150 ECG-problemen [2nd ed. 2016] 9036813735, 9789036813730

Citation preview

JOHN R. HAMPTON

ECG-problemen VERTAALD DOOR PIET MACHIELSE

Bohn Stafleu vanLoghum

John R. Hampton Vertaald door Piet Machielse m.m.v. mevrouw Fiona M. Walker R.N. 150 ECG-problemen

John R. Hampton Vertaald door Piet Machielse m.m.v. mevrouw Fiona M. Walker R.N.

150 ECG-problemen

Bohn Stafleu vanLoghum Houten, 2016

Tweede (ongewi"jz.igde) druk. Bohn StaOeu van loghum, Houten 2016

ISBN 978-90-368-1373-0 OOI 10.1007/978-90-368-1374-7

ISBN 978-90-368-1374-7 (eBook)

Oorspronkelijke Britse uitgave 150 ECG Problems Churchill Livingstone, an impnnt of Elsevier Science Limited Vertaald door: Piet Machielse Deze vertaling is verschenen met instemming van Churchill Livingstone Met dank aan mevrouw Fiona M. Walker R.N. C 2016 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden ver veelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt. in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of opnamen, hetzij op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan o p grond van artikel 16b Auteurswet j0 het Besluit van 2 0 juni 1974, Stb. 351, zoals gewiJzigd bij het Besluit van B augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemle zingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Samensteller(s) en uitgever zijn ZICh volledig bewust van hun taak een betrouwbare uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprake lijkheld aanvaarden voor drukfouten en andere onju1sthedc>n die eventueel in deze uitgave voorkomen. NUR 879 Omslagontwerp: Studio Imago, Amersfoort Basisontwerp binnenwerk: Studio Imago. Marleen Klein Brinke, Amersfoort Bohn StaOeu van Loghum Het Spoor2 Postbus 246 3990 GA Houten www.bsl.nl

Voorwoord Het leren interpreteren van ECG's mee de boeken Tht! ECG mflde M.sy of Th,: ECG in practice gaar lang goed, maar het gaat nooit ver genoeg. Zoals zo vaak in de geneeskunde is er geen vervan�ng voor ervaring en om her beste uit het ECG cc halen besraac er geen vervanging om grote aantallen ECG's re beoordelen. ECG's dienen gezien te worden in de context van de patiënt van wie her ECG is gemaakt. Je diene re leren de verschillen cc waarderen voor zowel her normaJe als het afwijkende patroon dat gepaard g.iar met de verschillende aandoeningen, en te bedenken hoe her ECG je kin helpen bij her paciëntenmanagemenr. Hoewel nier één boek de vervanging kan zijn voor de praktische ervaring, komt het boek 150 ECG-problemen een srap dichterbij de klinische wereld dan boeken die eenvoudigv;eg proberen ECG-interpretatie re leren. Dit boek laar 150 klinische problemen zien in de vorm van eenvoudige casuïs­ tiek, met de relevante ECG's. Her nodigt de lezer uit de ECG's eerst zelf te interprereren in het licht van de kliniek, besluiten re nemen en een plan van aanpak re formuleren, voordat de interpretatie wordt bekeken. Bij het zien van de interprecarie kan de wens naar me ·r informatie ontstaan, waar­ op men de boeken The ECG m,1de easy of The ECG in prnctice ka.n raad­ plegen. De ECG's in dit bock variëren van eenvoudig roe complex. Ongeveer een­ derde van de problemen i · van e n 70danig niveau dat een med.i ch srudent ze moer kunnen oplo.">Scn, en dar iem.ind die her boekje The ECG made easy heeft gcle1cn, 1c moer kunnen beantwoorden. Eendere.Ic deel moet beoordeeld kunnen worden door een afdelings,trrs, een . pecialistisch ver­ pleegkundige of een ambubncevcrplecgkundigc. Zij kunnen dir zeker ook doen als 1ij het boekje l11e ECG in pmctice hebben gelezen. Eenderde van de F ·c;•s ten slotte is een uitdaging voor de specialist in oplcidjng. Er is een grove indeling gemaakt voor de moeilijkheidsgraad, variërend van één, twee of drie sterren; één sLcr scaac voor erg gen1akkclijk en drie sterren voor erg moeilijk. De ECC's staan in een willekeurige volgorde en zijn niec gcr:mgschikr op moeilijkheidsgraad. Die is bedoeld om de aandacht vasc re houden en de IC'1.er uit te dagen cer�t her ECC re beoordelen alvorens naar de moeilijk­ heidsgraad te kijken. Daarmee wordt de wcrkelijld1eid nagebootst: je weet

nooit welke patiënr makkelijk c:n welke moeilijk re diagnosticeren of cc behandclen is. 150 ECG-problmum is Je succesvolle opvolger van 100 ECG-problemen Jat in 199-, werd uitgegeven. De populariccic heeft me aangemoedigd meer voorbeelden cc laten zien v-.i.n gewone afwijking •n en ook v:m enkele problemen die nier in de L-ertlcrc versie gepublicL-crd konden worden. Lk hoop dat de lezer her boek 150 ECG-problemen een aangename en makke­ Üjke manier vindt om ECG's te leren lezen en beoordelen.

John R. Hampton Notringham

Moeilijkheidsgraad

* ** ***

makkelijk moeilijk erg moeilijk

-·

-Dit ECG is van een 25-jarige zwangere patiënte die klaagt over een onregelmatige hartslag. Bij auscultatie wordt er een zachte systolische souffle gehoord, maar verder leek haar hart normaal. Wat laat het ECG zien en wat zou je eraan doen? '-.!

0)

ANTWOORD 1 ECG-beoordding: • sinusriune • ventriculaire extrasvstolen • normale as • normale QRS-complexen en T toppen

Klinische interpretatie De extrasystolen i.ijn vrij regdmatig. maar verder i� het een nor­ maal ECG. Ventriculaire extrasystolen zijn vrij norma.tl tijdens de zwangerschap en een systolische souffle is ,·rij algemeen. Haar hart is zo goed als zeker normaal.

Wat te doen Onthoud dac een anemie een VTij algemene oorzaak is van een syscolische souffie. Bij n,ijfd kan de ernst van de souffie worden vastgesteld mee ffil echo van het hart, maar dat diene niet bij iedere zwangere gedaan te worden. Om ogenschijnlijk ernstige souffies vast te stellen, kan hiermee gewacht worden tot na de bevalling. De patiënt dient gerustgesteld te worden en men hoeft de extrasystolen niet te behandelen.

Samenvatting

Sinusritme met ventriculaire extrasystolen. Moeilijkheidsgraad: *

AVa

I

v,

JJ"

�0�(

n.

.-

Il

-

. - . �·l_J_

J �

III

AVL

�,

./

AVF

4 v2

·�

..

V 6

-J.�--L...

Va

..

..

_1•

.

,.•!-

-Ve

jffj

Een 60-jarige patiënt werd gezien op de polikliniek met klachten van een vage pijn op de borst bij inspanning. Hij heeft nooit pijn in rust gehad. Wat toont het ECG en wat zou je er vervolgens aan doen?

,0

� 0

ANTWOORD 2 ECG-beoordeling: • sinusrirme • normale as • een smalle Q in de afleidingen II, III en AVF • bifusische Tin de afleidingen II en\' ; negatieve T in lil en AVF • hoge spitse T's in\'-\',

middel). Een in�panningsproef i� de beste keuze om crnchrer cc komen of er sprake is van coronairlijden dat een angiografie rechrvaardigr.

Klinische interpretatie

De Q's in de onderwancufleidmg, s.imen met de negatieve T's, wijzen op een oud onderwandinfuct. Hee gelijktijdig hebben van spitse T's in de voorwanda.tleidmgen kan her gevolg i.ijn \an hyperkaliëmie of ischemie, en ,-aak is het een normale variant.

Wat te doen De patiënt heeft mogdijk in het verleden een myocard-infarct doorgemaakt, met als gevolg zijn vage pijn op de borst door cardiale ischemie. Men dient bedacht te i.ijn op risicofactoren

Samenvatting Oud voorwandinfarct.

(roken, bloeddruk, cholesterol en mogelijk dient er langdurig behandeld te worden met aspirine en scacines Oipideverlagend

Moeilijkheidsgraad: *

"'

I

A\LR

vf

AYF

V3

V4

Een 80-jarige vrouw met duizeligheidsklachten is gevallen en heeft haar heup gebroken. Toen ze gevonden werd, had ze een trage pols. Dit is haar ECG. De chirurgen willen haar zo snel mogelijk opereren, maar de anesthesist is hier niet blij mee. Wat zie je op het ECG en wat ga je doen?

§

w

� rv

ANTWOORD 3 ECG-beoordeling: • compleet blok • venrrikclfrequentie 45, min Klinische interpretatie

Bij een compleet hartblok is er geen relatie tussen P-top (hier mee een frequentie van �o/min, en QRS-

CD

l

~f LJ

A\LR.

l/. f

V4.

8 �

'°

Il

ft;:-{,ti.)L"lJ Een 75-jarige patiënte komt binnen met klachten van pijn op de borst tijdens een bergwandeling, gepaard gaande met duizeligheid; één keer is ze flauwgevallen tijdens het traplopen. Welke afwijkîng zie je op het ECG en naar welke klinische bevindin­ gen ga je op zoek? :,.. w

r:.. r:..

ANTWOORD 19 ECG-beoordeling:

hartkatheterisatie was nodig om coronairlijdcn uic cc sluiten. Zij onderging een opcrarie ter vervanging van de aorrnklcp, waarna zij volledig herstelde.

• sinusritme • brede QRS-complexen (140 ms) • 'M'-patroon in\ • negatieve Tin de afleidingen I, AVL en\'

Klinische interpretatie Dit is een cypi�ch beeld van een linkerbundeltakblok. Het f ­ '-1

FLw�-)�M�

LLJ'.��-L���� .

m

���-

ji(,ilf:1 zijn?

l I

f W\r.--..i� V

4

�

0:)

''ï/f, �-

V3

lr-

Dit is het ECG van een 23-jarige zwangere vrouw bij wie een hartruis is gevonden. Wat zie je en wat kan het probleem

0

(") r-..,

ANTWOORD 48

Wat te doen Oe palptcaries waar de patiënt over klaagt, kunnen hed goed

ECG-beoordeling: • sinusritme

door de extmysrolcn komen. Het is van belang te weren of ze

• supm·entriculaire (atriale) C'Xtrasystolen

jonge mensen kan op een arrium-septumdefect wijzen. Hiervoor d1enr een echocardiogram gem,mkt te worden. De rut� kan ver­

• normaal PR-inren·al • normale as • \'erbrede QRS-complexen (160 m�) • RSR-patroon in afleiding\' • \'erbrede S in afleiding\', • negatieve T's in de afleidingen\',-\', KJinische interpretatie De brede QRS-complexen met het RSR-pJtroon in afleiding\', en de verbrede S in afleiding\ , �men met de negatiC'\·e T's in de afleidingen V -\', \,ijzen op