Kuram ve Uygulama Bilgisiyle Çeviri Eleştirisi

Citation preview

KURAM VE UYGULAMA BİLGİSİYLE ÇEVİRİ ELEŞTfRİSİ

-Ülker İNCE

Sciğaziç(ü~versitesi '

· -.. . Gırzş. .

.

.

. . . . . . _ ..• . .· · q,:enı~p R~~:ı00tes~~'On Time ttt O • "WJ?;ı-:Wa:ste _. _·Andre Lefevere, ~ederi :Zapian · KaybedeI_iriı7) ·adil yazısına _ yorumwı '(ei~ş~}. ~?r .: 4unımOa son·zamanlarda bir çıkmaza itildiğini. s~yleyer.ek. b~{ıyor. Dah~ olduğlµlu, ç~ sonra Ed~d. Said'in, ~'En s_on eleştiri kuramlarıyla yörumun_sfn~rsız~~ğ~ gereksız biçimde vi/ğulandz~·- : iılg._deni. '.ki bütün okumalar yanlıştır~ . okumalardan -~içb_iri ötekind~?'l daha iyi daklaştığt söylenebıhr. ÇüI1kü kayna 1 açısından bakınca çeviri bir metinden bekleı:ten şey kaynak metnin bir benzeri, bir . in~ , /:. ·kopyası olmaktır, ya da "~n çok'.'. benzeri oin?-akt~, bir anlamda bir kaynak metn . adet_a bir .te}ç _eşd~ğeri olacaktır. Vurgunun erek odağa kayışıyla eşdeğerliğin bileceği . (sa9t. anitta rtka: tm~ ~~) c;ak_ c;~ltl t do.ıeY .y~ bi~irp.lerde gerc.ekl~s,e görulıneye başlaruniştır. Artık erek dilin, ldll ~ diz~enin kısı~aları bes ~ · ·~ _ ~ · · .Jgitilı olmuştur.

-

e _ eviri ku~a_mlan _ve eleştiri. . . · Ka)'I!-ak odaklı çeviri yaklaşımlar\½:uJı egem olduğu dön~n:ıde çevirileri çünkü eştirmek kolaydı." Neredeyse bütün çeviriler eksi i, kusurlu, yetersizdi, gö · ler yaklaşımlar çeviriden ''olanaksız" olanı be_kliy rdu. Peki şimdi eski gide~r~ek~~ö~· ~@U:Z:..-:-1'2..tl!JJsOl--ll.l!i-t-d · ğişince eks~ ·, · urlu etersiz

G

' y_·'-:-

. yok ama 1•kötü11 e "kötü" K ~adı emeye · .it_u~an l:Stek1 uca sa · .· .a,.; Kaynak o azan ın ..._....., s~ g:ı . . . ata . ul~al:>ilirken bu kez .ak~ nerııdeyse· oütün çeviri . arar kutbund 1 de eleştiri bata bulmhlctan ·l: .•....• .. ,... . , ·~ "'r.ı\· :;•i L• .-•. ··\ . . .. · ··-~·~ · ;~ ı\:;:f. • .. ,,ı • ~ Jı•.,•. r: >. .,, •. 1

,r,}'ljf· ";'rr "§;'i ;4-:;_i . ~., , · ..··..:,,,,". ~-·· . ---~•ri,'.= ..--·•"· ..,

·

•

-.r-

.

,

, . .•.

•

•

·. '. • ..• · .. ·

r~:~~-"•~

· . M •· .· ~ ı.,.,l.:. :~ :!)~.~ , , ., ••

-

• ~.· • .: :...,, .~.:,3

,;

•~~

' ':: !", ~ ~..,.~.~ ,. ~ . . ~ l;j

~~.:.

,.f,,.t

~ . ~ ~l;..

l

da ·bijtün bir tarihsel dönemi dzşardan bak ara k betimleme ve yorumlam .• ça6asıiı.qa oldu_ğu_ izleı:ıimi veren eleştirinin gerçek yüzünü ·görmek gere · : ştlri bel li bir yazznıt belli bir zaman dili minde egemen.olan eleştiri okulunun ideolojisi ve poetikası -yôtzünçle etkileme girişimi dir,, (s.218) . ·Yani bir "doğru"nun -----'- &. bu onu n 0

sorun.u de@} ~ -.insanın sagdtiyusu ôznelliğin bir sını rını Ç,Utikil ·_~~nmıa_ ·1