Concilium Seleuciae et Ctesiphonti Habitum Anno 410: Textum Syriacum Edidit, Latine Vertit Notisque Instruxit 9781463232788

Citation preview

Concilium Seleuciae et Ctesiphonti H a b i t u m Anno 410

Syriac Studies Library

226

Sériés Editors Monica Blanchard Cari Griffïn Kristian Heal George Anton Kiraz David G.K. Taylor

The Syriac Studies Library brings back to active circulation major reference works in the field of Syriac studies, including dictionaries, grammars, text editions, manuscript catalogues, and monographs. The books were reproduced from originals at The Catholic University of America, one of the largest collections of Eastern Christianity in North America. The project is a collaboration between CUA, Beth Mardutho: The Syriac Institute, and Brigham Young University.

Concilium Seleuciae et Ctesiphonti Habitum Anno 410

Textum Syriacum Edidit, Latine Vertit Notisque Instruxit

Edited and Translated by Thomas Josephus Lamy

Gorgias Press LLC, 954 River Road, Piscataway, NJ, 08854, USA www.gorgiaspress.com G&C Kiraz is an imprint of Gorgias Press LLC Copyright © 2012 by Gorgias Press LLC Originally published in 1868 All rights reserved under International and Pan-American Copyright Conventions. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, scanning or otherwise without the prior written permission of Gorgias Press LLC.

2012

ISBN 978-1-61143-611-2

Reprinted from the 1868 Louvain edition.

Digitized by Brigham Young University. Printed in the United States of America.

Series Foreword

This series provides reference works in Syriac studies from original books digitized at the ICOR library of The Catholic University of America under the supervision of Monica Blanchard, ICOR's librarian. The project was carried out by Beth Mardutho: The Syriac Institute and Brigham Young University. About 675 books were digitized, most of which will appear in this series. Our aim is to present the volumes as they have been digitized, preserving images of the covers, front matter, and back matter (if any). Marks by patrons, which may shed some light on the history of the library and its users, have been retained. In some cases, even inserts have been digitized and appear here in the location where they were found. The books digitized by Brigham Young University are in color, even when the original text is not. These have been produced here in grayscale for economic reasons. The grayscale images retain original colors in the form of gray shades. The books digitized by Beth Mardutho and black on white. We are grateful to the head librarian at CUA, Adele R. Chwalek, who was kind enough to permit this project. "We are custodians, not owners of this collection," she generously said at a small gathering that celebrated the completion of the project. We are also grateful to Sidney Griffith who supported the project.

TOUS DROITS

RÉSERVÉS.

APPROBATK),

Opus quod inscribitur, Concilium

Seleuciae

et Ctesiphonti

habilum,

etc.

auctore

T. J. LAMY, ex auctoritate Illustrissimi ac Reverendissimi Archiepiscopi Mechliniensis et legum academiearuin praescripto recognitum, (juum iidei aut bonis moribus contrarium nihil continere visum fuerit, imprimi potest.

Datum Lovanii die 27 julii 1868,

N.

Reclor

J.

LAFORET,

UniversUalu.

PRAEFATIO.

Quod nunc publici juris facio ecclesiae syriacae monumentimi, anno 1858, quum Parisiis versarer per aliquot dies, exscripsi ex praestantissimo codice octavi saeculi bibliotliecae imperatoriae, unde jam protuli Mesolutiones canonica* Joannis Telensis. Codex ille nunc reponitur in Supplemento codicum syriacorum liujus bibliotliecae sub numero 29. Quum autem accuratam illius codicis descriptionem jam dederim in praefatione Dissertalionis de Syroritm fide et disciplina in re eticharistica, necesse non videtur ut quae ibi dicta sunt, hie denuo recitentur. In adornando autem meo opusculo ita versatus sum ut textui syriaco e regione adjungerem versionem latinam, quae litterae presse et fere serviliter adhaerens fidelitate magis quam elegantia praestaret. Infra textum annotationes apposui ad elucidali d a , ex aliis monumentis syriacis majorem partem recenter editis, ea quae in canonibus definita et praescripta sunt. Hac ratione plura antiquae apud Syros disciplinae puncta, vitam et honestatem clericorum, liturgiam et liierarchiam ecclesinsticam

spectantia, majorem in lucem ponuntuv. Peculiari cura disserui ex auctoribus eyris de processione Spiritus Sancii a Filio, quae primum in concilio Seleuciensi definita fuit. Canonibus autem praemisi clissertatiunculas de anno celebrati concilii Seleuciensis et de ejus canonum authentia. Ad finem autem addidi ex collectionibus canonicis Ebed-Jesu et BarHebraei, paucis abbine amiis a card. Maio editis, alios canones eidem concilio attributos. Ad excudenduin syriacum textum typos suos benevole concessit 111. I). Beelen, mens in litteris syriacis magister, cui idcirco debitas refero gratias.

Seribebam Lovanii die ix Julii in festo SS. Martyrum Gorcomiensiuni.

AUCTOU .

CONCILIUM SELEUCIAE ET C T E S I P H O N T I ANNO

HABITUM

410.

PROLEGOMENA

I. QUO TEMPORE HABITUM FUERIT CONCILIUM

SELEUCIENSE.

Celebrata fait liaec synodus die prima mensis schebot (februarii), anno Isdegerdis, regis Persarum, undecimo, Christi 410. Cum autem lionnullae de hac re moveantur difficultates, turn quia in annis numerandis auctores, ut saepe fit, dissentiunt, turn quia intra paucos annos tres Seleuciae liabitae sunt synodi, quas auctores non satis distinguimi, opere pretium erit paulo accuratius disputare de epoch a concilii Seleuciensis, cuipraefuere Isaacus, archiepiscopus Seleuciensis, et Marutlias, Maiphercatae episcopus. Et primo quidem nosse oportet tres synodos Seleuciae sub Marutha habi-

tas fuissc : primam anno 400, secundam anno 410, tertiam anno 420. Prima Seleuciae synodus liabita est anno Isdegerdis primo, qui annus respondet anno aerae vulgaris 399 vel 400 pro varia ratione sumendi anni initium. Siquidem Graeci a calendis octobris, Latini vero a calendis januarii annum incipiunt. In isto concilio canoncs lati non leguntur, sed Isaac Caiurnae in sede Seleuciensi suffectus fait,, juxta Bar-Hebraeum, Eliam Nisibenum, Amrum ejusque interpolatorem 1 . Rem sic narrat Bar-Hebraeus in

Cf. Asscmanus, Bihliotheca Orient., t . I l l , part. 1, p. 36-1, sqq. Romac, 1725. "2) Bar-Hebraei Chronicon, 3 a part, e codd, Musaei Britannici, cod. Rich. 7198. Pracclarum istud testimonium mihi subministravit benevolentia doctissimi amici J . B . Abbeloos qui prc-

liosnm istud Bar-Hebraci monumentum, quoad 2 m et 3m partem ineditum, e codicibus Musaei Britannici descripsit et mox editurus est una cum Chronographia Eliae Nisibeni aliisque syriacis documentis adhuc ineditis.

Chronica'2

: »

ua^i]

^ ^

J-3-»--»' i?"

3

UE

ANNO

CELEBRATI

wsjj otn jjJfl^s» l^u^c jj.^?}..»^, si/al i ? .

jJ.in2Ti.Lal» )coi

. }.! iftiff .'¿-^

|ooio .

• iTt7 V ~ j

^ogiN n S

pca^o

^aj]

.

? ciZa

}Jj ^aljj V^io

u-Ajio

¿iol . V^Mioj Vjiio

. ti^aJ iucau» >oaaJ9 ]o

ÌOl^iBL-O (I-£t.

*

V V

jZ^li^.ufi.^» £ V.t DO v

.

v

t>

b.7

|ZOÌ_ÌO ,COI...£>._|

A o ^rutxa^P "^joìo . cui*..? Ij-xa^,^

a Per idem tempus (anno n / i i \_Jbio . P {.aasJ . ctl^? «-lo viais] •'.—Vi scilicet 731 non 725, ut vult Dionysius) celebrata fuit synodus persica, . aiclxAr {.li^jjia quae fidem nicaenam statuii. Prae¡JaJ.D ÌZoj-^o ozi osii^ >a_è»Zo fuerunt illi synodo Marutas Maipher. ZojASA/ jVlì» ,0.3] catae et Jaballaha, catholicus Ctesii~Z]o r * M f ? i| > a V f i s pliontis. Iiabita vero fuit in ipsa urbe . ^ a ^ i a s » Et missus est secunda vice Ctesiphonte 1 . » In hac synoclo nullus Maruthas Maiphercatae episcopus le- novus constitutus est canon, sed apgatus ad Isdegerdem, anno regni ejus probati dumtaxat fuerunt canones undecimo et notificavit Isaaco catho- concilii praecedentis, ut asseritur in lico synodi rationem. Congregavit igi- collectione arabica canonum synodatur Isaacus quadraginta episcopos,qui lium : a Synodus Jaballahae cathotanquam fidei sectatores non spernen- lici coacta fuit, quum Acacius, Amidae di, consenscrunt depositioni Macedo- episcopus, pro pace inter utrumque n i . M a r u t h a s constituit eis canones ad- imperium concilianda advenit. Admirabiles et edocuit orientales discipli- fuerc porro in ea plures metropolita« nam bene ordinatain. Et cum ministerio et, episcopi, quos inter IToscc, Nisibis functus esset Isaacus undccim annis, metropolita. Nullos autem canones obiit et sepultus est Seleuciae. » Quum condidit, sed solum in ea, unanimi igitur, juxta omnia testimonia aliata, consensu, decretimi fuit observandos Isaacus dccesscrit ante oxortam Ncs- esse occidcntaliuin Patrum canones, torii haeresim minus rccfc ab Asse- et quidquid S. Isaac catholicus et, •-

•] COT -Alio .

') Ap. Aòbumaiuiii),

Biinwih.

Orient.,

(,. Ill,

pari. Jj p. oi 1.

i

Olí ANNO CELEBRATI

CONCIL1I.

s

Maruthas Maipharcliinensis episcopus dcfinierunt accurate custodiendum nec ulla ratione violandum esse 1 . « Igitur tres Seleuciae sub Marutha habitae sunt synodi. Prima, in qua Caiumas sponte abdicavit, Isaaco ipsi subrogato, ut refert Bar-Hebraeus supra, celebrata fuit anno primo Isdegerdis, Christi 400. Tertia celebrata fuit anno Christi 420, ut probat Assemanus. S e c u n d a , de qua nunc est accuratius dicenclum coacta fuit anno undécimo Isdegerdis. I n ea convenere episcopi quadraginta, ut patet ex titulo, qui refertur infra his verbis : » Cánones aliqui et regulae constiti!tae 9, synodo episcoporum Persarum habita in urbibus clominationis regum Persarum Seleucia et Ctesiphonte, in legatione Mar Maruthae Maiphercatae episcopi ad regem Isdegerdem, anno undécimo ipsius Isdegerdis, fìlli Saporis regis. »

attulit : quo tempore Catholici locum tenebat Isaacus. Ambo itaque isti antistites in urbe Modaina 3 communi Consilio facultatem a rege petieruut convocandi Synodum episcoporum Orientalium, in qua praedicti cánones discuterentur, et de eorum receptione tractaretur. Annuente rege, quadraginta Episcopi et Metropolitae ad Isaacum et Marutham convenere anno undécimo regni Jezdegerdis. In eo consessii quum Maruthas praedictos concilii Nicaeni cánones Patribus audientibus legisset, et fidei regulam ab ilio traditam exposuisset, Paires omnes eadem probavere communi suffragio et unanimi consensu, et contradicentes anathematizcirunt. Inde in volumen redacti cánones et fidei formula, ab omnibus et singulis metropolitis et episcopis juxta cujusque gradum rnanu propria subscripti et proprio nomine ac sigillo signati fuere. »

Idem tradii Elias Damascenus, scriptor Nestorianus, qui saeculo ix vivebat 2 : » Àuctor editionis canon u m episcoporum occidentalium quae orientalium manibus teritur Maruthas fuit Amidae et Maiapharchin episcopus, qui Patrum trecentorum decern et octo Nicaenorum cánones ex graeco syriacos fecit ea tempestate quum ad Jezdegerdem, Persarum regem, Romanorum Imperatoris literas

Abulpharagius Bennatibus, monachus Nestorianus, qui saeculo xi claruit , in Indice constìtutionum , statutorum, et canonum conciliorum Occidentalium et Orientalium de synodo Isaaci ita scribit : « Isaaci catholici seu primatis Seleuciae et Clesiphontis cánones sex supra viginti editi in synodo Seleuciae habita anno Christ i 410 sub eodem Isaac et Marutha episcopo Tagritensì'1. » Expressius

Ap. Assemanum, Biblìuth. Orientt. I I I , ui'bs Seleucia, ut docct Assemanus, Bibl. Orient., i, p. 374. t . I l l , part, ii, p. 022. 4 Ap. Assemanum, Biblioth. Orientt. I l l , ) Ap. Al. Assemanum, Cafal. codd. Orienti. I, p. 367. Bibliotheccte mediceae, p. U-l. 3 ) Modaina, hoc nomine arabice dtsignatur

!

) part, 2 ) part.

1)

UE ANNO CELEBRATI

rem définit Elias Nisibenus, scriptor Nestorianus saeculi ix, hisce verbis 1 : wcufc&u]

^XoìoLlaJB

^.J]

ZfjAO

. ¡.ili ì.l^ 'j^j-'—p (jalaì^ c'j.AO

„ Anno 721 Graecorum (Christi 410) congregata fuit synodus Mar Isacici caiholici et Mar Maruthae, Maiphercatae episcopi,conßrmarunt porro canones ecclesiae et renovarunt eos feria tertia hebdomadis, die prima februarii. » Euindem annum assignat Amrus, scriptor Nestorianus saeculi xiv. Textum arabicum ita vertit Assemanus 2 : " Quamobrem Synodum quadraginta Episcoporum ei Metropolitarum ex variis locis convocavit anno undecimo regis Isdegerdis, eaque in festo Natalis Domini celebrata fuit, Mcirutha etiam praesente. » Haec Amrus, qui £odem loco tradit Marutham iliaci celebrasse concilium, durante legatione quam ab Arcadio acceperat. Sed quum Arcadius mortuus fuerit anno 408, videtur pro Arcadio reponendum esse Theodosium juniorem. Putat tarnen J . S. Assemanus hoc testimonium non proprium Amri foetum esse sed alicujus anonymi, qui historiam ab Amro conscriptam in nonnullis auxit. Sed quidquid de auctore isto clicendum sit, remanet tarnen verum convenire ejus testimonium cum ceteris in anno ') Elias Nisibenus in Ckronographia inedita. Vid. supra, p. 1, not. 2. ®) Biblìotheca Orientalis, t. I l l , part. I, p. 367. 3 ) Yid. Gregorii Bar-Hcbraei Chronicon syriamm a Bruns et Kirsch editum, p. 70.

CONCILI!.

10

designando, quo celebratimi fuerit concilium Seleaciense. At Muratorius, qui primus versionem imperfectam hujus concilii a se in Codice quodam manuscripto repertain vulgavit in suis Antiquitatibus Italicis medii aevi, t. I l l , p. 976, difficultatem movit ex Theophano narrante Isdegerdi delatum fuisse regnum Persarum eodem anno, quo Arcadius, Theodosii magni filius, patri in imperio successit, hoc est anno Christi 395. Cum ergo, pergit Muratorius, annus Isdegerdis undecimus in annum Christi 405 incidat, eodem anno celebrata fuerit haec synodus. Haec CI. Muratori! conjectura facile refelli potest, si probetur Isdegerdem 21 annos regnasse et mortuum esse anno Christi 420. Nam si haec vera stent, annus Isdegerdis undecimus in annum Christi 410 incidit. Jam autem utrumque facile demonstratur. Et primo quidern Isdegerdem 21 annos regnavisse tradunt Gregorius Bar-Hebraeus 3 , Agathias, Nikli Ben-Massoud 4 , Elias Damascenus 5 , alii. Ad mortem autem Isdegerdis quod attinet, tradunt coinmuniter auctores Isdegerdem e vivis excessisse circa annum 420. Et etiamsi cetera testimonia deficerent, hoc evidentissime probaretur ex Actis Martyrii S. Jacobi Intercisi, in quibus legimus : Ijiic^aA. Ì.1 oaI. i-^jJ '') Vid. Sylvestre de Sacy, Notices et extraits des Manuscrits, t. IT, p. 335. 5 ) Vid. Assemani Biblioth. Orient, t. I l l , p.. i , p. 375.

AÜT1IENTIA CONCILII.

11

^•f.n^.iz jLtJij^ ¡..^¡so ^aroj . >oqJ-»Ja.Z r a i, (Joronatus est autem inclytus martyr Jacobus, anno Alexandri septingentésimo trigésimo secundo, qui cum anno Vararanis,Persarum regis, primo convenit, sub die vicésima séptima

II.

DE

AUTHENTIA

novembris, juxta Graecorum supputationem, feria sexta. » Nimirum anno Christi, secundum Graecos, qui anni principium a kalendis octobris computant, 422, secundum Latinos vero, qui annum a januario auspicantur, 421, quo feria sexta in diem 27 novembris incidit 1 .

CANONUM

Primus hujus concilii editor Muratorius cánones Seleucienses ut dubium monumentum protulit. Sic enim in Praefatione ait : » Peto veniam si figmentis hisce (de quibus in eadem Dissertatione egerat) subnecto, non fìgmentum quidem, sed dubium monumentum, videlicet synodum syriacam, nemini, ut reor, liactenus visam, quam immortalis memoriae Eredericus Cardinalis Borromaeus, Archiepiscopus Mediolanensis, e Syrorum lingua in Latinum sermonem convertendam curavit, atque in Ambrosianam bibliotliecam a se institutam intulit, unde illam ego hausi. Atque utinam synodus ista uti venerandam prima facie antiquitatem praefert, ita germanus et revera vetustissima foetus dicenda foret. Verum hoc praestare nequeo, metuens ne Cardinali cloctissimo lusum luserit Syrus aliquis spe lucri ex hujusmodi merce concepta 2 . " Muratorii dubia prorsus reinoventur

12

CONCILII

SELEUCIENSIS.

testimoniis, quae attulimus in disquisitione de anno celebrati concilii Seleuciensis ; juvat tamen alia quaedam acldere ne ullus ambigendi remaneat locus. Jam mentionem concilii Seleuciensis invenimus apud Simeonem, scriptorem orthodoxum, qui ecclesiam Beth-Arsamensem in Persi de rexit ab anno 510 ad annum 525. Is namque in Epistola de 11acred Nestoriana, postquam docuisset Nestorianos defecisse a vera fide in conciliis stabilita, ait : r^V0 'j-^o (Zalla-oi.^. 7

7

7 7

7 . 0

fool i o s i T.

P

~

P

P

7.

. ~

l^aam^s] P,

7

|Zojio

7

~

GiZaa—li? If^r*» ZU_4.a ¡.a.-.^ . |_Itc$.s? ìXj-^oa M-^-l " Quarti etiam (fidem) amplexi sunt sub Marutha episcopo, qui a Caesare Romanorum Imperatore ad Isdegerdem, Begem regum ,anno regni ejus undecimo ablegatus fuit, confirmar unique quadraginta episcopi ditionis Persarum*. " Cum autem synodus Seleuciensis praecesserit tempora, quibus exortae =

7

7

~

iv

F

7

) Vid. Steph. Evodii Assemani, Acta Marty- medii aeoi, t. Ill, p. 976. 3 rum Orieutal'mm, t. I, p, 241. ) Ap. Assemani Biblioth. Orient., 2 ) Vid. L . A. Muratorii Antiqiiitates Ital.

V

.

F

1

1.1, p. 355.

14

AUTHENTIA CONCILII.

13

sunt haereses Nestorii et Eutychetis, idcirco illius cánones eadem veneratione suscipiuntur a Jacobitis et Nestorianis aeque ac a catholicis.

concilii, quae hucusque nos latent ; nam in canonibus nullum hujus rei vestigium apparet. Mentionem quoque Synodi Seleuciencis facit Ebed-

Scriptores Nestoriani cánones hujus concilii référant in suis canonum collectionibus. Hoc faciunt Elias Damascenus et Abulpharagius Bennatibus, quorum verba jam recitavimus^EbeclJesu,in sua2 Canonum, collectione,tract. V I I I , cap. 17,e synodo Isaaci, quam ita appellat quia Isaacus ei praefuit, verbotenus récitât cánones 3m et 27 m ; et tract. YI,cap. 6, can. 16, integre récitât canonera4 ; tract. Y I I I , capp. 1 et 9 verbotenus fere exscribit canonem 3 m ; et tract. I X , cap. 5. canonem 8 m ; insuper alios récitât cánones in códice nostro omissos, quos ad finem nostri opusculi apposuimus. In eodem libro tract. V I I I , cap. 15, Ebed-Jesu ait : » Istos porro metropolitas Garmaeorum scilicet et Arclabadenorum, alterum post alterum confirmavit synodus Isaaci. Mentionem quoque faciunt

Jesu in Catalogo Scriptorum siasticorum3.

Eccle-

Alter Nestorianus scriptor, Mares Salomonis, cle Maris Apostolorum discipuli praedicatione loquens, synodum Seleuciensem memorat Iiis verbis : » Ideoque sedes Cascarae reliquia sedibus praecedit : etsi alii dicunt, sedium ordinem non ante defmitum fuisse, quam sanctus Maruthas Maiapharehinensis episcopus concilium cum

sancto Isaaco Catholico celebrasset ; et in eo quidem concilio cánones con-

ditos ; quorum unus is erat, ut Cascarae Episcopus omnium Episcoporum primas teneret, sedisque Patriarchalis custos es&et4. In canonibus concilii Seleuciensis, quos habemus , sermo non fit de episcopo Cascarae, sed quum episcopus Cascarae esset Metropolita, ad eum Mares retulerit quae synodi Isaaci Patres, tum Persidis, generaliter concilium cle Metropolitis tum Maruae, non quasi metropolita- statuit. Quod autem addit Mares stanarum, sed quasi celeberrimarum se- tuisse concilium Seleuciense, ut Episdium episcoporum. » Verba syriaca copus Cascarae sedis patriarchalis custos esset, figmentum est Nestoriaaccipe : r" r" --è^— |. n .v^i in w . . n «m >|? uffojaiJa..» norum, cum nullus tum existeret in his regionibus Patriarcha. y

Pzc

O ^

y

y

'

V

o

*

*

V

y

x

P

¡^

x

*

P

V

K™

P

-

O.

7

P ^

v

'

?

f

^

6. » • ] 2iï ïaaa IM1 Putaverim synodi Isaaci Patres mentionem liarum sedium fecisse in Actis n

p

y

y..

y

,J>

»

,

*

*

=

Supra, col. 7 et 8. â) Ista collectio syriaco et latine edita est in Ang. Maï Scriplorum

t. X.

veterum

nom

collectione,

Audiatur tandem Amri interpolator, qui causam et occasioncm celebrati Seleuciensis concilii ita descri3)

Vid. J. Assemani Biblioth. part, n, p. 27'J . 4) Vid. J. Assemani Biblioth. Part.jiv

23.

Orientt.

Ili,

Orient.,

t. Ili,

15

AUTHENTÍA

bit : " Accidit ut Jezclegerdes Persarum rex in morbum incicleret, quem quum Persae medici curare non potuissent, (nam medici cliristiani plerique sub Saporisregno interfecti fuerant,reliqui in alienas terras profugerant,) Rex Imperatorem Romanorum, ut peritura ínedicum ad se mitteret, etiam atque etiam rogavit. Missus est Marutlias Episcopus Maiapharchinensis,vir doctrina et pietate clarissimus ac peritissimus medicus. Venerai jam pridem ad aures Arcadii Iraperatoris Romanorum , quae mala in Persarum regionibus cliristiani paterentur et alios quidem saevissimis quaestionibus fuisse subjectos, alios vero interfectos, aut exulare compulsos. Id enim vero Imperator aegre ferebat, angebaturque, quod nulla occurreret via ferendae opis. Ea igitur oblata occasione, ad Jezdegerdera liane scripsit epistolam, etc. earaque Maruthae ut perferret praecepit. Quum ergo Marutlias ad Regem venisset, euraque curasset et morbum felieiter depulisset, epistolam eidem legendara porrexit. Qua perlecta Rex vehementer laetatus est, postulatisque annuit, et muñera insuper Imperatori perferenda adjecit. Eo modo sublata persecutione, quam hactenus Cliristiani passi fuerant, et pace restituía, siraul patefacta est via Isaaco Patriarchae perliciendi quod olim in votis habuerat, condendique cánones ad tuendam re-

') Vid. part.

Asseroaiii Biblioih.

Orten/.,

I, p. 3(56. U s i s u m u s v e r s i o n e

q u i ibidem p r u e b e ! t c x l u m

arabicum.

f.

LI !.

Assemani,

16

CONCLUI.

ligionem utiles. Quamobrem synodum quadraginta Episcoporum et M etropo lit arum ex variis locis convocavit anno undécimo Regis Jezdegerdis : caque in f esto Natalis Domini celebrata fait, Marutha etiampraesente. Duos itaque et viginti cánones unanimi omnium Patrum suffragio constituit de Us, quae ad gubernationem Ecclesiae Orienlalis necessaria judicavit : quos quum legisset Maruthas, mirifice probavit : dein vicissim omnes Patrum Occidentalism cánones ejusdem Synodi Palribus obtulit, et illi rursus cánones et exposition s apud Patres Orientales reportas exliibuere, quas nimirum a.pud Graecos minime exstare constaba! 1 . » Abulpliaragius Bennatibus cum codice nostro numerat cánones xxvi. Arari autem interpolator numerat tantum xxii. Haec tamen conciliari possunt, si nempe dicatur Arari interpolatorem nonnullos cánones in unum conjunxisse, quod saepe fit in collectionibus canonum orientalium. Igitur ex hac parte nulla clifticultas adversus genuitatera canonum Seleuciensium suscitan potest. Scriptores Jacobitae saepius etiam provocant ad cánones Seleucienses. Sic Bar-Hebraeus, non solum concilium Seleuciense memorat in Chronieo, sed in Nomocanonei, cap. I, sect. 4 citat canonem 17 ; cap. V, sect. 5 citat cánones 18, 20 et 21 ; cap. YI, sect. 2 citat canonem 10 ; cap. VII, sect. (5 2

i Nomocauou

Aug. t, X .

Ma'i

B à r - H e b r a e i l a t i n e e d i t u s est in

Ycterum

sniplorum

nona

rollecliotie,

17

AUTHENTIA

CONCILII.

IS

Autlieiìtia denique canonum Seleucitat canonem 19. Hos autem cánones sub nomine Persarum proferí Bar- ciensium exinde firmatur quocl exstant Hebraeus,quia Synodus Isaaci et Ma- in pluribus codicibus. Exstant enim 1 ruthae ex episcopis Persiclis Gonfiata in praestanti codice Parisiensi vili erat. Hinc ad finem ipsius synodi saeculi unde eos descripsimus ; atque legimus : » Absoluti sunt cánones a in codice Mediolanensi ex quo symsynodo episcoporum Persarum consti- bolum produxit Em. Card. Pitra in tuti. » Alios eidem concilio cánones Juris ecclesiastici Graecorum Ustoria tribuit Bar-Hebraeus qui non sunt in et monumenta, Romae 1864, p. X L V I ; nostro codice, quos tanquam appendi- et tandem in codice arabico 30, queni ceal ad finem nostri opusculi adjicie- describit J . S. Assemanus, Biblioth, Orienta t. I I , p. 507. inus.

CONCILII SELEUCIENSIS ANNI 4 1 0 CANONES.

(E CODICE PARISIENSI ,

SUPPLEM.

CODD.

SYRR.

N.

29.

ANCIEN FONDS

S'-CERMAIN,

N. 38, FF. 481-490).

•. I f f l a ^ o > 0 ^ tsaaaaislj

>0,^0

jjsJLo

«JDPOJOJosp

^ «agu}.¿Laao

aLo^^^l? Zen?

Cánones1 aliqui et regulae, quae fuerunt constitutae a synodo Episcoporum Persarum habita in urbibus dominationis regum Persarum Seleucia et Ctesiplionte 2 , in legatione

ANNOTATIONES. Titulus minio scriptus est. Sed puncta litteris apposita atramento depicta sunt. a

) Ad voces v a.sxa..|_iuiao

amanuen-

sis liane apposuit notam, quae parti paginae inferiori subjecta legitur •. ]?oiJj J ^ ì ^ ^oi ^-»t" 3 J j aJ_o

'

Q^ICO ^taHujjuO . .

,-iO If-O P] •. subk

IJj-:? vloojaJan) ÌLJSÌ osi Jj-C) ^ s i o l u ] j^JS^a •:• * Vi.io a Quae in una fluminis ripa (sita est) Ctesiphontem, quae in altera Scleuciam vocant, sed una est (urbs). Tempus autem horum. canonum Persarum, est tempus illud quod (effluxit ) post synodum centum et quinquaginta (episcoporum). » Concilium centum et quinquaginta episcoporum est concilium Constantinopo-

litanum primum, quod adversus Macedonianos sub Thcdosio Magno anno 381 congregatimi fuit. Seleucia et Clesiphon duac urbes, aut potius duae partes vel duo nomina sunt unius ejusdemque urbis, quae super utramque Tigridis ripam sita erat in eo loco ubi Euphrates per canalem perducitur in Tigrim, non multum distans tum ab urbe, quam hodie Bagdadum vocant, tum ab antiqua Babylone, quae ad Euphratem exstrueta erat. Seleucia, syriace

l^cal^tf ,

»\n? ;

,

a Seleuco Nicatore ejus conditore nomen accepit, ut testatur Plinius lib. VI, e. 26 : » Babylon ad solitudinem redit exb austa vicinitate Seleuciae, ob id conditae a Nicatore intra nonagesimum lapidem in confluenti Eupliratis fossa perducti atque Tigris, quae tarnen Babylonia cognominatur. n Gregorius Bar-Hebracus dicit : « Marcs

23 Uaasus]

CONCIL. SELEUC. CANONES. \2c-flc

24

Mar 1 Maruthae, Maphercatae 2 epis-

^¿.La?

copi, ad Regem Isdegerdera, undecimo

3

anno

ipsius Isdegerdis, fìlii Sa-

poris Regis. waLsas

¡LsaamZs]

Q.A.102.]

Congregati sunt episcopi quadraginta Seleuciae et Ctesiphonti. Eorum

^ 0 31*1

0031

.•

-, W * ) A - n

autem praesides erant Isaacus, Catholicusk et arcliiepiscopus ipsius Seleu-

w^a ? o

ciae et Ctesiphontis, et Maruthas.,

annotation es . pt'imum doeuit Beth Garmenses... Deinde Seleuciara urbem petiit, l'ersarum regiam, quam olim Seleucus unus puerorum Alexandri magni condid i t , eique proxima postca aedilicata fuit urbs a l t e r a , quam Ctcsiphontem appellant... ibique multos baptizavit. « Marcs, Salomonis iilius, addit Seleuciam ad Orientera solem positam esse, Ctesiphontem vero ad Occidentem. Ctesiphon, Parthorum quondam regia, intcrjecto tantum amne, a Seleucia separabatur, unde nonnisi una urbs cum ca reputabatur ; ut autem vitaretur confusio, quia nomine Seleuciae quatuor urbes venicbant, utriusque et Seleuciae et Ctesiphontis nomina conjungbant auctores, ubi de Seleucia Babylonica loqui volebant.

decorant, ut videre est ap. Ebed-Jcsu Colled, canonnm., tr. VII, cap. 3, et iw Biblioth. Orient., t . I l l , passim. 2

) . -t pheracta,

Maiphercat, vel l ^ j s ^ a ^ D Maiseu ° Maipherehin , arabice n Maiaplarchin, teste Abulpheda, acl

austrum montis, quem Dionysius in Chronico Saium appellat, Mesopotamiaeurbs, septem dierum itinere a Mosul per Marden distans, eodem Abulpheda t e s t e , qui earn brevitatis causa Pharchi etiam vocari testatur. Macephrata dicitur Ammiano. I t a J. S. ASSEMANUS in Dissert, de Monophys., p. 92. Martyropolis a graecis dicta fuit, postquam S. Maruthas reliquias m a r t y r u m , qui sub Sapore et aliis passi fuerant, in häc urbe Seleucia seu Ctesiphon verae fidei lumen a deposuit, ut testatur IIUNAUDOTIUS in Liturg. Mari, Apostolorum discipulo, acoepit, ut testantur Orient. Coll. t. I I , p. 270, qui tarnen perperam auctores Syri, Bar-Hebraeus, Amrus, et Mares Maiphercat cum Beth-Garmai confundit. Quamvis Salomonis. Postea sedes faeta est archiepiscopi, autem S. Maruthas episcopus dieatur Maipheraequi patriarchae Antiocheno subjiciebatur. Temtae et Tagriti, inde tamen concludendum non est pore concilii Seleuciensis, quod in lucem nunc Tagritum a Maiphcraota non fuisse distinctam. proferimus, metropolita Seleuciae et Ctesiphontis Nam diversas esse urbes norunt omnes, qui Meerat S. Isaacus, qui concilio praefuit. D e Seleucia sopotamiam lustrarunt, et diserte docct Abulpheda et Ctesiphonte agit J . S. ASSEMANUS in Dissertaapud J. S. ASSEMANUM, loc. mox cit. N o n ubique tione de SyrisMonopìiysitis, p. 10S, et in Disserlatìona de Syris Nestorianis, p. 18, 26 et 622. secum consentit J. S. ASSEMANUS; nam in Diss, ') ^»jio Mar, proprio Dominus meus, gallicode Monophys., p. 5 4 , docet Tagritum eamdem Monseignetir, honoris appellatio est, quae, appo- esse cum Martyropoli, et p. 112 contrarium tenet. sita iis qui sancti non sunt, cpiscopalis dignitatis 3 ) Annus Isdegerdis undecimus anno acrac vulnota est, ut docet J . S. Assemanus, Biblioth. Orientali, t . I , p, 14. Nestoriani liac appella- garis 410 corrcspondct, ut supra ostendimus. tionc etiam mouastcriorum pracfcctos seu a b b a t e

4

) f

«,

Catholieus,

vox origiuc graeca

(.'ON" C I L .

sil^ì

arsÀ^c

SKLKVC.

a n a « ]

C'A NON KS.

frater ejus. Et sederunt

in ecclesia

magna ipsius Seleuciae ct CtesiphonOj-O .„k; :

:

J.SO

.

U^i^ls

U^ûo'i?

U^îUs

tis in niense

¡.ÄA2

(lebruario), feria

scheLot

liebdomadis tertia. Q u u m an tern le-

^cclL

Zîiàjk,])

ajOs^l?

iisaami^l

gissent epistolam, quae ad eos ex Occidente 1 missa fnerat ab episcopis in terra Romanorum congregates, in qua

jjaJLo cosi

inscripti erant cánones in Occidente constituti, ipsi constituerunt cánones ÀmA^

,-¿.£2.* A S ?

infra scriptos. 1*. In omnibus ecclesiis pnstulaiio

ct

-s/rpplicatio

Bibliotli.

Orient.,

oratio

et

ct preces

ojf'e-

lA^.jk.3^0

nomcn indicans d i g n i t a t i s ecclcsiasticae, quam qui o b t i n e t , soli p a t r i a r c h a e subjcctus, arehiepiseopis et episcopis s u p e r i o r eifieitur, eodemquc l'ere loco h a b e t u r ac p r i m a t e s L a t i n o r u m .

t.

Ill,

part,

I,

p.

51-00.

Cum N c s t o r i a n o r u m et, M o n o p h y s i t a r u m

erro-

r e s O r i e n t e r a i n v a s e r u u t , tres Seleueiac f u e r u n t episcopi Catholiei titulo insigniti : u n u s N e s t o r i a -

P u t a t J . S. A s s e m a n u s h u j u s nominis originem

n o r u m , Monophysitarum

alter,

tertius

Ortho-

a t e m p o r i b u s C o n s t a n t i n i m a g n i , n o n autcin •) us-

d o x o r u m . Catholicus

tiniani u t p u t a v i t R e n a u d o t i u s , esse r e p e t e n d a m .

post p a t r i a r e h a m locum oocupavit ; alio n o m i n e

E t r e v e r a Catholiei i n s t i t u t i o n e m J u s t i n i a n o esse

Maphriaims

a n t i q u i o r e m p a t e t ex n o s t r i s canonibus ; quibus

Catholiei nomen suo p a t r i a r c h a e t r i b u e r u n t . Se-

a d d e r e possumus canones D a d - J e s u ,

leuciensis O r t l i o d o x o r u m

qui sedem

Monophysitarum

primum

( j i ^ a i o ) hodie v o c a t u r . N e s t o r i a n i Catholicus

usque

ad

Seleuciensem r e x i t ab a n n o 4 3 0 ad annum' 4 6 5 ,

saeeulum deeimum P a t r i a r c h a e A n t i o c h e n o subji-

e t canones arabieos concilii N i e a e n i 38 et 4 0 , in

ciebatur.

quibus privilegia d i g n i t a t i s Catholiei r e c e n s e n t u r . Seriptores N e s t o r i a n i , A m r u s , E b e d - J e s u , Tim o t h e u s P a t r i a r c h a , quos sequitur ex J a c o b i t i s E a r - I i e b r a e u s , d i g n i t a t i s Catholiei i n s t i t u t i o n e m r e p e t u n t ab epistola quam scripscrint P a t r e s occid e n t a l c s ad J a b a e h u c m , qui sedem Seleuciensem rexit ab anno 125

ad 1 4 0

aerae vulgaris.

Et

revera sedes Scleuciensis primaria Persidis j a m

De

potestate

et privilegiis Catholiei

s e n n o erit i n f r a ad c a n . S. 4

)

¡.^¿.'.1^

Occidens, scilicet respectu Syrorum

P e r s i d i s et Chaldeae. I d c i r c o hae d e n o m i n a t i o n e v e u i u n t non t a n t u m illa pars imperii romani quae i m p e r i u m Occidentis c o n s t i t u i t , sed etiam altera ejusdem imperii p a r s , quae Asiani minorem

Sy-

rian1 et A c g y p t u m eompleetens imperium O r i e u t i s

t u n c fuisse apparet, ; a t t a m e n dignitas Catholiei

efformavit. D e quanam epistola s e n n o hic habea-

nondura i n s t i t u t a f u e r i t . N a m , p r a e t e r q u a m quod

t u r , non ita facile quis d i s e n t . E e r u n t u r

epistola ab istis a u c t o r i b u s recitata eonficta a b

a p u d N e s t o r i a n o s duae epistolae Occidcntalibus

Assemano d e m o n s t r a t u r , Simeon

Barsaboe,

qui

sub C o n s t a n t i n o m a g n o a n n o 3 3 0 passus est, in Actis

adscriptae, sed u t r a q u e fietitia est et n e u t r a cont i n e t canones in Occidente latos.

aichiepisco-

*) N u m e r i , quibus cánones d i s t i n g u u n t u r , Ute-

n o m i n a t u r . V i d e haec

ris r u b r o colore depietis in Codice i n d i e a n t u r .

e r u d i t e d i s c u t i e n t e m ,T. S. A s s e m a n u m ,

D e c s t in Codice Humerus j,quern de meo addidi.

marti/rum

orientalism,

piis, n o n autem Catholicus, omnia

quidem

Seleuciae

27

CONCIL.

SELEUC.

28

FIDES.

rantmA

coram Deo vivo el sancto pro

regibus et principibus,

ut quietavi

et

tranquillam vitam apamus in omvi piei-k^-CO

U ^ j

ÀI . laiXj

}3

oiLa.^

1? 1 J a l L o A B i gjtS

* I ' f i »TWlg .

^riS

olitisi

•:•

jST^iSj

^.Lo

ff1JSO

i ^ j c

OTLT50

.

HaJ

cJsi

. ]ffsX

^ o i

:

quae

definita fuìt

Epìscopi* Persidis .Credimus

Uki-».

ab

in unum 5

Deum Patrem omnitenentem ,qui per Filiurn suum fccit coelum et terrain ; et per ipsum conditi sunt mundi, superior et inferior 6 ; per ipsum etiam

c f f i {.aJ.JUL&A c i j - c i s a u s o . I^cÀ^I

Fides,

i

jsiS.

,

urque ipsi non exco-

gitent Consilia superba et dura adver2.

U ^ S

^ ¿ ¿ Z ]

tate et justified,

sus populum Dei 3 . a

O(ti

V ^ L l \ZOfMO

^CJOTO

ci^cis.

resurrectionem fecit et gaudium universo mundo ; et in Filium ejus uni-

siili

cum ex eo genitura, hoc est ex essentia

jaiX.

Patris sui, Deum de Deo, lumen de

. 1L+LJ*.

lumine, D e u m veruni de Deo vero,

iljkSj.2 ^sioA^I? csi . ,

)]o

(Xa^I

genitura et non factum, consubstan-

ANN0TAT10NES.

. -SJ..ÒZZ I t a h a b e t Codcx, f o r m a n e m p o

n o n v i d e t . C c t e r u m de ea fnsius statini dicemus.

singulari pro plurali adhibit.ii, quod Syris non est

Q u i n a m a n t e m f u e r i n t episcopi, qui liane tìdei

')

Chrestomathia syriaea,professionem

insolitura. Y i d . B e r n s t e i n

) 111 Codice mendosc

s e r i b i t n r ri ViS

cum

) H a c voces in codice minio e x a r a t a e s u n t .

| /a i

.m

fiflp.R

cum, Seleueiae archicpiseopum, et S. M a r u t h a m

seu

spnbohm pulci.

5

Omniteneniem

quod saepe fit, hic s u m i t u r o b j c c t i v e p r ò ipsis

Syri

Asscmanus V a

fidei a N i c a e n a synodo compositum i n f r a v o c a t u r

ftdes Fatruni trecentorum decerti et oc/o.Patrcs suum symbolum

eonfccisse

Ommienem. Saepins auOnmipotentem appellant,

) V a ¡-4.-1 p r o p r i e

t e,m , ubi L a t i n i D e u m Fides enim

v e r i t a t i b u s fide credendis. Eodem modo symbolum

Selcueicnses

innotcscit.

T a g r i t e n s e m . C e t e r o r u m nomina nos l a t e n t .

punct.o supra posito. 4

nobis n o n

istos episcopos, e o r u m q u e capita fuisse S. Isaa-

I Tim. I I , 1-3. 3

cmiscrunt,

I l l u d d u m t a x a t e x inseriptionc p a t e t P e r s a s fuissc

p . 3. L i p s i a c 1 8 3 2 .

putem

t u m e x symbolo N i c a c n o , t u m ex symbolo C o n s t a n t i n o p o l i t a n o , nonnullis vel additis, vel omissis,

nìpotenfem,

r .».~ì

dicunt. Quae

est causa cur

absque discrimine n u n c Om-

Omnìtenentem v c r t a t . "Ubi t.amen Omiiipotente d i c u n t Omvìtenente V a , . Quando-

nunc

a uSyri t e m strictius loqui v o l u n t , pro V a ì ^ i i e t pro

que u t r a m q u e e p i t h e t o n a d h i b e n t . °)

verbotenus

mimili qui supra et infra,

vel paulo ali ter expressis. Ad ea quae addita s u n t

hoc est, per ipsum eondila sunt, quae in coelo et,

p e r t i n c t gravis definitio de processione Spiritus

quae in t e r r a ,

sancii

ew Filio,

quae res q u a n t i sii m o m e n t i ncino

tu.it tv

t«

wyw»

mi

u t h a b e t symbolum N i e a e n u m .

-A. ètri ?f,;

29

CONCIE.

SELEUC.

^ . a L s I ¡ . . f c l X l A ^À^C^LS>CJ Offl .«4(Tia£>1?

30

EIDES.

tialem Patri 1 , qui propter nos homines per manus ejus creatos; et propter

» LMO

loffio I j ^ c s

nostram salutem, descendit, et corpus

»a^iLo

i - ^ j k . ^ wcl^spo .• { . a A X ^ ^ {.Lco^.^ > a x o .• „»CNAOLJ luOfS

^JU^e&oo

{.LXLRIJ. . i^to

^LD IAiLo

j_i.it Ì A J L ^ Ì - S

WSAO ^CjJ? UM

induit, et homo factus est, et passus est, et resurrexit tertia die, et ascendit in coelum conseditque ad dextram Patris sui, et veniet judicare vivos et mortuos. Confitemur etiam Spiritum vivum et sanctum, Paracletum vivum, 2

QUI EX P A T R E ET PILIO ,

in una Trini-

ANNOTATIOKES.

') |j..»_2 proprie Filins naturae, consors naturae, eamdem cum Patre naturarti, essentiam possidens, uno verbo consul sta n tialis. Notandum autem, quum Syri careant voeibus, quibus vocem ¿p.oo-j(7toy consubstantialem exprimant, idcirco si Verbum P a t r i esse Consuhstantialem significare velint, dicunt Yerbum esse Filium, naturae seu Essentiae P a t r i s . I t a in Symbolo, quod Josephus I I , Chaldacorum Patriarcha Orthodoxus, in Missale Chaldaico, p. 279, descripsit, dicitur : « Credimus in Deum P a t r e m . . . et in Filium ejus unicum, filium primogenitum omnis crcaturae... Deum verumdeDeovero, ^oiasl? j i * - j «•> Filium naturae Patris sui. « I n symbolo Nicaeno, quem ex antiquissimo Codice syriaco edidit D.H.CowPER,Londini 1857, p. 4, legimus : ]avX ¡J] ^ V .oCa ^.(iiXa; )....•. J . .

J

. ä

]

J^jio

• ^ — = j.-"»! i— rm^o

..is

.

jaiA . IolA,

. ^ « p t A ^ s }]?o

If-H* l

Î--J-É.Â- ij-2 ffiZoft-.]

01

-^ •

oJoi Ì'^OJ

» Credimus in unum Deum Patrem omnitcnentem, fuctorem omnium visibilium et invisibilium et in unum Dominum Jcsum Christum Filium unicum Dei, Qui natus est ex Patre unicus, hoc est, ex essentia Patris, Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero, genitum non

f a c t u m , F I L I U M ESSENTIAE P A T K I S . « E o d e m

modo

in symobolo Constantinopolitano (ap. Cowper, 1. c.) vox dpoo-jirto; per exprimitur. Merito in hanc rem monet J . S. Assemanus, Bill. Orient., t . 1, p. I l l : » Dictioni graecae ou.co-jTf.ov vocem exacte respondentem Syrorum sermo non habet nec patitur. Syri qui consubstantialitatem Yerbi asseruerunt, adliibent voces : jJiacj-È aequalis in essentia, ita in editionc Syriaca symboli Nicaeni ; j U s

j-c filius Naturae,

id est, consors naturae. » 2

)

li-SO

•

Ilis verbis docent Patres Seleucienses Spiritum Sanctum procedere turn ex Patre turn ex l'ilio ; aiunt enim : « Confitemur Spiritum vivum et saneturn, Paracletum vivimi, qui ex Patre et Filio, scilicet, est, quod verbum per breviloquentiam non exprimitur. Idem autem est sive dicamus Spiritum Sanctum esse a Patre et Filio, sive eumdem asseramus a Patre et Filio procedere, cum ex utroque loquendi modo signiiicetur Spiritum Sanctum a Patre et Filio tanquam ab unico principio profluere, originem sumere, essentiam, substantial» accipere, uno verbo, procedere. Quid cnim refert dicere Spiritum Sanctum a Filio esse vel a Filio procedere ; quum in utraque cxpressionc eadem proiiteatur Veritas ; qui cnim dicit Spiritum Sanctum esse a Filio, co ipso asserit Spiritum Sanctum a Filio essentiam, subsistentiam accipcre, ab ipso profluere, sicut a fonte esse dicitur

31

CONCIL.

.. { . s a n s o n i

Allago

¿iaAaÎj

: Ì À l * ^

SELEUC.

ì ì ì o à J ^ j Ualr>

tate,

2.cai•>

32

MUES. in

una

essentia, in

tate, amplectentes

fidem

una

volun-

trecentorum

ANNOTATIONES. rivus qui exinde p r o f u i t , vel proccd.it ; qui autem confitetur Spiritum Sanctum a Filio procedere nihil amplius affirmat nisi Spiritum Sanctum esse a Filio, ab ipso tanquam a principio immanente originerai, essentiam deduccre. Confessi sunt igitur Patres Seleucienses in suo symbolo Spiritum Sanctum a Filio procedere. N e quis autem uovitatis insimulet istam fidei professionem, declarant P a t r e s se hanc fidei professionem, a sanctis Patribus, qui praeccssernnt, accepisse, imo synodum Nicaenam eamden tenuisse doctrinam : « Haee est confessio nostra et fides nostra, quam accepimus a sanctis Patribus nostris ; definitio quae constituta fuit a saneta synodo. « E t immediate ante declarant se haec profìtendo amplecti fidem Nicaenam ; « Amplectentes fidenti trecentorum decern et octo P a t r u m , quae definita fuit in urbe Nicaea. « Immerito igitur D . Macarius, Vinuitzae in Russia episcopus, in opere recenter edito, contend s nullam apud Orientales inveniri synodum, in qua agnita fuerit processio Spiritus Sancii a Filio. H o c enim dogma dilucide docuerunt Patres Seleucienses ; liane earndem fidem professi sunt multi auctorcs Syri. Audiatur S. J a c o b u s , qui saeeulo v Ecclcsiam Sarugcnsem regebat :

Igitur juxta S. Jacobum Sarugenscm Spiritus Sanctus a P a t r e procedit et a Filio accipit. Quid autem accipit ? missionem extemam ac temporalem ? minime. Accipit a Filio quod accipit a P a t r e , accipit nempe essentiam, substantiam, ut docet Evangelii locus, ad quem provocai S. Jacobus Sarugensis. I t a S. Jacobum intellexerunt Syri non tantum Orthodoxi, sed etiam haeretici. I t a eum explicant Monophysitarum Liturgiae S.Sixti, Matthaei P a s t o r i s , I g n a t i i Bar-Vahib atque d e mentis, in quibus Spiritus Sanctus dici tur a Filio accìpere essentialiter, vel ea quae ad essentiam pertinent ¿.IjLieof ^ a à i ^ ¿ ò o ; ut videri potest apud Renaudotium, Liturg. Orient, coll., t . I I , p. 136, 200 et 319. Contrarium quidem docet (ap. Asseman. BUA. Orient., t . I I , p. 287) Monophysita Bar-Hebraeus, cui in neganda processione Spiritus Sancti a Filio conscntiunt nonnulli alii Monophysitae ; Bar-Hebraeus esplicai verba evangelica a Filio accipit de manifestatione Spiritus Saneti ad creaturas per Filium facta ; seel liuic interpretation! repugnant non tantum ipsa Evangelii verba et Liturgiae secl etiam plures Monophysitae, ut agii osci t ipse Bar-Hebraeus.

^

i

»

1 " ^ (.MO?

Perspicua sunt verba Jacobi Zanzali in Catechismo ipsi attributo ap. Ecchcll., Not. 5 in can. arab. « Quid loquar de Theodosio majore, loquar de ejus filio Theodosio juniore imperatore fidcli, qui tertiam synodum Spiritu Saucto confirmatam coegit, et exposuit nomina trium personarum in symbolo, ac dixit in co : et in Spiritum Sanctum dominum vivifìcum,procedentcm a Patre Filioque, adorandum et congloriiicandurri. »

« N a m Pater, et Filius, et Spiritus Sanctus agnitus est et visus, et praedieatus unus Deus adorandus, qui nullam aliam secum habet personam suae adorationis participera. Unus est enim P a t e r Sanctus, unus Filius Sanctus, unus Spiritus Sanctus. P a t e r ingenitus, Filius genitus, Spiritus ex Patre procedens, et a Filio aceipiens. » Vid. Assemani Bibl. Orient., t . I , p. 302.

Alius Monophysita, Dionysius I I I , Patriarclia Jacobitarum, dilucide testatur Spiritum Sanctum a Filio procedere : » Credimus et confitcmur unum Deum, sanctam Trinitatem. P a t e r a nullo habet existentiam, sed per seipsum existit ingenitus : Filius est genitus a Patre ab aeterno : Spiritus Sanctus promanai ex Patre et Filio. « E t statini explicat vocempromanai per vocem procedit. Vid.

.^»¿ìo

^^.¿Ì )—à.ja-Bj (¿-co r— . v p. x 5 P„ v ~ 1 ciiai. l A i 'r-*-^ i" — - o i o ^ - l ? 1 r - z ! = v p ». r n , . I Z p . n r : o i ^ ^sZaukie? M - j - ì ¡¿osie R

B.

7

P I

V

0

V

R

P

P I

7

P

(-a~,«-° * * t ptv 1 0 : .-¿e r 4 - ^ ^ i--' - » -> » , P.r » .;. . OMl ¡¿.S ^iDO ¡Ä] ^ÛSJ)

coi r» o

7

p

ìi-s

31 t

V

~

&

5-

031

33

CONCI!..

SliLEITC.

CANONES.

34

decern et octo Episeoporum, quae definita fuit in urbe Nicaea. Haec est confessio nostra et fides nostra, quam accepimus a Sanctis Patribus nostris. Definido quae constituía fuit a sancta svnodo. f j k ^.'-o

Iocñi?

¡.saassxs!

.

^

3. Quicumque episcopus fit ab uno episcopo vel a duobus, deponatur 1 , turn ipse consecratus turn ejus consecrator 2 .

A N N O T A T I O N S .

Assemani Bibl. Orient.,

t. I I , p. 131. Addendum

•superest testimonium cujusdam Maronitae, quod refert Abraham. Ecchel. loc. supra cit. Hic auctor hanc quaestionem ponit : « Utrum Spiritus Sanctus procedat a P a t r e

t a n t u m , ob

dictum

Evangelii, quod Spiritus Sanctus procedit a Patre : an vero procedat a P a t r e Eilioque ? » Cui institutae interrogationi, post adductas multas ex sacris litteris auctoritates, respondet, et concludit : « Spiritus igitur Sanctus, sicut procedit a P a t r e , procedit etiam a Eilio. » 1

)

^.JLQJ proprie cesset, desinai,

scilicct ab

episcopatu, removeatur a gradu suo, deponatur, seu ab omni clero Ecclesiae removeatur, ut dicitur in fine canonis. Eodem sensu vox V ^ u à sumitur apud Ebed-Jesu Collect, c. 5 et 1G ]o , i ,t> , Q7 i- 7 ~ i . i 7 „? v

é

1?

M

o^oií) • . ^.é'Sji

^—».llicZ^Aiao olia?

oa\ •—E " EP'SC0Pi 1 u i

11

suis metropolitanis ordinantur, non possunt opus episcopatus, neque ordinationem faccre, nisi prius perrexerint, et perfecti fuerint a Patre potcstatum, qui est patriarcha in ecclesia Cochensi constitutus, et epistolas ab eo acceperint ; possunt tamen stare in loco episcopi et recitare orationem ínter fratres suos. »

41

CONCIL.

^flo

: ,-,45

aj

ì Vi y^Vn

ilaìti

c

^ r - J Ì ^ o

r

i

o

v

i

b

.

P

S

.

¡Jsi?aar2

,-Iaì.àJ

J

^.sjjjaio

U r ^

o] À ^ l j ^ L o ,»v

V7ro BapSapr.jv sisTpujivj ,

outo;

y.si/5-M In tm *),vjpro ' si ¿"e 7!.; •jyicdvwj saurov e^hsy-i ,

TOUTOV xat

sv

TM *).!jpw

ejiTaiopsvov

7r£77a0(79ai ftpou'ijxsi ' xat -:z toO c?»Opo p j J i v a zotv rotouTwii jro'tvou. Trood.yetrOxi ' Mir—ep Sk touto 7rpO(ii;).OV, OTl TTSp'l 7MV SJr»TYJ(?SUGVTMV TO 7TpayUX -/.d.1 Tokpuiivcav iavrov; omve;

v.lr,pvj npaaiszai

cit.)

:

: l-^r^?

^DoaiaJo • . -

*. ) " '

1

aW.ro; ocStot., to-j; toioutou; si; b xavwv.

« Si quis a medicis

per languorem desectus est aut a barbaris abseisus, hie in elero perraaneat. Si quis autem se

P

aLVl A>

](-??

» Nemo ex filiis ecclesiae, super quos

invocatum est npmen Christi, seipsum abscindere audeat. » Concinunt oan. apost. 21, 22, 23 et 2 1 ap. Pitra, Jur.

Eccl.

graec.,

t. I , p. 1 7 ; cali,

arab. 2 ex versione Ecchell. ; can. Joannis Nestorianorum catholici ap. Ebed-Jesu, Colteci.

Can.

Yide insuper notas Iustelli ad Coli. can. Dionysii

ey.~i[ivsiv , sip/jztxi ' rjvzm; exigui ap. Migne, Patrol.

vtto BapSapwv ijflc&TTQZMVE-j'jou^tffSjjuav,

EiJpiTxoivro i s

regula. » Cum synodo Nicaena facit llabulas (IH. supra

3)

habitatrices.

lat., L X V I I , 35.

subaudita Per habitatrices

voce

}„ÀJ

intellerint

mulieres Patres

Seleucienses eas mulieres, quae canone Nicaeno 3 vocantur ffuveiraxTot •¡•rj'/xt.z-, latine mulieres traneae vel subintroductae.

ex-

Mulierum habitatricum,

sanus abscidit, hunc et in clero constitutum, ab-

extranearum, vel subintroductarum mentio saepe

stinere

occurrit in anliquis monumentis, v. g. ap. Eusc-

conveniet,

et deinceps nullum debere

taliura promoveri. Sieut autem hoc claret, quod

bium, llisl,

eccles.,

V I I , 24; ap. Basilium,

Epist.

CONCLU

SELEUC.

44

CANONES.

ceptura est a synodo 1 omnes nos facimus. Omnis igitur episcopus, aut

c| *. La-i-a.3 c] ^saam^s] : {¿o^s i^D cl

¿1 i.*.'.s.-4,

A - A ^ a j o : lesi ¡._à._J

(TI^Lscl^?

presbyter, aut diaconus, aut subdiaconus, aut filius foederis qui"2 habitaverit cum mulieribus, et pure sancteque

:

Ieri

:

separatim,

ut

decet

ordiiai

ministerii ecclesiae, viri nempe cum

UjO

viris seorsim, et muiieres cum mulieribus seorsim, non liabitaverit, ad

P 31 : - . i U i J i j i l i a • Vaille y x

Ì ^: A '

i r ^ o U s i ^ Î-J'i^a*

. a

ministerium ecclesiae nobiscum nou admittatur. (i. Circa turpia lucra et fenora et

.^o-nA^-V-e

.-n :

usuras, quae synodus 3 interdixit, om-

. ¿¿»1+fM

: .00 nJ 13? wSPoîqJclSLS

nes nos (syuodi decretum) alacriter

ANNOTATIONES.

17 ad

Gregor.;

Nie.

3 ; Carli.,

ap. Epiph. liacr. 63, 67,78; in I , c. 3 ; Hixpal.,

I,

Can.

c. 3 ; in

rumqtie

opera

{.•laA.^O cj

select a,

p. 215. Oxouii, 1865. O] Jjc)"oi_j.3 ,-ÌD j]

Justiniani Novell. 123, c. 29. Quaenam autem ^ }]) . }~»J ¡'vM Ì.Ì£U_D JLs ^ o o| iuerint muliercs auvsiuaxToi habitalrices, noil om•t ,_ZJ] asZaJ }]o . nZpS o] . o) . avis) nino liquet. » Erant, inquit Justellus, neque oc aio . ^oovlic » Nullns uxores, neque eoncubinae, sed tertii cujusdam •:• ,0-n...?!^ generis muiieres, quas secum clerici non sobjlis ex periodeutis, aut presbyteris, aut diaconis, aut nee libidinis gratia, sed pietatis studio, aut certe filiis foederis habitet cum mulievibus, nisi cum practcxtu fovebant. » Migne, Patrol, graec., matre sua, aut sorore sua, aut filia sua. Has t. LXVII, col. 07. autem ncquaquam foris eolloeent sed apud se ') wisc5aJajab>. a synodo , scilicet, Nicaena retineant. » Ex his canonibus non sequilur a fjuae canone tertio statuit : ^/rvr/opsvTvj xaOo^o-j clsro arcendos fuisse viros conjugatos, ut patet r, usycà.ri avviào;, s s~L7xo~r,>, Trosa&vex eodem Rabula, qui statuit : » Ne permittant tsüo) , diay.óvr,), 'JTj'Z tevi Twv iv Tri) iiliis aut filiabus foederis sacerdotes earum ut -/XT,Ü',), i^slvai owsitojitov 'iyiw ' TT^VJV SÌ V-'Q aoa habitent cum saecularibus praeterquam cum uxou:ììt;ok y) àrì;}.!;rfa, vj (ìdav , -/j a p.civa ttootm^iz ribus suis aut cum invicem. « Cf. can. arab, 4. -iiav un'Oria» (?t*J^îo

•.

WJÉSZVAJX'? I^flk

nostrae filiis rejiciantur. Q u i autem in aliquo horum (criminum) inventus

ci,.. !>..o

fuerit, absque misericordia ejiciatur ex universa Cliristi Ecclesia, et venia ei nunquam concedatur 9 .

ANN0ÏAT10NES. /.vi

Tr,-j m.'jyoM.zp'lzia.v

0-í.O-J ypáuutaro; 'étltMZv

tiri

3l'iixovnç,

ÀS'/ovto; TÓv.r.i

'

¿/TatToOíTiy ' iSixctLMtrev ¿>Ç EL TIÇ £'JpSJ£ÍVJ

PST«

pávr.)v sx. y.z-ayjipvvgM;, 7rryy.yy.rx,

r¡

/JPTOÁÍA;

Zîïvjoôrj

x.êp$ov;

êvsx.a,

r¡

to ¿¡jyioiov

'

/.ai.

STTïî.àOovTO

âc/.vû'Çoy---

OCÙZO-J

,

O-JJÍ

r¡ ÍXím,

FÍ).R,J;

T¿

értpvv

y.ì,r,po'j,

qui in canone recensenti!r, plura habendi Studium et t u r p e lucrum p e r s e q u e n t e s , divinae Scripturae usuraia

swum

non

dedit

: et focnerantes centesimas e x i g u n t :

aequum censuit sancta et magna Synodus, u t si quis inventus f u e r i t post s t a t u t u m usuras ex m u tuo

sumere,

vel eam rem aliter persequi,

vel

sesquiálteras e x i g e r e , vel aliquid aliud excogitare turpis quaestus gratia, e clero deponatur et sit alicnus a canone. »

canouem,

quando

statuit

AXCO

R-J^-CLZ.

r i

•/.at a),/.¿TOW; to-j xavóvo; s s r a i . » Quoniam multi,

ad

Apost.

4-1;

L a o d i c . 4. l l a b u l a s autem fere exseribit nostrum

xa.jaipcGj;3sTat"ToO

obliti sunt, quae dicit : anjentim

recipiuat,

uvjtj'ìo;,

[iszsp%¿uívo;, V?

quos S j r i

Carili. 5 ; N i c a e n . 1 7 ; Nicacn. A r a b . 1(5 et 5 2 ;

OpOV TOÜTOV T¿/.0'J; ).aft-

EÁRAITWY

V) Usurarli episcopis et clericis proliibcnt canolies antiqui,

EzaroTrà;

à'/ia zar. \j.v¡ri'):r¡

TOV

•zoû

" Nequaquam

^cotlJ

j]

wil^C ^.l^.lr.ji.lj c

(Z^lliiì ^ o i ^ a . }aÌ4

:

c] .•

exigant

©j presbiteri,

dia-

coni, clerici et sanctimoniales usuram a n t fenus a u t quaecumquc t u r p i a lucra. » A p . Overbeck, lib. cit. p. 21(5. Cum hoc canone magiam et omnis generis superstiones d a m n a n t canoncs Apostol. 12 ; Const.it. apost. AMI, 7 ; Concil. A n c y r . 2 3 ;

Laod.

36 ; N i c a c n . A r a b . 20 vol 22 ; S. Gregor. N v s sen. can. 3 ; J o h a n n . N e s t o r i a n . a p . Ebed- J e s u , Collect.

Can.

t r . V, c. 22 ; Cyriae. et. Georgi.

J a c o b i t . ap. Ear-ITcbraeum, Nomocaii.

cap. V I I ,

sect. 8, et cap. X X X I V , sect. 15; Jacob. Edes-

47

CONCIL.

: »tfoiaJosLo ^ajOsAJ

SELEÜC.

jjtn i.Js.lrs . »

l^i*

ÌAIjlo

8 1 . Et hunc canonem a synodo2 latum bis scilicet quolibet anno con-

^J-à]

.»ojaJaitto

48

CANONES.

tsaasais]

gregandos esse episcopos in synodo

ANNOTATIONES. sen. Resolutiones

canon. 35-4-8 in nostra

de Syroruni fide et disciplina

in re

Dissert,

eucharistica.

Lovanii 1 8 5 9 . R a b u l a s , episcopus Edessenus catholicus, jubet sortilegos et incantatores expellere :

*

^»N^jio

P ^Jj-moPJ

{-¿n » W o

•• j - S j i

l^ao^nS

HSLHO

a Divinatores et sortilegos et qui incantationes scribunt et ungunt viros et mulieres, sanationis specie agentes, ab omni loco expellite et sumite ab eis fidejussionem quod ditionem nostram non intrabunt. » Apud Overbeck, Ephraemi, Eabulae alionmque opera selecta, p. 211, 217. I n damnandis igitur variis superstitionibus conveniunt Syri omnes, Orthodoxi, Nestoriani, Jacobitae ( v i d . nostram Dissert, cit.). P o r r o clerici ordinibus sacris insigniti a gradu suo dejiciuntur et ad statum laicalem rediguntur ex can. Nicaen. Arab, et Cyriaci patriarchae. Laici vero a comwunione fidelium arcentur ct quidem, j u x t a nostrum canonem, ad finem usque vitae, in quo etiam maleiico venia deneganda e s t , quod tamen eo sensu intelligendum est, u t , quamvis ad communionem fidelium maleficus admittendus non sit, bene tamen absolvi possit a peccatis, si poeniteat, atque viatico in fine vitae muniri. Etenim absolutionem peccatorum et viaticum moribundis non esse deneganda statuit concilium Nicaen. can. 13. Atqui constat ex canonibus, quos vulgamus, Patres Seleucienses huic unicae rei studuisse, u t canones Nicaenos tanquam regulam adoptarent, nequaquam autem eos laederent. Ratio autem cur tam severe magia et superstio proliibentur in supra indicatis canonibus insinuatur haec,quod magia quaedam veluti idololatria est, in qua homo creaturae earn vim tribuit quae soli Deo competit. ') Ebed-Jesu, Colled, canon, tract. I X , cap. 5, cx canonibus Isaaci quaedam recitat a Nestorianis

adulterata quae ex hoc canone derivari videntur. Vide ad finem hujus concilii. 2

)

v.aJo?aJamr; in synodo Nicaena, quae prae-

cipit can. 5 : Ivor, ).auSavJ7 , xa/.w;

O-JV TO-JTO

'¿So^sv

,

Tr,v irpiirovaxv sHSTCtnv SXOCTTOU

sviavTou zaQ'

m» ìiry.y/j.'/v oi: ~'/j z~vj; O-JVGJO'J; ywsffSai iva xoivij TTxvrmv zSiv èjntrx.óm»v -r,i inaila: Ètti tò aùrò a\>var/op.ivmv, rà zoimza. 'Qiitrip.oi.-a. s^sriZßiv7o '/.ai. O'jtm; ai ¿[ioloyovpsvtos Kpoxxezpovzó-;; Ti) STTLmóna, z a r a ì.iyov azoivcovijToi itapà. iriitv eivai dà%tatrt, p.é^pt; av Tm zotvü tmv sm7xÓ7Tf,>v yù.a.vdpMKO-ipa.v virkp àvzùv IxSs^Gai. •jivjffiov ài