِّ ْ‬ ‫ال َم ِل اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫َي أَد َو‬ ‫اخلا ِم‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫أخ َ‬ ‫‪ -4‬أْي َن ُ‬ ‫وك؟‬ ‫‪َ -5‬كيْ َ‬ ‫ف أَْن َت؟‬

‫‪َ -1‬م ْن َف َع َل ه َ‬ ‫َذا؟‬ ‫‪َ -2‬ماذا َتُق ُ‬ ‫ول؟‬

‫َاب ُت ِرْي ُد ؟‬ ‫‪َّ -6‬‬ ‫أي ِكت ٍ‬

‫‪َ -3‬متَى أَتيْ َت؟‬

‫َات ج ً‬ ‫ال‪:‬‬ ‫س‪ :‬ه ْ‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫مَُال ‪َ ،‬ك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ت )‪:‬‬ ‫ال‪َ ( :‬بيْ ٌ‬ ‫‪81‬‬

‫ ‬

‫ُأ ِر ُ‬ ‫يد َبيْتاً ِل َو ْح ِدي‬

‫‪َ -1‬سيَّا َرةٌ‪..........................:‬‬ ‫‪ِ -2‬بنَاٌء‪............................:‬‬ ‫َب‪.........................:‬‬ ‫‪َ -3‬م ْكت ٌ‬ ‫‪ُ -4‬ك ْر ِس ٌّي‪.........................:‬‬ ‫وب‪.......................:‬‬ ‫اس ٌ‬ ‫‪َ -5‬ح ُ‬

‫الساب ُع‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬

‫مْالُ ِض ُ‬ ‫اْل َقا َعُة‬ ‫ ‬ ‫يف‪ /‬مْالُ ِضي َفُة‬ ‫ اْلتِْل َفاُز‬ ‫ات‬ ‫السيَّا َر ِ‬ ‫َم ْوِق ُف َّ‬ ‫َص ُال ُ‬ ‫ الثَّلاَّ َجُة‬ ‫ون‬ ‫مْالَد َ‬ ‫مْالَ ْخ َر ُج‬ ‫ ‬ ‫ْخ ُل‬ ‫حْ َ‬ ‫ُّ‬ ‫س‬ ‫ ‬ ‫الدولاَ ُب‬ ‫ال ِار ُ‬

‫الح ِظ اْل َعال َمَة مْالَُل َّوَنَة ِبَل ْو ٍن مْ َ‬ ‫أح َر (؟؟عَال َمُة‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ِ :‬‬ ‫الاِْ ْستِ ْف َهام)‬ ‫ِ‬

‫ َم َاذا ُت َق ِّدُمو َن ِلْل ُم َساِف ِر؟‬‫مُْك ُن أَ ْن أ ْع ِر َف الأْ ْس َعا َر؟‬ ‫َل ي ِ‬ ‫ هٍ‬‫ هْ‬‫َل ُت ِر ُ‬ ‫يد ُغ ْرَفًة ِل َو ْح ِد َك؟‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‪:‬‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫ُب أَ‬ ‫استِ َ‬ ‫ك ُم ْستَ ْع ِمال‪ً:‬‬ ‫ج‬ ‫ع‬ ‫ب‬ ‫ر‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫مَُل يف ُك َّر َ‬ ‫ا ْكت ْ‬ ‫ْ‬ ‫ٍ‬

‫أي)‬ ‫( هل‪-‬متى‪ -‬ماذا‪ُّ -‬‬ ‫‪........................................... -1‬‬ ‫‪........................................... -2‬‬ ‫‪........................................... -3‬‬

‫‪82‬‬

‫َّاس َع ع َ‬ ‫َّ‬ ‫َش َر‪:‬‬ ‫س الت ِ‬ ‫الد ْر ُ‬

‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫نْ‬ ‫ي‬ ‫خ‬ ‫د‬ ‫الت‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫أض‬ ‫َّ‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬

‫ال َواُر‪:‬‬ ‫حْ ِ‬

‫م َّم ٌد على َص ِدي ِقِه َج ْع َف َر َّ‬ ‫َح ِز َن حَُ‬ ‫ألنه ُي َد ِّخ ُن‪،‬‬ ‫َوَق َ‬ ‫ال‪ :‬عَ‬ ‫َب إَِليِْه‪.‬‬ ‫َل َّي أَ ْن أَْن َص َحهُ‪َ ،‬ف َذه َ‬ ‫السالُم َ‬ ‫حَُ‬ ‫أخي َج ْع َفُر!‬ ‫عليْ ُك ْم َيا ِ‬ ‫م َّم ٌد‪َّ :‬‬ ‫َج ْع َفُر‪َ :‬‬ ‫حُة اهللِ وَب َر َكاُتُه يا حَُ‬ ‫السالُم وَرمْ َ‬ ‫م َّم ُد!‬ ‫وعليْ ُك ُم َّ‬ ‫س ْع ُت َّأن َ‬ ‫حَُ‬ ‫ك ُت َد ِّخ ُن‪.‬‬ ‫م َّم ٌد‪ :‬مَ ِ‬ ‫(س َك َت َج ْع َفُر ُس ُكوتاً َطوْي ً‬ ‫ال)‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫ي ُ‬ ‫َج ْع َفُر‪َ :‬ن َع ْم‪ُ ،‬أد ِّ‬ ‫يف‪.‬‬ ‫َخ ُن‪ ،‬ول ِك ْن ال خُ ِ‬ ‫حَُ‬ ‫أما أَنا َفُي ِخيُفن َخ ْوَفاً َش ِديداً‪.‬‬ ‫م َّم ٌد‪َّ :‬‬ ‫يِ‬ ‫َج ْع َفر‪ :‬مِلَ َاذا؟‬ ‫‪83‬‬

‫ضررهای سگرت کشیدن‬ ‫گفتگو‪:‬‬ ‫محمد به خاطر دوستش جعفر پریشان‬ ‫شد‪ ،‬چرا که جعفر سگرت می‌کشید‪.‬‬ ‫محمد با خود گفت‪:‬‬ ‫باید به او نصیحت کنم‪.‬‬ ‫محمد‪ :‬برادر عزیزم جعفر! السالم‬ ‫علیکم‪.‬‬ ‫جعفر‪ :‬و علیکم السالم و رحمت‬ ‫اهلل و برکاته یا محمد‪.‬‬ ‫محمد‪ :‬شنیده ام که تو سگرت‬ ‫می‌کشی؟ (جعفر مدت درازی خاموش‬ ‫ماند و بعد لب به سخن گشود)‬ ‫جعفر‪ :‬بلی‪ ،‬سگرت می‌کشم‪ ،‬تو‬ ‫نگران نباش‪.‬‬ ‫محمد‪ :‬ولی من خیلی می‌ترسم‪.‬‬ ‫جعفر‪ :‬چرا؟‬ ‫محمد‪ :‬زیرا به صحت و سالمتی‌ات‬

‫َك‪َ ،‬وُيتِْل ُف َم َال َ‬ ‫م َّم ٌد‪ :‬لأِ َّنُه َي ُض ُّر ِص َّحت َ‬ ‫حَُ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫برْي‪َ ،‬و مْالَ ُ‬ ‫َ َ‬ ‫ال ُمتَ َوِّف ٌر‪.‬‬ ‫َج ْعف ٌر‪ :‬أنا خَِ ٍ‬ ‫م َّم ٌد‪ :‬أَنا حََ‬ ‫أت َّد ُث َع ْن ُم ْستَ ْقبَِل َ‬ ‫حَُ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫َج ْع َف ٌر‪َ :‬م َاذا َسيَ ْح ُد ُث؟‬ ‫حَُ‬ ‫م َّم ٌد‪َ :‬ستَ ْع ِر ُف ِح نْ َ‬ ‫ي َي ْض َط ِر ُب أ ْع َصاُب َك‪َ ،‬وَيتَ َو َّرُم‬ ‫َ‬ ‫ْج َرُت َك‪َ ،‬وَي ِض ُ‬ ‫يق َن َف ُس َك‪.‬‬ ‫َه ُب َحن َ‬ ‫َكبِ ُدك‪َ ،‬و َيْلت ِ‬ ‫أخي حَُم َّم ُد! لمَْ أُك ْن أ ْعر ُف ُك َّل ه َ‬ ‫َذا‪،‬‬ ‫َج ْع َف ٌر‪ِ :‬‬ ‫ِ‬ ‫ْ‬ ‫أش ُكُر َك عَلى َن ِصيْ َحتِ َك‪َ ،‬و أ ِع ُد َك ِب ِّأني َل ْن ُأعوَد‬ ‫َاك ُ‬ ‫ي جَْ‬ ‫ْخ نْي أَبداً‪َ ،‬و َجز َ‬ ‫الزَاِء‪.‬‬ ‫اهلل عيِّ‬ ‫َن َخرَْ‬ ‫إىل التَّد ِ ِ‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬

‫ُي َد ِّخ ُن‬ ‫َس َك َت‬

‫ضرر می‌رساند و پولت تلف می‌شود‪.‬‬ ‫جعفر‪ :‬من تندرست استم‪ ،‬وپول هم‬ ‫دارم‪.‬‬ ‫محمد‪ :‬من در باره آینده شما سخن‬ ‫می‌گویم‪.‬‬ ‫جعفر‪ :‬در آینده برایم چه رخ می‌دهد؟‬ ‫محمد‪:‬خواهیدانستکهبهسببسگرت‬ ‫کشیدن اعصابت پریشان می‌گردد‪،‬‬ ‫و جگرت تورم می‌کند و می‌پندد‪،‬‬ ‫حنجره‌ات التهابی می‌شود و برایت نفس‬ ‫تنگی رخ می‌دهد‪.‬‬ ‫جعفر‪ :‬برادرم محمد! من در بارۀ اضرار‬ ‫سگرت بی‌اطالع بودم‪ ،‬از اندرز و نصیحتت‬ ‫خیلی ممنونم و به شما وعده می‌دهم که‬ ‫دوباره هرگز به سگرت نمی‌کشم‪ ،‬خداوند‬ ‫متعال برایت پاداش نیک دهد‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬ ‫َم ْعنَاهَا‬

‫َص د َ‬ ‫الس َجاِئ ِر َّالت ِفيهَا التِّبْ ُغ (ِتنْبَ ُاكو)‬ ‫يمَْت ُّ‬ ‫ُخا َن َل َفاِئ ِ‬ ‫ف َّ‬ ‫يِ‬ ‫َص َم َت و لمَْ َيت َ‬ ‫َكَّل ْم‬ ‫ري‬ ‫َم ْو ُجوٌد َو َكثِ ٌ‬

‫ُمتَ َوِّف ٌر‬ ‫َي ْض َط ِر ُب أ ْع َصاُبك ال َي ْستَ ِق ُّر‪ ،‬و َي ْغ َض ُب‬ ‫َينْتَ ِف ُخ‬ ‫َيتَ َو َّرُم َكبِ ُد َك‬ ‫حَ ْ‬ ‫ْج َرُت َ‬ ‫ْج َرُت َ‬ ‫ك‬ ‫ك‬ ‫ت َم ُّر َحن َ‬ ‫َه ُب َحن َ‬ ‫َيْلت ِ‬ ‫َي ِض ُ‬ ‫يق‬

‫ُّ‬ ‫س‬ ‫َي ْش ُعُر ِب ِضيْ ٍق وهو ِض ُّد َس َعٍة يف التَّنَف ِ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫اح ِز َن حَُ‬ ‫م َّم ٌد ؟‪...................................................‬‬ ‫‪ -1‬مِلَ َاذ َ‬

‫‪84‬‬

‫‪ -2‬ماذا َ‬ ‫قال حُم َّم ٌد؟‪.....................................................‬‬ ‫‪َ -3‬كيْ َ‬ ‫ف َي ُض ُّر التَّد نْ ُ‬ ‫احبِِه؟‪.........................................‬‬ ‫ْخي ِب َص ِ‬ ‫‪ -4‬ملاذا َي ُ‬ ‫ْخ نْ ُ‬ ‫ميْفاً ؟‪..........................................‬‬ ‫ي خُ ِ‬ ‫كون التَّد ِ‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِنی‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬

‫م َّم ٌد‪َّ -‬‬ ‫‪ُ -1‬ي َد ِّخ ُن‪ -‬حَُ‬ ‫س َع‪َ -‬ص ِدي َقهُ‪..................................‬‬ ‫أن‪ -‬مَ ِ‬ ‫برْي‪َ -‬و مْالَ ُ‬ ‫ّ‬ ‫ال‪ -‬أَنا ‪.....................……….........‬‬ ‫‪ُ -2‬متَ َوِف ٌر‪ -‬خَِ ٍ‬ ‫‪َ -3‬طو ً‬ ‫يال‪ -‬جعفر‪ُ -‬س ُكوتاً‪َ -‬س َك َت……………‪................‬‬ ‫ِ‬

‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِلث‪ :‬ه ْ‬ ‫َات ُم َراِد َف اْل َكِل َم ِ‬ ‫‪َ -1‬ص ِد ٌ‬ ‫يق‪..........................:‬‬ ‫‪ُ -2‬متَ َوِّف ٌر‪...........................:‬‬ ‫‪َ -3‬ت ْش ُعُر‪......................... :‬‬ ‫أعودُ‪..........................:‬‬ ‫‪ُ -4‬‬

‫الرابع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ات َّالت حَ ْ‬ ‫تتَ َها َخ ٌّط‬ ‫الح ِظ اْل َكِل َم‬ ‫ال َم َل التَّاِليََة َو‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫يِ‬ ‫(الَْف ُع ُ‬ ‫مْ‬ ‫ول مْالُ ْطَل ُق)‬ ‫‪َ -1‬ح ِز َن حَُ‬ ‫م َّم ٌد ُح ْزناً َش ِديداً‪.‬‬ ‫يحًة‪.‬‬ ‫‪ -2‬أَْن َص ُحُه َن ِص َ‬ ‫‪ -3‬خُ‬ ‫ييُفن َخ ْوفاً َش ِديداً‪.‬‬ ‫ِ يِ‬

‫ول مْالُ ْطَل َق يف جُْ‬ ‫َّ‬ ‫َي مْالَْف ُع َ‬ ‫ال َم ِل اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب اخلا ِمس‪ :‬ع نِّ ِ‬

‫‪َ -1‬ل ِع َب اْل َوَل ُد َل ْعباً‪.‬‬ ‫‪َ -2‬ي ْش َر ُب ِّ‬ ‫الط ْف ُل َّ‬ ‫الل نََ‬ ‫ب ُش ْرباً‪.‬‬ ‫‪َ -3‬ج َرى َخاِل ٌد َج ْرياً‪.‬‬ ‫‪ -4‬أ َك َل َعِل ٌّي أ ْكَلًة‪.‬‬ ‫‪85‬‬

‫َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫مَُل ك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫السادس‪ :‬ك ِّو ْن أ ْرَب َع ج ٍ‬ ‫مْالِثَال‪ :‬مْالُ ْستَ ْقبَ ُل‪ :‬أَنا أَ َ‬ ‫حت َّد ُث َع ْن ُم ْستَ ْقبَِل َ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫‪ -1‬اْلبَيْ ُت‪...............................................:‬‬ ‫‪ِّ -2‬‬ ‫اسُة‪.............................................:‬‬ ‫الد َر َ‬ ‫‪ -3‬اْل َعاِئَلُة‪...............................................‬‬ ‫ِّجا َرُة‪.............................................:‬‬ ‫‪ -4‬الت َ‬

‫ْ ْ مُْ َ ِ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫مَُل ِلل ُمف َرِد الت‬ ‫َكِّلم َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ال َّس ِابع‪ :‬ك ِّو ْن أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫ال‪ :‬أََنا حََ‬ ‫مْالِثَ ُ‬ ‫أت َّد ُث َع ْن َبيْت‬ ‫‪................................................-1‬‬ ‫‪............................................... -2‬‬ ‫‪............................................... -3‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِمن‪َّ ( :‬‬ ‫يُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫الذ ِخرْ َ‬

‫خْ َ‬ ‫ال ْمُر‬ ‫الج‬ ‫اْل ِع ُ‬ ‫الس َر َط ُ‬ ‫ان‬ ‫َّ‬ ‫اْل ِوَقاَيُة‬

‫ حْ َ‬ ‫ال ِش ُ‬ ‫يش‬ ‫ َس ْك َران‬ ‫اإلْد َم ُ‬ ‫ان‬ ‫ ِ‬ ‫ ُم ْغ َمى عَ‬ ‫َليِْه‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫ب َعن َ‬ ‫اْل َو ِ مَْ‬ ‫استِ َ‬ ‫ك‪:‬‬ ‫األ ْسئَِلِة اآلِتيَِة يف ُك َّر َ‬ ‫ْزِل ُّي‪ِ :‬‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫أج ْ ِ‬ ‫ْخ نْ ُ‬ ‫الص َحِة؟‪.........................................‬‬ ‫ضار ِب ِّ‬ ‫َل التَّد ِ‬ ‫ي ٌّ‬ ‫‪ -1‬ه ِ‬ ‫‪َ -2‬ماذا حَ ْ‬ ‫ي ُد ُث ِلْل ُم َد ِّخ ِن؟‪.............................................‬‬ ‫‪ -3‬ما ُه َو َسبَ ُب َت َو ُّرم اْل َكبِ ِد؟‪..........................................‬‬ ‫ِ‬

‫‪86‬‬

‫َّ‬ ‫س اْل ِع ْشُرو َن‬ ‫الد ْر ُ‬

‫َّساُم ُح‬ ‫الت َ‬ ‫َس حُِ‬ ‫امو َن‬ ‫َّساُم ِح‪َ ،‬و مْالُ ْسِل ُمو َن ُمت َ‬ ‫اإل ْسالُم ِدْي ُن الت َ‬ ‫ِ‬ ‫جيْع حْ َ‬ ‫َه ْم يف مَ‬ ‫االت‪ :‬يف اْل َغ َض ِب‪،‬‬ ‫ِفيْما َبيْن ُ‬ ‫ال ِ‬ ‫ِِ‬ ‫َو حُْ‬ ‫ال ْز ِن‪َ ،‬واْل َف َرح‪...‬‬ ‫ِ‬ ‫حُْ‬ ‫ُي َق ُ‬ ‫ني َج ِارَيٌة‪،‬‬ ‫ال‪َّ :‬إنُه َكاَن ْ‬ ‫ت ِل َعِل ِّي ْب ِن ال َس ِ‬ ‫ت َي ْوماً َت ْس ُك ُب عَ‬ ‫لصالةِ‪،‬‬ ‫َج َعَل ْ‬ ‫َليِْه مْالَاَء؛ ِليَُقوَم ِل َّ‬

‫َ َ إْ‬ ‫برْي ُق ِم ْن َي ِدهَا‪َ ،‬ف َج َر َحهُ‪َ ،‬ف َغ ِض َب‬ ‫ال ِ‬ ‫ف َس َقط ِ‬ ‫َليْ َها‪َ ،‬ف َق َال ِت جْ َ‬ ‫ال ِارَيُة‪ :‬إ َّن اهللَ َتعاىل َيُق ُ‬ ‫عَ‬ ‫ول‪:‬‬ ‫ِ‬ ‫ني اْل َغيْ َظ» َف َق َ‬ ‫اظ ِم َ‬ ‫اظ ٌم َغيْ ِظي‪،‬‬ ‫ال لهََا‪ :‬إِِّني َك ِ‬ ‫« َواْل َك ِ‬ ‫ال‪َ :‬ق ْد َع َفا ُ‬ ‫ني َعن النَّاس» َق َ‬ ‫ْ‬ ‫اهلل‬ ‫َق َال ْ‬ ‫ت‪َ « :‬وال َعاِف َ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ت‪َ « :‬واللهَُّ حُي ُّب مْحُ‬ ‫ني» َق َ‬ ‫الْ ِسنِ َ‬ ‫ال‪ :‬اِْذ َهيِب‬ ‫ْك‪َ .‬ق َال ْ‬ ‫َعن ِ‬ ‫ِ‬ ‫َفأَْن ِت ُح َّرةٌ ِل َو ْجِه اهللِ‪.‬‬

‫‪87‬‬

‫گذشت وبردباری‬ ‫اسالم دین بردباری و گذشت‬ ‫است ومسلمانان در همۀ حاالت‬ ‫میان با حوصله و بردبار اند‪ ،‬چون‪:‬‬ ‫قهر‪ ،‬اندوه و خوشحالی‪.‬‬ ‫گفته شده‪ :‬که علی بن الحسین‬ ‫کنیزی داشت‪ .‬روزی آن کنیز بر‬ ‫دست‌های علی بن حسین آب‬ ‫می‌ریخت تا وضو گیرد و نماز ادا‬ ‫نماید‪ ،‬ناگهان کوزه از دستش افتاد‬ ‫و علی بن حسین را زخمی کرد‪،‬‬ ‫علی بسیار قهر شد‪ ،‬کنیز به علی‬ ‫بن الحسین گفت‪ :‬خداوند متعال‬ ‫می‌فرماید «والکاظمین الغیط» علی‬ ‫به کنیز گفت‪ :‬من نیز قهر و خشم‬ ‫خود را فرو بردم‪ ،‬کنیز گفت‪:‬‬ ‫«والعافین عن الناس» علی گفت‪:‬‬ ‫خداوند اشتباهت را مورد بخشایش‬ ‫قرار دهد‪ ،‬کنیز گفت‪« :‬واهلل یحب‬ ‫المحسنین» علی گفت‪ :‬برو به خاطر‬ ‫خداوند جل جالله از کنیز بودن‬ ‫آزاد استی‪.‬‬

‫الرْق ُم اْل َكِل َمُة‬ ‫َّ‬

‫َم ْعنَاهَا‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫الرْق ُم اْل َكِل َمُة‬ ‫َّ‬

‫‪1‬‬

‫اه ُل ‪6‬‬ ‫َّس ُ‬ ‫الت َ‬ ‫َّساُم ُح اْل َع ْف ُو َو الت َ‬

‫‪2‬‬

‫‪7‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫رح‬ ‫اْل َف ُ‬

‫الس َعاَدُة‬ ‫َّ‬

‫إْ‬ ‫الْب ِر ُ‬ ‫يق‬ ‫ِ‬

‫إَناُء مْالَاِء‬

‫ني حْ َ‬ ‫اظ ِم َ‬ ‫ال ِاب ِس َ‬ ‫ني‬ ‫اْل َك ِ‬ ‫ُح َّرةٌ‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫ِض ُّد أ َمٍة أو َج ِارَيٍة ‪10‬‬

‫اْل َغيْ ُظ‬

‫َج ِارَيٌة‬

‫ت‬ ‫َج َعَل ْ‬

‫َت ْس ُك ُب‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫اْل َغ َض ُب‬ ‫َخاِد َمٌة‬

‫أت‬ ‫َب َد ْ‬

‫َت ُص ُّب‬

‫ِل َو ْجِه اهللِ َطَلباً ِل ِر َضا اهللِ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬ ‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة الآْ ِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫‪ -1‬ه إْ‬ ‫الْن َس ُ‬ ‫ان َي ِع ُ‬ ‫اح َدةٍ؟‪....................................‬‬ ‫يش يف َح َالٍة َو ِ‬ ‫َل ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪ -2‬ه ْ‬ ‫َّاس خُ ْ‬ ‫ي ِطُئو َن؟‪..................................................‬‬ ‫َل الن ُ‬ ‫ت َت ْف َع ُل َ‬ ‫اجل ِارَيُة؟‪.............................................‬‬ ‫‪َ -3‬م َاذا َكاَن ْ‬

‫ال َسني عَلى جْ َ‬ ‫‪ -4‬مِلَ َاذا َغ ِض َب َعِل ُّي ْب ُن حُْ‬ ‫ال ِارَيِة؟‪...........................‬‬ ‫ِ‬

‫الص ِحيْ َحِة َوعَال َمَة (‪)x‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ خْ َ‬ ‫اطئَِة‪:‬‬ ‫ال ِ‬ ‫َّساُمح‪.‬‬ ‫‪ -1‬اإلسالم دين الت‬ ‫ِْ ُ ِ ُ َ ِ‬ ‫‪ -2‬اإلْن َس ُ‬ ‫ان َي ِع ُ‬ ‫اح َدةٍ‪.‬‬ ‫يش دَاِئماً يف َح َالٍة َو ِ‬ ‫ت َج ِارَيُة َعِلي َت ْس ُك ُب عَ‬ ‫َليِْه مْالَاَء‪.‬‬ ‫‪َ -3‬كاَن ْ‬ ‫ٍّ‬ ‫يق مْالَاِء يف َي ِد جْ َ‬ ‫‪ -4‬اْن َك َس َر إِْب ِر ُ‬ ‫ال ِارَيِة‪.‬‬

‫‪88‬‬

‫َ‬ ‫مَُل ُم ِفي َدةٍ‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫‪َ -1‬ج ِارَيٌة‪............................................................ :‬‬ ‫‪َ -2‬ت ْس ُك ُب‪........................................................... :‬‬ ‫‪ -3‬مْحُ‬ ‫الْ ِسنِني‪.......................................................... :‬‬ ‫إْ‬ ‫الْب ِر ُ‬ ‫يق‪........................................................... :‬‬ ‫‪ِ -4‬‬

‫الراب ُع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫الح ْظ َما حَ ْ‬ ‫مَْع مْالُ َذ َّك ِر‬ ‫تتَُه َخ ٌّط‪ ( :‬ج ُ‬ ‫ال َم َل التَّاِليََة َو ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫السا )‪:‬‬ ‫َّ لمِِ‬ ‫َس حُِ‬ ‫امو َن‪.‬‬ ‫‪ -1‬مْالُ ْسِل ُمو َن ُمت َ‬ ‫اظ ِم نْ َ‬ ‫ي اْل َغيْ َظ‪.‬‬ ‫‪ -2‬و اْل َك ِ‬

‫‪ -3‬و اْل َعاِف نْ َ‬ ‫َّاس‪.‬‬ ‫ي عِ‬ ‫َن الن ِ‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫آخ ِر ُك ِّل َكِل َمٍة َك َما يف‬ ‫س‪ِ :‬زْد واواً و ُنوناً أو ياًء و ُنوناً يف ِ‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫مْالِثَ ِ‬

‫املِثَ ُ‬ ‫ال‪ُ :‬م ْسِل ٌم‬ ‫ُم ْسِل ٌم‬ ‫جَُ‬ ‫ ‬ ‫ما ِه ٌد‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ُم َعِّل ٌم‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ُم ْؤ ِم ٌن‪:‬‬ ‫ ‬ ‫َصاِد ٌق‪:‬‬ ‫َكاِذ ٌب‪:‬‬ ‫س‪:‬‬ ‫ُم َد ِّر ٌ‬ ‫‪89‬‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ُم ْسِل ُمو َن‬ ‫ُم ْسِل ِم نْ َ‬ ‫ي‬ ‫‪.........‬‬

‫‪........‬‬

‫‪........‬‬

‫َه ُؤالِء ُم ْسِل ُمو َن‬ ‫َرأَْي ُت ُم ْسِل ِم نْ َ‬ ‫ي‬

‫‪..............................‬‬

‫‪..............................‬‬

‫‪.............................‬‬

‫‪.........‬‬

‫‪.............................‬‬

‫‪.........‬‬

‫‪.............................‬‬

‫‪.........‬‬

‫‪.............................‬‬

‫ال‪:‬‬ ‫س‪ :‬ه ْ‬ ‫الساِد ُ‬ ‫َات ُم ْف َرَد اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ات اآلِتيَِة َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫ج ٌع‬ ‫مَ ْ‬ ‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪ُ :‬م َهنْ ِد ُسو َن‬ ‫ْسنُو َن‬ ‫حُم ِ‬ ‫ناِئ ُمو َن‬ ‫َقاِئ ِم نْ َ‬ ‫ي‬ ‫َقاِد ِم نْ َ‬ ‫ي‬ ‫جاِل ُسو َن‬

‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫ ‬

‫ج ٌع‬ ‫ُم ْف َرٌد‬ ‫ مَ ْ‬ ‫ خُ ْ‬ ‫مِل ِص نْ َ‬ ‫ي‬ ‫س‬ ‫ُم َهنْ ِد ٌ‬ ‫جُ ْ‬ ‫َه ِدْي َن‬ ‫ ‬ ‫‪.........‬‬ ‫مت ِ‬ ‫َصاِئ نْ َ‬ ‫مي‬ ‫ ‬ ‫‪.........‬‬ ‫كاِتُبون‬ ‫ ‬ ‫‪.........‬‬ ‫واِق ِف نْ َ‬ ‫ي‬ ‫‪ .........‬‬ ‫قا ِع ِدْي َن‬ ‫‪ .........‬‬

‫ات اآلِتيََة‪:‬‬ ‫الس ِاب ُع‪ِ :‬‬ ‫الح ِظ اْل ِعبَا َر ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬

‫ُم ْف َرٌد‬ ‫ خُ ْ‬ ‫ص‬ ‫مِل ٌ‬ ‫ ‪..........‬‬ ‫‪..........‬‬ ‫‪..........‬‬ ‫‪..........‬‬ ‫‪..........‬‬

‫‪َ -1‬ق ْد َع َفا ُ‬ ‫ْك‪.‬‬ ‫اهلل َعن ِ‬ ‫‪َ -2‬ق ْد َع َفا ُ‬ ‫اهلل َعن ُ‬ ‫ْك َما‬ ‫‪َ -3‬ق ْد َع َفا ُ‬ ‫اهلل َعن ُ‬ ‫ْك َّن‪.‬‬

‫يص «‪ِ »...‬في َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِم ُن‪ :‬ال ِح ْظ عَال َمَة التَّن ِ‬ ‫ْص ِ‬

‫اهلل حُي ُّب مْحُ‬ ‫ي عَن النَّاس» « َو ُ‬ ‫اظ ِم نْ َ ْ َ‬ ‫ْ‬ ‫الْ ِسنِ نْ َ‬ ‫ي»‬ ‫« َو اْل َك ِ‬ ‫ِ‬ ‫ي ال َغيْظ» « َو ال َعاِف نْ َ ِ‬ ‫ِ‬

‫استِ َك‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَيُة)‪:‬‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫ات اآلِتيََة يف ُك َّر َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ‬ ‫ُب اْل َكِل َم ِ‬ ‫َّاس ُع‪ُ :‬ا ْكت ِ‬ ‫الْل ُم‬ ‫حْ ِ‬ ‫الرمْ َ‬ ‫حُة‬ ‫َّ‬ ‫ُّ‬ ‫الل ْط ُف‬

‫ال ْك َمُة‬ ‫ حْ ِ‬ ‫ الاْ ْبتِ َساُم‬ ‫الاْ ْنتِ َقاُم‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫استِ َ‬ ‫اح َف ْظ َها‪:‬‬ ‫ك َو ْ‬ ‫ُب اآلَيَة اآلِتيََة يف ُك َّر َ‬ ‫ُا ْكت ِ‬

‫َّ‬ ‫الس َّراِء َو َّ‬ ‫ني اْل َغيْ َظ َواْل َعاِف َ‬ ‫اظ ِم َ‬ ‫ني َع ِن‬ ‫«ال ِذ َ‬ ‫الض َّراِء َو اْل َك ِ‬ ‫ين ُينْ ِفُقو َن فيِ َّ‬ ‫النَّاس َو اللهَُّ حُي ُّب مْحُ‬ ‫الْ ِسنِ َ‬ ‫ني»‪ .‬سورة آل عمران آية ‪.134‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬

‫‪90‬‬

‫َّ‬ ‫س احلادي َواْل ِع ْشُرو َن‬ ‫الد ْر ُ‬

‫السـال َمـُة‬ ‫َّ‬

‫ُ‬ ‫َس َأل ُم َعِّل ُم ال ُعُلوم َتلاَ ِم َ‬ ‫التالميذ؟‬ ‫يذُه‪ :‬ما معنى السالمة أيها‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫هارون‪ُ َّ :‬‬ ‫إْ‬ ‫الْن َس ُ‬ ‫ُ‬ ‫ان أ ْهَلهُ‪َ ،‬و َم َالُه‬ ‫السال َمة أ ْن َي َرى ِ‬ ‫حمُفوظاً ِم َن خْ َ‬ ‫ْ‬ ‫ال َط ِر‪.‬‬ ‫مْالُ َعِّل ُم‪ :‬هَل ُه َ‬ ‫ناك َم ْعنًى َ‬ ‫آخُر لِل َّسال َمِة؟‬ ‫السالَمُة َت ْشتَ ِم ُل على َسلاَ َمِة حْ َ‬ ‫ُعثْ ُ‬ ‫الياةِ أْيضاً‪.‬‬ ‫مان‪َ :‬ن َع ْم‪َّ ،‬‬

‫ال ْسم؟‬ ‫ماج ٌد‪ :‬وهل َت ْشتَ ِم ُل على َسال َمِة جْ ِ‬ ‫ِ‬ ‫مْالُ َعِل ُم‪َ :‬ن َع ْم‪َّ ،‬‬ ‫َاص ِر‬ ‫ال ْسم ِم ْن أه ِّ‬ ‫َم َعن ِ‬ ‫إن ِص َّحَة جْ ِ‬ ‫السالمِة‪.‬‬ ‫َّ‬ ‫‪91‬‬

‫تندرستی‬ ‫معلم ساینس از شاگردانش پرسید‪:‬‬ ‫شاگردان عزیز تندرستی یعنی‬ ‫چه؟‬ ‫هارون‪ :‬امن و تندرستی آن است‬ ‫که انسان جان‪ ،‬مال و اهل خود‬ ‫را از خطر در امان ببیند‪.‬‬ ‫معلم‪ :‬آیا سالمتی کدام مفهوم‬ ‫دیگر هم دارد؟‬ ‫عثمان‪:‬بلی‪،‬تندرستیوبی‌خطری‬ ‫همۀ زنده‌گی را در بر می‌گیرد‪.‬‬ ‫ماجد‪ :‬آیا سالمتی شامل جسم‬ ‫نیز می‌گردد؟‬ ‫معلم‪ :‬بلی‪ ،‬سالمتی و تندرستی‬ ‫جسم از مهمترین عناصر سالمتی‬ ‫به‌شمار می رود؛ ولی بسیاری از‬ ‫چیزهای مضر و خطرناکی است‬ ‫که انسان از آن بی خبر است‪.‬‬

‫َوَل ِك َّن ُهن َ‬ ‫ريةً جَ ْ ُ إْ‬ ‫الْن َس ُ‬ ‫َاك ْ‬ ‫ان‪.‬‬ ‫أشيَاَء َخ ِط َ‬ ‫ي َهل َها ِ‬

‫ُع َمُر‪ :‬وما ِهي؟‬ ‫مْالُ َعِّل ُم‪ :‬هي جْ َ‬ ‫وج ُد يف ُك ِّل َمكا ِن‪ :‬يف‬ ‫ال َراِثيْ ُم َّاليت ُت َ‬ ‫هْالَ َواِء‪َ ،‬ويف مْالَاِء‪َ ،‬ويف َّ‬ ‫الط َعام‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫جْ ِ‬ ‫ف حَ ْ‬ ‫م َّم ٌد‪ :‬و َكيْ َ‬ ‫حَُ‬ ‫الراِثيْم؟‬ ‫ن َف ُظ أْنُف َسنا ِم َن‬ ‫مْالُ َعِّل ُم‪َ :‬حاِف ْظ عَلى َن َظاَفِة ُك ِّل َشيْ ٍئ‪.‬‬ ‫مَْد‪َ :‬وه ْ‬ ‫طر َ‬ ‫أح ُ‬ ‫آخ َر؟‬ ‫َل ُهناك ِم ْن َخ ٍ‬ ‫مْالُ َعِّل ُم‪َ :‬ن َع ْم‪ ،‬إْال ْس َر ُ‬ ‫الس َه ِر‪َ ،‬و الأَْ ْك ِل‪َ ،‬و ُّ‬ ‫الش ْر ِب‪.‬‬ ‫اف يف َّ‬ ‫ِ‬ ‫يِ‬ ‫َّب ‪َ -‬صَلى ُ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫َليِْه‬ ‫َوَق ْد َجاَء يف الأْ َث ِر َع ِن الن ِّ‬ ‫َو َسَّل َم – َّأنُه َق َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫حَ ْ‬ ‫«ن ُن َق ْوٌم ال َنأُْك ُل َحتَّى جَُنوعَ‪َ ،‬وإَِذا أَ َكْلنَا ال َن ْشبَ ُع»‪.‬‬

‫عمر‪ :‬این عناصر کدامها اند؟‬ ‫معلم‪ :‬این عناصر عبارت از‬ ‫میکروبها وجراثیمی اند که‬ ‫در همه جا موجود اند‪ :‬درهوا‪،‬‬ ‫درآب ودر غذا‪.‬‬ ‫محمد‪ :‬ماچطور می توانیم خود‬ ‫را از وجود جراثیم در امان‬ ‫سازیم؟‬ ‫معلم‪ :‬پاکی ونظافت را در هر‬ ‫مورد مراعات کن‪.‬‬ ‫احمد‪ :‬آیا خطر دیگری نیز‬ ‫وجود دارد است؟‬ ‫معلم‪ :‬بلی‪،‬اسراف در بی‬ ‫خوابی‪ ،‬خوردن وآشامیدن‪ .‬در‬ ‫حدیثی از پیامبر اکرم صلی اهلل‬ ‫علیه وسلم آمده است که می‬ ‫فرماید‪ « :‬ما ملتی هستیم که‬ ‫چیزی نمی خوریم تا آنکه‬ ‫گرسنه شویم وهرگاه خوردیم‬ ‫شکم سیر نمی خوریم »‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫جْ َ‬ ‫يم‬ ‫ال َراِث ُ‬

‫‪3‬‬

‫الس َهُر‬ ‫َّ‬ ‫َاصُر‬ ‫َعن ِ‬ ‫جَ ْ‬ ‫ي َه ُل‬ ‫الأْ َثُر‬

‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬

‫إْال ْس َر ُ‬ ‫اف‬ ‫ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬

‫يةٌ‬ ‫مَْع ُج ْرُثو َمٍة و هي ِم ْكُر ٌ‬ ‫جُ‬ ‫وبات َخ ِطرْ َ‬ ‫َع َم ُل َش ْيٍء َيُف ْو ُق حْ َ‬ ‫اجَة‬ ‫ال َ‬ ‫َجْل َسٌة إىل َوْق ٍت ُمتَأَ ِخر يف َّ‬ ‫الليْ ِل و َع َدُم النَّ ْوم‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫أساس ٌّي‬ ‫مَْع ُعن ُ‬ ‫جُ‬ ‫ْص ٍر و هو ُجزٌء ِ‬ ‫ال َي ْع ِر ُف‬ ‫حْ َ‬ ‫ال ِدْي ُث النَّبَ ِوي‬

‫‪92‬‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬ ‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة التَّاِليَِّة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬ ‫َح َّد ُث ه َ‬ ‫َذا َّ‬ ‫س؟‬ ‫َم َاذا َيت َ‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫‪ -1‬ع َّ‬

‫السال َمِة؟‬ ‫‪َ -2‬ما َم ْعنَى َّ‬ ‫‪َ -3‬ما الأْ ْشيَاُء َّالت جَ ْ ُ إْ‬ ‫الْن َس ُ‬ ‫ان؟‬ ‫ي َهل َها ِ‬ ‫يِ‬ ‫وج ُد جْ َ‬ ‫يم؟‬ ‫‪ -4‬أْي َن ُت َ‬ ‫ال َراِث ُ‬ ‫‪َ -5‬كيْ َ‬ ‫مُْك ُن أَ ْن َن ِعيْ َ‬ ‫ش َسالمِِ َ‬ ‫ني؟‬ ‫ف يِ‬

‫الص ِحيْ َحِة َو عَال َمَة (‪)x‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ خْ َ‬ ‫اطئَِة‪:‬‬ ‫ال ِ‬ ‫‪-1‬‬ ‫‪-2‬‬

‫‪-3‬‬ ‫‪-4‬‬

‫َّ ُ َ ُ‬ ‫ُ إْ‬ ‫الْن َسا ِن َو أ ْهُلُه يف َخ َط ٍر ‪.‬‬ ‫السال َمة أ ْن َيكو َن َمال ِ‬ ‫جْ َ‬ ‫ ‬ ‫وج ُد يف ُك ِّل َم َكا ٍن‪.‬‬ ‫يم ُت َ‬ ‫ال َراِث ُ‬ ‫ُ إْ‬ ‫اجتِِه‪ .‬‬ ‫الْن َسا ِن أَ ْن َيأُْك َل َو َي ْش َر َب أ ْكثَ َر ِم ْن َح َ‬ ‫َسال َمة ِ‬ ‫إَِذا أ َرْد َت أَ ْن َت ِع َ‬ ‫يش َس مِالاً حاِف ْظ على َن َظاَفِة ُك ِّل شيٍء‪ .‬‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفي َدةً‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬ ‫‪ْ -1‬‬ ‫أشيَاُء‪-‬‬

‫ُهن َ‬ ‫َاك‪ -‬جَ ْ‬ ‫ي َهُل َها ‪-‬‬

‫‪............................................................‬‬

‫إْ‬ ‫الْن َس ُ‬ ‫ان‪.‬‬ ‫ِ‬

‫‪ -2‬ه ْ‬ ‫َل‪َ -‬‬ ‫طر؟‬ ‫آخ َر ‪ِ -‬م ْن – ُهناك ‪َ -‬خ ٍ‬

‫‪............................................................‬‬ ‫‪93‬‬

‫‪ -3‬جْ َ‬ ‫ْخ ُل‪ِ -‬ج ْس ِم َ‬ ‫ال َراِثيْ َم‪ -‬ال‪َ -‬تد ُ‬ ‫ك‪ -‬إىل‪َ -‬ترُْت ِك‪.‬‬

‫‪............................................................‬‬ ‫اجتِ َها‪َ -‬ي ِزْي ُد‪َ -‬ما‪َ -‬تأُْك ُل‪ -‬اْلبِن ُ‬ ‫ْت‪َ -‬ع ْن‪.‬‬ ‫‪َ -4‬ح َ‬ ‫‪............................................................‬‬

‫ثال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫الر ِاب ُع‪ِ :‬ص ِل اْل َكِل َمَة يف َقاِئ َمِة (أ) ِب ِض ِّدهَا يف َقاِئ َمِة (ب) َك َما يف مْالِ ِ‬ ‫(أ)‬

‫السال َمُة‬ ‫‪َّ -1‬‬ ‫‪َ -2‬ح ٌّق‬ ‫‪ -3‬جَ ْ‬ ‫ي َهُل َها‬

‫َج َّم ُع‬ ‫‪َ -4‬تت َ‬ ‫‪َ -5‬ب ِعيْداً‬ ‫‪َ -6‬تأَ ُّخر‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫َت َق ُّدٌم‬ ‫َقرْيباً‬ ‫ِ‬ ‫َتتَ َف َّر ُق‬ ‫َي ْعَل ُم َها‬ ‫اط ٌل‬ ‫َب ِ‬

‫(ب)‬

‫مْالََر ُ‬ ‫ض‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫ثال‪:‬‬ ‫اخلاِم ُس‪ِ :‬ص ِل اْل َكِل َمَة يف َقاِئ َمِة (أ) مِبَا ُي َراِدُف َها يف َقاِئ َمِة (ب) َكما يف مْالِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫(أ)‬ ‫‪َ -1‬ت ْس ُك ُن‬

‫‪ِ -2‬ج ْس ُم َ‬ ‫ك‬ ‫‪َ -3‬ف ِش َل‬

‫‪َ -4‬ت َد ُع‬ ‫‪ -5‬حُْ‬ ‫ال ُج َر ُ‬ ‫ات‬

‫(ب)‬ ‫اْل ُغ َر ُف‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫َترُْت ُك‬

‫َر َس َب‬ ‫َب َدُن َ‬ ‫ك‬

‫َت ِعيْ ُ‬ ‫ش‬ ‫‪94‬‬

‫أسئَِلًة ِلأْل ْج ِوَبِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫س‪ُ :‬ا ْكت ْ‬ ‫ُب ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬

‫ال َو الأْ ْهل ِم َن خْ َ‬ ‫ال َط ِر‪.‬‬ ‫‪-1‬‬ ‫َّ‬ ‫‪..........................‬؟السال َمُة ِه َي ِح ْف ُظ مْالَ ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪.......................... -2‬؟َن َع ْم‪ُ ،‬هن َ‬ ‫ريةٌ جَ ْ ُ إْ‬ ‫الْن َس ُ‬ ‫َاك ْ‬ ‫ان‪.‬‬ ‫أشيَاُء َخ ِط َ‬ ‫ي َهل َها ِ‬ ‫َ َْ ُ‬ ‫‪...............................‬؟ال ْس َر ُ‬ ‫إْ‬ ‫وب‪.‬‬ ‫‪-3‬‬ ‫اف الت ُ‬ ‫ِ‬ ‫َّجاوُز عن احل ِّد املطل ِ‬ ‫جْ َ‬ ‫وج ُد يف ُك ِّل َم َكا ٍن‪.‬‬ ‫‪-4‬‬ ‫‪...............................‬؟ال َراِثيْ ُم ُت َ‬

‫ات َّالت‬ ‫ات اآلِتيََة َو اْنتَبِْه إىل اْل َكلم‬ ‫الس ِاب ُع‪ :‬اِْق َرأِ اْل ِعبَا َر ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ِ َ ِ يِ‬ ‫تتَ َها َخ ٌّط‪( :‬الاِْ ْس ُم مْجَ‬ ‫حَ ْ‬ ‫الُْروُر)‬ ‫الر ُج ُل آ ِم ٌن ِم َن َّ‬ ‫الض َر ِر‪.‬‬ ‫‪َّ -1‬‬ ‫‪ -2‬جْ َ‬ ‫وج ُد يف هْالَ َواِء َو يف مْالَاِء‪.‬‬ ‫ال َراِثيْ ُم ُت َ‬

‫‪َ -3‬حاِف ْظ عَلى َن َظاَفِة ِج ْس ِم َ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫يِ‬ ‫َّب ‪َ -‬صَّلى ُ‬ ‫اهلل عَ‬ ‫اف‪.‬‬ ‫اإلس َر ِ‬ ‫َليِْه َو َسَّل َم‪ِ -‬م َن ْ‬ ‫‪َ -4‬منَ َع الن ُّ‬

‫َي الاِْ ْس َم مْجَ‬ ‫ُ‬ ‫الُْرو َر فيها‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ :‬اْق َرأِ اجل َم َل اآلِتيََة و ع نِّ ِ‬

‫ِ‬ ‫َب اْل َوَل ُد ِباْل َقَلم‪.‬‬ ‫َكت َ‬ ‫َب ُح َساٌم إىل مْالَ ْس ِج ِد‪.‬‬ ‫َذه َ‬ ‫اَجْ َ‬ ‫َّاجح‪.‬‬ ‫لائ َزُة للتِّْلميذ الن‬ ‫ِ ِ ِ ِ ِِ‬

‫‪95‬‬

‫الس َماِء‪.‬‬ ‫ْز ُل مْالَ َطُر ِم َن َّ‬ ‫َين ِ‬ ‫اْل ِكت ُ َ َ‬ ‫َب‪.‬‬ ‫َاب َعلى مْال ْكت ِ‬ ‫َنز َ‬ ‫َل اْل َقاِئ ُد ِم َن َّ‬ ‫الطاِئ َرةِ‪.‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫مَُل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫َّاس ُع‪ :‬ك ِّو ْن أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫وس َ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫ال‪ :‬إَِذا أ َرْد َت أَ ْن َتن َ‬ ‫َه ْد يف ُدُر ِ‬ ‫ْج َح‪ ،‬اِ ْجت ِ‬ ‫‪......................................................-1‬‬

‫‪..........................................................-2‬‬ ‫‪..........................................................-3‬‬ ‫‪..........................................................-4‬‬

‫العاشُر‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫ِ‬

‫جُْ‬ ‫ال ْر ُح‬ ‫اْلبِيْئَُة‬

‫ص‬ ‫اْل َف ْح ُ‬ ‫اْلُق َما َمُة‬

‫مْالََر ُ‬ ‫ض‬ ‫اْل ِوَقاَيُة‬

‫ الأْ ْق َذاُر‬ ‫ اْلبَ ْذُر‬ ‫الج‬ ‫ اْل ِع ُ‬ ‫ ‬

‫ ‬

‫الت‬ ‫َسَّلُة مْالُ ْه َم ِ‬ ‫َّ‬ ‫الد َواُء‬

‫الس َمُر‬ ‫ ‬ ‫َّ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫(ن ُن َق ْوٌم ال َنأُْك ُل َحتَّى جَُ‬ ‫ُا ْكتُب حْ َ‬ ‫ال ِدْي َث حَ ْ‬ ‫نوعَ‪َ ،‬و إَِذا أ َكْلنَا ال َن ْشبَ ُع ) يف‬ ‫ِ‬ ‫استِ َ‬ ‫اح َف ْظهُ‪.‬‬ ‫ك َو ْ‬ ‫ُك َّر َ‬

‫‪96‬‬

‫َّ‬ ‫س اْلثَّاِني َو اْل ِع ْشُرو َن‬ ‫الدْر ُ‬

‫َطَل ُب إْ‬ ‫ال َجاَزةِ‬ ‫ِ‬

‫حُه ُ‬ ‫إىل سعاَدة مدير م ْدرسة إْ‬ ‫الَمام ِأبي َحنَيْ َفَة ‪َ-‬رمِ َ‬ ‫اهلل‪-‬‬ ‫َ َ ِ ُ ِِْ َ َ َ ِ ِ ِ‬ ‫السالُم َعَليْ ُك ْم َو َرمْ َ‬ ‫حُة اهللِ َوَب َر َكاُتُه‬ ‫َّ‬ ‫الص ِّ‬ ‫أنا أح ُ‬ ‫مَْد ْب ُن حَُ‬ ‫ف الثَّا ِم ِن‪ .‬اْليَ ْوَم ال‬ ‫م َّم ٍد‪ِ ،‬تْل ِميْ ُذ َّ‬ ‫يع حُْ‬ ‫ال ُضو َر إىل مْالَْدرسة؛ َّ‬ ‫ألنن َم ِرْي ٌ‬ ‫ض‪َ ،‬فأ ْر ُجو‬ ‫َط ُ‬ ‫أست ِ‬ ‫ْ‬ ‫َ َ ِ يِ‬ ‫ْ‬ ‫أَ ْن َت ْقبَُلوا ُع ْذ ِري‪َ ،‬وُت َس حُِ‬ ‫ياب‪.‬‬ ‫اموِني ِعنْ َد ال ِغ ِ‬ ‫َو ْ‬ ‫أش ُكُر ُك ْم‬ ‫ِتْل ِميْ ُذ ُك ُم مْالُ ِطيْ ُع‬

‫‪97‬‬

‫أح ُ‬ ‫مَْد ْب ُن حَُ‬ ‫م َّم ٍد‬

‫درخواست رخصتی‬ ‫محترم مدیر مکتب امام‬ ‫ابوحنیفه رحمت اهلل علیه‪:‬‬ ‫السالم علیکم و رحمت و‬ ‫برکاته‬ ‫اینجانب احمد فرزند محمد‪،‬‬ ‫شاگرد صنف هشتم‪ ،‬امروز‬ ‫به نسبت مریضی که عاید‬ ‫حالم گردیده نمی‌توانم به‬ ‫مکتب حاضر شوم‪ ،‬از شما‬ ‫خواهشمندم که عذر بنده را‬ ‫پذیرفته در غیابم همرایم از‬ ‫گذشت کار بگیرید‪.‬‬ ‫بااحترام‬ ‫شاگرد فرمانبردار شما‬ ‫احمد فرزند محمد‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫ُع ْذِري‬

‫ُت َس حُِ‬ ‫اموِني‬ ‫اْل ِغيا ُب‬ ‫َسعاَدُة‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬ ‫َم ْعنَاهَا‬

‫َم ْع ِذ َرِتي‬ ‫َت ْعُفو َعن‬

‫َع َدَم حُْ‬ ‫ور‬ ‫ال ُض ِ‬ ‫َكِل َمُة خْ‬ ‫طاب ِللاْ ْحرَِ‬ ‫تام‬ ‫ال‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫ب َع ْن الأْ ْسئَِلِة الآْ ِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫وع ه َ‬ ‫َذا َّ‬ ‫س؟‪..............................................‬‬ ‫‪َ -1‬ما َم ْو ُض ُ‬ ‫الد ْر ِ‬ ‫‪َ -2‬م ْن ُه َو أح ُ‬ ‫مَْد ؟‪.......................................................‬‬ ‫‪َ -3‬م َاذا َح َد َث لأِ مْ َ‬ ‫ح َد؟‪...................................................‬‬

‫مَْد َّ‬ ‫َب أح ُ‬ ‫الطَل َب‪............................................‬‬ ‫‪ -4‬إىل َم ْن َكت َ‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪ :‬اِ ْستَ ْع ِمل اْل َكِل َم ِ لآْ َ‬ ‫مَُل ُم ِفيْ َدةٍ‪:‬‬ ‫ات ا ِتيَة يف ج ٍ‬ ‫ِ‬ ‫‪َ -1‬م ْد َر َسٌة‪..............................................................:‬‬ ‫‪ِ -2‬تْل ِميْ ٌذ‪............................................................... :‬‬

‫‪ُ -3‬ع ْذ ِري‪.............................................................. :‬‬ ‫الص َّحُة‪............................................................. :‬‬ ‫‪ِّ -4‬‬ ‫اب‪..............................................................‬‬ ‫‪ :-5‬اْل ِغيْ ُ‬ ‫‪ :-6‬مْالُ ِدْيُر‪...........................................................‬‬

‫‪98‬‬

‫ات الآْ ِتيََة َوَ ِّ‬ ‫(الُ َض ُ‬ ‫فك ْر ِفي َها مْ‬ ‫اف َإليِْه)‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِْق َرأِ اْل َكِل َم ِ‬ ‫ََ‬ ‫اإل َجا َزةِ‪.‬‬ ‫‪ -1‬طل ُب ِ‬

‫‪ -2‬م ْدرسُة إْ‬ ‫ال َمام ِأبي َحنَيْ َفَة‪.‬‬ ‫َ ََ ِ ِ‬ ‫الص ِّ‬ ‫ف الثَّا ِم ِن‪.‬‬ ‫‪ِ -3‬تْل ِميْ ُذ َّ‬ ‫السالُم َعَليْ ُك ْم َو َرمْ َ‬ ‫حُة اهللِ‪.‬‬ ‫‪َّ -4‬‬

‫ال‪:‬‬ ‫الر ِاب ُع‪ :‬أَ ِض ِ‬ ‫ف اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ات اآلِتيََة َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪َ :‬عبْ ٌد‬

‫َعبْ ُد اهللِ‬

‫‪ُ -1‬م ِدْي ٌر‪...........................‬‬

‫‪َ -2‬م ْد َر َسٌة‪.........................‬‬ ‫‪ِ -3‬تْل ِميْ ٌذ‪..........................‬‬ ‫‪ِ -4‬عنْ َد‪............................‬‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫َ‬ ‫ْرََ‬ ‫مَُل ُم ِفيْ َدةٍ ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫س‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل التا ِكيْ َب اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫‪َ -1‬ف ِضيَْلُة َّ‬ ‫الشيْخ‪.....................................................:‬‬ ‫ِ‬ ‫‪ُ -2‬‬ ‫األ ْست ُ‬ ‫اض ُل‪...................................................:‬‬ ‫َاذ اْل َف ِ‬ ‫األخ مْحُ‬ ‫‪ُ -3‬‬ ‫الْرََ‬ ‫تُم‪.....................................................:‬‬

‫‪َ -4‬ص ِدْي ِقي اْل َع ِزْيزُ‪....................................................:‬‬

‫أسئَِلًة ِلأْل ْج ِوَبِة الآْ ِتيَِة‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫س‪َ :‬ض ْع ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫مَْد َ َ إْ‬ ‫‪....................................-1‬؟ أح ُ‬ ‫ال َجا َزةَ‪.‬‬ ‫أخذ ِ‬ ‫‪99‬‬

‫س يف َثاَن ِوَّيِة َغ ِازي‪.‬‬ ‫‪....................................-2‬؟ أََنا أْدُر ُ‬ ‫جيْ ٌل لمَْ حَ ْ‬ ‫ي ُض ْر‪ ،‬لأََِّنُه َم ِرْي ٌ‬ ‫ض‪.‬‬ ‫‪....................................-3‬؟ مَ ِ‬

‫استِك‪ِ (:‬كتَاَبُة َّ‬ ‫الش َّدةِ)‪:‬‬ ‫ات الآْ ِتيََة يف ُك َّر َ‬ ‫ُب اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫الس ِاب ُع‪ُ :‬ا ْكت ِ‬ ‫تَـ ِحــيَّـٌة‬

‫الـسالُم عَ‬ ‫َليْ ُك ْم‬ ‫َّ‬

‫ِص ِّحـيَّـٌة‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِم ُن‪َّ :‬‬ ‫يُة اْلُّل َغ ِوَّيُة)‪:‬‬ ‫(الذ ِخرْ َ‬ ‫مْالُ َك َّرُم‬

‫احُة‬ ‫الس َم َ‬ ‫َّ‬

‫الس َعادَة‬ ‫َّ‬ ‫ال َف ِضيَْلُة‬ ‫َّحيَُّة‬ ‫الت ِ‬

‫الس ُم ُّو‬ ‫ُّ‬ ‫الش ْكُر َ‬ ‫ُّ‬ ‫اجل ِزْي ُل‬ ‫مْالََعاِلي‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن َطَلباً َكا ِم ً‬ ‫ال‪.‬‬ ‫َرِّت ِب اْل ِعبَا َر ِ‬ ‫َطيْ ُع أَ ْن آِت َي إىل مْالَْد َر َسِة‪.‬‬ ‫أست ِ‬ ‫‪ -1‬ال ْ‬ ‫الص ِّ‬ ‫ف الثَّا ِم ِن‬ ‫‪ -2‬أنا ِتْل ِميْ ُذ َّ‬ ‫‪َ -3‬س َعاَدُة ُم ِدْي ِر َم ْد َر َسِة َحبِيْبِيََّة الثَّاَن ِوَّيِة‪.‬‬ ‫أصاَبن ُص َدا ٌع‬ ‫‪-4‬‬ ‫َ يِ‬ ‫ْ‬ ‫‪ُ -5‬ت َس حُِ‬ ‫اب‬ ‫اموِني ِعنْ َد ال ِغيَ ِ‬ ‫‪ -6‬أ ْر ُجو أَ ْن‬

‫‪ِ -7‬تْل ِم ُ‬ ‫ْموٍد‬ ‫يذ ُك ْم‪َ :‬ر ِشيْ ُد ْب ِن حَم ُ‬

‫‪100‬‬

‫َّ‬ ‫س الثَّاِل ُث َو اْل ِع ْشُرو َن‬ ‫الدْر ُ‬

‫لأْ‬ ‫َ‬ ‫ات‬ ‫ق‬ ‫و‬ ‫َم ْع ِرَفُة ا ْ ِ‬

‫الواُر‪:‬‬ ‫حْ ِ‬

‫الاِْْب ُن‪ َ :‬حَ ْ‬ ‫ات َيا ِأبي؟‬ ‫نت ُ‬ ‫َاج إىل َم ْع ِرَفِة الأْ ْوَق ِ‬ ‫لمِ‬ ‫لأْ‬ ‫َْ‬ ‫لوات‬ ‫ض أ ْوَقاتاً َم ْعُلو َمًة؛ َك َّ‬ ‫الص ِ‬ ‫ا ُب‪ :‬لأِ َّن ِللف َراِئ ِ‬ ‫خْ َ‬ ‫س‪َ ،‬قال َت َعاىل َّ‬ ‫ت َعلى مْالُ ْؤ ِمنِ نْ َ‬ ‫ي‬ ‫الصالةَ َكاَن ْ‬ ‫«إن َّ‬ ‫ال ْم ِ‬ ‫ِكتَاباً َم ْوُقوتاً»‪.‬‬ ‫لك ْن َكيْ َ‬ ‫اْلبِن ُ‬ ‫ف َن ْع ِر ُف الأْ ْوَق َ‬ ‫ات َيا ِأبي؟‬ ‫ْت‪ِ :‬‬ ‫الأْ ُب‪َ :‬ن ْع ِر ُف الأْ ْوَق َ‬ ‫السا َعِة‪.‬‬ ‫ات ِب َّ‬ ‫ف َذِل َ‬ ‫الاِْْب ُن‪ :‬و َكيْ َ‬ ‫ك؟‬ ‫السا َعِة‪ِ ،‬فيْ َها َثالَثُة َع َق ِار َب‪.‬‬ ‫الأْ ُب‪ُ :‬اَْن ُظ ْر إىل َه ِذهِ َّ‬ ‫‪101‬‬

‫شناختن اوقات‬ ‫گفتگو‪:‬‬ ‫فرزند‪ :‬پدرجان! چرا ما به شناختن‬ ‫اوقات ضرورت داریم؟‬ ‫پدر‪ :‬زیرا برای ادای فرایض وقت‌های‬ ‫معین وجود دارد‪ ،‬مانند ادای نمازهای‬ ‫پنجگانه‪ ،‬خداوند متعال می‌فرماید‪:‬‬ ‫«بدون شک نماز بادرنظرداشت‬ ‫اوقات بر مؤمنان فرض گردانیده‬ ‫شده است»‬ ‫دختر‪ :‬پس‪ ،‬ما چطور می‌توانیم‬ ‫اوقات را بشناسیم؟‬ ‫پدر‪ :‬اوقات را به وسیلۀ ساعت‬ ‫می‌شناسیم‪.‬‬ ‫فرزند‪ :‬چطور؟‬ ‫پدر‪ :‬به این ساعت نگاه کن که‬ ‫دارای سه عقربه (سوزن) است‪.‬‬

‫اْلبِن ُ‬ ‫ْت‪َ :‬م َاذا َت ْعن ب َه ِذهِ اْل َع َق ِار ِب؟‬ ‫يِ‬ ‫َات‪َ ،‬واْل َع ْق َر ُب‬ ‫الأْ ُب‪ :‬اْل َع ْق َر ُب اْل َق ِص ُ‬ ‫الساع ِ‬ ‫ري عَال َمُة َّ‬ ‫َّ‬ ‫الط ِوْي ُل عَال َمُة َّ‬ ‫َّحيْ ُف‬ ‫الدَقاِئ ِق‪َ ،‬واْل َع ْق َر ُب الن ِ‬ ‫َح ِّر ُك عَال َمُة الثَّ َواِني‪.‬‬ ‫مْالُت َ‬ ‫الاِْْب ُن‪َ :‬ك ْم َثاِنيًَة ُت َس ِاوي َدِقيَْقًة‪َ ،‬و َك ْم َدِقيَْقًة ُت َس ِاوي َسا َعًة؟‬ ‫لأْ‬ ‫اح َدةً‪َ ،‬و ِستُّو َن‬ ‫اوي َدِقيْ َقًة َو ِ‬ ‫ا ُب‪ِ :‬ستُّو َن َثاِنيًَة ُت َس ِ‬ ‫اح َدةً‪.‬‬ ‫اوي َسا َعًة َو ِ‬ ‫َدِقيْ َقًة ُت َس ِ‬

‫دختر‪ :‬این عقربه‌ها چه معنا دارد؟‬ ‫پدر‪ :‬عقربۀ (سوزن)کوتاهعالمت‬ ‫ساعت‌ها را نشان می‌دهد‪ ،‬عقربۀ‬ ‫دراز عالمت دقیقه‌ها را نشان‬ ‫می‌دهد‪ ،‬اما عقربۀ باریک‬ ‫متحرک عالمت ثانیه‌ها را‬ ‫نشان می‌دهد‪.‬‬ ‫پسر‪ :‬چند ثانیه یک دقیقه‪ ،‬و چند‬ ‫دقیقه یک ساعت می‌شود؟‬ ‫پدر‪ :‬شصت ثانیه برابر است به‬ ‫یک دقیقه و شصت دقیقه برابر‬ ‫است با یک ساعت‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬

‫اْل َكِل َمُة‬

‫َم ْعنَاهَا‬

‫‪1‬‬

‫أ ْوَقات‬

‫الز َم ُن‬ ‫مَْع َوْق ٍت َو ُه َو َّ‬ ‫جُ‬

‫‪2‬‬

‫ِكتَاباً‬

‫َف ِرْي َضًة‬

‫‪3‬‬

‫َفراِئ ُ‬ ‫ض‬

‫مَْع َف ِرْي َضٍة‬ ‫جُ‬

‫‪4‬‬

‫مُْك ُن أَ ْن ُي َؤَّدى يف َغرْي َذ َ‬ ‫اك‬ ‫َم ْوُقوتاً َي ْعن َع َم ٌل َلُه َوْق ٌ‬ ‫ت َخ ٌ‬ ‫اص ال ي ِ‬ ‫ِ‬ ‫يِ‬ ‫اْل َوْق ِت‬

‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫السا َعِة َو َّ‬ ‫الدِقيْ َقِة‬ ‫َع َق ِارب ج ُ‬ ‫السا َعِة َما ُي ِش ُ‬ ‫ري إىل َّ‬ ‫مَْع َع ْق َر ٍب َو ُه َو يف َّ‬ ‫َوالثَّاِنية‬ ‫ن ٌ‬ ‫يف‬ ‫ي‬ ‫حَِ‬ ‫ِض ُّد مَ ِ‬ ‫س نْ ٍ‬ ‫َث َوا ٍن‬

‫مَْع َثاِنيٍَة‬ ‫جُ‬

‫‪102‬‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأَْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة الآْ ِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫ال َواُر؟‪..............................................‬‬ ‫‪َ -1‬ح ْو َل َم َاذا دَا َر حْ ِ‬ ‫‪َ -2‬ب نْ َ‬ ‫ال َواُر؟‪.............................................‬‬ ‫ي َم ْن و َم ْن دار حْ ِ‬ ‫‪َ -3‬كيْ َ‬ ‫ف َن ْع ِر ُف الأْ ْوَق َ‬ ‫ات؟‪................................................‬‬ ‫او ْي َدِقيْ َقًة؟‪...............................................‬‬ ‫‪َ -4‬ك ْم َثاِنيًَة ُت َس ِ‬

‫اوي َسا َعًة؟‪..............................................‬‬ ‫‪َ -5‬ك ْم َدِقيْ َقًة ُت َس ِ‬

‫ات َّالت حَ ْ‬ ‫تتَ َها‬ ‫والح ِظ اْل َكِل َم‬ ‫ات اآلِتيََة ِ‬ ‫ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪ :‬اِْق َرأِ اْل ِعبَا َر ِ‬ ‫يِ‬ ‫السا )‪:‬‬ ‫مَْع مْالُ َؤَّنث‬ ‫َخ ٌّط (ج ُ‬ ‫ِ َّ لمِِ‬

‫لوات خْ َ‬ ‫الص ُ‬ ‫ال ْمس‪.‬‬ ‫‪َّ -1‬‬ ‫َات‬ ‫الساع ِ‬ ‫‪ -2‬عَال َمُة َ‬

‫ال‪:‬‬ ‫َات مَ ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬ه ْ‬ ‫ج َع اْل َكِل َم ِ‬ ‫ات اآلِتيَِة َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫ُم ْف َرٌد‬ ‫اسٌة‬ ‫ُك َّر َ‬

‫ج ٌع‬ ‫مَ ْ‬ ‫ات‬ ‫اس ٌ‬ ‫ُك َّر َ‬

‫ُم ْسِل َمٌة‪َ .............‬طاِلبٌَة‪ُ ...............‬م ْؤ ِمنٌَة‪َ .............‬سبُّورةٌ‪................‬‬ ‫ِتْل ِم َ‬ ‫يذةٌ‪َ .............‬كاِتبٌَة‪ ...............‬جَُ‬ ‫ما ِه َدةٌ‪ُ ..........‬م َد ِّر َسٌة‪..............‬‬ ‫ُم َعِّل َمٌة‪ ,............‬مِمْ َس َحٌة‪ُ .............‬م َو َّظ َفٌة‪َ ..........‬ص حِ َ‬ ‫الٌة‪................‬‬ ‫‪103‬‬

‫الر ِاب ُع‪ :‬اِ ْخرَْ‬ ‫ات اآلِتيَِة ُث َّم َض ْع َها يف َم َكا ٍن‬ ‫ت َكِل َمًة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬

‫َاس ٍب‪:‬‬ ‫ُمن ِ‬

‫ري ‪ -‬اْل َع ْق َر ُب ‪ِ -‬ستُّو َن ‪َ -‬دِقيْ َقًة)‬ ‫( َثالَثُة ‪ -‬اْل َق ِص ُ‬ ‫السا َعُة ِفيْ َها‪َ ........................‬ع َق ِار َب‪.‬‬ ‫‪َ -1‬ه ِذهِ َّ‬ ‫َات‪.‬‬ ‫الساع ِ‬ ‫‪ -2‬اْل َع ْق َر ُب‪ .............‬عَال َمُة َّ‬ ‫َّ‬ ‫‪...................‬الط ِوْي ُل عَال َمُة َّ‬ ‫الدَقاِئ ِق‪.‬‬ ‫‪-3‬‬ ‫اح َدةً‪.‬‬ ‫اوي َدِقيْ َقًة َو ِ‬ ‫‪َ................... -4‬ثاِنيًَة ُت َس ِ‬ ‫اح َدةً‪.‬‬ ‫اوي َسا َعًة َو ِ‬ ‫‪ِ -5‬ستُّو َن ‪ُ.............‬ت َس ِ‬

‫س‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫ال َم َل التَّاِليََة‪:‬‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬

‫الرْب ُع‪.‬‬ ‫السا َعُة اآل َن‪ :‬اْل َو ِ‬ ‫اح َدُة َو ُّ‬ ‫‪َّ -1‬‬ ‫الرْب ُع‪12 ،45 .‬‬ ‫السا َعُة اآل َن‪ :‬اْل َو ِ‬ ‫اح َدةٌ إِال ُّ‬ ‫‪َّ -2‬‬ ‫ِّص ُف‪02 ،30 .‬‬ ‫السا َعُة اآل َن‪ :‬الثَّاِنيَُة َوالن ْ‬ ‫‪َّ -3‬‬ ‫السا َعُة اآل َن‪ :‬الثَّاِنيََة ع َ‬ ‫َش َر َو ِب ْض ُع َدَقاِئ َق‪12، 3،4،5،6،7،8،9 .‬‬ ‫‪َّ -4‬‬ ‫‪01 ،15‬‬

‫السا َعُة اآل َن‪ :‬الثَّاِنيَُة َب ْع َد ُّ‬ ‫الظ ْه ِر‪.‬‬ ‫‪َّ -5‬‬ ‫السا َعُة اآل َن‪ :‬حْ َ‬ ‫َش َرةَ َقبْ َل ُّ‬ ‫الاِدَيَة ع َ‬ ‫الظ ْه ِر‪11 :00 .‬‬ ‫‪َّ -6‬‬ ‫السا َعُة اآل َن‪ :‬خْ َ‬ ‫‪05 :00‬‬ ‫الا ِم َسُة َم َساًء‪.‬‬ ‫‪َّ -7‬‬ ‫‪02 :00‬‬

‫‪104‬‬

‫ات اآلِتيََة ب حُْ‬ ‫ُب الأْ ْوَق َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫ال ُر ِ‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫وف َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫ِ‬ ‫س‪ُ :‬ا ْكت ِ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫اح َدُة إِ ّ‬ ‫الرْب ُع‪.‬‬ ‫السا َعُة اآل َن اْل َو ِ‬ ‫ال ُّ‬ ‫ال‪َّ )12 :45( :‬‬ ‫‪..............................................................1:15 -1‬‬

‫‪...............................................................2:20 -2‬‬ ‫‪............................................................3:45-3‬‬

‫‪............................................................4:40 -4‬‬

‫‪.............................................................5:30 -5‬‬

‫الساب ُع‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ال َم َل الآْ ِتيََة‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫اح َدُة إِال اْل ُّرْب َع‪.‬‬ ‫السا َعُة الآْ َن اْل َو ِ‬ ‫َّ‬ ‫اح َدُة إِال الثُُّلث‪.‬‬ ‫السا َعُة الآْ َن اْل َو ِ‬ ‫َّ‬

‫اح َدُة إِال ِب ْض َع َدَقاِئ َق‪.‬‬ ‫السا َعُة الآْ َن اْل َو ِ‬ ‫َّ‬

‫مَُل َي ُك ُ‬ ‫ون يف ُك ٍّل ِمنْها (إال)‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ُ :‬ا ْكت ْ‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬ ‫‪............................................ -1‬‬ ‫‪............................................ -2‬‬ ‫‪............................................ -3‬‬ ‫‪............................................ -4‬‬

‫َّاس ُع‪ :‬اِْق َرأِ مْالِثَ َ‬ ‫مَُل ِمثَْلهُ‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ‬ ‫ال َو ا ْكت ْ‬ ‫ُب أ ْرَب َع ج ٍ‬

‫ُ‬ ‫اوي ِن ْص َ‬ ‫ف َسا َعٍة‪.‬‬ ‫مْالِثَال‪َ :‬ثالُثو َن َدِقيْ َقًة ُت َس ِ‬ ‫‪105‬‬

‫‪.......................................... -1‬‬ ‫‪.......................................... -2‬‬ ‫‪.......................................... -3‬‬ ‫‪.......................................... -4‬‬

‫اشُر‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة)‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب اْل َع ِ‬

‫الرْب ُع‬ ‫ُّ‬ ‫َب ْع َد ُّ‬ ‫الظ ْه ِر‬ ‫ِّص ُف‬ ‫الن ْ‬ ‫الرْب ُع‬ ‫َو ُّ‬ ‫َقبْ َل ُّ‬ ‫الظ ْه ِر‬

‫الثُُّل ُث‬

‫الرْب ُع‬ ‫إِال ُّ‬ ‫ِب ْض ُع‬ ‫إِالالثُُّل ُث‬ ‫َو الثُُّل ُث‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫ِّص َ‬ ‫ُا ْر ُس ْم َسا َعًة‪َ ،‬ت ُك ُ‬ ‫َت ع ْ‬ ‫ف ُظ ْهراً‪.‬‬ ‫السا َعُة ِفي َها اِْثنيَ‬ ‫َش َرةَ َو الن ْ‬ ‫ون َّ‬

‫‪106‬‬

‫َّ‬ ‫الر ِاب ُع َو اْل ِع ْشُرو َن‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ‬

‫ِق َّصُة ُج َحا‬

‫َشي‪َ .‬ويف‬ ‫ال َم ِار َو ُه َو مي ِ‬ ‫أ ْر َك َب ُج َحا اْبنَُه علی حْ ِ‬ ‫َّ‬ ‫َجباً‪َ ،‬ي ْر َك ُب‬ ‫الط ِرْي ِق َقاَبَل ُهما ج‬ ‫مََا َعٌة‪َ ،‬ف َق ُالوا‪ :‬ع َ‬ ‫مَْشي اْل َواِل ُد عَلى َق َد َميِْه!‬ ‫الاِْْب ُن‪َ ،‬وي ِ‬ ‫َنز َ‬ ‫(ج َحا)‪َ .‬و َسا َرا َحتَّى‬ ‫َل الاِْْب ُن َو َر ِك َب أُبوُه ُ‬ ‫مََا َعٌة ُأ ْخ َرى‪َ ،‬ف َق ُالوا‪َ :‬ما ه َ‬ ‫َذا؟! ال ّر ُج ُل‬ ‫َقاَبَل ُه َما ج‬ ‫مَْشي! َف َ‬ ‫أخ َذ‬ ‫اْل َق ِو ُّي َي ْر َك ُب‪َ ،‬واْل ُغالُم َّ‬ ‫الص ِغ ُ‬ ‫ري ي ِ‬

‫ال َم ِار‪.‬‬ ‫ُج َحا اِْبنَُه َو ْ‬ ‫أجَل َسُه َو َراَءُه عَلى حْ ِ‬ ‫َو َم َشيَا َحتَّى َقاَبَل ُه َما َق ْوٌم َ‬ ‫آخُرو َن‪َ ،‬ف َق ُالوا‪:‬‬ ‫واعجبا‪َ ،‬ش ْخ َصا ِن َر ِكبَا عَلى ه َ‬ ‫ال َم ِار‬ ‫َذا حْ ِ‬ ‫َّ‬ ‫ْشي‪،‬‬ ‫ال َما َر أ َما َم ُه َما مي ِ‬ ‫يف؟! َفنَزَال‪َ ،‬وَت َر َكا حْ ِ‬ ‫الض ِع ِ‬ ‫مََا َعٌة ُأ ْخ َرى‪َ ،‬ف َق ُالوا‪َ :‬ما ه َ‬ ‫َذا؟! َيرُْت َكا ِن‬ ‫آه َما ج‬ ‫َف َر ُ‬

‫ال َما َر َي ْر ُك ُ‬ ‫مَْشيَا ِن!‬ ‫ض َو ُه َما ي ِ‬ ‫حْ ِ‬ ‫َف َق َ‬ ‫ال ُج َحا‪َ :‬يا َق ْوُم! أال ُي ْع ِجُب ُك ْم َش ْيٌء أَبداً؟! لمَْ‬ ‫ن ُن َوحَ ْ‬ ‫َيبْ َق ِس َوى أَ ْن مَنْ ِش َي حَ ْ‬ ‫ال َما َر َعَلي‬ ‫ن ِم ُل حْ ِ‬ ‫أَْكتَاِفنَا‪.‬‬ ‫‪107‬‬

‫قصۀ جحا (مرد ساده لوح )‬

‫روزی جحا پسر خود را بر مرکب‬ ‫سوار کرد وخودش پیاده حرکت‬ ‫کرد‪ ،‬در راه عده ای از مردم با او‬ ‫روبه‌رو شدند وگفتند‪ :‬بسیار جای‬ ‫تعجب است پسر بر االغ سوار است‬ ‫و پدر پیاده می‌رود!‬ ‫پسر از االغ پایین آمد و پدرش را‬ ‫بر آن سوار کرد‪ .‬و هر دو حرکت‬ ‫نمودند‪ ،‬تا در مسیر راه گروهی دیگری‬ ‫از مردم با آن روبه‌رو شدند‪ ،‬آن‌ها‬ ‫گفتند‪ :‬چقدر عجیب است؟!‬ ‫مرد نیرومند بر مرکب سوار است‬ ‫و پسر کوچک پیاده می‌رود! جحا‬ ‫پسر خود را در عقب خود بر مرکب‬ ‫سوار کرد و به حرکت خود ادامه‬ ‫داد‪ ،‬تا این‌که با طایفۀ دیگری از‬ ‫مردم روبه‌رو شدند‪ ،‬آن‌ها گفتند‪:‬‬ ‫تعجب است! دو نفر چطور باالی‬ ‫این االغ ناتوان و الغر سوار اند؟!‬ ‫هر دو از مرکب پایین آمدند‪ ،‬مرکب‬ ‫را خالی گذاشتند و به حرکت خود‬ ‫ادامه دادند‪ ،‬در مسیر راه با گروه‬ ‫دیگری از مردم روبه‌رو شدند‪ ،‬آن‌ها‬ ‫گفتند‪ :‬چقدر عجیب است؟ االغ را‬ ‫رها نموده اند تا لگد زند و خود پیاده‬ ‫می‌روند؟!‬ ‫جحا گفت‪ :‬ای مردم! هیچ کار ما‬ ‫مورد پسند تان واقع نمی‌شود؟! حاال‬ ‫چیزی باقی نمانده به جز این‌که ما‬ ‫خودمان پیاده برویم واالغ را بر شانه‬ ‫های خود حمل نماییم‪.‬‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫أجَل َسُه‬ ‫ْ‬ ‫َسا َرا‬ ‫َي ْر ُك ُ‬ ‫ض‬ ‫ِس َوى‬ ‫أ ْر َك َب‬ ‫َقاَبَل ُهما‬ ‫أكتافنا‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫َج َعَلُه جَ ْ‬ ‫ال َم ِار‬ ‫س عَلى َظ ْه ِر حْ ِ‬ ‫يِل ُ‬ ‫َذ َهبَا‪َ ،‬م َشيَا‬ ‫جَ ْ‬ ‫ي ِري‬ ‫ي‬ ‫َغرُْ‬ ‫كوب‬ ‫سا َع َده على ُّ‬ ‫الر ِ‬ ‫اْلتَقى ِب ِهما‬ ‫أعناقنا‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫وع ه َ‬ ‫َذا َّ‬ ‫س؟‪..............................................‬‬ ‫‪َ -1‬ما َم ْو ُض ُ‬ ‫الد ْر ِ‬ ‫‪ -2‬مِلَ َاذا َنز َ‬ ‫ال َم ِار؟‪.........................................‬‬ ‫َل اْل ُغالُم ِم ْن حْ ِ‬ ‫‪َ -3‬م َاذا َق َ‬ ‫َّاس ِح نْ َ‬ ‫مَْشي؟‪.................‬‬ ‫ي َرأَ ْوا ُج َحا َي ْر َك ُب َواْل ُغالُم ي ِ‬ ‫ال الن ُ‬ ‫‪َ -4‬م َاذا َق َ‬ ‫ال ُج َحا يف ِن َهاَيِة الأَْ ْم ِر؟‪..........................................‬‬

‫َاسبٍَة مِمَّا َب نْ َ‬ ‫ي‪:‬‬ ‫ات اآلِتيََة ِب َكِل َمٍة ُمن ِ‬ ‫ل اْل َف َرا َغ ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪ :‬اِ ْمأَ ِ‬ ‫ي اْل َق ْو َس نْ ِ‬ ‫ال‪َ ،‬نز َ‬ ‫مََا َعٌة)‬ ‫َل‪ ،‬ج‬ ‫( َم َع‪ِّ ،‬‬ ‫الر َج ِ‬ ‫َب ُج َحا‪.........‬اِْبنِِه َي ْوماً إىل إِ ْح َدى اْلُق َرى‪.‬‬ ‫‪َ -1‬ذه َ‬ ‫‪َ -2‬و يف َّ‬ ‫الط ِرْي ِق َقاَبَل ُهما َب ْع ُ‬ ‫ض‪.............‬‬ ‫‪................ -3‬اْل ُغالُم َو َر ِك َب أُبوُه ُج َحا‪.‬‬ ‫ُ‬ ‫‪..........‬أ ْخ َرى‪.‬‬ ‫‪َ -4‬حتَّى َقاَبَل ُه َما‬

‫‪108‬‬

‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفي َدةً‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬ ‫ال َما َر‪ -‬اِْبنَهُ‪ -‬أ ْر َك َب ‪ُ -‬ج َحا‪.‬‬ ‫‪ -1‬حْ ِ‬

‫‪....................................................................‬‬ ‫‪َ -2‬قاَبَل ُهما‪َ -‬حتَّى‪َ -‬و َم َشى‪َ -‬‬ ‫آخ ُرو َن‪َ -‬ق ْوٌم‪.‬‬ ‫‪....................................................................‬‬ ‫الْثنَا ِن‪َ -‬كيْ َ‬ ‫ال َما َر؟!‪.‬‬ ‫ف‪ -‬حْ ِ‬ ‫‪َ -3‬ي ْر َك ُب‪ -‬ا ِ‬ ‫‪...................................................................‬‬ ‫ال ِّار‪ -‬يف‪ُ -‬ه َما‪ -‬جْ َ‬ ‫‪ -4‬حْ َ‬ ‫مَْشيَا ِن ‪.‬‬ ‫ال ِّو‪ -‬ي ِ‬ ‫‪...................................................................‬‬

‫الراب ُع‪َ :‬ح ِّو ِل جُْ‬ ‫َ‬ ‫ي‪:‬‬ ‫ال َم َل اْل ِف ْعِليََّة اآلِتيََة إىل مْ ِ‬ ‫االسيَِّة كما يف مْالِثال نْ ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬

‫َب التِّْل ِم َ‬ ‫يذا ِن إىل مْالَْد َر َسِة‪.‬‬ ‫املُ َذ َّكُر‪َ :‬ذه َ‬ ‫املُ َؤَّن ُث‪َ :‬ذ َهبَ ِت التِّْل ِم َ‬ ‫يذَتا ِن إىل مْالَْد َر َسِة‬ ‫‪ -1‬أ َك َل ِّ‬ ‫الط ْفال ِن َّ‬ ‫الط َعاَم‪ .‬‬ ‫‪َ -2‬ل ِع َب اْل َوَل َدا ِن ِباْل ُك َّرةِ‪ .‬‬ ‫يذَتا ِن خْ َ‬ ‫‪َ -3‬د َر َس ِت التِْل ِم َ‬ ‫ال َّط ‬ ‫‪َ -4‬ر ِك َب املُ َساِف َرا ِن َّ‬ ‫الطاِئ َرةَ ‬ ‫ ‬ ‫الص ِدْي َقتَا ِن على مْالَْق َع ِد‬ ‫ت َّ‬ ‫‪َ -5‬جَل َس ِ‬ ‫‪َ -6‬ش ِر َب مْالَِرْي َضا ِن َّ‬ ‫الد َواَء ‬

‫‪109‬‬

‫التِّْل ِم َ‬ ‫يذا ِن َذ َهبَا إىل مْالَْد َر َسِة‪.‬‬ ‫التِّْل ِم َ‬ ‫يذَتا ِن َذ َهبَتَا إىل مْالَْد َر َسِة‪.‬‬ ‫‪......................................‬‬ ‫‪.....................................‬‬ ‫‪..................................‬‬

‫‪......................................‬‬ ‫‪....................................‬‬

‫‪......................................‬‬

‫التَّ ْدرْي ُب خْ َ‬ ‫َ‬ ‫مَُل ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫س‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫الا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬

‫‪ -1‬اْل َق ْرَيُة‪...............................................:‬‬

‫الز َم ُ‬ ‫ان‪............................................. :‬‬ ‫‪َّ -2‬‬ ‫‪ -3‬اْل َع ُجوُز‪............................................. :‬‬ ‫‪َ -4‬ي ْر َك ُب‪............................................. :‬‬ ‫‪َ -5‬يرُْت ُك‪................................................ :‬‬

‫‪َ -6‬ي ْر ُك ُ‬ ‫ض‪............................................. :‬‬

‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫س‪ :‬ه ْ‬ ‫الساِد ُ‬ ‫َات ِض َّد اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫‪َ -1‬ر ِك َب‪......................:‬‬ ‫‪َّ -2‬‬ ‫الشيْ ُخ‪...................... :‬‬ ‫‪ -3‬اْل َق ِو ُّي‪...................... :‬‬

‫ي‪...................... :‬‬ ‫‪َّ -4‬‬ ‫الص ِغرُْ‬ ‫‪َ - 5‬و َراَء‪........................ :‬‬ ‫‪ -6‬حْ َ‬ ‫ال ُّر‪........................ :‬‬

‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫الس ِاب ُع‪ :‬ه ْ‬ ‫َات ُم َراِد َف اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫َب‪:‬‬ ‫‪َ -1‬ذه َ‬ ‫‪ -2‬اِْبن‪:‬‬

‫‪َ -3‬واِلد‪:‬‬ ‫‪َّ -4‬‬ ‫الط ْقس‪:‬‬ ‫‪110‬‬

‫ات اآلِتيََة َوع نِّ ْ‬ ‫َي اجلمل االمسية والفعلية‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ :‬اِْق َرأِ اْل ِعبَا َر ِ‬ ‫‪َ -1‬ي ْر َك ُب اْل ُغالُم‬ ‫‪ -2‬اْل َق ِو ُّي َي ْر َك ُ ‬ ‫ب‬ ‫‪َ -3‬نز َ‬ ‫َل اْل ُغالُم‬

‫‪َّ -6‬‬ ‫مَْشي‪.‬‬ ‫الض ِعيْ ُف ي ِ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪ :‬مْالُ َعِّل ُم َي ْق َرُأ‬

‫ُّ‬ ‫الب َي ْق َرؤو َن‬ ‫الط ُ‬

‫‪................. -3‬‬

‫‪....................-4‬‬

‫مَْشي اْل َواِل ُد‬ ‫‪ -4‬ي ِ‬ ‫‪ -5‬اْل َواِل ُد َر ِك َب‬

‫َّاس ُع‪َ :‬ك ِّو ْن جَ‬ ‫َي ِل ِّ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ‬ ‫كل َقاِئ َمٍة َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫مُْلت نْ ِ‬ ‫‪....................-2‬‬

‫‪................. -1‬‬

‫اش ُر‪َّ ( :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫الذ ِخ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب اْل َع ِ‬ ‫ِّ‬ ‫الط ْف ُل‬

‫ال َص ُ‬ ‫ان‬ ‫حْ ِ‬ ‫َّ‬ ‫الد ْه َشُة‬

‫َناِد ٌر‬

‫اْل َغ ِرْي ُب‬

‫اب‬ ‫الاِْ ْستِ ْغ َر ُ‬

‫حْ َ‬ ‫يُة‬ ‫الرْ َ‬ ‫َّ‬ ‫اب‬ ‫الش ُّ‬

‫التَّ َع ُّج ُب‬ ‫اْل َّس ِم نْ ُ‬ ‫ي‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬ ‫أس ُط ٍر‪.‬‬ ‫ا ْكت ْ‬ ‫ُب ِق َّصًة ِم ْن ِعنْ ِد َك يف أ ْرَب َعِة ْ‬

‫‪111‬‬

‫س خْ َ‬ ‫َّ‬ ‫س َو اْل ِع ْشُرو َن‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫الا ِم ُ‬

‫مْالَ ْد َر َسُة اْل َع مَالِيَُّة‬

‫الرمْحن مِبَ ْد َر َسٍة ع مَ‬ ‫َالِيٍَّة يف مدينة دُبي‪ْ .‬‬ ‫اِْلت َ‬ ‫َح َق َعبْ ُد َّ ِ‬ ‫فيِ‬ ‫يات مْالُ ْختَِل َفِة‪َ :‬با ِك ْستَاِن ٌّي‪،‬‬ ‫الن ِ‬ ‫ْس ِ‬ ‫مْالَْد َر َسِة َتال ِميْ ُذ ِم َن جْ ِ‬ ‫ي ُه ْم‪َ .‬ف َّك َر َعبْ ُد‬ ‫إِْي َراِن ٌّي‪َ ،‬س ُعوِد ٌّي‪ُ ،‬أ ْرُدِن ٌّي و َغرُْ‬ ‫الرمْحن‪َ ،‬و َ‬ ‫قال‪ :‬أنا ُأ َمثِّ ُل َبَل ِدي (أْف َغاِن ْستَا َن) يف‬ ‫َّ ِ‬ ‫وسي؛ ِل َكي‬ ‫ه ِذهِ مْالَْد َر َسِة‪َ ،‬ف َعَل َّي أَ ْن ْ‬ ‫َه َد يف ُدُر ِ‬ ‫أجت ِ‬ ‫الرمْح ِن‪،‬‬ ‫أح ُص َل على َد َر َجِة اال ْمتِيَ ِاز‪َ .‬ف ْ‬ ‫ْ‬ ‫اجتَ َه َد َعبْ ُد َّ‬ ‫َوجََ‬ ‫ن َح يف الاِْ ْمتِ َحا ِن ِب َد َر َجٍة مُمْتَا َزةٍ‪.‬‬ ‫َجاح اِْبنِِه‪َ ،‬ف ِر َح َف َرحاً َش ِدْيداً‪َ ،‬وأع َّ‬ ‫َد‬ ‫ومَلَّا علم أبوه بن‬ ‫َ ََِ ُ ُ ِ َ ِ‬ ‫جيْ َع ُزَمالِء َف ْصِلِه‬ ‫َط َعاماً‪َ ،‬و َطَل َب ِم ْن اِْبنِِه أَ ْن َيد ُ‬ ‫ْع َو مَ ِ‬ ‫الرمْح ِن ُزَمالَءُه ِلْل َغ َداِء يف َي ْوم‬ ‫إىل اْلبَيْ ِت‪َ .‬دعَا َعبْ ُد َّ‬ ‫ِ‬

‫مکتب بین المللی‬ ‫عبدالرحمن در شهر دبی در یک‬ ‫مکتب بین‌المللی شامل گردیده است‪.‬‬ ‫در این مکتب شاگردان کشورهای‬ ‫زیادی چون‪ :‬پاکستان‪ ،‬ایران‪ ،‬عربستان‬ ‫سعودی‪ ،‬اردن و غیره درس می‌خوانند‪.‬‬ ‫عبدالرحمن فکر کرد و با خود گفت‪:‬‬ ‫من در این مکتب نمایندۀ کشور خود‬ ‫(افغانستان) هستم باید در درس‌های‬ ‫خود کوشش کنم تا به درجه عالی‬ ‫کامیاب شوم‪.‬‬ ‫عبدالرحمن کوشش کرد‪ ،‬و در امتحان‬ ‫به درجه عالی کامیاب شد‪.‬‬ ‫زمانی که پدر عبدالرحمن از کامیابی‬ ‫پسرش آگاه شد‪ ،‬بسیار زیاد خوشحال‬ ‫و شادمان شد و مهمانی‌یی ترتیب داد‬ ‫و از پسرش خواست تا همه همصنفان‬ ‫خود را به خانه دعوت نماید‪ .‬عبدالرحمن‬

‫‪112‬‬

‫جُْ‬ ‫ال ْم َعِة‪َ .‬وَق َ‬ ‫اب َبيْتِِه َي ْستَ ْقبِ ُل‬ ‫ف َعبْ ُد َّ‬ ‫الرمْح ِن ِعنْ َد َب ِ‬ ‫الضُي َ‬ ‫محنِب ُّ‬ ‫ُّ‬ ‫َاه ْم‬ ‫وف‪،‬وَدع ُ‬ ‫الضُي ِ‬ ‫وف‪َ .‬ر َّح َب َعبْ ُد َّ‬ ‫الر ِ‬ ‫إىل َّ‬ ‫الط َعام‪َ .‬كاَن ِت الأْ ْط ِع َمُة ُكُّل َها أْف َغاِنيًَّة‪َّ .‬أما‬ ‫ِ‬ ‫ت أْف َغاِنيًَّة وَبا ِك ْستَاِنيًَّة َوِم ْص ِرَّيًة‪...‬‬ ‫اْل َف َوا ِكُه َفكاَن ْ‬

‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫در صبح روز جمعه همصنفان خود را به‬ ‫مهمانیدعوتنمود‪.‬‬ ‫عبدالرحمن پیش‌روی دروازه خانۀ خود‬ ‫ایستاد و از مهمانان استقبال نمود‪ ،‬و آن‌ها‬ ‫را به غذا دعوت کرد‪ .‬همه غذاهای‬ ‫افغانی تهیه شده بود‪ ،‬اما میوه؛ هم افغانی‬ ‫بود‪ ،‬هم پاکستانی و هم مصری‪.‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫َح َق‬ ‫اِْلت َ‬ ‫ُأ َمثِّ ُل‬ ‫أع َّ‬ ‫َد‬ ‫ْسيات مْالُ ْختَِل َفِة‬ ‫الن ِ‬ ‫جْ ِ‬ ‫َر َّح َب‬ ‫ْ‬ ‫األط ِع َمُة‬ ‫َلي‬ ‫ع َّ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫دَ‬ ‫س ِفيْ َها‬ ‫َخ َل ِليَ ْدُر َ‬ ‫وب َعنُْه‬ ‫أَُن ُ‬ ‫َج َّه َز‬ ‫ُّ‬ ‫وب املُ ْختَِل َفُة‬ ‫الش ُع ُ‬ ‫استَ ْقبََلُه أي‪َ :‬‬ ‫ال و َس ً‬ ‫قال له أ ْه ً‬ ‫هال‬ ‫ْ‬ ‫مَج ُع َط َعام‬ ‫ٍ‬ ‫ي ُب عَ‬ ‫َل َّي‬ ‫َيْل َزُميِن‪ ،‬جَِ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬ ‫لأْ‬ ‫َما َيأِْتي‪:‬‬ ‫ب ع َّ‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫محن ؟‪........................................‬‬ ‫‪ِ -1‬بأََّيِة َم ْد َر َسٍة اِْلت َ‬ ‫َح َق َعبْ ُد َّ‬ ‫الر ِ‬ ‫الرمحن َّ‬ ‫‪ -2‬مِلَ َاذا أع َّ‬ ‫الطعاَم؟‪......................................‬‬ ‫َد أُبو َعبْ ِد َّ ِ‬ ‫أي َي ْوم َكاَن ِت ِّ‬ ‫الضياَفُة؟‪.............................................‬‬ ‫‪ -3‬يف ِّ‬ ‫ٍ‬ ‫‪ -4‬أْي َن َوَق َ‬ ‫أص ِدَقاِئِه؟‪...............................‬‬ ‫ال ْ‬ ‫ف َعبْ ُد َّ‬ ‫محن لاِ ْستِ ْقبَ ِ‬ ‫الر ِ‬ ‫‪113‬‬

‫أسئَِلًة ِلأْل ْج ِوَبِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع ْ‬

‫الس ُعوِدي ماج ٌد‪.‬‬ ‫‪............................ -1‬؟ اِ ْس ُم التِّْل ِمي ِذ ُّ‬ ‫ب ُأ ْردِن ٌّي‪.‬‬ ‫‪............................ -2‬؟ إِْبرا ِهيْ ُم َطاِل ٌ‬ ‫السبْ ِت‪.‬‬ ‫‪............................ -3‬؟ َو َص َل َي ِ‬ ‫اس ٌر َي ْوَم َّ‬ ‫َاوُد إىل َماِليْ ِزيا‪.‬‬ ‫‪............................ -4‬؟ َساَف َر د ُ‬

‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫َات مَ ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬ه ْ‬ ‫ج َع اْل َكِل َم ِ‬ ‫‪ -1‬مْالَْد َر َسُة‪....................:‬‬ ‫‪ -2‬الاِْ ْمتِ َح ُ‬ ‫ان‪....................:‬‬ ‫‪ -3‬اْليَ ْوُم‪........................:‬‬ ‫اب‪.......................:‬‬ ‫‪ -4‬اْلبَ ُ‬

‫َ‬ ‫مَُل ِم ْن ِعنْ ِد َك‪:‬‬ ‫الر ِاب ُع‪ :‬اِ ْستَ ْع ِم ِل اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫ات اآلِتيَة يف ج ٍ‬

‫اجتَ َه َد‪..........................................:‬‬ ‫‪ْ -1‬‬ ‫‪َ -2‬ر َّح َب‪...........................................:‬‬ ‫‪ -3‬مْالَاِئ َدُة‪..........................................:‬‬ ‫‪ِ -4‬م ْص ِرَّيٌة‪............................................:‬‬

‫اخلامس‪ :‬اْقرأ جُْ‬ ‫التَّ ْدريب َ‬ ‫ات َّالت حَ ْ‬ ‫ِّسبَُة)‪:‬‬ ‫الم َل التَّاليَة و الحظ اْل َكلم‬ ‫تتَ َها َخ ٌّط(الن ْ‬ ‫ِ ْ ُ ِ ُ ِ َِ َ َِ َ ِ ِ ِ َ ِ يِ‬

‫‪ -1‬ه َ‬ ‫َذا ِتْل ِميْ ٌذ َماِليْ ِز ٌّي‪.‬‬ ‫‪َ -2‬ه ِذهِ ِتْل ِميْ َذةٌ إِْي َراِنيٌَّة‪.‬‬ ‫‪ُ -3‬ه َو ِتْل ِميْ ٌذ أْف َغاِن ٌّي‪.‬‬ ‫‪ِ -4‬ه َي ِتْل ِميْ َذةٌ أْف َغاِنيٌَّة‪.‬‬

‫ ‬

‫‪ -5‬ه َ‬ ‫اح ِم ْص ِر ٌّي‪.‬‬ ‫َذا ُت َّف ٌ‬ ‫َب ُأ ْرُدِن ٌّي‪.‬‬ ‫‪ -6‬هَذا ِعن ٌ‬ ‫‪َ -7‬ه ُؤالِء َتال ِميْ ُذ َبا ِك ْستَاِنيُّو َن‪.‬‬ ‫‪ -8‬أ ْولئِ َ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫ك ِتْل ِميْ َذ ٌ‬ ‫ات ُت ْر ِكيَّ ٌ‬

‫ات اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫الساِد ُس‪َ :‬ض ْع مْاساً ُمن ِ‬ ‫َاسباً أ َماَم ُك ِّل َكِل َمٍة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫‪ِ .......... -1‬هنْ ِد ٌّي‪.‬‬ ‫‪َ.......... -2‬تاْيَلنْ ِدَّيٌة‪.‬‬ ‫‪ِ .......... -3‬ع َراِقيَّة‪.‬‬

‫‪114‬‬

‫‪..........‬س ْو ِر ٌّي‪.‬‬ ‫‪-4‬‬ ‫ُ‬ ‫‪ِ.......... -5‬لبْنَاِن ٌّي‪.‬‬ ‫‪ِ.......... -6‬فَل ْس ِطيْنِيٌَّة‪.‬‬

‫ال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫الس ِاب ُع‪ :‬أ ْك ِم ْل َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫‪ -1‬حَُ‬ ‫يب‪.‬‬ ‫م َّم ٌد ِلـيِْـ ٌّ‬ ‫‪َ -2‬عِل ٌّي‪ِ -6 ..................‬ب ِّطيْ ٌخ‪.. ..............‬‬ ‫‪َ -3‬ج ْع َفُر‪ِ -7 .................‬م ْش ِم ٌ‬ ‫ش‪..............‬‬ ‫اط َمُة‪ - 8 ................‬مََّ‬ ‫شاٌم‪.................‬‬ ‫‪َ -4‬ف ِ‬ ‫اح‪ُ -9 .................‬خ ْو ٌخ‪................‬‬ ‫‪ُ -5‬ت َّف ٌ‬

‫ال‪:‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ :‬ه ْ‬ ‫مَُل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫َات ِس َّت ج ٍ‬

‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪ :‬د َ‬ ‫َاه ْم إىل ُّ‬ ‫ول‬ ‫َخ َل‪َ :‬دع ُ‬ ‫الد ُخ ِ‬ ‫ ‬ ‫َخ َر َج‪.........................:‬‬ ‫ ‬ ‫َب‪.........................:‬‬ ‫َكت َ‬ ‫ ‬ ‫َناَم‪............................‬‬

‫َاه ْم إىل الأْ ْك ِل‬ ‫أ َك َل‪َ :‬دع ُ‬ ‫س‪....................‬‬ ‫َجَل َ‬ ‫َش ِر َب‪....................‬‬ ‫َق َرأ‪.......................‬‬

‫َّاس ُع‪َّ :‬‬ ‫ريُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة)‬ ‫(الذ ِخ َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الت ِ‬

‫َم ْر َحباً‬ ‫ال َو َس ْه ً‬ ‫أ ْه ً‬ ‫ال‬ ‫َجا ِه ٌز‬ ‫َن َّو ْر َت َبيْتَنَا‬

‫ َش َّرْفتَنَا‬ ‫ َت َف َّض ْل‬ ‫ َهنِيأً‬ ‫ْ‬ ‫ي َم ْق ِدم‬ ‫ َخ‬ ‫رََْ ٍ‬

‫ال َو ِ مْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫ثال‪:‬‬ ‫ُا ْكت ْ‬ ‫مَُل َك َما يف مْالِ ِ‬ ‫ُب ِس َّت ج ٍ‬ ‫مْالِثَ ُ‬ ‫ال‪ :‬أنا ِم ْن أْف َغاِن ْستَان‪.‬‬ ‫‪..........................................1‬‬ ‫‪........................................-2‬‬ ‫‪........................................-3‬‬ ‫‪115‬‬ ‫‪.......................................-4‬‬

‫أَنا أْف َغاِن ٌّي‬

‫َّ‬ ‫س َو اْل ِع ْشُرو َن‬ ‫الساِد ُ‬ ‫الدْر ُ‬ ‫س َّ‬

‫مْ‬ ‫(الُ ْؤ ِم ُن ِم ْرآُة مْالُ ْؤ ِم ِن)‬

‫حيْ ٌد َص ِدْي َقا ِن؛ َ‬ ‫ُعثْ َم ُ‬ ‫اح َدةٍ‪،‬‬ ‫ألَّن ُهما ِم ْن َق ْرَيٍة َو ِ‬ ‫ان َومَ ِ‬ ‫اح َدةٍ‪.‬‬ ‫َوَي ْدُر َسا ِن يف َم ْد َر َسٍة َو ِ‬ ‫َب ْع َد الت َ‬ ‫َّخ ُّرج ِم َن مْالَْد َر َسِة الاْ ْبتِ َداِئيَِّة اْنتَ َقال إىل َثاَن ِوَّيِة‬ ‫ِ‬ ‫الس َك ِن َّ‬ ‫اخِلي‪.‬‬ ‫الد ِ‬ ‫ابن ِسيْنا‪ .‬و ُه َما َيبِيْتَا ِن يف َّ‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫َوَب ْع َد ُم َّدةٍ َب َدأ ُعثْ َم ُ‬ ‫ات‪،‬‬ ‫َن أدَاِء َّ‬ ‫ان يتَثَاَق َل ع ْ‬ ‫الصل َو ِ‬ ‫اج َعِة ُّ‬ ‫السوِء‪.‬‬ ‫وس‪َ ،‬و َص َ‬ ‫َوُم َر َ‬ ‫اح َب ْ‬ ‫أص ِدَقاَء ُّ‬ ‫الدُر ِ‬ ‫حيْ ٌد َوَق َ‬ ‫َب‬ ‫ي ُب أَ ْن أَْن َص َح ُعثْ َما َن‪َ ،‬ف َذه َ‬ ‫َح ِز َن مَ ِ‬ ‫ال‪ :‬جَِ‬ ‫إَليِْه َوَق َ‬ ‫ال‪َ :‬يا ُعثْ َم ُ‬ ‫ان! ‪ -‬مْالُ ْؤ ِم ُن ِم ْرآُة مْالُ ْؤ ِم ِن‪-‬‬ ‫ِ‬ ‫أ َر َ‬ ‫ات‪َ ،‬وُم َذا َك َرةِ ُّ‬ ‫وس‪،‬‬ ‫اك َتتَثَاَق ُل َع ِن َّ‬ ‫الصَل َو ِ‬ ‫الدُر ِ‬ ‫ف إ ْن لمَْ َت ْق َط ْعُه َق َط َع َ‬ ‫ك ‪ -‬أ ْر ُجو‬ ‫السيْ ِ‬ ‫ اْل َوْق ُت َك َّ‬‫ات يف مْالَ ْس ِج ِد‪،‬‬ ‫اظ َب عَلى أدَاِء َّ‬ ‫أَ ْن ُت َو ِ‬ ‫الصَل َو ِ‬ ‫وس َ‬ ‫السوِء‪.‬‬ ‫ك‪َ ،‬وَترُْت َك ْ‬ ‫اج َع ُدُر َ‬ ‫أص ِدَقاَء ُّ‬ ‫َوُت َر ِ‬ ‫َق َ‬ ‫ال ُعثْ َم ُ‬ ‫حيْ ُد‪ ،‬أَْن َت َص ِدْي ٌق َوفيِ ٌّ ‪َ ،‬و‬ ‫ان‪َ :‬ح ّقاً َيا مَ ِ‬ ‫الصالةَ َب ْع َد ه َ‬ ‫َذا‪َ ،‬وال‬ ‫أ ِع ُد َك ِّأني َل ْن ُأ ْه ِم َل َّ‬ ‫اج َعَة ُّ‬ ‫السوِء‪،‬‬ ‫ُم َر َ‬ ‫اح َب ْ‬ ‫وس‪َ ،‬وَل ْن ُأ َص ِ‬ ‫أص ِدَقاَء ُّ‬ ‫الدُر ِ‬ ‫َو َسأَ ْستَ ِفيْ ُد ِم َن اْل َوْق ِت‪.‬‬

‫مؤمن آیینۀ مؤمن است‬ ‫عثمان و حمید باهم دوست استند؛‬ ‫زیرا که آن دو باشنده یک قریه بوده‬ ‫و در یک مکتب درس می‌خوانند‪.‬‬ ‫بعد از فارغ شدن از مکتب ابتدایی‬ ‫هردوی آن‌ها به لیسه عالی ابن سینا‬ ‫شامل گردیدند‪ .‬هردوی آن‌ها در‬ ‫لیلیه شب را سپری می‌نمایند‪.‬‬ ‫بعد از گذشت مدتی عثمان در‬ ‫ادای نمازها و تکرار درس‌های خود‬ ‫غفلت می‌کرد و دوستان بدی به‬ ‫خود انتخاب نمود‪.‬‬ ‫حمید پریشان شد وگفت‪ :‬من باید‬ ‫عثمان را نصحیت کنم‪ ،‬نزد عثمان‬ ‫رفت و گفت‪:‬‬ ‫ای عثمان! مؤمن آیننه مؤمن است‬ ‫ ترا می‌بینم که در خواندن نماز‬‫و تکرار درس‌های خود غفلت‬ ‫می‌ورزی ‪ -‬وقت مانند شمشیر است‬ ‫اگر تو از آن استفاده نکردی آن‬ ‫ترا می‌رد‪ .‬از شما خواهشمندم که‬ ‫نماز هایت را در مسجد ادا کنید‪،‬‬ ‫درس‌های خود را تکرار نمائید و از‬ ‫هم‌نیشینان بد دوری گزینی‪.‬‬ ‫عثمان گفت‪ :‬راست می‌گویی‬ ‫حمید‪ ،‬تو یک دوست وفادار استی‪،‬‬ ‫با تو وعده می‌دهم که بعد از این در‬ ‫ادای نماز غفلت نمی‌کنم‪ ،‬و نه در‬ ‫تکرار درس‌ها بی پروایی می‌نمایم‪،‬‬ ‫از همنشینی با دوستان بد اجتناب‬ ‫می‌ورزم و از وقت خود استفاده خوب‬ ‫می‌نمایم‪.‬‬

‫‪116‬‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬ ‫الرْق ُم اْل َكِل َمُة‬ ‫َّ‬ ‫الس َك ُن َّ‬ ‫اخِل ُّي َمكا ٌن فی داخل املدرسة َي ْس ُك ُن ِفيِْه التَّال ِميْ ُذ (املهجع)‬ ‫‪1‬‬ ‫الد ِ‬ ‫َ‬ ‫َيت َ‬ ‫اس ُل‬ ‫َيتَثَاَقل‬ ‫‪2‬‬ ‫َك َ‬ ‫اح َب‬ ‫‪3‬‬ ‫َراَف َق‬ ‫َص َ‬ ‫ِم ْرآةٌ‬ ‫‪4‬‬ ‫اجٌة ُي َرى ِفيْ َها اْل َو ْجُه‬ ‫ُز َج َ‬ ‫َزُم َو َت ْستَ ِم ُّر‬ ‫اظ ُب‬ ‫‪5‬‬ ‫ُت َو ِ‬ ‫َتْلت ِ‬ ‫إ ْك ُ‬ ‫الت َ‬ ‫مال ِّ‬ ‫َّخ ُّر ُج‬ ‫راسِة‬ ‫‪6‬‬ ‫الد َ‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬

‫َيبِيتَا ِن‬ ‫َل ْن ُأ ْه ِمل‬

‫يُ‬ ‫مَْكثَا ِن‪َ ،‬ي ْس ُكنا ِن‬ ‫َل ْن أَْتُر َكُه‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬ ‫‪َ -1‬ما عَالَقُة ُعثْ َما َن حَِ‬ ‫ب ِميْ ٍد؟‬ ‫‪ -2‬ه ْ‬ ‫اح َدةٍ؟‬ ‫َل ُه َما َي ْس ُكنَا ِن يف َق ْرَيٍة َو ِ‬ ‫الْبتِ َداِئيَِّة؟‬ ‫‪ -3‬إىل أْي َن اِْنتَ َقال َب ْع َد مْالَْد َر َسِة ا ِ‬ ‫الص ِدْي َقا ِن اآل َن؟‬ ‫‪ -4‬أْي َن َي ْس ُك ُِن َّ‬ ‫َل َقبِ َل ُعثْ َم ُ‬ ‫‪ -5‬ه ْ‬ ‫حيْ ٍد؟‬ ‫ان َن ِصيْ َحَة مَ ِ‬

‫الص ِحيْ َحِة َو عَال َمَة (‪)x‬‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪َ :‬ض ْع عَال َمَة (√) أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ َّ‬ ‫أ َماَم اْل ِعبَا َرةِ خْ َ‬ ‫اطئَِة‪:‬‬ ‫ال ِ‬ ‫‪ -1‬لمَْ َي ْقبَ ْل ُعثْ َم ُ‬ ‫ ‬ ‫حيْ ٍد‪.‬‬ ‫ان َن ِصيْ َحَة مَ ِ‬ ‫‪َ -2‬ب َدأ ُعثْ َم ُ‬ ‫ ‬ ‫السوِء‪.‬‬ ‫ان ُي َراِف ُق ْ‬ ‫أص ِدَقاَء ُّ‬ ‫‪ -3‬لمَْ َيت َ‬ ‫اس ْل ُعثْ َم ُ‬ ‫لوات‪ .‬‬ ‫َن أدَاِء َّ‬ ‫ان ع ْ‬ ‫َك َ‬ ‫الص ِ‬ ‫ف إ ْن لمَْ َت ْق َط ْعُه َق َط َع َ‬ ‫ك‪ .‬‬ ‫‪ -4‬اْل َوْق ُت َك َّ‬ ‫السيْ ِ ِ‬ ‫‪117‬‬

‫ب ِم َن رََّ‬ ‫ل اْل َف َرا َغ ِبرَْ‬ ‫التا ِكيْ ِب اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫ت ِكيْ ٍب ُمن ِ‬ ‫ْرْي ُب الثَّاِل ُث‪ :‬اِ ْمأَ ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫َاس ٍ‬ ‫اخِل ِّي _ َب ْع َ‬ ‫الس َك ِن َّ‬ ‫حيْ ٌد_ ُت َضيِّ ُع‬ ‫ض التَّال ِميْ ِذ_ النِّهائي _ َت َضاَي َق مَ ِ‬ ‫الد ِ‬ ‫َّ‬ ‫الصالةَ‪.‬‬ ‫ُم ْع َظ َم _ ُأ ْه ِم َل َّ‬ ‫‪ -1‬جََ‬ ‫ن َح ُعثْ َم ُ‬ ‫ال ْمتِ َحا ِن ‪ِ .................‬بالتَّ َف ُّو ِق‪.‬‬ ‫ان يف ا ِ‬ ‫‪َ -2‬ب َدأ ُعثْ َم ُ‬ ‫حيْ ٌد َي ْس ُكنَا ِن يف ‪...................‬‬ ‫ان َو مَ ِ‬ ‫‪َ -3‬ب َدأ ُعثْ َم ُ‬ ‫ُّ‬ ‫‪...............‬الض َع َفاء‪.‬‬ ‫اح ُب‬ ‫ان ُي َص ِ‬

‫‪ِ ..................... -4‬م ْن َع َم ِل ُعثْ َما َن‪.‬‬ ‫‪ -5‬أَْن َت‪.................‬أ ْوَقاِت َ‬ ‫ك ِفيْ َما ال َفاِئ َدةَ ِفيِْه‪.‬‬ ‫‪ -6‬أ ِع ُد َك ِّأني َل ْن‪.................‬‬ ‫ات اآلِتيََة ِلت ُ‬ ‫َكو َن ج ً‬ ‫مَُال ُم ِفيْ َدةً‪.‬‬ ‫الر ِاب ُع‪َ :‬رِّت ِب اْل َكِل َم ِ‬ ‫ْرْي ُب َّ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫‪ -1‬ه ْ‬ ‫اس َّي؟‬ ‫َل – هْالَ َد َف – َن ِسيْ َت – الأْ َس ِ‬ ‫‪...................................................‬‬ ‫ي – لمَْ – أَنا‪.‬‬ ‫‪ – 2‬أَت َغرَّْ‬ ‫‪...................................................‬‬ ‫‪ُ -3‬ن َضيِّ َع – ِلنَْل َع َب – ِجئْنَا – َما – اْل َوْق َت ‪ -‬و‪.‬‬ ‫‪.............................................‬‬ ‫الصالةِ ‪.‬‬ ‫اظ َب – أَ ْن – أ ْر ُجو – َّ‬ ‫‪ -4‬عَلى – ُت َو ِ‬ ‫‪.........................................................‬‬ ‫ي – ِفيْنَا – ُك َّل – أَبآ ُؤَنا – َيأَْمُلو َن‪.‬‬ ‫‪َ -5‬خرْ ٍ‬ ‫‪..........................................................‬‬ ‫حيْ ُد‪.‬‬ ‫‪َ -6‬يا – أَْن َت – َوفيِ ٌّ – َص ِدْي ٌق – مَ ِ‬ ‫‪...........................................................‬‬ ‫التَّدْرْي ُب َ‬ ‫َ‬ ‫س‪ :‬اِ ْستَ ْع ِمل رََّ‬ ‫مَُل ُم ِفيْ َدةٍ‪.‬‬ ‫التا ِك َ‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫ِ‬ ‫يب اآلِتيَة يف ج ٍ‬ ‫ِ‬ ‫‪ -1‬اْنتَ َق َل إىل‪.........................................................:‬‬

‫‪118‬‬

‫‪ -2‬مْالَْد َر َسُة جْ َ‬ ‫ال ِدْي َدُة‪.................................................:‬‬ ‫‪َ -3‬تثَاَق َل َع ْن‪.........................................................:‬‬ ‫س َّأنهُ‪.........................................................:‬‬ ‫‪َ -4‬‬ ‫أح َّ‬ ‫‪ -5‬ه ْ‬ ‫َل َن ِسيْ َت‪.......................................................:‬‬ ‫الساِد ُس‪ :‬اِْق َرأِ جُْ‬ ‫ات َّالت حَ ْ‬ ‫تتَ َها َخ ٌّط‪:‬‬ ‫ال َم َل التَّالية و الحظ اْل َكلم‬ ‫ْرْي ُب َّ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫َِ َ ِ ِ ِ ِ َ ِ يِ‬ ‫( اْل ِف ْع ُل مْالُ َض ِار ُع مْالُثَنَّى )‬ ‫اح َدةٍ‪.‬‬ ‫‪ُ -1‬ه َما َي ْس ُكنَا ِن يف َق ْرَيٍة َو ِ‬ ‫اح َدةٍ‪.‬‬ ‫‪ُ -2‬ه َما َي ْدُر َسا ِن يف َم ْد َر َسٍة َو ِ‬ ‫‪ُ -3‬ه َما َي ْر ِج َعا ِن إىل اْلبَيْ ِت‪.‬‬ ‫الس َك ِن َّ‬ ‫اخِل ِّي‪.‬‬ ‫الد ِ‬ ‫‪ُ -4‬ه َما َيبِيْتَا ِن يف َّ‬ ‫ال اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫ل اْل َف َرا َغ ِب ِف ْع ٍل ُمن ِ‬ ‫ْرْي ُب َّ‬ ‫الس ِاب ُع‪ :‬اِ ْمأَ ِ‬ ‫َاس ٍب ِم َن الأْ ْف َع ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫َت ْس ُكنَا ِن – َي ْدُر َسا ِن – َي ْذ َهبَا ِن – َتزُو َرا ِن– ُي َساِف َرا ِن – َت ْكُتبَا ِن‪.‬‬ ‫‪ -1‬حَُ‬ ‫م َّم ٌد َو َعِل ٌّي‪ ......................‬إىل مْالَْد َر َسِة‪.‬‬ ‫اط َمُة َو َخ ِدجَْ‬ ‫يُة‪....................‬يف َم ِدْينَِة َكاُب َل‪.‬‬ ‫‪َ -2‬ف ِ‬ ‫وسى‪...................‬يف َجا ِم َعِة ُأِّم اْلُق َرى ‪.‬‬ ‫إس َحاق و ُم َ‬ ‫‪ْ -3‬‬ ‫‪.......................‬ج َّدَت ُه َما‪.‬‬ ‫‪َ -4‬م ْرَي ُم َو عَاِئ َشُة‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫س يف اْل َف ْص ِل‪.‬‬ ‫‪ -5‬حرْ َ‬ ‫ال‪....................‬الد ْر َ‬ ‫مَُيا َو َش ِكيْ‬ ‫ي‪ .....................‬إىل َم َّكَة مْالُ َك َّر َمِة‪.‬‬ ‫جيْ ٌل َو َكبِرٌْ‬ ‫‪ -6‬مَ ِ‬ ‫ُب مَ ْ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫ْرْي ُب الثَّا ِم ُن‪ُ :‬ا ْكت ْ‬ ‫خَ‬ ‫مَُل َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫س جٍ‬ ‫مْالِثَ ُ‬ ‫ت َب ْع َد اْنتِ َهاِء َّ‬ ‫س‪.‬‬ ‫ال‪َ :‬ب ْع َد ‪ +‬اِْنتِ َهاِء‪...‬‬ ‫َر َج َع إِلىَ اْلبَيْ ِ‬ ‫الد ْر ِ‬ ‫‪............................................................ -1‬‬ ‫‪............................................................ -2‬‬ ‫‪............................................................ -3‬‬ ‫‪119‬‬

‫‪............................................................ -4‬‬ ‫‪............................................................ -5‬‬ ‫َاس ِب‪:‬‬ ‫ات اآلِتيَِة يف اْل َفر‬ ‫اغ مْالُن ِ‬ ‫َّاس ُع‪َ :‬ض ْع َكِل َمًة ُمن ِ‬ ‫ْرْي ُب الت ِ‬ ‫َاسبًَة ِم َن اْل َكِل َم ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫َِ‬ ‫واج ِب‬ ‫اْل ُغ ْس ِ ‬ ‫ل‬ ‫اْل َع َشاِء‬ ‫َّ‬ ‫الصالةِ‬ ‫التِّال َو ةِ ِكتَاَبِة اْل ِ‬ ‫َب ْع َد اْنتِ َهاِء ‪َ.............‬قاَم َو َصَّلى‪.‬‬ ‫َ‬ ‫س َث ْوباً َج ِدْيداً‪.‬‬ ‫َب ْع َد اْنتِ َهاِء‬ ‫‪.............‬لبِ َ‬ ‫َ مُْ‬ ‫الشرْي َ‬ ‫َ‬ ‫ف‪.‬‬ ‫َب ْع َد اْنتِ َهاِء‪.............‬أ ْغل َق ال ْص َحف َّ ِ‬ ‫الس ِرْي ِر َو َناَم‪.‬‬ ‫َب ْع َد اْنتِ َهاِء‪َ.............‬قاَم إىل َّ‬ ‫َب ْع َد اْنتِ َهاِء‪َ.............‬ق َرأَ َب ْع َ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫ض مْالَأُْثو َر ِ‬ ‫العاشُر‪َّ :‬‬ ‫يُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة)‬ ‫ْرْي ُب‬ ‫(الذ ِخرْ َ‬ ‫ِ‬ ‫التَّد ِ‬ ‫َز ِميال ِن‬ ‫َرِفيْ َقا ِن‬ ‫ُش ُعو ٌر‬ ‫اس‬ ‫إِ ْح َس ٌ‬ ‫إ ْه َم ٌ‬ ‫َغ ْفَلٌة‬ ‫ال‬ ‫ِ‬ ‫َف َراِئ ُ‬ ‫حيْ ٌم‬ ‫ض‬ ‫مَ ِ‬ ‫َزْي ٌز‬ ‫َم ْسؤِليٌَّة‬ ‫عِ‬ ‫م ٌّب‬ ‫ُز َمالُء‬ ‫حُ ِ‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫َح ِّو ِل الأْ ْف َع َ‬ ‫واستَ ْع ِمْل َها يف جَ‬ ‫مُْلٍة ُم ِفيْ َدةٍ‪.‬‬ ‫ال اآلِتيََة إىل مْالُثَنَّى ْ‬ ‫َح………………………‪..‬‬ ‫َب…………………… َي ْفت ُ‬ ‫َي ْذه ُ‬ ‫جَ ْ‬ ‫س………………………‪.‬‬ ‫س…………………… َي ْدُر ُ‬ ‫يِل ُ‬ ‫ُب………………………‪.‬‬ ‫َي ْق َرُأ……………………‪َ ..‬ي ْكت ُ‬ ‫‪120‬‬

‫َّ‬ ‫الس ِاب ُع و اْل ِع ْشُرو َن‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ‬

‫يف ُّ‬ ‫الد َّكا ِن‬

‫ض حْ َ‬ ‫ت َي َب ْع َ‬ ‫ي إىل ُّ‬ ‫ات‬ ‫ال َ‬ ‫َذه َ‬ ‫َب َن ِصرٌْ‬ ‫اج ِ‬ ‫الد َّكا ِن ِليَ ْشرَِ‬ ‫مْالَْد َر ِسيَِّة َلُه َوإِل ْخ َوِتِه‪:‬‬ ‫ِ‬ ‫ك َك ْم ِقيْ َمُة ه َ‬ ‫ي‪ِ :‬م ْن َف ْضِل َ‬ ‫َذا اْل َقَلم؟‬ ‫َن ِصرٌْ‬ ‫اح ُد خَِ‬ ‫ب ْم َسِة أْف َغاِن ٍّي‪.‬‬ ‫اْلبَاِئ ُع‪ :‬اْل َقَل ُم اْل َو ِ‬ ‫ي‪ :‬ال َبأْ‬ ‫س‪ ،‬أَ ْع ِطن ع ْ‬ ‫َش َرةَ أْقالم‪.‬‬ ‫َ‬ ‫َن ِصرٌْ‬ ‫يِ‬ ‫ٍ‬ ‫ي‪َ :‬ل ْو مََ‬ ‫اح َدةِ؟‬ ‫س ْح َت‪َ ،‬ك ْم ِقيْ َمُة اْل ُك َّر َ‬ ‫اسِة اْل َو ِ‬ ‫َن ِصرٌْ‬

‫اح َدُة ِب َع ْش َرةِ أْف َغاِن ٍّي‪.‬‬ ‫اْلبَاِئ ُع‪ :‬اْل ُك َّر َ‬ ‫اسُة اْل َو ِ‬ ‫ي‪َ :‬ك ْم ِقيْ َمُة ُح ْز َمِة اْل َو َر ِق ؟‬ ‫َن ِصرٌْ‬ ‫اْلبَاِئ ُع‪ :‬حُْ‬ ‫ال ْزَمة بمِِاَئِة أْف َغاِن ٍّي‪ ،‬و يف ُك ِّل ُح ْزَمٍة ِماَئُة َوَرَقٍة‪.‬‬ ‫‪121‬‬

‫در دکان‬ ‫نصیر به دکان رفت تا به خود و‬ ‫برادرانش بعضی از لوازم مکتب‬ ‫را خریداری نماید‪:‬‬ ‫نصیر‪ :‬لطفا بگویید که قیمت این‬ ‫قلم چند است؟‬ ‫فروشنده‪ :‬قیمت یک قلم پنج‬ ‫افغانی است‪.‬‬ ‫نصیر‪ :‬پروا ندارد‪ ،‬ده قلم برایم‬ ‫بدهید‪.‬‬ ‫نصیر‪ :‬ببخشید‪ ،‬قیمت یک جلد‬ ‫کتابچه چند است؟‬ ‫فروشنده‪ :‬قیمت یک کتابچه ده‬ ‫افغانی است‪.‬‬ ‫نصیر‪ :‬قیمت یک بسته کاغذ چند‬ ‫افغانی است؟‬ ‫فروشند‪ :‬یک بسته کاغذ به صد افغانی‬ ‫است و هر بسته صد ورق دارد‪.‬‬

‫َن ِصرٌْ َ َ‬ ‫وح ْزَمَة َو َر ٍق‪.‬‬ ‫اسًة ُ‬ ‫شرْي َن ُك َّر َ‬ ‫ي‪ :‬طيِّ ٌب‪ ،‬أ ْع ِطيِن ِع ِ‬ ‫اْلبَاِئ ُع‪ :‬ه ْ‬ ‫َل ُت ِرْي ُد َشيْئاً َ‬ ‫آخ َر؟‬ ‫َذا َي ْك ِفي‪َ .‬ك ِم مْجَ‬ ‫ي‪ :‬ه َ‬ ‫وع؟‬ ‫الْ ُم ُ‬ ‫َن ِصرٌْ‬

‫نصیر‪ :‬خوب است‪ ،‬برایم بیست‬ ‫کتابچه و یک بسته ورق بدهید‪.‬‬ ‫فروشند‪:‬آیاچیزدیگریهمضرورت‬ ‫دارید؟‬ ‫نصیر‪ :‬همین قدر کفایت می‌کند‪.‬‬ ‫مجموعاً چند افغانی شد؟‬ ‫فروشنده‪ :‬مجموعاً سه صدو پنجا‬ ‫افغانی شد‪.‬‬ ‫نصیر‪ :‬بفرمایید‪ ،‬این مبلغ است‪ ،‬از‬ ‫شما سپاسگزارم‪.‬‬ ‫فروشنده‪ :‬ببخشید‪.‬‬

‫اْلبَاِئ ُع‪ :‬مْجَ‬ ‫وع‪َ :‬ث مُ‬ ‫الثِائٍة َو مَ ْ‬ ‫خ ُسو َن أْف َغاِنيّاً‪.‬‬ ‫الْ ُم ُ‬ ‫ي‪َ :‬ت َف َّض ْل ه َ‬ ‫َذا ُه َو مْالَبَْل ُغ‪َ ،‬و ُش ْكراً‪.‬‬ ‫َن ِصرٌْ‬ ‫اْلبَاِئ ُع‪َ :‬ع ْفواً‪.‬‬ ‫الرْق ُم‬ ‫َّ‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫اْل َكِل َمُة‬ ‫حْ َ‬ ‫اج ُ‬ ‫ات‬ ‫ال َ‬ ‫اْلبَاِئ ُع‬ ‫س‬ ‫ال َبأْ َ‬ ‫ِقيْ َمٌة‬ ‫حُْ‬ ‫ال ْز َمة‬

‫مْجَ‬ ‫وع‬ ‫الْ ُم ُ‬ ‫مْالَبَْل ُغ‬

‫ات‬ ‫َم َعاِني اْل َكِل َم ِ‬

‫َم ْعنَاهَا‬

‫يت ُ َ‬ ‫اجٍة َو ِه َي َما حُ ْ‬ ‫ات‬ ‫ورَّي ٌ‬ ‫مَْع َح َ‬ ‫جُ‬ ‫َاج إِليِْه‪َ ،‬ي ْعيِن َضُر ِ‬ ‫َّ‬ ‫ص َّال ِذي َيبِيْ ُع االشياء‬ ‫الش ْخ ُ‬ ‫َن مْالُ َواَف َقِة َو َع َدُم الاِْ ْعرَِ‬ ‫اض‬ ‫َت ْعبِرٌْ‬ ‫ي عِ‬ ‫ت ِ‬ ‫ِس ْع ٌر‬ ‫مْجَ‬ ‫الْ ُموعَة‬ ‫اْل ُك ُّل‬

‫وس‬ ‫اْلُفُل ُ‬

‫التَّ ْد ِرْيبَ ُ‬ ‫ات‬

‫لأْ‬ ‫ب َع ِن الأْ ْسئَِلِة اآلِتيَِة‪:‬‬ ‫أج ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب ا َّو ُل‪ِ :‬‬

‫ي؟‪.....................................................‬‬ ‫‪ -1‬أْي َن َذه َ‬ ‫َب َن ِصرٌْ‬ ‫ي ُهن َ‬ ‫َاك؟‪................................................‬‬ ‫‪َ -2‬م َاذا َي ْف َع ُل َن ِصرٌْ‬ ‫‪122‬‬

‫‪َ -3‬ك ْم َقَلماً اِ ْشرََ‬ ‫ي؟‪...............................................‬‬ ‫تى َن ِصرٌْ‬ ‫اح َدةِ؟‪...........................................‬‬ ‫‪َ -4‬ك ْم ِقيْ َمُة اْل ُك َّر َ‬ ‫اسِة اْل َو ِ‬

‫‪َ -5‬ك ْم ُح ْز َمَة َو َر ٍق اِ ْشرََ‬ ‫ي؟‪.........................................‬‬ ‫تى َن ِصرٌْ‬ ‫‪َ -6‬ك ْم َو َرَقًة يف ُ‬ ‫اح َدةِ؟……‪..............………..........‬‬ ‫احل ْز َمة اْل َو ِ‬

‫استِ َك‪( ،‬اْل َع َدُد َو مْالَْع ُدودُ)‪:‬‬ ‫ات اآلِتيََة ُث َّم ا ْكُتبْ َها يف ُك َّر َ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّاِني‪ :‬اِْق َرأِ اْل ِعبَ ِار ِ‬ ‫مْالَْع ُدوُد مْالُ َذ َّكر ‬ ‫ُ‬ ‫ُب‬ ‫‪َ -1‬ثالَثُة كت ٍ‬ ‫‪ -2‬ثمََاِنيَُة َم َقا ِع َد‪.‬‬ ‫‪ِ -3‬ت ْس َعُة َتال ِميْ َذ‪.‬‬ ‫‪ِ -4‬ستَُّة ُط َّ‬ ‫ال ٍب‪.‬‬

‫مْالَْع ُدوُد اْمْلُ َؤَّنث‬ ‫ات‪.‬‬ ‫َر َ‬ ‫اج ٍ‬ ‫‪َ -5‬سبْ ُع د َّ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫‪ -6‬أ ْرَب ُع ُك َّر َ‬ ‫اس ٍ‬ ‫‪ -7‬مَ ْ‬ ‫َات‪.‬‬ ‫س َبن ٍ‬ ‫خُ‬ ‫‪ -8‬ع ْ‬ ‫ات‬ ‫َشُر َسيَّا َر ٍ‬

‫التَّ ْدرْي ُب الثَّاِل ُث‪ُ :‬ا ْكتُب الأْ ْع َداَد التَّاِليََة حُْ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫بال ُر ِ‬ ‫وف َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪10‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪70‬‬ ‫‪90‬‬ ‫‪100‬‬

‫عَ‬ ‫َش َرةٌ‬

‫‪20‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪80‬‬

‫ِع ْشُرو َن‬

‫ُب الأْ ْرَقاَم اآلِتيََة حُْ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫بال ُر ِ‬ ‫الر ِاب ُع‪ُ :‬ا ْكت ْ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬ ‫وف َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫‪100‬‬ ‫‪300‬‬ ‫‪500‬‬ ‫‪700‬‬ ‫‪900‬‬

‫‪123‬‬

‫ِماَئٌة‬ ‫َث مُ‬ ‫الثاَئٍة‬

‫‪200‬‬ ‫‪400‬‬ ‫‪600‬‬ ‫‪800‬‬ ‫‪1000‬‬

‫ِمائتَا ِن‬

‫التَّ ْدرْي ُب َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫اخلا ِم ُ‬ ‫س‪ِ :‬ص ِل َّ‬ ‫الرَق َم ِباْل ِعبَا َرةِ َك َما يف مْالِثَ ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪12‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪17‬‬

‫َسبْ َعَة ع َ‬ ‫َش َر‬ ‫أ ْرَب َعَة ع َ‬ ‫َش َر‬ ‫ِستََّة ع َ‬ ‫َش َر‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫اِْثنَا ع َ‬ ‫َش َر‬ ‫مَ ْ‬ ‫خ َسَة ع َ‬ ‫َش َر‬ ‫ثمََاِنيََة ع َ‬ ‫َش َر‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ ‬

‫ِت ْس َعَة ع َ‬ ‫َش َر‬ ‫َثالَثَة ع َ‬ ‫َش َر‬

‫ ‬

‫ ‬

‫س‪ :‬اِْق َرأِ اْل ِعبَا َرةَ اآلِتيََة‪:‬‬ ‫الساِد ُ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ‬

‫ك أَ ْع ِطن َقَلماً‬ ‫ب‪ِ :‬م ْن َف ْضِل َ‬ ‫َطَل ٌ‬ ‫يِ‬ ‫َع ْفواً أَ ْع ِطن ِكتَاَب َ‬ ‫ك‪.‬‬ ‫يِ‬

‫اب‪َ :‬ت َف َّض ْل ُخ ْذ‪.‬‬ ‫َج َو ٌ‬ ‫َت َف َّض ْل ُخ ْذ‪.‬‬

‫الساب ُع‪َ :‬م َاذا َتُق ُ‬ ‫ف اآلِتيَِة؟‪:‬‬ ‫ول يف مْالََواِق ِ‬ ‫التَّ ْد ِرْي ُب َّ ِ‬ ‫‪َ -1‬ت ْطُل ُب ِم ْن َص ِدْي ِق َ‬ ‫ك ماًء‪.‬‬ ‫ص ِمن َ‬ ‫ْك ِكتَاباً‪.‬‬ ‫‪َ -2‬طَل َب َش ْخ ٌ‬

‫‪.........................................‬‬

‫‪.........................................‬‬ ‫ال‪..................................... .‬‬ ‫ص َمبَْلغاً ِم َن مْالَ ِ‬ ‫‪ُ -3‬ت ِرْي ُد ِم ْن َش ْخ ٍ‬ ‫‪124‬‬

‫ص َما حَ ْ‬ ‫َاجهُ‪.‬‬ ‫يت ُ‬ ‫‪ُ -4‬ت ْع ِطي ِل َش ْخ ٍ‬

‫‪........................................‬‬

‫التَّ ْد ِرْي ُب الثَّا ِم ُن‪َّ ( :‬‬ ‫يُة ُّ‬ ‫الل َغ ِوَّيُة )‬ ‫الذ ِخرْ َ‬

‫اص‬ ‫الر َص ُ‬ ‫َّ‬ ‫التَّ ْق ِوْي ُم‬ ‫مْالَِداُد‬ ‫مْالِ ْم َحاُة‬ ‫اْل َّ‬ ‫ال ِص ُ ‬ ‫ق‬

‫َّ‬ ‫اسُة‬ ‫الدَب َ‬ ‫الص ِحيْ َفُة‬ ‫َّ‬

‫ب‬ ‫َقَل ُم حْ ِ‬ ‫الرِْ‬ ‫مْ‬ ‫باُة‬ ‫ الِرَْ‬ ‫مْ‬ ‫ الِ ْم َس َحُة‬ ‫مْجَََّلُة‬ ‫ال‬

‫الص ْم ُغ‬ ‫َّ‬ ‫الثَّ َّقاَبُة‬ ‫مْالَِل ُّ‬ ‫ف‬

‫ال َو ِ مَْ‬ ‫ْزِلي‬ ‫اج ُب الن ِ‬

‫َح ِّو ِل جُْ‬ ‫ري و التَّأِن َ‬ ‫ال‪:‬‬ ‫ال َم َل اآلِتيََة ُم َرا ِعياً التَّ ْذ ِك َ‬ ‫يث َك َما يف مْالِثَ ِ‬

‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫ُب‪.‬‬ ‫مْالِثَال‪ِ :‬عنْ ِدي ‪ 5‬كت ٍ‬ ‫‪ِ -1‬عنْ ِدي ‪ 6‬أْقالم‪.‬‬ ‫ٍ‬ ‫ات‪.‬‬ ‫‪ِ -2‬عنْ ِدي ‪ُ 4‬ك َّر َ‬ ‫اس ٍ‬ ‫اق‪.‬‬ ‫‪ِ -3‬عنْ ِدي ‪ 7‬أ ْو َر ٍ‬

‫َات‪.‬‬ ‫‪ِ -4‬عنْ ِدي ‪َ 9‬ساع ٍ‬ ‫‪ِ -5‬عنْ ِدي ‪َ 8‬ح َقاِئ َب ‪.‬‬

‫ِعنْ ِدي مَ ْ ُ‬ ‫ُب‪.‬‬ ‫خ َسُة كت ٍ‬

‫‪.................................‬‬

‫‪..................................‬‬ ‫‪.................................‬‬

‫‪.................................‬‬

‫‪..................................‬‬

‫َوات‪................................... .‬‬ ‫‪ُ -6‬ع ْم ِري ‪َ 10‬سن ٍ‬ ‫أخي ‪ 3‬أ ْع َوام‪................................... .‬‬ ‫‪ُ -7‬ع ْمُر ِ‬ ‫ٍ‬ ‫‪125‬‬

‫ْ‬ ‫س اْل َع َّامِة‬ ‫َاب َّ‬ ‫الص ِ‬ ‫َقاِئ َمُة َم َعاِني ُم ْف َرَد ِ‬ ‫ات ِكت ِ‬ ‫ف الثَّاِم ِن ِلل َم َد ِار ِ‬ ‫َرَق ُم َّ‬ ‫س اْل َكِل َمُة اْل َع َرِبيَُّة‬ ‫الدْر ِ‬ ‫األو ُل‪ :‬بالِد َي جْ َ‬ ‫َّ‬ ‫ال ِميَْلُة‬ ‫الد ْر ُ‬ ‫س َّ ِ‬ ‫ِبالِدي‬ ‫‪1‬‬ ‫آسيَا‬ ‫‪2‬‬ ‫َقا َرُة ِ‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪20‬‬

‫َم ْعنَاهَا ِباْلبشتو‬

‫َم ْعنَاهَا بالدري‬

‫زما وطن‬

‫وطنم‪ ،‬ميهنم‬

‫د اسيا لويه وچه‬

‫بر اعظم أسيا‬

‫منځنی اسيا‬

‫أسيای ميانه‬

‫ميوې‬

‫ميوه ها‬

‫اص َمُة‬ ‫َع ِ‬ ‫آسيَا اْل ُو ْسطى‬ ‫ِ‬ ‫َج ّو‬

‫هواء‬

‫َب‬ ‫اْل ِعن ُ‬

‫انګور‬

‫الثِّ َماُر‬

‫الت َّ‬ ‫اح‬ ‫ُّف ُ‬ ‫بُت َق ُال‬ ‫اْلرُْ‬ ‫الر َّم ُان‬ ‫ُّ‬ ‫خْ َ‬ ‫ال ْو ُخ‬

‫مْالِ ْش ِم ُ‬ ‫ش‬ ‫جْ َ‬ ‫ال َّواَفُة‬ ‫التِّ ُ‬ ‫ني‬ ‫اْلبِ ِّطيْ ُخ‬

‫َّ‬ ‫الش َماُم‬ ‫مْجََُّف َفُة‬ ‫اْل َف َوا ِكُه ال‬ ‫َّ‬ ‫الل ْوُز‬ ‫جْ َ‬ ‫ال ْوُز‬

‫الزِبيْ ُب‬ ‫َّ‬

‫پالزمينه‬

‫مڼه‬

‫پايتخت‬ ‫هواء‬

‫انگور‬ ‫سيب‬

‫مالټه‬

‫مالته‬

‫شپتالو‬

‫شفتالو‬

‫انار‬

‫زردالو‬

‫انار‬

‫زردألو‬

‫امروت‬

‫امروت‬

‫هندوانه‬

‫تربوز‬

‫وچې ميوې‬

‫ميوه‌های خشك‬

‫غوزان‬

‫چهار‌مغز‬

‫انځر‬

‫خټکی‬ ‫بادام‬

‫مميز يا شنه ميوه‬

‫انجير‬

‫خربوزه‬ ‫بادام‬

‫كشمش‬

‫‪126‬‬

‫‪21‬‬

‫‪22‬‬

‫‪23‬‬ ‫‪24‬‬

‫الص ُ‬ ‫ني‬ ‫ِّ‬ ‫َم ْس َق ُط َّ ْ‬ ‫س‬ ‫الرأ ِ‬ ‫النَّ َس َمُة‬ ‫َّ‬ ‫س‬ ‫الط ْق ُ‬

‫چين‬

‫وطن ‪ ،‬د زيږيدو ځای‬

‫جای‌تولد‪ ،‬زادگاه‬

‫هواء‪ ،‬موسم‬

‫أب و هوا‬

‫اوسيدونكي‬

‫ِ‬ ‫الد ْر ُس َّ ِ‬ ‫َّم‬ ‫َّ‬ ‫الثاني‪ :‬ب َ ْعثَ ُة ُم َح َّم ٍد َصلى اهللُ َعل َْيه َو َسل َ‬ ‫َب َع َث‬ ‫واستاوه‬ ‫‪1‬‬ ‫الر َس َالُة‬ ‫ِّ‬ ‫پيغمبري‬ ‫‪2‬‬ ‫أْنزَلَ‬ ‫نازل كړی‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫َي ْه ِدي‬ ‫ُّ‬ ‫الظُل َم ُ‬ ‫ات‬ ‫النُّوُر‬ ‫َفأدَّى‬ ‫َّ‬ ‫بل َغ‬ ‫َنه َ‬ ‫َاك‬

‫چين‬

‫هدايت كوي‬ ‫تياري‬ ‫رڼا‬

‫جمعيت باشنده گان‬

‫فرستاد‬ ‫پيغمبری‪ ،‬پيام‬

‫نازل كرد‪ ،‬فرود أورد‬

‫هدايت می‌كند‪ ،‬رهنمايی می‌نمايد‬

‫تاريكی‌ها‬ ‫روشنايی‬

‫نو ادا يې کړ‬

‫ادا كرد‪ ،‬منتج شد‬

‫أ ْر َس َل‬ ‫الر ُس ُ‬ ‫ول‬ ‫َّ‬ ‫يِ‬ ‫َّب‬ ‫الن ُّ‬ ‫ِّ‬ ‫الش ْر ُك‬

‫ته يې منع کړی يې‬

‫شما را منع كرد‬

‫رسول ‪ /‬پيغمبر‬

‫پيامبر‬

‫شرک‬

‫شرك‬

‫الس َف ِر‬ ‫الد ْر ُس َّ‬ ‫َّ‬ ‫الثال ِ ُث‪ :‬ا ْل َع ْو َد ُة ِم َن َّ‬ ‫ُأ ْس َرةٌ‬ ‫‪1‬‬

‫كورنۍ‬

‫خانواده‬

‫رخصتي‬

‫رخصتی‪ ،‬تعطيلی‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪127‬‬

‫النَّاُر‬

‫َحنِ نٌْ‬ ‫ي‬ ‫اْل ُع ْطَلُة‬ ‫ت‬ ‫َحاَن ْ‬ ‫َن َش ٌ‬ ‫اط‬

‫التَّ َف ُّو ُق‬ ‫الس َف ِر‬ ‫َت ْذ ِك َرُة َّ‬

‫بيان يې كړ‬ ‫ليږلی‬

‫نبي ‪ /‬پيغمبر‬ ‫اور‬

‫شوق‬

‫بيان كرد‪ ،‬رساند‬ ‫فرستاد‬ ‫پيامبر‬

‫أتش‪ ،‬دوزخ‬

‫شوق‪ ،‬اشتياق‬

‫نژدی شو‬

‫فرا رسيد‬

‫اعلی درجه‪ ،‬برياليتوب‬

‫عالی‪ ،‬نمره بلند‬

‫فعاليت‬ ‫ټيکټ‬

‫فعاليت‬

‫تيكت سفر طياره يا موتر‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪20‬‬

‫‪21‬‬

‫‪22‬‬

‫‪23‬‬

‫مْالَ َطاُر‬ ‫ت‬ ‫َو َصَل ْ‬ ‫َّ‬ ‫الطاِئ َرُة‬ ‫مْالَْو ِع ُد مْالَُق َّرُر‬ ‫ت‬ ‫َر َّحبَ ْ‬

‫الس َف ِر‬ ‫َج َواُز َّ‬ ‫يُة خُْ‬ ‫الُروج‬ ‫َتأْ ِشرَْ‬ ‫ِ‬ ‫يُة ُّ‬ ‫ول‬ ‫َتأْ ِشرَْ‬ ‫الد ُخ ِ‬

‫َقا َعُة الاِْْنتِ َظ ِار‬ ‫ال‬ ‫َقا َعُة الاِْ ْستِ ْقبَ ِ‬ ‫ات‬ ‫استِ َما َرُة مْالَْعُل َو َم ِ‬ ‫ْ‬ ‫اإلْق َ‬ ‫ال ُع‬ ‫ِ‬

‫هُْ‬ ‫الُب ْو ُط‬ ‫مْالَ َّ‬ ‫ال ُح اْلبَ ْح ِری‬ ‫َضاب ُط جْ َ‬ ‫ات‬ ‫ال َوا َز ِ‬ ‫ِ‬

‫ات ا ْل ُم ُرو ِر‬ ‫َّ‬ ‫الراب ِ ُع‪ :‬إِ َش َار ُ‬ ‫الد ْر ُس َّ‬ ‫ُ‬ ‫مْ‬ ‫إِ َشا َر ُ‬ ‫ور‬ ‫ات الُر ِ‬ ‫‪1‬‬ ‫َحاِفظْ‬ ‫‪2‬‬ ‫َ‬ ‫األْل َو ُ‬ ‫ان‬ ‫‪3‬‬ ‫َ‬ ‫أ ْخ َضر‬ ‫‪4‬‬ ‫َ‬ ‫أ ْص َفر‬ ‫‪5‬‬ ‫مَْر‬ ‫أَح‬ ‫‪6‬‬ ‫ُّ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬ ‫رََ‬ ‫ُمفتق الطُر ِق‬ ‫‪7‬‬ ‫ِّ‬ ‫ُتنَظ ُم‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫اِ ْستِ ْع َداٌد‬ ‫َت ْعرُُب‬ ‫َّ‬ ‫الش ِار ُع‬

‫هوايي ډګر‬

‫ميدان هوايی‬

‫الوتکه‪ ،‬طياره‬

‫طياره‬

‫ښه راغالست يی ووايه‬

‫خوش أمديد گفت‪ ،‬استقبال كرد‬

‫د خروج ويزه‪ /‬خروجي‬

‫ويزۀ خروجی‬

‫تم ځای‬

‫سالون انتظار‬

‫و رسيده‬

‫ټاکلی وخت‬ ‫پاسپورټ‬

‫د دخول ويزه ‪ /‬دخولي‬ ‫استقبالية‬

‫د معلوماتو فورمه‬

‫له ځمکی څخه اوچتيدل‪،‬‬ ‫الوتل‬ ‫كښيناستل‬ ‫كښتيوان‬

‫رسيد‬

‫وقت معين‪ ،‬زمان از قبل معين شده‬ ‫پاسپورت‬

‫ويزۀ دخول‪ /‬دخولی‬ ‫سالون پذيرايی‬

‫فورمه معلومات‬ ‫پرواز‬

‫نشستن‪ ،‬فرود أمدن طياره‬ ‫رانندهكشتی‬

‫د پاسپورټ مامور‬

‫مامور پاسپورت‬

‫ترافيكي اشارې‬

‫اشاره‌های ترافيكی‬

‫رنګونه‬

‫رنگ‌ها‬

‫وژغوره‬ ‫شين‬ ‫ژيړ‬

‫سور‬

‫ځلور الری‬

‫حفاظت كن‪ ،‬نگهداری کن‬ ‫سبز‬ ‫زرد‬

‫سرخ‬

‫چهارراه‪ ،‬چوک‬

‫منظم كوي ‪ ،‬ترتيبوي‬

‫منظم می‌كند‬

‫تېرېږي‬

‫می‌گذری‪ ،‬عبور می‌کنی‬

‫تياري‬

‫سړك‬

‫أماده‌گی گرفتن‬ ‫سرك‪ ،‬جاده‬

‫‪128‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪20‬‬

‫حَ ْ‬ ‫ي َم َّر‬ ‫حََ‬ ‫م َّطٌة‬

‫َ‬ ‫ور‬ ‫ُش ْرطُة مْالُُر ِ‬ ‫اح‬ ‫مْالِ ْصبَ ُ‬ ‫ْجُر‬ ‫مْالَت َ‬

‫اإل ْس َع ُ‬ ‫اف‬ ‫ِ‬ ‫ُ‬ ‫لأْ‬ ‫َسيَّا َرُة ا ْج َرةِ‬ ‫الر ِص ُ‬ ‫يف‬ ‫َّ‬ ‫َّ‬ ‫الط ِاب ُق‬

‫ِ‬ ‫اج ُة‬ ‫س‪َّ :‬‬ ‫الث ْعل َُب َو َّ‬ ‫َّ‬ ‫الد َج َ‬ ‫الد ْر ُس ا ْل َخام ُ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫الث ْعل ُب‬ ‫‪1‬‬ ‫اجٌة‬ ‫َج َ‬ ‫دَ‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬

‫َتتَ َم َّشى‬ ‫حْ َ‬ ‫يُة‬ ‫ال ِظرَْ‬

‫ُينَاِدي‬ ‫ُ‬ ‫َاوي‬ ‫أد ِ‬ ‫َس ْو َف‬ ‫س‬ ‫أَ ُج ُّ‬ ‫س‬ ‫أَِقيْ ُ‬ ‫َخاِئباً‬ ‫اْل َع ِرْي ُن‬ ‫مْالُ َم ِّر ُ‬ ‫ض‬ ‫مْالُ ْست ْ‬ ‫َش َفى‬ ‫حُْ‬ ‫ال ْقنَُة‬

‫چه سور شی‬

‫تم ځای‪ ،‬هډه‬

‫ايستگاه‬

‫ګروپ‬

‫گروپ برق‪ ،‬چراغ‬

‫ترافيك‬

‫ماركيټ‬

‫ترافيك‬

‫ماركيت ‪ -‬فروشگاه‬

‫امبوالنس‬

‫امبوالنس‬

‫د پليو الره‬

‫پياده رو‬

‫ټكسي‬

‫منزل‪ /‬پوړ‬

‫ګيدړ‬

‫چرګه‬

‫ګرځيدله‬

‫تکسی‬

‫منزل‪ ،‬طبقه‬

‫روبا‬

‫ماکيان‬

‫قدم می‌زد‬

‫د چرګانو کوټنۍ‬

‫مرغانچه‪ ،‬محل نگهداری مرغان‬

‫عالج كوم‬

‫معالجهمی‌كنم‪،‬درمانمی‌كنم‬

‫غږ کوي‬ ‫ژر دی‬

‫صدا می‌كند‬

‫زود است‪ ،‬به زودی‬

‫معاينه كوم‬

‫معاينه می‌كنم‬

‫نا اميده‬

‫نا‌اميدانه‬

‫اندازه كوم‬

‫اندازه می‌كنم‬

‫د زمري كور‬

‫خانۀ شير‬

‫روغتون‬

‫شفاخانه‬

‫نرس‬

‫پيچکاری‪ ،‬ستنه وهل‬

‫الص َداقَ ُة )‬ ‫َّ‬ ‫السا ِد ُس‪ ( :‬ا ْل ِح َو ُار ) ا ْل َم ْش َه ُد األ ََّولُ ( َّ‬ ‫الد ْر ُس َّ‬ ‫َ‬ ‫مْ‬ ‫ُ‬ ‫ال ْشهَد‬ ‫برخه‪ /‬پړاو‪ /‬پارټ‬ ‫‪1‬‬ ‫َ‬ ‫مْ‬ ‫ُ‬ ‫ال ْز َر َعة‬ ‫د کښت ځای‬ ‫‪2‬‬ ‫‪129‬‬

‫سرخ شود‬

‫نرس‪ ،‬پرستار‬ ‫پيچکاری‬ ‫نمايش‪ ،‬بخش‪ ،‬فصل‬ ‫كشت‌زار‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪20‬‬

‫َت ْرَت ُع‬ ‫اشيَُة‬ ‫مْالَ ِ‬

‫َج ِارَيٌة‬ ‫اْل َق ْم ُح‬

‫اض َجٌة‬ ‫َن ِ‬ ‫َط َر ٌف‬

‫ُع ْصُفو ٌر‬ ‫ب‬ ‫أَ ْرَن ٌ‬ ‫ِض ْف َد َعٌة‬ ‫َل ِطيْ ٌ‬ ‫ف‬ ‫ي‬ ‫َت ِطرُْ‬ ‫َن ِقيْ ٌق‬ ‫مْالِيَاُه‬

‫َصاد ُ‬ ‫َق‬ ‫َنت َ‬ ‫َت َصاَف َح‬

‫اب‬ ‫اْل ُغ َر ُ‬ ‫اْلبَبْ َغاُء‬ ‫حْ َ‬ ‫ال َما َمُة‬

‫څريږی‬

‫می‌چرد‬

‫وينځه‬

‫کنيز‬

‫څاروي‬ ‫غنم‬ ‫پخه‬

‫څنګ‬

‫پهلو‪ ،‬لبه‬

‫چونګښه‬

‫بقه‬

‫سوی‬

‫خرگوش‬

‫ښايسته ‪ /‬نرم‬

‫نرم‪ ،‬خوش أيند‬

‫د چنګښی اواز‬

‫صدای بقه‬

‫الوزي‬ ‫اوبه‬

‫ملګرتيا کوو‬

‫می‌پرد‬ ‫أب‌ها‬

‫با هم دوستی كنيم‬

‫السونه يی سره وركړل‬

‫دست داد‬

‫طوطي‬

‫طوطی‬

‫باز‬

‫باز‬

‫كارغه‬ ‫كوتره‬

‫‪22‬‬

‫‪5‬‬

‫َو ِر َث‬

‫په ميراث وړی‬

‫الثَانِي ( ت َ ْو ِز ْي ُع ا ْل َع َملِ )‬ ‫الساب ِ ُع‪( :‬ا ْل ِح َو ُار) ا ْل َم ْش َه ُد َّ‬ ‫َّلد ْر ُس َّ‬ ‫َّ‬ ‫يُ‬ ‫ان‬ ‫الطرََ‬ ‫الوتنه‬ ‫‪1‬‬ ‫ِّ‬ ‫ُتنَظ ِم َ‬ ‫ني‬ ‫ترتيبوي‬ ‫‪2‬‬ ‫اِْنت َ‬ ‫ت‬ ‫َظ َم ْ‬ ‫منظمه شوه‬ ‫‪3‬‬ ‫َّ‬ ‫الل نَُ‬ ‫ب‬ ‫شيدې‬ ‫‪4‬‬ ‫‪6‬‬

‫پخته‬

‫چرچڼ‪ ،‬مرغۍ‬

‫عنقاء‬

‫اِْبتَلى‬

‫گندم‬

‫گنجشک‬

‫الص ْقُر‬ ‫َّ‬ ‫اْل ُعنْ َقاُء‬

‫‪21‬‬

‫چهارپايان‬

‫امتحان يې كړ‬

‫زاغ‬

‫كبوتر‬

‫عنقاء‪ ،‬مرغ خيالی‬ ‫پرواز‬

‫مرتب می‌سازی‬ ‫منظم شد‬ ‫شير‬

‫به ميراث گرفت‬

‫امتحان كرد‪ ،‬أزمود‬ ‫‪130‬‬

‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬

‫اِْفت َ‬ ‫َخ َر‬ ‫َراِئ َعٌة‬ ‫أس‬ ‫َف ٌ‬ ‫الثَّ ْوُر‬ ‫َم‬ ‫اْل َغن ُ‬

‫حْ َ‬ ‫ال ْم ُل‬ ‫مْالَا ِعُز‬

‫افتخار يي وكړ‬

‫افتخار كرد‬

‫تبر‪ ،‬تيشه‬

‫تبر‪ ،‬تيشه‬

‫ميږه‬

‫گوسفند‬

‫عجيبه‬ ‫غويي‬ ‫وری‬ ‫وزه‬

‫جْ َ‬ ‫وس‬ ‫الاُم ُ‬ ‫جْ َ‬ ‫ال َم ُل‬

‫اوښ‬

‫اْل َكْل ُب‬

‫سپی‬

‫جْ َ‬ ‫ال ْح ُ‬ ‫ش‬

‫ميښه‬ ‫كوټی‬

‫الثال ِ ُث ( َح َس ُد ا ْل ُغ َر ِ‬ ‫اب )‬ ‫الثا ِم ُن‪( :‬ا ْل ِح َو ُار) ا ْل َم ْش َه ُد َّ‬ ‫االد ْر ُس َّ‬ ‫َّ‬ ‫َ‬ ‫هْ‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫الاِدئة‬ ‫ارامه‬ ‫‪1‬‬ ‫َ‬ ‫ك‬ ‫َما أْت َعبَ ِ‬ ‫څومره ستړی يې‬ ‫‪2‬‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َار‬ ‫طول النَّه ِ‬ ‫ټوله ورځ‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫َتتَهَادَى‬ ‫َن ِع َق‬ ‫أَ ْس َر َع‬

‫َغ ِارَقٌة‬ ‫يح‬ ‫ت ٌ‬ ‫ُم ْسرَِ‬ ‫َن ِعيْ ٌم‬ ‫َي ُش ُّم‬

‫شتر‬

‫چوچۀ االغ‬ ‫سگ‬ ‫أرام‬

‫چقدر خسته ای!‬ ‫جريان روز‬

‫هوسا ‪ /‬ارام‬

‫أرام‬

‫بوی كوي‬

‫می‌بويد‬

‫ډوبه‬

‫نعمت‬

‫‪13‬‬

‫َس ِجيْنٌَة‬ ‫النَّ ِميْ َمُة‬

‫بنديوانه‬

‫‪131‬‬

‫گاو ميش‬

‫تېزې (چاالکي) يې وکړه‬

‫‪12‬‬

‫‪15‬‬

‫بز‬

‫به زودی رفت‪ ،‬به عجله رفت‬

‫نعيق‪ :‬د كارغه اواز‬

‫َزُه‬ ‫َتتَن َّ‬

‫َّهيْ ُق‬ ‫الن ِ‬

‫بره‪ ،‬چوچۀ گوسفند‬

‫په ډېر خیال روانه دي‬

‫النَّ ِقي‬

‫‪14‬‬

‫گاو نر‬

‫خرامان می‌رود‬

‫تازه‪ ،‬پاکه‪ ،‬صفا‬

‫‪11‬‬

‫بسيار خوب‪ ،‬شگفت انگيز‬

‫چکر وهي‪ ،‬ګرځي‬ ‫راګرځي‬ ‫چغلي‬

‫د خره اواز‬

‫صدا يا أواز زاغ‬ ‫غرق‬

‫نعمت‪ ،‬راحتی‬ ‫تازه‪ ،‬صاف و پاکيزه‬ ‫تفريح می‌کند‬

‫بندی‪ ،‬زندانی‪ -‬مؤنث‬ ‫سخن چينی‬ ‫أواز االغ‬

‫‪16‬‬

‫ي‬ ‫َّ‬ ‫الزِئرُْ‬

‫د زمري اواز‬

‫‪3‬‬

‫َر ِضيْ ُت‬ ‫َتبْ َح ُث‬

‫راضي يم‬

‫الت ِ‬ ‫إع َاد ُة ت َ ْو ِز ْي ُع ا ْل َع َملِ )‬ ‫َّلد ْر ُس َّ‬ ‫الراب ِ ُع‪َ ( :‬‬ ‫اس ُع‪( :‬ا ْل ِح َو ُار) ا ْل َم ْش َه ُد َّ‬ ‫ُن ِعيْ ُد‬ ‫موږ يې تكرارو‬ ‫‪1‬‬ ‫َ‬ ‫ح ُل‬ ‫أمْ ِ‬ ‫زه يې راوړم‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬

‫ت‬ ‫َر َج َع ْ‬ ‫ُت ِع ُّد‬ ‫هَيَّا‬

‫َص َع َد‬ ‫المََْوِق ُد‬

‫مْالَ ْطبَ ُخ‬ ‫الأَْ َواِني‬ ‫اْل ِق ْدُر‬ ‫اْل ُك ْو ُب‬

‫االد ْر ُس ا ْل َع ِ‬ ‫ِّم‬ ‫َّ‬ ‫اش ُر‪ :‬ا ْل ُم َعل ُ‬ ‫ِّ‬ ‫ُيهَذُبنَا‬ ‫‪1‬‬ ‫ُي َرِّبيْنَا‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫ته يې لټوې‬

‫أواز شير‬ ‫از سر می‌گيريم‬ ‫می‌برم‬

‫راضی هستم‬

‫جستجو می‌کنی‬

‫راغله ‪ /‬راوګرځيده‬

‫أمد‪ ،‬بازگشت‬

‫زر راځئ‬

‫زود بيا‪ ،‬عجله کن‬

‫وخوت‬

‫باال شد‬

‫تيار وي‬

‫نغری‬

‫أماده می‌سازی‬

‫أتش دان‬

‫پخلنځی‬

‫أشپزخانه‬

‫ديګی‬

‫ديگ‬

‫لوښي‬ ‫پياله‬

‫تهذيب راكوي‬

‫ظروف‬ ‫پياله‬

‫مارا تربيت می‌دهد‬

‫َصا َر ْت‬ ‫َما َش َكى‬ ‫أَ ْصبَ ْحنَا‬

‫موږ تربيه كوي‬

‫مارا تربيت می‌دهد‬

‫شكايت يي ندي كړی‬

‫شكايت نكرد‬

‫مْالَْل َع ُب‬ ‫َم َس َّرةٌ‬

‫لوبغالی‬

‫ال ُن َضيِّ ُع‬ ‫مَثِنٌْ‬ ‫ي‬ ‫أَ َط َ‬ ‫ال‬

‫شوه‬

‫شد‬

‫موږ شوو‪ /‬موږ په سهار کې‬ ‫داخل شوو‬

‫ما شديم ‪ ،‬ما گرديديم ‪ ،‬ما در صبح‬ ‫داخل شديم‬

‫خوشالي‬

‫خوشحالی‬

‫نه ضايع كوو‬ ‫قيمتي‬

‫اوږد يې کړ‬

‫ميدان بازی‬

‫ضايع نمی‌كنيم‬

‫قيمتی‪ ،‬گرانب‌ها‬ ‫دراز ساخت‬

‫‪132‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬

‫ال ْختِبَا َر ُ‬ ‫ات‬ ‫اِ‬ ‫اْلُفن ُ‬ ‫ُون‬ ‫ِفنَاُء مْالَْد َر َسِة‬ ‫مْالَْع َم ُل‬

‫الد ْر ُس ا ْل َحا ِدي َع َش َر‪ :‬ا ْل ِم َه ُن‬ ‫َّ‬ ‫َن‬ ‫مْالِه ُ‬ ‫‪1‬‬ ‫َح َّد ُث‬ ‫َنت َ‬ ‫‪2‬‬ ‫َل ْو مََ‬ ‫س ْح ِت‬ ‫‪3‬‬ ‫تيْ ُط‬ ‫خَِ‬ ‫‪4‬‬ ‫َ‬ ‫خْ‬ ‫َ‬ ‫الش ُب‬ ‫‪5‬‬ ‫َّ‬ ‫الطبَّاخُ‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪133‬‬

‫‪9‬‬

‫ِر َج ُ‬ ‫ال ْط َفاِء‬ ‫ال ا ِ‬ ‫مْحَُا ِمي‬ ‫ال‬ ‫حْ َ‬ ‫ال َّداُد‬ ‫اْل َف َّ‬ ‫ال ُح‬

‫اع‬ ‫مْالِْذَي ُ‬ ‫جُْ‬ ‫النْ ِد ُّي‬ ‫َّشيْ ُد‬ ‫الن ِ‬ ‫ميْباً‬ ‫جُ ِ‬ ‫هّيِّئ‬ ‫ِ‬ ‫اِ ْحم‬ ‫حْ َ‬ ‫الاِدَث ُ‬ ‫ات‬ ‫َع ْو ٌن‬

‫النَّاِئ ُ‬ ‫بات‬ ‫اْل ُعداُة‬ ‫وار ُث‬ ‫اْل َك ِ‬

‫ازمووينې‬

‫مختلف فنون‬

‫دښوونځي انګړ‬ ‫البراتوار‬ ‫كسبونه‬

‫خبرې كوو‬

‫امتحانات‬ ‫هنرها‬

‫ميدان مكتب‬ ‫البراتوار‬

‫كسب‌ها‪ ،‬حرفه ها‬

‫حرف می‌زنيم‪ ،‬سخنمی‌گوييم‬

‫كه اجازه راكړئ‬

‫اگر اجازه بدهيد‬

‫لرګی‬

‫چوب‬

‫ګنډې‬ ‫اشپز‬

‫می‌دوزد‬ ‫أشپز‬

‫د اطفايې خلك‬

‫مامورين‪ ،‬اطفاييه‬

‫پښ‬

‫أهنگر‬

‫وكيل‬

‫وكيل‬

‫دهقان‬

‫دهقان‬

‫عسكر‬ ‫الن ِش ْي ُد‬ ‫الد ْر ُس َّ‬ ‫َّ‬ ‫الثانِي َع َش َر‪َّ :‬‬ ‫ترانه‬

‫سپاهی‬ ‫ترانه‬

‫تيار كړې ‪ /‬اسان کړې‬

‫أماده ساز‪ ،‬مهيا گردان‬

‫راډيو‬

‫جواب وركوونكی‪ ،‬د دعا‬ ‫قبلوونکی‬ ‫وساتې‬

‫راديو‬

‫اجابت کننده‬

‫نگهدار‬

‫پيښې ‪ /‬وقايع‬

‫وقايع‪ ،‬ابتالءات‬

‫مصيبتونه‬

‫مصايب‬

‫مصيبتونه‬

‫مصايب‬

‫كومك‬

‫دوښمنان‬

‫كمك‬

‫دشمنان‬

‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫ِّ‬ ‫الضياَفُة‬ ‫اَْل َع َشاء‬

‫‪3‬‬

‫َب‬ ‫عرَْ‬

‫‪4‬‬

‫هَاِت ٌ‬ ‫ف‬ ‫مْالَاِئدُة‬

‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫الضيَافَ ِة‬ ‫اب ِّ‬ ‫الد ْر ُس َّ‬ ‫َّ‬ ‫الثال ِ ُث َع َش َر‪َ :‬آد ُ‬

‫َحي‬ ‫َي ْست ْ‬ ‫َيتَ َوَّق ُف‬

‫ُوب‬ ‫َيت َ‬ ‫ب َح‬ ‫َل ْن َنرَْ‬ ‫َز ِميْ ٌل‬ ‫َغ َداٌء‬

‫ِمن َ‬ ‫ْش َفٌة‬ ‫إْف َطا ٌر‬

‫مََ‬ ‫س ٌر‬ ‫ُغ ْرَفُة ُّ‬ ‫وف‬ ‫الضُي ِ‬ ‫استَأِْذ ْن‬ ‫ْ‬ ‫َط ْر ٌق‬ ‫ُل ْط ٌ‬ ‫ف‬ ‫َحيْ ُث‬

‫اط ْع‬ ‫ال ُت َق ِ‬ ‫ال ُت ِط ْل‬

‫ت‬ ‫ال َتْلتَ ِف ْ‬ ‫ال َت ْعبَ ْ‬ ‫ث‬ ‫جََ‬ ‫َّب‬ ‫تن ْ‬ ‫يمََْر ُح‬

‫ميلمستيا‬

‫د ماخوستن مړۍ‬

‫له ليارې لكه د تيلفون له‬ ‫ليارې‬ ‫تيلفون‬

‫مهمانی‬

‫نان شب‬ ‫از طريق‬ ‫تيلفون‬

‫دسترخوان‬

‫دسترخوان‬

‫ودريږي‬

‫می‌ايستد‬

‫شرم كوي‬ ‫توبه کوي‬

‫هميشه به يو‬ ‫ملګری‬

‫می‌شرمد‪ ،‬احساس خجالت می‌كند‬

‫توبه می‌كند‬

‫ازجای خود هرگز تکان نمی‌خوريم‬

‫رفيق‬

‫د غرمې مړۍ‬

‫غذای چاشت‬

‫روژه ماتې‪ ،‬د روژې افطارول‬

‫افطار‬

‫السپاکی‬

‫د شپې ناوخته کيسې کول‬ ‫ميلمستون‬

‫الراب ِ ُع َع َش َر‪:‬‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس َّ‬ ‫اجازه واخله‬

‫دست پاک‪ ،‬دستمال‬ ‫نشستن و قصه گويی‌های شبانگاهی‬

‫مهمان خانه‬ ‫اجازه بگير‬

‫دروازه ټکول‬

‫درزدن‬

‫چيرته ‪ /‬كوم‬

‫جای‪ ،‬بگونه يی که‬

‫مه اوږدوه‬

‫طوالنی مکن‬

‫نرمي‬

‫مه پريکوه‬

‫نرمی‪ ،‬أهستگی‬ ‫قطع مكن‬

‫مه ګوره راګوره‬

‫التفات مكن‪ ،‬نبين‬

‫ځان وساته‬

‫اجتناب كن‬

‫لوبې مه كوه‬

‫خوشحاليږي‬

‫بازی مكن‬

‫خوشحال می‌شود‬

‫‪134‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫خَ ْ‬ ‫يِل ُط‬ ‫َين ُ‬ ‫ْشُر‬

‫ګډوي‬

‫خپروي‬

‫نشر می‌كند‪ ،‬پخش می‌نمايد‬ ‫مالقات‬

‫‪13‬‬

‫َينُْثُر‬ ‫ِّ‬ ‫الل َقاُء‬

‫مالقات‬

‫‪1‬‬

‫اب‬ ‫أْن َس ٌ‬

‫نسبونه‬

‫‪14‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫ِكبَا ٌر‬ ‫مَلَّا‬

‫خپروي‬

‫لويان‬ ‫كله‬

‫هنگامی که‪ ،‬زمانی که‬

‫ْ‬ ‫اختَا َر‬ ‫َل ِزَم‬ ‫س اْل ُو َز َراِء‬ ‫َرِئيْ ُ‬

‫صدر اعظم‬

‫ُعُي ُ‬ ‫ون‬

‫السا ِد ُس َع َش َر‪ :‬ن َ ْـه ُر كَابُول‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس َّ‬ ‫چينې‬

‫چشمه‌ها‬

‫كاشكې‬

‫كاشكې‪ ،‬ای کاش‬

‫غاړی وزی‬

‫معانقه می‌کند‬

‫اْل َع ِقيْ ُد‬

‫َي ْزدَاُد‬ ‫َليْ َت‬

‫ُث ْعبَا ٌن‬

‫ُي َعاِن ُق‬ ‫َين َ‬ ‫ْض ُّم‬ ‫ت‬ ‫ُبنِيَ ْ‬ ‫ُس ُدوٌد‬ ‫َل َّع َل‬

‫يوځای و‪ ،‬ملګری شو‬ ‫ډګروال‬

‫زياتيږي‬ ‫مار‬

‫مالزمت نمود‪ ،‬دوری نكرد‬ ‫صدر اعظم‬ ‫دگروال‬

‫زياد می‌شود‬ ‫مار‬

‫يو ځای كيږي‬ ‫بندونه‬

‫بندها‬

‫جوړ شوی‬

‫كيدای شي‬

‫‪1‬‬

‫الصي ِفيَُّة‬ ‫َّ‬ ‫َسيَ ْق ُضو َن‬

‫اوړي‬

‫َح ُق‬ ‫أْلت ِ‬

‫برگزيد‬

‫يك جا می‌شود‬

‫‪10‬‬

‫‪135‬‬

‫نسب ها‬

‫بزرگان‪ ،‬شخصيت‌های بزرگ‬

‫غوره يې كړو‬

‫يمَْت َّ‬ ‫َد‬

‫‪3‬‬

‫نشر می‌كند‬

‫ِ‬ ‫س َع َش َر‪ :‬ا ْل َخلِي َف ُة الأْ ََّولُ‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس ا ْل َخام ُ‬

‫اوږديږي‬

‫‪2‬‬

‫مخلوط می‌سازد‬

‫الص ْي ِفَّي ُة‬ ‫َّ‬ ‫الساب ِ ُع َع َش َر‪ :‬ا ْلإِ َجا َز ُة َّ‬ ‫الد ْر ُس َّ‬ ‫تيروي‬

‫شامليږم‬

‫بناء شد‬

‫ممكن‪ ،‬شايد‬ ‫ادامه ميابد‬ ‫تابستانی‬

‫می‌گذرانند‬

‫شامل می‌شوم‬

‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫ُكِّليُِّة‬ ‫التَّ ْوِفيْ ُق‬ ‫َن ْعتَ ِذُر‬

‫‪8‬‬

‫‪1‬‬

‫ُف ُ‬ ‫ند ٌق‬ ‫َت َف َّض ْل‬

‫‪9‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬

‫‪1‬‬

‫ْخي‬ ‫التّد ِ‬ ‫ييْ ُف‬ ‫ال خُ ِ‬

‫‪14‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫ُيتِْل ُف‬

‫ُمتَ َوِف ٌر‬ ‫ْ‬ ‫اب‬ ‫اض ِط َر ٌ‬

‫سياحت‪ ،‬جهان‌گردی‬

‫تياري كوم‬ ‫الد ْر ُس ا ْلَّثا ِم ُن َع َش َر‪ :‬في ا ْل ُف ْن ُد ِق‬ ‫َّ‬ ‫هوټل‬

‫هوتل‬

‫أماده گی می‌گيرم‬

‫په هر څه سمباله‬

‫مجهز‪ ،‬فرش شده‬

‫قيمتونه‬

‫قيمت‌ها‬

‫مهرباني وكړه‬

‫بفرماييد‬

‫اپارتمان‬

‫ارات‬ ‫السيَّ ِ‬ ‫َم ْوِق ُف َّ‬ ‫التِّْل َفاُز‬ ‫ي‬ ‫اْل َع ِصرُْ‬ ‫ُّ‬ ‫والب‬ ‫الد ُ‬ ‫حْ َ‬ ‫س‬ ‫ال ِار ُ‬

‫اميد وارم‬

‫سياحت‪ ،‬سيل کول‬

‫َو ْجبَُةاإلْف َط ِار‬ ‫مْالُ ِضيْ ُف‪ /‬مْالُ ِضيْ َفُة‬

‫الجُة‬ ‫الثَّ َ‬

‫كاميابی‬

‫هيله كوم‬

‫ُم َؤَثثٌَة‬ ‫ُش َقٌة‬ ‫َ‬ ‫األ ْس َعاُر‬

‫اْل َقا َعُة‬

‫عذر وړاندی کوو‬

‫عذر خواهی می‌كنيم‬

‫كاميابي‬

‫أ ْر ُجو‬

‫ياحُة‬ ‫الس َ‬ ‫ِّ‬ ‫أستَ ِع ُّد‬ ‫ْ‬

‫پوهنځی‬

‫فاکولته‬

‫اپارتمان‬

‫غذای صبح‬

‫د سهار ناشته‬

‫ميلمه پالونکی نر‪ /‬ښځه‬

‫مهماندار‬

‫دموټرو تمځای‪ ،‬اډه‬

‫ايستگاه موترها‬

‫شربت‬

‫شربت‪ ،‬أب ميوه‬

‫سالون‬

‫تاالر‬

‫تلويزيون‬

‫تلويزيون‬

‫يخچال‬

‫يخچال‬

‫المارۍ‬

‫پيره دار‬

‫الماری‬

‫الت ْد ِخ ْينِ‬ ‫‪1‬الد ْر ُس التاسع عشر‪ْ :‬‬ ‫َّ‬ ‫أض َر ُار َّ‬ ‫سګرټ څکول‬ ‫نه ويروي‬ ‫هالكوي‬ ‫ډير دی‬

‫پريشاني‬

‫پهره دار‪ ،‬نگهبان‬ ‫سگرت کشيدن‬

‫نمی‌ترساند‪ ،‬قابل ترس نيست‬ ‫هالك می‌كند‪ ،‬نابود می‌سازد‬

‫بسيار است‬ ‫پريشانی‬

‫‪136‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪16‬‬ ‫‪137‬‬

‫َت َو ُّرٌم‬ ‫َكبِ ٌد‬ ‫َاب‬ ‫اْلتِه ٌ‬ ‫أ ِع ُد َك‬ ‫َس َجاِئ ٌر‬ ‫التِّبْ ُغ‬ ‫اْل َعاِئَلُة‬

‫حْ َ‬ ‫ال ِشيْ ُ‬ ‫ش‬ ‫اإلْد َم ُ‬ ‫ان‬ ‫ِ‬

‫َس ْك َرا ٌن‬ ‫ُم ْغمى َعَليِْه‬ ‫التَّساُم ُح‬ ‫ُي َق ُ‬ ‫ال‬ ‫ت‬ ‫َج َعَل ْ‬ ‫َت ْس ُك ُب‬

‫ِليَتَهَيَّأ‬ ‫اإلْب ِرْي ُق‬

‫َج َر َح‬ ‫اظ ِم نْ َ‬ ‫ي‬ ‫اْل َك ِ‬ ‫اْل َغيْ َظ‬ ‫اْل َعاِف نْ َ‬ ‫ي‬ ‫َع َفى‬

‫ُح َّرةٌ‬ ‫َي ِعيْ ُ‬ ‫ش‬ ‫خُ ْ‬ ‫ي ِطُئو َن‬ ‫َرأَ ْت‬

‫پړسوب‬

‫ورم كردن‬

‫ميکروبي‪ ،‬پړسوب‬

‫چرک کردن‬

‫سګرټ‬

‫سگرت‌ها‬

‫ينه‬

‫تا سره وعده كوم‬ ‫تنباكو‬

‫جگر‬

‫به شما وعده می‌دهم‬ ‫تنباكو‬

‫كورنۍ‬

‫خانواده‬

‫عادت كيدل‬

‫معتاد شدن‬

‫بيهوشه شوی‬ ‫الت َس ُام ُح‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس ا ْل ِع ْش ُر ُ‬ ‫ون‪َّ :‬‬ ‫بښنه‪ ،‬عفوه‬

‫بی هوش‬ ‫گذشت‬

‫شروع يې وکړه‬

‫گشت‪ ،‬شروع كرد‬

‫چه تياری ونيسي‬

‫تا أماده‌گی بگيرد‬

‫ټپي يې کړ‬

‫زخمی كرد‬

‫چرس‬ ‫نيشه‬

‫ويل كيږي‬ ‫تويوي‬

‫لوټه ‪ /‬کوزه‬

‫چرس‬

‫نشه‪ ،‬مست‬

‫گفته می‌شود‬ ‫می‌ريزد‬

‫چاينک‪ ،‬أفتابه‬

‫د زغم واال‬

‫خشم فروكنندگان‬

‫د بښنې واال‪ ،‬بښونکي‬

‫عفو ه كننده گان ‪ /‬بخشش كننده گان‬

‫غوسه‬

‫عفوه يې وكړه‬ ‫ازاده‬

‫اوسيږي‬

‫غلطي كوي‬ ‫ويې ليد‬

‫قهر ‪ /‬غصه‬ ‫عفو كرد‬ ‫أزاد‬

‫زندگی می‌کند‬ ‫اشتباه می‌كنند‬ ‫ديد‬

‫‪17‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪1‬‬

‫ُينْ ِفُقو َن‬ ‫َّ‬ ‫الض َّراِء‬

‫مصرف کوي‬

‫غريبي ‪ /‬فقر ‪ /‬مسكنت‬ ‫ـالمـ ُة‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس الحادي َو ا ْل ِع ْش ُر ُ‬ ‫الس َ‬ ‫ون‪َّ :‬‬ ‫آ ِمناً‬ ‫په امن کې‬ ‫جْ َ‬ ‫ال َراِثيْ ٌم‬ ‫جراثيم ‪ /‬مكروبونه‬ ‫َت ْس ُك ُن‬ ‫اوسيږي‬

‫الس َهُر‬ ‫َّ‬ ‫اِ ْعتَ ِد ْل‬ ‫الأْ َث ِر‬ ‫مْالَ َطُر‬ ‫الاْ ْق َذاُر‬ ‫اْلبِيْئَُة‬ ‫ص‬ ‫اْل َف ْح ُ‬ ‫اْلُق َما َمُة‬ ‫الت‬ ‫َسَّلُة مْالُ ْه َم ِ‬

‫بی خوبي‬

‫مصرف می‌کنند‬

‫غمگينی و تنگدستی‬ ‫ايمن بودن‬

‫مكروب‌ها‬

‫زنده گی می‌کند‬ ‫بی‌خوابی‬

‫ميان رو اوسه‬

‫ميانه رو باش‬

‫باران‬

‫باران‬

‫حديث‬

‫ناپاکۍ‪ ،‬چټلۍ‬

‫حديث‬

‫چرک‪ ،‬ناپاکی‬

‫چاپيريال ‪ /‬ما حول‬

‫ما حول‪ ،‬محيط زيست‬

‫ګند‬

‫اشيای اضافی خانه‬

‫معاينه‬

‫معاينه‬

‫د ګند اچونی ټوکرۍ‬ ‫ون‪َ :‬طل َُب ا ْلإِ َجا َزةِ‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس الثاني َو ا ْل ِع ْش ُر ُ‬ ‫ب‬ ‫َطَل ٌ‬ ‫درخواستی‬ ‫غوښتنليک‬ ‫ُأ ِصبْ ُت‬ ‫مبتال شدم‪ ،‬درگيرشدم‬ ‫پری اخته شوم‬ ‫مَُّى‬ ‫ح‬ ‫تب‬ ‫تبه‬

‫ُت َس حُِ‬ ‫اموِني‬ ‫َذ ِكيّاً‬ ‫َت ُش ُّم‬ ‫اْل َو ْرَدُة‬ ‫اْل َغيْ ُث‬

‫کثافت‌دانی‬

‫ما ته اجازه راكړئ‬

‫به ما اجازه بدهيد‬

‫بويوي‬

‫می‌بويد‬

‫تكړه اليق‬

‫د گالب ګل‬ ‫باران‬

‫ُع ُّشُه‬ ‫د هغه ځاله‬ ‫ون‪َ :‬م ْع ِرفَ ُة الأْ ْوقَ ِ‬ ‫ات‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس الثالث َو ا ْل ِع ْش ُر ُ‬ ‫َم ْوُقوتاً‬ ‫په ټاکلي وخت‬

‫اليق‪ ،‬دانا‬

‫گل گالب‬ ‫باران‬

‫أشيانۀ او‬ ‫محدود به وقت‬ ‫‪138‬‬

‫‪2‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪8‬‬

‫‪1‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪7‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪7‬‬

‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪139‬‬

‫َع َق ِار َب‬ ‫َّحيْ ُف‬ ‫الن ِ‬ ‫اوي‬ ‫ُت َس ِ‬

‫د ساعت ستنې‬

‫عقربه‌ها ساعت‬

‫مساوي كيږی‬

‫برابر است‬

‫الغر‬

‫نری خوار‬

‫ِب ْض ُع‬ ‫څو‪ -‬د دريو څخه تر نهو پوری‬ ‫عدد‬ ‫ون‪ِ :‬ق َّص ُة ُج َحا‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس الرابع َو ا ْل ِع ْش ُر ُ‬ ‫أ ْر َك َب‬ ‫سوار كرد‬ ‫سيور كړ‬ ‫اْل ُغالُم‬ ‫پسری که به جوانی نرسيده باشد‬ ‫کوچنی هلک‬

‫َسا َرا‬ ‫َم َشيَا‬ ‫َي ْر ُك ُ‬ ‫ض‬

‫ِس َوى‬ ‫اْل َع ُجوُز‬ ‫حْ َ‬ ‫ال ُّر‬ ‫ال َص ُ‬ ‫ان‬ ‫حْ ِ‬ ‫الده َ‬ ‫َّ‬ ‫ْشُة‬ ‫َّ‬ ‫اب‬ ‫الش ُ‬ ‫مْالَتِ نْ ُ‬ ‫ي‬

‫دواړه والړل‬

‫چند ‪ -‬عد های سه تا نه‬

‫هر دو رفتند‬

‫پياده روان شول‬

‫قدم زدند‪ ،‬پياده رفتند‬

‫غير‬

‫غير‪ ،‬بجز‬

‫منډی وهې‬

‫می‌دود و خيز می‌زند‬

‫بوډا ‪ /‬زوړ‬

‫پير‬

‫آس‬

‫اسپ‬

‫گرما‬

‫ګرمی‬

‫تعجب‬

‫شگفتی‬

‫قوي‬

‫قوی‬

‫جوان‬

‫ځوان‬

‫اب‬ ‫الاِْ ْستِ ْغ َر ُ‬ ‫تعجب‬ ‫ون‪ :‬ا ْل َم ْد َر َس ُة ا ْل َعال َ ِمَّية‬ ‫َّ‬ ‫الد ْر ُس الخامس َو ا ْل ِع ْش ُر ُ‬ ‫َح َق‬ ‫اِْلت َ‬ ‫شامل شو‬ ‫ممَُثِّ ٌل‬ ‫وكيل‬ ‫اجتَ َه َد‬ ‫ْ‬ ‫َف َش ٌل‬

‫َيت َ‬ ‫اس ُل‬ ‫َك َ‬ ‫َوِليْ َمًة‬ ‫َجا ِه ٌز‬ ‫َهنِيْئاً‬

‫زيار او كوښښ يې وکړ‬ ‫ناكامي‬

‫سستي كوي‬

‫تعجب‬ ‫شامل گرديد‬ ‫نماينده‬

‫كوشش كرد‬ ‫ناكامی‬

‫تنبلی می‌كند‬

‫د واده ميلمستيا‬

‫مهمانی‬

‫مزه دار‪ ،‬مبارك دې وي‬

‫بااشتهاء و خوش‌مزه‬

‫تيار‬

‫أماده‬