Synodus Sciarfensis Syrorum: The Synod of Sharfeh, 1888 9781463227043

Citation preview

Synodus Sciarfensis Syrorum

Syriac Studies Library

129

Sériés Editors Monica Blanchard Cari Griffïn Kristian Heal George Anton Kiraz David G.K. Taylor

The Syriac Studies Library brings back to active circulation major reference works in the field of Syriac studies, including dictionaries, grammars, text editions, manuscript catalogues, and monographs. The books were reproduced from originals at The Catholic University of America, one of the largest collections of Eastern Christianity in North America. The project is a collaboration between CUA, Beth Mardutho: The Syriac Institute, and Brigham Young University.

Synodus Sciarfensis Syrorum

The Synod of Sharfeh, 1888

Edited by

Ioannes Simeoni S. Cretoni

i 2012

gorgias press

Gorgias Press LLC, 954 River Road, Piscataway, NJ, 08854, USA www.gorgiaspress.com Copyright © 2012 by Gorgias Press LLC Originally published in 1896 All rights reserved under International and Pan-American Copyright Conventions. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, scanning or otherwise without the prior written permission of Gorgias Press LLC.

2012

-X.

% ISBN 978-1-61719-252-4

Reprinted from the 1896 Rome edition.

Digitized by Brigham Young University. Printed in the United States of America.

Series Foreword

This series provides reference works in Syriac studies from original books digitized at the ICOR library of The Catholic University of America under the supervision of Monica Blanchard, ICOR's librarian. The project was carried out by Beth Mardutho: The Syriac Institute and Brigham Young University. About 675 books were digitized, most of which will appear in this series. Our aim is to present the volumes as they have been digitized, preserving images of the covers, front matter, and back matter (if any). Marks by patrons, which may shed some light on the history of the library and its users, have been retained. In some cases, even inserts have been digitized and appear here in the location where they were found. The books digitized by Brigham Young University are in color, even when the original text is not. These have been produced here in grayscale for economic reasons. The grayscale images retain original colors in the form of gray shades. The books digitized by Beth Mardutho and black on white. We are grateful to the head librarian at CUA, Adele R. Chwalek, who was kind enough to permit this project. "We are custodians, not owners of this collection," she generously said at a small gathering that celebrated the completion of the project. We are also grateful to Sidney Griffith who supported the project.

AGTA SYNODI NATIONALIS SYBORUM HABITAE

IN SEMINARIO

SCIARFENSI

ANNO 188B

Die 22 Iulii, qua e erat dominica dies, anno 1888 divinae incarnationis, habita est mane in ecclesia monasterii Sciarfensis, quod nuncupatur sub vocabulo Dominae Salutis, prima sessio solemnis et pubiica ad inaugurandam Synodum nationalem Sciarfensem Syrorum, praesente I). Ludovico Piavi Archiepiscopo Siuniae, Vicario apostolico Alepi et Delegato apostolico Syriae ut eiusdem Synodi nationalis Sciarfensis Syrorum praeside, nomine et auctoritate Pontifìcia Maximi. Ecclesia erat ad hoc antea praeparata et ornata, erecto ad latus dextrum altaris throno curri baldachino prò Revmo D. Delegato apostolico, et ad latus sinistrarli alio tlirono cum baldachino prò Excmo et Remo D. Patriarcha Ignatio Georgio Scelhot, E c.onspectu cuiusque tlironi dispositae erant sedes et genuflexoria prò DD. Epi scopis, Metropolitis et Abbatibus generalibus et provincialibus. Ad dexteram (iuiusque throni sedes erat prò secretarlo I). Delegati et secretano D. Patriarchae, Ante altare codex sacrorum Evangeliorum expositus erat super eminenti pluteo inter duos cereos. Hora prima facta, in aulam praedicti monasterii illustrissimus consessus convenit, scilicet D. Delega-

—

IV

—

tus apostolicus, I). Patriarcha Antiochenus, D. Ioannes Ilag metropolita Heliopolitan. pro Rmo D. Petro Paulo Masaad Patriarcha Antiocheno Maronitarum et pro seipso, D. Basilius Gasparian metropolita Cypri Armenorum, Patres Ecclesiae Syrae et Abbates mox nominandi. Domini pontiflces induti sunt vestibus sacris completis cum mitra et cruce manuali; presbyteri autem pluviali; item ceteri clerici vestibus liturgicis sui ordinis ; et, sic processionaliter ad ecclesiam cum canticis syriacis incesserunt, crucifero ante eos ambulante. Eos numerosa turba sequebatur, praeeunte coetu selecto ex primiceriis nationis Syrae, qui ex Bairut venerant ad hanc solemnitatem invitati. Quorum haec nomina: Domini Nasrallali Tarrazi, Rizcallah Shaccal, Michael Mauseiii, Elianus Sarkis, Elias Mudawar, Salini Naaman. Ecclesiam ingressi, SSmum Sacramentum adorarunt et paulisper secreto preces admoverunt ; deinde unusquisque in suo loco sedit sequenti ordine: In conspeetu Dom. Delegati apostolici: D. Ioannes Hag metropolita Hiliopolitan. Maronitarum. 1). Gasparian metropolita Cypri Armenorum. P. Martinus abbas generalis monachorum Baiaden sium Maronitarum. P. Michael ex Eranciscanis qui dicuntur Terrae Sanctae, superior monasterii Harisa. Pro superiore Lazaristarurn Collegii Ainturae P. Tobias Aun. In conspectu D. Patriarchae: D. Athanasius Raphael Ciarchi metropolita BabyIonen. Syrorum. D. Clemens loseph metropolita Damasci Syrorum. I). Iaoolms Matihaeus episcopus Nisibenus et vicarius patriarchalis Mardin. D. Theopliilus Antonius episcopus Tripolis et vicarius i>atriarclialis in Bairut, D. Rabula Ephraeni episcopus Edessen. et coadiutor metropolitae Mausilien.

Post Dominos metropolitas et episcopos Syros sedebant: Ghorepiscopus Petrus Topal notarius. Presbyter Moyses Sarkis rector monasterii Sciarfensis promotor Synodi. Presbyter Elias Scelhot magister caeremoniarum in Synodo. Presbyter Paulus Saab lector Synodi. Ad latus throni I). Delegati apostolici sedit presbyter Paulus Awad secretarius Delegations Apostòliche theologus Synodi. Ad latus throni Remi D. Patriarchae Antiocheni diaconus Georgius Scelhot secretarius Synodi. Primicerii laici invitati sedebant in tempio ecclesiae in sedibus ipsis praeparatis. Missam pontiflcalem eelebravit D. Athanasius Giarchi metropolita Babyionen. Syrorum; qua finita, cantata fuit liturgica statio ad implorandum Spiritus Sancii auxilium, ex ritu adorationis Pentecostes desumpta. Tum Reverendus presbyter Paulus Awad legit latine et arabice decretum (A) S. Gongregationis de Propaganda Fide a Summo Pontificie confirma tum, quo constituebatur D. Piavi delegatus apostolicus praeses synodi nationalis Syrorum nomine et auctoritate Suae Sanctitatis, tum D. Glemens metropoliti) Damasci et D. Rabula episcopus Edessen. legerunt duplices litteras S. Gongregationis de Propaganda Fide (B et C) quorum alterae ad 1). Patriarcham, alterae ad Patres Synodi Syrorum directae erant; tum eas arabice legit Ì). Theop]iilus episcopus Tripolitan. Deinde D. Delegatus apostolicus proclamavi aperitionem Synodi, quam ipse inauguravit oration e (D) quam eius loco, arabice pronunciavi eius scicretarius praenominatus. Postea D. Patriarcha legit in suo throno orationem arabicam (E). Tum iuxta decretum sacri Goncilii Tridentini, iubente D. Delegato apostolico emitti professionem fldei, (F) surrexit D. Glemens et flexis genibus ante altare et evangelium earn legit, genua flectentibus ceteris DI). Patri-

—

VI

bus Synodi et lectionem auscultantibus. Qua finita accessit D. Patriarcha, et posita. manu super sanctum evangelium dixit: Et ego item; idem fecere ceteri Patres, turn suis manibus subscripserunt singillatim professionem fldei, et- unusquisque ad suum locum reversus est. Delnceps lector Synodi legit Patribus tria decreta (G) quorum primum constituebat Synodi offlciales, secundum de non discedendo a Synodo, tertium de non inferendo praeiudicio alicui in eius iuribus. Postea sessio secunda indicta fuit ad 6 diem Augusti, festum Transfigurationis. Deinde D. Ephraem Rahmani legit exemplar litterarum telegraphicarum (H) sensum deprecatlonis et boni ominis exprimentes, ad Sanctitatem Papae mittendas, quas Patres approbarunt. Tum surrexerunt et ad aulam monasterii reversi sunt eodem ordine et cum canticis syriacis quo ad ecclesiam iverant. Tertia die per telegraphum venit Roma responsum (I) praedictis litteris telegraphicis. Post hanc solemnem sessionern Patres Synodi a feria 2. die 23 Iulii inceperunt secretas ac particulares tenere congregationes in pérgula monasterii semel in die, plerumque bis, discutientes materias quae ad definition es Synodi pertinebant; quod fiebat revisendo Schema quae ante duos annos iussu Reverendissimi D. Patriarchae Georgii praeparatum erat ad hoc. Patres soliti erant studere antea materiis quae discutiendae erant; et peracta discussione, si ad introducendam in textum Schematis aliquam mutationem conveniebant, id scribebatur manu alicuius Patrum in exemplari normali, notabatur etiam in charta manu secretarii Synodi. Die 26 Iulii Officiates in conspectu Praesidis Synodi et ceterorum Patrum adstiterunt, et iuramentum singillatim praestiterunt de observandis sub secreto omnibus quorum notitia illis perveniret de sessionibus secretis et peculiaribus vel solemnibus Synodi et quidquid Patres in ea pronunciarent.

—

VII

—

Gum impossibile fuerit sessionem secundam solemnem Synodi nationalis Sciarfensis Syrorum in dicta die quae erat 6 Augusti haberi, liaec sessio secunda habita est mane die dominica 19 Augusti anni 1888, hoc modo: Hora prima congregati sunt Patres ac officiales Synodi, et, indutis sacris vestibus, ad ecclesiam cum canticis processerunt, moxque Patres sederunt ordine seguenti: I). Delegatus apostolica et D. Patriarcha in respectivis thronis sederunt ut in prima sessione, Patres singuli in locis ipsis destinatis : A latere quidem throni D. Delegati sederunt: D. Cyrillus Behnam metropolita Maussilien. (qui ad Synodum ex Europa venerat die 9 Augusti). D. Clemens Ioseph metropolita Damasci. D. Theophilus Antonius metropolita Tripolitan. A latere autem throni D. Patriarchae sederunt: D. Athanasius Raphael Ciarchi metropolitanus Babylon en. D. Iacob Matthaeus metropolita Nisibisenus. D. Rabula Ephraem metropolita Edessen. Officiales sederunt unusquisque in loco sibi destinato, ut in prima sessione. Et postquam missam lectam celebravit Revmus D. Cyrillus Behnam metropolita Maussilien. cantata fuit oratio liturgica de Spiritu Sancto, dimissi sunt omnes qui partem in Synodo habere non poterant, etclausae sunt ianuae. Cum autem D. Cyrillus Behnam metropolita Maussilien. in prima sessione solemni non astiterit, Promotor interrogavit D. Delegatum praesidem, num veli et ut praelaudatus Dominus professionem Mei a Sede apostolica Orientalibus iniunctam legeret; et dato nutu affirmativo, earn legit D. Cyrillus Behnam ac propria manu subscripsit. Cum vero presbyter Tobias Ionan nominatus fuerit lector pro presbytero Paulo Saab, iuramentum coram I). Synodi Praeside praestitit de observando secreto. Deinde surgens presbyter Moyses Sarkis promoter Synodi, D. Delega-

—

Vili

—

tum apostolicum rogavit ut legi iuberet decreta Synodi nationalis Sciarfensis Syrorum de Ade; quo iusso, ascendit lector ambonem et legit ex Synodi decretis caput I. septem articulis constans. Qua lectione finita, surgeus Promotor interrogavit Patres dicens: Placentae vobis omnia quae de fide vobis lecta sunt ? Et respondentes omnes Patres singillatim: Placet, subscripserunt singuli propria manu decreta quae lecta sunt, subscripsit pariter tlieologus Synodi, denique D. Delegatus Praeses ea sua manu obfirmavit; mox ianuis ecclesiae apertis, reversi sunt Patres cum canticis syriacis ad aulam monasterii. Sessio tertia solemnis Synodi nationalis Sciarfensis Syrorum liabita est vespere feriae 2 die 27 Augusti anni 1888 hoc modo: Hora nona et dimidia congregati Patres et Officiales ad ecclesiam processerunt; ac indutis iis vestibus sacris, ianuae clausae sunt, oratio liturgica cantata est de Spirita Sancto; sederunt D. Delegatus apostolicus et D. Patriarcha in suis thronis ut in prima et secunda sessionibus; unusquisque Patrum et Offlcialium sedit in suo loco ut in praecedenti sessionelector Synodi legit caput 2m, 3m et 4m ex decretts Synodi, mox surgens Promotor dixit : Placentae vobis omnia quae vobis lecta sunt de cultu divino, de ritibus, de ieiuniis ac de fest-is? Et respondentes omnes Patres: Placet, subscripserunt singuli propria manu decreta lecta, subscripsit pariter Synodi tlieologus, obfirmavit D. Delegatus Praeses propria manu. Et depositis vestibus sacris, et apertis ecclesiae ianuis, reversi sunt ad aulam monasterii. Sessio quarta solemnis Synodi nationalis Sciarfensis Syrorum liabita est vespere feriae 5, die G Septembris anni 1888 hoc modo: Hora nona cum dimidio, Synodi Patres et Officiates congregati, ad ecclesiam processerunt ; ubi indutis sacris vestibus et clausis ianuis et cantata orazione liturgica de Spi-

ritu Sancto, sederunt D. Delegatus apostolicus et I). Patriarcha in suis thronis ut in sessionibus 1. 2. et 3. et singuli Patres et Officiates in suis locis sederunt. Mox lecta sunt Synodi decreta de sacramentis Ecclesiae in genere, de sacramento Baptismi, de Confirmatione, de Eucharistia et de sacriflcio Missae; qua lectione flnita, surgens Promotor interrogavit: Placentae vobis omnia quae vestro auditui lecta sunt de sacramentis in genere, de Baptismo, de Confirmatione, de Eucharistia et de sacrifieio Missae i Responderunt omnes: Placet, et subscripserunt propria iiiaiiu decreta lecta, subscripsit eliain Synodi theologus, denique obflrmavit sua manu D. Delegatus Praeses; turn, exutis vestibus sacris et apertis ianuis ecclesiae, reversi sunt ad aulam monasterii. Quinta sessio solemnis Synodi habita est vespere die Dominica, 10 Septembris; inchoata fuit liora nona cum dimidio, et omnia eadem ratione gesta sunt ac in praecedentibus sessionibus. Iiuic session i adstitit D. Gaudentius Bonfigli episcopus Gasen. et auxiliaris D. Delegati apostolici Syriae, theologus Synodi, qui sedit primus in serie quae erat e conspectu D. Patriarchae. Dein lecta sunt Synodi decreta de sacramento Poeniteritiae, de peccatis reservatis, de sacramento Extremae Unctionis, de visitatione infirmorum, de exequiis, de sepultura, de coemeterio Ghristianorurn, de oommemoratione defunct!, de Ordinis sacramento, et de irregularitate. Post lectlonem responderunt omnes approbantes et dicentes: Placet ; turn unusquisque sua manu subscripsit decreta lecta, subscripserunt etiam duo theologi Synodi, denique D. Delegatus Praesidens obflrmavit propria manu. Sexta sessio solemnis Synodi vespere feria 6. die 21 Septembris anni 1888 habita fuit; inchoata hora nona cum dimidio, et omnia in ea gesta sunt sicut in praecedentibus sessionibus. Lecta sunt decreta Synodi de sacramento Matrimonii et de vita et mo-

ribus clericorum; et flnita lectione, omnes approbarnnfc dicentes: Placet; et propria manu subscripserunt, turn sua manu duo theologi subscripserunt, turn obflrmavit D. Delegatus Praesidens propria manu. Septima sessio solemnis Synodi vespere feria 4. die 26 Septembris anni 1888 habita est; inchoata hora nona cum dimidio, et omnia in ea gesta sunt sicut in praecedentibus sessionibus; turn lecta sunt Synodi decreta de offlciis, iuribus, privilegiis Episcoporum, de offlciis Vicarii generalis, Chorepiscopi, Periodeutae et Parochi, de Parochiis, de ecclesiis eorumque bonis et de bonis ministrorum earumdem, quae a Patribus approbata fuere per verbum placet et per subscriptionem consuetam, quam secuta est subscriptio duorum theologorum et obfirmatio D. Delegati Praesidentis. Octava sessio solemnis Synodi habita fuit vespere feria 2., die 8 Octobris; inchoata hora decima cum dimidio; et omnia in ea sicut in praecedentibus sessionibus gesta sunt. Mox lecta sunt Synodi decreta de iudiciis, de poenis delictorum, de gravioribus criminibus poenas merentibus, de vita religiosa, de confraternitatibus et de scholis. Et omnes approbarunt dicentes: Placet, et subscripserunt de more; tandem sua manu obfirmavit D. Delegatus Praesidens. Nona sessio solemnis et ultima Synodi nationalis Sciarfensis Syrorum vespere sabbati, diei 13 Octobris habita fuit hoc modo: Hora decima cum dimidio congregati Patres et Officiates Synodi, ad ecclesiam incesserunt, ubi, indutis vestibus sacris, et facta oratione de Spiritu Sancto ut in ceteris sessionibus, dimissi fuerunt Offlciales et clausae ianuae. Et quum Patres ordine solito sederint, surgens loco Promotoris unus ex Patribus, D. Delegatum apostolicum Praesidentem rogavit ut mandaret legi decreta Synodi de

XI

—

Hierarchia sacra, de e] enti on o Patriarchae, de electione Episcoporum, de Episcopis titularibus, de iure patronatus ; quo iusso, unus eorum stans ante altare maius legit praedicta decreta, turn legit conciusionem. Turn idem lector proclamavi dicens : Placentae vobis decreta quae coram volli s lecta sunt de hierarchia ecclesiastica, de electione patriarchae et episcoporum, de episcopis titularibus, de iure patronatus et de conclusione? Omnes Patres responderunt: Placet, et subscripserunt de more decreta lecta, item et duo theologi, denique I). Delegatus Praesidens obfirmavit. Tum, apertis ianuis, ac ingressis Offlcialibus, clericis, seminaristis et aliis fldelibus ecclesiam, legit D. Patriarcha orationem conclusionis (L) ; qua finita, surgens D. Rabula Ephraem metropolita Edessen. dixit Patri bus: Illustrissimi ac Reverendissimi Patres, quid clicitis de decretis ab hac Synodo statutis ? Placentae vobis a principio usque ad flnem? Responderunt omnes dicentes: Placent. D. Rabula: Illustrissimi ac Revmi Patres, videturne vobis ac vultis proclamar] conclusionem et dimissionem huius Synodi ? Patres : Utique hoc sentimus et volumus, proclamantes huic national i Synodo in Domino congregatae in ecclesia Dominae titilli Salutis in monasterio Sciarfensi Libanensi, finem impositum esse. D. Rabula : Illustrmi ac Revmi Patres, deprecemur pro Sanctissimo Patre, Papa Leone XIII feliciter regnante. Patres: Rogamus Dominum ut eum custodiat et conserve! suae Ecclesiae universali, in toto terrarum orbe diffusae, ad multos annos, et eius cordis sanctum desiderium concédât. I). Rabula: Precemur pro Gardinalibus sanctae Romanae ecclesiae, imprimis pro Eminentissimo cardinali Simeoni Praefecto S. Gongregationis de Propaganda Eide.

—

XII

—

Patres: Rogamus Dominum ut iis longam vitam et abundantes favores concédât. D. Rabula: Precemur pro Illustrino ac Revmo D. Ludovico Piavi Delegato apostolico, Archiepiscopo Siuniae, praesidente huius nostrae Synodi nomine et auctoritate Suae Sanctitatis. Patres: Rogamus Dominum ut longos annos et f'avores abundantes illi concédât. D. Rabula : Precemur pro Patre nostro et Domino nostro Mar [i. e. Domino] Ignatio Georgio Scelhot, Antiocheno nostro Patriarcha. Patres: Rogamus Dominum ut illi perfectam sanitatem concédât, ac eum ad longam senectutem nobis conserve! D. Rabula : Precemur pro Patribus huius synodi ut incolumes ad suas ecclesias redeant. Patres: Bona et perpetua memoria Patribus qui veritatem praedicarunt ; petamus pro eis a Domino multos annos, item ceteris sanctae Ecclesiae catholicae episcopis. D. Rabula: Declaremus nos decreta nostrae Sy nodi nationalis, canonice in Domino congregatae, observaturos. Patres: Dei gratia, Dominae Salutis patrocinio, et nostri Patris S. Ephraem et ceterorum Sanctorum intercessione promittimus ea semper observare. D. Rabula : Redigat notarius Synodi declarationem et attestationem de actis huius Synodi. Notarius: Promptus sum. D. Rabula: Gratias agamus Deo Patri, Filio et Spiritui Sancto, a quo omne datum optimum et omne donimi perfectum, et qui est omnium rerum princip i n i et finis. Responderunt, D. Patriarcha et consessus Patrum, canentes solemniter hymnum laudis liturgicum : Gloria in excelsis Deo, etc, Quo finito, D. Delegatus apostolicus dedit benedictionem papalem; inox Patres sacris vestibus

induti, redierunt processionaliter ad aulam monasteri^ resonantibus campanis in Signum finis Synodi. MONITUM Gum D. Ioannes Elias Gasetme episcopus Cellae patriarchalis et D. Bustathius Ephrem Tocmagi episcopus Bogiag ad Synodum adire non potuerint ob senectutem, ad D. Patriarcham scripsere, D. Ioannes sub die i l Iunii anni 1888, 13. autem Eustathius sub die 8 Iunii eiusdem armi, declarantes se adliaerere omnibus quae a Synodo deflnienda essent.

(A) Decretimi S. Congre g ationis de Propaganda Fide pro negotiis rìtus orientalis, quo J>. Ludovicus Piavi constituitur praesidens Synodi nationalis Sciarfemis Syrorum nomine SancMssimi Pontificia M axh ni. Cum R . P. D. Ignatius Georgius Scelhot, Patriarcha Antiochenus Syrorum, ad maius Ecclesiae Syriacae bonum promovendum, Synodum provincialem Episcoporum sui Patriarchates celebraturus quamprimum sit, SSmus D. N. Leo Papa XIII, pro sollicitudine quam continenter gerit omnium Ecclesiarum, ac de Consilio Emorum Patrum christiano nomini inter Orientales propagando praepositorum, quo ceJebrandae Synodo maius accedat dccus ac splendor, in audientia diei 7 Februarii vertentis anni ab infrascripto eiusdem S. Congregationis Secretario habita, deputare dignatus est R . P. D. Ludovicum Piavi Delegatum Apostolicum Syriae ut eidem Synodo nomine et auctoritate Apostolicae sedis praesideat,

induti, redierunt processionaliter ad aulam monasteri^ resonantibus campanis in Signum finis Synodi. MONITUM Gum D. Ioannes Elias Gasetme episcopus Cellae patriarchalis et D. Bustathius Ephrem Tocmagi episcopus Bogiag ad Synodum adire non potuerint ob senectutem, ad D. Patriarcham scripsere, D. Ioannes sub die i l Iunii anni 1888, 13. autem Eustathius sub die 8 Iunii eiusdem armi, declarantes se adliaerere omnibus quae a Synodo deflnienda essent.

(A) Decretimi S. Congre g ationis de Propaganda Fide pro negotiis rìtus orientalis, quo J>. Ludovicus Piavi constituitur praesidens Synodi nationalis Sciarfemis Syrorum nomine SancMssimi Pontificia M axh ni. Cum R . P. D. Ignatius Georgius Scelhot, Patriarcha Antiochenus Syrorum, ad maius Ecclesiae Syriacae bonum promovendum, Synodum provincialem Episcoporum sui Patriarchates celebraturus quamprimum sit, SSmus D. N. Leo Papa XIII, pro sollicitudine quam continenter gerit omnium Ecclesiarum, ac de Consilio Emorum Patrum christiano nomini inter Orientales propagando praepositorum, quo ceJebrandae Synodo maius accedat dccus ac splendor, in audientia diei 7 Februarii vertentis anni ab infrascripto eiusdem S. Congregationis Secretario habita, deputare dignatus est R . P. D. Ludovicum Piavi Delegatum Apostolicum Syriae ut eidem Synodo nomine et auctoritate Apostolicae sedis praesideat,

induti, redierunt processionaliter ad aulam monasteri^ resonantibus campanis in Signum finis Synodi. MONITUM Gum D. Ioannes Elias Gasetme episcopus Cellae patriarchalis et D. Bustathius Ephrem Tocmagi episcopus Bogiag ad Synodum adire non potuerint ob senectutem, ad D. Patriarcham scripsere, D. Ioannes sub die i l Iunii anni 1888, 13. autem Eustathius sub die 8 Iunii eiusdem armi, declarantes se adliaerere omnibus quae a Synodo deflnienda essent.

(A) Decretimi S. Congre g ationis de Propaganda Fide pro negotiis rìtus orientalis, quo J>. Ludovicus Piavi constituitur praesidens Synodi nationalis Sciarfemis Syrorum nomine SancMssimi Pontificia M axh ni. Cum R . P. D. Ignatius Georgius Scelhot, Patriarcha Antiochenus Syrorum, ad maius Ecclesiae Syriacae bonum promovendum, Synodum provincialem Episcoporum sui Patriarchates celebraturus quamprimum sit, SSmus D. N. Leo Papa XIII, pro sollicitudine quam continenter gerit omnium Ecclesiarum, ac de Consilio Emorum Patrum christiano nomini inter Orientales propagando praepositorum, quo ceJebrandae Synodo maius accedat dccus ac splendor, in audientia diei 7 Februarii vertentis anni ab infrascripto eiusdem S. Congregationis Secretario habita, deputare dignatus est R . P. D. Ludovicum Piavi Delegatum Apostolicum Syriae ut eidem Synodo nomine et auctoritate Apostolicae sedis praesideat,

—

XIV

—

ad quem effectum eidem necessarias et opportunas tribuit facultates. Datum Romae ex Aedibus S. Gongregationis de Propaganda Ade pro negotiis ritus orientalis hac die 7 Februarii 1888. IOANNES

Card.

Praefectus. S. Gretoni Secretarius.

SIMEONI

m Litterae S. Congregationis de Propaganda ad D. Patriarcham.

Fide

Roma li 18 Giugno 1888. Illmo e Rmo Signore Sottomessa da questa S. Congregazione di Propaganda alla Santità di N. S. Leone XIII un'ampia relazione sul progetto ripetutamente proposto da V. S. Rina della celebrazione di un Sinodo nazionale diretto a stabilire e regolare la disciplina e liturgia delle Chiese Sire, di cui Ella è l'illustre Capo, il S. Padre accolse favorevolmente le di Lei preghiere, e per l'interesse suo verso le chiese tutte d'Oriente, ed in specie in riguardo della fiducia, che meritamente pone nella di Lei persona, si degnò di permettere l'implorata celebrazione sinodale; ed affinchè questa ottenesse il maggior lustro possibile, come dalla gravità della cosa è dimandato, volle inoltre disporre che il Rmo Mgr. Delegato Apostolico della Siria presiedesse al Sinodo a nome, e di autorità della stessa Santità Sua. A questo effetto Mons. Piavi recatosi a Roma, ha avuto da questa S. Congregazione particolari istruzioni, delle quali non mancherà opportunamente di farne parte a V. S. Rma, affin-

—

XIV

—

ad quem effectum eidem necessarias et opportunas tribuit facultates. Datum Romae ex Aedibus S. Gongregationis de Propaganda Ade pro negotiis ritus orientalis hac die 7 Februarii 1888. IOANNES

Card.

Praefectus. S. Gretoni Secretarius.

SIMEONI

m Litterae S. Congregationis de Propaganda ad D. Patriarcham.

Fide

Roma li 18 Giugno 1888. Illmo e Rmo Signore Sottomessa da questa S. Congregazione di Propaganda alla Santità di N. S. Leone XIII un'ampia relazione sul progetto ripetutamente proposto da V. S. Rina della celebrazione di un Sinodo nazionale diretto a stabilire e regolare la disciplina e liturgia delle Chiese Sire, di cui Ella è l'illustre Capo, il S. Padre accolse favorevolmente le di Lei preghiere, e per l'interesse suo verso le chiese tutte d'Oriente, ed in specie in riguardo della fiducia, che meritamente pone nella di Lei persona, si degnò di permettere l'implorata celebrazione sinodale; ed affinchè questa ottenesse il maggior lustro possibile, come dalla gravità della cosa è dimandato, volle inoltre disporre che il Rmo Mgr. Delegato Apostolico della Siria presiedesse al Sinodo a nome, e di autorità della stessa Santità Sua. A questo effetto Mons. Piavi recatosi a Roma, ha avuto da questa S. Congregazione particolari istruzioni, delle quali non mancherà opportunamente di farne parte a V. S. Rma, affin-

—

XV —'

chè colla di Lei intelligenza, e zelante concorso sì possa raggiungere, Beo prospiciente, il risultato che si ha in vista. Intanto prego il Signore, perchè Le conceda ogni bene.

Della S. V. Il Ima e lima

Affmo per servirla Card. SIMEONI Prefetto

GIOVANNI

S. Gretoni

Segretario.

(G) Litterae S. Congregationis de Propaganda Fide ad Dominos metropolitas et episcopos. Roma li 18 Giugno 1888 Illmi e Rmi Signori. La Santità di N. S. Leone XIII essendosi degnata di accedere alle preghiere del Rino Mons. Ignazio Scelhot, degnissimo Patriarca dei Siri, che implorava la permissione di celebrare un Sinodo Nazionale allo scopo di fissare e regolare la disciplina e la liturgia della Chiesa Sira, questa S. C. di Propaganda dopo di averne fatta la debita partecipazione al sullodato Mgr. Patriarca, e di aver date le opportune istruzioni al Rmo Delegato Apostolico Mgr. Piavi, che a nome e di autorità del S. Padre deve presiedere al suddetto Sinodo, mi faccio premura di rivolgermi alle SS. LL. Rrhe tanto per fare ad essi la partecipazione medesima, quanto per esprimere loro la somma fiducia che in essi stessi ripone questa S. G. che si aspetta dal loro zelo illuminato e devoto il necessario concorso a tanta opera, che è per recare, col divino aiuto, il maggior bene desiderabile alle chiese del rito Siro. Con questa opera le

—

XV —'

chè colla di Lei intelligenza, e zelante concorso sì possa raggiungere, Beo prospiciente, il risultato che si ha in vista. Intanto prego il Signore, perchè Le conceda ogni bene.

Della S. V. Il Ima e lima

Affmo per servirla Card. SIMEONI Prefetto

GIOVANNI

S. Gretoni

Segretario.

(G) Litterae S. Congregationis de Propaganda Fide ad Dominos metropolitas et episcopos. Roma li 18 Giugno 1888 Illmi e Rmi Signori. La Santità di N. S. Leone XIII essendosi degnata di accedere alle preghiere del Rino Mons. Ignazio Scelhot, degnissimo Patriarca dei Siri, che implorava la permissione di celebrare un Sinodo Nazionale allo scopo di fissare e regolare la disciplina e la liturgia della Chiesa Sira, questa S. C. di Propaganda dopo di averne fatta la debita partecipazione al sullodato Mgr. Patriarca, e di aver date le opportune istruzioni al Rmo Delegato Apostolico Mgr. Piavi, che a nome e di autorità del S. Padre deve presiedere al suddetto Sinodo, mi faccio premura di rivolgermi alle SS. LL. Rrhe tanto per fare ad essi la partecipazione medesima, quanto per esprimere loro la somma fiducia che in essi stessi ripone questa S. G. che si aspetta dal loro zelo illuminato e devoto il necessario concorso a tanta opera, che è per recare, col divino aiuto, il maggior bene desiderabile alle chiese del rito Siro. Con questa opera le

—' XVI

—

Signorie loro Rme faranno sì che il nerbo dell'ecclesiastica disciplina riviva sulla base dei sacri Canoni, che già fiorirono in coteste chiese orientali, e mediante dei saggi temperamenti dovuti al cangiamento dei tempi, ed al rispetto delle antiche e lodevoli consuetudini, la disciplina venga a rivivere nella proporzione dei nuovi bisogni. Non dubito quindi che la loro pietà saprà penetrarsi dell'altissimo compito, cui è chiamata, e che con un sol animo e cuore porranno mano all'insigne lavoro, che non può avere nei loro apprezzamenti che un unico intento, che è questo della salute delle anime per la maggior gloria di Dio e della Chiesa. Con questa fiducia auguro Loro dal Signore ogni bene. Delle SS. LL. Rme Affmo come fratello Card. SIMEONI Prefetto

GIOVANNI

S. CRETONI

Segretario

(l>)

Oralio inauguralis habita a I). Ludovico Piavi delegato apostolico Syriae et vicario apostolico Alepi, praesidente Synodi, in prima sessione solemni diei 22 lulli 1888. Reverendissimi Patres. Sancta romana Ecclesia, omnium ecclesiarum mater atque magistra, ex quo eam constituit Dominus noster Iesus Christus, eique gubernium tradidit regni sui super terram, maternam suam sollicitudinem semper direxit ad omnes animas suo pretioso sanguine acquisitas, continuo studens illiorum suorum felicitati, quorum omnium cura concredita est ei in omnibus terrae partibus : neque deinde ullum praetermisit studium, neque ullimode suis defuit partibus

—' XVI

—

Signorie loro Rme faranno sì che il nerbo dell'ecclesiastica disciplina riviva sulla base dei sacri Canoni, che già fiorirono in coteste chiese orientali, e mediante dei saggi temperamenti dovuti al cangiamento dei tempi, ed al rispetto delle antiche e lodevoli consuetudini, la disciplina venga a rivivere nella proporzione dei nuovi bisogni. Non dubito quindi che la loro pietà saprà penetrarsi dell'altissimo compito, cui è chiamata, e che con un sol animo e cuore porranno mano all'insigne lavoro, che non può avere nei loro apprezzamenti che un unico intento, che è questo della salute delle anime per la maggior gloria di Dio e della Chiesa. Con questa fiducia auguro Loro dal Signore ogni bene. Delle SS. LL. Rme Affmo come fratello Card. SIMEONI Prefetto

GIOVANNI

S. CRETONI

Segretario

(l>)

Oralio inauguralis habita a I). Ludovico Piavi delegato apostolico Syriae et vicario apostolico Alepi, praesidente Synodi, in prima sessione solemni diei 22 lulli 1888. Reverendissimi Patres. Sancta romana Ecclesia, omnium ecclesiarum mater atque magistra, ex quo eam constituit Dominus noster Iesus Christus, eique gubernium tradidit regni sui super terram, maternam suam sollicitudinem semper direxit ad omnes animas suo pretioso sanguine acquisitas, continuo studens illiorum suorum felicitati, quorum omnium cura concredita est ei in omnibus terrae partibus : neque deinde ullum praetermisit studium, neque ullimode suis defuit partibus

—

XVII

—

in capessendo omnem occasionera, adhibendoque media opportuna ad repellenda quae ei supervenerunt, vel earn circumdederunt mala, nec non ad procuranda quae necessaria sunt bona pro vi lac suae spiritualis incolumitate, vel quae earn perficiunt et corroborant ad salutem venki ram. Porro inter efficaciora media, quibus ad hoc usa est a sua constitutione usque liodie, vobis non latet, Reverendissimi Patres, esse sancta- concilia a Spiritu Sancto specialiter moderata. Sicut enim ipsa ornnes in orientalibus occ/identalibusque plagis dispersos christianos omnimoda cura atque universali cliaritate, omnemque coetum eorumdem speciali studio et amore amplectitur, ita eius sapientia atque materna sollicltudo exiguere, ut quotiescumque corruptelam in iidei dogmata vel sanctae disciplinae principia, aut abusus contra laudabiles consuetudines vel ritiis statutes irrepsisse novit sive in multis sive in aliquibus peculiaribus ex mundi catholici parti bus, ad oinne hoc corrigendum atque e radicibus eliminandum properaret, convocando generalia vel particularia concilia, in quibus deflnienda definiat, reprobanda reprobet, et abroganda abroget. — Quod si ecclesiasticas percurramus hysterias, orienti partem potiorem esse huiusmodi ecclesiae rornanae cur.ie atque specialis sollicitudinis evidenter videbinius. Ipsa enim, Orienten 1 respiciens, prout revera est, tamquam revelationis divinae locum, Filii Dei natale solum, et christianae religionis incunabula, totani semper diligentiam adliibuit in eius gioriam, honorem, splcndoreinque servando; et quotiescumque errorum turbines, et scili smatum bella irruerunt in eum, contra agmina erroris non minus quam contra haereticorum castra Supremae auctoritatis suae gladiuin evaginavit, ad secum bellandum advocans, honorem suae religionis, gloriarli et leges defendencli gratia, suos, quos habet, viros strenuos in varias regiones dispersos: ei ideo concilia modo generalia, modo provincialia seu nationalia cele!»ravit iuxta exigentiam, circuinstantiasque negotiorum, B

XVIII

—

atque illius regionis vel nationis necessitates, cuius reformatio in votis erat: et hie usque nunc fuit, et semper erit usque ad saeculi flnem mos sanctae apostolicae Sedis. Huius autem in Vobis, Reverendissimi Patres, testimonium nunc liabemus ; cum enim Illustrissimus ac Reverendissimus Dominus Patriarcha Ignatius Georgius Scelhot, cuius etiam praesentia hie honoratur consessus, ex quo ad altitudinem dignitatis patriarchaiis antiochenae evectus est, iugem operam suo zelo apostolico, vestroque concursu, Illustrissimi ac Reverendissimi Domini, impendisset in disciplina vestrae dilectae syriacae nationis promovenda, vitiis reformandis, ad suum veri nominis bonum ea evehenda, et quae in earn temporum successu, haeresumque vicissitudinibus irrepserunt corruptelis in suis legibus, et abusibus in suis consuetudinibus evellendis, cumque omnibus vobis visum f'uisset necesse esse ad hoc, ut ad concilium nationale recurratur, quod ordine Sanctae Apostolicae Sedis celebretur, suaque suprema confirmetur auctoritate, expositum hoc omne fuit Sacrae Congregationi de Propaganda Ade, et per ipsam Sanctitati Suae, Pontifici Summo, Domino nostro Leoni Papae XIII, feliciter regnanti, qui, propter illam, quae illi est, sollicitudinem paternam erga omnes generatim nationes, et liane syriacam spedati m, et quia novit eamdem revera codice indigere legum, a Suprema Apostolica auctoritate firmato, ut sit regula firma ab omnibus eius patribus et filiis observanda, et consulenda in eorum peculiaribus quaestionibus, benign i tate peculiari dignatus est permitiere ut synodus nationalis vobis, Reverendissimi Patres, coalescens, celebretur, in qua quae videntur examinanda examinentur circa conditionem, consuetudines et ordinem huius ab Ipso valde dilectae nationis, atque quidquid defìniendum, reibrmandum et abrogandum esse oporteat definiatur, reformetur et abrogetur. Nec satis hoc fuit Sanctitati Suae, quam Deus sospitet, sed voluit etiam Vobis natio-

— XIX

—

nique vestrae speciatim et Orienti generatim indicium aliud ostendere suae multae aestimationis, amoris et soliicitudinis. Ipse enim desiderio flàgrans augendi huius Synodi gravitatera, eiusque splendorem et honorem, dignatus est etiam praecipere humilitati nostrae, ut Eius in ipsa personam geramus, eique Eius et sanctae apostolicae Sedis> nomine praesideamus, nobis conferei) s etiam omnem auctoritatem ad hoc necessariam et opportunam, et commendans ut maximam adhibeamus curam, maximumque studium in evehendo nationem syriacam, eius conditlonem restaurando et eius antiquam gloriarli renovando, nec non in procurando omne quod aci eius redundat bonum et prosperitatem. Gratulamini igitur, Reverendissimi Patres, de hac singulari gratia a Sancta Sede Apostolica Vobis impertita, atque tota syriaca natio gratuletur de hoc sublimi honore, specialique privilegio, quod indubitanter principium est magnum suae felicitatis et prosperitatis. Et nos quoque gratulamur nobiscumipsis de hac, ad quam nos vocavit Sanctitas Sua, Pontificum Pontifex, et principis Apostolorum Successor, praesidentia huius Synodi Eius et Apostolicae Sedis nomine, putamusque nosipsos in nostra humilitate felices, cum ex hoc detur nobis occasio noviter iterumque manifestandi quid nobis sit existimationis et, amoris erga nobilem liane nationem, soliicitudinis pro eius veri nominis bono, augendaque eius prosperitate et cura in assequendo omne quod acl maius suum bonum redundat, unionemque eius magis magisque firmandam cum sancta romana ecclesia iuxta Sanctissimi Patris nostri desiderium. Sicque 110s praestasse putamus pro nostra potestate et infirmitate, magni momenti famulatum huic illustri nationi, quae semper obiectum fuit nostrae peculiaris soliicitudinis, et per ipsam omnibus ceteris orientalibus catholicis nationibus, quarum famulatui nosipsos iamdiu dedicavimus in omnibus, quae ad augendum eorum bonum verique nominis felicitatem, et ad earum per-

—

XX

—

flciendum splendorem redundant, iuxta instructions et praescriptiones nobis datas a Sede apostolica et a Sacra Gongregatione de Propaganda fide, quae peculiari omnino modo pervigilat ad orientis bonum et prosperitatem. Utique, Reverendissimi Patres, notam facere non valet lingua nostra totam cordis nostri laetitiam, dum vos in hoc consessu congregatos conspicimus, sicut Sanctos patres sacrorum conciliorum, in obsequium erga Sanctam Sedem quae vos invitavit, et in obedientiam erga liunc illustrem E x cel]. D. Patriarcham vestrum qui vos convocavit, postquam apostolico zelo ad liunc locum benedictum transvecti estis ex diversis et valde dissitis regionibus. Attamen baud a vobis abscondam, Reverendissimi Patres, banc cordis nostri laetitiam moerore doloreque non pauco misceri, dum in memoriam nobis revocat hie consessus altitudinem gloriae, decorisque magnitudinem quibus liaec nobilis natio syriaca splendebat, quando tota siimi! Sanctae Sedis Apostolicae gratia fruebatur plenaque unitate cum Sancta romana ecclesia, itemque contemptum et depressionem quibus affecta est, quando in earn ventus insurrexit schismatis, eique ingruit error ethaeresis; et utique totis visceribus erat nobis in votis, si inter hunc pusillum consessum essent etiam illi plurimi pontiflces et episcopi syri, qui, proli dolor ! habitant adhuc in tenebris haeresis et erroris, quique quamvis maxima flagrent siti et sinceris aquis veritatis indigeant, longe tamen remanent a tonte spiritualis vitae! Si autein liaec, quae recordavimus, moerore et dolore nos affici un t, prout diximus, non debent tamen aliquid nobis vel vobis segnitiei et pusillanimitatis afierre, immo con Ira. no vani virtutem, novamque alacritatem nobis et vobis infundere debent, ut omnes simul operarn demus ad reddendam huic dilectae nationi antiquam suam gloriam in eiusdem piena unione cum Sancta Apostolica Sede et vera Christi Ecclesia, quae est ecclesia una, sancta, catho-

—

XXI

—

lica et apostolica, et in obedientia perfecta erga caput eius visibile, veritatis magistrum infallibilem, principis Apostolorum Successorem, et Christ! Vicarium super terram. Vobis igitur oportet, Reverendissimi Patres, vocem vestram in hac Synodo extollere, unanimiter docere sine rubore, vel humano ullo timore, doctrinas veritatis, et principia veri nominis disciplinae proiìteri, ut sint veluti septum flrmissimum non solum contra haereses et schismata, sed etiarn contra malignos corruptions spiritus, qui hisce nostris diebus propagantur opera fìliorum tenebrarum et ministrorum principis erroris, illius scilicet serpentis antiqui qui ab initio nos seduxit. Sed in primis Vobis oportet in Deo excelso confidere, et a suo Sancto Spiritu auxilium petere: Ipse enim iam promisit nobis hoc auxilium, dicens : « Ubi sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum: » (!) praesidium etiam implorate Virginis Matris Eius, quae illius draconis homicidae caput contri vit: ipsa enim est pro omnibus qui sub suam protectionem confugiunt arx cunctis inexpugnabilior: accipite etiam vobis fulcimentum plenam inter vos concordiam, itemque Deum ante oculos iugiter habete in his actibus vestris, et confldite, quod Deus altissimus, qui vos hic in suo nomine congregari voluit, etiam vos repleat omni virtute et lumine, vobisque auxilium suum praestet in hoc sancto memorandoque opere. Nos autem hac spe firma et fiducia fortissima in bona, quae Vobis est animorum dispositene, et intentionum sinceritate atque eminenti zelo, nec non auctoritate nobis a Sancta Sede Apostolica concessa, nunc declaramus Vobis magna laetitia et gaudio repleti inchoationem huius nationalis Synodi in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ; cupientes eam esse sub protezione Dominae salutis cuius nomini gioi i ) Matth. 18,

20.

—

XXII

—

rioso, hoc sanctum altare elatum fuit. Imploramus tandem a Deo, quod sicut gratiam nobis concessit earn inchoandi, sic det nobis ut dignos exitus habeat, faciatque eamdem toti syriacae nationi, nee non omnibus christianis nationibus orientalibus prosperitatis signum et felicitatis principium.

(E) Oratio habita a Reverendissimo D. Patriarcha in prima sessione. Cum gaudio spiritus commemoramus vestro nobilissimo consessui, venerabiles Fratres, oraculum sacrum a Deo 0. M. dictum Ieremiae prophetae cum eum sancfcificavit ac regimen sui populi proprii illi commisit dicens : « Ecce constitui te hodie super Gentes et super regna, ut evellas et destruas, et disperdas et dissipes, et aedifices et plantes » (1). Absque dubio concedetis nobiscum, Reverendissimi Fratres, quamquam res quas tractaturi sumus, arduae et graves sint, laboresque quos subituri sumus, vasti et ingentes, tamen eas debere nobis esse leves et dulces si meminerimus eminentissimum flnem quem, Deo favente, convocation e liuius Synodi nationalis petimus, qui est Dei glorificai io, manifestatio argumentorum nostrae communionis cum nobilissimo centro unitatis catholicae, reformatio ac unificatio disciplinae et legum et sanctorum rituuin in Ecclesia nostra Antiochena Syriaca, ut firma et solida permaneant omni tempore. Potestne nobis esse magnum propositum huic simile? Qua igitur laetitia hunc gloriosum diem debemus excipere? Haec est faustissima dies quam fecit Dominus, gaudeamus et laetemur in ea. Haec est dies qua incipimus fructus (1) lerem. i, 10.

—

XXII

—

rioso, hoc sanctum altare elatum fuit. Imploramus tandem a Deo, quod sicut gratiam nobis concessit earn inchoandi, sic det nobis ut dignos exitus habeat, faciatque eamdem toti syriacae nationi, nee non omnibus christianis nationibus orientalibus prosperitatis signum et felicitatis principium.

(E) Oratio habita a Reverendissimo D. Patriarcha in prima sessione. Cum gaudio spiritus commemoramus vestro nobilissimo consessui, venerabiles Fratres, oraculum sacrum a Deo 0. M. dictum Ieremiae prophetae cum eum sancfcificavit ac regimen sui populi proprii illi commisit dicens : « Ecce constitui te hodie super Gentes et super regna, ut evellas et destruas, et disperdas et dissipes, et aedifices et plantes » (1). Absque dubio concedetis nobiscum, Reverendissimi Fratres, quamquam res quas tractaturi sumus, arduae et graves sint, laboresque quos subituri sumus, vasti et ingentes, tamen eas debere nobis esse leves et dulces si meminerimus eminentissimum flnem quem, Deo favente, convocation e liuius Synodi nationalis petimus, qui est Dei glorificai io, manifestatio argumentorum nostrae communionis cum nobilissimo centro unitatis catholicae, reformatio ac unificatio disciplinae et legum et sanctorum rituuin in Ecclesia nostra Antiochena Syriaca, ut firma et solida permaneant omni tempore. Potestne nobis esse magnum propositum huic simile? Qua igitur laetitia hunc gloriosum diem debemus excipere? Haec est faustissima dies quam fecit Dominus, gaudeamus et laetemur in ea. Haec est dies qua incipimus fructus (1) lerem. i, 10.

—

XXIII

—

legere ardentissimi desiderii ac dulcissimae spei qua nobismetipsis consolabamur ex quo summitatem Sedis patriarchatus Antiocheni, quamquam minus apti et indigni, adscendimus. Quam vehementi cupidine hoc opus aggredì desiderabamus ! Quanto studio, quanta inquietudine, quanta continua impatientia ardebamus ut tanti operis perfectionem, divinae gratiae innixi et vestro concursui, fratres carissimi ac reverendissimi, consequeremur ! Tandem datum est nobis felicissimum diem, tantopere expectatum, videre; tandem datum est nobis hunc conventum ad quem per tam longum tempus, anhelavimus, habere! Ideo nostrum paternum gaudium hac faustissima die non potest habere simile. Reliquum est nobis sperare ex divino favore ad consolandam senectutem nostrani, debilitate ac infìrmitatibus gravatam, ut haec Synodus ad bonum exitum cum pace perducatur, ita ut tunc possimus hymnis gratiarum actionis quas Maiestati divinae dirigemus ac lacrymis gaudii et consolationis quas fundemus, precationem addere qua usus est venerandus Simeon senex : « Nunc dimittis servum tuum, Domine, secundum verbum tuum in pace, quia viderunt oculi mei salutare tuum » (1). Quam pulchrae et quam admirabiles sunt dispositions Providentiae divinae, quas in fronte huius Synodi aperiendae relucere videmus, quibusque obstacula explanata sunt et circumstantiae favorabiles redditae sunt! Quod nostri animi ardorem magis inflammat ac nostram spem in bonum exitum auget, Etenim ut pauca vobis referamus, venerabiles fratres, quam cito maximus Pontifex Pontifieum Bcclesiae Dei, Sanctissimus Leo XIII Papa Romanus, et quanta laetitia ac iucunditate indulsit nostris precibus de tenenda hac Synodo nationali pro nostra natione ! Quanta humanitate hie summae laudis dignissimus ac felicissimus Antistes spem in nos firmam collocavit fiduciamque paternam habuit sinceritatis nostrorum (1) L u c . 2, 39, 30.

—

XXIV

—

sensuum quibus, adiuvantibus vobis, dignissimi Pontiflces et carissimi Fratres, nos operaremur restitutionem, afflrmationem ac uniformitatem principiorum disciplinae et ritus quibus nostra Ecclesia Syriaca Antiochena in suis saeculis apostolicis ac praeteritis utebatur, atque eos emendaremus omni extranea addinone quae eos deformavi ac a genuina conditione repulit tristi ilio tempore quo separata permansit ab imitate Eeclesiae universalis ! Gertitudinem quoque de optimis vestris dispositionibus ad obeunda nobiscum buiusmodi sublimia munia, nobis praebuit, laudabilissima alacritas qua nostris litteris encyclicis patriarchalibus, quibus vos ad li une augustum conventum convocabamus, respondistis, ac labores itinerum terraque marique suscepistis, difficultates viarum sustinuistis, donee sani et salvi perveneritis vultu hilaritate pieno, ac animis sancti zeli flammis ardentibus, ut quisquis in hoc gloriosissimo consessi! vos videt, legat in frontibus vestris in Domino illuminatis characteres laetitiae et iubili. Gonsolationem nostrani de nostra absentia a gregibus nostris quamdiu hie congregati sumus auget consideratio pacis, concordiae ac excellentium conditionum quae regnant inter pastores et oves in omnibus dioecesibus nostri Patriarchates Antiocheni. Quum exposuerimus vobis, reverendissimi Fratres, causas nostri gaudii et consolationis iiodiernae, tempus est nunc ut recolamus officia quae nobis incumbunt in hoc felici conventi! nipote ministris dornus Dei et dispensatoribus mysteriorum Dei incarnati, cum optime noscamus, nos quamquam indignos, esse sanctorum Apostolorum ac episcoporum iustorum successores ad quos Apostolus electus direxit sermonem dicens : « Attendite vobis et universo gregi in quo vos Spiritus Sanctus posuit episcopos regere Ecclesiam Dei, quam acquisivi! sanguine suo » (1). Nec non cuique nostrum dicens in pere i ) Act. ¿ 0 , 2 8 .

—

XXV

—

sona sui discipuli Timothei : « Attende tibi et doctrinae, insta in illis. Hoc enim faciens, et teipsum salvum facies, et eos qui te audiunt » (1). Ex his duobus oraculis patet nobis, nos, qui sumus pastores, obligates esse non tantum curam habere de iis quae ad salutem animarum nostrarum et progressum in via perfectionis tendunt, veruni etiam teneri ovibus nostrae sollicitudini commissis demonstrare doctrinas, dispositiones et instructiones sanctas et saiutares. Volumus dicere nostrum scopum esse, ut declaravit S. Gregorius Nazianzenus in primo concilio Constantinopolitano, illuni qui est scopus omnis potestatis spiritualis a Deo datae Ecclesiae ministris, i. e. sollicitudinem habere in bonum commune non in privatum, et procurare utilitatem aliorum non utilitatem propriam. Hoc exigit a nobis regimen solidissimum quod S. Gregorius Magnus y oca vit artem artium et scientiam scientiarum, quod veruni est specialiter in hoc muñere quo nos liodie fungimur, leges demonstrandi et veritates morales explanandi, quarum finis est radices malorum destruere, ac fundamenta boni construere; nec non veritatem docendi, adminicula ad. gratiam consequendam praeparandi, media ad acquirendas virtutes explanandi. Haec quoad ordinem interioran. Quae autem nobis incumbit definire de ordine ecclesiastico exteriori, a nobis exposcunt uniformitatem dare canonibus Ecclesiae ac eos praebere ordinatos in codice adaequato quo vita et mores clericorum scientia et virtute diriguntur, via iis monstratur qua munia et officia sua cum diligentia, castitate et lucri mundani ac finium liumanorum contemptu fungantur; quo etiarn ritus deflniuntur, uniformes redduntur cum conservatione antiquitatis in ministerio sanctorum sacramentorum, in persolvendo divino cultu, in functionibus ecclesiasticis, in officio canonico, in testis, in ieiuniis. Insuper nobis incumbit libros litúrgicos reformare ac (1) I T i m o t h . 4, 16.

—

XXVI

—

ordinare, nec non cum definittonibus Synodi huius nostrae accommodare; regulas canonicas praebere tractandi causas ecclesiasticas, infligendi censuras, vitam religiosam instltuendi, confraternitates erigendi, seminarla et scholas elementares in dioecesibus moderandi et similia aggrediendi. Curri autem sancta Ecclesia sit societas perfecta, competit illi ius, quemadmodum omni auctoritati legitimae, leges ferendi, gratias largiendi, poenas infligendi. Hoc ius, sanctae Dei Ecclesiae datum, originem duxit a Deo Patre dicente suo unigenito Filio Deo incarnato ore sui prophetae David : « Postula a me et dabo tibi gentes haereditatem tuam, et possessionem tuam terminos terrae » (1). Hoc idem ius collatura fuit Apostolorum sancto coetui sub suprema auctoritate beatissimi Petri eorum principis, cum dixit eis divinus Salvator: « Sicut misit me Pater, et ego mitto vos » (2). Haec potestas non erat ad Petrurn et ceteros Apostolos sanctos, restricta, sed D. Ghristus ipsis et successoribus eorum, pastoribus Ecclesiae universae, earn tradidit cum eis dixit: « Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi » (3). Apostoli enim gloriosi mortili sunt, et non mansuri erant in vita usque ad consummationem saeculi. Si igitur antecessores apostolici potestatem leges ferendi exercuerunt, eaque iure merito et fldeliter in synodis universalibus oecumenicis et in provincialibus usi sunt, nos quoque Apostolorum successores in hoc nostro conventu, sub auctoritate successoris beati Petri, facultatem habemus mutuandi eas sanctas leges quas sanxerunt ac velut pretiosum thesaurum Ecclesiae universali reliquerunt, ab eisque seligentes adoptandi quae nostro populo rnagis congruunt. Hie fuit mos successorum sanctorum Apostolorum qui praeteritis saeculis nos prae(1) Psalm. 2, 8. (2) loan. 20, 21. (3) Matth. 28, 20.

—

XXVII

—

cesserunt, quorumque vestigiis nos inhaeremus. Nisi res hac ration e se haberent, Ecclesia Dei non polieret potestate plena et sufficienti dirigendi homines ad eorum finem omni tempore et loco, nec potuisset novemdecim secula transigere Arma et constans, cum tempore crescens et sese diffundens, sed ab ipsa origine periisset, nec resistere potuisset stabilis et inconcussa contra oppugnationes suorum inimicorum et temporum eventus quibus regna eversa sunt et generationes perturbatae. Quoniam vero ea potestatem vivam habet statuta decern endi ac canon es ferendi, ideo ipsius est explicare ac interpretari leges divinas ac naturales auctoritate spirituali, independenti et infallibili, ac obligare fldei Alios ad obediendum ac practice sese subiiciendum sanctis eius legibus. Itaque nos ex officio nostro, ad impetrandum divinum auxilium per orationes ferventissimas cleri nostrae nationis et fìliorum nostrae Ecclesiae in Patriarchatu nostro Antiocheno, litteras encyclicas ad omnes dioeceses missuri sumus, quibus earum greges certiores facimus de favore pientissimo quo Deus 0. M. nostro ardentissimo desiderio satisfecit per aperitionem huius nostrae Synodi, eosque exhortamur ut preces in ecclesiis publicas offerant, benedictionem SSmi Sacramenti diebus dominicis et festis ad nostrani mentem instituant, Deum humiliter precando ut Spiritum sanctum suum in nobis infundat, ac pium opus hoc nostrum suis divin is favoribus protegat. Igitur corda horum nostrorum fìliorum carissimorum, absque dubio, hodie gaudio replentur, et audita nostra paterna voce, oculos in nos perseveranter defigunt, expectantes a nobis quod summopere cupiunt, videlicet prosperitatem et incrementum ecclesiasticum suae nationis per deflnitionem canonum eius disciplinarum et sanctorum rituum, eorumque illustrationem per unitatem omni loco regnaturam. Ad satisfaciendum his desideriis, debemus, Fratres venerandi, ita agere ut noster scopus apostolicus non at-

—

XXVIII

—

tingat tantum, divina favente gratia, hoc praesens saeculum, sed et saecula futura. Nos ergo parati sumus hodie virga auctoritatis pascere animas nostrae sollicitudini concreditas in hoc tempore, nec non curam habere de animabus quae futurum est ut decretis Synodi nostrae subiectae sint temporibus Venturis. Oh reverentiam, oh sanctum timorem quibus animus noster repleri debet cum memoria recolimus obligationes onerosas quas humeris ipsi nostris imposuimus! Profecto trepidare ac pavere debemus considerantes quod non solum nostra natio carissima bonum fructum in suam utilitatem redundantem ex huius Synodi convocatione a nobis praestolatur, verum etiam diversas ob rationes ex variis partibus oculi in nos coniiciuntur, opus hoc nostrum sollicite explorantes. Primo enim sancta Sedes apostolica Romana a nobis expectat ut argumentum mundo demus cum ad exitum speratura huius nostri incepti pervenerimus quod fiducia quam in nobis collocaverat cum preces nostras, vestro desiderio coniunctas, libenter exaudivit de convocanda hac fausta Synodo, congrua et iusta fuerit. Insuper nationes christianae nobis finitimae expectant videre quid tandem aliquando fuerit fructus tot curarum quas, vobis auxiliantibus, per tot annos impendimus in compilandis, disponendis, ordinandis, poliendis ac definiendis huius Synodi materiis. Glarum autem est nos inter has nationes esse pastores illius pusilli gregis, cum nostram nationem tempus crudeliter dilaceraverit ob persecutiones quas patres nostri passi sunt et dissidium in quod praeteritorum temporum aerumnae et calamitates eam traxere pro defendendo fìdei deposito et unitatis catholicae vinculo, antequam pervenerit ad hoc tempus pacis in quo possimus, Dei favore, attenttonem dirigere ad iacienda fundamenta reformationis, disciplinae et prosperitatis, huic populo nostro qui nobiscum onus certaminis portavit. Praeterea sanctae fìdei nostrae inimici nos observant ut in nostris actis re-

—

XXIX

—

periant quod illis occasionem nos accusandi et vituperandi praebeat. Ilaee tamen omnia scientes, Reverendissimi Fratres, haud oportet nos deiìcere nec animo cadere, sed spem nostrani in Deum collocemus cuius virtus in infirmi tate perficitur, confisi iìrmissima fide Spiritum Christi nos protegere, eiusque virtutem nos auxiiiari, corroborare ac illuminare, ipse enim est qui dixit: « Ubi sunt duo ve! tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum » (1). Profecto noster Deus incarnatus, praesens est inter nos per suum Vicariurn in terra qui huic Synodo auctoritate sua suprema praesidet, banc auctoritatem tradens ut earn eius vice et nomine exerceat, Illmo ac R e v m o Dfio Ludovico Piavi archiepiscopo Siuniae et Delegato apostolico Syriae, cuius ubique celebri!ntur sapientia, prudentia. egregia rerum administratio ac exquisita experientia theorice et practice de arduis negotiis triumphans, cuiusque longo abhinc tempore meritum et virtutes in nostro Oriente resplendent. Successor igitur beati Petri ipse loquitur nobiscum primus inter nos, nobis adiutorium afferens sua sapientia et directione, ac ad viam rectam sua suprema auctoritate apostolica nos conducens; et sic vox nostra acquirit vim et virtutem in Domino, cum simus in opere uno corde, uno spiritu, una manu, omni spiri tu alieno destituti per Dei gratiam. Quam felix tunc erit exitus ! Igitur beati nos, Fratres piissimi, eo die quo, Domino favente, ad finem huius sancti et apostolici operis perveniemus! 0 felices nos eo tempore quo poterimus nostris carissimis ovibus a Deo benedictis ilium codicem pretiosissimum, quem tanto animi ardore ac cupidine expectant, offerre, postquam suprema apostolica auctoritate consolidatus, confirmatus ac sanctifìcatus fuerit, ita ut post non longum tempus uniuscuiusque dioecesis filii, tam clerici quam laici suum pastorelli circumdantes, dicant vobis et (1) Matth. 18, 20.

nobis feliciter, divino favore in nostras dioeceses regressis: Quid fecistis pro bono nostrarum animarum, nostrorum filiorum et nepotum in vestra felici Synodo? Et nos respondebimus : Accipite bunc codicem, qui erit vobis et generationibus vestris futuris velut arx munitissima; sumite et iuxta eum agite: fundatus enim est super oraeulis libri Dei, statutis sanctorum conciliorum, ac canonibus traditionibusque firmissimis Ecclesiae universalis, in ipso videbitis constitutiones ecclesiasticas, legislationem canonicato àc ritus antiquissimos vestrae Ecclesiae Antiochenae, quos emendavimus, ordinavimus ac uniformitate definivimus. Hoc codice vivetis, et eo prosperitatem invenietis. Dominus Deus benedicat nostris laboribus, nostris desideriis, nostris curis, nostris bonis intentionibus, nostris fmibus ac nostris spebus ; infundat Deus super nos et super vos gratiam sancti sui Spiritus, qui est Spiritus sapientiae et intelligentiae, Spiritus pietatis et timoris Dei, ut unanimiter et communi sensu glorificemus sanctissimam Trinitatem, Patrem et Filium, unum Deum, implorantes intercessionem Dei Matris Dominae Salutis, sub cuius patrocinium banc Synodum liumiliamus, nec non intercessionem S. Epliraem nostrae nationis cloctoris et patroni, et omnium Sanctorum. Amen.

(F) Professi" catholicae ficlei ab Apostolica Sede orlentallljus praescripla. In nomine Pair is, et Filli, et Spiritus Sancti. Amen Ego firma fide credo, et profiteor omnia et singula, quae continentur in Symbolo Fidei, quo Sancta Romana Ecclesia utitur, videlicet:

nobis feliciter, divino favore in nostras dioeceses regressis: Quid fecistis pro bono nostrarum animarum, nostrorum filiorum et nepotum in vestra felici Synodo? Et nos respondebimus : Accipite bunc codicem, qui erit vobis et generationibus vestris futuris velut arx munitissima; sumite et iuxta eum agite: fundatus enim est super oraeulis libri Dei, statutis sanctorum conciliorum, ac canonibus traditionibusque firmissimis Ecclesiae universalis, in ipso videbitis constitutiones ecclesiasticas, legislationem canonicato àc ritus antiquissimos vestrae Ecclesiae Antiochenae, quos emendavimus, ordinavimus ac uniformitate definivimus. Hoc codice vivetis, et eo prosperitatem invenietis. Dominus Deus benedicat nostris laboribus, nostris desideriis, nostris curis, nostris bonis intentionibus, nostris fmibus ac nostris spebus ; infundat Deus super nos et super vos gratiam sancti sui Spiritus, qui est Spiritus sapientiae et intelligentiae, Spiritus pietatis et timoris Dei, ut unanimiter et communi sensu glorificemus sanctissimam Trinitatem, Patrem et Filium, unum Deum, implorantes intercessionem Dei Matris Dominae Salutis, sub cuius patrocinium banc Synodum liumiliamus, nec non intercessionem S. Epliraem nostrae nationis cloctoris et patroni, et omnium Sanctorum. Amen.

(F) Professi" catholicae ficlei ab Apostolica Sede orlentallljus praescripla. In nomine Pair is, et Filli, et Spiritus Sancti. Amen Ego firma fide credo, et profiteor omnia et singula, quae continentur in Symbolo Fidei, quo Sancta Romana Ecclesia utitur, videlicet:

—

XXXI

—

Credo in unum Deum Patrem omnipotentem, factorem coeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium. Et in unum Dominum Iesum Christum Filium Dei unigenitum, et ex Patre natum ante omnia saecuia, Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero ; genitum, non factum, consubstantialem Patri, per quem omnia facta sunt; qui propter nos homines, et propter nostrani salutem descendit de coelis; et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Yirgine, et homo factus est. Cruciflxus etiam pro nobis sub Pontio Pilato, passus, et sepultus est. Et resurrexit tertia die secundum Seripturas, et ascendit in coelum, sedet ad dexteram Patris; et iterum venturus est cum gloria iudicare vivos et mortuos, cuius regni non erit finis. Et in Spiritual Sanctum Dominum, et vivifìcantem, qui ex Patre Filioque procedit ; qui cum Patre et Filio simul adoratur et congiorificatur, qui locutus est per Prophetas. Et unam sanctam, catholicam, et apostolicam Ecclesiam. Confiteor unum Baptisma in remissionem peccatorum. Et expecto resurrectionem mortuorum, et vitam venturi saeculi. Amen. Veneror etiam et suscipio universales Synodos, prout sequitur, videlicet : Nicaenam primam ; et profiteor, quod in ea contra Arium damnatae memoriae definitum est: Dominum Iesum Christum esse Filium Dei ex Patre natum unigenitum, id est ex substantia Patris, natum, non factum, consubstantialem Patri; atque impias illas voces recte in eadem Synodo clamnatas esse: quod aliquando non fuerit, aut quod factus sit ex iis, quae non sunt, aut ex alia substantia vel essentia, aut quod sit mutabilis, vel convertibilis Filius Dei. Constantinopolitanam primam, secundam in ordine; et profìteor, quod in ea contra Macedonium damnatae memoriae definitum est : Spiritum Sanctum non esse servum, sed Dominum ; non creaturam, sed Deum, ac unam habentem cum Patre et Filio Deitatem.

—

XXXII

—

Ephesinam primam, tertiam in ordine; et profiteer, quod in ea contra Nestorium damnatae memoriae deflnitum est: Divinitatem et immanitatem ineffabili et incomprehensibili unione in una persona Filii Dei, unum nobis Iesum Christum constituisse ; eaque de causa Beatissimam Virginem vere esse Dei Genitricem. Chalcedonensem, quartam in ordine ; et profiteor, quod in ea contra Eutychen et Dioscorum, ambos damnatae memoriae deflnitum est: Unum eumdemque Filium Dei Dominum nostrum Iesum Christum, perfectum esse in Deitate, et perfectum in humanitate, Deum veruni et hominem verum ex anima ration ali et corpore, consubstantialem Patri secundum Deitatem, et eumdem consubstantialem nobis secundum liumanitatem, pei1 omnia nobis similem absque peccato; ante saeeula quidem de Patre genitura secundum Deitatem, in novissimis autem diebus eumdem propter nos et propter nostrani salutem ex Maria Virgine Dei Genitrice secundum humanitatem, unum eumdemque Christum Filium Dominum unigenitum, in duabus naturis inconfuse, immutabiliter, indivise, inseparabiliter agnoscendum; nusquam sublata differentia naturarum propter unitionem, magisque salva proprietate utriusque naturae, et in unam personam atque subsistentiam concurrente; non in duas personas partitura aut divisum, sed unum eumdemque Filium et Unigenitum Deum Verbum, Dominum Iesum Christum. Item, eiusdem Domini nostri Iesu Christi Divinitatem, secundum quam consubstantialis est Patri et Spiritui Sancto, impassibilem esse et immortalem; eumdem autem cruciiìxum, et mortuum tantummodo secundum carnem, ut pariter deflnitum est in dieta Synodo, et in epistola S. Leonis Romani Pontiflcis, cuius ore B. Petrum Apostolum locutum esse, Patres in eadem Synodo acclamaverunt ; per quam deflnitionem damnatur impia haeresis illorum, qui Trisagio ab Angelis tradito, et in praefata Chalcedo-

—

XXXIII

—

nensi Synodo decantato, Sanctus Deus, Sanctus Fortis, Sanctus Immortalis, miserere nobis, addebant: qui cruciflxus es pro nobis: atque adeo divinam naturam trium personarum passibilem asserebant et mortalem. Gonstantinopolitanam secundam, quintam in ordine, in qua praefatae Ghalcedonensis Synodi definì tio renovata est. Gonstantinopolitanam tertiam, sextam in ordine; et profiteor, quod in ea contra Monothelitas definitum est: in uno eodemq'ue Domino nostro Iesu Christo duas esse naturales voluntates, et duas naturales òperationes, indivise, inconvertibiliter, inseparabiliter, inconfuse; et humanam eius voluntatem non contrariami, sed subiectam divinae eius atque omnipotenti voluntati. Nicaenam secundam, septimam in ordine; et profiteor, quod in ea contra Iconoclastas definitum est: Imagines Christi, ac Deiparae Virginis, necnon aliorum Sanctorum habendas et retinendas esse, atque eis debitum honorem ac venerationem impertiendam. Gonstantinopolitanam quartam, octavam in ordine ; et profiteor, in ea Photium merito fuisse damnatum; et sanctum Ignatium Patriarcham restitutum. Veneror etiam et suscipio omnes alias universales Synodos, auctoritate Romani Pontificis legitime celebratas, et confirmatas, et praesertim Florentinam Synodum, et profiteor quae in ea definita sunt, videlicet: Quod Spiritus Sanctus ex Patre et Filio aeternaliter est, et essentiam suam suumque esse subsistens habet ex Patre simul et Filio, et ex utroque aeternaliter, tamquam ab uno principio, et unica spiratione procedit. Item, dictionem illam Filloque veritatis declarandae gratia, et imminente necessitate, licite ac rationabiliter Symbolo fuisse appositam. Item, in azymo sive fermentato pane triticeo Corpus Christi veraciter confici, sacerdotesque in altero ipsum Domini Corpus conficere debere, unumquemque scilicet iuxta suae Ecclesiae, sive Occidentalis sive Orientalis, consuetudinem. c

XXXIV

Item, si vere poenitentes in Dei charitate decesserint, antequam dignis poenitentiae fructibus de commissis satisfecerint et omissis, eorum animas poenis purgatoriis post mortem purgari, et ut a poenis liuiusmodi releventur, prodesse eis fidelium vivorum suffragia, Missarum scilicet sacriflcia, orationes et eleemosynas, et alia pietatis officia, quae a fldelibus pro aliis fldelibus fieri consueverunt, secundum Ecclesiae instituía; illorumque animas, qui post Baptisma susceptum nullam omnino peccati maculam incurrerunt, illas etiam quae post contractam peccati maculano, vel in suis corporibus vel eisdem exutae sunt purgatae, in coelum mox recipi, et intueri clare ipsum Deum Trinum et Unum, sicuti est, pro meritorum tamen diversitate, alium alio perfectius ; illorum autem animas, qui in actuali mortali peccato vel solo originali decedunt, mox in infernum descendere, poenis tamen disparibus puniendas. Item, sanctam apostolicam Sedem, et Romanum Pontificem in universum orbem tenere primatum, et ipsum Pontificem Romanum successorem esse Beati Petri Principis Apostolorum, et verum Christi Vicarium, totiusque Ecclesiae caput, et omnium Ghristianorum patrem ac doctorem existere: et ipsi in Beato Petro paseen di, regendi ac gubernandi universalem Ecclesiali! a Domino nostro Iesu Christo plenam potestatem traditam esse, quemadmodum etiam (ut eadem Florentina Synodus asserii) in gestis oecumenicorum conciliorum, et in sacris canonibus continetur. Item, legalia Veteris Testamenti, seu Mosaicae legis caeremonias, sacra, sacriflcia et sacramenta, Domino nostro Iesu Christo adveniente, cessasse; et post promulgatum Evangelium, sine peccato observari non posse. Eiusdem etiam Legis Veteris ciborum mundorum et immundorum diiferentiam ad caeremonialia pertinere, quae surgente Evangelio transierunt. Illam etiam Apostolorum prohibitlonem ab immolatis simulacrorum, et sanguine, et suffocato, illi tempori congruisse, ut inter Iudaeos et Gentiles dis-

—

XXXV

—

sensionis materia tolleretur, cuius Apostoliche prohibitionis causa cessante, etiam cessavit effectus. Pariter veneror et suscipio Tridentinam Synodum et proflteor, quae in ea definita et declarata sunt; et praesertim offerri Deo in Missa verum, proprium, et propitiatorium sacriflcium pro vivis et defunctis; atque in Sanctissimae Bucharistiae Sacramento (iuxta fldem quae semper in Ecclesia Dei fuit) contineri vere, realiter, et substantialiter Corpus et Sanguinem, una cum Anima et Divinitate Domini nostri Iesu Christ!, ac proinde totum Christum; fierique conversionem totius substantiae panis in Corpus, et totius substantiae vini in Sanguinem, quam conversionem Gatholica Ecclesia aptissime transubstantiationem appellai ; et sub unaquaque specie, et singulis cuiusque speciei partibus, separatione facta, totum Christum contineri. Item, septem esse Novae Legis sacramenta a Christo Domino nostro instituta ad salutem humani generis, quamvis non omnia singulis necessaria, videlicet: Baptismum, Conñrmationem, Eucharistiam, Poenitentiam, Extremam Unctionem, Ordinem et Matrimonium, illaque gratiam conferre ; et ex his Baptismum, Conflrmationem, et Ordinem iterari non posse. Item, Baptismum esse necessarium ad salutem; ac proinde si mortis periculum immineat, mox sine ulla dilatione esse conferendum; et a quocumque, et quandocumque sub debita materia, forma, et intentione collatum, esse validum. Item, Sacramenti Matrimonii vinculum indissolubile esse ; et quamvis propter adulterimi], haeresim, aut alias causas possit inter coniuges thori et cohabitationis separatio fieri, non tamen illis aliud Matrimonium contrahere fas esse. Item, Apostólicas, et Ecclesiasticas traditiones suscipiendas esse, et venerandas. Indulgentiarum etiam potestatem a Christo in Ecclesia relictam fuisse, illarumque usum Christiano populo maxime salutarem esse.

—

XXXVI

—

Pariter, quae de peccato originali, de iustificatione, de sacrorum librorum tam Veteris quam Novi Testamenti indice et interpretatione in praedicta Tridentina Synodo definita sunt, suscipio et proflteor. Item veneror et suscipio oecumenicam Synodum Vaticanam, atque omnia ab eadem tradita, definita et declarata, praesertim de Romani Pontificis primatu ac de eius infallibili magisterio, firmissime amplector et proflteor. Gaetera item omnia suscipio et proflteor, quae recipit et profltetur sancta Romana Ecclesia; simulque contraria omnia, et schismata et haereses ab eadem Ecclesia damnatas, reiectas et anathematizatas, ego pariter damno, reiicio et anathematizo. Insuper Romano Pontifici, Beati Petri Principis Apostolorum successori, ac Iesu Christi Vicario, veram obedientiam spondeo ac iuro. Hanc Fidem Gatholicae Ecclesiae, extra quam nemo salvus esse potest, quam in praesenti sponte proflteor, et veraciter teneo, eamdem integram et inviolatam usque ad extremum vitae spiritum constantissime, Deo adiuvante, retiñere et conflteri, atque a meis subditis, vel illis, quorum cura ad me in meo muñere spectabit, teneri, doceri et praedicari, quantum in me erit, curaturum, ego idem. spondeo, voveo, et iuro Sic me Deus adiuvet, et haec sancta Dei Evangelia.

(G) Decreta quae in prima sessione solemni leda sunt iussu et nomine Praesidentis Synod,i li. P. D. Ludovici Piavi. DECRETUM

I.

De offlcialibus. Nominamus et instituimus in hac Synodo sequentes offlciales:

—

XXXVI

—

Pariter, quae de peccato originali, de iustificatione, de sacrorum librorum tam Veteris quam Novi Testamenti indice et interpretatione in praedicta Tridentina Synodo definita sunt, suscipio et proflteor. Item veneror et suscipio oecumenicam Synodum Vaticanam, atque omnia ab eadem tradita, definita et declarata, praesertim de Romani Pontificis primatu ac de eius infallibili magisterio, firmissime amplector et proflteor. Gaetera item omnia suscipio et proflteor, quae recipit et profltetur sancta Romana Ecclesia; simulque contraria omnia, et schismata et haereses ab eadem Ecclesia damnatas, reiectas et anathematizatas, ego pariter damno, reiicio et anathematizo. Insuper Romano Pontifici, Beati Petri Principis Apostolorum successori, ac Iesu Christi Vicario, veram obedientiam spondeo ac iuro. Hanc Fidem Gatholicae Ecclesiae, extra quam nemo salvus esse potest, quam in praesenti sponte proflteor, et veraciter teneo, eamdem integram et inviolatam usque ad extremum vitae spiritum constantissime, Deo adiuvante, retiñere et conflteri, atque a meis subditis, vel illis, quorum cura ad me in meo muñere spectabit, teneri, doceri et praedicari, quantum in me erit, curaturum, ego idem. spondeo, voveo, et iuro Sic me Deus adiuvet, et haec sancta Dei Evangelia.

(G) Decreta quae in prima sessione solemni leda sunt iussu et nomine Praesidentis Synod,i li. P. D. Ludovici Piavi. DECRETUM

I.

De offlcialibus. Nominamus et instituimus in hac Synodo sequentes offlciales:

—

XXXVII

—

1) Theologos: R. P. D. Gaudentium Bonfigli episcopum Gassien. et coadiutorem Vicarii apostolici Alepi; et presbyterum Paulum Awad secretarium Delegations apostolicae in Syria. 2) Promotorem: presbyterum Moysem Sarkis rectorem seminarii Sciarfensis. Qui ad dignitatem chorepiscopi promotus est in seminario Sciarfensi die 14 Octobris anni 1888. 3) Notarium: chorepiscopum Petrum Topal Amidensem. Qui ad dignitatem episcopalem evectus est titulo Maipharkin die 30 Septembris anni 1888. 4) Secretarium: diaconum Georgium Scelhot, diaconum et secretarium D. Patriarchae Antiocheni. 5) Geremoniarum directorem: presbyterum Eliam Scelhot. 6) Lectorem: presbyterum Paulum Saab. (Qui postea abiit, et eius loco suffectus fuit presbyter Tobias Ionan). 7) Ianitorem: fratrem Aloysium Abdulahhad. 8) Gursorem: diaconum Ioseph Iabban. DEGRETUM II.

Be non discedendo a Synodo ante eius finem,. Gum speciali favore Dei 0. M. et auctoritate suprema Sanctissimi Patris Leonis XIII ieliciter regnantis, Patres Ecclesiae Syriacae in seminarium Sciarfense quod titulo Dominae Salutis nuncupatur, convenerint ad habendam Synodum provincialem in gloriam Dei et honorem sanctae matris Ecclesiae ac utilitatem nationis Syriacae, operae pretium est ut, iuxta consuetudinem vigentem, omnibus et singulis Patribus in Synodo praesentibus nec non et eius Officialibus, virtute sanctae obedientiae intimemus nemini licere ab ea discedere quacumque causa antequam absolvatur, nisi veniam a Synodi Praesidente obtinuerit.

—

XXXVII

—

1) Theologos: R. P. D. Gaudentium Bonfigli episcopum Gassien. et coadiutorem Vicarii apostolici Alepi; et presbyterum Paulum Awad secretarium Delegations apostolicae in Syria. 2) Promotorem: presbyterum Moysem Sarkis rectorem seminarii Sciarfensis. Qui ad dignitatem chorepiscopi promotus est in seminario Sciarfensi die 14 Octobris anni 1888. 3) Notarium: chorepiscopum Petrum Topal Amidensem. Qui ad dignitatem episcopalem evectus est titulo Maipharkin die 30 Septembris anni 1888. 4) Secretarium: diaconum Georgium Scelhot, diaconum et secretarium D. Patriarchae Antiocheni. 5) Geremoniarum directorem: presbyterum Eliam Scelhot. 6) Lectorem: presbyterum Paulum Saab. (Qui postea abiit, et eius loco suffectus fuit presbyter Tobias Ionan). 7) Ianitorem: fratrem Aloysium Abdulahhad. 8) Gursorem: diaconum Ioseph Iabban. DEGRETUM II.

Be non discedendo a Synodo ante eius finem,. Gum speciali favore Dei 0. M. et auctoritate suprema Sanctissimi Patris Leonis XIII ieliciter regnantis, Patres Ecclesiae Syriacae in seminarium Sciarfense quod titulo Dominae Salutis nuncupatur, convenerint ad habendam Synodum provincialem in gloriam Dei et honorem sanctae matris Ecclesiae ac utilitatem nationis Syriacae, operae pretium est ut, iuxta consuetudinem vigentem, omnibus et singulis Patribus in Synodo praesentibus nec non et eius Officialibus, virtute sanctae obedientiae intimemus nemini licere ab ea discedere quacumque causa antequam absolvatur, nisi veniam a Synodi Praesidente obtinuerit.

—

XXXVIII —•

DECRETUM III.

De non praeiudicando. Declaramus ac notifìcamus quod si forte contigerit aliquem ex Patribus liuius Synodi vel ex eius Officialibus praetergredi suum locum vel dignitatem in procedendo, aut sedendo ant sententiam proferendo, nullum propterea novum ius aut novum Privilegium eum acquirere, nec praeiudicium ullius iuri aut privilegio inde generari.

(H) Telegramma ad Eminenlissimum Cardinalem Simeoni missum. Sub auspiciis auctoritate Sanctitatis Suae provincialem nostram Synodum modo solemniter inaugur a t e s ferventissima vota pro sanctae ecclesiae triumpho suaeque sanctitatis conservatione elevamus Apostolicamque benedictionem in subsidium enixe imploramus. presidente Patriarca e suo episcopato. PIAVI

SCELHOT

(I) Responsum ab Emo Cardinali missum. Ex Aud. 24 lui. 1888. SSmus Synodi vota grato animo excepit, Deumq. pro felici eius exitu rogans, Delegato, Patriarchae et Epis. Aplicam. Bnem peramanter impertivit. S. CRETONI

Secr.

—

XXXVIII —•

DECRETUM III.

De non praeiudicando. Declaramus ac notifìcamus quod si forte contigerit aliquem ex Patribus liuius Synodi vel ex eius Officialibus praetergredi suum locum vel dignitatem in procedendo, aut sedendo ant sententiam proferendo, nullum propterea novum ius aut novum Privilegium eum acquirere, nec praeiudicium ullius iuri aut privilegio inde generari.

(H) Telegramma ad Eminenlissimum Cardinalem Simeoni missum. Sub auspiciis auctoritate Sanctitatis Suae provincialem nostram Synodum modo solemniter inaugur a t e s ferventissima vota pro sanctae ecclesiae triumpho suaeque sanctitatis conservatione elevamus Apostolicamque benedictionem in subsidium enixe imploramus. presidente Patriarca e suo episcopato. PIAVI

SCELHOT

(I) Responsum ab Emo Cardinali missum. Ex Aud. 24 lui. 1888. SSmus Synodi vota grato animo excepit, Deumq. pro felici eius exitu rogans, Delegato, Patriarchae et Epis. Aplicam. Bnem peramanter impertivit. S. CRETONI

Secr.

—

XXXVIII —•

DECRETUM III.

De non praeiudicando. Declaramus ac notifìcamus quod si forte contigerit aliquem ex Patribus liuius Synodi vel ex eius Officialibus praetergredi suum locum vel dignitatem in procedendo, aut sedendo ant sententiam proferendo, nullum propterea novum ius aut novum Privilegium eum acquirere, nec praeiudicium ullius iuri aut privilegio inde generari.

(H) Telegramma ad Eminenlissimum Cardinalem Simeoni missum. Sub auspiciis auctoritate Sanctitatis Suae provincialem nostram Synodum modo solemniter inaugur a t e s ferventissima vota pro sanctae ecclesiae triumpho suaeque sanctitatis conservatione elevamus Apostolicamque benedictionem in subsidium enixe imploramus. presidente Patriarca e suo episcopato. PIAVI

SCELHOT

(I) Responsum ab Emo Cardinali missum. Ex Aud. 24 lui. 1888. SSmus Synodi vota grato animo excepit, Deumq. pro felici eius exitu rogans, Delegato, Patriarchae et Epis. Aplicam. Bnem peramanter impertivit. S. CRETONI

Secr.

—

XXXVIII —•

DECRETUM III.

De non praeiudicando. Declaramus ac notifìcamus quod si forte contigerit aliquem ex Patribus liuius Synodi vel ex eius Officialibus praetergredi suum locum vel dignitatem in procedendo, aut sedendo ant sententiam proferendo, nullum propterea novum ius aut novum Privilegium eum acquirere, nec praeiudicium ullius iuri aut privilegio inde generari.

(H) Telegramma ad Eminenlissimum Cardinalem Simeoni missum. Sub auspiciis auctoritate Sanctitatis Suae provincialem nostram Synodum modo solemniter inaugur a t e s ferventissima vota pro sanctae ecclesiae triumpho suaeque sanctitatis conservatione elevamus Apostolicamque benedictionem in subsidium enixe imploramus. presidente Patriarca e suo episcopato. PIAVI

SCELHOT

(I) Responsum ab Emo Cardinali missum. Ex Aud. 24 lui. 1888. SSmus Synodi vota grato animo excepit, Deumq. pro felici eius exitu rogans, Delegato, Patriarchae et Epis. Aplicam. Bnem peramanter impertivit. S. CRETONI

Secr.

—

XXXIX

—

(K) Litterae encyclicae ad dioeceses SyHacas missae, quibus initium Synodi annuniiatur. Ad Alios nostros carissimos, reverendum clerum, honoratos proceres et universum populum a Domino custoditum in omnibus dioecesibus Svriacis, quos Deus in iustitia servet, et in gratia custodiat. Amen. Benedictionem pastoralem impertimus vobis et salutem in Domino. Initio pro vobis vota offerimus Maiestati divinae ut omnia vestra opera et negotia prosperare faciat. Deinde vobis notum est, Filii carissimi in Doming, nos his diebus cum Reverendissimis Fratribus Met r o p o l i s nationis nostrae in Seiarfe Daarun Libani extare, optima valetudine fruentes ex bonitate et dementia divinae Providentiae. Quo divino favore obtinuimus id quod vel a tempore quo ad Sedem eminentem patriarchalem volúntate divina quamquam immeriti adscendimus, vehementer fait semper nobis in votis, Synodum scilicet provincialem celebrare ad deflniendas, ordinandas ac uniformes reddendas discipline ecclesiasticae leges et regulas rituales in nostra natione, nec non reliquos eius libros ecclesiasticos qui ad sacramentorum administrationem, ad sacras functiones et caeremonias spectant, corrigendos. Heri autem, die dominica 22 Iulii anni 1888 mane locum habuit aperitio praedictae Synodi nostrae, primaque eius sessio summa pompa, ordine et solemnitate habita est. Divino autem auxilio sollicite prosequemur discussiones, dispositiones sacrorumque canonum sanctiones circa praedicta argumenta in successivis sessionibus usque ad finern. Gum autem opus quod suscepimus peragere, gravissimi momenti sit, divinique auxilii ope indigeat, atque destinatimi sit ad procurandam Dei gloriam

—

XL

—

ac nostrae nationis, carissimae in Domino, bonum, hinc operae pretium duximus has encyclicas litteras patriarchates ad omnes nostrae nationis amatissimas dioeceses transmitiere, quibus hoc faustissimum nuncium eis demus, ac eas exhortemur et rogemus ut per instituías peculiares preces nobis auxilientur, a misericordia Dei nostri petentes ut super nos sua lumina infundat, concordiae vinculis nos cum invicem coniungat, Spiritu sapientiae et intellect us nos conflrmet ut tantum opus inceptum ad felicem exitum perducamus. Itaque praescribimus ut statim ac hae nostrae litterae promulgabuntur usque ad finem Synodi, omnibus dominicis ac festis diebus benedictio solemnis SSmi Sacramenti in omnibus nostrae nationis ecclesiis detur, eademque intentione publice recitentur

Pater nosier, Ave et Gloria.

Firmam autem spem habemus, brevi nostrae nationi nos exhibituros esse Godicem continentem cánones ab hac Synodo elaboratos ad maiorem Dei gloriam et bonum dioeceseon nostrae Sedis patriarchalis Antiochenae, Sanctae Sedis auctoritate confirmatum, ita ut sit in nostra Ecclesia regula et dux in omnibus quae ad disciplinam, ad leges ecclesiasticas, ad ritus, ad processus iudiciales, ad scholas, ad reformationem cleri et populi spectant. Tunc nihil reliquum erit nobis in nostra senectute optandum praeterquam quod Deo gratias agere qui nostrani infirmitatem elegit ut esset causa aggrediendi tantum opus, nobis opitulantibus Reverendissimis nostris Fratribus archiepiscopis et episcopis nostrae Sedis patriarchalis. Denique coniungite vosmetipsos nobiscum in precibus Deo O. M. admovendis, ut qui fausti initii fayorem concessit, beneficium prosperi finis in nos conferai. Finem facimus impertiendo vobis, carissimi filii, et vestris familiis, quas Deus custodiat, pastoralem beneclicti onem et pacem Domini.

Datum in nostro seminario monasterii Sciarfensis Daraun die 23 Iulii anni 1888, XIY patriarchatus nostri. Ignatius Georgius Scelhot patriarcha Antlochenus Syrorum. Locus sigilli. P. S. Haec sunt nomina locorum ad quos hae litterae encyclicae missae sunt: Alepum, Mossul, Damascum, Mardin, Diarbekir, Bagdad, Bassora, Oria, Bairut, Cairum, Dairazzor, Nabc, Seert.

(L) Oratio finalìs a Rino I). Patriarcha

habita.

Tandem haec nostra Synodus, Deo gratias, ad finem felicissimum, Reverendissimi Fratres, perducta est, regnante in ea perfecta concordia inter nos et pace. Magnum hoc est a Deo beneficium. Atque in hoc evidentissimum cernimus argumentum spiritus pietatis, christianae caritatis, firmissimae fldei, sancti zeli quibus animi vestri, pontifices illustrissimi nostri fratres in Domino, affecti sunt. Iam ad nostras singuli dioeceses parati sumus redire, ac carissimas in Domino nostras oves denuo videre, laeti quod desideratum iìnem magni operis cui nosmetipsos accinxeramus, attigerimus, articulosque fldei veritatesque de sacramentis, de disciplina ecclesiastica, de ritibus, de legibus iudiciariis, de censuris, de instituto religioso, de confraternitatibus, de scholis defìniverimus, sacris canonibus inliaerentes, sanxerimusque in hoc Codice nostrae Synodi feliciter absolutae, quem nostris subscriptionibus munitum Sanctae Sedi Apostolicae humiliter deponimus, humiliter petentes eius conflrmationem, atque firmam spem habentes hunc insignem favorem nos quantocius obtenturos esse. Nunc nobis superest, divinae bonitati gratias agere tum nomine nostro tum nomine totius nostrae nationis, nec

Datum in nostro seminario monasterii Sciarfensis Daraun die 23 Iulii anni 1888, XIY patriarchatus nostri. Ignatius Georgius Scelhot patriarcha Antlochenus Syrorum. Locus sigilli. P. S. Haec sunt nomina locorum ad quos hae litterae encyclicae missae sunt: Alepum, Mossul, Damascum, Mardin, Diarbekir, Bagdad, Bassora, Oria, Bairut, Cairum, Dairazzor, Nabc, Seert.

(L) Oratio finalìs a Rino I). Patriarcha

habita.

Tandem haec nostra Synodus, Deo gratias, ad finem felicissimum, Reverendissimi Fratres, perducta est, regnante in ea perfecta concordia inter nos et pace. Magnum hoc est a Deo beneficium. Atque in hoc evidentissimum cernimus argumentum spiritus pietatis, christianae caritatis, firmissimae fldei, sancti zeli quibus animi vestri, pontifices illustrissimi nostri fratres in Domino, affecti sunt. Iam ad nostras singuli dioeceses parati sumus redire, ac carissimas in Domino nostras oves denuo videre, laeti quod desideratum iìnem magni operis cui nosmetipsos accinxeramus, attigerimus, articulosque fldei veritatesque de sacramentis, de disciplina ecclesiastica, de ritibus, de legibus iudiciariis, de censuris, de instituto religioso, de confraternitatibus, de scholis defìniverimus, sacris canonibus inliaerentes, sanxerimusque in hoc Codice nostrae Synodi feliciter absolutae, quem nostris subscriptionibus munitum Sanctae Sedi Apostolicae humiliter deponimus, humiliter petentes eius conflrmationem, atque firmam spem habentes hunc insignem favorem nos quantocius obtenturos esse. Nunc nobis superest, divinae bonitati gratias agere tum nomine nostro tum nomine totius nostrae nationis, nec

non omnibus qui in hac Synodo nobiscum partem liabuere curis ac laboribus. Imprimis tributum laudis ac gratiarum actionis persolvimus Summo Pontifici Ecciesiae Dei infallibili, Sanctissimo Patri Papae Leoni XIII feliciter regnanti ob insignem ac honorantissimum favorem quo nos prosecutus est cum praesidentiam nostrae Synodi suo nomine et suprema sua auctoritate gerendam Illmo ac Rino Domino Delegato suo apostolico Syriae, D. Ludovico Piavi Archiepiscopo Siuniae concrediderit, qui ab initio usque ad iìnem hoc nobili munere optima ratione perfunctus est. Profecto nos pervenimus hodie ad metani operariorum evangelicorum qui mandatum divinum impleverunt parando omnia adminicula necessaria ad operandum in vinea Domini. Ut possimus mercedem operariorum lucrantium consequi, nihil superest nobis nisi tacere quod dixiinus, ac docere canones quos statuimus. Itaque et nos et vos, Fratres ac Venerabiles Pontifices, quamquam haud exiguo labore curam omnem impendimus in praeparandas huius Synodi materias, in eas ventilandas, discutiendas, ordinandas, deilniendas ita ut inde codex numeris omnibus perfectus efformatus sit, conformis sanctae Dei Ecciesiae canonibus ac nostrae Antiochenae Ecciesiae consuetudinibus liturgicis ac disciplinaribus, tarnen memores esse debemus, adhuc arduum ac laboriosum stadium nobis ac nostris successoribus superesse percurrendum, ut scilicet ad praxim deducamus regulas ac statuta a nobis definita et praescripta postquam a Sede B. Petri Sacrosanta confirmata fuerint, cum vobis notimi sit bonam frugem a nobis et per nos exposci. A nobis quidem exigitur ut officia impleamus quae nobis propria sunt tum quoad nostras personas tum quoad munia nostra, etenim « Laborantem agricolam oportet primum de fructibus percipere » (I), ait electus Apostolus. Per nos (1) 2 T i m . 2 , G.

—

XLIII

—

autem, cum nobis non sufficiat nobismetipsis attendere ut bonum exemplum nostra vita aliis praebeamus, sed nos oporteat « doctrlnae attendere » ut nos praelaudatus Apostolus monet, igitur nunquam nos pigeat vigiles esse super vita nostri cleri et populi ut conformis sit rectae regulae vitae christianae, ac in obeundis offlciis propriis ac agendi ratione cum statutis tiULUS Synodi nostrae concordet, ut possit unusquisque ex nobis « seipsum salvum facere et eos qui eum audiunt » (1). Uno verbo, ad memoriam vestram revocamus, Reverendissimi Fratres, oraculum Pauli Apostoli quod nobis potissimum, Pastoribus Ecclesiae Gatholicae, quadrat : « Attendite vobis, ait, et universo gregi, in quo vos Spiritus Sanctus posuit Episcopos regere Ecclesiam Dei, quam acquisivit sanguine suo » (2), vos exhortantes ut cum ex hoc com-en tu egrediemini, sitis « succinoti lumbos vestros in veritate, et induti loricam iustitiae, et calceati pedes in praeparatione Evangelii pacis, in omnibus sumentes scutum iidei, in quo possitis omnia tela nequissimi ignea extinguere; et galeam salutis assumite, et gladium Spiritus (quod est verbum Dei) per omnem orationem et obsecrationem orantes omni tempore in spiritu, et in ipso vigilantes in omni instantia et obsecratione pro omnibus sanctis et pro me » (3). Sic ego vobis valedico, Deo vos commendans, ac per misericordiam Dei nostri rogans ut nostrum paternum amorem cum apostolica benedictione et ardentibus votis nostris, carissimis nostris flliis, clero et populo vestrarum dioeceseon, cum incolumes et sani eos videbitis, offeratis. Insuper vos et ipsos quaeso ut non desinatis preces et obsecrationes Deo O. M. offerre pro hoc vestro Patriarcha sene, ut ad bonum finem eum perducat. (1) 1 Tim. 4, 6. (2) Act. 20, 2 8 . (3) E p h e s . 6, 14 et seq.

—

XLIV

—

Atque vos Angelus Dei custos fldus comitetur in vestris itineribus terra marique, atque ad nos pervenire faciat a vobis et de vobis fausta ac iucunda n unci a. Gratia Domini nostri Iesu Christi cum spiritu vestro, fratres, omni tempore. Amen.

(M) Litterae synodales ad Summiim Pontifìcem Leonem XIII missae in fine Synodi. SANCTISSIME PATER Gravissimo munere, a nobis Sanctitatis Tuae licentia et auctoritate suscepto, Synodum scilicet provincialem celebrandi pro Ecclesia nostra Syriaca, felici successu nos perfunctos esse, infrascripti observantissimi obsequentissimique Tui Filii, supradictae Ecclesiae Syriacae Patriarcha, Archiepiscopi et Episcopi, Tibi hodierna die laetantes nunciamus. Pro suprema enim, Beatissime Pater, sollicitudine omnium Ecclesiarum, potissimum vero pro paterno quo erga Orientis Ecclesias flagras amore, cuius vel ab exordio Tuae ad Cathedram Principis Apostolorum faustissimae exaltationis, luculenta omnibus innotuerunt argumenta, votis nostris benignissime annuere dignatus es, per S. Congregationem de Propaganda Fide nobis facultatem concedens, quemadmodum id nobis eadem notum fecit per duplices litteras sub die 18 Iunii currentis anni datas, quarum alterae ad nostrum Patriarcham, alterae ad nos ceteros directae erant, ut canonice congregati, Synodum provincialem seu nationalem celebraremus'ad examinanda stabiliendaque ea quae ad spiritualem nostrae nationis progressum promovendum apta reputarentur. Insuper per easdem litteras S. Congregal o nobis significavit, Sanctitatem Tuam per;imanter disposuisse ut praefatae celebrandae Synodo dignissimus Syriae Delegatus Apostolicus Ulmus ac Rmus

—

XLIV

—

Atque vos Angelus Dei custos fldus comitetur in vestris itineribus terra marique, atque ad nos pervenire faciat a vobis et de vobis fausta ac iucunda n unci a. Gratia Domini nostri Iesu Christi cum spiritu vestro, fratres, omni tempore. Amen.

(M) Litterae synodales ad Summiim Pontifìcem Leonem XIII missae in fine Synodi. SANCTISSIME PATER Gravissimo munere, a nobis Sanctitatis Tuae licentia et auctoritate suscepto, Synodum scilicet provincialem celebrandi pro Ecclesia nostra Syriaca, felici successu nos perfunctos esse, infrascripti observantissimi obsequentissimique Tui Filii, supradictae Ecclesiae Syriacae Patriarcha, Archiepiscopi et Episcopi, Tibi hodierna die laetantes nunciamus. Pro suprema enim, Beatissime Pater, sollicitudine omnium Ecclesiarum, potissimum vero pro paterno quo erga Orientis Ecclesias flagras amore, cuius vel ab exordio Tuae ad Cathedram Principis Apostolorum faustissimae exaltationis, luculenta omnibus innotuerunt argumenta, votis nostris benignissime annuere dignatus es, per S. Congregationem de Propaganda Fide nobis facultatem concedens, quemadmodum id nobis eadem notum fecit per duplices litteras sub die 18 Iunii currentis anni datas, quarum alterae ad nostrum Patriarcham, alterae ad nos ceteros directae erant, ut canonice congregati, Synodum provincialem seu nationalem celebraremus'ad examinanda stabiliendaque ea quae ad spiritualem nostrae nationis progressum promovendum apta reputarentur. Insuper per easdem litteras S. Congregal o nobis significavit, Sanctitatem Tuam per;imanter disposuisse ut praefatae celebrandae Synodo dignissimus Syriae Delegatus Apostolicus Ulmus ac Rmus

—

XLY

—

P. D. Ludovicus Piavi archiepiscopi Siuniae nomine et auctoritate Sanctitatis Tuae praesideret, qui omnes laudes gratiarumque actiones a nobis meretur propter singularem sollicitudinem quam in hoc honorífico muñere fungendo optime impendit. Gum itaque decretum fuerit Synodum propositam in seminario nostro • Sciarfense de Monte Libano celebrandam esse, canonice ad earn convocati, iter ad hunc locum ex dissitts regionibus absque mora coepimus facere, et statim ac noster fere completus est numerus, praemissis spiritualibus exercitiis aliquot dierum ad auxilium divinum impetrandum, sub die vigésima secunda Iulii currentis anni Synodum inclioantes, praesidente supralaudato P. D. Delegato apostolico, sessionem primam publicam inaugurationis habuimus, cui adstiterunt summae dignitatis praelatorum ex diversis nationibus catholicis electus coetus nobiliorumque magnatum saecularium numerus. Quae solemnissima sessio per celebrationem sacrorum mysteriorum coepta est, tum Synodi praeliminaria decretaque S. Gongregationis de Propaganda Fide ad earn spectantia lecta sunt, denique nomina officialium Synodi promulgata. Gum autem ex una parte gravitatem operis quod tractare suscepimus, consideraverimus, ex altera nostrarum virium privatarum defectum cognoverimus, officii nostri esse iudicavimus Tuam benedictionem apostolicam per telegraphum humiliter petere ad corroboran das nostras vires nostramque sustentandam inflrmitatem. Et sic, accepto felicissimo nuncio, quod Sanctitas Tua beatiflcam Suam benedictionem nobis impertire dignata sit, illico quotidianas congregationes particulares coepimus habere, in quibus schemata a quibusdam e nostris per plures annos anteactos elaborata ac digesta, seria deliberatane discutiebamus, textumque sic deflnitum Revmi Praesidentis examini subiiciebamus. Ita pedetentim ea quae summam manum accipiebant, ac in promptu erant, in generalibus ac solemnibus sessionibus legebantur, Patrumque ac

—

XL VI

Revmi Praesidentis subscriptione muniebantur. Hunc in modum novem in publicis sessioni bus Synodus exacta est, quarum extremam hodie celebravimus. Omnia haec, mira animorum concordia ac consensione gesta sunt, ita ut iure ac merito dicere possimus, spiritum Tuum paciflcum, omnium gentium Unguis celebratissimum, quique ubicumque spirai, secum salutem et prosperitatem affert, singulari divinae Providentiae nutu in nostrum humillimum consessum quodammodo infusum visum fuisse. Gum ex divina bonitate Synodus ad prosperum ac felicem exitum perducta sit, gaudium et exultationem nostrani de ea illud äuget quod ea, diu a nobis ac a nostra natione desiderata, tandem sub Pontificatu Tuo gloriosissimo celebrata sit, qui mundum admiratione iure perculit, annoque Tui sacerdotalis Iubilaei, quod Ecclesiam laetitia replevit. Gum autem de officio nostro nihil nunc nobis reliquum sit nisi acta ac decreta iiuius Synodi ad Thronum Sanctitatis Tuae submittere, ad pedes Tuos provoluti, hunc statutorum synodalium codicem nostrum humiliter Tibi, Sanctissime Pater, subiicimus, Te suppliciter deprecantes ut in ilium Tuae sublimis sapientiae radios benignissime transmittens, eum, si forte Tibi acceptus erit, Tua irrefragabili approbatione ac apostolica confirmatione honoräre digneris, postquam eum per correctionem, emendationem, modiflcationem, prout Tibi visum fuerit, huius tantae gratiae dignum feceris, ut illieo ilium in praxim inducere valeamus, morum reformationem, disciplinae restaurationem, ecclesiastici ordinis ad pristinum decus ac splendorem in ecclesiis nostrae pastorali cura e commissis restitutionem ex eius observantia sperantes. Huic nostro libello supplici finem facimus, ferventissimas humillimasque gratiarum actiones ad sublimem Tuae Sanctitatis Thronum nomine nostro ac totius Syriacae gentis emittentes pro hoc insigni beneficio indictionis Synodi ceterisque innumeris eximiisque favoribus quibus a Te Praedecessoribusque

—

XL VII

—

Tuis sanctae memoriae Romanis Pontificibus cumulati sumus, Deumque 0. M. deprecantes ut incolumem iugiterque prosperum Te conservet in commune Bcclesiae bonum. Interea sacros Tuos Pedes maximo obsequio ac tota veneratione deosculantes, nobismetipsis nostrisque dioecesibus apostolicam benedictionem enixe exposcimus. Nos humillimi ac obsequentissimi Sanctitatis Tuae Alii, patriarcha et archiepiscopi Ecclesiae Syriacae Antiochenae. f Ignatius Georgius Scelhot Patriarcha Antiochenus Syrorum. f G. B. Benni Archiepisc. Mausiliensis Syrorum. I Raphael A. Ciarkhi Archiepiscopus Babylonensis Syrorum. f G. I. David Archiepisc. Damascenus Syrorum. f M. I. Ahmardacno Episcopus Nisiben. Syrorum et vicarius patriarchalis Mardinensis. f Th. A. Candalaft Episcopus Tripolitan. Syrorum et vicarius patriarchalis Berytensis. f Rabula Ephraim Rahmani Episcopus Edessenus Syrorum coadiutor Mausiliensis. -j- P. Marutha Topal P]piscopus Maipharchensis Syrorum et vicarius patriarchalis Amidensis. In seminario Sciarfensi de Monte Libano die XIII Octobris 1888.

(N) Litterae Synodales ad Eminentissimum ac Reverendmimum T). Principem Cardinalem Ioannem Simeoni Prdefectum S. C. de Propaganda Fide in fine Synodi missae. EMINENTISSIME PRINGEPS, Synodum nationalem in patriarchali Seminario Sciarfensi de Monte Libano, sub praesidentia Illmi ac

—

XL VII

—

Tuis sanctae memoriae Romanis Pontificibus cumulati sumus, Deumque 0. M. deprecantes ut incolumem iugiterque prosperum Te conservet in commune Bcclesiae bonum. Interea sacros Tuos Pedes maximo obsequio ac tota veneratione deosculantes, nobismetipsis nostrisque dioecesibus apostolicam benedictionem enixe exposcimus. Nos humillimi ac obsequentissimi Sanctitatis Tuae Alii, patriarcha et archiepiscopi Ecclesiae Syriacae Antiochenae. f Ignatius Georgius Scelhot Patriarcha Antiochenus Syrorum. f G. B. Benni Archiepisc. Mausiliensis Syrorum. I Raphael A. Ciarkhi Archiepiscopus Babylonensis Syrorum. f G. I. David Archiepisc. Damascenus Syrorum. f M. I. Ahmardacno Episcopus Nisiben. Syrorum et vicarius patriarchalis Mardinensis. f Th. A. Candalaft Episcopus Tripolitan. Syrorum et vicarius patriarchalis Berytensis. f Rabula Ephraim Rahmani Episcopus Edessenus Syrorum coadiutor Mausiliensis. -j- P. Marutha Topal P]piscopus Maipharchensis Syrorum et vicarius patriarchalis Amidensis. In seminario Sciarfensi de Monte Libano die XIII Octobris 1888.

(N) Litterae Synodales ad Eminentissimum ac Reverendmimum T). Principem Cardinalem Ioannem Simeoni Prdefectum S. C. de Propaganda Fide in fine Synodi missae. EMINENTISSIME PRINGEPS, Synodum nationalem in patriarchali Seminario Sciarfensi de Monte Libano, sub praesidentia Illmi ac

—

X L Vili

—

Revmi Patris Domini Ludovici Piavi archiepiscopi Siuniensis ac Syriae Delegati apostolici, nomine Santissimi Domini nostri Papae Leonis XIII feliciter regnantis die 22 Iulii solemniter inchoatam celebratamque, hodie, divina gratia opitulante, ad finem feliciter perductam, ac singulari apparatu conclusam esse, regnante inter nos perfectissima pace, unione animorumque concordia, laetantes iubilantesque Eminentiae Tuae nunciamus. Qui quidem Revmus apostolicus Delegatus, in commisso tam insigni Praesidentis officio obeundo operam solertem diligentissimuinque Studium impendit, mereturque propterea optimo iure a nobis debitas gratiarum actiones. Profecto Syriaca nostra natio huiusmodi Synodo quam maxime indigebat tum ad disciplinam ecclesiasticam restaurandam ac consolidandam, tum ad ritus, de medio discrepantia sublata, ordinandos. A Sancta itaque Sede ad hoc opus permissione obtenta vires nostras omnes, pro modulo nostro, hisce occurrendis necessitatibus direximus per istas Synodales constitutiones, quas promulgavimus in octo solemnibus sessionibus, citra primam inaugurationis, habitis diebus 19 et 21 augusti, 6, 16, .21 et 26 Septembris et 8 et 13 octobris huius anni, easque propria manu mira concordia subscripsimus. Per hasce constitutiones declaravimus et docuimus praecipua fldei catholicae dogmata quae ab haereticis orientalibus denegantur, Gultum divinum statuimus, genuinum ecclesi&e nostrae ritum exhibuimus, sanam doctrinam catholicam de Ecclesiae Sacramentis tradidimus, ritus et regulas in iisdem sacramentis administrandis observancias explicavimus, Cánones de Vita et honestate clericorum condidimus, eorum privilegia, iura et officia distincte exposuimus, episcoporum multimodam auctoritatem demonstravimus, praescriptiones Sacrorum Ganonum de ecclesiis earumque bonis enunciavimus, regulas tandem fundamentales de monastico ordine, confraternitatibus, seminariis scholisque parochialibus ex-

—

XLIX

—

posuimus; in quibus omnibus sacros conciliorum in ecclesia receptornm canones sanctaeque Sedis Gonstitutiones et Bullas Apostoiicas sequuti sumus. Quoniam autem Summum Pontificem Ghristi Domini in terris Vicarium eumdemque Universae Ecclesiae infallibilem Doctorem esse credimus et confitemur, praesentes constitutiones Synodales Apostolicae Sedis absoluto subiicimus iudicio, a cuius dumtaxat Auctoritate vim eaedem nanciscuntur. Quamobrem Eminentiam Tuam oramus suppliciterque rogainus, ut tot nobis collatis hactenus muneribus et hunc singularem favorem superadderevelis, ut nempe apud Summum Pontificem pro approbatione et confirmatione nostrae Synodi decretis benigne quamprimum concedenda, intercedas, ut per hoc ea tamquam norma in praxim evadat. Divino freti auxilio speramus per observantiam praesentium Synodalium Decretorum Ecclesiam Syriacam pristinum decus ex parte recuperaturam. Gum autem ista Sacra Gongregatio de Propaganda Fide, cui Tu, Eminentissime Princeps, dignissime praees, pro huius Synodi celebratane elargitiones muniflcentissimas effuderit, aequum est ut Tuae Eminentiae ex imo animo debitas agamus grates turn de praesenti turn de praeteritis innumeris beneflciis per eamdem Sacram Congregationem nobis a Sancta Sede collatis. Quapropter ea vota, quae in exitu Synodi emisimus iugiter repetemus, pro incoiumitate scilicet Santissimi Domini Nostri Leonis XIII P. M., pro exaltatione et triumpho Sanctae Ecclesiae et pro conservatione ac prosperitate Tuae Eminentiae Eminentissimorumque Sacrae Gongregationis Patrum, ad multos annos. Interim excipias quaesumus sensus nostri obsequii gratique animi: In seminario patriarchali Sciarfense de Monte Libano die 13 Octobris 1888.

Tuae Eminentiae Revmae Immillimi Oratores f Ignatius G-eorgius Scelhot Patriarcha Antiochenus Syrorum. f G. B. Benni Archiepiscopus M'ausiliensis Syrorum. -J- Raphael A. Ciarkhi Archiepiscopus Babylonensis Syrorum. f G. I. David Archiepiscopus Damascenus Syrorum. f I. M. Ahmardacno Episcopus Nisibenus Syrorum et vicarius patriarchalis Mardinensis. f Th. A. Candala'ft Episcopus Tripolit. Syrorum et vicarius patriarchalis Berytensis. f Rabula Ephraim Rahmani Episcopus Edessenus Syrorum coadiutor Mausiliensis. t Marutha P. Topal Episcopus Maipharchensis Syrorum vicarius patriarchalis Amidensis.

Litterae Apostoticae Excellentissimo Patriarchae et Episcopis Syris datae. Venerabiiibus Fratribus Ignatio Georgio Patriarchae Antiocheno Syrorum, ceterisque eiusdem patriarchatus Archiepiscopis et Episcopis. LEO PP. XIII. Venerabiles Fratres, Salutem et Apostolicam Benedictionem. Gratissimae fuerunt synodales vestrae litterae ad Nos datae die decimatertia octobris superioris anni, cum ultimam sessionem haberetis provincialis Synodi, in quam, praesidente Nostro nomine et auctoritate Ven. Fratre Ludovico Archiepiscopo Siunien. Syriae Delegato Apostolico, nuper convenistis. Siquidem multa animorum concordia actum in ea fuisse significastis tam de catholicae fidei conservatione, quam

Tuae Eminentiae Revmae Immillimi Oratores f Ignatius G-eorgius Scelhot Patriarcha Antiochenus Syrorum. f G. B. Benni Archiepiscopus M'ausiliensis Syrorum. -J- Raphael A. Ciarkhi Archiepiscopus Babylonensis Syrorum. f G. I. David Archiepiscopus Damascenus Syrorum. f I. M. Ahmardacno Episcopus Nisibenus Syrorum et vicarius patriarchalis Mardinensis. f Th. A. Candala'ft Episcopus Tripolit. Syrorum et vicarius patriarchalis Berytensis. f Rabula Ephraim Rahmani Episcopus Edessenus Syrorum coadiutor Mausiliensis. t Marutha P. Topal Episcopus Maipharchensis Syrorum vicarius patriarchalis Amidensis.

Litterae Apostoticae Excellentissimo Patriarchae et Episcopis Syris datae. Venerabiiibus Fratribus Ignatio Georgio Patriarchae Antiocheno Syrorum, ceterisque eiusdem patriarchatus Archiepiscopis et Episcopis. LEO PP. XIII. Venerabiles Fratres, Salutem et Apostolicam Benedictionem. Gratissimae fuerunt synodales vestrae litterae ad Nos datae die decimatertia octobris superioris anni, cum ultimam sessionem haberetis provincialis Synodi, in quam, praesidente Nostro nomine et auctoritate Ven. Fratre Ludovico Archiepiscopo Siunien. Syriae Delegato Apostolico, nuper convenistis. Siquidem multa animorum concordia actum in ea fuisse significastis tam de catholicae fidei conservatione, quam

—

L

i

-

de instauratione ecclesiasticae disciplinae; et una simul memoratae Synodi acta et decreta misistis, auctoritate Nostra conílrmanda vel emendanda. Vobis itaque .gratulamur, Yen. Fratres, non modo quod opus perutile, quin et necessarium, ideoque iamdiu desideratum, opitulante Deo absolveritis, veruni etiam quod hac in re pocuranda, pastoralis sollicitudinis, concordis caritatis et plenissimae obedientiae, fldei ac devotion is erga liane Beatissimi Petri Cathedram luculentissimum exemplum omnibus sive occidentalis, sive orientalis ritus Ecclesiis ad imitandum dederitis. Enimvero cum inde sacerdotalis unitas orta sit, necesse est omnem ad eam convenire Ecclesiam, pastoribus praeeuntibus ; quo enim graviora impendunt pericula ab apertis vel occultis catholicae unitatis inimicis, eo arctiori vinculo oportet universos Episcopos et sacerdotes beati Petri successori adhaerere, ut cum eo et per eum Christo Deo aeterno Sacerdoti et pastorum Principi consocientur. Interim Deum enixe apprecamur, ut omnia Vobis fàuste procédant; et Ipse in Vobis virtutem et zelum divinae gloriae animarumque salutis magis magisque augeat et roboret; et huius coelestis doni auspicem Apostolicam Benedictionem Vobis, Venerabiles Fratres, nec non clero et fidelibus uniuscuiusque vestrum curae commissis libentissime impertimus. Datum Romae apud S. Petrum die 10 Septembris anno 1889 Pontifìcatus Nostri XII. LEO PP. XIII.

Litterae S. Congregationis de Propaganda Fide missae ad R. P. I). Ignatium Georgium Scelhot, Patriarcham Anliochenum Syrorum. Die 21 Novembris 1888. Litteris diei 21 Octobris proxime elapsi R. P. D. Ludovicus Piavi, Delegatus Apostolicus Syriae, duas

—

L

i

-

de instauratione ecclesiasticae disciplinae; et una simul memoratae Synodi acta et decreta misistis, auctoritate Nostra conílrmanda vel emendanda. Vobis itaque .gratulamur, Yen. Fratres, non modo quod opus perutile, quin et necessarium, ideoque iamdiu desideratum, opitulante Deo absolveritis, veruni etiam quod hac in re pocuranda, pastoralis sollicitudinis, concordis caritatis et plenissimae obedientiae, fldei ac devotion is erga liane Beatissimi Petri Cathedram luculentissimum exemplum omnibus sive occidentalis, sive orientalis ritus Ecclesiis ad imitandum dederitis. Enimvero cum inde sacerdotalis unitas orta sit, necesse est omnem ad eam convenire Ecclesiam, pastoribus praeeuntibus ; quo enim graviora impendunt pericula ab apertis vel occultis catholicae unitatis inimicis, eo arctiori vinculo oportet universos Episcopos et sacerdotes beati Petri successori adhaerere, ut cum eo et per eum Christo Deo aeterno Sacerdoti et pastorum Principi consocientur. Interim Deum enixe apprecamur, ut omnia Vobis fàuste procédant; et Ipse in Vobis virtutem et zelum divinae gloriae animarumque salutis magis magisque augeat et roboret; et huius coelestis doni auspicem Apostolicam Benedictionem Vobis, Venerabiles Fratres, nec non clero et fidelibus uniuscuiusque vestrum curae commissis libentissime impertimus. Datum Romae apud S. Petrum die 10 Septembris anno 1889 Pontifìcatus Nostri XII. LEO PP. XIII.

Litterae S. Congregationis de Propaganda Fide missae ad R. P. I). Ignatium Georgium Scelhot, Patriarcham Anliochenum Syrorum. Die 21 Novembris 1888. Litteris diei 21 Octobris proxime elapsi R. P. D. Ludovicus Piavi, Delegatus Apostolicus Syriae, duas

ad me misit epístolas datas die 13 eiusdem mensis: alteram SSmo D. N. Leoni Papae XIII, alteram mihi redditam. His litteris Amplitudo Tua et syriaci tui Patriarchatus sacrorum Antistites, Deo opitulante ac per Apostolicam Benedictionem laetis auspiciis inchoata Synodo provinciali sive nationali Sciarfensi, ac mira animorum concordia, communibusque studiis prosecuta, ac tandem feliciter absoluta ad vineae Domini elaborandam ubertatem, synodalia decreta et acta Apostolicae Sedis examini, iudicioque subiiciunt, una promentes submissionis obsequia, obedientiae, gratique animi sen sus et vota erga supremum totius Ecclesiae Caput, infallibilemque Magistrum. Porro haec omnia Sanctitas Sua in audientia diei 13 curr. mensis excipere, grata imo et accepta habere dignatus est, et animo, pro sua benigniate, proponens, ad Amplitudinem Tuam et syriaci ritus Episcopos Pontificio chirographo rescribendi quum primum ad Apostolicam Sedem praedictae autographae litterae synodales per veneri nt. Interim SSmus Amplitudini Tuae, Archiepiscopis, Episcopis, universo Clero et populo syriacae Ecclesiae Apostolicam Benedictionem paterna caritate impertitur. Iucundum autem mihi est grates Amplitudini Tuae tuisque Confratribus Episcopis rependere, huius etiam Sacrae Congregationis nomine, nedum pro datis ad eamdem de praedicto Concilio disserentibus litteris, officii quidem plenis, sed et pro alacri promptoque animo, quo tam magni momenti ac laboris negotium ad optatum fìnem perductum fuit. Deum denique rogo, ut Amplitudinem Tuam diutissime sospitet. Amplitudinis Tuae Ad officia paratissimus IOANNES Card. SIMEONI Praefectus. S.

CRETONI

Secretarius.

SYNODUS SCIARFENSIS SYRORUM ANNO

1888 H A B I T A

CAPUT

I.

De Fide. ART.

De revelatione

I.

deque Ecclesiae catholicae circa fidem.

doctrina

Fides quae iuxta Matris nostrae Ecclesiae Catholicae doctrinam « virtus est supernaturalis„ qua Dei aspirante et adiuvante gratia ab eo revelata vera esse credimus, non propter intrinsecam rerum veritatem naturali, rationis lamine perspectam, sed propter auctoritatem ipsius Dei revelantis, qui nec falli, nee falter e potest » (1) humanae salutis initium fundamentum et radix omnis iustiiicationis censetur. Iuxta hanc fidem haec Synodus cum Sancta Ecclesia Catholica profitetur, docet, atque declarat : 1. « Cum homo a Deo tamquam Creatore, et domino suo totus dependeat, et ratio creata increatae veritati penitus subiecta sit, plenum re velanti Deo intellectus et voluntatis obsequium nos fide praestare tenemur » (2). 2. « Deum, rerum omnium principium et finem, naturali humanae rationis lumine e rebus creatis certo cognosci posse ; invisibilia enim ipsius a creatura mundi, per ea, quae facta sunt, intellecta conspiciuntur ; (3) attamen placuisse eius sapientiae et bollitati, alia, eà(1) Cone. Vat. sess. 5, cap. 3. (2) Ibid, sess, 5, cap. 5. (5) Rom. 1, 20.

l

—

2

—

que supernaturali via, seipsum ac aeterna voluntatis suae decreta humano generi re velare (1) ». 3. Hanc divinam, ac supernaturalem revelationem secundum universalis Ecclesiae fidem a Sancta Tridentina Synodo declaratam, contineri in libris scriptis, et sine scripto traditionibus. Traditiones quidem eae sunt quae ipsius Christi ore ab Apostolis acceptae, aut ab ipsis Apostolis Spiritu Sancto dictante, quasi per manus traditae, ad nos usque pervenerunt : Libri vero scripti, veteris et novi Testamenti integri cum omnibus suis partibus, prout in eiusdem Concilii decreto recensentur et in veteri vulgata latina editione habentur, pro sacris et canonicis suscipiendi sunt propterea quod Spiritu Sancto inspirante Deum habent Auctorem (2). Hi libri qui etiam in Ecclesia nostra iuxta exemplar, quod dicitur, simplex (Pscitta) inveniuntur, sunt veteris Testamenti: Quinque Moysis, idest Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri, Deuteronomium, Iosue, Iudicum, Ruth, quatuor Regum, duo Paralipomenon, Esdrae primus et secundus, qui dicitur Nehemias, Tobias, ludith, Esther, lob, Psalterium Davidicum centumquinquaginta Psalmorum, Parabolae, Ecclesiastes, Canticum Canticorum, Sapientia, Ecclesiasticus, Isaias, Ieremias cum Baruch, Ezechiel, Daniel, duodecim Prophetae minores, idest Osea, Ioel, Amos, Abdias, Ionas, Michaeas, Nahum, Habacuc, Sophonias, Aggaeus, Zacharias, Malachias, duo Machabaeorum primus et secundus. Novi autem Testamenti Libri sunt : Quatuor Evangelia, secundum Matthaeum, Marcum, Lucam, et Ioannem; Actus Apostolorum a Luca Evangelista conscripti, quatuordecim Epistolae Pauli Apostoli, scilicet, ad Romanos, duae ad Corinthios, ad Galatas, ad Ephesios, ad Philippenses, ad Colossenses, duae ad Thessalonicenses, duae ad Timotheum, ad Titum, ad Philemonem, ad Hebraeos; Petri Apostoli duae, Ioannis Apostoli tres, Iacobi Apostoli una, Iudae Apostoli una, et Apocalypsis Ioannis Apostoli. 4. Veritates a Deo hominibus revelatas communi(1) Gone. Vat. sess. 5, cap. 2. (2) Cone. Val. sess.. 3, cap. 2.

casse Filium Dei incarnatimi Ecclesiae suae pro qua « seipsum tradidit ut illam sanctiiicaret mundans lavacro aquae in verbo vitae, exhiberet ipse sibi gloriosam Ecclesiam, non habentem maculam, aut rugam, aut aliquid huiusmodi » (1). Etenim Christus Dominus, inter homines apparens, ostendit eisdem se esse ilium quern Deus generi humano antiquitus per Patnarchas et Prophetas promiserat, demonstravitque se esse Filium Dei a Patre missum: deinde ex credentibus in ipsum duodecim Apostolos elegit, quos privatim et publice perseveranter instruebat veritatibus et doctrinis, quas a Patre suo acceperat, donee eos iussit per totum mundum ire, easque inter homines divulgare, prout patet ex iis, quae Apostolis suis, cum ad caelum ascenderei, dixit : « Data est mihi omnis potestas in coelo et in terra. Euntes ergo, docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris, et Filii et Spiritus Sancti: docentes eos servare omnia quaecumque mandavi vobis » (2) iisque promisit se cum Ulis usque ad finem mansurum, eisdemque Spiritum Sanctum missurum, qui cum eis maneret, eosque in ventate dirigeret, atque firmaret, ad divinam quam ipsis commisit, missionem bene adimplendam, quin a recto tramite declinarent. Ideoque cum eos sua suprema auctoritat§ mitteret ad omnes gentes ut eas docerent servare omnia quae ipsis mandaverat, dixit « Et ecce ego vobiscum sum. omnibus diebus usque a,d consummationem saeculi » (3). Dixit quoque : « Et ego rogabo Patrem, et alium Paralictum dabit vobis ut maneat vobiscum in aeternum Spiritum veritatis » (4). Et iterum : « Quum autem venerit ille Spiritus veritatis, docebit vos omnem veritatem » (5). Denique « Paraclitus autem Spiritus Sanctus, quem mittet Pater in nomine meo ille vos docebit omnia, et suggeret vobis omnia, quaecumque dixero vobis » (6). (() (2) (5) (4) (5) (6)

Eph. 5, 25, 26 et 27. Matth. 28, 18 et seq. Matth. 28, 20. Ioann. 14, 16, 17. Ib. 16, 13. Ib. 14, 26.

5. Dominum Iesum Christum, sicut suas veritates supernas, doctrinasque coelestes Apostolis suis credidit, ut eas custodirent, atque omnibus temporibus praedicarent; et sicut ad hoc integre praestandum potestatem ipsis contulit, ac se ipsos adiuturum, Sanctumque Spiritimi perpetuo cum eis futurum promisit, ita quoque illis, qui ab eis evangelizati essent iniunxisse atque praecepisse, ut ea, quae ipsis praedicarentur, susciperent. Etenim, postquam iusserat Apostolos dicens: « Euntes in mundum universum, praedicate evangelium omni creaturae », addidit : « qui crediderit et baptizatus fuerit, salvus erit; qui vero non crediderit, condemnabitur » (1). Lucas quoque evangelista de Christo Domino refert eum convocasse duodecim Apostolos, eosque misisse praedicare regnum Dei ; et dixisse eis : « In quamcumque domum intraveritis, ibi manete, et inde ne exeatis. Et quicumque non receperint vos, exeuntes de civitate ilia etiam pulverem pedum vestrorum excutite in testimonium supra illos » (2). 6. Dominum nostrum Iesum Christum non solum propter illos, qui eius vel Apostolorum suorum clGijctij© vivebant venisse in mundum sed ut omnes homines salvi fìerent, et ad agnitionem veritatis venirent (3): ideo non solum Apostolis voluit suam doctrinam concreditam, sed salutifera dispositione ordinavit, ut divinitus revelata documenta in Ecclesia sua Apostolorum successoribus temporibus omnibus transmitterentur. Et hoc innuit cum dixit : « Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi ». Promisit quoque Spiritum Sanctum semper in Apostolis permansUrum, idest in ipsis inque successoribus eorum. Idcirco Apostoli qui ita legatione a Christo Domino eis collata pro ipso functi sunt (4), ut fideles adducerentur ad suscipiendum sermonem, « non ut verbum hominum, sed (sicut est vere) verbum Dei » (5) cum scirent se morte (1) Mar. 16, 13 et 16. (2) Luc. 9, 1, et s e q . (3) 1 Timoth. 2, 4. (4)-II Gor. 5, 20. (5) I Thess. 2, 13.

prohibitos permanere, constituerunt sibi successores fideles, quibus re velata documenta commendarunt, ut ea eustodirent, ac praedicarent, sicque in Ecclesia permanerent usque ad consummationem saeculi, teste Paulo Apostolo dicente : « formam habe sanorum verborum, quae a me audisti... Bonum depositum custodi per Spiritum Sanctum, qui habitat in nobis » (1). Et insuper « Tu ergo, fili mi, confortare in gratia, quae est in Christo Iesu : et quae audisti a me per multos testes haec commenda fidelibus hominibus qui idonei erunt et alios docere » (2). 7. Ex hoc quod Dominus Noster Iesus Christus Apostolis suis, eorumque successoribus ac quasi haeredibus, idest, Ecclesiae docenti, commiserit veritates divinitus revelatas, et promiserit se cum eis permansurum usque ad consummationem saeculi, ut possint recte conservare et sincere annuntiare, quod ipsis concreditum fuit, evidenter patere veritates Ecclesiae Christi commendatas nulla mutatione aut corruptela posse affici, vicissitudine temporum; quod Petri Apostolorum Principis testimonio confìrmatur, dicentis : « Verbum Domini manet in aeternum. Hoc est autem verbum fidei, quod praedicacatum est in vos » (3). 8. Gloriosissimum Dominum Nostrum, impetrasse quidem a Patre ut discipuli sui et qui credituri essent per verbum eorum in se, in unitate fidei, et communionis constantes essent, dicentem: « Pater Sancte, serva eos in nomine tuo, quos dedisti mihi; ut sint unum sicut et hos » (4), similiter etiam Apostolum electum iideles monuisse ut sint solliciti « servare unitatem spiritus in vinculo pacis, unum corpus, et unus spiritus... ; unus Dominus, una fides, unum baptisma. » (5); nihilominus vero Dominum praedixisse necesse esse ut veniant scandala ; quod Apostolus explicuit dicens : « Nam oportet et haereses esse, ut et qui probati sunt, manili) Il Timotli. 1, 13 ci 14. (2) li Tiniot.il. 2, 1 ol % (3) I l'etri 1, 25. (rk) Ioann. 17, il. (o) Eph. 4, 3 et seq.

—

6

—

festi fiant in vobis » (1); idest, Deus cuius iudicia profunda sunt, permisit haereses et schismata oriri, quae multos Christianos a semita veritatis, et rectitudinis abduxerunt, fideliumque unitatem disruperunt. 9. Ecclesiam autem, cui veritates divinitus revelatae concreditae sunt, cui usque munus est eas custodire usque ad consummationem saeculi, iure ac merito illas haereses et schismata, eorumque auctores ac sequaces anathematizasse, eorumque commercium evitasse, suisque filiis prohibuisse cum illis communionem habere maxime in rebus ad religionem spectantibus. Nam, quemadmodum non existit nisi unus Dominus, ita necesse est ut una sit fides, quae est ilia quam Christi Ecclesia praedicat. 10. Eum qui Ecclesiae sanctae crimini vertit, quod pro nimio proprii honoris studio, illos, qui eius doctrinam non suscipiunt, aut eius auctoritatem reiiciunt, haereticos, aut schismaticos vocet, nefandam iniuriam ipsi Ecclesiae ingerere. Etenim hanc Ecclesiae agendi rationem Apostolus ipse praescripsit dicens : « Sed licet nos, aut Angelus de coelo evangelizét vobis, praeter quam quod evangelizavimus vobis, anathema sit... si quis vobis evangelizaverit praeter id quod accepistis, anathema sit » (2) : suumque discipulum Titum instruxit dicens : « Haereticum hominem post unam et secundam correptionem devita » (3). Patet autem non posse iustitiam participationem habere cum iniquitate, neque lucem societatem cum tenebris, neque Christum conventionem cum Belial (4). Imo Dominus Noster Iesus Christus iam praecesserat inclamans : « Qui non est mecum, contra me est; et qui non colligit mecum, disper-

g i » (5).

11. Ex iis quae hactenus exposita sunt, evidens fit omnes illos qui extra ovile sanctae Ecclesiae catholicae errant, salutem non consequi ; hancque Ecclesiam esse (1) (2) (3) (4) (ö)

I Corinth. 11, 19. Gal. 1, 8 et 9. Tit.. 5, 10. II Gor. 6, 14 el l o . Luc. 11. 23.

similem arcae Noachi, intra quam qui non est, indubitanter submergitur. His positis, statuimus : DECRETUM

PRIMTJM

Cum Ioannes apostolus nos exhortetur ut non recipiamus in domum eum qui ad nos venit et rectam doctrinam non affert (1), haec synodus omnibus fidelibus, sive saecularibus, sive clericis praecipit sub gravis peccati reatu ut omnino evitent participationem in divinis non solum cum infidelibus sed etiam cum haereticis et schismaticis, ita ut neque cum iis orare ipsis liceat (2), neque ex eorum sacerdotibus aliquod sacramentum accipere, neque ad eos recurrere ad impetrandam benedictionem devotionis causa, aut eorum tempia ingredi ad assistendum eorum precibus aut missae celebrationi aut ad auxilium spirituale petendum, aut dona vel vota iis offerre. Si quis ausus fuerit haec statuta violare, pro modo culpae ab Ordinario puniatur. DECRETUM

SECUNDUM

Prohibemus catholicis utriusque sexus servitium seu famulatum quemcumque in domibus haereticorum aut schismaticorum agere aut personas a fide alienas famulos ancillasque sibi adsciscere, nisi sciant nullum sibi ex hoc famulatu vel commercio damnum fìdei et religionis imminere. Praecipue vero presbyteris ceterisque clericis prohibemus, quominus in scholis acatholicorum magistrorum officium gerant, turn propter malum exemplum quod inde oritur, turn ideo quod Ecclesiae Dei ministros maxime dedeceat ferre opem et auxilium illis qui earn oderunt in ea ipsa re, qua Ecclesiae hostes in eius perniciem abuti solent. (1) II. loan. 1, 10. (2) Gone. Laodic. can. 33.

ART.

II.

De vera Christi

Ecclesia.

Cum D. N. I. Christus nonnisi unam Ecclesiam super unum fundamentum aedificaverit, utpote qui Simoni Petro dixerit : « Tu es Petrus, et super hanc Petram aedificabo Ecclesiam meam » (1), sequitur ut vera ecclesia una sit tantum, habens unum caput dumtaxat : ideo haec synodus profitetur, docet et declarat : Veram Christi Ecclesiam eam esse Ecclesiam quae apud omnes gentes Catholica seu Romana appellatur, cuius caput est Pontifex Romanus maximus, Petri principia Apostolorum successor et Christi vicarius in terra. Nam cum vera Ecclesia inde dignoscatur quod una, sancta, universalis seu catholica et apostolica sit, solam Romanam Ecclesiam hisce dotibus insignitala esse. 1. Quod vera Christi Ecclesia quidem debeat esse una, patet ex eo quod D. Christus Ecclesiam suam assimilaverit uni ovili, uni gregi quem unus pastor pascat (2) ; apostolus vero Paulus eam unum corpus appella verit cuius tamquam membra sint fìdeles (3), Christus autem caput eorum (4). Haec, quam Christus Dominus intendit, unitas nonnisi in Ecclesia catholica invenitur. Nam haec quamquam innumeras gentes et populos intra sua septa comprehendat, indole, conditione et ri tu religioso di versos, attamen nonnisi unam fidem habet quae omnibus eius filiis communis est, item iisdem sacramentis omnes eius filii utuntur sine ullo discrimine ; ipsamque, existentibus episcopis quos Spiritus Sanctus pastores constituit in ea, pascit ac regit vice Christi pastor pastorum viti) (2) (5) (4)

Matth. 16, 18. loan. 10, 16. Rom 12, 5. Ephes. 5, 23.

—

9

—

sibilis, Romanus Pontifex successor Beatissimi Petri, ad quem omnium obedientiam oportet convergere. 2. Quod autem Christi Ecclesia debeat esse sancta, ex eo probatur quod caput eius invisibile est Christus Alius Dei (1), qui eam sancti fìcavit, mundans lavacro aquae et in verbo (2) et in eam Spiritus Sancti charismata et divinae bonitatis divitias iugiter diffundit ; in ea deposuit legitimum sacrifìcii cultum, sancta SctCPci— menta sacrasque doctrinas; fìliisque eius praecepit ut sancti sint quemadmodum et ipse sanctus est (3). Haec sanctitas nonnigi in Ecclesia catholica vere habetur. Eius enim doctrina sublimis est, Dei perfectionibus congruens hominisque conditioni proportionata. Eius sollicitudo eo semper spectat ut suorum fìliorum animi divina veritate et sapientia imbuantur atque ad pietatem et veram sanctitatem per salutarem usum sacramentorum, tamquam efficacium divinae gratiae instrumentorum alantur, non tolerans in ipsis quidquid pietatem quomodocumque laedat. In ea reipsa omni tempore floruere innumeri homines qui omnem sollicitudinem et curam impenderunt ut sanctitatis et perfections fastigium assequerentur. 3. Quod autem vera Ecclesia Christiana sit universalis, idest debeat ad omnem locum et omnia tempora extendi, id manifestum est ex praecepto quod eius fundator suis apostolis dedit dicens : « Euntes docete omnes gentes » (4), nec non ex promissione qua ipsis dixit : « Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi » (5). Electus quoque Apostolus oraculum Davidicum gentibus applicuit quod « in omnem terram exivit sonus eorum, et in fines orbis terrae verba eorum » (6). Iam vero soli Ecclesiae quae catholicae nomen gerit iure et merito et absoluto modo haec catholicae i. e. (1) (2) (5) (4) (5) (6)

Lue. 1, 55. Ephes. 5, 26. I Peli - . 1, 16, Mat Ih. 28, 19. Matlh. 28. 20. Rom. 10, 18.

— 10 —

universalis appellatici tribuitur, sic vocantibus earn ipsis populis qui extra earn sunt, neque alio nomine earn a christianis sectis distinguentibus. Neque enim ut in humanis rebuspublicis aut haereticorum conventibus, unius tantum regni terminis aut uno tantum hominum genere ecclesia haec definita est, sed omnes homines cuiuscumque temporis aut loci charitatis suae sinu complectitur et in ovile suum vocat. Atque hoc nomine scilicet catholicae distincta fuit ab ipsa eius origine ut testatur historia martyrii S. Poly carpi, Smyrnae episcopi, et S. Ignatii martyris patriarchae Antiocheni epistola ad Smyrnaeos n. 8. (1) Quam perbelle dicebat quidam auctor antiquus, Pacianus, Novatianos haereticos impugnans: « Nomine christianus sum, cognomine catholicus »! 4. Denique quod vera Ecclesia debeat esse apostolica, apparet ex eo quod Apostoli earn fundaverint ac in mundum propagaverint iuxta Christi mandatum, in eaque omnia quae ipsis a Christo Domino concredita fuerant, deposuerint, quippe quibus contulit sacerdotii plenitudinem ac auctoritatis iurisdictionem. Debet ergo ea ecclesia quam Christus fundavit, quavis esse Apostolica idest regi ab iis praesidibus seu pastoribus qui per Seriem haud interruptam Apostolis succedunt et eorum locum tenentes sub principe pastorum i. e. successore principis apostolorum ecclesias sibi creditas gubernant. Atqui in sola Ecclesia catholica cernitur semper constitutio consessus Apostolici in sua originali forma et genuina conditione. In ea enim sola episcopi existunt Seriem non interruptam formantes, ab Apostolis initium habentem, tum iurisdictione tum magisterio; praeterea in ea nunquam interrupta fuit successio Roman'orum Pontificum in sede Romana, quam B. Petrus fundavit; quibus coetus ceterorum episcoporum coniungitur obedientiamque profitetur. (I) Coni. Euseb. hist, ecoles. lib. 4, cap. 15.

— 11 — His positis, haec synodus statuii et declarat, omnes ceteras sectas sive communitates Christianas, quae extra Ecclesiam catholicam exstant, esse ecclesias falsas, errantes, ex haeresibus et schismatibus natas notis temporibus postquam Christus D. suam veram Ecclesiam fundaverat, quaeque iure et merito ab Ecclesia Dei damnatae et a verorum fìdelium communione divulsae sunt. Ut specialiter sectam Iacobitarum Syrorum memoremus, hos monemus nullam ex quatuor verae Christi ecclesiae notis suam sectam praeseferre. Ex quo enim Concilii Chalcedonensis definitionem circa duas Christi naturas, divinam et humanam, reiecerunt, numquam ex ipsis exque ceteris sectis quae cum ipsis eodem dogmate errarunt unicae in Christo naturae, Coptorum scilicet, Abyssinorum et Armenorum, una societas ecclesiastica coaluit, ab uno eodemque pastore supremo gubernata; sed saepe contentiones inter has diversas sectas enatae sunt. Deinde eorum secta in exigua parte seu uno ángulo Asiae atque Africae conclusa est. Insuper postquam ab Ecclesia, quae est columna veritatis et fìrmamentum, segregati sunt, turpem doctrinam professi sunt, licitum reddentes id quod a Deo nefas declaratum est, ex. gr. matrimonii vinculum solventes contra id quod Christus dixit : « Quod Deus coniunxit, homo non separet » (1), et repudiatae mulieris connubium permitientes contra Christi prohibitionem dicentis: « Qui dimissam duxerit, moechatur ». Denique, obedientiam Petri principis Apostolorum successori denegantes, super sedes episcopales viis illegitimis promoverunt viros intrusos. Hi simillimi sunt sectis quae aetate S. Ephraemi exstabant, quasque solemniter ipse refutavit. Utinam Iacobitae qui hunc doctorem tanti faciunt, eius dictis veraciter se conformarent ! Inter cetera enim ab ipso de hac re dicta, iuvat proferre quod in madrasho officii unius apostoli a Clericis recitatur : « Exstabat, (1) Malth. 19, 6.

—

12

—

ait, Ecclesia ex gentibus Gonfiata, postea templum gentis Iudaicae dirutum est, ibique Ecclesia aedificata fuit. In Ecclesia autem non ministravit Marcio, cum tunc nullam mentionem haberet, neque in eam ingressus est Arius, neque Manes, neque Bardesanes ». Alibi ait S. Ephraem haereticos alloquens : « Interrogare eos lubet : Quis est antiquior inter eos? Si quidem Manes primogenituram contendat, eum oppugnat Bardesanes; si autem Bardesanes priorem locum reclamet, ipse est omnium qui eum praecessere iunior. Marcio erat prima spina et primitiae scopuli peccati ». Si igitur secta Iacobitarum aetate S. Ephraem exstitisset, ipse de Iacobo Baradaeo dixisset quod dixit de Marcione, Manete, Bardesane et Ario. Una ergo est Ecclesia vera quam defìnimus : « societatem hominum unius eiusdemque fidei christianae professione, eorumdemque sanctorum sacramentorum participatione coniunctorum, sub regimine Pontificis Romani S. Petri in primati! successoris, legitimorumque Pastorum nempe episcoporum cum eodem unitorum, qui successores Apostolorum sunt » (1). Liquet etiam « totani Ecclesiam ordinatione divina in clerum et populum, in Ecclesiam docentem et audientem dispesci » (2). Nani Dominus Iesus Christus cum Ecclesiam suam fundavit, contulit Apostolis successoribusque eorum ex quibus constat Ecclesia docens, triplicem potestatem, nimirum magisteriiministe ni et gubernationis. Potestatem quidem magisterii dedit eis ut « omnes homines in unius eiusdemque fìdei professione coadunarent, qua de re testantur verba Christi Apostolis suis dicta: Data est mihi omnis potestas in coelo et in terra; e antes ergo (locete omnes gentes... docentes eos servare omnia quaecumctite mandavi vobis » (3). Quapropter Ecclesia docens infallibilis est nec errare potest in magisterio, dirigente et gubernante eam Spiritu Sancto (1) S v n o i l . A l b a e l u l i e n s i s a n n i (2) I b i d e m . (5) Matth. 2 8 , 18 s e q q .

1872.

— 13 —

in omnibus eius iudiciis quae iìdem et mores respiciunt iuxta promissum a Salvatore datum Apostolis successoribusque eorum: « (Pater meus) alium Paraclitum dabit vobis, ut maneat vobiscum in aeternum, Spiritum veritatis » (1). Insuper dixit illis cum eos mittebat ad praedicandam suam fidem suamque doctrinam in universo mundo : « Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi » (2). Propter hoc Apostolus Ecclesiam appellavit « columnam et fìrmamentum veritatis » (3). Potestatem autem ministrandi sacramenta ideo impertivit eis, ut fìdelibus distribuèrent thesauros suarum gratiarum ac munerum quos in sanctis Sacramentis recondidit, per quos sanctificarentur et sanctitate crescerent omni tempore. Idcirco iussit Apostolos, ut omnes gentes baptizarent, sacrificium sui sanctissimi corporis offerrent in suam commemorationem, peccata remitterent vel retinerent, et cetera sacra auxilia ad salutem necessaria dispensaient. Quapropter electus Apostolus ait: « Sic nos existimet homo ut ministros Christi et dispensatores mysteriorum Dei » (4). Quo denique societas ecclesiastica consistere possit, eius ordo intactus remanere, membraque eius ad finem unicum communem dirigi valeant, Christus D. Apostolos eorumque successores potestate gubernandi instruxit; id quod significai Christum tribuisse Apostolis suis ius imperandi et prohibendi, leges ferendi, iudicia exercendi puniendique eos qui a recta semita deflecterent. Propterea Apostolus Paulus episcopos monebat dicens: « Attendite vobis et universo gregi in quo vos Spiritus sanctus posuit episcopos regere Ecclesiam Dei, quam acquisivit sanguine suo » (5). Ecclesia vel ab initio, sciens, se hanc potestatem a Christo habere, ea usa est, nihil curans de oppositoribus ; itaque impleta (1) (2) (5) (4) (5)

loan. 14, 16. Matth. 28, 20. 1 Tim. 3, 15. I Cor. 4, 1. Act. 20, 28.

— 14 —

est in ea Christi praedictio cum dixit quod portae inferi non praevaliturae essent contra earn (1). ART.

De Romano

III. Pontifice.

Inter praecipuos articulos quibus Ecclesia catholica distinguitur ab omnibus sectis acatholicis, est dogma quo creditur I. Christum D. cum Ecclesiam, quae compleret opus ab ipso inceptum, in terra fundavit, caput visibile illi constituisse cui ilia inniteretur et a quo firmaretur in omnibus suis conditionibus, quod est Petrus Apostolorum princeps eiusque successores Romani Pontifìces. Nos itaque in hac sjnodo profitemur ac docemus id quod Ecclesia catholica deflnivit ac declaravit in suis conciliis et canonibus. 1. Pontifex Romanus primum locum obtinet, supremamque iurisdictionem ordinariam possidet super Ecclesiam quae per universum terrarum orbem diffusa est. Hanc iurisdictionem habet non ex humana institutione sed iure divino utpote qui est successor beati Petri principis Apostolorum in Sede Romana. Nam Christus D. cum vellet unitatem, pacem et ordinem in sua Ecclesia servari, ex duodecim Apostolis Simonem Bar Iona elegit, ei nomen Petri seu petrae imposuit, deinde claris verbis eum petram constituit, superque hanc petram fundavit ecclesiam suam ita ut portae inferni non praevaleant adversus earn (2). Illi soli inter fratres eius dixit : « Tibi dabo claves regni coelorum ; et quodcumque ligaveris super terrain, erit ligatum et in coelis ; et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in coelis (3) ». Post suam resurrectionem e mortuis hoc illi confirmavit conferens illi munus pascendi totum suum gregem, agnis, et ovibus constantem (4), quibus intelliguntur omnes (1) (2) (3) (4)

Matth. 16, 18. Matth. 16, 18. Matth. 16, 19. loan. 21, 15 seqq.

— 15 —

qui in ilium credunt, praesides et subditi. Habemus quoque quod Christus D. oravit pro Petro ne eius fides defìceret, utque suos fratres confìrmaret (1). Ex his omnibus fluit Christum D. constituasse Petrum vicarium suum in to tarn Ecclesiam caputque eius visibile. 2. Ecclesia quidem Antiochena vel ab ipsis primordiis primatum Petri in universam Ecclesiam professa est, recognovitque hanc a Christo peractam esse dispositionem. Inter cetera documenta hoc demonstrantia, habemus testimonium S. Ephraem, qui in quodam madrasho S. Petrum alloquens dicit : « Beatus es, quia frusti sicut caput et lingua in corpore fratrum tuorum, corpore ex Discipulis composito, in quo filii Zebedaei fuerunt sicut oculi. Beati illi quia Magistrum rogarunt ut illis sedes concederet visa sede Simoni data cum a Patre revelationem accepit vocatusque est petra inconcussa ». Item : « Beatus es ex quo Filius Dei petram te constituit in fundamento suae Ecclesiae, ut pondus totius domus portes quemadmodum ipse totius mundi pondus portât, ut tuae professionis firmitate philosophorum disputationes et certamina deleantur. Sponsa te audivit, et iam tecum confìtetur ipsum esse Filium Dei ». Quod confìrmatur dicto quod S. Ephraem in ore Christi posuit de S. Petro : « Faciam Petrum principerà operariorum (in stropha huic praecedenti Ecclesiam vineae assimilavit, Apostolosque appellavit vineae operarios) in manum eius dabo omnes thesauros meos, et claves celsitudinis et profunditatis (i. e. coeli et terrae) illi tradam, quia fidelis est mihi, moenia Ecclesiae meae super illum fundabo ». In nostro ritu saepe occurrit collatio inter Petrum et Moysem, diciturque Petrus fuisse novi Foederis caput, quemadmodum Moyses fuit veteris. Inter cetera, in vespertino officio feriali II. feriae dicitur: «Moyses caput Veteris legis, Simon caput Novae; alter alteri similis est, et Deus in utroque inhabitavit. Moyses descendere fecit tabulas (1) Lue. 22, 52.

—

16

—

Legis, Simon claves coelorum accepit; Moyses tabernaculum foederis aedificavit, Simon Bcclesiam ». 3. Oportet igitur primatum supremae auctoritatis quem Petrus a Christo D. accepit propter Ecclesiae perpetuam salutem eiusque utilitatem pro omni tempore, remanere vigentem in Ecclesia super Petrum aedificata. « Qui ad hoc usque tempus et semper in suis successor^) us, episcopis sanctae Romanae Sedis ab ipso fundatae, eiusque consecratae sanguine, vivit et praesidet et iudicium exercet. Unde quicumque in hac cathedra Petro succedit, is secundum Christi ipsius institutionem primatum Petri in uñiversam Ecclesiam obtinet. Manet ergo dispositio veritatis, et beatus Petrus in accepta fortitudine petrae perseverans, suscepta Ecclesiae gubernacula non reliquit » (1). 4. Propterea nos tenemus fide, ad cuius normam operari semper intendimus, id quod Concilium Vaticanum docuit, nempe « Sanctam Apostolicarn Sedem et Romanum Pontificem in universum orbem tenere primatum, et ipsum Pontificem Romanum successorem esse Beati Petri Principis Apostolorum, et verum Christi vicarium, totiusque Ecclesiae caput, et omnium Christianorum patrem et doctorem existere; et ipsi in beato Petro pascendi, regendi ac gubernandi universalem ecclesiam a D. N. I. Christo plenam potestatem traditam esse. . . Hanc Romani Pontificis iurisdictionis potestatem, quae vere episcopalis est, immediatam esse [i. e. Pontificem Romanum habere potestatem mrisdictionalem in omnes ecclesias eo moclo quo unusquisque episcopus iurisdictionem habet in suam dioecesim] erga quam cuiuscumque ritus et dignitatis pastores atque fideles, tarn seorsum singuli, quam simul omnes, officio hierarchicae subordinationis veraeque obedientiae obstringuntur, non solum in rebus quae ad fidem et mores, sed etiam in iis quae ad disciplinara et regimen Ecclesiae per totum orbem diffusae pertinent ; ita ut custodita cum Romano Pontífice tarn communionis quam (i) Gone. Yat. sess. 4, cap. 2.

— 17 —

eiusdem fidei professions unitate, Ecclesia Christi sit unus grex sub uno summo pastore. Haec est catholicae veritatis doctrina, a qua deviare, salva fide atque salute, nemo potest (1) ». 5. Haec Romanae Sedis iura quae, ut supra dictum est, Ecclesia Antiochena vel ab antiquis temporibus, per os B. martyris patriarchae Sedis Antiochenae Ignatii confessa est, qui in epistola ad Romanos, enumerans Sedis Romanae praerogativas ac dotes, dicit : « Ecclesiae dilectae et illuminatae per voluntatem Dei... ei cui sedes prima est quae praesidet in regione Romanorum... ei quae sedet in sede principali caritatis in lege Christi » ii ipsi vel inviti agno veruni, qui in Syria ab Ecclesiae unitate desciverunt. Nimirum Syros postquam ab Ecclesia universali per errorem Nestorianismi vel Monophysismi se separarunt, ipsa veritatis evidentia coegit, confìieri Romanum Pontificem esse Petri principis Apostolorum successorem ac haeredem in potestate ipsius, eumque auctoritatem habere super omnes tam pastores quam fideles. Id demonstratur ex canone secundo, relato in libro Hùlriia seu Directorii qui est nomocanon sectae Iacobitarum, cuius hic est tenor : « Quatuor siili patriarchae sicut mundi plagae quatuor sunt, eorumque princeps maximus est Romanus patriarcha ». In nomocanone autem Nestorianorum sic exstat hic canon : « Quematlmoduin patriarcha potestatem habet agendi quoti lubet iuxia ius cum iis qui sub eius iurisdictione sunt, ita patriarcha Romanus iurisdictionem habeat in omnes patriarchas, sicut beatus Petrus iurisdictionem habebat in omnes ». Similis est alter Nestorianorum canon: « Ecclesiae canon praescribit ut, minor maiori obediat, ita ut omnium obedientia ad patriarcham Romae convergat nipote qui vices Simonis Petri tenet ». 6. Insuper profîtemur et docemus « Romanum Pontificem, cum ex cathedra loquitur, idest cum omnium Christianorum pastoris et doctoris munere fungens pro suprema sua apostolica auctoritate doctrinam de fide vel (1) Cone. Vat. sess. 4, cap. 3.

—

18

—

moribus ab universa Ecclesia tenendam definii, per assistentiam divinam, ipsi in b. Petro promissam, ea infallibilitate pollere, qua divinus Redemptor Ecclesiam suam in definienda doctrina de fide vel moribus instructam esse voluit ; ideoque eiusmodi Romani Pontificis defìnitiones ex sese, non autem ex consensu Ecclesiae, irreformabiles esse (1) ». ART.

IV.

De Ecclesia catholica ritus

Syriaci.

In huius ecclesiae huiusque petrae inconcussa firmitate nostra quoque sjriaci ritus ecclesia maximo suo bono et gloria persistit. Quae ab ipsis Apostolis apostolicisque viris fundata per amplius quam quatuor saecula permansit in verae fidei professione, doctrinarum et traditionum Apostolicarum observantia et in Sedis Romanae obedientia, quo toto tempore scientia et sanctitate floruit, innumeros viros sancii tate, doctrina et sapientia illustres protulit, quibus veluti splendidis luminaribus ea semper gloriata est ac in finem saeculorum gloriabitur. Atque utinam in salutis arca constanter universa perseverasset et ab ecclesiae catholicae imitate Romanique Pontificis obedientia nunquam se subtraxisset. Non incidisset sane in barathrum immanium errorum Nestorianorum primum tum Iacobitarum, quibus maxima nationis nostrae pars per seriem saeculorum infecta est, omnemque vitae christianae et pristinae gloriae splendorem una, cum recta fide amisit. Testantur nimirum historiae documenta ab eo tempore nationem syriacam omni ex parte declinasse, factionibus dilaceratami fuisse et in deterius abire coepisse eiusque filios a Christi vite avulsos tamquam palmites inutiles aruisse. Monasteria quoque, quae olim floruerant multitudine et praeclaris virtutibus monachorum, inculta et horrida (1) Cone. Vat. sess. 4, c. 4.

— 19 postmodum iacuerunt ignavis et improbis hominibus desertas solitudines occupantibus. Quamquam negari non possit iis quoque desolationis communis saeculis extitisse aliquos inter patriarchas, episcopos et alios qui unionem cum sancta Ecclesia Romana inire aggressi sunt (1). Attamen nostra natio catholica formam • ecclesiasticam completami non habuit nisi medio saeeulo XVII mo . Propter quod infinitas gratias et laudes Deo O. M. incessanter reddimus, Maiestatem eius divinam deprecantes ut eandem grati am conferre dignetur nostris fratribus et popularibus qui adhuc iacent in tenebris Nestorianismi aut Iacobitismi, ad rectam veritatis semitam eos dirigens, ut relicto errore in quo misere, obdurato animo iacent, ad sinum suae matris Ecclesiae catholicae redeant, quae sola est columna veritatis et vera Ecclesia Christi, et extra quam non est salus. Monemus autem atque obsecramus in Domino carissimos nostrae nationis filios, ut magni facientes gratiam quam Deus ipsis prae aliis contulit, sacrum depositimi fidei a sancta Ecclesia catholica ipsis traditum, ac in hac synodo specialiter ipsis praescriptum fideliter custodiant, atque omnem operam impendant ut fermissime servent unitatem cum sancta Ecclesia Romana, omnium Ecclesiarum matre et magistra, fideliter excipiant eiusdem oracula in omnibus quae fidem moresque respiciunt, exsequantur eius praecepta, mónita, Consilia in omnibus quae Ipsa opportuna aut utilia ad eorum vel Ecclesiae universalis bonum crediderit. Ita sane christiani Hominis honorem tuebimur, si plenam obedientiam praestabimus Capiti Ecclesiae visibili Romano Pontifici, (1) Inter hos memorandi sunl Constantinus episcopus Harran eiusque successor Leo medio saeculo VII (conf. Assemani Bibi. Orient, torn. 1, pag. 466 et 467); Sahduna episcopus Meru VII saeculo (ibidem torn. 3, pag. 81 et 107); Ignatius episcopus Melitene ineunte saeculo XI (ibidem tom. 2, pag. 5 5 3 ) ; Abdullahus episcopus Edessae, qui concilio Lateranensi suo nomine et pro Ignatio Behnam Syrorum palriarcha adstitit, ut palet e x Bulla Eugenii IV papae data sub die 3 0 Septembris anni 1444; Moyses presbyter Marrlinensis qui ad Iulium III papam se contulit anno 1552 n o m i n e Ignatii Syrorum patriarchae, erroremque Monophysitarum abiuravit (Assem. Bibl. Orient, t. 1, pag. 535).

—

20

—

principis apostolorum successori Christique vicario in terra, contrariis quibuscumque consiliis aut suggestionibus abiectis prorsus et repudiatis. Cum autem maxima pars horum nostrorum carissimorum fìliorum inter I a cobitas vivant et conversentur, ne illorum erroribus et falsis dogmatibus decipiantur, haec Synodus opportunum ducit Ecclesia,e nostrae sanam doctrinam, quae est doctrina sanctae Ecclesiae catholicae, dare explanare circa praecipuos articulos in quibus fratres nostri Nestoriani et lacobitae praedicti aliique errant. Igitur docemus et declaramus : 1. Deum esse unum in essentia, trinum in personis r Patrem ingenitum, filium ab aeterno ex Patre genitura; et Spiritum Sanctum aeternaliter procedentem ex Patre simul et filio; scilicet, Patrem et filium unum esse eius principium, ipsumque ab ipsis unica spiratione procedentem. Has vero très personas unum esse Deum, atqùe unamquamque earum verum Deum esse ; « quia trium est una substantia, una essentia, una natura, una divinitas, una aeternitas, omniaque sunt unum ubi non obviât relationis oppositio » (1). Item reiicimus, condemnamus et anathematizamus omnem sententiam huic defìnitioni contrariam, praesertim sententiam asserentium Filium et Spiritum Sanctum esse ex creaturis, nec non sententiam dicentem Spiritum Sanctum procedere a P a tre tantum, non a Patre et Filio simul. 2 . Secundam personam, « verum Deum, Dei Filium ex Patre Genitum, Patri consubsfantialem, et coaeternum, in plenitudine temporis, quam divini Consilii inscrutabilis altitudo disposuit, propter salutem humani generis, veram hominis integramque naturam ex immaculato utero Mariae Virginis assumpsisse, et sibi in unitate personae coniunxisse, ineffabili, atque incomprehensibili modo, utraque natura in suis proprietatibus permanente » (2). Itaque profìtemur « unum, eumdemque Christum filium Dominum Unigenitum in duabus naturis incon(1) Conc. Fior. Pars III, n. 9. (2) Gone. Fior. ibid.

—

21

-

fuse, immutabiliter, indivise, inseparabiliter agnoscendum ; nusquam sublata diiferentia naturarum propter unitionem, magisque salva proprietate utriusque naturae, et in unam personam atque subsistentiam concurrente; non in cluas personas parti tum aut divisimi, sed unum eumdemque fìlium, et unigenitum Deum Verbum, Dominum lesum Christum » (1). Propterea credimus et docemus Mariani Virginem esse vere matrem Dei. Huius firmi et salutaris dogmatis virtute, clarissimis Scripturae textibus confirmati, declaramus assertionern Nestorianorum quod in Christo duae personae sint, altera divina, altera humana, ab invicem separatae, et per gratiam tantum unitae, quodque propterea beatissima Virgo Maria non sit vere mater Dei sed mater personae humanae tantum, assertum quoque Monophvsitarum, cuiuscumque sectae sint, dicentium, in Christo esse unam naturam dumtaxat, ex mixtione, conversione aut compositione unius cum altera formatam, haec omnia, inquimus, esse errores et blasphemias, quas condemnamus, reiicimus ac anathematizamus cum E c clesia catholica quae has duas haereses in conciliis Ephesino I. et ChaJcedonensi oecumenicis condemnavit ; atque statuimus et affirmamus quidquid ab his duobus sanctis ceterisque conciliis decretum ac affirmatum est contra hos dúos execrabiles errores. Insuper cum Syri Iacobitae soleant uno digito Signum crucis tacere, ut significent unam in Christo naturam, decernimus, recte et iure maiores nostros liane consuetudinem proscripsisse atque morem sanctae Ecclesiae Romanae adoptasse in Ecclesia nostra Syriaca catholica, ut scilicet manu dextera aperta signum crucis fìat. Quam consuetudinem nos stabilimus ac confirmamus in nostra Ecclesia Syriaca. 3. Esse in Christo D. duas naturales voluntades, aliani divinam, aliam humanam, ab invicem vere distinctas quemadmodum duae eius naturae distinetae sunt ab invicem ; naturamque eius humanam haud contra(1) Conc. Chalced.

—

22

—

riam esse eius naturae divinae sed ei subiectam ; item esse in eo duas operationes naturales, ab invicem distinctas ad instar distinctionis duarum eius naturarum et yoluntatum, operationem inquimus divinam qua miracula ac prodigia et similia operatus est per naturam divinam, et operationem humanam qua per naturam humanam operatus est esum, potum, dormitionem et similia; reiicientes et condemnantes cum Ecclesia catholica erro rem Monothelitaruin, eorum scilicet qui profitentes in Christo unam personam et duas naturas, asserunt esse in eo unam voluntatem unamque operationem. 4. Appendix quam Petrus Cnapheus unus ex coryphaeis Monophysitarum qui anno 470 Sedem Antiochenam occupavit, Trisagio idest seraphico hymno qui est: Sanctus Deus, Sanctus fortis, Sanctus immortalis, miserere nostri, addidit, quae est : Qui crucifixus es pro nobis, ante miserere, quamque Iacobitae ab ipso acceperunt et usque ad hunc diem in usu habent, haec, inquimus, appendix est impietas et blasphemia; cum in ea crucifixio SSmae Trinitati tribuatur. Propterea illam condemnamus et anathematizamus, prohibemusque illius additionem ad Trisagium quocumque sensu et quocumque praetextu, quemadmodum condemnamus et reiicimus interpolationem quam Iacobitae in suis libris liturgicis introduxerunt in Trisagium, illud referendo ad Filium, cum Ecclesia illud semper usurpet directum ad SSmam Trinitatem; dicunt enim ex. gr., Sanctus Deus, qui fregit suum corpus et dedit populis,... Sanctus Fortis, qui miscuit sanguinem suum et praebuit turbis quae in eum credunt,... Sanctus immortalis, qui crucifixus est pro nobis. Hunc usum omnino prohibemus in Ecclesia nostra catholica quocumque modo. 5. Deinde animam hominis simul ac a corpore separatur, coram Deo se praesentem sistere ut illam iudicet iudicio particulari quo rationem ab ea exigit omnium actionum eius. Animam quidem iustam quae peccato non offendit aut omnium peccatorum suorum expiationem solvit, post iudicium particulare statim ire

— 23 —

ad coelum ut beatitudine aeterna cum Angelis fruatur ; animam vero quae discedit peccato mortali gravata, illieo descendere ad gehennam ignis ut poenas in aeternum cum daemonibus luat. Igitur Iacobitarum dogma quod est et aliorum haereticorum scilicet non existere iudicium particulare, animamque post separationem a corpore haud ire ad ignem inferni neque ad paradisum coelestem iuxta opera sua, sed hoc illi reservatum esse usque ad iudicium universale, est nefandus error qui ad ipsos cum aliis erroribus repsit, quemque nos cum sancta Ecclesia catholica reiicimus et condemnamus. Quod vero posteriores Iacobitae asserunt, nempe iustas animas ante universale iudicium ad paradisum terrestrem ire non ad coelestem, animas autem malas ad mansiones tenebrosas, desolatas, aerumnosas, non ad Gehennam ignis abire, id falsum esse dicimus, et antiquae Ecclesiae Antiochenae fìdei, quae cum Ecclesiae catholicae fide concordat, ut praediximus, perversionem. 6. Post hanc vitam existere locum quem Ecclesia Romana vocat Purgatorium, in quo illorum purgantur animae qui vere poenitentes moriuntur ac in statu divinae caritatis, sed antequam pro peccatis a se opere vel omissione commissi s expiationem adaequatam per fructus dignos poenitentiae obtulerint, ibique levamen obtinent suarum poenarum ex fìdelium vivorum sufFragiis, puta sacrificiis missarum, orationibus, eleemosynis aliisque pietatis officiis (1). Itaque negatio huius loci et adiutorii quod animae in eo retentae obtinent ex vivorum sufFragiis, est haeresis et fìdei iniuria, quam reiicimus et condemnamus cum ceteris falsis dogmatibus ab Ecclesia Dei catholica condemnatis. 7. Omnia orthodoxae fìdei Ecclesiae catholicae capita quae hactenus exposuimus, a quibusque praescribimus et decernimus ne quis deviet, esse ipsam propria,m Ecclesiae Antiochenae antiquam fìdem antequam per haeresim et schisma depravata fuerit, ut testantur documenta et scripta veterum Patrum nostrorum sanctorum (1) Gone. Florent, in decreto Unionis.

— 24 —

librique nostri liturgici ; doctrinas autem ipsis contrarias, esse errores novos in ipsam sensim inducios post schisma et haeresim (1). ART.

V.

De Sanctorum invocations et Reliquiarum lmayinumque cultu. Ilaec Synodus, Concilium Tridentinum sequens, omnibus episcopis ceterisque qui magisterii munere ac gubernandi animas auctoritate pollent, praecipit « ut iuxta (1) Patres nostri Syri qui anno 410 a Christo nato in Ctesiphonte synodaliter congregati sunt, solemne de processione Spiritus Sancti a P a t r e et Filio testimonium p r a e s t i t e r u n t ; in professione enirn fidei statuerunt dicentes: « Profltemur Spiritum vivum et sanctum, Paracletum vivum, qui a P a t r e et Filio » (Edit. Lamy, pag. 29). Saepe etiam libri nostri liturgici dictum Evangelii de Spirilu Sancto quod accipit a Filio, explicant per haec v e r b a : « Accipit a Filio essentialiter », ut in liturgia Xysti,. vel « A Filio quae h a bet, essentia accipit » ut in liturgia Matthaei Pastoris. Inter testimonia quae libri Patruin n o s t r o r u m Syrorum continent probantia Christum D. esse unam personam h a b e n t e m duas naturas, testimonium h a b e m u s S. Epliraemi, luminaris Ecclesiae Syriacae, qui in madrasho, quod composuil ut cantetur tempore penuriae vel alius calamitatis, dixit: « Benedic Aprilem ut lanuarium, quibus annus prosperet, mensis tuae nativitatis et mensis luae resurrectionis ornamentum sint a n n o ; duo luminaria in firmamento, duo menses in corona anni. Ex duobus luminaribus mvsterium tuae crucis efformatur nobis; crux luminosa creaturas praeserval a tenebris. Luna esl svmbolum tuae humanitatis, sol est figura tuae divinitatis. Duae n a t u r a e quae sunt in te occultac, Domine, r e p r a e s e n l a r u n t crucem tuam antequam ad cruciflxionem v e n i s s e s » . Isaac doctor in sermone 1. de f i d e : « Natura tua non est mixta in naturam nostrani, neque natura n o s t r a implicata est in tuam n a t u r a m . Conservata est in te, Domine, integritas nostra, et divinitas tua unita est nostro corpori, non per scissionem et separationem, n e q u e per divisionem. Non in duas personas, n e q u e in duos Filios credimus, sed duas naturas u n u m Deum, non divisum neque m u t a t u m , filium lerrae et filium creatoris; una persona Deus-homo, fitius Adami, filius Dei » Quoad iudicium particulare statini post m o r t e m subeundum, h a b e m u s testimonium insigne nostri ritus in stropha quae recitaiur in vesperis feriae II in qua dicitur: « Vigilate et orate, nescitis enim q u a n d o n a m venerit angelus ad separandam animam a corpore, ut eat et rationem reddat coram iudice c u m iustitia ». Huic similes sunt slrophae nonnullae toni VII et toni V i l i generis h y m n o r u m quod dicitur Tachshefta (Vid. torn, commune m breviarii typis edili pag. 115 et 123). Quoad ingressum aniinae iustae in beatitudinem coelestem statini post iudicium particulare, id continetur in h a c stropha quae canilur in officio primae horae feriae II : « Cum m a r t y r e s beati ad Ierusalem quae est in coelo ascendebanl, obviam exiit iis Spiritus sanctus et salutavit illos dicens: « Salvete fratres mei et fllii, convivae thalami coelestis, venite ingredimini et possidete r e g n u m et vitam cui non est finis ». Cui similis est stropha quae e x -

— 25 —

catholicae et apostolica^ Ecclesiae usum, a primaevis christianae religionis temporibus receptum, sanctorumque Patrum consensionem et. sacrorum conciliorum decreta, in primis de Sanctorum intercessione, invocatione, reliquiarum honore et legitimo imaginum usu, fìdeles diligenter instruant, docentes eos, Sanctos una curii Christo regnantes, orationes suas prò hominibus Deo offerre ; bonum atque utile esse, suppliciter eos invocare... illos vero qui negant Sanctos aeterna felicitate in coelo fruentes invocandos esse, aut. qui asserunt vel illos prò hominibus non orare, vel eorum, ut prò nobis etiam singulis orent, invocationem esse idoloìatriam, vel pugnare cura verbo Dei, aJ.versarique honori unius mediatori s Dei et hominum Iesu Cbristi ; vel stultum esse, in coelo regna;itibus voce vel niente supplicare, impie sentire » (1). stat in officio S a n c t o r u m E p h r a e m et T h e o d o r i q u o r u m festum meidit in s a b a t o I s e p t i m a n a e ieiunii m a g n i , q u a e q u e sic sonat : « G i o n a tibi, opLime Domine, quod b e n i g n e magnificasti ac illustrasti c o m m e m o r a t i o n c m operar i o r u m b o n o r u m qui in tua m a g n a v i n e a veraciter operati s u n t : in b e a t i t u dini;! E d e n d e l e e t a n t u r in ilio r e g n o o m n i u m deliciarum coelestium ». Quoad d e s c e n s u m a n i m a e peccatricis ad ignis G c h e n n a m ìlhco posi¡iudicium particulare, e x s t a t t e s l i m o n i u m in s t r o p b a q u a e canitur in officio v e s p e r a r u m feriae UT: « Clamant d a m n a t i ex i g n e ad instar ìlluis divitis (evangeli!) expetentes a q u a m p e r digitimi m i n i m u m , et n e m o desiderium e o r u m fpsis implet ». S. E p h r a e m q u o q u e in h y m n o qui c a n i t u r m ollicio e x e q u i a r u m adolescentium d e s c r i b e n s statura a n i m a e c u m a c o r p o r e s e p a r a t u r : « Stat a n i m a , ait, tristitia m a g n a et m o e r o r e , et earn h u e illue t r a h u n t q u o eat : d a e m o n e s q u a e r u n t ut c u m se vadat ad i n f e r n u m , angoli autism ut c u m ipsis proficiscatur ad l o c u m l u c i s » . Multa et fere i n n u m e r a b i l i a sunt loca in nostris libris liturgicis, ex quib u s elucet d o g m a de exislentia p u r g a t o r i i d e q u e a d i u t o r i » quod a n i m a e m ilio p u r g a t a c obtinent, ex sacrificiis, o r a t i o n i b u s et e l e e m o s y m s q u a s vivi offerunt pro eis. P r a e t e r id quod exstat in S. E p h r a e n n t e s t a m e n t o , satis sit citare celebrem s t r o p h a m q u a m Ecclesia Syriaca f r e q u e n t e r c a n i t : « Sacrilicia offerte pro me, inquit a n i m a , quia nihil est q u o d m e a d i u v e l sieul D o m i n i c o r p u s : n o n m e iuvant luctus et s i n g u l t u s sicut c o r p u s Christi. Cum statis, sacerdotes, ad o r a n d u m , orate pro me, ut earn et recipiar coram s a e c u l o r u m D o m i n o ». Item b a n c a l i a m s t r o p h a m ad h y m n u m : Beata eM Ecclesia : « Kos vitae » Denique in h v m n o officii VI feriae c o m m e m o r a t i o n i s o m n i u m d e f u n c t o r u m (licitili-: « I l l e ' c u i a n i m o inest divina Caritas, post m o r t u u m d e m o n stret caritalem s u a m quod illius h a n d obliviscatur, et per sacnflcia, corninem o r a t i o n e s , orationes eius c a u s a m a n t e Deum in t e m p l u m s a n c t u m m t r o d u cat. Quod m o r t u i a d i u v e n t u r sacrificiis q u a e vivi faciunt, videtur mihi h o c n o n i n d i g e r e inquisitione. I u d a s Machabaeus... victimas obtulit pro mortuis... n a m pro mortuis victimas fecit et sanetifleavit eos ». . (1) Conc. Trid. sess. 25 De invocatione, veneratione et reUquns Sanctorum et sacris imaginibus.

—

26

—

2. « Imagines porro Christi, Deiparae Virginis et aliorum Sanctorum in templis praesertim habendas et retinendas, eisque debitum honorem et venerationem impertienclam, non quod credatur inesse aliqua in iis divinitas vel virtus, propter quam sint colendae, vel quod ab eis sit aliquid petendum, vel quod fiducia in imaginibus sit Agenda veluti olim iìebat a gentibus quae in idolis spem suam collocabant : sed quoniam honos qui eis exhibetur, refertur ad prototipa quae illae repraesentant, ita ut per imagines quas osculamur et coram quibus caput aperimus et procumbimus, Christum adoremus, et Sanctos quorum illae similitudinem gerunt, veneremur. Id, quod conciliorum, praesertim vero secundae Nicaenae synodi, decretis contra imaginum oppugnatores est sancitum » (1). ART.

VI.

De Mariae Virginis Conceptions exempta a labe originalis peccati. 1. Ecclesia Christi, per revelationem edocta, inter omnes sanctos et sanctas qui beatitudine coelesti fruuntur, specialem Mariae Virgini honorem tribuit, utpote quam Deus elegit sibi matrem ; confiteturque ipsam omnium rationabilium creaturarum nobilissimam, dignitate altissimam, honore excelsissimam, sanctitate maximam. 2. Eadem praeterea Ecclesia, veritatis columna et fìrmamentum, veraci ter credit et confi tetur, quod supremus in ea Magister veritatis Summus Pontifex Pius I X innixus traditioni et sacris scripturis definivit, nempe beatissimam Mariani Virginem sine labe originalis peccati conceptam esse. 3. Idcirco haec synodus cum praelaudato pontifice maximo docet : « Omnes fideles firmiter credere debere a Deo revelatam et ab omnibus fidelibus fìrmi(1) Conc. Trid. ibidem.

— 27 —

ter constanterque credendam esse doctrinam, quae tenet beatissimam Yirginem Mariam in primo instanti suae conceptionis fuisse singulari omnipotentis Dei gratia et privilegio, intuitu meritorum Christi Iesu Salvatoris humani generis ab omni originalis culpae labe praeservatam immunem » (1). Ex hac doctrina colligitur Mariam Virginem, cum concepta est, gratiae sanetiflcantis donum obtinuisse prae ceteris Adami fìliis qui propter primi patris praevaricationem hac gratia carentes concipiuntur. 4. Hoc dogma in revelatione divina fundamentum habet ; nam cum Deus primis patribus nostris salvatorem promisit, ad hanc felicissimam mulierem annuit, repraesentando eam ut serpentis infernalis inimicam ; alloquens enim diabolum qui sub forma serpentis primos nostros patres seduxerat, dixit: « Inimicitias ponam inter te et mulierem, et semen tuum et semen illius; ipse conteret caput tuum » (2). Nimirum ipsissimae sunt cum Satana inimicitiae Christi eiusque matris ; ex quo sponte sequitur Mariam Virginem haud fuisse sub potestate diaboli cum concepta est ne uno quidem temporis instanti. Quoniam vero nunquam sub potestatem diaboli cecidit, dixit illi Gabriel angelus cum ad ipsam venit : « Ave gratia plena, Dominus tecum, benedicta tu in mulieribus » (3). Atqui si sub potestate diaboli fuisset cum concepta est, idest peccato inquinata etiam uno temporis momento, verum haud esset ipsam fuisse gratia plenam, si haec verba secundum traditionis catholicae intellectum accipiamus. 5. Ecclesiae Antiochenae orthodoxae doctrina antiqua conformis erat praesenti Ecclesiae catholicae dogmati ; scripta enim Patrum nostrorum Syrorum nec non et libri nostri ritus frequentissima dicta continent clarissima quae pro hac veritate testantur eamque confirmant. Inter cetera: « Tu solus, (inquit S. Ephraem in suis hymnis Nisibenis, alloquens Christum Dominum), (1) Constitute apostolica Ineffabilis (2) Genes. 3. 15. (3) Luc. 1, 28.

8 Decembris 1854.

—

28

—

tu solus et. mater tua . tecum, decore magnopere excellitis super omnes ; nam in te, Domine, nulla macula est, et in matre tua nulla labes ». Alio in hymno : « Duae sunt purae, inquit, duae sunt simplices ; Maria et Heva in collationem positae sunt: alia est causa mortis, alia causa vitae ». Nostra autem Ecclesia non solum laudat Mariani Virginem quoti superet omnes creaturas rationales pulchritudine quam nulla macula vitiat et qua similis est suo filio qui omni peccato sive originali sh7e actuali expers est, non solum earn Hevae aequiparat antequam peccati labe inquinata esset iuxta rectam doctrinam quam ab Apostolis accepit et quam custodit, sed carissimi s yerlns a Maria Virgine sanctissima peccati originalis labem excludit. Inter cetera en quomodo beatissimam Virginem celebrai,, eam alloquens in officio maturino testi Assumptionis eius : « Filius tuus te assumpsit, idest transtulit, e vita terrestri ad vitam illam spiritualem; non propter peccatum quod mortis aperuit ianuam, sed misit et sumpsit te decreto qaocl omnes natos comprehendit ». In eodem dicitur alibi : « Mortis calicem bibisti quamquam peccato non subiecta ». 6. Hac occasione in mentem nostrorum omnium et singulorum revocamus, maiores nostros cum contra ipsos haereticorum persecutio saeviebat, ad hanc Dominarti solitos fuisse recurrere, invocare et ab ea auxilium petere sub titulo Dominae Salutis, eosque ab illa fuisse adiutos, salvatos atque exaltatos. Idcirco nos huius tituli dulcissimi usuni in Ecclesia nostra perpetuo confìrmamus. ART.

VII.

De professione

Ficlei.

1. Paulus apostolus docet quod « corde creditur ad iustitiam, ore autem confessio fit ad salutem » (1), et ante apostolum praecessit Magister noster divinus et suis (1) ROM. IO, IO.

— 29 — sequacibus praecepit ut eum doctrinamque suam publice profiteantur inquiens : « Omnis qui confitebitur me coram hominibus, confitebor et ego eum coram Patre meo qui in coelis est » (1). I t e m : « Qui me erubuerit et meos sermones, hunc Filius hominis erubescet cum venerit in maiestate sua et Patris, et Sanctorum Angelorum » (2). 2. Propterea videmus sanctam Ecclesiam, ex quo nata est, exigere ab iis qui ad baptisma accedunt, publice symbolum fidei profiteri, atque praescripsisse iis qui ad sinum suum ex haeresi convertuntur, ut suos errores abiurent, profiteanturque fidem in articulos quos denegaverint aut non confessi fuerint. Pariter Ecclesia nostra Antiochena iis qui ad ordinerà maiorem aspirant, praecipit ut professionem publicam fidei ante ordinationem eliciant. '3. His innixa, haec synodus sequentes canones statuit: I. Quotiescumque synodus provincialis vel dioecesana apud nos convocata fuerit, inchoari oportere synodum per professionem fidei quam apostolica Sedes Orientalibus imposuit, emittendam ab omnibus qui Synodo intervenerint. II. Similiter patriarcham, metropolitas et episcopos teneri fidei professionem praedictam edere cum eonsecrationem accipiunt, ut videbitur suo loco. Presbyteros autem et diaconos cum pontifex ordinans super eis recitaverit homologiam quam ritus ordinationum Ecclesiae Svriacae Antiochenae praescribit, debere respondere affirmative. III. Ad eamdem professionem teneantur abbates et archimandritae ante benedictionem acceptam, parochi, confessarii, concionatores et magistri scholastici antequam officiis suis fungi incipiant. I V . Pariter episcopos, presbyteros et diaconos ex aliqua secta ad nos revertentes, teneri, cum absolutio(1) Matth. 10, 32. (2) L u c . 9, 26.

— 30 — nem accipiunt, praedictam professionem fidei a Sede apostolica praescriptam facere. V . Ceteros autem clericos, similiter et saeculares conversos teneri fidei professionem breviorem quae Sedis apostolicae auctoritate praescripta fuerit, elicere. CAPUT II. D e Ciiltu d i v i n o . 1. Ratio ipsa nobis suggerii ex omnibus officiis quae homini incumbunt, potius, strictius nobiliusque esse offìcium erga Deum O. M. qui eum creavit, qui eum conservât, a quo omnia bona ei veniunt, ut ei diiltum exhibeat, quo eius dominium profiteatur, gratias ei reddat pro eius donis ac beneficiis, denique eius clementiam imploret. Cum autem Deus hominem corpore et anima constantem fecerit, hinc liquet hominem debere cultum Deo praestare turn corpore turn anima. Animae quidem cultus est interior estque fundamentalis, cultus vero corporis dicitur cultus exterior; ex quo evidens est cultum Deo ab homine debitum esse debere turn interiorem turn exteriorem. Cultus alius est publicus, quem sancta Ecclesia auctoritate sua constituit aut probavit, quemque in suis variis ritibus Ecclesia peragit, et quae ad hunc spectant, explicabimus singillatim in capitibus sequentibus ; alius est privatus quem quisque fidelium sibi assumit peragendum vel seorsim vel una cum aliis, habita tamen semper ratione normae, quam Ecclesiae doctrina et praxis ostendit. 2. Hanc devotionem privatam et domesticam oportet fidelibus frequenter praedicatores ac animarum pastores inculcare, deque eius necessitate eos instruere, summamque utilitatem quam inde capiunt, demonstrare. Doceant praedicatores patres familias congruum esse ipsis ut prolem, fámulos et ceteros domésticos quotidie congregent ad simul orandum mane et ve-

— 30 — nem accipiunt, praedictam professionem fidei a Sede apostolica praescriptam facere. V . Ceteros autem clericos, similiter et saeculares conversos teneri fidei professionem breviorem quae Sedis apostolicae auctoritate praescripta fuerit, elicere. CAPUT II. D e Ciiltu d i v i n o . 1. Ratio ipsa nobis suggerii ex omnibus officiis quae homini incumbunt, potius, strictius nobiliusque esse offìcium erga Deum O. M. qui eum creavit, qui eum conservât, a quo omnia bona ei veniunt, ut ei diiltum exhibeat, quo eius dominium profiteatur, gratias ei reddat pro eius donis ac beneficiis, denique eius clementiam imploret. Cum autem Deus hominem corpore et anima constantem fecerit, hinc liquet hominem debere cultum Deo praestare turn corpore turn anima. Animae quidem cultus est interior estque fundamentalis, cultus vero corporis dicitur cultus exterior; ex quo evidens est cultum Deo ab homine debitum esse debere turn interiorem turn exteriorem. Cultus alius est publicus, quem sancta Ecclesia auctoritate sua constituit aut probavit, quemque in suis variis ritibus Ecclesia peragit, et quae ad hunc spectant, explicabimus singillatim in capitibus sequentibus ; alius est privatus quem quisque fidelium sibi assumit peragendum vel seorsim vel una cum aliis, habita tamen semper ratione normae, quam Ecclesiae doctrina et praxis ostendit. 2. Hanc devotionem privatam et domesticam oportet fidelibus frequenter praedicatores ac animarum pastores inculcare, deque eius necessitate eos instruere, summamque utilitatem quam inde capiunt, demonstrare. Doceant praedicatores patres familias congruum esse ipsis ut prolem, fámulos et ceteros domésticos quotidie congregent ad simul orandum mane et ve-

— 31 —

spere dicente Psalmista: « Ad te orabo, Domine mane exaudies vocem meam » (1), et « Ego autem ad Deum clamavi, et Dominus salvabit me. Vespere et mane et meridie narrabo et annuntiabo , et exaudiet vocem meam » (2). Procurent parochi ut Christianorum domus sint totidem orationis domus ornatae, imaginibus obscoenis ab iisdem remotis, Sanctorum vel mysteriorum sanctae religionis imaginibus. 3. Meminerint etiam fìlii nostrae nationis maiores suos saeculares qui vitam christianam degebant, solitos fuisse in oratione recitare mane undecim stationes; quarum unaquaeque composita est trisagio, oratione dominica et salutatione angelica; et post stationes Gloria in excelsis Beo ac symbolum fìdei ; vespere autem septem stationes dicere, deinde psalmum Completorii, tum symbolum fìdei. Quod si nequeunt maiores in hoc piene imitari, satagant ut nunquam omittant orare mane et vespere simul cum domesticis quantum fieri poterit. Maxime vero eos exhortamur ut consuetudinem servent vel contrahant quotidie Missam audiendi quantum circumstantiae id ipsis permiserint. 4. Pariter decet Christiano orare ante et post cibum. Verbo, studeant fideles, quantum in ipsis est, sequi vitam Christianorum priscorum, quorum in more erat signo crucis in omni angustia sese armare, eoque se signare in principio cuiuslibet operis, quemadmodum S. Ephraem nos exhortatur dicens : « Nullum opus aggrediaris quin per signum crucis incipias, pariter omnia tua opera per vivissimae crucis signum conclude. Non exeas e domo antequam teipsum cruce obsignes, neque hoc negligas cum cibum aut potum aut somnum sumis, cum e somno excuteris, domi et itinere, in opere et in otio ». (1) Psal. 5, 3. (2) Psal. 54, 18, 19.

— 32 CAPUT III. De Ritu Ecclesiae Syriacae. ART.

De ritti exacts

I. peragendo.

Cum antiquissimus Syriacus Ritus qui ad nos pervertii, sit ritus sanctus,- omni veneratione dignus ex omnibus capitibus, operae pretium existimamus canones et reffiüas hic statuere circa bonam illius executionem. Ö Igitur : I. Praecipimus et decernimus ut ritns noster observetur in omnibus eius capitibus, partibus, praescriptionibus, statutis ; ut, nihil in eo immutetur, nihil addatur verbi, operis vel ordinationis ex alio ritu desumptae, nihil minuatur. Pontifìces enim maximi Romani saepe decreta ediderunt ut ritus Orientales sine alteratione observentur. Inter ceteros Benedictus XIV fei. mem. in constitutione Etsi Past oralis edita die 27 Maii 1742 praescripsit : « Ut absolute serventur eorum (i. e. populorum Orientalium) ritus vetusti qui religioni catholicae aut bonis moribus non adversantur ». Idcirco nos condeinnamus et abrogamus quidquicl novi contra pontificiam liane praescriptionem in nostrum Ritum introductum est, si ve per mutationem, si ve per additionem, si ve per diminutionem, ubicumque id factum sit, quacumque auctoritate et sub quocumque praetextu, exceptis iis quae ab ipso Benedicto XIV f. m. mox memorato expressa sunt. Innovationis autem aggressio in Ritu pro tota nostra Ecclesia, idest alicuius rei abrogationis, aut immutationis, aut diminutionis, nemini liceat nisi de sanctae Sedis apostolicae licentia, per Dominum Patriarcham nomine Ecclesiae totius obtinenda, et sine eiusdem Sedis publicatione et executione. II. Nihilominus nos confìrmamus ea quae a maioribus nostris ad nostrum Ritum eum in finem addita

— 33 —

s u n t , ut ab haereticis et schismaticis distingueremur secundum declarationem editam a Papa Gregorio XVI in constitutione quam ad populum Armenum inscripsit sub die 2 Maii an. 1839, in q u a d i c i t : « Nihil impedii quominus cum vestris ritibus aliqui ritus ab aliis Ecclesiis desumpti conserventur quos maiores yestri amaverint sive quia visi sunt ipsis potiores quam ii qui erant in usu apud vos, sive quia eos considerarunt ut signum quod vos distinguât ab haereticis et schismaticis ». III. Propter hoc confirmamus suppressiones a maioribus nostris iure factas eorum rituum quos Iacobitae invexerant ad confirmandum suum errorem, sicuti est additio in Trisagio, et nominum coryphaeorum monophysitarum in diptychis et in calendario. Item confirmamus abolitionem totalem officiorum pro festis horum coryphaeorum, et erasionem ex libris liturgicis nonnullarum stropharum aliquid contra fidem, vel usum Ecclesiae Dei continentium. IV. Approbamus, item permittimus, confirmamus et stabilimus ea quae ob rationes praedictas a nostris maioribus nostro Ritui adiecta s u n t , ex. gr. adclitionem Filioque in symbolo fidei post ex Pâtre ad significandum Spiritum sanctum procedere a Filio quemadmodum procedit a Pâtre ut ab unico principio, mentionem synodi Chalcedonensis ceterarumque synodorum in diptychis et in homologia quae legitur in ordinationibus, introductionem nominum nonnullorum Sanctorum et festorum in calendarium, ut festorum Sancti Leonis papae, Sancti Augustini, Omnium Sanctorum, S. Ioseph, Immaculatae Conceptionis B. M. V., Corporis Christi et Cordis Iesu. Similiter approbamus consuetudinem faciendi signum crucis ad faciem manu dextera aperta iuxta morem Ecclesiae Romanae aliarumque Ecclesiarum orientalium catholicarum, non uno digito ut faciunt Iacobitae. Praeterea approbamus et confirmamus morem ponendi aquam benedictam ad portas ecclesiarum devotionis causa ad instar Ecclesiae Romanae, aliaque quae suo loco memorabuntur. 3

— 34 — V . Volumus et decernimus ut iidem ritus in cunctis nostris ecclesiis uniformiter omnino peragantur, praecipientes ut omnes differentiae hodie ex hoc capite inter diversa loca et personas existentes aboleantur. V I . Quamquam observantia exercitiorum pietatis, confraternitatum et sanctarum associationum institutio valde iuvat ad spiritum pietatis fovendum et aliunde ritum non attingit, nihilominus statuimus ut huiusmodi exercitia, confraternitates, associationes et his similia in nostras ecclesias non introducantur, nisi postquam ab Ordinario loci fuerint permissa et approbata. VII. Sacerdotes curam animarum gerentes et praedicatores frequenter fidelibus suadeant ut devote ac reverenter assistant ritibus et caeremoniis, quae in nostris ecclesiis peraguntur, atque exponant ipsis sensus eorumdem sublimes, eosque doceant, hos ritus originem habere a sanctis Patribus et illustribus Doctoribus quj scientia, sapientia et sanctitate Ecclesiam Dei illustrarunt, hosque ritus propter hoc omnem venerationem et aestimationem mereri, denique eosdem ritus illis qui eos debito honore afficiunt laudabilique anirni dispositione iis assistunt, multa bona conferre.

ART.

De lingua

II. liturgica.

Lingua nostri ritus est lingua Aramaica seu Syriaca quae olim erat lingua regionum quas Scriptum sacra appellat Terram Aram, quaeque ad hanc usque diem in nonnullis illius partibus viget in sermone vulgari. Circa usum linguae liturgicae sequentes canones ponimus : 1. Debent qui auctoritate pollent in nostra natione satagere ut nobilissima nostri ritus lingua reviviscat in nostra natione, eiusque cognitionem propagare. Nulla

— 35 — igitur schola in nostra natione huius linguae studio careat. 2. Quamvis liturgia missae ceteraeque caeremoniae ritus nostri sensus contineant admirabiles, sublimes ac excellentes, quorum intelligentia non decet turbam fìdelium privari, attamen liaec Synodus non iudicat indulgendum esse sacerdotibus ceterisque elericis ut linguis vulgaribus in missae sacrifìcio, aliisque caeremoniis liturgicis ad libitum utantur, imo districte reprobat et condemnat libertatem quam Iacobitae sibi asseruerunt vertendi caereinonias ritus et cum ipsis ritum missae seu liturgiam in linguas vulgares regionum ad quas extenditur ritus Syriacus, imo etiam in turcicam, et curdam. Pessime quoque faciunt, qui lniiusmodi versionem ex tempore moliuntur tum cum sacras peragunt funetiones. His non obstantibus, ut fìdelium utilitati, quantum fieri potest, prospiciamus, permittimus quidem usum linguae Arabicae et tantummodo in quibusdam determinatis partibus liturgiae missae aliisque ritibus, id vero in locis ubi lingua popularis est Arabica non in aliis. Itaque permittuntur arabicae: 1) Lectiones ex Scriptura sacra desumptae quae leguntur in missa vel in aliis caeremoniis ; 2) oratio inclioationis, oratio thuris et oratio quae dicitur hussaia, exceptis diebus ferialibus; 3) oratio Dominicalis, symbolum Mei, aliaque alta voce recitanda, quae solent arabico dici si ve in missa si ve alibi. Quocirca permittimus ut libri imprimendi nostri ritus quoad has partes traductionem ferant una cum originali Syriaco. Verum non licet traductionem arabicam edere earum partium Svriacarum quas non licet arabice recitare. Usum autem linguae Syriacae corruptae, vel Curdae, vel Turcicae, omnino prohibemus in ritibus praedictis. Ceterum, nusquam licebit lectori, quamquam cognitione linguarum syriacae et arabicae instructus sit, ex tempore convertere aliquid syriace scriptum ad ritum pertinens in linguam arabicam cum ritum exsequitur.

— 36 — Cum autem linguae arabicae usum aliquatenus in officio canonico et in aliis caeremoniis Ritus ideo permitiere nobis visum sit, ut populus sacri ritus sensus sublimes intelligat, hinc clarum est non licere lingua arabica uti quando missae sacrificium, aut matrimonii benedictio, aut baptismi ritus aut alius quilibet secreto persolvitur. Item quando presbyter Syrus hos ritus persolvit in loco cuius incolae alia lingua loquuntur quam lingua arabica, debet omnes partes et ipsas S. Scripturae lectiones syriace dicere turn secretas turn quae voce elata dicuntur. Ut autem magnam venerationem nostram erga nostrani linguam syriacam atque ardentissimum nostrum desiderium, earn conservandi attestemur, laudabilem consuetudinein nonnullorum locorum confirmamus ut in vesperis et in missa solemni evangelium primo syriace, deinde arabice legatur. Volumus ut id fiat sin minus in omnibus dominicis et festis, saltern in sequentibus festivitatibus: 1 ) Dominica dedicationis Ecclesiae, 2)Conceptione, 3) Nativitate Domini, 4) Circumcisione, 5) Epiphania, 6) Purificatione, 7) Annunciatione, 8) Dominica Palmarum, 9) Dominica Resurrectionis, 10) Quasimodo, 11) Ascensione, 12) Pentecoste, 13) Corpore Domini, 14) Sanctis Petro et Paulo, 15) Assumptione, 16) Nativitate Mariae Virginis, 17) Ssma Cruce, 18) Patrono Ecclesiae; praecipientes ut haec consuetudo ad omnia loca in quibus arabica lingua vernapula est, extendatur. Insuper praecipimus ut, quod ad linguam liturgicam attinet, tres anni dies a ceteris diebus distinguantur : vigilia Nativitatis Domini, Sabbatum sanctum, et festum Sancti Ephraemi quod in 1. sabbatum Quadrages i m i incidit, quatenus his diebus missa solemnis sit integre in lingua syriaca sine ullius rei exceptione celebranda. Res autem quae saepe in ritu occurrunt, quasque permisimus arabice dici, ut Pater noster et Credo, volumus ut uno eodemque textu in omnibus locis recitentur sine aliquo discrimine, isque textus conformis sit textui syriaco apud nos usitato. In fine orationis Do-

— 37 —

minicae additur apud nos iuxta versionem Simplicem haec clausula: « Quia tibi est regnum, virtus et gloria in saecula saeculorum, amen ». ART. III.

De usu S. Scripturae ceterorumque librorum liturgico rum. 1. Omnium librorum qui in ritu usurpantur, princeps est Sacra Scriptura, Testamentum scilicet Vetus et Novum. Exstat in Ecclesia sacrae Scripturae Syriaca versio recepta quae omnem venerationem meretur maxima vetustate pollens, quamque usus Ecclesiae Antiochenae in omnibus quae ab ea sunt progenitae consecravit ab ipsis fere exordiis suis usque ad hanc diem : dicitur versio Pshitta seu simplex. Propterea decernimus et statuimus ut haec sola versio, quoad GclS SS • librorum partes attinet, quae in s. liturgia in usu sunt, puta lectiones Veteris Testamenti, Psalmi, Cantica, lectiones Novi Testamenti absolute et universaliter in nostra Ecclesia adhibeatur (1); prohibemusque omnino alterius cuiuslibet versionis usum in ritu quocumque ecclesiastico, nominatim versionis Pauli episcopi Teliae et alterius Thomae Heraeleensis. 2. Cum autem lingua arabica communis sit maximae parti regionum in quibus diffusa existit nostra natio, in eaque potissimum legantur in ecclesiis nostris lectiones, epi^tolae et capitula Evangelii, oportet ut versio arabica conformis sit versioni simplici de qua agimus. Nihilominus non oportet ut versio arabica usum legitimum obtineat, antequam a Sede apostolica approbata fuerit. 3. Accurate conservetur vetusta consuetudo ut in unaquaque ecclesia habeatur codex Evangelii continens lectiones evangelicas per totum anni circulum iuxta (1) Ipsi Syri sacram Scripturam convertere procurarunt ex graeco textu in syriacum, ut Thomas Heracleensis, Paulus episcopus Tellae aliique fecere; sed huiusmodi interprelatioaes nuaquam usu universales evasere.

— 38 —

nostrum ritum syriace, et in locis quorum incolae arabice loquuntur, syriace et arabice. Hie codex habeat frontem argentea lamina coopertum, in medio caelata Crucifixi imagine, in angulis autem quatuor evangel is tarum figuris. Ponatur codex super pluteum proprium, qui Golgotha dicitur, ut sit yenerationi populi expositus (1). 4. Pariter curet D. Patriarcha adiuvantibus Metropolitis ut syriace et arabice ordinentur in uno codice uniformi ter redacto lectiones Veteris Testamenti, capituia Actuum Apostolorum et Epistolarum quae in officio canonico et in missa iuxta nostrum ritum per anni circulum leguntur, ita ut per eius in omnibus et singulis ecclesiis et monasteriis usum et observantiam uniformitas regnet. 5. Cum autem inter has lectiones lacobitae non soleant legere libros qui clicuntur deuterocanonici, ut Tobias, Iudith, a d d i t a m e l a Esther, Apocalypsis, nos praecipimus et constituimus ut etiam hi libri in lectionibus adhibeantur, ex ipsisque seligantur et designentur congruae lectiones. 6. Cum vero nostri ritus partes in numerosis libris dispersae exstent sine regula, ad assequendam unitatem, ordinem et usus commodum, praecipimus ut librorum nostrorum liturgieorum distributio et ordinatio ita exigantur ut uniuscuiusque classis partes in uno proprio libro contineantur. Hic est autem index librorum liturgieorum . a) Sheliim sen officium feriale cum calendario. b) Finkith seu Breviarium cum omnibus eius partibus continens officium canonicum quod adimpleri debet in omnibus anni diebus non ferialibus ; cum ipso computatur liber dictus 1/assai quamquam sit ab eo separates . a) Missale cum omnibus quae ad missam spectant. (1) Haec consuetudo vetustissima est in nostra Ecclesia, pro eaque S. R a bulas Edessae episcopus canotiem posuit, cuius hie est tenor: « Presbyteri et diaconi solliciti sint ut in omnibus ecclesiis habealur Evangelii leclionarium, quod lectioni inservial».

— 39 —

d) Diaconarium, quod continet quae diaconus aut chorus (latine dicitur schola) dicere debet in missa. In eum inserantur psalmi, teshmeshtae et similia quibus diaconus et clerici inferiores ad canendum indigent extra missam. e) Rituale, quod vulgo dicitur liber sinus. f ) Liber rituum, dictus Meadedana (quasi diceres Festarium), continens benedictiones, processiones et alias caeremonias quae iuxta nostrum ritum sive in missa sive extra earn in quibusdam anni diebus peraguntur. g) Pontificale, continens caeremonias pontificibus proprias, scilicet ordinationes, consecrationes et similia. 7. Cum autem nonnulli ex his libris typis nondum editi sint, alii quamquam typis editi, indigeant ut in iis versioni arabicae textus syriacus originalis copuletur, vel ut aliquantulum perpoliantur, huic synodo placuit sequentia statuere : 1) Ut libri iam impressi qui examine indigent, retineantur, nec liceat alia exemplaria ab his diversa adhibere donec edantur libri approbatione Sedis Apostolicae muniti. 2) Ut nihil horum librorum liturgicorum imprimatur sine D. Patriarchae intelligentia et Sedis Apostolicae licentia. 3) Excellentissimus D. Patriarcha, assentientibus huius Synodi Patribus, Commissionem nominavit ex Dominis Clemente, Theophilo et Rabula compositam, cuius officium sit t-um curare ut libri liturgici nondum impressi typis edantur, tum revisionem instituere eorum qui iam impressi sunt, quique aut correctione aliqua aut augmento indigent, ut omnium deinde ab Apostolica Sede recognitionem expostulent. 4) Statuimus quod si quis iteratam impressionem facere voluerit librorum liturgicorum auctoritate Sedis Apostolicae approbatorum, debeant D. Patriarcha et DD. Episcopi cavere ut nova editio sit conformis exemplaribus approbatis, nihil ab ea discrepans, ut Papa Benedictus XIV declaravit.

— 40 — ART. I V .

De Canta

Ecclesiastico.

1. Usus modularteli vocera et canendi ad Deum colendum, ad gratiarum actiones ei praestandas ac ad sanctificandum eius nomen, est res notissima ac plana in ipso Veteri Testamento, ut discimus ex libro Exodi, et amplius ex divino libro Psalmorum. Ecclesia hunc morem secuta est, ut testatur S. Paulus in epistola ad Colossenses ubi fideles alloquitiir dicens : « Docentes, et commonentes vosmetipsos in psalmis, liymnis et canticis spiritualibus, in gratia cantantes » (1). Primi Christiani ipsa Apostolorum aetate cum ad orationem conveniebant,, solebant sacra carmina et hymnos canere, lit scriptores coaevi testantur, inter quos Plinius in epistola 95 ad Traianum Caesarem. 2. Usus canendi inter duos choros ab Ecclesia nostra Antiochena ad ceteras Ecclesias dimana,vit (2) qui mos in hanc Ecclesiam a S. Ignatio Theophoro antiquissimo eius patriarcha inductus est. Ciarliere in Ecclesia Antiochena magistri ac doctores peritissimi in componendis canticis sacris, quibus varios et admirabiles cantns modos aptarunt ; hos inter eminet S. Ephraem diaconus Edessenus, qui cognomen nactiis est citharae Spiritus Sancti ; post eum floruit S. Isaac archimandrita, Marutha episcopus Maipharkensis, Balacus, Rabulas episcopus Edessae, aliique. Genera carminimi ecclesiasticorum quae in rifu nostro adhibemus, haec sunt: Enicuiae, quae dicuntur etiam Cánones Syriaci, quaeque varios habent modos ; calae (ordinariae) quae octo habent tonos ; calae dictae occultae; baììthae; madrasliae, quae dicuntur etiam Sebi!ta/', quibuscum computantur sughithae; tachsheftae. (1) Coloss. 3, 16. (2) Socrat, hist, e c c l e s . lib. 6, cap. 8.

— 41 — His generibus in nostro ritu mirum in modum ac diligenter et gratiosissime aptati sunt cantus modi, ita lit in seligendis modis diversitas sensus exacte observata sit ; etenim cantus qui ad tristitiam et iletum commovent, ieiunio quadragesimali et passioni Domini destinati sunt ; illi autem qui ad hilaritatem proyocant, festis iucundis ac diebus laetis addicti sunt. Porro haec Synodus, anxie timens ne cantus in nonnullis nostrae nationis ecclesiis amittantur, sequentia statuit : I. Oportet ut cantum ecclesiasticum monasteriorum et seminariorum alumni doceantur; utque cum ii qui ad ordines minores vel etiam maiores aspirant, examini subiiciuntur, specimen quoque exhibeant eorum peritiae in cantu : unusquisque ratione habita ordinis ad quem promoyendus est. II. In omni ecclesia debet constitui presbyter aut diaconus magister cantus ecclesiastici, qui vocem canoram liabeat musicaeque ecclesiasticae peritus sit. Officii eius erit cantores in cantu instruere, eisque in ecclesia praesidere. I I I . Qui cantores pro ecclesiis seliguntur, debent eligi ex iis qui vocem habent iucundam ut scopus quem E c clesia intend i t , possit attingi. Debent cantores officio suo incumbere cum reverentia, puritate intentionis et concentu idest vocum unione; caveant autem tumultum. I V . Cum autem cantus ecclesiasticus ad O Q'lorificandum Deum excitandosque animos ad religiosos sensus inductus s i t , liinc liquet non licere indecentes cantus aut platearum triviorumque cantilenas ad usum ecclesiasticum transferre. Aliunde non licet in ullo ritu ecclesiastico novum cantum adhibere sine episcopi loci licentia, etiamsi cantus ex alterius Ecclesiae ritu sit desumptus. Y . Apud nos nullum instrumentum musicum adhibetur in ritu cum cantum exequimur nisi campanulas et cymbala. Hi qui destinantur ad tractanda haec instrumenta cum cantus ecclesiastici as?untur, debent in

— 42 —

eorum pulsatione se exercere, ut grains concentus per ea producatur et ad devotionem non confusionein provocent. VI. Cum cantus sacri non eadem ratione eademque modulatione in ecclesiis et monasteriis nostris peragantur, eo praesertim quod nondum eosdem licuit certis artiflcialibus signis et notis statos et fixos habere, haec Synodus exceìlentissimum D. Patriarcham enixe rogat ut Studium omne impendere velit in hoc magni momenti negotium, ut scilicet scriptis notis statuantur cantus iuxta systema in Ecclesia Romana vigens, ita ut in posterum a mutatione immunes sint et unitas in eis regnet in omnibus locis. VII. Propter conditiones in quibus aetate nostra versamur, prohibemus ne feminae ad canendum in conventu fìdelium in ecclesiis publice orantium assumantur. Attamen liceat feminis canere in conventu confraternitatis femineae vel in alio pietatis exercitio ubi viri non sint, praesertim in puellarum scholis. ART. V .

De loco cultus liturgico seu de ecclesia. 1. Locus proprius in quo ritus persolvitur, ecclesia est. Ecclesia cui praeest episcopus, dicitur cathedralis seu cathedrae i. e. Sedis ecclesia. Opinis ecclesia duabus partibus constare debet, altera orientali, quae vocatur sanctuarium seu Sancta Sanctorum, et altera occidentali, quae dicitur Tempi um, estque locus laicis proprius. Eas 'separat Absis. 2. Antiqua consuetudo quae in toto Oriente invaluit, quantum fieri potest, servetur in ecclesiae structura, ut scilicet pars anterior ecclesiae versus orientem respiciat, tribus praeterea gradibus eadem altior sit quam templum, i. e. unus sit gradus a tempio ad absidem, et duo gradus ab hac ad sanctuarium. '3. In medio sanctuarii ponatur altare maius, quod iuxta disciplinam nostrani ita discretum esse debet a

— 43 — quavis alia mole, ut ab orani parte possit circumiri. Duo alia altaria minora hinc inde construantur, ad orientem respicientia. Insuper ob necessitatem celebrandi missas successivas permittimus ut parva altaria erigantur in ecclesiis ad Septentrionem vel ad meridiem. Altitudo omnis altaris ab altiori gradu ad mensam debet plus minus ad metri spatium assurgere. Altaris maioris longitudo duobus circiter metris cum dimidiato O respondeat : latitudo autem duas ex tertiis partibus metri solum exaequet. Gradus autem qui supra mensam construuntur ad ponenda ornamenta altaris, clebent quoad numerum et dimensiones cum amplitudine loci proportionem habere. Ad altare maius per tres gradus adscendatur. Supra altare maius aedifìcari debet fornix, cuius columnae extra altare sint, non mensae ipsius coniìxae. Iuxta disciplinam sanctae Ecclesiae altare maius esse debet ex petra vel marmore, fìxum et stabile ; quod si in aliquibus nostris ecclesiis altaria lignea exstant, ea inclulgenter permittimus remanere propter indigentiam in nostra Ecclesia dominantem. 4 . E r a t olim mos apud nos ut sanctuarium a tempio separaretur per parietem, portam magnam habentem contra altare maius, aliasque duas minores port-clS^ tlltitllMM minora respicientes ; hisque portis erant postes ex tabulis factae cum seris, velo ab unoquoque pendente, quod demittebatur aut retrahebatur in missa aliisque casibus determinatis. Hodie autem in ecclesiis recenter aedifìcatis sanctuarium separatur a tempio per largos arcus loco parietum. Nos autem hunc novum usum confirmantes, praescribimus ut non omittantur vela ante hos arcus appendenda, ut demittantur vel retrahantur determinatis temporibus secundum praescriptionem ritus. Praecipimus ut in ecclesiis nostris ornandis novi usus ex ritibus aliarum Ecclesiarum desumpti non inducantur, quemadmodum foret series imaginum supra ingressum sanctuarii quae vulgo dicitur iconostasi uni, vel duo ingentia candelai ira in medio absidis apposita ante altare maius, vel cancellus separans sanctuarium

— 44 — ab abside : haec omnia et similia debent omnino cessare ubicumque sint. 5. In omni ecclesia, vel ipsis monasteriorum ecclesiis debet locus proprius destinari absidi. Apud nos absis locum habet portae sanctuarii regii respondentem illi inferius duobus gradibus, templi autem superfìcie superius. Haud nefas est cancello illam separare a tempio. In laterali sanctuarii parte sit locus qui syriace dicitur diaconion, vulgo sacristia, in quo conservantur VciScl SclCI*£i et supellectilia sanctuarii. Antiquitus in medio tempio contra portam sanctuarii regii, locus erat eminens ad quem ascendebatur per gradus, quique dicebatur be ma seu ambon ; hic legendum est evangelium aliique ritus peragendi sunt iuxta nostrum Ritum. At nihil impedit quin eius loco adhibeatur hodie pulpitum praedicationis. 6. In omni ecclesia cattedrali erigatur thronus episcopo proprius, in quo sedeat quoties ad officium chorale assistit aut aliam functionem liturgicam peragit. Cuius descriptio suo loco explicabitur. 7. Disciplina nostra non permittit laicis, qùamvis sint ex magnatibus, in sanctuarium ingredi, nisi presbyteri licentia ex iustaque causa, puta ad illud purgandum, aut ornandum aut quid simile faciendum ; idque extra tempus ministerii divini fiat. Mulieri autem prohibitum est omnino sanctuarium ingredi iuxta canonem 4 1 synodi Laodicenae et consuetudinem apud nos vigentem usque ad hunc diem. 8. Quicumque sanctuarium ingreditur, debet habere caput apertura quamdiu in ilio est ; solus episcopus in sanctuario coopertum retinet caput cuculio aut mitra supra cucullum ; monachi quoque non detrahunt cucullum e capite dum in sanctuario sunt. 9. Non sedeant saeculares in loco choro destinato cum officium sacrum peragitur; in tempio autem (ipsis proprio) speciem praeseferant devotionis, facie ad sanctuarium versa. 10. Oportet specialiter ut modestiae leges summa

— 45 —

cum accuratione in ecclesia serventur, propterea praecipimus ut consuetudo antiqua retineatur quod scilicet viri sint in ecclesia separati a mulieribus ; et quantum fieri potest, ecclesiae sint duae portae, alia pro viris, alia pro mulieribus. 11. Insuper praescribimus ut in ecclesiis ponatur ad singulas portas in loco dexterae egredientis respondente vas continens aquam benedictam ri tu consueto, a ritu Ecclesiae Romanae desumpto , ut ea frontem signent Meies cum ingrediuntur et exeunt. 12. Inter res quibus Ecclesia consuevit uti in Ritu, est campana, qua fideles ad ecclesiam cultus divini ergo advocantur statutis temporibus. Campana pulsatur omnibus anni diebus, excepta hebdomade sancta, in qua non pulsatur usque ad missam Sabbati sancti. Prohibemus omnino campanas pulsare pro causis profanis. ART.

De officio

VI. chorali.

Inter praecipuas ritus functiones computanda est oratio choralis, quae est officium canonicum i. e. oratio diaconis et ceteris clericis maioribus praescripta, choraliter persolvendum idest in choro clericorum. Circa hoc officium sequentes canones statuimus : 1. Oratio, seu, ut vulgo dicitur, officium canonicum, in nostra Ecclesia in septem tempora seu horas dividitur, quae sunt Matutinum, Prima, Tertia, Sexta, Nona, Vesperae et Completorium. 2. In omni ecclesia cui duo vel amplius presbyteri inserviunt, cura habeatur ut officium canonicum in choro quotidie persolvatur suis temporibus per totum anni circulum ut fert consuetudo antiquissima ecclesiarum orientalium (1). (1) Ita inter cetera praescripsit synodus Seleuciae et Ctesiphontis in canonibus 18, 19, 20 et 21.

— 46 — 3. Curam impendant ecclesiarum praesides ut ex scholis assumantur pueri qui lectionem syriacam et ecclesiasticos cantus calleant ad opem ferendam presbyteris in persolvendo officio canonico chorali ; sacerdotes vero exhortentur clericos minores, si inveniantur ut assistant orationi chorali quantum id fieri potest. 4. Officium canonicum in abside persolvendum est i. e. in loco qui apud nos Syros dicitur Cast roma, ante magnum sanctuarium subter gradibus. Non licet ergo extra hunc locum officium canonicum chorale persolvere, nisi rationali causa. Porro haud permittimus in impluvio ecclesiae officium canonicum aestivo tempore absolvere, exceptis locis in quibus calor aestivus est excessivus, et tunc necesse erit ut locus conveniens in impluvio segregetur, in quo ponatur parva ara habens crucem aut imaginem ad excitandum chorum orantium ad pietatem et devotionem. 5. Ad absidis, ubi chorus habetur, latus dextrum et sinistrum duo plutei erigi debent, super quibus ponatur liber officii, sive shehim si ve fìnckith; in medio autem tertius pluteus ponatur ut super eo lectio legatur, quae dicitur hussaia, praeter lectiones feriales. 6. Officium persolvi debet ex libris qui canonicam sanctionem nacti sunt, quibus non licet aliquid substituere nec quidquam addere aut demere, quam potestatene ne episcopus qiiidem ipse habet. 7. Oportet ut preces canonicae in ecclesiis suis horis persolvantur integrae. Quoad horas quidem, hodie mos tenet ut matutinum ante solis ortum incipiatur, quod sequitur prima, tum tertia, tum sexta, postea missa conventualis sine interruptione ; medium autem iter emetiente sole inter meridiem et occasum vel postea dicatur nona, tum vesper, tum completorium. Attamen fas est vespere persolvere matutinum, at dimidiata hora tantum ante solis occasum. Verum in quadragesimae diebus praeter sabbata et dominicas, nec non in Rogatione quae dicitur Ninives, absolvitur mane officium usque ad tertiam, deinde versus meridiem congregatur denuo chorus ad canendam sextam, nonam, vesperas

_ 47 — et missam choralem. Completorium solum vespere absolvitur. 8. Coetus presbyterorum et clericorum congregatus ad canendum officium canonicum, in duos choros dividatur, quorum unusquisque ad unum ex pluteis duobus adstat, alternatim canentes partes officii summo yocum concentu et quiete, ita ut alter chorus non incipiat nisi postquam alter suam partem compleverit, atque unusquisque ad alterius verba attentionein adhibeat. Singulis autem hebdomadis chori per vices initium canendi faciant. 9. Nulli ex iis qui ad officium canonicum tenentu r liceat choro relieto abire nisi ex rationabili CclU S 9, et praeside sciente. 10. Si vero contingat Missam privatam celebrari tempore quo officium canonicum c a n i t u r , non debet chorus suum cantum interrumpere nisi dominicis diebus et testis praecepti dum evangelium legitur dumtaxat. At malumus ut diebus dominicis et festis missa non legatur tempore quo officium canonicum canitur nisi ob necessitatem, vel magnani utilitatem. 11. Non licet intermiscere officio canonico orationem aut exercitium devotionis cuiuscumque generis quod ad officium liturgicum non pertineat ; sed si opus sit recitare orationem vel exercitium devotionis praeter officium canonicum ad utilitatem fidelium, absolvatur integre officium canonicum et deinde inchoetur illa oratio supererogatoria. 12. Diaconus vel presbyter vel alius maioris ordinis qui durante officio canonico incendit thus aut aliquid aliud perfìcit quod ad officii ipsius ordinem pertinet, non tenetur supplere partem quam tunc non recitavit. 13. Diaconus, presbyter, et alius superioris ordinis qui in fine officii horae primae chorum relinquunt ad ingrediendum sanctuarium ut inissae praeliminaria peragant, non tenentur tertiam et sextam privatim recitare, sed sufficit ut duas stationes recitent, i. e. Sanctus Deusj, etc. pro unaquaque hora, ut tenet, disciplina nostrae Ecclesiae Svriacae. t/

— 48 —

14. Diaconus vel presbyter vel alius altioris ordinis qui non aclfuit officio canonico ah initio, prosecjuatur officium cum choro usque ad finern, et post finem suppleat privatim id quod omisit. 15. Cum episcopus officio chorali assistit, debet chorus illi praestare honoris officia quae describuntur in libro instructionum liturgicarum qui ad calcem huius synodi inseretur. Episcopus autem tunc dicat eas officii canonici partes quas ritus adsignat. ART. VII.

De caeremoniis officii canonici

cìioralis.

Officium chori nequit rite perfici nisi rite observentur eius caeremoniae exteriores quae signum sunt devotionis interioris quae illas concomitari debet. 1. Inter quas est signum Crucis. Praecipua loca liturgica in quibus cruce nos obsignare debemus, haec sunt: Cum dicimus : Gloria Patri etc.; in nomine Patris etc., Sanctus Deus etc. vel quod eius locum tenet u t : Benedictus honor Dei etc., Halieluia halleluia, halleluia, gloria tibi Deus, Christe qui per tuam passionèm etc. Signum crucis fieri debet dextera palma aperta secundum morem Ecclesiae Romanae ut supra dictum est, non uno digito. Quod sic perficitur : Apertam manum de xteram ferimus primum ad frontem, deinde ad pectus, tum ad humerum sinistrum, denique ad humerum dexterum. 2. Alia caeremonia est inclinatio capitis, quam facere debemus quoties occurrit in liturgia vox (vìoramus aut alia quae similem sensum habeat. 3. Quod praecipue considerandum est in liturgia, est adoratio. Adoratio autem debita est quando dicitur trisagium vel quod illi substituitur in hebdomada Passionis, et Benedictus honor Dei in nocturnis matutini, et proclamatio Venite genuflectamus et od oremus, et litaniae quadragesima,e et Rogationis Kyrie eleison et Deus miserere nostri. Porro adoratio apud Syros du-

— 49 —

plicis generis est : primum genus dicitur simpliciter adorat io, fitque per inclinationem profundara capitis et dorsi ; aliud genus dicitur genuflexio, fitque per flexionem utriusque genu et prostrationem in terram. Prima adorationis species iuxta Syriacae Ecclesiae disciplinara et consuetudinem immemorabilem praestari debet in missae celebratione per totum annum. Similiter adoratio fit per solam inclinationem capitis et dorsi in officio canonico in omnibus anni dominicis et festis Domini et in diebus pentecostalibus i . e . inde a vespere dominicae Resurrectionis usque ad tertiam festi Pentecostes iuxta decretum sacri Ooncilii Nicaeni in canone 20°. Altera adorationis species quae fit per genuflexionem in terram, observari debet in officio canonico omnium reliquorum anni dierura, cum dicitur trisagion vel quod illi substituitur, aut litaniae quadragesimae Kyrie eleison,, Deus miserere nostri. Cum autem in multis nationis nostrae Bcclesiis disciplina adorationis et genuflexionis quam descripsimus, neglecta et obliterata fuerit, curent Domini pontífices et ecclesiarum rectores ut ea restituatur quantum rerum conditio id patiatur. Attamen spectatis aetatis nostrae conditionibus, permissura sit eis retiñere consuetudinem in plurimis dioecesibus hodie vigentem, ut scilicet loco genuflexionis profunda inclinatio dorsi praestetur. 4. Inter caeremonias litúrgicas est statio. Genuina disciplina in nostra Ecclesia sicuti in ceteris Ecclesiis tenet quod illi qui officium canonicum in choro absolyunt, stare debeant, durante toto officio ; non permittunt enira eis regulae liturgicae genuinae sedere nisi cura lectiones veteris vel Novi Testamenti leguntur excepto evangelio, et cum madrashae canuntur. Nihilominus spectatis teraporis conditionibus permittimus clericis officium canonicum choraliter absolventibus sedere in scaranis, exceptis casibus qui in libro Instructionum liturgicarura excipiuntur. 5. Alia reverentiae species quam Ritus exigit, est capitis detectio. Iam vero totus chorus caput detegere debet cum evangelium legitur, singularis autem clericus 4

— 50 — id debet cum recitai solus quodcumque dictum vel quamcumque partem officii canonici. 6. E x aliis speciebus reverentiae quas Ecclesia inde a primordiis adhibuit, est thuris incensio. Cuius materia esse debet ex puro thure ; at nihil obstat quin ei misceatur parva quaiititas ligni aloes vel alterius aromatis. In nostro ritu thuris incensio non licet nisi ei, qui sit saltern diaconus. Quotiescumque igitur copia diaconi haberi nequit, ut saepius accidit, suppleat hanc functionem presbyter, non alius inferior. Porro iuxta ri tum nostrum thus incendi debet in officio chorali mane et vespere quotidie per totum annum, vespere quiclem cum legitur hussaia quae sequitur psalmum Domine damavi ad te, in matutino autem cum canitur postrema teshmeshta ; denique in prima cum legitur hussaia quae sequitur cánones vel psalmos. Evangelio quoque thuris incensi honor deferendus est, quoties legitur sive vespere si ve mane, nec non cum fit commemoratio sacerdotum defunctorum post finem vesperarum diei dominicae. ART. V i l i . De ordinibus

libri Festarii et de in genere.

Processionibus

1. Sancta Ecclesia nonnullos anni dies festos celebriores et solemnitates maiores distinxit ritibus solemnioribus et ordinibus specialibus qui diei festo aut sollemnitati apte responderent. Hi ordines benedictionibus, expositionibus et processionibus constant, et in nostra Ecclesia continentur in libro qui dicitur Me ade dan quod interpretatur Festarium. 2. Cum vero hi ordines quibus aliquae festivitates (listinguuntur, antiquifate commendentur, mysticis abundent sensibus, quibus mens ad divina allicitur, ipsaque exteriorum pompa riiuum animum in sublime attollat : pietatem certe ac devotionem maxime foveat, pro suo officio haec Synodus praescribit strictam horum ordi-

— 51 —

num observantiam in omnibus ecclesiis nostris, quin aliquis praesumat ea omittere, vel extra tempora illis constituta ve! non iuxta regulas ea perficere ; prohibetque absolute ne eorum ullus compendiose, vel cum aliqua mutatione vel mutilatione perficiatur, in ipsis locis in quibus non exstat nisi unus presbyter, tunc enim si difficile esset in venire clericum qui presbytero opem ferat in explenda functione, praestat earn prorsus omittere, quam ex proprio arbitrio ritum pessumdare. 3. Hie est index ordinum in libro Festario contentorum : 1. Processio pyrae in festo Nativitatis Domini. 2. Aquae benedictio in Epiphania. 3. Candelarum benedictio in festo Purificationis earumque processio. 4. Reconciliationis ordo in feria 2a ingressus ieiunii quadragesimalis. 5. Adoratio Crucis in 4 a feria dimidii ieiunii. 6. Lampadis ordo in dominica 5 a ieiunii. 7. Benedictio Palmarum in dominica 7a ieiunii. 8. Nahira, seu ingressus in hebdomadam Passionis per lumina. 9. Mandatum, seu Lotio pedum in feria 5 a Paschatis. 10. Adoratio Crucis et Exequiae in feria 6a magna. 11. Reconciliatio in Sabbato sancto post nonam. 12. Ordo Pacis et expositionis Crucis in festo Resurrectionis. 13. Adorationis functio in dominica Pentecostes. 14. Processio SSmi Sacramenti in festo Corporis Domini. 15. Processio Crucis in festo SSmae Crucis. 4. Hie regulas statuimus ad bene perficiendas processiones. 1) Processiones liturgicae in nostro Ritu fere semper in missa fiunt post thuris incensionem ad oblata. 2) Omnes clerici processionibus interesse debent, singuli portantes insignia propria sui ordinis; presbyteri omnes pluviale gerunt, eorum autem praeses toto sacerdotii apparatu induitur. Ordinarie processio exit per portam septentrionalem sanctuarii et non per portam regalem (me-

— 52 —

diam), regredì tur autem per portam meridionalem. Oportet ut processionem praecedat vexillum crucis elevatum inter duos cereos. Crucis facies debet eo esse conversa, quo pompa progreditur. Ante omnes presbyteros unus eorum fert codicem sacrosancti Evangelii ; duo diaconi vel amplius, vel eorum loco clerici portant flabella; diaconus tenet thuribulum. 3) Qui processioni intersunt bini debent procedere iuxta ordinem dignitatis. Qui manu nihil tenent quod ad processionem spectet, debent singuli tenere cereum accensum, il li qui a dextris sunt, manu dextera; qui a sinistris, sinistra. Altera manu unusquisque gerat librum Festarium aut alium continentem id quod in processione legi debet. 4) Prohibemus in nostra Ecclesia ullam duci processionem quae non sit, de nostro ritu, exceptis iis quae ad ñdelium devotionem pertinent, ut confraternitatum et similium quae canonice approbatae sint. 5) Sancta Ecclesia speciali cultu distinxit dies magnae hebdomadis in quibus fit commemoratio passionis Domini nostri. In his diebus consuetudo apud nos inducta est, ad aliqualem imitationem Ecclesiae Romanae, ut velis nigris tegantur omnes ecclesiae imagines et cruces, utque non ponatur ad ianuas ecclesiae aqua benedicta, idque inde a vespere feriae 2 ae maioris hebdomadae usque ad nonam Sabbati eiusdem. ART.

IX.

De nostri Ritus nostrorunique relationihus cum ceteris Bitibus eorumque sequacibus. Cum in Ecclesia catholica varii exstent Ritus independen tes ab invicem, ac sponte proinde eventurum sit, ut non raro observatio nostri ritus nostris hominibus negotium facessat ignorantibus quid ipsis agendum sit, si praesertim versentur in locis diversi ritus vel cum homines diversi ritus apud nos diversantur, expedit ut regulas sequentes iuxta cánones ecclesiasticos consti tutionesque Sedis Apostolicae statuamus.

— 53 —

1. Non licet illi qui ordine aliquo clericali insignitus est, etiamsi sit eminentis dignitatis, in ecclesia aut in suo ministerio, aliquam rem liturgicam adhibere, desumptam ex usibus liturgicis alterius ecclesiae, quamvis ilia res sit in se bona, laudabilis, vel canonice vigens apud gentem in ilio loco praedominantem. Attamen pia devotionis popularis exercitia quibus nullus est cum ritu nexus, fas est cuilibet episcopo in totam dioecesim suam aut in eius partem introducere, dummodo auctoritate apostolica sint corroborata, ut supra dictum est. 2. Animarum pastori ritus nostri, cuius ecclesiam frequentant fìdeles ad alium ritum pertinentes ad officia religionis praestanda, non licet aliquid ex nostrae Ecclesiae consuetudinibus et ritibus mutare intuitu illius extraneae gentis. Et cum occurrerit fideles monere de ieiunio, de festo vel de alio simili, id facere debebit secundum nostrum ritum tantummodo, nullo habito re-* spectu ad gentem alterius ritus qui in ecclesia esse possit. 3. Verum fas est sacerdoti nostrae nationis permittere presbytero alterius nationis ut veniat ad Ecclesiam ritus nostri pro baptismo vel matrimonii benedictione conferenda alicui ad curam illius presbyteri pertinentem si causa iusta exstet. Pariter fas est sacerdoti nostrae Ecclesiae baptismum, vel benedictionem matrimonialem conferre, vel exsequias celebrare pro hominibus Syris in ecclesia alterius nationis, si item causa rationabilis adsit et rector illius ecclesiae consentiat. 4. Similiter liceat sacerdoti nostrae nationis in necessitatis casu communionem dare homini ex nostra natione vel etiam ex alia natione de sacramento quod secundum ritum alium consecratum sit, dummodo sacramentimi sit de fermentato, et ille, cui administratur, sit ex ritu qui fermentimi adhibet. Pari modo potest sacerdos nostrae nationis permittere sacerdoti alienae nationis, ut communionem det in nostra ecclesia et ex nostro sacramento homini ex nostra natione vel alius nationis, sub praedicta conditione. Cum vero de viatico agitur in mortis articulo administrando, nulla ritus di-

— 54 — versitas impedire debeat quominus homini moribundo sanctissimum Eucharistiae sacramentimi administretur. 5. Non licet sacerdoti nostrae nationis uti ullo oleorum sacrorum diversi ritus cum aliquod ex iis sacramentis administrat quae unctionem exigunt, excepto necess i t a t i s casu. 6 . Si Sacerdotem ex nostris contingat administrare alicui ad alienum ritum pertinenti aliquod ex sacramentis Ecclesiae aut ei aliquod adhibere officium rituale sive de superioris illius licentia (quae licentia dari non debet nisi urgente gravi causa) sive in casu necessita,tis, tunc sacerdos ritum nostrum purum adhibere debet .sine additione, aut diminutione, aut mutatione, non ita tamen ut si esset persona latini ritus, et oporteret illi baptismatis sacramentum administrare, liceat illi simul etiam sacramentum confìrmationis administrare. Clarum autem est, hominem qui sacramentum aut aliquod ex sacramentaiibus in alieno ritu suscipit, per hoc non transiré a suo genuino ritu ad illuni ritum alienum in quo sacramentum aut aliquod sacramentale suscepit. 7. Si episcopus alieni ritus voluerit in sua clioecesi aliquem ex nostris presbvteris per breve aut longum tempus ministerio sacro adhibere, fas est episcopo illius presbyteri ei hoc permitiere, dummodo praedictus presbyter in suo ministerio quod exercet in aliena dioecesi, nonnisi nostro ritu utatur. 8. Non licet viro ex nostra nati one cum matrimoni um contrahit cum midiere alieni ritus, suum ritum relinquere ut mulieris ritum sequatur etiamsi mulier sit latina. In hoc canone nemo potest dispensare praeter sanctam Sedem Apostolicam. 9 . Si vir ex nostris in uxorem duxerit midierem pertinentem ad aliuin ritum sive latinum sive orientalem ex catholicis, integrum erit muliéri ad ritum nostrum sive ab ipso principio matrimonii sive postea, durante matrimonio, transiré, electionem tamen semel factam non poterit, vivente viro, revocare. Idem valeat de muliere Syra, quae viro nubit alterius ritus catholici etiam latini. Soluto autem matrimonio, mulieri, quae ri-

— 55 — tum mariti amplexa fuerat, resümendi proprii ritus libera erit potestas. Uxori Syrae vel alterius ritus, quae mavult in proprio ritu permanere, licet ex concessa recenter Sedis Apostolicae venia in ieiuniis et festis suum maritum sequi, quatenus id concordiae et paci domesticae conservandae conferre censeatur. 10. Si mulier in suo ritu permaneat, marito ad alienum ritiim pertinente, competit presbyteris sui ritus officium Parochi erga illam exercere in rebus quas hie recensemus : yisitatione pastorali, communione paschali, viatici et extremae unctionis collatione, assistentia cum extremos spiritus trahit, exequiis persolvendis et humatione. 11. Si sponsi catholici ex diversis sunt ritibus, quidquid pertinet ad eorum sponsalia et nuptias, ver. gr. conditiones in sponsalibus positae, benedictio, nonnisi sacerdotibus ritus viri competit, idque virtute consuetudinis vigentis apud nos et omiies nationes orientales catholicas in his regionibus. Pari ter dispensatio in impedimentis matrimonialibus a superiore viri petatur ut tenet consuetudo in nostris regionibus. Quoad vero assistentiam unius ex parochis sponsorum in contractu matrimoniali, de hoc infra dieetur cum sermo erit de Sacramento matrimonii. 12. Sponsorum qui sunt diversi ritus, proles ritum patris necessario sequitur ex quo nascitur ; nusquam licet earn in ritu matris accenseri etiamsi mortilo patre earn pepererit aut eius pater diu fuerit absens. 13. Mulier cuiuscumque ritus sit, quae sibi sepulturam non elegerit, sepelienda est in sepulcro mariti. Si fuerit diversi ritus a ritu mariti, sacerdotes proprii ritus, si qui eo in loco sint, inferias ei persolvent. 14. Non licet alieni ex nostra natione recipere unum ex sacramentis Ecclesiae aut aliquod ex sacramentalibus (i. e. ex ritibus qui sacramentis assimilantur) a sacerdote non Syro, praeter confessionem. Licet etiam fidelibus missae sacrifìcio cuiusvis ritus assistere; item communicare quovis catholieo ritu, non eis tantummodo locis ubi nulla ecclesia vel sacerdos sui proprii ritus habea-

— 56 —

tur, verum etiam ubi propter longinquitatem ecclesiae suae, non earn possint, iudicio Ordinarii, nisi cum gravi incommodo adire (1). Fixa tarnen remaneat fìdelium obligatio tum communionem paschalem tum s. viaticum a proprio parodio recipiendi. 15. Similiter urgente necessitate licitimi est sacerdoti nostrae nationis conferre aliquod ex sacramentis uni vel pluribus ex aliena natione dummodo id fìat serva tis de iure servandis. 16. Praeter casus superius exceptos omnino prohibitum est illis qui sunt de ritu fermentati communionem accipere in azymo, et viceversa, nisi ex positiva dispensatione Sedis Apostolicae. 17. Nihilominus si unus vel piares de nostra natione exstarent in loco ubi non inveniretur sacerdos ritus Syriaci, nec possent ii se conferre ad locum ubi exstaret ecclesia Syriaca, existerentqiie ilio in loco plures ritus catholici, tune se gerere poterunt quoad communionem et cetera sacramenta omnesque spirituales indigentias conformiter iis quae a S. Oongregatione de Propaganda Fide indicata sunt in instructione missa ad episcopum latinum Babylonis sub die 23 Septembris anni 1783, quorum hic est tenor : « Si cives alicuius Ritus sacerdote carentes reperiantur, sed tarnen adsit sacerdos alterius Ritus orientalis, qui iis sacramenta possit administrare, nitro sinant, eos, si ita lubet, ad hunc sacerdotem potius quam ad missionarios latinos in spiritualibus indigentiis confugere, quum longe inter se Ritu latino proximiores sint diversi Ritus orientales, praeserfim si huiusmodi Orientales fermentati usimi f'acerent in Coena eucharistica ». 18. Nec eonsuetiido hodie vigens, nec cánones ecclesiastici permittunt aliquem ex nostro ritu ad alium rituin fermentati usuili facientem transiré, nisi de sui episcopi et episcopi ritus ad quera transiré viilt, consensu et licentia, quae scripta esse debet per actum canonicum . (1) Const. Orient,

digniías.

V. App.

— 57 — 1 9 . A t transitici alicuius e x nostro ritu ad alium qui azymo u t a t u r , vel admissio alicuius ex ilio ritu in nostrum omnino non licet nisi de Sedis Apostolicae licentia : prout Benedictus X I V . in Constitutione Demandatam § 1 5 praescripsit. 2 0 . Cum aliquis, ex nostra natione exiens, ad sectam haereticam aut schismaticam (quod Deus a v e r t a t i ) , defecerit, si postmodum ad E c c l e s i a m catholicam revert a t u r , ad nostrum ritum redire debebit, nec potest in alterum a d m i t t i , prout pariter a Sede Apostolica s t a tutum est. 2 1 . Si quis ex secta haeretica vel schismatica ritus orientalis ad B c c l e s i a e catholicae ovile conversus fuerit, S a n c t a Sedes p e r m i t t i t nostrae nationi sicut ceteris omnibus ritus orientalis eum recipere si ad illam pertinere voluerit, ex quacumque secta aut ritu orientali vener.it, i t a tamen ut semel ac in nostrum ritum admissus fuer i t , ad alium nequeat t r a n s i r e . CAPUT

IV.

De leinniis et Festis ART.

De hi tin ¡a et

I. ahstinentia.

1. Ieiunium generice est ab omni esu et potu continentia per statutum tempori« spatium ad mortificationem exercendam. D . noster lesus Christus hanc disciplinam in sua E c c l e s i a s t a t u i i , earn turn exemplo tum dictis docens. Hoc ipsum et sancii Apostoli secuti sunt, qui quoties adiutorio coelesti indigebant, ad ieiunium confugiebant. Haec est origo diversorum ieiuniorum in E c c l e s i a tum orientali tum occidentali a religionis c h r i stianae primordiis. Ieiunii finis est Deum 0 . M . placare per carnis mortificationem, cupiditatum coercitionem, et i t a expiationem pro commissis peccatis offerre,

— 57 — 1 9 . A t transitici alicuius e x nostro ritu ad alium qui azymo u t a t u r , vel admissio alicuius ex ilio ritu in nostrum omnino non licet nisi de Sedis Apostolicae licentia : prout Benedictus X I V . in Constitutione Demandatam § 1 5 praescripsit. 2 0 . Cum aliquis, ex nostra natione exiens, ad sectam haereticam aut schismaticam (quod Deus a v e r t a t i ) , defecerit, si postmodum ad E c c l e s i a m catholicam revert a t u r , ad nostrum ritum redire debebit, nec potest in alterum a d m i t t i , prout pariter a Sede Apostolica s t a tutum est. 2 1 . Si quis ex secta haeretica vel schismatica ritus orientalis ad B c c l e s i a e catholicae ovile conversus fuerit, S a n c t a Sedes p e r m i t t i t nostrae nationi sicut ceteris omnibus ritus orientalis eum recipere si ad illam pertinere voluerit, ex quacumque secta aut ritu orientali vener.it, i t a tamen ut semel ac in nostrum ritum admissus fuer i t , ad alium nequeat t r a n s i r e . CAPUT

IV.

De leinniis et Festis ART.

De hi tin ¡a et

I. ahstinentia.

1. Ieiunium generice est ab omni esu et potu continentia per statutum tempori« spatium ad mortificationem exercendam. D . noster lesus Christus hanc disciplinam in sua E c c l e s i a s t a t u i i , earn turn exemplo tum dictis docens. Hoc ipsum et sancii Apostoli secuti sunt, qui quoties adiutorio coelesti indigebant, ad ieiunium confugiebant. Haec est origo diversorum ieiuniorum in E c c l e s i a tum orientali tum occidentali a religionis c h r i stianae primordiis. Ieiunii finis est Deum 0 . M . placare per carnis mortificationem, cupiditatum coercitionem, et i t a expiationem pro commissis peccatis offerre,

— 58 — vel aliquid a Deo impetrare, vel se disponere ad aliquas festivitates solemniores, et speciatim ad suscipienda di' vina mysteria. 2. Ieiunium ecclesiasticum, de quo agimus, postulat a ieiunatore, cum ieiunium solvit, ut a genere determinato ciborum et potionum se abstineat. Hoc genus comprehendit cuiuslibet animalis -carnem, lacticinia, et omnem potionem inebriantem : per lacticinia intelliguntur lac et quiquid ex eo formatur, et ova. Praeterea debet ieiunator regulariter ad unam comestionein sese adstringere in die viginti quatuor horarum, eaque statuta hora fieri debet. 3. Ve teres Christiani tenacissimi erant ieiuniorum ; refectionem unam nonnisi post solis occasum sumebant, vel ad summum circa horam nonam. Nostrum quidem consilium in memorando rigore ieiunii praeteritorum temporum non est ut illuni Christianis nostrae aetatis imponamus, sed ut intelligant, Ecclesiam, quemadmodum olim fecit, ita et nunc posse ieiunii rigorem iustas ob causas et imprimis decrescentium virium humanarum habita ratione relaxare. Porro, sanctae Bcclesiae benignitas erga suos Alios id certe postulat, ut iidem eius exiguas praescriptiones hodiernas fedelissime adimpieant. His praelibatis, sequentia statuimus circa ieiunia et abstinentias : 1) Ieiunia antiqua in nostra Ecclesia vigentia, quibus tenentur et clerus et fideles omnes, haec sunt : 1) ieiunium magnum (quadragesimale) ; 2) ieiunium Apostolorum ; 3) ieiunium Assumptionis ; 1) ieiunium Nativitatis Domini; 5) ieiunium Rogationis (quod dicitur Ninives); 6) ieiunium feriae IV et VI omnium hebdomadum. Ieiunium magnum septem hebdomadibus constat, eiusque initium est feria II post Dominicam quinquagesimae. In sex quideni prioribus hebdomadibus ieiunamus in commemorationem ieiunii Salvatoris ; septima autem hebdomas a praedicta feria II ad Sabbatum sanctum ieiunatur ad colendam Domini nostri passionem. Hoc ieiunium duae obligationes comi-

— 59 — tantur, quarum altera est abstinentia ab esu carnium et lacticiniorum per totam quadragesimam (cum duobus diebus primae hebdomadis) sine exceptione sabbatorum vel dominicarum vel festorum. Haec obligatio omnes fideles comprehendit ex quo ad aetatem discretionis perveniunt. Altera obligatio est physicum ieiunium ab esu a media nocte ad meridiem ut est mos in Ecclesia occidentali et ab esu et a potu in Ecclesia orientali. Obligatio ieiunandi usque ad nonam a multis i am saeculis apud ipsos Orientales abrogata est. Hoc ieiunium physicum tenentur observare omnes fideles ex quo annum vigesimum primurn aetatis complent, in omnibus quadragesimae diebus, exceptis dominicis diebus et sabbatis praeter sabbatum sanctum in quo ieiunari oportet usque ad meridiem, et excepto festo Annunciationis, nisi in feriam V I a m . hebdomadae maioris vel in Sabbatum sanctum incident. In his tarnen diebus exceptis usus carnium, ovorum et lacticiniorum aeque interdictus est ac in ceteris diebus s. quadragesimae. Ab obligatione ieiunii eximuntur iuxta communem disciplinam, senes, aegroti, ii qui operibus laboriosis corporalibus vel intellectualibus vacant, mulieres gravidae, nutrices, iter facientes, aliique, prout theologi latius explicant. Haec Synodus non ignorât in Ecclesia orientali prohibitum quondam fuisse in ieiunio quadragesimali esum piscium exceptis die dominica Palmarum et festo Annunciationis, attamen visum est illi confirmare consuetudinem hodie vigentem quae piscium esum tolerat quaeque iam evasit universalis in natione nostra. Pariter videtur nobis permittere fidelibus ut in refectione tempore quadragesimae permissa vinum et ceteras potiones inebriantes bibere possint dummodo haec parce su~ mantur. Praecipimus etiam ut ieiunium physicum rigide observetur in ceteris diebus quadragesimae quas non excepimus supra; ideo condemnandi sunt illi qui ieiunium solvunt in festo quadraginta Martyrum vel S. Iosephi. Item adversatur nostrae disciplinae potus caffeae aut theae aut liquidorum similium ante horam refectionis

—

60

—

in meridie ; curent itaque Pastores ut hic abusus qui furtim in aliqua loca subintravit, eliminetur; non enim permittimus ante meridiem aliquid bibere nisi puram aquam ad sitim extinguendam. Quod ad legem unicae comestionis attinet, constat priscos solum post solis occasum semel comeclisse ; successi! vero teinporis consuetudinem in partibus Orientalium invaluisse, iaxta quam ieiunium solvere hora nona et tribus sequentibus horis liceret. Usus vero hoclie apud omnes orientales toleratus fert, ut post comestionem meridianam cibis esurialibus licite uti queant. 4. Praeter ieiunium quadragesimale atque ieiunium feriae IV et VI de quo infra, cetera ieiunia quae supra recensuimus, priscis temporibus instituta sunt. Ea in monasteriis originem habuere, deinde ad communitatem omnium fidelium transierunt cum diminutione numeri dierum, mitigatione rigoris eorumdem, et eorum posteriore conversione in simplices abstinentias. Sic ea hodie a saeculis ut simplices abstinentiae sine obligatione ieiunandi considerantur ab omnibus Orientalibus, praeter ieiunium Rogationis Ninives. Hoc ieiunium Ninives tribus diebus constat, quorum initium est in feria 2 a hebdomadis 3 ae ante feriam 2 a m ingressus quadragesimae. Eius obligatio est eadem quae ieiunii quadragesimalis sine ullo discrimine. Oportet igitur observare in his diebus abstinentiam et ieiunium usque ad meridiem quemadmodum supra de magno ieiunio explicatum est. Cum autem sciamus hoc ieiunium in nonnullis locis neglectum esse, illud renovare nobis visum est in locis ubi in desuetudinem abiit, praecipimusque ut in omnibus locis accurate observetur. Abstinentia autem Nativitatis Domini incipiebat olim a dimidiato Novembri usque ad 25 Decembris. Sed a saeculis coeptum est liane abstinentiam in Mesopotamia quidem vigiliti quatuor diebus observaré, quorum initium erat prima dies Decembris, in Syria autem quinclecim diebus quorum initium erat decima dies Decembris.

—

Gl

—

Apostolorum vero abstinentiae spatium erat olim a feria 2 a post Pentecostem usque ad vigiliam festi Sanctorum Petri et Pauli ; a longo tempore ad tredecim dies reducta e s t , quorum initium dies decima sexta Iunii. Abstinentia denique Assumptionis quatuordecim diebus constat, incipiendo a prima die Augusti ad decimum quartum ipsius. 5. Inter ieiunia quae creduntur ab Apostolis originem habere, computandum est ieiunium feriae I V et feriae V I in omnibus hebdomadis. In his duobus diebus abstinentia observatur a carne et lacticiniis per totum annum, exceptis 1) intervallo inter festum Nativitatis et Epiphaniam, 2 ) hebdómada quae quadragesimam praecedit, 3) tempore quod est inter Resurrectionem et Pentecosten, 4 ) festo Apostolorum Petri et Pauli, 5) festo Assumptionis Dominae. E x t r a hos dies nemo, praeter Summum Pontifìcem, potestatem habeat dispensandi generaliter ab abstinentia feriae I V et V I vel ceteris abstinentiis aut ieiuniis permitiendo populi universitati in iis carnem aut lacticinia edere vel ieiunium solvere quacumque ex causa, praeter casum publicae calamitatis, ex. gr. pestis, penuriae, vel similis casus qui abstinentiam aut ieiunium impossibile aut nocivum reddit. Attamen ecclesiarum praesidibus potestatem in nostra Ecclesia abhinc multo tempore consuetudine vigentem confìrmamus, dispensandi ab abstinentia vel ieiunio vel ab utroque singulares homines ex suis subditis propter causas quae a theologis declarantor. 6. Non licet episcopis ieiunium publicum aut abstinentiam in suis dioecesibus decernere praeter abstinentias et ieiunia in nostra Ecclesia Svriaca Antiochena »y vigentia, quae supra expressa sunt. 7. Tandem monemus, Ecclesiam universalem a priscis "temporibus dies dominicos, Ecclesiam orientalem etiam sabbatum, excepto sabbato maioris hebdomadae, ab obligatione ieiunii exemisse, ut supra dictum est. 8. Denique quamquam dies in disciplina ecclesiastica

—

62

—

1

computatili ab occasu solis ad occasum solis, nihilominus nos conflrmamus in nostra Ecclesia consuetudinem Ecclesiae universalis quam multo abhinc tempore secuti sumus, ut scilicet quoad ieiunium et abstinentiam dies computetur a media nocte ad mediani noctem. ART.

II.

I)e diebus Dominicis et Festis. 1. Inter cultus publici officia praecipuum locum tenet observantia diei dominicae et festi. Cum enim naturale sit homini ut, quemadmodum corporis necessariis functionibus, ita animae certum quoddam tempus concedat, quo Deo cultum debitum tribuat, Apostoli et SS. Patres nostri ab Ecclesiae initio et sequentibus deinde saeculis, diem dominicum aliosque dies festos instituerunt, quos colendo Deo, redemptionis nostrae mysteriis pie memorandis, B. Virgini et ceteris Sanctis lionore debito prosequendis Meies consecrarent. Hoc praeceptum omnes fideles rationis compotes ad duo sub gravi obligat : 1) Ad abstinendum a quibusdam operibus ; 2) Ad positivum Dei cultum. Opera a quibus abstinere debemus sunt ilia quae servilia et forensia dicuntur. De quibus theologi latius agunt. Positivus autem cultus quem hoc praeceptum imponit, est ut unusquisque integram missam in ecclesia vel Oratorio publico audiat. Congruum tarnen est ut saltern in maioribus festis praecipuisque solemnitatibus missa solemnis in propria ecclesia parochiali audiatur. In memoriam fklelium revocamus id quod Ecclesia ab iis poscit in dominicis et festis, praesertim in ieiunii quadragesimalis tempore, ut scilicet ea sanctificent etiam per auditionem concionis, vel instructionis catechisticae, aut assistendo piis exercitiis praesertim confraternitatum, operibusque caritatis. 2. In computatione ieiuniorum et festorum praecipimus ut calendarium omnes sequantur nomine Gre-

— 63 — goriani notum quod dicitur calendarium Occidentale, quemadraodum -a multis abhinc annis consuetudo viget apud nos. 3. Festa quae olim obligabant nostrani nationem ad audiendam missam et cessationem ab operibus, alia sunt dominicalia i. e. quae dominicarum dierum computationem sequuntur (mobilia), alia quae mensium computation! nituntur (immobilia). I. Festa 1) 2) gesimae, 3) 4) 5) 6) 7)

lae classis,

i. e. mobilia,

haec sunt :

Omnes dominicae dies per totum annum, Festum S. Bphraemi in 1° sabbato quadraSecunda et tertia dies Resurrectionis, Feria VI Confessorum, Feria V Ascensionis, Secunda dies Pentecostes, Feria VI Auri.

II. Festa

mensilia: OcTOBRIS.

7 Sergius et Bacchus 15 Isaia et Asia NOVEMBRIS.

8 Archangeli 21 Praesentatio Virginis ad templum DECEMBRIS.

4 10 25 26 27

Barbara et Iuliana Behnam et Sara Nativitas Domini Felicitatio b. Virginis Innocentium neces IANUARIT.

1 Circumcisio 6 Epiphania

— 64 — 7 Felicitatio S. Ioannis Baptistae 8 Stephanus Protomartyr 15 B. Virgo ad Semina FEBRUARII.

2 Purificatio MARTII.

9 Quadraginta Martyres 26 B. V. Annunciatio APRILIS.

23 S. Georgius MAH.

15 B. Virgo ad Messes IUNII.

15 Prima Ecclesia B. Virgini dicata 24 Ioannis Baptistae Nativitas 29 Petrus et Pani us ILJLII.

3 Thomas apostolus 15 Cyriacus (Quiricus) martyr 20 Elias propheta AUGUSTI.

6 Transfiguratio 15 B. Virginis Assumptio 29 Ioannis B. Decollatio

— 65 — SEPTEMBRIS.

8 B . M. V. Nativitas 14 Crux. Quae antiqua festa non una eademque ratione in omnibus dioecesibus tenebantur ; imo maxima eorum pars ab ipsa institutione ad unum tantum locum restricta erant. 4. His antiquis festivitatibus maiores nostri alias addiderunt, ex Ecclesia Romana depromptas. Quae sunt: 1) Corporis Domini 2) Omnium Sanctorum in I o Novembris 3) B . M. V. Concepti'onis immaculatae in 8 Decembris. 4) S. Iosephi sponsi B . M. V . 5. Denique haec Svnodus enixe rogat Sedem Apostolicam ut auctoritate stia confìrmet festorum antiquorum rediictionem ad ea quae mox recensebimus, omnibus dioecesibus nostrae nationis generalem dispensationem concedens ab obligatione cessationis ab opere et auditionis missae in ceteris fe^tis antiquis. Festa igitur communia quibus nostrae nationis ñlii omnes obligantur, quaeque praecipimus exacte observari in omnibus locis, liaec sunt : I. Festa 1) 2) gesimae 3) 4) 5)

(lominicalia

Omnes dies dominicae Festum S. Ephraem in I o sabbato QuadraSecunda dies Resurrectionis Feria V Ascensionis Feria V Corporis Domini. II. Festa

rnensilia

NOVEMBRIS.

1 Omnes Sancti

—

66

-

DECEMBRIS.

8 B. M. V. Immaculata Conceptio 25 Nativitas Domini .26 B. M. V. Gratulatio IANUARII,

1 Circumcisio 6 Epiphania 7 Ioannis Baptistae Gratulatio FEBRUARII.

2 Purificatio MARTH.

19 S. Ioseph 25 B. M. V. Annunciatio APRILIS.

23 S. Georgi us LUNII.

29 SS. Petrus et Paulus AUGUSTI.

6 D. N. Transfiguratio 15 B. M. y . Assumptio SEPTEMBRIS.

8 B. M. V. Nativitas 14 Crucis Exaltatio.

— 67 —

6. Ceteri dies qui olim festi erant, celebrentur in ecclesia ut cetera festa quoad officium et missam ; et fìdeles optime facerent si tunc Ecclesiae consociali possent, missam audiendo. 7. Denique episcopus dioecesanus potest in tota dioecesi vel in parte unum aut duo festa observari sinere ex iis quae fuerint dioecesi propria praeter ea quae recensuimus. Insuper potest episcopus dioecesanus dispensare ab observantia di§i dominici et festi, dummodo causa rationabilis adsit, et dispensatio detur iis tantum fìdelibus, pro quibus dispensandi ratio militat. Dispensationem autem toti communitati unius loci vel to ti dioecesi concedere, id episcopo non competit. Ego Ignatius Georgius Scelhot patriarcha Svrus Antiochenus subscripsi consentiens. Subscripsi consentiens ego Cyrillus Behnam archiepiscopus Maussilien. et dependentiarum. Ego Athanasius Raphael Ciarchi archiepiscopus Baby lonen. Syrorum subscripsi consentiens. Subscripsi consentiens ego Clemens Ioseph archiepiscopus Damascen. Ego Iacob Matthaeus Ahmardacno archiepiscopus Nisibis. subscripsi consentiens. Subscripsi haec consentiens ego Theophilus Antonius Kandelaft archiepiscopus Tripolitan. Ego humillimus Pvabula Ephraem archiepiscopus Edessen. coadiutor Archiepiscopi Maussilien. subscripsi consentiens. Chorepiscopus Paulus Awwad theologus.

—

68

—

CAPUT v . De Sacramentis Ecclesiae ART.

I)e Sacramentis

I.

Ecclesiae in genere.

1. Dominus noster et Salvator Iesus Christus spir i t u a l s fontes in sua Ecclesia scaturire fecit, ex quibus gratiae perenniter hominibus émanant pro diversis eorum necessitatibus. Hi fontes sunt sacrosancta sacramenta, quae Iesus Christus liberaliter concessit hominibus pro eorum salute, disponens ut coelestia muñera per extrínseca et sensibilia signa ad eos perveniant. 2. Sancta igitur sacramenta Novi Testamenti sunt signa sensibilia quae gratiam significant et producimi. Idcirco non sola significatone constant seu non sunt nuda signa, sed veram efiìcientiam habent, cum haec signa sensibilia reapse gratiam quam significant, contineant et conférant. 3. Sancta Ecclesia omni tempore credidit et credit septem esse sacramenta Novae Legis : 1. Baptisma, 2. Chrisma seu Confirmationem, 3. Eucharistiam, 4. Poenitentiam, 5. Extremam Unctionem, 6. Ordinem, et 7. Matrimonium. 4. Ex his sacramentis duo dicuntur mortuorum sacramenta, quae sunt Baptismus et Poenitentia ; cuius appellationis causa est quod ea gratiam sanctificantem conférant illi qui ea antea carebat, videlicet qui mortuus erat spiritualiter. Cetera quinqué dicuntur vivorum sacramenta, utpote instituía ut vivis administrentur, scilicet illis qui in statu gratiae iam sunt. Effectus igitur sacramentorum vivorum est gratiam sanctificantem augere, non eam primario producere. 5. Insuper Baptisma, Chrisma et Ordo charactere indelebili animam obsignant, idest in animam signum

— 69 —

spirituale, quod ab ea tolli nequit, imprimimi, ita ut haec sacramenta iterari impossibile sit il li qui ea semel suscepit. Hic sanctus character spiritualis reddit eos qui praedicta sacramenta suscipiunt, a ceteris hominibus distinctos. 6. Sacramenta Novae Legis iuxta eorum divinam institutionem, eiFectum suum producunt ex opere operato, et non ex opere operantis, ut loquitur Concilium Tridentinum (1). Quod significai sacramenta ipsa gratiam producere in iis qui obicem ipsis non ponunt. Ex quo consequitur sacramenti virtutem non a statu ministri per quem conficitur sacramentum provenire, neque ab eius recta fide aut probitate pendere. Ad valorem ergo sacramenti ex parte ministri requiritur dumtaxat ut sit legitimus secundum quod sancta Ecclesia docet, intendatque facere quod facit Ecclesia, materiam et formam praescriptas adhibens. Requiritur etiam ad validitatem sacramenti ut qui illud suscipit, sit eius susceptionis capax. 7. His praemissis, haec Synodus sacerdotes admonet, haud satis ipsis esse debere, si sciant summam articulorum theologicorum quos Ecclesia docet circa singula sacramenta, quae sint materia et forma singulorum sacramentorum, sed eos qui ex officio sacramenta administrant, obligari ad bene discendos ritus pro administratione singulorum sacramentorum praescriptos, eosque exacte noscendos tum theorice tum practice. Habeant igitur prae oculis Rituale et Pontificale quae continent ritum Ecclesiae Antiochenae Syriacae pro administrandis sacramentis, in eorumque codicum studio versentur diligenter, ut possint eos in praxim bene deducere. 8. Cum autem sacramenta a Domino Christo pro hominum salute instituta, sanctiora et eminentiora sint omnibus quae Ecclesia habet, considèrent parochi quam sollicite oporteat eos statum gratiae perpetuo custodire cordisque puritatem : idcirco caveant, ne dum aliis praebent pharmacum salutis, ipsi venenum interitus bibant. (1) Sess. VII de Sacram. in genere can. V i l i .

— 70 —

Sacramenta administrent cum omni reverentia et pietate iis debita. V asa sacra et sacerdotales vestes quibus in administrandis sacramentis utuntur, sint quantum fieri potest nitida et decentia. Formam sacramentalem lente et cum devotione pronuncient sine praecipitatione, eamque materiei coniungant, intendentes facere quod sancta Ecclesia intendit. 9. In memoriam sacerdotum revocamus eos teneri residere in ecclesiis quibus destinati s u n t , ut, sint prompti ad administranda sacramenta quae die vel nocte ab iis petuntur, nec umquam suo officio desint vel négligentes se praebeant. Etenim bonus servus et prudens, quem constituit Dominus eius Christus super familiam suam debet illì dare cibum in suo tempore (1). Si ergo in hoc fungendo munere parochus socordem et suo officio deficientem se praebuerit, episcopus eum severe puniat, praesertim eo in casu quo aliquis culpa eius moriatur sine sacramento baptismi, poenitentiae, extremae unctionis vel sanctissimi viatici. Sacerdotes non praestolentur mercedem pro sacramentorum administratione ; a fortiori prohibemus eis illam petere. Non est tamen prohibitum sacerdoti accipere parce pro status sui decentia quod ea occasione a fidelibus ad instar eleemosynae vel decimae sponte ei offertur iuxta piani consuetudinem vigentem. Veruni ab hoc excipimus sacramentum poenitentiae, prohibentes sacerdotibus ne illius occasione quodcumque donimi accipiant. ART.

De Sacramento

II.

Baptismi.

1. Primum septem sacramentorum Ecclesiae hominique prae reliquis necessarium est Baptismus, quod dicitur etiam lavacrum. Hoc sacramentum est veluti ianua per quam ingreditur homo sanctam Ecclesiali!, (1) Matth. 24. 45.

— 71 —

idem et secunda vocatur nati vitas seil regeneratio. Etenim quemadmodum homines per Adamum primum hominem mortui sunt omnes, sic per baptisma ex secundo Adamo Domino Iesu Christo Dei fìlio incarnato denuo spiritualiter geniti fìlii Dei hunt atque propterea heredes quidem Dei, coheredes autem Christi constituuntur. Idcirco ipse Dei Filius necessitatela baptismi declaravit dicens : « Nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu sancto, non potest introire in regnum Dei » (1). Omnes igitur homines indigent baptismo aquae ; attamen in casu extremae necessitatis locum baptismatis aquae tenet baptisma desiderii h. e. desiderium seu votum baptismi in cari tate contentum, vel baptismus sanguinis in infantibus quoque, prout docent sancti Patres et omni tempore credidit sancta Ecclesia. 2. Materia omnino necessaria baptismi est aqua naturalis. Forma: « Baptizatur N. in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Qui baptizat debet formam pronunciare eodem momento quo aquam adhibet, baptizando. 3. His praemissis, haec Synodus definitionibus sanctorum conciliorum et praescriptionibus nostri Ritus innixa, sequentes canones statuit : I. Districte prohibemus aliquem extra ecclesiam baptizari praeter periculum imminentis mortis, vel absque gravi urgente necessitate, id autem sine permissione episcopi fieri non debet, si adiri potest. In omni casu, quoties baptisma extra ecclesiam habet locum, sine sollemnitatibus ritus fieri debet. II. Baptisterium debet collocari in parte laterali ecclesiae ad meridiem ut exigit Ritus noster ; in eo figendus est fons ita ut facile sit sacerdoti qui baptizat suam faciem versus Occidentem vertere. Erigatur etiam in baptisterio contra fontem aut ad latus ei us parva ara, supra quam ponatur crux cum duabus candelis hinc et illinc quae accenclantur tempore baptismi : congruum quoque foret, ut supra aram haberetur imago Christi a Ioanne baptizati. Oportet ut in fontis fundo sit piscina (1) loan. 3, 5.

— 72 —

per quam aqua baptismi quae oratiune et chrismate sanctificata est, post baptismi collationem sub terram decurrere possit. Monemus autem sacerdotes, aqua baptismi non licere male uti aut superstitiose earn adhibere. III. Cum baptismus sit extremae necessitatis homini, sacerdotes parentibus vehementer inculcent, ut liberos suos, cum primum id sine periculo facere liceat, ad ecclesiam déférant baptizandos, et certe baptismum plus quam octo dies non différant a die nativitatis (1). Episcopi summa cura invigilent ut hic canon exacte observetur. IV. In disciplina nostra baptismum noij licebat in ieiunio quadragesimali conferre, sed qui ad baptismum aspirabant, usque ad hebdomadem sanctam remittebantur, et tunc in feriis 2, 3 et 4 perficiebatur ipsis ordo qui dicitur catechumenormn* deinde Sabbato sancto baptismo tingebantur (2). Sed quoniam timetur ne infantes qui tempore ieiunii quadragesimalis nascuntur hoc tam ad salutem necessario sacramento priventur, si eorum baptismus retardetur usque ad hebdomadem sanctam, hinc consuetudo multo abhinc tempore apud nos invaluit ut infantes in ieiunio quadragesimali nati eadem ratione quam primum baptizentur. Quapropter praecipimus ut baptismus non differatur usque ad Sabbatum sanctum nisi adultorum, si existent, quibus tune baptismus solemniter conferatur. Convenit itidem ut differatur usque ad sabbatum sanctum baptismus eorum infantium qui prope hebdomadem sanctam nascuntur. V. Si baptismi candidatus est adultus, ieiunare debet eo die quo baptizatur. Eum baptizat episcopus antequam missam celebret, ut nostri Ritus disciplina postulat, deinde post baptismi collationem sine mora missae sai l ) Cone. IY, can. 31 et 59. (2) Ad hoc alludit S. Ephraem in quodam madrasho ubi dicit: « October qui quietem dat fessis et aestatis spurcitiam (lavai); eius imber immergit; eius umbra mensuram dat arboribus eorumque fructibus. Aprilis qui requiem praebet ieiunantibus, ungit, baptizat et albicat, destruit immunditiam peccati ab animabus nostris. October oleum nobis multiplicat; in Octobre fruetus leguntur, in Aprili crimina remittuntur ».

— 73 —

crifìcium offerì , et communionem praebet baptizato. Dum hie coronatur, in hymno S. Ephraemi qui tunc canitur, addatur haec stropha : « Fructus quem Adam in Paradiso non gustavit, hodie in os tuum feliciter immissus est ». Si baptizatus est infans, haec stropha omittitur, eo quod infantium communio abrogata sit. VI. Haec Synodus districte iniungit et praecipit omnibus nostrae Ecclesiae sacerdotibus ut accuratissime sequantur baptismi ritum nostrae Ecclesiae Antiochenae Syriacae proprium, cuius traductio arabica in Rituali typìs edito inserta est, quique in nonnullis codicibus Iacobo Apostolo, in aliis Clementi Petri Apostolorum diseipulo tribuitur. Qui ritus duobus constai ordinibus quorum prior dicitur Catechumenorum seu Auditor-uni. Prohibemus autem usum brevioris ritus baptismi a Barhebraeo nuncupati. VII. Officium Catechumenorum ad portam ecclesiae antiquitus perficiebatur. Porro praecipimus ut extra baptisterium conferatur. Vili. In secundo officio oleo catechumenorum ungitur baptizandus. Hoc oleum catechumenorum consecrat episcopus sive feria 5 Paschatis post consecrationem Chrismatis, sive feria 5 dimidiati ieiunii in missa post oblatorum thurificationem. IX. In nostra Ecclesia Syriaca aqua baptismi orationibus consecratur in ipso tempore collationis eius toties quoties. Iuxta nostrani disciplinam, aquam oportet ex calida et frigida mixtam esse, quam raixtionem periicit sacerdos ad fontem baptismalem cum secundum officium incipit. Attendai autem sacerdos ut aqua quoad caliditatem et frigiditatem moderata sit iuxta tempestatum diversitatem ne infantis valetudini damnum inferatur. X. Sacerdotibus nostrae Ecclesiae Syriacae districte interdicimus in baptismo ritualiter conferendo ali am formarti adhibere quam hanc in libro approbato statutam : Pro masculo : « Baptizatur N. in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, ad sanctificationem et salutem et intemeratos mores et faustam resurrectionem e mortuis

—

l i -

ei vitam aeternam. Amen ». P r o foemina : « Baptizat u r (F) etc. ». X I . Modus baptizandi antiquitus apnd nos erat ut candidatus t e r , i. e. semel ad nomen singularum Trinitatis personarum in aquam immergeretur, ita ut aqua caput operiret ; at propter periculum quod infantis baptizandi vita inde incurrebat, multo abhinc tempore satis visum est immergere infantem usque ad pectus, cuín interea sacerdos infantis tergum dextera manu t a n gat ac teneat, sinistra autem aquam ter hauriat, prima vice ex anteriori eius parte, secunda retro, tertia simul e dextera et sinistra, infundens super eius caput cum singulas tres divinas Personas nominat. E t hie modus est qui invaluit in nostra Ecclesia inde a saecuiis. Idcirco praescribimus et statuimus hunc modum exacte observari quoties baptismus ritualiter c o n f e r a t u r , ac non adhiberi eius loco solam immersionem, nec solam infusionem. X I I . Ritualis minister baptismi est ordinarie pres b y t e r ; minister autem Ordinarius legitimus est parochus ; denique minister ritualis extraordinarius est diaconus. Priscis temporibus non raro ipsi episcopi catechumenis baptismum administrabant, circumsistentibus interea episcopis et diaconia, teste S. Ephraemo (1) _ X I I I . At imminente periculo mortis, baptizetur infans privatim a quocumque homine praesente, sive sit sacerdos sive diaconus, clericus vel saecularis, masculus vel foemina. Baptismus autem privatus est il le qui fit sine ri tu seu sollemnitatibus, ita ut baptizans aquam puram super caput infantis infundat, quin eum immergat, dicens formam et intendens tunc quod sancta E c clesia intendit. Presbyter quidem et diaconus tune dican t formam syriace: « Baptizatur N. in nomine P a t r i s et Filii et Spiritus Sancii ». Ceteri dicant formam Uni i ) Saeerdotium huic Matrici ministrat, in cuius partu oleum curril coram ipso, Spiritus sanctus volitai supra eius undas, corona Levitarum eum circumambit, cuius minister pontifex factus est, angeli iis qui perditi erant gratulantur. Quam magnifìcus est hie Venter, qui cum pepererit, Altare lactat et nutrit ! Quam admirabiles sunt infantes qui statim manducant pro lacte panem perfectum !

— 75 —

gua vulgari : « Baptizatur N. aut Ego te baptizo in nomine Patris, et Filii et Spiritus Sancti ». Ex régula generali presbyter tunc diacono praefertur, diaconus ceteris clericis, clericus laico, vir mulieri, praeter casum quo obstetrix praesens magis perita esset in baptizanclo privatim quam ceteri praesentes, tunc enim iis praefertur. Infans autern qui imminente periculo privatim baptizatus sit, si convaluerit et vixerit, debet ad ecclesiam deferri sicut Ritus nostêr praecipit, ut in eo suppleantur omnes baptismi ritualis caeremoniae praeter ablutionem et formae pronunciationem, deinde Chrismate ungatur iuxta ri tum. XIV. Cum autem baptismus sit absolute necessarius ad salutem, hinc debet sacerdos diligenter et accurate de baptismate privato in imminente mortis periculo collato examen instituere ut videat utrum validum fuerit ita ut eius conscientia secura sit. Si aliquid dubii illi remaneat, tunc subiecti baptismum reiteret sub condit i o n e ( l ) ; potest conditionem in forma sic enunciare: « Baptizatur N. si non est baptizatus (et foem.: Baptizatur N. si non est baptizata) in nomine Patris et Filii et. Spiritus Sancti ad sanctifìcationem et salutem etc. ». XV. Sancta Ecclesia praecipit ut in baptismo rituali patrinus seu curator assumatur, qui arabice dicitur ishbin voce corrupta ex syriaco sliaushbÌH. Assumitur patrinus ut pro baptizanclo spondeat eumque repraesentet in proferendo, postquam diabolum eiusque sequaces abnegavaverit, symbolo fìdei, utque in posterum eum doceat, instruat et instituât in via salutis si neminem habeat qui hoc illi praestet. Ideo patrinus debet baptizandum diacono, si adsit. secus ipsi sacerdoti baptizanti tradere cum in fontem infertur ; itidem cum ex fonte sublatus erit, patrinus suscipit infantem a diacono, si adsit, aliter a sacerdote immediate. Patrinus esse debet unus tantum sive vir sive mulier, vel ad summum unus et una idemque immunis a gravi vitio, sincera fide et bonis moribus commendatus ; infideles autem , liaereticos . (1) Cone. VI, can. 82; Gone. Carthag. can. 72.

— 76 — schismaticos et notorie excommunicatos sacrosancti canones absolute inhibuerunt pro patrinis baptismi assumere. Eodem loco habendi sunt dementes. Canones prohibent quoque monachum et monacham ad officium patrini assumere. Praeterea, sacror'um canonum praescripta sectantes, prohibemus ne ex masculis patrìnus constituatur qui minor sit quatuordecim annis, et ex foeminis quae minor duodecim. Denique sciat sacerdos haud esse sui officii ut ipse patrinum infantis clesignet, sed hoc ad baptizandi "parentes pertinere ; sacerdotis esse tantum ut examine peracto, certus sit hominem qui ad officium patrini gerendum eligitur, praeditum esse qualitatibus requisitis. Ubi autem parentes idoneum patrinum designare neglexerint, sacerdos ad hoc munus eligat quem credit idoneum. XVI. Praecipimus ut quod vetustus noster R i t u s praescribit observetur, nempe ut infans post peractam functionem baptismi et chrismatis, per manum sacerdotis induatur tunica yel veste alba ad signifìcandum animi candorem quem per baptismum consecutus est (1). XVII. Pariter praecipimus ut antiqua disciplina teneatur, scilicet ut in fine baptismi et chrismatis corona cingatur caput baptizati, sive masculus sit sive femina. Quae corona vel ex tenui sit catena argentea gerente in fronte Crucitixi imaginem, vel ex panno serico auro intexto pariter Crucis iìguram gerente. XVIII. Districte prohibemus ne in baptismi ritum usus extranei introducantur; ex. gr. usus dandi in fine chrismatis levem alapam infanti vel alia. Si quid huius generis alicubi exstiterit, ecclesiarum rectores id illico eliminare debent. XIX. Cum consuetudo parvulis post baptismum ss. Eucharistiam praebendi a nostra Ecclesia multo abhinc tempore abrogata sit, hunc morem restituì omnino inhibemus. Similiter interdicimus i 11 ì substitui aliquem ( i ) De hoc testatili- S. Ephraem in quodam madrasho: « Arietes veteres, inquiens, interni hodie currunt ad ampleclendos agnos novos qui additi sunt: albi alba induti sunt intus et extra: corpora vestra alba sunt, item et indùm e n t a » . (Gonf. Lamy torn. 1, pag. 39).

- 77 ex modis apud non catholicos vigentibus, qui sunt ut vel sacerdos digitum vino non consecrato intinctum in os infantis immittat, vel missae pulvìllo aut cochleari os eius tangat. XX. Sacerdos, iuxta ecclesiasticorum canonum praescripta, cum baptizat, curet ne nomina infidelium aut profana sed sanctorum tantum baptizato imponantur. Fideles autem hortamur ut nomina in baptismate accepta usu conservent. XXI. Debet sacerdos scribere nomina et cognomina baptizati, parentum eius et patrini in libro ad hoc destinato ; item diem, mensem, et annum collati baptismi, aetatem quoque quam tunc in fan s habebat ; id autem tacere ¿ebet illieo post finitiim baptismum antequam ab ecclesia egrediatur. Scribat autem propria manu hoc modo: « Ego N. sacerdos N. baptizavi et confirmavi infanterai filium vel fìliam NN. (patris) et NN. (matris); eumque (vel eamque) nominavi N. ; eius patrinus vel matrina fuit NN. Die N. mensis N. anni N. Natus (vel nata) est in die, mense et anno N. N. ». Simili modo scribatur si baptizatus adultus sit. XXII. Sacerdos patrinum et matrinam instruat de officiis quae ipsis incumbunt ut iam declaratum e s t , docens "eos, per baptisma affinitatem spiritualem contrahi quae matrimonium impedii et dirimit inter patrinum et baptizatum eiusque parentes. Quod nihilominus impedimentum inter ipsos parentes non nascitur, si forte in casu necessitatis alter ex parentibus proprium filium baptizare contingat. XXIII. Parochos decet ut, arrepta occasione primae communionis, inducant communicantes ad renovanda coram Deo foedera quibus in suo baptismate erga eum obstrinxerint. XXIV. Debent parochi, cum preces super puerperam post partum recitant, non aliam adhibere caeremoniam quam illam quae a Ritu statuta est. Non debent tunc neonato nomen imponere ; nominis enim impositio caeremoniae baptismi reservata est. XXV. Commendamus, imo praecipimus parochis ne

- 78

-

negligant preces quadragiata (Herum, quae recitantur super puerperam cum prima vice ad ecclesiam accedit suum neonatum gestans ut Deo gratias agat suamque prolem illi offerat. ART. I I I .

De sacramento

Chrismatis

sen

Confirmationis.

1. Disciplina est nostrae Ecclesiae Syriacae ut statini post baptisma sacramentimi Chrismatis seu Confirmationis conferatur, iuxta morem antiquae E c c l e s i a e , ut Concilium Laodicenum in canone 4 8 statuit, : « 0 portet illos qui illuminati s u n t , , post baptisma clarissimo oleo Chrismatis coelestis ungi ut participes sint regni Christi ». 2 . Docemus sacramentum Confirmationis non esse otiosam caeremoniam (1) baptismi, aut. ri tum adiunctum baptisrnatis ritui; sed unum ex Septem Novae Legis sacramentis a baptismatis sacramento omnino diversum, quemadmodum semper et ubique catholica tenuit E c c l e sia. Etenim homo per baptismum denuo nascitur et recensetur in numero iidelium qui ius possiclent heredes evadendi regni coelestis ; per sacramentum autem Chrismatis seu Confirmationis accipit baptizatus Spiritus Sancti gratiam et auxilium, ita ut in eo augeatur gratia iustitiae quam in baptismo obtinuit, magisque in fide Christiana corroboretur, quo possit in omnibus vitae conditionibus earn confìteri eiusque dogmata palam profiteri atque defendere. 3 . Materia proxima sacramenti confirmationis est unctio chrismatis in fronte cum manus impositione. Forma autem huius sacramenti sunt verba quae dicuntur cum unctio fit; nempe : « Chrismate sancto, quod est suavitas odoris Christi Dei, sigili um et signaculum fidei veritatis et consummatio donorum Spiritus sancti, (1) Gone. Trid. sess. 7, can. 1, de confirm.

— 79 — Signatur N. in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti in vitam aeternam ». Ordinarium eius ministrum, sanctum concilium Tridentinum definivit esse episcopum ; et reipsa in primordiis Ecclesiae episcopi per seipsos sacramentum Confirmationis administrabant. Nihilominus Ecclesia Orientalis ab immemorabili consideravi presbyterum ut ministrum. delegatum ad conferendum hoc sacramentum. 4. Hic canones ponimus circa huius sacramenti collationem sacrosanctique chrismatis consecrationem. I. Statuimus ut, usu permaneat vetus disciplina R i tus nostri, ut scilicet chrismate ungantur c[ui baptizantur statim post baptismum nullo posito intervallo, excepto casu quo baptismus privatim confertur, ut supra explicatum est. II. Non debet sacerdos unctione solius frontis contentus esse, sed, quemadmodum Ritus praescribit, debet postquam frontem unxerit formam proferens, ungere etiam oculos, nares, aures, os, pectus, manus et pedes. III. Patrinus teneat baptizatum cum chrismate ungitur. Iuxta consuetudinem apucl nos vigentem, patrinus cum sacramentum Chrismatis confertur debet esse idem ac patrinus baptismi. IV. Unçmentum chrismatis in nostro Ritu secundum o consuetudinem multo abbine tempore induetam, componitur oleo olivarum et balsamo, quii tus adduntur quaedam aromata. At oleum et balsamum debent maxima parte superare aromata, ita ut si quando difficile sit reperire aliqua ex aromatis quae liber consecrationis chrismatis praescribit in unguentum chrismatis immitti, nihil impediat quominus hoc unguentum ex oleo et balsamo fiat, absque aliis aromatis vel eorum exigua portione adhibita, quae in promptu fuerit dumtaxat, praesertim cum haec aromata antiquitus haud fuerint apud nos in usu. V. Haec Synodus confirmât consuetudinem in nostra Ecclesia et in omnibus Elcclesiis orientalibus vigentem, ut scilicet chrismatis consecratio halieatur velut praerogativa D. Patriarchae Antiocheni. Eadem ratione declaramus soli Rmo D. Patriarchae Antiocheno

—

80

—

ius reservatum esse chrisma distribuendi Dominis Episcopis, quod deinde singuli episcopi dispensare tenentur ecclesiis suae dioeceseos. Nemo igitur ex metropolitis nostrae Ecclesiae potest chrisma consecrare nisi cui D. Patriarcha, facúltate in scriptis danda, eiiis consecrationem permiserit. V I . Quotannis debet chrisma consecrari, eiusque consecratio cum omni pompa et solemnitate perfici debet, ut praescribit ritus, in feria V Paschatis. Oonsecratur chrisma super altari maiori in ecclesia cathedrali, assistentibus omnibus episcopis, presbyteris, diaconis et clericis qui praesto sunt. In casu tamen necessitatis licitum est alio die quam feria V Paschatis chrisma consecrare- Catechumenorum autem oleum, si consecratur feria V Paschatis, post chrisma consecretur. V I I . Ecclesiae sanctae cánones severe vetuerunt ne pontífices aliquid acciperent quocumque titulo pecuniae vel opum pro sancti chrismatis distributione acl ecclesias. V I I I . Chrismatis transfusio i$ vasa iuxta statuta Ecclesiae Syriacae episcopo competit ; potest tamen ad hoc delegare archidiaconum vel aliquem presbyterum ut eius vices teneat ; verum non licet hoc officium committere diacono vel ecclesiae aedituo. I X . Statim ac chrisma consecratum fuerit, distribuendum est ut supra. Parochi autem, accepto novo chrismate, vetus oleum debent comburere in lampade SSmi Sacramenti. X . Chrismatis vas conservandum est in loco ecclesiae decenti, e. g. retro altare vel in baptisterio, claudatur serris ne aliquis praeter sacerdotes illud tangere possi t. X I . Chrisma cum adhibetur, debet esse in decenti vase argenteo, stamneo vel cupreo, non vero vitreo.

—

81

—

ART. IV.

De SS.

Eucharistia. A

De SS. §

Eucharistiae 1.

DE EIUS

Sacramento. ESSENTIA.

1. Omnium Septem Ecclesiae sacramentorum eminentissimum ac augustissimum est absque dubio sacramentum Eucharistiae, nam « reliqua sacramenta tunc primum sanctifìcandi yim habent quum quis illis u t i t u r : at in eucharistia ipse sanctitatis Auetor ante usum est. Nondum enim eucharistiam de manu Domini Apostoli suseeperant, quum vere tarnen ipse affirmaret corpus suum esse quod praebebat » (1). 2. Etenim Salvator noster, discessurus ex hoc mundo ad Patrem, implere voluit quod publice promiserat, se daturum corpus suum in verum eibum et sanguinem suum in verum potum. Cum igitur in ultima coena cum diseipulis suis accumberet, hoc sacramentum instituit in quo divitias divini sui erga homines amoris velut effudit, et in illius sumptione colere nos sui memoriam praecepit, suamque annunciare mortem, donee ipse ad iudicandum mundum veniat (2), quemadmodum clare narrarunt sancti evangelistae (3) et repetiit Paulus Apostolus (4). Accipiens ergo Iesus Christus panem, benedixit, fregit, dedit diseipulis suis dicens : Accipite, comedite, hoc est corpus meurn. E t accepto calice, gratias egit, et dedit illis dicens : Bibite ex hoc omnes, hie est enim sanguis meus novi testamenti qui pro multis effundetur in remissionem peccatorum. '3. Hinc nos credimus omnia quae de hoc augustis(1) (2) (5) (4)

Cone. Trid. sess. 13, cap. 5. Conf. Cone. Trid. sess. 15, cap. 2. Matth. 26, Marc. 14, Luc. 22. I Cor. 11, 25, etc.

—

82

—

simo et divino sacramento docet sancta Ecclesia, et cum ipsa profitemur et docemus : I. Post consecrationem panis et vini exstant in sacramento eucliaristiae sub speciebus panis et vini, idest accidentibus eorum sensibilibus, corpus et sanguis Domini nostri Iesu Christi vere, realiter et substantialiter, non in signis tantum, aut symbolis aut. virtute eorum. Verba siquidem quibus Filius Dei eucharistiam instituit propriam et apertissimam signifìcationem, secundum quam ilia sancti Patres intellexere in omni tempore, prae se ferunt. Indignissimum ergo flagitium est, ea a quibusdam contentiosis et pravis hominibus ad fictitios et imaginarios tropos, quibus Veritas carnis et sanguinis Christi negatur, contra universum Ecclesiae sens um detorqueri; quae haec ab impiis hominibus excogitata commenta, velut satanica detestata est, grato semper et memore animo praestantissimum hoc Christi benefìcium agnoscens, ac Eucharistiae veritatem sincere proiìtens (1). II. His verbis Christi : Hoc est corpus meum, Hic est sanguis meus, convertitur tota substantia panis in substantiam corporis Christi Domini nostri, et tota substantia vini in substantiam sanguinis eius : quae conversio convenienter et proprie a sancta catholica Ecclesia transubstantiatio est appellata (2). III. Quamquam vi verborum consecrationis sub specie panis solum corpus D. nostri Iesu Christi vere, et sub specie vini solus sanguis eius vere exstat, tarnen cum corpore exstat sub specie panis et sanguis, et cum sanguine sub specie vini et corpus eius, et cum unoquoque eius anima exstat, vi naturalis illius connexionis et concomitantiae qua partes Christi Domini, qui iam ex mortuis vivus resurrexit non amplius moriturus, inter se copulantur; et cum corpore et sanguine et anima eius exstat sub unaquaque specie eius divinitas etiam propter admirabilem illam hypostaticam unionem qua Filius Dei (1) Vid. Conc. Triti, sess. 13, cap. 1. (2) Vid. Conc. Trid. sess. 13, cap. 4.

— 83 —

Verbum naturam humanam suae divinae personae uni vii. Quapropter verissimum est sub alterutra specie ac sub quavis alterutrius speciei parte, totum et integrum Christum Dominum vere contineri (1). §

2.

DB EUCHARISTIA NOVI

QUATENÜS EST

SACRIFICIUM

TESTAMENTI.

1. Insuper cum sancta Ecclesia docemus Eucharistiam, quae est unum ex sacramentis Ecclesiae, esse etiam sacrificium Novi Foederis. Nam Deus et Dominus noster Iesus Christus etsi semel se ipsum in ara crucis, morte intercedente, Deo Patri oblaturus erat ut aeternam illic redemptionem operaretur, quia tarnen per mortem sacerdotium eius extinguendum non erat, in coena novissima, qua nocte tradebatur, ut dilectae sponsae suae Ecclesiae visibile, sicut liominum natura exigit, relinqueret sacrificium, quo cruentum illud semel in cruce peragendum repraesentaretur, eiusque memoria in finem usque saeculi permanerei, atque illius salutaris virtus in remissionem eorum, quae a nobis quotidie committuntur, peccatorum applicaretur, sacerdotem secundum ordinem Melchisedech se in aeternum constitutum declarans, corpus et sanguinem suum sub speciebus panis et vini Deo Patri obtulit, ac sub earumdem rerum symbolis, apostolis quos tunc novi Testamenti sacerdotes constituebat, ut sumerent, tradidit, et eisdem eorumque in sacerdotio successoribus ut offerrent praecepit per haec verba: Hoc faci te in meam commemorationem, uti semper catholica Ecclesia intellexit et docuit (2). 2. Cum autem in divino missae sacrificio, « idem ille Christus continetur et incruente immolatur, qui in ara crucis semel se ipsum cruente obtulit, docet sancta Synodus sacrificium istud vere propitiatorium esse, peripsumque fieri, ut, si cum vero corde et recta fide cum metu et reverentia contriti ac poenitentes ad Deum accedamus, misericordiam consequamur, et gratiam inveniamus in (1) Yid. Gone. Trid. ibidem cap. 3. (2) Gone. Trid. sess. 22, cap. 1.

— 84 —

aiixilio opportuno. Huius quippe oblatione placatus Dominus gratiam et donum poenitentiae concedens , crimina et peccata etiam ingentia dimittit. Una enim eademque est liostia, idem nunc offerens sacerdotum ministerio, qui se ipsum tunc in cruce obtulit, sola offerendi ratione diversa. Cuius quidem oblationis cruentae, inquam, fructus per banc incruentam uberrime percipiuntur... Quare non solum pro fideliimi viveri im peccatis, poenis, satisfactionibus et aliis necessitatibus, sed et pro defunetis in Christo, nondum ad plenum purgatis, rite iuxta Apostolorum traditionem, oiFertur » (1). 3. « E t quamvis in honorem et memoriam Sanctorum nonnullas interdum missas Ecclesia celebrare consueverit, non tarnen illis sacrifici um offerri docet, sed Deo soli qui illos coronavi! ; unde nec sacerdos dicere solet: offero tibi sacrificium, Petre vel Paule, sed Deo de illorum victoriis gratias agens, eorum. patrocinia implorât, ut ipsi pro nobis intercedere dignentur in coelis, quorum memoriam facimus in terris » (2). §

3.

DE ADORATIOXE

DEBITA S S .

ETJCHARISTIAE.

E x praecedentibus evidens est omnes qui in Christum credimi, indubitanter teneri secundum consuetudinem in Ecclesia catholica receptam, huic sanctissimo Sacramento latriae adorationem praestare quae vero Deo debetur; etenim in eo praesentem esse credimus illuni ipsum Deum quem cum Pater aeternus in mundum introduceret, dixit: Adorent eum omnes Angeli eins, quem Magi procidentes adorarunt, quem denique sacra Scriptura testatur ab Apostolis in Gralilaea adoratimi fuisse (3). Tandem Ioannes evangelista qui in sua apocalvpsi vidit in excelsis coelorum figuram victimae divinae quae sacrifìcatur super altaribus nost.ris, nobis testatur, Angelos et spirituales ministros qui Agnum divinum cir(1) Gone. Ti'id. scss. 22, cap. 2. (2) Cone. Trirl. sess. 22, cap. 5. (3) Cone. Triti, sess. 15, cap. 5.

— 85 —

cumdant, super throni sui altare sedentem, procidere ipsum adorantes in facies suas (1). Idcirco notimi sit omnibus fìliis nostrao nationis, sive clericis sive laicis, se sanctissimum Eueharistiae sacramentum adorare teneri, 1. cum ingrediuntur ecclesiam seu oratorium in quo Ssniurn Sacramentum exstet, idem faciant cum egrediuntur ; 2. quoties ante altare in quo expositum sit Ssinum Sacramentum t r a n s e u n t , vel adsistunt eiusdem benedictioni vel processioni vel ad aegrotuni deportationi ; 3. quoties transeunt ante altare in quo SsiTium Sacramentum asservetur in tabernaculo, vel super quo extet in divino missae sacrifìcio. In omnibus his casibus debent, apertimi habere caput viri et ipsi praesertim clerici. De adoratione Ssilii Sacramenti in sacrifìcio missae infra dicetur. §

4.

DE

MATERIA,

FORMA

ET

MINISTRO

EUCHARISTIAE.

Eucharistia in quantum est sacramentum, habet materiam, formam et ministrum. Materia quidem indispensabilis sacramenti Eueharistiae est panis et vinum quod evidentissimum est ex textu novi Testamenti. 1. Panis quidem iuxta nostrum Ritum debet esse panis fermentatus (2). Ratio eum conficiendi liaec e s t : Sumatur farina frumenti p u r i , in aqua naturali bene subigatur postquam paululum salis cum puro fermento immissum fuerit, sinatur donee fermentum totam pastam pertranseat, denique coquatur. Hie rnos adhibendi fermentatimi panem in Eucharistia fuit semper in usu in nostra Ecclesia Antiochena ab antiquissimis temporibus, ut documenta sanctorum Patrum nostrorum testantur. Hic regulas sequentes statuimus circa panem seu hostiam quae praeparari debet pro missa, circa modum quo ea coqui debet, et alia, quemadmodum noster ritus praescribit. (1) Apocal. 7, 11. (2) Conc. Floren. in decreto unionis.

—

86

—

I. Omnis ecclesiae rector satagere debet ut quotidie in promptu sit hostiarum quantitas quae necessitati respondeat. II. Aedituus qui hostias praeparat, sit e coetu clericali, si fieri potest; eas coquere debet in loco ecclesiae designato, aut in cella episcopi vel parochi, non in domibus laicorum. Decet interim recitare psalmos vel alia cantica. Mulier non coquat hostias ; nec licet sacerdoti hostias consecrare a personis non catholicis coctas. III. Ad faciendas hostias sumatur pura frumenti farina. Laudabilis est mos nonnullorum locorum ut deferant fi deles frumenti similam ad faciendas hostias. Omnis cura adhibeatur ut farina sit pura, nitida, omnis extraneae materiei expers. In pastam hostiarum debet parva quantitas salis cum fermento iinmitti. I V . Praecipimus ut forma vel figura ea sit, quam praescribit missale typis editum; nempe ut sit forma rotunda cuius facies in duodecim partes sit distincta et in unaquaque ex his, exigua crux exstet. Nec admodum tenuis sit hostia, sed mediocriter crassa, iuxta consuetudinem. In feria autem 5. Paschatis habeat hostia formam agni iuxta veterem consuetudinem in missali typis edito memoratam, cuius rei convenientia et insignis symbolismus neminem latet. V . Omnis diligentia in coquendis hostiis adhibeatur. Debet igitur qui ea coquit, inspicere ne äliquae urantur vel molles vel incoctae remaneant. Non licet enim ad altare offerre hostiam adustam , fractam vel muti lam. VI. Praecipimus ut disciplina Ecclesiae nostrae Syriacae intacta remaneat, quae praescribit ut hostiae singulis diebus conficiantur. Sic inter cetera statuit canon S. Adae Edessae apostolo tributus, cuius hie est tenor: « Panis eucharisticus eodem die quo coquitur, ad altare offeratur ». Ab hac regula nihil excuset nisi necessitasi permittimus tamen ut in ecclesiis quae non habent aedituum proprium, sacrificium missae celebretur cum hostiis coctis a duobus tribusve diebus. VII. Nemo pro missa nostra adhibeat hostiam non

— 87 —

rotundam vel non integrara ; extra autem necessitatem prohibemus usum hostiae coctae pro ri tu non nostro. Vili. Deficiente idonea hostia quae missae inservire possit secundum regulas a nobis expósitas, liceat sacerdoti in necessitatis casu adhibere frustum ordinarii panis fermentati, ex farina omni mixtura immuni facti, dummodo securas sit panem ordinarium, quem adhibere vult, talem esse ; nam aetate nostra valde communis est mos panem venalem adulterandi per immixtionem alienarum rerum. Requiritur etiam tunc ut necessitas sit vera et seria ex improviso nata, et non ex vituperanda negligentia vel incuria profecta. 2. Altera sacramenti Eucharistiae materia est vinum. Circa quod sequentes edimus cánones. I. Debent ecclesiarum rectores eandem curam adhibere in praeparando missae vino, ac in pane. Etenim ipsa decentia exigit ut omnis diligentia impendatur ad praeparandam materiam quae ad altare Domini attollitur ut sacrificium fìat. II. Qui munus suscipiunt vinum missae conficiendi, scire debent illud confici debere ex uvis maturis. A fortiori non licere missam celebrari cum vino, cuius nativae qualitates ad alias plus minus migrare coeperint, cuiusmodi non raro esse solet vinum sumptum ex tabernis nostrae aetatis multis in locis ; imo invalidam esse consecrationem cum huiusmodi vino si mixtura nomen et naturam vini amiserit. III. Cautela sufficiens adhibeatur ne vinum acescat, praesertim in regionibus calidis. Seponatur igitur vinum in loco subterraneo ecclesiae vel episcopii aut presbyterii aut in alio loco ad eius conservationem apto. Meminerit presbyter, vinum quod ita acescit ut fere acetum evadat, invalidam omnino esse materiam sacrifìcio missae. Quod si aciditas levis sit, eius consecratio quidem valida est, sed sacerdos qui consecrare praesumit vinum in quo aciditas apparuerit, grave peccatum committit. IV. Nihil refert utrum missae vinum sit rubrum, an album ; at vinum album praefertur nigro et rubro cum non tingat purifìcatorium in ablutione.

—

88

-

V . Quoad admixtionem aquae, districte iubentur sacerdotes nomine sanctae Ecclesiae aquam miscere vino quod sumitur ut in calice offeratur. Creditur enirn D. I . Christum id fecisse ; praeterea novimus ex E v a n g e lio, quod de latere Christi pendentis in cruce exiit sanguis et a q u a ( l ) : hoc au tern nrysterium per hanc mixtionem repraesentatur. Insuper cum populi in Apocalypsi Ioannis dicantur aquae, haec mixtio dénotât populi fidelis coniunctionem cum capite quod est Christus ( 2 ) . Nostra Ecclesia Antiochena inde ab ipsa origine hanc consuetudinem tenuit miscendi aquam vino, teste liturgia S . Iacobi, in qua verba consecrationis clare dicunt Christum aquam vino miscuisse in calice : « Item et calicem postquam coenaverant, cum miscuit e vino et ex aqua ». Aqua quae vino missae admiscenda est, iuxta E c c l e siae universalis consuetudinem et tradit-ionem, habet quantitatem determinatam. Honorius I I I pa-pa fel. m. d i x i t : Perniciosus valde... in tuis partibus inolevit abusus, videlicet quod in maiori quantitate aqua ponitur in sacrificio, quam de vino; cum secundum rationabilem consuetudinem Ecclesiae universalis plus in ipso sit de vino quam de aqua ponendum » ( 3 ) . Propterea quod in aliquibus codicibus missalis qui Iacobitarum manibus t e r u n t u r , i n v e n i t u r , scilicet quantitatem aquae debere esse eandem ac quantitatem vini ( 4 ) , nos reiicimus ac condemnamus. In aliquibus canonum orientalium antiquorum codicibus manuscriptis invenimus hoc statutum : « Quod attinet ad quantitatem aquae vino miscendae earn monstravit canon 9 9 ex cauonibns S . Basilii. qui dicit quantitatem aquae nec tertiam partem vini exôedere debere nec decima esse minorem; si vinum admodum generosum est, aqua copiosa sit usque ad tertiam partem ; si languidissimum est, aqua sit exigua ad limitem decimae partis; si vinum vero mediocres habeat (1) (2) (5) (4)

loan. 19. V i d . Gone. Trid. sess. 2 2 , c a p . 7 . Gap. 1 3 De célébrât. Missarum. « M e d i e t a s v i n u m et m e d i e t a s a q u a » .

— 89 —

vires, servetur proportio inter tertiam et decimam part e m ; eadem proportio teneatur, si vinum niediocres habet vires ». 3. Forma Eucharistiae sunt verba quibus Christus I). hoc angustimi sacramentimi instituit. Quae sunt, consecrationis quidem panis : - Accipite, et comedite, hoc est corpus meum quod pro vobis datur - (1). Consecrationis autem calicis: - Accipite, bibite ex eo omnes, hie est sanguis mens novi Testamenti, qui pro vobis et pro multis effundetur in remissionem peccatorum (2). Porro in omnibus Ritibus orientàlibus continet liturgia orationem quae dici tur invocatio Spiritus Sancii. Videlicet tametsi nonnullae sint preces in liturgia a Sanctis Patribus compositae tum mite, tum post verba consecratoria, quae supra retili imus, est tarnen praeeipue Spiritus Sancti invocatio, quae verbis Domini subiungitur, et, in liane fere sententiam exprimitur : « E mitte Sanctum tun ni Spiritimi in nos et in haec dona proposita, etc. Fac quidem panem hunc pretiosum corpus Christi t n i , quod autem est in hoc calice pretiosum sanguinem Christi tui, immutans Spiriti! tuo Sane to ut fìant accipientibus in sobrietatem animae ad remissionem peccatorum, » etc. Porro his verbis videtur quidem sio'iiificari, vel non antea factain fuisse consecraC;

7

tionem, vel tunc fieri, aut demum per illa perfìci et consummari; profìtemur tamen primo eonsecraiionem corporis et sanguinis Domini per' verba illa : « hoc est corpus meum », et « hie est calix sanguinis mei » fieri, perfìci et consummari, ita ut ad ipsam substantialem consecrationem nihil aliud requiratur. Secundo, pronunciamus tani invocationem Spiritus S a n c t i , quam adias antecedente« preees, quae in liturgia oceurrunt, non esse omnino superlluas, nee sine peccato posse a sacerdotibus o m i t t i , quum ad ritum ab Ecclesia praescriptum pertineant. Tertio declaramus quod quum in invocatione Spiritus Sancti duo p o s t u l e n t u r , primum scilicet, ut (1) Matlh. 26, 26. Lue. 22, 19. (2) Matth. 26, 27. Luc. 22, 20.

— 90 — panis in corpus Christi et vinum in eius sanguinem convertantur, alteram ut corpus et sanguis Christi fiant accipientibus ea in remissionem peccatorum, illud primum cum consecratoriis verbis coniungendum est, quasi ilia praeverterit etiamsi subsequatur, hoc vero secundum ad communionem mox faciendam referri debet. Atque ita intelligendam esse huiusmodi invocationem volumus, siquidem supra enunciato modo expressa reperiatur (1). 4. Denique minister sacramenti Eucharistiae quoad consecrationem et distributionem est episcopus et presbyter; potest tarnen et diaconus minister esse huius sacramenti quoad distributionem, licentia tamen episcopi, vel presbiteri. §

5.

DK

ILLIS

QUIBUS

EUCHARISTIA

MINISTRATUR,

1. Christus Dominus sacramentum Eucharistiae instituit ut sit cibus spiritualis fidelium. Idcirco eum audimus praeceptum ingeminare fìdelibus ut eum sumant atque absolute declarare, eos, qui verbis eius non obtempérassent, vita privari, dicens : « Nisi manducaveritis cameni Filii hominis et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitara in vobis » (2). Sacerdotes igitur qui sunt ministri Christi et dispensatores mysteriorum Dei ( 3 ) , tenentur hoc sacramentum quod vitam dat, distribuere Christianis qui ad illud digne accedunt. 2. Hic canones statuimus circa communionem fidelium eucharisticam : I. Cum sancta non sint danda nisi sanctis, ut proclamât sacerdos in missa ante communionem in fidelium conventu dicens : « Sancta sanctis et puris debent dari » hinc evidens est non licere sacra mysteria dare in communionem haereticis, neque schismaticis, neque peccatoribus publicis, ut sunt usurarii, publici adulteri, magi, similesque, nisi resipuerint et per poenitentiam factam demonstraverint se conversos esse et vias pravitatis (1) Synod. Liban. Maronitarum pag. 112. (2) Ioann. 6, 54. (3) I Cor. 4, 1.

— 91 —

publice reliquisse. Haeretici quidem, schismatici et peccatores publici, sive secreto accedant ad suraendam Eucharistiam, si ve publice, arceri debent a SSmo Sacramento; peccatores autem occultos, si publice accedunt ad petendam communionem, non licet sacerdoti arcere ne scandalum oriatur. II. Non licet communionem dare energumenis ob periculum irreverentiae Sacramento ingerendae, nisi cum sunt sui compotes. Pariter non licet furiosis dare SS. Sacramentum, nisi eorum furor non sit continuus, et tunc possunt communionem accipere in lucidis intervallis. III. Infantibus autem iam a longo tempore desiit apucl nos mos SSmae Eucharistiae communionem dandi statini post eorum baptismum et unctionem per Chrisma. Siquidem pueris, qui aetatem discretionis nondum attigerunt, participatio SSmae Eucharistiae non est medium necessarium ad salutem, ut declaravit Concilium Tridentinum (1). Cum enim per lavacrum baptismatis fìlii Dei per adoptionem evaserint eiusque regni haeredes, impossibile est ex hac conditione, ad quam pervenerunt, decidere usu rationis carentes et gratiam amittere. Similiter antiqua consuetudo ferebat ut infantes et parvuli ante aetatem rationis communicarentur SSmo Sacramento sicut ceteri fldeles, et eis distribueretur quod ex eo remaneret post missam. Nihilominus eadem SS. Tridentina Synodus declaravit « Non damnandam esse antiquitatem si eum morem quibusdam in locis aliquando servavit. Ut enim sanctissimi illi Patres sui facti probabilem causam pro illius temporis ratione habuerunt, ita certe eos nulla salutis necessitate id fecisse, sine controversia credendum est » (2). Propterea praecipimus ne quis in nostra natione syriaca ad aliquam ex his duabus consuetudinibus quae iam radicitus cessarunt, revertatur, statuentes ut puerorum et puellarum communio differatur in eam aetatem, qua huius tanti (1) Gone. Trid. sess. 21, cap. 4. (2) Ibidem.

— 92 — sacramenti, tarn excellentis ac tam a u g u s t i , magnitudinem intelligere possint, et ad eius communionem-pi-imam debita cum dispositione accedere. Iniungimus quoque ac praescribimus omnibus parochis ut quotannis mentes puerorum et puellarum qui sacrae communioni idonei sint, catechesi ac doctrina i n s t r u a n t , eosque erudiant riteque disponant ad priniam communionem. I V . P r i m i iideles a tempore Apostolorum frequenter solebant Eucharistiam sumere (1). Sod cum postea primitivus fervor in cordibus multorum Christianorum tepere paullatim coeperit, communio habebat locum-generati ni in solemnibus festis, praesertim festis Domini et ad exitum ieiunii et abstinentiae. Postea reducta fuit obligatio communicandi ad tres saltern dies in anno. Nunc autem non possumus non stabilire in nostra Ecclesia legem Ooncilii Lateranensis IV oecumenici, earn obligatoriam in perpetuimi declarantes, ac statuentes contra eos qui earn implere negligunt eandem poenam quam praedictum concilium sancivit. Declaramus igitur omnem litri usque sexus fidelem qui ad aetatem rationis pervenerit, teneri saltern semel in anno sua peccata confiteli, implere poenitentiam quae ei imposita f u e r i t , clenique sacramentum Eucharistiae reverenter sumere saltem semel in anno in Paschate, nisi de Consilio confessoris et propter rationabilem causam communionem differre ad tempus ipsi visum fuerit. Quod si hanc legem adimplere omiserit, interdicetur ab ingressi! ecclesiae in vita, et post mortem sepultura privabitur. Concilium autem Tridentinum s t a t u i i : « Si quis n e g a v e r i t , omnes et singulos Christi fìdeles utriusque sexus, cum ad annos discretionis p s r v e n e r i n t , teneri singulis annis, saltem in paschate, ad communicandum iuxta praeceptum sanctae matris Ecclesiae, anathema sit » (2). Dies autem paschales s u n t a dominica P a l marum ad dominicam Albani inclusive. Debent parochi et praedicatores de hoc praecepto fìdeles suae curae cornili Act. % 42. (2) Cone. Trid. sess. 13, can. 9.

— 93 — missos monere, eins conditiones eis explicare, eos'que docere hoc praeceptum non impleri nisi quis pascha sumpserit in ecclesia ad quam pertinet. Peregrini au tern possunt pascha sumere in quacumque ecclesia sui ritus. Expedit paroclios accurate explorare, quinam e suis parochianis s i n t , qui praeceptum coinmunionis paschalis non implent ut eos corrigant; si obtemperare renuerint (quod Deus a v e r t a t ) , rem ad episcopum deferant. Tenentur quoque parochi tempore paschali Eucharistiam dare aegrotis qui ecclesiam adire nequeunt, eamque in eorum domos deferre. Hoc unum est, quod Ecclesia singulis annis sub gravi obligatione praecipit faciendum: at unusquisque Christianas animadvertere debet sanctam Ecclesiam optare ut fideles qui missam audiunt, non contenti sint SSiIii Sacramenti participes esse desiderio spirituali, sed ore etiam sumant, ad acquirendos abundantes fructus qui derivantiir ex communione SSmi Sacramenti. Idcirco fìlios nostrae nationis in Domino obsecramus ut frequenter hunc panem coelestem sumant, in quo vere invenitur anirnae v i t a , et puritas conscientiae, et quo corroboranti!! 1 ad incedendum in via huius exilii et per illud transeundum ad patriam coelestem. V . Communio porro SSihi Sacramenti dispositiones postulai, quae duplicis sunt generis, aliae enim animam respiciunt, aliae corpus. Quoad quidem dispositionem animae, debet esse in statu gratiae qui accedit ad corpus Domini sumendum. Hinc haec Synodus omnibus qui participes esse volunt SSmi Sacramenti, in mentem revocai terribile oraculum S. P a u l i : « Quicumque manducaverit panem hunc, vel biberit calicem Domini indigne, reus erit corporis et sanguinis Domini. Probet autem seipsum homo, et sic de pane ilio edat et de calice bibat. Qui enim manducai et bibit indigne, iudicium sibi manducat et bibit, non diiudicans Corpus Domini » (1). Concilium autem Tridentinum nos docet « ecclesiasticam consuetudinem declarare, earn probatio(1) I Cor. 11, 27, 28. 29.

— 94 —

nem necessariam esse, ut nullus sibi conscius peccati mortalis, quantumvis sibi contritus videatur, absque praemissa sacramentali confessione ad sacram Eucharistiam accedere debeat » (1). Idem Concilium oecumenicum deñnivit probationem modo declaratam absolute obligare omnes Christianos, ac presbíteros ipsos, ita ut si presbyter, necessitate urgente, missam ex officio celebrare teneatur, et copia confessami careat,, actum internum perfectae contritionis eliciat ante missam, et postea quamprimum confessionem peragat (2). VI. Alteram praeparationis genus ad communionem eucharisticam quod est corporale, consistit in eo quod communicaturus debeat esse physice ieiunus a media nocte quae communionem praecedit a quocumque cibo et potu, etiam eo qui medicinae rationem habet. Haec lex, praeter eum qui communicat, etiam eum qui sacrificium offert comprehendit, quam vis missa ad vesperam incipiat. Etenim quamquam Christus D. Eucharistiam instituit postquam Mosaicum pascha ediclerat, ac quamquam discípulos corporis sui et sanguinis participes fecit postquam in paschae esu eius socii fuerant, nihilominus sancta Ecclesia, in honorem ac venerationem sacri Eucharistiae sacramenti, a priscis temporibus praescripsit ut communicaturus sit ieiunus, sicut explicatum est, ut nullus alius cibus vel potus os eius ingrediatur et sumatur ante corpus Christi. Circa hoc ieiunium iuxta universalem disciplinam in sancta Ecclesia vigentem declaramus neminem ab eo dispensari, nisi graviter aegrotos cum communicantur SSmo Sacramento viatici modo. Insuper haec ieiunii physici obligatio cessat quoties opus sit missae sacrificium supplere. Id autem locum habet in casibus quos hie recensemus: 1) si post communionem advertat sacerdos id quod in calice erat non fuisse vinum, tunc enim debet sacerdos, ad complendum sacrificium sumere hostiam et vinum cum aqua, superque ea verba con(1) Gone. Trid. sess. 13, cap. 7. (2) Ibid.

— 95 —

secrationis proferre iisque communicari, quamquam ieiunium solvent bibendo id quod erat in calice ; 2) si ex improviso moriatur sacerdos ante communionem, oportet ut alius sacerdos missam incoeptam compleat ; quod si non habetur copia sacerdotis ieiuni, id faciat sacerdos non ieiunus; 3) si sacerdos missam celebrans animi deliquium patiatur, nec speretur eum ad se rediturum, tunc sacerdos non ieiunus compleat sacrificium si non adstat sacerdos ieiunus ; 4) item licite sumit sacerdos post ablutionem id quod reperit remansisse ex particulis hostiae quas ante ablutionem non perceperit ; 5) inter casus in quibus cessat obligatio ieiunii physici de quo agimus, recensendus est timor ne infìdeles vel aliqui haeretici in ecclesiam irruentes, hostiam sanctam arripiant vel iniuriam ei afferant, tunc enim licet presbytero vel diacono illam sumere quamquam noil ieiunis ; imo si nullus eorum adsit, earn laicus sumat etsi ieiunus non sit. Qui Eucharistiam sumpturus est, debet quantum potest reverentiam et devotionem erga hoc tantum sacramenium manifestare per personae et vestium munditiam ac decentem habitum , quemadmodum facit qui ad augustissimi regis praesentiam aut acl magnificas nuptias vadit. Quando ad mensam divinam pervenit, debet stare erectus cum timore, reverentia et sancta laetitia, non inclinans caput, nec linguam emittens, sed caput moderate eie vans, osque sufficienter aperiens ut facile hostia sacra in lingua deponi queat. Si masculus est, debet caput defectum habere, nisi id illi nocivum esset aut impossibile. Sumpto sacramento, recedit illud vere manducans cum discretione et metu divino, cautelam adhibens ne quid de ilio inter dentes maneat. §

6.

DE MODO EUCHARISTIAM

MINISTRANDO

1. Quoad modum sanctissimum sacramentum dandi, omnibus sacerdotibus praecipimus ut accurate observent nostri ritus praescriptiones iuxta consuetudinem a multo tempore in nostra Ecclesia vigentem. Qui communionem antiquitus petebant, dabatur eis in volis manuum par-

— 96 — ticula sanctissimi corporis, quam ipsi in os imraittebant. Plura huius moris indicia in nostris libris liturgicis adhuc restant, inter quae haec stropha : « Manus quae volas extenderunt et pignus a te acceperunt, Fili I)ei, non contrahantur in die iudicii etc. ». Deinceps dabatur eis bibere ex calice. Haec consuetudo post saeculum V I in desuetuclinem abiit. Eius loco in partibus Syrorum occidentalibus mos invaluit ut sacerdos tempore communionis laicorum singulas particulas intingeret sanctissimi corporis in calice quem diaconus tenebat, et singulis petentibus porrigeret. In partibus autem orientalibus nostrae nationis mos fuit ut sacerdos tempore fractionis singulas sacri corporis particulas in calice intingeret, et postea tempore communionis eas petentibus porrigeret. Haec ultima consuetudo a multo tempore in nostra Ecclesia invaluit, cum quadam tarnen differentia, quatenus sacerdos tempore fractionis non amplius intingit singulas sacrae hostiae particulas in calice, sed unam tantum intingit et ea obsignat ceteras sacramenti particulas quae in patena sunt, quin eas ab invicem separet usque ad tempus communionis. Igitur haec Synodus hanc consuetudinem confirmât et observari iubet, ita ut illiei— tum sit sacerdotibus omnibus porrigere si ve laicis si ve cantoribus et lectoribus communionem petentibus, nisi particulas ssilii corporis pretiosissimo sanguine obsigna.tas ut supra. Presbyter autem, diaconus, hypodiaconus et monachus cochleari communionem accipiunt in corpore et sanguine simili, ut in missali praescribitur. P r e sbyter non potest in alteri us sacerdotis missa ssmum sacramentum manu sua accipere , sed porrectum a sacerdote qui dicit missam sicut ceteri clerici. A fortiori non licet diacono manu sua communionem sibi sumere, nec dare presbytero vel eo maiori. Episcopus autem in missa alius sacerdotis manu sua sumit sacram eucharistiam, ut declarat missale. 2 . Quamquam observantiam nostri ri tus confirmamus, quoad communionem, ut sit nempe sive per cochlear sive per intinctionem, ut supra, niliilominus

— 97 —

profìtemur et docemus cum sancta Ecclesia : etsi D. N. Iesus Christus hoc venerabile sacramentum in ultima coena instituerit in speciebus panis et vini et ita illud Apostolis suis tradiderit, tarnen id non significare omnes Christi fìdeles statuto Domini ad utramque speciem accipiendam astringi ; nullamque exstare legem divinam obligantem ad communionem ex utraque specie nisi sacerdotem qui conficit ; neque ullo pacto, salva fide, dubitari posse quin laicis et clericis non confìcientibus alterius speciei communio ad salutem sufficiat. « Namque qui dixit: Nisi manducaveritis carnem Filii hominis et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis, dixit quoque : Si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum. Et qui dixit: Qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem, habet vitam aeternam, dixit etiam : Panis quem ego dabo, caro mea est pro mundi vita. Et denique qui dixit: Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, in me manet et ego in ilio, dixit nihilominus : Qui manducat hunc panem, vivet in aeternum » (1). 3. Omnes sacerdotes monemus, cum iis occurrerit eucharistiae sanctissimae communionem dare extra missam, sive in ecclesia alicui fìdeli, sive alicui aegroto in eius domo, non licere eis aliquid tunc dicere quod non sit de nostro ritu, sed debere accurate sequi quod statuitur in rituali et in missali. §

7.

DE SSMAE EUCHARISTIAE ET

CONSERVATIONE

BENEDICTIONE

1. Cum, facta transubstantiatione, sit Corpus et sanguis D. N. Iesu Christi sub speciebus panis et vini sub iisque maneat donec hae consumentur, patet Christum esse in sanctis hostiis aut earum particulis quae post missam supersunt et vel asservantur vel dantur in communionem extra missam (2). Quod ex sanctae Ecclesiae traditione et praxi dare demonstratio. Debetur (1) Gone. Trid. sess. 21, c. 1. (2) Gone. Trid. sess. 13, can. 4.

— 98 —

igitur adoratio latriae corpori Christi quod in hostia consecrata post missam superest aut in pyxide reservatur ut suo loco dictum est. 2. Mos sanctissimam Eucharistiam conservandi antiquissimus est, et iam notus aetate concilii Nicaeni. E t sanctum concilium Tridentinum praecepit ut hie mos tam salutaris imo tam necessarius retineatur, scilicet mos asservandi sanctissimam Eucharistiam pro communione aegrotorum (1). Circa hoc sequentes statuimus regulas : I. Iubemus ac praecipimus sanctissimam Eucharistiam conservari in omni ecclesia parochiali, et in ecclesiis monasteriorum, et prohibemus alibi asservari nisi in domo episcopali, dummodo in hac domo oratorium proprium secernatur in quo eucharistia cum decore illi debito servari possit. II. Conservanda autem est Eucharistia in dictis locis sub specie panis sanguine obsignati. III. Oportet ut hostia quae conservatur, quotidie mutetur, ne species panis exsiccentur, difficilisque evadat esus corporis sacrosancti, utque cum debita reverentia sumatur. Saltem non licet liane mutationem differre plus quam tres dies. IV. Conservetur ssina Eucharistia in pyxide aurea, vel argentea intus deaurata vel stamnea, habente operculum metallicum iusfcum et tenax. Praestat etiam ut pyxis super operculum praefatum, velum habeat ex panno decenti. Hoc vas in tabernaeulo ponatur super altare maius collocato. Tabernaculum sit ornatura quantum fieri potest, intus coopertum panno serico albo, subter habens corporale expansum supra tabellam (seu sacrum lapidem) consecratam : pyxis ponatur super corporale. Nulla alia res in tabernaeulo ponatur praeter pyxidem ; denique habere debet ianuam cum sera quae elavi clauditur, clavis autem apud presbyterum rectorem ecclesiae maneat. V. Ante altare in quo ssma Eucharistia conservaci) Gone. Trid. sess. io, cap. 6.

— 99 —

tur, lucerna ponencla est, quae noctuque diuque alatur oleo olivarum vel sesami, et non alio oleo. Summa cura impendi debet ut haec lucerna nunquam extinguatur. VI. Inter cetera quae a nostris maioribus Ecclesiam Romanam sequentibus, in Ecclesiam nostram, ad honorandum sanctissimum sacramentum introducta sunt, est ritus benedictionis per illud dandae. Hanc laudabilem devotionem in nostra Ecclesia in perpetuum confìrmamus ac stabilimus, praecipientes ut in eadem ritus benedictionis ssrni sacramenti iuxta formam in ritu latino statutam perficiatur. B. De Eucharistia §

1.

quatenvs est

DE EXCELLENTIA

HUIUS

sacrifìcium. SACRIFICII

1. Inter opera religionis Christianae, excellentissimum et sanctissimum omnium est sacrificium missae ; in eo enim offertur Deo Patri victima viva qua mundus redemptus est et reconciliatus divinae maiestati. Idcirco sacerdos qui eminentior est et sublimior ipsis Angelis propter potestatem quarn habet offerendi missae sacrificium, tenetur omnem impendere curam ut hoc divino munere quod illi commissum est, rite perfungatur. Quam belle sacerdotem in hac re admonet S. Ephraem doctor: « Quantum vis, inquit, mens purifìcetur et lingua mundetur, quantumvis manus purgentur, et totum corpus emicet, sacerdos inferior est sacerdotali muneri, quod Corpus vivum sacrificai : totus omni liora sit mundus ». 2. Augustissimum missae sacrificium exigit a sacerdote externam etiam devotionem ; debet igitur omnia quae ad missam spectant maiori qua potest pietate, reverentia et attentione peragere, cavens, quoad eius fieri potest, ne extranea quaevis cogitatio animum distrahat.

— 100

—

3. Sane ta Ecclesia ad honorandum divinum sacrificium régulas statuii circa locum et tempus in quibus missa confici debeat, et circa cetera quae ad missam spectant. Idcirco haec Synodus sequentes canones sancit, e conciliorum definitionibus et Patrum statutis depromptos. §

2.

DE LOCO E T

TEMPORE

CELEBRATIONIS

I. Sacerdotibus distriate interdicimus ne missam celebrent extra ecclesiam aut oratorium consecratum vel, si latinum sit, saltern benedictum (1); quae interdictio comprehendit presbyteros tum seculares tum reguläres. Urgente tarnen necessitate celebrandi extra ecclesiam vel oratorium ob commodum populi, licebit, impetrata, si fieri possit,, episcopi licentia, sacrificium etiam extra locum sacrum offerre. Quo in casu sacerdos satagat ut locus in quo celebraturus est, sit mundus et decens quantum fièri potest, in eoque constituât altare secundum conditiones quas exposituri sumus. II. Extra necessitatem non licet celebrare nisi super altari ab episcopo chrismate consecrato. In omni casu ad celebrandum omnino necessarius est usus arae lapideae ab episcopo catholico consecratae per unctionem chrismatis, quae ara super altari poni debet etiamsi altare sit chrismate consecratum. Ara potest esse in nostro ritu sive ex ligno exquisito quod non atteritur, sive ex praeclaro marmore (2). Non licet ulli sacerdoti nostri ritus celebrare super ara alterius ritus orientalis nisi sit ex ligno vel marmore. III. Oportet ut altare ad quod missa celebratur, sit coopertum tribus mappis ex lino optimo vel ex lino crassiori, quod dicitur cannabe, confectis, quae supra aram extenduntur, quarumque tertia videlicet superior debet esse longa ut altare ex duobus lateribus cooperiat et fere terram tangat. In casu necessitatis potest corporale tenere locum unius ex his tribus mappis. (1) Goncil. Laod. can. 58, et Coneil. Trident, sess. 22. Decret. De observandis etc. (2) Sic in missali.

—

101

—

I V . Supra altare in quo celebratur, erigi debet crux de ligno vel de metallo, habens Crucifixi simulacrum. Haec crux elevata sit in medio altaris, aspectui sacerdotis celebrantis exposita, ita ut possit in illam inspicere et eam contemplari. V . Inter cetera quae super altari esse debent ut ad illud missae celebratio licita sit, duae candelae requiruntur ex cera apum confectae, non ex alia cera, fìxae in totidein candelabris. Utraque candela debet vel ab initio missae accendi, idest a momento quo dicitur : « Luce tua videmus lucem, etc. » et remanere accensa usque ad fìnem ablutionis. Praeter has duas candelas quae omnino ex cera apum esse debent, ceterae candelae quae super altare ponuntur, esse possunt ex nitida cera extracta ex adipe piscium. V I . Non debent super altare, missae tempore, aliae res poni praeter vasa sacra, videlicet calicem, patenam et eorum accessoria, nec non missale, candelas, crucem, reliquias Sanctorum, statuas Cherubim, si adsunt, ornamenturn altaris et flores. VII. Quemadmodum Ecclesiae canones statuerunt non celebrari missam extra ecclesias et oratoria, illud etiam pariter praescripserunt ecclesiarum rectoribus ut presbyteris peregrinis ignotis non permittant in suis ecclesiis missam celebrare, nisi litteras testimoniales canonicas sui episcopi vel superioris regularis proférant (1). Ideo praecipimus ut haec disciplina exactissime observetur, statuentes ut litterae testimoniales praedictae non valeant si ante plus sex menses sint datae. VIII. Ecclesia ab antiquo statuii ut qui missam célébrât et, illi qui per communionein eius participes esse voi un t, ieiuni sint al) omni esu et potu (2). Postquam autem ritus paullatim ordinati sunt, praescriptum fuit missam non posse ordinarie incipi ante auroram, neque differri post meridiem; quod et nos in nostra Ecclesia statuimus, praecipientes ut in omni loco et tempore (1) Concil. Laorì. can. 1 4 ; Concil. Ghalced. can. 1 3 ; sess. 22. Decrel. cit. (2) Gone. Oecum. 6, can. 29.

Concil. Trident,

—

102

—

observetur. Attamen iuxta nostrum ritum excipitur missa conventualis vigiliae Natalis Domini et Sabbati sancti, in quibus ea celebratur ad vesperam ; excipiuntur quoque festa Natalis Domini, Epiphaniae et Dominicae Resurrectionis, in quibus missa conventualis celebratur ante auroram at diu post mediam noctem. Quoad Missam intra horarum limites, quos statuimus, serius ocyus celebrandam, parochi et ecclesiarum rectores habeant praecipue rationem commodi fideliùm. §

'3. DE VESTIBUS

SACRIS

Cum natura humana ex sua conditione ad divina non elevetur neque ea contemplari possit sine extrinsecis adminiculis quae earn ad hoc adiuvent, hinc mater Ecclesia caerernonias cultus externi praescripsit. Inter caeremonias cultus missae proprii, statutum est, ut aliquae preces secreto, aliae alta voce dicantur ; item benedictiones mysticae, lumina, thurifìcatio, vestes, aliaque id genus, quae omnia originem habent, ab apostolica institutione et traditione. His externis signis religionis et pietatis elucet excellentia huius sacrificii, fideliumque mentes ad sublimia mysteria in hoc ipso sacrifìcio recondita, elevantur (1). Hae sunt vestes sacrae quae in nostro Ritu adhibendae sunt : Alba, Stola , Cingulum , duo Manipuli, Pluviale ; praeterea Chorepiscopo et iis qui eo dignitate sunt superiores Masnafa (Cucullus), quae capiti imponitur antequam pluviale induatur. Pontificibus vero Omophorion (magna Stola), Baculus pastoralis, Crux manualis, e qua pendere debet linteum seri cum auro pictum. Maiores nostri quoque, imitatione Ecclesiae Romanae, sacris vestibus pontifìcalibus addiderunt Mitram et Crucem pectoralem. His positis, sequentes canones sancimus : I. Vestes SclCFclG prout eas enumeravimus, formam (1) Cone. Trid. sess. 22, cap. 5.

— 103 — notam. nostro ritui propriam habere debent. Nequit stola duobus fragmentis constare per globulos coniunctis. P a riter Pluviale 11011 sit clausum in parte anteriori, sed apertura et longum ut ad talos descendat et fere terrain attingat. Masnafa non habeat formam oblongam. Denique cingulum sit ad instar camar (cincturae muliebris). II. Praecipimus nostrum antiquum morem servari, ut scilicet stola, manipuli, masnafa, pluviale, et omophorion habeant intextam crucem sericam vel tenui auro pictam. Licet etiam in masnafa, pluviali et omophorio crucis loco fìguram Agni acu pingere, vel aliam fìguram aut symbolum rem sacrarli repraesentans. III. Nunquam omnino licet sacerdoti sine vestibus sacris iisque integris missam celebrare; nec ulli sacerdotum aut episcoporum Ecclesiae nostrae fas est apud nos adhibere quacumque causa alias vestes sacras quam quae nostri ritus propriae sunt. Nihilominus permittimus sacerdotibus nostris, in locis extraneis existentibus adhibere in missa in casu verae necessitatis latinas vestes, dummodo loco planetae induant magnum pluviale. In casu verae necessitatis quoque licet chorepiscopo et illis qui eo superiores sunt sine masnafa missam celebrare, episcopo sine omophorio. I V . Ilaec quoad formam vestium sacrarum. Quod ad materiam attinet, optamus ut alba sit ex» lino, et externae partes ceterarum vestium sacerdotalium ex serico; at propter indigentiam nostris ecclesiis communem licitum est albam conficere ex lino crasso quod dicitur cannabis vel etiam ex gossvpio, in ceteris autem vestibus loco serici lauam aut gossypium adhibere. V . Quoad di'versitatem coloris in vestibus sacerdotalibus pro diversitate dierum et solemnitatum, nulla lex a maioribus nostris de hac re nobis tradita est. Ideo etsi in eligendo vestium sacrarum colore quantum fieri potest diversorum dierum et festorum rationem haberi malimus, iuxta morem Ecclesiae Romanae, id tamen non praecipimus : exhortamur vero ecclesiarum rectores ut satagant eas copia vestium sacrarum instruere quan-

— 104 —

turn rerum conditiones faveant. Attamen in tempore lugubri prorsus nigrae esse debent vestes sacrae. VI. Praecipimus vestes sacerdotales sordidas aut laceras, minime adhiberi : si quae veterascunt, possint, dummodo decorum servetur, in ornamentum altaris aut ecclesiae adhiberi : secus igne comburantur, earumque cineres in piscinam baptisterii immittantur. VII. Severe prohibemus vestes SclCFclS et cetera supellectilia in missa adhibenda nec non et altaris mappas, ad profanos usus con vertere. Vili. Ut vetus mos servetur et Sanctuario debitus deferatur honor, sacerdotibus et diaconis iniungimus sandalia propria quae msane dicuntur, tempore missae induere. Sacerdos autem non omittat, cum ea induit, recitare versiculum assignatum in missali. IX. Sacerdos celebraturus, debet necessario indutus esse ecclesiasticis vestibus, i. e. tunica talari, pallio quod dicitur arabice giubba, cinctura et calceamentis. X. Praecipimus lit vestes sacerdotales benedicantur cum eorum adnexis, quum prima vice altaris ministerio destinantur, adhibito ordine proprio in nostro ritu (1). Facultas haec benedicendi vestes altaris non competit apud nos solis Episcopis, sed potest etiam presbyter hanc benedictionem perficere. § 4. DE VASIS SACRIS Vasa sacra apud nos sunt: Calix, Patena, eorum Opercula et Cochlear. Quoad calicem, patenam et cochlear, necessario debent esse aurea in ea parte quae sacra mvsteria tangit, aut saltern ex metallo, ut argento, stamno vel cupro, inauratis. Opercula autem calicis et patenae ab origine fuerunt ex metallo inaurato, formam habentia parvarum testudinum, quorum alteram patenae alteram calici appli(1) In hae ceremonia exstat prex cuius inilium: Domine Deus, omnipotens, sánete, gloriose, qui ab aejerno sancliflcasti.

— 105 — cabatur. Hodie tamen propter indigentiam, ex panno conficiuntur, et adhiberi debet parva suppellex dicta Asterisctis quae in patena ponatur post consecrationem, quoties opus sit operculo ex panno patenam tegere ut asteriscus sanctissimum corpus ab operculo separet. Praeter has supellectiles, in missa adhibentur Spongia (Purificatorium), Gamur seu Pulvillus, Velum, Palla et Corporale. De his omnibus sequentes statuimus canones : I. Cum Gamuri usus iam multo abhinc tempore cessaverit apud nos, sicut et usus alterius sepellectilis quae dicitur meshamshanithain qua sacerdotes manus lavabant quoties Sci CP 9; mysteria tangebant, prohibemus horum istrumentorum obliteratimi usum revocare. II. Spongia quidem praecipimus ut sit ex candido lino, abrogantes a nostra Ecclesia quidquid in codicibus manuscriptis vel in usu contra id reperiri possit. Pariter ex lino candido debent esse corporale nec non et palla in parte quae calici applicatur. III. Calix, patena et cochlear debent esse ab episcopo consecrata per unctionem chrismatis ante primum eorumdem usum ; in eorum consecratione adhibeatur ordo a nostro ritu statutus (1). IV. Praescriptum est a sacris canonibus ut locus in sacristia destinetur ad conservandas missae supellectiles, ita ut nihil profanimi cum iis ponatur. Ab iisdem sancitimi est etiam ne quis praeter presbyterum et diaconum tangat vasa sacra quae ad continendam ssiham eucharistiam destinata sunt etiamsi eam actu non contineant, videlicet calicem, patenam et cochlear, item pvxidem et ostensorium, nisi ex speciali licentia episcopi; in episcopi absentia, eius vicarius, et in oppidis archipresbyter aliis clericis praeter presbyteros et diaconos hanc facultatem tangendi vasa sacra, duin SSmum sacramentimi non continent, concedere possunt. Pariter non licet viro laico minusque mulieri purificaci) Est ordo in quo exstat prex incipiens per haec verba : Domine Deus patrum nostrorum, qui in primis generationibus mystice.

—

106

—

toria et corporalia lavare, nisi postquam ea presbyter aut diaconus prima vice laverit. V . Non licet sacerdotibus nostris omittere usum alicuius ex instrumentis sacris ad nostrum spectantibus ri turn quae supra recensuimus. Attamen in casu verae necessitatis permittimus sacerdoti celebrare sine operculis calicis et patenae, sine palla et sine cochleari. §

5.

DE CAEREMONIIS REVERENTIALIBUS iMISSAE

SACRIFICIO

DEBITIS

1. Inter caeremonias quas sancta Ecclesia consuevit in missa usurpare, est thurificatio. Secundum nostrum ritum thuriiicatio fieri debet in omnibus missis, quantum vis privatis. In casu tantum verae necessitatis licet thurificationem omittere, ex. gr., cum alicui ex nostris sacerdotibus contingeret, missam celebrare in ecclesia a nostro ritu aliena nec posset sine incommodo et molestia thuribulum et accessoria invenire, tunc enim potest thurificationem omittere quin omittat preces recitandas cum thus incenditur. 2 . Inter caeremonias missae recensendae sunt statio, adoratio et capitis detectio. Statio quidem tam Sacerdotis celebrantis, quam Clerici inservientis, est obligatoria apud nos in tota missa; imo ea convenit etiam conventui laicorum nisi cum leguntur lectiones V . Testamenti et Actuum Apostolorum. De statione sequentia statuimus : I. Sacerdos, diaconus et ceteri clerici qui ministerio sacrifìcii divini comparticipant, debent constanter stare erecti per totum tempus missae. In missa quidem conventuali possunt sedere in tempore quo lectiones leguntur, at non in sanctuario, sed in abside. II. Episcopus etiam debet sedere in sua missa privata. In missa autem sua pontificali in throno sedet temporibus statutis in missali. I I I . Laici qui missae assistunt, debent stare erecti saltern cum legitur evangelium et cum thurificantur, nec non in tempore quod currit a hussaia introitus ad

— 107 — fìnem invocations Spiritus Sancii, et ab elevatione usque ad expositionem mysteriorum. 3. Inter caeremonias missae est adoratio. Adorare debet sacerdos celebrans post verba consecrationis, idest ad fìnem consecrationis panis, item ad fìnem consecrationis vini, insuper cum incipit fractionem et cum earn fìnit, in elevatione i. e. post elevationem corporis et post elevationem calicis, denique in ceteris locis in missali enumeratis. Adoratio autem apud nos in missa perfìcitur per profundam capitis et dorsi veram inclinationem, non per genuflexionem ad terrain si ve unius genu si ve utriusque. Praeterea debent clerici et fidelium conventus in missa caput inclinare quoties sacerdos eos benedicit aut ad eos se convertii petens eorum preces, aut quoties thurifìcantur ; id facere debent ut respondeant diacono monenti : Inclinate capita. 4 . Alia caeremonia pietatis quae in missa observari debet est capitis detectio (1). De hac sequentia statuimus : I. Praecipimus sacerdotibus ut doceant fideles oportere eos nisi habent, legitimam excusationem nudo capite Missae assistere quoties standum est. Mulieres autem iubet Apostolus velum habere in capite (2) ad reverentiam et decorem. I I . Presbyter autem qui missam celebrat, debet habere caput detectum a principio usque ad fìnem. Nihilominus potest iuxta ritum nostrum habere in capite pileolum laneum nigrum, quem tamen deponere debet cum legitur evangelium et cum incipit recitare secreta quae cantieum Angelorum praecedunt quin eum resumat ante fìnem ablutionis. III. Debent diaconi et ceteri clerici cum in missa ministrant, caput habere detectum a principio usque ad fìnem. I V . Attamen iuxta veterem disciplinam usque ad (1) V. I Cor. 11, 7. (2) I Cor. 11, 6 et 10.

—

108

—

hanc diem apud nos vigentem, excipiuntur episcopi et monachi, qui facilitateli! habent niissam celebrandi retinentes cucullum dictum schema in capite, imo nequeunt celebrare sine ilio cuculio nec ilium e capite possimi demittere intra missam. Itidem, quoties episcopi et monachi ad communionem accedunt, debent caput habere cuculio tectum (1). §

6.

DE

RITU

MISSAE

SEU

LITURGIA

Ritus missae qui in nostra Ecclesia Antiochena viget, constat 1) duobus ordinibus seu officiis praeliminaribus, in quorum altero fit praeparatio panis et vini, in altero eorum oblatio et thurificatio, 2) sequuntur lectiones Sacrae Scripturae, 3) ordo introitus usque ad finitum symbolum fidei, 4) canon missae seu liturgia, 5) fractio, 6) communio, 7) denique concluditur missa per gratiarum actiones et ablutionem. Sancta Ecclesia « sacrum canonem ita instituit... ab omni errore purum, ut nihil in eo contineatur quod non maxime sanctitatem ac pietatem quamdam redoleat, mentesque ofFerentium in Deum e r i g a t ; is enim constat cum ex ipsis Domini verbis » quibus hoc Eucharistiae sacramentum instituit, et hoc sacrifìcium obtulit in ultima coena, «. tum ex Apostolorum traditionibus ac sanctorum quoque pontificum piis institutionibus » (2). Quocirca cum canon missae originem habeat ex institutione et traditione sanctorum Apostolorum, mirum non est inter diversos canones usu vis;entes in Ecclesiis tantam inveniri similitudinem et concordiam. Lubet hic animadvertere omnes preces quas sacerdos in canone missae' recitat in nostro ritu, ad Patrem aeternum dirigi, excepta ultima oratione quae populi dimissionem praecedit quaeque ad Filium dirigitur. Pariter ad Filium diriguntur preces quae dicuntur inter verba consecrationis et Spiritus Sancti invocationem. (1) Vid. can. 9 S. Pachoraii. (2) Conc. Trid. sess. 22, cap. i .

— 109 — Insuper Synodus haec praescribit in nomine Domini omnibus sacerdotibus et diaconis accurate observare missae ritum proprium Ecclesiae nostras Syriacae Antiochenae, illumque una eademque ratione, ubicumque fuerint, in praxi exactissime sequi, in nihilo ab eo recedentes non solum in essentialibus sed et in minimis partibus et accessoriis eumque servantes tam in iis quae dicuntur quam quae aguntur. Evitent quidquid maiestati huius sacrifìcii incruenti non convenit, praesertim festinationem. Recitent preces quas ritus missae continet, cum moderata ac grata lenitate et cum pietate. Caveant praecipitationem et verborum confusionem. Sciat etiam sacerdos Syrus missam privatam in nostro ritu requirere saltern dimidium horae. Sacerdotem ergo qui a principio missae usque ad finem, videlicet a primo eius accessu ad altare usque ad recessum ab eo, minus quam vigiliti et quinque minuta impendit, haec Synodus severe reprehendit, verax enim Dei Scriptura eum qui opus Domini negligenter facit, maledictum vocat. Hie nobis videntur statuenda decreta circa celebrationem missae. I. Nunquam omnino licet sacerdoti, quantum vis sit doctus et memoriter ritum missae sciat, missam celebrare si non habeat prae manibus missale proprium nostrae Ecclesiae. II. Cum sacerdos benedictiones ad populum per Signum crucis facit, debet id quod in libro, statutum est sequi, nihil addens vel minuens numero signorum crucis. I I I . Quoties sacerdoti occurrit populo notificare praeceptum respiciens ieiunium vel festivitatem vel alia huiusmodi, id faciat statini post lectionem evangelii, et non in alio missae puncto. E x t r a hunc casum, omnino illicit-urn est missam interrumpere. I V . Debet sacerdos rite discernere quae alta voce et quae submissa item quae cum inclinatione recitanda sunt. Quae alta voce recitanda sunt, elata voce pronunciet sine cantu aut modulatione, nisi in missa conventuali. Secretas autem preces submissa voce pronunciet ita ut nemo eum audiat, recitetque preces inclinatus.

— 110 — V. In nostro ri tu verba consecratoria sunt de numero eorum quae elata voce recitanda sunt. Debet igitur sacerdos lente, omnique pietate et reverentia ea alta voce recitare ; caveat autem ne inter haec verba, et secreta praecedentia Angelorum doxologiam, preces ex suo ingenio interponat. VI. Sacerdos, post panis consecrationem, extremitates duorum primorum digitorum utriusque manus coniunctas semper teneat, quin per eas tangat nisi sanctissimum corpus, nec eas ab invicem separet nisi quando eas lavat tempore ablutionis, et hoc secundum consuetudinem a maioribus nostris apud nos inductam ad imitationem Ecclesiae Romanae; quam consuetudinem nos confìrmamus. VII. Secreta Diptycorum seu Proclamationum recitet sacerdos cum inclinatione, memorans interim animo suo ad singula earum illos pro quibus missae minister proclamai orandum. Neque ob festinationem abrumpat diptychorum proclamationem, sed eam tranquille absolvi sinat. VIII. Praecipimus et statuimus ut communio clericorum et laicorum ad suum genuinum locum restituatur. Sacerdotes quidem, diaconos, subdiaconos et monachos professos, debet sacerdos celebrans statim post suam communionem in sanctuario communicare. Ceteros autem clericos et laicos communicat pariter sacerdos, qui celeb r a v i , extra sanctuarium postquam dixerit : « Sint misericordiae Dei ». IX. Inhibemus sacerdotibus, tribus precibus quas missale designat pro praeparatione ad communionem addere : Agnus Dei. Et ubicumque haec consuetudo introducta sit, omnino abrogetur. X. Prohibemus quoque vehementer sacerdoti legere in fine missae, ante vel post dimissionem populi, capitulum evangelii propter illos qui evangelio missae non astiterint. XI. Sancta Ecclesia quamquam cupit ut fideles omnibus missis adsistant et eas audiant, permisit tamen missas secretas seu privatas. Nihilominus prohibuit sa-

— Ill — cérdoti celebrare missam si non exstet qui ei ministret. Minister autem missae sit, quantum fieri potest, ex clericis ; quando id non facile datur, ministret unus ex laicis. Mulieres autem nunquam praesumant missae ministrare. XII. Si minister missae nesciat sacerdoti respondere, sitque difficile alium ministrimi reperire, sufficiat propter necessitatela ut ille vinum, aquam, thuribulum et cetera sacerdoti porrigat, ex iisque quae minister dicere debet, dicat Amen, et cum spiritu tuo; cetera quibus chorus in origine sacerdoti respondebat debet sacerdos ipse supplere nisi sit impeditus recitatione alicuius orationis secretae, tunc enim cessat responsio chori : idemque mos servetur quoad proclamationes diaconi ministrantis. §

7.

DE

UNICA

IN DIE

MISSA

1. Disciplina erat Ecclesiae orientalis ut non celebraretur in die in singulis ecclesiis et oratoriis nisi unica missa. Ceteri sacerdotes ad dexteram et sinistrala sacerdotis celebrantis stabant in sanctuario, victimae divinae ministrantes ; et in fine missae communionem accipiebant ab eius manu. Sed sequentibus temporibus in nostrum ritum consuetudo inducta est, ut simul presbiteri missam celebrarent singuli ad singula altaria, ita ut vocem non elevaret nisi unus qui ad altare maius ofierebat, ceteris eum sequentibus in omnibus quae dicebantur et quae agebantur. 2. Attarnen praedecessores nostri consuetudinem Ecclesiae Romanae apud nos introduxerunt, quae est ut quotidie haberi possint missae aliae alias excipientes ad satisfaciendum pietati fidelium. Hanc consuetudinem nos confirmamus, eam declarantes ut legem in nostra Ecclesia in perpetuum. 3. His non obstantibus visum est nobis reno vare statuta a nostris praedecessoribus qui hanc consuetudinem invexere, lata, quo quantum fieri possit ratio ha-

—

112

—

beatur pristinae disciplinae quae exigebat unicam in die missam. Statuimus itaque : I. Ne ad altare maius missae celebrentur eo die quo episcopus illic célébrât, excepta missa conventuali. II. Non permittimus ut missae celebrentur, extra casum necessitatis, in altaribus lateralibus ad septentrionem et ad austrum ecclesiae sitis. III. Permittimus servari in Ecclesia nostra morem quo plures presbyteri eodem tempore celebrent ad singula altaria, ita tarnen ut unusquisque eorum sua propria oblata prae manibus habeat quae consecret, habeatque omnia missae requisita ; eorum prior ad altare maius sit, isque solus vocem efferat, aliis, qui ad cetera sunt altaria, partes missae, vel ipsas alta voce recitandas, submissa voce recitantibus. IV. Presbyterum duas missas eodem die celebrare, visum non est permittere. §

8.

DE MISSA

CONVENTUALI

1. Etsi celebrandi alias post alias Missas consuetudinem confirmaverimus, tamen praecipimus ad observandam antiquam disciplinam et sequendum sanctae E c clesiae spiritum, ut quotidie in omnibus ecclesiis in quibus officium canonicum chorale canitur, missa conventualis celebretur cum solemnitate varia iuxta varietatem dierum. In ecclesiis autem parochialibus in quibus fieri non potest ut, officium choraliter persolvatur, habeatur diebus dominicis et festis praecepti et in commemorationibus, quae erant olim festivae, saltern missa conventualis. Missam conventualem in qualibet ecclesia sacerdotes qui ei addicti sunt celebrent per vices, constanter sequentes certum ordinem ; magnae vero festivitates reserventur archipresbytero nisi celebret episcopus. 2. Hae sunt regulae missae conventualis : I. Non celebretur singulis diebus nisi una missa conventualis in singulis ecclesiis, nisi exequiae fiant ;

— 113 —

tunc enim praesente cadavere post illam missam alia mis sa solemnis de requie celebretur, non ante earn. II. Ordinarie missa conventualis officium canonicum chorale immediate sequi debet et fere semper Sextae coniunffi, ita ut inter earn et officium nihil interveniat quod ea separet, et sacerdos inchoet stichum maanithae Exaltdbo te Domine rex statim post extremam strophanti hymni Balacensis, qui stichus est : Per preces Genitricis tuae et omnium Sanctorum tuorum, eo quidem die quo non adsunt lectiones ex yetere Testamento ; aliter, lectiones V. T. legantur post hymnum Balacensem praedictum, et lectio Actuum et epistola Pauli post doxologiam. Dies autem in quibus missa conventualis non Sextae coniungitur seel Vesperis, sunt omnes ieiunii quadragesimalis dies exceptis sabbatis et dominicis et sabbato sancto et vigilia Nativitatis D. Missa autem Dominicae Resurrectionis coniungitur Primae. III. Monentur qui chorum tenent, horam quae missae conventuali coniungitur, non esse concludendam per doxologiam, neque dici tunc Pater noster nec absolutionem, cum ipsa missa conventualis habeat quod horum vicem teneat. IV. Sacerdos qui missam conventualem cantat et clerici qui ei ministrant, debent accurate eins requisita implere, si ve quoad id quod certi dies sibi vindicant proprium, sive quoad generales caeremonias omnibus diebus communes. Tonus missae sit idem ac tonus officii canonici. V. Procura,ndum ne missa conventualis per missam privatam, quae simul cum ea legatur alio in altari, turbetur. Diebus quidem dominicis (it testis, si necessitas postulai ut privata missa tempore Missae conventualis dicatur, missa privata dicatur voce omnino submissa, etiam lectio evangelii, tintinnabulum non pulsetur, nec terminetur missa privata ante fìnem missae conventualis. VI. Diaconus ministret in Missa conventuali, indutus insignibus sui ordinis. Quod si copia diaconi qui missae ministret non habeatur, eins teneat locum presbyter, quantum id fieri potest qui tunc induatur insigni8

— 114 — bus diaconi. Hoc etiam deficiente, tolerari potest ut diaconi vices impleat, unus ex cleri ci s qui sit omnium maior gradu, qui agat omnia quae sunt diaconi, at non induatur insignibus diaconi nec thurificet. Pariter subdiaconorum et lectorum qui in ministerio missae conventuali* intervenire debent, vices teneant qui ex aliis clericis in promptu sunt ; et eis deficientibus, laici ; laicus ad id assumptus debet esse probus, spectatae pietatis, qui secundas nuptias non iniverit (1), nec viduam in uxorem duxerit. Huiusmodi laicus ex episcopi licentia potest in choro canere, dummodo sanctuarium non ingrediatur, nec insignibus clericalibus induatur. VII. Quoties episcopus missae conventuali assistit, exhibeatur illi honor quem ritus praescribit, quemadmodum in missali et in libro Instructionum liturgicarum expositum est. §

9.

DE MISSA

PONTIFICALI

1. Episcopus, cum sit supremus sacerdos inter sacerdotes, imo eorum superior et princeps, debet in sua ecclesia cathedral i missam pontiiicalem aut solemnem, in omnibus magnis festivi tatibus, nisi legitime impeditus sit celebrare. Ilae festivitates sunt : Dominica consecrationis Ecclesiae, B. M. V. Conceptio, Nativitas Domini, Circumcisio, Epiphania, Purificatio, Annunciatio, Dominica Palmar um, Feria 5 Paschae, Dominica Resurrectionis, Ascensio, Pentecostes, Corpus Domini, Petrus et Paulus, B. M. V. Assumptio, eius Nativitas, Crux et ecclesiae Patronus. Potest in sua visitatione pastorali in ceteris ecclesiis suae dioeceseos celebrare et quandocumque ei lubet. 2. Episcopus si sic placuerit, potest delegare diaconum ut in sua missa impleat officium dispositionis in initio et ablutionis in fine iuxta antiquum ritum quemadmodum in libro Instructionum liturgicarum exponitur. (1) Cone. Trid. sess. 23, cap. 17.

— 115 '3. Cum D. patriarcha missae episcopi assistit, exhibeantur illi officia honorifica quae iuxta ritura Excellentissimo Patriarchae debentur. §

10.

DE MISSAE

STIPENDIO

Sancta Ecclesia docet licere sacerdoti accipere a fìdelibus Stipendium ea conditione ut secundum eorum intentionem missam celebret. Hoc Stipendium iure vocatur eleemosyna, cum fideles per modiim liberalitatis sacerdoti illud largiantur, non in compensationem sacriiicii, sed in sustentationem celebrantis. Nefas est sane arbitrari, eleemosynam sacrifìcio rependi, cuius infinitum est pretium. Cum haec ita sint, haec Synodus canones sequentes sancit ad normam Constitutionum S. Sedis Apostolicae circa missae eleemosynam. I. Non licet sacerdoti per unicam missam satisfacere pro pluribus eleemosynis quas a fidelibus acceper.it ut certum numerum missarum ad eorum intentionem celebraret. II. Non potest sacerdos celebrationem missae secundum illius qui eleemosynam erogaverit intentionem per longum tempus differre nisi de expresso consensu illius. III. Illicitum est sacerdoti sibi retinere partem eleemosynae, ac reliquam partem alii sacerdoti praebere ut suo loco missam celebret ad illam intentionem. IV. In regionibus in quibus mos est ut plures fideles conférant simul missae eleemosynam, dantes singuli exiguam partem ea intentione ut pro iis missae celebrentur quin numerum déterminent, oportet ut ecclesiarum rectores, consulto episcopo, numerum missarum déterminent quas sacerdotes pro ilia eleemosyna celebrare debeant. V. Curent episcopi et ecclesiarum rectores ut omni diligentia missae celebrentur in ecclesiis suis, pro animabus benefactorum aut leç;atorum debitae. VI. Diligenter caveant sacerdotes ne cupido lucri seu mercimonia suboleant in tractandis missarum elee-

— 116 —

mosynis quas a benefactoribus accipiunt, aut quas dispensandas h a b e n t , boo enim summopere illicitum est. VII. Non licet sacerdoti plus quam sexaginta misSclS cl S6 celebrandas admittere, nisi episcopus rationem plausibilem id permittendi viderit. V i l i . Omnis sacerdos habere debet librum proprium in quo accurate scribat missarum, ad quas se obligat intentiones, diesque quibus singulas persolvit, diligenter et sine mora notet. IX. Sciant episcopi Sedem Apostolicam eis sustulisse omnem facultatem quoad reductionem numeri missarum ad quas aliquis ex sacerdotibus suis se obligaverit accipiendo earn m eleemosynas, sibique hoc omnino reservasse. ART.

De Sacraiiiento

VI.

Poenitentiae.

1. Cum sancta Ecclesia doeemus poenitentiae sacrameli tu m esse unum ex Septem Novae Legis sacramentis, a D. N. Iesu Christo institutum in forma iudicii ad remit•tenda peccata post baptismum admissa, cuius sacramenti vis praecipue sita est, in absolutione sacerdotis (1), quam hic impertitur fìdeli poenitenti et sua peccata confesso. Hoc sacramenturn I). N. Iesus Christus instituit cum insufflavit in apostolos suos post suam a mortuis resurrectionem dicens eis: « Accipite Spiritimi Sanctum; quorum remiseritis peccata, remittuntur eis; et quorum retinueritis, retenta sunt » (2). Iiis enim Verbis D. noster dedit apostolis suis eorumque in sacerdotio successoribus potestatem remittendi et retinendi peccata post baptismum commissa et reconciliandi peccatores cum Deo, sicut sancta Ecclesia semper intellexit (3). 2. Très sunt actus poenitentis, qui sunt quasi materia huius sacramenti, dicunturque poenitentiae partes, (1) Triti. Syn. sess. 14, cap. 5. (2) loan. 20, 22 et, 25. (5) Cone. Trid. suss. 14, can. 5 de poenit.

— 117 —

nimirum contritio, confessio coram sacerdote et satisfaccio (1). Quocirca debent sacerdotes, quibus cura animarli m commissa e s t , fìdelibus has sacramenti poenitentiae partes enucleate explicare, ita ut quicumque ad illud accedit, fructum qui ab eo expectatur, obtineat. Huiusmodi instructiones frequenter faciant, praesertim in ieiunio quadragesimali et exercitiis spiritualibus. 3. Forma autem sacramenti poenitentiae sunt verba quae sacerdos proferì cum poenitentem a peccatis absolvit. Haec verba iuxta morem Ecclesiae Romanae haec sunt: « Ego te absolvo a peccatis tuis in nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti ». 4. Minister sacramenti poenitentiae est presbyter, cum is per ordinationem accipiat a Deo potestatem remittendi et retinendi peccata, et per superioris legi timi delegationem iure earn exercendi gaudeat (2). Cum enim Christus Dominus potestatem absolvendi et ligandi exercendam in forma iudicii statuerit, bine nequit exerceri nisi in eos, super quos iurisdictio habeatur. E t episcopo quidem vocato a Romano Pontifìce in partem sollicitudinis competit iurisdictio in totani suam dioecesim; présbyte ri vero, sive saeculares sive reguläres, in eos tantum iurisdictionem habent, in quos ipsis iurisdictio a legitimo superiore vel a iure commissa est. 5. Ilic canones statuimus et resrulas circa modum o quo presbyteri se gerere del)ent, in excipiendis fìdelium confession ibus. I. Haec Svnodus omnibus confessariis nationis nostrae praecipit, ut cum absolutionem sacramentalem d a n t , non aliam adhibeant formam quam illam quae ab Ecclesia Romana originerà habet, cuiusque usus in nostra natione generalis evasit, ex eo tempore quo cattolica tides in ea propagata est. liane formam nonnullae preces praecedunt, aliae sequuntur, quas omnes sacerdos recitare debet etsi eae non sunt de essentia for ¡ni?. Oportet autem formam cum praecedentibus et se(1) Conc. Triti, sess. li, cap. o. (f) Synod. Àlbae Iuliae.

— 118

—

quentibus recitari syriace; arabice vero in locis ubi lingua vulgaris est arabica. En eius tenor in utroque idiomate : « Misereatur tui omnipotens Deus ; et dimissis peccatis tuis, perducat te ad vitam aeternam. Amen. Indulgentiam, absolutionem, et remissionem peccatorum tuorum tribuat tibi omnipotens et misericors Dominus. Amen. Dominus noster Iesus Christus te absolvat, et ego auctoritate ipsius te absolvo ab omni vinculo excommunicationis, suspensionis et interdicti, in quantum possum et tu indiges ». Deinde : « Ego te absolvo a peccatis tuis gg in nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti. Amen. Passio Domini nostri Iesu Christi, merita beatae Mariae Virginis et omnium Sanctorum, et quidquid boni feceris et inali sustinueris, sint tibi in remissionem peccatorum, augmentum gratiae et praemium vitae aeternae. Amen». II. Attamen, urgente gravi aliqua necessitate, potest confessarius omittero precem quae incipit : Misereatur tui, etc. -et dicere: « Ego te absolvo ab omnibus censuris et peccatis in nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti. Amen ». ^ III. Confessarius cum sedet ad audiendas confessiones poenitentium, debet indutus esse himnicho (stola orientali) vel stola. IV. Locus audiendi confessiones poenitentium debet esse in ecclesia, et iam consuetudo invaluit et omnibus nostrae nationis ecclesiis communis evasit, ut tribunalia sen sedes in interiori ecclesiae parte erigantur in quibus sacerdotes sedeant ad audiendas conìbssiones. Hae sedes non sint extra ecclesiam : sint autem in loco patenti et conspicuo. Si quae ecclesiae huiusmodi sedibus confessionis carere reperiantur, praecipimus ut in iis erigantur sine mora, omni exclusa oscitantia aut excusatione. Disciplina enim universim recepta exigit ut confessiones fidelium et praesertim mulierum in s. tribunali excipiantur. Confessionis tribunalia habere debent cratem minutim perforatam. V. Non licet mulierum confessiones audire extra tempora in quibus ecclesia omnibus patet, neque ante

— 119 —

solis o r t u m , ant post occasum, nisi forte eo tempore populus congregatus sit in ecclesia. VI. Districte prohibemus mulierum confessiones audire extra ecclesiam et extra tribunal, nisi mulier sit vehementer surda. In domibus vero omnino non licet mulierum confessiones audire, praeter graviter aegrotas, aut ad ecclesiam accedendi impotes et decrepitas ; tunc autem ianua cubiculi in quo excipitur confessio, aperta esse debet. VII. Cum peccatorum confessio omnibus fidelibus, qui post baptismum peccatum mortale committunt, sit iure divino necessaria, idcirco in hac Synodo omnibus et singulis nostrae nationis filiis legem sancti Concilii Lateranensis IV promulgamus, quae sic sonat : Omnis utriusque sexus fidelis, postquam ad annos discretionis pervenerit, omnia sua peccata solus confiteatur fideliter, saltern semel in anno sacerdoti qui iurisdictionem habet (1). Haec obligatio confìtendi saltern semel in anno, non significat Meies sola annua confessione officio suo satisfacere. Postulat siquidem salutis nostrae cura et ratio, ut quoties vel mortis periculum imminet, vel aliquam rem tractare aggredimur, cuius tractatio homini peccatis contaminato non conveniat, velut cum sacramenta administramus vel percipimus, toties confessio non praetermittatur (2). V i l i . U t possit presbyter potestatem absolvendi a peccatis ei per ordinem divinitus datam, licite et valide exercere, duo, iuxta concilii Tridentini definitionem, requiruntur; episcopi loci approbatio et iurisdictio. Approbatio quidem est iudicium de aptitudine sacerdotis ad audiencias fidelium confessiones eosque spiritualiter dirigendos in tribunali confessionis. Ilaec approbatio ab episcopo non est danda nisi per examen speciale in curia episcopali peractum, aut aliunde episcopo constet sacerdotem ad hoc munus idoneum esse. Iurisdictionis colla(1) Goncil. Later, sub Iimocentio III, can. 2, (2) Catech. Rom. De 'Poenit. Sacr.

—

120

—

tio autem est actus per quem episcopus sacerdoti qui approbationem obtinuit, locum et animas assignat, in quibus potestatem sibi divinitus collatam exerceat. Ceterum quoties episcopus alicui sacerdoti iurisclictionem ad excipiendas confessiones confert, tunc approbatio etiam subintelligitur in ipsa iurisdictione. Pariter iurisdictio est subintellecta quoties episcopus aliquem sacerdotem ad ministerium alicuius ecclesiae deputai, tunc enim sacerdos per ipsam noininationem iurisdictionem obtinet excipiendi peccatorum confessiones dandique absolutionem ab eis. ART.

De peccatis

VII. reservatis.

1. Pontifices sancti Ecclesiae Dei, potestate sibi data a Christo Domino, sibi reservarunt absolutionem nonnullorum atrocior.um quorumdam et graviorum peccatorum, ut fideles ab eis patrandis arcerent (1). 2. Qui potestatem habet absolvendi a peccatis, non hoc ipso potest absolvere a peccatis reservatis. A peccatis reservatis non potest sacerdos absolvere nisi specialem facultatem ad hoc habeat. Peccata autem reservata duplicis generis sunt ; alia enim Pontifici maximo sunt reservata, alia episcopo. 3. Reservatio quidem Romani Pontifìcis, cuius dioecesis est totus orbis, valet pro universo mundo : omnia autem peccata ei reservata, habent coniunctam censurarti, i. e. excommlmicationem, suspensionem vel interdictum, excepto peccato uno, quod est falsa cai umili a sacerdoti imposita apud ecclesiasticos indices de turpi sollicitatione in Sacramento Poenitentiae. Peccata Sumino Pontifici reservata recensita sunt in bulla pontificali quae incipit : Apostoticae Serìis. 4. Peccata episcopo reservata, alia sunt ab ipso iure sancita, quae item coniunctam habent censurali!, ac si(1) done. Triti, sess. li, cap. 7. De

poenit.

—

121

—

militer enumerantur in praedicta constitutione apostolica; alia imusqiiisque episcopus sancii sen définit in sua dioecesi. 5. Sancta Ecclesia mavult ut episcopi numerum peccatorum reservatorum non m u l t i p l i c e n t , ne poenitent.es graventur, et cupit ut causa exstet gravis ea reservandi. 6. Qui potestatem habet si ve nativam, si ve delegatam a peccati s reservatis absol vendi, eum qui ad se accedi!. petens absolutionem a peccato reservato, non debet ab ilio solo peccato absolvere, sed eins confessionem excipere quoad cetera etiam eins peccata, et generalem absolutionem ei conferre. 7. Ceterum episcopos hortamur ut non obligent omnes poenitentes qui peccata reservata habent ad se venire ut absolutionem accipiant ; sed consentiant, ut sacerdos qui confessionem excepit, ad eos accedat, requisitamque facultatem ab eis obtineat absolvendi poenitelitem , qui apud se peccatimi reservatnm confessus sit, peccati speciem ita indicans ut in notitiam personae poenitentis episcopus nullo modo venire queat. E x pedit etiam generatim ut episcopi praesertim in partibus remotioribus dioecesis conf'essarios aliquos deputent, quibus facultatem absolvendi a plerisque saltern casibus reservatis communicent. 8. Sacerdos delegatus ad absolvendum a peccatis reservatis, non potest subdelegare ad hoc ali uni sacerdotem, nisi liaec subdelegandi facultas in actu delegationis declarata sit. 9. In articulo si ve peri culo mortis omnis sacerdos, etsi approbatus non s i t , facultatem habet ab Ecclesia absolvendi ab omnibus peccatis et censuris sive Papae si ve Episcopo quomodolibet reservatis. Debet nihilominus is qui in articulo mortis a confessano simplici absolutus fuit a casu speciali modo Papae reservato, postmodum, si convaluerit, sese praesentare sub poena reincidentiae sive episcopo sive adii sacerdoti habenti facultatem, non ut dermo absolvatur, sed ut mandata Ecclesiae circa poenitentiam vel satisfactionem recipiat.

—

122

—

10. Etiara extra mortis periculum potest licite et valide sacerdos approbates assolvere directe a peccatis summo Pontifici reservatis in casibus vere urgentibus, si tempus non suppetat ad Papam recu'rrendi, timeaturque ex mora notabile damnum poenitenti in eius salute vel fama aut scandalum publicum si confessionem vel communionem omittit. Debet tarnen qui ita absolutus est per confessarium intra mensem ad Papam vel ad habentem ab eo facultatem recurrere, eiusque mandata recipere sub reincidentia. ART. V i l i . Be sacramento

Extremae

Unctionis.

1. Infirmorum unctio, quae dicitur etiam Extrema Unctio, est unum ex Septem sacramentis Novae Legis, a Christo Iesu D. N. institutis. Ad huius sacramenti futuram institutionem extat allusio in evangelio S. Marci, ubi refertur de Apostoli« multos aegrotos oleo unxisse et sanasse (1). A S. Iacobo apostolo fratre Domini aperte promulgatimi fuit in sua epistola canonica, ubi exhortans fideles ad eo utendum: « Infirmatur, ait, quis in vobis? inducat presbyteros Ecclesiae, et orent super eum, ungentes eum oleo in nomine Domini ; et oratio fìdei salvabit infirmum, et alleviabit eum Dominus; et si in peccatis sit, remittentur ei » (2). Sancta Ecclesia iuxta apostolicam traditionem in ea iugiter perseverantem docet haec Iacobi verba continere huius sacramenti materiam, formam, ministrum et effectum (3). 2. Essentia sacramenti extremae unctionis consistit in eo quod presbyter hominem graviter infirmum ungat, oleo benedicto, recitans interim formam. Eius effectus est quod infirmo augmentuin gratiae sanctificantis confert, abstergit reliquias peccatorum, ac restituii etiam salutem corporis si hoc saluti animae illius utile sit. (1) Marc. 6, 15. (2) Iacob. 5, 14 et 15. (3) V. Cone. Trident, sess. 14, cap. 1. De extr.

unct.

— 123 —

3. Materia autem sacramenti extremae unctionis est oleum benedictum quod episcopus consecrat ordine sen ritu qui dicitur Candelae seu lampadis 5 a . dominica ieiunii quadragesimalis, vel in feria 5 Paschae ante consecrationem olei catechumenorum. Forma sacramenti extremae unctionis est haec : « Per hanc sanctam unctionem alleveris ab iniirmitatibus tuis, et remittantur tibi delieta tua, dissipentur longe a te omnes malae cogitationes in nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancii, ad vitam aeternani. Amen ». Quoad ministrum autem huius sacramenti, iuxta consuetudinem Ecclesiae orientalis in epistola Iacobi apostoli innixam, quaeque apud nos antiquitus vigebat, plures presbyteri illud conferunt, adhibendo ritum qui dicitur ordo Candelae seu lampadis. Sed hodie longo abhinc tempore apud nos mos invaluit ut hoc sacramentum conferat unus presbyter oleo ab episcopo benedicto. Nos lume raorein in Ecclesia nostra confirmamus, utpote spiritili ritus nostri conformem. De hae re docet Benedictus XIV papa : Extremara unctionem conferri infirmi« per unum vel per plures presbyteros in loeis ubi haec sit consuetudo, dummodo qui hanc consuetudineni habent credant et profiteantur sacramentum extremae unctionis licitimi esse et validum si presbyter unus illud administret, materiam et formam requisitam observando (1). 4. Subiectum extremae unctionis est homo baptizatus usum rationis acleptus qui vita ex morbo periclitatur, nec non senex, cuius nempe devexa est aetas et in interitum praeceps quin specialis morbus e uni attingati fai is enim censetur ut graviter aegrotus et continuo periclitans. 5. Statuimus hic cánones circa huius sacramenti collationeni : I. Vas olei huius sacramenti ab episcopo consacrati, in loco ecclesiae decenti custodiatur, sera clauso, cuius clavis apud rectorem ecclesiae deponatur. Àliud vero (1) Conf. Balla Elsi

pastoralis

26 Maii 1742, I 5, n. 3.

— 124 — vasculum quod in ipsa administratione extremae unctionis adhibetur, sit ex argento, stamno vel cupro, custodiatur itera in loco ecclesiae segregato, decenti, mundo ; non vero in domo parochi nisi adeo sit remota ab ecclesia, ut iudicio episcopi id omnino excusari videatur. IL Cum extrema unctio sit ex sacramentis vivorum, hinc si aegrotus conscientiam peccati mortalis habeat, quoniam ipsum confì'teri oportet, confiteatur prim um peccata sua et sic sacramentum hoc suscipiat. Quia vero mos in Ecclesia Romana a pluribus saeculis inductus est, ut viaticum prius sumatur quam extrema unctio, hic ordo et apud nos, quoad eius fieri potest, servetur atque ita primum sacramentum Poenitentiae tum SS. Eucharistiam, postremo extremam unctionem accipiat. III. Attamen oportet aegrotos periclitantes u n g i , exceptis impoenitentibus et iis qui in peccato manifesto moriuntur, licet peccata confessi non sint si ex improviso sensus amiserint, vel in delirium, vel deliquium, vel lethargiam inciderint, vel in dementiam lapsi sint, in quibus casibus proferat sacerdos super infirmis qui confìtendi desiderium, sive per se sive per alios ostenderint, vel alia qualiacumque poenitentiae signa. dederint, absolute vel conditionate, prout casus exigit, ante unctionem formam absolutionis sacramentalis. IV. Non oportet nec licet bis ungi extrema unctione aegrotum in eodem morbo, nisi nimis longus esset morbus, et aegrotus paulisper saltern convaluisset et deinde iterum in periculum mortis inciderei,. V. Parochis commendamus eosque exhortamur ut ab animis fideliurn eradicent pavorem quo imaginantur sacramentum infirmorum eos certe conducere ad mortem; eosque diligenter et enixe moneant ut non pigeat presbvteros Ecclesiae vocare ad aegrotos, nec differant sacram unctionem usque ad tempus quo extremi spiritus t r a h u n t u r , cum huius sacramenti proprium sit etiam sanitatem corporis aegroto conféire si id utile sit saluti animae eius.

— 125 —

VI. Sciant parochi extremae unctionis sacramentum non esse conferendum parvulis antequam aetatem discret i o n s attingant, si graviter aegrotant. ART.

IX.

De infirmorum

r/isitatione.

1. Debet saeerdos non socors esse in visitandis suis parochianis, praesertim infirmis ; moneatque eos ut non différant eum vocare cura aliquis eorum infîrmus est. Aegrotum saepe visitet durante eius aegritudine, sine ulla fastidientis animi signifìcatione specialemque curam habeat infirmorum pauperum, Christus enim Dominus hos commendavit suosque fratres appellavit. 2. Maxime autem ei cordi sit, ut cum zelo et prudentia inducat aegrotum ad sancta sacramenta rite suscipienda dum rationis compos est. '3. Expedit etiam sacerdotem aegroto prüden ter suggerere ut de sua domo et familia opportunas dispositiones faciat, ut suam conscientiam exoneret erga suos et extraneos, ut prae omnibus animam suam adiuvet post mortem. 4. Observet saeerdos signa, imminentis mortis, ut aegroto continue tunc assistât eumque adiuvet ad saepe eliciendos actus fìdei, spei, caritatis et contritionis. Recitet tunc super eum preces in rituali statutas, et in fine indulgentiam plenariam ei conférât. Cum incipit extremos spiritus trahere, recitet super eum ri tum commendationis animae. ART.

De exequiis et

X.

sepultura.

1. Mors est excessus ex hac vita et transitus ad illam, in qua Christus mercedem operibus, tum bonis tum malis, rependit quae in hac vita sunt gesta. Sancta ergo Ecclesia quae Christo generat Alios spirituales eos-

—

126

—

que nutrii in vita, eos non negligit post mortem, sed eos prosequitur publicis exsequiis rituque sollemni sepulturae, Deum interea deprecans, ut eis eorum peccata condonet, sacrifìciis et precibus eius misericordiam implorans. Parochus debet gratis solvere officia exequiarum et ecclesiasticae sepulturae suis parochianis pauperibus et peregrinis derelictis. 2. Nullum corpus sepeliatur praesertim si mors repentina fuerit, nisi post debitum temporis intervallum, ut nullus omnino de morte relinquatur dubitandi locus (1). 3. Cum autem immodici pro defuncto fletus, ululatus, clamores, gemitus et simiiia a sancta religione reprobentur, sitque hic mos infldelium qui nulíam spem habent, oportet, ut fìdelis divinae voluntati se subiiciat cum patientia et viva fide in resurrectionem et novam vitam. Synodus haec omnino abrogat et abolet vituperandam consuetudinem in nonnullis locis vigentem, efferendi mortuum lamentationibus et clamoribus intra ecclesiasticos cantus et sacras preces ; omnino prohibet ne mulleres cadaver comitentur cum funus ducitur, lamentationesque instituant in mortui domo aut ad eius sepulcrum. 4. Oportet cadavera etiam puerulorum baptizatorum ad ecclesiam deferri, inde ad coemeterium, at non offeratur missae sacrificium nec preces deprecatoriae pro eorum animabus innocentibus, solummodo canantur in eorum exequiis et elatione cantica et hymni exprimentes laudem et glorificationem Deo vel mortis commemorationem. 5. Quantum fieri potest, non sepeliatur defunctus antequam missa ad eius cadaver celebretur. Si exequiae die dominico vel festo solemni occurrunt, tunc missa diei conventualis primo expediatur; et deinde missa de requie cum exequiis celebretur post finem solemnitatis diei. (1) Rituale Romauum.

— 127 —

ART. X I .

De Coemeterio

Christianorum.

1. Christianorum coemeterium est locus sacer, honore dignus. Debent igitur ecclesiarum reetores quantum fieri potest solliciti esse ut coemeterium sit muro vel saltern idonea sepe clausura; omne sepulcrum habeat crucem ex ligno erectam, vel saltem crucem ex lapide sculptam. l a parte laterali omnis coemeterii construatur, quoad fieri potest, parvum oratorium seu capella. 2. In monumentis fidelium non admittantur epitaphia sive in prosa si ve in versu, quae fidei aut bonis moribus adversentur; qua in re standum est rectoris uaiuscuiusque ecclesiae sententiae. 3. Ecclesiastici canones statuerunt, coemeterium fideliimi a coemeteriis infidelium secernendum esse ; coemeteria quoque Christiana eadem immunitate et iuribus zaudere ac cetera loca cultui divino dicata, hominemO que christianum fidelem, qui non sit iure prohibitus, non posse extra praedictum coemeterium liumari, praeter casum necessitatis. 4. Cum autem coemeterium sit apud nos christianos locus sacer reverentiae dignus, ut supra dictum est, rationabile et, iustum est ut haec Synodus, Ecclesiae Romanae sequens disciplinam, praescribat ut quoties deinceps novum erigendum aut vetus reparandum erit coemeterium, debeat, antequam aliquis fidelis in eo sepeliatur, ab episcopo benedici ritu ad hoc designato in Pontificali, praeter casum necessitatis aut periculum profanationis. 5. Pontifex sepeliri debet in sanctuario ecclesiae, presbyteri autem et diaconi in abside vel in navi ecclesiae ; similiter monachi sepeliuntur in corpore ecclesiae monasterii. Praeter hos non licet quemquam in corpore ecclesiae sepelire. In locis ubi impeditimi sit '

—

128

—

ecclesiasticos et monaehos in interiori ecclesia sepelire, secernatur eis locus in communi eoemeterio. 6. Omnis ecclesiae rector habere debet apucl se librurn proprium in quo mortuorum omnium nomina describantur. In hoc libro defuncti nomen, cognomen, aetas, morbus quo mortuus e s t , denique dies et annus obitus scribantur. 7. Cum ecclesiastica sepultura quae per sacerclotem vice et nomine Ecclesiae peragitur, complementum censeatur communionis Ecclesiae, qua eius membra, dum viverent, gaudebant : hinc omnino necessarium est ut ab ecclesiastica sepultura arceantur oinnes illi qui privati gratia communionis Ecclesiae decedunt. Idcirco Sjnodus haec omnibus parochis declarat sanctam Ecclesiam prohibere ecclesiastico ri tu sepeliri 1) infldelem et acatholicum ; 2) excommunicatum publice et nominatim ; 3) publicum peccatorem, nisi cum signis poenitentiae decesserit ; 4) qui consulto sibi mortem ded e n t impatientia, i r a , desperatione, taedio, aut alia causa simili, nisi ante mortem poenitentiae signa dederit vel suicidium tentaverit propter amentiam aut rationis perturbationem ; 5) qui per annum integrum negligens peccata sua confiteli, et communionem paschalem tempore suo lacere omittens, nulla legitima causa impeditus sic sine poenitentiae signis decesserit. Sed si episcopo videbitur, licet talem hominem in eoemeterio benedicto sepeliri ; 6) qui occiditur in duello etiamsi poenitentiam ante mortem egerit, et etiarnsi mors e veneri t extra pugnam ex vulnere in pugna accepto ; 7) qui in fragranti delicto manifesto mortuus sit, renueritque contumaciter poenitentiam agere. Porro quicumque aliquem mortuum interdictum una ex causis praeclictis in eoemeterio benedicto sepelire aut preces publicas ecclesiasticas pro eo persolvere audet, grave peccatum committit censura dignum ; 8) iisdem accensendus est haereticus notorius, aut qui notorie haereticis faverit, eos protexerit vel defenderit ; 9) denique non licet ecclesiasticam sepulturam dare infantibus qui sine baptismo moriuntur, cum facti non sint Ecclesiae

— 129 — filii per baptismum. In casibus autera dubiis res ad ordmarium deferenda est. 8. Sacerdos autem qui ius habet exequias et sepulturam defuncto praestandi, est parochus ecclesiae ad quam defunctus, dum viveret, pertinebat. Quicumque presbyter hoe ius laedit, in poenas incidit a canonibus sancitas. 9. Omnis homo sepeliri debet in coemeterio ecclesiae ad quam pertinebat in vita, etiamsi longe ab ea moriatur, nisi aliqua dificultas oriatur, vel mortuus elegerit in vita in alio coemeterio sepeliri, vel eius parentes sepulcrum proprium habeant in alio coemeterio; tune enim licet, imo oportet, eum sepelire in hoc alio coemeterio, dummodo praestentur iura presbyteri aut presbyterorum ad quorum parochiam pertinebat in v i t a , itemque iura parochialia illius ecclesiae. 10. Peregrini sepultura competit parocho in cuius parocbiae limitibus is mortuus e s t , et in lniius coemeterio , nisi aliter peregrinus testamento disposuerit. 11. Sacerdos et clericus in genere si in vita sepulcrum sibi non elegerit, sepeliri debet in ecclesia cui ministrabat, si hoc facile sit, etiamsi extra eam mortuus sit. Monachus vero et monialis sepeliuntur in respectivo monasterio suo absque electione, quin presbyteris saecularibus competat se ingerere in eorum sepultura, etiamsi extra monasterium moriantur, nisi ad participandum funebri caeremoniae invitentur ab iis ad quos pertinet. Item dicendum de novitiis viris et feminis, de monasterii domesticis, de alumnis, non autem de hospitibus qui in monasterio moriuntur. 12. Episcopus ius habet statuendi taxam certam pro exequiis et sepultura mortuorum, ecclesiae et presbyteris dandam ad ecclesiae ferendas expensas eiusque ministros sustentandos. 13. Insuper cánones ecclesiastici ex bonis quae ecclesiae alienae in qua defunctus sepelitur, sive per testamentum sive per funeralia proveniunt, assignaverunt portionem canonicam episcopo, et aliam presbytero aut presbyteris qui ius habebant illum sepeliendi. 9

— 130 — Episcopo quidem canones ecclesiastici assignaverunt portionem canonicam ex omni testamento quo aliquid legatur in eius dioecesi ecclesiis aut ceteris locis piis. Cum autem huius portionis quantitas variet pro varietate locorum, cum in aliquibus. locis ea.sit quarta pars boni legati, in aliis tertia, aut dimidia aut a l i a , nos statuimus et sancimus ut in omnibus dioecesibus nostris portio canonica episcopo debita sit .quinta pars boni oblati piis destinationibus per testamentum factum in favo rem si ve locorum sive personarum. Portio autem quae ecclesiae competit quae ius liabebat ut in ipsa sepeliretur mortuus, qui in aliena ecclesia sepultus est ut supra, cum haec etiam variet varietate locorum, statuimus et decernimus ut ea sit quarta pars boni quod i 1 lì ecclesiae eiusque presbyteris provenit, sive id per testamentum sive per funeralia et sepulturam proveniat, exceptis missarum stipendiis. Haec iura episcopo et presbyteris debita ex bonis quae mortis occasione ecclesiis ofFeruntur, volumus ut in E c clesia nostra omnino vim obtineant, sintque in ea ut lex universalis. ART.

De definirti commemoratione

XII.

et defanctorum

memoria.

1. Ecclesia universalis a priscis temporibus dies definivit in quibus defunctorum commemoratio renovetur per oblationes et eleemosynas quas eorum cognati largiuntur et sacritlcia precesque ecclesiasticas quae in eorum sufFragium ofFeruntur. Dies autem in quibus apud nos defuncti commemoratio renovatur secundum cognatorum arbitrium , Ili sunt: Secundus, tertius, nonus, quadragesimus, dies dimidii anni, et anniversarius. In aliquibus locis defuncti commemoratio peragitur in die secundo, tertio, septimo, dimidii mensis, trigesimo, quadragesimo, et anniversario. 2. lam vero quoties unus ex his diebus in quibus commemoratio renovatur defuncti, in diem dominicam

— 131 —

aut festum de praecepto incidit, debet iuxta consuetudinem a multis annis apud nos vigentem, commemoratio praedicta praemitti aut postponi diei dominicae aut festo, propter huius diei honorem cum sit dies laetitiae et iubili. Nam nulla funeralis caeremonia die dominica aut festo de praecepto peragi potest praeter exequias praesente cadavere. 3. Praeter hoc nostra Ecclesia Syriaca tres dies in anno constituit ad commemorandos omnes fideles defunctos : qui sunt feria 6 hebdomadis 3 ae ante dominicam ingressus ieiunii quadragesimalis, in qua fit commemoratio sacerdotum et diaconorum defunctorum ; feria 6 hebdomadis 2 ae praecedentis dominicam ingressus ieiunii praedicti, in qua commemorantur universi defuncti fideles in genere ; denique feria 6 a praecedens dominicam ingressus ieiunii, quae est pro defunctis peregrinis. 4. Iam perspicuum est, quos non licet ecclesiastica sepultura honorare, non licere eorum commemorationem facere. Eadem ratione non licet pro eorum animabus preces facere aut missam celebrare. ART. XIII. De Sacramento §

1.

Ordinis.

DE SACERDOTII DEFINITIONS EIUSQUE

GRADIBUS

] . Dominus et redemptor noster Iesus Christus, qui in sancta Ecclesia sua verum sacrificium instituit, nempe incruentum corporis et sanguinis eius sacrificium quod in missa ofiertur, instituit etiam in ea verum sacerdotium, quod est sacerdotium Novae Legis, Apostolis ac eorum in sacerdotio successoribus contulit potestatein consecrandi suum corpus et suum sanguinem, ea offerendi Deo in sacrificium ac distribuendi, nec non concessit eis potestatem peccatores solvendi vel ligandi, ut SclCFciG litterae clare ostendunt et Ecclesiae catholicae

— 132 —

doctrina et traditio perpetua (1). Hoc Novi Testamenti sacerdotium ad sacramentum ordinis pertinet, qui tametsi unus est, varios tamen dignitatis et potestatis gradus habet. 2. Est autem ordo unum ex septem sacramentis. Etenim sacrae litterae, traditio apostolica, et doctrina P a t r u m unanimiter testantur per sacram ordinationem quae perficitur verbis signum sensibile comitantibus, gratiam Spiritus Sancti conferri. Testis sit Paulus apostolus qui in epistola secunda ad Timotheum eum alloquens dicit : « Admoneo te ut resuscites gratiam Dei, quae est in te per impositionem manuum mearum » (2). Alibi scribit illi : « Noli negligere gratiam quae in te est, quae data est tibi per prophetiam cum impositione manuum presbyterii » (3). 3. Cum autem sanctissimum sacerdotii ministerium sit divinum servitium, consentaneum fuit ut in Ecclesiae ordinatissima dispositione plures et diversi essent ministrorum ordines, qui sacerdotio ex officio deservirent (4). Hinc sancti Patres Ecclesiae Doctores considerarunt diversitatem graduum in Christianorum sacerdotio super terram figuram prae se ferre diversitatis ordinum in quibus Angeli et Spiritus superni Deum glorificant in coelo. 4. Hi ordines diversi, in quos dividitur sacerdotium ecclesiasticum, duas comprehendunt classes, quarum prior continet ordines qui dicuntur minores, altera maiores qui etiam sacri dicuntur. 5. Ordines quidem minores, ut demonstrant documenta ecclesiastica antiquissima, in usu erant vel ab ipsis sanctae ecclesiae primordiis, eademque quae hodie. ab origine habebant nomina, officiaque singulis propria. Ordines ergo minores in nostro Ritu hi sunt : Ordo Psaltis seu Cantoris, Lectoratus et Subdiaconatus. Ordo quidem Psaltis continet primam Tonsuram et Exorci(1) (2) (a) (4)

Gone. Trid. sess. 25, cap. I. II Timoth. 1, 6. I Timoth. 4, l i . Couc. Trid. sess. 23, cap. 2.

— 133 — statum Ecclesiae Romanae. Subdiaconatus autem continet Ostiariatum et Acolythatum Ecclesiae Romanae. 6 . Porro ordines maiores sen sacri apud nos sunt tres : Primus Diaconatus ; novum Testamentum claris verbis Diaconorum mentionem facit, eos a presbyteris distinguens, enumeransque conditiones quae observari debent in eorum ordinatione (1). Secundus ordo est P r e sbyteratus. Tertius est ordo Episcopi seu Pontificis. 7. Sacramentum Ordiiiis sacerdotali« est sacramenturn unicum, quamquam diversos ordines continent, ab invicem distinctos. Sacerdotium in sua plenitudine exstat in Episcopo solo. Episcopus differt a Presbytero, eiusque ordo superior est ordine Presbyteri, quod evidens est ex sacra Scriptura, et quod testatur mirum in modutii traditio apostolica et doctrina Patrum. 8. In nostro r i t u , praeter praedictos ordines minores et maiores, dignitatis extant quae inter Ordines non recensentur; sunt autem Archidiaconatus, Periodeutes, Chorepiscopatus, Archiepiscopatus et Patriarchatus. 9. Materia in sacramento Orclinis apud nos, sicut et apud ceteras Ecclesias Orientales, est manu um impositio, quae ab Apostolis sanctis adhibita est, teste sacra Scriptura. 10. Forma eius est oratio quam consecrans recitat imponens manum, quae oratio cbirotoniae appella/tur. 11. Ordinarius minister omnium ordinum est episcopus; ordinum vero maiorum seu sacrorum ipse solus est minister. §

2.

I)E QUALITATIBUS SUSCIPIUNT

ET

REQUISITIS DE R I T U

IN I I S

QUI

ORDINES

ORDINATIONUM

1. Per oblationem sacrificii incruenti, quod Christus Dominus in Ecclesia sua instituit, exhibetur divinae maiestati debitus honor, gratiae pares referuntur divinae bollitati pro tot, benefactis, quibus nos cumulare non desinit, satisfactio ofFertur pro peccatis et divina beneficia (1) Act. 6, 5 ; et 2 ! , 8 ; I Timoth. 3, 8 et 12.

— 134 — impetrantur. Cum ergo iugis nos urgeat obligatio deferendi Deo debitum honorem, gratias eidem agendi, satisfaciendi quoque pro nostris peccatis, divinamque opem in tot necessitatibus tum temporalibus tum spiritualibus implorandi : idcirco Synodus haec hortatur praelatos illustrissimos ac reverendissimos ut in ecclesiis sibi subiectis numerimi sufficientem constitutorum in ordinibus iuxta eorum gradus haberi curent qui cultus Domini ministerium in missae sacrificio ceterisque caeremoniis ecclesiasticis rite et adaequate possint obire. Nihilominus eos in Domino obsecramus ut omni sedulitate caveant ne festinanter ulli manus imponant et sic aliorum socii fiant in peccatis eorum. 2 . Neminem ergo episcopus ad aliquem ordinem sacrum promoveat, nisi manifeste appareat eius vocationem esse a Deo, eumque dotibus requisitis praeditum esse. I. Quod vocatio debeat esse a Deo, id manifestum est ex eo quod scriptum est : « Nec quisquam sumit sibi honorem, sed qui vocatur a Deo tanquam Aaron » (1). Debet igitur qui ad aliquem ordinem sacrum aspirat, a Patre luminimi precibus ardentissimis diu implorare ut eius sane tarn voluntatem sciat circa vocationem divinam, et optimos vitae asceticae magistros consulere ne erret. Inter iudicia quae arguunt sanctam vocationem esse a Deo, est pia ac laudabilis vita, studium in domum Domini et res divinas et zelus salutis animarum. II. Quoad dotes requisìtas, sacri canones sanxerunt neminem ad ordinem aliquem promovendum nisi sit irreprehensibilis, spectatae humilitatis, mansuetudinis, pietatis, puritatis, et bonae famae, scientia sufficienti instructus, qua possit munia ordinis ad quem aspirat obire. Inter conditiones quae necessario examinandae sunt in ilio qui ad ordinem aliquem cupit ascendere, videndum est ne aliquo impedimento ecclesiastico quod irregularitatem gignit, irretitus sit, de quo postea erit sermo. 3. Cum Paulus apostolus praecipiat ut probentur (1) Hebr. 5, 4.

— 135 — qui ad aliquem ordinerà accedunt, antequam ordinationem suscipiant (1), huic Synodo visum est, secundum sacrorum conciliorum praescripta, omnibus et singulis nostrae nationis episcopis iniungere ut in sua curia habeant consilium ex optimis suae cathedralis presbyteris compositum, cuius officium sit ordinandos examinare et probare. Qui presbyteri ad hoc consilium eliguntur, debent iuramentum praestare coram episcopo se sine personarum acceptione muñere sibi commisso fìdeliter perfuncturos. Examen instituatur circa summam scientiae quam candidata s acquisiverit secundum ordinem quem viilt suscipere, et circa eius mores et conversationem ; insuper inquiratur utrum aliqua irregularitas eius promotionem impediat. 4 . Quo facilius hoc examen ordinate instituí possit, sciant omnes i 1 li qui ad hoc tribunal examinandi accedunt, quid secum ferre debeant. Is igitur qui ordinem Psaltis petit, debet cum ad tribunal probationis venit, habere secum sui parochi chirographum, quo hie fidem faciat eutn legitimo connubio natum, notenturque dies baptismi, aetas, mores, studia, denique eum religionis elementa didicisse et primam communionem percepisse. Qui ad Lectoratum ant ad Subdiaconatum aspirat, debet in probationis tribunali actum suae ordinationis praecedentis exhibere, nec non attestar ionem de eius aetate , studiis, assiduitate in deservienda ecclesia ad quam ordinatus erat, de eius perseverantia in bonis moribus honestaque inter homines conversatione. Pariter qui Diaconatum petit, debet examinatoribus exhibere actum suae praecedentis ordinationis, attestationemque authenticam eis porrigere de sua assiduitate in ministerio ordinum minorum, de progressu in virtutibus, de aetate, scientia necessaria qua possit ministerio Diaconatus rite fungi. Qui ad ordinem Presbyteratus elevari desiderai, debet etiam praeter actum ordinationis diaconalis, con(1) I Timoth. 3, 10.

— 136 —

gruam attestationem exhibere qua constet eum ordinis sui praecedentis ministerium pie et fideliter obiisse, perseverasse in bonis raoribus, quibus in castitate, temperantia, gravitate, bonis operibus exemplar fuerit populo. Examinatores sedulo probare debent ut certi sint eum acquisi visse scientias ecclesiasticas, veluti ritum, praesertim liturgiam missae theoretice et practice, et cantiis sacros, praeter linguam syriacam, nec non theologian! moralem et dogmaticam, praesertim quae respicit sacramenta in genere et in specie ceteraque omnia quorum cognitio necessaria est ad obeunda sacerdotis munia. 5. Haec Synodus conscientias examinatorum onerat coram Deo, eis praecipiens ut hanc probationem exsequantur iuxta omnia eius requisita, accuratissime, diligentissime, absque socordia, connivenza, aut indulgenza. 6. Obligamus quoque in nomine Domini omnes qui ad aliquem ordinem sacrum promovendi sunt, ut ante ordinationem ab hominum societate per octo circiter dies continuos se secernentes, exercitia spiritualia peragant orationibus et meditationibus incumbentes, quibus rite se praeparent ad suscipiendam gratiam quae per manuum impositionem eis conferetur. Praeterea haec Synodus praecipit ut retineatur mos ab antiquis temporibus apud nos vigens, iuxta quem ì 1 lì qui ad ordinem diaconatus aut presbyteratus evehi petunt, debent ante ordinationem per tempus ab episcopo determinandum, a consortio ac conversatione familiarium suorum et a propriis domibus segregari, assiduique esse in domo episcopali aut in ecclesia, pietatis operibus incumbentes, se in praxi earum rerum quae ad ordinem quo mox ornandi sunt pertinent, exercentes, séque ad examen requisì turn praeparantes. §

3.

DE RITIBUS ORDINATIONUM IN GENERE

1. Sancta Ecclesia plures statuit canones disciplinares circa ritum Ordinationis, circa tempus et locum in quibus earn fieri oporteat. Nos hie istos sacros canones

— 137 —

resuminus, et omnibus et singulis nostrae nationis pontificibus praecipimus ut eos adamussim et accuratissime observare studeant. I. Statuimus ergo et decernimus non licere in cuiuscumque ordinis aut dignitatis collatione alium librum adhiberi praeter pontificale proprium nostrae Ecclesiae Antiochenae Svriacae, canonice approbatum. II. Disciplina antiqua apud nos imponit omnibus illis qui ad aliquem ex ordinibus maioribus promovendi sunt, ut in ipsa ordinatione fidei professionem eliciant. Quod hac ratione fit : Ordinans praelatus legit coram ordinando Homologiani, postea eum interrogai, num credat omnes et singulos articulos in nomologia ipsi declaratos, num recipiat sanctos Patres qui pro illis pugnarunt, denique num anathematizet errores quos sancta Ecclesia reprobat, et condemnet eorum auctores et sequaces. Tunc ordinandus postquam singulis interrogationibus publice respondit affirmative, profìtetur in manibus ordinantis obedientiam Pontifici Romano, Patriarchae Antiocheno suoque episcopo legitimo. At qui ad episcopatum vel metropolitatum aut patriarchatum promovetur, debet Iiomologiae loco, recitare professionem fidei quam S. Sedes apostolica constituit, Orientalibusque praescripsit. Insuper qui episcopus, aut metropolita ordinandus est, debet praedictae fidei professioni haec verba addere : Voveo et spondeo coram Deo, me obedientiae officia hoclierno nostro Patriarchae eiusque successoribus praestiturum. III. Sanctae Ecclesiae statutis inhaerentes, prohibemus aliquem per saltum ordinari, praecipientes neminem ad ordinem diaconatus evehi nisi ad omnes ordines minores gradatim elevatus sit, incipiendo ab ordine psaltis. IV. Sacra concilia statuerunt ut inter singulas ordinationes interstitium intercedat. Sic canon X synodi Sardicensis praescribit inter singulas ordinationes spatii temporis haud exigui rationem haberi debere, ut interea fides, mores, pietas et assiduitas ordinandi manifestari possit. Concilium autem Tridentinum, decernendo

— 138 —

interstitiorum observantiam, enumerandoque utilitates inde provenientes, hanc inter alias memoravit, quod scilicet ordinandi « ita, de gradu in gradum ascendant ut in iis cum aetate vitae meritum et doctrina maior accrescat, quod et bonorum morum exemplum et assiduum in ecclesia ministerium, atque maior erga presbyteros et super iores ordines reverentia, et crebrior quam antea, corporis Christi communio maxime comprobabunt » (1). Quamobrem yestigiis concilii Tridentini inbaerentes statuere visum est ne quis ad primum sacrum promoveatur ordinem, qui apud nos est diaconatus, nisi postquam in subdiaconatu per annum integrum permanserit, item ut nemo ad presbyteratum evehatur nisi in diaconatu annum completum transegerit. Attamen si episcopus iudicaverit necessitatene aut utilitatem Ecclesiae vere exigere ut interstitii statuti spatium contrahatur, id faciat prout ipsi in Domino videbitur. Ordinibus minoribus conferendis nullum statutum est interstitium. V. Iuxta sacros canones neminem ordinari praecipimus minori quocumque, vel maiori ordine nisi ad Ecclesiam determinatam, prout Sanctum Concilium Chalcedonense Canone 6. his verbis definivit : « Nullum absolute ordinari debere presbyterum, aut diaconum, nec quemlibet in gradu ecclesiastico, nisi specialiter in Ecclesia civitatis aut pagi, aut in martyrio, aut monasterio, quo ordinandus est pronuncietur ». VI. Qui aliquem ordinem suscipit, debet assiduus esse in ecclesia ad quam ordinatus est, constanter in ea inserviens ; nec ei licet illius ministerium relinquere aut earn deserere ac ad aliam transire. Cum autem ex disciplina antiqua in unaquaque ecclesia nonnisi unum altare erigendum fuerit in ordinatione diaconi et presbyteri, in nostro ri tu invenitur sancitum ut nomen altaris, ad quod diaconus vel presbyter ordinatur, publicetur per haec verba: « N. diaconus vel presbyter alti) Cone. Trid. sess. 23, cap. 11.

— 139 — tari sancto et divino etc. ». Quamquam autem temporum conditiones hodie exigant ut pluria altaria in singulis ecclesiis erigantur, praecipimus nihilominus ut consuetudo antiqua mox descripta observetur, publicandi scilicet in ordinatione diaconi et presbyteri nomen altaris maioris ecclesiae. V I I . Decernit tamen haec Synodus et declarat omnes presbyteros a Domino Patriarcha ad nomen altaris Sedis patriarchalis ordinatos, iurisdictioni eius ita subiectos esse, ut possit eos quocumque velit mittere intra limites Patriarchatus Antiocheni, et similiter presbyteros a respectivis episcopis ordinatos ad altare ecclesiae cathedralis, ita episcopis subdi ut possint eos quocumque ipsis visum sit mittere intra limites suarum dioeceseon. V i l i . Episcopus ordinatur ad unam ex Sedibus metropolitans aut episcopalibus Patriarchatus Antiocheni, vel ad unum ex monasteriis quae olim erant Sedes in quibus episcopi residebant. 2 . Quoad diem et tempus in quibus fieri oportet ordinationem, visum est nobis sequentia decernere iuxta sacros canones : I. Non licet ordinem maiorem conferre nisi in die dominica aut festo de praecepto. Ordinationes autem minores possunt quocumque die fieri. II. Non licet cuiquam eodem die duos ordines conferre quorum unus aut uterque sit maior, etiamsi iudicet episcopus propter iustas causas dispensandum esse in interstitio quod inter unam et alteram ordinationem intercedere debet. Attamen licet eodem die omnes ordines minores eidem personae conferre. I I I . Non licet quemcumque ordinem, sive maiorem sive minorem conferre nisi intra missam, tum propter solemnitatem actus, tum quia ritus ordinationis apud nos imponit ordinando obligationem eucharisticam coinmunionem per manum ordinantis ad finem caeremoniae recipiendi. Solus episcopus propria manu communionem sumit cum ordinatur. I V . Expedit ut episcopus pontifìcalem missam cele-

— 140 — bret quo ties ordinationem habeat peragendam, praesertim si agatur de maiori ordine. Ob causam tarnen rationabilem potest tunc missara privatam dicere. V . Quoad terapus in missa ordinai,ioni statutum, iuxta Pontificali» praescriptum, debet esse illico post elevationem mysteriorum, exclusa anticipations vel retardatione ob quamcumque causam. 3 . Quoad locum quo ordinatio fieri debeat ss. canonum sanctionibus inhaerentes statuimus, episcopo non licere sacrum ordinem alicui conferre nisi in Ecclesia, immo si fieri possit, in cathedrali ; severe item prohibemus, ne episcopus quemquam, etsi subditus suus sit, in aliena dioecesi ordinet sine licentia episcopi loci, dicente 34 canone ex iis qui Apostolis adscribuntür : « Episcopus extra terminos suos in civitatibus et regionibus sibi non subiectis ordinationes lacere ne praesumito. Si vero praeter voluntatem eorum, qui civitates aut regiones detinent, id fecisse convictus fuerit, deponitor tam ipse quam etiam hi quos ordinavit ». In propria vero dioecesi episcopus alienum subditum ordinare omnino prohibetur, nisi hie afferat litteras dimissorias seu actum authenticum a proprio episcopo subscriptum, quo ipsi libertatem faciat, ordinationem suscipiendi ubicumque velit, vel ipsi designet illius dioeceseos episcopum. Tribus autem modis extraneus i. e. in aliena dioecesi natus, fieri potest alterius episcopi quoad ordinationem subditus: 1) cum extraneus suam dioecesim originis reliquerit et domicilium a decern annis fixerit in nova dioecesi in qua ordinari petit ; 2) vel cum maiorem partem suorum bonorum ad novam dioecesim transtulerit, cum intentione illic semper commorandi ; 3) vel denique cum extraneus sit ex familiaribus vel domesticis episcopi ; quo tamen in casu requiritur ut in episcopi familia fuerit per tres integros annos. Ab his omnibus excipitur R . D. Patriarcha Antioclienus, qui cum sit pater communis nostrae nationis eiusque supremus superior post Romanum Pontificem, potest ordinare ad nomen Ecclesiae Antiochenae aut Ecclesiarum quas immediate gubernat, quemcumque velit

— 141 —

de nostra natione et ubicumque velit in omnibus locis ad quos Patriarcliatus Antiocheni Syriaci iurisdictio extenditur. Qua tamen potestate ut Remus Patriarcha pro sua prudentia, nisi urgente necessitate, non utatur, im pense rogamus. In omnibus casibus antequam episcopus extraneum e sua dioecesi ordinet, debet de eius vita et moribus ceterisque conditionibus de quibus supra inquirere apud episcopum dioeceseos in qua natus est et alterius in qua commoratus est, quemadmodum canones statuerunt praesertim ne aliqua irregularitate impeditus sit. 4. Omnis episcopus habere debet librum in quo scribatur nomen illius quem ordine quocumque ornat,, sive minore sive maiore, et cum eius nomine nomen patris, cognomen, locus nativitatis, ecclesia ad quam ordinatur, tandem tempus datae ordinationis quoad diem, mensem et annum. Id autem syriace tit notissima formula: Spiritus Sanctus promovit N. filium N. cognomino N. ex loco N. psaltem, lectorem, subdiaconum, diaconum vel presbyterum ad sanctam ecclesiam vel sanctum altare sanctae ecclesiae Sancti N. loci N. per manum N. episcopi vel metropolitae dioeceseos N. aut patriarchae Antiochiae, die N. mensis N. anni N. Hic liber custodiri debet in archivo episcopatus. Insuper debet episcopus singulis quos ordinat, peractae ordinationis testificationem tradere, ex libro praedicto extractam. Convenit ut huius testificationis tenor sit svriacus ; earn sigillo episcopali obsignet episcopus, suaque manu subscriptam, dje ipso ordinationis, ordinato tradat. §

4.

DE ORDINIBUS MINORIBUS

1. Primus ordo minor est Cantoratus (ordo psaltis) cum Bxorcistatu qui in eo continetur. Hunc ordinem concilium Laodicenum inter ceteros ordines commemorat. Cum psaltes in nostro ritu debeat sanetissimum accipere Sacramentum ad finem suae ordinationis a manu ordinantis, hinc clarum est, eum qui ad hunc ordinem promovetur, debere esse ex iis qui primam Communio-

— 142 —

nem iam peregerint lit suo loco exposuimus. Exigitur etiam ab eo qui psaltes ordinatur, ut lecturam Syriacam et nonnihil cantum ecclesiasticum calleat. Psaltis officia s u n t : 1) psalmos canere atque legere publice in ecclesia tam in mi ssa quam in officio canonico ; 2) canere cum choro clericorum in missa et in officio. Non gestat stolam, sed superpelliceum t a n t u m . Superpelliceum autem, iuxta antiquam consuetudinem orientalem, fit ex panno rubri coloris, habens cruces acu pietas, quod est symbolum chlamydis Christi purpureae. Fit etiam superpelliceum saepe ex lino albo. 2. Secundus ex ordinibus minoribus est Lectoratus. Non detur lectoris ordo nisi illi qui quartumdecimum aetatis annum inchoaverit, quemadmodum habetur in canonibus quos Syri sequuntur. Requiritur ab eo qui lectoratum petit ut bene linguae syriacae lecturam calleat, nec non et arabicae in locis ubi usus linguae arabicae communis est, eo quod debeat verbum Dei sine errore legere. Insuper requiritur ad lectoris ordinem suscipiendum idonea cognitio cantus ecclesiastici liturgici saltern ex parte. Officium Lectoris est legere omnes antiqui Testamenti lectiones in missa, in officio canonico et in ceteris ritibus. Stolam gestat transversam super superpelliceum. 3. Tertius ordo est Subdiaconatus cum duobus ordinibus in eo contentis, ut supra dictum est, qui numeratur in nostro ri tu inter ordines minores. Quamquam autem ecclesiastici canones syriaci eandem aetatem subdiacono definiverint ac lectori, quatuordeciin nempe annorum, tamen nobis visum est decernere eam non debere esse minorem octodecim annis. Qui ordinatur subdiaconus, debet esse peritus in ritu cantuque ecclesiastico, sufficientemque habere cognitionem linguae syriacae. Subdiaconi officium principale est, in nostro ritu, diacono ministrare, portas ecclesiae custodire in missa, ferre cereum accensum in missa et processionibus, lampadesque ecclesiae inspicere. Subdiaconi etiam est ex

— 143 — lectionibus novi Testamenti legere Actus Àpostolorum eorumque epistolas canonicas. §

5.

DE DIACONI

ORDINATIONE

1. Diaconatus est primus maiorum et sacrorum ordinum apud nos. Canones ecclesiastici antiqui praecipiebant ut diaconus non ante aetatem vigiliti et quinque annorum ordinaretur, sed sancto concilio Tridentino visum est propter causas rationabiles et iustas, breviorem constituere terminum et praescripsit ut diaconus non fìat antequam incipiat annum vigesimum tertium aetatis. Nos hune limitem adoptantes in ordinatione diaconi, eum ut legem nostrae Ecclesiae sancimus. 2 . Non oportet diaconum ordinari nisi ilium qui conscius sit se auxilio divino posse seipsum continere ac moderari ut altari Domini cum puritate ac castitate ministret, vitamque talem agere ut possit quoties missae ministret, sanctam Eucharistiam sumere, praesertim diebus dominicis et festis, eo magis quod diebus nostris diaconi generaliter ad presbyteratum aspirent. 3. Insuper, quamquam iuxta Ecclesiae orientalis disciplinam toleretur quod diaconus sit ante ordinationem matrimonio ligatus, possitque licite cum uxore cohabitare post ordinationem, tamen omnino illieitum est illi post ordinationem nubere. 4 . Diaconi officia iuxta suum ordinem sunt: 1) missae ministrare, celebrante episcopo vel presbytero, missae requisita praeparare, panem et vinum in sacris vasis ponere, ablutionem in fine missae peragere. E t e n i m d i a conus significat ministrimi, et idcirco altari instituitur, quia ipse est qui incruento missae sacrificio ministrai, et in eo offieium mediatoris inter sacerdotem et assistantes gerit, cum qui monita dirigit ad populum, et ad ipsos subdiaconos. 2 ) Diaconi est etiam episcopo vel presbytero opitulari in communione, utpote qui antiquitus calicem ferebat ex quo fìdeles ss. sanguinis communionem accipiebant. At hodie cum communio e calice cessaverit, diaconus non administrât fidelibus S S . Sa-

— 144 — cramentum nisi de episcopi licentia. 3) Diaconi officium est, sui ordinis iure, epistolare S. Pauli legere tum in missa, tum in officio canonico, tum in quacumque alia functione in qua epistola legitur, pariter evangelium legere. Bpistolam quidem legit quando archidiaconus praesens est et evangelium legit ; evangelium autem absente archidiacono et tunc epistolam legit subdiaconus. 1) Diaconi officium est, iure sui ordinis, in missa et officio canonico thurifìcare, ita tarnen ut non ipse imponat thus in thuribulum sed episcopus aut presbyter. 5) Diaconi est flabellum agitare ad honoranda mysteria vel pontificem. 6) Denique diaconus baptizare potest ritibus omnibus adhibitis h. e. solemniter in casu necessitatis et absentia presbiteri, at omnino nequit sacramentum Chrismatis conferre. Ius etiam habet praedicandi de episcopi licentia. 5. Sacer diaconi habitus est praeter superpelliceum stola pendens ex humero sinistro. Non potest tarnen cincturam gestare supra albam. Corona autem multo abhinc tempore archidiaconi proprie-* sit. §

6.

DE

DIACONISSA

1. Antiquo tempore eligebatur mulier provectae aetatis, sive virgo, sive vidua unius viri, testimonium habens de bonis moribus, ut institueretur diaconissa eo ordine sive ritu qui in libro ritus ad hoc assignatur. Porro sacrum concilium Chalcedonense statuit ut mulier praedictis qualitatibus praedita non instituatur diaconissa ante annum quadragesimum aetatis. 2. Duo genera diaconissarum adhibebantur, unum earum quae in monasteriis feminarum degebant ; alteram earum quae in civitatum et oppidorum ecclesiis constituebantur. Sed multa saecula transiere ex quo in Ecclesia Svriaea institutio et officium diaconissarum propter temporum mutationem cessavit, nec opus est eas hodie revocare. i/

— 145 — §

7 . DE BENEDICTIONE

ARCHIDIACONI

1. E x diaconorum coetu eligitur unus qui sit omnium prudentissimus, moribus probatissimus, in ministerio ecclesiastico peritissimus, qui archidiaconus in ecclesia cathedrali constituatur. 2. Archidiaconatus autem non est ordo, sed est dignitas, qua diaconus fit omnibus diaconis collegis suis superior. Hoc non obstante, praecipimus ut archidiaconus non mera institutions seu nominatione efficiatur, sed ut debeat caeremonia ritualis propria iuxta nostrum ritum super eum sine aliqua omissione perfioi. 3. Disciplina Ecclesiae fert ut episcopus in sua cathedrali ecclesia unum archidiaconum habeat qui ei perpetuo assistât eumque in omnibus solemnitatibus comitetur. De hoc est can. 15. Synodi Patrum cum S. Marutha episcopo Maipharkensi anno 4 1 0 Seleuciae et Ctesiphonte congregatorum, quae dicitur synodus Persarum : « Episcopo unus sit archidiaconus in eius civitate, ipsi notus, qui sit iacundus, prudens verbo et doctrina, curam habens pauperum, sollicitus de peregrinis, in ministerio ecclesiastico peritus, ut ordinet et praecipiat omnia officia. Die dominica super and ione diaconis propriam proclamationem praesente episcopo ipse récitât, et evangelium ipse legit. Ipse disponit omnia negotia quae ad ecclesiae ministerium respiciunt. Sit episcopo velut brachium, lingua et honor. Palam exequatur quod episcopus clam illi significat. Presbyteros in stallis sedere facit; in serie diaconorum sit praeses ; subdiaconos ad ecclesiae portas officiorum tempore ordinet ac disponat. Lectoribus eius ordine dantur libri ad legendum; presbyteris, diaconis et subdiaconis distribuit hebdomadas, ut baptismum conférant, altari ministrent, sanctuarium eiusque res vigilanter observent. Ita faciendum est in omnibus ecclesiis cathedralibus ». E x hoc canone dare intelliguntur munia quae in nostra Ecclesia Antiochena Archidiaconus obire debet iuxta disciplinant antiquam. 10

— 146 —

Officia igitur Àrchidiaconi s u n t : 1) Directionem gerere diaconorum inferiorumque clericorum. 2) Evangelium legere, quamobrem in eius benedictione diaconi eum circumambientes ad ambonem conducunt ut evangelium legat. 3) Episcopo functiones ecclesiasticas peragenti assistere a sinistra eius, eius baculum utraque manu elevatum tenens. 4) Enunciare proclamationem Sto men calòs et aliam quae dicitur carolatila ubicumque occurrant, diptychum Patrum vivorum, Credo, Pater noster ceteraque recitare quae ritus illi designai. Uno verbo Archidiaconus praesente episcopo peragit omnia quae diacono vi sui ordinis competunt. Archidiaconus in nostro ritu non habet sacrum habitum proprium, ab liabitu diaconi diversum. Sed illi, prae diacono, competit corona, quae habere debet for mam globi rotundam cum cruce desuper fixa. In defectu archidiaconi episcopus iubere potest aliquem ex presbyteris ut munus archidiaconi gerat. Tunc presbyter pluviali induitur. §

8.

DE ORDIXATIONE

PRESBYTER1

1. Alter ex ordinibus sacris et maioribus est Presbvteratus. Vox presbyter significai senem ; presbyter enim debet esse senex provectus sapientia et probitate, iciest praeditus probata virtute bonaque vita, integer, pius, prudentia, sapientia et scientia distinctus. Iam antiqui canones iubebant ut presbyter non ordinaretur nisi postquam annum trigesimum aetatis attigisset : sic statuit, inter ceteros, canon XI. svnodi Neo-caesareensis. Nos autem constituimus definitionem Concilii Tridentini circa aetatem presbyteri sequi, ac defìnimus ut presbyter non ordinetur nisi qui annum vicesimum quintum aetatis inchoaverit. 2. Sciant episcopi non satis esse quod qui ad presbyteratus ordinem promovetur, statutam aetatem atti-

— 147 — gerii, sed opus esse « ut bonum testimonium habeat » (1). Debet antea probari ut certitudo habeatur e um scientiam tantam sibi comparasse qua idoneus sit ad sacramenta conferenda, populumque ili yiam salutis dirigendum, eumque esse pietate, bonis moribus et castitate praeditum, ut cum fiducia possit sperari eum futurum esse fidelibus bonum exemplum, ducemque qui eos in via salutis aeternae dirigat. 3. Ritus nostri statuta et sacri canones praecipiunt ex una parte ne ordinetur presbyter nisi titulo alicuius certae ecclesiae altaris ut ex emolumentis quae iIli altari cui ministrai proveniunt, possit vivere iuxta Apostoli doctrinam, ne egestas eum ad mendicancli dedecus compellat. Cum vero Ecclesiam nostrani videamus propter temporum vicissitudines opibus ut plurimum carentem, imo indigentissimam et in extrema paupertate versantem, verendumque sit, ne si numerus sacerdotum in singulis ecclesiis minor evadat quam earum ministeri um exigit, hominum salus inde damnum paiiatur, cultusque Dei labatur, Dominos pontifìces exhortamur ut fit leles excitent ad demonstrandam per sua clona, pietatem studiumque suum erga domum Dei eiusque ministros. Aliter satao-ant alia via dictorum ministrorum sustentationem procurare. 4. Cum autem in nostra natione Svriaca messis quidem sit multa, operarii autem pauci, presbyteri multum studium magnamque operam in officia sua explenda conférant, ut plurium laborem, quoad possimi, exaequent. alacri animo incumbent,es, ad tremenda sacerdoti! multiplicia niunia meliori quo possint modo obeunda, memores se non ad utilitatem suam propriam sacerdotio auctos esse, sed sacerdotem pro liominibus constitui in iis quae sunt ad Deum (2). 5. Presbyter per ordinationem acquirit ius sacramenta conficiendi et ea fidelibus conferendi. Eins est igitur corpus et sanguinem Christi consecrare, eaque (1) I Timoth. 5, 7. (2) Hebr. 5, 1.

— 148 —

Patri aeterno offerre in verum sacrifìcium pro vivis et mortuis ; iideles corporis Domini per communionem partieipes facere ; baptizare ; post baptismum chrismate ungere iuxta nostram consuetudinem orientalem ; fidelium confessiones audire ae poenitentes absolvere in sacramento poenitentiae a peccatis; denique extremam unctionem aegrotis administrare. Ipsius est etiam docere, instruere, praedicare, reprehendere, increpare. Munus quoque eius est preces persolvere publice et private nomine Ecclesiae, clementiam divinam implorare pro vivis et mortuis. At presbyter qui per impositionem manus episcopi obtinet potestatem conferendi dieta sacramenta, iusque obeundi memorata munia, non debet aliquid horum peragere nisi de episcopi consensu ac iuxta eius voluntatem et permissionem, prout definivit canon 57 synodi Laodicensis, praescribens ne quidquam faciant presbyteri sine Consilio et sententia episcopi, praesertim quoad poenitentium absolutionem in sacramento confessionis, eo quod in hoc sacramento praeter potestatem ordinis indiget presbyter delegatione ab episcopo. §

9.

DE BENEDICTIONE ET

PERIODEUTAE

CHOREPISCOPI

1. Supra presbyterum est dignitas Periodeutae. Periodeutes autem est vox Graeca quae significat circulantem ; supra eum est Chorepiscopus idest ruris episcopus. Periodeutam quidem constituit episcopus in oppido ut illic eius procuratoris seu delegati officium gerat, ut dirigat ecclesias ibi exstantes cum earum presbyteris et diaconis. Est itaque universim eorum superior. Propterea numerus periodeutarum in singulis dioecesibus non erat ita exiguus ut etiam patet ex canonibus quos S. Rabula Edessae episcopus suae dioecesi praescripsit, et praesertim ex sequentibus in quibus Periodeutarum fit mentio, ex quibus etiam dignoscuntur officia eorum et munia. In uno horum canonum statuitur : « Si periodeutae, presbyteri aut diaconi ad civita-

— 149 — tern adeunt, non in diversoria aut tabernas divertant, sed in hospitium peregrinorum quod exstat in unaquaqne ecclesia diversentur, ant in monasteria quae sunt extra urbem ». In canone autem qui Periodeutas solos respicit, praescribitur ut « Periodeutae non sinant ad ordinem Presbyteratus evehi eum qui sit sub accusat o n e vel sub Servitute quin emancipatus sit, sed requiritur ut ii qui ad ordinem sacerdotii eleventur, sint conformes praescriptionibus Apostoli ». E x horum canonum priore patet periodeutas fuisse non ita paucos, eosque exstitisse in oppidis et non in urbe; ex posteriore liquet eorum officium fuisse ecclesias oppidorum dirigere, visitare, earum necessitatibus providere, officiumque procuratoris supra illas pro episcopo gerere consuevisse, quod et a vocabulo quo vocantur, apparet. Id confìrmatur alio argumento desumpto ex admonitione quam episcopus iuxta nostrum ritum ad diaconum et presbyterum, cum eos ordinat, inter cetera, clirigit dicens : « Si quis ex vobis dereliquerit altare ad quod destinatus est, et aliam regionem aut alium lopum petierit, non licet illi ministerium illic gerere nisi licentia episcopi aut periodeutae illius regionis ». Cum autem immensa detrimenta quae nostras regiones in poenam defectionis a via veritatis, Deo permittente et disponente, afflixerunt, quae maximam dioeceseon Svriacarum partem destruxerunt, reliquas ad statum luctuosissimum reduxerunt, ita ut in civitatibus nonnisi valde exiguus numerus Christianorum permansemi, visum est nobis ex una parte statuere ut dignitas periodeutae a nostra Ecclesia non abrogetur, ex altera parte admonere ne sine ulla lege eorum numerus augeatur: idcirco decernimus singulos Episcopos tot periodeutas creare posse quot sunt pagi ipsius Dioecesis, dummodo in pago plures existant sacerdotes. 2 . Chorepiscopus autem ab episcopo constituitur ut eius procurator ad gubernanda dioeceseos oppida, i. e. simul saeculares, diaconos, presbyteros et periodeutas qui in illis sunt, non autem uni soli oppi do praeficitur. Itaque singulis episcopis non erat nisi chorepiscopus

— 150 —

unus, qui oppida circumibat ad ea dirigenda et gubernanda episcopi vice, quique residentiam certam non habebat. Quod patet ex canone 14 svnodi Seleuciae et Ctesiphontis supra memoratae. En tenor eius statuti de chorepiscopis : « Talis confusio non exstet deinceps, ut scilicet habeatur in uno eodemque loco plus quam unus chorepiscopus. Unusquisque episcopus unum habeat chorepiscopum, et hie satis illi sit ». 3. Hac de causa visum est huic Synodo hanc disciplinam in nostra Ecclesia Syriaca renovare, praesertim eo quod nostra aetate multiplicatus sit praeter modum in ea numerus chorepiscoporum absque necessitate. Statuimus igitur : 1) non licere deinceps episcopo in sua dioecesi constituere nisi unum chorepiscopum qui curam habeat oppidorum et castellorum suae dioeceseos. Ex presbyteris autem qui hodie dignitate chorepiscopali insigniti inveniuntur, plures quam unus in singulis dioecesibus, eligat episcopus magis idoneum eumque conserve! in hac dignitate, ceteri retineant simplicem titulum, praecedentiam quoque habeant supra alios presbyteros : ceterum iuribus suae dignitatis non amplius gaudeant. 2) Non constituatur chorepiscopus nisi caelebs aut saltern viduus. 3) Non licet chorepiscopi dignitatem per sol am nominationem presbvtero conferre, sed oportet super ilium caeremoniam a ritu statutam implere. Presbyter chorepiscopus factus, non potest ab hac dignitate destituì, potest tamen suspendi ad tempus ab exercitio dignitatis propter rationabilem causam. 4) Chorepiscopus eligitur ex coetu presbyterorum aut periodeutarum tantummodo. 5) Chorepiscopum, quem quisque episcopus habere potest in sua dioecesi, fas est dignitate Vicarii generalis dotare, etiam in dioecesibus quae oppida non habent ab eis dependentia, nam vicarius generalis optime potest dignitate chorepiscopali augeri, in urbe episcopali commorans, eo quod episcopo opituletur in administratione et gubernatione dioeceseos. Potest etiam episcopus ei delegare curam inspiciendi ecclesias populosque sibi subditos, eumque mittere, cum necessitas id exigit, ad eas visitandas ac pro casuum opportunitate refor-

— 151 — mandas. 6) In omnibus régionibus in quibus proprios episcopos constituere rerum conditiones praesentes non sinunt, ius habet Patriarcha presbvterum eligere quem dignitate chorepiscopali omet, ac suum vicarium in una ex iis régionibus ad gubernandum vice sua eius populum universum constituât. 7) Distincta erant antiquitus cliorepiscoporum varia iura et privilegia, quae chorepiscopo ius tribuebat gestandi rnasnafani. Canones quoque veteres, inter quos canon X concilii Antiocheni, testantur chorepiscopum facultatem habuisse ordines minores conferendi, videlicet subdiaconatum, lectoratum et illis inferiorem. 8) Non u t a n t u r chorepiscopi deinceps ullo ex privilegiis antiquis nisi quod ipsis coniirmatiim fuerit a D. Patriarcha et episcopis. Ceterum chorepiscopus praecedentiam habet supra presbyteros et periodeutas, vestem clericalem ordinariam gestat colore violaceo obscuro, ut suo loco videbitur; ius denique ei est induendi masnafam quoties ornamentimi sacrum gestat. In aliquibus nostrae nationis locis, a paucis annis, consuetudo invaluit dotandi quancloque chorepiscopum privilegio gestandi mitram et crucem pectoralem, benedicendi cru ce, annulum in digito gestandi, super sedem in grandi missa sedendi, vestesque sacras ante altare solemniter induendi episcoporum more. Nunc nobis hos usus novos abrogare visum est, itaque statuto hoc nostro eos revocamus, decern entes ut nemo deinceps ad eos redeat. § 10. DE ORDINATIOXE EPISCOPI 1. Dominus noster Iesus Christus, pastorum pastor sanctis suis Apostolis promisit, se permansurum cum eis usque ad consummationem saeculi. E x quo clare patet potesta.tem, quam eis contulit gubernandi sanctam E c clesiam ab ipso aedificatam, quamque decrevit a portis inferi in aeternum vinci non posse, non fuisse ab eo restrictam ad eorum personas quamdiu viverent, ita ut eis e vita decedentibus illa deficeret ; sed voluisse omnino Christum ut illa potestas constanter et iugiter in E c clesia p e r m a n e r e i , haereditate ab Apostolis ad eorum

— 152 —

successores transmittenda in gubernatione Ecclesiae Dei haud interrupta serie. Ideo videmus sanctos Apostolos qui in omnes orbis terrarum partes egressi sunt ad propagandam ubivis Christi religionem per orationem et manuum impositionem constituere solitos fuisse viros qui eorum vices tenerent, singulis in locis, ubi aliqua fidelium societas adunata erat ; ipsos autem Apostolos, sic instituta aliqua Ecclesia, ex iis locis ad alia migrare. Inter ceteros qui singuli mandatimi susceperunt gubernandi societatem certam hominum, Apostolorum cura, ad religionem Christianam conversorum, sunt illi quos Petrus Apostolorum princeps allocutus est in sua epistola canonica: « Pascite, qui in vobis est, gregem Dei » (1). Ex iis est etiam Timotheus Pauli apostoli discipulus ; ex iis Titus ad quem Apostolus scribens dixit : « Huius rei gratia reliqui te Cretae, ut ea quae desunt corrigas, et constituas per civitatis presbyteros sicut et ego disposui tibi » (2). Isti igitur qui ab Apostolis acceperunt munus pascendi gregem Christi, vocati sunt Episcopi idest Speculatores seu pontifices (principes sacerdotum). Et Episcopatus quidem unus est cuius a singulis in solidum h. e. in unum coeuntibus pars tenetur. Cuius unitatis principimi! efficiens est auctoritas supremi eorum capitis successoris B. Petri, Romani Pontificis, qui plenitudinem obtinet Episcopatus et est Episcopus Episcoporum. Episopi itaque sunt vere Apostolorum successores, cum in ipsos ab Apostolis, haereditario veluti iure, devenerit ea potestas quam Christus Apostolis contulit in suam Ecclesiam: idcirco quisque episcopus ecclesiae alicui certae et particulari constitutus, potestatem habet ordinariae iurisdictionis super earn. 2. Non est igitur super terrain ordo sublimior ac excellentior ordine Episcopatus. Ideo S. Ignatius martyr a Syris dictus Nuranus (i. e. igneus) patriarcha Antiochenus scripsit in epistola ad Smyrnaeos : « Honorate (1) I Pelr. 5, 2. (2) Tit. 1, 5.

— 153 —

episcopum utpote principem sacerdotum, qui propter principatum quasi est similis Deo, et propter sacerdotium habet quamdam similitudinem Christi ». Intelligent ergo episcopi, quos Deus in Ecclesia sua pastores constituit, excellentiam et altitudinem muneris sui, memores praesertim hunc ordinem qui eos elevat ad sublimiorem in terra locum, nova onera ipsis imponere gravissima, obligationes et officia magni ponderis eis afferre quae non ambienda sed formidanda sunt. Episcopus enim ad hanc dignitatem non elevatur ut superbiat, vel ut honorem et gloriam per earn nanciscatur, vel denique ut temporalem utilitatem privatam acquirat, sed pro animarum bono constituitur quae ipsi committuntur cum D. noster Iesus Christus antea declaraverit, vindicare dominationem et eminentiam, esse proprium principimi gentium, suos autem discipulos esse debere famulos animarum, ad instar magistri sui divini qui de seipso dixit, se non venisse ut ministraretur, sed ut ininistraret et daret animam suam redemptionem pro multis (1). 3. Tenetur igitur episcopus omni conatu satagere ut Dei gregis prosperitati consulat, ipsum toto animo omnique sollicitudine in Domino complectens, illud unum prae oculis habens, ut quantum adiuvante Dei gratia fieri potest, nedum ipse grex sed et singulae oves salutem consequantur. Hoc enim est unicum eius emolumentum et lucrum salus animarum, unicum detrimentum earum perditio. Sit ergo episcopus promptus ad custodiendum ac defendendum gregem suum tam universum quam singulas oves, etiam per sui sanguinis effusionem. 4. Haec cum sit episcopalis celsitudo dignitatis, sublimitas auctoritatis et magnitudo officiorum, cumque evidens sit; gregis bonum et felicitatem a suo episcopo pendere, dare patet eum qui ad episcopatum assumitur, esse debere ex iis qui inter clericos spectatus sit qualitatibus ad hoc munus digne gerendum necessariis, qui virtute et sanctitate emineat, cuius prior vita a pue(1) Marc. 10, 45.

— 154 — rilibus exordiis usque ad maturarli aetatem per discip l i n e stipendia ecclesiasticae laudabiliter acta, testimonium praebeat (1). Insuper episcopus debet esse in scientia dives, prudentia praeditus, bonus administrator, ut possit melius regimine gregis Domini Christi perfungi, necessitatibus suae Ecclesiae occurrere, sitque in omnibus forma gregis. His innixi rationibus, omnes ad quos electio episcoporum in nostra Ecclesia spectat, aut testimonium praebere de iis qui ad episcopatum eliguntur, obsecramus adiurantes per Dominum, ut suam intentionem dirigant solum ad id e quo Dei gloria, animarum bonum et felicitas Ecclesiae emanat. Non sinant itaque ad hanc formidabilem dignitatem eligi nisi illos quorum laudabiles mores atque sufficientia ad earn rite obeundam sibi experientia nota sit, caventes ne humanae inclinationes, personarum acceptio aut avidae cupidines ánimos eorum occupent atque obcoecent. Imo summa fiducia speramus per Dei misericordiam Riiium D. Patriarcham Antiochenum, cuius maxime interest bonum dioeceseon nostrarum Syriacarum, secundum suam apostolicam pietatem omnem curam impensurum ut in nostra natione non promoveantur ad episcopatum nisi viri qui sint idonei, praesertim quod D. N. Iesus Christus rationem ab eo exacturus sit sanguinis ovium suarum, quae ex pastorum negligentia et socordia in implendis suis obligationibus, quod Deus avertat, in aeternani ruinam prolabentur. Praeterea sacri cánones statuerunt ut non fìat episcopus qui minorem habeat aetatem triginta anni s, nec qui in fide neophytus sit ; insuper oportet ut qui ad episcopatum promovetur, haud breve temporis spatium in sacris ordinibus exe^erit. 5. Debet R . D. Patriarcha sive per se si ve per duos episcopos ad opitulàndum in expediendis Patriarchatus (1) Conc. Triti, sess. 6, cap. 1 ; sess 7, cap. 1; sess. 22, cap. 2 ; sess. 24^ cap. 1.

— 155 — negotiis apud ipsum constituios examinare candidatos ad episcopatum electos eorumque idoneitatem diligenter probare. In casu necessitatis, praesertim cum. candidati nequeunt R . D. Patriarchae residentiam adire, delegare potest duos aut saltern unum ex Dominis E p i scopis, ad eos ope nonnullorum praestantium sacerdotum examinandos; et tunc authenticum examinantium testimonium, ad R . D. Patriarchae curiam mittatur. 6. Denique consecratio DD. Episcoporum et Archiepiscoporum longo abhinc tempore evasit ex iuribus solius R . D. Patriarchae. In omni casu cánones ecclesiastici, turn yeteres tum recentes statuunt in ordinatione episcopi debere praesentes esse cum pontifice consecrante duos episcopos, qui eligantur quantum fieri potest, ex episcopis nostra.« nationis. ART.

De §

XIV.

Irregularitate.

1 . DE IRREGULARITATE

IN

GENERE

1. Sancta Ecclesia arcet a susceptione ordinum et consequenter ab eorum exercitio nonnullos homines habentes impedimentum quod eos ineptos reddit ad eorum rnunia rite et convenienter obeunda. Huiusmodi impedimentum dicitur Irregularitas. 2 . Duae sunt irregularitatis species ; alia quae a defechi oritur, alia quae a delieto. Irregularitas utriusque speciei inhabilem reddit hominem ad suscipiendum quemcumque ordinem, et insuper inhabilem eum reddit ad exercenclum ordinem, quem habet tempore quo in irregularitatem incurrit; non prohibet tamen usum illius iurisdictionis, quae independenter ab ordine exerceri potest. 3. Qui culpa sua in irregularitatem incurrit, tenetur pro casus qualitate dispensationem petere a superiore, implendo omnes conditiones quas ei imponit.

— 156 —

Facultas autem dispensarteli in irregularitate residet apud episcopum dummodo irregularitas ex delicto proveniat sitque occulta, nee non delictum ex quo orta est irregularitas, ad forum iudiciale non sit deduetum. Exeipitur tarnen irregularitas orta ex homicidio deliberate patrato. Episcopus enim non potest super hac irregularitate dispensare, etiamsi occulta sit, sed dispensatio in hoc casu reservata est D. Patriarchae ex speciali delegatione Romani Pontifìcis, quam Patriarcha post suam electionem ab ipso summo Pontifice obtinere tenetur. 4. Super speciebus autem irregularitatis ortis ex defectu et aliis ortis ex delicto., maiori parti populi aut aliquibus noto, potest D. Patriarcha dispensare ex delegatione Sedis Apostolicae. 5. Non valet dispensatio super irregularitate ab Episcopo aut Patriarcha data, ut supra, nisi causa rationabilis adsit. 6. Dispensatio super irregularitate ad suseipiendos ordines differì a dispensatione ad assumenda officia ecclesiastica. Qui igitur dispensationem obtinuit super uno capite, non censetur dispensatus super altero etiam, nisi super utroque capite dispensationem obtineat. §

2.

DE SPECIEBUS NATAE

EX

IRREGULARITATIS DELICTO

1. Sex sunt species delictorum ex quibus nascitur irregularitas. Quae sunt: 1. mala susceptio baptismi ; 2. censurae ecclesiasticae violatio ; 3. exercitium ordinis sacri ab eo qui illum non habet ; 4. mala susceptio ordinum ; 5. haeresis et apostasia a fide ; 6. homicidium aut membri mutilatio. 2. Mala quidem susceptio baptismi, quae irregularitatem producit, in hoc consistit quod aliquis extra casum necessitatis baptizetur ab haeretico notorio ipsi noto, vel baptismum suscipere differat usque ad mortem, aut baptismum publice et solemniter reiteret aut scienter

— 157 — publice et solemniter rebaptizetur, aut baptismo sie iterato ut clericLis assistât. 3. Violatio autem censurae ecelesiasticae irregularitatem ingerit in clericum qui innodatus censura solemniter et scienter orclinem sacrum susceptum exercet. Pariter qui simile ministerium exercet in loco interdicto. 4. Exercitium autem ministerii ordinis ab eo qui eum non habet, irregularitatem parit in clerico qui scienter et ex proposito praesumit solemniter ministrare ordinem maiorem quem non habet. 5. Quinta autem species irregularitatis proveniens ex delicto, contrahitur ab eo qui haeresim profitetur ; ab apostata et ab eo qui hos protegit aut adiuvat, nec non a filiis yiri haeretici usque ad secundam generationem, a filiis mulieris haereticae in prima generatione, nisi ante haeresim nati sint vel eorum parentes conversi fuerint. 6. Sextam speciem irregularitatis ex delicto provenientis contrahit qui homicidium iniustum scienter et deliberate patrat, item qui hune adiuvat, protegit, excitât, vel ei consilium dat, aut instruit, si tamçn mors revera sequatur. Pariter qui violenter et plena volúntate membrum mutilât sive sui corporis sive alieni extra necessitatem, vel id mandat, vel consulit. §

3.

DE SPECIEBUS IRREGULARITATIS EX

DEFECTÜ

PROVENIENTIBUS

1. Defectus ex quo oritur irrégularités, locum habet, 1) in anima, 2) in corpore, 3) in natalibus, 4) in aetate, 5) in sacramento, 6) in bona fama, 7) in übertäte, 8) denique in lenitate. 2. Propter defectum animae irregulares sunt amentes, phrenetici, epileptici, illiterati, scilicet qui scientiam sufficientem non habent ad suseipiendos ordines, neophyti. Si amentia, phrenesis vel epilepsia ante suseeptionem ordinum evenit, is qui ea laborat non potest omnino ordines suseipere nisi postquam a morbo sanatus sit at-

— 158 — que per Septem annos sanus permanserit. Sin vero post snsceptos ordines, praesertim presbyteratum, hi morbi acciderint, licet illi, qui iis laborabat, exercere ministerium ordinis postquam ab iis immimis permanserit per unum annum vel etiam minus si episcopus id expedire clC cl periculo carere iudicaverit. 3 . Defectu corporis irreguläres sunt coecus, surdus, rnutus, claudus, affectus morbo qui exercitium ordinis impedit, ut qui febri continua vel paralvsi laborat, qui amputatam habet manum ; vel digitis praesertim pollice aut indice, vel naso caret ; qui enormiter vel deformiter gibbosus est ; qui oculum exorbitantem habet, leprosus, monstruosus, hermaphroditus, eunuchus non natura sed voluntate sua. Hi morbi impediunt a susceptione ordinimi eos qui iis laborant si ante eorum susceptionem accidunt; sin autem eum qui presbyteratu exornatus est afficiunt, exercitium presbyteratus ei impediunt tunc tantum cum id impossibile, vel indecorum esset, vel ad risum vel despectuin provocaret, vel periculum adduceret. 4 . Natalium autem defectus irregularitate ligat eum qui illegitimo toro natus sit, etiamsi id occultimi sit. Haec. irregularitatis species cessât per convalidationem matrimonii, dummodo talis natus sit tempore quo eius parentes poterant legi timo matrimonio coniungi. Cessât etiam per ingress um in ordinem religiosum canonicum et professionem in eo, sed ad suscipiendos ordines tantummodo, non ad obtinendas praelaturas et dignitatis . 5. Defectus aetatis irregulärem reddit ad suscipiendos ordines eum qui sine dispensatione ordinem suscipit in aeta minori quam canon permittit pro ordine quem suscipit. Aetas canonica singulorum ordinum iam declarata est alibi. 6. Defectus sacramenti irregulärem reddit, etiam ad suscipiendum ordinem minorem, eum qui duplex matrimonium inivit et consummavit, tum qui duxit et cognovit viduam, aut corruptam, aut uxorem ipsam suam post eius adulterium, aut qui matrimonium attentavit

— 159 —

ligatus ordine sacro maiori aut voto solemni religionis ; in his enim omnibus casibus laeditur, per repetitionem veram seu suppositam matrimonii, unionis quae est inter Christum et Ecclesiae sacramentum seu mysterium. 7. Defectus vero famae qui irregularitatem p a r i t , est infamia qua homo bonum nomen amittit, id autem vel iure i . e . sive sententia iudicis ecclesiastici aut etiam civilis , vel confessione iuridica coram alterutro, sive facto i. e. exercitio professionis quae infamiain inducit, sive denique notorietate. Crimina autem quibus adnexa est infamia, sunt : Homicidium, periurium in tribunali, haeresis, simonia, sodomia, adulterium, perfidia, furtum, iuridica argentariae dissolutio, exercitium usurae, raptus mulieris, duellimi, ceteraque delieta enormia aut quae infamiam inducunt. 8. Defectus autem libertatis irregularitate afficit 1) illum qui Servitute ligatus sit, hic enim ad nullum ordinem promoveri potest sine domini sui consensu, 2) illum qui legitimo matrimonio ligatus sit, qui in disciplina Orientalium impeditus est ad episcopatum tantum adscendere, nisi ad episcopatum assumeretur vir consentiente uxore quae tunc statura religiosum profìteri debet, et tune cessât irregularitas. 9. E x iis qui impediuntur ad ordines adscendere propter hanc irregularitatem, sunt ii qui in curiis principimi officium publicum habent vel sub eorum imperium, ut iudices, gubernatores, ministri, milites, curatores, tutores quamdiu huiusmodi officia tenent. 10. Denique defectus lenitatis quae irregularitatem inducit, afficit illum qui hominem occidit aut ei membrum mutilât in bello iusto offensivo, item illum qui voluntarie, facto suo et proxime partem habet in causa sanguinis, aut in iudicio iusto mortem aut mutilationern inferente. Hue spectant, qui iudicat, qui interrogatorium exsequitur, qui sponte et ultronee testatili', qui accusat (nisi accuset ad impediendum damnum a se, vel a suis cognatis vel a sua ecclesia, declaretque in tribunali se non intendere sanguinis effusionem), item qui officium curatoris, vel advocati accusatoris in

—

160

—

causa sanguinis assumit, qui ministrai, qui sententiam exsequitur, similesque, si in his voluntarie concurrunt. SUPPLEMENTUM DE

IRREGULARITATE.

1. Si ad nostram Ecclesiam catholicam homo in secta, in qua natus est, ordine sive minore, sive maiore ornatus convertitur, potest episcopus illi permittere ut ordinem quem habet exerceat, eumque ad alium promovere , dummodo conversio eins sincera appareat et yerax, eiusque perseverantia per aliquod temporis spatium probata, atque ipse idoneus sit ad omnia ordinis sui munia rite obeunda. Expedit ut episcopus illi praecipiat ut antequam ordinis functiones resumat, per aliquot dies in exercitiis spiritualibus versetur, atque eo tempore confessionem generalem peragat. Promotio autem huiusmodi hominis ad alium ordinem exigit ut is illis praeditus sit qualitatibus, virtutibus, scientia ceterisque quae requiruntur in iis, qui origine catholici ad eos ordines sunt promovendi, atque ut spatium temporis haud minoris triennio elapsum sit ex quo ad religionem catholicam conversus est, ad eum probandum. 2. Si quis ex nostra Ecclesia ausus sit, quod Deus avertat, ad sectam haereticam vel schismaticam ex avaritia, ira, malitia vel alia quacumque cupidine se conferre, et ibi aliquem ordinem suscipere, hic, si poenitens ad nos revertitur, nisi ob iustas causas iudicaverit Episcopus cum eo dispensandum, privatus semper maneat exercitio ordinis suscepti. Et si aliquem ordinem habuerit ante suam defectionem ad illam sectam, prohiberi illi debet post eius poenitentiam, exercitium illius ordinis per aliquod tempus quod non sit minus triginta diebus nec maius uno anno, iuxta episcopi discretionem, nec ei permittere ut in eo ministret nisi indubia, resipiscentiae signa dederit. 3. Homo autem qui, reiectus ab episcopo suo ob iustas causas a promotione ad aliquem ordinem, ad sectam haereticam transient, in eaque illuni ordinem susceperit, si poenitens revertitur, nunquam in ordine in

— 161 —

secta recepto ministrare permittatur, sed maneat ab eo perpetuo suspensus. 4. Potiori iure id valere debet si aliquis ex nostra natione ausus fuerit ordinem episcopalem in secta haeretica suscipere. ART.

De Sacramento §

1.

XV.

Matrimonii.

DE SPONSALIBUS

1. Contractum Matrimonii praevertere solet contractus alius, cui nomen Sponsalia. Operae pretium igitur est sermonem incipere a Sponsalibus, et. deinde ad matrimonium venire. Sponsalia itaque definiuntur : quod sunt promissio deliberata et mutua, signo sensibili expressa, futuri matrimonii inter marem et feminam. Decet sane aliquanto plus minus tempore, ante matrimonii celebrationem sponsalia iniri ut serio et diligenter res possint animo perpendere antequam se ligent vinculo quod per totam vitam abrumpi nequit, atque se rite praeparare ad recipiendam sacramenti gratiam in matrimonio. Praeterea fieri potest ut in diebus sponsalia subsequentibus manifestetur aliquod impedimentum quod matrimonium dirimat. His praelibatis, sequentes canones ferimus : I. Desideramus ac volumus ut in nostra natione permaneat laudabilis mos vigens in Ecclesia sancta qui fert ut sponsalium pactio contractum matrimonialem aliquo tempore praecedat, quamquam sponsalia non sint, necessaria ut matrimonium valide celebretur neque a civili lege postulentur. II. Quoad spatium temporis quod inter sponsalia et matrimonium intercedere debet, statuimus illud non debere esse una hebdomade brevius, nisi episcopo videatur dispensandum ob causas valde urgentes. Notum est ii

— 162

—

autem matrimonium validum esse etiamsi contrahatur quin iliaci sponsalia praecedant. III. Cum sponsalia sint contractus de futuro inter duos, unicuique sponsorum imponunt obligationem erga alteram partem implendi promissum, h. e. contrahendi matrimonium easque implendi conditiones de quibus inter eos conventum sit vel quas consuetudo requirit. IV. Cum sponsalia sint contractus, et hie inter homines absque externo signo non fiat, necesse est consensum utriusque sponsi contrahentis aliquo manifestari signo, sive verbis sive nutibus aliisve signis non aequi vocis ut ex. gr. si sponsus exhibeat per se vel per eius patrem aut curatorem aut delegatum, si ipse absens est, annulum sponsae suae, et haec eum accipiat manu sua vel manu suae matris, aut tutoris, aut curatoris si ipsa absens sit. V. Exhortamur filios nostrae nationis ut consuetudinem laudabilem observent, contrahendi scilicet sponsalia coram Ecclesia, et illa perfìciendi cum benedizione presbyteri ritu proprio, i . e . ordine liturgico ad hoc statuto in Rituali. In aliquibus dioecesibus mos invaluit ut loco precis Ritualis quae incipit : Domine Deus dicatur teshmeshta Dei Genitrici ; quod fas est observare in omnibus dioecesibus, sicut etiam dicere precem : Domine. VI. Secundum disciplinam familiarem in Oriente apud omnes nationes Christianas, praecipimus ut presbyter qui ad sponsalia benedicenda vocatur, debeat esse sponsi et non sponsae parochus, idque ad evitanda incommoda quae orirentur si contrahentibus sponsalia libertas relinqueretur eligendi alterutrius parochum ad benedicenda sua sponsalia, praesertim cum sponsi saepe ex diversis ritibus sint. VII. Presbyter, coram quo sponsalia contrahuntur, debet per se certus esse, antequam ad sponsalia benedicenda procedat, de consensu sponsorum si ipsi puberes sint, interrogando eos ipsos ea ratione quae descripta est in ritu benedictionis sponsalium, vel interrogando eorum tutores vel curatores si impuberes sint vel absentes.

— 163 —

Vili. Non licet presbytero absentis sponsalia benedicere nisi actum scriptum illi tradiderit manu eius subscriptum et sigillo munitum, quo declaret se rata habere sponsalia contrahenda, vel duo testes probati idem testentur si ille nesciat scribere. IX. Ecclesiastica lex permittit impuberem sponsalia contrahere dummodo septimum excesserit annum, consideratque huiusmodi sponsalia valida et licita ; tunc impuberis tenet locum eius pater vel tutor; cum autem aetatem pubertatis attingit, quae est quatuordecim annorum masculo, et duodecim feminae, tunc liberum est illi contractum ratificare vel rescindere quamquam altera pars non consentiat. Attamen si copula inter eos habet locum, neutri fas est contractum rescindere sine alterius consensu. X. Parochus habere debet librum proprium in quo adnotet sponsorum nomina cum cognominibus et parentum nominibus, patriam uniuscuiusque ac sponsalium epocham-. Quod si post haec sponsalia dissolvuntur, debet tunc epocham et causas dissolutionis disserte adnotare. XI. Curent diligenter episcopi et parochi, ne, ante matrimonii celebrationem sponsi ea inter se consuetudine utantur, quae periculo graviter labendi eosdem probabiliter exponat. §

2 . DE DISSOLUTANE

SPONSALIUM

1. Sponsalia dissolvuntur, etiamsi iuramento firmata sint, propter unam ex decern causis quas hic exposituri sumus : I. Mutuo consensu. II. Yoluntate unius, satisfaciendo alteri parti si ve ex iudicis ecclesiastici sententia sive ex mutua conventione. III. Dissolvuntur sponsalia per superveniens impedimentum quod dirimit matrimonium. Et tunc si impedimentum sit ex iure ecclesiastico, qui culpabiliter causa fuit supervenientis impedimenti, tenetur agere ad obtinendam dispensationem vel eam acceptare si pars

— 164 — inriocens id velit. Innocens autem non tenetur dispensationem acceptare. IV. Dissolvuntur sponsalia per atrox crimen ab alterutro sponsorum patratum, puta haeresim, fornicationem, aliaque crimina infamiam inducentia. Quoad fornicationem quidem, si ea patrata fuerit ante sponsalia ex parte sponsae, idque sponso notum non fuerit nisi post sponsalia, ea tunc est causa legitima ad solvenda sponsalia. Aliter res se habet si fornicatio a sponso patrata fuerit. Fornicatio autem quae locum habet post contracta sponsalia, in eadem conditione ponit sponsum ac sponsam. V. Dissolvuntur sponsalia per mutationem notabilem quae uni sponsorum supervenit aut eius conditioni post sponsalia, vel quia revelatur qualitas iam antea in ipso existens, quae praevisa deterruisset alteram a consensu, puta amentia, vehementes inimicitiae inter duas partes, morbus qui corpus deturpat aut debilitat, ex. gr. lepra, paralysis, defectus alicuius membri, morbus contagios a , ut morbus gallicus, etc. Idem praestat superveniens alterius paupertas aut rei oeconomicae gravis conturbatio ; item divitiarum notabilis acquisitio liberat acquirentem, quo tarnen in casu oportet alteri parti satisfacere. VI. Dissolvuntur sponsalia per unius sponsorum ad longinquam regionem emigrationem et ibidem commorationem per plus quam duos annos absque consensu alterius sponsi. VII. Dissolvuntur sponsalia si, elapso tempore determinato ad illorum adimplementum per matrimonii contractum, hunc contractum adimplere uterque sponsus negligit. Quod si unus eorum, expirante tempore determinato, matrimonium poscit alterque recusat, ille ius habet ut hie ei satisfaciat, ipse autem ab obligatione matrimonii liber fit. VIII. Dissolvuntur sponsalia si alter sponsorum profitetur vitam monasticam et vota religiosa emittit, aut suscipit ordinem sacrum maiorem. IX. Dissolvuntur sponsalia per matrimonium alte-

— 165 — rius superveniens post sponsalium stipulationem, sed tunc altera pars ius habet ut ille qui contra fidem datam contraxit, ei sati sfaci at. X . Denique sponsalia dissolvuntur auctoritate iudicis ecclesiastici ob rationabiles causas. 2. Si duae partes ad dissolutionem sponsalium eiusque conditiones statuendas conveniunt, idque inter se exequuntur, hoc ipsis liberum est, qualiscumque sit causa quae dissolutionem provocai. Sed si alter qui sibi iniuriam fieri censet iudicis invocet patrocinium, sciat iudex Ecclesiam ab eo exigere ut non nimis rigide condemnet illum qui aliqua ratione innixus sponsalia rescindere vult, cum timendum. plerumque sit, ne coacte et cum violentia ineatur matrimonium. Etenim in liuiusmodi causis sufficit argumentum, vel indicium , vel motivum rationabile et probabile ad dissolvenda sponsalia. §

3.

DE ESSENTIA

MATRIMONII

CHRISTIANI

1. Deus 0 . M. matrimonium instituit quando ex costa Adami patris nostri matrem nostram Evam creavit, eamque illi dedit in uxorem et adiutricem illi similem, iubens eum illa familiariter uti .ac illi adhaerere. Tunc dixit Adam: « Relinquet homo patrem suum et matrem, et adhaerebit uxori suae ; et erunt duo in carne una » (1). 2. Quando autem D. N. et Salvator Iesus Christus venit in mundum, ad pristinam conditionem redintegravit matrimonium cuius unitas per coniunctionem unius viri cum pluribus mulieribus laesa, et cuius firmitas per divortium sublata fuerat. Dixit enim: « Non legistis quia qui fecit hominem ab initio, masculum et feminam fecit eos ? E t dixit : Propter hoc dimittet homo patrem et matrem et adhaerebit uxori suae, et erunt duo in carne una. Itaque iam non sunt duo, sed una caro. Quod ergo Deus coniunxit, homo non separet » (2). (1) Gen. 2, 24. (2) Matth. 19, 4, 5 et 6.

—

166

—

Imo divinus Salvator matrimonii contractum inter fideles ad dignitatem sacramenti evexit, idest constituit matrimonium unum ex Septem sacramentis novae Legis, ad impertiendum coniugatis christianis gratiae auxilium ut munia sua possint sancte obire, et ut coniunetio viri cum muliere inter Christianos sit symbolum coniunctionis indissolubilis Christi cum Ecclesia, teste Paulo apostolo, qui « Sacramentum hoc » inquit, « magnum est, ego autem dico in Christo et in Ecclesia » (1). E t alibi : « Viri diligite uxores vestras sicut et Christus dilexit Ecclesiam et seipsum tradidit pro ea » (2). 3. Matrimonium ergo Christianorum definitur quod sit contractus inter virum et mulierem baptizatos quo eis confertur potestas supra corpus alterius quoad eos actus qui ad generationem seu prolem directi sunt, individuae vitae societas stabilitur atque gratia sanctifìcans confertur. 4. Id, in quo situm est matrimonii sacramentum gratiam conferens est mutuus et voluntarius contrahentium consensus legitime expressus, quo alter alterius vult esse coniux, et alterum acceptat in coniugem. E x quo intelligitur aliud esse contractum matrimonialem, aliud statum matrimonii ; etenim contractus quidem uno instante absolvitor, status autem matrimonialis est res permanens et durans quamdiu coniuges vivunt. Porro in matrimonio Christianorum non separatur ratio contractus a ratione sacramenti, adeo ut inter baptizatos contractus matrimonii esse non possit, quin simul sit sacramentum, et coniunctio omnis inter christianos, quae sacramentum non sit, ne contractus quidem coniugalis censeri queat, quacumque legis civilis sanctione Armari videatur. 5. E x quo liquet ritum benedictionis matrimonii non esse id in quo situm sit sacramentum, nec id quod validum faciat esse contractum et fìrmum, sed ritum bea i Ephes. 5, 32. (2) Ephes. 5, 25.

— 167 —

nedictionis matrimonialis necessario supponere existentiam contractus et sacramenti. Etenim ritus coronationis non continet nisi deprecationes pro sponsis et benedictionem illis impertiendam, hortationesque quibus instruuntur circa officia sibi invicem praestanda. 6. Non licet matrimonii contractual suspendere adiecta conditione nisi interveniente urgentissima causa ac de episcopi licentia. Cum conditio est, de praeterito aut de praesenti, matrimonium, si conditio est verificata, actu valet : remanet tarnen eius licitus usus suspensus, donee verificatae conditionis notitia habeatur. Sin vero conditio sit honesta de futuro contingenti et possibili, consensus contrahentium suspensus remanet donee impleatur conditio, ita ut liceat illis si ambo velint consensum revocare antequam impleatur conditio, non postea. 7. Licite et valide matrimonium contrahitur per procuratores. His tamen conditionibus : 1. ut mandatum seu procuratio sit specialis ad contrahendum matrimonium cum determinata persona; 2. ut procurator per se matrimonium contrahat ; 3. ut mandatum ante celebrationenl matrimonii non sit revocatum ; 4. ut observet procurator omnia quae illi praescripta sunt a mandante quando illi mandatum dedit; 5. ut mandatum sustineatur probatione quae fìdem faciat. Porro liquet patrem in lege Christiana nullum habere ius nomine filii aut fìliae matrimonium contrahere, nisi ad hoc specialiter fuerit ab iis delegatus. 8. Filius familias regulariter matrimonium inire non debet nisi cum persona grata parentibus aut ei qui eorum auctoritatem aliquo modo tenet, i. e. tutori, quod ipsa lex naturalis dictat. Attamen si causa quae impellit patrem, matrem aut tutorem ad impediendum fìlium familias nubere personae ab eo electae, sit avaritia, aut alia prava cupiditas, tunc filiusfamilias non tenetur ei obedire ; eiusque connubium contra voluntatem patris liei tum est. Patris igitur est prolem exhortari, dirigere, omnibus modis suadere quoad eius coniugium, non vero illi, etiamsi sit filia, vim inferre aut

— 168

—

earn inducere sive per metum sive per verecundiam ad nubendum personae erga quam animus eius non fertur. Immo matrimonium hoc modo contractum invalidum esse potest et est iniquitatis facinus. Ex his liquet etiam parentes qui filium aut fìliam a connubio absolute cohibent, iniquitatem committere, filium autem non peccare iis non parendo. §

4.

DE INDISSOLUBILITATE

MATRIMONII

1. Cum Ecclesia catholica docemus matrimonium legitimum christianum ipsumque consummatum non dissolvi nisi per mortem alterius coniugum, secundum legem sancti Evangelii et doctrinam Patrum orthodoxorum. Cum eadem Ecclesia docemus, matrimonium christianum simpliciter ratum, non quidem arbitrio coniugum aut alicuius humanae potestatis, dissolvi posse, sed dissolvi tum solemni professione religiosa alterutrius coniugis, tum auctoritate S. Pontificis, gravi existente causa. Rursus cum eadem catholica Ecclesia damnamus errorem Iacobitarum docentium aut fornicationem alterius coniugis dissolvere vinculum matrimonii sive consummati sive rati, aut causam legitimam praebere parti innocenti vinculum istud dissolvendi arbitrio suo. 2. Itaque lex ecclesiastica unicuique recens unitorum facultatem concedit ingrediendi in ordinem religiosum antequam carnaliter conveniant, idque intra terminum duorum mensium vel quem rationabiliter iudex ecclesiasticus constituerit, in quo temporis spatio neuter eorum qui religionem cogitat tenetur alteri reddere debitum. Haec tarnen facultas transeundi ad professionem non intelligitur facta cum praeiudicio tertii : idcirco negatur ei qui matrimonium inire debuit vel ad reparandum honorem sponsae vel ad legitimandam prolem nec aliter potest damnum reparare nisi perseverando in coniugio. Cum nondum igitur copula habita fuerit, etsi quavis ex causa, plusquam bimestre transierit, altero coniugum religionem profìtente, liberatur alter qui in

— 169 — saeculo permansit a ligamine matrimonii ut possit ad secundum volare connubium. Sed si maritus uxori iniuste violentiam inferendo coitum sxtorquet intra praedictum temporis spatium, ea potest eum derelinquere intra eundem terminum vitamque religiosam profited, maritus autem amittit ius volandi ad secundas nuptias. 3. Quoad matrimonium non christianum, id iuxta ius naturale est validum si nullum existat impedimentum naturale dirimens. Itaque si ambo coniuges infideles ad religionem christianam convertuntur, eorum matrimonium tale remanet firmum in religione Christiana. At si unus tantum convertitur, recusante altero cum eo cohabitare aut nolente cohabitare nisi cum vituperio christianae religionis vel cum volúntate eum adducendi ad peccatum, coniux conversus potest relinquere coniugem nolentem se convertere, aliique nubere iuxta doctrinam Pauli apostoli dicentis : « Si infidelis discedit, discedat, non enim servituti subiectus est frater aut soror in huiusmodi » (1). 4 . Attamen conversus ad fidem christianam non potest valide nubere, nisi postquam coniugem qui converti recusat interpellaverit an secum saltern cohabitare sine contumelia creatoris velit, vel nisi, si forte interp e l l a t e locum habere nequeat, a S. Pontífice ab interpellations obligatione dispensatus fuerit. 5. Si con versus ad religionem christianam duos aut plures coniuges haberet, et ea quam primum in uxorem duxit, eum in conversione sequitur, ve] vult cum eo cohabitare sine noxa, nullo existente inter eos impedimento naturali, non potest earn relinquere. Secus, liberum est illi unam seligere quam optaverit ex ceteris mulieribus, dummodo eum in conversione sequatur, novumque cum ea ineat contractum. 6. Simul ac copula habet locum inter coniugem recenter conversum et consortem eius qui recusat se convertere, confirmatur matrimonium nec amplius licet illud dissolvere. (1) I Corinth. 7, 15.

— 170 — §

5.

DE

CONIUGATORUM

SEPARATIONE

1. Coniuges iure divino tenentur una simul cohabitare ; uxor autem tenetur maritum sequi ubicumque habitare velit, nullumque ius habet illi resistendi vel eum impediendi, nisi de contrario inter ipsos stipulatio exstiterit ante contractum matrimonialem, vel notabile damnum illi inferret domicilii mutatio. 2. Separatio coniugum licita est quoad torum et cohabitationem modo ad tempus, modo in perpetuum, propter varias causas, quarum hie enarraturi sumus praecipuas. I. Si uxor, viri fidem violans, adulterium consummatum committit, idest fornicatur cum viro extraneo, ius habet vir se separandi ab ea, i. e. earn dimittendi. Idem ius esto si intercedat peccatum sodomiticum et bestialitatis. Mulier adultera ab hac poena non eximitur nisi mari tus idem patraverit facinus, vel eius adulterio consenserit, vel ipsa virum suum mortuum esse putaverit, vel vi coacta fuerit, vel maritus, adulterii uxoris conscius, iniuriam ei remiserit. Badem est ratio in adulterio viri. Ceterum separatio in utroque casu non est obligatoria, sed permissa. Sciendum est denique quod si adulterium coniugis certum sit apud consortem, et praeterea notorium sit notorietate saltem facti, innocens potest eum dimittere e domo, vel se ab eo separare sine sententia iudicis ecclesiastici. Si autem occultum sit delictum, nequit, propter scandalum, innocens propria auctoritate se separare quoad cohabitationem; potest tarnen quoad torum. II. Praecipuae causae quae separationem coniugum cohonestant quamdiu persistunt, hae sunt : 1. Apostasia alterius coniugis ; 2. iniusta coniugis agendi ratio erga alteram ad eum adducendum in haeresim, schisma, apostasiam vel aliud enorme crimen; 3. gravis diffam a l o coniugis ; 4. longus unius coniugum morbus cont a g i o s a , ut scabies, lepra ; 5. saevitia ab uno coniugum per longum tempus exercita contra alteram ita

— 171 —

ut eum exagitet eiusque vitam exacerbet vel in discrimen inducat; 6. casus unius coniugum in amentiam , phrenesim aut aliam similem aerumnam, quae periculum alteri coniugi inferat; 7. dilapidatio, facta ab uno coniugum, patrimonii, quae alteri coniugi notabile damnum infert, et quam pars innocens aliter effugere non possit ; 8. denique licita est separatio consensu mutuo coniugum facta sed ad tempus ; nam in perpetuam separationem conveniri non licet nisi cum conditione ut in ordinem religiosum ingrediantur, ut infra videbitur. III. Separatio coniugum propter unam ex causis supra enumeratis potest peragi libera voluntate illius eorum cui ea competit, absque sententia iudicis ecclesiastici , nisi causa sit occulta, nullumque timeatur damnum ex eius manifestatione, tunc enim oportet sententiam iudicis ecclesiastici exposcere. Attamen si coniux qui causam separationis praebuit, renuit se separare exigens iudicium, tunc iudicium necessarium est quamquam Celli Sci sit manifesta. IV. Si separatio facta fuerit per iudicis ecclesiastici sententiam, atque cessatio causae desperetur, vel si iudex perpetuam separationem decreverit, coniugi innocenti licet in ordinem religiosum ingredi vel ad ordines sacros ascendere, etiam renuente altero coniuge. Coniux autem qui causa separationis f u i t , non potest statum religiosum amplecti nisi licentia expressa vel tacita coniugis sui. V. Si ambo coniuges in separationem perpetuam consentiant, etiam unius eorum culpa, debent omnino religionem profìteri, vel vir ad ordines sacros ascendere et mulier monialis fieri, aut saltem votum castitatis emittere si vetula est. §

6.

DE SECUNDIS NUPTIIS

1. Quod in nonnullorum conciliorum provincialium ut in Neocaesareensi et Laodiceno definì tionibus vel aliquorum veterani Patrum canonibus dicitur, scilicet secundum coniugium poenitentia indigere, eosque qui li-

— 172 —

bere et legitime secundas nuptias contraxerint, debere paululum temporis post connubium orationi et ieiimio vacare, ac deinde mysteriorum participes fieri per indulgentiam, non oportet intelligi alio sensu nisi quod Sancta Ecclesia praescripsit viduorum matrimonia non debere ritu primarum nuptiarum benedici; quodque pro huiusmodi matrimoniis ipsa constituit ritum particularem qui in nostris libris dicitur ritus poenitentiae ; quod denique viduorum matrimonium sine solemnitate, vel epulis peragi debet. 2. Idcirco nos doctrinae et consuetudini Bcclesiae Romanae inhaerentes docemus liberum esse viris et feminis, si causa iuridica non sint impediti, post viduitatem iter um iterumque nubere. Haec Ecclesiae Romanae doctrina verbo Dei innititur, dicente Apostolo claris verbis sine restrictione : « Mulier alligata est legi quanto tempore vir eius vivit, quod si dormierit vir eius, liberata est; cui vult nubat, tantum in Domino » (1). 3. Viduas tarnen decet iuxta consuetudinem in viduitate manere per novem menses antequam nubant. 4. Non recitetur supra viduos oratio benedictionis matrimonii, sed oratio poenitentiae quae habetur in Rituali nostro. Si tarnen ex duobus coniugibus alter non sit viduus, recitatur super eis orcio orationis coronae Ordinarius, corona vero solus non coniugatus cingitur, prout in Rituali explicatur. § ET

PRIMO

7.

DE MATRIMONII

DE I M P E D I M E N T S

IMPEDIMENTS,

IMPEDIENTIBUS

ET DE

EORUM

DISPENSATONE

1. Cum christianorum contractus matrimonialis qui in mutuo consensu valido et efficaci consistit, sit ipsum sacramentum matrimonii, cumque Dominus noster sacramenta a se instituta sanctae Ecclesiae commiserit, ac sub eius dispositione ac iurisdictione posuexit, iurisdictio autem Ecclesiae eo quoque se porrigat, ut con(1) I Corinth. 7, 39.

— 173 —

ditiones seu normas statuat, quibus contractus nedum licitus sed et validus exsistat, exinde sunt ea quae impedimenta matrimonii dicuntur. Impedimenta autem matrimonii sunt duplicis generis ; primum genus est impedimentorum dirimentium, illorum scilicet quibus existentibus invalidum est matrimonium : alteram genus est impedimentorum impedientium, quae prohibent Christiano matrimonium inire, ita ut si illud contrahatur aliquo ex his impedimentis, haud nullum quidem sit, sed qui ita contrahunt, peccent. Ut ab impedimentis impedientibus incipiamus, haec sunt omnia ex sanctae Ecclesiae dispositione. Praecipua quatuor sunt : tempus prohibitum , sponsalia , votum , diversitas communionis. 2. Tempus quidem prohibitum quo nimirum nuptias celebrare non licet, constabat olim diebus ieiunii quadragesimalis tantum, dicente canone 52 concilii Laodiceni : « Non licet nuptias peragere in ieiunio quadragesimali ». Hodie tamen secundum spiritum huius legis, dies in quibus nuptiae apud nos prohibentur, sunt sequentes: 1) ab initio ieiunii Nativitatis Domini usque ad Epiphaniam inclusive; 2) a 2. a feria ingressus ieiunii quadragesimalis usque ad sabbatum quod praecedit dominicam Quasimodo. Potest episcopus in hac disciplina dispensare ob plausibilem causam. 3. Sponsalium impedimentum exstat quando unus ex volentibus coniungi sit sponsalibus validis ligatus cum alia persona, quamdiu enim cum hac firma sunt sponsalia, non licet ipsi cum altera persona contrahere. 4. Votum autem quod impedit matrimonium quin illud invalidum reddat, est votum simplex castitatis, aut ingressus in religionem aut coelibatus. Qui ergo uno ex his votis ligatus matrimonium init, sine dispensatione, peccat contrahendo, at posthac non prohibetur illi iuribus matrimonialibus uti, nisi quod il le qui voto religionis ingrediendae vel profitendae ligatus sit, primo post matrimonium celebratum bimestri consummare non possit, sed aut votum per ingressum in religionem

— 174 —

adimplere, aut dispensationem petere debet, et quod ille qui perpetuam castitatem vovit, egeat dispensatione ut debitum non solum petere sed etiam reddere valeat. Votum quo homo se obligat ad ingressum in ordinerà religiosum canonice approbatum vel ad perpetuam virginitatem, non potest dispensari nisi a Sede Apostolica aut a Domino Patriarcha ex delegatione Summi Pontificis quam Patriarcha post suam electionem obtinere tenetur. Episcopus autem habet potestatem absolutam dispensandi a voto perpetuae castitatis facto post connubium immo etiam a facto ante matrimonium, quando periculum sit in mora, nec facile sit recurrere ad eum qui facultatem dispensandi habet. 5. Diversitas communionis prohibet matrimonium inter catholicum et aliam personam christianam baptizatam, sed non catholicam : quod dicitur matrimonium mixtum. Matrimonia mixta ab antiquo tempore sancta Ecclesia detestata est, atque ab iis ineundis Meies gravissimas ob causas semper absterruit. Sedulo igitur curandum ab animarum pastoribus, ut ea omnibus modis impediant. Quod si aliquando id frustra faciant, atque causae dispensandi canonicae deesse non videantur, monenda est pars catholica, ut super hoc impedimento dispensationem petat, pro qua obtinenda sequentes ab ecclesia exiguntur conditiones naturali et divino iure requisitae: 1) ut nullum exstet periculum quod coniux catholicus detrimentum patiatur in sua religione ex connubio cum persona acatholica; 2) ut curet pro viribus pars catholica coniugem acatholicum inducere ad suam sectam deserendam et catholicam religionem amplectendam ; 3) ut universa proles ex tali matrimonio nata in Ecclesia catholica baptizetur et educetur ; 4) ut non coronetur nec benedicatur huiusmodi matrimonium per manum ministri sectae non catholicae, neque sacerdotis catholici. Duae quidem priores conditiones imponunt obligationem unicuique coniugum quoad ilium respicit, fìdem suam actu strictissimo obstringendo ante contractum. Tertia autem conditio omnino per actum ab utroque subscriptum testibusque confìrmatum stipulari debet a

— 175 —

coniugibus ante contractual. Denique quod attinet ad quartam conditionem Sancta Ecclesia quoad sacerdotem catholicum tolerantia utitur nostro tempore ad evitanda scandala oritura e matrimonio contracto sine benedizione* religiosa. Licitum est igitur sacerdoti o • i coronare • per benedictionem liturgicam duos comuges huiusmodi conditionis, dummodo nequaquam sinat alicui ex non catholicis partem cum eo habere in oratione. Presbyterum autem non catholicum non licet vocare ad beneclicendum matrimonium duorum quorum unus sit catholicus etiamsi coniux non catholicus sit vir. Tolerari ergo nequit utpote fidei principiis adversus, mos nostra aetate praevalens in nonnullis locis, ut, permittatur presbitero non catholico benedicere matrimonium viri non catholici cuius uxor sit catholica. Quando quatuor expositae conditiones implentur omnes, potest episcopus dispensare in matrimonio mixto et illud permittere, ut tenet consuetudo. 6. Praeter hactenus dicta, prohibetur connubium aut eius solemnis benedictio quoties episcopo visum fuerit illud ad tempus prohibere ob causas iustas, rationabiles ac animabus salubres, praesertim si alteruter sponsorum renuit se ad matrimonium disponere per susceptionem sacramentorum poenitentiae et eucharistiae. 7. Prohibitum est catholico patrini officium gerere in matrimonio a presbytero non catholico benedicto, cum per hoc inducatur ad communicandum in divinis cum non catholicis. Pariter illicitum est non catholicum esse patrinum in matrimonio per benedictionem presbyteri catholici celebrandum. § 8 . DE IMPEDIMENTS MATRIMONIUM

DIRIMENTIBUS

1. Haec impedimenta huiusmodi sunt, ut iis existentibus, cum consensus mutuus ponitur, nihil reapse fiat seu irritum sit matrimonium et nullum, succedentibus vero post contractum, suspendantur iura coniugalia et illicitus fiat eorum usus. Sunt haec impedimenta quindecim in lege Ecclesiae

— 176 —

catholicae ; quorum aliqua sunt de iure divino, alia de iure naturali ; cetera denique sunt de iure positivo ecclesiastico. Sunt : error, vis, servitus, aetas, ligamen, votum solemne, sacer ordo, impotentia, cognatio, affinitas, honestas publica, disparitas cultus, raptus, crimen, clandestinitas. Praeter haec, Ecclesia nostra Syriaca catholica nullum aliud impedimentum dirimens matrimonium agnoscit, et si quod aliud umquam fecit, ab ea abrogatum est. 2. Error quidem in hoc consistit quod contrahentis voluntas intenderit, ut par est, determinatam personam vel personam certa qualitate affectam, ita ut actu non intendat contrahere, nisi talis qualitas personae insit, et deinde pateat quod persona quacum contraxit sit alia quam ipse determinaverat, vel quod careat qualitate quam ipse eo pacto, ut diximus, intenderai : huiusmodi contractus invalidus est. Ad hoc autem ut error cadens supra qualitatem personae dirimat matrimonium, in foro externo requiritur ut ille qui erravit suam voluntatem aperte manifestaverit se nolle contrahere nisi sub hac conditione scilicet ut talis qualitas in persona quae ei offertur exstet ; vel quod determinaverit qualitatem quae nonnisi in una persona extare potest, ut primogenitura in rege aut principe ; vel quod denique intenderit contrahendo qualitatem determinatam potius quam personam, puta dixerit : Ego volo nubere nobili feminae, talis autem est nobilis ut volo. 3. Vis autem reddit contractum matrimonii nullum si persona etsi consentiat contrahere, consentit tamen inducta metu gravi, iniuste incusso ad extorquendum matrimonium. Si persona quae vim aut metum passa est, deposito postea metu cum coniuge matrimonialiter pacifice et libenter cohabitat, matrimonium evadit validum, nec denuo contrahere necesse est, nisi de impedimento publice constet. 4. Servitus autem dirimit matrimonium si homo liber nubit servo quem putàt liberum. 5. Aetas dirimit matrimonium si unus coniugum impubes sit, scilicet puella non compleverit annum duo-

— 177 —

decimum aetatis, puer quartumdecimum. At matrimonium non est invalidum si in impubere malitia supplet aetatem, vel si ante aetatem praedictam pubertatem senserit. In hac re deferendum est iudicio episcopi. 6. Per ligamen intelligitur quod qui coniugium petit, sit praecedenti coniugio legitimo ligatus. Qui igitur dignoscitur coniugatus fuisse, non potest nubere donee plena certitudo habeatur de morte coniugis. In hoc debet episcopus omnem curam impendere, omnem diligentiam, omnem prudentiam, omnem cautelam. Non permittat igitur matrimonium quamdiu aliquod dubium vel minimum exstat de morte praecedentis coniugis. Quod si contingat hominem nubere eo quod eius coniux censeatur iam mortuus, deinde ille coniux recognoscatur vivus, debet secundum coniugem inexorabiliter deserere et ad primum redire. Attamen proles ex secundo matrimonio bona fide contracto nata, reputatur libera i . e . legitima. 7. Votum solemne quod matrimonium dirimit, est votum emissum in religione approbata, in qua fiunt vota solemnia. Quod si votum non est solemne, quamvis emissum in religione approbata, non dirimit matrimonium , sed illud illicitum reddit tantum ; exceptis votis simplicibus in Societate Iesu emissis. 8. Sacer ordo est diaconatus et, ceteri ordines ei superiores. Etenim, iuxta apostolicum statutum nec licite nec valide init quis coniugium post susceptionem ordinis diaconatus. Pari ter non licet cum uxore ducta ante diaconatum manere nisi diacono et presbytero. 9. Impotentia habetur quando vir vel mulier est impotens, idest impeditus a consummatione matrimonii per copulam ob morbum quo laborat. Vir est impotens vel absolute, idest respectu ad quamcumque mulierem, vel relative, nempe quoad determinatam mulierem. Idem dicendum de muliere. Iam vero impotentia dirimit matrimonium cum contractum praecedit et est perpetua seu incurabilis aut forte quidem curabilis, sed ita, ut ex .cura mortis periculum immineat. Quod si impotentia antecedens et perpetua est relativa non absoluta, ea di12

— 178 —

rimit matrimonium quoad personam erga quam habetur impotentia non quoad omnes personas. Si impotentiae causa est manifesta et certa, nullum dubium admittens, contractumque matrimonii antecedit, neque speratur earn auferri quocumque modo, debet episcopus sponsos separare, nuptiasque permittere illi qui est sanus corpore. At si malint cohabitare ad instar fratris et sororis, potest episcopus id ipsis permittere dummodo sint provecti aetate vel continentes. Si impotentiae causa matrimonium antecedit, incertaque est, tunc iudex ecclesiasticus eos iubet copulam tentare et experiri per très annos continuos. Post hoc tempus si adhuc dubitatur de impotentia, tunc episcopus sequatur ea quae in instructione, quam Sedes Apostolica ad Orientales misit per S. Congregationem Universalis Inquisitionis contra haereticam pravitatem die 20 Iulii anni 1883, praescripta sunt circa causas matrimoniales. 10. Cognatio triplicis- generis est, alia enim est naturalis, quae dicitur consanguinitas, alia spiritualis, alia legalis. Consanguinitas habetur quando vir et mulier ab eodem stipite descendunt sive ex parte patris, sive ex parte matris, sive ex utraque parte. Consanguinitas est sive in linea recta i. e. per longitudinem, sive in linea transversali i. e. per latitudinem. Consanguinei in linea recta sunt ii quorum alter descendit ab altero, ut pater, fìlii, nepotes in infinitum. Consanguinei in linea transversali sunt ii qui ab uno stipite originem habent, quin descendant ab invicem, ut patruus et filia fratris eius. His praelibatis consanguinitas in linea quidem recta dirimit matrimonium in infinitum, in linea autem transversali dirimit matrimonium usque ad quartum gradum inclusive iuxta computationem Occidentalium, seu octavum gradum secundum systema Orientalium quando hic respondet quarto gradui Occidentalium. Gradus autem in calculo Orientalium vocatur etiam facies seu persona. Ad dignoscendum numerum graduum propinquitatis quae intercedit inter duas personas quae matrimonio coniungi volunt, oportet in eorum ascendentes inqui-

— 179 — rere donee perveniatur ad stipitem utrique communem ; ab eo computantur descendentes unus post alium, et sic numeras descendentium ab ilio stipite ex uno latere format numerimi graduum in systemate Occidentalium, si quidem ambo latera aequalia sunt. Sin vero inaequalia sunt, propinquitas denominatur ex numero lateris re-, motioris. In systemate autem Orientalium summa descendentium in utroque latere format numerum graduum seu personarum ; ita ut numerus graduum apud Orientales, sit dupluin numeri graduum Occidentalium si duo latera aequalia sunt. Exempla : Vir et soror eius sunt in primo gradu iuxta computationem Occidentalium, et in secundo iuxta Orientalium. Georgius et Maria filia patrui, aut avunculi aut amitae aut materterae eius sunt in secundo gradu apud Occidentales, in 4. apud Orientales. Ioseph et Susanna filia filii patrui patris eius sunt in 3. gradu apud Occidentales in 6 apud Orientales. Iacob et Rebecca filia filii patrui eius sunt in systemate Occidentalium in 4. gradu mixto cum 2, ac in systemate Orientalium in 6. gradu. E x quo intelligitur propinquitatis gradus aliquando dirimere matrimonium si iuxta systema Orientalium computentur, haud dirimere autem si iuxta Occidentales numerantur. E x . gr. Vir et filia filii filii filiae amitae eius sunt in computatione Orientalium in 7. gradu, at in computatione Occidentalium in 5. gradu mixto cum 2. unde eorum propinquitas trangressa est limitera graduum dirimentium matrimonium in hoc systemate. «y

Aliquando propinquitas est simul ex parte patris et ex parte matris, et tunc utraque propinquitas computanda est seorsim. Exempla: Vir vult nubere puellae quae ex parte matris est filia avunculi eius, et filia filii patrui patris eius ex parte patris ; est ergo eius consanguinea ex parte matris in secundo gradu iuxta systema Occidentalium, et in 4. in computatione Orientalium, et ex parte patris in 3. gradu Occidentalium et in 6. Orientalium. Vir vult matrimonio iungi cum puella quae est filia avunculi patris eius ex una parte, est igitur cum eo ex hac parte in 3. gradu mixto cum

—

180

—

2 . in computatione Occidentalium, ac in gradu 5. in computatione Orientalium ; insuper ea est simul filia materterae eius ex altera parte, est ergo cum eo in 2 . gradu iuxta Occidentales ac in 4 . secundum Orientales. Aliquando propinquitas ex utraque parte patris et matris ad duos stipites communes terminatili-, loco unius stipitis. Exemplum : Ioseph et Susanna connubium inire volunt, at Susanna est filia flliae avunculi patris Iosephi, habent ergo eundem avum, ex quo distant 3. gradu in computatione Occidentalium. Insuper Susanna est etiam filia patrui Iosephi, habent ergo alium avum communem ex quo distant 2 . gradu Occidentali ; ipsis ergo est idem avus communis, eorumque parentibus alius avus communis. Potest etiam evenire quod eorum avi habeant tertium avum communem, ex quo in computatione Occidentalium 4 . gradu distent. 11. Cognatio autem spiritualis, quae est et Patrinatus, dirimens matrimonium, non existit nisi inter baptizantem et baptizatum baptizatique parentes, atque inter patrinum et levatura levatique parentes, sive in baptismo, sive in confirmatione per chrisma. Cognatio autem legalis dirimens matrimonium exstat inter filium adoptivum eiusque adoptantem ac uxorem adoptantis, et viceversa ; item inter adoptantem prolemque adoptati quae est sub potestate adoptati. E x i gitur autem quod adoptio sit perfecta ut matrimonium dirimat. Perfecta autem adoptio in iure canonico est ilia quae contrahitur Principis rescripto vel eius licentia. 12. Affinitas est propinquitas inter unumquemque coniugum et cognatos alterius orta ex copula carnali coniugum. Haec propinquitas dirimit matrimonium in linea recta in infinitum, in linea vero transversa usque ad 4 . gradum iuxta computaiionem Occidentalium, et 8 . in systemate Orientalium, idque inter unumquemque coniugem et cognatos alterius tantummodo. Non dirimitur igitur matrimonium inter cognatos unius coniugis et cognatos alterius, ideo validum est matrimo-

—

181

—

nium viri cum sorore aut matre uxoris fratris sui vel cum Alia uxoris patris sui, vel cum uxore fìlli suae uxoris quern ex alio viro genuerit. Ad instar affinitatis, copula carnalis seu coitus illi— citus dirimit matrimonium inter unumquemque duorum coeuntium et propinquos alterius usque ad 4. gradum inclusive in computatione Orientalium, in linea transversali, in linea vero recta in infinitum. Copula tamen carnalis non dirimit matrimonium nisi sit perfecta. Si copula carnalis adulterina habet locum post contractum matrimonium inter unum coniugum et propinquum alterius coniugis in 2. gradu usque ad 4. in computatione Orientalium, etiam in linea recta, ille coniux amittit ius petendi debitum coniugale ab altero coniuge, at remanet obligatus ad reddendum si ab eo petatur. Super hoc impedimento potest episcopus dispensare, imo potest hanc facultatem delegare cuicumque ex presbyteris qui confessiones audiunt. 13. Honestas publica est quaedam affinitas orta ex sponsalibus christianis legitimis inter unumquemque duorum sponsorum et propinquos alterius usque ad 2. gradum iuxta computationem Orientalium ; item affinitas orta ex matrimonio rato et non consummato inter unum contrahentium et cognatos alterius usque ad 8. gradum iuxta computationem Orientalium. Sponsalia quidem hoc impedimentum non pariunt nisi sint valida, etiamsi dissoluta sint. Matrimonium autem ratum illud impedimentum parit etiamsi sit nullum, dummodo nullitas non proveniat ex defectu consensus. Ex praecedentibus liquet virum qui sponsalia cum aliqua puella contrahit et postea copulam habet cum eius sorore, invalide contrahere matrimonium cum utraque, cum sua sponsa quidem ob copulam habitam cum eius sorore, cum sorore autem propter sponsalia. 14. Dispari tas cultus dirimit matrimonium modo absoluto inter christianum et non christianam, ac inter non christianum et christianam, ex quocumque cultu vel secta sit non christianus. 15. Raptus dirimit matrimonium inter mulierem

—

182

—

raptara i. e. quae e suo loco vi abducta sit in alium locum, et eius raptorem, quamdiu ipsa in potestate raptoris maneat. Quod si libertas ipsi detur ac in loco tuto constituatur, eius matrimonium cum raptore consistere potest. 16. Crimen tribus modis dirimit matrimonium idest sive homicidio, sive adulterio, sive homicidio et adulterio simul. Per homicidium intelligitur mors data ab uno coniugum alteri, mito - Consilio cum alia persona cum intentione ei nubendi. Huiusmodi crimen dirimit matrimonium inter hos duos qui occisionis consilium inierunt. Adulterium autem dirimit matrimonium inter virum et feminam qui communi Consilio adulterium commiserunt cum alter eorum \ - el uterque matrimonio ligatus est, cum promissione sive ante patratum adulterium sive post ineundi matrimonium invicem post mortem coniugis. Si ergo ille qui matrimonio ligatus est liber ñt superveniente morte eius coniugis, invalidum est eius matrimonium cum persona cum qua adulterium commisit. Requiritur tamen quod adulter non coniugatus cognoverit, cum adulterium locum habuit, illuni quocum adulterium commisit, esse matrimonio ligatum. Adulterium alio modo etiam dirimit matrimonium, idest si vir, Caius, ex. gr. audeat ducere Mariani in uxorem, vivente sua uxore Hanna vel vivente coniuge Mariae, cumque ea adulterium patrat sive ante hoc matrimonium sive post : dissoluto per mortem priori matrimonio, invalidum est matrimonium Caii cum Maria. Homicidium autem et adulterium simul dirimunt matrimonium, cum unus coniugum adulterium commitit cum persona extranea, deinde unus duorum adulterorum suum coniugem aut coniugem alterius occidat cum intentione nubendi illi cum quo adulterium habuit. Hi duo adulteri, si mori tur coniux illius ex iis qui coniugatus est, non possunt valide contrahere matrimonium invicem, etiamsi occisio habuerit locum sine mutuo Consilio et sine cognitione alterius adulteri.

— 183 — §

9.

DB D I S P E N S A T A N E

SUPER

IMPEDIMENTI

DIRIMENTIBUS

1. Impedimenta matrimonialia quae a iure naturali et divino profluunt, qualia sunt consanguinitas in linea recta, defectus consensus, ligamen, impotentia etc. nullius dispensatione tolli possunt. Impedimenta autem lege ecclesiastica constituta cum haec ex suprema in Ecclesia auctoritate vim habeant, nemo ab eis dispensare potest nisi qui eadem suprema auctoritate potitur. E x quo d a r e liquet, summum Pontificem, qui est Papa Romanus, solum habere potestatem innatam dispensandi super impedimentis matrimonialibus a lege ecclesiastica provenientibus. Hanc potestatem summus Pontifex exercet sive per se si ve per delegatos. Mos est autem Sedis Apostolicae aliquam partem huius facultatis per modum delegationis permanentis patriarchis orientalibus conferre. Licet autem episcopis nulla competat facultas dispensandi iure proprio ab impedimentis matrimoniurn dirimentibus, ex concessione tamen Apostolicae Sedis quando urget mortis periculum et, tempus non suppetit recurrendi ad S. Sedem, locorum ordinarii sive per se sive per ecclesiasticam personam sibi benevisam dispensare valent super impedimentis non solum occultis sed etiam publicis matrimoniurn iure ecclesiastico dirimentibus cum iis qui in concubinatu miserrime v i v u n t , et propriae consulere volentes saluti, matrimoniurn in facie ecclesiae inire exoptant, excepto tamen s. presbyteratus ordine et affinitate lineae rectae ex copula licita. Quam faci ti tatem iidem episcopi etiam parochis, servatis servandis, subdelegare possunt. In quibus tamen ad amussim servanda sunt, quae in litteris circularibus a S. U . I. die 20 Februarii 1888 editis praescribuntur. Insuper, urgente legitima causa, episcopi in foro conscientiae possunt ab impedimentis occultis dispensare, cum sequentes concurrunt conditiones : 1. quod matrimoniurn iuxta statuta Ecclesiae iam celebratimi sit, et consummatum per

— 184 —

copulam, 2. quod bona fide idest cum ignorantia excusabili praeexistentis impedimenti contractum sit, 3. quod difficile sit contrahentibus, ob eorum paupertatem vel aliam causam, recurrere aut scribere ad obtinendam dispensationem ad Sedem Apostolicam, vel ad patriarcham vel ad eum qui ab eo delegatus est, 4. quod timeatur ne scandala oriantur si contrahentes iubentur ab invicem se separare. 2. Dispensatio data ab eo qui legitimam facultatem habet dispensandi licet ac valet sive conferatur sponso sive sponsae, etiamsi a diversis sint dioecesibus. 3. Cum iuxta Ecclesiae consuetudinem oporteat ut nemo a Sede Apostolica vel a D. Patriarcha impetret dispensationem super publico impedimento dirimente matrimonium nisi cum notitia sui episcopi et eius adminiculo, necesse est ut episcopi observent regulas quas Sedes Apostolica statuii circa impetrationem dictae dispensationis, scilicet circa causas dispensandi canonicas. Sancta enim Ecclesia omnino vult ut non dispensetur super impedimentis matrimonialibus nisi propter graves vel saltern rationabiles causas. Praecipuae causae hae sunt : 1. Necessitas extinguendi inimicitias inter duas familias, 2. necessitas auferendi vel impediendi scandalum, veluti incestuosi concubinatus, 3. difficultas inveniendi aliam personam convenientis conditionis extra propinquos, 4. necessitas conservandi patrimonium in eadem cognatione, cum agitur de familia illustri, 5. excellentia personae petentis dispensationem de ecclesia optime meritae, 6. instauratio matrimonii bona fide vel etiam scienter contracti quodque sine magna infamia rescindi nequeat, vel sit copula consummatum, 7. legit i m a t e prolis, 8. angustia loci ita ut non contineat plus quam 300 familias, 9. aetas feminae attingens viginti quinque annos, 10. indigentia mulieris auxilio viri qui illam in lite assistat vel filiis eius provideat, 11. incompetentia dotis. Circa harum causarum intelligentiam consulenda est Instructio S. Congreg. de Propaganda Fide die 9 Maii 1877 in Appendice huius Synodi relata. Una ex his causis sufficit ad impetrandam

— 185 — dispensati onem. Quando igitur opus est dispensationem petere ab eo qui dispensandi facultatem habet, debent turn petens turn conferens dispensationem inspicere utrum aliqua ex praedictis causis existât ; si enim nulla ex iis causis exstat, Sedes Apostolica haud vult ut concedatur dispensatio, et si concedatur, invalida est, praesertim si in causa falsa vana et fraudulenta fundatur. Modo speciali debent episcopi omnem curam adhibere ut non iungantur connubio cognati propinquiores, ut consobrini ex parte matrum, vel matris et patris vel a fortiori ex parte patrum nisi raro et ob causas valde urgentes. 4 . Concilium Tridentinum statuit ut non imponatur taxa pecuniaria illi cui datur dispensatio ab aliquo impedimento matrimoniali. Nos praescribimus ut hoc statutum accurate observetur in nostra Ecclesia. Licet tamen admonere fìdeles, ut occasione dispensationis ab ecclesia benigne concessae aliquam eleemosynam pauperibus vel ipsi distribuant, vel distribuendam tradant. §

10.

DE REVALIDATIONE

MATRIMONII

IRRITI

1. Matrimonium fit nullum sive ex defectu consensus sive ex omissione formae requisitae, sive ex inhabi litate contrahentium. 2. Matrimonium invalidimi ex solo defectu consensus fit validum per renovationem consensus, seu melius, praestito tandem vero consensu, qui defuit sive ex parte utriusque contrahentis si consensus utriusque defuit in matrimonium cum contractum est, sive ex parte unius qui non habuit consensum. Expressio huius consensus, qui in alterutro defuit, non opus est, ut fiat verbis, cum alia signa, puta libera cohabitatio, coniugalis affectio exterius significata et huiusmodi sufficiant. Si autem uterque ficte consenserit, uterque tamen alterius Actionem ignored, cum praesumere debeat, alterum rite consensisse, eodem dicto modo is se gerere poterit quoad praestationem et expressionem consensus. At si neutro consentiente, alteruter sciat Actionem alterius, tunc nisi ille certior fìat al-

—

186

—

terum tandem consentire, non poterit sola sui consensus renovatione esse contentus. In quolibet casu non est necesse, praestitum, ut opus est, consensum coram parodio et testibus renovare. 3. Quando autem matrimonium nullum est ex omissione formalitatis praescriptae quae est forma a concilio Tridentino statuta in locis ubi eius decretum publicatum est, illud non revalidatur nisi per renovationem contractus coram parocho et duobus testibus. Si unus coniugum renovationem contractus hac ratione renuit facere, instruendus et ad parendum Ecclesiae inducenclus est ; si in renuentia persistit, suadendum ei est ut saltern procuratorem nominet qui eius loco contrahat modo supradicto, vel ut suum consensum scripto exprimât quod ad parochum legitimum mittat. Quod si hoc etiam facere renuat, velit tamen in matrimonio permanere, nullum iam remedium superest nisi ut pro ilio obtineatur sanatio matrimonii in radice, de qua mox dicetur. 4 . Si denique matrimonii nullitas provenit ex inhabilítate contrahentium, idest ex impedimento dirimente, post obtentam dispensationem super impedimento, si uterque coniux consci us est impedimenti, debent renovare consensum sive secreto, si impedimentum est occultimi, sive coram parocho legitimo et duobus testibus si impedimentum est publicum, i. e. notum aliis aut eiusmodi ut probari in foro externo queat. Si unus eorum vel uterque est ignaras impedimenti, oportet per se, nisi caritas aliud exigat, illud eis notificare eosque inducere ut obtenta dispensatione consensum renovent eo modo quo paulo ante dictum est. Sed si timeatur ne pars quae ignara est impedimenti, eo cognito, procedat ad dissolvendum matrimonium, imminerentque gravia damna ex hac dissolutione, tunc expedit impetrare dispensationem seu sanationem matrimonii in radice, inscio altero qui impedimentum ignorât. Quod si uterque impedimenti ignarus est et ex monitione eorum timeantur gravia mala, relinquendi sunt in bona fide. 5. Iam vero sanatio matrimonii irriti in radice est actus quo suprema auctoritas ecclesiastica tollit impe-

— 187 —

dimentum matrimoniale a lege ecclesiastica statutum, abolens in casu particnlari legem impedimenti, quae obstabat valori consensus, impediens ne consensus efficax foret ad gignendum vinculum coniugale. Qua lege oblata omnes eius effectus tolluntur, et per Actionem iuris beneficium huius sanationis ad initium matrimonii retrot r a h i t u r ; ut, idcirco matrimoni u m , quod cum impedimento celebratimi est, ideoque nullum, considerandum iuridice sit veluti celebratum sine impedimento ideoque validum. E t si ab hoc matrimonio nata est proles tempore quo erat nullum, per hanc dispensationem evadit quasi e legitimo matrimonio nata sit, i. e. proles legitima. Hanc speciem dispensations, i. e. sanationem in radice, non potest concedere nisi sumrnus Pontifex. §

11.

DE REGULIS

DISPENSATIONS

PETENDAE

MATRIMONIALIS

EAM

ET

DE

FORMA

IMPERTIENDI

1. Ille qui a Sede apostolica vel ab alio facultatem habente, petit dispensationem super impedimento aliquo matrimoniali super quo dispensatio concedi potest, debet in litteris supplicibus exprimere causam vel causas quae concessionem dispensationis legitimant, quas supra enumeravimus. Etenim, quoniam impedimentum dirimens res non est parvi momenti, Ecclesia numquam vult ab eo dispensare absque idonea causa: quo autem gravius est impedimentum matrimoniale, eo gravior debet, esse causa super eo dispensandi. Expositio causae vel causarum debet esse verax et accurata, ab omni additione aut diminutione aut alteratione immunis. Dispensatio concessa invalida est, si nulla ex causis expositis vera est. 2. Deinde in petenda gratia dispensationis, conditiones quas exposituri sumus observari debent ut valida sit dispensatio petenda. 1. Explicari debet impedimentum per suum genus infimum speciemque particularem distinguendo, ex. gr. affinitatem ex copula licita ab affiniate ex copula' illicita, crimen adulterii et crimen

—

188

-

homicidii, paternitatem et conditionem filii in cognatione spirituali etc. 2. Si plura sunt impedimenta, oportet ea singillatim exponere, ex. gr. cognationem naturalem cum affinitate, honestatem publicam cum cognatione spirituali. "3. Oportet nominare gradum consanguinitatis et affinitatis. 4. Si matrimonium iam contractuin sit, eiusque revalidatio postulatur, oportet exprimere an coram parocho et testibus celebratum sit nec ne, num ignoraverit unus vel uterque existentiam impedimenti ante contractum, num denique matrimonium per copulam consummaverint. 5. Si orator qui dispensationem sollicitât iam antea dispensationem obtinuerit a gravi crimine ab ipso patrato, postulatque dispensationem denuo a simili crimine in quod incident, debet hoc exprimi in litteris petitionis. 6. Si impedimentum matrimoniale oritur ex propinquitate quae exstet inter duos qui volunt coniungi, sufficit ut dispensatio obtineatur alterutri eorum ; at quando impedimentum est proprium uni eorum independenter ab altero, ut, ex. gr. votum castitatis, crimen, etc., tunc opus est unicuique eorum impetrare dispensationem si unusquisque eorum implicatus sit huiusmodi impedimento. 3. Sedes Apostolica cum alicui dispensationem largitur super impedimento matrimoniali, aliquando committit episcopo vel alii quem delegaverit ad exequendas litteras apostolicas dispensationis, ut oratori vel oratoribus poenitentiam opportunam iniungat. Quam poenitentiam debet delegatus iniungere et generatim clausulas litteris insertas fìdeliter exequi. Quod tunc quoque ab eis servandum est, cum a Sede Apostolica obtinuerint facultatem vel indultum super quibusdam impediments sive ad tempus si ve pro determinato numero casuum. 4. In genere qui a Sede Apostolica commissionem accepit communicandi ac exsequendi dispensationem, debet omnia quae ab ipsa Sede Apostolica praescripta sint in rescripto dispensationis, implere. Oum* informat de dispensatione obtenta, dicat postulanti oretenus vel tradat illi chartam scriptam: « Auctoritate mihi concessa a Sancta Sede Apostolica sub die N. mensis N. anni N.

— 189

-

dispenso tecum et te absolvo ab impedimento matrimoniali quo ligatus es propter N. matrimonium tuum cum N. licitum reddo, et legitimam declaro prolem quam ex hoc connubio susceperis. In nomine Patris et Filii et Spiri tus Sancti. Amen ». In revalidatione matrimonii irriti iam contracti dicat : « Auctoritate mihi concessa re valido tuum matrimonium cum N. contractum illud in radice sanans ac licitum reddens, et legitimam declaro prolem etc. ». Dispensatio sic concessa scribatur in instrumento, quod diligenter servetur ut de dispensatione obtenta pro quocumque eventu constare possit. 5. Simili modo si ille qui dispensationem concedit est episcopus vi indulti a S. Sede ei impertiti, ob eamdem causam expedit ut dispensatio scribatur in instrumento custodiendo. Si vero agatur de impedimento occulto et de dispensatione in foro conscientiae concedenda, litterae dispensationis comburendae sunt. §

12.

DE BENEDICTIONE EIUSQUE

MATRIMONII

CAEREMONIIS

Postquam defìnitionem sacramenti matrimonii, eius firmitatem ceteraque quae illud respiciunt iuxta doctrinam sanctae Ecclesiae catholicae exposuimus, sequent.es cánones circa celebrationem matrimonii, eius benedictionem et caeremonias ponere iuvat. I. Cum christianorum matrimonium sit unum ex septem Ecclesiae sacramentis et quidem ex sacramentis quae dicuntur sacramenta vivorum, quae a suscipiente exigunt ut sit in statu gratiae, hinc monendi sunt sponsi ut, antequam contrahant, sua peccata diligenter confiteantur et ad s. Eucharistiae sacramentum ipso die quo matrimonium celebrant, pie suscipiendum accedant. II. Quod praecedentibus docuimus et declaravimus, valorem scilicet contractus matrimonii consistere in mutuo consensu sponsorum libero, expresso ad extra ut supra, et non in benedictione coronarum, haud signifìcat licitum et fas esse christianis matrimonium con-

— 190 — trahere sine hac benedictione. Imo nos sanctae Ecclesiae statutis inhaerentes declaramus ac proclamamus eos, qui yolunt matrimonium contrahere, esse obligates petere benedictionem coronarum et orationem secerdotis secundum ordinem liturgicum in Ecclesia receptum. III. Praecipimus et statuimus ne possit presbyter in nostra natione uti pro benedictione coronae nisi ritu ad hoc statuto in Rituali, nihil addens, vel minuens vel mutans. I V . Quoties benedictio matrimonii solemniter perficitur, induatur sacerdos pluviali. Aliter sufficit himnicha (stola larga) vel orarium (stola ordinaria). Praecipimus autem parocho qui coronam matrimonii benedicit secundum ordinem liturgicum, interrogare primo sponsum tum sponsam de eorum consensu mutuo coram duobus aut tribus testibus, antequam ritum coronationis matrimonii inchoet. Interrogatio hac forma fieri debet. Sponsor Vis, N., coniux esse N. f. hie praesenti iuxta legem evangelicam et canones ecclesiasticos ? Si respondet utique, interrogai sponsam : Vis, N. f. etc. V . Exhortamur ac monemus in Domino nostrae nationis fìlios, ut deinceps non celebrentur matrimonia neque eorum perficiatur solemnitas liturgica in domibus, sed in ecclesia, nisi propter necessitatemi et cum licentia episcopi. Congruum est ut matrimonium tempore matutino celebre tur, ac sponsi, postquam devote missae sacrificio astiterunt et s. eucharistiam susceperunt, matrimonium ante altare contrahant et benedictionem coronarum accipiant. Universa autem solemnitas ea reverentia et devotione peragatur, quam sanctitas sacramenti postulat. V I . Antequam parochus sponsos ad celebrandum matrimonium admittat, necesse diligenter inqüirat ac certior fiat nullum obstare impedimentum, et si impedimentum canonicum existat, dispensationem aut convalidationem prius super eo obtineri curare debet. Ceterum cum agitur de obtenta dispensatione, caveat ne simpliciter fidat assertioni volentium contrahere matrimonium neque declarationi aliorum, sed exigat testiti-

— 191 —

cationem iuridicam et authenticam, sigillo curiae episcopali» munitam. VII. Monemus parochos et confessarios ut illos qui matrimonio christiano iungi volunt, examinent utrum elementa fidei christianae ad salutem necessaria sciant, ut Sjmbolum fidei, Decalogum, praecepta Ecclesiae, sacramenta, orationem Dominicam, salutationem angelicam, catechismi rudimenta: quae nisi sciant sponsi nec ipsi honeste vivere nec postea prolem erudire eamque Christiane educare poterunt. Vili. Si alter vel uterque eorum qui matrimonio iungi volunt ex remota regione venerit, non debet parochus eorum matrimonium coronare nisi ipsi constet argumentis fide dignis et certis eos esse christianos ex Ecclesiae catholicae filiis atque utrumque a vinculo matrimonii liberum esse, denique nullum existere inter eos impedimentum. In omni casu oportet ad curiam episcopi dioeceseos recurrere, omnemque diligentiam, curam ac prudentiam in hoc negotio impendere; presbyter enim qui duorum coniugum matrimonium benedicit, quorum unus est extraneus, quin curiam episcopalem consulat, criniem committit, quod punitionem meretur. IX. Scribat parochus in libro matrimoniorum accurate nomina sponsorum, quorum benedicit matrimonium, nomina patris uniuscuiusque eorum, cognomina, patriam, ecclesiam ad quam unusquisque eorum pertinet, diem, mensem et annum celebrati matrimonii. Scribat etiam suum nomen vel nomen presbyteri qui ipsius aut episcopi commissione assistentiam a lege statutam praestitit in contractu matrimoniali, cum nominibus et cognominibus testium. E t si matrimonio aliquod impedimentum obstabat super quo dispensatio obtenta fuit, hoc etiam diligenter in suo libro adnotet. Aliquando evenit ut matrimonium clanculum contrahatur coram episcopo vel eius vicario et duobus testibus confidentibus propter urgentes causas ; huiusmodi matrimonia non scribantur in communi libro matrimoniorum, sed iis reservetur liber specialis qui sub episcopi custodia et sigillo remaneat.

— 192 —

CAPUT VI. De vita et honestate Clericorum. ART.

De excellentia

I.

status

clericalis.

1. Cum clerici, hoc est in sortem Domini vocati, ii sint qui a mundo segregati et, dispari licet gradu, Christi ministri, Eius opus in terris prosequuntur, legatione ad homines pro Deo fungentes mediatoresque existentes inter homines et Deum, patet eorum conditionem super omnem humanam conditionem eminere. Idcirco sancta Ecclesia vel ab antiquo tempore clericos idest illos qui ordinibus initiati sunt, ab altiori ordine eorum qui est episcopatus, usque ad ordinem lectoris et psaltis, certis iuribus ac privilegiis insignivit. Haec iura, ac privilegia clericis inhaerent, velint nolint, quamdiu sunt in statu qui illos hábiles reddit ad illis fruendum. Quare inferiores clerici iis non gaudent, nisi clericalem habitum deferentes alicui Ecclesiae de mandato Episcopi inserviant, vel in seminario clericorum aut in aliqua schola vel universitate de licentia episcopi quasi in via ad suscipiendos maiores ordines versentur. 2. His privilegiis clericalibus gaudent etiam monachi qui professionem religiosam fecerunt notaque vota emiserunt in ordine religioso, licet nondum a Sede Apostolica adprobato, moniales, novitii alterutrius sexus; neque hoc ius amittunt nisi cum religionem deserunt eiusque habitum deponunt vel publice comparent sine ilio, etsi id absque propria culpa accidat. 3. Praecipaa clericorum iura haec sunt : I. Unusquisque eorum ius habet exercendi ordinem quo insignitus est nisi impedimento canonico laboret. II. Omnis eorum aliquo ordine initiatus ius habet et habilitatem solus ad superiorem ordinem adscendere nisi canonice

— 193 —

impediatur ut supra. III. Clerici prae ceteris fidelibus privilegio gaudent intra ecclesiam sanctuarium ingrediendi, ibique standi vel sedendi tempore ministerii iuxta diversitatem ordinum eorum, suscipiendique, cum communicantur, Ssmum Sacramentum cochleari ex calice in corpore et sanguine, a presbytero usque ad subdiaconum inclusive. Soli presbyteri et diaconi ius habent tangendi calicem et patenam ceteraque vasa quae Ssmum Sacramentum tangunt. IV. Officia ac dignitates ecclesiasticas nec licite nec valide conferuntur nisi clericis, nec ullus potest ea exercere praeter clericos etiamsi non habent nisi ordinem lectoratus. V. Ubicumque simul reperiantur clerici maiores ordines habentes cum laicis, clerici praecedentiam habere debent. supra laicos. 4. Ex privilegiis autem clericorum praecipuum est Privilegium, fori, quod significai clericum et monachum nulli tribunali civili competere iudicare et punire in causa criminali vel civili nisi crimen sit enorme ita ut eius auctor depositionem aut degradationem mereatur et sic iura clericalia perdat, ut declararunt duo pontifices Leo X. et Pius V, et tunc magistratibus civilibus traditur ad instar laicorum. Aliud est privilegium canonis, quod signifìcat clerici personam esse sacram ita ut quicumque suadente diabolo e um verberare, iniuste cruciare, in carcerem coniicere, vinculis ligare audeat, in excommunicationem incidat cuius absolutio est summo Pontifici reservata, iuxta canonem concilii Lateranensis II. 5. Ex omnibus his iuribus ac privilegiis quibus lex distinxit coetum cleri, dare patet quam altus esse debeat honor clericorum, praesertim eorum qui maioribus sunt insigniti ordinibus, ac magnus apud communitatem fidelium ; quantum hi debeant eos venerari ac colere utpote qui sunt eorum patres, pastores, magistri obligati omnia sua et se ipsos impendere in animarum eorum servitium, eorumque bonum procurare omni ex parte. Exsequantur igitur Apostoli praeceptum dicenti s : « Obedite praepositis vestris et subiacete eis. Ipsi 13

— 194 — enirn pervigilant quasi rationem pro animabus reddituri » (1). ART.

De honestate

vestris

II.

clericorum

in

genere.

1. Concilia oecumenica et provincialia maximam impenderunt curam ad vitam Clericorum in sortem Domini vocatorum ita informandam ut laicis forent speculum bonorum morum, virtutum ac probitatis. 2. Ministris veteris Testamenti, in quo offerebantur vieti mae animalium irrationalium praeceptum erat immaculatam ducere vitam ; quanto ergo magis ministri novi Testamenti, in quo aeterno Patri offertur Agnus divinus, debent omni labe ac defectu Immunes esse? E t quanta puritate ac sanctitate praediti esse debent qui sunt mediatore« inter Deum et homines ? (2). 3. Diaconi quorum officium est ministrare coram purissimo Agno cum in sacrificium offertur, animo perpendant idem sibi commissum esse officium ac septem primis Diaconis, idest Stephano eiusque collegis, quos divina Scriptura laudai quod fuerint spectatae virtutis, pieni Spiritu sancto et sapientia (3). 1. Presbyteri autem meminerint suum esse amplecti fidelem sermonem (verbum verax) qui est secundum doctrinam, ut potentes sint exhortari in doctrina sana et eos qui contradicunt arguere (4). Iam vero si sacerdotis vita non est pura, quomodo potest laicos arguere? Nonne possunt contra earn eius exhortationem retorquere dicentes in corde suo, debere eum incipere seipsum redarguere de malis quae in aliis condemnat et ipse committ.it ? (5) (1) (2) (3) (4) (5)

Itobr. 15, 17. Ex homologia ordiriationum. !liii! ni. Tii. i , 9. V. Cone, Triil. sess, XIV, De R e f o r m . P r o o e m .

— 195 — 5. Quóad pontifices in specie, cum plenitudinem sacerdote habeant, debent presbyteros praecedere in exercitio virtu-fum. Eis debent praeire in semita honorum morum et perfectionis ita ut omnis presbyter in vita sui episcopi videat exempla temperantiae, modestiae, castitatis, humilitatis et ceterorum quae hominem Deo reddunt gratum. 6. Uno verbo oportet ut in clericis nihil appareat in habitu, in vivendi ratione, in incessi!, in sermone, in conversatione quod non sit honestum, grave, religione plenum (1). ART.

De iis a quibus

III.

clerici

proìvibentur.

Cum status clericalis requirat a suis addictis ut sint exornati virtutibus ac vitiis immunes, sancta Ecclesia pie et sapienter quaedam interdixit, quae a sanctitate conditionis clericorum aliena sunt. Itaque 1. Non licet cuiquam qui est in maioribus ordinibus solum habitare in eadem domo cum muliere vel puella nisi sit eius propinqua in 1. gradu usque ad 1, idest eius mater, avia, soror, amita, matertera, filia unius harum duarum, aut ipsi affinis in 1. vel 2. gradu, scilicet uxor vel socrus fratris, vel uxor patris, vel uxor patrui, aut avunculi sive sola sit mulier de illis quas enumeravimus, sive sit cum ancillis, pedissequis vel domesticis, dummodo ancillae, pedissequae et domesticae sint provectioris aetatis, bona fama gaudentes. E x his omnibus excipitur casus quod episcopo visum sit non expedire huiusmodi cohabitationem. 2. Nihilominus si femina quacum clericus cohabitare vult, provectae est aetatis, vel talis sit, ut oranem fugiat suspicionem, id fas est illi etiamsi non sit unii ex suis propinquis quas enumeravimus. dummodo id consensu et licentia episcopi fìat. (1) -Cone. Trid. sess. 22, cap. 1 de Reform.

— 196 — 3. Prohibentur presbyteri et diaconi lectiones litterarias dare puellis ac mulieribus in suis aut earum domibus, easve docere lectionem, scripturam, musicam aut aliquid simile. At licet eis id facere in gymnasiis publicis sub vigilantia superiorum eorumque permissu. 4. Praedictis clericis, item et religiosis interdicitur, locos vulgo dictos caffè vel cauponas ingredi ad edendum vel bibendum praeter necessitatem itineris. 5. Non licet clericis et religiosis assistere publicis spectaculis, theatro, histrioniis, choreis, lusibus publicis, hisque similibus in quibus laeditur pudor, modestia et gra vitas. 6. Non licet clericis in conventu hominum ludere al eis, etiam si sine pactione et sine pignore, ut est tabula lusoria, etc. Imo id ne extra quidem conventum hominum licet, si frequenter fiat. Ludi qui sorte et alea non consistunt sed solertia, prout sunt schacchi, chartae, billiardum, hisque similia, eis non prohibentur, dummodo inde nemini oriatur scandalum, ut si luderent cum feminis. 7. Abstineant qui sunt in sacris ordinibus a conventibus publicis, ubi tumultus ac clamores regnant. Neque eos decet in forum venale ventitare ad ea emenda quae ad sui suorumque victum quoticlianum pertinent. 8. Non licet clericis et religiosis arma gerere nisi ob rationabilem causam, puta in itinere, nec ad venationem avium aut ferarum cum clamore exire. 9. Prohibentur maiores clerici et religiosi artes exercere quae eorum gradum dedecent, puta chirurgi, medici, macellarii, tabernarii, coqui publici, ioculatoris. Medicinae tamen artem exercere licet aliquando illi qui in ea peritus est ob necessitatem curandi pauperes, sed non aliter quam cum licentia scripta episcopi. In danda autem huiusmodi licentia, episcopi magna utantur cautela. 10. Nec licent clericis maioribus ea officia civilia quae aut eximiae eorum dignitati parum congruunt, aut eos a muneribus propriis obeundis impediuut. Nemini igitur eorum omnino fas est agere advocatum in

— 197 — foro, aut notarium, aut tutorem, aut curatorem, aut aliud officium exercere publicum ex quo teneantur saecularibus rationes reddere de sua administratione vel de bonis administratis. Attamen non prohibetur clericus ex praedictis esse advocatus vel procurator in tribunali pro iuribus Ecclesiae aut pro suis propinquis usque ad 8 gradum iuxta computationem Orientalium, aut denique pro orphanis et viduis. Licet etiam clerico in casu necessitatis et cum licentia episcopi tutorem esse. 11. Non licet clericis maioribus et religiosis partem habere in lite vel causa sanguinis vel occisionis. Nequit igitur clericus esse accusator, testis, tabularius, inquisitor, iudex, praeco, aut quoquo modo agere cum res est de crimine homicidii vel eius punitione. Nihilominus licet clerico participare in causa sanguinis, si id faciat ad reparandum damnum quod illatum sit sibi ipsi vel alicui propinquorum suorum usque ad 8. gradum in computatione Orientalium vel domesticis suis, dummodo expresse declaret se sua participatione non intendere sanguinis effusionem. Omnia quae dicta sunt de occisione, dicantur pariter de membri mutilatione. 12. Inter ea quibus clerici maiores prohibentur, est iuramentum praestare in iudicio ad instar laicorum. 13. Illicitum est presbyteris et diaconis famulari in domo alicuius laici. Itaque interdicitur illis in domibus magnatum officium temporale obire, veluti secretarii, curatori«, exactoris, rationarii. At fas est ipsis filios masculos magnatum lectionem, scripturam scientiasque convenientes docere, cum episcopi permissu. 14. Vetitum est clericis maioribus et religiosis professis negotiari sive sibi ipsis si ve aliis, tam de bonis propriis quam de alienis. Pariter praedictis vetitum est, campsorem agere aut trapezitam. Attamen in sustentationis propriae necessitate, licitum est clerico negotiari et lucra acquirere pecunia sua maxime per personam alienam, dummodo ex hoc

— 198 —

nulla negligentia oriatur in obeundo proprio officio, et episcopus consentiat. 15. Pariter iuxta declarationem concilii Chalcedonensis, non licet clericis maioribus et monachis conducere agrum ut, inde productos fructus vendant ; at non prohibentur vendere fructus suorum praediorum et agrorum, ammalia quoque alere varii generis ut ea vel eorum lac, lanam, foetus vendant. ART.

IV.

De obligation e dericorum recitandi o fficium canonic um. 1. Inter praecipua officia quae sancta Ecclesia clericis ordinum maiorum, idest diaconis presbyteris et episcopis imposuit, est ut quotidie persolvant precem obligatoriam quam Ecclesia clero statuit quaeque dicitur officium canonicum, in omnibus eius horis, omnibusque eius partibus ac requisitis. Haec obligatio clericum absoluto modo astringit, ita ut si recitationi choral i non assistit, debeat seorsum seu privatim persolvere orationem canonicam sine imminutione. 2. In choro quidem debent clerici absolvere oratio•nem singulis diebus statutam sive ex breviario, si ve ex officio feriali, iuxta rationem diei. Extra chorum autem qui nequit ex breviario absolvere orationem statutam, loco illius oret ex officio feriali. '3. Excusatur qui ad officium canonicum absolvendum tenetur ab eius recitatione si id moraliter vel phvsice impossibile ipsi sit, vel si id non possit nisi cum extraordinario incommodo vel damno. Igitur excusatur 1. qui absque causa librum non habet ne quidem ferialem, in quo tamen casu recitet orationes vocales quas poterit ; 2. excusatur aegrotus quando ex recitatione divini officii, vèl partis eiusdem, grave pateretur incommodum ; '3. excusatur a recitatione totius vel partis officii sacerdos qui maiorem diei partem transigit in audiendis confessionibus fidelium; 4. item

— 199 — sacerdos qui diu debet ad praedicandum ipso die se p r e parare; 5. qui longum iter suscipit equitans ita ut sine gravi incommodo officium recitare nequeat ; 6. ille qui dispensationem obtinuit. Hanc concedere potest episcopus ex rationabili causa et ad breve tempus. Pro longiori dispensatione recurrendum ad Summum Pontificem. 4 . Qui officium récitât, corporis habitura modestum et devotum teneat, non concidat vocabula, nec detorqueat, non confundat articulationes, nec eas elidat. Animum habeat occupatum sententiis quas récitât, in eas mentem defigens piena attentione, vel animam ad Deum in recitando elevans. 5. Decet ut sacerdos, antequam missam celebret, matutinum recitet, quoties id sine incommodo potest. ART.

De ceteris

Clericorimi

V.

obligationibus.

1. Clerici in ordinibus maioribus constituti debent semel quotannis, se a mundo retrahentes, exercitiis spiritualibus octo vel saltern quinque dierum vacare ut eorum anima a rubigine huius mundi detergatur, spiri tus ecclesiasticus in iis renovetur, flainmaque zeli pro Dei domo et animarum salute magis ac magis in iis ardeat. Cum igitur episcopus tempus horum exercitiorum statuit, suosque presbyteros ad ea convoca^ debent omnes obedire ; et si quis eorum sine rationali causa venire renuit, episcopi est eum redarguere ac punire. 2 . Cum vita huius mundi corruptione pieni, magnis sit obnoxia periculis, ut possint clerici incolumes a)) eis evadere, seque contra corruptionem praemunire, ac in perfectione quam eorum conditio ab eis requirit, perseverare, eos exhortamur ut frequenter veritates aeternas et fìdei meditentur, sacrasque Scripturas ac libros pietatis legant. Sacerdotes specialiter non différant sua peccata ' confìteri ultra mensem, ad sacrifìcium Missae convenienti dispositione accédant. Diaconi commu-

—

200

—

nicent cum debita praeparatione in solemnibus Missis quibus ministrant diebus dominicis et festis. Clerici minores saltern semel in mense ad sacram Communionem accédant. 3. Pari ter debent clerici vitare turn quidquid eorum gradui debitam reverentiam apud laicos imminuit, prohibetque ne ex suis laboribus fructum congruentem forant; turn quidquid a spiritu mortificationis, quo instructi esse debeat, eos cohibet, cuiusmodi est intemperantia maxime in potu, avaritia, scurrilitas, otium, visitationes quas nec eorum officium nec Christiana urbanitas ab eis exiçit. ART.

De amore

VI.

stuelli clericis

necessario.

1. Sacerdotes, quibus fìdelium turba tradita est ut eam in semita veritatis dirigant ad vitamque aeternam conducant, graviter tenentur scientiam acquirere constanterque illi studere, utpote qui vocati sunt « lux mundi » (1). Quomodo autem alios illuminabunt si ipsi in tenebria ignorantiae versentur ? E t quomodo eorum animis firmiter adhaerebit scientia, quam olim in scholis acquisiverunt, nisi eidem sedulo recolendae imo et amplifìcandae incumbant ? Ideo inter alia quae Apostolus suo discipulo Timotheo praecepit, dixit i l l i : « attende lectioni, exhortation! et doctrinae » (2). 2. Excitent ergo sacerdotes diligentiam suam, ac postquam munia sui officii piene obierint, alacriter se accingant ad impendendum quod illis superest tempus studiis ac colendis scientiis, quibus maxime opus habent vel a quibus maiorem carpunt utilitatem, praesertim theologiae et arti praedicationis ; manibus versent opera sanctorum Patrum et Doctorum. Non terant inutiliter tempus in legendis fìctis historiis et fabulis, quae nul(1) Matth. 5, 14. (2) I T i m o t h . 13.

—

201

—

lam conferunt utilitatem, imo tepiditatem ac animi dissolutionem gignunt ad aliena evagantis. 3. Nomine Domini decerni mus ut in quacumque regione plures quam unus existant presbyteri, debeant qui haud multum inter se distant convenire saltern semel in hebdomade prout episcopus statuerit, in unum locum idoneum ibique se exercere studiis ac discussionibus in scientiis quae a sacerdotibus exiguntur, praesertim theologia morali, nec non in theologia dogmatica ac in liturgia. Huiusmodi exercitatio fiat ordinate et cum O certa methodo, ne tempus inutiliter vel cum minima utilitate teratur. Melior ratio huiusmodi exercitationis est sequens : praeses conventus ad finem uniuscuiusque congregationis thema unum vel plura scripto proponat congregatis, quod singuli secum ferant illique seorsim studeant, eiusque solutionem scribant ut in futura congregatione legatur. Decet episcopum praeesse conventui qui in sua ci vi tate habetur. Porro episcopus serio iubeat suae dioeceseos presbyteros, continuos huiusmodi conventus habere ac puniat inobedientes-. 4 . Hac occasione ecclesiarum rectoribus suggerimus, decere eos in sua cella episcopali colligere libros selectos ac probatos qui necessitati sacerdotum qui sacro ministerio se dedunt, respondeant. Convenit profecto, ut quilibet presbyter copiam habeat librorum suo muneri congruentium : igitur omnis presbyter debet, praeter libros litúrgicos, possidere sacram Scripturam, librosque theologiae moralis ac theologiae dogmaticae. ART.

VII.

De coelìbatu Presbyterorimi coniugatis.

et de

Presbyteris

1. Licitum est iuxta antiquam consuetudinem Orientalium clericis inferiorum ordinum uxorem ducere, clericis vero in maioribus ordinibus constitutis, idest diaconis et presbyteris, cum suis' uxoribus permanere post

— 202

—

ordinationem diaconatus et etiam presbyteratus, dummodo ante susceptionem diaconatus duxerint virginem, de qua nihil infamiae auditum s i t , non viduain, ñeque aliara ante earn duxerint. Episcopus autem secundum antiquissimam sanctae Ecclesiae disciplinara non consecratur episcopus nisi qui sit virgo aut viduus de una uxore virgine nulla macula vitiata, ut supra, vel cuius uxor religionem professa est. 2. Quamquam autem Pontífices Romani non condemnaverunt Orientaliura disciplinara quae permittit diaconis et presbyteris cum suis uxoribus manere, neque eorura consuetudine!!! prohibuerunt, ut testatur Clemens III papa dicens : « Sacerdotibus graecis... legitimo matrimonio licet uti » (1), et similiter Innocentius III beatae memoriae affirmaiis : Orientalen! Ecclesiali! Votum continentiae non admittere hoenicÀae primae cuius urbs prima Tyrus. E x eius Sedibus episcopalibus erant Ptolemais, Sidon et Sarphanda. II. Metropolis Phoeniciae sectinclae, cuius urbs princeps erat Damascus. E x eius suffraganeis erant Hemesa, Heliopolis, Iabrud et Palmyra. III. Metropolis AroMae, cuius prima urbs erat Bosra. E x eius episcopatibus erant Hadramant, Hasbon et Nabla. I V . Metropolis Ciliciae primaej cuius caput erat Tarsus. E x eius episcopatibus erant Adana et Cyzicus. V . Metropolis Ciliciae secundae, quae est Cappadocia, cuius urbs prima erat Anazarbus. E x eius episcopatibus erant Mopsuestia et Epiphania. V I . Metropolis Syriae cuius urbs princeps erat E u phemia. E x eius episcopatibus erant Raphane et Seleucia. V I I . Metropolis Eaplwatis, cuius urbs prima erat Mabug. E x eius episcopatibus erant Samosata, Dalich, Germanicia et Zagma. V i l i . Metropolis Edessae, cuius prima urbs erat Edessa. E x eius episcopatibus erant B i r a , Harran, Batnan, Carcisia, Calmauzalta, Rhesaina et alii. I X . Metropolis Mesopotamiae, cuius urbs prima erat Amida. E x eius episcopatibus erant Maipharcin, HosnCepha, Dara et alii.

— 217 —

Praeterea Sedes Antiochena sibi reservaverat Sedes urbium Antiochiae finitimarum, quarum episcopi immediate ad Patriarcham Antiochenum referebantur quin metropolitae subiicerentur. Praecipuae hae urbes erant Gabula, Seleucia Beroea, Alepum, et Cannesrin. Praeter has metropoles praememoratas Sedem Antiochenam sequebatur Sedes c,atholici (Primatis) in Oriente sub cuius iurisdictione erant metropoles et episcopatus Assvriae, Babyloniae et Persidis. Insuper ab aatiquis temporibus metropolis insulae Oypri dignitate primatiali fruebatur. Hodie autem post temporum yicissitudines quae nostras terras earumque incolas pessumdederunt, Sedes apud nos reductae sunt ad dioeces^s quae numerabuntur in appendice huius Synodi. CAPUT VIII. D e e l e c t i o n e P a t r i a r c h a e et e p i s c o p o r u m . ART.

De vacantia

Sedis

I. patriarchalis.

Vacantia Sedis patriarchalis fit sive per mortem, sive per depositionem, sive per renunciationem. Cum per mortem evenit, ante omnia debet episcopus cellae patriarchalis qui est constitutus vicarius in spiritualibus, Sedem apostolicam de hoc certiorem facere, ac ad omnes Bcclesias nostrae nationis litteras circulares mittere quibus casum notificet; et convocare episcopos ad congregationem Synodalem ut successor eligatur, praeparare omnia quae pro synodo requiruntur, ita ut omnia praesto sint cum pontifices congregantur, nihilque illos detineat ab ingressu in synodum. Tempore quo Sedes patriarchalis vacat, non licet aliquid immutare in Sede patriarchali per praescriptiones aut statuta nova, neque de patrimonio aut dominiis Sedis aliquid disponere per

— 217 —

Praeterea Sedes Antiochena sibi reservaverat Sedes urbium Antiochiae finitimarum, quarum episcopi immediate ad Patriarcham Antiochenum referebantur quin metropolitae subiicerentur. Praecipuae hae urbes erant Gabula, Seleucia Beroea, Alepum, et Cannesrin. Praeter has metropoles praememoratas Sedem Antiochenam sequebatur Sedes c,atholici (Primatis) in Oriente sub cuius iurisdictione erant metropoles et episcopatus Assvriae, Babyloniae et Persidis. Insuper ab aatiquis temporibus metropolis insulae Oypri dignitate primatiali fruebatur. Hodie autem post temporum yicissitudines quae nostras terras earumque incolas pessumdederunt, Sedes apud nos reductae sunt ad dioeces^s quae numerabuntur in appendice huius Synodi. CAPUT VIII. D e e l e c t i o n e P a t r i a r c h a e et e p i s c o p o r u m . ART.

De vacantia

Sedis

I. patriarchalis.

Vacantia Sedis patriarchalis fit sive per mortem, sive per depositionem, sive per renunciationem. Cum per mortem evenit, ante omnia debet episcopus cellae patriarchalis qui est constitutus vicarius in spiritualibus, Sedem apostolicam de hoc certiorem facere, ac ad omnes Bcclesias nostrae nationis litteras circulares mittere quibus casum notificet; et convocare episcopos ad congregationem Synodalem ut successor eligatur, praeparare omnia quae pro synodo requiruntur, ita ut omnia praesto sint cum pontifices congregantur, nihilque illos detineat ab ingressu in synodum. Tempore quo Sedes patriarchalis vacat, non licet aliquid immutare in Sede patriarchali per praescriptiones aut statuta nova, neque de patrimonio aut dominiis Sedis aliquid disponere per

— 218

—

venditionem aut emptionem, exceptis iis quae necessaria sunt ad ilia dominia servanda aut ad expensas quotidianas et indispensabiles ac ad sumptus synodi. Vicarius, durante vacantia Sedis patriarchalis, nemini tenetur rationem reddere de suo Vicariatu deque Sua administrations honorum Sedis, nisi novo Patriarchae post eius institutionem. ART.

De Patriarchae

II.

electione et

institutions.

Patriarchae electio fit in synodo ex metropolitis et episcopis nostrae nationis canonice congregata. Locus autem quo haec synodus haberi debet, est ipsa urbs Sedis patriarchalis, aut alius locus, quera designet cui competit, si quando difficile sit in urbe Sedis patriarchalis eam haberi. Ad liane synodum omnes et singuli episcopi nationis debent adire, qui ab exercitio pontifìcalium suspensi non sint. Nemo eorum eximitur nisi qui legitima CCLUSCÌ sit excusatus. Debet hie autem ad praesidem synodi scribere eique rem exponere, nec non litteras mittere quibus protestetur se accepturum patriarcham super quem electio synodi cadet. Procuratomi! nemo substituere possit. Completa congregatione episcoporum qui adire potuerunt, praesidentiam synodi suscipit qui inter metropolitas vel, iis absentibus, inter episcopos antiquior est consecratione. Congregatis metropolitanis et episcopis, die nona post eorum congregationem nominent officiales idest secretarium et notarium ut infra ; tum die decima electionem incipianL Decet et convenit ut Patres svnodi ieiunent et frequelites orationes faciant ea durante. Congregalo fieri debet in ecclesia et non in alio loco. Nemo tempore congregationum in synodum ingrediatur praeter Patres synodi, idest episcopos. Nunquam licet aliquem ex laicis t/

— 219 —

vel etiam ex presbyteris in synodo praesentem esse, quantum vis persona sit illustris et eminens. Attamen convenit Patribus synodi ut duos assumant presbyteros qui synodo assistant, alter ut secretarius, alter ut notarius. Hi vero non intrent in synodum, nisi postquam praeses eorum iuramentum susceperit de servando secreto. Nullam partem habebunt in synodo, nisi ut acta scribant. Non licet ad patriarchatum eligere, nisi clericum habentem saltern ordinem presbyteratus. Non sit minor quadraginta annis aetate. Ornatus sit omnibus bonis dotibus, praesertim pietate, scientia et sapientia. Constituta synodo praeparatisque omnibus requisitis, oportet ut inauguratio fiat per Missam quae a synodi praeside celebretur omni qua possibile est solemnitate. Dicatur tunc Missa festi Pentecostes. Similiter in ceteris diebus omnibus in quibus synodus erit aperta, congregatio matutina per Missam clioralem quotidie incipiatur, quam singuli per vices celebrent. Ratio electionis haec sit: Post Missam, ut supra, ianuae ecclesiae claudantur, codex sancti Evangelii ad portam sanctuarii super suum p]uteum ponatur, mensa infra maius altare collocetur, iuxta quam praeses synodi assidebit inter duos episcopos suffragiorum cognitores a dexteris et a sinistris ; contra eos sedebunt secretarius et notarius praedicti. Super mensam calix collocetur, in quem singuli electores suas schedulas emittent. Ante portam ecclesiae ponatur ignis in quem schedulae iniiciantur. Electio incipiatur per sermonem quem habebit praeses synodi vel alius episcopus, quoque patres exhortetur ut personam digniorem et magis idoneam eligant. Metropolitani vero et episcopi hinc inde in ecclesia sedeant pro uniuscuiusque dignitate. Suffragia feruntur bis mane post Missam totidemque vicibus vespere post officium canonicum, si prima vice non absolvatur electio. Suffragiorum ordo hic erit : Primus praeses synodi in calicem emittat suam schedulam hoc modo scriptam :

— 220

—

Volo et eligo Reverendissimum Dominum N. metropolitani vel episcopum Sedis N. vel chorepiscopum aut presbyterum N. in Patriarcham antiochenum pro natione syriaca. Ad calcem sit eius subscriptio. Barn propriis manibus complicet, sigilloque obfirmet. Idem faciant singuli metropolitani et episcopi ordinatim. Tum in locum suum unusquisque regrediatur. Postea praeses sjnocli calicem acci pit ex eoque coram episcopis duobus qui a lateribus eius sunt, schedulas extrahat et numeret. Si electorum numerum superent aut minime aequent, electio non constabit eritque nulla, nec opus erit schedulas aperire, sed in ignem mittantur ut comburantur, et ad novam electionem procedatur. Si vero schedularum numerus aequet numerum electorum, tunc synodi praeses coram duobus praedictis episcopis assistentibus singulas schedulas aperiat, et non publicato eligentis nomine, nomen electi altiori voce pronunciet, ut illud electores omnes audiant, et a duobus presbyteris secretario et notario notetur in charta. Si duae ex tribus partes suifragiorum convenire in electione unius personae reperiantur, ea c'ensetur facta et valida; alioquin iteranda erit donee in aliquem duae partes ex tribus conveniant. Si quis Patrum synodi ab ecclesia tempore scrutimi absens sit propter aegritudinem aut propter aliud simile, praeses synodi cum duobus assistentibus episcopis ad eum adeant, eius schedulam accipiant et in calicem immittant ut ceteras schedulas. Si Patres malunt viva voce electionem facere sine scripto, exigitur ut omnes in unam personam conveniant absque ullius exceptione. Alioquin electio invalida est et nulla. Finito scrutinio, si electio ut supra legitime constiterit, tunc praeses synodi seu primus Patrum stans illam promulgai dicens: Patres reverendissimi, facta suifragiorum collatione, invenimus hanc synodum convenire in electione Reverendissimi Domini N. in nostrum Patriarcham et patrem. Ideo nomine totius synodi pronuncio et declaro Reverendissimum Dominum N.

—

221

—

electum fuisse omnium nostrum totiusque nostrae nationis Patrem et Patriarcham. Si electus praesens est electionique consentit, tunc primus Patrum cum duobus episcopis et duobus secretariis ad eum accedit, et genua iiectit coram eo dicens : « Spiritus Sanctus vocat te ut sis Patriarcha magnae Antiochiae, totiusque ditionis huius apostolicae Sedis, id est Pater omnium nostrum ». Et genua flectunt omnes Pat-res et duo secretarii. Turn vero electus genibus fiexis et facta paululum oratione dicit : - Accepto et obedio - . Deinde surgunt omnes, eumque induunt pluviali ac etiam omophorio, crucem pectoralem et mitram illi imponunt, si episcopus est, ac inter plures eorum procedit ad thronum illi ad dexteram altaris paratum ; cuinque ibi sederit accedunt ordinatim eiusque manum deosculantur. Postea decretum electionis describitur a secretariis cum mentione temporis et ceterarum circumstantiarum, et propria omnium Patrum subscriptione, et sigillo fìrmatur ut in patriarchatus Archivo custodiatur. Deinde apertis ianuis populus ecclesiam ingreditur, electus vero e throno descendens, stat ante portam altaris et circum eum ceteri Patres. Et canunt hymnum gratulationis hirmo sarge Faide, qui incipit his verbis: Arbor decora et venusta. Post cantimi omnes genuiiectunt exceptis episcopis, et Patriarcha eos benedicit dicens : Benedirti sit/is a Domino etc., et omnes accedunt eiusque manum deosculantur praeter episcopos. Tum processione solemni ad cellam patriarchalem eum deferunt. Dominica proxima fìt consecratio novi Patriarchae iuxta ritum. Haec si electus praesens sit. Quod si absens fuerit, electione proclamata ut supra, aperiuntur portae, et cantato hymno ut supra, praeses synodi dat benedictionem, et decretum electionis ad electum transmittit cum uno metropolitano, episcopo aut chorepiscopo. Quod cum ille acceptaverit, ad synodum pergit, ibique quae supra dicta sunt perficiuntur, et consecratur. Post electionem novi Patriarchae et. consecrationem iuxta ritum ut supra, litterae synodicae scribi debent

— 222

—

ad Sedem Apostolicam, quibus Patres electores agnoscant factam electionem et consecrationem, submisseque a Summo Pontifice petant ut novum Patriarcham confirmet ac eum apostolica sua auctoritate suprema ratum habeat eique benigne Pallium pontificale conferai. Sint hae lit— terae ab omnibus subscriptae et singulorum sigillis obiìrmatae, easque tradant electo Patriarchae ut eas transmittat cum suis propriis litteris ad Summum Pontifìcem, quibus eum certiorem faciat de sua electione et consecratione, ab eoque enixe postulet, ut supra, ut suam electionem confirmet, Palliumque gratiose sibi transmitt a l In iis litteris professionem fìdei Orientalibus praescriptam emittat. Si potest, omnia haec Romam mittat cum oratore speciali ad hoc delegato. Obtentis demum litteris Apostolicis confìrmationis, et pallio solemniter excepto, poterit electus ab eo die synodum convocare, confìcere chrisma, dedicare basilicas, ordinare clericos, episcopos consecrare, aliaque peragere quae, nisi specialis venia Sedis Apostolicae praedicto Patriarchae facta fuerit, ante obtentam confirmationem et pallii concessionem vetita sunt, gaudebitque tunc demum Patriarcha electus piena iurisdictione super universam nationem svriacam. ART. III.

De vacantia Sedis episcopalis vel

metropolitanae.

Cum Sedes episcopi aut metropolitae sedente caret sive per mortem, sive per renunciationem, sive per depositionem, sive denique per translationem, debet vicarius generalis dioecesis, de vacantia Sedis Dominum Patriarcham statini certiorem facere. Si in illa dioecesi non sit vicarius generalis, eins locum in hoc teneat primus inter presbyteros ecclesiae cathedralis. Dominus vero Patriarcha, simul ac de vacantia Sedis certior factus fuerit, sine mora vel vicarium generalem in suo officio confirmet constituatque administratorem dioecesis atque vicarium patriarchalem usque ad novi praesulis electio-

— 223 — nem, vel alium nominet ex presbyteris dioeceseos quem idoneum iudicet, constituens eum pro se vicarium patriarchalem vacantiae ad dioecesim regendam. Vicarius Sedis vacantis, a Domino Patriarcha confirmatus vel eius auctoritate constitutus, iurisdictionem suam servat donee dioecesi pastor constituatur ; nee licet eum auctoritate sua privare, nisi ob graves causas canonicas quas Dominus Patriarcha ponderare tenetur. Si consistant, eum deponit aliumque nominat ut supra. Vicarius Sedis vacantis habet super dioecesim totani potestatem qua pollet episcopus secundum dignitatem suam episcopalem non secundum suum ordinem. Hoc non obstante, vicarius Sedis vacantis non fruitur privileges et honorificentiis propriis episcoporum. Similiter non potest vicarius Sedis vacantis presbyterum stabilem pro aliqua dioeceseos ecclesia nominare, sed, si necessitas postulat, solum provisorie, idest ad tempus constituere, donee episcopus Sedem occupet. Vicarius Sedis vacantis debet patrimonium mensae episcopalis omni diligentia et, cura custodire, illudque rite administrare episcopo futuro non sibi, ipse auteni non habet ius nisi ad congruam sustentationem. Sciat autem se, cum novus episcopus sufficitur, a canonibus sub peccato gravi obligari ad rationem illi recldendam de administratione mensae episcopalis eiusque dispositione. Non licet vicario Sedis vacantis vendere, emere aut immutare aliquid ex bonis Sedis, sed debet omnia in statu suo relinquere praeter id quod dilationem non patitur. ART.

IV.

Be electione metropolitarum

et

episcoporum.

1. Cum aliqua Sedes suo pastore privatur, Dominus Patriarcha postquam de constituendo vicario qui earn gubernet, ut supra, providerit, intra spatium trium men-

— 224 — si um a die vacationis Sedis, sollicitam curam ad providendum successorem conférât. 2. Debet a principio Vicarius Sedis vacantis ad omnes ecclesias dioeceseos mittere mandatum quo praescribat orationem quae quotidie in omnibus ecclesiis mane post Missam conventualem recitetur, quaque fkleles Deum 0 . M. precentur ut bonum ac idoneum il lis mittat pastorem. Dominus Patriarcha ad clerum et magnates dioeceseos vacantis scribat epistolam praecipientem ut in instrumento canonico désignent nomina trium personarum ex clero, quibus bonum testimonium in Domino reddant, quasque dignas esse declarent ex quibus sibi pastor eligatur. Hi" très viri praediti esse debent dotibus quibas pastorem in ecclesia Dei ornari oportet, ut supra expositum est in sermone de ordinatione episcoporum. Hac attestatione accepta, Patriarcha episcoporum qui venire poterunt,, synodum convocet. In ea très saltern praeter Patriarcham episcopi adesse debent, facta insuper ceteris praesulibus facilitate, unum ex praesentibus procuratorem sibi eligendi, qui suo quoque nomine suffragium in eligendo novo episcopo ferat. Ille autem censeatur electus^ in quem suffragiorum maioritas concurrerit. Si synodus cognoscat ex viris, quorum nomina exhibita sunt, nullum episcopatui iuxta sanctos canones idoneum esse, Patriarcha nomine svnodi scribat denuo ad dioecesim viduatam praecipiens ut, nomina trium aliorum virorum exhibeat ; idem faciat tertio, si id opus est. Denique, si ne nunc quidem ullus ex tribus personis quorum nomina illi tertia vice exhibentur, dignitati episcopali aptus est, synodus eligat, ut supra, quem in Domino existimaverit. Obtenta pontificia confìrmatione, electus consecrationem episcopalem recipiat, et deinde, iuxta praescriptionem ss. canonum intra spatium trium mensium ad sedem suam se conférât. Si id negligit, sciat se incidere in poenas a sancto Concilio Tridentino sancitas contra episcopum qui a sua sede abest sine causa légitima et

— 225 —

canonica longiori tempore quam lex permittit. Ut episcopus novus, cum suam sedem primum ingreditur, iurisdictionem suam exercere valeat, requiritur ut suum diploma presbyteris ecclesiae cathedralis exhibeat. Convenit ut episcopus novus postquam possessionem Sedis cui promotus est acceperit, scribat Sanctitati Suae litteras venerationis, obedientiae et devotionis. Patriarcha non est obligatus episcopum per se consecrare, sed potest consecrationem committere alicui ex episcopis nostrae nationis quem vult. Episcopus qui iurisdictionem habens super aliquam ecclesiam, ad aliam eligitur, statim ac pontificiam confìrmationem obtinuit et novae sedis canonicam possessionem cepit, omnem iurisdictionem super priorem amittit, Sedesque eius prior vacans evadit. Similiter si electus est presbyter, officium ac iurisdictionem habens super aliquem populum, statim ac ad ordinem episcopalem elevatur, Sedisque suae rite possessionem apprehendit, cadit ab officio et iurisdictione quam habebat in statu presbvteratus. CAPUT IX.

De E p i s c o p o r u m ofoligationibus, i u r i b u s et privilegiis. ART.

De obligationibus

I. Episcoporum.

1. Cum episcopus non instituatur nisi ut Ecclesiam Dei ordinatione divina regat, ac subditi ad quos gubernandos instituitur, venerationem, amorem et obedientiam ei debeant, ipse quoque pro virili sua parte tenetur procurare bonum et commodum suorum subditorum, ac in omnibus se ostendere eorum patrem, pastorem et iudicem. Praeterea sacri canones imposuerunt episcopis obligationes et munera quae observare debent,

— 225 —

canonica longiori tempore quam lex permittit. Ut episcopus novus, cum suam sedem primum ingreditur, iurisdictionem suam exercere valeat, requiritur ut suum diploma presbyteris ecclesiae cathedralis exhibeat. Convenit ut episcopus novus postquam possessionem Sedis cui promotus est acceperit, scribat Sanctitati Suae litteras venerationis, obedientiae et devotionis. Patriarcha non est obligatus episcopum per se consecrare, sed potest consecrationem committere alicui ex episcopis nostrae nationis quem vult. Episcopus qui iurisdictionem habens super aliquam ecclesiam, ad aliam eligitur, statim ac pontificiam confìrmationem obtinuit et novae sedis canonicam possessionem cepit, omnem iurisdictionem super priorem amittit, Sedesque eius prior vacans evadit. Similiter si electus est presbyter, officium ac iurisdictionem habens super aliquem populum, statim ac ad ordinem episcopalem elevatur, Sedisque suae rite possessionem apprehendit, cadit ab officio et iurisdictione quam habebat in statu presbvteratus. CAPUT IX.

De E p i s c o p o r u m ofoligationibus, i u r i b u s et privilegiis. ART.

De obligationibus

I. Episcoporum.

1. Cum episcopus non instituatur nisi ut Ecclesiam Dei ordinatione divina regat, ac subditi ad quos gubernandos instituitur, venerationem, amorem et obedientiam ei debeant, ipse quoque pro virili sua parte tenetur procurare bonum et commodum suorum subditorum, ac in omnibus se ostendere eorum patrem, pastorem et iudicem. Praeterea sacri canones imposuerunt episcopis obligationes et munera quae observare debent,

—

226

—

quemadmodum eis statuerunt iura quae ipsis praestari debent. 2 . Ante omnia debet episcopus amore paterno affici erga suam dioecesim, ita ut nullam aliam animo concupiscat. Canones enim sacri severe prohibent episcopo appetere translationem ex dioecesi, quam Deus ipsi in sortem dedit, ad aliam. 3. Episcopus tenetur, secundum decretum concilii. Tridentini (1), sanctum Evangelium per se praedicare, idest populum instruere et docere; si vero légitima causa impediatur, sacerdotibus in quibus fìduciam ha,beat et quos sciat esse idoueos ad alios docendos (2), committere coetus fidelium eruditionem, ut eos doctrina fìdei morumque imbuant, atque ita doctrinam proponant ut eam fideles et d a r e intelligant et magni faciant, et ad eam actiones suas constanter exigant, eo vel maxime quod nostra aetate col lu vies errorum omnia occupaverit. 4 . Aliud munus episcopi est ut synodum dioecesanam in cathedrali sua ecclesia, quoties necessitas id exigat, vel evidens Ecclesiae utilitas id expostulet, ad reformandas res religionis et morum cogat ea ratione quam explicaturi sumus. 5. Tenetur etiam episcopus curam gerere ut clerus in sua dioecesi sit scientiis eruditus ac virtutibus praefulgens. Qualis institutio in scientiis requiratur, superbis dictum est: quod attinet profectum in virtutibus, heic addimus, oportere ut episcopus apud se convocet quotannis clerum suae dioeceseos, eosque exercitiis spiritualibus subiiciat per octo vel saltern quinque dies; id autem fìat ea tempestate qua discessio presbyterorum e suis ecclesiis minus incommodi sit allatura. 6. Statuat praeterea episcopus certas régulas quae moderentur vitam ac mores cleri suae dioecesis, curans ut eas clerus ad amussim observet, quo fìat ut eius mores sint semper a labe immunes et vita laudabilis. (1) Conc. Trid. sess. 5, cap. 2. (2) II Timoth. 2, 2.

— 227 —

Qui eas regulas transgreditur monendus primum est et redarguendus, turn etiam puniendus, ita tamen ut cum severitate iudicis, dementia patris, quantum fieri potest, copuletur. Nam a recta agendi ratione cleri pendet bonitas turbae fìdelium in fide et moribus. 7. Quod ut suavius et certius obtineatur, sciat episcopus debere se suis ovibus exemplo praeire in honorandis suis presbyteris qui auxiliares sui sunt in portando onere regiminis pastoralis sacerdotalis ; caveat idcirco ab omni re quae eorum honorem minuat vel decorem laedat, praesertim coram laicis. 8. In primis vero meminerit episcopus se in sua dioecesi populi et cleri patrem esse, ideoque oportere ut sua auctoritate cum moderatone, mansuetudine ac misericordia utatur, imitando Iesum Christum dicentem : « Discite a me quia mitis sum et humilis corde » (1). 9. Praecipua obligatio episcopi in eo est ut accurate observet canones ac statuta quae ab hac Synodo decreta, et a Sancta Sede Apostolica revisa sunt ; atque curet ut clerici et laici qui suae subdunt potestati ea observent singuli quantum ad eos pertinet. 10. Debet episcopus curare ut pueri et puellae Christiane educentur in scholis. Tenetur ergo satagere ut nullus sit in sua dioecesi locus, quem inhabitet populus sibi subditus, qui non habeat idoneam scholam pueris et aliam similem puellis. Quas scholas in sua visitatione pastorali visitare non omittat. 11. Curandum est ut spiritus fidei et pietatis in quolibet dioecesis loco excitetur et foveatur : in quem finem conducet erectio confraternitatum, quae operibus pietatis et caritatis se dedant. 12. Non negligat episcopus suos dioecesanos cohibere a lectione librorum, ephemeridum et aliorum similium scriptorum quae sanae doctrinae ac bonis moribus adversantur, hos libros et scripta etiam publice notando et eorum lectionem severe interdicendo. 13. Inter praecipuas episcopi obligationes incumbit (I) Matih. i l , 29.

—

228

—

illi omnem operam dare in procuranda conversione fratrum nostrorum Iacobitarum, qui intra suae dioeceseos limites reperiuntur, ad sanctam fidem catholicam. Mittat ergo ad eos missionaries qui eos instruant, edoceant ; nullam operam negligat ad hunc scopum attingendum quem sancta mater Ecclesia vehementer optat. 14. Si omnis episcopus est pater spiritualis gregis sui universi in genere, est principaliter pater pauperum et indigentium, orphanorum et viduarum. Ideoque tenetur specialem curam impendere in eis succurrendis ac sublevandis. Meminerint episcopi, nulla alia meliore ratione suis opibus se usuros, quam si earum participes faciant pauperes qui sunt fratres Christi. 15. Cum autem omnis pontifex constituatur ad offerenda sacrificia pro populo, idcirco omnis episcopus gregem habens quem regat, debet gratis missam applicare pro populo diebus statutis, iuxta ea quae ab antiquo tempore sacri canones definierunt ac summus pontifex Leo Papa XIII denuo sanxit (1). Dies autem in quibus episcopi debent celebrare missam pro populo ut supra, hi sunt : 1. Omnes dies dominicae per totum anni circulum ; 2. dies festi sequentes: Nati vitas Domini, dies secunda, Circumcisio, Epiphania, dies sequens, Purifìcatio, S. Ephrem, Annunciatio, S. Ioseph, secunda dies Resurrectionis, S. Georgius, Ascensio, Corpus Domini, Ss. Petrus et Paulus, Transfiguratio, Assumptio, Nativitas B. M. Virginis, Crux, Omnes Sancti, Conceptio, et alii dies festi de praeeepto in quaque dioecesi observati. Si nequeat episcopus in aliquo horum dierum missam applicare pro populo, debet supplere die sequenti vel alio die proximiore, nisi eo die quo missam applicare debet, aegrotet; tum enim ab hac obligatione dispensatur. 16. Non admittat episcopus diaconum vel presbyterum extraneum ad sacramentorum administrationem, nisi exhibeat litteras testimoniales subscriptione et si(1) Constit. In suprema die 12 Iunii 1882.

— 229 — gillo proprii episcopi munitas : similiter religiosus debet exhibere subscriptionem et sigillum proprii_ superioris. Attamen episcopus non potest suae dioecesi adscribere modo permanenti clericum alienae dioecesis^ nisi consentiente episcopo dioeceseos illius cni clericus addictus est. 17. U t possit episcopus munus administrandi ac gubernandi suam dioecesim rite obire, generatim _ expedit ut nominet in sua dioecesi vicarium generalera idoneum et praesertim ss. canonum peritum. 18. Debet episcopus in sua domo episcopah conservare in regestis propriis exemplaria omnium iudiciorum, litterarum testimonialium, dispensationum, revalidationum, litterarum encyclicarum, diplomatum ordinationum, actorum consecrationis ecclesiarum et altarium, litterarum pastoralium, decretorumque cuiuscumque generis quae a sua curia emanant, cum inconveniens sit aliquid huius generis ab eius curia emanare, quin eius exemplar in regestis curiae custodiatur. 19. Habeat, episcopus apud se sigillum proprium in quo syriace sculptum sit eius nomen titulusque episcop a t i cum versiculo ex sacra Scriptura desumpto et aliquo symbolo. Hoc sigillum dicitur sigillum cellae episcopalis vel curiae episcopalis. 20. Denique ut posset episcopus recte fungi omnibus officiis a nobis hactenus expositis, quae potestatem magisterii, ministerii et gubernationis respiciunt, cánones ecclesiastici duas maximi momenti obligationes illi imposuerunt, quarum altera est continua residentia in sua dioecesi, altera visitatio pastoralis eiusdem. De quibus in sequentibus articulis fusius erit sermo. ART.

De

II.

residentia.

1. Pastori praecepto divino mandatum est gregem suum cognoscere, sacramentis, verbo, bono exemplo

— 230 —

alere, ac vigilanter custodire (1). Propterea sacri canones imposuerunt episcopo rigidissimam obligationem residendi in ecclesia cui pastor praepositus est, idest in ea continuo coinmorandi ut pastor, quin ab ea discedat. Haec residentia potest esse in quocumque loco dioeceseos episcopi ad eius arbitrium, dummodo ad ecclesiam suam cathedralem veniat statutis temporibus, videlicet Dominici Adventus, Quadragesimae, Nativitatis, Resurrectionis Domini, Pentecostes et Corporis Christi diebus, nisi episcopalia munia in sua dioecesi eos alio vocent. Sed magis convenit ac desideratur specialiter ut episcopus semper in sua Sede, idest in ecclesia cattedrali resideat. Non licet il li a sua dioecesi abesse nisi per tres menses in anno, continuos vel interruptos, dummodo tamen causa rationabilis exstet, nec suus grex detrimentum ex sua absentia patiatur. 2. Praeter hoc temporis spatium, si ulterius episcopo opus est a sua dioecesi abesse, id ei non licet, nisi de expressa licentia scripta D. Patriarchae, in qua commemorentur causae absentiae. Requiritur autem ut causae sint urgentes, secus licentia nulla est, nullamque vim habet. 3. Sciant quoque episcopi Sanctam Ecclesiam severissimas poenas sanxisse contra episcopum qui hanc legem transgreditur. 4. Nihilominus cum Patriarcha discedit ad visitanda limina apostolica, episcopi ad visitandam Sedem patriarchalem, hi omnes ad habendum concilium seu synodum, nulla indigent licentia, nec peccant huiusmodi absentia. 5. Ex his patet, episcopum recenter institutum teneri ad suam Sedem ad quam promotus est, suscepta consecratione, sine mora, ut supra dictum est, se conferre. 6. Non potest episcopus suam Sedem abdicare eamque deserere, etiam cum animo religionem profìtendi in aliquo ordine regulari, nisi per iuridicam renunciationem (1) Cone. Trid. sess. 23, cap. 1.

— 231 — a legitima auctoritate accep+atam ac omnes canonicitatis conditiones praeseferentem. ART. III. ])e Visitation e

'pastorali.

1. Inter praecipuas atque graviores episcopi obligationes numeratur munus invisendi sui.gregis, quod clicitur visit.atio pastoralis. Quae obligatio est strictissima ita ut nihil ab ea episcopum dispenset. Etenim si ipse gravi causa impeditus est quominus per se ipsum hanc Visitationen! peragat, debet earn committere viro idoneo ex clero, praesertim vicario suo generali. 2. Episcopus hanc Visitationen! quotannis vel saltern semel singulis bienniis peragere debet. Quod si ei videatur praeter hanc praescriptam visitationem alias extraordinarias peragere, id facere non prohibetur, cavere tamen oportebit, ne id cum gravamine ecclesiarurn vel parochorum fiat. 3. Si episcopus visitationem pastoralem non per seipsum aggreditur, sed suo vicario generali aut alii viro idoneo committit, huic mandatum scriptum ex quo huiusmodi commissio constet, tradat, ut in omnibus locis ad quos visitator se confert, legatur. 4. Episcopo vel eius delegato competit in visitatione pastorali invisere omnes ecclesias, oratoria, scholas, confraterni tates, hospitia, loca pia suae dioeceseos; ac de statu presbyterorum ac ceterorum clericorum singillatim examen instituere. Quod ad domos religiosas attinet, episcopo competit feminarum monasteria visitare nomine suo velut cetera loca suae dioeceseos; ea vero quae virorum sunt, si eorum regula est canonica et ab Ecclesia approbata, non potest episcopus visitare nec religiosos examinare nisi licentia D. Patriarchae per delegationem Sedis apostolicae. 5. Munera episcopi in visitatione pastorali, duobus capitibus comprehenduntur : debet nimirum examinare

— 232 —

statum sui gregis et reformare quod reformatione indiget. 6. Quoad primum debet episcopus de presbyteris curam animarum habentibus, inquirere : Num conservent in libris idoneis nomina baptizatorum, coniugatorum ac decedentium, iuxta regulam; num custodiant documenta, actus, instrumenta ad ecclesiam spectantia ; num continue resideant in ecclesiis quibus praepositi sunt ; num praedicent, instruant, doceant ; num bona locorum piorum custodiant ac bene administrent; num impleant clericalia officia quae illis incumbunt ; num observent decreta ac circulares instructiones quae ad illos mittuntur ex curia episcopali et ea exequantur. 7. Praecipuam curam et diligentiam debet episcopus in visitatione pastorali adhibere circa hanc gravissimam quaestionem : An sancta fides catholica integre custodiatur in suo grege, moresque severi et pudici in eo vigeant. Circa quod episcopus non omittat ut bonus pastor populum cohortationibus et admonitionibus ad religionem, pacem innocentiamque accendere, sanam doctrinam inducere, bonos mores tueri, pravos corrigere, ceteraque, quae in Domino iudicaverit, ad fidelium utilitatem constituere. 8. Quoad ecclesias et oratoria, examinare debet episcopus in visitatione pastorali : utrum munda, ornataque sint : qualis status altarium super quibus missa celebratur, vasorum, utensilium, ornamentorum; utrum lampas semper luceat ante SSmum Sacramentum: qui status sacristiae, baptisterii, oleorum sacrorum, imaginum, reliquiarum, tabernaculi eucharistici, librorum ecclesiae ; utrum ritus Ecclesiae accurate observentur in administratione sacramentorum, praesertim baptismi, missae, communionis, confessionis, matrimonii; qualis status panis et vini in Missa adhibitorum ; alia his similia. Ad calcem huius Synodi inserimus appendicem, in qua fuse enumerantur omnia puncta de quibus debet episcopus examen et inquisitionem instituere in sua visitatione pastorali. Utiliter etiam episcopi prae oculis habere poterunt puncta de quibus Bened. XIII in instru-

— 233 —

ctione circa visitationem ad limina episcopos sollicitos voluit. 9. Quoad alterum, si episcopus in visitatione pastorali repererit aliquid quod reformatione indiget, debebit praecepta congrua dare ad illud reformandum, sive scripto quod legatur et custodiatur, sive saltern verbo-tenus. Poenas quoque, ubi res postulat, decernat, sive ut pater, sive etiam ut iudex. 10. Debet episcopus in sua visitatione pastorali consecrare ecclesias suae dioeceseos, quae adhuc non consecratae sint. 11. Habeat episcopus specialem librum, cui det nomen lib H msitationü past oralis, in quo quotannis scribat narrationem visitationis pastoralis ilio anno peractae cum relatione praecipuarum rerum quas in unoquoque loco viderit et fecerit, quaeque scripto trarli mereantur, nec non praecepta quae tunc dederit. 12. Denique episcopo competit in visitatione pastorali ut ecclesiae, quas visitât, victualia pro se et suis quos secum adducit, praebeant. ART.

De

IV.

Synodis.

1. Svnodus seu Concilium est conventus auctoritate legitima coactus, in quo episcopi negotia ecclesiastica tractant ac definiunt. Videmus Apostolos ipsos exemplum concilia convocandi dedisse praelatis qui post eos venerunt ; nam primum concilium quod in Ecclesia Christiana habitum est, aetate Apostolorum convocatum est ac ex iis compositum fuit (1). 2. Conciliorum sunt variae species : concilium oecumenicum, concilium provinciale, concilium nationale et concilium cathedraticum seu dioecesanum. 3. Concilium oecumenicum est illud ad quod episcopi ex omnibus mundi partibus convocantur, cuique (1) Act. 15, 6 et 28.

— 234 —

summus Pontifex praeest sive per se sive per legatos suos; eius definitiones dogmaticae, postquam eas summus Pontifex conñrmavit, sunt infallibiles ac irreformabiles. 4. Concilium provinciale dicitur illud quod habetur a metropolitano provincia-e cum suis episcopis suffraganeis, cuique ipse metropolitanus praeest. Quod si ad synodum provincialem metropolitae et episcopi plurium provinciarum vel totius nationis conveniunt, concilium plenarium vel nationale appellari consuevit. 5. Concilia provincialia statis temporibus convocari, plures cánones praescripserunt. De his conciliis agit etiam canon 37 ex iis qui nomine Apostolorum veniunt. 6. Idcirco debet D. Patriarcha concilium nationale cogéré quoties necessitas id exiget. Convocabit ad illud omnes metropolitanos, episcopos et archimandritas sui patriarchatus sive ii habeant dioeceses quas administrent sive non, universosque clericos qui acl synodum de iure vel consuetudine venire tenentur, decretaque cum iis promulgabit quae nationis bonum eiusque utilitas religiosa et temporalis requirent. Episcopus autem qui ad concilium venire non potest impeditus a rationabiJi CclUScl, debet D. Patriarchae causam absentiae exponere ac facultatem petere procuratorem mittendi. Modus autem hoc concilium habendi hic esto : Prima die induti omnes sacerdotalibus vestibus, singuli iuxta suum ordinem procedunt solemniter ad ecclesiam, choro canente coram eis quod congruit ; ingressis omnibus in templum, patriarcha secreto orat paululum ante altare, et surgit. Tum singulis in loco suo consistentibus, patriarcha Missam célébrât aut alius cui ipse mandaverit. Post Missam recitant precem synodi liturgicam, deinde unus ex praesentibus sermonem habet de Ecclesiae canonibus, vel de eius disciplina, de reformanda vita clericorum vel aliis similibus de quibus tractandum est in synodo. Tum patriarcha aut unus ex metropolitis emittit professionem fìdei a Sede apostolica Orientali-

— 235 — bus iniunctam, quam omnes ad synodum vocati subscribunt. Post haec nominantur secretarli et ofììciales synodi et audiuntur intercessiones et querelae si quae sunt. Quibus expeditis, acta synodi incipiunt. In fine omnes accepta benedictione patriarchae discedunt. Singulis diebus sequentibus in quibus erit apertimi concilium, congregantur mane in ecclesia, et, celebrata ab uno eorum Missa, leguntur decreta quae concilio sancienda proponuntur ; in fine benedicit patriarcha ut supra. Statuta, a concilio nationali sancita, publicari debent in omnibus dioecesibus, ac observanda sunt in omni loco et tempore postquam a sancta Sede apostolica recognita vel approbata fuerint. Simili modo convocatur concilium nationale ad eligendum novum Patriarcham. 7. Concilium autem dioecesanum seu cathedraticum habetur a metropolita seu episcopo cuiuslibet dioeceseos cum suo vicario generali, suo chorepiscopo, suis periodeutis, parochis ac superioribus monasteriorum qui in sua dioecesi exstant ad decernenda ea quae respiciunt iidei conservationem morumque reformationem in dioecesi, similiaque quae ad bonum animar um tendunt. Episcopus potest punire presbyteros qui ad synodum venire renuunt vocati, nisi causa rationabilis eos excuset. Definitiones synodi dioecesanae obligant totum clerum et populum dioeceseos. ART. V .

De potestate

Episcoporum

eorumque

iuribus

in

genere.

1. Episcopus qui alicui certae dioecesi praeficitur, est eius pater, pastor, praesul et gubernator, iusque habet inspiciendi omnes qui in ilia sunt, sive clericos, sive laicos, eos pascendi, regendi, gubernandi pro ratione potestatis episcopalis; omnesque sine lilla distinctione,

— 236 —

tenentur ei subiacere, obedire, reverentiam et honorem praestare. 2. Potestas quam episcopus habet in suam dioecesim, triplex est. Habet enim 1. potestatem praedicationis et magisterii (1), 2. potestatem ministerii idest conficiendi ac conferendi sacramenta (2), et 3. potestatem gubernandi (3). Itaque episcopus in tota sua dioecesi pollet potestate absoluta praedicandi, instruendi, redarguendi ubicumque et quomodocumque velit, in omni bonitate et charitate absque asperi tate, constituendi alios qui praedicent, doeeant, instruant, spiritualia ' exercitia dent aliaque pietatis opera faciant sub ipsius prudenti directione. Episcopo etiam competit scholarum suae dioeceseos libros ac doctrinas quae in iis traduntur, examinare, atque interdicere ea quae videt contraria sano dogmati vel bonis moribus. Ius habet praesertim imponere scholis suae dioeceseos textum doctrinae christianae, item singulis scholis suae dioeceseos presbyterum delegare qui elementa catechismi doceat, invigiletque circa agendi rationem puerorum ac puellarum eorumque profectum in bonis moribus et scientia. Vi huius potestatis magisterii qua pollet episcopus, nemo potest in eius dioecesi, sive sit laicus, sive clericus, librum de rebus sacris imprimere sine eius licentia, nec edere sine episcopi approbatione, quae in fronte ipsius libri apparere debet. Concilium Tridentinum iubet puniri qui hanc legem transgreditur ; quod in nostra Ecclesia observari debet. Pro potestate ministerii idest conficiendi ac conferendi sacramenta, qua pollet episcopus, ius habet sacramenta suis dioecesanis administrandi, nec non sacerdotes delegandi eisque committendi dispensare menta quae ad eorum ordinem pertinent, curam gerendi ut parochi sua munia obeant quoad regimen animarum ac collationem sacramentorum ceteraque ex his pendenti) Matth. 28, 19; II Tim. 4, 2. (2) Matth. 28, 19; Luc. 22, 19, 20; loan. 20, 23. (3) Act. 20, 28.

— 237 —

tia, tandem puniendi eos qui negligenter vel male in his se gerunt. Huius potestatis virtute ius habet episcopus limitandi in genere et in specie omnibus dioeceseos suae presbyteris potestatem absolvendi a peccatis in sacramento confessionis, reservandique sibi aliqua peccata a quibus nemo possit absolvere praeter eum vel S. Pontificem ac eos quos ipsi delegaverint. Soli episcopo competit ordinare seu benedicere superiores monasteriorum ac moniales. Pariter soli episcopo competit ius ecclesias consecrandi easque chrismate ungenti, consecrandi quoque chrismate altaría, lapides altarium ac cetera quae huiusmodi sacra unctione indigent. Eius etiam est confraternitates approbare, quae erigi non possunt, nisi licentia et facúltate data ab episcopo in proprio diplomate, sine quo ab Archiconfraternitatibus etiam Romae existentibus aggregari nequeunt. Ius habet etiam examinandi confraternitatum regulas ac ^ eas approbandi, rationemque exigendi ab earum praesidibus de reditibus earum ac impensis. Denique episcopus, sive gregem proprium habeat, si ve non, ius possidet erigendi in sua domo oratorium privatum, non publicum, Missamque super illud celebrandi. Hoc ius episcopum sequitur quocumque eat, etiam extra suam dioecesim. Pariter Ordinarius ius habet eligendi sibi confessarium, idest delegandi quemcumque presbyterum ad audiendam confessionem suam sacramentalem infra suae Dioecesis limites. Po testas autem regiminis significai, episcopos facultatem habere cánones et statuta disciplinaria decernendi, sive in synodo ab eis convocata, sive extra synodum, dummodo huiusmodi statuta non adversentur legibus universalibus in Ecclesia receptis. Leges autem quas episcopus in sua dioecesi promulgai non amittunt suam vim per eius mortem, ac nemo potest eas abrogare nisi qui superiorem habet auctoritatem, vel episcopus qui eas promulgavi^ aut eius successor in Sede. Hac qua pollent potestate episcopi, privilegium habent relaxandi ac dispensandi super legibus communibus

— 238 —

tam imperativis quam prohibitivis in casibus in quibus sancta Ecclesia ipsa hanc facultatem eis concessit, non autem absoluto modo. Per legem communem intelligitur ea quae comprehendit omnes ecclesias et omnia loca, nec non ea quae est communis toti Ecclesiae nostrae Syriacae quaeque ab auctoritate suprema Ecclesiae confirmata sit. Yi huius potestatis episcopis competit redarguere ac punire transgredientes (1). Cum hac potestate utuntur, meminerint, praeceptum quod dedit Apostolus discípulo suo Timotheo (2) arguendi, deinde obsecrandi, increpàndi in omni patientia et doctrina. Si id sine fructu fecerint atque virgam punitionis adhibere opus est, copulent mansuetudinem cum severitate, misericordiam cum iudicio, lenitatem cum rigore. Illorum quoque est causas ad forum ecclesiasticum pertinentes iudicare sententiamque de eis proferre (3). Et cum episcopus aliquod decernit, vel praeceptum indicit, vel iudicium profert, eius sententia impleri debet, et executioni mandare. Episcopus ius habet presby teros suae dioecesis, illius titulo ordinatos, prohibere quominus earn derelinquant ad aliarnque discedant. Ius etiam episcopi est bonis ecclesiasticis et locis pietatis procuratores praeficere ad ea administranda ac fructificanda, atque hos procuratores dirigere et ab iis rationem poscere. Denique ius habet episcopus exigendi a suis subditis décimas, quod dicitur zidka, reshüha, nurìa. Nam omnis christianus aliquam facultatem habens debet contributionem pro episcopo subministrare, quae est optima ratio impetrandi a Deo benedictionem opibus suis dum simul et persolvit ius suis patribus spiritualibus debitum, qui ipsi servitium spirituale praestant, curamque gerunt saluti s eius aeternae, et munus pauperibus succurrendi ac eleemosynae faciendae explet. (1) Tit. 1, 9. (2) II Tim. 4, 2. (3) I Cor. 5, 5: I Tim. 1, 20.

— 239 — ART.

De honoribus

VI.

liturgicis

episcopo

debitis.

1. Pluribus honoribus ac privilegiis liturgicis gaudet episcopus. Quorum primum est praecedentia super omnes presbyteros qualicumque dignitate polleant. 2. Episcopi nomen debet commemorari in tota sua dioecesi post nomen summi Pontificis et D. Patriarchae in Missa, in officio canonico et in ceteris locis in quibus id ritus indicat. Haec obligatio commemorandi nomen episcopi dioecesani tenet omnem clericum qui in dioecesi commoratur, etiamsi ab aliena dioecesi venerit. Nam clericus extraneus non debet commemorare nomen episcopi dioeceseos ex qua venit etiamsi peregrinus sit. 3. Praeterea episcopo competit vestes proprias in sacris functionibus gestare, praeter eas quae sacerdotibus communes sunt. Hae vestes pontificales dicuntur. Sunt: Masnapha, Mitra, Omophorion, Baculum, Crux manualis et Crux pectoralis. Mitra quidem et crux pectoralis apud nos receptae sunt per imitationem Ecclesiae Romanae. Hunc usum nos approbamus ac confirmamus ut legem nostrae Ecclesiae. Mitram quidem non gestat episcopus nisi in functionibus pontificalibus. Crucem autem pectoralem, quoties gestat pluviale et omophorium. Baculum esse debet vel ex metallo, vel ex ebeno metallo incrustato ; eius summa pars formam habet vel globi habentis desuper parvam crucem, quod est proprium Domini Patriarchae, vel est torta et ob voluta. Baculum non gestatur ab episcopo nisi in pontificalibus officialibus, in processione, et cum benedictionem dat in Missa pontificali ; in cantu autem canonici officii quoties legit aliquid solus, cum thurificatur, quae omnia in libro Instructionum liturgicarum declarantur. Anulum episcopus gestat tum in ecclesia et in functionibus liturgicis tum alibi. Crucem manualem episcopus assumit cum celebrat Missam et cum alias peragit functiones liturgicas.

— 240 — 4 . Insuper invalait apud nos usus induendi chirothecas certis temporibus, excepta Missa pontificali de requiem. Hic est mos Ecclesiae Romanae, quem nos permittimus in Ecclesia nostra. 5. Alius honor episcopo praestandus est cum in diebus solemnibus vadit ex episcopio ad ecclesiam. Eum turn comitantur presbyteri, diaconi ceterique suae ecclesiae clerici singuli in suo ordine et cum cantu. Ceteris diebus ex episcopio ad ecclesiam eum comitatur saltern unus presbyter. 6 . Inter honores et iura episcopo numeratur etiam quod quoties in aliqua ecclesia suae dioeceseos functionem sacram solemnem perfecturus est, omnes illius ecclesiae presbyteri ei ministrare debent. 7. E x honorificentiis episcopo debitis est quod vestes ScLCFclS induat vel sedens in throno vel stans ante altare. 8. Praeterea consuetudo habet, ut cum episcopus distribuii communionem, singuli communicantes prius eius anulum osculentur quam ille sacramentum in os porrigat. > 9. Episcopus quoque potestatem habet conferendi suis dioecesanis indulgentiam unius anni cum novam ecclesiam consecrat ; in Missa etiam pontificali concedit indulgentiam quadraginta dierum iis qui Missae intersunt. Forma collationis huius indulgentiae debet esse conformis usui sanctae Ecclesiae Romanae a qua nostra Ecclesia hanc disciplinam didicit. 10. Episcopo competunt alii honores et iura quando Missam pontiflcalem célébrât vel cantui officii canonici assistit, quae declarantur in libro Instructionum liturgicarum. 11. Praeterea episcopus ius habet sedendi in throno in ecclesia. In ecclesia quidem cathedrali erigendus est thronus flxus ad dexteram altaris maioris, et parieti adhaerens. In ilio sedet episcopus durante cantu officii canonici in diebus solemnibus ut eius facies sit ad occidentem conversa. Quando Missam pontificalem celebraturus est, erigitur ei thronus mobilis ad dexteram sanctuarii ita ut eius facies vertatur ad meridiem. Durante

— 241 —

officio canonico extra festa Domini sedet episcopus in anteriori parte absidis a parte septentrionali ita ut eius facies respiciat occidentem : omnia haec quantum forma sanctuarii permittit. Thronus panno tegendus est; habereque debet baldachinum panno obtectum; ad eum ascenditur tribus gradibus, si est episcopi et metropolitae; et quinque, si est patriarchae ; non sit sedile throni altior quam mensa altaris. In ecclesiis non cathedralibus construitur pontifici thronus provisorius cum aliqua functio solemnis peragenda est. Episcopus qui est vicarius patriarchalis in ecclesia D. Patriarchae, et episcopus coadiutor, non debent sedere in throno fìxo, sed sedent in throno pro visorio in functionibus. Similiter episcopus extraneus non sedet in throno episcopi dioeceseos, sed ponitur illi sedes conveniens in altero latere, de lieentia episcopi dioeceseos. 12. Hoc quoque episcopi exigit ut eo praesente, presbyter nec benedicat, nec manum osculandam cuiquam praebeat. ART. VII.

De Episcopio. 1. Episcopium seu Episcopi domus debet esse contigua ecclesiae cathedrali vel saltem ei vicina. Habeat, si fieri possit, intus transitum ad ecclesiam cathedralem ut per eum transeat episcopus cum ad ecclesiam vadit et cum ab ea redit. 2. Si episcopus familiam suam secum habitare vult in domo episcopali, destinet illi locum in domo separatum. 3. Decet episcopos vestigiis patrum nostrorum inhaerere ; supellectili simplici contenti sint, mensam frugalern habeant, vitam ducant sobriam. Nihil in eorum vitae aut habitationis ratione appareat quod non conveniat eorum sacrae dignitati, vel quod non redole

— 242 — leat simplicitatem, rerum terrenarum contemptum et zelura Apostolicum. 4 . Eius domestici et familiares sint exemplo ceteris hominibus in probitate, religione, honestate, pietate. 5. Sit episcopus promptus ad recipiendos eos qui causas habent ad curiam episcopal em spectantes, praesertim presbyteros qui episcopum petunt pro negotiis Ecclesiae et populi. 6. Conveniens est ut erigat episcopus in sua domo parvum oratorium in quo missam celeb ret diebus qui bus non yult in ecclesia cathedrali vel alia celebrare. Hoc oratorium sit instructum omnibus necessariis sacro per-: agendo sacrificio, quae munditie niteant, suo quaeque loco rite disposita. 7. Omne episcopium debet inter alia bibliothecam continere. Bibliotheca autem episcopi instructa esse debet libris diversi generis, qui turn ipsi episcopo turn etiam eius presbyteris ac clericis usui sint. In ea summa cura custodiantur codices manuscripti, praesertim syriaci, qui saepe pretiosissimi sunt. Curet episcopus ut sua bibliotheca exactum habeat catalogum, quo facilius libri inveniantur. 8. Debet episcopus custodire in proprio archivo tabulas, instrumenta, diplomata, bullas, cuiuscumque generis sint, registra suorum praedecessorum, libros rationum, litteras alicuius momenti, ceteraque documenta episcopatum respicientia. Curet quoque ne aliquid eorum pereat. CAPUT

X.

De episcopis honorariis seu titularibus. Episcopus honorarius est ille qui ordinatur titulo alicuius antiquae Sedis deletae, scilicet quae hodie gregem non habet ; is igitur per consecrationem ordinem episcopalem consequitur quin potestatem regendi adipiscatur. Apud nos ut plurimum episcopus vicarius patriarchalis et episcopus coadiutor titulares ordinantur.

— 242 — leat simplicitatem, rerum terrenarum contemptum et zelura Apostolicum. 4 . Eius domestici et familiares sint exemplo ceteris hominibus in probitate, religione, honestate, pietate. 5. Sit episcopus promptus ad recipiendos eos qui causas habent ad curiam episcopal em spectantes, praesertim presbyteros qui episcopum petunt pro negotiis Ecclesiae et populi. 6. Conveniens est ut erigat episcopus in sua domo parvum oratorium in quo missam celeb ret diebus qui bus non yult in ecclesia cathedrali vel alia celebrare. Hoc oratorium sit instructum omnibus necessariis sacro per-: agendo sacrificio, quae munditie niteant, suo quaeque loco rite disposita. 7. Omne episcopium debet inter alia bibliothecam continere. Bibliotheca autem episcopi instructa esse debet libris diversi generis, qui turn ipsi episcopo turn etiam eius presbyteris ac clericis usui sint. In ea summa cura custodiantur codices manuscripti, praesertim syriaci, qui saepe pretiosissimi sunt. Curet episcopus ut sua bibliotheca exactum habeat catalogum, quo facilius libri inveniantur. 8. Debet episcopus custodire in proprio archivo tabulas, instrumenta, diplomata, bullas, cuiuscumque generis sint, registra suorum praedecessorum, libros rationum, litteras alicuius momenti, ceteraque documenta episcopatum respicientia. Curet quoque ne aliquid eorum pereat. CAPUT

X.

De episcopis honorariis seu titularibus. Episcopus honorarius est ille qui ordinatur titulo alicuius antiquae Sedis deletae, scilicet quae hodie gregem non habet ; is igitur per consecrationem ordinem episcopalem consequitur quin potestatem regendi adipiscatur. Apud nos ut plurimum episcopus vicarius patriarchalis et episcopus coadiutor titulares ordinantur.

— 243 —

Episcopus vicarius patriarchalis a Domino Patriarcha assumitur ut ei opem ferat in administratione Sedis patriarchalis specialiter, aut in exercenda iurisdictione patriarchali in genere. Quandoque patriarcha illi committit regere sua vice aliquam regionem, quae ad Patriarcham ipsum immediate refertur ; vel denique ei conferì administrationem alicuius dioeceseos cuius episcopus sit suspensus ab eius administratione. Aliquando tamen vic a r i a t e patriarchalis presbytero confertur, quin ad ordinem episcopalem elevetur. Episcopus autem coadiutor est ille qui constituitur in dioecesi quae habet episcopum proprium in sua sede residentem, earn administrantem, sed indigentem alio episcopo, qui eum in eius administratione adiuvet sive propter dioeceseos extensiònem negotiorumque multiplicitatem, sive propter infirmitatem, senium vel amentiam. Ordinarie non constituitur episcopus coadiutor nisi cum consensu episcopi coadiuti. Episcopus vicarius patriarchalis et episcopus coadiutor habent totam potestatem ordinis episcopalis, sed non possunt earn exercere nisi cum licentia et delegatone Domini Patriarchae quoad vicarium patriarchalem, et episcopi coadiuti quoad episcopum coadiutorem. Ideoque non possunt sine ilia licentia alicui ordinerei quemcumque conferre, neque ecclesias aut lapides altaris consecrare, neque indulgentias concedere, neque pontificalia peragere. Et cum pontificalibus funguntur, non sedent in throno cathedrali, sed ponitur eis sedes mobilis cum uno gradu, neque baculum gestant nisi quando baculi gestatio est ex caeremoniis liturgicis, ex. gr. in ordinationibus. Manifestum est episcopi vicarii patriarchalis et episcopi coadiutoris nomina non esse commemoranda in Missa aut in officio, eosque nullam potestatem habere litteras pastorales in dioecesi promulgando Nihilominus episcopus vicarius patriarchalis et episcopus coadiutor vestibus pontificalibus omnibus induuntur. Cum aliquis eorum pontificalia cum licentia Patriarchae aut episcopi coadiuti peragit, presbyteri ecclesiae debent eum associare in ministerio quemadmodum dioeceseos pastorem asso-

_ 244 — ciant. lus habent oratorium privatum in sua domo erigendi in eoque Missam celebrandi. Utriusque cessât officium cessante officio episcopi ordinarii. Qui vicarium patriarchalem aut episcopum coadiutorem instituit, debet eius subsistentiae providere. Depositio autem episcopi vicarii patriarchalis et episcopi coadiutoris pendet a volúntate illius qui eos consti tuit. Attamen Dominus Patriarchi satagere debet ut episcopus a vicariatu patriarchali aut dignitate coadiutoris amoti non in ea vivant egestate, quae episcopalem dedeceat dignitatem. CAPUT XI. De offlciis Vicarii Generalis, Chorepiscopi P e r i o d e u t a e et P a r o c h i . ART. I .

De Vicario

Generali.

1. Vicarius Generalis est clericus quem episcopus nominat, conferens illi partem suae aiictoritatis super dioecesim ut eam suo loco administret. A multis saeculis haec disciplina in Ecclesiam introducta est. In Ecclesia quidem Occidentali ea confìrmata fuit a tempore concilii Lateranensis IV quod habitum est anno 1215. In Ecclesiis autem Orientalibus ut plurimum episcopus assumebat chorepiscopum cui administrationem ecclesiarum in pagis et vicis committebat, ipse autem regimen urbis suae Sedis sibi specialiter reservabat. Nihilominus vicarii generalis vestigium in historia ecclesiastica praeteritorum temporum etiam apud nos reperimus ; inter cetera scimus in Ecclesia nostra Antiochena S. Ioannem Ohrysostomum vicarii munus apud S. Flavianum patriarcham gessisse. 2. Cum autem mos invaluerit in quibusdam etiam nostrae nationis dioecesibus, ut episcopus sibi constituât vicarium generalem, nos consentimus et volumus ut hic

_ 244 — ciant. lus habent oratorium privatum in sua domo erigendi in eoque Missam celebrandi. Utriusque cessât officium cessante officio episcopi ordinarii. Qui vicarium patriarchalem aut episcopum coadiutorem instituit, debet eius subsistentiae providere. Depositio autem episcopi vicarii patriarchalis et episcopi coadiutoris pendet a volúntate illius qui eos consti tuit. Attamen Dominus Patriarchi satagere debet ut episcopus a vicariatu patriarchali aut dignitate coadiutoris amoti non in ea vivant egestate, quae episcopalem dedeceat dignitatem. CAPUT XI. De offlciis Vicarii Generalis, Chorepiscopi P e r i o d e u t a e et P a r o c h i . ART. I .

De Vicario

Generali.

1. Vicarius Generalis est clericus quem episcopus nominat, conferens illi partem suae aiictoritatis super dioecesim ut eam suo loco administret. A multis saeculis haec disciplina in Ecclesiam introducta est. In Ecclesia quidem Occidentali ea confìrmata fuit a tempore concilii Lateranensis IV quod habitum est anno 1215. In Ecclesiis autem Orientalibus ut plurimum episcopus assumebat chorepiscopum cui administrationem ecclesiarum in pagis et vicis committebat, ipse autem regimen urbis suae Sedis sibi specialiter reservabat. Nihilominus vicarii generalis vestigium in historia ecclesiastica praeteritorum temporum etiam apud nos reperimus ; inter cetera scimus in Ecclesia nostra Antiochena S. Ioannem Ohrysostomum vicarii munus apud S. Flavianum patriarcham gessisse. 2. Cum autem mos invaluerit in quibusdam etiam nostrae nationis dioecesibus, ut episcopus sibi constituât vicarium generalem, nos consentimus et volumus ut hic

— 245 —

mos sit communis omnibus nostrae nationis dioecesibus. Poterit tarnen episcopus munus vicarii generalis chorepiscopo qui in dioecesi est committere. 3. Patet autem episcopum posse vicarium generalem destituere, eum mutare, eius potestatem, qua eum exornavit, minuere vel augere ad suum arbitrium, tametsi chorepiscopum non possit privare chorepiscopatu quem ritu sacro obtinuit. 4. His praelibatis, episcopus in constituendo vicario generali, debet accurate et diligenter observare conditiones et regulas, quas, disciplinae Ecclesiae Romanae inhaerentes, de hac re hic constituimus. I. Qui vicarius generalis constituitur debet 1. esse unus ex optimis presbyteris vel clericis scientia et moribus spectatus, peritus in iure canonico, prudens in administratione ecclesiastica; non bigamus aut uxoratus ; non minor viginti quinque annorum, nec religiosus. 2. Non sit parochus regimini animarum addictus, nam duo munera difficile est uni homini simul obire, nisi in eius ecclesia alius parochus vel plures extent, ita ut ministerium animarum ex munere Vicarii generalis illi addito detrimenturn non subeat. 3. Expedit ut non sit frater episcopi nec patruelis nec nepos ex parte fratris vel sororis. 4. Praestat etiam ut vicarius generalis sit extraneus idest originarius dioeceseos diversae ab ilia pro qua constituitur, si id fieri possit, et nisi utilitas speretur ex ilio qui est originarius ipsius dioeceseos. II. Ius seu auctoritatem constituendi vicarium generalem in dioecesi habet eius episcopus et legitimus pastor, quod ius habet ex quo canonice sedet, videlicet ex quo Sedem canonice ingreditur etsi adhuc ordinem episcopalem non susceperit. Praeter hunc, etiam qui dioecesim gubernat ut administrator durante viduitate Ecclesiae vel durante suspensione episcopi a iurisdictione, potest sibi constituere vicarium generalem. Si ille qui ius habet nominancli in dioecesi vicarium gen. hoc facere negligit, et dioecesis huiusmodi vicario indigeat, patriarcha, trina monitione praemissa et non

— 246 —

attenta, vicarium gen. nominet. Vicarius autem Ordinarius qui constituitur durante viduitate Ecclesiae, non potest vicarium sibi constituere. III. Nominatio vicarii generalis debet fieri per lit— teras manu episcopi subscriptas et sigillo cellae episcopalis munitas, quae ei, qui nominatus, tradantur. Barum autem exemplar in regestis episcopii custodia/tur, non ad legalitatem nominationis obtinendam, nam nominatio verbalis tantum per se legaliter valida est, sed ad dignoscendos limites potestatis quam episcopus voluit vicario conferre eum nominando. IV. Po testas vicarii generalis est eadem ac potestas episcopi ipsius ; et ius utrumque considérât ut unam personam in exercitio huius potestatis, ita ut quod facit vicarius generalis, censeatur factum ab episcopo vi iuris ipsius, et tribunal eius sit tribunal episcopi, videlicet in curia episcopali est tribunal unum, in quo sedet et iudicat episcopus sive per se, si ve per suum vicarium. Propterea nec licite, nec valide appellatur a sententia vicarii gen. ad episcopum nisi in iis, quae speciali et separato mandato ei ab episcopo commissa seu delegata fuerunt. Nam alia est ratio vicarii generalis, et alia delegati, illius scilicet quem episcopus delegat ad gerendum negotium speciale ex illis quae ad potestatem episcopi spectant, vel ad plura huiusmodi negotia modo generali, scilicet appellatio valet a sententia delegati ad episcopum qui eum delegavit. V. Episcopus ius habet minuendi vel augendi potestatem quam vicario gen. confert, tarn cum eum nommât quam postea. Quod si episcopus vicarium generalem nominat quin determinet potestatem quam illi confert, tum vicarius gener. pollet tota potestate quam ius illi tribuit. Quamvis vicarius generalis ordinariam habeat iurisdictionem, plura tamen sunt, quae nequit absque speciali episcopi mandato. Etenim 1. etsi episcopatu sit insignitus, nequit tamen exercere aut alii demandare quae episcopalis sunt ordinis ; hinc nequit concedere lit— teras dimissoriales ad ordines suscipiendos ab alieno epi-

— 247 —

scopo, nisi episcopus in remotis regionibus per longum tempus versetur. 2. Non potest vicarius gener. parochos in ecclesiis vacantibus instituere, nec in iis aliquid immutare, nec resignationes beneficiorum admittere. 3. Non potest synodum dioecesanam indicere. 4. Non potest de causis criminalibus cognoscere, neque delinquentes deponere vel ab officio destituere, nec excardinationem alicui clerico ex dioecesi concedere, ut scilicet se transferat ad alienam dioecesim. 5. Non potest visitationem dioeceseos facere. 6. Non potest, etsi sacerdos s i t , sine expresso et speciali episcopi mandato, absolyere vel dispensare a censura vel irregularitate cuiuscumque generis, a peccatis reservatis, votis, et simiìibus, quae Papae aut episcopo reservata sunt. Omnia tamen praedicta -potest, si ab episcopo speciale ad ea peragenda mandatimi accepit. Potest vicarius gen. aliquem delegare ut loco suo causam particularem tantum tractet ; sed ad universitatem causarum solius episcopi mandato valide sibi substituere delegatum valet. O . . . Episcopus non potest annullare ìudicia quae a suo vicario emanant, quemadmodum non potest annullare iudicia quae a seipso edita sunt. Sed si in indicio vicarii aliquid contigit quod canonibus adversetur, soli patriarchae competit illud iudicium revisere per viam appellationis illudque rescindere si id meretur. Potestas vero vicarii generalis cessat, cessante potestate episcopi qui eum constituit: idest per huius mortem, vel translationem, vel depositionem, vel suspensionem. ART.

II.

De Chorepiscopo et

Periodeuta.

1. Potest episcopus constituere super regionem, quae ad suae cathedrae civitatem pertinet, chorepiscopum, eius neinpe veluti inspectorem et loci sui praesidem : ibidemque in unoquoque oppido seu pago suae dioecesis periodeutam (visitatorem), cui illius cura sit commissa.

— 248 — Munia chorepiscopi haec sunt : visitare regionem, cui praeest, inspicère eius ecclesias, coemeteria, scholas et loca pia, curando ut omnia recte iuxta cánones se habeant, nihilque desideretur; invigilare super incolumitate fidei, bonis moribus, observantia dierum festorum, ieiuniorum et abstinentiarum in ipsa ; observare clerum ac explorare eius agendi rationem, assiduitatem in animarum ministerio, in praedicatione et doctrina Christiana ; denique curare ut in regione cánones sacri observentur, praesertim huius Synodi decreta, et praecepta quae episcopus -promulgat. Debet etiam quotannis vel quoties necessitas poscit ad episcopum mittere relationem eorum quae animadvertit in regione digna esse reformatione aut providentia episcopi. Chorepiscopus, regionis inspector, non potest iudicare nisi in causis levis momenti; promotores enim causarum gravium iubeat ad curiam episcopalem recurrere. 2 . Periodeuta autem presbyteris sui oppidi praeest. Hiiic competit : 1. ius praecedentiae super presbyteris in ordine sedendi tam intra ecclesiam, quam extra ; 2 . praecipere et prohibere in iis quae officium chorale, Missam solemnem, caeteras Missas et functiones respiciunt; 3. scribere mónita et notifications quae in Missis diei dominici et festi populo legi debent ; 4 . administrare pecuniam ecclesiae et eleemosynas pauperum ; ita tamen ut nequeat ex pecunia ecclesiae extraorclinariam expensam facere sine intelligentia et consensu collegarum ; impensam autem alicuius momenti non sine episcopi licentia; 5. disponere concorditer cum collegis quod ad ministerium animarum ac sacramentorum collationem pertinet, item quod respicit distributionem reditus provenientis ex ministerio ita ut evitentur confusio, iactura et legitimae querelae ; 6 . observare suorum collegarum vitam et agendi rationem, eos monere cum opus e s t , eos arguere cum id merentur, denique rem ad curiam episcopalem deferre, si opus est, sive per viam informationis, sive per viam accusationis secundum diversitatem circumstantiarum. 7 . Debet etiam curam impendere quotannis in afferendis sacris oleis e

— 249 —

curia episcopali eaque custodire. 8. Periodeuta par est suis collegis in distributione reditus communis, attamen dona quae a populo illi offeruntur specialiter, ad eum solum pertinent. ART. III.

De

Parocho.

1. Episcopi, quos Spiritus Sanctus posuit ad regendam Ecclesiam Dei, quibusque potestatem solvendi et ligandi dedit, presbyteris conferunt partem potestatis regendi, absolvendi et ligandi. 2. Presbyteri qui episcopos in regimine fidelium adiuvant, sunt in primis parochi, qui et in Ecclesia Latina dicuntur etiam curati. Ab ipsis Ecclesiae exordiis episcopi in pascendo grege presbyteros adiutores adhibuerunt. Horum officium erat, ut diversis in locis, prout fidelium nèce^sitas et utilitas postulare videbatur, nomine et auctoritate episcopi divina mysteria celebrarent, verbum Dei praedicarent plebique christianae sacramenta dispensarent. Successu vero temporis et crescente numero fidelium factum est ut singulis in locis singuli presbyteri ita constituerentur, ut, eis grex ibi existens velut proprius permanenter committeretur. Atque haec est origo parochorum. Paro