Tonguç Yolu

Citation preview

IM. BAŞARANI

KÖY ENSTiTÜLERi: DEVRiMCi EGiTiM VARLIK YAivıNLARI

TONGUÇ YOLU

M.

BAŞ AltA N

TONGUÇ YOLU KÖY ENSTiTÜLERi: DEVRiMCi EGiTIM

V A R L I K Y A Y I N EV l Ankara Caddesi, !stanbul

FAYDALI KiTAPLAR: 147

Varlık Yayınları. Sayı: 1795 İstanbul'da Üçler Matbaası'nda basılmıştır Eylül, 1974

TONGUÇ YOLU İri gövdeli, tok sesli. buram buram toprak kokan bir halk adamı. Canlandırılacak köy anlayışİyle «dev· rimci eğitim imecesi>tnin yaratıcısı. Çağdaşlaşmaya dönük çabaları tabana oturtan adam . . . Halkın halkça değerlendirmesiyle : TONGUÇ BABA. Rumelinin uzak bir köşesinden kalkıp gelmiş, alı­ şılmadık biçimde ve kılıkta Maarif Nazırı Şükrü'nün karşısına dikilmiş : > diye dayat­ mış. Ekmeğini taştan çıkarırcasına okuma hakkını koparmış. Küçük yaşta İstanbul'dan Kastamonu'ya yaya gitmiş. Halk içinde, halkın sıkıntıları, çekile­ riyle pişe yağurula yetişmiş. Daha sonra öğrenimini Almanyalarda ilerletmiş. Duyduğu yeni sesleri, dü. şünceleri memleketin gerçekleriyle yoğurmuş kafasın· da. Neleri bilip bilmediğini Eğitim Yoluyla Canlan­ dırılacak Köy de, İlköğretim . Kavramı'nda, Pesta­ lozzi ve Devrim çevirisinde, Yüksek Köy Enstitüsün­ de v-erdiği « İş Eğitimi>> derslerinde ortaya koymuş. Yaşamın kendini hazırladığı göreve gelince pek açık, pek sade bir gerçeği ispatlamış : Ulusal Kurtu­ luş Savaşımızı nasıl kendi gücümüzle kazanmışsak, iç kurtuluşumuzu da aynı güce dayanarak başara-

6

TONGU Ç

Y O L U

biliriz. Bu da teori ile pratiği birleştiren, insanı ve ç�vreyi değiştiren devrimci eğitim imecesiyle olur. Sekter düşüncenin açıklayamadığı, ayağının al­ tından eski düzenin kaydığını hissedenlerin yıllardır diş bilediği TONGUÇ budur. Sayın A. Dino Paris olaylarını, üniversitelilerle işçilerin birlikte ülkenin sorunlarına eğilmeleri eyle­ mini « devrimci eğitim imecesi» diye adlandırıyor. Bir Türk olarak gördükleri karşısında kıvançla Ton­ guç'u ansıyor. Gerçekten de To:ıguç'un dünya eği­ timine yaptığı katkıya en uygun düşen ad «Devrimci eğitim i mecesi» dir. Tonguç'a göre Türk ulusu köylü bir ulustur. «Ulusal bağımsızlığın ve toplumca kalkınmanın köy­ lüye dayanması, özüne köylüyü katması tarihsel bir zorunluktur. » Geri bırakılmış toplumların insanı, yozlaşmış düzenin etkisiyle kabuk bağlamış, canlılığını yitir­ miş, toplumla, doğayla ilişkileri yönünden keleme­ leşmiş insandır. Bazı haklara, hatta ekonomik özgür­ lüğe kavuşturmak bile onu değiştirrneğe yetmez. Bu insanların devriınce eğitim imecesi içinde « canlan­ dırılmaları» gerekir. Canlandırılacak insan birbakı­ ma edebiyatın çizdiği OBLOMOV dur. Bakın bir devrimci bu tipten nasıl yakınıyor : > doldurulur. Sicil bölümlinde görevli iken bunlardan bazılarını görmüştürn. Bulgaristan'dan gelmiş bir öğretmenin raporuna !lköğretim Müdürü şunları yazmıştı : « . . . yardım pullarının satışı ile i!gilenmemiştir. Milli duygularının zayıf olduğu kanaatindeyim. >> Bir başka raporda da Müfettişin biri :

TONGUÇ

YOLU

75