Liturgies of the Universal Church 9781463223281

Citation preview

Liturgies of the Universal Church

Syriac Studies Library

15

Sériés Editors Monica Blanchard Cari Griffïn Kristian Heal George Anton Kiraz David G.K. Taylor

The Syriac Studies Library brings back to active circulation major reference works in the field of Syriac studies, including dictionaries, grammars, text editions, manuscript catalogues, and monographs. The books were reproduced from originals at The Catholic University of America, one of the largest collections of Eastern Christianity in North America. The project is a collaboration between CUA, Beth Mardutho: The Syriac Institute, and Brigham Young University.

Liturgies of the Universal Church

Volume 6 Edited and Translated by

Joseph Aloysius Assemani

1 2010

gorgias press

Gorgias Press LLC, 954 River Road, Piscataway, NJ, 08854, USA www.gorgiaspress.com Copyright © 2010 by Gorgias Press LLC Originally published in 1749-66 All rights reserved under International and Pan-American Copyright Conventions. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, scanning or otherwise without the prior written permission of Gorgias Press LLC.

2010

O

1 ISBN 978-1-60724-802-6

Reprinted from the 1749-66 Rome edition.

Digitized by Brigham Young University. Printed in the United States of America.

Series Foreword

This series provides reference works in Syriac studies from original books digitized at the ICOR library of The Catholic University of America under the supervision of Monica Blanchard, ICOR's librarian. The project was carried out by Beth Mardutho: The Syriac Institute and Brigham Young University. About 675 books were digitized, most of which will appear in this series. Our aim is to present the volumes as they have been digitized, preserving images of the covers, front matter, and back matter (if any). Marks by patrons, which may shed some light on the history of the library and its users, have been retained. In some cases, even inserts have been digitized and appear here in the location where they were found. The books digitized by Brigham Young University are in color, even when the original text is not. These have been produced here in grayscale for economic reasons. The grayscale images retain original colors in the form of gray shades. The books digitized by Beth Mardutho and black on white. We are grateful to the head librarian at CUA, Adele R. Chwalek, who was kind enough to permit this project. "We are custodians, not owners of this collection," she generously said at a small gathering that celebrated the completion of the project. We are also grateful to Sidney Griffith who supported the project.

Il t l T U R G I C U S

CODEX

ECCLESIA U N I V E R S A L

I

B

E

R

1 V

V

ìn quo E U C H A R I S T I E L Í T Ü R G U omnes antiqua eie recentes, cum edita, tum inedita Eccleßarum Occidentis y ¿5* Orienti s * N U N C

P

R I

MUM

P R O D E

U N T ,

JOSEPH ALOYSIUS ASSEMANUS

Ad Mis. Vaticanos, aliofqiie caftigam > rcccnfuit , Latine convertit, variantibus Le&ionibus illuftravit. P 4

r E \ T I

S A C R A M E N T A

R I U M

V E R O N E N S E ,

Vulgo Lconianum 3

A C C E S S I T

D I S S E R T A T I O N

In qua Trovato rum Formula Euebar ißt oc exhibits, illegittima demonßratttur,

AF$P

ROMl RHEDES

S V V E

MDCCLIV.

K A * BTELUNI AD FORUM PASQUTNI.

0 B^V M

T M ^M

n m' ' \* rtKu * ' S» -

i oi

s $

f - f .

H

3

1c

t•

#. :

*

J T l t O

ß-

- ^"r' •j fei

ì M i

INSTITUTE

OP

C H M S T t t S I

0R16MTAL «ATH

RESEARCH

WiV- OF

ÄMÜS.

•

I

§ Ê « N g w § ? p K •• •

Ik ••

:

Hliff fît -, •

s m m m í i

MM¡|¡as

1

WÊÊÊI

fc •. ••• -s ' S J

I

1HMNNÜSfflli®

•më-rn, t ti

-

, Ä P: ' - -

s

' ~

» - - -•• M

i -¡¡¡g*-WÊÊÊ9 mÈUÏÊi

BBÙMt

WUiii lilKiSS

, * •... .. • . • ... •

•' • • • . ' Ç. I i i «®

•

8•

I ¡¡¡¡g M i

• .< -,

I

• • '

-.:,.,::,...-,.

..i.. : . 'V

¿V

CAROLO E M A N U E L I Sardiniae, Cypki j Hierusalem SAB;)UDIAE

DUCI,

Regi

&c. &c. &c.

P A T R I ' P A T R I A E PIO, V I C T O R I , PACIFICO BELLI, PAC1SQUE ARTIUM C U L T O R I , PROMOTORI STUDIOSISSIMO* LITERARUM, LITERATORUM HOMINUM P A T ' ONU

MuNIPICSNT3SSl.no

FIDEI, RELIGIONISQUE CHRÌSTJANAE VINDICI*

I t a » ! IV.

CODICIS L I T U R G I C I ECCLESIAE UNI VERS A R PARTCM I I I. IN QUA NOVAIORUM IKJUSTA SHCESSIO A CATHOLICA ECCLESIA, DEMONSTRATIO J O S E P H ALOYSIUS. ASSEMANUS. IK ROMANO GYMNASÌO PUBLICUS ORDINARIUS PROFESSOR. DAT DEDICAT COHSECBAT NOMINI MA J EST ATIPIE EJUS DEVOTUS A

Z

JO.

JOSEPHI ALOYSII ASSEMANI

Ad R.P.D. Nicolaum M. de Veccliis Sacri

Conjifiorii S&pientiae

Ad^vocatum Decanum Gymnajii Refforem

> nec non Romani Deputatimi,

PRAEFATIO

In VI. Cod. Lit. ECCLESIA UNIVERSA Tomum, Odicis Liturgici Ecclefix VniverJ,¡e interruptam jamditt editionem , ubi abfolvere decrevi, atquefextum Tornimi evitare confimi, mei o"fficii partes implere in primis cogitavi, il ni \ potijjimum , qurjd ejl t ibi gratular,, ac mihi gaudere. e ane w> amplijjìme non latet, quam devinclusfu, & obli faJ tus meus animus e)FClementemArgcaviIlieriuni,ér';zf//^»w> de cau u

' 1uas >">"femel public e declaravi in antecede,,tifus rornis. Cum igitur die 16. Novembris proximè eìapji e-BLNEDlCro XIV. Per fonar uni, ac merit or um fapient f mo .cognitore atque Retributore «quiffmio , bonis omnibus ftaudentibus, Argenvillierius /«¿.J*. E. Cardinality album dejcriptusfuent, mihi ipfi multumgavifus, Collegio, af ~Je/2,, noJtroque Gymnafio gratuktusfum 5 W / 7 quidetn quod tantus yter collega , Collegiifplendorem , dignitatem, atque vefiri prtvdegta auxit refiituit, iff procuravi, ;„ e o c w f i ) t u . tusfiati,, J/^or Pofi Supremum Pontificem , ¿¿fafe «0« WJ?f„r .Gy nimJh „«fi J aqmifmguUrì f

m •vtviì h > i « «¡lu ¡ReBtr folertijfìmus illuubono adJ h e - , ' tUe!ueP"m™ r/refituere ipfum curabat. Sed Mhocmeum gaudium accejfu Utitia ex tui deputartene m Re-

cZ?J-' °nflJÌml

1 U

j/

U Ì J l Ì t U t

T ? A r § e n v i I l l e ^ ^ ^ero cum Sacri C*Ueg* tui de eligendo tanto virofuccefore a 3 deli-

vj P R JE P A T I O delibernrent infimul cwvenientes , in Te il It co ocuìos di rexer lint-» quod tuas vir tut es opt ime perfpe&as habe rent 5 qui bus Gymnafiì nofiri y & t otitis Urbis Studi or um ordinatijfwias ficrafque leges òartas tecfas ejfes confervaturus > & Antecefforis tut vefiìgia premens , Rem ¡iterar iam public am effes promoturus * Verum J at is carimoniis y quantumvis jufiis nunc ad Rem propius devenio 3 at que cor urn , qua in hoc Tomo continentur 5 rationem tibi reddo 3 etfi enim Tomus ifie a tuo pradece/firefue~ ritprobatus , attamen 3 ipjum tm judicio Siflo , at que a te probation evulgare volui Sextus hie Tomus in duas efl tributus partes ? prior concitidit Sacramentarium Meronenfe > altera vero differ tat ione m , in qm Nov at or um Euch ariftic a quadam formula exhibits illegittima arguuntur« 6)uod ad prior em pertinet partenti Te non latere profeclo arbitror, quod ante paucos annos Ci P. Jofcph. Blanchinius ¿Zhtartum Tomum adjiciens Romanorum Pmtificum vitis ab ylnaßaßo colkBis > a CL viri Franc [(co Patruo Juo illufiratis 3 Opufculum edidit cum bocce titillo C o d e x Sacramentomm vetus Romana; Eccidio: a S. Leone Papa confe&us 5 primurn prodit ex rnf. libro ante i ooo. annos confcripto > qui exiUt in Bibliotheca Ampliifimi Capituli Veronenfis E^re^ium hoc > & pretiofum veneranda ant i quit at is niö Codicem mutihini effe 5 ac f VCL"

JE F A T I a * * mf variis hcunis redundare , quin ¿f Mud cui que p&tèt, ¡criptorem Codicis multi)s n¿evos admijjijje 5 ^¿zre /;¿//z¿.; diligentia deJideratur . Id Jane omnes concédante quum oculari injpecione evidens fiat,

P R

Alterum^uodpranofcendum cenfui ejhmaxifham- efse precum, ¿J' (jisj ecrationum copiam^ varietatem^ at que co/ifijionem> guare plura confeHa ria facile quijque elicere poter it, nonnulla ex. g* ego hie colli gam 5 ac primo or at i ones a c Liturgias contentas in Codice non unum eundemque duci or e ni agmfcerel fi quiaem flylus ac phrajìs & materÍes 5 varium ¿r* diverfum aucìoremphne demonflrant. Hoc omnes Dolores agnoverunt 3 «ec iillus ejiy qui id non viderit, Acamo obfervante. 2. Or at i ones ac Liturgia uno eodemque tempore non fuere confcripta quidam enim imam fapiunt ¿statemeli* alteram plane redolent.3. in hoc Sacramentario Veritas Catbolica manifefiatur & errores, ac bare fes pradamnantur 3 feu emergentes Liturgias fnrmulis c offig itntiir y undt Manetis , fabellii y Pauli Samofat etti > Ari i Apolli naris , ¿Macedonii , Palagi i > Entychetis 5 Nejhrii $ quin & Novatorum harejes > at que errores confitti5 ac damnati vi d en t u r \qu a mob rem Ecclejia Catholics mor em alibi a nobis propoJitum in hoc Sacrvmentario conjpicimus , mos.autem bic obtinuit ut Veritas Chrifiiana manifejlaretur in Li tur gii s\ exiiskare fes damnarentur^veloccafione herefeon nova formili e companerentur . Alter Ecclejia mos confpicuus adparet in hoc Sac v.: mentario , ut fcilicet, pro emergentibus adverjitatibus , & malts corporations , feufpi ritualibus y or at iones ad Deumjìant ^ bòna q lue que à Deo petan tur , ¿¿rm quibufdam, in loch > temporibus iff occafionibus Liturgia celebrar entuné quidem aliquando plures fimul uno eodemque die> aliquando pandores. 5. Orattoms *c formula iti- concepta funi $ ut apt ari pofint piuri bus temporibus: ex empio id declaro. in Romano AfifsaH hodierno exjlant Mjsapro Natalitii s Sancì or umypro de fund is, pro vari is rebus, ST occafionibus > £9* communes cumJmt > pofsunt iff r.eapfe ap~ tan-

vir;

F R & ? & T t ®

tanturi & congruuntßngularibus Sanciis, defunctis > rebus 3 & accaßonibus y mutatis mutandis >put a nominibusy vel etiam nihil immutando• m :Tertio y Conßituendum eß> Preces fjturgicas Sa3 atque s cramentaria fxarari confuevifse ¿7 de/cribi,vel pro EcclefU ufu> jcilicet3 ut miniilri ex its legerent 3ac memoria tenerent} vel ad fines alios* puta ad confers andam antiquitatem , J tu ad Ecclefiarum Ritus callendos , qua altera ratio omnibus feregentibus juaßt Bibliotbecarum^Archivorum conßruBionem.Codices autétn confer tpti vel ad publicumfactum mi niße riunirei ad privatos ufus^velpublica ac legittima auttoritate probatifeu recenßti dignofeuntur 5 vel privata ama nuenßu mfeufcrib arum li cent ioexarati funt 5 hoc autem inter cß, quod priores publica gaudeant auttoritate^ poßeriores vero ea polleant, quamferiptor habet vel qua ex ipjo textu exfurgit „Foftremum 3 quod conßituo 3 inde repeto 3 quod libri alicuni^s quando tunc primo in membranaceos codices referuntur primo ab auttore, vel colle fior e > eduntur , ali quando vero jam conditi, ¿f colletti, iterum defer ibmtur, feu recuduntur , è? qui* ¿em vel puri i f f integri , vel mutili 3 ¿7' additionibus > feu detraSionibus obnoxii,. Mine facile pat et Antiquariorum regulas ut plurimum e/se fallaces, nifi iis admini culi sfilicia ntur , qu Mihi hac explorata dcclaro, primiwi. /;/ ¡yjC Sacramentario - velati in a rari um quoddam in~ laths cuitinerì preces Liturgicas Romana Ecchfìa •> tju£ prioribus facuiis flieve preferìpta . Secundum . Codice-m lAronenjan , antiejitißmum e/se . Ccetcrum an Codex iße quinto Sac uh /Iwrit deferiptus , an ulli particulari Ecclefia in u/u/acro fuerit, mihi non confiat 3 ncque fufficienti ratiene id prob aturti eyfißimo a ci Cornice Acamo quin ¿f illud comici ofiqui dem conjetturis fit dandas

P R JE F A T I O ; ix dus locus i à privato aliquo amanuenfi ad privatos ufus Sacramentaria variarum occidentis Eccleßarum, qua ad Romanum Yitumfefe adtemperaverantifuifse in unum collectanea quid em qua ante S. Gregorii recenßonem Sacramentariorumy erant in uju 3 qua cum Gelaßana. haberentur , non improbabilis eß mihi , ßntentia el Jofeph. Auguftini Orfi S. P* A.magißri qui purum put uni que Gelaßanum Sacramentar ium in Veronenßi Codice contineri cenjuit, cujusßent entia validi s ßtbnixa videtur conjeSìuris > enim vero nihil occurrit in Sacramentario > quod Gelaßi a tati non poßt commode aptari 5 multafunt 5 que Gelaß amim Sacramentar ium plane redolent, if certe japiunt : ante S. Gregor hmi nullus Romanorum Pont ißcum 5 ß Gelaßum excentri: 3 Sacramentaria digeßfse y ac recenjuij se legi tur} igt tur cum Sacramentar ium hocGr egorianum non habeatur> Gelaßo tri bui conjeötura omnes ßuadent . Sed Nomine Gelaßani id ve* hm intelligat, quodfuperius expreß,. £>uod vero Acamus contendit Leoni Papa tribuendam effe colle ft ion em ha nc^ id mihi non probatur^etß enim multe orationes Leonis fapiantflylum , & forte at at em 3 cum tarnen Leo Papa numquam legatur recenfuijjeßacra menta ria. ill i codi ceni immeri to adferìbìjndico. JSideßsfiplacet, qua de Gelaßano in tomo 4. ex ci. Card. Thomafio recitavi * Vt autem confirmem hoc ipßum, hoc ut or argumento : in hodierno Romano APfJali multa funt qua ftyhmi Leonis fapiunt, ¿e tati Leonis5 ejufque hijhria apt ari commode queunt 3 ^me/z Mißale hodiernum Leoni non tribuitur . etiam probatur mihi Ci. Amort Canonici Lateranenfis Sententia , j«/ Sìxto Jll. tribuit colleóìionem, vel ejus at ate faEtani cenjet^quemadmodum nec Ci. Muratorii confettura placet, qui Peli eis II I.Pap a ¿et at e conditumfacr anient ar htm opinatur , qua enim proferunt, ut conjeßuras ac opiniones fu as confirment> debìlia mihi nidentur3 atque facile a quovìs folvi poffe^fi ad conßituta a nobis principia 5 illa exigantur. Atque haedefacramentario dieta funto fatis> cum nec cer~ tiora

X

P R 1 F

A T Í O

ti OTA occur rant 3 neque in abfcur is rebus diutius immorari fas fit ; hinc tarnen nemo intemperanti or is critices Jludiofius jure tantum Sacrament arium contemnet > quod maxi mi faci o 3 quin , (y ex ilio Nov at orum errores > ac formulas Litúrgicas improbo '¡ e fi enim privatum fit ficriptum > continet tarnt n Sacramentaria y atqite preces antiquijfimis occidentalium Ecclefiarum, qu£ congruunt cum ceteris antiquis publicist iff indubitatis Sacramentarás Latinis 3 dfiei[dina , ac ritus > & do5ìrina in eo contenta antiqua tempora Japiunt > antiquis , qitosdam 5 ¿5* quidem Pr ¿eft antes viros , ¿/tí/¿a/ cum confilium contuli ¡auñores mibifwjfe 3 ut ad calcem totins co di eis integra Sacramentaria JS/ouatorum in fiuppl emento coniicerem, qued 3 à? ego cogitaveram > atque jeriptis me obligaveramiverum inflitere ali i unus ¿cui parare mihi religioni duco,at que heic\ex pa rte meamfidem liberare voluit^horum confilium Je cu tus, hi] us v ohm tat i ob temper ans •> dijfertationem evulgavi „ » Sané cum mihi ipfijatisfacere noi im 5 ¿f aliorum judiáis plurimum defer am j omnibus , quoad pojfum 3 ac licet 3 piacere , omnium voluntatì 3 fi fas fit, indulgere fert mea indoles 3 uno verbo omnibus omnia feri cupio 3 ut onmes Chrifio Lucrifaci am sum igitur hominum variafint in genia > placita diverja , opiniones difertpantes 1 neque femper omnibus aquefatispojjtm facere 3 hinc eft, quodj'emper enitor > utfiapicntibus , & infipientihits 3 quibus debitor jum^ rationem reddamy atque opera mea ita digeram 3 ut omnes habeant y quod ipfiorum volitatati arrideat. Codicem Liturgicwn in plures tri but um partes fine itili s adnota tionibus 3 comment at i onibus ac di¡Jertationibus vulgare deer eve* ram uti In pra fanone generali adjervi, & quidem aliquando ab ìh

P R

A

F A T I O.

iu ahfllnui , afthomines fuere , qui pradiSia defide rabant, Faw voluntati fati sfacer e capi. Differ tati ones expoßularunt nonalii y omniaiprafflart nulli5 monumenta3 appendices, fupplemeiita^ duxi 5 illud tarnen Jemperpr £T W illußrare , ex m dogmata confirmare 3 morum canonespropugnare 3 ¿f adferere femper ßudui acfiudebo > ¿¿//fe . Sederunt, qui cenforia virga in me advertant -, advertant 3 per me licet 3 modo iìla jußafit, ¿7' Ch rißt'an ¿e Cbarirati s leges dir eòi a $ qua fi abfit \ cedant me , lib enter glori abor in infirmitatibus meis> modo zìrtus Chrißi adpareat > Catholica,' Veritas elucefeat \ quodfi enim omnibus hominibus placerem iti omnibus 3 e/iWi ^ d Chrißiana Charit at ejieclinant, Z?eri Jìfrmìnifier, i f f amicus non effenn ncque enim Sanft is doctis hominibus comparare meaudeo, ^ tamen ifti etiamfintili cenfivi* Virga fubjeßi fuere > Chriflus ipfe magifler nofler omnibus homi nibus piene non J ati sfeci quin, & nefarii multas in eo c auffa s àeprehendere conatiJunt, ¿f Criminationes non paucas • Concludam ergo 5 obteftans Nov at or es quid em > ut fi quid k me diEìum fuerit quod ipfis jure non placeatymoneant}rationem ip~ fisfum redditurus de ea,qu*e in nobis eßfide>l$ fpe , ¿ff^tfe omnes occafionesfecejjionis eorum ab Ecclefia Catholica Romana ìnjuflasy ac illegittimas demonjlrare Jumparatus, fi vero aliquando contingat3 ut àpte iis non vi dear refpondifse , quafo mihi id vitio tribuant^non ver itati Catholic*7 quam ego forte pro me a infirmifrtfe di lucidare non pomi3 quin obfeurare tunc vi de or . Catholicos Ledi or es rogo •> «r vel meli or es prof er ant epulas vel quali cumque coenula noflra contenti fintane ccecum manu àuc antimi verberent. Atque hxc fat is prafatus funi. te propter ea fermonem convert am vir ampli tjfme > tuo Patrocinio tuere> confove> Antecefsoris tut benevolentiam erga me imitare & cura ut 'vakas j tibi Religioni 5 ¿2 e Uteris diu vivas > opus cocptum ad c alce m perduti procures 5 dabamhac die 1 2 , Pecembris 1753.

Poteri t

xij

P o t e n t i m p r i m i , fi iis ita videbitur ad quos pertinetv Nicolaus

Miriade

VccchisKeHor

Deputatus

•

I M P R I M A T U R ,

Si videbitur Reverendiifimo Patri Sacri Palatii Apoftolici Magiftro . F. M. de Rubels Pair. Conßant.

A P P R O B A T I O N

Vicefg.

ES

J

Vßa Reverendi{¡imi V. Fr. ^iagußini Orfi Magiftri Sacri Valatii ^fpoft$~ liei, »i faceremns , fd , ^//a par eft, diligentia , quum percitrrijfem/ts Jextum Volumen CODIC1S LITM{pICI Clarifs. Viri Jofephi Aloyìli Ai•femani opera & ßudio adornati, offendere in eo nilpotuimus; quod Fidei Catholics, r f ^ / i Cbriftianorum morihus contradicat. Stfcr* vcterim movimenta , *» pracedentibus voluminihus , in ilio exbibentur : Romandi Ecclefi& hoftes refutantur . Quibus fane ; fi bene & dotte trabtentur , Cbrifti ßgmpublicam tuendam , 'Veritätem propugnandum inveuiri nil"datarex opt abili us. Eapropter exiflimamus nil effe impedimenti quo* minus Volumen idem Typograpbi arte evulgttur . J^öwi ; X/. /Ca/. Januar: ^inno J^ S, MùCCLUU

Ego D. Fridericus'dc Judicir Abbas Coeieitinorum > ac in präedi& Antonius Franciicus Vezzofì C. R. in Archigymnafio Romano pub. .. - Hi il Eccl. ProfciTor, Siiverius Orbini in eodem Archigxmnaflo J. U. Profefifor Pub, I M

P R I M A

rVR>

Fr. Vincentius Elena Magifter Socius Reverendifs, Pat. Sac# Pai. Apoft. Mag. Ord. Praed.

CODEX

CODEX LITURGICUS ECCLESIA

U B E R

DE

UNIFERSM

QJU

A R T U S

E U C H A R I S T I A PARS TERTIA.

S A C R A M E N T A R I U M V E R O N E N S E . M E N S E

APRILI.

• t , '» • ut tibi gratae fìat prò Martyrum feiìivìtate Sanftorutti > & nobis conférant tuie propitiationis auxilium. Per & c . Vere dignum. Tibi eiiirn feftiva foleninitas agitur, tibi dies (aerata celebratur, quam beati fan d i Tiburtii Martyris tui fan gui s in ve ri tati s tuie teftifìcatione profufus , magnifico Jiominis tui honore iìgnavit. E t ideo cu 111 An geli s &c\ Verè dignum . Tuas enim , Domine, virtutes, tuafquc vi ¿lo ri as admiramur, quoties in Bccleiìa tua homin dierum feihcelcbrantur, quos iniignes Con fello rum tuoruni & Mar» tyrum palmae ad perennem memoriam , folcmnemque lœtitiam fidelibus Populis facraverunt . Per & c . Quos donis ce le di bus fati as , Domine, de Fende prsefidiis* ut noxus omnibus expediti pofì fallita tua tuto corde curramus Per & c , • • œ tuie» quaefumus, Domine , fupplicibustuit tnbue largitateli!, ut mandata t u i , te operante , f e d a n t e s , A

& con«

t • CODEX LITVRGICVS & confolationem vitas praefentis accipiant, & futura gaudi* comprehendant . | P e r &c. V i I, Item alia . Praefta nobis, Domine, mifericordiam tuam, Sanitorinn tuorum fu/Fragiis imploratali! , 8c quo interceilores noftros elle tribuifti, fac , cos & majeftatem tuam jugiter exorare, & Valutaria impetrare pro nobis. Per &c. Deus , qui nos idoneos non eiie perfpiciens ad magni ficentiam tuam , ficut dignum c i t , exorandam, eorum nobis, qui tibi placuerunt, pracfidia contulifti ; praefta, ut co rum precibus adjuvemur , quorum providifti nobis miferatus auxilium. Per&c. Exaudi, Domine, Populum tuum cum San&orum tuorum tibi patrocinio fuppiicantem , & temporalis vita; J I O S tribue pace gauderc , 6c »Cernite reperire liibiidium . Per &c. Adeflo, Deusnofter, famulistuis, & ob iati ones noftras San ¿io rum tuorum placationibus propitiatus intende; ut quod lioilra fiducia non meretur, pia fuppl icario reddat acceptum . Per 8cc. Da nobis, Domine, tuas pietatis effeihim, 8c commendali tibus Sanctis t u i s , etiam noitra mimerà propiti us intuere . Per&c. Vere dignum . Quoniam tui ope ris, tuieque pietatis eft , quod innumerae San&orum tuorum multitudini non iblum credere in I ilium tuum , Dominimi noftrum , fed etiam pro eo pati poffe donatum eft j ut quos juftificabat Fides, glorificarci & finis , Per 8cc* Vere dignum • Tuas enim » Domine, virtutes 8cc. uti fapra # V I I I . Item alia . Prop!tiare, Domine, fupplicationibus noftris, 8c San* ¿torum tuorum fuffragantibus meritis, prece« noftras dignanter «xaudi* P e r & c . pre-

ECCLESIA?

u n i v e r s a .

B

Preces íí óftras , Domine, quaeíumus, prof itiatus admitt e , & ut digne tuis famulemur Altaribus, Sanilo rum tuorum nos interceííionc cuftodi. Per &c. t Vere dignum. Quia tu es gíorio&s in Sanáis tuis, quibus * 111 c °fifeiítonc virtutem & in paffione vi&oriam contulifti

•rropterea cum Ängdis &c.

Corporis íacri & pretioíi Sanguinis repíeti libamine , quaefumus, Deus nöfter, ut quod pia devotione gerimut certa re dem ti on e capiamus . Per &c* 1 X. //ÍW . Tue re , Domine, Pòpulum tuurn , & ialutiribus prsfians temper adjutum , beneficili attolic continues & mentis & corporis. Per &c. Omnipotent fem pi terne Deus, qui San ¿forum tuorum nos interceffione cuftodis 3 p « f t a , ut quorum fovcmur meri, > piohciamus pise confeífíonis exemplis. Per &c o b ! , £ ' ^ : r Ì O d b Ì n 0 f t 1 ^ ? ° m i n e ' & S™a pariter exiftat oblatio, q u a , quum pro Sanflorum tuorum commemoratioftqÍ?ur:!Vertc.SenClam"**'^fuifra^^us, conVere digrmm. Qui non folum Märtyrern , f e d e t ù m Confeflorum tuorum es virtute mirabili/. Licèt enh ^ ÚU paflìone i.nt clari, qui manifeflis acerba íbppl¡ c i a f ' f t " , tomenti* : etiam ifti tarnen occulta p r o p o C c a S d ö " " a f f l a i & cruciati, irritali* o b f e r v a n h e d i f t L i n ? , , ^ 8 PlUUS l I I o r w flint vefligia lubiequuti. Per &c. »

X. Item alia,

Hoflias, Domine, tua: plebis intende : & ouas | n | , „ B „ em Sanilo rum tuorum devòta concelebrat /pfofice e fibi i e n ' e r e 11DI I e n í'at ad medelam. P e r & c . 'F " f e f i i v i a t t l 8 ; ; « " V Q ; ,J d ™ C ° t t t o r e s « U m nunc t a n « [ & 11 01 a u d fituin doces pn ' o"" P te íanílum propoefleimeprarnno; & p r s t c r duriora certami!,a, ^ 2 fragU

•4

CODEX

fra^iles

LITVRGUCVS

q u o f q u e ad tuie r e t r i b u t i o n ] s m u u u s i n v i t a s . P e r &c* Sumentes pignus

fu pern a

pane

f a t i a t i , fit p p i i c a m u s ,

fan&is tuis j ut pleatur .

Per

cadeilis a r c a n i ,

quod in nobis

& in t e r n s poiiti, Domine ,

deprecantibus

myftice geritur,

veraciter

im-

&c.

Impetret,

qugefumus,

Domine,

o r a t i o j u i l a S a n (So r u m ; & in q u o r u m fiant

jam

in eo rum perpetua

fidelibus

tuis

auxiiium

funt eelebritate devoti

ibrte partici pes.

Per

,

&c.

X I. Item alia . p roil lit n o b i s ,

Domine ,

quaefumus,

c o l i a t a S a n ¿lo r u m ; u t quae n o f t r i s n o n

tuorum

poflumus

obtinere , placentium tibi precibus ailequamur . Sanftorum,

Domine , Martyrum

tuorum

liiffragia

orationibus Per

&c.

iupplicationi-

b u s t r i b u e n o s f o v e r i ; u t q u o r u m v e n e r a b i l e 111 d i e m a n n u o fi u e n t a m u s o b i e q u i o , e o r u m & i n t e r c e i i i o n i b u s &

mentis.

fre-

commendemur

Pcr&c.

X 11. Item alia. Deus,

q u i a d d e p r e c a n d u m te confcientiae noftrae perfpi*

cis n o n fufficcre f a c u l t a t e m , pro nobis,

q u o s digne poilìs audire . P e r

Ofierimus tibi, amia ,

c u n & o s M a r t y res t u o s

Sanitorum

Domine ,

Martyrum

fidelium

fac o r a r e

&c. tuorum dona

interventionibus

iole-

coniidentcs ;

u t q u o d 11 o s e x f e q u i m u r m i n u s i d o n e a f e r v i t u t e , i l J o r u m m e n t i s efficiatur a c c e p t u m . Vere dignum . Qui ftruxit, t o s

P e r See.

ile h o i j j s a n t i q u i

machinamcnta

ut D i a b o l o , q u e m f u a virtu te p r o f t r a v e r a t , e t i a m fuo s ,

Spiritu

veritatis a r m a t o s ,

ve I inviti am metuerent

redderet

p e r f e q u e n t i u m , vei de

titudinis aeternitatedubitarent : q u o r u m gioriam ttivi Jis

potiùs deSan-

fortiores ,

ne

p r o mi ite beahodierna

tate recoientes, hoiiias tibi laudis offerimus , c u m

ie-

Ange-

&c. coniequuti gratiam muneris

iacri,

fupplices, Domine

f o g a m u s j ut i u i p l o r a n ù b u s p r o n o b i s S a u d i s M a r t y r i b u s tuis Divi-

te f

ECCLESIA

TÌHIVERSJB.

5

Divina virtuus tfFcftum , quem corporaliter fumfinuis, fpiritaliterfentiamus. Per &c* Protege Don,ine , plebem tuam , cum San&orum tuonimi patrocinio fuppjicantem 3 & in tua piccate confi fa 111 inten u s extcriuique purifica \ ut per hxc, qua? Divino iacrificio guitavcrunt, & inentium ialutem mereantur & corco rum . x Per &r -

X 11L Item alla *a * if

a a. *

v

rri

( p vr w

*

Pratende nobis r Domine , iiiifericordiam tuam j & San« o s t u o s , quorum nos feciiii patrociniis adjuvari, t r i b u c , xnajeftatem tuam jugitcr exorare pro nobis „ Per &c. Suicipe, Domine facrificium placationis & lai^dis, quod nos intervenientibus Sanftis," & perducat ad v e n i a m & in perpetua gratiarum conflituat aftione . Per &c* Repletl fubftautia reparations &vitae, q u r f u m u s , Domine Deus no iter , ut per e a , quae nobis munera dignaris p r a bere caleftu,, per hxc cadem tribuas nos inhsercre x&leftibus* Per &c» Protestor in te fperantium Deus > falva Populum tuum m e r e , d i f p o n e j ut a peecatis liber > ab hofte fecurus, in tua femper gratia perieveret. Per &c.

X I V. Item alia »

Propitius efto , Domine , plebi tiiae, &auxiiium nobis de iancto celenusfacadefTe * Per &c. . ° f l e a d e n o b i s 1 Domine, mifericordiam t u a m , & fclutaris tm dona concede . Per &c. Laudistua, Domine, hoftias immolamus, quibus nos & praeientibus exui mails confidimus & futuris. p e r & c ^ V c r c d i g n u m . Majeftatem tuam fupliciter exorantes, ne p e n re panaris, quibus tanta remedia providifti col lata pra> n UmUlmil r da,m ad e C ° f « w .t i Per o m sSee. c v c i i i a n t , iedpotius aa eitectum lalvationis acccdant

Ab onrni n o s , Domine, qu^iumus* vetuftate purgatos Sa-

•ma • ^Hitt''' ill "' ' M Stf:.V

5 CO / ) £ J T L irv R Gl cv s Sacramenti veneranda perceptio in novam conferat creaturani. Per&c. Non pnejudicet, quidumus 5 Domine, Fidelibus tuis noit ra minus idonea deprecatio lervitutis j fed merita 110ftra praevincens , Ecclefiam tuam fantifica, guberna , falva , profequere ; & tibi fine ceffationc devotam perpetua redemtione coniir111 a . Per &c. X V- Item alia „ Exaudi, Domine, preces noitras, & San&orum Martyrum nos tuere pnefidiis. Per &c. Rcfpice, Domine, milnera, quae in Sanctorum tuoruni coirmemoratione deferimus j ut quorum honorefunt grata, eorum nobis fiant interceffione perpetua • Per 6ccm Vcre dignum . Te enim Jatidant & benedicunt omnes Sant u i , quibus & in confeifione virtutem, & in pailione viftoriam contulifti. Per 5cc. Prjefta, Domine , Deus nofter, ut quorum nobis feftivitate votiva Hint Sacrament a, eorum ialutaria nobis interceiliojie reddantur . Per &c„ Tuere , Domine, fupplices tuos , fudenta fragiics, pur* gaterrenosj & inter mortalium tenebras niortales ambulantes tuafemper luce vivifica, atquc a nulis omnibus clementer erept o s j ad iumma bonaperMnir^concede , Per&e* X V JL Item alia Prsefta , quaefumus, Domine , ut Martyrum tuorum jugiter celebreinus merituni } quorum continuum featiiiius auxilium „ Per &c» Sacriiicium tibi, domine, pro San ¿to rum Marty ru m Natalitiisimmolamus \ ut quorum giiudemus prariidiis, glonam frequentemus. P e r & c . Vcredignum . Cognofcimus etenim , Domine, Sanftoxum nos Mat tyrum dcprecatione inuniri, majeftdtem tuam profuiius ¿mplorantes, ut & temporaliter his patrociniis nos Wjk I SW®tfifi

...

_

ECCLESIJEVNIFEKSSS.

i

foveri, & fpiritaiiter prcecipias adjuvari . Per &c* Da nobis, qucefumus Domine, ut cum Martyrum folemnitate Sandìorum perpetua tuitione latemur » Per &c. Exultet, Domine, Populus Chriftianus de ni agno rum Filli tui glorificatone membrofum; & quanto eminentiora iunt ceteris, tanto magis de eorum culmine inferiora congaudeant • Per &c. X V 1 L Item alia. Efto propitius, Domine, quaefumus, plebi tux , & fuffragantibus Sanctis tuis, trihue nobis veniam peccatomi» : concede placatus & pacem, ut propitius largiaris auxilium . Per dee, Sufcipe , Domine , quaefumus > preces noftras ; & hujus oblation is obíequium , quod in San&ae Marty ris tua* com memo ration e oíFerimus, ad placationem tui nominis copioÍa nobis fac provenire dementia 3 & adgaudium nobis tran feat fempi ternum. Per&c. Vere di gnu m . Quoniam tu Sanáis tuis & patientiam tofcrantiae, & in beati fine certaminis das triumphum . Per &c. Sacris reparati myñeriis fuppliciter exoramus, ut intervenientibus San&is tuis, apprehendamus rebus effe&u, quod a&ionibus celebramus affé ¿tu . Per &c. Creator Po pul i tui Deus atque reparator, tuere fupplices, tuere mifericordiampoftulantes; ut fatisfa&is pro le intercedente Santìum ( ilium ) & inftituta bona recipiant } & reftaurata cuftodiant. Per &c. X V I I I . Item alia. Concede, Domine, Populo tuo veniam peccatorum , & feligionis augmentum , atque ut ei tua dona multíplices, Sanctorum Martyrum tuorum patrocinia fac adeffe . Per &c. * Sufcipe, Domine , propitius Ecclefi^ tuae muñera , & Sanftorum precibus i\OS tuere, qui tuae iuftitiae font placente» • Per &c. Ve- .

S

CODEX

LirVRGlCVS

Veré dignum . Quia te benedicunt & laudani omnes Satini tui, quibus & in confeilìone vi rt ut em, & in paffione g Ciri am contuJifti. Per &c* San¿lorum precibus , Domine, quidumtìs, fai us & mentin m prüfte tur & corporum ; ut doni tui fiat nobis & benedi ¿lio copiofa & larga protedio . Per &c. Da auxiliuiti, Domine, qusefiimus, majeftati tuaepoteflatique íubje¿lis, & quidquid fuis meritis non praeiiimunlj Sanctorum tuo rum precibus confequantur . Per dee*

XIX.

Item alia.

Aderto , Domine, precibus noftris, quas in S ancorimi tuorum commemorano ne deieri mus, ut qui no ít ra? juftitiae fiduciam non habemus j eorum, qui tibi placuerunt, meritis a d j u v e m u P e r & c. Exaudí, Domine Deus nofter, cum Sandt-3rum tuorunf tibi patrocìnio fupplicantes; ut quorum cele b ramus i ritmi» plios, poííimus retiñere conftantiam . Per &c. Pretende nobis, Domine, mifericordiam tuam , & San quos tantis volititi Sandorum tuorum iuffragiis adjuvaru Per &c. Refpice propitius, Domine, fuper hxc munera, qua? q u o R e d e m t o r n o f t e r c o n i c e n d i t , a t t o l l i , ut .lccundo M e d i a t o r i s a d v e n t u , m a n i f e f t o muncre capiamus, quod nune audemus fperare promiffum , per hunc eumdem Jefum Chriftum D o min uni n ò f t m m , per q u e m te l a u d a n i A n g e l i &cu P r a f t a , quaefumus, omnipotens D e u s , utnoftrae mentis i n t e n d o , q u o f o l e m n i t a t i s hodiernae g l o r i o i u s a u & o r ingreiTus eft, femper intendatj & quo fìdepergit, converfatione perveniate Per &c.

V . Itcm alia , E x a l t a t i o n e m noftrae c o n d i t i o n i s humana* (tf) iubftantiae r e f p i c e > D e u s , ut tua d i g n a t i o n e m o n d a t i , .Sacrameli tis m a gni« pictatis a p t e m u r . P e r & c V e r è d i g n u m • U t feniibus noftris d i g n a n t e r ìnfundas , n e t e r r e n i s a f f e d i o n i b u s i n f i e r e n d o , o c u l o s a d caeleftia n o n l e v e mus ; ne iniimis voluptatibus o c c u p a t i , mentes

nonvaleamus

attollere $ q u o Salvator nofter a i c e n d i t ; ne diabolica i e t t a n d o v e i l i g i a , a C h r i f t i c o 11 i b r t i o r e c e d a m u s : q u i a n e m o p o t e f t f a m m i v e r i q u e Re&is c e l i r t u d i n e d e l e f t a r i , nifi q u i p e i i i i e r a d e f l r u ¿ k ( b ) l i u b v e r i a ) T y r a n n i ,jura c a l c a r i t , P e r & c *

Itern (a) Vdrìans,hfìio intulìt ìn textum bas *VPCCS human;e iubihntise « ¿ b ) Subveria varians U£Uo.

f

ECCLE

SI m niNIVERSM* VI., Item alia.

D a quaeflinius, o m u i p o t e n s D e u s , i l l u c fubfequi t u o r u m m e m b r a i i d e i i u m , q u o caput n o f t r u m , , p r i n c i p i u m q u e praeceiiit. P e r & c „ V e r è d i g n u m * In hac die r qua J e f u s C h r i f t u s , . F i l i u s t u n s , Dominus n o f t e r , d i v i n i c o n f u m m a t o fine m y f t e r i i , d i ipofitionis a n t i q u e munus e x p l i c u i t r ut f c i l i c e t & D i a b o l u m - » caleftis operis i n i m i c u m , pei* h o m i n e m , q u e m i u b j u g a r a t , e l i d e r e t , & humanam reduceret ad f u p e r n a d o n a iubftantiam . P e r See.. T r i b u e , quaefumus> D o m i n e , ut illuc tendat Chriftianas noftras devotionis affe&us, quo t e c u m eft noftra i u b f t a n t i a . P e r &c e . C o m m u n i c a n t e s , & diem facratiiTImum c e l e b r a n t e s , q u o D o m i n u s nofter unigenitus Filius tuus unitum iibi h o m i n e m noft rae iubftantiae. in glorias tuae d e x t e r a c o l l o c a v i t j fed Sc m,£»moriam & c „

Orationes pridte

Pentecoßen*.

Deus , qui fi\elis reddere , q u o d ' m e r e m u r , , p r i u s d e f i c i frius , quàm m e r i t a iupplicia perferamus ,. quaefumus, a b i b l v e noftros placatus errores. , & , ut poftimus ad tua p? iecepta c o n verti , c o p i o i a p r o p i t i a t i o n e nos praeveni Per C l e m e n s , o m n i p o t e n s , & mifericors D e u s , d u r i t i a m j fìoftri cordis averte qua n o s v e r b e r a multiplicata m e t u i m u s , n e c tantis myfteriis collata dona ièntimus ; & tua nobis i n f p i r a * t i o n e c o n c e d e , ut & delictis veniam p o f t u l e m u s , & gratias p r o noftra falvatione r e d d a m u s . Per D o m i n e Deus n o f t e r , cujus eft p r i m a caufa. miferendi qua nomen tuum timeamus & amemus : c o r d i b u s noftris m i f e i-ftus i n f ó n d e , ut qua; t i b i non p i a c e n t , . r e f u t a n t e s , fincera t i b i voi un tate iubdamur P e r & c . . P a r c e , . D o m i n e , p a r c e p e c c a n t i b u s • & u t ad p r o p i t i a t i o ne m

CODE.X

24

LITVRGICVS

n e m r u a m poflimus a c c e d e r e , S p i r i t u m n o b i s t r i b u e c o r r i g e n * di .

Per&c«,

Omnipotensfempiterne D e u s , qui Pafchaìe facramentum q u ì n q u a g i n t a dierum voluifti m y f t e r i o c o n t i n e r i p r a s f t a , ut G e n t i u m f a & a d i f p e r i ì o di vi ( i o n e L i n g u a r u m , ad u n a m c o n f e f i i o n e m t u i n o m i n i s caelefti m u n e r e c o n g r e g e t u r . P e r S u p p l i c e s t u a m ., D o m i n e , c i e m e n t i a m deprecamur, u t q u i prasvenis f e m p e r m a l a m e r i t a n o f t r a m ¿ f e r e n d o : t i b i ( a ) p j a c i t a fieri p i i s a & i b u s & j e j i m i i s l a l u b r i b u s e x p i a n d o . Per &c. P r a e f t a , q u s e f u m u s , o m n i p o t e n s D e u s , ut d i g n i t a s c o n d i t i o n i s h u m a n a e p e r i m m o d e r a n t i a m f a u c i a t a , m e d i c i n al is p a r Ììmoniae Audio r e f o r m e t u r . P e r & c . Annue ini feri c o r s D e u s , u t q u i d i v i n a praecepta v i o l a n d o , P a radi il f e l i c i t a t e d e c i d i m u s , a d xtcrnx b e a t i t u d i n i s r e d e a m u s accertimi p e r t u o r u m cuftodiarn m a n d a t o r u m * P e r & c . A d e i l o , D o m i n e , fi deli-bus t u i s , aderto f u p p l i c i b u s : & t e r r e f t r i b u s n o n d eie ras a d j u m c n t i s , q u o s caelertium r e r u m f a c i s effe p a r t i c i p e s . P e r & c . Sacri n o s , D o m i n e , muneris operatio m u n d e t & foveat > ( ^ ) renovet , & donis fociet f e m p i t e r n i s . P e r & c . V e r e d i g n u m . Q u i , ut a d i d , q u o d f a £ t a e f t , r e p a r c t u r h umana c o n d i t i o , in uno e o d e m q u e hontine fuum cuique c o n venienter attribuis. Corpus alitur e i c i s , anima jejunils fagii i a t u r a i i f i c o m p e t e n t i b u s ilirtentata c i b i s m e m b r a n o n f e r v i u n t : abfque continerrtia n o n viget mentis ìmperium „ In qua d i v e r fitate fubftantise fic t u o m o d e ' r a m i n e n o s g u b e r n a s , ut q u i a fine his n o n p o t e f t c o n f t a r e , q u i b u s r e f o v e t u r a l t e r u t r u m , h a c t e m p e r i e f u m i p r a e c i p i a s , q u a u t r u m q u e v e g e t e t u r : a c fimui a l i m o n i a c a r n i n o n d e i i t , u n d e fubiiftat i & adiìt o b f e r v a n t i a , unde mcns p o ì l e a t . P e r & c . SI

( a ) Rettius

(h)

legenda™ tibi piacila facias .

Re no ve t r ed ¡iridai ex variante

lettione;

Sa«

E CCL E Sim VÑ1VE R SB*

**

Sacris caeleftibus, Domine vitia noftra purgentur, lit muneribus tuis poflimus Temper aptari . P e r & c . Supplicem t i b i , Domine, plcbem pi acatas intende , & intua miiericordia confide ntem dementia largiore com i ta re i u t quia fine te non poteft omni no confiriere, tuis beneficiis temporalibus gubernetur, ut proficiat adseteroa-. P e r & c *

In Pcntecoßen afcendcnilhus a Fonts » h Pnefta nobis, ineiFabilis dz mifericors Dens , ut adopt¡o¡

quam in idipiUm San&us Spiritus advocavit, nihilin d i l e & i a . nc terrenum , nihil habeat in confeillone di verfilm. Per & c . Propitius, Domine, quaefumus , haec donai'an&ifica , ßc hoítiae fpiritalis oblatione íitícepta, nofmetipíbs tibi perfice nmnus aetemum . Per & c . Veré digaum-A Qui aícendit íuper omnes O d o s , icdenfque ad dexteram tuam , promiíTum Spirrtum San&um i n ü ü o s adoptionis effudit••: unde 1 jetantes inter Altarla t u a , Domino Virtutum , hoíijas tibi laudis offerimus & c . Haue igitur oblationem, quam tibi offen mus pro his, quos ex aqua & Spiritu Sando regenerare digrams es, ti i butns eis remiílionem omnium peccatorum , quaeíumus , placatus accipias , eorumque nomina adícribi jubeas iu libro vivtntium Per & c Cotnmuni cantes, Se diem Pentecoften facratiflimum celebrantes , quo Spiritus Sanäus Apoftoios, plebemque crcdeníiam praeíentia íu^ majeftatis implevit; led & memoriam venerantes dec* Benedic , Domine , & has tuas creaturas Fontis mellis & lawtis i & pota fámulos tuos ex hoc fcnte aqua vitas perennis, ^ P n L p i r í i r U S V e r Í t a t i S | ^ e n u t r i eos de hoc l a d e & m e l l e , ^.emadmodurn patribus noftrís Abraham, Ifaac , & J a c o b . . . . iinroaucere te eos in terrain promifiionis temmfluentem 121 l e . D

Je

LirVRGICVS

CODEX

3c & ] a < f l c . C o n j u n g e e r g o f a m u l o s t u o s , D o m i n e , S p i r i t i l i S a n ^ o , f i c u t c o n j u n d l u m eft h o c m e i & l a c , re nacque f u b f t a n t i « n o f t r o . P e r q u e m hxc

fignificatur

q u o caek His t e r -

unitio in Chrifto Jefu D o m i n o

omnia &c*

Da n o b i s , quasfumus, D o m i n e , p e r g r a t i a m Spiritus S a n a t i n o v a m t u i P a r a c l i t i f p i r i t a l i s o b f e r v a n t i a ; d i i c i p l i n a m , ut, m e n t e & n o f t r x f i e r o purgata j e j u n i o , cunctis reddantur ejus anuneribus aptiores • P e r & c *

In jejunio Quarti Men fit*

C o n c e d e nobis * D o m i n e ,

prseiìdia m i l i t i x Chriftiansfr

f a n f t k inchoare jejuniis 5 ut contra fpiritalesnequitias pugnaturi , continenti® muniamur auxiliis. Per & c . D e u s , c u j u s m y f t e r i i s m u n d a m u r & p a f e i m u r : praefta , u t e a d e m iìc t e m p o r a l i t e r c e l e b r a m u s , u t n o b i s e x p e r i a m u r « t e r n a . Per &c„

Profumilo &> Rcparatio primi hominis *

V e r è d i g n u m » Q u i poft illud ineffabiliter iaftitutum D i vinae h u m a n s e q u e naturae c o n f o r t a m i , S p o n f i filios u f q u e a d ejus abieeiium n o n poife je/unare praemonuit ; n e rüdes a n i m o s j p a r v u l o r u m , iiipernis eruditionibus i m b u e n d o s o n e r a r c i auÄ e r i o r i b u s d i f e i p l i n i s , fed p r o f i c i e n t i b u s e x e r c i t i a m a j o r a f e r varet ; q u i b u s , uberiore d o n o Spiritus S a n i t i fufficienter i n flru&is j e j u n i i f u b f e q u e n t i s p r i m i t i a s d e d i c a v i t j u t q u i a p o f t ereatipnem primi hominis initium peccati concupifeentia m i a i f t r a r a t , poft reparationem generis humani c o n t i n e n t i * fieret o r i g o vi riu t u m . P e r & c , ; O m n i p o t e n s fempiterne D e u s , qui Pafchalìs f o l e m n i t a t i s arcanum hodierni myfterii plenitudine perfeeifti: d a , q u « i i i m u s , u t F i i i i tuie a d o p t i o n i s e f t e f t i , q u a m D o m i n u s n o f l e r Jefus. Chriftus a d t e v e n i e n s d ^ r e l i q u i t , m e r e a n t u r p a c e m * Per&c. D a , quaefumus,, E c c l e i ì a e t u a s , m i f e r i c o r s D e u s , ut S a l i c o fpìritu c o n g r e g a t a , hoililì nullatenus incurfione turbetur * Per Ho-

E CC L E S I JE

V N I V E R S M *

Bf

Hortias Populi tui, qvaeiumus, Domine, miferatus intende j & ut tibi reddantur acccptas ^ coni'cientias noftras Sanai Spiritus falutaris adventus emundet * Per &c. Vere digrumi. Indie folemnitatis hodiernsej quo hununam de varia fuperrtitlone fubftantiam ipiritu veaj peifieis Reiigionis unitam • Per&c, : c Aderto, Domine, quaefumus» Populo tuo | & quem myfteriis .caeleflibusimbnittì, ab hoftiutn furore defende* Per dee* In Domimcum

Penìecejlcn.

Aderto, Domine , precibus noilris, ut adoptio, quam in idi pi um &c. Propitiu s } Domine , qusefumus , hxc dona fan ¿lìfica&c. Vere dignum . Haec tibi nortra .confeffio, Pater gloria? * femper acceptafit, decordibusfiliorumpromiffionis emiil'a j quia nihil iiibliiiiius collatum Eccleiìse tuas prebamus exordìis, quam ut Evangelii tui precoma Unguis omnium c redenti» m ora ioquerentur \ ut& Illa Ìententia, quam fupeite quondam Turris ex.t/u&io meruit, folveretur, & vocum varietas sedificationi Eccieiìafticae noji difficultatem faceret, fed augeret ootius unitatem , Per &c. Contra

.ini mi cos Catholics

profejßonis

#

Ex a lidi > Domine , preces noftras , &iicut profana* M u n d i calìgines Sanati Spiritus luce evacuaci; fic hoftes Romani

nominisi & inimico* Catholicae profefiìonis expugna. Per &c9 Contra

;

Impel it or es

i.

;

Deus, qui vafiatoris antiqui perfidi am viitute Filli tui & Saniti Spiritus dcftruendo, dedirti nobis de capti vitate vittoriani: concede , quadumus , ut qui nos impetcrc moliuntur % potenti« tusedextéra conterantur * Per&c* Accipe , quaefumus, Domine, munus oblatum ; & dignanter operare , ut quodmyfteriis agimus, piis effcttibuscekbrcmiu,. per &c. D *>

Vere

CODEX

LirVRGICVS

V e r è d i g n u m * Clemen tiam tuam iuppliciter exorantes \ u t ficut n o b i s aiternae f e c u r i t a t i s a d i t u m P a i f t o n e D o m i n i J e i u C h r i f t i , & Sandti S p i r i t us i l i u n i i n a t i o n c referafti -y ile e t i a r o ^ t r a n q ' u i l l i t a t e m vitas praefentis i n d u l g e a s , p e r q u a m t a n t i d o n i particeps d e v o t i o quieta proficiat * & n e g i i g e n t i a & e r r o r iliat u s , ad Fidei transferatur augmentum • P e r

,

I L It malia

^

P u r i f k e t n o s , q u a e f u m u s , D o m i n e > rouneris p r a e f e n t i * o b l a t i o % u t d i g n o s Ì a c r a p a r t i c i p a t i o n e p e r f i c i a t • P e r &c* (*)PRAECESF. ; M e n t e s n o f t r a s , quaefumus , D o m i n e , S a n f t u s S p i r i t u s di vi n is p n t p a r e t Sac rani c u t i s 3 q u i a i p i e e f t o m n i u m r e m i i l i a p e c c a t o r u m a P e r See. Communicantes* & diem facratiillmum Pentecoften celebrantes , q u o ApoftoJi > A p o f t o l o r u m q u e D i f c i p u l i , o m n i u m e b a r i f m a t u m fpiritaiia dona f u m f e r u n t * fed & m e m o r i a m vej i e r a n t c s 8cc„ ^ Ad/it nobis r D o m i n e ? quaefumus, virtus Spiritus Sani t i , qux & c o r d a n o f t r a c J e m c a t e r e x p u r g c t , 3c a b o m n i b u s tueatur inimici« * P e r & c

In jejumo

Menfìs

Quarti*

A d e r t o , D o m i n e , f u p p l i c i b u s t u i s * u t h o c f o l e m n c jeju* lì i u n i j q u o d a n irn is c o r p o ri bu i q u e c ur a a d i s ikl u b r i t e r iixfti tufc turn e f t , d e v o t o fervitiocèkbrenius* Per&c, Prafta , Domine? Deus u o f t e r , ut contra omnes fremitus i m p i o r u m m e n t i s p u n t a t e v i n c a m u s j 8c q u i n o s , i n f u a c o n fidentes v i r t u t e , m o l i u n t u r aiHigere, a n o b i s j e j u n a n t i b u * i u b jugentur, Per&c. , O f t e r i n i u s t i b i , D o m i n e , q u a i d i c a n d a tuo n o m i n e de-* difti * i u p p l i c i t e r e x o r a n t e s , u t iicut e a d e m n o b i s efficis S a c r a * m e n turn > i t a fieri t r i b u a s r e m e d i u m i c m p i t e r a u m • P e r & c * Yerè ( a ) Forti legendunt Preces Feriale**

ECCLESIE

UNIVERSE*

.

**

Ve rè di gnu m„ Poft ¿llos enim ìxtitìx dies, quos in honorem Domini a mortuis refurgentis, & in C arlos afcendentis exegimus ; poftque perceptum San&i Spiritus donum , nccelfarie nobis haec jejunia fan ¿hi provila, funt } ut pura con ve riatione viventibus, qua: divinitus Eccleiiae funt collata, permaneant. Per&c. JR efedi participatione munerisfaeri , quaefumus, Domine Deus nofter, ut cujus cxfequimur cultum , Sentiamus effecium. Per &c. Ade ilo , Domine, Populis tuts , tua protezione fidentibus ; & tuae fe dexter® iuppliciter inclinantes perpetua defenfione conferva . Per &c. Percipiant, quaefumus, Domine, vitae prasfentis auxilium y & gratiam reperiant fempiternam • Per &c. MENSE J U N I O . V i l i . Kalendas Julii. fiatale SanUì Johannis *Baptiß* l

I. Vìrtutum caeleftium Deus, qui nos annua beati JohannB Baptift« folemnia frequentare conccdis, praefta , quaefumus * ut & fecuris eadem mentibus celebremus, & eorum patrocini* proferente, piene capiamus fecuritatis augmentum. Per&c* Ad offe renda muñera, Domine, Ia:ti concurrimus , fuppliccs implorantes, ut venerando gloriam Nuntiantis ? fumato us gratiam Nuntiati » Per&c» Veredignum . Exhibentes folemtie jejunium , quo beati Johannis Baptiftae Natalitia cekbramus : cujus genitor eum , Verbi Dei nuntium > dubitans nafeiturum, vociseli privatus •officio} & eodem recepii nafeentefermonem; quique> Angelo promittente , dum non credit, obmutuit ^ magnifici prxconis

ECCLESIE

UNIVERSE*

.

**

Ve rè di gnu m„ Poft ¿llos enim ìxtitìx dies, quos in honorem Domini a mortuis refurgentis, & in C arlos afcendentis exegimus ; poftque perceptum San&i Spiritus donum , nccelfarie nobis haec jejunia fan ¿hi provila, funt } ut pura con ve riatione viventibus, qua: divinitus Eccleiiae funt collata, permaneant. Per&c. JR efedi participatione munerisfaeri , quaefumus, Domine Deus nofter, ut cujus cxfequimur cultum , Sentiamus effecium. Per &c. Ade ilo , Domine, Populis tuts , tua protezione fidentibus ; & tuae fe dexter® iuppliciter inclinantes perpetua defenfione conferva . Per &c. Percipiant, quaefumus, Domine, vitae prasfentis auxilium y & gratiam reperiant fempiternam • Per &c. MENSE J U N I O . V i l i . Kalendas Julii. fiatale SanUì Johannis *Baptiß* l

I. Vìrtutum caeleftium Deus, qui nos annua beati JohannB Baptift« folemnia frequentare conccdis, praefta , quaefumus * ut & fecuris eadem mentibus celebremus, & eorum patrocini* proferente, piene capiamus fecuritatis augmentum. Per&c* Ad offe renda muñera, Domine, Ia:ti concurrimus , fuppliccs implorantes, ut venerando gloriam Nuntiantis ? fumato us gratiam Nuntiati » Per&c» Veredignum . Exhibentes folemtie jejunium , quo beati Johannis Baptiftae Natalitia cekbramus : cujus genitor eum , Verbi Dei nuntium > dubitans nafeiturum, vociseli privatus •officio} & eodem recepii nafeentefermonem; quique> Angelo promittente , dum non credit, obmutuit ^ magnifici prxconis

jo

con

zirv

EX RGICVS Collis exortu & loquens faiìus eft & Prcpheta: m a té rque pariter fterilis , aeveque, non folùm puerperiofoecunda proceilìc , fed edam , quo beato Maria: fruftum fedula voce 9 (a) benedizione j iuiciperet, fpiritu Divinitatis impleta eft ; i p i c q u ^ progenitus , ut potè vice caeleftis affertor , viam Domino ^ioli nit praeparari \ feraque infuprema parentum astate concretila & editus, procreandum no Wffinus temporibus diileruit Redemtorem • Per San d o rum tuorum nos, Domine, patrocinia celiata non deferant, qux fragilitatem noftram & precibus tueantur & mentis . Per Scc? Omnipotens & mifericors Deus, qui beatum Baptiftam johannem tua proyidentia deftinafti , ut perfe&am plebem Chriilo Domino praepararet ; d a , quaeiumus, utfamilia tu* hujus interceiiionc Prasconis, & a peccatis omnibus cxuatur f & ad eum > quem prophetavit, pervenire mereatur . Per &c# I L Itcm alia m Omnipotens fempiterne D e u s , da ccrdibus noftris illam

tuarum reditudinem feriiicarum, quam beati Baptiiìas Johanni* vox clamantis edocuit. Per&c, Tua , Domine , muneribus altana cumulamus , illiusNativitatem honore debito celebrautes, qui Saivatorcm Mundi & ce£Ìnit adfuturum , & adeffe monftrav.it. Per &c, Vere dignum * In die feftivitatis Jiodiernse , quo beatus i Ile Baptifta Johannes exortus eft, nondum terrena confpi eie ni, cseleftia jam revelans * lucis ¿eterna: predica,tor, priuiquam lumen temporale ientiret; teftis veritatis, antequam viius ; & ante Propheta quàm natus ; materni s vifeeribus Jatens, & Unigenitum Dei praefeia exfultatione praenuntians j Chriftique t u i , nondum genitus , jam praecuriòr . Nec mi rum , fi Fi li uni 'tuum , Domine , procreatus oftendit, quem adhuc utero clau" fus agnovit : meritoque inter natos mulierum uulius i n v e n t a CO Benedizione, variarlihttio .

ECCLESIE

lìtftVERSM.

f*

tñ fimiíis » quia nulli hominum prorfus indititum eft » u t e x f e quutorDivinitatiscxifteret, priuiquam vitam hum anse conditionis hauriret : fatifque firmatum » quám eilet mirabili* Nuntiatus j cujus tarn iniigms Nuntius apparerei j convenienterquc pro lavacri minifterio y quodgerebat, detulit famulatum perfedi Baptifmatis myfterium confecranti,& ad remi ilio n e u peccatorum, mortalibus conferendam , huic jure debitam reddidit fervitutem, quern Mundi tollere dixerat veniíTe peccatum * Unde cum Angelis &c* Beati Johannis Baptiftae n o s , Domine preclara comitetur oratio j & quem venturum effe prsedixit, pofeat nobis fa vere placatum. P e r & c * Magnis myfteriis incitata plebs tua , D o m i n e , per viam falutis & pacis incedati & beati Praecurforis hortamenta iè&ando* ad e u m , quem príedixit, fecura perveniate Per & c .

Ili» Item alia m

^

Omnipotens fempiterne D e u s , qui etiam in beati Johanti is generatione, promenda confezione í aerata tibi plebìs h f t i tuis : auge nobis Fidei, pietatiique conflati tiam > ut magis magifquefateamurexcellentiamNuntiati, quum tanta fit gloria Nuntiantis • Per &c* Vota Populi t u i , Domine , propitiatus intende ; & quorum nos tribuís foleninia celebrare > fac gaudere iuffragiis * Per &c» V e r e dì gnum.Quoniam merito huic inter hominum filtos siemo praelatus eft , quem ab erordio fui > ufque in finetntot bonorum infignibus, tot Charifmatum fplendoribus coniecrafii í decebat e n i m , ut ineffabile Domini facramentum , quod Pfophetica voce praedixerat^vifibiliter etiam monftraturus,cei e * i s ejus NuntJiseminentior appareret.Unde cum Angelis &c* Prasfta, quaefumus, Domine ut ficut de praeteritk ad nova lacramenta tranfimus, i r a , vetuftate depofita s fanftificatis mentibus innovemur * Per &c% Bene-

33

L irVRG

CODEX

ICVS

Eenedic, quaefumus, Domine > plebem titani , & S a n s o ni ni tuorum deprecationibus confidente«!, tribue eonfequi, quod fperare donafli. Pi r &c. IV,

Item

alia.

AD ¥ O N T E M, Omnipotens fempiterne Deus, qui inftituta legalia, 8c fan&orum praeconia Prophetarum in diebus beati famuli t u i Johannis, implefti : praefta, ut cefFantibus iìgnificationum figli* i s , ipfa fui manifeftatione Veritas e l o q u a t u r . Per &c.

D a , quaefumus, Domine , lumen intelligentiae parvulis t u i s , u t , pro veteris gratia Sacramenti prasfentis Sacrificii gratia fuccedente , fi gloriemur no vis, ut non abutamur and* quis P e r & c . Vere dignuni. Quoniam plena funt omnia Saecula mi feri-, cordia t u a , quam , recur rent ibus data lege temporibus, etiam inhujus diei feftivitate veneramur ; agnofcentes ad m a g n u m s pietatis tuce pertinuiffe ecnfìlinm , ut San&ustuus Johannes, cujus Natalem ad nominis tui gloria«! celeb ramus, tot don is mirabilis nafceretur. Per &c. Annue , Domine , precìbus noftri-s , ut iìcut de puarteritis ad nova fumus facr amenta translati: ita, vetuftate dcpofita> fanflificatis n^entibus innovemur „ Per &c» V* Item alia*

Deus , qui praefentem diem ÈtonoraMIem nobis In beati Johannis Nativitatcfecifti: da Populistuis fpiritalium gratiam gaudiorum, & omnium fidelium mentes di rige in viam falutis & pacis. Per &c. Omnipotens fempiterne Deus, qui tuis fidelibus con tulittì » ut ille , quo inter natos mulierum nullus eft major , ori re* t u r , & Unigeniti tui gioriofus Praecurfor exifterét ; provident! tix tua? ni un us exièquere, ut quae manifeftavit tefiificatioMunt i i , Ìmpleat praifcntia Nuntiati. Per &c. Remotis obumbrationibus carnalium v i d i m a m i » , ipirir! talcm

E C C L E S I E

DN1VER.$£>

35

t a l e m t i b i , fumine Pater, hoftiam iupplici fervitute deferimus, quae miro ineffabilique myfterio Se immolatur femper, & eadem Temper offertur.^ pariterque & devotorum munus, Se remunerantis eft premium.. P e r & c . Vere d i g n u m . In die feftivitatis -hodiernal qua beatus Johannes exortus e f t , qui vocem Matris Domini nondum editus Ìenfìt, Se adhuc claufus utero, ad advent umialutis human ae prophetica exiultatione geftiv-it ; qui & genetricis fterilitatem conceptus abfterfit, Se patris Hnguam natus abfolvit : folufque omnium Prophetarum Redemtorem M u n d i q u e m praenuntiavit, oftendit: Se ut faerfe purifications effe&um aquarum natura conciperet, fandifìcandis Jordanis fluentis ipium Baptiirnatis lavit Audorem . Unde cum Angelis Sec. Caeleftis doni benedizione percepta , iuppliceste , Deus omnipotens, deprecamur, ut hoc idem nobis fernper & Sacramenti caufa fit Se falutis • Per Sec. Quos tuos efficis* Domine, tua pietate circumtege; & fragilibivs San&orum omnium praetende iubiìdia-, ut ad pronuìiìones tu as, te inipirante currant, te gube mante per ve ni a nt* Per &c. In natali

SanBorumJohannìs

Bauli^

Omnipotens fempiteme Deus ^ qui nos idoneos non effe ; perpendis &c. (¿/) Adjuva nos, Domine > tuorum prece $an£torum, Sic* Vere dignum. Qui non iblùm debitum mortis antiqua Sec» I I . Item

alia.

Sitit tibi placita, Domine , Populi tui &c. Dicata nomini tuo mimerà* Domine Sec. Lib. IV. Par. IIU E

Ve rè

bcic ?? t?UÌÌH UborePafmam implercm , firurfus exjcrihendas fafc'ma S & vvv / A > V* M™ H«»* Menje aprili li A. ue communi Martyrum . lb) Heic ref etuntur Orathncs & Trafitto Mijfx XL. Menfe vili „

34

CODEX

LirVRQICVS

Ver è di g au m . Qui ad majorem trmmphum

I I I. Item alia.

Exaudí, Domine , preces naîtras, & ut digna & c . Veré dignum , Tui cairn operis,. Domine &c.,

(a)

I V. Item aiìa..

Aderto Domine , quiefumus, ficcleiïae tixx votis, aderta muneribus; & quod confcientia nortra non íüpplet > S a n i l o rum tuorum in te ree ilio compenfet & me ri tu na Per & c . V e r e dignum., Quia mira funt opera jurtitix tmz atque pietatis -, quunì vel a te devians homo diabolica; iubjicitur pot e r t a t i , v e l ad te per tu am gratiam remeans, non folùm jus •infeíiL dominatoris evadit ; ièd in cum ,, fiçut probamus San6l s tuis > accipit tua virtute dominaturn .. Per &c.. Saniti tui, Domine, miièricordiam deprecentur s. ut Sacramenta, quxhmñmus y & prüfen ti s v i t e nobis remedia conférant & futura, Per &c.. Beatis Martyribus fupplicantibus, Domine, fideles tuos propitiatus intende ut muñera collata curtodiant, & pie ju» fleque operata percipiant. Per &c. Qui funt, D o m i n e , tibi í'ubjedi, benedi&iones tuas r te largiente , percipiant, quas. humili devotione indefinenter exipeftant.. Per &c* j

V, Item alla.

Quaefumus , omnipotens Deus , ut nos geminata laetiti^ hodiernas M i v i t a t i s excipiat, quae de beatorum Johannis ôc Pauli glorificatione procedit, quos eadem Fides & paiììo fecit effe germanos. Per & c . Hoflias altaribus tuis, Domine , placationis imponi'nws * potentiam tuam inSan&orum tuorum pafGonibus honorando j & per eos nobis implorando veniam peccatorum . Per &c, Veré d i g n u m Q u a m v i s enim tuorum merita pretiol'a jur ' ^ ño/ . ( a ) Atdhibtntur beic denuo cum Tr*fattone pu in Mi ff a XLI. Menfis A$rilis

Tteces,

anas babe mus ß*

E CCLESIA

VNIPERS'JE-

fforutii , q u o c u m q u e fìdeiiter i n v o c e n t u r , in tua fint virtù te picele n ti a p o t e n t e r tarnen nobis e l e m e n t i P r o v i d e n t i a c o n t u I i f t i , ut n o n ibi unì pailìonibus M a r t y r u m gloriofis U r b i s iftius an.bitum coronares, fed etiam in ipiis vifeeribus C i v i t a t i s Saud i Johannis & Pauli vi&ricia m e m b r a reco Ilde res , ut i n t e r i u s exteriufque c e r n e n t i b u s & excmpitim pia! confeffionis o c c u r r e r e t , & niagnifice benedi&ionis non deeffet auxili um . P e r & c .

V I. Item alta .

H o n o r M a r t y r u m b e a t o r u m deferre nos tibi m u n e n r r D o m i n e fidenter h o r t a t u r $ quia p e r eos nobis credimus profumer à . Per &c, V e r e d i g n u m . Fu Iget enim vox Illa piiilìma D o m i n i n o ftri Jefu C h r i f t i , q u a , M u n d o f u b v e n i e n s , clementer praedi-

xit: Nifigranum tritici cadcm in terram mùrtuumfuerh, ìpfum fot um mattet ; ß auiem mortuum fuerìt, multum fruBum adfert. E x q u o videnuis uberem p u l l u l a l e t o t o T e r r a rum orbe iationem , & de principali Gru ce p r o d i iffe g l o r i o f a r u m fegetem paffionum \ quia p r o iraplis fervis fanguineni f u u m C r e a t o r e f f u n d e n s , ut p r o i m m a c u l a t o D o m i n o famuli peccatore« -certatim m o r e r e n t u r , e f f e c i t . P r o p t e r e a & c .

VII.

Item alta „

P r o p i t i u s , D o m i n e , quedumus oblationem noftnae fervi« t u t i s i n t e n d e ; & ut S a t i n o rum t u o r u m p r e c i b u s c o m m e n d e t u r , i n d u l g e * Per & c . V e r e d i g n u i r u C u j u s i n f p i r a t i o n c fuccenfi beati M a r t y r e s ad pafìlonis gloriam c u c u r r e r u n t j non timentes , qui c o r p u s o c c i d e r e n t , fed eum-, qui corpus , a n i m a m q u e mietere p o t e rat i n g e h e n n a m ; a t q u e i d e o i i l o s p e r i e q u u t i o feva n o n p e r d i d i t , fed beata confcifio f u b l i m a v i t l Per & c . V I S I . Iicm alia . ,: O b l a t a mimerà n o m i n i t u o , D o m i n e noftra» ianftificatl0n * p r o f i c e r e , t u o r u m precibus concede S a n i l o r um . P e r

Verè dignum . Quia tux virtutis effe cognofcimus, ut E 2 Sai*

Zé

CODEX

LirVRGICVS

Sanfti t u i , fecundùm magnificali! D o m i n i noftri Jefu Chrifti c * e l e f t e m q u e d o & r i n a m f a n & a s a n i m a s o d i e n d o d i l i g e r e n t >. & n o n f e r v a n d o > p o t i u s c u f t o d î r e n t ; l i a n e filimi p i e t a t i s imi* t a t i o n e m n o b i s & prœfidium r e l i n q u e n t e s . Per & c . D a , q u œ f u m u s > D o m i n e D e u s n o f t e r , u t iicut t u o r u m u » c o m m e m o r a t o n e S a n & o r u m temporali g r a t u l a m u r officio r ita p e r p e t u o l œ t e m u r afpecìu * Per & e. E x i u l t e t p l e b s t u a , D o m i n e p l a c i t o r u m t i b i folta p r a e f i d i is y q u i b a s & f a u n i f i c a t i o n e m r é f é r â t , & f u b f i d i a p r o p r i » ' fragilitatîs acquirat.. Per &c..

In natali Apofiolorum Petri &

Pauli

k D e u s , qul hunc diem beatorum Apoftoîorum Petri & Pauli martyrio confecrafti,, da Eeclefiae#tux, toto T e r r a r u m o r b e difFufie, e o r u m i è m p e r m a g i f t e r i o g u b e r n a r i , p e r q u o s f u m f i t R e i i g i o n i s e x o r d i u m * P e r Scc. M u n e r a p l e b i s tuae > D o m i n e , q u cefuro u s , b e a t o r u m A p o ftolorum fiant g r a t a fuflfragtis > ut p r o q u o r u m t r i u m p h i s t u o n o m i n i d e f e r m i t u r , i p f o r u m d i g n a p e r f i d a n t u r & m e r i r i s », P e r & at que uno eodemque modo contumax tuus foliditatefundatam , ab internarmi! eruis terrore port a rum ^ ut in tua veritate coniiiiens* nulla recipiat conlbrtia perfidorum » Per &c. VII. Item

alia.

Qua» tuo nomini, Domine , funt dicata, quaefumus, Ecclefiae tuas Principum commende! oratio .. Per &c. Vere dignum • Qui Ecclefiam tuam fempiterna pietate non deferens, per Apoitolos tuos jugiter earn & erudis & prot e g i s P e r &c* V I I I. Item alia.,

( a ) Apoftolica pro nobis interventio, quaefumus, D o wine y proièquaturmunus oblatum : ut quod tremente fervitio 110s vovemus, ejus precibus effidatur acceptum Per & c . (b) Vere dignum * Tu enim tribuis, D o m i n e , ut pnedicationis CeleCO Hanc Trtfationem converti in Còlle&am vi debts infra in MifaXFIL (a) stffinis eft }mc oratio alteri in Quarta Miffafupra defaiptx. 00 fypetitur beic Trsefatio fuperior Miffa m

COD EX £irv&~G JCUS Celebratis, Domine, qua? pro Apoftolorum tuorum béata ?pafTione peregimus, ipforum , quasfunius , nobis fiam interceiFione falutaria, in quorum,Natalitiisfuntexiultanterimplet a . Per&q. Audi , Domine, Po pu-lu m tuum tibi corde iubje&um* & tuitionem mentis & corporis eidem > rqgantibus Sandis Apoftolis tuis, praefta continuam . 1 X. Item alia* Omnipotens fempiterne Deus , qui hunc diem beato~ m m &c. (a) Sufcipe j Domine, mu-nera plcbistux probeatorum Apoftolorum triumphis oblata ; & quia noiìris meriti* non eft di» gna fiducia,placentium tibi precibus fiat gratadevotio. Per&c. Vere dignum, Quia tui efl operis, tuasque virtutis, ut beatorum Apoilolorum Petri & Pauli gloriofa confcflio nec capiatur tanquam falfis, nec perturbetur adverfis; fed caeleflis eruditio,iìcut per eosab ipfa veritate .fuicepta,pofteriique mandate fit., ita iiidem fuifragantibus intemerata perdu ret,. Per & c* X. Item alia. Offerimustibi, Domine, preces & numera &c, (h) Vere dignum . Qui inefiabili Sacramento jus Apoftolici Principatus &c, (e) ujque univerfitas : falubrique compendio; 6c hi, qui ab illorum.tramite deviaiìent, haberentur externi, 6c tantummodo filii veritatis exifterent, qui à principali nulla* tenus traditione difcederent • Per&c. X L Item alia * Pojì injirmitatem,* Vere dignum . Qui ncs ideo temporalibus falubriter flagellas incommodis j quia «eternarum remm non yis iubire difpen. (a)tytrfusadbibetur heh , atiqulbus addiiis , Oratio Miffa Trim* (b) Vt d efopr a prim am Colteli am iexta Miff* . (c) Qua ¡rima Collctta fuìt Miff* quint* , in Decimafoedm Tr ¿fatto* ms affimi*-, addttu mfinc mmmil^} ut Ime vides .

E C C L E S I A

V N I J S E R S M .

.

pendium : & quoniam facilis eft in fecuritate prolapfus, m ilis potius praefentibus caftigatos ad divina proficere , quàm mundana prolperitate permittis afempiternae beatitudinis itinere deviare : per qux providentiae tuae beneficia, cognofcentes Apoftolicis nos inftitutionibus erudiri, diem gloriofe paffioniseorum fubdito corde veneramur. Per &c. X I I .

%

Item

alia.

Quaefumus, Domine, Deus n o f t e r , quse in hoc Altari propoika oculis tuse majeftatis offerimus, beatorum Apoftolorum tuo rum fupplicationibus propitiatus affume . Per &c. Vere digrumi. Qui Ecclefiam tuam in Apoftolica foliditate &c* (0) (£) Pera&is folemniter, Domine, qua» pro Apoftolorum tuo rum beata cclebravimus paifione , ipfqrum, quaefumus, Hobis fiant interceiiione f a l u t a r u , in quorum Natalitiis funt exfuìtanter hupen f a . Per &c. Audi, Domine , Pòpulum tuum, tota tibi mente iubje&um ; & Apoftolicam tuitionem iupplici decerne propitiatus \ ut corpore & corde prote&us, quod pie credit, appetat, quod jufteiperat, obtincat. Per &c. XI IL M u n e r a , quse deferimus , Domine* benignus affume, & quia noftris iinpediuntur offeniìs, Apoftolorum tuorum pre~ cibus adjuventur • Per &c. . Pojl

Infirmìtatcm

»

.

Ve rè dignum. Nos enim temporalibus flagellai incornino* dis & c . ( c ) téfque deviare • Inter qua? praeceptis nos Apoftolicis, pariterque cognoicimus prseiìdiis e r u d i r i : & idcirco horum Iole m ni a celebrantes, hoftias tibi laudis offerimus . P e r & c . L i K l K P a r J l L F CsieO ) (b) (c)

*Pr#fatio

MiJJk VI. beic

reperita

*4ucis muùtis hemm fi Miß* Fili, Vide fupra in Mi[[a XI. Hek Trajationi

infine

inferi um .

.

prodi*

Oratio

antera

perbrtve

h&c

cònftmilis

Collctta

additartientum

legitur

I

.

CODEX

LITVRGICVS

Cadeftibus refedi Sacramentis & gaudi i s , fupplices, D o mine , terogamus, u t , quorum gloriamur triumphis, protegamur auxiliis » Per &c % Gregem tuum % Paftor bone , &c* (a) X I V .

item

alia.

Omnipotent fem pì terne Deus, da. Populis tuis precipuorum Apoftolorum Natalem diem plena devotione venerari i ut quorum doftrinis ad confeifionem Deitatis unius inftitutus eft Mundus, eorum fuffragantibus meritis divina ferviat unitati * Per&c* Fcclefiae tux, quaefumus, D o m i n e , preces & hoftias Apoftolica commendet oratio,ut quod pro illorum gloria cele» bramus , nobis profit ad veniam . Per &c* Vere dignum . Qui fecundùm promiilionis tuae inviolabile conftitutum , ApoitoliccE confezioni nobis proficiant ad medelam » Per &c* ' , Familiam tuam , D o m i n e , propitius intuere, & Apofto* licis defende praefidiis i ut eorum precibus g u b e r n e t u r , quibus Uititur, te c o n f l u e n t e , Principibus # . Per & c . X V.. Item alia *

( * * ) Omnipotens fempiterne D e u s q u i fragilitati n o i t e coni

fa) JUc item babetur fupra in Mi(fa fuh numero IK Cb) Eadem eft ac Frafatio Mijjx Trim* , nifi quod ali qua beic in fine fiibjunguntur .. (c) A'on fen fu fed verbis difert aliquantulim b&c Oratio ab ea , quarti fupra defcripfimus in Miffa fub num. IK (**) HcK rcvocatur Colletta in Miffa XXKFUL Menfe Aprili, de Communi Martyrum.

E C C L E S I A

U N I V E R S A *

43

confulens , afìtdua nos Sanfitorum celebritate folaris : da nobis, fub Patronis talibus conftitutis, de continua f e c u r i t a t O muniri , & falutari gaudere p r o f e t a . Per &c. ( a ) Grata tibi munera noftra fint, Domine, quse 6«: tuis funt inftituta pneceptis, &San&orum feftivitas gloriola coni* m e n d a t . Per See,. » * Vere dignum. Qui inter errorum caliginesmundanorum luminaria multipiicis beatique martyrii corufcare tribuifti, ut in co nfp e ¿tu generis humani mirabilis appare ret i n eorum agone mutatio, qua prevalendo defìciunt perfequentes, & d e ficiendo prevalent interemti ; quo iliorum fevientium m e moria ac poteftas evanuit, ho rum obe liuti uni mors ubique pretioia fulget & nomen ; iliorum nulla fuperlunt Regime potefiatis infignia , iftorum virtutem monftrat effeftus ; & q u l d d c Utrifque geratur, non folùm Fide cernitur, fed etiam vifibiliter approbatur , Per &c. (b) Quaefumus, Domine Deus nofter , ut intervenientibus San&is tuis, facrofanfta myfteria, quae .frequentami« aitu* fubfequamur & fenfu . Per &c» Adefto , Domine , Populo t u o , cum Sanctorum tuorum patrocinio Applicanti, ut quod propria fiducia non pnef u m i t , fufFragantium meritis coniequatur . Per dee* X V I . Item

alia.

Deus, qui Ecclefiae tuae in fanftis montibus fundament» pofuiftì : d a , ut nullis errorum fubruatur incurfìbus, n u l l a h Mundi perturbationc quatiatur; fed Apoftolica femper & inftitutione fit firma , Se interventione fecura. Per &c, Offerìmus Sacrificium, Domine, quod pro reverentia bea* torum Apóftolomm Petri de Pauli majeftati tu« jugiter de reddim Us de debemus . Per dec. F % Vtvè " (a) fyrfus quoque aflumitur alia Or at io ejufdem Miflk XXxr/uT™

€on Qna

f

*

cum

alia

CoìUiu

Ìter daudit U c a mn 0ratìonum ^Q\i!7;Ì! plurtmorum Martyrum $Menfe jigrili.

XXXVIII

*d palauiaum

M'tfanu

Mìfl* XXXVlIL de Communi

44

C O D E X

L I T V R G I C V S

Verè dignum'. Apud quem , quum beatorum Apoftolorum Petri & Pauli continuata feftivitas, aecerna celebritas, & triumphi casleftis perpetuus fit Natalis , nos tamen beatae confeiTìonis initia recolentes frequenti tribuis devotione venerari, wt crebior h o n o r , impenfus facratiifimas paifionì, majorem^ nobis profit ad grati am . Per &c. Beatorum Apoftolorum , Domine, quaefumus, interceffione nos a d j u v a , pro quorum folemnitate percepimus tua fannia tetanies . Per &c. Aderto , D o m i n e , fidelibus tuis, nec eos ullis mentis & corporis patiaris fubjacere periculis , quos beatorum Apoftolorum Petri & Pauli munit gloriofa confeiiio . Per &c* X V I I . item

alia

»

(a) Omni pot ens fempi terne Deus, qui Ecclefiam tuam in Apoftolica foliditate fundatam ab infernarum eruis terrore portarum, praefta, ut in tua veritate perfiftens, nulla recipiat con forti a perfidorum . Per &c„ Qua? in hoc altari propofita, Domine » oculis tuae majeflatis offcrimus &c. (b) Pofl

ìnfirmìtatcm

»

Verè dignum • Qui nos ideo temporalibus falubriter ffagelJas incommodis &c. (V) yEternaepignus vitae capìentes,humiliter imploramus, ut Apoftolicis fulti patrociniis, quod in imagine gerimus, Sacramenti manifefta percepii an e fumamus. Per &c» T u e r e , D o m i n e , plebem t u a m , & beatorum Apoftolorum defende fubfidiis Tui famuli famulceque f u n t , D o m i n e , tibique fubjefti. Benedi&iones tuas jugiter aflequantur , quas %>pliciter& indeiinenter expeitant » Per&c* Item (a) Trtfatfo tn Mijja imtnutatnr ,

mm. FL fupra

exarata,

O) Fide paulo fupra in Colletta Miffa XII. ( c ) Habes banc PufatUn. ad Miffarn XL &

XUL

in Qrationem

bcic

,

EC

C L E SI M % N I V E R S M . X V I I I . Item alia, *

45

Exaudi nos j Deus falutaris nofter , 8c Apoftolorum tuorum nos tuere praefidiis, quorum donarti fìdeles effe dodrinis , Per &c. Sufcipe, quaefumus , D o m i n e , munera plebis tuœ, quae pro beatorum Apoftolorum Petri & Pauli natalitiis obtulerunt ; & eorum tibi placita mentis propitius effe concede.

Per&c.

Vere dignum. Qui Ecclefiam tuam fempiterna pietate &c. Sumto , Domine , Sacramento , beatis Apoftolis intervenientibus deprecamur, u t , quod temporaliter gerimus, capi a m ii s ieternum . Per &c. Protege , Domine , Populum tuum , & Apoftolorum patrocinio confidentem perpetua defenfione conferva • Per &c* _

X IX.

Item alia

.

F E SP , ( a ) Omnipotens fempiterne Deus, da Populis tuis prœcipuorum &c* (b) Vere dignum . Quia tuî ope ri s t u r q u e virtutis eft, ut beatorum Apoftolorum Petri 6c Pauli gloriola confeilio , cujus annua vota celebramus , nec capiatur umquam faiiis , nec perturbetur adveriis i ied ut potius tui corporis ubique devota—» Compago, te difpenfante, fu ici pi a t , quod Sede s illacenfuerit, quam tenere voluifti totius Eccleiiœ Principatum. Per &c. Concede, quaefuinus, D o m i n e , beatos Apoftolos tuos intervenire pro nobis j ita enim nos ialvari poffe confidimus , fi eorum precibus Eccleiia gubernetur, qui bus u t i t u r , te conftituente , Principibus. Per &C» Perceptis, Domine, Sacramentis, fubdito corde 5c c. Item ( ¡ 0 Vides hcìc îterarî CollcBam fupcrlorls Ml¡fa ad num. XIV. (b) confìat du abus Trœfatiombus, Incrina parte refit mîtur Trafjtio quee f'tpra Icgitur in Mijfa num. IX. in faunda parte conneRitiit Trtfattofrtccdcntis Mijfœ mm. XIK

COD

EX L i r v X X , Item alia.

RGICVS

Omnipotens fempiterne D e u s , qui no$ coram multiplier facis ceiebritate gaudere , quorum noftne fragil itati patrocinia contattili: d a q u i d u m u s , ut illorum fepius iterata iolemnitas noftne fit tuitionis augnientum . Per &c« Ho ili as Populi tui y D o m i n e , propiti us intuere ; ut quod noftra fiducia non m e r e t u r , per eos > quos nobis conftituifti Prasililes, inceffabiliter largiaris, Per &c. V e r è d i g m i m . Qui ut hanc Sedem regimen Ecclefce totius efficeres , & quod ha?c praedicaffet, oftenderes ubique fervandum , iimui in ea & A portoli cas Principem dignitatis, 6c Magiftrum gentium collocarti. Per &c* Re pie ti benedizione calerti, iuppliciter ( a ) imploram us, ut quae fragili celebramus officio^ per beatos Apoitolos tuos nobis prodeile fen ti anni s auxilio • Per &c. Protestor in te iperantium , Deus, refpice Populum fupplicantem , & Apoftolico interveniente fu ffr a g i o , perii ce miferatus pia deiideria fmgulorum . Per &c. XX

L Item

alia.

Placatus; quaefumus, P o m i n e , quidquid pro pcccatis meremur , averte -, nec apud te delidta noftra p r i v a i c a n t } fed anifericordia tua Temper exorta prsevincat. Per ! Omnipotens fempiterne D e u s , qui nos omnium Apoftolorum merita fub una tribuirti ceiebritate venerari, quaefmrms, ut celerem tuaepropitiationis abundantiam multiplicatis inters ceiloribus largiaris, Per&c f In Jcjunio

f

M u n e r a , D o m i n e , tuae glorificationi s offèrimus, qua: ti bi pro n oil ri s grata jejuniis > e o r u m , quaelumus, deprecatio p quorum folemnia celebramus p efftciat. Per &c. Verè dignum . Qui inmontibus fanftis caeleftis Hierufa-

lem D

°

m i n e A h u n U t

fra iH

S

>

fmè

*ùuà

efhhmw

E C C L E S I E

V N1V

E R S £ *

47

" lem fondamenta pofuiftiqua? duodecim folidata lapidibus Apoftolorum , c ho rum Ecctefiae tuae ipiritali co nft ruft io ne declarat : oftendens nobis, & in Trinitate quadriformis EvangeIii conftare myfierìum , & in unoquoque Bvangeliorum T r i n i tatis plenitudinem contineri ; fimulque fragilitati noftrse , per mani gratiam , fui il e provifos hujus difpenfationis magiftros f fuffragatores, & Praefules ; ut iacri muneris venerabile facramentum nihil amplius % nihil minus x nofiemus eile quasrend u m * P e r 8ccm

Santificati, Dormine, falutarimyfterio , quajfiimus, ut pro nobis eorum non defit oratio, quorum nos donafti patrocinio gubernari * Per &c., Prsefta Populo tuo, Domine, quaefumus , confo lationìs auxiiium;& diuturnis calamitatibus laborantem reipirare concede » Da veniali! peccatis ,,& cor ejus ab iniquitate cuftodi ^ ut quia humana fragilitas i n ceflabi li ter meretur ofifen fa in * intervenientibus Sanàis tuis, indulgenti* lapfis continuata iubvelaiat» Per &c* X X I I * Itcm

alia *

Omnipotens fempiterne Deus, qui hunc diem beato rum Apoftolorum Petri & Pauli martyrio confecrafti : da , Ecciefìain tuam totoTerrarum orbe diffufam, eorum fequi pia devotione doitrìnanv per quos fumfit Religionis exordium. Per &c. Praefta y quaefumus» Ecclefiae tuae, Domine, ile tantis - "

„

^

X X I I I . Item alta *

,

ITP FE Apoftolorum , Domine, beatorum Petri & Pauli defiderata folemnia recenfemus. Praefta f quaefumus, ut eorum fupplicatione muniamur , quorum regimur principatu . Per Munera tibi, Domine, laetantes offerimus > quee beatorum Apoftolorum Petri & Pauli Natalitiis, pro nobis intereeCa) Vtì fupra in fecund*

i

.

Colletta Mtflk

K

48

- CODEX LlTtiRG7CVS terccde'-tibus> conf : dimus profutura . Per & c . Vere dignum . Q^i prievidens, quantis noftra Ci vitas lavoratura eflct incommodis, Apostolici roboris in eadem p r e cipua membra pofutfti. Sed o felix , fi tuos Preefules, Roma , cognofceres , & tantos digne ituderes celebrare Re ¿lores ! Nulli te hoites impeterent, nulla pro rius arma terrerent, fi eorum famuJata dodìrinis veraciter atque ( a ) veraci fìdeJique p r o p o s t o , fide!iter eos propofito Chriitianae ilnceritatis ambires 3 quum tibi fufficienter appareat, quae benemeritis dona_> conferrent, qui tuentur etiam peccatores. P e r & c , Qn^fumus, omnipotens Deus, u t , qui noftris fatigamur offenfis, facris myiteriis expiemur ; & qui merito noitrae iniquitatis afiligimur , Apoitolicis fatisfa&ionibus proteganmr . Per & c . E f t o , Domine , plebi tuie fanftificator & cuftos, ut Apoitolicis gubernata ( b ) munita, praefidiis, & converiatione tibi placeat , & fecura deferviat • Per & c . XXIV. Item alia . Largiente t e , D o m i n e , beati Petri & Pauli natalitium nobis lumen effulfit. Concede, quadumus, ut hodierna gloria paifìonis , fìcut illis magnificentiam tribuit iempiternam , ita nobis perpetuimi munimen operetur. P e r & t \ Oblatio t i b i , Domine , votiva defertur. Precamur, ut pariter ad laudem tui nominis, Se Apoftolicas reverentiam dignitatis , Se ad noil rum proveniat iandtifkata praeiidium • Per & c . Vere dignum . Quoniam beatus Petrus &Paulus Apoftoli t u i , quod in lacrymis ieminarunt, in gaudio meterenunc probantur . E t qui euntes ibant Se flebant, non morte perterriti, fed ut beatae perciperent plenitudinem paifionis , glorioli languinìs femina pretiofa mittendo, venientes ecce nunc veniunt ili (a) Veraci fìdelique propofito , variant Utih in textum illata . (b) Munita, umans Icctio .

E C C L E S I A

V N 1 V E R S & .

^

m exfultatxonc totaus B c c J e f e , fru&um vittori* femtrifern*, & prasientibus referente» praemiis & futuris . Per &c. XXV. I/m # . Apoftolorum tuorum precibus, Domine, plebis tu£ don* fanAifica, (a) P F E SF Hoilias, Domine > quas nomini tuo facrandas ofFerimus, Apoftoiica profequatur orario , per quam nos expiari tribuis & defendi, Per &c. Vere dignum • Tui enim munerìs, tuseque virtutis ed &c.

(b)

Beatorum Apoftolorum, Domine, quaefumus , intcrcefiìone &c. (c) Adefto , Domine, fidelibus tuis &c. (dy X X V I . hemad SanBium Paulum. Apoftolico , Domine, quaefumus, beatorum Petri & Pauli patrocinio nostuere, & eofdem, quorum tribuifti folemnia celebrare , fecuros fac noftros femper effe cuftodes. Per &c. Munera fupplices , Domine, tu is altarìbus adhibemus, quantum de noftro merito formidantes, tantum beati Petri & Pauli, prò quorum fokmnibus offeruntur, intercclEone confili. Per &c. Ve ré dignum « Cujus providentia donifque conceffum eft, ut fefti vitate m 110bis annuam beatorum Petri & Pauli triumpho praeftet iniignem , par Mundo venerabile , Apoftolatus ordine primus minimus, fed gratia & pailione particeos i Me Princeps Fidei confitendac, ille intel ligendet clarus affertor: hic Chriftnm, Fiiium Dei vivi > pronuntiavit divinitus mipiratus ; ille hunc eumdem, Verbum } Sapientiam Dei Uh.

i r . Par.

Uh

G

-

C O r ¡defupra primati! Collcttarti MJfx ad nnrn. II. (h) Habes banc Trafationem fupra in Miffa num. I L W Hf!c tyimus fupra in Miffa ad num. XV!. W wdem fe qui tur quoque b*c Oratio .

a t q u e

'

COD EX

L ir VR

G/CVS

atque V i r t u t e m , vas fa&us e l e d i o n i s adftruxit : hic Ifraeìiticar dclibationis iniiftuens Ecclefiam primitiva™, ille Magìfter & D o i t o r Gentiu m vocandarum \ fic , difpeniatione d i v e r f a , u n a m C h r i f t i familiam c o n g r e g a n t e s , tempore licèt d i i c r e t o , recurrens una dies, in a t e r n u m & una corona fociavit • Per & c .

XXVII.

Item alta.

Intende > precamur y Altiifime , vota > quas reddimus $ & tibi placita fieri, eorum p r e c i b u s , p r ò q u o r u m d e f e r u n t u r h o nore , concede . Per &c. Ve rè di gn uni • Suppliciter exorantes > ut gregem tuum , Paftor s t e r n e non deferas, & per beatos Apoftolos continua p r o t e z i o n e cuftodias, ut iifdem re&oribus dirigami*, quos operis tui Vicarios contulifti p r a t i l e Pailores » Per & c .

X X V I I L . tornati**

Solemnitatis Apoftolicas multiplicatione g a u d e n t e s , cle^ inentiam tuam deprecamur , omnipotens D e u s , ut tribuas jug i t e r , nos eorum confdfione benedici * & patrociniis c o n f o v e r i . Per Prie ila , qusefumus > Domine Deus n o f t e r , & Apoftolor u m natalìtia nos t u o r u m continua devotione v e n e r a r i , & in fuis crebrius honorare p r i n c i p i l a . P e r & c . Populi tui > D e u s , inftitutor & r e & o r , peccata, quibus i m p u g n a t u r , expelle ; ut icniper & tibi placitus % & tuo mu~ mimine ÀI fccurus « Per & c .

MEN-

ECCLESIA

VètiyBRSM

1

M E N S E J U L I O , V I . Iduum Juliaruni •

JsatJilc SanUorum Martyrum Fclich > Philippì, ìm Cosmctcrio PrìfcìlU. Vitati:, & Martialh, & Alexandrì in Cemeterio Jordanorum. Et Silam , inGzmcterh Maxi mi, Via Salaria. Et Jantiarti, Cemeterio PrfitGxtatì, Appìa. Exaudi, Domine, preces noftras, & Ìntervcnientibus San&is tuiSj preces noftras placatus admitte . Per &c, Sufcipe, Domine, propitius oblationes noftras, & t u o t u m deprecatione San&orum , pietati tuae pedice bcnignus acceptas. Per &C. Beatorum Martyrum tuorum nos, Domine, precibus& interccifione defende -, ut qui noftraeconfcientize fiduciamnon habemus, placentium tibi meritis protegamur. Per &c. Sufcipe , quxfumus, Domine , tuorum munera famulorum , quae intercedentibus Sanftis tuis, profint nobis & ad pia; iìevotionis officium, & ad tu» fan&ificationis effettum. Per &Ci Repleti , Domine, benedizione calcili > San&orum^ tuorum concede fuffragiis, ut qua; humiliter gerimus, faiubriter fentiamus * Per&C. Deus, qui nos San&orum tuorum & folemnitate laetificas , .& imitatione fufeitas ad profe&um , praefta , ut quos veneramur officio, etiam pise converfationis fequamur esemplo &c„

In Jcjumo .

S i n t t i b i , qusefumus, Domine, noftri munera grata jejunii, quia tunc eadem inSanftorum tuorum digna commenxoratione deferimus, fi & a&us illorum pariter fubfequamur • P e r ^ c , G % Vere

52

> CODEx

¿ r r v R a i c v s

Vere dignum , Quia tu es mirabilis in omnibus San ¿lis tuis, quos & nominis tui confezione preclaros, & fufcepta__» pro te fediti paiftoné glòriofos* Unde ficut illi jejunando orandoquecertarunt, ut hancpoííentobtinere vi&oriam , ita nos potius, qua: exercuere , femantes, convenientius eorum Natalicia- celebramus . Per &c, Replcti , Domine, ( a ) munificentia gratis tuse, benedizione copiofa, & pro noftrx fervitutis obfequiis, & pro celebri tate Sandìorum ,,cadeftia dona fumentes, gratias tibi referimus ^ Per &c. Familiam tuam , Domine, fupplicantem oculis tuse miferationisintende i ut q u a , te infpirante, depoicit, Sandìorum Ma.rtyrum patrocinio coniequatur » Per &c»

1 L Item alia

Proteílor nofterafpice> Deus > & mifericordiam tuara_> humiliterimplorantes dementer exaudí. P e r & c * Ad humilitatis nafttfas preces , Domine , placatus intenda : nec nos in foveas Se Diaboli laqueos patiaris incidere , quostantis Sau¿lorumMartyrum pjraeiidiis munire dignaris * Per & c . ; Gmnipotens& mifericors Deus, qui nos Sacramentorum tuorum & participes efficis Se miniftros : prsefta, qiudumus, utin iisdem profìciamus & Fidei coníbrtio Se digno fervitio* Peir&c„ Vere dignum . Qui nos ideo frequentibus Sanftoruni-^ Martyrum feftivitatibus benignus exerces> ut ad conftantiam Fidei, Si ad perfeverantiam Pietatis beata commemorations perducas : pariter nobis in eorum contemplatane conftituens Si falutiferai confeííionis exemplum, & copiofe protezioni* auxilium ; atque ad fpem noftrae per eos promiííionis invitans* quorum adhuc Jatentem gloriam jam tamen etiam in hu/us vim regione manifeilas. Per & c . Domi-

(a) Micui redundantia fortajfe vid$bnntur verba mimifi«entiiL-# grati» tu»,

EC CLE

SIM

Z

\ Domine Deus nofter, multiplica fujirrnios gratiam tuam; & quorum celebramus gloriofa certamina, tribue fubfequi ill fan ¿la profeffione vi&oriatn * Per & c . Erudi , D o m i n e , qucefumus, Populum tuumfpiritalibus inftrumeutis; & quorum prseftas folemnia venerari, fac eonim & confideratione devotum , & defenfione fecurum . Per*&c. ^ :

III. Item alia* Praefta n o b i s , omnipotens & mifericos Deus, ut San&om m Marty rum tuorum copiofa Victoria, iicut eis perpetuum dat triunphum, ita nobis continuum prseftet auxilium.Per. & c . A c c i p e , qusefumus, Domine > munera Populi tui pro Marty rum feftivitate San&orum ; & fincero nos corde fac eorum Natalitiis intereile. P e r . & c . Vere dignum . Quia licet in omnium San&orum tuorum tu fis 3 Domine > prove&ione mirabilis; in his tamen fpeciale tuum munus agnofcimus, quos & fratres forte nalcendi; & magnifica praeftitifti paffione germanos; ut iimul effet veueranda & gloria genitricis & florentiilima proles Eccleiias. Per & c . C&leffii munere fatiati, quaefumus , Domine Deus nofter, ut haec nos d o n a , Martyrum tuorum deprecatione iandtiftCent. Per See*

IV. Item alia. Da n o b i s , quarfumus, D o m i n e , San&o rum Martyrum pafTionibusgloriari ; ut eorum femper 6c patrociniis confidamus, 6c Fidem congrua dev r otione fe ¿ l e m u r . Per & c . Offeritnus, D o m i n e , munera tuorum tibi folemnitati.bus grata San&orum , fuppllciter exorantes , ut quod ad illorum pertinet gloriam , nobis profit ad veniam . Per & c . Vere dignum . Qui fic tribuis > Ecclefiam tuam San&orum Martyrum commemoratione profieere , fit earn femper illorum 6c feilivitate k t i i i c e s , & exemplo pi& confeffioms exer-

54

COBEXirrVRGlCVS

exerceas, & grata- ti}>i fupplicatione tuearis . Per&c¡

E t San&orum tuorum exfultatione gaud eûtes , & Sacramenti tui perceptions faîiati, gracias tibi refçrimus, Domine fan¿te> Pater oirmipotcns, eterne Deus* Per &c.

V. Item alia m

Omnipotens fempiterne Deus , qui in S a n á i s tuis es ubique mirabilis, quaefumus clementiam tuam , ut ficut iliis eminentem gloriam conculifti, fic ad confequcndas mifericordias tuas eorum nos facias precibus adjuvari • Per &c, Plebis tuse muñera, quaefumus, Domine , propitiatus intende ; & quae fan&is myiìeriis exfequendis temporaliter nos offerte docuifti, ad œternam nobis jproficere fac falutem * Per &c # Vere dignuni. Q u i non folùm pro falute Mundi perfequutionem fuftinuit impiorum, fed fîdelibus fuis etiam haee dpna conceífit, ut ejus fierent aut paíítone , aut confeifionç-* confortes, Per &ç, ?

V I. hem alia ,

Oninipotens fempiterne D e u s , qui inter innumera beneficia , San&orum tuorum nos folemnitatjbus precipue confolaris \ praefta, quaefumus, ut ad caeleflis operis inftituta, & recordado beata nos incitet, & orario Juftorum digna perdu1 cat . Per &c, Concede, quaefumus, Domine Deus nofter , ut inter ad. v e r f a , quae peccatorum debitis fuftinemus, quod fiducia no il ra n o n o b t i n e t , Martyrum tuorum nobis interceíiio conic: quat u r . Per 8cc, Sanftis intervenientibus, D o m i n e , tibi fervitus no Art compkceat ; & obfequia munerum fiant prœfïdia devotorum , Per &c. m Vere dignum . Quoniam Martyrum beatonim pro confeffione nominis tui vencrabilis fanguis effuius, fieni tua mirabilia manifeftat, qui perficisin infirmi tate virtutem , ita noft ris

E C C L E S I A

.

Aris ftudiis dat profeéum>& uifinms^udtepK^fta€au)dlium^ Per&c. (a) . • V I I

Item

alia.

Afpicc , qucefumus f Domine, qua: oculis tuar majeftatis offerimus -, ut tuo rum dcprecatione San&orum & tuitionem-i nobis praebeant & m e d e k u i . Per &cVere dignum. Congaudet namque totum corpus Ecclefice de fublimium & glorificatione membrorum; & qu*libet ejus infirmile portiones ad fuam quoque pertinere non ambigunt dignitatcm quidquid exceliit partium ineadem compage magna^ rum j quiaiicut fuperioribus ima connexa font, ita fumma_* debent humilibus unitatis efFe&um . Per & c IncìpìiiM

Oratìoncs

&

Preces

diurna..

Omnipotens fempiterne Deus, qui nulli nos inferred tn an dalli, quod nobis non optam us inferri : p r i l l a , quselum u s , utnec fingamus aliis nec aliorum finctionibus illudam u r . Per Deus , qui human! generis fida focictate lastaris, da > qucefumus , ut & nosliberam pnebeamus omnibus caritatem , & il li non pro bonis mala reddere moli an t u r . Per & c . Oblatio t i b i , Domine, noftra defertur* quae ut tuo fit digna conipedhi , te , quaefumus, largiente mentis noftr^ finceritate promatur* Per&c«, ( * ) V e r e dignum» Qui nos fpiritalibus erudiensinftitutis r fic doces illorum iugiter relaxare , qui nobis adverfantur , offenias, ut in eorum non incidamus infidias ; fic diilimulare culpas, u t , iiib fpecie gratiae noce re cupientium, declinemus, Hiquaftudent perfeverare ,malitiam * Tu , e t e n i m , D o m i n e , mit0 0 mie Yurfiis adhìhtur Trafatio y quam vidimus fupra Menfì aprili > ad Mijfam XXX lì. de communi plurimorum Marty rum . C) In margine notatitr : Culpas relaxare fratri , corripcre ; etiam^

inquietos non omitti : He ut fcriptum eft.

COD EX

LirVRG

ICVS

litittenriiT medium nos iuporum , manere vis fimpiices fimilitudine columbarum, & aftutos fieri m o r e ferpentum ; non utique , ut cuiquam noxii fimus, fed ut folicite dolos caveamus alienos. Ita mites ad omnes e f e nos jubes, ut pari ter c o m p e re prsecipias inquietos. Longe aliud quippeeft contumeliam preterire, aliud , ne per improvidam benignitatem capiamur, intendere: quoniam & tua dementia ea legenoftros refolvit errores , ut nos denuo , ne deteriora ftibeamus, errare prohib e a t , nec flbi quifquam aut non ceflum judicet fuifle deiidmm, aut laefum fc fortaiiìs exiftimet, ii facultas eidem potius fubtrahatur fubficiva laedendi, quum hoc ipfo magnum beneficium talibusconferatur, ut mali effe dedifcant, vel impo/fibilitatc peccandi. Per &c* Redemtionis noftrse munere vegetati, quaeflimus, Domine 9 ut hoc nobis perpetuafaiutis auxilium Fides Temper vera perii ci at* Per & c . Salva, quscfumus, Domine, plebem tuam, & benedic o nis fanihe iuper earn effunde clementiam j ut inter conditionis humane & diabolica fraudis incurfus, indulgentùtua laboranti continuata fuccurat* Per & c .

1L Item alia m

Adefto, Domine, fupplicationibus noftris j & ut nos ab hoftibus dignanter eripias, à l i b i non placitis prius moribus benignus enumda . Quia fine dubitatione defendes, quos tuis pcrfpexeris convenire mandatis . Per &c* D e u s , qui prudentem finceramque concordiam tuorum cordibus ineil'e voluifti, da nobis legitime diJe&ionis t e n e r e ^ menfuram i ut q u i a juflie pacis puritate diffentiunt, in nobis tamen, quod meritodebeantlacerare, non habeant. P e r & c . Prsefta nobis } quasfiumis, Domine terrena defpicere , 6c amare caeleftia , ut per hsec facra, quas gerimus, & à tranfituris deiideriis expiari me ream u r , & incipiamus inhasrere perpetuis . Per & c t Vere

ECCLESim

VNIFB

R StM*

57

( a ) Verc dignum . Qui fic rationabiiem non deferis c r e a turam , ut & quibus modis placere t i b i , & qualiter pofKt i m petrare > qua: p o f c i t , oftendas; pnecipiens, ut te principal!t e r t o t o corde venerantes, confequenter & univerfos homines, ßcut nofmetipfos , tamquam confortes noftri generis, diligam u s ; tunc circa eos verum probantes affectum, ut quemadmodum nos purgari defideramus a vitiis 3 i t a & e o r u m , quos amamus j o p t e m u s . Quibus pncceptis duobus totam Legem fine difficultate complentes, bona pnefentia fumamus & a ; t e r n a . P e r &c* Da nobis, D o m i n e , qusefumus, ambire , qüas reila f u n t , 6c vitare , qua; noxia ; ut fandta , quae capimus, non ad judicium n o b i s , led proficiant potius ad medelam • P e r & c . T u e r e , D o m i n e , quaefumus , famuios tuos , Sc a terrenis erroribus expeditos, ad virtutum tuarum fac inftituta proficere; iieque temporalibus auxiiiis f o v e a n t u r , u t m a g i s g a u deant fempiternis* Per «See,

I I I Item alia. Eccleiiae t u « , Domine > voces placatus admltte , ut d e ßru&is adveriantibus univerfis, iecura tibi ierviat übertäte . P e r See. Praefta, Dominc , quaefumus , ut toto tibi corde fubjefti f tumentium voluntatum refpuamus aifiatus « Per &c, H o f t i a s , quaefumus, Domine , noitrae devotionis affum c ; 6c per facrificia gloriofa, fubditorum tibi corda purifica. Per&c. (b) Verc dignum »Cujus infpiratione beatus Paulus Apoliolus Eccleiiae dicens: providentei bona non folüm coram Deo, fed ctiam coram hominibm \ evidenter oftendit, non eile p r o r , quo malis a d i b u s vel in hac vita poilimus abfcondi: dum te non latemusinterius, & extrinlecus hununos q u o q u e n o n IM. JK Par. III. H vita-

(a) l^ota marginalis: Pro dile&ione fr at erna orandum .

(b) Nota marginalis : Arguit improbos , fed & orat pro eis *

CODEX

IITVRGICVS

vita mus afpe¿tus » Nihil ergo juvat eos,. qui dedecora fua notafque non cernunt, & quia ipíi le non vident, aeftimant nec ab aliis fe videri. Qmjm enim idem clamat Apoftolus ; qu qiuefiiaaus, iniquitates noflras ; Se ut tua dona aiereaaiur pcrcipere, fac nos amare j.uíiitiam «ì Per Concede nobis, Domine Deus nofter , ut & te tota mente veneremur, & omnes homines rationabili d i l i g a m i affe&u Per dee» Con fee ra , quaefiimus, Domine, qwxde terreáis ímílibus nomini tuo dicanda mandafii ; ut & g r a u m tibi noflram facias fervi tutem * & Sac rameara m nobis perpetua- faivationis

mAitam^ifultí^^

¡

|

».li

(¿c) Veré dignum „ Quifideles tuos mutua facieas lege-/ coa; (a) In margine Cùdicis adnotatur »Onmdiun pro iis, qui maleyoU íunt

E C C LE

SIM

VN1VE

R^M.

5*

c o n c o r d e s , v e r a m p a c e m t a l i f o c d e r e n e x i i ì i , ut nec alte ti q u i f q u a m m o l i r e t u r i n f l i g e r e , q u o d libi n o l l e t i n f e r r i ; ^ b o n a , quae f n i s u t i l i t a t i b u s t r i b u i c u p e r e t à c o n f o r t e n a t u r a , haec e i d e m i p f e q u o q u e prseftaret : q u a t e n u s d u m p e r a l t e r u t r a m p i e t a t e m f e r e p e r i u n t c o m m u n e s in fingulis, f e m e t i p i a m d i l i g e n s , e f f e t m e n s una c i m f t o r u m . P e r & c * Satiati participatione c a l c i l i , & gratias tibi referimUs , D o m i n e D e u s n o f t e r , & ut n o b i s fit p e r p e t u a , d è p r e c a m u r . P e r Sec, : Benefieiis tuis, D o m i n e , q u x f u m u s , Populus fidelis f e m p e r c x i b i t e t ; ut te i n c r u e n t e d i f p o f i t u s & c o n v e r f a t i o n e t i b i p l a c e a t , & qu qui te protettore confidunt. Per&c. X X V I I I . Item alia. Magnificentiam tu am , D o m i n e , pnedi camus, fuppliciter implorantes , ut qui nos imminentibus pe riculi s exuifti > àpeccatis quoque benignus abfolvas ; ut beneficia, nobis majora concedas, & tuis nos facias parere imiidatis „ Psr &c. Muñera nomini tuo , Domine , cum gratiarum anione deferimus, qui nos ab infettis hoftibus liberatos Pafchale facramentum (a) ( fecura ) placida tribuís mente iufcipere » Per &c. ( à ) Veré dignum.. Majeftatem tuam totis fenfibus deprecantes, ut fic viti a noftra depellas, ficut corpcre ferales extinguís inimicos \ nec captivitatem , quam extrinfecus funimovifti, fuftìnere nos- patiaris internali! . Sed ut noxia quoque difeutias, & profpera jugiter iargiaris, íemper n o s , & quae prava f u n t , declinare pérfidas } Se amare 3 quae juila fun tv Per&c. Laudes tuas, D o m i n e , non tacemus ; quia nos à malis, quae merebamur , expediens t bona tua praeftas celebrare l i t a n tes . Per &c# Da» quaefumus>, Domine fidelibus tuis in facra Temper anione perfìftere i ut qui tua miferatione funt d i g n i , fiant pietatis officio digniores. Per &c. X X I X , Item alia*. Omnipotens & mi feri co rs Deus, de cu/us muñere venit, ut libi à fidelibus tuis digne Se laudabi liter íerviatur, tribue y Mt ad promisiones tuas fine oflfenfione curramus » Per &c. Sulci( a ) Se cura cjl variata letHo . (b) I» margine : Orandum ,

tit vitia à nobis Deus depeílát.

E C C L E S I E

"UNIVERSE*

Sufcipe , quaifumus , D o m i n e , munera ferimus collata beneficiis, e f f i c i t e m p o r a l i s , tax

77 r

quce d e t u i s o f -

& q u o d noftrae d e v o t i o n i

concedis

n o b i s fiat p r e m i u m r e d e m t i o n i s a s t e r n * .

Per

^

- k—•

P

F

X X X .

E

SP

item

v

alia.

Ne defpicias, Domine, quaefumus, in afflizione eiamantes, fed laborantibus celeri fuccurre placatus auxilio, Pfcr &c. ReVpice n o s , o m n i p o t e n s & m i i e r k o r s D e u s , & ab o m n i bus tribulationibus propitiatus a b f o l v e . Mitte, haec m u n e r a

Domine ,

quaefumus,

pnefentia noftra tuum

Per &c.

Spiritum Sandtum,

qui

n o b i s efficiat S a c r a m e l i -

turn , & ad h o c p e r c i p i e n d u m n o f t r a c o r d a p u r i f i c e t . P e r & c . ( a ) V e rè d i g n u m » Q u i a t e fine c e i l a t i o n c p r a e d i c a n t i b u s , n e c ad v e ria p r e v a l e n t ,

nec profpera negabuntur . Per & c .

Sit n o b i s , D o m i n e ,

reparatio mentis & corporis c s l e f t e

m fterium, & cujus e x i è q u i m u r a n i o n e m , fentiamus e f f e ¿him. Per&c. ' . P l e b s tua , D o m i n e , q u a e f u m u s , b f f n e d i a i o m s i a n c t « munus accipiat, ta reperiat.

per q u o d & noxia q u o q u e d e c l i n e t , & o p t a -

Per&c.

X X X I . Item

Omnipotens fempiterne D e u s ,

alla. qui nos & caftigando fa-

n a s , & i g n o f e e n d o c o n f e r v a s : prarik fupplicibus t u i s , t r a n q u U I k a t i s optata; c o n f o l a t i o n e laetemur , & ad n i s e f f e a u m , d o n o tuae p a c i s u t a m u r . Preces noftras,

Domine,

ut &

correaio-

Per &c.

p r o p i t i a t u s a d m i t t e , Si à t e r -

reni* effice c o n t a g l i * e x p i a t o s , q u o s cajleftibus tribuis f e r v i re m y f t e r i i s .

Per&c.

{b) Vere dignum „ Per quem nos eruis à peccatis, à pe~ ricu(¿0 In Margine : Adverfa repelli, profpera miniiìrari . (b) Item : A peccatis five periculis nos Chrilhis redemit «

7S

CODE

X

L I T V R G I C V

$

riculis exuis, & ad gaudia fempi terna p e r i u d s . Per &c. Q u c e f u m u s , D o m i n e D e u s n o f t e r , u t M e n f a j tuae i a n c i a l i b a n t e s , n o n ad judicium j i o b i j , fed ad pr&fidium l e m p i t e r n u m caeleftia d o n a f u m a m u s . P e r & c . Kefpice, Domine, propitiusPopulum tuum; atquead t u a m mi feri c o r d i a m p e r t i n e n t e s & t e m p o r a l i bus ( a ) ( p r ^ i e n tibus fuftenta beneficiis, & ( i ) futuris isternis * Per & c . Orationcs maiutine, uel ad vcfperum . Deus , qui diem difcernis& nofteni, atfus noftros àteneb r a r u m d i f t i n g u e c a l i g i n e , u t f e m p e r , quae l a n d a i u n t , m e d i t a n t e s , in tua jugiter luce v i v a m u s . P e r & c . A n n u e , D o m i n e * p r e c i b u s n o f t r i s , Se t u i s f e r v i t i i s i n h a e rentes, pervigili p r o t e z i o n e cuftodi • P e r & c . D o m i n e Deus nofter, diurno labore fatigatos foporis quiete nos r e f o v e \ ut adjuti neceil'ario fragilitatis a u x i l i o , & corp o r e t i b i fimus & m e n t e d e v o t i . P e r & c . P r o p i n a r e , D o m i n e , quaerentibus mifericordiam tuam , & ftatum R o m a n i n o m i n i s u b i q u e d e f e n d e , ( c ) Se R o m a n i 110minis ubique p r o t e g e P r i n c i p a t u m , ut pax falufque p e r p e t u a t u o r u m poflit vigere P o p u l o r u m * P e r & c . . Jtem ad ucfperum

m

Qu:efumus, Domine Deus nofter, q u i e t e f u f t e n t a ; ut neceifaria t e m p o rum

diei

moleftias no£tis

viciiiitudine

fucce-

d e n t e , n o f t r a reficiatur i n f i r m i tas . P e r & c , E x a u d i n o s , o m n i p o t e n s f e m p i t e r n e D e u s ; & n e fine terminis operum fragilitas humana deficiat, ipfa mutabilium r e r u m varietate nos refove. Per &c, A d e r t o , D o m i n e , p r e c i b u s n o f t r i s } Se d i e n o £ ì u q u e p r o tege ; ut q u i b u s l i b e t a l t e r n a t i o n i b u s t e m p o r u m t u a f e m p e r in commutabilitatefirmemur. Per&c, Itcm ( a ) praefentibus, varians leBio . ( b ) f u t u r i s , variatis quoque lettio . Ce) Et Romani nominis ubique p r o t e g e P r i n c i p a t u m , perperam ex varianti legione in texttm irrepferunt.

ECCLESIA VN1VERS&* 79 X X X IL Itemalìa. Rcfpice propitius, Domine, quxfumus , afflichonem Populi tui 5 & ne ad perdendum peccata noftra praevaleant, fed ad falvandum nos tua potiusmiferlcordia copiofa p r a m n cat Per & c» * Propitius intuere munera, Domine , q u s f u m u s , qu* tuis al tari bus exhibemus ; ur quod noftra fragmtate defertur, tua virtute facretur. Per & c . mm

F

Sumfimus, Domine, f a c r i donamyfterii, huniiliterde-, precantes, ut quae in tui commemoratone nos facere prascepiili, in noilra*, proficiant infirmitatis auxilium . Per &c. Re oc , Domine, qn«fumus, tuorum corda fidelium ; & ut b o n a ' t u a , te largiente , percipiant, ipforum pnnutus bonas eiTe concede voluntates. Per &c. X X X I I I . Item alla. Omnipotens fempiterne Deus, da nobis Fidei, ipei & Caritatis augmentum ; & ut mereamur adequi, quod promitt i s , fac, nos amare, quod pr«cipis . Per See. ^ Deus, qui plenitudine«! mandatorum in tua & proxmu dilezione pofuifti : liane nobis grati am largire propitius ; ut quia in multis offendimus, tua Caritas abundetin nobis, per qium peccata mundantur- Per Domine l a n d e , P a t e r omnipotens, astenie Deus , oblati ones familise tu« propitiatus intende, ut baec piae devotioms obfequia & Reftores faaftificcnt & regendos. Per&c» Deus , qui fi dries tuos ad veram vis ìnnocennam pervenire , fac nos per indulgentiam tuam illius participes fanftìtat i s , quae nec fibi noxia , nec cuiquam inveniatur adverfa. Pcv&cJ Domine fin d e , P a t e r omnipotens , « t e m e Deus, da fervis tuis hunc Caritatis affettimi , ut bona pro malis reddere tuo

So

CODEX

LITURGICOS

t u o i n c i t e n t u r e x e m p l o , & d e i n i m i c i s iuis c o r r e z i o n e m a g i s c u p i a n t , quàm ultione g a u d e r e . Per &c. P r o p i n a r e , D o m i n e , f u p p l i c u m v o t i s , & P o p u l i tui o b l a tionibus p r e c i b u f q u e j u i c e p t i s , o m n i u m a o f t r u m ad te corda c o n v e r t e , P e r &c* P F E

Imìpiunt Preces d¡urn¿ cum fenfìbus nccejjariis* X X X I V . O m n i p o t e n s f e m p i t e r n e D e u s , R o m a u i s auxiliare princ i p i b u s , u t t u a v i r t u t e r o b o r a t i s , ©tnnis h o f t i l i t a s n c c v i r i b u s poifit prevalere nec f r a u d e . Per &c. N o f t r i s , quasfumus , D o m i n e , propitiare temporibus ^ u t t u o m u ñ e r e d i r i g a n t u r & R o m a n a f e c u r i t a s Se d e v o t i o C h r i ftiana * P e r & c . S u p p l i c e s , D o m i n e , d e p r e c a m u r , ut p e r hxc d o n a fa« c r i f i c i i íi n g u l a ri s , & a b o l i t i o p e c c a t o r u m , & t u a n o b l s f a u ¿ìùficatio p r s e b e a t u r . P e r & c * (a) V e r e d i g n u m „ Q u i inefFabilibus m o d i s h o f t e s n o f t r o s c t i a m i n t u a m p a t e r i s c o n t u m e l i a i n p r o f i l i r e ; u t (juia n o s d e e o r u m íixvitia v i n d i c a n p r o n o ü r i s a d i bus n o n m e r e m u r , d u m a d u l t i o n e m tuas r e d i g u n t u r i n j u r i s e , n o b i s l i c è t i e n p r o b i s c o n f u l a t u r j t e p a r i t e r a d m o n e n t e , q u u m p e c c a t o r i bus irta p r í e í l e n t u r , q u a n t a poiTis m i n i f t r a r e c o r r e & i s . P e r &c» T u a n o s , q u a s f u m u s , D o m i n e , mi fe rat i o g l o r i o f a p u r ì f i c e t , & d i g n o s , q u i bus f u a b e n e f i c i a p r a e f t e t } e f f i c i a t . P e r & c , F i d c l e m P o p u l u m , q u a e i u m u s , D o m i n e , potentine tux m u n i a t i n v i d a d e f e n f i o , i a n d u m q u e fibi c a l e r t i d i i p e n f i i t i o n e p e r c i p i a t , u t p i o t i b i f e m p e r d e v o t u s a f f e t ì u , & a b infeftis Ùberetur i n i m i c i s , & i n tua jugiter gratia p e r f e v e r e t . P e r , & c . X X X V . Item alia. S u p p l i c a n d i t i b i , q u s e f i j m u s ì D o m i n e , d a n o b i s fine ceffat a ) Vota marginalis : De contumelia hoftili , qua; ad corretfionem fidelium confiat.

ECCLESIM

V NIFERSM.

it

cefiatione conftantiàm; ut q uos non de feri s in tribuiatione fu bj e d o s , copioilus foveas ma/eftatem tuam jugitcr exorantes. Per Sec. Prsefta , q use fu ni u s , Domine, ut hac oblatione mundati , fumamus Se deprecandi fiduciam , & gratiam , q u s jufta bona fune, impctrandi. Per &c.

In Jejumo.

Vere dignum. Tantoque propenfius agere, quod pro noil ro modulo nitimur operari, quanto jejuniis & orationibus iperamus confequi nos poffe, quae pofeimas * praefertim dum p riedito rum teftificatio fpem tribuat petendorum . Per &c. Domine Deus nofìer > quifalutaria & provides iolus Se tribuis : tu , quaefumus, & mentibus noftris largire lem per affectum tuam mifericordiam poilulandi, Se q\ix nobis funt utilia, placatus intende . Per &c. Exaudiat vos Dominus Deus nofier, & pro fua quemque neceflitate clamantem benignus afpiciat i folatia propitius adm i n i f t r e t , q u s e h u n u i u p o i a t infirmitas ; peccata, quae adverfantur, avertat ; pariterque corporibus veftris & mentibus Temper profutura concedat, Per Sec.

XXXVI.

Item alla.

Domine Deus nofter, quaefumus, concede propitius, ut Eccleiia tua jugirer Se religione crei cat Se pace. Per Sec. Conciliet nobis mifericordiam tuam, Domine, niunus oblatum , noftneque fimul 'protezioni proficiat & faiuti * Per&c. (b) Vere dignum. Qui nonfolùm peccantibus nobis vetuam tribuis, fed hoitibus noftris potenter obiìftis ; Se quos perpeti, mal is operibus, promeremur, magnifica pietate depelli s , ut nos ad tuas reverenti« cullimi Se terrore cogas Se amore perducas. P e r & c . Lib. IK Par. Ili. L Tan(a) Bona fuperabundat ex varianti lefi ion e . (b) 'tyota margina lis : Omne adverium ad corretìionem pertinec-

u

COD E X LITURGICAS Tantís, Domine, repíeti muneribus, ut falutaria lemper dona capiamus , pnsfta, qusefiuiias, ut à tua numquam laude ceffemus Per &c« Por rige, qucefumus, dexteram , Domine, Populo deprecanti ; & cui tribuís íiipplicandi benignus affé £lu m , prasbe placatus auxilium j ut te du&ore confidens, & mala cunda declinet , & omnia, qua» bona funi;, apprehendat. Per &c. XXXVII.. Item alta . Omnipotens fempiterne Deus, Ecclefias tuae concede propitius ut m o r t i f e r i s oble&ationibus amputati», seternitatis tu^ potitis dele&atione laetetur » Per &c. Auxiliare nobis, mifericors Deus , & ut culi ¿tos hoftes expugnare poífimus 3 praeftaquaefumus % ut noftros vincamus errores* Per 8ccm Repelle , Domine, quaefumus, à nobis fagrilegas volutitates, & tribue , ut divina (a) beata myfteria caftis jucunditatibus celebremus. Per &c„ (b) Vere dignum. Suppliciter exorantes , ut omnisà noflro difeedat corde profanitas, & quod profeffione refpuimus íiílione vi te ni us ; quia nimis eft exfecrandum , ut quum vanae fuperfìitionis ipfos quoque removeris feftatores , à fi del i bus tuis diabolica figmenta tra&entur : quia hoc ipfo pravi fpi ri tus ( ièftatores ) non dubium eft , quod faftis probantur & di¿tis, labem tnoribus irrogare, dum feilieet vel aguntur crimina, vei canuntur. Promtiufque debemus, omni ritu peftiferae vetuftatis abolito, caeleftk vitae novitate gaudere ; quia tune propitiatio fuperna non deerit, fi, cun&is abaminationìbus abdicaiis, ad vera? Divinitatis falutaria mandata currentes, uudes ejus fanda voce cantemus. Per &c. Lsetificet nos, quafumus , D o m i n e , Sacramenti veneranda f o k m n i t a s p a r i t e r q u e mentes noftras & corpora & f p i riuli. ( a ) Beata varìans lefth . (fi) In Margine t Grandum, ne profanità? ta nobis fubripiat

E C C L E S I A

V N I ^ E R S M .

e3

ricali fan&ificatione f o e c u n d e t , & caiiis gaudiis femper exetc e a t . Per &c« Purifica , D o m i n e , quaefumus, familiam tuam, & ab o m n i bus contagiis pravitatis emunda . (a) Tuis donis c x u l t c n t , te f e m p e r ubique collaudent; ut redempta vaia fua D o m i n i paifione non Spiritus i m m u n d i rurfminficiane, fed f a i v a t i o / e m p i te raapoilideat . P e r & c . X X X V I I I - Item alia» O m n i p o t e n s f e m p i t e r n e Deus, ab hoftium n o s d e f e n d e f o r m i di ne , ut ornili p e r t u r b a t o n e f u m m o t a , liberis t i b i m e n tibus fervi ani us* Per &c* Prsefta, quasfunms, D o m i n e Deus n o f t e r , ut Se Inter quasiibet anguitias conftituti non deiìnamus t u o n o m i n i fuppiicare , & quum p r o p i n a t i o nobis caeleftìs i m p e n d i t u r , à tua n u n quam laude ceilemus. P e r &cu Placatio tua nobis, D o m i n e , f i t p r o p i n q u a , quam .et fi noftris operibus non m e r e m u r , interveniente Sacrificio i u g u l a r i , t u a percipiamus m i f e r a t i o n e prasveni. Per &c, (b) Vere d i g n u m . T u cairn nos per E v a n g e l i c a relationis exempium , q u o d m e r i t i s n o n v a l e m u s , januam m i f e r i c o r di ae tua; p u l f a n d o diutiiis , impetrare poffe docuifti ; a t q u e i d e o fupplices te r o g a m u s , ut & p e r f c v e r a n t i a m nobis trìbuas de* p r e c a n d i , & p i u m pandas .tua? propitiationis a u d i t u m . P e r 8cc* S e n t i a m u s , D o m i n e , quaefumus, t u i perceptione Sacram e n t i fubiidium mentis & corporis ; ut in u t r o q u e fai v a t i , d e Cieleftis remedii plenitudine g i o r i e m u r . P e r & c . E f f u n d e , qu&iumus, D o m i n e , Spiritum gratias fuper familiam t u a m , & a b ea q u i d q u i d diabolica fraudis irrepit q u i d q u i d terrenae iabis i n c u r r i t , expeile ; ut interius e x t e r i u f q u e ni un data & p urani tibi de votionem f e m p e r exhibeat, & facilius L z poflit (a) Tuis donis exu'ltent, te femper ubique collaudent : h#c in textwm vìdentur illata .

(b) Mota marginatisi Diutius pulfandum ut impetretur .

S4 COD EX L I TV RG ICV S poiiit aiTcqui} quod rationabilitcr & caixveuientr expofcit Per&c. " X X X I X , Item alia. Annue, qucefuinus, omnipotens Deus, ut Sacramento ram fuorum gefta rccolcntcs, 6c temporal! fecuritate relevemur } 8c c nidi am u r legalibus inftitutis. Per &c. | Da nobis, Domine Deus no iter, ut & Mundl curfus pad« f e e nobis tuo ordine dirigatur, & Ecckfia tua tranquilla devotione lsetctur, Per &c. Protege nos, Domine, quaefumus, tuis myileriis fervientes , ut divinis rebus & corpore famuiemur, & mente . Per&c* (a) Vere dignum . Qui profutura tuis 8c facienda provides, 8c fa£la diipenfas, miriique modis Eccleiice tuce gubernacuia moderaris, ut exerceatur adverfis, 8c profperis fublevetun lie vel impugnatione fuccumbat, vei fecuritate torpefcat , fed fi:bdito tibi femper affe&w, nec in tribulatione fupplicare deficiat, nec inter gaudia g rati as referre defiftat. Per &c. Kepleti fumus, Domine muneribus tuis „ Tribue , quaefumvts; ut 8c eoruniemundemur effediu > & muniamur auxilio • Per 8cc. Adveniat, quaefumus, Domine, mifericordia fperata fupplicibus, 8l iifdem odeftis munificentia tribuatur, qua 8c re£te pofcenda cognofcant, & poftulata percipiat. Per 8cc* X L . Item alia. Prcsfta nobis, Domine, qusefumus, auxilium gratis tuae j ut fine qua nihil boni poilumus, eadem largiente , digne , quse tua f u n t , 8c cogitare valeamus 8c facere , Per 8cc. Concede nobis, Domine Deus nofter, ut celebraturi Sanftorum folemnia, non folum obfervantiam corporalem, fed quod eft potius, habeamus mentium puritatem * Per &c. ($) Vere dignum * Tua nobis enim munera conferre pofle b confi(a) In margineiBcclefn Dei exercetur adverfis,ut profperis fublevetur* (b) 7S{ota marginal*$ i Pofccndam abundantiam devotionis.

E C C L E S 1 m

V NI

VE, RSM.

85

confi d i mu s abundantiam devotionis & pacis; ut 8c fècuritatem tribuat re&e curata Keiigio, & facris iblemnitatibus fa mule tur coacéffafècuritas (a) trauquillitas. P e r & c , Trtbue nobis, Domine, quaefumus, ut myfterii falutaris & intelletti profkiamus & cultu . Per &c. Fámulos & fámulas tuas, Domine, cadérti vifitatione circunda; mentibus eomm atque corparibus rorem tuae benediftionis infunde ; ut facris iblemnitatibus convenienter aptati & fan£ifkatioim gratiam référant, & qua; pie precantur , obtineant . Per & c . X L I . Item alia. Omnipotens fempiterne Deus, tota nos ad te mente converte \ ut qui tal i a dona praeftas immeritis » prcebeas majora devoti s . Per &c. Hoftias tibí. Domine, ìaudis offesimus, qui nos& prasfentibu's fimul bonis cumulas & futuris. Per & c . (b) Vere dignum. Qui quura defidiofis & duris operariis 1 mmenía praefidia largiaris, quanta toto tibi corde fubje&is conferre poiïis, oftendis j &: dum hxc largiris indignis, dignos fieri, quibus meliora tribuantur, hortaris . P e r & c . Gratias tibi referimus, Domine, qui nos à t e m p o r i b u s facis reipirare preííuris , ut ad gaudia fempiterna promoveas. Per &c. Perfice , Domine, mifericordias tuas Populo fupplicantij quem tuorum hrgitate donorum , & inftantius gratiam poftulare majorem , & fiducialius fperare concedìs. P e r & c . XLIÍ.

Item

alia.

Refpice, Domine , quœfumus, affliitionem Populi tu i , & ab omnibus neceffitatibus liberatum, fecura tribue tibi mente fervi r e . P e r & c , Latita) Tranquillius : Jdàitum a varianti legione

(b) In Margine : Pmefidia divina femper adeífe duris & defidioiis opév rariis, ideft nobis •

%ê

CODEX

L i r v

RQICVS

L œ t i H c a n o s, D o m i n e , q u œ f u m u s , c o n f o l a t i o a i b i i s t u î s * & u t n o b i s d o n a cxkíYis g r a t i n l a r g i a r i s , v e n i a m p r o p i t i a t u s impende. Per&c. D e v o t i o n e m , q u a ? f u m u s , D o m i n e , noftrae m e n t i s i n f o r ma ; ut c u m oblationibus h o ß i a r u m p u r u m tibipeâtus exibeat. Perde, {a) V e r é digtium . qui Fxclefiam tuam & fovere benefici is, & n o n d e f i n í s e x e r c e r e p r o m i i ï î s ; u t d u m p o f i u l a t a c o n c e d i s , c o n f i d e n t i u s facias f p e r a n d a d e p o f e i : g r a t i a r u m q u e e t i a m a f t i o n e s , e t i a m fi j u g i t e r o f f e r a n t u r , fine c e f i a t i o n e d e b e a m u s ; q u u m & p r a f t i t o r u i n p r s e c o n i a n o n t a c e n t u r , & d e praeila n d i s neceffarie iupplicatur . Per&c* Vivificent nos , D o m i n e , tui m u ñ e r a S a c r a m e n t i , ut divina participatione fem per m e r e a m u r aligeri. Per & c . Fámulos & famulas tuas , qusrfumus, D o m i n e , propitiits i n t u e r e ; u t ea f e m p e r c u p j a n t , q u a i t i b i p l a c i t a , & e a f e m p e r , quae f u n t eis f a l u b r i a , c o n f e q u a n t u r » P e r & c . X L I I I . Item Alta*. A d e f t o , D o m i n e , p l e b i tuae, i n t u a m i f e r i c o r d i a c o n f i d e n t i o p e m t u a s p r o p i t i a t i o n i s i m p e n d e «, P e r & c . A d aures mifericordiae tuie, D o m i n e , fupplicum vota p e r v e n i a n t ; & u t poffimus i m p e t r a r e , q u a j p o f e i n m s , fac n o s f e m p e r tibi placita poftulare , Per & | . Purifícanos, Domine, iìfdem , quibusfervitium dependímus, Sacramentis; ut oblatio tibi noftra Sacrificium pariter r e d d a t u r & a d i o . P e r &c» ( b ) V e r e dignum , Q u i a tu f e m p e r in noftra perficiens i n firmitate virtutem , Ecclefiam tuam inter adverfa crefcere tribuifii; ut q u u m putaretttMppreflà , tunc potius exaitata p r e vale(a) (b)

•ìMmmMSìn.

Ibidem: Ecclefiam fu am Dominus femper fovet , & non dcGnit exercere proniiiTis Xota m argina lis-, Ecclefìa D e i , quum putatur oppreiTa, t u n c potius exaleata p r & v a k t . ^

ECCLESI

JE V N1VERSJE*

87

maleret : dum fimul & experientiam Fidel declarat affli sil o , 6c per te iiipe rat a vitas prasfentis effìcit glorio (am . Per &c. Cxküis vltx niunere vegetati, quaefùmus , Domi i e , ut quod eft nobis in praefenti vita myfterium*fiat aeternitatis auxiJiuin • Per &c. Pracfta fauni] is tuis, Domine , abundantiam protedionis & g r a t i s . Da falutem mentis & corporis. Da continuai prosperi tatis augmcnta v & tibi femper £ac effe devotos - Per &c.

X L I V . It em alia.. Omnipotens Sempiterne Deus , Romani nominis defende R e d o r e s u t in tua dextera. confidentes, fiant c un (Sis hoftibus fortiores ». Per Da , quiefumus Domine Deus 11 oft er , gratis tux don is & juftificari. nos Temper 6c inftrui, quos quotidianum tibi Sacri« ficium pnecipis ex i bere ... Per &c. (a) Vere dignum . Qui ideo prasfentium rerum profpera plerumque iufpendis, ne his retenti, caeleftia non quae ramus; 6c tunc eadem magis benignus impendis, quum haec in tui nominis cui tum transferimus promptiores • Per &c. Majeftati tuae ? Domine } debitas laudes offerìmus, qui nos 6c temporalibus iiibiidiis refoves, 6c paicis aeternis. Per &c. E ilo ,quaefumus, Domine , propitius plebi tuie, ut de die in diem ,, quae tibi non placenta reipuens, tuorum potius repleatur diledìonibus mandato rum 6c mortalis vitas confolationibus. gubernata proficiat ad immortalitatis effe&um • Per &c.

X L V. Item alia .. Cuftodi j D o m i n e , P o p u l u m t u u m , & ut eifdem perpetuam milericordiam largiaris, tuo Temper nomini fac devotum. Per&c. Auxiiiare Domine > fupplicibus tuis, utopem tuae gratin confequantur, qui in tua pietate confìdunt. Per &c. Deus. CO

In

margine : Sufpenduntur nobis p r o f p e r a u t velocius caddlia:

ambiarli u s •

SB

CODEX

LirVRGICVS

D e u s , qui myfteriorum tuorum dignanter operaris effe&us , prrefta > quaeíumus, ut facris apta muneribus fiant noftra f e r v i t i a . Per & c . ( a ) Veré dignum . Q u i humanum genus jufta finceraque decernis focietate coartare : & ideo cundía refutanda, d o c u i fti , qux praepediunt œquitati, quia per hsec turbatur tranquilla concordia; injuftitiamque pnecipis eíTe vitandam , ut unaninutas inoffenía perinaneatj nobifquc eft magnopere feftioandum, ut, quae tibí non placent, renuentes,ea potius appetamus, quibus pojffimus habere placatum , Per & c . Subfidio noftrae falutis accepta, íüpplices, Domine, te rogara us , ut quos tanti myfterii tribuís eífe confortes r c o f d e m dignos efâ ci as . Per &c» A d e í l o , D o m i n e , propitius plebi tuce; & ut earn perpetua bonitate non déféras, piis operibus i nde (in en ter exerce : quia omnia dona praefíabis , quibus çoncçffejis Religionis augmen* turn. Per & c . »

• •- »

»

—

•

—

—

—

—

—

M E N S E A U G U S T O . III. Nonas A u g u f t i .

fiatale SanUlì Stcphani in Cemeterio Calli/li Via Applet. Omnipotens fempiterne Deus, qui primltias Marty rum in fan ¿ti L e v i t a Stephani fanguine d e d i c a f t i , tribue , quadimius, ut pro nobis intercedo!" exiftat, qui pro fuis etiam peri'ecutoribus f u p p l i c a v i t . P e r & c . Offerimus hoftias nomini tuo , D o m i n e , quantum de noftro merito trepidi f tantum de Sanilo rum tuorum fuftragiis confidentes . Praefta, quaefumus , ut nobis & veniam confo rant & ¿ l u t e i n . Per & c . V e r é dignum . Juce etenim, Domine > vidorisr celebrantur > (a) T^ota marginalis ; Refutanda cunda , qux pra:pedíant «quitati.

SB

CODEX

LirVRGICVS

D e u s , qui myfteriorum tuorum dignanter operaris effe&us , prrefta > quaeíumus, ut facris apta muneribus fiant noftra f e r v i t i a . Per & c . ( a ) Veré dignum . Q u i humanum genus jufta finceraque decernis focietate coartare : & ideo cundía refutanda, d o c u i fti , qux praepediunt œquitati, quia per hsec turbatur tranquilla concordia; injuftitiamque pnecipis eíTe vitandam , ut unaninutas inoffenía perinaneatj nobifquc eft magnopere feftioandum, ut, quae tibí non placent, renuentes,ea potius appetamus, quibus pojffimus habere placatum , Per & c . Subfidio noftrae falutis accepta, íüpplices, Domine, te rogara us , ut quos tanti myfterii tribuís eífe confortes r c o f d e m dignos efâ ci as . Per &c» A d e í l o , D o m i n e , propitius plebi tuce; & ut earn perpetua bonitate non déféras, piis operibus i nde (in en ter exerce : quia omnia dona praefíabis , quibus çoncçffejis Religionis augmen* turn. Per & c . »

• •- »

»

—

•

—

—

—

—

—

M E N S E A U G U S T O . III. Nonas A u g u f t i .

fiatale SanUlì Stcphani in Cemeterio Calli/li Via Applet. Omnipotens fempiterne Deus, qui primltias Marty rum in fan ¿ti L e v i t a Stephani fanguine d e d i c a f t i , tribue , quadimius, ut pro nobis intercedo!" exiftat, qui pro fuis etiam peri'ecutoribus f u p p l i c a v i t . P e r & c . Offerimus hoftias nomini tuo , D o m i n e , quantum de noftro merito trepidi f tantum de Sanilo rum tuorum fuftragiis confidentes . Praefta, quaefumus , ut nobis & veniam confo rant & ¿ l u t e i n . Per & c . V e r é dignum . Juce etenim, Domine > vidorisr celebrantur > (a) T^ota marginalis ; Refutanda cunda , qux pra:pedíant «quitati.

ECC L E SIM VN1VERSJB. %9 t u r , tuorum praedicatur potentia t r i u m p h o r u m , quoties San¿iorum Marty rum folemnia recolnntur j quia tu in eis 6c fortitudinem dimicandi, & palmam feciili florere juftitise . Inter quos beatus Levita Stephanus gloriofus effulfit. Quern Santfo Spiritu redundante non folùm operum qualitas indteabat, fed tantum etiam cseleftis magnificabat gloria? claritudo, ut earn periequentium cernere non poi let i n t u i t u s . Q u i iicin miniArando ftrenuus & fidelis apparuit, ut eidem Apoftolìcarum committeretur prasrogatio f a n d a m e n f a r u m . Ita capitate pariter Se krgitate p r s c i p u u s , ut viduarum cu ram miiericors 6c pudicus ex pi e ret « Eatenus divinisinftrudus eloqui is, ut pai ani concilia viuceret Judaeorum, in tantum Filii tui confezione infiammatus, ut poit ejus Crucem primus fufcìperet pafTionem # Ita regna cadeva mente jam penetrans, ut ad hue con ili tutus in t e r r i s , iiantem a dextris Virtutis tua? ipfutii, pro quo lapidabar ur j intenderete di ca^Io vim faciens , quam nomine praefe* r e b a t , mentis prariperet jam coroiiam . P e r & c . Laetunur , Domine , tuorum celebritate Saa&oruai. P r x fta , quaelumus, ut quos veneramur obièquio, adeile nobis fen* tiainus auxilio „ P e r d e . ^ Da q u a; iu m u s , Domine» fidelibus tu is hunc caritatis affé¿tuinj ut Sanalo rum tuorum celebritate fervente* , nullismiplicentur e r r o r i b u s , nullis adveriitatibusaifligantur ; fed faiutaribus proficiant iaiiitutis , vitalibufque pneiidiis a d / u v e n t u r . Per dee. 11# Item alia . Omnipotens fempiterne Deus, qui Sanfilorum virtute ttniltiplicijbccleiìae tuas fàcrum corpus exornans,primitias M a r tyrum glorioii Levitai Stephani fanguine dedicarti : da nobis diem Natalis ejus honore precipuo celebrare, quia non diffidimus e uni fidelibus tuis fpecialiter fuifragari, qui D o m i n i c i caitatis i m i t a t o r , etiam pro periequutoribus e x o r a v i t . Per &c. P r a d k n o b i s , quaefumus, Domine , Deus nofter , ut, iicut Lib. IF. Par. Uh M in

CODEX

L i r V R Q I C V S

m t u o c o n f p e & u m o r s eft pretiofa S a n £ l o r u m , ita ejus m e r i t a venerantium acceptum tibi r e d d a n t o b l a t i o n e m . P e r & c . V e r e d i g r u m i . Q u o n i a m n o n iblum nobis tu per Jefurn G h r i f t u m D o m i n u m a d o p t i o n i s tuxdìiis c o n t u l i f t i , ut ille t r i ftis a c u l e u s f a e v i e n t i s i n f e r n i , & q u i e j u s a e c e p e r a t p o t e f t a t e m , Diaboius calcarcturj morfque pamaiiter contraila peccato , d u m p r o j u f t i t i a t o l e r a t u r , . t r a n fi r e t a d p r e m i u m ; t a n t u m q u e f u p e r a b u n d a n t i s g r a t i a e t u s l a r g i t a s e m i n e r e t , u t n o n folùrrL-» h o c in ipio noftr® R e d e m t i o n i s a u f t o r e y fed etiam in e u m c r e d e n t i uni c o n f e z i o n e p e r c i p e r e t h u m a n a f u b f t a n t i a > h u j u f q u e muneris vidoriieque principi u m , Sanilus Stephanus novi Teflamenti Levita primus & M a r t y r initiaret poft D o m i n i PafÌion e m .. P e r & c v

I I L Item

alta,,

Propitius tri bue > D o m i n e , ut hac oblatione m u n d e m u r y p r o q u a S a n d i t u i , i n t e r i u p p l i c i a d i m i c a n d o {&) c o n f k e n d o iempiternam gloriam funi adepti. Per &c. V e r e d i g n u m » T u e n i m nobis h a n c fefti-vitatem beati S t e p h a n i p a i l i o u e v e n e r a b i l e m c o n i è c r a f t i >cui t a n t u m gratise S p i r i t u s S a n & u s i n f u d i t , ut L e v i t i c i p r i m u s officii pietacis o p e r a r i u s d i f p e n f a ti o n e m e n i a r u m , v i d u a r u m g u b e r n a c u i o c a f t i t a t i s exemplum

y

ciarus virtute

di am deftru ens Judaeorum tatisimplorans, tutis i m m e n i k

fignorunt y

> Verbi tui potentia perfi-

iapidantibus veniam

c a d o r u m iibi p a t e n t e i e c r e t o

filium

r

fervore caria dextris V i r -

hominis cernerei conftitutum ,

regnum-

que Domini Salvatori?, nondumconfummatocertamine Jam iòlus a l p i c e r e t ,

quod

,pa-

Sandlis o m n i b u s o f l e n i u m eft p o l l

agone m * Per &c.

ì

1 V . Item alia . (b) Qnmipotens fempiterneDeus, "•

""fii:

(a) Confìtencìo : variant kftìo

fi

quiprimitias

Martyrum

. (» Hanc Orathnem confiniti a m vìdes partim ex formuli* prima Ora~ tigni i Mijfa I. £r part im ex rtiis Oratimi* Mifv IL

E C C L E S i m

U N l V E R f M .

9f

rum gloriofi Levita: Stephan! fanguiue dedicaci : da nobis, diem Natalis ejus honore precìpuo celebrare : quia non diffidimus eum fidelibus tuis fpecialiter fuifragari, qui Dominica caritatis imitator,etiam pro perfequutoribus fupplicavit.Per&c. Donorum omnium, Deus, auitor atque largitor, qui Sand o r u m virtute multipliciEccleiias tux facrum corpus exornas: d a , eum in ipforum defendi prece membrorum, de quorum^ excellentia gloriatur„ Per &c. (a) Prsefta nobis, quaeiumus, Domine Deus nofter, ut ficut in conipedu tuo &c, (£) Verèdignunu Quoniam tu nobis non folum per Je« fiim Chriftum Dominum contulifti, ut ilie triftis acuieus evidentis inferni &c* V»

Item alia

.

( r ) Propitius tribue, Domine, quiefumuS, uthac oblatione &c* (d) Vere dignum* Tu enim nobis hanc feftivitatem &c. a dextris Virtutis immenfe Filium cerneret hominis co n ili tut u m , praemiumque iiium, nondum confummato certamine &c* V L

Item

aìid.

Offerendorum tibi munerum, Deus, auftor & dator , prx* ila , ut Sacrifiaum , quodian£t:s Martyribus in peilcquutione contuiit claritatem, nobis fiat in devotione pradìdium * Per &c. Vere Signum* In die folemnitatis hodiernae, qua Sanflus Stephauus primitivus tux Fidei casdidatus , o b hoc infideMum pericquutione iapidatus eft, utconfeffionis Ìacrae lapis vivus exiiteret ; & quod iniìgnl decoratus vocabulo pneferebat $ inopie ret corona Martyrii* Per&c. M % Omni(a) (f>) (c) (d)

Rptrfus bete adducìtur Oratio Miffie IL l^pctitur Tnefatio fecund A Miff* . l ide ftifra Orationem ad Mijfam Uh i\efumitHr bete Traf atto in Atijfa Ili,

5*2

con

E X LITVRG

tcvs

Omnipotent fempiterne Deus, qui in terrena fubftantia conftitutos divina tramare concedis ; prajfta , deprecantibus Samflis tuis, ut eadcm confequamur converfatione cselefti Per &c. Conferva, quaefumus, Domine, filiorum tuorum tibi fubditam fervitutem ; ut intervenientibus San&is, tua redemtione fint digni, tua femper gratia fint repleti. Per &c.

VII.

Item alla #

Deus, qui nos Unigeniti tui clementer incarnatione redemifti, da nobis patrocinia tuorum continuata Sanità) rut», quibus capere valeamus falutaris myfterii portionem . Per &c. Praefta, quaefumus, oninipotens Deus, ut beatus Stephanas Levita magnificus, ficut ante alios imitator Dominic» pa fi Ion is & pietatis enituit, ita fit fragiJitatis noftrae promptus adjutor* Per&c. later noftrae redemtiorìis miranda beneficia, & San&orum Marty rum gip rio fa foJemnia, cum muneribus, Domine, tux laudjs occur ri mils, agentes grati as & de remedii largitate & | e provifionc fuffragii. Per &c. Vere dignum . Beati Stephani Levitae iynul & Marty ri s Natalitia recolentes ; qui Fidei, qui facrae militiai, qui difpenfationis & cailitatis egregia:, qui praedicatìonis mirabilia, qui conftantiae> qui confeilionis ac patientia? nobis exempla veneranda propoiuiti & ideo Nativitatem f i l l tui meritò prae ceteris j paifionis ÌUÌE feiti vitate iubfequitur, cujus gloriae Tempi ternse primus Martyr occurrit. Per fire.

V I I I , Am

alia.

m Hoftias> Domine, fupplic'iter inimolamus; in San&is nobis collata Mart v ribus ialutarij tui fubiìdia predicantes. A u Per I, m Vere dignum . Tu es quippe mirabilis in Saniiis tuis j & ideo licet in fingulis, quae ad cultum Divinitatis afpiciunt > competent debeamus officimi! $ in cundtis tamen te fine dubio r '

- i p**»-

ECCLESIA

UNIVERSE.

93

pradicamus, quem in beatorum triumphis Martyrum mirabilia cunftapronuntiant, Per &c. Gratias agimus > Domine , multiplicatis circa nos miferationibus tuis, qui & fili! tui nati vitate nos falvas, & Martvrum beatorum deprecatone fuftentas - Per &c* Deus, generis inftitutor & reparator humani, pnefta * quaefumus, ut pLebs tua & Sacramentis inftru&a falutaribus, & fuita praefidiis, ile prxfentia dona percipiat > ut capere mercatura terna. Per&c.

IX.

Item alia »

Da , qua:fumli5 ? om nipote ns Deus, ut ficut per cunfta Mundi fpatia Martyrum tuorum facis vi&orias propagari,ik,te auxiliante nobis, eorum fentiamus ubique praefentiam. Per &c, Grata iìnt t i b i , Domine» miniera, qusefumus, devotionis hodiernie , quani beati Stephani Marty ris tui commemo» ratio gloriola depromit. Per &c. Verè diglium # Hac feftivitate laetantes, qua dicatam nomini tuo Bafilicam beafcus Stephanus Martyr fuo honore fi^iav i i L e v i t a venerandus , caiiitatis exempiuni, fidelis Apostolici* dii'penlator alimoniae, novi Tcftamenti inter contradicentes promtus afflar t o r , primus caeleftis Martvrii dedicator, Per&c." lit iacramentis tuis, Domine , Se gaudiis optata» celebritatis expleti, qusefumus , eorum nobis precibus dent niedclam quorum recordationibus exbibentur . Per &c, Pr otegat, Domine > quaeiumus, Popuium tuum & partic i p a t e cxklhs indulta con vi v i i , & deprecano collata juftor l'uni » Per &c. V I IL Idus Àugufti

Natale San Sii Xijii in Cemeterio Caltifli ; Et Felici ¡limi Ó* ¿pipiti in Ctfwterìo Prttcxtatì, Via Appia\

Dtus . omnium fortitudo Sanctorum, qui iliis ad liane »Iona®* vemeudi copioium xaunus gratin coutulifti ; n o f t ? « , ' quas

94

CODEX

lirvMGICVS

quadbmus veniam concede pcccatis, ut eorum iblemnia digne celebrare poiiimus. Per Scq. (a) Offerendorum tibi muneruni audìor & datar, prsefta & c . Vere d i g n u m . Q j o n i a m inter inumile ras toto M a n d a Marty rum palmas, quibus Urbis ,hu;us precipue coronatus eft ambitus , etiam hunc nobis venerabilem diem beati Xiiti Sa* cerdotis & Martyris tui fanguine coniècrafti. Pcr&c.

il.

Item alia +

Omnipotens fanpiterne Deus, qui Senilis t u i i , non folùm credere in Filium tuum , fed etiam pro eodem pati poflc^» donarti : noftrae quoque fragiJitati divinum pretende fubfidium,ut mifericordiam.fempiternam,pro qua iIli felicesanimas cxhalarunt, nos iaitem fincera confezione mereamur * Per &c» Magnificafti, D o m i n e , S a n t o s tuos fufeepta paiEone pro C h r i f t o . Pi gila , quaefumus, ut nos etiam fupplicìter celebrata purificete Per &c* Vere d i g n u m . Natalem diem fan&i Martyris 8c Sacerdotis tui Xyili debita feftivitate recolentes, qui Apoftolici Pontificatus dignui in fua ¿etate fucceifor, de paifione fortiffimus imitator, periequutoris gladium intrepida cervicefufeepit j gaudens pro eo fe capite truncari, a quo non poffit abfcindi • Per & c .

III. Item alia.. Tribue, qusefumus, Domine, S a n t o s tuos 6c jugiter orare pro nobis ., Se femper clementer audiri. Per dee. San&a tua nobis, D o m i n e , qusefumus, intervenienti" t w s , qui tibi placuere, profìciant ad faiutem, nec reatus mortalitatis reddat indignos, quos tuaredemtio prasftatinnocuos.

Per dccm

V e r i dignum • In die feftivitatis hodiernae, qua beatus Xyftus pariter Sacerdos de Martyr devotum tibi fanguinem-* exiijltanter effudit ; qui ad eamdem gloriam promerendam do-

$

i

«ri-

(4) f ide pauli ante in Sexta Miffk Sanili Stepbam\

E€C LE SIM V N I V E R S f t . f% ¿trinai fu as Alios incitabat, 6c quos erudiebat hortatu, praeveniebat exempio » P e r & c . Da nobis, Domine, fidei tuaj miferatus augmentum ; u t quce ian£tos Marty res tuos ufquead Ìanguinem retenta glorific a i , nos etiam juftificet, veraciter hanc fequentes. Per&c*. Adfint nobis, D o m i n e , patrocinia tibi grata Sanctorum, & quae pro ¿llorum folemnitate deferimus, eorum commendet oratio . Per&c» Vere dignum . Qui fan&o Martyri tuo X y f t o , ac prascipuò Sacerdoti , non iblùm propria; paffionis triumphum , fed ut e ti am iiibjedis fibi miniftris Ecclcfix proficeret, contulitti» Gìoriofum deniquevirum , nec inferior beatitudo D i i c i p u i i , nec tardior eft fcquuta v i g o r i a • Per &c. 1 V. Item alia. Adefto y Domine , iiipplicationibus noftris, 6c intercedentibus Sandìis t u i s , abhoftiutn nos defende propitiatus in» curiu». P e r & c . Sufcipe* D o m i n e , munera paifionibus tuo rum d i c a t i San&orum, & quae iilis inter perfequutionis fortitudinem min i f t r a r u n t , nobis praebeant interadverfa confìantìam . Per &c» Vere dignum.. Qui Sandlum Xyttum Sedis Apoftolic« Sacerdotem hodierna die felici martyrio coronaci - P r o quibus operibus tuis atque muneribus, multiplici gratiarum a n i o ne laetantes , hoflias tibi laudis offerimus. Per &c* * Prodeit quidem , Domine y continuata cenfura peccantibus „ Sed tempetetur , quaeiumus, tuo rum interceilione San¿torum ; ut non deficiamus i n f i r m i , fed per tuam gratiam poù iìmus nos emendare c o r r e p t i . Per &c». Defende quaeiumus, Domine , plebem tuam , in fola, mifcricordi* venia confidentem r t k intervenientibus Sanctis t u i s , quidquid eidem debetur pro caiìigatione d e l i t t i , tranleat ad coniolationis effettuai ». Per &c*

L i r V R G ICVS • V . item alia . A d e f t o , D o m i n e , M a r t y n i m deprccatione S a n i t o r u m , & quos pati p r o tuo n o m i n e t r i b u i f t i , fac tuis fidelibus fuffiagari # P e r & c . D o m i n e Deus n o f l e r , tuis nos purifica facramentis, & q u o r u m nos tribuis interefle m y f t e r i i s , concede re medi is g a u d e r e p e r p e t u i s . Per & c . Vere d i g n u m , T i b i enim feftiva folemnitas a g i t u r , tibi dies facrata celebratur , qua S a u d i X y f l i Praefulis Apoftolici nataiitia pr^libante-s, quibus in confeifionem tui nomini« venerabilis ejus ianguis effafus eft annua majeftaci tuae vota p e r folvimus. Per&c* Refe ¿li cibo potuque caelefti, Deus n o f t e r , te fupplices exoranuis / ut in q u o r u m hxc c o m m e m o r a t i o n e p e r c e p i m u s , e o r u m m u n i a m u r & precibus^ P e r & c . P r e t e n d e , Domine , miiericordiam tuam , & efto PopuU tui defenfor 6c c u f t o s ; ut Sanctorum t u o r u m veneranda foiemnia fecuro p o i i t f r e q u e n t a r e conventu , Per & c . V J. Item alta . Fac n o s , q u s e f u m u s , Domine , S a n f t o r u m t u o r u m Temp e r fefta feOari , q u o r u m fuffragiis p r o t e z i o n i s tuae dona lenti am us . P e r & c . C o n c e d e , quaefumus, D o m i n e Deus n o f t e r , ut per tua femper fac ram en ta vivamus ; quia protegere non defiftes , quos tuis femper indulferis inhaerere m y f t e r i i s Per &c, j V e r e d i g n u m . Adeft enim nobis f a n d i Sacerdoti? 6c M'artyris tui Xyiii desiderata fedi vitas ; q u a m annua ree u riione ven e r a n t e s , hoftias tibi iaudis o f e r i m u s cum Angelis «See. Repleti i u m u s , D o m i n e , miiericordia t u a , 6c benediz i o n e San ¿lo rum , 6c fecuritatis m u n e r e relevati • Per &c. V I I . Item alia. D e u s , qui nos ad San&i Pontificia 6c M a r t y r i s tui X y f t i nataiitia tribuifti p e r v e n i r e laetantes : prasfta, q u i d u miìcut u s , ut t)6

COD

EX

ms?•

ECCLESIM

TJ NI VER

SX,

97

fîcut fecuriseadem mentibus, ira dignis celebremus officiis # Accipe mimera r Domine, quae in eorum tibi folemnitate deferimus, quorum fcimus patrociniis liberari. Per &c. V.erc dignum. Cognofcimus enim , Domine , tuas pietatis effeftus, qui bas nos adeo glorioiî Sa-cerdotis & Martv ris tui rt' r Ayiti temper honoranda fblemnia, ncc inter briteritas MunX R

J

* *

*

• «

«

/

«

I

I

»

f i tribulationes, omittere voluifti, & nunc reddita p r a j j s 11bertate venerari«* Per 8cc*

In jtfatall Sancîorum Felictjfimi & Agapitï„

Magnificautes , Domine , cleïnentiam t u a m , fupplices ex o ram us, ut qui nos Sanftorum tuorum frequeatibus facis natalitns interefle, perpetuis tribuas gaudere confortas. Per &c. Da nobis, omnipotens De us, in Sanctorum tuorum te temper commemoratione iaudare ; quia refovere curabis^ quos p honore tuoperfeverarcconcefleris. Peê&c. Accepta tibi lit, Domine , facraîas plebis oblatio pro tuomm honore Sanftorum , quorum iè mentis percepiflè de tribu» latione cognoicit auxiiium * Per &c* Verc dignum. Qui nos Îan&orum Feliciffimi 6c Ao-aDÎti retta iemper optanda feçtftî edebrare gaudentës ; & qui dedifti fidem inter adverià coultantem ? reddes bénéficia, (*) mimer a , lîbcftiitiSi Per&c. P-rœfta > Domine, quatfumus, ut quorum memoriam fa! cramenti participation« recolimus, fidem quoque profkiendo ic%niur» Per &c. Reípice íubditam tibi, Domine , familiam t u a m , & cujus exaudiré preces in moerore dignatus es, aftioncm gratiarmn propenfius uituere. Per &c. ,* " s, íi i . -. I V. Idus Augufti. .

' . '

I

•

» »

*

JL

Y T

]Sla ta le SanSi'tLaurentU . t

\

lîos i a n a r u m / rr/ ° Martyrum munitionc c o n f e r -Lw. IP. Par. ij[ xi f \ \a r ^ vas !

la; Mimera Jt§erSundat ex varÎantilelïionc , IF

H

?

..•""«I

\

pseis Hfl

pg vas,

CODEX da,

UTVRGICVS

E c e i e fi a m t i i ^ n d i g a e t i i i u m c e l e b r a r e i h l e m m a ,

illos tibi jugiter iupplicare

pro nobis.

Per

Vere d i g p i m . Prasvenientes N a t a l e m diem beati

Lauren-

tii , qui L e v i t a I m u l M a r t y r q u e v e n e r m d u s & p r o p r i o gloriofus officio,

&

memoranda

rcfulile

claruit

paffionc Ìubhmis «

S u m fini u s , D o m i n e , p i g h u s r e d e m t i o n i s s e t e r n c e . S i t bis,

qusiumus,

auxiliuni,

intervenientibus Sandys tuis,

pariter&futune.

Adetto, rum tribuis fac fecurunu

Domine,

Per&c.,

Populo tuo,

^

,

.

E t o m i f e ^ t S «

pia exfultare v i i ì o r i a .

perpetua

Domine,

t u a m in beati

Lauren-

ut d e tanti a g o n e

firma

folidan

faticata ,

pro cujus m e n t i s offeruntur . Et tuam

qui nobis hunediem

Per & c .

,

magnificentiam

S a n ® Laurentii

placiti**

propenfius exo-

martyrio

tnbuiftì

venerandi»» : q u e m ita omni genere pjetatis n n b u e w , ut atque lacrificium,

idem

Sacerdos eifct &

c e l e b r a m i .

iemper incervemione

nos refove,

>. E c c l c f i * pix

tiatus a fL p i r a ;' u t b e a t i L a u r e n t i i M a r t y ' r i s o n c l< s e t a t u r • Py \e r O& c . -

mentis SS

Y

•

-

cujus

Ejus,

ioiemm*

Per&c.

Omnipotens fempiterne Deus

:

idem

Templum

Satiafti, Domine,.familiare tuam muneribus iacris. quasfumus,

&

Martyris paffionc veneranda , hoft.as

iuppliciter i m m o l a m i « , ejus o r a u o n e

Vere dignnm .

certa-

Per&c.,

P r o beati L a u r e i m i

tibi ara

/HSiS

tuo.

Per&c,

minis difeat Populus Chriftianus &

rare,

praiientis,

& quem SanAorum

tii M a r t y r i s c e l e b r i t à « : m u l t i p l i c e m ;

ras,

no-

vjt«

frequentationibus. interefle, protezione

Concede nobis,

tibi,

&

tg-V.•• . • . * ••

;

SMMilfi: •

ì'

yotis

propi-

adjiivetui

«8

-

ÄlllSIliPW

fm

. . f a

-"Ve.

, ®

Item

• '

>

*

::

,.

1

•

-

§¡¡¡¡88

.

-

'

; m «s '

mm E C

C L E

i

• ' ÎiSsÊjîMm 99

S I M « Ó Ñ I V E R S M . I I I . Item alta.

.

( a ) Magnificarti, D o m i n e , San&ostuos fufcept a parnolie p r o C h r i f k u

Prœfta, quaîfumus,

Veré dignum . Quoniam

ut

ôcc.

t u es o m n i u m S a n d l o r u m

perabilis f o r t i t u d e , qui ínter mundana; converfationis 1 * , * , i * c. r t

infu-

ad vería, « ,

p r e c i p u a nos b e a t o r u m M a r t y r u m g l o r i h c a u o i i e í o i a n s , fublimia exempia p a t i e n t é , quem hodie celebramus, \

Replet i ,

triumpho

nos fantti

accendis. Per

&

Laurentii,

&c*

D o m i n e , donis tuis in t u o r u m fefiivitate

¿ l o r u m : p n e f t a , u t hxc

l'anca myfteria,

t i s , c x p e r k m u r a u x i l i i 'ks .T f P ef ,r & c . 7*

ad

San-

quae c e l e b r a m u s

1

vo PÜ

I V . Item alta A Sufcipe i qu¿efumus, D o m i n e , muñera pro San&orum t u o r u m c o m m e m o r a t i o n e e x f u l t a u t e r o b l a t a ; & q u o d ¿líos f e cit paífione g l o r i o f b s 7 nos d e v o t i o n ^ reddat i n n o c u o s . Per & c . Veré dignum. Q u o n i a m tuis donis atque muncribus, Laurentii

M a r t y r irs „y*p a í l i ot n e m

h o d' fi el jr rn' ai " í b l •e m ni *i t a t er

beati

vr e n e r a -

m u r , q u i p r o c o n t c í u o n e J e í u C h n í t i r u u t u i 3 d i ve r í a i u p p l i c í a , í p i r i t u f e r v e n t e , í u í c i p i e n s , í u b j e c t o s i g n e s , oc c r u d e l i ir n g e n i o p e r í e qi u e n t u m m u t a t a t *o r m er ni t• ai , i m m u t a b i nl i v i r t u t e luperavit , acíluentibus permanili. Per & c . Excita, Domine,

membns,

loada parte

victor niente

i n Ecclefia t u a Spi rit u m , cui fanftus

Laurentius Levita icrvivit ; u t ,

e o d e m nos r e p i e n t e ,

ftudea-

m as a m a r e , q t i o d a m a v i t , & o p e r e e x e r c e r e , q u o d d o c u i t . V« Item alla * Per &c, • i • /• » * /1 r * . » SSfesiPSSS^ _ A c c e p t a t i b i f i t , D o m i n e , n o i r x i e r v i t u t i s o b l a t l o - , Se Ìalutaris n o b i s , beati Laurentii precibus > p r ò cu;us c o m m e m o rati on e deferìur , exiilat.

Per &c»

Vere d i g n u m * Q u o pietatis officio, a »m N z ( a ) E am de m hales •Aiigußi. •i > WâmÊSâmirn Ilsiilillilêaillï

mm

fupra

In fecunda

prò iolemmtate fan-

M iß a Sanili

a i Xyfit. y

Vili*

Um

¡®ü

? • • •: • •

loo

M Wm •

ron EX

sSgggg 1 m Wmsjams ¡8 m M ' v § WmtiM Wmmmm M WmmM " ffm k SIS 'F

¿irvRGicvs

¿ti Laurentii Martyris , facrifkium tibi laudis of&rimui : quia fi

tua fa¿tum eti operante virtute , ut nullis calumniis impiorum, nulla fas vi tía perfequentum, nulla di ra rum atrocitate poena r u i n , vir tuo ignitusSpiritus vinceretur . Per & c

V h Item alia .

MtZ y.:S-3C g™ -S • flSf HPH Oblaba t i b í , D o m i n e , numera PopuJi tui pro tuorum i g n o r e $an¿torumfufcipepropitius, quaeíumus, ¿c eorutn a o s intercezione íandifica« Per & c . Verèdignum . Beati Laurentii annua vota repetentes » Qui difpeniator egregius, & ufquead fanguinem , nomini* tui Confefior eximius, íimul in alendis pauperibus, JEccleíialuc x p i e t a t i s , & teíiificationis Filii tui Domini noíiri, prxbuit Martyr beatus exejmplum „ Per &c„ Adeíio j D o m i n a , fupplicationibus noftris, & interceffione < fan&i Laurentii Martyris t u i ,' perpetuam nobis miíeri * cordi am bemgnus impende . j Per &c»

- V i 1* Hematía.,

•

Acci pe, quedumus , D o m i n e , muñera di'gnanter oblafcaj & beati Laurentii fuffragantibus m e n t i s , ad noiirne lalutis au l i S u r n provenire concede» Per &c^ V e r e dignum » E t pro honore beati Laurentii Martvris tui boftias tibí laudis Per mMV Repfcti mmu gratia: tu^ * & c^leftis menfo dulcedine vegetati, grat&s tibi referimus. P c r & c „ Annue, qua:iumu.s r Domine, pntci.bus famliae tuae; & quod ifi-S i B nouns actions non meremur, Sanctorum tuorum nobis concede r fuffragiis # Per &c» V I 1 J J //É tfW • Cum f h n ñ p m m tuarum * D o m i n e , íupplicationíbus unrr < ii . i * a t. ploramus, ut lacns munenbus o ite rendís gratam t s b i n o u i i rninifteriifacias iervitutem . Per tkc. ! V ere dignujm. Quidquid enim Sandorumtuorum mentis wMjliiBiMè adhibemus , adtuam laudem recurric 6c & glori am *; qui mg ,, ¿ . ... * I in eoruni íemper es, • virtute mirabiiis. Per &c, San- TS iSv"

+ ¿a WSm

óñttimm.

mm

mmtm t

• •

»

MèésèìbìIU:' s s s í í ismmM&m^ -

-

- . . .

:

V

. . , .

«ali

\ '

iflsBn - ••••••

sia®

• . •• ' .V.v

SKI ' •V V .V ;.v V ,;V I'

V . * ; ; ' • ' • .'Ú-•,.• • • '.

S-

ECCLESIA

V

NIVERSM.

i or San&i Laureimi n o s , Domine , precario jufta tueatur j & qnod n oft ra confcièntia non p r ^ f u m i t , ejus nobis, qui tibi pìac u i t , oratioae donetur» Per &c. Sipf I X . Mm alia. ^sWSS H C I " __ Mipphces te rogamus, Deus, ut intervento beati Laurentii n Martyris, & _tua in dona multíplices, & tempo« 'r _ cnobis * * Mm • ra nortrai diiponas, Per& . Debitumnoftrae reddimus fervitutis , fuppliciter exorant e s , ut fuffragiis ejus in nobis tua numera tuearis, pro cujus honoranda confeflìone hoftiam tibi ¡audis affenmus , Per &c. Vere dignum. De tua miíericordia poftalantes, ut quorum ad honorem Hominis tui merita celebramus, pia quoque opera nitamur i mita r i . Per Tue re n o s , D o m i n e , precibus Sanai Laurentii Martyris tui * ut gratia tua femper mereamur augèri, qui talium pr & opem tuam l a r g i r e i poicentibus ; ut his, qui te a u r o r e & gubernatore gloriantur , & creata r e f t a u r e s & reftaurata conserves. Per &c. VI.

Item

alia.

Omnipotens fempiterne Deus, cordibus noftris benignus infunde, ut à terreáis intentionibus temperantes, propeníius Cíeieftia meditemur » Per &c. Multíplices, Domine, incurfus, quos Mundus ingerit, tu repelle y ut hxc dona caeleftia tranquilli cogitationibus capere v a k a m u s , Per &c* Qz) Veré dignum „ Qui non tantum nos k carnalibus ci-' bis, íed ab ipíius animi noxiis dele&ationibus pr^cipis jejunar e . Nani fi ideo delicias corporales abnuimus, ne fpiritum no* ftrum obtuíis feníibus hebeíemus : quanto magi* ab ipfius mentis debemus exceffibus abftinere, ut inordinatis affe¿tibus expedita , íüpernce lucís poífit pertingere claritatem . P e r & c . Salutari tuo y D o m i n e , fatiati fupplicesdeprecamur , ut cujus lastamur guftu , renovemur effeíiu. Per &c. Da íalutem , Domine, Populo tuo mentis & corporis, & perpetuis coníolationibustuorum reple corda fídelium ; u t i n terius exteriuíque r e k v a t i , & pia tibi devotione complaceant, & tua femper beneficia confequantur. Per &c. T r i b u e , quaefiimus» D o m i n e , Deus nofter, ut donis interioribus foecundemur, ne exterioribus mereamur egere fobfidiis * Per &c* V I L Item alta*

(«b) Da, qu2efumus,Domine,ut jejunando robore fatiemur, & abftinendo, cun¿tis efficiamur hoftibusfortiores . Per&c^ Accepta tibi fint, Domine,. quaifumus , noftri dona jejuquíe & expiando n o s , tua gratia dignos efficiant , & a d íempiterua promiíía perducant* Per&c» Vere (a) l'n margine-. TnJeJunio. (b) In margine : In Je; unió .

118

CODEX

L ITU R

GICVS

V e r e d i g n u m . C u j u s i n e f f a b i l i s f a p i e n t i a fic i n c o m m u t a b i l i t e r p e r i è v e r a t , ut in ea n e c f i n e juiiitia: p e r p e t u i a t e b e n i g n i t a s , n e c a b j q u e ¿eterna fit b o n i t a t e j u i i i t i a * D e q u i b u s ita i i g s m i i e ra n d a t e m e ri t a t e c o n q u e r i n i u r , q u a n d o n o n f e c u n d ù m i i o f t r a d e f i j d e r i a , v e l f r u t ì i m m q u a l i t a s , ytì p r o f p e r a q u s q u a s p r o v e n i u n t , q u a i l ì p f i t u a p r & c e p t a ftudeamus i m p l e r e j a c n o n iifdem potius perniciofa diflimulatione c o n t e m t i s , non folùm p e r c e l i i m e d i o c r i b u s a l i m e n t i s , f e d uni v e r f a m e r e a m u r i u f ì e n t a t i o n e p r i v a r i ; pìfi q u o d i d e o t u a n o s c l e m e n t i a n o n d e f e r i t a u t fini us & d e e x i g u i t a t i s c a f t i g a t i o n e feliciti, Se d e n o n a b n e gata pietate devoti » P e r &c» >

V e g e t e t n o s , D o m i n e , f e m p e r & i n n o v e t tuae m e n i l e f a e r a l i b a t i o , quae f r a g i i i t a t e m n o f t r a m & i n t e r M u n d i t e m p e i l a t e s g u b e r n e t Se p r o t e g a t , Si i n p o r t u m p e r p e t u a ? i a l u t i s i n d u cati Per ^T u e a t u r , D o m i n e , dextera tuaPopulum deprecamenep P u r i f i c e t e f u f t e n t e t , Se e r u d i a t , ut c o n f o l a t u s i n p r o f e t i t i , a d b o n a f u t u r a p r o t i ci a t * P e r & c *

Item alia. In jcjunio *

Vili» Am

Ommpotens

fempiterne

Deus , qui nos ad

obfervanti«

hujus annua fefta perducis : concede p r o p i t i u s , ut p i s d e v o t i o n i s e f f e a u s f u b f l a u t i a m n o b i s & m e n cium prasftet & rum;

corpo-

Pcr&c* ( a ) D e u s , qui p r o noftrorum frudìibus a n i m o r u m p r o d i -

r e facis fufficientiani c o r p o r a i e m : ne exterioribus

mereamur

e g e r e f u b f i d i i s , praefta, q u ^ f u m u s , ut donis interioribus foecundemur. P e r & c . D o m i n e D e u s u o f t e r > q u i in his p o t i u s creaturis , q w s a d f r a g i l i t a t i s noftrafc praeiìdium c o n d i d i t i i , t u o q u o q u e n o m i n i ninnerà juffifti d ì c a n d a conftitui i t r i b u e , q u s e i u m u s , ut & v i tx n o b i s p r a e f e n t i s a u x i l i u ; n , Sì « t e r n i t a t i s e f f i c i a n t S a c r a mehtum. Per & c . Vere (a) In margine : Ante cibos.

ECO LESI m U NIVERSM. 119 Vere digrumi. Pafcimt e ni ni tua fknfta jejuni a, & efurientes facratà libatio nos reficir ; il per continentiam falutarem conlcientiae noftras tribuli fpinseque deficiant, Se ftuges pura iuccedat j fi vitto rum fterilitas optanda proveniat > & ubertas adiìt jucunda virtutum. Inopia quippe culpa rum praeftat redinidan ti am proiperorum . Hi ne e f t , quod rcftringendo copias , Se mediocria non negando , f i c nos tua moderatione difponis , ut ad fuperna tendentes, Se temporaiibus ufquequaque non deferamur alimenti«* Se fuftentacuHs fie tranfeuntibus gubeniemur, ut eorum tenui tate correptì proficiamus a e t e r n i s P e r & c . Perpetuo, Domine, favore profequere, quos reficis divino myfterio j. Se quos imbuifti cieleftibusinftitutis, falutaribus co mi tare iòlatiis. Per Sec* Defenfiotua, Domine> quasfumtts, ad/it humilibus,. Se jugiter protegat in tua mifericardia confidentes ; ut neceiTariis, quibus indiget humana conditio , competenter adjuti > ad inimortalitatis dona perveniant * Per See* Imitatto Pkbis. In jejunw Mcnjìs Decimi * PLic hebdomade nobis Meniìs Decimi iiint recenfenda jejunia*. Quapropter fidem veftras dileftionis borUmur, ut eadem quarta Se fexta Feria ialiti* proeeifionibus exiequentes , Sabbatorum die hoc ipfum Vigiiusfolemnibus expleamus; quaten us Apoftolids fuffragantibus mentis, propitiationem Dei noftri perieverantia debita ièrvitutis obtineat* Per Sec* 1X. Itm alia * Omnipotens fempiterne Deus, qui nos & fuftentationibus annuia Se io le militati bus confolaris : praefta, quaeiìim-us, ut quod ex bis pro noftr« conveffationis qualitate lubtrahitur * omnipotentiae tux copia fuppleatur • Per & c . Concede, quadumus, Domine ,11101*11111 nos correzione relevari > quia quurn hcec dona con tuie ris, cuniìa nobis titilla non negabis. Per &c* Sé*

I2o

CODEX Super

LirVRGÌCVS oblata.

Deus, qui humanigeneris utramque fubftantiam praefeiv-' tium wfunerum & alimento vegetas, & re navas Sacramento : tribue , quqsfumus., ut eorum & corporibus noftris fubfidium non defìt & menti b u s . Per &c.

Vere dignum« Qui fempiterno confilio non definis regere r quod creafli. Noi que delinquere manifeftum eft, quum fupernx difpofitionis ignari, de fecretorum tuo rum difpenfatione cauíamur j actunc potiusre&efentire cognoíc¿mur,quum non iioftra, ied tua providentia confidentes., pietatem juftitiamque tuam jugiter perpendimus exorandam : certi, quod qui injustos maloíque non deferís, multo magis quos tuos effe tributili -, clementi nullatenus gubernatione deftituis. Per &c. Poftcommunio+ Guberna, quaefumus, Domine,, temporalibus adjumentls, quos dignaris aeternis informare myfteriis. Per &c. Super Populum + Rege, Domine, Populum tuum , de gratis tuae, quafu111 us, in eo dona multiplica ; ut & ab omnibus líber offenfis & temporalibus non deftituatur auxiliis, & fempiternis gaudeat inftitutis • Per X. Item alia. OmnipotensSempiterne Deus, qui iic hominem cond ì dilli , ut temporalibus beneficiis competente!* inftruftum ad ca> leftia dona proveheres : praefta , qujtìfumus, ut iìcut per illicitos appetitus , de indultas beatitudini* regione deci di mus, fie per aíimoniam tuo muñere di.tributati!, & tranfitoria fuftentetur humanitas, & amiíía recuperetur «ternìtas . Per&c # Vere dignum. Glorificantes Se de praeterids Creatorem , & de venturis frufitibus exorantes ; ut quum de perceptis non invenimuringratì ,de percipiendis non judicemur indigni ; fed cxhibita potiusfolemni devotione jejunii, cum fubfidiis carpojralibus profe&um capiamus animarum • Ber &c» " per-

E € € L E S I M

VN1VE

R S £ .

Percepì mus , Domine , glori ofa myfteria, qui bus in tern s pofitos., jam aekftium facias eñe confortes. Tu inter iffa, per quae vi vi mus, guberna nos, Domine, quaefumus, ut ad ìila perducas . Per&c^ Adefto, Domine , fuppKcibus tuis j Se fpem fuam in tua mifericordia collocantestuere propitlus; ut à peccatorùm labe mundati > in fan&a converfatione permaneant * & coníeqi entes íuÉcientiam temporalem , promiffìonis tuae perfkiantur haeredes,. Per &c. XL

item alza»

Concede, qusefumus, Domine, ut ad preces tuas corda nofira fleñamus ; &: effe tibi poííibilia cujftña fidentes, non de elementorum profutura nobis fperemus effe&u, fed de tua virente iuppliciter imploremus . Per &c. Virtutum caeleffium , Deus qui phira preñas , quàm petimus, autmeremur : tribue, quaeiumus, ut tua nobis mi Ce ricordi a conferatur , quod nofirorum non habet fiducia meritarum., P e r & c . (a Deus > qui prasvenis vota pofeentium: tribue , quajfum u s , ut & corpo re is non defìituamur alimentis, & ab hoftium forniidine Jiberemur". Per&c. Domine Deus , qui fragili tati noffr# quae congruant, Se provides ibìus Sì provides: praeiìa, fit Se prsefemibus fui eia 11. ur auxiliis Se inftruamur aeternis. Per Sccm Tua nos , Domine , quadumus, pietate difpone , quia_^ nullis egebimus adjumentis, fi tux providential dementia giibernemur* Per &c* Dirige , Domine , quaefumus Ecclefianf tuam dTpenfatio»e caletti; ut quae ante Mundi principium in tua iemper eft pr^fentia preparata , ufque ad plenitudinem* gloriatiique proni i iì am } te moderante, perveniate P e r & c . Tanto, qusriumus • Domineplacatus affume, quanto faLìb. IV. Par. UL Q^ eran00 In margine : Ante cibos.

j22

c o n EX LIRNIR

GICVS

crandas nomini tuo has fpecialiter hoftias i n d i x i f t i j ut q u i d q u i d no (trae non expletur fervitutis officio, i n d u l g e n t i « tuce d i g n a t i o n e penfctur „ P e r &c* V e r e dignum . Q u i a tua; rationis i m a g i n e m , m u n d a n i s R e g i o n i b u s c o n i l i t u t a n u & humanis non definis fa vere iubfid m 5 & reformare d i v i n i s . Confequens enim f u i t , ut t r a n i a CUs t erra* f r u & i b u s , cadefte femen ori re t u r & . alimonia vit£ t n o r t a l i s e x p l e t a , germen i m m o r t a l i t a t i s exifteret ». Acque efeis c a r n a l i b u s e x p e d i t i s , cibus nafeeretur mirabili ter animarum ; ac t e m p o r e f r u m e n t i , v i n i , & o l e i m o x pera ¿lo , inciFabilitei* edere t u r , qui fìHis D e i , ad iimilitudinem profìcientibus A n g e lo rum , hoc t o t u m n o n foiùm de C « I o fubftantia deferrec & nomi n e , fed panelli praeberet x t e r n u m Per G r a t i a m tuam n o b i s , D o m i n e , fera per accumulet d i v i n i p a r t i c i p a t i o Sacramenti j Se fua nos virtute mundando , tanti numerìs capaces e f f i c i a u P e r &c* airi A b i o l v e ^ D o m i n e , q u # f u a i u s , tuo ratti d e f i l a Populor u m ; Si quod mortalitas contrahit fragili t a t e , purifica 5 ut c u n t ì a pericula mentis Se c o r p o r i s , te p r o p e l l e n t e , d e c l i n a n s , t u a c o t ì f o i a t i o n c f u b f i f l a t j . ac tua g r a t i a promiflae redemtionij. perficiatur heres .. P e r & c » Xll.

fi

malìa*

Quiefumus, omnipotens D e u s , ut SÌ mentes noftras caelcflibus corrigas i n f t i r u t i s , Se beneficia tua non definas praeftare c o r r e d i s » Per Sic. Ad hoftes n o f t r o s , Domine fuperandos,, praefta , quarjfumus, ut auxilium tuum jejuniis cibi piacitis Se bonis operi bus iwfjctremtfs-* Per*&c* Ad aitarla , D o m i n e , veneranda cum hoftiis laudis accedimus » f ac , qu^faiuufi , ut Se i n d u l g e n t i a m tuam nobis c o n cilient Se f%vorem • Per & c . Vere dignum . Q u i nos ideo > c o l l e f t i s t e m e fruitibtis ? per abftiiien tiara tibi gratias referre v o l u i f t i , ut ex ipfius d e v o tionia

ECCLE

SIM

VNIVE

RSM:

tionis generenofceremus, non hxcad exuberantiam corporak m , ied ad fragiliratis nos f u f i k i e n i k m percepifle; & q u o d ex his parcius fumeremus, egentium proficeretalimento j ut & i al ut a ri s caftigatio mortal itttis inibì en ti am mitigaret, & pietas imitatore* nos tu# benignitatis efficeret : iicque donis temporalibus .utereinur , ut d i i c e r A u s inhiare perpetuis. Per &c. Profint nobis, Domine , qusfumus, fumta Myftcria, pari ter que nos & à peccatis exuant, & praefidiis tuaepropitiationis attollant. Per &C* Refpice, Domine, familiae tux preces, & opem tribuc fuppliciter imploranti ; ut congruis iubfidiis in confeffione tui nominis perfèveret. Pcr&c*

X 111. Item alia.

Mores noflros , Domine, quseiumus, tua pietate compone : ut & nulla nobis dominentur adverfa ,> & falutaria cuii£U iiondelint.. Per&c a Ut cun¿lis nos, Domine , foveas adjumentis, tuis apta propitiusdifciplinis* P e r & c . Sacrificium deferimus de perceptione tuorum , Domine j -.praftitorum; ut percipienda iecurius uberiufque f u m a m u s . Per Vere dignum . Simulque pro munere generali, quo vi vim u s , & pro fingulis quibufque"fubfidiis tuammunifieentiam predicare ; ut non latis ingrati beneikiis, conferendis probemur indigni, meritoque tranfeuntium rerum poti us con fol ationibus adjuvemur, fi bona manfura non dignius ("acro jejunio purgatis fenfibus appetamus* Per Praefta , Domine , quaeiumus, irt temporalibus nondefiituamur auxiliis, quos alimoniis pafcis seternis. Per »See. Succurre, Domine> quaefumus^ Populo iuppiicanti , & opem tuam tribue benignus infirmis ; ut fin cera tibi mente de* r oti, & pr^fentis vitas remediis gaudeant & futuris. Per &c,

Q^z

Item

3*4

CODEX ZITVRGICV XIV, ítem alia.

Ad t e corda noftra , Pater s t e r n e ,

$ c o n v e r t e -, q u i a m i il 13

n e c e í í a r i i s i n d i g e b u n i , q u o s t u o c u l t u i praeftiteris effe

&c.

& o s , Per Deus

q u i P o p u l u m t u u m fic c o r r i p i s d e l k q u e n t e m ,

>

benigna confolatione tio debita

fnbieut

d e i e r a s : d a , quaeiunius, ut i n d i g n a »

reisprecantibus , transferatur ad veniam . Per & c .

A d p r e c e s noftras , D o m i n e , quaefumus, propitiatus i n t e n de j ut facris altaribus f e r v i e n t e s ,

& Fidei ventate fundati,

&

m e n t i s (ìnt p u r i t a t e c o n f p i c u i • P e r & c . V e r è d i g n u m . Q u i Chriíli tul beata paífione nos reparas : c o n f e r v a , i n n o b i s o p e r a m m i f e r i c o r d i a e tua» \ u t i n h u j u s c e l e bri.tate m y f t e r i i , Exaudí,

perpetua d e v o t i o n e vi vani us • P e r & c *

Confix ratto Bpifcoporum 1

D o m i n e , fupplicum preces ; ut quod noftro g e -

r e n d u m e f ì m i n i f t c r i o , t u a p o t i u s v i r t u t e (a) metur ,

( peragatur )

fir-

Per&c.

Sufcipe,

Domine,

quaefumus

r

m u ñ e r a famuli tui illius

y

& propitius in e o d e m d o n a cuftodi * P e r & c »

mulo

H a n c igitur o b l a t i o n e m ,

quam tibi offerimus pro ilio

fa-

t u o , queni ad P o n t i f i c a l e m g l o r i a m p r o m o v e r e dignatus

e s , quarfumus, D o m i n e , placatus accipias ; ut q u o d muñere confequutus eft,divinis effe&ibus e x e q u a t u r . Adefto tatis officio

Per

m i i è r i c o r s D e u s , u t q u o d a ¿ l u m eft aoftrae

y y

divina

tua b e n e d i z i o n e

firmetur

fervi*

- Per &c.

Propinare , D o m i n e > fupplicationibus noftris, & n a t a fu p e r h o s f á m u l o s t u o s c o n i a g r a t i x S a c e r d o t a l i s ,

inclibene*

d i v t l i o n i s tuae i n e o s e f f u n d e v i r t u t e m » P e r & c . Deus h o n o r u m o m n i u m , D e u s o m n i u m , d i g n k a t u m , qua; g l o r i a tuos f a c r a t i s f a m u l a n t u r a r d i n i b u s :: D e u s ,

qui

Moyfei

f a m u l u m t u u m , , f e c r e t i f a m i l i a r i s a f f a t u , i n t e r c e t e r a eseleftis d o c u m e n t a cultura;, de habitu q u o q u e indumenti Sacerdotali« C a ) Peragatur

í

efì variant Mito „

:

II

infti-

ECC LBSIM V NlfrERSJE. 125 niftituens, ele^nm Aaron myftico amittü veftiri inter facra •jnflifti ; ut intelligentice fen funi de exemplis priorum capefct fequutura pofteritas ; ne e raditi o dottrinai tuse u I li deefìTet retati -, quum & apud vete res reverent i am i pía fígnificationum fpecies obtineret, & apud nos certioraeffentexperimenta r e r u m , quàm senigmata figurarli m . Ili i us nanique Sacerdoti! anterioíis habitus noftrae mentis ornatus eft, & Pontificale!!* gíoriam non jam nobis honor commendai veftium, fed fplendor animorum } quia & illa 3 quae tunc carnalibus blandiebantur obtutibus, e a p o t i u s , qu¿e in ipfis erant intelligenda > pofcebant* Et idcirco his famulis tuis, quos ad fu mm i Sacerdotii minifterium delegifti, banc, quaefumus, D o m i n e , gratiam largiaris , ut qmdquid ilia velamina in fulgore auri, in nitore gemmarmi!, in multimodi opens varietate fignabant, hoc in ho rum 111 o ri bus a¿i:i bu íq ue clarefcat* Compie in Sacerdotibus. tuis my (le ri i tu i fummam, Se ornamentis totius glorificationis inftruttos, ca?ieftis unguenti fluore fanttifica. H o c , Domine , copiofe in eorum caput influat ; hoc in oris fubjetta decurrat f hoc in totius corporis extrema defeendat -, ut tui Spiritus virtus Se interiora ho rum repleat,& exteriora circumtegat. Abundet in his conftantia Fidei , puri tas dilettionis , finceritas pacis. Tribuas eis Cathedram Epifcopalem ad regendam Eccleiìain t u a m , Se plebem univerfam • Sis eis auttoritas, iis eis poteftas, fis eis firmi tas. Multíplices íuper eos benedittionem, & gratiam tuam,ut ad exorandam fernper mifericordiam tuam tuo muñere i d o n e i , tua gratia poílint effe devoti » Per &c. * TìenedtBìo fuper Diáconos. Domine Deus, preces noíiras clementer exaudí : ut q u a aoftro funt gerenda fervido r t u o profequaris benignus auxilio; & ^ u o s facris minifteriis exfequendis pro 11 oft ra intelligenti* credimus ofFerendos, tua potius elettione juftifices. Per Sec, O r e m u s , di Ietti ili m i , Deum Pat rem omnipotentem, ut mper ños fámulos fiios* quo* adofficium D k c o n i i vocare di-

gna-

126

CODEX

LirVRGICVS

gnatur j be nedidìi onera grati ce fu as clementer effundat, & con« iecrationis indulti propitius dona confervet » Per &c. D e u s , consolatorfacrarum -magnificeDignitatum , quxfumus, ut hos famulos tuos,quos ad officium Levitarmi! vocare dignaris, al taris fan ¿li miniflerium f ribuas /'uffici enter im pi e re; cunftifque don is grati« redundantes , & fiduciam libi tuie Majeftatisacquirere, & aliis prabere facias perfe&ai devotionis exempluni. P e r & c . Adefto , quadiimus, omnipotens D e u s , bonorum dator., ordinimi diftributor , officiorumque diipoiìtor . Q u i in te manens, innovas omnia , & eun&a difponensper Verbum Virtutem, Sapientiamque tua ni J e fu in C h r i f t u m F i l i u m tuum , Dominum noftrum , fem pi tema Providentia praepa ras, & finguIis quibuique temporibus aptandadjfpeniàs. Cujus corpus Eccleiiam tuam, cadeftium gratiarum varietate difti nitam, fuorumque connexam diilin&ione membrorum , per legem totius mirabile ni compagi s unitam , in augmentum Templi tui erefee re dilatari que largì ris -, facrì muneris fervi tutem trinis gradibus Miniftrorum nomini tuo militare conftituens ; eletìis ab initio Levi iiliis, qui my ili eis operationibus domus tim fidelibus excubiis permanentes, haereditatem benedidionis aeternas forte perpetua poilìderent • Super hos quoque famulos t u o s , qucefumus, Domine, placatus intende, quos tuis facris Altari bus fervi tu r o s , in officium Diaconii fuppliciter dedicamus. E t nos quidem, tamquam homines, divini fenfus & fu ni maß rationis i g n a r i , horum vitam , quantum poffumus, ieilimaI M U S . T e autem, D o m i n e , quae nobis funt ignota , non tranfeunt ; te occulta non fallunt. Tu cognitor peccatorum : tu ferutator es animorum : tuveraciter in èis cazlefte potesadhibere judicium; ut vel indignis donare, quae pofeimus. t . Emitte in e o s , Domine, quarfumus , Spiritum Sanilum , quo , in opus miniilerii fìdeliter exfequendi, munere feptiformi t u « gratia: roborentur, Abundet in eis t otius forma virtutis, au£toritas

ECO L ES IM V N I V E R S M . t\7 ritas modefta, pudor c o a r t a n e i n n o c e n t i « p u r i t à ? , & fpiritaJisobfervantia difciplinae-- Jn moribus eoruni praecepta tua f u l g e a n t , ut fu ce caftitatis exemplo imitationem fan¿tee plebis acqui r a n t , & b o n u m co n feie nti« te ili moni um praeferentes, in Chriflo firmi & ftabiles p e r f e v e r e n t , dignifque fucceffibus de inferiori gradu per grati am ttiam capere potiora mereantur » Per&c. Confettano Presbyterg\ O r e m u s D i l e d i f f i m i , De um Patrem o m n i p o t e n t e m , u t fuper hos famulos f u o s , quos ad Praesbyterii lnunus elegit, cx« leftia dona muitipJicet : quibus % quod ejus dignatione fufeip i ù n t , ejusexièquantur a u x i l i o . Per See, B x a u d i n o s , Deus falutaris n o f t e r , & fuper hos famulos tuos benedidtionem Sanili S p i r i t u s , & gratice Sacerdotali« e£« funde vir tu te m ; ut quos tux pietatis aipeiiibus ofl|rimus c o n fecrandos, perpetua muneris tui largitale profequaris». Per &c* Dom ine f ä n d e Pater o m n i p o t e n s , ¿eterne D e u s , b o n o rum omnium , 6c omnium dignitatum , quac tibi militant * diftributor ; per quem c u n f t a firm an t u r , amplificatis fem per i n melius nati»ce rationabilis incrementis per ordiiiem congrua rarioue diipofitum . U n d e Sacerdotales g r a d u s , & officia Levita rum facramentis myiticis i n f t i t u t a , c r e v e r u n t ; u t , quum Pontifices fuminos regendis Populis p r a f e c i t ó , ad eoruro tb~ cietatis Sc operis adjumentum fequentis Ordinis v i r o s & fecun* dignitatis eligeres. Sic in eremo per feptuaginta v i r o r u m prudentum mentes Moyfi fpiritum propagafti ; quibus ille adjutoribus ufus in P o p u l o , innumeras multitudines facile g u bernavit . Sic in Eleazaro , Sc Ithamar , filiis Aaron , p a t e r n a plenitudini® abundantiam transfudifti, ut ad hoftias falutares Sc frequentioris officii facramenta % fufficeret meritum Sacerdotum * Hac Providentia, Domine , Apoftolis Filii t u i , D o l o r e s , Fidei comites addidifti, quibus Uli O r b e m t o t u m fecundis Pr«~ dica»

mi

128

COD EX

LITVRtilCVS

giraijribus inipleverunt. Q u a p r o p t e r infirm itati q u o q u e n o ftra? , D o m i n e , q u a d u m u s , hcec adjumenta largire ; qui quanto magis fragilioresfumus, tanto bis pluribus indigemus. D a $ q u a d u m u s , Pater , in hos famulos tuos Presbyterii dignitatem. Innova in vifeeribus e o r u m fpiritum fanftitatis. A c c c p t u m à _ te, D e u s , fecundi meriti m u n u s o b t i n e a n t , c e n f u r a m q u e m o r u m e x e m p l o fuseconverfationis iniìnuent, Sint probi c o o p e ratores Ordinis noftri. Eluceat in eis totius f o r m a juftitiae, ut b o n a m rationem difpenfationis fibi credit« reddituri, aeternas beatitudinis p r e m i a confequantur . Per &c fa

In Natati Epijcoporum • l Operis tui, D e u s , initiator & cuftos, fufeipe gratiarum propitius adtionem , q u ò d , anni curfu remeante, votiva recoiimus fumta primordia Dignitatis ; ut qua: tuis funt principiis inflituta, tuis regantur aufta praefidixs. Per 8cc., Praefta, qusciumus» omnipocens D e u s , ut fidelibus tuis ordinatum p r x b e a m u s affettimi * eifque nos fimiliter diligendo fpiritumbenignus infunde ; ut in tua Fide, S p e , & C a n t a t e jfincera Sacrificium tibi piacitum deferatur & plebi^ & PrxiaVis. Per & c . V e r e d i g n u m . T e q u e propenfius exorare, ut in m e , q u e m a d Sacerdotale minifterium, nullo praeditum fufFragto fan d i tati s, fed fola gratin dignatione, promoviiìi, tua d o n a profequendo perficias ; & c u m p r o v e £ t u t e m p o n s , h o n o r u m m i h i potius o p e m m des prefettura . H x c n a m q u e gloriò P o n tificali« erit vera feftivitas, hxc certa lentia , fi per ratio nabil e m regulam prsriidendi, Populus tuus & n u m e r o c u r a regcntium, & incrementis gregis, falubritas, gaudiumerit, oc corona Paft ornai„ Per & c . H a n c igitur oblationem, quatti tibi offero ego tuus f a m u lus ac Sacerdos, pio eo q u o d m e , n u l l a prorfus j-uftitia confid a i t e m i fed ineffabilis mifericordiae largitate tribuifti Sacer-

dota-

ECCLESIM VN1VE R$M. . t+9 dotalem iubire fa mula turn -, quasfumus, placatus acci pi as, 8c tua pietate confirmes/quod es operatus in nobis, diefque meos clemeitfiifinia gubernatione d i f p o n a s . Per &c. Qua oblatione totius mecum gratulanti® Ecclefix , tu Deus in omnibus &c. Oitoipotens & mifericors Deus ,qui nos ad celeb ritatem venire-hujusdiei contulifti : prifta> quasfumus , ut tui perceptione Sacramenti, & fecuritas nobis optata ( a ) ( profutura ) p r o v e n i a t , & Religionis integritas. Per &c. D a , quaefumus, D o m i n e , familiaetuas cum rfuis pace n o habere Re&oribus ; ut quorum honore congaudeant, d e c o rum landia converfatione Intentar ; tuaque gratia tribuatur & moderatio gubernantium , 8c -obedientia fubditorum_j * Per &c. 1 1. Item alia . Deus qui magna ni mis, 8c de par vis miranda potenter Operaris , mifericordias tux dona in me placatus exfequere ; ut ubi nulla confcientiae meat tcdigna funt merita , fola pietatis tua? iemper clara fit gratia . Per See. Domine ian&e , Pater om ni potè ns, aeterne Deus, qui dignaris infima, ab/e£ta non delpicis : attolle , quos fuicitas, & g u b e r n a , quos e n g i s . Da mi hi famulo tUQ-l'ufficienti a tri com« ini ili moderarci in is . Da E c c l e f e tuae pacem, cui me prceefle voluifti; ut in un© eodemque fpiritu fit tibi grata devotio8c pie bis 3c Profili is « Per &c. Deus Mundi creator & r e & o r , ad humilitatis meae preces placatus attende , 8c me f a m u i u m t u u m , quern nullis fuffra¿antibus meritis, fed miniente largitate clementi^, cseleitibus myileriis fervire tribuifti , dignum iàoris akanhus fac miuiftrum • u t quod meacelebrandum voce depromitur ? tuapotuvs fanftificatione firmetur. Per &c. O m n i p a t e n s Sempiterne Deus, hoftìlia, quaefumus ? arma. Lib, IK Par. III. R con» ,00 Profutura , variant hUh »

,jo

CODEX

LITVRGICVS

confringe j ut imperturbatis mentibus agere tua fan&a pofU111 us • P e r & c * Concede nobis,, omnipotens D e u s , , ut. ab improbis volantatibus recedentes,. praeceptorum tuorum rettitudine fubfequamur v & qui devi is e ti am defiderata c o n c e d i s , pr&fta. meliora c o r r e & i s P e r & c Omnis à n o b i s , t e , D o m i n e , quaefumus,. expiante pravitas human a difcedat j ut puris fenfibus & mentibus tua m y ile ria c e l e b r e m u s P e r &Ce V e r e dignum . Majeftatem tuam cun&is fenfibus deprecari , ne praspriis jucunditatibus o c c u p a t i , aut familiam diifimulare c o m m i f l a m , aut nitamur vexare fubjeitam fed E v a n geli i tenore m o n e r a n t e , confervis; cibaria miniftrantes t e m pore c o m p e t e n t i , Dominico. reperìamur-adventu famulo! que tuos cum d i l e z i o n e c o r r i p e r e , & cum neceffaria ftudeamus amare cenfura j totumque lervitium delegatum r a t i o n a b i l i t e r e x i e q u e n t e s , non reatum de negletto Domini iubeamus augni ento , fed divinorum nobis multiplicata proveniat difpcnfatio talento rum P e r D e u s , qui nos Sacramenti? tuis pafcere non defiftis, t r i bue , q u x f u m u s , ut eorum nobis indulta refettio vitam conferai fempiternam «, Per &c*„ R e f p i c e , D o m i n e , . propitius familiam tuam & perpe* tuam largire mifericordiam Applicanti ; ut fine qua nihil p o tei* a fe dignum prorfus efficere per earn falutaria tua praecep t a , { a ) quse pr^cipis , mereatur implere « Per&c«,,

Uh. Item alia*.

D e u s , qui Ecclefiamtuam in d i l e z i o n e tuae DivinitatiS; & Proximi cuntta ferrare cadeiUa mandata docuifti ; da nobis ipiritum pacis & gratile, ut univerfa familia tua & t o t o t i b i corde fit d e v o t a , e x i b e n t e s , tuis fìde-libus m i n i f t r e m u s r c o n v e r f a t i o n i s exempluHU L t P o p u i i R % tui

CODEX

LirVRGICVS

tiii Sal vatio fempi terna fiat praemium Sacerdoti.? . Per &c< Purifica n o s , mifericors Deus j lit Ecclefiis tuie p r e c e s , qux tibi gratie funt (a) pia facra munera deferentes, fiaut expiatis mentibus gratiores . Per & c . Vere dignum . Teque de tuis magnificare muneribus » Quis enim hoc dignus exiftat officio, nifi gratia tuac miferatioHis prcsventus aptetur ì Q u u m ergo tui d o n i , non nofiri fit meriti, tu se ni hi Ioni in us gubernationis i n t e r e r i t , ut non fit negli« gentibus poena perpetua, fed potiusexfequentibusconipeten~ ter fiai cauià remunerai ion is aeternas. Per 3cc. Munerum tuo rum , D o m i n e , largitate gaudentes , fupplices deprecamus, ut quibus donarti hujus minifterii £a cui tate m,. trìbuas fufficientem gratiam miniftrandi . Per 8cc*: G a u d e a t , Domine > quaefumus, Populus, tua Temper beriedizione confifus, & cideitium rerum frequentatione proficiat ; ut 8c temporalibus beneficiis adjuvetur , 8c erudiatur aetern is,* Per & c , i V . item alia. Da n o b i s , qucefumus, D o m i n e , fah&x regimen d i f c i p l i jniEi ut per tuam gratiam 8c mode ratio gubernantum 8c o b e dientia proveniat fnbdkorum .. Per &c*. {b) Tribue , quaefumus, Domine , fidelibus t u i s , ut jejuniis Paichalibus conveniente!* aptentur, 8c fufcepta Ìb lem niter caftigatio corporalis ad f r u ^ u m cun&arum tran feat aniBiarum . Per 8cc. A u f e r à n o b i s , D o m i n e , quaefumus, iniquitates noftras$ ut ad fannia fandtorum p u n s mcreamur feniibus introire e Per 8tcm . • • Vere dignum . Q u i fingulis quibufque temporibus con veniente r adhibenda diipenfas. Aptius liquidem atque decenti US. hisdiebus Epiicopalis Officii fufcepta principia celebranjus, quibus ( a ) Pi» ? varìans kit io . . . (lì) In margine : In iejimfo*

E C C L E S I J E

V N I P E K S M . .

quibus Se Ecclefi« totius obfervantia devota concurrit, Se ipfius, cui Sacerdotale minifteriiim deputatum eft , Natale coli-tur iacramentì. Dumque reftricìius caftigatiufque viventCS in Sanimi Punti ficii proficicndo membra transferimur , ade« ptum temporaliter hunc honorem > p o t ò fieri fpcramus « t e r n a n i . Per &c. F r a t t a , Domine , q u « f u m u s , ut & de noftra gaudeamus pròveétioms augmento, de de congruo Sacramenti Pafchalis obièquio . Per &c. Benedidionem tuarn, Domine , Populo fupplicanti belùgnus accumula; ut Se de bona converfat ione fui Pràfulis fén> per e x f u l t e t , Se de iacr« feiiivitatis celcbritate latetu-r , Per &c* V.

Item alia

.

Domine Deus , Pater g l o r i a , fons honorum , qui licèi Ecclefiam tuam toto terrarum orbe diffufam l a t i t a t e munerum ditari non defittali Scdemtanien beati Àpoftoli tui Petri tanto propenfìus intueris, quanto iublimius effe volutili ; da inibì famulo tuo hujus providentise tu« diipoiìtionibus exhibere congruente! 1 offici um ; certus te uni ve dì s Ecclefiis collaturum ? quidquid illi prsJftìteris, quam ( * ) cun&a r d p i c i u n t * Per dee. Domine fan&e, Pater omnipotens, «terne D e u s , da no™ bis grati « tu« dignatione auge ri &c. (a) Domine iandk , Pater omnipotens, «eterne Deus, qui ine nulla praditttiti fiducia me ri so rum , ineffabilis grati« illud e r e , /amili« tu« prafidere tribuiiti : attoHe quosiUicitas, & guberna quos erigi* -, ut quorum auétor tu h o n o r u m , Ìls ipfc perfedor, Per&c, (¿0 D e u s , cujus univeri« via mifericordia eft femper Se veri(*) Legcndum videtur : quam cundfoe reÌpicii-nr. (a) t.adm tjl, a c fu perì or , fecundum locum teuens\n Ter ti A Mi {fu |b). tìac gmm difftrt a urti*- ^ratìonis fn^trìvris Mijf* liL.

i34

CODEX LirVRGlCVS V e r i t a s : o p e n s tui dona profequere ; Sc quod poifibîlitas nois. habet fragil jtatis huinanae, tuis beneficiis impende -, ut cœleflibus ii:yftenis iërvientes, & Fideî i n t e g r i a t e f u n d a t i , & m e n tii. luceant puritateconfpicui , Fer &ç. Domine D e u s , Pater g l o r i a , f o n s bonorum &c. ( a ) Omnipotens Se mifericors Deus , qui benigne Temper opera r i s , utpoiïimus i m pie re , quae praecipis : dileftarum tibi oviuni adefto Paftori ; quia tui eft m u n e r i s , t u r q u e v i r t u t i s , u t & regendi obedientes, & probabiles poifint elle R e d o r e s « P e r &c„ Deus m i f e r i c o r s , Hex e t e r n e , da f e m t u t i noftrae p r o f p e r u n j curium.. Et ut tibi in populi tui devotione p l a c e a m u s , tu i a n f t o prgefide gregi ; 6c ad tuorum obfervafttiam mandato-* r u m , tu omnium dirige voîuntates. Per See. D e u s , cujus arbitrio omnium Saecuiorum ordo decu rrit : refpice propitius ad noftrae tempus aetaris • E t ut tibi fervitus noilra complaceat, tua in nobis dona conferva • Per &c„ D e u s , dierum t e m p o r u m q u e noftrorum potens & benignus m o d e r a t o r , collatis in me per gratiam tuam propitiare muneribus ; Sc in hune affeâum dirige cor plebis Sc P r a ß t Iis ; u t nec Paftoris obedientia g r e g i s , nec gregi défit cura t a f t o r i s . P e r &c. V • Item alia• Deus j qui propter Eccleiia» tuae gübernacula d i f p o n e n d a j fie ejus Principes f u b l i m a f t i , ut minimos quoique non de feras; : p r a f t a , quaefunms, ut Apoftolicas Fidei , doîlrinœque veftigia vel longe f e q u a m u r , i m i t a n d o , qux, licet i n f i r m o , comitamurofficio» Per See. Ad gloriami / D o m i n e , tui n o m î n i s , annua fefta repetentes Sacerdotal is exordii ; hoftiam tibi laudis offerimus, iuppliciter exorantes, ut cujus minifteiii vice tibi iervimus immeriti fuffragiis ejus reddantur accept! * Per See. Vere (a) J{epetìtionem Orationis bujus in .hac eadem Mijfa , ¿tmanutnfwM ofcitantiœ non injuria adferibas ,

ECCLESIA

V NI VE R S J£ *

135

Vere Dignum» Cam extìltatione trepidos, & cum pavore fetantes. Sicut enim de tuo munere gratuiamur, ita de noftra fragili tate metuimus, E t quantum de hu roana: conditionis exceifibus formldamus, tantum de tua gratia , quae virtutem perficit in infirmitate , confidimus; propenfius implorantes, ut quem tanta; Sedis honore decorarti , moribus exiftere non patiaris iiidigiium ; & cujus forma* fucceiTorem nomine prsftitif U , quantocumque etiam bonae.converfationis adnifu fieri tribuas fe¿iatorem • Per Prxfra, quasfumus, D o m i n e , cum acceiTu temporum reffi moderaminis incrementum ; ut quod. dignitate pr^ferimus juftis a£tionibus exfequamur c Per &c„ Multiplica, Domine, quaefumus ¿in Ecclefiatua fpiritum gratin , quem dedifti; ut per dignum Pontifici« inftitutum, ereicat tuorumdevotio fan&a Fidelium.... Per &c*

YU,

Item alia* .

Omnipotens fem pi terne D e u s , origo cunftarum perfecHoque virtutum : da nobis, qu^iumus, & exercere, quse re£U funt, & predicare , qua: vera: ut inftru&ionem- gratin tuaeprse— beamus & agendo tuis fidelibus & docendo * Per Sulcipe 5 Domine , qu^fiimus f oblationes & preces, quas & pro reverenda Pafchall fiipplices adhibemus, & pro fqjelimitate recolenda primordii Sacerdotalis offerimus, ut eo~ tum nobis interceflione fintprofpera, quos nobis hujus mune» ris & Doloresconftituis &us impedì r i , ipiritali facias vigere propofito ; Se fic rebus foveas traniìturis, ut tribuas potius inhasrere perpetuis. Per &c »

* X. lime alia .

Omnipotent fempiterne Deus, qui nos ab hoftibus défendis immeritos : praefta, quaeiumus , ut Se morum nobis ad fît Se Fidei redì:itudo , qua pietatis tuœ mereamur augmenta . Per&c. Quiefumus, Domine Deus nofter , utpropitiationis tux nobis collata fecuritas non nos efficiat negligentes, fed potius f d cultum nominis tui reddat acceptos « Per &c. J S . Sacris

!

SS8

t o p

E X

L i r V R G I C V f

Sacris, Domine, myfteriis expiati, & veniam confequa* mur & gratiam Per &c.. Vere dignum . Clementiam tuam toto corde pofeentes ; ut qui nos à corporalibus tueris advertís, ab hoftibus quoque mentis,expedías ; & quos exteriore tribuís tranquillita te gaudere, interius facias effe pacíficos, Per&c. Repleti, Domine, muneribusfacris: d a , quaefumus, ut i a gratiarum iemper ailionc maneamus.. Per &c, * Guberna, Domine, quaefumus , tuam placatus Ecclefiamj ut potenti moderatione diretta, Se incrementa libertatis acci p i a t , di in religioni« integritate periiftat • Per &c.. X I . Item

alia..

Ad te corda noftra, Pater aeterne , converte ; quia nulli* iieceffarjis indigebunt, quos tuo cultui praeftiteris effe iubjcclos . Per &c. ( a ) Ut cuu&is nos Domine , foveas adjumentis, tui$ apta propitius difciplinis. Per&c.. {by Sacri ficium deferi mus de perceptione tuo rum , Domi, ne , praìftitorum ; ut percipienda fecurius uberiufque fumamus . Per dee* Vere dignum..Simulque pro muñere generali, quo viviI U U S , de pro fingulis quibuíque fubfidiis tuam munificentiam predicare ne coliatis &c..(V) (d) Praefta, Domine,, quasfumus, ut temporalibus &c. Siiccurre , Domine > quasfumus , Populo fupplicanti dee. ( O

Item

( a ) lUc or atto Jupra babetur in-Miffa XllU pro *}ejunio Mettfis Decim i.. W ibidem exarata quoque legitur & ifla „

tU3S flint ¿ tuorum dirige voluntates Per &c» No a

ECCLESIA

V NIVERSM

.

14 *

Non retribuas nobis, quasfumus, Domine, quse malis operibus promeremur ; fed quos/ure corripis à vernate diigreffos> protege tua miferatione corre&os • Per &c. Proiint nobis, Domine , frequentata myfteria ; quae nos à cupiditatibus terreni* expediant, & inftituant amare cadeftia * Per &c. # Verèdignum . Ut divinarci jugiter gratiam iubfequentes, juftitiam tuam , quam deii&is noftris inceffanter offendimus, »¿tu meliore placemus . E t quibus merita debetnr pcena perverfis ? indulgenti«* tribuatur ab iniquitate ceflantibus. Per &c* Ab ornili errore nos,. Domine, quaefumus , expient Sa« cramenta, quse fumiìmus, & dulcedinem mentibus noftris tuse iiiavitatis infundant. P e r & c . Da populo tuo, Domine, • qufeiuntus, fpiritum verità— iis Sc pacis; ut & te tota mente cognoicant, & qua? tibi iunt placita roto corde fectantes, bonorum tuorum femper miniere potiatur. Per&c Wj

X V I , Um alfa .

Pi-otedor m te iperantium Deus , prasfta, quaeftmius, ut ¡majeftatem tuam fine ceflatione laudemus *, & ut tibi poilìmusjugiter familiari, falutem nobis tribue mentis & corporis» Per&c, v / Mifericordiae tuae remediis, quaifumus, Domine, fra» gilitas noftra lubiiftat, ut quae fui conditione defecit, tua vegetatone reparetur Per &tv Qu filini us, Domine Deus nofter, ut interi us nobis exteli'ufque conferant hxc myfteria fanitatem, qnae famulis tuis iti utroque voluifti pnebere f'ubiidium » P e r & c .

Poß Injirmiiatem #

Vere dignum. Q^i famuJos tuos ideocorporaliter ver* beras, ut mente proficiant : potenter oftendens , quàm iìt pietatis tua: preclara falvatio; dum praeftas, ut opere tur üiobis jttum lafirmitas ipfa.mediciaam.. Per Deus \

h

i4a

CODEX

Lir

VRGICV

S

Deus, qui diligendo caftigas, & caftigando nos refovcs : prx&à , ut de utro^ue tibi gratias iemper referre valeamus . Per &c* Tuere, Domine, Populum tuum, & ab omnibus peccatis ciemcnter emunda; quia nulU eiaocebit adverfitas > fi nulla dominetur iniquità« • Per &c*

XV11.

Item alia.

Eripe nos > Domine, quasiìjmus ab his> quae .di vi u s funt contraria voluntatis Et quia tui operis eft omne > quod vidimus : praefta, ut tui famuli, tibi piacere pofjimus. Per &c. Quae fu m us, Domine, ne nos tales patiaris exiftere , quibus merito dominentur adverfa. Sed hujyfmodi potius e tìfici tribuas, qui beneficili tui non perpetuo judicemur indigni . Per &c. Oblati Sacrifica, Domine, qusefumus, pra?ftet effe&us , ut eidem convenienter aptemur. Per &c. Vere dignttmVMajèftatem tuam devotis mentibus implorantes, ut ficut ex te habenws effe, quod fumus, fie per gratiam tuam & bene velie fumamus, & bonum poife, quod vo~ lumus. Per Da , qusefumus, omnìpotens Deus, ut niyfteriorum virtute fanilorum vita noftra firmetur j Per &c. Plebs tua , Domine , Sacramentis purificata Capleftibusf quod fumit, intelligatj quodguftu delibat, moribus apprehend a t j quod juftis orationibus expetit, tua miièratione pereip i a t . Per &c. X V i l i , hemalia,. Magnificamusj Domine clementiam tuam, qui & veniam peccatoribus& miferis praeftas auxilium. Per &c. Nomini tuo,< qusefumus, Deus «terne, da gloriam \ quum & immeritis benefacere omittis . Per Vere dignum. Refenon rentes gratias & precantes, ut tibi nos piaci-

ECCLESIM

VNI VE RSM*

14?

plácitos effe perficiens , quibus fuccuris Indignisi propitkris acceptis. Per &c. Quanto te , Domine,, predicare fufficimus, qui pariter immeritis tribuís de nioerore laetitiam... Per &c. Da , quaefumus, Domine , Populùnvtuiim ad tetoto corde converti. Quia quosdefendis etiam delinquentes, majoripietate tueris fmcera tibiamente devotos . Per &c e .

X I X. Item alla.

Pi'íefta,y quaefumus, omnipctens Deus, utinterinnúmeros vitas praefentis errores,.tuo femper moderamine dirigamur.. Per # Facnos, quaefumus, Dòmine,, qua» funt r e i t à , fe&ari, integritatem confcientiae diligere femper & famae. P e r & c . Sacrificii t u i , Domine, Jalu taris efFe&ibus & nosexpiari, & tuanos canfídimus remedia promeren . Per &c e Verè dignum Qui quumXumma i ì s R a t i o , nofque rationales effeceris j certum eft, tantum nos àtua participatione div e d e r e , quantum ab azquitatis tramite deviamus ; & tantum in tua finiilitudine permanere r> quantum non diveliimur ab ordine veritatis... Per &c*, SanéU tua n o s D o m i n e , quaefumus, & vivificando r e novent, & renovando vivificent„ Per &c* Fideles tuos, Domine benedi&io deiiderata"confimiet j quae eos & à tua voluntate.numquam faciat difcrepi.re, & tuis femper indulgeatbeneficiis gratulan .«Per

X Xr Item alia ^

Praeik,Domine -, quaefumus, ut mentium reprobarum non curemus obloquia ; fed eadem pravi tate calcata, qua; domui tuse conven i u n t , rati o n abi 1 i te r e x fequ ani u r . P e r Qii^fumus , virtutum caeleflium Deus, ut deípe¿lis falfitatibus iinpiorum ,, conlcientiaeiamasque noftrac profutura fe£kmur. Per&c., D a , quaefumus, omnipotens Deus, uthu/us obUtioi is e£fe¿ius>

144

CODEX

£irVRG/C.V$

iefrus & tibi non piatita refutare s 6c prüftet nobis amare, quae xedta f;nt • Per &c* Vere dignum. Ut nos ab operariis iniquitatis digitanter expedias, & ncc proprio reos fieri patiaris exceflu, aec alienis impietatibusprsebere confenfum. Sed mores noftros & moderatione coniponas, ut taci in nobis, quàmin aliis, quae iunt fili l a , lervemus. Per&c« Aboccultisnoftris munda nos, Domine, & abalienis pra~ •vitatibus benignus abfolve ,, ut tua fan ila pura mente iiaiumus. Per &c. >; Familiam tuam, Domine, propitiata majeftate circumf p i c e j ut nec fuis infera iìt vitiis, nec externis obligata peccatisi fed ab utriique libera tibi femper & purgata dderviat * Fer.&c.

XX I. tiem alia,

Da, qu^fumusj omnipotens Deus, ut toto tibi corde famulemur; quia nulla nobis pr&valebit hoftilitas, fi in te, Domine, ¿veraciter confidatimi . Per Hujus nobis , Domine , qusefumus , facrificii placatone fuccurre, cujus remediis dignaris abfolvere peccatores..

WètM^ [

\'

,

• i' ' '^J'", Sfalli

Ve rè dignum. Qiria, dum beneficia tua largiris, indignis magna, pietate nos admones , multo potiora dona fumtur o s , fi praxeptionum tuarum & eruditionibus profìciamus & fadlxs • Per &c. Majeftatem tuam, Domine, fupplices deprecamur, ut nos Si cseleftibus expiare myiìeriis, & perpetuis non definas fovere praefidiis • P e r & c . : Tu ere propitius, Domine> quaeiumus, familismi t u a m , & quam benigna defenfione non deferii, propenfius tibi redde fubjedtam j ut gratiam tuam , quam fumit indebita , copiofius devota percipiat. Per &c.

Item

E C C LE

SI J£

V A U V E R S M .

XX11.

Item alia *

14J ,t

Deus, qui juftitiam diligi s, & ijijufta condemnàs : da nob i s , quaefumus, & amare 1 quae re&a funt > & perverti vitar e , Per &Co # Veritatis au&or & mifcricordiae > Deus, qui nos Se folicitudine non pigros effe Se neminem laedere voluifti : pa lila> quid unni i , ut nulli noxia cupiamus ¿nferre 3 Se vexare rnoiitm tium caveamus incurfus „ Per &c. Ab occultis noftris tua n o s , Domine, fan£ìa punircene, & ab externis erro ri bus perpetua virtute defendant. Per &c. Vere dignum . Mi ièri cordi ani tuani, Domine, deprecantes , ut nos divinis rebus tribuas Üudere veracitcr ¿ nec fub fpecie religioni« facros impugnare patiuris effe&us, Qaoniam iibi tr>odis omnibus inimici finir., qui tuse voluntan nituntur elle contrarli, (a) qui prop ri se filutis operantes excidium > tu is difpolitionibus ad verla mente ni tun tur . Per &c. Munerjs divini perceptio, quaefumus, Domine ? femper è nob's Se peccata noítra iubinoveat , Se externa depeliat • Per Scc. ì apubtm tuumDomine , quaefumus, poffide CieMibus inftit utís i i¿t,omi\ia litando , quae mala íunt & bona cunda izando , non indignatiojicm tunm ¿ led jugiter miíericordiatn confequatur • P e r d e . X X l i l . Umana* Concede , omnipotens Deus, ut& gaudiorum plenitud!flem confequamur, & majeftati tuae propeníiu* íimus devoti Per d e . Oflferimus, Domine, laudes SÍ muñera ; pro conceflls benefices exhibentes gratias, Si pro eoncedendis íuppliciter de Pecantes. Per&c. / 7. M ( a )

^ IVPar. Jlgt

m m

^lrr-0pria sum varianti!

t i l' .

:

^

ídLUtís lefìionis

N

£acis

t r a b i lxl a

u HC

.

fi

«¿finm

fotos j &t a nnon , videntur

effeadditamene

COD EX

LirVRGICVS

tantum p r o peccatis noitris n o n r e t r i b u i i y q u £ i n e r e m u r , f e d i n f u p e r e t i a m c o n f o l a t i o n i s t u x d o n a praeftas i n i m e r i t i s : i n a g i s j i o s ad c u l t u m Hominis tui p i o l a r g i e n s m un e re p r o v o c a l i , quàm debita caftigatione compelli y & clementer indulg e s , ut f e r v i l i s iiietus i n e f f e & u m t r a n f e a t filiorum. P e r & c . T o t o tibi, D o m i n e c o r d e , f u b f t r a t i , bonitatem tuam f u p pJices e x o r a m u s , , u t n o s & t e m p o r a l i b u s praefidiis f o v e r e n o n d e f i i i a s , 3c ceternis i n f t r u e r e n o n o m l t t a s P e r & c L a e t e t u r , D o m i n e , q u s e f u m u s , P o p u l u s t u u s , tua d e x t e r a fublevatus f & à tribulatione refpirans, continuis protegatur a u x i l i i s ; & r e l i g i o f a c o n v e r f a t i o n e p r o f i c i e n s , & p riefen t i b u s b o n i s g a u d e a t & f u t u r i s P e r dee», (a) P r e c a m u r , o m n i p o t e n t D e u s ; o m n e s p r o p i t i a t u s a nobis remove pravitates, & cunftas benignus depelle n e q u i t i a s , P e r &c«.

Ad Virgincs facras..

R e f p i c e ; D o m i n e , p r o p i t i u s f u p e r has f a m u l a s t u a s , u t v i r g i n i t a t i s f a n & £ p r o p o i ì t u m , q u o d te inijpiraute f u f e i p i u n t , te g u b e m a n te c u f t o d i a n t P e r & c „ D e u s , c a f t o r u m c o r p o r u m b e n i g n u s habit a t o r , & in c o r . r u p t a r u n i Deus, a m a t o r a n i m a r u m :: D e u s , q u i h u m a n a m f u b ß a n t i a m in p r i m i s h o m i n i b u s , , d i a b o l i c a f r a u d e v i t i a t a m , ita in V e r b o t u o , p e r q u o d o m n i a f a d a f u n t , r e p a r a s , ut earn n o n ibi um ad primae' o r i g i n i s , i n n o c e n t i a m r e v o c e s , f e d etiam a d e x p e ri enti a m qu o r um d a m b o n o r u m , quae i n n o v o Sceculo f u n t h a b e n d a , p e r d u c a s ; 8c o b f t r i i ì o s a d h u c c o n d i t i o n e . m o r t a l i u m , jam ad iimiJitudinemprovehas A n g e l o r u m ; r e f p i c e , D o m i n e , i u p e r has f a m u ì a s tuas „ quae i n n u n u tua c o n t i n e n t i » f u « p r o poiitum c o l l o c a n t e s , e i d e v o t i o n e m f u a m o f f e r u n t , à q u o ipi* v o t a f u m f é r u n t .. Q u a n d o e n i m a n i m u s m o r t a l i c a r n e c i r cumdatus l e g e m n a t u r a e , l i b e r t a t e m l i e e n t i a e , . v i m confaet u d i n i s , , & ftimulos setatis e v i n c e r e i , n i f i tu h a n c fiamma»* (a)

In margine :

eie-' Ifijejunio

EC C L E Sì M VNIVERSm*

141

clemente r accenderes , tu hanc cupiditatem benignus aler es, tu forti tuctinem 111 iniftra res ì IifFuia nanique in omnes gentes gratia t u a , ex ornilinatione, quae eftfub cacio , i n ftella rum innumerabilem numerum novi Teftamenti hacredibus adoptatis, inter ceteras virtutes, quas filiis t u i s , non ex ianguinibus neque ex voluntate carnis, ied de tuo Spiri tu genius indidiiti : etiam hoc donimi in quafdam iiientes de largitatis tuae fonte defluxit : ut qimm honorem nuptiarum nulla interd i c a minuiiTent, ac fuper Ìan&um conjugium initialis benedi¿tio permanerete exifterent tamen fublimiores ani mac, quae in V i r i ac mulieris copula faiiidirent connubium, concupifcerent facramentum, nec imitarentur , quod nuptiis agitur , led d i l i gerent, quod nuptiis praenotatur. Agnovit Auitorem f u una beata vi rginitas , & acmulaintegritatis Angelicas, illius tbaiamo , illius cubiculo ik devovitj qui iic perpetuae virginitatis eft Sponius, quemadmodum perpetua virginitatis e it JFilius. Inipio ran ti bus ergo auxilium t u u m , D o m i n e , & confi rmari fé benedidìiunis tuae coniecratione cupientibus : da proteclionis tuae am ni men & regimen > ne hoftis antiquus, qui excellentiora iiudia iubtilioribus infeitat iniidiis, ad obicurandam perfetta continenti^ palmam, per aliquam ferpat mentis incuriani, & r ^ i a t .de p r j p o i i t j V i r g i n u n i , quod etiam moribus decet jneflc nuptarum . Sit in eis, D o m i n e , per.donum.Spiritus.tuij prudens modeftia, l'api ens benignità? g r a v i s lenitas, cafta l i berty's . In caritate fer.veant, & nihil extra te dili^ant : laudabili ter v i v a n t , laudarique non appetant. Te in Xanttitate corporis , te in animi fui puritateglorificent. Amore te ti meant j amore tibi ferviant. T u eis h j n o r its , tu gaudium , tu voluntas. T u in moerore folatium , tu in ambiguitate confilium , tu in injuria defeniìo , in tribulatione patientia , i n paupcrtate_* abundantia, i n jejunio cibus, in i n f i r m i u t e medicina . In te ;habeant o m n i a , quem elegere iupcr o m n i a , Per & c . T

z

Inà -

CODEX LITURGICO Incipit Velaiio Nupttalts

$

Exaudi nos, omnipotens & mifericors Deus ; ut quod nòUro miniftratur officio > tua beiiediftione potius impleatur. Per &c. Sufcipe, Domine, quiefumus, pro facra lege Conjugii inmuis oblatum; & cujus creator es opens, efto difpofitor » Per&c* Hanc igitur obJationem famulae tuae ( tlltm ) , cjuam tibi ©fferimus pro famula tua ( ilia ) , quaefumus, Domine > placatus aipicias. Pro qua majeftatem tuarn fupplices exoramus, ut ficuteam ad aetatem nuptiis eongruentem pervenire tribuifti» ile confortio maritali tuo munere copulatàm, defiderata fobole gaudere perficias, atque optatam feriem cum iìio conjuge provehas benignus annorum . Per &c. Quaefumus, omnipotens Deus, inftituta providentiae tu ai pio favore Gomitare; & quos Jegitima focietate connectis* longa* va pace cuftodi. Per Adeüo 3 Domine > fìtpplica-tionibus noftris , & infiitutis tuis j quibus propagationem humani generis ordinarti, benignus affifte; ut quod | te aruitore jungitur, te auxiliante fervet u r . Per&c» Pater, Mundi conditor, nafeentiumgenitor, multiplicand^ originis inßitutor , qui Adaecomitem tuis manibus addidiiti > cujus ex oilibus offa crefcentia pare ni form am admira» bili divertì tate fignarent: hinc ad totius multitudinis increment um , conjugaiis thori juila confortia , quo totum inter ie •fceculum colligarens, humani generis federa oexuerunt. Sic enim tibi piaci tum neceffario, ut quia ionge eflet infìrmius, quod homini iimile, quàm quod-tibi Deo fece ras, additus fortiori ièxus infirmi©*, unumefficeret ex duobus -, Se pari pignore io boles mixta manaret : dum per ordinem lue ret dìgeita pofleritas, ac priores ventura iequerentur , nec ulhim libi finerii in tani brevi termino , quamvis eifet caduca pofteritas. Ad i l i * f: haec

ECCLESIE

V

tflVERSM.

14?

hxc igtùur ventura hujus famuli tuxy Pater, rudimentafancìi-

fica i ut bono & proipero iodata confort io , legis astemie jura cuftodiat. Mimineritque iè, Domine, non tantum ad licentiam conjugalem , fed ad obfervantiam D e i , fan&orumque pignarum cuftodiae delegata»* • Fidelis & cafta nubat in Ch ritto, imitatrixque fan ¿la rum permaneat foeminarum » Sit amabili», ut Rachel, viro ; fapiens, ut Rebecca, longaeva & fidelis, ut Sarra . Ni hit ex hac fubcifivus ilie au&or pravaricationis ufurpet ; nixa fi dei mandatifque permaneat ». Muniat infirmitatem iuam roboredifciplinae. Uni thoro jundta conta&us vitet iliì— citos, Sit verecundia gravis , pudore venerabilis, do&rinis caekftibus erudita • Sic fcecunda in fobole j iit probata & innocensj & ad beatorum requiem , atque ad casleftia regna per veniat. Per &c 4 M E N S E

O C T O B R U

De ficcitate temporis »

Deus* in quo vivimus, niovemur, & fumili, pluviam nobis tri bue congruentem , ut praefentibus fubfidiis fufficienteradjuti, fempiterna fiducialius appetamus . Per & c . Domum tuam , Domine, quaefumus, propiciatus inhabita, & fubditorum tibi fidelium corda purifica ; ut bene piaciti s inhaerendo, cuntìa, quae bona ftmt, mereantur accipere Per &c. Exaudi nos, Domine Deus nofter, & Ecclefiam tuam in ter blindi turbinesflu&uantem , clementi gubernatione modera; ut tranquillo curfu portum perpetua* fecuritatisin-veniat Per Scc. . * *

v i

.. .. V N - v . imi!:... *

,

.7

.....

.

' g ìJ.

i-iie"^

!.. .IXtatotxthJ. •

J.Mr""?..

?.. .Jt*. ' '........

11

. 1....

g

. T"'» .1

•v'ff"

Refpice, quasfumus, Domine, noftram propitius ferviiutem^ u t , quodofferimus, fittibimuuus acceptum , fit flotti* fragiiitati fubfidium. Per Vere

ECCLESIE

V

tflVERSM.

14?

hxc igtùur ventura hujus famuli tuxy Pater, rudimentafancìi-

fica i ut bono & proipero iodata confort io , legis astemie jura cuftodiat. Mimineritque iè, Domine, non tantum ad licentiam conjugalem , fed ad obfervantiam D e i , fan&orumque pignarum cuftodiae delegata»* • Fidelis & cafta nubat in Ch ritto, imitatrixque fan ¿la rum permaneat foeminarum » Sit amabili», ut Rachel, viro ; fapiens, ut Rebecca, longaeva & fidelis, ut Sarra . Ni hit ex hac fubcifivus ilie au&or pravaricationis ufurpet ; nixa fi dei mandatifque permaneat ». Muniat infirmitatem iuam roboredifciplinae. Uni thoro jundta conta&us vitet iliì— citos, Sit verecundia gravis , pudore venerabilis, do&rinis caekftibus erudita • Sic fcecunda in fobole j iit probata & innocensj & ad beatorum requiem , atque ad casleftia regna per veniat. Per &c 4 M E N S E

O C T O B R U

De ficcitate temporis »

Deus* in quo vivimus, niovemur, & fumili, pluviam nobis tri bue congruentem , ut praefentibus fubfidiis fufficienteradjuti, fempiterna fiducialius appetamus . Per & c . Domum tuam , Domine, quaefumus, propiciatus inhabita, & fubditorum tibi fidelium corda purifica ; ut bene piaciti s inhaerendo, cuntìa, quae bona ftmt, mereantur accipere Per &c. Exaudi nos, Domine Deus nofter, & Ecclefiam tuam in ter blindi turbinesflu&uantem , clementi gubernatione modera; ut tranquillo curfu portum perpetua* fecuritatisin-veniat Per Scc. . * *

v i

.. .. V N - v . imi!:... *

,

.7

.....

.

' g ìJ.

i-iie"^

!.. .IXtatotxthJ. •

J.Mr""?..

?.. .Jt*. ' '........

11

. 1....

g

. T"'» .1

•v'ff"

Refpice, quasfumus, Domine, noftram propitius ferviiutem^ u t , quodofferimus, fittibimuuus acceptum , fit flotti* fragiiitati fubfidium. Per Vere

!

5

Lirv

o CODEX RGICVS V e r e d i g n u m • A d cujus i m m e n i a m p e r t i n c t g l o r i a m , ut

n o n f o l ù m i i i o r t a l i b u s tua D e i tato i u c c u r r e r i s / c d de i pia. e t i a r a moftaìitate

not tra n o b i s r e m e d i u m p r o v i d e r i s ,

& perditos,

l i n d e p e r i e r a n t , i n d e . f a i varis.., P e r & c . Q ^ a d u m u s , o m n i p o t e n s D e u s , ut i n t e r ejus m e m b r a n u m e r é n i u r , c u j u s C o r p o ri c o m m u n i c a m u s & S a n g u i n i - . P e r A o F a m i li a m t u a m , D o m i n e » d e x t e r a t u a p e r p e t u o c i r c u m detauxiiio; & profequatur, & perducat.

aboinni

pravitate

ad b o n o r u m

defenfam donis cadeflibus

premia,

g r a t i « fuse l a r g i t a t e ,

Per&c.

11. Jtem alla. Omnipotens fempiterne D e u s ,

fenfibus noftris propitia-

tus intende , ut à terrenis d e l e & a t i o n i b u s abftinentes^ p r o p e n fius caeleftia m e d i t e m u r . P e r & c „ Praefta , D o m i n e , q u a e f u m u s > u t p e r h a e c , q u a e h i s o b k tionibus funt agenda , .falvemur.

JPer&c.

V e r e dignum • C l e m e n t i a m tuam profufis precibus implo» r a n t e s , u t c o n d i t i o n i s humanae r e f p i c i e n s f a c u l t a t e m , q u i b u s t a n t a r e m e d i a p r o v i d i f t i , t r i b u a s , ut e o r u i n p e r t u a m g r a t i a m iiiìt c a p a c e s . P e r & c . M e i n e s n o f t r a s 6c c o r p o r a , D o m i n e > q u a e f u m u s , o p e r a t i o tuae v i r t u t i s i u f u n d a t ; u t q u o d p a r t i c i p a t i o n e f u m i i m u s j piena redenzione c a p i a m u s , Per & c . P r o f i c i a t , q u a e f u m u s , D o m i n e , i ì d e l i s P o p u l u s tua» p i e tatis i n f t i n & u , & ialubri c o m p u n z i o n e qua: p n e c i p i s ,

cxfequatur,

ut,

devotus ,

gratanter,

qu tua femper fit virtute defenfum * Per &c*. Suicipe, Domine, quaefumus, hoftiasmentiiim t u o n o mini devotarum, quibus nos & àterrenis contagiìs expiari, & cadefiibus contulifti propinquare confortiis. Per&c.. Vere dignum * Cujus ineffabili gratia circa nos hoc (Iugulare myfterium e f t , ut dudurn perditi atque proftrati , ad eam nunc gloriam rediremus,qua per Jefum Chriftum Filium tuum, Dominum noftrum, *genus ele&um, regale Sacerdotium , Populus acquiiitionis ,, & gens fandfca vocaremur Per &c. Hocnobis tuum , quaefumus , Domine, Sacramentum iìt abolitio peccatorunijfitfortitudo fragiiitatis humanse, fit con« tra Mundi pericula firmameli tu ni Per &c. Haec nos communio purget à crimine & cceleilis gaudii tribuat eile confortes * Per &c*>

V*. Item alia

Omhipotens fempiterne Deus, io protezione fidclium Populòrum antiqua bracini tui operare miracula uthoftibus noiiris tua virtute c o m p r e i i i s f e c u r a tibtierviat Romana de*Qtio.. P e r & c Suicipe, D o m i n e r quaefumus r hoilias quas tibi- prò faiute:

j5i

CODEX

LITVR

GICVS

J u t e tuae p l e b i s o C r i m u s ; 6c f a c r a m e n t i s c a e l e i i i b u s f e r v i e n t e s , a b o m n i c u l p a Ii b o r o s eile c o n c e d e . P e r & c . V e r é d t g n u m . Q¿ii p e r i n e f f a b i l e m p o t e n t i a m V e r b i t u l , ficut h u m a n i g e n e n s es c o n d i t o r , i t a b e n i g a i í i i m u s r e f o r m a tor* Per &£•

VL ítem alta .

D e n s ? q u i r e m e d í a íaiucis h u m a n a s i n p r a e f e n t i s m y f t e r i i f o l e m n i t a t e p o f u i f t i : d a n o b i s , u t ficut hxc A p o f t o i o r u m t u o r u m prasdicatione c o g n o v i m u s , ita e o r u m fuffragiis confequa*m u r . Per &c. M u ñ e r a , q u a e f u m u s , D o m i n e , t u « p l e b i s p r o p i t i a t u s afiiii n e ; u t q u a s JFidei p i e t a t e p r o f i t e t u r , S a c r a n i e n t i s c a e l e f t i b u s apprehendat• Per &c. V e r é d i g n u m . I n c u j u s R c f u r r c Ü i o n c m i r a b i l i m o r s occi*» d i t r e d e m t o r u m , & o r t a eit v i t a c r e d e n t i u m . E t i d e o c u m - » Angeiis

Super Defunföos* O m n i p o t e n s fempiterne D e u s , qui contulifti fidelibus tuis remedia vitaepoft m o r t e m : praefta, q u a e f u m u s , p r o p i t i u s a c p l a c a t u s , u t a n i m a f a m u l i t u i ( illius *) á p e c c a t i s ó m n i b u s e x p i a t a , i n tuae r e d e m t i o n i s f o r t e r e q u i e f e a t # P e r & c . Hoftias tibi} D o m i n e , humili i'upplicatione deferí mus ; u t a n i m a f a m u l i t u i ( Ulm ) , p e r haec piae p l a c a t i o n i s o f f i c i a , perpetuam mifericordiam confequatur. Per &c. H a n c igitur o b l a t i o n e m , q u a m tibi offerimus pro a n i m a f a m u l i t u i (illius, q u a d i m m s , D o m i n e , p r o p i t i a t u s a e e i p i a s ; & m i f e r a t i o n u m tuarurn largitate c o n c e d a s , ut q u i d q u i d t e r r e n a c o n v e r f a t i o n e c o n t r a x i t , bis facrificiis e m u r i d e t u r , a c m o r t i s vineulis a b f o l u t i s , t r a n i i t u m m e r e a t u r ad vitam« P e r & c , ^'v. „,- I i * . . ' , " O m n i p o t e n s & mifericors D e u s , in cujus omnis humana c o n d i t i o p o t e f t a t e c o n f i f t i i : k i x i m a m f a m u l i t u i ( illius ) q u í e í ü nius»

£ VC LESI

¿E 10,NIFER$j£.m

153

m n $ y a b o m n i b u s a b ibi ve p e c c a t i s i u t poenitentios f r u i b i l i > q u e m v o l u n t a s e j u s o p t a v i t , praeventus m o r t a l i t a t e n o n p e r d a c . Per & & falutenu. Per & c . Vere dignum * Quo ni a in tu magnificaris in tuorum laude San&orum » Etquidquidt ad e arum pretiofam perdnet pailioiiem, tuae funt,opera miranda potènti^: quhhujus Eidei tri bui s dementer ardorem : qui fuggeris tolerantiie firmitatem : qui largiris in agone vi ito ri am .. Per & c . San ¿lo rum tuorum nos ,quiefumus, Domine, femper fefta, latificcnt>. 6c.ma)eftati tu^.perpetwa.placatiione commendent * Per&c* Piaefta, Domine, quaefumus, ut ficut Populus Chriftkr nus Marty rum tuorum temporali iòlemnitate congaudet, ita perfruatur eterna ; & quod votis celebrar, comprehendatef-

•• ~J v

*"•/.,• Z'Mjh • », WMMIMMÈÌ'I

In fiatali San 51a Goccili ec», V^^t^^V^T^I^-a^^

'•'•^mM''''

^È^Èt^^^'

-f '."I nomini tuo fubdita pofcunt cordafideliunr, ut quia iili-c te nihilpoffunt implere, quod juHum eft, tua mifericordia iargiente , & quae refta funt apprehendant, & omnia-iibi profutura percipiant. Per 1 J. Item alia *

i. ,•„ .s . saggia ~ -

:

"

Gmnipoíensfempiterne Deus , qui eligís infirma Mundio ut fortia quaeque confundas : da nobis in fefti vitate fanftae Martyris Cíecipae congrua devotione gaudere ; ut & potentiam tuam in e/us paííione laudemus, Se provifum nobis percipiamus auxilium Per&c*, Cono rum omnium, Deus, au¿íor arque largitor, qui uD humanum genus ad confeiSonem tui nominis provocares, Ctíam in fragili perfcciftí conditione Martyrium : prarfía , quaefiimusut Ecclefia. tua, hoc exemplo commónita, nec pati pro te metuat, & caeleftis prxmii gloriam concupifcat • Per &c> Super has, quaefumus, hoflias, Domine , benedidlio copiofa deícendat, qa&Sc fandVificationem nobis clementer operetur , & de Martyrum nos foJemnitate laetificetPer &c* Veré dignum. Qui perficisin infirmitatc virtutem , beata glorioíaque Caecilia, defpe¿to Mundi conjugio, ad confortia íüperna conten de ns y nec retate mutabili pnepedita eft nec revocata carnis illccebra „ nec íexus fragilitate deterrita * Sed Ínter puellares anuos, ínter í'&culi blandimenti « inten fupplicia perfequentum,, multiplican vi ¿lo ri am Virgo , caita, & Martyr explevit, & ad potiorem triumphum íecum. ad regnacsleftia, cui fuerat nupta , perduxi*Per.&c», 111. ftiiMúU&é Fiant ^

P

í

0

A

> Dòmine, tuo grata confpc&ui muñera iupplícam*

í t U r a

e x

wtwti

lefttGM

W Caíia , eft vattans UHio .

additami

158

CODEX

Z i r V R G I C V S

tis Ecclefige ; & ut noftrse faluti proficiant, adfit interceifio ibeata San&orum * Per&c* Vere diguum .. Q u i , ut de hofte generis humani major pompa duceretur, non folùm per Chriftum Dominumnoftrnm diabolicam deftruxifti tyrannidern, nec tantum pro fubverfione Protoplafti, per virilem fexum Marty rum beato rum meritami deceptori reciprocas u Iti one m ; fed etiam in Evas matris inimicum , per foemineam c o n d i t i o n e r j retorques jure vindiAam; ut qui male in fua Paradifi felicitate fidentem fexum utrumquc proftraverat, nunc ab utroque per tuam gratiam calcaretur. Quod ianlta Cacilia hodierna confezione teftifieans , ( a ) ( perficiens ) ne de fide tarnen connubi* promifia diicederei, cum , quem conjugem fuerat habitura , (b) ( quem fuerat fufceptura conjugio jfecit comjtem paffionis,. Per &c, 1 V . Item

alia•

Da, quaeJumus* omnipotens Deus, ut fanftae Casciliae Mar* tyris & annua iòlemnitate Jastemur, & taut« fidei proficiamus exemplo. Perde e» S a n d « Cacilias fefta recolentes, preces offerimus, hoflias immolamus » Prxfta , Domine , quaefumus, ut cum praeiidio temporali & vitae nobis prsebeant incrementa perpetuar« Per &c. Vere digftum. Quo ni am ficut humanuni genus in iitroquc fexu Di a boi us merito pravae ronfeflionis eliiìt j fic utriufque confezione magnifica , per tuam gratiam , triumphatur. Clariorque vittoria eft , quum fublimis illa fubfiantia, quae fimilem fejaiiabat Airi/Timo, & in hominis cafu Dei opus fu bruì ile plaudebat, foeminea conditione fuperatur * Cujus glorile nobis diem beata Cacilia Martyr iliuftrat ; quit nuptiis deputata terrenis, nupfit in a d o , ft jnundanoLicata conjugio , divinum (a") Perficiens, ab und at tx » (b) Varia nt is / eft io nis funt jugio*

varianti Uttione . quoque verba** quem

fuerat fufceptura

ECCLESIE

UNIVERSE.

eff fortitaconfortium -, ipfumque temporalem vi rum , cui m o r tali fu era t more n e f t e n d a , M a r t y r i i foedere fecum Virgo catta fecit «ternum Per &c..

V. Item alta.

Q u se fu m u s , virtutum caeleftium D e u s , ut facrificia p r o f a n a « C e c i l i * iblemnitate d e l a t a , defideriorum nos t e m p o r a lium doceant habere contemtum,, & ambire dona faciant cadeftium gaudiorum . Per &c„. Ve rè dignum. Quia viciilìtudo nobis eft hodie coliata mirabilis : quum il le Hotter inimicus , qui hominem Paradifi felicitate confpicuuiiv, & totius mortis ignarum ,> du m propria integritate Adendo p r a e f i d i a d i v i n a non quiereret , viperea calliditate i u b v e r t i t , nunc inter hujus Mundi miferias , & in exilio d a m n a t i conditionis hunianae, à mortali fragilitate, fed in te fidente 3 proiìernitur » E t quum prima mulier viro Tuo dux fuiffe referatur ad Iapium, nunc confefïïo pueilaris >s virum praeced e n s , ducit ad p r e m i u m . Per &c. Exaudi n o s , , Deus falutaris n o f t e r , ut {¡cut de San£hc C aerili a* fefti vitate g a u d e m u s , ita pia* devotionis erudiamur affe&u • Per R e f p i c e , Domi ne qu aefum u s , plebem tuam r de San£lae Cœciliœ Martyris glorificatione gratulantern ; & beneplacîtum fieri tribue iacratarum tibi mentium famulatum : ut qui in Sanctis tuis te honorare noivdefinunt, perpetua d o n o r u m t u o r u m largitate p o t i a n t u r d e quodvifibiliter e x f e q u u n t u r , inviiìbiliter a p p r é h e n d a n t P e r &c.. I X . Kalendas Decembris..

Natale. SanBorum Ckmentis & Felicitatis *

•

| ' ..; > . ¡ § ¡ ¡ 1 I é O m n i p o t e n t fempiterne Deus, qui in omnium'Saniloruni^ tuorum es virtù te mirabilis ; da nobis in b e a t i Cle mentis annua 111 aitate laetari > qui FiliJ tui. M a r t y r & Pontifex , quod. m initie rio geiiit, t e f t i m o n b c o m p r o b a v k > & quodpr&dicavir. m e y,firmavit exempio.. Per Pro-

COD EX L j r V R GICVS propitiationem tuarn,, Domine & c . ( a ) V e r e dignutru Saniti Clementis Martyris tui N a t a l i t i a ce^ lebrantes, qui cognationem r e l i q u i t & patriam; & poft odo rem tui nominis ter ras mariaq.ue tra nini i t t e n s , abneganfque fernetipium , cruceai peregri nati onis.aiTumfit ¡> ut te per Apoftolorum tuorum veftigia fequeretur „ Cui tu , D o m i n e , fec un ctòni proni iffionem Filii t u i , tam in proferiti faeculo „ quàm futuro, centupli muneris premia repenfafti. Nani beat&ffimi Petri inox tradito d i f c i p l i m i j parentes, quos in genitali foloperdiderat, in externa regieoe reitituis ; quos t e r r e n a generationis amifer a t , divinae reddìs naturai participes, Deinde Magiftri fui V i cari um per ordinem fubrogando , Roman ae U r b i s , cujus p r o pter te ciefpexerat djgnitatem, tenere conftituis Prìncipatum s proque tranfitoria ciaritate , caelefti facis honore confpicuum . Poft remo Martyrii gloria f u b l i m a t u m , prò temporaUbus,gdti$ «ternani provehis ad c o r o n a m , P e r & c * Ì1, Item alia m Afcendant ad te, D o m i n e , prec.es n o f t r o , & tuorum vota fidelium numera fuppliciter oblata c o n c i l i e n t i quod etiamii noftris operibus non m e r e m u r , quaefumus, Sanilorum nos ia~ terceilìone mereamur.. Per V e r e dignum* M e r i t ò etcnim, Domine, detriumphis t u o n i m M a r t y n m i g l o r j a m u r ; quia in viftoriis eorum tua mirabilia confitemur , San&i Clementis hodie Sacerdotis & Martyris tui,fefti vitate gaudentes : quem beati Apoftoli Retri eruditionibus inftitutum, Se in Pontificatimi Apoiìolic« Sedis e t e i l u m « atque in martyrii incly.ti fine gloria coronatum , h a b i u t i o caeleftis e x c e p i t P e r 111. Ite.m alia. Beati Clementis Sacerdotis & Martyris tui Natalitia ven e r a n d a , D o m i n e , qusefumus., Ecclefia tua devota folci piatii & fiat ( a ) Xepetitur heìc Oratio,prima , qua legitur fupra in prima Mt}j4 naia li Santi* Cecilia!,

i

rnm^mwm'wwmvmmmwmmwms» • i»

i? JVF. itfí £ t e z E f / J ? ^ AVI a¿ fiat magnx gloviñcationis amare d e v o t i o r . P e r & c . Interceífio fan&i Clementis Sacerdotis & Marty ris, mifer i c o r d i « tu», Domine , muñera noftra conciliet, u t , quod mérita noftra non fupplent, San&orum tuoriim deprecatione peuietur.Per&é» Veré dignum* Quoniam per fanáí Spivhus largitatenrL* beatusille Clemens hodierna nobis exfultationis affeítum magnifie« paííionis agone íacravit : qui Mundo n o b i i i s , amare < hrifti nobilior ^ pió labore eonípicuus, & inter parentum veí inqmíitione vel receptione mirabilis , Apoftoíica* pnedicatio1 » n j j • .f « * % xiis Íideliílimus alumnus acceptus,Sacerdos refuiílt egregiu% & Martyrinfignis. P e r & c . i V» Item alia m A c o p e , quaífumus, D o m i n e , hoftìas, tua nobis dignafcSone colJatas : quoniam & te creante procedunt, & tu c a S t f Jiumanae íalütis & g l o r i » , quibustibi grata: f ù n t , condidifti , P e r &c# Veré dignum. Beati nobis enim Clementis hodie p r a g ma repetenda f u n t . Q^t divina infpiratione flammatus reliquit p a t n a m , in tuîs prasdicatoribus . . . J íequendo, & a m i f í j $ parentes alicnis invenit i n t e r n s . In eweris rcgioufcus humil s, . ^ eft g l o r i a i » , & íummam recepit & intelk^u capere, quod dev otione féftatur -, ut tiiis difpofitionibus gubernata , quos preferiti veneratur obfequia > participation perpetua contingere mereatur. Per &c. M E N S E D I C E M B R I Vili. Kalendas Januarii.. *

S

Pajìorìs

NATALE

Et r

-

"

DOMINI?

Martyrum

'

*BaJìleì, & Joviani, & Vittorini , J Felicitai is y & Anajìajta .

'

Eugenia

Deus, qui human» fnbftantia; dignitatem &mirabiliter rondidifti, & mirabilius reformafti : d a , quaefumus, nobis Jefu. C hrì ili Filii miDivinitatis effe con fortes , qui humanitatis 110« ftrai fieri dignatus eft particeps. Per &c; Da.nobis, qucefumus, omnipotens & mifericors Deus , & fempiterne; Pater, ut Nativkatis Domini noftri Jefn Chrifti f o k n m i à , quae prazientibus officiìs: prasvenimus , lie nova fint nobis, & continuata pernuneant * iic perpetua perfevercnt y ut pro fui miraculo nova f e m p e r exiftant. Per &c„ Vere.dignum. Quoniam quidquidChriftiance profeffionis devotione celebratur , de hac fumit folemnitate prlncipium , & in hujus mnneris myierio coniinetur .. Hoc: in ìpfis generis hum ani parentibus declamimi eft,. Apoftolo pro tettante, quum de primis hominibus loqueretur : Sacramcntum hoc magnum eft.. Ego autm dico in Chrijlo & in Ecckjìa.. Hoc Patriarchal dBveriìsa&ionibus & vocibus iìgnaverunt. Hoc illa Legisobfcrvantia figurali® aiferuit. Hoc pr&dixe runt cu 11 ¿iurum prassi "" cairn

ÌS3*-/' •

_ «? . |

'

- '• vW

: •

» - .•• VE • ¡ss "i V Wr^f^ ^ » . . . • ; V6 8 CODEX LirVRG ICVS conia Prophetarum. In hoc ceremoniarum veterum plcnitudo eft . In hoc prcrièns caeleftium miniftratio eratiarum . In hoc bonorum pollicitatio futurorum * l a q u i , dum mamfeimhmc l r %• r\ % t' comprobantur > qua: fuerant pra>diaa, compleri, ratio na.biliter credimus & prudenter, Per ^ quae piomittuntur eile ventura* Da iioKs, quaeiiimus, * Domine Deus ' nofter, ut qui * Nati4 vrtatem Domini noftrijefu Chrifti nos frequentare gaudemns* dignis converfationibus ad ejus mereamur pertin^re confo rti u m . Per&C. Largire, quaefumus, Domine, famulis tuis F i d e i , Spei, de Caritatis augmentum ; ut qui de Nativitace Domini no AH tui Filli gloriantur, & ad ver fa M u n d i , te gubcrnante , non fentiant, & q u i temporaliter celebrare ddìderant line fxaeper 1

fièli IL Itmalia. Deus, qui beat« Maria? Virginis partum , .fine ¿umana concupilcentia procreatum, in -Fili-i tui membra venientem paternis fecifli prsejudiciis non teneri: prosila, quaefumus, ut huius creatura novitatcfufeepta , vetuftatis antiqua contagli* ex ua iSitoS, u rV. Pe r & e. — " • ' • ^ 'M fi 1%- M ' ' •"~k Vere dignum . Ecce emm, iicutper os loquutus eli Prophetarum , Virgo in utero accepit, à* peperit F'ùìuMs &> vacata m no men ejus Emmanuel, nobifeum Deus eft : quìa Verbum caro f'abìnm habit unit in nobis „ Ecce puer natus eft bodie \ parvulus datus eft nobis, & fattus eft Principatus, cu]us > con Ipotefias J Jfuper L bum eros ejus ./ '; vÀ» uocabitur a ¿mirabili* j Y[ili» af rius, Deus fortis > pater futuri Siculi > Princeps pacts. Muttip He ahi tur ejus imperium , facts non crit finis, fuper fo ti urn Davidfuper rcgnum ejus, ut confirmettllud & corroboret amodo & uique in fempiternum. In qu-ibus omnibus evidw-nter Deuni Hominemque cognofcimus, qui fufeipiendo, quod noftrum eft, dzgnarus eli nobis conferrc > quod fuum eft . Unde i** * r proiuiis gaudus item 1

li

»

E CC LESI/E V NIV E R SJE, 111. Item alia.

r 69

Munus Populi tui , D o m i n e , placatus i n t e n d e , quo non altaribus tuis ignis alienus, nec i r r a t i o n a b i l i u m cruor effunditur ammantimi ; fed Saniti Spiritus operante v i r t u t e , f a c r i ficium jam n o f t r u m , Corpus & Sanguis eft ipfius Sacerdotis, Per & c # V e r e dignum • H o c p n e f e r t i m d i e , q u o i p f u m falutisnoftrae Sacramentum i n lucem gentium revelafti, & ab uteri V i r ~ ginalis arcanoineffabili editionepromififti : mgtns nobis corna,

falutis in domo David pucri tui, ad dandam feientiamfalutis Populc tuo in remìjjìonem peccai or um eorum , per vìfeera mifertsordi* tut, in quibttsviptavh nos oriens ex alto.'¡Benedicius, qui venti in nomine Domini ; qui tamquamfponfm procedevi de tbaiamo fuo, Deus Dominas & illuxit nobis , ut nos de teneforis & de umbra m o r t i s , regna in perpetuai lucis seternse efficer e i • U n d e profuiìs & c . Omnipotens fempiterne D e u s , q u i i n D o m i n i noftri Jefu C h r i f l i F i l i i t u i N a t i vitate tribuifti totius Religionìs i n i t i u m perfeftionemqne conftare > da n o b i s , quaefumus , in ejus p o r tione cenferi, i n quo t&tius falutis h u m a n « fu m ni a c o n f i i t i u Per&c,

^

IV. Item alia»

- ^

;-

G r a t a tibi fit, D o m i n e , quaefumus, hodiernsc Feftivita* tis obiatio} u t , tua gratia largiente , per haec facrofanfta c o m mercia in illius inveniamur f o r m a , i n quo tecum eft nofira fub~ ftantia. Per & c . V e r e dignum . Tux laudis hoftiam jugiter i m m o l a n t e * , cujus figurarti A bel juftus i a f t i t u i t , agnus quoque legalis oftend i t , celebravit A b r a h a m , Melchifedech Sacerdos exibuit • fed verus A g n u s , & x tennis Pontifex , li odi e natus, C h n ftus'impievjt . U n d e p r o f u i ì s & c . C o n c e d e , qusefumus, D o m i n e Deus nofter, ut qui ad de-: n r u i l i o n c m D i a b o l i 1 & remiifìonem natus eft hodie p e c c a t o -

Lih. IVPar. Uh

Y

rum .

*7Q

CODEX

GlCvs

lirVR

y u m , & à c u l p a r u m f u b r e p t i o n e 110s e x p i e t , & a b h o f t i u m ittß curfione defendat. P e r & c . D a , qusefumus, D o m i n e , P o p u l o tuo inviolabile«! F i d e i firmitatem \ • u t q u i« U n i g e nfii t•u m m u m• i n t u a t e1 c u m g l o rTT*i a f e •m V p i t e r n u m , i n v e n t a t e n o i t r i c o r p o r i s natimi de mat re V i r g i n e c o n f i t e n t u r , Se à p r e f e n t i b u s l i b e r e n t u r a d v e r f i s , Sc m a n f u r i s gaudiis inièrantur Per & c . '

.. 'V

V- :

.

•

.

V. Item alia

•

'

D a n o b i s , o m n i p o t e n s D e u s , ut ficut a d o r a n d a F i l i i t u t N a t a l i t i a p r a e v e n i m u s , . fic e j u s m u n e r a c a p i a m u s f e m p i t e r n < t gaudentes Per&c. T a n t o n o s ? D o m i n e , q u ^ f u m u s , p r o i i t i o r e f e r v i d o hxc praecurrere c o n c e d e f o l e m n i a , q u a n t o i n his conila re p r i n c i p i u m n o f l r x redemtionis oftendis • P e r & c . V e r e d i g n u m . S o l e m n i t a s e n i m , D o m i n e , caeleftis p a d s i n g r e d i t u r . Q u a e f u m u s , u t p e r earn g r a t i a m , p e r q u a m t i b i r e c o n c i l i a t u s eft M u n d u s . p«• e c c a t o r u m r e m... i f l i o0 n e c u n c0 t o r umm , n o s q u o q u e d e l i & i s o m n i b u s e x p i a t i , r e m e d i i s tua: p i e t a t i s a p t e j i i u r j Sc M i f i e r i u m , q u o d e x f t i t i t M u t i d o f a l l i t a r e , . . p r i n c i p a l i s , i-ecordatione muneris ailequamur.. Per & c . D e u s , q u i nos S a c r a m e n t i u u p a r t i c i p a t i o n e c o n t m g i s * v i r t u t i s e j i i s e f f e & u s i n lioftris c o r d i b u s operare^ ut f u f c i p i e n d o m u n c r i t u o p e r i p f u m m u n u s a p t e m u r , P e r dcc. B e n e d i c o tua,.Domine, iuper Populum fupplicantem c o p i o fa d e f c e n d a t j u t q u i > te f a s o r e c o n d i t u s , te eft r e p a r a t u s a u i t o r e , te j u g i t e r o p e r a n t e f a i v e t u r * P e r Sc c*

V U Item alta*. , t'i' D e u s , q u i r e f t a u r a t*i o n e m c o n d i t i o n i s humanae n nr r a b i l i u s

, ,,

operaris ? q u à m fubftantiam c o n d i d i t h : t r i b u e , quasiumus y u c fimul p e r f ì c i a t u r i n n o b i s Se q u o d c r e a v i t V e r b i t u i d i v i n a g e n e r a n o , & q u o d ejus H o m i n i s f a & i g l o r i o l a N a t i v i t a s r e f o r -

mwk. fer Scc.

T o t feniibus h o d i e n u i m

D o m i n e , Sacrificami celebrami***

+tC£E.SlJB

VNIFERSM.

>7.1

«nus, quo nobis ipfius S a c r i f i c i i funt nata primordia* Per & c ; Vere dignum . Quoniam magnificum noftrae commeremm reparations effulfit j quum de homi ne veteri aovus homo curatus exiftit ; quum de mortalitate immorta lit as ; quum hum ana conditio de ipfius h u m a n * conditionis confe&a medicatione fanatur, & de o b n o x i a generatione peccato, totius peccati nefci a,proles exoritur ; ac 11011 fotóni noftra à Verbo tuo fuicepta fragilitas perpetuifit honoris , fed nos quoque mirando #onfortio reddis asternos. Per &c.

V1L

Item alia •

*

#

Exfultantes, Domine, cum niuneribus ad altaria venerai*, da concurrimus, quia & omnium nobis hodiei umilia votorum f & caufa noftrse redemtionis exorta eft. Per dee. Vere dignum . Quoniam vere magnum , quod fine exempio eft fingala re ; quod fine humana ratiocinatione mirabile , luce pieratis editum facramentum* Atque ideo ficut primis fidelibus exftitit in fui creduiitate pretiofurn, ita nunc excufabilem confcientiam non relinquit » quas ialutaris myfterii veritatemtotoetiam Mundo teftificante , non fequitur. Ut enim in princìpio difficile videretur, quum ad hoc facramentum genus humanum diceretur effe venturum fic opus Majeftatis immenf x ne-gari nefas eil 5 quum cernitur ubi que confpicuum , Vndc profufis • &c. Concede nobis, Domine, qusefumus, ut fallila tuatibi placito corde fumanxus ; & quidquid in noftra mente vitiofum eftf ipiìus doni medicatione curetur • Per

-

V lì 1, Item alia.

¿àì,

• % Deus, qui humanum genus y k fuo Principe lethaliter fau-' datum, Chrifti tui Nati vi tate fai vare digtiaris ; prasfta , quaefu» nins, ut non haereamus in perditionis aurore, fed ad Redcmtoris noftri con forti a transferamur. Per &c. Oblatio tibi fit, Domine , hodiernee feflivitatis accepta ; Y % qua

f7% q u a

&

CODEX n o f t r a e

d i v i n i

n o b i s

e f t

c e f f i t ,

a d

d i g n u m

q u a e

Q u i b u s

felòni

i o f a m

D a

v e g e t a r i ,

F e r

1

a d

a f f à b i l e ,

c u j u s

i p f a

t a r n e n

v i t a m

f u o

i m m e n f a e

&

v i t a

l u x

v e r a

p r o -

m a n i f e f t a v i t f p l e n d o r e

g l o r i a r c i

m a t r e

P r s e f t a , ficutdivinae

I n

&

vi

d i r i g e r e t e

p e r d u c e r e t

tuas

P e r

i n -

d i gCIn a t u s

f *

N a t i v i -

& * p o t a m u r

a i i m t «

P e r

e x o r d i u m

g e n e r a l i t e r

•

p e t t i n e

e x f u l t e t

p r i m i t i v e

,

u t

E c

d i v i n a ?

& c . h o d i e r n a e ,

c o n v e n i e n s

e d i t u r

c o n gC» r u e n t i u s

l i c e t

i n -

f a c r a m e n t u m

prof

n i f i f o b o l e m

q u o *

re

e r

n o n

:

d i v i n a m

,

d e b e r e t , * n i f i

P r o p t e r e a & c . D e u s ,

u t

n a t u s

h o d k

S a l v a t o r

^

^

ci^ ^ ^

M u n d i ,

oirtLä»

& c .

^

c r e a t i o n e n i

e a d e m

t u a

f o l e m n i t a t i s

n c r ^ t i o n i s

p e r i r e

i n

»

r e c e n f i t a

p a f c i m u r

g e n e r a t i o n s

f u n t

police

n o n

g e n e r a l i .

q u i

'

CÌ p a f l u s u t

d i e

m i f e r i c o r s

,

f u .

|

D o m i n e ,

u t r u m q u e

n a f c i

l a r g i t o r . '

m

e j u s

i p f i u s

n i y f t e r i a

h o d i e r n a *

n o b i s

D e u s

q u a e f u m u s ,

p o t e n t i «

V i r g o

V i r g i n e

d j e m ù o

v e r i t a t i s

h o d i e

i n t e l l e & u

M

É

fieret

m a t e r

J è q u c r e >

&

cseiefti

i n f i r m i t a t i s

Ji h o m o

i i o n

o m n i a

S a c r i f i c i o ,

< &* D e u s

i p f e

n o f t r i S a l v a t o r i s

D o m i n e ,

V e r è d i s n a m « c

i t

v i a

&

& c .

m a i e f t a t i s

f a i u t a r i s

q u o

j p a r t i c e p s

Sc

&

p l a c a t i o ,

*

A

P r a e f e n t i :

p l e n i c u d o ,

P e r

Q u i a

p e r f e t t a

P e r

t a t e

c l e f i a

p r o c e f f i t

p r a e f e n t e m

n o s

n o b i s ,

U t

*

c l a r a n o b i s

n o n

t u e n e t e m .

q u i a

i n d i t a

caeleftis a p p a r u i t . V e r e

f e d

r e c o n c i l i a t i o n i s

c u l t u s

r e g n i

LÌTI}RG

'I.-..

n e q u i t i i s , n o n

m i f e r a t i o i m ,

c o n d i t i o n i s Ja,

r e m e d i & t u a e

p r a v a l e a t p i e t a t i s

i n i m i c a o b t i n c a t ~~

.

,

h u m a n « '

'il'è m

•

f

m i M

.

d i a b o l i « « . *

p r o p i n a l o m s i i i b r e p t i o *

,

P e r & c „

;

.ìlM

11

fi»

l e d

e x r e

ECCLESIE & Natali Saniti *

DNIVERSM. Johannis

«gm

Evangelifià.

fc

Omnipotens fempiterne Deus, qui hujus dici venerane dam, fandamque Isetitiam beati Apoftoli tui Johannis E v a n g e l i a * feftivitate tribuifti. Da Eccidi**-tu« , quatfumus, & amare, quod crcdidit, & predicare, quod docuit. Per & c . D e u s , qui per os beati Apoftoli tui Johannis Evangeli«« Verbi tui nobis arcanajreferafti: praefta, quxfumus, ut quod ille noft'ris auribus excelienter infudit, intelligenti® competenti! eruditione capiamus. P e r & c . M u n u s Po pulì tui, D o m i n e , qusefumus Apoftolica de* pjfe.catione fit gratum; ut Ecclefiatuaeorum femperinterceifionibus ad/uvetur, quorum, jugiter inftruitur difciplinis» , Per &c. Veré d i g n u m . Beati Apoftoli tui Johannis Evangelista Natalina venerantes. Q u i Domini noftri Jesu Chrifti Filii tui vocatione Ìufcepta, terrenum refpuit patrem, utpoffet^inveirne caslèftem : retia fasculi, quibus implicabatur, abjecit, ut seternitatis dona mente libera fe&àretur : nutantetn fiudìibus cavem reliquir, ut in Ecclefiafticas gubernationis tranquillitate confifteret: a pi (cium captioneceflavit, ut ani m a s m u n d a n k gurgitibus ìmmerfas , calamo dòdtriiue ialutarìs abftraheret : defti tit pel agi profundari mari, fecretorum fcrutator redditus divino rum . E o ufque procedens, ut & in Coenae my diese l i croiän&o convivio in ipfius recumbercr peftore Salvatoris. E t eum in cruce Dominus conftitu tus, vica ri um fui, matri V i r * gìni r filium fubrogaret , §t in principia Vcrbumquod Dtui tratapuà Dcunu prae ceteris oftgnderet prfdicanduni . Per &C. Priesa nobis, Domane, quaefumxs , Apoftolieisdoftrinis & pmcfbus ad; u vari ; ut quod praefentibas celeb ramus officiis, perpetua; iiilvationis , (a) fedemptionis, gaudiis adequar

Juur. Per & c . • Püdemtionis , UUtim ex varianti legione

Pro-

¡gaga

174

CODEX

£ irVRGICV

$

profeqi ere, Dominum, Populum tuum , ut'Apoflolorum Nitalitia beata fonftorum & temporali con&latìone fultus ien per cxerceat, & eterna miferatione redemtus agnofeat.

IL Item alia*

Nital iti a faníti Joannis Apofioíi, quasíiimus, Domine, muñera capi anuís ; ut luis praecibus gíoríofis, & c red end um nobis jugiter poftiilet> & fequendum , beatus Evangeliza , quoddoCUJÍ * P e r d i e .

Supplicationibus Apoftolicis beati Johannis Evangeliftx , quaefumus, Ecclefiae t u « , Domine, commendetur oblatio, cujus magnificisi praedicationibus eruditur, Per &c. Veré digfium « Beati Johannis Apoftoli gloriam recenfentes, Qui ab Unigenito tuo l e familia ri ter eft dile¿tus * & immenf« gratin revelationibus infpiratus j ut omnem tranfgredíens creaturam, exceifa mente confpiceret, & Evangelica voce profer rct, quia inprincìpi? erat Vcrbun > &J Deus erat Fit* hum, quìa hoc crai in principio apud Dcum, Dicendo quippe erat, perpetuitateni fine initio demonftravit.. Addendo &

Deus crai Verbtim, & hoc erat in principio apud Dcuw, & di-

ftinäionem protulit Perfonaleni, Sc imam tecum Filio tuo patcfecit habere Deitatem. Q j a majeftatis Detern se claritate depromta , lumina? Di-vinitati cederei vocata Gentilitas, & Haerettco* *

¡0

tßi

m

*

run) confutata ver futi a , nec confufionem pretenderei unioni^* ncc confempiternitads minueret veritatem , P e r & c . Miferator & mifmcors Domine, qui nos continuis caeJeftiumMartyrum non deferís lacramentis ; praefta, quaeiUmus, u t , quae fedulo cefcbramus affeflu, grato tibi p e r c i p ^ m u s obliqui o * P e r & c * *. f f t ' f ö 'iSekk SI I 1 Ecclefiani tuam , Domine, benignus illuftra , ut ApoftoE c f beati Johannis Evangeliíte illuminata dodtrinis, addoga perveniat j quae de tuafideHbifs retributioneproniifit. Per

•m

ECCLESIA 1} NI VERSÉ., In Natali Innocentant.. L

175

Deus? qui bonis tuis infantimi quoque tu i ne ici* Sacramenti corda prascedis, tribue, quœfumus } ut noih'œ conici e liti ae fiduciam non habentes indülgentia femper cop i o la praeveni a t . Per &c. S h felpe , Domine , qusefumus, devotorum miniera famulo ru m; & tuis divinis purifica fervientes pietate rafifeiis, quibus etiam /uftificas ignorantes. Per &c. Veré dignum. Pretioiis enim mortibus parvulorum, quos, propter Filli tui Domini aoftri & Salvatoris infantum , beftiali faevitia He rod es funeítus occidit, ini men fa dementia: tua: dona cognofcimus .. Fulget nanique magis fola gratia , quàm voluntas j & clara eft prius confeilîo, quàm loquela $ ante paffío, quàm membra pailionis exiflercnr; teíks Chrifti, qui ejus nondum fuerant agnitores a O infinita benignità* ! quum pro fuo nomine t r u c i d a t i , etiam nefcientibus, me ri turn gloria perire non patitur ; led proprio cruore p e r f u f i s & falus regene-» rationis expletur , & imputatur corona martyrii . Per jcc. Hodiernse foleronitatis ciFeflu fumfìmus, Domine, gaii día magna de parvis; fuppliciter exorantes, ut banc abundantiam illftjOftraquoque fai vati one defendaS • Per &ca La&Utur femper Ecclefia tua, Domine> tuorum eelebritate Sanftorum , & mifericordias tuae jugiter experiatur effeíhim 9 quo & «fragili tas humana fubíiftat, & divina fupplicir redemtio »on negeturv Per See.: '

I L Item olia, Deus i qui licèt fis magnus in magni*, mirabilia tamen glori o fus operaris in minimis : da nobis, quœiumus , i n eornm eelebritate gaudere , qui filio tuo Domino noítro teftimonlum prdEbuerunt etiam non loquen tes. Per &c. Aderto, Domine, muneribas, Inno.entum feft i vitate ík~ €r indis y & quxíumus* titearían ï n c e r i u t c m vollimus*

l?6

CODEX ZlfVXGICVS tnus imitari , quorum tibi dicatam veneramur infantiamV Per See. Vere d i g n u m : Audivimns enini Prophetam dicentem : q\)od Rachel ploram fi ios fuoi, noluerh confituri J; quiè non funi. Moerebat erg© , quod de ejus fobole non venirent, qui tanto funt munere coronati . De Lix quippe funt ftirpe progettiti ; quorum divina gratia graeveiut & fenfum ; inteiligentiam paifio, & martyrii palma mirabilia praeceffit aetatemr, ut edam veneranda noftri Salvatoris infantia coaetaneis teftificatlonibus exifteret gloriola. Per &c* Annue ,.quaefumus, omnipotens Deus, ut ficut eos, quotum Natalitia recenfemus , per tuam gratjam beneplacito* fecit setas exitu, fie nos tuse.pietati ialutaris humilitas praftes acc e p t o s . Per &c. T r i b u e , Domine , quaefumus, Fideltbus t u i s , u t , ficut ait Apoftolus i non effieiantur pueri fenfibus, fed malitia i n n o x i reperiantur ut par vu J ti ut Martyres feftivitatis hodiernae s quos mentis acquare non poiTunt , mentis fimplicitate fedentur« In Jejunh Mcnjk Decimi* Deus j qui fingulis quibufque competenter aptanda temporibus fempiterno cemis intuitu: da nobis, quaefumus, ut cura rerum viciffitudinemundanarum ad bona quoque perpetua p i » devotionis crei cam us acceflu * Per Dies nooflros, Domine pJacatusintende; & quos p r x i ^ ti curfu multiplicas, juiis operibus redde fecuros. P e r & c . Ecclefise rux , Domine, munera placatus aiiume ^ quae mifericors offerenda t r i b u f f i , & in noftwe faluds pptenter ci ficis tranfire myfterium, Per &c. . . Vere dignum * Quia p e r e a , quae ¿onipiciuntur > mitrilimur » quibus modis ad ¡nvifibilia tendere debeamus , Demque co milione m ii r , anni docente ¡¡uccetfu , de praetentis in futura, & ad no vitate m vitx de vendiate tranfire; ut terreni* iubftenta-

ECCLESÌM

%NlVER$m.

i?7

Ìlcntationibus expediti, cseleftis doni capiamus defidcrabilius ubertatem , & per eum cibimi > qui beneficiis prasrogatur altera is , perraiiamus ad vi£hmt fine fine manfurum . Per &c. (a) Tuorum nos 3 Domine, largkate donorum & temporalibus attolle prafildiis 3 & renova fempiteniis „ Per &c. Diverfis plebstua , Domine , gubernataiubiidiis , 6c prasientiapietatis tute remedia capiat & futura; ut tranfeuntium re^ rum ne cellari a coniblatione foveatur* & fiducialius ad astenia contendati P e r & c .

11. Item alla *

Cognofcimus, Domine, tux circa nos clementine largìtatem . Et ideo fiducialius imploramus, ut, quos pai ce re non definis immeritos, & dìgne tibifervireperficiìs, de donisubecioribus profequaris^ Da ? quesfumus, Domine , noftris efFe&um jejuniis falutarem, ut caftigatio carnisaiTumpta ad nofirarum vegetati )nem tranieat ammarimi Per &c„ Suicipe, Domine, Sacrificium , cujus te voluifli dignanter imtnoJatione placavi: Se prxfi:nt q use fiumi s, ut hujus operatione mundati, beneplacitum tibi noftras mentis ofFeramusaffettum . Per &c. Vere dignum . Qui nostamquam nutritiusparvulorum inftituens, difpenfatis mentis & corporis al i mentis, per humanorum foves incrementa proventuunv, donec immortalem fatietatem, prò noftro quifque modulo, finita mortalitate capiamus • Per Scc* Myfteriis tuis, Domine , veneranter aflumtis3 qu^fumus ut con tra noftrse conditionis errore m ^ & centra diabolicas ar~ memur infidias. Per&c* ; Sit plebi tua?, Domine, continuata defenfio divini parti ci patio iacramaiti, ut carnaiibus vitiis non teneatur obnoxid-7 ut fpintali dek&ationefit libera; utmajeftati tuie plenafit LìhAVPar.lll. Z devo( a ) In Margine . Pott cibos .

J7S

CODEX

LITVR

Gicv

s

devotione fub/e te rogamus , ut fru&uum terrenorurn commodis iufficienter a d j u t i a d te omnium proficia« mus auftorctn . Per & c . Cordibus noftris, quasfumus, Domine ; benignus infunde, tit ficut ab efcis corporalibus temperamus, ita fènfus quoque noftros à noxio retrahamus exceifu . Per &c. Hujus nobis parfimonise, quaeiumus, Domine, prasbe men. fu ram; ut quod iicentiae carnis auferimus } ftlutarem nobis frustum mentis acquirat* Per &c. Subde tibi ii oft ras > quaeiumus, Domine , vol untate* > ut femper & fide, quae pra&cipis, 8c adtione feitemur . Per & c . Precamur> omnipotens D e u s , ut de tranfitoriis operibus ea potius operemur, quibiis ad aterna gaudia coniequenda & ipes nobis fuppetat & facultas. Per &c* Pacem nobis tribue , Domine, mentis & corporis, ut noftrae fragilitatis & maaifefti fubjiciantur hoftes, & invifibiles excludantur. P e r & c . Praefta, Domine, quaefumus, utdicato muneri congruente m aoftrae devotionis offeramus affeitum. Per &c. Vere d i g n u m . Quoniam falubri medicante jejunio > neceffaria curationi traftamus, & per obfervantiae competentis obfequium, de perceptis grati muneribus, de p e r d p i e n d i * efficimur gratioresj ut non iòlùm terrena fertiliiate laetemur, lea nativitatem Panis « t e m i purificati sfiifcipiamus nicntibus hoBorandam .. Per &c* Sumiìii)us, Domine j celebritatis annux votiva Sacrament a . Pra^fla, qua funitis, ut & temporali» vita nobis r e m a t o prasbeant & aeternae. Per & c . Tuere , Domine , plebem tuam » & facra folemnia recole otem (a) in margine-. Pod«jbos »

EtC

LE

SIM

VNIV

E R$m.

17*

lentem cíeleítí^ gratiae 1 ir git ite profèquere -, ut vifibilibus adjuU folatiis, ad iávifibilia bona proni ti us incitetur . Per & c .

1V.

Item alia .

Refpice , D o m i n e , propitius ad plebem tuam ; & quam divi ni s tribuís proficere Sacramenti*, ah omnibus abfolve peccatis. Per & c . Succurre, Domine, quxfumus, Populo tuo , & nullum /equi patiaris errorem/ quem tuae vis complicem fieri veritàti$ • Per & c , Quasfumiis, omnipotens Deus, Ecciefiíe tua tempora d e menti gubernatione difpenfa : ut cum foiemnitatum multiplicatione (angarimi , & intelledum rerum csekftium capiat & p r o f e & u m . Per & c , Praefta , quaefumus, Domine , fpiritalibusgaudiis nos repleri; ut-quaeaAu gerì mus, mente feftemur. Per & c . Offerì mus t i b i , Domine , muñera , fupplicantes, ut qua2 fubditis (a j pi is celebramus officiis, pknis affe&ibus exfequamur. Per&c» Vere dignum . Qui non folùrn ineffabilis in excelfis, fed etiam ini men fus probaris in minimis. Nam quum Filius tuus , Dominus nofler, Jcfus Chriftus, Mundum diceret univerfum in fuum nomea effe ceflurum , quis non veluti putaret abfurdum? Quis, quum fieri videat, neget eflè divinum ? ce menique promiíía compie r i , merito fequutura jam dubitet, quae pariter predicata flint effe ventura ? Sicut autem bea ti ores i l l i , qui nondum apparentia crediderunt, ita nos & inexcufabiliores, fi nec experta fateamur & , nihiiominus gratiores, exfiftimus fi quae manifefta non funt * confidimus adfutura. P e r & c . Refeéti vitalibus ali men lis, quaefumus, Domine quod tempore noftrae mortalitatis exfequimur, immortalitatis tuse mullere confequamur. P e r & c . Super Populum tuum , Domine, qucefumus, b e n e d i c o copio-

vs) Pi Is allindai ex varianti kFmne.

iSo

CODEX

LITVRGICVS

copiofadefcendat ; indulgenti^ veniat e confolatio tribuatur ; Fides ianiU fuccrefcat; redemtio fempiterna fir me tur. P e r & a

V, Item alia *

Elio, Domine, propitius plebi tua?, & temporali confolatione non deferas, quam vis ad astenia contendere * Per&c, Sacrificiis prüfen ti bus, Domine, qu&fumus,' intende piacatus ; ut & devotioni noftr® proficiant & falliti. Per &c. Vere di gii um , Qn,i non folüm peccata dimittis, fed ipiofc etiam juftificas peccatores , & reis non tantum poena ni relaxas, fed donas & praemia . Per &c# Pnefta,qui£fumus, Domine Deus nofter, Sacramentum hoc in Ecclefiis tuis indifferenter intelligi ; ut unus Chriftus in Dei atque Hominis ventate, nec à noftra diviilis najtura , nec à tua diferetus adoretur effentia. Per Chriftum Dominum noilrum. Laudeatte, Domine, ora noftra : laudetaaimi : landet & vita * Et quia tui muneris eft, quod fuinus, taum lit omue, quod vivimus. Per Chriftum Dominum noftrum • Sufcipite | vencrabiles Marty res, etil indigni cultons offer votatotiusPopuli pro attend te, ut qui de veftrorummeritorum eftis remuneratonefecuri, iitis de noilronim criminum remiifione foliciti .

Incipit TSencdidio Fontis.

Precem tibi fundimus, Domine rerum , genitor eterne s omnipotens Deus, cujus Spiritus ferebatur iuper aquas , cujus oculi excelfiafpexeriint fuper jordanem flu vi um , dum tingueretjohannes in poenitentiam confitentes peccat i fu a * lieoque petimus fanitam gloriam tuam , ut fit abfconfa maiius tua ni banc Aquanaut emundes & purificesdeteriorem hominem, qui baptiz abitar ex ea, & mortiferi deliftis rentfeatur ac revivifcat per hominem novum f renatum in Gfarift >Jeiu ; cum quo vivis de regnas ixi imitate Spiritus Salici in faculoruai,

HEIC

EXPLICIT

CODEX.

pis-

smi •

i •

i •

IS

SERTATIO

/^z qua 'Rovaiorum EuchariBicce qucedam formulo? exhibentur, ^ illegìttima demonjlrantur.

, qua me obligaveram in Diflfertat* de Orìgine L ¡turgì arum Tom. 4.pnefi xa,pag. 174. ad evulgandos Kitualcs Novatorum Jibros, heic ex parte liberare decrevi, ut viri amp l i f f i p i , & de me optinie meriti v Giuntati morem gererem. Ergo nc homines extra Catholic« Eccle&e communionem va ri is Lutheri, Zuvinglij, Calvin i, fimilifque furfuris Hereticorum erroribus detenti, jufte de me conqueri poffint, quod vel mala fide formulas coenae, ut ipiì dicunt, quas in Liturgia adhibent , recitaverim , ve! eas iniqua agendi ratione iev.erifinì is criticis notis fubjecerim , vel denium, quod partium iiudio abreptus, uni ve ri tati chriftiana: litare noluerim , Rem totani ita conficcre ftudebo , ut ncque fidem deiiderent, ncque charitatem requirant, qui dodtrinse fama inter novatores inclareicunt, qui vero dociles, & ad veritatem juftitiamque ad fequendam, ac tenendam funt difpofiti, earn aipirante Dei gratia facile poiiint videre , & obtinere • IDEM

C A P UT Martini Luthcri V i

: •

.

•

'

P R I M U M. Liturgia propor/itur . '

.

.

.

• '

V.'V " •

.

; .i

fe

quo Martinus Lutherus fauni virus in Ecclefiam Car o l i cani evomere coepit, & k Leone X, ad Concilium ad» pel la vi 1 5 li bruni de Cullivi lai e"Baby!onìcaedidit anno i?zo« Lth IV. Par, III. in quo a

it

CODEX

LITVRGICVS

in quo de Sacrificio M i f f e , de Traniubftantiatione, deque M i f fa privata , ea S c r i p t u r i v i t , qux ftomachum legentis c o n t u r bante addiditque a l i a , quae ad praefcns 11011 pertinent inftitutum , adeo ut A n t i c h r i f t u s , quem Chriftus religaile dicitur in Johannis A p o c a l y p f i , per o r b e m über in M a r t i n o L u t h e r o diicurrere vi.derc.rur T u m eodem ann. 1 5 2 0 . L e o n i s X . Bullam una cum cocteris dee re tali bus Iucife f i n a Superbia diftentus dam navi t , malcd k i t , & execrattis eit^ac igni coraburendos tradidit. vid. t o m . 2 , operum ejus edit, Jhcnas ami. 1 5 ^ 7 - f o l . 5 0 2 . & ieq. fol 3 3 4 . 337* 338» Sub finem anni 1 5 2 1 . 1 r a b a t t i n i edidit de abrogando Miffaprivatay qui impreflus janvario ann. 1 $22. directus fuit ad fratres Augirftinenfes ccenobij W i t t e m b e r g e n i i s , q u i b u f cum gratulatur * quod primi tantum facinus a d m i f e r ì n t , ufum M i ila: privata? abrogalites vid. f Ò L 4 S 3 . à terger, & i c q . Itaque ann. 1 525. formulami Miffas & communionis p r o Ecclesìa Wittembergeniì praeicripffe, quam ex 4. t o m o edit, ami., i ò o o . Jhence pari ter fadae p a g . 5 5 pallarum deinde, organorum , & to ti us muficse, imaginum , quid di cam? nihil penefuit in toto orbe artificiorum, quod non magiia exparte fua negotia, ac quaeftum fuum haberet, & è miffa aieretur » Tranfie ri ut itaque ifta, & adirne tranfeant, revelante Evangelio abominationes tanras , doifec penitus aboleantur. Nos interim omnia probabìmus, quod bonum eft , tenebimus. Veruni hoc libro diccre omittimus Miffatn non effe facrificiuni feu opus facrificantis, quod alias abunde docuìmus * Aprehendamuseam, ut Sacramentum, feu teftamentum , feu Benedi¿tionem Latine, Euchariftiam Grasce, vel Me ni am Domini r vel Coenam Domini, vel Memoriam Domini, vel Communionem , vel quocumque nomine pio placet ; modo Sacrifica, aut operis titulo non polluatur * & ritum manftrcmus, quo nobis vifum eft ilia uti • # Primo Introitili Dominicale, & in Fcflis Chrijìì riempe*

Pafcath, Pen te colla , Natività ti s. probamus, & fervamus,

quanquam pialmos maìlemus, unde fumpti f u n t , u t o l i m , fed nunc fic ufui recepto indulgebimus. Quod fi qui Apoftolorum Virgin is, aliorumque Sandorum introìtus ( quando c piai mi aut aliis te ripturis fumpti funt ) probare voleat, non damnamus • Nos Wittembergae folis Dominici s & Feftis Domini iabbatifare queremus, omnium Santorom Fella pro rfus abrogalid a , vel li quid dignum in eis eft , in Domini calibus concionibus mifccnda effe putamus . Feftum Purificationis, & Auminciatiouis pro Feftis Chritti, ficut Fpiphania, & circumcifionem , habemus» Loco Fefti Saniti Stephani > & Johannis Evangelia® , officium Nativitatis placet ; Fefta S: Crucis An athema Sunto, Alii faciant pro fua confcientia, vel alio rum infirmitate, quod fpiritus fuggefferit. Secundo Kìrte elei/in > ut haftenus celebratimi eft, variismelodikpro di ver lis temporibus amplc&imus cum iequentih};*

ICOD E X ¿/rVRG/CVS ti hymno Angelico. Gloria in Excclfis, ta men i n a rb ¡ t rio ftabit •vi

B p i í c o p i , quoties illuni omitti v o l u e r i t . -. >. Tertio , fequens oratio illa , feu c o l l e g a , modo fit pia , ( ut fere funt , qu quibus i m mer íi e ra mus , liberates, ad lumen veritatis tuae adduxeris. N i * hi lo m i n us tarnen ( qua; noil ra eft ingratitudo ) obliti bonorum quae maam tua nobis largita eft , à retta via declinavimus , & te r e l i d o , earn is noftrae coixcupiícentias fequuti fum u s . Q u i n etiani í a n d u m tuum verbum debita r e v e r e n d a , atque obedientia f r a u d a v i m u s , nec tuum nom en quibus decebat praeco3 ) ijs profequut* fu m u s . Et quamvis aflidue fidelibus verbi tui admonitionibus aurcs noftrae perfonuerint, eas tarnen negle*inuis..Peccavimus ¡ t a q u e , D o m i n e , teque otfendimus, i d e o que pudore fuffundimur , nos gravium fcclerum apudtuum J u dicium reos effe agnofeentes : adeo ut fi dignas nobis pasnas i n f l i g e r e veils,, aliud quam mortem , & damnationem expetfare n e q u e a m u s . Nam fi nos exeufare v e l i m i ? , at no it rae i pío rum confcientiae nos accuíant, noftraque nequitia tuis oculis ad nos condemnandos patet . Ac proietto re i p i a . Domine caftigationibus , quas jam nobis ì m m f ì & h tcjuftiffimisde caufisadverfum nos excanduifle cognoicimus . Qu Um enitn íeqiius fisjudex , tuos nos immerentes a#i|is . tuis igitur verfeeribus c s f i , tuam adverfus nos ipfos iram provocale agno-

fcimus

ECCLESim

V N I V E R S M .

x x vit

icimus. Sed & nunc manum tu am ad nos puniendos cxtentam v idem us. Gl ad Ii enim , quibus ad exigendam ukionem uti tales , ftrtfti nunc iinvt: & ea qua: peccatoribus , fccleratiique homimbus min it a ri confueviftr, parata efie cernimus. v^uamvis autem muito etiam graviores quam antea de nobis paenas iume res, at que adeo plagas centuplo phires i«.fligcres, & modo noil horrende illx ciades, quibusolim peccata populi tili liVaeiitici caftigafli , nobis ingruerent, nosiilis di gnos eile , ac fceleribus noiiris promeruiile confitemurSed enim , Domine cu pater es notier, nos aliud nihil , quam terra , & iutum : tu Creator es nofter, nos tuarum maiumm opera: tu nobis paftor es, nos tibi o vile tmius: tu nofter es Redemptor, nos populus abs te redemptus: N oik res De us nos haereditas tua. Ideo , ne ita irafcaris nobis > ut in furore tuo noscailiges: ne recorders nequitise noiirsead earn puniea* dam, fed pro tua dementia nos leniter xraftiga . Accenfa quidem eftadverfus nos ira tua, propter peccata quse commifimas: iednomen tuum invocari fuper nos, tuamque nos teileram geitare «cmineris . Conferva potius opus quod gratia tua in nobis inchoaih , ut te uoftrum eile Deum , & Servatorem totus orbis agnoicat. Hoc certe nofti mortuos qui apud inferos ftflt ac. fundi tusr profliwerisj IL. te HCqiltt— em /r qtios I iperdideris, r, r t quam eile laudaturos, fed tnftes & omni confolatione deflitutas aninusjcorda contrita, confcientias fenfu culpa: { a x 0 ppr e ilas, tnaeqne gratia fa vo rem fitientes, gloria, & honore teaffeduras. Tu us liraeliticus populus flagitiis tuam fepc iram pro vocavit, tuque cum jafto tuo judicio afflixifti : verum quotiel ad te converlus eft , temper ilfi ad tuam clementiam aditus pa2 • L t f ' a m v i " 5«via effent ejus fcelera, tame«, propter fa. ! . ' ^ d cum tms Abrabamo k t Uiervis a i l ! i, Ifaaco, & Jacobo, in aden , , ' & claaes ' ¡«""¡nebant aveitifti: n q u m pl eCeS e 0 T U r C u , l a m a l, Anl i ' "' P P d te pail« fat. 1105 Preöahtiore fadere dignatus es, quo apud te niti ^ 2 poflu-

m

m

j

m

,

r

- mg

xxvm CODEX LITV RCIGV $ p o f i u m u s : c o m m i r u m , q u o d p e p i g l i in jci'u Chriili S e r v a t o ris n oft ri dexte r a , quodque (anguine ejus i c r i b i , & ejusdem m o i t e obfigaari voluiiti . Q u a p r o p t e r , D o m i n e , nobis ipfis r e n u n c i a n t e s , o m n i q u e alia ipe valere ;uila , ad fauftum h o c tedus confugimus , quo D o m i n u s nöfter Jeilis C h r i f i u s , c o r pus iuuin tibi in Sacrificium offerens j nos tibi r e c o n c i l i a v i t . Jntuere i g i t u r D o m i n e in C h r i i t i tui f a c i e m , non in n o f t r u m , ut ejus interccifiouc ira tua p l a c e t u r * faciefqile t u t fuper nos ad gaudium , & fai utem r c f u l g e a t . ac nos port hac t a o S p i r i t a S a n d o r e g e n d o s , & gubernandos i u f c i p i a s , qui nos in i n d i o * r e m vitaui regeneret per quam „ N o m e n tuum f a m ä i f i c e t u r f n veniat R e g n u m tuum ; fiat voluntas tua , q u e m a d m o d u m » iu C c e l o , fie c ti am in T e r r a . Panem noftrum q u o t i d i a n u m da nobis hodie & remitte Dobis peccata n o l r a , etenim ipii » r e m i t t i m u s o m n i b u s qui d e b e a t n o b i s . E t ne DOS inducas n in t e n t a t i o n c m > fed l i b e r a nos à maio • Q u i a tuum eft R e gnum , & p o t e n t i * , & g l o r i a in S s c u l a , Amen . „ Q u a m vis autem indigni i i m u s , qui pronobismetipiis os a p c r i a m u i , & te in R e b u s adveriis i n v o c e m u s , quum tarnen mandaveris ut alii pro aliis p r e c a r e m u r , nos pro o m n i b u s f r a * tribus ejufdem c o r p o r i s m e m b r i s , quos nunc tuis flagelÜs c a fiigas, p r e c e s tibi fund im us, & ut i ram t u a m a b iliis avertas o b i e c r a m u s ? n o m i nati m v e r o pro N . & N . M e m i a e r i s D o m i ne, eos quoque filios mos e f f e , ficut, & nos : acque ideo quam« vis te offenderint , ne tarnen bonitatis cure & ini ieri c o r d i « erga cos c u r i u m i n t e r r u m p a s , quam perpetuam erga tuos ouincs fideles fore p r o m i f i f t i . T u a s i g i t u r omnes E c c i e i i a s oculo t u « c l e m e n t i « intueri digneris , o m n e i q u e popuhs , q u o s n u n c a u t p e f t e , aut b e l l o , aut alio flagelli g e n e r e ccsdis, k finga« los homines qui verbere tua ièntiunt qui videlicet c a r c e r e c o n ftritÜ.fiint, m o r b o v e , aut pauoeria afflitflantur : c o n l ò l a t i o mmque omnibus , prout i J l i s ' o p u s ea elle cognoicis , fcrens, &caftigationes tuas ad vitae e m e n d a t i o n e m Ulis utiles red-

ECOLES 1 JE V NI V E R SM xrxix e d d e n s , p a t i e n t i a eos i n f t r u e r e , f e v e r i t a t i q u e tua: mode rari ? ac tandem cos l i b e r a n d o , pienam Ulis m a t e r i a m exuitandi in t u a b o n i t a t e , f a n & u m q u e n o m e n tuum b e n e d i c e n d i praebere d i g n e r i s . P r e c i p u e v e r o in c o s , qui p r o tua ve ri t a t e d e c e r t a n t , o c u i o s con v e r t e r e d i g n e r i s , & publice , & p r i v a t i m * ut i n v i c i a eos conftaiîtia r o b o r e s , tuteris e o s , & ubique o p i t u l e r i s , o m n e s hoftium ìlio-rum- , t u o r u m q u e t e c h n a s , & m a chinas irritas r e d d e n s , furo re m e o r u m r e f r e n a m , g m n e s e o * r u m conatus i g n o m i n i a d a m i u n s . N e q u e C h r i i i i a n i f m u m o m * ili n o d e p l o r a i um eile pernii t u s , ne m e m o r i a m n o m i n i s cui in terris penitus abolcrt iìnas : ne eos in per quo« n o m e a t u u m i u v o c a r i permififti , l u i l u o i b i n t e r i t u o b r u i patiaris . N e T u » r c a e E t h n i c i , B a r b a r i Papilla: > a l i i q u e iniideles n o m i n i tuo eu 111 blaipiiemi is û i i u l t e n t . T i b i i g i t u r P r e c e s fundi mus-, P a t e r Coeîeilis , p r o o m n i bus p r i n c i p i b u s , & m a g i f t r a t i b u s , q u o r u m mi ni ile rio , ad nos gubernanctas u t e r i s . P o t i (litis um- v e r o p r o hiijus U r b i s P t ó ' e £ t i s : ut fpiritum tuum , qui loi us bonus e i l , Ôc v e r e p r i n c i p a l i s , i m p e r i i ri Ulis , a t q u e in dies a u g e r e d i g n e ris : a d e o u t j e * f u m Chriftum F i l i u m tuum D o m i n u m n o i i r u m , domi n a t o re m D o m i n a t o r u m , R e g e m q u e R e g u m effe c e r t o periuafum h a b e n t e s , q u e m a d m o d u m tu ilium o m n i poteftate in C œ l o 5c i n T e r r ï i d o n a v i f t i , ita & ipfi in fuo p r i n c i p a t i ! c u l t u m i l l i u s , ôc r e g n i ejus a m p l i f i c a t i o n e m (ibi ante o m n i a p r a p o n a n t , ilio s fubditos ( qui funt manuum tuam o p i f i c i a , & P a i c u o r u m t u o ru m O v e s ) p r o tuo a r b i t r i o g u b e r n a n t e s : ut & h i c , öc in alia qua vis o r b i s t e r r a r u m p a r t e , paci (labili fruentes , te c u m o m i u i a n f t i m o n i a , ôc pu ri tate c o l a m u s : m e t u q u e hoftium n o . ò r o r um l i b e r a t i ? m a t e r i a m c e l e b r a n d o tuae laudi* t o t o virai n o f l n s t e m p o r e habeamus » D e i n d e precibus nobis t i b i c o m m a n d a m u s , P a t e r ve r a x , & S e r v a t o r , o m n e s q u o t q u o t fi del i b us tuis Pa (lo res c o n f t i t u i * ß i , q u o r u m e t i a m t u t e l a animas coinmiiifti : quos d e m < p e lâcro -

som:; CODEX LITURGICI) $ Spcrofandi tui Evangelii diibenfitores eiì'e volutili ; ut eos lancio tuo -Spiriti] regas, quo probi fideleique gloria tua? mi nifi ri comperiantur ; huc il:udium omne conferentesconatufque fuos dirigentes, ut omnestini-farceoves , quae adhuc funt errabundm , recolligantur, & ad J d h m Chriftum Dominum noft rum priccipuum Paftorem & epifeoporum P . i n c i p e m , redu cantar: ut in dies majus juftitìre, & iàn&imoniae incrementum in eo accipianf In te re a autem omnes tuas Ecclciias c fauci bus rapacium lupo rum eripere , & ab omnibus mercenariis illiberare digneris, qui gloria tantum : a ut lucri cupiditate ducuntur , de tui nominis illuftratione, tuique gregis ialute nihil piane - >-* " t'fljllit 9 W^lSi^ luiliper tibi preces noftras oiFerimus, Deus Ciementiifime & Pater fumine Miiericors pro omnibus in uni verfilm hominibus, ut quemadmodum totius humani generis agnofei vis Servate*r per Redemptionem à Jefo Chr-ifto fitio tuo priePitara , ita i i , qui adhuc ab üliusnotina font alieni , tenebnique imm e n i , oc ab erro ri bus -, ac ignorantia tene n tur captivi aftulgente illis iàniìo tuo Spirita, tuoque Evangelio auribus ilte* rum nifonante ad redfcam fàlutis reducantur viam : quae ineo iitaett ut agnofeamus te ioium verum Deum , & quem miniti Jeium C bri il uni * Rogatnus & ut illi, quos iam «rati« tuse faignatus cs,• quorumque vef^ idi*tuj*illusiti * « i •quotidie A • in i ' melius • roent/bus «proiiciant « - per cogaiuoitem* /- . . i ? jypwiì ipintuahbus tuis r i r j• /v» -, -, . . ~ , \ _ _ peiicdidtionibus d tati : ut iimul omnes u n o , oc corde, & ore tf telo rem us , Ghrifìuffi'que tuum Dominum noiirum, Regem, M Legis latorem honore debito prolequamur, ac juito obfequio colamus * • . . . . . . . . . . . . . j

/ -

i

O

:

1

- i . ..

*

" t

•

M m

§ i

i

^

•

•

/-»»

I

iiìiliiilllill ¿•jV ' C E «(fe, :«»«'• fäl t FORSä® S B

:: ~ ' r

. • •

-

» -1 -

•

-i-

:

. •

/ ... * •

EC

C l

E S I JE

V N I y

KXXI

E R S M .

; viiiMlÊIÊÊSiii - : • " •• • ;; mm & FO R MV LA S A C RAME NT'O RVM AD AMNJSTRANTO RV M I N V S V ECC L £ S l /E G E NU ENS IS CONSCRIPTA &c. h -"= • ' f SK l^fe Ratio Celebrando Cwna Domi ni oc.

j, „ n

„ „

[ y Rincipio illud feire oportet, die Dominico qui pro xi* aie ci diei antecedit quo coena celebrandaeft, prius hoc denunciari populo, prim um ,. ut le quiique ad earn digne recipiendam comparer, eaque reverenda , quam ratio poftuiat tum ne pueri eo adducantur , nifi qui commode inftituti > fidemque f u a m i n Eccieila pro felli fint* T e r t i o , ut fi forte ad ven& quidam , & peregrini in Urbe fint nondiim Religio.

-r*

i+

-

il

•

/l*

*

I

.

. .

«

0

.

„ ms diicipli.nœque noitrx inititutis i m b u t i , i r , fi communi„ care SiCœnx v e l i n t , Miniftros a d e a n t , à quibus in p r i v a tis aedi bus e r u d i a a t u r . Quo die celebrandaeft , Miniiter ad „ finem con ci Ali s de ea commémorât : aut fi res poftulare vi„ d e a t u r , iermonem omnem in ea tractanda cxphcandaquc „ co n lu mit : ut populunv doceat quid hoc myfterio Dominus „ defignet ac fignificet, & qua Ratione iììud fit recipiendum . „ Abiolûta pre catione confeihoneque fidei, ut miiltiTudinis „ totius nomine Concionato!- teftetur, vaile omnes in d o . „ &rina vivere ac m o r i , Clara,. & magna voce fegfé pto~ » nunciat. „ Audite qua ratione Jcfus Chriflus facrofaniìam fuam Gali u m inftituerit : ficuti Paulus memoriae tradidit capite u n d i c i mo priori* ad Corintios Epiftolœ : Accepi , i n q u i t , à Domino , quod & tradidi vobis, quod Dominus Jeiiis in ea nofte qua tratìituseft, accepit panem , & poftquam gratias e g i f ì e t , f r e g i t , ac dix t : Accipite ? edite : hoc meum eft c o r p u s , quod pro vobis frangitur : hoc facite in mei c o m m e m o r a t i o n e m . eundem modum , & poculum perafta Ccena, dicens ; Hoc pocu-

CODEX

xxxiî poculum cite

novum

¿ i r v RGICZ'S T e í í a m e n í u m e f t m into f a n g u i n e

Hoc

.

quoticfcunque biberitis in mei c o m m e moratio ne m •

tiefcunque enim comederitis panem

huuc , &

beritis, mortem D o m i n i annuciabitis, quisquís ederit JL

J.

panem

hunc,

«

d i g n e reus erit C o r p o r i s , quifquc feipfum ,

&

fie

venerit.

Audivimus,

de pane iiio edat,

&

pti n o n

font

fratres q u e m a d m o d u m

de pocilio bibat fibipfi

hinc ego arceo ac

loquentibus > impus ,

Sc

ampleduntur,

Ecekfiaeperfringant,

fiagitioíam

palam i

Chrifti,

quo

h # m i tubus ,

iifque omnibus

vinculum

, &

perjuros , contumaces

inferiores;

ieditiofos,

aduiteros,

ílupris ,-furtis,

d e n u n c i o , ut ab hoc íacroíandto . . M

ne fan¿tiíiimas e p u l a s ,

quas D o m i n u s

qui

íicarios,

rapine,

fuis

n u m v e r é fe í u o r u m i c e le ru m

fequuniiíque

abílineant , _ A

dumefticis,

a t q u e ex iis

..mimo m a x i m u m capiat, e u p i e n s p o H hac vitam ete i n f t i u i c r e : í e d m i l i t o ^ m a x i m e ,

mltÊi.

F

-

oc

.

atque examinet ?

pœnkeat,

pa-

a va r i t a n « ,

atque c o h o r t a t i o n i parens fe

que fiumque coníeientiam probet,

~

íe¿las

conci-

parientem ,

convivio

foils

nu-

i n ut ru m que

fœde polluant atque contaminent

Itaque Pauli conísiio ,

i n -

communionem

fa¿iioíbs

, & effeníiones ac ícandala

íidelibus para vit,

fcqiui-

Jefu

v i n o gulae: v e n t r i q u e d e d i t o s , q u i c u n q u e v i t a s r a t i o n e m tur

i*ecc§

i m p i e Sc c o n t u m e Ü o f e • i Jfc. • *!

iceleratis

menque contemnentibus, haeretids,

rixam,

in-

repello , atque h o c í aero fan ¿ t o m yít e r i a

de

tos a d

illud

praefcriptionem

omnibus idolormu cultoribus, , *i • .. o /• í

r e n te m « a c

bi-

admittendos.

te r d i c o » n

luBreíeíque

&

:

C œ a a i î u

quidem

in nomine atque audloritate D o m i n i Noftri

Deo

edit,

D o m i n i c

ex q u o

Q u a m o b r e m banc ego regulam, & tus,

P r o b e t au te m

extráñeos eoíque qui in í u o r u m n m n e r u m

m i n i m e eífe

in*

Doiiiiiiir^^-pKk,:.

ill am u n a c u m d i f c i p u l i s fuis f e c e r i t , telligi voiuit,

Itaque

*

& Sanguinis D o m i n i .

non dijudicans Corpus

bi-

aut biberit p o c u l u m D o m i n i

n a m q u i e d i t a u t q u i bib-it- i n d i g n e , j u d i c i u m bit,

Q u o -

poculum hoc

donee

fa-

q u e -

aevideat dolorem

honeíic ec

láñi

a c f i d u c i a l » h a b e a t iß,

í^tte-

., ,"" • f ':'

• ••••,•.•

' -

, Al

/

.- i

E ce LE Sim

VNIVERSm:

X X X I It

misericordiafixam , & pofitam & in Chrifto Jefu iuam falutem omni ex parte queerat, omnibus inimicitiis > ac fimuitatibus nuaciut» pcmittcnsmhiiqftcaliudftudens, nifi ut poft hàc fraterna benevolentia , & charitate proximos üios completatili*. Quod fi hoc ftudium in nobis eiTe noftra confeientia c o ram Deo teftatur , ne dubitemus, quin habeat nos in filiorum loco Se numero , Dominufquenofter Jefus Chriftus nos conipellet; atque ad convivium fu um i n v i t e t , fan&iilimumque hoc Sacramentum nobis ofFerat, quod cum difeipulis fuis c o m inunicavit. E t quanquam plurimum in nobis fragilitatis j & mi f e r i « fentimus, nequcfìdeperfe£k prediti fumus, fed in diffidentiam & incredulitatem propendemus, multumque abeft, ut tanto ftudio atque ardore animi D e o ferviamus, quam ratio exigit, quin potius bellum nobis aiildue adverfus carnis noftrar concupifeentias gerendum eft; quoniam tarnen Dominus n o bis benignitatc liia conceffit, ut ejus Evangelium in animis noftiis impreffum, atque infculptum fit, quo incredulitati diffidentiaeque refiftamus ? nobifque deiìderium largitus e f t , c u . piditatibus noftris renunciandi, quo juftitiam illius , fan&ifti mai que leges, & praeceptiones obfervemus : certuni atque exploratum habeamus , vitia o m n i a , quae in nobisfiint » minime obfutura, quo minus nos admittat, dignofque r c d d a t , qui ipìrituali hoc convìvio participemus. Neque enim ob earn cauiam hue venirnuj, ut profiteamur nos integros & juiios e f fe in nobis metiplis led potius vitam noftram magno ftudio in Chriftojelu quaerentes, fateamur nos in morte / atque cxitio verfari • Tcneamus igitur atque intelligamus, Sacramentum hoc morbo ac dolore a f e i t i s medicinam c f l c , dignitatemquc oninem quam k nobis Deus requirit, in eo v e r i a r i , ut nofmetipfos quemadmodum reft a ratio praeicribit agnofcamus, dolorem que maximum ac m a j o r e m ex vitiis noftris capiamus, voluptatemque & latitiam oninem in co CQllocemus. LthAy.Par.lih e pri~

xxxir

CODEX

LlTVRGfCVS

Primum igitur fidem habeamus promitfis, quae Chriftus Jefus Veritas ipfa conflati 5 & firma > nobis oftendit : velie fe videlicet vere nobifcum cameni & fanguinem fuum com inimicar e , ut eum t o t u m , atque integrum poiTtdcamus, ipfeque iti nobis vi vat i Sc nos in Ìlio . Et quamvis nihil nifi panem ac vi«um videamus : minime tarnen dubitemus quin fpiritualiccr in animis noftris id omne impleat ac pcrficiat, quod extriniecus in his afpe&abilibus fignis commonftrat ; ipiiim videlicet pa« jiem eflfe Cceleftem, qui nos a l a t , ac nutriat ad vitam aeternam : Itaque ne in bonitatem infinitam Domini ingrati fimus, qui in hacmenfa divitias opefque fuas omnes e x p o n i t , ut eas nobifcum c o m m u n i c e t . Nobis enim fefe largiens* teftiiicatur fe ,quicquid habet, in nos profundere. Quam obrem Sacramentum hoc tanquam pignus juftitiae ipfius reeipiamus , quas nobis vi mortis ac ilipplicii illius imputabitur, nihiio fecius quam ii co fupplicio nofmetipfi affetti effemus. N e igitur tan? pervicaci , ac perdita natura fimus, ut tum fugiamus , quum Ghriiiui nos tarn humaniter ac liberaliter fuo verbo invitat * ièd muneris hujus quod nobis impertit pretium ac dignitatem f p e t t a n t e s , ardenti ftudio ei nos ofFeramus, ut tarn pretioib munere nos dignos r e d d a t . O b eamque caufam ani mos ac niente» noftras furfum erigamus > ubi Chriftus eft in gloria Patris & undc eum nos ad redemptionem noftram expettamus» Ncque v e r o amnios in his terreni's & caducis d e m e n t i s occupemus, quas & oculrs cernimus > & manibus trapani u s , quaficum ibi quasramus , ut in pane vinoque inclufum « T u m enim animi noftri fubftantia ejus ali ac nutriri poterunt , quum fupra terrena omnia e r e t t i , ad Coelos ufque p e r t i n g e n t , ut in Regnuii* B e i , ubi ipfe h a b i t a t , i n g r e d i a n t u r . Satis ergo habeamus, ß panìs ac vinum nobis p r o nota & figno d e n t u r , veritatem i ß Spiritu- invefiigantes, ubi Verbuin Divinum earn nos repertu* ros c o n f i r m a i . n Ubi fiuem ¿¡ceadi C o a c i o m t o r f e c i t , tum panem ver* I»

ECCLES1M

V NI VER SM

xxxv „ bi Mifliftri, calicem vero Seniores Eccleiìae, qui inorimi ceniurae praefunt, populo diftribuunt, prius commonitione f a f t a , ut honeftè & decenter co quifqiie a d e a t , Intere* ca„ nitur Pfalmus aJiquis, aut locus Scripture , r e i , quar Sacran mento, defignatur congruens atque conveniens clara & mail gna voce recitatur • „ Ad extremum habentur gratia rum a ö i o n e s , quas fun pra defcripfimus. ^ „ N o n ignoramus plerofque majorem ili modum offenfos fuiffe, quod tam multa in hoc genere ab ufu multis jam fé, n cu lis recepto aliena à nobis indu£la fint. Q u o d e n i m Mifia „ multos annos tanto in pretio habita eft, ut omneseam exifti« 5, marint diiciplinae Religionifque Chriftianse caput e ile , non „ dubitamus qu amplurimos mira r i , quod eamplane ac funditus toilcndam curavimus* Eamque obrem , quibus confilii „ iioftri ratio minus peripezia eft , ii fublata à nobis futile Sacrameuta exiftimant„ Verum fi quis inftituti noftri rationeni j, diligentius perpendat, is fine dubio inte 11 iget reftituta po,, t i u s , atque in ufum relata à nobis fuiflè • Q u o d ut perfpici à 9> quovis pofiit > confideretur quanta inter MiiFam & Chriiii „ inftitutionem fimilitudo iit„ Q u i s non videt, non minus in3) ter utramque, quam inter lucem & tenebras inter effe > T a m etil non eft hoc quidem loco proposti inftitutique noftri, 99 copioiiushanc diputationem periequi. Verum ut iis fatisfa„ ceremus, qui per ignorantiam eo nomine offendi poiTent , operai preti um nobis viium eft, nonnihii obiter de ea re commemorare. Q u u m enim Sacramentum Domini t a m o IÌ multis corruptelis ac vitiis inquinatimi, ac foedatum effe ?> videremus; ut bisce malis remedium adhiberemus, necefìe n habuìmus multa immutare, qux perperam ac vitiofe intradudla fuerant > certe in perverium acprxpofterum ufum de» t o r t a . Q u o d quo re£lius faceremus, qua» tandem potius ièi, quenda eile ratio videbatur quam fi ad p u r u m , & incorrupe % ,> tum

XXXVI

CODEX

L irVRG ICV S rem omntm revocarem ¿s.

t u m C h f i f t i inftittttuui quod fane ,, religioie ac bona fide ( quemadmodum iatis intelligi licet ) ,, icq un tí fu mus • Haec enim ipfa e m e n d a n o e f t , quam nobis « Pauius praefcripfit.

>}

C A P U T

Liturgìa

1111.

Anglicana refer tur .

X quo Henricus V i l i . Sebi fínate fa£l:> in com iti ís *egni j celebratis ann. 1. fe caput íupremum Proteftorem B c c l e f i ^ & Ecclefiafticorum Angliie d e c l a r a v i t , feníim cuín C a t h o l i c s Eccleíiae Doctrina , Liturgia coepit a b r o g a r i , & nova c o m p o n í , qu& con form is efíet novas do&rinae per Lu the ranos aJioíque novatores inveita? « Itaque íub Eduardo Iwjm n o mi n is V i . quibuíclam viris provincia fuit impoíita > qui L i t u r gias Anglicanas autiquas , q u x quinqué numerabantur i 11 R e gno Anglicano > reform a r e n t , & ad unam reduce rent \ E r g o c o m p o r t a , & probata in comìtiis Decembri 1 5 4 8 . & Jan var i o fubfeqq. habitis, anglica fuit impreiTa Se vulgata an, 1549* Hanc ex codice mi Hai i exftante in Bibiiotheca Coibertina edi~ dit ci: Brun diilèrt. art. 2» contra hanc Lìturgiam Caivinus aliique i'eclarìj epiííolas d e d e r u n t ; quam ó b r e m e an. 1 5 5 2.altera íub Eduardo par iter vulgata An gli ce fuit in urbe Londonen ; quas& ufu obtinuit ufquead mortem E d u a r d i , quae con tí git die 6. j til i i ami* if Hanc refert Br un us 3, ¿c varietatei o b f e r v a t . Sed cum meníe Odtobri Maria S o r o r Edvardi , 3c Henri ci F i l i a , clavum tenui fíe t , haec abrogates Liturgiis no v i s , & Schifmate longe abafto , cum B c c l e i i a C a tholicaunionem Angliae fecit,8c antiquos mifiales ac Litúrgicos Lioros reiiituit atque ea Regnante M i l l i e s Sacri Atigiifc piuries ed iti fuere * V e rum die j 7 . Novembris ann. de frini t e Mari#e cum fucceííiíkt Eliíabctha S o r o r , & Hearici An-

XXXVI

CODEX

L irVRG ICV S rem omntm revocarem ¿s.

t u m C h f i f t i inftittttuui quod fane ,, religioie ac bona fide ( quemadmodum iatis intelligi licet ) ,, icq un tí fu mus • Haec enim ipfa e m e n d a n o e f t , quam nobis « Pauius praefcripfit.

>}

C A P U T

Liturgìa

1111.

Anglicana refer tur .

X quo Henricus V i l i . Sebi fínate fa£l:> in com iti ís *egni j celebratis ann. 1. fe caput íupremum Proteftorem B c c l e f i ^ & Ecclefiafticorum Angliie d e c l a r a v i t , feníim cuín C a t h o l i c s Eccleíiae Doctrina , Liturgia coepit a b r o g a r i , & nova c o m p o n í , qu& con form is efíet novas do&rinae per Lu the ranos aJioíque novatores inveita? « Itaque íub Eduardo Iwjm n o mi n is V i . quibuíclam viris provincia fuit impoíita > qui L i t u r gias Anglicanas autiquas , q u x quinqué numerabantur i 11 R e gno Anglicano > reform a r e n t , & ad unam reduce rent \ E r g o c o m p o r t a , & probata in comìtiis Decembri 1 5 4 8 . & Jan var i o fubfeqq. habitis, anglica fuit impreiTa Se vulgata an, 1549* Hanc ex codice mi Hai i exftante in Bibiiotheca Coibertina edi~ dit ci: Brun diilèrt. art. 2» contra hanc Lìturgiam Caivinus aliique i'eclarìj epiííolas d e d e r u n t ; quam ó b r e m e an. 1 5 5 2.altera íub Eduardo par iter vulgata An gli ce fuit in urbe Londonen ; quas& ufu obtinuit ufquead mortem E d u a r d i , quae con tí git die 6. j til i i ami* if Hanc refert Br un us 3, ¿c varietatei o b f e r v a t . Sed cum meníe Odtobri Maria S o r o r Edvardi , 3c Henri ci F i l i a , clavum tenui fíe t , haec abrogates Liturgiis no v i s , & Schifmate longe abafto , cum B c c l e i i a C a tholicaunionem Angliae fecit,8c antiquos mifiales ac Litúrgicos Lioros reiiituit atque ea Regnante M i l l i e s Sacri Atigiifc piuries ed iti fuere * V e rum die j 7 . Novembris ann. de frini t e Mari#e cum fucceííiíkt Eliíabctha S o r o r , & Hearici An-

ECCLESIA

VNIJyERS&.

xxxvn Anna BolenafiliajHaec Schifili a rcnovavit,&Liturgiam alteram Eduardi vi. r e v o c a v i t , ut autemCatholtcos fallerei, q u i d a m mutavit, ac primoà Litaniìs expungi juifit ilia a Tyrannide Epi*

f copi Romani, cjujque detcjìandìs erroribus , Lìbera mt Domi*

x c q u x ab ann. 1 5 4 4 . fuerant intrufa. 2, quoniam in illa Liturgia nulla mentio habebatur de Sacris veftibus ac ornameutis,Re. gina voluit a miniftris facra ornamenta refumi, quae in priori Eduardi Liturgia memorabantur. 3 . Demani ita utramque Liturgiam ordinarunt, ut dogma Tranilibftantiationis > & realis praefentiae corporis Chrifti i n determinatimi ma 11 e r e t , qua re Rubricas circa Eucliariftiac difpenfationeui & receptionem reformar un t, adeo ut tam Herctici > quam Catholici fine piaculo viderentur poiTe illa uti. Hanc Liturgiam Pio iv. non difplicuiiìc, fcribunt nonnulli, qui & fubdunt ; Famam obtinere Pontificem fidem dedifle Liturgiam Anglicanam fua a u t o r i tate confirmaturum , dummodo Llifabet Regina Ecclefice Romana: fe aggregaret > Romanacque Cathedrae primatum agnofeeret. Coeterum Durelius in vindiciisEcclefias Anglicana cap. 1 2 , hancfabulam notavit • Jacobus vì, StuardusScotìi Rex , & iub nomine Jacobi i* Elifabetae in Àngliae Regno fucceflor imprimendam curavit ann. i d i qui« declarationes pòtins habendas flint. Sed longus effeni fi varietates, ac viciifitudincs, & motus inde confecutos in Anglia vellem percenferc quod jam prseftiterunt alij ci. viri , adeundi propterea funt I l lufori ili mus Boiiuetius in fua hiftoria variationum , & le Bruii laudatus. Itaquecamreferamex libroimpreffo an. I 5 8 I . Londini «pud Sam. M e a r n e , cui Titulus Liturgia [cu Lìbcr Precum

Communium , & admtnifìrationis Sacramcntorum, attor um Hìtuum, atquc c6remonìarum ¡unta ujum EcoUfuc Anglicana ibi fequentia leguntur.

ORDO

\

xxx vi ss

CODEX

ZirVRGlCVS

VRDO AD MINISTRANDO CMN^S DOMINI SACRsE COMMUNION IS.

SEV

f , f \ Uotquot cupiunt participes fieri Sacrx CommunioV ^ ^ n i s , nomina Tua , pridie ialtem facrorum ministro i n , , ^ ^ d i c a b u n t . S i quis autem fitmanifefte flagitiofu$,aut pro„ ximum verbis faftifve injuria affecerit ita utEccleiìa eo patto fitoffenfa; de hoc certior fattus Minifter cum advocabit, 8c 9y monebit ne ullo modo audeat ad menfam Domini accedere , „ ufque dum vevx refipifccntiae, & morum cmendationis indi, , eia manifefta prebueritjita ut Ecclefiae quam prius offenderai „ fit fatisfattum,ut & iis,quos affecerat injuria; aut ialtem promittat id fibi propofitum quam primum id commode fieri „ poterit. „ „ Eundem agendi modum, Sc ordinem tenebit Minifter „ cum iis, inter quos intelliget vìgere fimultates, ik odia, nec , , finet eos menfae Domini communicare donee certior fa ft us „ fuerit de eorum reconciliatione,quod fi pars altera alteri of» feniani aèceptam ex animo remitiere, aut pro illata fat i sfacere parata fit, altera id detrettante, & in odio , & malitia fua r ) perfidiente, ita ut ad piani concordia«! adduci ilo li t^ Minifter >, poenitentem ad facram communìonem ad mittet , non vero „ pertinacem, cum hac cautela , ut minifter , qui quemquam à „ facrisarcuerit pro ut habetur in hoc aut precedente hujus ru„ bricac paragrafo, tottfm negotium cum ordinario communi„ cet intra dies quatuordecim ad fu mm u m . Ordinarius autem n inquiret in cum , qui fic offenderit juxta canonem . i, Quo tempore corna Domini ceiebrabitur men fa panno » mundo lineo ft rata ftabit in medio vel Templi, vel C ho ri,ubi „ Matutinae,& Vefpcrtinae p r i c e s debent recitari,Presbiter att. „ tem ftans ad Septentrionalem partem menfe orationem D o i» minicam cum colletta fcquente recitabit ? populo in genua provo-

EtC L ES IM *UN!VERS%.

xxxrx

» pro vol u to, „ P i t e r aofterqut es in Coelis, San&ificetur no~ men tuum • Aiveniat RegQum tuum y fiat voluntas tua ficut in Coelo > & in t e r r a . Panem noftrum quotidianum da nobis h o die &c» ColkBa» Omnipotens Deus cui omne cor patet 3 omnes afFeftus co. g n i t i f u n t , & nullum fecrctum eft abfeonditum, Purifica co~ gtationes cordium noftrorum per infpirationem Spiritus San&i, ut te ex animo amemus, & San&um no men tuum debita veneratione celebremus per Jefum Ghriftum Dominum noftrum amen „ „ Tum Presbiter converfus ad populum , Decalogum in» tegrum clara voce recitabit: Populusautemin genua adhuc „ provolutus poft unum quodque mandatum , veniam petae ä n Deo pro illius violatione tempore praeterito, & rogabit ut iln bigratia concedatur qua illud iervet in futurum,in liunc m o . u

dum • „

Jtdmißcr .

L Locutus eft Deushosfermones, & dixit. Ego f u r o D o m i nus Deus tuus, non habebis Deos alienos coram mc .

Populus*

Domine miferere noftri , & corda noftra ad fervandum hoc mandatum i n c l i n a .

Äiimßer *

II. Non faciei tibi fculptile, neque omnem iimilitudinem quae eft in Coelo defuper,, & qu& in terra deorfum ? nec eorum quaeiunt i n a q u i s f u b t e r r a . Non adorabis ea> neque coles . Ego enim fum Dominus Deus tuus f o r t i s , zelotes, vifitans i n i l quitatem patris infilios, in tertiam , 6c quartam generationein eorum > qui oderunt m e , öc faciensmifericordiam in millia* his qui diligunt me , & cuftodiunt prascepta m e a .

Populus.

Nomine miferere n o f t r i , & cord*lioftrr a d f c r v a a d u m moc mandatum inclina •

Mini

XL

CODEX

LITV RG Minißer .

ICVS

III. Non ¿Humes nomen Domini Dei tui in vanum , nec enim habcbit iniontem Dominus cum qui aiTumpferit nomen Domini Dci fiii f r a f t r a . Populm . Domine miferere noftri 6c corda noftra ad fervandum hoc mandatum inclina . Minißer. IV. Mcmento utdiem Sabbati Santifices fex diebus; o p e r a bcris, & facies omnia opera tua 5 Septime autem die Sabbatum Domini Dei tui e f t , non facies omne opus in eo , tu 6c filiustuus, & filia t u a , i e r v u s t u u s , & ancilla tua > jumentum tu um ? & a d v e n a , qui eft intra portas t u a s . Sex enim Diebus fecit Dominus Coelum, & T e r r a m , & M a r e 6c o m n i a , quae in eis f u n t : & requievit in die feptimo , idcirco benedixit Dominus diei Sabbati, 6c San&ificavit c u m .

Popuius.

Domine miferere noftri, 6c corda noftra ad fervandum hoc mandatum inclina. Minißer . V . Honora patrem tuum 6c matrem tuam ut fis longxvus fuper t e r r a m , quam Dominus Deus tuus dabit t i b i ,

Popuius.

Domine miferere n o f t r i , 6c corda noftra ad fervandum hoc mandatum inclina • * Minißer. VI. Non occides.

Popuius.

Domine miferere n o f t r i , 6c corda noftra ad fervandum hoc mandatum inclina. . Minißer. VII, N o n Maecaberis.

v

Popuius.

Domine miferere n o f t r i , 6c corda noftra ad fervandum hoc mandatum inclina. « Minißer.. VIII. Non furtum f a c i e s .

Popuius.

Domine Miferere n o f t r i , 6c corda noftra ad fervandum hoc mandatum inclina . Mini»

BCCLJESIJE

DNIVERSJE.

JMimJler.

m

Ì X . Non Joqueris contra proximum tuùm faifum teftimoniuai. Popit it's. Domine Miferere noftri, & corda noftra ad fervandum hoc man datum inclina. Mìmjìcr. X . Non concupifces Domuni proximitui, ncc defiderabis Uxorem ejus, non Servum , non Ancillam , non Bovem non Afinum nec omnia , quae ¿ili us funt •

Populus.

Domine miferere noiiri , & haec omnia mandata tua cor,» dibusnoftris, quasiumus, infcribe.

.Turn Jeque tur io arum Cottetiarum alterutra pro Rege y Prgsbyuro ut antea Jìantc at die ente,

Oremus. Cmnipotens Deus, cujusRegnum àtei-pum & potenti* infinita miferere univerik Ecclefia; ; Et cor eledi famuli tui Caroli Regis ac Gubernatoris noftri ita dirige, ut ipfe ( g i ù rus cujus fit Minifter ) fupra omnia honorem , & gloriam tuam quae rat, nos vero & quotquot ei fubjedi funt ( debite penfiuntes à quo fit illius authoritas ) fideliter ei ferviamus illuni hoHo rem us, & ei humiliter obediamus, in te ac propter te , juxta Sacrum verbum , & mandatum tuum ; per Jefum Chriilum Dominimi lioftrum , qui una tecum, & cum SpirituSan&o v i v i t , & regnai in ferula feculorum amen. Aut • *j Omnipotens, & fempiterne Deus, ex facro Verbo tuo difcimjus corda Regum in manu tua elle, eaque à te dirigi, *fque inclinar!, prout di vinse tua: Sapienti« optime vifum fuef i t ; fuppiices te rogamusuti cor tui famuli Caroli Regis G u bernatoris noftri, ita inclines, atque dirigas, ut ornai cogit a t o n e , v e r b o , ac opere , indefincnter qua rat honorem / a c glonam tuam, & popuium tuum curie fuse demandatimi cu ilo r °7 » . ' p a c e > a c P i e u t e fl^entem ftudeat • l i s e conced i * . ¡K Par. Uh i dc o

arm

C O D E X

L I T V

R G I C V S ,

d e o P a t e r m i f e r i c o i ' s , ptopcer diledtaiXi fiiiuni tuum J e f u m C h r i f t u m D o m i n u m noftrum A m e n . .

Tum

atee tur c o l l e c ta d ì ci , a e i m m e d i a t e p o f i c o l l e t t a m P r e s b y t e r leget E p i ß o l a m d ì c c m .

E p i f t o l a ( f e u , p o r t i o fcripturje a l l i g n a t a p r o e p i f t o l a ) fcripta eii capite*.**** Epiit*»,*.* verfu finita autem Epiflola> die e t , H i e cj eii nit epiftola.. Tum l e g e t E v a n g e l i u m (' ¡ l a m e unì* v e r f o p o p u l o ) d i c e n s $ a n d ì u m E v a n g e l i u m l c r i p t u m eft capite Evangelii veriu..„„finito a u t e m E v a n g e l i o c a n t a t i -

t u r f e q u e m S y m b o l u m j ì a n t e adbuc

u n l v e r f o p o p u l o ut a n t e a .

C r e d o i n unum D e u m P a t r e m o m n i p o t e n t e m * fa ¿tore in Coeli & Terree > a t q u e vifibilium. o m n i u m , & invi iìbilium : & i n unum D o m i n u m noftrum Jei'um C h r i f t u m F i i i u m D e i U n i g e n i t u m ex patre natum ante o m n i a iecula * D e u m d e D e o > lumen de J u m i n e ; D e u m verum de D e o v e r o ; G e n i t u m non fa ¿tu in : c o n f u b f t a n t i a l e m P a t r i , per quem o m n i a fa ¿la font i qui p r o p t e r nos h o m i n e s , & p r o p t e r noftram faiutem d e f c e n d i t d e C o e l i s , & Incarnatili eft de S p i r i t u S a n i l o > ex M a r i a V i r g i n e , & h o m o f a f t u s e f t , C r u c i f r x u s ctiam p r o nobis fub P o n t i o Pilato P a i i u s , & lepultus e f t , & rei'urrexit tertia die f e c u n d u m f c r i p t u r a s , et a f c e n d i t i n C o e i u m , fedet a d d e x t e r a m p a t r i s , & i t e r u m venturus eft cum g l o r i a j u d i c a r e vivos , & m o r t u o s ; cujus R e g n i n o n erit finis E t in Spiritarli S a n d u m , D o m i n u m , & vivificanteni $ Q u i ex patre filioque p r o c e d i t , Q u i cum P a t r e , & F i l i o iimut aduratur , & c o n g l o r i f i c a t u r , qui l o q u u t u s eft per p r o f e t a i > ßc unam S a n d a m C a t b o l i c a m 3c a p o f t o l i c a m E c c i e f i i m * C o n fiteor uu um B a p ti i m a in remiliionem p e c c a t o r u m , & e x p e f t o r e f u r r e ß i o n e i n mortuorinm & v i t a m venturi S e t u l i a m e n . „ T u m M i n i f t e r p o p u l o renunciabit fi qui iunt dies fefti > „ aut jejuni; per ièquentem h e b d o m a d a m o b i e r v a n d i , tum i> etiam , fi d a b i t u r o c c a f i o , futura c o m u n i o praenünci&bitttf : n ßc m a t r i m o n i o r u m f u t u r o r u m fòlemnitas,brevi3e etiam citationcs j

ECCLESIA

VNlVER

SM*

*"«

I, 5, j, „ „ ,,

tiones, & excomunicationes legentur. N e c quicquam promulgablrur aut publicabitur in Eccleiìa , quo tempore Saera pe ragù n tur prasterquam ab ipfo miniftro, Nec quicquam ab ipfo nifi quod regulis hujus libri continetur, aut A Regia Majeftate imperatimi aut à loci ordinario praefcriptitm fue - " rit • , , „ Tum fequetur concio, feu aliquà Homiliarum jam edi„ tarum aut in pofterum publica authoritate edendarum . Tum Presbiter ad menfam Domini revertetur, & offers, t o r i u m incipiet, una, aut aitera, aut etiam pluribus ha rum „ ienteniarum recitatis, pro ut ipfi con venienti us videbi„ tur*,, Sicluceat lux veftra coram hominibiis, ut videant opera veftra b o n a , & glorificent patrem veftrum qui in Coelis eft*

( S. Matth. v. 16. ) ~

Nolite Theiaurizare vobisThefauros in terra:ubi erugo & tinea demolita r, & ubi fures effodiunt, & furantur, ( S. Matth. VI. 19. 20. ) Omnia ergo quaecunque vultis ut faciant vobis homines ita & vos f a c i t e i l i i s . Hoc eft enim lex & prophet« » ( S. Matth* vu. 1 2 . ) Non omnis qui dicît m i h i , Domine , Domine in trab it m Regnum Cœlorum : ied quifacit voluntatem patris m e i , qui in Coelis e f t , ipfe intrabit in Regnum Cœlorum . ( S. M a t t h , vu. i l . ) Stans au te m Zachaeus dixit ad Dominum, Ecce dimidiiim bonorum meorum Domine do pauperibus , & il quid aliqiiem defraudavi, reddoquadrupìum . ( S. Luc. xix. S. ) Qu is militât fuis ili pendi is unquam ì Quis plantavit v i n e a m , & d e frudu ejus non edit ? Quis pafcit gregem > & de l a ß e gregis non manducai ? ( 1. Cor. ix. 7 . j

Si nos vobis fpiritualia ièminavimus magnum eft fi nos carnali* veftra metamus ? ( 1.Cor• %u } f % Nei ci-

I1

atti*

CODEX

LtrVRGÌCVS

Nefcitis quoniam qui in Sacrario operanti! r , quœ , & de Sacrario funt edunt, & qui altirio deferviunt, cum altario p a r ticipant? ita & Dominus ordinavit i i s , qui Evangelium a n n u a , ciant de Evangelio v i v e r e . ( n C&n ìx* 13* 1 4 . ) H o c autem d i c o qui parce feminat, parce Sä nietet ; & qui fem in at in benedi&ionibus de benediiitonibus, de meret. un ui^uifque prout deftiiiavit in corde , non ex triftitiâ aut ex necefiitate. Hilarem en im dato rem dlligit D e u s . ( 2. Cor. i x . 6. 7 . ) C o m m uni cet autem is, qui Cathechizatur v e r b o , ei q u i £e Cathecbizat bonis.. N o i i-te errare, Deus non irridetur . Q j x en im ie mi nave rit homo ; hxc & nietet . ( Gal. vu im) E r g o dum tempus habemus operemur b o n u m a d omnes ma» xime autem ad domefticos fidei . ( Gal. vi. 1 0. ) E f t autem qureftus magnus pietas cum fufffcientia . Nihil enim intulimus in hunc n u n du m ; baud dubium , quod nec auferre quid poflumus » ( 1. Tim. VJ. 6. 7 . ) Divitibus hujus iaculi praecipe non fublime fapere , ncque fperare in incerto divitiarum , led in Deo v i v o ( qui praeftat nobis omnia abunde ad fruendum ; ) b e n e age re di vi tes fieri in bonis operibus, facile t r i b u e r e , conimunicare tlieiaurifare fibi fundamentum bonum in futurum, ut appréhendant bonam vitam . ( u Tim. v u 1 7 . 1 8 . , iç. ) # N o n enim injuftus Deus ut obli vii catur operis veftri , oc di ledi on i s , quam oflenditis in nomine ipiìus, qui minili ratti* firn et is & miniftratis. { H e b . v u 1 0 . ) ^ ^ ^ . Beneficenti^ autem , & communionis noiite oblivi ici » Tali bus enim bolli is prom e re tur Deus» ( Hc'b.x. 11 ) Qui habuerit fubiUutiam hujus mundi & v i d e r i t fratrem fuu m nice ile habere , & c laufe rit vifeera fila ab eo ; q u o m o d o Charitas Dei manet in eo ì ( i*f*Joan. i n . 1 u ) E x fubftantia tua fac Eleemofynas & noli avertere faciei* tu a m ab ullo paupere ita cui m fiet ut nec à te a v v e r t a t u r facies lv Domini. - 7* ) Quo-

v

EC

C L ESI

M

l ì N I t S E R S M .

*tt

^

Quomodo potueris, ita efto mifericors. Si multum t'bi fuerit, abbundanter tribue ; fi exiguuro tibi fuerit etiam exiguum libenter imperciri ftude;pnemiumenim borni m tibi The» iaurizas in die neceillratis. ( Toh. iv. ) Foeneratur Domino , qui miferetur pauperis & viciilitudinem fuam reddit ei. ( Prov, xix, 17. ) Beat us vir , qui intclligit fu per JEgenum & pauperem, in die mala Hberabit eum Dominns . ( Pfalm, xu. u ) „ Diim ifta recitantur . Diaconi , «¿Editui, alii ve ad hoc a? idonei, quibus ¿11 ud muneris demandatimi eft , eleemoiinam ,, in pan pern ni ufus erogatam colligent, ut & alias populi obia„ tiones in pios ufus in Amula feu lance idonea à Parochianis „ in hunc vfum comparata , eamque ad Presby terum reveren,, ter affér nt, ab ilio autem , geftu modefto ac humili fuper }> facra menfa collocabitur 9 „ Quo ties vero facra communio celebrabitur , turn Pren sbyter tantum panis, & vini fuper men fa reponet quantum » fufficere videbitur, Qnibus pera ¿lis di cat Presbyter. Oremus

pro umierjòjlatm

EcclefitcCbriJli

hie in Terra

militanth*

Omnipotens, & ac terne Deus, qui perSan&um x4ooftolum tuum nos docuifli orare obfecrare, deprecari , & gratias agere pro omnibus hominibus, te rogamus fuppliccs ut clementer ( * ) (eleemofinas atque oblationes noflras accipias ac) hasnoftras orationes, quas divinae majeftati tuneofFerimus exau dias fupplicantes, ut fpirituni veritatis unitatis ac concordia universe Fxcleiias tuse infpires* Concede etiam ut quotquot Sanitum nomen tuuai confitentur , i i omnes in Sandi verbi tui veritate confentiant, vivantque inter fe in Charitate concordes infuper te rogamus fupplices, ut omnes Reges, Principes ac Eynaiks, Chriftum profitentes, fervesac tuearis > imprimis autem C)

St Eleemofìna oblatloncfve nulla fiant, Turn i f f 4 ( eleemofinas, atque oblationes noflras accifi m ac ) qua parent eft ìnciudtìntur orniti end a finto.

xLvi

tODEX

LirVRGICVS

autein ftmulum tuum Carolum Regem noftrum, u t f u b eo pic, & tranquille v i v a m u s , Da etiam coníiliariis ipíius univeriis, íjnguliíque Magiftratu aliquo fub ipfo fungentibus ut r e d e , ac fine periònarum acceptione jus d i c a n t , nequitia , & vitia coerc e n d o , & veram Dei religionem , 6c virtutem tuendo , & propagando . Earn autein grati am E p i f c o p i s , ac miniitris o m n i . bus largire j qua cum moribus turn dottrina verbum tuum vivum patefaciant, ac promoveant illuftrent , & r e d e riteque facramenta adminiftrent, & populo tuo uni v e r l o , h u k a u t e m coetui praefertjro, concede ut animo miti ac debita reverenti* S a n d u m Verbum tuum audi ant, ac excipiant, tibi uere fervientes in S a n d i t a t e , & jufìitia, omnibus diebus vitas fuse; maxima iniuper cum animi demiíiione te r ogam us Domine pro benignitate t u a , ut eos omnes confoleris , & adjuves, qui in A n g u iti i s , doloribus , i n o p i a , m o r b o , aliifque rebus adverfis prem u n t u r . Atque f a n d o nomini tuo benedicimus pro omnibus famulis tuis , qui in fide , ac timore tuo ex hac vita migrarunt fuppliciter te rogamus ut gratia nobis concedatur qua eorum exempla'bona fequuti una cum ill is regni tui Coeleiiis fiamus participes, H x c nobis concede, P a t e r , propter Jeiiim Chrirtum nicdiatorem ? & advocatum noftrum unicum Amen •

Quum Mìnìjler futuram comunloncm Sacram pronuncia ' ( quam femper prtnunciab'tt Dominica , am fcjio die aliquo immediate precedente ) finita conclone, aut Homilía jequeniem exhortatìonem practcget *

c

Ariflimi ac dilediifimi die proxime fequenti mihi V j propofitum eft favente Deo , quotquot fuerint e a , quam decet, pictate, ac devotione, afFedi, iis o m n i b u s , ac fingulis ad* miniftrare maxime falutare illud Sacramentum Corporis , ac Sanguinis Chrifti j ab iis participandum in niemoriam meritoriae il-

ECCLESIE V N I P E R S E . Ha? illius Crucis, ac PaiTiotiis, qua loia p e c c a t o r u m noftrorum remiifionem i ir» pet r a m u s , & ad Regni Ccelorum confortitim pervenimus • N o f t r u m eft i taque íubmifíe atquc ex animo g r a das agere omnipotent! Deo Patri noftro Coeletti, quia dedit Filium iuum Servatorem noftrum Jefum Chriftum, non tantum ut pro nobis moreretur > veruni etiam ut eilet nobis fpiritualis ci b u s , & fuftentatio in l a u d o ilio Sacramento . Q u o d quidem cum adeo divinum , ac fai u tare íit digneiilud participantibus , adeo vero pericuiofuin indigne iiiud fuñiere audentibus , meum eít vos hortari ut interea t e m p o r i s , dignitatem illius Saniti Myfterii perpend at is magnumque illud, quod indignas illius p a r t i c i p a t i o n s imminet periculum; utquc fuam quifque confcientiam exploretis > atque examinetis, idque non p e r f u n ¿lorie uti folent I p o c r i t a -> led ita ut Saniti mundiquè ad tam Caeleftes epulas accedatis, indnti vefte illa nuptiali j quam r e qui rie Deus in Sacris Scripturis, & admittamini tanquam i n d i » gni qui íacram illam meniam partici pent* Ad hxc via atque ratio prima eft , ut vi tam ac converfa. ti on e m veil ram explorare velitis ad n o r m a m mandato rum D e i j atque ubieumque animadvertetisà vobis peccatum efle volúntate , verbove aut fa¿to , ibi g e m e r e , ac lamentali ob peccata v e f t r a , confiterique omnipotenti Deo cum firmo c o n f t a n t i qux vitae emendanlfe propofito . Q u o d fi peccata veitra ejufmodi vobis elle videantur, ut non tantum Deum , veruni etiam proximos veftros often de ri n t , tum eorum gratiam vobis c o n ciliabitis, parati ad reftituendum Se fatis faciendum quantum quidem in vobis erit p r o contumeliis ac injuriis q u i b u f e u m q u e alteri à vobis illatis: Parati etiam ad condonanduni i i s , qui i« vos p e c c a v e r i n t j prout peccata veftra vobis à Deo c o n d o n a n in votis eft', lecus enim Sac rae Communionis p a r t i c i p a d o hoc unum p r e f t a t , quod reatum veftrum a d a u g e b i t . Q j a p r o pter fi quis veftrum íit blafphemus adverfus Deum aut verbi illius hoitis ac calumniator j fi quis fit adulter , aut malitia , aut invi-

xLYin

CODEX

£ITVRGICVS

i n v i d i a la bo r e t , aut in a l i o q u o c u m q u e nìagno (celere v e d e tìir reicipiicite à peccatis veftris , fin minus noi'te ad Sac ram j] lam men fa m a c c e d e r e ; ne poft pa itici patum S a n n u m illud Sacramentum , Diabolus in vos ingrediatur , q u e m a d m o d u i i i i u j u d a m in greftus eft , & vos repleat o m n i inìqui t a t e , & vos $>£rdncatin exitiura , tum C o r p o r i s , tum Animae . q u a n d o q u i d e m vero n e m i n e m par eft ad haue S a c r a n o C o m m u n i o n e m a c c e d e r e , abfque Sa nifi a fiducia in Dei m i feri cordi a m , ac pacata c o n f c i e n t i a ; fi q u i s veftrum c o n f c i e n tise f u « tranquillitatem comparere f u p r a d i d i s rati-jnibus n o n v a l e a t , fed ampliore c o n f o l a t i o n e aut coniilio fibi opus Cile p n t e t , ad m e a c c e d a t , aut alium p r u d e n t e m ac do£him verbi Dei m i n i f t r u m a d e a t , & id q u o g r a v a t u r illi exponat , ut v e r biDei m i n i f t e r i o abfolutionis beneficiarci c o n f e q u a t u r ^ u t & i r rituale c o n i i l i u m , & a d m o n i t i o n e m ad conf'cientiae asitus i è Wandos, & dubia , ac fcrupolos o m n e s e x i m e n d o s .

Aut p anìmadvertat, quod populus neglìgat ad Sacravi Communionem accedere, loco pr quis non ingentem fieri f i b i i n j u r i a m putaret . •m ob rem C h a r i f l i m i , & in C i m i l o prasdilctfi, cavate ne ìuDducentes vos à S a n d a h a c c o e n a i r a m Dei in vos p r o v o c e t e . Facile dici potcftabs quovis h o m i n e Coenam Domini accipere nolo

ECCLESÌA

V NI VER

SM

xtix

noIo,quoniam ali^sfum mundanis negotiis impeditus. Veruni ejufmodi excuiationcs non tam facile à Deo admittuntur , aut probantur coram Deo. Si quis dicati funi gravi uro peccatorum r e u s , ideoque metuo accedere ; qUum redeundum eft adDeum, num caufamini , vos nondum elle paratos ì Hoc apud vos diligenter reputate, quam parum valebunt apud Deum ejuimod£ fi I t e ac firn u lata caufationes, qui convivium refpuerant, juxta quod habetur in Evangelio quia villani emcrant,aut jugabovum experiri v e l l e n t , aut matrimonium contraxerant, non excufati, fed indigni habiti funt Coelefti convìvio. E g o q u i d e m praefto adèro, ac pro officio meo, invito vos Dei nomine, voco vos propter Chriftum : vos e x h o r t o r , quantum ialus veftra v o bis curas e f t , ut Ììtis hujus Sacraz Communionis participes. E t q u e m a d m o d u m filiusDei animam in cruce pro faiute veftra n o r t e profundere dignatus eft : ita hoc officii vobis incumbit, ut Sacrie Ccenaz ììtis convivae in recordationem facrificn m o r tis i i l i u s , proutipie praeccpit, quod quidem fi à vobis negle£tum f u e r i t , apud vos reputate, quantam Deo facitis injuriam & quantum inde vobis injmineat periculum , quandoquidem_j fcientes volentcs à mifla Domini abftinetis, feceflum faciente s à fratribus veftris, qui accedunt ut pafcantur epulis cibi illius ad mod um Cceleftis. Haec fi attente perpenderitis, ad melioremmentem Deo dante reverfuri eftis, quam ut coniequamini omnipotentem Deum Patrem noftrum Cceleftem indeiìncnter rogabimus.

Quum celcbrabitur Sacra Communio, Communìcantibus in locis idonei ad Sacrum-Sacramentum commode accipiendam difpoßtis, Presbyter banc exortattonem recitabit,

Chariifimi, ac dileftiifimi in Domino, quibus propofitum eft accedere ad Sanilam Communionem C o r p o r i s , ac Sanguinis Chrifti Servatone noftri oportet ut attendatis quomodo San&us Paulus homines onmesexhortatur, ut fc ipfos probent

Lib.lKPar.UL

§

dil 1-

* CODE X LirVRGICVS àiiigenter , priufquam audeant panem illuni comedere, ac Caiicem illuni bibere. Nam ficuti magnum inde redundat in nos benefici uni, fi fide viva ian&i iilius Sacramenti fiamus p a r ticipcs ( tuni enim fpiritualiter cameni Chiifti comedimus, & ìllius Sangui nem bibimus, tutti in Chrifto habitanius, 6«: Chriftus in nobis; unum funius cum Chrifto > & Chriftusnobiicum ) ita nobis i mini net ingens periculum,fi indigne illud accipinuis. tutu enim rei efficimur C o r p o r i s , & Sanguinis Chrifti Servatoris noftri, edimus, & bibimus judicium noftrum, non difcernentes corpus Domini, iram Dei adverfus nos accendi mus, illuni provocanius ad nos ple&endos morbis, ac niortis generibus variis • Quapropter fratres vos ipfos ¿udicate, ne a Domino judicemini, preterito runa peccatorum vos ferio' poeniteat; viva, ac folida fide Chriftum fervatorem noftrum ampleftimini Vitam emendate, & omnes homines ex animo diligite; iìc enim futurieftis idonei,qui horumSan&orum myfteriorum fiatisparticipes , Veruni ante omnia vos oportet demi (Te atque ex animo gratias agere Deo Patri, fìlio, Se Spiritili SanCfco , ob redemptionem mundi per mortem ac pa ilio nem Chrifti fervatoris noftri, veri Dei fimul, & veri hominis, qui fe iplum humiliavit ufque ad mortem , mortem autem Crucis prò nobis miieris peccatoribus, cum habitaremus in tenebris, & umbra m o r t i s , ut nos facei'et fiJios D e i , Se ad vitam «ternani eveheret, Ut autem perpetua memoria recoleremus immeniam Charitatem Domini noftri, de fervatoris unici Jefu Chrifti eo padìo prò nobis morientis; ut Se innumera beneficia, quseSanguinis fui praetiofa effufione nobis impetravi! Sacrofan&a Myfteria amoris fui veluti pignora, ad perpetuam mortis ilice recordationem inftituiC ac ordì n a vi t , ad magnani atque «ternani confolationem noflnm : ipfi itaque unacum Patre, «Se Spirita Sanato indeimen* ter ( prout tenemur maxime ) gratias agumus, ianftiifimae iJlius voluntati prorfus nos fubiicientes, & operam dantes, ut ci Serviamus in fanftitate, & juftitia omnibus diebus vitae no* fe» amen • " " Tm /

ECCLESIA Tarn Presbyter

VNIVERSM.

T

ad acc'tpiendam Sacram Cornwunìomm accedentibus dìcet. Vos quoque vere, & ferio peccatorum veftrorum paenit e t , quippe proximos vera Charitate c o m p l e t i mini, & vitam novam inflituere decreviftis mandati! Dei obièquendo t & i n viis ejns lan&is poft hac ambulando cum fide accedite , & hoc San étti m Sacramentum accipite in folatium veftrum atque onnipotenti Deo magna cum animi demiifione confitemini in genua modefte provoluti. Tumhiccgeneralis confejpo corum omnium nomine} quibm propojìtum e f i Sacram Comnwnìonem accìpere, fiet * ab a lì quo Mini/ir or um, ipfo & popuìo univerfo ingenua humiliter provoiutis, ac dicentibus. Omnipotens Deus, Pater Domini noftri Jefu Chrifti rerum omnium conditor , hominum omnium Judex , confitemur ac deploramus multigliela peccata , & feeiera noftra qua: fub inde flagitioiè admodum commifimus, c o g i t a t o n e , verbo & opere, contra di vi nani tuam majeftatem, iram atque indignatuam adverfusnos juftiiìimè provocantes . Serio nos 'benitet ; & ex animo dolemus ob ejufmodi delizia noftra , e o rum recordatio nobis acerba eft , onus intokrabiie • Miferere noftri, miferere noftri Pater iumme miièricors, propterfilium tuum Jefum Chriftum Dominum noftrum preteritomi» o m n i um veniam concede j da etiam utinpofterum fempertibi ferviamus, & placeanius in novitate vitae, ad nominis tui honorem , & g l o r i a m , per Jefum Chriftum Dominum noftrunu, Amen. Tum Presbìter ( aut Epifiopus fi adjìt ) crìgst f e , & con* verfus ad Popnlum hanc abfolutionem pronunciabk . Mnipotens Deus Pater noiter Cceleftis, qui ex lumina niifericordia peccatorum remiiìionem promifit iis o m vftibus i qui ferio, atque ex animo poeniteutes cum vera fide %l \ ad t

i

o

n

e

m

0

tu

CODEX

L i r V R G l C V

S

ad cum fe convertunt, vefìri mifereatur, peccata veftra__> vobis omnia condonet, ab iifque vos liberet, vos confirmée, & roboret in omni bono , vofque perducat ad vitam aeternam, per Jefum Chriftum Dominum noftrum Amen. Deinde

Presbiter

dïcet.

Audite fuaviifima verba Chrifti Servatoris noftri ad confolandum eosomnes, qui ad ipium revera couver. tuntur. Venite ad me omnes qui laboratis, atqne onerati eftis, & ego reficiam v o s . ( Matth• xi. 28. Sic Deus dilexit mundum ut filium Timm unigenitum dederit , utomnis, qui credit in eum * non pereat, led habeat vitam astern am . { S. Joan, i n n 1 6. Auditc

ctiam qui dicat SanBm

Paulus

•

Fidelis f e r m o , & omni aeeeptione dignus quod Chrû Aus Jefus venit in hunc mundum pcccatores falvos face r e , i# Twu i . 1 Auditc

etiam

quid die at S, Joannes

.

Si quis peccaverit, advocatum habemus apud Patrem Jefum Chriftum juftum, & ipfe eft propitiatio pro peccatis noftris . ( i. 8. Joan. 11.1. „ Poft quae perget Presbiter dicens „ furfum corda • » Refp„ Elevamus ad Dominum • Presb. Gratias agamus Domino Deo noftro, Refp. Dtgnum , Öt juftum eft • „ Tum Presbiter ad menfam Domini converfus dicet. >> Vére dignum , & juftum eft > ik i n d i f p e n f a b i l i officio tcnemur t i b i fem per , & ubique gratias agere Domine ( * ) Saill e Pater omnipotent ¿eterne Deus . 3» Hic fequetur pr^fatio folemnitati peeuharis, fi qua fit exprefle affignata, alioqui ftatim fubjungetur . „ Ideo cum Angeüs, & Arcangelis , cumque omni militi* cœleO

Hverba

( Sanfte pater ) infeflo Trinitatis omìttentHr .

ECCLESIA

DNIVERSS*

coeleftis exercitus gioriofum nomen tuum laudamus, & tuaonificamus, te fine fine ceiebrantes, ac dicentes Saniìus Sandus Santfus Dominus Deus Sabaoth . Pieni flint Coeii, ac terra gloria tua . Gianna tibi in excelfis Deus. Amen.

Prwfatione s propria .

, Natali die C i m i t i , & feptem diebus fequentibus . „ Quia dediti nobis unicum filium tuum Jefum Chrifìum , ut pro nobis quafi hoc tempore nafeeretur , qui per o p e m i o nem fpiritus Saniti fa&us eft verus homo ex fubftantia Manas Virginis matris fuae, i d q u e fine labe peccati, ut nos ab ornai peccato mundaret. Ideo cum Angelis & c .

Die PaJ'chatis, & feptem diebus fequentibus.

Imprimis autem te laudare tenemur propter gloriofamL-? refurredionem ftlii tuijcfu Chrifti Don ini noilri , ipfe enini ver.us eft Pa fc hai is Agnus pro nobis oblatus, qui abftuMt peccatimi mundi : qui morte Tua mortem deftruxit, & fua refurreftione vitam «ternani nobis reftituit. Ideo & c .

Die afeenftenis, & feptem diebus fequentibus.

Per Jefum Chriftum Dominum noftrum filium tuum pras* é i l e f t u m , qui poft gloriofitfimam fu am refurretfionem manifefloapparuit omnibus apoftolis f u i s , ipfisque ipeòìantibus 111 Coelos a fee n d i t , ut locum nobis prepara r e t , adeo ut ibi ipfe e f t , eo nos etiam afeendamus , & cum ipfo regnemus in glor i a . Ideo & c . gj

Die Pentecofles, & 6. diebus jequentibm,

Per jefum Chriftum Dominum noftrum ,juxta cujus cer» tiilimam promiilionem fpiritus San&us hoc qu fi tempore > cum fubito , & iti genti foni tu de Coelo defeendi*, tamquam flatus vehemens ad inftar linguarum ignearum reiidens fa. per Apoftolosj ut eosdoceret, & dcduceret in omnem veritàtern , in pertito ipfis variarum linguarum dono , conceflàquc fiducia, & ferventi zelo ad Evaugelium conftanter predicatidum omnibus gentibus • Quibus eduili iumus e tenebri«, &

uv C O D E X LirVRGICVS errore ad pu ram lu ce m , & ve ram tui ; Adcoque Je fu ChrifiiTilii tuì, ccgnitionem . Ideo cum Angelis&c. In fcjlo

Trinìtaìts

tantum

.

Qui unii s es Deus > unus Dominus; non una tantum pcrfona , fed très perfonae in una lubftantia . Quod enim de gloria pat ri s, sited idem de Filio , & de Spirita Sanilo credimus abfqueulla differentia, aut inaeqitalkjfttc . Ideo & c . Pofì

unamquamque mediate

ex his

cant abitar

prœfathnibus

aut

,

$m~

recitabìtur.

Ideo cum Angelis ; & Archangel is , cumque omni militia Cœîeftis exercitus, gloriofum nomen tuum laudamus, & magnificamus, te fine fine celebrante ac dicentesSanâus, San¿tus, Sanctis Dominus Deus Sabaoth, pieni iirnt Coeli > & terra gloria tua Gianna tibi in exceliis Deus Amen . Tum

presbiter mini

ingenua

, banc

omnium

provoiutus

fequentem nomine

ad Men

orationem

quifunt

[am

dicit

Do-

eorum

communicaìuri

m

N o n ideo ad hanc menfam tuam audemus accedere D o mine mi ieri cors, quod in noftra juftitia confidamus, f i d i l i multitudìne, ac magnitudine niiierationum tuarum , non fumusdigni qui micas coiligamus iub menia tua. T u vero idem es Dominus cujusproprium eft Temper mifereri, nobis igitur concede Domine mifericors, cameni filii tui dilediflimi Jefu Chrifti, fic edere ficque Sanguinem iilius bibere ut corpora noftra peccatis inquinata munda fiant > & per iilius corpus ani m œ noftras abluantur in praetiofo ipfius fanguine, utque perpetuo in ipfo habitemus, & ipfe in nobis Amen. Quum

Presbiter

f inum

ita

tius

pojjit lte em

Jlans

ante

dijpofuerit, panem in

menjam ut

frangere

mi anus

confecrationis

e xp editi us coram

fumer

Domini

Pmetn

,

ac

populo

e , di cet

pro ut fequitur

f

dec

, &

Ò*

en-

cu-

orationem »

Omnipotens Deus Pater nofter Cœleftis qui ex immenfa tua

E CC L E SIM

n ì N I V E R S S *

iv

tua miTericordia Jefum Chriftum Filium tuum unicum dedìfli ut mortem Crucis fubiret pro redemptioue noftra , qui ibi ( unica fui ipfius oblatione fenici f a t t a ) plenum perfettam, & ikfficiens ficrificium obtulit oblatiooem & fatisfattionem pro peccatis totius mundi, & inftituit, praecepitque nobis in f a n t t j Evangelio fuo perpetuam memoriam pretiofae fuae mortis celebrare , "ufque dum redeat. Exaudi nos quaefumus fupplices, Pater in ilericors , a c concede, ut nos fumentes has creaturaspanis, & vini juxta Santtam inftitutionem Filii tui Ser^ vatoris no it ri J e fu Chrifti in memoriam mortis, ac paflìonis i U l i u s , parti ci pes fìamus beati (fimi lllius c o r p o r i s , ac languinis, quiea notte, qua tradebatur accepit ( i ) panerai, & cum g r a tias egiilet i l l u d ( 2 ) f r e g i t , ac dedit difeipulis f u i s , dicen$ accìpite comedite (3 } hoc eft corpus meum , quod pro vobis datur , hoefacite in meam c o m m e m o ratio ne m , fimiliter poftquam coenatum eft ( 4 ) accepit calicem , & p o f t q u a m gratias egiÌÌet, dedit illis dicens, Bibite ex hoc o m n e s , ( $ J h i c eft enim Sanguis meus novi teftamenti, qui pro v o b i s , & pro multis effundetur in remiifionem peccatorum . Hoc facite quotiefeumque biberitis in meam commorati 011 e m • „ Tunc Minifter primus facram comunionem fnmet ipfe „ fubutraque fpecie , turn perget eum porrigere E p i f c o p i s , „ P r e s b i t e r i & Diaconis eodem m o d o , fi qui adfuerint, „ poftea vero etiam plebi in manus ordine finguiis humiliter „ in genua provolutis, unicuique autem panem porrigens >, d i c e t . Corpus Domini noftri J e f u C h r i f t i , quod pro te traditimi CO

Hie presbiter accipiatpatenam in manus . Mie autemfrangat panem, (3) Hìc manu porre fio, tangat quidqitidpanis ihifuerit, ( 4 Ì Mìe Cali cem manu prehendat. Ci) nmn Et bic vafa omnia tanget ( fivefint cdices wanu. five lagena) inquibus confecrandum fomfta

eft

vi.

lVi

CODEX

L i r v

RG1C fide ilio v e f c i t o r , i n g o r d e t u o , cum gratia1 u m adi-ione ^

Minifler

calicem porrigens unicuique

dicci.

Sanguis Domini noftri Jelu Chrifti, qui pro te eiFufus eft, corpus, & animam tuam fervet in vitam «ternani. Bibe hoc in memoria, q u o d Sanguis Chrifti pro te effufus e f t , & grati as age .

Si quantum pants, a ut vini confecratumfucrat, id tot urn Mumptwn cjl priufquam omnes communicaverint ; Presbiter major em copta m conjecrabh juxta prim pr, j, „ „ „ „ 5, ,, ,, j, „

communicantibus tribùuntur ; atque ut fie omnis abfit à faera communione profanano , & confuiio quas alioqui oriri pofient ) Attamen ne genufle&io ilia à quoquam feu ex igtior a n t i a , & infirmitate, ieu ex malitia, & obftinata pervicacia fecus quam par eft accipiatur , aut e ti ani depravetur ; hie declaramus , Si omnibus no tum faci 111 us ea genufleftione nullam adorationem d e f e r r i , aut deferri debere pàni aut vino Sacramentali > quse ibi corporali** ter accipiuntur , aut uJli praefentiae corporali naturalis c a r n i s , aut Sanguinis Clirifti . Q^ippe panis Sacramelitalis, & Sacramentale vinum manent in veris iuis natura>„ li bus fubrtantiis, ideo que non debent a d o r a r i , ( id enim idololatria f o r e t , à qua fideles omnes chriftiani abhorere ti *>debent ) & naturale Corpus, & Sanguinis Chrifti Servatoris 7) noftri funt in Coelo non autem hie j quandoquidem eiTe fi7>m u l , & iémel inpluribus iocis ventati corporis naturalis „ Chrifti a d v e r i à t u r . IJ( C A P U T ;

r

.

.

'

V. "

'

. •

'

tv".

Liturgia Svecana proponìtur •

E

c

, X quo Lutheranifmus f u b G u f t a v o i . opera duorum F r a j t r a m Laurentii, de Olaì P e t r i , qui Witembergae Luthe-» rum audierantjSvecanicam Ecclefiam infecit,quidam L i t u r g i a a d d i , & ex ea detrahi coepere, quae Sedani Lutheranam fap e r e n t , atque poft multas viciifitudines, & variationes , tandem an. Stokolmise in fol. prodi it Liturgia Svecana Eccleiìae Catholics , & orthodox® c o a f o r m i s , quam CI. Petrus Lebrun diflert. i ^ . a r t . a . e d i d i t , earn nos ex hu jus auftoris fide proponinms in hoc capitulo } fic autem h a b e t .

LITUR:

CODEX

1X11

LITURGIA

LirVRG

ICVS

S V E C A N JE

ECCLESIA

Catholic« & Orthodoxie conformis. StokolwiiC 1576. in foL

» „ j, „ „ „ ,, „ ?) j, ,, 5, „ „

L

Aurentius Divina Providentia Archiepifcopus Upfalenfis, pio Le&ori in Chrifto Donino falutem . „ Duo iunt omnino, Chrißiane L e f t o r , extrema, in quorum labyrintos Chriftianorum Religio per hominum oicitantiam incurrens miferabili modo illaqueata degener a t . Homines enim fuiscum indulgeant opinionibus, & varia Scripture ditta., carnali judicio , ipfamque litteram fine ipiritu, ut Apoftolus loquitur, fequantur, aut iuperftitione aut prophanitate peccent, necefle eft . In qua vero periculoiìus verfantur j baud faci le eft di£hi, cumutraqueà redìa via longius abdu&os in perniciem praecipitet, utraque mentibus humanis infixacum fuerit, adeo pertinax e f t , ut facilius clavam, ut ajunt, e manuHerculis cxtorferit, quam velfuperftitionem alte imbutam enim excutias,vel prophanitatis contrari um malum deleas. Superftitio a u te 111 licet opinionem fan&itatis & pietatis in multis prater verbum Dei ejuique verum intelledum introducit, ac lucent veritatis multipliciter offuicat, hoc tarnen retinet boni, ut ä D e l t i more homines non abftrahat j fed magis magifque miieris mortalibustremorem incutiate „

V e r u m p r o p h a n i t a s qu*e i a c r a

ut p r o p h a n a

¿reputai,

5, d i v i n a , h a u d m a g n i a s i l i m a t , e o n o m i n e n o c e n t i o r e f t ,

quod

» ab o m n i t i m o r e & o b e d i e n t i a f a c r i s r e b u s debita l i o m i n e s )) a v e v t e n s j i n n e f a n d a m f e c u r i t a t e m c o n j i c i a t E t q u i a c o n t r a »

u t r a m q u e t a n q u a m c o n t r a faevas b e f t i a s T h e o l o g i s

»

d u m eft , a n t e c e f l o r e s n o f t r i , c u m R e l i g i o

V»

ftitionibus

pugnali*

Chriftiana l u p e r .

p l e n a e i l e t , b e l l u m ¿Iiis m a g n o a n i m o i n d i x e r e , Sed

ECCLES1JE

UNIVERSE

*xni

n Sed v e r c o r , ubi omnes fuperftitiones r e p r e h e n d e r i n t , d a m 9y n a v e r i n t , fuftu le ri n t , ne etiam cum ja&ura v e r « pietatis i d j> ^fFeéfcunì fit, ac faeveriari prophaaitatis beftise oves co ni mi fe„ r i n t . Q m i è Id ne igitur illis imputatidum, qui , ut ab e r r o r i 9ì buspopulum redimerent, inje&os caafcientiis laqueos folver u n t » humanas traditiones verbo Dei nequaquam aequipa„ randasamputarunt? N o n ufque adeo puro. Sed vide, oblecro 9) quid praeter b o n o r u m omnium expe&ationem evenerit . „ Dum Coniti tutiones de Confeffione p r i v a t a , de jejuniis , d e , , obfervatione dierum feftorum , de prohibitione g r a d u u m coniauquinitatis& afitnitatis, fimileique Traditiones u t ni, , niis libera* laxarunt , mox fequuta eft tanta licentia x u t fuìs >} quantumvis reclamas > nemo non (ibi neceffum p u t e t , Hor5> indulgere affc&ìbus plufquam fallis admonitionibus taris ad confeiìionem , ut de vera convcrfione» cui foli d e „ betur abfolutio , certo c o n f t e t , vociferantur neminem effe 3, cogendum . C o m m e n d a i j e j u n i a , feruntur in contraria gulas „ placita, Vocas ftatis diebus ad facra, refpondent liberum effe >} Chriiiianis quovis die quid vii, agerc . Diffuades inceftum * ' concendunt T r a d i t i o n i b u s hotnines non plus alligari in n o vo quam in veteri T e f t a m e n t o . Q o i d multis l Fertur equis >> auriga , ut a j u n t , nec audit currus h a b e n a s . Q u a r e ut A n t e cefforibus noftris contra fuperftitiones p u g n a n d u m f u i t , ita „ nobis cum ikviore prophanitatis beftia belligerandum eft , „ & quidem m a g n o apparatu ac vigilanti^ ne tota vera: R e i, ligionisfpeciesaliquando extinguatur,& ne facrum M i n i f t e „ r i u n ì , ut ab Anabaptiftis & Sacramenti contemtoribus % ita j, & ab omnibus tandem contemnatur , dum libere & ut cui„ vis placuerit, vel facra tra&ent & adminiftrent > v e l a u d i a n t i> & u f u r p e n t * j, N e c eft quod v c r e a m u r , fi exercitia pietatis utilefque 5 , c o n f t i t u t i o n e s , quibus olim forUifis aliquid f u p e r f t i t i o f u m n a d h s f e r i t , in ufum reduxerimus * populum ad abolita* f u « perftu

CODEX

ixiv )}

LirVRGICVS

p e r i h ' t i o n e s r e v e r f u r u m * N a m & d o A r i n a & v e r o ti fu i d m a * li r e d ì i f f i m a a v e r t i t u r : q u # i i c e f i a v e r i n t , in t a n t u m n u n c

„

a m n i o s o c c u p a v i t prophanitas,ut non metuas q u e m q u a m n i -

33

m i u m f o r e d e v o t u m • I m m o nihil m i n u s v e r e a r e , q u a m p r i -

,,

fiinos

f u p e r f l i t i o n u m e r r o r e s p o p u l u s re ci pi a t , r a p i n i s , h e l -

J» lu at i o ni b u s , J i b i d i n i b u s , & aJiis vi ti is p i u r i m is a f i i i e t u s ; hxc

i i q u i d e m c u m illis e x d i a m e t r o p u g n a n t ,

JOc i l i u s n

re,

& longe diffi-

eile d e p r e h e n d a s , e a r n e m à c a r n a l i b u s o p e r i b u s a r c e -

quam ipiritum à fpiritualibus. H o m o e n i m cartiaiiseft,

,, & caro concupiicit adverfus i p i r i t u m . Si itaque magis £ c -

jy ciefiafticae difciplinae

n o r m i s prasdeceiiores noiiri

pepercif-

«

f e n t , & C i e r u m & p l e b e m m a j o r i pie tati r e f e r v a f f e n t .

j,

e n i m t y p u s & f o r m a p J e b i s C l e r u s eile d e b e a t , ita & C le r u m

„

C a n o n c s r e x e r u n t , q u o s c u m ab o m n i fuperftitione purgai*

»

f e n t , pietatis exercitia S a c e r d o t i b u s d e c o r a r e l i q u i f l e n t . „

„

Ut

Conftat Apoftoloseorumquedifcipu losconfuetudinem

c e r t i s diebtis j e j u n a n d i ,

certiique horis prae;andi à majori-

35 b u s a e e e p t a r n o b f e r v a ile , quam i u m n i e n e c c f l a r i a m eile

&

»

u t i l i i f i m a m t u m C h r i f t i praeeepto t u m ipfius e x e m p l o ,

pro-

»

p r i a q u e n e c e i l i t u d i n i s e d o t t i e x p e r i e n t i a tettati fu n t .

Qja

j» e r g o f r o n t e e j u f m o d i C h r i f t i a n a e vita; r e g u l a s a b E c c l e f i a n o bis t r a d i t a s & c o m m e n d a t a s

repudiamus ? A n quia propter

»

fai (am o p e r i s p e r a & i

fiduciam,

u n i v e r f a m pietatis o p e r a t i o -

n

n e m , i p f a s q u e r e g u l a s d e l e vi ile o p o r t u i t ? A t d i c a t q u i s , n o r n

r> liifi i p o n t a n e a m D e u s a d p r o b a t p i e t a t e m . R e i p o n d e o . J h x e e »

citia pietatis i d e o p r o p o n u n t u r , ut homines

ea i p o n t e

>, q u u n t u r , n e i p o n t a n e a i l l a p i e t a s a i i q u a n d o o b l i v i o n i »

datur,

f*tr

-

i m o ut ad illam h o m i n e s pii m a g i s m a g i f q u e ailuefi-

5> a n t . S e d q u i s e f t , q u i h u m a n u n i g e n u s iine u l l a d i f c i p l i n x n

bornia intra metas pietatis diu fe retinuiiie g l o r i e t u r .

?? fa ¿ t o f a t e « t u r , q u i c u m v e t e r e s G a n o n e s o b i e c e r i n t ,

Ipio novas

»

ordinationes inflituere c o g u n t u r , ca?remoniis & vivendi re-

p

g u J i s E c c l e f i a s c a r e r e n o n p o l l e . H o i n i o g s e n j m iine p r £ -

ceptio-

E 77

7) 77

» 77 77 77 77 7) 77 77

I) 7> 77

77 77 77 77 77 5 ?

77 77 yy 77 77 77 77 7> 77

»

,, 77

C

C

L

E

S

I

A

V

N

I

V

E

R

S

&

*

ceptionibus admonitiones nudas faci! li in e aures tranfvolare p e r m i t t u n t , & non caftigati fiunt fecuri Se athei , in qui bus poftea inftituendis, haud plus efficies , quam fi furdo t u r rares fabulam „ Quapropter Patres Se veteres Ecclefiarum Antiftites tam Clero quam plebi fuas vivendi agendique normas prudenter prseicripferunt, ne vera pietate uterque aliquando e x c i d e r e t . Q^ibus negle&is aut abolitis perpauci nunc reperiuntur cum in Clero tum in plebe, qui jejuniorum, precum } caftimoniaì & fimilium pietatis operum e x e r citiis ultro fé fe d e v o v e n t , fine quibus tamen Christiana admodum friget Religio . Imo his piis a&ionibus omiifis, ut aliquìd agant, difcunt male agere, & contrariis affuefiatit vitiis > nempc helluanonibus, maiedidtis, libidinibus, & fimilìbus flagitiorum operibus. „ Sed forte hic mihi aliquis objiciat di&um Chrifli habene Molen & Prophetas, audiant iilos j refpondeo L e x 8 c P r o p h e t « , fateor, ad omnem pietatem excitandam , exercendam atque confervandam omnino fufficerent. Sed q u o manti ab eorum obedientia fe liberatos iuapte opinione homines gloriantur, & Legem & Prophetas ufque ad Johan-? nem interpretantur, fpiritualem libertatem in carnalem commutaates, nova quafi difciplina opus eft, qua homines ad veterum praeceptorum obfervantiam redigantur . Non ut peccatorum remiifiouem & vitam aeternam hoc p a $ o i m p e trent,qua; credentibus in Chriito gratis donenturj fed ut Deo obtemperent, &gratiam per Chriftum impetratane retincant Namfijuftus> t e f t e P e t r o , vix falvabitur, impius Se peccato r ubi parebunt, Sc Divus Paulus inquit : Pietas ad omnia prodeit, proniiifionem habenspraefentis Se futurae v i m • P i e tatem-vocat , quae ex corde proficifcitur, «Se per omnia membra interiora Se exteriora fe fe e x e r i t , Se convenientibus concordar.tibufque o r i s , o c u l o r u m , manuum, pedumque geftibus declaratur, & in a&iones pias erumpit • Nam Lib* I K Par. Ill i cujfcs

ixvi

CODEX L irv RG I CD $ *

'

„

cujus hominis

externa membra

nullam pietatem oilendiuit

„

arnie b u j u s c o r d i v e r a m i n e ile p i e t a t e m

,, a b u n d a n t i a c o r d i s p r o f e f t o o s l o q u i t u r

reite

y

dixeris ?

Ex

oculi torquentur ,

it m a n u s p e d e f q u e g e f l i u n t : m a g n a i i q u i d e m p a r s p i e t a t i s »

C i e r e m o n i i s fita e i t ,

cum Deo non folum corde,

>> n i b u s a c p e d i b u s fit f e r v i e n d u m . )) u t o r a n t e s p u r a s l e v e n t

fed &

U n d e D« P a u l u s

in ma-

hortatur

nunus.

il H o s e n ì m p i e t a t i s g e f t u s n i m i u m n e g l e i t o s magnani pietatis p o r t i o n e m

collapfam ,

3

& c u m illis

ut Clerus

, , i n u f u m r e v o c e t , praefertim c i r c a Sandiiilimae Ccenae

primum Domi-

,, ni a d m i n i f t r a t i o n e m , has c o m m o n e f a & i o n e s de O r a t i o n i b u s , , ac piis geftibus S a c e r d o t i b u s

celebraturis

propofuimus,

„ devotiorem Liturgia? forniam reftituimus,

f e m Otis lis

ac quae

v

à v e r o S a c r a t i i ì i m a e Coenae u f u a l i e n a v i d e b a n t u r , n i l nifi g l o -

„

riam D e i , debitafque Deogratiarum a&iones &

,, rentes,

laudesquae-

ut r e c o r d a t i o n e m unici facrificii à C h r i i t o D o m i n o

„

n o f t r o in A r a C r u c i s f e m e l

n

redemptioneni

v

m e n t i hujus adiio ab ipfo F i l i o D e inftituta eft) Sacerdos p o -

n

pulo i n i p r i m a t v e h e m e n t i u s , & ad r e v e r e n t i a m t a n t o S a c r a -

„ mento

peradti

dignam

Clerum

ad perpetuam

generis

( c u j u s r e i g r a t i a fa c r a t i ili m a

f

q u e m p l e b s ut t y p u m

humani Sacra-

imitabitur

n o m n e s in vite t . „

Cum

igitur ad refiftendum p r o p h a n a t i o n i s

fantìiiÌi^^

)> a & i o n i s h u j u s q u a m S a c r a m e n t a r i i ( q u o r u m c o n t a g i o n e n e inficiamur

r

6c n o b i s S v e c i s à G o c h i s a n i m a d v e r t e n d u m e f t )

3) i n m u l t i s r e g i o n i b u s , p r o h d o l o r i f p a r g u n t hae c o m m o n e f a n ¿tiones d i r e ö a e iint piis m e n t i b u s h o c v t u m effe d e b e n t « ii p r e t a r i

velini,

ftudium

noftrum gra-

E t ut h ^ n c n o i l r a m o p e r a m d e x t r e i n f e r -

ac nullis q u o r u m d a m

cavillationibus,

qui

» fuas f e q u a t u r o p i n i o n e s , f u f p i c i o n e s , & f c r u p u l o f a s c o l i t e m „ plationes 5>

fidem

adhibeant.

Sed pietati c o n f e r v a n d ^ &

au-

gendae n o b i f c u m f u m m a d i l i g e n t i a (k a l a c r i t a t e i n c u m b a n t >

n omnes fedulo

hortamur. Sci-

ECCLESIA DNIVERSJE. lxyti „ Scimus enim non defuturos,qui h u n c noftrum conatum, ut non Catholicum veJ edam haud Apofìolicum diffamabunt. Nam quis adeo Felix extit u n q u a m , ut omnibus fatisfecerit multi fi quidem eo animo f u n t , ut nihil p r o b e n t aut f e r a n t , nifi quod ipforum con tempi at ioni Se fing.ulari jtidicio confentaneum f u e r i t . Cum vero filentium omnibus n e m o i m . ponere queat contenti fimus, quod conatus nofter Sacra Scriptura , & bonis rationibus non diflentiam , quem ideo non fore irritum in D o m i n o reite f p e r a m u s • Interim fecuri quid quifque loquatur & j u d i c e t : parati t a m e n , ut D* Petrus monet > ad recipiendum unicuique rationem p o f e e n t i , quod & in hac Prasfatioae breviter fa&um effe a r b i t r a m u r „ „ Cujus rei gratia etiam fcholia copiofe & abundanter interje&a f u n t , ut le&orem imperi turn & ambigentem erudiant , admoneantque, ne in ali uni fenfum verba Texttis live L a t i n a , Sive Svetica forte diftrahentibus obtemperet & obfequatur . Videat quoque l e t t o r non effe novas Confìitut i o n e s à Romanis Pontificibus folummodo exeogitatas, fed fapienti antiqui tati & Ortodoxas Ecclefias ufitatas ,-quae n o n fuperftitionìbus, veruni pi età ti ex a n i m o , Se gravi judicio conveniens nihil omittit quod ad reverentiam erga Sacrum Minifterium pertinere judicabat - Haec cum ita fint, omnes pios iterum atqueiterum m o n c o , ut bis a c q u i e f c a n t , g a u deantque nos Svecos hoc modo veteri O r t h o d o x » Se Catha« licne Ecclefiae D e i , quantum fieri pot e ft , in tanta C h r i f t u nx Religioni*perturbatione, noftrique l i m i l i errore , c o n formes ftatuijac promotion! pietatislocum dent, eamque f u a quifque loco adjuvet, Se perpetuo c o n f e r v e t . Vale C h r i f t i a ne l e i t o r . „ Commonefa&ionesde O r a t i o n i b u s ante M i i f e initium à Sacerdote celebrati!ro dicendis « » Depraeparationc Saccrdotis p r o opportunitate ipfius f a c i e n d a , antequam ad Altare accedat . i x Cum

CODEX IITVRGICVS „ Cum divina & tremenda fiat My ile ria Sacrofancifce Evif : , , c ha ri ili ¿e > Sacerdos celebraturus aliquantum temporis tri„ buat piis Qrationibus, quibus le ad tanti Sacramenti Mini„ flerium peragendum praeparabit. Pro opportunitate igitur , , temporis, vel domi fune, vel in Tempio , ieu loco ubi ce„ lebraturus e i l , & iequentes dicat Piai mos & orationes. ,, Ex Piai. L X V I . Introibo in domum tuam Domine, in holocauilis , reddam tibi vota mea . Antiphona . Nereminiicaris, Domine > deliba noflra vei parentum uoftrorum ì neque vindidlam fumas depeccatis no, ¿tris, Dande dicuntur fequentcs Pfaìmì. Pfal. 84. Diletta tabernacula & c . Hai. 8f> Benedixifti Domine & c . Piai. 86, Inclina Domine aurem tuam & c . Piai 1 1 6 . Credidi propter q u o d & c . Piai. n o . Deprofundis clamavi & c . Pfalmis IcEth repetitur Antiphon a. Ne remi n i icari s & c . Deinde dicat Sacerdos : Kyrie eleìiòn , Cimile elciiòn, K y r i e elcifon. Pater nofter, & c . * ^ . Pojìea fubjìcit fequentes verfictìlos , qui d'ignifunt ut omnt momento, omnium in ore & corde verfentur . E g o dixi > Domine miferere m e i } Tana ammani meam , quia peccavi t i b i . Sequuntur Orationes ad Deum, ut Spiritu SanUo corda tioflra renovet, vivifica } fandtificet. Digna memoria eft vox Eccleiìae 5 quae auditorem admoiiet, non folum de naturae noflra; caecitate & infirmitate , | p etiam de neceiiaria gubernatione Spiritus Sanili • Sic enini Ilcciefìa in quodam hymno de Spiritu San£to canit : Sine tuo numine, nihil eft in homine, nihil eft innoxium . Hanc vocem ita nobis (ubjiciamus , atque apud animum proponamus, ut femper fonet in auribus noftris, & nunquam non > etiam aliud agentibus, occurrat. Siquidem crebra hujas fententias repent i n e & meditatone illud cfficiemus atque aflcquemur , ut oc miteLXV11I

E C C L E S I J E

U N I V E R S JE

*xrx

flïiferiani naturce noftrœ c o g n o f c a m u s , & à D e o a r d e n t i b u s v o tis p e t a m u s , ut Spiritus ipiìus bonus nos ut errantes aviculas in v i a m re¿íam d u c a t , v i v i f i c e t , & f a n & i f i c e t * I . A u r e s tua; pietatis mitiffime Deus inclina precibus n o fíris, & c . II. Deus cui o m n e c o r p a t e t , & ç . I I I . U r e igne S a n f t i S p i r i t u s , & c » I V - M e n t e s n o f t r a s » See. V. A d f i t n o b i s , & c ,

V I , Deus , qui corda fi de li um , & c . V I I . C o n f c i t e n i a s n o f t r a s , q u i e f u m u s , viiitando purifica , ut v e m ens D . N . J . C . & C . Sequuntur Oratìones dicendo, celebraturus indultar facris

paramentis * E x v e m e , D o m i n e , v e t e r e m h o m i n e m cum m o r i b u s & a & i b u s fuis i & induat me n o v u m h o m i n e m , qui iec und um D e u m creatus eft in juftitia & fan&itate v e r i t a t i s . Cumlavat wrtur,

manus

: L a r g i r e nobis D o m i n e , ut iîcut a b l u -

&c.

A D A M I C T U M . Caput meum, humeros m e o s , Se pe-

ftum meum D o m i n e , Spiritus S a n & i gratia p r o t e g e tibi ad Íciív i e n d u m D e o viventi & regnanti in fíecula* A D A L B A M . Dealba m e D o m i n e & m u n d a c o r m e u m , Ut in fanguine A g n i mundatus gaudiis p e r f r u a r fempiternis .

AD C I N G U L U M . Praccìnge me Domine cingulo puritatis, & extingue in lambì» mers humorem libidini*, ut nuneat in me virtus continentias & caftitatis » A D M ANI P U L U M (a). Merear domine in lacrymis femitiare, ut te propinante cum exultatione metam & portem manipulas meos. (b) A D S T O L A M . Stola juflitiae & immortalitatis t quam per di di in prevaricatone primi parentis, circunda Domine cervifa") ^id Stolam Brachialem. ( b ) Manìpuium fletus alludit ad Vf.n^.quì per bas gnomas confìlatanas conciuditunQui feminatit in lacrymis in exulmhne maent>&c.

CODEX LirVRGICVS cervicem m e a m , & ab ornili corruptione peccati purifica ment a l i meara . A D T U N I C A M E T D A L M A T I C A M . Indue me D o mine veftimento falutis& laetitiae, & indumento juiiitia? circuinda me Temper. A D P L A N E T A M S E U C A S U L A M . Indue me Domine ornamento humilitatis, caritatis, & p a c i s , ut undique munitus virtutibuspoffim refìftere viti is & hoftibus mentis & c o r p o r i s . A D M I T R A M . Galeam falutis Domine impone capiti meo, ut contra antiqui hoftis omniumqueinimicorum meorurn infìdias inoiFenlus evadane m%

LITURGIA ET

*>

„ „ „ „ „

•

sau

ORDO

L E C T I O N U M

C^REMONIARUM

,

IN

CELIÌBRÀTIONE

-,

/

ORATIONUM M L S S £

-,

.

-

O Acerdos omnibus paramentis feu veftimentis Ecclefiaftio cis indutus reverenter accedit adAltare, ibique primuni in medio Altaris expandit Corporale, & fuper illud Calicem velo coopertum iiftit* Deinde recumbit in genua , 6c fìgnans fe iìgno Crucis clara voce d i c i t . n In nomine Patris, & F Í 1 Ü , & Spiritus S a n t t i . A m c n ; Deinde junblìs wanibus antepefóus dicens. I n t r o i b o ad A l tare Dei,. . Mmijlri adjlanta, vcl ipfeJolas, [ì MiniJlr i non adjuerint, trofequitur omnia # Ad Deumqui Icetifícat juventutem m e a r a . Po/lea alternatim cumMiniJìris dicit fequentem Pfalmum ludica me Deus Q u i a tu es D e u s . . . . . E m i t t e luccm tuam . . . . . E t introibo ad altare D e i , ad Deum ( gaudn mei & exultationis mese ) qui tetificat juventutem aneara, ^ o n m ^ bqr Spera Gloria Patri, & c . . Repetìì deinde Antiphonam. Introibo ad Altare Liei. JJt. Aa D e u m q u i tetificat*.. ..Po/tea fubjungit. f . A d j u t o n u m nor flrum I^L. Qui fecit caelum & t e r r a i » * ^ Deinde ìunUis mamhm capite demjfo gcncralcm Con] e ¡ponan

ECCLESIA

nìN'IVERSM.

txxi

new facit utfequitur ; Confiteor Deo omnipotent*, & vobis, fratres, quod pecca ve rim nimis in vita mea, cogitatioue, verbo , & opere, mea culpa, mea maxima culpa: Ideo precor vos orare pro me ad Dominum Deutn noftrum. Minijlri Refpondent* Mi fe re at ur tui omnipotens Deus, & renuffis omnibus peccatis tuis, perducat te advitam ^ternani. S acerdot dìcìt \ l\ men* Si non adfuerint Minìjlrì, qmrcfpondercpofjìnt > Sam dot omnia folus excquitur x & confefponem ita die it.

Confiteor tibi Deo Patri omnipotent! me miferum peccatorem in peccatis conceptum Se natum > nimis peccafle in vita mea, cogitatane, verbo, & opere, mea culpa, mea culpa , mea maxima culpa: Ideo, precor propter dileftiffimum Filmili tuurn Dominum noftrum Jefum Chriftum, qui pro nobis vittima faituseft, miferearis. mei, & remiffis omnibus peccatis meis > perducas me ad vitam «ternani* Amen w Infijper dicit. Indulge ntiam , abfolutionem , & remi ilionem omnium peccatorum noftrorum tribaat nobis omnipotens & mifericors Doprofequitur.. minus * Amentf.*Deus tuconverfus vivificabis Inclinatur nos. ijt. Et plebs tua laetabitur in te * ^ O f t e n d e nobis, R , Et ialutare Domine exaudi, Jfcendens adattare dicit » Aufer à nobis, quaefumus Domine cun&as iniquitates noflras, ut ad San&am San&orum puris pofiimusmentibusintroiree Per Chriftum* &c* Interdum fiquentem conftjfioncmpubblicani & generalem Sacerdos corner ins adpopulum dar a & intelligibili voce dicet.

E X O R T A T I O. Dileili inChriftoJelit amici > frat res & ibrares, quia in priefenti convenimus adCoenieDominicoe celebrationem, & ad Sanaiiìlmi Corporis & SanguinisD.N.JX.perceptìonem, prout ipfe earn inftituìt & ordinavitin memoriam & recordationem^ %uod idem Corpus & eundem Sanguinei» iuum in peccatorum nollro-

LXXII COD EX Lirv RGltVS hofirorum remi ilio hem tradideiit • Itaque cum omnes nos absque dubio peccatis onerati iimus, quibus liberar! ex animo cu pi am us, procumbentes in genua hum ili amili kios corde Sc ore coram Deo Patre noftro caelefti, nos miferos peccatores uti & fumus, effe confiteamur, & petamus ab eo gratiam & miferi* cordiam ipfius, fingulifuo Joco dicentes . C O N F E S S ! O* Mifer ego peccator , qui in peccato concept us & natus, toto vitse meae tempore vitam vixi peccatis contaminatati! j a^nofco & coram te omnipotens , eterne Deus Pater caiJeftis, ferio & ex animo fateor, me non diiexifTe te prx omnibus, iiec proximum ac me ipiiim . Multis ( proh dolor ! ) modis tua tranfgrefTus funi mandata, te offènde ram cogitatione , verbo, & opere • Qua de caufa interitum & exitìum sequi ÌÌìmo tuo Sudicio me mihi accerimfie fcio, fi me pro ratione tux juftitiae, & meorum peccatorum merito judicare debeas, Sed promififti, o Pater oeleftis, te in gratiam recepturuni omncs miferos peccatores ie iè convertentes , Se vera fide ad i inni e n fa iti m i fe ri co rd i a m tu am confugicntes , & quxeumque o f f a n f a quantum vis enormia illis condonaturum , nec un qua ni iiiis inipu tatù rum • Hac remile r ego peccator nitens, fidentei te oro > utjuxta tuam earn re mi ili one in mei njifertiw, mihique propitius, omnia mea mihi peccata remittas, ad falliti nomini s tui laudem Se gloriarli. Poßca rcchat Sac er dos banc pre catto new . Omnipotens fempiterne Deus ex immenfa fua mifericordia remiifis omnibus peccatis noftris, nobis largiatur gratiamf ut vitam noftram vera refipifcentia emendemus, Sc cum eo m omnem aeternitatem vivamus. IL I N T R O I T y.S „ Confeflionem fequitur Introicus, qualis in libro OraJ; dualium & Latine , Sc Vulgari in linguaftatisaffignacur tem„ poribus. In Ecclcfiis v e r o ruràlibus, poteft pro Xatroitu Latino

\

secLESim

VNIVERSM.

txxni

# tino cantari Pfalmos aliquis linguae vulgaris , qui ad ratio» mm temporisvel fefti proxime accedere videtur. „ III. K Y R I E E L E I S O N . Poft Iniroitum di cunt ur prece s Kyrie e lei fon , camhymm Angelico & reliqua glorification* ei adjunct a . Kyrie e lei fon , Chriftc , eleifon Kyrie eleifon . Gloria in excelfis Deo Domine Fili unigenite , Talus noftra, Jefu Chrifte, & Sande Spiritus . Deus Agnus D e i . . . Cum Sanilo Spiritu in gloria Dei Patris . Amen • IV« >, PofteaSacerdos verfus ad populum dicit falutationem, 3) u t attenti reddantur auditores, & admoneantur , ut memi« „ nerintfacrapublicaconcordibus votisene peragenda. Unde „ & populus confenfum fuum declaraturus per Choruai re„ fpondet : „ Et cum fpirìtu t u o . Dominus vobifeum . IJt. E t cum fpiritu t u o . V. „ Salutationi fubjicitur Collega fequens , vel alia de Fe„ ftofeu Dominica, quam exibent Gradualia. U n a autem re„ citatur, nifi temporis neceilitas pro fui ratione & conditione ^ depofeat & alias . „ Oremus* Largire nobis, quaefumus, omnipotens fempiterne Deus acquiefcentem in te filioque tuo Jelu Chrifte fiduciam, cevtàm fpem nitentem tua mifericor di a omnibus noilris in n e ceifitatibus & adverfis, & ardentem dìle&ionem erga proximum. Per eundem Filium tuum Dominum a o f t r u m j e f u m Chriftum. A m e n . A L I A C O L L E C T A. Deus noftrum refugium & v i r t u s , &c. Vi. Poß ColkBam Sacerdos verfus ad populum legis Epiftolam Dominiert vel did fifth cujus le&ioms initium hoc efipoteß : Le£tio Epiftoise B. Pauli Apoftoii ad Romanos 3 ad Coriu* thios, &c. . _ , . . .¿. % VII. „ Epiflolam fequitur refponforium , quod aufitate vo« Lib* IK Par. III. k catur

ixxiv

CODEX

z

fFVXG'fCDS

c a t u r G r a d u a l e , Item AUcmja, c u m u t n u f q u e v e r f i b u s & T r a £ t u , & c . I n t e r d u m pise fequentia! c a n t a n t u r , u t i n d i e bus N a t i v i t a t i s C h r i f t i , E p i p h a n i o r u m , Pafchae, A f c e n f i o n i s , P e n t e c o f t e s , & T r i n i t a t i s , & q u o r u m uius effe iblet in D o minicis: i t e m nonnulla? aliae p r o u t t e m p o r i s r a t i o id fieri p e r m i t t a t . I n t e r d u m Joco L a t i n i R e i p o n i b r i i , c a n i t u r P f a l m u s a l i q u i s linguae vulgaris , qui ad r a t i o n e m fefti vel ternp o r i s p r o x i m e a c c e d e r e v i d e a t u r . Quae o m n i a e x h i b e t ü b e r Gradualium • „ n V I I I . Dcindc cantatur vcllegHur Evangelium, quale f u e r i t flatutis t e m p o r i b u s jive diebus Domlntci^ßve ftfiis> Ò*c+ Initi um Dero erzt hoc modo ; S e q u e n t i a f a n d i E v a n g e l i ! f e c u n d u m M a t theum, &c.

„ „ „ „ „ „ » ,,

IX., Le&ioncm Evangelii proxime fequitur Symbolum vel Apoßoiicum vel ntc&num. . ; Apoßoiicum: C r e d o in u n u m . D e u m P a t r e m defcend i t ad i n f o r n a , See. 5, S y m b o l u m N i c o e n u m feu C o n f t a n t i n o p o l i t a n u m j, v e r b o r u m f o r m a , q u a S y n o d u s C o n f t a n t i n o p o J i t a n o p r i m a > Oecumenica fecundaillud a n n o Chrifti 3 8 $ , additis quibufn , , d a m v e r b i s , Sc i l l u f t r a t o A r t i c u l o d e S p i r i t u S a n a l o r e p e t i „ vit a c c o n f i r m a v i t . „ r C r e d o in u n u m D e u m P a t r e m o m n i p o t e n t e m F a & o r e m . . . « E t in S p i r i t u m S a n & u m D o m i n u m Sc vivificantem , q u i ex Pa* tre Filioque procedit E t v i t a m f u t u r i faseuli. A m e n . X. P r e c a t i o ad S p i r i t u m S a n i l u m , in qua p e t u n t u r d o n a feu e f f e d u s Spiritus S a n & i , vera Dei a g n i t ì o , fides, i n v o c a n t i o , v e r a diledtio , o b e d i e n t i a , Sc l e n t i a a c q u i e i c e n s Ì> D e o . » V e n i S. S p i r i t u s , reple t u o r u m c o r d a fidelium, Se t u j a n i o n s iti eis i g n e m a c c a n d e , qui p e r d i v e r f ì t a t e m l i n g u a r u m cun* fìarum, gente* in imitate Fideu c o n g r e g a c i . -Alleluia. SACRA

\

ECCLES1M S

A

C

R

A

ALTERA

V NI VER C r AR S

O

N

SM C

I

ixxv O

.

MISS£.

L » T 7 Inita Concione , fi omittitur pubblica Eccleiiae precario » J T qua» Litania d i c i t u r , concionator ex fugeftu incipit h Pialmumaliquem in volgari lingua, qui ad rationem fefti', » temporis, vel Evangelii , feu declama* materia , maxime )) accedere videatur. Interdum etiam ad Pialmum adjicitur» » cui nomen Offertorii datum eft . Interea vero dum Pfalmus „ & OfFertorium canitur, ad iacrum ufum deftinatis elemen„ tis pane & vino , ut decet> & appofitis & preparati* , cele„ brans ad cornu Epiftolas, Miniftro aquam fondente, lavat „ manus ex Pialmo xxv. fequentes verfus fecum repetens, qui„ busde vera poenitentiiE & pìetatis fru&ibus admonetur . , , Lavabo in innocentia manus meas, & circumdabo Altare tuum Domine : ut audiam vocem laudis, &c.

Dcìnde dìcit fequentes OraiJones , O R E M U S . Omnipotens aeterne Deus, Pater cstldtis , qui nobis Spiri tum gratile & precum promififti, largire nobis qusciumus, ut te ad mandaium & promiifionem tuam in fpiritu & v e n t a t e i n v o c e m u r : dirigat corda noftra tuae miferationis o p e r a t i o , quia tibi (ine te piacere non poiTumus » Profequitur. Te igitur eleni enti ìli me Pater per J* C. F i Jjum tuum D. N . fupplices rogamus ac petimus, ut preces n o «ras acceptas habere, eafque exaudire digneris, in primis quas tibi offe ri m us y p r ò Eeclefia tua f a n t e Cattolica , quam pacificare, cufìodire , adunare, & regere digneris toto orbe t e r . rarum, una cum omni Magiflratu Ecclefiailico & politico, à i - " juicumque dignitatis^ptaeminentias, & nominis fint, &.om4 i k z nibus

Lxxvt CODEX LI TV R G /CDS nibus Grthodoxis, atque Cacholicas «Sc Apoftolica; fidei cuitoribus • Sub]icìt. Domine Deus, qui voluifti inifcricordi® tuse erga nos certitfimum pignus eile fa ero fan ¿bini & venerandam Filii tui Coenam : excita noftras mentes, qui hanc ipiius Coenam celebramus, ad falutarem béneficiorum tuorum recordationem , ad veram & perpetuai« gratitudinem > ad g l o r i a m i laudem nominis cui, juvato nos tuos miniftros, & tuum populum, ut memores fandte illius, pura* immaculatas , & falutaris FiJii tui Hoftise pro nobis in Ara Crucis peraéfce , tantum novi Teftamenti & astemi foederis Mifterium digne peragamus. Bencdic & fan&ifica Spiritus tui Saudi vi r tut p r o p o l i ta, & l'acro ufui desinata , panem & vinum , ut in vero ufu nobis fint Corpus &Sanguis diletti ilìmi Filii t u i , alimenta seternae vitse^quae fummo defiderìo expettamus & quaerimus. Per eundem D . N . J. C. Fili um tuum , &c. ir. „ His precibus dittis, Sacerdos ad medium Altaris amj, babus manibus hinc inde fuper co poiitis, dicit Pratfationem cui adjuntta funi verba Teftamenti ieu Inftitutiofcis Coenae » Domini, & Doxologia feu glorificano illa in Prefationibus „ uiitata . „ I. P R - Z E F A T I O . j> In die Nativitatis Domini cujus Praefationis ufus etiam >> cft ab eo die ulque ad feftum Bpiphaniorum. Item in die Pu* » rificationis B. M. Virginis. „ Dominus Vobifcum. , Et cum fpirtu tuo • ^ Surfum corda. I H a b e m u s ad Dominum » Gratias agamus Domino Deo noftro * I$t. Dignum & juftum eft. Vere dignum & jußum eft, tequum & falutare> nos tibi fem per & ubique gratias agere, Domine fanfte, pater omni'

EC CLE SIM potens,

U N1 is ERS&•

seterne D e u s p r o univerfis

p o t i ill m u m

die,

beneiiciis

quia per Incarnati V e r b i

xxxv n

tuis,

fediniiaC

Myfterium

m e n t i s n o i l r x o c u l i s l u x tuae c l a r i t a t i s i n f u l f i t ,

nova_»

ut d u m

vifibiir.

t e r D e u m c o g n o i c i m u s , per h u n c i n i n v i f i b i l i u m arno r e m ra p i a n i u r • Q u i n e u n q u a m b e n e r i c i o r u m i p i i us o b i i v i fee re m m * ,

in

ea n o d e q u a t r a d e b a t u r ,

in

d u m q u e ccenaret

accepit panem

y

i a n t i a s ac v e n e r a b i l e s m a n u s fuas, r e i p e x i t i n c x i u m a d te n e Pater, nedixit^

o m n i p o t e n s aeterne D e u s , fregit, dedit Difcipulis

tibi

gratias

iali-

agens ,

l'uis d i c e n s : A c c i p i t e

be-

&

co-

m e d i t e : H o c eft C o r p u s m e u n i , q u o d p r o v o b i s t r a d i t u r * H o c facite in mei c o m m e m o rat i o n e m .

Elevai io fit* S i m i l i m o d o p o f t q u a m c c e n a t u m eft ,

accepit Calicem

in

f a n f t a s ac v e n e r a b i l e s m a n u s iuas > r e f p j e x i t i n c s e l u m a d te l a n d e

Pater , omnipotens ,

nedixit,

aeterne D e u s ,

d e d i t D i f c i p u l i s fuis d i c e n s ,

omnes:

H i c eiì e n i m Sanguis meus

vobis &

tibi gratias agens,

Accipite &

novi

bibite ex

Teftamenti,

hoc

qui

pro

pro multis effunditur in remiffionem peccatorum.

facite quotiefeunque biberitis

in mei c o m m e m o r a t i a n e m

Eleva tio fit # Qua fatta laude* fubjiciunturJcquentes: g e l i s i

be-

Àrchangelis

H o c .

E t ideo cum

A n -

fine fine dicentes

Bis finiti s di citur fequens hymn us , qui vacatur Gr &

vobifeum .. , . E t e r n e

Deus

potiflìmum,

unigenitus

quia

cum

f u b f t a n t i a noftrae m o r t a l i t a t i s a p p a r u i t , n o v a n o s

pro

univerfis tuus

in

immorwlita-

tisluie luce reparavit # Qui & ea n o d e , * ,

nunquam beneficiorum

&c,

** * «

ut fupra. .

ipfius o b l i v i f c e r e m u r , JV*•»

m

CODEX L ITV RG ICV S III. Prtffatlo in die Annunciationu, esterifque feßis 3 . M . F l LXXVIII

Dominus v o b i f e u m . . . . E t te in feftivitate B. M. fepmer Virginis collaudare Dominum noftrum Qui &unquam . , . . I n meam commemorationem• Quapropter per eundem FiJiumtuum J . C . Dominum noftrum Ma jeftatem tuam laudant Angeli fupra. IV. „ Prasfatio in Dominica Paftionis Domini, in Domini„ ca Palma rum , in feria V. inCoena Domini, inferia VI. Poe„ nofa feuPaiEonis Domini . „ Dominus vobifeum in ligno quoque vinceretur per Chriftum Dominum noftrum .

Qui & ne unquam , ut fupra .

V. ,, Prasfatio ä die Pafchae ufque ad 0 £ i a v a r o , Sc in Domi„ nicis uique ad Afceniionem , & in diebus feftis eo tempore iy occurrentibus, nifi propria in feftis aßignatur. In die Pale hx „ ufque ad Dominicam in Albis exclufive dicitur, „ In hoc

potiilimum die. Deinccps dicitur} In hoc potiifimum tempore •

Dominus vobifeum . . . . E t vitam refurgendo r e p a r a v i t .

Qui & ne unquam , ut fupra m

VI. „ Praefatio ä die Afceniionis Domini in Cäsium ufque«* „ ad diem Pentecoftes exelufive , & in feftis tunc occurrenti„ bus. „ ; j mff I f i t ilia % r Dominus vobifeum . . . . U t nos divinitatis tribueret effe partieipes.

Qui & ne unquam . . . . ut fupra .

VJJ. „ Prefatio in die Pentecoftes ufque ad diem Trinijj tat is. j) Dominus vobifeum . . . . in filios adoptiones effudit.

Qui & ne unquam. . . . . ut fupra . „ VIII. Prefatio in fefto S. individua?, & adoranda; Tri.„ nitatis. „ Dominus vobifeum Et in Majeftate adoretur iequaIkas per Chriftum Dominum noftrum .

'

. .

QE*

EC C LÈSI Qih & ne unquam

£ V N / f E R S H ut fupra .

IX. „ Prsfatio quotidiana & Dominicalis, eaque duplex f )} altera prolixior, brevior altera. „ Forma i-rx fati on is quotidians prolixior, q u s etiam dij> ci poteft diebus feiiis propriam praefationem non haben» tibus. ,, Dominus v o b i f c u m . . . . Eterne Deus pro univerfis beneficiis tuis » Et potiilìmum, quia cum per peccatum eo reda&i eiTemu s ut nos pratter interitum & ae ternam mortem nihil mane r e t , nec creatura ulla vel i n c e l o ve! in terra lub veni re polÌet-, emifiiii Unigenitum Fiiium tuum J. C* ejufdem divine tecum natur e , ut pro nobis homo fait us peccata noftra l u e r e t , mortemque fubiret, ubi nobis in sternum moriendum erat.. Qui qui dem ut evi&a morte in vitam refurrexit, nec port hac unquam ampJius morietur ita omnes in ipfum credei) tes conftituti vi¿tores peccati & m o r t i s & hsredes vits aeterno per e u m . Qui & ne unquam in mei commemorationem. Qua-* propter per eundem . .ut fupra..

Ait er a forma brevior

Dominus .vobifcuni . . . .Vere dignum » & juftum eft, sequum , & (aiutare * nos tibi femper & ubique gratias agere , Domine f ä n d e , Pater omnipotens, aterne Deus per Jefum Chrirtum Dominum Noftrum „ Qui & ne unquam . . . ^ In mei commemorationem . Qua., propter per eundem Filium. . . . fupra. „ Dum Chorus emit hymnus Sanctus, Celebrans f e n quentem legit Orationem, Quam autem legenda lacra peraÌ) guntur Liturgia Officia, Oratio ilia.continua legione h y m » no lubrici tur . n Memores igitur & nos Domine falutaris huj,us mandati,, & tam beats pailionis & mortis, nec non ex mortuis Refurreftionis, fed & in cslos Aicenfionis ejufdem Filli t u i D . N . J . C* q^eni

ts«s-

CODEX

Z i r v R G / C V S

quern immenfatua mifericordia nobis donarti &dediftij ut vidima pro peccatis noftris fieret, & una fui oblatione in Cruce lblveret tibi pro nobis pretium Redemtionis noftras, & juftitix tux fatisfaceret, & impieret facrificium profuturum ele&is ad finem ufque mundi. Eundem Filiunt tuum , ejusdem mortem & oblationem, Hoftiam puram, Hoftiam fan&am, Hoftiam immaculatam, propitiationem , fcutuni, & umbraculum n o ftrum contra tram tuam, contra terrorem peccati & mortis, nobis propofitum fide ample&imur, tuaeque prscclarsc Majeftati tusc humillimis noftris precibus offerì mus. Pro tantis tuis benefici is , pro cordis affettu, 8c clara voce gratias agentes, non quantum debemus, fed quantum poffumus . Et iupplices te per eundem Fiititin tuum unicum intercefforem noftrum in arcano confilio divinitatis à te conftitutum 1). N . J . Ca rogantes, ut propitia ac fereno vultu ad nos noilraique precis refpicere digneris,eafque in calette Altare tuum in confpe&u divina: Majeftatis tux fufcipias, gratas 6c acceptas clementer habeas, faciafque ut quotquot cx hac Altaris participatione benedi&um 8c fanitificatum ci bum 8c potum, panetti fan £lum vitae astern*, 8c Calicem falutis p e r p e t u a ; Sacrameliturn Filii tui Corpus, 8c pretiofum ejus Sanguinem fumpferimm ) omni benedizione caletti 8c gratia rcpleamur. Nobis quoque peccatori-bus de muititudine miferationuni tuarum fperantibus partem aliquam 8c ibcietatem habere digneris cum tuis f^n&is Apoftolis 8c Martyribus,& omnibus San* d i s tuis. Intra quorum nos conforti urn non acftimator meriti fed venix quarfumus largitor admitte ? per eundem Chriftum Dominimi noftrum, Per qnem Domine omnia bona femper creas, fan&inCas > vivificas, benedicas 8c praeftas nobis. Per ipfum , 8c cum ipfq* Be in ipio , fittibi Deo Patri omnipotent! in uni tate Spirit us S a n & i , omnis honor & gloria per omnia incula ftscuiorum * Amen » ^ HymBO

f

E OC LE SIM

V NI VE R

lxxxi

f

i, Hi li Hymno Trifagio & precatione precedente finitis, Cekbrans Orationem ¿kit Dominicain « O R E M U S . Pneceptis falutaribus moniti Sed libera nos a malo. Amen. • „ Cum divina Officia legendo peraguntur, Orationi Do3> m i n i c i Ìubjicitur hxc Praecatio. Libera nos, quaefumus Domine, ab omnibus maHs p r e terì ti s , praefentibus, & futuris. Da propitius pacem in die« bus noflris, ut ope rai'ffcrieordiae tuse adjiiti, & à peccato firn us Temper liberi , & ab omni perturbatone fecuri . Per Dominum noftrum Je fimi Chriftum . Amen » « Ut » ftp é- v I V..- «i g i 1 li

Salutatìo cum convcrfionc ad Populam *

Pax Domini fit Temper vobifeum . Et cum Ìpiritii tuo i „ Deinde iì ne ce il um fuerit, & temporis ratio ferat, Celebrans converiusad populum, hanc adhortationem de ve„ ra preparati on e ad Communionem facienda recicat „ . Diletti inChriflo . Cum in pra?lentia celebratur Cocna_* D. N. J. C. i t diipenietur veneraidum Corpus & pretiofes Sanguis i pili?s , con fu Iti ili mum eft ut juxta dodrinainB. Pauli Aportoli , omnes & fingali nos ipfos probemus, atque ita de Pane ilio edamus, & de Calice ilio bibamus. Ita autem rcóìe nos probemus, cum confideramus d e l i b a di peccata noftra, Se do lem us nos Deum offendifle, ac propterea juftitiam & remifiionem peccatorum nobis in hoc Sacramento propofitam efìirimus & iìtimus, & conftitutum habemus nos emendare, à peccatis deiiflere , vitamque vivere novam & juftam. Earn nam* que ob canilim Dominus nofter potiiìimum pnecepit, ut hoc Sacramento utanuir in ipfius memorkm , hoc eft , ut venerand a ipiius mortis de effuiì Sanguinis pia meditatone r.ecorde-, Lib. IV. Par, Uh " 1 mur,

Lxxxii CODEX LI TV RQ /CVS m u r , 6c firmiffime credamus ac ftatuamus id in remifliooeok peccatorum noftrorum fadum effe. Qua re fi nos ex Pane & Calice ilio edinius de bibimus , fide feilieet nrmiter intente^ verbis i 1 lis quae hie audimus, quod Chriftus mortuus, & Sanguis ipiius effufus fit pro peccatis noftris certo & nos coniequimur remilTionem peccatorum : atque ita evitamus mortem , peccati ftipendium,& cum Chrifto adipiicimur vitam «ternani. Quam nobis omnibus concedat & largì at ur omnipotens Deus P a t e r , & Filius, & Spiritus Sandlus. Ante dìJfp en ut eorum panici patio nobis ad fidei noftrae, & a rdentis Jileftionis erg& proximum profieiat augment«m. Per Chriftum, &c

Alia.

O Pie Jefu Chrifte qui nos ad hanc Coenam vocafti , tiw roto

ECCLESIA

V N i f / ER SM*

lxxxv

toto p e c o r e gratias agimus » q u o d a d e a m & intclleftiun & v-oluntatcm nottram direxeris. Gratias itemtuae dementile referimus, fide & charitate illuminati, te ipfò iatiati, tua divinitate repleti & circumdati. O diie&e Jefu mane nobifeum : in manus enim tuas nos commendamus ^confidente* tecum nos in vitam eternam maniiiros . Amen • Vili. „ Orationibus d i ä i s C e l e b r a l i * vertìt fé ad popu« lum , & d i c i t „ . • f . Dominus vobifeum . ty. Et cum fpiritu t u o . „ Confiitens ita veria ad populum facie, dicit Benedicamus Domino . Ijt. Deo gratias » „ Poftremo converius ad Altare dicit ibi e m nem O r a r i o „ nem quaeextat ,> > Deus refugium , &c. Inclinantes corda v e f t r ^ a d Deum iulcipite bcnedi&ionem • Benedicat nos Dominus & cuftodiat nos : Oftendat Dominus faciem fu am nobis, & mifereatur noftri : Convertat Dominus vultum fuum ad n o s , det nobis ce ternani pa.cem , In n o mine Patri s , Si Filii, & Spiritus Salici » v Chorus leu Miniiler r e f p o n d e t , , . A m e n . Stocholmi« excudebat TorbernusTidemanni 3 anno i aclibertatem in Liturgias iìbi arroga1:unty velutiarundiiies vento a g i t a t a , numquam libi ipiìs con fiare

Lxxxvi

COD EX

LITVRGICVS

ña re potuere , & modo hanc , modo iliam formulam probar u n t , atque ad earn d o à r i nam , quam cuique Spiritus privatus fugefiit , Litúrgicas cxegerunt formulas j Itaque precipuas «j&aicUm eorum formulas lincerà fide relatas illegittimas elle-* demonftrandum adgredior j ne autem difputatio omnis incerta lit & interminabilis, q u i d a m conftituenda iiint principia, quae ipíis nobifcum co mm un i a funt ; quibus, quae in controverfiam veniunt , alien fionem faciamus. Cum ergo Liturgia opus fit publicum , feu Religionis publica profellio, qua homines fecumipfis coitimeli unum cum Deo fìunt, quae felicitas eft illa ad quam conditi Amt, & Charitas illa, quam legis plenitudinem vocat Apoftolus; confequit u r p r o f e t o , earn Liturgiam illegittimam eile, q u a e Religione tri Deo non gratam contineat, quxjiomines fecumipfis & cum-» Deo honeile non colliget. Talis omni proeul dubio Liturgia omnis e r i t , quae Verbo Dei feripto feu t r a d i t o , Eccleíiae Cat h o l i c s mori bus , San ¿t o rum veter um exempli s repugnet , quoque publica ac legittima a u t o r i ta te non fuerit coniti tuta , vel probata . Eccieíias autem ammontate c o n f t i t u i , & probari omnino nequit quaecumque Verbo Dei c o n t r a d i c a t , & qux~ cumque fupertìitionem, errorem f a p i a t , vel fpeciem mali prael c f e r a t . Eccieíias haec a u d o r i tas coniti tuen di , pro ban di, ac d u judìcandi formulas Litúrgicas in iis rcíidet, qui ex officio Sacro rum Cuftodes funt & Mi ni (tri, quos Pontífices & Sacerdotes effe, non Chriíliani folum, fed & Hehn« i ac ipil e ti am Gentiles agnoverunt, fi paucos quofdam roaleferiatos homines exceperis, quorum diilenfus in Religione haud major h a b e n d e eft ratio , quam monftrorum in natura . Quoniam vero contingere potei!, ut Epifcopi propria au¿loritate abutantur, & noxiis pafeuis co ne red i tas oves palca nt, leu ex ignorancia * íeu ex mala volúntate, hinc centrum unía i s , Religionis, ac Fidci magi ít r a , Mater & Caput LccleRomana adcunda eft , ut confirmentur fratres, errata corrigan-

EC CLE

SIM

V NIV

E R SM*

lxxxvh

gatitur , defedus iuppleantur , fi quando Synodi Qìcumenicae non celebrentur, vei Synodi Peculiares ad Catholicse Ecclefia rcgulas omnia non exigant • Publica ergo ac legittimaauéloritas in Liturgias in Romano Pontifice,& ceteris Cathoiicis Epiicopis, qui oves Chrifti pafcunt, refidet. Veritas haze adeo c e r t a , & conftans eft , ut ab hsereticis in dubium vocari jure uequeat, etfi enim Romanum Pontificem Petri Succeiiorem, & Chrifti in Ten-is Viceigerentem non agnofcant Novatores, quorum nonnulli eo dementi« devenenmt 3 ut Romaiium Epifcopum Antichriftum, & Ecclefiam Romana Sedem Antichrifti adpellarenon vereantur, certuni tamen ipiis eft, 8c vari is fuarum Pfeudoi'ynodorum Decretis, antefignanorum au&oritatibus comprobatwm> 8c decretimi eft ad uniformi tat em , & bonum Chriftianae Reipublicae, ut nulla Liturgica formula in publicum ufum deduca tur nifi Ecclefia? ejuique Miniftrorum au¿lo ri tate probata , quin & vari is Canonibus fanxerunt, ne p r i vati* Miniftris, Paftoribus , 6c Epifcopisfine Synodorum con feniu , vel R e g i s , quern caput Ecclefiae vellent, au&oritate, ifu corniti is Mceat quidquam hac in re innovare « Longus effetti fi pluribus id demoni}rare pergerem ? quin a ¿turn agerem, cum Jofeph Bingham Anglus integro libro idipfum ex profefl'o co n t ra Latitudinari os 8c indcpendentes, quos v o c a t , com probarit , Leitores idcirco plura videre cupientes remitto ad opus quod edidit fub titulo „ Ecclefiie Gallicana Apologia pro Ecclefia Anglicana „ Etfi autem Ecclefia divina inftitutiouc-» formata, legittimi« Perfonis, feu Epifcopis Cathoiicis hanc poteftatemconcefferit, modo ilia utantur in Eedificationem^» corporis Ecclefia* non vero in deftru&ionein ; nihilominus privatis quibufdam nonnumquani aliquam in Liturgias audoritatem impcrtiit,ac prima quidem do&ioribus quibufdam viris curam conimi fit condendi r dijudicandi, rcformandi, & c o r ngendi nonnullas facrae Liturgia partes j Ver um ho rum do¿tiorum hominum curis & ftudiis partes i l l s compofitae, feu cor-

inxvw

CODEX

r i f V R G l C V S

corre&ce a naevis, qui fenfitii i r r e p f i i l e n t , a u & o r i t a t e f a a E c clesia c o m p r o b a v i t , & publicas ac Icgittimas f c c i t . S e c u n d o P r i v a t i n o n nulli officii fui partes ad im pi ere v o l e n t e s , P a f t o r e s m o n e r e , e x c i t a r e , h o i t a ri ? r a t i o n e m L i t u r g i a c o m p o n e n d o , vel c o r ri gen dee m o d e f t e , h u m i l i t e r , & f a p i e n t e r f u g g e f i e r u n t , & c u r a r u n t ; q u i n t a m e n feftas f a c e r e n t , Judices fede rent., & ex C a t h e d r a fententias p r o f e r r e n t , aut receptos p r o b S t o i q u e m o res , R i t u s S a n f t o s E c c k f i a r u m r e p r o b a r e n t a u t r e f e l l e r e n t « Sed & illud-Ecclefioe c o n f l i t t i , divina: « e c o n o m i a al ti ilim a f e r r e c o n f ì l i a , u t & privati q u i d a m h o m i n e s e x t r a o r d i n e m a D e o m i t t a n t u r , q u i P a f t o r u m l e g i t t i m o r u m i u p p l e a n t neglig e n t i a m ac d e f e r ì u s , & ea efficiant quae il li o r d i n a r i a p o t e v a t e agere pofTent. D u p l e x enim e il mi/Fio, altera o r d i n a r i a , quse p r o b a t u r , ac d i j u d i c a t u r ex l e g i t t i m a Ecclefiailica o r d i n a t o n e , & d e p u t a t o n e j altera v e r o extraordinaria audit , quas p r o b a t u r , ac d i j u d i c a t u r ex f r u & i b u s o p e r i b u s , & ( ì g n ì s , qua* v e r i n o m i n i s f m t , & n o n f i d a j divinis e n i m m o n i t i e d o d i J a u d a t i s a r g u m e n t s f p i n t i i s p r o b a m u s , fi ex D e o mi ili i'vtit, q u o n i a m m u l t o s f u b i i > t r o u f f e n o v i m u s qui f p e c i o f u m t i t u l u m d i v i n a Miflionis m e n t i e n t e s fai fi M a g i f t r i , F r a t r e s , & P f e u d o prophciae f u n t , quin & Lupi rapaces* C s e t m i m e t f Angelus de C oeJo nobis e v a n g e l i z a v e r i t pr^e¿ t e r q u a m q u o d nobis E v a n g e l i z a t u m eft , a n a t h e m a i i t , q u a m o b r e m ìììx folic n o v a t i o n e s feu m u t a t i o n e s in L i t u r g i a a b f o l u t e J o q u e n d o a d m i t t i p o i l u n t , q u x ut fu peri us i n n u i divano V e r b o jiQii r e p u g n e n t , qua? effentialem f a c r o r u m f o r m a m n o n d é i t r u a n t , q u o q u e C h r i t i a n ^ Plcbis «di'ficationem importer:! jnc.que e n i m Lilla n o vati o vel m u t a t i o etiam in rebus n o n max i m i m o m e n t i a d m i t t e n d a efl: fine fu S c i e n t i r a t i o n e , q n » r a t i ° 110lì*" nifi ex pit bis ccdificatione, ex R e l i g i o n i « d i v i n a d i l u c i d a t i o n e , & m a j o r i expreiiione d u c i p o t e i ! . ì d q u o d P a f t o n u n P r u d e n t e r e l i n q u i t u r d i m e t i e n d u m ex p e c u l i a r i b u s c i r c u m f t a n t i i s loci , t e m p o ri s ? & P e r i ò n a r u m . Scd jam i a t i s , n u n c ad haic-e

ECOLES!

JE UNIVERS/E

LXXXIX

régulas, ause ab initio iuEcclefia decucurrenmt, Novatorum formulas dijudicemus •

¡T. I . Luth eri Liturgia refcllìtur è Rodeat jam Lutherus , & ejus Liturgiam iUègittimam facile videbimus. I s E p i f c o p u s , aut Do£tor Eccleiïœ probatus non fuit ; pubJica ergo ac legittima au&oritate ordinaria nulla polJebat \ iìgnis veri nominis > ac portentis nuilis in~ claruit *, eunvut palmitem arefeentem a Leone X , Eccleiiae Cdtbolicae legittimo Capite damnatum novimus ; a Tridentina—» (Ecumenica Synodo ejus nefaria do&rina , crroreique , ac hx~ refe s d a m n a t i , profcriptseque leguntur ; ipfas e ti am Orientales Ecclefi», quarum nonnulla; ab Occidentali, & a Romana fejun&œ f u n t , Leonis X . B u l l « , & Tridentinis definitionibus confonant, & Lutheruni, ejufque do&rinas reprobant, damnant , anathematizant. A quo ergo Lutherus miiTus eft ? quo Spiriti),quo Do d o re, quo monitore Liturgiam condidit? Quod Lutherani homines fateri nolunt, audiant ab Hofpiniano , qui certe Romana Ecclefiae alumnus non f u i t , is autem torn, z 0 hiii. Sacrament, pag. 2 2 0 . hsec fcribit : „ In lucem quoque emiiìt hoc anno Lutherus Lib rum de Miffa privata , & Sacerdoti! 111 con fee ratio ne , in quo itati ni ab initio delcribit colloquium a fe cum Diabolo intempefta no£te habitum, in eoque fe de multis abuiìbus Miilx privata p r e cipue a cacodemone admonitum fatetur: A me ipfo ( inquit )

hic ex or diri, ¿N corifefjiunculam alìquamfa cere in flit ut. Quondam intempejìa notte efomno evigilavì, & mox Satan hu'jujìmdi dìfpMattonerà in animo meo ( quemadmodum fcilicct multai, not'/es mthi fatts amarukntas, &> ac erbai redder e ille nomi ) mum inflit mt. Jadis ne ì dixit, excellent if Jim c Doff or : hhm Lib• IV. Par. UL hznom

xc CODEX LITURGICA S ignoras te quoque per annos quindechn privatas Aiiffas quotidïe fere celebraffeìQuìd vero>fìÀ4tffis hujufmodi meram idololatriam exercuiffes y &> non Chrijli Corpus, &> Sanguinem , fid nu du m panetti, vinum Ulte &* tu a doravi ¡Je s, & aliis quoque exhibuijjes adorandum ï Refpondebamfie : Atqui Sacerdos fu m ad ijlud m un eris confecratus, qui & Cbrlfma, confierai ione m ab Epìfeopo olìm habuì : prœterca omne hoc ex meorum jujfa, & ob e dì e riti ce debito per me fa blu m efì. Car ergo non confecraviffem , cum ver ha ìpfa dilìgenti fi udìo pronunci averi m, fu m m a, qua potuì dedottone in Mi'fis e eie brandis ufus firn £ Vere equìdem hoc dì ci s ( refpondit Satan , ) fed &> Turca , & Ethnìci omnes quœcumque in templìs fuis agunt, ex jufju, &fludìofa devotione fa cere Jolent • Hœc, ilio dicente} fudor obortus efì , cor mìhi tremere, ¿p fubfultare ceepit • Dìabolus fua argumentai fortiter figere y & urgere novit. Foce quoque gravi, & forti utìtur. Nec longis, multis medìtationìbus dìfputationes cjuftranfiguntur, fed momento uno &> qucflio , ^ refponfio abfolvitur, ^SV;?// cquidem, &> probe expertus fum , quam ob caufam illud nonnunquam evenire foleat, ut fub auroram quidam mortui in flratis fuis inveniantur. Corpus ille périmer e vel jugulare potcfl. blec id modo , verum & an imam dìfputatìonibus fuis ita urgere, & in anguflum coartare novit y ut in momento quoque illi excedendum fit quo Jane me quoque non fi mei tantum nonperpulit. Et caetera qua: ibidem de hac difputatione narrat piata ; quorum fu m ma e£l, iê a Diabolo edo&um-j effe, quod Miila privata in primis iìt res mala, & rationibus Diaboli con vi ¿lu m aboie vi ile eam . Hujus meminifle debet>ant Lutheri diicipuli, & definere Zuingiio Sonmium fuum objicere,in quo de vero fenfu verborum Cœnae admonitusfuit, «on a Diabolo ut Lutherus de abufibus, & luperftitionibus Mifixy fed ab alio, ut iplè fcribit, Monitore,, • Ha&enus Hofpinianus, cui confonat David Pareus Calviniila controv. Eucharift. paga 57. apud Martinum Becanum,& au&or libri Pariiiis editi an.i

ECCLESIA VNIVERSM* % xci an, lóSS»: Luther dìfcipk du D lab le : apudLebrun differtat. i j . art. primo toni. 4. Seckendorfius in Commentario hiftor. Apologet. Lutheranifmi Lípíiaj an. 1^94. edito , ut tantum dedecus a LutheraIHS amoliretur , praefatam Lutheri narrationem vel fiéìam, vei fìguratam variis coloribus cohoneftare c o n t e n d i t i Sed a l i o rum judicio quceftionem dirimcndam ( quamquam laudatis fuperius Scriptoribus Critici « q u i fubfcribant o p o r t e t ) relinquo, arque formulan! ccenaeaLuthero praeferiptam S p i r i t a t e n e b r a rum , e r r o r i s , acSatanae conditam , & E c c l e f i a r u m omnium Chriftianarum confenfui conftanti ac perpetuo adveriari b r e v i - , lììme o l i e n d o . Et quid quaefo in ea adparet, nifi blafpheniiae in fan&os D e i a m i c o s , quorum R e l i g i o f u m cultum apud o m n e s E c c i e fias S a n i l e preferìptum , improbat Lutherus ? DefunOorum i u f f r a g i a , quibus L i t u r g i a totius Chriftiani Orbis r e d u n d a n t , abrogai. ì a i m i c u s Crucis O r n i t i hujus feda a b E c c l e f i a i n f l i t u t a , Ut Chrilii Crucifixi pro nobis , memoria apud nos perenni« ex í:ítat, & g r a t a , d a m n a t * R i t u s , ac ceremonias p i u r i m a s , uti & Canonem ceu abomhaiìonem repudiai *, C o l l e j a s M e r c e n a rias , MiiTam Monopolium t r a d u c i t , ac omnes fere R o m a n i R i t u s diiciplmas fuperfìitìofas a r g u i i . Eo autem devenit ut R o m a n a m Ecclefiam Antichrifti Sedem adferat,unde & i n i q u u s i n Paftores & Sacerdotes, ac divina Altaría,Incrue&ttun ipfum Sacrificium pernegat, Romanie & Grxcx Eccleiice confxantem difciplinam de mixtione aquae,& vini prseferipta contra A r m e nos, ftultam pugnam vocatSapientiííimus hic frater apo(lata,qui privatam MiiTam f u g i i l a n s , praeparationìs ad Communionem & probationis modum a b E c c l e f i a c o n f l i t u t u m r e p r o b a t i eam difpofitionem opti mam videtur indicare , quae Catholicae E c clefias judicio peifnna fit. Haec compendio recitavi mus: jam autem L e d o r e s iEquos m i quia

sen

CODEX

LIÏ

VRG1CVS

quin & ipfos Lutheranos homines obteftor ut conférant h«c di¿tata, quae ex pot eJi ate Spirt iti s , fibì a Deo , ut a i t , concejfa-^ ieri ptu ri vit Lutherus, cum Ecclefiae Catholic« dottrina, moribus, & diiciplinis expreilìs in Liturgiis a nobis vulgatis,& vulgandis,& nullo negocio,palam ipfis conftabit, non iilegittimam modo, fed & hcereticam,atque omnino Antichriilianam effe Liturgiam a Luthero prasferiptam, quod unum demonftrandum fuiceperam «

jr. i l . De Zvvinghii Liturgia .

E

Xceptiones, quibus Lutheri formulam iilegittimam demonii ravi mus, eaedem ferme iilegittimam arguunt Zvvinglianam ; eniinvero nedum auéìoritate Ecclefue nulla formulam praeicripfit, fed & monitore illam condidit > qui ux fournis iîli a d p a r u i t quin m e m i u e r i t ater art albus futru• Vide Hofpinianum toni. i . hift. Sacramentar, a pag. 33* ad 40. inclufive , ubi multis contendi« monitorem ilium vei Spiritum Dei efle , qui habitat in cordibus Fidelium vel confeientiam ipfam, ac mentem ipfam Z v v i n g l i i . Sed i E t h i o p e m prius dealba verit, quam nobis fuadeat monitorem ilium Spiritual Dei fuifie,vel mentem confcientiamque Zvvinglii per Spiritum Dei ìlluftratam , ergo dottrina , ac formula irta ex Diabolo cum fit, qui transfigurât fe in Angelina lucis, reprobando e f t , uti & Haeretici complures notarunt, & fugiliarunt apud ìpium Hofpinianum pag. 40. quod vel inde confirmâtur , > quod & ipfe aperte fatetur pag. xxxv. Miilam iplam piane , ac funditus fé Collere non diffitetur; Chrifti praefentiam in Sacramento realem penitus excludit, SacrificiiEuchariftici memoriam abolere-» c o n a t u r , confecrationis formulam fruftra requires,ut nihil de ceteris dicam, qusequifque oculari i n f p e i t i o n e , & coliatione cum to ti us Chriiiiani Orbis Liturgiis facile per feigfum n o tare p o t e r ì t , Sed

xciv CODEX LirVRGICVS Sed quo rfum tanta i n n o v a t i o , quorfum tanta ni U tat i o 'Litureiae,-adeout inter formulali! C à i vini öc Chriftianas Liturgias non m i n u s i n t e r f i t , quam inter lucani, & tenebrasi C o n iüii fui rationes duas profert C a l v i n us, alteram inde p e t i t , ut Sacramentum Domini multis corruptees,ac vitiis inquinatum, & foedatum j & incorrupturn r e d d e r e t , ac lervaret • Alteram v e r o , u t a d C h r i f t i i n f t i t u t u m C o e n » celebrationem revocaret. V e r u m tieutrum praeftitit, quin & Chrifti inftitutum ab Ecclefiis haftenus conftantiffime Ìervatum v i o l a v i t , & Sacramentum Corporis Chrifti & Sanguinis , dum expurgare c o n t e n d i ! , penitus f u f t u l i t , & e l i m i n a v i t . Quae io L e & o r e s perlegaut differtationem de origine L i t u r g i a r u m , & pnefationem ad alteram partem l i b , 4. C o d i c i s Liturgici , & nullo negocio deprehendent C a l v i n u m novam d o & r i n a r n , novam diiciplìnam , novofque Ritus contra Chrifti inftitutum , contra E c c l e iiaiCatholicae mores i n c o r r u p t o s , invexifle , ut lcilicet iènfìni homines ad irreligionem , öc atheiimum p e r d u c e r e t , & Sathanae confilia perficcrct. lllud exoptandum h i c c f l c t , ut L i t u r g i a rum omnium textus hic recitarem, quo facilius Ledtores unico veluti obtutu illegittimitatem, öc injuftitiam formularmi! hxreticarum coniprehendant, aft nec tantum otii nobis datur,neque prseferipta nobis brevitas id patitili*, neque idonea ulla,aut necelìaria ratio id exigere nobis v i d e t u r , quare Calviniano^ p r e c o r , ut ipii r e l e g a n t , qux alibi a nobis v u l g a t a iunt , öc ilquidem 1 umine ulteriori indigeant, parati fu in us lis fatisfacere, m o d o evigilare v e l i n i . , & l u m e n , q u o d i n i p f i s e f t , extìngueve n o l i n t .

5. I V .

ECC LESIJE

*ONIVERSM*

xcv

if. IV. Anglicana Liturgìa illegittima

A

oflcnditur.

N g l i c a n » L i t u r g i a illegittimitatem multa probant,atquc ill ud primo,quod regia a u t o r i tate ilia fit praefcripta , atque in comitiis regni probata legatur . Qjjaero jam ab Anglican i s , an Principum & Laicoruf« fit Eccleiiam negocia,Reiigionis officia facra praeftribere , & judicare ? Si id affirment, quae io videant qui Evangelio & Chriftianac inftitutioni faciant fatis* quae fejun&am Ecclefiailicam a Laica poteftate decernunt, d i ftin&a utriufque officia haefcenus docuere > & quae iimtCaeiaris Caeiari y quae Dei Deo reddenda manda r u n t . Quemadmodum enim homo anima c o n f t a t , & corpore , quie duae iiibftantiie di ve rios, ac proprios habent a&us, ac nonnifi quadam com* me rei i a Deo inflittiti,feu pa&i lege, una alteram juvant,& confovent ; fic Poteftatem Ecclefiafticam & Laicam Deus inftituit, qua* fingulis ac propri is difitin&is a£fcibus hominis felicitateti! terre nam,atque aeternam,fpiritualem & corporalem procurent, atque lege quadam commerci! fefe mutuo adjuvent, & foveant. Jam vero adtus proprius , & officium Ecclefiafticae Poteftatis eft iacrorum obiervantia : id non Chriitiani, led & ferme omnes nove runt gentes>qu»Pòntificiam,feii Sacerdotalem agnoverunt dignitatemiappoiiteAinbroiius Ep.io.fcribit,,Ii:nperatorem i n tra Eccleiiam e ile, non fupra Eccleiiam, & publicorum Imperatorum moenium jus eiì'e commiilum, non iacrorum „ Cum ergo au&oritate regìa & comitiorum regni conftituta legatur hsec Liturgia , illegittima proietto hahenda eft * Sed ne in quadtionem a p i g i e n t i di itili d a m cum novatoribus heic deicendam , ad aliaargumenta procedo, quae L i t u r giam illegittimam coniprobant. Multa deiiderantur > quae il* omnibus Chriftianis Lituvgiis praefefjpta femper fuere , n o n nulla

x'cvi

CODEX

ZITVRG1CVS

m i l l a h e i c i n d i c a b o , ex quibus c e t e r a q u i l i b e t ceftimare p o t e r i t . San d o rum cultus, & m e m o r i a a b r o g a t e iuiit; fuffragia p r o D e f u n f t i s n o n l e g a n t u r ; S p i r i t u s Sanati i n v o c a n o ut pañis fiat C o r p u s , & v i n u m S a n g u i s C h r j i t i , abeft ; o m n e f e c r e t u m - » C a n o n i s t o l l i t u r , c u m nulla h u j u s L i t u r g i a s pars f e c r e t a v o c e , qua* ab a d f t a n t c p o p u l o n o n a u d i a t u r , l e g i a S a c e r d o t e prgefcribatur. Euchariftici Sacriiìcii Corporis & Sanguinis Chriíti veritas vel nulla c e r n i t u r , vel ea «equivocis verbis i r a c o n c e p t a e f t , ut L u t h e ran i haeretici & R o m a n i C a t h o l i c i - i n propriae do&rinae i b b i ì d i u m ea pofíint a d v o c a r e , v e l fine p r e j u d i c i o iis adparenter uti pofii nt f o r m u l i s i hxc Sc fimi l i a , ad m i n t i t i o r a e n i m n o n - i d c f c e n d o , c u m aliena ílnt a C h r i f t i a n i s L i t u i g i i s , d e m o n f t r a n t b a n c L i t u r g i a m effe i l l e g i t t i m a m ,

-

^ jr, v.

Svecana Liturgìa

ìmprobatur «

H

fàC L i t u r g i a etfi t o l e r a b i l i o r a d p a r e a t , atta m e n Sc í p í i - * illegittima c o n v i n c i t u r ex eo quod Epiicopus afsertui L a u r e n t i u s nulla a u t ì o r í t a t e e x h o d i e r n a Ecclefias u n i v c r i a l i « d i í c i p l i n a illam c o m p o f u e r i t , H a n c e n i m fu per L i t u r g i a s au¿ i o r i t a t e m E p i f c o p i s privatis í u b l a t a m alias v i d i m u s j í e d Sc l i c e t E p i í c o p i s C a t h o l i r i s h a n c ü b e r t a t e m e t i a m m o d o ineffe deniuSj etil L a u r e n t i u m v e r u m ac I e g ' t t i m u m adferanuis E p i í c o p u n i j C , tarnen in L i t u r g i a orni f i t , quae ab E p i f c o p i s n u m q u a m o m i t t i p.otuere , u t p o t e Ecclefise a n t i q u i í í i m a Sc uni veri ali L e g e - / pradcripta. I t a q u e n o n n u l l a c a p i t a h e i c d e i c r i b a m , qua; in h a c L i t u r g i a r e p r o b a n d a v i d e n t u r , Se p r i m o , C r u c i s figna quse in C a n o n e fiunt fu per h o i t i a m , leu c u m h o f t i a , penitus o m i t t u n t u r . c u n d o j l n v o c a ü o n i s S p i r i t u s S a n a t i v e r b a c o n c e p t a font acq" 1 "

voce

sí

ECCLESIE

UNIVERSE.

xcvu

voce omnino ne di cam e r r o n e e , loco e nini ilio rum Latini Canon is „ U t fìat nobis C o r p u s , & Sanguis „ H;tc fubftitutSL^ legimus „ b e n e d i c ^ . ^ p r o p o f i t a , & iacro ufui delti nata, panem, & vinnm ut in vero iifu nobis fint Corpus Se Sanguis,,H^c cer-4 te verba Lutheranam do£lrinam de praefentia Corporis Chrifti t ran fe unte, fcili cet in iblo ufu,iapiunt,& redolent,cum Ecclefìa. omnis Corporis Chrifti pnefentiam agnoverit,& quidem imma % nentem fub fpeciebus panis, & vini, etiam p e r a a o Sacriiìcio,&: extra ufum.Tertio.Orationes nuiiae,ftiffragia nulla pro Defun&is o c c u m i n t . Quarto; Fidelium adftantium communio a d n o tatur,ut praecedens communionem Sacerdoti* celebrati ti$,quod aiienum eft a Chriftianis L i t u r g i i s . Hasc fane, & firn ilia piane arguunt illegittimam Svecaoam Liturgiam .

fi. Ultimus * C oncludìtur

Caput.

X didis id,ni fall o r , o p p ì d o e d i t a r N o v a t o r u m L i t u m a s nulla legittima a u d o r i t a t e compoiìtas, vel probatas f e a s caeteris Chriftianis Liturgiis contrarias ; atque unice compoiìtas, & innovatas ut Romanae Catholics Ecclefia: d o g m a t i s , Se do&rinis de £uchariftico Sacrificio, Tranfubftantiatione,San~ a o r u m Cui tu , DdunAonxm SufFragiis, religiofis Cierimoniis contradicerent, eafque eliminarent, fi ipfis conceflum fuiilet. Propterea cum iìnt fine a u a o r i t a t e , fine exemplo, fine fufficienti rati one, defipiat, oportet, qui eas legittimas aflerere audeat. T r i a tanien pro Novatoribus refpoiìderi poiTunt, ac p r i m o olino fingulis Epifcopis libertàtem in Liturgia* fuifleoonceilam. Secnndo Orientis Liturgia-ab Occidentalibus differunt • T e r tlo innovati onem fa ila m elle, ut erroribusRomanis ac fu periti t ioni bus, quae Chrifti inftitutum corruperant ac fedaverant, locus, Se occafio omnis prcecideretur,'atque n e g a r e t u r . 7

^

IF. Par. IH.

n

H*

SGvm

CODEX

LirVRGICVS

H x funt confuetae naeniae, quas decantato Novatores , ut fucum faciant, &fuas injuftse feceifionis rationem aliquam expi feentur > verum nemo prudens, & aequus rerum xCúm&ót , & Judex rationem agendi Novatorum probabit, fi a ni mum adv e r t a t a d e a , qua; in praefationibus ac differtationibus praeviis antecedentibus tomis piene differuimus. Libertatem fingulis Ecclefiis , ac Epifcopis olim conceiTam haud diffitcmur, fed ea libertas in concipiendis nonnullis formulis, in ritibus quibufdam difponendis tota confiftebat, & quidem ad certas regulas decori , & honefti, & ad Chrifuanae dottrina; fcripto, ac tradito , & ab Eccleíia C a t t o lica propoiìto Dei Verbo contenta & d e f i n i t a , confirmatioj i e m , atque dilucidationem . Quoniam vero contingere nonnumquam potuit,ut nonnulli modum % libertati preferiptum pra;tergrederentur,&fchifmatain c ° r P o t " e Ecclefiae efficerent, bine ea poteftas fublata & libertas reftrifta . Novatores liberiate olim concetta nullo pado utuntur,cum doftrinam Ecclefiai ac difeipiinam * formamque commuiiem Liturgiarum omnium Eccleiìarum, corruperint, foedaverint, atque penitus aboleverint • Uti vel coeci vide re poffunt. Ad alterum, fatemur & nos Orientalium Liturgias ab Occidentalium Liturgiis differre, quin & illud Novatoribus ultro damus, Occidentales Liturgias cum antiquas cum recentes nonnulJis in rebus differentes inter fefe adparere • Sed differentia , & varietates funt in nonnullis minutioribus rebus, qua do¿trinam non corrumpunt, &formain communem non lard u n t , videiis, qua? dixi in f e d . 3. diííertat. de origine Liturgiarum ; utinam Novatores earn admififfent, mutationem in L i . turgia , qux alicujus Orientis , vel antiqua Occidentahs formam communem fervaret • Aliquo fane exemplo le tuer* poffent, & fuam agendi rationem forte cohoneftaiient • Ad tertium^haec nimirum unica eft, quam adferunt, ratio, cur receflerint ab antiquis inftitutis, & términos a Patribui — ••«••E '* no*

ECCLESIM

VNIPERSM.

XCIX

noTtris conftitutos tranTgreifi fuerint 5 fed quid aliud fecer u n t , dum erro res ac TuperTtitiones tollere ftuduere , q u a m e r r o r e s , & irreligionem inducere in orbem ? Si Ecclefiam Romanam-> in e r r o r e s , & TuperTtitionem prolapTam, atque babylonem, feu m eretri ceni iliam, q u a e fui proftitutione orbem c o r r u p i t , ut Johannes in Apocalypfi v i d i t , d i f t i t e n t , videant quaeToChriTtianas omnes Ecclefias Antiochenas, ConTtantinopolitanas , Alexandrinas > ac HieroTolymitanas iifdem ( q u o s a j u n t ) e r r o r i b u s , ac fuperftitionibus plen~s effe, 3c Temper q u i d e m ^ fuiiTe, cum in Liturgiis Temper mirabili confenfione Ecclefia: Htx Tecum conteiTerarint • Q ^ o d i i error is & Tuperititionis a r guant ChriTtianas Ecclefias, eaTque a d u l t e r a s i Chrifto TponTa relitto,Sarhan«conjun&as v o l u n t , uti olim donatiTtae c o n t e n debant,qui ChriTtianam veritatem in propria Ecclefia Teu Te v a quia in libro de penitentia cum novatoribus de hoc articulo fufe

ECCLESIA

VNIISERSJE.

^

^

fe difceptandum e r i t . Clemens Romanus,vel quifquis fub ejus n o m i n e feripiit, epiftola i . ad Jacob. „ Quod fi in alicujus cor ( inquit ) vel livor vel infìdelitas, vel aliud malum latenter irrepferit, non erubefeat , qui animai fax curam gerit, hoc confiteri e i , qui prajeft , ut ab ipio per Verbum Dei falubre curetur „ Cyprianus de Lapils „ Quam vis ( inquit ) nullo facrificif, aut libelli facinore conftri&i, quoniam tarnende hoc vel cogitaverunt, hoc ipium apud Sacerdotes dei dolen^ ter & fimpliciter confìtentes, exomologefim confcientix fac i u n t , animi fui pondus exponunt; falutarem medelam parvis licet , & modicis vulneribus exquirunt, feientes fcriptum e f f e , D e u s nonirridetur,, Hinc firmilianusad S.Cyprianum_*' feri b i t , , Quale delictum eft . . . Quod non ablutis per Ecclefìae lavacrum fordibus, nec peccatis expofitis,ufurpata temere communicatione contingat Corpus, & Sanguinem D o m i n i , cum fcriptum iìt, quicumque & c . „ inter Cypr. E p . 7 5 . ltaquefic contra Novatores argumentor; confeliìo peccatorurn Sacerdoti facienda, ut ab eo fatisfadtione quadam_j i m p o r t a , Peccatore;; reconciliati ad Conimunlbnem ì : i deli uni

maximam , quie in Corporis Chrifti perceptione coniìftit, ab antiquis Chriiiianis Patribus omnino neceflaria judicabatur; quicumque tandem fuerit ifta ConfeiÌio : Confeifio privata, & fecreta non folum fuit in ufu, fed & commendata multis in caiìbus, ac precipue in hifce tribus. P r i m o . Si quis impeditali! ab onere peccatorum haberet confcientiam peccata fu a Sacerdoti privatim confiteri monebatur, u t a b i p f o per falubria confilia, monita, auxilia , preces curaretur, & fublevaret u r . Secundo . Si quis occultis peccatis e ile t inquinatus, & maxime internis, iIla Sacerdoti fecreta confeflione indicanda e r a n t , u t is pro fua au&oritate > & prudentia aptis remedi is ea peccata c u r a r e t . Publica? autem pcenitentiae peccata fubjici vetabantur . Siquidcm fcandalum pufillis timebatur, vel multi a pocnitentise remediis arcebantur, dum aut erubdeunt, aut

LibJK

PardlU

o

me-

evi CODEX LlfVRGICyS metuuntinimicis iuis fua fa£ta relè rari , quibus poflìnt leguui Conftitutione percelii, nimirum periculum eilet capitaliuni poenarum ex leg!bus politicis contra certa cri mina latarum. )} Haec Bingham lib. 18. cap.j. oftendit. Liberum proinde non fuit primis Chrifìianis peccata fua confiteri } antequam accederent ad Communionem -, fed necella ri am credidit primitiva Bcciefia talem Confeifionem ; Seu privata eflet , Se fecreta , feu publica > Se mani fella ; quae res cum ad diiciplinam exteriorem mutabilem pertineret, ex quo au&oritate Ecclefiae publica fublata fuit, privata omnino neceiiaria eft ; quare optime Tridentina Synodus feiT. I J . cap.7. defini vit. „ Si non decetad facrasullas funftiones quempiam accedere, nifi fan&e: certe, quo magis San&itas, & Divinità* Cceleftis hujus Sacramenti viro Ch ri iti ano compertaeft, eo diligentius cave re debet, ne abfque magna reverenti a , & ian¿ìitate adidpercipiendum accedat, p rade iti m cum ilia plena formidinis verba apud Apoftoluni legantur ; qui manducai, & bibitindigne > judicium fibi manducai, & bibit, non dijudicans Corpus Domini. Quare communi care volenti, revocalidurn eft in memoriam ejus, pra»ceptunr,probet ièipfum homo • Ecclefiaftica autem coniuetudo declarat earn probationem ne* celiariam elle, ut nullus fibi confcius mortalis peccati, quantumvis fibi contritus videatur, abfque praemiflà Sacramentali Confeifione adSacram Euchariftiam accedere debeat, quod a Chrirtianis omnibus etiatn ab lis Sacerdotibus, quibus ex officio incubuerit celebrare, \mc San&a Synodus perpetuo fervandum e ile decrevit , modo non defit illis copia Confeffarii.,, , . Ve rum Iutherus oppoaiÉ 5 Chnftus quamdiu in r e m * ver fat us eft,peccatores non repulit a fe , i m o , Se proteftatus fe non veniife vocare juftos, fed peccatores * Neicio quid inde inferat Lutherus ; enirnvero cum Chtiftus

ECO LE SIM VNI^ERSM. CVU ftus Homo veriaretur in Terra , & oves errantes quaereret, ne périrent, peccatore^ ad fidem, & juflptiam vocaret cum ii§ familiariter c o l l o q u i , eos ad fe trahere v o î u i t , quin vel ipios Ethnicos repellerei 3 J a m v e r o c u m i n hoc Sacramento v e r e ^ prgefens adfit per modum c i b i , & potus, vivant oportet hom i n e s , utex Divino hoc Pane participantes, emolumentum confequantur .Gibus nam que , & potus mortuis non profunt ; neque vivus cenfetur i s , qui Chriftiana fide, & charitate fuerit deftitutus. Lutheri errorem confirmât Calvinus, qui cum Euchariftiam iegrotis pharmacum effe , peccatoribus folatium lib*4 # inftit. cap. 1 8 . dicat,aliunde omnia opera juftorum lethalia effe doceat, licet a Deo non imputentur ad poenamjpraeparationem animi expofitam improbat , Cœterum hominem fere nullum eiTe, qui ialtem diu inimunis fit ab omnibus venialibus, & quotidianis peccatis, Cat h o l i c i R o m a n i , & i p f i f a t e n t u r j i l l u d a u t e m n e g a n t , & jure opti mo > quod nemo fit immunis a peccatis mortalibus j itaque ajunt : Euchariftiam pharmacum çfle œgvotis , folatium peccatoribus taies autem « g r o t i , & peccato res ii funt , qui vel p a r v i s , feu venialibus peccatis funt impliciti, vel Iethalibus, feu criminibus fuerant i m p i l a t i , quaque per reconciliation nis Sacramentum eluerunt ; Primis ergo Pharmacum e f t , fi apte illud fufeìpiant ; folatium eft alteris, fi religiofe ad illud accédant; quemadmodum enim mortilo folatium nullum pra> bet cibus , & potus , ncque aegrotum pharmacum j u v a t , lì indifpofitus illud fumati Sic & Euchariftia œgrotis indifpofitis non prodeft, n e q u e mortuis perpeccatum levamen affert* Aftjofeph Bingham lib, i ç . c a p . 3 . $.6. confeffionem privatorum peccatorum coram Sacerdote tamquam neceisariarn prieparationem | d Communionem antiquos Chriftianos non requifiiiTearguit ex Chryfoflhomo honu*8. in i . Cor. ubi exponens Apoftoli v e r b a , , Non jubet ( inquit ) alteri alterum o 2 pro-

cvm

CODEX

LITURGICOS

fed fibi ièipfum, faciens judicium privatum, & p r o bationem, qua: careat teftibus,, &hom.8. dc poeaitentia cadera Apoftuli verbaexponens, hominem intus in conlaentia semine prseter Deum adftante feipfum probare , reformare del i b a , & lie pura mente ad menfam cjeleftem accedere, oportere ait Chryfofthomo concinit Laurentius Epiicopus N o varienfishom.i.de penitenti« Biblioth. Patrum t o m a . Gcnnadius cap.53. de d o g m . E c d . apud Auguft. t o m . j . Veruni, hxc & iimilia, qua opponi poisunt, nullo nec c i o dilum,tur, fi advertat Bingham, excludi necefl.tatem public« pcenitenti», qua judicium privatum non e r a t , nec probado qua: careret teftibus ; Ergo quicumque accederei, debebat feipfum probare, fuadelida f e r u t a « , acdijudicare. oua: era via, acmortaliaefsent, retraftare , ac reformare per contritionem, & Sacramentalem abfolutionem fiqu.dem opportunitas adefset, & Confefsarii copia i qui Conftisanus locum Deitcnens, Dei nomine audit peccata d.;ud»cat & abfolvit fine teftibus , ac line revelat.one ulcens ; Quod li communicaturus nullis mortalibus fefe illigatum ,udicaret peccatis, opus non e r a t , ut Sacramentali, ac fecreta confezione le probaret, fuamque confeientiam mundaret. Sed nonnulla hasic quaeri pofsunt, ac primo,an peccata-» lethalia, q u a ignorentur, Gommunionis fruftuir Secundo. An peccata venialia obfint effeítibus T e r t i o . Qui Sanaitatis gradus, qui poemtentia: digni fruituS prasrequirantur ad Euchariftiam fulcipiendam ? Ad primam quaftionemmefeio aliam aptam refponfionem proponere, nifieam, quamS. T h . 3. p. quaeft.So.^art.4.«nib e t , ibi „ Ad quintum dicendum, quod hoc q u o d n o n a o e t aliquis confcientiam fu. peccati,poteft contingere d T l " l e ! ' Uno modo per culpam fuam : velquia per igporantiam ] u n s , qua: non excufat, reputai non effe peccatum » quod elt pecca turn ; puta fi aliquis fornicator reputarci, fimpheem fornica probare,

E C C L E S I E VNIIS ERSM. cix ti on cm non effe peccatum mortale : vel quia negligens eft ìd^j examinatioiie fui i p f i u s , contra id quod Apoftoius dicit i . C o rinth* 11* P rob et autem feipfum homo , ó*fìc de pane ilio e da l , Q> de calice bib at : E t fíe nihilominus peccat peccator fu mens C o r p u s C h r i f t i , licet non habeat confcientiam peccati j quia i p f a ignorantia eft ei peccatum . Alto modo poteft contingere fine culpa ipfius : puta cum doluit de peccato , fed non eft fufficienter contritus : E t in tali caiii non peccat fornendo C o r p u s C h r i f t i : quia homo per certitudinem ici-re non p o t e f t , ut rum fit vere contritus • Sufficit e n i m , fi in fe figna contritionis i n v e n i a t ; puta fi doleat de p r e t e ri t i s , & proponat cavere de f u ti' r i s . Sì vero i g n o r a t , hoc quod f e c i t , effe a d u n i peccati, p r o pter ignorantiam f a & i , quae e x c u f a t , puta fi acceflìt ad non_# fu am , quam credebat effe fu am , non eft ex hoc dicendus peccator : fimiliter e ti am fi totali-ter eft peccatum obi i tus , fufficit ad ejus deietionem generalis contritio. » ut infra di ce tur ( h u * fupplem. q. ) unde jam non eft dicendus p e c c a t o r . ^ A d 2.quaeftionem refpondeo dicendum cum S . Th* j . pi 7 9 . art. 8. Q u o d peccata venialia dupUcitcr acci pi poílunt: Vno modo, prout funt preterita : Alio modo , p r o u t f u n t a d u e x e r c i r a . Primo qui de m modo peccata veni alia nullomodo i mpedhwt effedium hujus facramenti. P o t e f t enim c o n t i n g e r e , q u o d a l i q u i s p o f t multa peccata venialia com mi ila devote a c cedat ad hoc ficramentum , & plenarie hujus facramenti c o n fequatur efFe&um * Secundo autem modo peccata venialia non ex toto impedium hujus facramenti effe&um^fed in parte • Di cium eft enim, ( a* 1 . c K i . hu* q. ) quod effe&us hujus facramenti non folum eft adeptio habitúa lis gratice, ve! c h a r i t a t i s , fed etiam q u i d a m attuali s r e f e r o fpiritualis dulcedinis j quae quidem i m p e d i t u r , fi aliquis accedat ad hoc facramentum per peccata venialia mente diftrattus : non autem tollitur augmentum habituaiis g r a t i « , v e l charitatis , hiuc ad primum > quod fibi o b j e c e r a n t , dicendum ,

' ' 1I111IÍÍ1^»|p' ' HI'4l8w®

11111 '

ex

-

.

COD E X LITV

- , . ~,

RGICVS

dum , i n q u i t , quod ille qui cum a¿tuj venialis peccati ad hoc Sacramentum accedit,, habitualiter quidem manducar fpiritualiter, fed non a&ualiter & ideo habitualem cffe¿luin-» hujus facranienti percipit, non autem a&ualem. Ad tertiam;diftinguenda eft preparati o ex neceifitate prae~ re qui íi ta ab pitera ex quadam congruentia, & conveniencia ; item diftinguendus eft effe&us primarius Euchariftùe ab effe¿Hbus fecundariis * Primarius Sacramenti cffedus^ eft augmentum habí tua lis gratia* & charitatis ; fecundariuseft, quidam adiualis refe&io ipirituális dulcedinis ; ratio ne primi eifeótus, qui m a n d u c a i Chriilum vivet propter ipfuni , in ipiòmanet s & Chriftus eo qui manens & inhibí tans in homine ipfum iuftent at auget, ac reparat in vita fpr rituali, quemadmodum fere cibus Se potus corporalem vita iuiìentant, augent, & reparante Veruni quemadmodum cibus, ac, potus pro naanducantis acbibentis ac tuali difpofitione magis 3 ve] minus reíkiunt deiedatione , atque dulcedine ad lì ci un t , vei nocent, de quidem-gra viter , feu leviter j fimili ratione, Euchariftia ex ailuali diipoiitione fufeipientis, magis vel minus reficit , deledatione ac dulcedine mentem adfícit, atque obeft , íi indigne iufcipiatiir.. Primai;ium effedum omnino.impedit peccatimi mortale > quo animus inquinatus ex neceifitate impeditur ab hujus Sacramenti perceptione , adeo ut Sacramencum tali padìo diipofitus fuicipiens, judicium, Se damnationem libi manducet, de bibat* Aiterum fecundarium effe&um impedii ex neceilitate mentis diílra¿tio voluntaria per peccata venialia,vel attention^ dcfedtus, íeuomiílio, ac d j f e d u s adtuum virtutum Theologali urn ; cum profumentfs devotione, de Religione adluali talis effe&us crefcat, vel decreicat » ; Ex congruentia autem impeditur efFe&üs Euchariftia ob multa, cum feilieet quis accedat cum quadam feditate corpoI iJ> j

¿ ^"W1

ECC

LESl/E

VNIV

ERSJE.

cxi

ris , vel animae, propter quam ob re ve re nei am Sacramenti non decet ad altare accedere Hoc tarnen im pediment um , quod ex congruitate provenitpoftponi debet propter aliquam neceffitatem, feu honeftamcauflam .. San&itatis nomine plura deiìgnantur: ilJud heic v e n i t , quod eft grada & charitate habituali dotatimi effe ; quoniam^. vero gratia & Charitas augeri poflunt y & perdei, hi ne fan d i tas più res g rad us perfection is habere poteft, qux Charitas chriftiana in a&us eriimpens ,pro adtuum gradibus & heroicitate, fanditas etiam adpellatur ; vide in hanc rem S. Thorn am 2 . 2. q. 184., art. 3. ubi late difputat an perfe&io in praeceptis, an in coiiiiliis confiftat Poenitentile digni fru&us , funt contriti on is , & charitatis chriftians exercitia ; qua? cum in piures gradus ditti nguantur, facile patet dignos fruélus penitential in gradus diftingui ; verum cum hxc graduumdiftin&io Subitalitiani & effentiam non difcernat ; plus enim & minus, ut fchola: loquuntur,11011 variant ipeciem;hinc dignos punite mise fru&us facit j qui c unique gratia & charitate habituali doiiatus propria implet officia erga Deum, fei più ni, Sc proximos* His bre viter explicatis , & ex Sv Thomas principiis, quae Chriftianas inftitu.tioni innituntur, delibatis, dico primo.. E x neceflitate inpedit hominem ab hu jus Sacramenti per. ceptione folum peccatimi mortale. Gradus proinde fan ¿ti tat is. is requiritur , qui in charitate habituali coniìftit. Dico 2.. prima riunì Eue ha ridi a» effe flu m folum peccatimi mortale impedir ? quàre peccata quasvis venialia , quin & mortalia condonata pneeipuum eiFeCtum impedire nequeunt. Dico 3. fee un dar ios effeitus plurima impeti re poflunt; feu ex neceflitate, feu ex congruenza : quare quo magis quiseft difpofìtus,. & majori devotione , & charitate accenfus 3 eo magis tales effe Clus percipit , quin & aliquando precipui effecìus augmentum confequitur. Affetta expoiìta aperte colliguntur e a

.

Doilii-

cxu

COD EX Lirv RG1CVS

B o r i o a S. T h . contenta l o c . c i t . & ex -univerfse Ecclefias p r a x i ac d i i c i p l i n a comprobantur,majores enim noftri per p r i o r a fere 12. Iccula SS. Sacramentum i n f a n t i b u s , A m e n t i b u s , a l i i f q u c n£i ualis ration is ufu deftitutis largiebantur * j a m v e r o ifti San¿litatis p e r f e d o s gradus, vel charitatis fervidiiiimae a èlibus, nec o b t i n e b a n t , neque i n c e n i i erant .5 q u i n 6c d e v o t i o n is a i t u a l i s incapace« e r a n t . Przeterea viguit d i i c i p l i n a , qua E u c h a r i l l i a omnibus p r o m i f c u c fidelibus c o n f e r r e t u r , q u i i n publica paenitentia non effent: q u i n i m o fidelesomne-s, q u i m i f f « adeflent & Sacrificii confummatìoiii,faltem feil is diebus ,.debebant E u chariiiiam fumere : ad haec öc i l i u d confìat P e n i t e n t i * p u b l i c » partem n o n infimam .habitam fuiife homines miff» adftantes C h r i f t i C o r p o r i s percepitone p r i v a r e . E x l u e au te m d i i c i p l i n a manifefte c o n c l u d i t u r , vel omnes p r o m i f c u c fideles, q u i i n pxnitentia p u b l i c a n o n efient, fuiffe i a n & o s , & Charitatis f e r v i d a , uti vulgo d i c i t u r , ac R e l i g i o n j s iunimie atìibusperfe&os: vel talem fan d i t a t e m , talcs charitatis & R e l i g i o n i s gradus ad E u c h a r i f t i a m percipiendam neceiìarias n o n fuiite ab E c c l e f i a requiiitas. P r i m um nec A n t i q u a , nec praefens E c clefia c r e d i d i t , vel cenfuit i dicen.dum p r o i n d e eri* fecundum dilemmatis m e m b r u m

dìfpoihioncs

Sed c o n t r a o p p o n u n t u r qnasdam, ac p r i m um defumitui* ex antiqua d i i c i p l i n a paenitcntias : Patres enim lapfis, öc peccat o r i b u s c o m m u n i o u e m denegabant paffini > öc o r d i n a r i e , ni*1 d i u , fiati (que temporibus poenitentiae laboribus p e r f u n f t i fai*"feilt: alt e rum p e t i t u r , ex iis Patrum Joquendi f o r m u l i s , quibus fummam i n n o c e n t i a m fummam charitatem , f u m m a m R e l i g 1 0 ' i i e m a b i i s , q u i c o m m u n i c a r e volunt, requiiitas fignifìcant- H quam n o v a m Cbriftianae Charitatis id$am , ac legem 00tendunt . A d p r i m um itaque argumentum plana eft refponfio , nulla o l i m

E CCLE SIM

V NIl^ER

S:M

t*m •

la oliai peccata publica Poenitenti« jfeifTe fubjeita > nifi quae publica eílent j atque fcandaJimi parerent i occulta autem nonnifi ex peccatoris volúntate buie difciplina fuberant > cum QV