Pultahan sa Paglaum 2

Citation preview

2

Pultahan sa Paglaum

Among ginahangyo katong nagagamit sa Pultahan sa Paglaum sa pagpalihog ug pahibalo kanamo mahitungod sa ilang mga kasinatian sa pagtudlo niining mga leksyon. Ang inyong mga sugyot / kasayuran among dawaton nga malipayon . Gusto kaming may masayran gikan sa inyo. Palihog sulat kanamo sa:

Literacy International [email protected]

a b d e g h i k l m n o p r s t u w y

A B D E G H I K L M N O P R S T U W Y

Pultahan sa Paglaum Libro 2 Leksyon 31-72

Ang pasiuna sa mga letra sa Libro 2 mao ang mosunod: 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45.

---

Tubig Pagkaon Tiyan Kalibanga Gatas Alang Lamok T.B. Kalibangan AIDS Pagtanum Pagbuhat

46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60.

Pag-gamit Gihimo Nakasal Noa Hesus 1 Hesus 2 Gibautis mohan Giayo ni Hesus Nagtawag Gibuhi Namatay Krus 1 Krus 2 Pagkabanhaw 1 Pagkabanhaw 2

61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72.

Langit Espiritu 1 Espiritu 2 Balaod Esteban Felipe Dorcas Saulo Pedro Mubalik Langit 1 Langit 2

Tagmantala: Literacy International, 2002 All rights reserved.

Leksyon 31

1

dahon

hon

on

hon

on

on

bunga

bu

u

bunga

u

u

2

dahon da da

da da dahon

bunga bu bu 4

3

on hon

ong hong

an han

ang hang

hon hong han

5

hon kon ton lon

hong kong tong long

han kan tan lan

nong 2

bu bu bunga

hang kang tang lang wala

hang

anaa

6

7

mamunga nga munga munga nga mamunga

maayong ong yong yong ong maayong 9

8

dili di di

di di dili 10

walay lay ay 12

11

ay lay lay

ay lay walay

kang hang yong

da di hi

Si Atong nagtanom ug mga punoan sa tanaman. Daghan ni ug sanga. Daghan sab ug mga dahon ang punoan ni Atong. Nindot ang punoan ni Atong. Daghan sab ug bunga ang punoan. Mangga ang bunga sa mga punoan. Gihatagan ni Atong si Pablo ug mangga. Gikaon ni Pablo ang mangga. Si Hesus sama sa usa ka punoan. Ang tawo sama sa sanga. Ang tawo nga anaa kang Hesus anaay kinabuhi. Mamunga siya ug daghang maayo nga bunga. Ang tawo nga wala kang Hesus dili mamunga. Ang tawo nga wala kang Hesus walay kinabuhi. Genesis 1:1-27

anaay

daghang 3

Leksyon 32

(v, g)

kasing-kasing

kasing sing

kasing-kasing

sing sing

baga

ga a

baga

a a

1

2

kasing-kasing ka kasing kasing kasing-kasing ka

4

3

in sin

ing sing

it sit

im sim

sin kin gin sin

sing king ging sing

sit kit git sit

sim kim gim sim

5

kung 4

baga ba ba

imong

sin sing sit sim

sakit

ba ba baga

6

7

nagasakit kit sakit sakit kit nagasakit

natan-aw natan natan natan natan natan-aw

8

9

nag-ampo po ampo ampo po nag-ampo 10

11

ol lo yo

ka kit kang

giayo ayo o

o ayo giayo

12

sing mong tong

Naay sakit si lolo. Nagasakit ang baga ni lolo. Naguol si lola. Nagasakit ang kasingkasing ni lola nga nagtan-aw kang lolo nga nagsakit. Naguol sab si lolo. Nag-ampo si lola nga maayo na ang baga ni lolo. Giayo sa Ginoo ang baga ni lolo. Ang mga tawo nagasakit sa sala. Nagasakit ang kasing-kasing ni Hesus nga nagtan-aw sa mga tawo nga nag-antos. Si Hesus ang naga-ayo sa atong mga sala. Si Hesus ang kinabuhi. Kon wala Siya dili ta maka-adto sa langit. Anaa na ba si Hesus sa imong kasing-kasing? Genesis 3:1-19

maka-adto 5

Leksyon 33a Mga leksyon nga Numero ug Alampat sa Pang-ihap Unsaon pag-ihap ug numero: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 30 40 50

6

sero (zero) usa (one) duha (two) tulo (three) upat (four) lima (five) unom (six) pito (seven) walo (eight) siyam (nine) napulo (ten) onse (eleven) dose (twelve) trese (thirteen) katorse (fourteen) kinse (fifteen) dise seis (sixteen) dise siyete (seventeen) dise ocho (eighteen) dise nuwebe (nineteen baynte (twenty) traynte (thirty) kwarenta (forty) singkwenta (fifty)

Leksyon 33b 60 70 80 90 100 1000

saysenta (sixty) sitenta (seventy) otsenta (eighty) nubenta (ninety) usa ka gatos (one hundred) usa ka libo (one thousand)

Unsaon pag-ihap ug kwarta: (How to count money) ¢5 singko sentabos (five centavo) ¢10 diyes sentabos (ten centavo) ¢25 baynte singko sentabos (twenty-five centavo) P1 piso (one peso) P5 singko pisos (five pesos) P 10 diyes pisos (ten pesos) P 20 baynte pisos (twenty pesos) P 50 singkwenta pisos (fifty pesos) P 100 usa kagatos ka pisos (one hundred pesos) P 500 lima kagatos ka pisos (five hundred pesos) P 1000 usa kalibo ka pisos (one thousand pesos)

Exodo 20:3-17

7

Leksyon 34a

Mga Leksyon sa paghimo ug sulat Pablo Sanchez #33 Tancontian St., Lanang, Davao City March 28, 2002

Pastor Jerome, Maayong adlaw kanimo! Dako ang akong pagpasalamat sa Ginoo nga adunay nakagahin ug panahon sa pagtudlo kanako ug basa. Ug sa karon, naghinay-hinay na’g kapaspas ang akong binasahan. Daghan pako’g gusto nga makab-ot pastor. Daghan pako’g gustong mahibal-an. Mao nga mangayo una ko kanimo ug Bibliya, aron mapauswag pa nako ug maayo ang akong nakat-unan. Labaw sa tanan, gusto pa nako mailhan pag-ayo ang atong buhi nga Diyos. Sa pagkakaron, daan nako nagapasalamat kanimo. Ang Diyos manalangin kanimo! Ang imong igsoon sa pagtuo,

Pablo 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567

Pablo Sanchez #33 Tancontian St., Lanang, Davao City Mervin Atanoza #101 Echavia St., Mati Davao Oriental

Levitico 17:11 8

Leksyon 34b Mervin Atanoza #101 Echavia St., Mati, Davao Oriental, March 28, 2002 Mahal Kong Pablo, Maayong adlaw diha kanimo! Nadawat na nako ang imong sulat, ug nalipay sad ko sa mga maayong butang nga gipanghimo sa Ginoo sa imong kinabuhi. Ug dakong kalipay ko usab nga magmalamboon ka sa imong tinguha nga mailhan nimo pag-ayo ang atong mahigugmaong Diyos. Mao nga sunod simana ipadala ko na ang imong ginapangayong Bibliya. Sigurado ko nga dili gyud ka kapuyon ug basa niini. Ugaling naa pa’y kinahanglan, ayaw pagduha-duha ug pagpahibalo kanako. Ang kalipay nimo, kalipay pud nako. Padayon sa pagtubo igsoon. Ang Diyos manalangin kanimo! Imong igsoon sa pagtoo,

Pastor Mervin 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567 12345678901234567

Mervin Atanoza #101 Echavia St., Mati, Davao Oriental

Pablo Sanchez #33 Tancontian St. Lanang Davao City 9

Leksyon 35

tubig

big

ig

tubig

ig

ig

sudlanan sud

1

ud

ud

ud

2

tubig big ig

ig big tubig

sudlanan sudla sudla sudla sudlanan sudla 4

3

i ig

a ag

o og

u ug

ig it is ig

ag at as ag

og ot os og

ug ut us ug

ig ag og ug

5

Kinahanglan 10

sud

natong

Ipalayo

6

7

limpyo pyo o

Isulod sulod lod

o pyo limpyo

8

lod sulod Isulod

9

moinom moi moi moi moi moinom 10

pabukalan kalan kalan 12

11

yo pyo pa

kalan kalan pabukalan lim lan lod

tu bu su Limpyo nga Tubig

Ang tubig maayo sa atong lawas. Kinahanglan natong moinom ug daghang limpyo nga tubig. Dili maayo moinom ug hugaw nga tubig. Kinahanglan pabukalan ang hugaw nga tubig. Isulod ang limpyo nga tubig sa limpyo nga sudlanan. Kinahanglan limpyo ang tanan natong sudlanan sa tubig. Limpyo ang tubig sa gripo. Dili na ni kinahanglan pabukalan. Kinahanglan lang nga isulod sa limpyo nga sudlanan. Ipalayo ang inyong limpyo nga tubig gikan sa mga mananap. Si Hesus nagahatag ug tubig sa kinabuhi. (Juan 4:4-14) mananap

nagahatag 11

Leksyon 36

pagkaon

kaon

on

kaon

on

on

gulay

lay

ay

lay

ay

ay

1

2

pagkaon kaon on

on kaon pagkaon

gulay lay ay 4

3

a pa

o po

e pe

u pu

pa ba ga pa

po bo go po

pe be ge pe

pu bu gu pu

5

kusog 12

ay lay gulay

karne

pa po pe pu

makapahimsog

6

7

prutas pru pru

pru pru prutas

mahimsog himsog sog

sog himsog mahimsog

9

8

mokaon mo mo

mo mo mokaon

10

panit nit it

it nit panit

12

11

ta

ka

hang

tag tas

kan kar

yong tong

Maayong Pagkaon Ang pagkaon nagahatag sa tawo ug kusog. Kinahanglan natong mokaon ug maayong pagkaon. Kinahanglan mokaon ta ug kan-on, pan, prutas ug gulay. Kinahanglan mokaon sab ta ug karne, itlog ug isda. Ang mga maayong pagkaon makapahimsog sa atong lawas. Ang mga maayong pagkaon makapatubo kanato. Makaayo sab sa panit ang maayong pagkaon. Kinahanglan mokaon ta ug maayong pagkaon aron mahimsog ang atong lawas. Si Hesus ang pan sa kinabuhi. (Juan 6:1-15, 35) makapatubo

kanato

aron

Makaayo 13

Leksyon 37

tiyan

yan

an

yan

an

an

templo

tem

em

templo

em

em

1

2

tiyan yan an

an yan tiyan

templo tem tem

tem tem templo

3

i ti

e te

a ta

o to

4

ti te ta to

5

ti ri hi ti

te re he te

ta ra ha ta

ampingan 14

to ro ho to madaot

Mao

7

6

Espirito rito rito rito rito Espirito

mangasakit sakit sakit

8

sakit sakit mangasakit

9

moabot abot bot

bot abot moabot

10

11

es se sa

Balaang Bala Ba

Ba Bala Balaang

12

Di

nay

Ki Kon

yan han

Himsog nga Tiyan Kinahanglan natong ampingan ang atong tiyan aron dili ta mangasakit. Kinahanglan ta moinom ug daghang limpyo nga tubig. Kinahanglan sab ta mokaon ug maayong mga pagkaon. Mga pagkaon nga makapahimsog, makapatubo ug makaayo alang sa panit. Dili ta mokaon ug daghan. Kon madaot ang atong tiyan, magkasakit ta. Ug klase-klase nga sakit ang moabot. Mao nga atong ampingan kanunay ang atong tiyan. Ang atong lawas mao ang templo sa (1 Korinto 6:19) Balaang Espirito. magkasakit 15

Leksyon 38

1

kamay

may

ay

may

ay

ay

kutsarita

kutsa

kut

kutsarita

kutsa

kut

kutsarita kutsa kut

kut kutsa kutsarita

2

kamay may ay

ay may kamay

4

3

a ma

ay may

aw maw

o mo

ma ta la ma

may tay lay may

maw taw law maw

mo to lo mo

ma may maw mo

5

asin 16

sulod

duha

tulo

6

7

Kalibanga nga banga banga nga Kalibanga

litrong rong ong

ong rong litrong

9

8

mawad-an mawad mawad mawad mawad mawad-an 10

mamatay tay matay matay tay mamatay 12

11

ad

pag

ri

wad lod

dag mag

rong tong

Kalibanga Ang hugaw nga tubig ug pagkaon nagahatag ug sakit kanato. Magkalibanga ta. Mawad-an ug daghang tubig ang atong lawas. Kon ang atong lawas mawad-an ug daghang tubig, mamatay ta. Kinahanglan natong moinom ug daghang tubig kon magkalibanga. Kinahanglan ta ug usa ka litrong tubig nga anaay usa ka tasa nga kamay ug usa ka kutsarita nga asin. Moinom ta sulod sa duha o tulo ka adlaw. Kon ang kalibanga dili maayo, magpatambal na ta. Si Hesus nagaayo sa atong mga sakit. (Lukas 4:38-41)

magpatambal

nagaayo 17

Leksyon 39

masuso

suso

so

suso

so

so

bibiron

biron

ron

biron

ron

ron

1

2

masuso suso so

so suso masuso

bibiron biron ron

3

e se

o so

u su

i si

se nge ne se

so ngo no so

su ngu nu su

si ngi ni si

4

se so su si

5

inahan 18

Apan

ron biron bibiron

baka

gamit

bata

6

7

katorse torse torse

torse torse katorse

tunga nga a

a nga tunga

pulbos bos os

os bos pulbos

9

8

butangi buta bu

bu buta butangi

10

12

11

tor ron nom

bug ug bug

kut kit lit

Gatas Alang sa Bata Ang gatas sa inahan mao ang maayo alang sa mga masuso. Apan kon ang inahan mamatay o nagasakit, ang masuso kinahanglan dili moinom ug gatas sa inahan. Mahimo siya nga moinom ug gatas sa baka o kabaw. Mahimo sab siya nga moinom ug gatas nga pulbos. Kon moinom siya ug gatas sa mananap, butangi ug tunga sa litrong limpyo nga tubig ang usa ka litrong gatas. Butangi sab ug usa ka kutsarita nga kamay. Kinahanglan pabukalan ug pabugnawon. Kon gatas nga pulbos, butangi ug katorse ka kutsarita nga pulbos nga gatas ang tunga sa tasa nga tubig. Butangi sab ug usa ka kutsarita nga kamay. Kinahanglan pabukalan ug pabugnawon. Kon moinom na ang masuso, gamit ug kutsarita. Dili maayo ang bibiron sa masuso. Gihigugma ni Hesus ang mga bata. (Mateo 19:13-14)

pabugnawon 19

Leksyon 40

lamok

mok

mo

lamok

mok

mo

langaw

la

a

la

a

a

1

2

lamok mok mok

mok mok lamok

langaw la la

3

la la langaw

4

i in

e en

o on

u un

in im ing in

en em eng en

on om ong on

un um ung un

5

Nagadala 20

basura

in en on un

sunoga

6

7

dengue ngue ue

ue ngue dengue

Ilabay labay bay

bay labay Ilabay

sagbot sag sa

sa sag sagbot

9

8

Paugaha ha gaha gaha ha Paugaha 10

12

11

Ta Pa Ma

nga nga ngaw

lay lay bay Lamok ug Langaw

Nagadala ug daghang sakit ang mga lamok ug langaw kanato. Kon daghang lamok, mahimo kita nga magkasakit ug dengue. Mahimo natong ipalayo ang mga lamok. Paugaha ang mga tubig nga napundo sa balay. Ilabay ang mga sagbot ug basura o sunoga. Ang mga langaw nagadala sab ug sakit sa mga pagkaon. Tabuni ang mga pagkaon. Kinahanglan limpyo ang tanan natong gamit sa balay. Ug dili na moduol ang mga lamok ug langaw. Ug dili na sab moabot ang mga sakit. Giayo ni Hesus ang mga naay sakit. (Santiago 1:5)

Tabuni

moduol

napundo 21

Leksyon 41

Pagligo

ligo

go

pagligo

go

go

tambal

tam

am

tam

am

am

1

2

Pagligo ligo go

go ligo Pagligo

tambal tam tam

3

4

i li

a la

ay lay

aw law

li di bi li

la da ba la

lay day bay lay

law daw baw law

5

TB 22

tam tam tambal

li la lay law

matakdan niini baba Lahi-a huna-huna

6

7

sabon bon on

on bon sabon

mag-ubo bo ubo ubo bo mag-ubo 9

8

pamilya pami pa

pa pami pamilya

10

11

nay lay lan

ikaligo ika ika

ika ika ikaligo

12

nit

on

kit mit

bon ron

Kalimpyo ug ang TB Kanunay limpyohi ang imong panit. Kinahanglan wala’y hugaw. Ang hugaw nagadala ug sakit sa panit. Pagligo adlaw-adlaw gamit ang sabon. Ug wala’y mga sakit sa panit ang moabot. Kon matakdan ka ug mga sakit sa panit, kinahanglan pabukalan ang tubig. Butangi ug tambal ang tubig ug ikaligo. Limpyohi ang imong panit ug butangi ug tambal ang naay sakit. Ang TB dili maayo nga sakit. Tanan kita mahimo nga makakuha niini. Pabukalan nata ang gatas. Mamatay ang TB niini. Kinahanglan kanunay natong ampingan ang atong lawas. Kanunay sab kita magkaon ug maayo ug limpyo nga pagkaon. Ang gatas ug itlog mga maayo nga pagkaon. Mao sab ang prutas ug gulay. Mokaon kita niini aron dili kita matakdan ug TB. Kon naa kay tibi, tabuni ang imong baba kon magubo. Lahi-a kanunay ang imong mga gamit. Panalipdan niini ang imong pamilya sa TB. Gusto sa Ginoo ang atong limpyo nga huna-huna ug kasing-kasing. (Mateo 5:8) 23

Leksyon 42

kalibangan

kali

li

li

li

yu

u

u

u

kali

yuta yu

1

2

kalibangan bangan ngan

ngan bangan kalibangan

3

a ta yuta

4

a ya

o yo

u yu

e ye

ya ga pa ya

yo go po yo

yu gu pu yu

ye ge pe ye

5

Pagbutang 24

yuta ta a

bangag

ya yo yu ye

pagkahuman

6

7

maglibang bang libang libang bang maglibang

gahong ong hong hong ong gahong 9

8

kasilyas silyas lyas

lyas silyas kasilyas

10

kanunay kanu kanu 12

11

ne te nte

kanu kanu kanunay

ral ros ron

bang tang ngag

Kalibangan Kinahanglan kita maglibang sa kasilyas o kalibangan. Kinahanglan nga kanunay limpyo ang kasilyas o kalibangan. Gamita ang tubig sa paglimpyo. Pagbutang ug yuta sa bangag pagkahuman gamit niini. Tabuni kanunay ang bangag, aron dili moadto ang mga langaw. Kon wala’y kalibangan o kasilyas, pagbangag ug gahong mga baynte metros gikan sa imong balay. Paghuman ug gamit, tabuni ug yuta ang gahong aron dili moadto ang mga langaw. Ug dili sab moabot ang mga sakit. Ang atong lawas mao ang templo sa Ginoo. (1 Korinto 6:19-20)

baynte

metros

gikan

moadto 25

Leksyon 43

dagum da

1

da

a

a

a

pangturok

turok rok

pangturok

rok rok

2

dagum gum um

um gum dagum

pangturok pangtu pang

pang pangtu pangturok

3

aw yaw

e ye

o yo

u yu

yaw kaw daw yaw

ye ke de ye

yo ko do yo

yu ku du yu

5

dali 26

4

yaw ye yo yu

pakighilawas

AIDS

7

6

pag-ilis lis ilis ilis lis pag-ilis

pag-gamit gamit mit

mit gamit pag-gamit

9

8

grabe gra gra

gra gra grabe

10

Ayaw yaw aw 12

11

ga nga gra

aw yaw Ayaw

tu ta tak

lay lang pang

AIDS Ang AIDS usa ka grabe nga sakit. Ang tawo nga naay AIDS dali lang matakdan ug ubang mga sakit. Walay tambal nga makaayo sa AIDS. Mahimo ta nga matakdan ug AIDS sa: a.) pakighilawas, b.) pag-ilis ug dugo, c.) pag-gamit ug nagamit na nga dagum alang sa patik, d.) pag-gamit ug nagamit na nga pangturok sa tambal. “Ayaw kamo pakighilawas”. (Exodo 20:14, 1 Korinto 6:18, Panultihon 6:32)

dugo

patik

kamo 27

Leksyon 44

ting-init

ting ing

ting

ing ing

ting-ulan ulan lan ting-ulan

1

lan lan

2

ting-init init nit

nit init ting-init

ting-ulan ulan lan 4

3

i ti

o to

e te

a ta

titp itp pitp ipt

totp otp potp opt

tetp etp petp ept

tatp atp patp apt

5

Makatigum 28

lan ulan ting-ulan

banay

ti to te ta

mangandam

6

7

salapi lapi pi

pi lapi salapi

mopalit mopa mo

mo mopa mopalit

tibuok buok ok

ok buok tibuok

9

8

kalan-on kalan kalan

kalan kalan kalan-on

10

12

11

ting

dam

on

tong hang

pan lan

ig ug

Pagtanom Ug Kalan-on Sa Tibuok Tuig Maayo ang pagtanom ug kalan-on sa tinginit ug ting-ulan. Dili na kita kinahanglan mopalit ug kalan-on kon sa ting-init. (Makatigum pa kita ug salapi.) Ang atong banay naa nay kalan-on sa tibuok tuig. Mahimo kita nga magtanom ug gulay ug prutas sa ting-init. Apan, kinahanglan nga mangandam kita sa ting-ulan. Kon mangandam ta, naa tay kalan-on sa ting-init ug ting-ulan. (Panultihon 3:9-10)

tuig

pagtanom 29

Leksyon 45

tanom

nom

om

nom

om

om

abono

bono

no

bono

no

no

1

2

tanom nom om

om nom tanom

abono bono no 4

3

u bu

e be

i bi

a ba

bu pu du bu

be pe de be

bi pi di bi

ba pa da ba

5

tambak 30

no bono abono

Pagbuhat

bu be bi ba

tupong

6

7

Ihapnig Ihap Ihap

magtubo tubo tubo tubo tubo magtubo

Ihap Ihap Ihapnig

9

8

pinaagi naagi gi

Itagana gana gana

gi naagi pinaagi

10

pyong pong mong

gana gana Itagana

12

11

hap sag nig

hon nom nan

Pagbuhat Ug Abono Aron magtubo ang mga kalan-on kon ting-init, kinahanglan ang tambak sa bangag. Ang abono maayo alang sa yuta. Makahimo ka ug abono pinaagi sa mga dahon, sagbot ug mga sanga. Kon imong limpyohan ang imong tanaman o ang kalasangan ampingan ang mga dahon, sagbot ug mga sanga. Ayaw sunoga. Itagana alang sa abono. Ang abono maayo alang sa yuta ug mga tanom. Ihapnig ang tanan nga mga dahon ug mga sanga tupong sa tawo. Ampingi ang gihapnig sulod sa unom ka bulan. Mahimo ni nga abono. (Genesis 1:27-30)

unom

bulan

kalasangan 31

Leksyon 46

tanaman

tana

ta

tana

tana

ta

kural

ral

al

kural

al

al

1

2

Buhata Buha Buha

Buha Buha Buhata

Mahimong mong ong

ong mong Mahimong 4

3

mong mong

pong pong

tong tong

gong gong

mong man mit mong

pong pan pit pong

tong tan tit tong

gong gan git gong

5

matag 32

Makapatubo

mong pong tong gong

makapugong

6

7

mokuha moku moku

moku moku mokuha

palibot pali pa

pa pali palibot

9

8

Ikatag katag tag

tag katag Ikatag

10

Paghimo mo himo himo mo Paghimo 12

11

tu

man

ta

ku pru

san lan

ton tag

Pag-gamit Sa Abono Gamita ang abono sa imong mga tanaman ug prutasan. Sa katapusan sa ting-ulan, ikatag ang abono sa imong tanaman. Ikatag usab palibot sa imong prutasan. Ikatag sab ang mga hugaw sa mananap (baka, manok ug kabaw) sa imong tanaman ug prutasan. Kanunay nga ipalayo ang mga mananap sa tanaman. Paghimo ug kural sa imong tanaman. Ikatag ang abono matag unom ka bulan. Makapatubo kini sa tanom. Kini makapugong sab sa adlaw nga mokuha ug tubig gikan sa tanom. Buhata ni aron naa kay pagkaon sa ting-ulan o ting-init. Mahimong gamiton ang mao nga tanaman matag tuig. (Genesis 2:8-9, 15)

33

Siguro-a nga ang imong estudyante makaila ug makalitok sa tanang bahin sa pulong (linitokan) sulod sa kahon: Ug magtuon kanunay.

a

34

i

o

an

e

u

MGA PANUDLO ALANG SA PAGTUDLO SA MASAYON-BASAHONG-MGA-ISTORYA-SA-BIBLIYA (Leksyon 47 hangtud 72) 1. Sugod sa Leksyon 47 ug sa tanang mosunod nga mga leksyon, ang maestro mohatag ug mubo nga pagpasabot sa usa ka hulagway ug ang iyang kalabutan ngadto sa duha ka pulong nga hulagway. Unya ng maestro motudlo sa duha ka pulong nga hulagway sama sa miaging mga leksyon. 2. Ang maestro mopadayon sa pagtudlo sa mga pulong ug mga bahin niini diha sa kahon, sama sa miaging mga leksyon —— walay labot ang mga dagkung kahon nga adunay 10 ka pulong. 3. Sa pagtudlo sa dagkung mga kahon nga adunay 10 ka pulong, ang maestro (sugod sa naunang pulong diha sa kahon) mopadayon: Nagapunting sa pulong sa wala sa kahon, ang maestro magutana: “Unsay ipasabot niining pulong?” Kon ang estudyante dili makaantigo mobasa sa pulong, basahon kini sa maestro ug ipausab sa estudyante ug basa. Unya, samtang nagapunting ang maestro sa bahin sa pulong sa tuo sa pulong, mangutana siya ug: “Unsay ginaingon niining bahin sa pulong?” Kon ang estudyante dili makaantigo mobasa sa bahin sa pulong, basahon kini sa maestro ug ipausab sa estudyante ug basa. Unya, samtang nagapunting pag-usab sa bahin sa pulong ug unya sa pulong, ang maestro mangutana: “Makaantigo ka bang mopangita niining bahin sa pulong sa kini nga pulong?” Kon malisdan ang estudyante, ipakita sa maestro sa estudyante ang bahin sa pulong diha sa pulong ug mangutana: “Unsa kini nga pulong?” Kining mga pamaagi ginagamit sa tanang 10 ka pulong diha sa dakung kahon sa matag mosunod nga leksyon. 4. Siguraduha nga ang estudyante makalitok sa bisan unsang bag-ong pulong nga naa sa ubos sa mga panid sa matag leksyon. Kung kinahanglan, tabangi ang estudyante sa pagtuon ug paglitok niini. 5. Ipabasa sa estudyante ang istorya sa hilom. Ipangutana ang mga pangutana sa pagsabot. Unya, ipabasa sa estudyante ang istorya sa kusog nga tingog. Tabangi lamang siya kon kinahanglan niya. Pahinumdum sa Maestro: Sa mga mosunod nga 26 ka Istorya sa Bibliya, gamita ang mga pangutana sa ubos sa matag istorya. 35

Leksyon 47

nan

nan

nan

kabuntagon

gon

gon

gon

unang nang

ang nang

babaye

ye

baye

baye

ang

unang

ye

babaye

Adan

dan

dan

Adan

Eba

a ba Eba

ba a sapa 36

sinugdanan

Niya

Natabunan kangitngit Giingnan manganak kagabhion ikapitong kalangitan nagpahulay lalaki Sunod kini

sila

bu ka Gii nak hi pi la hu ki nod Nahimuot

GIHIMO SA GINOO ANG KALIBUTAN Sa sinugdanan gibuhat sa Ginoo ang langit ug yuta. Natabunan ug tubig ang yuta. Ang kalibutan anaa sa kangitngit. Ug gihatagan ug kahayag sa Ginoo ang kalibutan. Ang kahayag mao ang kabuntagon ug ang kangitngit mao ang kagabhion. Nahimuot ang Ginoo sa Iyang gihimo sa unang adlaw. Sunod adlaw gipatungha sa Ginoo ang kalangitan. Ug gipatungha sa Ginoo ang yuta gikan sa tubig sa misunod nga adlaw. Gihimo Niya ang sapa, dagat, ug ang mga bukid. Gipatubo Niya ang tanang klaseng tanom sa yuta. Gihimo sa Ginoo ang adlaw aron maghatag ug kahayag sa kabuntagon. Gihimo sab Niya ang bulan aron maghatag ug kahayag sa kagabhion. Gihimo sab Niya ang mga bitoon. Mao kini ang misunod nga adlaw. Gihimo sa Ginoo ang mga isda sa dagat. Gihimo sab Niya ang mga langgam nga nagalupad sa kahanginan. Mao kini ang misunod nga adlaw. Ang Ginoo naghimo sa tanang klaseng mananap. Ug sa katapusan, naghimo Siya ug tawo, lalaki ug babaye. Gipanganlan Niya sila’g Adan ug Eba. Giingnan sila sa Ginoo nga manganak sila ug daghan. Gitan-aw sa Ginoo ang kalibutan nga Iyang gihimo ug nahimuot Siya. Sa ikapitong adlaw, nagpahulay Siya. Gihimo sa Ginoo ang maong adlaw nga balaan. Genesis 1:1 - 2:3

37

Leksyon 48

kaalam lam am

am lam kaalam

pag-ila ila la

la ila pag-ila

Nasayod sayod

yod sayod

yod

Nasayod

gawas 38

ako

dautan

dau

dau

dau

Gisilutan

tan

tan

tan

ninyo

o

nyo o

nyo ninyo

Nanago nag-ingon makamatay nasayop makabaton Nagsanina tinunglo magkamang gipahawa maningkamot karon

Eden

go gon ka yop ba Nag nu mag wa mot

nakig-istorya

NAKASALA ANG TAWO Naghimo ang Ginoo ug nindot nga tanaman. Kini mao ang Eden. Daghan ug klase-klaseng prutas ang tanaman. Gibutang sa Ginoo si Adan ug si Eba sa tanaman. Ug gihimo sa Ginoo nga magbalantay si Adan sa Eden. Ang Ginoo nag-ingon nga mahimo silang mokaon ug klase-klaseng prutas gawas sa prutas sa usa ka punoan kay kini makamatay. Kini ang kaalam sa pag-ila sa maayo ug sa dautan. Usa ka adlaw, ang bitin nakig-istorya kang Eba. Ang bitin miingon nga nasayop ang Ginoo. Ang bitin nag-ingon kang Eba nga “dili ka mamatay, makabaton ka ug kaalam sama sa Ginoo. Kaalam sa pag-ila sa maayo ug dautan”. Mao nga gikaon ni Eba ang prutas. Gihatagan niya si Adan. Ug mikaon sab siya. Wala sila nagsunod sa Ginoo. Nasayod si Adan ug si Eba nga nakasala sila. Nanago sila gikan sa Ginoo. Nagsanina sila ug mga dahon. Ang Ginoo miadto sa tanaman. Nakig-istorya Siya kang Adan ug Eba. Ang Ginoo nangutana, “gikaon ba ninyo ang prutas nga akong gidili kaninyo?” Miingon si Adan, “si Eba ang naghatag sa prutas sa ako ug akong gikaon.” Si Eba nag-ingon, “ang bitin ang nagingon sa ako nga mokaon mao nga nagkaon ako”. Gisilutan sila sa Ginoo kay wala sila nagsunod sa giingon Niya. Ang Ginoo nag-ingon sa bitin, “tinunglo ka, gikan karon magkamang ka na”. Ang Ginoo nag-ingon nga magsakit pag-ayo si Eba kon manganak siya ug manduan siya ni Adan. Nag-ingon kang Adan ang Ginoo nga maningkamot kini pag-ayo aron kini makakaon. Ug gipahawa sa Ginoo si Adan ug si Eba sa Eden. Genesis 2:15-17; 3:1-19 39

Leksyon 49

arka ka a

a ka arka

gidala dala la

la dala gidala

dauton ton on

on ton dauton nako

40

Noa

No

No

No

lunop

nop

lunop

nop

luwas

was

was

luwas

dalhon Gisunod Nag-ulan kwarenta Gisimba mamala giingon nihubas gisirad-an dad-a pultahan

dal su lan kwa mba ma ngon ni rad dad

SI NOA UG ANG LUNOP Nasuko ang Ginoo sa mga tawo sa kalibutan. Nasuko ang Ginoo tungod sa ilang mga sala. Nagkadautan na ang mga tawo. Nagbasol ang Ginoo nga gihimo Niya ang tawo. “Dauton Nako ang kalibutan,” ang Ginoo nag-ingon. “Dauton Nako ang tawo ug mga mananap pinaagi sa lunop.” Si Noa maayo nga tawo. Ginasimba niya ang Ginoo. Ang Ginoo nag-ingon kang Noa, “Paghimo ug arka alang sa imong pamilya kay dauton nako ang kalibutan pinaagi sa lunop. Ug pagbutang sab ug klaseklaseng mananap sa arka.” Gihimo ni Noa ang tanang giingon sa Ginoo. Ug naghimo si Noa ug arka. Nag-ingon ang Ginoo kang Noa nga dalhon niya sa mamala ang iyang pamilya ug ang mga mananap sulod sa arka. Gisunod nila Noa ang giingon sa Ginoo. Nagsulod sila sa arka. Ug gisirad-an sa Ginoo ang pultahan sa arka. Nag-ulan ug kwarenta ka adlaw ug naglunop. Namatay ang tanan nga anaa sa kalibutan. Si Noa ug iyang pamilya luwas sa arka. Ug nihubas ang tubig sa kalibutan. Ang Ginoo nag-ingon kang Noa, “Gawas kamo sa imong pamilya sa arka ug dad-a ang tanang mananap.” Nigawas sila, ug gidala nila ang tanang mananap gawas sa arka. Gisimba ni Noa ang Ginoo. Nahimuot pag-ayo ang Ginoo kang Noa. Ang Ginoo nag-ingon, “Dili na Nako dauton ang kalibutan pinaagi sa lunop.” Genesis 6:9 - 8:22

41

Leksyon 50

42

Gabriel briel briel

briel briel Gabriel

putli li i

i li putli

propeta

peta

peta peta

peta propeta

anghel

ang

ang

ang

magbuntis

tis

tis

tis

Jose Jo Jo

pagpanganak Gipaadto Himoon Panganlan Immanuel minyuan Natuman pasabot mahadlok lalang

Jo Jo Jose

pa to Hi lan el nyu Na sa had la

ANG PAGPANGANAK KANG HESUS (1) Mao kini ang istorya sa pagpanganak kang Hesus. Gipaadto sa Ginoo ang anghel nga si Gabriel sa kalibutan. Ang anghel niadto kang Maria. Si Maria putli nga babaye. Nag-ingon ang anghel kang Maria nga nahimuot ang Ginoo kaniya ug magbuntis siya ug batang lalaki. “Himoon kini sa Balaan nga Espiritu. Panganlan nimo ang bata ug Hesus”, ingon sab ni Gabriel kaniya. Nahimuot pag-ayo si Maria. Nasayod si Jose nga nagbuntis si Maria. Nakahuna-huna si Jose nga dili kini minyuan. Mao nga miadto si Gabriel kang Jose ug giingnan siya nga dili mahadlok sa pagminyo kang Maria kay ang bata nga gibuntis ni Maria lalang sa Balaan nga Espiritu. Ug paganganlan ang bata ug Hesus. “Luwason niya ang mga tawo sa sala.” Gihimo ni Jose ang giingon sa anghel kaniya ug giminyuan niya sa Maria. Natuman ang tanan nga giingon sa Ginoo pinaagi sa propeta. Ang propeta nag-ingon, usa ka putli nga babaye manganak ug batang lalaki. Ang iyang pangalan mao ang Immanuel, nga ang pasabot, ang Ginoo anaa kanato. Ang Immanuel usa sab ka pangalan ni Hesus.

Mateo 1:18-25; Lukas 1:26-35

43

Leksyon 51

duol ol

ol ol

ol

duol

balita lita ta

ta lita balita

niabot nia

ni nia

ni

niabot aduna

44

kan-anan

kan

kan

kan

Manluluwas

Man

Man

Man

Dayga Day

Day Day

Day

Dayga

kalinaw Gipangita bahin nadungog Gidayeg panahon lungsod pasungan kanila maanaa

gi-istoryahan

Bethlehem

naw ngi ba du yeg pa sod ngan ni naa

ANG PAGPANGANAK KANG HESUS (2) Ug niabot ang panahon sa pagpanganak ni Maria kang Hesus. Si Jose ug si Maria miadto sa lungsod sa Bethlehem. Apan wala na sila’y nakit-an nga lugar nga kasak-an. Mao nga niadto sila sa pasungan. Ug nanganak si Maria. Giputos niya si Hesus ug gibutang sa pasungan o kahon nga kananan sa mga mananap. Sa duol sa Bethlehem, naay magbalantay sa mga karnero. Ang anghel nga gikan sa Ginoo niadto kanila. Ang anghel nag-ingon, “Ayaw ug kahadlok, aduna ako’y maayo nga balita kaninyo. Kini nga balita maghatag ug kalipay sa tanang tawo. Karon ang inyong Manluluwas natawo na. Siya mao si Hesus, ang Ginoo. Ug naay daghang mga anghel ang nag-ingon, “Dayga ninyo ang Ginoo sa kalangitan, ug ang kalinaw sa Ginoo maanaa kaninyo.” Ug nihawa ang mga anghel. Gipangita sa mga magbalantay si Hesus. Nakit-an nila si Hesus sa pasungan nga anaa sa kahon nga kan-anan sa mga mananap. Tinuod ang tanang gisulti sa mga anghel kanila. Ug gi-istoryahan nila ang tanan bahin kang Hesus. Gidayeg nila ang Ginoo sa tanan nilang nadungog ug nakita. Nagdayeg sila sa Ginoo nga nakit-an nila si Hesus.

Lukas 2:6-20 45

Leksyon 52

46

labaw baw aw

aw baw labaw

traynta tra tra

tra tra traynta

tingog ngog

og ngog

og

tingog

gibautismohan

gi

gi

gi

salampati

sa

sa

sa

niabli bli i

anyos mihamtong Nagpuyo buluhaton magsugod nagwali magahugas Mihaw-as nikunsad Anak

i bli niabli

yos ham pu lu god wa gas haw kun nak

GIBAUTISMOHAN SI HESUS Si Hesus nagdako ug mihamtong na. Nagpuyo Siya uban ni Jose ug ni Maria. Niabot ang panahon nga kinahanglanon na ni Hesus nga magsugod na sa iyang buluhaton sa kalibutan. Mga traynta anyos na si Hesus. Usa ka adlaw, niadto si Hesus kang Juan nga nagabautismo. Si Juan nagwali duol sa sapa. Nakitan ni Juan si Hesus nga paadto kaniya. Si Juan nagingon, “Siya ang Kordero sa Diyos. Siya nagapuyo uban sa Ginoo sa wala pa ako gipanganak. Siya magahugas sa sala sa kalibutan. Siya labaw pa kanako.” Buot ni Hesus nga si Juan ang magbautismo Kaniya. Apan si Juan dili buot nga mobautismo kay Hesus. Si Juan nakahibalo nga si Hesus Anak sa Diyos. Si Hesus nag-ingon kang Juan, “Bautismohi na Ako, buhaton nato ang kinahanglan buhaton.” Ug gibautismohan ni Juan si Hesus. Mihaw-as si Hesus gikan sa tubig ug niabli ang langit. Ang Espiritu sa Diyos nikunsad kang Hesus. Ang Espiritu sama sa usa ka salampati. Unya naay tingog nga nag-ingon, “Kini ang Akong Anak. Gihigugma Ko Siya pag-ayo. Nahimuot Ako Kaniya.” Mao kini ang sinugdanan sa mga buluhaton ni Hesus sa kalibutan. Mateo 3:13-17; Juan 1:29-34

47

Leksyon 53

Upat pat at

at pat Upat

napuno puno puno

puno puno napuno

Kinsa Kin

Kin Kin

Kin

Kinsa nikatkat niyang nangutana

48

Gipasaylo

lo

lo

lo

makatindog

ndog

ndog

ndog

atop top op

op top atop

tabangan Gigunitan makalakaw nahibalo gibuslutan relihiyosong Nahibulong Gitunton Nganong hipusa Niluhod Naluoy gabhiuna

ba gu kaw na bus re bu tun Nga hi

GIAYO NI HESUS ANG DAGHANG TAWO Gihigugma ni Hesus ang mga tawo. Buot niyang tabangan ang mga tawo pinaagi sa pag-ayo sa ilang mga sakit. Daghan ang giayo ni Hesus nga mga masakiton. Usa ka adlaw, naay babaye nga nagsakit. Nagsakit siya pag-ayo nga dili na siya makatindog. Miadto si Hesus kaniya. Gigunitan ni Hesus ang iyang kamot ug gitabangan kini Niya sa pagtindog. Nawala ang iyang sakit ug siya naayo. Anang gabhiuna, daghang masakiton ang gidala kang Hesus. Kining mga tawo klase-klase ang ilang mga sakit. Gitabangan sila ni Hesus. Giayo Niya ang kadaghanan kanila. Sa usa na usab ka adlaw, naay usa ka lalaki nga may sakit nga grabe sa panit ang niadto kang Hesus. Niluhod siya kang Hesus ug niingon, “Hesus, nahibalo ako nga maayo Mo ako.” Naluoy si Hesus kaniya mao nga giayo siya ni Hesus. Nawala ang sakit sa iyang panit. Ug sunod nga adlaw, niadto si Hesus sa ubang lungsod. Nagwali Siya sa usa ka balay. Ang balay napuno sa mga tawo. Upat ka tawo ang nagdala ug lalaki nga dili na makalakaw. Dili sila makasulod sa balay. Mao nga nikatkat sila sa atop ug gibuslutan nila kini. Gitunton nila gikan sa atop ang masakiton. Nag-ingon si Hesus sa masakiton, “Gipasaylo ka na Nako sa imong mga sala .” Ug nangutana ang mga relihiyosong tawo, “Kinsa kini Siya nga mopasaylo ug sala? Ginoo lang ang makapasaylo ug sala.” Nahibalo si Hesus sa gihuna-huna sa mga relihiyosong tawo mao nga siya niingon, “Nganong mao kana ang inyong gihuna-huna? Gihimo Ko kini aron kamo mahibalo nga mopasaylo Ako ug sala.” Ug si Hesus miingon sa masakiton, “Tindog, hipusa imong gamit ug lakaw.” Gihimo niya ang giingon ni Hesus kaniya. Nitindog siya ug milakaw gawas sa balay. Nahibulong ang tanang tawo. Nagdayeg sila sa Ginoo sa ilang nakita. Marcos 1:29-45; 2:1-12

49

Leksyon 54

lanaw naw aw

aw naw lanaw

kadtong kad kad

kad kad kadtong

Pipila Pipi

Pi Pipi

Pi

Pipila trabaho

50

Levi

Le

Le

Le

buhis

his

buhis

his

reklamo rekla rekla

rekla rekla reklamo

nagtawag makasasala Gitudluan nanginahanglan mananambal masakiton Gibiyaan tawagon moduol maniningil Maghinulsol

wag ka tud lan bal ki Gi gon du ngil

SI HESUS NAGTAWAG SA MGA MAKASASALA NGA MAGHINULSOL Usa ka adlaw, naa si Hesus sa lanaw. Daghang mga tawo ang niduol Kaniya. Gitudluan ni Hesus ang mga tawo bahin sa Diyos. Nilakaw si Hesus ug nakit-an Niya si Levi. Si Levi usa ka maniningil ug buhis. Si Hesus nag-ingon kang Levi, “Sunod Kanako.” Nitindog si Levi ug nisunod kang Hesus. Gibiyaan ni Levi ang iyang trabaho nga maniningil ug buhis. Si Hesus niadto sa balay ni Levi aron mokaon. Daghang mga maniningil ug buhis ug mga makasasala ang uban ni Hesus sa balay ni Levi. Pipila lang kini sila sa mga tawo nga nagsunod kang Hesus. Naay mga relihiyosong tawo nga nakakita kang Hesus sa balay ni Levi. Nakita nila nga mikaon si Hesus uban ang mga maniningil ug buhis ug mga makasasala. Sila nangutana, “Nganong mikaon man si Hesus uban sa mga makasasala ug mga maniningil ug buhis?” Nadunggan ni Hesus ang reklamo sa mga relihiyosong tawo. Giingnan sila ni Hesus, “Ang tawo nga maayo wala nanginahanglan ug mananambal, kon dili kadtong mga masakiton lang”. Dayon niingon si Hesus, “Nianhi Ako dili aron tawagon ang mga maayo nga mga tao nga moduol sa Ginoo. Nianhi Ako aron tawagon ang mga makasasala nga moduol sa Ginoo.” Marcos 2:13-17

51

Leksyon 55

patay pa pa

pa pa patay

Marta Mar Ma

Ma Mar Marta

Betanya Be

Be Be

Be

Betanya unta

52

Lasaro

La

La

La

gibuhi

gi

gi

gi

tulo tu tu

mihangad igsoon pukawon tinun-an higala Natulog Adtuon nagpasabot naghulat lubnganan

tu tu tulo

ngad ig won an la log Ad bot lat lub

Kristo lubong Ikaw pag-usab nakasabot motuo unya

GIBUHI NI HESUS ANG PATAY Si Hesus naay tulo ka higala. Sila mao si Maria, Marta ug Lasaro. Nagpuyo sila sa Betanya. Usa ka adlaw, nagsakit si Lasaro. Ug unya namatay siya. Si Hesus nakadungog nga nagsakit si Lasaro. Si Hesus miingon sa iyang mga tinun-an, “Natulog ang atong higala. Adtuon Nako ug pukawon Ko siya.” Si Hesus nagpasabot nga si Lasaro namatay na. Si Hesus naghulat pa ug duha ka adlaw una Niya giadto si Lasaro uban ang Iyang mga tinun-an. Si Marta nag-ingon kang Hesus, “Ginoo, dili unta siya mamatay kon naa Ka pa unta.” Si Hesus nag-ingon kang Marta, “Mabuhi ang imong igsoon pag-usab.” Wala nakasabot si Marta sa giingon ni Hesus kaniya. Si Hesus miingon, “Ako ang pagkabanhaw ug ang kinabuhi. Ang tawo nga motuo Kanako mabuhi. Dili siya mamatay. Motuo ka ba niini Marta?” Si Marta miingon, “Oo Hesus, nagatuo ako nga Ikaw si Kristo, Anak sa Ginoo. Nagatuo ako nga Ikaw pinadala sa Ginoo sa kalibutan.” Niadto si Maria kang Hesus ug nag-ingon, “Ginoo, buhi pa unta ang akong igsoon kon anaa Ka pa unta.” Nihilak si Maria. Nanghilak sab ang mga tawo nga kauban ni Maria. Naguol si Hesus. Nihilak si Hesus. Giadto ni Hesus ang lubong ni Lasaro. Si Hesus mihangad sa langit ug nag-ampo. Si Hesus misinggit, “Lasaro, gawas!” Ug nigawas si Lasaro sa iyang lubnganan. Daghang tawo ang nakakita sa gihimo ni Hesus. Daghang tawo ang nagtuo kang Hesus. Juan 11:1-45

53

Leksyon 56

angay ngay ay

ay ngay angay

latoson toson son

son toson latoson

Pedro Ped

Pe Ped

Pe

Pedro gyud

54

mag-antos

tos

mag-antos

tos

Patyon

Pat

Pat

Pat

Satanas tanas nas

bugalbugalan umaabot igatugyan Gibadlong Kanako mawad-an kalimtan higayon moalagad kaugalingon lud-an

Nagtudlo

nas tanas Satanas

gal maa tug bad ko ma tan yon mo ga

SI HESUS NAMATAY ALANG SA TANAN Nagtudlo si Hesus sa Iyang mga tinun-an bahin sa umaabot. Miingon Siya, “Ako, Anak sa Tawo, ug igatugyan sa mga tawo. Patyon nila Ako apan mabuhi ako sa ikatulong adlaw.” Si Pedro miingon, “Dili, dili ka angay mamatay.” Unya, mitan-aw si Hesus sa Iyang mga tinun-an. Gibadlong ni Hesus si Pedro ug Siya miingon, “Pahawa Satanas. Ang imong panghuna-huna sama sa tawo ug dili sama sa Ginoo. Ikaw naghuna-huna sama sa tinguha ni Satanas.” Ug adunay giingon si Hesus sa Iyang mga tinunan ug sa mga tawo. Siya nag-ingon: “Ang tawo nga mosunod Kanako kinahanglan gyud nga kalimtan niya ang iyang kaugalingon. Ang tawo nga nahigugma sa iyang kinabuhi mawad-an niini. Apan ang tawo nga mawad-an ug kinabuhi alang Kanako ug alang sa Maayong Balita, maluwas. Kon kinsa man ang buot moalagad Kanako angay nga mosunod Kanako. Ug tabangan siya sa Akong Amahan.” Si Hesus miingon sa Iyang mga tinun-an sa tulo ka higayon, “Ako, Anak sa Tawo, igatugyan sa tawo. Ako mag-antos sa higayon nga Ako ilang latoson, bugalbugalan ug lud-an. Patyon nila Ako apan Ako mabuhi sa ikatulong adlaw. Juan 11:1-45

55

Leksyon 57

Pilato Pila Pi

Pi Pila Pilato

Nazareno Naza Na

Na Naza Nazareno

Hudeyo Hude

Hu Hude

Hu

Hudeyo Hari

56

krus

us

krus

us

sundalo

su

su

su

Romano Roma Ro

didto syudad ganahan nagselos hukman tigpangulo bungtod karatula nahitabo nagbitay Human

gahum

Ro Roma Romano

did syu han se huk tig bung ra bo bi

SI HESUS NAMATAY SA KRUS (1) Daghang tawo ang ganahan kang Hesus. Apan naay ubang tawo nga nasuko Kaniya. Ang uban nagselos ug nahadlok kang Hesus. Buot nila patyon si Hesus. Si Hesus gidala kang Pilato aron hukman. Si Pilato usa ka Romano nga tigpangulo. Ug siya naay gahum diha sa mga Hudeyo. Si Pilato nag-ingon nga mahimo nilang ilansang si Hesus sa krus. Nagpasabot nga mahimo nilang patyon si Hesus. Apan si Hesus wala’y gihimo nga dautan. Gidala nila si Hesus sa bungtod nga duol sa syudad. Ug didto nila gilansang si Hesus. Si Pilato nagbutang ug karatula sa krus nga nag-ingon, “Hesus Nazareno, Hari sa mga Hudeyo.” Nakit-an ni Hesus iyang inahan duol sa krus uban si Juan, usa sa mga tinun-an ni Hesus. Si Hesus miingon sa iyang inahan, “Siya ang imong anak.” Si Hesus miingon kang Juan, “Siya ang imong inahan.” Unya, gidala ni Juan ang inahan ni Hesus sa ila ug didto na Siya nagpuyo. Si Hesus nakahibalo nga human na gyud ang tanan. Tanan bahin kang Hesus natuman gyud sama sa giingon sa Bibliya. Si Hesus miingon, “Human na.” Ug Siya namatay. Naay sundalo nga duol Kaniya. Nakita niya kon unsa ang nahitabo. Nakit-an niya si Hesus nga nagbitay sa krus. Nakit-an niya si Hesus nga namatay. Ang sundalo miingon, “Si Hesus maayo nga Tawo. Siya Anak gyud sa Ginoo.” Juan 19:17-19, 25-30 Lukas 23:46-47 Marcos 15:39 57

Leksyon 58

impyerno impyer impyer

impyer impyer impyerno

husto hus hus

hus hus husto

58

hangtud tud ud

ud tud hangtud

diha

huyang

gugma

gug

gug

gug

kalouy

ka

ka

ka

kaaway kaa ka

ka kaa kaaway

masupilon kamatayon makatabang gibayad matarong dumuduong magmalipayon nahibalik kahangturan makig-uban bugtong

pi ka ta gi ma du li lik tu kig

makabaton

SI HESUS NAMATAY SA KRUS (2) Si Adan ug Eba nakasala. Mao nga tanang tawo gipakatawo sa sala. Tanang tawo masupilon sa Ginoo. Tanang tawo makasasala. Kita mga huyang ug kita dili makatabang sa atong kaugalingon. Ang Diyos nakahibalo nga ang tawo dili mamahimong maayo kon wala ang Iyang tabang. Mao nga sa Iyang gugma ug kaluoy, gipadala sa Ginoo ang Iyang bugtong Anak. Si Hesu Kristo niabot sa husto nga panahon. Siya nianhi aron kita tabangan. Siya nianhi aron mamatay alang kanato. Siya nianhi aron magpakamatay alang sa atong mga sala. Gipakita sa Ginoo kon giunsa gyud kita Niya paghigugma. Ang kamatayon ni Hesus nagtabang kanato aron mamahimong matarong atubangan sa Diyos. Kita maluwas gikan sa kasuko sa Ginoo. Kita maluwas sa impyerno pinaagi sa dugo ni Hesus. Mao na kadako ang gibayad ni Hesus alang kanato. Ang atong mga sala mao ang naghimo kanato nga kaaway sa Ginoo. Apan gihimo kita Niya nga mga higala pinaagi sa kamatayon ni Hesus. Mao nga kita mahimo nga magmalipayon. Higala na kita sa Ginoo ug dili na mga dumuduong. Angay kita nga magpasalamat sa Ginoo nga kita nahibalik na diha Kaniya. Kinahanglan gyud kita nga motuo kang Hesus. Kinahanglan kita motuo nga Siya namatay alang kanato. Aron dili kita mamatay. Ug kita makabaton ug kinabuhi nga wala’y katapusan. Kini nagpasabot nga kita magpuyo uban sa Ginoo hangtud sa kahangturan. Anaa na kita’y kinabuhi nga wala’y katapusan diha sa Ginoo ug makig-uban kita sa Ginoo didto sa langit human kita mamatay. Mga Taga-Roma 5:6-11; Juan 3:16-17

59

Leksyon 59

Giligid ligid gid

pagkabanhaw

haw

haw

haw

gid ligid Giligid

Magdalena Mag Magda Magda Mag Magdalena

lakra kra

a kra

a

lakra buhi

60

Hikapa

Tomas

To

Tomas

To

Domingo Domi Do

Do Domi Domingo

Naglinog palayo nagtigum Pagkataud-taud napulo kilid Nalipay semana milabay pagduha-duha Buntag

sayo

nog pa gum ka na lid pay se bay du

PAGKABANHAW NI HESUS (1) Buntag sayo sa Domingo. Ikatulong adlaw human namatay si Hesus. Niadto si Maria Magdalena sa lubnganan ni Hesus. Usa ka babaye nga gipanganlan sab ug Maria ang miuban kaniya. Naglinog. Ug naay anghel nga mikunsad gikan sa langit. Giligid niya ang bato palayo sa pultahan sa lubnganan ni Hesus. Ang anghel miingon sa mga babaye, “Ayaw kamo ug kahadlok. Nangita mo kang Hesus. Wala Siya diri. Nabanhaw na Siya!” Giingnan sa anghel ang mga babaye nga molakaw ug ingnan ang mga tinun-an ni Hesus bahin niini. Pagkataud-taud giadto ni Pedro ug ni Juan ang lubnganan. Wala didto si Hesus. Mao sab kini ang giingon sa mga babaye kanila. Nagtuo na gyud sila nga buhi si Hesus. Anang gabhiuna, nagtigum ang napulo ka tinun-an ni Hesus. Si Hesus niabot ug nitindog uban kanila. Si Hesus miingon, “Makabaton unta kamo ug kalinaw.” Gipakita ni Hesus iyang kamot ug ang iyang kilid. Nakakita ang Iyang mga tinun-an sa mga lakra sa lansang sa lawas ni Hesus. Nalipay sila pag-ayo. Kahibalo sila nga Siya gyud si Hesus, ang ilang Ginoo. Si Tomas, isa sa Iyang mga tinun-an wala atong panahona. Ang ubang mga tinun-an nag-ingon kaniya nga nakit-an nila si Hesus. Apan wala siya mituo kanila. Usa ka semana ang milabay, nagtigum na sab ang mga tinunan ni Hesus. Si Hesus miabot ug nitindog uban kanila. Naa si Tomas adtong panahona. Si Hesus miingon kang Tomas, “Tan-awa ang akong kamot ug ang akong kilid. Hikapa ako.” Mituo si Tomas nga buhi gyud si Hesus. Nawala iyang mga pagduha-duha. Si Tomas miingon, “Ginoo ko ug Diyos ko.” Mateo 28:1-8; Juan 20:1-29

61

Leksyon 60

62

tagsulat sulat lat

lat sulat tagsulat

isip sip ip

ip sip isip

gatos tos

tos tos

tos

gatos

Pablo

Pa

Pa

Pa

sulat

lat

sulat

lat

lima

li

li li

li lima

niining simbahan mokabat bag-o Mahinungdanon tawhanong panglawas kalag Kristohanon Bibliya

ni sim mo bag da taw was lag Kris bli

PAGKABANHAW NI HESUS (2) Si Pablo ang tagsulat niining bahina sa Bibliya. Kini gihimo niya isip sulat sa mga tawo sa usa ka simbahan. Mga higala niya diha kang Kristo kining mga tawo. Buot ni Pablo nga mahibalo sila sa Maayong Balita. Ang Maayong Balita mao ang pagkabanhaw ni Hesus gikan sa kamatayon, pinaagi sa gahum sa Diyos. Si Hesus nagpakamatay alang kanato. Gilubong Siya. Ug Siya nabuhi pag-usab. Nakakita ang Iyang mga tinun-an Kaniya. Daghang mga tawo nga mokabat ug lima ka gatos ang nakakita Kaniya sa usa ka higayon. Nakit-an sab Siya ni Pablo. Apan ang ubang tawo wala mituo nga si Hesus nabuhi pag-usab. Mahinungdanon gyud nga motuo kita nga si Hesus nabuhi pag-usab. Wala’y hinungdan ang Iyang kamatayon kon wala man lang ugaling Siya nabuhi pag-usab. Anaa pa unta kita sa atong mga sala karon. Ang kamatayon ug pagkabanhaw ni Hesus nagpasabot nga kon kinsa ang motuo niini maluwas gikan sa sala. Mahimo nga kita makabaton ug kinabuhi nga wala’y katapusan. Si Adan ang unang tawo. Siya nakasala. Ug tungod nakasala siya, ang sala misulod sa kalibutan. Mao nga tanang tawo mamatay tungod kang Adan. Apan kita mabanhaw sa bag-o nga kinabuhi tungod kay nabanhaw man si Hesus. Kita nagapuyo sa tawhanong panglawas. Ang atong lawas mamatay, apan ang atong kalag mabuhi. Ang mga Kristohanon mabuhi kauban sa Ginoo didto sa langit. Mahitabo kini tungod kay nagpakamatay si Hesus. Ug Siya nabuhi pag-usab. Kita magpasalamat sa Ginoo tungod niini. 1 Mga Taga-Corinto 15:1-21, 36-58

63

Leksyon 61

biyai yai i

yaw

yaw

yaw

panganod

nod

nod

nod

i yai biyai

gisaad

ad

saad ad

saad gisaad

Herusalem

He

Heru He

Heru Herusalem puti

64

gibayaw

tupad

ad

pad ad

pad tupad

talagsaon makig-istorya ngadto Samtang nagatutok kalit nagsige mobiya lawak pagkayab

Hulata

tan-aw

sa kig ngad Sam tu lit si mo wak yab

Ningbalik Si Hesus sa Langit Nakigkita usab si Hesus sa Iyang mga tinunan sa katapusang higayon. Didto sila sa bungtod duol sa Herusalem. Si Hesus nag-ingon kanila: “Ayaw ninyo ug biyai ang Herusalem. Hulata ninyo ang gisaad sa Diyos. Madawat ninyo ang Balaan nga Espiritu sa mosunod nga mga adlaw. Makabaton kamo ug talagsaon nga gahum pag-abot sa Balaan nga Espiritu. Unya makig-istorya kamo bahin Kanako sa mga tawo sa tibuok kalibutan. Himua kini ninyo sa Herusalem ug sa tibuok kalibutan.” Ug gibayaw si Hesus ngadto sa langit. Gitanaw nila si Hesus hangtud dili na nila makita kay natabunan na Siya sa mga panganod. Samtang nagatutok sila sa langit naay duha ka tawo nga nagbisti ug puti ang kalit nga mitungha ug nitindog tupad nila. Ang duha ka tawo daw mga anghel. Sila nag-ingon: “Nganong nagsige man kamo ug tan-aw sa langit? Si Hesus gibayaw na ngadto sa langit. Apan mobalik Siya pag-usab. Mobalik Siya sa samang paagi nga inyong nakita pagkayab Niya sa langit.” Nibalik ang mga tinun-an didto sa syudad. Gisunod nila ang mga giingon ni Hesus kanila. Wala sila mobiya didto. Nisulod sila sa lawak ug didto naghulat sila ug nag-ampo. Buhat 1:4-14

65

Leksyon 62

dahunog hunog nog

nog hunog dahunog

litok tok ok

ok tok litok

kabuok buok ok

ok buok kabuok libo

66

kasaba

nagadilaab

laab

nagadilaab

laab

kalayo

ka

ka

ka

kusog sog og

og sog kusog

sumusunod kabanha ibabaw sinultihan Nahibulong ipadayag kabatan-unang magdamgo katiguwangang pasayluon nagkalainlain

mu ban baw nul bu yag tan dam gu say

Ang Pag-abot sa Balaan nga Espiritu (1) Anaa sa Herusalem ang mga tinun-an ni Hesus. Ang uban nga sumusunod ni Hesus atoa sab didto. Mokabat sila ug mga usa ka gatos ug baynte kabuok. Nagtigum sila tanan sa usa lamang ka lugar. Mao kini ang buot ipabuhat ni Hesus kanila. Ug sa kalit nakadungog sila ug dahunog gikan sa langit. Daw sama kini sa usa ka kusog nga hangin. Napuno ug kabanha ang tibuok nga lugar. Ug nakakita sila ug nagadilaab nga kalayo. Ang kalayo nagtindog sa ibabaw sa ilang mga ulo. Ug sila napuno sa Balaan nga Espiritu. Ug sila nagsugod ug litok sa mga nagkalainlain nga mga sinultihan. Gitabangan sila sa Balaan nga Espiritu. Daghan mga tawo sa Herusalem. Ang mga tawo didto gikan sa nagkalainlain nga mga lugar sa tibuok kalibutan. Nakadungog sila ug kasaba. Giadto nila ang lugar nga nagagikan ang kasaba. Nahibulong sila. Sila miingon, “Ngano man nga ang tanan natong sinultihan madungug man nato niining mga tawhana?” Si Pedro mitindog ug misulti sa kusog nga tingog: “Buot ko ipadayag kaninyo kon unsa’y ipasabot niini. Mao kini ang giingon sa usa ka propeta nga mahitabo gyud. Siya nag-ingon ang Ginoo magpadala sa Iyahang Espiritu sa tanang katawhan. Ang inyong mga anak nga lalaki ug babaye magasulti sa pulong sa Ginoo. Ang inyong mga kabatan-unang lalaki makakita sa mga butang nga buot ipakita sa Ginoo sa ilaha. Ang inyong mga katiguwangang lalaki magdamgo ug mga damgo. Ang Ginoo magbuhat ug dagko pa nga mga butang. Ug kon bisan kinsa ang motawag sa Iyang ngalan maluwas.” Ug si Pedro miingon: “Paghinulsol na kamo sa inyong mga sala. Pagpabautismo kamo sa ngalan ni Hesus. Biyai ang inyong mga sala ug pasayluon kamo sa Ginoo. Madawat ninyo ang gasa sa Balaan nga Espiritu. Kini nga gasa alang kaninyo ug sa inyong mga anak. Kini alang sa mga tawo sa tibuok kalibutan.” Anang adlawa daghan ang nagtuo kang Hesus. Gibautismohan silang tanan. Mokabat ug tulo ka libo nga mga tawo ang nagtuo kang Hesus anang adlawa. Buhat 2:1-21, 37-41

67

Leksyon 63

Gisaaran Gisaa

Gisaa Gisaa

Gisaa

Gisaaran

pagul-on pagul pagul

pagul pagul pagul-on

magauban

ma magau magauban

magau ma

puli 68

maglipay

pay

maglipay

pay

magtatabang

mag

mag

mag

hatagan tagan

gan tagan

gan

hatagan

mahibal-an hangyuon makadawat sayon pagkat-on magahatag magmatarong magpamatuod moundang magmaluluy-on

pagpahinumdom

Ania

bal yu da sa on ha ta tu mo lu

Ang Pag-abot sa Balaan nga Espiritu (2) Ania ang pipila ka mga mahinungdan nga butang bahin sa Balaan nga Espiritu. Kinahanglan nato kining mahibal-an. Una pa namatay si Hesus, giistorya Niya ang Iyang mga tinunan. Gisaaran Niya sila nga ang Balaan nga Espiritu ang maglipay kanila. Si Hesus nag-ingon: “Buhaton ninyo ang buot Kong ipabuhat kaninyo kon kamo nahigugma gyud Kanako. Ug hangyuon Ko ang Akong Amahan nga hatagan kamo Niya ug magtatabang. Siya magauban kaninyo sa tanang higayon. Siya ang Espiritu sa kamatuoran. Ang kalibutan dili makadawat Kaniya ug dili usab makakita o makaila Kaniya. Apan kamo nakaila Kaniya. Siya nagapuyo uban kaninyo ug diha kaninyo.” Si Hesus usab miingon: “Ang Magtatabang mao ang Balaan nga Espiritu. Ang Amahan ang magpadala Kaniya puli Kanako. Siya magatudlo kaninyo sa tanang butang. Siya magatabang kaninyo sa pagpahinumdom sa mga butang nga giingon Ko kaninyo.” Ang Balaan nga Espiritu magtatabang kanato pagkat-on sa mga butang nga gikan sa Ginoo. Mao kini ang hinungdan nganong gipadala sa Ginoo ang Balaan nga Espiritu. Ang Ginoo buot nga kita makahibalo sa mga butang nga gihatag Niya kanato Motabang ang Iyang Espiritu kanato. Mahimo natong istoryahan kining mga butanga. Ang Iyang Espiritu magahatag kanato sa mga matarong nga mga pulong aron magmatarong ang tanang butang. Ang Balaan nga Espiritu mao ang atong katabang ug Siya sayon lang istoryahon. Ang Balaan nga Espiritu dili nato angay pagul-on. Siya ang magpamatuod nga kita iya sa Ginoo. Kita angay moundang na sa pagbuhat ug mga dautang buhat. Dili kita angay mopasakit ug ubang tawo. Dili kita angay masuko sa uban. Angay kita nga magmaluluy-on sa ubang tawo. Angay kita mopasaylo sama sa pagpasaylo sa Ginoo kanato. Ang Balaan nga Espiritu magatabang kanato sa pagpuyo ug matarong nga kinabuhi. Juan 14:15-17, 26 1 Mga Taga-Corinto 2:10-16 Mga Taga-Efeso 4:30-32

69

Leksyon 64 inoo d sa G o a l a Ang B

balaod

ba

balaod

ba

tahura

ra

ra

ra

larawan rawan

wan rawan

kalimti limti

limti limti

wan

larawan

limti

kalimti

panapaw

paw

napaw

napaw

paw

panapaw

pangawat ngawat wat

wat ngawat pangawat

batok

tuyo silingan

Tagaan

kabubut-on pagbaton pagsimba Kasugoan motrabaho Pagpahulay tinguhaa pamakak ikaduha maghigugmaay

but ton sim go ho hu haa pa ka gug

Ang Balaod sa Ginoo Gihigugma sa Ginoo ang Tawo nga Iyang gihimo. Buot sa Ginoo nga ang tawo magpuyo sa kinabuhi nga balaan. Mao nga gihatagan sa Ginoo ang tawo ug mga balaod. Kining mga balaoda motabang sa tawo nga magkinabuhi sa pamaagi nga dili batok sa kabubut-on sa Ginoo. Naghatag ang Ginoo ug napulo ka balaod kang Moses. Nahitabo kini sa dugay na nga mga panahon una pa matawo si

70

Hesus. Gihatag ni Moses kining mga balaoda sa mga tawo. Kining mga balaoda gitawag ug Napulo ka Kasugoan. Mao kini ang gisulti sa Ginoo: 1. Ako, ang imong Ginoong Diyos. Ayaw pagbaton ug laing Diyos gawas Kanako. 2. Ayaw pagbuhat ug diyos-diyos. Ayaw pagsimba ug bisan unsang larawan ug diyos-diyos. 3. Ayaw gamita ang Akong pangalan sa dautang tuyo. 4. Ayaw kalimti ang Adlaw sa Pagpahulay. Balaana kini. Mahimo kamong motrabaho sa sulod sa unom ka adlaw apan himoa ninyong Adlaw sa Pagpahulay ang ikapitong adlaw. 5. Higugmaa ug tahura ninyo ang inyong inahan ug amahan. 6. Ayaw kamo pagpatay. 7. Ayaw panapaw. 8. Ayaw pangawat. 9. Ayaw pamakak. 10. Ayaw tinguhaa sa sayop nga pamaagi ang butang sa ubang tawo. Gitudlo kanato ni Hesus ang mga balaod sa Ginoo. Nag-ingon si Hesus sa iyang mga tinun-an, “Tagaan Ko kamo ug bag-o nga balaod. Kinahanglan maghigugmaay kamo sama nga Ako nahigugma kaninyo. Kon maghigugmaay kamo mahibalo ang tanan nga kamo Akong mga tinun-an.” Usa ka adlaw, usa ka magtutudlo sa Balaod ang miduol kang Hesus. Gipangutana niya si Hesus. Ang magtutudlo nangutana, “Unsa man nga Balaod ang pinakalabaw sa tanan?” Si Hesus miingon: “Ang pinakalabaw nga Balaod mao kini. Higugmaa ang Ginoo sa tibuok nimong kasing-kasing. Higugmaa ang Ginoo sa tibuok nimong kalag. Higugmaa ang Ginoo sa tibook nimong kusog. Mao kini ang una nga Balaod. Ug naa sab ikaduha nga Balaod. Higugmaa ang imong silingan sama sa paghigugma nimo sa imong kaugalingon. Wala nay laing Balaod ang molabaw pa niini.” Exodo 20:1-17; Juan 13:34-35; Marcos 12:28-31

71

Leksyon 65

Este

Este

Este

matinud-anon

anon

anon

anon

Pirmi Pir

Pir Pir

dawata dawa

da dawa

Pir

Pirmi

da

dawata

bakak ba ba

ba ba bakak

Gidakop dakop

kop dakop

kop

Gidakop puno

72

Esteban

tuo

ganahan magsulti Nakig-istorya naminaw ginasupak nagpadaon Tan-awa Gilabay pakasad-a pinakaunang nawong

Pulos

han sul Na naw su da Tan bay sad pi

Namatay si Esteban Alang sa Iyang Pagtuo Si Esteban matinud-anon nga sumusunod ni Hesus. Siya usa ka tawo nga puno sa pagtuo ug gahum. Daghan siya ug gihimo nga maayo sa mga katawhan. Apan ang uban nga mga dautang tawo dili ganahan kang Esteban. Wala sila ganahi sa mga gibuhat ug giingon ni Esteban. Gitabangan si Esteban sa Balaan nga Espiritu. Kon magsulti siya naay kaalam ug gahum. Mao nga kining mga dautan nga tawo walay mahisulti nga tinuod batok kaniya. Pulos bakak ang ilang giingon batok kang Esteban. Gidakop si Esteban ug gidala siya ngadto sa mga relihiyosong tigpangulo sa mga Hudeyo. Silang tanan nakakita nga ang nawong ni Esteban daw usa ka anghel. Nakig-istorya si Esteban sa mga relihiyosong tigpangulo. Giistoryahan sila ni Esteban kon giunsa pagtabang sa Ginoo ang mga Hudeyo. Ang Ginoo nagatabang sa mga tawo sa dugay na nga mga panahon. Ug si Esteban nag-ingon: “Wala ninyo higugmaa ang Diyos sa inyong kasing-kasing. Wala kamo naminaw Kaniya. Pirmi lang ninyo ginasupak ang Balaan nga Espiritu. Gipamatay ug gipasakitan sa inyong mga katigulangan ang mga propeta. Ug karon, gipatay ninyo si Hesus. Nianhi Siya aron mahimo kamong matarong diha sa Diyos.” Naminaw ang mga tawo kang Esteban. Nasuko sila pag-ayo. Ug nagpadayon si Esteban sa pag-istorya. Ug siya miingon, “Tan-awa! Nakita ko nga miabli ang langit. Nakita ko ang Anak sa Tawo sa tuo sa Amahan.” Gidala sa mga tawo si Esteban gawas sa syudad. Gilabay nila ug bato si Esteban. Samtang ginalabay siya ug bato, nag-ampo siya, “Ginoong Hesus, dawata ang akong Espiritu. Ayaw sila ug pakasad-a sa ilang gibuhat.” Ug namatay siya tapos kini gisulti. Si Esteban ang pinakaunang tawo nga namatay alang sa iyang pagtuo kang Hesus. Buhat 6:8-15, 51-60

73

Leksyon 66

Felipe

Fe

Fe

Fe

Nagsangyaw

yaw

yaw

yaw

misyonaryo misyo misyo misyo

kamaya kama

kama kama

misyo

kama

kamaya

misyonaryo

karwahi karwa kar

kar karwa karwahi

mobyahi

mob

mobya mob

mobya mobyahi

asa 74

bisan

naningkamot kadaghanan magtutuo nagkalain-laing sinaligan nagsakay mitubag nagabasa gipalingkod nakasabot layo

nasud

mot dag tu la gan nag bag ba kod sa

nag-uli

Nagtudlo si Felipe Mahitungod Kang Hesus Patay na si Esteban. Mga Hudeyo ang nagpatay kaniya. Ug naningkamot ang mga Hudeyo nga latoson ang simbahan sa Herusalem. Dili nila gusto nga daghan pang mga tawo ang motuo kang Hesus. Mao nga, kadaghanan sa mga magtutuo kinahanglan nga mobiya sa siyudad. Niadto sila sa nagkalain-laing dapit sa nasud. Ang uban nagkinahanglan nga mobyahi pa ug layo. Nagsangyaw sila sa Pulong sa Ginoo bisan asa sila miadto. Si Felipe usa ka magtutuo. Nagsangyaw siya mahitungod kang Hesus. Ang mga tawo naminaw. Nagbuhat siya ug mga dagkong butang alang sa Ginoo. Usa ka adlaw, ang Ginoo nag-ingon kang Felipe nga moadto sa laing dapit. Ug gihimo ni Felipe ang gisulti sa Ginoo. Nakakita siya ug lalaki nga nagsakay sa karwahi. Ang maong lalaki usa ka sinaligan nga pangulo sa laing syudad. Nagsimba siya sa Ginoo didto sa Herusalem. Ang Balaan nga Espiritu nagsulti kang Felipe, “Adtoa kanang tawhana.” Ug si Felipe nidagan paingon kaniya. Nakita niya ang lalaki nga nagabasa sa Pulong sa Diyos. Si Felipe nangutana sa lalaki, “Nakasabot ka ba sa imong ginabasa?” Ang lalaki mitubag, “Wala. Kay wala man koy magtutudlo.” Ug gipalingkod niya si Felipe tupad kaniya sa karwahi. Ug si Felipe nagsugod sa pagtudlo sa Pulong sa Diyos. Gisultihan niya ang lalaki sa tanan nga bahin kang Hesus. Ug sila miabot sa dapit nga naay tubig. Ang lalaki miingon, “Tan-awa! Anaay tubig diri. Mahimo ba ako nimong bautismohan?” Unya miadto silang duha sa tubig ug gibautismohan ni Felipe ang lalaki. Ang lalaki nag-uli sa ilang balay. Malipayon kaayo siya ug puno sa kamaya. Niadto si Felipe sa nagkalain-lain nga mga lungsod. Nagatudlo siya bahin kang Hesus bisan asa siya moadto. Siya usa ka misyonaryo nga nagatabang pagsangyaw sa Maayong Balita. Buhat 8:1-8, 26-40

75

Leksyon 67

Dor

Dor

Dor

namatayan

yan

namatayan

yan

Jope Jo

Jo Jo

pobre pob

pob pob

Jo

Jope

pob

pobre

bisti bis bis

bis bis bisti

Palihog lihog hog

hog lihog Palihog bana

76

Dorcas

Nagtahi masaligan kanamo Nangandam mopahawa Nanghilak Gibuka Nagluhod mikaylap gitawag gitahi

hi li ka Na pa lak bu hod lap wag

Nabanhaw si Dorcas Naay babaye nga ginganlan ug Dorcas. Usa siya ka magtutuo. Nagpuyo siya sa Jope. Nagabuhat kanunay siya ug maayong butang sa ubang tawo. Nagtabang siya sa mga pobre. Nagtabang siya sa mga babaye nga namatayan ug bana. Nagtahi siya ug mga bisti alang sa mga tawo. Usa siya ka tawo nga masaligan. Apan usa ka adlaw, nasakit si Dorcas. Nigrabe ang iyang sakit hangtud namatay siya. Si Pedro usa ka tinun-an ni Hesus. Nagpuyo siya duol sa Jope. Pagkamatay ni Dorcas, nagpadala ug duha ka tawo ang iyang mga higala paingon kang Pedro. Ingon nila, “Palihog uban kanamo!” Nangandam si Pedro ug niuban sa kanila. Niabot si Pedro sa Jope. Niadto siya sa balay ni Dorcas. Nanghilak ang iyang mga higala. Naguol sila. Gipakita nila kang Pedro ang mga bisti nga gitahi niya alang sa ilaha. Gihangyo ni Pedro nga mopahawa ang mga tawo sa lawak. Nagluhod siya ug nag-ampo. Ingon siya, “Dorcas, bangon!” Gibuka ni Dorcas ang iyang mga mata ug naglingkod. Unya gitawag ni Pedro ang mga higala ni Dorcas. Gipakita ni Pedro sa ilaha nga buhi si Dorcas. Ang Maayong Balita bahin kang Dorcas mikaylap sa tibuok Jope. Daghang tawo ang nituo kang Hesus human kini mahitabo. Buhat 9:36-43

77

Leksyon 68

apan pan

an pan

an

apan

tua

tu

tu tu

tu tua

pagsilbi silbi bi

bi silbi pagsilbi

Saulo

Sau

Saulo

Sau

Ananias

nias

nias

nias

supak

su

su su

su supak

pasakitan hadlukon Damasco Natumba nagpadala gamahanan nagapamatuod kadugayan gitabangan sultihan

ki had Da tum da ga tu yan ngan sul

Si Saulo Nahimong Magtutuo Si Saulo usa ka Hudeyo nga supak sa mga magtutuo. Nakakita siya pagpatay kang Esteban. Nagahimo siya ug mga dautang butang aron pasakitan ang mga magtutuo. Buot niya hadlukon ang mga magtutuo. Siya nag-ingon nga patyon niya ang mga magtutuo. Usa ka adlaw miadto si Saulo sa Damasco. Sa kalit nakakita siya ug kahayag gikan sa langit. Natumba siya sa

78

yuta. Ug siya nakadungog ug tingog nga nag-ingon, “Saulo, nganong nagabuhat man ka ug mga butang nga batok Kanako?” Si Saulo nangutana, “Kinsa ka, Ginoo?” Ang tingog nag-ingon, “Ako si Hesus, ang buot mong pasakitan. Tindog ug adto sa syudad. Ug sultihan Ko ikaw sa imong angay buhaton.” Nitindog si Saulo apan dili siya makakita. Gidala siya sa Damasco sa mga tawo nga uban niya adtong higayona. Wala mokaon ug moinom si Saulo sa sulod sa tulo ka adlaw. Naay magtutuo nga ang pangalan Ananias adtong syudad. Giingnan siya sa Ginoo nga moadto kang Saulo apan nahadlok si Ananias. Nahibalo siya nga si Saulo niadto aron pasakitan ang mga magtutuo. Apan giingnan siya sa Ginoo, “Lakaw na!” Ug niadto si Ananias sa balay nga tua si Saulo. Gibutang ni Ananias ang iyang kamot kang Saulo. Ug si Ananias nag-ingon, “Saulo, si Hesus ang nagpadala kanako diri sa imo. Makakita ka pag-usab. Ug makadawat ka sa Balaan nga Espiritu. Ug sa kalit nakakita pagbalik si Saulo. Nitindog siya ug gibautismohan. Ang iyang tinguha mao ang pagsilbi sa Ginoo. Nagbag-o na gyud siya! Nagsugod na ug wali si Saulo nga si Hesus Anak sa Ginoo. Nahibulong ang tanang tawo nga nakadungog kaniya. Nahibalo sila nga siya mao ang tawo nga nagapatay ug nagapasakit sa mga magtutuo. Apan si Saulo nagwali nga may gahum. Ang iyang gamahanan nga mga pulong nagapamatood nga si Hesus Anak sa Diyos. Ug daghan ang mituo kang Hesus. Sa kadugayan, si Saulo gipanganlan na ug Pablo. Nagpadayon siya ug wali bahin kang Hesus. Gihalad ni Pablo iyang tibuok nga kinabuhi pag-adto sa nagkalainlaing mga lugar sa kalibutan aron magwali ug magtudlo. Daghan siya ug nasulat nga mga libro sa Bibliya. Ug gitabangan ni Pablo nga makahibalo ang mga tawo sa pagkinabuhi alang sa Ginoo. Buhat 9:1-22

79

Leksyon 69

habol bol

ol bol

ol

habol

Pag-ihaw

haw

ihaw haw

ihaw Pag-ihaw

mahibal-an mahibal mahibal

mahibal mahibal mahibal-an

Cornelio

Cor

Cor

Cor

panan-awon

pa

pa

pa ato

o

to o

to ato

Pangitaon Pagkaudto kabalaka managsamara Pasayloon Nianhi nagpakamatay panan-awon Naga-ampo Nagwali

ngi ud la nag loon hi pa won po wa

Nagwali si Pedro kang Cornelio Naay tawo nga ginganlan ug Cornelio. Dili siya Hudeyo. Apan maayo siya nga tawo. Ginasimba niya ang tinuod nga Ginoo. Naga-ampo siya sa Ginoo. Naghimo siya ug mga maayong butang sa mga tawo. Usa ka adlaw, naay panan-awon si Cornelio. Naay anghel nga niadto kaniya. Ang anghel niingon, “Nadunggan sa Ginoo ang imong mga pag-ampo. Nakit-an Niya ang mga

80

maayong butang nga imong gihimo. Pagpadala ug mga tawo sa Jope. Pangitaon nila si Pedro ug dad-on sa imoha.” Gihimo ni Cornelio ang giingon sa anghel. Pagkaudto sunod adlaw, nag-ampo si Pedro. Naa usab siya’y panan-awon, talagsaon kadto kay wala siya kabalo unsa’y gipasabot ato. Nakakita si Pedro ug habol nga gitunton gikan sa langit. Naa ang tanang klaseng mananap, bitin, ug langgam. Naay tingog nga miingon, “Bangon, Pedro. Pag-ihaw ug bisan unsa, unya kaona.” Miingon si Pedro, “Dili ko, wala ko nagakaon ug mahugaw nga mga butang.” Ang tingog niingon, “Ayaw ug kabalaka, gihimo kining tanan nga limpyo sa Ginoo.” Nahitabo kini sa tulo ka higayon unya wala na nakit-an ni Pedro ang habol pag-usab. Gihuna-huna ni Pedro ang iyang panan-awon. Niadto ang mga tawo ni Cornelio sa iyang balay. Unya giingnan siya sa Balaan nga Espiritu, “Uban kanila. Ayaw na ug pangutana, gipadala Nako sila sa imoha.” Sunod adlaw, niuban si Pedro kanila. Niadto sila sa balay ni Cornelio. Niingon si Pedro, “Naa ako’y talagsaon nga panan-awon. Karon nahibalo na ako kon unsa’y ipasabot sa akong panan-awon. Ang tanang katawhan managsamara diha sa Ginoo. Dili mahinungdanon kon asa sila gikan nga nasud. Nianhi si Hesus sa kalibutan ug nagpakamatay alang sa mga tawo. Ang bisan kinsa nga motuo kang Hesus, maluwas. Pasayloon sila sa Ginoo sa ilang mga sala.” Ang Balaan nga Espiritu nikunsad sa mga tawo samtang nagawali si Pedro. Nakit-an kini ni Pedro, ug niingon siya, “Nadawat niining mga tawhana ang Balaang Espiritu sama sa atong nadawat.” Unya giingnan niya sila nga magpabautismo sa ngalan ni Hesus. Mahinungdanon kini nga istorya. Buot sa Ginoo nga mahibal-an nato nga nagpakamatay si Hesus dili lamang alang sa mga Hudeyo. Nagpakamatay Siya alang sa matag usa ka tawo. Kini ang Maayong Balita sa tanang katawhan sa tibuok kalibutan. Buhat 10

81

Leksyon 70

dinhi din

din din

din

dinhi

takna tak

tak tak

tak

takna

kanus-a

kanus

kanus

kanus

kanus

kanus-a

saad

ad

ad

ad

paglaum

um

um

um

oras ras

as ras

as

oras

nibiya maguol manggawas nangamatay makigtagbo motagbo kawatan mangandam gahulat mobalik

ya gu was tay kig tag ka ma lat mo

Si Hesus Mobalik Pag-usab Si Hesus mobalik pag-usab. Siya miingon, “Mobalik Ako.” Dalhon Ko kamo uban Kanako. Kini nga saad magahatag kanato ug paglaum. Si Hesus nagpuyo dinhi sa kalibutan ug nibiya Siya aron mobalik sa Iyang Amahan, ngadto sa langit. Nakakita ang Iyang mga tinun-an pagkayab Niya sa langit. Duha ka tawo nga nagbisti ug puti ang mitungha sa mga tinun-an ni Hesus.

82

Sila niingon, “Nikayab na si Hesus sa langit. Apan mobalik Siya pag-usab. Siya mobalik sa pamaagi nga sama sa inyong nakita pagkayab Niya sa langit. Tanang tawo mamatay. Apan ang mga magtutuo dili angay maguol tungod kay anaa kita’y paglaum. Ang ubang mga tawo walay paglaum. Wala sila motuo nga si Hesus mobalik pag-usab. Usa ka adlaw, si Hesus mokunsad gikan sa langit alang sa tanang magtutuo. Ang pangulo nga anghel mosulti sa kusog nga tingog. Una, manggawas sa ilang lubnganan ang mga tawo nga nangamatay na ug makigtagbo sila kang Ginoong Hesus. Ug ang mga tawo nga buhi pa motagbo usab sa Ginoo. Motagbo kita Kaniya didto sa kalangitan. Ug kita magauban Kaniya hangtud sa kahangturan. Wala kita mahibalo kon kanus-a mobalik si Hesus pagusab. Sama kini sa usa ka kawatan nga motungha sa kagabhion. Ang kawatan wala magsulti kon kanus-a siya motungha. Si Hesus wala nag-ingon kon kanus-a Siya mobalik pag-usab. Siya nag-ingon, “Wala’y nakahibalo sa adlaw ug sa oras. Ang mga anghel wala nakahibalo. Wala usab Ako nakahibalo. Ang Ginoo lamang ang nakahibalo. Kinahanglan mangandam na kamo. Mobalik Ako pag-usab sa takna nga gahuna-huna mo nga dili Ako mobalik.” Nagkinabuhi ka ba sama sa gahulat ka kang Hesus nga mobalik? Juan 14:3 Buhat 1:9-11 1 Mga Taga-Tesalonica 4:13-18, 5:1-4 Mateo 24:35-44

83

Leksyon 71

pu

pu

pu

ubanon

non

ubanon

non

luna lu

lu lu

giuhaw giu

gi giu

lu

luna

gi

giuhaw

paghilak

lak

hilak lak

hilak paghilak

Nahanaw hanaw naw

naw hanaw Nahanaw

luha

84

puloy-anan

nanamilit nagahisgot Pahiran pinakanindot magmadaugon pagasilutan mananapaw nagapanglamat bakakon bayad Ulahi

kanako

lit his Pa ni da si paw na kon yad

Ang Atong Puloy-anan sa Langit (1) Una pa nanamilit si Hesus, giistorya niya ang iyang mga tinun-an. Si Hesus nag-ingon: “Naay daghang luna sa balay sa Akong Amahan. Moadto Ako didto aron moandam ug luna alang kaninyo. Unya mobalik Ako ug ubanon Ko kamo. Kon asa Ako, didto usab kamo.” Si Hesus nagahisgot bahin sa langit. Unya si Juan nakakita ug panan-awon. Nakit-an niya ang bag-ong langit ug ang bag-ong yuta. Nahanaw na ang unang langit ug ang unang yuta. Nadunggan niya ang kusog nga tingog gikan sa langit nga nag-ingon: “Tanawa! Ang puloy-anan sa Ginoo anaa na sa mga tawo. Mopuyo Siya kauban nila. Sila mahimong Iyang katawhan ug Siya mahimong ilang Ginoo. Pahiran Niya ang ilang mga luha. Wala nay kamatayon ug wala nay kaguol. Wala nay paghilak ug kasakit. Kining tanang butang mawala na hangtud sa kahangturan.” Ang langit pinakanindot nga puloy-anan. Ug nadunggan ni Juan ang Ginoo nga nag-ingon: “Ako ang Una ug ang Ulahi. Ako ang Sinugdanan ug ang Katapusan. Akong hatagan ug tubig sa kinabuhi ang giuhaw. Libre kini nga gasa. Ang magmadaugon makakuha ug gasa gikan Kanako. Mahimo niya Akong Ginoo ug mahimo Ko siyang anak. Apan Akong pagasilutan ang mga dili motuo Kanako, ang mga mopatay ug ubang tawo, ang mga mananapaw ug mga nagapanglamat, ang nagasimba ug diyos-diyos, ug ang mga bakakon. Ako silang pagasilutan sa impyerno hangtud sa kahangturan.” Ang impyerno dili gyud mahimong maayong puloyanan. Apan ang impyerno mao ang bayad sa sala. Juan 14:2-3 Gipadayag 21:1-8 85

Leksyon 72

bulawan bula

bu bula

bu

bulawan

bililhon lilhon

lilhon lilhon

lilhon

bililhon

inumon numon mon

mon numon inumon

taas

86

mura

dose

Nagasidlak

lak

lak

lak

himaya

hi

himaya

hi

Agalon galon

lon galon

lon

Agalon

Tin-aw dugang ingon bongbong ganghaan mismo paga-ablihan nagapadayon ngari dawaton

Tin du ngon bong an mis ab da nga wa

Pangasaw-onon

kaayo

Ang Atong Puloy-anan sa Langit (2) Naghisgot si Juan ug dugang mahitungod sa iyang panan-awon. Ingon niya: “Gidala ako sa anghel sa taas nga bukid. Akong nakit-an ang Balaang Siyudad sa Herusalem nga mikunsad gikan sa langit gikan sa Ginoo. Nagasidlak kini sa himaya sa Ginoo. Nagasidlak kini nga sama sa bato nga bililhon. Tin-aw kini nga mura ug bildo. Naa kini taas nga bongbong ug naay dose ka ganghaan. Gihimo kini gikan sa bato nga bililhon kaayo. Ang mga dalan sa siyudad gihimo gikan sa bulawan.” Wala’y nakita si Juan nga simbahan sa siyudad. Wala na kinahanglana ang simbahan kay ang Ginoo mismo ang nagapuyo didto. Wala na sab kinahanglana ang adlaw ug bulan. Ang Ginoo mao ang kahayag. Wala nay gabi-i didto. Ang ganghaan paga-ablihan sa tanang panahon ug dili na gyud pagasirad-an. Wala nay mga sala didto. Ang mga tawo nga naay sala sa ilang kinabuhi dili makaadto didto. Wala’y bisan kinsa nga nagapadayon ug pamakak ang makaadto didto. Ang mga tawo lang nga ang pangalan nila anaa sa libro sa kinabuhi sa Karnero ang makaadto didto sa siyudad. Kini nagapasabot sa mga tawo nga nagatuo ug nagasunod kang Hesus ingon nga ilang Manluluwas ug Agalon. Ang Balaang Espiritu nag-ingon, “Dali ngari!” Ang Pangasaw-onon ni Hesus nga mao ang Simbahan nagingon, “Dali ngari!” Ang mga giuhaw, mahimo makaadto. Mahimo nilang inumon ug dawaton ang kinabuhi nga wala’y katapusan. Libre kini nga gasa. Magpuyo sila sa langit kauban sa Ginoo hangtud sa kahangturan! Gipadayag 21:10-27; 22:1-5, 17

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96