Büyük Askeri Gaflar 9789755536774

Citation preview

Büyük Askeri Gaflar

- ·

Büyük Askeri Gajlar

DORUK /

Strateji

Büyük Askeri Gaflar

ôzgan Adi: Great Military Blunders

Yazar: Geoffrey Regan

Çrviren: Erkan Bebek

Kapah Tasanmi: Doruk Can Koçak

Sayfa Tasanmi: Cafer Çakmak

2017 Tüm hahlari sahhdrr. Kaynah giisterilmeden ahnt1 yapilamaz.

© Doruk Yay1mc1hk

ISBN: 978-975-553-677-4 Bashi:

Ocak

2017

Bashi-Cllt: Ban� Matbaa-Mücellit Sertifika no:

33160

o

doruk e-posta: [email protected] www.dorukyayinlari.com Sertifika no: 13086

Büyük Askeri Gaflar Geçmi�ten Günümüze Tarihte Ahnmi� En Berbat Sava� Alam Kararlan Geoffrey Regan

Çeviren Erkan Bebek

ô

doruk

Erkan Bebek, 1945'te Üsküdar'da dogdu. 1964'te Deniz Harp Okulu'ndan mezun oldu.1976'da Deniz Harp Akademisi, 1978'de Silahh Kuvvetler Akademisi ve l 987'de Milli Güvenlik Akademisi'nde egitim gõrdü. 13 yil muhtelif tip gemilerde bran� subayhg1 ve komutanhk yapu. K1bns Ban� Harekatma kauld1. Aynca Su üstü Egitim Merkezi Harekat Okulunda Taktik ve SHM õgret­ menligi, Deniz Kuvvetleri ve Genelkurmay Karargahmda gõrev yapu. 1982-85 yillan arasmda Tokyo Askeri Ata�ligi gõrevinde bulundu. 1989 yilmda Mayin Gemileri Komodoru iken kendi istegiyle emekli oldu. Evli, ve iki erkek çocuk babas1d1r.

Mary Lodge için ...

iÇiNDEKiLER Ç

o

.. ..

ev1ren1n nsozu ..............................................................13 Ônsõz . . 15 TANGA MUHAREBES1 ( 1 9 1 4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 .

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . .

1. BÕLÜM ÕNDERL i K i Çi N UYGUN DECI L Ytqh

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

27

Hasta ve Aciz ........................................................................33 Çdgtn ve Mant1ks1z ...............................................................39 Kendini Begenmi� (Prima Donna) ........................................44 Aptal

. . . . . . . . . . . . . . . .

.

. . . . . . . . . . . . . . . . .

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

50

KARANSEBES MUHAREBESÍ ( 1 788) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 KABUL'DEN KAÇIS ( 1842)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PARAGUAY'IN ÔLÜM TARLALARI ( 1 862-70) COLENSO MUHAREBES1 ( 1 899)

. . . . . . . . . . . . . . . . .

.

. .

. . . . .

. 64 . .

. . . . . . . . . . . .

70

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

75

2. BÕLÜM ÕNCE KENDi N i YÕNET Korkakça ...............................................................................83 Gõzü Kara ............................................................................88 Huysuz .................................................................................94 Htrsh ...................................................................................102

l O 1 Büyüh Asheri Gaflar SYRACUSE'YA AT1NALI SEFER1 (tõ4 1 5-4 1 3 ) HATTIN MUHAREBES1 ( 1 1 87) CRATER MUHAREBES1 ( 1864)

. . . . . . . . . . . . . . . . .

107 110

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

CUSTOZZA MUHAREBES1 ( 1 866)

115

118

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. BÕLÜM YANLI� RESM i BOYAMAK Attlgan Ürkek

127

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bagnaz

123

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Güvensiz

137

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PL1SKA MUHAREBES1 (8 1 1 )

145

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

MAJUBA TEPES1 MUHAREBES1 ( 1 88 1 ) AMR1TSAR KATL1AMI ( 1 9 1 9)

141

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

TRENTON MUHAREBES1 ( 1 776)

148

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

DlEN BlEN PHU MUHAREBESt ( 1 954)

133

152

156

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. BÕLÜM GAL i P GELME TAKTÍKLERI Muhafazakar

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Sefalet Çekmek Kan�an Hatlar

170

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Yetersiz Bir Gõzetleme

176

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

BENEVENTUM MUHAREBES1 (tõ 275) BANNOCKBURN MUHAREBES1 ( 1 3 14) YELLOW FORD MUHAREBES1 ( 1 598)

180

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

TEUTOBURGER WALD MUHAREBES1 (tS 9)

161

184

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

187

189

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

195

l 11

lçindekiler

5. BÕLÜM KASAPLAR Büyügün Yanh�lan Kanh Beceriksizler

. . . . . . . . . . .

.

199

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hiç Bu Kadar iyi Kesilmemi�ti

208

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

FREDERICKSBURG MUHAREBES1 ( 1862)

210

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

GRAVELOTTE - ST. PRIVAT MUHAREBES1 ( 1 870) LOOS MUHAREBESl ( 1 9 1 5)

204

214

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

217

6. BÕLÜM MUHAREBEDE ÇIPLAK Ôldürmek için Giydirilmi� Bo� Mideler

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. 221 . .

230

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Gereçlerini Suçla

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hasta Resmi Geçidi Hazirhklt Olmak

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.

.. .. .

. . .

.

. . . . . . . . . . . . . . . . .

240 247

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

CADIZ SEFERl ( 1 625)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

WALCHEREN SEFERl ( 1 809) MY LAI KATLlAMI ( 1 968)

234

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

; ..................................253

. . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

.

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

259 263

7. BÕLÜM FACÍANIN PLANLAMASI i�siz Kalma Egilimi

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Uyum Sagla ya da Ôl

.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

269

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

AVUSTURYA SEFERBERL1Cl ( 1 9 14)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

SUVLA KOYU ÇIKARMALARI ( 1 9 1 5 ) GUADALAJARA MUHAREBESl ( 1 937)

275

280

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

283 287

12 1 Büyük Askeri Gaflar 8. BÕLÜM BAKANLIK SORUMSUZLUCU Müdahil Bakanlar ...............................................................291 Arkadiqlannla Geçinmemek ............................................... 297 Medya Karm�ast

301

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ADOWA MUHAREBES1 ( 1 896)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

BARBAROSSA HAREKATI ( 1 94 1 ) DOMUZLAR KÔRFEZ1 ( 1 96 1 )

. . .

.

.

. . . .

.

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

NAMKA CHU MUHAREBES1 ( 1 962)

. . .

KARTAL PENÇES1 HAREKATI ( 1 980)

..

. . . . . . . . . . . .

... .

.. . .

. . .

.

305

309

. . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

316

324 328

Çevirenin Õnsõzii Degerli Okuyucu; Daha õnce Yazar Geoffrey Regan'm Büyük Denizcilik Gaílan adh kitabm1 çevirmi�tim. Yazar bu kitabmda da bir õncekinde oldugu gibi oldukça alayc1 bir dille yaz1h tarihte mevcut sava�­ lar, bu sava�larm içindeki muharebelerde yap1lan gaílar üzerin­ de yorumlar yapmaktadu. Ashnda bu kitabmda da bir õnce­ kinde oldugu gibi bir muharebeyi ba�tan sona anlatmayarak, genel degerlendirmelerin, yapilan temel yanh�larm ve sonuçta ortaya ç1kan neticelerin verdigi dersler üzerinde durmaktadir. Konusu itiban ile harp tarihi ve yapilan sava�lan inceleyenler, büyük ihtimalle bu kitab1 okuduklannda inceledikleri muha­ rebeden ç1kard1klan sonuçlar üzerine yeni bir �eyler ilave etmi� olduklanm gõreceklerdir. Tarih boyunca sava�lan yõne­ ten komutanlann seçilmesinde uygulanan kriterlerin, onlann mental, fiziksel yap1larmm dikkate almmamas1 sonucunda, verdikleri kararlan nasil etkiledigini ve tabii ki muharebenin sonucundaki etkilerini, insan ve materyal kayiplanm belirle­ mesini atleta yeniden izleyeceksiniz. Normal hayatta ki�ilerin yapug1 ve kayda deger sonuçlara ula�mayan gaílarm bir komu­ tan yapt1gmdaki farklan hissedeceksiniz. Ki�ilik yapilarma gõre belirli rütbelere ba�anyla ula�m1� komutanlann, kendile­ rine agir gelen son gõrevlerinde gõsterdikleri zafiyete �a�ua­ caksm1z. Askerlik mesleginde olmadan politik mevkileri ile müdahil olanlarm kendilerini büyük stratejist olarak gõrüp,

14 1 Büyük Askeri Gaflar ülkelerinin ve ordularmm ba�ma açuklan problemlerle tam�a­ caksm1z. Bir sefer yapmak isteyen ülkelerin politikac1s1, aske­ ri, istihbaratç1s1, ülkenin milli kaynaklan ve imkanlarmm masaya konup hayalci olmadan varsay1m ve õngõrüler yerine gerçeklerle planlanm yapmas1 gerektigi, hayalcilige prim veril­ memesi gerçegi hep õnünüze ç1kacaktu. Bu gerçekleri dikkate almayan, huslan aklm õnünde giden ki�ilerin yaratug1 felaket­ ler, uluslar aras1 utançlar her sayfada gõrülecek derslerdir. Yazann kimligi nedeniyle en çok üzerinde durulan olaylar Britanya ile ilgilidir ve belki de en agu �ekilde tenkitlerde lngiliz ordusu için yap1lmaktadu. Bununla beraber Avrupa'da ve Amerikan iç sava�mda ya�ananlarda incelenmi�tir. Çeviri yap1hrken çogunlukla �ah1s ve yer isimleri orijinal haliyle muhafaza edilmi�, yalmzca bizim çok yakm oldugumuz isim­ lerin ya da yerlerin yaz1h�1 bildigimiz gibi kullamlm1�ur. Kitaptaki baz1 esprilerin bize yabanc1 gelmesi nedeniyle yapt1g1m küçük degi�ikliklerin ho� gõrülecegini, degi�tiremedikle­ rimin okuyucuya garip gelmeyecegini umanm.

Erkan BEBEK (E) Dz.Kur.Kd.Alb

Õnsõz Boyah basm -tabloid- bir bypass operasyonunun en hassas k1smmda uyuyakalan operatõr için garip bir �ekilde sessizdi. Lokal haberlerde, bir otobüs dolusu yolcuyu i�yerine gõtür­ mekten sorumlu iken durup, umuma aç1k yerde banyo yapan �õfõre üstünkõrü deginiyordu. Keza profesyonel dergiler, ken­ dini ku� zanneden miman ve bacaklannm camdan yap1ld1g1 ve kmhp dag1lacagm1 dü�ündügü için sabahleyin yatagmdan kal­ kamayan muhasebeciyi dikkate almadi. Ve bir askerin geçer­ ken bir fili hamile b1rakt1gma inanan savc1 olayi, alay smmm geçen �aka muamelesi gõrdü. Niçin mesleki aklm düzensiz a�1nhklanndan korunmay1 hak edenler, bu hatah