210 56 17MB
Italian Pages 363 [368] Year 1957
STUDI
E TESTI 19 3
M. KPITOY ΤΟΥ ΠΑΤΖΗ
ΤΙΠΟΥΚΕΙΤΟΣ LIBRORVM LX BASILICORVM SVMMARIVM LIBROS X L IX -L X EDIDERUNT
STEPHANIA HOERMANN Nata de STEPSKI-DOLIWA ET
ERWIN SEIDL an tecessor iuris rom ani U n iv ersitatis Erlangensis
CITTÀ DEL VATICANO BIBLIOTECA APOSTOLICA VATICANA 1957
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
STUDI E TESTI 50. Borghesie, Bino e Vattasso, Marco. Giovanni di M.® Padrino depintoro, Cronica del ano tempo edita. Vol. I (1111-1136). 1929. pp. VH, 561. 51. Patzes, Μ. Μ. Κριτοΰ τοϋ Πατζή Τιπούχβιτο;. Librorum LX Basilicorum summarium, Libros X I I 1 -X X III edidit Franciscos Dodger. 1929. pp. x v m [21 226. 62. Tattaaso, M. Statuto di Bocca de’ Baldi dell'anno MOOOOXLvm pubblicato. . . 1930. pp. 55. 63. Borsa, M. e Vitelli, G. 11 papiro Vaticano greoo 11. 1. Φαβωρίνου negl φυγής. 2. Registri fondiari della Marmarica, 1931. pp. XXIII, 70.15 tav. in parte pieg. (face.). 13,5 X 32 cm, 51. Rome, A . Commentaires de Pappus et de Théon d’Alexandrie sur l’Almageste. I, Pappus d’Alexandrie, Commentaire sur les livres 6 et 6 de i’Almageste. 1931. pp. uxx. 311. IlL, dis. 56. Sussidi per la consultazione dell’Arobivlo Vaticano. Volume U . Eatterbach, Bruno. Refe rendarii utriusque Signaturae a Martino V ad Clementem I X et praelati Signaturae supplicationum a Martino V ad Leonem X I I I . 1931. pp. xlv , 108. 56. Mercati, Giovanni. Notizie di Proooro e Demetrio Cidone, Manuele Caleca e Teodoro Meliteniota ed altri appunti per la storia della teologia e della letteratura bizantina del se colo XIV. 1931. pp. x n , 518. 12 tav. in parte pieg. (facs.). 57, Devreesae, Robert. Pelagli diaconi Ecclesiae romanae. In defensione Trium Capitulorum. 1933. pp. u n , 76. 53. Rationes decimarum Italiae nei secoli x m e x iv . Tuscia: I . La decima degli anni 12711280, a cura di Pietro Guidi. 1932. pp. UV, 367. 1 o. geogr. pieg. (in busta). 59. Wllmart, André. Analecta Reginensia. 1933. pp. 377. 60. Rationes decimaram Italiae nei secoli x m e xrv. Aemilia. Le decime nei secoli u n n i , a cura d i A . Mercati, E. Nasalli-Rocca, P. Sella. 1933. pp. v m , 611. 1 o. geogr. pieg. (in busta). 61. Savio, Pietro. Statuti comunali di Villanova d ’Astl. 1931. pp. x o i, 116.5 tav. (facs.). 62. Borghezio, G. e Vattasso, M. Giovanni di M.° Pedrino depintore, Cronloa del suo tempo Voi. I l (1137-1161) ed appendice (1317-1395). 1931, pp. 525. 2 tav. (face.). 63. Graf, G. Catalogue des manuscrits arabes chrétiens oonservés au Caire. 1931. pp. X [2], 319. 61. Kuttner, S. Kanonistisehe Schuldlehre von Grattan bis auf die Dekretalen Gregors IX . systematised auf Grand der handsohriftlichen Quelien dargestellt. 1935. pp. x x n , 129. 65. Franchi de’ Cavalieri, Pio. Note agiografiohe. Fascicolo 8°. 1935. pp. [3], 109 [2]. 66. Cassato, Umberto. I manoscritti Palatini ebraici della Biblioteca Apostolica Vaticana e la loro storia. 1935. pp. v m , 183. 2 tav. (face.). 67. Levi DeUa Vida, G. Elenco dei manoscritti arabi islamici della Biblioteca Vaticana. 1935. pp. XXIX, 317, 11*. 68. Mercati, Giovanni. Per la storia dei manoscritti greci di Genova, di varie badie basiliane d’Italia e di Patmo. 1935. pp. x n , 360. 5 tav. (face.). 69. Rationes decimarum Italiae. Apratlum-Molislum. Le decime dei secoli X IH -X IV , a cura di Pietro SeUa. 1936. pp. x n , 158, 1 o. geogr. pieg. (in busta). 70. Mercati, A . La provenienza di alcuni oggetti delle collezioni vatioane. 1936. pp. 18,17 ili. 2 tav. 71. Kuttner. Stephan. Repertorium der Kanonistik (1110-1231). Prodromus Corporis glos sarum I . 1937. pp. XX, 536. 72. Rome, A. Commentaires de Pappns et de Théon d’Alexandrie sor l’Almageste. II . Théon d’Alexandrie Commentaire sur les livres 1 et 2 de l’Almageste. 1936. pp. [T.xxxm l-ovi [3151-805. 111., dis. 73. Fusoli, Gina e Sella, Pietro. Statuti di Bologna dell’anno 1288. Tomo I. 1987. p p .x x x v i, 598, 71. Sella, Pietro. Glossario latino emiliano. 1937. pp. x x iv , 107. 75. Mercati, G. Codici latini Fico Grimani Pio e di altra biblioteca ignota del secolo x v i esistenti nell’Ottoboniana e i codici greoi Pio di Modena. 1938. pp. x [2], 326. 8 tav. (facs.). 76-80. Mercati, Giovanni, card. Opere minori, 1937. 5 voi. 81. Tedesco, Venanzio - Vacoarl, Alberto - Vattasso, Marco. Il Diatessaron in volgare ita liano; testi inediti dei secoli x m -x r v . 1938. pp. x n , 382. 82. Carusi, Enrico. Lettere inedite di Gaetano Marini. I l , Lettere a Giovanni Fantuzzi. 1938, pp. [2], 392. 8 3 . ---- Π Ι. Appendici. Prefazione e indici. 1910. pp. x x x v m , 168. 81. Rationes decimarum Italiae. Apulia. Le decime nel sec. xrv. Λ cura di Domenico Vendola, 1939. pp. 463. 3 grandi carte geogr. pieg. 85. Fasoli, Gina e Sella, Pietro. Statuti di Bologna dell’anno 1288. Tomo II. 1939. pp. 303. 86. Andrieu, Michel. Le Pontifical romain an moyen-âge. Tome I. Le Pontifical romain du xne siècle. 1938. pp. x x , 308. 87. Andrieu, Michel. Tome II . Le Pontifical de la Ourle romaine au x m e siècle. 1910. pp. ιν, 588. 8 8 . --- Tome III. Le Pontifical de Guillaume Durand. 1910. pp. x x , 691. 89. Friedlânder, Paul. Spfttantiker Gemflidezyklus in Gaza des Prokopios von Gaza Έκφραοις εΐκάνος. 1939. pp. v n , 122, 12 tav. 90. Mercati, 6 . Ultimi contributi alla storia degli umanisti. Faso. I.: Traversariana. 1939. pp. v m , 113. 9 1 . --- Fase. IL : Note sopra A. Bonflnl, M. A. Sabellico, A. Sabino, Pescennio Francesco Negro Pietro Summonte e altri. 1939. pp. x n , 128, 85*. 1 tav. 92. Levi Della Vida, G iorgio. Ricerche sulla formazione del più antico fondo dei manoscritti orientali delia Biblioteca Vaticana. 1939, pp. vili, 528. 21 tav. 93. Devreesse, Robert. Commentaire de Théodore de Mopsueste sur les Psaumes (I-L X X X ). 1939. pp. X X X I I , 572.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
7. TP·~Fr
< τ·'
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
EDIZIONE ANASTATICA Anno 2011
Tip. Cardoni s.a.s. - Roma
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
STUDI E TESTI 193
M. K P I T O Y Τ Ο Υ ΠΑΤΖΗ
ΤΙΠΟΥΚΕΙΤΟΣ LIBRORVM LX BASILICORVM SVMMARIVM LIBR OS X L I X - L X EDIDERUNT
S T E P H A N IA
H OERM ANN
N ata de S T E P S K I-D O L IW A ET
E R W IN
SEIDL
a n t e c e s s o r iu r is U n iv e r s ita tis
rom a n i
E r la n g e n s is
CITTÀ D E L VATICANO B IB L IO T E C A A P O S T O L IC A V A T IC A N A 1937
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
IM PRIM ATUR
E Vicariati! Civit. V atic, die 4 Februarii 1955.
FK. P e t r u s C a n i s i u s
van
L ie r d e
Vicarius G-eneralis
PROPRIETÀ LETTERARIA Roma 1957 - Tipografia del Senato del doti. G. Bardi,
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
HILDEGAEDI WENGEE NATAE ÜASPAAR QUAE MARITO LEOPOLDO W ENGER FIDISSIMA VITAE CURARUM LABORUM FUIT SOCIA
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
P B A E F A T IO
Quod in fine multorum codicum veterum scriptum legitur « Deo gratias, opus finitum est», id etiam nobis in mentem venit, cum opus praelo subiecturi sumus, cui viginti annorum curas et labores impendimus, postquam a reverendissimis viris, Beato Oontardo Fer rini et Eminentissimo Cardinale Jobanne Mercati, plus quadraginta annis ante inchoatum est. Cum omnibus, qui nobis consilium et operam praebuerunt, gratias agimus, tum huius operis protectoribus summis Eminentis simo Cardinali Mercati et Abbati Anseimo Albareda, Bibliothecae Apostolicae Vaticanae praefecto, praeterea Francisco Dôlger, Uni versitatis Monacensis professori, et reverendissimo domino P. Ae milio Herman, S. J., Pontificii Instituti Orientalium Studiorum Ro mani rectori. Ueque silentio praetereundi sunt viri docti Ricardus Sauber et Wolfgangus Wodke, cum ille nos in voluminis quarti, hic in quinti indice parapomparum conficiendo adiuverit. Ceterum doctores Wolfgangus Wodke et Lotharius Schmitt in conscribendo indice nobis operam navaverunt. Quae, cum huic volumini edendo operam insumeremus, ignota adhuc nobis occurrerunt in Basilicorum textu eiusque scholiis, sicut fecimus iam in antecedentibus voluminibus, in hac praefatione an notavimus. Concludetur autem opus totum, ut iam in initio volu minis tertii promisimus, indice parapomparum universarum horum quinque voluminum, quem ad Basilica tractanda non minus utilem fore speramus quam Tipucitum ipsum. Continet autem hic index omnes remissiones quae nobis alicuius esse momenti videntur ex ceptis eis, quae ad merum titulum nullo capite adducto spectent et eis, quae ad solum caput primum pertineant nec ullius sint utilitatis. Exemplum Contardi Ferrini secuti confidimus nos hoc opere removisse impedimentum, quod novae Basilicarum editioni adhuc obstabat. Quae editio ut prospere cedat ex animo optant S t e p h a n ia
nata
de
H
oermann
S t e p s k i- D
E
,
o l iw a
r w in
Se id
l
.
.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Praefatio
V il i
Index inventorum in volumine quinto ad Basilica L ib . X X X . 1,26 το τέλος ( = 3 0 § 24 [§ 28 D ig .]) Ei μέντοι την άνηβον επίτροπος μνηστευσάμενος. . . (270,6). - 32 ( = 4 2 ) Έ ά ν άγνοών δωρήση το πράγμά μου [(T . I I I , 152,14:) τη γυναικί μου άγνοούση αύτο έμόν είναι κάμοϋ μή γινώσκοντος, διά χρήσιν κυριεύει αύτοϋ, ώσπερ καί ό υιός μου, έάν αυτεξούσιον εαυτόν νομίσας έδωρήσατο τη γαμέτη μου.] (21,3). L ib . X X X I . 3,8 ( = 6 ) Οι υπό την έξουσίαν του πατρος πράττοντες [(T . I I I , 160,22:) κατ’ αύτοϋ ή της μητρός αυτών ένάγειν ού δύνανται.] (181,17). L ib . Χ Χ Χ Ι Υ . I , 9,2 ( = 8 ,2 ) Έ ά ν αιχμάλωτος δι’ έαυτοΰ χράσθαι έ δ έ σ π ο ζ ε ... (40,8). — 20 ( = 1 8 ,2 ) Τον έμόν πατέρα γενέσ&αι συνέβη α ιχ μ ά λ ω το ν ... ( 2 1 , 5 ) . 26 ( = 2 2 ) Έ ά ν δοΰλον άρπάσωσι λησταί, [(T . I I I , 179,14:) καί υπό τούς πολεμίους αυτόν γενόμενον αγοράσω, ού διά το χράσθαι δεσπόζω αύτοϋ διά το κλοπιμαϊον είναι αύτόν.] (40,9). L ib . Χ Χ Χ Υ . 2,13
Ώ σπ ερ τ ω β α σ ιλ εΐ.. . (248,2].
8,9,1 Έ ά ν τον κυοφορούμενον της έτέρω γεγαμημένης ένστήσωμαι [(T . I I I , 193,24:) αισχρόν έστι καί ούκ έρρωται·] (248,3 cf. Ι Υ 8,20). I I , 65 ( = 6 0 ) "Οτε άποκαταστη τινι κληρονομιά [(T . I I I , 228,20:) πάντα τά χρήματα παραχρήμα της αύτοϋ γίνεται δεσποτείας, εί καί μήπω της νομής έπελάβετο.] ' (33,24). — 66,3 ( = 6 1 ,2 ) Έ άν ό κληρονόμος πρίν άποκαταστήση, τελευτήση, . . . (49,5). — 69,1 (D ig . Χ Χ Χ Υ Ι , 1,69 p r ? ) Έ άν άναγκασΟεις ό κληρονόμος κληρονομήση,--------- (248,5). 13,37 ( = 3 5 ) Έ ά ν τις δοΰλον έχων καί γράφων αύτόν κληρονόμον [(Τ . 242,29:) ούτως είπε· « τόνδε τον έμόν άπελεύ-9-ερον γράφω κληρο νόμον, » . . . ] (248,10). L ib . Χ Χ Χ Υ Ι Ι . 3,11 ( = 9 ) Έ άν μάμμη τ ω παρ5 εαυτης έαΟ-έντι [(T . I I I , 282,4:) έγγόνω κουράτορι καταλίπη ληγάτον. . . ] (248,12, cf. I , 74,14).
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Praefatio
IX
5,14 Ό απελεύθερος . . . (4,14). . 6,5 ( = 4 ) Έ άν τις έχη δίκαιον προς άφήλικα [[Τ . XII, 287,19:) μή έχοντα κουράτορα, . . . ] (49,6).
L ib . X L I I I . 1,96 ( = 9 3 ) Έ άν ό χρεωστών έξ έπερωτήσεως δοΰλον [(Τ . Ι Υ 85,15:) άμαρτάνοντα φονεύση, έλευθεροΰται,] (236,10).
L ib . X L I Y . 1,41 ( = 4 0 ) Καί τά σωματικά πάντα, καί τά δίκαια, καί αί δουλεϊαι ληγατεύονται· ου μην άί τοις οίκήμασιν ήνωμέναι ύλαι. (248,26, ef. Τ . Ι Υ , 108,24). — 48 ( = 4 6 ) Έ άν δοϋλος του κληρονόμου άγνοοϋντος αύτοϋ κλέψη [(Τ . I V , 110,4:) το ληγατευθέν τινι πράγμα, καί τοϋτο πωλήσ η ,. . . ] (248,28). - 65 ( = 6 1 ) Ούτως είπον « Ληγατεύσω σοι ι' δούλους [(Τ . I V , 111,31:) μετά τούς δέκα, οδς έληγάτευσα Πέτρω· » . .·.] (249,1). — 101 ( = 9 7 ,1 )
Έ ά ν ληγατευθή αίχμαλώτώ, καί άποθάνη [(Τ . I V ,
117,16:) παρά τοϊς πολεμίοις, ή ύποστρέψ η,.. . ] (249,3). — 136 ( = 1 3 0 ) Έ ξ εκείνου, οστις μήτε ληγάτον, μήτε ύποκατάστασιν. . . (249,7). 2,7 Έ άν έμοί καί άλλω [(Τ . I V , 126,11:) μή δυναμένω λαβεΐν ληγατευθή δέκα νομίσματα, μόνα τά πέντε λαμβάνω.] (249,8). — 12,1 Έ άν, δτε άποθάνη ό κληρονόμος ληγατεύσω, καί προ άποθάνη αύτοϋ ό ληγατάριος,. . .
(249,9, cf. I I , 21,22). — 53 ( = 4 9 ,1 ) Έ άν εις καιρόν παιδο-
ποιΐας [(Τ . I V , 131,8:) ληγατευθή μοι, ού δύναμαι υιοθετούμενος άπαιτεϊν τά ληγάτα·] (249,10). 3,18 Έ άν νομίμως διαθέμενος (Τ . I V , 144,14:) έάσω σοι ληγάτον, μετά δε ταϋτα έν άκύρω δ ια θ ή κ η ,...] (249,12). — 23 Ούτε βασιλεύς [(Τ . I V , 144,32:)
τά έν άτελεΐ διαθήκη καταλειφθέντα αύτω λαμβάνει.]
(249,13). 16,22 ( = 2 1 Α ) Μή άναιρείσθω τη της δεκαετίας π α ρ α δ ρ ο μ ή -----— (42,1). 17,3,4 ( = 3 ,6 ) Έ άν χρήσιν ή δεσποτείαν άγροΰ ληγατεύσω [(Τ . I V , 194,7:) καί άφέλωμαι το άποφέρον εις αυτόν μονοπάτιον, ■ούκ έρρωται ή άφαίρεσις·] (112,26). — 4 ( = 3 ,1 1 ) Έ ν θ α τυχόν έχθρά κεφαλική ή βα ρεία --------- (249,16). - 14,1 ( = 1 3 ,1 ) Έ άν ληγατεύσας δουλείαν [(Τ . IV ,
195,2:) ή δοΰλον έλευθερώσας άφέλωμαι, ούκ έρρωται ή άφαί-
ρεσις,] (112,22). — 31,2 ( = 3 0 ,2 ) Έληγάτευσά σοι ε' λίτρας [(Τ . I V , 196,30:) μετά δε τα ϋ τα κατηγόρησάς μου λέγων άναιρεθήναι κατά έντολήν μου τον πατέρα σου· καί μετά προκάταρξιν έγραψα κωδικέλλους, έν οΐς ούκ ήδέμπτευσα το ληγάτον σου, καί μετά θάνατόν* μου άπεφάνθη»
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Praefatio
X
μή άποθανεΐν τον πατέρα σου κατά μανδάτον μου. το ληγάτον ού λαμ βάνεις.] (249,19). 18,32 ( = 3 0 ) Έ ρρώ σθαι τά ποινής όνόματι [(Τ . 201,35:) καταλιμπανόμενα ή άφαιρόύμενα, ή παραδιδόμενα, εΐ μή παράνομόν έστι το έπιταχθέν, ή αισχρόν, ή αδύνατον.] (249,20]. 19,42 ( = 4 3 ) Γράψας κληρονόμον απελεύθερος--------- (249,21). 20,31 ( = 2 7 ) ’ Εάν άνήβω κόρη ληγατευθή [(Τ . Ι Υ 219,13:) ότε γα μ η θή ? καί γαμήση άνηβος, ού κεχρεώστηται το ληγάτον, έ'ως ού ήβήση· ού δοκεΐ γάρ γεγαμήσθαι ή μή δυναμένη δέξασθαι άνδρα.] (57,5). L ib . L U I . 1,13 Ή παρούσα άγωγή ένοχοποιεΐ τον ύποδεξάμενον--------- ----- D ig . Ι Υ , 9,3,4, Y e n tu ri 12, Z a cli. P a ra i. 21. (161,28). - 15 Έ ά ν υπεξούσιος
υιός [(Τ. II, 71,7:) ή δούλος ύποδέξηται,--------(181,12).' - 51 Έάν δούλος πολλών θ ελόντω ν-------- = D ig . Χ Ι Υ , 1,4,2. (262,25). — 81 (?) Ό κατασκευάσας πέντε μυριάδων π λ ο ΐο ν -------- - (251,9). 3 ,26 Έ άν άπό πλοίου πέση τι άμελώς κείμενον,--------- = D ig . I X , 3,6,3. Y e n tu ri 22. Z a ch . P a ra i. 21. (153,8). - 38 Τήν ένεχθεΐσαν είς τον άγρόν μου σ χ ε δ ία ν --------- = D ig . X L Y I I , 9,8. Y e n t. 33 (151,5).
L ib . L I V . 1,23. Τ ά μή οντα δικαιοδοσίας, άλλα μείζονος ε ξο υ σ ία ς,--------- (251,10, cf. I , X L I I I ) . L ib . L Y I . 2 ,3 ,[1 ]. Εκείνος δοκεΐ τάκιτος ε ίν α ι,-------- D ig . X L I X , 14,3,1. (247,20). — 14 Έ ά ν μεν προ της άνοίξεως διαθ ή κ η ς--------- = D ig . X L I X , 14,13,7. (247,21). — 34 Τού μή διηνεκώς έξοριζομένου ή ούσία δημεύ εται. = D ig . X L I X , 14. (247,23. cf. 269,14). - 40 Τ ά πράγματα των εν δεσμοΐς ή φυλακαΐς άποθανόντων--------= D ig. X L I X , 14,45,1 (275,2). - 40,1 Καί τού εαυτόν άνελόντος--------- = D ig. X L I X , 14, 45,2. (306,23). — 41 Έ ά ν υποβολιμαίος ω ς υιός γραφή κληρονόμος----- = D ig. X L I X , 14,46 p r. (247,24). - 41,1 Ό έν είδήσει προς πε ριγραφήν τού δημοσίου δεξάμενός τ ι ----- — = D ig . X L I X , 14,46,1. (251,11). - 53 Οί ύποδέκται των δημοσίων χρη μ άτω ν--------= God. X , 1,9. (207,23). — 54 Εί καί πολλοϊς έγκλήμασι λέγεται τις ύποπεπτωκέναι, _ _ _ = C od. X , 1,10. (258,5). 15,9 Οί αγροί 6ί π ολιτικ οί--------- = God. X I , 71,2. (42,9).
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Praefatio
xi
L ib . L V I I . 1.4.3 Ό
τφ
περί
μοιχείας έ γ κ λ ή μ α τ ι --------- =
D ig .
X L IX ,
16,4,7.
(232,10). — 9 Ό την παραφυλακήν του παλατιού καταλιπών-------- = D ig . X L I X , 16,10. (219,13).
L ib . L V I I I . 3,5
Μόνος ό άγρογείτων [(100,29:) έχειν δύναται την άντλησιν καί πάροδον θρεμμάτων, καί κριτάριον έκβάλλειν καί έψεΐν άσβεστον] (112,15). - 30 Έ χ ω ν δύο αγρούς [(101,31:) τον ένα πέπρακα, ύπεξελών το έν αύτω ύδωρ, καί περί αυτό πλάτος δέκα π ο δ ώ ν ,--------- ] (112,15).
5,14 ’ Εάν άνάσχωμαί σε τ ω τοίχω μ ο υ ------ = D ig . V i l i , 5,14. (100,7). 9.39.3 Ό θέλων λαβεΐν την ασφ άλειαν--------- = D ig . X X X I X , 2,13,3. (116,1). 10,21,1 Έ ργον γενέσθαί λέγομεν ούκ εάν εις ή δεύτερος έπιτεθή λίθος, — ------= D ig . X X X I X , 1 ,21,3. (251,13). - 2 5 Ό αρχών ούτε άπό νομίμου π αραγγέλμ ατος--------- ----- C od. V i l i , 1,2. (251,14). - 34 Ό ίδίφ όνόματι την μέλλουσαν ζημίαν άπαιτούμενος [(118,16:) ομολο γίαν ποιεί, ό δε άλλοτρίω όνόματι δίδωσιν έγγύας, όμνύντος τού ένάγοντος τον συκοφαντικόν. -------- ] (119,7). — 39,6 Ό
κτίσας πλησίον
μ ν η μ ε ίο υ ----------- = D ig . X X I X , 2,13,7. (137,6). - 45,4 Ούτε ό τήν χρησιν έ χ ω ν ----------= D ig . X X X I X , 2,18,2. (119,13). - 45,10 Ό κωλύων τον πεμφθέντα, καν μη έστιν έν νομή, ενέχεται. [(121,15:) εάν δέ τον κελευσθέντα δεσπόσαι του οϊκου μη δέξηταί τις ή έκβάλλη, κατέχεται τω περί βίας ή τη Πουβλικιανη. έάν δέ τήν ίμφάκτουμ ήτοι την περί του διαφέροντος αύτω άγωγήν κινήση, ού δύναται ταύταις κ εχ ρή σθαι.--------- ] (191,18). - 48 ’Ένοικος υπεξούσιος [(121,27:) καί ό πατήρ αύτοϋ κινοΰσι κατά του γείτονος τήν περί μελλούσης ζημίας αγω γήν.] (119,11). — 50 Ή των δημοσίων ποταμών χρήσις [(121,34:), καί των αίγιαλών, καί των δημοσίων οδών κοινή έστιν, έάν οδν ιδιώτης κτίζη, έπερωτάται τήν περί μελλούσης ζημίας άγωγήν περί τοϋ έργου· ου μήν περί τοϋ αιτίου τοϋ τόπου, εΐ δέ δημόσιον έ'ργον γίνεται, προσελευστέον τω βασιλεϊ ή τοϊς άρχουσιν, έάν έν έπαρχία γίνηται το έργον·] (40,39). — 57 Έ ά ν τις έχη δίκαιον διά τοϋ έμοΰ άγροϋ έλκειν ύδωρ [(1 22 ,2 8:), καί ζημιωθή έκ τοϋ ύ δρ α γ ω γ ίο υ ,--------- ] (102,16). - 66,3 Καί τ ώ μισθωσαμένω άρμόζει [(1 23 ,9 :) ή περί της μελλούσης ζημίας ασφάλεια, καί τ ω δεσπότη τοϋ έδάφους.] (119,13). —
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Praefatio
X II
11,14
Έ άν τις καινοτομίαν παρήγγειλε------ = C od. V i l i , 10,14. (116,5).
12,17 Έ άν τις οίκοδομήσΐ) εις τόπον διαφέροντα τω παλατίω — ----- == C od. V i l i , 11,17. (49,31). 23,7 Εΐ Ιμοϋ του δεσπότου μή θ-έλοντος [(158,2:) καινοτομήσει τ ι ς , ----- —] (151,8). L ib . L I X . 1,12,3
Ό παρά τοϋ διαθεμένου έπιλεγείς οφείλει θάπτειν------- = D ig . X I ,
7,4 p r. (247,27).
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Βΐ(βλίον)
μθ'.
Τί.(τλος) a . Περί δικαίου πατρώνων. (1) Καί περί τοΰ έάν μόνον άκαθήκοντες φανώσιν οί άπελεύθεροι προς 5
τούς πάτρωνας ή παϊδ(ας) αυτών, οφείλει μαστιγοϋν αυτούς ό αρχών καί άπολύειν, άπειλών σφοδροτέραν έπεξέλευσιν, εάν πάλιν αίτιαθώ(σιν)· εί δέ ύβρισαν, έξορίζειν προσκαίρως. εί δε χειρ ας έπέβαλον, μεταλλίζειν.. το αύτό
έστιν, καν συκοφαντ(ίαν) κατεσκεύασαν αύτώ ή καταμήνυσιν, ή άλλως πραγμα(σιν) αυτόν περιβαλεΐν έπεχείρησαν. (2) Καί περί του ότι θεμιτής έμπο10 ρίας οΰ δύνανται τοϊς άπελευθέρόις άπαγορεύειν οί πάτρωνες. (3) Καί περί τοΰ εάν τις τιμηθείς επίτροπος τιμηθη ληγάτω δούλης επί τω έλευθερώσαι αυτήν, καί παραιτήσηται την επιτροπήν^ (4) Καί ότι οί παΐδ(ες)·· τοϋ επί τυραννίδι κατακριθέντος ή έξ άλλου εγκλήματος τιμωρηθέντος εχουσι κατά των άπελευθέρων αύτοΰ τύ πατρωνικόν δίκαιον. (5) Καί ότι ό άπελεύθερος. 15
ύποβαλών τινα περί τύχης ένάγαγεϊν τω πάτρωνι, άναδοΟλουταί’ καί ό πάτρων μη τρέφων πενόμενον τον άπελεύθερον εκπίπτει των πατρωνικών δικαίων. (6) Καί περί τοϋ όρκώντος ή άνεχομένου όμόσαι την άπελευθέρ(αν), ώ ς ού γαμεϊ ή παιδοποιεϊ, πώς εκπίπτει τών πατρωνικών δικαίων, καί εΐ παρά γνώμην αύτοΰ ό υπεξούσιος αύτοΰ υίος όρκώσει, ή κατά γνώμην, τί γίνεται,
20 καί τίνες ύποπίπτουσι τούτω τώ νόμω έν τώ όρκίσαι ή μή. καί περί τοΰ έάν όρκώσω την άπελευθέραν μου έμοί γαμηθήναι, πότε ού παρανομώ, καί πότ(ε) εκπίπτω τών πατρωνικών δικαίων, καί τίσι συγχωρεΐται ό όρκος όμνύουσι μή γαμεϊν· φησί τ ώ άπελευθερω καί τη άπελευθέρ(α). (7) Καί περί τοΰ έάν π ω λή σω δούλην έπί δρω τοΰ μή προστηναι, εί δέ προστή έλευθέραν είναι,1
11 δοθείς Ed.
7 μεταλίζειν
15 άναδηλοϋται
1
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . X L I X - TIT. I - CAP. 8-22
καί πωλή(ση) αυτήν ό αγοραστής χωρίς τοϋ συμφώνου, καί ότι έ'σθ’ δτε μέρος τής ουσίας των άχαρίστων άφαιρεΐται καί προσκυροΰται τοϊς πάτρωσιν· έ'σθ’ δτε ροπαλιζόμενοι απολύονται. (8) Καί περί τοϋ έλευθερουμένου άπο υπεξου σίου στρατιώτ(ου). καί περί τοϋ πραθέντος επί δρω τοϋ εϊσω ρητοΰ χρόνου · έλευθερωθήναι. (9) Καί δτι οί άφιστάμενοι τής πατρώας κληρονομιάς ούκ άπολλύουσι τά πατρωνικά δίκαια, το αυτό καί έπί αυτεξουσίου υίοΰ. καί περί
5
τοϋ κεφαλικώς καταδικασθέντος καί μή άπο[κατα]στάντος καί τισιν άτο7ΐήμασιν ύπουργοΰντος, π ώ ς ούκ έ'χει το πατρωνικόν δίκαιον, ώσπερ καί ό κεφα λικώς τοϋ πατρώου κατήγορων άπελευθέρου μείζων ών των κε' ένιαυτών, (10) Καί πώς ό πάτρων κεφαλικώς κατηγορών τοϋ άπελευθέρου εκπίπτει ίο τής κατά τής αύτοΰ διαθήκης έναντιώσεως. καί τί έστιν κεφαλική κατηγορία, καί δτι ό έγγραφόμενος δοκεϊ κατηγορεΐν, έν ώ μή αίτεϊ άπόλυσιν, (11) Ό δέ τοιοΰτος ουδέ έξ άδιαθέτου κληρονομεί τον άπελεύθερον. (12) Καί περί 371V τοϋ Hέάν γράψω τον άπελεύθερον μου μετά τών τέκνων μου ω ς υιόν μερικόν κληρονόμον. (13) Καί δτι ό υπεξούσιος πεκουλιάριόν δοΰλον έλευθερώσαι παρά 15 κέλευσιν τοϋ πατρός ού δύναται, καί έλευθερούμενος απελεύθερος τοϋ πατρός γίνεται· (14) Καί περί τοϋ έάν όμόσω τίνος είναι πάτρων, δσον εις το κληρονομήσαι αύτοΰ, οΰκ είμι πάτρων. έτερον έάν ψηφισθή πάτρωνά με είναι. (15) Καί περί τοϋ παρανόμως όρκώντος τον άπελεύθερ(ον) μή γαμεϊν. (16) Καί περί τοϋ έάν εις περιγρα(φήν) τοϋ νόμου έκποιήση τινά ό άπελεύθερος 20 έπί το ποιήσαι τήν ούσίαν αύτοΰ ήττονα τών ρ' νομισμάτων, ή εις περιγρα(φήν) τοϋ πάτρωνος έξεποίησε. καί περί τοϋ έάν τις πολλά πράγματα έκποιήσας άμα ήττονα τών ρ' νομισμάτων ποίηση τήν ούσίαν αύτοΰ. (17) Καί περί τοΰ είτε έγώ ή ό υιός μου κατηγορήσομεν [κεφαλικώς] τοΰ άπελευθέρου, ό έγγονος ούκ έκπίπτει, (18) Καί δτι ό άπελεύθερος ού κωλύεται τά αύτά τ ώ 25 πάτρωνι πραγματεύεσθαι έν τη αύτη ένορία. (19) Καί ποιος λέγεται άχάριστος άπελεύθερος. (20) Καί περί τοΰ εί άδιάθετος ό άπελεύθερος τελευτή(σει), εΐτε μή, τίνα δει ζητεϊν τον πάτρωνα, καί έπί ποίοις έπιλογήν έ'χει. (21) Καί περί τοΰ εί ό πάτρων ή ό άπελεύθερος μεταλλισθή ή περιορισθή, καί άνακληθή. καί πότε άποκλείεται τής κατά τής διαθήκης τοΰ άπελευθέρ(ου) έναν- 30 τιώσεως ό πάτρων καί εις μίαν ούγγίαν γραφείς κληρονόμος, καί περί τοΰ έάν δύο δντων πατρώνων ό εις χωρίς αίρέσεως καί ύπερθέ(σεως) εις το κεχρεωστημένον αύτω γραφή κληρονόμος, ή εις ήττον γραφή, καί αΐτήση αύτήν. καί περί φυσικών παίδων τοΰ άπελευθέρου άποκλήρων γενομένων, καί διά δούλων κληρονομούντων τοΰ πατρός, πώς άποκλείόυσι τον πάτρωνα, εί δε 35 αύτοί γραφέντες παραιτήσονται, ούκ άποκλείουσι. (22) Καί περί υίοΰ πατρω27 c. 20 in versione scholii ignoti.
άπολύουσι
29 μεταλισθή
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
'w
L IB . X L I X - TIT. I - CAP. 23-28
"
3
νίσσης, π ώ ς κληρονομεί τοϋ άπελευθέρου αύτής. (23) Καί ότι ό μή τον θά νατον έκδικών τόΰ ίδιου πατρός ούκ έστι πάτρων τοϋ καταμηνύσαντος δούλου τον θάνατον καί έλευθερωθέντος. καί οι από πλαστών κωδικέλλων έλευθερωθέντες παρέχουσι την τιμήν αυτών τ ώ κληρονομώ, καί εΐσίν· αύτοΰ άπε5 λεύθερ(οι). (24) Καί δτι έν τω διαιρεΐσθαι την κληρονομιάν της φαμίλιας ή διαιρούσα τούς άπελευθέρους ψήφος μεταξύ τών συγκληρονομούν μέν άκυρος έστιν, ή δέ τήν χορηγίαν τών διατροφών διαιρούσα ερρωται. (25) Καί δτι ό έξωτικύς ίδίοις άργυρίοις τοΰ δούλ(ου) έλευθερώ(σας) αυτόν ούκ έχει την κατά της διαθήκης μέμψιν κατά τοΰ άγορασθέντ(ος)* ό δέ δεσπότ(ης) έ'χει τά πα10 τρωνικά δίκαια, καί άνά(γνωθι) τάς αίτ(ίας). καί άπλώς ειπεΐν, τίνες έχουσι τά πατρωνικά δίκαια, καί τίνες ούκ έχουσιν, ή έχοντες διά τί φάκτ(ον) έξέπεσον, (27) Καί περί τοΰ είπόντος έν τελευταία βουλήσει τον άπελεύθερον άπηλλάχθαι τών πατρωνικών δικαίων. (28) Καί περί τών μή ύποκειμένών τοΐς πατρωνικοΐς δικαίοις, άνά(γνωθι) τούς τρόπ(ους), καί εύρή(σεις) κατά 15 λεπτόν, καί περί τοΰ προστήσαντος τήν αυτοΰ θεράπαιναν | |επί τ ώ πορνεύεσθαι. καί τοΰ περιορώντος νοσοΰντα τον οΐκέτ(ην) αυτοΰ, καί μηδέ αυτός έπιμελούμενος αύτοΰ, μηδέ εις ξενώνα πέμπων αυτόν, μηδέ τήν συνήθ(η) χωρηγών αύτώ σίτησιν, π ώ ς παντός αποστερείται δικαίου κατά της τούτου περιουσίας, καί περί τοΰ εΐ παλλακήν θεράπαινάν τις σχοίη καί μείνη άχρι 20 τελευτής έπί της αύτης προαιρέ(σεως), μηδέν εΐπών περί της τύχης αυτής, πώς ού μόνον έλεύθέροι καί οί παΐδες αύτής γίνονται, οδς έ'τεκ(ε) άπό τοΰ δεσπότ(ου), άλλα καί εις εύγένειαν άφαρπάζονται, κερδαίνοντες καί τό ίδιον πεκούλιον, καί ουδέ πατρωνικόν δίκαιον έπί αύτοΐς οί τοΰ δεσπότου παΐδ(ες) ή κληρονόμοι κέκτηνται. καί άπλώς* εΐπεϊν, ως εΐρηται, πότε άπόλλ(υσι) τά 25
πατρωνικά δίκαια ό πάτρων, ή κέκτηται, ή μή, καί πότε τήν έξ άδιαθέτου διαδοχήν οί πάτρωνες έχουσι. φησί γάρ, εΐ έλάττονα τών ρ' νομισμάτων πε ριουσίαν έχουσιν, ού περιεργάζεται ταύτην τήν ποσότητα ή δ(ιά)τ(αξις), άλλ’ έπιτρέπει αύτοΐς διατίθεσθαι. άδιαθέτων δέ καί παίδων δίχα τελέυτώντων τών έχόντων τήν έλάττονα τών ρ' νομισμάτων περιουσίαν, δίδωσι τοΐς πά-
30
τρωσι τήν έξ άδϊαθέτ(ου) διαδοχήν, περί δέ τών ύπέρ τούς ρ' χρυσίνους καταλιμπανόντων ούσίαν, εί έχωσι κατιόντας; τί γίνεται, άνά(γνωθι). καί δτι παίδων ύπόντων τ ώ άπελευθέρω, ουδέ έν δίκαιον τοΐς πάτρωσι ή τοΐς παισίν αύτοΰ έκ τών έξ άδιαθέτου δικαίων χαρίζεται, άλλ’ ουδέ άνιόντων. καί περί τοΰ εί άποκληρονόμους ποιήσειε τούς παΐδ(ας) άδίκως ή εύλόγως, τί γίνεται, καί περί
35 τοΰ έάν τελευτή(σωσιν) οί πάτρωνες, καί ό μέν έχη παΐδ(ας), ό δέ έγγόνους, 12 ο. 26 E d . deest in Tip. 1 * 6
16 In margine sine signo: ση(μείωσαι), ώρ(αιον), ζήτ(ει) τοϋ λα' βι. τί. α', ση(μείωσαι), ώρ(αϊον)
19 παλακήν
21 άπολ'
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . X L I X - T IT . I, 28 - II, II
ή δύο, ό μεν έπί δύο παισίν, ό δέ έπΐ τέτταρσ(ιν). καί περί τοϋ έάν ό εις των δύο πατρώνων το μέρος το ’ίδιον παραιτήσηται, τί γίνεται, καί τίνες καλούνται, καί περί τοϋ εάν θετούς παϊδ(ας) έχωσιν οί ελευθερωθέντ(ες), ή οί πάτρωνες, καί εί τελευτή(σωσιν) οί πάτρωνες έπί έξωτικοϊς κληρονόμοις, πώς ού καλούνται εις την των απελεύθερων κληρονομιάν, καί περί .των μετά την ελευθερίαν γεννηθέντων παίδων καί τελευτησάντων. καί περί πατρώνων
5
εύλόγως τούς αύτών παΐδας ποιησάντων άποκλήρους, πότε έχουσιν οδτοι οί. παϊδες το δίκαιον κατά των απελεύθερων, καί πότε ούκ έχουσι· καί περί παντός μή υπάρχοντας πάτρωνος, δοκοΰντος δέ είναι, καί άνά(γνωθι) τά παρα δείγματα· καί. τίνες τιμήν μόνην έχουσι, καί ούδέν ετερον, ζήτ(ει) περί, τού- 10 τ(ου) τί. β ' κε. ιθ', ού ή αρχή· Ή δ(ία)τ(αξις) εκτίθεται, καί βι. ζ ' τί, η ', καί βι. κη' τί. η' κε. νε' θέ. α', ού ή άρχή· Έ άν ό άνήρ έλευθερώ(ση). καί κε. νζ'. καί βι. λε' τί, ια' κε. νζ', ού ή αρχή· Έ ά ν ό υιός τοϋ πάτρωνος, [καί κε,] ξζ '. καί βι. λζ' τί* δ' κε. α' θέ. α', καί κε. γ '. καί τί- ε' κε. ιδ', 372 V
ού ή άρχή" Ό απελεύθερος. ||
.
15
Τί(τλος) β'. Περί της όφειλομένης τοϊς γονεΰσι καί πάτρωσιν ύποταγης. (1) Καί περί τοϋ δόντος χρήματα ίνα έλευθερωθή, τίνος έστί άπελεύθερος ή οΰ, καί πότε αχάριστος κρίνεται. (2) Καί ότι καί διά εντολέως ώς άχάριστοι κατηγοροΰνται οί άπελεύθεροι. (3) Καί ότι οΰτε κατά πάτρωνος 20 ή πατρωνίσσης, ή ανιόντων ή κατιόντων αυτών δίδρται ή περί συκοφαντίας άγωγή. (4) Ούτε άτιμοποιός άγωγή, καί άνά(γνωθι), οΰτε ή περί δούλου ύποφθοράς. (5) Καί ποία παραγρα(φή) αύτοΐς ούκ άντιτίθεται. φησί γάρ την δόλ(ου), φόβου ή βίας* οΰτε όρκον έπάγοντες όμνύ(ουσι) τον της συκοφαν τ ία ς ). οΰτε πατρώνισσα κατηγορεΐται παρά τοϋ άπελευθέρου ώ ς κατά σύκο- 25 φαντ(ίαν) εις την γαστρός όνόματι διακατοχήν πεμφθεΐσα. (6) Καί περί εξωτικού κληρονόμου τοϋ άπελευθέρου. (8) Καί ότι μόνην τιμήν ό υιός χρεωστεΐ τ ω πατρί, ού μήν εργασίας, καί εί όμόσει, ούκ ενέχεται ώς ό απελεύ θερος. (10) Καί ότι απελεύθερος κατά πάτρωνος άτιμοποιόν άγωγήν ού δύναται κινήσαι. (11) Καί τίς ούκ άναγκάζεται τών άπελευθέρων ύπηρε(σίαν) 30 12 5έ. α' = pr. E d . = c. 61 § 3 E d . in E d.
13* κε. νζ' = c. 52 E d. E x sta t in Am bros. 2 1
κε. i8' initium ex T ip . solo notum.
19 εντολέως] προκουρατώρων E d .
ab καί ε ί . . . in versione scholii ignoti.
1 τέτρασ
11 κε. ξζ'
17 τοϊς γονεύσι deest
27 c. 7 E d . deest in T ip .
28 c. 8
29 c. 9 E d. deest in Tip.
9 δοκώντ»
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
μή παρέχειν, ώ ς δ κατά γνώμην τοϋ πάτρωνος του ίδιου νομίμως γαμηθείς» (15) Καί περί τοϋ τί χρεωστεΐ δ απελεύθερος τ ώ πάτρωνι· καί πώς δεσμοΐς ούχ ύπόκειται. (16) Καί περί πατρώων απελεύθερων καί μητρυιών, πώς ού δύνανται ύβρίζειν τούς προγόνους, (18) Καί περί του έκ διαθήκης τοϋ δια5 θεμένου έλευθερώσαντος, π ώ ς ουκ έχ(ει) δίκαιον έξορίζειν ώς άχάριστον τον άπελεύθερον. (19) Καί περί άχαρίστων καί τών έν τούτοις τιμωριών, άνά(γνωθι) τάς αίτ(ίας). (20) Καί ότι οί απελεύθεροι δφείλουσι τιμάν τούς πά τρωνας. καί ότι ού δύνανται κατ’ αυτών καί- τών κληρονόμων αυτών άτιμοποιδν άγωγ(ήν) κινεΐν. (21) Καί πώς δ άπέλεύθερος ή δ τούτου παΐς έάν 10 στρατεύωνται, ώ ς έξ αύτοΰ τούτ(ου) αχάριστοι γενόμενοι περί τον πάτρωνα, άναδουλούσθωσαν. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι. λα' τί. β*. Πότε δέ κατά πάτρωνος ή περί όβρεως κινείται, ζήτ(ει) τοΰ ξ' βι. τί. κα'. Πότε δέ καί το περί βίας, ζήτ(ει) βι. ξ ' τί. ιζ'.
·
Τί(τλος) γ . * Περί εργασίας άπελευθέρων.
15
(1) Καί ποία έστίν εργασία άπελευθέρου. (3) Καί - περί τοϋ έπερωτήσαντος ημέρας, υπηρεσίας άπαιτεΐν αύτάς ού δύναται, εως οδ παρέλθη ή ημέρα. (4) Καί περί τοϋ έπερωτηθέντος δυσί πάτρωσιν υπηρεσίας, τοϋ ενός επί παιδί τελευτώντος, καί τοϋ άλλου περιόντος* καί έξωτικώ δίδοται κλη20 ρονάμω ή άπάίτ(ησις) τών παρελθουσών || υπηρεσιών. (5) Καί περί τοϋ εάν 373 r έπερωτήσω υπηρεσίας έμάυτώ καί παιδί μου. (6) Καί ποΐαι ύπηρεσίαι διαβαίνουσιν εις κληρονόμους ή μή. καί περί τοϋ έάν πάτρων ληγατεύση τώ άπελευθέρω αύτοΰ, έάν δέκα υπηρεσίας παράσχη τ ώ υΐώ αύτοΰ. καί ποιος άχρήστως υπηρεσίας έπερωτα. καί ότι δ άνηβος μετά την ήβην άπαιτεΐται 25
υπηρεσίας· ποιας δέ προ της ήβης άπαιτεΐται, άνά(γνωθι). καί ότι οί παΐδες τοΰ πάτρωνος επ’ ΐσης την άπαίτησιν τών υπηρεσιών έχουσιν, ού μην προς τά μέρη, καθ’ ά κληρονομοΰσι. (7) Καί περί τοΰ έάν δυσί πάτρωσι(ν) δμόση παρέχειν υπηρεσίας δ απελεύθερος, εϊτα έπερωτηθή διά τοΰ πάτρωνος ή κοινοΰ δούλου, ή εις πάτρων έπί πόλλοΐς άποθά(νη) κληρονόμοις. (8) Καί
30 ποΐαι- ύπηρεσίαι μόνω πάτρωνι κεχρεώστηνται, καί ποΐαι παντί άνθρώπω. (9) Καί περί τοΰ έάν δμόση σοι δ άπελεύθερός μου διδόναι μοι υπηρεσίας 1 Malim ή . . . ite m .
γαμηθεϊσα, cf. E d.
2 c. 12-14 Ed. desuntili Tip. 1
4 c. 17
16 c. 2 E d . deest in Tip.
4 δ(ια)τ(άξεως)
7 ούφείλουσι
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
6
L IB . X L I X - T IT . I l l - CAP. 11-29
ή Πέτρω, πώς καταβολών Π έτρω ούκ έλευθεροΰται. (11) Και περί τοΰ έάν πενομένω τ ώ πάτρωνι χρήματα υπέρ της ελευθερίας όμολογήση δούναι ή Πέτρω. (12) Καί περί τοϋ πραθέντος επί τω έλευθερωθηναι. καί άναρπαγέντος είς ελευθερίαν, καί περί τοϋ εΐ καί, τινι προσκυρωθή ή τοΰ τελευτήσαντος ουσία διά το φυλαχθήναι τάς ελευθερίας, καί περί τοϋ πότε άρμό(ζει) ή των υπηρεσιών αγωγήν καί περί τοΰ πότε δοκεϊ συναινεϊν ή μή τ ω γάμω
5
της άπελευθέρας ό άνηβος. (13) Καί π ώ ς άντίκειται τ ω πάτρωνι ή αποδοχή έν τοϊς γάμοις της άπελευθέρας. (14) Εΐ δε χηρεύσει, δίδω(σι) τάς υπηρεσίας, καί περί τοΰ έάν νοσήση. è άπελεύθερος καί έμποδισθή παρασχεΐν. καί δτι α ί ύπηρεσίαι οΰτε όμολογεϊσθαι, ούτε καταβάλλεσθαι, οΰτε χρεωστεϊσθαι, IO οΰτε άπαιτεϊσθαι έκ μέρους δύνανται, καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα. (15) Καί περί τοΰ έάν μετά την ελευθερίαν μάθη τέχνην ό άπελεύθερος. καί περί τοΰ πώς δει δίδοσθαι τάς υπηρεσίας. (16) Καί ποιας άπαιτ(εϊ) ό πάτρων καί άκούεται, καί επί ποίαις ούκ άκούεται. (17) Καί δτι οΐκείοις δαπανήμασι καί έσθήμασι χρώμενος ό άπελεύθερος υπηρετεί τω πάτρωνι· πενόμενος 15 δέ τρέφεται υπό τοΰ πάτρωνος. (18) Ή τινας ώρας της ημέρας έαυτώ προς άποτροφήν εργάζεται. (19) Καί εΐ μηδέν τούτων ποιεί ό πάτρων, τί γίνεται, άνά(γνωθι). καί περί τοΰ πότε άπέρχονται οί άπελεύθεροι προς τον πάτρωνα καί εργάζονται, ή μή. (21) Καί περί τοΰ πότε βεβαιοΰται ή περί τών υπη ρεσιών έπερώτη(σις). καί περί παίδων τοΰ πάτρωνος, καί δτε μή γένηται 20 αυτών μνήμη έν τή έπερωτήσει τών υπηρεσιών, καί περί τοΰ έάν τον αυτεξ ούσιόν μου υιόν άπόκληρον ποιήσω, καί τον δοΰλον αύτόΰ γράψω κληρονόμον. (22) Καί περί τοΰ ποιος χρόνος συγχωρεΐται τ ω άπελευθέρφ προς επιμέλειαν τοΰ ίδιου σώματος, καί περί ζωγραφικών υπηρεσιών, καί τών έν τέχνη, καί 373 V περί τόΰ έάν πολλοί πάτρωνες έπίτηδες εαυτούς εις πολλά διέ||λωσι κλίματ(α), 25 καί άμα παραγγείλωσι τω άπελευθέρω περί, τών υπηρεσιών. (23) Καί περί τοΰ έάν είδος υπηρεσιών έπερωτήσω, οϊον τεκτονικήν ή ζωγραφικήν, καί ότι αί ύπηρεσίαι, άς ό πάτρων έπερωτα τον άπελεύθερον, ού παραχρήμα, άλλά μετά παραγγελίαν άρμόζουσι. (24) Καί περί τοΰ έάν δ πάτρων μέτριος έστι, καί ό άπελεύθερος μίμος ή όρχιστής. (25) Καί περί τοΰ δτι ιατρός 30 ών ό πάτρων δύναται τούς άπελευθέρους αύτοΰ ιατρούς όντας κωλύειν μή ΐατρεύειν, άλλά καί άκολουθεΐν αύτω· ίνα μέντοι σύγχωρή αυτοΐς τάς μεσημβρινάς.ήσυχάζειν' ώρας, καί φροντίζειν της οικείας υγείας καί ύπολήψεως. καί περί τοΰ εΐ μή βούλονται δοΰναι αύτώ τάς τοιαύτας υπηρεσίας. (26) Καί περί άπελευθέρων ιατρών καί μίμων. (27) Καί περί τοΰ έάν ή έπίκοινος 35 άπελευθέρ(α) γνώμ(η) ενός τών πατρώνων γαμηθή. (28) Καί περί τοΰ έάν προκατάρξωμαι κατά τοΰ άπελευθέρου μου περί τών ύπηρεσιών, καί άποθάνω, προς τίνα διαβαίνει ή άγωγή. (29) Καί περί τοΰ έάν άπελεύθερος όμόση 1 e. 10 Ed. deest ia Tip.
19 c. 20 item.
31 μή deest in Ed.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . X L I X - TIT. I l l - CAP. 30-49
δούναι υπηρεσίας, όσας δ πάτρων δοκιμάσοι, πότε ενέχεται ή μή. καί περί της κατά γνώμην τοϋ πάτρωνος γαμηθείσης. (30) Καί περί του μή έπερωτηθέντος υπηρεσίας, π ώς οόκ ενέχεται, εί καί έπί τινα χρόνον έκών παρέσχε· (31) Καί περί τοϋ έπί τ ώ βαρήσαι την ιδίαν ελευθερίαν έπερωτωμένου τώ 5
πάτρωνι χρήματα, πώς ου κατέχεται. καί εί απαιτήσει αυτά ό πάτρων. (33) Καί ότι ή μείζων τών ν' ετών ού δίδω(σιν) υπηρεσίας. (34) Καί ότι ούκ έρρωται κοινωνία ελευθερίας αιτία γινομένη μεταξύ πάτρωνος καί άπελευ θέρου. (35) Καί περί τοϋ, πώς ό απελεύθερος έσχηκώς δύο παϊδ(ας) υπεξ ουσίους έλευθεροΰται τών υπηρεσιών καί άλλων τινών, ά καί άνά(γνωθι),
•10 ύπεξηρημένων τινών. καί εί έ'να σχή πέντε ενιαυτών, καί εί τελευτήσωσιν οί προσόντες αύτώ παΐδ(ες). ταΰτα γάρ πάντα συμβάλλονται αύτώ εις την ελευθερίαν τών υπηρεσιών, καί εί προσκυρωθ(ή) τώ δανειστή τοϋ πάτρωνος. καί περί κυοφορούμενου, καί περί τοϋ τίνα συμβάλλονται αύτώ είς ελευθε 15
ρίαν. (36) Καί ποϊαι ύπηρεσίαι δοκοΰσιν έπιτίθεσθαι· φησί γάρ . τάς χωρίς κινδύνου καί αίσχρότητος, άς καί άνά(γνωθι). καί περί τοϋ τέχνην είδότος ή μή είδότος, ποιας δίδω(σϊ). (37) Καί περί τοϋ έάν έπερωτήσω τον άπελεύθερόν μου· «'Ο μ ολογείς, εάν μή δέκα ημερών υπηρεσίας παράσχης, είκοσι νομίσματα διδόναι » , π ώς ή έπί τοΐς νομίσμασι έπερώτησις άκυρος έστιν. (38) Καί περί πάτρωνος καταχρέου γεγονότος. (39) Καί περί άπελευθέρου
20 έλευθερ θυμένου τών υπηρεσιών, τίνα χρεωστεϊ τ ώ πάτρωνι. (40) Καί περί τοϋ έάν υπό όρον ή υπό αϊρε(σιν) ελευθερίαν έάσω δούλω μου έφ’ ώ έπερωτηθήναι τώ κληρονομώ υπηρεσίας. (41) Καί ότι ό χρεωστών υπηρεσίας ού στρατεύεται. (42) Καί ότι άπό της ύπερθέ(σεως) τοϋ άπελευθέρου ό έγγυητής αύτοΰ κατέχεται. (43) Καί πότε δύναται ό απελεύθερος τήν αύτήν τω πάτρωνι || 25 μετιέναι πραγματ(είαν), είτε μή. (44) Καί πότε ή άπελευθέρα παλλακευομένη ή νομίμως γαμουμένη τώ πάτρωνι τών υπηρεσιών άπαλλάττεται. (45) Καί περί του ύπο όρον ή αίρε(σιν) έλευθερουμένου. (46) Καί περί πάτρωνος καί υίοΰ αύτοΰ καί έγγόνων συναινούντων τώ γάμω τών άπελευθέρων, πώς 30
374 Γ
άπολύουσι τάς υπηρεσίας, ού μήν δέ ή πατρώνισσα καί ή θυγάτηρ αύτης καί ή έγγόνη. (47) Καί ότι δύναται ό άπελεύθερος κατά τον αύτόν καιρόν
διαφόρους υπηρεσίας δύο διδόναι πάτρωσι. καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα. (48) Καί ότι άρμοδίως δει δίδοσθαι τάς υπηρεσίας προς τήν ύπόληψιν καί άξίαν καί συνήθειαν καί ύπόστα(σιν) καί τέχνην τοϋ άπελευθέρου. καί ότι τρέφεται παρά τοϋ πάτρωνος· καί καιρόν άρκοΰντα λαμβάνει προς το ποιήσαι 35 τροφήν έαυτώ καί άναγκαίαν έπιμέλειαν τοϋ ίδιου σώματος. (49) Καί ότι δύναται τις καί χωρίς τοϋ πάτρωνος δικαίου υπηρεσίας εχειν,· όπερ έπί 5 c. 32 Ed. deest in Tip.
19 e. 38 in versione scholii ignoti.
25-26 παλακευομένη
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . X L I X - T IT . I l l , 50 - IV , 2
'8
άδελφοΐς συμβαίνει* ή δύο πατρώνων άποθανόντων, περί ών άνά(γνωθι). (50) Καί ότι δει τάς υπηρεσίας έν τω καιρώ της έλευθερίαςέπιτεθήναι, ή συμφωνεΐσθαι αντί τούτων, ΐνα δίδωταί τι. (51) Καί περί του λαβόντος δοϋλ(ον) επί τ ω
έλευθερώσαι, πώς ού δύναται ύττηρεσίας άπαιτεϊν, ή άχάριστον
αυτόν: κρίνειν εις το άναδουλώσαι. (52.) Καί περί του λαβόντος. χρήμ(α)τ(α)
5
παρά τίνος επί τ ω ,δοϋλον ’ίδιον έλευθερώσαι, εάν αντί υπηρεσιών χρήματα έ'λάβε παρά τούτ(ου)· είτε ετυχεν υπηρεσίας έπερωτήσας, είτε καί μή, άντιστρέ(φει) ώ ς
μή χρεωστούμενον το δοθέν. (53) Καί περί του εάν πάτρων
έπερωτήσας υπηρεσίας πέπρακε την ενοχήν τών υπηρεσιών τω
άπελευθέρω
επί τώ εκείνον, ώ ς βούλεται, διαθέσθαι. (54) Καί περί του άπο προτροπής ίο τίνος έλευθεροΰντός καί υπηρεσίας έπερωτώντος, πότε ού δύναται τοϋτο ,ποιεϊν, ή δύναται. (55) Τοΐς άνδράσι δέ τών πατρωνισσών ή τοΐς έξωτικοΐς κληρονόμοις ούκ αναγκάζονται οί απελεύθεροι υπηρεσίας καταβαλεϊν. (56) Καί περί τοϋ ίδίοις νούμμοις άγορασθέντ(ος). (57) Ουδέ τοϊς πάτρωσιν. άντί τών υπηρεσιών μισθόν λαμβάνειν έξεστιν. (58) Καί περί άπελευθέρου έχοντος 15 δύο, ·παΐδ(ας). (59) Καί πάτρωνος άγαγομένου τήν άπελευθέραν. (60) Καί τοϋ
είπόντος·
« Ελεύθερος ό έμός
οίκέτης έστω
μετά τρεις" ενιαυτούς,
εάν παράσχη τοΐς έμοΐς κληρονόμοις, άπερ ζώντος έμοϋ παρέχειν εΐώθ(ει) ». ήν. δέ τοϋτο ήμερομίσθ(ιον). .μετά τήν ελευθερίαν ού παρέχει, (61) Καί ότι ό πάτρων συναινών τ φ γάμω τής άπελευθέρ(ας) γάμου μένης έτέρω υπηρεσίας 20 μέν ούκ απαιτεί, τά δέ πατρωνικά; δίκαια κέκτηται. (62) Καί ότι ό απελεύ θερος, όπου βούλεται, οΐκεΐ, καί ούκ αναγκάζεται συνοικεΐν τω πάτρωνι. (63) Καί περί τοϋ τον άλλότριον ύποδεξαμένου άπελεύθερον, π ώς καί τάς υπη ρεσίας εναγόμενος άποκαθίστη(σιν).
ζήτ(ει) περί τούτ(ου) , βι. χζ' τί ε' κε.
όβ' θέ. α', οδ ή αρχή* ’ Εάν τις ύπέρθε(σ,ιν)- ποιήσας περί τήν δόσιν τόΰ 25 374 ® δούλο,υ. καί θέ. β'. δ'* ε'. || ·
■·
Τί(τλος) ό’ . Περί διακατοχής άπελευθέρ(ου).
(1) Παρά τών πατρώνων γενομένης. (2) Καί περί τοϋ εάν πάτρων πριν αιτήσει τήν της διακατοχής έναντίωσιν,, άποθά(νη), ή παρέλθ(η) ό χρόνος 30 αύτόΰ μή αίτοΰντος. καί εΐ γραφείς κληρονόμος ό πάτρων άποθά(νη) ζώντος τοϋ άπελευθέρου. καί περί τοϋ άγοράσαντος δοΰλον επί τ ω έλευθερώσαι1 2
7 μή deest in Ed.
28 απελεύθερων Ed.
12 πατρωνικών
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . X L I X - TIT. IV - CAP. 4-11
αυτόν, καί ότι κατά _του
9
ίδιοκτ(ήτου) πεκουλ(ίου) ού δίδοται τω πάτρωνι
κατά της διαθήκης έναντίωσις. καί περί υπεξουσίου έλευθεροΰντος ’ίδιον δοΰλον τοΰ ιδιοκτήτου πεκουλ(ίου). καί περί του έάν πρθσκυρωθ(ή) μοι άπελεύθερος καί κεφαλικώς αύτοΰ κατηγορήσω, τίνες έχουσι την κατά της δια5 θήκης αύτοΰ έναντίωσιν. καί περί του. ότε μή γέγραπται κληρονόμος ό πάτρων, είς τί έχει την κατά της διαθήάης έναντίωσιν. καί εί ύπο αίρε(σιν) γρα(φή), καί έξέλθ(η) ζώντος του διαθεμένου ή μετά θάνατον αύτοΰ προ ύπεισελεύσεως. καί ότι οΰ δοκεΐ αίρε(σις) ή εις τον παρελθόντα χρόνον ή εις τον .ενεστώτα χρόνον συγκείμενη, καί περί του εάν ό απελεύθερος ούτως 10 διάθηται· « ’ Εάν ό υιός μου ζώντος τελεΰτήση, ό πάτρων μου έστω κληρο νόμος. » καί περί τοΰ ότι το έποφειλόμενον τω πάτρωνι μέρος προς την έν καιρώ τελευτής ούσίαν τοΰ άπελευθέρου σκοπεΐται. καί περί τοΰ εάν κατά δόλον τι έξεποίησε. (4 [ = 3 ] ) Καί ότι ούδενός έστιν απελεύθερος ό διά το καταμηνΰσαι την άναίρε(σιν) τοΰ ίδιου δεσπότου έλευθερούμενος. καί περί τοΰ 15 άποθανόντος άπελευθέρου παρά τοΐς πολεμίοις. καί περί περιορισθέντ(ος) πάτρωνος. καί περί τοΰ εάν έξωτικόν ένστήσηται κληρονόμον ό απελεύθερος, καί άξιώση αύτόν άποκαταστησαι την κληρονομιάν τω ίδίω υίώ, π ώς άργεΐ ή κατά της διαθήκης αύτοΰ έναντίωσις. (5 [ = 4 ] ) Καί περί άπελευθέρου γράφοντος τον πάτρωνα κληρονόμον εις το νόμιμον, πώς οφείλει τούς παϊδας 20 αύτοΰ τοΰ πάτρωνος ύποκαθιστάν αύτώ. καί περί τοΰ έάν έστιν υιός αύτεξούσιος τοΰ πάτρωνος, καί έγγονος υπεξούσιος, καί περί τοΰ έάν άπελεύθερος γρά(ψη) την θυγατέρα τοΰ πάτρωνος, καί ή διαθήκη ώς πλαστή διαβληθή, καί ήρτημένης τής έκκλήτ(ου) άποθά(νη) ή γραφεΐσα. (6 [ = 5 ] ) Καί περί υίοΰ άπελευθέρ(ου) γραφομένου παρ’ αύτοΰ κληρονόμου καί άφισταμένου. καί 25 περί τοΰ πότε ό πάτρων καί οί παϊδες αύτοΰ έκπίπτουσι της κατά της δια θήκης έναντιώσεως. λέ(γει) δέ, εί κατά γνώμην τοΰ άπελευθέρου ύπεισέλθωσι την κληρονομιάν αύτοΰ, ή ληγάτ(ον) άπαιτήσουσι. (8 [ = 5 ,3 ] ) Καί πότ(ε) ούκ έμποδίζεται ή κατά της διαθήκης έναντίωσις, εί καί ληγάτ(ον) άπαιτ(ήση) ή κληρονομιάν λάβη. καί περί τοΰ εί καταδέξητ(αι) ό πάτρων το 30 καταλειφθέν τοΐς ύπεξουσίοις αύτοΰ, ή θανάτου αίτ(ία) δωρεάν, ή έάν δοθή αύτώ έπί πληρώ(σει) αίρέ(σεως). (10 [ = 7 ] ) Καί περί τοΰ έάν ένα τών πατρώνων είς ήττον τοΰ νομίμου γρά(ψη) ό άπε[|λεύθερος, καί τον άλλον 375 υπέρ το κεχρεωστημένον, γρά(ψη) δέ καί έξωτικόν. καί περί τοΰ έάν ό πάππος απόκληρον ποιήση τον έγγονον. καί έάν τον υιόν άπόκληρον έποίησεν, 35 ού μήν τον έγγονον. καί περί τοΰ έάν ό πατήρ μου άπόκληρον ποιήση με, καί τον πατέρα μου ό πάππος, καί εί ό πατήρ μου πρώτος άποθά(νη). (11 13 e. 3 enumerationis ΒΡ deest in Ed. et in Tip.
.26 ύπεισέλθουσι,
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
10
L IB . X L I X - T IT . IV - CAP. 12-16
[ = 8 ] ) Καί περί τοΰ έάν ό πατήρ μου άπόκληρος γένηται παρά τοΰ πατρός αύτοΰ, εγώ δε οΰτε παρ’ αύτοΰ, ούτε παρά τοΰ πάππου μου. (12 [ = 9 ] ) Καί περί τοΰ εί άπόκληρος γένωμαι. καί περί τοΰ εάν μή κακή διαθέ(σει) απόκληρον ποιήσω τον υιόν μου, ή ό άπόκληρος κατά προπέτ(ειαν) τοΰ δικαστοΰ άποφανθή μή είναι άπόκληρος. καί περί τοΰ έάν ό υιός υπό τοΰ πατρος
5
γρα(φή) άπόκληρος, νική(ση) δέ τον ένα των γραφέντων κληρονόμων, καί τ φ ένί ήττηθή. καί περί τοΰ έάν έν τ φ π ρώτω βαθμ φ γέγραπται κληρονό μος, καί έν τ ω δευτέρω άπόκληρος, ή έν τ ω π ρώτω άπόκληρος γένηται, καί ύποκαταστη τ ω κληρονομώ, οό βλάπτεται προς τά πατρωνικά δίκαια, καί ότι ό υπεξούσιος καί αυτεξούσιος υιός δυνάμενοι κληρονομήσαι τοΰ πατρος ίο καί μή θέλοντες, έχουσι κατά της τοΰ άπελευθέρου διαθήκης την έναντίωσιν. (13 [ = 1 0 ] ) Καί περί τοΰ έάν τον υιόν μου άπόκληρον ποιήσω, καί υιόν αύτοΰ γράψω κληρονόμον. (14 [ = 1 1 ] ) Καί περί τοΰ έάν ό πάτρων κεφαλικώς κατηγορή(ση) τοΰ άπελευθέρου, ή δουλαγωγήση αυτόν, καί περί άφήλικος κατηγορή(σαν)τ(ος) δι’ έαυτοΰ ή τοΰ έπιτρόπου ή τοΰ κουράτωρ(ος), πώς 15 συγγινώσκεται. καί περί τοΰ εί δημοσίας δοθείσης άφέσεως μείζων γενόμενος άνενεώσατο αυτόν, καί περί τοΰ τίς δοκεϊ κεφαλικώς κατηγορεϊν. καί περί τοΰ εί μή κατηγόρη(σε) μέν, υπέβαλε δέ τον κατήγορον, καί περί τοΰ έάν ό υιός τοΰ πάτρωνος έπί τυραννίδι συκοφαντηθείς παρά τοΰ άπελευθέρου αίτήση αύτόν τιμωρηθήναι, ή κατηγορούμενος ύπ’ αύτοΰ στρέψη κατ’ αύτοΰ 20 έγκλημα, ώσπερ δτε τοΰ πατρος τήν άναίρε(σιν) έκδικών κατηγορή(σει), τυχόν ίατροΰ δντος ή κουβικόυλαρίου, ή άλλως περί τόν πατέρα δντος. καί άνά(γνωθι) τήν αιτίαν, καί δτι έκεϊνος δοκεϊ κατηγορεϊν ό μένων έως της άποφάσεως. καί τίς συγγινώσκεται. καί περί τοΰ εί συνηγορή(ση) τ ω κατηγόρω, π ώ ς ού βλάπτεται περί τά πατρωνικά δίκαια, καί περί τοΰ εί έν τη 25 διαθήκη παρακελεύσεται ό πάτρων κατηγορηθήναι αύτόν, ώ ς φαρμάξαντα αύτόν, πώς συγγινώσκεται ό υιός κατηγορών τοΰ άπελευθ(έρου). (15 [ = 1 2 ] ) Καί εί κατηγορή(σει), καί άποδείξει, παρά δέ βασιλέως καταστη ό άπελεύθ(ερος), ή κεφαλικοΰ τοΰ έγκλήματος δντος ό αρχών φιλαγάθως έξορ(ίση). (16 [ = 1 3 ] ) Καί περί τοΰ τίς δοκεϊ δουλαγωγεϊν. καί περί 30 τοΰ εί δουλαγωγήσας ένίκη(σε), καί της άληθείας ύστερον γνωσθείσης έν έλευθερία διάγειν αυτόν ήνέσχετο, ού βλάπτεται, ού δοκεϊ δουλαγωγεϊν
375
καί ό μή προκαταρξάμενος ή πρό ψήφου άποστάς. καί δτι ή άποκήρυξις τοΰ υίοΰ τοΰ πάτρωνος καί ή παρ’ αύτοΰ γενομένη κατά τοΰ άπελευθέ ρου κατηγορία κεφαλική ή δουλαγωγία ού βλάπτει τούς παΐδας αύτοΰ 35 » μή δντας υπεξουσίους αύτοΰ. καί περί || τοΰ τίνων έκπίπτει ό πάτρων τών ύπό τοΰ άπελευθέρου καταλειφθέντων αϊτών τήν κατά της διαθήκης έναντίωσιν. καί εί μέλλει τά καταλειφθέντα άποκαθιστάν ετέροις. καί περί τοΰ έάν καταλίττη δ άπελεύθερος δούλω τοΰ πάτρωνος έλευθερίαν, ληγατεύσας αύτφ τό τίμημα αύτοΰ. καί περί τοΰ ύποκαταστάντος τω πάτρωνι. καί 40
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . X L I X - TIT. IV - CAP. 17-46
II
εί αυτός ό πάτρων ύποκαταστάς έν ζωή τοϋ απελεύθερου έτελεύτη(σεν). (17 [ = 1 3 ,1 0 ] ) Καί περί άπελευθέρου άπαιδος τελευτώντος, τίνες καλούνται πρώ τοι, καί τίνες μετ’ αυτούς· (18 [ = 1 4 ] ) Καί περί παίδων πορνογενών της πατρωνίσσης καί νομίμων παίδων πάτρωνος. (19 [ = 1 5 ] ) Καί περί του εάν 5 είς ήττον του νομίμου γραφείς ό πάτρων πλαστήν εί'πη την διαθήκην καί ήττηθή· (20 [ = 1 6 ] ) Καί περί του έάν ύπο αίρε(σιν) δρκου γραφή κληρονό μος ό πάτρων, ήν είώθ(ει) συγχωρεϊν ό πραίτωρ. καί περί τοϋ εάν ληγατεύση ό άπελεύθερος Πετρω έπί τ ω άποκαταστησαι αύτω το ληγάτ(ον) τώ πάτρωνι. καί περί τοϋ έάν είς ζ' ούγγίας τον πάτρωνα μετά έξωτικοΰ συν10 εζευγμένως γράψη κληρονόμον ό άπελεύθερος. καί περί τοϋ έάν ό. άπελεύθε ρος τον ’ίδιον αύτεξού(σιον) παϊ(δά) γράψη κληρονόμον ύπο αϊρε(σιν), καί δοθείς αύτω ύποκατάστατ(ος) ύπεισέλθη την κληρονομιάν, καί περί τοϋ έάν αυτεξούσιος υιός τοϋ άπελευθέρ(ου) γραφείς παρ’ αύτοΰ κληρονόμος ήξιώθη 15
την κληρονομιάν άποκαταστησαι Πέτρω καί άναγκασθείς ύπεισέλθη την κληρονομίαν καί άποκατέστη(σεν). καί περί τοϋ δτε σύν άλλω γραφείς ό. υιός κληρονόμος άποστή της πατρώας κληρονομιάς. (21 [ = 1 7 ] ) Καί περί τοϋ τίσι προσαύξει το μέρος τοϋ μη αΐτοΰντος πάτρωνος κληρονομιάν. (22 [ = 1 8 ] ) Καί περί τοϋ έλευθερουμένου παρά ύπεξουσίου στρατιώτ(ου),
πώς
ού τοϋ
πατρος γίνεται άπελεύθερος. (23 [ = 1 9 ] ) Καί περί τοϋ έάν τοϋ πάτρωνος 20 άμεληθέντος έξωτικός γραφή κληρονόμος, καί πρίν ή αίτηθ(ή) ή κατά της διαθήκης έναντίωσις, ό πάτρων υΐοθετηθή- καί περί τοϋ έάν άδιάθετος τελευτή(ση) ό άπελεύθερος, τίνες καλούνται. (24 [ = 2 0 ] ) Καί περί τοϋ τίσι προσ τίθεται το μέρος τοϋ όρκώσαντος τον άπελεύθερον μη γαμήσαι προτελευτήσαντος αύτοΰ. (25 [ = 2 1 ] ) Καί περί τοϋ έάν έλπίζεται κινεΐν ό πάτρων την 25 κατά της διαθήκης έναντίωσιν, καί ένάγη ό γεγραμμένος κληρονόμος τοΐς χρεώσταις, πώς έκβάλλεται παραγραφή έπί τω τρίτφ. (26 [ = 2 2 ] ) Καί περί τοϋ έάν τ ω άπελευθέρω έ'χοντι ούσίαν π ' νομισμάτων ληγατευθή αγρός μ' νομισμάτων, καί μετά την προχώρη(σιν) γράψας άλλον κληρονόμον άποθάνη. 30
(27 [ = 2 3 ] ) Καί περί άποκλήρου γενόμένου έγγόνου ύπο τοϋ πάππου· (28 [ = 2 4 ] ) Καί περί τοϋ έάν τιμωρηθή ό άπελεύθερος ή διά φόβον έγκλήματος έαυτόν άνέλη, ή την πολιτείαν φύγη. (29 [ — 25]) Καί περί τοϋ άπο διατάξεως ήτοι παρακλήσεως τοϋ διαθεμένου έλευθεροΰντος. (30 [ = 2 6 ] — 46 [ = 4 2 ] ) Καί άπλώς είπεΐν, τίνες αποκλείονται τής διακατοχής τοϋ άπελευ
θέρου, καί τίνες χρεωστσΰνται τιμήν, καί τίνες εχουσι τά πατρωνικά δίκαια, 35 καί τίνες ούκ εχουσι, καί τίνες εχουσι την κατά τής διαθήκης τών άπελευθέρων έναντίωσιν, καί τίνες || ούκ εχουσι, καί τίνες έ'χοντες άπολλύ(ουσι) 376 r 2;-28 ληγατευΟτί άγρός μ' νομισμάτων deest in Ed. cf. Heimbachii adnotationem. 16 άποκαταστή
18 αύτεξου
πώς καί τοϋ
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
12
L IB . X L I X - T IT . Y I, 47 - V , 12
ταύτην διά τι ελάττωμα ή φάκτον, ώσπερ τυχόν, εΐ μή θρέψει τον άπελεύθερον ή μή έκδική(ση) την άναίρε(σιν) του άπελευθέρου. (47 [ = 4 3 ] ) Καί περί του πότε κεφαλικώς ή θυγάτηρ του πάτρωνος κατηγορούσα του άπε λευθέρου ούκ εκπίπτει της κατά της διαθήκης αύτοΰ έναντιώσεως. καί ότι ό άπελεύθερος συγχωρούμενος παρά του υίοΰ του πάτρωνος έχειν έλευθέραν
5
του διατίθεσθαι εξουσίαν ού δύναται μηδέν αύτω καταλιπεΐν. (49 [ = 4 5 ] ) Καί περί άπελευθέρου κατά συν αρπαγήν υίοθετουμένου παρά του πάτρωνος. (50 [ = 4 6 ] ) Καί περί του εΐ δούλος του πάτρωνος γρα(φή) κληρονόμος, καί εΐ ό πάτρων περιγρά(ψη) τον νόμον, καί πώς γίνεται ευχερής της περιγραφής ή· υπόνοια, καί περί του εάν ..του πάτρωνος ό άπελεύθερος υίοθετήσηται. 10 (51 [==47]) Καί περί του εάν ό υιός του πάτρωνος κεφαλικώς κατηγορή(ση) του άπελευθέρου. (52 [ = 4 8 ] ) Καί ότι ή πόλις πληρέστατον έχει το πατρω νικόν δίκαιον κατά τών άπελευθέρων αύτήζ· περί δέ του άπό ποιου καιρού τρέχει αύτή ό χρόνος της διακατοχής, άνά(γνωθι). ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι. ζ ' τί. ε'. καί του μη' βι. τί· ιη'- έγρά(φη) καί ταΰτα έν επιτομή διά τό 15 άχρηστον. Τί(τλος) ε . Περί του άδειαν έχειν τούς έλευθεροΰντας προσκυροΰν τούς άπελευθέρόυς οίς- βούλονται τών παίδων. (1) Καί ποια λέγεται προσκύρω(σις), καί ποια ου. καί περί του έάν
20
εΐσι τοϋ ενός πάτρωνος υιός είς, καί του ετέρου δύο, ών τώ ένί προσεκυρώθ(η) ό άπελεύθερος. (2) Καί εΐ προ τής προσκυρώσεως τελευτή(ση) καταλιπών υιόν καί άδελφόν, καί τον υιόν τοϋ άλλου πάτρωνος. (3) Καί εΐ προσκυρωθή τ ώ έγγόνω, τί γίνεται. (4) Καί εΐ δύο εΐσί, καί ό είς έκπέση τής πολιτ(είας). (6.) Καί π ώς γίνεται ή προσκύρω(σις). (7) Καί πότε καν 25 δοκή-προσκύρώ(σις) είναι, οΰκ έστι- (12) Καί τί σημαίνει το έν τοΐς νόμοις λεγόμενον, εάν παύσηταί τις τών παίδων είναι έν πολιτ(εία)· φησί γάρ τον διηνεκώς έκπεσόντα, ου μήν τον αΐχμαλωτισθέντα καί δυνάμενον ύποστρέ(ψαΐ). καί ότι άπό δήλου χρόνου γίνεται προσκύρω(σις), ού μήν καί έως δήλου χρόνου. 18-19 Περί τοϋ έπιγινώσκεσθαι τούς άπελευθέρόυς Ed.
ελευθερίαν
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
30
'i·™!
L IB . X L I X - T IT . V I - CAP. 1-9
13
Τί(τλος) ς . Περί του μή εξεϊναι τοϊς άπελευθέροις τάς Ιδίας, περιουσίας μειοΰν εις βλάβην των πατρώνων. (1) Καί περί τοϋ εάν κατά δόλον εκπόνηση ό απελεύθερος, είτε μή κατά 5
δόλον· την γάρ θανάτ(ου) [αιτία] δωρεάν ού περιεργαζόμεθα. καί ότι πάντα τά κατά δόλον τοϋ άπελευθέρου γινόμενα άνατρέπεται- καί περί τοϋ. έάν ό
·
εις των πατρώνων λαβών παρά τοϋ |[ άπελευθέρου δωρεάν μή κινή(ση) κατά 376υ της διαθήκης αύτοΰ; έναντίωσιν. καί περί του πώς άρμόζει ή Φαβιανή αγωγή, ότε ό απελεύθερος αποκτάται κατά
δόλον,
ου μήν,
ότε κατά
δόλον
ούκ
10 έπικτάται. καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα- καί περί τοϋ εΐ επίτηδες ήττηθή εναγόμενος, ή συνομολογήση χρεωστειν· καί εΐ έναγαγών επίτηδες ήττηθή, ή άνάσχηται πληρωθήναι τον χρόνον της άγωγ(ής). καί εΐ προς περιγρα(φήν) τοϋ πάτρωνος διαλύσηται. καί περί τοϋ εάν πολλοΐς εις περιγρα(φήν) τοϋ πάτρωνος δωρήσηται . άπλώς ή θανάτ(ου) αιτία, πώς παρά πάντων ανακα 15 λείται το νόμιμον διά της-Φαβιανής, καί περί τοϋ έάν εις περιγραφήν τοϋ πάτρωνος ό απελεύθερος πράγμα πωλή(ση). ολίγου τιμήματος, ή πλείονος άγορά(ση)· το αύτό καί επί άνταλλαγής, μισθώ(σεως) καί έκμισθώ(σεως)., εΐ δέ καλή πίστει της πρά(σεως) γενομένης λαβών ό άπελεύθερος τήν τιμήν έτέρω κατά περιγραφήν έδωρήσατο, ό λαβών τήν δωρε(άν) ύπόκειται, καί
20 ούχ ό άγοραστής- καί περί τοϋ πότε τήν δικαίως γενομένην πρά(σιν) ούκ ακούεται ό πάτρων θέλων άνατρέψαι, καί πότε άκούετ(αι) τής πρά(σεως) κατά δόλον ήττονος γενομένης. καί πώς καί πότε καί μετά ποιας διαστίξεως ό άγοραστής το πράγμα άναδίδω(σιν). καί περί τοϋ εάν εις περιγρα(φήν) τοϋ πάτρωνος ό άπελεύθερος δανείσηται. καί περί τοϋ έάν εις περιγραφήν τοϋ 25 πάτρωνος έγγυήσηται, ή ένέχυρον ύπέρ άλλου δω. καί περί τόΰ έάν εις περι γραφήν ύπεξουσίω παιδί ή δούλω δώσει, καί περί τοϋ τίσιν άρμό(ζει) ή Φαβιανή, καί κατά τίνων, (2) Καί ότι καί οί προ τής προκατάρξεως καί οί μετά τήν προκάταρξιν καρποί φέρονται εις τήν Φαβιανήν καί Καλβισιανήν. (3) Καί περί τοϋ έάν ό πάτρων εις το νόμιμον γραφείς ύπεισέλθη τή κλη30 ρονομία. καί ότι καν εις ολόκληρον ό πάτρων γραφή κληρονόμος, κινεί κατά τών εις περιγρα(φήν) έκποιηθέντων τήν Φαβιανήν, καί περί τοϋ πότε κινείται ή Καλβισιανή. καί περί τοϋ έάν άδιάθετος τελευτών ό άπελεύθερος έάση το νόμιμον ή πλέον. (6) Έ πί τής Φαβιανής χώ ρα τώ ένδίκω όρκω. καί περί τοϋ έάν εις περιγραφήν δανείση ύπεξουσίω. (8) Καί εΐ άφήλικι ύπεξουσίω 35 δανείσει. (9) Καί οτι έν ώ μειοϊ το νόμιμον μέρος ό άπελεύθερος, ουδέ τοϊς 4 έκποιητ'
11 συνομολογήσει
29 εις τήν νομήν
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
14
L IB . X L I X - T IT . V I - CAP. 10-15
εύχαριστουμένοις αύτοΰ φίλοις δωρειται ή ληγατεύει. (10) Καί περί τοϋ έάν το προς περιγραφήν έκποιηθέν ού φαίνηται, ούκ έ'χει άγωγ(ήν) ό πάτρων, ώσπερ, δτε χρήματα εις περιγραφήν αύτοΰ ρίψει δ απελεύθερος, ή δ λαβών το
θανάτ(ου)
αίτ(ία)
δωρηθέν έτέρφ
πωλήσει. (11) Και περί των κατά
γνώμην τοϋ πάτρωνος γενομένων εκποιήσεων ή αϊς συνήνεσεν, π ώ ς ούκ άνα-
5
τρέπονται. (12) Καί περί τοΰ έάν του άπελευθέρου προς περιγρα(φήν) του πάτρωνος βουλομένου μοι δωρήσασθαι πράγματα έντείλωμαι Π έτρω λαβεϊν αύτά,
(13) Καί περί τοΰ υίοθετουμένου άνηβον καί χρεωστοΰντος αυτό)
377r καταλιπεϊν τδ τρίτ(ον) της ουσίας [| αύτοΰ, εΐ πρδς περιγρα(φήν) τοΰ τρίτου έκποιηθή τι, (14) Καί περί πάτρωνος άνατρέποντος τάς είς περιγραφήν 10 αύτοΰ γεγονυίας παρά τοΰ άπελευθέρου άποκτήσεις. (15) Καί εΐ μέν έξ άδιαθέτου καλείται, είς τέλειον άνατρέπει τά παρ’ αύτοΰ γενομένα· έάν δέ διά της έναντιώσεως της διαθήκης έν τρίτη) μόνω κινεί, καί εις τδ τρίτον άνατρέπει τά γενόμενα- αύτδς δέ δ πάτρων οφείλει τοΰτο άποδεΐξαι, δτι πρδς περιγραφήν αύτοΰ δ απελεύθερος άπεκτήσατο. καί δτι άπελεύθερος επί 15 περιγραφή τόΰ πάτρωνος τοΰ ίδιου έδωρήσατο πράγματα, καί έτελεύτη(σεν) άδιάθετος. δ πάτρών εφησύχασε τή δωρεά- έτελεύτη(σεν) καί αύτός· οί δέ τούτου κληρονόμοι ήθελον τήν δωρεάν άνατρέπειν. πρδς οδς άντιγρά(φει) ή δ(ιά)τ(αξις), ήν καί άνά(γνωθι)· ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι. κβ' τί· α' κε. ε'.
11 c. 15 in versione scholii ignoti.
1 αύτώ δούλοις
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Βι( βλίον)
ν'.
Τ ί(τλος) a,'. Περί της έκ διαφόρων τρόπων συνισταμένης κυριότητος διά χρονιάς νομής. 5
(1) Καί δτι τά πράγματα ή τ ώ φυσικό) ή τ ώ έθνικώ νόμω κτώμεθα, ή τ ω πολιτική. (2) Πάντα οδν τά χερσαία καί τά θαλάσσια καί τά άέρια ζ ώ α των λαμβανόντων γίνεται, μετά καί ών τίκτουσι παρ’ ήμϊν. (3) Τ ο γάρ μηδενός ον τοϋ προκαταλαμβάνοντας γίνεται, καί περί του θηρεύοντος έν
άλλοτρίω άγρώ. καί πότε το θηρευόμενον ήμέτερόν έστιν, (4) ’Ή παύεται 10 ήμέτερον είναι, καί περί τοϋ τρωθέντος θηρίου, π ώς, εί μη έκρατήθη, τοϋ πλήξαντος γίνεται, καί περί μελισσών καί μελικηρίδων, καί σμήνοις μελισσών ιπταμένων, πότε έμαί είσι, καί πότ(ε) άλλοτρ(ίου), καί δτι ταώνες, περιστεραί, μέλισσαι, καί έ'λαφοι, καν συνήθειαν έχωσιν ύποστρέφειν, έν τοϊς άγρίοις 15
είσί. καί δτι τά είω θότα ύποστρέφειν, εί μη φυλάξώσι τήν συνήθειαν, τοϋ προκαταλαμβάνοντος γίνονται. (5) Καί περί λαφύρων, π ώ ς είσι ταΰτα τών λαμβανόντων, καί δσα τών πραιδευθέντων ζώω ν έτέχθη, (6) Καί οί ελεύ θεροι γάρ δοΰλοι γίνονται* εί μέντσι έκφύγωσι, πάλιν ελεύθεροι γίνονται· καί περί προσχώσεως ήτοι προ'σκλύσεως γενομένης έν τ ώ άγρώ μου. καί περί της
έν θαλάσση φυείσης νήσου, πώς τοϋ προκαταλαμβάνοντος έστι. καί περί νήσου 20 ποταμίας. καί περί ρήξεως ποταμοΰ. καί περί τοϋ εί έξ άλλοτρίας ΰλης ποιήσω, δπερ δύναται εις τήν αυτήν ΰλην ύποστρέψαι ή καί μη δύναται ύποστρέψαι. καί περί τοϋ έξ άλλοτρίων άσταχύων τιναχθέντος σίτου, καί δτι το έξ έμής καί οής ύλης είδος γενόμενον έπίκοινον εσται. καί περί τοϋ έκ της σης δλης έν τώ έμώ τόπ ω κτιζομένου, πώς έμόν έσται, καί έφ’ δσον ίσταται το κτισ-
\8
8 προλαμβάνοντος Ed. 5 νομίμφ
°'10 παύεται είναι ήμέτερον είναι
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB. L - TIT. I - CAP. 7-18
16 377®
θέν, το διπλοΰν απαιτείς υπέρ της |[ ύλης· εΐ δέ καταστραφή, έκδικεΐς τάς ΰλας. ταότόν έστιν, εΐ καί πραθείς ό ο'ϊκος διά χρήσεως δεσποθείη καί πέση· τ ω δέ όνόματι της ύλης πάσα ύλη οικοδομική καλείται, καί περί του εΐ έν τοϊς σοΐς έκ των έμών υλών έγώ κτίσω έν εΐδή(σει). καί εΐ έγώ νέμομαι το κτίσμα, τί γίνεται, καί τίνα παρέχεις μοι, άνά(γνωθι). καί περί του εΐ το 5 σον φυτόν έν τη γή μου, ή το έμον έν τή σή φυτεύσω, καί ριζώσει, καί περί του ριζωθέντος έν όροθεσίοις, π ώ ς έστι έπίκοινον. (8) Καί δτι δπερ έν τω άγρώ σου σπείρω, σον έσται. καί εΐ απαιτήσεις με το γέννημ(α), δίδως τάς δαπάνας. (7) Καί περί λίθου άποσπασθέντος κατά το κλίμα Ικατέρου χωρίου ή καί έπικοίνου γηδίου. (8,1) Καί δτι τά γράμματα τοϊς χάρτ(αις) ίο καί ταϊς μεμβράναις εϊκουσιν, ώσπερ τω έδάφει τα έπικτιζόμενα ή ένσπειρόμενα. εΐ δέ απαιτήσεις με τά γραφέντα, άνά(γνωθι), τί γίνεται· καί δτι αί σανίδες τη ζωγραφία ε’ίκουσι- καί τί δίδω(σι) ό δεσπότης κινών καί έκδικών αύτάς, καί τί ό γράψας. καί περί τοϋ εΐ το έμον παραδώ σω σοι, ή γνώμ(η) μου έτερος, ή ό διοικών "τά έμά. καί περί τοϋ έάν ο δέδωκά σοι εις χρή(σιν) ig ή παραθήκην ή μίσθω(σ)ιν, πωλήσω καί παρεάσω σοι, ή τάς κλεις σοι πα ραδώ σω τής άποθήκης ών έπώλησά σοι φορτίων, καί οΐ τά έκ της ύπατείας ριπτόμένα δεχόμενοι δεσπόζουσιν αυτών. (9) Καί δτι υπεξούσιός υιός ή δούλος καλή πίστει δουλεύων προσπορίζει μοι. καί περί τοϋ ποια προσπορίζεται μοι διά τοϋ εις χρή(σιν) δοθέντος μοι δούλ(ου), καί τίνα τ ω δεσπότ(η) αύτοΰ. 20 εΐ δέ διά χρή(σεως) δεσπόσω αύτοΰ, τά έκ πάσης αιτίας προσπορίζει μοι- ό την χρή(σιν) δέ έχων ού δεσπόζει διά χρή(σεως). (10) Κάί δτι ό άνηβό'ς καί εις το κτήσασθαι καί εις το έκποιεϊν δεϊται έπιτρόπου· (11) Καί δτι λίμναι καί ύδροστασίαι δροις περικλείονται, καί πρόσχωσις ήτοι πρόσκλυσις έν αύτοϊς ούκ έστιν. καί περί τοϋ εΐ άπο χρυ(σοΰ) έμοΰ καί αργύρου σου είδος γένηται, 25 π ώ ς ούκ έστι κοινόν. (12) Καί περί τοϋ έάν ό διοικητής ή έπίτροπός μου άγοράση καί παραλάβη όνόματί μου- (13) Καί” δτι οΐ αΐγιαλοί έν τή πάντων εξουσία εΐσί· διό καί δεσπόζω τών έν αύτοϊς παρ’ έμοΰ κτιζομένων, ώσπερ καί τών ύπ’ έμοΰ θηρευομένων. εΐ δέ καταπέση το κτισθέν, πάλιν κοινός ό αΐγιαλός γίνεται. (14) Καί δτι ό έν δχθη ποταμοΰ κτίζων ού δεσπόσει αύτοΰ. 30 (15) Καί δτι έν τω λιμιτάτω ού γίνεται πρόσχωσις. καί δτι λιμιτάτος άγρός έστιν ό άπο πολεμίων ληφθείς, ούχ ό συγχωρηθείς τοϊς έχθροΐς. (16) Καί δτι δπερ τω έπικοίνω δούλω οΐ δεσπόται παραδώσουσιν, έκατέρω προσπορί ζεται. (17) Καί δτι ό τής κληρονομιάς δοΰλος ούδέ πράγμα αύτής ούδέ το δίκαιον προσπορίζει τω κληρονομώ. (18) Καί περί τοΰ ποια άρμό(ζει) μοι 35 έκ τών προσποριζομένων τω καλή πίστει δουλεύοντι μοι, καί ποια αύτω.
7 Pars c. 8 Ed. ante c. 7 Ed. posita est.
9 έκαστου Ed.
11 βεβράναις
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - TIT. I - CAP. 19-30
17
(19) Καί .ότι ό παραδιδούς δ έχει δίκαιον καί οΐον ήν το πράγμ(α) εις τον λαβόντα μεταφέρει, καί δτι εΐ’ τόν δουλεύοντα αγρόν ||ώς ελεύθερον τταρα- 378 r δώ σω, ένοχος γίνομαι- καί περί τοϋ.εί το έμοί καί σοί πραθέν σοί παρ.αδοθή, διοικοΰντι καί τά έμά, κάγώ δεσπόσω αύτοϋ- δι’ έντολέων γάρ καί 5 νομή, καί δεσποτ(εία) δι’ αυτής προσκυροΰται. (20) Καί περί του εΐ ό δοΰλός
μου έν άγνοια καί καλή πίστει δόυλεύων σοι άγοράση τι καί τοΰτο παραλάβη. καί εΐ ελεύθερος ήν καλή πίστει δόυλεύων, πώς αύτοϋ γίνεται, καί περί του εΐ το πράγμα, δ σύ νέμη, σόν θελήσω γενέσθαι. (21) Καί δτι ό βία ή λάθρα ή κατά παράκλησιν δοΰλον · νεμόμενος ούδέν δι’ αύτοϋ κτάται» (22) Καί περί 10 των έκ των πραγμάτων μου ή εργασιών τοΰ καλή πίστει δουλεύοντος, τίνα προσπορίζει, άμφοτέροις ή καί τω ένί>-καί περί■προσπορισμοΰ έπικοίνου δούλ(ου). (23) Καί περί τοΰ άπο,. χαλκού άνδριάντος ή τοΰ άπο αργυρίου , σκύφους,' πότε ούκ άλλάττει τήν δεσποτ(είαν), ή άλλάττει. (2δ) Καί περί τοΰ εΐ άπο σών σανίδ,ων πλοϊον ή ερέας ίμάτ(ιον) ποιήσω, καί δτι το προστιθέμενον δλω 15 σώ ματι εικει αύτώ, ώς άνδριάντι πούς ή χειρ, ή σκύφω πυθμήν. καί δτι το
δένδρον μου έκριζωθέν εμόν μένει· εΐ δέ έν έτέρω ριζώσει, εκείνου έ'σται, καν αδθις άποσπασθή. καί δτι καν βάψω τήν ερέαν μου, μένει. (26) Καί εΐ τω άργω σου άργύρω τον έμον άργυρον προσθ(ήσ)εις. καί το άργυροΰν σοι ποτήρ.ιΟν άλλοτρίω μολύβδω κολλήσεις, καί περί τής από πολλών βότανών έμπλά20 στρου καί τών άπο πολλών ειδών μύρων- καί περί τοΰ εάν δύο τινών μέρη συγκολληθώ(σι). (27) Καί δτι το επάνω του τοίχου σου ή εδάφους κτιζόμενον σόν έ'σται», (28) Καί περί τής έν τή μια όχθη τοΰ ποταμοΰ φυείσης νήσου καί τών έν αυτή κεκτημένων γήδια- (29) Καί περί τής τεχθείσης νήσου καί προς έν μέρος τοΰ άγροΰ μου βλεπούσης, ού το μέρος μετά ταΰτα έπώλησα. 25 εΐ αύξηθή ή νήσος, τί γίνεται, άνά(γνωθι). καί δτι το έν τή παράκειμένη τω άγρώ μου δχθη φυέν δένδρον έμόν έστιν, ή δε χρή(σις) τής δχθης δημοσίαεΐ δέ ξηρανθή ή κοίτ(η), καί ή όχθη ιδιωτική γίνεται, καί περί τοΰ δταν τον τής κοίτης τόπον όντα ξηρόν περιρρεϊν άρξηται ό ποταμός, ή κατά: μικρόν έπιχωματίζων έν τώ μέσω τοΰ δδατος τήν γήν ύψώση. καί περί τοΰ εΐ αγρόν. 30 περικυκλώσει ό ποταμός, καί δτι τρι(σί) τρόποις . γίνεται ή νήσος- καί περί τοΰ έάν τον μεταξύ δημοσίας όδοΰ καί ποταμοΰ έπικλύ(ση) άγρόν ό ποταμός, είτε κατ’ ολίγον έπικλύση τοΰτον τον τόπον, ε’ίτε μή ..κατ’ ολίγον, άλλ’ έκ μιας ορμής* άποστή δέ μετά ταΰτα τούτου τοΰ άγροΰ ό ποταμός, τί γίνεται- καί περί τοΰ εΐ πίλ(αν) ρίψας εις θάλασσαν έπικτίσω, ή έν νήσω θαλάσσης οΐκο35 δομήσω, καί δτι παράδοσις, εΐ μή πρά(σ)ις ή ή άλλη εύλογος αιτία, ού μετα φέρει δεσποτ(είαν). (30) Καί.· περί θησαυροΰ ευρισκομένου καί τών διά φόβον
§ 3 in versione seholii ignoti, cf. D ig. X L I , 1, 30, 3. άλάττει
30 τόποις
34 πί*·*·
2
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - TIT. I - CAP. 31-44
18
378 υ ή φυλακήν έν τή γή κρυβέντων, καί πώς γίνεται επ’ αύτόϊς ||κλοπή. (31) Καί οί δούλοι έκ πάσης σχεδόν αιτίας καί άκουσιν ήμΐν προσπορίζουσι. (32) Καί περί στρατιώτ(ου) υπεξουσίου τελευτή(σαντος) καί δούλου αύτοϋ προ ύπεισελεύσεως της κληρονομιάς ληγάτω τιμηθέντος ή έπερωτήσαντος, τίνι προσπο ρίζει ταϋτα· καί εί πράγμα τόϋ κληρονόμου κλαπή, πότε θεματίζεται κλοπή, καί πότε οΰ· (34) Καί περί του εΐ ό διοικητής μου ή επίτροπος πράγμα ’ίδιον ώ ς έμόν παραδώσει, πώς ού μετατίθη(σι) δεσποτείαν· καί άνά(γνωθι) την αίτ(ίαν). (35) Καί ότι μεταφέρεται δεσποτεία, έάν περί το παραδεδομένον σώ μ α , ού μην περί την αιτίαν της παραδόσεως συναινοϋμεν· καί άνά(γνωθι) τό παράδειγμα. (36) Καί ότι ό οΐκέτης, δν εις ένέχυρον έχω, ού προσπορίζει 10 μοι, καί περί τοϋ εΐ έπικοίνω μου δούλω δωρήσομαι, ίνα πεκούλ(ιον) σχή, πότε ού μετατίθεται ή μετατίθεται δεσποτ(εία). καί περί οΐκέτ(ου), ού την χρή(σιν) έχω, τίνα προσπορίζει μοι, καί ποια τ ώ δεσπότη, καί περί έπικοίνου δούλου καί τόϋ έπερωτήσαντος έπικοίνου όνόματί μου ή λαβόντος, καί περί ιδικοΰ μου όνόματί μου καί άλλου τοΰτο ποιοΰντος. καί περί έπικοίνου δούλου 15 όνόματί τοϋ δεσποτείαν έχοντος έπερωτώντος ή λαμβάνοντος, π ώς καν άπό τών πραγμάτων μου αύτω προσπορίζει, καί περί τοϋ εί δ θέλεις δωρήσασθαί μοι κελεύσει μου δώς οΐκέτη έμοϋ καί Πέτρου, ό δέ λάβοι ώς μόνω Π έτρω δώσων· ώσπερ καί εΐ διοικητή μου δώσεις όνόματί μου, ό δε ίδίω λάβοι, πώς άχρηστός έστιν ή δόσις· καί περί τοϋ εΐ ό οΐκέτης όνόματί τών 20 δύο λάβοι, (37) Καί περί πο'ταμοΰ κατά μικρόν γην καί οδόν πλησιάζουσαν τ ώ άγρώ μου άφελομένόυ καί εις τον σόν άγρόν μεταθεμένου, καί πάλιν άντιμεταθεμένου- (38) Καί περί κλοπιμαίου δούλου καλή πίστει άγορασθέντος παρ’ έμοϋ καί έπερωτώντος ή λαμβάνοντος. (39) Καί ότι εΐ τον καλή πίστει δουλεύοντά μοι οίδεν ό κληρονόμος μου έλεύθερον, ούδέν κταται δι’ αύτοϋ· 25 καί περί τοϋ καλή πίστει οΐκέτού αγρόν νεμομένου. (40) Καί τών έν τή πόλει άνδριάντων. (41) Καί ότι ή μη άρμόσασά μοι ύποκατάστα(σις) οόκ έστιν έν περιουσία μου. (42) Καί ποια ού προσπορίζει μοι ό καλή πίστει δουλεύων μοι. καί ότι τά άσώ μ ατα ούτε παραδίδονται, ούτε διά της χρονιάς νομής δεσπόζονται. καί ότι δοΰλος, ού έγώ μέν έχω την χρή(σιν), σύ δέ τήν δεσπο- 30 τ(είαν), δοΰλον ήγόρασεν, άνά(γνωθι), τίνος έστιν ό δοΰλος» (43) Καί περί τοϋ εί τό ποίμνιόν μου λύκος άρπάση, καί τοΰτο έτεροι ποιμένες άρπάσουσι, π ώς έμόν μένει, καί ποιας άγωγ(άς) έχω. καί περί τοϋ έάν όρνις ή θηρίον άπό γηδίων μου άρπάση τι καί έτέρωθ(ι) ρίψη, ή όπερ θηρεύσω έξειλήση με, π ώς τοϋ προκαλαμβάνοντος γίνεται. (44) Καί περί τών κτηθέντων τ ώ 35 37? τ κοινώ δούλω άπό τοϋ πράγματός μου, πώς πασι τοϊς δεσπόταις προσπορίζει* || 6 C.
33 Ed. desideratur in Tip.
34 έξηλήση
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
-i
y·i·"/ f■·
L IB . L - TIT. I - CAP. 45-59
19
έν δέ τή διαιρέ(σει) των έπικοίνών λαμβάνω αυτό κατ’ έξαίρετον. εί δε άλλοθεν ό έπίκοινος δοΰλός τι κτήσεται, πάσι προσπορίζει. (45) Καί πότε ό μή δεσπότ(ης) ποιεί δεσπότ(ην), ω ς ό δανειστής πωλών ένέχυρον. (46) Καί ότι ό οΐκέτης, οδ έχω την χρή(σιν), ού προσπορίζει μοι κλήρον. καί άνά(γνωθι) 5 την αίτ(ίαν). (47) Κ αί περί του καλή πίστει άγοράσαντος, πώς δεσπόζει των καρπών, άφ’ οδ χωρισθώσι της γής- λέ(γει) δέ περί άγροϋ του δημοσίου οντος, ή β ία κατεχομένου, ή έπιψόγως άρχοντι δωρηθέντος. ή γάρ εΐδησις την μέν τώ ν καρπών λήψιν κωλύει· την δέ διά χρονίας νομής δεσποτείαν του έξ αρχής καλή πίστει άγοράσαντος οό κωλύει, καί ότι ή γονή ών ήγόρασα θρεμμάτων 10 ώ ς καρπός έμή έστιν, καν έγκυμονοϋντα πραθώ(σιν) ή άφαιρεθώ(σιν), ώσπερ
καί το γάλα καί το έριον. (48) Καί περί του τίνι άρμό(ζει) ό προσπορισμός τών δωρηθέντων παρ’ έμοΰ ή έξωτικοΰ τ ώ δούλω, οδ τήν χρή(σιν) έχω, (49) Καί περί του έάν κτίζω έν αίγιαλώ ή θαλάσση καί βλάπτω τινάς. (50) Καί περί αύτομόλου καί πραγμάτων 15
έχθρών ληφθέντων, πώς τών κρα-
τούντων είσί. (51) Καί ότι έν ουσία μου είσίν, έφ’ οΐς έχω άγωγ(ήν) ή παρα γραφήν). (52) Καί περί του ά πολιτικώς κταται ό υπεξούσιός μου, πώς προσ πορίζει μοι. καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα. (53) Καί περί ελευθέρου καλή πίστει δουλεύοντός μοι, έπί ποίοις ού προσπορίζει μοι έν κληρονομίαις. καί έπί ποίοις συναλλάσσουν ή ζημιών με ένέχεται· καί εί κελεύσει μου ή απουσία
20 μου πράξει τι έν τοΐς έμοΐς. καί ότι διά χρονίας νομής δεσποτεία φυγάδος ού γίνεται* καί περί του εί είς τά δίκτυά μου κάπρος έμπέση, καί σύ αυτόν άφέλη, ή άπέλυσας, ή ρίψης ποτήριόν μου είς θάλασσαν άπό πλοίου, τί γί νεται έν άμφοτέροις, καί ποίαις άγωγαϊς ύπόκεισαι. (54) Καί περί νήσου τεχθείσης αντίκρυ του άγροϋ μου καί έπαυξηθείσης, ώστε καί τοϊς γείτοσί 25
μου άντιπαρεκτείνεσθαι. καί εί έγγύς τής όχθης μου τεχθή, καί ό ποταμός τήν πρώτην έάσας κοίτην διά τοΰ έμοΰ καί ταύτης ρεύσοι. (55) Καί περί τοΰ δωρηθέντος μοι άπό τής γαμετής μου δούλου, π ώς ουδέ άπό τοΰ πράγ ματός μου προσπορίζει μοι, ουδέ καλή πίστει δουλεύει μοι- (56) Καί περί τοΰ ότε παραδώς μοι τό κατ’ επιτροπήν μου έξωνηθέν παρά σου, τότε έμόν
30
γίνετ(αι)· (57) Καί περί τοΰ έάν στάπλον έν τώ άγρώ σου άπόθωμαι, ούκ έσται σός. καί ότι προσπορίζονται τινα τ ώ κλήρω διά τών δούλων αύτοϋπλήν εί μή φάκτον προσώπου ή ύπηρεσίαι ζητούνται, καί άνά(γνωθι) τό πα ράδειγμα· (58) Καί ότι τινά καν μή κ αθ’ έαυτά έκποιόϋνται, μετά τής όμά-
35
δος τοΰ κλήρου είς κληρονόμους μετέρχονται, ώς άγρός προικιμαΐος, καί πράγμα έφ’ ώ ούκ ένι κομμέρκιον, ή άνίσχυρον ληγάτον. (59) Καί περί τοΰ εί δοΰλός μου ή υιός εύρη θησαυρόν έν άγρώ έτέρου ή έν ||τ ώ έμ φ , ή έάν 379 ο εόρη αυτόν ό έπίκοινος δοΰλος, τί γίνεται· καί εί ό έν χρή(σει) ών δοΰλος
8 χρή
9 γυνή
χρημάτων
13 κτίζων
30 σάλπόν
32 προσώπω
ένέχυρον ή ληγάτ
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . L - T IT . I - CAP. 60
20
εόρη έν τώ. τοϋ τήν δεσποτείαν αύτοΰ έχοντος άγρώ, ή έν τ ώ τοϋ τήν χρή(σιν) έ'χοντος. καί περί του εΐ έν τ ώ ύποτεθέντι μοι άγρώ ή οΐκω ευρώ θησαυρόν, καί ότι οό δεσπόσω τών άλλοτρίων, καν έν κήνσω άπογράψωμαι αύτ(ά), (60) Καί περί του εί.γράψω σοι έπιστολ(ήν), πότε σή γίνεται.· λέ(γει) γάρ, ότι έξ ότου ταύτην λάβη ό διακομίζουν, το αυτό καί έπί παραθετικών - γραμμάτων-
g
καί ότι ή έν ποτάμω νήσος ΐδιωτικ(ή) έστιν· ή δέ όχθη αυτής καί οί αίγιαλοί τής θαλάσσης δημόσιοι, καί ότι ή έγγύς .τοΰ. άγροϋ σου ποταμία νήσος σή έστιν. εί μέντοι περιφέρεται, δημοσία, - ώσπερ καί ό ποταμός, καί περί νήσου μεταξύ νήσου καί τής-πέραν όχθης τεχθείσης. καί περί τοϋ εΐ το έν δημοσίω τεχθέν ή έποικοδομηθέν δημόσιόν έστιν. καί . περί τοϋ εΐ έγκύμων γυνή λη- ίο γατευθή μοι, ή άλλως έκποιηθή, ή διά χρονιάς νομής δεσπόσω αύτής, καί τέκη,.-έμόν έστι το τεχθέν. Περί τούτων άνά(γνωθι) βι· β' τί· β' κε. ρθ', οδ ή «ρχή· Καλή πίστει αγοραστής είναι δοκεΐ. καί τί· γ ' κε. ρις', οδ ή άρχή· Ούδεν ούτως έναντίον τή άγαθή πίστει. καί κε. ριθ', οδ ή άρχή· Ούκ έκποιεΐ ό μόνην τήν νομήν αποβαλλόμενος, καί κε. ρκζ', οδ ή άρχή· Ούκ έ'στι κακή ig πίστει νομεύς ό δεδωκώς τίμημα· καί κε. ρξε', οδ ή άρχή· Ό δυνάμενος έκποιεϊν. καί τ ί , δ' , κε, δ', οδ ή άρχή· Έ ν ταις διά χρή(σεως) δεσποτείαις· καί κε. ε'. καί κε. ιβ' θέ. α', οδ ή άρχή* Ή αλήθεια πλέον ισχύει τής ύπονοίας. καί βι. θ ' τί- η' κέ. η ', οδ ή άρχή· 'Ο έπί περιγρα(φή) των δανειστών έν εΐδήσει άγοράσας. καί βι. ιε' τον α ' καί β' τί. κε. ιζ', οδ ή άρχή· Τ ώ 2Q μεσεγγυητ(ή). καί βι. ιθ' τί· ι' κε. οε', οδ ή άρχή· Ή μέν κατά δόλον πράσις άχρηστος, καί βι. κε' τί- α' κε. ιζ' θέ. α ', οδ. ή άρχή· Δεσποτείας ένεχυρασθείσης, καί τί· β'. κε. α ' θέ. β '. καί βι. κγ' τί. γ' κε, κε', οδ ή άρχή* Ό εΐδώς σύν έτέρω κοινόν εχειν άγρόν. καί θέ· α'. καί θέ. β '. γ '. καί κε. κς'. κη'· καί βι. λε' τί. ια' κε. κγ' θέ· β ', οδ ή άρχή· Έ π ί τών χωρίς αίρέ- 25 (σεως) άποκαταστάσεων καί οί καρποί, καί βι- κγ' τί. γ ' κε. μδ', οδ ή άρχή· Ό άνήρ ή ή γυνή λαμβάνοντες. καί κε. με', καί τί· α' κε. λα' θέ. α ', οδ ή άρχή- Έ άν καλή πίστει δοΰλόν σου. καί βι. κδ' τί· γ ' κε. γ ', οδ ή άρχή· Ό κακή πίστει καρπωσάμενος. καί βι. κε' τί. α' κε. κβ' θέ- α ', οδ ή άρχή· Ό νομεύς ένεχυράσας. καί τί. β ' κε, ις'j οδ ή άρχή· Καί το διά ,προσχώ- 30 σεως. καί θέ. α'· γ '. δ', καί βι- κς' τί. α' κε, ια', οδ ή άρχή· 'Υπεξουσίου παρά το δόγμα δανεισαμένου. καί βι- κς' τί- ε' κε. ιδ' θέ. β ', οδ ή άρχή· Ό άνηβος χωρίς αύθεντ(ίας) τοϋ έπιτρόπου- καί κε. ιε'· καί βι. κη' τί. η' 12 κε. ρθ' = e. IQ6 Ed. Ed.
"
κε. ρκζ' = c. 126 Ed.
21 κε. οε' = 68 E d. α' = c. 18 § I E d. c. 45 Ed.
11 ύπεναντίαν E d. 19 κε. η' = c. 9 Ed.
15 μόνον Ed.
εκβαλλόμενος
20 κε. ιζ' non invenimus.
Partim exstat in Arnbros. Cf. B as. Ed. Zepi. 25 κε. κγ' = c. 22 E d. E x sta t in Am bros.
22 κε. ιζ' θέ. 26 κε. μδ' =
27 κε. με' = c. 46 Ed.
ένεχυριασθείσης
30 Ό κακή πίστει νομεύς
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
M B . L - TIT. I - CAP. 60
21
κε. λθ ', où ή άρχή· Έ άν άποφανθή δούλη ή γήμασα· καί τοϋ ξ ' βι. τί. ιβ'. καί βι. κ θ ' τί· ζ' κε. ιε', οδ ή αρχή· Καί διά χρή(σεως) δεσπόζεσθαι· καί βι. λ' τί· α ' κε. λβ', οδ ή αρχή· || Έ άν άγνοών δωρήση το πράγμά μου. καί 38ο r βι· μ ζ' τί·, α',. καί., βι. ν' τί. δ' κε. ιη', οδ ή άρχή· Έ άν τις κατά βίαν άπο5 σπάσας αγρόν μέρος αύτοϋ πέπρακε. καί βι. λδ' τί. α' κε. κ', οδ ή άρχή· Τον έμόν πατέρα γενέσθαι συνέβη αίχμάλωτ(ον). καί βι. λζ' τί· η' κε. ε', οδ ή άρχή· Έάν χωρίς αύθεντ(ίας) έπιτρόπου- καί θέ· α'. β'· γ 'ϊ δ'· καί βι. μβ'. τί α' κε. ις' καί τά έν αύτω θέματα, οδ ή άρχή· Καί ό νεμό μένος τιμάς κληρονομιαίου πράγμ(α)τος· καί κε. λ δ 'θ έ - α', οδ ή άρχή· 'Υπεξουσίου υίοΰ 10 η δούλου, καί κε. λζ'- καί κε. μς', οδ ή άρχή· "Αρπαξ έστί- μ ζ'. μη', νε', οδ ή άρχή· Ό καλή πίστει νομεύς. καί νζ'. καί νθ'- καί ξ'. καί τοϋ μδ' βι- τί- κε'. καί. βι. μθ' τί- ς ' κε. ι', οδ ή άρχή· Έάν το προς περ.ιγρα(φήν) έκποιηθέν ου φαίνηται· καί κε. ια'. καί βι. τοΰδε τον β' τί- καί γ'. δ'· ε', ζ'· ζ'· η', θ', ι'. ια'· ιβ'- ιγ' μεθ’ ών έχουσι παραπομπών· καί βι. νγ' τί· β' 15
κε. γ ', οδ ή άρχή· Έ άν τις έξ άλλοτρίας ΰλης. καί κε. ιβ', οδ ή άρχή· Εί άπο των σανίδων- καί βι. ξ' τί· ιβ' κε. μς' θέ· β', οδ ή άρχή* Καί τ ω χρή(σιν) μόνην έχοντι. καί βι- θ' τί. ς ' κε. ιδ', οδ ή άρχή· Ό κωλύων με έπι-
. βήναι. καί τοϋ μς'. βι. τί· γ ' κε. β'. γ'. δ', καί βι. ιθ' τί. ιβ' κε. δ'. Περί δε των νεμομένων το άλλότριον, εϊτε καλή ή κακή πίστει, καί των δι’ ών 20 κτώμεθα νομήν, καί πώς δίδονται τά νεμηθέντα, καί μετά ποιων καρπών, ζήτ(ει) βι. ς' τί. α ' κε. νδ'. καί βι. θ' τί. γ ' κε. ξζ '. καί βι. ιθ' τί· α' κε, ξα'·· ξδ'· ξε'. καί τί. δ' κε- δ', καί ε' θέ. γ'· καί κε. ια' θέ. γ'. καί κε. κγ'.. καί τί· γ ' κε. κγ'· καί βι. νη' τί· ιζ' κε. β'. καί τοϋ παρ(όντος) βι. τί. α' κε. λ ζ'. καί νδ'. καί λ'· λ α ', λε'. καί νθ'. καί τί. β' κε. ιδ'. νη'. καί τοϋ 25
ιθ' βι, τί. ιβ'· κε. δ'· καί νς'. καί νη'. καί τί. γ' κε. λθ'· καί τί· δ' κε. δ', καί βι·. ξ ' τί. μα' κέ. νγ'. καί τοϋ παρόντος βι. τί- ι'· καί τί. ιδ'· καί βι. ζ ' τί. ιη' κε. κς'. καί τοϋ παρόντος, βι. τί· ε', ς '. ζ '. η'· Θ', ι'. ια'· ιβ'. Περί δε νομής προικός, πότε άρχεται ή διά χρή(σεως) κυριότης, ζήτ(ει) τοϋ παρ όντος βι. τί. δ'· καί τί· ιδ'· Περί δέ κατασχεϊν νομήν ή έκδικεΐν βι. νη'
30
τί. ιζ'. Περί δέ τοϋ ποια δοκοϋσι κατά παράκλησιν νέμεσθαι, ζήτ(ει)
τοϋ
αύτοϋ νη' βι. τί. κδ'; Περί δέ τών εις νομήν ήτοι διακατοχήν πεμπομένων, καί εκ. ποιων αιτιών πέμπονται, ζήτ(ει) βι. Θ' τί. ς'. καί βι. ζ ' τί. ζ ' καί τάς παραπομπάς αυτών, καί βι. να' τί. α'· καί νη' τί. ι'.
1 κε.
λθ' =
c. 4 0 § 1 E d .
tium ex Tip. solo notum .
6 κε.
2 κε. ιε' = e. 16 E d .
3 κε. λβ' = e. 42 E d . Ini
5 κε. κ' = c. 18 § 2 E d . Initium ex Tip. solo notum.
ε' partira exstat in Tip. cf. I, X L .
8 κε. tς' = c. 16 § 1 E d.
κε. ιβ' exstat in Am bros. 16-17 τήν χρησιν Ed. 17 κε. ιδ' = c. 13 E d .
18 κε. γ'
desideratur in E d . = D ig. X L I , 1, 7, 7.
16 κε. μς'
θέ. β' = c. 46 § 3 E d .
21 remis
siones m axim a ex parte non congruunt Ed.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - T IT . II -
22
CAP. 1-2
Τί(τλος) β'. Περί της προσπορισθείσης ή άποπεμφθείσης διακατοχής. (1) Καί ότι ή νομή φυσική έστι κατοχή, καί έκ ταύτης αρχήν έλαβεν ή 380
υ δεσποτεία, ώ ς δείκνυσι πάντα τά ζ ώ α , καί τά έκ πολέμ(ου) |[ λαμβανόμενα, καί ή έν θαλάσση νήσος, καί οί λίθοι καί οί μαργαρΐται οί έν αΐγιαλώ ευρι
5
σκόμενοι· τούτων γάρ πάντων ό πρώτος τής νομής δραξάμενος δεσπόζει, καί ότι δι’ εαυτών κατέχομεν τάς νομάς. καί ότι μεμηνώς. καί .άνηβος άνευ τών κηδεμόνων ούκ άρχονται νομής, σωματικής, ώσπερ ούδέ εΐ καθεύδοντι εις τήν χεϊρά τι έπιθείης. ετερον, εΐ ό άνηβος αισθητικής ήλικίας ή. καί περί γυναικός παρά άνδρος λαμβανούσης δωρεάν, πότε δοκεϊ νέμεσθαι ή μή. καί ότι 10 καί διά υπεξουσίου κτάταί τις νομήν, καν άγνοή ό δεσπότ(ης), καν.. έπταέτης ή, καν μεμηνώς· καί διά δούλου κληρονομιάς καί διά τοϋ κοίλη πίστει δουλεύόντος, καί διά τής χρονιάς νομής δεσπόζει, ον δέ κακή πίστει κατέχω, ού προσπορίζει νομήν, ουδέ έμοί, ουδέ αύτώ, ούδέ τώ άληθεϊ δεσπότ(η). καί περί έπικοίνου δούλου, ή .οδ τήν χρή(σιν) έ'χω, ή υίοϋ, πότε κτώμεθα νομ(ήν), 15 τουτέστιν οδτοι περιποιούνται ήμΐν νομήν, καί ότι διά μεμηνότος ού κτώμεθα νομήν, διά δέ άνήβου κτώμεθα, καί αυτός κταται- μάλιστα δι’ επιτρόπου καί θεραπαίνης δυνατόν νέμεσθαι. καί πότε ό άνηβος αύθεντοΰντος αύτοϋ τοϋ έπιτρόπου νέμεται. καί πότε τον φυγάδα δοϋλον έχειν δοκώ καί νέμεσθαι, καί πότε ου· καί πότε δι* αύτοϋ νέμομαι, καί διά χρονιάς νομής δεσπόζω, καί 20 περί δούλ(ου) ένεχυρασθέντος, π ώ ς δι’ αύτοϋ οΰτε έγώ νέμομαί τί, ούτε ό δα νειστής διά χρονιάς νομής δεσπόζει αύτοϋ- καί ότι διά τοϋ δούλου, τής κλη ρονομιάς ούδέν τών αυτής δυνατόν νέμεσθαι- καί περί τοϋ πώς δι’ ενός δούλου τών λοιπών δύναμαι κτήσασθαι τήν νομήν, εΐ πλείονες ληγατευθώ(σιν) ή πραθώ(σιν) ή δωρηθώ(σίν) μοι δοΰλοι. καί περί τοϋ εΐ μερικώ κληρονομώ 25 ληγατευθή οΐκέτης, π ώς δύναται δι’ αύτοϋ κληρονομιαίου άγροΰ λαβεϊν νομήν, ώσπερ καν έπικοίνω δούλω κελεύσω προσελθεΐν κλήρω, καί νεμηθ(ή) όνόματί μου καί μή όνόματι άλλου- καί δι’ έν.τολέ(ως) καί κηδεμόνος .κτώμεθα νομήν, καί ότι το κελεύσει μου έτέρω παραδοθέν ή άπο χρεώστου μου καταβληθέν προς εμέ δοκεΐ πράττεσθαι. ού. γάρ μόνον.τής σωματικής άφής χρεία εστίν 30 έν τη νομή, άλλά καί οφθαλμών καί διαθέσεως- καί άνά(γνωθι) το παρά δειγμα- καί ότι τον φόρον καί τάς βασιλικάς έπικοίνως κέχρηνται οί πόλϊται, ού μήν νέμονται- διά δέ δούλων νέμονται καί διά χρονιάς νομής δεσπόζουσιπροσπορίζεται δέ αύτοΐς καί δι’ έλευθέρων- (2) Καί ότι νέμεταί τις τά σω ματικά- δράττεται δέ νομής καί ψυχή καί σώματι, ού μήν θατέρω μόνο). 35 5 αΐγαλιαλώ
12 δόλου
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
TKMPÇSPiffFT^·'
vgfp&lipprm Q fìigF'·'·
'v
L IB . L - T IT . II - CAP. 3 -5
/
23
άρχει δέ προς την του όλου άγροΰ νομήν καί το είς μέρος αύτοϋ έπιβήναικαί περί τοϋ εΐ δόξει, εϊ τι νέμεται Πέτρος, νέμεσθαί με, πώς ούκ έρρωται διά το αόριστον, καί ότι εΐ μή άρξεται φυσική κατοχή, ψυχή || μόνη ούδείς
3 8ΐ r
νέμεται· καί ότι ό έχων άγρόν τοϋ έν αύτω θησαυρού ού δεσπόζει, καί άνά5
(γνωθι) την αΐτ(ίαν), καί ότι το αυτό πράγμα καί έκ πολλών αιτιών νέμεται τις, καί άνά(γνωθι) τά παραδείγματα- δεσποτείαν δέ εΐ μή έκ μιας ού κτώμεθα αιτίας, καί ότι πολλοί το αυτό εις ολόκληρον ού κάτέχουσι- καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα- καί περί τοϋ πότε διαθέσει άπόλλυται νομή, άνά(γνωθι)· εΐ δέ τον άγρόν, ον έγώ ψυχή νέμομαι, σύ κρατήσεις, έτι εγώ νέμομαι- καί ότι
10 εΐ λησταί τον οικόν μου κρατ(ήσωσι) καί άναχωρή(σω), άπώλ(εσα) τήν νομήν, εΐ δέ. δούλος ή ένοικος ό φυλάττων μοι αυτήν άνεχώρη(σεν), έγώ ψυχή κατ έχω αύτήν- εΐ δέ καί άλλω παραδώσω, άπώλεσα, νομής γάρ ή προαιρέ(σει) ή βίφ άναχωροΰμεν. καί περί τοϋ εΐ δοϋλός μου ως έλεύθερος διάγει καί θέλει μοι δικάσασθαι, πότε ού νέμομαι αύτόν, καί πότε νέμομαι ψυχή- καί περί 15
τοϋ π ώ ς νεμόμεθα τά χειμερινά ή θερινά δάση ήτοι νομάδια, καί ότι καί διά μισθωτού καί δούλου νέμομαι λογισμω, καί άγνοοΰσιν ήμιν ό δούλος προσπορίζει, καί ότι τά κινητά καί αύτοκίνητα χωρίς άνθρώπων εως ότε
φυλάττει τις, νέμεται. εΐ γάρ τούτων τι διαπέσοι ώ ς μή εύρίσκεσθαι, λέλυται ή νομή, καν μηδείς αύτά κατέχη, εΐ δέ παρ’ έμοί έστι καν οΰπω εύρεθή, 20 εστι νεμόμενος αύτά. καί περί του εΐ έν βιβαρίοις άπόκλείσω ΐχθυας, ή είς πισκίναν συνάγω, νέμομαι- ού μήν εΐ έν λίμνη οί ιχθύες ή έν όλη οί θήρές είσι, καί ότι εΐ τον τόπον μου ποταμός ή θάλασσα λάβοι, παύομαι τής νομήςκαί περί τοϋ εΐ δ παρεθέμην σοι ψηλαφήσεις έπί κλοπή, πέπαυμαι τής νομής, εΐ δέ μή μετακινήσεις, έγώ νέμομαι- καί άνά(γνωθι) τήν αΐτ(ίαν). καί 25
ότι τά εΐωθότα ύποστρέφειν, καν άπολυθώ(σιν), υπό τήν νομήν ημών είσι. καί ότι ούδείς έαυτώ νομής αιτίαν άλλάττει- καί εΐ δ παρεθέμην ή έχρησά σοι, πωλήσω σοι, τί γίνεται άνά(γνωθι). καί ότι τοσαΰτα γένη, όσα καί προσπορισμοΰ, καί άνά(γνωθι) κατά λεπτόν, καί περί τοϋ πότε, εΐ πεμφθή τις εις τήν τής φυλακής τοϋ πράγματος άγωγ(ήν), ή εις τήν περί μελλούσης
30
35
ζημίας, ή εις τήν τής γαστρός όνόματι κατοχήν, ούκ έ'στι νομή, άλλά φυλακή πραγμάτων, εΐ δέ μή ώς διδομένης άσφαλείας πεμφθή τις είς δευτέραν νομήν τής περί μελλού ζημίας άγωγ(ής), καί νέμεσθαι καί διά χρονίας νομής δεσπόζειν δύναται- (3) Καί ότε ό υιός μου κατάσχη, έγώ νέμομαι. (4) Καί περί τοϋ εΐ έπερωτηθώ ή πωλήσω σοι δοΰλον, καί προ παραδόσεως κατάσχης αύτόν- κλοπή έστιν- (5) Καί ότι λάθρα νέμεται ό έπιβαίνων κρυπτώ ς άλλοτρίου, περ^ où έλπίζει ένάγεσθαι- ούχ ό νεμόμενος φανερώς καί άποκρύψας εαυτόν, ούδέ ό εΐδότος ή βουλομένου δεσπότ(ου), ή άγαθή πίστει-
21 πινσκίναν -
2 12 νομής, εί δέ μή μετακινήσεις, έγώ νέμομαι. καί άνά(γνωθι) τήν
αίτ(ίαν), deletum . Dittographia
ex
linea 24
33 ότι
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - TIT. II - CAP. 6-17
24
381
» καί περί τοϋ έάν άποδημή(σω) μή καταλιπών φύλακ(α) τοϋ πράγματός μου· || (6) Καί ,εί μή θελήσω ύποστρέψαι. (7) Καί ότι λογισμώ καί σώματι άρμό-
,
(ζει)
νομή,
ώσπερ
καί άπόλλυται·
(8) Καί ότι εγώ νέμομαι, δπερ άλλος
δνόματί μου νέμεται- (9) Καί περί τοϋ εί μισθώσομαι καί μετά ταΰτα κατά παράκλησιν αιτήσω, ή τουναντίον, ποιον κρατεί, καί εί τά δύο, λείπει δέ
5
το νεμεθηναι το τοιοϋτον έ ν τ ή αιτήσει, καί γίνωσκε αύτό. καί δτι άλλο τό νέμεσθαι, καί άλλο το είναι έν νομή, καί άνά(γνωθι). καί δτι μίσθω(σις) ενός νούμμου ούκ έρρωται. (10) Καί δτι ό κατά κέλευσιν άρχοντας νεμόμενος δικαίως .νέμεται, (11) Καί δτι ό την χρή(σιν) έχων φυσικώς νέμεται. καί δτι οΰ κοινωνεϊ ή δεσποτεία τή νομή- καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα· (-12) 10 Καί περί τοϋ εί λίθοι μοι κατενεχ&έντες είς ποταμόν άνασπασθώ(σιν). καί δτι ό αγοραστής καί ό πράτης τ ώ χρόνω άλλήλων κέχρηνται. καί περί τοϋ εί δ καλή πίστει μοι δουλεύων άγοράσας τι προσπορίσει μοι, π ώς ό αληθής δεσπότης ,ού χράται τή νομή τοϋ προκτήτ(ο)ρος. καί ότι ή νομή τοϋ διαθεμένου τρέχει τ ω κληρονόμο), καί ό άνήρ λαμβάνων προίκα καί ή γυνή άνα- 15 λαμβάνουσα τοΐς άλλήλων χρώνται χρόνοις. καί δτι τω χρόνω τής νομής τοϋ κατά παράκλησιν παρ’ έμοΰ λαμβάνοντός τι οΰ χρώμαι, εί μή άναλάβω αύτό. ούδε τή νομή χρήσομαι τοϋ έλευθερωθέντος παρ’ έμοΰ. καί λαθραίως πεκουλιάριον πράγμα νεμηθέντος. καί περί τοϋ εί δ ένέμου κακή πίστει, εδωκάς μοι κελεύσει δικαστοΰ* προστίθεται μοι ό χρόνος, καί περί τοϋ ποιος χρόνος 20 καί τίνων προστίθεται τ ω ληγαταρίω· καί περί τοϋ τίνι προστίθεται ή μή πάσα προσθήκη,, άνά(γνωθι), ώρ(άΐον). (13) Καί περί δούλου ή υίοΰ πωλοΰντός, τίνων· ή νομή προστίθεται τ ω άγοραστή. καί τίνων κηδεμόνος πωλοΰντος. (14). Καί δτι έί κλέψει τις ή βία άφέλ(η)τ(αί) τι .παρ’ έμοΰ, πέπαυμαι. τής νομής- ετερον, εί· ύπεξού(σιος) ποιή(ση) τοΰτο·. οδτος .γάρ καί προσπορίζει μοι 25 νομήν. (15) Καί δτι οδκ έστιν έννόμου νομής το άπο ενός των συνοικούντων θατέρω δωρηθέν. (16) Καί δτι φ .άρμό(ζει) το περί βίας παράγγελμα, έ'τι νέμεσθαι δοκεΐ. καί δτι ή δεσποτ(εία),. καν μή θέλωμεν, εσται παρ’ ήμϊν, ή νομή δέ ούχ ούτως, άλλά πώς, άνά(γνωθι), φησί καί γάρ, δτι, καν δ ω νομήν έφ’ ω ταύτην άναλαβεϊν, παύόμ(αι) τής νομής. (17) Καί δτι δ έαυτώ νεμό- 30 μένος δύναταί σοι νέμεσθαι καί ούκ εστιν εναλλαγή νομής, άλλα πέπάυται αύτώ νέμεσθαι. δ δέ φροντιστής τών πραγμάτων μου έμοί νέμεται- καί δτι δ μαινομένω ώ ς νήφοντι παραδούς πράγμα έπαύσατο νέμεσθαι. καί περί τοϋ εί, δ έπώλησάς μοι, κατά γνώμην μου έν τ ώ οίκω μου είσαγάγης, έγώ νέμομαι· ώσπερ καί εί υποδείξεις μοι δν πωλεϊς μοι άγρόν, καί εΐπης παρα- 35
4 c. 9 § 1 in versione scholii ignoti.-
30 c. 17 pr. partira in versione s c io
lti ignoti. έν τώ αιτήσω
18-19 πεκουλάρι'
19 καλή πίστει
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
•y·-!-■
L IB ; L - TIT. II - CAP. 18-32
διδόναι αυτόν.
25
(18) Καί ότι εί εις μέρος τοϋ άγροΰ, έν φ είμι, λάθρα
είσέλθης, έγώ το παν νέμομαι,. εί δέ μετά βίας, σύ το μέρος κρατείς, καί ότι ό μισθωσάμενος ο ένέμετο παύεται της || νομής, καί ότι ού δύναμαι
382 r
τήν αίτ(ίαν) τής νομής, ής έχω σωματικώς, καί ψυχή έναλλάσσειν, εί μή • 5
τήν προτέραν άπολύσας έτέρας άρξασθαι
βουληθώ.
(19) Καί περί του εί
χρήσω σοι πράγμα, καί ή έμοί ή φ κελεύσω μή δώ ς αυτό. (20) Καί περί τοϋ πότε παραδίδωμι ήν ούκ έ'χω νομήν, καί περί τοϋ εάν μίσθωσης μοι το σόν, όπερ άλλος ήν κατά παράκλησίν μοι δεδωκώς. (21) Καί περί τοϋ οΰτως λαβομένου νομής, ώ ς μή δύνασθαι αυτήν έχειν· (22) Καί ότι ό μεν 10 κληρονόμος τά μέν άλλα δίκαια έ'χει, νομήν δέ, ότε κατάσχη σωματικώς. καί περί των
αιχμαλωτισθέντων, π ώ ς νομίμως, άλλ’ ούχί σωματικώς, τά
οικεία νέμονται. καί ότι ό δήσας ελεύθερον ουδέ αυτόν ουδέ τά αύτοΰ νέμεται· (23) Καί ότι, ô νέμεται ό δοΰλός μου όνόματί μου άγνοοΰντός μου, οΰ νέμομαι- εί δέ πεκουλιαρίως νέμεται, έν νομή μου έστίν. δ μέντοι άπό κλο15
πής έσχεν, ούκ έστιν έν πεκουλίω, άλλ'ουδέ· έν νομή μου. (24) Καί ότι δ
άπώλεσα, παύομαι νέμεσθαι. καί διά μισθωτών καί ένοικων καί δούλων ημών νεμόμεθα, καν άποθά(νωσιν) ή μανώσιν ή το πράγμα μισθώσωσιν. ό δέ ψυχή νεμόμενος, έως αν έξωσθή ή άναχωρή(ση), νέμεται. ζήτ(ει) περί τού τ ο υ ) τί· α' κε; Θ' θέ· a ', οδ ή αρχή· Καί δεσποτείαν δέ καί νομήν- (25) 20 Καί ότι δήλον τόπον καί δήλον μέρος έκποιηθέν άδιαιρέτως καλώς καί νέμομαι καί διά τής χρονιάς νομής δεσπόζω,.ού μην άδηλον, οϊον εϊ τι έ'χω· τοΰτο γάρ ούδέ παραδίδοσθαι δύναται· (26) Καί ότι ό μανείς ού παύεται λογισμώ νέμεσθαι· (27) Καί ότι δ νέμομαι ψυχή καν μισθώσωμμι,- ού πάν^ τω ς έκπίπτω. διαφέρει γάρ, εί ήδειν ή ήγνόουν, καί εί ώ ς έμόν ή ώ ς άλλό25
τριον έμισθωσάμην, καί ώ ς δεσποτείαν ή νομήν μόνην· καί τοϋ έμοΰ γάρ τήν νομήν καλώς αγοράζω, ή έπερωτώ, ή μισθοΰμαι, ή κατά παράκλησίν
λαμβάνω, καί ότι άνηβος άνευ έπιτρόπου σώματι, ού μήν ψυχή άφίσταται νομής. (28) Καί περί τοϋ νεμομένου οίκον ή πλοΐον ή άρμάριον- καί ότι παύομαι νέμεσθαι, όπερ άλλος άφείλετό μου· καί περί τοϋ έπί ποίοις πράγ30 μασι καί άκων παύεται τής νομής, καί ότι δ, διά μισθωτού νέμομαι, ό κλη ρονόμος μου, εί μή κατάσχη, ού νέμεται· καί άνά(γνωθι) τήν αιτίαν, δ δέ νέμομαι διά μισθωτού, καί ό κληρονόμος μου διά χρονιάς νομής δεσπόζει, καί ότι εί δ έχρησά σοι ή έμίσθωσα ή παρεθέμην, έτέρω χρήσεις ή μισθώ 35
σεις ή παραθή είδότι έμόν είναι, έγώ νέμομαι. (30) Καί περί τοϋ εί ό μισθωτός μου έξέλθει τοϋ άργοΰ, έφ’ φ ύποστρέψαι, καί υποστρέψει, έγώ νέμομαι. (31) Καί περί ήττονος τών επτά έτών καί άνήβου τελειοτέρου, πώς κτώνται νομήν. (32) Καί ότι καν πωλήσω σοι άγρόν, καν έπιτρέψω || τινί
382 V
παραδοΰναί σοι αύτόν, εί μή τοΰτο γένηται, ούκ όρθώς κρατείς το πραθέν, 12 έαυτοϋ
14 πεκουλαρίως
18 έξεω*
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - T IT . II - CAP. 33-46
έτερον, εί φίλος μου μετά τελευτήν μου παραδω σοι, πλήν εί μή ήδει με τελευτήσαι, ή τούς κληρονόμους μου μή έπιτρέπειν, (33) Καί ότι εάν είς νομήν του άγροϋ ώ ς είς ετερον άγρόν πεμπόμενος γένωμαι, ού κτώμαι νομήν, ετερον, εί περί το όνομα, ού μήν το σώ μα γέγονεν ή πλάνη, τότε γάρ τί γίνεται, άνά(γνωθι), καί εί τ ώ διοικητή μου παραδως ή έμοΰ μόνου ή αυτοϋ
5
πλανωμένου, κτώμαι νομήν, καί άγνοών δέ κτάταί τις νομήν, (34) Καί δτι δούλος, καν άλλότριος, όνόματί μου νεμόμενος προσπορίζει μοι, (35) Καί περί του εάν κριθή έμε φανήναι νομέα, (36) Καί περί του δόντος τι ένέχυρον ή κατά παράκλησιν, π ώ ς αύτύς νέμεται, καν άλλότρ(ιον) ή, καί διά χρονιάς νομής δεσπόζει, καί δτι πλέον δοκεΐ νέμεσθαι ό κατά παράκλησιν 10 λαβώ ν του μηδ’ ολως νεμομένου, (37) Καί περί τοϋ εί δν ένεχύρασα οίκον ή άγρόν μισθώσ(ω)μαι· (38) Καί περί τοϋ εί τ ώ δούλω μου γράψω έν έλευθέροις διάγειν, δτε δέξεται τά γράμματα, παύομαι νέμεσθαι αυτόν, καί περί τοϋ εί άλλότριόν σοι παραδούς άγρόν είπω άναχωρεΐν αυτοϋ. καί δτι δυνα τόν υπό αΐρε(σιν) παραδίδοσθαι· καί περί τοϋ εί δν έχρεώστουν σοι δοΰλον, 15 δέδωκα τω κληρονομώ σου. (39) Καί περί τοΰ .τίνα ώφελεΐ ό χρόνος τοϋ μεσεγγυητοΰ, (40) Καί περί τοϋ εάν έκβάλη με ό δόΰλός μου έκ τοϋ ύποτεθέντος μοι άγροϋ, καν τελευτή(ση) ό μισθωτός μου, έγώ νέμομαι, εί μή άλλος κατέσχεν, ή έγώ ήμέλησα νέμεσ9·αι· ετερον, εί προαιρέ(σει) άνεχώρησε. καί δτι ό φανερώς άγοράσας καί ύστερον κρύπτων ού νέμεται λάθρα* εί δε 20 τό εναντίον, λαθραίως νέμεται. καί δτι τό ίδιον ούδε κρύφα, ούδέ παρακλήσει τις δοκεΐ νέμεσθαι, ούδε μισθού μένος κατέχεται· (41) Ού νέμεται ό ών έν τ ώ άγρω μου ώ ς φίλος μου. (42) Καί περί τοϋ εί όνόματι πάντων ό εις έχει τό έπίκοινον, πώς πάντες, νέμονται· (43) Καί περί τοϋ. πότε κτώμαι δ ήγόρα(σεν) 6 διοικητής μου. καί περί τοϋ εί άγορά(σω) άγρόν είδώς μέρος 25 αύτοΰ άλλότριόν είναι, πώς τό λοιπόν διά χρονιάς νομής δεσπόζω, ώσπερ καί δτε τήν χρή(σιν) αυτοϋ άλλοτρ(ίαν) οίδα ή νομίζω, ή καί ύποκεΐσθαι τόν άγρόν, (44) Καί περί τοϋ άποκρύπτοντος χρυσίον οπουδήποτε, καν πλανηθή τόν τόπον, πότε νέμεται ή μή, ή τόν δοΰλον τόν μή όρώμενον, καί πότε καί πώς τά ύπό γήν νεμόμεθα. καί περί τοϋ π ώ ς νέμομαι όσα πεκόυλιαρίως 30 ό δοΰλός μου έχει, καί δτι ό δι’ έαυτοΰ νεμόμενος καί λογισμω παύεται* ό δε διά δούλου ή μισθωτ(οΰ), δτε άλλος κατάσχη, καν άγνοοΰντος τοϋ δεσπότου, καί ότι τά χειμερινά ή θερινά δάση ήτοι νομάδια ψυχή νεμόμεθα,. 383 r καί χωρίς δούλου ή |[ μισθωτού. (45) Καν έπιβή τις άγνοούντων ημών, έτι νεμόμεθα* καί δτι ώσπερ άί ένοχαί, οίς συνίστάνται τρόποις, καί λύονται* 35 ούτως άγνοών ούκ άπόλλει νομήν, ήτις καί ψυχή καί μόνη κατέχεται. (46) Καί περί τοϋ εί άψυχον καί κινητόν παράθωμαι ή χρήσω σοι, άμ α μή θελήσης άποδοΰναί μοι, καν άγνοώ, άπόλλω τήν νομήν- τήν δε τόΰ δούλ(ου),· 1 παραδώσει
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - TIT. II - CAP. 47-62
27
όταν έτερος αυτόν κατάσχη· διά γάρ τούτου καί έτερον κτώμεθα· (47) Καί ότι δύναμαι διά δούλ(ου) τά δωρηθέντα παραλαβεϊν καί νέμεσθαι. (48) Καί ποιων πραγμάτων ό δούλος, οδ έχω χρή(σιν), προσπορίζει μοι νομήν, καί 5
δτι οΐ ύπεξού(σιοι) κρατοΰσι μέν, ού νέμονται δέ τά πεκουλιάρια- καί διά φροντιστοϋ των πραγμάτων μου άγνοών κτώμαι νομήν· δεσπόζω μέντοι διά χρονιάς νομής
γινώσκων.
(49)
Ούδέ άπό πραγμάτων προσπορίζει μοι δν
ψευδώς νομίζω υιόν μου. καί πότε δ φυγάς δούλος προσπορίζει μοι. (50) Καί ψυχή μόνη κτώμαι νομήν· δπως δέ, άνά(γνω9-ι)· (51) Ουδέ ό νεμό μένος εμποδίζει τ ω τήν χρή(σιν) των καρπών έχοντι χρήσθαι, ούδέ το εναντίον10 καί δτι ό κτίσαι κωλυόμενος καί νέμεσθ-αι κωλύεται- καί εΐ ό πραίτωρ έ'ργω σε κωλύσει τον εΐσιόντα εις νομήν. (52) Καί δτι καί δι’ ελευθέρου προσώπου νομή προσπορίζεται- (53) Καί περί φροντιστοϋ τών πραγμάτων μου είσενεχθέντος εις σχολάζουσαν νομήν. (54) Καί δτι καν νηπίω μέχρι τών έπτά 15
έτών παραδοθή νομή πραγμάτων, κτάται αυτήν- (55) Καί δτι ψυχή κτήσασθαι νομήν ού δυνάμεθα· τήν δέ προκτηθεϊσαν νομήν δυνάμεθα ψυχή φυλάττειν. καί περί του εάν ούκ έγεώργησέ τις το ίδιον άπολειφθείς, πότε πάσχει ή οδ, πρόκριμα· (56) Καί δτι ούδείς δύναται έαυτώ τίτλον νομής έναλλάξαι- καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα, καί περί του εάν μισθωτός βουληθή είναι δεσπότης, ω ς έξ άγορασίας τό πράγμα, δπερ έμισθώσατο νεμη-
20 θείς, πώς ταύτην τήν νομήν ού δεχόμεθα- (57) Καί περί του ενάγοντας τινι μή άπό δικαίας αιτίας νεμηθέντι, πώς άποκαθίσταται. (58) Καί περί τοϋ έάν τις άναισχύντως άρξηται νέμεσθαι τό άλλότριον, π ώ ς ουδέποτε δύναται διά τής χρονιάς νομής δεσπόζειν. καί δτι ού δύναται τις έαυτώ τον τίτλον τής νομής έναλλάσσειν- (59) Καί πώς δι5 ελευθέρου προσώπου νομή προσπο 25
ρίζεται· εάν δέ καί δεσπότης έστίν ό τήν νομήν δεδωκώς, καί δεσποτ(είαν) κτάταί τις δι αυτής τής νομής. (60) Καί περί τοϋ έάν τις τή άληθεία άγορά(ση) τό άλλότριον πράγμα, μή παραδοθή δέ αύτώ ή νομή, ού δύναται
τήν νομήν τοϋ πράγματος κατέχειν. καί εί καί τις δανείσας καί μή λαβών πράγμα εις ένέχυρον, νομίσας δέ αυτό ήγορακέναι, έπιβή τή νομή τοϋ πράγ 30 ματος, ώ ς έξ άγορασίας· δπερ ούτε εις ένέχυρον ήν λαβών. (61) Καί περί τοϋ τί έστι νομή, καί πότε || λέγομέν τινα νέμεσθαι καί έχειν τά τής νομής άποτελέσματ(α)· (62) Καί ότι τά έλαττώματα τής νομής καί εις κληρονόμους τόΰ νεμηθέντος διαβαίνουσι. καί περί τοϋ έάν τής τοϋ πράγμ(α)τος ήμών 35
σωματικής νομής άποστή, π ώ ς όύ ποιεί πρόκριμα τω δεσπότ(η). καί περί τοϋ έάν μή άπεκτήσατο τήν νομήν, ήν έ'σχεν, άλλ1 έξόν αυτόν κτήσασθαι νομήν, ούκ έκτήσατο. καί περί τοϋ έφ’ ών κρατεί ό κανών ό λέγων μή βλάπτεσθαι τόν δεσπότην, ή ού κρατεί· ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι· ιθ' τί. ιβί κε. δ'
10' 11 εϊργων σε κωλϋσαι Ed.
37 κε. δ' = e. 1 § 5 E d .
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
28
L IB . L - T IT . II, 62 - III, 4
καί τάς έν αύτφ παραπομπάς. καί [τούτου του- βι.] τ ί . γ '
κ ε.δ',οΰ ή
άρχή· Ει εξωθήσω σε βία τοϋ άγροΰ μου, καί κε. λθ', ού ή άρχή· Εί το παρ’ έμοΰ κλαπέν, καί τί· δ' κε. δ', ού ή άρχή· Εί δοϋλός σου πεκουλιαρίως άγορά(ση) πράγμα.
Τί(τλος) γ . Περί καταχρή(σε)ων καί νομών.
& '·\ ■
(1) Καί δτι ώρισται χρόνος τ ω δεσπότη τοϋ έπιζητεϊν τά οικεία· (2) Καί περί τοϋ τί έστιν ούσουρπατίων· καί δτι διακοπ(ή).τής διά χρονιάς νο μής δεσποτ(είας) έστίν, ή συνεχής χρή(σις). (3) Καί δτι ή χρονία χρήσις δεσποτείαν περιποιεΐ διά συναπτής νομής έν ώρισμενω καιρώ. (4) Καί περί ίο τοϋ πότε άνηβος διά χρονιάς νομής δεσπόζει, καί ό μεμηνώς- καί δτι δοΰλο’ς ώ ς κληρονόμος ού νέμεται. καρπός δέ καί τοκετός δούλων, καί γονή θρεμ μάτων διά τής χρονιάς νομής δεσπόζονται, έν φ μή ήσαν τοϋ τελευτήσαντος. καί περί τοϋ π ώ ς ού δεσπόζεται το κλοπιμαιον, ή δεσπόζεται· καί περί τοϋ εί άπό δούλου μου άγνοόΰντος κλαπή ,πεκουλιάριον, καί είδήσει μου δράξεταί 15 αύτοϋ. καί περί τοϋ εί δοϋλός μου κλέψει παρ’ έμοϋ άγνοοΰντος, καί:πάλιν εις τον αύτόν άπό&ηται τόπον, καί εί ήδειν. καί εί ô έκλεψεν έν πεκόυλίω έχει;- καί περί τοϋ εί ό παρεθέμην σόι πωλήσας άντηγόρασας. καί περί τοϋ κλαπέντος παρά τοϋ μεμηνότος ή άνήβου. καί'περί τοϋ εις-έμέ ύποστρέψαντος, ώ ς έμοΰ, ώ στε μή άποσπασθήνάι. καί εί έν άγνοια τοϋτο ήγόρασα. καί 20 εί κίνήσας λάβω τήν άποτίμησιν αύτοϋ, ή άλλφ κατά γνώμην μου παραδοθή, π ώ ς διά τής νομής δεσπόζεται- καί ότι ό κληρονόμος μου τά δίκαιά μου έχει, καί περί τοϋ έάν παρά τ ω άγοοΰντι κλοπιμαία δούλη τέκη. καί περί τοϋ εί . δώσει μοι ό δοϋλός μου ήν έκλεψε δούλην, έφ’ φ αυτόν έλευθερω&ήναι, ού δεσπόζω διά τής χρή(σεως). ώσπερ οδν ούδέ εί άλλος δώσει μοι αυτήν, 25 καί παρ’ έμοί συλλάβη καί τέκη. τό αυτό, καν κατήλλαξεν ή κατέβαλεν, ή 384 τ
έδωρήσατό μοι τήν δούλην· καί περί τοϋ έάν άγορεύσω δούλην, ήτις τέκη, πριν μά&ω άλλοτρ(ίαν) ||είναι, πώς δεσπόζω διά χρονιάς νομής, ού μήν εί προ τούτου έγνων. καί περί τής έρέας τών κλαπέντων προβάτων ή καλή πίστει άγορευθέντων. το αύτό καί επί άρνών, εί έδαπανήθ-(ησαν). καί δτι κλο- 30 πιμαϊόν έστι το άπό κλοπιμαίας έρέας ύφανθέν· καί περί τοϋ έάν δ ήνεχύρασα, κλέψας έπώλησα, καί περί τοϋ εί έκβάλλέις με βί$ έξ, άγροΰ καί μή νεμη- 2 6 1 κε. 8' = ο. 4 § 22 Ed. (§ 26 Dig.).
3 κε. 8' = c. 1 § 9 Ed. (§ 11-14 Dig.).
26 κατέβαλλεν
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
•'ψ-y-
L IB . L -
T IT .· I l l -
C A P . 5-18
29
θείς. ζήτ(ει) έναντίον τούτου καί ώραϊον κε. λε' θέ· α', οδ ή άρχή· Εί δέ τις ένεμήθη κτήσιν άμεληθεϊσαν άπό δεσπότ(ου). άνά(γνωθι) καί το νθ' κε. το άναιροΰν το τοιοΰτον κε., οδ ή αρχή· ’ Εάν τις άπόντος πράγμα, κατέσχε σχολάζον, καί περί του εΐ εξωθήσω σε βία του άγροϋ μου. καί περί τοΰ εί 5 τής όδοΰ, ήν εϊχον διά τοΰ άγροϋ σου βία με εξωθήσεις, καί περί τοΰ κα-
τασχόντος σχολαίαν νομήν καί κωλύσαντος ερχόμενον τον δεσπότην, καί ότι. ελευθερία: δουλείας, ού μήν σύστα(σις) διά χρονιάς νομής ,δεσπόζεται· καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα. (5) Καίνπερί τοϋ π ώς φυσικώς διακόπτεται ή νομή. (6) Καί ότι έν -ταΐς διά χρονιάς νομής δεσποτείαις όλην τελευταίαν 10 ημέραν ψηφίζομεν. καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα. (7) Καί περί τοΰ περί ών
κατέχει πεκουλιαρίως ό δοΰλός μου, καί ών μη διά τής χρονιάς κ αθ’ εαυτόν δεσπόζω, καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα· (9) Καί περί τοϋ εί άγνοών άλλότρ(ιον) άγοράσω·. καί ότι δουλείας μετά των οικημάτων κτώμεθα· ού μην καθ’ έαυτάς διά τής χρονιάς νομής δεσπόζομεν· καί περί τοΰ τεχθέντος άπό 15 βοός ή δούλης κλοπιμαίας. (11) Καί περί τοΰ εί άρχική ψήφφ κωλυθείς
έκποιεϊν πωλήσω σοι εΐδότι, ού δεσπόσεις διά χρήσεως. (12) Οΰτε ό δανει στής τοΰ ένεχύρου, ούδε άπό μεμηνότος έν άγνοια άγοράσας διά χρονιάς νο μής δεσπόζει, καί περί τοΰ: εί κατ’ επιτροπήν μ ου. άγοράσας παρέλαβες, πώς διά χρονιάς νομής δεσπόζεις, καί τή μανδ(ά)τ(ου) κατέχη, (13) Καί ότι ή 20 Tcpò τής πρά(σε)ως νομή τοΰ πωλήσαντός μοι ώφελεϊ με, ούχί ή μετά ταΰτα· καί ότι καί ληγατ(α)ρ(ίω) καί κληρονομώ ή τοΰ διαθεμένου προστίθεται νομή. (14) Καί ότι τώ καλή πίστει άγοράστή αίχμαλωτισθέ(ν)τ(ι) διακόπτεται ή νομή, καί ουδέ ύποστρέφοντι λογίζεται ό προ τούτου χρόνος, ουδέ οί κληρο 25
νόμοι- αυτοΰ χρήσονται τή διά χρονιάς νομής δεσποτεία, δ δέ ρ δούλος αΰτοΰ ήγόρασεν ΰποστρέφων διά χρονιάς νομής δεσπόζει, ού μήν οί κληρονόμοι αύτοΰ τελευτήσαντος εκεί· καί ότι τον έν φυγή δοΰλόν μου νέμομαι, εί μή είς ευγέ νειαν άναβοα. καί περί τοΰ έν άγνοια άλλότρ(ιον) νεμομένου καί έκπεσόντος, έίτα μετά το γνώναι κατάσχόντος, πώς ού δεσπόζει διά χρή(σεως,)· καί περί τοΰ εί έκ διαθήκης ή έξ έπερωτήσεως λάβω τι, έν ποίω καιρού ή είδησίς
30 μου σκοπεϊται. (15) Καί ότι ό παράστα(σιν) άπαιτών δούλ(ου) ένεχυρασθέ(ντός) κατά τοΰ δανειστοΰ κινείτω. (16) Καί περί τοΰ προσκυρωθέντος τινί, ώ ς έπίκοινος J| διά τής.τά έπίκοινα διαιρούσης άλλοτρίου όντος, πώς δύναται διά
384 υ
χρονίας -νομής δεσπόζεσθαι, εί κατά πλάνην έκίνησε. (17) Καί ότι ή διά τής χρονιάς νομής δεσποτεία κατά τοΰ δημοσίου ού τρέχει· εί δέ άδέσποτα, πρίν 35 μηνυθώσιν αύτώ, άγοράσω, διά χρονίας νομής δεσπόζω. (18) Καί περί τοΰ.
1 κε. λε' θέ. α' = ο. 35 pr. Ë d. item .
12 c. 8 Ed. desideratur in T ip .
16 c. 10
3S c. 18 partira in versione scholii ignoti.
20 πωλήσαντός με
30 ένεχυριασθετ'
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
30
L IB . L - T IT . I l l - CAP. 19-31
si πωλή(σης) μοι δοΰλον έφ’ ά ύπο αίρε(σιν) άναγόραστον γίνεσθαι καί τοΰτο προβή. το αύτό, καν εκ τίνος νόμου ώ ς έμπαση τυχόν άναδώσω σοι αυτόν, τρέχει γάρ σοι ό χρόνος. (19) Καί πότε τρέχει ή μή ή νομή του διαθεμένου τ φ κληρονόμο!· (20) Καί περί του εί νομίζων είναι κληρονόμος νεμόμενος τον άγρόν μου μισθώσεις μοι αύτόν, ή πωλή(σεις). (21) Καί ότι κληρονόμος καί
5
κληρονομιά εν πρόσωπον νομίζεται. (22) Καί ότι ό οίκον νεμόμενος τάς καθ’ έκαστον όλας ου νέμεται· καί τί γίνεται, εΐ κίων έκνικηθή, ή καταλυθή ό οϊκος. (23) Καί ότι ή άγνοια διά χρο(νίας) νομής δεσποτ(είαν) ποιεί, εί μή ό νόμος αύτήν κωλύει, καί ότι έσθ’ δτε καί κληρονόμος άρχεται διά χρονιάς νομής δεσποτείας, εί τό αίτιον τοϋ πραγμάτος καθαρθή. καί άνά(γνωθι) το 10 παράδειγμα· καί ότι δίχα νομής ού γίνεται διά χρή(σεως) δέσποτ(εία). (24) Καί ότι το υπερώον χωρίς εδάφους ού κταταί τις μακρφ χρόνφ. (25) Καί ότι έξ ύπονοίας εύλογου νομής ού γίνεται διά χρονιάς νομής δεσποτεία, εί μή εργω τι ληγατευθή ή δωρηθή, ή εις προίκα δοθή, ή άγορασθή. (26) Το αύτό καί επί διατιμή(σεως) δίκης· (27) Καί περί του παραδοθέντος δούλφ 15 μεμηνότος καί επταετούς, π ώ ς διά χρονιάς νομής δεσπόζουσιν- (28) Καί περί τοϋ εί νομίζων σε συγκληρονόμον μου παράσχω σοι το ήμισυ των πραγμάτων, πότε κτάσαι αύτό ή μή· (29) Καί περί πότε ή μΐξις διακόπτει τήν διά χρο νιάς νομής δεσποτείαν, τυχόν κεραμ(ί)δ(ας) ή κίονας έμιξα ταΰτα έν οικο δομή, ή ψηφίδα έν δακτυλιδίφ. καί περί των ήνωμένων ή συνημμένων ή συγ 20 κειμένων· (30) Καί ότι νόμου πλάνη εμποδίζει τή διά χρονιάς νομής δεσποτεία, καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα, καί ότι ό χρόνος τής των κινητών διά τής χρονιάς νομής δεσποτ(είας) συναπτός έστιν. καί ότι δούλος ελευθερία διάγων ού νέμεται, ούδέ άλλος δι* αύτοϋ* εί μή όνόματί τίνος δράξεται νομής, καί περί του νεμομένου παρά δούλου ή υίοΰ μου πεκουλιαρίως. τά αύτά καί έπί 25 μισθωτών καί ένοικων νεμομένων ήμϊν. καί περί τοϋ εϊ τις βία ή λάθρα ή παρακλήσει νεμόμενος μανή, καί περί σχολαίου καιρού συμβαλλομένου τω
385
κληρονόμφ. καί περί τοϋ εί το άγορασθεν υπό τοϋ κληροδότου μου ώ ς άπό δωρεάς νεμηθώ. (31) Καί περί τοϋ εί δ έκλεψας, αγοράσεις παρά τοϋ δεσπό του. καί περί τοϋ εί δ νέμη, νομίζεις παρανόμως νέμεσθαι. καί ότι άδηλον 30 μέρος ούδείς νέμεται. καί άνά(γνωθι) το έπί τούτου παράδειγμα· καί περί τοϋ εί νεμηθώ κλεψιμαίαν δούλην, καί παρ’ έμοί συλλαβοΰσα τέκ(η). καί περί r τού τίς ού δύναται νομής αιτίαν ||έναλλάττειν. άνά(γνωθι) το κε. άπαν· λέ(γει) γάρ περί .πίστει κακή νομέως καί τοϋ παρά μή δεσπότ(ου) έν είδή(σει) άγοράσαντος, καί ύστερον το αύτό παρά τοϋ δεσπότου ώνησαμένου. καί εί δια- 35 κάτοχος τοϋ δεσπότ(ου) ή κληρονόμος έγεγόνει. καί περί τοϋ εί νομίσας ενόπλους έπιβαίνειν φύγω έκ τοϋ άγροΰ μου καί άλλος αύτόν κρατ(ήση). καί περί τοϋ εί βουλόμενος έκδική(σαι) το πράγμα, δ έκράτ(εις) έκχωρηθώ αύτό1 6 16 μεμηνότι
έττταέτη
δεσπόζει
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - TIT. I l l - CAP. 32-43
31
παρά σου. καί περί τοϋ εί ένεχυράσω σο'. πράγμα ή χρήσω, ή παράθωμαι άλλοτρ(ίω), πώς έμοί τρέχει ή διά χρονιάς νομής δεσποτ(εία)· εί δέ έτέρω αύτό δώς, διακόπτεται· οό μην εί έν γράμμα(σι) μόνον ύποθής. καί περί τόΰ εί πράγμα σον έν άγνοια νεμόμενος ένεχυράσω σοι. καί περί τοϋ πότε δ ύπό5 θωμ αί σοι μόνον, ή ένεχυράσω σοι, νέμομαι. καί εί δοΰλός σου ή δοϋλός μου κλέψει αύτό, ού βλάπτομαι περί την διά τής χρονιάς νομής δεσποτείαν* (32) Καί περί τοϋ εί πεκουλιάριον άπο τοϋ δούλ(ου) μου πράγμα έν άγνοια μου αγοράσεις, διά χρονιάς νομής δεσπόζεις. (33) Καί περί τοϋ εί χρή(σις) έληγατεύθ-η μοι δούλου, καί πριν άπο τοϋ κληρονόμου κρατηθ(ή), όύτος έκλάπ(η). 10 καί εί μετά το παραδοθήναι τ ω ληγαταρίω έκλάπ(η). καί δτι έφ’ ών χώραν έχει ή περί κλοπής εις τό διπλά(σιον) άγωγή ού δεσπόζονται διά τοϋ χράσθαι· (34) Καί δτι δύναταί τις το άλλότριον πολλοΐς τρόποις ώς ’ίδιον κατά πλάνην πωλεΐν. καί άνά(γνωθι) τά παραδείγματα. (35) Καί περί τοϋ νεμηθέντος κτήσιν άμεληθεϊσαν ύπο τοϋ δεσπότ(ου), ή άδιαδόχου αύτοϋ τελευτή15 σαντος, ή άπολιμπανομένου έπί μακράν χρόνον, χωρίς βίας νέμεται· (36) Πλήν ού δεσπόζει ταύτης διά τής χρονιάς νομής, καί εί έτέρω άγνοοΰντι παράσχοι, διά τής χρονιάς νομής δεσπόζεται. (37) Καί δτι εί το έδαφος ου δεσπόζεται διά τοϋ χράσθαι, ούδέ το υπερώον αύτοϋ* (38) Καί περί τής διά χρο(νίας) νομής δεσποτείας, ής ό τελευτήσας ήρξατο, πώς καί προ ύπεισελεύσεως τής 20 κληρονομιάς δύναται περαιοΰσθαι. (39) Καί περί τοϋ εί το παρ’ έμοΰ κλαπέν ό διοικητής μου κατάσχη· (40) Καί δτι το προικιμαΐον ούδέ άγνοοΰντι καλώς πιπράσκεται παρά τοϋ άνδρός. εί δε κερδάνοι ό άνήρ την προίκα, βεβαιοΰται . ή πράσις- ώσπερ το κλοπιμαϊον άγοράσας τις κληρονομή(ση) τοϋ δεσπότ(ου)· (41) Καί περί τοϋ πότε ό κληρονόμος τοϋ έν άγνοια άγοράσαντος διά χρονιάς 25 νομής δεσπόζει, ή μή. καί δτι ô ήγόρα(σεν) ό υιός μου, ού δεσπόζω, κάν-ό
εις ημών αύτό οϊδεν άλλότριον. (42) Καί εί κατά πλάνην νομίσω σε υπεξού σιόν μου είναι· τυχόν ού κατά νόμον υίο·9·ετησάμ(ην) σε, ούδέ νέμομαι διά σοΰ. έτερον, εί δι’ έλευθέρου έν άγνοια δουλεύοντος νέμομαι· (43) Καί περί τοϋ εί άλλότρ(ιον) είδότι μοι πωλήσεις, έν δέ τή παραδόσει ό δεσπότ(ης) βε30 βαιώσει την πρά(σιν). καί περί τοϋ εί έν άγνοια νέμεται τις δούλην. καί περί δούλ(ου) αίχμαλώτ(ου) ύποστρέψαντος. καί περί ||τΟΰ εί δούλος τής κληρονο- 385 « μίας άγθρά(ση), είτε ό τελευτήσ(ας) ήρξατο νέμεσθαι- καί περί τοϋ εί καλή πίστει άγορά(ση) ό αύτεξού(σιος) αύτόν νομίζων· καί περί τοϋ πεκουλιαρίως κτηθέντος υπεξουσίου, καί τοϋ άγορασθέντος νομισθέντος δέ έκ πατρώου κλή35 ρου εις αύτόν περιελθ-εϊν. καί δτι ή έξ άγορασίας ή κληρονομιάς διά χρή(σεως) δεσποτεία ού σβέννυσι το ένέχυρον, ώσπερ ούδέ την χρή(σιν) τών κ αρπ ών έτερον γάρ δεσποτ(εία), καί έτερον υποθήκη, ήτις συμφώνως συνίσταται· καί
1 ενεχυριάσω παράθομαι 9 κλήρου μου
29 υμών
2 χρή
3 ΰπόθη
*'6 ύπόθομαί
5 ενεχυριάσω
31 ύίτεζουσίω
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - TIT. I l l - CAP. 44-55
32
περί του μανέντος μετά το άρξασθαι διά χρονιάς νομής δεσπόζειν. καί περί υίοΰ ή δούλου άγοράσαντος πράγμα πεκουλιαρίως ή μή· καί ότι ούδέ ύποστρέφων ό αιχμάλωτος διά χρονίας νομής δεσπόζει- εί δέ εκεί έτελεύτη(σεν), άνά(γνωθι), πώς ό υιός διά χρονίας νομής δεσπόζει- καί δτι ούδείς κρατεί δημόσιον τόπον διά μακροΰ χρόνου παραγρα(φής)· ώσπερ εί ό έκτισα έν αίγιαλώ, πέση, ή καταλίπω αυτό, καί άλλος μετά ταϋτα. κτίσει, ούκ έχ(ω)
5
παραγρα(φήν) επί τώ τόπω- καί περί πεκουλιαρίως κρατήσαντός τι κληρονομιαίου δούλου, άφ’ οδ κληρονομηθή ό κλήρος, π ώς τρέχει ή του διά τοϋ χράσθαι δεσποτ(εία). (44) Καί δτι ο εις καταβολήν έλαβον διά χρονίας νομής δεσπόζω, καν έτερον άνθ’ ετέρου βουλόμενος ελα(βον). (45) Καί περί διοικητοϋ 10 μου κρατήσαντός πράγμα άγνοοΰντός μου, πώς ού διά τοϋ χράσθαι δεσπόζων τοΰτο γάρ' επί πεκουλιαρίων μόνων έδέχθη- (46) Καί περί τοϋ πότε το εις καταβολήν δοθέν διά τής χρονίας νομής δεσπόζεται- καί περί-τοΰ ώς έξ άγορασίας χρεωστοΰντος καί παραδιδόντος. (47) Καί περί κλοπιμαίου, πότε δεσπόζεται. καί εί ο ένεχύρασέ τις κλέψει, πότε δεσπόζεται ή μή. (48) Καί 15 περί τών άνευ αιτίας πράγμα νεμομένων καί όρθώς καί άνεπιλήπτως, π ώ ς αύτοϊς δίδοται άδεια τήν βίαν τήν εαυτών πρεπόντως καί συμμεμετρημένως έκδικειν· τουτέστι δίχα δπλων καί πληγών. (49) Καί περί τοϋ βία έκβληθέντος νομής, πώς εντός ένιαυτοΰ άναλαμβάνει αυτήν, κατά δε κληρο νόμων ού κινείται, εί μή μόνον εις το περιελθόν εις αύτούς. (50) Καί δτι 20 ουδέ άπό θείας αντιγραφής τήν βιαίως ληφθεΐσαν παρ’ αύτοΰ νομήν βέβαιοι τις. (51) Καί δτι ό βία εκβληθείς νομής έχει τον Ίούλ(ιον) νόμον καί τον περί βίας· ού μόνον περί τής νομής, άλλά καί περί πάσης αιτίας, έν ή έστιν άπαιτεϊν καί καρπούς, ους ήδύνατο λαβειν ό βιασθείς, ού μήν ό βιασάμενος. (52) Καί περί τοϋ βιαίως τόπων έπιλαβομένου, ή κατά πλάνην ή ραθυμίαν 25 τοϋ δεσπότ(ου) σχολάζουσαν λαβόντος νομήν· ,ό μεν γάρ βιαίως ύπόκειται τή νομίμη ποινή, ό δέ σχολάζουσαν λαβών τήν άποκατάστασιν αυτής μόνην χρεω-
386
στεΐ. (53) Καί δτι ό θειον γράμμα ή άπόφασιν δικαστών περί τοϋ έπιβήναι αύτόν νομής έπιφερόμενος, τί δει ποίεΐν αύτόν. καί δτι όφείλ(ει) γνωρίζειν τ ταϋτα τώ- άντιδίκω ή τ ώ διοικητή αύτοΰ, ή ||τ ώ έντολ(εϊ), εί άπεστι, έπεί 30 τής δίκης έκπεσεϊται. (54) Καί εί κουράτ(ω)ρ νέου ή έπίτροπος κατά συμ παιγνίαν τοϋ άντιδίκου έπεισέλθη πράγματ(ι), ώστε τούς φροντιζομένους έκπεσεϊν, τί γίνεται· (55) Καί 7υερί τοϋ εάν τις, ή τοϋ δημοσίου, ή άλλου τίνος νεμομένου πράγμα, δίχ(α) δικαστικής κελεύσεως, βία άφέληται αύτό- φησί, εί μέν δεσπότ(ης) έστίν, έκπεσεϊται αύτοΰ· εί δέ άλλότριος ήν, ού μόνον αύτό 35
15 c. 48 partim in versione scholii ignoti. 33 c. 55 item .
10 καν έτερος
14 παραδιδοϋντος
22 c. 51 item .
28 c. 53 item .
32 έπεισέλθει
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - TIT. I l l - CAP. 56-62
33
δίδω(σι), άλλά καί τήν άποτίμησιν αΰτοΰ τ ώ τήν αρπαγήν ύπομείναντι. Καί περί τής προς ροπήν νομής βίας, πώς ούκ έχει το τής βίας έγκλημα το δημό(σιον) ή το ιδιωτικόν, καί πώς παραχρήμα κινείται, καί έστιν δτε καί άνευ εγγραφών. (5.7) Καί περί του εάν τις μή δύνητοα δεΐξαι τά άρπαγεντα 5
αύτώ, δείξει δέ αρπαγήν ή έφοδον αύτώ γεγενημένην., (58) Κ αί-δτι καί ό μ ισθω σά μένος, ή ό κατά παράκλη(σιν) νομήν λαβών, εάν μή άποκαταστή(ση) το πράγμα μέχρι καταδίκ(ης), ού μόνον αύτό, άλλα καί τήν διατίμησιν δίδω(σιν). άνά(γνωθι) καί βι. κ' τί. +· (59) Καί περί του πώς, εάν τις πράγμα κατέσχε σχολάζον, πώς ούκ,ενήγετο το παλαιόν ή τ ώ περί βίας παραγγέλ-
10 μάτι, ή τ ω δπερ βία ή λάθρα, άλλά τή τα ΐδια έκδικούση άγωγή, έν φ δεσπότης ήν ό άπών. αδτη δε ή νεαρά φησι τ φ περί βίας γένικ(ώς) παραγγέλματι κρατεΐσθαι, ώσπερ καί έπί τής περί κλοπ(ής), ό παρά γνώμην ψηλαφών του δεσπότ(ου)· εΐ μή τριακονταετία παρήλθ(εν), έξ ού τής νομής έπελάβετο. (60) Καί περί του εάν άπόντος τίνος παρεισελευσΟή νομή-, ήν κατεϊχεν ή 15 πατήρ του άπόντος ή φίλος ή δούλος, καί δτι ούδείς χρόνος εμποδίζει εις το άναλαβεΐν το ’ίδιον. (61) Καί περί του εάν άπών εχη άλλότρ(ιον) πράγμα; ουδέ άπο θείας άντιγραφής ή κελεύσεως άρχοντικής δυνάμεθα τοϋτο άποσπάν τοΰ νομέως· άλλά δει τον άπόντα μεΐναι, ϊνα τά τής, δίκης κύρια πρόσωπα τήν δίκην έκγυμνάσωσι· (62) Καί περί του τί γίνεται, δτε ή τής. διακατοχής 20 άγωγή κινείται περί νομής, καί ποιος νικά· καί πότε ού μετατίθεται, ή με τατίθεται ή νομή προς τον ένάγοντα, καί οΰ τω ςή δίκη λέγεται.· ζήτ(ει) περί τούτων βι· Θ' τί. ς ' κε. ζ ', οδ ή άρχή· Εί τις διά· περιγρα(φήν) κρύπτεταικαί το τέλος τοϋ κε. καί δλον τον τί· μεθ’ ών εχει παραπομπών, καί βί· λε' 25
30
τί· ια' κε·. ξε' καί τά εν αύτώ θέματα, οδ ή άρχή· "Οτε άποκαταστή τινι κληρονομιά- καί βι. μ β' τί· α ' κε. ι' δλον, οδ ή άρχή· Ώ ς κληρονόμος νέμεται. καί βι. ν' τί. ιδ' κε· Θ', οδ ή άρχή· Ε ϊ τις άγορασίας ή δωρεάς, καί βι· ζ ' τί. δ' κε. α'. καί βι. ιε' τί· α ' κε· πε', οδ ή άρχή· Ό τον άλλότριον οίκον κακή πίστει νεμηθείς. καί βι· νς' τί· κα' δλον. καί βι. νη' τί· ιζ'· καί τί. κδ' κε· ζ', οδ ή άρχή· Ούκ εναλλάσσεται ή αιτία τής νομής, καί βι. νθ' τί. β ' κε·· τελευταϊον. καί βι. νε' τί· ζ ' καί τάς έν αύτώ, παραπομπάς· καί βι. ξ ' τί. μα' κε· νγ', οδ ή άρχή· || Ά π ο πλάστου νομήν ούδείς δύναται έαυτφ κατασκευάσαι- καί βι- ν' τί. ι δλον. Περί δέ τοϋ πότε πιπράσκεται ,τό προι-
386 V
κιμαΐον παρά τοϋ άνδρός, ζήτ(ει) βι. ιθ' τί· α' το τέλος, άνά(γνωθι) καί τον ιδ' τί. τοΰ ν' βι. περί τής τοΰ μακροΰ χρόνου τοϋ δημοσίου παραγρα(φής).
■ 19 c. 62 partira in versione scholii ignoti. T ip . solo n otum .
25 κε. ι' = c. 11 E d .
24 κε. ξε' ?= e. 60 E d . Initium ex 27 κε. πε' = c. 84 E d .
29 κε. ς'
exstat in Am bros.
post τί. lacuna 3 /4 lineae
14 παρεσαλεύθη
19 έγγυμνάσωσι
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . L - T IT . I l l , 62 - IV , 1
34
πλήν μή λάθη σε ή νεαρά του κυρ(ίου) Βασιλ(είου). αυτή ' γάρ διέξεισι χρόνω μή περικλείεσθαι τον δημόσιον, άλλα άνακαλεισθαΐ αυτό άπύ Αύγούστου καίσαρος. ζήτ(ει) καί βι· θ' τί. γ ' περί καλή καί κακή πίστει νομέως, καί τάς έν έκείνω παραπομπάς. Περί δέ τοϋ πεμφθέντος εις νομήν καί μή δεχθέντός ζήτ(ει) βι· νη' τί· ι'.-
5
Τί(τλος) ό'. Περί άνταγοραστοϋ. (1) Έ σ τ ι δέ ό διδούς τήν της διαθήκης διατίμησιν, καί δτι ώ ς άγοραστής νέμεται ό άγοράσας, ούχ ό ύπονοών άγοράσαι. εί καί διά της χρονιάς νομής δεσπόζεις, δπερ εξ έπερωτήσεως νομίζων χρεωστεΐν ή εξ έτέρας αιτίας 10 παραδώσω σοι· εί δέ έκ πρά(σε)ως, οΰκ έν τή παραδόσει μόνον, άλλα καί έν τω καιρώ τοϋ συναλλάγματος τήν καλήν πίστιν σκοποΰμεν· κεχώρισται γάρ ή αίτ(ία) της νομής· τουτέστιν, ού πάσα νομή περιποιείται δεσπο τείας. έπειδή καί ό άλλότρ(ιος) άγοράσας έν είδή(σει) νέμεται μέν, διά δέ χρή(σεως) οό δεσπόζει, καί δτι προ έκβάσεως μέν τής αΐρέ(σεως), εί καί 15 νομίζει ό άγοραστής έξελθεΐν αυτήν, ού δύναται διά τοϋ χράσθαι δεσπόζείν, δπερ κρατεί καί έπί τοϋ άγοράζοντος το τή άληθεία τ ω πράτ(η) διαφέρΟν ώ ς άλλότριον. καί περί τοϋ
εί το πραθέν τ ω τελευτήσαντι παραδοθή τω
κληρονομώ άγνοοΰντι τήν άγορασίαν, ’ διά τής χρονιάς νομ,ής δεσπόζεται. καν υπό τύπον τοϋ άναλυθήναι τήν πρά(σιν) έπράθη, καί ουκ έδόθησ(αν) αί τιμαί. 20 καί περί τοϋ έάν υπό ήμέρ(αν) ή υπερθεματισμόν πραθή τι, πώς καί τούς καρπούς έχει ό άγοραστής, καί διά χρονιάς νομής δεσπόζει· ώσπερ καν συμφωνηθή, ίνα εί άπαρέ(σει) έντός ρητοΰ καιροΰ, άναγόραστον ή. καί άνά(γνωθι) τήν αιτίαν, καί περί τοϋ εί άλλος δοΰλος άντί τοϋ άγορασθέντος έν άγνοια παραδοθή μοι, π ώ ς διά τοϋ χράσθαι ού δεσπόζω αύτοΰ. εί δέ έν 25 τ ω άγρώ μέρος άλλότριον ή, διά τής χρονιάς νομής δεσπόζω αύτοΰ. καί άνά(γνωθι) τήν αιτίαν, καί περί έπιτρόπου ή φροντιστοΰ ή άλλότρια πράγ ματα διοικοΰντος, άγοράζοντος κατά υπερθεματισμόν έκ τής παρ’ αύτοΰ διοικουμένης ουσίας, δ ένόμιζε τοϋ πρωτοτύπου είναι, διά τής χρονιάς νομής δεσπόζει, καί εί ήττονος άγορά(σει) ή έτέρω πωλήσει. καί περί τοϋ εί δοΰ- 30 λός σου πεκουλιαρίως άγοράσει πράγμα έν είδή(σει) άλλότριον, καν σύ
1 Ν ον. Basilii I l a . 996 ρ . Chr. n. cf. Zach. Jus G raeco-R om . I l l c. 3 n. 29. Doelger, Regesten I, p . 100, n. 783.
I? c. 1 ab τουτέστιν κτλ. partim in versione
scholii ignoti.
13
τετεστιν
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - T IT . IV - GAP. 2-7
35
άγνοής, ή άφέλη αυτό παρ’ αύτοϋ μετά του πεκουλίου ή ελευθερίας αιτίακαί sì καλή πίστει πεκου||λιαρίως ήγόρασε, καί σύ μετά.ταΰτα, ού μήν τώ
387 τ
καιρω της άγορασίας έγνως άλλότριον. καί εί νομής δράξεται, άνά(γνω·9·ι), τί γίνεται- έχει γάρ διαστίξεις, καί περί του άγοράζοντος άπο άνήβου χωρίς 5
επιτρόπου νομίζοντος αυτόν έφηβον, ή νομίζοντος τΟ'ΐς άνήβοις έξεΐναι π ω λεϊν- καί περί του άπο μαινομένου άγοράζοντος ώ ς.άπ ό νήφοντος. καί περί του άγοράσαντος έν είδή(σει) άλλότριον,
καν ήγνόη
ό πράτ(ης).
καί περί
νομής τοϋ τελευτήσαντος ώφελούσης τον δεύτερον κληρονόμον, καν ό πρώτος ούκ ένεμήθη. καί ότι εί ό τελευτήσας καλή πίστει ήγόρα(σεν), ό τούτου 10 κληρονόμος, ή διάδοχος, ή ληγατάριος, ή άλλως διάδοχος, κάν οιδε το πραθέν άλλότριον, διά της χρονιάς νομής δεσπόζει, καί ότι ό χρόνος του π ω λοΰντος μοι τρέχει μοι εις την διά τής χρονιάς νομής δεσποτείαν--καί ότι ού διακόπτει την διά τοϋ χράσθαι δεσποτείαν ή κατά τοϋ νεμομένου προκάταρξις. καί περί τοϋ εί δοθ-ή ή τής δίκης διατίμησις, πώς έναλλάττεται ή 15
τής νομής αιτία, ώσπερ καί ότε μή παρά δεσπότ(ου) ήγόρα(σα), ο δεσπότης δωρήσηταί μοι. (2) Καί ότι ή τής δίκης διατίμησις εοικεν άγορασία.
(3)
Καί περί τοϋ άγοράσαντος άγρόν καί είδότος μέρος αύτοϋ άλλότριον. (4) Καί περί τοϋ εί δ ένεχύρασα κλέψω καί πωλήσω σοι. (5) Καί ότι ό νεμόμενος ώς κληρονόμος ή ώ ς άγοραστής, εί κατά παράκλησιν άπο τοϋ δεσπό20 του συγχωρηθή νέμεσθαι, διακόπτεται ή διά τής χρονιάς νομής δεσποτείακαί περί τοϋ εϊ τινας τών πραθέντων μοι δούλων άλλοτρίους νομίζω, καί ότι μετά S-άνατον τοϋ νομέως πληροΰται ή διά χρονιάς νομής δεσποτεία, κάν δεσπόση ό κληρονόμος, καν μη ένεμήθ-η. κάν οί έν τώ άγρώ φυλάττοντες δοΰλοι άνεχώρησαν· (6) Καί περί τοϋ εί τ ώ άγρώ, οδ ώ ς άγοραστής διά 25
τής χρονιάς νομής δεσπόζειν ήρξάμην, μέρος γείτονος άγροΰ προσθήσω. καί περί τοϋ εί κατ’ επιτροπήν δούλου μου άγρόν αύτώ άγοράσεις, καί έλευ·9·ερωθέντι χωρίς τοϋ πεκουλίου παραδώσεις. καί εί ήδεις μή συγχωρεΐσθ-αι αύτώ το πεκούλ(ιον), άνά(γνωθ-ι), τί γίνεται, καί περί τοϋ εί έπίτροπος τοϋ άνήβου πράγμα κλέψει καί πωλή(ση). καί περί τοϋ εί τον άγρόν, δν ένεμό-
30
μην, άπολέσας, μετά ταΰτα γνούς άλλότριον έκράτησα, ή άγοράζων μέν αύτόν ένόμιζον τοϋ πωλοΰντος είναι, παραδιδόμενον δέ έ'γνων άλλότριον. καί περί τοϋ άγοράσαντος παρ’ εκείνου, δν έγνω κεκωλΰσθαι παρά τοϋ πραίτ(ω)ρος ώ ς ύποπτον κληρονόμον πωλεΐν, ού διά το ,χράσθ-αι δεσπόζει, καί περί
35
τοϋ εί ό φροντιστής σου τον άξιον ρ' χρυσών άγρόν τριάκοντ(α) επί βλάβη σου πωλήσει άγνοοΰντί μοι, διά χρή(σεως) δεσπόζω, εί μή ύπέφθ-ειρα τον φροντιστήν σου. καί περί τοϋ εί άγνοών άλλότριον άπο τοϋ είδότος άγοράσωκαί ότι το κλαπεν παρά δεσπότου ούκ εδοξεν εις αύτόν ύποστρέφειν, εί ήγνόει κλαπήναι αύτό- καί εί δούλην || κλέψας παρά σου άγνοοΰντί σοι ένεχυράσω, καί πληρώσας σε πωλήσω. καί περί δούλου μου ή ελευθέρου άγνοοΰντί
40
387 V
μοι δουλεύοντος, τίνα προσπορίζει μοι· (7) ’Καί περί τοϋ άγοράσαντος παρά
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - T IT . IV , 8 - V , 3
36
δαπανηρού ή τρυφητοΰ. (8) Καί περί τοΰ προφά(σει) έλευθερίας κλεψιμαίαν δούλην άπο ίδιου λάβόντος δούλου. (10) Καί περί τοΰ: εύλόγως πλανωμένου άγοράσαι τι, μή άγοράσαντος δέ· καί εί εκείνος, φ έπέτρεψ(α) άγοράσαι, άγνοοϋντί μοι ώ ς άγοράσας π αραδω , διά χρονιάς νομής δεσπόζω.· (11) Καί περί πεμφθεντος ληγαταρίου εις νομήν. (12) Καί περί του εί το έδαφος μου
g
καλή πίστει αγοράσεις, καί διαμαρτύρομαι σε έπικτίζοντα, ούκ έκκόπτω την ήδη άρχθεΐσαν διά της χρονιάς νομής δεσποτείαν. (13) Καί περί του εί τον έπίκοινόν σου καί Πέτρου αγρόν έπώλησάς μοι νομίζοντι ότι κ ατ’ επιτροπήν Πέτρου πωλεϊς. (14) Καί ότι ό πιπράσκων άλλότρ(ια) ανδράποδα κλοπήν αμαρτάνει· καί διά τοϋτο ού δεσπόζοντ(αι) διά τής χρονιάς νομής. (15) Καί· ίο περί τοΰ έάν ό τελευτήσας κελεύση άνδράποδ(α) μή πραθήναι, οί δε έπίτροποί πωλήσωσι. (16) Καί περί τοΰ εί καλή πίστει άγορά(ση) δούλην-κλόπιμαίαν, έκείνη δε συλλαβή παρ’ αύτφ καί γεννήση. (17) Καί ότι ό συναινέ(σας) τή πρά(σει) ου δύναται αυτήν άνατρέπειν· καί ει μή συνήνεσεν, έφθ-ασε δε το πραθεν άνδράποδ(ον) πίστει καλή διά τής χρή(σεως) δεσποθήναι, ούκέτι jg δύναται αύτήν άνατρέπειν. (18) Καί περί τοΰ έάν τις κατά βίαν άποσπάσας άγρόν μέρος αύτοΰ πέπρακ(ε). καί εί μή γέγονε βία, άνά(γνω5-ι), τί γίνεται. (19) Καί περί τοΰ έάν .το υποκείμενόν τις πωλή(ση) πράγμα. (20) Καί περί τοΰ έάν τις άλλότρ(ιον) έν είδή(σει) πωλήση παρά γνώμην τοΰ δεσπότου. (21) Καί περί τοΰ άπο διαλύ(σεως) λάβόντος πράγμα καλή πίστει. (22) Καί 20 περί ·ροΰ άγοράσαντος παρά άνήβου πράγμα, πιπράσκοντος αύτοΰ χωρίς αυ θ εν τία ς) έπιτρόπ(ου). καί περί τοΰ έάν δείξη έκ των χρημάτων αύτοΰ τον άνηβον γενόμενον πλουσιώτερον, π ώ ς άντιτίθη(σιν) δόλου παραγρα(φήν) αύτω. ζήτει περί τούτων καί τί. ια' τούτου τοΰ βι.
■ .·
!ΐί(τλος) ε'.
25
Περί κληρονόμ(ου) ή διακατόχ(ου). (1) Καί ότι τά τοΰ ζώντος πράγματα ω ς κληρονομιαϊα διά τοΰ χράσθ-αι ού δεσπόζονται. (2) Καί περί τοΰ εί πεμφθ-ω εις τήν νομικήν νομήν, πώς ού διακόπτω ώ ς κληρονόμος τήν διά τής χρονιάς νομής δεσποτείαν, άνά(γνωθι). νομικήν δέ νομήν λέ(γει) τήν ληγατ(ό)ρουμ σερβανδόρουμ. (3) Ουδέ 30 τήν πο(λιτικήν), ούδέ τήν φυσικήν νομήν δύναται τις έαυτφ έναλλάξαι. διό ούδέ μισθωτ(ής), ούδε παρα·9·ηκάρ(ιος), όύδέ ό χρησάμενος δύναται το αύτό3 0
30 νομικήν κτλ. ex scholio ignoto.
λαβών δόλου
3 φ] δς ,
23 περιγρα
30 λεγατ'ρουμ σερβαρδόρουμ
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - T IT .
y ,
4 - V I, 9
37
πράγμα ώ ς κληρονόμος νέμεσθαι. ό δέ υιός το δωρηθέν || αύτω παρά τοΰ
388 r
πατρός ούδέ κατά μέρος των συγκληρονόμων δύναται ώ ς κληρονόμος διά της χρονιάς νομής δεσπόζειν, (4) Δύναται δεσπόζειν διά της χρονιάς νομής ό κληρονόμος νεμόμενος ώ ς κληρονόμος, καί ό έ'χων άπό τής διαθήκης βοή5 θειαν. (5) Ό
δέ κληρονόμος τοΰ κακή πίστει νεμηθέντος, καν αυτός καλή
πίστει νεμηθή, ού δύναται διά τής χρονιάς νομής δεσπόζειν, καί άνά(γνωθι) την αιτίαν. (6) Καί ότι γνησίων όντων κληρονόμων ού δύναταί τις έτερος πράγμα κληρονομιαΐον διά τοΰ χράσθαι δεσπόζειν. (7) Καί περί τοΰ ύπονοήσαντός τινα τελευτήσαι καί κατασχόντος ώ ς κληρονόμου τα πράγμ(α)τ(α) 10 αύτοΰ. (8) Καί δτι ού δύναται προβαίνειν διά τής χρήσεως δεσποτεία μή προηγησα-μένης νομής άρμοζούσης άπό νόμου· άλλ’ οΰτε δύναταί τις ώ ς κλη ρονόμος διά τοΰ χρασθ-αι δεσπόζειν πράγμα μή έχων άλλον τίτλον νομής, τυχόν δωρεάς, πράσεως καί των όμοιων, ζήτ(ει) περί τούτ(ου). καί τί. ζ' κε. α'.
- ; . 15
,
.
■·. Τί(τλος) ς'. Περί των δωρηθ(έν)των.
(1) Καί δτι ό λαβών δωρεάν, ού μην ό ύπονοών λαβεΐν, διά χρονιάς νομής δεσπόζει, τό δέ δωρηθέν μοι παρά τοΰ πατρός, ούδέ τελευτώντος, διά τής χρονιάς νομής δεσπόζω, ούδέ γάρ έ'ρρωται ή δωρεά, καί περί .τοΰ· τό άπό άνδρός γυναικί δωρηθ-έν, ή τούνάντίον, πότε δεσπόζεται διά τοΰ 2ο χράσθ-αι, ή μή; όμως συνεστώτος τοΰ γάμου νέμεται τό δωρηθέν. (2) Καί
δτι, καν άρξωμαι έκδικεΐν δ έδωρησάμην σοι, τρέχει ή διά τής χρονιάς νομής δεσποτεία. (3) Καί περί, τοΰ εάν άνήρ γυναικί,,ή γυνή άνδρί δωρήσηταί τι, καί μή γένηται πενέστερος. (4) Καί δτι άφ’ ού ό κληρονόμος, δ έδωρησάμην ,τή ύπεξουσία καί άποκλήρω μου θυγατρί, βέβαιον ήγήσεται, τρέχει ή διά 25
τής χρονιάς νομής δεσποτεία. (5) Καί περί τοΰ εί τον δωρηθέντα μοι δοΰλον προ τής χρονιάς νομής έλευθερώσω. (6) Καί περί τοΰ δωρεάς χάριν πραθέντ(ος). (7) Καί περί τοΰ παρά μή δεσπότου πράγματα δεξαμένου, κατά δωρεάν, καί διά τής χρονιάς νομής δεσπόσαντος. (8) Καί περί τοΰ δωρησαμένου παρά γνώμην δεσπότου άλλοτρίαν δούλην. (9) Καί δτι ό άπαξ δω -
3ο ρησάμενος ού δύναται άνατρέπειν τήν δωρεάν, οΰτε δέ ό νομίσας, δτι έ δ ω -
ρήθη αύτω πράγμα, ήδη αύτό έ'χει κατά δωρεάν, ή δύναται διά τής χρονιάς νομής δεσπόζειν. || .. .
.
388 «
12 νομής κτλ. ex scholio ignoto.
άρπαξ
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
38
L IB . L - T IT . Y II - CAP. 1-8
Τί(νλος) ζ'. Περί των έγκαταλελειμμένων. (1) Καί δτι δ έγκατέλιπον, ούκέτι έστίν έμόν. του δέ προκαταλαμβά νοντας γίνεται·' ώ ς γάρ.. κτώ μεθα, ουτώ καί άποκτώμεθα· (2) Καί ότι ό είδώς καταλελεϊφθαί τι κτάται αύτό· (3) Καί δτι μέρος ίδιου πράγματος
5
ούδείς έγκαταλιμπάνει, εί μή έπίκοίνον αύτό είχε. (4) Καί περί του π ώ ς δεσπόζομεν το έγκαταλειφθέν - ή καί νομιζόμενον καταλειφθήναι. (5) Καί περί του εί δ είχες έγκαταλελειμμένον πωλήσεις μοι. καί εί τά δωρηθέντα σοι άπρ τής γαμέτης σου είδότι μοι πωλήσεις. (6) Καί δτι το έγκαταλειφθέν του προλαβόντος γίνεται, ώσπερ καί όρνιθες άπολυόμεναι καί νοΰμμοι ριπ- 10 τόμενοι. (7) Καί δτι έξ ύπονοίας μόνης ου κτάταί τις ώ ς καταλελειμμένον. (8) Καί περί τοϋ εάν ήν ελε(γε) έκ της δούλης μου τεχθήναι, μή βουληθώ θρέψαι, αλλά τ ώ φυσικω πατρί παρεάσω, δύναται ό πατήρ έλευθερώσαι, επειδή παρ’ έμοϋ έγκατελείφθη. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι. β' τί. γ ' κε· μη', οδ ή αρχή· Ί ο κ α τ’ οργήν ή θερμότητα λεγόμενον ή γινόμενον ούκ εστι 15 βέβαιον, εί μή τοϊς αύτοΐς έπιμείνη. καί κε. ^ε', ού ή αρχή· Έ ν ταϊς άμφιβόλοις άφηγήσεσι. καί. κε, ρ^γ', οδ ή αρχή* Έ ν τοϊς άμφιβόλοις. καί κε. ρ^δ'. καί βι. ζ' τί. ιζ' δλον μεθ’ ών εχει παραπομπών, καί βι. ιε' τί. α ' κε. νγ', οδ ή αρχή* Ού δύναται ό νομεύς έκδικουμένου τοϋ άγροΰ. καί κε. νζ', οδ ή αρχή* Έ ά ν παρά σοΰ δύο τινές αγρόν έκδικώσι κεχωρισμένως: καί 20 κε. π ς', οδ ή αρχή* Ό άγοράσας έαυτώ ' κτήματα έκ τών παρατεθέντων αύτώ νομισμάτων ύπό τίνος, καί βι. μβ' τί. γ ' κε· οη', οδ ή άρχή· Ό εις έκ ;τών κληρονόμων τέλειον πράγμα κατασχών. καί βι. να' τί. δ ' κε. κς', οδ ή άρχή· Π άσα γραφή καί δικαιολογία, καί βι, ν' τί· α ' κε. γ'· δ', ζ'. xml κε· κ θ', οδ ή αρχή* Έ τέχ θ η νήσος προς-εν μέρος τοϋ άγροΰ μου βλέ- 25 πουσα· καί κε. μγ', οδ ή άρχή· Εί τό ποίμνιόν μου' λύκος άρπάσει. καί τί· β ' κε. α'. καί βι. νδ' ;τί. ιη' μ εθ 'ώ ν εχει παραπομπών, καί οδτος γάρ ό τί· έν έκείνφ ζητείται·
12 c. 8 in versione scholii ignoti. c. 192 § 1 E d . ο. 77 E d .
10 δρνις
16 κε.
19 κε. νγ' = e. 52 E d .
22 κε. κς' = ο. 28 E d .
21 κτήμα
‘ηζ
= c. 96 E d.
I9·20 κε. νζ' = e. 56 E d .
17 κε. pVy' = 22 κε. οη' ==
28 κε. μγ' = c. 43 E d . 0 1
21 παραγραφή
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L - TIT. V i l i , 1 - I X , 5
39
Τ ί(τλ ο ς) η'.
Περί προικός·
»
(1) Καί δ τ ι τ φ χρόνφ τοϋ άγοραστοΰ καί ό ώ ς άπό προικός' διά της χρονιάς νομής δεσπόζει· καν έν όμάδι, καν καθ’ έκαστον δοθή ή προίξ. εί 5
δε προ των γάμων δοθή, άνά(γνωθι), τί γίνεται* έχει καί γάρ διαστίξεις, καί εΐ διατιμηθέν δοθή. (2) Καί περί τοϋ εί δύο γυναίκες έπίκοινα άνδράποδ(α) εν προικί δεδώκασιν· εΐ καί μετά ταΰτα έμερίσαντο, δμως έκάτερος άνήρ διά II της χρόνιας νομής δεσπόζει. (3) Καί δτι καν άπο προίκας λάβη 389 ρ τις άλλότριον πράγμα, δύναται αύτό διά τής χρή(σεως) δεσπόζειν. ζήτ(ει)
10 περί τούτ(ου) βι. χζ' τί. ε' κε.. ργ', οδ ή αρχή· Ό άνήρ τά κεχρεωστημένά άφήλικι γυναικί-λαβών. Τ ί{τλ ο ς) &·'.
Περί των ώ ς ιδίων λογιζΟμένων. (1) Καί δτι έμπέπηγε ταϊς άλλαις νομαϊς ή ώ ς ιδία νομιζομένη. καί 15
πότε άρχόμεθα αυτής· καί πότ(ε) οΰ παυόμεθα. (2) Καί περί των άπο γής ή θαλάσσης ή ούρανοϋ θηρωμένων, καί των έκ προσκλύσεων, π ώς ώ ς ίδια νεμόμεθα, ώσπερ καί ά κτώ μεθα άλλοτρίω όνόματι, olov τοκετόν ή καρπούς
πράγματος κληρονομιαίου ή άγφ ασθέντος ή δωρηθ(έν)τος. (3) Καί περί τοϋ εΐ νομίζων έπερωτηθήναί μοι δοϋλον, διά χρονιάς νομής δεσπόζω* εΐ μη οιδα 20 μη χρεωστεισθαι. (4) Καί περί του εΐ κλοπιμαίαν δούλην καλή πίστει άγοράσω, πότε το τεχθέν διά χρονιάς νομής δεσπόζω, καί πότε ου. καί περί των συμφωνησάντων, ώ στε την γενομένην αύτοϊς διανέμησιν παρά τοϋ π ατρός βεβαίαν είναι, καί εύρεθώ(σιν) έν τή ούσία άλλοτρ(ίου), διά χρονιάς νομής ώ ς ίδια δεσπόζουσι. καί περί τοϋ εΐ μη το ληγατευθέν παραδω μοι 25
ώ ς ληγάτ(ον) ό κληρονόμος, ώ ς ίδιον διά χρον(ίας) νομής δεσπόζω. (5) Καί περί τόΰ το άλλότριον κατά πλάνην ούκ άλογον ώς ίδιον νεμομένου· καί άνάγνωθι το παράδειγμα, περί τούτων τοίνυν άνά(γνωθι) τοϋ μδ' βι. τον κε' τί. δλον. καί βι. ξ' τί. ιβ' κε. οε', οδ ή άρχή· Έ άν τήν καλή πίστει άγορασθεΐσαν.
10 κε. ργ' = C. 119 E d .
28 κε. οε' = c . 74 E d.
8 Ιτάκοιναι
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB. L - TIT. X , 1 - X I , 1
40
Τ ί{τλ ο ς) i .
Περί της [μή] διά χρή(σεως) νομής δεσποτ(είας) εις κοινά. (1) Καί δτι ό μισθωσάμενος πράγμα ού δύναται διά χρονιάς νομής δέσπόζειν. καί άνά(γνωθι) την αιτίαν. (2) Καί δτι τοΰ δημοσίου πράγμα ού δύναται διά χρονιάς νομής δεσποθήναι, (3) Καί ό·κακή πίστει ,νομεύς καί
5
ρί κληρονόμ(οι) άύτοϋ ού δύνανται διά χρονιάς νομής δεσπόζειν. (4) Καί περί ,τοϋ ποίοις χρόνοις δεσπόζονται διά χρή(σεως) τά τε κινητά καί ακί νητα καί αύτοκίνητα, περί τούτων άνά(γνωθι) βι. λδ' τί. α' κε. Θ' θέ. β', ...,- . οδ ή άρχή· ’ Εάν αιχμάλωτος δι’ έαυτοϋ χράσθαι έδέσποζε. καί κε. κς', οδ ή άρχή·. ’ Εάν δοϋλον άρπά(σωσι) λησταί. καί βι. λ ζ' τί. η' κε. ε' 4>έ. γ ', 10 οδ ή άρχή· ’ Εάν διά παρενθέτου προσώπου., καί βι. μβ' τί. α' κε. νθ', οδ ή άρχή· Οί καλή πίστει νεμηθέντες. καί βι. μς' τί. γ ' κε. ε', οδ ή άρχή· 389 V
Ή χρή(σις) τής όχθης του ποταμού, καί βι. μ ζ' τί. α' κε. ιη' το || τέλος, οδ ή άρχή· ’Έ νθα μέμικται δωρεά συναλλάγμ(α)τ(ι). καί τί. γ' κε. ιγ', οδ ή άρχή· ’ Εάν άλλότριον πράγμα θανάτ(ου) αιτία δωρήσωμαι. καί κε. λ β ', 15 οδ ή άρχή* ’ Εάν διά τής χρή(σεως) δεσπόση ό την θανάτ(ου) αίτ(ία) δωρεάν, καί βι. ν' τί. α' δλον μεθ’ ών έχει παραπομπών, καί του να' βι. τον α ' καί β ' καί γ ' τί. καί βι. νγ' τί. γ ' κε. κ γ', οδ ή άρχή· Τά άπο ναυαγίου ή αποβολής διά χρονιάς χρήσεως ού δεσπόζεται. καί βί. ξ ' τί. ίς7 κε. κ ζ', οδ ή άρχή· ’ Εάν τις τον κλοπιμαΐον ή τον φυγάδα οίκέτην πωλήσή. καί τί. 20 ιβ' κε. μη'< θέ. ε', οδ ή άρχή· ’ Εάν έγκυος θεράπαινα κλαπή, ή παρά τ ω κλέπτη έγκυμονήση. καί βι. β' τί. β' κε. κδ' μεθ’ ών εύρή(σεις) παραγραφών έν τ ω κε., οδ ή άρχή· Ό τοκετός τής κλοπιμαίας δούλης ουκ έστι μέρος αύτής.
Τ ί(τλ ο ς) Ut '.
Περί παραγρα(φών) μακροϋ χρό(νου) δέκα ή εΐκοσιν έτών. (1) Καί περί του νεμηθέντος κτήμα καί μηδέπω διά χρονιάς νομής δεσπόσαντος, άλλ’ έναχθέντος περί αύτοϋ τή τά ίδιά έκδικούση άγωγή, είτα ήσυχάζοντος τοϋ ενάγοντος άποκτησαμένόυ το πράγμα καί παρασχόντος 8 κε. Θ' θέ. β ' = C. 8 § 2 Ed. Initium ex T ip. solo notum. c . 22 E d . Initium ex T ip. solo notum. 98, 2. Zach. Beitr. 32. 16 κε. λβ' = ο. 33 E d .
18 βι. νγ' τί. α'
12 κε. ε' = c. 4 E d .
*
9* κε. κ ς '= 8
10 θέ. γ' = § 2 E d . (§ 3 D ig.). Cf. II, 13 κε. ιη' τρ τέλος = c. 17 pr. E d .
18 κε. κγ' = . 20
Περί δανεισμάτων διαποντ(ί)ων· (1—6) Καί τών έπ’ αύτοις συμφώνων. (7) Καί τόκων. (8) Καί τοΰ έμ~ ποδίσαντος έμπροθέσμως λαβεϊν το χρέ(ος). (20) Καί τοΰ δανεισαμένου άπελθ-εϊν εις ρητόν πλοΰν, καί άλλαχοΰ άπελΟ-όντος. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) 1 ο. 13 in versione scholii ignoti.
11 Numeri recti dari non possunt. c. 1
ignotum est. c. 2 Ed. deest in Tip. c. 3 ex Tip. solo notum est = Dig. X X I , 2, 36 (H eim b.).
13 c. 4 ex Tip. solo notum est = Dig. X X X I I , 55 pr.
14 c. 5
ex Tip. solo notum = Dig. X X X I I , 8 8 ,2 (H eim b.). άναληθη (H eim b.). 15 c. 6 ex Tip. solo notum = Dig. X L V I , 3, 98, 8 in medio (nec Dig. X X X , 24, 4 ut H eim b.). 16 c. 7 = D i g . X L Y I , 3 ,3 1 exstat in Bas. X X V I , 5, 31. Dig. X X I I , 2, 7. 2 άπόλληται
c. 8 — c. 6 Vent.
21 c. 7 = c . 5 V en t. =
22 c. 20 = c . 14 Vent.
13 πραίτωρ (corr. H eim b.).
23 ρητοϋν.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L U I - T IT . Y , 21 - V i l i , 7
70
καί τοϋ νγ" βι. τί. η'. καί βι. νβ' τί. α' κε. κβ', οδ ή αρχή* ’ Εάν τις δά νεισα μένος διαπόντ(ιόν)· (21 [ = 1 3 —14]) Καί περί προγενεστέρου δανειστοϋ προτιμώμένου, ή μή.
,
Τί(τλοζ)
g'.
Περί άλιέων καί αλιείας, καί δικαίου της θαλάσσης.
5
(1) Καί των έν αύτη συμφώνων. (3) Καί ποιος δύναται άλιεύειν, καί ποιος κωλύεται. (4) Καί περί ποινής των κωλυόντων- (8) Καί περί μόλου καί κτίσματος εν αίγιαλώ. (9) Καί πίλας. (1 0 [?]) Καί περί άγορασ(ίας) μόλου αλιείας. (11) Καί περί χρή(σεως) όχθης ποταμ(οΰ) καί δεσποτ(είας). ζήτ(ει) βι. ν' τί.
ζ' μεθ’ ών έχει παραπομπών.
10
Τί[τλος) ξ’. Περί πρά(σε)ως καί άγορασίας οί'νου. (1) Καί των έν αύτω πράτου καί αγοραστού.
συμφώνων. (17—19) Καί ύπερθέ(σεως)
του τε
(2) Καί τοϋ έκχυθέντος η άφανισθέντος ο’ίνου, καί
πότε δοκεΐ παραδοθήναι. Καί άπλώς είπεϊν, περί πάσης άνηκούσης τη πρά- ig (σει) καί άγορα(σία) τοϋ οί'νου παρατηρή(σεως) καί διαστίξεως.
Τί(τλος) η', ò καί &■'. Περί 'Ροδίου νόμου. (1) Κ αίει σΰλ(α) πλοΐον πάθ(η). (2) ’Ή ναϋτ(αι) ποιή(σωσιν). (4) Καί εί κατάγωσιν οί έπιβάται το πλοΐον τοϋ ναύκληρου διαμαρτυρουμένου, καί 20 πάθ(η) [τι] το πλοΐον. (7) Καί περί δαρμού ναυτών, καί πληγών, καί φόνου, καί κήλ(ων), καί οφθαλμών έκτυφλώ(σεως). ή δε νεαρά τοϋ κυρίου Λέ(ον)τ(ο)ς τοϋ βασιλ(έως) φησί· Εΐ τις ζημιώσει τινά έν τοΐς όφθαλμοΐς, ,εί μέν τον
6 Numeros ex Am bros. damus. ex stat iu Am bros.
8 c. 10 = Dig. X I X , 1, 52, 3.
13 Numeros ex Am bros. damus.
Collection des lois maritimes I. Paris 1828, p. 259 sq.
9 e. 11
17 Edidit iam Pardessus, 19 πάθοι Pard.
21 corr.
P ard. 26 = N ov. 92 Leonis.
5 άλείας.
8‘ 9 άγορδς βόλου άλείας.
12 άγορδς.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L U I - T IT . V i l i - CAP. 8-47
71
ένα, καί αυτός ζημιωθ(ήτω) τώ ένί, τήν ϊσην δίκην ύπέχων* εί δετούς δύο, ΐνα ζημιωθή των οφθαλμών, μεν τον ενα, άφαιρεθή δε το δίμοιρον της ου σίας διδόμενου εις παραμύθ(ιον) τώ έκτυφλωθέντ(ι). ζήτ(ει) καί τί. γ ' τοϋ ξ ' βι. (8) Καί περί τοϋ ||πιστευθ(έν)τ(ος) πλοΐον καί εις άλλην χώραν άπο- 403 ® 5 δημήσαντος, καί μη εις ήν ό δεσπό(της) ένετείλατο. καί περί ποινής αύτοΰ. (9) Καί περί τοϋ τί δει γενέσθαι έπί τη έκβολή. (10) Καί περί τοϋ εί έξ άμελείας τοϋ ναύκληρου καί των ναυτών τοΐς έμπόροις ή έκ τών έμπορων γένηται άμφοτέροις ζημία. (12) Καί περί παραθ(ήκης) της έν πλοίω ή οΐκω. (13) Καί περί έπιβάτου χρυ(σίον) έχοντος. (14) Καί περί τοϋ άρνουμένου τήν 10 παραθήκην, καί τοϋ όμόσαντος καί έλεγχομένου, ΐνα ύφίσταται τήν τής επιορ κίας ποινήν. (21) Καί περί τοϋ άρνησαμένου τήν κοινωνίαν. (28) Καί περί πλοίου έμποδισθέντος έν τή έμβολή παρά τοϋ έμπορου ή κοίνωνοΰ καί άπολεσθέντος. (29) Καί περί έμπορου μή παρασχόντος τά φορτ(ία) έν τ ώ τόπω δθεν έτύπωσαν, καί συμβή τής προθεσμ(ίας) πληρωθείσης άπολεσθήναι το 15 πλοΐον. (31) Καί περί λοιπών διαποντ(ίων) παρατηρημάτων. (32) Καί γόμων, καί αποβολών. (34) Καί ύπεραντλη(μάτων) πλοίου ή βραχέντος γόμου. (35) Καί έκβολής. (36) Καί [πλοίου] καταβαλόντος έν τ ώ άρμενίζειν έ'τερον πλοΐον καί κινδυνεύσαντος. (39) Καί πότ(ε) τών φορτ(ίων) σωζομένων ούκ άφαιρεΐταί τι ό έπιβάτης, ή άφαιρεΐταί. (40) Καί εί χρυ(σίον) έστίν ό γόμος, ή άργύ20 ριον, ή μαργαρίτ(ης). (41) Καί έάν οί μέν τών έπιβάτων άπόλ(ωνται), οί δέ ού, τί γίνεται. (42) Καί εί πλοΐον τρυπήσει. (43) Καί εί κεράτων κλάσις γένηται, καί καταρτ(ίου), καί αΰχέν(ος), καί αγκύρων, καί λοιπών. (46) Καί - . εί οί πλέοντες άπόλλωνται, καί άποθά(νωσι) ναΰτ(αι), π ώς δίδω(σι) ό ναύ κληρος τον ένιαυσιαΐον μισθόν τοΐς κληρονόμοις χυτών, καί εί το πλοΐον τάς 25
άγκύρας άποκόψας σω θή παρά τίνος, πώς ΐνα δίδωται αύτώ το πέμπτον μέρος. (47) Καί περί, τοϋ εί χρυσός ή άργυρος ή έτερόν τι έκ βυθοΰ έπαρθ(ή), τί οφείλει λαμβάνειν ό άποσώζων.
17 corr. Pard.
21 κράτις, corr. Pard.
άπόλλονται άποθά ναυτ'.
25 δίδοται.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Β ι( β λ ίό V ) ν δ ',
Τί(τλος) α\ Περί πολιτών καί λειτουργιών. (1) Καί τίνα ποιώσι πολίτ(ην), καί τίνες τη τύχη της πόλεώς άκολουθ(οΰσιν). (2) Καί που δοκεΐ τις έχειν την οίκη(σιν). (5) Καί περί του άπο ■ 5 πολλών έλευθερωθέντος. (9 [ = 7]) Καί πότε ό στρατηγός ύπερ του συστρατηγου ενέχεται. (19) Καί δτι ή χήρά, εΐ μη δευτερογαμή(ση), καί την άξίαν καί τήν κατοίκη(σιν) έχει του τελευτήσαντος άνδρός αυτής. (20) Καί περί συγκλητικών καί στρατιωτών, που δοκοϋσιν έχειν τήν κατοίκη(σιν). (23) Καί ποια ού δύναται πράττειν, ή δύναται ό στρατηγός.
(21) Καί περί άπελευ- 10
θέρων κατοική(σεως). (33) Καί περί του τίνες λέγονται ή μη μέτοικ(οι). (35) Καί περί του που δει λειτουργεΐν τήν μνηστήν ή τήν γεγαμημένην. (36) Καί περί του έπιτηδείως τον υιόν αύτεξούσιον ποιήσαντος. (39) Καί περί του που άναγκά(ζον)τ(αι) λειτουργεΐν οί τοΰ τελευτήσαντος παΐδες. (40) 404 r Καί δτι οό ποιεί τήν άρχαιογονίαν ή οί'κη(σις), άλλα το άπο τόπ(ου) || τίνος 15 όρμ. ζήτ(ει) τούτ(ου) ι7. ζ' η' γ'
τοΰ βι. τί. γ ' κε. β'. καί τί. δ' κε.
β'. γ '. η'.
ιζ'.καί τί. ε' κε. β' άχρι τοΰ κα'. καί τί. ς' κε. α'. δ', ε'. καί τί. κε. γ'. λθ'. καί τί. θ' κε. η', ι'. καί βι. νε'. τί. α' κε. η', καί βι. ν' τί. κε. ζ '. ια'. καί τί. ιε' κε. ιζ'. ιη', κα'. καί τί. ιζ' κε. λθ'. καί βι. γ ' τί. καί βι. ε' τί. α '. κε. θ', άνά(γνωθι) καί τί. γ ' κε. β'. 20
1
In numeris sequimur Am liros., quem remissiones Tip. confirmant.
ex
T ip. solo notum = Dig. L , 1, 7. 8 c. 9 item = Dig. L , 1, 11. 7 c. 19 item = D ig. L , 1, 22, 1. 8 c. 20 item = Dig. L , 1, 23. 9 c. 23 item = Dig. L , 1, 26. 10 c. 24 item = Dig. L , 1, 27.
11 c. 33 item = Dig. L , 1, 35.
Dig. L , 1, 37. 18 c. 36 item = Dig. L , 1, 38, 14 c. 40 item = Cod, X , 40, 7.
4.
12 c. 35 item =
c. 39 item = Cod. X , 39, 3.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
s c. 5
L IB . LIV - T IT . II - V I, I
73
Τί(τλος) β'. Περί μετοίκων, καί δπου τις την κατοίκη(σιν) έχειν δοκει, καί περί των δι’ αιτίαν μαθημάτων έν άλλη πόλει δ [.αγόντων.
Τί(τλος) 5
y '.
Περί αξιωμάτων μή ένουμένων μεταξύ πατρός καί υΐοϋ, καί ένουμένων. .
Τί[τλος) (S'. Περί λειτουργιών καί τιμών. (1) Καί ότι τών λειτουργιών αί μέν ούσιακαί είσιν, αΐ δέ προσωπικαί, 10 περί ών καί άνά(γνωθι). (3) Καί περί μεταλλισθ(έν)τ(ος) καί άποκαταστάντος. (13) Καί περί του τί έστι λειτούργημα ή πολιτική τιμή, καί περί τοΰ τίνες έχουσιν ατέλειαν.
Τί(τλος) ε. Περί σχολής καί παραιτ(ήσεως) λειτουργιών. 15
(1) Καί τίνες έξκουσσατεύονται ή μή.
Τί(τλος) ς'. Περί δικαίου άτελείας. (1) Καί τίνες έξκουσσατεύονται. ||
10 c. 3 ex Tip. solo notum = Dig. L , 4, 3, 2.
404 »
11 ο. 13 (Am bros.) partim
ex Tip. solo notum = Dig. L , 4, 18.1 0
10 μεταλισβτ'.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
74
L I B . L IV - T IT . V II, 2
XI
Τί(τλος) ζ. Περί λειτουργούντων καί μή λειτουργούντων, (2 )
Καί μάλιστα ήνίκα βασιλεύς εξέρχεται είς στρατόπεδον.
Τί{τλος) η'. Περί ταβουλαρίων, σκρίβα, λογογράφων καί άντιγρα(φέων).
5
Τί(τλος) Περί πρεσβειών. (4) Καί οίς ενέχεται ό πρεσβευτής. (5) Καί οίς έξκόυσσατεύεται. ζήτ(ει) καί βι. λε' τί. ιδ' κε. κ'. καί τίνες γίνονται πρεσβευταί. (16) Καί δτι ό πρεσ βευτής ώθή(σας) έθνους έκδίδοται τω έθνει, καί καν αυτόν μή δέξηται, ίο παύεται είναι 'Ρωμαίος, ω ς ύποστάς περιορισμόν.
Τί(τλος) ϊ . Περί υπηρεσίας πραγμάτων είς πόλιν άνηκόντων.. *
Τί(τλος) ια . Περί ψηφισμάτων άπσ τάξεως γινομένων. Ζήτ(ει) τον γ ' τί. του Θ' βι. μεθ’ ών έχει παραπομπών.
3 c. 2 exstat ia Am bros. c. 5 item = Dig. L , 7, 5.
5 ταβουλλαρίων σκριβαλογράφων.
8 c. 4 ex T ip. solo notum = D ig. L , 7, 4.
πραγματής.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
15
L IB . L IT - TIT. X I I , 3 - X V
75
Τί(τλος) ιβ'. Περί υπηρεσιών δημοσίων. (3)
Καί χτισμάτων. (5) Καί δημοσίων όρων. (6) Καί των έν τοΐς τεί-
χεσιν έργων, ή πόρταις. (7) Καί περί του εάν χρήματ(α) ληγατευθ(ώσιν) 5 πόλει εις καινόν εργον. καί τί. ιγ'. κη'. λη'. καί βι. νη' τί. ιβ' κε. β' άχρι τοΰ ια'.
Τί(τλος) ιγ'. Περί επαγγελιών τών εις πόλιν. [|
405 r
IJf ■':■"Stìjjgftj* If·
L IB . L V - TIT. X I V - CAP. 2-5
83
Τί{τλος) ιό'. Περί κυπαρίσσων έκ των αλσών των Δαφνησίων ή Περσών των κατ’ Αίγυπτον μή κοπτομένων ή πιπρασκομένων, καί περί κηπουρών. 5 ρων.
(2) Καί περί κήπων. (3) Καί περί τεχνιτών καί μισθωτών καί έμπο (4) Καί περί ελευθέρων έναπογράφοις συνοικισάντων καί της γονής
αυτών. (5) Καί περί τοΰ τούς τά χωρία κεκτημένους παραφυλάττειν τούς γεωργούς, δσοιπερ αν αύτοϊς προσήκουσιν, ώς μή γάμους προς τούς ε ξ ετέρων ώρμημένούς χωρίων συμβάλλειν, μηδέ τών γονέων τούς παϊδας άφαιρεϊσθαι 10 προφά(σει) τύχης γεωργικής, καί περί ποινής του ταϋτα ποιήσαντος.
5 c. 3 ex Tip. solo notum = N ov . Just. 122.
6 c. 4 item = N ov . Just. 156.
7 c. 5 item = N o v , Just. 157.
κύπρου (corr. Heim b.).
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Βι(βλίον)
νς\
Τί(τλος) Περί τελωνών καί φόρων δημοσίων. (1) Καί εί τελώνης η φαμιλ(ία) αύτοϋ άφέληταί τι όνόματι του τέλους'; καί μή άποκαταστή(ση) αυτό, καί εί κλέψωσιν ή ζημιώσωσιν άλληλεγγύως,
5
tvα διδοΰσι το τετραπλάσιον. (7) Καί δτι τοϊς τέλεσιν οί .αγροί, ου. μην τά πρόσωπα ενέχονται. (8) Καί περί προσώπου δημοσίου ή ιδιωτικού παράνομες άπαιτήσαντ(ος). καί ποια πράγματα ου τελωνουνται. (10) Καί τίνα ούκ εξεστι πωλεΐν τοϊς βαρβάροις* φησί δέ, άκόν(ας),. σίδηρον,, άλας κ α ί. σίτον. (17) Καί περί του τίνες ύποπίπτουσι τ ώ κλεπτοτελωνήματι, καί τίνες ου. 10 (20) Καί περί πραγματευτών. (21) Καί περί του μήτε άξιωματικόν μήτε 408 r εύγενή ||γίνεσθαι έμ, έπεί άτιμοϋται. (22) Καί περί των άπερχομένων εις τάς των εχθρών χώρας, καί πραγματευομένων, καί της ποινής αύτών. Περί τοίνυν συστήματος σωματείων θεμιτών, ήτ(οι) χαρακτών, χαλκέων, μαγκίπων, χοιρεμπόρων καί λοιπών, καί συστήματος άθεμίτων ζήτ(ει) βι. η' 15 τί. β ' κε. ρα'. καί βι. ξ' τί. λζ' κε. α '. β'.
Τί(τλος) β'. Περί δικαίου δημοσίου. Ζήτ(ει) καί βι. Θ'. (1) Καί περί προνομίου αΰτοϋ, καί τών έν αύτω οίωνδήποτε προσαγγελιών, καί μηνύσεων, καί περί άκληρονομήτων. (2) Καί 20 περί του έχοντος δικαιώματ(α) συμβαλλόμενα τω δημοσίω. καί περί του1 *
1 In in T ip .
numeris sequimur Dig. X X X I X , 4.
Nonnulla capita Ed. desiderantur
7 c. 8 in ultima parte ex T ip. solo notum = Dig. X X X I X , 4, 9, 7.
11 c. 2 l in versione scholii ignoti. 12 c. 22 ex Tip. solo notum = Cod. I Y , 63, 4. 20 c. 2 partim ex T ip. solo notum = Dig. X L I X , 14, 2.
16 τί. a'.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
M B ; IA T - T IT . II - CAP. 3-26
τρισί; προγράμμασι κληθέντος μηνυτοΰ καί μή άκούσαντος.
85
ζήτ(ει) καί κε.
ιέ' θέ. β' καί δ'. κάί κε. λζ'. καί του μή είσακούεσθαι καταμηνύοντας τούς δούλους, ζήτ(ει) καί: κε. ζ' τί. ζ '. καί κε. ,ζ'. ή απελεύθερους. (3) Καί περί τακίτ(ου). ζήτ(ει) καί κε. ιδ'. καί λέ'. καί ότι δ έγγυησάμενος τον άπδ του 5 δημοσίου μισθωσάμενον ούκ ενέχεται υπέρ τοϋ μετά την προθεσμίαν χρόνου, καί δτι ό δημόσιος ού δύναται χωρεΐν κατά των χρεωστών τοϋ ίδιου χρεώ στου, εί μή άπορή(σει). ζήτ(ει) καί το τέλος τοϋ ς' τί. τοϋ κ δ' βι. (5) Καί περί τοϋ εάν άπδ τοϋ έχοντος εξουσίαν πραθή δημόσι(ον) πράγμα, παραχρήμα γίνεται τοϋ άγοραστοΰ. (6) Καί δτι δ. δημόσιος ΐδιώτ(ην) δεξάμενος 10 επί μέν τώ προ τής διάδοχης χρόνω τοΐς τοϋ ιδιώτου κέχρηται δικαίοις· άφ’ ού δέ ένεγρά(φη) τοΐς. δημοσίοις χρέεσι, κέχρηται τοΐς ίδίοις προνομίοίς. (9) Καί δτι έν τοΐς άμφιβόλοις κατά τοϋ δημοσί(ου) δει άποκρίνεσθαι. (13) Καί δτι δ έαυτδν προκαταμηνύων τ ω δημοσίω ώ ς εχων πραγμα, δπερ ου δύναται λαβεΐν, δίδωσι τδ ήμι(συ)’ καί τδ ήμι(συ) κρατεί, εί καί μή ένέμετο. 15
ζήτ(ει) καί κε. ιε' θέ. γ '. καταμηνύεται δέ τδ λανθάνον, ού μήν τδ διαφέρον τω δημοσίφ. (15) Κάί περί μηνυτοΰ ζητοΰντος άφε(σιν). καί περί τοϋ ύποβάλλοντος τδν μηνυτήν. (16) Καί δτι καί άνήρ, κάί γυνή, καί άνηβος εαυ
τούς ; καταμηνύουσι, κάί λαμβάίνουσι) τδ έ'παθλον, καν γυνή καταμηνύειν ετερον ού δύναται. (18) Καί τίνες ού δύνανται καταμηνύειν. ζήτ(ει) καί τί. 2θ ζ7 κε. ς '. ζ '. η'., καί Θ'^ οί δέ κουράτ(ω)ρ(ές) τινων ή έπίτροπ(οι) ή διοικητ(αί) πραγμ(ά)των καταμηνύοντες, ή έτέρω έντειλάμενοι τιμωροΰνται. έρωτάσθαΐ δέ δ προκουράτωρ κατά τοϋ κυρίου των πραγμ(ά)των ού κεκώλ(υ)τ(αι), ουδέ δ πωλών πράγμα καταμηνύει αύτδ δί’ έαυτοΰ ή διά μέσου. (20) Καί δτι δ δημόσιος τ δ ’ φιλονείκούμενον .πράγμα πιπράσκειν όύκ οφείλει* οδτε ,τά 2'5 διενεγκότά τ ω περί καθοσιώσεως κατηγόρούμένω καί τελευτήσαντι, έτοιμου δντος τοϋ κληρονόμου || αύτοΰ δεΐξαι, ώ ς ούχ ήμαρτ(εν). καί δτι δίκ(ην) ούκ ίο» ν έ'ξεστεΐσθαι τ ω βα(σιλεΐ). καί δτι καταμηνύειν ούδείς άναγκά(ζε)τ(αι). καταμηνύσας ούκ άφίστατ(αι). (22) Καί αύτδς βαρεΐται ταΐς άποδείξεσι. (24) Καί δτι τοϋ άνδρδς μή διεκδικοϋντος τδν φόνον τής γυναικδς ή 30 προΐξ καθ’ δσον αύτω διαφέρει, δημεύεται, ζήτ(ει) καί τδν ις' τί. τοϋ λε' βι. (25) Καί δτι δ ύποθέμενός μοι τά όντα δέ καί έσόμενα, έάν συναλλάξη τ ω δημοσίω, προτιμότερος μου έστί ό δημόσιος εις τά έπικτώμενα. (26) 3
e. 3 item .
4 = Dig. X L l X , 14, 3, 6 (Heinib.) in versione scholii ignoti.
12 c. 13 ex T ip. solo notum = D ig. X L I X , 14, 13. item .
16 c. 15 item .
17 c. 16
26 καί δτι κτλ. ex Tip. solo notum = D ig. X L I X , 14, 22, 3.
31 c. 25
ex Tip. solo notum = Dig. X L I X , 14, 28. 4
In margine eum signo ad τακίτου spectante: Έ σ τ ι τάκιτ(ον) τό μή γινωσκό-
μενον λεγάτ(ον) άπο άναγνώσεως τής διαθήκ(ης). καί ζήτ(ει) περί τούτ(ου) καί βι. κγ' [τί. γ '] κε. ιε' θέ. γ' ( =
C.
17 § 2 E d .).
25 διηνεγκόντα.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L V I - TIT. II - CAP. 32-53
86
Καί περί όποφθ-ορας μηνυτοΰ. (32) Καί δτι έν ταϊς ποιναϊς δ δημόσιος ούκ εχει προνόμιον εις το ά(να)τιμω·θ·ήναι των δανειστών. (39) Καί περί τοϋ τίς οό λέγεται μηνυτής, ζήτ(ει) καί κε. λη'.
(40) Καί περί παρατηρήσεων τοϋ
άνελόντος εαυτόν και της ουσίας αότοϋ.
καί περί προθεσμίας δημοσί(ου)
χρεώστου, ώρ(αΐον). καί δτι δ μισθωσάμενος δημόσιον άγρόν, έάν τίποτε έξ αότοϋ μεταγάγη, ή κόψη δένδρον, τό τετραπλοΰν της ζημίας δίδω(σι). (41)
5
Καί περί τοϋ διοικοΰντος έν έπαρχ(ία) άρχοντος, εί άγορά(ση) τι έν αυτή, καν διά μέσου προσώπου, ίνα είσκομίζεται ή τιμή τ ώ δη μοσίω ως της πρά(σεως) άκυρουμένης. καί δτι τω έπί έγκλήματι κατηγορουμένη καλώς αύτώ καλή πίστει καταβάλλουσιν οί χρεώσται. καί δτι, έάν πολλοί περιγρά(ψωσι) 10 τον δημόσιον, πάντες τό τετραπλοΰν άναλόγως παρέχουσι. υπέρ δέ τών άπορούντων οί εύποροι μεθ-οδεύοντ(αι). καί έστι καινόν. (45) Καί περί ύπερθ-εματισμοΰ τοϋ πωληθέντος παρά τοϋ δημοσίου πράγματος, πώς, εί καταδέξομαι την προσΟ-ήκην, οί έν μέσο) ληφ&έντες καρποί τ ώ δημοσί(ώ) διαφέρουσι. (47) Καί περί ανατροπής πρά(σεως) τοϋ δημοσί(ου) πωλήσαντος τά υποκεί 15 μενα αύτώ ήττονος. (50) Καί περί τοϋ τάς τ ώ δημοσί(φ) διαφερούσας ά γ ω γ(άς) άναιρεϊσθ-αι τή τοϋ χρόνου παραγραφή. (51) Καί περί τοϋ λεγομένου κατέχειν πράγμ(α)τα τοϋ δημοσί(ου), εί καταδικασθή, ίνα παρέχη πρόστιμ(ον), καί βασανίζονται οί δούλοι αότοϋ εις ελεγχον της αλήθειας. (52) Καί δτι δ προς τον δημόσι(ον) ποιούμενος έπιβλαβές συνάλλαγμα, ίνα παρέχη τό τετρα 20 πλάσιον. (53) Καί περί όποδεκτών τών δημοσίου πραγμάτων, ζήτ(ει) περί τούτ(ου) τον κη' τί. τοϋ νδ' βι. καί τοϋ ξ ' βι. τί. με' κε. ι'. καί τί. β' δλον. καί βι. κη' τί. ια' κε. ια'. καί νε'. ζήτ(ει) καί τοϋ παρόντος τί. κε. ς '. καί βι. να' τί. ιγ' κε. ιβ'. καί τοϋ νδ' βι. τί. κη'. καί βι. ιθ' τί. α' κε. β '. καί βι. ξ ' τί. μθ' κε. β'. καί τοϋ να' βι. τί. α' κε. ια'. καί τί. ς' κε. δ ', καί ιη'. 25
1 c. 32 item = D ig. X L I X , 14, 37. T ip. solo notum = Dig. X L I X , 14, 45. 46, 6.
2 προτιμηθηναι Heim b.
12 c. 45 item = Dig. X L I X , 14, 50.
19 c. 52 item = Cod. X , 1, 8.
3 c. 40 ex
9 καί δτι κτλ. item = Dig. X L I X , 14, 17 c. 51 item = Cod. X , 1,
7,
21 c. 53 item = Cod. X , 1, 9.7
7 Iv έπαρχ άρχοντας έν έπαρχ.
20-21 τρεπλάσιον.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L V I - T IT . I l l , 3 - V I, 1
.87
Τί(τλος) γ. Περί τελών δημοσίων. (3) Ή
κηνσεύσεως, τουτέστι, πώς όφείλ(ει) άπογράφεσθ-αι ό άπογραφεύς.
ζήτ(ει) καί τί. ιδ'. καί τί. ιζ'. καί τί. ιη'. καί τον η' τί. δλον μεθ·’ ών εχει πα-
ζ'. καί ||τί. ta' καί -‘i-!T«’- *
L IB . L X - TIT. I l l , 63 - IV , 1
151
άποδύσω δοΰλόν σου. Περί δε του έξοφθαλμίσαντος ζήτ(ει) του νγ' βι. τί. η', καί του ξ' βι. τον β' τί. μεθ’ ών έχει παραπομπών, καί τί. ι κε. δ', οδ ή άρχή· ’ Ονόματ(ι) υίοΰ καί δούλου, καί κε. ε', καί τί. ιβ' κε. ν' θέ. β',1. οδ ή άρχή· Έ άν τις θρέμματα φοβερίση, καί τί. ις'. καί βι. νβ' τί. α' 5
κε. δ', καί βι. νγ' τί. α' δλον. καί τί. γ ' κε. λη', οδ ή άρχή· Την ένεχθεισαν είς τον άγρόν μου σχεδίαν, καί τί. θ' κε. ε', οδ ή άρχή· Έ άν ναΰται μάχην ποιήσωσι. καί κε. ζ ’ . ζ '. καί [του παρόντος βι.] τί. λ θ '. καί βι. νη' τί. κγ' κε. ζ ', οδ ή άρχή· Εί έμοΰ του δεσπότου μη θέλοντος. καί κε. ια', οδ ή άρχή· Ό ρίψας τι είς φρέαρ, καί κε. ιδ\ καί κε. ις'. καί βι. ·ζ' τί. ιη' κε.
10 ι' το τέλος, οδ ή άρχή· Ενδέχεται με περί χρέους έναχθέντα. καί βι. ιγ' τί. α' κε. δ', οδ ή άρχή· Έ π ί των συναλλαγμάτων, εί μεν μόνου του δεδωκότος το πράγμα, καί βι. ια' τί. ά' κε. ν', οδ ή άρχή· Έ π ί της [περί] παρα[κατα]θήκης άγωγής καί [της] των έν χρή(σει) διδομένων. καί βι. ιγ' τί. β' κε. ε', οδ ή άρχή· Ή ,άντεπαγωγή της περί παρακαταθήκης, καί θέ. 15 α '. καί κε· ζ' θέ· α', οδ ή άρχή· Ό δόλος έπί της παραθ(ήκης) άγωγήςκαί κε. ιε', οδ ή άρχή* 'Ο το ’ίδιον έν παραθήκη ή χρήσει ή μισθώσει- καί κε. κ ζ', οδ ή άρχή· Δούλω άλλοτρίω έξεγάμησα. καί κε. λζ', οδ ή άρχή* *0 δυνάμενος διά τής περί παραθ(ήκης). λη', λθ'. ||
Τί(τλος) θ'. Περί τούτων, δστις τίποτ(ε) έκχέει ή είσρίπτει.
20
(1) Τυχόν κατά δημοσίας παρόδου, καί εί τελευτή(σει) άνθρωπος, πώς ή καταδίκη είς ν' νομίσματα γίνεται, καί εί μη άπέθα(νεν), ή έβλάβη. καί εί δούλος άγνοοϋντος τοΰ δεσπότου ποιήσει, καί εί έν τώ κρέμασθαι, ή μετά το κρεμασθήναι πέση. καί δτι ή παρούσα άγωγή ού κατά του δεσπότου τοΰ 25
οίκου, άλλά κατά τοΰ οίκοΰντος είς το διπλοΰν άρμό(ζει), καί χωρίς άμελείας καί άρνήσεως· ό δέ Άκουίλιος έκάτερον έπιζητ(εϊ). καί δτι έπί τοΰ άναιρεθέντος έλευθέρου ν' νομίσματα δίδοται καί ού το διπλοΰν. καί περί τοΰ τί σημαίνει· « εί ζή καί βέβλαπται ό έλεύθερος », τουτέστιν δσου δόξει τώ δικαστή, προς τήν βλάβην τοΰ σώματος εϊρηται, ου μήν τών σύν αύτώ βλα3-ο θέ. β' = § 4 Ed. 9, 8 == Venturi c. 33.
*5 3 κε. λη' initium ex T ip. solo notum = Dig. X L Y I I , 6* τί. Θ' κε. ε' = t i . 8 ο. 5 Ed.
solo notum = D ig. X L I I I , 24, 7. 363.
°'10 κε.
ι' το τέλος = c. 10 § 3 Ed.
κότος πράγμα Ed.
9 τί. ιη'] τί. γ'
8 κε. ζ' initium ex T ip.
κε. ια' cf. I, X L V et Ferrini, Opere I, 3 6 2 -
11 παραθήκης Ed.
11 κε. 8 ' = e. 5 § 2 Ed.
11-12 δεδω-
20 είσχέει Ed.
14 άντεναγωγή
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
162
L IB . L X - , TIT. IV - CAP. 2-6
βέντων, έσθήτος τυχόν ή έτέρου. καί περί του έάν άπο οίκου υπεξουσίου έκχυθή, πώς αύτος ενάγεται, καί ούχ ό πατήρ· ώσανεί γάρ αμάρτημά έστιν. καί περί του εάν ό δουλός σού οίκον έχη, κάκεΐ δέ τι γένηται τούτων. καί δτι ένοικεΐ τις ή έν ίδίω, ή μισθώ, ή δώρον. ό δε ξένος ούκ ένέχεται, άλλ’ ό δεξάμενος αυτόν, εί δε πολλοί οίκοϋσι, έκαστος ένάγεται εις ολόκληρον.
5
(2) Τή δέ καταβολή τοϋ ένος οί λοιποί έλευθεροΰνται. (3) Καί διδόασι τώ καταβαλόντι το άναλογοΰν αύτοϊς. (5) Καί περί τοϋ εί διηρημένως φκουν, π ώς μόνος ένάγεται ό την οϊκησιν έχων, άφ’ ής έξεχύθη. καί περί τοϋ έάν τις δώρον παράσχη πρόσφυξιν, ή απελεύθερο ις αύτοΰ ή της αύτοΰ γαμέτης, πώς αυτός υπέρ αυτών ένέχεται. καί ό διανείμας φίλοις αύτοΰ μικράς ξενίας, 10 καί ό ένοικιολόγος οίκών έν τ ώ μείζονι μέρει· εί δέ κρατ(ήσας) μικρόν μέρος το λοιπόν έμίσθωσε πλείοσι, πάντες ένέχονται·. καί δτι, είτε ό ώρειάριος, είτε ό άποθηκάριος, είτε ό τόπον έκμισθωσάμενος έπί τ ώ ποιεΐν τι ή διδάσκειν, έκχύσει,. ένέχεται, είτε τις τών έργαζομένων ή τών διδασκομένων. καί δτι ή παροΰσα ίμφάκτουμ διηνεκής έστι, καί άρμό(ζει) κληρονόμοις, ού μην κατά 15 κληρονόμων, ή δέ περί τοϋ φονευθέντος ένιαυσιαϊά έστιν, καί ούτε κληρονόμοις, οΰτε κατά κληρονόμων δίδοται. καί πολλών βουλομένων κινήσαι, προτιμάται φτινι διαφέρει, ή ό συγγενής ή ό άγχιστεύς τοϋ. τελευτήσαντος. ή δέ περί της βλάβης τοϋ ελευθέρου σώματος αυτώ μέν διηνεκώς άρμό(ζει), άλλου δέ βουλομένου κινήσαι, ένιαυσιαϊά έστιν. ούχ άρμό(ζει) δέ τινι δικαίω 20 κληρονομιάς· ούτε γάρ έστι ζημία χρηματική, καί περί τοϋ εχοντος έξώστην, έν φ έκκρέματαί τι, καί πάροδός έστι τοϋ πλήθους, ή τινες ίστανται, δπερ πίπτον
δύναται βλάψαι, πώς ένέχεται ίμφάκτουμ εις ι' νομίσματα- εί δέ
δοΰλος άγνοοΰντος τοϋ δεσπότου ποιήσει, νοξαλία δίδοτ(αι). καί δτι ύπό439«
κειταί τις, είτε δεσπότης έστίν, είτε ένοικος, είτε οίκεΐ ||έκεΐσε, είτε μή· καν 25 αυτός μη έκρέμασεν, άλλ’ έτέρου τεθεικότος, αυτός ένέχεται. καί περί τοϋ άνασχομένου τον δοΰλον κρεμάσαι, πώς ίδίω όνόματι ένάγεται, καί ού νοξαλία. καί δτι έπί μόνων τών δυναμένων βλάψαι χώρα τή ίμφάκτουμ. καί ού περιμένομεν, ίνα βλάψη, άλλ5 εί δλως δύναται βλάψαι, χώρα τή ίμφάκ τουμ. καί περί τοϋ έάν το κρεμάμενον πεσόν βλάψη, πώς ού κατά τοϋ οίκή- 30 σαντος δίδοται αγωγή, άλλα κατά τοϋ τεθεικότος· ό δέ τεθεικώς ού δοκεΐ τεθεικέναι, εί μη κύριός έστι τοϋ οίκου ή ένοικος, καί περί τοϋ έάν σκεΰος ζωγράφου ή σανίς έξ υπερώου πεσόν βλάψη τον παριόντα, ή κεράμ(ιον) άπο στέγης ήρτημένον. καί δτι ή παροΰσα άγωγή άρμό(ζει) διαδόχοις, ού μην κατά κληρονόμων ποιναλία γάρ έστιν. (6) Καί δτι άνήκει το διάταγμα ού 35 μόνον προς πόλεις καί κώμας, άλλα καί προς τάς οδούς, δι’ φν το πλήθος 7 c. 4 Ed. desideratur in T ip.
8 έξεχέθη
11 ένοικολόγος
19 διηνεκής
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . L X - TIT. IV , 7 - V , 7
153
παρέρχεται, χώρα δέ τώ νόμω, δτε έν ήμερα πέση, εί μή άρα καί έν νυκτί πάροδος γίνεται, καί ότι ό ένοικος καί υπέρ της οικείας άμελείας, καί των αύτοϋ απολογείται. (7) Καί περί του επί ποίοις γίνετ(αι) ή καταδίκη ελευ θέρου βλαβέντος. φησί δέ εις την δαπάνην της έπιμελείας καί της εργασίας, 5 ής έστέρηται καί μέλλει στερεϊσθαι μή δυνάμενος έργάζεσθαι* των ούλων δέ καί τής άμορφίας άποτίμησις ού γίνεται* σ ώ μ α γάρ έλεύθερ(ον) ού. διατιμάτ(αι). ζήτ(ει) περί τούτ(ου) του νβ' βι. τί. α' κε. γ '. καί βι. νγ' τί. γ' κε. κς', ού ή άρχή' Έ άν άπο πλοίου πέση τι άμελώς κείμενον, καί βι. νζ' τί. α' κε. ς'. Τ ί{τλ ο ς) s’ .
10
Περί άγωγών των κινουμένων, ήνίκα δούλοι άμαρτάνοντες έκδίδονται ή τετράποδ(α). (1) Καί δτι έξεστι τοϊς δεσπόταις καταδικασθεϊσιν άπο των αμαρτη μάτων των δούλων έκδοΰναι τούς ήμαρτηκότας' καί ουγεϊν την άποτίμησιν 25 της δίκης, (2) Καί περί [του] έάν είδότος του δεσπότου ή άγνοούντος φονεύση.
καί περί τοϋ [μή] κωλύσαντος δεσπότου, πώς ενέχεται, καί ει ό δεσπότ(ης) έκέλευσε τώ δούλω πλημμελήσαι. καί εί δούλος είδότος τού δεσπότ(ου) κλέ ψει, ή άλλο, τι πλημμελήσει. καΐί περί τού πότε συγγινώσκεται ή μή ό δούλος πειθαρχών τώ δεσπότ(η).
(3) Καί δτι έν πάσαις ταϊς νοξαλίαις είδη(σιν)
20 τού δεσπότου λέγομεν, δτε δυνάμενος ούκ έκώλυσεν. (4) ’Ά λλο γάρ έστι το έπιτρέπειν καί άλλο το άνέχεσθαι. ούκ αρκεί δέ το θεωρεϊν τον δεσπότςν το γινόμενον, άλλά καί το δύνασθαι κωλύειν. καί εί γινώσκοντός μου πλημμελή(σει) δούλος άλλότρ(ιος), κάγώ αγοράσω αύτόν, πώς νοξαλ(ία) μόνως άρμό(ζει). καί περί τού δτε γινώσκει ό δεσπότης, καί ίδίω όνόματι καί νο25 ξαλίως ένάγεται, μιας δέ ποινής άπαιτηθείσης άναιρεϊται ||ή άλλη, είτε δέ τήν νοξαλίαν, είτε την ίδίω όνόματι κινή(σει), δύνατ(αι) προ ψήφου μέντοι
4:407*
καταλιμπάνειν αύτήν, καί τήν έτέραν κινεϊν. μετά δέ ψήφον επί τώ παντί πράγματι άντίκειται ή περί τού πράγματος κρίσις, ήτις εκβάλλει τον ένάγοντα. (5) Καί περί τού εάν δούλος πλειόνων άμάρτ(η), πάντων άγνοούντων 30
ή γινωσκόντων, ή τινών γινωσκόντων καί άλλων άγνοούντων. καί δτι ό γινώσκων καί εις ολόκληρον ενάγεται, καί μετά το έκποιηθήναι ή έλευθερωθήναι ή άποθανεϊν τον δοΰλον ενέχεται, ού μήν ό κληρονόμος αύτοΰ. (6) Καί αύτος ό ελευθερωθείς ενάγεται.
(7) Καί δτι ούκ άλλως ενάγομαι τή νο-
8 κε. κς' initium ex Tip. solo notum = D i g . I X , 3, 6,3 = Venturi 22, cf. Za“'icfctriae, ParaMpòmena, p . 21.
*
1 πα'ρέρχεται] π. άνήκει το διάταγμα iterum.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
154
L IB . L X - TIT. V - CAP. 8-21
ξαλία, εί μή έστι παρ’ έμοί ό . δοΰλος. εί δέ έστιν, ενάγομαι, καν μή ήν παρ’ έμοί, δτε έπλημμέλει. καί περί του. έάν ό άγοραστής έναχθή τή νοξαλία, ούκ ενάγεται ό πράτης, καν γινώσκοντος αύτοϋ ήμαρτήθ-(η).
(8) Καί περί
του έάν κοινός δούλος κλέψη, καί εί δώσει ό είς έξ αυτών την άποτίμησιν της δίκης, άνά(γνωθι), τί γίνεται.
(9) Καί περί του έάν δούλος ή κοινή
5
φαμιλ(ία) κλέψη ενός δεσπότου γινώσκοντος. καί εί ό άγνοήσας έναχθείς δω τό διπλ,οϋν.
(10) Καί εί είς νόξαν ό άγνοήσας έκδέδωκε.
(11) Καί δτι ό
καλή πίστει νομεύς, ού μην ό δεσπότης ένάγεται του δούλου κλέψαντος· καί περί του έάν έκδώσει αύτόν, τί γίνεται. (12) Καί περί του έάν καλή πίστει νομεύς άπολύση τον δοϋλον, ΐνα μή έναχ·9ή. (13) Καί ό κακή πίστει νομεύς 10 ένάγεται τή νοξαλίςο (14) Καί περί τοϋ έάν [παρά] πλειόνων ένάγωμαι νοξαλίως προφάσει τοϋ αύτοϋ δούλου, ό πρώτος νικήσας λαμβά(νει) αύτόν, καί ούχ ύπόκειται τοΐς μετά ταΰτα νικώσι, καν πρώτοι ένήγαγον. καί εί ύπό αίρε(σιν) έλευθερωθ-ησόμενος ήν, καί προ ψήφου τής αίρέ(σεως) έξελθούσης έλευ·9-ερώσω αύτόν, ή παράσχω τώ ληγαταρίω, έλευθεροΰμαι· ώσπερ εί καί 15 προ ψήφου άποκαταστατικήν έλευθερ ίαν αύτω έπι&ήσω. καί περί τοϋ πώς οφείλει άσφαλίζεσΟαι ό έκδιδούς περί έκνική(σεως). (15) Καί περί τοϋ έάν έν τώ καιρώ τής ψήφου ήρτηται τής έλευ-9-ερίας ή αϊρεσις. (16) Καί περί τοϋ έάν ό κληρονόμος δόλιρ παύσηται νέμεσθαι τον ύπό αίρε(σιν) έλευθερωθ-ησόμενον. (17) Καί περί τοϋ έάν [τοϋ] ενός γινώσκοντος καί τοϋ άλλου 20 άγνοοΰντος δεσπότου άμάρτη δοΰλος, καί πρώτος έναχθείς ό άγνοών είς νόξαν έκδώ. καί περί τοϋ εί ό εις κελεύσει τώ δούλ(ω) πλημμελήσαι. καί περί τοϋ έάν ό τήν δεσποτείαν έχων είς νόξαν έκδώ τον δοϋλον, πώς ποιεί καί τον ούσούφρουκτον του λαβόντος. καί δτι εί ό τήν δεσποτείαν έχών μή διεκδικεΐ, έφεϊται τίρ τήν χρή(σιν) έχοντι διεκδικεϊν, καί έάν ήττηθ-είς έκδώ τον δοΰ- 25 λον, ούκ ένάγεται παρά τοϋ τήν δεσποτείαν έ'χοντος. (18) Καί δτι ό τήν χρή(σιν) έχων τοϋ δούλου κατά τοϋ δεσπότ(ου) κινεί τήν περί κλοπής αγω γήν, ού μήν ό δεσπότης κατά τοϋ τήν χρή(σιν) έχοντος. (19) Καί περί τοϋ έάν είς κοινόν πράγμα ζημιω&ώμεν παρά δούλου άλλοτρίου καί ένάγωμεν τώ 440V δεσπότ(η). [| καί περί τοϋ έάν τάς δουλ(είας) τοϋ έν χρή(σει) δντος δούλ(ου) 30 ό δεσπότης μισθώσηται, καταδικά(ζε)τ(αι) τή νοξαλία. (20) Καί περί τοϋ έάν έκ πλειόνων αμαρτημάτων έν διαφόροις καιροΐς περί τοϋ αύτοϋ νοξαλίως ενάγω, καί έκδσ9·(ή) μοι ό δοΰλος, πώς ουκέτι ένάγω τώ δεσπότη, εί δέ τό διαφέρον δω, άνά(γνω·9·ι), τί γίνεται. (21) Καί περί τοϋ εί μή θέλ(ων) 6 δεσπότης έναχΟήναι τή νοξαλία, πώς έκδίδω(σι) τον δοϋλον ού καταδι- 35 κάζεται δέ, εί μή νέμεται ή δόλω έπαύσατο. καί δτι ό όμολογούμενος δεσ- 1 3 13 υπόκειμαι Ed.
11 ένάγωσι
ί3 πρώτως
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. V - CAP. 22-28
155
πότ(ης) καί ό χαλί] πίστει νομεύς καί άπόντας τούς δούλους διεκδικοΰσιν· οί δέ λοιποί μόνον παρόντας. καί περί τοϋ έάν τις άρνήται δύνασθαι παραστησαι, ποιαν έπιλογήν ό ένάγων έχει εις το όρκώσαι αύτόν, ή ενάγειν αυτόν ίδίω όνόματι. καί έάν ό δούλος έν φυγή ή επί ξένης έστίν. καί εί μή θέλει 5 ό εναγόμενος όμόσαι, πώς καταδικάζεται ώ ς κοντούμαξ, ώσπερ οΐ μή διεκ-
δικοΰντες τούς άπόντας, μήτε παριστώντες. καί ότι οί επίτροποι καί οί κουράτ(ω)ρ(ες) όμνύουσι τόν τοιοΰτον όρκον, ου μην καί προκουράτ(ω)ρ(ες). καί περί τοϋ όμόσαντος μή δύνασθαι, ύστερον δέ δυνηθέντος, πώς ένάγεται, καί ούκ έφεΐται αύτώ εις νόξαν έκδοΰναι. (22) Καί περί τοϋ χρησθέντος ή πα10 ρατεθέντος ή κατά παράκλησιν δοθέντος δούλου, πώς ό δεσπότ(ης) ένάγεται· ομοίως καί περί τοϋ ένεχυρασθέντος, έάν έχη ό δεσπότης χρήματ(α) έλευθερώσαι τον ένεχυρασθέντα. καί περί δεσπότ(ου) όμολογοϋντος έχειν τον δοΰλον καί παριστώντος αύτόν άμαρτήσαντα. καί περί τοϋ άρνουμένου εχειν τον δοΰλον, π ώς έπιτέτραπται τώ ένάγοντι ή όρκον έπιφέρειν ή ένάγειν εις 15
το διαφέρον. καί έάν άποδείξη αυτόν έ'χειν, ή δόλω παυσάμενον, νίκα· εί δέ μή, έκπίπτει τής ύποθέ(σε)ως. ,(2 3 ) Εί δε μετά ταϋτ(α) σχή αύτόν . ό έναγόμενος, ένάγεται μή χρώμενος τή παραγραφή. (24) Καί περί του ότε δόλω παύσεται νέμεσθαι ό δεσπότ(ης), ένάγεται, καν δύναται ό ένάγων έτέρω ένάγειν· έπιλογήν οδν ό ένάγων εχει καθ’ où βούλεται κινεΐν. (26) Ε νός δε
20. έπιλεγέντος ό ετερος έλευθεροΰταί. καί περί τοϋ εί πολλοί δόλω μή νέμοντ(αι). καί εί καί τινες έξ αύτών δόλω έπαύσαντο νέμεσθαι τά ί'δια μέρη, καί περί τοϋ έάν έν δικαστηρίω τον άλλότριον δοΰλον ’ίδιον εί'πω. καί περί τοΰ έάν άποθά(νη,) πριν ή έναχθώ δν έπαυσάμην δόλω νέμεσθαι. καί ότι άπό τοΰ ψεύδους τοΰ τελευτήσαντος κληρονόμοις ή κατά κληρονόμων άγωγή ούχ 25
άρμό(ζει), ούτε κατ’ αύτοΰ πάντοτε, καί τί έ'ξεστιν αύτώ ποιεΐν, καί πώς μονοειδώς δύναται διεκδικεϊν είς ολόκληρον τόν άπόντα δοΰλον, καί έκφεύγειν τήν ψιλήν ή έμβάσανον έρώτησιν. καί πώς ό άρνησάμενος έ'χειν τόν δοΰλον δύναται πρό προκατάρξεως όμολογέϊν έχειν, ού μήν καί μετά προκάταρξιν, εί μή άφήλίξ έστιν. καί περί τοΰ έάν άπόντος τοΰ δεσπότου, ή καί
30
παρόντος μέν, δυναμένου δέ άποκαταστηναι, δοΰλος έκδοθ(ή), π ώς άποδίδοται αύτώ έκδικοΰντι. καί ότι τοΰ δεσπότ(ου) μή διεκδικοΰντος || άδεια
δίδοται τώ τήν χρή(σιν) τών καρπών έχοντι, καί τώ έχοντι αύτόν είς ένέχυρον, διεκδικεϊν. τό αυτό καί περί κοινωνών, έάν εις παρών ούκ έξεδίκησεν. (27) Εί δέ καί μή διεκδικεϊ παρών ό τήν χρή(σιν) έχων καί ό δανειστής, 35 άνά(γνωθι), τί γίνεται, καί περί τοΰ είπόντος τόν άλλότριον δοΰλον ίδιον έν δικαστηρίω, άνά(γνωθι), τί γίνεται έπί τούτω. (28) Καί περί τοΰ έναχθέν-1 9 19 ο. 25 Ed. desideratur in T ip.
3 ένάγειν αύτώ
5 κουντούμαξ
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X ·· TIT. V - CAP. 29-41
156
τος τή νοξαλία, εί έκδώ, μετά δέ ταΰτα κινεί ό δεσπότης, πώς έχει ό ενα γών νεμόμενος παραγρα(φήν) κατά του δεσπότου, εί μή δίδω(σι) το διαφέρον, καί Πουβλικι(α)ν(ήν), του δεσπότου νεμομένου· ώσπερ καί ό διά του πραίτ(ω)ρ(ος) λαβών τον μή διεκδικούμενον. εί γάρ
μή τοϋτο ήν, πάντως το
διαφέρον ήναγκάζετο ό καλή πίστει νομεύς διδόναι, καί μή έκδοΰναι. (29)
5
Καί τίνες ούκ αναγκάζονται έναχθήναι. (30) Καί περί του εύλόγως άπολειφθ-έντος, πώς ού βλάπτεται, άλλ’ ύποστρέφοντος έκδικεϊ, είτε δεσπότης έστίν, είτε δίκαιον έχει, ώ ς ό τήν χρή(σιν) εχων, ή δανειστής. (31) Καί περί του εάν ή φαμιλ(ία) κλέψη, καί μή θέλω έκδοϋναι αυτούς, δίδωμι το τριπλοΰν, τουτέστιν, όσον εις ελεύθερος έκλεψεν. έν δέ τώ καιρώ της κλοπής 10 σκοπεϊται, τίνες ήσαν τής φαμίλιας, εί γάρ οί πρότερον πλείοσι διαφέροντες ύστερον ένας-έγένοντο, χώραν ούκ έχει το διάταγμα.
(32) Καί ότι ό μή
διεκδικούμενος έκδίδοται διά του πραίτ(ω)ρ(ος). καί εί πάρεστιν ό δεσπότης, παραδίδωσι καί ομολογεί περί δόλου.
(33) Καί ότι ούκ άναγκάζεταί τις
διεκδικεϊν τον δοΰλον, άλλά μή διεκδικών έκπίπτει αύτοΰ. (34) 'Ο δέ ύπεξ- 15 ού(σιος) υιός άδιαστίκτως διεκδικεϊ έαυτόν. (35) Έ ν γάρ τοϊς άμαρτήμασιν, εί μηδείς διεκδικεϊ τον ύπεξού(σιον), αύτός ενάγεται, καί καταδικαζόμενος ποιεί τά κριθέντα· καί ό πατήρ μετά ψήφον ενάγεται τή περί πεκουλ(ίου) αύτοϋ αγωγή. (36) Καί περί τοΰ έξωνησαμένου άπό τοϋ ύποθεμένου δοΰλον τώ δανειστή, ειτα κλέψαντος αύτόν, πώς. καί αύτός έν τώ μεταξύ ένάγεται 20 τή νοξαλία. το αύτό καί περί τοϋ άγοράσαντος από νέου ή έν είδή(σει) εις βλάβην τών δανειστών. (37—38) Καί περί τοΰ εί προ τής προκατάρξεως ή μετά προκάταρξιν άγορά(σω) τον άπ’ έμοΰ κλέψαντα δοΰλον, πότε σβέννυται ή άγωγή, ή καταδικάζεται ό πράτης. καί περί τοΰ έάν άπρονόητον έάσω τον κλέψαντα δοΰλον^ π ώς ούκ ένάγομαι. καί περί τοΰ έάν ό δοΰλός μου 25 κλέψας σου πράγμα πωλήση, καί σύ τούς νούμμους τής χειρύς αύτοϋ έκτινάξης, πώς έχομεν κατ’ άλλήλων. καί περί τοΰ εί δούλω τοΰ δανειστοΰ μου παράσχω, ίνα δώ τώ δεσπότη, ό δέ λαβών δαπανήση, πώς άρμό(ζει) μοι ή περί κλοπής άγωγή. (39) Καί περί τοΰ έάν δεσπόσαι πολλοί ποιήσωσι δόλον εις το μή νεμηθήναι. καί περί τοΰ έάν ό τον άλλότριον δοΰλον ίδιον 30 λέγων ένάγεται νοξαλία καί τής αίτ(ίας) διαγνωσθείσης, δίδω(σιν) ίκανοδοσίαν. ό δέ ύπέρ ίδιου έναγόμενος. ού δίδω(σιν)
ικανά, καί ότι καλώς ό
δεσπότης παραγράφεται τον λέγοντ(α) αύτόν δόλω παύσασθαι έ'χειν, λέγων ύπεΐναι τον μετά ίκανοδοσίας ||έκδικοΰντα. καί εί μετά προκάταρξιν φανή ό δοΰλος καί ληφθή ώ ς μή διεκδικούμενος. καί έάν προ τής προκατάρξεως 35 ό δοΰλος άποθά(νη). (40) Καί περί τοΰ έάν ό ληγατευθείς δοΰλος ίδιον πράγμα τοΰ κληρονόμου προ ύπεισελεύσεως τής κληρονομιάς κλέψη. καί εί κληρονομιαΐον κλέψει. 14 παραδίδει
(41) Καί περί τοΰ έάν κοινός δοΰλος ζημιώση ή
34 άδικοϋντα
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . L X - TIT. V - CAP. 42-48
κλέψη παρ’ ενός των δεσποτών.
157
(42) Καί περί του εάν μετά προκάταρξιν
της νοξαλίας άναβοήση ό πλημμελήσας εις ελευθερίαν. καί περί του εάν τις άγνοών τον δοΰλον άποθανεϊν ύποδέξηται την νοξαλίαν όνόματι αύτοΰ, απο λύεται. καί δτι αί νοξαλίαι διηνεκείς είσι, καί χώραν έ'χουσι, έφ’ δσον ό 5
εναγόμενος έκδοΰναι δύναται· καί άρμό(ζουσι) κληρονόμοις καί κατά κλη ρονόμων, ούχ ώς κληρονόμων, άλλ’ ώ ς δεσποτών, δθεν καί μετά έκποίησιν ό δεσπότ(ης) ενάγεται. (43) Καί δτι ένθα οί δοΰλοι ήμαρτ(ον), όφείλουσι παρίστασθαι καί έκδικεϊσθαι.
(44) Καί δτι έ'χων τις υιόν, εχων δε καί
δοΰλον, έτελεύτη(σεν) έπί τώ παιδί κληρονομώ, ελευθερίαν τώ οΐκέτη κατα10 λείψας αιρετικήν· ήρτημένης έ'τι της αίρέ(σεως), έ'κλεψεν ό δοΰλος πράγματα της κληρονομιάς, καί ταΰτα άνάλω(σεν)· έξήλθεν ύστερον ή αίρε(σις), καί γέγονεν ελεύθερος· καί
βούλεται ό παΐς -περί - τών έν -δουλεία κλαπέντων
κατ’ αύτοΰ κινήσαι- καί λέ(γει) ή δ(ιά)τ(αξις), ήν καί άνά(γνωθι). (45) Καί δτι εγνωμεν έν τώ ένάτ(ω) βι. τών διγέστων τί. πρώτω, δτι εί μεν ό δοΰλος 15 άγνοοΰντος τοΰ δεσπότου πταίσει, νοξαλία κινείται· εί δέ είδότος αύτοΰ,
τότ(ε) ενάγεται ό δεσπότ(ης) μη εχων παρρησίαν τοΰ έκδοΰναι τον οίκέτην εις νόξαν. οίκετών τοίνυν δένδρα τεμόντων άγνοούντων τών δεσποτών ή δ(ιά)τ(αξις) την νοξαλίαν δίδω(σιν)
άγωγήν λέγοϋσα ούτως, ήν καί άνά-
(γνωθι). (46) Καί δτι έπί τών δημοσίων αμαρτημάτων ούκ έ'στι νοξαλία 20 αγωγή, έπί μέντοι τών ιδιωτικών αμαρτημάτων αί νοξαλίαι κινοΰνται κατά τών δεσποτών, καί περί τοΰ εί συνείδεσαν, ή ήγνόουν, ή ήναντιοΰντο, περί ών ή δ(ιά)τ(αξις) γρά(φει) πρός τινα, οδ τον οίκέτην ήνδραπόδισε δοΰλος άλλότριος ύποφθείρας αύτόν καί άνά(γνωθι) ταύτην. (47) Καί περί δεσπότου 25
άγνοοΰντος το πταίσμα τοΰ οίκέτου, πώς νοξαλίως μόνον κατέχεται, είδώς δέ ίδίω όνόματι. καί περί τοΰ έάν οΐκέτης άλλότριος άρπά(ση). καί εί συνειδότος τοΰ δεσπότου ήρπασε· καί εί την σήν γαμέτην ήρπασε. φησί, κ ατ’ αύ τοΰ τοΰ οίκέτου κίνησον το δημόσιον έγκλημα. (48) Καί περί τοΰ εί ό οΐκέτης τοΰ σοΰ άντιδίκου κατά γνώμην τοΰ ίδιου δεσπότου την σήν θεράπαιναν ύπέκλεψε μετά άλλων-πραγμάτων, αύτόν τον δεσπό(την) φησί δύνα-
30
σαι μεθοδεύειν.
Περί τοίνυν δούλου, δτι όφείλ(ει) έ'νθα ήμάρτ(εν), έκεΐσε
παρίστασθαι, ζήτ(ει) βι. ζ' τί. ιε'. Περί δέ τοΰ άρνουμένου δύνασθαι παραστησαι ζήτ(ει) καί αδθις βι. ζ ' τί. ιε' δλον. καί βι. ξ' τί. μη' κε. ιγ', οδ ή αρχή· Πρότερον II χρή δειχθήναι. καί τοΰ παρόντος βι. τί. δ' κε. α'. γ'. 442 r καί τί. ιε' κε. α '. καί. τί. κγ' κε. ια', οδ ή αρχή· Έ άν οίκέτ(ης) τάφον4 3
34 κε. ια' = c. 12 Ed.
14 έννάτω
15 νοχαλία
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
158
L IB . L X - T IT . V , 48 - V I, 10
καταλύ(ση). καί βι. ζ ' τί. ιε' δλον μεΖ’ ών έχει παραπομπών, καί βι. κη' τί. ta' κε. ις' Ζέ. α ', ού ή αρχή· Έ άν δούλος της γυναικός διαζυγίου αιτία, καί κε. γ ' Ζέ. γ ', ού ή αρχή’ Καί ό κληρονόμος της γυναικός.
Τί(τλος) ς'. Περί δούλου υποφΖαρέντος.
5
(1) Καί ότι ό δοϋλ(ον) άλλότρ(ιον) ύποδεξάμ(ε)ν(ος) ή κατά δόλον αύτώ συμβουλεύσας έφ’ ώ χείρονα αυτόν ποιήσαι, εις τό διπλοϋν ένάγεται. ζήτ(ει) περί τούτου καί βι. ς' τί. α' κε. μΖ ', δπερ φησί· Διαγινώσκων περί δούλ(ου) υποφΖαρέντος. καί δτι ό καλή πίστει άγοράσας ούτε ένάγει ούτε ενάγεται τή περί ύποφΖορας δούλου άγωγή, ούτε ό καλή πίστει παρά έλευΖ(έ)ρ(ου) 10 δουλευόμενος. καί δτι ένάγεται ό ύποδεξάμενος έπί τώ άποκρύψαί έν ίδιοι ή άλλοτρίφ τόπω. συμβουλεύει δέ ό συνωΖών καί άναγκάζων έαυτώ πεισΖήναι. εΐτε δε τον καλόν ύποφΖείρει, ε’ίτε τόν κακόν χείρονα ποιή(σει), ενέχε ται. δπως δε ποιεί, άνά(γνωΖι) τό παράδειγμα, καί τις δοκεΐ ύποφΖείρειν* καί πώς Ζεματίζεται ή ύποφΖορά. (3) Καί δτι ό άδόλως συμβουλεύσας οΰκ 15 ενέχεται, ούτε 6 παιγνιώδώς. καί περί του συμβουλευσαμένου δούλφ κατελΖεΐν ;είς φρέαρ, ή άνελΖεϊν εις στέγην, του δούλου κλασΖέντος ή άποΖανόντος τί γίνεται. (5) Καί περί του δολερώς ύποδεξαμένου, ού μην διά τό άποδοϋναι τφ*δεσπότη, ή διά φιλανΖρωπίαν, ή δι’ έτερον δίκαιον λογισμόν, καί δτι, εί καί νομίζει τις έλεύΖερον είναι, δν ύποφΖείρει, ένέχεται. καί δτι 20 ή περί δούλου ύποφΖορας άγωγή καί κατά του συνομολογοΰντος εις τό διπλοϋν άρμό(ζει). καί δτι όνόματι δούλ(ου) καί δούλης ύπονοΖευσάντων νοξαλία κινείται, καί δτι εις τόν καιρόν ένάγεται τοΰ πλημμελήματος, δΖεν αρμόζει καί μετά Ζάνατ(ον) τοΰ δούλου, καί έλευΖερίαν, καί έκποίησιν. (6) Καί δτι ή παρελΖοΰσα χρησιμότης άποτιμάται. (8) Καί κληρονόμοις δίδοται· 25 τυχόν γάρ έληγατεύΖη. (9) Καί περί κοινωνοΰ ύποφΖείραντος τόν κοινόν δοϋλον ή ύποδεχομένου έπί τώ κρύψαι. καί δτι ό εχων τήν δεσποτ(είαν) έχει κατά τοΰ τήν χρή(σιν) έχοντος, καί ό έχων τήν χρή(σιν) έχει κατά τοΰ δεσπότου καί κατά έξωτικοΰ ούτιλίαν. (10) Καί δτι διπλασιάζεται τό μειωΖέν τίμημα τοΰ ύποφΖαρέντος, καί κατέχεται εις τήν περί ύποφΖορας 30
2 κε. ις' θέ. m edio Ed. item .
6 δοΰλ
oc' —ο.
21 § 1 Ed. ό δοϋλος Ed.
8 κε. μθ' = c. 54 Ed.
3 2* κε. γ' θέ. γ' = ο. 6 § 3 in
18 c. 4 Ed. desideratur in T ip.
25 c. 7
πλημμελήσαντος
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X -
T IT . V I -
C AP. 11 -2 0
159
δούλ(ου) άγωγήν, όσα ύφείλ(ε)τ(ο), καί πάσα' ζημία διπλασιάζεται, εί καί μή ήλθ(εν) εις τον ύποφθείραντα τά πράγματα. (11) Τ ά δέ μετά ταΰτα || 44:2 V κλαπέντα ούκ άποτιμώνται. καί περί του εάν συμβουλεύσω δούλω φθεΐραι δικαιώματα, π ώ ς ενέχομαι, και δτι πρός τη ύποφθοράς δούλου άγωγη 5
αρμόζει καί ή περί κλοπής περί των κλαπέντων, καί ούκ αναιρεί την έτέραν ή έτέρα κινουμένη. το αυτό καί περί του ύποδεξαμένου καί κρύψαντος τον δοΰλον, αρμόζει καί ό το κλοπιμαΐον άπαιτών λόγος· αυτός μεν γάρ το πράγμα, ή δέ περί κλοπής άγωγη την ποινήν, ή δε περί ύποφθοράς δούλ(ου) άγωγη τό διαφέρον άπαιτεΐ, (12) Μένει γάρ ό εναγόμενος ενεχόμενος καί
10 μετά τήν άπόδοσιν του πράγματος. (13) Καί ότι ή περί ύποφθοράς κληρονόμοις άρμό(ζει), ού μην κατά κληρονόμων, καί διηνεκής έστιν. καί περί τοΰ ύποφθείραντος κληρονομιαΐον δοΰλον, πώς ένάγεται ω ς άρπαξ. καί περί παίδων υπεξουσίων ύποφθαρέντων, πώς ούτιλίως άρμό(ζει). καί χρηματικήν δει είναι την ζημίαν τής έπιτιμίας καί τής άξίας του ο’ίκου σωζομένης, καί 15
π ώς άποτιμάται όφφικίφ του δικαστοΰ. καί ότι αυτή ή άγωγη οΰχ αρμόζει κοινοΰ δούλ(ου) ύπονοθεύοντος δοΰλον ενός τών δεσποτών, εΐ δέ εξωτικόν υπονομεύσει, έκαστος εις ολόκληρον ενάγεται ω ς έν ταΐς λοιπαΐς άγωγαΐς ταΐς περί άμαρτημάτων. καί καταβάλλων ελεύθεροί τόν άλλον, καί περί τοΰ
εάν δοΰλος, οδ τήν χρή(σιν) έχω, ύπονοθεύση δοΰλον μου άλλον, πώς ενάγω 20 τώ δεσπότη, καί ότι προφάσει τοΰ ένεχυρασθέντος δούλου ό χρεώστης έχει τήν περί ύποφθοράς δούλου άγωγή(ν). καί ότι ού δίδοται έξωθεν τοΰ πράγ ματος τό διπλοΰν ή γάρ ζημία διπλασιάζεται, καί περί τοΰ εάν συμβουλεύσης δούλω μου κλέψαι παρά Πέτρου, ή ζημιώσαί τινα, εις τί ευθύνη, καί περί τοΰ πότε έχει έπιλογήν ό δεσπότης ή τό διπλοΰν τής 25
ζημίας
λαβεϊν, ή τό τίμημα τοΰ δούλου καί παρασχεΐν αυτόν τώ ύπονοθεύσαντιεί δέ μή έχει ευχέρειαν παρασχεΐν αυτόν, άνά(γνωθι), τί γίνεται. (15) Καί ότι ύποφθείρει δοΰλον καί ό συμβουλεύων αύτώ τοΰ δεσπότου καταφρονεΐν. (16) Καί περί τοΰ έάν τοΰ είωθ(ό)τος δούλου διοικεΐν ή δανείζειν τά δεσπο-
30
τικά χρήματα λογοποιοΰντος μετά τό έλευθερωθήναι εύρεθή χρήματα δαπανήσας μετά γυναικός, ποΐαι άγωγαί άρμό(ζουσι) κατ’ αυτής. (17) Καί ότι καί συνεστώτος τοΰ γάμου έχει κατά τής γυναικός τήν περί ύποφθοράς· διά δέ τήν θάλψιν τών γάμων εις τό άπλοΰν. (18) Καί περί τοΰ έάν δοΰλος χρήματα τοΰ δεσπότ(ου) παράσχη τινί έντειλάμενος αύτώ άγοράσαι άγρούς, π ώ ς έπίλέξασθαι ώφελεν ό δεσπότης, ΐνα ή τήν περί εντολής ή τήν περί
35
κλοπής κινή(ση). (19) Καί περί εμπόρων, ότι ούκ όφείλουσιν άγορασάντων κλοπιμαία τό τίμημα λαβεϊν καί τότε τά πράγματα
άποδοΰναι. (20) Καί
ότι ό τό μήπω καθιερωθέν κλέψας κατέχεται τη φούρτ(ι)- οΰπω γάρ ίερό-2 * 6 26 In margine sine signo: πρόσχ(ες) άνά(γνωθι) καί τήν λβ' τοϋ κ(υρίου) Λέ(ον)τ(ος) νεαράν ( = Ν ον . 60 [?] Leonis).
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. V I - CAP. 21-36
160
συλός έστιν. (21) Καί περί του τον άλλότριον δοϋλον ύπονοθεύσαντος μόνον 443 r επί τ φ φυγεΐν καί ||τοϋ ύποδεξαμένου μετά την φυγήν, καί κρύψαντος αυτόν.
(22) Καί περί τοϋ άγοράσαντος κλοπιμαία καί άπαιτουμένου εΐπεϊν τον πεπρακότ(α), πώς οφείλει λέγειν τον κλέπτην. (23) Καί περί τοϋ τον άλλότριον δοϋλον παρά γνώμην δεσπότου πωλήσαντος ή δωρησαμένου ή άλλως
5
έκποιησαμένου, π ώς ούδέν τον δεσπότην βλάπτει, καί εί ψηλαφα αυτόν, ή παρ’ έαυτω κρατεί, κλοπήν αμαρτάνει. (24) Καί περί τοϋ λαβόντος χρήματα έφ’ φ διακομίσαι τινί, καί τινα έξ αυτών παρακατασχόντος καί συγχρησαμένου. (25) Καί περί τοϋ άγνωμονοΰντος ή μη άγνωμονοΰντος περί της συντέλειας καί της διαπρά(σεως) τών πραγμάτων αύτοΰ, πότε ό τά δημό- 10 (σια) άπαιτών καλώς πωλεϊ τά πράγματα ή κλοπήν άμαρτάνει, καί ουδέ ό άγορα(στής) διά χρή(σεως) δεσπόζει. (26) Καί δτι ό κλέπτης καί άρπαξ καί άπολλυμένου τοϋ πράγματος ουδέν ήττον ενέχονται. (27) Καί περί τοϋ εάν τις τον κλοπιμαΐον ή τον φυγάδα οΐκέτην πωλή(ση). (28) Καί ότι ή μητρυιά κλέψασα τά τοϋ προγόνου καλώς ενάγεται τή φούρτι. (29) Καί 15 περί τοϋ εάν ή κλοπιμαία δούλη έ'τεκε παρά τφ κλέπτη, πώς κλοπιμαίος νοείται καί ό τοκετός, καί ποΐαι άγωγαί επ’ αύτφ κινοΰνται. καί οί άγορασταί έν εΐδή(σεί) τήν κλοπιμαϊαν δόύλην άγοράσαντες τη φούρτ(ι) κατέχονται. (30) Καί περί τοϋ διαλυσαμένου επί τή περί κλοπής άγωγή, ή μέρος τών κλαπέντων λαβόντος, ποιας άγώγάς δύναται έχειν. (31) Καί περί τοϋ 20 ύποδεξαμένου παρά δούλ(ου) έν είδή(σει-) τά παρ’ αύτοΰ κλαπέντα πράγματα. (32) Καί δτι ή μέν περί κλοπής άγωγή κατά κληρονόμων ού παραπέμπεται* ή δέ άγωγή ή άπαιτοΰσα το κλαπέν πράγμα κατά παντός νεμομένου άρμό(ζει). (33) Καί περί τοϋ λαβόντος δοϋλον επί τφ S-ρέψαι καί πωλήσαν τος αύτόν, πώς κατέχεται τή περί κλοπής. (34) Καί περί γυναικός τοϋ 25 άνδρός κληρονόμου γραφέντος άποσυλησάσης πράγματ(α) της κληρονομιάς, καί εάν γυνή έν ζωή τοϋ άνδρός χρήσητ(αι) τοϊς αύτοΰ πράγμασι, πώς κλοπήν ούχ άμαρτάνει· ή ίν ρέμ δέ κινείται κατ’ αυτής. (35) Καί περί τοϋ άπό έμπρησμοΰ ή ναυαγίου άφελομένου τι ή μειώσαντος, πώς έντός ένιαυτοΰ εις το τετραπλάσιον εύθύνεται. μετά δέ τον ένιαυτόν εις το άπλοΰν. καί 30 φησί ό Στέφα(νος), δτι είσί καί άλλαι τιμωρίαι, πρώτον μέν, ίνα καί τφ φίσκω τοσοΰτον παρέχωσιν, δσον τφ ένάγοντι· δευτέρα δέ, δτι έ'στι κατ’ αυ τών καί ή φούρτ(ι), καί έτέραι τιμωρίαι, δμως άνά(γνωθ-ι) το μ ζ' βι. τών διγ(έ)στ(ων). (36) Καί περί πλαστοΰ προκουράτ(ω)ρ(ος) παραθήκην λαβόν τος ή χρέος άπαιτήσαντος παρά γνώμην τοϋ δεσπότ(ου), ώ ς δοκών κλέπ- 35 31 31 Scholion d. V I I . 213 sq. in Ed. ex Stephano haustum esse ex Tip. solo notum est, item altera pars δεύτερα κτλ.
13 ενέχεται
15 φούρτη
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
:
1
~φ>· r ”
L IB . L X - T IT . V I -
CAP. 37-39
161
τειν. (37) Καί περί του εάν τις συνεβούλευσε τώ δούλω τώ άλλοτρίω κλέψαι τινά παρά του δεσπότ(ου) καί χρήσασθαι φυγή, έπαγγειλάμενος ύποδέχεσθαι αυτόν· ό δέ δοΰλος άνήγαγε τω δεσπότη, καί κατά κέλευσιν αύτοΰ πράγ ματα λαβών άπήλθε προς τον ύπονοθεύσαντα, [| ποΐαι άγωγαί άρμόζ(ουσι) ii3 v 5 κατ’ αύτοΰ. (38) Καί περί του εάν τις νέμηται δοΰλ(ον) άλλότριον καλή πίστει, συμβή δέ τούτον τον δοϋλον κλέψαι τινά παρά εξωτικών καί παρ’ αύ τοΰ. τοΰ καλή πίστει νομέως, τί γίνεται, άνά(γνω·9·ι)· καί. γάρ έστι πολυσχεδές. καί περί τοΰ εί κλαπή παρ’ αύτοΰ. καί εΐ ελεύθερος καλή πίστει δουλεύων κλέψει, είτε παρά έξωτικοΰ, είτε παρά του κατέχοντος αύτόν. (39) 10 Καί ότι ή περί κλοπής άγωγή έκείνοις άρμό(ζει), οϊς διαφέρει μή άπολέσθαι το πράγμα, καί ποιαν άγωγήν έ'χει έξουσίαν ό δεσπότ(ης) κινεΐν. καί εί έπιλέξεται τον κλέπτην ή τον χρησάμενον. καί εί ό δεσπότ(ης)
είδώς την
επί τ ω πράγματι κλοπήν έπελέξατο τον χρησάμενον. καί εί άγνοήσας την περί τοΰ χρησθέντος άγωγήν κινή(σει), ύστερον δέ μαθών ζητήσει κατά 15 τοΰ κλέπτου μεταβήναι, πώς έξεστιν αύτώ, εί μή άρα ήδη το ικανόν έπαθε παρά τοΰ χρησαμένου επί τω πράγματ(ι). καί περί τοΰ πώς ό χρησάμενος ήλευθέρωται, καν κινηθή κατ’ αύτοΰ. μετά δέ ταΰτα γνούς τήν κλοπήν μετήλθεν έπί τον κλέπτην, είτε νική(σει), είτε ήττηθ(ή) πρός τον κλέπτ(ην). καί εί ό χρησάμενος κινή(σει) τήν περί κλοπής καί λά(βη) καί τήν ποινήν. 20 καί περί τοΰ εί ό άνήρ χρήσηται πράγμα, ή δέ γυνή κλέψη τοΰ(το) παρ’ αύ τοΰ. ζήτ(ει) περί τοΰ εί έπιλέξηται τον κλέπτην βι. ιγ' τί. α'. Περί δούλων τοίνυν ύποφθαρέντων ζήτ(ει) τοΰ παρόντος βι. τί. ζ'. καί τί· ιβ' περί κλο πής διαλεγόμενον μάλιστα δέ κε. ο ζ', ο δ ή άρχή· Έ άν τις τφ παρατεθέντι ή χρησθέντι. καί τί. κα' κε. με', οδ ή άρχή· Ή περί ύβρεως άγωγή. καί 25 τί. ια' κε. β'. Περί δέ μηνυτοΰ ύποφθοράς ζήτ(ει) βι. νς' τί β'. καί βι. ξ ' τί. κς'. καί νγ'. Περί δέ τών άλλότρ(ια) κλοπιμαία άγορασάντων, πώς ού λαμβά(νουσι) τό τίμημα, ζήτ(ει) βι.
ιε' τί. α' περί τό τέλος, ζήτ(ει)
περί τούτων καί βι. νγ' τί. α' κε. ιγ', οδ ή άρχή· Ή παρούσα άγωγή ενοχοποιεί τον ύποδεξάμενον. καί βι. ξ ' τί. ι' κε. ε'. καί α'. καί τί. κα' 30 κε. ιε' θέ. ε', οδ ή άρχή· Έ άν ό άστρολογίαν ή έτέραν άπηγορευμένην μαν τείαν. καί τί. μη' μεθ’ ών έχει παραπομπών, καί βι. β' τί. β' κε.. νγ', οδ ή άρχή* Ό συμπλεκτικός καί ό διαζευκτικός, καί τί. ιδ' τοΰ' λε' βι. κε. νη', οδ ή άρχή· Ό γάρ
δοΰλος έν μέρει γραφείς παρά τοΰ δεσπότου. Περί δούλων
διαλέγεται, ού μήν ύποφθαρέντων καί βι. μα' τί. δ' κε. ς1' περί τά 2 3
23 κε. οζ' = e. 76 Ed.
24 κε. με' = c. 43 Éd.
28 κε. ιγ' initium ex Tip.
solo notum = Dig. IV , 9, 3, 4 cf. Venturi c. 12 Zach. Paralipomena e. 12 cum adnotatione 4. Ed.
30 κε. ιε' θέ. ε' = c. 14 § 7 Ed. (§ 13 Dig.).
32 κε. νη' = c. 50 Ed. E xstat in Am bros.
31 κε. νγ' = c . 50
31 κε. ς' = c. 1 § 1 (N ov. I
c. 2) in medio Ed.
11
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. V I, 39 - V II, 9
162
μέσα, ού ή αρχή' Γινέσθω τοίνυν καταγρα(φή) παρά του κληρονόμου, καί ποίή(ση) δούλη ή κλοπιμαάρ λογισμώ κατάσχ(η) αυτήν, καί τί, κα' κε. α'. καί ε'. καί τί. ζ ' μεθ·’ ών έχει παραπομπών, καί βι. νδ' τί. γ ' κε, β'» ζήτ(ει) καί του ζ ' βι. τί. γ ' κε. θ', ώρ(αϊον), ού ή άρχ(ή)- Εί μέν διαφθ-είρει ή
5
φαμιλ(ία), ουκ έχει άδειαν ό δεσπότ(ης) δούναι δσον είς έλεύθ·(ε)ρ(ος). καί βι. ι' τί. γ ' κε. δ', καί βι. ιδ'. τί» α' κε. ε'. καί του παρόντος βι. τί. ζ' κε. &' το τέλος» Περί τοϋ φυγόντος ύποθ-υμοσύνη τή του δεσπότου, καί του a i r ιβ' τί. κε. μη', ζήτ(ει) περί ||κλοπής τον δλον ι' τί. καί τον ιβ'.
10
Τί(τλος) ζ'. Περί φυγάδων δούλων καί των κρυπτόντων αυτούς καί ύποδεχομένων. (1) Καί των μη άποκαθ-ιστώντων τω
δεσπότη εΐσω ήμερων εικοσιν
τοϋ εύρεΐν αυτόν έν τω ίδίω άγρω ή τή τάξει, ή άποκαθ-ιστώντων. καί περί των κωλυσάντων τήν ζήτ(ησιν), καί στρατηγών μη συνεργησάντων γράμματα 15 δεξαμένων, καί τής κατ’ αυτών ποινής, καί δτι ό κρατών φυγάδα δοϋλον δημοσία προσαγέτω, καί τις έστι φυγάς» καί ποιος δοκεϊ δημοσία προσάγειν. καί δτι ή άσφαλ(ής) φυλακή καί δεσμεΐν επιτρέπει. (2) Καί δτι οί απλώς φυγάδες δούλοι άποδίδονται τοϊς δεσπόταις. οί δέ έλευθεριάζοντες βαρέως σωφρονίζονται. (3) Καί περί τοϋ τί δει ποιεϊν τον θ-έλοντα φυγάδ(α) 20 ζητεϊν έν άλλοτρίοις. (6) Καί δτι ό φυγάς διά χρή(σεως) ού δεσπόζετ(αι). (8) Καί περί τοϋ έάν φυγάς οίκέτης συλληφθή επί το βαρβαρικόν άπιών, ή •
ό πόΰς αύτώ κόπτεται, ή μεταλλίζεται, ή άλλη τιμωρία υποπίπτει. (9) Καί περί τοϋ φυγάδα ύποδεξαμ(έ)ν(ου), πώς οφείλει άποδιδόναι αύτόν μετά ετέρου όμοιου ή κ' νομίσματα, καί άνά(γνω·9·ι) το β' ·9£. τοϋ ς' τί. τοϋ παρόντος 25 βι· καί το τελευταϊον θέ. τοϋ ιδ' κε. τοϋ αύτοΰ ς' τί, καί τοϋ μη' τί. κε. ε', ο5 ή άρχή· Ό τον άλλότριον δοϋλον ύποδεξάμενος καί άποκρύψας. καί εΐ ατελής έστι την ηλικίαν, οί έπίτροποι, ινα διδοΰσι την ποινήν, ή κουράτ(ω)ρ(ες). εί δέ άπορός έστιν, ίνα σωφρονίζεται ό ύποδεξάμενος. καί περί τοϋ εί έψεύσατο ό δοΰλος είπών έαυτύν ευγενή, καί έπί μισθώ είργάσατο παρά τινι, 30
2 κε. κε' = ο. 24 Ed.
· αισχρόν τίποτε Ed.
21 c. 4γ-5 Ed. desiderantur in T ip. 26 κε. ε' = c. 4 Ed.
22 c.
7 item
5 διαφθείρη φαμίλια Ed. 25 â-έ. β'
sc. κε. a'
μεταλίζεται
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
’••T·
■
L IB . L X - Ï I T . V II - CAP. 10-13
163
πώς ό δεξάμενος έν άγνοια άνεύθυνος ίνα τυγχά(νει). καί περί του πώς χρή βασανίζεσθαι το άνδράποδον, ίνα γνώμεν
μή έξ υποθήκης τοϋ δεσπότου
εφυγ(ε). καί άνά(γνωθι) το ια' κε. τούτ(ου) του τί. καί σκόπ(ει) καί το β' θέ. του μη' κε. τοϋ ιβ' τί. καί κε. λς'.τοϋ ζ' τί. τούτ(ου) τοϋ βι. καί σκό5 π(ει) την διαφοράν τοΰδε τοϋ κε. καί τοϋ λζ' τοϋ ζ' τί. καί νόει ούτως, ότι έκεΐσε μέν συνεβούλευσε κλέψαι τώ δούλω, καί έλθείν προς αυτόν, ένταΰθα δε μάλλον ό δεσπότης προς το βλάψαι τον ύποδεξάμ(ε)ν(ον) πεποίηκεν έξ έπίτηδες, καί οόχί προς το γνώναι, εί άληθίζεται, ό δοΰλος πεποίηκε τήν προς τον δοΰλον τοϋ άπελθείν. έντολ(ήν). (10) Καί περί τοϋ έάν τις τά πο10 λιτικά άνδράποδ(α) τέχνας έπιστάμ(ε)ν(α) ύπονοθεύση. καί εί άπελεύθερον πολιτικόν τεχνίτ(ην) ύφείλετό τις. καί ποινής έκδίκου μή άνάζητησαμένου τον φυγάδα. (11) Καί ότι πολλάκις τις ύποδεξάμενος φυγάδ(α) καί βουλόμενος φύγειν τήν άπό τών δ(ια)τ(άξεων) τιμωρίαν, ή δοΰλον ίδιον είναι τον φυγάδα, ή υποτίθεται αύτόν εις ελευθερίαν άναφωνήσαι, ίνα δόξη μή φυγάδα 15
εχειν, άλλ’ ή νέμεσθαι ώ ς καλή || πίστει, ή ώς ελεύθερον διεκδικεΐν. κελεύει iii υ τοίνυν ή δ(ιά)τ(αξις), ήν καί άνά(γνωθι), ίνα τούτ(ου) γενομένου ό δοΰλος βασανίζηται· τοΰτο γάρ καί τήν άλήθ(ειαν) εύκατάληπτον ποιεί, καί τούς δούλους σωφρονεστέρους. (12) Καί περί τοϋ άποκρύπτοντος δημό(σιον) δοΰ λον, ίνα δίδωσιν αυτόν καί ιβ' λίτρας αργυρίου τώ δημοσίω. κατά δέ τών
20 κληρονόμων τοΰ ύποδεξαμένου το έπιτίμιον ούχ άρμό(ζει).
(13) Καί περί
τοΰ έάν τινες δοΰλοι της πόλεως όντες καί τέχνας τινάς ή άλλα έργα τινά τής πόλεως άφωρισμένοι ώσανεί τής ιδίας αίρέ(σεως) άμνήμονες οίκοις άλλοτρίοις έαυτούς καί ιδιωτικών δουλίδων συνάφεια. συζεύξωσι, καί αυτοί, καί 25
αΐ γαμεταί, καί οί παϊδές παραχρήμα τή αρχαία αίρέ(σει) καί τώ καμάτω άποδιδόσθωσαν. άνά(γνωθι) τοΰ μη' τί. περί τούτων κε. ε'. άνά(γνωθι) καί τοΰ ιβ' τί. κε, μη' θέ. β'. καί βι. ιθ' τί. η', ι'. καί ια'. ζήτ(ει) καί τοΰ αύτοΰ ιβ' τί. κε. λθ' [τοΰ ξ' βι.], οδ ή άρχή· Ό άρπάζων ή άποκρύπτων άλλοτρίαν δούλην πόρνην οδσαν. καί κε. με', οδ ή άρχή· Έ άν σβεσθή το
30
κλαπέν πράγμα, καί μς'. καί κε. ο ζ', οδ ή άρχ(ή)· Έ άν τις τώ παρατεθέντι ή χρησθέντι. καί θέ. α'. καί τί. ι' κε. β'. γ'. καί όλον τον τί. καί τί. ια' κε. τελευταΐον. καί τί. ιβ' κε. τελευταίον. Περί τοίνυν τον κζ' τί. τοΰ ξ' βι. μεθ’ ών έχει παραπομπών.’ καί δ' κε. ιδ' θέ. α', οδ ή άρχή· Έ άν άποδύσω δοΰλον άποθά(νη). καί βι. λε' τί. ις' κε. γ'. καί όλον τον τί.
4 κε. λς' = c. 37 Ed.
5 κε. λζ' = ο. 38
Ed.
υποδοχέων άνά(γνωθι) τί. μη' καί βι. κ' τί. σου, καί άπό ψύχους καί βι. μη' τί. ιη' κε.
23 κε. οζ' = c. 76 Ed.
33 άλλότριον δοΰλον Ed.2 8
28 In margine sine signo: Περί δε τών φθειράντων άλλοτρ(ίαν) δούλ(ην) ζήτ(ει) τί. κα' τοϋ παρόντος βι.
33 άποδόσω
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
164
L IB . L X - TÎT. V II, 13 - I X , 5
κς\ Περί δέ τοϋ κρύπτοντος τον άμαρτήσαντ(α) δοϋλον, ή τον άπόντα δοϋλον όμολογήσαντος έχειν δεσπότ(ην), καί δούλου μή διεκδικουμένου. παρά τίνος ζήτ(ει) βι. ζ ' τί. ιε'. Τί(τλος) η . Περί κοττιστών ήτ(οι) κυβευτών.
5
(1) Καί περί τοϋ τύπτοντος ή ζημιοΰντος τον, παρ’ φ γίνεται κύβος, ή έν τφ κυβεύειν κλέψαντος έξ αύτοΰ, πώς ούκ ενέχεται, καί περί τοϋ εάν έξ άλλήλων οί κυβεύοντες άρπάσωσι. καί δτι έκαστος τύπτει καί ζημιοϊ άκινδύνως τον υποδοχέα, έν δέ τ φ οϊκω καί έν τφ καιρφ τοϋ ο’ίκου μόνον έξεστιν άπ’ αύτοΰ κλέπτειν. καί περί τιμωρίας τοϋ άναγκάζοντός τινα κυβεΰσαι. 10 (2) Καί δτι κωλύεται τις παίζειν έπί χρήμασιν. (3) Καί περί τοϋ έπί ποίοις συνθηκίζειν έ'ξεστι. (4) Καί περί υπεξουσίου ήττηθέντος, καί δούλ(ου) νικήσαντος, πώς ό πατήρ ένάγει, καί ό δεσπότ(ης) ένάγεται. (5) Καί δτι ή δ(ιά)τ(αξις) κωλύει τα παίγνια, υπεξαιρεί δέ πέντ(ε), καί ορίζει καί τινα έπι- . τίμια κατά τών κυβέυόντων. (6) Καί περί δ(ια)τ(άξεως) κωλυούσης τά ιππικά 15 ξύλινα καί προστιμοΰσα καί άνάλο(γον) διδοΰσα τών ήττηθέντων. 445r
ζήτ(ει)
περί τούτ(ου) καί βι. γ ' τί. α ' κε. ε'. ||
Τί(τλος) θ·'. ’ Εάν μετρτ)τ(ής) πλαστόν τρόπον εΐπη. (1) Ή ψεύσηται περί το μέτρον τοϋ φιλονεικουμένου ή πιπρασκομένου 20 άγροΰ, πώς ύπόκειτ(αι) τή τοϋ διπλοΰ άπαιτ(ήσει)· άλλα καί άχρήστως τις κινεί τήν περί μισθώσεως· το γάρ διδόμενον ούκ έ'στι μισθός, άλλα άντίδωρον. καί δτι άπο δόλου μόνου ένέχεται καί μεγάλ(ης) άμελείας, καν μισ θόν έλαβε, καί δτι έκεΐνος ένέχεται ό έκφωνήσας δι’ εαυτοΰ ή δι’ άλλου, ή διά γραμμάτων. (2) Καί εί μετρητής έπιτραπείς μετρήσαι έτέρω έπιτρέψει, 25 κάκεϊνος δόλον ποιή(σει), αυτός ένέχεται ως τοίούτω καταπιστεύσας. (3) Καί δτι δύο μετρητών δόλον ποιησάντων έκαστος εις ολόκληρον ένάγεται, καί το ικανόν τοϋ ενός ποιοΰντός ό άλλος ούκ ένάγεται. καί περί τοϋ εί διά τήν κακήν μέτρησιν πλέον τι παράσχω, ήγουν είτε ό άγοραστής καί ό πρά ξ η ς ) . καί δτι αυτή ή άγωγή δίδοται κληρονόμοις, ού μήν κατά κληρονόμων. 30 καί δτι προφά(σει) δούλου νοξαλ(ία), καί ού περί τοϋ πεκουλ(ίου) άρμό(ζει). (4) Καί δτι αδτη ή άγωγή διηνεκής έστιν. (5) Καί περί τοϋ έάν μή ό μετρητ(ής) έκφωνή(ση), άλλ’ ύπερθέμενος βλάψη τον πράτ(ην), π ώς δέ, άνά7 κλέψας
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. I X , 6 - X , 11
165
(γνωθι). καί περί τοϋ έάν τοϋ μετρητ(οΰ) ψευσαμένου κινή(ση) τήν το λοιπόν έκδικοΰσαν άγωγήν κατά τοΰ πράτ(ου) ό άγοραστής. καί δτι ού μόνον επ’ άγροΰ χώρα τη το διπλοΰν άπαιτούση άγωγή, αλλά καί των λοιπών πραγ μάτων, οίκου, οίνου, σίτου, δουλειών καί λίθου. 5
μηχανικού
(6) 'Αρμό(ζει) καί κατά
ψευσαμένου κατά άπάτ(ην), καί κατά τοϋ μή οντος
μετρητού,
άπαιτήσαντος δε περί το μέτρον, καί άρχιτέκτονος, καί εργολάβου, καί τα βουλαρίου, καί περί τον συμψηφισμόν, άπαιτήσαντος.
Τ ί(τλος) i'. Περί άπαιτ(ήσεως) κλοπιμαίου πράγματος. 10
(1) Καί δτι μόνω δεσπότη άρμό(ζει)· καί ενέχονται αύτώ καί μαινόμενοι καί ινφάντες άναγκαίως κληρονομοΰντες. (2) Εί καί αυτοί ούκ ένάγονται, καί άπαιτεΐ το διαφέρον.
(3) Καί περί τοΰ εί δοϋλός μου κλαπή κληρονόμος
γραφόμενος, καί άποθά(νη).
(4) Καί δτι όνόματ(ι) υίοΰ καί δούλ(ου) άρμό-
(ζει) κατά τοΰ πατρός καί τοΰ δεσπότου εις το περιελθόν, καί εις το πε15 ριττον
δύναται τον δοΰλον εις θεραπείαν της ζημίας έκδοΰναι ό δεσπότης.
(5) Καί ό υπεξούσιος ταύτη τη άγωγή ένάγεται. (6) Καί περί τοΰ εί σπουδή καί συμβουλή σου γένηται κλοπή, τή περί κλοπής άγωγή ένέχη, ού μην καί τή το κλαπέν άπαιτούση. (7) Καί περί τοΰ διαλυσαμένου επί τή περί κλο πής άγωγή, ούκ άναιρεΐ τήν το κλαπέν άπαιτοΰσαν άγωγήν, καί το έμπα20 λιν. [| ή μέν γάρ το πράγμα, ή δε τήν ποινήν άπαιτ(εΐ). καί περί τοΰ ύπο- 445 V στάντος κλοπ(ήν), ποιας άγωγάς έχει, ζήτ(ει) καί το β ' κε. τοΰ ια' τί. καί δτι ή το κλαπέν άπαιτοΰσα άγωγή ώ ς πράγματα έ'χουσα άπαίτ(ησιν) καί κατά κληρονόμων άρμό(ζει) καί διαδόχων, καί μετά το άποθανείν τον κλα25
πέντα δοΰλον μετά μέντοι θάνατον τοΰ κλέπτου. (8) Καί περί τοΰ έάν το πράγμα προσφέρη ο κλέπτης· εί δέ μή, δίδωσι τήν άποτίμησιν, δσου πλείονος ήν. άπαιτ(εϊ)τ(αι) δέ καί καρπ(ούς). (9) Καί δτι è μερικός κληρονόμος καθ’ δσον κληρονομεί ενέχεται, ό δέ μόνος εις ολόκληρον, καί ούκ εις μόνον το
περιελθόν. (10) Καί περί φανεροΰ καί άφανοΰς κλέπτου καί άρπαγος, πώς ενέχεται, εί μή τοΰ πράγματος ό δεσπότης έπελάβετο. άρμό(ζει) δέ καν φο30 νεύση ή κλάση ή έκχύση ο κλέπτης δπερ έκλεψε, καί περί τοΰ ένθα άποτελέσματι νοΰ δεσπότ(ου) άλλοτριωθ(ή) αύτοΰ ή δεσποτεία τοΰ κλαπέντος, π ώς άναιρεΐται ή το κλαπέν άπαιτοΰσα άγωγή. καί άνά(γνωθι) τά παρα δείγματα. (11) Καί δτι μόνω τώ κλαπέντι καί τώ κληρονομώ αύτοΰ άρμό-
6' 7 ταβουλλαρίου
20' 21 άποστάντος
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. X - CAP. 12-22
166
(ζει) ή περί κλοπής- ό δέ ληγατ(ά)ρ(ιος) την τά ’ίδια έκδικοΰσαν αγωγήν κινεί. (12) Καί περί του εΐ μή οΐκείω άποτελέσματι την δεσποτ(είαν) άπ ώ λεσε. καί ποιος των κοινωνών την το κλαπέν απαιτούσαν άγωγήν άπόλλυσιν. (13) 'Αρμό(ζει) καί επί τω γενομένω σκεύει έκ τοϋ κλαπέντος πράγματος, καί άποτιμάται ή εργασία, καί περί τοϋ αύξήσαντος ϊνφαντος δούλου παρά
5
τω κλέπτη. (14) Καί περί τοϋ έάν υπό αίρεσιν ληγατευθή ή ελευθερωτή 6 κλαπείς δούλος- καί πότε απολύεται ό κλέπτης, καί περί βοος κλαπέντος, π ώς άρμό(ζει) έπί τω δέρματι καί τω κρέατι καί τοϊς κέρασι. καί σταφυλών κλαπεισών άπαιτεϊται ό οίνος καί τά στέμφυλα. (15) Καί περί δούλ(ου) έξ άλλου κλέπτοντος, πώς ένάγεται τή περί κλοπής άγωγή μετά την ελευθε 10 ρίαν, ού μην καί τή άπαιτούση το κλαπέν, εΐ μή ψηλαφήσει ελεύθερος ών, (16) Καί περί τοϋ εις το έν χρή(σει) δοθέν αύτώ ή το έν παραθήκη κλοπήν πλημμελήσαντος, καν χωρίς δόλου καί άμελείάς αύτοΰ το πράγμα φθαρή. (17) Καί ότι εΐ προσενεχθή το κλαπέν, είτε μετενεχθή εις έτέραν ενοχήν, αναιρείται ή το κλαπέν απαιτούσα άγωγή.
(18) Καί περί τοϋ έάν ό προ- 15
κουράτωρ μου ίδια νομίσματα καταβάλλη μή χρεωστών, πότε εκείνος έχει τήν περί κλαπέντος πράγματος άγωγήν- καί πότε έμοί αρμόζει, εΐ δεκτήν ήγήσομαι δηλαδή τήν δόσιν. ό δέ δεχόμενος μή χρεωστούμενον έν εΐδή(σει) κλέπτει.
(19) Καί περί τοϋ έάν θυγάτ(η)ρ κλέψη, πώς κινείται κατά τοϋ πατρός αύτής ή δε πεκουλίο. (20) Καί περί τοϋ εΐ καί γέγονεν ό κλέπτης 20 έ'τοιμος έναχθήναι, ό δέ κλαπείς ένεπόδισε, καί μετά ταϋτα φθαρή το κλα
πέν, ούδέν ήττον άρμό(ζει) ή περί κλαπέντος άγωγή. (21) Καί περί τοϋ εΐ 446 )·
πολλοί κλέψουσι. καί περί τοϋ έάν εις το ικανόν ποιήση. (22) Καί περί τοϋ έάν, πριν ή προσαγάγη το πράγμα ό κλέπτης, συμβή άπολέ||σθαι, τω κλέπτη κινδυνεύεται. .Περί τοίνυν κλαπέντων ζήτ(ει) βι. κε' τί. α ', εΰρή(σεις) γάρ 25 διάφορα κε. ζήτ(ει) καί τί. ς1' τοϋ ξ' βι. Γίερί δέ δούλου δοθέντος εις ένέχυρον ή έν χρή(σει) ή έν παραθήκη καί κλέψαντος, προς δν έδόθη, πότε ένέχεται ό δεσπότ(ης)’ εις ολόκληρον, καί πότε έκδίδω(σι) τον δοΰλον, ζήτ(ει) βι. κε' τί. α' κε. λα ', οδ ή άρχή- Τ ω ένεχυρασθέντι μοι δούλω. περί τούτων τοίνυν ζήτ(ει) τοϋ ξ' βι. τί. ιβ'. καί βι. νβ' τί. α' κε. ιθ', οδ ή άρχή' Έ ν 30 τοϊς έγκλήμασι καί ταϊς βίαις. καί βι. νς·' τί. α' κε. τελευταΐον. Περί δέ φαμιλ(ίας) ζήτ(ει) βι. β ' τί. β' κε. ρ^ε', οδ ή άρχή- Ή φαμιλ(ία) καί πράγμα δηλοΐ. καί βι. ιε' τί. β' κε. γ ', οδ ή άρχή- Τ ω κατ’ εύλογον αιτίαν λαβόντι πράγμα καί έκπέσοντι. καί βι. ιθ' τί. θ' όλον μεθ' ών έχει παραπομπών, καί βι. κδ' τί. ζ' κε. ς', οδ ή άρχή- Τ ω φροντιστή έπιτέτραπται. καί θέ. 35 α'. καί θέ. β'. καί κε. ζ'. καί τί. η' κε. Θ', οδ ή άρχή- Έ π ί τοϋ τριτικα-
Ed.
8 τώ κέρατι καί τοϊς κρέασι 32 κε. ρ^ε' — c. 187 § 1 Ed.
29 κε. λα' = ο. 30 Ed. τοϋ ένεχυρασ&έντος φαμίλια πράγμα Ed. 33 κε. γ' = c. 3 § 1 Ed.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
'·/
-‘ - f 'Z P 'l W r ; · ■.
L IB . L X - TIT. X , 22 - X I , 3
167
pίου ή καταδίκη γίνεται, καί βι. κη' τί, ια' κε.· κβ', οδ ή αρχή· ’ Εάν ή γυνή σου κλέψη παρ’ έμοϋ. καί βι, μα' τί. α', κε. λ ζ', οδ ή αρχή· Ό υπό δρον έλευθερούμενος. καί βι. μδ' τί. κζ' κε. γ'. καί τί. ιθ' κε., ς'.
Τί{τλος) ια '. •5
Περί ιδιωτικών άμαρτημάτων. (1) Καί δτι ταΐς ποιναλ(ίαις) άγωγαϊς οΰκ ένέχονται οι κληρονόμοι· καί διά τοϋτο ουδέ τή περί κλοπής ενέχονται, άλλα τή περί άποκρυβής νεμόμενοι ή δόλω
παυσάμενοι νέμεσθαι, καί τή το πράγμα· άπαιτούση, καί
τω κονδικτικ(ίω). κληρονόμοι δε κινοϋσι την περί κλοπής, τινών γάρ άμαρ10 τημάτων την έκδίκη(σιν) έχουσιν οί κληρονόμοι, ώ ς του ’ Ακουιλ(ίου). τήν περί δβρεως δε ούκ έχουσι. καί ή περί κλοπής δέ καί τά λοιπά άμαρτήματ(α) τά πολ,ιτικά καί τά πραιτ(ώ)ρ(ια), τοϊς άμαρτήμασι επεται. (2) Καί δτι έάν αμαρτήματα συντρέχωσιν άλλήλοις, οΰκ έμποδίζεται ή έπεξέλευσις αύτών. καί διά τοϋτο ό κλέψας δοΰλον ή άρπάσας καί φονεύσας ενέχεται. 15
καί κινούμενης τής το κλαπ(έν) -άπαιτούσης, ή τής τά βιαίως άρπαγέντα ούκ αναιρείται ό Άκουίλιος. εΐ δε δοΰλ(ος) άμαρτ(ήσει) ταϋτα, καί έξ οίασδήποτε άγωγής έκδοθή, αναιρείται ή άλλη άγωγή. καί περί τοϋ κλέψαντος δοΰλον καί φραγελλώσαντος, π ώς ενέχεται
καί
τή περί κλοπήςκαί τή περί
ύβρεως* εί δέ καί φονεύσει, καί τω περί άνδροφόνων ύπόκειται. καί περί τοϋ 20 δούλην κλέψαντος καί διαφθείραντος τούς τρόπους αύτής, ή το σώ μα, πώς ένέχεται καί τή περί κλοπής καί τή κατά τών φ&ειρόντων οίκέτας· καί ό κλέψας καί τραυματίσας καί τή περί κλοπής, καί τώ Άκουιλίω. (3) Καί δτι ό κινών έξ αμαρτήματος άγωγή(ν), εί μεν χρηματικώς, ούκ άπαιτ(εϊ)τ(αι) 25
έγγρα(φάς)· εί δέ έγκληματικώς, απαιτείται. Περί τοίνυν τοϋ || βιασ&έντος, τίνα δύναται κινεϊν, ζήτ(ει) τοΰδε τοϋ βι. τί. ιζ'. καί βι. να' τί. β'. Περί δέ τοϋ διαφθ-είραντος δούλην ζήτ(ει) τοΰδε του βι. τί. ιβ'. καίκα'. καί τί. ε' κε, λα', όδ ή αρχή· Έ άν ή φαμιλ(ία) μου κλέψη. καί κε. τελευταΐον, καί τι. ip . και τι. ιζ . και τι.. ιζ . και τι. ε . και τι. ζ κε. υ , ου η αρχή* U
τον φυγάδα ύποδεξάμενος. καί τί. ι'. Περί δέ υπεξουσίου άνεχομένου ζήτ(ει) 30 βι. νβ' τί. α' κε. λη', οδ ή άρχή· Έ κ πάσης αιτίας, καί βι, νς' τί. α' κε. α'. καί βι. ζ' τί. ιη' κε. ι' θέ. β', οδ ή άρχή- Ενδέχεται με περί χρέους
κε. κβ' = c. 28 Ed.
5 ΐδικών
18 φραγελώσαντος
26-27
χ ι_
ς ' κε.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. X I , 3 - X I I , 13
168
έναχθέντα ή ένάγοντ(α). καί τί. ε' κε. μ δ' θέ. α', οδ ή άρχή· Έ ά ν
υπέρ
τιν.ος ένάγω. καί βι. κη' τί. ια' δλον, μάλιστα δέ το ιε' κε. Περί δέ αμαρ τημάτων συντρεχόντων άλλήλοις ζήτ(ει)
βι. ξ' τί. ιζ'. καί βι. να' τί. β'.
καί τί. ιΒ'. καί κα'. Τί(τλος) ιβ'.
5
Περί κλοπής. (1) Καί πόθ(εν) ώνομάσθη. καί δτι κλέπτης άπό μόνης διαθέ(σεως) ού γίνεται, καί πότε ό άρνούμενος τήν παραθήκην ούκ έστι κλέπτης, ή έστιν. καί περί τοϋ δρου της κλοπής. (2) Καί δτι της κλοπής δύό γένη είσί, φα νερόν καί αφανές.
(3 -6 ) Καί άνά(γνωθι), πώς ειδοποιούνται.
(7) Καί δτι 10
δούλος κλέψας καί μετά ελευθερίαν κρατούμενος ούκ έστι φανερός κλέπτης, καί περί τοϋ εΐ κρατ(εις) με, φανερός εΐμι κλέπτης· εΐ δε θεωρών άποκρύψω σε, ϊνα μη φονευθ(ής), ουκ είμι φανερός, εί δέ έπεδίωξας με κρατήσαι, καί ρίψας το κλοπιμαϊον έφυγον, φανερός είμι, καν ό δεσπότης κατέσχε με, ή γείτων, ή τις παρών. (8) Καί δτι ό μη ών φανερός κλέπτης κρυπτός έστιν. 15 (9) Καί δτι τω έχοντι την περί κλοπής άγωγή(ν) ού τίκτεται πολλάκις έκ της συνεχοΰς ψηλαφήσεως, ούδέ έπί τω έπαυξήματι. καί δτι έάν κινηθη πρώτον ή περί τοϋ πράγματος άγωγή, σώζεται ή άπαιτοΰσα το κλαπέν. άλλ’ .ό δικαστής ούκ οφείλει έπιτρέπειν άποκαταστησαι το πράγμα, έως αν έλευθερωθή της τό κλοπιμαϊον άπαιτούσης άγωγής. εί δέ πρότερον ταύτη 20 καταδικασθείς δω την διατίμησιν της δίκης, έλευθεροΰται της ίν ρέμ- εί μή άρα έτοιμός έστιν άποδοΰναι το τίμημα καί λαβεΐν το πράγμα· τότε γάρ ύπερτιθέμενος ό κλέπτης ύπόκειται τω άπό κρίσεως έπί τη δίκη δρκω. (10) Καί δτι έκεΐνος έχει την περί κλοπής, ώτινι διαφέρει μή γενέσθαι τήν κλο πήν. (11) Έ άν έξ εύλόγ(ου) αιτίας αύτώ διαφέρη. (12) Καί δτι ό κναφεύς 25 κλαπ(έν)τ(ος) τοϋ δοθέντος αύτώ έχει τήν περί κλοπής· εί δέ άπορός έστιν, ό δεσπότ(ης) αυτήν έχει, τω δέ κακή πίστει νομεΐ ουχ άρμό(ζει) καν αύτώ κινδυνεύεται, αδτη ή άγωγή καί έπί τών ένεχύρων δίδοται τω δανειστή, ού μόνον κατά έξωτικοΰ, άλλά καί κατά τοϋ δεσπότ(ου). έχει δέ καί ό δεσπότης 447r τήν περί κλοπής· καν εύπορος δέ έστιν ό ||χρεώστης, άρμό(ζει) τω δανειστή. 30
ζήτ(ει) καί τοϋ ιθ' κε. θέ. παρατέλευτ(ον), οδ ή άρχή· Έ άν καλή πίστει το έμόν άγοράσης. (13) Καί δτι ό χρεωστούμενος έξ έπερωτ(ήσεως) πράγμα κλεπτομένου αύτοΰ ούκ έχει τήν περί κλοπής, δτε ό έπερωτηθείς ένεπόδισε
1 κε, μδ' S-έ. a ' = c . 43 § 1 Ed.
31 κε. ιθ' θέ. παρατέλευτον = ο. 20 § 1 Ed.
2-3 άμαρτημάντων
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
?5
L IB . L X - T IT . X I I - CAP. 14-15
169
δόθήναι το πράγμα. (14) Καί δτι προ παραδόσεως ό πράτ(ης) έχει την περί κλοπής άγωγήν, καί εκχωρεί αύτήν καί την το κλαπέν απαιτούσαν καί την περί άπαιτ(ήσεως) πράγματος άγωγήν τώ αγοραστή, εί δέ καί τι διά τούτων έλαβε των άγωγών, δίδωσιν αύτό τω άγοραστή· προ παραδό(σεως) γάρ ό 5 μέν κίνδυνος του άγοραστοΰ έστιν, ή. δέ φυλακή του πράτ(ου). καί αυτός δέ ό άγοραστής κλέπτων το πραθέν άύτώ, εΐ μέν μετά το καταβαλεϊν το τί μημα, οΰκ ένέχεται τή περί κλοπής άγωγή· εΐ δε προ του καταβαλεϊν, ενέ χεται, ώσπερ ό χρεώστης κλέπτων το ένέχυρον. καί δτι ό μισθωτός έχει τήν περί κλοπής· ό δέ παραθηκάρ(ιος) ■ούκ έχει, καί? άνά(γνωθι) την αιτίαν, καί 10 περί του εάν άπο δύο δούλων ένεχυρ ασθέντων μοι δ εις κλαπή. καί περί του εάν κινήσας τήν περί κλοπής πληρωθή το χρέος, καί πάλιν κλαπή το ένέ χυρον. καί περί τοΰ εί ένεχυρασθέντες δύο δούλοι κλαπώσι. καί εί διηρημένως αυτών κλαπέντων κινή(σω) περί του ενός, καί πληρωθή το χρέος, ού δύναμαι περί τοΰ άλλου κινεΐν. καί δτι ούτε ό έν χρή(σει) πράγμα λαβών, 15
ούτε ό κατά έντολήν έφ’ ώ πούποτε άπαγαγεΐν, έάν δόλον επί τω πράγματι ποιήσωσιν, έχόυσι τήν περί κλθ7τής άγωγήν. ούτε, ό πατήρ τοΰ υπεξουσίου λαβόντος παραθήκην, ούτε ό εγγυητής τοΰ λαβόντος έν χρή(σει)
πράγμα,
έχουσι τήν περί κλοπής, ού πάς δέ φτινι διαφέρει μή άπολέσθαι, κινεί τήν περί κλοπής εις το διπλοΰν άγωγήν, άλλ’ ό ενεχόμενος διά το άπολέσθαι 20 κατά ραθυμίαν το πράγμα, καί ό κατά παράκλησιν λαβών ώ ς χρεωστών άκριβεστάτην φυλακήν, έχει τήν περί κλοπής άγωγήν, καί ό μισθωσάμενος. καί δτι έάν υπεξούσιος κλοπήν ύποστή, έχει ό πατήρ τήν περί κλοπής, καί περί τοΰ έάν άποθανόντος τοΰ λαβόντος έν χρή(σει) κλαπή το πράγμα, εί καί τά μάλιστα τή άπροσελεύστω κληρονομιά ού γίνεται κλοπή, δμως ό χρή25 (σ)ας έχει τήν περί κλοπής ά γ ω γ ή ν το αύτό καί έπί τοΰ ένεχυρασθέντος καί μισθωθέντος πράγματος, καί δτι ού μόνον έπί τ ώ χρησθέντι μοι πράγ ματι έχω τήν περί κλοπής άγωγήν, άλλά καί έπί τή αύτοΰ γονή καί τοϊς παρακόλουθήμασιν. καί άνά(γνωθι) τά παραδείγματα, καί δτι πάντες οί κινδυνεύοντες έπί άλλοτρίω πράγματι κλαπέντος αύτοΰ έχουσι τήν περί 30 κλοπής, ώς έπί τοΰ έν χρή(σει) διδομένου καί τοΰ μισθουμ(έ)ν(ου) πράγ ματος, καί τοΰ μανδάτ(ου), καί τοΰ ένεχύρου. καί περί τοΰ έάν έπιστολ(ήν) σοι πέμψω, σή γίνεται πριν ή δέξη αύτήν. εί δέ έπί τώ ύποστρέψαι πρός με έπεμψα, έμή μένει, κλαπείσης ούν της έπιστολής έκεϊνος έχει τήν περί κλοπής, || ώτινι διαφέρει· δθεν έάν ό διακομίζων αύτήν άκριβεστάτ(ην) φυ~ ί Π ν 35 λακήν ύπέσχετο ή μισθόν έλα(βεν)
ή υπέρ αύτοΰ ήν, τυχόν παρατιθεμένη
αυτόν, έχει τήν περί κλοπής, καί οί προεστώτες καπηλ(είου) καί πλοίου εύποροΰντες έχουσι τήν περί κλοπής· κινδυνεύουσι γάρ έπί τοϊς πράγμασιν. (15) Καί δτι ού μέχρι τής χρεωστουμένης
αύτώ
ποσότητος ό δανειστής
15 οΰτε ού
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. X I I - CAP. 16-21
170
κινεί την περί κλοπής έπί τοϊς ένεχύροις, άλλ’ είς ολόκληρον· καί δσα λά(βη) ύπερ το χρέος, δίδω(σι) τώ χρεώστη, καί ό τον ούσούφρουκτ(ον) έ'χων κατά του δεσπότου κλέπτοντος το πράγμα έχει την περί κλοπ(ής). καί ό έν χρή(σει) λαβών πράγμα, εάν δαπανήσας παρ’ έαυτώ, ήβούλετο παρακρατήσαι αύτό. (16) Καί δτι κατά των υπεξουσίων ούτε ήμεϊς, οΰτε ούτοι έχουσι κατ’ έμοΰ
5
τήν περί κλοπής. (17) Καί δτι ό υιός καί ό δούλος ποιοΰσι μεν κλοπήν, ούχ ύπόκεινται δε τη περί κλοπής, ούτε μετά ελευθερίαν ή έκποίησιν, εΐ μη άρα μετά το έλευθερωθήναι έψηλάφησε το πράγμα, καί περί του εΐ άναδώ σω τον κλέψαντα δοΰλον. καί περί του εάν φυγάς μ,ου δούλος κλέψη μου τίποτε, πώς άρμό(ζει) μοι ή περί κλοπής κατά του καλή πίστει αυτόν νεμομένου. όνόματι 10 δε του φυγόντος ό δεσπότης ουκ ένάγεται τη περί κλοπής" το γάρ δοκεΐν νέμεσθαι τον φυγάδ(α) προς το διά χρή(σεως) δεσπόσαι μόνον ήμϊν συμ βάλλεται.
(18) Καί περί τοϋ εάν κτήσωμαι τον κλέψαντ(α) παρ’ έμοΰ, καί
πάλιν αυτόν πωλήσω, οΰ κινώ την περί κλοπ(ής). (19) Καί δτι ό κινών τήν περί κλοπής περί σκεύους καί το είδος αύτοΰ καί τήν ύλην, οφείλει λέγειν, 15 ού μην καί τον σταθμόν, τοϋ δέ άνεργάστου αργύρου τον σταθμόν οφείλει σαφηνίζειν, καί νούμμων τον άριθμόν, καί ίματίων τήν χροιάν, εΐ μη άρα όμόσει μη δύνασθαι. καί δτι ού μόνον ήνίκα νέμεται το ένέχυρον ό δανει στής, ύποκλέπτων αύτό ύπόκειται τη περί κλοπής, άλλά καί δτι μη νεμόμένου τοϋ δανειστοΰ πωλή(ση) το ένέχυρον, καί τότε γάρ κλέπτει.
ζήτ(ει) 20
περί τούτ(ου) καί το ξζ' κε., ού ή άρχή" 'Ο χρεώστης πωλών το ένέχυρον. (20) Καί περί τοΰ έάν χαλκός άντί χρυ(σοϋ) ένεχυρασθ(ή), ούχ άρμό(ζει) ή περί κλοπής" εί μέντοι ό χρυ(σός) ένεχυρασθ(ή), προσποιησάμενος δε ό χρεώ στης τον βουλόμενον σταθμίσαι ή σφραγίσαι, χαλκόν υποβάλλει, άρμό(ζει) ή περί κλοπής, καί περί τοϋ έάν καλή πίστει το έμόν άγορά(σης) πράγμα, ή 25 χρή(σιν) έχης έπ’ αύτώ, καί κλέψω αύτό,. υπόκειμαι τή περί κλοπής, καί δτι διά χρή(σεως) δεσποτεία κλοπιμαίων ούκ έμποδίζεται' καν γάρ άλλος κλέψη, καί γένηται το πράγμα ύπο τήν έξουσίαν μου, διά χρή(σεως) δεσπόζεται. (21) Καί περί τοϋ έάν τις από σωροΰ ή πίθου ή σκεύους μέρος τι ύφέληται, είς τέλειον άρμάριον, δπέρ ούκ ήδύνατο βαστάσαι, ύπανοίξει, καί πάντα τά 30 «8>· έν αύτώ ψηλαφήσας άναχωρή(σει), καί ύποστρέ(ψ)ας || έν έξ αύτοΰ πράγμα λάβη, καί συλληφθή πριν άπαγάγη, τοϋ αύτοΰ πράγματος καί φανερός καί άφανής κλέπτης έστίν. καί περί τοϋ έάν παραθή μοι σάκκόν έχοντα κ' νομίσ ματα, καί άγνοών αποδώσω σοι άλλον έχοντα λ' γινώσκοντι, ένέχη τή περί κλοπής έπί τοϊς ι'. καί περί τοϋ έάν τις χαλκόν κλέψη νομίσας είναι χρυσόν 35 “ κε. ξζ' = e. 66 Ed.
15 In margine cum signo ad είδος spectante: Άνάγνωθι), ζήτ(ει) περί τούτ(ου) κοα βι. ιε' τί. α'.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. X I I -
CAP. 22-27
αύτόν, ή τουναντίον, ή πλείονα ποσότητα ύπέκλεψε νομίζων
171
αύτήν είναι
έλάττονα. καί εί καί τις «κλέψει δύο πράγματ(α) νομίζων το εν αύτοϋ είναι, έπί μόνω τφ έτέρω άρμό(ζει) ή περί κλοπ(ης). εΐ δε το ώτίον της κλαπείσης φιάλης νομίσει ’ίδιον είναι, καί το άληθ(ές) ούτως είχε, πάσης της φιάλης 5 κλέπτης έστίν. καί περί του κλέψαντος έξ αποθήκης ή πλοίου ή κινστέρνης μέτρον οίνου ή πράγμα, αύτοϋ μόνου, έστί κλέπτης, καί περί του είσελθόντος έν κοιτώνι έπί τω κλέψαι, πώς ,ούπω κλέπτης έστί, ένέχεται δέ τη περί ύβρεως, καί τή περί βίας, έάν βιαίως είσηλθ(εν). καί περί τοΰ έάν τέλειόν τις ένβόλουκρον, ή ετερόν τι, δπερ ούκ ήδύνατο βαστάξαι, άνοιξη ή κλάση, 10 ού πάντα τα έν αύτφ
κλέπτει, άλλ’ δσα
άφέληται· εί δέ το ένβόλουκρον
ήδύνατο βαστάσαι, πάντων των έν αύτφ κλέπτης έστίν, εί καί ελυσεν αυτό έφ’ φ καθέν τά πράγματα ή τινα αύτών έπάραι. καί περί τοΰ έάν δύο δοκόν κλέψωσιν, ήν έ'καστος αύτών ούκ ήδύνατο μόνος βαστάσαι, πώς έκαστος τή περί κλοπής ένέχεται. καί ότι εί καί τα μάλιστα καί μή κλέψας τις ένά15 γεται τή φούρτι, όμως τή άπαιτούση το κλαπέν αγωγή ούκ ένάγεται. (22) Καί δτι έάν ό κλέπτης κλάση ή διαρρήξη τινά, άπερ κλεπτικφ λογισμφ ούκ έψηλάφησεν, ούκ ένέχεται περί αύτών τή περί κλοπής αγωγή. (22,1 [ = 24]) Καί περί του έάν κλάσω κιβωτόν έπί τφ κλέψαι ένώτ(ια) έκεΐ κείμενα, καί ψηλαφήσω αυτά, έπί μόνοις αύτοϊς υπόκειμαι, καν τα λοιπά πράγματ(α) διά 20 τό εύρεϊν τά ένώτ(ια) έψηλάφησα. καί δτι ό δίσκον άποξέσας έπί παντί τω δίσκω εις τό διαφέρον ύπόκειται τή περί κλοπ(ής) άγωγή. (23 [ = 2 3 + 2 4 ] ) Καί δτι ό ήττων τών έπτά έτών ούχ ύπόκειται τή περί κλοπής, άλλ’ ό δεκ τικός δόλου καί άμελείας, καί τή τής άρνήσεως, τουτέστι τφ Αίλ(ίω), καί τή απαιτήσει τοΰ κλαπέντος. σπουδάσας δε άλλω κλέπτοντι ούχ ύπόκειται 25 τή περί κλοπής. (25) Καί δτι έπί άγρφ ούχ άρμό(ζει) ή περί κλοπής, ουδέ έάν τις. αΰτοΰ βία έξέλθη. άρμό(ζει) δε έπί τοϊς έξ αύτοϋ έπαρθείσι κλοπιμαίω λογισμώ, τυχόν δένδροις ή λίθοις ή ψάμμω ή καρποϊς, εις δέ τό άναλαβεϊν την νομήν αύτοϋ ·.-____________
του εάν λιναία μαργαριτών, ή οϊνος, ή σκεύη κλαπή. καί περί τοϋ έάν κλαπή παρά δούλ(ου) εχοντος έν έξουσίφ την περί πεκουλ(ίου) διοίκη(σιν) καί συμφωνή(ση) προς τον κλέπτην ού κατά δωρεάν ή λάβη παρ’ αύτοΰ την ποινήν ή πράγμα ποιούν αύτώ το ικανόν, πώς δοκεϊ διαλύεσθαι. καί περί τοϋ έάν τις δμόσας μη κλέψαι ψηλαφώ το πράγμα, καί περί τοϋ έάν δοΰλος γραφείς
5
κληρονόμος κλαπη, καί προ ύπεισελεύσεως της κληρονομιάς άποθά(νη). καί περί τοϋ έάν ύπο ήμέρ(αν) έλευθερωθησόμενος δοΰλος ή πράγμα ληγατευ&έν υπό αίρε(σιν) κλαπη, καί προ ύπεισελεύσεως της κληρονομιάς έξέλ&η ή αιρε(σις). καί περί τοϋ άπό οικίας, έν ή ούδείς έστι, άρπάζοντος, εις τί ένέχεται. (53) Καί περί τοϋ έάν έπί ΰβρει τον πυλώνα σου κλάσω, καί άλλοι 10 είσελ9όντες κλέψωσι τά πράγματα, ούκ ένέχομαι τη περί κλοπ(ής). καί περί τοϋ έάν χρήσωμαι
παρά σου πράγματ(α) καί ό δοΰλος σου κλέψη αύτά.
καί εί παραχωρήσεις μοι την τοϋ χρησθέντος άπαίτ(ησιν) ή άναδως μοι, όπερ άπήτησάς με δι* αυτής, καί εί δοΰλος έμός κλέψει το χρησθέν
μοι
πράγμα, καί περί τοΰ άλλότρ(ια) πράγματα διοικοΰντος, εί κατά άμέλειαν 15 αύτοΰ άπόλ(η)τ(αι) το πράγμα, πώς ούκ εχ(ει) την περί κλοπής, το αυτό καί έπί τοΰ διοι(κοΰν)τ(ος) ω ς έπιτρόπ(ου) καί τοΰ έπιτρόπ(ου) τοΰ δεδωκ(ό)τ(ος) τοϊς συνεπιτρόποις άσφάλ(ειαν) καί την διοίκη(σιν) δλην έπιτραπέντος. καί περί τοΰ έάν το πράγμα παρ’ ετέρου σοι δωρηθέν ύποκλέψω· καί άνά(γνωθι) το παράδειγμα. (54) Καί δτι ό δανειστής χρώμενος τω ένε- 20 χύρω καί ό χρησάμενος έτέρω κιχρών το χρησθ-έν αύτώ καί ό κλέπτων έπί τ ω δωρήσασθ-αι έτέρω ένέχονται τη περί κλθ7ΐής αγωγή, καί δτι τής ποινής καταβληθείσης σώζεται ή τοΰ κλαπέντος έκδίκη(σις)· καί τοΰ κλαπέντος καταβληθέντος σώζεται ή περί κλοπής τοΰ διπλοΰ αγωγή, καί περί τοΰ έν είδή(σει) δεδωκότος δργανον, ίνα κλοπή γένηται, άναιροΰσι τήν περί κλοπής, 25 καί ό διοικών έπίτροπος καί ό κουράτωρ διαλυόμενοι προς τον κλέπτην, καί δτι τον νυκτερινόν κλέπτην τον εξω τής πόλεως έξεστι φονεύειν, καν στρα τ ιώ τ η ς ) έστίν. τον δέ ήμερινόν ούδαμώς, εί μή δτε άκόντ(ιον) έπιφέρεται. καί περί τών έν νυκτί κλεπτόντων. καί τών έν βαλανείοις κλεπτόντων. καί εί διεκδικοΰσιν οί διορύσσοντες εαυτούς άκοντ(ίω), καν μή πλήξωσι, ποιαν 30 ποινήν ύφίστανται. καί δτι καί τον οίονδήποτε σίδηρον έπιφερόμεν(ον) άκινδύνως τις φονεύει, καί ό φόβω τοΰ μή άποθ-ανεΐν άνελών τήν Ιλέπτην ούχ ύπόκειται ποινή, εί μή δυνάμενος αύτδν κατασχεΐν άνεΐλεν. ό γάρ τοιοΰτος καί τ ω περί άνδροφό(νου) νόμω ύπόκειται. (56) Καί δτι έάν τις κλέπτην παραδώ τω νυκτεπάρχ(ω) ή τω άρχοντι, καί κατάδικασθέντος αύτοΰ λάβη 35 451 r το κλαπέν ή το άπλοΰν ή έτερον σύν. αύτοϊς, άναιρεϊται ||ή περί κλοπής . άγωγή. καί περί τοΰ έάν έκ τοΰ πεκουλ(ίου) πράγμα κλαπεν ύποστρέ(ψη) προς τον δοΰλον. καί περί τοΰ έάν δοΰλος έκ τοΰ ίδιου πεκουλ(ίου) πράγμα 31 ο. 55 Ed. desideratur in Tip.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
**8»
L IB . L X - T IT . X I I - CAP. 57-66
177
κλέψη. καί ότι δ δ (.οίκων επίτροπος δύναται προς τον κλέπτην διαλύεσθαι. καί έάν δράξηται του πράγματος, παύεται κλοπιμαΐον
είναι· τόπον γάρ
έπέχει δεσπότου, το αυτό καί περί κουράτ(ω)ρ(ος) μαινομένου. καί ό επί τροπος καί δ κουράτωρ όνόματι τούτων έκδικοϋσι τδ κλαπέν πράγμ(α). καί 5
περί του έάν δύο δοϋλοί σου άργυρον καί έσθήτά μου κλέψωσι, καί κινήσω κατά σου περί του ένδς επί τή έσθήτι, καλώς περί του άλλου κινώ έπί τώ άργύρω. (57) Καί περί του άφελομένου λευκόγειον έκ του άγροΰ μου, πώς ύπόκειται τη κλοπή, ού μην ό έξορύξας. π(ήν)
ΧΟ
ίδιου ή του
γινόμενος
μισθωθέντος
αυτεξούσιος.
(59)
(58) Καί δτι ύπεξού(σιος) κλο-
αύτώ πράγματος ύποστάς καλώς
Καί
περί
τοϋ έάν ό χρήσας
μοι
κλέψη αύτό, πότ(ε) ούχ ύπόκειται ή ύπόκειται τή περί κλοπής.
κινεί
πράγμα (60) Καί
δτι ή φυγάς μου δούλ(η) καί έαυτήν καί τον τοκετόν αυτής δοκεΐ κλέπτειν. (61) Καί περί τοϋ έάν παρ’ ένδς τών δεσποτών δ κοινός δούλος κλέψη. καί περί τοϋ έάν δ ένεχυρασθείς ή μέλλων άναδίδοσθαι δούλος κλέψη παρά τοϋ 15- δανειστοΰ ή τοϋ αγοραστού, τδ αυτό καί περί τοϋ μισθ-ώσαντος ή χρήσαντος οίκέτ(ην). καί περί τοϋ παρα-8-εμένου ή έντειλαμένου μοι ρητόν δοΰλον αύτώ άγοράσαι, π ώς πάντως θεραπεύει μοι την ζημίαν της παρ’ αύτοΰ γενομένης μοι κλοπής, εί μη άρα την αίτ(ίαν) έγώ δέδωκ(α) πιστεύσας αύτώ πράγ ματα, άπερ ούκ αν ό δεσπότης έπίστευσε. καί περί τοϋ έάν αγρόν μισθώσας 20 σοι συμφωνήσω ύποκεΐσθαί μοι τούς καρπούς, καί λάβης αύτούς ή πωλή(σης) ήρτημένους, καί δ αγοραστής αύτούς λάβη, χώρα τή περί κλοπής, καί περί τοϋ έάν τοϋ ύπδ αΐρε(σιν) τήν, έάν παράσχη ι' νομίσματα, έλευθερουμένου κλέψαντος ένάγηται νοξαλίως δ κληρονόμος, καί ήρτημένου τοϋ δικαστηρίου παράσχη αύτά τ ώ κληρονομώ δ έλευθερούμενος, άπερ έκελεύσθη δέκα νομίσ25 ματα. (62) Καί δτι δ δείξας τώ φυγόντι την οδόν, ούκ έ'στι κλέπτης. (63) Καί δτι ού δύναται δ άρχων τον έπί κλοπή καταδικασθέντα ποιεΐν μη είναι άτιμον. (64) Καί περί τοϋ έάν δ ληγατευθείς μοι δοΰλος κλοπήν προ ύπεισελεύσεως της κληρονομιάς ποιή(ση) τ ώ κληρονομώ. (65) Καί δτι ό κλέπτης, εί καί μεταμεληθείς άποδώ τ ώ δεσπότη τδ πράγμ(α), ού παύεται είναι κλέπτης. 30 (66) Καί δτι δ χρεώστης πωλών τδ ένέχυρον κλοπήν πλημμελεΐ, είτε παραδέδωκεν ,αύτδ τώ δανειστή, είτε μόνον ίδικώς ύπέθετο. ζήτ(ει) καί τοϋ ιθ' κε. τδ τέλος, οδ ή άρχή· Ού μόνον ήνίκα νέμεται. περί δε δανειστοΰ ζήτ(ει) κε. οδ', οδ ή άρχή· 'Ο δανειστής πωλών τδ ένέχυρον προ π ροθεσμ ίας) ή χωρίς συμφώ(νου). ζήτ(ει) καί τοϋ κε' βί. τί α '. καί β'. καί τάς έν αύτοϊς 35 παραπομπάς. καί περί τοϋ έάν τδ δν παρά τ ώ κλέπτη ληγατευθή μοι, καί
32 τό τέλος = § 2 E d . (§ 6 D ig .).
9 κλοπ' ύποστάς
13 αυτών
33 κε. οδ' = ο. 73 E d . 9
23 ενάγεται
12
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
178
451V
L IB . L X - T IT . X I I - CAP. 67-76
ψηλάφηση αύτό, έμοί ή περί κλοπ(ής) || άρμό(ζει). καί περί του έάν τις τον μουλίωνα κατά δόλον εις δίκην καλέ(ση), καί άπόλλωνται έν τώ μεταξύ αί μοΰλαι. καί ότι ό είω θ(ώ ς) δούλος δανείζειν δεσποτικ(ά),. καί ό επίτροπος, εί ό μέν μετά την ελευθερίαν, ό δέ μετά την ήβην άπαιτ(ήση) χρέος, ύπόκειται τή περί κλοπής, καί περί τού εάν μέλλοντί μοι Π έτρφ δανείζειν άπορον δντα
5
τινά ώ ς Πέτρον ύποβάλλης, εί μέν ήδει ό υποβληθείς, έκάτ(ε)ρ(οι) ενέχεστε τή περί κλοπής' εί δέ ήγνόει, σύ ώ ς δόλον πέποιηκώς τή ίμφάκτουμ ένέχη. καί περί του εάν έπερωτήσω σε, μή παρά σέ γενέσθαι, Πέτρον τον δοϋλον δοθήναί μοι ε’ί σω καλανδών, καί κλαπή. (67) Καί περί του άρνουμένου την παραθήκην, πότε ύπόκειται ή μή τή περί κλοπής, καί περί τοΰ εάν 10 ποινήν ώμολόγησα έκ τοΰ μή δοΰναι τόδε το πράγμα, καί σύ κλέψης αύτό, καί ή ποινή διατιμάται έν τή περί κλοπής, καί περί τοΰ έάν ό κ[λ]απείς οίκέτης ήττων των έπτά ετών ών αύξήση παρά τ ω κλέπτη, καί περί τοΰ έάν ό κλέπ της, δπερ έκλεψεν έτερος ύφέληται, καί πάλιν άντικλέψη αύτό, π ώ ς δύο κλοπάς ποιεί' άπ αξ δέ μόνον ένάγεται τή περί κλοπής, καί περί τοΰ έάν ό 15 δοΰλος άναγόραστος γένηται, έκλεψε δέ μετά τήν άγορασίαν. καί δτι ό μίσθωσάμενος λαμβάνων καρπ(ούς) μετά το πληρωθήναι τον χρόνον τής μισ θ ώ σ εω ς άκοντοξ τοΰ δεσπότ(ου), ύπόκειται τή περί κλοπής, ζήτ(ει) καί τοΰ ν' βι. τί. γ' κε. νη', ού ή άρχή' Κατά μίμησιν τοΰ βιαίως άφελομένου. καί βι. κγ' τί. α' κε. ε'. καί βι. κ' τί. α' καί τάς έν αύτώ παραπομπάς. (68) 20 Καί περί τοΰ πότε κληρονομιαίου άπροσελεύστου πράγματος οό γίνεται κλοπή, εί μή έτυχεν έτέρω χρησθέν ή ένεχυρασθέν παρά τοΰ τελευτήσαντος. (69) "Ή έφ’ φ έτ(ε)ρος χρή(σιν) έχει· έπί τούτων γάρ καί κλοπή άμαρτάνεται, καί άρμό(ζει) κληρονομώ. (70) Ή έκ τοΰ χράσθαι δεσποτεία έμποδίζεται. (71) Καί περί τοΰ κινουμένης κατά τοΰ χρησαμένου τής περί κλοπής 25 άναιρεΐται ή περί τής άπαιτ(ήσεως) τοΰ χρησθέντος άγωγή. κινηθείσης δέ τής περί τοΰ χρησθ-έντος αγωγής άντιτί·9·εται τή περί κλοπής άγωγή παρα γραφή. καί δτι ό νομίζων εαυτόν κληρονόμον, εί καί διά χρή(σεως) δεσπόζει, άλλ’ δμως ούκ έχει τήν περί κλοπής. (72) Καί περί τοΰ έάν λιβέλλους συν τά ξω , ώ ς μέλλων διδόναι αυτούς τή τάξει, μή μήν αυτούς έπιδώ, άλλά τού- 30 τους τις λά9·ρα ύφελόμενος άναγνώ έπί βήματος, ύπόκειται τή περί κλοπής. (73) Καί περί δανειστοΰ πωλοΰντος το ένέχυρον προ προθεσμίας, ή χωρίς συμφώ(νου). (74) Καί περί τοΰ έάν τήν καλή πίστει άγορασθεΐσαν κλέψη τις, πώς καί τώ άγοραστή είς το διπλοΰν τοΰ διαφέροντος ένέχεται καί τφ δεσπότη είς το διπλοΰν τοΰ τιμήματος αυτής. (75) Καί περί τοΰ έάν τις 35 εαυτόν φροντιστήν πλασάμενος παρασκευάση με ή αυτώ ή φτινι έπέτρεψέ 452 r
με προσομολογήσαι, ούκ ένέχεται τή περί κλοπ(ής)- καί άνά(γνωθι) τήν αίτ(ίαν). (76) Καί περί τοΰ έάν τις [| τώ χρησθέντ(ι) ή παρατεθ(έν)τ(ι) άλλως χρήσηται νομίζων μή άκοντος τοΰ δεσπότου τοΰτο ποιεΐν, π ώ ς οΰτε τή περί κλοπ(ής) ούτε τή περί παραθ(ήκης) άγωγή ένέχεται. έπί δέ τής περί τοΰ 40
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
Γ
LIB . L X - TIT. X I I - CAP. 77-82
179
χρησθέντος αγω γής, τί. ζητοΰμεν, άνά(γνωθι). καί ότι ό κλέπτης ετέρου κλέπ τοντος το παρ’ αύτοΰ κλαπέν, ούκ έχει κατ’ αύτοΰ την περί κλοπής, καν μη φαίνηται ό δεσπότης, μήτε μέλλη φαίνεσθαι. έξει τοίνυν καθ’ έκατ(έ)ρ(ου) ό δεσπότης καί την περί κλοπής καί την του κλαπέντος άπαίτ(ησιν). καί 5
οίίτε τή κατά του ένός προκατάρξει σβέννυται ή κατά του άλλου. (77) Καί περί τοϋ κλέπτοντος σάκκον έχοντ(α) νομίσματα. (78) Καί περί του λαβόντος πράγμα έπί έπιτηρή(σει)^ εί αύτω έγκινδυνεύεται, αυτός έχει τήν περί κλοπής. (7 9 ) Καί ότι ό χρεώστης κλέψας το ένέχυρ(ον), όπερ αν δω διά της περί κλο πής άγωγής, ούκ άναλαμβά(νει). (80) Καί ότι τω πράτ(η) προ παραδό(σε)ως
19
άρμό(ζει) ή περί κλοπής άγωγή, έπεί καί δεσπότης έστί, καί ενέχεται εις το έκχωρήσαι τάς άγωγάς. καί ότι ή περί κλοπής εις την τοϋ' πράγματος διατίμησιν άρμό(ζει) τω δεσπότη, καν μηδέν έτερον αύτω διαφέρη- τοϊς άλλοις δε εις το έξω διαφέρον, καί ούκ εις την του σώματος διατίμησιν. καί περί
15
λέξασθαι δοΰλον ληγατευθέντα μοι, καί είς τής φαμ(ι)λ(ίας) κλαπή. καί ότι 6 άρπαξ φανερός κλέπτης έστίν. ό δέ ποιήσας δόλον εις το γενέσθαι την αρ
τοϋ εάν κινήσω την περί άποκρυβέντων πραγμάτων άγωγή(ν) επί τω έπι-
παγήν, ούκ έστι κλέπτης, άλλ’ άρπαξ. καί περί τοϋ εάν καταβληθή τω πλαστώ
20
μου προκουράτ(ω)ρ(ι) μη χρεωστούμενον χρεωστούμενον. ζήτ(ει) καί βι. κγ' τί. φησί γάρ· Ε ϊ τις. τον άπ’ έμοΰ κλέψαντα περιποιεΐ μοι την φανεράν κλοπήν, καί ό
χρέος, καί γ ' κε. κδ' συλλάβηται φροντιστής
δεκτόν ήγήσωμαι ή θέ. γ ' περί τά μέσα,· πράγμά μου διοικών, των πραγμάτων μου
όχλων τω όμολογήσαντί μοι δοΰλον διηνεκή μοι ποιεί τήν περί έπερωτ(ήσεως) άγωγήν. καί περί τοϋ τί έστι πλαστός προκουράτ(ω)ρ καί ψευδής 25
30
κληρονόμος, καί περί τοϋ εάν ό διοικών τά πράγματά μου καταβάλλη τω πλαστώ προκουράτ(ω)ρ(ι) τοϋ δανειστοΰ μου, καί δεκτόν ήγήσωμαι, ποιαν άγωγή(ν) έχω. (81) Καί ότι κλαπέντων πολιτικών πραγμάτων ή περί κλο πής άγωγή άρμό(ζει), καί ούχ ή ποινή ή κατά τών άφελομένων δημό(σια) . χρήματα. (82) Καί ότι καί ό κναφεύς καί ό ράπτης κεχρημένοι τοϊς δοθεΐσιν αύτοϊς έσθήμασι κλέπτουσι. καί ότι καρπών έξ άγρών κλαπέντων καί ό δεσπότης καί οί μισθωτοί έχουσι τήν περί κλοπής, καί περί τοϋ δι’ ηδονήν δούλην μή οδσαν πόρνην κλέψαντος, πώς ενέχεται τή περί κλοπής, εΐ δέ κρύψει, καί τή τών άνδραποδιστών. τό εναντίον δέ επί πόρνης δούλης, ώ ς κε. λθ7. καί περί τοϋ κλέπτοντος δικαιώματα, πώς είς τό περιεχόμενον
19 κε. κδ' θέ. γ ' — ο. 24 § 2 E d .
20 εί. γάρ καί. τις E d . και φροντιστής E d .
1 In margine sine signo: ' 0 κλέπτ(ης) δέ τήν περί τών έν χρή(σει) διδομένων έχει, ώς βι. ιγ' τί. β ', καί τήν περί πθήκ(ης), ώς βι. ιγ' τί. β'.
21 περιποιείται
31 διά δονήν
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X I I - CAP. 83-94
180
αύτοΐς ποσόν ενέχεται. (83) Καί περί του νομίζοντος εαυτόν κληρονόμον 452«
είναι, καί νεμομένου τά του ζώντος πράγματα, π ώς ούκ έστι ||κλέπτης* καί περί του sì ό δεσπότης ενάγεται ώ ς αυτό κλέψας ή ό ο ικέτης αύτοΰ, καλώς ενάγεται όνόματι του δούλ(ου) περί άλλου πράγματος τη περί κλο πής. (84) Καί πότε τοϋ κλαπέντος πράγματος προς τον δεσπότην ύποστρέ-
5
(φον)τ(ος), ή της άποτιμή(σεως) της δίκης αύτφ διδομένης, έίτε πωληθέντος του πράγματος τ φ κλέπτη, προβαίνει διά του χράσθαι δεσποτεία. (85) Καί ότι εκείνος κινεί την περί κλοπής, φτινι διαφέρει μη κλαπηναι το πράγ μα, εάν κατεϊχεν αυτό γνώμη τοϋ δεσπότου, ώ ς έπί τοϋ μισθωτού, ου μήν οικείοι γνώμη, ώσπερ οϋτε ό διοικών ώ ς επίτροπος ή κουράτωρ, οΰτε ό έπίτρο- ίο πος ή κουράτωρ περί πράγματος κλαπ(έν)τος ραθυμία αυτών, οϋτε μήν ό έκ διαθήκης ή έπερωτή(σε)ως κεχρεωστημένος, οϋτε ό έγγυητής τοϋ μισθωτού. (86) Καί δτι ου δοκεϊ έπανιέναι προς τον δεσπότην το έν άγνοια αύτοϋ έπανελθόν κλοπιμαϊον ή το βία κατεχόμενον. καί διά τοΰτο εάν μετά ταϋτα καλή πίστει πραθή, διά της χρή(σεως) ού δεσπόζεται. (87) Καί δτι κατά 15 μεν εξωτικού άρμόζει ή περί κλοπής άγωγή τώ δανειστή εις την διατίμη(σιν) τοϋ ενεχύρου- κατά δε τοϋ χρεώστου εις το χρέος καί τούς τόκους. (88) Καί δτι εάν τις κινή(ση) την περί βιαίως πραγμάτων άρπαγέντων άγω γήν, άναιρεϊ την περί κλοπής- εί δε την περί κλοπής κινή(ση), σώζεται ή - περί τών βιαίως άρπαγέντων άγωγή, ώ στε μέντοι μη παρεξελθεΐν το τε- 20 τραπλοΰν. (89) Καί δτι εάν ό άπελεύθερος τ ώ πάτρωνι, ή ό πρόσφυξ παρ’ έκείνου, ωτινι προσέφυγεν, ή δ μισθωτός τφ μισθωσαμένφ κλοπ(ήν) ποιήση, ούκ ενέχεται τή περί κλοπής άγωγή. (90) Καί περί τοϋ εάν ό κναφεύς έλευθερωθή τής περί μισθώσεως, άναιρεΐται καί αύτώ κατά τοϋ κλέπτου ή περί κλοπής, καί περί τοϋ μή δυναμένου διάθε(σιν) εχειν τοϋ κλέπτειν, τουτέστι 25 μεμηνότος καί ίνφάντος. (91) Καί περί τοϋ εί καί οΐδεν ό δεσπότης τοϋ πράγματος αυτό κλέπτεσθαι, καί μή κωλύει, εχει τήν περί κλοπής αγωγήν, καν ήδύνατο κωλΰσαι, καν μή. (92) Καί δτι ή περί κλοπής έγκληματικώς κινείται γραφής άποτιθεμένης, ούκέτι δέ δημο(σία) έστίν. έξεστι δε τφ βουλομένω καί χρηματικώς αύτήν κινεϊν. (93) Καί δτι το κλοπιμαϊον ξύλον 30 έμβληθέν οί'κω ή άμπέλω ούκ άποσπάται, άλλ’ ό έμβαλών εις το διπλοΰν ενέχεται, τή δε προσηγορία τοϋ ξύλου πάσα ΰλη πεποιημένη προς οικο δομήν καί άμπελον σημαίνεται. ενέχεται δέ καί τή άδ εξιβένδουμ, ούχ ώ ς νεμόμενος, άλλ’ ώ ς παυσάμενος νέμεσθαι. (94) Καί δτι καί μετά το κινηθήναι περί τοϋ έμβληθέντος κατά κλοπήν σώζεται ή ίν ρέμ. Περί δε τοϋ μή κλοπής 35 ενεκεν τέμνεσθαι οίονδήποτ(ε) μέλος ή άποθνήσκειν τινά, ζήτ(ει) βι. ζ' τί. 25-2S
x o u x é a x i'j
- ϊνφαντος of. scholion * in Ed.
βιαίων
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X I I -
CAP. 94
181
ιθ' [κε. θ6 7]. ζήτ(ει) καί του παρόντος βι. τί. ιε7 κε. β', δπερ φησί, εΐ πολλάκις άλω, 'ivo. χειροκοπ(ή)τ(αι). ζήτ(ει) καί τί. ια7 κε. τελευταίου, καί τί. γ ' κε. μη', οδ ή άρχή· [| Έ άν δούλος προ ύπεισελεύσεως. καί τί. η7. καί τί. 453r \! κε. ζ 7, οΰ ή άρχή- Ό 5
διαλυσάμενος. καί τί. ζ' κε. ιθ7, οΰ ή
δ(ιά)τ(αξις) άντιγέγραπται. καί δλον
άρχή· Ή
τοντί. καί τί. ζ 7. ια7. ιδ7. καί τί. ιε7
κε. τελευταίου, καί τί. κα7 κε. γ'. καί κε7. καί τί. κη7. καί τί. κθ7 δλον. καί τί. νγ7 κε. γ 7. καί τί. ξβ7. καί τί. με7 δλον. καί μάλιστα τό ζ7 κε. καί τί. μα7 κε. ιζ', où ή άρχή· 'Ο δικαιώματα κλέπτων χωρίς διαθήκης, καί κε. μθ7, où ή άρχ(ή)· 'Ο κρύψας την διαθήκην, καί τί. ε7 κε. λα7, οδ ή άρχή· Έ άν 10 ή φαμιλ(ία) μου κλέψη. καί βι. νς7 τί. α7 κε. ε7. καί τί. ι7 κε. ε7. καί βι. ν' τί. β' κε. β7. καί τί. γ 7 κε. δ7 καί μθ7, où ή άρχή· ' 0 βία εκβληθείς νομής, καί βι. νβ7 τί. α7 κε. δ7, καί βι. νγ7 τί. α7 κε. ιε7, οδ ή άρχή- Έ άν υπεξούσιος υιός, ις7, ιζ7.. ιθ7. καί δλον τον τί. καί βι. νς1' τί. α7 κε. α7. β7. γ 7. ς 7. ια7. καί βι. νζ7 τί. α7 κε. γ 7. ε7.καί βι. ζ 7 τί. η7 κε. η7 περί πά15 τρωνος διαλεγόμενον. καί βι. ι7 τί. γ 7 κε.λγ7, οδ ή άρχή· ’Έχοντί μοι πράσιμον πράγμα ένήγαγες περί της αύτοΰ δεσποτείας. Καί περί του μη ένάγειν κατά των έχόντων τινάς ύπεξου(σίους) ζήτ(ει) βι. λα7 τί. γ 7 κε. η7, ού ή άρχή· Οί ύπό την εξουσίαν του πατρός πρώττοντες. καί βι. κη7 τί. ιά7 δλον. καί βι. λε7 τί. ιδ7 κε. ο7 θέ. β', οδ ή άρχή· Ό υπεξούσιος ύποκλέψας τι 20 της κληρονομιάς, καί βι. μβ7 τί. γ 7 κε. ιγ7, οδ ή άρχή· Μετά προκάταρξιν
αί μή άναγκαιαι εκποιήσεις, καί βι. μδ7 τί. α7 κε. με7 θέ. α7, où ή άρχή· Έ άν γενικώς ληγατευθή μοι δούλος. Περί δέ μητρυιάς κλεψάσης τά του. προγόνου καί ένεχομένης τή περί κλοπής ζήτ(ει) του παρόντος ξ 7 βι. τί. 25
ς 7 κε. η7. Περί δε δούλης κατασχεθείσης παρά τίνος ζήτ(ει) του κα7 τί. τοϋδε του βι. κε. κε7, οδ ή άρχή· Έ άν τις αισχρόν [τίποτε] ποιή(ση) δούλη. Περί δέ καρπών πεπείρων οντων καί κλαπέντων, καί τίνος χρή(σιν) έχοντος, ετέρου δέ δεσποτείαν, τί δει γενέσθαι, άνά(γνωθι) βι. '-ζ' τί. α7. Περί δέ μητρός ή επιτρόπου κλεψάντων, ή κληρονόμου ζήτ(ει) βι. λε7 τί. ιδ7. καί
βι. λζ7. καί του μβ7 βι. τί. γ 7. καί του ξ 7 βι. τί. ς ' κε. λδ7, οδ ή άρχή· Γυνή 30 τις, τοϋ άνδρδς κληρονόμου γραφέντος. Περί δέ του άγοράσαντος άπδ δούλ(ου) φυγάδος, διάγοντος δέ ώ ς έλευθ(έ)ρ(ου), καί καταβαλόντος αύτώ το τίμημα, π ώς ούκ έλευθεροΰται, ζήτ(ει) βι. κε7 τί. α7 κε. λδ7 θέ. ε7. καί βι. ιε7 τί. α7 κε. ργ7 το τέλος, οδ ή άρχή· Έ άν τινες κλέψαντες ή άλλως άφελόμενοι. καί
6 κε. κε' = ο. 24 E d . solo n otu m , cf.
ex T ip . solo notum . A m b ros.
11 κε. μθ' = c. 51 E d .
I I , 71, 6, = D ig. IV , 9, 3, 3.
12 κε. ιε' initium ex Tip. 17 κε. η' = c. 6 E d . Initium
19 κε. ο' Οέ. β' = c. 62 E d . E x sta t in A m bros. άποκλέψας
20 κε. ιγ' = ο. 14 E d.
25 κε. κε' = c. 24 E d .
33 κε. ργ' = c. 102 E d.
τί. ιγ'.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
182
L IB . L X - TIT. X I I , 94 - X I I I , I
κε. ρδ'. καί κε. ρζ'. άνά(γνωθι) καί του ιβ' τί. τοΰ ιθ' βι. τάς παραπομπάς. καί βι. θ' τί. γ ' κε. να', καί βι. ιε' τί. β' κε. μ', καί βι. ν' τί. δ ' κε. θ' καί ιζ'. καί βι. μδ' τί. δ' κε. ιθ'. καί βι. ζ' τί. ε' κε. κ ζ'. καί τί. ιε' κε. β '. καί τί. ιδ' κε. α'. καί τί. κβ' κε. β'. καί τί. κ β' κε. β'. καί τί. κβ' κε. α'. καί βι. ιγ' τί. β'. καί τοΰ κε' βι. τί. α ' κε. γ ' καί λδ' θέ. ε'.. Περί τοίνυν κλοπής καί της έπί ταύτη. παρατηρή(σεως), τον ς ' δλον τί. καί τον ι' άνά453®
(γνωθι). καί τί. ιδ'. καί ιε'. ιζ'. ||
Τ ί(τλ ο ς) ιγ'.
Έ άν τις έν διαθήκη ελεύθερος είναι κελευσθ(ή), [καί] μετά θάνατ(ον) τοϋ δεσπότ(ου) προ της ύπεισελεύσεως της κλη-
10
ρονομίας ύφαρπάσαι ή διαφθεΐραί τι λέγηται. (1) Καί ότι ό βλάψας την κληρονομιάν προ ύπεισελεύσεως, ελευθερω θείς δε έν διαθήκη, εις το διπλ(άσιόν) εϊσω ενιαυτού ένέχεται. δει δέ συνδραμεΐν καί δόλον τοΰ άπελευθ(έ)ρ(ου), καί μετά θάνατ(ον) τοΰ δεσπότου πλημμελήσαι, καί προ άδιτίονος. εΐ γάρ μετά άδιτίονα, ώ ς έλεύθ(ε)ρος ένέχ(ε)τ(αι). 15 άπο δε ραθυμίας ή άμελείας ούχ άρμό(ζει), εΐ μη πλησιάζει τ ω δόλ(ω) ή ραθυμία· άλλά λοιπόν άρμό(ζει) εξ ομολογίας μεν το άπλοΰν, έξ άρνήσεως δέ το διπλοΰν. εΐ δέ ύπο αϊρέ(σιν) ήν ή ελευθερία, ούχ άρμό(ζει) ή αγωγή, άλλ’ ώ ς δοΰλος βασανίζεται, καί περί τοΰ εΐ χωρίς αίρέ(σεως) ληγατευθ(ή) τινι, καί προ ύπεισελεύσεως της κληρονομιάς έν τη κληρονομιά πλημμελήσει. 20 καί περί τοΰ έάν ό χωρίς αΐρέ(σεως) άποκαταστατικής τιμηθείς έλευθερία βλάψη την κληρονομιάν, καί δτι, καν εις μόνος των κληρονόμων ύπεισέλθη την κληρονομιάν, άρμό(ζει) ή εις το διπλά(σιον) αγωγή, καί περί τοΰ έάν ύπο τοΰ ύποκαταστάτ(ου) άνήβου κελευσθείς έλευθερωθηναι πλημμελήση περί την κληρονομ(ίαν). καί ότι ού μόνον έπί τοΐς πράγμασι τοΰ τελευτήσαντος 25 άρμό(ζει) αδτη ή άγωγή, άλλ’ έπί πάσιν, άπερ διαφέρει τω κληρονομώ σώ ζεσθαι· καί άνά(γνωθι) τά παραδείγματα, φησί γάρ, ώ ς έπί τοΰ δοθέντος ένεχύρου τή> τελευτήσαντ(ι), καί τοΰ έν χρή(σει) δοθέντος, καί άτιν.α καλή πίστει ένέμετ(ο), καί τοϊς ληφθεΐσι μετά θάνατον τοΰ διαθεμένου καρποϊς καί γοναΐς, καί έπί τοΐς έπικτηθεΐσι τ ω άνήβω καί ύποκλαπεΐσι, πριν ύπεισελευσθήναι 30 την κληρονομιάν αύτοΰ, καί έπί πάσιν, οίς διαφέρει τ ω κληρονομώ μη άποκινηθηναι, χώρα τη άγωγή. καί δτι ού μόνον προς κλοπήν, άλλα καί προς πάσαν ζημίαν έπαχθεΐσαν . παρά τοΰ ο ικέτου τή κληρονομ(ία), άρμό(ζει) ή άγωγή. καί δτι οΰτε κληρονόμος προ τοΰ δέξασθαι νέμεται, ούτε μεταφέρει νομ(ήν) εις αυτόν κληρονομιά, έπειδή ού νέμεται αύτή. καί περί τοΰ έάν ό κλη- 35 ρονόμος έτέρω τρόπω δύναται το ί'διον άπολαβεΐν. καί δτι έξωθεν της παρούσης
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. X I I I , 2 - X V , 1
183
άγωγής έστιν ή τά ’ίδια έκδικοΰσα άγωγή. αΰτη δέ κληρονόμους καί διαδό χους δίδοται. καί περί πολλών έλευθερωθέντων καί πλημμελησάντων, πώς έκαστος ένέχ(ε)τ(αι). (2) Καί περί τοΰ εάν προ μικρού του αρμόσαι την έλευθερίαν βλάψη την κληρονομιάν ό δούλος, άνά(γνωθι), τί γίνεται. (3) Καί περί 5 του εάν ό υπό αϊρεσιν ελευθερωθείς άποκλέψη, καί τάχιον έξέλθη ή αί'ρε(σις), πώς άρμό(ζει) αυτή ή άγωγή. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι. νγ' τί. α'. καί βι. κδ' τί. ε'. καί βι. μβ' τί. γ ' κε. ιγ'. καί ιδ'. ||
454r
Τί(τλος) ιό". Περί κλοπής [κατά] καπήλων καί πανδοχέων. 10
(1) Καί περί του έάν κλαπή τι έν καπηλείω ή πανδοχείω παρά τών δντων έν αυτοϊς, εϊτε συμβουλή καί συνεργία του προεστώτος, π ώ ς εξουσίαν έχει ό κλαπείς, ή την περί κλοπής κινήσαι κατά του κλέπτου, ή την πραιτωρίαν κατά του προεστώτος του καπηλ(είου). ό γάρ πραίτ(ω)ρ, γίνωσκε, διωρίσατο, δτι εί έν τώ καπηλ(είω) άπόληται πράγμα, γίνεσθαι ένοχον τον έξερκίτωρα τόΰ
15
καπηλ(είου). αυτή δε ή άγωγή εις το διπλά(σιον) άρμό(ζει). εί μέντοι την φυλακήν του πράγματος ό κάπηλος άνεδέξατο, αυτός έχει τήν περί κλοπής καί ούχ ό δεσπότης, καί δτι όνόματι ελευθέρου καί δούλου άλλοτρίου εις ολόκληρον ενάγεται, τον ’ίδιον δέ δοΰλον εις νόξαν έκδιδούς έλευθεροΰται. καί δτι τών προς υπουργίαν του καπηλ(είου) δντων έν αύτω, καί. τών έκεΐ
20 διηνεκώς οίκούντων έπιγινώσκει τά άποτελέσματα ό κάπηλος, οό μήν τών
παροδευόντων. καί άνά(γνωθι) τήν αιτίαν, άνά(γνωθι) περί τούτων του παρόντος ξ ' βι. τί. κζ' μεθ’ ών έχει παραπομπ(ών). καί βι. νγ' τί. α' δλον, έχει γάρ πολλά τώ παρόντι συμβαλλόμενα τί. καί βι. κδ' τί. ζ ' κε. λα'.
Τ ί(τ λ ο ς ) te'.
25
Έ ά ν φαμιλ(ία) κλοπήν πεποιηκέναι λέγηται. (1) Καί περί τοΰ έάν πολλοί δοΰλοι άγνοοΰντος τοΰ δεσπότου αυτών άμα κλέψωσι. καί εί γινώσκοντος κλέψωσι. καί τί γίνεται έπ’ άμφοτέροις. καί περί τοΰ τίς δοκεΐ γινώσκειν. καί περί τοΰ έάν πολλών κλεψάντων ή ζημιωσάντων, όνόματι τοΰ ενός κινηθή κατά τοΰ δεσπότου, έπί πόσον όνόματι3 1
13-15 ό γάρ - αρμόζει ex scholio * in E d.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . L X - T IT . X V , 2 - X V I , 7
184
των άλλων έπέχεται ή άγωγή. (2) Καί περί του εί άποροι έίεν οί τοΰτο πεπραχότες. εί δε πολλάκις, καί ούχ άπαξ έπί κλοπή άλώσιν, ίνα χειροκοπώνται. (3 ) Καί εί ό δούλος ελευθερωθείς παρασχή, π ώ ς ούκ ελεύθεροί τον δεσπό την δνόματι της φαμιλ(ίας). εί ό άγοραστ(ής) καταβάλλει, ελεύθεροί τον πράτ(ην), ω ς έχων κατ’ αύτοΰ. εί δέ ό κατά ληγάτον ή κατά δωρεάν λαβών
5
τον δοϋλον έναχθεΐ, οΰκ ελεύθεροι τον δεσπότην των λοιπών, καί δτι ου μόνον τώ νεμομένω τούς δούλ(ους), άλλα καί τώ δόλω παυσαμένω νέμεσθαι, ή της καταβολής επιλογή δίδοται. (4) Αΰτη ή αγωγή καί τοϊς κληρόνόμοις του τήν κλοπήν ύποστάντος άρμό(ζει), ω ς αότώ ήρμοζε. (5) Καί περί του εάν έπίκοινος φαμιλ(ία) κλέψη, του μέν ενός τών δεσποτών είδότος, του δέ άλλου 10 άγνοοϋντος. (6) Καί δτι είς μέρος οί κληρονόμοι κινοΰσι- καί εάν ό διαθέμενος περιών έλα(βε) μέρος, το έλλεϊπον τώ διπλώ λαμβά(νουσι) οί κληρο νόμοι. καί περί τών έν φ οσσάτ(ω ) κλεπτόντων. φησί γάρ, δτι εί μέν δπλα, ίνα σφοδρώς τύπτ(ων)τ(αι), εί δέ τι τών υποζυγίων, χειροκοπεΐσθαι. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) τί. ε' κε. κη', où ή άρχή· Γενικώς γάρ ό δικαίως δουλευόμενος. 15 i5iv καί τί. να' ||κε. ια' καί τά έν αύτω θέμ (α)τ(α), οδ ή άρχή· Προς τήν ποιότ(η)τ(α) του άμαρτήμ(α)τος. καί τί. νς'. τί. α' κε. α'. καί του ξ ' βι. τί, ιβ' κε, λε' θέ. α', οδ ή άρχή· Έ άν ό είς τών οίκετών σου ήντλησεν οίνον, καί βι. ζ ' τί. γ ' κε. Θ', οδ ή άρχή· Εί μέν διαφθείρει ή φαμίλια, ούκ εχει άδειαν ό δεσπότης, καί τί. ιε' κε. ε', οδ ή άρχή· Α δτη ή της ζημίας άγωγή.
20
Τί(τλος) ις'. Περί δένδρων τών φανερώς ή λάθρα τμηθέντων. (2) Καί π ώς οί τάς άμπέλους τέμνοντες ώ ς λησταί κολάζονται. (3) Καί ποιον λέγεται δένδρον ή μή. (5) Καί τίς δοκεΐ τέμνειν, καν μή παντελώς κόψη, καί τίς ζωννύειν, καί τίς κατατέμνειν. καί δτι ό τήν χρήσιν έχων ούκ 25 εχει ταύτην τήν άγω γήν ό δέ έμφυτευτ(ής) έχει, ώσπερ καί τήν περί δδατος κώλυσιν, καί το περί οροθεσίων. (6) Καί περί του εάν πολλοί το αυτό τέμνωσι δένδρον. καί εί πολλών τινων δένδρον κοπή, καί περί τοϋ εάν το έμόν δένδρον τάς ρίζας είς τον τοϋ γείτονος άγρύν έκπέμψη.
(7) Κ αί τί
έστι το λάθρα τεμεϊν. αΰτη ή άγωγή ούκ έστι περί κλοπής άγωγή. καί περί 30 τοϋ άπορριζώσαντος δένδρον, π ώς ού τή παρούση. άγωγή, άλλά τώ Άκουιλίω ενέχεται, καί ό κ07ττων διά δούλου ή ελευθέρου ενέχεται, εί μέντοι άφ’ έαυτοΰ 19 διαφθεόρη φαμίλια E d . Αΰτη ή άγωγή E d .
20 κε. ε' fortasse =
C.
28 c. 1 E d . desideratur in T ip .
7 § 5 E d . (cf. I l l , 18, 26). 24 c. 4 item . 6
6 δτι ή επιλογή ού
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X V I , 8 - X V I I , 2
185
ό δούλος κόψει, νοξαλία άρμό(ζει) κατά του δεσπότ(ου). καί ότι αΰτη ή άγωγή διηνεκής έστι καί κληρονόμοις, ού μην κατά κληρονόμων άρμό(ζει), καί εις το διπλοϋν έχει την καταδίκην. (8) Καί ότι ό τεμών εις το διαφέρον καταδικάζεται, καί εξαιρείται το τίμημα του κοπέντος δένδρου, καί το λοι 5 πόν δίδω(σιν). καί περί του έπί τω κερδάναι κόψαντος, π ώ ς καί τη περί κλοπής, καί τή του κλοπιμαίου έκδική(σει) ενέχεται, καί ότι ό του δεσπότ(ου) γινώσκοντος βίοι τεμών ούχ ύπόκειται τη παρούση άγωγή. (9) Καί ότι ό μισθω τός έκτεμών ύπόκειται καί τη περί μισ&ώσεως άγωγή. μια δέ οφείλει ό ένάγων άρκεΐσθ-αι. (10) Καί περί του έάν δίδυμόν έστι τό δένδρον. (11) Καί ότι 10 εάν περί των τμηθέντων δένδρων ό Άκουίλιος κινηΟή, καί βαρη&ή τή κατα δίκη ό έναγόμ(ε)νος, άπολύεται του λά-9·ρα ή βίας δικαστηρίου- μένει δε ή παρούσα αγωγήν (12) Καί ό έκποιήσας τον άγρόν καλώς κινεί την παρούσαν άγωγή(ν). (13) Καί περί του έάν δένδρον έκ του οίκου σου επήρτηται τω οίκω μου, καί βλάπτη μέ, π ώ ς εί μη άφέλης αυτό, φησίν ό πραίτωρ έκ 15 ρίζης έκτέμνειν με αυτό καί τά καύσιμα ξύλ(α) άφαιρείσθαι. δένδρον δέ νοείται . καί ή άμπελος, άρμό(ζει) καί τω χρή(σιν) έχοντι τό νόμιμον παράγγελμα, καί περί του εϊ έστι κοινός δ οίκος, έ'καστος εις ολόκληρον κινεί αύτό, ώσπερ καί έπί τών δουλειών, καί ότι πρώτον 6 δεσπότης του δένδρου δύναται άφαιρεϊσΟαι αύτό, καί εί μη άφέληται, τότε ό βλαπτόμ(ε)νος γείτων έκκόπτει αύτό. 20 καί περί του έάν τό έκ του άγροϋ σου δένδρον έπηρτημένον τώ άγρώ μου ύπέρ ιε' πόδας εϊη υψηλόν καί μη κλαδεύσης αύτό. καί (ότι τό μέν του οίκου έκ ρίζης τέμνεται, || τό δέ του άγροϋ μου κλαδεύεται, εί ύπέρ ιε' πόδ(ας) ύψοΰ- ΐ 55 ται. (14) Καί περί του έάν έπικλίνη τό δένδρον του άγροϋ σου εις τον άγρόν μου. άνά(γνωθι) περί τούτων τοΰ νη' βι. τόν Θ' τί. μεθ' ών έχει παραπομπών.
25
Τί (τλος) ιζ'. Περί βιαίως άρπαγέντων πραγμάτων, καί περί οχλαγωγίας, καί βίας ένοπλου. (1) Καί ότι ό άρπαξ καί κλέπτης έστίν άφανής. καί πρώτη μέν ή περί βιαίας πραγμάτων άγωγή άρπαγής κινουμένη άναιρεΐ την περί κλοπής εις τό
30 διπλάσιον αγωγήν- εί δέ πρώτη κινη&ή ή περί κλοπής εις τό διπλά(σιον) άγωγή, σώζεται ή παρούσα έπί τω περιττώ. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) καί βι. κβ' τί. ε' κε. κη' ·9·έ. ε' τό τέλος, οδ ή άρχή- 'Ο όμόσας μη άρπάσαι ού βοηθ-εϊται μετά ταΰτα καί έναγόμενος τή περί κλοπής εις τό διπλοϋν άγωγή, έπειδή άλλο έστί- δύναται γάρ καί λά-9-ρα κλέψαι. (2) Καί περί τοΰ έάν κατά 2 0 20 άπηρτημένον
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
186
L IB . L X - T IT . X Y I I - CA P. 2
δόλον ανθρώπων συναχθέντων, ζημία ή αρπαγή γένη τα ι. καί εί δούλος έστιν, αρμόζει δέ τω βιασθέντ(ι) καί ή περί βίας χρηματική άγωγή, καί ού γίνε ται πρόκριμα τω έγκληματικω δικαστηρ(ίω), εάν τις το χρηματικόν έπιλέξηται. καί δτι ό δόλος καί τήν βίαν περιέχει, ό γάρ βίαν ποιων καί δόλον ποιεί, ό δε δόλον ποιων ου πάντως καί βίαν, το δέ λάθρα γινόμενον ζημίωμα ού περιέχεται τ ω παρόντι δόγματι, καν συνήχθησαν άνθρωποι, ούτε ή περί
5
κλοπής άγωγή, ούτε ό Άκουίλιος περιέχονται τούτ(ω) τ ω διατάγματι. καί ό άρπαξ άναιδής έστι κλέπτης, καί 6 ζημίαν ποιήσας άνθρώπων συναχθέντων ενάγεται τω Άκουιλίω. καί επί ένί πράγματι άρπαγέντι χώρα τ ω διατάγματι. καί 6 μή συναγαγών, άλλ’ εύρεθείς μεταξύ των συναχθέντων καί ζημιώσας 10 ή άρπάσας ενέχεται, καί ού μόνον έάν αύτός ό εναγόμενος συναγαγών άρπά(ση), άλλα καί έάν δόλον ποιήση έφ’ φ άλλον άρπάσαι ή ζημιώσαι, καν έξ έτέρου συνήχθησαν. περιέχονται δέ καί οί συναγαγόντες καί οί συναχθέντες. καί δτι είσω ενιαυτού το άληθές τοϋ πράγματος τίμημα τετραπλασιάζεται, ού μήν το διαφέρον. καί όνόματι φαμίλιας κινείται, καί ούκ άναγκάζεται δεϊξαι, 15 τίνες έκ της φαμιλ(ίας) εΐσίν άρπάσαντες ή ζημιώσαντες. καί περί τού τίνες περιέχονται τφ όνόματι της φαμιλ(ίας). καί δτι ούκ έκδίδοται πά(σα) ή φαμιλ( ία), άλλά μόνον οί τον δόλον ποιήσαντες. καί δτι δόλ(ον) ή παρούσα επι ζητεί άγωγή. καί διά τούτο, έάν τις άρπά(ση) το ίδιον, ου κατέχεται μέν αύτή, άλλως δέ τιμωρείται- ούδέ ό τον φυγάδα αύτοΰ δοΰλον άρπάζων 20 νεμόμενον έξ άλλου καλή πίστει- ό δέ υποκείμενον αύτφ άρπάζων ένέ455® χεται. καί δτι ό μή δόλου δεκτικός άνηβος ούκ ένέχεται τή παρού(ση) || άγωγή,
νοξαλίως όνόματι δούλου καί φαμιλ(ίας) [ένέχεται]. καί περί τού έάν ό τελώ νης νομίζων μέ τι ποιήσαι παρά τον νόμον των τελώνων, άφέλ(η)τ(αί) μου θρέμματα, τή παρούση άγωγή ούκ ένέχεται. εί δέ έπί τω λιμω φθαρήναι 25 άπέκλεισεν αύτά, καί τω ούτιλίω Ά κουιλ(ίω ) ένέχεται. ένέχεται καί ό το κατά βίαν άπελαθέν πράγμα άποκλείσας. καί δτι καί όπωσοΰν διαφέρει τω ένάγοντι μή άρπαγήναι το πράγμα, άρμό(ζει) ή παρούσα άγω γή- οϊον έπί τω χρησθέντι αύτφ, καί μισθωθέντι, καί ένεχυρασθέντι, καί παρατεθέντι, ώ στε διαφέρειν αύτω- τυχόν γάρ έπηγγείλατο άμέλ(ειαν), ή τίποτε ούχ ώς μισ- 30 θόν έλαβε- καί έφ’ φ καλή πίστει νέμομαι ή χρή(σιν) έπ’ αύτω έχω, ή άλλως διαφέρει μοι. καί άπλώς είπεΐν, έξ ών άρμό(ζει) ή περί κλοπής άγωγή. καί ή περί κλοπής γάρ άγωγή έπί της παραθ(ήκης) άρμό(ζει). ε:ΐ δέ καί μή ήρμοζεν ή περί κλοπής άγωγή, δικαίως ή περί βιαίας πραγμάτων άρπαγής άγωγή άρμό(ζει). ώς, άναιδεστ(έ)ρ(α), καί τού άποτελέσματος αύτής 35 έχοντος δημό(σιον) έγκλημα, καί περί τού έάν ό φυγάς μου άγορά(ση) τινά προς τήν αύτοΰ χρείαν, καί αρπαγή ταΰτα. καί δτι όνόματ(ι) των άρπαγέντω , καί ή περί κλοπής, καί ό Άκουίλιος, καί ή έκδικοΰσα το κλοπιμαΐον άγωγή κινείται, καί τά καθ’ έκαστον έκδικεϊται διά τής ίν ρέμ. καί δτι αυτή ή άγωγή κληρονόμοις δίδοται, ού μήν κατά κληρονόμων, ούτε εις το 40
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X V I I - CA P. 3-7
187
περιελθόν άλλά τή άπαιτή(σεί) ενέχονται. (3) Καί δτι δ έχων ευχέρειαν του κινήσαι εΐσω ένιαυτ(οΰ), μετά ταϋτα κινών εκβάλλεται. (4) Καί περί τοΰ εάν τις κατά δόλον έν θορύβω ζημιώση. καί περί του άπδ πόσων ανθρώ πων γίνεται θόρυβος ή μάχη, καί περί τοϋ εί καί μή αυτός τις συναγάγη 5 τον θόρυβον, άλλά διά των παρ’ αύτοϋ λεγομένων ή γινομένων συνήχθη, ή καί έτερος συνήγαγεν, ενέχεται, εί καί μή σκοπόν έσχε συναγαγεΐν. καί περί τοΰ κατά τί δΐάφέρ(ει) ή ζημία καί αρπαγή άθροίσθέντων άνθρώπων κατά δόλον, ή μή άθροίσθέντων γινομένης της εν θορύβω κατά δόλον συμβάσης ζημ(ίας). εί καί μή αυτός συνήγαγεν, άλλά προς τά παρ’ αύτοΰ πραττόμενα 10 ή λεγόμεν(α) τραχέως ή έλεεινώς συνήχθη, καί άλλος τήν ζημίαν έπήγαγε. καί ότι εκείνο μέν διά το τραχύ είς το τετραπλοΰν, τοΰτ(ο) δέ εις το διπλοΰν δίδοται, έκάτερον δέ εΐσω ενιαυτού, καί μετά τον ενιαυτόν είς το άπλοΰν. καί ότι τοΰτο το διάταγμα περί ζημίας καί άπωλείας διαλέγεται, ού μήν περί αρπαγής, καί ότι άπολόμενον λέγεται καί το σχισθέν καί το κλασθέν. 15
οφείλει δέ δεικνύειν έν τ ώ θορύβω γενέσθαι τήν ζημίαν, καί περί τοΰ εάν τις έπί τ ω γενέσθαι ζημίαν ώθή(ση) τον δοΰλόν μου. καί εί μή διά το ζημιώσαι, αλλά διά ΰβριν τον όχλον συνήγαγεν έπί τω μαστιγώσαι τον δοΰλον έπί αύτών. καί ότι καί κατά δούλου καί φαμίλιας δίδοται ή άγωγή. (5) Καί
ότι το βίιγ νεμόμενον καί τό άρπαγέν ού δεσπόζεται, εί μή είς τήν έξου(σίαν) 20 τοΰ II δεσπότ(ου) ή τοΰ κληρονόμου αύτοΰ- ύποστρέ(ψει). (6) Καί ότι δ άρπαξ
456
ουκ άπαλλάττεται τής ποινής, προ τής δίκης προσάγων τδ πράγμα, έπί δέ τοΰ έπαγαγόντος φόβον καί άφελομένου τι, εί πρδ τής ψήφου άποκαταστ(ήσει) τδ πράγμα, έκκλίνει τήν ποινήν, ώ ς βι. ι . (7) Καί περί τοΰ εί έκβάλλεις τινά 25
βιαίως ή σύ ή ή φαμιλ(ία) σου άπδ τόπου, π ώ ς καί περί αύτοΰ καί ών ειχεν έκεΐ, έντδς ένιαυτοΰ, μετά δέ ταΰτα είς τδ περιελθδν είς τον έκβαλόντα κινήσει, καί ότι τοΰτο τδ παράγγελμα δ βίφ έκβληθείς έχει έπί άναλή(ψει) νομής, έχει δέ καί τούς Ίουλ(ίους) νόμους, καί άνήκ(ει) δέ ού προς πάσαν βίαν, άλλά πρδς μόνην τραχείαν καί ότε έκβάλλεταί τις άπδ νομής άκινήτου πράγματος, περί γάρ κινητών ή περί κλοπής ή περί άρπαγής άγωγή άρμό-
(ζει), η περί άποκρυβέντων πραγμάτων κίνουμένη άγωγή. εί δέ είσι πράγ ματα έν άγρώ καί οΐκω, όθεν έξεβλήθη τις, καί ύπέρ τούτων τδ νόμιμον παράγγελμα κινεί, ουκ έχει τδ νόμιμον παράγγελμα δ άπδ πλοίου ή οχήμα τος έκβληθείς. έτερον, εί άπδ ξύλινων οΐκων έξεβλήθ(η). καί ότι έκεΐνος εκβάλλεται δ νεμόμενος πολιτικώς ή φυσικώς. όθεν, εί γυναικί δωρήσεται 35 δ άνήρ, καί έκβληθή, κινή(σει) τδ νόμιμον παράγγελμα, ού μέντοι μισθωτός, καί ότι έξωθεΐν δοκεϊ δ έντειλάμενος ή κελεύσας έτέρω τινί ή τή οικεία 30
φαμιλ(ία) τοΰτο ποιήσαι. καί περί τοΰ εί δ διοικητής μου έξωθήσει σε, ή δ πλα στός διοικητ(ής). καί εί άλλου έξωθήσαντος έγώ δεκτόν ήγήσομαι. καί περί τοΰ εί κατ’ οίκείαν γνώμην ή φαμίλια μου βίαν ποιή(σει). καί περί τοΰ τίνες 40
τή φαμιλ(ία) περιέχονται. καί εί μή διεκδικεΐ τις τον δοΰλον ή τήν φαμι-
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
τ
188
L IB . L X - T IT . X V I I - CA P. 7
λ(ίαν), τί γίνεται, άνά(γνωθι) βι. β' τί. β ' κε. μ', δπερ φησί· Τή φαμίλια καί οί ελεύθεροι περιέχονται. εις δέ ή δύο φαμίλιαν ού ποιοΰσιν. ένταΰθα δέ τον ένα δουλον τί) φαμίλια, συνυπάγει έν τ ω λέγειν καν εις έστι δούλος δ έξωθήσας. καί περί ύπεξου(σίου) ή μισθωτού έξωθήσαντος. καί περί τού εί τ ω δικαζομένω περί της εαυτού τύχης κινήσω, ω ς της φαμίλιας αυτού
5
έκβαλλούσης με, καί κριθ(ή) ελεύθερος, καί δτι δ κατέχει δούλος ή διοικη τ ή ς ) , ή μισθωτός, δ δεσπότης κρατεί, καν έκβληθώ(σιν), αυτός έκβέβληται της νομής, καν ήγνόει το γεγονός, εΐ δέ καί άλλος τις, δι5 où ένεμόμην έξεβλήθ(η), εγώ κινώ, ενάγει δέ ό έν καιρω της έξω θήσεω ς νεμόμενος, είτε σ ώ ματι, είτε ψυχή, καί περί τού εί έξ άγροΰ ή οίκου προέλθω, μηδένα κατα- 10 λιπών εκεί, εΐτα ύποστρέφων κωλυθώ έκεϊ είσελθεϊν, ή καί έν τή δδω κρα τηθώ, π ώς βίαν πάσχω, καί δτι τών χειμερινών καί τών θερινών άλσών τάς νομάς, καί παντός κτήματος, δ μη θέλομεν καταλιπεϊν, έάν άναχωρήσωμεν 456ι> έξ αυτού, λογισμω κατέχομεν. καί δτι δ κωλυόμενος ||έπιβήναι ής ούκ ήρ-
ξατο νομής, ούκ έκβέβλητ(αι), άλλ’ ό άπολλύς την προϋπάρχουσαν νομήν, 15 καί δτι έξεστι βία την βίαν έξωθεϊν, καί δπλα δπλοις. καί δτι βία νέμεται, δς έκβληθέντος τού παλαιού νομέως βία τής νομής έπελάβετο, ή δ παρασκευάσας
εαυτόν έξω
τών
αγαθών
έθών
βοηθεΐσθαι εις το
μη κωλυθήναι
βίφ κατασχεΐν νομήν, δ δέ βία κρατών ιδίαν νομήν, ού νέμεται βία. καί ό κατά φόβον θορύβου ταραχθείς καί φυγών βία έκβέβληται, εΐ οί έπελθόντες 20 φυγόντος αύτοΰ βία κατάσχωσι. καί δ βιαίως νεμόμενος, εΐ έξ άλλου βία έκβληθή, καλώς κινεί, καί δτι δ βία έκβληθείς, εί τι ένέμετο, λαμβά ν ει). καί δτι δύναμαι περί μέν τών άκινήτων τό νόμιμον παράγγελμα, περί δέ τών κινητών την άδ έξιβένδουμ καί την περί βιαίας άρπαγής άγωγή(ν) κινεΐν. καί δτι δπερ φησί δ πραίτωρ· άπερ έκεϊ έσχεν δ βιασθείς, ού μόνον 25 τα ΐδικά, σημαίνει, άλλα καί τα παρατεθέντα ή χρησθέντα, ή ένεχυρασθέντα, ή μισθωθέντα, ή ών έχει χρή(σιν) ή έπικαρπίαν, ή παραφυλακήν. καί δτι τα έν τ ώ καιρω τής βίας όντα έκεϊ δει σκόπεϊν, καν μετά ταΰτα έπαύσατο είναι, ώστε, εΐ οί άνθρωποι ή τά θρέμματα άπέθανον καν δίχα ραθυμίας τού έξωθήσαντος, ύπόκειται τή διατιμή(σει) αυτών, ώσπερ, καν ό κλαπείς 30 τελευτή(ση), ύπόκειται δ κλέψας. καν τό έποίκιον τού άγροΰ, καν δ οίκος, δθεν έξέβαλές με, έμπρησθή, την άποτίμησιν αύτών χρεωστεϊς. δθεν καν δίχα δόλου δ έξωθήσας έπαύσατο, ύπόκειται. καί δτι τδ έκεϊ πρόσρημα δηλοΐ τά μη κατ’ άλλαχοΰ κείμενα ζητεϊσθαι, άλλα τά έν δλω τ ω μέρει τής κτήσεως, δθεν τις έξεβλήθη. καί δτι ό ένιαυτδς ένταΰθα συναπτός έστιν. καί 35 δτι έξ ής ήμέρ(ας) έκβληθή τις, τούς καρπούς απαιτεί καί τού τόπ(ου), καί τών 1 κε. μ' = ο. 38 § 1 E d .
1 κε. ρσμ'
34 τό μή
2-4 ενταύθα - έξωθήσας ex scholio ignoto.
35 κτίσεως
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X V I I - CAP. 8-16
189
έν αύτώ κινητών, εΐ καί έν τοις λοιποϊς. νομίμοις παραγγέλμασι τούς άφ’ οδ ένήγαγέ τις καρπούς άπαιτεϊ. ου μόνον δέ καρπούς, άλλα καί πάσαν χρη σιμότητα απαιτεί, καί όσα ήμελλεν έχειν ή προσκτάσθαι, ή τά τιμήματα αυτών, καί άπλώς εΐπεΐν, εΐ τι διέφερεν αύτώ, εί μη έβιάσθη. καί ότι ένταΰ5 θ (α ) καί ό μη νεμόμενος άποκαθιστα. καί ότι τοϋτο το
παράγγελμα ουδέ
παϊς κατά γονέως, ουδέ άπελεύθερος κατά πάτρωνος κινεί, άλλ’ ίμφάκτ(ουμ) άγωγή(ν) έχει, πλήν εΐ μη καθ’ όπλων γέγονεν ή βία. άρμό(ζει) δέ κληρονόμοις καί διαδόχοις. τ ώ δέ νεμομένω καί μό(ν)ον άρμό(ζει). όθεν ό έμέ, καί μη τούς έμούς έκβαλών ούχ ύπόκειται- δι’ εκείνων γάρ εγώ κατέχω, εΐ δέ 10 τών δούλων μου ή καί τών παραμενόντων τώ άγρω τούς μέν διώξει, τούς δέ δήσει, τούς δέ επιτάξει, ή καί όλως νεμηθή αύτούς, έκβέβλημαι της νομής. (8) Κληρονόμοι δέ καί διάδοχοι εις το περιελθόν τή ΐμφάκτουμ ενάγονται, ή εις εί τι δόλω αυτών έλαττον περιήλθεν'. (9) Εΐ δέ καί τις όπλοις έξώθησεν, ό 15
κληρονόμος ||εις το περιελθόν ενάγεται διηνεκώς. καί ποια λέγονται όπλα. 457 τ καί ότι καν εις ή δύο τούτων κρατώ(σι), καν άνοπλοι έπήλθ(ον), εΐτα έν τή μάχη έλαβον ράβδους ή λίθους, καν μη έχρήσαντο αύτοϊς. καί περί του ΐδόντος ενόπλους άλλαχοϋ άπιόντας, καί φυγόντος, π ώ ς ούκ έκβέβληται. ώσπερ ουδέ ό άκούσας ψευδώς ή αληθώς ενόπλους επιέναι, καί φυγών, εΐ μη την νομήν έκεΐνοι έκράτησαν. καί ότι εΐ ερχόμενον τον δεσπότην προς την νομήν ένοπλοι
20 προεπιβάντες έκώλυσαν, όπλοις έκβέβλητ(αι). καί ότι καλώς όπλοις εξω θ ώ τον μετά όπλων έπιόντα, παραχρήμα μέντοι. καί έκβληθέντα ευθύς άντεκβαλεΐν, ού μέντοι μετά διωρίαν. καί περί του εΐ ό διοικητής μου ή φαμιλ(ία) βίαν ποιή(ση), κάγώ άπεδεξάμην ή έπέτρεψα, έγώ δοκώ ποιεΐν. καί περί του εΐ δόλω έτερος εκβάλλει σε, καλώς ενάγομαι, καί μετά ενιαυτόν δέ εις το πε25 ριελθύν ένάγεται ό κωλύσας. καί ό τήν χρή(σιν) έχων, εΐ κωλυθή καρποϋσθαι ■ ον ένέμετο άγρόν, ή ύποστρέψαι εις αυτόν άναχωρήσας ού διά τό καταλιπεϊν, καλώς κινεί, εΐ δέ έξ αρχής έκωλύθ(η), άνά(γνωθι) τί γίνεται, καί ό οΐκον καρποϋσθαι κωλυθείς κινεί, ού μήν ό κινητά, εί μή προσθ(ή)καί εΐσι τών ακινήτων, καί ό έχων χρή(σιν) καλώς κινεί, καί εΐ μετά τό κωλυθήναι κε30 φαλής μείωσιν ύπέστη ή άπέθα(νεν). (10) Καί περί του εΐ όνόματι πόλεως ε ξ ω θήσεις με. (11) Καί περί τοϋ εΐ κατά βίαν παραδώσω σοι νομήν. (12) Καί ότι εις όσον διαφέρει μοι νέμεσθαι, καταδικάζει τό νόμιμον παράγγελματοϋτο δέ ή πλείονος ή έλάττονος διατιμάται. καί άνά(γνωθι) τό παράδειγμα. (13) Καί περί τοϋ εΐ σύ με έξέβαλ(ες), καί άλλος νέμεται, κατά σοΰ κινώ, 35 καί ού κατ’ άλλου. (14) Καί ότι βία νέμομαι, καν μή δεσπότην, νομέα δέ έξέβαλον. (15) Έ κ πολλών δέ κληρονόμων τοϋ βιασαμένου έκαστος εις τό περιελθόν εις αύτόν ενάγεται, καί περί τοϋ εί ό δεσπότης ή άλλος έκβάλη με άπό χρή(σεως) καρπών. (16) Καί περί τοϋ εΐ τον δεσπότην καί τόν έχοντα1 8 18 ράβδον
34 κατ’ αύτοϋ κινώ
37 εκβάλει
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L I B . L X - T IT . X V I I - CA P. 17-35
190
την χρή(σΐν) άπό άγροϋ εκβάλω, καί σβεσθή ή χρή(σις) των καρπών τη άχ ρη σία. (17) Καί δτι βίαν σοι ποιώ, εί μή συγχωρή(σω) τοΐς οίκείοις, ώ ς βούλει χρήσασθαι σπείροντα, η όρύσσοντ(α), ή άροτριώντα, ή έπικτίζοντα, ή ποιοΰντά τι δλως, δι’
où την έλευθέραν άφαιροΰμαί σου νομήν. (18) Καί περί
του εί δ μισθωτός ούκ έδέξατο τον άγοραστήν του άγροϋ· εΐτα καί αυτός
5
βία έξεβλήθη. (20) Καί περί τοΰ εί βίοι έκβάλης με του άγροϋ, ον εΐχον βία ή λάθρα ή παρακλήσει. (21) Καί περί τοΰ εί βία ή λάθρα ποιή(σει) τις, καί δίχα ή δόλου, ή ραθυμίας άπολέ(ση) τήν νομήν, πώς καί οδτως εις το διαφέρον ύπόκειται. (22) Καί δτι εί βίαν ποιήσω, καί ό πατήρ μου εις το περιελθόν ενάγεται. (23) Καί περί τοΰ εί τον βιασάμενόν με βία παραχρήμα 10 άντεκβάλω, ή πάλιν άντεκβάλη με. (24) Καί περί τοΰ εί πωλήσω σοι άγρόν, 157* καί ό μισθωτός μου κωλύσει σε έπιβήναι, εϊτα συ βί, οδ ή άρχή· Έ ά ν άπο διαλαλιας ύπογρά(ψω) 25 τοΐς κατ’ έμοϋ προσενεχθεΐσι δικαιώμασιν ω ς άληθέσι καί καταβάλλω, ού κωλύομαι κατηγορήσαι αύτών ώ ς πλαστών.
11 κινείται E d .
15 * προσκαίρω αίτιοι δόλω διαφθείρας E d .
τα] πεντακόσια νομίσματα δίδωσι E d . 25 καταβάλω E d .
7 In
margine
17 κε. λθ' = Ο. 38 E d .
16 ίνα — νομίσμα
22 κε. ξθ' = C. 74 E d.
25_2G ού κωλύομαι] βούλωμαι E d.
cum
signo ad τελευταΐον spectante: ί,η'. ^θ'.
ρ'.
ρα'. νζ'.
15 διηνεκή
*
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
244
L IB . L X - T IT . X L II - CAP. 1-5
Τί(τλος) μβ'. Περί τούτων εξ ών τά καταλειφθέντα ληγάτα ή κληρονομίαι ώ ς άναξίων άφαιροΰνται· (1) Τούτω ύπόκειται ό τον ίδιον πάτρωνα τελευτήσαντα καταμηνύσας ώ ς άθέμιτα πραγματευσάμενον, καί εκπίπτει του ληγατευθέντος αύτω, εί
5
καί έπαθλον έλα(βεν). (2) Δημεύεται ή κληρονομιά, δταν άμνημόνευτος παϊς αΐτήσας την έναντίωσιν της διαθήκης όπεισέλθη την του αδελφού κληρονο μιάν άπο της ορφανικής άνήβου ύποκαταστά(σε)ως. καί δτε χειρίζων τις όφφίκ(ιον) έν έπαρχ(ία) παράνόμως ε ξ αύτής άγάγηται ή επίτροπος τήν έπιτροπευθεϊσαν δημεύεται το έκ διαθήκ(ης) αυτής αύτω πορισθέν. έκ δέ του εναν 10 τ ίο υ ) αύται των παρ’ αύτών καταλειφθέντων αύταΐς ούκ έκπίπτουσι. καί δτε του ζώντος καί άγνοοΰντος συγγενούς ουσίαν ή μέρος αύτής έτέρω τις δωρήσεται. (3) Εΐ δε καί γραφείς ύπό τής γυναικός μου κληρονόμος επίτηδες ραθυμήσω ή άμελήσω, ΐνα άποθάνη, άφαιροΰμαι τήν κληρονομιάν αύτής. (4) . Καί περί τού εάν ένος κληρονόμου κατηγορή(σω) ώ ς πλαστώς γραφέντος, ούκ
15
εκπίπτω των παρ’ έτ(έ)ρ(ου) κληρονόμου ληγατευθέντων μοι. (5) Καί δτι ό λαβών ληγάτον άπο διαθήκης, ού κωλύεται κατηγορειν αύτής ώ ς πλαστής ή ώ ς άκύρου. τήν μέντοι τού καθήκοντος μέμψιν κινεϊν ού δύναται. καί δτι ό κινήσάς το πλαστόν αναιρεί το ληγάτ(ον). επί δέ τού λέγοντος μή κατά νόμους γενέσθαι τήν διαθήκην, τί δει σκοπεϊν τον δικαστήν, καί δτι ό 20 επίτροπος παραιτούμενος τήν επιτροπήν εκπίπτει τού ληγατευθέντος αύτω.
482
εί δέ λάβη το ληγάτον, ούκέτι δύναται παραιτεΐσθαι. εί δέ μήτηρ ληγάτω με τιμηθέντα παρά τού πατρός αιτήσει με γενέσθαι τού παιδός αύτής έπίτρου π(ον), καί παραιτήσασθαι θελήσω, ούκ εκπίπτω· |[ οσάκις δέ εκπίπτει ό επί τροπος, ούχ ό δημό(σιος) λαμβά(νει) τό καταλειφθέν αύτω, άλλ’ ό παϊς, ού τήν επιτροπήν παρητήσατο. καί περί τού εάν κατηγορή(σω) διαθήκης ώ ς πλαστής, εκπίπτω των έν αύτή καταλειφθέντων τ ω υίω μου ή τ ω δούλ(ω) μου, δτε το κέρδος εις έμέ φέρεται, εί γάρ εις αύτούς, ούκέτι. καί περί τού
25
εάν ληγατεύσας σοι ή τ ω δούλω σου άξιώ σω σε τον δοΰλον έλευθερώσαι, ού βλάπτεται διά τής σής πράξεως· ό γάρ δημό(σιος) αύτόν άγοράζων ελεύθεροι, 30 εάν θέλης αύτόν πωλήσαι. ούτε γάρ άναγκάζη μή λαβών το ληγάτον. καί περί τού εάν άκοντος τού πατρός κινή(ση) ό υπεξούσιος ώ ς κατά πλαστής τής διαθήκης, ούκ άπαρνοΰντ(αι) τ ω πατρί αί άγωγαί. καί περί τού έάν ό φιδεϊκομμισσάριος ώ ς πλαστής κατηγορή(ση) τ ω δημοσίω γίνεται ή άποκατά-
4 τούτων
13 δωρήσηται
17 λεγατ'
34-35 φιδικομισσάριος
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X L I I - CAP. 6-12
245
στάσις, καί περί του κινήσαντος το πλαστόν, εί γένηται κληρονόμος τίνος των έν τη διαθήκη κληρονόμων ή ληγαταρίων, ούκ εκπίπτει, το αυτό καί έπί της μέμψεως της διαθήκης, καί δτι ό άφήλιξ κινή(σας) συγγινώσκεται, καί μά λιστα εάν ο επίτροπος ή ό κουράτωρ ήθέλησε το πλαστόν ή το άκαθήκον κι-
s νηθήναι. καί περί του ότι ό τ ω κατηγοροΰντι ώ ς πλαστής μαρτυρήσας αύτω, καί ό έγγυησάμενος, καί ό ψηφισάμενος πλαστήν αυτήν .είναι, έκπίπτει των έν αυτή, εάν έν τ ω δικαστηρίω τής έκκλήτου νική(ση) ό γραπτός, τον δέ τοϋ δημοσίου
συνήγορον
συνηγορήσαντα τ ω
μηνυτή ή
τοϋ. όφφικίου ανάγκη
έν άπασι παραιτεΐται. καί περί τοϋ κατηγοροϋντος τής αυθεντικής, καί των 10 έν τή όποκαταστά(σει), καί των έν τοΐς κωδικέλλοις τοΐς προς τήν διαθήκ(ην) γενομένοις, πώς. εί καί μή έβεβαιώθη, έκπίπτει. εί δέ τής ύποκαταστά(σεως) ή τών κωδικέλλων κατηγορή(ση), ούκ έκπίπτει των έν τή αυ θεντική, καί περί δούλου καταμαρτυροΰντος διαθήκης, π ώ ς έκπίπτει καί τής έαθείσης αύτω έλευθερίας καί τοϋ ληγάτου. καί δτι οό συμβάλλεται τινι 15
προς έξκουσατίωνα έπιτροπ(ής) το κατηγορή(σαι) τής διαθήκης· τοϋ μέντοι ληγάτου έκπίπτει καί δτι ό τοϋ θανάτ(ου) αίτιο·; δωρεάν παρά τοϋ ■διαθεμένου λαβών ούκ
έοικεν έπί τοϋ
προκειμένου τ ώ ληγαταρίω. ό μέντοι διά τήν
διαθήκην λαβών άπο τοϋ ληγατ(α)ρ(ίου). ή τοϋ μέλλοντος έλευθεροΰσθαι, είτα κατηγορήσας έκπίπτει. καί ό κληρονόμος κατηγορών έκπίπτει τοϋ Φαλκι20 δίου. καί δτι πάντες οί ώ ς άνάξιοι άπωθούμενοι ού λαμβά(νουσι) το έπαθλο ν> δπερ εί'ωθ(ε) δίδοσθαι τοΐς εαυτούς καταμηνύουσι. (6) Καί δτι ό κληρο νόμος πράγμα τής κληρονομιάς κλέπτων, ούκ αύτός έχει τον έπ’ αύτω Φαλκίδ(ιον), άλλ’ ό δημό(σιος)· τών δέ μή κλαπέντων ό κληρονόμος έχει τον Φαλκίδιον. (7) Καί δτι έάν ώ ς πλαστής κατηγορή(σω) τής διαθήκης σου καί 25
ήττηθώ, ού κωλύομαι γενέσθαι τοϋ κληρονόμου σου κληρονόμος. (8) Καί περί τοϋ έάν άφαιρεθ(ή) απ’ έμοϋ κληρονομ(ία) ώ ς άναξίου, π ώ ς αΐ συγχυθεΐσαι || άγωγαί ούκ άποκαθίστανταί μοι. (9) Καί περί τοϋ έάν έχθρα 483 r κεφαλική μεταξύ τοϋ ληγαταρίου καί τοϋ διαθεμένου γένηται, ή φανερώς αύτόν ύβρίση, ώ ς δήλον είναι τον διαθέμενον μή θέλειν λαβεΐν αύτόν τό ληγά-
30
τον, ούκ απαιτείται, εί δέ περί καταστά(σεως) αύτω κινή(σει), έκπίπτει τών έν τή διαθήκη, έφ’ οΰ χώρα τω δημο(σίω). (10) Καί περί τοϋ μή δυναμένου λαβεΐν ληγάτον καί τοϋ άξιωθέντος δοΰναι τ ω δυναμένω λαβεΐν, εύρεθέντι δέ μή δντι δεκτική, πώς ού δίδοται αύτω το ληγάτ(ον), άλλά μένει παρά
35
τ ω άξιωθ(έν)τ(ι), εί μή άρα έπηγγείλατο, δτι, καν ύστερον εύρεθή μή ών δεκτι κός, δοΰναι. δ μέντοι ύπεξού(σιος) υποσχόμενος τ ώ πατρί δοΰναι τ ω μή δεκτικω, ού βλάπτεται- άνάγκην γάρ είχε πειθαρχεΐν. (11) Καί δτι καθ’ δσον τις μέρος έν τοΐς μή δυναμένοις δοθήναι περιγράφει τον νόμον, κατά τοσοΰτον ού κέχρηται τ ω Φαλκιδ(ίω)· έφ’ οίς δέ ού περιγράφει, παρακρατ(εΐ). (12) Καί περί εκσκουσσατιωνα
αύτοϋ λαβεΐν το
37 παραγρα'
παραγρ“ '
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X L II - CAP. 13-23
246
του έάν έν δεύτερα διαθήκη γρά(ψω) κληρονόμον, ον ού δύναμαι. (13) Καί περί του εάν επί μοιχ(εία) [γυναικός] καταδικαστείς άγάγωμαι αυτήν, εϊτε αυτή έμέ, ή εγώ εκείνην γράψω κληρονόμον δημεύεται ή κληρονομιά. (14) Καί ότι ουδέ στρατιωτικώς τις διατιθέμενος δύναται κληρονόμον γράψαι την άπδ φθ-οράς γνωσθ-εϊσαν καί σύγκοιτον αύτοϋ γενομένην, άλλά χώρα τ ώ δημο(σίω).
(15) Καί ότι κληρονόμος
πλαστούς
5
λέγων τούς κωδικέλ-
λους ούκ εκπίπτει των έν τή διαθήκη, τδ δέ έν τοΐς κωδικέλλοις έκπίπτειν. καί περί του εί διεΐλεν ό διαθ-έμενος έν τοϊς κωδικέλλοις τα πράγ ματα τής κληρονομιάς, καί
δι’ άντελλογισμοϋ
ζητείται
πληρωθ-ήναι τον
Φαλκίδ(ιον). (.16) Καί περί του έάν τούς άδελφόπαιδάς μου όρφανικώς ύπο- 10 καταστήσω τ ω υίώ μου, καί μετά θ-άνατον αύτοϋ κατηγόρη(σαν) τής μητρδς αύτοϋ, λέγοντες ύποβολιμαΐον αυτόν είναι, καί θέλοντες την. κληρονομιάν μου έξ αδιαθέτου λαβέΐν.. έάν ήττηθ-ώσι, καί την ύποκατάστα(σ)ιν άφαιροΰνταΐ. καί περί τοΰ έάν την περί τον κληρονόμον έναλλάξας βούλησιν χαράξω τδ όνομα αύτοϋ, λαμβάνων ό δημό(σιος) τδ μέρος αύτοϋ δίδωσι τά ληγάτ(α). 15 (17) Καί ότι ό κληρονόμος είδώς άνηρήσθαι τδν διαθέμενον καί μη διεκδικών αύτδν καί τούς καρπούς άποκαθ-ίστη(σι) καί τάς συγχυθ-είσας άγωγάς ούκ άνακταται. εί μέντοι ήγνόησε, τά τοΰ καλή πίστ(ει) νομέως έχει δίκαια, καί καρπούς τούς έως προκατάρξεως ούκ άπαιτεΐται, καί τάς άπολλυμένας άγωγ(άς) ανακτάται. (18) Καί ότι έπί των μη δυναμένων δοθ-ήναι ληγάτων, 20 καί οί π ρ δ τ ή ς προκατάρξεως ληφθ-έντες καρποί αποδίδονται τ ω δημοσίω- ού μήν καί τόκοι των τιμημάτων καρπών, καί περί κληρονομιάς άφαιρουμένης διά τδ μη δυνάμενον δοθ-ήναι, ή διά τδ μη έκδικηθήναι τδν διαθ-έμεναν, άνά(γνωθ-ι), τί γίνεται, καί περί τοΰ έάν μερικός κληρονόμος γραφείς καί ληγάτω 483 » τιμηθ-είς ύπόσχωμαι τακίτ(ως) άποκαθ-ιστάν την κληρονομιάν, || παρ’ έμοί 25 μένει. (19) Καί περί τοΰ έάν οί έν τή πρώτ(η) διαθ-ήκη γραφέντες κληρονόμοι κωλύσωσι τδν διαθ-έμενον ποιήσαι δευτέραν, έκπίπτουσι. (20) Καί δ άνήρ μη έκδικών τδν θ-άνατον τής γυναικός άφαιρεΐται την προίκα. (21) Καί δ πάτρων μη έκδικών τδν άπελεύθ-ερον έκπίπτει τοΰ πατρωνικοϋ μέρους. (22) Καί ότι δ έπίτροπος δνόματι τοΰ άνήβου πλαστήν ή άκαθήκουσαν είπών την 30 διαθ-ήκην, ούκ έκπίπτει τών ληγατευθ-έντων αότώ· εί δέ κεφοιλικώς δνόματι τοΰ άνήβου κατηγορή(σει) πατρώου άπελευθ-έρου, ούκ έκπίπτ(ει) τής έναντιώ σεω ς τής διαθ-ήκης. οΰτε ώ ς συκοφάντης άτιμοΰται, δς ού δι’ έχθ-ραν ιδίαν γρα(φή) μή έπεξέλθ-η, ώ ς τοΰ άνήβου έν τ ώ μεταξύ ήβήσαντος. (23) Καί περί 35 τοΰ έάν ύπόσχωμαι άδυνάτως δοθ-ήναι τδ άρμόζον μοι έκ τοΰ Φαλκιδίου
3 κληρονόμον ή εκείνη έμέ ζήτ(ει) τρν
ε' τί.
16 In margine cum signo ad διεκδικων spectante:
τοΰ ζ' βι. καί τάς έν αύτφ παραπομπ(άς).
19 άπολλομένας
30 άκά-
θηκ'
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
' '
;
λ
· ■ ::·■■■•i-w
·:
L IB . L X - T IT . X L II - CAP. 24-26
247
άποκαθιστάν, χώρα τ ω Τουρπιλλ'-ανείω δόγματι, ώσανεί ύπόσχωμαι το περιερχόμενον εις έμέ έκ της κληρονομιάς άποκαθιστάν. (24) Καί ότι ούκ έναν■ΐιοΰται τη γνώμη τοϋ πατρός δ λέγων τήν διαθήκην αΰτοΰ μη γενέσθαι κατά νόμον. (25) Καί ότι εί καί μη δύναμαι τήν γυναίκα μου γράψαι κληρονόμον, 5 όμως τον αυτής πατέρα γραφών ούκ εισάγω υπόνοιαν μη δυναμένου δοθήναι ληγάτου. (26) Καί περί τοϋ [εάν] δ παρανομώ ληγάτω τιμηθείς έν ζωή τοϋ διαθεμένου τελευτή(ση), ού δημεύεται τδ ληγάτ(ον), άλλ’ εκείνος άποκερδαίνει, παρ’ οδ κατελείφθη. ζήτ(ει) περί τούτων βι. ξ ' τί. λζ' κε. ι', ού ή άρχή· Τοΐς παισί των πατρώνων τυραννησάντων. καί κε. ιθ', ού ή άρχή· Οί ήμαρ10 τηκότες καθοσίωσιν καί μετά τελευτήν ενέχονται, καί τί. μα' κε. α'. καί κε. δ ', ού ή άρχή· ’ Εάν τελευτή(ση) δ παρασκευάσας. καί κε. ε'. ς'. καί κε. ι', ού ή άρχή· Καί ό προσγράψας τι τ ω έχοντι αυτόν υπεξούσιον, καί κε. ιδ', ού ή άρχή· ’ Εάν τις έπικοίνω δούλω. καί κε. ιε'. καί κε. κα', ού ή άρχή· ' 0 τδ αύτδ πράγμα δύο τισίν έξ δλοκλήρου έν διαφόροις συναλλάγ15 μασιν πωλών. καί κε. κβ\ καί κε. κγ' θέ. α ', ού ή άρχή· ’Εάν δοΰλος έν διαθήκη έλευθερωθή. καί κε. κ ς', ού ή άρχή· Έ άν υίδς άπαλείψη τήν πατρώαν διαθήκην, καί κε. μ α', ού ή άρχή· ' 0 πλαστήν εΐπών τήν διαθήκην, καί κε. μθ', ού ή αρχή· Ό κρύψας τήν διαθήκην ή κλέψας. άνά(γνωθι) καί δλον τδν τί. καί τί. να' κε. ιζ', ού ή άρχή· Α ν τί μή γεγραμμένων έστί τδ 20 καταλελειμμένον έν διαθήκη· καί βι. νς' τί. β ' κε. γ ' [θέ. α ',] ού ή άρχή· Ε κ ε ί νος δοκεΐ τάκιτος είναι, καί κε. ιδ', ού ή άρχή· Έ άν μεν πρδ τής άνοίξεως διαθήκης, καί θέ. α '. καί κε. κ δ', όύ ή άρχή* Τοϋ άνδρδς μή έκδικοΰντος τδν φόνον τής γυναικός. καί κε. λ δ', όύ ή άρχή· Τοϋ μή διηνεκώς έξοριζομένου ή ουσία δημεύεται, καί κε. λε'. καί κε. λς' θέ. α'. καί κε. λ ζ'. καί κε. μ' θέ. α', 25 0ύ ή άρχή· Καί τοϋ έαυτδν άνελόντος. καί κε. μα', ού ή άρχή· Έ άν υπο βολιμαίος ως y υίδς γραφή κληρονόμος, καί κε. μγ', ού ή άρχή· Έ άν γράψας m r κληρονόμον άσφάλειαν άπαιτήσω σε. καί βι. νθ' τί. α' κε. ιβ' θέ. γ ', ού ή άρχή· Ό παρά τοϋ διαθεμένου έπιλεγείς οφείλει θάπτειν. καί βι. α' [τί. α '] κε. ξ ', ού ή άρχή· Θεσπίζομεν μή κληρονομεϊν Σαμαρείτ(ας). καί βι. κδ' τί. ζ' 20 καί άς εχει παραπομπάς. καί βι. κε' τί. β ' κε. γ '. καί βι. κ ς' τί. ε' κε. ήβ', 1 Τουρπιλινανειω γεγραμμένου E d .
15 κε. κγ' -9ε. α' ■=
20 καταλιμπανόμενον E d .
tum = D ig. X L I X , 14, 3, 1. 14, 13, 7.
23 κε. λδ' initium
μ' θέ. α' initium ex
ex
έν] εί
pr.
Ed.
19 κε. ιζ' =
κε. γ' θέ. α' initium ex
pr.
ex
C.
16 Ed.
Tip. solo no
Tip. solo notum = D i g . X L I X ,
Tip. solo notum =
D ig. X L I X , 14, 39.
T ip . solo notum = D ig. X L I X , 14, 45, 2.
D ig. X L I X , 14, 48 pr.
D ig . X I , 7, 4 pr.
24
21 κε. ιδ' initium ex
Tip. solo notum = D i g . X L I X , 14, 46
tu m =
ο.
26 κε. μγ' initium
27 κε. ιβ' θέ. γ' initium
ex
24 κε.
25 κε. μα' initium ex
Tip. solo no
Tip. solo notum =
28-29 κε. ξ' = c. 56 E d.
15 πωλών] πληρών
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X L II - CAP. 26
248
οδ ή αρχή· ’ Εάν έπερωτηθώ σοι δοϋλον άλλότριον ή ληγατευθή σοι παρ’ έμοΰ; καί βι; κ ζ' τί. α '. καί βι. λε' τί. β ' κε. δ ', καί κε. ιγ ',·ο δ ή άρχή· "Ωσπερ τ ω βασιλεΐ. καί τί. δ', καί τί. η' κε. θ 'θ έ . α ', οδ ή άρχ(ή)· ’ Εάν τον κυοφορούμενου τής έτέρω γεγαμημένης ένστήσωμαι. καί τί. ια' κε. δ', οδ ή άρχή· Του κληρονόμου εύλαβουμένου προσελθεΐν. καί κε. ξθ' θέ. α ', οδ ή άρχή· ’ Εάν άναγκασθείς ό κληρονόμος κληρονομή(ση). καί τί. ιδ' κε. ξγ ', οδ ή άρχή· Έ κ διαθήκης ό μαινόμενος έξω τικώ κληρονόμος ού γίνεται, καί
5
τί. ις' όλον καί ας έχει παραπομπάς. καί τί; ιγ' κε. ιζ', οδ ή άρχή· Μηδε παρά ξένοις τοΐς έξω 'Ρ ώ μ η ς οίκοϋσι. καί κε. κ ', οδ ή άρχή· Τ ω κωλυομένω κληρόνομεΐν. καί κε. λ ζ ', οδ ή άρχή· ’ Εάν τις δοϋλον εχων καί γράφων 10 αυτόν κληρονόμον, καί βΐ; λ ζ' τί. β ' κε. κη', οδ ή άρχή· Ό έκ διαθήκης έαθείς επίτροπος έξκουσατεύων έαυτόν. καί τί. γ ' κε. ια', οδ ή άρχή· ’ Εάν μάμμη τ ω παρ’ έαυτής έαθέντι. καί τί. ς' μεθ’ ών έχει παραπομπών, άνά(γνωθι) καί τάς έν τ ω λς' βι. παραπομπάς. καί βι. λη' τί. α ' κε. κθ' θέ. α ', οδ ή άρχή· Του επιτρόπου παραιτούμενου, καί κε. λγ', οδ ή άρχή· Ό άνισχύ- 15 ρως εν διαθήκη δοθείς επίτροπος, καί κε. λδ'; λε'. λς'. καί λζ'. καί βι. λθ' τί. α ' κε; θ', οδ ή άρχή· Ό
κινή(σας) την κατά της διαθήκης μέμψιν. καί
όλον τον τί. μεθ’ ών έχει παραπομπών, καί βΐ; μ ' τ ί .-α ' κε. ιβ' θέ. α ', οδ ή άρχ(ή)· 'Ο κατά νόμον κληρονομή,σαι κωλυόμενος, καί τί. γ ' κε. ια', οδ ή άρχή· Ό εις θέ(σιν) δοθείς, καί κε. ιδ', οδ ή άρχή· Δύο οντων αύτεξου- 26 σίων παίδων. καί κε. ιε'. καί βι. μα' ,τί. β ' κε. α'. καί τί. δ' κε. Θ', οδ ή άρχή· ’ Αρχήν δέ τ ω ένιαυτώ δίδομεν. καί βι. μ β' τί. α ' κε. μγ', οδ ή άρχή· 'Ο λαβών ληγάτ(ον) καί θέλων κινήσαι την άπαιτοΰσαν τά κληρονομιαϊα άγωγήν. καί τί. γ ' κε. λθ' θέ. β ', οδ ή άρχή· ’ Εάν έλευθερώ(σω) τον δοΰλόν μου. καί βι. μ δ' τί. α' κε. λ ε', οδ ή άρχή- ’ Εάν άλλότριος δούλος ληγα- 25 τευθή μοι καί έλευθερώ(ση) αύτόν ό δεσπότης αύτοϋ. καί κε. μα', οδ ή άρχή· Καί τά σωματικά πάντα καί τά δίκαια καί αί δουλεϊαι ληγατεύονται, ού μην αί τοΐς οΐκήμασιν ήνωμέναι δλαι. καί κε. μη', οδ ή άρχή· ’ Εάν δούλος του
2 κε. ιγ' initium ex Tip. solo notum =
Cod. V I, 23, 16 pr.
initium ex Tip. solo notum = D ig. X X V I I I , 2, 9, 1. ex
3 κε.
3 κε. Θ' θέ. α'
ξθ' θέ.
α' initium
Tip. solo notum = D ig. X X X V I , 1, 69 pr; (?), sed cf. I l l , 49, 12.
= e. 55 E d . E xstat in Am bros. tum . cf. IV , X I I .
11 κε. κη' = c. 26 E d .
Tip. solo notum, cf. I, 74, 14. = c. 10 Ed.
12 κε. ια' = c. 9 E d . Initium ex
14 κε. κθ' θέ. α' =
c. 27 § 1 E d.
13 κε. λγ'
c. 8 § 14 E d. 19 κε. ια' 21 κε. Θ' = c. 1 § 3 in medio E d . (N ov. 1 c. 4 in m .). 23 κε.
— ο. 31 E d . έν διαθήκη desideratur in E d . λε' = c. 34 Ed.
3 κε. ξγ'
10 κε. λζ' = c. 35 E d . Initium ex Tip. solo no
17 κε. Θ '=
26 κε. μα' = c. 40 E d . Initium ex T ip. solo notum .
28 κε.
μη' = c. 46 E d . Initium ex Tip. solo notum .1 2
12 έκσκουσσατεύων
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
249
L IB . L X - T IT . X L II - CAP. 26
κληρονόμου άγνοοΰντος αύτοϋ κλέψη. καί κε. μθ'. καί κε. ξε', οδ ή άρχή· Οΰτως εΐπον· « Ληγατεύσω σοι ι' δούλ(ους) ». καί θέ. α ' καί θέ. β ' καί κε. ξζ'& έ. α '. καί κε. ξη '. καί,κε. ρα', οδ ή άρχή· Έ άν ληγατευ&ή τ ω αίχμαλώτω καί άπο|[·9·ά(νη). Περί δέ του ποια δοκεΐ εις βλάβην τοϋ νόμου δίδοσ&αι άν5 ισχυρά ληγά(τα) καί τής ερμηνείας αύτοϋ ζήτ(ει) το ρβ' κε. τοϋ α' τί. τοϋ αύτοϋ μδ' βι. καί κε. ρι', οδ ή αρχή· Εί καί μέρος τής διοική(σεως) έαυτόν ό επίτροπος έπικουφίσει. καί κε. ρλς"', οδ ή αρχή· Έ ξ εκείνου, όστις μήτε ληγάτον, μήτε ύποκατάστα(σιν). καί τί. β ' κε. ζ ', οδ ή άρχ(ή)· Έ άν εμοί καί άλλω. καί κε. ιβ' θέ. α ', οδ ή άρχή·. Έ άν, ότε άπο·9·ά(νη) ό κληρονό10 μος, ληγατεύσω, καί προαποθ-ά(νη) αύτοϋ ό ληγατ(ά)ρ(ιος). καί κε. νγ', ού ή άρχή· Έ ά ν είς καιρόν παιδοποιΐας. καί κε. οδ', οδ ή άρχή· Έ άν ληγατευθή μοι το μέλλον έκ Μαρίας τίκτεσ&αι. καί τί. γ ' κε. ιη', οδ ή άρχή· Έ ά ν νομίμως διαθέμενος. καί κε. κ γ', οδ ή άρχή· Οΰτε βασιλ(εύς). καί τί. δ ' καί άς έχει παραπομπάς. καί τί. ε' κε. κ ζ ', οδ ή άρχή· Έ άν ληγατεύσω 15 τή γαμέτη μου; καί τί. ιζ' κε. ζ ', ού ή άρχή· Εί δέ τό χωρίς αίρέ(σεως) ληγατευθέν μοι. καί κε. δ ', οδ ή άρχή· ’Έ νθα τυχόν έχ οδ ή;, άρ^ή* Έ ρ ρ ω σ Μ ΐ τά "πΒινής όνόματι. καί κε. λγ' καί όλον τόν τί. καί τί. ι·9·' κε. μβ', ού ή άρχή· Γράψας κληρονόμον άπελεύθερον. καί βι. με' τί. α' κε. κη', ού ή άρχ(ή)· Έ άν ή μήτηρ τοϋ άνήβου μη αίτ(ήση) αύτω έπιτήδ(ειον) επίτροπον, ή είς τόν τόπον των παραιτησαμένων ή άποδοκιμασθέντων. καί κε. λς', οδ ή άρχή· 'Η μήτηρ 25 ή μη αίτήσασα έπίτροπ(ον). καί κε. μ α', οδ ή άρχή· Εί' τις ένδοξος γυνή υιόν άπό νομίμων γάμων έτεκε, καί άλλον πορνογενή έσχε. καί τί. ε' κε. α'; καί βι. μ ζ' τί. α' κε; κ ', οδ ή άρχή· Έάν ό πάτρων είς τό κεχρεωστημέ1 κε. ξ ε ' = ο. 61 E d . In itiu m e x T ip . s o lo n o tu m . In itiu m e x T ip . s o lo n o tu m .
5 κε. ρβ' = c . 98 E d .
in A m b r o s . μέρους A m b r . έπικουφίσρ A m b r . T ip . s o lo n o tu m = C o d . V I , 42, 9.
*3* κε. ρα' = c . 97 § 1 E d . 1 6 κε. pi' = c . 106 E d . E x s t a t
7 κε. ρλς' = e. 130 E d . In itiu m e x
8 κε. ζ ' in itiu m e x T ip . so lo n o tu m .
9 κε.
ιβ' 6έ. α ' in itiu m e x T ip . so lo n o tu m , cf. I l l , 21, 22.
10 κε. νγ' = e. 49 § 1 E d .
In itiu m e x T ip . s o lo n o tu m .
12 κε. ιη' in itiu m e x T ip .
11 κε. οδ' = c . 69 E d .
s o lo n o tu m . 13 κε. κ γ' in itiu m e x T ip . s o lo n o tu m . 14 κε. κ ζ' e x s ta t in A m b r o s . 15 κε. ζ ' c f. I V , X V I I I . 16 κε. δ ' = c . 3 § 11 E d . In itiu m e x T ip . so lo n o tu m . 17 κε. κ β ' = ο. 21 o f. I l l , 187, 20. s o lo n o tu m .
19 κε. λ α' θέ. β ' = ο. 30 § 2 E d . In itiu m e x T ip .
20 κε. λ β' = c . 30 E d . In itiu m e x T ip . s o lo n o tu m .
c . 43 E d . In itiu m e x T ip . so lo n o tu m , απελεύθερος? (§ 23 D ig .).
25 ή μη] μη E d .
21 κε. μ β ' =
22 κε. κη' = c . 28 § 10 E d .
κε. μ α ' = C. 4 2 E d .
27 κε. κ ' = C. 19 E d .
8 λεγατ
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
V
250
L IB . L X - T IT . X L II , 26 - X L II I, 10
vov μέρος γραφείς όμολογήση ληγάτον. καί κε. λ', οδ ή άρχή· Ό έν δικαστηρίω άποκρινόμενος μηδέν έποφείλεσθαι. καί κε. λα', καί τοϋ λε' βι. τί. ζ '. καί βι. κβ' τί. α ' κε. λ β '.
Τί(τλος) μγ'. Περί νόμου Ίουλ(ίου) τοϋ κινούμενου κατά άρχόντων ή δικά-
5
στών ή συνέδρων έν δίκ(η) κεκλοφότων. (1) "Η λαβόντων δώρα, ό καί λεγόμενος ρεπετούνδις καί άρμό(ζει) κατά των λαβόντων έν αρχή χρήματα, ή έν πρεσβεία, ή έν δημοσία υπουργία, καί των οντων υπό τάς τάξεις τίνος των είρημένων. δύνανται δέ λαμβάνειν άπό των άνεψιών καί των πλησιεστέρων
συγγενών καί τών ιδίων γαμετών. (2) ίο
'Αρμό(ζει) δέ καί κατά κληρονόμων ή άγωγή έντός ένιαυτοΰ μετά θάνατον 485 r
τοϋ κατηγορουμένου. (3) Καί ό αρχών λαμβάνων χρήματ(α) έπί τ ώ δικάσαι ή ψηφίσασθαί. (4) "Η έπί τ ώ ποιήσαί τι πλέον ||ή ήττον τοϋ ΐδίου όφφικ(ίου). (5) Καί οι σύνεδρ(οι) τών άρχόντων ύπόκεινται τ ώ νόμω. (6) Καί οί λαβόντες χρήματα προς το μαρτυρήσαι ή μη μαρτυρήσαι. καί ότι ό τ ώ νόμω 15 τούτω καταδικαζόμενος οΰτε μαρτυρεΐν δύναται δημοσία ούτε δικάζειν ούτε συνηγορεΐν. καί ότι κωλύεται δ στρατολογών ή πέμπων στρατόν χρή ματα δι’ αύτοΰ λαμβάνειν. καί ότι ου δει λαμβάνειν έπί τώ άναγνωσθήναι ψήφον έν τή συγκλήτω ή έν δημοσία συνελεύσει, ούτε έπί τ ώ κατηγορή(σαι) ή μη κατηγορή(σαι). καί οί πολιτικοί άρχοντες δώρα μή· λαμβανέτωσαν, 20 φησί. (7) Καί ότι κωλύεται τις λαβεΐν έπί τ ώ δούναι δικαστήν ή μη δοΰναι, έναλλάξαι ή μη έναλλάξαι, προστάξαι αύτώ ψηφίσασθαι ή μη προστάξαι, άποκλεϊσαί τινα ή μη άποκλεϊσαι, ή άπολΰσαι, καταδικάσαι. χρηματικώς ή έγκληματικώς, ή έλευθερώσαι. καί από μέν τών ύπεξαιρεθέντων προσώπων άορίστως εξεστι λαμβάνειν, άπό δέ τών κεκωλυμένων ούδ’ δτιοΰν. καί περί 25 έργολάβων τών δημοσίων έ'ργων καί σιτώνων, καί π ώ ς δεϊ καταλογίζεσθαι αύτοΐς την δαπ(ά)ν(ην). καί ότι ή ποινή τοϋ νόμου, έξτραορδιναρία έστί καί ώ ς έπίπαν εις έξορίαν καταδικά(ζει)· έσθ’ ότε δέ καί σφοδρότερον. εάν γάρ έπί χρήμασιν ή κατά θερμότητα φονεύση τις τον άναίτ(ιον), κεφαλικώς τιμω ρείται ή περιορίζεται. (8) Καί περί τοϋ έάν παρά τον νόμον δωρηθή τι άρχον- 30 τι ή πραθή πλείονος ή ήττονος. (9) Τ ώ παρ(όν)τ(ι) νόμω κατηγοροΰνται καί οί Το ένταλθέν αύτοΐς δημό(σιον) λειτούργημα διαφθείροντες έπί χρήμασιν. (10) Τ ώ αύτώ νόμω ύπόκειται καί ό το αύτό όφφίκιον μεταχειριζόμενος μετά
1 κε. λ' = ο. 28 5 1 E d .
c. 10 in v e rs io n e sclio lii e x T h e o d o r o t. V I I .
766.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
251
LIB. L X - T IT . X L II I, 11 - X L IV , 2
πλήρωσιν. (11) Καί ό κληρονόμος τοΰ κλέψαντος άρχοντος ύποκείσθω τώ νόμω τ ώ περί δωροδόκων αρχόντων. (12) Καί ότι ή δ(ιά)τ(αξις) βούλεται τούς άρχοντας παρά παντός κατηγορεϊσθαι έπί κλοπή ή επί άλλη τινί παρα 5
νομία, καί ετι άρχοντας καί παυσαμένους της άρχής. (13) Καί περί του κόμητος των οικείων καί των λεγομένων άδικηθήναι παρ’ αύτοϋ ή λαβεΐν τι. ζήτ(ει) περί τούτων τοϋ παρόντος βι. τί. λθ' κε. α '. καί κε. δ ', καί τί. με' κε. ις', οδ ή αρχή· 'Ο κατά των κλεπτόντων. καί κε. ιζ'. καί όλον τον τί. καί βι. νβ' τί. α' κε. ε' θέ. γ ', où ή άρχή· Καί 6 δικαστής, εΐ καί κατά άπειρίαν κρίσιν ιδίαν ποιων, καί βι. νγ' τί. α' κε. π α', οδ ή άρχή· 'Ο κατασκευάσας
10 πέντε μυριάδων πλοΐον. καί βι. νδ' τί. α' κε. κ γ', οδ ή άρχή· Τ ά μη όντα δικαιοδοσίας, άλλά μείζονος εξουσίας; καί βι. νς' τί. β' κε. μα' θέ. α', οδ ή
άρχή· 'Ο έν είδή(σει) προς περιγρα(φήν) τοϋ δημοσίου δεξάμενός τι. καί θέ. β '. καί βι. νη' τί. ι' κε. κα' θέ. α ', οδ ή άρχή· ’Έργον γενέσθ-αι λέγομεν ούκ εάν εις ή δεύτερος έπιτεθή λίθος, καί κε. κε', οδ ή άρχή· 'Ο άρχων 15
οΰτε άπο νομίμου παραγγέλμ(α)τος. καί βι. ζ' τί. α' κε. κ.ς', όδ ή άρχή· Οί κλέπται άρχοντες, καί τί. γ ' κε. τελευταϊον. καί βι. ζ' τί. δ' κε. ζ ', οδ ή άρχή- II Εί δέ τις εκ των δικαζομένων είποι δεδωκέναι τι ή ύποσχέσθαι. καί 485 ι
τί. ε'. καί τί. ζ' κε. ιε', οδ ή άρχή· Οί στρατιωτικοί άρχοντες, καί τί. Θ' μεθ’ ών έ'χει παραπομπών, καί τί. γ '. καί βι. κγ' τί. α' κε. λγ', οδ ή άρχή· Οί άρχοντες των επαρχιών, καί κε. με', οδ ή άρχή· 'Ο άρχήν ή όφφίκ(ιον) 20 έν επαρχία έχων. καί κε. νη', οδ ή άρχή· Ό δανείσας άρχοντι επαρχίας, καί βι. κδ' τί. β ' όλον μεθ’ ών εχει παραπομπών, καί βι. ξ ' τί. α'. καί τί. ιη'. καί τί. λθ' καί τάς έν αύτοϊς παραπομπάς.
Τί{τλος) μ ό ’ . Περί άννόνας· νόμος Ίούλ(ιος).
25
(1) Καί ότι καί δούλος κατηγορεί δεσπότου την δημοσίαν εύθήνειαν άδικήσαντος. (2) Κινείται δέ ό παρών νόμος κατά τοΰ ποιήσαντος κατά τής εύθηνείας ή κοινωνίαν συστησαμένου, έπί τ ώ πολλοΰ αυτήν πραθήναι. καί*1 5 7 κε.
ις' =
ο. 15 E d .
8 κε. ε' θέ. γ ' = ο.
4 § 4 Ed.
9 κε. π α ' n o n in v e n im u s . In itiu m e x T ip . s o lo ' n o tu m . T ip . s o lo n o tu m , of. I, X L I I I (D ig . L , 1, 26 ). T ip . s o lo n o tu m ( = s o lo n o tu m ( = tu m ( =
D ig . X L I X , 14, 46, 1).
D ig . X X X I X , 1, 21, 3).
C o d . V i l i , 1, 2).
115 C. 2).
20 κε. μ ε ' = C.
11 κε. μ α'
Ed.
δικαστής E d . ex
&έ. a in itiu m e x
13 κε. κα' θέ. α ' in itiu m e x T ip . 14 κε. κε' in itiu m e x T ip . s o lo n o
15 κε. κς' = ο. 29 E d . 47
Ό
10 κε. κ γ' in itiu m
πράττων
E d.
36 κε. ζ ' = ο. 5 § 1 (Ν ον. 21 κε. νη' = 0 .
60
Ed.
25 Περί νόμου ’ Ιουλίου περί άννόνας E d .
11 τί. α'
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
252
L IB . L X - TIT. X L IV , 3 - X L V , 5
ποινή κατ’ αυτών κ ' χρυσ(ίου) λίτρων ώρισται. (3) Καί δτι ούκ άναγκάζονται οί πολιτευόμενοι τοΐς πολίταις, αύτών έλαφροτέροις τιμήμασι πιπράσκειν τον σίτον, ούτε δέ αύτοΐς Ιξεστιν όρίζειν τιμάς του σίτ(ου). καί γυναίκες κινοΰσι τον παρόντα νόμον, καν μή εΐώθασι τοΰτο το είδος ,τής προσαγγελίας αί γυναίκες εκγυμνάζειν. ζήτ(ει) περί τούτ(ου). βι. ξ ' τί. κβ' κε. ς1', ού ή
5
αρχή· Οί τή εύθηνεία έπιβουλεύοντες. καί τί. λδ' κε. ιγ', ού ή αρχή- Τον περί άννόνας καί γυνή καί άτιμος, καί τί. να' κε. λ ζ', ού ή αρχή·' Οί κατά της εύθηνείας χρώμενοι πλαστόϊς μέτροις. καί βι. νγ' τί. ζ ' κε. α '. καί βι. νδ' τί. α ' κε. ζ ' . καί τί. ι' κε. β '. ε'. καί βι. νζ' τί. η ' μετά των έν αύτφ παραπομπών, καί τί. θ' κε. ε '. καί £'. καί δλον τον τί. μετά τών παραπομπών 10 αύτοϋ. καί ούτος γάρ έν έκείνω ζητείται. Περί τοίνυν τών τη εύθηνεία έπιβουλευόντων έκ του άγοράζειν καί άποτίθεσθαι ή σταθμοϊς πίθοις χράσθαι καί συμφωνιών τών μή έλάττονος, ού προς άλλήλους διετάξαντο πραθήναι, καί του μή εχειν μονοπωλεΐον, ζήτ(ει) βι. ιθ' τί. ιη' κε. α '. καί βι. νζ' τί. α' κε. ιθ'. κα'. καί βι. ξ ' τί. ξ β ' κε. ζ '. καί τί. νδ' κε. λγ'. 15
Τί(τλος) μ ε1. Νόμος Ίούλ(ιος) κατά τών νοσφιζομένων καί περί ίεροσύλων, καί τών δημό(σια) χρήματα κεκλοφότων. (1) Καί δτι ή ποινή του δε πεκουλάτ(ου) περιορισμός έστι, καί έπάγει .της προτέρας καταστά(σεως) εναλλαγήν, πάσης-, καί άπώλ(ειαν), τής ουσίας. 20 (2) Καί δτι ό δέ πεκουλάτ(ου) κινείται κατά του ύφελομένου έκ τών ιερών χρείας, πλήν τών άπο νόμου έπιτετραμμένων καί τών παρασκευασάντων κατά δόλον γενέσθαι τι τούτων, καί του μίξαντος τ ώ δημοσίω χρυ(σώ) ή άργύρω χαλκόν
486 r ή μνη||μείων ή δημοσίων χρημάτων, ή στρέψαντος εις ιδίας
ή τι ετερον βλάπτον αυτόν. (3) Καί δτι τώ δέ ρεσίδουις κατέχεται ό δημόσια 25 χρήματα λαβών εί'ς τινα χρείαν, καί μή περί αυτήν δαπανήσας, άλλ’ εις έτέραν παρακρατήσας. (5) Τ ώ δέ πεκουλάτ(ου) κατέχεται καί ό ιερά ή έκ μνη μείων χρήματα λαμβάνων ή το δωρηθέν τ ώ θεώ . (4) Καί δτι τ ώ δέ ρεσίδουις ΰπόκειται ό άπο μ ισθώσεως ή άγορασίας ή του λόγ(ου) τής εύθηνείας χρεω στών χρήματα, ό δέ καταδικαστείς π λεόντω ν παρ’ αύτοϋ χρεωστουμένων 30 τρίτ(ον) δίδωσι μέρος. (5) Καί δτι ούκ έξεστι θάπτειν χρήματα, δθεν τά έν 6 εύΟηνία E d .
7 κε. λ ζ'
- c . 33 E d .
28 c . 4 E d . in T ip . p o s t c . I p o s i
tu m e st. T ip . D ig e s ta seq u itu r. *1 5 12 σταθμοϊν νόθοις c f. F a b r o t ü m a d B a s. 19, 18, 1 (H e im b a e b ii n em )
15 βι. ζ'
a d n o ta tio -
17 παρά
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . E X -
T IT . X L V -
C A P . 6 -1 7
253
τάφοις ευρισκόμενα χρήματα ού γίνονται όσια, καί ό πολιτικά κλέπτων τώ δέ πεκουλάτ(ου) ένέχεται. (6) Τ ο ύφελέσθαι άπδ ΐεροϋ χρήματα ιδιωτικά ούκ εστιν ίεροσυλ(ία), άλλ’ ή περί κλοπής άγωγή άρμό(ζει). (7) Καί περί των την μονίτ(αν) εργαζομένων, εΐ έξωθ(εν) έαυτοϊς ποιήσουσι νούμμους, ή τούς 5 γενομένους άποκλέψουσιν, ού δοκοΰσι νόθ(ην) μονίτ(αν) ποιεϊν, άλλά περιο ρίζονται. καί περί τοϋ κλέψαντος άργυρον ή χρυσόν άπο βασιλικών μετάλλων, καί περί τοϋ ύποδεξαμένου το παρ’ έτέρου κλαπέν. ό δέ παρανόμως άπο μετάλλου χρυσίον έσχηκώς καί χωνεύων
εις το τετραπλοΰν καταδικάζε
ται. (8) Καί ότι ή κατά των ύφελομένων δημό(σια) ή: ιερά χρήματα κατα10 δίκη, τουτέστιν ό περιορισμός, μετά πενταετίαν τοϋ άμαρτηθήναι ού κινείται. (9) Κατέχεται τ ώ περιορισμω δ χαλκήν πτύχα νόμον έ'χουσαν, ή κήνσον, ή έτερόν τι, άφελών, ή τι των έν αυτή μεταποιών. καί δ εν δημο(σίω) χάρτ(η) άπαλείφων τι ή χαράσσων. (10) Καί περί τοϋ εάν εξωτικός ύφέληται δημό(σια) ή ιερά χρήματ(α), πώς υποπίπτει τ ώ περιορισμω· ού μην εάν δ την 15 αύτών πεπιστευμένος φυλακήν ύφέληται. υποπίπτει τ ώ περιορισμ(ώ) καί δ εαυ
τόν δανειστήν τοϋ δημοσίου πλασάμενος καί το χρεωστούμεν(ον) αύτώ άπαιτήσας, καν ΐδιωτικ(ά) έλαβε, καί ότι ό διακομίζων δημό(σια) χρήματα ή άλλως επ’ αύτοΐς κινδυνεύων τήν τοϋ περιορισμού καταδίκην ούχ άμαρτάνει. κατέχονται οί τάς- δημοσίας πτυκτάς δεδωκότες εύχέρειαν κατανοηθήναι ή 20 μεταγραφήναι παρά κέλευσιν τών έφεστώτων αύταϊς. καί περί τοϋ εάν τις άπιών εις έπαρχ(ίαν) χρήματα παρ’ έαυτώ οντα δμολογήση τ ώ δημοσίω, (11) Καί ότι τούτω τ ώ νόμω ύπόκειται καί δ ήττον έν δημοσίοις χάρτ(αις) άπογραψάμενος τοϋ συναχθέντος άπο μισ9·ώ(σε)ως ή πρά(σε)ως, ή ετερόν τι 25
πλημμελήσας. περιορίζεται καί δ έμβαλών άνθρωπον έν κιβωτίω καί παραθέμενος αύτδν έν ναώ, έάν έκεΐνος έξιών της κιβωτού κλέψη τινά τοϋ ίεροΰ. (12) Καί ότι δ έν θυσιαστηρ(ίω) είσιών έν ημέρα ή έν νυκτί καί τών έν αύτώ ιερών τι άφελόμενος τυφλούσθω- δ δέ έξω τοϋ θυσιαστηρίου έκ τοϋ άλλου ναοΰ άφε||λόμενος τυπτόμενος καί κουρευόμενος έξοριζέσθω. κατέχεται τφ 486 V δέ πεκουλά(του) καί δ τρυπών το τείχος καί άφαιρούμενός τι έξ αύτοΰ. (13)
30
Καί περί τοϋ έάν τδν έμοί καί τώ δημοσίω χρεωστοΰντα άπαιτήσω, ούχ υπό κειμαι. (14) Καί ότι δ τήν άπδ τών πολεμίων ληφθεΐσαν αιχμαλωσίαν ύφελόμενος κατέχεται τ ώ δέ πεκουλάτ(ου) εις τδ τετραπλά(σιον). (15) Καί ότι άρμό(ζει) κατά κληρονόμων ό κατά τών κλεπτόντων ιερά νόμος, καί τδ δέ ρεσίδουις, καί ό κατά τών άδικούντων. (16) Καί περί τοϋ έάν άρχοντ(ες) έν
35 καιρώ της άρχής δημό(σια) χρήματα κλέψωσι, καί τής τών ύπουργησάντων αύτοϊς τιμωρίας, καί τών ύποδεξαμένων. (17) Καί περί τών θελόντων σαλεΰ36 A d c. 17 c f. soh olion ιι. V I I . 775.
4 π οιή σωσι
6 μετάλων
8 μετάλου
11 νοϋμμον
19 πυκτάς
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
254
L IB . L X - T IT . X L V , 18 - X L V II, 3
σαι την των Χριστιανών πίστιν, ή έν τ ω άγνοεΐν συγχεόντων, ή ραθυμούντων μίαινόντων καί προσκρουόντων, π ώ ς ιεροσυλίαν άμαρτάνουσί. (18) Καί περί του ιδία χρωμένου αύθ(εν)τ(ία) καί άποσπώντος τον προσφεύγοντα εις την άγιωτάτην έκκλη(σίαν). (20) Καί περί του αίτησαμένου έπαρχεώτ(ητος) έν τη ίδια Ιπαρχ(ία) άρχειν, πότε ύπόκειται ή μη τη ιεροσυλία. ζήτ(ει) περί
5
τούτ(ου) βι. ξ ' τί. λδ' κε. ιθ', ού ή αρχή· Η τών εγκλημάτων δήμευσις. καί τί. νε\ καί βι. νζ' τί. β' μεθ’ ών έχει παραπομπών, καί βι. ζ ’ τί. α ' όλον μεθ’ ών έχει παραπομπών. Περί τοίνυν χαρακτών ζήτ(ει) βι. νδ' τί. ις1' καί τάς έν αύτώ παραπομπάς.
Τ ί(τλος) μ ς ’.
10
Νόμος Ίούλ(ιος) κατά κολάκων. (1) Καί περί του έάν τις στρατηγός ή ίερεύς έν τινι πόλει κατά κολακείαν του δήμου γένηται, καί είς τί καταδικάζεται, καί περί του έάν διελέγξη έτερον, καί περί του συστησαμένού καινόν τέλος, καί περί κατηγόρου καί κατηγορου μένου ανιόντος είς τον του δικαστοΰ οΐκον, πώς ρ' νομίσματα τ ω δημοσίω iÿ δίδω(σιν).
Τί(τλος) μ ζ . Περί ανθρώπου έλευθέρου άποκαταστάσεως. (1 } Καί οτι λέ(γει)·. ο πραίτωρ· « "Ον κρατείς δόλφ· ελεύθερον, άποκατά-- , στησον ». (2) Οόδέν γάρ διαφέρουσι δούλων οί μη δυνάμενοι άναχωρεΐν. (3) 20 Καί ότι προς τ ω νομίμω παραγγέλματί έστι δε καί [ό] κατά άνδραποδιστών νόμος, καί ούδέν αυτών αναιρεί τά ύπό τοΰ ετέρου, καί ότι δυνατόν άλλον μέν έχειν το νόμιμον παράγγελμα, άλλον δέ τον περί ανδραποδισμού νόμον, καί ότι χώρα τ ω νομίμω παραγγέλματ(ι),Γκάν έφηβος, καν γυνή, καν υπεξούσιός έστι ό 487 r κρατούμενος, καν μή, ελεύθερος δέ όμως, καν πλείονος· ού μην οΰτε ||τον ύπεξ- 25 ούσιόν μου κρατώ· ούδέ γάρ δόλον ποιώ τ ω οίκείω δικαίω κεχρημένος. καί περί τοΰ έάν όν έρυσάμην έκ πολεμίων παρακρατώ, μή λαβών το τίμημα, ούκ ένέχομαι· εί δέ λαβών μή άπολύσω, ή άπολύσω μή λαβών, καί πάλιν κρατήσω, ένέχομαι. καί ότι καν αυτεξούσιόν μου υιόν κρατώ, ούκ ένέχομαι διά τήν προσγενή εύσέβειαν, εί μή προφανής δείκνυται δόλος, τά αύτά καν άπελεύθερον 30
1 c . 19 E d . d esid era tu r in T ip .
6 κε. ιθ' = c . 20 E d .
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
·”3
LIB . L X - TIT. X L V II, 4 - X L V III, 4
255
’ίδιον ή θρεπτόν ή τον εις θεραπείαν τής παρ’ αύτοϋ γενομένης μοι ζημίας δοθέντα μοι κρατήσω, ό γάρ εύλόγως κρατών ού ποιεί δόλον, καί ότι ό κατόχων τον βουλόμενον ού ποιεί δόλον, εί μή πανουργία ή ύπονόθευσις έλεγχθή. καί ότι εί άγνοώ εχειν τον ελεύθερον, ού ποιώ δόλον, εί [μή] μετά το γνώναι κραδ τήσω. εί δέ άμφιβάλλω περί τής τύχης, δει μάλλον το καταστατικόν κινεΐσθαι* το γάρ νόμιμον παράγγελμα αρμόζει επί τών άναμφιβόλως ελευθέρων, καί περί του ότι παραστήσαί έστι το άγαγειν εις δημό(σιον) τόπον, ώ στε θεωρεΐσθαι καί άπτεσθαι αύτοϋ τον βουλόμενον, καί απλώς το χωρίς άποκρυβής εχειν. καί ότι παντί αρμόζει το νόμιμον παράγγελμ(α), εί μή ύποπτος ε’ιη* 10 τυχόν γάρ συμπαίζει ή συκοφαντ(εΐ). καί ότι καί γυναικί καί άνήβω αρμόζει υπέρ συγγενούς ή άγχιστέως ή γονέως· καί γάρ έγκλημα οδτοι κινοΰσι διά τάς τών ίδιων ύβρεις, καί περί του εί πολλοί θέλουσι κινήσαι, τίνα επιλέγεται ό πραίτωρ. καί περί τού έάν ό εΐς κινή(ση), άλλος ού κινεί, εί μή προδότ(ης) ό πρώτος δειχθή. τό γάρ αύτό καί επί τών εγκλημάτων κρατ(εΐ). εί δέ ό κατα15 δικασθείς άπολΰσαι τον ελεύθερον δώ τήν άποτίμησιν τής δίκης καί πολλάκις ενάγεται ή παρ’ αύτοϋ ή παρ’ άλλου, διηνεκές έστι τό νόμιμον παράγγελμα. (4) Καί περί τοΰ εί ελεύθερον άγνοοϋντα τήν ιδίαν τύχην κρατώ, καν άνευ δόλου, δει μέ αύτόν παριστάν. ούκ ένέχομαι δέ, εί έν άγνοια ελεύθερον άντί δούλου άγοράσω. καί ότι ουδέ πρός ολίγον δει ύπερθέσθαι παραστήσαί ον έ'χει.τις 20 ελεύθερον, επειδή καί ύπέρ τοΰ φθάσαντος άπότελέσματος ποινή ύπόκειται. καί ότι δανειστής ού κινή(σει) κατά τοΰ κρατοΰντος τον χρεώστ(ην) αύτοϋ· δύναται γάρ είς τήν ούσίαν αύτοϋ πεμφθήναι.
Τ ί(τλος) μ η . Νόμος Φάβιος περί άνδρα.ποδιστών. 25
(1) Καί ότι δύναται τον άπόντα δοΰλον πωλεϊν ό δεσπότης, ού μήν τον φυγάδ(α). καί ότι καλώς έντέλλεταί τινι ζητειν τόν’ φυγάδα, καί έ'χειν ήγορασ-
μένον, καί έτέρω πωλήσαι. οί γάρ τήν φυγήν τών ιδίων δούλων πωλοΰντες ύπόκεινται τ ώ νόμω. (2) Καί ότι κατά μίμησιν τοΰ Άκουιλίου αρμόζει ό περί άνδραπο||δισμοΰ νόμος, καί άποθανόντος τοΰ, δι’ όν τις ενέχεται. (3) Ούχ 30 ύπόκειται ό καλή πίστει τον άλλότριον δοΰλον νεμόμενος, ή νομίζων κατά γνώ
487 V
μην τοΰ δεσπότου έ'χειν αύτόν. (4) Καί περί τοΰ τον άλλότριον δοΰλον ύποδεξαμένου καί άποκρύψαντος. ζήτ(ει) καί κε. ιγ', ού ή άρχή· Πρότερον χρή δειχθήναι, τίς έστι τοΰ οίκέτου δεσπότης, μή λάθη σε δέ καί τό ια' κε. τοΰ ζ ' τί. τούτ(ου) τοΰ βι., ού ή άρχή· Πολλάκις τις ύποδεξάμενος φυγάδ(α). άνά-
1 δν είς
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . X L V III - CAP. 5-20
256
(γνω&ι) καί βι. ζ'. τί. α ' κε. μ θ', ώρ(αΐον), οδ ή αρχή· Διαγινώσκων περί δούλου ύποφθαρέντος. (5) Καί ότι ου πας ενεχόμενος τη περί κλοπής άγωγή διά το κλέψαι δοΰλον άλλότριον καί έξανδραποδιστής έστιν* ό δικαστής οδν διακρίνει, καί περί του έάν φυγάδ(ες) εύρεθώ(σι) παρ’ έμοί μισθ-ώσαντές μοι τάς δουλ(είας) αυτών έπί τ ώ τρέφεσθαι, π ώ ς όύκ εΐμί άνδραποδιστής. ένέχεται τούτω τ ώ νόμω καί ό συμβουλεύσας άλλοτρίω δούλω φυγεΐν ή κρύψας ή
5
δήσας άγνοοΰντος ή άκοντος του δεσπότου, ή άγοράσας κατά δόλον. (6) Καί ότι χρηματική ποινή έπί του ανδραποδισμού ούκ έ'στιν, άλλ’ οί ύποπίπτοντες αύτώ προς το μέτρον του πλημμελήματος τιμωροΰντ(αι) καί ώ ς έπί το πλεϊστον μεταλλάζονται. (7) Καί περί του λέγοντός τινα το ’ίδιον άνδράποδον 10 έχειν, π ώ ς κινεί τήν ίν ρέμ- μετά δε ταϋτα, π ώ ς έκ διαγνώ(σεως) δύναται κινεϊν τήν περί ανδραποδισμού αγωγήν καί τήν περί βιαίας πραγμάτων άρπαγ(ής) άγωγήν. (8) Καί περί του ποιαν αγωγήν δύναται κινεϊν ό λόγων κατά τίνος, ότι ύπεδέξατο τον δοΰλον αύτοϋ, καί ύπενόθ-ευσεν αυτόν εις φυγήν. (9) Καί ότι ή τοΰ ανδραποδισμού τιμωρία μετά τήν έγγρα(φήν) καί έξέτασιν καί 15 καταδίκην έπάγεται.
(10) 'Ο
προκουράτ(ω)ρ τοΰ βασιλ(έως) ού δύναται
δικάσαι το περί ανδραποδισμού. (11) Δύναται καί γυνή περί άδελφοΰ άνδραποδισθέντος κινήσαι τοΰτον τον νόμον. (12) Καί ότι οΰ δύναται τις τον έν φυγή δοΰλον πωλεΐν ή δωρεΐσ&αι ή άγοράζειν, άλλ’ ό έν έκ τούτων ποιών ύπόκειται,τώ περί άνδραποδιστών νόμω ύπεξηρημένου συγκληρονόμου. δυνα 20 τόν δε συμφωνεϊν, ότι, έάν εύρε&ή, πιπράσκω σοι τοσώνδε νομισμάτων. (13) Καί ότι πρότ(ε)ρον χρή δειχθ-ήναι, τίς έστι.τοΰ οΐκέτου δεσπότης, καί τότε κινη&ήναι τό έγκλημα τοΰ ανδραποδισμού παρά τοΰ δεσπότ(ου) κατά τοΰ ύπονο-9-εύσαντος. (14) Καί ότι τούτω τώ νόμω ύπόκειται ό τον άλλότριον δοΰλον κρύπτων. (15) Καί ότι ό άγοράσας παρά τοΰ άνδραποδίσαντος μή 25 κοινωνήσας τ ώ πταίσματι, ουδενί έγκλήματι κατέχεται. (16) Καί ότι ό έλεύ8·(ε)ρος πρα-8-είς ού γίνεται δούλος. (17) Καί περί τοΰ ύποδεξαμένου δοΰλον μετά πραγμάτων, ζήτ(ει) καί τί. κ β ' κε. ε' περί τοΰ ύποβαλόντος δοΰλον καταφυγεϊν εις στήλην, ζήτ(ει) καί τί. κα' κε. κ ε', οδ ή άρχή· Έ άν τις αίσ488 r χρόν ποιή(ση) II δούλη ή κλοπίμαίω λογισμώ κάτάσχη αυτήν. (18) Καί ότι το 30 έγκλημα τοΰ ανδραποδισμού δημόσιόν έστιν. (19) Καί περί τοΰ έάν τις ή δού λους ίδιους λέγη τούς δή·8·εν άνδραποδισθέντας ή έλευθ-έρους αύτούς συνομολογη είναι, ού κατέχεται τώ περί ανδραποδισμού νόμω, έάν άπό καλοΰ κινού μενος τοΰτο ποιή, καί μή ώ ς βουλόμένος τό αμάρτημα κρύψαι. (20) Καί περί 1 κε. μθ' = c. 54 E d .
10 A d c . 7 of. sch o lio n e x T h e o d o r o m . V I I . 788 sq .
23 κε. κε' — ο. 24 E d . αισχρόν τίποτε E d . 10 μεταλίζονται καί τί.
28 In m a rg in e c u m sign o a d πραγμάτων s p e cta n te : ζήτ(ει)
ς' τοϋ παρόντος βι.
28 στήλας
31 I n m a rg in e sin e sig n o: Π ερί άνπο-
δισμ δούλων τήν λ' νε(α)ρ(άν) τ κυρίου Λέ.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. X L Y I II , 20 - X L I X , 7
257
του πιπράσκοντος τον έλεύθερον έν εΐδή(σει) μή βουλόμενον,πώς έστι άνδραποδιστής· καί εΐ μεν δοΰλός έστιν ή άπελεύθερος, τυπτόμενος-καί κουρευόμέ νος, ϊνα χειροκοπήται· sì δέ ελεύθερος, ίνα χειροκοπήται μόνον ομοίως χείροκοπείσθω, φησί, καί ο τον 5
έλεύθερον εΐδώς άγορά(σ)ας ή δώρησάμενος ή
εις προίκα δούς ή καταλλάξας. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι. ιε' τί. α ' κε. ήγ', οδ ή άρχή: 'Ηνίκα περί δεσποτείας ανδραπόδων κινείται ζήτησις. καί κε. ή', οδ ή αρχή- 'Η περί της δεσποτείας των δούλων άπόδειξίς.. καί τ.ί· δ ' κε. δ', οδ ή άρχή· Εΐ καί νέμεταί τις, ού μην δύνατατπαραστησαι ω ς έπί τοϋ φυγάδος, ούκ ενάγεται τή παραστατική, καί βι. ξ ' τί. ε' κε. λθ' θέ· α', οδ ή άρχή·
10 Ό
τον άλλότριον δοΰλον ’ίδιον λέγων. καί το τελευταιον τοϋ τί. κε' καί βι.
ζ ' τί. ε' κε. π δ', οδ ή άρχή’ 'Ο έν εΐδή(σει) πιπράσκων τον ελεύθερον, καί βι. Θ' τί. α' κε. ξς"', οδ ή άρχή· Ή γόρασέ τις δούλην, ή έλαβεν αυτήν ώ ς ύπέρ καταβολής, καί τί. ιΟ' τοϋ ιθ' βι. καί βι. μη' τί. κα' δηλοΰντα καί 15
μετά θάνατον τοϋ πραθέντος ελευθέρου ένάγεσθαι τον πράτην. Περί έλευθέρου πραθέντος ζήτ(ει) τοϋ αύτ(οΰ) μη' βι. τί. η' κε. ζ '. καί τί. Θ ', καί τοϋ παρόντος βι. τί. μ ζ'. καί τοϋ ιθ' βι. τί. ια'. Περί δε τοϋ πωλήσαντος τούς ΐδίους παϊδας ζήτ(ει) βι. μη' τί. κ '.
Τ ί(τλος) μΟ·'. Περί άναζητήσεως ή άπόντων καταδικαζομένων. 20
^
(1) Καί ότι άπών ού καταδικάζεται μεγάλω έγκλήματι τυχόν έπάγοντί ποινήν κεφαλικήν, ή εις έργον μετάλλου- άλλα γίνεται άναζητούμενος προγράμ ματος προτιθεμένου. κάί ότι αφ’ οδ γνω, έχει τον ένιαυτόν προς το εαυτόν καθάραΐ. άνά(γνωθι) το κε. όλον ωφέλιμον γάρ έστιν. (2) Καί περί τοϋ εάν έπί είκοσιν έτη μή κατάσχη 6 δημό(σιος) τά τοϋ άναζητουμένου π ράγμ (α)τ(«). (3)
25 Καί ότι πάσα δημο(σία) ζήτησις τή εικοσαετία σβέννυται, εΐ μή τις οδική έστι παραγραφή. (4) Καί περί τοϋ άπο πότε τρέχει ό ένιαυτός τω δημοσιευθέντι, ή τ ω δημοσίω ή εικοσαετία. (5) Καί περί τοϋ τί δει γένέσθαι έπί τοϊς πράγμασι τοϋ άναζητουμένου, || καί πότ(ε) άπόντος αύτοΰ δημεύον- 488 ν ται. (6) Καί περί τοϋ- έπί βαρυτάτοις έγκλήμασιν ένεχομένου καί άπολιμ30 πανομένου, π ώ ς ού καταδικάζεται άπών. (7) Καί εΐ άφίκηται έντός ενιαυτού,
5 κε. V D ig .).
= C. 92 E d .
6 κε. V = ο. 89 E d .
11 κε. π δ' = ο. 77 E d .
? κε. δ ' = ο. 5 § 5 E d . (§ 6
12 κε. ξ ς ' = ο. 74 E d . 2 1
21 μετάλου 17
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . LX· - TIT. X L I X , 8 - L , 1
258
καί εί μή έκάθηρεν έαυτόν καί τελευτ(ήσει). (8) Καί δτι ό μέν κληθείς διατάγμασιν έπί έγκλήματι
άτιμοΰται μή ύπακούων. ο δέ χρηματικώς ζητηθείς
καν μή ύπακούση ού γίνεται άτιμος, ζήτ(ει) τούτ(ου) τοΰ βι. καί τί. λδ' κε. κε', où ή άρχή· Π ας άνθρωπος έγκλημα κινών. καί τί. νγ' κε. β '. γ '. καί τί. νς' δλον. καί βι. νς1*' τί. β' κε. νδ', ού ή άρχή· Εί καί πολλοϊς έγκλήμασι λέγεται τις ύποπεπτωκέναι. καί βι. Θ' τί. α' κε. ρμ ζ', ού ή άρχή· Έ ά ν τις έπί έγκλήματι γενόμενος άναζητούμενος τελευτ(ήση). καί. βι. ζ ' τί. ε' κε. ρα', ού ή άρχή· Ε ϊ τις φάβιρ έγκλήματος. καί βι. λε' τί. α' κε. Θ'.
Τί(τλος) ν'. Περί ζητήσεως ήτ(οι) έξετά(σε)ως.
10
(1) Καί δτι ού δει τής ζητ(ήσεως) άπο βασάνων άρχεσθαι. καί πότε οί δούλοι βασανίζονται, ζήτ(ει) καί τοϋ ιη' κε. θέ. β'. καί τοϋ ιθ' θέ. α ', ού ή άρχή’ ' 0 ενα [μόνον] εχων μάρτυρα, καί τίνες βασανίζονται πρώτοι, καί δτι ού δεΐ φέρεσθαί τινας άπο τοϋ ο’ίκου του κατηγόρου προς ζήτη(σιν). καί δτι ού πιστεύεται .υποβολιμαίος είναι ό παρ’ άμφοτέρων των γονέων αγαπηθείς 15 ω ς υιός, καί δτι ού δει πιστεύειν τη έμβασάνω καταδίκη ήγουν καταθέ(σει) τοϋ ένός δούλου, άλλα καί τεκμήρια ζητεϊν. οΰτε δει πιστεύειν τούς δούλ(ους) λεγομένους συγκλέψαι τ ω δεσπότη, βαότανίζεσθαι κατ’ αύτοΰ, οΰτε λέγον τας έκουσίως βλάπτειν αύτόν. άνά(γνωθι) κο{1 τοϋ ιη' κε. θέ. δ', καί τούτ(ου) τοϋ τί. κε, κ γ'. καί το κθ'. λς1'. καί λ ζ '. καί δτι ό τοϋ κληρονόμου δοΰλος ού 20 βασανίζεται
διά
πράγμα
κληρονομιαϊον, καί
δτι δύναται κατά τοϋ καθ’
έκαστον βασανίζεσθαι καί ό πόλεως καί σωματείου 'δοΰλος. καί δτι ό καλή πίστει τινί δουλεύων ούκ έρωτάται κατ’ αύτοΰ. εϊτε δοΰλος έστιν, εΐτε έλεύθερος, ούτε άπελεύθερος κατά τής κεφαλής τοϋ πάτρωνος, ούκ άδελφός κατά άδελφοΰ, οΰτε οί μή άναγκαζόμενοι κατά τινων μαρτυρεΐν βασανίζονται κατ’ 25 αύτών. ό δέ τοϋ άνδρός δοΰλος βασανίζεται κατά τής γυναικός. καί οί δοΰλοι τοΰ καταδικασθέντος βασανίζονται κατ’ αύτοΰ- έπαύσαντο γάρ είναι αύτοΰ. καί δτι εί. καί έπί τω μή βάσανισθήναί τις έλευθερωθή, βασανίζεται κατ’ αύ τοΰ. κ α ί'ό άχρήστως άγορασθείς κατά τοΰ ήγορακότος. καί δτι ού δει τούς δούλους κατά των δεσποτών βασανίζεσθαι" εί δέ καί βασανισθώ(σιν), ού δει 30 489 r
τοΐς παρ’ αύτών άκολουθεΐν τον δικαστήν ||πο/Λω δέ πλέον οΰτε τοΐς τεκμηρίοις αύτών. καί δτι ού δει πιστεύειν ταϊς καταθέσεσι των κρινομένων, εί
1 C.'
8 in versione scliolii ex Theodoro t. V I I . 797.
T ip . solo notum = Cod. X , 1, 10. E d . Έάν τις E d .
6 κε. ρμζ' = e. 150 E d .
5 κε. νδ' initium ex ?-e κε. ρα' = ο. 94
12 κε. ιθ' θέ. α' = ο. 19 pr. E d.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. L - CAP. 2 -9
259
μή καί άπόδ(ειξις) διδάσκει τον δικαστήν, ζήτ(ει) καί τι. νά' κε. νς', ού ή. άρχή· Μή προχείρως 6 αρχών κεφαλικήν τιμωρίαν, καί δτι ούκ άκούεται ο κατήγορος άποθέσθαι θέλων το τίμημα τοϋ δούλου, ώ στε βασανισθήναι αυτόν κατά του δεσπότου, καί δτι εάν δοΰλ(οι) ώ ς αμαρτήματος μετέχοντες εί'πωσί 5 τι κατά τοϋ δεσπότου κρινόμενοι, ούκ είσί δεκτοί, καί δτι ζητήσεως ουσης
περί δημοσίων συντελειών καί οίκέτ(αι) βασανίζονται, επειδή καί συνειδότες τη κατά τοϋ δημοσίου περιγραφή είς κεφαλήν τιμωρούνται, καί δτι ού δει τον έξετάζοντα όνομαστί έπερωτάν, εί ό δείνα φόνον έποίησεν άλλα τίς τον φόνον εποίησε. καί περί τοϋ εΐ ό κρινόμενος πλείονα εϊπη. καί δτι διά 10 τήν ίταμότητα ή τήν δειλίαν των βασανιζόμενων ού πάντοτε δει πιστεύειν ή άπιστε tv ταϊς καταθέσεσιν αυτών, ούτε ταΐς τών έχθρών, άλλα της. αιτίας δίαγινωσκομένης. καί δτι οι συλληφθέντες κατά τών αυτούς παραδεδωκότων ούκ εύχερώς πιστεύοντ(αι) λέγοντες, αλλά τής αιτίας δίαγινωσκομένης. καί περί τοϋ αύθαιρέτως όμολογήσαντος περί αμαρτήματος, καί περί τοϋ εάν 15 δοΰλος φοβούμενος ύποστρέψαι προς τον δεσπότην π λαστώς καθ’ έαυτοΰ εϊπη. καί περί τοϋ τί γίνεται ό δοΰλος, καί πότε πιπράσκεται ή δίδοται τώ δεσπότη, καί πότε έλευθεροΰταΐ. (2) Καί πότε οί κληρονομιαιοι δοΰλοι βασα νίζονται. (3) Καί δτι ό τών πολλών δοΰλος κατ’ ούδενός αύτών βασανίζεται. (4) Καί δτι έπί τοΰ αθεμίτου ού βασανίζονται οί δοΰλοι. (5) Καί περί τοΰ 20 εάν πατήρ ή άνήρ κινή τον περί μοιχείας νόμον καί αΐτήση βασανισθήναι τούς δούλους τοΰ κατηγορουμένου, καί τής ύποθ(έσεως) νομίμως κινηθείσης έλευθερωθή ό κατηγορηθείς. καί περί τοΰ εί καταδικασθή ό κατηγορούμενος, π ώ ς τά περιλειφθέντα ανδράποδα δημόσια γίνεται, καί περί τοΰ δτε περί πλαστής διαθήκης ζητείται, καί οί κληρονομιαιοι δοΰλοι βασανίζονται. (6) 25 Καί δτι το μέτρον τής βασάνου έν τω δικαστή έστιν. (7) Καί δτι ούκ έπί παντός προσώπου καί πράγματος δει γενέσθαι τήν έμβάσανον ζήτησιν, άλλά καί δτε τά κεφαλικά καί τραχέα άλλως ού δύναται δείκνυσθαι, τούς δούλους δεϊ βασανίζειν. καί περί τοΰ πότε ό ύπό όρον έλευθερωθησόμενος βασανίζε ται. άνά(γνωθι) καί το κγ' κε. καί μάθ(ης) περί δούλων έταζομένων κατά 30 δεσποτών, καί μή. (8) Καί δτι καί έπί χρηματικών αιτιών έν άπορίοι απο δείξεων βασανίζονται οί δοΰλοι καί άλλότριοι δντες. καί οτι έξ ών ού βασα νίζονται, ούδε έρωτώνται, ούδέ τά μηνύματα || αύτών βλάπτει αύτούς. καί 489 5 ότι ό περιωρισμένος ούκ ένάγεται είς έμβάσανον ζήτησιν, ούτε ό ύπό δρον έλευθερωθησόμενος έπί χρηματική αιτία, εί μή άτονήσει.ή αΐρεσις τής έλευθε35 ρίας. (9) Καί δτι ό ήττων τών ιδ' έτών ούχ ύφίσταται .έμβάσανον έξέτασιν. άνά(γνωθι) καί το α ' θέ. τοΰ ιε' κε., ού ή αρχή· 'Q ήττων τών ιδ' έτών. καί δτι πάντες οί καλούμενοι προς μαρτυρίαν έν τή προς βασιλ(έα) φερομένη καθοσιούσει, τοΰ πράγματος άπαΐτοΰντος βασανίζονται, άνά(γνωθι) καί τοΰ 1 κε. νς' =
ο. 53 Ed.
=* κε. ιε' θέ. α' = ο. 14 § 1 Ed,
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
260
L IB . L X - T IT . L - CAP. 10-17
ιη' κέ. θέ. γ ', ού ή άρχή· Οι μάρτ(υ)ρ(ες) ούκ άεί βασανίζονται., ούτε δ τοϋ πατρδς -δούλος κατά τοϋ υίοΰ, ούτε ό του υίοΰ κατά του πατρδς βασανίζεται, καί.δτι .δσας ή χρεία απαιτεί βασάνους έπιφέρειν δει, ούχ δσας θέλει ό κατή γορος.. καί δτι-ουτ(ε) την αρχήν των αποδείξεων από τοϋ οίκου τοϋ κατη γορουμένου) λαμβάνειν δει καί- έπιζητεΐν απελεύθερους ή δούλους αύτοϋ
5
προς, μαρτυρίαν, καί περί τοϋ π ώ ς ή αλήθεια καταλαμβάνεται, καί δτι ού δει βασανίζεσθαι τον περί τής οικείας καταστά(σεως) άγωνιζόμενον έν τή περί αυτής ζητήσει. (10) Καί ο άναδοθείς παρά τοϋ άγοραστόΰ ού βασανίζεται ’ κατ’ αύτοϋ. (11) Καί περί τοϋ εάν τις διά το μή βασανισθήναι έαυτδν ελεύ θερον λέγη, ού βασανίζεται, εω ς .αν τά περί τής. ελευθερίας σκοπηθή. (12) 10 Καί περί τοϋ πώς άποτιμάται ο δοΰλος. (13) Καί π ώ ς δ ύπδ δρον έλευθερωθησόμενος άμαρτάνων ω ς ελεύθερος τιμωρείται. (1.-1) Και δτι ό ελεύθερος μή σκάζων περί την μαρτυρίαν ού βασανίζεται, καί δτι. ό ήττων τών ιδ'ετώ ν ού βασανίζεται καθ’ ετέρου, μάλιστα μή δντων άλλων ελέγχω ν άλλ’ οΰτε χωρίς βασάνων πιστεύεται, καί δτι ό δοΰλος,-περί ού έκδικομένου δώσει τις 15 ικανά, ού βασανίζεται κατ’ αύτοϋ" ούτε. μήν. ό -κληρονομιαϊος κατά τοϋ νομέως δεδωκότος τά ικανά τώ έκδικοΰντι τήν κληρονομιάν. (15) Καί δτι καί έκ δευτ(έ)ρ(ου) γίνεται εμβάσανος εξέτασις. ζήτ(ει) τδ α ' θέ. τοϋ ιη' κε. καί δτι δ δμολογήσας περί έαυτοΰ καθ’ έτέρου ού βασανίζεται. (16) Βασανίζόντ(αι) καί έν τ ώ περί μοιχ(είας)" καί έν τ ώ περί φθοράς παρθένων και χηρών, 20 καί έν τή περί υποβολιμαίου ζητήσει τοκετού, καί δταν τις έκδική κληρονο μιάν παρά τών αδελφών αύτοϋ λέγων καί εαυτόν, υιόν τοϋ τελευτήσαντος, βασανίζονται κληρονομιαϊοι δούλοι, καί περί τοϋ πότε έτά(ζεται) ό,κοινός δοΰλος. κάί δτι δ εις μέταλλον δοθείς ού βασανίζεται, κατά τοϋ γενομένου δεσπότου. (17) Καί περί τοϋ πολλών τδ αύτδ άμαρτησάντων άρχεσθαι δει 25 τής ζητήσεως έκ τώ ν δειλοτέρων καί άπαλωτέρας τής ηλικίας δντων. κ αί.δτι δτε τεκμηρίοις ελέγχεται δ κατηγορούμενος προφανέσι, καί δεύτερον 490 τ δύναται βασανίζεσθαι, μάλιστα εάν || καί τή ψυχή καί τ ώ
σώματι αύτοϋ
τήν βάσανον ύποφέρη. καί δτι μή δντων τεκμηρίων ού δει τον κατηγορού μενον βασανίζεσθαι . καί περί τοϋ πότε ού βασανίζονται ή βασανίζοντ(αι) οΐ 30 μάρτυρες πρός έλεγχον τής άληθείας ή τοϋ ψεύδους, καί δτι δ δικαστής μή δυνάμενος επιστήναι τή συστάσει τοϋ γένους βασανίζει τούς κληρονομιαίους δούλους, καί δτι δ δοΰλος καν αύθαιρέτως λέγη κατά τοϋ δεσπότου, ού πι στεύεται, ούδε κατά τοϋ γενομένου δεσπότου καί πωλήσαντος αύτδν δ δοΰλος βασανίζεται, καί ούδέ εί δ δεσπότης επί τώ βασανισθήναι αύτδν προφέρει. 35 δτε δε περί βασάνου λόγος έστί, δει πρώτον τά περί τής δεσποτείας αύτοϋ 1 κε. ιη' θέ. γ' = 0. 17 § 3 E d .
21 μέταλον
18 κε. ιη' θέ. α' = c. 17 § 1 E d .
άπαλοτέρας
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. L - CAP. 18-33
261
ζητηθήναι. καί ότι. προ μιας ημέρας δει. προλέγεσθαι μέλλειν έξέτασιν γενέσθαι. καί δτι καί εν βήματι καί έξ επιπέδου ή άκρόασις καί ή καταδίκη των εγκλημάτων γίνεται. (18) Καί περί του πότε βασανίζεται ό φιδεϊκομμισσαρίαν κεχρεω στη μένος ελευθερίαν, ή οΰ. (19) Καί δτι ό ένα μόνον έχων ο μάρτυρα ου δεόντως επιζητεί προς άπόδ(ειξιν) τών παρ’ αύτοΰ:προτεθέντων έξετασθήναί δοϋλον. (20) Καί δτι ούδείς καταδικάζεται επί τ ώ γίνεσθαι κατ’ αύτοΰ ζήτησιν εμβάσανον. τουτέστι διηνεκώς βασανίζεσθαι. (21) Κ α ί δτι οί δίχα κατηγόρου έμβληθέντες έν φρουρά ού βασανίζοντ(αι), εί μή είσιν. ύποπ τοι. (22) Καί περί τοϋ πότε καί επί ποίοις ό δούλος .κατά δεσπότου βασανί10 ζεται. καί δτι έν απορία άποδείξεων έν ταΐς χρηματικαΐς ύποθέσεσιν ού χρή τούς δούλους κατά των δεσποτών έρωτάσθαι. (23) Ούτε κατά έπιτρόπ(ου) των δεσποτών, ούτε κατά μητρός, εί μή άρα ή περί έπιτροπ(ής) άγ.ωγή κινεί ται. (24) Καί περί τοϋ εάν γυνή έγκαλήται ώ ς φαρμάκοις φονεύσασα τον άνδρα, 15
π ώ ς ού μόνον δούλοι κατ’ αύτής ίδιοι, άλλα καί άλλότριοι εξετάζονται, π ρώ τον δε οί άλλότριοι' καί εάν δείγμα δειχθή άληθείας, καί αύτή ή γυνή βασα νίζεται. (25) Καί περί, τοϋ εάν άπαξ τινες όμολογήσαντες περί εαυτών, βουληθώ(σι) περί έτέρων είπεϊν, ώ ς συνειδότων, μή, πιστευέσθωσαν. εί μέντοι δείκνυνταί τινες κοινώς μέν άμαρτήσαντες, επί δέ τω φυγεΐν τήν καθ’ έαυτοΰ μέλλουσαν έξενεχθήναι ,άπόφα(σιν) προδεδωκότες εαυτούς, όφείλουσι τιμ ω-
20 ρηθήναι. (26) Καί δτε ζητείται θάνατος τοϋ τελευτήσαντος, όί άξιωθέντες τής ελευθερίας ού φονεύονται άκρίτως, άλλά βασανίζονται. (27) Καί δτι ούτε δούλοι οίκειακοί, οδτε άπελεύθεροι ή ίδιοι ή μητρός, δύνανται κατ’ αύτών κεφαλικώς ή χρηματικώς βασανίζεσθαι. (28) Ούδέ βουλομένου τοϋ δεσπότου έρωτάται κατ’ αύτοΰ ή κατά δεσποίνης δούλος. (29) Καί πότε στρατιώτ(ης) 25
ούχ ύπόκειται βασάνοις, ή στρατιώτ(ου) υιός. (30) Καί δτι έπί τής καταστά(σεω ς) τής εύγενείας διά πασών τώ ν ερωτήσεων καί τών βασάνων πορευτέον έστίν. II καί άνά(γνωθι) τήν αίτ(ίαν). (31) Καί δτι τής διαθήκης πλαστής
εινάι λεγομένης βασανίζονται οί κληρονομιαΐοι δούλοι, εί καί τά μάλιστα ό λε γόμενος κληρονόμος ήλευθέρω(σεν) αύτούς. (32) Καί περί τοϋ. δτι οί ένδοξοι 3Ò καί οί τούτων παϊδ,ες ού βασανίζονται, ούτε βουλευτής οδτε υιός βουλευτοΰ βασανίζεται, πλήν τοϋ περί καθοσιώσεως, εί μή εαυτ(όν) έσπίλω(σεν). (33) Καί. δτι οσάκις περί δεσποτείας ανδραπόδων ζητείται, εάν άλλαις άποδείξεσιν ή άλήθεια φωτισθήναι μή δύναται, περί εαυτών αυτά είναι μετά βασάνων
7 τουτέστι κτλ. of. scliolion i. V I I . 819.
3-4 φιδικομισσ“β'
c έτασθήναι
29 A d c. 32 cf. scholia in E d .
13 έκκοιλήται
15 In margine cum signo ad
γυνή spectante: Γίνωσκε δέ ότι ού τιμωρείται εως οδ τέκη, εϊπερ έγκυός έστι, ώς βι. μς' τί. α'
22 μητρυιάς
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . L - CAP. 34-38
262
έρωτητέα τά ανδράποδα, òàv δέ έστιν άλλη άπόδειξις, ού βασανίζονται.. (34) Περί δε τοϋ ότι δτε κληρονομιάς έστί ζήτησις, οί κληρονομιαϊοι δοΰλοι βασα νίζονται, τότε χρή παρέχειν, ήνίκα δύο τινες περί κληρονομιάς φιλονεικοΰσι καί έκαστος αυτών εαυτόν μόνον λέγη είναι κληρονόμον, έάν δέ τις συνομολογή έτερον είναι συγκληρονόμον, ου χρή τούς δούλους βασανισθήναι, επειδή εΰρίσκονται κατά δεσποτών έρωτώμενοι. (36) Καί περί τοϋ οσάκις δούλος
5
έρωτάται περί ιδίας πράξεως, εί καί βλάπτει τον δεσπότην ή επερώτησις, δε χόμενα αύτόν. (37) Καί δτι τον πολιτευόμενοι; καθόλου άλλότριον είναι πάσης σωματικής ύβρεως βούλεται ή δ(ιά)τ(αξις)' ώ ς καί τον δλως μηδέν πταίσαντα. (38) Καί δτι βασανίζονται οί κληρονομιαϊοι δούλοι ού μόνον, δτε δύο τινες χο μάχονται έκάστου λέγοντος εαυτόν είναι κληρονόμον, τον δε έτερον άποκλείοντος, άλλ’ εί καί έτερος συνομολογεί περί τοϋ ετέρου, δτι κληρονόμος Ιστίν. εΐ δέ ζήτησίς έστι κληρονομιαίων πραγμάτων, βασανίζονται, είτε δοΰλοί είσιν, εΐτε ελευθερία έτιμήθησαν έν τη διαθήκη,' πρότερον τοϋ όρκου περί αυτών τοϋ παρ’ ημών όρισθέντος παρεχομένου. Περί τοίνυν έτάσεων δούλων ζήτ(ει) 15 τί. ιδ 'κ α ί ις' τοϋ λε' βι. καί τί. λθ' τούτ(ου) τοϋ βι. καί τοϋ α ' τί. τοϋ ξ' βι. κε. η ', θ ', κδ', καί τί. ζ ' κε. θ' το τέλος, ού ή άρχ(ή)* 'Ο τον φυγάδα ύποδεξάμενος. καί βι. κβ' τί. α' κε. ζ' θ έ. α ', ού ή άρχή· ’ Εάν μή δείκνυται, εί παρά τω πράτ(η) φυγάς ήν ό δοΰλος. καί τοϋ ξ ' βι. τί. η ', καί τί. κα' κε. ιε' θέ. ιη', ού ή άρχή· Ό τον άλλότριον δοΰλον παρά τούς αγαθούς τρό- 20 πους. καί κε. ιζ'. καί τί. λ ζ' κε. κ ς', ού ή άρχ(ή)· ’ Εάν ό κατήγορος αίτήση βασανισθήναι. καί κε. τελευταϊον. καί δλον τον τί. καί τί. να' κε. ια', οδ ή άρχή· Προς τήν ποιότητα τοϋ αμαρτήματος δει τήν τιμωρίαν, καί κε. κζ' θέ. α ', οδ ή άρχή- Οί άρχοντες τάς ιδίας αποφάσεις, καί θέ. β'. καί βι. νγ' τί. α' κε. να', οδ ή άρχή· Έ ά ν δοΰλος πολλών θελόντων. καί κε. νβ' καί βι. ζ ' τί. ιδ' κε. ιθ' το τέλος, οδ ή άρχή· Έ ν πάσαις 491 r καί βι. κδ' τί. α' κε. ια', οδ ή άρχ(ή)· |[ Έ ά ν ύπονοήσαντί
25
ταΐς αΐτίαις. σοι επί κλο
πή τον δοΰλόν μου. καί βι. κη' τί. ια' κε. ις' θέ. α ', οδ ή άρχή’ Έ άν δοΰλος τής γυναικός· καί κε. ιζ'. καί βι. λε' τί. ιδ' κε. ριζ' το παρατέλευτον, οδ ή άρχή· 'Ό τε κληρονομιά πρός τινα. καί θέ. γ ' τοϋ τρίτου τί. 30 τοϋ λη' βι. κε. α'. καί κε. ιθ' του θ' τί. [καί] κε. λζ', οδ ή άρχ(ή)· 'Η δ(ιά)τ(αξις) κελεύει μηδέν διαπιπράσκειν τον επίτροπον, καί τοϋ μα' βι. τί. δ' κε'. ς '. καί βι. λε' τί. ις' κε. α '. καί βι. μη'· τί. μη'· καί τί. ζ ' κε. ιβ' λέγον, ώ ς ού δει έλευθεροΰν τά άνδράποδα. καί κε. ιγ'. καί ιδ'. ζήτ(ει) καί6
6 C.
35 E d. desideratur in T ip.
17 το τέλος = pr.
13 κε. ς' θέ. α' =
7 pr. Ed. 20 κε. ιε' θέ. ιη' = C . 14 § 24 E d . (§ 34 D ig.). 21 κε κς' = C. 28 Eel. 23-24 κε κζ' θέ. α' = c. 25 pr. E d . 25 κε. να' initium ex T ip. solo no C.
tum = D ig. X I V , 1, 4, 2. § 1 Ed.
29 ό δοΰλος E d .
27 κε. ια' = c. 15 E d . κε. ριζ' =
28 κε. ις' θέ. α' = ο. 21
ο. 110 § 15 E d . (§ 14 Cod.).
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
■■
>
:'W'·
L IB . L X -
'·τ·1'
263
T I T . L , 38 - L I , 8
βι. θ' τί. α ' κε. ρλς·', où ή αρχή·
Οί φανερώς επί άμαρτήματι έλεγχθέν-
τες καί καταθέμενοι. καί ότι ού δει προπετώς πιστεύειν τί) φωνή των κρινομένων.
Τί{τλος) να'. .5
Περί ποινών. (1) Καί οτι τοΰ κρίνομένου τήν αίρε(σιν) δει σκοπεΐν, ούχ οΐαν έχει έν τ ώ καιρω της άποφάσεως, άλλ’ όΐαν είχεν άμαρτάνων. δθεν εάν τις δούλος ών άμάρτ(η), καί ελευθερωθείς καταδικασθή, ω ς δοΰλος τιμωρείται, καί έκ του έναντ(ίου). (2) Καί ποία έστίν ή λέγεται κεφαλική καταδίκη, καί οτι οί
10 μεν περιοριζόμενοι παρά αρχόντων [ούκ] έκπίπτουσι τής πολιτείας, έως ού τήν νήσον ό βασιλεύς όρίσή. ό δε παρά έπάρχ(ου) περίοριζόμενος άμα τή ψήφω εκπίπτει., καί ότι ού δοκεΐ κατακεκρίσθαι ό έκκαλεσάμενος, ούτε ό καταδικαστείς άπό τοΰ μη έχοντος δίκαιον καταδικάζειν. (3) Καί οτι ή έγκυος πριν ή τέκη, ού τιμωρείται, ούτε βασανίζεται. (4) Καί περί των μη πειθ·.15 αρχούντων τή εξορία καί ή έτέροις ευρισκομένων τόποις ή μή άπιόντων εις τήν έξορίαν. (5) Καί δτι οΰτε έξ ύπονοίας, ούτε άπών τις καταδικάζεται εΐ μή ό μετά πολλάς υπομνήσεις καί προθέματα μή παραγενόμενος. καί δτι ό κατήγορος άπών καταδικάζεται, καί δτι έν πασι τοϊς έγκλήμασι δει ζητεΐν, εί έκ προνοίας τις ή κατά τύχην ήμαρτ(εν). (6) Καί δτι ού δει τον λέγοντα :20 μετά το καταδικασθήναι έ'χειν τι εις σωτηρίαν τοΰ βασιλέως, βασιλεϊ παραπέμπειν, άλλά παραχρήμα τίμωρεΐσθαι. καί περί τοΰ ποΐαι των ποινών έπάγουσι βάσανον, αί δέ δουλ(είαν), αί δέ πολιτείας έ'κπτωσιν ή έξορίαν ή σ ω φρονισμόν, άνά(γνωθι). (8) Καί δτι ού δει ψηφίζεσθαι, ώ στε τινά βασανιζόμενον άποθανεϊν; εί καί τα μάλιστα πολλοί βασανιζόμενοι άποθνήσκουσιν. καί :25 περί τών καταδικαζομένων εις μέταλλον. καί τοΰ άποφυγόντος το έργον τοΰ μετάλλου ή το μέταλλον. καί περί τοΰ κατάδικασθέντος εις δημόσιον έ'ργον καί άποφυγόντος. [| καί περί γυναικών καταδικασθεισών τοϊς μετάλλοις, πότε μένουσι δοΰλαι ή έλεύθεραι. καί δτι ούδείς καταδικάζεται έπί τ ώ είναι έν φυλακή ή έν δεσμοΐς. καί περί τοΰ τί έστι ποινή μετάλλου, καί περί τοΰ κατα30 δικαζομένου εις κυνηγέσιόν. καί πότε καταδικαζόμενοι οί δοΰλοι εις μέταλλον ή δημόσιον εργον ή εις έτέραν ποινήν, καί τυγχάνοντες άφέσεως ύποστρέ1 κε. ρλς'
= ο. 143 E d .
2 καί οτι κτλ. p a rs est B a s. I X ,
1, 136 ( =
491 V
143).
23 c . 7 E d . d e s id e ra tu r in T ip . 1 5
15 εύρισκόμενοι—άπιόντες 28 δουλείαι έλευθερίαι
25 μέταλ'
29 μετάλου
26 μετάλου
μέταλον
30 καταδικαζόμενος ό δοΰλος
27 μετάλοις
μέταλον
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . L I - C A P ..9-21
264
(φουσε) προς τούς δέσποτας ή μή. (9) Καί περί τοϋ εΐ κωλυθή τις σύνηγορίας ή άγοράς. ή τοϋ συντιθέναι συμβόλαια, ή καθέζεσθαι ένθα; δημό(σιον) χάρτ(ην) άποτίθενται, ή · παρεμβάλλεεν δημοσίοις πράγμασιν, ή πβαγματεύεσθαι. (10) Καί περί του π ώ ς δει τον οίκέτην επί τούτ(ου) τιμωρεΐν. καί περί του καταδεκασθέντος εις μέταλλον, π ώ ς άμα τ ώ ψηφεσθήναε την τύχην έναλ-
5
λάσσεε. καί εί πλημμελή(ση) τες πριν άπέλθη εες μέταλλον έτερόν τε. καί ότε ό μεεζονα τοϋ ώρεσμένου τεμωρεαν ύποστάς έπ'ε άτεμοποεώ αγωγή ούκ άτεμοϋταε. καί άνά(γνωθι) τά παραδείγματα. (11) Καί ότε προς την ποεότητα τοϋ αμαρτήματος δει την τεμωρίαν-έπεφέρεσθαι, καί μήτε σκληρόν, μήτε βαρύν φαενεσθαε τον δεκαστήν, έν δε τοΐς έλαφροϊς ελαφρόν,. καί έν τοϊς βαρυτέροες 10 σφοδρόν μετά καλοθελοϋς συμμετρίας. κα.ί ότι τάς οίκεεακάς κλοπάς ού δεε δημοσία φέρεσθαι εις έξέτασεν έλαφράς ουσας. οεκεεακαί δέ εί.σεν, : ας δοΰλοι ποιοϋσι δεσπόταες, καί άπελεύθεροι τοες πάτρωσι, μίσθιοι τοες μισθωσαμένοις παρ’ αύτοες δεάγοντες, καί ότε ή άπο προνοίας άμοερτάνεε τες, τουτέστεν άπο προεαρέ(σεως), ώ ς ό συνεστών φατρίαν, ώσπερ τυχόν οί λησταί, η εξ ορμής, 15 τουτέστεν θερμότητος, ω ς è θυμούμενος, ή κατά τύχην, ώ ς ό ένθήρφ ρίψας κατά θηρίου καί φονεύσοες άνθρωπον, καί περί τοϋ τε έστι κεφαλική τιμωρία., (13) Καί ότε ό έξτραορδεναρίω δεκάζων εγκλήματε καί αυξεεν καί μεεοΰν την ποι νήν δύναταε, ώ στε μέντοε επί έκατέρου μη παρεξεέναι την συμμετρίαν.
(14)
Καί ότε ό στρατεώτης παεγνεκήν έπιδειξάμενος τέχνην ή άνασχόμένος πραθή- 20 ν(α.ι) κεφαλικώς τιμωρείται, όπερ επί παγανοΰ ούκ έστεν. (15) Καί ότε ή το πραχθέν ό νόμος τεμωρεεταε, ώς. την κλοπήν καί την πληγήν ή το λεχθέν, ώ ς την όβρεν καί την άπιστον συνηγορίαν ή την γραφήν, ώ ς τά φάμοσα- ή την συμβουλήν, ώ ς τά συνωμοσία, καί την συνεεδη(σεν) τών ληστών, καί την έπί . άμαρτημάτι συμβουλήν, έξετάζεται δέ κατά τρόπους επτά. άνά(γνωθι), 25· θαυμά(σιον) ανάγνωσμα* εύρή(σεες) γάρ τίς λέγεται, καί εκ πόσων κλεμμάτων άπελάτ(ης). καί ότε το αυτό αμάρτημα έσθ’ ότε βαρύτερον έν τεσεν έπαρχίαες έκδικεΐταΐ. καί άνά(γνωθι) τούς τόπους, καί ότε έσθ’ ότε αΰξουσιν αε τεμω492 r ρεαε, ώ ς δεά τον φό τών συνεχώς || γινομένων εφόδων. (16) Καί ότε το καταλεμπανόμενον έν διαθήκη τοϊς ύπευθύνοις τής τιμωρίας άντί μη γεγραμ- 3 0 μένων έστίν, καί περί τοϋ πίνες είσίν άπόλιδες. (17) Καί ότε ούδείς υπέρ.ψιλής έννοιας ύφίσταταε ποινήν, τουτέστεν ένθυμήσεως. (18) Καί ότε οε δοϋλοε μη έκδεκούμενοε παρά τών δεσποτών έξ ετέρων δεεκδεκοΰνταε. (19) Καί. ότε ή ποινή τοϋ καταδεκασθέντος ούχ. αρμόζει κατά τών κληρονόμων άύτοϋ. (20) Καί ότε μόνος ό θάνατός έστεν έν έσχάτη τιμωρία. (21) Καί περί τοϋ πότε οί 35. 14 τουτέστεν κτλ. nonnulla ex sottolio ignoto.
17 c . 12 E d . d e s id e r a t e in
T ip .
5 μέταλον
6 μέταλον
5 τήν αμαρτίαν
23 φ’αμόσ,σα
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
* .*--**!■ Sr*···"'
■
L IB , L X - TIT. L I - CAP. 22-31
265
μεταλλισθέντες άπολύονταΐ. (22) Καί ότι εί χωρίς χρόνου καταδικασθώ(σι), δεκαετίαν πρι.οϋσι. (23) Καί ότι οι χρονίσαντες εν τ ω έγκλήματι έλαφρότερον τιμωρούνται τοϋ παραχρήμα καταδικαζόμενου, καί ότι ούδείς έπί τ ω κατακρημνισθήναι καταδικάζεται. (24) Καί ότι ούχ ύφίσταται σπίλον ό υιός άπό 5
πατρώου εγκλήματος ή ποινής· ουδέ τις έτερος.έ ξ αμαρτήματος ετέρου. (25) Καί ότι . οί άρχοντες τάς ιδίας αποφάσεις άνατρέπειν ού δύνανται. καί εΐ καθ’ έαυτοΰ τις ψευσάμενος ή- απορία άποδείξεων καταδικασθή, καί ύστερον εύρεθ ώ (σι) δικαιώματ(α) βοηθοΰντα αύτώ, π ώς ό βασιλεύς ή ελεύθεροι α.ύτόν, ή
μειοϊ τήν ποινήν, καί περί τοϋ εάν οί πολιτευόμενοι ή οί των πόλεων π ρω 10 τεύοντες άμάρτωσί τι κεφαλικόν,. ω ς άξιους αυτούς είναι εξορίας ή περιορισ μού ή κεφαλικής τιμωρίας, τί δει ποιεϊν τον άρχοντα, καί π ώς
άναφέρειν
τ ω βα.σιλεϊ. (26) Καί περί τοϋ ποία τιμωρία έστί κεφαλική, καί ποία οΰ. καί ότι μόνοι οί εύτελεϊς ελεύθεροι ροπαλίζονται. καί περί νεωτεριστών καί τής κατ’ αυτών ποινής, καί περί, δούλων καί τών κωλυομένων ροπαλίζεσθαι. 15: καί περί τοϋ καταδικασθέντος εις έργον· μετάλλου προσκαίρως. καί περί τοϋ προσφεύγοντος βασιλικαϊς είκοσι ή- στήλαις, πότε δοκεϊ εις όβριν ετέρου ποίεϊν τήν καταφυγ(ήν). καί περί τοϋ πότε οί απελεύθεροι σφοδρότερον τών εξωτικών άμαρτάνοντες κατά πατρώνων, ή τέκνων ή γονέων ή συγγενών τιμωρούνται, καί περί τών εφόδους ποιούντων διά το πραιδεΰσαι, καί .τής 20- τιμωρίας αυτών, καί ότι οί δούλοι τή σωτηρία τών δεσποτών έπιβ.ουλεύοντες καίονταιί καί περί δημώδους καί εύτελοΰς εμπρησμόν ποιοΰντος έν πόλει δι’ εχθραν ή πράίδαν. καί τών τάς καλύβας ή άγρούς καιόντων, καί τής κατ’ αύτών ποινής, καί.περί τοϋ εί παρ’ οΐς έγένετο εμπρησμός παΰσαι δυνάμενοι αύτύν έραθύμησαν. καί περί τοϋ προσκαίρως έξοριζομένου καί άποφυγόντος, ή μεΑ 25. ταλλισθέντος. καί άποφυγόντος. καί τοϋ πρόσκαιρον φυλακήν άποφυγόντος,
ή διηνεκή, καί περί περιβοήτων ληστών, καί ότι έν τοϊς έγκλήμασι πικρότερον οί δούλοι καί οί άτιμοι τιμωροΰντ(αι). || (27) Καί ότι οί εις έσχάτ(ην) τιμ ώ - 492 ν ρίαν καταδικαζόμενοι, παραχρήμα καί πριν άποθά(νωσιν), άπολύουσι τήν πολιτείαν καί τήν ελευθερίαν. . έσθ’ .ότε δέ καί μετά καταδίκην φυλάττονται 3 0 προς το διελέγξαι άλλους. (28) Κάί ότι χωρίς βασιλικής προστά(ξεως) τούς κατακρίτους άπό έπαρχ(ίας) εις έπαρχ(ίαν) μεταφέρειν ούκ εξεστι. (29) Καί ότι ό περί βίας άπό παραγγελίας άρχοντος κατακριθείς ούκ άτιμοΰται οΰτε τ ώ Ίουλίω ύπόκειται. πότε δέ βίαν αύτύν πεποιηκέναι δοκεί, καί έκ τής άποφάσεως άτιμοΰται, άνά(γνωθι). (30) Καί περί δούλ(ου) είς δεσμά προσκαί35 ρως καταδικαζομένου, π ώ ς μετά τήν περαίωσιν τοϋ χρόνου καλώς καί κλη ρονομιάν καί ελευθερίαν καί ληγάτ(α) λαμβάνει., καί πότε ό χρεώστης καλώς ελεύθεροι τον ήνεχυρασμένον δοΰλον.. (31) Καί ότι ούτε διηνεκώς οΰτε προσ καίρως δίδοται δοΰλος είς έργον δημό(σιον). εί δέ κατά πλάνην δοθή προσ1 μεταλισθέντες
15 μετά*·'
21 δημώδου
24-25 μεταλισθέντος
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
266
L IB . L X - TIT. L I - CAP. 32-51
καίρως, άποδίδοται μετά τον χρόνον τ ώ δεσπότ(η). καί ότι κατήγορός έστι καί ό ύποθέμενος έτέρω κατηγορήσαι. (32) Καί ότι ού δει καταδικάζεσθαί τινα εις διηνεκή δεσμά. (33) Καί περί των κατ’ εύθηνίας πλαστοϊς χρωμένων μέτροις. καί ότι οί άπο μετάλλου ή μονίτας βασιλικής κλέπτοντες μεταλλίπολεμίοις άπαγγέλλοντες καίονται ή φουρκίζονται, καί περί των τον δήμον έρεθιζόντων εις στάσιν ή θόρυβον, καί περί τοϋ φθείραντος την άνηβον. καί περί τοϋ λέγοντος δούλου έξ οικείων άγορασθήναι νούμμων. καί περί τοϋ δεδωκότος προς φίλτρον ή άμβλωτρίδιον, καν χωρίς δόλου, καί τής επ’ αύτω ποινής, καί ότι την άχρηστον διαθήκην άτιμωρητί τις κλέπτει. καί πείρί τοϋ 10 την τοϋ ζώντος διαθήκην άνοίγοντος ή άναγινώσκοντος ή άποσφραγίζοντος, καί τής έπ’ αύτω ποινής, καί περί έντολέως προδιδοϋντος τά τής δίκης δικαι ώματα. καί περί τοϋ- τά παρατεθέντα αυτοί δικαιώματα διδοΰντος τώ ένί, άπολιμπανομένου τοϋ άλλου, ή τ ω αντιδικώ. καί περί στρατιώτ(ου) ξιφήρη φυγόντος. καί ότι ό στρατιώτ(ης) έαυτώ χεϊρας επιβαλών κεφαλικώς τιμ ώ - 15 ρεΐται- εί δέ διά νόσον ή πένθος ή έτέραν εύλογον αιτίαν έποίησε τοϋτο, άτίμως άποστρατεύεται. (35) Καί περί τής έν χρήμασιν έκτρωσάσης ή προς μίσος τοϋ άνδρός τοϋτο ποιησάσης.: (36) Καί περί τοϋ τον πολέμιον έν είδή(σει) φεύγοντα κρύψαντος ή ύποδεξαμένου επί πολύ. (37) Καί ότι ή γενική ποινή τής των νόμων παραβάσεως ούχ άρμό(ζει) είς εκείνα τά θέματ(α), έφ5 20 ών ΐδική ποινή ώρισται. τά γάρ γενικά των ΐδικών υπεξαιρείται, ούτε δέ το αυτό αμάρτημα ύπό τοϋ αύτοΰ νόμου ποικίλαις τιμωρίαις κολάζεται. (38) ■193 r Καί ότι διά τής ερμηνείας των νόμων πραόνεσθαι δει τάς τιμωρίας, ||.ού μήν τραχύνεσθαι. (40). Καί περί των καταδικασθέντων διηνεκώς είς έργον. (41) Καί περί τοϋ πότε ό φροντιστής τοϋ βασιλέως δύναται ή μή έξορίζειν. (42) 25 Καί περί τοϋ έάν τεχθή παΐς, πριν ή ή μήτηρ αύτοΰ δοθή είς μέταλλον. (44) Καί ότι κατά έλευθ(έ)ρ(ου) ού δίδοται τιμωρία, ώ στε είναι διηνεκώς έν δεσμοΐς. μόλις γάρ έπί δούλου τοϋτο δύναται προβαίνειν. (45) Καί ότι ούδέποτε διά τήν ηλικίαν συγχωρεΐται ή τιμωρία τοϋ αμαρτήματος, μόνον έάν έστι πλησιάζων τή ήβη τις. (46) Καί ότι τά των περιορισθέντων πράγματα 30 τ ω δημοσίω διαφέρει, έάν οί δυνάμενοι περιορίζειν έπαγάγωσι τήν τιμωρίαν. (49) Καί ότι ού χρή πείθεσθαι ταΐς των δημοτών, έκβοήσεσιν. (50) Καί ότι καί ό τιμωρία περιπεσών δοΰλος άναγκάζεται ύπηρετεΐν τω δεσπότη αύτοΰ, μόνον εί μή ή τιμωρία έχει δεσποτ(είας) άφαίρε(σιν). (51) Καί περί τοϋ π ώ ς 2 1
21 ο. 39 E d . d esid era tu r in T ip .
26 c . 43 ite m .
32 ce. 47 e t 48 ite m .
32 c . 50 in ve rsion e s c h o lii e x T h e o d o r o t. V I I . 864.
4 μετάλου ή μονι" 28 μέταλον 32 δημωτών
4-5 μεταλίζονται
8 άπαγγέλοντες
9 άμβλωθρίδιον
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . L X - T IT . L I - CAP. 52-64
267
ούκ έ'στι δίκαιον άπό βασιλικής αντιγραφής συγχωρηθήναι τάς τιμωρίας, ΐνα μήποτε, φησί, προτραπώσί τινες εις τό άμαρτάνειν. (52) Καί δτι τιμω ρίαν ούκ έξεστι τ ω άρχοντι άνακαλεϊσθαΐ; (53) Καί περί του μή προχείρως τον άρχοντα κεφαλικήν τιμωρίαν έκφέρειν, εΐ μή κατά τήν έγκειμένην παρα5
τήρησιν τ ω κε. (54) Καί περί του μή έπιγράφεσθαι τήν δψιν του καταδικασθέντος εις μέτα.λλον ανθρώπου. (55) Καί δτι έάν έλεγχθή ό κατηγορούμενος επί έγκλή(ματι), μή ύπερτίθεσθαι παρά του άρχοντος τήν κατ’ αύτοΰ τιμ ω ρίαν εΐ δέ έν τ ω μεταξύ έδεήθη, άχρηστος έστω ή δέησις. (57) Καί περί του εάν ό βασιλεύς έξενέγκη τιμωρίαν κατά τινων αύστηράν, ή κατά τήν
10 συνήθειαν, π ώ ς ού βούλεται εκείνους εύθέως ύπεισιέναι τήν τιμωρίαν ή δέχεσθαι τήν άπόφασιν, άλλ’ επί τριάκοντα ήμέρας έκδέχεσθαι. (58) Καί δτι οί ταξεώται καί απόντες καταδικαζέσθωσαν καί τιμωρείσθωσαν. (59) Καί δτι έκεισε δει είναι τήν τιμωρίαν, ένθα καί το αμάρτημά έστιν. οί δέ συγγενείς ούκ ενέχονται. (60) Καί δτι δ έξορισθείς προσκαίρως, εΐ πληρώ(σει) τον 15 χρόνον τής εξορίας έν τή φυλακή, ούκέτι πέμπεται εις τήν έξορίαν. (62.) Καί δτι κεφαλική τιμωρία ύπόκειται ό τούς βαρβάρους ναϋς κατασκευάζειν διδάσ κων. (63) Καί περί εξόριστων, καί τοϋ π ώ ς δει αύτούς έν τή έξορί^ι διάγειν. καί .εΐ άτακτόν τι ποιήσουσι, καί ποια τιμωρία ύπόκεινται. καί πληρώσαντας τον χρόνον άφίεσθαι άζημίως καί άδιαστρόφως. ό δέ έπιχειρήσας τι λαβεϊν, 20 Ϊνα δίδω(σι) το τετραπλά(σιον). (64) Καί περί τών ευνουχιζόντων άνδρών καί γυναικών, καί τής κατ’ αύτών ποινής, καί τών έπιταξάντων ή έπί τούτω πρόσωπα παραδεδωκότων ή καί οϊκους ή τόπον τινά έπί τούτω παρασχομένων ή καί παρεχόντων. καί τοϋ είναι τούς εύνουχισθέντας έλευθ(έ)ρ(ους), || 493 V μηδέ συμβόλαιον. έπ’ αύτοϊς ή ιδιόχειρον [ή] άγοραϊον καθ’ οίονδήποτ(ε) 25
[τρόπον] κρατεϊν. αλλά καί πάντας τούς τοιούτοις συναλλάγμασι το λοιπόν ύπουργοϋντας τάς ανωτέρω εΐρημένας κελεύ.ομεν ύποστήναι ποινάς. καί δτι
καί ό διά πάθος εύνουχισθείς έλεύθερος έ'στω. Περί τοϋ μή τέμνεσθαι τάς δύο χεΐρας τον έκκοπήν μέλους . κατακριθέντα, ζήτ(ει) βι. ς ' τί. ιθ'. Περί τοίνυν ποινών καί τών άνωθεν παραδοθέντων σοι ζήτ(ει) βι. ξ' τί. μς' κε. α'. 30 καί βι. β' τί. β' κε. ργ', οδ ή άρχή- Τ ά κεφαλικά έπιτίμια. καί κε. ρλ', οδ ή άρχή' Έ τερόν έστι βλάβος, καί ετερον ποινή, καί κε. ρλα'. καί τί. γ' κε. ρ ς', où ή άρχή· Σχεδόν έν πάσαις ταις ποιναλίαις [άγω γαϊς] καί τή ήλικία καί τή άγνοια προσέχομεν. καί βι. γ ' τί. α' κε. κ ε', ου ή άρχή· Εϊ τις δέ 8 c. 56 E d . desideratur ia Tip. ο. V I I . 866.
11 c. 58 in versione scliolii ex
Theodoro
14 c. 60 in versione seholii ex Theodoro s. V II . 866.
15 e. 61
E d . desideratur in Tip. ρλα'
= ο. 126 § 1 (?).
30 κε. ργ' = e. 100 E d. 31-32 κε. ρς' = ο. 108 E d .
κε. ρλ' = ο. 126 E d . 33 συντρέχομεν E d.
31 κε. κε. κε'
= ο. 23 E d. 1 1 τήν μωρίαν
μέταλον
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . L I, 64 - L II, 8
268
επίσκοπος κατά τούς. Ιερούς κανόνας της. ιεροσύνης έκβλη&είς. καί τί. του ξ' βι. νβ'. καί βι. ζ ' τί. γ ' κε. ζ ', οδ ή άρχή- Ό το προτεθέν πρόγραμμα ή- μέλλον προτί&εσ&αι. καί κε. θ', καί τί. α' του ζ' βι. καί βι. ι' τί. ιζ' δλον με·9·’ ώ ν έχει παραπομπών. καί βι. κδ' τί. ς ' κε. μγ' ·8·έ. α ', οδ ή άρχή· Ποινή καταβληθ-εΐσα ού- καταλαμβάνεται. καί βι. κε' τί.. α' κε. α' το τέλος, καί
5
βι. μγ· τί. α ' δλον μεθ’ ών έχει παραπομπών, καί βι. μς' τί. α' κε. ιη', οδ ή άρχή· Έ ά ν έγκυος κεφαλικώς καταδικασ-9-ή. Περί δέ περιοριστών ζήτ(ει) καί [του παρόντος βι.] τί. νγ' κε. β '. καί [τί.] νδ' κε. δ', καί ιε'. καί τί. νδ'. καί τί. ξη '.
10
Τί(τλος) νβ’. Περί πραγμάτων καταδίκων. (1) Καί δτι δτε ζωή ή πολιτεία άφαιρεϊται, παρακολου&εΐ δήμέυσις. (2) Καί -δτι ού το βληθήναι ε ν φυλακή, άλλα τδ καταδικασθήναι τήν δήμευσιν
έπάγειϊ (3) Καί δτι γυναικός καταδικαζόμενης εξ ενός τών πέντε τούτων εγκλημάτων, ή προίξ άότής δημεύεται· τουτέστι, του περί καθρσιώσεως, του 15 περί βίας δημοσίας, του περί πατροκτόνών, του περί φαρμακείας, [καί] του περί άνδροφόνών έγκλήμάτος. (4) Καί σώζεται τ φ άνδρί κατά του δημοσίου ή αγωγή.; (5) Εί δέ έξ ετέρου νόμου κεφαλικώς καταδικασθή, κερδαίνει ό άνήρ τήν προίκα ώσανεί άπο&ανούσης αυτής. (6) Καί περί τής στολής του φονευομένου, ήν έν' τώ συλληφ&ήναι περιεβέβλητό τις, ταύτην άποκερδαίνει, ή 20 τισι δίδοτ(αι). ομοίως καί ό δακτύλιος. (7) Καί δτι άπελευθέρου τίμωρουμένου το μέν νόμιμον μέρος τ ώ πάτρωνι φυλάττεται, το δέ λοιπόν είσκομίζεται. καί δτι καί τοΐς θετοΐς, ώ ς τοΐς φυσικοΐς, άρμό(ζει) το διδόμενον μέρος 494 r ύπο του νόμου, εί μή ||συνειδώς έαυτώ το πλημμέλημα κατ’ απάτην τήν υιο
θ εσία ν ) έποιήσατο. καί περί του έάν υιός υπεξούσιος φονεύση τον γράψαντα 25 αυτόν κληρονόμον, καί περί τών έπικτωμένων μετά τήν καταδίκην, τις άπο-. κερδαίνει ταΰτα. (·8) Καί περί του έάν δπεστιν υιός πάτρωνος, π ώ ς ούκ έχει παντελώς ό δημόσιος πάροδον εις τά πράγματα του κατακρίτου άπελευθέρου. καί εί αύτύς ό άπελεύθερος έχει υιόν, τί γίνεται, καί περί του εί μή βοϋληθή διακατοχήν αίτήσαι ό υιός του πάτρωνος, πώς ού χώρα τ ω δημοσίω. καί δτι 30 δημεύεσθαι μέν τον έξόριστον έξ ίδικής ψήφου δυνατόν ού μήν καί άφαιρεΐσθαι αυτού τά τών άπέλευθέρών δίκαια παρά κέλευσιν βασιλέως. καί περί 1 ιερούς], εκκλησιαστικούς E d.
4 κε. μγ' θέ. α' = e. 42 pr. E d .
κε. ιη
: C. 14 E d .
1 ίερωσύνης
9 νδ' καί δ'
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
269
LIB. L X - T IT . L II - CAP. 10-17
τοϋ εί ό πατήρ υπέρ τής θυγατρός. διδούς προίκα κατακριθή, πότε ούδέν άρμό(ζει) τ ώ δημοσίω, ή αρμόζει. (10) Καί περί τοϋ εί όμολόγή(σας) καί κατακριθή. καί περί τοϋ έάν μετά διάλυ(σιν) τοϋ γάμου τής θυγατρός ό πατήρ κατα κριθή, π ώ ς εί μέν μετά το συναινέσαι αύτώ τήν θυγατ(έ)ρ(α) επί τή άπαιτήσει τής :προικός,. ό δημόσιος αύτήν άπαιτ(εΐ) . τον άνδρα, εί δέ πριν συναινέ(σαι) αότώ κατεδικάσθη, τήν άπαίτησιν αυτή έχει. (11) Καί ότι ό κατα
5
κρίνεις καί έκκαλεσάμενος, εί καί άποθά(νη) τής έκκλήτου ήρτημένης, ού δημεύετ(αι). τοϋ γάρ τοιούτου καί ή διαθήκη έρρωται. το αυτό έστι, καν ή έκκλητος αότοϋ μή προσεδεχθη. καί ότι ό κατηγορούμενος κεφαλικώς, πλήν καθοσιώσεως, δύναταί διοικεϊν τα ίδια πράγματα καί διδόναι καί λαμβάνειν ίο χρέα, εάν κοιλή πίστει αύτώ καταβάλλωσί. μετά δέ το καταδικασθήν(αι) ανα καλείται όσα επί περιγραφή έποίησε. (12) Καί ότι οΐκέτου κεφαλικήν τιμ ω ρίαν δεξαμένου ού χρή το εκείνου πεκούλιον άποσπάσθαι παρά τοϋ δημοσίου, άλλά τ ώ δεσπότη συγχωρεϊσθαι καί αύτόν έχειν τάς άγωγ(άς) έπί τοϊς τιμήμασι τών πραγμάτων τών παρά τοϋ δούλ(ου) πραθέντων. καί εί έχείρισε προ 15 τής τιμωρίας τ ώ δούλω δΐοίκη(σίν) τινα πραγμάτων,, όφείλ(ει) λόγους διδόναι τ ώ δεσπότη. (13) Καί ότι οί περιορισθεντες όύδέ εκείνων τών,πραγμάτων, άτινα μετά τήν τιμωρίαν τήν έπενεχθεϊσαν έκτήσαντο,, κληρονόμον δύνανται έ'χειν, άλλά ταΰτα δημεύονται. (14) Καί περί, τοϋ εάν τις ,χειρίσας επιτροπήν. ορφ ανοΰ δημευθή. (15) Καί περί τοϋ εϊ τις έν επαρχία: κατά τήν ποιότητα τοϋ 20 αμαρτήματος δημευθή. (16) Καί περί τοϋ εάν ό άνήρ δημευθή, καί τής πρ,ο.ικός τής γυναικος αύτοΰ. καί εί χρεωστών ό άνήρ έδημεύθη. καί περί τοϋ εί διοικών όνόματι ίδίω ή τής γυναικος ή τών παίδων ήγόρασε τίποτε, ύπεξηρη494
V
μένων παλατίνων. (1 7 )'Καί περί τοϋ εάν τις ώ ς έπί τυραννίδι ελεγχθείς δήμευσιν ύπομείνη, καί τών έχόντων αύτοΰ ||πράγματα, διά πόσου καιροΰ όφεί- 25 λουσι ταΰτα προσαγγέλλειν. καί εί μή, τοΰτο ποιήσουσι, π ώ ς το τετραπλάσιον όφείλουσι παρέχειν. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι. κη' τι. η' κε. κθ' θέ· α ', où ή άρχή· Έ ά ν ό άνήρ έπί μέρει δημευθή. καί βι. ξ ' τί. λδ' κε. κ ', ού ή αρχή· 'Η τών έγκλημάτων δήμευσις. καί τί. λς'. καί τί. να' κε. ιζ', ού ή άρχή· ’ Αντί μή γεγραμμένων έστί. καί τί. νδ'. καί τί. νε'. καί τί. νς' μεθ’ ών έχει παραπομ- 30 πών. καί βι. νς' τί. β' κε. λδ', ού ή άρχή· Τοϋ μή διηνεκώς εξορισμένου, καί τί. ζ' κε. κ ', ού ή άρχή* "Οταν χρή ούσίαν άπό δημεύσεως δοθήναι τώ δημοσίω. καί τί. ζ ' κε. Θ', ού ή άρχή" Οίκέτης δέ ή έπί δημοσία αιτία, καί
2 C. 9 E d . desideratur in Tip. ιζ' = c. 16 E d .
27 κε. κθ' θέ.
ο! —ο.
3 1 'pr. E d .
29 κε.
31 κε. λδ' initium ex Tip. solo notum = Dig. X L I X , 14, 39 pr.
32 κε. κ' initium ex Tip. solo notum = Cod. X , 10, 3.
33 κε. θ' = c. 8 in m e'
dio E d . ( = Cod. X , 11, 8, 2).
εγκλητος
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - TIT. L II, 17 - L III, 6
270
βι. ζ' τί. ιθ' κε. τελευταϊον. καί βι. μζ' τί. α' κε. ιη', ού ή άρχή- Έ ά ν εγ-· κυος. καί βι. μη' τί. ζ ' κε. ιε'. καί τί. ξβ '. καί βι. ζ' τί. ιε' κε. ιβ'. καί βι. ιδ ' τί, α' κε. κ β' θέ. ε', ού ή άρχή· Ό δημευθείς έντελλόμενος. καί βι. λ' τί. α' κε. ο ζ', οδ ή άρχή· Έ ά ν τις άλούς έπί έγκλήματι. καί βι. κι?' τί. α' 5
κε. οδ', ού ή άρχή- Έ ά ν ό χρεώστης εις ήμίσυ δημευθείς έξορισθή. καί βι. κη' τί. ζ'. καί βι. λ' τί. α' κε. κ?' το τέλος, ού ή άρχή· Εί μέντοι την άνηβον επίτροπος μνηστευσάμενος.
Τί{τλος) νγ . Περί πραγμάτων έκείνων, οίτινες τής άποφάσεως ή θάνατον 10
έαυτοΐς κατεγνωκότες ή κατηγορίαν παρά τοϋ άντιδίκου αυτών ύπεφθάρησαν. (1) Καί οτι έν τοϊς έχουσι θάνατον την καταδίκην έξεστι τώ έναγομένω ύποφθείρειν τον άντίδικον. (2) Καί περί των κατατεθέντων, τουτέστι όμολογηθέντων παρά ληστών, έάν ύποφθείραντες τούς κατηγόρους άποθάνωσι. καί
Ιό
περί τοϋ έάν περί ποινής τίνος ένεχθή βασιλεϊ, τυχόν τίνος όφείλοντος περίορισθήναΐ, καί άποθάνη, πρίν άντιγράψαι τον βασιλέα, ή παραπεμφθή τις έν 'Ρ ώ μ η , καί άποθά(νη), πρίν έπ’ αύτώ ψηφισθή, ού δημεύεται· άλλ’ οί κλη ρονόμοι αύτοΰ λαμβάνουσι τα πράγματα αύτοΰ. (3) Καί δτι ού παντός εαυτόν άνελόντος ή ουσία· δημεύεται, άλλά τοϋ κατηγορηθέντος ή τοϋ καταληφθέντος
20 έπί μυσαρα τινι πράξει- καί τοΰτο ούχ άπλώς. δμως άνά(γνωθι) το κε. καί περί τοϋ άνελόντος έαυτύν περί συμμέτρου κλοπής έναγομένου, ή διά το μήκος τής ζωής, ή διά πόνον νόσου, ή δι’ έτέραν αιτίαν, ή διά το τον υιόν αύτοΰ λέγεσθαι πεφονευκέναι. καί περί τοϋ χεϊρας έπιβαλόντος ||χωρίς αιτίας, 495 r καί μη έπιτυχόντος. καί περί τοϋ έάν οί κληρονόμοι τοϋ κατηγορηθέντος καί 25 χωρίς αιτίας εαυτόν άνελόντος έτοίμως ύποδέχωνται την υπέρ αύτοΰ έκδίκησιν, έφ’ ώ δειχθήναι αυτόν άνεύθυνον, π ώ ς ού λαμβά(νει) ό δημόσιος τά πράγ ματα αύτοΰ, έ'ως ού το έγκλημα άποδειχθή. (4) καί περί τοϋ τίνων τά πράγ ματα ό δημόσιος έκδικεΐ άνελόντων εαυτούς, καί τίνων ού δύναται έκδικεΐν. (6) Καί περί τοϋ έάν τινες έναγόμενοι περί έγκλήμ(α)τος τελευτ(ήσωσι) προ 30
άποφάσεως. καί πότε ό τής δημεύσεως λόγος παραπέμπεται κατά κληρονό μων, καί πότε σβέννυται, ή μή. ζήτ(ει) περί τούτων τούτου τοϋ βι. τί. χζ'. καί τί. ξα ' δλον μεθ’ ών έχει παραπομπών, καί βι. ζ ' τί. ε' κε. ρ', οδ ή άρχή· Έ άν βιαίως τίνος τελευτήσαντος. καί θέ. α'. καί κε. ρα', οδ ή άρχή·
1 κε.
ιη' = c. 14 E d .
1*κε.
οζ' = c. 87 E d .
§ 24 E d . (§ 28 D ig .). Initium ex T ip. solo notum . desideratur in T ip.
32 κε. ρ' = c. 93 E d ,
6 κε. κς' τό τέλος = ο. 30 22 μίσος Ed.
29 c. 5 E d .
33 κε. ρα' = c. 94 E d .
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . L X - TIT. L I U , 6 - L IV , 12
271
Εί τις φόβμένης της κατά του χρησαμένου της περί κλοπής άγωγής. καί τί. ιζ' κε. β '. καί τί. κα' κε. ζ ', ού ή άρχή· Έ ν θ α φονευθέντος τνός-ή φαρμάκω άναιρεθέντος. καί τί. λδ' κε. κγ', οΰ ή άρχή· Έ ά ν τις άπόθηται κατά τίνος έγκλημα, καί βι. κδ' τί. ζ '. καί τοϋ ξ ' βι. τί. ξθ'. καί τί. μα' κε. μδ', ού
5 ή άρχή- Ό γεγραμμένος κληρονόμος άναγκάζεται. καί κε. μς1'. καί κε. να', ού ή άρχή· 'Ο άμφιβάλλων περί διαθήκης, καί κε. νβ'. καί κε. νζ', ού ή άρχή· Έ ά ν προενεχθέντος επί τή δίκη συμβολαίου, καί βι. λε' τί. δ', κε. δ'
καί
τελευταίου.
Τ ί(τλ ο ς) ξγ'.
Περί φλυαρίας χάρτ(ου).
10
(17) Καί των εύρισκόντων ταύτην έσφραγισμένην ή άσφράγιστον, καί μη καιόντων, άλλα άναγινωσκόντων, ίνα ύπόκει[ν]ται τή τιμωρία, ήτινι ύπέκειτο καί ό συντε&εικώς την φλυαρίαν, καί ότι ούδενί ό εύρηκώς οφείλει λέγειν την δύναμιν αυτής τής γραφής, ό δε μη καύσας ή διαρρήξας κεφαλική τιμωρία 15
ύποβληθ-ήσεται. ' ζήτ(ει) περί τούτ(ου) τί. κα'.
Τ ί(τλ ο ς) ξό'.
Περί συγχωρή(σε)ων καί περί γενικής συγχωρήσεως. (1) Καί ότι έκίνησέ τις κατά τοϋ αύτοΰ προσώπου διάφορα εγκλήματα, καί μετά ταϋτα ήχησε συγχώρήσιν όστερον δε ήβούλετό τινα των αυτών 20 εγκλημάτων άνανεώσασ·9·αι. καί λέ(γει) ή δ(ιά)τ(αξις), ήν καί άνά(γνω9·ι).
(2) Καί περί τοϋ πότε δύναται ζητεϊν άβολιτίονα ό κατήγορος μη παρά βασιλεϊ, άλλα παρά άρχοντι, καί δίδοται αύ τω - καί πότε ού δίδοται. (3) Καί ότι εντός τριάκοντα ήμερων δίδοται άβολιτ(ίων). καί εί μάρτυρες παρενεχθέντες έβασανίσθ-(ησαν). καί εί εστι τό έγκλημα περί καθ-οσιώσεως ή προ 25 δοσίας ή ότι τις έπολέμησε τή πατρίδι ή χρήματα δημό(σια) εκλεψεν ή ελέιποτάκτησεν, ουδέ τότε χρή τήν συγχώρη(σιν) αΐτηθήνάι.
(4) Καί περί τοϋ
έάν δοθή γενική συγχώρη(σις) παρά βασιλέως, πότε δύναται τό αύτό κινεϊν έγκλημα, καί πότε ού δύναται έπαναλαμβάνειν. (5) Καί περί τοϋ ποια εγκλήμα τα λύει ή γενική συγχώρησις. (6) Καί ότι δ βασιλ(εύς) παρέχων συγχώρήσιν 30 τήν σωματικήν τιμωρίαν ποιεί συγχωρηθήναι· || ήν δε άτιμίαν τήν κατά 199 ν 2 κε. ζ' =
C.
7 § 1 Ed.
10 Δέ φαμόσις λιβέλλις. περί φλυαρίας E d .
άβολιτιόνων. περί συγχωρήσεως καί κτλ. E d .
17 Περί '
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
L IB . L X - T IT . L X I Y , 6 - L X V I , 4
280
φύσιν παρεπομένην μοσίοις έγκλήμασιν ού συγχωρεΐ. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) τί. ιβ' ξδ ', ού ή αρχή· Ού δύναται ό αρχών., καί τί. α ' μεθ’ ών εχει παραπομπών, καί βι. μα' τί. α ' κε. ιε', ού ή αρχή’ Έ ά ν θ α νάτ(ου) αίτ(ία) συγχωρητικον. σύμφωνον. .
Τί(τλος) ξε'.
5
"Ωστε εντός του ώρισμένου καιρού του εγκλήματος τήν έξέτασιν περαιωθήναι. (1) Καί δτι ό κατηγορήσας
τίνος έγκληματικώς εί'σω διετίας οφείλει
πληρούν τήν ιδίαν κατηγορίαν, εί δέ ρφθυμήσει καί έν τη τελευταίοι ήμέρ(α) μή παραγένηται καί ύπερτίθηται, εις το τέταρτον της ούσίας τιμ ώ - 10 ρείσθ-ω, γινόμενος καί άτιμος. (2) Καί δτι ή εγκληματική δίκη εΐσω δύο ενι αυτών πληρούσθω ψηφιζομένη από της ημέρας τών εγγραφών, τούτ(ου) δε τού χρόνου παρελθ-όντος κατήγορος ό ραθυμήσας ύποστήσεται τήν τιμωρίαν τήν άπο τών νόμων ώρισμένην. εί δε εύτελής έστιν, έξοριζέσθω, εί μή έν τ φ μεταξύ ήτ(ησε) συγχώρησιν. χρή δέ τούς δικαστάς μή παρέχειν εί μή τάς 15 αναγκαίας προθεσμίας. (3) Καί δτι τάς έγκληματικάς δίκας δει περαιοΰσθαι εϊσω δύο ενιαυτών, εί δέ οί δικασταί ύπέρθωνται, είκοσι λιτρών χρυσ(ίου) προστίμω ύπόκεινται. ζήτ(ει) περί τούτ(ου) βι. ξ ' τί. ξς ' δλον. καί βι. νζ' τί. β' κε. τελευταΐον. καί βι. νη' τί. η' κε. α '. καί βι. ζ' τί. γ ' κε. κ ς'. καί βι. ζ ' τί. δ' κε. β'. καί βι. μη' τί. ζ ' κε. ιγ'. καί βι. ξ ' τί. λδ'.
20
Τί(τλος) ξς'. Περί κατηγόρου άποστάντος. (1) Χ ω ρίς συγχωρή(σε)ως, π ώ ς υποπίπτει τ φ περί συκοφαντίας έγκλήματι. (2) Καί περί τού έάν τις χωρίς συγχωρή(σεως) άποστή, καί της ευθύνης τού έγγυητοΰ αύτοΰ. (3) Καί περί τού έάν δόξη συγχώρη(σιν) αίτηθηναι 25 καί υπέρ τούτ(ου) λαβεϊν τινα τον ένάγοντα, καί αύτός μέν άποστη της κατη γορίας, οί δέ έναγόμενοι μηδέν παράσχωσιν, π ώ ς ού δύναται έκ δευτέρου τήν κατηγορίαν, ής άπαξ, άπέστη, γυμνάσαι. (4) Καί περί τού άποστάντος καί 2 κε. ξδ' = c. 63 E d .
3 μβ'
24 έάν χωρίς τις συγχ.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
LIB . L X - T IT . L X V I , 5 - L X I X , 4
281
μετά ταΰτα βουλομένου κινήσαι το έγκλημα. (5) Καί δτι γυνή κινούσα ιδίων συγγενών ή ιδίαν αιτίαν καί άποστα(σα) χωρίς συγχωρή(σεως) ύπο ||
500 r
< Τ ί(τλος) ξ&’>.
5
θάπτειν ή μή. (3) Καί ότι των περιορισ&έ(ν)των καί έξορισ·8·έ(ν)των άπο(θα)νόντων ου δει ρίς βασιλικής προστάξεως έκβάλλειν τής νήσου καί άλλαχοΰ ■9-άπτειν. (4) ’Έ ξεστι δέ τά λείψανα προς ταφήν αίτεΐν έκάστω. ζήτ(ει) περί
10 τούτ(ου) καί βι. κγ' τί. β' δλον.
3 Desunt duo folia codicis, cf. Mercatium I , X I I . Id est finem tituli 66, nec non titulos 67 et 68 et initium tituli 69 desiderari. Folia 500 et 501 autem ab alia m anu scripta sunt.
έκβάλειν
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
www.torrossa.com - For non-commercial use by authorised users only. License restrictions apply.
(=
* 60 * 67
IV
III
*