Menandri Aspis et Samia I.: Textus (cum apparatu critico) et indices [Reprint 2018 ed.] 9783110250596, 9783110013061

Citation preview

K L E I N E TEXTE FÜR V O R L E S U N G E N UND Ü B U N G E N B E G R Ü N D E T VON HANS LIETZMANN H E R A U S G E G E B E N VON KURT ALAND

188a

MENANDRI ASPIS ET SAMIA i

TEXTUS (CUM APPARATU CRITICO) ETINDICES EDIDIT

COLINUS AUSTIN

WALTER D E GRUYTER & CO. BERLIN 1969

Archiv-Nr. 3332692

© 1969 by Walter de Gruyter & Co., vormals G. J. Göschen'sehe Verlagshandlung J . Gutteatag, Verlagsbuchhandlung • Georg Reimet • Karl J . Trübner Veit & Comp., Berlin 30, Genthiner Straße 13 Alle Rechte, insbesondere das der Übersetzung in fremde Sprachen, vorbehalten. Ohne ausdrückliche Genehmigung des Verlages ist es auch nicht gestattet, dieses Buch oder Teile daraus auf photomechanischem Wege (Photokopie, Mikrokopie) zu vervielfältigen. (Printed in Germany) Satz und Druck: Walter de Gruyter & Co., Berlin

Teestae Kalyani 21.10.1968

ICTl HOI KÖtXa TTÄIC XPUCÍOICIW àvôénoiciv ènçépt|v êxoica nópq>av

PRAEFATIO In hac nova Aspidis et Samiae1 editione, lector benevole, hoc mihi proposui ut fabularum Menandri lepidissimarum textum emendatum et suppletum, nec non et brevi adnotatione critica variisque indicibus ornatum, in omnium manus quam citissime darem. Cum enim in codicis Bodmeriani editione principe, quam nuper adiuvante me edidit Rodolphus Kasser Genavensis 2 , id potissimum nobis esset curae, ut lectoribus sine mora transscriptionem offerremus exactissimam, pauca admodum supplementa in textum recepimus et consulto sescentarum correctionum et emendationum mentionem facere noluimus. Quam vero mutilus et corruptelis ubique foedatus sit codex noster norunt quicumque diligentius Dyscolo operam suam dederunt: cuius fabulae, abhinc annos decern ex eadem papyro primum publici iuris factae 3 , nova frustula nuper innotuerunt 4 . Ad illustranda et interpretanda poetae verba et sententias notarum variarum copiam baud ita parvam iam collegi, quam mox in altero fasciculo proferam, ubi etiam actionem scaenicam breviter indicabo 6 .

1 Adhuc Samiae 341 versus e codice Cairensi, Aspidis 87 versus e Folio Florentino ('Com. Flor.') erant noti. De altero Samiae titulo, qui est Ki^Sela (= Ajfinitas), vide ad v. 140—142 et 163—-164. 2 Vide Sigla p. 3 et 29. — P. Bare. 45 {Sam.) et P. Colon. 904 (Asp.), quae fragmenta sunt eiusdem codicis atque P. Bodmer, nuper casu felici ediderunt R. Roca-Puig et R. Merkelbach, qui textus suos iam antea mecum libéralissime communicaverunt. — Novo Samiae frustulo Oxyrhynchi reperto nondumque edito ut in editione mea uterer insigni benignitate concessit E. G. Turner. 3 Papyrus Bodmer IV, Ménandre: Le Dyscolos, publié par Victor Martin, Bibliotheca Bodmeriana, Cologny-Genève 1958. Editiones praecipuas confecerunt H. Lloyd-Jones (Oxonii i960), J.-M. Jacques (Parisiis 1963), E. W . Handley (Londini 1965). Vide etiam A. Schäfer, Menanders Dyskolos. Untersuchungen zur dramatischen Technik, mit einem kritisch-exegetischen Anhang (Meisenheim/Glan 1965). — In papyro Bodmer primum locum occupât Samia (p. I—18), secundum Dyscolus (p. 19—39), tertium Aspis (p. 40—58). 4 Vide P. Bodmer X X V I p. 48—49 (compléments au Papyrus Bodmer IV). Haec frustula ipse propediem denuo retractabo: vide Comicorum Graecorum fragmenta in papyris reperta ed. C. Austin (Berol., Walter de Gruyter). 5 Menandri Aspis et Samia ed. C. Austin, II Subsidia interpretationis (Kl. Texte 188b).

VI

PRAEFATIO

Hanc editionem ita instruxi ut tibi non solum textum satis firme constitutum atque habilem, sed etiam quasi auctarium et supplementum editionis Bodmerianae praeberem. Non igitur hic iteravi quae de codicis indole et fabularum argumentis in prolegomenis illius editionis iam fusius descripta et explicata invenies 6 . In apparatu critico omnia quae ad orthographiam tantum spectant — accentus, spiritus sive angulares sive rotundos et etiam in medio vocabulo positos (afjSia), diareses (i, 0), apostrophos permultas et etiam post negationem et in media voce notatas (OUK', HBT'i'evai, T'aUTo), lineolas transversas quibus syllabae longae indicantur (upiac, epcoToac), interpunctionis notas, scriptiones plenas, nec non et scripturae menda statim a librario ipso vel etiam ab altera manu 7 iam correcta — haec omnia, si modo ad rem nihil conferre videantur, silentio plerumque praetermisi, cum ea quoque in editione principe sedulo rettulerimus. Etiam errores graviores, e quibus imprimis notandae sunt litterae confusae ai et E, et et t, o et CO etc., haud raro tacite sustuli, cum hos in primo indice diligenter ordinaverim iactantiorque fuerit eruditio tot quisquiliarum farragine brevem apparatum obruere. Formas duplices aw9ic et auric 8 , yiyvop.ca et yivopca, KÀaico et KAÓCO, oùSèv et oùSév, TTOICÒ et TTOCÒ, uiòc et ùàc nulla ratione alternantes non mutavi, nisi quod TTOICO semper reposui ubicumque numeri syllabam longam postulant: ubi vero codices in uno eodemque loco inter se discrepant, eum sum secutus qui formas auTic, yivouai, KÀàco, 0 Ù 6 É V , TTOCO, ÙÒC praebet. Formam Ì C T I tantum in versus aut sententiae initio et post negationem recepì9. Litteris dubiis puncta plerumque non subscripsi nisi de vocabulo toto dubitari potest. Paragraphos et puncta duplicia (dicola), quibus loquendi vices non sine erroribus significantur 10 , in secundo indice collegi omnia, ut hoc etiam onere apparatum levarem. In textu e. g. MO/ semper scripsi si personae nomen (saepe

• Vide P. Bodmer X X V p. 7—30 et P Bodmer X X V I p. 7—19. Ad P. Bodmer IV (Dysc.) vide Jacques, op. laud. p. 45—56, et Handley, op. laud. p. 40—55. — Codicem Cairensem et Folium Florentinum in Jenseni vel Koertii editionibus diligentissime descripta invenies. 7 Haec atramento pallidiore sunt scripta. 8 Vide Pearson ad Soph. Ichn. 227 (I, fr. 314). 9 Vide Barrett, Eur. Hipp. p. 425 s. 10 Dicolon etiam ibi interdum ponitur ubi is qui loquitur ad novam personam se convertit aut secum loqui incipit (cf. e. g. Asp. 373 (B), Sam. 70 (B), 127 (B), 371 (C), 451 (B*), 498 (B), 614 (C), etc.)

PRAEFATIO abbreviatimi)

VII

in ipsius papyri margine sinistro invenitur 1 1 , (MO.) vero ubi

nomen in papyro non notatur sed e paragraphis et dicolis et e contextu satis certe agnoscitur, [MO.] ubi loquendi vices in lacuna perierunt, denique ubi n o v a m personam e coniectura contra papyrum (vel papyros) introduxi 1 2 . In tertio indice nomina virorum doctorum commemorare placuit quorum supplementa et coniecturae nunc primum nova papyro confirmantur 1 3 . Signum [C] indicai papyrum hoc loco hiare, f'Cj autem ita partim hiare ut litteras aut vestigia t a n t u m litterarum praebeat, quae accurate describere supervacaneum fuerit cum textus integer ex alio fonte cognoscatur. Correctiones et supplementa quorum auctor non nominatur plerumque sunt mea 1 4 ;

'compluribus'

tribui ea quae plus duo tresve viri docti simul invenerunt. Quod ad Samiam pertinet, usui mihi fuit apographon clandestinum a nescio quo vel nescio qua 1 5 olim confectum, quod J.-M. Jacques Burdigalensis, arcana divulgare antequam fas erat haud veritus, in versione gallica nuper publici iuris fecit1®. Quod apographon neque plenum est (praebet enim t a n t u m paginas i — 6 et excerpta paginarum 7 — 9 et 12) neque accuratum, sed adeo erroribus omnis generis 17 supplementisque plerumque ineptis 1 8 est inquinatum ut interdum in

1 1 Si in medio versu persona mutatur, nomen in dextro margine vel etiam supra lineam invenitur. 1 2 Ubi paragraphos et dicola praebet papyrus sed quis loquatur non constat personarum vices signo ( ? ) indicavi. In locis valde mutilis ubi utrum in initio an in medio versu persona mutetur nescimus (cf. Asp. 469SS.) paragraphos ipsos in textu reliqui. 13 Cum in auctoribus emendationum nominandis satis neglegenter egerint Jensen et Koerte, omnia quae in Samiam inde ab anno 1907 scripta sunt quoad potui denuo perlegi et ita haud pauca ab oblivione vindicare aut suis reddere mihi contigit. Doctorum scripta commode enumeraverunt in Menandri editionibus suis Jensen (Berol. 1929) et Del Corno (Mediol. 1966). 1 4 Supplementa nonnulla iam in editione Bodmeriana protulimus Kasser et ego. 15

tcôv âyco d S ù c t ò oùvóiaaTCt o ù yp&pco.

'Ménandre inédit', Bull. Ass. G. Budé n. s. I V 2 — 3 (1968) 213—239. Compluribus locis viri docti apographon fraudulentum et mendax ita naviter correxerunt ut veram papyri lectionem eis repperire contigerit. Exempli causa afferò v. i n ubi apographi lectionem c T6[T' f|A]irtc' ££op|jHEv[oc. ¿bi|jr|V yap EÜ6o[ko]ÖVTO< Kai cooQiirra c[E 6