The Vespasian psalter 9780835703048, 0835703045


326 68 19MB

English Pages [344] Year 1978

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD PDF FILE

Recommend Papers

The Vespasian psalter
 9780835703048, 0835703045

  • 1 0 1
  • Like this paper and download? You can publish your own PDF file online for free in a few minutes! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

The Vespasian Psalter Edited by

Sherman M. Kuhn Letur'gy. 'Psalter' /Vsspasitfr. psalter)

Ann Arbor

The University of Michigan Press

Copyright © by The University of Michigan 1965 All rights reserved

Library of Congress Catalog Card No. 63-9901 Published in the United States of America by The University of Michigan Press and simultaneously in Toronto, Canada, by Ambassador Books Limited Manufactured in the United States of America

Funds for the publication of this book were granted by the Horace H. Rackham School of Graduate Studies of The University of Michigan.

PREFACE The Vespasian Psalter is the title by which British Museum MS. Cotton Vespasian A. 1 is known to scholars in a number of different fields of investigation. In each of these fields, it is a key manuscript, providing the answers to many questions but, equally often, furnishing the storm center for extended controversies. The Latin Psalter text of the MS is one of the earliest surviving copies of Jerome’s first version of the Psalter, the Romana. As a means to the recovery of Jerome’s own text (if it was his text) and, through that, of the original text of the Hebrew Psalter, it has an importance which is increasingly rec¬ ognized. This is not the place for a detailed discussion, but we may note that, in Robert Weber’s criti¬ cal edition of the Romana (Le psautier romain, 1953), made under the sponsorship of the Benedictines, the Vespasian Psalter is treated as one of the most authoritative MSS. The English gloss, or interlinear translation, of the Psalter and hymns is the most extensive (and probably the purest) text in the Mercian dialect that has survived to modern times. Since, among the Old English dialects, Mercian seems to be the nearest thing we have to a direct ancestor of Modern English, the gloss has received a great deal of attention from linguists and historians of the English language. Indeed, there is hardly a blot or a slip of the pen in the entire volume that has not given rise to a theory, or at the least to a hypothesis. Much of the finest poetry in English prior to the Norman Conquest is now thought to be of Mercian origin, although it survives only in West Saxon copies. Liter¬ ary scholars can recognize the relics of Mercian in these poems only by comparison with texts known to be Mercian, and the language of the Vespasian Psalter gloss usually serves as the touchstone. The MS contains one of the best surviving examples of the uncial hand as it was written in England, and a quantity of printer’s ink has been devoted to describing it and tracing its relationships to the early Italian uncials and to the later Carolingian uncials. For some time, writers on MSS and palaeography were reluctant to accept the Vespasian Psalter as the work of English scribes. It was felt that so fine a work must be the product of Continental scribes, perhaps of Italians residing in England. It is now gen¬ erally recognized that a native variety of the uncial hand developed in England, reaching its peak in the eighth century. E. A. Lowe’s English Uncial (1960) treats the Vespasian Psalter in the light of this na¬ tive development, according the MS an honorable place in the record. The illuminations of the MS are justly famous as works of art. It is difficult to find any comprehen¬ sive work on early medieval manuscript art which fails to treat of them. The painting of David and his musicians and dancers has attracted a major share of attention, and rightly so, but the illuminated incipits and initials are of almost equal importance. The prefaces to the Psalter (Appendix I) and the added matter at the end of the MS (Appendix II) have received a certain amount of attention from scholars seeking to know more about the dissemi¬ nation of the Scriptures and the patristic writings during the Middle Ages. I mention only Berger’s “Les Prefaces jointes aux livres de la Bible dans les manuscrits de la Vulgate” in Mdmoires ... h VAcadSmie des inscriptions et belles-lettres de I’Institut de France (1904). Study of these items has been greatly hampered by the fact that they have not been included in previous editions of the Vespasian Psalter. Naturally, every effort has been made to discover the time, place, and circumstances in which so valuable a MS was produced. My own opinions can be summarized briefly. The Latin Psalter (includ¬ ing the hymns) and the prefatory matter were written and illuminated at or near Lichfield during the third quarter of the eighth century. At that time Mercia was the dominant kingdom in England; Lich¬ field was a small but prosperous town, the seat of a cathedral, soon to become the center of an arch¬ diocese, within six or seven miles of the favorite residence of the Mercian kings, Tamworth. The writ¬ ing and all of the art work of the MS (including the famous David miniature) were produced by English scribes and artists. The text of the Latin is basically Romana and a good specimen of that version, although it shows some contamination with the later Gallicana and Hebraica, as well as with the earlier versions which are commonly lumped under the term “Old Latin.” The interlinear gloss was written

v

THE VESPASIAN PSALTER at Lichfield during the first third of the ninth century, probably during the episcopate of Bishop ^Selwald. In this period, Mercian power was declining but still a force to be reckoned with, politically and ecclesiastically. The gloss represents a sort of standard or literary Mercian, which can be seen in all of the other Mercian texts of the Old English period, however altered by time or by admixture with other dialects. As far as I can make out, the gloss is original work; it contains no real evidence of dia¬ lect mixture or of having been copied from an older gloss. The added leaves at the end of the MS, and the glosses which they contain, were written in West Saxon territory, probably near Winchester, early in the eleventh century. It seems very likely (but this is only conjecture) that the MS was removed to Wessex for safekeeping in the middle of the ninth century, when most of Mercia was overrun by the Danes. These opinions are not universally accepted. The Latin MS has been dated a$ early as the seventh century and as late as the ninth. The gloss has been dated in the first part of the ninth century, in the middle of the century, and in the reign of Alfred the Great. The MS and its gloss have been localized in Northumbria, Mercia, and Kent; in Canterbury, Worcester, and London; in the Southeast Midlands, the Southwest Midlands, and the Central Midlands. The gloss has been attributed to a southern Northum¬ brian, to a native of Worcester or its environs, to a monk of St. Augustine’s Abbey in Canterbury, and to a Mercian monk residing in that monastery. It has also been regarded as a copy of a Mercian original made for the use of the Kentish monks. The dialect has been variously described as Northumbrian, Mercian, a subdialect of Mercian limited to the West Midlands, Kentish, and a mixture of Mercian and Kentish with some West Saxon. The Latin text has been looked upon as a Romana text greatly corrupted by the English barbarians and as an eclectic text carefully prepared by St. Augustine, Apostle to the English, for the special use of the English churches. The uncial script and some of the illuminations have been attributed to Italians living in England and to influences emanating from the kingdom of Charlemagne. All of these views have, or at one time had, the support of eminent authorities, but obviously not all of them can be correct. An adequate introduction to the Vespasian Psalter should deal with all of these problems and contro¬ versies, in addition to providing a fairly complete description of the MS and a linguistic analysis of its gloss. But such an introduction can easily get out of hand—as mine did some years ago. It seems best at this time to save the introduction for a rather bulky separate volume. The Vespasian Psalter, minus the introductory and added matter, has twice been included in publi¬ cations containing other texts: by Joseph Stevenson in 1845-47, under the title Anglo-Saxon and Early English Psalter (Publications of the Surtees Society, XVI, XIX); and by Henry Sweet in 1885, in The Old¬ est English Texts (Early English Text Society, Original Series, LXXXHI), pp. 183-420. Both editions are reasonably accurate in their transcription of the Old English gloss; both are unreliable as far as the Latin text is concerned. The Vespasian Psalter has not previously been published separately or with adequate apparatus. I wish to acknowledge my debt to Sir William Craigie, James R. Hulbert, and John M. Manly, who encouraged me to undertake this edition and gave invaluable assistance in the early stages of its pre¬ paration; to the Modern Language Association for obtaining Rotograph No. 332 and permitting me to use it freely; to the British Museum Department of Manuscripts for permission to study the MS directly for extended periods, as well as for counsel and assistance in the handling of numerous problems; and to the Horace H. Rackham Foundation for grants in aid to the project. This by no means completes my debit column, but assistance with specific problems will be acknowledged at appropriate points in a later volume.

Ann Arbor, 1965.

vi

CONTENTS

Abbreviations.. Arrangement of the Text THE VESPASIAN PSALTER . . .

1

Psalms. Hymns. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.

1 146

151st Psalm.146 Canticvm Esaiae Profetae.147 Canticvm Ezechiae.147 Canticvm Annae Vidvae.148 Canticvm Exodii.149 Canticvm Abbacv Profetae.150 Canticvm Devteronomii.152 Hymnvm Trivm Pverorvm.156 Canticvm Zachariae Sacerdotis.157 Canticvm Sanctae Mariae.157 Hymnvm ad Matvtinos.158 Hymnvm Vespertinvm.158 Hymnvm Diebvs Dominicis.'.159

Notes.161 Mercian Glossary to the Vespasian Psalter.187 Latin Index to the Vespasian Psalter.274 298

Appendix I: Rustic Capital Additions. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.

Omnis Scriptvra.298 Psalmi Omnimodam.299 Epistola Damasi.299 Versvs Damasi.300 Epistola Hieronimi.300 Versvs Hieronimi.300 Origo Psalmorvm.300 Nvnc Exposvimvs Originem Psalmorvm.301 Diapsalma.301 Expositio Allelvia.301 Interpretatio Gloriae.302 Interpretatio Psalmi cxviii.302 Psalmi Qvando Psalli.303 Ordo Psalmorvm per a, b, c, d.304 De Litteris Hebreis. 304 Interpretatio Psalmorvm.305 Tribus Modis Psalmi Loquuntur.308 Tv Domine Vervs Doctor ..308 309

Notes

vii

THE VESPASIAN PSALTER 312

Appendix II: Minuscule Additions 1. Suscipere Digneris Domine.312 2. Hymnvs ad Matvtinvm Diebvs Dominici: Te Devm.312 3. Fides Catholica: Qvicvmqve Vvlt.313 4. Oratio Evgenii Toletani.315 5. Confessio ad Dominvm.316 6. O Sanctum & Uenerabile.317 7. O Ihesu Christe Crucifixe.317 8. Salue Crux. . ..318 9. Aue Sancta Crux.319 10. Te Sancta Dei Crux. 320 Notes.320

322

Appendix III: West Saxon Glossary

viii

ABBREVIATIONS

The following abbreviations are used in the notes and other apparatus of this edition

abl., ablative. abbrev., abbreviated, abbreviation a., acc., accusative. (a), a-stem, adj., adjective, adv., adverb, alt., altered, altered to, alteration. an. v., anomalous verb, art., article, aux., auxiliary.

inf., infinitive, ins., inserted, insertion (indicated in MS by a caret or other mark), interj., interjection, interr., interrogative, intr., intransitive (also, used absolutely).

c. , circa, cap., capital. Celt., Celtic cent., century, cl., clause, comp., comparative, conj., conjunction, cons., consonant. cor., corrected, the Corrector, cpd., compound.

Kt., Kentish.

(ja), ja-stem. (jo), jo-stem.

L., Lat., Latin. L. zero, no Latin equivalent. m. , mas., masculine. ME, Middle English. Merc., Mercian. MHG, Middle High German, misr., misread, misread as. ML, Medieval Latin. Mn.E, Modern English, mod., modifies, modifying.

d. , dat., dative, dem., demonstrative.

n. , nom., nominative. (n) , n-stem. (nd), nd-stem. neg., negative. Nhb., Northumbrian, nt., neut., neuter, num., numeral.

er., erased, erasure. f., fern., feminine f. , fol., folio, fn., footnote, fut., future. g. , gen., genitive, ger., gerund. gl., gloss, glossed, gloss to. Gmc., Germanic. Got., Gothic. Gr., Greek.

(o) , 5-stem. OE, Old English. OF, Old French. OFris., Old Frisian. OHG, Old High German. OIc., Old Icelandic. OIr., Old Irish. ON, Old Norse, opt., optative, orig., original, originally. OS, Old Saxon.

H., hymn. Heb., Hebrew. i., ins., instrumental (f), T-stem. imp., imperative, imperf., imperfect, impers., impersonal. (in), In-stem, ind., indicative, indef., indefinite.

p., pi., plural, pass., passive, perf., perfect, perh., perhaps, pers., personal.

ix

THE VESPASIAN PSALTER

sup., superlative.

phr., phrase, poss., possessive, ppl., participle, pr., present, pref., prefix, prep., preposition, prob., probably, pron., pronoun. Ps., Psalm. pt., preterite, past. pt. pr., preteritive present.

tr., transitive (also, with object). (u), u-stem. v (suprascript), verso. v. , vb., verb, voc., vocative. VPs., Vespasian Psalter. w. , with. (wa), wa-stem. WG, West Germanic, wk., weak. (wo), wo-stem. WS, West Saxon.

r (suprascript), recto. (r), r-stem. (RC), root-consonant stem, refl., reflexive rel., relative. s., sg., singular, sb., substantive, st., strong, subj., subjunctive, sth., something, suf., suffix.

x. times, occurrences, (z), z-stem * , not attested (e.g. in Vespasian Psalter). the entry form.

x

ARRANGEMENT OF THE TEXT

The text which follows was transcribed from MLAA Rotograph No. 332, British Museum MS. Cotton Vespasian A. 1. The transcription has been collated, letter-by-letter, with the manuscript, and some readings have been independently checked by T. C. Skeat and T. J. Brown of the British Museum Department of Manuscripts. Much as he would like to, the editor cannot guarantee that errors have not crept in, but the aim throughout has been a perfect text. A decided superiority over preceding editions can at least be claimed for the Latin texts. The device used for distinguishing the Mercian gloss from the Latin was chosen partly because it requires only one variety of type and partly because the contrast between lower case and capitals is comparable to the contrast in the MS between the fine pointed-insular script of the gloss and the stately uncials of the Latin Psalter. Arabic Psalm and hymn numbers have been substituted for the Roman numerals of the MS. Verses are not numbered in the MS but are clearly indicated by colored initials and, usually, by some kind of end punctuation. In this edition, verse numbers correspond to the verse divisions of the MS, the numbers in parentheses being those of the modern Vulgate. The punctuation of the MS, which varies greatly in different parts of the text, has been normalized as follows: a period is used for all types of end punctuation (point, comma, colon, colon dash, double point, triple point, quad¬ ruple point, double comma, triple comma, point comma, etc.), and a comma is used for any kind of punctuation within the verse, whether it represents a rhetorical or sense division or merely separates two words which might be misread as a compound. A full description of the MS punctuation will be provided later. The gloss is not punctuated in the MS or in this edition. Word division in both gloss and Latin has been normalized. In the gloss, an erratic word division usually means nothing: a division may occur in the middle of a syllable merely because the glossator wished to avoid writing over the descender of a Latin letter in the line above or the ascender of a letter in the line being glossed. In the Latin, word division is fairly regular, but there are capricious and inconsistent joinings and separations that seem to have no meaning, except perhaps that the scribes felt it necessary to crowd their words at times and space them out at others. The spacing between words varies at times also, with the result that a decision as to whether a space in the MS was intended as a word division or not would often be purely subjective. It seemed best, therefore, to normalize in accordance with our knowledge of OE and ML vocabulary and the prevailing usage of the MS. The abbreviations of the MS text have been retained, although several of them have been modified in form in order to avoid overloading the text with special symbols. They should present no serious obstacle to the reader. The commonest abbreviations of the Latin text are the Nomina Sacra: D§ (Deus). Dl, DO, DM, etc.; DNS (Dominus), DNE, DNM, etc.; iflS (Iesus), iRU; SPS SCS (Spiritus Sanctus), SPU, SPM, SCO, SCOS, etc.; XPS (Christus). SPS and SCS are also used for common noun and adjective, and the latter enters into compounds like sanctificatio. The nasal stroke for m has been retained, e.g. in TEPLU 27, 2. Among the forms used in the MS for -bus and -que, B: and Q: have been selected for this edition, e.g. LIQ:FACTA for liquefacta 57, 7. Quoniam is variously abbreviated: QM, QR, QUO, QUON, QUM, QUN; these variations have been retained as they stand in the MS. Rarer abbreviations are: R with a slant through the final stroke (represented here by 1^) for -rum (eorum 138, 15; justorum H. 8, 16; tuarum 147, 2); HIERUSAE (Hierusalem 136, 7); ISRHl (Israhel 123, 1); NT (nostri 97, 5); NO (nostro 46, 6); RT (-runt): SCLm (saeculum): ST (sunt). A number of abbreviations appear only in Psalm titles and in the word diapsalma: DB (David); DP, DIAPR, ELAPSAE (diapsalma); P, FlR (finem); FILIOR (filiorum); INSCRIPf (inscriptione); INTELE (intellectvs); P with a stroke through the descender (modified here to P) for per- (percvssit Ps. 59); PROP (profeta, -tae); PS, PSALM (Psalmvs); SABB (Sabbati); SECVN (secvnda); TlT (titvli). The gloss has fewer abbreviations than the Latin. Et is always glossed with the Tironian symbol, 7 (presumably ond in this dialect). The nasal stroke stands for m, e.g. fro (from). The abbreviation dryhl (also dryR, dry, etc.) may be used for any case of Dryhten (Dryhtne, etc.), although the genitive is apt to be spelled out. Sporadic suspensions are: blecT (bledsiabH. 8, 8-17); efT (efter 105, 34; 118, 65);

xi

THE VESPASIAN PSALTER

for 8(for Son 135, 14, 18); mil, milcT, mildheo (mildheortnis 135, 17-20). Foreign names are occasionally abbreviated: aegypp, aegipl, egyp (/Egyptus 104, 19; 105, 7; 134, 9); chan, chana (Chanaan 104, 19, 23); iac (Iacob 104, 19); isr, isra, israfi, (Israhel 58, 4; 123, 1; H. 8, 14; H. 9, 1). The abbreviation of vel has been expanded silently in the Late West Saxon glosses which appear in the notes. A full account of the abbreviations will be forthcoming. Notes have been limited to essentials and are mainly concerned with establishing the texts, record¬ ing corrections and alterations, and pointing out mechanical matters in the arrangement of the MS which seem likely to shed light upon the texts. There are some points which call for detailed consideration, but discussion of such points has been postponed for reasons already given. One result of this postponement is a regrettable appearance of dogmatism in such matters as the assignment of various parts of the Latin text to different scribes. If the evidence of variation in scribal practices could be presented here (together with some of the editor’s doubts and uncertainties), the identification of the scribes would be seen to have a high degree of probability but none of the absolute certainty suggested by some of the notes. The Latin and Old English texts have been compared with the editions of Sweet and Stevenson. For the Latin, the editor has also consulted the footnotes in Weber’s Le Psautier Romain in Collectanea Biblica Latina, X (1953). For the Mercian text, he has made use of the collation by Ruby Roberts in' Leeds Studies in English and Kindred Languages, I (1932), 22-23, as well as his own collation in the Journal of English and Germanic Philology, XL (1941), 344-347. Textual problems have called for frequent reference to J. P. Migne’s Patrologia Latina, especially to the Psalters in XXIX (1846), 119-398; P. Sabatier’sBibliorum Sacrorum Latinae Versiones Antiquae, especially to the Psalms in volume II (Rheims, 1743), 9-293. Several collections of Latin hymns have been consulted, but especially J. Stevenson’s The Latin Hymns of the Anglo-Saxon Church (Surtees Society, XXIII, 1851) and A. S. Walpole’s Early Latin Hymns (Cambridge, 1922). Differences between the present edition and other editions of the same or related texts are noted, however, only when they are of exceptional interest. Interpretative notes have generally been avoided. Most problems of interpretation can be immediately by reference to the glossary, and duplication of glossary information in the notes avoided as far as possible. In both notes and glossary, the editor has benefited from the work Mertens-Fonck, from Lehnbildungen und Lehnbedeutungen im Altenglischen by Helmut Gneuss 1955), and from Fact and Lore about Old English Words by Herbert D. Meritt (Stanford, 1954). scholarly indebtedness and additional bibliographical data may be expected later.

xii

resolved has been of (Berlin, Further

THE VESPASIAN PSALTER

rii [12r]

se eardaS in heofenum bismerad hie 4. QUI HABITAT IN CAELIS INRIDEBIT EOS,

7 dryht hyspeS ET DNS SUBSANNABIT

hie 1 Sonne EOS./ 5. TUNC

spriceS to him in eorre his /7 in hatheortnisse his gedroefeS hie / ic LOQUETUR4 AD EOS IN IRA SUA/ ET IN FURORE SUO CONTURBABIT EOS./ 6. EGO soSlice geseted ic earn cyning fro him ofer / sion mont Sone_halgan his bodiende AUTEM CONSTITUTUS SUM REX AB EO, SUPER/ SION MONTEM SCM EIUS, PRAEDICANS bibod _ dryht / dryht cwaeS to me sunu min Su earS / ic to dege ic cende Sec / PRAECEPTU DNI. / 7. DNS DIXIT AD ME FILIUS MEUS ES TU / EGO HODIE GENUI TE./ 8.

bide from me 7 ic sellu Se Seode erfeweardnisse / Sine 7 on adite Sine POSTULA A ME ET DABO TIBI GENTES HEREDITATE / TUAM, ET POSSESSIONEM TUAM

gemaeru eorSan / Su reces hie in gerde iserre j7 swe swe f§t lames TERMINOS TERR£. X 9. REGES EOS IN UIRGA FERREA,/ ET TAMQUAM UAS FIGULI / 7 nu cyningas ongeotaS bioS5 gelasrde alie /Sa Se 5u gebrices hie OMNEs/ QUI CONFRINGES EOS., 10. ET NUNC REGES INTELLEGITE, ERUDIMINI doemaS eordan / IUDICATIS TERRAM. / 11.

SeowiaS dryhtne in ege 7 wynsumiaS him mid cwaecunge SERUITE DNO IN TIMORE, ET EXULTATE EI CUM TREMORE.

gegripaS 12. ADPRAEHENDITE DISCIPLINAM7

Sy l§s hwonne eorsie dryht 7 ge forweorSen of NE QUANDO IRASCATUR DNS, ET PEREATIS DE

' eadge alie Sa Se getreowaS wege / Sonne beorneS in scortnisse eorre his UIA IUSTA. /13. CUM EXARSERIT IN BREUI IRA EIUS/ BEATI OMNES QUI CONFIDUNT in hine / IN EUM./

3.

1.

PSALM DAVID CVM FVGERET A FACIE ABESSALO FILII SVI.7

dryht hwet gemonigfaldade sindun Sa Se swencaS mec / monge arisaS wiS (2) DNE QUID MULTIPLICATI SUNT QUI TRIBULANT ME2/ MULTI INSURGUNT ADUERSUM

me / [12v] monge cweoSaS salwle minre nis haelu3 /hire in d5 hire ME ,/ (3) MULTI DICUNT ANIMAE MEAE, NON EST SALUS / ILLI IN DO EIUS. / DIAPSALMA./ 2.

Su soSlice dryht ondfenge min earS wuldur / min 7 uphebbende (4) TU AUTEM DNE SUSCEPTOR MEUS ES, GLORIA/ MEA, ET EXALTANS

heafud min / mid id4 stefne minre to dryht ic cleopede 7 geherde mec /of munte CAPUT MEUM./ 3. (5) UOCE MEA AD DNM CLAMAUI ET EXAUDIUIT ME/ DE MONTE Saem halgan his / SCO SUO./4. onfeng mec / SUSCEPIT ME. / 5.

ic hneappade 7 slepan ongon 7 ic eftaras j for Son dryht (6) EGO DORMIUI ET SOMNUM COEPI, ET RESURREXI/ QUONIAM DNS ne ondredu ic Susend folces ymsellendes me / aris dryht (7) NON TIMEBO MILIA POPULI CIRCUMDANTIS ME / EXURGE DNE

halne me doa god min / SALUUM ME FAC D3 MEUS./ 6.

(8)

for Son Su sloge alie wiSerbrocan me / QUM TU PERCUSSISTI OMNES ADUERSANTES MIHl/

1

PSALM 5

PSALM 3

butan intingan toeS synfulra Su forSraestes / SINE CAUSA, DENTES PECCATORUM CONTERUISTI. / 7.

(9)

dryhtnes is haelu 7 ofer DNI EST SALUS, ET SUPER

folc Sin bledsung Sin j POPULUM TUUM BENEDICTIO TUA./

4. IN FINEM PSALM DAVID CANTICVM./

1.

mid 5y ic gecede 5e Su geherdes me god rehtwisnisse/minre in geswencednisse1 (2) CUM INUOCAREM TE EXAUDISTI ME, DS IUSTITIg / MEAE IN TRIBULATIONE

Su gebr^ddes me / DILATASTI ME. / 2.

mildsa me dryht 7 geher gebed _ min_ / beam (-) MISERERE MIHI DNE ET EXAUDI ORATIONE MEA. / 3. FILII

monnan hu longe hwefie on heortan2 to hwon / lufiaS ge idelnisse 7 soecaS HOMINUM USQUEQUO GRAUES3 CORDE UT QUID/ DILIGITIS UANITATEM ET QUERITIS leasunge / MENDACIUM./ 4.

weotaS Saette gemiclaS dryht Sone_halgan his / dryhten gehereS SCITOTE QUM MAGNIFICAUIT DNS SCM SUUM/ DNS EXAUDIUIT4

me Sonne ic cleopiu to him / ME DUM CLAMAREM5 AD EUM. / 5.

eorsiaS 7 nyllaS syngian 5a Se cweoSaS in IRASCIMINI ET NOLITE PECCARE QUI DICITIS IN

heortum / [13r] eowrum 7 in bedcleofum eowrum bioS geinbryrde / COR / DIBUS UESTRIS ET IN CUBILIBUS UESTRIS CONPUNGIMINI./ 6. onsegdnisse rehtwisnisse / 7 gehyhtaS in dryht / SACRIFICIUM IUSTITIAE / ET SPERATE IN DNO./ 7.

onsecgaS SACRIFICATE

monge cweoSaS hwelc oteaweS (-) MULTI DICUNT QUIS OSTENDIT

us god getacnad / is ofer us leht ondwlitan Sines dryht f NOBIS BONA, (7) SIGNATUM/ EST SUPER NOS LUMEN UULTUS TUI DNE / 8.

Su saldes (-) DEDISTI

blisse in heortan minre fro tide hw§tes / wines 7 eles his gemonigfaldade8 LAETITIAM IN CORDE MEO (8) A TEMPORE FRU / MENTI, UINI ET OLEI SUI MULTIPLICATI sindun / SUNT./9.

in sibbe in Sa ilcan ic neapiu 7 gerestu / for Son Su dryht IN PACE IN ID IPSUM OBDORMIAM ET REQUIESCAM/ (10) QUM TU DNE

synderlice in hyhte gesettes me / SINGULARITER IN SPE CONSTITUISTI ME./

5.

1.

IN FIN. PRO EA QVAE HEREDITATEM CONSEQVITVR. PSALffi DAVID.1/

word min mid earum onfoh diyht onget / cleopunge mine behald (2) UERBA MEA AURIBUS PERCIPE DNE, INTELLEGE/ CLAMOREM MEUM (3) INTENDE

stefne gespreces /mines cynin min 7 god min / UOCI ORATIONIS/ MEAE, REX MEUS ET DS MEUS./ 2. on marne 7 Su geheres stefne mine / MANE, ET EXAUDIES UOCEM ME2/ 3. wellende god / unrehtwisnisse Su earS / UOLENS DS/ INIQUITATEM TU ES./ 4.

for Son to Se ic gebidu dryht (4) QUONIAM AD TE ORABO DNE

on marne ic aststondu Se 7 gesio for Son ne (5) MANE AD STABO TIBI ET UIDEBO, QUM NON ne eardaS neh Se awerged ne (6) NON HABITABIT3 IUXTA TE MALIGNUS, NEQUE

SorhwuniaS / Sa unrehtwisan biforan egum Sinum / PERMA/ NEBUNT INIUSTI ANTE OCULOS TUOS./5.

2

Su fedest dryht alie Sa Se4 / (7) ODISTI DNE OMNES QUI /

PSALM 5

PSALM 6

wircaS unrehtwisnisse / Su forspildes hie Sa 3a spreocaS leasunge / wer OPERANTUR INIQUITATEM/ PERDES5 EOS QUI LOQUUNTUR MENDACIUM./ 6. (-) UIRUM bloda 7 Sone faecnan onscunaS dryht / SANGUINUM ET DOLOSUM ABOMINABITUR8 DNS. / 7.

ic soSlice in mengu (8) EGO AUTEM IN MULTITUDINE

mildheortnisse Sinre / [13v ] ic inga dryht in hus Sin ic gebidda to / temple MISERICORDIAE TUAE,/ INTROIBO DNE IN DOMUM TUAM ADORABO Ad/ TEMPLUM Saem halgan Sinum in ege Sinum / gelaed me dryht in Sine rehtwisnisse fore SCM TUUM IN TIMORE TUO. / 8. (9) DEDUC ME DNE IN TUA IUSTITIA PROPTER feondum / minum gerece in gesihSe Sinre weg minne / INIMI / COS MEOS DIRIGE IN CONSPECTU TUO UIAM MEA./ 9. muSe

heara

soSfestnis heorte heara / idel

ORE EORUM UERITAS

is

/

for Son nis in (10) QUM NON EST IN

byrgen

open

is

COR EORu/ UANUM EST./10. (11) SEPULCHRUM PATENS EST

hraece heara tungum / heara faccenlice dydun doem hie god / GUTTUR EORUM LIN / GUIS SUIS DOLOSE AGEBANT IUDICA ILLOS DS./ 11.

gefallen (-) DECIDANT7

from geSohtum heara efter / mengu arleasnissa heara onwegadrif/ A COGITATIONIBUS SUIS, SECUNDUM/ MULTITUDINEM IMPIETATUM EORUM EXPEl/lE hie for_Son onscunedon Se dryht / 7 blissien alie Sa gehyhtaS in Se / EOS, QUM EXACERUAUERUNT TE DNE./ 12. ET LAETENTUR OMNES QUI SPERANT IN TE,/ in ecnisse gefioS 7 Su ineardas in him / 7 wuldriaS in Se alie IN AETERNUM8 EXULTABUNT ET INHABITABIS IN EIS,/ ET GLORIABUNTUR IN TE OMNES Sa Se lufiaS / noman Sinne / for_Son Su dryht Su bledsas Sone rehtwisan dryht swe swe QUI DILIGUNT/NOMEN TUUM./ 13. QUM TU DNE BENEDICES9 IUSTUM, DNE UT mid scelde / godes willan dines Su gebegades usic / SCUTO / BONAE UOLUNTATIS TUAE CORONASTI NOS./

6.

PSALMVS DAVID./

dryhten nales in eorre Sinum Su dreast me ne in hatheortnisse/ Sinre Su Sreast1 me / DNE NE IN IRA TUA ARGUAS ME NEQUE IN FURO /RE TUO CORRIPIAS ME./

1.

(2)

2.

mildsa me dryht for Son untrum ic eam / hael me dryht for Son gedroefed (3) MISERERE2 MIHI DNE QUONIAM INFIRMUS SU / SANA ME DNE QUONIAM CONTUR-

sindun / [14r] all ban min 7 sawl min gedroefed is swiSe / BATA SUNT/ OMNIA OSSA MEA (4) ET ANIMA MEA TURBATA EST UALDE./ 3.

7 (-) ET

Su dryht hu longe gecer 7 genere /sawle mine halne me do TU DNE USQUEQUO, (5) CONUERTERE ET ERIPE ANl/ MAM MEAM, SALUUM ME FAC fore mildheortnisse/

Sine

/

for_Son

PROPTER MISERI/cORDIAM TUAM./4. (6) QUM

nis

in

SeaSe

se

gemyndig sie

Sin

/

NON EST IN MORTE QUI3 MEMOR SIT TUI,/

in helle soSlice hwelc ondetteS Sae / ic won in geamrunge minre ic Swea IN INFERNO AUTEM QUIS CONFITEBITUR TIBI./5. (7) LABORAUI IN GEMITU MEO, LAUABO Sorh syndrie n§ht / bed min mid tearum strene mine ic wetu / PER SINGULAS NOc/ TES LECTUM MEUM, LACRIMIS STRATUM MEU RIGABO. / 6.

ge(8) TUR-

droefed is fore eorre ege min ic aldade / betwih alie feond mine / BATUS EST PRAE IRA OCULUS MEUS, INUETERAUl/ INTER OMNES INIMICOS MEOS./ 7.

gewitaS from me alie Sa wircaS unrehtwisnisse / for Son geherde (9) DISCEDITE A ME OMNES QUI OPERAMINI INIQUITA/tEM QUONIAM EXAUDIUIT

3

PSALM 7

PSALM 6

dryht stefne wopes mines / geherde dryht boene mine /dryht geDNS UOCEM FLETUS MEI4/(10) EXAUDIUIT DNS DEPRECATIONEM MEAM,/ DNS ORAbed min genom / TIONEM MEAM ADSUMPSIT./ 8.

J

scomien 7 sien gedroefde alie feond (11) ERUBESCANT ET CONTURBENTUR OMNES INIMl/ Cl

swiSe hreSlice mine sien forcerred on bee 7 scomien / ME I, AUERTANTUR RETRORSUM ET ERUBES, CANT UALDE UELOCITER.

7. PSALM. DAVID. QVEM CANTAVIT DNO PRO VERBIS CHVSI FILII IEMINI./

1.

dryht god min in Se ic gehyhte gefrea me /fro allu oehtendu me 7 (2) DNE DS MEUS IN TE SPERAUI, LIBERA Me/ AB OMNIBUS PERSEQUENTIBUS ME ET

genere me / ERIPE M2 / 2.

5y les asfre geslsecce1 swe swe lea / sawle mine Sonne nis se Se UT LEO/ ANIMAM MEAM, DUM NON EST QUI (3) NE QUANDO RAPIAT

alese /[14v] ne se Se hie hale gedoe / REDIMAT,/ NEQUE QUI SALUAM3 FACIAT./ 3. gif is unrehtwisnis /in hondum minum / SI EST INIQUITAS / IN MANIBUS MEIS. / 4.

dryht god min gif ic dyde Sis (4) DNE DS MEUS SI FECI ISTUD,

gif ic agald Saem geldendum me yfel ic (5) SI REDDIDI RETRIBUENTIBUS MIHI MALA,

j

gefallu bi gewyrhtum from feondum minum idelhende / DECI / DAM MERITO AB INIMICIS MEIS INANIS. / 5.

oehteS se feond (6) PERSEQUATUR INIMICUS

sawle mine 7 / gegripeS4 hie 7 fortrideS in eorSan / lif min 7 ANIMAM MEAM ET/ CONPRAEHENDAT EAM ET CONCULCET IN TER/rA UITAM MEAM, ET wuldur min in dust _ gelaedeS / GLORIAM MEAM IN PULUERE DEDUCAT./ 6.

aris dryht in eorre Sinum _ / (7) EXURGE DNE IN IRA TUA . DIAPSAL. /

7 hefe up in endum feonda Sinra_ / ET EXALTARE EN FINIBUS INIMICORUM TUORU./ 7.

aris dryht god min in be(-) EXURGE DNE DS MEUS IN PRAE-

bode Sast Su bibude / 7 gesomnunge folca ymbseleS Se / CEPTO QUOD MAN/DASTI (8) ET SYNAGOGA POPULORUM CIRCUMDABIT TE./ 8.

7 (-) ET

fore Sissum in heanisse gaa eft dryht / doem folc doem mec dryht / PROPTER HANC IN ALTUM REGREDERE (9) DNE / IUDICA POPULOS IUDICA ME DNE./ 9.

efter rehtwisnisse minre 7 efter / unsceSfulnisse honda minra (-) SECUNDUM IUSTITIAM MEAM, ET SECUNDUM / INNOCENTIAM MANUUM MEARUM

ofer me J sie5 fornumen niS Seara synfulra 7 gerece / Sone rehtwisan SUPER ME./ 10. CONSUMMETUR8 NEQUITIA PECCATORUM, ET DIRl/GE IUSTUM, smegende heortan 7 eSre god / SCRUTANS CORDA ET RENES DS. /11.

(-)

rehtwisne fultum minne fro dryht / se IUSTUM (11) ADIUTORIUM MEUM A DNO/ QUI

hale gedoeS Sa rehtan on heortan / god doema rehtwis strong 7 longmod ah / SALUOS FACIT RECTOS CORDE . / 12. DS IUDEX IUSTUS FORTIS ET LONGANIMIS, NUM/ eorsaS Sorh syndrie daagas nemne /[15r] ge sien gecerde sweord QUID IRASCITUR PER SINGULOS DIES, (13) NISI CON / UERTAMINI7 GLADIUM his cweceS SUUM UIBRABIT. / 13.

bogan his SeneS 7 gearwaS Sone 7 in him (-) ARCUM SUUM TETENDIT ET PARAUIT ILLUM, (14) ET IN IP / SO

gearwaS featu deaSes strelas his beornedvm9 / gefremede / PARAUIT UASA MORTIS SAGITTAS SUAS ARDEN/TIBUS EFFECIT./ 14.

4

sehSe (15) ECCE

PSALM 7

PSALM 9

cenneS unrehtwisnisse geecnaS sar / 7 cenneS unrehtwisnisse / PARTURIT INIUSTITIA, CONCEPIT DOLOREM/ ET PEPERIT INIQUITATEM./ 15. ontynde 7 dalf Sone 7 ingefeol10 in seats / Sone Se he dyde / APERUIT ET EFFODIT EUM, ET INCIDIT IN Fo/uEAM QUAM FECIT./ 16.

seaS (16) LACUM sie (17)

gecerred sar his in heafde his 7 in / hnolle his unrehtwisnis his CONUERTETUR DOLOR EIUS IN CAPITE EIUS, ET In/UERTICE EIUS INIQUITAS EIUS DEastigeS SCENDIT/y 17.

ic ondettu dryhtne efter rehtwisnisse his 7 ic singu (18) CONFITEBOR DNO SECUNDUM IUSTITIAM EIUS/ ET PSALLAM

noman dryht 5 aes hestan / NOMINI DNI ALTISSIMI.12 /

8. IN FINEM PRO TORCVLARIB: PSALM DAVID./

1.

dryht dryht ur hu wundurlic is / noma tSin in alre eort5an / (2) DNE DNS NOSTER, QUAM AMMIRABILE ESt/NOMEN TUUM IN UNIUERSA TERRA./

2.

for Son upahefen is micelnis Sin / ofer heofenas of muSe cilda (-) QUONIAM ELEUATA EST MAGNIFICENTIA TUA/sUPER CAELOS, (3) EX ORE INFANTIUM

7 milcdeondra 'Su gefremedes lof / ET LACTANTIUM1, PERFECISTI LAUDEM./ 3.

fore feondum Sinum Saet 5u toweorpe (-) PROPTER INIMICOS TUOS, UT DESTRUAS

feond / 7 gescildend / for Son ic gesie heofenas were fingra / Sinra INIMICUM3 / ET DEFENSOREM./4. QUONIAM UIDEBO CAELOS OPERA DIGITORUM/ TUORUM, monan 7 steorran Sa 5u gesteaSulades LUNAM ET STELLAS QUAS TU FUNDASTI./

[15v] 5.

his /oSSe sunu monnes for Son Su neosas hine EIUS/AUT FILIUS HOMINIS QUONIAM UISITAS EUM.

hwet is mon Saet gemyndig Su sie QUID EST HOMO QUOD MEMOR, ES 6.

Su gewonedes hine hwoene laessan MINUISTI EUM PAULO MINUS

from englum mid wuldre / 7 mid are Su gebegades hine AB ANGELIS, GLORIA / ET HONORE4 CORONASTI EUM, were honda Sinra / OPERA MANUUM TUARUM./ 7.

7 gesettes /hine ofer (7) ET CONSTITUISTl/ EUM SUPER

all Su underdeodes under fotum his scep 7 / (8) OMNIA SUBIECISTI SUB PEDIBUS EIUS, OUES ET/

oxan all ec Son 7 netenu feldes / BOUES UNIUERSA INSUPER ET PECORA CAMPI./ 8. Sa geondgaS / stige saes / QUI PERAMBU/LANT SEMITAS MARIS./9.

fugias heofenes 7 fiscas saes (9) UOLUCRES CAELI ET PISCES MARIS,

dryht dryht ur hu wundurlic is (10) DNE DNS NOSTER, QUAM AMMIRABILE EST

noma / Sin in alre eorSan / NOMEN5/TUUM IN UNIUERSA TERRA./

9. IN FINEM PRO OCCVLTIS FILII PSALM DAVID./

1.

ic ondetto Se dryhten in alre heortan minre / ic seego all wundur Sin / (2) CONFITEBOR TIBI DNE IN TOTO CORDE MEO / NARRABO OMNIA MIRABILIA TUA./

2.

ic biom geblissad 7 ic gefie in Se /7 singu noman Sinum Su hehsta / (3) LAETABOR ET EXULTABO1 IN TE,/ ET PSALLAM NOMINI TUO ALTISSIME./

3.

in forcerringe fienda min on bec / bioS geuntrumad 7 forweordaS from (4) IN CONUERTENDO INIMICUM MEUM RETRORSUM2 / INFIRMABUNTUR ET PERIENT A

5

PSALM 9

PSALM 9

onsiene Sinre / for Son 5u dydest dom minne 7 intingan minne /5u sites ofer FACIE3 TUA./4. (5) QUM FECISTI IUDICIUM MEUM ET CAUSAM MEAM/ SEDES4 SUPER Srymseld 5u doemes efennisse / THRONUM QUI IUDICAS AEQUITATEM.5 / 5.

Su Sreades Seode 7 forweorSed se arleasa (6) INCREPASTI GENTES ET PERIET IMPIUS,

noman /heara Su adilgades in ecnisse 7 in weoruld_ weorulde /[16r] NOMEN/EORUM DELESTI6 IN AETERNUM ET IN SAECULU SgCULI./ 6.

feond (7) INIMICI

asprungun mid sweorde in ende 7 cestre / heara Su towurpe / DEFECERUNT FRAMEA IN FINEM, ET CIUi/tATES EORUM DESTRUXISTI./ 7.

forwearS (-) PERIT

gemynd heara mid swoege MEMORIA EORUM CUM SONITU,

gear(-) PARA-

7 dryht in ecnesse / SorhwunaS / (8) ET DNS IN Ae/tERNUM PERMANET./ 8.

wade in dome seld his / 7 he doemeS ymbhwyrft earSan in efennisse / UIT IN IUDICIO SEDEM SUAm/ (9) ET IPSE IUDICABIT7 ORBEM TERRAE IN AEQUITATE./ 9.

doemeS folc mid rehtwisnisse / 7 geworden is dryht geberg (-) IUDICABIT8 POPULOS CUM IUSTITIA / (10) ET FACTUS EST DNS REFUGIUM

Searfena / PAUPERUM./ 10.

fultum in gelimplicnissum in geswencednisse / 7 gehtaS in (-) ADIUTOR IN OPORTUNITATIBUS IN TRIBULATIONE/(11) ET9 SPERENT IN

Se alie Sa cunnun noman Sinne / TE OMNES QUI NOUERUNT NOMEN10 TUUM./ 11.

forJ5on Su ne forletes Sa soecendan (-) QUM NON DERELINQUES QUAERENTES

Se dryht / singaS dryht se eardaS in sion j TE DNE/(12) PSALLITE DNO QUI HABITAT IN SION./ 12.

secgaS betwih Seode (-) ADNUNTIATE INTER GENTES

wundur his for _8on / soecende blod heara gemynd is /7 nis MIRABILIA EIUS, (13) QUM / REQUIRENS11 SANGUINEM EORUM MEMORATUS ESt/ ET NON ofergeotol gebed Searfena / EST OBLITUS ORATIONEM PAUPERUM. / 13.

mildsa me dryht 7 geseh eaSmod(14) MISERERE12 MIHI DNE ET UIDE HUMILI-

nisse mine /of fiendum minum 5u uphest mec of geatum /deaSes Saet ic secge TATEM MEAM/DE INIMICIS MEIS, (15) QUI EXALTAS ME DE PORTIs/mORTIS, UT ANNUNTIall

lofu

Sin

/in geatum

doehter sine

/

ic gefio

in

haelu

Sinre

EM OMNES LAUDES TUAs/ IN PORTIS FILIAE SION./ 14. (16) EXULTABO IN SALUTARI TUO gefestnade sindon Seode /in forwyrd Sa dydun in grin Sissum / Sa INFIXAE SUNT GENTEs/IN INTERITUM QUEM FECERUNT IN LAQUEO ISTO/qUEM OCgedegladon gegripen is fot heara /[16v] CULTAUERUNT13 CONPRAEHENSUS EST PES EORUM.14/ 15.

oncnaweS dryht dryht (17) COGNOSCITUR DNS

domas15 donde in wercum / honda his bifongen biS se synfulla / IUDICIA FACIENS, IN OPERIBUS/MANUUM SUARUM CONPRAEHENSUS EST PECCATOR./ 16.

(18)

bioS gecerde Sa synfullan /in helle alie Seode Sa Se ofergeoCONUERTANTUR PECCATORES,/ IN INFERNUM OMNES GENTES QU£16 OBLIUI-

teliaS dryhten / SCUNTUR DNM. / 17.

forJSon nales in ende ofergeotulnis biS Searfena / geSyld (19) QUM NON IN FINEM OBLIUIO ERIT PAUPERUM17/pATIENTIA

Searfena ne forweorSeS in ende / PAUPERUM NON PERIBIT IN FINEM./ 18.

aris dryht ne meg mon / (20) EXURGE DNE NON PRAEUALEAT HOMo/

sien doemed Seode in gesihSe Sinre / IUDICENTUR GENTES IN CONSPECTU TUO./ 19.

gesete dryht aeeladtow ofer (21) CONSTITUE DNE LEGISLATOREM SUPER

hie /5ast witen Seode Sette men hie sindun / EOS/ UT SCIANT GENTES QUONIAM HOMINES SUNT. / 20.

6

to hwon dryht gewite Su (1) UT QUID DNE RECESSISTI

PSALM 9

PSALM 9

feor Su forsist in gemalicnissum / in geswencednisse / Sonne oferhygdgaS LONGE, DESPICIS IN OPOR/TUNITATIBUS IN TRIBULATIONE. / 21. (2) DUM SUPERBIT se arleasa biS inaeled18 Searfa / bioS bifongne in gebohtum /heara 5a hie IMPIUS INCENDITUR PAUPER,/ CONPRAEHENDUNTUR IN COGITATIONIBUS/ SUIS QUAS dencaS / COGITANT./ 22.

for_5on biS hered se synfulla in lustum sawle / his 7 se (3) QUM LAUDATUR PECCATOR IN DESIDERIIS ANIMAe/SUAE, ET QUI

5a unrehtan doeS biS biS bledsad / INIQUA GERIT BENEDICITUR./ 23.

bismeraS dryht se synfulla efter mengu / (4) IRRITAUIT DNM PECCATOR SECUNDUM MULTl/

eare his he ne soeceS / TUDINEM IRAE SUAE NON INQUIRET.19/ 24.

nis god in gesihSe his / bioS (5) NON EST DS IN CONSPECTU EIUS,/ POLLU-

bismiten wegas his in alie tid /[17r ] UNTUR UIAE EIUS IN OMNI TEMPORE./

25.

bioS afirred domas Sine from (-) AUFERUNTUR IUDICIA TUA A

onsiene his allra fienda his waldeS / 120 FACIE20 EIUS/OMNIUM INIMICORUM SUORUM DOMINABITUR./ 26.

cweS soSlice in heortan (6) DIXIT ENIM IN CORDE

his ne biom ic onstyred of cneorisse / in cneorisse butan yfle / SUO, NON MOUEBOR DE GENe/rATIONE IN GENERATIONEM21 SINE MALO./ 27. Ses muS awergednisse 7 bitternisse fui /is 7 facne / CUIUS OS MALEDICTIONE ET AMARITUDINE PLENUM/EST, ET DOLO. / 28.

(7)

under tungan (-) SUB LINGUA

his gewin 7 sar siteS in searwum / mid Saem weoligum in degulnissu det he EIUS LABOR ET DOLOR (8) SEDET22 IN INSIDIIS/ CUM DIUITIBUS IN OCCULTIS UT INTERofsle Sone unscyldgan / FICIAT INNOCENTE. / 29.

egan his in Searfan gelociaS / setaS in (9) OCULI EIUS IN PAUPEREM RESPICIUNT / INSIDIATUR IN

degulnisse swe swe lea in bedcleofan his23 / OCCULTO SICUT LEO IN CUBILI SUO./ 30.

setaS J?aet he geraeafie Searfan (-) INSIDIATUR UT RAPIAT PAUPEREM,

in gerene his geeaSmodaS hine Sonne he atiS gereafian Searfan 25 HUMI/LIABIT RAPERE PAUPE/REM DUM ABSTRAHET24 EUM (10) IN LAQUEO SUO hine onh^ldeS hine 7 falleS Sonne he waldeS / Searfan / EUM, INCLINABIT28 SE ET CADET DUM DOMl/NABITUR PAUPERI./ 31.

cweS soSlice (11) DIXIT ENIM

in his heortan ofergeotul is god forcerreS /onsiene his Sast he ne gese oS IN CORDE SUO OBLITUS EST DS, AUERTIt/ FACIEM SUAM NE UIDEAT USQUE IN ende / FINEM./32.

aris dryht god min 7 sie upahefen hond Sin /ne ofergeotela Su (12) EXURGE DNE DS MEUS ET EXALTETUR MANUS TUA/NE OBLIUISCARIS

Searfena in ende / PAUPERUM IN FINEM./33.

for Son bismiraS se arleasa dryhten / cwaeS soSlice (13) PROPTER QUID IRRITAUIT IMPIUS DNM / DIXIT ENIM

in heortan his ne soeceS god / IN CORDE SUO NON REQUIRET27 DS./ 34.

Su gesist Sastte Su gewin 7 sar (14) UIDES QUM TU LABOREM ET DOLOREM

Su sceawas Saet Su selle hie in honda Sine Se soSlice / [17v] forlen28 is CONSIDE/RAS, UT TRADAS EOS IN MANUS TUAS, TIBI ENIM / DERELICTUS EST Searfa feadurleasum Su bist fultum / PAUPER PUPILLO TU ERIS ADIUTOR./ 35.

forSraest earm Ses synfullan 7 (15) CONTERE BRACHIUM29 PECCATORIS ET

Ses awergdan/ biS soht scyld his ne biS gemoeted / MALIGNI /REQUIRETUR DELICTUM EIUS NEC INUENIETUR./ 36.

ricsaS dryht (16) REGNABIT30 DNS

in IN

in ecnisse 7 in weoruld weorulde/forweorSaS Seode of eorSan his / lust IN AETERNUM ET IN SAECULUM S?CULl/PERIBITIS GENTES DE TERRA EIUS./37. (17) DESIDERIUM Searfena geherde dryht / lustas heortan heara geherde eare Sin / PAUPERUM EXAUDIUIT DNS / DESIDERIA CORDIS EORUM EXAUDIUIT AURIS TUA./ 7

PSALM 11

PSALM 9

38.

doem Gaem freondleasan 7 Gaem heanan Gastte no tosette / mae gemicla (18) IUDICARE PUPILLO ET HUMILI, UT NON AD PONAT/ ULTRA MAGNIFI-

CARE

hine mon ofer eorGan / SE HOMO SUPER TERRAM./

10. IN FINEM PSALMVS DAVID./

1.

in dryhtne ic getreowu hu cweaGaG ge to minre sawle / fer in (2) IN DNO CONFIDO QUOMODO DICITIS ANIMAE / MEAE TRANSMIGRA IN

mont_ swe swe spearwa MONTE SICUT PASSER.

2.

(3)

for _Gon sehde Ga synfullan Genedon bogan QUM ECCE PECCATORES TETENDERUNT ARCUM1

gearwadon strelas heara in cocere / Gaet hie scoteden2 in degelnisse Ga rehtan on PARAUERUNT SAGITTAS SUAS IN FARETRA/ Ut SAGITTENT IN OBSCURO RECTOS heortan / CORDE./ 3. 4.

(4)

for_Gon Ga Gu gefredes hie towurpun QUM QUAE PERFECISTI DESTRUXERUNT

se rehtwisa soGlice hw§t dyde he IUSTUS AUTEM QUID FECIT.,

dryht in temple Gaem halgan his dryht in heofene seld his (5) DNS IN TEMPLO SCO SUO, DNS IN CAELO SEDIS EIUS.,

5.

egan his in (-) OCULI EIUS IN

Gearfan gelociaG / bregas his frignaG beam monna / dryht PAUPEREM RESPICIUNT/ PALPEBRAE EIUS INTERROGANT3 FILIOS HOMINUM.4/ 6. DNS

/

frigneG Gone rehtwisan 7 Gone arleasan se soGlice lufaG unrehtwisnisse fiaG INTERROGAT IUSTUM ET IMPIUM, / QUI AUTEM DILIGIT INIQUITATEM ODIT sawle his ANIMAM5 SUAM.

/[18r] 7.

rineG ofer Ga synfullan giren fyres 7 swefelrec PLUET SUPER PECCATORES LAQUEOS IGNIS ET® SULPHUR.

gast ysta dael calices heara SPS PROCELLARUM PARS CALICIS EORU.

8.

ET7

for_Gon rehtwis dryht 7 rehtwisnisse lufaG QUM IUSTUS DNS ET8 IUSTITIAM DILEXIT

rehtwisnesse gesiG ondwleota his / AEQUITATEM UEDIT UULTUS EIUS./

11. IN FINEM PRO OCTAVA DIE PSALM DAVID./

1.

halne me doo dryht for Gon asprong se halga / for Gon gewonade sind soGfest(2) SALUUM ME FAC DNE QUONIAM DEFECIT SCS, / QUM DIMINUT^1 SUNT UERI-

/

/

nisse from bearnum monna TATES A FILIIS/HOMINUM./ 2.

(3)

Ga idlan spreocende is anra gehwelc to Gaem nestan / UANA LOCUTUS EST UNUSQUISQ: AD PROXIMUM/

his welure2 faecne in heortan 7 heortan spreocende / sindun Ga yflan / SUUM, LABIA DOLOSA IN CORDE ET CORDE LOCu/tI SUNT MALA. / 3. dryhten alie weolure faecne / 7 tungan yfel spreocende / DNS UNIUERSA LABIA DOLOSA/ ET LINGUAM MALILOQUAM./ 4.

tostrigdeG (4) DISPERDAT

Ga cWedun (5) QUI DIXERUNT

tungan ure we micliaG / weolre ure from us sindun / hwelc ur is LINGUAM NOSTRAM MAGNIFICA/BIMUS, LABIA NOSTRA A NOBIS SUNt/ QUIS NOSTER EST

/

dryht DNS./ 5.

fore ermGe weGlena 7 geamrunge / Gearfena nu ic arisu cwiG (6) PROPTER MISERIAM INOPUM ET GEMITUM/ PAUPERUM, NUNC EXURGAM DICIT

dryht / DNS./ 6.

ic setto ofer h§lu mine getrewlice / ic dom in hine / gesprec (-) PONAM SUPER SALUTARE3 MEUM, FIDUCIALi/tER AGAM IN EO./ 7. ELOQUIA

8

PSALM 11

PSALM 13

dryhtnes gesprec clasne seolfur fyre / amearad earSan geclasnad seofenfaldlice / DNI ELOQUIA CASTA ARGENTUM IGNE / EXAMINATUM TERRAE PURGATUM SEPTUPLU. / [18v]

5u dryht aides usic 7 gehaldes usic / from cneorisse Sisse in ecnisse 8. TU DNE SERUABIS NOS ET CUSTODIES NOS/ A GENERATIONE HAC IN AETERNUM.,

in ymbhwyrfte Sa arleasan gongaS efter /hehnisse Sinre Su gemonigfaldades 9. IN CIRCUITU IMPII AMBULANT, SECUNDUM ALTI/TUDINEM TUAM MULTIPLICASTI beam monna / FILIOS HOMINU. /

12. IN FINEM PSALMVS DAVID./ hu longe dryht ofergeotulas Su mec in ende / hu longe acerres Su onsiene Sine 1. USQUEQUO DNE OBLIUISCERIS ME IN FINEM/ QUOUSQUE1 AUERTIS FACIEM TUAM from me / hu longe settu ic geSaeht in saule mine / sar in heortan minre A ME./ 2. QUAMDIU2 PONAM CONSILIUM IN ANIMAM MEAM/DOLOREM IN CORDE MEO Sorh deg / hu longe biS upahefen se feond min ofer /mec PER DIEM./ 3. USQUEQUO EXALTABITUR INIMICUS MEUS SUPER/ ME, geher me dryht god min / EXAUDI ME DNE DS MEUS./ 4.

geloca 7 (4) RESPICE ET

inliht egan min ne asfre ic aslepe/ (-) INLUMINA OCULOS MEOS, NE UMQUAM OBDOr/mIAM

in deaSe / ne aefre cweSe feond min ic strongade / wiS him / IN MORTEM./ 5. NEQUANDO DICAT INIMICUS MEUS, PRAEUALUl/ ADUERSUS EUM./ 6.

(-)

Sa swencaS me gefiaS gif onstyred ic beam / ic soSlice in Sinre mildhertQUI TRIBULANT ME EXULTABUNT SI MOTUS FUERO / (6) EGO AUTEM IN TUA MISERInisse ic gehyhtu / CORDIA SPERABO./ 7.

gefiS heorte min in haelu Sinre / ic singu dryhtne (-) EXULTABIT3 COR MEUM IN SALUTARI TUO/ CANTABO DNO

j

se god selS me /7 ic singu noman Sinum Su hehsta QUI BONA TRIBUIT MIHl/ET PSALLAM NOMINI TUO ALTISSIME.4//

[19r3

13. IN FINEM PSA[l_MVS.]7

cweS se unwisa in his heortan nis god / gewemde sindun 7 onscuniendlice 1. DIXIT INSIPIENS IN CORDE SUO NON EST DS,/ CORRUPTI SUNT ET ABOMINABILES gewordne / sind in lustum heara / FACTI / SUNT IN UOLUNTATIBUS SUIS./ 2. oS enne / USQ: AD UNUM./ 3.

nis se Se doe god nis (-) NON EST QUI FACIAT BONUM NON EST

dryht of heofene forSlocaS ofer beam monna /Saet he gese (2) DNS DE CAELO PROSPEXIT SUPER FILIOS HOMINUM/ UT UIDEAT

hweSer sie ongeotende oSSe soecende god / SI EST INTELLEGENS AUT REQUIRENS DM./ 4.

alie onhaeldon somud (3) OMNES DECLINAUERUNT SIMUL

unnytte gewordne werun / nis se Se doe god nis oS enne / INUTILES FACTI SUNT2/ NON EST QUI FACIAT BONUM NON EST USQ: AD UNUM.3/ 5.

byrgen open is hraecae heara / tungum heara faecenlice dydun (-) SEPULCHRUM PATENS EST GUTTUR EORUM, LIN/GUIS SUIS DOLOSE AGEBANT,

atur nedrena / under weolerum heara / UENENUM ASPIDUM4/ SUB LABIIS EORUM./ 6.

Seara muS awergednisse 7 (-) QUORUM OS MALEDICTIONE ET

9

PSALM 15

PSALM 13

bitternisse AMARITUDINE

/ ful bicS hreSe foet heara /to ageotenne blod PLENUM EST, UELOCES PEDES EORUM AD EF/FUNDENDUM SANGUINEM.

for5r§stednis 7 ungeselignis in wegum heara /7 weg sibbe ne oncneowun CONTRITIO ET INFELICITAS IN UIIS EORUM /ET UIAM PACIS NON COGNOUERUNT.

7.

(-)

8.

nis ege godes biforan egum heara (-) NON EST TIMOR DI ANTE OCCULOS EORUM

wircaS unrehtwisnisse OPERANTUR INIQUITATEM.

9.

5a forswelgad folc min swe mete hlafes / (-) QUI DEUORANT PLEBEM MEAM SICUT ESCAM PANIS, /

god ne gecedun der forhtaSum (5) DM NON INUOCAUERUNT, ILLIC TREPIDAUERUNT, 10.

(6)

ah ne oncnawaS alle 3a 5a (4) NONNE COGNOSCENT OMNES QUI

mid ege 5er ne wes ege TIMORE UBI NON ERAT TIMOR.

for_5on god in cneorisse Sere rehtan is geSaeht /[19v] we51an 5u gescendes INOPIS CONFUDISTIS0 QUM DS IN GENERATIONE IUSTA EST, CONSILIUM/

for Son god hyht his is QUIA DS SPES EIUS EST.

11.

hwelc sele5 ofer sion haelu israel /5onne (7) QUIS DABIT EX SION SALUTARE ISRAHEL/ DUM

forcerre5 dryhten heftned folces his / AUERTIT DNS CAPTIUITATEM PLEBIS SU£. / 12.

blissaS 7 gefiS (-) LAETETUR IACOB, ET EXULTET

ISRAHEL.

14. PSALMVS DAVID./

1.

dryhten1 hwelc eardaS in selegescote Sinum / o55e hwelc geresteS in munte DNE QUIS HABITABIT2 IN TABERNACULO TUO / AUT QUIS REQUIESCET3 IN MONTE

j

Saem halgan Sinum4 se ing§5 butan womme / 7 wirceS rehtwisnisse / SCO TUO. / 2. QUI INGREDITUR SINE MACULA/ ET OPERATUR IUSTITIAM./3. spriceS soSfestnisse in heortan his / 7 nis facaen in tungan his / LOQUITUR UERITATEM IN CORDE SUO/ ET NON EGIT DOLUM IN LINGUA SUA. / 4.

se QUI

ne (-) NEC

he dyde Saem nestan his yfel /7 edwit ne onfeng wiS Saem nestan FECIT PROXIMO SUO MALUM/ ET OPPROBRIUM NON ACCEPIT ADUERSUS PROXIMU,

his_ / SUU. /

j

5.

to nowihte gelaeded biS in gesihSe his se awergda ondredende soSlice (4) AD NIHILUM DEDUCTUS EST IN CONSPECTU EIUs/ MALIGNUS, TIMENTES AUTEM

dryten gemiclaS / DNM MAGNIFICAT. / 6.

se swereS Saem nestan his 7 ne bswac hine / se (-) QUI IURAT PROXIMO SUO ET NON DECEPIT EUM/ (5) QUI

feh his ne salde to westemscette / 7 gefe ofer Sone unsceSfullan ne PECUNIAM SUAM NON DEDIT AD USURAM / ET MUNERA SUPER INNOCENTEM NON onfeng / ACCEPIT./ 7.

se doeS Sas ne biS he onstyred in ecnisse / (-) QUI FACIT HAEC NON COMMOUEBITUR IN AETERNU. /

15. TITVLI INSCRIBTIO IPSI DAVID./ gehald me dryht for Son in de ic gehyhte / ic cweS to dryht god min Su earS / 1. CONSERUA ME DNE QUONIAM IN TE SPERAUI / (2) DIXI DNO DS MEUS ES TU, / [20r]

10

for Son goda minra QUONIAM BONORUM MEORUM

Su ne biSearft / NON INDIGES./ 2.

halge 5a in eorSan sindun his (3) SCOS1 QUI IN TERRA SUNT EIUS

PSALM 15

PSALM 16

gewundrade / alle willan mine bitwih hie / MIRIFICAUIT/ OMNES UOLUNTATES MEAS INTER ILLOS./ 3. medtrymnisse heara /efter Son hreaSedon / INFIRMITATES EORUM/ POSTEA ACCELERAUERUNT./4. heara of CULA EORUM DE

gemonigfaldade sindun soSlice (4) MULTIPLICAT?2 SUNT ENIM3

ne gesomniu ic (-) NON CONGREGABO

gesomnunge CONUENTI-

blodum / ne gemyndig ic biom nomena heara / Sorh weolure SAN /gUINIB: NEC MEMOR ERO NOMINUM ILLORUM/ PER LABIA

mine / dryht dael erfewordnisse minre 7 celces mines /Su earS Su gesettes me ME A./ 5. DNS PARS HEREDITATIS MEAE ET CALICIS MEI, / TU ES QUI RESTITUISTI MIHI erfeweardnisse mine / HEREDITATEM MEA./ 6.

rapas gefeollun me in berhtnisse /7 soSlice erfeweardnis FUNES CECIDERUNT MIHI IN PRAECLARIS / ETENIM HEREDITAS

min berht is me / MEA PRAECLARA EST MIHI. / 7.

ic bledsiu dryht se me seleS ondget /ec Son BENEDICAM DNM QUI MIHI TRIBUIT INTELLECTUMVINSUPER

7 oS n§ht Sreadun /me eSre mine / ET USQ: AD NOCTEM INCREPAUERUNt/ ME RENES MEI./8.

ic foresaeh dryht in gePROUIDEBAM DNM IN CON-

sihSe minre aa /for J5on to Sere swiSra is me ne biom ic onstyred / SPECTU MEO SEMPER/ QUM A DEXTRIS EST MIHI NE COMMOUEAR. /9.

fore PROPTER

Sissum gelustfullad is heorte min / 7 gefiht tunge min ec Son 7 fl§sc HOC DELECTATUM5 EST COR MEUM, / ET EXULTAUIT LINGUA MEA, INSUPER ET CARO min / geresteS in hyhte / for Son ne forletesde sawle min in helle / MEA/REQUIESCET8 IN SPE. /10. QUM NON DERELINQUES ANIMAM MEAM IN INFEr/nO, ne Su seles Sone Jialgan Sinne gesean gebrosnunge /[20v] cuSe me Su dydest NEC DABIS SCM TUUM UIDERE CORRUPTIONEM.7/ 11. NOTAS MIHI FECISTI wegas lifes Su gefylles me / blisse mid ondwleotan Sinum gelustfullunge in Sere UIAS UITAE ADINPLEBIS ME/ LAETITIA CUM UULTU TUO, DELECTATIONES IN swiSran / Sinre oS ende / dex/tera TUA USQUE IN FINEM./

16. ORATIO DAVID./

j

geher dryht rehtwisnisse mine bihald / boene mine 1. EXAUDI DNE IUSTITIAM MEAM, INTENDE DE /PRECATIONEM MEAM. / 2. onfoh gebed min nales in weolerum /faecnum PERCIPE ORATIONEM MEAM, NON IN LABIIS / DOLOSIS,

(-)

mid earum AURIBUS

of ondwlitan Sinum dom (2) DE UULTU TUO IUDICIUM

minne forSyppeS / egan min gesiaS efennisse / t5u acunnadest heortan mine 7 MEUM PRODEAT1 /oCULI MEI UIDEANT AEQUITATEM./3. PROBASTI COR MEUM ET neasades on naeht mid fyre me / amearedes 7 nis gemoeted2 in me unrehtwisnis/ UISITASTI NOCTE, IGNE ME / EXAMINASTI, ET NON EST INUENTA IN ME INIQUITAS. /

j

4.

Saette he ne sprece muS min wire monna fore wordum weolura Sinra UT NON LOQUATUR OS MEUM OPERA HOMINUM/ PROPTER UERBA LABIORUM TUORUM,

ic heold / weagas Sa heardan / EGO CUSTO/DIUI UIAS DURAS. / 5.

gefreme gongas mine in stigum Sinum /Saet ne PERFICE GRESSVS3 MEOS IN SEMITIS TUIS / UT NON

sien onwende sweSe mine / ic cleapede for_5on Su geherdes me god onhaeld / MOUEANTUR UESTIGIA MEA. /6. EGO CLAMAUI QUM EXAUDISTI ME DS, INCLINA/ eare Sin me 7 geher word min / gewundra mildheornisse Sine se AUREM TUAM MIHI, ET EXAUDI UERBA MEA./ 7. MIRIFICA MISERICORDIAS TUAS, QUI

11

PSALM 17

PSALM 16

hale gedoest4 / t5a gehyhtendan in Sec SALUOS FACIS / SPERANTES IN TE, 8.

(8)

from Saem wiSstondendum Sere swiSra A RESISTENTIB: DEXTERAE

Sinre / TU£,/

gehald mec dryht swe swe sean egan under scuan / fiSra Sinra (-) CUSTODI ME DNE UT PUPILLAM OCULI, SUB UMBRA/ ALARUM TUARUM

gesild me j [21r] PROTEGE ME,/

from onsiene arleasra Sa me swencton / (9) A FACIE8 IMPIORUM QUI ME ADFLIXERUNT. /9.

fiond (-) INIMICI

mine sawle mine ymbsaldun / smeoru his bilucun muS heara MEI ANIMAM MEAM CIRCUMDEDERUNT/ (10) ADIPEM SUUM CONCLUSERUNT, OS EORUM spreocende wes in oferhygde / LOCUTUM EST IN SUPERBIA./10.

aweorpende me nu ymbsaldun me (11) PROICIENTES ME NUNC CIRCUMDEDERUNT, ME7

egan heara gesetton onhaeldan in eorSan_ OCULOS SUOS STATUERUNT DECLINARE IN TERRA. lea gearu to herehySe LEO PARATUS AD PRAEDA aris

dryht

11.

onfengun me swe swe (12) SUSCIPERUNT ME SICUT

7 swe swe hwelp leon eardiende in degulnissum ET SICUT CATULUS LEONIS HABITANS IN ABDITIS.

forecym

hie

7

forcer

hie

/genere

sawle

mine from Saem

12. (13) EXURGE DNE PRAEUENI EOS, ET SUBUERTE EOs/ ERIPE ANIMAM MEAM AB arleasan sweorde / feonda of honda Sinra / IMPIO, FRAMEAM9 / (14) INIMICORUM DE MANU TUA./ 13.

dryht from feam from (-) DNE A PAUCIS A

eorSan todael hie / 7 gescrenc hie in life heara TERRA DISPARTIRE EOS ET SUPPLANTA EOS IN UITA IPSORUM. Sinum gefylled is TUIS ADIMPLETUS EST

1 14.

of degelnissum (-) DE ABSCONDITIS

womb1/ heara gereorde sind Sa swinnan 7 forleortun j UEN/TER EORUM, SATURATI SUNT PORCINA, ET RELl/

Sa to lafe werun lytlingum heara / ic soSlice mid rehtwisnisse QUERUNT QUAE SUPERFUERUNT PARUULIS SUIS./15. EGO AUTEM CUM IUSTITIA oteawu in gesihSe / Sinre ic biom gereorded Sonne biS gesweotulad /wuldur APPAREBO IN CON/SPECTU TUO, SATIABOR DUM MANIFESTABITUR/GLORIA Sin TUA

ii

[21v]

1.

17. UERBA CANTICI HUIUS, IN DIE QUA ERIPUIT EUM DNS/ DE MANU OMNIUMICORUM1 EIUS ET DE MANU SAUL/ ET DIXIT.2/

ic lufiu Se dryht /megen min (2) DILIGAM3 TE DNE /UIRTUS MEA,

min j MEUM./2.

dry trymenis /min 7 geberg (3) DNE FIRMAMENTUM4 /MEUM ET REFUGIUM

7 gefrigend min god min fultum min /ic gehyhtu in hine / (-) ET LIBERATOR MEUS DS MEUS, ADIUTOR MEUS/ SPERABO IN EUM./

J

3.

gescildend min 7 horn haelu minre fultum min hergende (-) PROTECTOR MEUS ET CORNU SALUTIS MEAE / ADIUTOR MEUS, (4) LAUDANS

ic gecegu dryht / 7 from feondum minum hal ic biom / INUOCABO DNM / ET AB INIMICIS MEIS SALUUS ERO. / 4.

ymbsaldon me (5) CIRCUMDEDERUNT ME

geamrunge deaSes /7 burnan unrehtwisnisse gedroefdon me / GEMITUS MORTIS/ ET TORRENTES INIQUITATIS CONTURBAUERUNT5 ME./5.

sar (6) DOLORES

helle ymbsaldon me forecwomon j me gerene deaSes 7 in INFERNI CIRCUMDEDERUNT ME, PRAEUe/nERUNT ME LAQUEI MORTIS, ET (7) IN

12

PSALM 17

PSALM 17

geswencednisse

TRIBULATIONE,

minre ic gecede dryht 7 to gode minum ic cleopede MEA INUOCAUI DNM, ET AD DM MEUM CLAMAUI.

of temple Saem halgan his stefne mine DE TEMPLO SCO SUO UOCEM MEA in earan his UIT EN AURES EIUS.

7 6.

7 he geherde (-) ET EXAUDIUIT

17 cleopung min in gesihSe his /ineode ET CLAMOR MEUS IN CONSPECTU EIUS / INTROI-

7 onstyred wes 7 cw^cede eorSe / 7 steaSelas (8) ET COMMOTA EST ET CONTREMUIT TERRA / ET FUNDAMENTA s munta gedroefde sind /[22r] 7 onstyrede sind for J5on eorre° is him god MONTIUM CONTURBATA SUNT ET COMMOTA SUNT, QUM IRATUS EST EIS DS. 8.

7.

astag rec in eorre his 7 fyr from onsiene (9) ASCENDIT FUMUS IN IRA EIUS, ET IGNIS A FACIE7

colu on§lde sind from him CARBONES SUCCENSI SUNT AB EO, dimnis under fotum his / CALIGO SUB PEDIBUS EIUS. 10.

7 he onhaelde ET (10) INCLINAUIT,

/his born / EIUS EXARDESCIT./9.

heofenas 7 ofdune astag CAELOS ET DESCENDIT,9

(-) 7 ET

7 astag ofer cerubim 7 fleg (11) ET ASCENDIT SUPER CHERUBIN, ET UOLAUIT

fleg ofer fiSru winda UOLAUIT SUPER PINNAS UENTORUM.

/ 11.

7 sette Seostru heolstur his in (12) ET POSUIT TENEBRAS LATIBULUM SUUM IN

/weter in wolcnum lyfte / ymbhwyrfte / his geteld his Seostre circui/tu EIUS, TABERNACULUM EIUS TENEBROSA, AQUA IN NUBIBUS AERIS./ 12.

(13)

gesihSe his wolcen leordon sciman in hegel 7 colu fore ii PRAE FULGURE10 IN CONSPECTU EIUS NUBES TRAN/SIERUNT GRANDO ET CARBONES fyres / IGNIS./ 13. 14.

7 hleoSraS of heofene dryhten 7 se hehsta /salde stefne his (14) ET INTONUIT DE CAELO DNS, ET ALTISSIMUS/DEDIT UOCEM SUAM.,

ge monigfaldade tostencte hie legite his sende strele , 13 (15) MISIT SAGITTAS SUAS ET DISSIPAUIT EOS ET12 FULGU/RA13 MULTIPLICAUIT ET

gedroefde hie / 7 oteawdon waellan wetra / 7 onwrigen werun CONTURBAUIT EOS. /15. (16) ET APPARUERUNT FONTES AQUARUM/ ET REUELATA SUNT steaSelas ymbhwyrftes eorSan / FUNDAMENTA ORBIS TERR?./16.

TIONE

/gastes earres Sines SPS IRAE TUAE.

menge

wetra

MULTITUDINE AQUARUM.

(-)

from Sreange Sinre dryht from onoeSunge AB INCREPATIONE TUA DNE, AB INSPIRA-

/ sende of heanisse 7 onfeng me 7 genom / me of 17. MISIT DE SUMMO ET ACCEPIT ME, ET ADSUMp/siT ME DE [22v]

generede me of feondum minum Saem strongestum / 7 18. ERIPUIT ME DE INIMICIS MEIS FORTISSIMIS / ET

from Sissum Sa fiodon me for Son gestrongade / werun ofer me / AB HIS QUI ODERUNT ME, QUONIAM CONFOr/tATI SUNT SUPER ME. / 19.

forePRAE-

comun me in dege geswinces mines / 7 geworden is dryht gescildend min UENERUNT ME IN DIE ADFLICTIONIS MEAe/ ET FACTUS EST DNS PROTECTOR MEUS, 7 utalaedde /me in braedu halne me doo for_5on walde me j (20) ET EDUXIT / ME IN LATITUDINEM, SALUUM ME FECIT QM UOLUIT ME. / 20.

(21)

7 geedleanade me dryht efter rehtwisnisse mine / 7 efter unsceSfulnisse ET RETRIBUET14 MIHI DNS SECUNDUM IUSTITIA MEA, ET SECUNDUM INNOCENTIAM me honda minra_ / geedleanad RETRIBUET15 MIHI. MANUUM MEARU, arleaslice ic dyde from gode minum / is ^ DO MEO. / 22. GESSI IMPIE minre MEO /

' 21.

(22)

for Son ic heold weagas dryht ne QUIA CUSTODIUI UIAS DNI, NEC

for Son alie domas his in gesihSe (23) QUM OMNIA IUDICIA EIUS IN CONSPECTU

sindun aa 7 rehtwissnisse his ic on weg ne adraf from me / IUSTITIAS EIUS NON REPPULI A ME./ 23. SUNT SEMPER, ET

7 (24) ET

13

PSALM 17

PSALM 17

ic haldu me from unrehtwisnisse minre / ic biom unwemme biom him /7 ET OBSERUABO ME AB INIQUITATE MEA./ 24. ERO INMACULATUS CORAM EO

(25)

efter unscebfulnisse rehtwisnisse minre 7 geedleanab me dryht efter -,17 — ET RETRIBUET17 MIHI DNS SECUNDUM IUSTITIA MEA / ET SECUNDUM INNOCENTIAM honda

minra

/in

gesihbe

egena

j

his

mid

bone Jialgan halig bu bis

MANUUM MEARu/lN CONSPECTU OCULORUM EIUS./ 25. (26) CUM

SCO

mid were unscedendu ^unscebbende bu bist 7 mid by upahefenan INNOCENS ERIS, (27) ET CUM ELECTO CUM UIRO INNOCENTE,

SCS

7

ERIS, ET

upahefen bu bist / 7 ELECTUS ERIS / ET

mid by bweoran bu bist forcerred / for_bon bu folc eabmod hal gedoest, / CUM PERUERSO SUBUERTERIS. / 26. (28) QUM TU POPULUM HUMILEM SALUUM FACIES, / 7 egan oferhygdigra bu gehenes /[23r] ET OCULOS SUPERBORUM HUMILIABIS./

27.

for_bon bu QUM TU

(29)

min dryht / god min inliht beostru min / MEAM DNE18 / DS MEUS INLUMINA TENEBRAS MEAS./ 28. ic biom genered from be costunge /7 in godf/ ERIPIAR A TEMPTATIONE / ET IN DC/ god min unbesmiten19 DS MEUS INPOLLUTA is EST

alra OMNIUM,

obbe AUT

hwelc QUIS

weg UIA

his EIUS,

gehyhtendra SPERANTIUM

god DS

butan PRAETER

in IN

gode DM

minum MEO

gespreocu ELOQUIA

dryht DNI

hine SE./

(32)

30.

uram NOSTRUM. / 31.

(30)

inlihtes lehtfet IN LUMINAS LUCERNAM for bon QUM

ic ofergaa TRANSGREDIAR

for J5on QUM

hwelc QUIS

god DS

(33)

se QUI

god DS

gescildend PROTECTOR

butan dryht PRAETER DNM,

bigyrde PRAECINXIT

me ME

se gefremede foet mine (34) QUI PERFICIT21 PEDES MEOS

swe swe heorutes / 7 ofer ba hean gesette me / TAMQUAM CERUI / ET SUPER EXCELSA STATUIT ME./ 33.

se laered honda mine (35) QUI DOCET22 MANUS MEAS

to gefehte /7 sette swe swe bogan asrenne earmas mine AD PROELIUM /ET POSUIT UT ARCUM AEREUM BRACHIA23 MEA.

bin he me laerde TUA IPSA ME DOCUIT.

be TE

wall / MURUM./29. (31)

mid fyre / amearad IGNe/ EXAMINATA,

mid megne/7 sette unwemne weg minne / UIRTUTE /ET POSUIT INMACULATAM UIAM20 MEAM./32.

me gescildnisse haelu binre MIHI PROTECTIONEM SALUTIS TUAE

from

/ 34.

7 bu saldes (36) ET DEDISTI

/ 7 sie swibre bin onfeng me 7 beodscipe / ET DEXTERA TUA SUSCIPIT24 ME, ET DISCIPLINA/

35.

(37)

bu gebraeddes gongas mine under me /7 ne sind DILATASTI GRESSUS25 MEOS SUBTUS ME / ET NON SUNT

geuntrumad swebe mine INFIRMATA UESTIGIA MEA.

/ 36.

ic oehtu feond mine 7 gegripo / (38) PERSEQUAR INIMICOS28 MEOS ET CONPRAEHEn/dAM27

hie 7 ic ne gecerru asr bon hie aspringab 28 ILLOS, ET NON CONUERTAR DONEC DEFICIANT magun stondan / RUNT STARE./37.

/ [23v ]

fallab under foet mine (-) CADENT SUBTUS PEDES MEOS,

megne to gefehte / TUTE AD BELLUM. / 38.

ic swencu hio ne hie (39) ADFLIGAM ILLOS NEC POTUE-

7 (40) ET

bu bigyrdes/ me mid PRAECIN/XISTI ME UIR-

7 gescrenctes alie arisende in me / under me (-) ET SUPPLANTASTI OMNES INSURGENTES IN ME /SUBTUS ME, (41)

7 feonda minra bu saldes / me bec 7 ba figendan me bu tostenctes // ET INIMICORUM MEORUM DEDIS/tI MIHI DORSUM, ET ODIENTES ME DISPERDIDISTI./ 39. cleopedun ne wes se hale dyde /to dryht ne he geherde hie / (42) CLAMAUERUNT NEC ERAT QUI SALUOS FACERET/AD DNM NEC EXAUDIUIT EOS. /40. 7 ic gebreocu hie swe swe dust biforan onsiene /windes swe swe lam (43) ET COMMINUAM ILLOS UT PULUEREM ANTE FACIE / UENTI, UT LUTUM

14

PSALM 17

PSALM 18

worbigna ic adilgiu hie / PLATEARUM DELEBO EOS./ 41.

bu genes me of wibcwedenisse folces / (44) ERIPIES ME DE CONTRADICTIONIBUS POPULl/

aet ne bismerien in mec feond DNE DS MEUS UT NON INSULTENT IN ME INIMICI

mine / ne cweSen in heortum heara wel Se wel Se sawle ure MEI / (25) NEC DICANT IN CORDIB: SUIS EUGE EUGE ANIMAE NOSTRAE13 we forswelgaS hine / ABSORBUIMUS EUM. /24.

scomien 7 onscunien somud Sa blissiaS / (26) ERUBESCANT ET REUEREANTUR14 SIMUL QUI GRATULAn/tUR15

yflum minum sien gerede scome 7 MALIS MEIS INDUANTUR PUDORE ET me / SUM ME. /25.

/ ne cweSen NEC DICANT

Sa Sa miclan spreocaS wiS awescnisse . 16 QUI MAGNA LOQUUNTUR ADUERREUEREn/tIA

gefiaS 7 blissiaS Sa willaS rehtwinisse mine / 7 cweoSaS (27) EXULTENT ET LAETENTUR QUI UOLUNT IUSTITIA MEA /ET DICANT

aa sie miclad dryht Sa willaS / sibb Seowes his j ah 7 mid tungan SEMPER MAGNIFICETUR DNS QUI UOLUNT / PACEM SERUI EIUS. / 26. (28) SED ET LINGUA min biS smegende rehtwisnisse Sine / alne deg lof Sin / MEA MEDITABITUR IUSTITIA TUAm/TOTA DIE LAUDEM TUAM./

35. IN FINEM SERVO DNI PSALM DAVID./

1.

cweS se unrehtwisa Sastte in him seolfum1 / nis ege godes biforan (2) DEXIT INIUSTUS UT DELINQUAT IN SEMETIPSO / NON EST TIMOR DI ANTE

egum his / OCULOS EIUS./ 2.

for Son faccenlice dyde in gesihSe his Sset gemoette / [38v] (3) QUM DOLOSE EGIT IN CONSPECTU EIUS UT INUENIRET/

unrehtwisnisse his 7 laeSu / INIQUITATEM SUAM ET ODIUM./3.

word muSes his unrehtwisse2 7 facen nalde (4) UERBA ORIS EIUS INIQUITAS ET DOLUS, NOLUIT

ongeotan / Saet wel dyde INTEl/lEGERE UT BENE AGERET,

(5)

unrehtwisnisse smegende / is in bedcleofan his j INIQUITATE, MEDITATUS/EST IN CUBILI SUO./

31

PSALM 36

PSALM 35

aststod allum wege noht gode hete _ soSlice ne fiede / dryht in 4. (-) ADSTITIT OMNI UIAE NON3 BONAE, MALITIA AUTEM NON4 ODIUIT. / 5. (6) DNE IN heofene mildheortnis Sin 7 soSfestnis Sin / oS wolcen / rehtwisnis Sin CAELO MISERICORDIA TUA ET UERITAS TUA / USQUE AD NUBES./6. (7) IUSTITIA TUA swe swe muntas godes domas Sine niolnis micelu / men 7 neat SICUT MONTES Di IUDICIA TUA ABYSSUS5 MULTA. / 7. (-) HOMINES ET IUMENTA hale 5u does dryht to Saem gemete / gemonigfaldade mildheortnisse Sine god / SALUOS FACIES DNE (8) QUEMAM/mODUM MULTIPLICASTI MISERICORDIAS TUAS DS. / 8. (-)

beam soSlice monna in gescildnisse fiSra Sinra / . gehyhtaS bioS FILII AUTEM HOMINUM IN PROTECTIONE ALARUM TUA/rUM SPERABUNT, (9) INE-

geindrencte from breostum /huses Sines 7 burnan willan Sines drences BRIABUNTUR AB, UBERTATE /DOMUS TUAE, ET TORRENTE UOLUNTATIS TUAE POTABIS hie / for Son mid Se is waelle lifes 7 in lehte Sinum / we gesiaS EOS./9. (10) QUM APUD8 TE EST FONS UITAE ET IN LUMINE7 TUO / UIDEBIMUS leht / Sene mildheortnisse Sine weotendum See / 7 rehwisnisse Sine LUMEN./10. (11) PRAETENDE MISERICORDIAM TUAM SCIENTIB: TE, / ET IUSTITIAM TUAM Sissum 5a rehte sind on heortan / ne cyme me fot oferhygde /7 hond HIS QUI RECTO SUNT CORDE. / 11. (12) NON UENIAT MIHI PES SUPERBIAE/ET MANUS synfulra ne onwendeS mec / Ser gefeollun alie 5a Sa wircaS unrehPECCATORUM NON MOUEAT ME. / 12. (13) IBI CECIDERUNT OMNES QUI OPERANTUR INIQUIwisnisse / on weg adrifene sind ne hie maegon stondan / TATE / EXPULSI SUNT NEC POTUERUNT STARE.8 /

[39r]

36. IPSI DAVID./

betwih awergde ne nyl Su elnian Su sie / elnende donde unreht1. NOLI AEMULARI1 INTER MALIGNANTES, NEQUE/ AEMULATUS FUERIS FACIENTES INIQUIwisnisse / for_Son swe swe heg hreSlice adrugiaS /7 swe swe leaf TATEM. / 2. QUM TAMQUAM FAENUM UELOCITER ARESCENT/et SICUT HOLERA wyrta hreSe fallaS / gehyht in dryht 7 doa godnisse 7 inearda eorSan / HERBARUM CITO CADENT. / 3. SPERA IN DNO ET FAC BONITATEM ET INHABITA TER / 7 Su bist foeded in weolum hire / gelustfulla in dryht 7 seleS Se boene RAM ET PASCERIS IN DIUITIIS EIUS./4. DELECTARE IN DNO ET DABIT TIBI PETITIONE heortan Sinre / onwrih dryhtne wig Sinne 7 gehyht in hine 7 he doeS / 7 CORDIS TUI./ 5. REUELA DNO UIAM TUAM ET SPERA IN EU ET IPSE FACIET./6. ET utal§deS swe swe leht rehtwisnisse Sine / 7 dom Sinne swe on midne deg / EDUCET TAMQUAM LUMEN IUSTITIAM TUAM,/ET IUDICIUM TUUM SICUT MERIDIE. / 7.

underSioded bio Su dryht 7 halsa hine ne elnende / Su sie hine se biS geSUBDITUS ESTO DNO ET OBSECRA EUM, NE AEMULa/tUS FUERIS EUM QUI PROSPERA-

sundfullad in wege his /in men dondum unrehtwisnisse / blin2 from eorre 7 TUR IN UIA SUA/ IN HOMINE FACIENTE INIQUITATEM./ 8. DESINE AB, IRA ET forlet hatheortnisse ne elna Su / faette nohtlice Su doe / for Son Sa DERELINQUE3 FUROREM, NE AEMULE/RIS UT NEQUITER FACIAS./9. QUM QUI nohtlice doS biaS abreotte /Sa soSlice abidaS dryht he erfewordnisse / NEQUITER AGUNT EXTERMINABUNTUR, /QUI UERO EXPECTANT DNM, IPSI HEREDITATE/ 32

PSALM 36

PSALM 36

gesittaS eorSan j POSSmEBUNT TERRAM. / 10.

lytel nu get 7 ne biS se synfulla 7 soeces / PUSILLUM4 ADHUC ET NON ERIT PECCATOR, ET QU^/reS5

stowe his ne 5u gemotes / Sa monSuaeran soSlice gesittaS eorSan 7 bioS LOCUM EIUS NEC INUENIES. /11. MANSUETI AUTEM POSSIDEBUNT TERRAM, ET gelustfullade / in menge sibbe / [39v ] DELEC/TABUNTUR IN MULTITUDINE PACIS., rehtwisan 7 grymetad ofer /hine mid toSum his IUSTUM ET FREMEBIT' SUPER/ EUM DENTIB: SUIS, for Son gelocaS Sast cymeS deg his / QM PROSPICIT QUOD UENIET DIES EIUS./ 13.

haldeS se synfulla Sone 12. OBSERUABIT0 PECCATOR (13)

dryht soSlice bismeraS DNS AUTEM INRIDEBIT

hine EUM/

sweord gebrugdun Sa syn(14) GLADIUM EUAGINAUERUNT PECCA-

fullan Senedon / bogan his Sast hie awurpen weSlan 7 Searfan /Saet hie TORES TETENDERUNT8 / ARCUM SUUM UT DEICIANT INOPEM ET PAUPEREM / UT cwaelmen Sa rehtheortan TRUCIDENT RECTOS CORDE.

' 14.

sweord heara ingaeS in heortan heara / 7 (15) GLADIUS EORUM INTRET IN COR IPSORUM / ET

boga heara biS forSrested ARCUS EORUM CONTERATUR./ 15.

bettre is lytel Saem rehtwisan ofer (16) MELIUS EST MODICUM IUSTO SUPER

/ weolan synfulra _ monge / 16. DIUITIAS PECCATORU MULTAS

(17)

for_5on earm synfulra sien forSr^steS / QUM BRACHIA9 PECCATORUM CONTERENTUR/

getrymeS soSlice Sa rehtwisan dryht / CONFIRMAT AUTEM IUSTOS DNS./ 17. erfewordnis heara in ecnisse biS HEREDITAS EORUM IN AETERNUM ERIT.

wat dryht weagas unwemra / 7 (18) NOUIT DNS UIAS INMACULATORUM / ET 18.

bioS gescende in tid ne (19) NON CONFUNDENTUR10 IN TEMPORE

yfle 7 in daegum / hungres bioS gefylde MALO ET IN DIEBUS/ FAMIS SATURABUNTUR,

for_5on synfulle forweorSaS / QM PECCATORES PERIBUNT. / 19.

(20)

feond soSlice dryht sona gearade 7 upahefene biaS / aspringende swe swe (-) INIMICI AUTEM DNI MOX HONORATI ET EXALTATI FUe/rINT DEFICIENTES UT rec hie aspringaS / FUMUS DEFICIENT. / 20.

biS onwende (21) MUTUATUR

mildsaS 7 geSwaeraS / •MISERETUR ET COMMODAT./ 21.

(22)

se synfulla 7 ne onleseS iii PECCATOR ET NON SOLUET

for_Son bledsiende hine gesittaS eorSan QUM BENEDICENTES EUM POSSIDEBUNT TERRAM

wercweoSende soSlice hine forweorSaS12 / MALEDICENTES AUTEM ILLUM DISPERIENT. / 22. gereht 7 weg his gewillaS swiSe / [40r] GENTUR13 ET UIA EIUS CUPIET14 NIMIS./

(23) 23.

from dryht gong monnes bioS A DNO GRESSUS HOMINIS DIRI-

Sonne gefalleS se rehtwisa ne CUM CECIDERIT IUSTUS NON (24)

/ biS gedroefede /for Son dryht trymeS hond his CONTURBABITUR/ QUIA DNS FIRMAT MANUUM EIUS., 24. dade

se rehtwisa soSlice IUSTUS AUTEM

gungra ic wes 7 ic al(25) IUUENIOR FUI ET SENUI

7 ic ne gesaeh Sone rehtwisan forletenne / ne sed his ET NON UIDI IUSTUM DERELIC/tUM NEC SEMEN EIUS

weSliende EGENS

hlaf PANEM.

25.

alne deg mildsaS 7 geSwaeraS 7 sed his /in bledsunge biS / (26) TOTA DIE MISERETUR ET COMMODAT ET SEMEN EIUS/ IN BENEDICTIONE ERIT./

26.

onhaeld from yfle15 7 doo god 7 inearda in weoruld_ weorulde / (27) DECLINA A MALO ET FAC BONUM ET INHABITA IN SAECULU SAECULI. / 27.

(28)

for Son dryht lufaS dom 7 ne forleteS halge / his in ecnisse bioS QUM DNS AMAT IUDICIUM ET NON DERELINQUIT SCOS / SUOS IN AETERNUM, CONSERUA gehaldne / BUNTUR./28.

(-)

Sa unrehtwisan soSlice bioS wicnade 7 sed arleasra forweorSeS / INIUSTI AUTEM PUNIENTUR ET SEMEN IMPIORU PERIBIT. /

33

PSALM 37

PSALM 36

ba rehtwisan soblice erfewordnisse gesittab eorban / 7 ineardiab in weoruld IUSTI UERO HEREDITATE POSSIDEBUNT TERRAM/ ET INHABITABUNT IN SAECU29. /7 tunge weorulde ofer hie / mub bes rehtwisan bib smead snyttru ET LINGUA LUM SAECULI SUPER EA. /30. OS IUSTI MEDITABITUR SAPIENTIAM, his spriced dom EIUS LOQUETUR16 IUDICIUM./ 31. gongas his TUR GRESSUS EIUS. hine EUM,

32.

ae godes his in heortan his 7 ne biob gescrenote LEX Dl EIUS IN CORDE IPSIUS ET NON SUPPLANTABUN,

sceawab se synfulla bone rehtwisan 7 soeceb forspildan 17 ET QUERET PERDE/ RE IUSTUM CONSIDERAT PECCATOR 18

his ne geniderab hine in hondum forleteb dryht soblice ne (33) DNS AUTEM NON DERELINQUET19 EUM IN MA/NIB: EIUS NEC DAMNABIT

hine bonne bib omed him EUM CUM IUDICABITUR ILLI. hefeb up be ALTABIT TE21 [40v] 34.

33.

dryht 7 gehald wegas his 7 abid (34) EXPECTA20 DNM ET CUSTODI UIAS EIUS ET EX-

bu gesist f>aet bu ineardie eorban bonne forweorbab ba synfullan UT INHABITES TERRAM CUM PEREANT22 PECCA/TORES UIDEBIS.

asan upahefenne 7 upahefenne / ofer cederbeamas t23 (35) UIDI IMPIUM* SUPEREXALTATUM ET ELEUATUM, SUPER CEDROS

/ LIBANI./ 35.

7 ic leorde 7 sehbe ne wes 7 ic sohte hine /7 ne wes gemoted (36) ET TRANSIUI ET ECCE NON ERAT ET QU^SIUI EUM/ ET NON EST INUEN-

stow his / TUS LOCUS EIUS. / 36.

hald sobfestnisse 7 geseh efennisse / for_bon sind (37) CUSTODI UERITATEM ET UIDE AEQUITATEM,/ QUM SUNT

lafe menn baem sibsuman / RELIQUIAE HOMINI PACIFICO. / 37.

j arleasra forweorbab / QULAe/ IMPIORUM PERIBUNT./38.

(38)

ba unrehtan soblice forweorbab somud lafe INIUSTI AUTEM DISPERIENT SIMUL RELI-

haelu soblice rehtwisra from dryht is /7 ge(39) SALUS AUTEM IUSTORUM A DNO ESt/eT PRO-

scildend heara is on tid geswinces TECTOR EORUM EST IN TEMPORE TRIBULATIONIS. gefreob hie 7 genereb hie LIBERABIT25 EOS ET ERIPIET EOS,

39.

(40) ET

24

gefultumeb hie dryht 7 ADIUUABIT EOS DNS ET

from synfullum 7 hale gedoeb hie for bon A PECCATORIBUS26 ET SALUOS FACIET EOS QN

gehyhton _ in hine SPERAUERT IN EU.

37. PSALMVS DAVID IN COMMEMORATIONE./ dryht nales in eorre binum brea me / n in hatheortnisse binre gebrea mec / DNE NE IN IRA TUA ARGUAS ME/NEQUE IN FURORE TUO CORRIPIAS ME. /

1.

(2)

2.

for_bon strele bine gefestnade sind me1 / 7 getrymedes ofer mec hond (3) QUM SAGITTAE TUAE INFIXAE SUNT MIHl/ ET CONFIRMASTI SUPER ME MANUM

bine / TUAM./ 3.

ne is haelu in flesce minum fro ondwleatan2 eorres bines /nis (4) NEC EST SANITAS IN CARNE MEA3 A UULTU IRAE TUAE/nON4 EST

sib banum minum from onsiene synna _ minra_ / PAX OSSIBUS MEIS A FACIE PECCATORU MEORU./4.

(5)

for bon unrehtwisnisse mine QUM INIQUITATES5 MEAE

ofergesetton heafud / min swe swe byrben hefig gehefegade sind ofer mec / SUPERPOSUERUNT CAPUT /MEUM, SICUT ONUS GRAUE® GRAUATAE SUNT SUPER7 ME./ 5.

34

fuladun8 7 wyrsadon wundswebe mine / [41r] from onsiene (6) CONPUTRUERUNT ET DETERIORAUERUNT CICATRICES9 MEAE10/ A FACIE

PSALM 37

PSALM 37

unwisdomes mines / INSIPIENTIAE MEAE. / 6.

ermSum geswenced ic earn 7 gedroefed ic earn oS in / (7) MISERIIS AFFLICTUS SUM ET TURBATUS SUM USQ: IN/

ende alne deg geunrotsad ic ineode / FINEM TOTA DIE CONTRISTATUS INGREDIEBAR. / 7.

(8)

for_Son sawul min gefylled is QUM ANIMA MEA CONPLETA EST

bismernissum /7 ne wes haelu in flaesce minum / INLUSIONIBUS / ET NON EST SANITAS IN CARNE MEA. / 8.

gebeged ic eam 7 (9) INCURBATUS SUM ET

gehened11 ic eam a hu lenge swiSu12 / ic grymetede from geamrunge heortan minre 7 HUMILIATUS SUM USQUEQUAQ: / RUGIEBAM A GEMITU CORDIS MEI (10) ET biforan Se is all / lust13 min 7 gemrung min /from be nis ahyded ANTE TE EST OM/NE DESIDERIUM MEUM ET GEMITUS MEUS/ A TE NON EST ABSCON/ DITUS./9.

(11)

heorte min gedroefed is in me 7 forleort /mec strengu COR MEUM CONTURBATUM EST IN ME ET DESERUIT/ ME FORTITUDO

min 7 leht egena _ minra / nis mid me / MEA ET LUMEN OCULORU MEORU/NON EST MECUM./ 10.

freod mine 7 Sa nestan (12) AMICI MEI ET PROXIMI

mine wiS me tolehlaecaS / 7 stodon 7 Sa nestan mine j feor MEI ADUERSUM ME AD PRO /PIAUERUNT14 ET STETERUNT ET PROXIMI MEI / A LONGE stodon / STETERUNT./ 11. BANT

7 ned dydun Sa sohton sawle mine /7 Sa sohton (13) ET UIM FACIEBANT QUI QUEREBANT ANIMAM MEA / ET QUI INQUIRE-

yfel me spreocende werun idelnisse / 7 facen alne deg werun smegende MALA MIHI LOCUTI SUNT UANi/tATEM ET DOLOS15 TOTA DIE MEDITABAN-

/ TUR.17/ 12.

ic soSlice swe swe deaf ic ne geherde10 (14) EGO AUTEM UELUT SURDUS NON AUDIEBAM

ontyneS muS his / APERIET OS SUUM./13.

7 swe swe / dumb se ne ET SICUT / MUTUS QUI NON

7 geworden18 ic eam swe swe mon no geherrende j 7 (15) ET FACTUS SUM UT HOMO NON AUDIENS / ET NON

nabbende in muSe his Sreange / [41v] HABENS IN ORE SUO INCREPATIONEM./ Su 519 geheres / dryht god min / TU EXAUDIES / DNE DS MEUS./15.

(17)

14.

(16)

for_5on in Se dryht ic gehyhte ic cweS QUM IN TE DNE SPERAUI DIXI

for Son ic cweS ne ahwonne20 bismerien in mec QUIA DIXI NEQUANDO INSULTENT IN ME

feond mine / 7 mid Sy bioS onstyrede foet min /in me Sa miclan21 spreocende sind / INIMICI MEI /ET DUM COMMOUERENTUR PEDES MEI/ IN ME MAGNA LOCUTI SUNT./ 16.

(18)

for Son ic to Sream gearu ic eam / 7 sar min biforan me is QUM EGO AD FLAGELLA PARATUS SUM / ET DOLOR MEUS ANTE ME EST

aa / SEMPER./17.

for Son unrehtwisniss mine ic forSsegcga /7 Seneo fore (19) QUONIAM INIQUITATEM MEAM EGO PRONUNTIO/ET COGITABO PRO

scylde minre / PECCATO MEO./18.

feond soSlice mine lifgaS 7 gestrongade sind / ofer me (20) INIMICI AUTEM MEI UIUENT ET CONFORTATI SUNT/SUPER ME,

7 gemonigfaldade sind / Qa Se fiedon mec unrehtlice / ET MULTIPLICATI SUNT/ QUI23 ODERUNT ME24 INIQUE. / 19.

Sa geedleanedon22 me (21) QUI RETRIBUEBANT MIHI

yfel fore godum hi25 teldon / me for_Son esterfylgende28 ic eam rehtwinisse j MALA PRO BONIS, DETRa/hEBANT MIHI QUM SUBSECUTUS27 SUM IUSTITIAM. / 20. ne forlet Su me dryht god min ne gewit Su / from me NE DERELINQUAS ME DNE DS MEUS, NE DISCESSe/rIS A ME,

(22)

bihald in fultum (23) INTENDE IN ADIUTO-

minne / dryht god halu minre / RIUMMEUM / DNE DS SALUTIS MEAE./

35

PSALM 38

PSALM 38

38. IN FIN. IDITHVN CANTICVM DAVID./

[42r]

1.

(2)

ic cweS ic haldu DIXI CVSTODIAM,

/in tungan minre / wegas mine Set ic ne agylte ULAS MEAS UT NON DELINQUAM/ IN LINGUA MEA./ 2.

wiS me ic sette muSe minum gehaeld Sonne gestondeS /se synfulla POSUI ORI MEO CUSTODIAM DUM CONSISTIT, PECCATOR ADUERSUS1 ME. bade

4.

(-)

/ ic adum3. OBMUTUI

7 geeaSmodad ic eam 7 ic swigade from godum / 7 sar min geedneowad is ET HUMILIATUS SUM ET SILUI A BONIS/ ET DOLOR MEUS RENOUATUS EST.

hatade heorte min binnan me 7 in smeange / minre , born fyr / CONCALUIT COR MEUM INTRA ME ET IN MEDITATIO/NE MEA EXARDESCIT IGNIS. / spreocende ic eam in tungan minre cuS me doa dryht LOCUTUS SUM IN LINGUA MEA NOTUM2 MIHI FAC DNE

dsega minra DIERUM MEORUM

/ ende minne 7 rim FINEM MEUM ET NUMERUM

hwelc is Saet ic wite hwet wone sie me / QUIS EST, UT SCIAM QUID DESIT MIHI./ 6.

sehSe aide 5u settes ECCE UETERES POSUISTI

d§gas mine 7 spoede / mine swe swe nowiht biforan Se biS / DIES MEOS, ET SUBSTAn/tIA3 MEA TAMQUAM NIHIL ANTE TE EST./ 7. al

idelnis

ylc

mon

/lifgende

Saeh Se

in onlicnisse godes

UNIUERSA UANITAS OMNIS HOMo/ UIUENS, (7) QUANQUAM4 IN IMAGINE mon hweSre idellice biS gedroefed HOMO, TAMEN UANE CONTURBABITUR.

8.

[42v]

gonge

AMBULET

/7 sie spoed min ET SUBSTANTIA MEA8

from alium unrehtwisnissum minum genere mec / edwit 9. AB OMNIBUS INIQUITATIBUS MEIS ERIPE ME/ OPPROBRIUM

Saem unwisan 5u7 saldes mec / INSIPIENTI DEDISTI ME./10. CISTI 8

Di

goldhordaS 7 nat hwaem gesom(-) THE SAURIZ AT ET IGNORAT CUI CONGRE-

naS 5a 7 nu hwet is bad min ah ne dryht GAT EA,/ (8) ET NUNC QUAE EST EXPECTATIO MEA NONNE DNS, biforan Se is ANTE TE EST

ah hweSre (-) UERUMTAMEN

ic adumbade 7 ne ontynde muS minne for Son 5u dydest , OBMUTUI ET NON APERUI OS MEUM QUM TU FE/

awend frome witu Sin from strengu / soSlice honda Sine ic (11) AMOUE A ME PLAGAS TUAS (12) A FORTITUDi/nE ENIM MANUS TUAE EGO

asprong in Sreangum'9 DEFECI IN INCREPATIONIB:„

/ 11.

fore unrehtwisnisse Su Sreades mon /7 (-) PROPTER INIQUITATEM CORRIPUISTI HOMINEm/eT

aswindan Su des swe gongeweafran sawle his / TABESCERE FECISTI SICUT ARANEA ANIMAM EIUS./12.

ah hweSre ali (-) UERUMTAMEN UNIUERSA

idelnis ylc mon / lifgen geher god gebed min 7 / boene UANITAS OMNIS HOMO / UIUENS. DP 10 13. EXAUDI DS ORATIONEM MEAM ET DE/pRECAmine mid earum onfoh tearas / mine ne swiga Su from me TIONEM MEAM AURIBUS PERCIPE LACRi/MAS MEAS NE SILEAS A ME. :> 14.

for_Son (-) QUM

londleod ic ic eam mid Se in eorSan 7 elSeoSig swe swe alie fedras mine ii INCOLA EGO SUM APUD TE IN TERRA,ET PERE/GRINUS SICUT OMNES PATRES MEI. rl2

15.

36

forletaS12 me Saet ic sie gecoeled aer Son ic gewite (14) REMITTE MIHI UT REFRIGERER PRIUSQUAM AB, EAM13

/7 mge ic ne biom ET AMPLIUS NON ERO.

PSALM 39

PSALM 39

39. IN FINEM PSALMVS DAVID./ bidende ic abad dryht 7 gelocade /mec 7 geherde boene (2) EXSPECTANS1 EXPECTAUI DNM ET RESPEXIT/ ME (3) ET EXAUDIUIT DEPRECATIO-

1.

mine / 7 utalaedde mec of seaSe ermSa 7 of lame derstan / NEM MEAM/ ET EDUXIT ME DE LACU MISERIAE ET DE LUTO FECIS./2°fer

stan

foet

mine

7

gerec

SUPRA PETRAM PEDES MEOS, ET

hte2

/

gongas

mine

DIREx/lT GRESSUS MEOS,3

minne / song niowne ymen gode urum /[43r ] MEUM/ CANTICUM NOUUM HYMNUM DO NOSTRO.4/ 3. ondredaS 7 gehyhtaS in dryht / TIMEBUNT ET SPERABUNT IN DNO. / 4.

7

7 sette (-) ET STATUIT

insende in muS

(4) ET INMISIT IN OS

>. gesioS monge 7 (-) UIDEBUNT MULTI ET

eadig wer Ses is noma dryht hyht (5) BEATUS UIR CUIUS EST NOMEN DNI SPES

his /7 ne gelocaS in idelnisse_ 7 in woedenheortnisse lease / EIUS/ET NON RESPEXIT IN UANITATE ET IN INSANIAS FALSAS. / 5.

feolu Su (6) MULTA

dydes Su dryht god min wundur Sin /7 geSohtum Sinum nis hwelc FECISTI TU DNE DS MEUS MIRABILIA TUA /ET COGITATIONIBUS TUIS NON EST QUIS gelic Se / SIMILIS TIBI./6.

ic segde 7 spreocende ic eam gemonigfaldade sind / ofer (-) ANNUNTIAUI ET LOCUTUS SUM MULTIPLICATI ST /SUPER

rim NUME-

onsegdnisse 7 onsegdnisse / naldes Su lichoman soSlice Su gefremedes me / RUM,(7) SACRIFICIUM ET OBLATIo/nEM NOLUISTI, CORPUS AUTEM PERFECISTI5 MIHI./ 7.

onsegdnisse ec swelce fore scylde Su ne bede / Sa ic cweS sehSe ic (-) HOLOCAUSTA ETIAM PRO DELICTO NON POSTULASTl/ (8) TUNC DIXI ECCE

cumu / UENIO. / 8.

in heafde boec awriten is bi me Saet ic doe / willan (-) IN CAPITE LIBRI SCRIPTUM EST DE ME (9) UT FACIAM8 /UOLUNTATEM

Sinne god min ic walde 7 ae /Sine in midle heortan minre / TUAM DS MEUS UOLUI, ET LEGEM7 / TUAM IN MEDIO CORDIS MEI. / 9. segde rehtwisnisse Sine in cirican /micelre sehSe weolure mine8 TIAUI IUSTITIAM TUAM IN ECCLESIA/mAGNA, ECCE LABIA MEA (-)

dryhten Su oncneowe DNE TU COGNOUISTI,

wel ic (10) BENE NUN-

ic ne biwergu / NON PROHIBEBO./10.

rehtwinisse Sine ic ne ahydde / in heortan minre (11) IUSTITIAM TUAM NON ABSCOn/dI® IN CORDE MEO,

soSfestnisse Sine 7 haelu / Sine ic segde / UERITATEM TUAM ET SALUTA/rEM TUUM DIXI. / 11.

ne hei ic mildheortnisse (-) NON CELAUI MISERICORDIAM

Su soSlice dryht nales feor Sine 7 soSfestnisse / Sine from gesomnunge micelre TUAM ET UERITATEM10/ TUAM A SYNAGOGA MULTA./ 12. TU AUTEM DNE NE LONGE doa Su mildheortnisse /Sine frome mildheortnis Sin 7 soSfestnis Sin /[43v] aa FACIAS MISERICORDIAS/TUAS A ME, MISERICORDIA TUA ET UERITAS TUA;/ SEMPER onfengun me / for_Son ymbsaldon me yfel Seara ne /wes rim SUSCIPERUNT ME./ 13. QUM CIRCUMDEDERUNT ME MALA QUORUM NOn/ EST NUMERUS bifengon me unrehtwisnisse / mine 7 ic ne maehte Saet ic gesege / CONPRAEHENDERUNT ME INIQUi/TATES11 MEAE ET NON POTUI UT UIDEREM. / 14. gemonigfaldade sind ofer loccas heasdes mines / 712 heorte min forleort (-) MULTIPLICATI SUNT SUPER CAPILLOS CAPITIS MEI / COR MEUM DERELIQUIT me / ME./15.

gelicaS Se dryht Saet Su generge mec / dryht in fultum minne (14) CONPLACEAT TIBI DNE UT ERIPIAS ME,/ DNE IN AUXILIUM MEUM

geloca RESPICE./16.

somud Sa Se soecaS / sawle onscumen sien gescende (15) CONFUNDANTUR ET REUEREANTUR13 SIMUL QUI QUg/RUNT ANIMAM

mine Saet hie afirren hie / MEAM UT AUFERANT EAM./ 17.

sien forcerred on bec 7 scomien14 Sa (-) AUERTANTUR RETRORSUM, ET ERUBESCANT QUI, 37

PSALM 40

PSALM 39

SencaS me yfel / COGITANT MIHI MALA./ 18. me wel Se16 wel 5e / MIHI EUGE EUGE./19.

(16)

forSberen sona15 scome his j 5a cweo5a5 FERANT CONFESTIM CONFUSIONEM SUAM/ QUI DICUNT

gefen 7 blissien 5a soecaS 5ec dryht /7 (17) EXULTENT ET LAETENTUR QUI QUptUNT TE DNE / ET

cweo5a5 aa sie gemiclad dryht 5a lufiaS / haelu 5ine / DICANT SEMPER MAGNIFICETUR DNS QUI Dl/LIGUNT SALUTARE17 TUUM./ 20. soSlice weSla 7 Searfa ic eam dryht gemnisse hafaS min / UERO EGENUS ET PAUPER SUM, DNS CURAM HABET MEI./ 21.

ic (18) EGO

fultum min 7 (-) ADIUTOR MEUS ET

gefrigend min wes 5e dryhten ne leata Su / LIBERATOR MEUS ES TU, DNE NE TARDAUERIS. /

40. IN FINEM PSALMVS DAVID./

1.

eadig se ongiteS ofer weSlan 7 / Searfan in dege yflum gefreaS (2) BEATUS QUI INTELLEGIT SUPER EGENUM Et / PAUPEREM IN DIE MALA LIBERABIT1

hine dryht / [44r] EUM DNS./ 2.

(3)

dryht gehaldeS hine 7 gelifesteS hine 7 eadigne / gedoeS hine DNS CONSERUET EUM ET UIUIFICET EUM ET BEATu/ FACIET EUM

7 geclasnaS in eorSan sawle his /l ne sele5 hine in hond feond his / ET EMUNDET IN TERRA ANIMAM EIUS/ET NON TRADAT EUM IN MANUS INIMICI EIUS./3.

(4)

dry_ht weolan bireS him ofer bed sares his / alie strene his 5u DNS OPEM FERAT ILLI SUPER LECTUM DOLORIS EIUs/ UNIUERSUM STRATUM EIUS ic ic cwe5 dryht mildsa min hael sawle (5) EGO DIXI DNE MISERERE2 MEI SANA ANIMAM

gecerdes in untrynisse his UERSASTI IN INFIRMITATE EIUS. / 4. mine /for 5on ic syngade Se / MEAM7 QUIA PECCAUI TIBI. / 5.

feond mine cwedon yfel me hwonne swilteS (6) INIMICI MEI DIXERUNT MALA MIHI QUANDO MO

7 forweorSeS noma his / RIETUR ET PERIET NOMEN EIUS. / 6.

7 inneodan 5ast hie gesegen 5a idlan (7) ET INGREDIEBANTUR UT UIDERENT UANA

spreocende wes /heorte heara gesomnadon unreht _ him LOCUTU EST / COR EORUM CONGREGAUERUNT INIQUITATE SIBI. ut 7 werun spreocende BANTUR FORAS4 ET LOQUEBANTUR

7 uteodon (-) ET EGREDIE-

somud /in anisse hyspton / (8) SIMUl/ IN UNUM SUSURRABUNT./8.

feond mine wiS me me5 Sohton / yfel me INIMICI MEI ADUERSUM ME COGITABANT/ MALA MIHI,

/ wi5 me / runt/ADUERSUM ME./9.

/ 7.

alie (-) OMNES

word unreht onbudun (9) UERBUM INIQUUM MANDAUE-

ah se hneapaS to ne geeceS pad arise / (-) NUMQUID QUI DORMIT NON ADICIET UT RESURGAt/ (10)

7 soSlice mon sibbe minre in Saem ic gehyhte / se 5e et hlafas mine gemonigfalETENIM HOMO PACIS MEAE IN QUO SPERABAM,/ QUI EDEBAT PANES MEOS AMPLIAUIT dade

wi5 me ADUERSUM ME0

/ gescrencednisse / SUPPLANTATIONEM./ 10.

awece me /7 ic geedleaniu him RESUSCITA ME / ET RETRIBUAM ILLIS.

Su soSlice dryht mildsa min 7 (11) TU AUTEM DNE MISERERE7 MEI ET

[44v] 11.

in Sissum ic oncneow Saette Su waldes (12) IN HOC COGNOUI QM UOLUISTI

mec for Son ne gefiS / se feond min ofer me / ME QUIA NON GAu/DEBIT INIMICUS MEUS SUPER ME./12.

(13)

for Son unsceSfulnisse PROPTER INNOCENTIAM

soSlice8 mine Su onfenge / mec 7 getrymedes mec in gesihSe Sinre in ecnisse AUTEM MEAM SUSCEPIs/tI ME ET CONFIRMASTI ME IN CONSPECTU TUO IN ^.TERNUM.

38

PSALM 40

13.

PSALM 41

gebledsad dryhten god (14) BENEDICTUS DNS DS ISRAHEL,

from weorulde 7 oS in weoruld sie A SAECULO ET USQUE IN SAECULUM FIAT

sie FIAT.

41. IN FINEM INTELLECTVS FILIIS CHORE./

1.

(2)

swe swe heorut gewillaS to waellum wetra_ / sw§ gewillaS sawul min to 5e SICUT CERUUS DESIDERAT AD FONTES AQUARU/ ITA DESIDERAT ANIMA MEA AD TE

god / DS./ 2.

SyrsteS sawul min to gqde Ssem lifgendan hwonne ic cyme / 7 oteawe biforan (3) SITIUIT ANIMA MEA AD DM UIUUM QUANDO UENIA / ET PAREBO ANTE

onsien godes / FACIEM DI / 3.

werun me tearas mine hlafas deges 7 naehtes /Sonne biS (4) FUERUNT MIHI LACRIMAE MEAE PANES DIE AC NOCTe/ DUM

cweden to me deghwsemlice hwer is god Sin / DICITUR MIHI COTIDIE UBI EST DS TUUS./4.

Sas gemyndig ic eam 7 (5) HAEC RECORDATUS SUM ET

ageat in me sawle /mine for_5on ic inga in stowe geteldes / wundurlic EFFUDI IN ME ANIMAM/MEAM QUM INGREDIAR IN LOCUM TABERNACULl/AMMIRABILIS oS godes hus godes in stefne /wynsumnisse 7 ondetnisse swoeg symbliendes / USQUE AD DOMUM DI IN UOCE Ex/uLTATIONIS ET CONFESSIONIS SONUS £PULANTIS./ 5.

(6)

for hwon unrot earSu sawul min 7 for hon gedroefdes Su / me gehyht in gode QUARE TRISTIS ES ANIMA MEA ET QUARE CONTUr/bAS ME, SPERA IN DM

for Son ic ondetto him / haelu ondwlitan minis 7 god min / QM CONFITEBOR ILLI, Sa/lUTARE UULTUS MEI (7) ET DS MEUS./ 6.

(-)

from me A ME

seolfum sawul min gedroefed is for Son / gemyndig ic biom Sin Sryhten of eorSan IPSO ANIMA MEA TURBATA EST, PROPTEREA/ MEMOR ERO TUI DNE DE TERRA / [45r ] 7 from munte Saem lytlan / IORDANIS / ET HERMONIS A MONTE MODICO. / 7.

niolnis niolnisse geceS in (8) ABYSSUS ABYSSUM INUOCAT IN

stefne Seotena1 _ / Sinra all 5a hean Sin 7 ySe Sine / ofer mec UOCE CATARACTARU/ TUARUM, OMNIA EXCELSA TUA ET FLUCTUS TUI / SUPER ME TRANSleordun / IERUNT. / 8. 9. 10.

in dege onbead dryht mildheortnisse his 7 /on naeht gebirhte / (9) IN DIE MANDAUIT DNS MISERICORDIAM SUAM Et/ NOCTE DECLARAUIT. /

mid mec gebe gode mines lifes ic cweoSu gode ondfenga min Su earS / (-) APUD2 ME ORATIO DO UITAE MEAE (10) DICAM DO SUSCEPTOR MEUS ES. / (-)

for hwon mec ofergeotul earS 7 for hwon mec on weg adrife Su / 7 for hwon unrot QUARE ME OBLITUS ES ET QUARE ME REPPULISTI / ET QUARE TRISTIS

ic ingaa Sonne swenceS mec fiond / Sonne bioS gebrocen all ban min INCEDO DUM AFFLIGIT ME INIMICUS. / 11. DUM CONFRINGUNTUR OMNIA OSSA MEA EXedwiton / mec Sa swencaS mec Sonne biS cweden to me /Sorh syndrie daegas probra/uerunt me qui tribulant me, dum dicitur mihi/ per singulos dies hwer is god Sin / for hwon unrot earSu sawul him 7 for hwon gedroefes Su / UBI EST DS TUUS./ 12. QUARE TRISTIS ES ANIMA MEA ET QUARE CON/ mec gehyht in god for_Son ic ondetto /him haelu ondwleotan mines 7 god TURBAS ME, SPERA IN DM QUM CONFITEBOR/ ILLI SALUTARE UULTUS MEI ET DS min / MEUS./

39

PSALM 43

PSALM 42

42. PSALMVS DAVID./ doem mec god 7 toscad intingan minne /of Seode noht hali_gre from men un1. IVDICA ME DS ET DISCERNE CAUSAM MEAM/ DE GENTE NON SCA AB HOMINE rehtum 7 /facnum genere me / for Son 5u earS god min 7 strengu min for hwon INIQUO ET/ DOLOSO ERIPE ME./ 2. QUIA TU ES DS MEUS ET FORTITUDO MEA QUARE/ me on weg adrife Su 7 for hwon unrot ic inga ME REPPULISTI, ET QUARE TRISTIS INCEDO, onsend MITTE

Sonne swenceS mec se feond / [45v] DUM AD FLIGIT ME INIMICUS./ 3. E-

leht Sin 7 soSfestnisse Sine /hie mec gelaedon , 7 togelaeddon in LUCEM TUAM ET UERITATEM TUAm/ IPSA ME DEDUXERUNT ET ADDUXERUNT IN

ic ingaa to wibede godes to Saem halgan Sinum 7 in Sinum munte / getelde TUO ET IN TABERNACULO TUO./ 4. INTROIBO AD ALTARE1 DI AD mon/te SCO gode se geblissaS / iuguSe mine / ic ondetto Se in citran god god DM QUI LAETIFICAT/IUUENTUTEM MEAM./ 5. (-) CONFITEBOR TIBI IN CYTHARA DS DS min for hwon / unrot earSu sawul min 7 for hwon gedroefes me MEUS (5) QUARE / TRISTIS ES ANIMA MEA ET QUARE CONTURBAS ME.,

6.

gehyht (-) SPERA

in god for_5on ic ondettu him haelu ondwleotan /mines 7 god min IN DM QM CONFITEBOR ILLI SALUTARE UULTUS / MEI ET DS MEUS.

43. IN FINEM FILIIS CHORE AD INTELLECTV./ god mid earum urum we geherdun 7 fedras / ure segdun us / DS AURIB: NOSTRIS AUDIUIMUS ET PATRES/NOSTRI ANNUNTIAUERUNT NOBIS./

1.

(2)

2.

were Saet wircende Su earS in daegum heara /7 in daegum Saem alldum (-) OPUS QUOD OPERATUS ES IN DIEB: EORUM/ET IN DIEBUS ANTIQUIS.

honda NUS

Sine TUA1

j /3.

MA-

Seode tostenceS 7 Su geplantades hie /Su swentes folc 7 on weg GENTES DISPERDET ET PLANTASTI EOS/ADFLIXISTI POPULOS ET EXPU-

adrife hie / nales soSlice in sweorde his gesittad eorSan /7 earm heara LISTI EOS./ 4. NON ENIM IN GLADIO SUO POSSIDEBUNT TERRAM/ET BRACHIUM2 EORUM ne gehaeleS hie / ah sie swiSre Sin 7 earm Sin 7 inlihtnis / NON SALUABIT EOS. / 5. (-) SED DEXTERA TUA ET BRACHIUM3 TUUM ET INLUMi/nATIO ondwleotan4 Sines for_5on gelicade Se in him / UULTUS TUI QM CONPLACUIT TIBI IN ILLIS. / 6. 7 god min Su onbude / haelu ET DS MEUS QUI MANDAS/ SALUTEM IACOB.

/[46r] 7.

Su earS se5 ilea cyning min (5) TU ES IPSE REX MEUS in Se fiond ure we (6) IN TE INIMICOS NOSTROS UENTI-

windwiaS /1 in noman Sinum we forhycgaS arisende in us / nales0 soSlice7 LAUIMUS/ ET IN NOMINE8 TUO SPERNIMUS9 INSURGENTES IN NOS./ 8. (7) NON ENIM in bogan minum ic gehyhto 1 sweord min ne gehaeleS me / IN ARCU MEO SPERABO10/ET11 GLADIUS MEUS NON SALUABIT ME./9.

(8)

Su gefreades LIBERASTI

soSlice usic of Saem swencendum usic / 7 Sa Sa usic fiedon Su gesteaSelaSes / ENIM NOS EX ADFLIGENTIB: NOs/ ET EOS QUI NOS ODERUNT CONFUDISTI. / 10.

in (9) IN

gode we bioS here allne deg 7 in noman Sinum / we ondettaS in weorulSe DO LAUDABIMUR TOTA DIE, ET IN NOMINE12 TUO / CONFITEBIMUR IN SAECULA. DIA/ PSALMA./11.

40

nu soSlice on weg adrife 7 Su gescendes13 usic /7 ne gaest (10) NUNC AUTEM REPPULISTI ET CONFUDISTI NOS,/ET NON EGREDIERIS

PSALM 43

PSALM 43

god in megnum urum / DS IN UIRTUTIB: NOSTRIS./ 12.

Su forcerdes usic on bee fore fiondum urum / (11) AUERTISTI NOS RETRORSUM PRAE INIMICIS NOSTRIs/

7 Sa Sa usic fiedon gereafadon him / Su saldes usic swe swe scep metta ET EOS QUI NOS ODERUNT DIRIPIEBANT SIBI./ 13. (12) DEDISTI NOS TAMQUAM OUES E/ 7 in Seodu Su tostrugde usic / scarum/et IN GENTIBUS DISPERSISTI NOS./14.

Su bibohtes14 folc Sin butan (13) UENDEDISTI15 POPULUM TUUM SINE

weorSe /7 ne wes mengo in onwendednissum heara / Su settes usic PRETIO10/ ET NON FUIT MULTITUDO IN COMMUTATIONS: EORU. /15. (14) POSUISTI NOS in edwit nehgehusum urum / mid bismerunge 7 forhogadnisse Sissum Sa in ymIN OPPROBRIUM UICINIS NOSTRIS/ DERISU ET CONTEMPTU HIS QUI IN CIRhwyrfte urum sin Su settes usic in gelienisse Siodum onwendnisse CUITU NOSTRO SU.17 / 16. (15) POSUISTI NOS IN SIMILITUDINEM GENTIBUS/COMMOTIONEM heafdes18 we gefyllaS CAPITIS INPLEBIBUS.

1 17.

alne deg scomu min wiS me is 7 (16) TOTA DIE UERECUNDIA MEA CONTRA ME EST ET

fednis ondwleotan mines oferwrah mec FUSIO19 UULTUS MEI OPERUIT ME.

18.

(17)

oehtendes wiSspreocen from onsiene /feondes 7 OBLOQUENTIS A FACIE INIMICI ET PERSEQUENTIS.

gedroe CON ,

from stefne eSwetendes 7 A UOCE EXPROBRANTIS ET / 19.

Sas all cwomun (18) HAEC OMNIA UENERUNT

ofer usic 7 ofergeotele we ne sind / See 7 unrehtlice we ne doS in cySnisse / SUPER NOS ET OBLITI NON / SUMUS TE ET INIQUE NON EGIMUS IN TESTAMEn/tO Sinre 7 ne gewat on bec heorte ur / TUO (19) ET NON RECESSIT RETRO COR NOSTRUM./ 20. ure from wege Sinum for_Son Su NOSTRAS A UIA TUA (20) QUM

geeaS/modades usic in stowe geswinces 7 Hu/mILIASTI NOS IN LOCO AFFLICTIONIS ET

/ gif ofergeotulce■'20 we sind noma godes ures / 7 gif 21. SI OBLITI SUMUS NOMEN DI NOSTRl/ ET SI

scua deaSes oferwrah /usic NOS UMBRA MORTIS. OPERUIT,

we aSennaS honda ure to gode Sasm fremSan EXPANDIMUS MANUS NOSTRAS AD DM ALIENU. soSlice wat Sa deglan heortan ENIM NOUIT OCCULTA CORDIS.

23.

ah ne god soeceS Sas he 22. NONNE DS REQUIRET21 ISTA, IPSE

for Son fore Se mid deaSe we biaS geswencte (-) QUM PROPTER TE MORTE AFFICIMUR

we sind swe swe scep ofslegenisse alne deg / getalde UT OUES OCCISIONIS. TOTA DIE, AESTIMATI SUMUS heppas22 Su dryht OBDORMIS DNE

26.

Su ofergeotelas wedelnisse ure 7 geswencednisse OBLIUISCERIS INOPIAM24 NOSTRAM ET TRIBULATIONEM25

in dusSe sawul ur / astfalh in for Son geeaSmodad is (25) QUM HUMILIATA EST IN PULUERE ANIMA NOSTRA/ ADHESIT IN

eorSan womb ur / TERRA UENTER NOSTER./27. nomen Sinum NOMEN TUUM

24.

aris for hwon (23) EXURGE QUARE

/ for hwon ende ne forspild Su usic oS aris 23 NE REPELLAS NOS USQUE IN FINEM.y 25. (24) QUARE EXURGE

onsiene Sine Su forcer re st AUERTIS FACIEM TUAM ure NOSTRAM.

7 Su onhasldes stige (-) ET DECLINASTI SEMITAS

aris dryht gefultume us 7 gefrea us fore (26) EXURGE DNE ADIUUA NOS ET LIBERA NOS PROPTER/

26

41

PSALM 44

PSALM 44

44. IN FINEM PRO HIS QUI / FILIIS CORE AD INTELLECTUM/ CANTICUM PRO DILECTO.1/

[47r]

1.

roccetteS heorte min word god / ic cweoSu ic were min cyninge / (2) ERUCTUAUIT2 COR MEUM UERBUM BO/NUM DICO EGO OPERA MEA REGI. /

2.

tunge min hreod writ hreSlice / writendes / wlitig on hiowe (-) LINGUA MEA CALAMUS3 SCRIBijC UELOCITER, / SCRIBENTIS.4/ 3. SPECIOSUS FORMA

fore bearnum mona5 / togoten is geofu in weolerum Sinum / PRAE FILIIS HOMINUM /DIFFUSA EST GRATIA IN LABIIS TUIS./ 4.

(-)

for Son PROPTEREA

bledsade Se god in ecnisse begyrd / sweord Sin ym lendan Sa BENEDIXIT TE DS IN AETERNUM (4) ACCIN/GERE GLADIUM TUUM CIRCA FEMUR POTENmaehtgestan / heow Sin 7 fegernisse Sine behald8 / gesundfullice forSgaa TISSIME. / 5. SPECIEM TUAM ET PULCHRITUDINEM TUAM INTENDE/ PROSPERE PRO7 riesa / CEDE ET REGNA./6.

fore soSfestnisse 7 monSwernisse 7 rechtwisnisse / (-) PROPTER UERITATEM ET MANSUETUDINEM ET IUs/

7 gelaedeS See wundurlice sie swiSre Sin j TITIAM, ET DEDUCET TE MIRABILITER DEXTERA TUA./ 7.

strele Sine scearpe (6) SAGITTAE TUAE ACUTAE

Sa maehtgestan folc /under Se fallaS in heortan fionda cyninges / POTENTISSIME POPULI,/ SUB TE CADENT IN7 CORDE INIMICORUM REGIS. / 8. Sin god in weoruld weorulde gerd reht / is ger rices Sines / TUA DS IN SAECULUM SAECULI, UIRGA RECTA/EST UIRGA REGNI TUI. / 9.

seld (7) SEDES8

Su lufedes (8) DILEXISTI

rehtwisnisse 7 feodes unrehtwisnisse / for Son smirede Sec god god Sin mid ele blisse IUSTITIAM ET ODISTI INIQUITATEM / PROPTEREA9 UNXIT TE DS DS TUUS OLEO LAETIfore /gefoerraedennum Sinum / TIAE PRAE / CONSORTIBUS TUIS. /10.

myrre 7 dropa 7 smiring from hreglu (9) MIRRA ET GUTTA ET CASSIA A UESTIMENTIS

Sinu / fro stepu elpanbaennu of Ssem dec gelustfulladun / TUIS/ A GRADIBUS EBURNEIS10 EX QUIBUS TE DELECTAUe/rUNT (10) are Sinre / [47v] HONORE TUO./

dohtur FILIAE

cyninga in REGUM IN

aststod cwoen to swiSran Sire in gegerelan / bigyldum (-) ADSTITIT11 REGINA A DEXTRIS TUIS, IN UESTITU/DEAURATO

11.

ymbswapen misenlicnisse / geher dohtur 7 geseh 7 onhaeld eare Sin 7 CIRCUMAMICTA U ARIETAT E. / 12. (11) AUDI FILIA ET UIDE ET INCLINA AUREM TUAM, ET forget / folc Sin 7 gehusscipe feadur Sines / OBLI/UISCERE POPULUM TUUM ET DOMUM PATRIS TUI./ 13.

for Son gewillade (12) QUM CONCUPIUIT

cyning hiow Sin for Son he is /dryhten god Sin 7 weorSiaS hine dohtur REX SPECIEM TUAM QUIA IPSE EST / DNS DS TUUS ET ADORABUNT EUM (13) FILIAE Ses londes in

TYRI

gefum

/

IN MUNERIB: ./l4. (-)

ondwleotan

Sinne

biddaS

alle

weolie

/

UULTUM TUUM DEPRECABUNTUR OMNES DIUITEs/

folces all wuldur his dohtur cyning fro innan / PLEBIS (14) OMNIS12 GLORIA EIUS FILIAE REGUM AB INTUS./15. ymbswapen misenlicnisse / (15) CIRCUMAMICTA U ARIETAT E. / 16.

(-)

in feasum gyldnum (-) IN FIMBRIIS AUREIS

sien togelaeded cyninge f?mnan efter Son Sa ADDUCENTUR REGI UIRGINES POST EA PROXI-

nestan /his sien tobroht Se in blisse 7 wynsunisse / sien togelaeded in MAE / EIUS AD FERENTUR TIBI (16) IN LAETITIA ET EXULT ATIo/nE ADDUCENTUR IN tempel cyninges / fore feodrum Sinum acende sind Se beam / Su gesetes hie TEMPLUM REGIS. / 17. PRO PATRIB: TUIS NATI SUNT TIBI FILII / CONSTITUES EOS

42

PSALM 44

PSALM 46

aldermen ofer alle eorban_ j gemyndge biob noman Sines /in ylcre cneorisse PRINCIPES SUPER OMNEM TERRA. /18. MEMORES ERUNT NOMINIS TUI / IN OMNI GENERA7 cynne / TIONE ET PROGENIE.13 / 19.

(-)

for Son folc ondettaS 5e /in ecnisse PROPTEREA POPULI CONFITEBUNTUR TIBI/ IN AETERNUM

7 in weoruld weorulde / ET IN SAECULUM SAECULI./

45. IN FIN. FILMS CHORE PRO ARCANIS PSALMVS./

1.

(2)

god ur geberg 7 megen fultum /in geswencednissum1 Sa gemoetun DS NOSTER REFUGIUM ET UIRTUS ADIUTOr/ IN TRIBULATIO NIB: QUAE INUENERUNT2

usic swiSe j NOS NIMIS. / 2.

(3)

for Son we ne ondredaS Sonne biS gedroed / [48r] eorSe PROPTEREA NON TIMEBIMUS DUM CONTUR / BABITUR TERRA,

7 bioS forcerred muntas / in heortan sees / ET TRANSFERENTUR3 MON/TES IN COR MARIS./3.

hleoSradan 7 gedroefde (4) SONAUERUNT ET TURBAT?4

werun weter

fyrhtu

his

/

gedroefde

werun

muntas

in

his

SUNT AQUAE EIUs/ CONTURBATI SUNT MONTES IN FORTITUDINE EIUS. DIAP5

4.

(5)

flodes onraes geblissaS cestre godes / jehalgaS geteld his FLUMINIS IMPETUS LAETIFICAT CIUITATEM DI / SCIFICAUIT TABERNACULUM SUUM se hesta / god in midle his ne biS onstyred / ALTISSIMUS / (6) DS IN MEDIO EIUS NON COMMOUEBITUR. / 5.

gefultumeS hie god mid (-) ADIUUAUIT EAM DS

ondwleatan his sin sind gedroefde Seade 7 onhaelde rice salde UULTU SUO (7) CONTURBAT?0 SUNT/ GENTES ET INCLINATA SUNT REGNA, DEDIT stefne / his se hesta 7 onstyred is eorbe / UOCEM7/ SUAM ALTISSIMUS ET MOTA EST TERRA./6. ondfenga ur god / SUSCEPTOR NOSTER8 DS IACOB. DIA9/7. tacen / ofer earban / PRODVGIA SUPER TERRAM./ 8.

dryht megna mid us (8) DNS UIRTUTUM NOBISCUM

cumab 7 gesiab were dryht ba sette (9) VENITE ET UIDETE OPERA DNI QU?10 POSUIT

afirrende gefeht ob ob endas eorban bogan / (10) AUFERENS BELLA USQUE AD FINES TERRAE, ARCUM11/

forjireste12 7 gebriceb wepen 7 sceldas forberneb fyr / CONTERET ET CONFRINGET13 ARMA, ET SCUTA CONBURET IG.14/ 9.

(11)

aemetgiab 7 VACATE ET

gesiab for bon ic eam dryht /ic biom upahefen in biodum 7 ic biom upahefen in UIDETE QUM EGO SUM DNS / EXALTABOR IN GENTIB: ET EXALTABOR IN eorban TERRA./ 10.

(12)

ur ondfenga mid us dryht ( megna _ _ DNS 'UIRTUTUM NOBISCUM SUSCEPTOR NOSTER15 DS IACOB.

46. IN FINEM PSALMVS DAVID./

1.

alie biode plagiab mid hondum / wynsumiab gode in stefne wynsumnisse (2) OMNES GENTES PLAUDITE MANIB: IUBl/LATE DO IN UOCE EXULTATIO-

/ NIS./2. (3) 3.

(4)

for bon god heh egesful /[48v] cyning micel ofer alie godas / QUM DS SUMMUS TERRIBILIS/ REX MAGNUS1 SUPER OMNES DEOS./

underbeodde folc us 7 biode under fotum urum / SUBIECIT POPULOS NOBIS, ET GENTES SUB PEDIBUS NOSTRIS.2 / 4.

geceas (5) ELEGIT

43

PSALM 47

PSALM 46

usic in erfe him hiow / t5aet he luade / NOS IN HEREDITATEM SIBI, SPECIEM IACOB/ QUEM DILEXIT. DIAPSALMA./ 5. god in wynsumnisse 7 dryht in stefne beman / DS IN IUBILATIONE, ET DNS IN UOCE TUB?. / 6. singaS cyninge urum singaS / PSALLITE REGI NOSTRO3 PSALLITE./ 7.

' snotterlice SAPIENTER. t 8. halig his SCAM SUAM. godas DII

/ 9.

stronge FORTES

astag (6) ASCENDIT

singaS gode urum singaS (7) PSALLITE DO NO PSALLITE

for_Son cyning alre eorSan god singaS (8) QUM REX OMNI TERRAE DS PSALLITE

ricsaS dryh ofer alie Seode god siteS / ofer seld (9) REGNABIT4 DNS SUPER OMNES GENTES, DS Se/dET SUPER SEDEM aldermen folces gesomnadon mid5 gode abrahames / for_Son (10) PRINCIPES POPULI CONUENERUNT CUM DO ABRa/hAM QUM eordan swiSe upahefene werun TERRAE NIMIUM ELEUATI ST. /

47. PSALM CANTICI FILIIS CHORE SECVN. SABB./

1.

micel dryht 7 hergedlic swiSe in cestre / godes ures in munte Saem (2) MAGNUS DNS ET LAUDABILIS NIMIS, IN CIUl/TATE DI NOSTRI IN MONTE SCO

hagan him / EIUS./ 2.

(3)

gebradende wynsumnisse alre eorSan / se munt sion on sidan DILATANS EXULTATIONIS UNIUERSAE TERRAe/ MONS SION LATERA

noSdaeles cestre cyninges Ses miclan / AQUILONIS CIUITAS REGIS MAGNlj/ 3.

(4)

god in gradu DS IN GRADIB:

hire biS oncnawen Sonne EIUS DINOSCITUR DUM

onfoeht hie / SUSCIPIET EA. / 4.

(5)

for_5on sehSe cyningas2 eorSan gesomnade sind / 7 gesomnadun QUM ECCE REGES TERRAE CONGREGATI SUNT,/ ET CONUENE-

in annisse / RUNT IN UNUM./5.

hie gesiende Sa wundriende sindun gedroefde / sindun 7 (6) IPSI UEDENTES TUNC ADMIRATI SUNT CONTUR/BATI SUNT ET

onstyrede sind cwaecung bifeng COMMOTI SUNT (7) TREMOR AD PREHENDIT3

hie / EOS./ 6.

Ser sar swe cennende (-) IBI DOLORES SICUT PART URI-

in gaste strongum /[49r] forSr^stende sceopu Ses londes / ENTES (8) IN SPU UEHE / MENTLCONTERENS4 NAUES THARSIS./7. we geherdun swe 7 gesegun in cestre AUDIUIMUS ITA ET UIDIMUS5 IN CIUITATE,

dryht megna in cestre godes ures go_d DNI UIRTUTUM IN CIUITATE DI NOSTRI DS

gesteaSelade / Sa in ecnisse / FUNDA/uiT EAM6 IN AETERNUM. DIAPSALMA./8. Sine^ in midle temples Sines / TUA IN MEDIO TEPLI8 TUI. / 9.

swe (9) SICUT

we onfengun god mildheortnisse (10) SUSCIPIMUS7 DS MISERICORDIA

efter noman Sinu god swe 7 lof Sin /in (11) SECUNDUM NOMEN TUUM DS ITA ET LAUS 'TUA/ IN

endas eorSan rehtwisnisse fui is sie swiSre Sin / FINES TERRAE IUSTITIAE PLENA EST DEXTERA TUA. /10.

blissie se munt sion 7 (12) LAETETUR MONS SION ET

gefen dohtur / fore domas Sine dryh / EXULTENT FILIAE IUD? / PROPTER IUDICIA TUA DNE./ll.

ymbsellaS 7 (13) CIRCUMDATE SION ET CON-

clyppaS hie /secgaS in torrum hire settaS heortan eowre /in megne PLECTIMINI9 EAM NAr/rATE IN TURRIB: EIUS (14) PONITE CORDA UESTRa/ IN UIRTUTE his

7

todaelaS

stepas

hire / Saet ge asecgen

in

cynne

oSrum

/

EIUS ET DISTRIBUITE GRADUS EIUs/ UT ENARRETIS IN PROGENIE10 ALTERA./ 12. (15)

44

for

PSALM 47

Son QUM

PSALM 48

5es is god ur in ecnisse 7 weorund_ /weorulde 7 he receS usic HIC EST DS NOSTER11 IN AETERNUM ET IN SAECULU, SAECULI ET IPSE REGET NOS

in weorulde / IN SAECULA./

48. IN FINEM FILIIS CHORE PSALM DAVID./ geheraS

5as

alle

Seode

mid earum

1. (2) AVDITE HAEC OMNES GENTES

AURIB:

/onfoS

5a 5e

PER/ciPITE

eardiaS

ymbhwyrf /

QUI HABITATIS ORBEM./

2.

(3)

gehwelce eorScende 7 beam monna somud /in annesse weolig 7 Searfa / QUIQUE TERRIGINAE1 ET FILII HOMINUM SIMUl/ IN UNUM DIUES ET PAUPER./

3.

(4)

mu5 min spriceS snytru 7 smeang2 / heortan minre gleawnisse / OS MEUM LOQUETUR3 SAPIENTIAM, ET MEDITa/tIO CORDIS MEI PRUDENTIAM./

[49v]

ic onhaeldu to gelicnisse eare min /ic ontynu in hearpan fore4. (5) INCLINABO AD SIMILITUDINEM AUREM MEAm/ APERIAM IN PSALTERIO PROPO-

setenisse mine / SITIONEM MEA. / 5.

to hwon ondredu ic in dege 5asm yflan unrehtwisnis helspuran /minre (6) VT QUID TIMEBO IN DIE MALA INIQUITAS CALCANEl/ MEI

ymbselej)4 me / CIRCUMDEDIT ME./ 6.

5a 5e getreowaS in megne heara 7 5a in genyhtsumnisse / (7) QUI CONFIDUNT IN UIRTUTE SUA QUIQ: IN ABUNDAn/tIA

weolena heara bio6 gewuldrade / DIUITIARUM SUARUM GLORIABUNTUR./ 7.

broSur ne aleseS aleseS mon ne (8) FRATER NON REDEMIT REDEMIT HOMO NON

seleS / gode geSinge his ne weorb alesnisse / sawle his 7 DABIT/ DO PLACATIONEM SUAM (9) NEC PRETIUM5 REDEMp/tIONIS8 ANIMAE SUAE ET won

in

ecnisse_ /

LABORAUIT IN AETERNu/

TUM

7 (10)

leofaS

in

ende

/

ET UIUET7 IN FINEM./ 8.

for_5on (11)

QUM

ne

gesi5

forwyrd

NON UIDEBIT INTERI-

Sonne he gesi5 /snotre sweltende somud se unwisa 7 se Sysga / forCUM UEDERIT Sa/pIENTES MORIENTES SIMUL INSIPIENS ET STUl/tUS PERI-

weor5a5 / BUNT. /9.

7 forletaS fremSum weolan heara 7 byrgenne / heara (-) ET RELINQUENT ALIENIS DIUITIAS SUAS (12) ET SEPUl/cHRA EORUM

hus heara in ecnisse / DOMOS EORUM IN AETERNUM./ 10.

geteld heara in cneorisse8 7 / (-) TABERNACULA EORUM IN9 GENERATIONE Et/

cynne gecegab noman heara /in eorbum heara j PROGENIE10 INUOCABUNT NOMINA EORUM/ IN TERRIS IPSORUM./11.

7 mon mid 5y (13) ET HOMO CUM

he on are wes ne onget he / efenameten he is neatum 5asm unwisum /7 IN HONORE ESSET NON INTELLEXIT/ COMPARATUS EST IUMENTIS INSIPIENTIBUS/ ET gelic geworden is him / SIMILIS FACTUS EST ILLIS./ 12. [50r] 5on in muj^e11 EA IN ORE gesette POSITI12

Ses weg heara eswic him 7 efter / (14) HAEC UIA EORUM SCANDALUM IPSIS, ET POST /

heara bledsiaS / swe swe seep in helle SUO BENEDICENT. DIAPSALMA./ 13. (15) SICUT OUES IN INFERNO

7 dea5 / misfoedeS hie / sind SUNT, ET MORs/ DEPASCET13 EOS./ 14.

hie 5a rehtwisan in bigetaS 7 (-) ET OBTINEBUNT EOS IUSTI IN

margentid 7 fultum / heora alda5 in helle 7 fro wuldre / his on MATUTINO ET AUXi/LIUM EORUM UETERESCET14 IN INFERNO ET A GLO/RIA SUA weg adrifene sind / EXPULSI SUNT./ 15.

hweSre soSlice god gefreaS sawle mine /of honda (16) UERUMTAMEN DS LIBERABIT15 ANIMAM MEAM /DE MANU

45

PSALM 49

PSALM 48

helle Sonne onfoeS mec / INFERI DUM ACCEPERIT ME. DIAPSALMA./ 16.

ne ondred Su Sonne weolig geworSen (17) NE TIMUERIS CUM DIUES FACTUS

biS mon /7 Sonne gemonigfaldad biS wuldur huses his / FUERIT HOMO/ ET CUM MULTIPLICATA FUERIT GLORIA DOMUS EIUS./ 17. nales Sonne he swilteS onfoS Sas ali /ne10 NON CUM17MORIETUR ACCIPIET HAEC OMNIA/NEQ: huses his / DOMUS EIUS./ 18.

(19)

(18)

for_3on QUM

somud astigeS mid hine wuldur SIMUL DESCENDIT CUM EO GLORIA

for Son sawul his in life his biS gebledsad / 7 we ondettaS QUM ANIMA EIUS IN UITA IPSIUS BENEDICETUR18 / ET CONFITEBI-

Se Sonne Su bledsas him / TUR TIBI DUM BENEFECERIS EI. /19.

7 ingaeS oS in . cyn feddra (20) ET INTROIBIT USQ: IN PROGENIEM PATRUM

his /1 oS in ecnisse ne gesiS leht / SUORU/ET USQUE IN AETERNUM NON UIDEBIT LUMEN./ 20.

7 monn Sa Se he (21) ET HOMO CUM IN

in are wes ne onget he / efenmeten wes neatum unwisum /7 gelic HONORE ESSET NON INTELLEXIT,/COMPARATUS EST IUMENTIS INSIPIENTIBUS/ ET SIMILIS geworden is his / FACTUS EST ILLIS./

49. PSALMVS ASAP.H./ god goda dryht spreocende wes 7 cede eorSan / 1. DS DEORUM DNS LOCUTUS EST, ET UOCAUIT TERRAM./ 2.

from sunnan upcyme oS (-) A SOLIS, ORTU USQ:

setgong / [50v] of sione hiow wlites his / god sweotullice cymeS god AD OCCASUM/ (2) EX SION1 SPECIES DECORIS EIUS./ 3. DS MANIFESTE UENIET DS ur 7 ne swigaS / fyr in gesihSe his beorneS 7 in ymbhwyrfte / NOSTER ET NON SILEBIT./ 4. (-) IGNIS IN CONSPECTU EIUS ARDEBIT ET IN CIRCUl/TU his d2 storm strong / EIUS TEMPESTAS UALIDA./ 5. toscade NERET

folc POPULUM

togeceS heofen up 7 eorSan /Sast he (4) ADUOCAUIT CAELUM SURSUM ET TERRAm/ UT DISCER-

his / gesomniaS Sider halge his Sa geendebyrdun / SUUM./6. (5) CONGREGATE ILLIC SCOS EIUS QUI ORDINAUERUNt/

cySnisse his ofer onsegdnisse / TESTAMENTUM EIUS SUPER SACRIFICIA./ 7. his / for_Son god doema is / EIUS/ QUM DS IUDEX EST. / 8.

7 secgaS heofenas rehtwisnisse (6) ET AD NUNTIABUNT3 CAELI IUSTITIAM

geher folc min 7 sprecu to israhela folce 7 (7) AUDI POPULUS MEUS ET LOQUAR, ISRAHEL ET

ic cySu / Se Saette god go_d Sin ic eam / TESTI /FICABOR TIBI, QUM DS DS TUUS EGO SUM. / 9.

(8)

nales ofer onsegdnisse Sine NON SUPER SACRIFICIA TUA

ic dregu Se / onsegdnisse soS Sine in gesihSe minre sind aa / ARGUAM Te/hOLOCAUSTA AUTEM TUA IN CONSPECTU MEO SUNT4 SEMPER.5/10. onfoo of huse Sinum calferu / ne of eowdum Sinum buccan / ACCIPIAM DE DOMO TUA UITULOS,/ NEQ: DE GREGIB: TUIS HIRCOS./11.

(10)

min sind all wildeor wuda / neat in muntum 7 oexen / MEAE SUNT OMNES FERAE SILUARUM/IUMENTA IN MONTIBUS ET BOUES./12. oncneow all Sa flegendan heofenes 7 hiow londes mid mec8 is / COGNOUI OMNIA UOLATILIA CAELI ET SPECIES AGRI MECU EST./13.

ic ne (9) NON

for Son QUM ic (11)

gif ic (12) SI

hyngriu ne cweoSu ic to Se / min is soSlice ymbhwerft eorSan 7 fylnis his / ESURIERO NON DICAM TIBI, / MEUS EST ENIM ORBIS TERRAE ET PLENITUDO EIUS.7/

46

PSALM 49

14.

PSALM 50

ah ic eotu fl§sc ferra (13) NUMQUID MANDUCABO CARNES TAURORU

drinco8 BO.

15.

' [51r] oSSe blod buccena ic AUT SANGUINEM HIRCORUM POTA-

ageld gode onsegdnisse lofes 7 geld /Saem hestan gehat Sin (14) IMMOLA DO SACRIFICIUM LAUDIS, ET REDDE/ ALTISSIMO UOTA TUA.

gece mec in dege geswinces Sines (15) INUOCA ME IN DIE TRIBULATIONIS TUAE DLAPSALMA. /17.

(16)

16.

Sast ic generge See 7 5u miclas mec UT ERIPIAM TE ET MAGNIFICABIS ME.

to Saem synfullan soSlice cweS go_d for hwon Su asagas / rehtwisPECCATORI AUTEM DIXIT DS, QUARE TU ENARRAS/ IUSTITIAS

nisse mine 7 genimes cySnisse /mine Sorh mud Sinne MEAS, ET ADSUMES TESTAMENTUM/ MEUM PER OS TUUM.

/ Su soSlice Su 18. (17) TU UERO

fiodes Seodscipe 7 Su awurpe word / min efter Se ODISTI DISCIPLINAM, ET PROIECISTI SER/MONES MEOS POST TE. / 19.

gif Su gesege (18) SI UIDEBAS

Sasl Sinne Su settes Seof somud Su urne mid hine / 7 mid unrehthaemderum FUREM SIMUL CURREBAS CUM EO, / ET CUM ADULTERIS PORTIONEM TUAM PONEBAS./ 20.

(19)

muS Sin genyhtsumaS mid niSe 7 tunge Sin / hleoSrade facen / OS TUUM ABUNDAUIT NEQUITIA, ET LINGUA TUA/CONCINNAUIT DOLUM./21.

(20)

sittende wiS broeSer Sinum Su teldes / 7 wiS suna moeder Sinre Su SEDENS ADUERSUS FRATREM TUUM DETRAHEBAS, / ET ADUERSUS FILIUM MATRIS TUg / settes eswic V 22. PONEBAS SCANDALUM TEM

10

Sas Su dydes (21) HAEC FECISTI

' Sast ic were Se gelic QUOD ERO TIBI SIMILIS

23.

7 ic swigade Su gewoendes on unrehtwisnisse ET TACUI EXISTIMASTI INIQUITA-

ic Sreu See 7 ic setto Sa ongegn onsiene (-) ARGUAM TE ET STATUAM ILLA CONTRA FACIEM

/ ongeotaS Sas alie Sa ofergeoteliaS Sinre ii TUAM / (22) INTELLEGITE HAEC OMNES QUI OBLIUISCIMINI sie se generge ne NON SIT QUI ERIPIAT. / 24.

dryht ne hwonne gereafie 7 DNM NE QUANDO RAPIAT ET

onsegdnis lofes gearaS 12 (23) SACRIFICIUM LAUDIS HONORIFICABIT

mec ME,

Ser ET13 ILLIC

Sider ic oteawu him haelu godes siSfet is ITER EST IN 14 QUO OSTENDAM ILLI SALUTARE DI. /

[51v]

1.

50. IN FINEM PSALM. DAVID. QVANDO VENIT AD EV/ NATHAN PROF. CVM INTRAVIT AD BETSABEAE./

mildsa min god efter Sere miclan / mildheortnisse1 Sinre / (3) MISERERE MEI DS SECUNDUM MAGNA / MISERICORDIAM TUAM. / 2.

7 efter (-) ET SE-

mengu mildsa / Sinra adilga unrehtwisnisse2 mine / CUNDUM MULTITUDINEM MISERATIONUM/TUARUM DELE INIQUITATEM MEAM. / 3.

(4)

mae aSuaeh mec from unrehtwisnisse minre / 7 from scylde minre geclasna mec / AMPLIUS LAUA ME AB INIUSTITIA MEA, / ET A DELICTO MEO MUNDA ME./ 4.

(5)

for3 Son unrehtwisnisse mine ic oncnawu /l scyld min biforan me is QUM INIQUITATEM MEAM EGO AGNOSCO/ ET DELICTUM MEUM CORAM ME EST

aa / t5e4 anu ic synngade 7 yfel biforan Se dyde5 Saet /Su sie gerehtwisad SEMPER./5. (6) TIBI SOLI PECCAUI ET MALUM CORAM TE FECI UT/ IUSTIFICERIS in worSum Sinum / 7 Su wrices Sonne Su Soemes8 / IN SERMONIBUS TUIS,/ET UINCAS DUM IUDICARIS./ 6.

sehSe soS in unrehtwisnissu (7) ECCE ENIM IN INIQUITATIB:

47

PSALM 51

PSALM 50

geecnad ic eam /1 in scyldum cende mec modur min / CONCEPTUS SUM / ET IN DELICTIS PEPERIT ME MATER7 MEA./ 7.

sehSe soS soS(8) ECCE ENIM UERI-

festnisse Su lufades Sa uncuSan 7 5a deglan / syntru 6inre 5u gesweotulades8 TATEM DILEXISTI INCERTA ET OC/CULTA SAPIENTIAE TUAE MANIFESTASTI me / MIHI./ 8.

(9)

5u onstrigdes mec mid ysopan 7 ic biom geclasnad 5u 5wes / mec 7 ofer ASPARGES ME HYSOPO ET MUNDABOR LAUABIS / ME ET SUPER

snaw ic biom gehwitad / NIUEM DEALUABOR. / 9.

(10)

gehernisse minre 5u seles gefian 7 blisse /7 AUDITUI MEO DABIS GAUDIUM ET LAETITIAM/ ET

gefiaS ban 5a geeSmodedan /[52r] EXULTABUNT OSSA HUMILIATA. / 10.

acer onsiene 5ine fro synnum (11) AUERTE FACIEM'TUAM A PECCATIS

minum / 7 alie unrehtwisnisse mine adilga / MEIS / ET OMNES INIQUITATES MEAS DELE./11.

heortan claene gecwica in me go_d (12) COR MUNDUM CREA IN ME DS

7 gast rehtne 'gemowa innoSum minum ET8 SPM RECTUM/INNOUA IN UISCERIB: MEIS. / 12.

ne aweorp 5u mec from onsiene (13) NE PROICIAS ME A FACIE

Sin 7 gast haHgne Sinne /ne afir Su from me / TUA, ET SPM SCM TUUm/nE AUFERAS A ME./13.

agef me blisse (14) REDDE MIHI LAETITIAM

haelu Sinre 7 mid _gaste / alderlice getrime me / SALUTARIS TUI, ET SPU / PRINCIPALI CONFIRMA ME./14. wegas Sine 7 Sa arleasan to Se bioS gecerde / UIAS TUAS, ET IMPII AD TE CONUERTENTUR. / 15.

(15)

ic l§ru 5a urehtwisan DOCEAM INIQUOS

gefrea mec of blodum (16) LIBERA ME DE SANGUINIB:

god god hselu minre / 7 gefiS10 tunge min rehtwisnisse Sine / DS, DS SALUTIS MEAe/ET EXULTABIT11 LINGUA MEA IUSTITIAM TUAM./ 16.

(17)

weolere mine ontyn Su 7 muS min segeS / lof Sin / LABIA MEA APERIES, ET OS MEUM ADNUNTI/ABIT LAUDEM TUAM./17.

for_5on gif QUM SI

(18)

dryhten DNE

Su walde onsegdnisse ic salde /gewislice onsegdnisse Su ne gelustfullas / UOLUISSES SACRIFICIUM DEDISSEM/ UTIQUE HOLOCAUSTIS NON DELECTABERIS.12/ 18. (19) onsegdnis gode gas geswenced heorte forSrested 7 geeaSmodad13 god ne SACRIFICIUM14 DO SPS CONTRIBULATUS, COR CON/TRITUM ET HUMILIATUM DS NON forhogad / freamsumlice doa dryht in godum willan Sinum /Sast sien SPERNIT./19. (20) BENIGNE FAC DNE IN BONA UOLUNTATE TUA SIOn/ UT AEDIFIgetimbred wallas / CENTUR MURI HIERUSALEM./ 20.

Sonne Su onfoest onsegdnisse rehtwisnisse oflatan (21) TUNC ACCEPTABIS SACRIFICIUM IUSTITIAE OBLA/

7 onsegdnisse Sonne onsettaS ofer wibed TIONES ET HOLOCAUSTA, TUNC INPONENT15 SUPER,16

[52v ]

Sin calfur ALTARE TUUM UITULOS.,

51. IN FINEM INTELL. DAVID. DOEC IDVMEVS./

hwet wuldras Su in hete Su maehtig earS1 in unrehtwisnis_se / 1. (3) QVID GLORIARIS IN MALITIA QUI POTENS ES IN INIQUITATE. / 2.

alne deg (4) TOTA DIE

unrehtwisnisse Sohte tunge Sin2 / swe swe scersaex scearp Su dydes facen / INIUSTIAM COGITAUIT LINGUA TUA,/ SICUT NOUACULA ACUTA FECISTI DOLUM./3. Su lufedes hete ofer freamsumnisse /unrehtwisnisse mae Son spreocan (5) DILEXISTI MALITIAM SUPER BENIGNITATEM/ INIQUITATEM MAGIS QUAM LOQUI rehtwisnisse / AEQUITATEM./4.

48

Su lufades all word fortrugadnisse /in tungan faecenre / (6) DILEXISTI OMNIA UERBA PRAECIPITATIONIs/ IN LINGUA DOLOSA./

PSALM 51

5.

PSALM 52

for Son toweorpeS Se god in ende utaluceS /Se 7 utaleoreS Se of (7) PROPTEREA DESTRUET TE DS IN FINEM3 EUELLET4/tE, ET EMIGRABIT5 TE DE

getelde Sinum TABERNACULO TUO wise

/ 7 wyrtruman Sinne of eorSan lifgendra ET RADICEM TUAM DE TERRA UIUENTIUM.

6.

gesiaS reht(8) UIDEBUNT IUSTI

7 ondredaS 7 ofer hine / hlashaS 7 cweoSaS / sehSe mon se ne ET TIMEBUNT, ET SUPER EUM/ RIDEBUNT ET DICENT./ 7. (9) ECCE HOMO QUI NON

sette god fultum him / ah gehyte in mengu weolena_ heara_ / 7 POSUIT DM ADIUTOREM SIBl/ SED SPERAUIT IN MULTITUDINE DIUITIARU SUARU,/ ET PRAEstrongaS in idelnisse his / UALUIT IN UANITATE SUA. / 8.

ic soSlice swe eletreow westembere in huse dryht (10) EGO AUTEM SICUT OLIUA FRUCTIFERA IN DOMO DNI /

ic gehyhte in mildheortnisse godes mines in ecnisse_ / 7 in weoruld weorulde / SPERAUI IN MISERICORDIA DI MEI IN AETERNu/ET IN SAECULUM SAECULI./ 9. (11) ic ondettu Se dryht in weoruld Sone Su dydes /7 ic bidu noman Sinne for_Son CONFITEBOR TIBI DNE IN SAECULUM QUEM FECISTI/ ET EXPECTABO NOMEN TUUM QUM god is / biforan gesihSe haligra Sinra / BONUM EST/ ANTE CONSPECTU SCORUM TUORUM./

52. IN FINEM PRO MELECH INTELLECTVS DAVID./

[53 r ]

cweS se unwisa /in heortan his nis god gewemde sind / 7 onscuniendlice 1. DIXIT INSIPIENS/ IN CORDE SUO NON EST DS, (2) CORRUPTI SUNT1 / ET ABOMINABILES gewordne sind in lustum hea / FACTI SUNT2 IN UOLUNTATIBUS3 SU4./2.

nis se Se doe god nis (-) NON EST QUI FACIAT BONUM NON EST

oS enne / dryht of heofene forSlocade ofer beam monna 6 USQ: AD UNUM.5/ 3. DNS DE CAELO PROSPEXIT SUPER FILIOS HOMINUM'

Sast he gese UT UIDEAT

hweSer sie ongeotende oSSe soecende god / alle onhaeldun somud un SI EST INTELLEGENS AUT REQUIRENS DM./4. OMNES DECLINAUERUNT SIMUL INUTILES oS enne / ah7 ne oncnawaS nis god doe se gewordne werun / nis FACTI SUNT8/NON EST QUI FACIAT BONUM NON EST USQ: AD UNUM. / 5. NONNE COGNOalle Sa wircaS /unrehtwisnisse 5a forswelgaS folc meam swe swe / SCENT OMNES QUI OPERANTUR INi/qUITATEM, QUI DEUORANT PLEBEM MEAM Si/ mete10 hlafes god ne gecedun Ser / forhtadun ege Ser ne CUT ESCAM PANIS, (6) DM NON INUOCAUERUNT, ILLIC/ TREPIDAUERUNT TIMORE UBI NON wes ege / ERAT TIMOR./ 6.

(-)

for_5on god tostenceS ban monna him liciendra / gedroefde QUM DS DISSIPAT OSSA HOMINUM SIBI PLACEN/TIUM, CONFUSI

sind for Son god forhogde hie / hwelc seleS of sione haelu / Sonne he SUNT QUIA DS SPREUIT EOS./ 7. QUIS DABIT EX SION SALUTARE ISRAHEL/ DUM forcerred dryht heftned folces his / gefiS iacob 7 biS geblissad AUERTIT DNS CAPTIUITATEM PLEBIS SUAtI./8. (-) EXULTABIT11 IACOB ET LAETABITUR is 12 ISRAEL.

49

PSALM 54

PSALM 53

53. CUM UENISSENT AD EUM ZYPHGI ET DIXISSENT/ AD SAUL. NONNE DAUID ABSCONDITUS E NOS.1/

[53V]

1.

(3)

god in noman Sinum halne mec doa /7 in megne Sinum DS IN NOMINE TUO SALUUM ME FAC/ ET IN UIRTUTE TUA

gefrea mec LIBERA ME./

—-—/ god geher gebed minJ3 mid earum onfoh / word mubes mines 3. DS EXAUDI ORATIONEM MEAM AURIBUS PER/CIPE UERBA ORIS MEI.

(5)

2.

(4)

for Son Sa QUM

fremSan areosun in mec 7 Sa strongan /sohtun sawle mine 7 no ALIENI INSURREXERUNT IN ME ET FORTES QUE/SIERUNT ANIMAM MEAM ET NON foresettun /god biforan gesihSe heara / PROPOSUERUNT/ DM ANTE CONSPECTUM SUUM./ 4. 7 dryh ondfenga is sawle minre ET DNS SUSCEPTOR EST ANIM? ME? soSfestnisse Sinre / tostregd hie / UERITATE TUA / DISPERDE ILLOS./ 6.

5.

sehSe soSlice go_d gefultumeS mec4 (6) ECCE ENIM DS ADIUUAT ME

acer yfel feondum minum 7 in (7) AUERTE MALA INIMICIS MEIS, ET IN

wilsumlice (8) UOLUNTARIE

/noman Sinum dryht for_Son god he is / BOr/NOMINI TUO DNE QUM BONUM EST./ 7.

(9)

ondetto ic onsecg Se SACRIFICABO TIBI, ET CONFITE-

for Son of alre geswencednisse Su QUM EX OMNI TRIBULATIONE

generedes mec / 7 ofer feond mine gelocade ege Sin ERIPUISTI ME/ ET SUPER INIMICOS MEOS RESPEXIT OCULUS TUUS.

54. IN FINEM IN CARMINIB: INTELLECTVS DAVID./

1.

geher god gebed min 7 ne forseh Su / boene mine (2) EXAUDI DS ORATIONEM MEAM ET NE DISPEXe/rIS DEPRECATIONEM MEAM,

bihald in mec / 7 geher mec j INTENDE IN ME / ET EXAUDI ME. / 2.

(3)

geunrotsad ic eam in bigonge minum (-) CONTRISTATUS SUM IN EXERCITATIONE MEA,

7 / gedroefed1 ic eam from stefne feondes 7 from geswencednisse Ses synfvllan / ET/CONTURBATUS SUM (4) A UOCE INIMICI, ET A TRIBULATIONE PECCATORIS./ 3.

for_Son onhasldon in mec unrehtwisnisse / 7 in eorre hefie werun me / (-) QUM DECLINAUERUNT IN ME INIQUITATES/ ET IN IRA MOLESTI ERANT MIHI./

[54r] 4.

(5)

heorte min gedroefed is in me 7 fyrhtu2 / deaSes gefeol COR MEUM CONTURBATUM EST IN ME ET FOr/mEDO MORTIS CECIDIT ege 7 cwaecung cwomun ofer mec (6) TIMOR ET TREMOR UENERUNT SUPER ME

ofer mec SUPER ME. Seostro TENEBRAE.

/ 6.

' 7 biSehton mec ET CONTEXERUNT ME

7 cweS hwelc seleS me fiSru swe swe culfran /7 ic fligu 7 (7) ET DIXI QUIS DABIT MIHI PINNAS SICUT COLUMBAe/ET UOLABO ET

gerestu / REQUIESCAM. 7.

sehSe ic afeorrade fleonde 7 ic wunade in woestenne / (8) ECCE ELONGAUI FUGIENS ET MANSI IN SOLITUDINE/DIAPSALMA3

ic bad hine se mec halne dyde / from lytelmodum 7 storme (9) EXPECTABAM EUM QUI ME SALUUM FACE/RET A PUSILLANIMO ET TEMPESTATE., forbregd dryht 8. (10) PRAECIPITA DNE wibcwedenisse CONTRADICTIONEM IN/

50

7 todael tungan heara for_5on / ic gesash unrehtwisnisse 7 ET DIUIDE LINGUAS EORUM QUM / UIDI INIQUITATEM ET

in cestre CIUITATE4

(11)

deges 7 n§htes / DIE AC NOCTE./ 9.

ymbseleS hie (-) CIRCUMDABIT EAM

PSALM 54

PSALM 54

ofer wallas his unrehtwisnis / 7 gewin in midle his 7 unrehtwisnis / SUPER MUROS EIUS INIQUITAS / ET LABOR IN MEDIO EIUS (12) ET INIUSTITIA. / 10.

7 (-) ET

ne asprong of worSignum his westemsceat 7 facen / for Son gif feond min NON DEFECIT DE PLATEIS EIUS USURA ET DOLUS/ (13) QUM SI INIMICUS MEUS wergcweodelade me / ic abere gewislice / MALEDIXISSET MIHI/ SUPPORTASSEM UTIQUE./11.

7 gif Ses se Se fiode mec ofer (-) ET SI5 IS QUI ODERAT ME SUPER

mec Sa miclan spreocende / were ic ahydde mec gewislice fro him / 5u ME MAGNA LOCU/TUS FUISSET ABSCONDEREM ME UTIQ: AB EO./12. (14) TU soSlice mon anmod ladtow min 7 cuSa / min Su somud mid mec spoet UERO HOMO UNIANIMIS DUX MEUS ET NOTUs/MEUS (15) QUI SIMUL MECUM DULCES nome / mettas in huse dryht we eodon mid geSeafunge CAPIEBAS/ CIBOS, IN DOMO DNI AMBULAUIMUS CUM6 CONSENSU.7 deaS ofer hie 7 astigen hie /in helle lifgende / MORS SUPER ILLOS ET DESCENDANT/ IN INFERNUM UIUENTES./ 14. gesthusum heara in midle heara HOSPITIIS8 EORUM IN MEDIO IPSORUM./ 15. geherde mec / EXAUDIUIT ME. / 16.

[54v ] 13.

cyme (16) VENIAT

for Son niS in (-) QUM NEQUITIA IN

ic soSlice to dryh cleopede 7 dryh (17) EGO AUTEM AD DNM CLAMAUI ET DNS

on efenne on marne 7 on midne deg9 ic seggo 7 cySu / (18) UESPERE MANE ET MERIDIE NARRABO ET AD/NUNTIABO

7 he gehereS stefne mine ET EXAUDIET UOCEM MEAM.10/ 17.

gefreaS in sibbe sawle mine from Sissum (19) LIBERABIT11 IN PACE ANIMAM MEAM AB HIS

Sa to ne /geniolaecaS me for_Son bitwih monge werun mid mec QUI Ad/pROPIANT12 MIHI QUM INTER MULTOS ERANT MECUM.]

' 18.

gehereS (20) EXAUDIET

wunaS in ecmsse god 7 geeaSmodaS hie se is aer weorulde SAE/CULA ET MANET IN AETERNUM. DIADS ET HUMILIABIT14 EOS QUI EST ANTE / PSALMA./l9.

nis soSl him onwendednis 7 (-) NON EST ENIM ILLIS COMMUTATIO ET

hie ne ondreordun / god NON TIMUE/RUNT DM (21)

aSeneS hond his in geedleanunge / him bismeotun cySnisse 15 EXTENDIT MANUM SUAM IN RETRIBu/eNDO ILLIS CONTAMINAUERUNT TESTAMENTUM heorte his todaelde sind fro eorre ondwleotan his 7 tonialaehte his EIUS (22) DIUISI SUNT AB IRA UULTUS EIUS ET ADPRO/PIAUIT10 COR EIUS./ 20. gehnistun word heara ofer ele / 7 hie sind Sa scotunge / (-) MOLLIERUNT SERMONES SUOS SUPER OLEUM/ET IPSI SUNT IACULA. / 21. aweorp in god gedoht Sinne 7 he Se afoedeS / IACTA IN DM COGITATUM TUUM ET IPSE TE ENUTRIET./ 22. ySgunge Saem rehtwisan FLUCTUATIONEM IUSTO, , / TUS./23.

(-)

(23)

ne seleS in ecnisse (-) NON DABIT IN AETERNUM

Su soSlice god gelaedes hie in seaS forwyrde (24) TU UERO DS DEDUCES EOS IN PUTEUM INTERI-

weoras bloda 7 Sa faecnan ne gemidliaS / daegas heara ic UIRI SANGUINUM ET DOLOSI NON DIMIDIABUNT/ DIES SUOS, EGO

soSlice in See gehyhto dryht / UERO IN TE SPERABO17 DNE. /

51

PSALM 56

PSALM 55

55. IN FIN PRO POPVLO QVI A SCIS LONGE FACTVS EST DAVID/ IN TITVLI INSCRIPTIONE CVM TENVERINT EVM ALLOPHIL1 IN GETH.V

[55r]

1.

mildsa me dryht for Son fortred /me mon alne deg fehtende swencton (2) MISERERE MIHI DNE QUM CONCULCAUIT/ ME HOMO TOTA DIE BELLANS TRIBU-

mec / LAUIT ME./ 2.

fortredon mec feond mine alne dig from /heanisse (3) CONCULCAUERUNT ME INIMICI MEI TOTA DIE (4) AB Al/tITUDINE

deges / for_5on monge Sa oferfehtaS mec ondredaS / ic soS in Sec gehyhto DIEI./ 3.(-)QUM MULTI QUI DEBELLANT ME TIMEBUNT/EGO UERO IN TE SPERABO3 dryhten / DNE. / 4.

in gode ic hergu word min alne dasg4 in gode / ic gehyhto ne (5) IN DO LAUDABO SERMONES MEOS TOTA DIE IN DO / SPERABO NON

ondredu ic hwet doe me mon / TIMEBO QUID FACIET MIHI HOMO./5.

alne deg word min onscunedon (6) TOTA DIE UERBA MEA EXECRABANTUR AD-

wiS _ me / all geSaeht heara in yfel / UERSU ME/OMNIA CONSILIA EORUM IN MALUM./ 6.

ineardiaS 7 ahydaS (7) INHABITABUNT ET ABSCONDENT

hie helspuran / mine haldaS swe bad sawulf8 / min fore ipsi calcaneum/meum obseruabunt, sicut expectauit ani/ma MEA (8) PRO nowihte hale Su gedoest hie in eorre / folc SU gebrices / NIHILO SALUOS FACIES EOS IN IRA / POPULOS CONFRINGES./ 7.

(-)

god lif DS (9) UITAM

min ic segde 5e ic sette tearas /mine in gesihSe Sinre swe in gehate MEAM NUNTIAUI TIBI, POSUI LACRIMAS/ MEAS IN CONSPECTU TUO SICUT IN PROMISSinu / SIONE6 TUA./ 8.

sien gecerde feond mine on bec /on swe hwelcum (10) CONUERTANTUR INIMICI MEI RETRORSUM, IN QVa/ CUMQ:7

•dege ic geceigo Sec sehSe ic oneneow for_Son /god min Su earS / DIE INUOCAUERO TE, ECCE AGNOUI QUM / DS MEUS ES TU. / 9.

in gode ic (11) IN DO

hergu wordum 7 in dryht ic hergu /word in gode ic gehyhtu ne ondredo ic LAUDABO UERBUM ET IN DNO LAUDABO SEr/mONEM, IN DO SPERABO NON TIMEBO hwet doe me monn /[55v] QUID8 FACIAT MIHI HOMO./ 10.

. in me sind god gehat Sa ic ageofu herenisse (12) IN ME SUNT DS UOTA QUAE REDDAM LAUDATIO

Se for_Son Su generedes sawle mine of deaSe / egan min from tearum NIS TIBI (13) QUM ERIPUISTI ANIMAM MEAM DE MORTE8/OCULOS MEOS A LACRIfoet mine fro slide / Saet ic licie biforan dryht in lehte lifgendra / MIS, PEDES MEOS A LABSU,10/ UT PLACEAM CORAM DNO IN LUMINE UIUENTIU./

56. IN FIN. NE DISPERDAS DD IN TIT. INSCRIPT. CVM FVGERET A FACIE SAVL IN SPELVNCA.1/

1.

mildsa min god mildsa min for_Son in Se /getreoweS sawul min 7 in (2) MISERERE MEI DS MISERERE MEI QUM IN TE / CONFIDIT ANIMA MEA, ET IN

scuan fiSra / Sinra ic gehyhto oS Set leoreS unrehtwisnis j UMBRA ALARUM/TUARUM SPERO, DONEC TRANSEAT INIQUITAS. /2. dryht Saem hestan 7 to dryhtne se wel /dyde me _ / DM ALTISSIMUM, ET AD DNM QUI BE /nEFECIT MIHI. DP.3 /3.

52

ic cleopiu2 to (3) CLAMABO AD

sende of heofene 7 (4) MISIT DE CAELO ET

PSALM 56

PSALM 57

gefreode mec salde in edwit _ fortreodendes mec LIBERAUIT ME DEDIT IN OPPROBRIU CONCULCANTES ME. his 7 sobfestnisse his AM SUAM ET UERITATE SUA

/ 4.

sende god mildheortnisse (-) MISIT DS MISERICORDI-

generede sawle mine of midle hwelpa / leona (5) ERIPUIT ANIMAM MEAM DE MEDIO CATULORU /LEONUM

ic hneappade gedroefed / / beam monna tobas heara wepen 7 strelas / DORMIUI CONTURBATUS. 5. (-) FILII HOMINUM DENTES EORUM ARMA ET SAGIT/TAE 7 tunge heara mece scearp / hefe up ofer heofenas god 7 ofer ET LINGUA EORUM MACHERA ACUTA. 6. EXALTARE SUPER CAELOS DS ET SUPER OMalle / eorban wuldur bin NEM / TERRAM GLORIA TUA. sawle mine / RUNT ANIMAM MEAM. / 8.

/ girene gearwadon fotum minum 7 gebegdon / 7. LAQUEOS PARAUERUNT PEDIB: MEIS ET INCUR/UAUE-

dulfun biforan onsiene minre seab /l hie gefeollun (-) FODERUNT ANTE FACIEM MEAM FOUEAM,/ ET IPSI INCIDE-

in bone RUNT IN EAM. DIAPSALMA.,

[56r] gearu heorte min god gearu heorte min 9. (8) PARATUM COR MEUM DS PARATUM COR MEUM

ic singu 7 salm icweobu dryh / aris wuldur min aris hearpe CANTABO ET PSALMUM DICAM DNO. 10. (9) EXURGE GLORIA MEA EXURGE PSALTERIUM 7 / citere ic arisu on aermargen / ic ondetto be in folcum dryht salm ET /CYTHARA EXURGAM DILUCULO. , 11. (10) CONFITEBOR TIBI IN POPULIS DNE PSALMUM/

/ic cweobu be betwih beode / DICAM TIBI INTER GENTES./ 12.

(11)

for_bon gemiclad is ob heofenas QUM MAGNIFICATA EST USQUE AD CAELOS

mildheortniss / bin 7 ob wolcenu sobfestnis bin / MISe/rICORDIA TUA ET USQ: AD NUBES UERITAS TUA./ 13.

hefe up ofer (12) EXALTARE SUPER

heofenas god 7 ofer alie / eorban wuldur bin / CAELOS DS ET SUPER OMNEM/ TERRAM GLORIA TUA./

57. IN FIN. NE DISPERDAS DD. IN TITVLI INSCRIP./

1.

gif soblice gewislice rehtwisnisse spreocab ba rehtan / doemab bearnu monna / (2) SI UERE UTIQUE IUSTITIAM LOQUIMINI IUSTA / IUDICATE FILII HOMINUM./ 2.

7 soblice in heortan unrehtwisnisse wircab in eorban / unrehtwisnisse honda (3) ETENIM IN CORDE INIQUITATES OPERAMINI IN TEr/rAM INIQUITATEM MANUS eowre hleobriab / UESTR? CONCINNANT.1/ 3.

afrembae sind ba synfullan from innobe dwoledon / (4) ALIENATI SUNT PECCATORES AB UTERO ERRAUe/rUNT

from wombe spreocende sind ba leasan / A UENTRE LOCUTI SUNT FALSA. / 4.

(5)

eorre him efter gelicnisse IRA ILLIS SECUNDUM SIMILITUDINEM

nedran / swe nedran2 deafe 7 forduttasnde earan / hire sie3 ne gehered SERPENTIS/ SICUT ASPIDES SURDE ET OBTURANTES AURES/ SUAS (6) QU£4 NON EXAUDIENT stefne galendra / 7 galdurcreftas ba biob agalaene5 from basm snottran / UOCEM INCANTANTlfj/ ET UENEFICI QUAE INCANTANTUR A SAPIENTE. / 5.

god (7) DS

forJ?r§steb8 tob heara in mude heara / [56v] wongtoeb leona gebriceb dryht / CONTERET DENTES EORUM IN ORE IPSORUM,/ MOLAS LEONUM CONFRINGET DNS./

6.

to nowihte bicumad swe swe weter eornende / bihaldeb bogan his ob bet (8) AD NIHILUM DEUENIENT UELUT AQUA DECURRENS/ INTENDET7 ARCUM SUUM DONEC

sien geuntrumad / INFIRMENTUR./ 7.

(9)

swe sw waex gemaslted biob afirde ofer hie / gefeol fyr SICUT CERA, LIQ:FACTA AUFERENTUR, SUPER EOs/ CECIDIT IGNIS

53

PSALM 58

PSALM 57

7 hie ne gesegun sunnan ET NON UIDERUNT SOLEM. / 8.

twigu ser Son forSgelaeden Sornas eowre (10) PRIUSQUAM PRODUCANT SPINAE UESTRAE RAMNOS

swe swe lifgende swe in eorre forswilgeS hie SICUT UIUENTES SIC IN IRA ABSORBET EOS.

/ 9.

biS geblissad se rehtwisa Sonne (11) LAETABITUR IUSTUS CUM

synfulra in blode SweS /Seara arleasra honda his he gesiS wrece UEDERIT UINDICTAM / IMPIORUM, MANUS SUAS LAUABIT EN SANGUINE PECCATORUM. 10.

7 cweS mon hweSer gewislice is western Saem rehtwisan (12) ET DICET HOMO SI UTIQ: EST FRUCTUS IUSTO

doende hie in eorSan / IUDICANS EOS IN TERRA./

'gewislice is god UTIQ: EST DS

,

58. IN F. NE DISPERDAS DD.JN TIT. INSCRIP. QVANDO MISIT SAVL1 ET CVSTODIVIT DOMV EIVS VT INTERFICERET EVM./

1.

genere mec of feondum minum god min 7 from / Saem arisendum in mec gefrea (2) ERIPE ME DE INIMICIS MEIS DS MEUS, ET AB / INSURGENT IB: IN ME LIBERA

mec / ME. / 2.

genere of Saem wircendum unrehtwisnisse / 7 of weorum bloda hael (3) ERIPE ME DE OPE RANT IB: INIQUITATEM / ET DE UIRIS SANGUINUM SALUA

mec / ME./3.

for Son sehSe ofersetun sawle mine / onraesdun in mec stronge (4) QUIA ECCE OCCUPAUERUNT ANIMAM MEAM/ INRUERUNT IN ME FORTES2 (5)

NEQ:

nurehtwisnis / min ne syn min Sryhten / INIQUl/TAS MEA NEQ: PECCATUM MEUM DNE. / 4.

butan unrehtwisnisse (-) SINE INIQUITATE3

on gegnyrn4 me 7 geseh 7 5u dryh god megic orn 7 wes gereht aris CUCURRI ET DIRIGEBAR (6) EXUR/GE IN OCCURSUM MIHI ET UIDE ET TU DNE DS na / go_d israJh '[S?17] UIr/tUTUM DS ISRAHEL, 5.

bihald to niosenne alie deode (-) INTENDE AD UISITANDAS OMNES GENTES NON5,

Su ne mildsas alium Sa wircaS unrehtwisnisse / MISEREARIS OMNIB: QUI OPERANTUR INIQUITATE. / 6.

sien forcerrede to efenne (7) CONUERTENTUR6 AD UESPERUM

7 hungur Srowien / swe swe hundas 7 ymbgad cestre / ET FAMEM PATl/ENTUR UT CANES ET CIRCUIBUNT CIUITATEM./ 7. spreocaS

in muSe his / 7 sweord is in weolerum heara / LOQUENTUR IN ORE SUo/ ET GLADIUS EST IN LABnS EORUM./8.

sehSe hie (8) ECCE IPSI

for_Son hwelc

(-)

QUM

QUIS

geherde 7 Su dryhten bismeras hie /fore nowiht Su hafast alie Seode / AUDIUIT (9) ET TU DNE DERIDEBIS EOS,/ PRO7 NIHILO HABEBIS OMNES GENTES./ 9. strengo mine to Se ic halde for Son /Su god ondfenga min earS FORTITUDINEM MEAM AD TE CUSTODIAM, QUIA / TU DS SUSCEPTOR MEUS ES, (11) min mildheortnis / his forecymeS mec / MEUS MISERl/cORDIA EIUS PRAEUENIET ME. / 10. betwih mine fiond /

ne

sl§h Su

hie

INTER INIMICOS / MEOS, NE OCCIDERES EOS Sinre / TUAE./ 11. dryht / DNE./ 12.

54

(12)

god DS

god min oteaw me god DS MEUS OSTENDE MIHI BONA

Sy laes8 hwonne ofergeotelien /

NE QUANDO

(10)

§e

OBLIUIs/cANTUR LEGIS

tostregd hie in megne Sinum 7 toweorp hie / gescildend min (-) DISPERGE ILLOS IN UIRTUTE TUA, ET DESTRUE EOs/ PROTECTOR MEUS scylde muSes heara word weolera heara_ / 7 bioS bifongne (13) DELICTA ORIS EORUM SERMO LABIORUM IPSORu/ ET CONPRAEHENDANTUR

PSALM 58

PSALM 59

in oferhygde heara 7 /of onscununge 7 leasunge sien nedde / in eorre IN SUPERBIA SUA ET/ DE EXEC RATIONE ET MENDACIO, CONPELLANTUR / (14) IN IRA gefyllnisse 7 hie ne bioS / CONSUMMATIONIS ET NON ERUNT./ 13. gemasra eorSan / [57v] FINIUM TERRAE./ 14.

7 weotun Sastte god waldeS iacobes / 7 (-) ET SCIENT QUIA DS DOMINABITUR IACOB, / ET

sien forcerred to efenne 7 hungur / SrowiaS (15) CONUERTENTUR9 AD UESPERAM10 ET FAMEm/ PATIENTUR

swe swe hundas 7 utan ymbgaS cestre _ / UT CANES ET CIRCUIBUNT CIUITATE./ 15.

sehSe hie bioS tostrogdne to eotenne (16) ECCE IPSI DISPERGENTUR11 AD MANDU-

/ gif soS ne bioS gefylde 7 gnorniaS12 / CANDUM/ SI UERO NON FUERINT SATURATI ET MURMURABUNT./ 16.

ic soSlice (17) EGO AUTEM

singu megen Sin 7 upp /hebbo on marne mildheortnisse Sine j for Son CANTABO UIRTUTEM TUAM, ET EXAl/tABO13 MANE MISERICORDIAM TUAM./ 17. (-) QUIA geworden Su earS ondfenga min 7 geberg / min in dege geswinces mines FACTUS ES SUSCEPTOR MEUS ET REFUGIUM14/MEUM IN DIE TRIBULATIONIS MEAE, fultum / min Se ic singu / (18) ADIUTOr/mEUS TIBI PSALLAM./ 18.

for Son Su god ondfenga min earS god (-) QUIA TU DS SUSCEPTOR MEUS ES15 DS

min mildheortnis / min / MEUS MISERl/SORDIA MEA./

59. IN FIN. HIS QVI MVTABVNTVR IN TIT. INSCRIP/ DAVID IN DOCTRINAM CVM SVCCENDIT MESO¬ POTAMIAM SYRIE ET SYRIA SOBAL. ET CON¬ VERTIT IOAB ET -PCVSSIT EDOM IN VALLE SALINARV XII MILIA.1/

1.

(3)

god Su on weg adrife usic 7 towurpe usic / eorre earS 7 mildsende earS DS REPPULISTI NOS ET DESTRUXISTI NOS/ IRATUS ES ET MISERTUS ES

us / NOBIS./2.

Su onstyredes eorSan 7 gedrofdes /hie gehael forSrastnisse his (4) COMMOUISTI TERRAM ET CONTURBASTI/eAM, SANA CONTRITIONES EIUS

for Son onstyred is / QUIA MOTA EST./3. onbryrdnisse CONPUNCTIONIS./4.

Su oteawdes folce Sinu Se heardan Su drentes usic j mid wine (5) OSTENDISTI POPULO TUO DURA, POTASTI NOS/ UINO

1 Sast hie flugen Su saldes Ssem ondredendu2 See getacnunge (6) DEDISTI METUENTIB: TE SIGNIFICATIONEM,/ UT3 FUGIANT4

from onsiene bogan / 7 sien gefriad 5a gecorenan Sine A FACIE5 ARCUS/eT® LIBERENTUR ELECTI TUI. / PSAL.7 mid Sinre dere swiSran 7 geher mec DEXTERA TUA ET EXAUDI ME,

'[58r] (8)

5.

halne mec doo (7) SALUUM ME FAC

god spreocende is in Ssemjialgan his ic DS LOCUTUS EST IN SCO SUO,

biom geblissaS 7 todelu / 7 gemaere getelda / ic meotu / LAETABOR ET DIUVDAM SICYMAM, ET CONUALLEM TABERNACULO/RUM METIBOR./ 6. min is 7 min is is /7 strengu heafdes mines / (9) MEUS EST GALAAD ET MEUS EST MANASSES/ ET EFREM FORTITUDO CAPITIS MEI. / 7. cyning min (-) IUDA REX MEUS,

hwer hyhtes mines / ic aSennu gescoe (10) MOAB, OLLA SPEI MEAE/ IN IDUMEA8 EXTENDAM CALCIAMEN-

min / me sindun underSeoded / hwelc gelaedeS mec in cestre TUM MEUM/MIHI ALLOPHILI SUBDITI SUNT. /8. (11) QUIS DEDUCET ME IN CIUITATEM

55

PSALM 61

PSALM 59

getrymede /oSSe hwelc gelaeded mec oS in idumeam / MUNITAM/ AUT QUIS DEDUCET9 ME USQ: IN IDUMEAM.10/9*

ah ne 5u god Su on weg (12) NONNE TU DS QUI REP-

adrife usic 7 Su ut ne gasst / god in megnum urum / PULISTI NOS, ET NON EGREDIe/rIS DS IN UIRTUTIBUS NOSTRIS./10. tum of geswencednisse /7 idel haelu monnes / ILIUM DE TRIBULATIONE,/ET UANA SALUS HOMINIS./11.

(13)

sele us fulDA NOBIS AUX-

in gode don we megn (14) IN DO FACIEMUS UIRTUTEM,

7 he to niwihte / gelaedeS 5 swencendan usic / ET IPSE AD NIHILUM /DEDUCET TRIBULANTES NOS. /

60. IN FINEM IN. HYMNIS DAVID./

1.

geher god boene mine bihald / to gebede minu fro gemaerum (2) EXAUDI DS DEPRECATIONEM MEAM, INTEn/dE ORATIONI MEAE, (3) A FINIB:

eorSan to Se / ic cleopede Sonne biS generwed heorte min /in stane 5u uphofe mec / TERRAE AD Te/ CLAMAUI, DUM ANXIARETUR COR MEUM/ IN PETRA EXALTASTI ME./ 2.

5u gelaedes mec for Son geworden 5u earS hyht (4) DEDUXISTI ME QUIA FACTUS ES SPES

onsiene feondes / FACIE1 INIMICI./ 3.

min /[58v] tor strengu from MEA/ TURRIS FORTITUDINIS A

ic ineardiu in getelde Sinum in weoruld / ic sion gescilded (5) INHABITABO IN TABERNACULO TUO IN SAECULA/ PROTEGAR

in wrigelse fiSra Sinra / _ IN UELAMENTO ALARUM TUARUM. / IAPSAL.2

4.

(6)

for_Son Su god geherdes gebed QUM TU DS EXAUDISTI ORATIONEM

min Su saldes / erfewordnisse Saem ondredendu noman Sinne / MEAM DEDISTI / HEREDITATEM TIMENTIB: NOMEN TUUM./ 5.

deg ofer d§gas (7) DIES SUPER DIES

cyninges Su togeeces ger his oS /in deg weorulde 7 weoruld REGIS ADICIES ANNOS EIUS USQ:/ IN DIEM SAECULI ET SAECULA, ecnisse / in gesihSe godes / ^/TERNUM IN CONSPECTU DI. / 6.

SorhwunaS in (8) PERMANEBIT IN

mildheortnisse 7 soSfestnisse hwelc soeceS (-) MISERICORDIAM ET UERITATEM QUIS RE-

/ heara swe ic singu noman Sinum god in weoruld / weorulde Saet ic QUIRET/ EORUM (9) SIC PSALLAM NOMINI TUO DS IN SAe/cULUM SAECULI UT REDagefe gehat min of dege in deg / DAM UOTA MEA DE DIE IN DIE. /

61. IN FINEM PRO IDITHVN PSALMVS DAVID./

1.

ah ne gode underdeoded sawul min / fro him soSlice haelu minre1 / (2) NONNE DO SUBDITA ERIT ANIMA MEA/ AB IPSO ENIM SALUTARI MEO. / 2.

(3)

7

soSlice he is god min 7 se halwynda min / fultum min ne biom ic onstyred ETENIM IPSE EST DS MEUS ET SALUTARIS MEUS,/ ADIUTOR MEUS NON MOUEBOR mae / AMPLIUS./ 3.

hu longe onraesaS ge on men ofsleaS / alie swe swe (4) QUOUSQUE INRUITIS IN HOMINES INTERFICITIS/ UNIUERSOS TAMQUAM

walle onhaeldum2 / 7 stanwalle oncnysede / PARIETI INCLINATO/ ET MACHERIAE INPULSAE./ 4.

ah hweSre are mine (5) VERUMTAMEN HONOREM MEUM

Sohtun / on weg adrifan ic orn in Surst his mudes bledsadon / 7 heortan cogitauerunt/ repellere cucurri in sitim, ore suo benedi/ cebant et corde

56

PSALM 61

PSALM 62

heara wergcweodon SUO MALEDICEBANT. DIAPS./

[59/

ah hwebre gode underbioded bid sawul min 5. (6) VERUMTAMEN DO SUBDITA ERIT ANIMA MEA/

forJ5on from him is gedyld min / 7 soblice he is god min 7 se halwynda QUM AB IPSO EST PATIENTIA MEA./ 6. (7) ETENIM IPSE EST DS MEUS ET SALUTARIS min / fultum min ic ne leoru / in gode has halwyndan minu 7 wuldur min god MEUS/ ADIUTOR MEUS NON EMIGRABO./ 7. (8) IN DO SALUTARI4 MEO ET GLORIA MEA, DS fultumes /mines hyht min in gode is / gehyhtab in hine all gemoeting AUXILIl/ MEI SPES MEA IN DO EST. / 8. (9) SPERATE IN EUM OMNIS CONUENTUS folces / ageotab biforan him heortan eowre for bon god / fultum ur is PLEBIS/ EFFUNDITE CORAM ILLO CORDA UESTRA QUIA DS/ ADIUTOR NOSTER ESTV 9. ah hwebre bear5 monna lease (10) UERUMTAMEN UANI8 FILII HOMINUM MENDACES7/

beam monna in wegum bast FILII HOMINUM IN STATERIS8 UT

hie biswicen hie / of idelnesse in bast ilee / nyllab gehyhtan in unrehtwisnisse DECIPIANT ip/si DE UANITATE IN ID IPSUM./ 10. (11) NOLITE SPERARE IN INIQUITATE9 gewillian ' weolan daeh be hie toflowen nyllab 7 in gestrodu /nyllab SI AFFLUANT NOLITE ET IN RAPINAS1/ NOLITE CONCUPISCERE. 11. (-) DIUITIAE

' asne siba spreocende wes go_d tu bas ic geherde / dette heortan tosettan SEMEL LOCUTUS EST DS DUO HAEC AUDIUI. / 12. (-) QUIA COR ADPONERE/ (12) maht godes is 7 be dryht mildheortnis POTESTAS DI EST, (13) ET TIBI DNE MISERICORDIA1/

for bon bu agildes syndrigu QUIA TU REDDES SINGULIS

efter werce heara / SECUNDU OPERA EORU./

62. PSALM DD. CVM ESSET IN DESERTO IDVMEAE.1/ god god min to be of lehte ic waecio 1. (2) DS DS MEUS AD TE DE LUCE UIGILO. monigfaldlice / 7 fl?sc min MULTl/pLICITER ET CARO MEA.

[59v]

byrsteb in be sawul min swibe 2. (-) SITIUIT IN TE ANIMA MEA QUAM

in woestenne 7 in baem ungefoernan 7 in 3. IN DESERTO ET IN INUIO ET IN

/ bin 7 wetrigre2 stowe swe /in baem halgan ic oteawde be pset ic gesege megen TUAM ET INAQUOSO SIC/ IN SCO APPARUI TIBI UT UIDEREM UIRTUTEM/ / for bon betra is mildheortnis bin ofer lif wuldur bin GLORIAM TUAM., 4. QUIA MELIOR EST MISERICORDIA TUA SUPER UITAM3

/ / weolere mine /' LABIA MEA

swe ic bledsie bec in life minum 7 in noman binu hergab bec / LAUDABUNT TE. 7 5. SIC BENEDICAM TE IN UITA MEA, ET IN NOMINE TUO/

ic uphebbu LEUABO

7 swe swe mid smeorwe 7 faetnisse sie gefylled sawul / min honda mine ADIPE ET PINGUEDINE4 REPLEATUR ANIMA/ ANIMA/ MEA, ET MANUS MEAS./ 6. SICUT weolure wynsumnisse hergab noman binne / gif gemyndig ic wes bin ofer strene LABIA EXULT AT IONIS LAUDABUNT NOME TUU./ 7. SI MEMOR FUI TUI SUPER STRATUM mine /in margentid ic smegu in be for bon geworden / bu earb fultum min / MEUM,/ IN MATUTINIS MEDITABOR IN TE (8) QUIA FACTUS/ ES ADIUTOR MEUS./ 7 in wrigelse fibra binra ic gefie / aetfalh sawul min efter be 8. (-) ET IN UELAMENTO ALARUM TUARUM EXULTABO/ (9) ADHESIT ANIMA MEA POST TE, mec onfeng / sie swibre bin / hie soblice in idelnisse sohtun sawle / ME SUSCEPIT/ DEXTERA TUA./ 9. (10) IPSI UERO IN UANUM QUAESIERUNT ANIMAM/ 57

PSALM 64

PSALM 62

mine ingaS in 5a nioberran eorSan / sien said in hond sweordes daelas MEAM INTROIBUNT IN INFERIORA TERRAE/ (11) TRADENTUR IN MANUS GLADII PARTES foxa5 _ bio5_ / UULPIU ERT./ 10.

cyning soSlice bi5 geblissad in dryhtne bio5 hereS / alle 5a 5e (12) REX UERO LAETABITUR IN DNO LAUDABUNTUR/ OMNES QUI

swergaS in hine for 5on fortimbred / is mu5 spreocendra 5a unrehtan / IURANT IN EO QUIA OBSTRUCTUM8/ EST OS LOQUENTIUM INIQUA.7 /

63. IN FINEM PSALMUS DAUID.1/

[60r]

1.

geher god gebed min Sonne geswenced (2) EXAUDI DS ORATIONEM MEAM CUM TRIBULOR2/

sawle_ mine / ANIMA MEA. / 2.

5u gescildes mec from gesomnunge awergedra / from mengu (3) PROTEXISTI ME A CONUENTU MALIGNAn/tIUM A MULTITUDINE

/ wircendra unreht OPERANTIUM INIQVITATE/3/ 3.

(4)

for Son ascerptun swe swe sweord tungan heara QUIA EXACUERUNT UT GLADIUM LINGUAS SUAS/

aSenedun4 bogan wisan bitre INTENDERUNT ARCUM REM AMARAM,8 4.

from ege feondes genere A TIMORE INIMICI ERIPE

(5)

5ast hie /scoteden5 in degelnisse Sone unwemman / UT Sa/ GITTENT IN OCCULTIS INMACULATUM./

feringa scotedun hine 7 ne ondreordun / trymedun him word yfel (6) SUBITO SAGITTABUNT EUM ET NON TIMEBUNT,/ FIRMAUERUNT SIBI UERBUM MALUM,

fleotun / 5ast hie ahydden girene cwedun / hwelc gesi)? hie / DISPU/tAUERUNT UT ABSCONDERENT LAQUEOS, DIXe/rUNT QUIS UIDEBIT EOS./ 5. smegende mid smeaunge smegende werun unrehtwisnisse asprungun SCRUTATI SUNT INIQUITATEM DEFECERUNT/ SCRUTANTES SCRUTINIO. / 6. bi5 upahefen god mon to heortan he ran HOMO ET8 COR ALTUM (8) ET EXALTABITUR DS. / 7.

(-)

(7)

togeneolaeced ACCEDET7

strelas cilda (-) SAGITTAE PARUULORUM

gewordne sind witu / heara 7 fore nowihte hefdun wi5 /him tungan FACTAE SUNT PLAGAe/ EORUM (9) ET PRO NIHILO HABUERUNT CONTRA/ EOS LINGU7E9 heara / IPSORUM./ 8.

gedroefde sind alie 5a 5e gesegun hie / 7 ondreord oghwelc (-) CONTURBATI SUNT OMNES QUI UEDEBANT EOs/ (10) ET TIMUIT OMNIS

mon 7 segdun / were godes 7 dede his ongetun / HOMO, ET ADNUNTIAUERUNT 10/ OPERA DI ET FACTA EIUS INTELLEXERUNT./ 9. bi5 geblissad se rehtwisa in dryhtne 7 gehyhteS in hine LAETABITUR IUSTUS IN DNO ET SPERABIT11 IN EO

(11)

7 bio5 herede alie ET LAUDABUNTUR OMNES

5a rehtwisan on heortan/ RECTI CORDE. /

[60v]

1.

5e gedeafenaS ymen god 7 5e bi5 agefen / gehat (2) TE DECET HYMNUS DS IN SION ET TIBI REd/dETUR UOTUM IN HIERUSA-

/ LEM./ 2.

58

64. IN FINEM PSALMVS DAVID/ CANTICVM HIEREMIAE ET EZECHIEL DE POPVLO/ TRANSMIGRATIONIS QVANDO INCIPIEBANT PROFICISCI.1/

geher gebed min to 5e oeghwelc flasse cyme5 / (3) EXAUDI ORATIONEM MEAM AD TE OMNIS CARO UENIET./ 3.

word (4) VERBA

PSALM 64

PSALM 65

unrehtwisra strongadun ofer us /7 arleasnissum urum Su gemilsas / INIQUORUM PRAEUALUERUNT SUPER NOS/ ET IMPIE TAT IB: NOSTRIS TU PROPITIABERIS.2/ 4.

eadig Sone Su gecure 7 genome he ineardaS / in geteldum (5) BEATUS QUEM ELEGISTI ET ADSUMPSISTI INHa/bITABIT3 IN TABERNACULIS

Sinnum / TUIS. / 5.

(-)

we bioS gefylde in godum hyses Sines halig is / tempel din wundurREPLEBIMUR IN BONIS4 DOMUS TUAE SCM EST/ TEMPLUM TUUM (6) MIRA-

lic in rehtwisnisse / BILE IN AEQUITATE./ 6.

geher usic god se halwynda ur hyht alra /gemsera (-) EXAUDI NOS DS SALUTARIS NOSTER SPES OMNIu/ FINIUM

eorSan 7 in sae feor / gearwiende muntas in msegne Sinum bigyrded / TERRAE ET IN MARI5 LONGE./7. PRAEPARANS MONTES IN UIRTUTE TUA ACCINc/tUS mid maehte POTENTIA (8) BIT./ 8.

Su gedroefes grund saes / swoeg6 ySa his hwelc arefneS QUI CONTURBAS FUNDUM Ma/rIS SONUM FLUCTUUM7 EIUS QUIS SUSTINE-

bioS gedroefde Siode 7 ondredaS alie / Sa Se eardiaS endas (-) TURBABUNTUR GENTES (9) ET TIMEBUNT OMNEs/ QUI HABITANT FINES

eorSan from tacnum Sinum / TERRAE A SIGNIS TUIS./ 9.

utgong margentide 7 on efenne Su bist gelustfullad / (-) EXITUS MATUTINI ET UESPERE DELECTAUERIS / (10)

Su niosades eorSan 7 Su indrenctes hie /Su gemonigfalddes geweolgian hie / UISITASTI TERRAM ET INEBRIASTI EAm/ MULTIPLICASTI LOCUPLETARE EAM./ 10. flod godes gefylled is mid wetre Su gearwades mete_ /[61r] FLUMEN Dl REPLETUM EST AQUA, PARASTI CIBu/ gegearwung Sin PRAEPARATIO TUA./ 11.

rinnellan his indrencende RIUOS EIUS INEBRIANS

(-)

heara for Son swe is ILLORUM QUIA ITA EST

his in gemonigfalldende cneorisse MULTIPLICANS1' GENERATIO/NES EIUS IN

dreapingum his biS geblissad Sonne he upcymeS / bledsiende beg geres STILLICIDIIS SUIS LAETABITUR DU EXORIETUR./ 12. BENEDICENS CORONAM ANNI BEfreamsumnisse Sinre / 7 feldes Sines11 bioS gefyld mid genyhtsumnisse j NIGNITATIS TUAE/ ET CAMPI TUI REPLEBUNTUR UBERTATE. / 13.

faettiaS PINGUES-

gegerede sind hyllas bioS bigyrde wynsunisse endas woestennes 7 CENT12 FINES DESERTI ET EXULTATIONE/COLLES ACCINGENTUR.13 / 14. INDUTI SUNT 7 soSlice cleopiaS hwaete rommas scepa 7 gemaeru 7 dene genyhtsumiaS 14 ABUN/DABUNT15 FRUMENTO ETENIM CLAMABUNT ARIETES OUIUM ET CONUALLES cweoSaS ymen ET HYMNUM18 DICENT

65. IN FINEM PSALMVS DAVID./ wynsumiaS gode all eorSe salm cweoSaS / noman his sellaS wuldur lofe 1. IVBILATE DO OMNIS TERRA (2) PSALMUM DICITE / NOMINI EIUS DATE GLORIAM LAUDI his / EIUS./2.

cweoSad gode hu egesfulle sind were Sin /in mengu megnes (3) DICITE DO QUAM TERRIBILIA SUNT OPERA TUA,/ IN MULTITUDINE UIRTUTIS

Sines legaS / Se feond Sine / TUAE MENTIENTUR/ TIBI INIMICI TUI./ 3.

all eorSe weorSaS See 7 singeS (4) OMNIS TERRA ADORET TE ET PSALLAT

Se / salm cwiS noman Sinum Su hesta / TIBl/ PSALMUM DICAT NOMINI TUO ALTISSIME./ 4.

cymaS 7 gesiaS were (5) UENITE ET UIDETE OPERA

dryht hu egesful /in geSaehtum ofer beam monna / DNI QUAM TERRIBILIS/ IN CONSILIIS SUPER FILIOS1 HOMINUM./ 5.

se gecerreS (6) QUI CONUERTIT

59

PSALM 66

PSALM 65

sae in dryge 7 flodas / SorhleoreS mid foet Ser we bioS geblissade in Sset ilce MARE IN ARIDAM ET FLUMINA/ PERTRANSIUIT PEDE IBI LAETABIMUR IN ID IPSO., 6.

se waldeS in megne his in ecnisse / [61v ] (7) QUI DOMINATUR IN UIRTUTE SUA IN AETERNUM,/

gelociaS Sa in RESPICIUNT QUI IN/

egan his ofer Siode OCULI EIUS SUPER GENTES

eorre gegremedon ne sien upahefen in him seolfum IRA PROUOCANT NON EXALTENTUR IN SEMETIPSI3.

/ 7 hersumiaS stefne lofes his bledsiaS Siode god urne BENEDICITE GENTES DM NOSTRUM/ ET OBAUDITE UOCEM LAUDIS EIUS. sawle mine to life /7 ne salde onstyrgan foet mine / ANIMAM MEAM AD UITAm/ ET NON DEDI3 COMMOUERI4 PEDES MEOS./ 9.

DP.2 7. I.

(8)

se sette (9) QUI POSUIT

(10)

for_Son Su QUM PRO-

/ swe mid fyre biS amearad seolfur / acunnades usic god mid fyre usic amearedes IGNE EXAMINATUR ARGENTUM. / 10. BASTI NOS DS IGNE NOS EXAMINASTI,/ SICUT Su gel^ddes usic in gerene Su settes geswencednisse / in bece urum (11) INDUXISTI NOS IN LAQUEUM POSUISTI TRIBULA/tIONES IN DORSO NOSTRO (12) / ofer heafud ur Su onsettes men INPOSUISTI HOMINES, SUPER CAPITA NOSTRA.,,

11. (-)

we leordun Sorh fyr 7 TRANSIUIMUS5 PER IGNEM ET

weter 7 Su ingelaeddes / usic in coelnisse / AQUAM, ET INDUX /iSTI NOS IN REFRIGERIUM./ 12.

ic ingaa in hus bin (13) INTROIBO IN DOMUM TUAM

in onsegdnissum /ic gelde Se gehat min Sa tod^ldun weolure mine / IN HOLOCAUSTIS,/REDDAM TIBI UOTA MEA (14) QUAE DISTINXERUNT8 LABIA MEA./13. (-) Sas spreocende wes mud min in geswencednisse minre HAEC LOCUTUM EST OS MEUM IN TRIBULATIONE MEA7

onsegdnisse merglice (15) HOLOCAUSTA MEDULLATA

/ mid inbernisse 7 rommum8 ic ofriu Se oxan ic ofriu Se OFFERAM TIBI; CUM INCENSU ET ARIETIB: OFFERAM TIBI BOUES

_ buccu mid / CU HIRCIS.; HIRCIS./ 14.

(16)

cumaS 7 geheraS mec 7 ic segco9 eow alie / Sa ondredaS dryht hu feolu dyde VENITE ET AUDITE ME ET NARRABO UOBIS Om/nES QUI TIMETIS DNM QUANTA FECIT sawle minre / ANIME ME£. / 15. 16.

fro him muSe minum ic cleopede 7 upahof under tungan minre (17) AB IPSO ORE MEO CLAMAUI ET EXALTAUI10 SUB LINGUA MEA.,

unrehtwisnisse gif ic gelocade in heortan minre ne gehereS god (18) INIQUITATEM SI CONSPEXI IN CORDE MEO NON11 EXAUDIET12 DS.

[62r ]

for Son geherde mec go^ 7 bihaldeS /stefne boene minre ' PROPTEREA EXAUDIUIT ME DS ET INTENDIT/ UOCI DEPRECATIONIS MEAE./ 18.

17. (19) ge(20) BENE-

bledsad dryht se on weg ne awende boene / mine 7 mildheortnisse his fro DICTUS DNS QUI NON AMOUIT DE PRECATIO/NEM MEAM ET MISERICORDIAM SUAM A me / ME./

66. IN FINEM IN HYMNIS PSALMVS CANTICI./

1.

(2)

god gemildsie us 7 bledsie usic / inlihte ondwliotan his ofer usic / DS MISEREATUR NOBIS ET BENEDICAT NOs/ INLUMINET UULTUM SUUM SUPER NOs/

7 gemilsie us / ET MISEREATUR NOBIS./ 2.

(3)

Siodum haelu Sin / GENTIBUS SALUTARE TUUM./ 3.

60

Saet UT

we oncnawen1 in eorSan weg Sinne /in alium COGNOSCAMUS IN TERRA UIAM TUAm/ IN OMNIBUS

ondettigen Se folc god / ondettien Se (4) CONFITEANTUR TIBI POPULI DS / CONFITEANTUR TIBI

PSALM 66

PSALM 67

folc all POPULI OMNES.

/ 4.

blissien 7 gefen Siode for Son Su doemest / folc in (5) LAETENTUR ET EXULTENT GENTES QUM IUDICAS POPULOS IN

rehtwisnisse 7 Siode in eorSan Su gereces AEQUITATE ET GENTES IN TERRA DIRIGES. DIA. ondettie 3e folc all / CONFITEANTUR TIBI POPULI OMNES./ 6.

/ 5.

ondettie2 5e folc god (6) CONFITEANTUR TIBI POPULI DS

eorSe salde western his bledsie usic (7) TERRA DEDIT FRUCTUM SUUM BENEDICAT NOS

god /god ur 7 bledsie usic go_d 7 ondreden / hine alie endas eorSan / DS / DS NOSTER (8) ET BENEDICAT NOS DS ET METU/ANT EUM OMNES FINES TERRAE./

67. IN FINEM PSAL.M. CANTICI DAVID./

1.

arise god 7 sien tostrogdne feond his / 7 flen fro onsiene his Sa (2) EXSURGAT DS ET DISSIPENTUR INIMICI EIUS1/ ET FUGIANT A FACIE EIUS QUI

fiodun hine /[62v ] ODERUNT2 EUM./ 2.

swe asprong rec hie aspringen swe floweS / w^x from (3) SICUT DEFECIT FUMUS DEFICIANT SICUT FLUIt/cERA A

onsiene fyres swe forweorSen Sa synfullan3 /from onsiene godes 7 5a rehtwisan symbliaS FACIE4 IGNIS, SIC PEREANT PECCATORES/ A FACIE DI, (4) ET IUSTI £PULEN/ TUR.5/ 3.

gefen in gesihSe goSes sien gelustfullade in blisse / (-) EXULTENT IN CONSPECTU DI DELECTENTUR IN LAETITIA./4.

singaS (5) CAN-

gode salm cweodaS noman his siSfet / dood him se astag ofer TATE DO PSALMUM DICITE NOMINI EIUS, ITEr/ FACITE EI QUI ASCENDIT SUPER setgong / dryht noma is him / OCCASUM/ DNS NOMEN EST EI. / 5.

gefiaS in gesihSe his bioS gedroefde / (-) GAUDETE IN CONSPECTU EIUS, TURBABUNTUR/

fro onsiene his fedras stepcilda 7 doeman widwena god in stowe Sere A FACIE EIUS (6) PATRES ORFANORU ET IUDICES UIDUARU.8 / 6. (-) DS IN LOCO halgan his SCO SUO

(7)

god se eardian doeS / anmodde in huse DS QUI HABITARE FACIT/ UNIANIMES IN DOMO.,

se utal§deS gebundne (-) QUI EDUCIT UINCTOS

in strengu gelice 7 Sa 5a in eorre gegremmaS Sa eardiaS in byrgennu IN FORTITUDINE, SIMILITER/ ET EOS QUI IN IRA PROUOCANT, QUI HABITANT IN SEPUL/ god mit te Su utgasst biforan folce Sinum /Sonne Su ofergasst Sorh CRIS./ 8. DS DUM EGREDIERIS CORAM POPULO TUO,/ DUM TRANSGREDIERIS PER woesten / eorSe onstyred is / DESERTO/ (9) TERRA MOTA EST., 9.

7 soSlice heofenas dreapedun fro onsiene (-) ETENIM CAELI DISTILLAUERUNT A FACIE

godes /munt fro onsiene godes / regn wilsumne toscadende god Dl / MONS SINA A FACIE DI ISRAHEL./10. PLUUIAM UOLUNTARIAM SEGREGANS DS erfewordnisse / Sinre 7 soSlice geuntrumad is /Su soSlice gefredes Sa / here/ditati tuae etenim infirmata est/ TU UERO PERFECISTI EA./ 11. netenu Sin ineardiad in hire ANIMALIA TUA INHABITABUNT7 IN EA,

[63r] Su gearwades in swoetnisse Sinre Searfan PARASTI IN DULCIDINE TUA PAUPERI8

micle godspelliendum megene dryht seleS word UIR/TUTE MULTA DNS DABIT UERBUM EUANGELIZANTIBUS

god DS.,

12.

TUM

Ses leofan 7 hiow / huses todaelan herereaf / DILECTI ET SPE/ciES DOMUS DIUIDERE SPOLIA. / 13.

(14)

(13)

cymng megna REX UIRTU-

gif ge slepaS betwih SI DORMIATIS INTER

midde Sreatas fiSru culfran / besifrede 7 efterran beces / his in MEDIOS CLEROS PINNAE CO /lUMBAE DEARGENTAT^ ET POSTERIORA DORSl/ EIUS IN 61

PSALM 67

PSALM 67

hiowe goldes / SPECIE AURI./14.

Sonne toscadeS des10 heofenlican cyninges ofer hie / snawe (15) DUM DISCERNIT CAELESTIS REGIS SUPER EAM/ NIUE

bioS gehwitte11 / DEALUABUNTUR IN SELMON./ 15. /munt f§t / TUS/ MONS PINGUIS./16.

munt godes munt genyhtsum munt gerunnen (16) MONTEM DI MONTEM UBEREM MONS COAGULA/

to hwon onfoS ge muntas genyhtsume munt /in Sasm (17) VT QUID SUSPICITIS12 MONTES UBERES, MONS/ IN QUO

oc5 ende eardaS wel gelicad is gode eardian in him ; 7 soSlice dryht DNS HABITABIT 13 USQ: IN FINEM./ BENEPLACITUM EST DO HABITARE IN E0}/ ETENIM 17.

scrid godes ten Susendum monigfald / Sused blissiendra (18) CURRUS DI DECIM MILIUM MULTIPLEX/ MILIA LAETANTIUM.,

18.

(-)

dryht in DNS IN

him in Sasmjialgan stigende in heanisse / gehefte laedde heftned , ILLIS IN SINA IN SCO (19) ASCENDENS IN ALTUM/ CAPTIUAM DUXIT CAPTIUITATEM/ salde gefa monnum / DEDIT DONA HOMINIBUS./ 19.

7 soSlice 5a ne gelefaS ineardian / dryht god (-) ETENIM QUI NON CREDUNT INHABITARE/ DNS DS (20)

gebledsad gebledsad dryht of dege in deg / BENEDICTUS, BENEDICTUS DNS DE DIE IN DIEM./ 20.

gesundne siSfet doeS us (-) PROSPERUM ITER FACIET NOBIS

god se halwynde ur / [63v] ur god hale to donne 7 dryht utgong DS SALUTARIS NOSTE14/ (21) NOSTER15 DS SALUOS FACIENDI ET18 DNI EXITUS deaSes / MORTIS./ 21.

ah hweSre god gescasneS heafudu / feonda his cnol (22) UERUMTAMEN DS CONQUASSAUIT CAPITA/ INIMICORUM SUORUM UER17

in scyldum his loccas geondgongendra TICEM CAPILLI/ PERAMBULANTIUM18 IN DELICTIS SUIS

' 22.

cyS dryht of basan (23) DIXIT DNS EX BASAN

ic gecerru ic biom gecerred /in grud sses oS Saet sie bideped / fot Sin CONUERTAM CONUERTAR19 / IN PROFUNDUM MARIS (24) DONEC INTINGUATUR / PES TUUS iri blode IN SANGUINE.21/ 23.

tvnge20 hunda Sinra of feondum from him gesegene sind (-) LINGUA CANUM TUORUM EX INIMICIS AB IPSO/(25) UISI SUNT

gongas Sine god inngong godes mines GRESSUS TUI DS INGRESSUS DI MEI /

cyninges se is in halgu his / REGIS QUI EST IN SCO IPSIUS. / 24.

fore(26) PRAE-

cwomun aldermen tosomne geSeode singondum in midle iungra22 plaegiendra tim UENERUNT PRINCIPES CONIUNCTI PSALLEN/TIB:23 IN MEDIO IUUENUM TYMPANISTRIApanan RUM ,

DIAPSALM. 24

in cirican bledsiaS dryht god /of espryngum (27) IN ECCLESIIS BENEDICITE DNM DM /DE FONTIBUS ISRAHEL.

25.

Ser se gungesta in fyrhtu aldermen / heretogan heara (28) IBI BENIAMIN ADULESCENTIOR IN PAUORE, PRIN/GIPES IUDA DUCES EORUM aldermen / 7 aldermen PRINCIPES ZABULON/ ET PRINCIPES NEPTALIM.

26.

onbiod god megen Sin (29) MANDA DS UIRTUTEM TUAM

getryme Sis go_d / Sset wircende Su earS in us from temple Sinum / Sset is CONFIRMA HOC Ds/ QUOD OPERATUS ES IN NOBIS, (30) A TEMPLO25 TUO / QUOD EST Se ofredun IN HIERUSALEM, TIBI OFFERENT/

cyningas gefe REGES MUNERA,

27.

Su Sreades wuda (31) INCREPA FERAS28 SILUARUM

gemot fearra / [64r] betwih cye folca Saet ne sien utatyned / CONCILIUM TAURORUM27/ INTER UACCAS POPULORUM UT NON EX/C LUDANTUR Sas 5a gecunnade werun seolfre / HII QUI PROBATI SUNT ARGENTO./ 28.

tostenc Siode 5a gefeht willaS (-) DISSIPA GENTES QUg28 BELLA UOLUNT,

(32)

cumaS /erendwrecan of asgyptum sigelhearwan forcymeS hond his gode / UENIENT LE/GATI EX EGYPTO, AETHIOPIA PRAEUENIET MANUS EIUS DO. /29. (33)

62

PSALM 67

PSALM 68

ricu eorSan singaS gode singaS dryhtne / singaS gode se astag ofer REGNA TERRAE CANTATE DO PSALLITE DNO / PSALLITE DO (34) QUI ASCENDIT SUPER heofenas /heofena to eastdaele / CAELOS CAE/LORUM AD ORIENTEM./30. his

sehSe seleS stefne his stefne megnes (-) ECCE DABIT UOCEM SUAM, UOCEM UIRTUTIS

sellad29 are gode / ofer israel micelnis his /7 (35) DATE HONOREM DO./31. (-) SUPER ISRAHEL MAGNIFICENTIA EIUs/eT

sue;

megen his in wolcnum / UIRTUS EIUS IN NUBIBUS./ 32.

wundurlic god in halgu his god / he seleS (36) MIRABILIS DS IN SCIS SUIS, DS ISRAHEL,/IPSE DABIT

31

megen° 7 strengu / folces his gebledsad god■32 UIRTUTEM ET FORTITUDINEM/PLEBIS SUAE BENEDICTUS DS.

[64V]

1.

68. IN FINEM PRO HIS QUI/ COMMVTABVNTVR DAUID.1 /

halne mec /doa god for_Son ineodun weter / oS sawle mine (2) SALWM ME / FAC DS QUM INTROIERUNT AQV£2 / USQUE AD ANIMAM MEAM (3)

gefestnad /ic eam in lam grundes 7 / nis spoed / INFIXUS3 / SUM IN LIMUM PROFUNDI Et/ NON EST SUBSTANTIA./ 2.

cym in (-) VENI IN ALTI-

heanisse saes 7 storm / bisencte mec / ic won cleopiende hase TUDINEM MARIS ET TEMPESTAS/ DEMERSIT ME. / 3. (4) LABORAUI CLAMANS RAUCg4 gewordne werun goman / mine asprungun egan mine bonne ic gehyhtu / in god FACTAE SUNT FAu/cES MEAE, DEFECERUNT OCULI MEI DUM SPe/rO IN DM minne / MEUM./ 4.

gemonigfaldade sindun ofer loccas heafdes / mines Sa fiodun mec (5) MULTIPLICATI SUNT SUPER CAPILLOS CAPITIs/ MEI, QUI5 ODERUNT ME

bi ungewyrhtum / GRATIS. / 5. unrehtwislice 7 INIUSTE,'

6

gestrongade sind ofer mec Sa mec oehtaS / feond mine (-) CONFORTATI SUNT SUPER ME QUI ME PERSe/qUUNTUR INIMICI MEI

Sa ic ne reafade Sa ic onlesde 1 god 5u wast unwisdom QU£8 NON RA/PUI TUNC EXSOLUEBAM., 6. DS TU SCIS INSIPIENTIAM

minne 7 scylde MEAM ET DELICIA./

mine fro Se MEA A TE

ne sind ahydde / ne scomiaS in mec NON SUNT ABSCONDITA./ / 7. NON ERUBESCANT IN ME

5a Se Sec bid j / dryht god megna ne onscunien ofer mec / [65r] QUI TE EXPE CTANT/ DNE DS UIRTUTUM NON REUEREANTUR SUPER9 ME / soecaS Se REQUIRUNT T

Sa Se QUI

god / for_5on fore Se ic aber edwit / oferwrah DS ISRAHEL./ 8. QUM PROPTER TE SUPPORTAUI IMPROPERIUM/ OPERUIT

mid scome onsiene mine RE UE RE NT IA FACIEM MEAM

fremSe / geworden ic eam broSrum minum 7 cuma xo (9) EXTER/ FACTUS SUM FRATRIBUS MEIS ET HOSPIS

bearnum / moeder minre FILIIS / MATRIS MEAE./ 9.

iteS mec 7 for Son hatheortnisse huses Sines DOMUS TUAE COMEDIT ME ET ZELUS (10) QUM

mec Se gefeollun ofer edwit edwitendra OPPRO/BRIA EXPROBRANTIUM TIBI CECIDERUNT11 SUPER12 ME. '1 geworden is me in edwit festenne sawle mine IEIUNIO ANIMAM MEAM/ ET FACTUM EST MIHI IN OPPROBRIUM.

/ 10.

7 oferwrah in (11) ET OPERUI IN

7 ic sette 11. (12) ET POSUI

hregl min heran / 7 geworden ic eam him in bispel / UESTIMENTUM MEUM CILICIUM/ ET FACTUS SUM ILLIS IN PARABOLAM./ 12.

(13)

63

PSALM 68

PSALM 68

wiS mec bieodun 5a 5e setun /in gete 7 in mec sungun 5a 5e ADUERSUM ME EXERCEBANTUR QUI SEDEBANT13/ IN PORTA ET IN ME PSALLEBANT QUI win / druncun BIBEBANT UINU. 14 / 13.

ic soSlice gebeded min to 5e dryht tid / wel (14) EGO UERO ORATIONEM MEAM AD TE DNE TEMPUS/ BENE-

gelicade god in mengu mildheortnisse / 5inre geher me in soSfestnisse haelu PLACITI DS IN MULTITUDINE MISERICOr/dIAE TUAE EXAUDI ME IN UERITATE SALUTIS 5inre / TU?./ 14.

gere mec of lame 5aet ic in ne fele gefrea mec /of Saem figendum mec (15) ERIPE ME DE LUTO UT NON INHEREAM, LIBERA ME / EX ODIENTIB: ME,

7 of grunde wetra / nales mec bisence storm . wetres / ne ET DE PROFUNDO AQUARUM/ (16) NON ME DEMERGAT TEMPESTAS AQUAE./ 15. NEQUE forswelge mec grund ne 5rege / ofer mec sea5 mu5 his / ABSORBEAT ME PROFUNDUM, NEQ: URGEAt/ SUPER ME PUTEUS OS SUUM./ 16.

(17)

'[65V] mengu efter geher mec dryht for_5on freamsum is mildheortnis 5in SECUNDUM MULTITUDIEXAUDI ME DNE QUM BENIGNA EST MISERICORDIA TUA/

mildsa / Sinra geloca in mec NEM MISERATIONUM/TUARUM RESPICE IN ME.

17.

ne acer 5u onsiene 5ine from (18) NE AUERTAS FACIEM TUAM A

cnehte Sinum for_5on ic bio geswenced / hreSlice geher mec / PUERO TUO QUM TRi/bULOR UELOCITER EXAUDI ME. / 18.

bihald (19) INTENDE

to sawle minre 7 gefrea hie / fore fiondum minum genere mec dryh / ANIMAE MEAE ET LIBERA EAm/ PROPTER INIMICOS MEOS ERIPE ME DNE./ 19.

5u (20) TU

soSlice wast edwit min gedroefnisse / 7 scome15 mine in ENIM SCIS IMPROPERIUM MEUM CONFUSIo/nEM ET16 UERECUNDLAM MEAM (21) IN gesihSe J' Sinre sind alie geswencende mec / CONSPEc/tU TUO SUNT OMNES TRIBULANTES ME. / 20.

edwit bad (-) IMPROPERIUM EXPECTAUIT

heorte min 7 ermSu ic arefnde 5a somud mid mec were geunrotsad COR MEUM ET MISE/RIAM ET17 SUSTINUI QUI SIMUL MECUM CONTRISTA /RETUR ET ne wes 7 froefrende mec ic sohte /7 ic ne gemoette NON FUIT ET18 CONSOLANTEM ME QU^SIUI10/ ET NON INUENI. / 21.

7 saldun in (22) ET DEDERUNT IN

mete minne gallan 7 in Surste minum / drynctun mec mid ecede / ESCAM MEAM FEL, ET IN SITI MEA / POTAUERUNT ME ACETO. / 22.

sie biod (23) FIAT MENSA

heara biforan him in girene /7 in edlean 7 in eswic / EORUM CORAM IPSIS IN LAQUEUM/ ET IN RETRIBUTIONEM ET IN SCANDALUM./ 23.

(24)

sien aSiostrade egan heara 5aet hie ne gesen 7 bec / heara aa gebeged / OBSCURENTUR OCULI EORUM NE UIDEANT, ET DOr/sUM ILLORUM SEMPER INCURUA./ 24.

ageot ofer hie eorre Sin /7 ebylgSu20 eorres Sines gegripe21 (25) EFFUNDE SUPER EOS IRAM TUAm/ ET INDIGNATIO IRAE TUAE ADPRAEHENDAT

hie / EOS./ 25.

sie eardung heara woestu (26) FIAT HABITATIO EORUM DESERTA,22/

ne sie se ineardie / NON SIT QUI INHABITET./ 26.

(27)

[66r ]

7 in geteldum heara ET IN TABERNACULIS EORUM

for_5on Sone Su sloge hie oehtende / werun QUM QUEM TU PERCUSSISTI IPSI PERSECu/tI SUNT23

7 ofer sar wunda / minra otectun / ET SUPER DOLOREM UULNERUm/ MEORUM ADDIDERUNT. / 27.

tosete unrehtwisnisse (28) ADPONE INIQUITATEM

ofer unrehtwisnisse heara_ /7 in ne gaS in Sinre rehtwisnisse / SUPER INIQUITATE IPSORu/ ET NON INTRENT IN TUA IUSTITLA. /28. gade of boec lifgendra / 7 mid Saem rehtwisum ne bioS awriten / DE LIBRO UIUENTIUM/ ET CUM IUSTIS NON SCRIBANTUR./ 29.

64

sien hie adil(29) DELEANTUR Searfa 7 (30) PAUPER ET

PSALM 68

PSALM 70

sargiende ic earn / 7 haelu ondwlitan Sines god onfeng mec DOLENS EGO SUM ET SALUS UULTUS TUI DS SUSCEPIT ME.

/ ic hergu noman 30. (31) LAUDABO NOMEN

godes mines mid songe /7 ic micliu hine in lofe / DI MEI CUM CANTIC07 ET MAGNIFICABO EUM IN LAUDE./31.

licaS gode (32) PLACEBIT DO

ofer caelf niowe / hornas forSl^dende 7 clea / SUPER UITULUM NOUELLUM, CORNUA PRODUCENTEM ET UNGULAS./32.

gesen (33) UIDEANT

Searfan 7 blissien j soecaS dr^ht 7 liofaS sawul eower / PAUPERES ET LAETENTUR,/ QUAERITE DNM ET UIUET ANIMA UESTRA./ 33. geherde Searfar. dryht / 7 gebundne his ne forhogde / EXAUDIUIT PAUPERES DNS / ET UINCTOS SUOS NON SPREUIT./ 34. heofenas 7 eorSe / sae 7 all 5a 5e in him sind / CAELI ET TERRA/ MARE ET OMNIA QUAE IN EIS SUNT./35.

for Son (34) QUONIAM

hergaS hine (35) LAUDENT EUM

for Son god halne (36) QUONIAM DS SALUAM24

doS sion / 7 bioS timbrede cestre 7 ineardiaS Ser /[66v] FACIET SION/ET AEDIFICABUNTUR CIUITATES IUDAE ET INHABITABUNT, IBI./ 36.

(-)

7 erfeworSnisse bigeotaS hie 7 sed j Siowa his gesittaS hie /l ET HEREDITATE ADQUIRUNT EAM (37) ET SEMEn/SERUORUM EIUS POSSEDEBUNT EAM/et 5a Se lufiaS noman his ineardiad in hire / QUI DILIGUNT NOMEN EIUS INHABITABUNT IN EA. /

69. IN FIN. DAVID IN REMEMORATIONE QVO SALVV FECIT EVM DNS.1/

1.

god in fultu minne bihald (2) DS IN ADIUTORIUM MEUM INTENDE

dryht to gefultumiende me oefesta / DNE AD ADIUUANDUM ME FESTINA./2. (3)

sien gescende 7 onscunien fiond / mine 5a Se soecaS sawle mine / CONFUNDANTUR ET REUEREANTUR INi/mICI MEI QUI QUERUNT ANIMAM MEA. /3.

(4)

sien forcerde on bec 7 scomien /5a Se me yfel / sien AUERTANTUR RETRORSUM ET ERUBESCANT/ QUI COGITANT MIHI MALA. 4. (-) AUERforcerred sona 7 scomiende TANTUR STATIM 73 ERUBESCENTES,

5a Se cweoSaS me weolga weolga QUI DICUNT MIHI EUGE EUGE.

/ gefen 7 5. EXULTENT ET

blissien 5a Se soecaS Saec dryht / 7 cweSen aa sie gemiclad dryht / 5a Se LAETENTUR QUI QUERUNT TE DNE /et DICANT SEMPER MAGNIFICETUR DNS / QUI lufiaS haelu Sine / ic soSlice weSla 7 Searfa ic eam god gefultume me DILIGUNT SALUTARE TUUM./ 6. EGO UERO EGENUS ET PAUPER SUM DS ADIUUA ME. 7.

fultum min 7 ale send min Su earS (-) ADIUTOR MEUS ET LIBERATOR MEUS ES TU ,

dryht ne leata4 Su DNE NE TARDAUERIS.

70. DD PS. FILIOR IONADAB ET PRIORVM CAPTIVORVM.1/

1.

god in Se ic gehyhte dryht ic ne sie gescended2/in ecnisse j in Sinre rehtwisnisse DS IN TE SPERAUI DNE NON CONFUNDAR/ IN AETERNUM/ (2) IN TUA IUSTITIA

gefrea mec 7 genere mec /[67r] LIBERA ME ET ERIPE ME./ 2.

onhaeld to me eare Sin 7 gefrea mec / (-) INCLINA AD ME AUREM TUAM ET LIBERA ME /

bio Su me in god gescildend / 7 in stowe getrymede Saette3 halne mec gedoe / (3) ESTO MIHI IN DM PROTECTOREM/ET IN LOCUM MUNITUM UT SALUUM ME FACIAS./

65

PSALM 70

PSALM 70

3.

(-)

for_5on trymenis min 7 geberg min /Su earS god min genere mec QUM FIRMAMENTUM MEUM ET REFUGIUM MEU/ ES TU (4) DS MEUS ERIPE ME

of honda Ses synfullan /7 of honda wiS §e dondes 7 unrehtlice / DE MANU PECCATORIS / ET DE MANU CONTRA LEGEM AGENTIS ET INIQUE. / 4. Son IAM

5u earS geSyld min dryht /hyht min from guguSe minre / TU ES PATIENTIA MEA DNE/ SPES MEA A IUUENTUTE MEA./ 5.

for (5) QUON-

in See ge(6) IN TE CON-

trymed ic eam of innoSe /of wombe modur4 minre Su earS min gescildend /in See FIRMATUS SUM EX UTERO/ DE UENTRE MATRIS MEAE TU ES MEUS PROTECTOR/ IN TE song min aa / DECANTATIO MEA SEMPER./6. fultum strong / ADIUTOR FORTIS./ 7.

swe swe forebecen geworden dc eam mongum /7 Su (7) TAMQUAM PRODIGIUM FACTUS SUM MULTIS/ ET TU

sie gefylled min muS lof Sin / Sast ic mege singan (8) REPLEATUR OS5 MEUM LAUDEM TUAm/ UT POSSIM CANTARE

wuldur Sin / alne deg micelnisse Sine / GLORIAM TUAM/TOTA DIE MAGNIFICENTIAM TUAM./ 8.

ne aweorp Su mec in tid (9) NE PROICIAS ME IN TEMPORE

aeldu /Sonne aspringeS megen min ne forlet Su mec / senectutis/ DUM DEFECERIT UIRTUS MEA NE DERELINQVAS8 ME. / 9.

(10)

for Son QUIA DIX-

cwedun feond mine yfel me / 7 5a Se heoldun sawle mine / ge5§ht ERUNT INIMICI MEI MALA MIHI,/ ET QUI CUSTODIEBANT ANIMAM MEAM,/ CONSILIUM dydun in annisse / FECERUNT IN UNUM./10.

cweoSende god forleort hine /[67v] (11) DICENTES DS DERELIQUIT EUm/

7 gegripaS hine /for Son nis se generge hine / ET CONPRAEHENDITE EUm/ QUIA NON EST QUI ERIPIAT EUM./ 11. Su from me god min in fultum minne / geloca / A ME DS MEUS IN AUXILIUM MEU / RESPICE./ 12.

oehtaS PERSEQUIMINI god ne afearra (12) DS NE ELONGES7

sien gescende 7 aspringen (13) CONFUNDANTUR ET DEFICI-

telende / sawle minre sien oferwrigen mid gedroefednisse / 7 scome 5a Se ANT DETRAHENTES/ ANIMAE MEAE, OPERIANTUR CONFUSIONE / ET PUDORE QUI soecaS yfel me / QU^RUNT MALA MIHI. / 13.

ic soSlice8 aa in See ic gehyhtu dryht / 7 geecu (14) EGO AUTEM SEMPER IN TE SPERABO DNE / ET ADICIAM

ofer all lof Sin / SUPER OMNEM LAUDEM TUAM./ 14. alne deg haelu Sine / TOTA DIE SALUTARE TUUM./ 15. in maehte dryhtnes / IN POTENTIAS DNI. / 16.

(-)

(-)

(15)

muS min segeS rehtwisnisse Sine / OS9 MEUM PRONUNTIABIT10 IUSTITIAM TUAm/

for Son ic ne oneneow scire / ic inga QUIA NON COGNOUI NEGOTIATIONES/ (16) INTROIBO

dryht ic biom gemyndgad rehtwisnisse Sinre anes / DNE MEMORABOR IUSTITIAE TUAE SOLIUs/ (17)

god DS

Su lasrdes mec fro guguSe minre /7 oS nu ic forSsecgu wundur Sin / DOCUISTI ME A IUUENTUTE MEA / ET USQUE NUNC PRONUNTIABO MIRABILIA TUa/ (18) 7 oS in aeldu 7 aldra / god ne forlet Su mec / ET USQUE IN SENECTA ET SENIUM/ DS NE DERELINQUAS ME. / 17. earm Sinne / cneorisse alre Se toword is / BRACHIUM11 TUUM/ GENERATIONI12 OMNI QUAE UENTURA EST./ 18.

ot Set ic secge (-) DONEC ADNUNTIEM maehte Sine (-) POTENTIAM TUAM

7 rehtwisnisse Sine /god oS in heanisse / [68r] 5a Su Su dydes micelnisse (19) ET IUSTITIAM TUAm/ DS USQUE IN ALTISSIMIs/ QUAE FECISTI MAGNALIA god hwelc gelic Se / DS QUIS SIMILIS TIBI./ 19.

hu monge Su oteawdes me geswencednisse / monge 7 (20) QUANTAS OSTENDISTI MIHI TRIBULATIONES/ MULTAS ET

yfle 7 gecerred Su geliffestes mec /7 of neolnisse eorSan eft Su alaedes MALAS, ET CONUERSUS UIUIFICASTI ME, / ET DE ABYSSO TERRAE ITERUM REDUXISTI

66

PSALM 70

mec / ME./ 20.

PSALM 71

Su gemonigfaldades rehwisnisse Sine 7 gecerred / trymmende earS mec (21) MULTIPLICASTI IUSTITIAM TUAM ET CONUERSUS/ EXORTATUS ES ME,

7 ic ondettu 5e /in featum salma soSfestnisse Sine / ic singu Se in (22) ET EGO CONFITEBOR TIBl/ IN UASIS PSALMORUM UERITATEM TUAM/ PSALLAM TIBI IN citran god halig / CYTHARA DS SCS ISRAHEL./ 21.

gefiaS weolure mine Sonne ic singu Se /7 (23) GAUDEBUNT LABIA MEA DUM CANTAUERO TIBI/ET

sawul min Sa Su alesdes / ANIMA MEA QUAM REDEMISTI./ 22.

ah 7 tunge min biS smegende rehtwisnisse (24) SED ET LINGUA MEA MEDITABITUR IUSTITIAM

Sine_ j Sonne gedroefde 7 onscuniende bioS Sa Se soecaS / yfel me / tua/ dum confusi et reueriti fuerint qui quae/runt MALA MIHI./

71. IN SALOMONE PSALMVS./

1.

(2)

god dom Sinne cyninge sele / 7 rehtwisnisse Sine suna cyninges / DS IUDICIUM TUUM REGI DA / ET IUSTITIAM TUAM FILIO REGIS. / 2.

doem (-) IUDI-

folc Sin in Sinre rehtwisnisse / 7 Searfan Sine in dome / onfoen CARE POPULUM TUUM IN TUA IUSTITIA / ET PAUPERES TUOS IN IUDICIO./ 3. SUSCIPIANT muntas sibbe folce Sinu / 7 hyllas rehtwisnisse / in his rehtwisnis doemeS MONTES PACEM POPULO TUo/eT COLLES IUSTITIAM./ 4. IN SUA IUSTITIA IUDICABIT1 Searfan Sisses folces / 7 hale gedoeS bern Searfena / [68v] PAUPERES HUIUS POPULl/ ET SALUOS FACIET FILIOS2 PAUPERUM./ 5. geeaSmodaS hearmcweoSendra HUMILIABIT3 CALUMNIATOREM/

7 (-) ET

SorhwunaS mid sunnan 7 aer 7 monan /in (5) ET PERMANEBIT CUM SOLE ET ANTE LUNAM/ IN

weoruld weorulde / 7 astag swe swe regn in fleos / 7 swe swe dreapung SAECULUM SAECULI./ 6. ET DESCENDIT4 SICUT PLUUIA IN UELLUs/ ET SICUT STILLIdropetende ofer eorSan_ / upeorneS in dsegum his rehtwisnis 7 genyhtsumnis CIDIA STILLANTIA SUPER TERRA./ 7. ORIETUR IN DIEB: EIUS IUSTITIA, ET ABUNDANTIA sibbe /oS Saet were upahefen mona / 7 waldeS from sae oS sae / PACIS/DONEC EXTOLLATUR LUNA./8. ET DOMINABITUR A MARI USQUE AD MARE/ / biforan him forSgaS 7 fro flode oS gemaeru ymbhwyrftes eorSan ET A FLUMINE USQ: AD TERMINOS ORBIS TERRAE. 9. CORAM ILLO PROCIDENT sigelhearwan / 7 feond his eorSan liciaS / cyningas 7 ealondes AETHIOPES /ET INIMICI EIUS TERRAM LINGENT./ 10. REGES THARSIS ET INSULAE gefe ofradun / cyningas gefe togelaedaS / 7 weorSiaS MUNERA OFFERENT/ REGES ARABUM ET SABA DONA ADDUCENT./ 11. ET ADORABUNT hine alie cyningas eorSan / alie SeoSe SeowiaS him / for Son gefreode EUM OMNES REGES TERRAe/OMNES GENTES SERUIENT EI. / 12. QUIA LIBERABIT5 Searfan from Saem maehtgan / 7 weSlan Saem ne wes fultum / PAUPEREM A POTENTE / ET INOPEM CUI NON ERAT ADIUTOR./ 13.

spearaS PARCET

dear fan 7 weSlan / 7 sawle Searfena hale gedoeS / of westemsceattum 7 PAUPERI ET INOPI / ET ANIMAS PAUPERUM SALUAS FACIET./ 14. EX USURIS ET f berht noma heara biforan him sawle heara unrehtwisnisse gefreaS INIQUITATE LIBERABIT8 ANIMAS EORU/ ET PRAECLARUM NOMEN EORUM CORAM IPSO. 7 leofaS 7 biS said him of golde /[69r] 7 weorSiaS of him aa ET ADORABUNT DE IPSO SEMPER 15. ET UIUET ET DABITUR EI DE AURO ARABIAE

67

PSALM 72

PSALM 71

alne deg / bledsiab hine / 7 bib trymenis in eorban in heanissum /munta TOTA DIE/ BENEDICENT EUM./ 16. ET ERIT FIRMAMENTUM IN TERRA IN SUMMIS / MON/ ofer bib upahefen ofer libanan munt western his /7 blowab of tium/superextolletur7 super libanum fructus8 eius,/et florebunt de cestre swe swe heg eorban / 7 sie oma his gebledsad in weorulde / CIUITATE SICUT FAENUM TERRAE./ 17. ET SIT NOMEN EIUS BENEDICTUM IN SAECULA/ ser sunnan borhwunab noma9 ANTE SOLEM PERMANEBIT NOMEN

his

/7

EIUs/ET

aer monan seld his / ANTE LUNAM SEDIS EIUS./ 18.

7 biob (-) ET BENE-

gebledsade in him alie cyn eorban / alie beode micllab hine / DICENTUR IN EO OMNES TRIBUS TERRAE/OMNES GENTES MAGNIFICABUNT EUM./ 19.

(18)

gebledsad dryht god israela se doeb wundur /micelu ana / 7 gebledsad BENEDICTUS DNS DS ISRAHEL QUI FACIT MIRABILIA/ MAGNA SOLUS/ (19) ET BENEDICTUM noma megenbrymmes his /in ecnisse 7 in weoruld weorulde / NOMEN MAIESTATIS EIUs/ IN AETERNUM ET IN SAECULUM SAECULI./ 20.

7 bib (-) ET REPLE-

gefylled megendrymme his ali eorbe sie sie j BITUR MAIESTATE10 EIUS OMNIS TERRA FIAT FIAT./

72. DEFECERVNT LAVDES DAVID/ FILII IESSE PSALMVS ASAPH./

1.

swibe god god israela bissu ba be rehtre / sind heortan / min soblice1 fulneh onstyrede QVAM BONUS DS ISRAHEL HIS QUI RECTo/ SUNT CORDE/(2) MEI AUTEM P£NE2 MOTI

sind foet /fulneh agotene sind gongas mine / [69v] SUNT PEDES,/ P£NE3 EFFUSI SUNT GRESSUS MEI./ 2. synfullum sibbe / synfulra gesiende / TORIBUS PACEM/ PECCATORUM UIDENS./ 3.

for bon ic elnade in baem (3) QUIA ZELAUI IN PECCA-

for bon nis onh^ldednis deabe (4) QUIA NON EST DECLINATIO MORTI

heara / ne trymenis in wite heara / EORUM/NEC FIRMAMENTUM IN PLAGA EORUM./4.

in gewinnum monna ne sind / (5) IN LABORIBUS HOMINUM NON SUNt/

7 mid monnum ne4 bib swungne / ET CUM HOMINIBUS NON FLAGELLABUNTUR./ 5.

for bon nom hie oferhygd heara / IDEO TENUIT EOS SUPERBIA EORUm/

(6)

oferwrigene sind mid unrehtwisnisse 7 arleas his / OPERTI SUNT INIQUITATE ET IMPIETATE SUA./ 6. we

unrehtwisnis INIQUITAS

forbyppeb swe swe of smeor(7) PRODIIT QUASI EX ADIPE

heara / leordun in geflite heortan / bohtun 7 EORUM / TRANSIERUNT IN DISPUTATIONE CORDIS/ (8) COGITAUERUNT ET

spreocende werun nibas / unrehtwisnisse in heanisse spreocende werun / LOCUTI SUNT NEQUITIAS/ INIQUITATEM IN EXCELSO LOCUTI SUNT./ 7. in heofene mud heara / 7 tunge heara leorde ofer eorban / IN CAELO OS SUUM/ET LINGUA EORUM TRANSIIT SUPER TERRAM./8.

settun (9) POSUERUNT

for bon cerreb (10) IDEO REUER-

hider folc min / 7 d§gas fulle biob gemoeted in him / 7 cwedun TETUR HUC POPULUS MEUS/ET DIES PLENI INUENIENTUR IN EIS./ 9. (11) ET DIXERUNT hu wat god / 7 gif is wisdom in heanisse / QUOMODO SCIUIT DS / ET SI EST SCIENTIA IN EXCELSO. / 10.

sehbe hie synfulle (12) ECCE IPSI PECCATORES

7 genyhtsumegende /in weorulde bigetun5 weolan / ET ABUNDANTES / IN SAECULO OPTINUERUNT DIUITIAS./ 11.

7 ic cweb soblice butan (13) ET DIXI ERGO SINE

intingan ic gerehtwisade heortan mine / 7 bwog betwih ba unscebbendan honda mine 7 CAUSA IUSTIFICAUI COR MEu/ ET LAUI® INTER, INNOCENTES MANUS MEAS (14) ET 68

PSALM 72

PSALM 73

ic wes / geswungen aline deg /[70r] 7 gebecnend min in margentid / FUI / FLAGELLATUS TOTA DIE,/ ET INDEX MEUS IN MATUTINO./12.

gif (15) SI

ic cweS ic seggu swe /sehSe cneoris bearna Sinra Saem ic gestihtade / DICEBAM NARRABO Sic/ ECCE NATIO FILIORUM TUORUM QUIB: DISPOSUI. /13.

ic (16) EX-

gewoende bast ic oncneowe /Sis gewin is biforan me oS Saet ic ingae in ISTIMABAM UT COGNOSCEREM/HOC LABOR EST ANTE ME (17) DONEC INTREM IN godes halig portic / 7 ongete 5a nestan heara / SCUARIU DI, / ET INTELLEGAM NOUISSIMA EORUM./14.

ah hweSre fore (18) VERUMTAMEN PROPTER

facne 5u gestihtades him yfel /5u awurpe hie Sonne werun upahefen / DOLOS7 DISPOSUISTI EIS MALA,/DEIECISTI EOS DUM ADLEUARENTUR./ 15.

hu (19) QUOMODO

gewordne8 werun in tolesnisse /feringa asprungun forwurdun fore /unrehtwisFACTI SUNT IN DESOLATIONE/SUBITO DEFECERUNT PERIERUNT PROPTEr/ INIQUInisse heara swe swe / fro slepe arisende / TATES SUAS (20) UELUT / A SOMNIO8 EXURGENTES./16. onlicnesse heara to nowihte / Su gebeges / IMAGINES EORUM AD NIHi/lUM REDIGES. / 17.

(21)

dryht in cestre Sinre (-) DNE IN CIUITATE TUA

for Son gelustfullad is heorte QUIA DELECTATUM EST COR

min /7 eSre mine tolesde sind / 7 ic to nowihte gebeged eam 7 MEUM/ ET RENES MEI RESOLUTI SUNt/ (22) ET EGO AD NIHILUM REDACTUS SUM ET ic hit nyste / NESCIUI. / 18. mid dec / TECUM./19.

(23)

swe swe neat geworden ic eam mid dec / 7 ic aa UT IUMENTUM FACTUS SUM APUD10 TE / ET EGO SEMPER

Su nome hond Sa swiSran mine / 7 in willan Sinum gelaedes (24) TENUISTI MANUM DEXTERAM MEAm/eT IN UOLUNTATE TUA DEDUXISTI

mec / 7 mid wuldre genome mic / ME / ET CUM GLORIA ADSUMPSISTI ME. / 20.

hwet soSlice me to lafe stodeS11 in (25) QUID ENIM MIHI RESTAT IN

heofene /[70v] 7 from Se hwet walde ic ofer eorSan / CAELO,/ ET A TE QUID UOLUI SUPER TERRAM./ 21.

asprong heorte min (26) DEFECIT COR MEUM

7 flasse min god heortan minre / 7 dael min god _min in weorulde / ET CARO MEA DS CORDIS MEI / ET PARS MEA DS IN SAECULA./ 22.

(27)

for Son sehSe QUIA ECCE

Sa afirraS hie from Se forweorSaS / Su forspildes alie Sa dernliggaS from Se / QUI ELONGANT SE A TE PERIBUNT/ PERDES OMNES QUI FORNICANTUR ABS TE./ 23.

me soSlice astfealan gode god is / settan12 in dryhtne gode hyht minne13 / (28) MIHI AUTEM ADHERERE DO BONUM ESt/ PONERE IN DNO DO SPEM MEAM./

24.

(-)

Saet ic seege all lofu Sin in geatum Soehter / VT ADNUNTIEM OMNES LAUDES TUAS IN PORTIS FILIAE SION./

73. INTELLECTVS ASAPH./ to hwon on weg adrife Su us go_d in ende / eorre is hatheortnis Sin ofer seep 1. UT QUID REPPULISTI NOS DS IN FINEM/ IRATUS EST FUROR TUUS SUPER OUES eowde Sinre / gemyne gesomnunge Sinre / Sa Su gescope from fruman / GREGIS TUI./ 2. MEMENTO CONGREGATIONIS TUAe/QUAM CREASTI AB INITIO./ 3.

(-)

Su gefreades gerd erfes Sines /munt sion in Saem eardas in Son ilean / LIBERASTI UIRGAM HEREDITATIS TUAe/ MONS SION IN QUO HABITAS IN ID1 IPSO./ 4. (3) ahefe hond Sine in oferhygde heara in ende / hu feolu wergende wes se feond ELEUA MANUM TUAM IN SUPERBIA EORUM IN FINE/ QUANTA MALIGNATUS EST INIMICUS

69

PSALM 73

PSALM 73

in halgu Sinu IN SCIS TUIS/

7 gewuldrade sind Sa t5e fiedon in midle /ceafurtunes Sines / (4) ET GLORIATI SUNT QUI TE ODERUNT IN MEDIO/ ATRIO TUO./ 5. (-)

settun tacen heara tacen 7 ne oncneowun_ /swe swe in wege ofer 5a hean POSUERUNT SIGNA SUA SIGNA (5) ET NON COGNOUERT/ SICUT IN UIA SUPRA SUMMUM/ swe swe in wuda trea /[71r] QUASI IN SILUA LIGNORUM./ 6.

mid §cesum curfun dura his in Saet (-) SECURIBUS (6) EXCIDERUNT IANUAS EIUS IN ID

ilee / twibille 7 eadesan awurpun Sa / IPSu/ BIPINNAE ET ASCIA DEIECERUNT EA. / 7.

forberndun mid fyre halig portic Sin INCENDERUNT IGNI SCUARIUM TUUM

in eorSan / bismeoton2 geteld noman Sines / cwedup in heortan heara IN TERRA/ POLLUERUNT TABERNACULUM NOMINIS TUI. / 8. DIXERUNT IN CORDE SUO cneoris heara betwih hie COGNATIO EORU INTER SE/

cumaS forSryccen we UENITE CONPRIMAMUS

alie daegas symbellice OMNES DIES FESTOS

dryht from DNI A

earSan / tacen ur we ne gesegun soSlice nis witga /7 usic ne TERRA./ 9. SIGNA NOSTRA NON UIDIMUS IAM NON EST PROFETA /ET NOS NON COGoncnaweS m§4 / hu longe god edwetede se feond /bismerad wiSerbrocaS NOSCET5 AMPLIUS./ 10. USQUEQUO DS IMPROPERAUIT INIMICUS/ INRITAT ADUERSARIUS noman Sinne in ende_ / to hwon acers Su onsiene Sine 7 Sa swiSran 5ine_ /of NOMEN TUUM IN FINE./ 11. VT QUID AUERTIS FACIEM TUAM ET DEXTERA TUA/DE midum8 sceate Sinum in ende MEDIO SINU TUO IN FINEM./ is haelu in midle eorSan EST SALUTEM IN MEDIO TERRAE

12.

god soSlice cyning ur aer weorulde7 / wircende DS AUTEM REX NOSTER ANTE SAECULA /OPERATUS Su getrymedes in megne Sinum sae /Su 13. TU CONFIRMASTI IN UIRTUTE TUA MARE / TU CON-

heafud dracena ofer senctes TRIBULASTI CAPITA DRACONU SUPER

weter / Su gebrece heafud dracan AQUAS./ 14. TU CONFREGISTI CAPUT DRACONIS

micles / 7 saldes hine in mete folce sigelhearwena MAGNl/ ET DEDISTI EUM IN ESCAM POPULO AETHIOPU.

/ Su toslite waellan 7 15. TU DISRUPISTI FONTES ET

burnan Su adrygdes flodas Sin is deg 7 Sin is naeht TORRENTES/ TU EXSICCASTI10 FLUUIOS AETHAM. / 16. TUUS EST DIES ET TUA EST NOX, [71v] Su dydes sunnan 7 monan TU FECISTI SOLEM ET LUNAM/ sumur 7 lenten Su dydes Sa AESTATEM ET UER TU FECISTI EA.

(17) / 17.

Su dydes all gemaeru eorSan TU FECISTI OMNES TERMINOS TERRAE (18)

gemyndig bio Su Sisse gescefte Sinre MEMOR ESTO HUIUS CREATURAE TUAE,

se feond edwitte dryht folc unwis onscunade noman Sinne INIMICUS IMPROPERAUIT DNO/ ET POPULUS INSIPIENS EXACERUAUIT NOME TUU./18.

(19)

ne sele Su wildeorum sawle ondetende de sawle Searfena Sinra ne forget ii NE TRADAS BESTIIS ANIMAM CONFITENTE TIBI/ ANIMAS PAUPERUM TUORUM NE OBLISu / in ende / UISCA/RIS IN FINEM./l9.

geloca in cySnisse Sinre for Son gefylde sind / Sa (20) RESPICE IN TESTAMENTO TUO QUIA REPLETI SUNT/ QUI

aSeastrade sind eorSan husa _ unrehtwisnissa / OBSCURATI SUNT TERRAE DOMORU INIQVITATU.12 / 20.

ne sie acerred eadmod geworden (21) NE AUERTATUR HUMILIS FACTUS

gedroefed / Searfa 7 weSla hergaS noman Sinne / CONFUSUS,/PAUPER ET INOPS LAUDABUNT NOMEN TUUM./21.

aris god doem (22) EXURGE DS IUDICA

intingan Sinne /gemyndig Su earS edwita Sinra / Seara Sa from Saem unwisan CAUSAM TUAM, MEMOR ESTO IMPROPERIORUM TUORUm/ EORUM13 QUI AB14 INSIPIENTE15

70

PSALM 73

PSALM 75

sind alne deg / SUNT TOTA DIE./ 22.

ne oferget Su stefne soecendra Sec / oferhygd18 heara (23) NE OBLIUISCARIS UOCES QUAERENTIUM TE / SUPERBIA EORUM

Sa Sec fiodun astag / aa to Se / QUI TE ODERUNT ASCENDAt/ SEMPER AD TE./

74. IN FINEM NE CORRVMPAS PSALM. ASAPH CANTICI./

1.

we ondettaS Se god we ondettaS Se /7 gecegaS noman Sinne /[72r] (2) CONFITEBIMUR TIBI DS CONFITEBIMUR TIBl/ ET INUOCABIMUS NOMEN TUUM./

2.

ic secgo all wundur Sin Sonne ic onfo / tid ic rehtwisnisse ic (-) NARRABO OMNIA MIRABILIA TUA (3) DUM ACCEPe/RO TEMPUS EGO IUSTITIAM

doemu1 / IUDICABO./ 3.

gemaelted is eorSe 7 alie ineardiende in Sere / ic ge(4) LIQUEFACTA EST TERRA ET OMNES INHABITANTES IN EA / EGO CON-

trymede syle his / FIRMAUI COLUMNAS EIUS. DIAPSALMA./ 4.

(5)

ic cweS to Saem unrehtwisum nyllaS unrehtlice DIXI INIQUIS NOLITE INIQUE

don / 7 Saem agyltendum nyllaS uphebban2 horn / AGERE/ ET DELINQUENTIB: NOLITE EXALTARE CORNU./ 5.

(6) NOLITE EXTOLLERE IN

/ 7 nyllaS spreocan wiS gode unrehtwisnisse / ALTUM CORNU UESTRUm/ ET NOLITE LOQUI ADUERSUS DM INIQUITATEM./ 6. ne from eastd^le ne from westdaele / ne from woestum muntum NEQ: AB ORIENTE NEQ: AB OCCIDENTE/ NEQ: A DESERTIS MONTIB: doema is / IUDEX EST./ 7.

(7)

for Son QUIA

for_Son god (8) QUM DS

Seosne geheneS 7 Seosne uphefeS / for Son calic in honda dryht (-) HUNC HUMILIAT ET HUNC EXALTAt/ (9) QUIA CALIX IN MANU DNI

is gemenged scires wines fui UINI MERI PLENUS EST MIXTO.3 / 8.

onhaeldeS of Sissum in Sis ah hweSre (-) ET INCLINAUIT EX HOC IN HOC/ UERUMTAMEN

derstan4 drosne his nis amaellad / FEX EIUS NON EST EXINANITA./ 9.

drincaS of Saem alie synfulle (-) BIBENT EX EO OMNES PECCATORES

eorSan / ic soSlice in weoruide gefio singu gode iacobes / TERRAE/ (10) EGO AUTEM IN SAECULA GAUDEBO CANTABO DO IACOB./ 10.

7 alie (11) ET OMNIA

hornas synfulra ic gebreocu / 7 bioS upahefene hornas Saes5 rehtwisan / CORNUA PECCATORUM CONFRINGAM/ ET EXALTABUNTUR CORNUA IUSTI. /

75. IN FINEM IN LAVDIB: PSALM0 CANTICV AD ASSYRIOS./

1.

cuS in iudea god / in israela folce micel noma his / (2) NOTUS IN IUDEA DS,/ IN ISRAHEL MAGNUM NOMEN EIUS./ 2.

is in sibbe stow his / [72v] 7 eardung his / EST IN PACE LOCUS EIUS/ ET HABITATIO EIUS IN SION./ 3.

7 geworden (3) ET FACTUS

Ser gebrec (4) IBI CONFREGIT1

hornas bogan sceld / sweord 7 gefeht / CORNUA ARCUUM2 SCUTUm/ GLADIUM ET BELLUM. DIAPSALMA./ 4.

inlihtes Su (5) INLUMINAS TU

wundurlice from muntum ecum / gedrefde sind alie unwise on heortan / MIRABILITER A MONTIB: AETERNIS/ (6) TURBATI SUNT OMNES INSIPIENTES CORDE / hneapedun3 slep heara 7 nowiht gemoettun_ / alie weoras weolena in hondum DORMIERUNT SOMNUM SUUM ET NIHIL INUENERt/ OMNES UIRI DIUITIARUM IN MANIB:

71

PSALM 76

PSALM 75

heara / SUIS./ 5.

(7)

from dreange Sinre god iacobes j hneapedon 5a asteogun AB INCREPATIONE TUA DS LACOB / DORMITAUERUNT QUI ASCENDERUNT

hors / 6u egesful ear5 / 7 hwelc wi6stonde5 5e nu seojian from eorre 5inum / EQUOS/ (8) TU TERRIBILIS ES / ET QUIS RESISTET4 TIBI EX TUNC AB IRA TUA./ 6.

of heofene dom scotad is / eorSe cw^cede 7 gestilde 6a 5e (9) DE CAELO IUDICIUM LACULATUM ESt/ TERRA TREMUIT ET QUIEUIT (10) DUM

aras / in dome god / Saette hale gedyde alle stille eorSan _ / EXURGE/RET IN IUDICIO Ds/ UT SALUOS FACERET OMNES QUIETOS TERR?. DP./ 7.

(11)

for Son geSoht monnes ondetteS 5e /7 lafe . ge)x)hta symbeldeg QUIA COGITATIO HOMINIS CONFITEBITUR TIBI/ ET RELIQUI?5 COGITATIONUM DIEM FES/ 5oS Se / TUM/ AGENT TIBI./ 8.

gehataS 7 ageofaS dryht gode eowrum / alle Sa Se in (12) VOUITE ET REDDITE DNO DO UESTRo/ OMNES QUI IN

ymbhwyrfte his sind ofriaS / gefe / CIRCUITU EIUS SUNT OFFERTIs/ MUNERA./ 9.

(-)

Saem egesfullan 7 Saem se afirreS TERRIBILI (13) ET EI QUI AUFERT

gast aldermonna [73r] Saem egesfullan mid cyningum eorSan / SPM PRINCIPU TERRIBILI® APUD REGES TERRAE./

76. IN FINEM PRO IDITHVN PSALM ASAPH./

1.

mid stefne minre to dryht ic cleopede /stefn min to dryht 7 behaldeS me / (2) VOCE MEA AD DNM CLAMAUI / UOX MEA AD DM ET INTENDIT MIHI. / 2.

in dege geswencednisse minre god ic sohte / hondum minum IN DIE TRIBULATIONIS MEAE DM EXQUISIUI1 / MANIBUS MEIS / neam biswicen SUM DECEPTUS.

3.

(-)

on naeht biforan him 7 ic NOCTE CORAM EO ET NON

mine ic wiSsoc frofran sawle / gemyndig ic wes god_es (4) MEMOR FUI DI NEGAUI CONSOLARI2 ANIMAM MEAM/

7 gelustfullad ic eam / ET DELECTATUS SUM / 4.

bigongen ic earn 7 asprong hwon gast min / (-) EXERCITATUS SUM ET DEFECIT PAULISPER SPS MEUs/

forefengun waecene egan min gedroefed ic earn 7 ne a / (5) ANTICIPAUERUNT UIGILIAS OCULI MEI TURBATUS SU ET NON3/ 5. aide

7

ger

(3)

ece

/in

mode

ic hefde

7

ic Sohte d§gas (6) COGITAUI DIES

smegende

ic earn on naeht

ANTIQUOS ET ANNOS ?TERNOs/ IN MENTE HABUI. :) 6. (7) ET4 MEDITATUS mid /heortan minre ic bieode 7 windwade_ in me gast minne / CUM/ CORDE MEO EXERCITABAR5 ET UENTILABA IN ME SPM MEU. / 7.

SUM

NOCTE

7 ic cweS (8) ET DIXI

ah in ecnisse aweorpeS god / oSSe no toseteS Saet wel gelicad sie nu get / NUMQUID IN AETERNUM PROICIET DS / AUT NON ADPONET UT BENEPLACITUM SIT ADHUC/ oSSe in ende mildheortnisse his acearf® / from weorulde 7 cneorisse / (9) AUT IN FINEM MISERICORDIAM SUAM ABSCIDET/ A SAECULO ET GENERATIONE./ 8.

ah ofergeotelaS mildsian god /oSSe bihafaS in eorre mildheortnisse (10) NUMQUID OBLIUISCITUR MISERERI7 DS / AUT CONTINEBIT IN IRA MISERICORDIAM

his_ / SUA./ 9.

7 ic cweS nu ic ongon Seos onwendednis swiSran /Ses hean (11) ET DIXI NUNC COEPI HAEC INMUTATIO DEXTERAe/ EXCELSI,

(12)

gemyndig MEMOR

ic wes werca dryht / [73v] for Son gemyndig ic biom from fruman wundra Sinra / FUI OPERUM DNI, / QUIA MEMOR8 ERO AB INITIO MIRABILIUM TUORU./ 10. 7 smegende ic eam in alium wercum Sinum / 7 in gehaeldum Sinum mec (13) ET MEDITATUS SUM IN OMNIB: OPERIB: TUIS / ET IN OBSERUATIONIB: TUIS ME

72

PSALM 76

PSALM 77

ic bieode / EXERCEBOR./ 11.

(14)

god in halgu weg Sin / hwelc god micel swe swe god ur / DS IN SCO UIA TUA/ QUIS DS MAGNUS SICUT DS NOSTER,/(15)

Su ears go_d 5u 5e doest wundur ana / TU ES DS QUI FACIS MIRABILIA SOLUS./ 12.

cuSe 5u dydes in folcum megen (-) NOTAM FECISTI IN POPULIS UIRTUTEM

Sin / gefreodes in earme Sinum folc9 Sin /beam , TUAM/ (16) LIBERASTI IN BRACHIO10 TUO POPULUM TUUm/ FILIOS ISRAHEL ET IOSEPH./ 13.

gesegun Sec weter god gesegun See weter / 7 ondreordun /gedroefde werun (17) VIDERUNT TE AQUAE DS UIDERUNT TE AQUAe/ ET TIMUERUNT/ TURBATI SUNT

niolnisse

ABYSSI

mengu swoeges wetra_ / (18) MULTITUDO SONITUS AQUARU./ 14.

stefne saldun wolcen /l soSlice (-) UOCEM DEDERUNT NUBEs/ETENIM

strelas Sine Sorhleordun / stefn Sunurrade Sinre in hweole / SAGITTAE TUAE PERTRANSIERUNT/ (19) UOX TONITRUI TUI IN ROTA./15.

(-)

inlihton INLUXE-

bliccetunge Sine eorSan ymbhwyrfte / gesaeh 7 onstyred wes eorSe / RUNT CORUSCATIONES TUAE ORBI TERR? / UIDIT ET COMMOTA EST TERRA./ 16.

(20)

in sae wegas Sine 7 stige Sine in wetrum miclum / 7 sweSe Sine ne bioS IN MARI UIAE TUAE ET SEMITAE TUAE IN AQVIS11 MULTIs/ ET UESTIGIA TUA NON COGoncnawen / NOSCENTUR./ 17.

(21)

Su gelaeddes swe swe scep folc Sin /in honda mosi 7 DEDUXISTI SICUT OUES POPULUM TUUm/ IN MANU MOYSI ET

aaron / AARON. /

77. INTELLECTVS ASAPH.1/

[74r ]

bihaldaS folc min ae mine / onhaeldaS eare eower in word muSes 1. ADTENDITE POPULUS MEUS LEGEM MEA / INCLINATE AUREM UESTRAM IN UERBA ORIS mines / ic ontynu in bispellu muS minne / ic spreocu foresetenisse from fruman MEI. / 2. APERIAM IN PARABOLIS OS MEUM,/ LOQUAR PROPOSITIONES AB INITIO weorulde / SAECULI./ 3.

hu fiolu we geherdun 7 oncneowun Sa / 7 fedras ure segdun QUANTA AUDIUIMUS ET COGNOUIMUS EA/ ET PATRES NOSTRI NARRAUERUNT

us / ne sind gedeglad from bearnum /in cneorisse oSerre / NOBIS./ 4. NON SUNT OCCULTATA A FILIIS EORUm/ IN GENERATIONE ALTERA./5. secgende lofu dryht 7 megen his / 7 wundur his Sa he dyde / NARRANTES LAUDES DNI ET UIRTUTES EIUs/ ET MIRABILIA EIUS QUAE FECIT./ 6.

(-) (5)

7 awehte cySnisse in iacob / 7 aee sette / Sa ET SUSCITAUIT TESTIMONIUM IN IACOB/ ET LEGEM POSUIT IN ISRAHEL./ 7. (-) QUAM onbead fedrum urum Saette cuSe / dyde Sa bearnum heara / Saet oncnawe MANDAUIT PATRIB: NOSTRIS UT NOTAm/ FACERET EA FILIIS SUIS / (6) UT COGNOScneoris oderu / CAT GENERATIO ALTERA./ 8. bearnum heara / FILIIS SUIS./ 9.

(7)

(-)

beam Sa bioS acende 7 arisaS /7 secgaS Sa FILII QUI NASCENTUR ET EXURGENT/ET NARRABUNT EA

Saet hie setten in gode hyht his /7 no ofergeoteliaS werca VT PONANT IN DO SPEM SUAM/ ET NON OBLIUISCANTUR OPERUM

godes his / 7 bibodu his soecaS / DI SUl/ ET MANDATA EIUS EXQUIRANT. / 10. cyn Suerh / 7 bitur GENUS PRAUUM/ ET PERAMARUM,2

[74v]

ne sien swe swe fedras heara (8) NE FIANT SICUT PATRES EORUM

cyn Saet ne gerehte heortan his / 7 GENUS QUOD NON DIREXIT COR SUUM/ ET

73 \

PSALM 77

PSALM 77

/ nis bifested mid gode gas his NON EST CREDITUS CUM DO SPS EIUS., 11.

beam ef bihaldende bogan / 7 (9) FILII EFREM INTENDENTES ARCUM/ ET

in dege gefehtes gecerde sendende strelas his MITTENTES SAGITTAS SUAS/ CONUERSI SUNT IN DIEJ BELLI.

/ 12.

ne heoldon (10) NON CUSTODIERUNT

aee his naldun gongan cySnisse godes his /7 in TESTAMENTUM DI SUI/ ET IN LEGE EIUS NOLUERUNT AMBULARE. sind weldeda his SUNT BENEFACTORUM EIUS feadrum heara / PATRIBUS EORUM./ 14.

13.

7 ofergeotule (11) ET OBLITI

7

wundra his 5a he oteawde him / biforan ET MIRABILIUM EIUS QUAE OSTENDIT EIS/ (12) CORAM

dydede wundur in eorSan asgypta in felda / FECIT MIRABILIA IN TERRA AEGYPTI IN CAPO THANEOS./ 15. (-)

toslat sae 7 gelaedde4 hie / 7 sette weter swe swe in cylle / (13) INTERRUPIT MARE ET PERDUXIT EOS/ ET STATUIT AQUAS QUASI IN UTREM./ 16. (14)

7

alie naeht in inlihtnisse fyres utaledde hie in wolcne deges / 7 ET TOTA NOCTE IN INLUMINATIONE IGNIS. ET EDUXIT EOS IN NUBE DIEI

17.

toslat (15) INTER-

in wostenne stan / 7 gewetrade hie swe swe in niolnisse micelre / RUPIT IN HEREMO PETRAm/ ET ADAQUAUIT EOS UELUT IN ABYSSO MULTA./ 18. utaledde weter of stane / 7 utal§dde swe swe flodas weter / EDUXIT AQUAM DE PETRA/ ET EDUXIT TAMQUAM FLUMINA AQUAS./ 19. RUNT

7 (16) ET

7 tosetton (17) ET ADPOSUE-

awehtun _ 5one hean in drugunge Sa get syngian him / in eorre ADHUC PECCARE EI / IN IRA CONCITAUERUNT DM8 EXCELSU IN SICCITATE.

7 costadon god in heortum heara (18) ET TEMPTAUERUNT DM IN CORDIBUS SUIS/

.

20

[75r ] 5aet hie beden mettas sawlum UT PETERENT ESCAS ANIMABUS

heara / 7 yfle spreocende sind bi gode 7 cwedun / ah meg god SUIS/ (19) ET MALE LOCUTI SUNT DE DO ET DIXERUNT/ NUMQUID POTERIT DS gearwian biod _ in woestenne / PARARE MENSA IN DESERTO., 21.

(20)

7 burnan ySgadun 1 ET TORRENTES INUNDAUERUNT./ 22. biod folce his / MENSAM POPULO SUO., 23.

(21)

for_5on slog stan 7 fleowun weter QUM PERCUSSIT PETRAM ET FLUXERUNT AQUAE, ah 7 hlaf meg sellan (-) NUMQUID ET PANEM POTERIT DARE/

o55e gearwian AUT PARARE

for 5on geherde dryht 7 aelde 7 of er sette / 7 IDEO AUDIUIT DNS ET DISTULIT ET SUPERPOSUIT/ ET

fyr onaeled is in iacob / 7 eorre astag IGNIS ACCENSUS EST IN IACOB/ ET IRA ASCENDIT IN ISRAHEL.

24.

gelefdun in god heara / ne gehyhton in haelu his CREDIDERUNT IN DM SUUM/ NEC SPERAUERUNT IN SALUTARE EIUS wolcnum ufan / 7 dura heofenes ontynde / NUBIBUS DESUPER/ ET IANUAS CAELI APERUIt/ / hlaf heofenes salde him / ducare/ panem caeli DEDIT eis/ (25)

for 5on ne (22) QUIA NON 1 25.

7 onbead (23) ET MANDAUIT

7 rine5 him heofenlic hlaf eotan (24) ET PLUIT ILLIS MANNA MAN-

hlaf engla -§tt mon PANEM ANGELORUM MANDUCAUIT HOMO/

hw§tewestem sende him in genyhtsumnisse / 7 awaehte subanwind of hiofene FRUMENTATIONEM MISIT EIS IN ABUNDANTIA // 26. ET7 EXCITAUIT AUSTRUM DE CAELO/ 7 ingelaedde in megne his westansubanwind ,! 7 rinde ofer hie swe swe dust ET INDUXIT IN UIRTUTE SUA AFRICUM. / 27. ET PLUIT SUPER EOS SICUT PULUEflsesc REM CARNES

/7 swe swe sond sass 5a flegendan gefiSrede / [75v] ET SICUT HARENA MARIS UOLATILIA PINNATA./

7 gefeollun 28. ET CECIDERUNT

in midle ferdwica heara / ymb 5a geteld heara / 7 eton 7 IN MEDIO CASTRORUM EORU / CIRCA TABERNACULA EORUM./ 29. ET MANDUCAUERUNT ET

74

PSALM 77

PSALM 77

werun gefylde swiSe / 7 lust heara brohte him / 7 ne sind SATURATI SUNT NIMIS/ ET DESIDERIUM EORUM OBTULIT8 EIS / (30) ET NON SUNT biscerede from luste his / FRAUDATI A DESIDERIO SUO./ 30.

nu get mete heara wes in muSe heara / (-) ADHUC ESCA EORUM ERAT IN ORE IPSORUM/ (31)

7 eorre godes astag ofer hie / 7 ofslog monge heara / 7 gecorene israela ET IRA DI ASCENDIT SUPER EOS/ ET OCCIDIT PLURIMOS EORUM/ ET ELECTOS ISRAHEL folces amerde / IMPEDIUIT. / 31.

(32)

wundrum his / MIRABILIB: EIUS./ 32. mid oefestunge / CUM FESTINANTIA./ 33.

in alium Sissum syngadon Sa get /1 ne gelefdon in IN OMNIBUS HIS PECCAUERUNT ADHUc/ ET NON CREDIDERUNT IN 7 asprungun in idelnisse daegas heara /7 ger heara (33) ET DEFECERUNT IN UANITATE DIES EORUM/ ET ANNI EORUM Sonne he sleS hie Sonne soecaS hine / 7 bioS (34) CUM OCCIDERET9 EOS TUNC INQUIREBANT EUm/ ET CONUER-

gecerred aer lehte_ 7 cwomun to him / 7 gemyndgade werun for Son god fultum TEBANTUR ANTE LUCE ET UENIEBANT AD EU./ 34. (35) ET MEMORATI SUNT QUIA DS ADIUheara is / 1 god se hea alesend heara is / TOR EORUM EST,/ ET DS EXCELSUS LIBERATOR EORUM EST./ 35. hine in muSe his / 7 in tungan heara legende werun him / EUM IN ORE SUO/ ET IN10 LINGUA SUA MENTITI SUNT EI. / 36.

7 lufedun (36) ET DILEXERUNT (37)

heorte soSlice heara COR AUTEM EORUM

ne wes reht mid hine / ne geleafa hefd wes him in cySnisse his / NON ERAT RECTUM CUM Eo/ NEC FIDES HABITA EST ILLIS IN TESTAMENTO EIUS./ 37. (38) he soSlice is mildheort / [76r] 7 milde biS synnum heara 7 ne tostrigeIPSE AUTEM EST MISERICORS/ ET PROPITIUS FIT PECCATIS EORUM ET NON11 DISPERded hie / DET EOS./ 38.

7 gemonigfaldade Saet he acerde eorre his from him /7 ne (-) ET MULTIPLICAUIT UT AUERTERET IRAM SUAM AB EIS,/ET NON

onaslde all eorre his / 7 gemyndig is for Son flasse hie sind / gas ACCENDET OMNEM IRAM SUAM./ 39. ET MEMORATUS EST12 QUIA CARO SUNT / SPS fearende 7 no efteerrende / swe oft swe onscunedun13 hine in woestenne / in eorre UADENS ET NON REDIENS. / 40. QUOTIENS EXACERUAUERUNT EUM IN DESERTo/ IN IRA awehton hine in eorSan butan wetre / 7 gecerde sindun 7 costadun CONCITAUERUNT EUM IN TERRA SINE AQUA./ 41. ET CONUERSI SUNT ET TEMPTAUERUNT god / 7 Son halgan israel onscunedon / ne sind gemyndge honda his / DM / ET SCM ISRAHEL EXACERUAUERUNT./ 42. NON SUNT RECORDATI MANUS EIUS / hwelce dege gefreaS hie of honda swencendes / swe sette in asgypto tacen QUA DIE LIBERAUIT EOS DE MANU TRIBULANTIS.// 43. SICUT POSUIT IN AEGYPTO SIGNA his / 7 becen14 his in Saem felda / gecerde in blode flodas SUA/ ET PRODIGIA SUA IN CAMPO TANEOS./ 44. CONUERTIT IN SANGUINE FLUMINA heara /7 Sa regnlican weter heara Saet hie ne druncen / insende in him flegan EORUM/ ET PLUUIALES AQUAS EORUM NE BIBERENT. / 45. INMISIT IN EIS MUSCAM hundlice 7 et hie / 7 forsc 7 he abreotte hie / 7 salde treowyrme CANINAM ET COMEDIT EOs/ ET15 RANAM ET EXTERMINAUIT EOS./46. ET DEDIT ERUGINI westmas heara / 7 gewin heara gershoppan / ofslog in hegle wingeardes FRUCTUS EORUM/ ET LABORES EORUM LUCUSTAE./ 47. OCCIDIT IN GRANDINE UINEAS heara / 7 marbeamas heara in forste / salde hegle net heara / EORUM/ ET MOROS EORUM IN PRUINA./ 48. TRADIDIT GRANDINI18 IUMENTA EORUM,/ [76v]

7 aehte heara fyre / insende in him eorre ebylgSe his / ET POSSESSIONES EORUM IGNI.17/49. INMISIT IN EIS IRAM INDIGNATIONIS SUAE/

75

PSALM 77

PSALM 77

ebylbu18 7 eorre 7 geswencednisse / onsonde 5orh englas yfle / INDIGNATIONEM ET IRAM ET TRIBULATIONEM/ INMISSIONES19 PER ANGELOS MALOS./50. weg dyde styge eorres his /7 n spearede from deaSe sawlum heara /7 VIAM FECIT SEMITAE IRAE SUAE/eT NON PEPERCIT A MORTE ANIMAB: EORUM/ ET neat heara in deabe belec / 7 slog ylc frumbearn _ on IUMENTA EORUM IN MORTE CONCLUSIT./51. ET PERCUSSIT OMNEM PRIMOGENITU IN eorSan / / fruman alles gewinnes heara in geteldu / 7 ter/ra aegypti/primitias omnis20 laboris eoru in tabernaculis cham./ 52. et afirde swe swe scep folc his / 7 gelaede hie swe swe eowde in woesABSTULIT SICUT OUES POPULUM SUUm/ET PERDUXIT EOS TAMQUAM GREGEM IN DEtenne / 7 utalaedde21 hie in hyhte 7 ne ondreordun /7 fiond heara oferwrah SERTO. / 53. ET EDUXIT EOS IN SPE ET NON TIMUERUNT / ET INIMICOS EORUM OPERUIT sae / 7 ingelaedde hie in munt _gehalgunge his / munt beosne Sone MARE./ 54. ET INDUXIT EOS IN MONTEM SCIFICATIONIS SU? / MONTEM HUNC QUEM ADbeget sie swibre his / QUISIUIT DEXTERA EIUS. / 55.

7 awearp fro onsiene heara Seode /7 hlete (-) ET EIECIT A FACIE EORUM GENTES/ ET22 SORTE

todaelde him eordan /in rape todales / DIUISIT EIS TERRAM/IN FUNICULO DISTRIBUTIONIS./ 56.

7 eardade23 in ge(55) ET HABITAUIT24 IN TABER-

teldum heara cyn / 7 costadon 7 onscunedun god NACULIS EORU TRIB: ISRAHEL,/ (56) ET TEMPTAUERUNT ET EXACERUAUERUNT25 DM Sone hean / 7 cySnisse his ne heoldun /[77r] 7 on weg acerdon hie 7 EXCELSU/ET TESTIMONIA EIUS NON CUSTODIERUNT./ 57. ET AUERTERUNT SE ET ne heoldun /to Sasm gemete fedras heara / gecerde sind in bogan NON OBSERUAUERUNT/QUEMADMODUM PATRES28 EORUM/CONUERSI SUNT IN ARCUM Sone Sweoran / in eorre awehton hine in hyllu his /7 in greftu PERUERSUM./ 58. IN IRA CONCITAUERUNT EUM IN COLLIBUS SUIS /ET IN SCULPTILIB: his werun elniende hine / geherde dryht 7 forhogde /l to nowihte gebegeS SUIS AEMULATI SUNT EUM. / 59. AUDIUIT DNS ET SPREUIT / ET AD NIHILUM REDEGIT swiSe / 7 on weg asceaf geteld / geteld his in NIMIS ISRAHEL./60. ET REPPULIT TABERNACULUM SELOm/TABERNACULUM SUUM IN S2em eardade betwih men / salde in heftned megen heara / 7 QUO HABITAUIT INTER HOMINE27 / 61. TRADIDIT20 IN CAPTIUITATEM UIRTUTES EORUM/ ET fegernisse heara in honda feondes / 7 bilec in sweorde folc PULCHRITUDINES EORUM IN MANUS INIMICI./ 62. ET CONCLUSIT IN GLADIO POPULUM his

/7

erfewordnisse

his

forhogde

/

gunge

heara

et

fyr

/7

SUUM/ET HEREDITATEM SUAM SPRAEUIT./ 63. IUUENES EORUM COMEDIT IGNIs/ET faemnan heara ne sind cwiSde / sacerdas heara in sweorde gefeollun UIRGINES EORUM NON SUNT LAMENTAT?. / 64. SACERDOTES EORUM IN GLADIO CECIDE/ 7 widwan heara ne weopun / 7 awaeht is swe swe slepende RUNT/ ET UIDUAE EORUM NON PLORAUERUNT. / 65. ET EXCITATUS EST TAMQUAM DORMIENS dryht /swe swe maehtig geillerocad from wine DNS / QUASI POTENS29 CRAPULATUS A UINO.

/

7

5a efterran / edwit ece salde him posteriora/OPPROBRIUM SEMPITERNUM DEDIT ILLIS. '[77v] LUM IOSEPH}/

76

slog

feond

his

in

66. ET PERCUSSIT INIMICOS SUOS IN

7 cynn ne geceas ET TRIBUM EFREM30 NON ELEGIT

/ 7 on weg asceaf geteld 67. ET REPPULIT TABERNACUah geceas cynn / (68) SED ELEGIT TRIBUM IUDa/

PSALM 77

PSALM 78

munt Sone lufude MONTEM SION QUEM DILEXIT.

/ 68.

7 timbrade swe swe anhyrnra gehal(69) ET AEDIFICAUIT SICUT UNICORNUORUM SCIFI-

gunge / his in eftrSan gesteaSelade hie in weorulde / CA/ TIONEM SUAM IN TERRA FUNDAUIT EA IN SAECULA. 69.

7 geceas (70) ET ELEGIT DAUED

Seow his /7 ahof hine of eowdu scepa /of Sasm siSborenum onfeng SERUUM SUUM 7 ET SUSTULIT EUM DE GREGIBUS OUIUM/DE POSTF£TANTES31 ACCEPIT hine / EUM. / 70.

foedan folc his /7 israel erfewordnisse his / (71) PASCERE LAC OB POPULUM SUUM / ET ISRAHEL HEREDITATEM SUAM. / 71. (72)

7 foedde hie butan hete heortan his /7 in ondgete honda his gelaedde hie ET PAUIT EOS SINE MALITIA CORDIS SUL ET IN SENSU MANUUM32 SUARUM DEDUXIT EOS.

78. PSALMVS / A5APH./ god cwomun Seode in erfewordnisse Sine_ / bismeotun tempel halig Sin 1. DS UENERUNT GENTES IN HEREDITATE TUA,/COINQUINAUERUNT TEMPLUM SCM TUU./ 2.

settun swe swe eappultun gehaeld _ / settun t5a deadlican (-) POSUERUNT HIERUSALEM UELUT POMORU CUSTODIA,/ (2) POSUERUNT MORTALIA

Siowa Sinra /mettas fuglu heofenes / 7 flaesc haligra Sinra wildeorum SERUORUM TUORUM/ ESCAS UOLATILIBUS CAELI / ET CARNES SCORUM TUORUM BESTnS1 eorSan / aguton blod heara swe swe weter /in ymbhwyrfte TERRAE./3. EFFUDERUNT SANGUINEM EORUM SICUT AQUA/IN CIRCUITU HIERUSALEM

7 ne wes se Se bibyrgde /[78r] gewordne we sind edwit nehgehusu ET NON2 ERAT QUI SEPELIRET./ 4. FACTI SUMUS OPPROBRIUM3 UICINIS uru / on bismerunge 7 forhogdnisse Sissu Sa in ymbhwyrfte uru sind / NOSTRIS/ DERISU ET CONTEMPTU HIS QUI IN CIRCUITU NOSTRO SU4 / 5.

hu longe VSQUEQUO

dryht eorsas i5u in ende / bit5 onaeled swe swe fyr hatheortnis Sin / ageot eorre DNE IRASCERIS IN FINEM/ACCENDITUR UELUT IGNIS ZELUS TUUS./ 6. EFFUNDE IRAM Sin in Seode Sa See ne oncneowun /7 in ricu Sa ne gecedon TUAM IN GENTES QUAE TE NON NOUERUNT5 /ET IN REGNA QUAE NON INUOCAUERUNT noman Sinne / for Son etun 7 stowe his awoestun / ne NOMEN TUUM.8 / 7. QUIA COMEDERUNT IACOB ET LOCUM EIUS DESOLAUERUNT.7/ 8. NE gemyne 5u unrehtwisnisse

MEMINERIS

ure

Sa aldan

/hreSe usic

forefoe

mildheortnis

Sin / INIQUITATES NOSTRAS ANTIQUAs/ CITO NOS ANTICIPET MISERICORDIA TUa/

for Son Searfan gewordne we sind swiSe / gefultuma us god halwynde ur / QUIA PAUPERES FACTI SUMUS NIMIS. / 9. ADIUUA NOS DS SALUTARIS NOSTER/ fore are noman dines dryht gefrea usic / 7 milde bio 5u synnum PROPTER HONOREM NOMINIS TUI DNE LIBERA NOs/ ET PROPITIUS ESTO PECCATIS urum / fore8 noman Sinum / ne hwonne cweSen Seode hwer is god heara / NOSTRIS / PROPTER NOMEN TUUM. /10. NEQUANDO DICANT GENTES UBI EST DS EORUM/ urum in cneorissu biforan egu cuSie ET INNOTESCAT9 IN NATIONIB: CORAM OCULIS NOSTRIS.10/ 11.

wrec blod (-) VINDICA SANGUINEM

Siowa 5inra_ Saet agoten is / ingaeS in gesihSe Sine geamrung geSERUORUM TUORU QUI EFFUSUS ESt/ (11) INTRET IN CONSPECTU TUO GEMITUS COMcyspedra / PEDITORUM.11/12.

efter micelnisse earmes Sines / gesite beam (-) SECUNDUM MAGNITUDINEM BRACHII12 TUI / POSSIDE13 FILIOS

77

PSALM 79

PSALM 78

mid deaSe gewicnedra / MORTI14 PUNITORUM./ 13.

agef nehgehusum uru seofenfaldlice in sceat heara (12) REDDE UICINIS NOSTRIS SEPTUPLUM IN SINUS15 EORUM/

5e eSwit edwitun 5 set heara INPROPERIUM IPSORUM QUOD EXPROBRAUERUNT16 TIB,

[78v] 14.

we soSlice folc (13) NOS AUTEM POPULUS

Sin 7 seep eowdes Sines / we ondettaS 5e in weorulde /7 in weoruld weorulde TUUS ET OUES GREGIS TUI / CONFITEBIMUR TIBI IN SAECULA/ ET IN SAECULUM SAECULI we seegad NARRABIMUS17

lof Sin LAUDE TUA.,

79. IN FIN. PRO HIS QVI COMMVTABVNTVR TESTIMONIV ASAPH PSALMVS.1/

1.

Su reces bihald / Su de gelaedes swe swe seep / (2) QVI REGIS ISRAHEL INTENDe/ QUI DEDUCIS UELUT OUEM IOSEPH./ 2.

Su (-) QUI

sites ofer cerubin oteaw / biforan efrem 7 beniamen 7 manasse / SEDIS SUPER CHE RUBIN APPARe/ (3) CORAM EFREM ET BENIAMIN ET MANASSE./ 3.

(-)

awece maeht Sine 7 cym Saet hale Su doe usic / dryht god megna EXCITA POTENTIAM TUAM ET UENI, UT SALUOS FACIAS NOS./ 4. DNE DS UIRTUTUM gecer usic / 7 oteaw onsiene Sine 7 hale we bioS / dryht god megna CONUERTE NOS/ ET OSTENDE FACIEM TUAM ET SALUI ERIMUS./ 5. DNE DS UIRTUTUM hu longe eorsas Su in gebed / Seowes dines / Su foedes us hlafe teara QUOUSQ: IRASCERIS IN ORATIo/nEM SERUI TUI / (6) CIBABIS NOS PANE LACRIMARUM/ 7 drync seles us in tearum in gemete / ET POTUM DABIS NOBIS IN LACRIMIS IN MENSURA./ 6.

(7)

Su settes usic in wiScwedePOSUISTI NOS IN CONTRADIC-

. nisse nehgehusum urum feond ure bismeredun sic TIONEM UICINIS NOSTRIS / ET INIMICI NOSTRI DERISERUNT NOS.

/ 7.

dryht god (8) DNE DS

megna gecer usic / 7 oteaw onsiene Sine 7 hale we biaS / UIRTUTUM CONUERTE NOS / ET OSTENDE FACIEM TUAM ET SALUI ERIMUS./ 8. geard of agyptu Su afirdes / awurpe AM EX AEGYPTO TRANSTULISTl/ EIECISTI Su dydes in

gesihde

his

/ [79r]

FECISTI IN CONSPECTU EIUs/ eorSe

/

oferwrah

muntas

7

Seode 7 plantades hie / GENTES ET PLANTASTI EAM.,/ 9.

plantedes

wyrtwalan

his

7

winVINE-

weg (10) UIAM is

ET PLANTASTI RADICES EIUS ET REPLETA EST scua

his

/7

trew

his

TERRA./ 10. (11) OPERUIT MONTES UMBRA EIUs/ET ARBUSTA EIUS 11.

gefylled

(9)

cederbeamas godes /

CEDROS

DI.

/

Su aSenedes twigu his oS sae /1 oS flod setene (12) EXTENDISTI PALMITES EIUS USQ: AD MARe/ ET USQUE AD FLUMEN PROPAGINES

his / EIUS./ 12.

to hwon asetes Su stanwal his / 7 winreopad Sast alie Sa (13) VT QUID DEPOSUISTI MACERIAM EIUs/ ET UENDEMIANT EAM OMNES QUI

leorad weg / abreoette hie eofur of wuda / 7 syndrig wildeor ahiSende TRANSEUNT UIA./ 13. (14) EXTERMINAUIT EAM APER DE SILUA/ET SINGULARIS FERUS DEPASTUS wes hie / dryht god megna gecer nu / geloca of heofene 7 geseh 7 EST EAM./ 14. (15) DNE DS UIRTUTUM CONUERTERE NUNC/RESPICE DE CAELO ET UIDE ET neosa wingeard Seosne / 7 gerece Sone Sone plantade sie swiSre Sin / 7 ofer UISITA UINEAM ISTA / (16) ET DIRIGE EAM QUAM PLANTAUIT DEXTERA TUa/ ET SUPER sunu monnes Sone Su getrymedes Se / FILIUM HOMINIS QUEM CONFIRMASTI TIBI./ 15.

78

inaeled mid fyre 7 agoten (17) INCENSA IGNI3 ET EFFOSA

PSALM 79

PSALM 80

mid hond / fro dreange ondwliotan Sines forweorSaS / MANU / AB INCREPATIONE UULTUS TUI PERIBUNT./ 16.

sie hond Sin ofer (18) FIAT MANUS TUA SUPER

wer Sere swiS Sinre / 7 ofer sunu monnes Sone Su getrymedes Se / 7 UIRUM DEXTERAE TUAE/ ET SUPER FILIUM HOMINIS QUEM CONFIRMASTI TIBI,/ (19) ET we ne gewitaS from Se / NON DISCEDIMUS A TE./ 17. 18.

Su geliffestes usic 7 noma Sinne we gecegaS / (-) UIUIFICABIS NOS ET NOMEN TUUM INUOCABIMUS.4/

dryht god megna gecer usic / 7 oteaw onsiene Sine 7 hale (20) DNE DS UIRTUTUM CONUERTE NOs/ ET OSTENDE FACIEM TUAM ET SALUI

we bioS / ERIMUS./

[79V ]

1.

80.

IN FIN. PRO TORCVLARIB: ASAPH QVINTA SABB./

wynsumiaS gode / fultume urum / wynsumiaS gode iacobes / (2) EXVLTATE DO / ADIUTORI NOSTRO1/ IUBILATE DO IACOB./2.

salm 7 sellaS timpanan hearpan wynsume PSALMUM ET DATE TYMPANUM/ PSALTERIUM IUCUNDUM in fruman monSes horne /in dege merum IN INITIO MENSIS TUBA/ IN DIE INSIGNI4

is 7 dom gode IN ISRAHEL EST ET IUDICIU DO IACOB.

sette hine POSUIT EUM/

Sonne uteode of eorSan DUM EXIRET DE TERRA AEGYPTI.

7.

mid citran CUM CYTHARA.3/ 3.

sybelnisse eowerre / SOLLEMNITATIS UESTRAE./ 4.

bibod PRAECEPTUM

geherde / acerde AUDIUIT/ (7) DIUERTIT5

niomaS (3) SUMITE2

'

6.

(5)

singaS (4) CANITE

for Son QUIA

cySnis (6) TESTIMONIUM IN IOSEPH

tungan 5a ne wiste (-) LINGUAM QUAM NON NOUERAT

fro byrSennu bee his / honda his in binne Seowdun AB ONERIBUS DORSUM EIUS/ MANUS EIUS IN COFINO SERUIERUNT./

in geswince Su gecedes mec 7 ic gefreode See / ic geherde dec in degelnisse (8) IN TRIBULATIONE INUOCASTI ME ET LIBERAUI TE / EXAUDIUI TE IN ABSCONDITO

stormes TEMPESTATIS/

ic acunnade dec to wetre wiScwedenisse _ / PROBAUI8 TE AD AQUAS CONTRADICTIONIS. DIAPSAL./8.

min 7 ic spreocu / 7 cySu Se / MEUS ET LOQUAR / ISRAHEL ET TESTIFICABOR TIBI./ 9.

geher folc (9) AUDI POPULUS

gif mec Su geheres (-) ISRAHEL SI ME AUDIERIS

ne biS in Se god niowe / ne Su weorSas god fremSne / [80r] (10) NON ERIT IN TE DS RECENS/ NEQ: ADORABIS DM ALIENUM.7/ 10. soSlice earn dryht god Sin se utaledde of eorSan ENIM SUM DNS DS TUUS QUI EDUXI TE DE TERRA AEGYPTI. 7 ic gefyllu Sone ET EGO ADIMPLEBO ILLUD/

abraed muS Sinne 11. (-) DILATA OS TUUM

7 ne geherde folc min stefne mine /7 (12) ET NON AUDIUIT POPULUS MEUS UOCEM MEAm/ ET

/ ne bihaldeS me ISRAHEL NON INTENDIT MIHI./ 12.

7 ne forleort hie efter lustum heortan (13) ET DIMISI8 EOS SECUNDUM DESIDERIA CORDIS

heara / 7 gaS in lustum heara / EORu/eT IBUNT IN UOLUNTATIBUS SUIS./ 13. (14) gif wegas mine / eode SI UIAS meas/ AMBULASSET,

ic (11) EGO

gif folc min geherde mec SI PLEBS MEA AUDISSET ME ISRAHEL

to nowihte fiond heara ic geeaSmodade / 7 ofer (15) AD NIHILUM INIMICOS EORUM HUMILIASSEM / ET SUPER

Sa swencendan hie ic sende hond_ mine TRIBULANTES EOS MISISSEM MANU MEA.

/ 14.

feond dryht legende werun him / 7 biS (16) INIMICI DNI MENTITI SUNT EI / ET ERIT

79

PSALM 82

PSALM 80

/ tid heara in ecnisse TEMPUS EORUM IN AETERNUM./ 15.

foebeb hie of smeorwe hwaetes /7 of (17) CIBAUIT9 EOS EX ADIPE FRUMENTI/ ET DE

stane mid hunge gereordeb hie PETRA MELLE10 SATIAUIT EOS.

81.

1.

IN FIN PRO TORCVLARIB: ASAPH. QVINTA SABBATI.1/

god stod in gesomnunge goda /in midle soblice god toscadeb' / hu longe DS STETIT IN SYNAGOGA DEORUM/ IN MEDIO AUTEM DS DISCERNIT./ 2. QUOUSQ:

doemab ge unrehtwisnisse /1 onsiene syngiendra geniomab IUDICATIS INIQUITATEM/ ET FACIES PECCANTIUM SUMITIS.

/ DIAPSALMA./ 3.

doemab IUDICATE

feadurleasne 7 weblan / heanne 7 bearfan gerehtwisiab / genergab bearfan PUPILLUM2 ET EGENUM/ HUMILEM ET PAUPEREM IUSTIFICATE. / 4. ERIPITE PAUPEREM 7 weblan of honda synfulra _ gefrigab ET EGENUM DE MANU PECCATORU LIBERATE.

[80v]

nystun ne 5. NESCIERUNT NEQUE

ongetun INTELLEXE-

/ in beostru gongab steabelas eorban biob onstyred alie ic cweb RUNT/ IN TENEBRIS AMBULANT/ MOUEBUNTUR OMNIA FUNDAMENTA TERRAE./ 6. EGOJ DIXI godas ge earun 7 beam bes hean alie / ge soblice swe men sweltab / 7 DII ESTIS ET FILII EXCELSI OMNES. 7. UOS AUTEM SICUT HOMINES MORIEMINl/ ET swe swe an of aldermonnu fallab SICUT UNUS DE PRINCIPIBUS CADETIS.

/

aris god doem eorban / for bon bu 8. EXURGE DS IUDICA TERRAm/ QUONIAM TU

erfewordas in allu beodum / HEREDITABIS IN OMNIB: GENTIB:./

82. CANTICVM PSALMI ASAPH./

1.

(2)

god hwelc gelic bib be /ne swiga bu ne biwere god / DS QUIS SIMILIS ERIT TIBl/ NE TACEAS NEQUE CONPESCARIS DS. / 2.

(3)

sehbe feond bine hleobradun /7 ba be bee fiodun ahofun up heofud / ECCE INIMICI TUI SONAUERUNt/ET QUI TE ODERUNT EXTULERUNT* caput./ 3. folc

bin

gebregdenlice

bohtun

gej?aeht _ / 7

bohtun

for bon QUM in (4) IN

wib

PLEBEM TUAM

ASTUTE

COGITAUERUNT CONSILIu/ ET COGITAUERUNT ADUERSUS

haljjum binum / SCOS TUOS./ 4.

cwedon cumab tostrigden we hie of biode /7 ne bib2 gemynd(5) DIXERUNT UENITE DISPERDAMUS EOS EX GENTe/ ET NON MEMORA-

gab noma mae / BITUR NOMEN ISRAHEL AMPLIUS./ 5.

(6)

for_bon bohtun gebeafunge in annesse / QUM COGITAUERUNT CONSENSUM IN UNUM /

wib be cybnisse gestihtadun / ADUERSUM TE TESTAMENTUM DISPOSUERUNT./ 6.

geteld idumea 7 (7) TABERNACULA IDUM^ORUM3 ET

ismaela _ moab / 7 aggareni gebal 7 7 /7 frembes cynnes ISMAHELITU MOAB/ ET AGGARENI (8) GEBAL ET AMMON ET AMALECh/ ET ALIENIGENAE mid basm eardiendum / [81r] CUM HABITANTIB: TYRUM./ 7.

7 soblice somud cwom mid him / (9) ETENIM ASSUR SIMUL UENIT CUM ILLIs/

gewordne sind in ondfengnisse bearnum / FACTI SUNT IN SUSCEPTIONE FILIIS LOTH./ 8.

80

doa him swe swe madian 7 (10) FAC ILLIS SICUT MADIAN ET

PSALM 82

PSALM 83

sisarra swe swe iabin / in burnan forwurdun / gewordne SISARAE SICUT IABIN/ IN TORRENTE CISON (11) DISPERIERUNT IN ENDOR,/ FACTI werun swe swe scearn eorSan / SUNT SICUT STERCUS TERRAE./ 9.

sete aldermen heara swe oreb zeb 7 (12) PONE PRINCIPES EORUM SICUT OREB ZEB ET

zeb§ / 7 salmana alie aldermen heora Sa cwedun .ZEBEg/ ET SALMANA OMNES PRINCIPES EORUM (13) QUI DIXERUNT4

on erfewordnisse HEREDITATE

gesitten we us halig portic godes ' god min sete hie swe swe hwiol / 7 POSSIDEAMUS NOBIS SCUARIUM Dl. , 10. (14) DS MEUS PONE ILLOS UT ROTAm/ ET swe swe halm biforan onsiene windes / 7 SICUT STIPULAM ANTE FACIEM UENTI,, ET5

(15)

swe swe fyr Saet forberneS wuda SICUT IGNIS QUI CONBURET SILUAS,,

swe swe leg forberneS muntas // UELUT FLAMMA INCENDAT MONTES./ 11.

swe Su8 oehtes hie in storme Sinum / (16) ITA PERSEQ:RIS EOS IN TEMPESTATE TUA /

< 7 in eorre Sinum gedroefes hie ET IN IRA TUA CONTURBABIS EOS., 12.

gefyl onsiene heara mid orwyrSe (17) IMPLE FACIES EORUM IGNOMINIA,

soecad noman Sinne dryht ‘ QUAERANT NOMEN TUUM DNE./ 13.

sien gescende 7 gedroefde in weoruld_ (18) CONFUNDANTUR ET CONTURBENTUR IN SAECULU

onscunien 7 forweorSen weorulde ' 7 SICULI,/ ET REUEREANTUR ET PEREANT/ dryhten/ DNS. / 14.

7 oncnawen Saette noma Se (19) ET COGNOSCANT QUIA8 NOMEN TIBI

eorSan of er alie se hesta 5u ana (-) TU SOLUS ALTISSIMUS SUPER OMNEM TERRAM.

[81v]

1.

7 VT'

83. IN FINEM PRO TORCULARIBUS / FILIIS CHORE PSALMUS.1/

swiSe lufiendlice sind geteld Sin / dryht megna / gewillade 7 (2) QVAM AMABILIA SUNT TABERNACULA TUA/ DNE UIRTUTUm/ (3) CONCUPIUIT ET

asprong sawul min in ceafurtune dryht / DEFECIT ANIMA MEA IN ATRIA DNI. / 2.

(-)

heorte min 7 flesc min uphofun COR MEUM ET CARO MEA EXULTAUE-

in god Sone lifgendan / 7 soSlice speara gemoeted him hus j7 turtur RUNT2 IN DM UIUUM / (4) ETENIM PASSER INUENIT SIBI DOMUM/ ET TURTUR ne st hwer gisetteS briddas his / NIDUM UBI REPONAT PULLOS SUOS./ 3. god min / DS MEUS./4.

wibed din dryht megna cyning min 7 (-) ALTARIA TUA DNE UIRTUTUM REX MEUS ET

eadge Sa Se eardiaS in huse dinu dryhten j in weoruld weorulde (5) BEATI QUI HABITANT IN DOMO TUA DNE / IN SAECULUM SAECULI

hergad dec / LAUDABUNT TE./ 5.

eadig wer Ses is fultum from Se dryhten / upstige in (6) BEATUS UIR CUIUS EST AUXILIUM ABS TE DNE / ASCENSUS IN

heortan his gestihtade / in dene teara in stowe Sa 5u gestihtades CORDE EIUS DISPOSUIT/ (7) IN CONUALLE LACRIMARUM IN LOCUM QUEM DISPOSUISTI him / EIS. / 6.

7 soSlice bledsunge seleS se ae salde J gongaS of (8) ETENIM BENEDICTIONEM DABIT QUI LEGEM DEDIT/ AMBULABUNT DE

megne in megen / biS gesegen god goda in sion / dryht god megna UIRTUTE IN UIRTUTEM/ UIDEBITUR DS DEORUM IN SION./ 7. (9) DNE3 DS UIRTUTUM geher boene mine / mid earum onfoh god iacobes / EXAUDI PRECEM MEAm/ AURIBUS PERCIPE DS IACOB. / 8. geloca god /7 geloca in onsiene cristes Sines / ASPICE DS/ ET RESPICE IN FACIEM XPI TUI./ 9.

(11)

gescildend ur (10) PROTECTOR NOSTER

for Son betre is deg an QUIA MELIOR EST DIES UNA

81

PSALM 84

PSALM 83

in ceafultunum ofer Susend / IN ATRIS TUIS SUPER4 MILIA./ 10.

(-)

ic geceas aworpen bion in huse godes / mae ELEGI ABIECTUS ESSE IN DOMO DI /MAGIS

Sone eardian in geteldu synfulra / [82r] QUAM HABITARE IN TABERNACULIS PECCATORUM./ 11.

for Son mildheortnisse (12) QUONIAM MISERICORDIAM

7 soSfestnisse lufaS dryht / gefe 7 wuldur seleS god / ET UERITATE DILIGIT DNS/ GRATIAM ET GLORIAM DABIT DS./ 12.

(13)

dryhten ne biDNS NON PRI-

scered5 godu gongende in unsceSfulnisse / dryhten god megna eadig mon se UABIT BONIS AMBULANTES IN INNOCETIA, / DNE DS UIRTUTUM BEATUS HOMO QUI gehyhteS in Sec / SPERAT IN TE. /

,

84. IN FINEM FILMS CHORE PSALM./

1.

Su bledsades dryht eorSan Sine /Su acerdes heftned iacob / (2) BENEDIXISTI DNE TERRAM TUAm/ AUERTISTI CAPTIUITATEM IACOB./ 2.

5u geed(3) RE-

leanades unrehtwisnisse folces Sines1 / oferwrige alle synne heara / MISISTI INIQUITATEM PLEBIS TUAE / OPERUISTI OMNIA PECCATA EORUM. DIAPS2 / 3. / gestildes all eorre Sin / acerdes from eorre ebylgSe Sinre MITIGASTI OMNEM IRAM TUAm/ AUERTISTI AB IRA INDIGNATIONIS TUAE. / 4.

(4)

gecer (5) CON-

Sset no in usic god halwynde ur /7 acer eorre Sin from us / UERTE NOS DS SALUTARIS NOSTEr/ ET AUERTE IRAM TUAM A NOBIS/ (6) UT NON IN ecnisse eorsie us AETERNUM IRASCARIS3 nobis.

1 5.

ne aSene Su eorre Sin from cynne in (-) NEQUE EXTENDAS IRAM TUAM A PROGENIE4 IN

cynn / god Su forcerrende geliffestas usic / 7 folc Sin biS geblissad in PR0/gENIEM, (7) DS TU CONUERTENS UIUIFICABIS NOs/ ET PLEBS TUA LAETABITUR IN See / TE., 6. 7.

oteaw us dryht mildheortnisse Sine / 7 hselu Sine sele us (8) OSTENDE NOBIS DNE MISERICORDIAM TUAm/ ET SALUTARE TUUM DA NOBIS.,

ic gehere hwet sprece in me dryhten god / for Son spriceS sibbe in (9) AUDIAM QUID LOQUATUR IN ME ' DNS DS / QUONIAM LOQUETUR5 PACEM IN

folc his / 7 ofer halge his PLEBEM SUAM/ ET SUPER SCOS SUOS,/ 8.

7 in hie Sa bioS gecerde to him ET IN EOS QUI CONUERTUNTUR8 AD IPSUM.

ah hweSre neh ondredendu hine haelu / his / Saet ineardie wuldur (10) VERUMTAMEN PROPE TIMENTIBUS EUM SALu/tARE IPSIUs/ UT INHABITET GLORIA

in eorSan ure / IN TERRA NOSTRA./ 9.

mildheortnis 7 soSfestnis tosomne bicomun him (11) MISERICORDIA ET UERITAS OBUIAUERUNT SIBI/

sib clyppende werun hie / PAX CONPLEXAE SUNT SE. / 10. heofene forSlocade / CAELO PROSPEXIT./ 11.

gongas his / GRESSUS SUOS./

(12)

rehtwisnis 7 IU ST IT IA ET

soSfestnis of eorSan upeumen wes / 7 rehtwisnis of UERITAS DE TERRA ORTA EST,/ ET IUSTITIA DE

7 soSlice dryht seleS freamsumnisse 1 7 eorSe ur (13) ETENIM DNS DABIT BENIGNITATEM/ ET TERRA NOSTRA

seleS western his / DABIT FRUCTUM SUUM./ 12.

82

[82v]

(14)

rehtwisnis biforan him gongeS / 7 seteS in wege IUSTITIA ANTE EUM AMBULABIT7, / ET PONET IN UIA

PSALM 85

PSALM 85

85. ORATIO DAVID./ onhaeld dryht eare dine to me 7 geher mec 1. INCLINA DNE AUREM TUAM AD ME ET EXAUDI ME,

for_don wedla 7 dearfa ic QUM EGENUS ET PAUPER SUM

eam / hald sawle mine for_don halig ic earn / halne doa diow dinne god EGO. / 2. CUSTODI ANIMAM MEAM QUM SCS SUM / SALUUM FAC SERUUM TUUM DS min / gehyhtendne in dec / mildsa me dryht for don to de ic cleopade alne deg MEUS/ SPERANTEM IN TE. / 3. MISERERE MIHI DNE QUON AD TE CLAMAUI TOTA Dffi geblissa sawle deowes dines / for don to de dryht ic hof sawle mine / (4) LAETIFICA ANIMAM SERUI TUI / QUIA AD TE DNE LEUAUI ANIMAM MEAM./ 4.

(5)

for_don du dryhten wynsum 7 milde eard j [83r] 7 gentsum in mildheortnisse allu QUM TU DNE SUAUIS AC MITIS ES / ET COPIOSUS IN MISERICORDIA OMNIB: gecegendum dec INUOCANTIB: TE.

mid earum onfoh dryht gebed min ' 7 behald stefne (6) AURIBUS PERCIPE DNE ORATIONEM MEAM/ ET INTENDE UOCI

boene minre DEPRECATIONIS MEAE. du geherdes me EXAUDISTI ME. dinum TUAV 8.

7.

/ 6.

in dege geswinces mines ic cleopede to de / for don (7) IN DIE TRIBULATIONIS MEAE1 CLAMAUI AD TE/ QUONIAM

nis gelic de in godu dryht (8) NON EST SIMILIS TIBI IN DIIS DNE

alle deode swe hwelce2 du dydes (9) OMNES GENTES QUASCUMQ: FECISTI

dryht . ' 7 ariad noman dinne / dne/ ET HONORIFICABUNT NOMEN TUUM., 9. wundur 'ou eard god ana / MIRABILIA/ TU ES DS SOLUS., 10. sodfestnisse dinre UERITATE TUA.

' 11.

7 nis efter werce ET NON EST SECUNDUM OPERA

cumad 7 weordiad biforan de UENIENT ET ADORABUNT CORAM TE

for don micel du eard 7 donde (10) QUONIAM MAGNUS ES TU ET FACIENS

gelaed mec dryht in wege dinu 7 ic gongu in (11) DEDUC ME DNE IN UIA TUA ET AMBULABO IN

blissie heorte min daet hie ondrede noman dinne / (-) LAETETUR COR MEUM UT TIMEAT NOMEN TUUM/ (12)

ic ondettu de dryht god min in allre heortan minre / 7 ariu noman dinne CONFITEBOR TIBI DNE DS MEUS IN TOTO CORDE MEO / ET HONORIFICABO NOMEN TUUM in ecnisse / IN AETERNUM./ 12.

for don mildheortnis din micelu is ofer mec / 7 du3 ge(13) QUONIAM MISERICORDIA TUA MAGNA EST SUPER ME / ET ERIPU-

neredes sawle mine of helle dere nioderran / ISTI ANIMAM MEA EX INFERNO INFERIORI. / 13.

(14)

god da unrehtwisan areosun DS INIUSTI INSURREXERUNT

in mec / 7 gesomnung mehtigra sohtun _ sawle_ mine / 7 non foresettun dec IN ME / ET SYNAGOGA POTENTIUM QUAESIERT ANIMA MEA / ET NON PROPOSUERUNT TE biforan gesihde his / ANTE CONSPECTUM SUU./14. [83v]

7 du dryht god min mildsend 7 mildheort / (15) ET TU DNE DS MEUS MISERATOR ET MISERICORS,/

gedyldig 7 swide mildheort 7 sodfest / PATIENS ET MULTUM MISERICORS ET UERAX./ 15.

min / 7 sele maehte cnehte dinu MEI/ ET DA POTESTATEM PUERO TUO

geloca in mec 7 mildsa (16) RESPICE IN ME ET MISERERE

/ 7 halne doa sunu menenes dines / ET SALUUM FAC FILIUM ANCILLAE TUAE. / 16. (17)

doa mid mec dryht tacen in gode / daet hie gesen da mec fiodun 7 sien gescended FAC MECUM DNE SIGNUM IN BONO/ UT UIDEANT QUI ME ODERUNT ET CONFUNDANTUR./ 17.

(-)

for don du dryht gefultumades mec 7 froefrende were mec / QUONIAM TU DNE ADIUUASTI ME ET CONSOLATUS ES ME./

83

PSALM 87

PSALM 86

86. FILIIS CHORE PSALMVS CANTICI./ lufa?5 dryht geatu sion ofer all (2) DILIGIT DNS PORTAS SION SUPER OMNIA,

steaSelas his in muntum halgu 1. FVNDAME NT A EIUS IN MONTIB: SCIS , geteld iacobes / TABERNACULA IACOB./2.

(3)

wuldurfeste cweden sind bi 5e cester godes GLORIOSA DICTA SUNT DE TE CIUITAS DI.

gemyndig ic biom rab 7 babylon weotendu mec (4) MEMOR ERO RAAB ET BABYLONIS SCIENTIB: ME.

/

tyrus 7 folc sigelhearwena / Sas werun in dere TYRUS ET POPULUS AETHIOPU / HII FUERUNT IN EA.

/ 4.

3.

DIAPSALMA.,

sehSe fremSes 7 (-) ECCE ALIENIGENAE ET modur cwi?5 mon (5) MATER SION DICET HOMO

7 mon geworden wes in hire /7 he gesteaSelade hie se hesta ET HOMO FACTUS EST IN EA / ET IPSE FUNDAUIT EAM ALTISSIMUS./ 5.

dryht (6) DNS NAR-

segeS in gewreotum folca his _ / 7 aldermonna heara 5a werun in hire RAUIT IN SCRIPTURIS1 POPULORUM SUORU/ ET PRINCIPUM EORUM QUI FUERANT IN EA. DIAPS./ 6.

eardung is in Se alra ur swe blissiendra (7) SICUT LAETANTIUM OMNIUM NOSTRUM HABITATIO EST IN TE.

[84r ]

1.

(2)

87. IN FINEM PRO MELECH AD RESPONDEN1/ INTELLECTUS AEMAN EZRAITE.2/ dryht god halu minre in dege ic cleopede /7 on naeht biforan Se / DNE DS SALUTIS MEAE IN DIE CLAMAUI / ET NOCTE CORAM TE./ 2.

gebed min in gesihSe Sinre ORATIO MEA IN CONSPECTU TUO

ing§5 (3) INTRET

' onh^ld

eare Sin to boene minre dryht INCLINA AUREM TUAM AD PRECEM MEA DNE.

for Son gefylled is yflu sawul min / 7 lif min in helle toneolaeceS QUIA REPLETA EST MALIS ANIMA MEA/ ET UITA MEA IN INFERNO ADPROPIABIT.3

3.

(4)

4.

(5)

getald ic eam mid Saem dunestigendum in seaS / geworden ic eam swe swe mon AESTIMATUS SUM CUM DESCENDENTIB:4 ' IN LACUM,/ FACTUS SUM SICUT HOMO butan fultum ie SINE ADIUTORIO/

betwih deade frea (6) INTER MORTUOS LIBER.

' 5. (-)

swe swe gewundade slepende SICUT UULNERATI DORMIENTES

awoRpne5 in byrgennum / Seara 5u ne gemundes mae / 7 cuSlice hie of PROIECTI IN MONU/MENTIS, QUORUM NON MEMINISTI AMPLIUs/ ET QUIDEM IPSI DE honda Sinre adrifene sind / MANU TUA EXPULSI SUNT./ 6. 7 in scuan deaSes ET IN UMBRA MORTIS.,

' 7.

settun mec in seaSe Saem nioSerran/ in Seostrum8 (7) POSUERUNT ME IN LACU INFERIORI / IN TENEBRIS

in mec getrymed is eorre 5in fl alie upahefenisse (8) IN ME CONFIRMATA EST IRA TUA/ET OMNES ELATIONES

Sine ofer mec ingelaeddes TUAS SUPER ME INDUXISTI.

/ DIAPS 7/ 8.

feor dydes cuSe mine fro me / settun (9) LONGE FECISTI NOTOS MEOS A Me/pOSUE-

mec in onscununge him / said eam 7 ut ne eode / RUNT ME IN ABOMINATIONEM SIBl/TRADITUS SUM ET NON EGREDIEBAR./9.

egan (10) OCULI

mine geuntrumade sind fore weSelnisse / ic cleopade to 5e Sryhten / alne deg ic abenede MEI INFIRMATI SUNT PRAE INOPIA / CLAMAUI AD TE DNE /TOTA DIE EXPANDI honda mine to Se MANUS MEAS AD TE.

84

[84v] 10.

ah deadum doest wundur / oSSe lecas (11) NUMQUID MORTUIS8 FACIES9 MIRABILIA/ AUT MEDICI

PSALM 87

PSALM 88

awecaS 7 ondettaS t5e / RESUSCITABUNT ET CONFITEBUNTUR TIBI./ 11.

ah segeS asnig in byr(12) NUMQUED NARRABIT10 ALIQUIS IN SE-

genne / mildheortnisse Sine / 7 soSfestnisse Sine in forlorenisse PULCHRO/ MISERICORDIAM TUAM/ ET UERITATEM TUAM IN PERDITIONE.

12.

ah (13) NUMQUID

bioS oncnawne in Seostrum wundur Sin /7 rehtwisnis Sin in eorSan ofergeotulnisse COGNOSCENTUR IN TENEBRIS MIRABILIA TUA,/ ET11 IUSTITIA TUA IN TERRA OBLIUIONIS. / 13.

7 ic to Se dryht ic cleopade /7 on marne gebed min forecymeS See (14) ET EGO AD TE DNE CLAMAUI, ET MANE ORATIO MEA PRAEUENIET TE.

14.

to hwon dryhten on weg adrifes Su gebed min / acerres Su onsiene Sine from (15) UT QUID DNE REPELLIS ORATIONEM MEAM/ AUERTIS FACIEM TUAM A me / ME./ 15.

weSla ic eam 7 in gewinnum from guSe minre / upahefen soSlice (16) EGENS SUM EGO ET IN LABORIB: A IUUENTUTE MEA / EXALTATUS AUTEM

geeaSmodad ic eam 7 gescended / HUMILIATUS SUM ET CONFUSUS./16. gan Sine gedroefdun mec RORES TUI12 CONTURBAUERUNT ME. ymbsaldun mec somud CIRCUMDEDERUNT ME SIMUL.

in mec Sorhleordun eorru Sin / 7 bro(17) IN ME PERTRANSIERUNT IRAE TUAe/eTTER-

/ 17.

ymbeodun mec swe swe weter alne deg (18) CIRCUIERUNT ME SICUT AQUA TOTA Dffi/

/ Su afeorrades from me freond 7 Sone nestan / 7 18. (19) ELONGASTI A ME AMICUM ET PROXIMUM / ET

cuSe mine fro ermSe 13 NOTOS MEOS A MISERIA.

88. INTELLECTUS EMAN EZRA ITA E.1/

[85r ]

1.

mildheortnisse Sine Sine in ecnisse_ ic singu /in cnerisse 7 cynne (2) MISERICORDIAS TUAS DNE IN AETERNU CANTABO/ IN GENERATIONE ET PROGENIE/

ic forSsecgo soSfestnisse Sine in muSe minum / PRONUNTIABO UERITATEM TUAM IN ORE MEO. / 2.

(3)

for_Son Su cwede in ecnisse QUM DIXISTI IN AETERNUM

mildheortnis biS timbred / in heofenum biS gearwad soSfestnis2 Sin / MISERICORDIA AEDIFICA/BITUR, IN CAELIS PRAEPARABITUR UERITAS TUA./ 3.

ic (4)

gestihtade cySnisse gecorenum minum / ic swor dauiSe Seowe minum / oS in DISPOSUI TESTAMENTUM ELECTIS MEIS / IURAUI DAUID SERUO3 MEO / (5) USQUE IN sed Sin ic timbriu in weoruld weorulde seld ic gearwigu* ecnisse AETERNUM PRAEPARABO SEMEN TUUM/ ET AEDIFICABO IN SAECULUM SAECULI SEDEM Sin / TUA./ 4.

ondettigaS heofenas wundur Sin dryht / 7 soSfestnisse Sine in (6) CONFITEBUNTUR CAELI MIRABILIA TUA DNE / ET UERITATEM TUAM IN

cirican haligra / ECCLESIA SCORUM./ 5.

for Son hwelc in wolcnum biS geefenlicad dryht / oSSe hwelc (7) QUONIAM QUIS IN NUBIB: AEQUABITUR DNO / AUT QUIS

gelic biS gode betwih beam godes / SIMILIS ERIT DO INTER FILIOS DI. / 6.

(8)

god se wuldraS in geSaehte haligra DS QUI GLORIFICATUR IN CONSILIO SCORUM/

micel 7 to ondredenne ofer alie Sa in / ymbhwyrfte his sind / MAGNUS ET METUENDUS SUPER OMNES QUI In/ CIRCUITU EIUS SUNT. / 7.

(9)

dryht god DNE DS

megna hwelc gelic Se5 / mashtig earS dryht 7 soSfestnis Sin in ymbhwyrfte Sinum / UIRTUTUM QUIS SIMILIS TIBI,/POTENS ES DNE ET UERITAS TUA IN CIRCUITU TUO./ 8.

Su waldes maehte saes / onstyrenisse soSlice ySa his Su (10) TU DOMINARIS POTESTATI MARIS/ MOTUM AUTEM FLUCTUUM EIUS TU

85

PSALM 88

PSALM 88

gemildgas 0 MITIGAS.

/ 9.

Su geeaSmodades swe swe Gone gewundedan Sone oferhygdgan /7 in (11) TU HUMILIASTI SICUT UULNERATUM SUPERBUM / ET IN

megne earmes Sines Su tostenctes fiond Sine UIRTUTE BRACHII7 TUI DISPERSISTI INIMICOS TUOS.8/

[85v] 10.

Sine sind heofenas 7 (12) TUI SUNT CAELI ET

Sin is eorSe / ymbhwyrft eorSena 7 fylnisse _ his Su gesteaSelades / TUA EST TERRA/ ORBEM TERRARUM ET PLENITUDINE EIUS TU FUNDASTI. / 11.

(13)

norSdael 7 sae Su gescope /7 in noraan Sinu gefeaS , AQUILONEM ET MARE TU CREASTl/ THABOR ET HERMON IN NOMINE TUO EXULTABUNT/ Sinne earm mid maehte / (14) TUUM BRACHIUM9 CUM POTENTIA./ 12.

sie gelrymed hond, Sin 7 sie upahefen (-) FIRMETUR MANUS TUA ET EXALTETUR

gegearwung seldes Sines rehtwisnis 7 dom (15) IUSTITIA ET IUDICIUM10 PRAEPARATIO SEDIS TUAE./ 13.

sie swiSre Sin DEXTERA TUA/

heortnis 7 soSfestnis foregaS biforan onsiene Sinre CORDIA ET UERITAS PRAEIBUNT ANTE FACIE TUA/ wynsumnisse IUBILATIONEM.

' 14.

mild(-) MISERI-

eadig folc Saet waet (16) BEATUS POPULUS QUI SCIT

dryht in lehte ondwleotan dines gongaS / 7 in noman (-) DNE IN LUMINE UULTUS TUI AMBULABUNT/ (17) ET IN NOMINE

Sinum gefiaS alne deg / 7 in Sinre rehtwisnisse bioS upahefen / TUO EXULTABUNT TOTA Dffi/ ET IN TUA IUSTITIA EXALTABUNTUR./ 15.

for Son (18) QUONIAM

wuldur megnes heara Su earS /7 in wel gelicadum Sinum biS upahefen horn ur GLORIA UIRTUTIS EORUM TU ES / ET IN BENEPLACITO TUO EXALTABITUR CORNU NOS/ TRUM.11/ 16.

(19)

for Son dryht is getrugung 7 Ses halgan cyninges ures / QUON DNI EST ADSUMPTIO ET SCI ISRAHEL REGIS NOSTRI.12/

5a spreocende Su were in gesihde bernu Sinum 7 cwede 17. (20) TUNC LOCUTUS ES IN ASPECTU FILIIS TUIS ET DIXISTI/

ic sette fultum POSUI ADIUTORI-

ofer Sone mashtgan /7 upahof Sone gecorenan of folce minum / UM SUPER POTENTEM /ET EXALTAUI ELECTUM DE PLEBE MEA. / 18. Siow minne /in ele halgu minu ic smirede hine / DAUID SERUUM MEUm/ IN OLEO SCO MEO UNXI EUM./ 19. earm min fultumeS him gestrongaS hine 15 AUXILIABITUR EI , ET BRACHIUM14 MEUM CONFORTABIT10 EUM

(21)

ic gemoette INUENI

hond13 soSlice min (22) MANUS ENIM MEA ' [86r ] 20.

nowiht (23) NIHIL

fromaS se fiond in him / 7 sunu unrehtwisnisse ne sceSeS him / 7 ic forceorfu16 PROFICIET INIMICUS IN EO/ET FILIUS INIQUITATIS NON NOCEBIT EI./21. (24) ET CONCIDAM fiond his from onsiene his /7 figende hine in fleam ic gecerru / INIMICOS EIUS A FACIE IPSIUS/ET ODIENTES EUM IN FUGAM CONUERTAM./ 22.

7 (25) ET

soSfestnis min 7 mildheortnis min mid17 hine / 7 in noman minum biS upahefen UERITAS MEA ET MISERICORDIA MEA CUM IPSO/ ET IN NOMINE MEO EXALTABITUR horn his CORNU EIUS./ 23. his EIUS./ 24.

7 ic settu in sae hond h is in flodu 5a swiSran (26) ET PONAM IN MARI18 MANUM EIUS/ ET IN FLUMINIBUS DEXTERAM

he geceS mec feder min Su earS (27) IPSE INUOCABIT19 ME PATER MEUS ES TU

haelu minre / SALUTIS MEAE./ 25. eorSan / TERRAE./ 26.

7 ic frumcennedne settu hine / heane fore cyningu (28) ET EGO PRIMOGENITUM PONAM ILLUm/ EXCELSUM PRAE REGIBUS

in ecnisse ic haldu him mildheortnisse mine (29) IN AETERNUM SERUABO20 ILLI MISERICORDIAM MEAM21

mine getreowu him TUM MEUM FIDELE22 IPSI./ 27.

86

god min 7 ondfenga DS MEUS ET SUSCEPTOR

/7 cySnisse ET TESTAMEN-

settu in weoruld weorulde seld his (30) ET PONAM IN SAECULUM SAECULI SEDEM EIUS/ ET

PSALM 88

brymseld THRONUM mine MEAM

PSALM 88

his swe swe d§gas heofenes / EIUS SICUT DIES CAELI. / 28.

gif forletab23 beam his ae (31) SI DERELIQUERINT FILII EIUS LEGEM

7 in domum minum ne gongab ET IN IUDICIIS MEIS NON AMBULAUERINT.

29.

(32)

gif gerehtwisunge mine SI IUSTIFICATIONES ME AS

besmitab /7 bibodu min ne haldab / PROFANAUERINT/ ET MANDATA MEA NON CUSTODIERINT./ ./ 30. unrehtwisnisse heara /7 in swingu synne heara INIQUITATES EORUM/ ET IN UERBERIB: PECCATA EORUM.

ic neosiu in gerde (33) VISITABO IN UIRGA

[86v] 31.

mildheortnisse (34) MISERICORDIAM

soblice mine ic ne tostregdo from him / ne ic scebbu in sobfestnisse minre / ne AUTEM MEAM NON DISPERGA AB EO . NEQ: NOCEBO IN UERITATE MEA,/ (35) NEQ: ic besmitu cybnisse mine /7 ba be forbgab of weolerum minum ic ne PROFANABO TESTAMENTUM MEUM/ ET QUAE PROCEDUNT DE LABIIS MEIS NON24 do to bismere / FACIAM IRRITA. , 32.

(36)

aene siba ic swor in halgum minum gif ic dauibe legu / SEMEL IURAUI IN SCO MEO SI DAUID MENTIAr/ (37)

sed his in ecnisse wunab / 7 seld his swe swe sunne in gesihbe SEMEN EIUS IN AETERNUM MANEBIT/ (38) ET SEDES EIUS SICUT SOL IN CONSPECTU minre / 7 swe swe mona fulfremed in ecnisse / 7 cybere in heofene getreowe MEO/ ET SICUT LUNA PERFECTA IN AETERNUM/ ET TESTES IN CAELO FIDELIS. DIA/ PSALMA./ 33.

bu soblice on weg adrife 7 forhogdes 7 aeldes crust binne (39) TU UERO REPPULISTI ET SPREUISTI ET DISTULISTI XPM TUU /

(40)

acerdes cybnisse beowes bines / bismite in eorban halignisse his / AUERTISTI TESTAMENTUM SERUI TUI / PROFANASTI IN TERRAM SCITATEM EIUS., 34.

(41)

towurpe alie stanwallas his / settes trymenisse his in fyrhtu DESTRUXISTI OMNES MACHERIAS EIUS, POSUISTI MUNITIONES EIUS IN FORMIDINE., 35.

(42)

gereafedon hine alie ba leorendan on weg /geworden is in edwit nehgehusum DIRIPUERUNT EUM OMNES TRANSEUNTES UIAM / FACTUS EST IN OPPROBRIUM UICINIS / his SUIS./ 36.

/ geblissades alie fiond upahofe ba swibran feonba his (43) EXALTASTI DEXTERAM INIMICORUM EIUS/ LAETIFICASTI OMNES INIMICOS

/ his EIUS., 37.

acerdes fultu sweordes his 7 ne eard25 gefultemiende him in (44) AUERTISTI ADIUTORIUM GLADII EIUS, ET NON ES AUXILIATUS EI IN

gefehte / BELLO./ 38. cnysedes LISISTI. /

tolesdes hine from geclasnunge /7 seld his in eorban ge(45) DISSOLUISTI EUM AB EMUNDATIONE/ ET SEDEM EIUS IN TERRA CON-

[87r ] 39.

hire gedroefedborhgute gewonades daegas tida his (46) MINORASTI DIES TEMPORUM EIUS/ PERFUDISTI28 EUM CONFU-

msse / SIONE. DIAPSALMA./ 40. fyr eorre bin IGNIS IRA TUA.

/ 41.

/ beorneb swe swe hu longe dryht eorsas bu in ende (47) VSQUEQUO DNE IRASCERIS IN FINEM/ EXARDESCIT SICUT

/ nales soblice idellice gemyne dryht hwet min spoed (48) MEMORARE DNE QUAE MEA SUBSTANTIA/ NON ENIM UANE

bu gesettes beam monna_ CONSTITUISTI FILIOS HOMINU.

/ 42.

hwelc is mon se be lifge 7 ne gese (49) QUIS EST HOMO QUI UIUET ET NON U IDE BIT

obbe hwelc genereb sawle his of honda helle / de ab MORTEM27/ AUT QUIS ERUET ANIMAM SUAM DE MANU INFERI./ 43.

hwer sind (50) VBI SUNT

mildheortnisse bine ba aldan dryht / swe bu swore dauide in sobfestnisse binre / SICUT IURASTI DAUID IN UERITATE TUA./ 44. MISERICORDIAE TUAE ANTIQUAE DNE

(51)

gemyndig bio bu edwita biowa binra / bast ic gesingalade in sceate minum MEMOR, ESTO OPPROBRIUM SERUORUM TUORUM/ QUOD CONTINUI IN SINU MEO

87

PSALM 89

PSALM 88

/ monigra Sioda MULTARUM GENTIUM., 45.

Saet edwitun feond Sine dryht (52) QUOD EXPROBRAUERUNT INIMICI TUI DNE /

cristes Sines witon onwendednisse 28 BRAUERUNT COMMUTATIONEM XPI TUI. sie FIAT

/ 46.

Saet edQUOD EXPRO-

gebledsad dryht in ecnisse (53) BENEDICTUS DNS IN AETERNUM

sie / FIAT./

89. ORATIO MOYSI HOMINIS DI./ aer PRIUS-

cynne dryht geberg geworden earS us from cneorisse GENE/RATIONE ET PROGENIE.1/ 2. 1. DNE REFUGIUM FACTUS ES NOBIS, A weren muntas oSSe were getrymed / ymbhwyrft eorSan Son QUAM2 FIERINT MONTES AUT FIRMa/rETUR ORBIS TERRAE,

fro weorulde 7 A SAECULO ET

e acer 5u mon in eaSmodnisse / [87v ] oS in weoruld 5u earS god / USQUE IN SAECULUM TU ES DS./ 3. NE AUERTAS HOMINEM IN HUMILITATEM/

7 ET

/ for Son Susend gera biforan egum Sinum cwede bioS gecerde beam monna DIXISTI CONUERTIMINI FILII HOMINUM., 4. QUONIAM MILLE ANNI ANTE OCULOS TUOS/ swe swe deg geostran se bileorde / SICUT DIES HESTERNA QUI PRAETERIIT./ 5. fore nowihte PRO NIHILO

/ bioS hefd ger heara HABENTUR ANNI EORUM.,

.

6

7 swe swe gehaeld in naeht (-) ET SICUT CUSTODIA IN NOCTE

(5)

5a QUAE

on marne swe swe wyrt leoreS / on marne MANE SICUT HERBA TRANSEAT/ MANE

bloweS 7 SorhleoreS /on efenne gefalleS forheardaS 7 adrugaS / for Son we FLOREAT ET PERTRANSEAt/ UESPERE DECIDAT INDURET ET ARESCAT./ 7. QUIA asprungun in eorre Sinu / 7 in hatheortnisse Sinre gedroefd we sind / DEFECIMUS IN IRA TUA/ET IN FURORE TUO CONTURBATI SUMUS./ 8.

settes POSUISTI

ur in inlihtnisse unrehtwisnisse ure in gesihSe Sinre / weoruld INIQUITATES NOSTRAS IN CONSPECTU TUO/ SAECULUM NOSTRUM IN INLUMINATIONE ondwleotan Sines UULTUS TUI. ,

for Son alie degas ure asprungun /7 we in eorre Sinum 9. QUONIAM OMNES DIES NOSTRI DEFECERUNT/ ET NOS IN IRA TUA

/ ger ur swe swe gongeweafre grytte asprungun ARANEA DEFECIMUS., 10. (-) ANNI NOSTRI SICUT gera ura in him hundseofentigu gera ANNORUM NOSTRORUM IN IPSIS LXX ANNIS.

.

11

werun smegende MEDITABANTUR4

gif soSlice in maehtum (-) SI AUTEM IN POTENTATIBUS5

hundaehtatiges gera / 7 monigfald heara gewin 7 sar / LXXX ANNl/ ET PLURIMUM EORUM LABOR ET DOLOR./12. /7 we bioS gereafade ofer usic monSu^rnis CORRIPIEMUR. , SUPER NOS MANSUETUDO/ ET

' 13.

daegas (10) DIES

(-)

for_Son ofercwom QUM SUPERUENIT

hwelc wat maehte eorres (11) QUIS NOUIT POTESTATEM IRAE

Sines / oSSe fore ege eorre Sin ariman TUAE/ AUT PRAE TIMORE IRAM TUAM (12) DINUMERARE.6

[88r ] 14.

/ 7 gelaerde on heortan in snytru dryht cuSe doa us DNE NOTAM FAC NOBIS/ ET ERUDITOS CORDE IN SAPIENTIA. dryhten sume hwile /7 bide ofer Siowas Sine DNE ALIQUANTULUM, ET DEPRECARE SUPER SERUOS TUOS.

16.

< 15.

swiSre Sin (-) DEXTERAM TUAM gecer (13) CONUERTERE

gefylde we sind (14) REPLETI SUMUS

on marne mid mildheortnisse Sinre /7 we gefiaS 7 geblissade sind 'in alium MANE MISERICORDIA7 TUA , ET EXULTAUIMUS ET DELECTATI SUMUS/ IN OMNIBUS

88

PSALM 89

PSALM 90

daegu urum / DIEBUS NOSTRIS. / 17.

gelustfullade we sind fore dagum Sasm usic geaSmodades /ger DELECTATI SUMUS PRO DIEB: QUIB: NOS HUMILIASTI,/ ANNI8

(15)

in dasm we gesegun yfel / IN QUIB: UIDIMUS MALA./ 18. gerece beorn heara / DIRIGE FILIOS EORUM./ 19.

geloca in Seowas Sine 7 in were Sin dryht / 7 (16) RESPICE IN SERUOS TUOS ET IN OPERA TUA DNE / ET

7 sie birhtu dryht godes ures ofer usic / 7 (17) ET SIT SPLENDOR DNI Di NOSTRI SUPER NOs/eT

were honda ura gerece ofer usic / OPERA MANUM NOSTRARUM DIRIGE SUPER NOS./

90. LAVS CANTICI DAVID./ se eardaS1 in fultume Ses hestan /in gescildnisse godes heofenes wunaS 1. QVI HABITAT IN ADIUTORIO ALTISSIMl/ IN PROTECTIONE Di CAELI COMMORABI/ cwiS to dryht ondfenga min Su earS 7 geberg / min god min ic TUR./ 2. DICET DNO SUSCEPTOR MEUS ES ET REFu/dUM MEUM, DS MEUS gehyhtu in hine / for_Son he gefriaS mec of girene huntiendra / 7 from SPERABO IN EUM.,/ 3. QUM IPSE LIBERABIT2 ME DE LAQUEO UENANTIUm/ ET A worde / mid gescyldrum3 his ofersceadwad4 5e /7 under fiSru his UERBO ASPERO.5 / 4. SCAPULIS SUIS OBUMBRABIT TIBl/ET SUB PINNIS EIUS

'[88v] SPERABIS.8

mid scelde ymbseleS See soSfestnis his / ne ondredes Su Se fro SCUTO CIRCUMDABIT TE UERITAS Eius/ NON TIMEBIS A

ege naehtlicum / fro strele flegendum Sorh deg from scire7 geondgongendum TIMORE NOCTURNO., 6. A SAGITTA UOLANTE PER DIEM,8 A NEGOTIO PERAM/ in Seostru BULANTE9 IN TENEBRIS/ Sire Susend TUO MILLE

from hryre 7 diofle middeglicum A RUINA ET D^MONIO MERIDIANO.

fallaS fro sidan 7. CADENT A LATERE

ten Susend to Sere /swiSran Sinre Se soSlice to ne geneolaeceS TUIS, TIBI AUTEM NON ADPROPIABIT ET DECEM MILIA A DEX/TRIS

io

ah hweSre egu Sinu Su sceawas / 7 edlean synfulra Su gesist 8. UERUMTAMEN OCULIS TUIS CONSIDERABIS/ ET RETRIBUTIONEM PECCATORUM UIDEBIS. for_5on Su earS dryht hyht min / hest settes geberg Sin / to ne 9. QUM TU ES DNE SPES MEA/ALTISSIMUM POSUISTI REFUGIUM TUUM./10. NON Sinum getelde ne geneolaeceS Srea geniolaecaS to Se yfel ACCEDENT AD TE MALA/ ET FLAGELLUM NON ADPROPIABIT11 TABERNACULO TUO. / 11. bi Se onbead for Son englu his QUONIAM ANGELIS SUIS MANDABIT12 DE TE

Saet hie hidden Sec in alium wegu Sinu UT CUSTODIANT TE IN OMNIBUS UIIS TUISV

in hondum beoraS Sec /ne aefre otspurne13 to stane fot 5in_ / 12. IN MANIBUS PORTABUNT TE / NE UMQUAM OFFENDAS AD LAPIDEM PEDEM TUU./ ofer nedran 7 fagwyrm gonges /7 trides leon 7 dracan 13. SUPER ASPIDEM ET BASILISCUM AMBULABIS/ ET CONCULCABIS LEONEM ET DRACOfor Son in mec NEM./ 14. QUONIAM IN ME

gehyhte 7 ic gefrigu hine SPERABIT14 ET LIBERABO EUM

oneneow noman mmne / COGNOUIT NOMEN MEU., 15.

/ gescildu hine for_Son ic PROTEGAM EUM QUM

me 7 ic geheru hine /[89r] mid hine geceS CUM IPSO INUOCABIT 15 ME ET EGO EXAUDIAM EUM/

89

PSALM 91

PSALM 90

ic earn in geswince / SUM IN TRIBULATIONE./ 16.

(-)

ic genergu hine 7 wuldriu bine / lengu ERIPIAM EUM ET GLORIFICABO EUM/ (16) LONGITU-

daega gefyllu hine / 7 oteowu him haelu mine / DINE DIERUM ADIMPLEBO EUM/ ET OSTENDAM ILLI SALUTARE MEUM./

91. PSALM. DAVID CANTICI IN DIE SABBATI./

1.

god is ondettan dryht / 7 singan noman Sinu Su hesta / (2) BONUM EST CONFITERI1 DNO / ET PSALLERE NOMINI TUO ALTISSIME./ 2.

to (3) AD

seggenne on marne mildheortnisse_ Sine_ / 7 soSfestnisse Sine Sorh naeht / ADNUNTIANDAM2 MANE MISERICORDIA TUA / ET UERITATEM TUAM PER NOCTEM./ 3.

(4)

in tenstrengre hearpan mid songe 7 citran / for Son Su gelustfullades mec dryht IN DECACORDO PSALTERIO CUM CANTICO ET CYTHARA/ (5) QUIA DELECTASTI ME DNE in gewerce Sinu / 7 in wercum honda Sinra ic gefie / IN FACTURA TUA/ ET IN OPERIB: MANUM TUARUM EXULTABO./ 4.

hu micellice (6) QUAM MAGNIFICATA

sind were Sin dryht /swiSe deope gewordne sind geSohtas Sine / SUNT OPERA TUA DNE / NIMIS PROFUNDAE FACTAE SUNT COGITATIONES TU£./5. unwis ongiteS 5a ne oncnaweS ne dysig INSIPIENS NON COGNOSCET / ET STULTUS NON INTELLEGIT EA./ 6.

wer (7) VIR

mid Sy upeornaS (8) CUM EXORIENTUR

Sa synfullan swe swe heg /7 oteowdun alie 5a Se wircende werun unrehtwisnisPECCATORES SICUT FAENUm/ ET APPARUERUNT OMNES QUI OPERANTUR INIQVITAse_ / Saet forweorSen in weoruld weorulde / TE4/ UT INTEREANT IN SAECULUM SAECULI. / 7.

Su soSlice se hesta in ecnisse (9) TU AUTEM ALTISSIMUS IN AETERNUM

M

dryht / DNE./ 8.

(10)

for_5on sehSe feond Sine dryht forweorSaS / 7 bioS tostrodne alie Sa Se QUM ECCE INIMICI TUI DNE PERIBUNT/ ET DISPERGENTUR OMNES QUI

wircaS unreht _ / [89v] OPERANTUR INIQUITATE./ 9.

7 biS upahefen swe swe anhornes horn (11) ET EXALTABITUR SICUT UNICORNIS CORNU

min / 7 aeldu min in mildheortnisse genyhtsumre / MEUM/ET SENECTUS MEA IN MISERICORDIA UBERI. / 10.

7 gelocade ege (12) ET RESPEXIT OCULUS

Sin fiond mine / 7 arisende in mec / wergende geherde eare Sin / TUUS INIMICOS MEOS/ ET INSURGENTES IN ME / MALIGNANTES AUDIUIT AURIS TUA./ 11. se rehtwisa swe swe palma bloweS / 7 swe swe cederbeam noma biS gemonigfaldad (13) IUSTUS UT PALMA FLOREBIT/ ET SICUT CEDRUS5 LIBANI MULTIPLICABI/ TUR./ 12. 13.

geplantade in huse dryht /in ceafurtunum huses godes ures blowaS / (14) PLANTATI IN DOMO DNI / IN ATRIIS DOMUS Di NOSTRI FLOREBUNT./

nu get bioS gemonigfaldade in aeldu genyhtsumre /1 wel geSyldge bioS (15) ADHUC MULTIPLICABUNTUR IN SENECTA UBERI / ET BENE PATIENTES ERUNT

Saet hie secgen / (16) UT ADNUNTIENT./ 14. nis in him / IN EO./

90

Saette rehtwis dryht god ur /7 nis unrehtwis(-) QUONIAM IUSTUS DNS DS NOSTEr/ET NON EST INIQUITAS

PSALM 92

PSALM 93

92. LAVS CANTICI DD. IN DIE SABBATI QVANDO INHABITA EST TERRA./

1.

dryht ricsad wlite gegereS / DNS REGNABIT1 DECOREM INDUIT./ 2.

hine mid megne / SE UIRTUTE./ 3. 4.

gegereS dryht strengu / 7 bigyrde (-) INDUIT DNS FORTITUDINEM/ ET PRAECINXIT

7 soSlice getrymeS ymbhwyrft eorSan ne biS onstyred / (-) ETENIM FIRMAUIT ORBEM TERRAE QUI NON2 COMMOUEBITUR./

gearu seld Sin god nu hionan from weorulde 5u3 (2) PARATA SEDIS TUA DS EX TUNC A SAECULO TU

flodas dryht / uphofun flodas stefne FLUMINA DNE / ELEUAUERUNT FLUMINA UOCES micelra TARUM.,

[90r] 6.

earS ES./ 5.

uphofun (3) ELEUAUERUNT

heara / fro stefnum wetra SUAS / (4) A UOCIBUS AQUARUM MUL-

wundurlice upahefenisse haes / wundurlic in heanisse dryht / (-) MIRABILES ELATIONES MARIS,/ MIRABILIS IN EXCELSIS DNS./ 7.

cySnisse Sine dryht gelaefsume gewordne sind swiSe / TESTIMONIA TUA DNE CREDIBILIA FACTA SUNT NIMIS./ 8.

(5)

huse Sinvm4 gedeafineaS (-) DOMUI TU? DECENT

d§ga Sa halgan dryht in lengu SCA DNE IN LONGITUDINE DIERUM.'

93. PSALM IPSI DAVID QVARTA SABBATI./

1.

god wreca dryht god wr§ca freolice dyde. / hefe up 5u doemes eordan / DS ULTIONUM DNS DS ULTIONUM LIBERE EGIT. / 2. EXALTARE QUI IUDICAS TERRAM/

ageld edlean oferhygdgum REDDE RETRIBUTIONEM SUPERBIS. , fulle bioS gewuldrade / CATORES GLORIABUNTUR., 4.

hu longe synfulle dryht ' hu longe synVSQUEQUO PECCATORES DNE/ USQUEQUO PEC-

secgaS 7 spreocaS unreht / spreocaS PRONUNTIABUNT ET LOQUENTUR INIQUITATEM, LOQUENTUR

unrehtwisnisse alie Sa wircaS OMNES QUI OPERANTUR INIUSTITIAM.1

folc Sin dryht geeaSmodedun /7 POPULUM TUUM DNE HUMILIAUERUNt/ ET

widwan wrecan ofslogun erfwordnisse Sine geswecton HEREDITATEM^ TUAM UEXAUERUNT. / 6. VIDUAM ET ADUENAM INTERFECERUNT,

Vt

' 7 cwedun ne gesiS dryht / ne ongiteS god feadurlease ofslogun PUPILLOS OCCIDERUNT., 7. ET DIXERUNT NON UIDE BIT DNS , NEC2 INTELLEGIT DS iacob / ongeotaS nu Sa Se unwise earun in folce / 7 dysge IACOB./ 8. INTELLEGITE NUNC QUI INSIPIENTES ESTIS IN Po/pULO, ET STULTI ALIhwilum hogiaS QUANDO SAPITE.

se plantade eare ne gehered / oSSe se Se hiowede ege 9. QUI PLANTAUIT AUREM NON AUDIEt/ AUT QUI FINXIT OCULUM

/ [90v] ne scewaS NON CONSIDERAT wisdom SCIENTIAM./ 10.

se SreaS Seode ne SreaS / se laereS men (10) QUI CORRIPIT GENTES NON ARGUET/ QUI DOCET HOMINES

monna for Son idle sind geSohtas dryht wat (11) DNS NOUIT COGITATIONES HOMINUM QUM UAN? SUNT.4/ 11. (12)

eadig mon Sone Su gelaeres dryht BEATUS HOMO QUEM TU ERUDIERIS DNE

/ 7 of ae Sinre lseres hine / Sast ET DE LEGE TUA DOCUERIS EUm/ (13) UT

/oS Set biS dolfen Saem synfullan seaS / Su gemildgie hine from d?gum yflu MITIGES EUM A DIEBUS MALIS/ DONEC FODEATUR PECCATORI FOUEA.5 / 12.

(14)

91

PSALM 94

PSALM 93

/7 erfe his ne forleteS for Son weg ne adrifeS dryht folc his ET HEREDITATEM SUAM NON DERELINQUIA NON REPELLET7 DNS PLEBEM SUAM, QUET.

/ 13.

oS Set rehtwisnis biS gecerred in dom /7 niomaS hie (15) QUOADUSQ: IUSTITIA9 CONUERTATUR IN IUDICIUM/ ET QUI TENENT EAM

alle Sa rehtre sind heortan OMNES QUI RECTO SUNT CORDE

14.

hwelc arises me wiS wergendum (16) QUIS EXURGET MIHI ADUERSUS MALIGNANTES/

oSSe hwelc stondeS mid mec wiS wircendum / unreht AUT QUIS STABIT MECUM ADUERSUS OPERAN/TES INIQUITATEM dryht gefultumade mec DNS ADIUUASSET ME/

15.

(17)

nemne Saet NISI QUOD

/ hwoene lsessan eardade in helle sawul min PAULO MINUS HABITAUERAT IN INFERNO ANIMA MEA., 16.

Sin dryht gefultumaS mec ic cweS onstyred is fot min / mildheortnis DICEBAM MOTUS EST PES MEUS/ MISERICORDIA TUA DNE ADIUUABAT ME.

17.

gif (18) SI eft (19) SE-

mengu sara minra_ in heortan minre / frofre Sine dryht CUNDUM MULTITUDINEM DOLORUM MEORU/ IN CORDE MEO , CONSOLATIONES TUAE DNE geblisadon / sawle mine / [91r ] LAETIFICAUERUNT; ANIMAM MEAM./ 18.

ah aetfileS Se seld unreht(20) NUMQUID ADHERET TIBI SEDIS10 INIQUI-

wisnise / hiowas sar in bibode TATIS / QUI FINGIS DOLOREM IN PRAECEPTO/

geheftaS in sawle Ses rehtwisan (21) CAPTABUNT IN ANIMAM IUSTI ,

7 blod insceSende niSeriaS ET SANGUINEM INNOCENTEM CONDEMNABUNT.

/ 19.

geberg / 7 god min in fultum hyhtes mines refugium/ ET DS MEUS IN AUXILIUM SPEI MEAE.

7 geworden is me dryht in (22) ET FACTUS EST MIHI DNS IN / 20.

7 gildeS him dryht (23) ET REDDET ILLIS DNSU

unrehtwisnisse heara /7 in hetas heara tostrigdeS hie dryhten god ur INIQUITATES IPSORUM 12 ' ET IN MALITIAS EORUM DISPERDET ILLOS DNS DS NOSTE1/

94. LAVS CANTICI IPSI DAVID./ cumaS gefen we dryht / wynsumie we gode Saem halwyndan urum / 1. UENITE EXULTEMUS DNO / IUBILEMUS DO SALUTARI NOSTRO./ 2.

abisgien PRAEOCCUPE-

we onsiene his in ondetnisse / 7 in salmum wynsumie we him / for Son god MUS FACIEM1 EIUS IN CONFEs/siONE, ET IN PSALMIS IUBILEMUS EI. / 3. QUONIAM DS micel dryht / 7 cyning micel ofer alie godas / MAGNUS DNS / ET REX MAGNUS SUPER OMNES DEOS./ 4.

(-)

for_Son on weg ne adrifeS QUM NON REPELLET

dryht folc his / for Son in honda his sind alie endas eorSan / 7 heanisse DNS PLEBEM SUAM/ (4) QUIA IN MANU EIUS SUNT OMNES FINES TERR^/ET ALTITUmunta he gelocaS / for Son his is sae 7 he dyde det h DINES MONTIUM IPSE CONSPICIT./ 5. QUONIAM IPSIUS EST MARE ET IPSE FECIT ILLUd/ET Sa

drygan honda his gesteaSeladun / cumaS weorSien we 7 forSluten we biforan ARIDAM2 MANUS EIUS FUNDAUERUNT./ 6. VENITE ADOREMUS ET PROCIDAMUS3 ANTE

god / woepen we biforan dryhtne se dyde usic / [91v] DM/ PLOREMUS CORAM DNO QUI FECIT NOS./

for Son he is dryht god 7. QUIA IPSE EST DNS DS

ur / we soSlice folc his 7 seep leswe his / to dege gif stefne his NOSTER/ NOS AUTEM POPULUS EIUS ET OUES PASCUAE EIUS./ 8. HODIE SI UOCEM EIUS ge geheraS / nyllaS aheardian heortan eowre / swe in onscununge4 efter AUDIERITIS/ NOLITE OBDURARE CORDA UESTRA./ 9. SICUT IN EXACERUATIONE SECUNDUM

92

PSALM 94

PSALM 95

dege / costunge in woestenne /Ser costadun mec fedras eowre /cunnadun DIEM/TEMPTATIONIS IN DESERTO/ UBI TEMPTAUERUNT ME PATRES UESTRI,/PROBAUE7 gesegun were min RUNT ET UIDERUNT OPERA MEA.

/ feowertigum gera on neoweste ic wes cneorisse 10. QUADRAGINTA ANNIS PROXIMUS FUI GENERA,

Sisse 7 cweS aa Sas TIONI HUIC, ET DIXI SEMPER HII5

dwoliaS on heortan ' hie soSlice ne oncnewun ERRANT CORDE. •> 11. IPSI UERO NON COGNOUERUNT

wegas mine /Saem ic swor in eorre minu gif ingat5 in reste / mine UIAS MEAS/QUIB: IURAUI IN IRA MEA SI INTROIBUNT IN RE/QUIEM MEAM.

95. CANTICVM DAVID QVANDO DOMVS AEDIFICATA EST POST CAPTIVITATEM./ singaS dryhtne song neowne / singaS dryht ali eorSe 1. CANTATE DNO CANTICUM NOUUM/CANTATE DNO OMNIS TERRA.

/ singaS 2. CANTATE

dryhtne 7 bledsiaS noman his /wel secgaS of dege in deg haelu his DNO ET BENEDICITE NOMINI EIUS/ BENE NUNTIATE DE DIE IN DIE SALUTARE EIUS. secgaS betwih Seode wuldur his , 'in allu folcum wundur his / 3. ADNUNTIATE INTER GENTES GLORIAM EIUS/ IN OMNIBUS POPULIS MIRABILIA EIUS./ 4.

for_5on micel dryht 7 hergedlic swiSe / egesful is ofer alie godas / QUM MAGNUS DNS ET LAUDABILIS NIMIS ; / TERRIBILIS EST SUPER OMNES DEOS./

[92r] for Son alie godas 5 ioda Sioful /dryht soSlice heofenas dyde / 5. QUONIAM OMNES DII GENTIUM DAEMONIA/ DNS AUTEM CAELOS FECIT./6. CONondetnis 7 fegeirnis1 in gesihSe his /halignis 7 micelnis in gehalgunge FESSIO ET PULCHRITUDO IN CONSPECTU EIUS/ SCITAS ET MAGNIFICENTIA IN SCIFICAhis / tobringaQ dryht oeSlas Seoda /tobringab dryht wuldur 7 are TIONE EIUS., 7. ADFERTE DNO PATRIAE GENTIUM/ ADFERTE DNO GLORIAM ET HONO/ REM/(8)

tobringab dryht wuldur noman his ADFERTE DNO GLORIAM NOMINI EIUS.

in ceafurtunas his IN ATRIA EIUS,

/ 8.

uphebbad onsegdnisse 7 ingaQ (-) TOLLITE HOSTIAS ET INTROITE

/ weorSiaS dryhten in halle Sere halgan his (9) ADORATE DNM IN AULA SCA EIUS. 9.

from onsiene his all eorSe A FACIE EIUS UNIUERSA TERRA,

si2 onstyred (-) COMMOUEATUR

from cweoSaS in cneorisum dryht ricsaS (10) DICITE IN NATIONIB: DNS REGNABIT3 A

treo / 7 soSlice gereceS ybhwyrft eorSan se ne biS / onstyred / LIGNO/ETENIM CORREXIT ORBEM TERRAE QUI NON / COMMOUEBITUR./10. folc in rehtwisnisse / 7 Siode in eorre his / CABIT4 POPULOS IN AEQUITATE/ET GENTES IN IRA SUA./ 11. gefee eorSe /sie onstyred sae 7 fylnis hire EXULTET TERRA,/MOUEATUR MARE ET PLENITUDO EIUS.,

blissien heo/ LAETENTUR CAELI

I ET

gefiaS feldas 7 12. GAUDEBUNT CAMPI ET

alie 5a Se in him sind /Sonne gefiaS all trew wuda OMNIA QUAE IN EIS SUNt/ TUNC EXULTABUNT OMNIA LIGNA SILUARUM onsiene dryht for Son cwom / for_Son cwom FACIEM DNI QUONIAM UENIT/ QUM UENIT

SomeS (-) IUDI-

doeman eorSan IUDICARE TERRAM

13.

(13)

biforan ANTE

doemeS (-) IUDICABIT5

ymbhwyrft eorSan in efennisse /[92v] 7 folc in soSfestnisse his ORBEM TERRAE EN AEQUITATE,/ ET POPULOS IN UERITATE SUA.

93

PSALM 97

PSALM 96

96.

PSALMVS DAVID./

dryht ricsab1 gefib eorbe / blissien eolond micelu / wolcen 7 dimnis 1. DNS REGNABIT2 EXULTET TERRA/ LAETENTUR INSULAE MULTAE./ 2. NUBES ET CALIGO in ymbhwyrfte hire /rehtwisnis 7 dom gerecenis seldes his / fyr biforan him IN CIRCUITU EIUS/ IUSTITIA ET IUDICIUM CORRECTIO SEDIS EIUS./ 3. IGNIS ANTE EUM foreg^b / 7 inaeleb in ymbhwyrfte fiond his / inlihtun legite his PRAEIBIT/ET INFLAMMABIT3 IN CIRCUITU INIMICOS EIUS./ 4. INLUXERUNT FULGORA EIUS ymbhwyrfte eorban /gesaeh 7 onstyred wes eorbe / muntas swe swe wex tofleoORBI TERRAE/ UIDIT ET COMMOTA EST TERRA./5. MONTES SICUT CERA FLUXEwun from onsiene dryht / from onsiene dryht cwaecade all eorbe / segdon RUNT A FACIE DNI / A FACIE DNI TREMUIT OMNIS TERRA./ 6. ADNUNTIAUERUNT heofenas rehtwisnisse his /7 gesgun alie folc wuldur his / sien gescende CAELI IUSTITIAM EIUS,/ET UIDERUNT OMNES POPULI GLORIAM EIUS./ 7. CONFUNDANTUR alie ba be weorbiab greftas /ba wuldriab in hergu heara / OMNES QUI ADORANT SCULPTILIA,/ QUI GLORIANTUR IN SIMULACRIS SUIS. / 8.

weorbiab (-) ADORATE

hine alie englas his / geherde 7 geblissad is sion / 7 gefegun dohtur EUM OMNES ANGELI EIUs/ (8) AUDIUIT ET LAETATA EST SIOn/ ET EXULTAUERUNT FILIAE iudan fore /domum binum dryht / for_bon bu earb dryht bu hesta ofer alie IUDAE PROPTER4/lUDICIA TUA DNE./9. QUM TU ES DNS ALTISSIMUS SUPER OMNE eorban_ /swibe upahefen bu earb ofer alie godas /[93r] ba be lufiab dryht TERRA/ NIMIS EXALTATUS ES SUPER OMNES DEOS./ 10. QUI DILIGITIS DNM fiab yfel / haldeb dryht sawle5 beowa his /of honda synfulra ODITE MALUM,/ CUSTODIT DNS ANIMAS SERUORUM SUORUm/ DE MANU PECCATORUM gefreab hie / leht upcumen wes bsem rehtan 7 rehtheortu blis / LIBERABIT EOS./11. LUX ORTA EST IUSTO ET RECTIS CORDE LAETITLa/ (12) blissiab rehtwise in dryht / 7 ondettab gemynde halignisse his8 / LAETAMINI IUSTI IN DNO /ET CONFITEMINI MEMORIAE SCITATIS EIUS./

[93v]

97.

PSALMVS IPSI DAVID./

singab / dryht song niowne / for bon wundur dyde dryht / 1. cantate/ DNO CANTICUM NOUUm/ QUIA MIRABILIA FECIT DNS./2. hine mid ba swibran his h earm haligne his / EUM DEXTERA EIUs/ET BRACHIUM1 SCM EIUS./3.

gehaelde (-) SALUAUIT

cube dyde dryht haelu (2) NOTUM2 FECIT DNS SALU-

his /biforan gesihbe bioda onwrah rehtwisnisse / his / TARE SUUM/ ANTE CONSPECTU GENTIUM REUELAUIT IUs/riTIAM SUAM./4.

(3)

gemyndig wes mildheortnisse his / 7 sobfestnisse his gehusscipe3 israel / MEMOR FUIT MISERICORDIAE SUAE IACOb/ET UERITATIS SUAE DOMUS ISRAHEL./ 5. gesegun alie endas eorban haelu godes ur_es / wynsumiab gode all (-) VIDERUNT OMNES FINES TERRAE SALUTARE DI NI / (4) IUBILATE DO OMNIS eorbe / singab 7 gefiab 7 singab / TERRA/ CANTATE ET EXULT ATE ET PSALLITE./ 6.

singab gode uru in citran (5) PSALLITE DO NOSTRO IN CITHARA4

in citran / 7 stefne salmes in hornu gelengdu / 7 stefne homes hyrnes / IN CITHARA/ET UOCE PSALMI (6) IN TUBIS DUCTILIBUS/ET UOCE TUBAE CORNEAE/

94

PSALM 97

PSALM 99

wynsumuaS in gesihSe cyninges dryhtnes / sie astyred s§ 7 fynis hire / IUBILATE IN CONSPECTU REGIS DNI.5 / 7. MOUEATUR MARE ET PLENITUDO EIUS/ ymbhwyrft eorSena 7 alle8 3a 5e eardia5 in hire /[94r] ORBIS TERRARUM ET UNIUERSI QUI HABITANT IN EA./ 8.

flodas plsegiaS FLUMINA PLAUDENT

mid hondum in pset ilce / muntas gefegun biforan onsiene dryht /for 3on MANIBUS IN ID IPSUM7 / MONTES EXULT AUERUNT (9) ANTE FACIEM DNI /QUONIAM cwom / for 3on cwom doeman eor5an / UENIT/QUONIAM UENIT IUDICARE TERRAM./9.

doemaeb ymbhwyrf eor3an in rehtwis(-) IUDICABIT ORBEM TERRAE IN IUS-

nisse / 7 folc in efennisse his / TITIA/ ET POPULOS IN AEQUITATE. SUA? /

98. PSALMVS DAVID./ dryht ricsa3 eorsien folc 1. DNS REGNABIT1 IRASCANTUR POPULI,

3u 5e sites ofer cerubin sie astyred QUI SEDIS SUPER CHERUBIN MOUEATUR

eor3e / dryht in sion micel / 7 heh ofer alle folc / ondetta3 TERRA./ 2. DNS IN SION MAGNUS/ET EXCELSUS SUPER OMNES POPULOS./3. CONFITEANnoman 3inu miclum 7 egesfullum / for Son halig is TUR NOMINI TUO MAGNO ET TERRIBILI / QUONIAM SCM EST dom lufa5 / IUDICIUM DILIGIT./ 4.

7 ar cyninges (4) ET HONOR REGIS

3u gearwades rehtwisnisse / dom 7 rehtwisnisse in iacob (-) TU PARASTI AEQUITATEM/IUDICIUM ET IUSTITIAM IN IACOB

5u dydest / uphebba3 dryht god urne /7 weor5ia3 scomul fota his TU FECISTI./ 5. EXALTATE DNM DM NOSTRUm/eT ADORATE SCABELLUM PEDUM EIUS for 3on halig is / 7 aaron in biscopum his / 7 samuel betwih hie QM SCM EST./ 6. MOYSES ET AARON IN SACERDOTIBUS EIUs/ ET SAMUHEL INTER EOS 3a gecegaS noman his / QUI INUOCANT NOMEN EIUS./ 7.

gecedon dryht 7 he geherde hie / in (-) INUOCABANT DNM ET IPSE EXAUDIEBAT EOs/ (7) IN

syle wolcnes spree to him COLUMNA NUBIS LOQUEBATUR AD EOS.

[94v]

7 bibod his 3a salde him / ET PRAECEPTA EIUS QUAE DEDERAT ILLIS. /9.

8.

heoldun cy3nisse his (-) CUSTODIEBANT TESTIMONIA EIUS.

dryht god ur 3u geherdes hie (8) DNE DS NOSTER TU EXAUDIEBAS EOS,

god 5u milde were him / 7 wreocende in alle teolunge heara / DS TU PROPITIUS FUISTI ILLIs/ ET UINDICANS IN OMNIA STUDIA EORUM./ 10.

hebba3 (9) EXAL-

up dryht god urne /7 weor3ia5 in munte halgum his / for 3on hatlig is dryht TATE DNM DM NOSTRUm/eT ADORATE IN MONTE SCO EIUs/ QUONIAM SCS EST DNS god ur / DS NOSTER./

99.

PSALMVS IN CONFESSIONE./

wynsumia3 gode all eorSe /3iowia3 dryht in blisse / (2) IVBILATE DO OMNIS TERRA/ SERUITE DNO IN LAETITIA./ 2. gesihSe his in wynsumnisse CONSPECTU EIUS IN EXULTATIONE

ingab in (-) INTRATE IN

weota5 5aet dryht he is god (3) SCITOTE QUOD DNS IPSE EST DS

/ he dyde IPSE FECIT

95

PSALM 101

PSALM 99

usic 7 nales we usic / NOS ET NON IPSI NOS., 3.

we soSlice folc1 his 7 seep leswe his / (-) NOS AUTEM POPULUS EIUS ET OUES PASCUAE EIUS/ (4)

ingaS geatu his in ondetnisse INTRATE PORTAS EIUS IN CONFESSIONE,

ceafurtunes his in ymenum ondetnissa / ATRIA EIUS IN HYMNIS CONFESSIONEM. / 4. (-)

hergaS noman his for Son wynsum is dryht LAUDATE NOMEN2 EIUS (5) QUONIAM SUAUIS EST DNS ;

in ecnisse mildheortnis IN AETERNUM MISERICORDIA

0(5 in weoruld weorulde soSfestnis his his EIUS/ ET USQUE IN SAECULUM SAECULI UERITAS EIUS.'

100.

[95r ]

PSALMUS IPSI DAUID.V / ic singu 7 ongeotu in PSALLAM (2) ET INTELLEGAM IN

mildheortnisse 7 dom / ic singu Se dryht 1. MISERICORDIAM ET IUDICIUm/ CANTABO TIBI DNE wege Saem unwemman / Sonne Su cymes to me ULA INMACULATA / QUANDO UENIES AD ME. heortan minre 'in midle huses Sines CORDIS ME I / IN MEDIO DOMUS TUAE.,

2.

ic geondgau in unsceSfulnisse (-) PERAMBULABAM IN INNOCENTIA2

ic no foresette biforan egum minum wisan 3. NON PROPONEBAM ANTE OCULOS MEOS REM

yfle / donde oferleornisse ic fiode / no aetfalh me heorte Suerh MALAM3 / FACIENTES PRAEUARICATIONES ODIUI / NON ADHESIT MIHI (4) COR PRAUUM., 4.

onhaeldende fro me awergde ic ne oneneow (-) DECLINANTES A ME MALIGNOS NON AGNOSCEBAM4,

ic oehte Ssem nestan his / degullice Seosne PROXIMUM SUUM/ OCCULTE0 HUNC PERSEQUEBAR. dedlicre heortan ABILI CORDE, Saet hie sitten UT SEDEANT/

mitte Sis somud ic ne et CUM HOC SIMUL NON EDEBAM.

/ 5.

(-)

telendne wiS (5) DETRAHENTEM ADUERSUS oferhygdgum egan 7 ungereorSUPERBO OCULO ET INSATI-

egan min ofer Sa getreowan eordan OCULI MEI SUPER FIDELES TERRAE

Sas mid mec / gongende in wege Sasm unwemman Ses me Segnade HII ME CUM , AMBULANS IN UIA INMACULATA HIC MIHI MINISTRABAT.

ne eardaS in midle huses mines se doeS / oferhygde / se spriceS Sa NON HABITABIT8 IN MEDIO DOMUS MEAE QUI FA/ciT SUPERBIAm/ QUI LOQUITUR INIQUA unrehtan

ne gereceS in gesihSe / egena minra NON DIREXIT IN CONSPEc/tU OCULORUM MEORUM.

.

8

in margentid ic ofslog IN MATUTINIS INTERFICIE-

alle synfulle eorSan /[95v] Saet ic tostregde of cestre dryht BAM OMNES PECCATORES TERR?,/ UT DISPERDAM DE CIUITATE DNI

/

alie Sa OMNES QUI

wircaS unrehtwisnisse / OPERANTUR INIQUITATEM./

101. ORATIO PAVPERIS CVM ANXIATVS FVERIT/ ET CORAM DO EFFVDIT PRECEM SVA./

1. (2)

dryht geher gebed min / 7 cleopung min to Se becyme / DNE EXAUDI ORATIONEM MEAM/ET CLAMOR MEUS AD TE PERUENIAT.1/ 2.

ne (3) NE

acer Su onsiene Sine from me /in swe hwelcum dege geswenced / onhaeld to me eare AUERTAS FACIEM TUAM A ME,/ IN QUACUMQ: DIE TRIBULOr/INCLINA AD ME AUREM Sin /in swe hwelcum dege ic gecego See / hreSlice2 geher mec TUAM/ IN QUACUMQ: DIE INUOCAUERO Te/ UELOCITER EXAUDI ME.

96

/ 3.

(4)

for Son QUIA

PSALM 101

PSALM 101

asprungun swe swe rec daegas mine / 7 ban min swe in herstan herste DEFECERUNT SICUT FUMUS DIES MEI/ ET OSSA MEA SICUT IN FRIXORIUM CONFRIXA siHd / ST./ 4.

slegen ic eam swe swe heg 7 adrugaS / heorte min / for Son (5) PERCUSSUS SUM SICUT FAENUM ET ARUIT/ COR MEUM/ QUIA

offergeotul ic eam eotan hlaf minne / from stefne geamrunge minre setfelun3 OBLITUS SUM MANDUCARE PANEM MEU / (6) A UOCE GEMITUS MEI ADHESERUNT ban /min flassce minum / OSSA/ MEA CARNI MEAE./ 5.

gelic geworden ic eam stanegellan in woestenne / (7) SIMILIS FACTUS SUM PELLICANO4 IN SOLITUDINE/

geworden ic eam swe swe naehthrefn in husincle / ic waecade 7 geworden ic eam FACTUS SUM SICUT NOCTICORAX IN DOMICILIO/ (8) UIGILAUI ET FACTUS SUM swe swe spearwa / se anga in timbre /[96r] SICUT PASSER/ UNICUS IN AEDIFICIO./ 6. CI

alne deg edwittun5 mec feond (9) TOTA DIE EXPROBRABANT ME INIMI-

mine / 7 5a Se mec hergaS wiS me sworun / MEI / ET QUI ME LAUDABANT ADUERSUM . ME IURABANT./ 7.

(10)

for Son escan QUIA CINEREM

swe swe hlaf ic et /7 drync minne8 mid wope ic gemetgade / SICUT PANEM MANDUCABAM/ET POTUM MEUM CUM FLETU TEMPERABAM. / 8.

(11)

from A

onsiene eorres 7 ebylSu Sinre / for Son uphebbende Su gecnysedes mec / FACIE IRAE ET INDIGNATIONIS TUAE,/ QUIA ELEUANS ELISISTI ME./ 9. (12) daegas mine swe swe scua onhaeldun /7 ic swe swe heg adrugade / DIES MEI SICUT UMBRA DECLINAUERUNt/ ET EGO SICUT FAENUM ARUI. / 10.

(13)

Su soSlice dryht in ecnisse Sorhwunas / 7 gemynd Sin in weoruld weorulde / TU AUTEM DNE IN AETERNUM PERMANES/ET MEMORIALE, TUUM IN SAECULUM SAECULI./ 11.

Su arisende gemildsas sioene / for Son cwom tid to mildsiende his / (14) TU EXSURGENS MISEREBERIS SION / QUIA UENIT TEMPUS MISERENDI EIUS./

12.

(15)

for Son wel gelicad hefdun Seowas Sine stanas / his 7 eorSan his QUIA BENEPLACITUM HABUERUNT SERUI TUI LAPIDES/EIUS, ET7 TERRAE EIUS

mildsiaS / MISEREBUNTUR./ 13.

7 ondredaS Siode noman Sinne Sryht / 7 alie cyningas (16) ET TIMEBUNT GENTES NOMEN TUUM DNE / ET OMNES REGES

eorSan wuldur Sin / TERRAE GLORIAM TUAM./ 14. megenSrymme his / MAIESTATE SUA./ 15. bene heara / PRECES EORUM./ 16.

for Son timbreS dryht sion / 7 biS gesegen in (17) QUONIAM AEDIFICABIT8 DNS SIOn/ ET UIDEBITUR IN

7 gelocaS in gebeodu Searfena /7 ne forhogaS (18) ET RESPEXIT IN ORATIONES PAUPERUM/ ET NON SPREUIT

bioS awriten Sas in cneorisse oSerre / 7 folc Saet (19) SCRIBANTUR HAEC IN GENERATIONE ALTERA/ ET POPULUS QUI

biS gecwicad hereS dryht / [96v] CREABITUR LAUDABIT DNM. /

17.

for Son gelocaS of heanisse Saem_halgan (20) QUONIAM PROSPEXIT DE EXCELSO SCO

his / dryhten of heofene in eorSan gelocade / S TU MULTOS 12 DORMIENTIUM RE SUSCITASTI

159

HYMN 13

HYMN 13

dryht / Su fiondes Ses aldan megen DNEo/ 90 TU HOSTIS ANTIQUI UIRES gesegnade on foranheafdum SIGNATI FRONTIBUS

Sorh rode deaSes fordrestende PER CRUCEM MORTIS CONTERENS/

guSfonan gelean we beoraS UEX3LLUM FIDEI FERIMUS.

mid Sere usic QUA NOS

Su hine from us aa 10. TU ILLUM A NOBIS SEMPER

on weg adrifan / Su were gemeodemad ne sefre mege gedergan / alesde mid Sine REPELLERE / DIGNAUERIS, NE UMQUAM POSSIT LEDERE / REDEMPTOS TUO blode SANGUINE»

astigan Su fore us to helwearum.13 .14 DESCENDERE' 11. QUI PROPTER NOS AD INFEROS

Sset deaSes borggeldu UT MORTIS DEBITORIBUS hymen woepende HYMNUM DEFLENTES/

lifes forgefe gefe UITAE DONARIS MUNERA.

we singaS forgef us dryht CANIMUS, IGNOSCE NOBIS DNE

for Son Su geweota 7 doema earS QUIA TU TESTIS ET IUDEX, ES

15

forgef ondettendum IGNOSCE CONFITENTIBUS.,

god aststondes lece Su wunda lutiendra TU UULNERUM LATENTIUM BONUS ADSISTIS MEDICUS,

gee die ane nd earS REMUNERATOR, ES.

16»

Sa deglan inSECRETA CON-

19

Su earS Su 15. TU ES QUI

Su alra geeorningum rehtwis TU CUNCTORUM MERITIS IUSTUS/

Sec soSlice Su Jialga we halsiaS TE ERGO SCE20 QUAESUMUS

Su earS mid feder sunu / aa mid Sy halgan gaste QUI ES CUM PATRE FILIUS/ SEMPER CUM SCO SPU. wuldur ancendu21 GLORIA UNIGENITO /

13.

.16 Su ura breosta ana"“ aspyr14. TU NOSTRORUM PECTORUM SOLUS INUESTI-

on cuSe tid / sellende ende weorulde CERTO TEMPORE/ DATURUS FINEM SAECULI/

160

Se' on margentid 12. TIBI MATUTINO TEMPORE

Sone naenig meg biwaegan QUEM NEMO POTEST FALLERE

gesionde sweSe gehygde ure SCIENTI® 17 NOSTR7E,18 UIDENS UESTIGIAo gend earS GATOR ES ,

[154r]

gemeodemad Su were DIGNATUS ES,

Saet ure haele wunde UT NOSTRA CURES UULNERA/ 17

wuldur Se feder GLORIA TIBI PATER

somud mid halgu gaste in Sere ecan weorulde 23 UNA22 CUM SCO SPU IN SEMPITERNA SAECULA.

NOTES TO THE VESPASIAN PSALTER

Ps. 2. 1The MS is without title. It is traditionally called the Vespasian Psalter because it was MS. Vespa¬ sian A. 1 (i.e., the first MS on the first shelf of the case surmounted by the Emperor Vespasian’s bust) in the library of Sir Robert Bruce Cotton. Pss. 1 - 2, 3 are missing, torn out of the MS. ^rom bismerab; distinguishing stroke of 5 er., faded, or rubbed away. 32nd B on er.; ? from -AUIT. 4The E on er.; ? from LOQUITUR. sFrom bj5; o^ above. “2nd gl., vel byfunge, added in 11th cent. 7G1., styre, in 11th cent.

Ps. 3. Ps. titles and all occurrences of DIAPSALMA are in red rustic caps, except when otherwise indi¬ cated. 2Added by cor. at right margin; er. before MULTI in next line. 3The h_from orig. s. Re¬ dundant.

Ps. 4. 1From swencednisse; ge above. Rhe o and half of h and £ no longer visible; Sweet’s reading. 3From GRAUI; I alt. to E; S ins. above E. 4From EXAUDEET; dot below 2nd E; UI above. “From CLAMAUERO; dots below U, E, O; EM ins. above. 6From gemonge-; 2nd e_er.; £ below, attached to n.

Ps. 5. 4Last two words crowded out at head of Ps. and written in blank space at end of verse 1. Rhe ME and M of UOCEM by cor.; rest of MEAM cut off. 32nd B on er. 4The e from some other letter, prob. a. 5The E on er. and crowded; prob. from PERDIS. 6From ABHOMINABITUR; H er. 7The I on er.; ? from DECEDANT. “The IN and AE of AETERNUM added by cor. at left margin; er. after TE in preceding line. 9From BENEDICIS; 2nd I to E.

Ps. 6. *2nd gl., vel cid, added in heavy hand, neither that of orig. glossator nor that of 11th cent. “From MISERIRE; 2nd I to E. 3Er. after I. 4By cor. at right margin; MEI er. before EXAUDIUIT in next line.

Ps. 7. 4From geslae; cce in different ink and by different scribe, but prob. contemporary with orig. gl. The orig. geslae (cf. geslean ‘to take by striking, seize forcibly’) is a reasonable gl. for RAPIAT. The alt. geslaecce (cf. gesleccan ‘to weaken, disable’) could be a figurative rendering. It is also possible that geslaecce is intended as a form of gelaeccan ‘to seize, lay hold of,’ the scribe having neglected to delete s. For still another view, see Holthausen, Altengl. Etym. Worterb., p. 297. “By cor.; rest of ME and gl. (prob. mec) cut off. 3From SALUUM; dot inside 2nd U; insular a above; ? alt. to agree with ANIMAM. 4From geripeb; 2nd g above. sFrom se; i below. “From CONSUMETUR; 1st M above by cor. 7The UE by cor. on er. 82nd B on er.; ? from UIBRAUIT. Rrom beornede; v above

161

THE VESPASIAN PSALTER

3rd e. 10From ingefel; o above 2nd e. er. after I.

11From DISCENDIT; 1st I to E.

123rd I from sth. else by er.;

Ps. 8. 4The M by cor. 5? 2nd N by cor.

2From gesceldend; i above dotted e.

3The M by cor.

4An M er. after E.

Ps. 9. 4Er. after O; ? R. 2The M by cor. 3Er. after I; ? from FACIAE. 4From SEDIS; I to E; 2nd M of MEAM by cor. 5The M by cor. 62nd E on er.; from DELISTI. 7The B on er. 8Ibid. 9Added by cor. at left margin. 102nd N above by cor.; M of TUUM also by cor. uThe EN on er. and crowded; prob. from REQUIRES. 12From MISERIRE; 2nd I to E. 13Er. after this word; 3 or 4 letters er. 14The last three words by cor.; top line of 16v er. 15Prob. not dryhtdomas. Gl. above COGNOSCITUR is oncnawab dryht; above DNS, dryht; above IUDICIA, domas. Prob. dryht is merely a repetition of the preceding gl. without the abbrev. stroke. 16The £ on er.; ? from QUI. 17The M by cor. 18From inselled; 2nd ^dotted above and below. “From INQUIRIT; 3rd I to E. 20Er. after I; prob. from FACIAE. 21? The M expuncted; ? apparent dot above M accidental. 22From SEDIT; I to E. 23The below, attached to h. 24From ABSTRAHIT; I to E. 25The B on er. 26Ibid. 27From REQUIRIT; 2nd I to E. 28See forletan in glossary. 29From BRACCHIUM; 1st C er. 30The B on er.

Ps. 10. xThe M by cor. 2The d from half-finished n. 3From INTERROGAT; 2nd N above A. 4The M by cor. 5Ibid.; also M of SUAM. 6Above by cor.; PHUR also by cor. 7By cor. on er.; several letters er., of which 1st was P; prob. PHUR er. here. 8Above by cor.

Ps. 11. She g on er. and crowded; ? from DIMINUTI.

2lst e and ^overlap.

3A final M er.

Ps. 12. 4? The QUO on er. by Scribe I. 2The DIU on er. er. at foot of 18v and rewritten at top of 19r.

3The B on er.; different ink.

4Title of Ps. 13

Ps. 13. Stevenson’s reading. At present only INE PS visible, although INF, M and A can be made out from depressions in vellum. 2From ST; UNT by cor. on partly er. T. ^The M by cor. 4Ibid. 5Ibid.; ? er. above E. 6From CONFUDISTI; final S by cor. above 2nd I.

Ps. 14. Srom dryten; h above.

162

22nd B on er.

3From REQUIESCIT; 2nd I to E.

4The i below.

NOTES TO THE VESPASIAN PSALTER

Ps. 15. 1From SCI; very small O below the I; S added above. 2The ]j£ by cor. 3Space after this word; ? about three letters er. 4The M by cor.; er. above U. 5From DILECTATUM; I to E. 6From RE¬ QUIESCIT; 2nd I to E. 7The M by cor.; er. above E.

Ps. 16. xFrom PRODIAT; I to E. 2From gemoeteS by er. of distinguishing stroke of S. 3From GRESSOS; V above O; ? dot inside O. 4The o looks dotted, but the apparent dot may be an accidental mark. If an expunction, it must be late, for the dot is darker than the ink of the orig. glossator. 5From swicSre; a above dotted e. 6From FACIAE; 2nd A er. 7? By cor.; E and part of M er. 8The a open at top; looks almost like onhseldun. 92nd M by cor. 10From wonb; m above n. uGLO RIA TUA spread out to fill entire last line of 21r. Three lines below have been carefully er., although traces of red pigment are still visible. Evidently title of Ps. 17 has been er. here and rewritten at top of 21v.

Ps. 17. 4For OMNIUM INIMICORUM. 2Title in uncials. _3From DILEGAM; small I above E. 43rd M by cor. 5The UNT above by cor. on er.; prob. from RT. 6From iorre: _Lto e. 7From FACIAE; 2nd A er. 8The j. below, attached to h. 9From DISCENDIT; 1st I to E. 102nd U on er.; prob. orig. O. uEr. after 1st N; S by cor. at left margin. 12Above, by cor. 132nd U on er. 14From RETRIBUIT; 2nd I to E. 15Ibid. 16The E on er. 17From RETRIBUIT; 2nd I to E. 18By cor.; about three letters er. before DS in next line. MFrom unbesmitene; 3rd e_er. 20? The A on er. 21From PERFECIT; 1st I on er. ^From DOCIT; I to E. 23From BRACCHIA; 1st C er. 24From SUSCEPIT; I above E. 25The U on er.; ? from GRESSOS. 26The O on er.; also O of MEOS. 272nd N by cor.; one letter er. before this word. 28The ANT by cor.; er. before ADFLIGAM. 29From POPULUM; S above M; dot within left leg of M. 30Er. after ET. 31From USQ-; UE by cor.

Ps. 18. 1From MANU; V ins. above. 2From ANNUNTIANT; last N dotted above and below. 3From ERUCTUAT; 2nd U dotted. 4From untelwirSe; i_to y. 5Rest of SAPIENTIAM and gl. (prob. snyttro) cut off; IENTIAM by cor. at left margin; large er. after FIDELE. 6The a from u. 7The i_ imperfectly made; ? alt. from a. 8The ^written over h. 9From SEP with stroke through descender of P; MPER by cor.; stroke er. above 1st E.

Ps. 19. XG1. in left margin.

2TUR TE by cor.; bracket er. above.

3Space after this word; ? er.

Ps. 20. xFrom gefiht; t to 5. 2? The B on er. 3From sceredes; bi ins. above. 4From swetnisse; erof come]? cynomya, a houndes flye, and wi> suche flyes }?e lond of Egipte was Ismyte, as Isider sei)?. And cy¬ nomya is pe wo[r]ste kynde of flyes wij? gretter body and bradder wombes }?an oJ?er flies and lasse fligt. But J?ey be}? ful tendre and cleue]? faste in pe membres of beestis . . and namliche in houndes.’ Br. Mus. MS. Add. 27944.) plaegian wk. 2 (intr.) ‘applaud,’ PLAUDERE; ~ mid hondum ‘clap the hands’; pr.pl. plaegiab 97, 8; imp. pi. plagiaS 46, 1. plasgiend m., f. (nd) ‘player, musician’; ~ timpanan ‘player on a tam bo rine,’ TYMPANIS¬

248

TRIA; g.p. plsegiendra 67,_24. plant nt. (a) ‘plant, shoot’; niowe ~ (NOUELLUM); n.p. ~ 127, 4; 143, 14. plantian wk. 2 (w.a.) ‘plant, transplant,’ PLANTARE; pr. 2 sg. plantas H. 5, 20; pt. 2 sg. plantades 79, 8; plantedes 79, 9; 3 sg. plantade 79, 14; 93, 9; pi. plantadon 106, 36. See ge-. pliht m. (i-a) ‘danger,’ PERICULUM; n.p. plihtas 114, 2. portic nt. (a) ‘hall, gallery, building, part of church’; halig ~ (SANCTUARIUM); a.s. ~72, 13; 73, 7; 82, 9.

rab rap

‘Rahab,’ RAAB; 86, 2. m. (a) ‘rope, cord,’ FUNIS, FUNICULUM; n.s. ~ H. 7, 12; d.s. rape 77, 55; a.s. ~ 104, 10; n.p. rapas 15, 6; 118, 61; a.p. 139, 5. read adj. ‘red,’ RUBER; ~ sse ‘the Red Sea,’ MARE RUBRUM; wk. d.s.m. readan 105, 18; 135, 15; a.s.m. 105, 9; 135, 13; d.s.f. 105, 8; H. 5, 5. reafian wk. 2 (w.a.) ‘steal, plunder, devour,’ RAPERE, DIRIPERE; pr. opt. pi. reafien 108, 11; ppl. reafiende 21, 11; (d.p.m.) reafiendum 34, 11; pt. 1 sg. reafade 68, 5. See ge-. rec m. (i) ‘smoke,’ FUMUS; n.s. ~ 17, 8; 36, 19; 67, 2; 101, 3. See swefel-. reccan wk. 1 (w.a.) ‘rule, govern,’ REGERE; pr. 2 sg. reces 2, 9; 79, 1; 3 sg. receb 22, 1; 47, 12; (gl.subj.) H. 11, 5; imp. sg. rece 27, 11. See a-, ge-, upa-, up-. reccere m. (ja) ‘ruler,’ RECTOR; n.s. ~ H. 12, 1. recetung f. (o) ‘belching, vomiting,’ ERUCTU¬ ANTIA; ful ~ ‘full to bursting’; d.s. recetunge 143, 16. See roccettan. rechtwisnisse, See rehtwTsnis. regn m. (a) ‘rain,’ PLUUIA; n.s. ~ 71, 6; H. 7, 2; a.s. 67, 10; 134, 7; 146, 8; a.p. regnas 104, 28. regnlic adj. ‘consisting of rain,’ PLUUIALIS; ~ weter ‘rain water’; wk. a.p.nt. regnlican 77, 44. reht adj. ‘right, just, equitable, just man, equi¬ table thing,’ IUSTUS, RECTUS; n.s.m. ~ 24, 7; 118, 137; a.s.m. rehtne 50, 11; n.s.f. ~ 77, 36; d.s.f. (? g.s.f.) rehtre 72, 1; 93, 13; n.s.nt. ~ 32, 4; n.p.m. rehte 31, 13; 35, 10; 139, 13; g.p.m. rehtra 111, 2; d.p.m. rehtum 124, 4; wk. d.s.m. rehtan 96, 11; d.s.f. 13, 10; 26, 14; n.p.m. 106, 41; a.p.m. 7, 11; 10, 2; a.p.nt. 57, I. ‘true, straight, correct,’ RECTUS; d.s. m. rehtum 142, 11; a.s.m. rehtne 106, 6; n.s.f. ~ 44, 8; wk. d.s.m. rehtan 25, 11. se ~ geleafa ‘the true faith,’ FIDES; wk. n.s.m. rehta

MERCIAN GLOSSARY

reht (cont.) H. 11, 5, 7; H. 12, 5. rehtheort adj. ‘the right in heart, the just man/ RECTUS CORDE; d.p.m. rehtheortum 96, 11; 111, 4; wk. a.p.m. rehtheortan 36, 13. rehtlic adj. ‘right, just/ RECTUS; n.p.f. rehtlice 18, 8. rehtwis adj. ‘just, righteous, equitable, just man, the righteous/ IUSTUS, RECTUS; n.s. m. ~ 7, 12; 10, 8; 91, 14; 111, 4; 114, 4; 118, 137; 128, 3; 140, 7; 144, 18; H. 7, 5; H. 13, 15; a.s.m. rehtwisne 7, 11; n.p.m. rehtwise 24, 20; 31, 13; 32, 1; 33, 17; 51, 6; 96, 11; 124, 4; 139, 13; 141, 9; rehtwisse 117, 19;g.p.m. rehtwisra 33, 19; 36, 38; 110, 1; 117, 15; 124, 3; rehtwisre H. 8, 16; d.p.m. rehtwisum 68, 28; a.p.m. rehtwise 32, 1; 33, 15; 145, 7; wk. n. s.m. rehtwisa 10, 3; 36, 20, 23; 57, 9; 63, 9; 91, 11; 111, 6; g.s.m. rehtwisan 36, 30; 74, 10; 93, 18; d.s.m. 30, 20; 36, 15; 54, 22; 57, 10; a.s.m. 5, 13; 7, 10; 10, 6; 33, 21; 36, 12, 24, 32; n.p.m. 36, 29; 48, 14; 63, 9; 67, 2; a.p.m. 36, 16. rehtwisnis f. (jo) ‘righteousness, justice, equity, righteous act/ IUSTITIA, AEQUITAS; n.s. ~ 35, 6; 71, 7; 84, 9, 10, 12; 87, 12; 88, 12; 93, 13; 96, 2; 102, 17; 110, 2; 111, 3, 8; 118, 75, 142 (2), 144, 172; g.s. rehtwisnisse 4, 1, 6; 22, 3; 47, 9; 50, 20; 70, 16; 117, 19; 118, 7, 62, 106, 123, 160, 164; d.s. 7, 9, 17; 9, 9; 16, 15; 17, 24; 30, 1; 64, 5; 66, 4; 68, 27; 70, 1; 71, 2; 88, 14; 95, 10; 97, 9; 105, 24; 110, 5; 118, 40; 131, 9; 142, 1, 11; H. 9, 8; (? a.s.) 17, 20; rechtwisnisse 44, 6; rehtwinisse H. 5, 14; rehtwisnis 71, 4; a.s. rehtwisnisse 5, 8; 10, 8; 14, 2; 16, 1; 21, 29; 34, 26; 36, 6; 39, 9; 44, 9; 49, 7; 50, 15; 51, 3; 57, 1; 70, 14, 18, 22; 71, 1, 3; 74, 2; 96, 6; 97, 3; 98, 4 (2); 105, 3; 118, 121, 138; 144, 7; rehtwisnesse 10, 8; rehwisnisse 35, 10; 70, 20; rehtwinisse 34, 25; 37, 19; 39, 10; n.p. rehtwisnisse 18, 8; a.p. 49, 17; 147, 8; rehtwissnisse 17, 22. ‘that which makes righteous, justification, com¬ mandment, statute/ IUSTIFICATIO; n.p. rehtwisnisse 118, 24, 54; g.p. rehtwisnissa 118, 27, 33; d.p. rehtwisnissum 118, 16, 23, 48, 80, 117, 118; a.p. rehtwisnisse 104, 40; 118, 5, 8, 12, 20, 56, 64, 68, 71, 83, 93, 94, 112, 124, 135, 141, 145, 155, 171; rehtwis 118, 26. reopa m. (n) ‘bundle of grain, sheaf/ MANIPU¬ LUS; a.p. reopan 125, 6; 128, 5. reopan st. 5 (intr.) ‘reap, harvest/ METERE; pr. 3 sg. ripeg 128, 5; pi. reopag 125, 5. See win-. rest f. (jo) ‘rest, repose, resting place/ QUIES, REQUIES; n.s. ~ 131, 15; H. 12, 2; a.s. reste

94, 11; 114, 6; 131, 4, 8. re swan wk. 1 (w.a.) ‘suspect, surmise/ SUS_ PICARI; pr. ppl. resenge 118, 39. rice nt. (ja) ‘dominion, rule, kingdom/ REG¬ NUM; n.s. ~ 21, 26; 102, 18; 144, 13 (2); g.s. rices 44, 8; 144, 11, 12; d.s. ~ 104, 11; n.p. ricu 67, 29; a.p. 78, 6; 101, 20; 134, 11. rice adj. ‘powerful one/ REGNUM; n.p. ~ 45, 5. rTe si an wk. 2 (intr.) ‘reign, rule/ REGNARE; pr. 2 sg. ricsas H. 5, 21; 3 sg. ricsag 9, 36; 46, 8; 95, 9; 96, 1; 98, 1; 145, 9; (gl.perf.) 113, 2; ricsad 92, 1; imp. sg. ricsa 44, 5. rift nt. (a) ‘covering, cloak/ PALLIUM; n.s. ~ 103, 7. rim nt. (a) ‘number, count/ NUMERUS; (w. neg.) ‘countless number’; n.s. ~ 39, 13; 103, 24; 104, 30; 146, 5; d.s. rime 104, 11; H. 7, 11; a.s. ~ 38, 5; 39, 6. riman wk. 1 (w.a.) ‘count, reckon/ NUME¬ RARE, DINUMERARE; pr. J_sg. rimu 138, 16; 3 sg. rimeg 146, 4. See _a-. rinan wk. 1 (w.a.) ‘rain, pour down,’ PLUERE; pr. 3 sg. rineg 10, 7; 77, 25; pt. 3 sg. rinde 77, 27. rinnelle f. (n) ‘stream, brook,’ RIUUS; a.p. rinnellan 64, 11. ripeg, See reopan. rTpung f. (o) ‘ripening, maturity/ MATURITAS; d.s. ripunge 118, 147. ro See snyttru. roccettan wk. 1 (w.a.) ‘belch forth, utter/ ERUCTARE; pr. 3 sg. roccetteg 18, 2; (gl. perf.) 44, 1; pi. roccettag 144, 7; rocetag 118, 171. rod f. (b) ‘the Cross/ CRUX; a.s. rode H. 13, 9. roege adj. ‘rough, harsh,’ ASPER; a.p.m. ~ H. 11, 4. rom m. (a) ‘ram/' ARIES; n.p. rommas 64, 14; 113, 4, 6; g.p. romma 28, 1; H. 7, 20; d.p. rommum 65, 13. rueht H. 12, 1, See naeht. rum adj. Targe, broad/ SPATIOSUS, LATUS; d.s.f. rumre 30, 9; n.s.nt. ~ 103, 24; 118, 96. ryhF, See dryhten. ryne m. (i) ‘running, course/ CURSUS; a.s. ~ H. 11, 8. See eftyrn, gegnyrn.

sacerd m. (a) ‘priest/ SACERDOS; n.s. ~ 109, 5; n.p. sacerdas 77, 64; 131, 9. si m.,f.,nt. (i-a-o) ‘sea, ocean/ MARE; n.s. sae 68, 34; 77, 53; 113, 3, 5; his is sae 7 he dyde det 94, 5; sae 7 fylnis hire 95, 11; sg 7 fynis hire 97, 7; gis sae 103, 24; g.s. saes 32, 6; 45, 2; 64, 7; 67, 22; 77, 27; 88, 8; 138, 7; saes 8, 8 (2); 68, 2; hses 92, 6; sae H. 5, 22;

249

VESPASIAN PSALTER

sse (cont.) d.s.~ H. 5, 12; sae 64, 6; 71, 8; 76, 16; 88, 23; 106, 3; 134, 6; H. 6, 14; dere readan sae 105, 8; Qsem readan sae 105, 18; 135, 15; Sere readan sae H. 5, 5; in midre sae H. 5, 10; a.s. ~ 88, 11; sae 65, 5; 71, 8; 73, 13; 77, 15; 79, 11; 106, 22; 145, 5; H. 5, 1, 4, 22; H. 6, 26; sae Son readan 105, 9; Sone readan sae 135, 13; Sorh midne s§ H. 5^_ 23; n.p. sae H. 8, 11; a.p. s^as 23, 2. See wid-. said, -e, -es, -un, See sellan. salh m. (a) ‘willow,’ SALIX; d.p. salum 136,2. salm m. (a) ‘Psalm,’ PSALMUS; n.s. ~ 146, 1; g.s. salmes 97, 6; a.s. ~ 17, 47; 26, 8; 56, 9, 11; 65, 1, 3; 67, 4; 80, 2; 107, 1, 3; g.p. salma 70, 20; d.p. salmum 94, 2; a.p. salmas H. 3, 14. salmana ‘Zalmunna, ’ SALMANA; 82, 9. saltnis f. (jo) ‘saltness, salty wasteland, salt marsh,’ SALSILAGO; a.s. saltnisse 106, 33. (Cf. Paris Psalter: sealtne mersc.) salwle, See sawul. samuel ‘Samuel,’ SAMUHEL; 98, 6. sar nt. (a) ‘pain, anguish, sorrow,’ DOLOR; n.s. ~ 7, 16; 9, 28; 37, 16; 38, 3; 89, 11; g.s. sares 40, 3; 126, 3; d.s. sare 30, 11; a.s. ~ 7, 14; 9, 34; 12, 2; 68, 26; 93, 18; 114, 3; n.p. 17, 5; 47, 6; 114, 2; H. 5, 16; g.p. sara 93, 17; 106, 38. sargian wk. 2 (intr.) ‘sorrow, suffer,’ DOLERE; pr. pi. sargiaS H. 6, 17; ppl. sargiende 68, 29. sawan st. 7 (w.a. or intr.) ‘sow, plant,^SEMI¬ NARE; pr. pi. sawad 125, 5; pt. pi. seowun 106, 36. sawul f. (o) ‘soul,’ ANIMA; n.s. ~ (55x) 21, 28; 24, 12; 30, 10; 32, 17; 33, 2; 34, 10; 37, 7; 41, I, 2, 5, 6, 12; 42, 5; 43, 26; 48, 18; 56, 1; 61, 1, 5; 62, 2, 6; etc.; sawl 6, 2; sawulf 55, 6; g.s. sawle 9, 22; 20, 2; 34, 12; 48, 7; 53, 4; H. 3, 9; d.s. 10, 1; 34, 3, 23; 65, 14; 68, 18; 70, 12; 108, 20; 137, 4; salwle 3, 1; a.s. sawle (70x) 6, 3; 7, 2, 5; 10, 6; 15, 10; 16, 9, 12; 21, 18; 22, 2; 23, 4; 24, 1, 19; 25, 9; 29, 2; 30, 8, 16; 34, 4, 8, 13, 17; etc.; saule 12, 2; n.p. sawe H. 8, 16; d.p. sawlum 77, 20, 50; a.p. sawle 18, 7; 26, 15; 32, 16; 33, 22; 71, 13, 14; 73, 18; 96, 10; 105, 13. scearn nt. (a) ‘dung,’ STERCUS; n.s. ~ 82, 8; d.s. scearne 112, 6; H. 4, 11. scearp adj. ‘sharp,’ ACUTUS; n.s.m. ~ 56, 5; n.s.nt. 51, 2; n.p.m. scearpe 119, 4; n.p.f. 44, _ 7. see at m. (a) ‘bosom, lap,’ SINUS; d.s. sceate 73, 11; 88, 44; seate 34, 13; a.s. ~ 78, 13; _ 128, 5. sceawian wk. 2 (w.a. or intr.) Took at, regard, consider, look,’ CONSIDERARE; pr. 1 sg.

250

sceawiu 118, 15, 18; 2 sg. sceawas 9, 34; 90, 8; 3 sg. sceawaS 36, 32, scewaS 93, 9; pi. sceawiaS 27, 6; pt. 1 sg. sceawade 141, 4; H. 6, 2; pi. sceawedun 21, 16. scedeht adj. ‘shady,’ UMBROSUS; d.s.m. scedehtum H. 6, 7. sceld m. (u-a) ‘shield,’ SCUTUM; d.s. scelde 5, 13; 90, 5; a.s. ~ 34, 2; 75, 3; a.p. sceldas 45, 8. sceopu, sceopum, See sc ip. seep nt. (a) ‘sheep,’ OUIS; n.s. ~ 118, 176; a.s. 79, 1; n.p. 43, 23; 48, 13; 78, 14; 94, 7; 99, 3; 143, 17; H. 6, 32; g.p. scepa 64, 14; 77, 69; 113, 4, 6; H. 7, 20; d.p. scepum H. 1, 5; a.p. ~ 8, 7; 43, 13; 73, 1; 76, 17; 77, 52; 106, 40; H. 1, 2. sceppend m. (nd) ‘Creator,’ CREATOR; n.s. ~ H. 12, 1; H. 13, 1. scerpan wk. 1 (w.a.) ‘make sharp, sharpen/ ACUERE; pt. pi. scerptun 139, 3. See a-. scersaex nt. (a) ‘cutting knife, razor,’ NOUACULA; n. s. scersaex 51, 2. sce55an st. 6 (w.d. or intr.) ‘hurt, injure,’ NOCERE; inf. ~ 104, 12; pr. 1 sg. sce55u 88, 31; 3 sg. scetieS 88, 20; ppl. sb. (pi.) sceSSende 26, 3; (wk. a.p.m.) sceQSendan 34, 1. See _ unscebbende. scima m. (n) ^brightness, brilliance,’ FULGUR, NITOR; d.s. sciman 17, 12; H. 11, 2. scinan st. 1 (intr.) ‘shine, glitter,’ MICARE; pr. ppl. scinende H. 11, 2. scinhiow nt. (ja-wa) ‘appearance, illusion,’ FANTASIA; g.s. scinhiowes H. 6, 18. See hiow. scip nt. (a) ‘ship,’ NAUIS; n.p. sceopu 103, 24; d.p. sceopum 106, 22; a.p. sceopu 47, 6. scir f. (o) ‘business, employment,’ NEGOTIUM, _ NEGOTIATIO; d.s. scire 90, 6; a.p. 70, 15. scir adj. ‘pure, unmixed,’ MERUS; g.s.nt. scires 74, 7. scomian wk. 2 (intr.) ‘feel shame, be ashamed,’ ERUBESCERE; pr. 1 sg. scomiu 24, 1; pi. scomiaS (gl. subj.) 68, 7; opt. pi. scomien 6, 8 (2); 30, 20; 34, 5, 24; 39, 17; 69, 3; (gl.fut.) 33, 5; ppl. (pi.) scomiende 69, 4. scomu f. (o) ‘shame, confusion, disgrace,’ CON¬ FUSIO, PUDOR, UERECUNDIA; n.s. ~ 43, 17; d.s. scome 34, 24; 70, 12; 131, 19; a.s. 39, 18; 68, 19. ‘awe, reverence,’ REUERENTIA d.s. scome 68, 8; 108, 28. scomul m. (a) ‘footstool,’ SCABELLUM; a.s. ~ 98, 5; 109, 2. scort adj. ‘short,’ BREUIS; d.s.nt. scortum 104, 11. scortnis f. (jo) ‘shortness, short time’; in ~ (BREUI); d.s. scortnisse 2, 13.

MERCIAN GLOSSARY

scotian wk. 2 (w.a.) ‘shoot at,’ SAGITTARE; pt. pi. (gl.fut.) scotedun 63, 4; opt. pi. scoteden (gl.pr.) 10, 2; 63, 3. ‘throw, cast, hurl,’ IACULARI; pt. ppl. scotad 75, 6. scotung f. (o) ‘dart, javelin,’ IACULUM; n.p. scotunge 54, 20; H. 6, 20. scrid nt. (a) ‘chariot,’ CURRUS; n.s. ~ 67, 17; _ H. 5, 4. scua m. (n) ‘shadow,’ UMBRA; n.s. ~ 43, 20; 79, 10; 101, 9; 108, 23; 143, 5; g.s. scuan 22, 4; d.s. 16, 8; 56, 1; 87, 6; 106, 9, 13. deabes ‘shadow of death,’ UMBRA MORTIS. scur m. (a) ‘shower, rain,’ IMBER; n.s. ~ H. 7, 3; H. 8, 5. scyld f. (i) ‘crime, fault, guilt,’ CULPA, DE¬ LICTUM, PECCATUM; n.s. ~ 9, 35; 50, 4; (? a.s.) H. 12, 6; d.s. scylde 18, 13; 37, 17; 39, 7; 50, 3; a.s. ~ 31, 5; H. 11, 3; (gl.a.p.) 24, 6; n.p. scylde 58, 12; 68, 6; g.p. scylda 21, 2; d.p. scyldum 50, 6; 67, 21; (DILECTIS, alt. DELICTIS) 126, 4; a.p. scylde 18, 12. scyldig adj. ‘guilty person, culprit,’ REUS; a.p. m. scyldge H. 12, 3. scyttels nt. (ja) ‘bar, bolt,’ SERA, UECTIS; aj). ~ 106, 15; 147, 2. se, sie, bast pron. dem. ‘that, that person, that thing,’ IDEM, ILLE, IPSE, IS; n.s.m. se 101, 24; d.s.m. baem 74, 9; 75, 9; 117, 22; 145, 3; H. 2, 4; a.s.m. bone 7, 13, 15; 56, 8; 79, 14; 80, 11; d.s.f. here 74, 3; 103, 19; 104, 11; 108, 7; dere 86, 3; (? g.s.f.) 18, 11; a.s.f. ba 4, 9; 23, 2; 30, 21; 33, 14; 47, 7; 67, 10; 73, 6; 126, 1; b 118, 35; a.s.nt. baet 34, 9; 61, 9; 65, 5; 73, 6; 104, 9; 117, 19; 143, 16; past 97, 8; bet 118, 140; daet 79, 12; det 94, 5; 121, 3; i.s.nt. bon 30, 16; 73, 3; 118, 7; H. 6, 6, 24; n.p. ba 103, 11; g.p. beara 73, 21; d.p. baem 33, 20; 113, 17; 145, 5; a.p. ba 18, 11; 38, 8; 43, 9, 12; 49, 23; 67, 7; 73, 16; 77, 3, 7, 8; 91, 5; 102, 17; 103, 11; 113, 17; 117, 19; 118, 129, 152, 167; 131, 6 (2); 134_, 20; 147^ 7; 148^6. i.s.m. and i.s.nt. bon, by, See aer bon, ec bon, efter bon, for bon, for bon baet, mid by, by bis. se, sTe, bast art. def. ‘the’ (L. zero); n.s.m. se (60x) 7, 5; 9, 5, 15, 21, 22, 23, 33; 10, 3; 11, 1; 12, 3; 13, 1; 14, 5; 17, 13; 26, 12; 28,5; 33, 21; 35, 1; 36, 10, 12, 20; etc.; g.s.m. bes (2Ox) 9, 35 (2); 20, 7; 28, 5; 36, 30; 47, 2; 54, 2; 67, 12; 70, 3; 76, 9; etc. baes 7, 17; 74, 10; des 67, 14; d.s.m. baem (52x) 3, 3; 9, 38 (2); 11, 2; 14, 1, 4 (2), 6; 17, 46; 18, 6; 19, 6; 23, 4, 5; 25, 11; 30, 20; 32, 17; etc.; (? nt.) 16, 12; a.s.m. bone (33x) 2, 6; 4, 4; 5, 6, 13; 7, 10; 9, 28; 10, 6; 14, 6; 15, 10; 17, 25; 27, 4; 33, 21; 34, 14; etc.; bon 77, 41; 105, 9; i.s.m.

by 17, 25 (2); H. 11, 9; H. 13, 16; n.s.f. sie (18x) 17, 34; 20, 8; 38, 8; 43, 5; 44, 6; 47, 9; 62, 8; 77, 54; 79, 14; 88, 12; etc.; seo 25, 10; g.s.f. here 79, 16; 120, 5; d.s.f. (20x) 13, 10; 15, 8, 11; 16, 7; 18, 13; 23, 3; 28, 3; 50, 1; 67, 6; 85, 12; etc.; dere 59, 5; 105, 8; 108, 30; be 17, 28; 26, 14; 109, 1; a.s.f. ba 21, 18; 34, 17; 44, 4; 62, 9; 72, 19; 73, 11; 88, 23, 36; 97, 2; 107, 6; H. 5, 14; H. 7, 59; g.s. nt. bes 44, 13; 47, 6; H. 13, 8; d.s.nt. baem 5, 7; 10, 4; 17, 6; 26, 6; 32, 12; 35, 7; 59, 5; 62, 3 (2); 67, 18; 77, 57; 101, 17; 126, 6; 137, 2; H. 5, 12; H. 7, 10; b§m 138, 7; n.p. ba (46x) 5, 4; 9, 16; 10, 2; 11, 9; 16, 14; 24, 3; 33, 2; 36, 11, 13, 28; 85, 13; 106, 41; H. 12, 4; etc.; g.p. beara 7, 10; 27, 10; 57, 9; 111, 2; basra 26, 7; d.p. baem (31x) 9, 28; 16, 7; 17, 18, 46; 18, 12; 25, 9; 27, 3; 33,9; 34, 11; 43, 2, 9; 141, 7; etc.; baem 7, 4; a.p. ba (65x) 7, 11; 9, 11, 22; 10, 2, 7; 11, 2 (2); 16, 4, 7; 17, 32, 38; 62, 10; 105, 18; H. 6, 34; etc.; be 59, 3; b 59, 11. se, sie, baet pron. rel. ‘who, which, that, he who, one who, that which, what,’ QUI; n.s.m. se (126x) 2, 4; 6, 4; 7, 11; 9, 11, 22; 10, 6; 12, 7; 14, 2, 3, 6 (2), 7, etc.; g.s.m. bes 9, 27; 39, 4; 83, 5; 104, 30; 145, 4; H. 13, 3; d.s.m. baem 19, 9; 31, 2, 9; 40, 9; 67, 16; 71, 12; 73, 3; 141, 4; 142, 9; H. 13, 2; daem 26, 2; a.s.m. bone (20x) 24, 11; 26, 1; 64, 4; 68, 26; 77, 54, 67; 79, 14 (2), 16; 93, 11; etc.; (? a.s.f.) 51, 9; i.s.m. by 108, 19; n.s.f. sie 31, 8; 121, 3; H. 4, 8; (gl.pl.) 57, 4; g.s.f. here 32, 11; 121, 3; d.s.f. 26, 9; H. 13, 9; a.s.f. ba 9, 14 (2); 30, 5, 21; 34, 9 (2); 70, 17, 21; 73, 2; 77, 7; 80, 6; 83, 5; 103, 9; 140, 11; H. 7, 50; (? nt.) 103, 9; n.s.nt. baet 21, 29; 67, 26; 77, 10; 78, 11; 82, 10; 88, 13; 101, 16; 108, 19; 118, 176; (? n.s.f.) 132, 2, 3; g.s.nt. bes 143, 19; d.s.nt. baem 77, 60; 128, 5; 143, 19; a.s.nt. baet (19x) 7, 7; 17, 42; 20, 11; 21, 29; 32, 11; 43, 2; 46, 4; 67, 26; 78, 13; 104, 8; etc.; (? a.s.m.) 138, 13; (? a.s.f.) H. 5, 21; i.s.nt. bon 118, 9, 49; n.p. ba (130x) 5, 12; 6, 7; 8, 8; 9, 10; 11, 4; 12, 6; 13, 9; 15, 2; 16, 8, 14; 127, 6; etc.; (gl.n.s.m.) 68, 20; pa. 30, 27; da H. 9, 4; g.p. beara 13, 6; 18, 3; 25, 9; 31, 1 (2); 39, 13; 87, 5; 103, 24; 143, 9, 13, 14; H. 7, 55; d.p. baem 44, 10; 72, 12; 89, 17; 94, 11; 145, 2; H. 7, 28, 54; H. 9, 11; daem 31, 10; 89, 17; a.p. ba (21x) 8, 4; 9, 21; 10, 3; 34, 12; 45, 7; 55^ 10; 65, 12; 68, 5; 70, 18; 77, 5;_etc. See se be. sean, See sie f. (n). searu nt. (wa) ‘plot, ambush’; (pi.) INSIDIAE; d.p. searwum 9, 28. seate, See sceat. seab m. (u-a) ‘pit, well, pitfall,’ FOUEA,

251

VESPASIAN PSALTER

sea5

(cont.) LACUS, PUTEUS; n.s. ~ 68, 15; 93, 11; d.s. seabe 39, 1; 87, 6; a.s. ~ 7, 15(2); 27, 1; 29, 2; 54, 22; 56, 8; 87, 4; 142, 7; H. 3, 13. sec m. (a) ‘sack, ? sackcloth,’ SACCUS; a.s. ~ 29, 11. secgan wk. 3 (w.a. or cl.) ‘say, tell, declare, proclaim,’ NARRARE, ADNUNTIARE, ENUNTIARE, PRONUNTIARE, NUNTIARE, DICERE; (w.d.) ‘tell to, say to’; (intr.) ‘speak’; pr. 1 sg. secgu 21, 20; seggu 72, 12; secgo 9, 1; 74, 2; seggo 54, 16; 117, 17; segco 65, 14; 3 sg. segeS 18, 1; 50, 16; 70, 14; 87, 11; 110, 4; H. 7, 9; (gl.pass.) 21, 29; seged 29, 9; pi. secgab 21, 29; 49, 7; 77, 8; 93, 4; 144, 5, 6; secgad 78, 14; opt. sg. secge 9, 13; 70, 17; 72, 24; pi. secgen 91, 13; segen 106, 21; imp. sg. sege 101, 21; pi. secgatS 9, 12; 47, 11; 95, 2, 3; 104, 1, 2; seggab H. 2, 6; ppl. (pi.) secgende 77, 5; ger. to seggenne 91, 2; pt. 1 sg. segde 39, 6, 9, 10; 55, 7; 118, 164; 3 sg. H. 1, 3; pi. segdun 43, 1; 63, 8; 77, 3; 118, 85; segdon 96, 6; ppl. segd 101, 19. (w.g.) ‘tell of, tell about,’ NARRARE; pr. 3 sg. segeb (gl.perf.) 86, 5. See a-, fort5-, on-. sed nt. (a) ‘seed,’ SEMEN; a.p. ~ 125, 5. ‘de¬ scendant, offspring’; n.s. ~ 21, 22, 28; 24,12; 36, 25, 28; 88, 32; 101, 25; 104, 6; 111, 2; d.s. sede 17, 48; H. 10, 10; a.s. ~ 20, 10; 36, 24; 88, 3; 105, 21; n.p. (gl.n.s.) 21, 21; 68, 36. sefn, See stefn. sehbe interj. ‘behold,’ ECCE; ~ (32x) 7, 14; 32, 16; 36, 35; 38, 6; 39, 7, 9; 47, 4; 50, 6, 7; 51, 7; 53, 4; 54, 7; 55, 8; 58, 3, 7, 15; 67, 30; 72, 10, 12, 22; etc.; sehde 10, 2; 122, 2; sebbe 131, 6; sehb 118, 40. seld nt. (a) ‘seat, throne,’ SEDES; n.s. ~ 10, 4; 44, 8; 71, 17; 88, 32; 92, 4; 93, 18; g.s. seldes 88, 12; 96, 2; d.s. selde H. 10, 7; a.s. ~ 9, 8; 46, 8; 88, 3, 27, 38; 102, 18; 131, 12, 13; n.p. 121, 5 (2). See sundur-. selegescot nt. (a) ‘dwelling, ? private dwelling, ? Tabernacle of the Hebrews,’ TABER¬ NACULUM; d.s. selegescote 14, 1. sellan wk. 1 (w.a.) ‘give, offer, bestow, allot,’ DARE, TRIBUERE; (w.d.) ‘give to, bestow upon’; inf. ~ 77, 22; pr. 1 sg. sellu 2, 8; 31, 9; 131, 4; selle (? opt.) 104, 10; 2 sg. seles 17, 45; 50, 9; 79, 5; 143, 11; 144, 16; selest 20, 6; 3 sg. seleb (22x) 13, 11; 15, 7; 28, 9; 36, 4; 48, 7; 52, 7; 54, 6, 22; 67, 12, 30, 32; 126, 4; etc.; selt5 12, 7; pi. sellab 103, 11; opt. sg. selle 19, 4; 103, 25; 110, 4; imp. sg. sele 27, 5; 59, 10; 71, 1; 84, 6; 85, 15; 107, 11; 113, 9; 118, 34, 73, 125, 144, 169; pi. sellat5

252

65, 1; 80, 2; H. 7, 4; sellad 67, 30; ppl. sellende H. 9, 6; H. 13, 15; (d.s.m.) sellendum 103, 26; ger. to sellenne H. 9, 10; pt. 2 sg. saides 4, 8; 17, 34, 38; 20, 2, 4; 59, 4; 60, 4; 73, 14; 118, 49; H. 13, 2, 7; 3 sg. salde (18x) 14, 6; 17, 13; 45, 5; 66, 6; 67, 18; 77, 25, 66; 83, 6; 98, 8; 104, 39; etc.; pi. saldun 68, 21; 76, 14; opt. sg. salde 50, 17; ppl. said 71, 15; 119, 3; ~ stefne ‘give voice, speak.’ (w.a.) ‘pay back, give in return,’ RETRIBUERE; (w.d.) ‘give back tb, reward’; pr. 1 sg. sellu 115, 3; imp. sg. sele 118, 17; pt. 3 sg. salde 115, 3. (w.a.) ‘give up, give over, deliver,’ TRADERE, DARE; (w.d.) ‘deliver over to’; pr. 3 sg. seleb (gl.subj.) 40, 2; 120, 3; opt. sg. selle 9, 34; imp. sg. sele 26, 15; 27, 3; 73, 18; 118, 121; 139, 8; pt. 2 sg. saldes 38, 9; 43,13; 3 sg. salde 77, 46, 48, 61; 105, 30; 108, 16; 117, 18; 123, 5; H. 7, 44; (? w.g.) 56, 3; ppl. said 87, 8; (pi.) 62, 9. (w.a. and inf.) ‘al¬ low, permit,’ DARE, DONARE; pr. 2 sg. seles 15, 10; opt. sg. selle H. 11, 4; pt. 1 sg. salde (? 3 sg.) 65, 8. See ymb-. senctes, See swencan. sendan wk. 1 (w.a. or intr.) ‘send, let go,’ MIT¬ TERE; (w.d.) ‘send to’; pr. 3 sg. sendeb 147, 6, 7; opt. sg. sende 19, 2; ppl. (pi.) sendende 77, 11; 125, 5; pt. 2 sg. sendes H. 5, 9, 12; H. 6, 23, 26; 3 sg. sende 17, 14, 17; 56, 3, 4; 77, 25; 104, 15, 16, 22, 24, 26; 105, 13; 106, 19; 110, 6; 134, 9; H. 1, 5; pi. sendon 21, 16; opt. sg. sende 80, 13; ~ hlet ‘cast lots.’ See in-, on-, ut-. seo See se art. def. seofa, See seolf. seofen num. ‘seven’; ~ sibum (SEPTIES); ~ 118, 164. seofenfaldlice adv. ‘seven times over,’ SEP¬ TUPLUM; ~ 11, 7; 78, 13. seolf pron. adj. ‘self’; ic ~ , me ~ ‘myself,’ IPSE; hine ~ , him ~ ‘himself, themselves,’ SEMETIPSE; d.s.m. seolfum 35, 1; 41, 6; a.s.m. seolfne 104, 18; d.p.m. seolfum 18, 9; 65, 6; wk. n.s.m. seofa H. 3, 8. seolfur nt. (a) ‘silver,’ ARGENTUM; n.s. — 11, 7; 65, 9; 113, 12; 134, 15; g.s. seolfres 118, 72; d.s. seolfre 67, 27; 104, 32. seon ‘Sihon, Sehon,’ SEON; 134, 11; 135, 20. seoban adv. ‘since, after’; nu ~ (EX TUNC, misr. EX NUNC); 75, 5. seowun, See saw an. seten f. (jo) ‘shoot, branch,’ PROPAGO; a.p. setene 79, 11. setgong m., nt. (a) ‘going down, setting,’ OC¬ CASUS; d.s. setgonge 106, 3; a.s. ~ 49, 2; 67, 4; 103, 18; 112, 3. sunnan ~ ‘setting of the

MERCIAN GLOSSARY

setgong (cont.) sun, the West.’ setian wk. 2 (intr.) ‘lie in wait, sit in ambush,’ INSIDIARI; pr. 3 sg. setab 9, 29, 30. settan wk. 1 (w.a.) ‘place, set, establish, make,’ PONERE, STATUERE; (w.a. and cognate acc.) ‘cause to be’; inf. ~ 7 2, 23; pr. 1 sg. settu 12, 2; 88, 23, 25, 27; 131, 12; setto 11, 6; 49, 23; 2 sg. setes 20, 9, 12; 3 sg. seteb 84, 12; 103, 4; opt. sg. sette 109, 2; pi. setten 77, 9; imp. sg. sete 82, 9, 10; 118, 33; 140, 4; pi. settab 47, 11; ppl. settende 32, 6; pt. 1 sg. sette 38, 2; 55, 7; 68, 11; 88, 17; 2 sg. settes 20, 3; 38, 6; 43, 15, 16; 49, 19, 21; 65, 10; 79, 6; 88, 34; 89, 8; 90, 9; 103, 9, 19; 118, 102, 104; 138, 3; 3 sg. sette 17, 11, 31, 33; 18, 5; 24, 11; 39, 2; 45, 7; 51, 7; 65, 8; 77, 6, 15, 43; 80, 5; 104, 23, 28; 106, 28, 32, 34, 40; 147, 3; 148, 6; H. 4, 13; H. 6, 10; H. 7, 11; pi. settun 72, 7; 73, 5; 78, 2 (2); 87, 6, 8; 108, 4; 139, 5; opt. pi. setten (gl.ind.) 118, 110; — flodas in woesten ‘make rivers into a desert’; ~ tSeostru ‘make or establish darkness.’ (w. inf.) ‘resolve, determine,’ STATUERE; pt. 1 sg. sette 118, 106. See a-, fore-, ge-, ofdune-, oferge-, ofer-, on-, to-. setun, See sittan. se be pron. rel. ‘he who, one who,’ etc., QUI; n.s.m. ~ (19x) 7, 2 (2); 13, 2, 4; 18, 6; 21, 9; 24, 11; 40, 9; 52, 2; 54, 11; etc.; a.s.m. bone be 7, 15; n.p. ba be (66x) 2, 10, 13; 3, 1; 4, 5; 5, 5, 12; 9, 16; 20, 8; 21, 21; 26, 3; etc.; ba de 108, 20; 118, 1; ba ba 5, 5; 13, 8; 33, 21; 35, 12; d.p. baem ba H. 7, 24; a.p. ba de 115, 3. See se pron. rel. sebbe, See sehbe. sT; sTan, See bTon; sie f. (n). sib f. (jo) ‘peace,’ PAX; n.s. ~ 37, 3; 84, 9; 118, 165; 121, 7; 124, 5; 127, 7; g.s. sibbe 13, 7; 36, 11; 40, 9; 71, 7; H. 9, 12; d.s. 28, 9; 54, 17; 75, 2; 121, 6; H. 3, 11; (? a.s.) 4, 9; a.s. 27, 4; 33, 14; 71, 3; 72, 2; 84, 7; 119, 6; 121, 8; 147, 3; sibb 34, 25. sibsum adj. ‘peaceable,’ PACIFICUS; n.s.m. ~ 119, 6; wk. d.s.m. sibsuman 36, 36. sibsumlTce adv. ‘peaceably,’ PACIFICE; ~ 34, 20. sic, See ic. sicimam ‘SHECHEM,’ SICYMAM; 107, 6. side f. (n) ‘side,’ LATUS; d.s. sidan 47, 2; 90, 7; d.p. sidum 127, 3. sTe f. (n) ‘pupil,’ PUPILLA; ~ egan ‘pupil of the eye’; a.s. sian H. 7, 14; sean 16, 8. sie pron.; sTe, sTem, sTen, See &e; bTon. sigelhearwa m. (n) ‘Ethiopian,’ AETHIOPS; n.p. sigelhearwan 71, 9; g.p. sigelhearwena 73, 14; 86, 3; H. 6, 13. ? ‘Ethiopia,’

ETHIOPIA; ? d.s. sigelhearwan 67, 28. sin, sin, sind, -on, -un, See bTon. sine, See sTon. singan st. 3 (w.a. or intr.) ‘sing, sing about,’ CANTARE, PSALLERE, CANERE; (w.d.) ‘sing to, sing of, sing in praise of’; inf. ~ 70, 7; 91, 1; pr. 1 sg. singu 7, 17; 9, 2; 12, 7 (2); 26, 8; 56, 9; 58, 16, 17; 60, 6; 70, 20, 21; 74, 9; 88, 1; 100, 1 (2); 103, 31 (2); 107, 1; 137, 1; 143, 10 (2); 145, 1; 3 sg. singeb (gl.subj.) 65, 3; pi. singab 20, 13 (2); 136, 4; H. 3, 14; H. 13, 12; opt. sg. singe 29, 11; pi. singen 137, 5; H. 5, 1; imp. pi. singab 9, 11; 29, 3; 32, 2, 3 (2); 46, 6 (4), 7; 67, 4, 29 (3); 80, 3; 95, 1, 2; 97, 1, 5 (2), 6; 104, 2 (2); 134, 3; 136, 4; 146, 7; 149, 1, 3; singad 95, 1; H. 2, 6; ppl. (pi.) singende H. 12, 3; (d.p.m.) singendum 67, 24; pt. pi. sungun 68, 12; 105, 11; ~ horne ‘sound the trumpet’; ~ in hearpan ‘sing with the harp, play on the harp’; ~ in citran; etc. singendlTc adj. ‘singable,’ CANTABILIS; n.p.f. ~ 118, 54. sion 60, 3. See bion. sTon f. (i) ‘Zion,’ SION; n.s. ~ 47, 2, 10; 73, 3; 96, 8; 124, 1; 136, 1; 145, 9; 147, 1; g.s. sione 125, 1; 136, 4; 149, 2; H. 2, 7; sine 9, 13; ~ 86, 1; d.s. sione 49, 2; 52, 7; 109, 3; 127, 6; 133, 4; 134, 22; sioene 101, 11; ~ 9, 11; 19, 2; 83, 6; 98, 2; 101, 19; a.s. ~ 2, 6; 13, 11; 68, 35; 101, 14; 128, 3; 131, 14. sisarra ‘Sisera,’ SISARA; 82, 8. sittan st. 5 (intr.) ‘sit,’ SEDERE; pr. 1 sg. sitto 25, 5; 2 sg. sites 9, 4; 79, 2; 98, 1; 3 sg. siteb 9, 28; 28, 8; 46, 8; pi. sittab 126, 3; 131, 13; H. 9, 12; opt. sg. sitte H. 4, 12; pi. sitten 100, 6; imp. sg. site 109, 1; ppl. sittende 49, 21; (a.p.m. sb.) 106, 9; pt. 1 sg. set 25, 4; pi. setun 68, 12; 118, 23; 121, 5; 136, 1; See ge-, ofer-, on-. sib m. (a) ‘time, occasion’; sene sib a ‘once,’ SEMEL; seofen sTbum ‘seven times,’ SEP¬ TIES; g.p. siba 61, 11; 88, 32; d.p. sibum 118, 164. sibboren pt. ppl. Tate born’; d.p.m. sibborenum (POSTFETANTES, misr.) 77, 69. See beoran. sibfet m. (a) ‘going, way, path, journey,’ ITER; n.s. ~ 49, 24; d.s. sibfete 139, 5; a.s. ~ 67, 4, 20; n.p. sibfetas H. 6, 12; d.p. sibfetum 143, 17; H. 6, 18. slean st. 6 (w.a. or intr.) ‘strike, afflict,’ PER¬ CUTERE; pr. 1 sg. slea H. 7, 58; pt. 2 sg. sioge 68, 26; 3 sg. slog 77, 21. ‘beat down, kill,’ OCCIDERE, PERCUTERE; pr. 2 sg. sles (gl.subj.) 138, 16; 3 sg. sleb (gl.imperf. subj.) 77, 33; imp. sg. sigh (gl. imperf. subj.) 58, 10; pt. 2 sg. sioge 3, 6; 3 sg. slog 77, 51,

253

VESPASIAN PSALTER

slean (cont.) 66; 104, 29, 31; 134, 8, 10; 135, 10, 18; ppl. slegen 101, 4. See ge-, of-. slep m. (a) ‘sleep,’ SOMNUS, SOPOR; g.s. slepes H. 12, 1, 6; d.s. slepe (SOMNO, alt. SOMNIO) 72, 15; a.s. ~ 75, 4; 131, 4. ? ‘death,’ SOMNUS; a.s. ~ 126, 4 (cf. Rolle Psalter). slepan st. 7 (intr.) ‘sleep, go to sleep,’ DORMIRE, OBDORMIRE; ~ ongon (SOMNUM COEPI); inf. ~ 3, 4; H. 12, 6 (2); pr. 3 sg. slepeS 120, 4; pi. slepah (gl.subj.) 67, 13; ppl. sb. (n.s.m.) slepende 77, 65; (n.p.m.) 87, 5; (g.p.m.) slependra H. 13, 8. (w.a.) ? ‘dream about,’ SOMNIARE; pr. pi. slepaS (gl.subj.) H. 12, 7. See a-, slide m. (i) ‘sliding, slipping,’ LABSUS; d.s.~ 55, 10; 114, 7. slupan st. 2-wk. 1 (intr.) ‘slip, slip away’; pt. pi. slypton 75, 4. (A figurative 2nd gl. to DOR_MIERUNT.) _ smead, See smegan. smeang f. (o) ‘thinking over, meditation, reflec¬ tion,’ MEDITATIO; n.s. ~ 18, 14; 48, 3; 118, 24, 77, 92, 97, 99, 143, 174; d.s. smeange 38, 4. ‘search, investigation,’ SCRUTINIUM; d.s. smeaunge 63, 5. smec m. (i) ‘vapor,’ UAPOR; a.s. ~ H. 12, 6. smegan wk. 3 (w.a. or intr.) ‘meditate upon, search into, examine, meditate,’ MEDITARI, SCRUTARI; ~ in ‘meditate upon, consider’; pr. 1 sg. smegu 62, 7; 118, 16, 34, 47, 69, 115, 117; 142, 5; H. 3, 6; pi. smegaS 118, 2; opt. sg. smege 108, 11; (gl.imperf.) 118, 148; ppl. smegende 34, 26; 35, 3; 70, 22; 76, 6, 10; 118, 70; 142, 5; (sb.) 7, 10; scmegende 118, 129; (pi.) smegende 37, 11; 63, 5 (2); 89, 10; pt. ppl. smead 36, 30. smeoru nt. (wa) ‘fat, grease,’ ADEPS; d.s. smeorwe 62, 6; 72, 6; 80, 15; 147, 3; H. 7, 20 (2); a.s. ~ 16, 9; H. 7, 55. ~ hwhites _ (ADEPS FRUMENTI). smican wk. 1 (intr.) ‘smoke, give off smoke,’ FUMIGARE; pr. pi. smicaS 103, 30; 143, 6. smirenis f. (jo) ‘oiling, anointing,’ UNCTIO; g.s. smirenisse H. 1, 6. smiring f. (o) ‘ointment, perfume,’ UNGUEN¬ TUM, CASSIA; n.s. ~ 44, 10; 132, 2. smirwan wk. 1 (w.a.) ‘anoint,’ UNGERE, INPINGUARE; pr. 3 sg. smireS (gl.subj.) 140, 7; pt. 1 sg. smirede 88, 18; 3 sg. 44, 9; H. 1,6. smoeSe adj. ‘melodious,’ CANORUS; n.s.f. smoebu H. 12, 4. snaw m. (wa) ‘snow,’ NIX; n.s. ~ 148, 8; H. 7, 3; (gl.n.p.) H. 8, 8; d.s. snawe 67, 14; a.s. ~ 50, 8; 147, 5. snican st. 1 (intr.) ‘creep, crawl’; pr. ppl. (pi.)

254

snicende ‘crawling things’ (REPTILLA) 103, 24. _ snotterlice adv. ‘intelligently,’ SAPIENTER; ~ 46, 7. snottur adj. ‘intelligent, wise, wise man,’ SA¬ PIENS; n.s.m. srottur 106, 42; n.s.nt. ~ H. 7, 7; a.p.m. snotre 48, 8; wk. d.s.m. snottran 57, 4. snyttru f. (in) ‘intelligence, wisdom,’ SAPIEN¬ TIA; n.s. ~ 106, 26; g.s. 110, 7; snytre 146, 5; syntru 50, 7; d.s. snytru 89, 14; 103, 23; a.s. ~ 36, 30; snytru 48, 3; ro 18, 7. sodomweara m. (n) ‘inhabitant of Sodom,’ SODOMUS; g.p. sodomwearena H. 7, 46. soecan wk. 1 (w.a.) ‘seek, search for, inquire into, look for, try to obtain,’ QUAERERE, EXQUIRERE, INQUIRERE, REQUIRERE; (w.inf.) ‘try, attempt’; pr. 1 sg. soecu 26, 5, 10; 118, 33, 145; 2 sg. soeces 36, 10; 3 sg. soeceb 9, 33; 30, 27; 36, 32; 43, 22; 60, 6; (intr.) 9, 23; pl. soecaS 4, 3; 21, 24; 34, 4; 39, 16, 19; 68, 7; 69, 2, 5; 70, 12, 22; (gl.subj.) 77, 9; 118, 2; (gl. imperf.) 77, 33; soecad (gl. subj.) 82, 12; opt. sg. soece 141, 5; pl. soecen 103, 20; 104, 40; imp. sg. soec 33, 14; 118, 176; pl. soecab 68, 32; 104, 4 (2); ppl. soecende 9, 12; ppl. sb. (n.s.m.) 13, 3; 52, 3; (n.p. m.) socende 33, 10; (g.p.m.) soecendra 23, 6; 73, 22; 104, 3; socendra 23, 6; (d.p.m.) soecendum 24, 9; (wk. a.p.m.) soecendan 9, 11; pt. 1 sg. sohte 26, 10; 33, 4; 36, 35; 68, 20; 76, 2; 118, 10, 22, 45, 56, 94, 100; 121, 9; H. 3, 2; pl. sohtun 53, 3; 62, 9; 85, 13; 118, 155; sohton 37, 11 (2); ppl. soht 9, 35. See a-. somnian wk. 2 (w.a.) ‘gather, bring together,’ COLLIGERE; pr. 3 sg. sonnab 128, 5. See ge-. somud adv. ‘at the same time, simultaneously, together,’ SIMUL; ~ 13, 4; 30, 16; 34, 24; 36, 37; 39, 16; 40, 7; 48, 2, 8; 52, 4; 87, 17; 100, 5. ~ mid, ~ . . mid ‘together with, in com¬ pany with,’ SIMUL CUM, UNA CUM; 27, 3; 48, 17; 49, 19; 54, 12; 68, 20; 82, 7; H. 7, 64, 65; H. 11, 9; H. 13, 17. sona adv. ‘soon, immediately,’ CONFESTIM, MOX, STATIM; ~ 36, 19; 39, 18; 69, 4. sond nt. (a) ‘sand,’ HARENA; n.s. ~ 77, 27; a.s. 138, 16. song m. (a) ‘song, canticle,’ CANTICUM, CAN¬ TIO, DECANTATIO; n.s. ~ 70, 5; d.s. songe 68, 30; 91, 3; a.s. ~ 32, 3; 39, 2; 95, 1; 97, 1; 136, 4; 143, 10; 149, 1; g.p. songa 136, 3; d.p. songum 136, 4; 137, 5. sonnaS, See somnian. soS adj. ‘true, genuine,’ UERUS; n.s.f. ~ H. 11, 2; n.p.m. so3e 18, 9; n.p.nt. H. 7, 4.

MERCIAN GLOSSARY

so5 adv. ‘of a truth, truly, indeed,’ AUTEM, " ENIM, UERO; ~ 49, 9; 50, 6, 7; 55, 3; 58, 15. (Cf. Daniel 450; jjaette soS waere masre mihta Waldend, se hie of J?am morgre alysde.) sogfest adj. ‘truthful,’ UERAX; n.s.m. ~ 85, 14. sogfestnis f. (jo) ‘truth, honesty, integrity,’ UERITAS; n.s. ~ 5, 9; 24, 9; 35, 5; 39, 12; 56, 12; 84, 9, 10; 88, 2, 7, 13, 22; 90, 5; 99, 4; 107, 4; 110, 5; 116, 2; 118, 86, 90, 142, 151; sogfesnis 118, 160; g.s. sogfestnisse 30, 6; 97, 4; 118, 30, 43; d.s. 24, 4; 25, 3; 44, 6; 53, 5; 68, 13; 85, 10; 88, 31, 43; 95, 13; 110, 5; 118, 75; 142, 1; 144, 19; a.s. (23x) 14, 3; 29,9; 30, 27; 36, 36; 39, 10, 11; 42, 3; 50, 7; 56, 4; 60, 6; etc.; n.p. 11, 1. soSlTce adv. ‘truly, certainly, indeed, for truly’; ~ (ENIM, 33x) 9, 26, 31, 33, 34; 15, 3; 24, 10; 25, 11; 38, 10; 43, 4, 8, 9, 22; etc.; sogli H. 7, 46; so51 54, 19; 7 soglice (ETENIM, 21x) 15, 6; 24, 2; 40, 9; 57, 2; 61, 2, 6; 64, 14; 67, 9, 10, 16, 19; etc. ‘truly, however, moreover, but certainly’; ~ (AUTEM, UERO, 120x) 2, 6; 3, 2; 5, 7; 6, 4; 10, 3, 6; 12, 6; 14, 5; 16, 15; 19, 7, 8; 21, 3, 5, 16, 17; 25, 10; 26, 8, 13; 27, 4; 29, 6; etc.; sogli 32, 10. ‘in truth, in fact’; ~ (UERE) 57, 1. ‘therefore, accord¬ ingly’; ~ (ERGO) 72, 11; H. 13, 16. ‘then certainly’; ~ (IAM) 73, 9; H. 13, 4. hweSre (UERUMTAMEN); 31, 7; hwegre sodlice 48, 15. spearian wk. 2 (w.d.) ‘spare, refrain from in¬ juring,’ PARCERE; pr. 3 sg. spearag 71, 13; imp. sg. spreara 18, 12; pt. 3 sg. spearede 77, 50. spearwa m. (n) ‘sparrow,’ PASSER; n.s. ~ 10, 1; 101, 5; 123, 6; speara 83, 2; n.p. spearwan 103, 16. spellung f. (o) ‘tale, story,’ FABULATIO; a.p. spellunge 118, 85. spoed f. (i-o) ‘property, prosperity,’ SUB¬ STANTIA; a.s. spoede 108, 11. ‘substance, existence’; n.s. spoed 38, 8; 68, 1; 88, 41; sped 138, 13; n.p. (gl.n.s.) spoede 38, 6. spoet, See swoete. sporettan wk. 1 (intr.) ‘kick,’ RECALCITRARE; pr. 3 sg. sporetteg (gl.perf.) H. 7, 21. spreara, See spearian. spreocan st. 5 (w.a. or intr.) ‘speak, tell, de¬ clare,’ LOQUI; (w.d.) ‘speak to’; inf. ~ 51, 3; 74, 5; H. 4, 4; pr. 1 sg. spreocu 77, 2; 80, 8; H. 7, 1; sprecu 49, 8; 3 sg. spriceg 2, 5; 14, 3; 48, 3; 84, 7; 100, 7; 105, 2; 126, 6; 144, 21; spriced 36, 30; pi. spreocag 5, 5; 27, 4; 30, 20; 34, 24; 58, 7; 93, 4 (2); 108, 20; 113, 13; 134, 16; 144, 5, 11; (gl.imperf.) 34, 20; opt. sg. sprece 16, 4; 84, 7; pi. sprecen 33,

13; imp. pi. spreocag 57, 1; ppl. spreocende 11, 2; 16, 9; 38, 5; 39, 6; 40, 6; 49, 1; 54, 11; 59, 5; 61, 11; 65, 13; 88, 17; 104, 37; 107, 6; 115, 1; 143, 9, 13; H. 9, 3; H. 10, 10; (n.p.m.) 11, 2; 21, 6; 37, 11, 15; 40, 7; 57, 3; 72, 6 (2); 77, 20; 108, 2; (g.p.m. sb.) spreocendra 62, 10; pt. 1 sg. spree 118, 46; 119, 6; 121, 8; 3 sg. 98, 7; pi. sprecun 118, 23. yfel spreo¬ cende ‘speaking evil,’ MALILOQUUS; a.s.f. 11, 3. See wigspreocend. srottur, See snottur. stan m. (a) ‘stone, rock,’ LAPIS, PETRA; n.s. ~ 103, 17; H. 5, 6, 19; d.s. stane 20, 3; 26, 7; 60, 1; 77, 18; 80, 15; 90, 12; 135, 17; 136, 9; 140, 8; H. 7, 19 (2); a.s. ~ 18, 10; 39, 2; 77, 17, 21; 104, 36; 113, 8; 117, 21; g.p. stana 103, 11; a.p. stanas 101, 12. stanegella m. (n) ‘pellican,’ PELLICANUS; d.s. stanegellan 101, 5. stanwal m. (a) ‘stonewall,’ MACHERIA; g.s. stanwalles 143, 18; d.s. stanwalle 61, 3; a.s. ~ 79, 12; a.p. stanwallas 88, 34. steagelian wk. 2 (w.a.) ‘found, establish,’ FUNDARE; pt. 3 sg. steagelade 103, 6; 135, 6. See ge-. steagelung f. (o) ‘founding, establishing, planting,’ PLANTATIO; g.s. steagelunge 143, 14. steagul m. (a) ‘foundation, base,’ FUNDAMEN¬ TUM; a.s. steadul 136, 7; n.p. steagelas 17, 7, 15; 81, 5; 86, 1; a.p. H. 7, 32. steagulfest adj. ‘firm, stable, steadfast,’ SOLI¬ DUS, STABILITUS; d.s.m. steagulfestum H. 7, 37; a.s.m. steagulfestne 113, 8. steagulfestnis f. (jo) ‘firmness, steadfastness,’ STABILITAS; a.s. steagulfestnisse 103, 6. stefn f. (o) ‘voice, speech, utterance, sound, noise,’ UOX; n.s. ~ 28, 3, 4 (2), 5, 6 (2), 7; 76, 1, 14; H. 12, 4; sefn 117, 15; d.s. stefne 3, 3; 41, 4, 7; 43, 18; 46, 1, 5; 54, 2; 76, 1; 97, 6 (2); 101, 4; 103, 8; 141, 1 (2); H. 6, 27; a.s. (28x) 5, 1, 2; 6, 7; 17, 6, 13; 25, 7; 26, 9; 27, 2, 7; 30, 26; etc.; n.p. 18, 3; d.p. stefnum 92, 5; a.p. stefne 73, 22; 92, 5; 103, 11; ~ blisse, ~ boene, ~ gespreces, ~ wopes, etc.; ~ beman, ~ homes, ~ salmes, etc.; ~ geotena, ~ wetra, etc. steoran wk. 1 (w.a.) ‘steer, govern,’ GUBER¬ NARE; pr. 3 sg. steoreg (gl.subj.) H. 11, 5; pt. 2 sg. steordes H. 5, 14. steorra m. (n) ‘star,’ STELLA; n.p. steorran 148, 3; H. 8, 4; g.p. steorrena 146, 4; a.p. steorran 8, 4; 135, 9. stepcild nt. (a) ‘orphan,’ ORFANUS; g.p. stepcilda 67, 5. Stepe m. (i-a) ‘step, stair,’ GRADUS; d.p. stepum 44, 10; a.p. stepas 47, 11.

255

VESPASIAN PSALTER

stig

f. (o) ‘path, footpath, way,’ SEMITA; d.s. stige 26, 14; styge 77, 50; a.s. stige 22, 3; 118, 35; 138, 2; n.p. 76, 16; d.p. stigum 16, 5; 17, 43; 118, 105; a.p. stige 8, 8; 24, 3; 43, 20; 138, 20; 141, 3. See up-. stigan st. 1 (intr.) ‘mount up,’ ASCENDERE; ~ from ‘descend from, fall away from,’ ? DISCEDERE, ? DESCENDERE; pr. ppl. stigende 67, 18; (a.p.m. sb.) 118, 118. See a-, dune-, ofdune-, astTgend,, onstigend, upstTgend. stihtian wk. 2 (w.a.) ‘arrange,’ DISPONERE; pr. 3 sg. stihtab 111, 5. See ge-. stille adj. ‘quiet, peaceful man,’ QUIETUS; a.p.m. ~ 75, 6; H. 12, 7. stincan st. 3 (intr.) ‘smell, perceive an odor,’ ODORARE; pr. pi. stincad 134, 17. stondan st. 6 (intr.) ‘stand, stand up, rise, re¬ main standing, be in a position,’ STARE; to lafe ~ ‘remain, be left over,’ RESTARE; inf. ~ 17, 36; 35, 12; pr. 3 sg. stondeb 23, 3; 93, 14; (gl.subj.) 108, 5; stodeb 72, 20; pi. stondab 103, 7; 133, 2; stondad 134, 2; ppl. (pi.) stondende 121, 2; pt. 3 sg. stod 25, 11; 81, 1; 105, 24; 106, 24; H. 6, 19; pi. stodun 131, 7; H. 6, 11; stodon 37, 10 (2); opt. sg. stode 105, 19. See aet-, ge-, _to-, wib-. storm m. (a) ‘storm, tempest,’ TEMPESTAS; n.s. ~ 49, 4; 68, 2, 14; g.s. stormes 80, 7; d.s. storme 54, 7; 82, 11. stow f. (wo) ‘place, locality,’ LOCUS n.s. ~ 36, 35; 75, 2; d.s. stowe 22, 1; 23, 3; 30, 9; 43, 20; 67, 6; 83, 5; 102, 21; 118, 54; 131, 7; wetrigre stowe (AQUOSUS) 62, 3; a.s. stowe 25, 8; 30, 3; 36, 10; 41, 4; 70, 2; 78, 7; 102, 15; 103, 9; 131, 5. strec adj. ‘active, vigorous,’ STRENUUS; a.p.f. strece H. 11, 4. stregdan st. 3 (w.a.) ‘scatter, sprinkle,’ SPAR¬ GERE, ASPARGERE; pr. 3 sg. strigdeb 147, _5; ppl. stregdende H. 6, 18. See on-, to-. strel m.,f. (a, o) ‘arrow, shaft,’ SAGITTA; d.s. strele 90, 6; n.p. strelas 56, 5; 63, 7; 76, 14; 119, 4; 126, 5; strele 37, 2; 44, 7; a.p. strelas 7, 13; 10, 2; 77, 11; 143, 7; H. 7, 33, 62; strele 17, 14. stren f. (o) ‘couch,’ STRATUM; a.s. strene 6, 5; 40, 3; 62, 7. ‘a covering,’ STRATUS; g.s. strene 131, 3. streng m. (i) ‘string of musical instrument,’ CORDA; g.p. strenga 32, 2; 143, 10; d.p. strengum 150, 4. strengestan, See strong. strengu f. (Tn) ‘strength,’ FORTITUDO, ROBUR; n.s. ~ 37, 9; 42, 2; 59, 6; 107, 7; 117, 14; H. 2, 3; strengo 27, 10; g.s. ~ 60, 2; H. 6, 10; streng

256

32, 14; d.s. ~ 38, 10; 67, 7; 92, 2; H. 4, 6, 15; H. 7, 18; a.s. 67, 32; strengo 58, 9. strong adj. ‘strong, strong one,’ FORTIS; n.s.m.~ 7, 12; 23, 8; 70, 6; H. 4, 3; d.s.f. strongre 135, 12; n.p.m. stronge 46, 9; 58, 3; g.p.m. strongra H. 4, 6; a.p.m. stronge 134, 10; wk. n.p.m. strongan 53, 3; comp, g.s.m. strongran 34, 11; sup. d.p.m. strongestum 17, 18. ‘violent,’ UALIDUS, UEHEMENS; n.s.m. ~ 49, 4; d.s. m. strongum 47, 6; sup. d.s.nt. strengestan H. 5, 12. strongian wk. 2 (intr.) ‘be strong, prevail,’ PRAEUALERE; pr. 3 sg. strongab (gl.perf.) 51, 7; pt. 1 sg. strongade 12, 5; pi. strongadun 64, 3. See ge-. stycce nt. (ja) ‘bit, morsel,’ FRUSTUM; a.s. ~ (gl.a.p.) 147, 6. styge, See stig, sty ring f. (o) ‘shaking, commotion,’ QUAS¬ SATIO; n.s. ~ 105, 24. sucan st. 2 (w.a.) ‘suck,’ SUGERE; pt. pi. sucun H. 7, 19. sum adj. ‘some ; ~ hwil (ALIQUANTULUM); a.s.f. sume 89, 15. sumur m. (u-a) ‘summer,’ AESTAS, AESTUS; n. s. ~ H. 8, 6; a.s. 73, 16. sundurseld nt. (a) ‘separate seat, throne,’ SOLI¬ UM; a.s. ~H. 4, 12. See seld. sungun, See singan. sunne f. (n) ‘sun,’ SOL; n.s. ~ 88, 32; 103, 18, 21; 120, 6; 148, 3; H. 6, 19; H. 8, 4; H. 11, 2; g.s. sunnan 49, 2; 106, 3; 112, 3; d.s. 18, 5; 71, 5, 17; a.s. 57, 7; 73, 16; 135, 8. sunu m. (u) ‘son,’ FILIUS; n.s. ~ 8, 5; 28, 5; 88, 20; 115, 6; 143, 4; d.s. suna 49, 21; 71, 1; a.s. ~ 79, 14, 16; 85, 5. ‘second member of the Trinity’; n.s. ~ 2, 7; H. 11, 8; H. 13, 1, 16; a.s. H. 8, 18. subanwind m. (a) ‘south wind,’ AUSTER; a.s.~ 77, 26. See wind. subdsel m. (i-a) ‘the South,’ AUSTER; d.s. subdaele 125, 4. See did. swaepels m. (ja) ‘covering, garment,’ AMICTUS; n.s. ~ 103, 7. swalwe f. (n) ‘swallow,’ HIRUNDO; g.s. swalwan _ H. 3, 6. swe adv. ‘so, thus, in this manner,’ ITA; ~ 47, 9; 64, 10; 82, 11; 118, 85; (SIC) 60, 6; 62, 3, 5; 72, 12; 127, 5;_H. 3, 10; H. 7, 7; (TALITER) 147, 9. h swe (QUOMODO) H. 7, 43. hwelc, ~ hwet, ~ longe, ~ longe swe, ~ micel, ~ oftj~, See hwelc, hwet, longe, micel, oft. swe conj. (w.sb., adj., ppl., phr.) ‘as, just as, as it were, like,’ SICUT; ~ 13, 9; 36, 6; 38, 11; 47, 6; 51, 8; 55, 7; 57, 4; 81, 7; 82, 9; 86,

MERCIAN GLOSSARY swe (cont.) 6; 94, 9; 101, 3; 105, 9; 108, 23; 140, 2; H. 3, 13; H. 6, 9, 25; swe swe (SICUT, 107x) 9, 29; 10, 1; 16, 11 (2); 21, 11 (2); 28, 5; 30, 14; 31, 10; 32, 6; etc.; swe sw 57, 7; H. 7, 2; swe se 124, 1; swe swe (TAMQUAM, 20x) 2, 9; 17, 32; 18, 5; 21, 12; 28, 5; 30, 14; 34, 6; 36, 2, 6; 38, 6; etc.; wwe swe H. 5, 6; swe swe (UT, 23x) 5, 13; 7, 2; 16, 8; 17, 33, 40 (2); 18, 6; 20, 9; 36, 19; 37, 13; etc.; swe swe (UELUT) 21, 13; 37, 12; 57, 6; 72, 15; 77, 17; 78, 2, 5; 79, 1; 82, 10; 113, 4, 6; 123, 3; 147, 5; H. 3,4; H. 7, 60; H. 11, 7; swe swe (QUASI) 72, 6; 73, 5; 77, 15, 65; H. 3, 3. (w.cl.) ‘as, as if, as though,’ SICUT; ~ 55, 6; 65, 9; 67, 2; 77, 43; 88, 43,^118^162; H. 9, 3; H. 10, 10; (ITA) 103, 33; swe swe (SICUT) 32, 18; 131, 2; 140, 9; H. 7, 15; (UT) H. 4, 3. (correlative) swe . . swe ‘as . . so,’ SICUT . . ITA; 47, 7; 102, 13; 138, 11; (SICUT . . SIC) 67, 2; swe . . swe . . swe (SICUT . . SICUT . . ITA) 34, 14; swe swe . . swe (SICUT . . ITA) 102, 14; 126; 5; 130, 4; (SICUT . . SIC) 57, 8; H. 3, 6; (QUASI . . SIC) H. 3, 5; (TAMQUAM . . ITA) 34, 14; swe swe . . sw§ (SICUT . . ITA) 41, 1; we we . . swe (SICUT . . ITA) 122, 3. sweaSu f. (o) ‘footstep, track,’ UESTIGIUM; n.p. sweSe 16, 5; 17, 35; 76, 16; a.p. H. 13, 13. swefelrec m. (i) ‘brimstone,’ SULPHUR; a.s. ~ 10, 7. See rec. swelce adv. ‘in such manner,’ See ec swelce. sweltan st. 3 (intr.) ‘die, perish,’ MORI; pr. 1 sg. sweltu 117, 17; 3 sg. swilteb 40, 5; 48, 17; pi. sweltaS 81, 7; ppl. (pi.) sweltende 48, 8. swencan wk. 1 (w.a.) ‘afflict, oppress, injure,’ ADFLIGERE, TRIBULARE, CONTRIBU¬ LARE; pr. 1 sg. swencu 17, 36; 3 sg. swenceb 41, 10; 42, 2; pi. swencab 3, 1; 12, 6; 22, 6; 41, 11; 142, 12; ppl. swencende 34, 6; (g.s. m. sb.) swencendes 77, 42; (n.p.m.) swen¬ cende 118, 157; (a.p.m. sb.) 105, 10; 107, 12; (d.p.m. sb.) swencendum 43, 9; (wk. a.p.m. sb.) swencendan 59, 11; 80, 13; pt. 2 sg. swentes 43, 3; senctes 73, 13; pi. swenctun (gl.pass.subj.) 106, 5; swencton 16, 8; 105,31; (gl. sg.) 55, 1. See ge-. sweord nt. (a) ‘sword,’ GLADIUS, FRAMEA; iTs. ~ 36, 14; 43, 8; 58, 7; H. 7, 36, 62; g.s. sweordes 62, 9; 88, 37; d.s. sweorde 9, 6; 16, 12; 21, 18; 43, 4; 77, 62, 64; 143, 11; H. 1, 10; H. 5, 11; a.s. ~ 7, 12; 34, 3; 36, 13; 44, 4; 63, 3; 75, 3; H. 7, 60; n.p. 149, 6. sweotullice adv. ‘openly, plainly,’ MANIFESTE; ~ 49, 3. swergan st. 6 (w.a., w.cl., or intr.) ‘swear, take an oath,’ IURARE; (w.d.) ‘assure with an oath, swear unto’; pr. 1 sg. swergu H. 7,

59; 3 sg. swereb 14, 6; pi. swergab 62, 10; ppl. (wk. a.s.m.) swergendan H. 9, 6; pt. 1 sg. swor 88, 3, 32; 94, 11; 118, 106; 2 sg. swore 88, 43; 3 sg. swor 23, 4; 109,_5; 131, 2,TTTh. _ 9, 6; pi. sworun 101, 6. See ab. swigian wk. 2 (intr.) ‘be silent, become quiet,’ SILERE, TACERE; pr. 3 sg. swigab 49, 3; imp. sg. swiga 27, 1; 34, 21; 38, 13; 82, 1; 108, 1; pt. 1 sg. swigade 31, 3; 38, 3; 49, 22; pi. _ swigadon 106, 28; swigedon 106, 28. See ge-. swinen adj. ‘swinish, swinish person,’ PORCI¬ NUS; wk. n.p.m. swinnan 16, 14. swingan st. 3 (? w.a.) ‘whip, scourge,’ FLA¬ GELLARE; pt. ppl. (pi.) swungne 72, 4. See ge-. swinge f. (n) ‘whipping, lash, blow,’ UERBER; _ d.p. swingum 88, 30. swirban nt. (a) ‘neck, neck-bone,’ CERUIX; a.p. _ ~ 128, 3; H. 6, 23. See ban. swibe adv. ‘greatly, exceedingly, much, very,’ MULTUM, NIMIS, NIMIUM, QUAM, UALDE; ~ (42x) 6, 2, 8; 18, 10; 30, 13, 21; 36, 22; 45, 1; 46, 9; 47, 1; 62, 2; 72, 1; 77, 29, 59; 78, 8; 83, 1; 85, 14; 91, 4; 92, 7; 95, 4; 96, 9; etc.; swide 22, 7; comp. swibur 118, 8, 43, 51, 107; swibu 37, 8. a hu lenge swibur (USQUE_ QUAQUE), See longe. swiblice adv. ‘powerfully, vehemently, violently,’ UEHEMENTER; ~ 20, 1; 103, 1; 118, 48, 140, _ 167; H. 6, 12. swibre f. (n) ‘right hand,’ DEXTERA; n.s. ~ 17, 34; 20, 8; 25, 10; 43, 5; 44, 6; 47, 9; 62, 8; 77, 54; 79, 14; 88, 12; 117, 16 (2); 136, 5; 137, 7; 143, 9 (2), 13 (2); H. 5, 7; (gl.a.s.) 89, 14; swib 138, 8; g.s. swibran 19, 6; 76, 9; swib 79, 16; d.s. swibran 15, 11; 44, 11; 59, 5; 90, 7; 108, 5, 30; 109, 1, 6; 141, 4; swibra 15, 8; 16, 7; a.s. swibran 72, 19; 73, 11; 88, 23, 36; 97, 2; H. 5, 14; H. 7, 59; swidran 107, 6. (adj.) ~ hond; n.s.f. ~ H. 5, 7; g.s.f. swibran 120, 5. swoeg m. (i) ‘sound, noise,’ SONUS, SONITUS; n.s. swoeg 18, 4; 41, 4; g.s. swoeges 76, 13; d.s. swoege 9, 7; swoge 150, 3; a.s. swoeg 64, _7. swoete adj. ‘sweet, delightful,’ DULCIS; n.s.m. swoete 24, 7; a.p.m. spoet 54, 12; n.p.nt. swoete 118, 103; comp. n.p.m. swoetran 18, 10. swoetnis f. (jo) ‘sweetness, pleasantness,’ DULCIDO; g.s. swoetnisse 20, 3; 30, 21; d.s. 67, _

U-

swor, -e, -un; swungne, See swergan; swingan. syl f. (i) ‘pillar,’ COLUMNA; d.s. syle 98, 7; a.p. 74, 3. symbeldeg m. (a) ‘feast day,’ DIES FESTUS, DIES SOLLEMNIS; a.s. ~ 75, 7; deg symbel 117, 25. See deg.

257

VESPASIAN PSALTER

symbellic adj. ‘festive/ FESTUS; a.p.m. symbellice 73, 8. symbelnis f. (jo) ‘feast/ SOLLEMNITAS; g.s. symbelnisse 80, 3. symblian wk. 2 (intr.) ‘feast/ AEPULARI; pr. pi. symbliab 67, 2; ppl. (g.s.m. sb.) symbliendes 41, 4. syn f. (jo) ‘sin, guilt, crime/ PECCATUM; n.s. ~ 58, 3; 108, 14; d.s. synne 24, 10; a.s. 31, 2; 108, 6; n.p. 31, 1; g.p. synna 37, 3; H. 9, 10; d.p. synnum 50, 10; 77, 37; 78, 9; 140, 5; a.p. synne 24, 17; 84, 2; 88, 30; 102, 10; H. 3, 12. synderlTce adv. ‘separately, especially/ SIN¬ GULARITER; ~ 4, 9; 140, 12. syndrig adj. ‘single, individual, single one, separate one/ SINGULUS, SINGULARIS; n.s.nt. ~ 79, 13; d.p.m. syndrigum 61, 12; a.p.m. syndrie 7, 12; 41, 11; 144, 2; a.p.f. 6, 5. c5orh syndrie dgegas ‘through separate days, every day.’ synful adj. ‘the sinful, sinner/ PECCATOR; g.s.m. synfulles 139, 4; 140, 7; n.p.m. synfulle 36, 18; 72, 10; 74, 9; 93, 3 (2); 103, 33; 118, 95, 110; 128, 2; 140, 12; g.p.m. synfulra 3, 6; 7, 10; 31, 12; 33, 21; 35, 11; 36, 15, 16; 57, 9; 72, 2; 74, 10; 81, 4; 83, 10; 90, 8; 96, 10; 111, 9; 118, 61; 124, 3; 128, 3; 145, 8; d.p.m. synfullum 27, 3; 36, 39; 72, 2; 118, 53, 155; a.p. m. synfulle 100, 8; 118, 119; 138, 16; 144, 20; 146, 6; wk. n.s.m. synfulla 9, 15, 22, 23; 36, 10, 12, 20, 32; 38, 2; 111, 9; g.s.m. synfullan 9, 35; 70, 3; 108, 1; synfvllan 54, 2; d.s.m. synfullan 49, 17; 93, 11; 139, 8; a.s.m. 108, 5; n. p.m. 9, 16; 10, 2; 36, 13, 33; 57, 3; 67, 2; 91, 6; a.p.m. 10, 7; 105, 16. syngian wk. 2 (intr.) ‘sin/ PECCARE; (w.d.) ‘sin against’; inf. ~ 4, 5; 77, 19; opt. sg. syngie 118, 11; ppl. (g.p.m. sb.) syngiendra 81, 2; pt. 1 sg. syngade 40, 4; synngade 50, 5; pi. syngadun 105, 6; H. 7, 6; syngadon 77, 31. syntru, See snyttru.

tacen nt. (a) ‘sign, token, portent/ SIGNUM, PRODIGIUM; a.s. ~ 85, 16; g.p. tacna 104, 23; d.p. tacnum 64, 8; a.p. ~ 45, 7; 73, 5, 9; 77, 43; 134, 9. ‘ensign/ SIGNUM; a.p. ~ 73, 5. tear m. (a) ‘tear/ LACRIMA; n.p. tearas 41, 3; g.p. teara 79, 5; 83, 5; d.p. tearum 6, 5; 55, 10; 79, 5; 114, 7; 125, 5; a.p. tearas 38, 13; 55, 7. tel an wk. 1 (w.d., w.a., or intr.) ‘accuse, re¬ proach, censure/ DETRAHERE, ? TRA¬ HERE; pr. 2 sg. teles H. 6, 21; pi. telab 108, 20, 28; ppl. sb. (a.s.m.) telendne 100, 4; (n.p.

258

m. ) telende 70, 12; (g.p.m.) telendra (TRA¬ HENTIUM, misr. DETRAHENTIUM) H. 7,35; pt. 2 sg. teldes 49, 21; pi. teldun 108, 3; teldon 37, 19._ telnis f. (jo) ‘blaming, reproach/ UITUPERATIO; a.s. telnisse 30, 15. tempel nt. (a) ‘temple/ TEMPLUM; n.s. ~ 64, 5; g.s. temples 47, 8; 143, 15; H. 13, 8; d.s. temple 5, 7; 10, 4; 17, 6; 27, 2; 28, 7; 67, 26; 137, 2; tempe 26, 6; a.s. ~ 44, 16; 78, 1. ten num. ‘ten/ DECEM, DENI; ~ 67, 17; 90, 7; H. 7, 43; (w.g.) 32, 2; 143, 10; ~ strenga ‘having ten strings/ DECEM CORDARUM; ~ busend ‘ten thousand/ DECEM MILIA. tenstrenge adj. ‘having ten strings/ DECACORDUS; d.s.f. tenstrengre 91, 3. teolung f. (o) ‘application, effort, labor/ STU¬ DIUM; g.s. teolunge (gl.g.p.) 27, 5; d.p. teolungum 105, 23; a.p. teolunge 98, 9. teona m. (n) ‘harm, injury/ INIURIA; a.s. teonan 145, 6; tionan 102, 6. tid f. (i) ‘point or period of time, occasion, sea¬ son, proper time/ TEMPUS; n.s. ~ 80, 14; 101, 11; 118, 126; H. 6, 5; (gl. g.s.) 68, 13; d.s. tide 4, 8; H. 7, 42; a.s. ~ 9, 24; 20, 9; 31, 7; 33, 1; 36, 18, 38; 70, 8; 74, 2; 103, 18, 25; 105, 3; 118, 20; 144, 16; H. 7, 39, 50; H. 13, 15; n. p. tide 30, 17; g.p. tida 88, 39. tigule f. (n) ‘potsherd/ TESTA; n.s. ~ 21, 13. timber nt. (a) ‘a building, structure/ AEDIFI¬ CIUM; d.s. timbre 101, 5; g.p. timbra 128, 4. timbran, timbrian wk. 1, 2 (w.a.) ‘build, con¬ struct/ AEDIFICARE; pr. 1 sg. timbriu 88, 3; 2 sg. timbres 27, 7; 3 sg. timbreb 101, 14; pi. timbriab 126, 1; opt. sg. timbrie (gl.perf.) 126, 1; ppl. timbriende 146, 2; (n.p.m. sb.) timbrende 117, 21; pt. 3 sg. timbrade 77, 68; ppl. timbred 88, 2; 121, 3; (pi.) timbrede 68, 35. (intr.) ‘work, forge/ FABRICARE; pt. pi. timbradun 128, 2. See for-, ge-. timpana m. (n) ‘tamborine/ TYMPANUM; d.s. timpanan 67, 24; 150, 4; timp 149, 3; a.s. timpanan 80, 2. plasgiend timpanan (TYM¬ PANISTRIA). tionan, See teona. t5 adv. ‘towards/ AD-; ~ 31, 7, 11; 54, 17; 90, 7, 10. ‘moreover, in addition/ AD-; ~ 40, 9. to prep, (w.d.) ‘to, on, at the place of/ AD, A; ~ 15, 8; 44, 11; 67, 29; 80, 7; 90, 7; 105, 25; 108, 5, 30; 109, 6; 118, 62. ‘unto, against, to the place of/ AD; ~ 31, 7, 11; 33, 5; 42, 4 (2) 63, 6; 64, 2; 73, 22; 77, 33; 90, 10, 12; 100, 1; 101, 1; 103, 22 (2); 104, 11; 136, 9; 142, 10; H. 3, 1; H. 4, 9; H. 6, 29; H. 13, 11; (L. zero) 28, 1 (2), 2_(2); H. 13, 4; cuman ~ , fearan ~ , geneolaecan ~ , tobringan ~ , etc. ‘toward,

MERCIAN GLOSSARY

to

(cont.) unto, in the direction of,’ AD; ~ (85x) 2, 5, 7; 3, 3; 4, 4; 5, 2, 7; 11, 2; 17, 5, 39; 21, 4, 17, 22, 25; 24, 1, 14; 26, 9; 27, 1, 2 (2); 29, 2; etc.; (L. zero) 10, 1; 15, 1; 26, 10; 34, 3; 41, 3, 11; 49, 8, 13, 17; 60, 1; 68, 18; 74, 4; 90, 2; 105, 26; 107, 1, 3; 109, 1; 119, 6; 126, 6; 139, 6; H. 7, 24; H. 9, 6; bihaldan ~, gecerran ~, gelocian ~, onhaeldan eare ~, biddan ~ , cleopian ~ , spreocan ~ , etc. ‘to the condition of,’ AD; ~ 14, 5; 57, 6; 59, 11; 85, 8; 72, 16^ 17; 77, 59; 80, 13; 107, 12; bicuman ~ nowihte, etc. ‘until, at, in, at the time of,’ AD; ~ 29, 5; 58, 6, 14; 103, 22; (L. zero)_2, 7; 94, 8; H. 3, 13; ~ dege (HO¬ DIE), ~ efenne, ~ margentide. ‘as, as a,’ AD; ~ 21, 2; 32, 15; 105, 24; 121,_6; (L. zero) 16, 14; 72, 20; 88, 31; 140, 8; ~ lafe stondan, etc. ‘for, in regard to,’ AD; ~ 14, 6; 16, 11; 17, 33, 37; 37, 16; 138, 4; 143, 1 (2); gearu ~ herehybe, lee ran honda ~ gefehte, etc. (w. ger.) ‘to,’ AD; ~ 13, 6; 18, 6; 58, 5, 15; 91, 2; 102, 19; 103, 25; 105, 5; 118, 5, 112; 121,4; 140, 5; 149, 7, 8; H. 9, 5, 10, 12; (L. zero) 67, 20; 88, 6; 118, 126; H. 11, 4; (w.ppl., AD) 69, 1; 105, 5; 141, 8; (w.ppl., L. zero) 101, 11. ~ 5aim gemete (QUEMADMODUM), See gemet. See _to hwon. tobreocan st. 4 ‘break in pieces,’ CONFRIN¬ GERE; pt. ppl. (pi.) tobrocene H. 6, 12. See gebreocan. tobringan wk. 1 (w.a.) ‘bring,’ AFFERRE; (w. d.) ‘bring to’; imp. pi. tobringab 28, 1 (2), 2 (2); 95, 7 (3); pt. ppl. tobroht 44, 16. (w.a.) ‘bring forth, produce,’ AFFERRE; pr. 3 sg. tobringeb H. 6, 30. See bringan. tocuman st. 4 (intr.) ‘arrive,’ ADUENIRE; pr. 3 sg. tocymeb H. 6, 5. See cuman. todajlan wk. 1 (w.a.) ‘divide up, distribute,’ DIUIDERE, DISTRIBUERE; (w.d.) ‘divide among’; inf. todaelan 67, 12; pr. 1 sg. todaelu 107, 6; tod^lu 59, 5; imp. pi. todaelab 47, 11; pt. 3 sg. todaelde 77, 55; pi. todaeldun 21, 16. (w.a.) ‘divide into parts, separate, set apart,’ DIUIDERE, DISPARTIRE; pr. 3 sg. todaeleb (? gl.imperf.subj.) H. 7, 10; imp. sg. todael 16, 13; 54, 8; pt. 3 sg. todaelde 135, 13; ppl. todaeled H. 5, 9. (w.a.) ‘scatter, disperse,’ DIUIDERE, DISPERDERE; pt. pi. tod§ldun 105, 26; ppl. (pi.) todaelde 54, 19. (intr.) ? ‘distinguish by speech, utter,’ DISTINGUERE; pt. 3 sg. todaelde 105, 25; pi. todgldun 65, 12. See dselan. todielnis f. (jo) ‘division, separate part,’ DIUISIO; a.p. todselnisse 135, 13. todal nt. (a) ‘division, distribution,’ DISTRIBU¬ TIO; g.s. todales 77, 55.

to dege, toeb, See deg, to5. toflowan st. 7 (intr.) ‘flow apart, flow away, dis¬ integrate,’ DEFLUERE, FLUERE; pt. pi. tofleowun 96, 5; H. 6, 12 (2). ‘flow to, run together, abound,’ AFFLUERE; pr. opt. pi. toflowen 61, 11. See flowan. togecegan wk. 1 (w.a.) ‘call upon,’ ADUOCARE; _pr. 3 sg. togeceb (gl.perf.) 49, 5. See cegan. togeecan wk. 1 (w.a. or intr.) ‘add to, add,’ ADICERE; pr. 2 sg. togeeces 60, 5; opt. sg. togeece 113, 22. See geecan, otecan. togelsedan wk. 1 (w.a.) ‘lead, bring,’ ADDU¬ CERE; pr. 3 sg. togelaedeb 124, 5; pi. togelaedab 71, 10; pt. 3 sg. togelaedde H. 7, 18; pi. togelaeddon 42, 3; ppl. (pi.) togelaeded 44, 16 (2). See lajdan. togeneolsecan wk. 1 (intr.) ‘draw near, approach,’ ACCEDERE, ADPROPIARE; pr. 3 sg. togeneolaeced 63, 6; imp. pi. togenehlaecab 33, 5; pt. pi. togeniolaehtun (? w.a.) 106, 17. See geneolsecan, toneolaican. togeotan st. 2 (? w.a.) ‘pour to, pour forth, spread,’ DIFFUNDERE; pt. ppl. togoten 44, 3. See ageotan, ingeotan, borhgeotan. togeteon st. 2 (w.a.) ‘draw, inhale,’ ADTRAHERE; pt. 3 sg. togeteh 118, 131. See ateon, geteon. to hwon, tolehlsecab, See hwe, torieolsecan. toles an wk. 1 (w.a.) ‘unloose, breakup, dis¬ solve, weaken, destroy,’ DISSOLUERE, RESOLUERE; pt. 2 sg. tolesdes 88, 38; ppl. (pi.) tolesde 34, 16; 72, 17; H. 7, 53. ‘loosen up, relax,’ SOLUERE; pt. ppl. (pi.) tolesde H. 12, 2. See alesan, onlesan. tolesend m. (nd) ‘one who loosens, destroyer,’ DESOLATOR; g.s. tolesendes 119, 4. tolesnis f. (jo) ‘desolation,’ DESOLATIO; a.s. tolesnisse 72, 15. toneolsecan wk. 1 (w.d., w.prep., or intr.) ‘draw near, approach,’ ADPROPIARE; pr. 3 sg. toneolaeceb 87, 3; toniolaeceb (gl.subj.) 118, 169; pi. toneolicab 26, 3; toniolaecab H. 6, 4; tolehlaecab (gl.perf.) 37, 10; ppl. (d.s.nt.) toneolaecendum 148, 14; pt. 3 sg. tonialaehte 54, 19; pi. toneolaehton 118, 150. See geneolsecan, togeneolsecan. tor m. (a) ‘tower,’ TURRIS; n.s. ~ 60, 2; d.p. torrum 47, 11; 121, 7. tossecan st. 6 (w.a.) ‘fight against, destroy,’ CONCUTERE; pr. ppl. (g.s.m.) tosaecendes 28, 6. (? toscaecan st. 6 ‘shake violently, shatter.) See wibssecan. toscadan st. 7 (w.a. or intr.) ‘decide, deter¬ mine, distinguish, judge,’ DISCERNERE; pr. 3 sg. toscadeb 67, 14; 81, 1; opt. sg. toscade (gl.imperf.) 49, 5; imp. sg. toscad 42, 1.

259

VESPASIAN PSALTER

toscadan (cont.) (w.a.) ‘set apart,’ SEGRE¬ GARE; pr. ppl. toscadende 67, 10. tosettan wk. 1 (w.a.) ‘add,’ ADPONERE; (w.d.) ‘add to’; imp. sg. tosete 68, 27; pt. ppl. toseted 119, 3. (w.inf. or cl.) ‘set to, ? in¬ crease, ? continue; pr. 3 sg. toseteS 76, 7; opt. sg. tosette 9, 38; pt. pi. tosetton 77, 19. heortan ~ ‘set one’s heart upon, ’ COR AD¬ PONERE; inf. ~ 61, 11. See settan. toslitan st. 1 (w.a.) ‘tear to pieces, split to pieces, tear apart, split in two, burst,’ CON¬ SCINDERE, DISRUMPERE, ERUMPERE, INTERRUMPERE, SCINDERE; pt. 2 sg. toslite 29, 11; 73, 15; 115, 7; 3 sg. toslat 77, 15, 17; 104, 36; 106, 13; ppl. tosliten 140, 9; H. 6, 17; H. 13, 8. tosomne adv. ‘together,’ CON-; ~ 34, 15; 67, 24; 84, 9. tostencan wk. 1 (w.a.) ‘scatter, disperse, ruin by scattering, destroy,’ DISSIPARE, DIS¬ PERDERE, DISPERGERE; pr. 2 sg. tostences 142, 12; 143, 7; 3 sg. tostenceb 32, 9; 43, 3; 52, 6; 144, 20; imp. sg. tostenc 67, 28; pt. 2 sg. tostenctes 17, 38; 88, 9; 3 sg. tostencte 17, 14; pi. tostenctun 118, 126; ppl. (pi.) to¬ stencte 140, 9. tostencnis f. (jo) ‘scattering, scattered part, fragment,’ DISPERSIO; a.p. tostencnisse 146, 2. tostondan st. 6 (intr.) ‘stand apart, be separ¬ ated,’ DISTARE; pr. 3 sg. tostondeS 102, 12. See stondan. tostregdan st. 3 (w.a.) ‘scatter, disperse, scat¬ ter violently,’ DISPERGERE, DISSIPARE; pr. 1 sg. tostregdo 88, 31; 3 sg. tostrigdeS (gl.perf.) H. 7, 10; opt. sg. tostregde H. 7, 38; imp. sg. tostregd 58, 11; pt. 2 sg. tostrugde 43, 13; 3 sg. tostregd H. 10, 6; (intr.) Ill, 8; opt. sg. tostrugde 105, 21; ppl. (n.p. m.) tostrogdne 58, 15; 67, 1; tostrodne 91, 8; (n.p.nt.) tostrogden 21, 11. (w.a.) ‘ruin by scattering, destroy,’ DISPERDERE; pr. 3 sg. tostrigdeS 93, 20; (gl.subj.) 11, 3; tostrigeded 77, 37; opt. sg. tostregde 100, 8; pi. tostrigden 82, 4; imp. sg. tostregd 53, 5; pt. opt. sg. tostrugde 105, 19 (2). See stregdan. tog m. (RC) ‘tooth,’ DENS; a.s. ~ H. 11, 4; (gl.a.p.) 57, 5; n.p. toSas 56, 5; d.p. toSum 34, 16; 36, 12; 123, 5; todum 111, 9; a.p. toeS 3, 6; H. 7, 35. See wong-. toweorpan st. 3 (w.aT) “cast down, overthrow, destroy,’ DESTRUERE; pr. 3 sg. toweorpeS 51, 5; opt. sg. toweorpe 8, 3; imp. sg. toweorp 27, 7; 58, 11; pt. 2 sg. towurpe 9, 6; 59, 1; 88, 34; pi. towurpun 10, 3. See aweorpan.

260

toword adj. ‘future, coming,’ FUTURUS, UENTURUS; n.s.f. ~ 21, 29; 70, 17; d.s.f. towordre H. 7, 42. treo, trew nt. (wa) ‘tree,’ LIGNUM, ARBU¬ STUM; d.s. treo 95, 9; a.s. trew 104, 29; n.p. 79, 10; 95, 12; 103,_16; treo 148, 9; g.p. trea 73, 5. See ele-, fic-, win-. treodan st. 5 (w.a.) ‘tread upon,’ CONCUL¬ CARE; pr. 2 sg. trides 90, 13. See bi-, for-. treowyrm m. (i) ‘tree worm, caterpillar,’ ERUGO, misr. ERUCA; d.s. treowyrme 77, 46. (Meritt, Fact and Lore. p. 34.) See wyrm. trum adj. ‘firm, strong,’ FIRMUS; d.s.m. trumum H._7, 19; a.s.f. trume H. 6, 10. trymenis f. (jo) ‘strength, support, means of strength,’ FIRMAMENTUM, MUNITIO; n.s. ~ 17, 1; 24, 13; 30, 4; 70, 3; 72, 3; d.s. trymenisse 150, 1; a.s. 104, 14; a.p. 88, 34. ‘the firmament,’ FIRMAMENTUM; n.s. ~ 18, 1; 71, 16; d.s. trymenisse H. 8, 20. trymman wk. 1 (w.a.) ‘strengthen, confirm, en¬ courage,’ FIRMARE, EXORTARI; pr. 3 sg. trymeg 36, 23; ppl. (n.p.m.) trymmende 70, 20; pt. pi. trymedun 63, 4. See ge-. tu , See twcegen. tunge f. (n) ‘tongue,’ LINGUA; n.s. ~ 15, 9; 21, 13; 26, 30; 44, 2; 49, 20; 50, 15; 51, 2; 56, 5; 67, 23; 70, 22; 72, 7; 118, 172; 125, 2; 136, 5; d.s. tungan 9, 28; 14, 3; 38, 1, 5; 51, 4; 65, 15; 77, 35; 108, 2; 119, 2, 3; 138, 2; a.s. 11, 3, 4; 33, 13; 34, 26; n.p. 63, 7; d.p. tungum 5, 10; 13, 5; a.p. tungan 63, 3; 139, 3. ‘speech, language’; a.s. tungan 80, 6; a.p. 54, 8. turtur m. (a) ‘turtledove,’ TURTUR; n.s. ~ 83,

_ 2. twibil nt. (ja) ‘two-edged ax,’ BIPENNIS; d.s. twibille 73, 6. twTecge adj. ‘two-edged,’ ANCEPS; n.p.nt. ~ 149, 6. twig nt. (a) ‘twig, branch,’ PALMES, RAMUS; a.p. twigu 79, 11; (RAMNOS, misr. RAMOS) _ 57, 8. twitaelgian wk. 2 (? w.a.) ‘double-dye, dye twice’; _pt. ppl. (pi.) twitaelgade (DEPLOIDE) 108, 28. twoegen num. ‘two, two men, two things,’ DUO; n.m. twegen H. 7, 43; a.nt. 61, 11; g.nt. twoega (w.g.) H. 6, 3. tyrus ‘Tyre,’ TYRUS; 86, 3.

g, Sa

ffa

See for Son, se, 5u. adv. ‘then, at that~tlme,’ TUNC; ~ 39, 7; 47, 5; 68, 5; 88, 17; H. 5, 17; ~ get ‘then still, even then,’ ADHUC; 77, 19, 31. nu ~ , See nu. conj. (w.ind.) ‘while,’ DUM; ~ 118, 32.

MERCIAN GLOSSARY

3a (cont.) See 3a Se. 3a; Sse, Sasc, See se; Su. Sieh Se conj. (w.opt.) ‘although, even though,’ ' ETSI, SI, QUANQUAM; ~ 22, 4; 137, 7; 3aeh 3e 38, 7; daeh 5e 61, 11. 3ael; 3sem, 3zera, Saes, Saet pron., See diet; se. Sset conj. (w.ind.) ‘that,’ QUOD; ~ 36, 12; 93, 15; 99, 2; 102, 14; 118, 92; 123, 1; 134, 5; 143, 4; Set 118, 7; nemne ~ , nymSe ~ , in Son ~ . (w.ind.) ‘seeing that, since,’ QUOD, QUO¬ NIAM; ~ 88, 44, 45 (2); 106, 28; 118, 71; 119, 5; 5et 135, 1. (w.ind.) ‘so that, in order that,’ UT; ~ 25, 7; 118, 60; H. 13, 4. (w. opt.) ‘that,’ UT, QUOD; ~ 39, 13, 15; 49, 22; 72, 13; 77, 38; 90, 11; 93, 15; 103, 20, 25, 33; 105, 19; H. 13, 16; Set H. 9, 7; nemne ~. (w.opt.) ‘in that, seeing that,’ UT, QUOD; ~ 8, 5; 77, 20; (w.opt.) ‘so that, in order that,’ UT (104x); ~ 8, 3; 9, 13, 19, 34; 10, 2; 13, 3; 16, 5; 18, 14; 22, 9; 24, 13; etc.; Saet 60, 6; dset 110, 4; J?set 9, 30; 34, 23; 36, 33; 40, 9; 62, 3; 108, 30; 3et 32, 16; 33, 16; 38, 1; H. 3, 11; det 9, 28. ~ ne (w.opt.) ‘that not,’ NE; 9, 31; 68, 23; 77, 44; 118, 37; H. 7, 40. See o5 ~ , for Son ~ . 5aette conj. (w.ind.) ‘that, in that, seeing that,’ QUONIAM, QUIA; ~ 4, 4; 9, 34; 19, 6; 33, 8; 40, 11; 49, 8; 58, 13; 108, 26; 118, 100, 159; Sette 9, 19; dette 61, 12; (w.ellipsis) ~ 82, 13; 91, 14; 106, 1; 117, 2, 28; 135, 28; Saette 117, 28; daette 106, 1; 135, 2, 3; daette 117,4; Sette 117, 4; dette 135, 1. (w.opt.) ‘so that, in order that,’ UT; ~ 9, 38; 16, 4; 70, 2; 75, 6; 77, 7; fcette 36, 8; (w.ellipsis) ~ 35, 1. Sa get , See 3a adv. Sas, See Ses. Sa Se conj. (w.ind.) ‘when, while,’ CUM, DUM; ~ 48, 20; 106, 5; 119, 6; 136, 1; Sa de 75, 6. Se, See se, se Se, Saeh Se, Sa Se. Se; Seada, Seade, See Su; Sgod. Seara, See se. Searf adj. ‘poor, needy,’ PAUPER; n.s.m. ~ 108, 22. Searfa m. (n) ‘poor man, needy person,’ PAU¬ PER; n.s. ~ 9, 21, 34; 24, 15; 33, 6; 39, 20; 48, 2; 68, 29; 69, 6; 73, 20; 85, 1; H. 6, 25; g.s. Searfan 9, 30; 108, 30; d.s. 67, 11; dearfan 71, 13; a.s. Searfan 9, 29, 30 (2); 10, 5; 34, 11; 36, 13; 40, 1; 71, 12; 81, 3, 4; 108,16; 112, 6; H. 4, 10, 11; Seorfan 106, 40; n.p. Searfan 21, 24; 68, 32; 78, 8; g.p. Searfena 9, 9, 12, 17 (2), 32, 37; 11, 5; 21, 22; 71, 4, 13; 73, 18; 101, 15; 139, 12; d.p. Searfum 111, 8; a.p. Searfan 68, 33; 71, 2, 4; 131, 16. Searfednis f. (jo) ‘poverty,’ PAUPERTAS; d.s. Searfednisse 30, 12.

SeaSe, Seawde, Sec, See deaS, Siowian, Su. Seccan wk. 1 (w.a.) ‘cover,’ TEGERE; pr7~3 sg. SeceS H. 7, 15. See bi-. Segn m. (a) ‘servant,’ MINISTER; n.p. Segnas 102, 20; a.p. 103, 5. Segnian wk. 2 (w.d.) ‘serve, minister to,’ MI¬ NISTRARE; pt. 3 sg. Segnade 100, 6. Sencan wk. 1 (w.a. or intr.) ‘think, think about, consider, take thought,’ COGITARE, RE¬ COGITARE; (w.a. and d.) ~ yfel me ‘think evil concerning me’; (w.inf.) ‘plan’; pr. 1 sg. Sencu H 3, 9; Senco 37, 17; pi. SencaS 34, 5; 39, 17; dencaS 9, 21; pt. 1 sg. Sohte 76, 5; 118, 59; 3 sg. 51, 2; pi. Sohtun 20, 11; 34, 20; 61, 4; 72, 6; 82, 3 (2), 5; 139, 2, 5, 8; Sohton 40, 8. Sennan wk. 1 (w.a.) ‘stretch out, extend,’ TEN¬ DERE, PRAETENDERE, EXPANDERE; pr. 3 sg. SeneS (gl.perf.) 7, 13; imp. sg. Sene 35, 10; ppl. Sennende H. 6, 16; pt. 1 sg. Senede 142, 6; pi. Senedon 10, 2; 36, 13; ~ bogan ‘bend a bow.’ See a-. Seo, See Slow. Seod f. (o) ‘nation, tribe,’ GENS; (pi.) ‘nations, ? ‘the heathen, pagans’; n.s. Siod 32, 11; H. 7, ■ 41; g.s. Seode 105, 5; d.s. 42, 1; 104, 11; Siode 82, 4; a.s. Seode 104, 11; Siode H. 7, 30 (2); n.p. Seode 9, 14, 16, 18, 19, 36; 48, 1; 71, 18; 78, 1, 10; 85, 8; 117, 10; H. 6, 12; Siode 46, 1; 64, 8; 65, 7; 66, 4; 101, 13; 113, 10; 116, 1; H. 5, 16; H. 6, 24; H. 7, 65; Seade 45, 5; SeoSe 71, 11; g.p. Seoda 21, 26; 95, 7; 105, 30; 113, 12; Sioda 88, 44; 95, 5; 97, 3; 110, 4; Sieda 17, 41; 32, 9; H. 7, 11; Seada 21, 26; Siada 134, 15; dioda 104, 39; d.p. Seodum 17, 46; 81, 8; Siodum 43, 16; 45, 9; 66, 2; Seodu 43, 13; a.p. Seode 2, 8; 9, 5, 12; 43, 3; 46, 8; 56, 11; 58, 8; 77, 55; 78, 6; 79, 8; 93, 9; 95, 3; 104, 1; 105, 26 (2); 107, 3; 125, 3; Siode 46,3; 65, 6; 66, 4; 67, 28; 95, 10; 112, 4; 134, 10; H. 6, 21; H. 7, 10; deode 58, 5. Seodscipe m. (i) ‘discipline, obedience to law or authority,’ DISCIPLINA; n.s. ~ 17, 34; Siodscipe H. 7, 41; a.s. ~ 49, 18; 118, 66. Seof m. (a) ‘thief,’ FUR_; a.s. ~ 49, 19. Seorfan; Seos, Seosne, Seossu, See Searfa; Ses. Seostre nt. (ja) ‘darkness, dark place’; (pi.) TENEBRAE; n.s. ~ (gl. pi.) 34, 7; n.p. Seostru 138, 10, 11; Seostro 54, 5; deostru H. 8, 7; d.p. Seostrum 87, 6, 12; 90, 6; 106, 9, 13; 111, 4; H. 4, 14; H. 9, 12; a.p. Seostru 17, 11, 27; 81, 5; 103, 19; 104, 24; 138, 9; H. 12, 5. Seostre adj. ‘dark, lacking light,’ TENEBRO¬ SUS; n.s.nt. ~ 17, 11.

261

VESPASIAN PSALTER

heote f. (n) ‘waterfall, ? floodgate,’ CATA¬ RACTA; g.p. heotena 41, 7. heow, heowdome, heow i an, See hiow, hiowdom, hTowian. her adv. ‘there, at that place, therein,’ IBI, " ILLIC; ~ 22, 1; 35, 12; 47, 6; 49, 24; 52, 5; 65, 5; 67, 25; 68, 35; 75, 3; 101, 25; 103, 16, 24 (2); 106, 35; 121, 5; 131, 18; 132, 4; 136, 1, 3; 138, 6; H. 6, 10; (ILLUC) 138, 8; der 13, 9. her conj. (w.ind.) ‘where, wherein,’ UBI; ~ 13, 9; 52, 5; 94, 9;_131, 7; H. 7, 13. here, hes, See se. hes, heos, his pron. dem. ‘this, this man, this thing, this time, this act,’ etc., HIC, IS, ISTE; n.s.m. hes 23, 5, 8, 10; 33, 6; 47, 12; 48, 12; 54, 11; 100, 6; 103, 25; 117, 22; H. 5, 2; H. 7, 7; H. 11, 7; (L. zero) 106, 10; des 117, 21; d.s.m. hissum 31, 9; 141, 4; a.s.m. heosne 74, 7 (2); 77, 54; 79, 14; 100, 4; n.s.f. heos 76, 9; 108, 26; 118, 50, 56; 131, 15; g.s.f. hisse 73, 17; d.s.f. 11, 8; 30, 5; 94, 10; a.s.f. has 26, 5; n.s.nt. his 23, 6; 103, 24; 108, 20; 117, 19; 149, 9; g.s.nt. hisses 71, 4; d.s. nt. hissum 7, 8; 9, 14; 15, 9; 24, 8; 31, 7; 40, 11; 74, 8; 143, 16; of hissum nu ‘from this time now, henceforth’ (EX HOC NUNC) 112, 2; 113, 25; 120, 7; 124, 2; 130, 5; of hissum (EX HOC) H. 10, 3; a.s.nt. his 7, 3; 26, 4; 67, 26; 72, 13; 74, 8; 100, 5; H. 2, 6;H. 5, 14, 19; n.p. has 19, 7 (2); 43, 19; 67, 27; 86, 3; 94, 10; 100, 6; 101, 16; 143, 19; H. 7, 49, 51; d.p. hissum 17, 18; 27, 4; 33, 18, 19; 35, 10; 43, 15; 54, 17; 72, 1; 77, 31; 78, 4; 119, 6; 121, 1; H. 7, 61, 66; H. 9, 12; heossu 30, 27; a.p. has 14, 7; 41, 4; 43, 22; 48, 1, 17; 49, 22, 23; 61, 11; 65, 13; 106, 42; 131, 12; H. 7, 6, 40, 42. het; hette; hiada, See se, hast; hastte; heod. hicce adj. ‘dense, thick,’ CONDENSUS; d.s.m. hiccum H. 6, 7; wk. a.p.nt. (sb.) hiccan 28, 7. hider adv. ‘thither, to that place,’ ILLUC, ILLIC; ~ 49, 6; 121, 4. hider conj. (w.ind.) ‘whither,’ QUO; ~ 49, 24. hie da, See heod. hrn pron. poss. ‘thy, thine,’ TUUS; n.s.m. ~ (29x) 8, 1, 9; 17, 34; 18, 11; 41, 3, 11; 43,5; 44, 9, 13; 49, 8; etc.; din 108, 27; g.s.m. hines (29x) 4, 7; 20, 9; 30, 22; 35, 8; 43, 5; 44, 12, 18; 64, 12; 68, 29; 73, 4; etc.; dines 5, 13; 78, 9; 79, 5; 88, 14; 118, 88; d.s.m. hinum (64x) 5, 7; 9, 2; 12, 7; 14, 1; 15, 11; 16, 2; 17, 47; 18, 12; 20, 6; 24, 10; etc.; a.s.m. hinne (59x) 5, 12; 9, 10; 15, 10; 21, 17, 20; 22, 7; 26, 10 (2); 30, 19; 36, 5; etc.; dinne 120, 7; n.s.f. ~ (74x) 3, 7; 8, 2; 9, 32; 17, 34;

262

20, 8 (2); 22, 5 (2), 8; 24, 5; etc.; g.s.f. hinre (32x) 5, 7; 17, 34; 19, 3; 30, 21; 36, 4; 50, 7, 13; 58, 10; 64, 12; 68, 13 (2); etc.; (? d.s.) 49, 21; hire 118, 106; d.s.f. hinre (82x) 5, 8; 6, 1; 9, 3, 14, 18; 11, 9; 12, 6, 7; 15, 11; 16, 7; etc.; (gl.g.s.) 49, 21; H. 13, 2; dinre 118, 68; 142, 11; H. 4, 2; H. 5, 14; hire 30, 1; 44, 11; 90, 7; hinra 16, 12; h 140, 2; a.s.f. hine (109x) 2, 8 (2); 5, 8; 6, 3; 12, 1; 19, 3; 20, 1; 24, 7; 26, 11; 27, 11; etc.; (? n.s.) 118, 41; dine 114, 6; ~ 66, 2;>n.s.nt. (23x) 9, 37; 16, 15; 44, 8; 47, 9; 53, 7; 56, 6, 13; 78, 14; 84, 5; 87, 7; etc.; din 64, 5; g.s.nt. hines (33x) 17, 16; 25, 7, 8 (2); 35, 8; 37, 3; 44, 8; 47, 8; 49, 16; 64, 5; etc.; d.s.nt. hinum (53x) 5, 7; 6, 1; 7, 6; 14, 1; 20, 1, 13; 27, 2; 30, 23; 35, 9; 37, 1; etc.; hinvm 92, 8; dinum 83, 4; 118, 25; a.s.nt. ~ (55x) 3, 7; 5, 7; 16, 6; 19, 4; 25, 6; 27, 11; 30, 2; 34, 26; 42, 3; 43, 14; etc.; (gl. a.p.) 118, 158, 162; hine (? i.s.nt.) 85, 1; i.s.nt. hine 107, 5; H. 13, 10; n.p.m. (20x) 9, 25; 35, 6; 59, 4; 65, 2; 67, 23; 76, 14, 16; 82, 2; 87, 16; 88, 10; etc.; dine 118, 39, 75; g.p. m. hinra 7, 6; 8, 4; 51, 9; 67, 23; 73, 18; 78, 2 (2), 11; 88, 44; 101, 25; 105, 5; 109, 2, 3; 127, 2; dinra 118, 52; d.p.m. hinum 8, 3; 20, 8; 39, 5; 44, 17; 82, 3; 90, 11; 96, 8; 118, 43, 102, 120; 121, 2, 7; a.p.m. hine (18x) 24, 3; 47, 10; 50, 14; 71, 2; 88, 9; 89, 15, 18; 109, 2; 118, 15, 30; etc.; (gl.g.s.) 118, 13; n.p.f. (18x) 37, 2; 41, 7; 43, 3; 44, 7; 49, 9; 76, 15, 16 (2); 88, 43; 92, 7; etc.; (gl.sg.) H. 5, 7; dine 118, 73; g.p.f. hinra 8, 6; 16, 4; 24, 5; 41, 7; 50, 2; 68, 16; 91, 3; 101, 22; 118, 14, 27, 33; 142, 5; dinra 137, 8; d.p.f. hinum 16, 5, 14; 20, 12; 30, 17; 44, 3; 118, 16, 23, 31, 46, 48, 80, 109, 117, 118, 152, 157; (? d.p.m.) 44, 9; dinum 102, 3; a.p.f. hine (41x) 9, 34; 16, 7; 19, 6; 24, 3; 30, 5; 35, 7; 39, J.2; 49, 9; 87, 7; etc.; (gl. g.s.) 38, 10; (gl. DNE) 88, 1; dine 118, 12; n. p.nt. ~ (19x) 41, 7; 65, 2; 67, 11; 83, 1; 87, 12, 16; 91, 4; 101, 21, 24; 103, 23; etc.; din 118, 86; 127, 4; g.p.nt. hinra (18x) 16, 8; 30, 25; 35, 8; 56, 1; 60, 3; 62, 8; 72, 12; 73, 21; 76, 9; 103, 12; etc.; d.p.nt. hinum (25x) 5, 4; 44, 10; 49, 10; 50, 5; 64, 8; 73, 4; 76, 10 (2); 88, 17; 89, 4; etc.; dinum 118, 27; hinnum 64, 4; a.p.nt. ~ (46x) 9, 1, 13; 20, 13; 25, 7; 38, 10; 39, 5; 49, 15; 70, 16; 72, 24; 74, 2; etc.; din 83, 3; 1_44, 4. See hu. hiod, hTode; hiodscipe; hToful, See heod; heodscipe; deoful. hiow m. (wa) ‘servant, slave,’ SERUUS; n.s. ~ 115, 6 (2); 118, 23, 125, 140; 142, 12; heow 18, 11; heo 108, 27; g.s. hiowes 118, 84; heowes 34, 25; 79, 5; 85, 3; 88, 33; 104, 6;

MERCIAN GLOSSARY

5iow (cont.) 129, 2; d.s. Siowe 18, 12; 26, 11; 118, 17, 38, 49, 76, 124; 135, 23; 142, 2; Seowe 88, 3; 118, 65; Sieowe 131, 10; a.s. ~ 30, 19; 85, 2; 88, 18; 104, 22; 118, 135, 176, 143, 11; 5eow 77, 69; 104, 15; 118, 122; n.p. biowas 133, 1; 134, 1; H. 8, 15; beowas 101, 12; g.p. biowa 33, 22; 68, 36; 78, 2, 11; 88, 44; 101, 25; 122, 2; beowa 96, 10; d.p. biowum 134, 14; H. 7, 52; a.p. biowas 89, 15; 104, 21; 134, 9; beowas 89, 18. biowdom m. (a) ‘service, ? use, ? advantage,’ SERUITUS; g.s. biowdomes 146, 9; d.s. beowdome 103, 13. biowian wk. 2 (w.d.) ‘serve, worship,’ SERUIRE; pr. 3 sg. biowab 21, 28; pi. biowiab 118, 91; beowiab 71, 11; opt. pi. biowien 101, 20; biwgen H. 9, 7; imp. pi. biowiab 99, 1; beowiab 2, 11; pt. 3 sg. beawde 17, 42; pi. biowedun 105, 26; beowdun (intr.) 80, 6. ~ dryhtne ‘worship the Lord.’ ~ greftum ‘serve or worship idols.’ biowincel nt. (ja) ‘little servant,’ FAMILICUS; n.p. biowincelu H. 4, 7. Sire; Sis, bisses, Sissum, See Sin; Ses. So, Soehter, Soemes, See for Son, dohtur, doeman. Soh, Sohte, Sohtur, See Sorh, Sencan, dohtur. SomeS, See doeman. Son conj. (w.inf.) Than,’ QUAM; mae ~ ‘more

than, rather than’; god ~ ‘better than’; ~ 51, 3; 117, 8, 9; Sone 83, 10. Son, See for Son, se. Sonan adv. ‘from where, whence,’ UNDE; ~ 120, 1. Sonc m. (a) ‘gratitude’; (pi.) ‘thanks,’ GRATES; a.p. Soncas H. 12, 3. Sondum, Sone, See don, se. Sonne adv. ‘then, at that time,’ TUNC; ~ 2, 5; 50, 20 (2); 77, 33; 95, 12; 106, 42; 118, 6; 125, 2, 3. ‘in that case, in that event,’ TUNC; ~ 18, 13; 118, 92.

Sonne conj. (w.ind.) ‘when, while, at the time That,’ DUM; ~ (47x) 4, 4; 7, 2; 9, 21, 30 (2); 13, 11; 16, 15; 26, 3; 27, 2 (2); 29, 8; 30, 16; 31, 4; 34, 13; etc.; (CUM) 2, 13; 36, 23, 32, 33; 48, 8, 16 (2), 17; 57, 9; 63, 1; 77, 33; 108, 23; 126, 4; H. 7, 10; (QUANDO) 100, 1; 118, 84. Sorh prep, (w.a.) ‘through, through the midst of,’ PER; ~ 65, 11; 67,_8; 135, 14, 16; H. 5, 23 (2); ~ weter, ~ woesten, etc. ‘through, during the time of’; ~ 6, 5; 7, 12; 12, 2; 21, 2; 41, 11; 90, 6; 91, 2; 104, 34; 120, 6 (2); 144, 2; H. 12, 8; ~ deg, ~ naeht, etc. ‘with, by, by means of’; ~ 15, 4; 32, 14; 49, 17; 77, 49; H. 5, 8, 9; H. 9, 3, 11; H. 13, 5, 6, 9; Soh H. 13, 4; ~ muS, ~ englas, ~ megen, etc. swergan ~ ‘swear by’; H. 7, 59. Sorhfearan st. 6 (intr.) ‘travel along,’ PER-

TRANSIRE; pr. pi. SorhfearaS 103, 24. See fearan. Sorh geotan st. 2 (w.a.) ‘pour upon, drench, fill,’ PERFUNDERE; pt. 2 sg. Sorhgute 88, 39. See ageotan, ingeotan, togeotan. Sorhleoran wk. 1 (w.a.) ‘pass through,’ PERTRANSIRE; pr. 3 sg. SorhleoreS (gl.perf.) 65, 5; pt. 3 sg. Sorhleorde 104, 15; 123, 4; opt. sg. 123, 4. (intr.) ‘pass by’; pr. pi. SorhleoraS 103, 10, 19; pt. pi. Sorhleordun 76, 14; 87, 16; 104, 11. (intr.) ‘pass away, be gone’; pr. 3 sg. SorhleoreS (gl.subj.) 89, 6; (gl.perf.) 102, 15. See leoran. Sorhwunian wk. 2 (intr.) ‘endure, remain, live on,’ PERMANERE, PERSEUERARE; pr. 2 sg. Sorhwunas 101, 10, 23; 3 sg. SorhwunaS 9, 7; 18, 9; 60, 5; 71, 5, 17; 118, 91; Sorhwunad 118, 89; pi. SorhwuniaS 5, 4; 118, 91. See wunian. Sorn m. (u-a) ‘thorn, thorn bush,’ SPINA; n.s. ~ 31, 4; n.p. Sornas 57, 8; d.p. Sornum 117, 12. SoS, See don. 5 re a f. (wo) ‘whip, scourge, punishment,’ FLAGELLUM; n.s. ~ 90, 10; n.p. drea 31, 12; d.p. Sream 37, 16; a.p. ~ 34, 15. Sreang f. (o) ‘rebuke, punishment,’ INCREPA¬ TIO; d.s. Sreange 17, 16; 103, 8; dreange 75, 5; 79, 15; a.s. Sreange 37, 13; d.p. Sreangum 38, 10; a.p. Sreange 149, 7. Sreat m. (a) ‘crowd, troop,’ CHORUS; d.s. Sreate 149, 3; 150, 4; a.p. Sreatas (CLEROS, ? misr.) 67, 13. Sregan wk. 3 (w.a. or intr.) ‘accuse, blame, re¬ buke, punish, attack,’ ARGUERE, CASTI¬ GARE, CORRIPERE, INCREPARE, UR¬ GERE; pr. 1 sg. Sreu 49, 23; dregu 49, 9; 2 sg. Sreast (gl.subj.) 6, 1; dreast (gl.subj.) 6, 1; 3 sg. SreaS 93, 9 (2); 140, 7 (2); opt. sg. Srege 68, 15; imp. sg. Srea 37, 1; ppl. Sregende 117, 18; pt. 2 sg. Sreades 9, 5; 38, 11; (INCREPA FERAS, misr. INCREPAUERAS) 67, 27; dreades 118, 21; 3 sg. Sreade 104, 12; 105, 9; 117, 18; pl. Sreadun 15, 7. See ge-. Sreo num. ‘three,’ TERNI; a.m. ~ H. 5, 5. Srines f. (jo) ‘Trinity,’ TRINITAS; n.s. ~ H.

_

12, 8.

Srowian wk. 2 (w.a. or intr.) ‘suffer, endure,’ PATI, PERPETI; inf. ~ (PERPETI adj., misr.) H. 11, 2; pr. 1 sg. Srowiu H. 3, 8; pl. SrowiaS 58, 14; opt. pl. Srowien (gl.fut.) 58, 6; ppl. (d.p.m. sb.) Srowiendum 102, 6. Sryht, Sryhten, See dryhten. Srymseld nt. (a) ‘throne,’ THRONUS; a.s. ~ 9, 4; 88, 27. bu pron. pers. ‘thou,’ TU; n.s. ~ (TU, 119x) 3,

263

VESPASIAN PSALTER

bu (cont.) 2, 6; 4, 9; 5, 3, 13; 6, 3; 8, 4; 9, 34 (2); 11, 8; etc.; du H. 13, 8; be 39, 21; ~ earb (ES TU) 2, 7; 15, 1; 21, 8; 26, 12; 30, 4; 55,8; 69, 7; 70, 3; 85, 9; 88, 24; 117, 26 (2); 118,68, 114; 139, 6; (ESTO) 73, 21; ~ ontynes (ASPE¬ RIS TU) 144, 17; ~ (L. zero, 311x) 2, 9 (2); 3, 6; 4, 1 (2), 8; 5, 2, 5 (2), 12; etc.; naldes ~ (NOLUISTI) 39, 6; forletesde (DERELINQUES) 15, 10; ~ (before voc., L. zero) 9, 2; 12, 7; 65, 3; 91, 1; 96, 9; H. 13, 16; (after interr., L. zero) 9, 20; 12, 1 (2)- 21, 1; 41, 5, 10, 12; 42, 2; 43, 24; 51, 1; 73, 1, 11; 78, 5; 79, 5, 12; 87, 14 (2); 88, 40; 113, 5; 138, 16; earbu (ES) 41, 5, 12; 42, 5; ~ (after imp., L. zero, 55x) 9, 32; 21, 9, 17; 24, 6; 25, 9; 26, 11 (2), 12, 15; 27, 1, 3; 30, 3; 34, 21; 36, 1, 7, 8; 37, 20 (2); etc.; du 137, 8; 3 34, 21; bu ear (TUUS) H. 7, 7; g.s. bin 6, 4; 41, 6; 62, 7; 115, 8; 136, 1, 5 (2), 6; H. 2, 7; (? pron.poss.) 50, 12; 89, 14; 118, 24; d.s. be (TIBI, lllx) 2, 8; 5, 3; 9, 1, 34; 17,47; 19, 2, 4; 26, 10; 29, 9, 11, 12; etc.; de 73, 18; 3as 6, 4; 3e (TE, 91x) 5, 2, 4, 12 (2); 7, 1; 9, 2, 10; 17, 28; 21, 3, 4 (2); etc.; de 15, 1; 26, 9; 140, 1; hwet is 5e (QUID EST) 113, 5; wel 3e (EUGE) 34, 21 (2), 23 (2); 39, 18 (2); ondredes 3u 3e (TIMEBIS) 90, 5; a.s. 3ec (TE, 81x) 2, 7; 16, 7; 19, 9; 29, 1; 30, 19, 21; 35, 10; 39, 19; 43, 19; 44, 6, 9; etc.; dec 44, 10; 72, 18 (2); 80, 7 (2); 83, 4; 118, 79; 140, 10; bsec 69, 5; H. 12, 4; 5e 4, 1; 5, 11; 7, 7; 9, 11; 17, 1; 19, 1 (2), 2; 20, 8, 11; 21, 8, 20; 24, 2, 4, 19, 20; 30, 21; 31, 9 (2); 34, 18; 36, 33; 44, 4; 49, 9; 51, 5 (3); 54, 21; 73, 4; 117, 26; n.p. ge (UOS) 81, 7; 113, 23; (L. zero) 2, 12; 4, 3; 7, 12; 10, 1; 47, 11; 61, 3; 67, 13, 16; 81, 2, 6; 94, 8; 113, 6; 126, 3; 138, 17; H. 7, 54, 55; d.p. eow 65, 14; 126, 3; H. 7, 51, 56; a.p. eowic 113, 22 (2); 117, 24; 128, 6; H. 7, 56; eow 33, 11; 128, 6. See eower, bin pron. poss. bu pron.rel. ‘thou who,’ QUI; n.s. ~ 9, 4, 13; _ 15, 5; 17, 45; 21, 8; 43, 6; 51, 1; 54, 12; 59, 9; 64, 7; 79, 1, 2; 93, 2; 103, 3; 122, 1; 143, 11 (2); H. 5, 21; H. 13, 1, 2, 7, 11, 15, 16. See bu be. bunurrad f. (o) ‘thunder, thunderbolt,’ TONI¬ TRUUM; g.s. bunurrade 76, 14; 103, 8. bunwenge nt. (n) ‘temple of head,’ TEMPUS; d.p. bunwengum 131, 4. burst m. (a) ‘thirst,’ SITIS; d.s. burste 68, 21; a.s. ~ 61, 4; (? d.s.) burs 103, 11. ‘drought, ? arid place’; a.s. ~ 106, 32; (? d.s.) burs H. 7, 13. busend num. ‘thousand, thousand men,’ MILLE; nom. ~ 90, 7 (2); (w.g.) 89, 4; acc. 83, 9; H. 7, 43; (w.g.) 3, 5; 104, 8; 118, 72; bused (w.g.) 67, 17; d.p. busendum 67, 17; a.p. busendu H.

264

7,43. ten ~ ‘ten thousand,’ DECEM MILIA. bube pron.rel. ‘thou who,’ QUI; n.s. ~ 76, 11; 98, 1; 107, 10; bu de 79, 1. See bu pron. rel. bwean st. 6 (w.a.) ‘wash, bathe,’ LAUARE; pr. Tsg. bwea 25, 6; (? intr.) 6, 5; 2 sg. bwes 50, 8; 3 sg. bweb 57, 9; pt. 1 sg. bwog 72, 11. See a-. bwerh adj. ‘crooked,’ PERUERSUS; wk. a.s.m. bweoran 77, 57. ‘depraved, perverse,’ PER¬ UERSUS, PRAUUS; ms.f. bweoru H. 7, 6, 28; buerh 100, 3.; n.s.nt. 77, 10; wk. d.s.m. bweo¬ ran 17, 25. by lees conj. (w.opt.) ‘that not, lest,’ NE; ~ 33, 13; H. 7, 39; H. 12, 7; by les sefre (NEQUANDO) 7, 2. ~ hwonne Test at any time,’ NE QUANDO; 58, 10; by l§s hwonne 2, 12. See lytel adj., se pron. byrstan wk. 1 (intr.) ‘thirst, desire, yearn,’ SITIRE; pr. 3 sg. byrsteb 62, 2; (gl.perf.) 41, 2; ppl. (pi.) byrstende 106, 4. bysga, See dysig.

pa, See se. past; paette; pon, See se, paet; baette; for bon.

ufan adv. ‘from above,’ DESUPER; ~ 77, 25. ufancumende ppl. sb. ‘one who comes from above,’ ORIENS; n.s.m. ~H. 9, 11. See cuman. uferra adj. comp, ‘upper part, higher place,’ SUPERIOR; d.p.nt. uferrum 103, 12; a.p.nt. uferran 103, 3. un 52, 4. See unnyt. unarefnendlTc adj. ‘unbearable,’ INTOLERA¬ BILIS; a.s.nt. ~ 123, 4. See arefnan. unbeorende ppl. sb. ‘sterile one, barren woman,’ STERILIS; n.s.f. unbeorendu H. 4, 8; a.s.f. unbeorende 112, 8. See beoran. unbeorendnis f. (jo) ‘barrenness,’ STERILITAS; a.s. unbeorednisse 34, 12. See beoran. unbesmiten ppl. ‘undefiled,’ INPOLLUTUS; n.s. m. ~ 17, 29. See bismitan. uncub adj. ‘unknown, uncertain thing,’ INCER¬ TUS; wk. a.p.nt. uncuban 50, 7. See cub. under prep, (w.d.) ‘under, beneath,’ SUB, SUB¬ TUS; ~ 8, 7; 9, 28; 13, 5; 16, 8; 17, 9, 35; 46, 3; 65, 15; 90, 4; 139, 3; H. 6, 28; (w.a.) fallan ~ 17, 37; 44, 7. (w.d.) ‘under the authority of, in the power of’; ~ 17, 38, 45; 105, 31; 143, 3. underbeodan wk. 1 (w.a.) ‘subdue, subject,’ SUB¬ DERE, SUBICERE; (w.d.) ‘make subject to’; pr. ppl. underbeodende 143, 3; pt. 2 sg. under-

MERCIAN GLOSSARY

underbeodan (cont.) beodes 17, 45; underdeodes 8, 7; 3 sg. underbeodde 46, 3; underbiodde H. 7, 44; ppl. underdeoded 61, 1; underbioded 36, 7; 61, 5; (pi.) underbiodde 107, 8; underbeoded 59, 7. See gebeodan. unfulfremednis f. (jo) ‘incompleteness, imper¬ fection,’ INPERFECTUM; a.s. unfulfremednisse 138, 14. See gefremman. ungefoerne adj. ‘impassable place,’ INUIUS; d.s. nt. ungefoernum 106, 39; wk. d.s.nt. ungefoernan 62, 3. ungehselendlTc adj. ‘incurable,’ INSANABILIS; n.s.f. ungehaelendlic H. 7, 34; ungehaeledlic H. 7, 48._ ungereordedlic adj. ‘insatiable,’ INSATIABILIS; d.s.f. ungereordedlicre 100, 5. ungeselignis f. (jo) ‘misfortune,’ INFELICITAS; n.s. ~ 13, 7. ungewyrht f._(i) ‘something not done, lack of deeds’; bi ~ ‘without cause, undeservedly,’ GRATIS; d.p. ungewyrhtum 34, 8, 19; 68, 4; 108, 2; 118, 161; 119, 6. See gewyrht. unnyt adj. ‘useless,’ INUTILIS; n.p.m. unnytte 13, 4; un 52, 4. unondcybignis f. (jo) ‘ignorance,’ IGNORANTIA; g.s. unondcybignisse 24, 6. unondgetful adj. Tacking intelligence, senseless,’ INSENSATUS; n.p.m. unondgetfulle H. 7, 45. unreht nt. (a) ‘wickedness, injustice,’ INIQUI¬ TAS; a.s. ~ 40, 6; 63, 2; 91, 8; 93, 4, 14. unreht adj. ‘wicked, unjust, unjust man, unjust act, wicked word,’ INIQUUS, INIUSTUS; n.s. m. ~ 118, 118; d.s.m. unrehtum 42, 1; a.s.m. unrehtne 118, 128; a.s.f. unrehte 118, 36; a.s. nt. ~ 40, 8; n.p.m. unrehte 26, 15; 34, 12; g.p. m. unrehtra H. 6, 23; wk. a.s.m. unrehtan 139, 11; n.p.m. 36, 37; 118, 85^86; a.p.nt. 9, 22; 25, 4; 62, 10; 100, 7. ~-gitsung ‘greed,’ AUARITIA. unrehthaimdere m. (ja) ‘adulterer,’ ADULTER; d.p. unrehthsemderum 49, 19. unrehtlic ? adj. ‘unjust man, the wicked,’ IN¬ IQUUS; n.p.m. unrehtlice 118, 126, 150. (? adv., i.e. INIQUI, misr. INIQUE.) unrehtlice adv. ‘unjustly, wickedly,’ INIQUE, INIUSTE; ~ 34, 19; 37, 18; 43, 19; 70, 3; 74, 4; 105, 6; 118, 51, 78. unrehtwis adj. ‘unjust, wicked, unjust man, the unrighteous,’ INIQUUS, INIUSTUS; d.s.m. unrehtwisum 139, 1; d.s.f. unrehtwisre 24, 18; n. p.m. unrehtwise 103, 33; (alt. unrehtwislice) 68, 5; g.p.m. unrehtwisra 64, 3; d.p.m. unrehtwisum 74, 4; 139, 4; d.p.f. 119, 2; wk. n.s.m. unrehtwisa 35, 1; d.s.m. unrehtwisan 17, 46; n.p.m. 5, 4; 24, 3; 36, 28; 85, 13; a.p. m. 118, 113; urehtwisan 50, 14.

unrehtwislice adv. ‘unjustly, wrongfully,’ IN¬ IUSTE; ~68, 5. (unrehtwise alt, unrehtwislicej INIUSTI alt. INIUSTE.) unrehtwisnis f. (jo) ‘unrighteousness, iniquity, wicked action, wicked speech,’ INIQUITAS, INIUSTITIA; n.s. ~ 7, 3, 16; 16, 3; 26, 15; 48, 5; 54, 9 (2); 56, 1; 72, 6; 91, 14; 108, 14; 118, 69, 133; H. 7, 5; unrehtwisn 106, 41; nurehtwisnis 58, 3; unrehtwisse 35, 3; g.s. unrehtwisnisse 17, 4; 88, 20; 106, 16; 118, 29, 104; 138, 21; 143, 8, 13; unrehtwisnise 93, 18; d.s. unrehtwisnisse 17, 23; 38, 11; 49, 22; 50, 3; 51, 1; 58, 4; 71, 14; 72, 5; 124, 4; (gl.a.p.) 72, 15; 102, 10; 106, 16; a.s. (41x) 5, 3, 5; 6, 7; 7, 14 (2); 10, 6; 13, 8; 27, 3; 30, 20; 35, 2, 3; 36, l, 7; 44, 9; 50, 2, 4; 51, 3; 52, 5; 54, 8; 57, 2; etc.; (INIUSTIAM) 51, 2; unrehwisnisse 35, 12; unrehtwisniss 37, 17; n.p. unrehtwisnisse 25, 9; 31, 1; 37, 4; 39, 13; g.p. unrehtwisnissa 73, 19; d.p. unrehtwisnissum 38, 9; 50, 6; 102, 3; 105, 32; 129, 8; a.p. unrehtwisnisse 31, 5, 6; 50, 10; 54, 3; 57, 2; 78, 8; 88, 30; 89, 8; 93, _20; 102, 12; 128, 2; 129, 3. unrot adj. ‘sad, sorrowful,’ TRISTIS; n.s.m. ~ 41, 10; 42, 2; n.s. f. 41, 5, 12; 42, 5. unscebful adj. ‘the innocent, harmless person,’ INNOCENS; wk. a.s.m. unscebfullan 14, 6. unscebfulnis f. (jo) ‘harmlessness, innocence,’ INNOCENTIA; d.s. unscebfulnisse 7, 9; 17, 20, 24; 25, 1, 10; 40, 12; 83, 12; 100, 2. unscebbende ppl. ‘innocent, harmless, innocent man,’ INNOCENS; n.s.m. ~ 17, 25; 23, 4; d.s. m. unscedendum 17, 25; a.s.nt. inscebbende 105, 27; inscebende 93, 18; n.p.m. ~ 24, 20; a.p.m. unscebende 25, 6; wk. a.p.m. unscebbendan 72, 11. See scebban. unscyldig adj. ‘guiltless man,’ INNOCENS; wk. a.s.m. unscyldgan 9, 28. untas 103, 30, See munt. untelwyrbe adj. ‘blameless,’ INREPRAEHENSIBILIS; n.s.f. ~ 18, 7. untrum adj. ‘feeble, infirm, feeble person,’ IN¬ FIRMUS; n.s.m. ~ 6, 2; 104, 32; n.p.m. untrume H. 4, 6. untrymnis f. (jo) ‘weakness,’ INFIRMITAS; a.s. untrynisse 40, 3. unwemme adj. ‘spotless, undefiled, blameless, blameless man,’ INMACULATUS; n.s.m. ~ 17, 23; 18, 13; a.s.m. unwemne 17, 31; n.s.f. ~ 118, 80; n.p.m. unwemme 118, 1; g.p.m. unwemra 36, 17; n.p.nt. ~ H. 7, 6; wk. d.s.m. unwemman 100, 1, 6; a.s.m. 63, 3. unwis adj. ‘foolish, ignorant, unwise, foolish man,’ INSIPIENS; n.s.m. ~ 91, 5; a.s.f. un¬ wise H. 7, 30; n.s.nt. ~ 73, 17; n.p.m. unwise 75, 4; 93, 8; d.p.nt. unwisum 48, 11, 20; wk.

265

VESPASIAN PSALTER

unwis (cont.) n.s.m. unwisa 13, 1; 48, 8; 52, 1; d.s.m. unwisan 38, 9; 73, 21. unwisdom m. (a) ‘foolishness, stupidity,’ IN¬ SIPIENTIA; g.s. unwisdomes 37, 5| d^s. unwisdome 21, 2; a.s. ~ 68, 6. See wisdom. up adv. ‘above, on high,’ SURSUM; ~ 49, 5; upp 113, 11. ‘upwards, up’; hebban ~ (EXAL¬ TARE), ahebban ~ (EFFERRE); ~ 7, 6; 20, 13; 36, 33; 56, 6, 13; 82, 2; 93, 2; 98, 10; 107, 5. upahebban st. 6 (w.a.) Tift up, raise up, exalt,’ EXALTARE, LEUARE, ELEUARE, EXTOL¬ LERE, SUPEREXALTARE, SUPEREXTOL¬ LERE; pr. 2 sg. upahefes 17, 46; pt. 1 sg. upahof 24, 1; 88, 17; 130, 3; 142, 9; 2 sg. upahofe 88, 36; 3 sg. upahof 26, 7, 8; 105, 21; 117, 16; H. 10, 7; (gl.fut.) 109, 8; upahefen 8, 2; 9, 32; 12, 3; 45, 9 (2); 63, 6; 71, 7, 16; 87, 15; 88, 12, 15, 22; 91, 9; 96, 9; 111, 8; H. 4, 1; H. 6, 19; uppahefen 17, 44; (a.s.m.) upahefenne 36, 34 (2); (pi.) upahefene 23, 7, 9; 36, 19; 46, 9; 74, 10; 106, 24; upahefen 88, 14; 139, 8. (w.a.) ‘praise, exalt,’ EXALTARE, SUPER¬ EXALTARE; pt. 1 sg. upahof 65, 15; ppl. upa¬ hefen 148, 13; H. 8, 20. ? ‘exalt mentally, make arrogant,’ ADLEUARE, EFFERRE, ELIGERE, EXALTARE; pt. ppl. upahefen 130, 1; (ELECTUS, ? misr.) 17, 25; (pi.) 65, 6; 72, 14; 130, 1; (wk. d.s.m.) upahefenan (ELECTO) 17, 25. See hebban. upahefenis f. (jo) ‘raising up, elevation,’ ELA¬ TIO; n.p. upahefenisse 92, 6; a.p. 87, 7. upareccan wk. 1 (? w.a.) ‘raise up, place erect,’ ERIGERE; pt. ppl. (pi.) uparehte 19, 8. See reccan. upcuman st. 4 (intr.) ‘come up, arise, appear,’ ORIRI, EXORIRI; pr. 3 sg. upcymeb 64, 11; pt. ppl. upcumen 84, 10; 96, 11; 103, 21; 111, 4. See cum an. upcyme m. (i) ‘coming up, rising,’ ORTUS, EXORTUS; d.s. ~ 49, 2; 106, 3; 112, 3; H. 12, 3. sunnan ~ ‘sunrise, the East.’ upeornan st. 3 (intr.) ‘run up, spring up, appear,’ ORIRI, EXORIRI; pr. 3 sg. upeorneh 71, 7; pi. upeornah 91, 6. See eornan. uphean wk. 1 (w.a.) Tift up,’ EXALTARE; pr. 2 sg. uphest 9, 13. See gehean . uphebban st. 6 (w.a.) Tift up, raise up, exalt,’ EXALTARE, EXTOLLERE, LEUARE, AD¬ LEUARE, ELEUARE, TOLLERE; inf. ~ 74, 4; pr. 1 sg. uphebbu 27, 2; 62, 5; 3 sg. uphefeS 74, 7; 144, 15; 148, 14; 149, 4; imp. sg. uphefe 27, 11; pi. uphebbaS 95, 8; 133, 3; ppl. uphebbende 3, 2; 101, 8; pt. 1 sg. uphof 120, 1; 122, 1; 2 sg. uphofe 60, 1; pi. uphofun 92, 5 (2). (w.a.) ‘exalt, extoll, praise,’ EXALTARE,

266

SUPEREXALTARE; pr. 1 sg. uphebbu 29, 1; 117, 26; 144, 1; uphebu H. 5, 2; upphebbo 58,16; pi. uphebbaS (gl.subj.) 33, 3; opt. pi. uphebben 106, 31; H. 8, 19; imp. pi. uphebbaS 98, 5. (intr.) ‘rise up, leap up,’ EXULT ARE; pt. pi. uphofun 83, 2; 113, 6. See hebban. uphefenis f. (jo) ‘lifting up,’ ELEUATIO; n.s. ~ 140, 3. upp, See up. uppahefen. See upahebban. uprseran wk. 1 (w.a.) .‘raise up, set up,’ ERI¬ GERE; pr. ppl. upraerende H. 4, 11. See arseran. upreccan wk. 1 (w.a.) ‘raise up, place erect,’ ERIGERE; pr. 3 sg. upreceS 145, 7. See reccan. upstTg f. (o) ‘place for ascent, upward path,’ ASCENSUS; a.s. upstige 103, 4; a.p. 83, 5. See stag. upstTgend m. (nd) ‘one who mounts up, rider, ? charioteer,’ ASCENSOR; d.p. upstigendum H. 5, 22; a.p. upstigende H. 5, 5. See stigan. ur pron. poss. ‘our, ours,’ NOSTER; n.s.m. ~ (35x) 8, 1, 9; 32, 17; 45, 1, 6, 10; 47, 12; 49, 3; 61, 8; 64, 6; etc.; ur ur 123, 7; g.s.m. ures 19, 5, 7; 43, 21; 47, 1, 7; 88, 16; 89, 19; 91, 12; 97, 5; 133, 2; 134, 2; H. 9, 11; d.s.m. urum 17, 30; 39, 2; 43, 15; 46, 6 (2); 65, 10; 78, 4; 80, 1; 94, 1; 97, 6; 122, 3; 146, 1, 7; H. 7, 4; H. 9, 6; a.s.m. urne 34, 14; 65, 7; 98, 5, 10; n.s.f. ~ 32, 17 (2); 43, 19, 26 (2); 84, 11; 89, 8; 122, 5; 123, 4 (2), 6; 125, 2; g.s.f. ure H. 13, 7, 13; d.s.f. 34, 23; 84, 8; 135, 24; a.s.f. 11, 4; 43, 25 (2); 102, 13; 125, 4; g.s.nt. ures H. 3, 14; n.p.m. ure 21, 3; 43, 1; 77, 3; 79, 6; 89, 9; 105, 7; 121, 2; H. 7, 45; g.p.m. ura 135, 25; H. 9, 7; d.p.m. urum 43, 12, 15; 46, 3; 77, 7; 78, 4, 13; 79, 6; 89, 16; 105, 6; H. 9, 4, 5, 8; H. 10, 10; a.p.m. ure 43, 7; H. 3, 14; H. 9, 12; n.p.f. 11, 4; H. 7, 40; g.p.f. ura 89, 19; d.p.f. urum 64, 3; 78, 9; H. 11, 2; (mod.d.s.) 102, 10; a.p.f. ure 43, 20, 21; 78, 8; 89, 8; 102, 10, 12; 136, 2; H. 13, 16; n.p.nt. ~ 34, 21; 89, 10; 122, 3; 140, 9; g.p.nt. ura 89, 10; H. 13, 14; d.p.nt. urum 43, 1, 11; 59, 9; 78, 10; 107, 10; 117, 21; a.p.nt. ~ 65, 10; 73, 9. See ic . urehtwTsan, See unrehtwTs. urne 49, 19, See eornan. us, usic, See ic. ut adv. ‘out, outside, forth,’ FORAS; gan ~ (EGREDI); gelsedan ~ (EDUCERE)j_ ~ 40, 7; 59, 9; 87, 8; 107, 10; 141, 8. See ytmesta. utaliedan wk. 1 (w.a.) ‘lead out, bring out, lead forth,’ EDUCERE; pr. 2 sg. utalaedes 142, 12; utalgdes 30, 5; 3 sg. utalgdeb 36, 6; 67, 7; opt. sg. utalaede 103, 14; pt. 1 sg. utaledde 80,

MERCIAN GLOSSARY

utalaedan (cont.) 10; 3 sg. utalaedde 135, 11; utalaedde 17, 19; 39, 1; 77, 53; 104, 32; 105, 9; 106, 6, 13; 135, 14, 17; utalgdde 77, 16, 18; _104, 38; 106, 29; utaledde 77, 18. See Redan. utaleoran wk. 1 (w.a.) ‘remove,’ EMIGRARE; pr. 3 sg. utaleoreS 51, 5. See leoran. utalucan st. 2 (w.a.) ‘pluck up, tear out,’ EUELLERE; pr. 3 sg. utaluceS 51, 5; pt. ppl. utalocen 128, 4. See alucan. utan adv. ‘from without, outside,’ A FORIS; _- ymbgan (CIRCUIRE); - 58, 14; H. 7, 36. utatynan wk. 1 (? w.a.) ‘shut out, exclude,’ EX¬ CLUDERE; pt. ppl. (pi.) utatyned 67, 27. See ontynan. ute adv. ‘outside, without,’ FORIS; -30,14. utgan an.v. (intr.) ‘go out, go forth,’ EGREDI, EXIRE; pr. 2 sg. utgsest 67, 8; 3 sg. utgaeS 103, 22j_145, 3; H. 6, 11; (gl.subj.) 108, 6; pt. 1 sg. uteode H. 1, 8; 3 sg. 18, 4; (gl.subj.) 80, 5; pi. uteodon 40, 7. See gan. utgong m., nt. (a) ‘going out, departure,’ EGRESSIO, EXITUS; n.s. - 18, 6; d.s. utgonge 113, 1; a.s. - 120, 7; n.p. 64, 9; 67, 20; a.p. 106, 32, 34; 118, 136. — wetra ‘out¬ pouring of waters.’ See gong. utlaedan wk. 1 (w.a.) ‘bring out, lead forth,’ EDUCERE; pr. ppl. utlaedende 134, 7. See Redan. utmestan, See ytmesta. utsendan wk. 1 (w.a.) ‘send out,’ EMITTERE; pr. 3 sg. utsendeS 109, 3; 147, 4. See sendan. ubweota m. (n) ‘ancient, wise man,’ SENIOR; a.p. ubweotan 118, 100; uQwiotan 104, 18.

wse

interj. ‘woe, alas,’ HEU; ~ me ‘woe is me’; 119, 5. waecen f. (o) ‘watch, vigil,’ UIGILIA; a.p. waecene 76, 4. waecian wk. 2 (intr.) ‘watch, be wakeful,’ UIGILARE; pr. 1 sg. waecio 62, 1; pi. wgciaS 126, 2; pt. 1 sg. waecade 101, 5. wselle f. (n) ‘spring, fountain,’ FONS; n.s. waelle 35, 9; H. 11, 1; n.p. waellan H. 8, 11; waellan 17, 15; d.p. waellum 41, 1; wellu H. 2, 4; a.p. waellan 73, 15; waellan 103, 10; wellan 113, 8. waet, See weotan. waex nt. (a) “wax,’ CERA; n.s. - 21, 12; 57, 7; wgx 67, 2; wex 96, 5. wagrift nt. (a) ‘wall-covering, curtain,’ UELUM; n.s. ~H. 13, 8. waldan st. 7 (w.g. or intr.) ‘rule over, govern, have dominion,’ DOMINARI; pr. 2 sg. waldes 88, 8; 109, 3; 3 sg. waldeb 9, 25, 30; 21, 26; 58, 13; 65, 6; 71, 8; 102, 18; H. 5, 11; (gl.subj.)

118, 133; ppl. (pi.) waldende 18, 13; 105, 30. walde, -es, See willan. waldnis f. (jo) ‘rule,’ DOMINATIO; n.s. - 144, 13. wall m. (a) ‘wall,’ MURUS, PARIES; n.s. - H. 5, 10; d.s. walle 61, 3; a.s. - 17, 28; n.p. wallas 50, 19; a.p. 54, 9. See stanwal. wallan st. 7 (intr.) ‘boil, become fervent,’ FERUERE; opt. sg. walle H. 11, 5. wast, wat, See weotan. we, wearbiag, wedelnisse, See ic, weorbian, wegelnis. weder nt. (a) ‘wind, breeze,’ AURA; a.s. - 106, 28. weg m. (a) ‘way, road, course, way of life, course of action,’ UIA; n.s. - 17, 29; 48, 12; 76, 11; 138, 21; g.s. weges (gl.n.p.) 118, 5; d.s. wege 2, 12; 24, 8, 11; 25, 11; 26, 14; 31, 9; 35, 4; 36, 7; 43, 20; 73, 5; 84, 12; 85, 10; 100, 1, 6; 101, 21; 106, 16, 39; 109, 8; 118, 1, 14, 37, 101; 138, 21; 141, 4; 142, 11; a.s. - 5, 8; 13, 7; 17, 31; 18, 6; 36, 22; 66, 2; 77, 50; 79, 9, 12; 88, 35; 106, 3, 6; 118, 9, 27, 29, 30, 32, 33, 104, 128; 142, 9; 145, 8; H. 9, 12; wig 36, 5; n.p. wegas 9, 24; 24, 9; 34, 7; 76, 16; 118, 168; H. 7, 4; d.p. wegum 13, 7; 90, 11; 118, 3; 144, 18; weogum 127, 1; a.p. wegas 15, 11; 24, 3, 8; 36, 33; 38, 1; 50, 14; 80, 13; 94, 11; 102, 7; 118, 15, 26, 59; 138, 2; H. 9, 9; weagas 16, 4; 17, 21; 36, 17. (adv.) ‘away, off’; — ne adrlfeS (NON REPELLET); a.s. 93, 12. See on - . wege f. (o) ‘scale, balance,’ STATERA; d.p. wegum 61, 9. wel adv. ‘rightly, well, in a good or proper manner,’ BENE; ~ 32, 3; 35, 3; 39, 9; 95, 2; 117, 23; bel 150, 5. ‘favorably, beneficently’; - 56, 2; 114, 6; 124, 4; 127, 2; -don ‘do well, act favorably,’ BENEFACERE, ‘very much, very’; -67, 16; 68, 13; 76, 7; 88, 15; 91, 13; 101, 12; 105, 4; 118, 108; 140, 8; 146, 11, 12; 149, 4; H. 1, 7; — gelician ‘be well pleased,’ BENEPLACERE. welded f. (i) ‘favorable act, benefit,’ BENE¬ FACTUM; g.p. weldeda 77, 13. See deck wellan, wellu; wellende, See wselle; willan. wel ffe interj. ‘well done, well for you,’ EUGE; - 34, 21 (2), 23 (2); 39, 18 (2). See 3u pron. pers. welure, See weolur. weofan st. 5 ‘weave,’ TEXERE; pr. ppl. (wk. d.s.m. sb.) weofendan H. 3, 4. weola m. (n) ‘wealth, riches, prosperity,’ DIUITIAE, OPS; a.s. weolan 40, 3; n.p. 61, 11; 111, 3; g.p. weolena 48, 6; 51, 7; 75, 4; d.p. weolum 36, 3; 118, 14; a.p. weolan 36, 15; 48, 9; 72, 10.

267

VESPASIAN PSALTER

weolga interj. ‘well done,’ EUGE; ~ 69, 4 (2). weolig adj. ‘wealthy, rich man,’ DIUES; n.s.m. ~ 48, 2, 16; n.p.m. weolie 21, 27; 33, 10; 44, 14; d.p.m. weoligum 9, 28; a.p.m. weolie H. 10 8 weolur f. (o) ‘lip,’ LABIUM; n.p. weolure 62, 6; 65, 12; 70, 21; weolere 30, 20; 62, 4; weolre 11, 4; 118, 171; welure 11, 2; g.p. weolura 16, 4; 139, 9; weolera 20, 2; 58, 12; beolera H. 6, 27; d.p. weolerum 13, 5; 16, 2; 21, 6; 44, 3; 58, 7; 88, 31; 105, 25; 118, 13; 119, 2; 139, 3; 140, 4; (TALIBUS, misr.) H. 3, 10; a.p. weolure 11, 3; 15, 4; 33, 13; 39, 9; weolere 50, 16. weopun; weor; weoras, weorum, See woepan; weoruld; wer. weorS nt. (a) ‘price,’ PRETIUM; d.s. weorSe 43, 14; a.s. ~ 48, 7; H. 13, 7. weort5ian wk. 2 (w.a. or intr.) ‘worship, adore,’ ADORARE; pr. 1 sg. weorSiu 137, 2; 2 sg. weorbas 80, 9; 3 sg. weortSah (gl.subj.) 65, 3; H. 12, 4; pi. weorbiab 44, 13; 71, 11, 15; 85, 8; 96, 7; (ODORABUNT, misr. ADORABUNT) 113, 14; opt. pi. weortSien 94, 6; H. 7, 64; imp. pi. weorQiaS 95, 8; 96, 8; 98, 5, 10; Wfcartfiab 28, 3; pt. pi. weorbadun 105, 17; 131, 7; weorSadon 21, 27. weorud nt. (a) ‘army,’ EXERCITUS; a.s. ~ 135, 15; g.p. weoreda H. 5, 4. weoruld f. (i) ‘generation, age, period of time, all time,’ SAECULUM; n.s. ~ 89, 8; g.s. weorulde (45x) 9, 5, 36; 18, 9; 20, 4, 6; 21,25; 32, 10; 36, 26, 29; 44, 8; etc.; ende weorulde H. 13, 15; fruman weorulde 77, 2; werulde 101, 25; d.s. weorulde 40, 13; 54, 18; 72, 10; 73, 12; 76, 7; 89, 2; 92, 4; 102, 16; 105, 1, 37; 117, 2; 118, 52; 135, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 12, 17, 23, 26, 27, 28; H. 9, 3; H. 13, 1, 17; werulde 24, 5; weoruldie H. 11, 9; a.s. ~ (81x) 9, 5, 36; 17, 48; 18, 9; 20, 4, 6; 21, 25; 32, 10; 36, 26, 29; 40, 13; 44, 8, 19; 51, 8, 9; 60, 3, 5, 6; 89, 2; 105, 37; 112, 2; 113, 25; etc.; weruld 135, 18; weorund 47, 12; weOr 132, 4; g.p. weorulda 144, 13; a.p. weorulde 47, 12; 71,17; 72, 21; 74, 9; 77, 68; 78, 14; H. 8, 19, 20; weorulSe 43, 10. in ~ ‘unto all time, for¬ ever,’ IN SAECULUM, in ~ weorulde ‘unto the time of time, forever and ever,’ IN SAECULUM SAECULI, from weorulde 7 o5 in ~ ‘from all time to all time, from eternity to eternity,’ A SAECULO_ET USQUE IN SAECULUM, of tSissum nu 7 o5 in ~ ‘from this time forth and forever,’ EX HOC NUNC ET USQUE IN SAECULUM. weosten, See wcesten. weotan pt. pr. (w.a., w.cl., or intr.) ‘know, know

, .

268

about, be aware of, recognize,’ NOSCERE, NOUISSE, SCIRE; (neg.) neotan ‘be ignorant of, fail to recognize,’ IGNORARE, NESCIRE; pr. 2 sg. wast 68, 6, 19; 3 sg. wat 36, 17; 43, 22; 72, 9; 89, 13; 93, 10; 102, 13; 138, 12; nat 38, 8; pi. weotun 58, 13; neoton 34, 9; opt. sg. wite 38, 5; 118, 125; pi. witen 9, 19; 108, 26; imp. sg. wite 138, 20; pi. weotab 4, 4; 99, 2; ppl. (d.p.m.) weotendum 86, 2; (sb.) 35, 10; pt. 1 sg. nysse 34, 12; ny.ste 72, 17; pt. 3 sg. wiste 80, 6; pi. nystun 81, 5; H. 7, 24; nyston 34, 15. (w.a.) ‘be acquainted with, experience,’ SCIRE; (neg.) NESCIRE; pr. 3 sg. waet 88, 13; opt. sg. nyte H. 11, 5, 7; H. 12, 5. weotudlice adv. ‘indeed, truly,’ NAM; ~ 18, 11; 22, 4; 118, 24; H. 13, 9. wepen nt. (a) ‘weapon,’ (pi.) ARMA; n.p. ~ 56, 5; g.p. wepna H. 6, 20; a.p. ~ 34, 2; 45, 8. wer m. (a) ‘man, male human being,’ UIR; n.s. ~ 31, 2; 33, 8; 39, 4; 83, 5; 91, 5; 111, 1; 126, 6; 139, 11; H. 4, 15; g.s. weres 146, 11; H. 6, 12; d.s. were 17, 25, 46; 139, 1; a.s. ~ 5, 6; 79, 16; 104, 15; 139, 11; n.p. weoras 54, 23; 75, 4; 138, 17; d.p. weorum 25, 9; 58, 2. wer f. (o) ‘agreement, covenant,’ PACTUM; a.s. were 118, 158. were nt. (a) ‘work, action, deed, activity,’ OPUS, OPERA; n.s. ~ 108, 20; wer 110, 2; d.s. werce 61, 12; 85, 7; a.s. ~ 43, 2; n.p. 32, 4; 65, 2; 91, 4; 138, 12; H. 7, 4; g.p. werca 76, 9; 77, 9; 103, 12; 105, 11; 110, 4; d.p. wercum 27, 5; 76, 10; 105, 28; 142, 5; 144, 14, 18; a.p. ~ 32, 13; 44, 1; 45, 7; 63, 8; 65, 4; 94, 9; 105, 26; 106, 21, 23; 107, 17; 110, 1; 144, 4; H. 6, 2; wer 104, 1; (? imp. sg. of wircan) wire 16, 4. ‘occupa¬ tion, labor,’ OPUS; d.s. werce 103, 22. ‘result of work, product, creation,’ OPUS; n.s. ~ H. 6, 31; n.p. 101, 22; 102, 2l; 103, 23; 113, 12; 134, 15; 144, 10; H. 8, 1; wer 110, 5; d.p. wercum 9, 15; 91, 3; 103, 29; a.p. ~ 8, 4, 6; 18, 1; 27, 6 (2); 89, 18, 19; 137, 8; 144, 9; ~ honda, -h eletres, etc. See ge-. were, weren, See bTon. wergan wk. 1 (intr.) ‘do evil, be malignant,’ MALIGNARI; inf. ~ 104, 13; pr. ppl. wergende 73, 4; ppl. sb. (a.p.m.) 91, 10; (d.p.m.) wergendum 93, 14; ~ in. See awerged. wergcweodelian wk. 2 (w.a. or d.) ‘slander, re¬ vile,’ MALEDICERE; pt. 3 sg. wergeweodelade H. 1, 8; opt. sg. 54, 10. See hearmcweodelian. wergcweodulnis f. (jo) ‘reviling, cursing,’ MALEDICTIO; a.s. wergcweodulnisse 108, 17. wergeweoban st. 5 (w.a. or intr.) ‘revile, curse/ MALEDICERE; pr. pi. wergcweoSab 108, 27; ppl. (n.p.m. sb.) wercweoQende 36, 21; pt. pi.

MERCIAN GLOSSARY

wergcweoban (cont.) wergcweodon (alt. from: wergcweoden) 61, 4. See cweoban. werlTce adv. ‘manfully,’ UIRILITER; ~ 26, 16; 30, 28. weruld; werun, wes, See weoruld; bion. westansubanwind m. (a) ‘southwest wind,’ AFRICUS; a.s. ~ 77, 26. See wind, westdsel m. (i-a) ‘the West,’ OCCIDENS, OC¬ CASUS; d.s. westdasle 74, 6; westdaele 102, 12. See dal. western m. (a) ‘fruit, produce, growth,’ FRUC¬ TUS; n.s. — 71, 16; d.s. westme 103, 12; a.s. — 66, 6; 84, 11; 106, 36; H. 6, 30; g.p. westma 127, 2; a.p. westmas 77, 46. ‘offspring’; n.s. — 126, 4; d.s. Westme 131, 12; a.s. — 20, 10; ~ wombe etc. ‘enjoyment, profit’; n.s. — 57, 10. See hwsete-, o-. westembere adj. ‘fruitful, fertile,’ FRUCTIFERUS; a.s.f. — 106, 33; n.s.nt. 51, 8; n.p.nt. westemberu 148, 9. westemscet m. (a) ‘usury, interest on money,’ USURA; n.s. westemsceat 54, 10; d.s. westemscette 14, 6; d.p. westemsceattum 71, 14. wetan wk. 1 (w.a.) ‘wet, moisten,’ RIGARE; pr. 1 sg. wetu 6, 5. weter nt. (a) ‘water, moisture,’ AQUA; (pi.) ‘waters, bodies of water, floods, streams, seas,’ AQUAE; n.s. ~ 17, 11; 21, 11; 57, 6; 78, 3; 87, 17; 108, 18; 123, 3; H. 5, 9; H. 7, 13; g.s. wetres 68, 14; 106, 34; 113, 8; d.s. wetre 64, 10; 77, 40; 105, 10; 106, 34; 142, 6; H. 5, 12; (gl.a.p.) 80, 7; 105, 25; a.s. - 22, 2; 65, 11; 77, 18; 123, 4; 135, 17; n.p. - 45, 3; 68, 1; 76, 13 (2); 77, 21; 103, 7, 10; 104, 36; 147, 7; 148, 4; H. 5, 10; H. 8, 3; g.p. wetra 17, 15, 17; 31, 7; 41, 1; 68, 14; 76, 13; 92, 5; 106, 32, 34; 113, 8; 118, 136; d.p. wetrum 76, 16; 103, 3; 105,9; 143, 8, 12; H. 8, 12; wrum 106, 22; a.p. - 28, 3 (2); 32, 6; 73, 13; 77, 15, 18, 44; 104, 25; 135, 6; H. 2, 4; H. 5, 22; H. 6, 18, 26. wet rig adj. ‘watery,’ AQUOSUS; d.s.f. in wetrigre stowe (IN INAQUOSO, misr. IN AQUO¬ SO) 62, 3._ webelnis f. (jo) ‘need, want, poverty,’ INOPIA, MENDICITAS; d.s. webelnisse 87, 9; 106, 9, 40; a.s. wedelnisse 43, 25. webla m. (n) ‘poor man, beggar,’ EGENUS, INOPS, MENDICUS, EGENS; n.s. - 39, 20; 69, 6; 73, 20; 85, 1; 87, 15; 108, 22; g.s. weblan 13, 10; d.s. 71, 13; a.s. 34, 11 (2); 36, 13; 40, 1; 71, 12; 81, 3, 4; 108, 16; 112, 6; H. 4, 11; g.p. weblena 11, 5; 139, 12. weblian wk. 2 (w.a. or intr.) ‘be in need of, be in want, beg,’ EGERE, MENDICARE; opt. pi. weblien 108, 10; ppl. webliende 36, 24; pt. pi. webladon 33, 10.

we we 122, 3, See swe. wex, See waex. wlbed nt. (a) ‘altar,’ ALTARE; g.s. wibedes 117, 25; d.s. wibede 42, 4; a.s. - 25, 6; 50, 20; a.p. 83, 3. wicnade, widcurun, See witnian, wibceosan. wTdsse m.,f.,nt. (i) ‘open sea, ocean,’ PELAGUS; d.s. (? n.s.) widsae H. 5, 6. See sse. widwe f. (n) ‘widow,’ UIDUA; n.s. - 108, 9; a.s. widwan 93, 6; 131, 16; 145, 8; n.p. 77, 64; g.p. widwena 67, 5. wif nt. (a) ‘wife,’ UXOR; n.s. - 108, 9; 127, 3. wig, See weg. wilde adj. ‘wild, untamed’; - assan (ONAGRI); n.p.m. — 103, 11. wildeor nt. (a) ‘wild animal,’ BESTIA, FERUS, FERA; n.s. - 79, 13; n.p. 49, 11; wilddeor 103, 19; 148, 10; H. 8, 13; g.p. wildeora H. 7, 35; d.p. wildeorum 73, 18; 78, 2; a.p. wilddeor (gl.n.p.) 103, 11; — wuda. willa m. (n) ‘desire, wish, will,’ UOLUNTAS, UOTUM; g.s. willan 106, 29; a.s. 26, 6; 39, 8; 102, 20; 142, 10; 144, 19; d.s. 20, 2; d.p. willum H. 11, 3; a.p. willan 15, 2; 102, 7; 110, 2; ~ weolera. ‘pleasure, delight,’ UOLUNTAS; a.s. willan 146, 11. ‘will, inclination, dispo¬ sition,’ UOLUNTAS; g.s. willan 5, 13; 35, 8; d.s. 27, 9; 29, 4, 7; 50, 19; 72, 19; god‘good will, favorable disposition’; of — ‘by inclination, willingly.’ willan an.v. (w.a.) ‘desire, take pleasure in,’ UELLE; (neg.) nyllan ‘desire not, take no pleasure in,’ NOLLE; pr. 3 sg. wile 21, 7; 33, 12; pi. willab 34, 25 (2); 67, 28; ppl. wellende 5, 3; pt. 1 sg. walde 72, 20; 118, 35; (? intr.) 39, 8; 2 sg. waldes 40, 11; naldes 39, 6; 3 sg. walde 17, 19" nalde 108, 17; opt. sg. walde 50, 17. (w.a. or inf.) ‘choose to do, wish to do, choose,’ UELLE; (neg.) nyllan ‘choose not, do not,’ NOLLE; imp. sg. nyl 36, 1; 102, 2; 118, 31; pi. nyllab 4, 5; 31, 10; 61, 10 (2), 11; 74, 4 (2), 5; 94, 8; 104, 13 (2); 145, 2; H. 4, 4; pt. 3 sg. walde 113, 11; 134, 6; nalde 35, 3; pi. naldun 77, 12. willian wk. 2 (w.inf.) ‘wish, desire,’ CUPERE; — in ‘take pleasure in’; pr. 3 sg. willab 33, 12; 111, 1. See ge-. wilsum adj. ‘desirable,’ DESIDERABILIS; a.s.f. wilsume 105, 20; n.p.nt. (? n.p.m.) - 18, 10. ‘voluntary, free, sth. done or given willingly,’ UOLUNTARIUS; a.s.m. wilsumne 67, 10; a.p.nt. — 118, 108. wilsumlTce adv. ‘willingly,’ UOLUNTARIE; 53, 6. win nt. (a) ‘wine,’ UINUM; n.s. — 103, 14; H. 7, 48; g.s. wines 4, 8; 74, 7; d.s. wine 59, 3; 77,

269

VESPASIAN PSALTER

win (cont.) 65; a.s. ~ 68, 12; H. 7, 21, 55. wTnberge f. (n) ‘grape,’ UUA; g.s. winbergan H. 7, 20; n.p. H. 7, 47 (2). wind m. (a) ‘wind,’ UENTUS; g.s. windes 17, 40; 34, 6; 82, 10; g.p. winda 17, 10; 103, 4; a.p. windas 134, 8. See suban-, westansuban-. windwian wk. 2 (w.a.) ‘toss to and fro, winnow,’ UENTILARE; pr. pi. windwiab (gl.perf.) 43, 7; pt. 1 sg. windwade 76, 6. wingeard m. (a) ‘vineyard,’ UINEA; g.s. wingeardes (gl.pl.) 77, 47; d.s. wingearde H. 7, 46; a.s. ~ 79, 8, 14; d.p. wingeardum H. 6, 30; a.p. wingeardas 104, 29; 106, 36. winnan st. 3 (intr.) Tabor, strive,’ LABORARE; pr. pi. winnab 126, 1; pt. 1 sg. won 6, 5; 68, 3; 3 sg. 48, 7. winreopan st. 5 (w.a.) ‘gather the vintage of,’ UINDEMIARE; pr. pi. winreopad 79, 12. See reopan. wintreo nt. (wa) ‘grapevine,’ UITIS; n.s. ~ H. 7, 46; wintreow 127, 3. See treo. wire, See were. wircan wk. 1 (w.a.) ‘do, perform, work at,’ OPERARI; pr. 3 sg. wirceb 14, 2; pi. wircab 5, 5; 6, 7; 13, 8; 35, 12; 52, 5; 57, 2; 58, 5; 91, 8; 93, 4; 100, 8; 118, 3; ppl. wircende 43, 2; 67, 26; 73, 12; (pi.) 91, 6; (g.p.m. sb.) wircendra 63, 2; (d.p.m.) wircendum 140, 6, 11; (sb.) 27, 3; 58, 2; 93, 14; 124, 5. wirenis f. (jo) ‘work, occupation,’ OPERATIO; a.p. wirenisse 106, 22. wisdom m. (a) ‘knowledge,’ SCIENTIA; n.s. ~ 72, 9; 138, 4; a.s. 18, 2; 93, 9; 118, 66; H. 9, 10; g.p. wisdoma H. 4, 5. wise f. (n) ‘thing, matter,’ RES; a.s. wisan 63, 3; 100, 3; g.p. wisena H. 13, 1. wist f. (i) ‘pleasure,’ (pi.) DELICIAE; d.p. wistum 138, 9. wiste, See weotan. wrte nt. (ja) ‘punishment,’ PLAGA; d.s. ~ 72, 3; n.p. witu 63, 7; a.p. 38, 10. wite, witen, See weotan. wltga m. (n) ‘prophet, wise man,’ PRO FETA, EXCUSSOR; n.s. ~ 73, 9; H. 9, 9; g.p. witgena H. 9, 3; (?) 126, 5 (See Wildhagen, Cambridger Psalter, p. 330; Cassiodorus in Migne Patrologia Latina, LXX, 930: ‘excussores recte dicimus prophetas.’); d.p. witgum 104, 13. witnian wk. 2 ‘punish,’ PUNIRE; pt. ppl. wicnade 36, 28. (Both here and in gewTcnedra 78, 12, the apparent c may be a carelessly written L It is odd, however, that the scribe should have erred twice in the same manner in closely related words. Possibly wTcnian ‘attend upon, serve,’ had for him some ex¬

270

tended meaning comparable to that of PU¬ NIRE.) wib prep, (w.d.) ‘in opposition to, against,’ ADUERSUM, ADUERSUS, CONTRA; ~ 3, 1; 12, 5; 14, 4; 26, 4; 30, 16, 20; 31, 6; 34, 3, 15, 24; 37, 10; 38, 2; 40, 8 (2), 9; 49, 21 (2); 55, 5; 63, 7; 70, 3; 74, 5; 82, 3, 5; 93, 14 (2); 100, 4; 101, 6; 108, 2, 4, 20; 118, 23; 123, 3; 139, 8; (w.a.) 68, 12. (w.d.) ‘in the presence of, opposite,’ ADUERSUS, CONTRA; ~ 22, 6; 43, 17; 108, 15. wibceosan st. 2 (w.a.) ‘disapprove, reject,’ RE¬ PROBARE; pr. 3 sg. wibceoseb 32, 9 (2); pt. pi. widcurun 117, 21. See ge-. wibewedenis f. (jo) ‘a speaking against, repudi¬ ation, contradiction,’ CONTRADICTIO; g.s. wibewedenisse 80, 7; 105, 25; d.s. 17, 41; 30, 23; a.s. 54, 8; 79, 6. wiberbroca m. (n) ‘rival, adversary,’ ADUERSARIUS, ADUERSANS; n.p. wiberbrocan H. 4, 15; d.p. wiberbrocum H. 7, 40; a.p. wiber¬ brocan 3, 6; H. 5, 8. wiberbrocian wk. 2 (w.a. or d.) ‘oppose,’ ADUERSARI; pr. 3 sg. wiberbrocab (ADUERSARIUS, misr.) 73, 10; pi. wiberbrociab 34, 19. wiblaedan wk. 1 (w.a.) ‘lead away, carry off,’ ABDUCERE, AUFERRE; pt. pi. wiblaeddun 136, 3; ppl. wiblaeded H. 3, 3; wiblaedde 108, 23. See lsedan. wibliednis f. (jo) ‘abduction,’ ABDUCTIO; d.s. wiblaednisse H. 7, 53. wibsascan st. 6 (w.inf.) ‘refuse,’ NEGARE; pt. 1 sg. wibsoc 76, 3. See tosaecan. wibspreocend m. (nd) ‘reviler, detractor,’ OBLOQUENS; g.s. (?) wibspreocen 43, 18. See spreocan. wibstondan st. 6 (w.d.) ‘stand against, resist,’ RESISTERE; pr. 3 sg. wibstondeb 75, 5; ppl. (d.p.m. sb.) wibstondendum 16, 7. (intr.) ‘remain standing, withstand,’ SUBSISTERE; pr. 3 sg. wibstondeb 147, 6; pi. wibstondab 139, 10. See stondan. wlite m. (i) ‘beauty,’ DECOR; g.s. wlites 49,2; d.s. ~ 29, 7; 92, 1; 103, 2; a.s. 20, 5; 25, 8. wlitig adj. ‘beautiful,’ DECORUS, SPECIOSUS; n.s.m. ~ 44, 3; i.s.nt. wlitige H. 12, 1. wcedenheortnis f. (jo) ‘madness,’ INSANIA; a.p. woedenheortnisse 39, 4. woeninga adv. ‘perhaps,’ FORSITAN; ~ 118, 92; 123, 2, 3, 4; 138, 9. woepan st. 7 (intr.) ‘weep, lament,’ FLERE, DEFLERE, PLORARE; pr. opt. pi. woepen 94, 6; ppl. (pi.) woepende H. 13, 12; pt. pi. weopun 77, 64; 125, 5; 136, 1. woerig adj. ‘weary, exhausted,’ FESSUS; a.p.nt.

MERCIAN GLOSSARY

woerig (cont.) woerigu H. 12, 2. wceste adj. ‘abandoned, desert, desolate,’ DE¬ SERTUS; n.s.f. woestu 68, 25; wostu 108, 7; d.p.m. woestum 74, 6. woesten nt. (ja) ‘desert, wilderness,’ DESER¬ TUM, HEREMUS, SOLITUDO; g.s. woestennes 64, 13; d.s. woestenne 54, 7; 62, 3; 77, 20, 40, 52; 94, 9; 101, 5; 105, 9, 12, 21; H. 7, 13; wostenne 77, 17; a.s. woesten 28, 6; 67, 8; 106, 3, 32, 34; weosten 135, 16. wolcen nt. (a) ‘cloud,’ NUBES; g.s. wolcnes 98, 7; d.s. wolcne 77, 16; a.s. ~ 103, 4; 104, 34; n.p. 17, 12; 76, 14; 96, 2; H. 8, 8; d.p. wolcnum 17, 11; 67, 31; 77, 25; 88, 5; 146, 8; a.p. ~ 35, 5; 134, 7; wolcenu 56, 12; 107, 4. worn m. (a) ‘spot, blemish,’ MACULA; d.s. womme 14, 2. womb f. (o) ‘belly,’ UENTER; n.s. ~ 16, 14; 30, 10; 43, 26; H. 6, 27; g.s. wombe 21, 12. ‘womb’; g.s. wombe 126, 4; 131, 12; d.s. 21, 8 (2); 57, 3; 70, 5; ~ modur, western wombe, etc. won adj. ‘wanting, lacking’; ~ bion (DEESSE); n.s.f. wonu 22, 1; 33, 9; n.s.nt. (? i.s.) wone 38, 5. won , See winnan. wongtob m. (RC) ‘cheek tooth, molar,’ MOLA; a.p. wongtoeb 57, 5. See tob. wop m. (a) ‘weeping, wailing, mourning,’ FLETUS, LUCTUS, PLANCTUS; n.s. ~ 29, 5; g.s. wopes 6, 7; d.s. wope 101, 7; a.s. ~ 29, 11; a.p. wopas H. 12, 2. word nt. (a) ‘word, discourse, talk, message, statement, promise, command,’ SERMO, UERBUM; n.s. ~ 32, 4; 58, 12; 104, 15; 118, 105; 147, 4; H. 6, 11; g.s. wordes 104, 8, 37; 118, 49; d.s. worde 32, 5; 90, 3; 118, 65, 74, 81, 107, 114, 147; 129, 5; a.s. ~ 18, 2; 40, 8; 44, 1; 55, 9; 63, 4; 67, 12; 102, 19; 106, 19; 118, 42, 43; 140, 5; 147, 7, 8; 148, 8; (? d.s.) 118, 25; n.p. ~ 18, 4; 35, 3; 64, 3; H. 7, 2; g.p. worda 102, 19; 118, 130, 160; d.p. wordum 16, 4; 105, 11, 20; 108, 2; 118, 28, 42, 161; 144, 14; (gl.n.s.) 118, 89; (gl.a.s.) 55, 9; worbum 50, 5; a.p. ~ 5, 1; 16, 6; 21, 2; 49, 18; 51, 4; 53, 2; 54, 20; 55, 4, 5; 77, 1; 104, 23, 24; 111, 5; 118, 9, 16, 17, 101, 139; 136, 3; 137, 1, 5; 140, 8; H. 7, 1. ? ‘language,’ SERMO; n.p. ~ 18, 3. ‘Christ,’ UERBUM; d.s. worde H.

11, 8. worbign m. (? a) ‘street,’ PLATEA; g.p. worbigna 17, 40; d.p. worbignum 54, 10; 143, 18. wostenne, wostu, See woesten, woeste. wraecu f. (o) ‘vengeance, revenge, punishment,’ ULTIO, UINDICTA; g.s. wrece H. 7, 50; a.s.

17, 45; 57, 9; 139. 12; g.p. wreca 93, 1; wrgca 93, 1. wrec nt. (a) ‘vengeance,’ UINDICTA; a.s. ~ 149, 7. wreca m. (n) ‘stranger, foreigner,’ ADUENA; a.s. wrecan 93, 6; wr^coan 145, 8. See erend-. wreocan st. 5 (w.a. or intr.) ‘take vengeance upon, punish,’ UINDICARE, UINCERE, UL¬ CISCI; ~ in ‘take vengeance upon’; pr. 1 sg. wreocu (gl.pass.) 117, 12; 2 sg. wrices (gl. subj.) 50, 5; ppl. wreocende 98, 9; 117, 10, 11. (w.a.) ‘avenge, take vengeance for,’ UINDI¬ CARE; imp. sg. wrec 78, 11. (intr.) ? ‘be angry’; pr. ppl. wreocende (ZELATUS) H. 7, 26. wrigels m. (ja) ‘covering,’ UELAMENTUM; d.s. wrigelse 60, 3; 62, 8. ‘garment,’ OPERTO_ RIUM; n.s. ~ 101, 23. writan st. 1 (intr.) ‘write,’ SCRIBERE; imp. sg. writ (SCRIB£, misr. SCRIBE) 44, 2. _ See a-. writ end m. (nd) ‘writer, scribe,’ SCRIBENS; g.s._writendes 44, 2. wrixendlice adv. ‘in turn, one by one,’ SINGILLATIM; ~ 32, 13. wrum, See weter. wudu m. (u) ‘forest, woods,’ SILUA; g.s. wuda 131, 6; d.s. 73, 5; 79, 13; g.p. 49, 11; 67, 27; 95, 12; 103, 11, 16, 19; a.p. 82, 10. wul f. (o) ‘wool,’ LANA; a.s. wulle 147, 5. wuldrian wk. 2 (w.a.) ‘glorify,’ GLORIFICARE; pr. 1 sg. wuldriu 90, 16. (intr.) ‘glory, boast,’ GLORIARI, GLORIFICARE; ~ in ‘glory in, be glorified in’; pr. 1 sg. wuldriu H. 6, 33; 2 sg. wuldras 51, 1; 3 sg. wuldrab (gl.pass) 88, 6; pi. wuldriab 5, 12; 96, 7; opt. pi. wuldrien 105, 36; imp. pi. wuldriab 31, 13; ppl. (pi.) wuldrende H. 4, 4. See ge-. wuldur nt. (a) ‘glory, splendor,’ GLORIA; n.s. ~ 3, 2; 16, 15; 20, 5; 29, 11; 44, 14; 48, 16,17; 56, 6, 10, 13; 61, 7; 84, 8; 88, 15; 103, 29; 107, 2; 111, 3; 112, 4; 137, 6; 149, 9; H. 11, 9 (2); H. 12, 8; H. 13, 17 (2); g.s. wuldres 23, 7, 8, 9, 10 (2); 25, 8; H. 4, 12; H. 6, 10; H. 11, 1, 3; d.s. wuldre 8, 6; 48, 14; 72, 19; 107, 5; 111,8; 149, 5; a.s. ~ 7, 5; 18, 1; 20, 5; 28, 2 (2), 7; 62, 3; 65, 1; 70, 7; 83, 11; 95, 3, 7 (2); 96, 6; 101, 13; 105, 17; 113, 9; 144, 11, 12. (pi.) ‘glorious acts,’ MIRABILIA; a.p. ~ 105, 7. wuldurfest adj. ‘glorious, glorious thing,’ GLORIOSUS; n.s.m. ~ H. 5, 13; a.p.nt. wuldurfeste 86, 2. wuldurlice adv. ‘gloriously,’ GLORIOSE; ~ H. 5, 1. wund f. (o) ‘wound,’ UULNUS; g.p. wunda 68, 26; H. 13, 14; a.p. wunde H. 13, 16.

271

VESPASIAN PSALTER

wundrian wk. 2 (? intr.) ‘wonder, be astonished,’ ADMIRARI; pr. ppl. (pi.) wundriende 47, 5. See ge-. wundsweabu f. (o) ‘scar,’ CICATRIX; n.p. wundswebe 37, 5. See sweabu. wundur nt. (a) ‘wondrous act, wondrous thing, ’ (pi.) MIRABILIA; n.p. ~ 87, 12; 106, 7, 14, 20, 30; g.p. wundra 76, 9; 77, 13; 104, 5; 110, 3; d.p. wundrum 77, 31; 118, 27; a.p. ~ 9, 1, 12; 25, 7; 39, 5; 70, 16; 71, 19; 74, 2; 76, 11; 77, 5, 14; 85, 9; 87, 10; 88, 4; 95, 3; 97, 1; 104, 2; 105, 18; 106, 23; 118, 18; 135, 4; 144, 5. wundur ? adj. ‘wonderful,’ MIRABILIS, MIRUS; n.sT. (gl.n.p.) ~ 118, 129; n.p.nt. 138, 12. wundurlic adj. ‘wonderful, admirable,’ MIRA¬ BILIS, AMMIRABILIS; n.s.m. ~ 8, 1, 9; 67, 32; 92, 6; 117, 21; 138, 4; H. 5, 13; (gl.g.s.) 41, 4; n.s.nt. 64, 5; a.p.m. wundurlice 135, 19; n.p.f. 92, 6; d.p.nt. (sb.) wundurlicum 130, 2. wundurlice adv. ‘wonderfully,’ MIRABILITER; ~ 44, 6; 75, 4. wunian wk. 2 (intr.) ‘remain, sojourn,’ DEMO¬ RARI, COMMORARI, MANERE; ~ in ‘abide in, dwell in’; pr. 3 sg. wunatS 24, 12; 90, 1; pt. 1 sg. wunade 54, 7. ‘remain, con¬ tinue, last,’ MANERE, DEMORARI; pr. 3 sg. wunab 29, 5; 32, 10; 54, 18; 88, 32; 110, 2, 8; 111, 3, 8; 116, 2. See a-, borh-. wynsum adj. ‘pleasant, agreeable,’ SUAUIS, IUCUNDUS; n.s.m. ~ 33, 8; 85, 4; 99, 4; 111, 5; 134, 3; 144, 9; n.s.f. 103, 32; 108, 21; 146, 1; a.s.f. wynsume 80, 2; n.s.nt. ~ 132, 1; n.p. m. wynsume 118, 39. wynsumian wk. 2 (w.d. or intr.) ‘rejoice before, be joyful,’ EXULT ARE, IUBILARE; pr. pi. wynsumiab 131, 17; opt. pi. wynsumie 94, 1, 2; imp. pi. wynsumiab 2, 11; 46, 1; 65, 1; 80, 1 (2); 97, 5; 99, 1; wynsumuab 97, 6. See ge-. wynsumnis f. (jo) ‘joy, rejoicing, exultation,’ EXULTATIO, IUBILATIO; n.s. ~ 31, 8; g.s. wynsumnisse 26, 8; 41, 4; 46, 1; 47, 2; 62, 6; 150, 5; d.s. 32, 3; 44, 16; 46, 5; 64, 13; 99, 2; 104, 38; 106, 21; 125, 2, 6; 131, 7; a.s. 88, 13; n. p. 149, 6. ‘pleasantness, agreeableness,’ SUAUITAS; g.s. wynsumnisse 144, 7. wyrm m. (i) ‘worm,’ UERMIS; n.s. ~ 21, 5. See fag-, treo-. wyrresta, See yfel. wyrsian wk. 2 (intr.) ‘become worse,’ DE¬ TERIORARE; pt. pi. wyrsadon 37, 5. wyrt f. (i-o) ‘herb, plant,’ HERBA; n.s. ~ 89, 6; a.s. wyrte 103, 13; 146, 9; g.p. wyrta 36,2. wyrtruma m. (n) ‘root, base,’ RADIX; a.s. wyrtruman 51, 5.

272

wyrtwala m. (n) ‘root of plant,’ RADIX; a.p. wyrtwalan 79, 9. wyscan wk. 1 (w.a.) ‘wish for,’ OPTARE; pt. pi. wysctun (APTAUERUNT, misr. OPTAUERUNT) H. 1, 3.

yde, yfel

See yb. nt. (a) ‘evil, harm, wickedness, wrong,’ MALUM; d.s. yfle 9, 26; 33, 13, 14; 36, 26; 120, 6; a.s. ~ 14, 4;. 50, 5; 55, 5; 96, 10; spreocende (MALILOQUAM) 11, 3; n.p. ~ 27, 4; 39, 13; 90, 10; 139, 11; g.p. yfla 26, 7; 106, 38; d.p. yflum 34, 24; 87, 3; 106, 25; a.p. ~ 7, 4; 20, 11; 22, 4; 33, 16; 34, 5, 12; 37, 11, 19; 39, 17; 40, 5, 8; 53, 5; 69, 3; 70, 9, 12, 22; 72, 14; 89, 17; 108, 4, 20; H. 7, 33. yfel adj. ‘bad, wicked, evil thing,’ MALUS; d.s. m. yflum 40, 1; 118, 101; 139, 1; d.s.f. yfelre 111, 6; a.s.f. yfle 36, 18; 100, 3; a.s.nt. ~ 63, 4; 140, 5; d.p.m. yflum 93, 11; a.p.m. yfle 77., 49; a.p.f. 70, 19; wk. d.s.m. yflan 48, 5; a.p. nt. 11, 2; sup. n.s.m. wyrresta (PESSIMA) 33, 21. yfelded f. (i) ‘evil deed, injury,’ MALEFAC¬ TUM; d.p. yfeldedum 34, 17. See ded. yfle adv. ‘badly, evilly,’ MALE; ~ 77, 20. ylc pron. indef. ‘each, every,’ OMNIS; n.s.m. ~ 38, 7, 12; 115, 2; 127, 5; 150, 5; n.s.f. H. 13, 5; d.s.f. ylcre 44, 18; 147, 9; ylcere 102, 21; n. s.nt. ~ 144, 21; g.s.nt. ylces 104, 31; d.s.nt. ylcum 135, 26; a.s.nt. ~ 77, 51; 144, 17. See oelc. ymb prep, (w.a.) ‘about, around,’ CIRCA * r^i 77, 28; ym 44, 4. ymbclyppan wk. 1 (w.a.) ‘encircle, clasp,’ CIR¬ CUMPLECTI; pr. ppl. (pi.) ymbclyppende 118,61. See clyppan. ymbeardian wk. 2 ‘dwell around,’ CIRCUMHABITARE; pr. ppl. (g.p.m.) ymbeardiendra 30, 15. See eardian. ymbegefretwian wk. 2 ‘adorn round about,’ CIRCUMORNARE; pt. ppl. (pi.) ymbegefretwade 143, 15. ymbgan an.v. (w.a. or intr.) ‘go about, walk around,’ CIRCUIRE; pr. 1 sg. ymbgaa 25, 6; 26, 8; pi. ymbgab 58, 14; ymbgad 58, 6; pt. pi. ymbeodun 87, 17. See gan. ymbgongan st. 7 (intr.) ‘walk about,’ AMBU¬ LARE; pr. 1 sg. (gl. imperf.) ymbgongu 141, 4. See gongan. ymbhwyrft m. (i) ‘circle, circuit,’ CIRCUITUS; g.s. ymbhwyrftes 139, 9; d.s. ymbhwyrfte 11, 9. ‘surrounding space, environs,’ CIRCUI¬ TUS; d.s. ymbhwyrfte 17, 11; 33, 7; 49, 4; 75, 8; 78, 3, 4; 88, 6, 7; 96, 2, 3; 124, 2 (2); 127,4

MERCIAN GLOSSARY

ymbhwyrft (cont.) ymhwyrfte 43, 15. ‘circuit of the earth, the earth,’ ORBIS; a.s. ~ 32, 12; H. 4, 13; ymbhwyrst 32, 7; ymbhwyrf 48, 1. ~ eorban, ~ eorbena ‘circuit of the earth, the whole earth,’ ORBIS TERRAE, ORBIS TER¬ RARUM; n.s. ~ 23, 1; 89, 2; 97, 7; ymbhwerft 49, 13; g.s. ymbhwyrftes 17, 15; 18, 4; 71, 8; d.s. ymbhwyrfte 76, 15; 96, 4; a.s. ~ 9, 8; 88, 10; 92, 3; 95, 9, 13; ymbhwyrf 97, 9. ymblaedan wk. 1 (w.a.) ‘lead around,’ CIRCUM¬ DUCERE; pt. 3 sg. ymblaedde H. 7, 14. See laedan. ymbsellan wk. 1 (w.a.) ‘surround, enclose, en¬ compass,’ CIRCUMDARE; pr. 3 sg. ymbseleb 7, 7; 31, 12; 54, 9; 90, 5; ymbselej? (gl. perf.) 48, 5; ymbseled (See note.) 31, 8; imp. pl. ymbsellab 47, 11; ppl. (g.s.nt.) ymsellendes 3, 5; (n.p.m. sb.) ymbsellende 117, 11; (d.p.m.) ymbsellendum 31, 8; pt. 3 sg. ymbsalde (See note.) 31, 8; pl. ymbsaldun 16, 9, 10; 87, 17; 108, 2; 114, 2; 117, 12; ymbsaldon 17, 4, 5; 21, 10, 14; 39,13; 117, 10, 11. See sellan. ymbstondnis f. (jo) ‘encirclement,’ CIRCUM¬ STANTIA; g.s. ymbstondnisse 30, 24; 140, 4. ymbswapan st. 7 ‘wrap around, clothe,’ CIRCUMAMICIRE; pt. ppl. ymbswapen 44, 11, 15. See biswapan.

ymen m. (a) ‘hymn,’ HYMNUS; n.s. ~ 64, 1; a.s. 39, 2; 64, 14; 118, 171; 148, 14; hymen 136, 4; H. 13, 12; humen H. 12, 3; d.p. ymenum 99, 3. yppan wk. 1 ‘rise up, appear,’ EXORIRI; pt. ppl. ypped (EXORTATUS, misr.) H. 5, 15. See forS-. ysope f. (n) ‘hyssop,’ HYSOPUS; d.s. ysopan 50, 8. yst m. (i-a) ‘storm, tempest,’ PROCELLA; g.s. ystes 106, 24; a.s. ~ 106, 28; g.p. ysta 10, 7; 148, 8. ytmesta adj. sup. ‘outermost, outermost part, furthest part,’ EXTREMUS, POSTREMUS; d.s.f. ytmestan 134, 7; d.s.nt. utmestan 138, 7. See ut adv. y5 f. (jo) ‘wave, billow,’ FLUCTUS; n.p. y5e41, 7; 106, 24, 28; yde H. 5, 10; g.p. y5a 64, 7; 88, 8. ybgian wk. 2 (intr.) ‘overflow,’ INUNDARE; pt. pl. ybgadun 77, 21. ybgung f. (o) ‘wavering, fluctuation,’ FLUCTU¬ ATIO; a.s. ybgunge 54, 22.

zeb ‘Zeeb,’ ZEB; 82, 9. zebae ‘Zebah,’ ZEBEg; zeb§ 82, 9.

273

LATIN INDEX TO THE VESPASIAN PSALTER

The following index contains all Latin words in the Vespasian Psalter, including the unglossed titles of Psalms and hymns, as well as a few other words which the glossator neglected. Each glossed word is followed by the Mercian word or words used in glossing it. Unglossed words, because they are few and usually easy to find, are followed only by the number of the Psalm or hymn in which they occur. The spellings of the manuscript have been retained in the entry forms, although their frequent devia¬ tions from the conventions of Classical Latin may be confusing to some users. Whenever a more fa¬ miliar spelling might be helpful, it has been placed in parentheses after the entry. In a further attempt to make the index easier to use, consonantal i and u have been given the alphabetic positions of j and v respectively. Latin vowel length is indicated only when necessary to avoid confusion. This index is not a glossary. The Mercian words following the entries are usually equivalent in meaning and grammatical form to the Latin, but this is not invariably the case. For example, finding full information concerning a Latin verb may necessitate consulting a Mercian verb, plus a noun, an ad¬ jective, an adverb, or a phrase. Latin participles have been entered separately whenever it appeared that the glossator treated them as nouns or as adjectives. A few gerunds or gerundives glossed by nouns in -ung or -ing have been entered as neuter nouns of the second declension. Neuter adjectives have been entered separately when glossed by nouns.

A, AB, ABS, from. A-, AB-, pref., on weg. A, AD, set, oS, to. AARON, Aaron. ABBACU, H. 6. ABDITUM, degulnis. ABDUCERE, wiSlsedan. ABDUCTIO, wiblsednis. AB EAM, 38, 15, See ABIRE. ABESSALUM, Ps. 3. ABHOMINATIONIBUS, See ABOMINATIO. ABIM(ELECH), Ps. 33. ABIRE, gewitan. ABIRON, Abiron. ABIECTIO, aworpnis. ABHCERE, aweorpan. ABLACTATUS, awened. ABOMINABILIS, onscuniendlic. ABOMINARI, onscunian. ABOMINATIO, onscunung. ABRAHAM, Abraham. ABSCIDERE, aceorfan. ABSCONDERE, ahydan. ABSCONDITUM, degulnis. ABSORBERE, forswelgan. ABSTRAHERE, ateon. ABUNDANS, genyhtsum. ABUNDANTER, genyhtsumllce. ABUNDANTIA, genyhtsumnis. ABUNDARE, genyhtsumian. ABYSSUS, nlolnis. ACCEDERE, gengolsecan, togenSolsecan. ACCELERARE, hreaSian.

ACCENDERE, onselan. ACCEPTARE, onfon. ACCINGERE, bigyrdan. ACCIPERE, onfon. ACETUM, eced. ACQ-, See ADQ-. ACTUS, ded. ACUERE, scerpan. ACUTUS, scearp. AD-, pref., to, adv. ADAE, Adam. ADAM, H. 13. ADAPERIRE, ontynan. ADAQUARE, gewetrian. ADDERE, otecan. ADDUCERE, tbgelsedan. ADEPS, smeoru. ADES, et, adv. ADFERRE, See AFFERRE. ADFLICTIO, geswinc. ADFLIGERE, geswencan, swencan. ADHERERE (ADHAERERE), setfeolan. ADHUC, get, nu, 3 a. ADICERE (AJDIICERE), geecan, togeecan. ADIMPLERE, ADIN-, gefyllan. ADINUENTIO, gemoeting. ADIUTOR, fultum. ADIUTORIUM, fultum. ADIUUARE, gefultumian. ADLEUARE, upahebban, uphebban. ADLIDERE, gecnyssan. ADMIRARI, wundrian. ADNUNTIARE, cy3an, secgan.

274

LATIN INDEX

adolescens, gung. ADORARE, gebiddan, weorSian. ADPONERE, tosettan. ADPRAEHENDERE (APPREHENDERE), bifon, gegripan. ADPROPLARE, geneolsecan, togeneolScan, toneolScan. ADPROXIMARE, geneolScan. ADQUIRERE, bigeotan. ADSISTERE (ASSISTERE), jetstondan. ADSTARE (ASTARE), aetstondan. ADSUMERE, genioman. ADSUMPTIO, getrugung. ADTENDERE, bihaldan. ADTENUARE, geSynnian. ADTRAHERE, togeteon. ADULESCENTIOR, gung. ADULTER, unrehthSmdere. ADUENA, wrecca. ADUENIRE, tocuman. ADUERSANS, wiSerbroca. ADUERSARI, wiberbrocian. ADUERSARIUS, wiSerbroca, ? wiSerbrocian. ADUERSUM, ADUERSUS, wi5. ADUOCARE, togecegan. AEDIFICARE, getimbran, timbran. AEDIFICIUM, timber. AEGYPTUS, Sgipte. AEMAN, Ps. 87. AEMULARI, elnian. AEPULARI (EPULARI), symblian. AEQUARE, geefenlician. AEQUITAS, efennis, rehtwlsnis. AER, lyft. AEREUS, seren. AESTAS, sumur. AESTIMARE, getellan. AESTUS, sumur. AETERNALIS, ecellc. AETERNITAS, ecnis. AETERNUM, S, ecnis. AETERNUS, ece. AETHAM, Ps. 73. AETHIOPES, sigelhearwa. AETHIOPIA, sigelhearwa. AFFERRE, tobringan. AFFICERE, geswencan. AFFLUERE, toflowan. AFF-, See ADF-. A FORIS, utan. AFRICUS, westansubanwind. AGER, lond. AGERE, don. AGGARENI, aggareni. AGGEI, Ps. 110, 111. AGNOSCERE, oncnawan.

AGNUS, lomb. ALA, fibre. ALEPH, Ps. 118, I. ALERE, foedan. ALIENARE, afremSan. ALIENATIO, afrembung. ALIENIGENA, cyn, fremSe, mon. ALIENUS, fremSe. ALIQUANDO, hwil. ALIQUANTULUM, hwil, sum. ALIQUIS, aenig. ALIUS, ober. ALLELUIA, Pss1 104, 105, 106, 111, 112, etc. ALLEUARE, gelihtan. ALLIGARE, awriSan, gebindan. ALLOPHILI, Pss. 55, 59, 107. A LONGE, feorran. ALTARE, wibed. ALTER, 65er. ALTISSIMUS, heh. ALTITUDO, heanis. ALTUM, heanis. ALTUS, heh. AMABILIS, lufiendlic. AMALECH, Ps. 82. AMARE, lufian. AMARITUDO, bitternis, galla. AMARUS, bitur. AMBULARE, gan, gongan, ymbgongan. AMICIRE, biswapan. AMICTUS, swaepels. AMICUS, freond. AMMIRABILIS (ADMIRABILIS), wundurlic. AMMON, Ps. 82. AMOR, lufe. AMORREI (AMORRHAEUS), amorrea. AMOUERE, awendan, on weg. AMPLIARE, gemonigfaldian. AMPLIUS, mae. AMPUTARE, aceorfan. ANANIAS, El8. ANCEPS, twiecge. ANCILLA, menen. ANCXIUS (ANXIUS), generwan. ANGELUS, engel. ANGULUS, hwom. ANGUSTIA, nearunis. ANIMA, sawul. ANIMAL, neat, neten. ANIMUS, mod. ANNA, H. 4. ANNUERE, becnian. ANNUNTIARE, See ADNUNTIARE. ANNUS, ger. ANTE, Sr, biforan. ANTICIPARE, forefon.

275

THE VESPASIAN PSALTER

ANTIQUUS, aid. ANXIARE, generwan. APER, eofur. APERIRE, APERTUS, ontynan. APIS, ble. APPARERE, oteawan. APP-, See ADP-. APTARE, ? wyscan. APUD, APUT, mid, prep. AQUA, weter. ACQUILA, earn. AQUILO, norSdiel. AQUOSUS, stow, wetrig. ARABIA, ARABUS, Ps. 71. ARANEA, gongeweafre, ? gryt. ARENAM, See HARENA. ARBUSTUM, treo. ARCA, ere. ARCANUS, Ps. 45. ARCUS, boga. ARDERE, beornan. ARERE, adrugian. ARESCERE, adrugian. ARGENTUM, seolfur. ARGUERE, Sregan. ARIDUS, dryge. ARIES, rom. ARMA, wepen. ARTUS, lim. ASAPH, Pss. 49, 72, 73, 74, 76, etc. ASCENDERE, astlgan, stlgan. ASCENSOR, onstlgend, upstlgend. ASCENSUS, upstlg. ASCIA, eadesa. ASPARGERE, onstregdan, stregdan. ASPECTUS, gesihS. ASPER, roeSe, grim. ASPERNARI, herwan. ASPICERE, gelocian. ASPIS, nedre. ASSUR, Ps. 82. ASSYRII, Ps. 75. ASS-, See ADS-. ASTUTE, gebregdenllce. ATRIUM, ceafurtun. ATT-, See ADT-. AUDIRE, geheran. AUDITUS, gehernis. AUFERRE, afirran, on weg, wibUedan. AUGERE, geecan. AULA, hal. AURA, weder. AUREUS, gylden. AURIRE (HAURIRE), gehleadan. AURIS, eare. AURORA, degred.

276

AURUM, gold. AUSTER, subanwind, subdsel. AUT, obbe. AUTEM, soblTce. AUXILIARI, fultumian, gefultumian. AUXILIUM, fultum. AUARITIA, gltsung, unreht. AUERTERE, acerran, forcerran, on weg. AUIS, fugul. AZARIAS, H. 8.

BABYLON, babilon. BACULUS, cryc. BAPTISMUS, fulwiht. BARBA, beard. BARBARUS, elreord. BAS AN, basan. BASILISCUS, fagwyrm. BEATUS, eadig. BELLARE, fehtan. BELLUM, gefeht. BELPHEGOR, Ps. 105. BENE, wel. BENEDICERE, bledsian. BENEDICTIO, bledsung. BENEDICTUS, gebledsad. BENEFACERE, bledsian, don, wel. BENEFACTUM, welded. BENEPLACERE, gellcian, wel. BENIGNE, freamsumllce. BENIGNITAS, freamsumnis. BENIGNUS, freamsum. BENIAMIN, beniamen. BESTIA, wildeor. BETH, Ps. 118, n. BETSABA, Ps. 50. BIBERE, drincan. BIPENNIS, twlbil. BONITAS, godnis. BONUM, god. BONUS, god, adj. BOS, oxa. BOTRUS, H. 7. BOTRYO, ? geclystre. BOTYRUM (BUTYRUM), ? geclystre. BRACHIUM, earm. BREUIS, scort, scortnis. BRUCUS (BRUCHUS), emel.

CADERE, fallan, gefallan. CADES, Ps. 28. CAECUS, blind. CAEDAR, Ps. 119. CAEDRI, See CEDRUS.

LATIN INDEX

CAELESTIS, heofenlic. CAELUM, heofen. CALAMUS, hreod. CALCANEUM, helspure. CALCIAMENTUM (CALCEAMENTUM), gescoe. CALIGO, dimnis. CALIX, calic, celc. CALOR, haetu. CALUMNIA, hearm. CALUMNIARI, hearmcweodelian. CALUMNIATOR, hearmcweobend. CAMEL (GIMEL), Ps. 118, HI. CAMPUS, feld. CAMUS, hselftre. CANERE, singan. CANINUS, hundllc. CANIS, hund. CANORUS, smoebe. CANTABILIS, singendlic. CANTARE, singan. CANTICUM, song. CANTIO, song. CAPERE, bifon, nioman. CAPILLUS, loc. CAPTARE, geheftan. CAPTIO, geheftednis, heftned. CAPTIUITAS, heftned. CAPTIUUS, geheft. CAPUT, heafud. CARBO, col. CARCER, carcern. CARDO, heor. CARMEN, Ps. 54. CARO, flaesc. CASSIA, smiring. CASTIGARE, bregan. CASTRUM, ferdwlc. CASTUS, claene. CASUS, fael. CATARACTA, beote. CATHEDRA, hehseotul. CATULUS, hwelp. CAUMAS (CAUMA), haetu. CAUSA, intinga. CEDRUS, cederbeam. CELARE, helan. CENTUM, Ps. 150. CERA, wsex. CERTUS, cub. CERUIX, swTrban. CERUUS, heorut. CESSARE, blinnan. CETUS, hwel. CHAM, Ps. 77. CHANAAN, canan. CHERUBIN, cerubim.

CHORDIS, See CORDA. CHORE (CORE), Pss. 41, 43, 45, 47, 48, etc. CHOREB, choreb. CHORUS, breat. CHRISTALLUM (CRYSTALLUS), Ps. 147. CHRISTUS, CHRISTI, CHRISTOS, crlst, gehalgian. CHUS, Ps. 7. CIBARE, foedan. CIBUS, mete. CICATRIX, wundsweabu. CILICIUM, here. CINIS, esce. CIRCA, ymb. CIRCUIRE, utan, ymbgan. CIRCUITUS, ymbhwyrft. CIRCUMAMICIRE, ymbswapan. CIRCUMDARE, ymbsellan. CIRCUMDUCERE, ymblaedan. CIRCUMHABITARE, ymbeardian. CIRCUMORNARE, ymbegefretwian. CIRCUMPLECTI, ymbclyppan. CIRCUMSTANTIA, ymbstondnis. CISON, Ps. 82. CITHARA, See CYTHARA. CITO, hrebe. CIUITAS, cester. CLAMARE, cleopian. CLAMOR, cleopung. CLARITAS, birhtu. CLAUDERE, bilucan. CLAUDICARE, haltian. CLEROS, ? breat. CLIBANUS, ofen. COAGULATUS, gerunnen. COEPISSE, onginnan. COFINUS (COPHINUS), bin. COGITARE, bencan. COGITATIO, geboht. COGNATIO, cneoris. COGNITUS, cub. COGNOSCERE, oncnawan. COHIBERE, biwergan. COINQUINARE, bismltan. COLLIGERE, gesomnian, somnian. COLLIS, hyl. COLL-, See CONL-. COLUMBA, culfre. COLUMNA, syl. COMBINATIO, ? neowest. COMB-, See CONB-. COMEDERE, eotan. COMMEMORATIO, Ps. 37. COMMENDARE, bibiodan. COMMINATIO, neowest. COMMINUERE, gebreocan, gescaenan.

277

THE VESPASIAN PSALTER

COMMISCERE, gemengan. COMMODARE, geSwaerian. COMMORARI, wunian. COMMOTIO, onstyrenis, onwendednis. COMMOUERE, onstyrgan. COMMUNIO, ? neowest. COMMUTARE, Pss. 68, 79. COMMUTATIO, onwendednis. COMP-, See CONP-. COMPARARE, efenameotan, efenmeotan. COMPONERE, geglengan. COMPREHENDERE, See CONPRAE-. CON-, pref., tosomne. CONBINARI, geneoLecan. CONBURERE, forbernan. CONCALESCERE, hatian. CONCIDERE, ceorfan, forceorfan. CONCILIUM, gemot, geSseht. CONCINERE, hleobrian. CONCINNARE, ? hleobrian. CONCIPERE, geecnian. CONCITARE, aweccan. CONCLUDERE, bilucan. CONCREMARE, bernan. CONCREPARE, hlydan. CONCULCARE, bitreodan, fortreodan, treodan. CONCUPISCENTIA, gewillung. CONCUPISCERE, gewillian. CONCUTERE, tosaecan, ? toscsecan. CONDEMNARE, geniSerian, niSerian. CONDENSUS, Sicce. CONFESSIO, ondetnis. CONFESTIM, sona. CONFIDERE, getreowan. CONFIRMARE, getrymman. CONFITERI, ondettan. CONFORTARE, gestrongian. CONFRACTIO, gebroc. CONFREQUENTATIO, gelomllcnis. CONFRIGERE, herstan. CONFRINGERE, gebreocan, tobreocan. CONFUGERE, gefleon. CONFUNDERE, gedroefan, gescendan, ? gescildan, ? gescyldan, ? gesteaSelian. CONFUSIO, gedrbefednis, gescendSu, scomu. CONGERERE, gesomnian. CONGREGARE, gesomnian. CONGREGATIO, gesomnung. CONIUNGERE, gegadrian, geSeodan, tosomne. CONLAUDARE, efenhergan. CONLAUDATIO, efenherenis. CONLIDERE, gecnyssan. CONLOCARE, gesteaSelian. CONPEDIRE, gecyspan. CONPELLERE, nedan. CONPES, fotcosp.

278

CONPESCERE, biwergan. CONPLACERE, gellcian. CONPLECTI, clyppan. CONPLERE, gefyllan. CONPRAEHENDERE, bifon, gegripan. CONPRIMERE, forSryccan. CONPUNCTIO, onbryrdnis. CONPUNGERE, geinbryrdan, inbryrdan. CONPUTRESCERE, fulian. CONQUASSARE, gescsenan. CONSCIENTIA, ingehygd. CONSCINDERE, toslitan. CONSCRIBERE, awritan. CONSECRARE, gehalgian. CONSENSUS, geSeafung. CONSENTIRE, geSeafian. CONSEQUITUR, Ps. 5. CONSERUARE, gehaldan. CONSIDERARE, sceawian. CONSIDERE, gesittan. CONSILIARI, geSaehtian. CONSILIUM, geSseht. CONSISTERE, gestondan. CONSOLARI, froefran. CONSOLATIO, frofur. CONSORS, gefoerrSden. CONSPECTUS, gesihS. CONSPICERE, gelocian. CONSTITUERE, gesettan. CONSTRINGERE, geteon. CONSUMERE, fornioman. CONSUMMARE, gefyllan, ? fornioman. CONSUMMATIO, geendung, gefylnis. CONTAMINARE, bismltan. CONTEGERE, bibeccan. CONTEMNERE, forhycgan. CONTEMPTIO, forhogadnis. CONTEMPTUS, forhogadnis. CONTERERE, forSrsestan, gebrslstan. CONTICESCERE, geswigian. CONTINERE, bihabban, gesingalian. CONTINUARE, gesingalian. CONTRA, ongegn, wiQ. CONTRADICTIO, wibcwedenis. CONTREMERE, cwascian. CONTRIBULARE, geswencan, swencan. CONTRISTARE, geunrotsian. CONTRITIO, forSrsestnis. CONTUBERNIUM, gemSennis. CONTURBARE, gedroefan. CONTURBATIO, gedrdefednis. CONUALLIS, deanu, ? gemsere. CONUENIENDUM, gemoeting. CONUENIRE, bicuman, gesomnian, tosomne. CONUENTICULUM, gesomnung. CONUENTUS, gemoeting, gesomnung.

LATIN INDEX

CONUERTENDUM, forcerring. CONUERTERE, forcerran, gecerran. CONUOLUERE, befaldan. COOPERIRE, oferwrean. COPH, Ps. 118, xvm. COPIOSUS, genyhtsum. COR, heorte, tosettan. CORE, Ps. 44, See CHORE. CORAM, biforan. CORDA (CHORDA), streng. CORNEUS, hyrnen. CORNU, horn. CORONA, beg. CORONARE, gebegian. CORPUS, lichoma. CORRECTIO, gerecenis. CORRIGERE, gereccan. CORRIPERE, gereafian, gebregan, bregan. CORRUMPERE, gewemman. CORRUPTIO, gebrosnung. CORUSCARE, bliccettan. CORUSCATIO, bliccetung. CORUUS, hrefn. COTIDIE, deghwsemlice. COTURNIX, edeschen. CRAPULATUS, geillerocad. CRASSITUDO, faetnis. CRASSUS, faet. CREARE, gecwician, gesceppan. CREATOR, sceppend. CREATURA, gesceft. CREDERE, bifestan, gelefan. CREDIBILIS, gelaefsum. CREPUSCULUM, degred. CRUX, rdd. CUBILE, bedcleofa. CULPA, scyld. CUM, mid, prep. CUM (QUUM), mid by, ba be, bonne, conj. CUNCTUS, all. CUPERE, gewillian, willian. CURA, gemnis. CURARE, hselan. CURRERE, eornan. CURRUS, cret, scrid. CURSUS, ryne. CUSTODIA, gehaeld. CUSTODIENDUM, gehaeld, haldung. CUSTODIRE, gehaldan, haldan. CYMBALUM, cimbala. CYNOMIA (? COENOMYLA), hund, p'ie. CYTHARA, citre.

DAEMONIUM, deoful. DAMNARE, geniberian.

DARE, sellan. DATHAN, Ps. 105. DAUID, dauid. DE, bi, of. DE ALU ARE (DEALBARE), gehwitan. DEARGENTATUS, besifrede. DEAURATUS, bigylded. DEBELLARE, oferfehtan. DEBITOR, borggelda. DECACORDUS, tenstrenge. DECANTATIO, song. DECEM, ten. DECET, gedeafenian. DECIDERE, gefallan. DECIPERE, biswican. DECLARARE, gebirhtan. DECLARATIO, berhtnis. DECLINARE, ahaeldan, onhaeldan. DECLINATIO, onhaeldednis. DECOR, wlite. DECORUS, wlitig. DECURRERE, eornan. DEDICATIO, Ps. 29. DEDUCERE, gelaedan. DEESSE, bion, won. DEFECTIO, asprungnis. DEFENDERE, gescildan. DEFENSIO, gescildnis. DEFENSOR, gescildend. DEFICERE, aspringan. DEFICIENDUM, aspringung. DEFLERE, woepan. DEFLUERE, tbflbwan. DEGLUTTIRE, forswelgan. DEHCERE, aweorpan. DELECTARE, geblissian, gelustfullian. DELECTATIO, gelustfullung. DELERE, adilgian. DELETH (DALETH), Ps. 118, IV. DELICIAE, wist. DELICTUM, scyld. DELINQUENS, agyltend, gyltend. DELINQUERE, agyltan, gyltan. DELUCULO, See DILUCULUM. DEMERGERE, bisencan. DEMITTERE, forletan. DEMORARI, wunian. DENI, ten. DENS, tob. DEORSUM, bee, ofdune. DEPASCERE, misfoedan. DEPASCI, ahiban. DEPLOIDE (DIPLOIDE, DIP LOIS), twftaelgade. [See note in Wildhagen, Cambridger Psalter.] DEPONERE, asettan, ofdunesettan. DEPRECARI, biddan.

279

THE VESPASIAN PSALTER

DEPRECATIO, DEPRAECATIO, boen. DERELINQUERE, forletan. DERIDERE, bismerian. DERISUS, bismerung. DESCENDENS, astigend. DESCENDERE, astigan, dunestlgan, ofdunestigan, ? stigan. DESERERE, forletan. DESERTUM, woesten. DESERTUS, woeste. DESIDERABILIS, wilsum. DESIDERARE, gewillian. DESIDERIUM, lust. DESINERE, blinnan. DESOLARE, awcestan. DESOLATIO, tolesnis. DESOLATOR, tolesend. DESPECTIO, forsegenis. DESPICERE, forsian. DESTRUERE, toweorpan. DESUPER, ufan. DETERIORARE, wyrsian. DETRAHERE, telan. DEUS, god. dryhten. DEUENIRE, bicuman. DEUORARE, forswelgan. DEUOTUS, holde. DEXTER, DEXTERA, swlbre. DIABOLUS, deoful. DIAPSALMA, Pss. 3, 7, 19, 23, 30, etc. DICERE, cweoban, cyban, secgan. DIES, deg. DIES FESTUS, symbeldeg. DIES SOLLEMNIS, symbeldeg. DIFFERRE, aeldan. DIFFUNDERE, togeotan. DIGITUS, finger. DIGNARE, DIGNATUS, gemeodemad. DILATARE, abrSdan, gebrSdan. DILECTIO, lufe DILECTUS, leof. DILIGERE, lufian. DILUCULUM, Srmargen. DILUUIUM, cwildeflod. DIMEDIUS (DIMIDIUS), mid, adj. DIMIDIARE, gemidlian. DIMIDIUM, middel. DIMINUERE (DEMINUERE), gewonian. DIMITTERE, forletan. DINOSCERE (DIGNOSCERE), oncnawan. DINUMERARE, arlman, riman. DIRECTIO, gerecenis. DIRIGERE, gereccan. DIRIPERE, gereafian, reafian. DIRISERUNT, See DERIDERE. DISCEDERE, gewltan, ? stigan.

280

DISCENDERE, See DESCENDERE. DISCERE, geleornian, leornian. DISCERNERE, toscadan. DISCIPLINA, Seodscipe. DISPARTIRE (DISPERTIRE), todaelan. DISPERDERE, todaelan, tostencan, tostregdan. DISPERGERE, tostencan, tostregdan. DISPERIRE, forweorban. DISPERSIO, tostencnis. DISPICERE, ? forsian. . DISPONERE, gestihtiaii, stihtian. DISPUTARE, flltan. DISPUTATIO, geflit. DISRUMPERE (DIRUMPERE), toslitan. DISSIPARE, tostencan, tostregdan. DISSOLUERE, tolesan. DISTARE, tostondan. DISTILLARE (DESTILLARE), dreapian. DISTINGUERE, todsedan. DISTRIBUERE, todSlan. DISTRIBUTIO, tddal. DITARE, geweolgian. DIUERTERE, acerran. DIUES, weolig. DIUIDERE, todselan. DIUISIO, todSlnis. DIUITIAE, weola. DOCERE, lseran. DOCTRINA, Pss. 59, 118, XHI. DOEC, Ps. 51. DOLERE, sargian. DOLOR, sar. DOLOSE, fSecenlice DOLOSUS, fScen. DOLUS, facen. DOMICILIUM, husincel. DOMINA, hlafdle. DOMINARI, waldan. DOMINATIO, onwald, waldnis. DOMINICUS, H. 13. DOMINUS, dryhten, hlafard. DOMUS, gehusscipe, hus. DONARE, forgeofan, sellan. DONEC, Sr 5on, oS baet. DONUM, geofu. DORMIRE, hneappian, slepan, slupan. DORMITARE, hneappian. DORMITATIO, hneappung. DORSUM, bee. DRACO, draca. DUCERE, lSdan. DUCTILIS, gelengan. DULCIDO (DULCEDO), swoetnis. DULCIS, swoete. DUM, mid by, ba, conj., babe, bonne. DUO, twoegen.

LATIN INDEX

DURUS, heard. DUX, heretoga, ladtow.

EBRIETAS, drincennis. EBRIUS, druncen. EBURNEUS, elpanbsenen. ECCE, sehbe. ECCLESIA, cirice. EDERE, eotan. EDERE, acennan. EDOCERE, lieran. EDOM, edom. EDUCARE, aliedan. EDUCERE, geliedan, ut, utalaedan, utlsedan. EFFERRE, ahebban, up, upahebban. EFFICERE, gefremman. EFFODERE, delfan, ? ageotan. EFFUNDERE, ageotan. EFRATA, Ps. 131. EFREM, efrem. EGENS, webla. EGENUS, webla. EGERE, weblian. EGO, ic. EGREDI, gan, ut, utgan. EGRESSIO, utgong. EIICERE, aweorpan. EIUS, his. ELATIO, upahefenis. ELECTUS, See ELIGERE. ELEUARE, ahebban, upahebban, uphebban. ELEUATIO, uphefenis. ELI (HE), Ps. 118, V. ELIDERE, gecnyssan. ELIGERE, geceosan, ? upahebban. ELIMENTUM (ELEMENTUM), Ps. 118, VIH. ELONGARE, afeorrian, afirran. ELOQUIUM, gesprec. EMAN, Ps. 88. EMIGRARE, leoran, utaleoran. EMITTERE, onsendan, utsendan. EMUNDARE, geclasnian. EMUNDATIO, geclasnung. ENA (AIN), Ps. 118, XVII. ENARRARE, asecgan. ENDOR, Ps. 82. ENIM, sob lice. ENUNTIARE, forbcyban, secgan. ENUTRIRE, afoedan, f$dan. EPISCOPATUS, biscophad. EQUITATUS, eored. EQUUS, hors. EREMUS, See HEREMUS. ERGO, soblice.

ERIGERE, arseran, areccan, upareccan, upraeran, upreccan. ERINAX (? ERICIUS, ? HERINACIUS), igel. ERIPERE, genergan. ERRARE, dwolian. ERUBESCERE, scomian. ERUCTARE, ERUCTUARE, roccettan. ERUCTUANTIA, recetung. ERUDIRE, gelseran. ERUERE, genergan. ERUGO (? AERUGO, ? ERUCA), treowyrm. ERUMNA (AERUMNA), ermbu. ERUMPERE, toslitan. ESAIA, H. 2. ESCA, mete. ESSE, bion. ESURIRE, hyngrian. ET, 7 . ETA (? HETH), Ps. 118, IX. ETENIM, sob lice. ETIAM, ec, swelce. ETSI, baehbe. EUGE, wel be, weolga. EUAGINARE, gebregdan. EUANGELIZARE, godspellian. EUELLERE, alucan, utalucan. EX, of, ofer. EX-, pref., on weg. EXACERBARE, onscunian. EXACERUATIO (EXACERBATIO), onscunung. EXACUERE, ascerpan. EXALTARE, hebban, up, upahebban, uphean, uphebban. EXAMINARE, amearian. EXARDERE, beornan. EXARDESCERE, beornan. EXARESCERE, adrugian! EXAUDIRE, geheran. EXCELSUM, heanis. EXCELSUS, heh. EXCESSUS, gewite, on weg. EXCIDERE, gesnercan. EXCIDERE, ceorfan. EXCITARE, aweccan. EXCLUDERE, utatynan. EXCUSARE, acunnian. EXCUSATIO, oncunnis. EXCUSSOR, witga. EXCUTERE, ascaecan, aswengan. EXECRARI (EXS-), onscunian. EXECRATIO (EXS-), onscunung. EXERCERE, EXERCITARE, bigan, bigongan. EXERCITATIO, bigong. EXERCITUS, weorud. EXHILARARE, gleadian. EXINANIRE, aidlian.

281

THE VESPASIAN PSALTER

EXINANITUS, amasllad. EXIRE, utgan, ? gestondan. EXISTERE (EXS-), gestondan. EXISTIMARE, gewdenan. EXITUS, utgong. EXODUS, H. 5. EXORARE, gebiddan. EXORIRI, upcuman, upeornan, yppan. EXORTARI (EXH-), trymman, yppan. EXORTUS, upcyme. EXPANDERE, adennan, dennan. EXPAUESCERE, forhtian. EXPECTARE (EXS-), abidan, b'idan. EXPECTATIO (EXS-), bad. EXPELLERE, adrlfan, on weg. EXPLICIUNT, Ps. 150. EXPROBRANS, edwitend. EXPROBRARE, edwitan. EXPUGNARE, oferfehtan. EXQUIRERE, asdecan, soecan. EXSICCARE, adrygan. EXSOLUERE, onlesan. EXSPECTARE, See EXPECTARE. EXSURGERE, See EXURGERE. EXTENDERE, adennan. EXTENSIO, adenenes. EXTER, fremde. EXTERMINARE, abreotan. EXTOLLERE, ahebban, upahebban, uphebban. EXTRA, butan. EXTREMUS, ytmesta. EX TUNC, hionan, seodan. EXUERE, ongerwan. EXULT ARE, gefian, uphebban, wynsumian. EXULTATIO, gefla, wynsumnis. EXURGERE (EXS-), ar'isan. EZECHIA (EZECHIAS), H. 3. EZECHIEL, Ps. 64. EZRAITA (EZRAHITA), Pss. 87, 88.

FABRICARE, timbran. FABULATIO, spellung. FACERE, bion, don, gedon. FACIES, ons'ien. FACTUM, ded. FACTURA, gewerc. FACTUS, See FIERI. FAENUM (FENUM), heg. FALLERE, biwaegan. FALSUS, leas. FAMES, hungur. FAMILIA, heored. FAMILICUS, dlowincel. FANTASIA (PHANTASIA), scinhiow. FAR AO (PHARAO), faraon.

282

FARETRA (PHARETRA), cocere. FATIGARE, geswencan. FATUUS, dysig. FAUUS, b’iabread. FAUX, goma. FEL, galla. FEMUR, lende. FENERATOR, borggelda. FERIA, H. 2, 3, 4, 5, 6. FERRE, beoran, fordbeoran, nioman. FERREUS, Iren, isern; FERRUM, iren. FERUS, FERA, wildeor. FERUERE, wallan. FESSUS, wderig. FESTINANTIA, defestung. FESTINARE, defestan. FESTUS, symbeHic. FETOSUS, beoran. FEX (FAEX), derste, drosne. FICULNEA, fictreo. FICUS, fictreo. FIDELE, getreow. FIDELIS, getreowe. FIDES, geleafa. FIDUCIALITER, getreowl'ice. FIERI, bion, geweordan. FIGMENTUM, geheowung. FIGULUS, lam. FILIA, beam, dohtur. FILIUS, beam, sunu. FIMBRIA, fes. FINEES (PHINEES), Ps. 105. FINGERE, gehlowian, hlowian. FINIRE, geendian. FINIS, ende, gemsere. FIRMAMENTUM, trymenis. FIRMARE, getrymman, trymman. FIRMUS, trum. FLAGELLARE, swingan. FLAGELLUM, drea. FLAMMA, leg, legfyr. FLARE, blawan. FLERE, woepan. FLETUS, wop. FLORERE, blowan. FLOS, blostme. FLUCTUATIO, ydgung. FLUCTUS, yd. FLUERE, flowan, tdflowan. FLUMEN, flod. FLUUIUS, flod. FODERE, delfan. FONS, espryng, waglle. FORAS, ut. FORIS, ute.

LATIN INDEX

FORMA, hiow. FORMARE, gehiowian. FORMIDARE, forhtian. FORMIDO, fyrhtu. FORNICARI, dernlicgan. FORSITAN, woeninga. FORTIS, strong. FORTITUDO, strengu, ? fyrhtu. FOUEA, seaS. FOUERE, hirtan. FRAMEA, sweord. FRATER, broQur. FRAUDARE, biscergan. FRAUS, facen. FREMERE, grymetian. FRENUM, bridels. FRIGUS, cele. FRIXORIUM, herste. FRONS, foranheafud. FRUCTIFERUS, westembere. FRUCTUS, western. FRUMENTATIO, hwsetewestem. FRUMENTUM, hwste. FRUSTRARI, biwaegan. FRUSTUM, stycce. FUGA, fleam. FUGERE, fleon. FULGUR, FULGOR, legitu, scima. FULICA, heafuc. FUMIGARE, smican. FUMUS, rec. FUNDAMENTUM, steaSul. FUNDARE, gesteaBelian, steaSelian. FUNDUS, grund. FUNICULUM, rap. FUNIS, rap. FUR, Seof. FUROR, hatheortnis. FUTURUS, toword.

GALAAD, galaad. GAUDERE, gefian. GAUDIUM, gefia. GEBAL, gebal. GELARE, heardian. GEMITUS, geamrung. GENERATIO, cneoris. GENS, Seod. GENU, cneow. GENUS, cyn. GERERE, don. GET (GATH), Ps. 55. GIGANS (GIGAS), glgent. GIGNERE, cennan. GLACIES, is.

GLADIUS, sweord. GLORIA, wuldur. GLORIARI, gewuldrian, wuldrian. GLORIFICARE, gewuldrian, wuldrian. GLORIOSE, wuldurlice. GLORIOSUS, wuldurfest. GOLIA (GOLIATH), Ps. 143, H. 1. GOMORRA (GOMORRHA), gomorra. GRADUS, grad, stepe. GRAMEN, gred. GRANDO, hegel. GRATES, 3one. GRATIA, geofu. GRATIS, ungewyrht. GRATULARI, blissian. GRAUARE, gehefegian. GRAUIS, hefig. GRESSUS, gong. GREX, eowde. GUBERNARE, steoran. GUSTARE, bergan. GUTTA, dropa. GUTTUR, hraece.

HABERE, habban. HABITANS, eardiend. HABITACULUM, eardunghus. HABITARE, eardian. HABITATIO, eardung. HABITATOR, eardiend. HARENA (ARENA), sond, gryt. HERBA, wyrt. HEREDITARE, erfewordian. HEREDITAS, erfe, erfewordnis. HEREMUS (EREMUS), woesten. HERMON, Pss. 41, 88, 132. HESTERNUS, geostran. HEU, wae. HIC, pron., 3es. HIC, adv., her. HIEREMIA, Pss. 64, 136. HIERUSALEM, ierusalem. HIRCUS, bucca. HIRUNDO, swalwe. HODIE, deg, to HOLOCAUSTUM, onsegdnis. HOLUS (OLUS), leaf. HOMO, mon. HONOR, ar. HONORARE, arian, gearian. HONORIFICARE, arian, gearian. HOSPIS (HOSPES), cuma. HOSPITIUM, gesthus. HOSTIA, onsegdnis. HOSTIS, feond.

283

THE VESPASIAN PSALTER

HUC, hider. HUMANUS, mennesc. HUMILIARE, geeaSmodian, gehenan. HUMILIS, eaSmod, hean. HUMILITAS, eaSmodnis. HUMILITER, eaSmodlice. HYMNUS, ymen. HYSOPUS (HYSSOPUS), ysope.

IBI, 5er, adv. IDEM, se, pron. dem. IDEO, for Son. IDITHUN, Pss. 38, 61, 76. IDOLUM, deofulgeld. IDUMEA, IDUMAEUS, idumeam. IGNIS, fyr, legfyr. IGNITUS, fyren. IGNOMINIA, orwyrS. IGNORANTIA, unondcyS ignis. IGNORARE, weotan. IGNOSCERE, forgeofan. IHS, haelend. ILL-, See INL-. ILLE, he, se, pron. dem. ILLIC, adv., Ser, Sider. ILLUC, adv., Qider. her. IMAGO, onlicnis. IMBER, seur. IMM-, See INM-. IMMOLARE, ageldan, geldan. IMP-, See INP-. IMPEDIRE, amerran. IMPERIUM, cynedom. IMPETUS, onrSs. IMPIE, arleasllce. IMPIETAS, arleasnis. IMPIUS, arleas. IMPLERE, gefyllan. IMPROPERARE, edwitan. IMPROPERIUM, edwlt. IMPUTARE, getellan. IMUS, niQerlic. IN, in, on, o5. INANIS, Idel, Idelhende. INAQUOSO, See AQUOSUS. INCANTANS, galend. INCANTARE, agalan. INCEDERE, ingan. INCENDERE, forbernan, inaelan. INCENSUS, inbernis. INCERTUS, uncuS. INCIDERE, gefallan, ingefallan. INCIPERE, onginnan. INCLINARE, inhaeldan, onhaeldan. INCOLA, londleod.

284

INCOLATUS, londbigor^, ? londleod. INCRASSARE, fsettian. INCREPARE, Sregan. INCREPATIO, Sreang. INCURBATUS, See INCURUARE. INCURUARE, gebegan. INCURUUS, ? begegan. INDEX, gebecnend. INDICARE, getacnian. INDIGERE, biSurfan. INDIGNARI, geebylgan.INDIGNATIO, ebylgSu. INDUCERE, gelaedan, ingeEedan. INDUERE, gegerwan, gerwan. INDULGENTIA, forgefenis. INDURARE, forheardian. INEBRIARE, geindrencan, indrencan. INFANS, cild. INFELICITAS, ungeselignis. INFERI, helweara. INFERIOR, nioberra. INFERNUS, hel. INFERUS, hel, helweara. INFICERE, ofslean. INFIGERE, gefestnian. INFIRMARE, geuntrumian. INFIRMITAS, medtrymnis, untrymnis. INFIRMUS, untrum. INFLAMMARE, inaelan, inlegan. INFORMARE, gehiowian. INFUNDERE, ingeotan. INGREDI, ingan, ingongan. INGRESSUS, ingong. INHABITARE, ineardian. INHERERE (INHAERERE), feolan. INIMICUS, feond. INIQUE, unrehtl’ice. INIQUITAS, unreht, unrehtwisnis. INIQUUS, unreht, unrehtlic, unrehcwis. INITIUM, fruma. INIURIA, teona. INIUSTIAM, 51, 2, See INIUSTITIA. INIUSTE, unrehtllce, unrehtwisllce. INIUSTITIA, unrehtwisnis. INIUSTUS, unreht, unrehtwls. INLABI, inwegan. INLUCESCERE, inllhtan. INLUDERE, bismerian. INLUMINARE, inllhtan. INLUMINATIO, inllhtnis. INLUSIO, bismernis. INMACULATUS, unwemme, INMISSIO, onsond. INMITTERE, insendan. INMUTARE, inwendan. INMUTATIO, onwendednis.

LATIN INDEX

INNOCENS, unscebful, unscebbende, unscyldig. INNOCENTIA, unscebfulnis. INNOTESCERE, cut5ian. INNOUARE, geniowian. INOPIA, webelnis. INOPS, webla. INPELLERE, nedan, oncnyssan. INPERFECTUM, unfulfremednis. INPINGUARE, fiettian. smirwan. INPLERE, See IMPLERE. INPOLLUTUS, unbesmiten. INPONERE, onsettan. INPORTUNITAS, ? gemalicnis. INPROPERIUM, See IMPROPERIUM. INPUGNARE, oferfehtan, onfehtan. INQUIRERE, soecan. INREPRAEHENSIBILIS (IRREPREHENSIBILIS), untelwyrbe. ENRIDERE, bismerian. INRITARE, bismerian. INRUERE, onriesan. INSANABILIS, ungeheelendlic. INSANIA, woedenheortnis. INSATIABILIS, unger eordedlic. INSCRIBTIO, INSCRIPTIO, Pss. 15, 55, 56, 57, 58, 59. INSENSATUS, unondgetful. INSIDIAE, searu. INSIDIARI, setian. INSIGNIS, mere. INSINUARE, getacnian. INSIPIENS, unwis. INSIPIENTIA, unwisdom. INSPIRATIO, onoeSung INSTRUERE, getimbran. INSULA, ealond. INSULTARE, bismerian. INSUPER, ecbon. INSURGERE, arisan. INTELLECTUS, ondget. INTELLEGERE (INTELLIGERE), ongeotan. INTENDERE, abennan, bihaldan. INTER, betwih. INTERCIDERE (? INTERCEDERE), betwihgongan. INTERFICERE, ofslean. INTERIMERE, ofslean. INTERIOR, innera. INTERIRE, forweorban. INTERITUS, forwyrd. INTERROGARE, frignan. INTERRUMPERE, toslltan. INTINGUERE, bidepan. INTOLERABILIS, unarefnendlic. INTONARE, hleobrian. INTRA, binnan.

INTRARE, gan, ingan, ? bismerian. INTROIRE, gan, ingan. INTROITUS, ingong. INTUS, innan. INUNDARE, ybgian. INUTILIS, unnyt. INUENIRE, gemoetan. INUESTIGARE, aspyrgan. INUESTIGATOR, aspyrgend. INUETERASCERE, aldian. INUICEM, betwlnum. INUIDUS, efestig. INUIUS, INUIUM, ungefoerne. INUOCARE, gecegan, ingecegan. IPSE, he, ic, Ilea, se, pron. dem., seolf. IPSIUS, agen, his. IRA, eorre. IRACUNDUS, eorsian. IRAECUNDIA (IRACUNDIA), eorsung. IRASCI, eorsian. IRATUS, eorre, adj. IRE, gan, gongan. IRR-, See INR-. IRRITUS, bismer. IS, he, se, pron. dem., bes. ISAAC, Isaac. ISMAHELITES, ismaele. ISRAHEL, israel. ISTE, bes. ITA, swe. ITER, slbfet. ITERUM, eft.

LABIN, iabin. LACOB, iacob. LACTARE, aweorpan. IACULARI, scotian. LACULUM, scotung. LAM, nu, sob lice, ba. IANUA, duru. IEIUNIUM, festen. IESSE, Ps. 72._ LHESUS, See IHS. IOAB, Ps. 59. IONADAB, Ps. 70. IORDANES (IORDANIS), iordan. IOSEPH, iosep. IUBAR, lloma. IUBILARE, wynsumian. IUBILATIO, wynsumnis. IUCUNDUS, wynsum. IUDA, iuda. IUDEA (IUDAEA), iudea. IUDEX, doema. IUDICARE, doe man.

285

THE VESPASIAN PSALTER

IUDICIUM, dom, ? dryhtdomas. IUMENTUM, neat. IUNIOR, gung. IURAMENTUM, abswyrd. IURARE, swergan. IUSIURANDUM, at5, swergan. IUSTIFICARE, gerehtwlsian. IUSTIFICATIO, gerehtwlsung, rehtwlsnis. IUSTITIA, rehtwlsnis. IUSTUS, reht, rehtwls. IUTH (IOD), Ps. 118, XI. IUUENIOR, gung. IUUENIS, gung. IUUENTUS, guguS. IUXTA, neh, prep.

LAB (LAMED), Ps. 118, XIII. LABI, aslidan. LABIUM, weolur. LABOR, gewin. LABORARE, winnan. LABSUS (LAPSUS), slide. LAC, mile. LACRIMA, tear. LACTANS (LACTENS), miledeond. LACUS, seat5. LAETARI, blissian, geblissian. LAETIFICARE, blissian, geblissian. LAETITIA, blis. LAETUS, bilbe. LAMENTARI, cw'iSan. LANA, wul. LANGUOR, abul. LAPIS, stan. LAQUEUS, giren. LATERE, lutian. LATIBULUM, heolstur. LATITUDO, braedu. LATUS, side. LATUS, adj., rum. LAUDABILIS, hergendllc. LAUDARE, LAUDAEMUS, hergan. LAUDATIO, herenis. LAUS, lof. LAUARE, abwean, bwean. LECTUS, bed. LEDERE (LAEDERE), gedergan. LEGATUS, erendwreca. LEGISLATOR, seladtow. LEO, lea. LEUARE, ahebban, hebban, upahebban, uphebban. LEUI, lefe. LEX, ae. LIBANUS, LIBANA, munt, noma. LIBATIO, onsegdnis.

286

LffiER, boc. LIBER, frea. LIBERARE, alesan, gefrigan. LIBERATOR, alesend, gefrlgend. LIBERE, freollce. LIGARE, gebindan. LIGNUM, treo. LIMUS, lam. LINERE, Ps. 26. LINGERE, liccian. LINGUA, geSiede, tunge. LINGUOSUS, getynge. LIQUEFACERE, gemaeltan. LOCARE, bihyran. LOCUPLETARE, geweolgian. LOCUS, stow. LONGANIMIS, longmod. LONGE, feor. LONGITUDO, lengu. LONGUS, long. LOQUELLA, gesprec. LOQUI, spreocan. LOTH (LOT), Ps. 82. LUBRICUM, glidd. LUBRICUS, glidder. LUCERE, lihtan. LUCERNA, lehtfet. LUCIDUM, leht. LUCIFER, margensteorra. LUCTUS, wop. LUCUSTA (LOCUSTA), gershoppe. LUGENS, hlofende. LUMEN, leht. LUMINARE, lehtfet. LUNA, mona. LUTUM, lam. LUX, leht.

MACHERA (MACHAERA), mece. MACHERIA (MACERIA), stanwal. MACULA, worn. MADLAN, madian. MAGIS, mae. MAGNALIUM, micelnis. MAGNIFICARE, gemiclian, miclian. MAGNIFICATUS, micelllc. MAGNIFICE, micellxce. MAGNIFICENTIA, micelnis. MAGNITUDO, micelnis. MAGNUS, micel. MAIESTAS, megenbrym. MAIOR, micel. MALE, yfle. MALEDICERE, wergcweodelian, wergeweoban. MALEDICTIO, awergednis, wergcweodulnis.

LATIN INDEX

MALEDICTUS, awerged. MALEFACTUM, yfelded. MALIGNARI, wergan, awerged. MALIGNUS, awerged. MALILOQUUS, spreocan, yfel. MALITIA, hete. MALUM, yfel. MALUS, yfel, adj. MANASSES, manasses. MANDARE, bibiodan, onbiodan, ? eotan. MANDATUM, bibod, bod. MANDUCARE, eotan. MANE, margen. MANERE, wunian. MANIFESTARE, gesweotulian. MANIFESTE, sweotulllce. MANIPULUS, reopa. MANNA, heofenlic, hlaf. MANSUETUDO, monbwjernis. MANSUETUS, monbwsere. MANUS, hond. MARE, sse. MARIA, H. 10. MATER, modur. MATURITAS, ripung. MATUTINUS, margentld. MATUTINUS TEMPUS, margentid. MAXILLA, cbce. MAXIMUS, micel. MECUM, See CUM, prep., EGO. MEDICUS, lece. MEDITARI, smegan. MEDITATIO, smeang. MEDIUM, middel. MEDIUS, mid, adj. MEDULLA, Ps. 118, XIV. MEDULLATUS, merglic. MEL, hunig. MELCHISEDECH, Ps. 109. MELECH, Pss. 52, 87. MELIOR, god, adj. MEM, Ps. 118, XIV. MEMINISSE, gemunan. MEMOR, gemyndig. MEMORARE, gemyndgian. MEMORARI, gemunan, gemyndig. MEMORIA, gemynd. MEMORIALIS, gemynd MENDACIUM, leasung. MENDAX, leas. MENDICARE, weblian. MENDICITAS, webelnis. MENDICUS, webla. MENS, mod. MENSA, blod. MENSIS, monab.

MENSURA, gemet. MENTIRI, legan. MERCES, ? MERCIS, meord. MERGERE, bisencan. MERIDIANUS, middeglic. MERIDIES, deg, mid, adj. MERITUM, geearnung, gewyrht. MERUS, sclr, adj. MESOPOTAMIA, Ps. 59. METERE, reopan. METIRI, meotan. METUERE, ondredan. MEUS, min. MICARE, scinan. MILLE, busend. MINISTER, begn. MINISTRARE, begnian. MINORARE, gewonian. MINUERE, gewonian. MINUS, lytel. MIRABILIA, wuldur, wundur. MIRABILIS, wundur, wundurlic. MIRABILITER, wundur lice. MIRIFICARE, gemiclian, gewundrian. MIRRA (MYRRHA), myrre. MIRUS, wundur, adj. MISAHEL, H. 8. MISCERE, gemengan. MISER, earm, adj. MISERATIO, milds. MISERATOR, mildsiend. MISERERI, gemildsian, mildsian. MISERIA, ermbu. MISERICORDIA, mildheortnis. MISERICORS, mildheort. MITIGARE, gemildgian, gestillan. MITIS, milde. MITTERE, sendan. MOAB, moab. MODICUS, lytel. MOHABITAE, moab. MOLA, wongtob. MOLESTUS, hefig. MOLLIRE, gehniscan. MONS, munt. MONUMENTUM, byrgen. MORI, sweltan. MORS, deab. MORTALIS, deadlic. MORTIFICARE, cwaelman. MORTUUS, dead. MORUS, marbeam. MOTUS, onstyrenis. MOUERE, astyrgan, hrissan, onstyrgan, onwendan. MOX, sona.

287

THE VESPASIAN PSALTER

MOYSES, moses. MULTIPLICARE, gemonigfaldian. MULTIPLEX, monigfald. MULTIPLICITER, monigfaldllce. MULTITUDO, mengu. MULTUM, swibe. MULTUS, feolu, micel, monig. MULUS, mul. MUNDARE, geclasnian. MUNDUS, middangeard. MUNDUS, adj., chene. MUNIRE, getrymman. MUNITIO, try menis. MUNUS, geofu. MURMURARE, gnornian. MURUS, wall. MUSCA, flege. MUTARE, onwendan. MUTUARI, ? onwendan. MUTUS, dumb.

NAM, weotudllce. NARIS, nesbyrel. NARRARE, secgan. NASCENTIA, cennan. NASCI, acennan. NATHAN, Ps. 50. NATIO, cneoris. NATIUITAS, acennis. NATUS, beam. NAU (VAU), Ps. 118, VII. NAUIS, scip. NE, nales, ne, adv. NE, conj., ne. NEBULA, geswerc. NEC, NEQUE, ne, conj. NECESSITAS, nedbearfnis. NEGARE, wibsaecan. NEGOTIATIO, sc'ir. NEGOTIUM, sc'ir. NEMO, naenig. NEPTALIM, Ps. 67. NEQUANDO, ne, by Res. NEQUITER, nohtlice. NEQUITIA, nib. NESCIRE, weotan. NIDIFICARE, nistan. NIDUS, nest. NIHIL, nowiht. NEVUS, swibe. NIMIUM, swibe. NISI, nemne, nymbe. NITOR, scima. NIX, snaw. NOBILIS, ebele.

288

NOBISCUM, See CUM, prep., EGO. NOCERE, scebban. NOCTE, abl., nashtes. NOCTICORAX (NYCTICORAX), nsehthrefn. NOCTURNUS, naehtllc. NOLLE, willan. NOMEN, noma. NON, nales, ne, no, noht, non. NON EGIT, 14, 3, b'ion. NONNE, ah ne. NOSCERE, cunnan, oricnawan, weotan. NOSTER, ur. NOTUS, cub. NOUACULA, scerssex. NOUELLUM, nlowe, plant. NOUELLUS, nlowe. NOUI RECENTES, niowinga. NOUISSE, weotan. NOUISSIMUS, nesta. NOUUS, niowe. NOX, naeht. NUBES, wolcen. NUMERARE, riman. NUMERUS, rim. NUMQUID (NUNQUID), ah, adv. NUN, Ps. 118, XV. NUNC, nu. NUNTIARE, secgan.

O, eala, georstu. OB, from. OBAUDIRE, hersumian. OBDORMIRE, aslepan, hneappian, slepan. OBDURARE, aheardian. OBLATIO, of late, onsegdnis. OBLIGARE, gebindan. OBLIGATIO, ? ofergeotulnis. OBLITUS, ofergeotul. OBLIUIO, ofergeotulnis. OBLIUISCI, forgeotan, ofergeotan, ofergeotelian, ofergeotul. OBLOQUENS, wibspreocend. OBMUTESCERE, adumbian. OBPROBRIUM, See OPPROBRIUM. OBSCURARE, abeostrian. OBSCURUM, degulnis. OBSECRARE, halsian. OBSECRATIO, halsung. OBSERUARE, haldan. OBSERUATIO, gehjeld. OBSIDERE, ofersittan, onsittan. OBSTRUERE, fortimbran. OBTINERE, bigeotan. OBTURARE, fordyttan. OBUMBRARE, ofersceadwian.

LATIN INDEX

OBUIAM, ongegn. OBUIARE, bicuman. OCCASUS, setgong, westdael. OCCTOENS, westdsel. OCCIDERE, ofslean, slean. OCCISIO, ofslegenis. OCCULTARE, gedeglian. OCCULTE, degull'ice. OCCULTUM, degulnis. OCCULTUS, degul. OCCUPARE, ofersittan. OCCURSUS, eftyrn, gegnyrn. OCTAUUS, Ps. 11. OCTOGINTA [LXXX], hundaehtatig. OCULUS, ege. ODISSE, figan. ODIUM, flong, laiSSu. ODORARE (ODORARI), stincan, ? weorSian. OFFENDERE, otspurnan. OFFERRE, bringan, ofrian. OG, og. OLEUM, ele. OLIUA, eletreow. OLLA, hwer. OMNIS, £enig, all, oeghwelc, oelc, ylc. ONAGER, assa, wilde. ONUS, byrQen. OPERA, were. OPERARI, wircan. OPERATIO, wirenis, ? gebed. OPERIRE, oferwrean. OPERTORIUM, wrigels. OPORTUNITAS (OPP-), gelimplicnis, ? gemalicnis. OPORTUNUS (OPP-), gelimpllc. OPPILARE, fordyttan. OPPROBRIUM, edwit. OPS, weola. OPTARE, ? wyscan. OPTINUERUNT, See OBTINERE. OPUS, were. ORA, leappa. ORARE, gebiddan. ORATIO, gebed, gesprec. ORBIS, ymbhwyrft. ORDINARE, geendebyrdan. ORDINATIO endebyrdnis. ORDIRI, gehefeldian. ORDO, endebyrdnis. OREB, oreb. ORFANUS (ORPHANUS), asteapan, stepcild. ORGANUM, organe. ORIENS, eastdael, ufancumende. ORIRI, upeuman, upeornan. ORTUS, upeyme. OS, ban, ? mu6.

OS, muS. OSTENDERE, oteawan. OSTIUM, duru. OUIS, seep.

PACIFICE, sibsumlice. PACIFICUS, sibsum. PACTUM, wer. PAENE, fulneh. PAENITERE (POENITERE), hreowsian. PALLIUM, rift. PALMA, palma. PALMES, twig. PALPARE, grapian. PALPEBRA, breg. PANIS, hlaf. PARABOLA, blspel. PARARE, gearwian. PARATUS, gearu. PARCERE, spearian. PARERE, cennan. PARERE, oteawan. PARIES, wall. PARS, dael. PARTICEPS, dselniomend. PARTICIPATIO, dSlniomenis. PARTIRE, daelan. PARTURIENS, cennan. PARTURIRE, cennan. PARUULUM, cild, lytling. PARUULUS, lytel. PASCERE, foedan. PASCUA (PASCUUM), les. PASSER, spearwa. PASSIO, Ps. 118, VII. PASTOR, heorde. PATENS, open. PATER, feder. PATERNUS, federlic. PATI, browian. PATIENS, geSyldig. PATIENTIA, gebyld. PATRIA, oeSel. PAUCITAS, feanis. PAUCUS, fea. PAULISPER, hwon. PAULO MINUS, hwon, lytel. PAULUM, hwon. PAUPER, Searf, Qearfa. PAUPERTAS, Searfednis. PAUESCERE, forhtian. PAUIMENTUM, ? fyrhtu. PAUOR, fyrhtu. PAX, sib. PECCARE, syngian.

289

THE VESPASIAN PSALTER

PECCATOR, synful. PECCATUM, scyld, syn. PECTUS, breost. PECUNIA, feh. PECUS, neat, neten. PELAGUS, widsaj. PELLICANUS, stanegella. PELLIS, fel. PER, borh. PERAGERE, geddn. PERAMARUS, biter. PERAMBULARE, geondgan, geondgongan. PERCIPERE, onfon. PERCUTERE, slean. PERDERE, forspildan. PERDITIO, forlorenis. PERDITUS, forloren. PERDUCERE, gelsedan. PEREGRINUS, elbeodig. PERENNIS, ece. PERFECTUS, fulfremed. PERFICERE, gefremman. PERFUNDERE, borhgeotan. PERICULUM, pliht. PERIRE, forweorban. PERMANERE, borhwunian. PERMITTERE, forletan. PERPETI, browian. PERSEQUI, efterfylgan, oehtan. PERSEUERARE, borhwunian. PERTRANSIRE, geondfearan, borhfearan, borhleoran. PERUENIRE, bicuman. PERUERSUS, bwerh. PERUERTERE, forcerran. PES, fot. PESSIMUS, yfel. PETERE, biddan. PETITIO, bden. PETRA, stan. PH-, See F-. PHARAON, See FARAO. PHILISTIM, filisteo. PINGUEDO, fsetnis. PINGUEFACERE, gefaettian. PINGUESCERE, faettian. PINGUIS, faet. PINNA, fibre. PINNATUS, gefibred. PISCIS, fisc. PLACATIO, gebinge. PLACERE, gellcian, lician. PLAGA, wife. PLANCTUS, wop. PLANTARE, geplantian, plantian. PLANTATIO, steabelung.

290

PLASMARE, gehlowian. PLATEA, worbign. PLAUDERE, plaegian. PLEBS, folc. PLENITUDO, fylnis. PLENUS, ful. PLORARE, wdepan. PLUERE, rlnan. PLUMBUM, lead. PLURIMUS, monig, monigfald. PLUUIA, regn. PLUUIALIS, regnlic. POCULUM, drync. POLLUERE, bismitan. POLUS, heofen. POMARIUM, ? eappultun. POMUM, ? eappultun. PONERE, gesettan, settan. POPULUS, folc. PORCINUS, swinen. PORTA, get. PORTARE, beoran. PORTIO, dael. PORTUS, hyb. POSSE, maegan. POSSESSIO, Sht. POSSIDERE, gesittan. POST, efter, on. POSTEA, POST EAM, efter bon, adv. POSTERIOR, efterra. POSTFAETANTES, ? s'ibboren. POSTQUAM, efter bon, conj. POSTREMUS, ytmesta. POST TERGUM, bee. POSTULARE, biddan. POSTULATIO, bden. POTARE, drencan, drincan, dryncan. POTENS, maehtig. POTENTIA, masht. POTENTATUS, maeht. POTENTISSIMUS, msehtig. POTESTAS, mseht. POTUS, drync. PRAE, fore. PRAECEPTUM, bibod. PRAECIDERE, forceorfan. PRAECINGERE, bigyrdan. PRAECIPITARE, forbregdan. PRAECIPITATIO, fortrugadnis. PRAECLARUS, berht, berhtnis, freaberht. PRAEDA, herehyb. PRAEDICARE, bodian. PRAEFERRE, forbbringan. PRAEIRE, foregan. PRAEOCCUPARE, abisgian. PRAEPARARE, gearwian, gegearwian.

LATIN INDEX

PRAEPARATIO, gegearwung. PRAESEPIUM (-SAEPIUM), bin. PRAESTARE, gearwian. PRAETENDERE, Sennan. PRAETER, butan. PRAETERIRE, bileoran. PRAETIOSUS (PRETIOSUS), deorwyrSe. PRAEUALERE, maegan, strongian. PRAEUARICARI, oferleoran. PRAEUARICATIO, oferleornis. PRAEUENIRE, forecuman. PRAEUIDERE, foresian. PRAUUS, Swerh. PRECARI, biddan. PRE ELIGE RE (PRAE ELIGERE), geceosan. PREIBIS, See PRAEIRE. PRESSURA, ferSrycednis. PRETIUM, weorS. PREX, boen. PRIMITIAE, fruma. PRIMITIUUS, frumbearn. PRIMOGENITUM, frumbearn. PRIMOGENITUS, frumcenned. PRIMORDIUM, fruma. PRIMUS, Ps. 23. PRINCEPS, aldermon, aldur. PRINCIPALIS, alderlic. PRINCIPATUS, aldurdom. PRINCIPIUM, fruma. PRIOR, Ps. 70. PRIUS, Sr, adv. PRIUSQUAM, Sr Son. PRIUARE, biscergan. PRO, fore. PROBARE, acunnian, cunnian, gecunnian. PROCEDERE, forSgan. PROCELLA, yst. PROCIDERE, forSlutan, ? forSgan. PRODERE, ? forSyppan. PRODIGIUM, becen, forebecen, tacen. PRODIRE, forSyppan. PRODUCERE, forSgelSdan, forSISdan. PROELIUM, gefeht. PRO EO, PRO EO QUOD, for Son. PROFANARE, bismltan. PROFECTIO, forSfromung. PROFETA (PROPHETA), witga. PROFICERE, fromian. PROFICISCI, Ps. 64. PROFUNDUM, grund. PROFUNDUS, deop. PROGENIES, cyn. PROHIBERE, biwergan. PROnCERE, aweorpan. PROLONGARE, afirran, gelengan. PROMISSIO, gehat.

PRONUNTIARE, forSsecgan, secgan. PROPAGO, owestem, seten. PROPE, neh. PROPHETA, See PROFETA. PROPITIARI, gemildsian. PROPITIATIO, milds. PROPITIUS, milde. PROPONERE, foresettan. PROPOSITIO, foresetenis. PROPRIE, H. 1. PROPTER, fore, for Son. PROPTEREA, for Son. PROPTER QUID, ? for Son. PROPTER QUOD, for Son Saet. PROSPERARE, gesundfullian. PROSPERE, gesundfullice. PROSPERUS, gesund. PROSPICERE, forSlocian, gelocian. PROSTERNARE, gefaellan. PROTECTIO, gescildnis. PROTECTOR, gescildend. PROTEGERE, gescildan. PROUEHERE, forSwegan. PROUIDERE, foresian. PROUOCARE, gegremman. PROXIMUS, neowest, nesta. PRUDENS, gleaw. PRUDENTIA, gleawnis. PRUINA, forst. PRUMPTUARIUM (PROMP-), hordern. PSALLERE, singan. PSALMUS, salm. PSALTERIUM, hearpe. PUDOR, clsennis, scomu. PUER, cneht. PUGNARE, H. 1. PULCHRITUDO, fegernis. PULLUS, brid. PULUIS, dust. PUNIRE, gewltnian, wltnian. PUPILLA, sle, f. (n). PUPILLUS, feadurleas, freondleas. PURGARE, geclasnian. PUSILLANIMUS (-MIS), lytelmod. PUSILLUS, lytel. PUTEUS, seaS.

QUADRAGINTA, feowertig. QUADRIGAE, feoSurteme. QUAERERE, soecan. QUAESERE, halsian. QUAM, hu, swiSe, Son. QUAMDIU, hu, longe, swe. QUAMQUAM, See QUANQUAM. QUANDO, sefre, ahwonne, hwonne, Sonne.

291

THE VESPASIAN PSALTER

QUANQUAM, 5£h 3e. QUANTUS, feolu, hu, micel, monig, swe. QUARE, hwe. QUARTUS, Ps. 93. QUASI, swe, conj. QUASSATIO styring. -QUE, 7. QUEMADMODUM, QUEMAMMODUM, gemet. QUERERE, See QUAERERE. QUI, hwelc, hwet, se, pron. rei., se Se, Su, pron. rei., Su Se. QUIA, for Son, Saette. QUICUMQUE, hwelc, hwet, swe. QUID, rei., hwet. QUIDEM, cuSlice, efne. QUIES, rest. QUIESCERE, gestillan. QUIETUS, stille. QUINQUAGINTA, Ps. 150. QUINTUS, Pss. 80, 81, H. 5. QUIS, QUID, interr., hwe, hwelc. QUISQUE, gehwelc. QUO, hwider, Sider, conj. QUOADUSQUE, oS S^t. QUOD, hwe, Sast, conj. QUOMODO, hu, swe, adv. QUONIAM, for Son, Saet, conj., Saette. QUOT, hu, monig. QUOTIENS (QUOTIES), oft, swe. QUOUSQUE, hu, longe.

RAAB (RAHAB), rab. RADIX, wyrtruma, wyrtwala. RAMNOS (RHAMNOS), See RAMUS. RAMUS, twig. RANA, forsc. RAPERE, gereafian, reafian, ? gesleccan, ? geslean. RAPINA, gestrod. RAUCUS, has. RE-, pref., on weg. RECALCITRARE, sporettan. RECEDERE, gewxtan. RECENS, niowe, niowinga. RECOGITARE, Sencan. RECORDARI, gemyndig. RECTOR, reccere. RECTUS, reht, rehtlic, rehtwis. RECTUS CORDE, rehtheort. REDDERE, ageldan, ageofan, geldan. REDEMPTIO, alesnis. REDEMPTOR, alesend. REDIGERE, gebegan. REDIMERE, alesan. REDIRE, eftcerran, hwerfan.

292

REDUCERE, alaedan, eftalaedan. REFECTIO, gereordnis. REFLORERE, blowan. REFRIGERARE, coelan, gecoelan. REFRIGERIUM, coelnis. REFUGIUM, geberg. REGERE, reccan. REGINA, cwoen. REGIO, lond. REGNARE, ricsian. REGNUM, rice. REGREDI, eft, gan. RELINQUERE, forletan. RELIQUIAE, laf. REMANERE, awunian. REMEMORATIO, Ps. 69. REMINISCI, gemunan. REMISSIO, forletnis. REMITTERE, forletan, geedleanian. REMUNERATOR, geedleanend. RENES, eSur. RENOUARE, geednlowian. REPELLERE, adrifan, ascufan, forspildan, on weg. REPLERE, gefyllan. REPONERE, gesettan. REPROBARE, wiSceosan. REPTILIA, snican. REPUTARE, getellan. REQUIES, rest. REQUIESCERE, gerestan. REQUIRERE, sSecan. RES, wise. RES, Ps. 118, XIX. RESIDUUM, laf. RESISTERE, wibstondan. RESOLUERE, tolesan. RESPICERE, gelocian. RESPONDERE, ondsweorian. RESTARE, stondan. RESTITUERE, gesettan. RESUPINATIO, Ps. 118, XVI. RESURGERE, arlsan, eftarisan. RESURRECTIO, erest. RESUSCITARE, aweccan. RETIACULUM (RETICULUM), net. RETINERE, nioman. RETRIBUENDUM, geedleanung. RETRIBUERE, geedleanian, geldan, sellan. RETRIBUTIO, edlean. RETRO, bec. RETRORSUM, bec. RETUNDERE, gebegan. REUS, scyldig. REUELARE, onwrean, ? biwream REUERENTIA, awescnis, scomu.

LATIN INDEX

REUERERI, onscunian. REUERSIO, Pss. 110, 111. REUERTI, cerran, eftcerran. REUOCARE, gecegan. REX, cyning. RIDERE, hlashhan. RIGARE, leccan, wetan. RIUUS, rinnelle. ROBORARE, gestrongian. ROBUR, strengu. ROGARE, biddan. ROS, deaw. ROTA, hweol. RUBER, read. RUERE, hreosan. RUGIRE, grymetian. RUINA, hryre. RUPES, clif.

SABA, Ps. 71. SABBATA, Pss. 23, 47, 80, 81, 91, etc. SACCUS, sec. SACERDOS, biscop, sacerd. SACRIFICARE, onsecgan. SACRIFICIUM, onsegdnis. SAECULUM, weoruld. SAEPE, oft. SAGITTA, strel. SAGITTARE, scotian. SALINARUM, Ps. 59. SALIX, salh. SALMANA, salmana. SALOMO, Ps. 71. SALSILAGO, saltnis. SALUS, haelu. SALUTARE, haelu. SALUTARIS, halwynde. SALUARE (SALUERE), gehaelan, haelan. SALUATOR, haelend. SALUUS, hal. SAMECH, Ps. 118, XVI. SAMUHEL, samuSl. SANARE, gehaelan, haelan. SANCTIFICARE, gehalgian. SANCTIFICATIO, gehalgung. SANCTIMONIUM (SANCTIMONIA), halignis. SANCTITAS, halignis. SANCTUARIUM, halig, portic. SANCTUM, Ps. 55. SANCTUS, halig. SANGUIS, blod. SANITAS, haelu. S APE RE, hogian. SAPIENS, snottur. SAPIENTER, snotterlice.

SAPIENTIA, snyttru. SATIARE, gefyllan, gereordan. SATURARE, gefyllan, gereordan. SATURITAS, gereordnis. SAUL, Pss. 17, 53, 56, 58. SCABELLUM, scomul. SCANDALUM, eswic. SCAPULAE, gescyldru. SCEPTRUM, cynebrym. SCIENTIA, wisdom. SCINDERE, toslltan. SCINIFES (? CINIPHES), gnet. SCIRE, weotan. SCRIBA, ? wrltan. SCRIBERE, awrltan, wrltan. SCRIPTURA, gewrit. SCRUTARI, smegan. SCRUTINIUM, smeang. SCULPTILE, greft. SCUTUM, sceld. SE, SUI, he. SECRETUS, degul. SECUNDARE, gewynsumian. SECUNDUM, efter. SECUNDUS, Ps. 47. SECURIS, aeces. SECUS, neh, prep. SED, ah, conj. SEDERE, sittan. SEDES, ? SEDIS, seld. SEDUCERE, biswican. SEGREGARE, toscadan. SELMON, Ps. 67. SELOM, Ps. 77. SEMEL, an, siS. SEMEN, sed. SEMETIPSE, seolf. SEMINARE, sawan. SEMITA, stig. SEMPER, aa, ae. SEMPITERNUS, ece. SEN (SIN), Ps. 118, XX. SENECTUS, aeldu. SENESCERE, aldian. SENEX, aid. SENIOR, aid, ubwiota. SENSUS, gehygd, ondget. SENTIRE, hogian. SEON, seon. SEPE, See SAEPE. SEPELIRE, bibyrgan. SEPTIES, seofen, siS. SEPTUAGINTA [LXX], hundseofentig. SEPTUPLUM, seofenfaldllce. SEPULCHRUM, byrgen. SEQUI, fylgan.

293

THE VESPASIAN PSALTER

SERA, scyttels. SERMO, word. SERPENS, nedre. SERUARE, haldan. SERUIRE, biowian. SERUITUS, b'iowdom. SERUUS, Slow. SESSIO, gesetenis. SEXTUS, H. 6. SI, gif, hweSer, bseh 5e. SIC, swe. SICCARE, adrugian. SICCITAS, drugung. SICCUS, dryge. SICUT, swe, conj. SICYMAM (SICHIMA), sicimam. SIGNARE, gesegnian, getacnian. SIGNIFICATIO, getacnung. SIGNUM, tacen. SILERE, swigian. SILUA, wudu. SIMILIS, gelic. SIMILITER, gellce. SIMILITUDO, gelicnis. SIMUL, somud. SIMULACRUM, herg. SINA, Ps. 67. SINE, butan. SINERE, letan. SINGILLATIM, wrixendlice. SINGULARIS, syndrig. SINGULARITER, synderlice. SINGULUS, syndrig. SINUS, sceat. SION, sion. SISARA, sisarra. SITIRE, byrstan. SITIS, burst. SIUE, Ps. 118, XVI. SOBAL, Ps. 59. SOBRIE, gebungenlice. SOBRIUS, gebungen. SODOMUS, sodomweara. SOL, sunne. SOLIDUS, steabulfest. SOLITUDO, wdesten, ? bihygdignis. SOLIUM, sundurseld. SOLLEMNIS, See DIES SOLLEMNIS. SOLLEMNITAS, symbelnis. SOLLICITUDO, ? bihygdignis. SOLUS, an, ana. SOLUERE, onlesan, tolesan. SOMNIARE, slepan. SOMNIUM, ? slep. SOMNUS, slep, slepan. SONARE, hleobrian.

294

SONITUS, swoeg. SONUS, swoeg. SOPOR, slep. SORS, hlet. SPARGERE, stregdan. SPATIOSUS, rum. SPECIES, hlow. SPECIOSUS, wlitig. SPELUNCA, Pss. 56, 141. SPERARE, gehyhtan, hyhtan. SPERNERE, forhycgari. SPES, hyht. SPINA, born. SPIRITUS, gast. SPLENDOR, birhtu. SPOLIUM, herereaf. SPONSUS, brydguma. STABILIRE, gesteabulfestan. STABILITAS, steabulfestnis. STABILITUS (STABILIS), steabulfest. STAGNUM, mere. STARE, stondan. STATERA, wege. STATIM, sona. STATOR, foeba. STATUERE, gesettan, settan. STELLA, steorra. STERCUS, scearn. STERILIS, STERELIS, unbeorende. STERILITAS, unbeorendnis. STILLARE, dropetan. STILLICIDIA (STILLICIDIUM), dreapung. STIPULA, halm. STRATUM, STRATUS, stren. STRENUUS, strec. STRIDERE, grymetian. STUDIUM, teolung. STULTUS, dysig. SUAUIS, wynsum. SUAUITAS, wynsumnis. SUB, under. SUBDERE, underbeodan. SUBICERE, underbeodan. SUBITO, feringa. SUBLIMARE, gehean. SUBLIMIS, heh. SUBPLANTARE, See SUPPLANTARE. SUBSANNARE, hyspan. SUBSEQUI, efterfylgan. SUBSISTERE, wibstondan. SUBSTANTIA, spoed. SUBTUS, under. SUBUERTERE, forcerran. SUCCENDERE, onselan. SUCCIDERE, aceorfan. SUFFERRE, ahebban.

LATIN INDEX

SUFFICERE, genyhtsumian. SUGERE, sucan. SULPHUR, swefelrec. SUMERE, genio man, nioman. SUMMUM, heanis. SUMMUS, heh. SUPER, ofer. SUPER-, pref., ofer. SUPERARE, oferswlban. SUPERBIA, oferhygd. SUPERBIRE, oferhygdgian. SUPERBUS, oferhoga, oferhygdig. SUPERESSE, blon, laf. SUPEREXALTARE, upahebban, uphebban. SUPEREXTOLLERE, ofer, upahebban. SUPERIOR, uferra. SUPERPONERE, ofergesettan, ofersettan. SUPERUACUE, idellice. SUPERUENIRE, ofercuman. SUPPLANTARE, gescrencan. SUPPLANTATIO, gescrencednis. SUPPORTARE, abeoran. SUPRA, ofer. SURDUS, deaf. SURGERE, arlsan. SURSUM, up. SUSCEPTIO, ondfengnis. SUSCEPTOR, ondfenga. SUSCIPERE, onfon. SUSCITARE, aweccan. SUSPENDERE, hon. SUSPICARI, reswan. SUSPICERE, ? onfon. SUSTINERE, abidan, arefnan. SUSURRARE, hyspan. SUUS, his. SYNAGOGA, gesomnung. SYRIA, Ps. 59. TABERNACULUM, geteld, selegescot. TABESCERE, aswindan. TACERE, swlgian. TALIS, ? weolur. TALITER, swe, adv. TAMEN, hwebre. TAMQUAM, swe, conj. TANEOS, THANEOS, Ps. 77. TANGERE, gehrinan. TAP (CAPH), Ps. 118, XH. TARDARE, leatian. TAU, Ps. 118, XXI. TAURUS, fear. TECUM, See CUM, prep., TU. TEDIUM (TAEDIUM), longung. TEGERE, bibeccan, biwrean, beccan. TEMPERARE, gemetgian.

TEMPESTAS, storm. TEMPLUM, tempel. TEMPTARE (TENTARE), costian. TEMPTATIO (TENTATIO), costung. TEMPUS, tid, margentid. TEMPUS, bunwenge. TENDERE, bennan. TENEBRAE, beostre. TENEBROSUS, beostre, adj. TENERE, nioman. TEPLI, See TEMPLUM. TERGUM, bee. TERMINUS, ende, genuere. TERNI, breo. TERRA, eorbe. TERRIBILIS, egesful. TERRIBILITER, egesfullice. TERRIGENA, eorbeenned. TERROR, broga. TESTA, tigule. TESTAMENTUM, cyQnis. TESTIFICARI, cyban. TESTIMONIUM, cySnis. TESTIS, cybere, geweota. TEXERE, weofan. THABOR, Ps. 88. THALAMUS, brydbur. THANEOS, See TANEOS. THARSIS, lond. THESAURIZARE, goldhordian. THESAURUS, goldhord. THET (TETH), Ps. 118, X. THRONUS, brymseld. TIMERE, ondredan. TIMOR, ege. TITULUS, Pss. 15, 55, 56, 57, 58, 59. TOLLERE, afirran, onhebban, uphebban. TONARE, hleobrian. TONITRUUM, bunurrad. TOPAZION (TOPAZIUS, TOPAZUS), gim. TORCULAR, Pss. 8, 80, 81, 83. TORRENS, burne. TOTUS, all. TRADERE, sellan. TRAHERE, ? telan. TRANSDUCERE (TRADUCERE), aLedan. TRANSFERRE, afirran, forcerran. TRANSGREDI, ofergan, ofergongan. TRANSIRE, leoran, oferleoran. TRANSITUS, feriet. TRANSMIGRARE, fearan. TRANSMIGRATIO, leornis. TRANSMOUERE, onwendan. TREMERE, cwscian. TREMOR, cwaecung. TREPIDARE, forhtian.

295

THE VESPASIAN PSALTER

TRES, H. 8. TRIBUERE, sellan. TRIBULARE, geswencan, swencan. TRIBULATIO, geswencednis, geswinc. TRIBUS, cyn. TRINITAS, brines. TRISTIS, unrot. TRITICUM, hwsete. TRUCIDARE, cwselman. TU, Su. TUBA, beme, horn. TUERI, gescildan. TUNC, 5a, adv., Sonne, adv. TURBARE, gedroefan. TURRIS, tor. TURTUR, turtur. TUUS, Sin. TYMPANISTRIA, plaegiend. timpana. TYMPANUM, timpana. TYRUS, lond, tyrus.

UBER, breost. UBER, adj., genyhtsum. UBERTAS, breost, genyhtsumnis. UBI, hwer, Ser, conj. ULCISCI, wreocan. ULTIO, wraecu. ULTRA, mae. UMBRA, scua, ? deaS. UMBROSUS, scedeht. UMQUAM, aefre. UNA, somud. UNCTIO, smirenis. UNDE, Sonan. UNGERE, smirwan. UNGUENTUM, smiring. UNGULA, clea. UNIANIMIS (UNANIMUS), anmod. UNICORNIS, anhorn. UNICORNUUS, anhyrne. UNICUS, anga. UNIGENITUS, ancenned. UNIUERSUS, aH. UNUS, an, annis. UNUSQUISQUE, an, gehwelc. URERE, bernan. URGERE, Sregan. USQUE, oS, oS Saet. USQUE AD, oS. USQUE IN, oS. USQUEQUAQUE, longe. USQUEQUO, hu, longe. USURA, westemscet. USUS, gewuna. UT, swe, conj., Saet, conj., Saette.

296

UTER, cylle. UTERUS, innoS. UTILITAS, nyttnis. UTINAM, eala. UTIQUE, gewisllce. UT QUID, hwe. UUA, wlnberge. UXOR, wif.

U AC ARE, aemetgian. • UACCA, cu. UADERE, fearan. UALDE, swISe. UALI (VAU), Ps. 118, VI. UALIDUS, strong. UALLES, Ps. 59. UANE, ldellice. U ANITAS, Idelnis. UANUM, idelnis. UANUS, Idel. UAPOR, smec. UARIETAS, misenllcnis. UAS, fet. UECTIS, scyttels. UEHEMENS, strong. UEHEMENTER, swl5llce. UELAMENTUM, wrigels. UELLE, willan. UELLUS, fleos. UE LOCITER, hreSlice. UELOX, hreS. UELUM, wagrift. UELUT, swe, conj. UENANS, huntiend. UENDERE, bibycgan. UENEFICUS, galdurcreft. UENENUM, atur. UENIRE, cuman. UENTER, womb. UENTILARE, windwian. UENTURUS, ppl., toword. UENTUS, wind. UENUNDARE, bibycgan. UER, lenten. UERAX, soSfest. UERBER, swinge. UERBUM, word. UERE, soSlIce. UERECUNDIA, scomu. UERITAS, soSfestnis. UERMIS, wyrm. UERO, soSlice. UERSARE, gecerran, gehwerfan. UERTEX, cnol, hnol. UERUMTAMEN, ah hweSre, hweSre, soblice

LATIN INDEX UERUS, sob. UESPER, UESPERA, efen. UESPERTINUS, efenl'ic. UESTER, eower. UESTIGIUM, sweabu. UESTIMENTUM, hregl. UESTIRE, gerwan. UESTIS, hregl. UESTITUS, gegerela. UETERASCERE, aldian. UETUS, aid. UEXARE, geswencan. UEXILLUM, gubfona. ULA, weg. UIBRARE, cweccan. UICINUS, nehgehusa. UIDERE, gesian. UIDUA, widwe. UIGILARE, waecian. UIGILIA, waecen. UINCERE, oferswiban, wreocan. UINCIRE, gebindan. UINCULARE, gebindan. UINCULUM, bend. UINDEMIARE, wlnreopan. UINDICARE, wreocan. UINDICTA, wrascu, wrec. UINEA, wingeard. UINUM, win. UIR, wer. UIRGA, gerd. UIRGO, faemne. UIRILITER, werlice. UIRTUS, megen. UIS, megen, ned.

UISCERA, innob UISITARE, neosian. UITA, lif. UITIS, wintreo. UITULUS, caelf. UITUPERATIO, telnis. UIUERE, lifgan. UIUIFICARE, geliffestan. UIUUS, cwic, lifgan. UOCARE, cegan, gecegan. UOLARE, flegan. UOLATILIS, flegan, fugul. UOLUCER, UOLUCRIS, fugul. UOLUNTARIE, wilsumllce. UOLUNTARIUS, wilsum. UOLUNTAS, lust, willa. UOTUM, gehat, willa. UOUERE, gehatan. UOX, stefn. UULNERARE, gewundian. UULNUS, wund. UULPES, fox. UULTUS, ondwleota.

ZABULON, Ps. 67. ZACCHARIA, Pss. 110, 111, H. 9. ZAE (ZAIN), Ps. 118, VIII. ZEB, zeb. ZEBEA, zebae. ZELARE, elnian. ZELATUS, wreocan. ZELUS, ellen, hatheortnis. ZONA, gyrdels. ZYPHIGI, Ps. 53.

297

APPENDIX I: RUSTIC CAPITAL ADDITIONS TO THE

VESPASIAN PSALTER

The items which follow were written in rustic capitals, by two different scribes, on folios 2V-11V, 109r, and 141v of the MS. They were written in the same place as the Psalter proper (fols. 12r-154r), with which they are roughly contemporaneous. The first sixteen items are without any general title, but each has a title or a rubrication of its own. These were copied from an insular MS, apparently written in a round-insular hand. A closely related set of prefaces to the Psalter is described in Thomas of Elmham’s Historia Monasterii S. Augustini Cantuariensis (Rolls Series, 1858, p. 98). A comparison of these items with Elmham’s description will reveal striking similarities and some obvious differences. MS punctuation has been retained, and the scribal use of enlarged letters (intended as capitals or initials) has been followed insofar as scribal intentions could be ascertained. The numbering of items and the virgules marking ends of lines have been added by the editor. The erratic word divisions of the MS have been disregarded. MS abbreviations have been retained. Apart from the transparent nomina sacra, the nasal stroke, and the abbrevs. for -bus (B-, B:) and -que (Q-, Q:), the_following may be notedj_ FI (for fiat 5V, lines 25, 26, 29), H (enim 5V 20; 10v 11), h’ (autem 10r 31), INCP (incipit 6r 31), INCIPIT (incipitur 10v 14), INTERPRE (interpretatio 6r 31), KL (kalendas 4r 17), LXX (septuaginta millia 5r 5), NI (nostri 10r 18; llr 5), P (per- 10v 16), P (prae- 10v 18), PRB (presbyter 4V 17), PRAESB (presbyter 4r 31), QQ (quoque 4r 21), QVO (quoniam 2V 15; 3V 5), R/. (-rum 5V 18; 8r 2).

[2V] l.1 OMNIS2 scriptvra divinitvs inspirata, vtilis est ad docendv. / Hac ipsa de cavsa ab spv sco conscripta. Qvo vel ex commvni qvodam / sanitatis fonte, omnes nobis ex hac remedia, propriis passionibvs / adsvmamvs: Sanitas enim conpescit peccata magna: alia namq: svnt. / qvae prophetae tradvnt: alia qvae historiae: lex qvoqve alia: Pro / verbiorvm etiam commonitio alia: Psalmorvm vero liber qvaecvq: / vtilia svnt. ex omnibvs continet: Fvtvra praedicit: vetervm gesta / commemorat legem viventibvs tribvit. gerendorvm statvit modvm/ et vt brebiter dicam, commvnis qvidam bonae doctrinae thesavrvs est: / veteribvs namq: animarv vvlneribvs. novit mederi: Sed recentib: / velocissimvm scit, adhibere remedivm:3 atq: intactis perseverantia. / salvtis scit adhibere: Sed vniversis pariter passionib. svbvenire: / Qvae dominationibvs variis hvmanas animas agvnt / et hoc fit modvlato dilectabili canore hvmanvm sensvm / ad pvdicitiam provocante: Qvo qvidem sps scs videns oblvctan / tem ac resistentem ad virtvtis viam hvmani generis animvm / et ad dilectationes vitae hvivs magis inclinari. Qvam ad virtv / tis rectvm iter erigi: dilectabilibvs modvlis cantilenae vim / seriae ac doctrinae, permiscvit: vt dvm svavitate carminis / mvlcet avditvs: divini sermonis pariter vtilitas inseratvr / Secvndvm sapientes medicos: Qvi si qvando vsvs poposcerit / avsteriora medicamenta, aegris offerre mortalibvs: ne aeger / svptilitatem pro avsteritate refvgiat ora ac svmmitates pocvli.4 / qvo remedivm porrigant, meile circvmlinvnt:— / Propterea ergo psalmorvm nobis per modvla aptata svnt car / mina: vt qvi vel adolescentes svnt moribvs: Qvasi cantilena / qvadam psallentes dilectari videantvr: Re enim vera5 animas / inlvminent6 ac mentem: Plvrimi enim ex his qvi a ecclesia comevnt: / neqve apostolica praecepta tam facile possvnt. neq: prophetica / aliqvando. discere ac retinere, psalmorvm vero responsa, et / intra domvs interdvm etiam in pvblica canvnt:— / [3r j et sicvbi qvis fero ac rabido fvrore raptetvr7 si forte fverit. psalmi vt ita / dixerim carminibvs incantatvs. continvo omnis rabies ferocitatis / abscedit: Psalmvs tranqvillitas animarvm est: signifer pacis / Pertvrbationes vel flvctvs cogitationvm cohibens: iracvndiam reprimens / lvxvm repellens: sobrietatem svggerens: amicitias congregans: addvcens / in concordiaun discrepantes: reconcilians inimicos: Qvis enim vitra in / imicvm dvcat evm. cvm qvo vnam ad dm psalmi emiserit vocem: / ex qvo intellegitvr. qvia et qvod bonorvm omnivm maximvm est cari / tatem psalmvs instavrat:

298

APPENDIX I

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

conivnctionem qvandam per consonantiam / vocis efficiens: et diversvm popvlvm vnivs chori, per concordiam conso / cians: psalmvs daemones fvgat: angelos in adivtorivm salvtis invitat: / scvtvm in noctvrnis terroribvs: divrnorvm reqvies est laborvm, / tvtela8 pveris: ivvenibvs ornamentvm: Solamen senibvs: mvlieribvs / aptissimvs decor, disserta habitare facit orbis: sobrietatem docet. / incipientibvs primvm efficitvr elementvm: Totivs ecclesiae vox vna: / Psalmvs sollemnitates decorat: Psalmvs tristitiam qvae secvndvm / dm est molitvr. Psalmvs etiam ex corde lapideo lacrimas movet: / psalmvs angelorvm opvs: exercitivm caelestivm: spitale tymiama: / O.9 vere admirandi magistri sapiens institvtvm: vt simvl et cantare / videamvr. et qvod ad vtilitatem animae pertinet doceamvr. / per qvod magis necessaria doctrina nostris mentib: informatvr. / pro eo qvod si qva per vim. et difficvltatem aliqvam. animis nostris / fverint inserta, continvo dilabvntvr: ea vero qvae cvm gratia et di / lectione svscipimvs nescio qvo pacto magis residere in mentibvs ac me / moriae videntvr inherere: Qvid avtem est. qvod non discatvr ex psalmis / non omnis magnitvdo virtvtis: non norma ivstitiae: non pvdicitiae / decor: non prvdentiae consvmmatio: non paenitentiae modvs / non patientiae regvla: non omne qvicqvid dici potest bonvm / procedit: ex ipsis drscientia perfecta: Praenvntiatio xpi in carne / ventvri: et commvnis resvrrectionis spes: svppliciorvm metvs: / Gloriae pollicitatio: mysteriorvm revelatio: / [3V] Omnia prorsvs in his velvd magno qvodam et commvni thesavro recondito / atqve conferta svnt bona, qvem librvm propheta cvm mvlta sint organa / mvsicorvm. hvic tamen organo, qvod psalterivm appellatvr. aptavit de sv / perioribvs: mihi videtvr inspiratam et gratiam per spm scm docens. / Qvo qvidem hoc solvm organvm mvsicorvm sonos de svperioribvs habere / fertvr: cithara namqve vel lyra ex inferiore parte, aes. vel tympanvm / habens, resonat ac resvltat ad plectrvm: Psalterivm vero armonias / de svperioribvs habere fertvr aptatas: et sonorvm cavsas desvper dare: / qvo scilicet etiam per hos nos docere qvae svrsvm svnt. et svperiora. / reqvirere: et non dilectatione carnivm ad inferiora, ad vitia carnalia / declinare: Sed illvd arbitror profvndivs nobis prophetica facvndari / ratione: ac per formam nos organi istivs edoceri: qvod hii qvi diligen / tes et apti, moderatiqve svnt moribvs facile et praevivm. ad svperiora / iter habeant: sed videamvs tandem qvid etia psalmi indicentvr initia. /

2. PSALMI1 omnimodam institvtionem spitalis disciplinae habent. / Ibi mvltiplex prophetia, tam de xpo qvam de ecclesia, qvam de praedica / toribvs. qvam de martyribvs: Ibi mala declinanda et qvae bona svnt / sectanda docetvr. Ibi consolatio in tribvlationibvs ac persecvtionibvs / affatim digesta continetvr. Ibi ad adorandvm atq: lavdandvm dnThor / tamvr. Ibi qvae sit vera beatitvdo qvod philosophi nesciervnt docetvr / Ibi meditatio legis dTtoto stvdio praecipitvr. Ibi misericordia bonitas / qve dTcommendatvr. Ibi ivsta omnia ivdiciae ivs conprobantvr. / Ibi vt patientia in tribvlationibvs habeatvr monetvr in mandando: / Ibi ivstitia et rectvm ivdicivm valde lavdatvr. Ibi ne potentes time / antvr hortatvr. Ibi initivm sapientiae timor dT. Ibi confessio et pae / nitentia peccatorvm et remissio insinvatvr. Ibi etiam zelare ivsti / in peccatores prohibentvr: Ibi allelvia docetvr. vbicvmq: apvd nos/ dicitvr. lavdate dnm in ebreo habet, allelvia. et ibi in allelvia / consvmmatvr psalterivm.2 /

[4r] 3. Incipit1 epistola damasi papae ad hieronimvm presbitervm / Damasvs episcopvs fratri et conpresbitero kieronimo in xpo salvtem / Dvm mvlta corpora librorvm in meo arbitrio adlata fvissent / contigit vt et librvm psalmorvm in meo animo festinvs cognoscere de / tineri et memoriam capacitatis meae inbvere cogitavi. Frater amantis / sime et in xpo semper sacerdos vt secvndvm lxx interpretes et presbyte / ros. id est matthiam. ptolemevm. mvchivm. cassevm. hydromvm. / pamphilvm. zoastrem. dydymvm. sammvm. epyphanivm. cyatren. / simonem. in qvantvm nostra recvrrit conscientia, de lxx invenire / vestigia, peto tvam caritatem vt sicvt creatorem tvvm alexandrvm episco / pvm nostrvm didicisti grecorvm psallendvm et ad nos dirigere tva fra / ternitas delectetvr qvi tanta simplicitatis indago est vt tanto in die do / minico apostoli epistola vna recitetvr et evangelivm capitvlvm vnvm / dicatvr. et nec psallendo vox vlvlatvr nec ymni dicvs in nostro ore / cognoscitvr peto ego per fratrem et conpresbitervm nostrvm /_bonifativm vt ivbeat fraternitas tva nobis aperire vestigivm / ora pro nobis in dno missa .v. kl. novembris. hierosolyma. /

299

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

APPENDIX I

4. Incipivnt1 versvs papae damasi / Nvnc damasi monitis avres prebete benignas / S ordibvs expositis pvrgant penetralia cordis / C or qq2 cvm renovant xpo servare parati / P rophetam xpi scm cognoscere debes / P astorem pvervm mvltis de fratribvs vnvm / A ngelvs ex ovibvs rapvit regemqve dicabit. / O rgana qvi sciret manibvs conponere solvs, / P sallere per citharam popvlo caelestia regna / I n gentem clypeoqve ivravi frvstra minantem / I mpivm maledicvm faleras telaqve gerentem / S vrdorvm demens coleret qvi templa deorvm / M actavit saxo teretri3 trvncvmqve reliqvit /

5. Incipit1 epistola hieronimi praesb ad damasvm papam / [4v] Beatissimo papae damaso sedis apostolicae vrbis romae hieronimvs / svpplex legi literas apostolatvs vestri vt secvndvm simplicitatem lxx / interpretvm canentes salmographm2 me interpretare festines / propter fastidivm romanorvm vt vbi obscvritas impedit apertivs et latin§ / trahatvr ad sensvs praecans ego cliens tvvs vt vox ista psallentivm in se / dem tvam romanam die noctvqve canatvr in qva finem psalmi cvivs / libet sive matvtini vel vespertinvm conivngi precipiat apostolatvs ordo / finiri hoc est, gloria patri et filio et spvi sco sicvt erat in principio et nvnc / et semper et in secvla saecvlorvm amen, istvt carmen lavdis omni / psalmo conivngi precipias vt fides cccx et octo niceni concilii / et nostro repari consortio declaretvr vbi ds et homo honorabili / voce dicatvr allelvia semper omnib. assigatvr3 vt in omni loco commvniter / respondeatvr noctvrni temporis in ecclesia a sea resvrrectione / vsqve ad scm pentecosten finiatvr inter diervm spatia propter novitatem / scae pascae vt vox ista lavdis canatvr in aleph qvod est allelvia lavs tibi / soli qvod grece dicitvr prologvs factio oret pro nobis beatitvdo tva / beatissimae papa.4

6. Incipivnt1 versvs hieronimi. prb. / P N Q N C Q V H S O Q I

sallere qvi doevit dvlci modvlamine scos / overat iste decem legis qvi verba dedisset / vod digitis citharam cordis totidemqve dicabit / omina vel signvm nvmervm ervx ipsa notaret / redere qvid dvbitas virtvs regit omnia xpi vi varias ivnxit vno svb carmine lingvas / t peevdes volvcresqve dm cognoscere possint / ic sonvs est fidei mentes qvi mvlcet amaras / ic creatvra prior tanto pro mvnere gavdet / fferat vt do salvet qvos gratia vocat / visq. sitit veniat cvpiens havrire flventa / nveniet latices serbant qvi dvlcia mella /

7. Incipit1 origo psalmorvm / David filivs iesse cvm esset in regno svo iiii elegit qvi psalmos facerent / [5r] id est asaph eman ethan et idithvn ergo lxxxviii dicebant psalmos / et dveenti svbpsalma2 et cithara perevtiebat abivth cvm david rege / area avtem dm in hiervsalem post annos xx revocata est ab azotiis / et mansit in domo aminadab han3 inposvit in svbivgali novo et addvxit / in hiervsalem electos simvl ex omni genere filiorvm israhel lxx / virorvm de tribv avtem levi inventi svnt cclxxviii viri ex qvibvs iiii / elegit qvi preessent principes cantionibvs id est asaph eman ethan / et idithvn vnicviqve eorvm dividens lxxii viros adclamantes / lavdem cantionvm dno do et vnvs qvidem eorvm feriebat cymbalv / alivs cynaram alivs citharam alivs tvba cornea exaltans in medio / avtem eorvm stabat david tenens et ipse psalterivm

300

APPENDIX I

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

arca avtem dni / antecedebant septem chori et ad sacrificivm vitvlvs albvs popvlvs vero / vniversvs seqvebatvr retro arca svnt ergo omnes psalmi david / cl ivxta tenorem et vocabvlvm scriptvrarvm ita expositi svnt qvorvm / qvidem viiii fecit ipse david xxxii non svnt svprascripti lxxii in david regem / xi in asaph xii in idithvn viiii in filios choreb ii in aggevm et zachariam i / moysi ii in salomone fivnt vtiqve omnes psalmi david fili iesse regis / israhel nvmero cl et dispositio ipsa sic continet id est diapsalmas lxxv / allelvias xx cantica gradvvm xv ceteri vero vt textvs scriptvrae / continet sic recitantvr pro svis nominibvs nam primvs psalmvs / nvlli adsignatvs est ivxta historiam qvoniam omnivm est / deinde qvis alivs intellegitvr plenissime esse nisi primogenitvs dF/ ergo merito svprascriptio ei non fvit necessaria qvia ipse primvs psal / mvs xpi mentionem satisfaciendo et adversvs xpi exponendam persona / sed psalmi omnes qvi scribvntvr non secvndvm historiam legvntvr / sed secvndvm prophetiam paene intellegvntvr ita ordinem psalmorvm / tvrbare non potest ordo titvlorvm nam psalmi omnes qvi scribvntvr / ipsi david ad xpi pertinent sacramenta qvia et ipse david dietvs est xps / id est vnctvs4 FINIT*

8. Nvnc1 exposvimvs originem psalmorvm et modo exponimvs / qvomodo ebrei librvm psalmorvm in .v. dividant libros / [ 5V] id est primvs liber sic continetvr a psalmo primo vsqve ad .xl. Secvndvs / liber sic continetvr a xli vsqve ad lxx.i. tertivs liber sic continetvr / a lxxii vsqve ad lxxxviii qvartvs liber sic continetvr ab lxxxviiii vsq. / ad cv. qvintvs liber sic continetvr a evi vsq. ad cl2 ecce exposvimvs / librvm psalmorvm. nvnc avtem vt cognoscatvr qvid sit psalterivm / psalterivm dicitvr a psallentivm mvltorvm modvlamine vocis qvia / et ipse david tenens psalterivm non manib. sed cvm lxxxiiii hymnificabat / canens hoc dvm ergo reqvires legere psallere versvm litteram enim / grecam invenies titvlatam per qvam nvmervm cognoscit qvod et qvanti / voce psallebant cvm rege rex enim incipiebat et nvmervs litterarvm / totvocib.3 cordarvm vel tympanis vel cynaris vel tvbarvm cornearvm psal / lebant cantantes hoc nam non solvm lxxxiiii psallebant cvm david / vervm etiam lxx milia virorvm vox vlvlabat cvm hymni dico vero lxxxiiii / prima voce clamabant ergo cognoscis de his lxxxiiii per singvlas literas / qvod canebant isti enim incipiebant et popvli respondebant qvi erant / nvmero lxxx virorvm david enim rex noctvrno tempore hoc hymni / ficabant qvod lxxxiiii vlvlabant interrogabat avtem david rex notarios / svos id est asaph eman ethan et idithvn si ita textvs exceptionis eofy / manifestaret qvi respondentes notarii dixervnt regi omnia vera esse sievt / et isti voce testantvr ita et tv dne locvtvs es nocte mirabatvr h rex qvia / sievt dixerat ipse ita et popvlvs hmnificabat4 hinc ergo cognoscimvs / omnes psalmos esse david qvia noctvrno tempore privsqvam popvlvs / adnvntiavit qvod et isti testantvr asaph eman ethan et idithvn, / in diebvs enim qvinq. hoc excipientes narrabant ideo v libros fines / ita habent fi fiat. / P* S T Q Q

rimvs liber finit a psalmo xl qvi sic habet fi fiat. / ecvndvs liber finit a psalmo lxxi qvi sic habet fiat fiat. / ertivs liber finit a psalmo lxxxviii qvi sic habet fiat fiat. / vartvs liber finit a psalmo cv qvi sic habet fi fiat. / vintvs liber finit a psalmo cl qvi sic habet omnis sps lavdet dnm, /

[ 6r] 9. D iapsalma1 est semper qvod est fiat fiat qvod est reqvies qvod est sps / pavsat qvod est pavsatio sps qvod est fiat2 fiat hoc est semper. /

10a. Incipit1 expositio allelvia apvd ebreos / Allelvia

est

lavs tibi soli /

allelvi

est

lavs tibi exercitvm /

allelv

est

lavs trinitati /

allel

est

lavs tibi fortis /

301

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

APPENDIX I

10b.

10c.

alie

est

lavs dvlcis /

all

est

lavs pia /

al

est

lavs /

1

est

lavacrvs /

a

est

lavs tibi benedicte /

Incipit2 expositio allelvia apvt ckaldeos / Al

est

lavs tibi benedictvs /

le

est

lavs tibi lavs aeternae /

lv

est

tibi lavs lvcis /

ia

est

lavs tibi inlvminatio lvcis qvi nec tempore / finiris nec at re noctis nvbilo tegeris rex aeternae glori? /

Incipit interpraetatio allelvia apvd syros. / Allelvia

dicitvr

canta illi qvi est /

alie

dicitvr

canta /

lv

dicitvr

illi /

ia

dicitvr

qvi est xps /

lOd. Incipit interpretatio allelvia apvd latinos / A llelvia

dicitvr

lavdate dnm /

Xps avtem

ebraice

dicitvr arvcha /

P vnice

dicitvr

aneth /

S yriacae

dicitvr

arvch hic est sps dTqvi svper aqvas ferebatvr / satis aptvs adq. mvndo necessarivs a do tamen institvtvs / sicvt ipse abyssvs licet in libro geneseos non est sic / revelatvs factvs,

11. Incp1 interpre gloriae apvd ckaldeos / [ 6V]

12.

302

G loria

est

terra lavdat creatorem /

g lori

est

terra magnificat /

g lor

est

terra miratvr /

g lo

est

terra tremit in lavdem /

g 1

est

terra tibi do exvltat /

g

est

terra /

Incipit interpretatio psalmi .cxviii. per singvlas litteras... / A1

Allelvia

aleph

dis /

B

beth

est

filivs /

r

camel

est

consolatio /

A

deleth

est

ivdicivm /

appendix i

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

E

eli

est

via salvtis /

Z

vali

est

non habet /

H

nav

est

passio /

e

zae

est

elementvm mvndi /

i

eta

est

vita /

K

thet

est

bonvm /

A

ivth

est

ihs xps ds- /

M

tap

est

frvctvs manvm /

N

lab

est

doctrina /

k

mem

est

medvlla /

O

nvn

est

mens /

n

samech

p

ena

est

ocvlos /

c

coph

est

vox /

T

res

est

principivm /

T

sen

est

viae rectae /

tav

est

qvod est mansvetvs /

X

'k

resvpinatio sive reqvies /

co /

13. Psalmi1 qvando psalli vel legi debeant hic kieronimvs / scribsit / [7r] Qvia me dvlcissime filiae meae in spe misericordiae di petistis vt vobis / diversos psalmos per ordinem seqvestrarem qvi vbi psalli debeant / vos qvoqve ego petii vt pro me deprecaretis dhm dm nostrvm vt dono svo / mihi concedere dignaretvr qvo possim scam petitionem vestram arripere / vel ipso donante complere in cvivs misericordia sperans provt dominvs / concedere dignatvs est intellectvm hvmilitate meae necesse habvi tam / scae petitioni vestrae pro affectv di oboedire pro qvo opvs si vobis gratvm / visvm fverit avt integrae asignata fverint qvaeqve dicta svnt ipsi dno do / nostro sco omnipotenti pro hvmilitate mea orantes gratias referte qvi etiam / asinam loqvi precepit qvae ipse dns volvit licet enim in vniversis psalmis / qvid reqvisitvm fverit legis divinae propemodvm omnia kabent at tamen / donante do sco et xpo dno ikv2 et sco spv trinitatis qvi psalmi proprie ad sin / gvlos dies feriatos dni salvatoris nostri filii dFpertineant seqvestratim / exposvimvs qvi ad natalem dni vel qvi ad scam epipkaniam id est baptissimi / dominici sev apparitionis stellae et qvi in qvinta feria ante passione qvi / etiam in ipsa passione dominica qvi in pasca resvrrectionis ipsivs dni nostri / redemptoris et qvi in ascensa eivs in caelis qvi etiam in adventv ipsivs / et ivdicio fvtvro et qvi de civitate vitae aeternae in qva xps dns scos svos / a principio mvndi vsq. in finem hvivs secvli sibi congregat secvm regna / tvros in aeterno in regno caelesti scs dns trinvs dF aeternvs qvi etiam / ad dnm dm deprecandvm laetania vel qvi ad penitentib. psalli debent / qvi etiam in natales scorvm dici debent ceteros vero psalmos invenies / qvia qvo die apte legendvs est omnes tamen psalmi cotidie in toto anno / per ordine psalli possvnt secvndvm consvetvdinem ecclesiarvm et monas / teriorvm sane qvi legis considera qvia vnvs psalmvs ad mvltos dies scos / pertinet psalli et a deo mvltipliciter iterantvr per singvlos dies nam est / psalmvs qvi vbiq. psalli potest alii itervm svnt qvi ad vnivs diei figvram / pertinent ad pavsantes vero qvales personare fverint vtrvm religiose / an laicae de psalmos qvi in qvinta feria ante passionem avt qvi in passione / dni dicvntvr qvi in natalib. scorvm exinde eligendi svnt psalli / ita etiam de canticis proketarvm3 fecimvs vt non in dieb. svpradictis confvsae / [7V] psallantvr sed qvi in qvo die dici debeat qvi legis invenids ad maiores operas / psalmvs lxxvii. cathecvminis et electis xxiii. per ieivnivm xxiiii lxxv / xxxiiii lxix. de baptisma per pascka lxiiii ad ionam prophetam xlvi ante / baptismvm xxii xxxi per aliqva tribvlatione lxxviii. de lamentatione / cxxxi ad conventione fratrvm cxxxii ad benedictionem

303

APPENDIX I

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

cxxxiii / vt lavdes anti dm viii vt peniteatvr komo 1 de fixa fide x de monendo / cxviii vt ocvlvm pvdice agas i de vigilias avt in grabattv vi de ivstitia / xiiii de onesta oratione lxxxv de commvne cvm omnib. kominib. vel / pavperes xl de natale dni cviiii de trinitate .v. vt non timeatvr homo / viiii de insidias keresvm iii de monendvm proximvm iiii de spem in dm .xvii. / de credvlitate x oratione in komine xviiii benedictio svper principes xx / de amore legis xxvi de tribvlatione inimicorvm xxxv4 vt creatvra creatorem / lavdet cii de penitentiam cvm lavdet cv de martyrvm xlviiii cl de persecvtorib. / lxxxii dvm intras ad alienigena lxxxi orationem svper agrvm lxxxiiii / oratio noctvrni temporis xc oratio ad altare xxxiii /

14. Incipit1 ordo psalmorvm per abed./ vii a xii b xvi c xliiii d xv e if i g xi i x 1 vii m v n i o ip vii q vi s it vi v. /

15. incipit1 de litteris kebreis qvae in psalterio scriptae svnt / Nvdvs tertivs cvm centesimvm et xviiii psalmvm tibi insinvare conarer / et dicerem omnem moralem loevm in eo esse conpraekensvm et qvomodo pkilo / sophi solent dispvtationes svas in phisicat2 aethicam logicamqve partiri ita / et eloqvia divina avt de natvra dispvtare vt in genesi et ecclesiaste avt de morib. / vt in proverbiis et in omnib. sparsim libris avt de logica pro qva nostri thelogicen / esse vindicant vt in cantica canticorvm et in egelis4 scilicet apostolvs se proponat / adsvmat confirmat adq. conclvdat. et propriae artis dialecticae svnt stvdiosis / sime perqvisisti qvid sibi vellent ebreae literae qvae in psalmo qvem legabantvr / videbantvr insert^, respondi secvndvm ordinem literarvm evm esse compo / positvm qvid videlicet ex prima litera apvd eos vocantvr alepk octo versvs / inciperint rvrsvm ex seqventib. beth. totidem versvs exordivm svmerent. / ac postea ex gimel idem nvmervs compleretvr adq. ita vsq. ad thav q. apvd nos / extrema litera est psalmvm esse scriptvm. et in singvlis qvib. qve8 elementis / [8r] secvndvm interpretationem eorvm debere intellegi qvae seqveretvr ident / idem flagitia vt tibi interpretatio singvlarem dicerem literarvm dixi fateor vel^ / qvia propter varia lingvae memoriae labitvr omne qvod diximvs desideras / commentariolvm fieri vt si in alia qva forte titvbaris oblivionem lectio / consoletvr a privsqvam de singvlis dicerem scire debes qvattvor psalmvs / secvndvm ordinem ebreorvm incipere elementorvm cxmvm et cximvm et cxviii / vervm in priorib. singvlis literis singvlos versicvlos qvi trimetro iambico / constare sievt in devteronomio cantico scriptvm est in cxviii psalmo singvlas / literas octoni versvs secvntvr in cxliiii singvli versvs depvtantvr svnt / qvi et alios pvtent hoc ordire incipere sed falsa eorvm in opinio est kabes / et in lamentationib. hieremiae iiii alfabeta e qvib. ii. prima qvasi safrico7 metro / scripta svnt qvia tres versicvlos qvi sibi conexi svnt et ab vna tantvm littera incipivnt / kieroici8 comma non elvdit tertivm vero alfabetvm trimetro scriptvm est / ab alternis literis sed eisdem terni versvs incipivnt qvartvm alfabetvm simile / est primo et secvndo proverbia qvoq. Salomonis extremvm clvdit alfabetvm / qvo tetrametro svppvtatvr qvomodo avtem in kis nostris literis non post9 / qvis ad leganda verba texendaqvae procedere nisi privs ab elementis ceperit / ita et scriptvris divinis non valemvs ea qvae maiora svnt non esse nisi et haec / habverimvs exordivm secvndvm illvd qvod propheta dicit a mandatis tvis / intellexi qvi videlicet post opera coeperit kabere scientiam secretorvm / vervm iam conplendvm est qvod petisti vt sensvs vnivscvivsq. elementi / interpretatio adnexa significet aleph doctrina interpretatvr beth domvs / gimel plenitvdo deletk tabvlarvm ke ista vav et zain10 haec betk vita / tket bonvm ioth principivm capk manvs lamed disciplina sive cordis / mem ex ipsis nvn sempiternvm samech adivtorivm ain fons sive ocvlos / pke os ab ore non ab osse intellegere ne literarvm ambigvitate fallaris sade / ivstitiae copk vocatio rhes capitis sin dentivm tav signa post interpreta / tionem elementorvm intellegentiae ordo dicendvs est prima conexio est / alepk beth gimel deleth ke doctrina domvs plenitvdo tabvlarvm ista / qvo videlicet doctrina ecclesia qvae domvs dF est in librorvm repperivntvr / plenitvdo divinorvm secvnda conexio est vav zain ket et haec vita / [8V] qvae enim alia potest esse vita sine scientia scriptvrarvm per qvas etiam / ipse xps agnoscitvr qvi est vita credentivm tertio conexio est a beth11 thet / iotk bonvm principivm qvia qvam nvnc sciamvs vniversa qvae scripta svnt / tamen ex parte cognoscimvs ex parte prophetamvs et nvnc per specvlvm / vidimvs in enigmatae cvm avtem merverimvs esse cvm xpo et similis / angelis tvnc librorvm doctrina cessavit qvarta conexio est capk lamed / manvs cordis sive disciplina manvs intellegvntvr in opera cordis et disci / plina interpretantvr in sensv qvi nihil facere possvmvs nisi privs qvae / finienda svnt sciamvs qvinta conexio est mem nvn sametk ex ipsis / aeternvm

304

APPENDIX I

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

adivtorivm hoc est explanationem non indiget et in omni lvce / manifestvs est ex scriptvris aeterna svbsidia ministrari sexta conexio est / habet ain fe zade fons sive ocvlvs oris ivstitiae secvndvm qvod in tertio / nvmero exposvimvs septima conexio est qvae extrema qvo et in ipsa qvoq. / septinario nvmero sit misticvs intellectvs coph res sen tav vocatio / capitis dentivm signa per dentes articvla vox prometvr ex his signis / ad capvt omnivm qvi xps est pervenitvr orete qvid hoc sacrativs sacra / mento qvid volvntate ivcvndvs qvi cibi qvae mella svnt dvlciora di scire / prvdentiam in adstare eivs et intrare in cor et sensvm creatoris inspicere / et sermonis dni tvi qvieta hvivsmodi sapientib. diridentvr plenos / docere sapientia spiritali kabent sibi ceteris vaso per gemmas bibant / syconitant plavso popvlo dilectentvr et per varias volvptates divitias vincere / neqveant nostrae diliciae sint in lege dni meditare die ac nocte pvlsare ianvam / non patentem panes trinitatis accipere et secvli flvctvs dno preevnte / calcare salvtabilem sellam12 et evstkociam tyrincvlas nostras salvta filicem / vere carnis et spv virginitate felicem salvta relicvm caritatis horvm13 / et domesticam tvam ecclesiam qvae omnia etiam qvae tva svnt14 timete ne dormiat / et pater familias inimicvs komo zizaniam svperseminet qvamvis dicere / avdeant ego civitas firma civitas qvae non oppvgnatvr nvllvs exercitv / obsedentes secvrvs est nemo beatvs cyprianvs ait satis tvtvs pericvlo / proximvs exemplar epistvlae si accipere volverint cpirotion vitant nostra martella / tribvit et mementote mei obsecrans vt dns iks conterat satanan svb pedib. nostris velociter /

[9r] 16. Incipit interpretatio psalmorvm1 / i Psalmvs2 ad xpi personam pertinet ipse est enim perfectvs qvi nvmqva abiit in consil / ii Ad navitate4 xpi pertinet iii Ad passionem dni nostri ihv xpi pertinet / iiii Ad ministerivm frvmenti vinet.5 v Ad ecclesiam qvae hereditatem novi testamenti / conseqvitvr vt ipse titvlvs probat. vi Ad kominem penitentem pertinet / vii Ad xpm et synagogam pertinet nam xps exaltatvs et vsqvae ad caelos synagoga / avtem cecidit in foveam qvam paraverat xpo / viii De ascensv salvatoris et lavde infantivm qvi dicebant ei osanna in excelsis / viiii De perditione idolorvm qvorvm periit memoria et de adventvm xpi qvi / venit vt non adponeret vitra magnificare se homo svpqr terram komines / enim mortvi pro do celebrantvr. x De passione dni nostri ihv xpi / xi De morte et resvrrectione xpi et de fallacia ivdeorvm / xii Vox ecclesie expectantes adventv xpi / xiii De ivdeorvm et gentilivm popvlo qvi dicvnt de salvatore nostro non est ds / xiiii De exemplo et magisterio xpi et de apostolis et scis qvi illivs seqvitvr exemplvm. / xv Vox ecclesiae, xvi Vox xpi ad patrem qvervla de ivdeis qvod svscipervnt evm / sicvt leo paratvs ad predam et satvrati peccato relinqvervnt crimen incre / dvlitatis parvvlis svis dicens sangvis hvivs svper nos et svper filios nostros. / xvii Ad baptismvm xp cvm eo in iordane posito vox patris de caelo intonvit / et apparvervnt fontes aqvarvm adq. ex eo svpplantati svnt insvrgentes / et sicvt lvtvs platearvm deliti6 svnt nimis, xviii De apostolorvm predicationem / xviiiii7De passionis liberationem, xx De regno xpi et deiectione ivdeorvm / xxi De passione xpi, xxii De baptismatis scificatione / _ xxiii De inckoatione ecclesiae in qva exclvdvntvr principes idolorvm / et intrat rex gloriae xps / xxiiii Vox ecclesiae cvi innocentes et recti id est catholici adkerent qvia svstinent dn8 / xxv Vox popvli recidentes ab idolis et venientes ad baptisma inter innocentes benedicentes dm. / xxvi Vox baptizatorvm. xxvii Vox martyrvm / _ xxviii Vox ecclesiae flentes in passione dni et gavdentes in resvrrectione xpi. / xxviiii Vox xpi ad patre .xxx. Vox xpi positi in crvce, xxxi. Vox penitentis / xxxii Vox ecclesiae consvlantes martyres, xxxiii9Vox ecclesiae invitantes popvlvm / [9V] xxxiiii Vox xpi ad patrem contra ivdeos, / xxxv Vox accvsationis prophetae de popvlo ivdaici / xxxvi Vox ecclesiae ad popvlvm xpianvm xxxvii10 Vox penitentiam agentis in langvore positi. / xxxviii Vox apostolorvm et martyrvm in probatione posito / xxxviiii Vox ecclesiae post resvrrectionis dni / xl Vox ecclesiae docentis et xpi patientia / xli Vox penitentivm et festinantivm ad fontes aqvarvm /

305

appendix i

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

xlii Vox ecclesiae orantis vt dividatvr popvlo iniqvo et doloso id est incredvlo / xliii Vox martyrvm .xliiii. Vox martyris de filio ad ecclesiam / xlv Vox apostvlorvm .xlvi. Vox sps sci ad gentes / xlvii Vox sacerdotvm ad popvlvm xpo et de ecclesia / xlviii Vox sps sci de xpo ad gentes. xlviiii Vox sps sci de patre et filio / 1 Vox penitentiam agentis li Vox sps sci adversvs diabolvm / lii Vox sps sTTi adversvs ivdeos liii Vox ecclesiae adversvs hereticos / liiii Vox xpi adversvs ivdeos et ivda lv Vox ecclesiae in persecvtionem / Ivi Vox ecclesiae ad xpm lvii Vox xpi ad ivdeos / lviii Vox xpi ad patrem de ivdeos lviiii Vox martyrvm / lx Vox ecclesiae lxi Vox convertentes a malo in bonvm / lxii Vox popvli recidentes a tenebris ignorantiae et desiderantis xpm / lxiii Vox sps sci de ivdeis lxiiii Vox sps sci ad patrem de apostolis et popvlo / lxv Vox martyrvm lxvi Vox apostvlorvm ad patrem / lxvii Vox patris ad filivs in sepvlchro positvm / lxviii Vox xpi ad patrem in passione positvs / lxviiii Vox xpi in crvce positvs lxx Vox xpi ad patrem resvrgentis / lxxi Vox sps sUi ad patrem de filio lxxii Vox apostolorvm et ecclesiae ad patrem / lxxiii Vox xpi ad patrem de doctrina et ivdicio / lxxiiii Vox sps sci de nativitate xpi lxxv Vox popvli convertentes ad dm / lxxvi Vox dFad popvlvm monentis ne mentiretvr / lxxvii Vox deivdeorvm11 impietate lxxviii Vox martyrvm de effvsione sangvinis / lxxviiii12 Vox sacerdotvm pro ecclesia xpo lxxx Vox sps sci ad popvlvm et responsv xpi ab spm sCm. / lxxxi Vox sps sci ad popvlvm lxxxii Vox propketae ad dm pro popvlo. / [10r] lxxxiii Vox sps sci ad dm pro ecclesia lxxxiiii Vox sps sci ad filivm / lxxxv Vox xpi ad patrem lxxxvi Vox sps sci ad apostolos de ecclesia / lxxxvii Vox xpi ad passionem lxxxviii Vox sps sci de xpo ad patrem / lxxxviiii Vox orationis pro popvlo ad dm xc Vox di ad popvlvm credentem / xci Vox penitentis xcii Vox credentivm xpo / xciii Vox apostolorvm ad dm de persecvtoribvs / xciiii Vox ecclesiae ad apostolos vt predicent in gentibvs / xcv Vox apostolorvm ad popvlvm qvia confvsa est cvltvra idolorvm / xcvi Vox apostolorvm ad credentes de regno xpi / xcvii Vox apostolorvm laetantivm de resvrrectione xpi / xcviii Vox apostolorvm ad ivdeos vt credant potivs qvam irascantvr / qvi licet irascvntvr xps tamen dns optinet regnvm / xcviiii Vox ecclesiae ad popvlvm c Vox penitentiae ad gentes / ci Vox ecclesiae ad xpm cii Vox credentis / ciii Vox sps sci de totivs mvndi fabricam ciiii Allelvia primvm in confessionv operv dm / cv Confessio peccatorvm cvi Confessio virtvtvm miserationv dni / cvii Confessio qvae ad liberationem fit in popvlis / cviii Maledictio ivdae traditoris cviiii Nativitas dni ni ikv xpi / cx Initivm sapientiae timoris dni exi Frvctvs timoris dni / exii Propketia qvod a solis ortv vsqve ad occasvm vnvs ds colendvs esset / a pveris id est ab his qvi renati svnt et qvamvis senex sint ivvenes fiant / exiii Preteritas virtvtes di commemorat qvarvm contemplationem idola prohibet / coli ab kis qvi cognovervnt dm / cxiiii De tribvlatione et dolore per kvmilitatem liberatvm se esse propheta / commemorat vt nobis semitam nostrae liberationis ostendat / cxv Omnem kominem mendacem in eo commemorat in qvo pvtatvr qvod possit / aliqvis vicissitvdinem divinis beneficiis conpensare nisi forte calicem / passionis non recvset et credat pretiosam mortem esse scorvm in con / spectv dni qvamvis in hominvm conspectv vilissima videatvr— / cxvi Omnes gentes invitantvr ad lavdem di in eo qvod confirmata est svper omnes / misericordiam dF corde enim creditvr ad ivstitiam ore h’13 confessio fit ad salvtem /

306

APPENDIX I

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

[10v] cxvii Vt ostendatvr via hominis per qvam incidens perveniat ad portam qvam / ingressvs diem kabeat et noctem exclvdi non possit / cxviii Cvm omni die pro peccatis orandvs sit dns vt indvlgeat et ignoscat qvomodo / kic illos beatos dicit qvi non habent macvlam qvod ita solvitvr qvia cvm / nemo sine peccato esse possit tamen sine macvla fidei esse komines / possit ergo qvi inmacvlatvs fverit in via id est in xpo qvi dicit ego svm via / et per ipsvm ambvlaverint in lege dni et per ipsvm scrvtatvs fverit testi / monia eivs et in toto corde svo exqvisierint ea non enim qvi operantvr / iniqvitatem id est keretici in viis eivs ambvlant nam vox est catkolici / de hereticis in hoc psalmo posvervnt peccatores laq.os mihi et a manda / tis tvis non erravi ideo h14 alfabeto kebreice psalmvs iste distinctvs est / qvia sicvt literae nisi scitae fverint ab eo qvi cvpit legere non potest / ita qvi istvm nosse volverit mystica psalterii oportet evm habere notitia / Nvnc15 incipit cantica gradvvm / cxviiii Ab eo qvod gratiam incipit memorare beneficia di nam primo gradv hoc signi / ficat qvod tribvlatvs sit in persecvtione savl et inter allopkilos jpegrinatvs sit / cxx Secvndo gradv qvod ad montes orantem illvm dns avdierit vt perseq.retvr eos / qvi pciati18 fverant popvlvm israhel / cxxi Tertivm gradv pacem petierit trib. israhel / cxxii Qvartv gradv perseverantis svpplicantis hom17 adnvntiat qvi qvasi / bonvs servvs dni svi qvi cotidie misericordiam qvaerat / cxxiii Qvinto gradv apostolorvm et martyrvm voces pronvntiat / cxxiiii Sexto gradv qvod qvi inmobilis in passionem perdvrat non eos permittatis / esse svb virga peccatorvm ne post probationem extendant ad iniqvitatem / sacrificii manvs svas / cxxv Septimo gradv consolationes martyrvm kanc esse vt credant. / hoc qvod seminantes lacrimas temporales gavdia sint messvri perpetva / cxxvi Octabv18 gradv eo qvod non aedificante dno domvm synagogae in vano aedificant ivdei. / cxxvii Nonv gradv omnivm timentivm dm asserit germinare svb speciem vxoris / et19 qvi anatos filios sicvt novellas olivarvm altaria circvmdare / vt videat pater filios filiorvm et pacem israhel.. / [llr] cxxviii Decimo gradv vocem xpi ad patrem continet contra ivdeos qvi evm inpvgnantes / qvamvis crvci damnaverint nihil tamen ei nocvisse noscvntvr / cvm resvrrexit a mortvis / cxxviiii Vndecimo gradv vocem indicat sci petri cvm post tertiam negationem amare flebit / cxxx Dvodecimo gradv vox scae mariae virginis est matris dni ni ihv xpi / cxxxi Tertio decimo gradv vox sci patris est ad david qvae testatvr qvod de frvctv / ventris eivs ponat svper sedem svam / cxxxii Qvartv decimv gradv vox est ecclesiae ad filios vt conveniant in vnvm catholici / cxxxiii Qvintv decimv gradv servis di clamat apostolvs volo viros orare levantes scas manvs svas. / cxxxiiii Preteritos xv gradvs qvisqvis ascenderit videt dmT et dicet qvod in isto psalmo / discribitvr ecce cognovi qvod magnvs est dns et ds noster prae omnib. diis / omnia qvaecvmq. volvit fecit in caelo et in terra et in abyssis / cxxxv In hoc psalmo popvlvs ad confessionem vocatvr vt memor sit dni et mirabiliv eivs / cxxxvi Predicatio barbarici de babylone ventvri in qvo cessavervnt cantica et svs / pensa svnt organa psalmorvm / cxxxvii Sed ita pace in conspectv angelorvm psallere se dno promittant qvi pavio ante / svspensis organis silvervnt / cxxxviii Vox xpi confitentis20omnipotentia di evm qvi21 presentem esse et arcanis / cogitationib. et omnibvs elementis / cxxxviiii22 Vox apostoli petri ad xpm contra ivdeos et gentiles persecvtores et contra / sps inmvndvs / cxl Vox ecclesiae ad xpm contra kereticos vt cvstodiantvr a laqveo qvem statvervnt ei / et ab scandalis operantib. iniqvitatem / cxli Vox xpi ad patrem considerantis vt videntes qvia non erat qvi evm agnoscerent / cxlii Vox apostoli pavli dne ad te confvgi do EE23 me facere volvntate tva qvia tv es / ds mevs dicit xpo / cxliii Qvasi vmbra vita hominis transire commemorans dvcet24non illos beatos / esse qvi habvndant deliciis sed eos qvib. habvndat caritas di. / cxliiii Vox ecclesiae ad xpm cxlv Vox apostolorvm ad popvlvm vt non confidant / in principib. sed in do qvi erigit ad lisos et inlvminat cecos et dirigit ivstos / [ llv] exivi Vox sps sci ad gentes vt incipiant in confessionib. do canere /

307

RUSTIC CAPITAL ADDITIONS

APPENDIX I

cxlvii Vox sps sci ad ecclesiam vt lavdet xpm svvm / cxlviii Vox ad lavdem di omnes creatvrae vtantvr_/ cxlviiii Reqvies promittitvr kis qvi pro nomine di passi fverint et dandam eis / potestatem svper eos qvia delixervnt eos / cl Omnem melodiad tharg25 tvbae psalteri tympani organi et cymbalorvm / in lavde dFspiritaliter interpretandam / Iste20 psal cotidianvs xpiano necessarivs est qvi castitatis cvpit propositvm / cvstodire vt cotidie pvgnet contra carnem svam qvam armat diabolvs / contra spm scm vnde et apostolvs dicit / Macero carnem meam et servitvti svbicio ne dvm aliis predico ipse reprobvs27 / inveniar cotidie ergo adversvs carnem tvam pvgnat qvicvmqve cvpit / diabolvm svo gladio ivgvlare ipsivs enim gladivs et slvxvs28 carnis / qvod evicto dicis inpvlsvs versatvs svm vt caderem et dns svscepit me / qvia fortitvdo et lavdatio mea dns et factvs est miki in salvte / Ipse enim svbplantat insvrgentes in nos svbtvs nos qvi popvlvm / hvmilem salvvm faciet et ocvlos svperborvm kvmiliabit / in ipso faciemvs virtvtem et ipse ad nihilvm rediget tribvlantes nos / AMEN29 /

[109r] 17. Tribus1 modis psalmi loquuntur—/ De persona dni xpi. post instrvctionem fidelivm:— / primvm per id qvod ad hvmanitatem eivs noscitvr pertinere— / secvndo qvod aeqvalis est. et coaeternvs ostenditvr patri— / tertio a membris ecclesiae, cvivs ipse dvx et capvt est xps — / hoc si animo recondimvs nvlla confvsione tvrbamvr. / Qvia error maximvs inde nascitvr. qvando inconvenienter / redditvr alibi, qvod dictvm constat ad alivd— / mvlta secvndvm litteram commonet— / mvlta spiritaliter ivbet— / Personas svbito decenter inmvtat— / vt nvnc xps ds verbvm incarnatvm et homo factvs capvt ecclesiae / nvnc ipsa ecclesia—nvnc homo ivstvs— / nvnc paenitens loqvi videatvr. / vt omnivm necessaria tangat atqve conclvdat— / et vbiqve plenissimvm caelestivm rervm scm bibrat2 eloqviv— / et mvltiplici diversitate virtvtvm— / propter hvmani generis largiendam salvtem— / regni svi adoranda mysteria—pivs redemptor insinvat—3 /

[141v] 18. TV1 dne vervs doctor et praestitor advocatvs et ivdex largitor / et monitor et terribilis et clemens et corripiens et consolator. / qvi caecis mentib: donas aspectvm. qvi facis infirmis possibile / qvod praecipis, qvi sic pivs es vt adsidve rogare velis: Sic mvnificvs. / vt neminem desperare patiaris: dona qvod te prestante bene qvae / rimvs. et illa maxime qvae nostra infirmitate nescimvs: / qvod ex tvo discimvs2 svscipe. qvod ex nobis ignoranter protvli / mvs parce, et perdvc nos ad illam contemplationem, vbi iam / non possimvs errare: dona facere qvae te inspirante loqvi / praesvmpsi dona conplere. qvae alios observare commonvi: / vt qvi praestitisti pivm sermonem. Probabilem qvoqve con / feras tvis famvlis actionem. Libera nos amator hominvm / ab illo pericvlo. ne sicvt dicit apostolvs. dvm aliis praedico ipse / reprobvs inveniar. Qvam infirmi svmvs Tv veraciter nosti. / Qvali hoste deprimimvr.3 agnoscis. Te qvaerit certamen inpar te / expetit moralis infirmitas qvia maiestatis tvae gloria est: / Si leo rvgiens ab infirma ove svperetvr. si sps violentissimvs / a debilissima carne vincatvr. ille qvi de caelo cecidit, et hic te / pvgnante svbdatvr. vt si potestatem ipsivs ad tempvs tva per / missione patimvr neqvaqvam eivs insatiabilibvs favcibvs / sorbeamvr. Fac illvm tristem de hvmana laetitia, qvi de of / fensione nostra semper exvltat:— /

308

APPENDIX I

Notes to Appendix I.

^or the same prologue to the Psalms, but with many readings which differ from those found here, see Migne, Patrologia Latina, XXXVI, 63-6. Deviations from Migne’s text will be noted (in this item and others) only when they seem to have some special interest. 2Omnis, originally light red (minium) but now darkened until almost black, is considerably larger than the rest of the text. 3Or rimedivm; not clear. Abbrev. stroke above p, as though s po had been mistaken for spirito. 5Migne, revera enim. ? A point er. after this word. 7lst r ins. above; both r and caret seem to be by orig. scribe. bFrom tvtella; 1st 1 er. 9Crude macron or apex above o. 2. Psalmi, orig. light red but now darkened, is written somewhat large. The initial P is unornamented and about twice the size of other letters in the text. The source of this item eludes me. 2Three musical notations follow psalterivm. Although they resemble one type of pointed-insular y (or perh. carelessly made f), they are clearly neumes. 3. ^rom here on, a better grade of vellum is used, very similar to that of the Psalter proper. The 2nd rustic cap. scribe begins with this item and continues through item 16. The title and salutation (Incipit . . salvtem) and the close (missa. . hierosolyma) are in dark red (vermilion). For a somewhat different version of this item, see Migne, XIII, 440-1. 4. 1Title, Nvnc, and enlarged line initials are dark red. For a very similar text, with three additional lines, see Migne, XIII, 375. 2? For Cor quoque; r and both q/s on er.; Migne, curia. 3Migne, tereti. 5. 3Title and large B (top cut off by binder) of Beatissimo are dark red. For text, Migne, XXX, 294-5. 2For psalmographvmT 3For affigatvr; _f and the tall round-insular s were easily confused. 4The point is dark red. 6. xTitle (on same line as beatissimae papa) and enlarged line initials are dark red. XIII, 375-6.

For text, Migne,

7. xTitle and large D of David are dark red. For text, Migne, XXX, 295-6. 2Migne diapsalma. 3? For hanc. 4From vinctvsfl er. 5Large, dark red, centered on line of id est vnctvs. 8. 1Large, dark red N. 1st part of text is in Migne, XXX, 296. 2Migne’s text ends here. There is no break in the writing, no punctuation or enlarged letter. 3For totis vocibvs. 4For hymnificabat. 5Line initials are dark red.

309

THE VESPASIAN PSALTER

9. xThe large D is dark red. It would be hard to say whether this was intended as a separate item or as an addendum to Item 8. 2The t on er. or alt. from sth. else. 10. 1Title and 1st column (Allelvia, etc.) are dark red. 2Title and 1st column (Al, etc.) dark red; 10c, lOd, 11, and 12 are similarly treated. 11. xTitle (with large I) follows immediately after factvs in the same line. 12. xThe letter forms in this column are partly Greek, partly Roman. Errors are duplicated in Ps. 118 of Psalter proper. 13. xThe title (also Qvia on next fol.) are dark red. Qvia is followed by a space equal to three or four letters, possibly an indication that it was copied from a MS with a large initial Q_ ornamented in the insular manner. Scribsit is centered in the last line of 6V; before and after it are crude patterns of red dots, each pattern resembling a filled isosceles triangle with base toward scribsit. For text, cf. Migne XXX, 305-6. 2For Ihesu; 2nd rustic scribe’s use of k for h is too frequent to be noted in further individ¬ ual instances. 3The v looks like an insular y. 14. xThis is a separate item although it occupies only two lines in the MS. The title and letters are dark red, the numerals black. A comma precedes Incipit. Point at end of item is dark red. 15. xThe title and Nvdvs tertivs are dark red, somewhat blackened. The N of Nvdvs (for Nvdivs) is two or three times the size of other letters. For text, cf. Migne, XXII, 441-5. 2For phisicam. 3The ic above, ? in darker ink. 4For evangeliis. 5For compositvm. sFrom -qvae; a er. 7For saphico. 8For heroici. 9Migne. potest. 10From zan; i above. uMigne. Tertia connexio habet. 12Migne. Saluta Blaesillam. 13 ? for chorvm. 14 From svt. 16. xTitle, interpretation of Ps. 1, and all Ps. numbers are dark red, often somewhat blackened. 2Large P ornamented in simple style. 3I.e., consilio, il_very faint; io rubbed away. 4I.e., nativitate. 5For et vini pertinet. 6For deleti. 7For xviiiL flRest cut off. 92nd_i above. 10lst i above. uFor dei de ivdeorvm. 124th_i above. 13I.e., aytem, the insular abbrev. consisting of insular h with a hook above the 2nd stroke. l4I.e., enim, cap. H with abbrev. stroke above. 15Large N; this sub-title and the Ps. numbers are dark red. 16I.e., praeciati; ? for depretiati. 17Blank space follows in MS; no er., no flaw. 18B for vj cf. many oc¬ currences in Psalter proper. 10? Point before et. 202nd i_above dotted e. 21 ? The i_alt. to e. 224th i_ above. 23? For ddce; EE or H (? enim). 24? The v alt. to i. 25For melodia citharq; an open d in round insular looks very much like ci or cl. 20Dark red. No abbrev. stroke above psal. 27 The p above; very small but prob. by orig. scribe. 28For flvxvs; from vxvs; insular si above. 29Large, heavy caps., dark 310

APPENDIX I

red, centered in page. Below, a short Latin prayer has been added in modified Carolingian minuscule (see Appendix II, Item 1). 17. *Large cap. T; rest of title in uncials. Body of the item is in rustic caps, similar to those of Items 1 and 2. The title is in light red (sometimes blackened) similar in shade to the rubrication of items 1, 2. For text, Migne, LXX, 17-8. 2I.e., vibrat. sTwo neumes and 2nd dash follow; neumes are like those at end of item 2. 18. ^arge, light red. Rest of item is in rustic caps, similar to those of Items 1, 2, 17. For text, Migne, LXX, 1056. 2For diximvs. 3? For deprimamvr.

311

APPENDIX II: MINUSCULE ADDITIONS TO THE

VESPASIAN PSALTER

The items which follow were written in Carolingian minuscules by two different 11th-century scribes on folios llv and 155r-160v. Item and verse numbers and the virgules marking the ends of MS lines have been added by the editor. In general, MS punctuation has been retained, but a semicolon is here used for MS semicolon, inverted semicolon, and a variety of the latter which may be described as a tilde above a point. The apex above certain words and the hyphens which sporadically appear in the MS when a word is divided at the end of a line have been omitted. Enlarged letters intended as capitals or initials are retained, except in Items 2 and 3, in which the contrast between gloss and Latin text is editorial. Word division has been normalized except in a few instances where irregular usage in the MS may be significant. MS abbreviations have been retained, although some of the shapes have been modified. The nomina sacra are regular, except that c is substituted for s in ihc, xpc, and spc (be¬ side sps). Noster (nr, nri, etc.) and sanctus (s^s, sea, etc.) present no difficulties. The nasal stroke is commonly used for m, but also for n, en, ne; e.g., amen, clementiq, impedimenta, omnibus, omnium, omne, omnes, omnis, etc. B: (-bus) and q: (-que) are regular, although the for¬ mer has a different shape (like b3) in Item 1. Et is frequently written &, either as a conjunction or as a syllable. Other common abbreviations are here represented as follows: fy, (-rum), Jp (per), -p (pro), p (prae-, pre-), 1 (vel), ee (esse), m (-mur 155r 26), t (-ter), m’ (-mus), n’ (-nus), r^ (-rus). t’ (-tus), ei_’ (eius 159r 27, 29)._Transparent suspensions are: aeccla (aecclesia), aeccl^; gla (gloria), gle; gra (gratia), gram, gras; isrl (israhel); sedm (secundum); sclm (saeculum), scia, scli,_sciorum. Rarer abbreviations are: angloFfc. (angelorum 158r 25), apiorum (apostolorum 155r 6), epi (episcopi 156r 11), kmo (carissimo 160r 5), misedia (misericordia 157v 8) ms (meus 156v 25), nob (nobis JL58r 7, etc.), omps (omnipotens llv 20). The Old English glosses to Items 2 and 3 have only 7 (and), p (Jxet), and the nasal stroke, which is also used in driht (drihten, etc.). [llv]

1.

uscipe1 digneris dne ds omps2 hos psalmos consecratos quos ego indignus/& peccator

decantare cupio,

in honore nominis tui et beat^ sep uirginis / mari§ & omniu scol^ tuolfc . -p me

miserrimo infelice,

seu -p cunctis consan/guineis meis, uel -p amicis meis, necnon3 -p illis qui

in me habent fiducia. & -p / cunctis fidelib: uiuentib:

siue defunctis.

Concede dne ut isti psalmi/

omib: -pficiant ad salute. & ad uera p^nitentia facienda, uel emendatione./ et ad uitam ^ternam amen./

[155r]

2.

pe god we heriaS 1. TE DEVM LAVDAMVS.

HYMNVS AD MATVTINVM DIEBVS DOMINICI:’/ 8e drihten we andettaS / j?e ecne faeder eal TE DOMINVM CONFITEMVR.2 / 2. TE AETERNUM PATREM. OMNIS

eorSe wurSa8 j j?e ealle englas J>e heofenas 7 ealle anwealdu TERRA UENERATUR./ 3. TIBI OMNES ANGELI. TIBI CAELI & UNIUERSAE POTESTATES. pe / unablinnendlicre stefne clypa8 halig halig halig driht god 4. TIBI CHERUBIN / & SERAPHIN INCESSABILI UOCE PROCLANT.3 5. SCS. SCS. SCS. DNS DS wereda / SABAOTH. / 6.

fulle synt heofenas 7 eor]?e masgent>rymmes wuldres Junes PLENI SUNT CAELI & TERRA MAIESTATIS GLORIAE TUAE.

serndracena / wered APLORUM / CHORUS. / DIDAT’ 5 /

J>e wuldorfull 7. TE GLORIOSUS

]?e witegena hergendlic getel j?e cy}>ra 8. TE -PHETARUM LAUDABILIS NUMERUS. 9. TE MARTYRUM CAN-

heraQ here LAUDAT EXERCITUS.

J>e embhwyrft4 eorj?ena halig andet gesomnung / 10. TE P ORBEM TERRARUM SCA CONFITETUR AECCLA./

312

APPENDIX II

11.

fseder ormaetes msegent>rymmes arwurbne Jhnne soQne 7 anlicne / sunu PATREM INMENSE MAIESTATIS. 12. UENERANDUM TUUM UERUM & UNICUM / FILIUM.

13.

hali_gne witodlice frefrigendne gast SCM QUOQUE PARACLITUM SPM.

ece f>u eart sunu SEMPITERNUS ES FILIUS.

}?u cyng wuldres cyninges 14. TU REX GLE XPE.

j?u to alysenne J?u anfenge mann / pu ne 16. TU AD LIBERANDUM SUSCEPTUR’ HOMINEM. / NON

ascunodest faemnan innaS HORRUISTI UIRGINIS UTERUM. .

J?u oferswiJ?edum deaj?es angan 17. TU DEUICTO MORTIS ACULEO.

gelyfedum ricu heofena CREDENTIBUS REGNA CALORUM.

wuldor GLA / ]?ine TUAE.

20.

J>e eornostlice we halsiaQ Junum J?eowum TE ERGO QUESUMUS TUIS FAMULIS

1 pa of deorwyr]?um blode ]?u alysdest ece do mid halgu Jrinum QUOS PRETIOSO SANGUINE REDEMISTI. 21. AETERNA FAC CUM SCIS TUIS beon forgyfen MUNERARI.

22.

hal do folc J?in _ 7 bletsa yrfeweardnysse SALUUM FAC POPULUM TUUM DNE & BENEDIC HEREDITATI

7 gerece hy 7 upahef hy op on ecnecnysse8 23. ET REGE EOS & EXTOLLE ILLOS USQUE IN ^TERNUM.

dagas we bletsiab J>e DIES BENEDICIMUS TE.

gemiltsa / _ MISERERE / NRI. 29.

28.

24.

Jxirh syndrige PER SINGULOS/

7 we heriab naman J?inne on woruide 7 a_woruld 25. ET LAUDAMUS NOMEN TUUM IN SCLM & IN SCLM SCLI.

gemedema d*ge )?isum buton synne us gehealdan 26. DIGNARE DNE DIE ISTO SINE PECCATO NOS CUSTODIRE.

on pe IN TE.

antyndest / APERUISTI /

Jju

Jju on pa swihran healfe godes sast on wuldre faederes / 18. TU AD DEXTERAM DEI SEDES IN GLA PATRIS./

dema )?u eart gelyfed wesan toweard 19. IUDEX CREDERIS EE UENTUR’. gehelp SUBUENI.

pu faederes / 15. TU PATRIS /

gemiltsa ure 27. MISERERE NRI DNE

sy mildheortnys ]?in _ ofer us swa swa we hyhtab FIAT MISERICORDIA TUA DNE SUP NOS: QUEMADMODUM SPERAUIMUS/

on pe _ ic hihte ic ne beo gescynd on ecnysse. / IN TE DNE SPERAUI; NON CONFUNDAR IN AETERNUM. /

3. ICIPIT1 FIDES CATHOLICA./ swa hwa swa wyle hal wesan beforan eallum J?earf is 1. QVICVMQVE VVLT SALVVS ESSE. ANTE OMNIA OPVS EST.2 fulfredan geleafan. FIDEM.

2.

)xmne nymj?e hwylc QUAM NISI QUISQ:

p he nime / pasne VT TENEAT / CATHOLICAM

anwealhne and unwemne j gehealde buton INTEGRAM INUIOLATAMQ: / SERUAUERIT. ABSQUE

tweon on ecnysse he forwyrb. geleafa soSlice fulfremed / )>es is DUBIO IN AETERNUM PERIBIT. 3. FIDES AUTEM CATHOLICA / HAEC EST.

p anne go_d UT UNUM DM

on }?rynnysse 7 J/rynnysse on annysse we arweorhien. / 7 na gemyncende3 IN TRINITATE & TRINITATEM IN UNITATE UENEREM / 4. NEQUE CONFUNDENTES hadas 7 na spede syndriende PSONAS. NEQUE SUBSTANTIAM SEPARANTES. sum suna ALIA FILII ALIA SPC SCI. 6.

sum is soSlice / had faaderes 5. ALIA EST ENI / PERSONA PATRIS.

ac faederes 7 suna 7 gastes haliges an is / godcundnys SED PATRIS & FILII & SPS SCI UNA EST/ DIUINITAS

gelic wuldor efenece maegenl?rym swylc faeder swylc sunu / [155v] ]?aeslic AEQUALIS GLORIA COAETERNA MAIESTAS. 7. QUALIS PATER TALIS FILIUS. / TALIS 7 gast halig ungesceapen faeder ungesceapen sunu ungesceapen 7 gast halig. / unameten& SPC SCS. 8. INCREATUS PATER. INCREATUS FILIUS. INCREATUS & SPC SCS. / 9. INMENSUS

313

THE VESPASIAN PSALTER

lie

faeder unametenlic sunu unametenlic 7 gast halig PATER. INMENSUS FILIUS. INMENSUS & SPC SCS.

sunu FILIUS. NUS.

12.

ece faeder / ece 10. AETERNUS PATER. / AETERNUS

ece 7 gast halig. 7 J?eah na t>ry ece / ac an ece AETERNUS & SPC SCS. 11. ET TAMEN NON TRES AETERNI; / SED UNUS AETERswa swa na J?ry ungesceapene ne )?ry unametegude / ac an ungesceapen SICUT NON TRES INCREATI; NEC TRES INMENSI. / SED UNUS INCREATUS

7 an unametegod & UNUS INMENSUS. 7 gast halig TENS & SPC SCS.

13.

gelic aelmihtig faeder / aelmihtig sunu SIMILITER OMNIPOTENS PATER./ OMNIPOTENS FILIUS.

aelmihtig OMNIPO-

7 J?eah na )?ry ael / mihtige ae an aelmihtig 14. ET TAMEN NON TRES OMNl/ POTENTES SED UNUS OMNIPOTENS.

swa _ faeder _ sunu _ 7 gast _ / 7 ]?eah na J?ry godas ac 15. ITA DS PATER. DS FILIUS. DS & SPC SCS. / 16. ET TAMEN NON TRES DII. SED an is _ UNUS EST DS. TRES

swa _ faeder _ sunu _ /7 gast halig 7 J?eah 17. ITA DNS PATER. DNS FILIUS. DNS / & SPS SCS. 18. ET TAMEN NON

drihtnes is _ DNI. SED UNUS EST DNS.

19.

for }?on swa swa j synderlice anne gehwylcne QUIA SICUT / SINGILLATIM UNAM QUAMQ:

had 7 drihten andettan cristenra / soSfaestnysse we beoienne 3, 27. See wurbian. arwurhe adj. ‘worthy of honor,’ UENERANDUS; a.s.m. arwurQne 2, 12. ascunian wk. 2 (w.a.) ‘shun, abhor,’ HORRERE; _pt. 2 sg. ascunodest 2, 16. astigan st. 1 (intr.) ‘ascend,’ ASCENDERE; adune ~ ‘go down,’ DESCENDERE; pt. 3 sg. astah 3, 38, 39.

322

be prep, (w.d.) ‘about, concerning,’ DE; ~ 3, 28. beforan prep, (w.d.) ‘before, above,’ ANTE; ~ 3, 1. beon an.v. (intr.) ‘be,’ ESSE, FIERI (also aux.): inf. ~ 2, 21; 3, 42; wesan 2, 19; 3, 1, 28; pr. 2 sg. eart 2, 15, 19; 3 sg. is (19x) 3, 1, 3, 5, 6, 16, etc.; pi. synt 2, 6; 3, 26, 40; beob 3, 19, 20; opt. sg. sy 2, 28; 3, 27, 34; beo 2, 29.

WEST SAXON GLOSSARY

bletsian wk. 2 (w.a.) ‘bless,’ BENEDICERE; pr. pi. bletsiaS 2, 24; imp. sg. bletsa 2, 22. blod nt. (a) ‘blood,’ SANGUIS; d.s. blode 2, 20. bufan adv. ‘above,’ SUPRA; ~ 3, 27. buton prep, (w.d.) ‘without, free from,’ ABSQUE, SINE; ~ 2, 26; 3, 2. byfung f. (o) ‘trembling, shaking,’ TREMOR; d.s. byfunge Ps. 2, 11.

cidan wk. 1 (? w.d.) ‘blame, chide,’ CORRI¬ PERE; imp. sg. cid Ps. 6, 1. clypian ? wk. 2 (w.d.) ‘cry to, call to,’ PRO_ CLAMARE; pr. pi. clypab 2, 4. crist m. (a) ‘Christ,’ CHRISTUS; n.s. ~ 3, 30, _ 34, 37. cristen adj. ‘Christian,’ CHRISTIANUS; d.s.f. christenre 3, 19. cwefran st. 5 (w.a.) ‘say,’ DICERE; inf. ~ 3, 20. cwic adj. ‘alive, living,’ UIUUS; a.p.m. cwice 3, 39. cyng m. (a) ‘king,’ REX; n.s. ~ 2, 14; g.s. cyninges (CHRISTE) 2, 14. cyriclic adj. ‘of the Church,’ CATHOLICUS; n.s.f. ~ 3, 42; d.s.f. cyriclicre 3, 20. cyfrere m. (ja) ‘martyr,’ MARTYR; g.p. cypra 2, 9.

dagg

m. (a) ‘day,’ DIES; d.s. daege 2, 26; 3, 38; a.p. dagas 2, 24. dead adj. ‘dead, the dead,’ MORTUUS; a.p.m. deade 3, 39; d.p.m. deapum 3, 38. deap m. (a) ‘death,’ MORS; g.s. deapes 2, 17. dema m. (a) ‘judge,’ IUDEX; n.s. ~ 2, 19. deman wk. 1 (w.a.) ‘judge,’ IUDICARE; inf. ~ 3, 39. deorwyrpe adj. ‘costly, precious,’ PRETIOSUS; d.s.nt. deorwyrpum 2, 20. don an.v. (w.a.) ‘do, perform, make, cause to be,’ FACERE, AGERE; imp. sg. do 2, 21, 22; pt. pi. dydan 3, 41. drihten m._(a) ‘the Lord,’ DOMINUS; n.s. ~ 3, 30; driht 2, 5; g.s. drihtnes 3, 29; (gl.n.p.) 3, 18; a.s. ~ 2, 1; 3, 19; a.p. drihtnas 3, 20.

eal

adj. ‘all, all things,’ OMNIS, TOTUS, UNIUERSUS; n.s.f. ~ 2, 2; n.p.m. ealle 2, 3; 3, 26, 40; n.p.nt. 2, 3; d.p.nt. eallum 3, 1; a.p.nt. ealle 3, 27. eallunga adv. ‘wholly, entirely,’ OMNINO; ~ 3, 36. eardungstow f. (o) ‘dwelling place,’ TABER¬ NACULUM; d.s. eardungstowe Ps. 26, 8. ece adj. ‘eternal, eternal thing,’ AETERNUS,

SEMPITERNUS; n.s.m. ~ 3, 10 (3), 11; (mod. sunu) 2, 15; a.s.m. ecne 2, 2; a.s.nt. ~ 3, 41 (2); n.p.m. 3, 11; a.p.nt. 2, 21; wk. d.s.f. ecan 3, 29. ecnys f. (jo) ‘eternity,’ AETERNUM; on ~ ‘for¬ ever’; ? a.s. ecnysse 2, 29; 3, 2; ecnecnysse _2, 23. efenece adj. ‘coeternal,’ COAETERNUS; n.s.m. ~ 3, 6; n.p.m. 3, 26. efenlTc adj. ‘equal,’ AEQUALIS, COAEQUALIS; n.s.m. 3, 33; n.p.m. efenlice 3, 26. embhwyrft m. (i) ‘the entire circuit,’ PERORBIS; n.s. ~ 2, 10. engel m. (a) ‘angel,’ ANGELUS; n.p. englas 2, 3. eornostlice adv. ‘therefore,’ ERGO; ~ 2, 20; 3, 28, 30; eornostlic 3, 24. eoriSe f. (n) ‘earth,’ TERRA; n.s. ~ 2, 2; eorpe 2, 6; g.p. eorpena 2, 10.

faeder m. (r) ‘first member of the Trinity,’ PATER; n.s. ~ 3, 7, 8, 9, 10, 13, 15, 17, 21, 24; g.s. faederes 2, 15, 18; 3, 5, 6, 31; d.s. ~ 3, 22, 23, 33 (2); a.s. 2, 2, 11; n.p. faederas 3, 24. fasmne f. (n) ‘virgin,’ UIRGO; g.s. fsemnan 2, 16. fela adj. ‘much,’ MAGNUS; ~ Ps. 37, 15. Raise nt. (i) ‘flesh,’ CARO; n.s. ~ 3, 37; d.s. flassce 3, 32, 35. flsescnys f. (jo) ‘incarnation,’ INCARNATIO; a.s. flaescnysse 3, 29. folc nt. (a) ‘people,’ POPULUS; a.s. ~ 2, 22, for prep, (w.d.) ‘in exchange for,’ PRO; ~ 3, _38. ‘because of,’ PRAE; ~ Ps. 118, 28. forbeodan st. 2 (w.inf.) ‘forbid,’ PROHIBERE; pt. ppl. (pi.) forboden 3, 20. f orgy fan st. 5 ‘give,’ MUNERARE; pt. ppl. forgyfen 2, 21. forhgewTtan st. 1 (intr.) ‘go forth, proceed,’ PROCEDERE; pr. ppl. forSgewitende 3, 23. for Jxm conj. ‘for, because,’ QUIA; ~ 3, 19. forwurban st. 3 (intr.) ‘perish, be destroyed,’ PERIRE; pr. 3 sg. forwyrt) 3, 2. fram prep, (w.d.) ‘originating from,’ A; ~ 3, 22, 23. ‘out of, away from’; ~ 3, 38. frefrigende pr. ppl. ‘comforting,’ PARACLITUS; a.s.m. frefrigendne 2, 13. fulfremed pt. ppl. ‘complete, perfect,’ CATHO¬ LICUS, PERFECTUS; n.s.m. ~ 3, 3; fullfremed 3, 32; wk. a.s.m. fulfredan 3, 1. full adj. ‘full,’ PLENUS; n.p.m. fulle 2, 6. fyr nt. (a) ‘fire,’ IGNIS; a.s. ~ 3, 41.

gan an.v. (intr.) ‘go,’ IRE; pr. pi. gac5 3, 41. gast m. (a) ‘spirit’; ~ halig ‘Holy Spirit,’

323

VESPASIAN PSALTER

gast (cont.) SPIRITUS SANCTUS; n.s. ~ 3, 7, 8, 9, 10, 13, 15, 17, 23, 24; (gl.n.p.) 3, 24; g.s. gastes 3, 6; a.s. ~ 2, 13. gecwefran st. 5 ‘say,’ DICERE; pt. ppl. gecweden 3, 27. gecyrrednys f. (jo) ‘change, turning,’ CONUERSIO; d.s. gecyrrednysse 3, 35. geeadmet pt. ppl. ‘humbled,’ HUMILIATUS; n.s. m. ~ Ps. 37, 8. gehealdan st. 7 (w.a.) ‘keep, preserve,’ CUS¬ TODIRE, SERUARE; inf. ~ 2, 26; opt. sg. gehealde 3, 2. gehelpan st. 3 (w.d.) ‘assist,’ SUBUENIRE; imp. sg. gehelp 2, 20. gehwylc pron. ‘each, every,’ QUISQUE; anra ~ (UNUSQUISQUE); n.s.m. ~ 3, 29; a.s.m. gehwylcne 3, 19. geleafa m. (n) ‘faith, creed,’ FIDES; n.s. ~ 3, 3, 30, 42; a.s. geleafan 3, 1. gelTc adj. ‘alike,’ AEQUALIS; n.s.nt. ~ 3, 6. ? adv. or n.s.m. ? ‘in like manner,’ SIMI¬ LITER; ~ 3, 13. gelyfan wk. 1 (w.cl., ? w.a.) ‘believe,’ CRE¬ DERE; pr. opt. sg. gelyfe 3, 42; pi. gelyfan 3, 30; pt. ppl. gelyfed 2, 19; (d.p.m. sb.) gelyfedum (? gelyfendum) 2, 17. gemedemian wk. 2 (w.inf.) ‘deign,’ DIGNARI; imp. sg. gemedema 2, 26. gemiltsian wk. 2 (w.g.) ‘have mercy upon,’ MISERERE; imp. sg. gemiltsa 2, 27 (2). gemyncende pr. ppl. ‘diminishing,’ CONFUN¬ DENTES (misr.); ~ 3, 4. ge _nesse (CONFUSIONE) 3, 36. (See note.) genydan wk. 1 ‘compell,’ COMPELLERE; pt. ppl. (pi.) genyd 3, 19. gereccan wk. 1 (w.a.) ‘guide, govern,’ REGERE; imp. sg. gerece 2, 23. gerwigan wk. 2 (? w.a.) ‘prepare,’ EXERCERE (? misr.); pr. 1 sg. gerwige Ps. 118, 15. gescead nt. (a) ‘account, reckoning,’ RATIO; a.s. ~ 3, 40. gesceadwTs adj. ‘reasoning, rational,’ RA¬ TIONALIS; d.s.f. gesceadwisre 3, 32. gesceadwTslTc adj. ‘reasoning, rational,’ RA¬ TIONALIS; n.s.f. 3, 37. gescyndan wk. 1 ‘put to shame,’ CONFUNDERE; pt. ppl. gescynd 2, 29. gescyppan st. 6 ‘make, create,’ CREARE; pt. ppl. gesceapen 3, 21, 22, 23. gesittan st. 5 (intr.) ‘sit, sit in judgment,’ SE¬ DERE; pr. 3 sg. gesit 3, 39. gesomnung f. (o) ‘assembly, church,’ AECCLESIA; n.s. ~ 2, 10. getsecan wk. 1 (w.a. and d.) ‘show, make known,’ INSINUARE; imp. sg. getasc Ps. 118, 27. getel nt. (a) ‘number, company,’ NUMERUS;

324

n.s. ~ 2, 8. getrywlTce adv. ‘faithfully,’ FIDELITER; ~ 3, 29, 42. gewilnung f. (o) ‘desire,’ DESIDERIUM; n.s. ~ _Ps. 37, 8. geworden pt. ppl. ‘made, done,’ FACTUS; n.s. ~H7"21, 22, 23. gewrTpan st. 1 (w.a.) ‘bind, wrap,’ CONSTRIN¬ GERE; imp. sg. gewrifi Ps. 31, 11. god m. (a) ‘God,’ DEUS; n.s. ~ 2, 5; 3, 30, 31, 32, 34, 37; g.s. godes 2, 18; 3, 30; d.s. gode 3, 35; a.s. ~ 2, 1; 3, 3; n.p. godas 3, 16; a.p. 3, 20. god nt. (a) ‘good action,’ BONUM; a.p. ~ 3, 41. godcundnys f. (jo) ‘divine nature, divinity,’ DIUINITAS; n.s. ~ 3, 6; g.s. godcundnesse 3, 35; d.s. godcundnysse 3, 33. godfaeder m. (r) ‘God the Father,’ DEUS PATER; g.s. godfaederes 3, 39.

habban wk. 3 ‘have,’ HABERE; pr. pi. habbab 3, 40. had m. (a) ‘condition, mode of being, ’ PER¬ SONA; n.s. ~ 3, 5; g.s. hades 3, 36; a.s. ~ 3, 19; n.p. hadas 3, 26; a.p. 3, 4. haelend m. (nd) ‘Savior,’ IHESUS; n.s. ~ 3, 30. haelo f. (Tn) ‘salvation,’ SALUS; d.s. ~ 3, 29, 38. hal adj. ‘saved, uninjured,’ SALUS; n.s.m. ~ 3, 1, 28, 42; a.s.nt. 2, 22. halig adj. ‘holy, holy one,’ SANCTUS; n.s.m.~ 2, 5 (3); 3, 7, 8, 9, 10, 13, 17, 23, 24; (gl.n.p.) 3, 24; g.s.m. haliges 3, 6; a.s.m. haligne 2, 13; n.s.f. ~ 2, 10; d.p.m. halgum 2, 21. hal sian wk. 2 (w.a.) ‘implore,’ QUAESERE; pr. pi. halsiab 2, 20. he pron. pers. ‘he,’ ILLE, IS; n.s.m. ~ (L. zero) 3, 1, 2, 29, 34, 38 (2), 39 (3), 42; n.p.m. hy (L. zero) 3, 41; d.p.m. him (SIBI) 3, 26; a.p.m. hy 2, 23 (2). healf f. (o) ‘side’; swTbre ~ ‘right hand side,’ DEXTERA; a.s. healfe 2, 18. helwara m. (n) ‘inhabitant of hell,’ (pi.) IN¬ FERI; d.p. helwarum 3, 38. heofen m. (a) ‘heaven,’ CAELUM; n.p. heofenas 2, 3, 6; g.p. heofena 2, 17; d.p. heofenum 3, 39. here m. (ja) ‘host, army,’ EXERCITUS; n.s. ~ 2, 9._ hergendlic adj. ‘praiseworthy,’ LAUDABILIS; n.s.nt. ~ 2, 8. herian wk. 1 (w.a.) ‘praise,’ LAUDARE; pr. 3 sg. heraS 2, 9; pi. heriaS 2, 1, 25. hihtan wk. 1 (intr.) ‘hope, trust,’ SPERARE; pr. pi. hyhtaS 2, 28; pt. 1 sg. hihte 2, 29. (w.a.) ‘trust, believe in,’ CREDERE; pr. opt. sg. hihte 3, 29.

WEST SAXON GLOSSARY

his_ pron. poss. ‘his, ’ SUUS; d.p.rn. - 3, 40. hwa pron. ‘who,’ See swa hwa swa. hwylc pron. ‘each one,’ QUISQUE; n.s.m. - 3, 2, 42. hyspan wk. 1 (w.a.) ‘mock, reproach,’ EXPRO¬ BRARE; pt. ind. pi. hyspton Ps. 101, 6.

pron. pers. T,’ EGO; n.s.m. - (L. zero) 2, 29 (2); n.p.m. we (L. zero) 2, 1 (2), 20, 24, 25, 28; 3, 3, 19, 20, 30 (2); g.p.m. ure 2, 27; a.p. m. us 2, 26, 28. innah m. (a) ‘womb,’ UTERUS; a.s. — 2, 16. To adv. ‘already’; nu — (IAM); — 3, 27.

NEC; - 3, 12, 21 (2), 23 (2). niman st. 4 (w.a.) ‘receive, accept,’ TENERE; pr. opt. sg. nime 3, 1. nu adv. ‘now’; - io (IAM); - 3, 27. riydbehefe adj. ‘needful, that which is necessary,’ NECESSARIUM; n.s.nt. -3, 29. nymfre prep, (w.cl.) ‘unless,’ NISI; -3, 2, 42.

ic

lseran wk. 1 (? w.a.) ‘teach, instruct,’ INSTRU¬ ERE; pr. 1 sg. laere Ps. 31, 9. Hf nt._(a) ‘life,’ UITA; a.s.~ 3, 41. limgesifre nt. (ja) ‘body,’ CORPUS; d.p. limgesij)um 3, 40. lof nt. (a) ‘praise,’ IUBILATIO; g.s. lofes Ps. 26, 8. lytel adj. ‘little,’ PARUUS; comp, n.s.m. Tessa (MINOR) 3, 33; n.s.nt. laesse 3, 25.

maegenfrrym m. (ja) ‘grandeur,’ MAIESTAS; n.s. — 3, 6; g.s. masgenjmymmes 2, 6, 11. magan pt. pr. (w.inf.) ‘be able,’ POSSE; pr. 3 sg. maeg 3, 42. mann m. (RC) ‘man,’ HOMO; n.s. — 3, 30, 31, 32, 34, 37 (2); a.s. 2, 16; n.p. menn 3, 40. mare, See micel. mennisc adj. ‘human,’ HUMANUS; d.s.nt. menniscum 3, 32. mennisclTcnes f. (jo) ‘human nature,’ HUMANI¬ TAS; g.s. mennisclicnesse 3, 35. menniscnes f. (jo) ‘human nature,’ HUMANITAS; d.s. menniscnesse 3, 33. micel adj. ‘great, large,’ MAGNUS; comp. n.s. nt. mare 3, 25. mid prep, (w.d.) ‘with,’ CUM; - 2, 21; 3, 40. mildheortnys f. (jo) ‘mercy,’ MISERICORS; n.s. - 2, 28. modor f. (r) ‘mother,’ MATER; g.s. — 3, 31.

na adv. neg. ‘not, not at all, by no means,’ NON; - 3, 11, 12, 14, 16, 22, 23, 24 (3), 34, 35, 36, 42. ‘nor,’ NEC; -3,22. ‘and not,’ NEQUE; 3, 4 (2). nama m. (n) ‘name,’ NOMEN; a.s. naman 2, 25. nan, nanum, See an. ne adv. neg. ‘not,’ NON; —2, 16, 29. ‘nor,’

of

prep, (w.d.) ‘coming from, originating from,’ EX; — 3, 31 (2). ‘by, by means of, because of,’ A, EX; - 3, 21, 32; (L. zero) 2, 20; 3, 20, 35 (2), 36 (2). ‘concerning,’ DE; - 3, 40. ofer prep, (w.a.) ‘over, upon,’ SUPER; -2, 28. oferswifran wk. 1 ‘overpower,’ DEUINCERE; pt. ppl. (d.s.m.) oferswif>edum 2, 17. offrigan wk. 2 (w.a.) ‘offer, sacrifice,’ IMMO¬ LARE; pr. 1 sg. offrige Ps. 26, 8. on prep. (w.d. or a.) ‘in, into, at the place of, to the place of,’ AD, IN; - 2, 18; 3, 41; Ps. 26, 8. ‘among, in the number of,’ IN; 3, 25. ‘in a state of, into the condition of,’ IN; 2, 18; 3, 3 (2), 27 (2), 31, 35 (2), 41. ‘until, to the time of,’ IN; 2, 25, 29; 3, 2. ‘in respect to,’ IN; 2, 28, 29. ormate adj. ‘measureless,’ INMENSUS; g.s.m. ormaetes 2, 11. o]?on prep. (? w.a.) ‘until,’ USQUE IN; —2, 23. — ecnysse ‘forever.’ o55e conj. ‘or,’ AUT; - 3, 20, 25 (2).

rice

nt. (ja) ‘kingdom,’ REGNUM; a.p. ricu 2, 17. riht adj. ‘right, correct,’ RECTUS; n.s.m. - 3, 30. rotigan wk. 2 (intr.) ‘decay, rot,’ CONPUTRESCERE; pt. ind. pi. rotedan Ps. 37, 5.

samod adv. ‘at the same time,’ PARITER; — 3, 30. saul f. (o) ‘soul,’ ANIMA; n.s. - 3, 37; d.s. saula 3, 32. se art. def. ‘the,’ (L. zero); d.s.m. j?am 3, 33; (? i.s.m.) j?e 3, 38; a.s.m. J?sene 3, 1; d.s.f. psere 3, 28, 29, 39; a.s.f. pa 2, 18; j?e 3, 29; n.p.nt. pa 3, 34. se pron. rel. ‘who, which,’ QUI; n.s.m. - 3, 34, 38; g.s.m. paes 3, 40; a.p.m. pa. 2, 20. See jxrnne. se ^e pron. rel. ‘he who,’ QUI; n.s.m. — 3, 28; n.p.m. J?a j?e 3, 41 (2). sittan st. 5 (intr.) ‘sit,’ SEDERE; ? pt. 2 sg. sast 2, 18. soS adj. ‘true,’ UERUS; a.s.m. soSne 2, 12.

325

VESPASIAN PSALTER

sobfagstnys f. (jo) ‘truthfulness,’ UERITAS; d.s. sobfaestnysse 3, 19. soblTce adv. ‘truly, indeed,’ AUTEM, ENIM, _ UERO; ~ 3, 3, 5, 35, 41. sped f. (i) ‘substance, essence,’ SUBSTANTIA; g.s. spede 3, 36; d.s. 3, 31 (2); a.s. 3, 4. stefn f. (o) ‘voice,’ UOX; d.s. stefne 2, 4. styr f. (jo) ‘discipline, obedience,’ DISCIPLINA; a.s. styre Ps. 2, 12. sum adj. ‘a certain one,’ ALIUS; n.s.m. ~ 3, 5 (2). sunu m. (u) ‘second member of the Trinity,’ FILIUS; n.s. ~ 2, 15; 3, 7, 8, 9, 10, 13, 15, 17, 22, 24, 30; g.s. suna 3, 5, 6; d.s. 3, 23; a.s. 2, 12; n.p. suna 3, 24. swa adv. ‘so, thus,’ ITA; ~ 3, 15, 17, 20, 27, 28;_ swa swa (SICUT) 3, 12, 19. swa hwa swa pron. indef. ‘whosoever,’ QUICUM_ QUE; ~ 3, 1. swa swa conj. ‘as, just as,’ SICUT; ~ 3, 27; (QUEMADMODUM) 2, 28; swa swa . . swa (SICUT . . ITA) 3, 37. swylc conj. ‘such’; ~ . . ~ ‘such as . . such _ also,’ QUALIS . . TALIS; 3, 7. swypre f. (n) ‘right hand,’ DEXTERA; d.s.f. swypran 3, 39. (adj.) ~ healf ‘right hand side’; a.s.f. swibran 2, 18. syn f. (jo) ‘sin,’ PECCATUM; d.s. synne 2, 26. synderlTce adv. ‘singly, one by one,’ SINGILLATIM; ~ 3, 19. syndrian wk. 1 (w.a.) ‘divide, separate,’ SE¬ PARARE; pr. ppl. (pi.) syndriende 3, 4. syndrig adj. ‘single, separate,’ SINGULUS; a.p. m. syndrige 2, 24.

prep, (w.d.) ‘to the place of, unto,’ AD; ~ 3, 38, 39 (2). ‘to, for, in regard to,’ AD; ~ 3, 29, 40. (w.ger.) ‘to,’ AD; ~ 2, 16; (L. zero) 3, 27, 40. tocyme m. (i) ‘a coming,’ ADUENTUS; d.s. ~ 3, 40. toweard adj. ‘to come, future,’ UENTURUS; n.S.m. ~ 3, 39; (UENTUR) 2, 19. trumlTce adv. ‘firmly, FIRMITER; ~ 3, 42. t we gen num. ‘two,’ DUO; nom. nt. tu 3, 34. tweo m. (n) ‘doubt,’ DUBIUM; d.s. tweon 3, 2.

LICET; ~ 3, 11, 14, 16, 18, 34. peahhwaepere adv. ‘however, nevertheless,’ TAMEN, UERUMTAMEN; ~ 3, 34; peah [hwebre] Ps. 31, 7. pearf adj. ‘necessary, needful’; ~ is (OPUS _ EST); n.s.nt. ~ 3, 1. peow m. (wa) ‘servant,’ FAMULUS; d.p. feowum 2, 20. pes pron. dem. ‘this,’ HIC, ISTE; n.s.m. ~ 3, 3; d.s.m. pisum 2, 26; d.s.f. pysse 3, 25; n.s.nt. pis 3, 42. pin pron. poss. ‘thy, thine,’ TUUS; a.s.m. pinne 2, 12, 25; n.s.f. ~ 2, 28; a.s.f. June 2, 22; g.s. nt. Junes 2, 6; a.s.nt. ~ 2, 22; d.p.m. pinum 2, 20, 21. ping nt. (a) ‘thing’; nan ~ ‘nothing,’ NIHIL; n.s. ~ 3, 25; binge 3, 25. Jxmne ? conj. ‘therefore,’ QUAM (misr.); ~ 3, 2, 42. (? pone pron. rel. a.s.m.) pridda num. adj. ‘third,’ TERTIUS; wk. d.s.m. priddan 3, 38. prowian wk. 2 (intr.) ‘suffer,’ PATI; pt. 3 sg. prowude 3, 38. pry num. ‘three,’ TRES; n.m. ~ 3, 11, 12 (2), 14, 16, 24_(3), 26; a.m. 3, 20. prynnys f. (jo) ‘Trinity,’ TRINITAS; n.s. ~ 3, 27; d.s. prynnysse 3, 3, 27; prynnesse 3, 25, 28; a.s. prynnysse 3, 3. pu pron. pers. ‘thou,’ TU; n.s.~ 2, 14, 15, 16, 17, 18; (L. zero) 2, 15, 16 (2), 17, 19, 20; d.s. pe 2, 3 (2), 4; (? a.s.) 2, 28, 29; a.s. 2, 1 (2), 2, 7, 8, 9, 10, 20, 24. purh prep, (w.a.) ‘throughout,’ PER; ~ 2, 24; 3, 27. pystre nt. (ja) ‘darkness,’ OBSCURUM; d.p. J?ystrum Ps. 142, 4.

to

paeslic adj. ‘such, of such kind,’ TALIS; ~ 3, 7. j?aet conj. (w.opt.) ‘that,’ UT; ~ 3, 1, 3, 27, 29, 30. paette conj. (w.ind.) ‘that,’ QUIA; ~ 3, 30. panon adv. ‘thence, from that place,’ INDE; ~ 3, 39. peah adv. ‘however, nevertheless,’ TAMEN,

326

unablinnendlic adj. ‘continual, unceasing,’ IN¬ CESSABILIS; d.s.f. unablinnendlic re 2, 4. unametegod pt. ppl. ‘unmeasured,’ INMENSUS; n.s.rm_~3, 12; n.p.m. unametegude 3, 12. unametenlic adj. ‘boundless, immeasurable,’ INMENSUS; n.s.m. ~ 3, 9 (3). ungesceapen pt. ppl. ‘not made, not created,’ INCREATUS; n.s.m. ~ 3, 8 (3), 12; n.p.m. ungesceapene 3, 12. unwemme adj. ‘unspotted, unblemished,’ INUIOLATUS; a.s.m. unwemne 3, 2. upahebban st. 6 (w.a.) ‘raise up,’ EXTOLLERE; imp. sg. upahef 2, 23. ur pron. poss. ‘our,’ NOSTER; g.s.m. ures 3, 29; ? g.p.f. urra 3, 38. us, See ic. we, See ic.

WEST SAXON GLOSSARY weorc nt. (a) 3, 40.

‘action,’

FACTUM; d.p. weorcum

wered nt. (a) ‘troop, host,’ CHORUS; n.s. ~ 2, 7; g.p. godjvereda (DEUS SABAOTH) 2 5 wesan, See beon. witega m. (nT ‘wise man, prophet,’ PROPHETA; g.p. witegena 2, 8. witodlTce adv. ‘indeed, truly, moreover,’ NAM QUOQUE; ~ 2, 13; 3, 29, 37. wgruld f- W ‘time, allUme,’ SAECULUM; on worulde ‘forever’; a^ ‘forever and ever’; d.s. worulde 2, 25; a.s. ~ 2, 25; d.p. woruldum 3, 31; ? a.p. worulda 3, 31. wuIdor nt. (a) ‘glory,’ GLORIA; n.s. ~ 2, 21; 3,

6; g.s. wuldres 2, 6, 14; d.s. wuldre 2, 18. wuldorfull adj. ‘glorious,’ GLORIOSUS; n.s.nt ~ 2, 7. wunigan wk. 2 (intr.) ‘remain, continue,’ SUB¬ SISTERE; pr. ppl. wunigende 3, 32. wurSian wk. 2 (w.a.) ‘reverence,’ UENERARI; pr. 3 sg. wurbaS 2, 2. See arweorjuan. wyllan an.v. (w.inf.) ‘wish,’ UELLE; pr. 3 sg wyle 3, 1, 28.

yfel nt. (a) ‘evil deed,’ MALUM; a.p. yflu 3, 41. yrfeweardnys f. (jo) ‘inheritance,’ HEREDITAS; a.s. yrfeweardnysse 2, 22.

327

DATE DUE

GAYLORD

PRINTED IN U.S. A.

MARYGROUE COLLEGE LIBRARY

The Vespasian psalter. 223.2 «95

3 1157 0DQ4270L

223.2 K95

DATE

I 223-2 K95

*]

Liturgy. Psalter (Ves¬ pasian psalter) The Vespasian psalter; ed. by Kuhn ISSUED TO