Yahudi Devleti [1 ed.] 9789758773978

Citation preview

THEODOR HERZL

Yahudi Devleti

Eserin Adı: Yahudi Devleti Yazar: Dr. Theodor Herzl Orijinal Adı: Der Judanstaat in Vieanna, 1896 Kültür Bakanlığı Sertifika No: 16979 ISBN 978-975-8773-97-8 Bu kitabın yayın hakları Elif Kitabevi Milenyum Yayıncılık Ltd. Şti. 'ne aittir. Her hakkı saklıdır. Tanıtım amaçlı kısa alıntılar dışında yayıncının yazılı izni olmadan hiçbir yolla çoğaltılamaz. Eser ilk defa d'Avigdor tarafından 1896 yılında A Jewish State ismiyle İngilizceye çevrilmiş ve Nutt tarafından Londra'da yayınlanmıştır. Daha sonra sırasıyla: 1943 yılında, New York'ta Scopus Publishing ve 1946 yılında gözden geçirilmiş son haliyle American Zionist Emergency tarafından yayınlanmıştır. Yayınevimizin çeviriye temel aldığı baskı kısaltılmamış, değiştırilmemiş şekliyle Penguin Books tarafından 2010 yılında Londra'da yayınlanan basımıdır.

1. Baskı: Mart 2018 Çeviren Yeşim Meriç Yayın Sorumlusu Burak Türkmenoğlu Kapak Tasarım Yunus Karaaslan İç Tasarım Bilal Şenel

Baskı-Cilt: Zafer Matbaacılık Sertifika no: 13941 Maltepe malı. Litros Yolu Fatih Sanayi Sitesi No: 12/117 TOPKAPI/İSTANBUL Milenyum Yayınları, ElifKitabevi Milenyum Yayıncılık Ltd. Ştı. 'nin tescilli kuruluşudur.

Milenyum Yayınları Sahaflar Çarşısı No: 4 Beyazıt - İstanbul Tel: O 212 522 20 96

THEODOR HERZL

Yahudi Devleti Çeviren Yeşim Meriç

mı1enyum yayınları

İçindekiler

Önsöz 1 Giriş 2 Yahudi Meselesi 3 Yahudi Şirketi 4 Yerel Gruplar 5 Yahudi Derneği ve Yahudi Devleti 6 Sonuç

7

15 31

49

81

99

121

Önsöz

Bu kitapçıkta geliştirdiğim düşünce çok eskidir: Yahudi Devleti'nin yeniden inşasıdır bu. Dünya, Yahudilere karşı ayaklananlar ile yankılanıyor ve bu çığlıklar, unutulmuş bir fikri uyandırdı. Baştan itibaren argümanımın hiçbir bölümünün yeni bir keşif üzerine kurulmadığının açıkça anlaşılmasını iste­ rim. Yahudilerin ne tarihsel koşullarını ne de bu durumun iyileştirme yollarını bulabildim. Her insan, tasarladığım yapının materyallerinin yok sandıkları varlığının aslında avuçlarının içinde olduğunu görecektir. Dolayısıyla Yahudi meselesini çözme girişiminin tek bir sözcükle tanımlanması halinde, değişken bir hayal gücünden ziyade, kaçınılmaz bir hükmün neticesi olduğu söylenebilir. Onları uyarmamış olsaydım, bu yanlış karardan söz edebilecek sözde eleştirmenler tarafından benim planımın ütopya olarak görülmemesini ilk etapta ben kendim sağlar­ dım. Hayırseverlik çizgisi üzerine bir ütopya tanımlamış

8

THEODOR HERZL

olsaydım, açıkçası utanacak hiçbir şeyim olmazdı; ve pla­ nımı romantik bir masalın biçimiyle ortaya koysaydım, edebi başarıyı, bütün olasılıklar dahilinde daha kolay elde ederdim. Fakat bu ütopya, Sir Thomas More ve onun sa­ yısız öncüleri ve takipçileri tarafından tasvir edilenlerden daha çekici değildir. Birçok ülkedeki Yahudilerin durumu­ nun bu ilkelce şeyleri gereksiz kılmak için yeterince önemli olduğuna inanıyorum. Birkaç yıl önce ortaya çıkmış Dr. Theodor Hertzka'nın "Freiland" adlı ilginç bir kitabı, fikirlerim ve bir ütopya ara­ sındaki ayrımı işaret etmede işe yarayabilir. O, iktisadi po­ litika ilkeleri çerçevesinde eğitimli modern bir zihnin yara­ tıcı olup, hayali devletinin bulunduğu Ekvator Dağı olarak gerçeklikten uzaktır. "Freiland" çok sayıda dişli tekerleğin birbirine takıldığı karmaşık bir mekanizma parçasıdır; an­ cak harekete geçebileceğini ispatlayacak hiçbir şey yoktur. "Freiland toplumlar"ın varolduğu varsayılsa bile, her şeye bir şaka olarak bakmalıyım. Mevcut plan, diğer yandan mevcut bir itici güç istihda­ mını kapsamaktadır. Kendi yetersizliğim göz önüne alındı­ ğında, inşa edilecek olan makinenin dişlileri ve tekerleklerini göstermekle yetineceğim ve bunları bir araya getirmek için kendimden çok daha yetenekli mekanistlere güveneceğim. Her şey motivasyon gücümüze bağlı. Peki o motivas­ yon nedir? Yahudilerin ızdırabı!

YAHUDİ DEVLETİ

9

Varlığını inkar etmek için kim girişimde bulunabilir? Bunu antisemitizmin nedenleriyle ilgili bölümde tam ola­ rak tartışacağız. Herkes, kaynar suyla oluşturulan su ısıtıcısı kapağını kal­ dıran buhar gücü olayına aşinadır. Bu tür çaydanlık olay­ ları, siyonist ve akraba topluluklarının antisemitizmi kont­ rol etme çabasıdır. Bu gücün, doğru kullanıldığı takdirde, büyük bir mo­ toru itmek, yolcuları ve eşyaları taşımak için yeterince güçlü olduğuna inanıyorum: makinenin alacağı her ne şekil ise bunu insanlar seçebilecek. Kesinlikle haklı olduğuma inanıyorum, fakat kendimi kanıtladığımı görmek için yaşayıp yaşayamayacağımdan emin değilim. Bu akımı başlatan kişiler, bu şahane yakın lığı görmek için çok az yaşayacaklardır. Fakat bunun ilki olmak onlara gurur hissi ve manevi özgürlüğün sevincini vermek için yeterlidir. Ütopik resim yapma şüphesi doğurmaktan korktuğum için, projemin sanatsal açıdan ayrıntılı bir biçimde tasvirinde cömert olmayacağım. Her durumda düşüncesiz alaycı kişi­ lerin taslağımı karikatür haline getireceğini ve böylece et­ kisini zayıflatmaya çalışacaklarını düşünüyorum. Öte yan­ dan planımı açıkladığım akıllı bir Yahudi " Bir ütopya ki gelecekteki ayrıntıları halihazırda mevcut olarak temsil edi­ len bir projeydi:' görüşündeydi. Bu bir mantıksızlıktır. Her

10

THEODOR HERZL

Maliye Bakanı bütçe tahminlerini varsayılan rakamsal ve­ rilerle ve sadece geçmiş yılların ortalama getirilerine ya da diğer devletlerin önceki gelirlerine dayatarak değil, aynı za­ manda hiçbir emsalin bulunmadığı sayısal verilerle de he­ saplar; örneğin, yeni bir vergi tesis etmede. Bütçe çalışması yapan herkes bunun böyle olduğunu bilir. Fakat tahminlere sıkı sıkıya bağlı kalınmayacağı bilinse bile, böyle bir mali taslak ütopya olarak düşünülebilir mi? Ancak okuyucularımdan daha fazlasını bekliyorum. Seslendiğim kültürlü insanların yerleşmiş olan birçok fikri tamamen bir kenara koymalarını rica ediyorum. Hatta Ya­ hudi meselesini ısrarla çözmeye çalışan Yahudilerin daha önceki girişimlerine yanlış ve boş olarak bakmalarını iste­ meye kadar gideceğim. Tasarımı belirlerken tehlikeye karşı önlem almalıyım. Gelecekteki koşulları çok dikkatli açıklarsam, olabilirliği konusunda şüpheye düşmüş görünebilirim. Öte yandan, gerçekleşmelerini çok kesin olarak açıklarsam, bir kuruntu tasvir ediyormuş gibi görünürüm. Dolayısıyla, planımın nihai olarak şekilleneceğini iddia etmeden, gerçekçi sonucuna inandığımı açık ve kesin bir şekilde belirtileceğim. Yahudi Devleti dünya için çok önem­ lidir; bu nedenle de yaratılacaktır! Elbette, tek bir kişi bunu yapmaya kalkarsa plan saçma görünür; ancak işbirliği içinde birkaç Yahudi ile çalışılırsa,

YAHUDİ DEVlETİ

11

plan tamamen mantıklı görünür ve başarı, kayda değer bir güçlük de sunmaz. Plan sadece destekçilerinin sayısına bağ­ lıdır. Belki de her ilerleme yolunun artık kapatıldığı hırslı genç adamlarımız, bu Yahudi Devleti'nde kendilerine açılan özgürlüğün ışıltılı umudu mutluluk ve övünçleri görüyor­ lar; ve bu gençler fikrin yayılmasını sağlayacaktır. Bu kitapçığın yayınlanmasıyla görevimin tamamlan­ dığını hissediyorum. Önemli muhaliflerin saldırıları beni buna itmedikçe veya öngörülmeyen itirazlarla karşılaşmak ve hataları kaldırmak gerekli hale gelmedikçe kalemime sa­ rılmayacağını. Durumun ne olduğunu şu aşamada belirtmeli miyim? Zamanımın gerisinde miyim? Yahudilerin acısı yeterince büyük değil mi? Göreceğiz. Bu siyaset kitapcığının şu an için politik bir romantizm olarak kalması Yahudilere bağlı. Mevcut nesil kitabı doğru olarak anlamak için körelmişse, onu anlamak için ileri, daha güzel ve daha iyi bir nesil ortaya çıkacaktır. Bir devlet is­ teyen Yahudiler, buna sahip olacak ve bunu hak edecek.

Yahudi Devleti

1 Giriş

Ekonomi bilimi içerisinde, aktif hayatın ortasında dolaşan birçok insanın iç yüzünün bu kadar az anlaşılması şaşırtı­ cıdır. Dolayısıyla Yahudilerin bile Yahudi aleyhtarının şu feryadını sadakada tekrarlaması bu yüzdendir: "Ev sahip­ lerimiz olan ülkelerin eline bakıyoruz ve bize destek vere­ cek bir ev sahibimiz olmazsa açlıktan öleceğiz:' Bu, haksız suçlamaların kendimiz olma bilgisini nasıl zayıflatabilece­ ğini gösteren bir noktadır. Peki "ev sahibi" olarak hareket eden bu ülkelerle ilgili bildirimin asıl gerekçeleri nelerdir? Sınırlı fizyokratik görüşlere dayanmayan yerler, emtiaların devam eden rotasyonla elden ele geçtiği çocukça bir hataya dayanır. Dünyanın yeni emtia üretimi ile büyük ölçüde de­ ğiştiğini anlamak için Rip van Winkle gibi uzun bir uy­ kudan uyanmamıza gerek yok. Bu şahane devirde yapılan teorik gelişme, en cahil adamın bile ileriyi göremeyen göz­ leriyle etrafındaki yeni ürünleri farketmesini mümkün kıl­ maktadır. Tüm bunları girişimcilik ruhu ortaya çıkarmıştır.

16

THEODOR HERZL

Girişim olmadan yapılan bir çalışma, antik çağlarda icra edilen çalışmalar gibidir; ve bugün bir çiftçi işini bin yıl önce yaşamış atalarının yaptığı gibi yapıyor. Sahip oldu­ ğumuz maddi refah, insanoğlunun girişimciliği sayesinde meydana gelmiştir. Böylesine klişe bir görüşü yazdığım için neredeyse utanıyorum. Geçmişte girişimci bir millet olsak bile, böyle saçma sapan söylentilerle dışarı atıldık, başka bir milletinde böyle yaşamasını gerekli görmemeli­ yiz. Eski emtiaların dolaşımına bağlı değiliz, çünkü biz ye­ nilerini üretiyoruz. Dünya, el yapımı malların üretimi için ölümcül sayıla­ bilecek olağanüstü kapasiteye sahip köleleri elinde bulun­ duruyor: Bu köleler iş makineleridir. İşçilerin makineyi ha­ rekete geçirmek için gerekli olduğu doğrudur; fakat bunun için pek çok, bol bol insan var. Ancak Doğu Avrupa'daki birçok ülkede Yahudilerin çalışma koşullarından habersiz olanlar, Yahudilerin, işlerini yapmak için ya yetersiz ya da isteksiz olduklarını iddia etme girişiminde bulunacaktır. Ancak bu kitapçıkta Yahudileri savunmak istemiyo­ rum. Bu yararsız olacaktır. Savunmalarında söylenebile­ cek mantıklı ve duygusal olan her şey zaten söylendi. Eğer dinleyicilerden biri savunmaları anlayamazsa, o kişi çöl­ deki bir vaizdir. Ve eğer dinleyicilerden biri zaten onları anlayacak kadar geniş ve ileri görüşlüyse, vaiz gereksizdir. İnsanoğlunun daha iyi ve daha ileri medeniyet sınıflarına

YAHUDİ DEVLETİ

17

yükseleceğine inanıyorum; ancak bu yükselişin son dere­ cede yavaş olacağını düşünüyorum. Lessing'in "Nathan the Wise"ı (Bilge Nathan) yazarken yaptığı gibi ortalama bir uy­ garlık düzeyine ulaşılmasına kadar beklemeliysek, günü­ müzün ötesinde, çocuklarımızın, torunlarımızın, torunları­ mızın çocuklarının gününün ötesinde beklemeliyiz. Ancak yeryüzünün ruhu başka bir yolla yardımımıza gelir. Bu yüzyıl, teknik başarıları ile dünyaya harika bir can­ lanma, rönesans getirmiştir; fakat aynı zamanda mucizevi gelişmeler insanlığın hizmetinde kullanılmamıştır. Mesafe bir engel olmaktan çıktı, buna rağmen yetersiz alanlardan şikayet ediyoruz. Büyük buharlı gemilerimiz bizi şimdiye kadar keşfedilmemiş denizlere hızla ve emin olarak taşı­ yor. Demiryollarımız bizi, düne kadar korkudan titreyerek yürüdüğümüz dağların arasından güvenle taşıyor. Avru­ pa'nın gettolara hapsettiği Yahudiler bize bir saat içinde bil­ dirilirken, ülkelerdeki olaylar gün yüzüne çıkmamıştı. Do­ layısıyla, Yahudilerin ızdırabı yüz yıl önce bir aydınlanma dönemi olduğu için değil, aydınlanmanın gerçekte sadece seçkin ruhlara ulaştığı için bir anakronizmdir. Elektrik lambasının, birkaç burnu havada kişinin re­ sim odasını aydınlatmak amacıyla icat edildiğine değil, in­ sanlığın karanlık sorunlarının bazılarına ışık tutması ama­ cıyla icat edildiğine inanıyorum. Bu sorunlardan biri ve asla en önemsiz olmayanı Yahudi meselesidir. Bunu çözerken

THEODOR HERZL

yalnızca kendimiz için değil, aynı zamanda taşıyabileceğinden fazla yük verilmiş, mazlum birçok insan içinde çalışıyoruz. Yahudi meselesi hala var olmakta. Bunu inkar etmek ap­ talca olurdu. Uygar ulusların bile henüz kurtulamamış gö­ ründüğü ve istedikleri gibi sınayacakları bir Orta Çağ ka­ lıntısıdır. Bizi serbest bıraktıkları zaman, kesinlikle bunu yapmak için büyük bir eğilim göstereceklerdir. Yahudi me­ selesi, Yahudilerin farkedilebilir sayıda olduğu yerlerde var olmuştur. Var olmadığı yerlerde, Yahudiler'in göçleriyle be­ raber taşınmıştır. Doğal olarak zulüm görmediğimiz yerlere taşınıyoruz fakat orada da varlığımız zulme neden oluyor. Her ülke bu durumdadır ve Yahudi meselesi siyasi bir te­ melde çözüm bulana kadar, örneğin Fransa gibi son derece uygar olan ülkelerde olduğu gibi kalacaktır. Zavallı Yahu­ diler daha önce Amerika'ya tanıttıkları antisemitizmin to­ humlarını şimdi İngiltere'ye taşıyor. Gerçekten çok karmaşık bir hareket olan antisemitizmi anladığıma inanıyorum. Korku ya da nefret olmadan, bir Yahudi bakış açısıyla durumu değerlendiriyorum. Edebe aykırı eğlence anlayışının, ortak ticari kıskançlığın, dev­ ralınan önyargıların, dine karşı hoşgörüsüzlüğün ve ay­ rıca kendini savunma iddiasının hangi unsurları içeriyor olduğunu görebildiğime inanıyorum. Bununla birlikte ba­ zen bu ve başka şekiller alabilen Yahudi meselesi, bence dinsel bir meseleden çok sosyal bir mesele değildir. Ancak

YAHUDİ DEVLETİ

19

dünyadaki uygar uluslar tarafından konseyde tartışılarak siyasi bir dünya meselesi haline getirildiğinde çözülebile­ cek ulusal bir meseledir. Biz bir halkız, tek bir halk! Çevremizdeki toplulukların sosyal hayatıyla kendimizi birleştirmek ve atalarımızın inancını korumak için her ta­ rafta gerçekten gayret gösterdik. Fakat bunun gerçekleş­ mesi için bize izin verilmiyor. Sadık yurtseverliğimiz, bazı yerlerde aşırıya kaçan sadakatimiz boşu boşuna; hayatı­ mıza ve mülkiyetimize diğer vatandaşlarımız gibi aynı fe­ dakarlıkları yapmamız boşu boşuna; yaşadığımız ülkenin bilim ve sanat alanındaki şöhretini veya ticaretle zengin­ liğini artıracak gayreti harcama boşu boşuna. Yüzyıllardır yaşamış olduğumuz ülkelerde hala yabancılar gibi ağlıyoruz ve çoğu zaman Yahudilerin daha önceden acı çektiği top­ raklarda soyları bulunmayan kişiler tarafından kötüleniyo­ ruz. Çoğunluk, yabancının hangisi olduğuna karar verebi­ lir; bunun için, ulusların arasındaki ilişkilerde ortaya çıkan aslında her bir nokta, bu gücün birer parçasıdır. Bu açıkla­ mayı yalnızca kendi adıma bir birey olarak yaptığımda, ka­ zanılmış hakkımın herhangi bir bölümünden vazgeçmem. Yeryüzünde şu an olduğu gibi ve belirsiz bir süre için de bu durum büyük olasılıkla aynen kalacak, önceliği olacak­ tır. Bu nedenle, göçe zorlanan Fransız Prostestanları gibi

20

THEODOR HERZL

sadık vatansever olmamız da boşunadır. Eğer sadece barış içinde kalabilirsek ... Fakat sanırım barış içinde kalmayacağız. Baskı ve zulüm bizi yok edemez. Yeryüzünde bizim ka­ dar ızdırap, sorun ve dertlerle karşılaşıp hayatta kalan başka bir millet yoktur. Yahudi aleyhtarı sadece zayıf noktaları­ mızı çıkarmıştır; aramızda güçlü olanlar, zulüm kendilerine karşı patlak verdiği zaman ırklarına her zaman sadık kal­ mışlardır. Bu durum, Yahudilerin kurtulmalarından hemen sonra gelen dönemde en açık şekliyle belirgindir. Akıl ve sermaye açısından ilerlemiş olan Yahudiler ırklarına karşı aidiyet duygusunu kaybetmişlerdir. Siyasi refahımız her daim sürdüğü sürece, asimile olduk. Bence bu onur kırıcı değildir. Bu nedenle, ülkesinde bir Yahudi nesli görmek is­ teyen devlet adamı, siyasi refahımızı kalıcı olarak sağlamak zorundadır; fakat bir Bismarck bile bunu yapamadı. Bize karşı olan eski önyargılar hala insanların kalbinde derinlerde yatıyor. Bunun kanıtlarına sahip olan kişi, yal­ nızca insanların samimiyet ve sıradanlıkla konuştukları yer olan; atasözü ve peri masalının ikisi de Yahudi aleyhtarı­ dır. Bir ulus her yerde, kesinlikle eğitilebilen hevesli bir ço­ cuktur; ancak eğitim en elverişli koşullarda bile uzun süre­ cektir, elimizden geldiği kadar çok zaman harcayarak, daha önce de belirtildiği gibi, zorluklarımızı başka yollarla or­ tadan kaldırmaya çalışmak uzun zaman alacaktır. Sadece

YAHUDİ DEVLETİ

21

kıyafet, alışkanlık, gelenek ve dilde görünen benzerlikle de­ ğil, aynı zamanda duygu ve davranış kimliği ile anladığım asimilasyon, Yahudilerin asimilasyonu, sadece akraba ev­ liliği yoluyla etkilenebilir. Ancak karma evliliklere olan ih­ tiyaç çoğunluk tarafından hissedilmelidir; onların sadece yasalarca tanınması kesinlikle yeterli olmayacaktır. Karma evliliklerin yasal yaptırımına son veren Macar liberalleri, en eski davalardan birinin açıkça gösterdiği gibi, dikkat çekici bir hata yaptı; Yahudiliğe geçmiş bir erkekle, Yahudi bir kadın evlendi. Aynı zamanda, şimdiki evlilik şeklini edinme mücadelesi, Yahudilerle Hıristiyanlar ara­ sındaki ayrımı arttırmış ve böylece ırkların kaynaşmasına yardımcı olmak yerine engel olmuştur. Gerçekten Yahudileri asimile ederek yok etmek iste­ yenler, bunun sadece bir şekilde ortaya çıkacağını görmeyi umabilirler. Yahudiler, eski toplumsal önyargıların üste­ sinden gelmek için onlara karşı önce yeterince büyük bir ekonomik güç kazanmış olmalıdır. Aristokrasi bunun bir örneği olabilir, çünkü orantılı olarak en çok sayıda karma evlilik burada gerçekleşir. Eski soyluları paralarıyla güçlen diren Yahudi aileleri gitgide yok olmaya başladı. Fakat bu olay, Yahudi meselesinin yoğunlaştığı orta sınıflarda (Ya­ hudilerin bir burjuva halkı olduğu) nasıl bir biçim alacaktı? Daha önce kazanılmış bir otorite, Yahudilerin yanlışlıkla elinde bulundurdukları kabul edilen ekonomik üstünlükle

22

THEODOR HERZL

eşanlamlı olabilir. Ve şimdi sahip oldukları güç, Yahudi düş­ manları arasında öfke ve kızgınlığa neden oluyorsa, böy­ lesine bir güç artışı yaratmak için ne gibi isyanlar olurdu? Bundan dolayı, asimilasyon için gereken ilk adım asla atı­ lamayacak, çünkü bu adım ne askeri ne de idari bir güce sahip olan, şimdiye kadar küçük görülmüş azınlığın ço­ ğunluğa itaatini gerektirebilecek. Dolayısıyla, Yahudilerin başarıları nedeni ile asimile edilmelerinin gerçekleşmesi­ nin muhtemel olmadığını düşünüyorum. Şu anda Yahudi aleyhtarı olan ülkelerde görüşlerim onaylanacaktır. Yahu­ dilerin kendilerini rahat hissettikleri diğer ülkelerde büyük ihtimalle onlar tarafından şiddetle itiraz edilecekdir. Mutlu dindaşlarım, Yahudi aleyhtarı onlara doğruyu öğretene ka­ dar bana inanmayacaklardır; çünkü antisemitizm ne kadar uzarsa, o kadar şiddetli biçimde patlak verecektir. Gözle görünür emniyetle bir ülkeye çekilen, göç eden Yahudile­ rin sızıntısı ve yerli Yahudilerin toplumsal ölçekte yükse­ lişi, bir devrimi gerçekleştirmek için güçlü bir şekilde bir­ leşiyor. Hiçbir şey bu rasyonel sonuçtan daha açık değildir. Bu sonuca gerçekleri arayarak ve onun dışındaki her şeye kayıtsız kalarak ulaştım. Muhtemelen şu an rahat koşullar içindeki Yahudilerle çelişeceğim ve karşı karşıya kalacağım. Kaygılı ve ürkek mal-mülk sahiplerinin kişisel ilgileri tek ba­ şına ele alınıncaya dek umursamayabilirler, çünkü yoksulla­ rın ve ezilenlerin endişeleri kendilerinden daha önemlidir.

YAHUDİ DEVLETİ

23

Başlangıç kısmından dolayı doğabilecek herhangi bir yanlış anlaşılmanın ortaya çıkmasını önlemek isterim, özel­ likle de projemin gerçekleşmesi halinde, şu anda Yahudi­ lerin sahip olduğu mülklere az da olsa zarar gelecektir. Bu nedenle, mülkiyet haklarına ilişkin her şeyi bütünüyle açık­ layacağım. Halbuki, planım hiçbir zaman bir edebiyat par­ çasından daha öte bir hale gelmezse, işler sadece oldukları gibi kalacaktır. Biz bir halkız, tek halkız dediğimde, antise­ mitizmi ele almama karşı çıkmak daha mantıklı olabilir ki tek bir yazarın herhangi bir şeyi engellemesi veya tehlikeye atması mümkün olduğu sürece, Yahudilerin tamamlanma aşamasında olan asimilasyonunu engellemekte ve tamam­ lanmış bir hadiseyi tehlikeye atmaktayım. Bu itiraz özellikle Fransa'da öne çıkarılıyor olacak. Muh­ temelen başka ülkelerde de öne çıkarılacaktır, fakat sadece Fransız Yahudilerine önceden cevap vereceğim, çünkü bun­ lar benim meselemin en çarpıcı örneğini teşkil ediyor. Bununla birlikte, devlet adamları, mucitler, sanatçılar, filozoflar ya da liderlere iktidarın güçlü kişiliklerine ve aynı zamanda ulus olarak adlandırdığımız, insanlığın tarihsel olarak ortak şahsiyetine teşekkür etmeliyim. Büyük şahsi­ yetlere minnet duyuyorum. Ortadan kayboldukları için de pişman değilim. Her kim yok olabilirse, yok olacaksa, yok olmalıysa, izin verin yok olsun. Fakat Yahudilerin kendile­ rine özgü vatandaşlıkları ne yok edilebilir, ne yok edilecektir, ne de yok edilmelidir. Yok edilemez, çünkü dış düşmanlar

24

THEODOR HERZL

bunu sağlamlaştırıyor. Yok edilmeyecektir; bu, iki bin yıl­ lık korkunç ızdıraplar sırasınca gösterilmektedir. Yok edi­ lemez, çünkü umutsuzluğa kapılmayı reddeden sayısız Ya­ hudinin torunları olarak, bu kitapçıkda bunu bir kez daha kanıtlamaya çalışıyorum. Yahudiliğin bütün dalları kaybo­ labilir ve dağılabilir, ancak gövdesi kalacaktır. Dolayısıyla, Fransız Yahudileri'nin hepsi ya da bir kısmı kendi "asimilasyonu" nedeniyle bu düzene itiraz ettiyse, ce­ vabım çok basit: Bütün bunlar onları hiçbir şekilde ilgilen­ dirmiyor. Onlar Fransız Yahudileri, rahat ve iyiler! Ama bu sadece Yahudiler için özel bir meseledir. Devletin organizasyonuna yönelik ileri sürdüğüm ha­ reket elbette Fransadaki Yahudilere, diğer ülkelerde yaşa­ nan asimilasyon kadar zarar vermeyecektir. Aksine, avan­ tajlarından belirgin bir biçimde yararlanıyor olacaklardır. Çünkü Darwin'in de söylediği gibi "kromatik işlevleri" ko­ nusunda artık rahatsız olamazlar, ancak barış içinde asimile olabilirler, çünkü mevcut antisemitizm sonsuza dek dur­ durulacak. Yeni Yahudi Devleti'nin gerçeğe dönüşmesin­ den sonra, üstün nitelikli kurulumlarıyla, kaldıkları yerde kalırlarsa, kesinlikle ruhlarının derinliklerinde asimile ol­ maktan alıkonulurlardı. ''Asimile edilmiş" bir kişi, sadık Yahudilerin ayrılmasıyla Hıristiyan vatandaşlardan bile daha fazla kazanç sağlaya­ caktır; zira yoksulluk ve siyasi baskılardan bir yerden bir yere, ülkeden ülkeye götürülen bir Yahudi proletaryasının

YAHUDİ DEVLETİ

25

endişeli, değişken ve kaçınılmaz rekabetinden kurtulacak­ lardır. Değişen bu proletarya durağan hale gelecekti. Ya­ hudi aleyhtarı olarak adlandırdığımız birçok Hıristiyan vatandaş, şimdi yabancı Yahudilerin göç etmesine kararlı direniş gösterebiliyor. Bu durum onları daha fazla etkileye­ ceği için Yahudi vatandaşları bunu yapamaz, çünkü onlarda öncelikle benzer endüstri dallarında çalışan, antisemitizmi var olmayan yerde ortaya çıkaran ya da olan yerlerde bunu güçlendiren bireylerin arasında kendilerini şiddetli bir re­ kabetin içinde hissediyorlar. ''Asimile edilen'', bu gizli şika­ yet kurumuna "hayırsever" girişimi olarak yaklaşır. Başı­ boş gezen Yahudiler için göç toplulukları organize ederler. Eğer insanlarla anlaşma sağlanmazsa resmin birde gülünç olan ters tarafı var. Çünkü bu hayır kurumlarının bazıları zulüm gören Yahudiler için değil, zulüm gören Yahudilere karşı kurulmuştur; zavallı insanları mümkün olduğunca ça­ buk ve mümkün olduğunca uzağa göndermek için kurul­ muşlardır. Ve bu nedenle, Yahudilerin görünürde dikkatli bir denetim üzerinden, bir çok arkadaşı,Yahudi kökenli hayırsever bir Yahudi aleyhtarı olduğu sonucuna varıyor. Fakat gerçekten hayırsever insanlar tarafından bile ya­ pılan sömürgeleştirme girişimleri, ilginç girişimler olsada, şimdiye kadar başarısız olmuştur. Bu ya da o kişinin me­ seleyi yalnızca bir eğlence olarak algıladığını, zavallı Yahu­ dilerin göçüne at yarışlarını takip eden birisi gibi yaklaş­ tıklarını düşünüyorum. Mesele böyle bir muamele için çok

26

THEODOR HERZL

ağır ve trajiktir. Bu girişimler ilginçti, Yahudi Devleti bu gi­ rişimde, fikrinin tecrübeli öncülerini küçük bir ölçekte tem­ sil etmiş oldu. Hatta kullanışlıydı, çünkü hatalarından biri, fikrin daha büyük ölçekte başarılı bir şekilde taşınması için deneyim kazanılabilirdi. Şüphesiz ki zarar da verdiler. Bu tür suni sızıntının kaçınılmaz sonucu olan antisemitizmin yeni bölgelere taşınması, bana göre bu kötülüklerden sadece biri gibi görünüyor. Daha da kötüsü, tatmin edici olmayan so­ nuçların akıllı insanlar üzerinde şüphe uyandırdığı yönün­ dedir. Basit argümanlar için elverişsiz veya imkansız olan şey, bu şüpheyi akıllı insanların akıllarından çıkaracaktır. Küçük çapta gerçekleştirmesi elverişsiz veya imkansız olan şeyin zaten daha büyük çapta olması gerekmez.Yapılacak küçük bir girişim, aynı koşullar altında daha büyük kayıp­ lara neden olabilir. Bir dere kayıklarla bile geçilemezken, içine aktığı nehir görkemli demir tekneleri taşır. Hiç kimse, bir vatanı bir yerleşim yerinden başka bir yerleşim yerine nakletmeye yetecek kadar zengin veya güçlü değildir. Yalnızca bir fikir bunu başarabilir ve bu devlet fik­ rinin bunu yapması için gerekli gücü elinde tutabilir. Ya­ hudiler, bu krallık hayallerini, tarihlerinin uzun geceleri boyunca hayal ettiler. "Gelecek yıl Kudüs'te'' bizim eski bir deyişimizdir. Şimdi bu rüyanın yaşayan bir realiteye dönüş­ türülüp dönüştürülmeyeceğini gösteren bir mesele.

YAHUDİ DEVLETİ

27

Bunun için birçok eski, büyüyen, karmaşık ve sınırlı kavramlar, ilk önce insan zihninden silinmelidir. Düşün­ ceden uzak beyinler, örneğin, bu göçün uygar bölgelerden çöle olacağını düşünebilir. Durum tabiki böyle değildir. Bu durum medeniyetin ortasında gerçeğe dönüştürülecektir. Daha düşük bir seviyeye geri dönmeyeceğiz, daha yüksek bir düzeye yükseleceğiz. Çamur kulübelerde hayatımızı sür­ dürmeyeceğiz; yeni, daha güzel ve daha modern evler inşa edeceğiz ve onları emniyet altına alacağız. Kazandığımız mülkümüzü kaybetmeyeceğiz, onları farkedeceğiz. Kaza­ nılan haklarımızı sadece daha iyi olanlar için teslim edece­ ğiz. Kıymetli geleneklerimizi feda etmeyeceğiz; onları tek­ rar bulacağız. Yeni evimiz bizim için hazır olmadan eski evimizi terk etmeyeceğiz. Yalnızca, durumlarını düzeltece­ ğinden emin olanlar yola çıkacaklar; şimdi çaresiz olanlar önce gidecek, ondan sonra fakirler; sonra durumu iyi olan­ lar, müreffehler ve eninde sonunda zenginler. Önceden gi­ decek olanlar kendilerini takip edecek olanlara örnek olup seviye olarak onları daha yukarı çıkaracak ve eşitlenecek­ ler. Böylece göç, aynı zamanda sınıfın yükselişi olacaktır. Yahudilerin ayrılması hiçbir ekonomik rahatsızlık, kriz ve zulüm içermeyecektir. Aslında terkettikleri ülkeler yeni bir refah dönemine girerler. Hıristiyan vatandaşların Yahu­ diler tarafından boşaltılan yerlere iç göçü başlayacaktır. Gi­ den akım herhangi bir rahatsızlık vermeden kademeli ola­ cak ve ilk hareketi antisemitizme son verecektir. Yahudiler

28

THEODOR HERZL

onurlu dostlar olarak ayrılacak ve eğer bazıları geri dönerse, uygar ulusların tüm yabancı ziyaretçilere tanıdığı aynı hoş karşılama ve muameleyi göreceklerdir. Göçleri bir kaçışa benzemeyecektir; çünkü kamuoyunun kontrolü altında iyi düzenlenmiş bir hareket olacaktır. Hareket kanunlara mut­ lak uygunluk içinde olmakla kalmayıp aynı zamanda önemli menfaatleri sağlayacak olan ilgili hükümetlerle dostça işbir­ liği yapmadan da gerçekleştirilemez. Fikrin bütünlüğü ve uygulamanın gücü için gerekli olan güvenlik, bir kuruluşun veya şirket oluşturmanın temelini atacaktır. Bu kuruma Yahudi Derneği adı verilecek. Buna ek olarak, bir Yahudi Şirketi, ekonomik olarak verimli bir gövde olacak. Bu büyük işi tek başına üstlenmeye çalışan kişi ya do­ landırıcı ya da deli olurdu. Şirket üyelerinin kişisel karak­ teri, sağlamlığını garanti edecektir ve şirketin yeterli ser­ mayesi istikrarını kanıtlayacaktır. Bu başlangıç konuşması sadece Yahudi Devleti sözcük­ lerinin uyandırmaya kararlı olduğu itiraz yığınına yapılan hızlıca bir yanıt olarak tasarlanmıştır. Bundan sonra, diğer itirazlarla yüzyüze gelmek ve yalnızca burada belirttiğimiz şeyleri ayrıntılı olarak açıklamak için daha yavaş ilerleye­ ceğiz; ve bu kitapçığı can sıkıcı bir açıklamaya dönüştür­ mekten kaçınmaya çalışacağız. Kısa açıklayıcı bölümler bu nedenle en iyi cevaplar olacaktır.

YAHUDİ DEVlETİ

29

Eski bir yapının yerine yeni bir yapı bina etmek ister­ sem, inşa etmeden önce eski yapıyı yıkmak zorundayım. Dolayısıyla bu doğal sıraya bağlı kalacağım. İlk ve genel kısımda fikirlerimi açıklayacak, tüm önyargıları kaldıra­ cak, gerekli siyasi ve ekonomik şartları belirleyecek ve bu planı geliştireceğim. Üç ana bölüme ayrılmış olan özel bölümde, uygulamayı açıklayacağım. Bu üç bölüm şunlardır: Yahudi Şirketi, Yerel Gruplar ve Yahudi Derneği. Önce dernek kurulacak, şirket en son; ancak bu açıklamada tersten istifade edilmesi ter­ cih edilir, çünkü esas olarak sorgulanacak olan şirketin fi­ nansal sağlamlığı ve öncelikle bu konu hakkındaki şüphe­ lerin kaldırılması gerekir. Sonuç olarak, muhtemelen yapılabilecek her itirazla yüzleşmeye çalışacağım. Yahudi okuyucularım, umarım sonuna kadar sabırla beni takip ederler. Doğal olarak ba­ zıları itirazlarını, seçilenden ziyade birbirini takip eden sı­ rayla yapacaktır. Ancak kuşkularını yok eden kişi amaca bağlılığını bildirmeli. Sebeplerinden bahsetsem de, tek başına sebebin yeterli olmayacağının bilincindeyim. Eski mahkumlar, hücrelerin­ den isteyerek ayrılmazlar. İhtiyacımız olan gençlerin em­ rimizde olup olmadığını, eski mirası güçlü kolları ile ileri taşıyıp akılcı güdülerini coşkuya dönüştürüp dönüştürme­ diğini göreceğiz.

2 Yahudi Meselesi

Hiç kimse Yahudilerin durumunun ciddiyetini inkar ede­ mez. Yaşadıkları her yerde az veya çok zulüm görüyorlar. Yasadan önce verilen, kanun önünde eşitlikleri, pratikte ölü bir belge haline geldi. Orduda ya da herhangi bir kamu ya da özel kurumda bile yüksek mevkilerden vazgeçmek zo­ runda bırakıldılar. Ayrıca onları iş dünyasından uzaklaştır­ mak için "Yahudilerden alışveriş yapmayın!" şeklinde giri­ şimde bulunuluyor. Parlamentolarda, mecliste, basında, kürsüde, sokakta, yolculuklarda, örneğin belirli otellerden dışlanmalarında, dinlenme yerlerinde bile olmak üzere yapılan saldırılar her geçen gün artıyor. Zulüm biçimleri, ülkelere ve toplumsal çevrelere göre değişkenlik göstermekte. Rusya'da Yahudi köy­ lerinden zorla vergi alınır; Romanya'da birkaç kişi ölümle cezalandırıldı; Almanya'da bazen iyi dayak yiyorlar; Avus­ turya'da Yahudi düşmanları, tüm kamusal yaşama terör

32

THEODOR HERZL

uygulamaktadır; Cezayir'de seyahat eden provokatörler var; Paris'te Yahudilerin sözde en iyi sosyal çevrelere girmeleri engellendi ve kulüplerden dışlandılar. Yahudi karşıtı duy­ guların tonları sayısızdır. Fakat bu, Yahudilerin zorlukları­ nın hüzün dolu listesini ortaya çıkarmak için yapılan bir girişim değildir. Kendi adımıza sempatik duygular uyandırmak istemi­ yorum. Bu aptalca, boş ve onur kırıcı bir yöntem olurdu. Aşağıdaki soruları Yahudilere sorarak kendimi memnun edeceğim: Sayıca fark edilebilir olduğumuz ülkelerde, Yahudi avu­ katların, doktorların, teknisyenlerin, öğretmenlerin ve işçi­ lerin konumunun her geçen gün daha dayanılmaz hale gel­ mesi doğru değil mi? Yahudi orta sınıfın gerçek bir tehdit altında olduğu doğru değil mi? Kalabalıkların varlıklı in­ sanlarımıza karşı kışkırtıldığı doğru değil mi? Yoksullarımı­ zın herhangi bir işçi sınıfından daha büyük acılara katlan­ dıkları doğru değil mi? Bu dış baskının kendisini her yerde hissettirdiğini düşünüyorum. Ekonomik açıdan üst sınıf­ larımızda huzursuzluk, orta sınıflarımızda sürekli ve bü­ yük kaygılar, alt sınıflarımızda mutlak umutsuzluk yaratır. Aslında her şey, klasik Berlin deyişinde açıkça ortaya ko­ nan tek ve aynı sonuca varır: "Juden Raus!" (Yahudiler dışarı!) Şimdi şu soruyu mümkün olan en kısa biçimde sora­ cağım: Şimdi mi dışarı çıkalım ve nereye?

YAHUDİ DEVLETİ

33

Yoksa hala aynı kalabilir miyiz? Ve ne kadar süre? Öncelikle nerede durduğumuz noktasını ortaya koyma­ mıza izin verin. Daha iyi günler umabilir miyiz, daha sabırlı olabilir miyiz, bu dünyanın hükümdarları ve halkları bize karşı daha merhametli olana kadar dindarlığımızdan vaz­ geçmiş olarak bekleyebilir miyiz? Mevcut hisler içerisinde değişiklik için umutlu olamayacağımızı söylüyorum. Peki neden olamayız? Hükümdarların vicdanlarına diğer konu­ larda olduğu gibi yakın olsak bile, onlar bizi koruyamaz­ lardı. Bize sadece çok fazla lütuf göstererek yaygın nefreti hissederlerdi. "Çok fazla'' diyerek, gerçekten her normal va­ tandaşın veya her ırkın talep ettiğinden daha az demek is­ tiyorum. Yahudilerin içinde yaşadığı uluslar, ya gizlice ya da açıkça Yahudi aleyhtarıdır. Halk, herhangi bir tarih anlayışına sahip değildir ve ger­ çekten de sahip olamaz. Orta Çağ'da işlenen suçların şimdi Avrupa uluslarında görüldüğünü bilmiyorlar. Gettonun biz­ leri biz yaptığı kişileriz. Finansta bariz bir üstünlük sağladık, çünkü Orta Çağ'ın şartları bizi buna itti. Aynı süreç şimdi tekrar ediyor. Diğer iktisadi faaliyet kollarından uzak tutul­ duğumuz için, yine finansa zorlanmaktayız, şimdiki borsa. Borsa ile uğraştığımızdan, yeni bir küçümsenmeye maruz ka­ lırız. Aynı zamanda, hiçbir çıkış yeri bulamayan vasat akıl­ larla üretim yapmaya devam ediyoruz ve bu artan zenginli­ ğimiz kadar sosyal konumumuzu da tehlikeye atıyor. Eğitimli Yahudiler anlamsız bir şekilde hızla sosyalist oluyorlar. Bu

34

THEODOR HERZL

nedenle, sınıflar arasındaki mücadelede çok ciddi bir şekilde ızdırap çekiyoruz, çünkü hem sosyalistlerin hem de kapita­ listlerin kamplarında korunmasız pozisyonda duruyoruz.

Çözüme Kadar Olan Girişimler Bugüne kadar Yahudilerin sıkıntılarının üstesinden gel­ mek için kullandıkları yapay yollar ya çok küçüktü, sömür­ geleştirme girişimleri gibi, ya da mevcut yurtlarında yaşa­ yan Yahudileri köylüleştirmeye çabalıyorlardı. Birkaç bin Yahudiyi başka bir ülkeye taşıyarak ne elde edilir? Ya bir anda kederlenirler ya da başarılı olurlar ve daha sonra refahları antisemitizmi yaratır. Zavallı Yahudi­ leri yeni bölgelere yönlendirmek için yapılan bu girişim­ leri zaten tartışmıştık. Eğer kendi sonlarını engelleyemez­ lerse, bu saptırma açıkça yetersiz ve faydasız kalır; çünkü bu sadece çözümü uzatır veya erteler ve belki de güçlük­ leri daha da zorlaştırır. Yahudi'yi bir çiftçiye dönüştürmeye çalışan kimse, ola­ ğanüstü bir hata yapıyor olurdu. Çünkü bir köylü, bazı ül­ kelerde yüzyıllarca giydiği kıyafetiyle ispatlandığı üzere tarihsel bir zümredir; ve onun kullandığı araçlar en eski atalarının kullandığı araçlarla aynıdır. Pulluğu değişmedi; o önlüğünde tohum taşır; tarihi tırpan ile biçer ve nesil­ lerdir saygı duyulan harman döveni ile harmanlar. Ancak

YAHUDİ D EVlETİ

35

bunların hepsinin makine ile yapılabileceğini biliyoruz. Ta­ rım sorunu sadece bir makine meselesidir. Amerika, tıpkı büyük toprak sahiplerinin küçük olanları yuttuğu gibi Av­ rupayı fethetmelidir. Sonuç olarak köylü yok olma aşama­ sındadır. Yapay olarak korunursa, hizmet etmesi amaçlanan siyasi çıkarlar yüzünden yapılır. Modern köylüleri eski ka­ lıplar üzerine yapmak saçma ve kesinlikle imkansız. Mede­ niyeti tek bir adım geri götürecek kadar zengin veya güçlü kimse yok. Eski kurumların sadece korunması, otoriter ola­ rak bir devlet yönetmek, tüm despotça tedbirlerin uygulan masını gerektiren ağır bir görevdir. Bu nedenle, akıllı olan Yahudilere eski tip köylü haline gelmelerini arzuladığımızı söyleyebilir miyiz? Bir de on­ lara derhal: "işte bir yaylı tüfek: şimdi savaşa git!" Ne? Di­ ğerlerinde tüfekler ve uzun menzilli silahlar varken, yaylı tüfekle? İnsanlar Yahudileri köylü haline getirmeye çalış­ tıklarında, Yahudiler bu hareketi reddederek itirazlarında tamamen haklı çıkıyorlar. Yaylı tüfek, onlara adamak için vaktim olduğu zaman bana acı duygularla ilham veren gü­ zel bir silahtır. Fakat hakları bir müzeye aittir. Şimdi, çaresiz Yahudilerin göç edebileceği bölgeler ya da göç etmek için istekli olduğu topraklar var. Ve küçük bir gözlem, Almanya'daki Hesse bölgesinin ve Rusya'nın bazı il­ lerinin antisemitizmin başlıca koltuğu olduğunu gösteriyor.

36

THEODOR HERZL

Yahudileri sabana gönderen dünyanın reformcuları için, konuyla ilgili söz söyleme hakkına sahip çok önemli bir in­ sanı unutuyorlar. Bu kişi ziraatçıdır ve ziraatçıda tamamen haklıdır. Arazideki vergi, mahsullere verilen zarar, emeği ucuza alan büyük mal sahiplerinin baskısı ve özellikle de Amerikan rekabeti, hayatını yeterince zorlaştırmak için bir araya geliyor. Ayrıca, ekin üzerindeki vergiler süresiz ola­ rak artmaya devam edemez. Üreticinin açlıktan ölmesine izin verilemez; onun siyasi nüfuzu, aslında etkili ve bu se­ bepten ona daha fazla saygı duyulması gerekir. Tüm bu zorluklar çok iyi bilinmektedir, bu nedenle ben onlara sadece gelişi güzel bir biçimde atıfta bulunabilirim. Ben sadece Yahudi meselesini çözmek için çoğu zaman iyi niyetli olan, daha önceki girişimlerin ne kadar sonuçsuz olduğunu açıkça belirtmek istedim. Ne akışın saptırılması ne de proletaryanın entelektüel seviyesinin yapay bir şekilde çökmesi bu zorluğun üstesinden gelecektir. Asimilasyonun varsayılan mutlak çözüm yollarına zaten değinilmiştir. Bu metotlardan herhangi biriyle antisemitizme daha iyi bir çözüm bulamayız. Sebepleri ortadan kaldırılmadığı sü­ rece yok edilemez. Peki kaldırılabilir mi?

YAHUDİ DEVlETİ

37

Antisemitizmin Nedenleri Mizaç, önyargı ve dar görüşün bir sonucu olan bu ne­ denlere tekrar değinmeyeceğiz, ancak burada kendimizi yalnızca siyasi ve ekonomik nedenlerle sınırlayacağız. Mo­ dern antisemitizm ile eski zamanlarda Yahudilere yapılan dini zulüm karıştırılmamalıdır. Bazen, bazı ülkelerde dini önyargılar kabul görebiliyor, ancak bu saldırgan hareketin temel sebebi artık değişti; antisemitizmin hakim olduğu başlıca ülkelerde Yahudilerin özgürleşmesinin bir sonucu olarak meydana gelmiştir. Medeni uluslar, ayrımcılık ya­ pan insanlık dışı yasaları tekrar uyandırdılar ve bize hak tanıdıklarında, haklar en geç bize verildi. Eski yurtlamız­ daki yetersizliğimizi gidermek artık mümkün değildi. Zira, gettoda burjuva bir halka dönüşürken, ilginçtir ki biz yete­ rince gelişme gösterdik ve orta sınıflarla şiddetli bir reka­ bete girmek için bir adım attık. Bundan dolayı, kurtuluşu­ muz bizi birdenbire içten ve dıştan ikili bir baskının olduğu bu orta sınıf çemberine soktu. Hıristiyan burjuvazisi, ken­ dileri için çok önemli bir şey olmasada, bizi sosyalizm için bir kurban gibi göstermek istemezdi. Aynı zamanda, yasa önünde bir zamanlar kabul ettikleri Yahudilerin eşitlik hakları geri alınamaz. Sadece geri alın­ maları çağın ruhuna karşı olacağından değil aynı zamanda zengin ve fakir tüm Yahudileri fanatik partilerin saflarına derhal iteceği için. İncinmemiz için gerçekten daha etkili bir şey yapılamazdı. Eskiden mücevherlerimize el konulurdu.

38

THEODOR HERZL

Taşınabilen mülkümüze şimdi nasıl el konur? Belki de dün­ yanın herhangi bir yerinde, belkide bir kağıda basılı şekilde Hıristiyanların kilitli kasasında. Vergilendirme ile yapılmış demiryollarında, bankalarda ve sanayi teşebbüslerinde her türlü hisse ve tahvilleri almak mümkün olabilir ve gelir ver­ gisi yürürlüğe girdiğinde taşınabilir tüm mallarımız ortaya çıkacaktır. Fakat bütün bu çabalar tek başına Yahudiler için gösterilemez ve yine de gösterebilecekleri her yerde şid­ detli ekonomik bunalımlar hemen kendini gösterebilir ve bundan da ilk olarak etkilenen Yahudilerle sınırlı kalmaz. Yahudilerle baş etmenin olanaksızlığı bize karşı nefret besleyen kişileri besler ve hırçınlaştırır. Antisemitizm mil­ letler arasında günden güne ve her saat başı artmaktadır. Doğrusu büyümeye mecburdur, çünkü büyümesinin sebep­ leri varlığını devam ettirirken ortadan kaldırılması müm­ kün değil. Uzak olmasının nedeni, Orta Çağ döneminde asimilasyon sebebiyle büyük güç kaybedilmesidir. Bunun asıl nedeni, aşağı ya da yukarı doğru bir çıkış noktası bu­ lamayan sıradan aydınların aramızda çokça üretilmesidir. Battığımız zaman, devrimci birer proletarya, tüm devrimci partilerin emrinde memurlar oluruz ve aynı zamanda yük­ seldikçe, kesemizdeki korkunç gücümüzde yükselir.

YAHUDİ DEVLETİ

39

Antisemitizmin Etkileri Katlandığımız zulüm bizi geliştirmiyor, çünkü sıradan insanlardan zerre kadar daha iyi değiliz. Düşmanlarımızı sevmediğimiz doğrudur; ancak tek başına zafer kazanmaya çalışan kişi bizi bu hatayla cezalandırmaya cesaret edemez. Baskı, doğal olarak zalimlere karşı düşmanlık yaratır ve düşmanlığımız baskının artmasına neden oluyor. Bu ebedi döngüden kaçmak mümkün değildir. "Hayır!" Bazı merhametli hayalperestler şunları söyle­ yecek: "Hayır, mümkün! İnsanoğlunun nihai tekamülü ile mümkün:' Bu görüşün duygusal ahmaklığına değinmeye gerek var mı? İnsanın nihai mükemmelliği konusunda iyileşti­ rilmiş şartlar için umudu olan kişi gerçekten bir ütopyaya güveniyor olacaktı! Daha önce "asimile'' edilişimize değinmiştim. Bir an için bile böyle bir sonun gelmesini ima etmek istemiyorum. Ulusal karakterimiz tarihsel olarak oldukça meşhurdur ve her türlü yıkımına rağmen yok oluşa karşı galip gelmek güzel. Eğer bizi iki kuşak yaşayacak kadar rahat bırakacak olurlarsa, belki de etrafımızı tamamen çevreleyen ırklarla bütünleşmeyi becerebiliriz. Ancak bizi rahat bırakmaya­ caklar. Bir süre için bize hoşgörülü davranmayı becerebi­ lirler ama sonra düşmanlıkları tekrar ve tekrar patlak vere­ cektir. Dünya bir şekilde zenginliğimiz sebebi ile provoke

40

THEODOR HERZL

edilmiştir, çünkü yüzyıllar boyunca bizleri yoksulluk sınır­ ları içerisinde en aşağılık topluluk olarak görmeye alışıktır. Onun cehalet ve kalpsizliğinde, refahın Yahudiliğimizi zayıf­ lattığını ve özelliklerimizi ortadan kaldırdığını farkedemi­ yor.Bizi köklerimize sarılmaya iten sadece bu baskıdır; bizi bir kez daha yabancılaştırıp biraz daha nefretle kuşatıyor. Böylece, ister sevelim ister sevmeyelim, şimdi olduğu­ muz gibi ve bundan sonra da kalıcı olarak, belli özellikleri olan tarihi bir topluluk hepimize aittir. Biz bir halkız! Düşmanlarımız, rızamız olmaksızın bizi tarihte tekrar tekrar 'tek' yaptı. Tehlike bizi biraraya getirir ve birleşince birden gücümüzü keşfederiz. Evet, bir dev­ leti ve gerçekte bir devlet modeli oluşturacak kadar güç­ lüyüz. Bunun için gerekli tüm insani güce ve maddi kay­ naklara sahibiz. Bu nedenle kabaca "insan kaynaklarımız" olarak adlan­ dırılan şeyleri hesaba katmak için uygun yer burasıdır. An cak plan, her şeyin üzerinde bulunduğu ana çizgileri belir­ ginleşene kadar kavranmayacaktır.

Plan Bütün plan, kendi özünde son derece basittir, çünkü herkes tarafından anlaşılabilmesi için böyle olması gerekir.

YAHUDİ DEVLETİ

41

Yeryüzünde, egemenliği bize bırakılmış, bir ulusun haklı gereksinimlerini karşılayacak kadar genişlikte toprak verin, geri kalan kısmı biz halledeceğiz. Yeni bir devletin yaratılması ne anlamsız ne de imkan­ sızdır. Günümüzde, orta sınıfın üyesi olmayan fakat daha fakir, daha az eğitimli ve dolayısıyla bizden daha zayıf olan uluslarla kurduğumuz bağlantı süresince tanık olduk. An­ tisemitizm sebebiyle zarar gören tüm ülkelerin hükümet­ leri, istediğimiz egemenliği elde etmemiz için yardım et­ meye büyük bir ilgi duyacaklardır. Tasarım aşamasında basit ancak pratikte karmaşık olan bu plan iki kurum tarafından hayata geçirilecek: Yahudi Derneği ve Yahudi Şirketi. Y ahudi Derneği, Yahudi Şirketi'nin daha sonra uygula­ maya koyacağı bilim ve siyaset alanlarındaki hazırlık çalış­ maları yapacaktır. Yahudi Şirketi, Yahudilerin ticari çıkarlarının temsilcisi olacak, yeni ülkede ticareti ve alışverişi organize edecektir. Yahudilerin bulundukları yeri aniden terk etmelerini hayal etmemeliyiz. Kademeli, sürekli olacak ve onlarca yıl sürecektir. En yoksul olan, toprağı işlemek için önce gide­ cek. Önceden düşünülmüş bir plana uygun olarak, yollar, köprüler, demiryolları ve telgraf tesisatları inşa edecekler; nehirlerin akışını düzenleyecekler; ve kendi konutlarını inşa

42

THEODOR HERZL

edecekler; emekleri ticareti ortaya çıkaracak, ticaret pazar­ lar yaratabilecek ve pazarlar yeni yerleşimcileri cezbedecek­ tir, çünkü her yerleşimci kendi masrafları ve kendi riski ile gönüllü olarak gidecek. Arazide sarf edilen emek kendi de­ ğerini arttıracak ve şimdiye kadar nefret ve iftiralarla kar­ şılaşan Yahudiler, girişimcilik ruhuyla farklı ve kalıcı bir iş alanının açıldığını algılayacaklar. Eğer bugün bir devlet kurmak istiyorsak, bunu bin yıl önce mümkün olan şartlarla yapmayacağız. Pek çok siyo­ nistin yaptığı gibi, uygarlığın eski dönemlerine geri dön­ mek aptalca olur. Örneğin, bir ülkeyi vahşi hayvanlardan temizlemek zorunda olduğumuzu varsayarsak, bu işin be­ şinci yüzyıl Avrupalıları tarzında yapılmaması gerekir. Ayı arayışında mızrak ve zıpkın kullanmamalı ve tek başımıza dışarı çıkmamalıyız; geniş ve aktif bir av partisi düzenleyip, hayvanları bir araya getirdikten sonra ortalarına bir meli­ nit(dumansız barut) bombası atacağız. Eğer inşaat faaliyetlerini yürütmek istiyorsak, göl kıyı­ sında bir yığın kazık ve direk dikmeye çalışmayacağız, in­ sanların şimdi yaptığı şekildeki gibi inşa edeceğiz. Gerçek­ ten de, daha önce hiç benimsenmemiş daha cesur ve daha görkemli bir tarzda inşa edeceğiz, çünkü bugün daha önce sahip olmadığımız araçlara sahibiz. Ekonomik ölçekte en düşük seviyede yer alan göçmen­ ler yavaş yavaş üst seviyelere doğru tırmanacak ve yukarı

YAHUDİ DEVLETİ

43

çıkacaklar. Şu an çaresizlik içinde yaşayanlar önce gidecek. Onlara, fazlaca ürettiğimiz ve her yerde zulüm gören vasat fikirli entellektüellerimiz önderlik edecek. Bu kitapçık Yahudi meselesi hakkında genel bir tartışma başlatacak, ancak bu, konu hakkında herhangi bir oylamada bulunulacağı anlamına gelmiyor. Böylesi bir sonuç, davayı başlangıçta mahveder ve muhalifler, bağlılığın veya muha­ lefetin tamamen gönüllü olduğunu hatırlamalılar. Bizimle gelmeyecek olan geride durmalıdır! Bize katılmak isteyen herkesin, bayrağımızın arkasına düşüp, sesiyle, kalemiyle ve eylemiyle davamız için savaş­ masına izin verin. Bir devlet fikrini kabul eden Yahudiler, Yahudi Derne­ ği'ne kendilerini bağlayacak ve Derneğin halkımız adına hükümetlerle görüşme ve müzakere etme yetkisi olacak. Bu nedenle Dernek, hükümetlerle olan ilişkilerinde devlet yaratan bir güç olarak kabul edilecektir. Bu kabul pratikte devleti yaratacaktır. Güçler, egemenliğimizi tarafsız bir arazi üzerinde kabul etmeye istekli olduklarını beyan ederse, Dernek bu toprak­ lara sahip olmak için görüşmelere başlayacaktır. Burada iki bölge ön plana çıkıyor; Filistin ve Arjantin. Her iki ülkenin de, Yahudilerin aşamalı olarak sızmasının yanlışlığına rağ­ men, sömürgecilikle ilgili önemli deneyimleri var. Bu tür

44

THEODOR HERZL

bir sızma kötü sonuçlanır. Yerel halkın kendisini tehdit al­ tında hissettiği zamana ve hükümetin Yahudilerin akınını durdurmak için önlemler almak zorunda olduğu o kaçı­ nılmaz ana kadar sızma devam ediyor. Göç, doğal olarak göçmenlik hakkına sahip olmadığımız takdirde sonuçsuz kalmaktadır. Yahudi Derneği, eğer plana dostça yaklaştıklarını ispat ederlerse, kendisini Avrupa güçlerinin himayesi altına ko­ yarak mevcut toprak efendileri ile görüşmelere başlayacak. Arazinin mevcut sahiplerine çok büyük avantajlar sunabi­ lir; kamu borcunun bir bölümünü üstlenebilir, trafik için yeni yollar inşa edebilir ve ülkedeki varlığımızı değerli kı­ lan başka şeyler yapabiliriz. Devletimizin kurulması komşu ülkeler için de yararlı olacaktır, çünkü bir toprak şeridinin ekimi, sayısız şekilde çevresindeki bölgelerin değerini arttırır.

Filistin mi Arjantin mi? Filistin'i mi yoksa Arjantin'i mi seçmeliyiz? Biz bize ve­ rilenleri almalı ve Yahudi kamuoyu tarafından seçilenleri seçmeliyiz. Dernek her iki seçeneği de değerlendirecektir. Arjantin, dünyanın en verimli ülkelerinden biridir, geniş bir alana yayılmıştır, seyrek bir nüfusa ve ılıman bir iklime sahiptir. Arjantin Cumhuriyeti, topraklarının bir bölümünü bize devrederse önemli çıkarlar sağlar. Şimdi Yahudilerin

YAHUDİ DEVLETİ

45

sızması kesinlikle bir hoşnutsuzluk yarattı ve bu nedenle Cumhuriyet'i yeni hareketimizin gerçek farkı ile ilgili ay­ dınlatmak gerekecektir. Filistin, hiçbir zaman unutmadığımız tarihi evimizdir. Filistin'in adı, halkımızı muhteşem bir kuvvetle cezbede­ cektir. Sultan Hazretleri bize Filistin'i verseydi, karşılığında Türkiye'nin bütün mali durumunu yeniden düzenlemeyi ta­ ahhüt edebilirdik. Orada, Asya'dan Avrupa'ya doğru gelen barbarlığa karşı medeniyetin sınır karakolunu oluşturabilir­ dik. Varlığımızı garanti altına alabilecek bütün Avrupa'yla, tarafsız bir devlet olarak temas halinde olmalıyız. Hıristi­ yanlığın kutsal alanları, ulusların kanunları tarafından iyi bilindiği gibi, kendilerine özel topraklar statüsü verilme­ siyle korunabilir. Bu kutsal alanların onurunun korunma­ sında görevli olmalı ve varlığımızla bu görevin yerine geti­ rilmesi için cevap vermeliyiz. Bu onur muhafızlığı on sekiz yüzyıl süren Yahudi çilesinin ardından, Yahudi meselesinin çözümünün en büyük simgesi olacaktır.

Talep, Ortam, Ticaret Son bölümde " Yahudi Şirketi yeni ülkede ticareti ve alış­ verişi organize edecek:' demiştim. Burada, o noktaya bir­ kaç açıklama ekleyeceğim.

46

THEODOR HERZL

Eğer iş bilen, pratik insanlar tarafından karşı çıkılsaydı, benimkisi gibi bir planı tehlikeye atardı. Artık, "işini bilir" insanlar günlük rutin hayatın içine giren, eski ve dar fikir çemberinden çıkamayan insanlardan başka bir şey değildir. Aynı zamanda onların kullanmaya elverişsiz fikirleri paha­ lıya mal olur, yeni bir projeye ciddi şekilde zarar verebilir­ ler. Neyseki bu yeni proje geçekleşinceye kadar "iş bitirici" insanları ve onların bayatlamış fikirlerini rüzgarla dağıta­ cak güce ulaşır. Avrupa demiryolu inşaatının en erken döneminde, bazı "işini bilir" insanlar, "yolcu sayısının posta arabalarını dol­ durmada yeterli olmadığı için'' belirli hatlar inşa etmenin aptalca olduğunu düşünüyorlardı. Gerçeği şu an açıkça gö­ ründüğü gibi, yolcuların demiryolları üretmedikleri, aksine demiryollarının yolcu ürettiklerini bilmiyorlardı. Ticaret ve alışverişin henüz kazanılmamış ve işlenmemiş yeni bir ülkede nasıl oluşturulacağını anlamanın imkansız­ lığı, demiryollarının ihtiyacı ile ilgili "objektif " şüphelerle sınıflandırılabilir. Bir "işini bilir" kişi şu şekilde kendisini biraz da olsa ifade edebilir: "Yahudilerin mevcut durumunun birçok yerde dayanıl­ maz olduğunu ve her geçen gün daha da ağırlaştığını kabul edelim; göç etme arzusunun olduğunu ve Yahudilerin yeni ülkeye göç etmeyi kabul ettiklerini varsayalım, peki orada yaşamları nasıl olacak ve ne kazanacaklar? Orada oldukları

YAHUDİ DEVLETİ

47

zaman yaşamak için ne yapacaklar? Birçok insanın işi bir günde suni olarak organize edilemez:' Buna cevap vermeliyim: Ticareti düzenlemek gibi en ufak bir amacımız yok ve bunu kesinlikle bir günde yap­ maya kalkışmamalıyız. Ancak, örgütlenmesi imkansız olsa da, teşvik edilmesi mümkündür. Peki ticaret yapması için insanlar nasıl teşvik edilecek? Bir talep aracıyla. Talep ka­ bul görüp, ortam oluştuğunda, ticaret kendini kuracak. Eğer Yahudiler arasında durumlarını iyileştirmek için ciddi bir talep varsa; eğer yaratılan ortamda Yahudi Şirketi yeteri kadar güçlü ise, ticaret de yeni ülkede kendisini öz­ gürce genişletecektir.

3 Yahudi Şirketi

Ana Hatlar Yahudi Şirketi kısmen, büyük bir arazi alımı şirketinin hatları üzerinde modellenmiştir. Egemenlik yetkisine ve diğer sömürgelerde yaşayanlarla aynı görevlere sahip ola­ masa da, salt sömürge görevlerinden başka bir amacı olan İmtiyazlı Yahudi Şirketi diye de adlandırılabilir. Yahudi Şirketi, İngiltere yasalarına göre çerçevelendirilen ve İngiltere'nin koruması altında olan İngiliz yargısına tabi olmak üzere bir anonim şirket olarak kurulacaktır. Başlıca merkezi Londra olacak. Şirket sermayesinin ne kadar bü­ yük olması gerektiğini henüz söyleyemiyorum. Bu hesapla­ mayı çok sayıdaki finansçımıza bırakacağım. Ancak belir­ sizlikten kaçınmak için, bin milyon mark sayısını (yazarın ifade şekliyle) (yaklaşık 50.000.00f ya da 200.000.000 $) ko­ yacağım; bu miktar daha fazla ya da daha düşük olabilir.

50

THEODOR HERZL

İleride ayrıntılı olarak açıklanacak olan sermayeye iştirak biçimi, tüm tutarın bir kerede ödenmesi gereken mikta­ rını belirleyecektir. Yahudi Şirketi, geçici karaktere sahip bir organizasyon­ dur. Kesinlikle bir ticari girişimdir ve Yahudi Derneği'nden dikkatli bir şekilde ayrı tutulması gerekir. Yahudi Şirketi öncelikle ayrılan Yahudilerin kazandık­ ları tüm hisseleri nakite dönüştürür. Kabul edilen yöntem, krizlerin ortaya çıkmasını önleyecek, her insanın malını gü­ vence altına alacak ve daha önce de belirtilmiş olan Hıris­ tiyan vatandaşların iç göçünü kolaylaştıracaktır.

Gayrimenkuller Akla gelen taşınmaz mallar; binalar, arazi ve yerel iş bağlantılarıdır. Yahudi Şirketi ilk önce, bu malların satışını gerçekleştirmek için gerekli müzakerelerin başında olacak­ tır. Bu Yahudi satışları, fiyatlarda ciddi bir düşüş olmaksı­ zın özgürce gerçekleşecek. Şirket'in çeşitli şehirlerdeki şu­ beleri, Yahudi mülklerinin satış merkezi olacak ve yalnızca finansal istikrarını sağlamaya yetecek kadar komisyon ta­ lep edecektir. Bu hareketin gelişmesi, gayrimenkul fiyatlarında belir­ gin bir düşüşe neden olabilir ve nihayetinde bunun için bir pazar bulmayı imkansız hale getirebilir. Bu noktada Şirket,

YAHUDİ DEVLETİ

51

işlevlerinin bir başka branşına geçecektir. Terk edilmiş mülk­ lerin yönetimini, onları en avantajlı şekilde elden çıkarabi­ lecekleri zamana kadar devralacak. Ev kiralarını toplayacak, kira kontratları hazırlayıp arazileri kiraya verecek, arsa ki­ ralanmasına izin verecek ve işletme yöneticilerini, kiracı­ ları gözetlemeleri için gerekli yerlere yerleştirecek. Şirket, Hıristiyan kiracıların arazi edinimini kolaylaştırmak için her yerde gayret gösterecektir. Gerçekten de Avrupa şube­ lerindeki yetkilileri, Hıristiyan memurlarla (avukatlar, vb.) kademeli olarak yer değiştirecektir; ve bundan hiçbir şe­ kilde 'Yahudilerin hizmetkarı oldular' anlamı çıkmaz; Hı­ ristiyan nüfusa aracılık yapmaları amaçlanmaktadır, böy­ lece her şey eşitlik, dürüstlük ve adalet yoluyla ve halkın iç huzurunu bozmadan gerçekleştirilecektir. Aynı zamanda Şirket, gayrimenkulleri satacak veya ta­ kas edecektir. Bir ev için yeni ülkede yeni bir ev sunacak; ve arazi için, yeni ülkede arazi. Mümkün olan her şey, müm­ künse eski ülkede olduğu gibi yeni bir ülkeye transfer edi­ lir. Ve bu transfer, Şirket için büyük ve önemli bir kazanç kaynağı olacaktır. "Oradaki" evler karşılığında sunulan ev­ ler daha yeni, daha güzel ve daha konforlu bir şekilde do­ natılmış olacak ve terk edilmiş olanlardan daha büyük de­ ğer taşıyan mülkler olacaktır. Nispeten Şirket için daha az maliyet oluşturacaktır, çünkü toprak çok ucuza alınacaktır.

52

THEODOR HERZL

Arazi Satın Alımı Elbette, Yahudi Derneği'nin uluslararası hukukla gü­ vence altına alacağı arazi, özel olarak edinilmelidir. Bireylerin, yerleşimleri için yaptıkları bireysel hazırlık­ lar bu genel hesabın içine dahil edilmez. Fakat Şirket kendi ihtiyaçları için büyük alanlar isteyecektir ve bu plan mer­ kezi satın alma şekliyle güvence altına alınmalıdır. Esas iti­ bariyle, çok düşük bir fiyat kabul etmeden burada sattığı gibi, bu toprakları "orada'' çok yüksek bir bedel ödemeden almaya iten büyük gaye ile, mali alanların edinilmesi için pazarlık edecektir. Fiyatların zorlaması düşünülmemelidir çünkü arazinin değeri, denetimi yapan Yahudi Derneği ile bağlantılı olarak anlaşmayı düzenleyerek Şirket tarafından oluşturulacaktır. Sonrasında, girişimin bir Panama değil bir Süveyş olduğunu görecektir. Şirket, inşaat alanlarını makul fiyatlarla memurlara sa­ tacak ve bu binalar karşılığında evleri ipotek ettirilecek, maaşlarından ödemeleri gereken miktar düşülecek ya da maaşları arttırılırken ödemeleri aşağı çekilecek. Bu, bekle­ dikleri onura ek olarak, hizmetlerine karşılık ek ücret olacak. Bu arazi spekülasyonunun muazzam kazancı, girişimin riskini taşımak karşılığında sınırsız prim olarak Şirket'e gi­ decek. Girişim herhangi bir riski içerdiğinde, karları, ken­ disine sorumluluk yüklenen kişilere serbestçe verilmelidir. Fakat başka şartlar altında karlara izin verilmez. Finansal ahlak, riskin ve karın ilişkisinden oluşur.

YAHUDİ DEVLETİ

53

Binalar Şirket böylece evleri ve mülkleri takas edecektir. Şirket herhangi bir kişinin tarım yoluyla arazisinin değerini arttır­ dığını gözlemlerse, o kişinin mülkiyetini yükseltmekle yü­ kümlüdür. Bu durum en iyi şekliyle arazilerin çevrelenerek kapatıldığı kasabalar ve ülkelerde görülebilir. Çevredeki ta­ rım sayesinde üzerinde yapı olmayan alanların değeri artar. Paris'in sınırlarını genişleten adamlar, ustaca ve gayet ses­ sizlik içerisinde bir arazi spekülasyonu yaptılar. Şehrin biti­ mindeki evlerin hemen yakınında yeni binalar kurmak ye­ rine bitişik arazi parçalarını satın alıp bunların eteklerinde inşa etmeye başladılar. İnşaatın bu ters sırası olağanüstü bir hızla binaların yerinin değerini yükseltti ve dış halkayı ta­ mamladıktan sonra, en dış tarafta evler inşa etmek yerine, şehrin bu orta yerinde bu çok değerli siteleri inşa ettiler. Şirket kendi binasını kendisi mi yapacak, yoksa bağımsız mimarlara mı iş verecek? Her ikisini de yapabilir ve yapa­ caktır. Kısaca gösterildiği gibi Şirket kendi terini dökmeye­ cek, ancak daha aydınlık ve mutlu yaşam koşulları pek öyle pahalı olmayacaktır. Jeologlarımız şehirde yerleşim yerlerini seçtikleri zaman, yapı malzemeleri tedariği ile ilgilenecektir. Peki inşaatın temel ilkesi ne olmalıdır?

54

THEODOR HERZL

İşçilerin Konutları İşçilerin konutları (tüm operatörlerin konutları dahil) Şirkefin kendi riski ve masrafı ile inşa edilecektir. Bunlar ne Avrupa şehirlerindeki kasvetli işçi barınaklarına, ne de etrafı fabrikalarla çevrili, sıra sıra dizili sefil şantiyelere ben­ zeyecek. Şirket'in inşaat malzemelerini büyük ölçüde sağla­ dığı yerlerde evleri ucuza inşa etmesi gerektiği için kesinlikle tek tip bir görünüm sunacaktır; ancak küçük bahçelerdeki müstakil evler, her mahallede cazip toplulukla birleştirile­ cek. Arazinin doğal yapısı, düşünceleri henüz sıradanlaş­ mamış genç mimarlarımızın yaratıcılığını tetikleyecek ve insanlar planın tüm içeriğini kavramasa da her halükarda gevşek topluluklar içinde rahat hissedeceklerdir. Mabet uzak mesafelerden görülebilecektir, çünkü bizi bir arada tutan yalnızca eski inancımızdır. Çocuklar için denenmiş en modern sistemlerle yönetilen, aydınlık, cazip ve yararlı okullar olacaktır. İşçiler için ise onları daha iyi teknik bil­ gilerle yetiştirecek ve makinelerin çalışmasıyla ilgili daha yakın olmalarını sağlayacak devamlılık okulları olacaktır. Yahudi Derneği'nin sorumlu olacağı doğru dürüst eğlence yerleri olacaktır. Bununla birlikte, şu an sadece binalardan bahsediyo­ ruz, içlerinde neler olabileceğine değinmiyoruz. Şirket'in işçi konutlarını ucuza inşa edeceğini söyledim. Ve ucuzluk, yalnızca bol miktarda inşaat malzemesinin yakınlığı

YAHUDİ DEVLETİ

55

sebebiyle ve sitelerin mülkiyetinin Şirket'e ait olmasından değil, aynı zamanda işçilerin ücretsiz olması sebebiyledir. Amerikan çiftçileri evlerin inşasında karşılıklı yardım usulü ile çalışıyorlar. İnşa edilen blok evler kadar hantal olan bu ço­ cuksu dostane sistem çok daha ince çizgilerle geliştirilebilir.

Vasıfsız İşçiler Öncelikle, Rusya ve Romanya'nın büyük rezervuarların­ dan gelecek olan vasıfsız işçilerimizin, ev inşaasında birbir­ lerine yardım etmeleri gerekir. Başlangıçta evlerini ahşap kullanarak inşa etmek zorunda kalacaklar, çünkü demir hali hazırda mevcut olmayacak. Daha sonra orijinal, yetersiz, geçici binalar yerini üstün nitelikli konutlara bırakacaktır. Vasıfsız işçilerimiz öncelikle bu barınakları ortaklaşa inşa edecek ve sonra yaptıkları işin karşılığı olarak, evle­ rinin daimi sahipleri olacaklardır, ancak hemen değil, iyi bir çalışmayla üç yılın sonunda. Bu yolla, enerjik ve yete­ nekli insanları güvence altına alacağız ve bu insanlar ha­ yat için, iyi bir disiplin altında, üç yıl emekle, pratik ola­ rak eğitileceklerdir. Daha önce de söylediğim gibi Şirket bu vasıfsız işçilere ödeme yapmak zorunda kalmayacak. Peki işçiler geçimini nasıl sağlayacak?

56

THEODOR HERZL

Genel olarak, Truck sistemine karşı çıkıyorum, ancak bu ödeme şeklinin ilk yerleşimci durumunda olanlar için uy­ gulanması gerekecek. Şirket, onlara pek çok yönden olanak­ lar sağlar, tüm bakım masraflarını karşılar. Her halükarda Truck sistemi yalnızca ilk birkaç yıl boyunca zorunlu ola­ cak ve böylece küçük tüccarlar, toprak ağaları vb. tarafın­ dan sömürülmesini engelleyerek işçilere fayda sağlayacaktır. Şirket böylece en baştan, onların ticarette kendilerini yeni­ den inşa etmeleri için burada mecburen işportacılık, sey­ yar satıcılık yapanların bu halini imkansız hale getirecek. Şirket ayrıca sarhoşları ve ahlaksız insanları uzak tutacak­ tır. Peki ilk yerleşim süresi boyunca hiç ücret ödenmeye­ cek mi? Elbette fazla mesai için ücret olacaktır.

Günde Yedi Saat Çalışma Yedi saatlik bir gün düzenli iş günüdür. Bu, odun kesmek, kazmak, taş kırmak ve yüzlerce gün lük işin yalnızca yedi saat boyunca yapılması gerektiği anla­ mına gelmez. Gerçekten o anlama gelmez. Üç buçuk saatte bir yapılacak degişimle on dört saatlik iş yapılmış olur. Bü­ tün bunların organizasyonu askeri nitelikte olacaktır; emir­ ler, terfiler ve emeklilik olacak, bu emekliliğin sağladığı araç­ lar daha ayrıntılı bir şekilde açıklanacaktır.

YAHUDİ DEVLETİ

57

Sağlıklı bir adam üç buçuk saat içinde çok yoğun bir ça­ lışma yapabilir. Dinlenmeye, ailesine ve bireysel gelişimine katkı sağlayabilecek bir eğitime ayırdığı aynı uzunlukta bir zamanın ardından oldukça canlı bir şekilde tekrar çalış­ maya devam edecektir. Böyle işçiler harikalar yaratabilir. Bu nedenle günde yedi saatlik çalışma, on dört saatlik bir ortak emek gerektirir, daha fazlası bir güne sığdırılamaz. Bu yedi saatlik günün başarı ile tanıtılmasının mümkün olduğuna ikna oldum. Belçika ve İngiltere'de bunu yapmak için yapılan girişimler çok iyi biliniyor. Konuyu inceleyen bazı uzman siyasi ekonomistler, günde beş saatlik bir ça­ lışmanın yeterli olacağını beyan ettiler. Her halükarda, Ya­ hudi Derneği ve Yahudi Şirketi, dünyanın diğer uluslarına fayda sağlayacak yeni ve kapsamlı deneyler yapacaktır; ve eğer günde yedi saatlik çalışmanın uygulanabilir olduğu ka­ nıtlanırsa, gelecekte kurulacak devletimizde resmi ve dü­ zenli iş günü olarak tanıtılacaktır. Bu arada Şirket, çalışanlarına yedi saatlik bir gün izin verecek; ve her zaman bunu yapmak için uygun durumda olacaktır. Günde yedi saat çalışma koşulu, dünyanın her yerindeki halkımıza bir çağrı olacak. Hepimiz gönüllü olarak gelmeli­ yiz, çünkü bizimki gerçekten vadedilmiş topraklar olmalı ...

58

THEODOR HERZL

Yedi saatten daha uzun süre çalışan kimseler fazla me­ sai için ek ücretini nakit olarak alırlar. Bütün ihtiyaçlarının karşılandığını ve ailenin çalışamayan üyelerinin geçimlerinin hayırkurumları tarafından sağlandığını görerek biraz para biriktirebilirler. Halihazırda halkımızın bir özelliği olan tu tumluluk, büyük ölçüde teşvik edilmelidir, çünkü öncelikle bireylerin daha yüksek seviyeye yükselmesini kolaylaştıra­ cak; ikinci olarak, tasarruf edilen para gelecekteki krediler için muazzam bir yedek fon sağlayacaktır. Fazla mesaiye, yalnızca doktor raporuyla izin verilecektir ve fazla mesai süresi üç saati aşmayacaktır. İnsanlar yeni ülkede çalışmak üzere kalabalık oluşturacak ve dünya ne kadar çalışkan in sanlar olduğumuzu görecektir. Okuyucularımın kafasını karıştırmaktan korktuğum için Truck sisteminin gerçekleşme şeklini ve aslında her­ hangi bir sürecin sayısız ayrıntılarını anlatmayacağım. Ka­ dınların herhangi ağır bir işte çalışmasına ve fazla mesai yapmasına izin verilmeyecektir. Hamile kadınlar tüm işler­ den muaf tutulacak ve Truck sistemi sayesinde sağlıklı yi­ yeceklerle beslenecek. Gelecek nesillerimizin güçlü erkek­ ler ve kadınlar olmalarını istiyoruz. Çocukları, başlangıçtan itibaren dilediğimiz gibi eğit­ meliyiz, ancak bu konu üzerinde durmayacağım. İşçilerin konutları, vasıfsız işçiler ve onların yaşam bi­ çimleri hakkındaki sözlerim, planımın geri kalanından daha

YAHUDİ DEVLETİ

59

fazla ütopik değildir. Bahsettiğim her şey uygulamaya ko­ nuldu, ancak tamamen küçük bir ölçekte, ne fark edildi ne de anlaşıldı. Paris'te tanıdığım ve öğrendiğim emek ile ra­ hatlama (Assistance par le Travail)Yahudi meselesinin çözü­ münde bana çok yardımcı oldu.

Emek ile Rahatlama Bugün Paris'te, Fransa'nın diğer birçok şehrinde, İngil­ tere'de, İsviçre'de ve Amerika'da uygulanan emek ile rahat­ lama sistemi, çok küçük bir şey ama çok büyük bir geniş­ leme kapasitesine sahiptir. Emek ile rahatlama ilkesi nedir? İlke şudur: Her ihtiyacı olan insana, odun doğramak veya Paris evlerindeki sobaları yakmak için kullanılan çalı çırpıları kesmek gibi kolay, vasıfsız işler sunmak. Bu, bir tür suçtan önce, kişilik kaybı olmadan yapılan bir çeşit hapis­ hane işidir. Bu, kişiyi çalışmayla ve kendi iradesini test im­ kanı sağlayarak isteği dışında oluşabilecek suçtan alıkoymak anlamına geliyor. Açlığın insanları intihara sürüklemesine asla izin verilmemelidir. Zira bu tür intiharlar, zenginlerin köpeklerine lezzetli et parçaları atmalarına izin veren bir medeniyetin en derin rezaletidir. Dolayısıyla emek ile rahatlama ile her birine iş sağla­ nır. Fakat sistem büyük bir kusura sahiptir: istihdam edilen

60

THEODOR HERZL

vasıfsız işçiler için yeterince büyük bir talep olmadığından, onları istihdam edenler için bir kayıp söz konusu oluyor. Her ne kadar organizasyon hayırseverlik için yapılsada bu­ durumun kaybı hazırladığı doğrudur. Ancak burada kazanç, iş için ödenen fiyat ile gerçek değeri arasındaki farkta yatar. Kurum, her fakir dilenciye iki kuruş vermek yerine, ona iki kuruş kazanacagı bir iş tedarik ediyor. Fakat aynı zamanda, hiçbir işe yaramayan dilenciyi belki de 1 frank 50 cent ka­ dar kazanan, dürüst bir şekilde ailesinin geçimini sağlayan biri haline getirir. 1 0 cent için 1 50 cent! Yani, küçük dü­ şürücü hiçbir şey olmadan, bir nimet sahibi kazancını on beş kat arttırıyor demektir! Yani bin milyon için on beş bin milyon! (yazarın ifade şekliyle)

Kurum kesinlikle 1 O frank kaybediyor. Fakat Yahudi Şir­ keti bin milyonu (yazarın ifade şekliyle) kaybetmeyecek; bu harcamalardan muazzam bir kazanç elde edecektir. Bunun aynı zamanda ahlaki bir yanı da vardır. Bu kü­ çük sistem, emek ile rahatlama sistemi, endüstri aracılığıyla onun dürüstlüğünü koruyuncaya kadar, şu an işsiz olan ada­ mın kapasitesine, eski ya da yeni çağrışımlarına uygun bir meslek bulacaktır. Bir yer araması için kişiye günde birkaç saat izin verilir, bu kurumların kendisine karşı görevidir. Şu ana kadar bu küçük organizasyonların kusuru, ke­ resteciler vb. ile rekabete girmelerinin yasaklanmış olma­ sıdır. Kereste tüccarları seçmenlerdir; protesto ederler ve

YAHUDİ DEVLETİ

61

protestolarında da haklı çıkarlar. Devletin hapishanedeki tutuklu işçilerle rekabeti de yasaklandı, çünkü hükümetin suçlularını zapt etmesi ve beslemesi gerekiyor. Aslında eski kurulmuş bir toplumda "emek ile rahatlama'' sisteminin başarıyla uygulanması için çok az bir yer var. Ama yeni bir toplumda yer var. Çünkü, her şeyden önce, yerleşmenin ilk kaba işlerini yapmak; yollar döşemek, ağaç dikmek, zemini düzeltmek, demiryolları inşa etmek, telgraf tesisatları kurmak vb. için çok sayıda vasıfsız işçi talep ediyoruz. Bütün bunlar, bü­ yük ve önceden kararlaştırılmış bir plana uygun olarak yü­ rütülecektir.

Ticaret Yeni ülkeye taşınan işgücü, doğal olarak ticareti mey­ dana getirecektir. İlk pazarlar sadece hayatın mutlak ihti­ yaçlarını karşılayacak. Birkaçını belirtmek gerekirse; sığır, tahıl, iş kıyafetleri, araçlar, silahlar. Bunları ilk önce komşu devletlerden veya Avrupa'dan tedarik etmeye mecbur ka­ lacağız. Fakat kendimizi mümkün olduğunca kısa sürede onlardan bağımsız hale getireceğiz. Yahudi girişimciler ya­ kında yeni ülkenin sunduğu ticari imkanları farkedecekler. Şirketin yetkililer ordusu kademeli olarak daha ra­ fine edilmiş yaşam şartlarını getirecektir. (Ülkenin barışını

62

THEODOR HERZL

sağlayacak askeri yetkililerin sayısı, bölgeye yerleşmeye ge­ lenlerin sayısının onda biri kadar olacaktır. Vatandaşlarımı­ zın çoğunun barışsever olmasından dolayı, az sayıdaki asi­ nin ayaklanmasını kontrol altına alabilirler.) İyi pozisyonlardaki görevlilerimiz tarafından sunulan yaşamın rafine edilmiş gereksinimleri, kendisini iyileştir­ meye devam edecek şekilde geliştirilmiş bir pazar yarata­ caktır. Evli bir erkek, "oradaki" yeni ev kurulur kurulmaz eşini ve çocuğunu, bekar adam ise ebeveynleri ve akraba­ larını gönderecektir. Birleşik Devletler'e göç eden Yahudiler her zaman bu şekilde ilerlemektedir. Bunlardan biri gün­ lük ekmek ve başının üstünde bir çatı bulundurur bulun­ durmaz, aramızdaki aile bağları güçlü olduğun için, kazan­ dığı parayı ailesi için gönderir. Yahudi Derneği ve Yahudi Şirketi, ailenin bakımını ve güçlenmesini yalnızca ahlaki yönden değil, maddi olarak da sağlamlaştıracak. Yetkili­ ler, evlilik durumu ve çocukları olduğunda ilave ücret ala­ caklardır; zira orada yaşayan ve onları takip edecek olan­ lara ihtiyacımız var.

Diğer Konut Sınıfları İşçilerin kendileri için yaptıkları konutlardan daha önce bahsettim, ancak diğer konut sınıflarından bahsetmeyi ih­ mal ettim. Bunlara şimdi değineceğim. Şirketin mimar­ ları, yoksul vatandaş sınıflarına da ayni ya da nakit para

YAHUDİ DEVLETİ

63

karşılığında ev inşa edecek. Yaklaşık yüz farklı türde ev inşa edilecek ve elbette tekrar inşa edilecek. Bu güzel mo­ deller propaganda bölümümüzü oluşturacaktır. Konutların sağlamlığı, aslında, sabit bir miktarla yerleşimcilere satıla­ rak hiçbir şey kazanmayacak olan Şirket tarafından garanti edilecektir. Peki bu evler nerede olacak? Bu, Yerel Gruplarla Alışveriş bölümünde gösterilecektir. Şirket bina satışı üzerinden hiçbir şey kazanmak iste­ mezken arazi satışlarından kazanmak ister, bu sebeple, inşa etmek için özel sözleşmeyle mümkün olduğunca çok sa­ yıda mimar isteyecektir. Bu sistem, arazi mülkiyetinin de­ ğerini artıracak ve pek çok amaca hizmet eden lüksü tanıta­ cak. Lüks, sanat ve sanayileri teşvik eder ve gelecekte büyük mülklerin alt bölümlere ayrılmasını kolaylaştırır. Değerli eşyalarını dikkatli bir şekilde saklamaya ve ke­ derli ziyafetlerini indirilmiş perdeler altında yapmaya zor­ lanan zengin Yahudiler, artık mallarının tadını barış içinde, "orada'' alabilecekler. Bu göç planını gerçekleştirmek için iş­ birliği yaparlarsa, sermayeleri iyileştirilecek ve bu benzersiz girişimi daha iyi yerlere getirme hizmetinde bulunacaklar. Yeni yerleşim yerinde zengin Yahudiler, Avrupa'da bu ka­ dar kıskanan gözlerle baktıkları konutlarını yeniden inşa etmeye başlarlarsa, yakında güzel, modern evlerde yaşa­ mak moda haline gelecektir.

64

THEODOR HERZL

Bazı Tasfiye Şekilleri Yahudi Şirketi, Yahudilerin taşınmaz mallarının alıcısı ve yöneticisi olarak tasarlanmıştır. Evler ve araziler hususunda işleyiş yöntemi kolayca dü­ şünülebilir, ancak işletmelerin transferinde hangi yöntem­ ler benimsenecek? Burada, sayısız yöntemler kullanılabilir, bu da bu tas­ lakta genişletilemez. Ancak hiçbiri büyük zorluklar sunmaz; çünkü işletme sahibi, gönüllü olarak göç kararı aldığında, bölgedeki Şirket yetkilileri ile en avantajlı tasfiye şekli ko­ nusunda uzlaşma sağlayacaktır. Mallar ve organizasyon ikincil bir husus iken, mülk sa­ hibinin kişisel faaliyetinin ön planda olduğu küçük işveren­ lerin ticareti söz konusu olduğunda, bu kolaylıkla düzenle­ necektir. Şirket, göçmenlerin kişisel faaliyetleri için belirli bir çalışma alanı sağlayacak ve çalışmaları için onlara ödünç makineler verecektir. Yahudilerin yaşamlarını sürdürebil­ mek adına kendilerini kolaylıkla yeni bir yaşam biçimine uyarladıkları bilinmektedir ve yeni bir endüstriye sahip olmayı hızla öğreneceklerdir. Bu sayede çok sayıda küçük tüccar küçük arazi sahibi olur. Aslında, fakir göçmenlerin devredilemez mal varlıklarını devralarak mülklerinin zarar görmesini engelleyecek; çünkü bu şekilde arazilerin değeri yükseltilerek serbestçe işlenmesini sağlayacaktır.

YAHUDİ DEVLETİ

65

Malların ve organizasyonun eşit ya da daha çok önem­ sendiği orta ölçekli işlerde, taşınmaz mallarla yöneticinin ki­ şisel faaliyetinde daha büyük bağlantıları olan çeşitli tasfiye şekilleri mümkündür. İşte Hıristiyan vatandaşların Yahudi­ ler tarafından boşaltılmış pozisyonlara götürülmesi için bir fırsat geliyor. Ayrılan Yahudi, kişisel işletme kredisini kay­ betmez, ancak onunla birlikte hareket eder ve kendini ka­ nıtlamak için yeni bir ülkede onu iyi kullanır. Yahudi Şir­ keti onun için geçerli bir banka hesabı açacak. Ve asıl işini hava parası karşılığı satabilir veya şirket yetkililerinin gö­ zetiminde, müdürlerin denetimine devredebilir. Yönetici­ ler işi kiralayabilir veya satın alabilir, ödemeleri taksitle ya­ pabilir. Şirket geçici olarak yetkilileri ve avukatları aracılığı ile göçmenler için onların yerine işletmelerinin denetimini yapacak ve borçlarını zamanında tahsil edecektir. Bir Yahudi işini satamazsa veya bir vekile emanet ede­ mez veya kişisel yönetiminden vazgeçmek isterse, bulun­ duğu yerde kalabilir. Kalan Yahudilerin hiçbiri daha da kötüye gitmeyecek, çünkü ayrılanların rekabetinden kur­ tarılacaklar ve antisemitik haykırışı artık duymayacaklar: Yahudilerden s atın alm ayın! Eğer göç eden işletme sahibi eski işini yeni ülkede sür­ dürmek isterse, başlangıcından itibaren işi için düzenlemeler yapabilir. Bir örnek demek istediğimi en iyi şekilde göstere­ cektir: X firması manifaturada büyük bir iş yapıyor. Firma

66

THEODOR HERZL

başkanı göç etmek istiyor. Gelecekteki ikamet yerinde bir şube kurarak ve ürünlerinin çeşitli örneklerinden gönde­ rerek işe başlar. İlk fakir yerleşimciler ilk müşterileri ola­ cak. Bunları daha kaliteli mallar isteyen üst sınıf göçmenler takip edecektir. X firması daha sonra yeni mallar gönde­ rir ve nihayetinde en yeni ürünlerini gönderir. Şube kuru­ luşu, asıl varlık halen devam ederken ödeme yapmaya baş­ lar, böylece X, iki iş yerine sahip olur. Kendi orijinal işini satar veya yönetmesi için Hıristiyan temsilcisine verir ve yenisini devralmaya devam eder. Bir başka ve daha büyük örnek: Y ve oğlu, madenleri ve fabrikaları olan büyük kömür tüccarlarıdır. Tasfiye edilmesi için ne kadar da büyük ve karmaşık bir mülk? Madenler ve ona bağlı her şey, ilk etapta bulundukları devlet tarafından satın alınabilir. İkinci seçenek, Yahudi Şirketi onları kısmen arazi karşılığı, kısmen nakit olarak ödeyebilir. Üçüncü bir yöntem, "Y ve oğlu" nun limited şirkete dönüştürülmesi olabilir. Dördüncü bir yöntem, mülkünü teftiş etmeye ara­ lıklarla geri dönecek olan gerçek mülk sahiplerinin, yaban­ cılar olarak ve dolayısıyla her uygar devlette hukukun ko­ runması altında işinin devam ettirilmesi olabilir. Bütün bu öneriler her gün yapılmaktadır. Beşinci ve mükemmel bir yöntem ve özellikle karlı olabilecek bir yöntem, yalnızca şunu belirtmek isterim çünkü mevcut çalışma örnekleri şu zamanda az sayıdadır ancak hazır olmakla birlikte modern bir bilinçle onları benimseyebiliriz; Y ve oğlu, mülklerini şu

YAHUDİ DEVLETİ

67

anda sorumlu olan idari yetkililere satabilir. Yetkililer Der­ neğin teminatıyla ortak olurlar veya Y ve oğluna devlet ko­ mitesi yardımı ile paralarını ödeyebilirler. Çalışanlar daha sonra, hükümet ya da Yahudi Şirketi, hatta Y ve oğlunun onlara yolladığı krediyi yavaş yavaş ödeyeceklerdir. Yahudiler sessizce göç edip yeni evlerini kurarken, Şir­ ket ayrılışı organize eder, terk edilmiş mülklerin idaresini üstlenir, kendi gözle görülür ve elle tutulur mallarıyla bir­ likte hareketin düzenli bir şekilde idare edileceğini garanti eder ve zaten yerleşmiş olanlar için kalıcı güvenlik sağla­ yan kontrol organı olarak hareket eder.

Şirketin Güvenceleri Şirket, ülkelerin terk edilmesinin yoksullaşma sebebi ol­ mayacağı ve ekonomik krizler yaratmayacağına dair hangi güvenceleri verecek? Zaten sözünü ettiğim dürüst antisemitikler, bağımsız­ lıklarını müdafaa ederken, mülklerimizin devri yetkilileri­ mizin kontrolünde düzenlenecektir. Fakat devlet gelirleri, vatandaşlar tarafından az fark edilmesine rağmen, finans alanında son derece değerli olan mükelleflerinin kaybıyla zarar görebilir. Bu nedenle devle­ tin bu kayıp için tazminat alması gerekir.

68

THEODOR HERZL

Yeteneklerimizle inşa ettiğimiz buradaki iş yerlerimizi ülkeye bırakarak Hıristiyan vatandaşlarımızın, bıraktığımız iş pozisyonlarına geçmelerini sağlıyor, onların yükselmeleri için yardım ediyoruz. Fransız İhtilali'nin küçük ölçekte de olsa buna oldukça benzeyen bir sonucu vardı, ancak bu du­ rum Fransa'nın her şehrinde ve Avrupa savaş alanlarında gi­ yotinle kan dökülerek çözülmeye çalışıldı. Dahası miraslar ve kazanılmış haklar tahrip edildi ve yalnızca kurnaz alıcı­ lar devlet mülklerini satın alarak zenginleşti. Yahudi Şirketi, devletlere dolaylı avantajlar kadar do­ laysız etkinlik alanlarına da girmelerini teklif edecek. Bu, hükümete terk edilmiş Yahudi mülkiyetinin ilk teklifini ve­ recek ve alıcılara en uygun koşulları sağlayacak. Hükümet­ ler, yine bu sosyal kazanımların belirli toplumsal gelişme­ ler amacıyla kullanılmasını sağlayacaktır. Yahudi Şirketi, Hıristiyan vatandaşların iç göçünü yön­ lendirmek için hükümetlere ve parlamentolara her türlü yardımda bulunacak. Yahudi Şirketi ayrıca ağır vergiler ödeyecek. Merkez ofisi şu anda antisemitik olmayan bir gücün yasal koruması al­ tına alınacak şekilde Londra'da olacak. Ancak Şirket resmi ya da yarı resmi olarak destekleniyorsa, her yerde geniş bir vergilendirme olanağı sağlayacaktır. Bu amaçla, her yerde vergiye tabi şube açacak. Dahası, malların iki kat trans­ ferinde çifte vergi ödeyecektir. Şirket gerçekte bir emlak

YAHUDİ DEVLETİ

69

ajansından başka bir şey olmadığı işlemlerde bile, geçici bir alıcı olarak görünecek ve arazi mülklerinin kayıt altına alınmasında anlık sahibi olarak belirlenecektir. Bunlar, elbette tamamen hesaplanabilir konulardır. Şir­ ket'in başarısızlık riski olmadan nereye kadar gidebileceği her yerde dikkate alınmalı ve karar verilmelidir. Şirket, Ma­ liye Bakanları ile çeşitli konularda özgürce görüşmelerde bulunacak. Bakanlar, girişimimizin dostane ruhunu tanı­ yacak ve sonuç olarak, büyük girişimin başarılı bir şekilde gerçekleşmesi için gerekli olan her imkanı kendi gücüyle sunacaklardır. Hükümetlere insanların seyahatinden ve malların nak­ liyesinden daha fazla ve doğrudan kazanç tahakkuk ede­ cek ve demiryollarının devlet malı olduğu durumlarda, geri dönüşler hemen tanınacaktır. Özel şirketler tarafından des­ teklendiği yerde, Yahudi Şirketi, nakliye için, malların her nakledicinin yaptığı gibi, uygun pay da alacaktır. Nakliye ve taşıma, halkımız için olabildiğince ucuz yapılmalıdır, çünkü her yolcu kendi masrafını kendi ödeyecektir. Orta sınıflar, göçmen trenlerindeki yoksul sınıflardan Cook'un biletleri ile (Cook's Ticket) seyahat edeceklerdir. Şirket, yolcu­ lar ve eşyalarda indirime giderek iyi bir anlaşma yapabilir; ancak burada, başka yerlerde olduğu gibi, faturalarını ça­ lışma masraflarını karşılayacak miktardan daha fazla gös­ termeme ilkesine uymak zorundadırlar.

70

THEODOR HERZL

Birçok yerde, taşımacılığın kontrolü Yahudilerin elinde ve nakliye işi, Şirket'in ihtiyaç duyduğu ilk faaaliyet ve onun tarafından tasfiye edilmesi gereken ilk iş olacak. Bu işin asıl sahipleri ya Şirket'in hizmetine girecek ya da bağımsız olarak "orada'' kendilerini var kılacaklardır. Yeni gelenlere orada yapabilecekleri ve gerçektende hayatlarını sürdürebi­ lecekleri bir meslek kazandırılmalı, aksi takdirde girişimci ruhların sayısında azalmaya sebep olacak. Bu devasa sefe­ rin tüm ticari ayrıntılarını tanımlamak gereksizdir. Akılla­ rını en iyi sistemi elde etmek için kullanmaları gereken bir­ çok yetenekli insan tarafından esas planın dışında akılcı bir şekilde geliştirilmelidir.

Şirketin Bazı Faaliyetleri Pek çok etkinlik birbirine bağlanacaktır. Örneğin: Şir­ ket, malların üretimini kademeli olarak yerleşme alanlarına dahil edecek ve tabii ki bu tesisler başlangıçta son derece ilkel olacaktır. Elbiseler, çamaşırlar ve ayakkabılar her şey­ den önce Avrupa'nın çeşitli göçmen merkezlerinde bulunan kendi fakir göçmenlerimiz için sunulacak; yeni kıyafetler üretilecektir. Bu giyecekler gururlarını incitecek biçimde sa­ daka olarak verilmeyecek, ancak eski giysiler karşılığında verilecektir. Şirket'in bu işlemle uğradığı herhangi bir ka­ yıp iş kaybı olarak kaydedilecektir. İmkanları olmayan fa­ kir kişiler, adil bir ücretle fazla mesai yaparak borçlarını

YAHUDİ DEVLETİ

71

Şirket'e ödeyeceklerdir. Çünkü ayrılan Yahudiler için daha önce yaptıkları işi kolonistleri için yapacaklarından, var olan göçmen toplulukları burada değerli yardımda buluna­ caklar. Bu tür işbirliğinin yöntemleri kolayca bulunacaktır. Fakir yerleşimcilerin yeni kıyafetleri bile sembolik bir anlam taşıyor: Artık yeni bir hayata giriyorsun... Yahudi Derneği, göç hareketinin başlangıcından itiba­ ren ve yolculuk süresince yolculukla ilgili bilgiler verecek, dualar, vaazlar ve ibadetler düzenleyecek, yeni yerleşim yerlerindeki sağlık kuralları ve hijyen hakkında eğitimler sayesinde şen ruhlar kazandıracak ve ilerisi için rehberlik edecek. Çünkü va ad edilmiş topraklar hizmet topraklarıdır. Göç edenler geldiklerinde, kıdemli memurlarımız tarafın­ dan aptalca sevinç gösterileri olmaksızın büyük bir ciddi­ yetle karşılanacak, zira v a ad edilmiş toprakl ar henüz fethe­ dilmemiş olacaktır. Fakat bu fakir insanlar artık evlerinde olduklarını görmeliler. Şirket'in giyim endüstrisi, elbette ürünlerini düzgün bir organizasyon olmaksızın üretemez. Yahudi Derneği, yerel şubelerden yerleşimcilerin sayısı, ihtiyaçları ve varış tarihi hakkında bilgiler alacak ve tüm bu bilgileri, Yahudi Şirke­ ti'ne zamanında ulaştıracaktır. Bu şekilde onlara her türlü tedbiri sağlamak mümkün olacaktır.

72

THEODOR HERZL

Sanayinin Tesisi Bu taslakta Yahudi Şirketi ve Yahudi Derneği'nin görev­ leri kesinlikle bir birinden ayrı tutulamaz. Bu iki büyük ku­ rum, sürekli ahenk içinde çalışmalı; Dernek, Şirkefin maddi yardımlarından feragat edemeyeceği gibi, Şirket, Derneğin ahlaki otoritesine ve desteğine bağlı kalarak devamlı su rette çalışmak zorunda kalacaktır. Örneğin, giyim sanayi­ sinin düzenlenmesinde, üretilen miktar öncelikle, arz-talep arasındaki denge muhafaza edilecek şekilde tutulacaktır; ve Şirket'in yeni endüstrilerin organizasyonunu üstlendiği her yerde aynı önlemin uygulanması gerekir. Fakat bireysel girişim asla Şirkefin üstün kuvveti ile kontrol edilmemelidir. Ancak, görevin muazzam zorluk­ ları ortak hareket gerektirdiğinde, yalnızca birlikte hareket edeceğiz; mümkün olan her yerde, bireyin haklarına titiz­ likle riayet edeceğiz. Bağımsızlığın ekonomik dayanağı olan özel mülkiyet özgürce geliştirilecek ve tarafımızdan saygı görecektir. İlk vasıfsız işçilerimiz, bir an önce kişisel mülk sahibi olana kadar çalışma fırsatı bulacaklardır. Girişim ruhu, gerçekten de mümkün olan her şekilde teşvik edilmelidir. Sanayi organizasyonu akıllı bir görev or­ ganizasyonu ile; ucuz hammadde istihdamı ve sanayi ista­ tistiklerinin toplanıp yayınlanması için kurulacak bir ku­ rum ile sınıf atlayacaktır.

YAHUDİ DEVLETİ

73

Fakat bu girişim ruhu akıllıca teşvik edilmeli ve riskli spekülasyonlar önlenmelidir. Altı ay sonra benzer bir işe baş­ lamak isteyebilecek olanların başarısızlığını önlemek için, her yeni sanayi kuruluşundan önce, uzun bir süre tanıtımı yapılmalıdır. Yeni bir sanayi kuruluşu kurulduğunda, Şir­ ket bilgilendirilmelidir; böylece ilgilenen herkes ilgili ku­ ruluştan bilgi alabilir. Sanayiciler, yalnızca devam etmelerini sağlayacak ka­ dar komisyon alabilecekleri merkezi işçi kurumlarından ya­ rarlanabilecektir. Örneğin sanayiciler, 500 vasıfsız işçi tale­ biyle üç gün, üç hafta veya üç ay boyunca telgraf çekebilirler. Daha sonra işçi kurumu, bu 500 vasıfsız işçiyi mümkün olan her kaynaktan toplayacak ve tarım veya endüstri giri­ şimleri gerçekleştirmeleri için bir defada sevk edecektir. İşçi grupları böylece takımlar halinde bir yerden bir yere siste­ matik olarak gönderilebilir. Bu adamlar elbette az ücretle çalıştırılmayacak, yalnızca yedi saatlik çalışma prensibine göre çalışacaklardır ve yerlerini değiştirmelerine rağmen ör­ gütlerini koruyacaklar; görev süreleri düzenlenecek, terfi­ ler ve emekli maaşı alacaklar. Bazı işyerleri, eğer isterlerse, işçilerini başka kaynaklardan alabilirler, ama bunu yapmak kolaylarına gelmez. Dernek, inat eden işverenleri boykot ederek, alışverişi engelleyerek ve başka çeşitli yöntemlerle Yahudi olmayan işçilerin girmesini engelleyecektir. Bu ne­ denle günde yedi saat çalışacak işçiler alınması gerekecek

74

THEODOR HERZL

ve böylece halkımızın yavaş yavaş ve zorlama olmaksızın, normal yedi saatlik güne adapte olmalarını sağlayacağız.

Vasıflı İşçilerin Yerleşimi Vasıfsız işçiler için yapılabileceklerin, vasıflı işçiler için daha kolay yapılabileceği açıktır. Bunlar, fabrikalardaki ben­ zer yönetmeliklerle çalışacak ve merkezi işçi kurumu ge­ rektiğinde onlarla ilgilenecek, ihtiyaç olan yerlere sevk edi­ leceklerdir. Bağımsız çalışanlar ve küçük işverenler, bilimsel geliş­ melerin hızlı ilerlemesi nedeniyle dikkatli bir şekilde dü­ şünmeli, artık çok genç olmayan kişiler bile, suyun gücünü öğrenmeli ve elektriğin gücünü kavramalıdırlar. Bağımsız çalışanlar da Derneğin kurumu tarafından keşfedilmeli ve gerekli yerlerde kullanılmaları sağlanmalıdır. Yerel şubeler, örneğin merkez büroya: "Biz çok sayıda marangoz, çilingir, camcı, vs. istiyoruz:' şeklinde başvuracaklar. Merkez büro bu talebi duyuracak ve iş için uygun insanlar oraya başvu­ racaktır. İnsanlar daha sonra aileleri ile istedikleri yere gi­ derler ve aşırı rekabet baskısı hissetmeksizin orada kalırlar. Böylece onlar için kalıcı ve rahat bir yuva sağlanmış olacak.

YAHUDİ DEVLETİ

75

Sermayeyi Arttırma Yöntemi Şirket'i kurmak için gerekli olan sermaye, daha önce saçma sapan yüksek bir rakam gibi görünüyordu. Aslında gerekli olan tutar finansörler tarafından belirlenecek ve her durumda hatırı sayılır bir miktara ihtiyacımız olacak. Der­ neğin bu meblağı arttırmak için dikkate alacağı üç yol var. Bu Dernek, Yahudilerin büyük gestoru, üyeliklerinden her­ hangi bir maddi avantaj elde etmeyecek en iyi ve en dürüst adamlarımız tarafından kurulacaktır. Her ne kadar Dernek başta yeterince ahlaki otoriteye sahip olamasa da, bu oto­ rite Yahudi Şirketi'nin ulusların gözündeki kredisini oluş­ turmak için yeterli olacaktır. Yahudi Şirketi, Derneğin ona­ yını almadıkça girişiminde başarılı olamayacak, bu nedenle şirket gelişi güzel herhangi bir finansçı gruptan oluşturul­ mayacaktır. Dernek eleyip tartacak, seçecek ve karar vere­ cek ve projenin, sorumluları tarafından hakkıyla yerine ge­ tirilmesi için sağlam temellerin varlığından emin oluncaya kadar onayını vermeyecektir. Yeterli imkana sahip olmayan denemelere izin vermez, çünkü bu teşebbüs ilk denemede başarılı olmalıdır. Başlangıçta uğranacak herhangi bir başa­ rısızlık, bütün fikri, gelecek on yıllarca tehlikeye atacak ya da gerçekleşmesini kalıcı olarak imkansız hale getirecektir. Sermayeyi artırmanın üç yöntemi şöyledir: (1) Büyük bankalar vasıtasıyla; (2) Küçük ve özel bankalar vasıtasıyla; (3) Halkın desteğiyle.

76

THEODOR HERZL

Sermayeyi artırmanın ilk yöntemi büyük bankalar va­ sıtasıyladır. Ardından gerekli meblağ, sürecin uygunluğunu tartıştıktan sonra büyük finansal gruplar arasında mümkün olan en kısa sürede gündeme getirilebilir. Bu yöntemin en büyük avantajı, hemen binlerce milyon ödemenin gerekli­ liğini ortadan kaldırmasıdır. Bir başka avantajı da, bu güçlü finans kuruluşlarının kredisinin işletmelere hizmet etmesi olabilir. Finansal gücümüzdeki birçok gizli siyasi güç, düş­ manlarımızın bu kadar etkili olduğunu iddia ettikleri güçtür. Öyle olabilir, ama aslında değil. Zavallı Yahudiler yalnızca bu finansal gücün kışkırttığı nefreti hissediyorlar, bedenle­ rinde hafifliği henüz hissedemediler. Büyük Yahudi finan­ sörlerimizin kredisi, ulusal ülkünün hizmetine konulma­ lıydı. Fakat, sahip olduklarından oldukça memnun olan bu beyler, zulüm gören kardeşleri ve bazı kişilerin hakları için herhangi bir şey yapmaktan endişe duyuyorlarsa, o zaman bu planın hayata geçirilmesi, onlarla Yahudilerin geri kalanı arasında açık bir ayrım çizmek için bir fırsat sağlayacaktır. Hiçbir şekilde büyük finanscılarımızdan çok yüksek miktarda bağış istenmeyecek. Yahudi Şirketi'nin kurucu­ larının ve hissedarlarının aksine, iyi bir iş yapmaları bek­ leniyor ve başarı olasılıklarının muhtemelen ne olacağını önceden hesaplayabilecekler. Çünkü Yahudi Derneği, Ya­ hudi Şirketi'nin ihtimallerini tanımlamak için hizmet ede­ bilecek tüm belge ve referanslara sahip olacaktır. Özellikle Dernek, yeni Yahudi hareketinin kapsamını kesin olarak

YAHUDİ DEVLETİ

77

araştırmış ve böylece Şirkefe, girişimlerinde bekleyecek­ leri destek miktarıyla ilgili güvenilir bilgi sağlamış olacak­ lardır. Dernek aynı zamanda Yahudi Şirketi'nin ihtiyaçla­ rını kapsamlı, modern Yahudi istatistikleri ile destekleyecek ve böylelikle Fransa'da, "societe d'etudes" büyük bir teşeb­ büsün fin ansmanı öncesindeki tüm ön araştırm ayı üstlenen bir topluluk olarak adlandırılan şekliyle çalışmalarını yapa­ caktır. Buna rağmen teşebbüs, paralı ve nüfuzlu kişilerimi­ zin değerli yardımlarını kabul etmeyebilir. Bunlar belki de Yahudi hareketine gizli temsilcilerini kullanarak karşı çık­ maya çalışabilirler. Böyle muhalefete acımasız bir kararlı­ lıkla karşı koyacağız. Bu kodaman kişilerimizin içeriğinin basitliğinden ötürü şemaya burun kıvırıp alay ettiklerini varsayalım: Öyle mi, o nedenle mi, bu yüzden mi yapılıyor? Hayır. O zaman para, başka bir yolla orta sınıf zengin Yahu­ dilerde destek aranarak arttırılacak. Daha küçük Yahudi bankaları, büyük bankalara karşı ikinci ve müthiş bir mali güç toplanana kadar ulus al ülkü adına birleşmek zorunda kalacaklar. Ne yazık ki bunun için başlangıçta büyük mik­ tarda bir finans antlaşması gerekecek, çünkü işe başlama­ dan önce 50.000.000 sterlinin altına imza atılmalı ve bu miktar ancak çok yavaş yükseltilebileceğinden, her türlü bankacılık işinin yapılması ve ilk birkaç yıl boyunca borç

78

THEODOR HERZL

verilmesi gerekecektir. Tüm bu işlemler sırasında asıl he­ deflerin unutulması bile mümkün olabilir. Az çok zengin Yahudiler yeni ve büyük bir iş yaratmış olacaktır ve Yahudi göçü fikri unutulacaktır. Bu şekilde sermayeyi arttırma fikri herhangi bir yolla uygulanamaz değildir. Büyük bankalara karşı bir güç oluş­ turmak için Hıristiyan parası toplama fikri zaten denen­ mişti; onlara karşı Yahudi parası ile karşı konulabileceği düşünülmemiştir. Fakat bu finansal çatışmalar her türlü krizi beraberinde getirecektir; bu krizlerin yaşandığı ülkeler acı çekecek ve antisemitizm yaygınlaşacaktır. Bu nedenle bu yöntem tavsiye edilmemektedir. Ben sadece önermiştim, çünkü fikrin mantıksal gelişimi sıra­ sında ortaya çıktı. Küçük özel bankaların bunu kabul etmeye istekli olup olmayacaklarını da bilmiyorum. Her durumda, az çok zengin Yahudilerin bizi reddet­ mesi bile planı sona erdirmeyecektir. Aksine, o zaman daha bir ciddiyetle ele alınması gerekecektir. Üyeleri iş adamları olmayan Yahudi Derneği, Şirkef i ulusal bir katılımla kurmaya çalışabilir. Şirkefin sermayesi, bir sendikadan bağımsız olarak, hal­ kın doğrudan katılımı yoluyla yükseltilebilir. Sadece fakir

YAHUDİ DEVLETİ

79

Yahudileri değil, onlardan kurtulmak isteyen Hıristiyanlar da bu fona küçük bir miktar katkıda bulunacaklar. Yahudi meselesinin çözümü için oy kullanan, ön görülen miktarı onaylayarak kendi görüşünü ifade eden her insanla halk oylamasının yeni ve özgün şekli oluşturulabilir. Onaylanan fonlar, ancak toplamı istenen tutara ulaştıysa ödenir, aksi takdirde ilk ödemeler iade edilir. Ancak gerekli meblağın tamamı popüler katılım ile art­ tırılırsa, her küçük miktar çok sayıda diğer küçük miktar­ lar tarafından güvence altına alınır. Bütün bunlar, kuşkusuz, ilgili hükümetlerin özel ve ke­ sin desteğine ihtiyaç duyacaktır.

4 Yerel Gruplar

Göçümüz Önceki bölümlerde, göç taslağının herhangi bir ekono­ mik rahatsızlık yaratmadan nasıl yürütülebileceğini açıkla­ mıştık. Fakat böylesine büyük bir hareket, kaçınılmaz olarak çok derin ve güçlü bir duygu uyandırmadan gerçekleşemez. Eski gelenekler, bizi evimize bağlayan eski hatıralar var. Be­ şiklerimiz var, mezarlarımız var; ve Yahudi kalplerimizin mezarlarına nasıl gönülden bağlandığını yanlız biz biliyo­ ruz. Beşiklerimizi bizimle birlikte taşıyacağız; onlar gele­ ceğe ümitle ve gülümseyerek tutunmamızı sağlar. Sevgili mezarlarımızdan vazgeçmeliyiz ve sanırım bu terk etme bize herhangi bir fedakarlıktan daha pahalıya mal olacak. Ama öyle olmalı. Ekonomik sıkıntı, siyasi baskı ve sosyal itibarsızlaştırma, bizi zaten evlerimizden ve mezarlarımızdan sürükledi. Biz

82

THEODOR HERZL

Yahudiler şimdi bile, bir yerden bir yere savruluyoruz, çok güçlü bir akıntı bizi varlığımızın istenmediği batıya, denizin diğer tarafındaki Birleşik Devletler'e sürüklüyor. Peki vatan sız bir halk olduğumuz sürece varlığımız nerede istenecek? Fakat halkımıza bir vatan vereceğiz. Ve onu biz vere­ ceğiz, acımasızca sürdükleri topraklardan sürükleyerek de­ ğil, onları daha iyi bir yere özenle naklederek. Tıpkı yeni siyasi ve ekonomik ilişkiler kurmak istediğimiz gibi, halkı­ mızın kalbinde değer olan tüm geçmişlerini de kutsal ola­ rak koruyacağız. Dolayısıyla, birkaç öneri yeterli olmalı; çünkü tasarı­ mın bir kısmı muhtemelen 'hayalci' olarak kınanacaktır. Ancak bu mümkün ve gerçek olsa bile, şimdi belirsiz ve amaçsız bir şey gibi görünüyor. Organizasyon bunu ma­ kul hale getirecektir.

Gruplar İçinde Göç Halkımız aile ve arkadaş grupları halinde göç etmelidir. Fakat hiç kimse, eski yerleşim yerine ait olan gruba katılmak zorunda kalmayacaktır. Kendi işlerini hafifletir hafifletmez, her biri istediği şekilde yolculuk edebilecektir. Mademki herkes masrafını kendisi ödeyecek doğal olarak demiryolu ya da deniz yolundan kendisine en uygun olan mevkiyi bu­ lacak. Uzun yolculuklarda fakirlerin durumlarını kuvvetle

YAHUDİ DEVLETİ

83

hissetmelerini önlemek, rahatsızlıklarını en aza indirmek için, muhtemelen tren ve gemide sınıflar ayrımı bulunma­ yacak. Tam olarak bir eğlence gezisi organize etmesekte, yol boyunca keyif içinde olmaları için gayret göstereceğiz. Kimse yolculuğu boyunca eksiklik hissetmeyecek, öte yandan, lüks içinde seyahat etmek isteyen herkes, kendi bağlantılarını takip edebilecek. Uygun koşullar altında bile, hareket belirli sınıf Yahudileri birkaç yıl etkilemez. Bu ne­ denle kaynaşma süreci, yolculukların düzenlenmesi açı­ sından en iyi biçimin seçilmesi için değerlendirilebilir. İyi durumda olanlar, özel arkadaşlarını alarak ve onlarla bağ­ lantılı olarak gruplar halinde seyahat edebilirler. Neticede Yahudiler, en zenginleri istisna olmak üzere, Hıristiyan­ larla çok az ilişki içerisindedirler. Bazı ülkelerde onlarla ta­ nışıklıkları, birkaç otlakçı, borçlu kişiler ve başkasına muh­ taç kişiler ile sınırlıdır; daha iyi sınıftan olan bir Hıristiyan topluluk hakkında bir şey bilmiyorlar. Getto, duvarları par­ çalansa da devam ediyor. Bu nedenle orta sınıflar yola çıkmadan önce ayrın­ tılı ve özenli hazırlıklar yapacaklardır. Her bir bölgede bir gezi grubu kurulacak; büyük şehirler, her ilçede gruplara bölünmüş ve amaç için seçilen temsilciler aracılığıyla ileti­ şim kuracaklardır. İlçelere yapılan bu bölünmeye tam ola­ rak uymaya gerek yoktur; bu bölünme sadece dışarıya ya­ pılan yolculuklar sırasında yoksul kişilerin huzursuzluğunu

84

THEODOR HERZL

ve vatan özlemlerini hafifletmek için hazırlanmıştır. Her­ kes yalnız veya kendi tercih ettiği herhangi bir yerel gruba bağlı olarak seyahat etmekte özgürdür. Sınıflara göre dü­ zenlenen seyahat koşulları herkes için geçerlidir. Yeterli sa­ yıda seyahat eden herhangi bir grup, Şirkeften özel bir tren ve özel bir tekne kiralayabilir. Şirket'in toplukonut acentesi, gelen en fakir kesim için kalacak yer sağlayacaktır. Daha sonra, daha zengin göç­ menler takip ettiğinde, ilk inişte barınak konusundaki ba­ riz ihtiyaçları, özel girişimciler tarafından inşa edilen otel­ ler tarafından sağlanıyor olacaktır. Daha zengin olanlarında bazıları ikamet ettikleri yerlerden ayrılmadan önce evle­ rini inşa edecekler, böylece sadece eski bir evden yeni bir eve geçeceklerdir. Akıllı elemanlarımıza yapmak zorunda oldukları her şeyi işaret etmek onlara yapılacak bir hakaret olurdu. Ken­ disini ulus al ülküye bağlayan herkes bilgilenmeyi ve bu bilgiyi halka yayma konusunda ki kutsal görevini bilecek­ tir. Her şeyden önce hahamlarımızın desteğini isteyeceğiz.

Hahamlarımız Her grubun, cemaatiyle birlikte seyahat eden bir Ha­ hamı olacak. Yerel gruplar daha sonra kendi iradesi ile bir haham belirleyecek ve her bir yerin kendi ruhani lideri

YAHUDİ DEVLETİ

85

olacak. Özellikle haham dediğimiz kimseler, enerjilerini fikir hizmetimize adayacak ve minberden vaaz ederek ce­ maatlerine ilham verecektir. Mesaj için özel toplantılarda atılacak nutuklara ihtiyaçları olmayacak. Böyle bir rica si­ nagogda dile getirilebilir. Ve nitekim yapılmış olmalı. Zira, tarihsel yakınlığımızı sadece atalarımızın inancıyla hissedi­ yoruz, çünkü farklı ulusların dillerini uzun süre önce köklü şekilde özümsemiştik. Hahamlar, Dernek ve Şirkeften düzenli olarak mesaj alacak ve bunu cemaatlerine duyuracak ve açıklayacaklar­ dır. İsrail bizim için ve kendisi için dua edecek.

Yerel Grupların Temsilcileri Yerel gruplar, yerel olayların tartışılması ve çözümü için hahamın başkanlığında küçük temsili halk komite­ leri atayacaktır. Hayır kurumları kendi yerel grupları tarafından trans­ fer edilecek, "orada" kalan her kurum onu başlangıçta ku­ ran insan grubunun mülkü olacaktır. Bence eski binalar sa­ tılmamalı, terk edilmiş kasabalardaki yoksul Hıristiyanlara yardım etmek için tahsis edilmelidir. Yerel gruplar, yeni ül­ kedeki yeniden yapılanma için boş bina alanlarını ve her imkanı elde ederek tazminat alacaklar.

86

THEODOR HERZL

Hayır kurumlarının bu şekilde aktarılması, şemamın farklı noktalarında aktarıldığı üzere, insanlığın hizmetinde bir deneme yapmak için fırsat verecek. Şu an sistematik ol­ mayan kişisel hayırseverliğimiz, içerdiği büyük masraflarla orantılı olarak pek iyi değil. Fakat bu kurumlar, birbirlerini tamamlayacakları bir sistemin parçası olabilirler ve olma­ lılar. Yeni bir toplumda bu örgütler modern anlayışımızın dışına çıkabilir ve önceki tüm toplumsal deneylere daya­ nıyor olabilir. Bu mesele bizim için büyük önem taşıyor, çünkü çok sayıda yoksul insanımız var. Aramızda dış bas­ kılarla cesareti kırılan ve zenginlerimizin yumuşak kalpli hayırseverliliği ile şımartılanlar, dilenerek kolayca batarlar. Yerel gruplar tarafından desteklenen dernek, bu ko­ nuda halk eğitimine büyük önem verecektir. Şimdiye ka­ dar pek gereksiz yere susturulan birçok güç için verimli bir toprak yaratacaktır. Gerçekten çalışmak isteyen uygun bir şekilde çalıştırılacaktır. Dilenciler var olmayacaktır. Özgür insan olarak bir şey yapmayı reddeden kişiler, ıslahhaneye gönderilecektir. Öte yandan, yaşlıları huzurevine göndermeyeceğiz. Hu­ zurevi, bizim aptal tabiatımızın icat ettiği en acımasız ha­ yır kurumlarından biridir. Orada yaşlılarımız utanç ve aşa­ ğılanma içinde ölüyorlar. Zaten orada gömülmüşler. Ve bu dünyada, kendi faydalarının avutucu illüzyonu ile zekaları­ nın en alt seviyelerinde bulunan onlardan bile vazgeçecegiz.

YAHUDİ DEVLETİ

87

Fiziksel yetersizliği olanlar için kolay görevler sağlayacağız; zira zaten zayıf düşmüş neslin yoksullarına çalışmaları için izin vermeliyiz. Fakat gelecek kuşaklar için başka türlü meş­ gul olmalıyız; Onlar özgür bir hayat için özgürlük içinde yetiştirilmiş olacaklar. Çalışmanın her yaş ve her sınıf insan üzerinde ahlaki bir kurtuluş olduğunu bahşetmeye çalışacağız. Böylece halkımız günde yedi saat çalışarak yeniden eski gücüne kavuşacaktır.

Şehirlerin Planları Yerel gruplar, temsilcilerini şehirler için seçilecek yerle­ şim yerlerini seçmek için atayacaklar. Arazinin dağılımında, edinilmiş haklara özen gösterilerek dikkatli bir dağıtımın yapılması için her önlem alınacaktır. Yerel gruplar, şehirlerin planlamasını yapacaklar, böylece halkımız önceden nereye gideceklerini, hangi şehirlerde ve hangi evlerde yaşayacaklarını biliyor olacaktır. Daha önce atıfta bulunulan yapı planlarının kapsamlı taslakları yerel gruplar arasında dağıtılacaktır. Yönetim ilkemiz, yerel gruplarımızın özerkliğinin sıkı bir merkezileştirilmesi olacaktır. Bu şekilde, transfer mini­ mum düzeyde zahmetle başarılabilir.

88

THEODOR HERZL

Tüm bunların aslında göründüğünden daha kolay ol­ duğunu düşünmüyorum; bunun yanı sıra insanlar, gerçekte olduğundan daha zor olabileceğini de düşünmemelidir.

Orta Sınıfların Yola Çıkışı Orta sınıflar, çocukları Derneğin memurları ya da Şir­ ket'in "orada'' çalışanları olacağı için, giden akıma isteme­ den çekileceklerdir. Avukatlar, doktorlar, her türlü teknis­ yen, genç işadamları, aslında fırsat arayışında olan, yabancı ülkelerde yaşamak için kendi ülkelerindeki baskılardan ka­ çan tüm Yahudiler, tamamiyle adaletin vadedildiği toprak­ larda toplanacaklar. Orta sınıfın kızları bu iddialı erkeklerle evlenecekler. Bir tanesi eşini ya da nişanlısını kendisini çı­ karması için gönderecek, bir diğeri de anne-baba, kardeş­ leri için. Yeni medeniyetin üyeleri genç evlenir. Bu, genel ahlakı geliştirecek ve yeni neslin sağlamlığını garanti ede­ cektir. Bu yüzden hayatını mücadeleye adayan babaların çocuklarına sahip olmalıyız. Her orta sınıf göçmen, kendisinden sonrakiler için ör­ nek olacaktır. Doğal olarak en cesur olanı yeni dünyadan en iyisine sahip olacaktır. Fakat şüphesiz, planımın en zorlu kısmına değindiğimi gördük. Yahudi meselesini ciddi bir şekilde dünyada tartışmaya açmayı başarsak bile,

YAHUDİ DEVLETİ

89

Bu tartışma bizi Yahudi Devleti'nin dünya için gerekli olduğuna dair olumlu bir sonuca götürse bile, Güçler, bir toprak parçası üzerinde egemenliğin kaza­ nılmasında bize yardım etse bile, Kitleleri zorlama olmaksızın, mevcut evlerinden bu yeni ülkeye nasıl taşıyacağız? Elbette, onların göçünün mutlaka gönüllü olması amaç­ lanmıştır.

Kalabalık Olgusu Harekete teşvik etmek için büyük çaba harcamaya ge­ rek yok. Antisemitikler, gerekli gücü bize gerek kalmadan sağlarlar. Sadece daha önce yaptıkları gibi yaparlarsa, daha önce varlığı bilinmeyen yerlere göç etme arzusu yarata­ cak ve bu istek artış gösterecek. Şimdi antisemitizmin ha­ kim olduğu ülkelerde kalan Yahudilerin çoğu bunu yapıyor çünkü bunlar arasında en cahil olan tarihçiler bile geçtiği­ miz yüzyıllarda yaşanan sayısız konut değişikliğinin hiçbir zaman fayda getirmediğinin farkındalar. Bugün Yahudileri memnuniyetle karşılayan ve onlara Yahudi Devleti'nin ga­ ranti edeceğinden bile daha az avantaj sunan her yer der­ hal halkımızın akınına uğrayacaktır. Kaybedecek bir şeyleri olmayan yoksul halk kendisini oraya sürükleyecektir. Fa­ kat ben ısrar ediyorum ve ben haklı olmasam dahi herkes

90

THEODOR HERZL

kendine; üzerindeki baskının ağırlığı, toplumun müreffeh insanları arasında dahi göç etme arzusunu uyandırıp uyan­ dırmadığını sorabilir. Şimdi en yoksul tabakamız bir dev­ let kurmak için tek başına yeterlidir; bu tabaka bir arazi edinmek için en gerekli olan "insan materyali"ni oluşturur, çünkü küçük bir umutsuzluk büyük bir teşebbüsün oluş­ ması için vazgeçilmezdir. Fakat bizim "her şeyi göze almış halkımız" arazinin de­ ğerini, varlıklarından ve üzerinde harcadıkları emekle art­ tırırken, aynı zamanda daha iyi durumda olan insanlara yerleşim yeri olarak, giderek cazip hale getiriyorlar. Yük­ sek ve daha da yüksek olan tabakalar tekrar gözden geçir­ mek için cazip hissedeceklerdir. İlk sevk edilenler ve en fa­ kir göçmenler, Yahudi Şirketi ve Yahudi Derneği tarafından birlikte yönetilecektir ve muhtemelen mevcut göç ve siyo­ nist toplumlar tarafından da desteklenecektir. Kaç insan, oraya gitmek için açık emir verilmeksizin belirli bir noktaya yönlendirilebilir ki? Yahudilerin acıla­ rını siyonist denemelerle hafifletmeye çalışan Yahudi ha­ yırseverler büyük oranda vardır. Onlara göre bu problem kendisini gösterdi ve göçmenlere para veya istihdam ola­ nağı sağlayarak bu problemi çözmeyi düşündüler. Dolayısı ile hayırseverler şöyle söyledi: "Bu insanlara oraya gitme­ leri için para veriyoruz:'

YAHUDİ DEVLETİ

91

Böyle bir uygulama tamamen yanlıştır ve dünyadaki tüm para hayırseverlerin amacına ulaşmasını sağlayamaz. Öte yandan Şirket, "Onlara para ödemeyeceğiz, bize ödeme yapmalarını sağlamalıyız, gitmeleri için onlara sa­ dece bazı teşviklerde bulunacağız:' diyecek. Hayali bir illüstrasyon ne demek istediğimi daha açık gösterecek: Hayırseverlerden biri ( "B aron" olarak adlandı­ racağım) ve ben, ikimizde sıcak bir pazar günü öğleden sonra Paris yakınlarındaki Longchamps semtinde bir in­ san kalabalığı oluşturmak istiyoruz. Baron kişi başı 1 O frank vaat ederek, 200.000 frank toplamak için, biraraya getirdigi 20.000 parasız ve zavallı insan, onlara çok rahatsızlık ver­ diği için baronu lanetleyecekler. Halbuki en hızlı yarış atı için bu 200.000 frankı ödül olarak sunacağım ve o zaman halkı Longchamps'tan uzak tutmak için engel koymak zo­ runda kalacağım. Oraya girmek için için para ödeyecekler: 1 frank, 5 frank, 20 frank. Bunun sonucunda Cumhurbaşkanı'nın "a la Daumont''a sürmesi için yarım milyon insan toplayacağım; ve kalabalık­ lar hem eğlendirip hem de eğlenecekler. Çoğunluk, sıcaklığa ve toza rağmen açık havada makul bir yürüyüş olduğunu düşünecek. 200.000 frankımı giriş parası ve oyundaki ver­ giler ile yaklaşık bir milyon dolar yapmalıyım. Oraya aynı insanları istediğim zaman çıkaracağım ama baron toplaya­ mayacak, hiçbir surette yapamayacak.

92

THEODOR HERZL

Geçimi için çalışanların oluşturduğu kalabalık olgusu hakkında daha önemli bir örnek vereceğim: Herhangi bir adam şehrin sokaklarında bağırmaya çalışsın; "Her kim ki, kışın korkunç soğuğundan, yazın sarhoş edici sıcaklığında, her yanı açıkta kalmış dükkanda tüm gün ayakta durur ve yoldan geçenleri balık, meyve ve benzeri çeşitleri almaları için dükkana çağırırsa iki florin ya da dört frank ya da ben­ zeri bir şey alacak:' Salona kaç kişi katılırdı? Açlık onları oraya sürüklediğinde kaç gün dayanabilirlerdi? Ve eğer da­ yansalardı, balıkları, meyveleri ve süslü malları satın almak suretiyle gelip geçenleri ikna etmek için hangi gücü göste­ receklerdi? Bunu farklı bir şekilde belirleyeceğiz. Ticaretin yoğun olduğu yerleri daha kolay keşfedeceğiz, çünkü iste­ diğimiz yerde ticarete yöneleceğiz ve bu yerlerde büyük sa­ lonlar inşa edeceğiz ve onlara 'Pazar' diyeceğiz. Bu yapılar, yukarıda bahsedilenlerden daha kötü inşa edilmiş ve daha sağlıksız olabilirdi fakat insanlar yinede onlara doğru akın edecekti. Ancak elimizden gelenin en iyisini yapacağız ve onları daha iyi inşa edeceğiz ve ilk yaptıklarımızdan daha güzel yapacağız. Ve hiçbir şey vaat etmediğimiz insanlar var, çünkü onların gözünü boyamadan hiçbir şey vaat ede­ miyoruz, bu mükemmel, hevesli iş adamları, en aktif ticari faaliyetleri kaygısızca yapıyorlar. Alıcılarla yorulmaksızın konuşurlar; ayakları üzerinde dururlar ve yorgunluğu pek düşünmezler. Onlar mekanda ilk olmak için, şafak vakti hız­ lıca çıkacaklar; ekmek davasının bozulmadan devam etmesi

YAHUDİ DEVlETİ

93

için sendikalar ve ticaret birlikleri oluşturacaklar. Ve eğer günün sonunda bütün sıkı emeklerinin 1 florin, 50 kreut­ zer, 3 frank veya ona benzer bir şey kazandırdığını öğre­ nince, yarına umutla bakacaklar ki, belki bu onlara daha fazla şans getirecektir. Onlara umut verdik! Piyasa yaratan talebin nereden geldiğini kimse sorar mı? Onlara tekrar söylemek gerçekten gerekli mi? Emek ile rahatlama sistemi sayesinde geri dönüşün on beş kat artabileceğini belirttim. Bir milyon, on beş milyon üretir; ve bin milyon, on beş bin milyon.(yazarın ifade şekliyle) Bu küçük çaplı bir durum olabilir, yoksa büyük çaplı mı? Sermaye, mutlaka kendi büyümesine ters oranla azalan bir getiri getirir. Aktif olmayan ve durağan sermayenin bu azalan getiriyi sağladığı aktif sermaye, inanılmaz derecede artan bir getiri getiriyor. Burada toplumsal sorun yatıyor. Bir gerçeği mi belirtiyorum? En zengin Yahudileri, doğ­ ruluğumun şahitleri olarak çağırıyorum. Neden bu kadar farklı endüstri ile uğraşıyorlar? Neden insanları yer altında çalışmaya ve yetersiz bir ücret karşılığında korkunç tehlike­ lere girdikleri kömür üretmeye gönderiyorlar? Bunun, ma­ den sahipleri için bile hoş olabileceğini düşünemiyorum. Çünkü kapitalistlerin kalpsiz olduklarına inanmıyorum ve

94

THEODOR HERZL

buna inanmış numarası da yapmıyorum. Arzum vurgula­ mak için değil, farklılıkları düzeltmek içindir. Kalabalık olgusu ve dindar hacılara atıfta bulunarak belli bir noktadaki yoğunlaşmalarını göstermek gerekli mi? Kimsenin dini duygularını yanlış yorumlanabilecek ke­ limelerle incitmek istemiyorum. Sadece Mekke'ye yapılan Müslüman hac yolculuğuna, Ka­ toliklerin Lourdes'e yaptıkları hac yolculuğuna ve Trier'deki Gül Hatmi'ne kısaca değineceğim. Böylece halkımızın de­ rin dini ihtiyaçları için de bir merkez oluşturacağız. Vaiz­ lerimiz bizi önce anlayacak ve bizimle birlikte olacaklardır. Her insanın kendi yolunda "orada'' kurtuluş bulma­ sına izin vereceğiz. Her şeyden önce ve öncesinde, insan­ lık için yeni fetihler yapmaya devam eden özgür düşünür­ lerimize yer açacağız. Devletin ve düzenin korunması için, gerekli olandan daha fazla kuvvet kullanılmayacak; ve gerekli güç, bir veya daha fazla değişen yetkili makam tarafından keyfi olarak tanımlanmayacak; sert yasalarla sağlanacaktır. Şimdi verdiğim örnekler insanlara, çoğunluğun yal­ nızca geçici olarak inanç, iş veya eğlence merkezlerine çe­ kilebileceği sonucunu çıkarttırırsa, itirazlarına cevap ba­ sittir. Bu itirazların bir tanesi tek başına kesinlikle kitleleri cezberderken, bir araya getirilen bu cazibe kaynaklarının

YAHUDİ DEVLETİ

95

hepsini birarada tutmak ve tatmin etmek için kalıcı olarak hesaplama yapılacaktır. Bütün bu kaynaklar bir araya gele­ rek, halkımızın her zaman elde etmeyi umduğu, kendisini canlı tutan, dış baskılarla canlı tutulan özgür bir vatan ola­ rak, tek, büyük ve uzun süredir aranan bir nesneyi oluştu­ rur! Hareket başladığında bizden sonra bazı insanları çe­ keriz ve diğerlerinin takip etmelerine izin veririz; diğerleri yine akımın içine kapılır ve sonuncu bizden sonra itilir. Bu son tereddüt eden yerleşimciler hem burada hem de orada beş parasız olacaktır. Fakat inançla, coşkuyla ve cesaretle bulunduğu yerden vazgeçen ilk yerleşimci en iyi pozisyona sahip olacaktır.

İnsan Materyalimiz Ortalıkta Yahudiler konusunda başka insanlara kıyasla çok daha fazla yanlış düşünceler dolaşmakta. Tarihte ya­ şadığımız acılardan dolayı çok sıkıntı çektik ve cesareti­ mizi kaybettik. Öyleki bizde bu hataları tekrarlıyoruz ve bu yanlış düşüncelere inanabiliyoruz. Bunlardan biri, iş haya­ tına aşırı derecede düşkün olmamızdır. Sınıfların yükseli­ şine izin verilen her yerde, işimizi ilk fırsatta bıraktığımızı biliyoruz. Yahudi iş adamlarının büyük çoğunluğu oğulla­ rına üstün bir eğitim verirler. Bu yüzden bütün entellek­ tüel mesleklerin sözde 'Yahudileştirilmesi' başladı. Fakat

96

THEODOR HERZL

ekonomik açıdan daha zayıf toplumsal sınıflarda bile, ge­ nel olarak varsaydığımız üzere, ticaret sevgimiz o kadar baskın değildir. Avrupa'nın doğu ülkelerinde tüccar olma­ yan ve çalışmaktan korkmayan çok sayıda Yahudi var. Ya­ hudi Derneği, insan gücümüzün bilimsel olarak doğru is­ tatistiklerini hazırlama durumunda olacak. Yeni ülkedeki halkımızı bekleyen yeni görevler ve beklentiler mevcut es­ naflarımızı tatmin edecek ve mevcut birçok küçük tüccarı mavi yakalı çalışanlara dönüştürecektir. Sırtında ağır bir çuvalla ülkeyi dolaşan bir satıcı, ona eziyet eden kişinin hayal ettiği gibi o kadarda memnun de­ ğil. Günde yedi saat çalışma bu seyyar satıcının durumunda olan herkesi birer işçiye dönüştürecek. Onlar şimdi belki de diğerlerinden daha çok acı çekmiş, iyi ve yanlış anlaşılmış insanlardır. Dahası, Yahudi Derneği zanaatkar olarak eği­ timleri ile başlangıçtan itibaren meşgul olacaklardır. On­ ların kazanma aşkı, yararlı olacak bir şekilde teşvik edile­ cektir. Yahudiler tutumlu ve yaşadığı yere kolaylıkla uyum sağlayabilen bir eğilimdedir ve geçimlerini sağlamak için her anlamda niteliklidirler ve bu nedenle, küçük ticareti ka­ zançsız yapmak bile, mevcut seyyar satıcılarla çalışanların tümüyle işlerinden vazgeçmesini sağlamak için yeterli ola­ caktır. Bu, örneğin, hayatın tüm ihtiyaçlarını karşılayan bü­ yük mağazaların cesaretlendirilmesi yoluyla ortaya çıkabilir. Bu mağazalar büyük şehirlerde zaten küçük ticareti eziyor. Yeni bir uygar ülkede varlığını kesinlikle önleyeceklerdir.

YAHUDİ DEVLETİ

97

Bu mağazaların kurulması daha da avantajlıdır, çünkü ül­ keyi daha rafine malzemelere ihtiyaç duyan insanlar için yaşanabilir kılıyor.

Alışkanlıklar Bu kitapçığın ciddiyetine uygun olarak, sıradan insanın küçük alışkanlıklarından ve rahatlığından söz edebilir miyiz? Bence edebiliriz ve dahası, çok önemlidir. Çünkü bu kü­ çük alışkanlıklar bir araya gelerek parçalanması mümkün olmayan bir halat oluşturan binlerce ince hassas iplerdir. Burada bazı sınırlı kavramlar bir kenara bırakılmalı­ dır. Bu küçük şeyler gittiğimiz heryere kolayca taşınabil­ diği için hergün alışık olduğumuz bu adetleri herkes bilir. Bu planın, insanların hizmetinde kullanmayı planladığı gü­ nümüzün teknik buluşları, aslında küçük alışkanlıklarımız için kullanılmıştır. Mısır'da ve İsviçre'deki karlı dağların zir­ velerinde İngiliz otelleri, Güney Afrika'da Viyana kafeleri, Rusya'da Fransız tiyatroları, Amerika'da Alman operaları ve Paris'te en iyi Bavyera birası var. Mısır'dan tekrar yola çıkarken, zenginliklerimizi geride bırakmayacağız. Herkes kendi geleneğini yerel gruplarda tekrar bula­ cak, ancak eskisinden daha iyi, daha güzel ve daha hoşgö­ rülü olacaklar.

5 Yahudi Derneği ve Yahudi Devleti

Vekaletsiz İş Görme Bu kitapçık avukatlar için değildir. Bu nedenle diğer birçok şeyde olduğu gibi, devletin hukuki temelleri hakkın­ daki düşüncelerime, gelişi güzel bir şekilde değinebilirim. Buna rağmen, ileri sürdürdüğüm bu yeni teoriyi, hu­ kuk ilminde uzman olan insanlarla bile tartışabileceğimin altını çizmeliyim. Rousseau'nun artık modası geçmiş görüşüne göre bir devlet sosyal bir sözleşme ile kurulmuştur. Rousseau şunları söyler: ''Anlaşmanın doğası gereği kesin olarak tanımlan­ mıştır ki, en ufak bir değişiklik sözleşmeyi boş ve hükümsüz kılacaktır. Bunun sonucu açıkça belirtilmediği durumlarda bile her yerde aynıdır ve her yerde açıkça söylenmeden ka­ bul edilir ve tanınır:'vs.

100

THEODOR HERZL

Rousseau'nun teorisinin mantıksal ve tarihsel bir ya­ lanlaması, asla şimdi bile zor değil, ancak korkunç ve geniş kapsamlı etkileri olabilirdi. Anayasanın şekillenmesinden önce "açıkça belirtilmeyen, ancak değiştirilemeyen koşul­ lar" ile bir toplumsal sözleşme olup olmadığı sorusu, mo­ dern devlet biçimleri altındaki devletler için pratik bir çı­ kar olmamıştır. Hükümet ile vatandaş arasındaki yasal ilişki artık her durumda açıkça ortaya çıkmaktadır. Fakat bir anayasanın düzenlenmesinden önce ve yeni bir devletin kurulması esnasında bu prensipler pratik önem taşır. Devletlerin hala yaratılmaya devam edildiklerini bili­ yoruz ve kendi gözümüzle görüyoruz. Koloniler anavatan­ dan ayrılıyor. Vasallar(Tebaa) hükümdarlarından uzaklaşıyor; yeni açılan bölgeler hemen özgür devletler haline getirili­ yor. Yahudi Devleti'nin, belirsiz topraklarda alışılmışın dı­ şında modern bir yapı olarak düşünülmesi doğrudur. Fakat devlet, sadece bir toprak parçası değil, egemenlik prensibi altında birleşmiş bir grup insan tarafından kurulmuştur. Halk özneldir, toprak devletin nesnel temeli, ve bu iki unsurdan en önemli olanı ise halktır. Örneğin, hiç de nesnel bir temeli olmayan egemenlik, belki de dünyanın en saygı duyulanıdır. Papanın egemenliğini örnek gösterebilirim. Rasyonellik teorisi siyaset biliminde artık kabul gören bir teoridir. Bu teori, bir devletin oluşumunu haklı kılmak için yeterlidir ve bir sözleşme teorisi gibi tarihsel olarak

YAHUDİ DEVLETİ

101

çürütülemez. Yalnızca bir Yahudi Devleti'nin kurulmasıyla ilgiliysem, rasyonellik teorisinin sınırları içindeyim. Ama devletin yasal dayanakları üzerine temas ettiğimde, sınırı aştım. İlahi bir kurum, üstün güç veya sözleşme teorileri ile ataerkil ve evrim teorileri modern görüşlere uymazlar. Bir devletin hukuki temeli erkeklerde (ataerkil teori ve üs­ tün güç ve sözleşme kuramları) çok fazla veya onlardan çok yüksekte (ilahi kurum) ya da onlardan çok aşağıda (objektif kalıtımsal teori) aranır. Rasyonellik teorisi, bu soruyu elve­ rişli ve dikkatlice cevapsız bırakır. Fakat her dönemdeki iç­ tihat doktorlarını ciddi anlamda meşgul eden bir soru ke­ sinlikle boş olamaz. Nitekim insan ve üstün insan karışımı, kutsal bir devletin oluşumuna yeter. Halk ve hükümdarlar arasındaki teslimiyetçi tutumu açıklamak için bazı yasal dayanaklar vazgeçilmezdir. İnanıyorum ki bunu vekaletsiz iş görme teorisinde bulmak mümkün. Buna göre mülk sa­ hibi, vatandaşlar olacak ve hükümette görev alanlarda ve­ kili olarak kabul edilecektir. Romalılar, muhteşem adalet duygusu ile bu asil başya­ pıt olan vekaletsiz iş görmeyi yarattı. Baskı gören bir kişi­ nin mülkiyeti tehlikede olduğunda, herhangi bir kişi onu kurtarmak için ileri atılabilir. Tam olarak kendisine ait ol­ mayan işleri yöneten bu kişi gestordur. O hiçbir yetki al­ madı, yani insan garantisi; daha yüksek zorunluluklar ona hareket etmesi için yetki verir. Yüksek yükümlülükler, dev­ let için farklı yollarla formüle edilebilir ve böylelikle artan

102

THEODOR HERZL

genel bir kavrayış gücünün sağladığı bireysel kültür derece­ lerine yanıt verilebilir. Vekaletsiz iş görme, mülk sahibi in­ sanların iyiliği için çalışmak üzere tasarlanmıştır, gestorun kendisine ait olduğu insanlar. Gestor ortak sahibi olduğu malları yönetir. Ortak mül­ kiyeti ona hangi zorunlulukların müdahale yetkisi verece­ ğini ve barışta ya da savaşta liderliğin ne talep edeceğini öğretir; ancak hiçbir koşulda ortak mülkiyet sıfatıyla yet­ kisini kaybetmez. Birçok ortak mal sahibinin rızası, en uy­ gun koşullar altında bile varsayım konusudur. Bir devlet, bir ulusun var olma mücadelesi sayesinde ya­ ratılır. Böylesi bir mücadelede, önceden şartlara göre uygun otoriteyi elde etmek imkansızdır. Aslında, daha önce her­ hangi bir çoğunlukla düzenli bir karar almak için yapılan herhangi bir girişim başlangıçta taahhüdü mahveder. İçeride bölünmeler halkı dış tehlikelere karşı savunmasız bırakırdı. Hepimiz tek bir zihin olamayız; bu nedenle gestor liderliği eline alacak ve keşif kolunda düzenli adımlarla yürüyecek. Ortak çıkarlar tehlike altında ise, devletin gestor hare­ ketinin yeterince güvence altına alınması gerekir ve mülk sahibi, isteyerek ya da başka bir nedenle kendisine yardım etmekten alıkonursa engellenir. Fakat gestor, müdahalesiyle mülk sahibine benzer hale gelir ve anlaşma eski sözleşmeyle (quasi ex contractu) sınırlanır.

YAHUDİ DEVLETİ

103

Bu, devletle daha önceden veya daha doğrusu bir şekilde, eşzamanlı olarak yaratılmış yasal bir ilişkidir. Böylelikle gestor, her türlü ihmal durumunda veya iş girişimlerinin başarısızlığı ve bunlarla yakından bağlan­ tılı olan şeylerin ihmalinde bile cevaplanabilir duruma ge­ lir. Vekaletsiz iş görmeyi daha fazla genişletmesem iyi olur; daha doğrusu bu işi devlete bırakmalıyım, yoksa bizi asıl konudan çok uzaklaştıracak. Bir işaret olması adına: "Sa­ hibi tarafından onay verilmesi durumunda, işletme yöne­ timi sanki kendi otoritesi devam ediyormuş gibi etkin ola­ cak:' Peki tüm bunlar durumumuzu nasıl etkiler? Yahudi halkının, siyasi meselelerini kendilerinin yü­ rütmesi diaspora tarafından engelleniyor. Ayrıca, dünya­ nın birçok yerinde az ya da çok, ciddi sıkıntılar yaşıyorlar. Her şeyin üstünde bir gestora ihtiyaçları var. Bu gestor el­ bette tek bir kişi olamaz. Böyle biri ya komik duruma dü­ şerdi veya kendi menfaatleri doğrultusunda çalışmakta ol­ duğunu görünce aşağılık görünürdü. Yahudilerin gestoru bu nedenle tüzel kişi olmalıdır. İşte bu, Yahudi Derneği'dir.

Yahudilerin Gestoru Sonunda, yapısı ve işlevleri ile uğraştığımız ulusal hare­ ketin bu kolu aslında her şeyden önce yaratılmış olmalıydı.

104

THEODOR HERZL

Oluşumu oldukça basittir. Londra'da planımı bildirdiğim faal Yahudiler arasında şekil alacaktır: Derneğin bilimsel ve siyasi görevleri olacaktır, çünkü bir Yahudi Devleti kurmak benim düşünceme göre bilim­ sel yöntemlerin uygulanmasını gerektirir. Bugün antik çağ­ ların ilkel tarzında Mısır'dan çıkamayız. Önceden sayımızı ve gücümüzü doğru bir şekilde hesaplayacağız. ilk gün­ lerde Yahudilerin o büyük ve eski gestorunun girişimi, bi­ zim harika bir melodiyi modern bir operaya taşımamıza benziyor. Aynı melodiyi elektrikli ışıklar, süslemeler, koro­ lar, güzel kostümler ve günümüzün en bilinen şarkıcıları ile birlikte daha birçok keman, flüt, arp, viyolonsel ve bas viyolonsellerle çalıyoruz. Bu kitapçık Yahudi meselesi hakkında genel bir tartışma açmak için hazırlanmıştır. Dostlar ve düşmanlar buna ka­ tılır; ancak artık, umarım, şiddet içeren istismar veya duy­ gusal savunma biçimi, ancak pratik, geniş, ciddi ve siyasi bir tartışma şeklinde olacaktır. Yahudi Derneği, toplantılarda, gazetelerde veya kitap­ larda konuşulan ya da yazılarak ifade edilen dokümanlarla, devlet adamlarının, parlamentoların, Yahudi cemaatleri­ nin, derneklerin mevcut bütün bildirilerini toplayacaktır. Dr. Herzl, 24 Kasım 1 895'te İsrail Zangwill'in başkanlığını yaptığı Maccabean Kulübü toplantısına değinmiştir.

YAHUDİ DEVLETİ

105

Dolayısıyla Dernek böylece ilk kez, Yahudilerin ger­ çekten vadedilen topraklara gitmek isteyip istemediğini ve oraya gitmeleri gerekip gerekmediğini öğrenecektir. Dünya­ daki her Yahudi topluluğu, Yahudi istatistiklerinin kapsamlı bir şekilde toplanması için derneğe katkıda bulunacaktır. Yeni ülkenin doğal kaynaklarının uzmanlar tarafından araştırılması, göç ve yerleşimin standart planlanması, mev­ zuat ve idare için ön çalışmalar vs. gibi daha sonraki görev­ ler orijinal plandan gelişerek rasyonel bir şekilde olmalıdır. Harici olarak, Dernek, daha önce de genel bölümde açık­ ladığım gibi, bir devlet oluşturan güç olarak kabul edilmeye çalışılacaktır. Birçok Yahudi'nin özgür iradesi, hükümetlerle olan ilişkilerinde gerekli otoriteyi verecektir. Dahili olarak, diğer bir deyişle, Yahudi halkıyla olan ilişkisinde Dernek tüm zorunlu kurumları oluşturacaktır; Yahudi Devleti'nin kamu kurumlarının ileride geliştirile­ ceği çekirdek olacaktır. İlk hedefimiz, daha önce de söylediğim gibi, egemen­ lik; dünyanın bir kısmında sadece gereksinimlerimizi kafi miktarda karşılayan, uluslararası yasalarla bizi garanti al­ tına alan egemenlik. Sonraki adım nedir?

106

THEODOR HERZL

Toprağın Ele Geçirilmesi Uluslar, eski zamanlarda gezindiğinde, onları taşıma şansına, resmetmeye, onları oraya buraya atmaya ve çekirge sürüsü gibi kayıtsızca herhangi bir yere yerleşmelerine izin veriyorlardı. Çünkü eski zamanlarda dünya insanlar tara­ fından bilinmiyordu. Fakat bu modern Yahudi göçü, bilim­ sel ilkelere uygun olarak ilerlemelidir. Çok değil kırk yıl önce, altın arayıcılığı olağanüstü de­ recede ilkel bir biçimde gerçekleştirilirmiş. Kaliforniya'daki macera dolu günler bunlar! Bir rapor, dünyanın dört bir ya­ nındaki umutsuz kişileri bir araya getirdi; toprak parçalarını, birbirlerinin altınını çaldılar ve sonunda soyguncuların yap­ tığı gibi kumarda kaybettiler. Ama bugün! Bugün Transvaafda altın arayıcılığı nasıl ya­ pılıyor? Maceracı serseriler orada yok; ciddi, aklı başında je­ ologlar ve mühendisler tek başına altın endüstrisini düzen­ lemek ve cevherleri çevredeki kayaçlardan ayırmada ustaca makineler kullanmak için orada bulunuyor. Çok azı artık işini şansa bırakıyor. Dolayısıyla araştırmalıyız ve tüm modern yolları kullana­ rak yeni Yahudi Devleti'ne sahip çıkmalıyız. Toprağı güvence altına alır almaz, derhal oraya içinde ora­ nın ilk sahibi olacak Derneğin, Şirket'in ve yerel grupların tem­ silcilerini göndermeliyiz. Bu adamların yerine getireceği üç görev olmalıdır:

YAHUDİ DEVLETİ

107

1 . Ülkenin tüm doğal kaynaklarının doğru, bilimsel bir şekilde araştırılması. 2. Tam olarak merkezi bir idarenin organizasyonu. 3. Toprağın paylaşımı. Bu görevler birbirini ile kesişir ve hepsi şimdi tanıdık olan amaca uygun olarak yürütülecektir. Açıklanacak bir şey var, yani ele geçirilen toprakların ye­ rel gruplara göre nasıl pay edileceği. Amerika'da yeni açılan bölgenin dağılımı saf bir biçimde belirlenmiştir. Yerleşimciler sınırda bir araya gelirler ve ka­ rarlaştırılan zamanda kendi bölümleri için aynı anda ve sertçe hücum ederler. Biz ,Yahudilerin yeni topraklarında böyle yapmayacağız. Şehirlerde ve kasabalardaki arsalar müzayede yolu ile satı­ lacak ve ödemeler parayla değil iş karşılığı yapılacak. Ge­ nel plan, gidiş geliş için gerekli olan caddelerde, köprülerde, su şebekelerinde vb. yerlerde yerleşmiş olacak. Bunlar şe­ hirlerde birleştirilmiş olacak. Bu şehirler içindeki yerleşim yerleri, kasabalar için aynı şekilde müzayede ile satılacak. Yerel gruplar, iş özelliklerini kendileri aracılığıyla taahhüt edeceklerdir ve maliyeti gönüllü olarak karşılayacaklar­ dır. Yerel grupların kendi imkanlarıyla çok büyük fedakar­ lık için riske girip girmeyeceği konusunda Dernek, hakem konumunda olacaktır. Büyük topluluklar faaliyetleri için büyük yerler alacaklardır. Bu nedenle büyük fedakarlıklar,

108

THEODOR HERZL

üniversitelerin, teknik okulların, akademilerin, araştırma enstitülerinin kurulmasıyla ödüllendirilecek ve başkentte yoğunlaşılmasına gerek olmayan bu devlet kurumları ülke çapında yayılacaktır. Alıcıların özel ilgileri ve gerekirse yerel vergilendirme­ ler, devralınan şeyin düzgün çalışmasını garanti edecektir. Aynı şekilde, tek tek kişiler arasındaki ayrımları ortadan kaldırmak istemiyorsanız, yerel gruplar arasındaki farklar da devam edecektir. Her şey kendisini oldukça doğal bir şe­ kilde şekillendirecektir. Edinilen tüm haklar korunacak ve her yeni gelişmeye yeterli olanak verilecektir. Halkımız tüm bu konularda iyice bilgi sahibi olacaktır. Kimseyi farkında olmadan yanlış yönlendirmemeliyiz, ya da habersiz yakalamış olmamalıyız. Hatta daha fazlası kendimizi kandırmamalıyız. Her şey önceden sistematik bir şekilde çözülmelidir. Ben sadece bu planı işaret ederim: en zeki fikir adamlarımız bu düzeni özenle birleştireceklerdir. Planımın yavaş uygu­ lamasından önce erişilmiş olacak olan, çağımızın ve daha öncesinin tüm sosyal ve teknik kazanımları, bu hedef üze­ rine kullanılmış olmalı. Şu an var olan ya da gelecekte ya­ tan her değerli buluş kullanılmalıdır. Bu vasıtalarla bir ülke ele geçirilebilir ve bir devlet tarihte henüz bilinmeyen bir şekilde ve daha önce hiç olmadığı kadar başarı olasılıkla­ rıyla kurulmuş olabilir.

YAHUDİ DEVLETİ

109

Anayasa Derneğin ataması gereken en büyük komisyonlardan biri yüksek yargı kurumu olacaktır. Bunlar, en iyiyi, yani müm­ kün olan en modern anayasayı formüle etmelidir. İyi bir ana­ yasanın kısmen elastik nitelikte olması gerektiğine inanıyo­ rum. Bir başka çalışmada, savunduğum hükümet şeklinin en iyisi olduğunu detaylı bir şekilde açıkladım. Demokra­ tik bir monarşi ve aristokratik bir cumhuriyet, bir devle­ tin en iyi formlarıdır, çünkü devletin biçimi ve hükümet il­ kesi birbirine karşıdır ve böylece gerçek bir güç dengesini korumaktadır. Ben monarşik kurumların sağlam bir des­ tekçisiyim, çünkü bunlar siyasette sürekliliğe olanak verir­ ler ve devletin korunmasına yönelik arzuları olan, hüküm sürmek için doğmuş ve eğitim görmüş, ünlü bir ailenin çıkarlarını temsil eder. Fakat tarihimiz, kendimizi anlam­ sız suçlamalara maruz bırakmadan, eski anayasal biçimle­ rin doğrudan sürekliliğini sağlamaya çalışmamız için çok uzun süre kesintiye uğradı. Egemen güce bir katkısı olmayan demokrasi, takdir ve kınama konusunda uç noktadadır, parlamentolarda tartış­ mayı boşa harcama eğilimindedir ve bu, sakıncalı insan sı­ nıfını üretir; profesyonel politikacıları. Uluslar, şu an sınırı olmayan demokrasi için uygun değildir ve gelecekte git­ tikçe daha az uygun hale gelecektir. Saf bir demokrasi için basit gelenek hakimiyeti öngörülüyor ve geleneklerimiz,

110

THEODOR HERZL

ticaretin ve kültür artışının artmasıyla birlikte daha da kar­ maşık hale geliyor. Bilge Montesquieu "Demokrasi bir er­ demdir:' demiş ve bu erdem, yani bu siyasi erdem ile nerede karşılaşıyoruz? Siyasi erdemimize inanmıyorum; Birincisi, modern insanlığın geri kalanından daha iyi değiliz; ve ikin­ cisi, özgürlük bize ilk önce savaş yeteneklerimizi göstere­ cek. Ayrıca, halkın önüne referandum götürmenin işe ya­ ramayacağını düşünüyorum, çünkü sadece evet ve hayır ile cevaplanabilecek basit siyasi sorular yok. Kitleler bir yan­ dan ana akımdan sapmış görüşlerden oluşan parlamento­ lardan bile daha çok sapmış düşüncelerle idare edilmeye ve güçlü atıp tutmalarla yönlendirilmeye daha çok eğilimlidir. Bir halk meclisinde akıllıca bir iç veya dış politika oluştur­ mak mümkün değildir. Siyaset üst katmanlarda şekillenmeli ve aşağıya doğru çalışmalıdır. Fakat Yahudi Devleti'nden hiç kimse baskı gör­ meyecektir, herkes onun içinde yükselebilecek ve yüksel­ meyi isteyebilecektir. Böylece yukarıya doğru eğilim doğ­ ruca insanlarımızı etkileyecek, her birey kendisini dolayısı ile tüm vatandaşları yükseltmeye çalışacak. Yükseliş nor­ mal bir form alacak, devlet için faydalı olacak ve ulus al ül­ küye hizmet edebiliyor olacaktır. Bundan dolayı, aristokratik bir cumhuriyete eğilim gös­ teriyorum. İnsanlarımızın şimdi küçük kibir içinde yozlaş­ maya yüz tutmuş halkımızdaki iddialı ruh halini tatmin ede­ bilir. Venedik kurumlarının birçoğu aklımdan geçer; ancak

YAHUDİ DEVLETİ

111

Venedik'in yıkılmasına neden olan her şeyden kaçınılmalı­ dır. Başkalarının tarihsel hatalarından, tıpkı kendi yaptığı­ mız hatalarmış gibi ders çıkaracağız; çünkü biz modern bir ulusuz ve dünyadaki en modern ulus olmak istiyoruz. Der­ nek'ten yeni ülkeyi alan halkımız, kendilerine sunulan yeni anayasayı minnetle kabul edecektir. Herhangi bir muhalefet ortaya çıkarsa, Dernek bunu engelleyecektir. Dernek, işlev­ lerinin yerine getirilmesinin dar görüşlü veya kötü niyetli kişiler tarafından yorumlanmasına izin veremez.

Dil Ortak bir güncel dile ilişkin isteklerimizin zorluk­ lar çıkardığı düşünülmektedir. İbrani diliyle birbirimizle konuşamayız. Aramızda kim bu dilde bir tren bileti iste­ mek için yeterince İbranice biliyor? Böyle bir şey yapıla­ maz. Bununla birlikte, zorluk çok kolayca engellenmiştir. Her insan evindeki düşüncelerinin dilini koruyabilir. İs­ viçre, bir dil federasyonu imkanının kesin bir kanıtıdır. Şu an burada olduğumuz gibi yeni ülkede de kalacağız ve sü­ rüldüğümüz ana vatanımızın anısını üzüntüyle beslemek­ ten asla vazgeçmeyeceğiz. Bu berbat, gelişmesi engellenmiş olan jargonları, ha­ len kullandığımız getto dillerini kullanmayı bırakaca­ ğız, çünkü bunlar mahkumlara has hapishane ağızlarıdır. Ulusal öğretmenlerimiz bu konuyu dikkate alacaktır ve

112

THEODOR HERZL

kendisini genel münasebet için en iyi şekilde kullandığı kanıtlanan dil, herhangi bir baskı olmaksızın ulusal dili­ miz olarak kabul edilecektir. Milletimiz kendine özgü ve benzersiz bir ırktır; zira bizi birbirimize bağlayan yalnızca birbirimizin inancıdır.

Teokrasi Artık bir teokrasiye sahip olmaya son mu vermeliyiz? Hayır. İnanç bizi bağlar, bilgi bize özgürlük verir. Bu ne­ denle, ruhban sınıfımızdan gelen teokratik eğilimin önüne geçmeliyiz. Profesyonel ordumuzu kışlaların sınırları içinde tutacağımız gibi din adamlarımızıda mabet sınırları içinde tutacağız. Ordu ve din adamları, değerli işler yaptıkları sü­ rece onurlandırılacaktır. Fakat, onlara farklılık sunan dev­ letin yönetimine müdahil olmamalılar. İçerideki ve dışarı­ daki zorlukları hatırlatmalılar. Her insan, kendi vatandaşlığında olduğu gibi, imanında veya inanmamasında daima özgür ve rahat olacaktır. Ve di­ ğer inançlı kişilerin ve farklı milliyetlerin insanları aramızda yaşamak zorunda kalırsa, onlara yasalar önünde saygın ko­ ruma ve eşitlik sağlamalıyız. Avrupa'da hoşgörüyü öğrendik. Bu alay konusu değil; çünkü bugün antisemitizm, yalnızca birkaç dini hoşgörüsüzlük olarak ele alınamaz. Çoğunlukla uygar uluslar arasında kendi geçmişinin kuruntularını ko­ valamaya çalışan bir harekettir.

YAHUDİ DEVLETİ

113

Yasalar Bir devlet fikri hayata geçirilmeye başlandığında Yahudi Derneği, mevzuatın hazırlık çalışmalarını yapmak için hu­ kukçulardan oluşan bir kurul belirleyecektir. Geçiş döne­ minde bu, göç eden her Yahudi'nin ayrıldığı ülkenin ka­ nunlarına göre yargılanacağı ilkesine göre hareket etmelidir. Fakat, önceki sistemlerin en iyi bölümlerine dayanan mo­ dern bir mevzuat sistemi oluşturmak için, bu çeşitli yasaları biraraya getirmeye çalışmalıdırlar. Bu, günümüzün tüm adil sosyal taleplerini düzenleyen tipik bir örnek haline gelebilir.

Ordu Yahudi Devleti tarafsız bir devlet olarak düşünülür. Do­ layısıyla, modern savaşın tüm gereksinimi ile donatılmış, dahili ve harici düzeni korumak için yalnızca profesyonel bir orduya ihtiyaç duyacaktır.

Bayrak Bayrağımız yok ve bir bayrağa ihtiyacımız var. Birçok insana liderlik etmek istiyorsak, başlarının üstünde bir sem­ bol yükseltmeliyiz. Yedi altın yıldızlı beyaz bir bayrak öneririm. Beyaz alan, saf ve yeni hayatımızı simgeliyor; yıldızlar iş günümüzün

114

THEODOR HERZL

yedi altın saatidir. Çünkü onur belgesini taşıyarak vadedil­ miş topraklara yürüyeceğiz.

Mütekabiliyet ve Suçluların İadesi Anlaşmaları Yeni Yahudi Devleti, gelecekte dünyadaki saygın konu­ mumuzu göz önünde bulundurarak doğru bir şekilde ku­ rulmalıdır. Bu nedenle eski ülkedeki her yükümlülük, ayrıl­ madan önce titizlikle yerine getirilmelidir. Y ahudi Derneği ve Yahudi Şirketi, yerel makamlardan iyi hallerini belgele­ yen resmi bir referans verebilenlere ucuz geçiş hakkı ve bazı avantajlar sağlayacaktır. Terk edilmiş ülkelerden kaynaklı her türlü makul talep, Yahudi Devleti'nde, başka herhangi bir yere göre daha ko­ laylıkla duyulacak. Karşılıklılığı beklemeyeceğiz; tamamen kendi onurumuz uğruna hareket edeceğiz. Böylece, belki de daha sonra hukuk mahkemeleri, şimdi bazı yerlerde gö­ rülen iddialarımızı dinlemek için daha istekli olacaklardır. Tabii ki daha önce söylediklerimizden yola çıkarak, ceza kanunumuzu diğer uygar ülkelerle aynı prensipte uy­ gulayabildiğimiz zaman, bizi, Yahudi suçlularını başka her­ hangi bir devletin yapacağından daha kolay bir şekilde tes­ lim edeceğimiz bir millet yapar. Dolayısıyla, geçiş dönemi olacaktır ki, bu süre zarfında ancak suçlulara gereken ceza verildikten sonra suçlularımızı alacağız. Ancak, düzeltmeler

YAHUDİ DEVLETİ

115

yaptıktan sonra onlar, ne olursa olsun herhangi bir kısıt­ lama olmaksızın alınacak, çünkü suçlularımız yeni bir ha­ yata girmelidirler. Bu nedenle göç birçok Yahudi için mutlu sonlanan bir kriz olabilir. Birçok karakteri mahveden kötü dış koşullar ortadan kaldırılacak; ve bu değişiklik kaybolan birçok ki­ şinin kurtuluşu demek olabilir. Burada kısaca, Witwatersrand altın madenlerinde kar­ şılaştığım bir hikayeyi konuyla ilişkilendirmek istiyorum: Bir gün Rand'a bir adam geldi, oraya yerleşti, altın maden­ ciliği dışında, iyi işleyen bir buz fabrikası kurana kadar çe­ şitli işler denedi. Kısa süre içinde itibarıyla uluslararası say­ gınlık kazandı, ancak birkaç yıl sonra aniden tutuklandı. Frankfurt'ta bankacı olarak zimmetine para geçirmiş, ora­ dan kaçmış ve takma bir isimle yeni bir hayata başlamıştı. Fakat mahkum olarak götürüldüğünde, istasyonda karşılaş­ tığı en itibarlı insanlar, samimice vedalaştı ve hoşçakal dedi. Bu hikaye ne kadar da gözler önüne seriyor! Yeni bir hayat suçluları bile canlandırabilir ve bunlara orantılı ola­ rak az sayıda sahibiz. Resmi dönüşler üzerine istatistik top­ lamak için Antisemitizme Karşı S avunm a Derneği tarafın­ dan görevlendirilen, Berlin'den Dr. P. Nathan'ın hazırladığı Alm anyadaki Yahudilerin Suçluluk Durumu isimli çalışma, bu noktada okunmaya değer ilgili bir istatistikdir. Rakam­ larla dolup taşan bu kitapçıkta antisemitizmin mantıklı

116

THEODOR HERZL

iddialarla çürütülebileceği hatası ile bir başka "savunma"nın istenir olduğu doğrudur. Muhtemelen yeteneklerimiz se­ bebiyle olduğu kadar, hatalarımızdan dolayıda sevilmedik.

Yahudilerin Göçünün Faydaları Sanırım hükümetlerin, antisemitiklerin baskısı altında ya da gönüllü olarak, bu plana belirli bir dikkat gösterece­ ğini ve belki de bunu burada ve orada, Yahudi Derneği'ne gösterecekleri bir sempatiyle olabileceğini hayal ediyorum. Öne sürdüğüm göç herhangi bir ekonomik kriz yarat­ mayacak. Göç teklifimle Yahudi zulümlerinin ardından olu­ şabilecek krizlere engel olunabilecek. Artık Yahudi aleyhtarı olan ülkelerde büyük bir refah dönemi oluştu. Zira tekrar tekrar söylediğim gibi, Hıristiyan vatandaşların yavaş ya­ vaş ve sistematik bir şekilde, Yahudiler tarafından tahliye edilen yerlere iç göçleri olacaktır. Sadece mağdur olmakla kalmazsak, aslında bunu yapmak için desteklenirsek, hare­ ketin genellikle yararlı bir etkisi olacaktır. Bu, kendisinden özgürce yararlanması gereken ve birçok Yahudinin ayrıl­ ması sonucunda ülkenin yoksullaştığını gören dar bir gö­ rüştür. Zulüm sonucunda ortaya çıkan bir ayrılıştan farklı­ dır, çünkü o zaman savaşın karışıklığında harap olduğu için mülk gerçekten yok edilir. Her şeyin, kazanılan haklar göz önüne alınarak ve yasalara kesin uygunlukla, açıkça ve gün­ düz gözünde, otoritelerin gözetimi altında ve kamuoyunun

YAHUDİ DEVLETİ

117

denetimiyle mutlak uygun şekilde gerçekleştirildiği sömür­ gecilerin barışçıl ve gönüllü ayrılması yine farklıdır. Hıris­ tiyan işçilerin dünyanın farklı yerlerine göç etmesi Yahudi hareketi tarafından durdurulacaktır. Devletlerin ihracatlarının muazzam artışında bir başka avantajı olacaktır; çünkü "oradaki" göçmen Yahudiler uzun süredir Avrupa ürünlerine bağlı olduklarından, ürünleri mutlaka ithal etmek zorundalar. Yerel gruplar adil bir den­ geye devam edecek ve geleneksel ihtiyaçların, uzun süre alı­ şılmış olan yerlerden tedariği sağlanmalıdır. Başka ve belki de en büyük avantajlarından biri, sağla­ nan toplumsal yardım olacaktır. Toplumsal memnuniyet­ sizlik Yahudilerin göçünün geçireceği yirmi yıl veya daha fazla yıl boyunca hafifletilecek ve tüm geçiş dönemi bo­ yunca durdurulacaktır. Sosyal meselenin şekli tamamen teknik kaynaklarımızın gelişimine bağlıdır. Buhar gücü, işçileri aşırı kalabalık olan fabrikalara yoğunlaştırdı ve aşırı kalabalıklaşma yüzünden sefil bir hale geldiler. Şu anki muazzam, mantıksız ve sistem­ siz üretim hızımız, hem işverenleri hem de çalışanları mah­ veden sürekli şiddetli krizlerin sebebidir. Buhar fabrikaları insanlarla dolup taşıyordu; elektrik muhtemelen onları tek­ rar dağıtacak ve belki de iş gücü piyasasının daha ferah bir hal almasını sağlayabilecek. Her durumda, insanlığın ger­ çek hayırseverleri olan teknoloji mucitlerimiz, Yahudilerin

118

THEODOR HERZL

göç etmesinin ardından emeklerini sürdürecekler ve şim­ diye kadar gördüklerimiz kadarıyla muhteşem şeyler keş­ fedecekler ya da daha da muhteşem şeyler. "imkansıi' kelimesi, teknik bilimin sözcük dağarcığında ortadan kalkmıştır. Geçen yüzyılda yaşamış bir adam tek­ rar dünyaya dönseydi bugünün yaşantısını tamamı ile akıl almaz bir sihirle donanmış bulacaktı. İcatlarımızla mo­ dern insanlara nerede görünse, çölü bir bahçeye dönüştü­ rüyoruz. Bir şehir inşa etmek, eskiden yüzyıllar gerektiren zamanımızı alırdı; Amerika bunun sonsuz örneklerini su­ nuyor. Mesafe bir engel olmaktan çıktı. Çağımızın ruhu, depolarına muhteşem hazineler toplamıştır. Her gün bu servet artıyor. Yüz bin kişi, dünyanın her noktasında düşü­ nüyor ve araştırıyor ve birinin keşfettiği şey, dünyanın bir sonraki anına ait oluyor. Kendimiz, Yahudi topraklarındaki her yeni girişimi kullanıp devam ettireceğiz; ve günde yedi saat çalışma prensibini insanlığın iyiliği için bir deneyim olarak tanıtacağımız gibi, aynı insancıl ruhta her şeyde iler­ leyeceğiz, böylece yeni devleti bir deney alanı ve bir mo­ del devlet yapacağız. Yahudilerin ayrılmasından sonra oluşturulan teşebbüs­ ler başlangıçta bulunmuş oldukları yerde kalacaktır. Ve gi­ rişimin Yahudu ruhu, insanlığın onu hoş karşıladığı yerde aksamayacak bile. Yahudi kapitalistler, sermayeleri ile çevre şartlarını bildikleri yere yatırım yapmaktan memnuniyet

YAHUDİ DEVLETİ

119

duyacaklardır. Yahudi parası, şimdi var olan zulümler ne­ deniyle ülkelerden gönderilirken ve en uzak yabancı te­ şebbüslerde batmış olsa da, bu barışçıl çözüm sonucunda yeniden yükselecek ve Yahudilerin ayrıldığı ülkelerin iler­ lemesine katkıda bulunacaktır.

6 Sonuç

Bu kitapçıkta çok uzun süredir düşündüğüm ve sıkça göz­ den geçirdiğim halde açıklanamayan kaç tane kusur, kaç tane zararlı yüzeysellik kaldı ve kaç tane yararsız tekrar var! Fakat sözlerimin ruhunu kavramak için yeterli anla­ yışa sahip olan tarafsız bir okuyucu, bu kusurlar sebebiyle yazdıklarımızdan uzaklaşmayacaktır. Bunun yerine onun zekası ve enerjisiyle, yalnızca tek kişinin görevi olmayan bir çalışmada işbirliği yapmak ve onu geliştirmek için teş­ vik edilecektir. Ortada olan şeyleri açıklamadım mı, önemli itirazları gözden mi kaçırdım? Bazı itirazlarla yüzyüze gelmeye çalıştım; fakat biliyo­ rum ki değerli ve değersiz çok daha fazla itirazlar olacaktır. İlk itiraz, dünyada sıkıntı çeken tek topluluğun Yahudi­ ler olmadığı şeklinde olacaktır. Burada, hiçbirinin sefaleti

122

THEODOR HERZL

bizimkinden fazla olmasa bile, bu sefaletin birazını orta­ dan kaldırarak başlayabiliriz, diye cevap vereceğim. Ayrıca insanlar arasında yeni ayrımlar yaratmamamız gerektiği söylenebilir; Yeni engeller inşa edilmemeli, eskiyi yok etmeliyiz. Ancak, bu şekilde düşünen insanlar iyimser ve hayalperest insanlardır; memleket ülküsü, kemiklerinin tozları arkada iz bırakmayarak rüzgarla ortadan kaybolun­ caya kadar gelişmeye devam edecektir. Evrensel kardeşlik güzel bir hayal bile değildir. Düşmanlık, insanın en büyük gayreti için çok önemlidir. Fakat bir zamanlar kendi devletlerine yerleşen Yahu­ dilerin muhtemelen daha fazla düşmanı olamazdı. Geride kalanlara gelince, refah onları zayıf düşürüp iyice güçsüz­ leştirdiğinde çok geçmeden yok olacaklardır. Sanırım, Ya­ hudilerin daima her milletin olduğu gibi yeterli düşmanı olacaktır. Fakat bir kere kendi topraklarına bağlandıkları zaman, dünyanın dört bir yanına dağılmaları mümkün ol­ mayacak. Dağılma, bütün dünyanın medeniyetinde çöküş olmadıkça yeniden oluşamaz; ve böyle bir gaye, ancak aptal insanlar tarafından kuruntu edilebilir. Mevcut medeniyeti­ miz, kendi savunması için yeterince güçlü silahlara sahiptir. Sayısız itiraz, zayıf gerekçelere dayalı olacaktır, zira bu dünyada asil insanlardan oldukça az var. Bu dar görüşlü kavramlardan bazılarını kaldırmaya çalıştım; ve yedi yıl­ dızlı beyaz bayrağımızın altına girmeye istekli olan herkes

YAHUDİ DEVLETİ

123

bu aydınlanma mücadelemize yardımcı olmalı. Belki de her şeyden önce kendi ırkımızın kötü niyetli, dar kafalı, geleceği göremeyen üyelerine karşı savaşmak zorundayız. Yine insanlar antisemitikleri silahlarla donattığımı söy­ leyecekler. Neden öyle? Gerçeği kabul ettiğim için mi? ''Ara­ mızda sadece mükemmel adamların olduğu" düşüncesini benimsemediğim için mi? İnsanlar, düşmanlarımıza bizi yaralama yolunu göster­ diğimi söylemeyecek mi? Buna kesinlikle itiraz ediyorum. Önerim ancak Yahudilerin çoğunluğunun özgür rızasıyla uygulanabilir. Bireylere veya hatta en güçlü Yahudi grup­ lara karşı eylem yapılabilir, ancak hükümetler asla hiçbir Yahudi'ye karşı harekete geçmeyecektir. Yahudi'nin kanun önünde eşit hakları, bir zamanlar kabul edildikleri yerlerde geri alınamaz; çünkü vazgeçme konusunda ilk girişim, zen­ gin ve fakir tüm Yahudileri devrimci partilerin saflarına so­ kar. Yahudilere yönelik herhangi bir resmi haksız eylemin başlangıcı, her zaman ekonomik krizleri beraberinde geti­ rir. Bu nedenle, hiçbir silah bize çevrilemez, çünkü bu onu kullanan elleri incitir. Bu arada nefret hakikaten büyüyor. Zengin bunu çok fazla hissetmiyor fakat fakirlerimiz his­ sediyor. Fakirlerimize, antisemitizmin son kaldırılmasın­ dan bu yana kimin daha ağır şekilde sömürüldüğünü sor­ mama izin verin.

124

THEODOR HERZL

Müreffeh insanlarımızdan bazıları, göçü meşrulaştıra­ cak kadar şiddetli bir baskının olmadığını ve her zorla sınır dışı edilme, halkımızın ne kadar gönülsüzce hareket ettiğini, gitmek istemediklerini gösteriyor olabilir. Doğru, çünkü nereye gideceklerini bilmiyorlar; çünkü sadece bir dertten diğerine geçerler. Fakat biz onlara vadedilen toprakl ara gi­ den yolu gösteriyoruz; ve gayretin görkemli gücü, alışkanlıkların korkunç gücüne karşı savaşmalıdır. Zulümlerin Orta Çağdaki kadar güçlü olmadığı doğrudur. Ama duyarlılığımız arttı, böylece acılarımızda bir azalma hissetmiyoruz; uzun süren zulüm sinirlerimizi aşırı zorladı. İnsanlar yine kuruluşumuzun umutsuz olduğunu söy­ lüyorlar, çünkü ülkeyi egemenlik altına almış olsak bile, sa­ dece fakirlerin mi bizimle geleceğini sorarlar. İlk başta ihti­ yacımız olan kesinlikle en fakirlerdir. Sadece çaresizlik sizi iyi bir "kazanan'' yapar. "Mümkün olsaydı çoktan yapılabilirdi:' diye birisi so­ racak mı? Hiç mümkün olmamıştı; şimdi mümkün. Yüz veya elli yıl önce bir rüyadan başka bir şey olmazdı. Bugün bir ger­ çek haline gelebilir. Tüm teknolojik başarılarımızla keyifli bir tanışıklığı olan zenginlerimiz, ne kadar para kazanabi­ leceklerini iyi biliyorlar. Ve dolayısı ile; sadece yoksullar ve sade hayat sürenler, tabiata ve onun gücüne hakim olma

YAHUDİ DEVLETİ

125

gücünün farkında değiller. Sadece bunların yeni mesaja karşı en emin inancı olacaktır. İşte karşınızda sevgili Yahudiler! Ne masal, ne de al­ datma! Her insan gerçekliğini kendisi için test edebilir; Çünkü herkes vadedilen toprağın bir parçasını üzerinde ta­ şıyacak; bir kısmı kafasında, bir kısmı kollarında, bir baş­ kası da edindiği mallarda. Şimdi, bunların hepsi sonsuza dek uzun bir mesele ola­ rak görülebilir. En elverişli koşullarda bile, devletin kuru­ luşunun başlaması yıllar alabilir. Bu arada binlerce farklı yerdeki Yahudiler hakaret, aşağılanma, istismar, darbe, yağ­ malama ve ölümlerden dolayı acı çekiyordu. Hayır; biz sadece planları gerçekleştirmeye başlarsak, antisemitizm bir anda ve sonsuza kadar dururdu. Çünkü barışın sonucu budur. Yahudi Şirketi'nin oluşumu haberi, telgraf tellerinin ışık hızıyla dünyanın en uzak noktalarına tek bir günde taşınacak. Ve hemen ardından rahatlama gerçekleşecek. Orta sı­ nıflarımızda fazlaca sahip olduğumuz akıl gücü; ilk tek­ nisyenlerimiz, memurlarımız, profesörlerimiz, avukatlar ve doktorlarımız ilk organizasyonumuzda bir çıkış noktası bulacaktır. Dolayısıyla hareket hızlı ancak pürüzsüz ilerle­ meye devam edecektir. Mabetlerde, çalışmalarımızın başarısı için dualar edile­ cek, pek tabi kiliselerde de, çünkü hepsi acısını çektiğimiz eski bir yükten kurtarmayı sağlayacaktır.

126

THEODOR HERZL

Fakat önce aydınlanmayı insanların zihinlerine yerleş­ tirmeliyiz. Fikir, halkımızın yaşadığı en uzak, berbat çukur­ lara doğru yol almalıdır. Kederli telaşlardan uyanacaklar, çünkü hayatları yeni bir önem kazanacak. Her insanın bi­ reysel olarak düşünmesi gerekir ki hareket anlam kazansın. Ve dava için özveriyle savaşanları ne şan bekliyor ama! Dolayısıyla, inanılmaz bir Yahudi neslinin var olacağına inanıyorum. Makkabiler tekrar yükselişe geçecek. Bir kez daha açılış sözlerimi tekrar edeyim: Yahudiler arzu ettikleri devlete sahip olacaklar. Sonunda kendi topraklarımızda özgür insanlar ola­ rak yaşayacağız ve kendi evlerimizde barış içinde öleceğiz. Dünya, özgürlüğümüzle özgürlüğüne kavuşacak, serve­ timizle zenginleşecek, azametimizle büyüyecek. Kendi refahımızı sağlamak için orada ne girişimde bu­ lunursak bulunalım, insanlığın güçlenmesine ve yararına olacaktır.