Philonis mechanicae syntaxis, libri quartus et quintus 9783111689982, 9783111302560


198 30 8MB

Latin, Ancient Greek Pages 116 [108] Year 1893

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD PDF FILE

Table of contents :
Recensvit
Nomina Propria
Liber Qvartvs
Recommend Papers

Philonis mechanicae syntaxis, libri quartus et quintus
 9783111689982, 9783111302560

  • 0 0 0
  • Like this paper and download? You can publish your own PDF file online for free in a few minutes! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

PHILONIS MECHANICAE

SYNTAXIS

LIBRI Q V A R T V S ET Q V I N T V S

RECENSVIT

RICHARDUS

SCHOENE

T Y P IS ET

IMPENSIS

GEORGII

REIMERI

BEROLINI MDCCCLXXXXIII

ALEXANDRO-CONZE D • X • MENSIS • DECEMBRIS MDCCCLXXXXI D



D

Philonis mechanicae syntaxis libros quartum et qui vocatur quintum post Theveootium primum integros typis describendos curavi, non quo mihi viderer par esse edendis opusculis difficilibus et valde corruptis, sed ut alios sagaciores et doctiores ad legendos et emenlandos libellos a nostratibus nimis neglectos invitarem. Adhibui libros manuscriptos Parisinum, Vaticanum, Escorialensem, quos Fridericus Haase, Carolus Wescher, Carolus Graux, K. K. Muellerus corporis scriptorum militarium, in quo solo Philonis opuscula tradita sunt, optimos esse docuerunt, et ex quibus ceteros qui hucusque innotuerunt, derivatos esse, si minus certum, at veri est simillimum. PARISINUM graec. no 2442 ( P ) descripserunt Fridericus Haase Narratio de militarium scr. graec. et lat. editione p. 30—32; Wescherus Poliorcetique des Grecs p. XXVI s.; E. Miller Journal des Savants 1868 p. 184 ss.; Ch. Graux Revue de philol. N. S. 1879 III p. lOOss. = Oeuvres II p. 165; K. K. Mueller Ein griech. Fragment ueber Kriegswesen (in libro qui inscribitur 'Festschrift fur L. Urlichs') p. 109s. Caret codex parte postrema, quae olim avulsa et in bibliothecam Barberinam Romanam, ubi inter graecos libros notatur numeris II 97, illata est (P 1 ); quod cum ex brevi Naudaei relatione suspicatus esset Fridericus Haase 1. c. p. 32, ipso codice examinato confirmaverunt E. Luebbertus (vd. R. Foerster, Hermes XII p. 455 n. 4) et K. K. Muellerus 1. c. p. 109 n. 1. Ex eiusdem Muelleri litteris explicatius de hoc libro rettulit Carolus Graux Revue de philol. N. S. 1880 IV p. 88 ss. De VATICANO codice gr. 1164 ( V ) egerunt Wescherus 1. c. p. X X — X X V I ; Carolus Graux Rev. de philol. N. S. ILL 1879 p. 100 ss. = Oeuvres II p. 164 et ex Muelleri notis Rev. de philol. N. S. 1880 I V p. 90 n. 2. Denique de ESCOKIALENSI Y III 11 (E) E. Miller Catalogue des mss. grecs de l'Esc. p. 230 ss. et Carolus Graux Rev. de philol. N. S. Ill 1879 p. 100 ss. = Oeuvres II p. 164 rettulerunt. Libri

VI

quarti initium usque ad p. 50,17 iroisiv xaì nunc desideratili'; quae desunt, in codice Bibliothecae Neapolitanae III C 26 repperit K. K. Muellerus (Eine griech. Schrift ueber Seekrieg p. 32). Horum codicum Parisinus et Vaticanus ita gemelli sunt, ut pagina fere paginae, versus fere versui respondeat et exempli causa verba itorqaooat xaxà 8è(p. 1 0 3 , 4 ) in quae folium 125., iam ultimum, Parisini desinit, eadem ultima sint folii 165. Vaticani. Etiam notae criticae si ve ipsis scriptoris verbis sive margini appictae, eaedem in utroque codice reperiuntur; textum autem exhibent vel in minimis fere consentientem. Neque tamen alter ex altero deseriptus est; nam cum Vaticanus nonnullis lacunis deformetur a Parisino expletis, habet etiam quibus Parisinus careat, in Philonis libris pauca et fere singula vocabula, in Heronis belopoeicis p. 7 2 , 3 . 4 We vocabula continua decern. Manifestum est igitur, hos duos codices ex eodem libro ipsis omni ex parte simillimo descriptos esse. Parisinus autem cum diligentius et emendatius exaratus est, tum id habet sibi proprium, quod per quartum librum manus recentior (Pr) emendationes adscripsit, haud spernendas illas quidem, sed manifesto coniectura repertas. Has notas Wescherus 1. c. p. X X V I I ad saeculum XIII. revocare, rectius Millerus ( J . des sav. 1868 p. 186) partem earum saeculo X V . adscribere videtur. Alia ratio est codicis Escorialensis, qui et ipse artissime cum illis cohaeret, sed maiore intervallo ab archetypo distat; velut singulae paginae eius non 35 ut Parisini et Vaticani, i. e. archetypi paginae, sed, ut a K. K. Muellero (Eine griech. Schrift ueber Seekrieg p. 3 2 ) edocti sumus, 38 versibus constant. In verbis Philonis referendis propius accedit ad Vaticanum, cum quo communem habet hiatum p. 9 0 , 3 . 4 a Parisino libro expletum. Item in quarto libro, in quo quid Escorialensis exhibeat, adhuc ignoramus, quaecunque in Vaticano codice lacunae reperiuntur, eaedem omnes in libris quibusdam recentioribus redeunt, quos ex Escorialensi derivatos esse Carolus Graux demonstravit (Oeuvres I p. 13; II p. 166). Habet autem Escorialensis etiam lacunas sibi proprias, veluti p. 8 0 , 2 4 s s . et p. 8 2 , 2 0 s s . ; ubi quae desiderantur verba iret[a£tai uirò xfüv XiöoßoXwv, ¡ri] èXactau) 8è TUJ utjjsi o?vco8o|J.et'a&(D T) etxoat TcVj]5^ECRIV et roma? OUTOJ n:otoo[xévou? tà? TTIROYAIP^ASII TWV 3S •üuXt'Scuv al [iàv, ea respondent singulis versibus integris codicis Vaticani; unde codicem Escorialensem ex Vaticano descriptum esse apparet. Cui opinioni ex iis, quae Carolus Graux ex Escorialensi protulit,

VII

nihil omnino adversatur; immo novum argumentum hoc accedit, quod quae p. 81,41 in Vaticano leguntur ÙTTSTÙW, i. e SICST5>V in UNO TUJV (quod in P est) correctum, in Escorialensi facta sunt UTTOSXÒJV. Quod autem Carolus Graux, vir harum rerum peritissimus, codicem Escorialensem Parisino et Vaticano antiquiorem esse iudicavit, id propterea me minus movet, quod ne ipse quidem longo hos libros intervallo distare inter se credidit; et quam proclivis sit error in eiusmodi quaestionibus, Mommseni commentatio de codicibus Palatino et Bambergensi scriptorum historiae Augustae luculento exemplo nuper demonstravit. Contentus igitur iis, quae Carolus Graux ex Escorialensi excerpta ad primam partem libri quinti (p. 79,1 — p. 86,21) loco supra citato editam adscripsit et passim ex libro quarto et aliis quinti partibus enotavit, curiosius inquisivi in codices Parisin um et Vaticanum. Parisini usus sum collatione diligentissime facta a Friderico Haase; in locis dubiis ipse denuo codicem inspexi. Eiusdem libri partem postremam (p. 103,4—p. 104,42) iam in Barberina Romae asservatam Eugenio Petersen intercedente meum in usum contulit v. d. Gustavus Heylbut. Idem Vaticani contulit librum quartum; cuius codicis librum quintum ante hos viginti et quod excurrit annos conferendum mihi curavit Guilelmus Henzen, qui cuinam hoc negotium mandaverit nescio. Eundem librum iterum mea causa diligentissime excussit frater meus Alfredus a. 1876; locos nonnullos postea inspexit v. d. Johannes Tschiedel. RECENTIORÜM codicum ( R ) collationes habui a Friderico Haase factas Parisinorum graec. 2435; 2438; suppl. 26; Monacensis 195; Argentoratensis qui fuit librum quintum solum continentis; praeterea excerpta eiusdem ex Parisinis graec. 2437 ; 2441; 2445; suppl. 244. Qui libri nihil emendationum praebent, quod non coniecturae deberi appareat. Figurae, quas Philo vel textui inseruerat vel extremis voluminibus adiecerat, hodie desiderantur; sunt tamen per quartum librum vacua his figuris spatia in libris P et V (E) relieta. Hero autem Byzantius sive qui alius est auctor poliorceticorum a Weschero in Pol. des Grecs p. 197—276 editorum, exemplo Philonis usus esse videtur figuris nondum destituto. Sane figurae LXXXII. p. 213, qua illustrate locus Heronis, qui est de scalis coriaceis, e Philone p. 102,12ss. haustus, adscriptum est xXt'aaxec axoxtW. Has autem scalas Hero 8sp|i.v pro eo quod codices prae"bent et ego mutare dubitavi ¡3apets et (tapùiv. P . 9 5 , 1 8 in nota ante ((IRJ^AV^AXA) inserendus erat numerus 1 8 . BEROLINI M. JANUARIO MDCCCLXXXXIII. RICHARDUS SCHOENE

XII

P P1 Pr V E R Br Bue Ca Die Gra

codex Parisinus gr. no 2442 (usque ad p. 103,4) eiusdem codicis pars Romae in Bibliotheca Barberina II 97 asservata (inde a p. 103,4) eiusdem codicis manus recentior codex Vaticanus gr. 1164 codex Escorialensis Y III 11 codicum recentiorum vel unus vel complures

Th Th lat Va

Augustus Brinkmann Franciscus Buecheler Js. Casaubonus in notis ad Aeneam Tacticum 1609 Hermannus Diels Carolus Graux et A. de Rochas d'Aiglun Philon de Bysance (Revue de philologie 1879 = Oeuvres de Charles Graux II p. 153—227) Fridericus Haase in schedis manuscriptis Koechly und Rüstow, Griechische Kriegsschriftsteller I 1853 E. Miller Journal des Savants 1873 p. 385—396; 427—439 A. de Rochas d'Aiglun Paliorcétique des Grecs. Traité de fortification, d'attaque et de défense des places par Philon de Bysance Paris 1872 (Extrait des mémoires de la société d'émulation du Doubs IV e série t. VI 1870—1871) editio Thevenotiana (Veterum Mathematicorum operâ Parisiis 1693) eiusdem editionis textus latinus Johannes Vahlen

Il [—] |x£v où 12 ¡xovov âv x a ï ; irpoi aXXr(Xa xtôv [xspûiv àvaXo13 f i a i ç , àXXà xai èv ~m irptoxu) xai •/¡•putxévu) axot14 )j£Î(u, Xs-j'ou Ss x(ù xov xovov [xéXXovxi oéyEaSiw. xp-rç15 ¡xaxi, xaXûiç ï y o v èaxiv uepi ¡xàv xtov àp^auov 16 itapEtvai, xàç 8s xôiv uaxepov TOxpaSsSojxévaç |xeî)o17 8ooç [ r s p t x^ç xafroXou xé^vrjî] Sovajxsvaç ¿7tt xôiv ep^iuv xà Séovxa 18 7ioir;astv xauxa? ¿¡xv ev

11 ¡xévtov xà>v Ipftov fiixpàv èv i o t i x a x à ¡lépo? 12 pasiv r o u j a a p i v o u s

¡xé^afXa?]

13 è-iul r é p a ? à[i.apr/)(xa 14

x a ? ¡istacpépeiv

TYJV

rapex-

aoptetpaXatoùv

Sto «py](j.i 8etv

rpoaéj(av-

arcò xùiv èittTSXsuiffisvtuv

15 vcov auvxa£tv è r i X7jV ÌStav x a x a a x e o i i v , 16 a i a

-zè-

aovxeXou-

Sé, oxav xi? efc (iet£ov ¡il-fs&o? auStov

17 pouXr^xai roteTv x a l oxav eie è'Xaaaov

òp^a-

|iaXixoùio

aovatpwv.

18 x a l TTEpt [LEV XOUXWV (XT) d"FV01}v—^¡usu quae ad Iongitudinera quadrare non videntur | 15 s^oivi-zi? PV corr. Pr | 17 nepixpirou V, É in ras. | 18—36 dimidia pars versuum vacua in P V E | 21 c] éxxatSexa'xto P (èxx.) V | 2 4 . 2 5 ulto »épaxo? V | 25 TOO] XÒ PV | 7iepÌTpr)xov} xpV]xov PV corr. Pr | 27 óvayó|j.£vov PVK corr. Th mg Koe | 30 iwepcÌYovJ ÙTtepaxxov P ÙTiepatr V corr. Ha Ttfpixxóv Koe

LIBER

QVARTVS

53 cpatvea&at, ¡xé ¡xe39 pou; xr¡c 8ia¡xéxpou, rb 8e uXáxos SiuXa40 aiov xou Tiáyoo;-

xou Se áyxwvos [xíjxos ao¡x-

41 ¡xexpóxaxov ecpaaav etvai 8ta¡xéxpyouí xe fívea&at ( x a l ¡xr¡ 8úvaa&ai} xóv Xí44

45

Oov

¿IRL

toXUV

xóitov irapaTréfxrcetv, xou?

¡xaxpoxépou? euxaxayíú'you? ¡xkv eTvat, p.7¡

46 xaxaxpaxoüfxévouí 8£

UTTO

XOU

xóvoo

¿£a-

XTJV

47 TToaxoXy]v óixoúu; áa&ev7) xal xoúxou? iroteía&ai. 48 8io éxéXeoaav Ep'fq) xr¡v

raipav

slkr¡cpó-

49 x e ; x(p 7tpoe(pr¡¡x6vuj (xs'cé&si ] ( p a a ! ) a r

xo 8e

50 7tXáxoj auxoo Ttoieiv 7¡¡xiau Siajxéxpou, 51 •náyo? xo icrov.

xal

1 1 . xo 81 xrj? veupas jxíjxos

54 StirXa'aiov xal exi 8exaxij¡xoptc¡) xoü afxóávo? 2

xvjí oe xpaitéOr¡$ xo

[XY¡-

3 xo? 8ia¡xéxpa>v é w é a , xv¡v 8e aavíSa

XYJV

[XTJXOUS

irXéov

4 ív xpaTtéOfl xo Trá^o? ápxeiv eyoocav

Sta-

5 [xéxpou xb o'ySoov ¡xepo?, xá 8e énnryjy6 ¡xaxa TTjC xpairéCrj? 7toieTv irXáxos x a l 7 raíaos eyovxa x9j? xXi¡xaxí8oxépu> 87)Xu>&£VXU>v ¿vxovíiuv 4 Touto 8e ftvsxai o&x ¿Xqáxt? jxsv év tai? TCCixats 5

axpaxtaT?, &itl

6

Xou&sT

xal iv xats vauxixaT?.

7

^vov xal Xu¡iaivó¡J.evov xo

TTOXU

xal Á'XXo

8S

TI

Súa/pr^atov

¡AÍ¡XOS X T ¡ ?

18. xal

TOXVXEXUJS

ISaxo-

¿ÍXE-

xoSeta?- ¿v -yáp

8 xats xoSsíaií xal xaT; rcuxvat? xaxaYo^aTc yd9 XAU(J.A

ó xóvos

XA^AIV

iráXtv irpoa-

ITUXÓJEIOS

10 8 s i t a r xo yap xíj? xossía? fi^xos ársArflei 11 yeyevr¡[j.évrlv 12

13 8E

avsaiv.

aóxóv, el:

ITUXEÍVELV

aofxpai'vet o5v pouXopivou; ópdov

xax' suOsiav Sioóvat

14 ovxa;

8E

xouxo

8iá xr¿v

TÍOIETV

¡JIV

FXRJ

Súvaafiat ¡ir¡-

áusxxaatv,

XTJV

¿Mv 10 y_úpav,

¡jnre[}J.]Tro¡jivoo irpóxspov èx-

41 OXtpsi xò uXeTaxov. 42 irXeíovt ypóvtu

¡ATA?

é/Xúaw 8à xò op^avov oò ulpas.



¡J-SV

OUV

irepl

XYJV

43 éíápxua'.v xaùx' èaxtv. 28. IláfiTuxov 8' fjV fjfjLTv xò rapi xr,?

44

45 xtüv itpoxeí¡xsvov • xal fàp 46

r¡aaova

aù-

xaúxYjv é(pr¡ xa oXa xou ¡xaxpopoXetv 16 paipai om. P | 19 pXéneoSat] X^EsSat PV 'oífiai fiXéntaüctC Pr mg | 21 éyov om. V | [pXcv xoiv 7r£pitpi^xajv itaXat5 a x á ? e' SaxxúXou?

, irXáxo? 8e au¡j.p.s-

6 xpoupiviuv itáXtv xoiv i r a p a a x a x S v i t a X a i a x á s 7 7 x a l SaxxúXou?

eitetat 8 ' at / o r n / a S e ? éut

8 xtüv 7ieptxpr¡x(uv ¿intetvouaai xov xóvov.

í ( ¡ i e t ? 8s

9 xotvixfóa? oux ¿mtí9e¡J.ev, 7totV)v Ctyer



1 1 f á p aúvxaSí? éatt itpós xó ¡iTjxos xoü tóvou-

to

12 f á p TtXtV&tOV Itpoí xo t o u tóvou ¡AÍjxÓS i a t t 13 Süvxexa'yu.évov, o u / 6 xóvos Ttpbs to tou TrXtv-

14 O tou

u.r¡xo?

— apx*¡ 7 á P * a l

Ví°"!xevov

6

xóvo;

'

15 tou f á p xpV¡p.axo? xoü S s p p - s v o u xóv xóvov r; 16 8iá[isxpos ita'vxuiv [iéxpov [ p i v ] ¿axt — , x a l v¡p.£t? 17 (j.ev uoioüvxes &

8E

8p-

ÓTTÓ

30 cfyiv xeí¡xevo? 6 irapaaxáx-»)? xu> a / r ^ x a T t

XT¡V

óiráp-

31 yjjiv ó Ó7toi,eYpa[j.¡xévo?, Icp' ou xo a* xal 32 voet xo |xkv pr ( &ev a o x o ü 33 7PA¡j.|xr ( ? 34 a

áirl

?A>?

XTJV

p.7¡xo? xb i xaúxyjv TT)V aúvxafcv. 6 xwv apyoiítav

32.

Xa-

oí 51 peaoaxáxat ¿irl ¡xfcv

8t£C¡x?)xóxe? arc' áXX^Xwv xíSsvxai, x a l

7 a¡xtxpóv Stair^Y^áxiov Xa(3óvx£í

XTJV

[ikv xa'xw / t ó -

8 pav d¡cpopí£ouai -cuj xrjs s ú p i t o s xópu.u>, xo oé oívtu 9 Síoirxpa ^tvExat

^¡ist? 5' ouxu> irotoü(J.£v.

íráp?

10 7tpoa8t'8o¡xev xoi? (isaoaxáxai? xoaouxov, «Saxe auv11 xs&évxas xai éauxóúv ^aúovxac au¡j.7rXr¡pouv Tiav 12 xó Ttoóa&ev pujdev 8ta3X7¡fi.a xaiv ueaoaiaxaiv rcpós 13 xó xrjv oiouTpav

TTOIEIV

xai

XY¡V

xfijv xóp(j.u)v / ( ú p a v

ip-

14 "yaadsvxes os aúvapuoi auvxí9evxai, xal ouxu>? r¡ xs 15 Síoirxpa StsxóirT) xal r¡ y. 16 vóet 8s xó a / r ^ a

auvxsftsvxtov a&xióv ópav xó i®'

17 ou xa a - eaxto ok r¡ Bíoirxpa p.sv écp' % xó Y? 18 ó 81 áp¡AÓ? ó xíj? c¡uu(3oXí)s ó 8. otmo? 19 8e irpis aXXV]Xouc [iivtocri, xai 7011901? ¡xev auX20 Xajipávovxai xal íjXois Sk Susvxai ota XT¡í axepeas 21 xai au-ptotvouvxar s-/st 8e x a i irapeTtixop]v IS í'aou 22 xotc itapaaxáxai? xaxá xó [téxtouov xai xó ómv s. 25 úTTÓXapc 8s xat xó 7ipO£tpn](J.svov vyj^a 26 xpóxaoov SstopEtv, xai laxa» xó itp'

xaxá

ou xó

^JJ-'

27 xo> ouv éxiofiás irsnoir¡ji.svas é$ sxaxÉ28

pou p.£pou? xás l náyoq 8é s éicoíei xoüxo, fu»? 2 rca'vxa lxxo£eu&sí(r|) xa ¡3sXr¡.

xat rcáXtv áXXa flé-

3 l i ¡ ádpóa ¿vs^aXXexo, ñ a x e xov xoceúovxa E7rií>év4 xa xa psXrj ¡i7¡8kv aXXo XstxoupifeTv itXrjv xoo 5 xaxa^afeTv xo -/sXtímov, tíeptá^ovxa xat? axu6 xa'Xats xbv óvttfxov ¿vaXXa'S, ¿uaxe Tta'vu uúvxofiov 7 YÍvect&at xrjv xoSetav. 5 2 . *Hv 8e xaxeaxeuaajiévov o38 xo)?' opftoaxáxT)? ¿tcoieIxo syujv aiuXt'Sa l£á9 7 ~oc'/et irpo?

22 xo TiXa'io; xíj? a ú p i y y o ; xetpsvov

n a p a xb xáxo»

23 ¡xspoc, [j.t)xo? 8s é'xovxa íjXtxov x ó t o v 24 xaxrfrexo, x a l

xáxtuOsv

íjv r¡ a ú p q c

exi ¡xixptj) fiEt'Cova.

í¡ -/etp

s l y e v 8s 6 xú-

25 XtvSpoc xExotXaa[xév7¡v év aóx&sv 8e trj? 76 Tjv x a ü x a , xa&a'itep eiajftev efc áya>yr¡v

suprpp?

¿irl xú>v

2 aXXíuv xídea&at, x a i irpoaet'Xr;7txo xt¡ 8tú>axpa ae28 6V ¿itáviu] ot' av nSv tu P Y ¿navio R et Th corr. Koe (similiter Meister 1. c. p. 41 oí) I 29 Tú P I xoXívSpu) PV | xiXaopia PV corr. Pr | 30 irepiypatpévTOí V | 31 xuXáa¡j.aTOi PV | 32 ¿7iixr)v PV | 33 aixi) PV | xcxuXad|j.¿vr¡v P corr. Pr xexXaX