Hurra!!! Po polsku 3 Zeszyt ćwiczeń. Nowa Edycja [2 ed.] 8367351142, 9788367351140

Citation preview

Seria do nauki języka polskiego jako obcego

VIDEO

PO POLSKU 3 PROLOG Augmented App.: Audio i Video w Twoim smartfonie

Agnieszka Dixon Agnieszka Jasińska Małgorzata Małolepsza Aneta Szymkiewicz

B1

ZESZYT ĆWICZEŃ

NOWA EDYCJA

AUDIO

Dlaczego HURRA!!!? NOWE HURRA!!! FILMY Pierwsza na polskim rynku publikacja do JPJO zawierająca obszerny materiał filmowy dostosowany do każdego etapu nauki. Zabawne scenki, dialogi i sytuacje z dnia codziennego. Na wyższych poziomach zaproponowano materiał dokumentalny. Wszystkim filmom towarzyszą różnorodne ćwiczenia, pytania i propozycje tematów do dyskusji, które pomogą w aktywny sposób skorzystać z materiału filmowego. N OWO Ś Ć ! ! ! Pierwsza na polskim rynku publikacja do JPJO umożliwiająca odtwarzanie ćwiczeń VIDEO i AUDIO za pomocą aplikacji na telefon.

Hurra!!! to nowoczesna SERIA do nauczania języka polskiego jako obcego, która • jest napisana w duchu podejścia komunikacyjnego, umożliwiającego efektywne porozumiewanie się już na początkowych etapach nauki; • pozwala na poznawanie języka polskiego poprzez samodzielne odkrywanie i formułowanie reguł gramatycznych; • przedstawia trudne zagadnienia gramatyczne w sposób atrakcyjny graficznie i przyjazny dla uczącego się; • proponuje systematyczne rozwijanie kompetencji językowych w słuchaniu, czytaniu, mówieniu, pisaniu; • ma przejrzystą strukturę – oznaczone różnymi kolorami poszczególne rozdziały, sekcje słownictwa i gramatyki ułatwiają poszukiwanie konkretnych zagadnień bądź ćwiczeń.

Seria Hurra!!! zawiera: • w każdej lekcji bogaty materiał ilustrujący współczesną Polskę i pokazujący realia życia codziennego; • aktualne tematy prezentowane w autentycznych sytuacjach z życia codziennego, które wprowadzają informacje realioznawcze i kulturoznawcze oraz odpowiadają praktycznym potrzebom komunikacyjnym uczących się; • liczne propozycje ćwiczeń, gier i zabaw, które wspomagają uczenie się języka obcego i powodują, że proces nauki i nauczania staje się efektywniejszy, łatwiejszy i przyjemniejszy; • gotowe testy osiągnięć i ćwiczenia kontrolne oraz powtórzeniowe, które umożliwiają stałą kontrolę postępów w nauce; • zestaw egzaminacyjny, czyli propozycje testów wzorowanych na państwowych egzaminach certyfikatowych na poziomie PL-B1; • osobne zeszyty ćwiczeń wraz z kluczem oraz transkrypcje tekstów AUDIO/VIDEO, które pozwalają na dodatkową samodzielną pracę i umożliwiają samokontrolę; • podręczniki nauczyciela z grami i praktycznymi wskazówkami zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych nauczycieli, z gotowymi materiałami do kopiowania i sugestiami jak modyfikować oraz urozmaicać lekcje; • gramatykę języka polskiego w trzech wersjach językowych, napisaną w sposób zrozumiały dla użytkownika i przyjazną w użyciu (systematyczny opis języka / żartobliwe objaśnienia rysunkowe / wiele dowcipnych przykładów zdań / przejrzysty skład / tabelaryczne zestawienia zagadnień gramatycznych / ikony informujące o systemie języka / praktyczny w użyciu format). Hurra!!! to SERIA pomyślana i zaprojektowana tak, by pomóc uczącemu się w skutecznym opanowaniu poznawanego materiału, a nauczycielowi w pracy dydaktycznej.

Telegram: @polskigram

NOWA EDYCJA

PO POLSKU 3 Agnieszka Dixon Agnieszka Jasińska Małgorzata Małolepsza Aneta Szymkiewicz

ZESZYT ĆWICZEŃ

***7421***

Telegram: @polskigram

Nowa Edycja: Seria HURRA!!! PO POLSKU 3 Zeszyt ćwiczeń Redakcja merytoryczna: dr Anna Socha-Michalik, Agnieszka Jančik Recenzja: prof. Grit Mehlhorn Redaktor prowadzący serii HURRA!!!: Joanna Waszkiewicz-Siara Kierownictwo projektu: Joanna Waszkiewicz-Siara, Mariusz Siara Redakcja językowa i korekty: Aneta Łobaza, Agnieszka Jančik, Mariusz Siara, Magdalena Sokołowska, Joanna Waszkiewicz-Siara Projekt graficzny, okładka i skład: Studio Quadro Korekty: Studio Quadro, Pracownia Słowa Nagrania audio: Studio Nagrań Nieustraszeni Łowcy Dźwięków Dobór zdjęć do lekcji: Studio Quadro, Joanna Waszkiewicz-Siara Nauczyciele i studenci biorący udział w projekcie testowania: Agnieszka Banaś, Karolina Fastyn-Pleger, Mariola Fiema, Ewa Fila, ­Justyna Gołąbek, Kinga Górecka-Rokita, Agnieszka Jančik, Roman Jendruś, Bodil Jessen-Klingenberg, dr Ewa Krauss, dr ­Michalina Rittner, dr Anna Socha-Michalik, Barbara Sosnowska-Babik, dr Kamil Szafraniec, Elżbieta Tabaka, Helena Trechub, Maria Wuchse, ­Beata ­Zaręba, Agnieszka Anna Zawadzka

Pierwsza Edycja: Pomysłodawczyni projektu i redaktor prowadzący serii: …  Agata Stępnik-Siara Recenzenci: prof. dr hab. Anna Dąbrowska, prof. dr hab. Jan Mazur, dr hab. Waldemar Martyniuk Konsultacje metodyczne: Ron Mukerji Ośrodki współpracujące i testujące podręczniki: Uniwersytet Wiedeński, Instytut Slawistyki, Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej UJ, The Brasshouse Centre Birmingham, Kolleg für Polnische Sprache und Kultur Berlin Projekt graficzny i łamanie: Studio Quadro Projekt okładki: Studio Quadro Redakcja językowa i korekty: Katarzyna Szklanny Nagrania: Studio Nagrań Nieustraszeni Łowcy Dźwięków Dobór zdjęć do lekcji: Studio Quadro

Copyright © by Agnieszka Dixon and Agnieszka Jasińska and Małgorzata Małolepsza and Aneta Szymkiewicz and PROLOG Szkoła Języków Obcych, Kraków 2021 Wydanie I

ISBN 978-83-961550-7-8 Druk: Drukarnia TOLEK Wydawnictwo PROLOG ul. Bronowicka 37, 30-084 Kraków tel. +48 (12) 638 45 25 e-mail: [email protected] www.prologpublishing.com

Telegram: @polskigram

spis treści

Lekcja 0 – Przed egzaminem z polskiego . .........................  4 Lekcja 1 – Mam to na końcu języka! . ................................ 11 Lekcja 2 – Wyglądać jak milion dolarów ........................... 18 Lekcja 3 – Jak żyjemy? .......................................................... 22 Lekcja 4 – Żyć za granicą ..................................................... 26 Lekcja 5 – Powtórzenie ..........................................................31 Lekcja 6 – Muszę załatwić kilka spraw . ........................... 35 Lekcja 7 – Usługi .................................................................... 43 Lekcja 8 – Pieniądze szczęścia nie dają… ......................... 48 Lekcja 9 – Weźmy się do roboty ......................................... 53 Lekcja 10 – Powtórzenie ......................................................... 58 Lekcja 11 – Polityka? To mnie nie interesuje! ................... 62 Lekcja 12 – Mam do tego prawo! . ....................................... 67 Lekcja 13 – W żadnym wypadku! . ........................................74 Lekcja 14 – W zgodzie z naturą ............................................ 79 Lekcja 15 – Powtórzenie ......................................................... 85 Lekcja 16 – Czwarta władza ................................................. 89 Lekcja 17 – Przejdźmy do rzeczy! ......................................... 96 Lekcja 18 – Kultura ................................................................ 100 Lekcja 19 – W co wierzymy? ................................................ 104 Lekcja 20 – Powtórzenie ....................................................... 108 Teksty nagrań .......................................................................... 112 Klucz do ćwiczeń . ................................................................... 117

Telegram: @polskigram

L E KC JA

0

Przed egzaminem z polskiego

lekcja

0

SŁOWNICTWO 1a Proszę dopasować terminologię gramatyczną do podanych przykładów. Proszę także podać swoje przykłady. 0. liczebnik główny

a) czerwony

1. rzeczownik

b) iść

2. czasownik (bezokolicznik)

c) osiemnaście

3. przymiotnik

d) napisany, pisząc

4. przysłówek

e) dużo

5. przyimek

f ) my

6. zaimek osobowy

g) egzamin

7. imiesłów

h) na

8. para aspektowa

i) np. r, g, l

9. czas przeszły

j) studenci

10. czas teraźniejszy

k) np. a, e, o

11. czas przyszły

l) studentki

12. rodzaj męskoosobowy

m) pisać – napisać

13. rodzaj niemęskoosobowy

n) piszemy

14. samogłoski

o) pisaliśmy

15. spółgłoski

p) napiszemy

1b Proszę podać inne formy wypowiedzi, których rozumienie i tworzenie jest wymagane na egzaminie z języka polskiego na poziomie B1.

fragmenty programów radiowych i telewizyjnych, rozumienie ze słuchu: ............................................................................................................................................................................ .....................................................................................................................................................................................................................

pojedyncze napisy i ogłosz‌enia, rozumienie tekstów pisanych: .............................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................................................................

wypowiedź na temat własnych zainteresowań, mówienie: ................................................................................................................................................................................................. .....................................................................................................................................................................................................................

pozdrowienia, pisanie: ...................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 4

Telegram: @polskigram

2a Proszę przeczytać definicję ze słownika języka polskiego i uzupełnić tabelę podanymi przykładami. polskiego   poprawkowy   prawo jazdy    magisterski historii   fizyki    matematyki   państwowy kartę pływacką   dyplomowy   studia ustny   urzędnika UE   pisemny

egzamin – sprawdzenie wiadomości z danej dziedziny lub umiejętności fachowych, niezbędnych do uzyskania określonych uprawnień, dokonane w ustalonym terminie przez specjalistę. Egzamin ustny, pisemny. Egzamin poprawkowy, komisyjny. Egzamin dyplomowy, magisterski, państwowy. Egzaminy wstępne. Egzamin z fizyki, z  historii. Egzaminy na studia. Egzamin na prawo jazdy, na kartę pływacką.

jaki? przymiotnik

egzamin z czego? z + dopełniacz

egzamin na co? na + biernik

z historii

lekcja

0

Słownik współczesnego języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 1996

2b Proszę dopasować objaśnienia do haseł. 0. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

egzamin dojrzałości egzamin wstępny egzamin poprawkowy egzamin ustny egzamin pisemny egzamin magisterski egzamin państwowy

a) b) c) d) e) f ) g)

obrona pracy magisterskiej egzamin, podczas którego się pisze egzamin, podczas którego się mówi egzamin zdawany w drugim terminie egzamin organizowany przez urząd lub inną instytucję państwową matura egzamin umożliwiający rozpoczęcie dalszej nauki w pewnych typach szkół

2c Proszę połączyć wyrażenia o podobnym znaczeniu. 0. Oblałem. 1. Dałem sobie radę. 2. Nie powiodło mi się. 3. Poszło mi nieźle na egzaminie. 4. Są już wyniki. Udało mi się. 5. Nie ma jeszcze wyników.

1

a) Poradziłem sobie. b) Nie ma jeszcze rezultatów. c) Nie zdałem egzaminu. d) Nie miałem szczęścia. e) Jestem zadowolony z egzaminu. f ) Zdałem.

3a Wypowiedzi pojedyncze. Proszę uważnie słuchać i zaznaczać właściwe odpowiedzi. Nagranie zostanie odtworzone tylko jeden raz.

0. Ta wypowiedź to: a) pytanie, b) rada, c) prośba. 3. Ta wypowiedź jest możliwa: a) w pralni, b) w czytelni, c) w kawiarni. 6. Ta wypowiedź to: a) rada, b) pytanie, c) pochwała. 9. Ta wypowiedź jest możliwa: a) w toalecie, b) na dworcu, c) na uniwersytecie.

1. Ta wypowiedź to: a) prośba, b) pytanie, c) warunek. 4. Ta wypowiedź jest możliwa: a) przed egzaminem, b) w czasie egzaminu, c) po egzaminie. 7. Ta wypowiedź to: a) odpowiedź, b) prośba, c) protest. 10. Ta wypowiedź to: a) pytanie, b) pochwała, c) polecenie.

2. 5. 8.

Ta wypowiedź to: a) pochwała, b) rada, c) polecenie. Ta wypowiedź to: a) pytanie o osobę, b) pytanie o czas, c) pytanie o miejsce. Ta wypowiedź to: a) krytyka, b) protest, c) propozycja.

5

Telegram: @polskigram

2

3b Proszę wysłuchać 8 krótkich dialogów i uzupełnić brakujące fragmenty tekstu. Nagranie zostanie odtworzone dwukrotnie.

1. poszlo 0? – Jak ci .................... – Nie ma jeszcze ..................................1, ale uczyłem się dużo, więc ........................2, że będzie dobrze. 2. – No i co, ........................3? – Było naprawdę trudno, ale ........................4 mi się. lekcja

0

3. – No i ........................5? – Czuję, że poszło mi nie najlepiej. Nie .............................6 na dwa pytania. 4. – Słyszałam, że ........................7? – Nie wiem, jak to się stało, naprawdę długo się ........................8. Po prostu mi się nie powiodło.

6. – Słyszałam, że nie ...................................................13 się na egzaminie? – Zdałem pisemny, bo zawsze byłem dobry z gramatyki, ale niestety .........................................14 ustny. – Szkoda, do końca myślałam, że ............................15 radę. 7. – Zdałaś? – No, .........................................16 się! Miałam dużo szczęścia, bo zawsze byłam słaba z ekonomii! – O, to chyba nie jest kwestia szczęścia! 8. – Słyszałaś, że Alicja zdała egzamin na prawo jazdy? – Byłam pewna, że sobie .......................................17. To bardzo zdolna dziewczyna.

5. – Podobno miałaś egzamin z prawa cywilnego. ...................................................9? – W sumie .......................................10 nieźle, chociaż nie ma jeszcze .....................................11. – A kiedy będą? – Najwcześniej w środę. Mam nadzieję, że nie ...........................................................................12.

3

3c Ankieta uliczna. Zapytaliśmy przechodniów na ulicy, jaką radę mogą dać zdającym egzamin. Proszę wysłuchać odpowiedzi i zaznaczyć, czy poniższe zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N). Nagranie zostanie odtworzone dwukrotnie.

0. Ważne jest, żeby się nie denerwować.

P/N

1. W noc przed egzaminem trzeba się uczyć do późna.

P/N

2. Trzeba się uczyć i powtarzać materiał do ostatniej chwili.

P/N

3. W przeddzień egzaminu warto wyjść z domu, żeby się zrelaksować.

P/N

4. Powinieneś powtarzać materiał wieczorem przed snem.

P/N

5. Powtórki generalnej nie można robić w ostatni wieczór przed egzaminem.

P/N

6. Warto, żeby ktoś cię przepytał tydzień przed egzaminem.

P/N

4

Proszę przygotować krótką prezentację (ustną lub pisemną) na temat: „Moje egzaminy”. Przy przygotowywaniu prezentacji proszę wykorzystać poniższe pytania.

• Ile egzaminów już zdał Pan / zdała Pani w życiu? • Ile egzaminów zdawał Pan / zdawała Pani w życiu? • Ile egzaminów oblał Pan / oblała Pani? • Który egzamin był dla Pana / Pani najważniejszy? • Który egzamin był najtrudniejszy, a który najłatwiejszy? • Czy zdawał Pan / zdawała Pani egzamin na prawo jazdy / kartę pływacką? Z ­jakim skutkiem? • Czy podchodził Pan / podchodziła Pani do jakiegoś egzaminu kilka razy? Do jakiego? Dlaczego? • Jaki typ egzaminu Pan / Pani woli – pisemny czy ustny / teoretyczny czy praktyczny? • Jakie są Pana / Pani sposoby na zdanie egzaminu? 6

Telegram: @polskigram

GRAMATYKA 5a Proszę określić, w jakim przypadku występują podkreślone w zdaniach wyrazy. Należy podać pytania tego przypadka.

5b W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawne formy rzeczowników i podać nazwy przypadka, w którym występują. o edukacji – miejscownik 0

0. Wychodzę z psem.  narzędnik, kim? czym? 1. Mieszkam w Krakowie. 2. Interesuję się językami obcymi. 3. Muzyka jest moją pasją. 4. Idę na egzamin. 5. Wracam do domu. 6. Kocham literaturę. 7. Protestuję przeciw pracy nieletnich. 8. Daję prezent bratu. 9. Nie mam czasu. 10. Jan tu nie mieszka. 11. Myślę o moich problemach. 12. Zajmuję się uczeniem.

O (edukacją, edukacji, edukacjami) dzieci trzeba myśleć, zanim się urodzą. Państwo Nowakowie zapisali córkę do (szkoły, 1 2 szkoła, szkołą) , gdy miała (rokiem, roku, rok) . Teraz się cie3 szą, bo dla (dziecku, dzieckiem, dziecka) ich znajomych w tej samej szkole już nie ma miejsca. 4 Co decyduje o dobrej (opini, opinią, opinii) tej szkoły? Dobrzy nauczyciele, miła atmosfera i procent młodzieży zda5 jących egzaminy do (liceum, licea, liceom) . 6 Pomyśleli też już o dodatkowych (lekcjach, lekcji, lekcją) 7 pływania, baletu, (języka, język, języków) obcych i tenisa. Są pewni, że gdy ich córka będzie miała 7 lat, będzie szczęśli8 wym (dziecku, dzieckiem, dziecko) . Wszystko przecież jej za9 planowali, nawet (wakacjach, wakacji, wakacje) – oczywiście za granicą. Tylko ciekawe, czy będzie miała (czas, czasem, 10 czasowi) na dzieciństwo.

lekcja

0

6a Proszę przeczytać poniższy tekst i odpowiedzieć na pytania. Proszę wybrać 7 z podkreślonych form i je opisać. 1. Jak możemy nauczyć się szybkiego czytania? 2. Co jest najważniejsze w czytaniu testu? 1

5

10

Pamiętać to jedno, ale czym zapełniać pamięć? Na pewno warto więcej czytać. Ale czy musimy to robić szybciej? Niektórzy daliby wiele za zdolność czytania kilkuset słów na sekundę i możliwość przeczytania Pana Tadeusza w pięć minut. A są ludzie, niebędący wcale geniuszami, którzy to potrafią. (…) Na kursy szybkiego czytania najczęściej zgłaszają się nastolatki, studenci oraz dokształcające się osoby dorosłe. Kurs indywidualny jest średnio 4 razy droższy od tradycyjnego, na którym uczy się szybkiego czytania w grupie. Na pewno tańsze są programy komputerowe i książki do samodzielnej nauki. Kupując Superczytanie. Jak uczyć się trzy razy szybciej, Błyskawiczne czytanie i techniki pamięciowe czy Podręcznik szybkiego czytania autorstwa guru tej metody Tony’ego Buzana, sami możemy spróbować opanować te techniki. Warto czytać szybciej, ale nie za szybko. – W czytaniu tekstu najważniejsze jest dla nas jego zrozumienie. Kursy szybkiego czytania nam tego nie ułatwią. Są raczej sztuką dla sztuki ułatwiającą bicie kolejnych rekordów – twierdzi dr Anna Wasilewska, adiunkt w Instytucie Pedagogiki na Uniwersytecie Gdańskim. – Testy badające szybkość czytania sprawdzają tylko jeden aspekt techniczny: jak szybko dekodujemy znaki. Nie sprawdzają całościowo umiejętności czytania ze zrozumieniem – dodaje. Przykłady:

pamiętać – be‌z‌okolicznik, aspekt niedokonany .....................................................................................................................................................................................................................

geniuszami – rzecz‌ownik, liczba mnoga, rodzaj męskoosobowy, narzędnik ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 7

Telegram: @polskigram

na podstawie: „Polityka” 2003, nr 35

3. Jakie jest zdanie dr Anny Wasilewskiej na temat kursów szybkiego czytania?

6b Proszę uzupełnić poniższe dialogi za pomocą podanych słów. Proszę określić czas i aspekt podkreślonych czasowników i – jeśli to możliwe – podać ich parę aspektową. Proszę przetłumaczyć podkreślone formy na swój język.

że nie zdam tego egzaminu. 0. Obawiam się, ..........

że   że   że   że   o   o   co   czy

1. – Wolę nie myśleć, .......... będzie, jeśli nie zdam tego egzaminu. – Mam nadzieję, .......... ci się powiedzie.

lekcja

0

2. – Martwię się, .......... obleję ustny! – Obawiam się, .......... jeśli nie będziesz myśleć pozytywnie, to rzeczywiście oblejesz. 3. – Martwię się .......... moje wyniki z pisemnego. Na pewno nie zdałam! – A ja boję się .......... ciebie, za bardzo się denerwujesz! 4. – Martwię się, .......... Paweł poradzi sobie na maturze. Zawsze był słaby z matematyki. – Paweł jest zdolny i na pewno da sobie radę. W tej kwestii jestem optymistką! Przykład:

zdam – czas prz‌yszły, aspekt dokonany, para aspek‌towa: zdawać – zdać ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 7a Proszę podać formy miejscownika. Uwaga na alternacje!

na uniwersytecie t : cie 0. uniwersytet – ...........................................................................

12. cecha – o ..............................................................................

1. poczta – na ..........................................................................

13. mucha – o ............................................................................

2. kot – o .................................................................................. 14. miasto – w ........................................................................... 3. bar – w . ................................................................................

15. ciasto – w .............................................................................

4. teatr – w ...............................................................................

16. gwiazda – na ........................................................................

5. rower – na ............................................................................

17. obiad – na ............................................................................ 18. kościół – w ...........................................................................

6. książka – w . ......................................................................... 7. półka – na ............................................................................

19. stół – na . ..............................................................................

8. matka – o .............................................................................

20. samochód – w .....................................................................

9. Haga – w ..............................................................................

Moje przykłady alternacji:

10. noga – na . ............................................................................

.......................................................................................................

11. kolega – o .............................................................................

.......................................................................................................

8

Telegram: @polskigram

7b Proszę podać formy liczby mnogiej. Jakie tu są alternacje?

studenci  t : ci 0. student – ............................................................................................... 1. Polak – ................................................................................................... 2. aktor – ................................................................................................... 3. sąsiad – .................................................................................................. 4. kolega – ................................................................................................. 5. Czech – ................................................................................................. 7c Proszę podać formy liczby mnogiej. Uwaga na „e” ruchome.

lekcja

0

0. chłopiec – .chłopcy ............................................................................................ 1. Ukrainiec – ........................................................................................... 2. Niemiec – . ............................................................................................ 3. mieszkaniec – ....................................................................................... 4. naukowiec – . ........................................................................................ 5. sportowiec – ......................................................................................... 7d Proszę podać formy koniugacyjne. Uwaga na alternacje!

(ja) biorę, (ty) bierzesz, brać – ......................................................................................................................................................................................................... prać – .........................................................................................................................................................................................................

(ja) idę, (ty) idziesz, iść – ............................................................................................................................................................................................................ jechać – .....................................................................................................................................................................................................

(ja) mogę, (ty) możesz, móc – ......................................................................................................................................................................................................... pomóc – ....................................................................................................................................................................................................

(ja) tłukę, (ty) tłuczesz, tłuc – .......................................................................................................................................................................................................... piec – .........................................................................................................................................................................................................

(ja) proszę, (ty) prosisz, prosić – ...................................................................................................................................................................................................... nosić – ....................................................................................................................................................................................................... 7e Proszę napisać 5 zdań z wybranymi formami z ćw. 7b, 7c i 7d.

Moi sąsiedzi częs‌to proszą mnie o pomoc. 0. ............................................................................................................................................................................................................... 1. ............................................................................................................................................................................................................... 2. ............................................................................................................................................................................................................... 3. ............................................................................................................................................................................................................... 4. ............................................................................................................................................................................................................... 5. ...............................................................................................................................................................................................................

9

Telegram: @polskigram

8a Proszę uzupełnić zdania słowem błąd w odpowiednim przypadku w liczbie pojedynczej. mianownik:

błąd . Przepraszam. 0. Masz rację! To mój .............

dopełniacz: 1. Ona potrafi przyznać się do .................................... i przeprosić. 2. Czy możesz wyprowadzić mnie z .................................... i powiedzieć, jak było naprawdę. lekcja

0

3. Uczennica nie zrobiła w swoim dyktandzie ani jednego .................................. 4. Nareszcie napisałeś to słowo bez ....................................! Brawo! biernik: 5. Proszę wybaczyć mi mój ...................................., który wynikał z niewiedzy. 6. Przepraszam, ale w urzędzie wprowadzono mnie w .................................... 7. W zadaniu domowym uczeń zrobił tylko jeden .................................... narzędnik: 8. .................................... było to, że nie mieliśmy na początku dobrego planu. Szkoda! miejscownik: 9. Upierasz się, a się mylisz! Naprawdę jesteś w ................................, uwierz mi! 10. Niestety w tym wypracowaniu jest błąd na .................................... 8b Proszę uzupełnić zdania słowem błąd w odpowiednim przypadku w liczbie mnogiej. mianownik:

błędy . 0. W pracy zaliczeniowej studentka zrobiła tylko dwa .............. dopełniacz: 1. W pracy licencjackiej było tylko kilka drobnych .................................... . 2. Niestety w tym zadaniu jest dużo .................................... . 3. Popełnił wiele ...................................., zanim nauczył się jeździć na nartach. 4. Ile miałaś .................................... w wypracowaniu? biernik: 5. Nie przejmuj się tak, wszyscy popełniamy .................................... . 6. Napisałem podanie. Czy możesz mi poprawić ....................................? 7. Elżbieta mówi dobrze po rosyjsku, bardzo rzadko robi .................................. . narzędnik: 8. Tomek mówi po niemiecku, ale z .................................... gramatycznymi. 9. Proszę, nie dawaj mi do korekty tekstu z tyloma .................................... . miejscownik: 10. Uczymy się na .................................... . 8c Proszę napisać 4 własne przykłady zdań z odmienionym słowem błąd – dwa w liczbie pojedynczej i dwa w liczbie mnogiej. ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ 10

Telegram: @polskigram

L E KC JA

1 Mam to na końcu języka!

SŁOWNICTWO 1a Proszę uzupełnić zdania słowami z ramki zgodnie z podanym wzorem. à propos   szybciej   muszę   dalej   słyszałem żartujesz   przerywam   polega   jak   wyobrażasz   spieszę

Słyszałem że zdałeś egzamin. 0. ......................., 1. Co ..........................? Mów ..........................! 2. Poważnie? ..........................! .......................... to? 3. .......................... sobie? Egzamin został odwołany! 4. Przepraszam, że .........................., ale muszę o coś zapytać. 5. Problem .......................... na tym, że nie mam na to w ogóle czasu. 6. .......................... egzaminu, czy znacie już nowy termin? 7. Przepraszam, ale trochę się .......................... . 8. Ja też .......................... już iść.

4

1b Proszę posłuchać rozmowy studentów i podkreślić słowa i zwroty, które zostały w niej wypowiedziane.

0. Cześć, jak się macie / co słychać? 1. Mów / Powiedz, co u ciebie. 2. Słyszałam / Mówiłeś, że zdawałeś wczoraj egzamin. 3. Nie obraźcie się / Wyobraźcie sobie, uczyłem się ponad tydzień. 4. Poważnie / Uważnie? 5. Żartujesz, jak to / kto to? 6. Naprawdę. / Na pewno. 7. I co dalej? Mów szybciej / wolniej! 8. À propos sekretariatu…, przepraszam, że się wyrywam / przerywam… 9. Nie mam pojęcia. Problem jest w tym / polega na tym, że… 10. Tak myślisz? Tak mi się wydaje / udaje. 11. Przepraszam was, ale trochę się cieszę / spieszę. 12. My też musimy / możemy iść, zaraz mamy wykład.

11

Telegram: @polskigram

2a Proszę uzupełnić tekst słowami z ramki.

5

mówić   grupach   komunikacyjne   języka komputera   nauka   odtwarzacza   dzięki   nauczania   trzecie   życzliwej

w  szkole zależy od trzech

warunków. Po pierwsze: od ........................... CD, video, ......................2 z internetem oraz materiałów do ......................3. Po drugie: od dobrej organizacji nauki języków w szkole. Po-

1

a) Beata,

b) Renata, 1

lekcja

0. Kobieta, która odbiera telefon ma na imię:

trzebny jest system lektoratowy, czyli ......................4 w niewielkich ......................5. Po ......................6 i najważniejsze: od rozu-

na podstawie: „Polityka” 2000, nr 3

Efektywne nauczanie

języka 0 ................

znajomość języka, nowoczesne, ..............................7 metody

5

kiem suahili, którym mówi blisko 100 mln mieszkańców środkowej i wschodniej Afryki. 7 mln mówi językiem xhosa, a 4 mln Etiopczyków używa amharskiego. Dzisiaj nie mogą korzystać z internetu ani z programów komputerowych w swoim języku. Język amharski ma 345 liter, a w wie-

10

lu afrykańskich językach różne słowa są pisane w ten sam

a) razem z 14-letnią córką, na podstawie: „Polityka” 2004, nr 48

zainteresować się rynkiem afrykańskim, a zwłaszcza języ-

c) kursy szybkiego czytania.

3. Tomasz Mędrek chce zapisać się na kurs:

2b Proszę przeczytać poniższy tekst, a następnie odpowiedzieć na pytania.

korzystywane w internecie. Microsoft i Linux postanowiły

b) kursy literatury,

c) mają problemy ze zrozumieniem czytanego tekstu.

cyjnej lekcji uczniom po prostu chce się .........................10.

się 6 tys. języków, a tylko 10 proc. z nich jest wy-

a) kursy językowe,

b) chcą nauczyć się szybciej czytać,

i swobodnej atmosfery, ..................9 której w toku żywej i atrak-

W

1. ProMemo Centrum organizuje:

a) nie potrafią dobrze czytać,

nauczania, ale także umiejętność stworzenia .......................8

edług UNESCO, na całym świecie ludzie posługują

c) Aneta.

2. ProMemo Centrum organizuje kursy dla ludzi, którzy:

mu i umiejętności nauczycieli. Mam na myśli nie tylko dobrą

1

2c Proszę wysłuchać rozmowy, a następnie zaznaczyć prawidłowe odpowiedzi.

b) razem z 4-letnią córką, c) sam.

4. ProMemo Centrum organizuje kursy: a) tylko dla dzieci,

b) dla dorosłych i dla nastolatków, c) tylko dla dorosłych.

5. Jeśli córka Tomasza Mędrka zapisze się na kurs, będzie pracować: a) na tekstach prasowych,

b) na fragmentach lektur szkolnych,

sposób i dopiero dodatkowe znaki pozwalają zrozumieć

c) na tekstach specjalistycznych.

ich znaczenie. Ale jeśli Chińczykom udało się dostosować

6. Metoda nauki szybkiego czytania polega na tym, że osoba:

łacińską klawiaturę, nic już nie wydaje się niemożliwe.

6 tysięcy. 0. Ile jest języków na całym świecie? .............................................. 1. Które firmy zainteresowały się afrykańskim rynkiem komputerowym? ....................................................................................................... 2. Ile osób mówi w języku suahili? .......................................................... 3. W jakim rejonie Afryki mówi się w suahili? ................................................................................................................... 4. Ile liter ma alfabet amharski? ..............................................................

a) ćwiczy tylko koncentrację,

b) uczy się widzieć i rozumieć duże fragmenty tekstu, c) uczy się rozumieć czytany tekst.

7. Osoba, która ukończy kurs, będzie mogła średnio:

a) czytać około 600 – 800 słów na minutę, b) czytać około 60 – 80 słów na minutę,

c) czytać około 1600 – 1800 słów na minutę. 8. Osoba, która ukończy kurs, będzie mogła przeczytać około:

a) 2 książek tygodniowo,

b) 12 książek tygodniowo,

c) 20 książek tygodniowo.

12

Telegram: @polskigram

3a Proszę dopasować pytania do odpowiedzi według podanego wzoru: 0. Jak się wymawia to słowo?

a) Tak, najlepiej uczę się, słuchając.

1. Jak to się pisze?

b) W grupie. Najlepiej w grupie.

2. W jaki sposób się uczysz?

c) Mówi się...

3. Jak on mówi po polsku?

d) Świetnie. Doskonale.

4. Jak to się mówi po polsku?

e) Sam nie wiem. Zapytajmy lektora.

5. Czy masz ulubioną metodę nauki?

f ) Uwaga, dyktuję...

GRAMATYKA

lekcja

3b Proszę ułożyć pytania do podkreślonych części zdania. Proszę użyć zaimków pytajnych czy, co, jak, jaka, jakie.

Jak b‌yś to zrobił? 0. – .............................................................................................

– Zrobiłbym to inaczej.

1. – .............................................................................................

– Mówię dość dobrze po polsku.

2. – .............................................................................................

– Nie mam ulubionej metody.

3. – .............................................................................................

– On już płynnie mówi po polsku.

4. – .............................................................................................

– Praca w grupie była stresująca.

5. – .............................................................................................

– Starsze osoby uczą się wolniej.

6. – .............................................................................................

– Pracujemy indywidualnie.

7. – .............................................................................................

– Żeby znaleźć dobry kurs językowy, trzeba zapytać znajomych.

8. – .............................................................................................

– Podejście komunikacyjne jest dla mnie najlepsze.

9. – .............................................................................................

– Lubię niekonwencjonalne metody nauki.

4a Proszę uzupełnić tabelę według podanego wzoru. tryb oznajmujący

tryb rozkazujący

tryb przypuszczający

Zrób sobie herbatę!

Idę pod prysznic. Bądź spokojny! Zrób sobie herbatę! Chciałbym odpocząć. Nie denerwuj się! Przeczytałbyś jeszcze ten komentarz? Może chciałabyś wyjść? Nie możesz tyle pracować. Zróbmy sobie przerwę!  Idź spać! Nie moglibyście zrobić tego wcześniej? Musisz powtórzyć materiał!

4b Proszę uzupełnić tabelę. tryb oznajmujący

tryb rozkazujący

tryb przypuszczający

0.

Zrobię sobie przerwę

Zrób sobie prz‌erwę!

Zrobiłb‌yś / Zrobiłab‌yś sobie prz‌erwę!

1.

Nauczę się jutro tych słów.

2.

Zrobię to ćwiczenie sam.

3.

Napiszę ten e-mail sama.

4.

Powtórzymy gramatykę.

5.

Przeczytamy ten tekst. 13

Telegram: @polskigram

1

5a Proszę zamienić styl w e-mailu z nieformalnego na formalny.

Od: [email protected] Do: [email protected] Data: 7.08, 12:10 Temat: Re: Prośba o pomoc Kochany Martinie! Cieszę się bardzo, że jesteś zadowolony z uniwerku, pobytu w Polsce i chcesz odbyć praktykę w Szczecinie. Jeśli chodzi o Twoją prośbę o napisanie listu polecającego, to zrobię to z wielką przyjemnością. Nie wiem tylko, jakie wymagania musi spełniać kandydat na praktykanta. Wyślij mi link do strony internetowej tej firmy / instytucji. Do kiedy to potrzebujesz?

lekcja

1

Serdeczne uściski z Moguncji Marta Polkowska PS. Pękam z ciekawości, o czym napiszesz magisterkę. Czekam od rana do wieczora na Twój kolejny e-mail.

Od: [email protected] Do: [email protected] Data: 7.08, 12:10 Temat: Re: Prośba o pomoc

Drogi Panie Martinie 0! .............................................. Cieszę się bardzo, że ..............................1 zadowolony z ...............................2, pobytu w Polsce i ­...............................3 odbyć praktykę w Szczecinie. Jeśli chodzi o ...............................4 prośbę o napisanie listu polecającego, to zrobię to z wielką przyjemnością. Nie wiem tylko, jakie wymagania musi spełniać kandydat na praktykanta. ­...............................................................5 mi link do strony internetowej tej firmy / instytucji. ..................................... ...............................................................6? .................................7 z Moguncji Marta Polkowska PS. .........................................8, o czym ............................................................................................................9 Czekam .........................................10 na ...................11 kolejny e-mail.

5b E-mail z ćw. 5a to odpowiedź na e-mail studenta. Na jej podstawie proszę napisać e-mail z zapytaniem, który student wysłał wcześniej do swojej lektorki języka polskiego.

6a Proszę wybrać właściwy przyimek 0. Pójdziesz po / na / do bułki? 1. Zapraszam was po / na / do lody! 2. W / Do / Na który kurs się Pan zapisał? 3. Kiedy jedziesz w / do / na urlop? 4. Wyjdziecie ze / z / po mnie do / w / na dworzec? 5. Nie pytajcie mnie o / u / z to! 14

Telegram: @polskigram

6b Proszę uzupełnić zdania rzeczownikami lub zaimkami pytajnymi w bierniku.

co macie ochotę? (co) 0. Na ........ 1. Pójdziesz ze mną na ....................? (kawa) 2. Rozumieją Państwo, o ......... chodzi w tym ćwiczeniu? (co) 3. Poczekaj na ...............! Idę z Tobą. (ja) 4. Wierzycie w duchy i ..............................................? (święty Mikołaj) 5. Na ............... Pan czeka? (kto) 6. Proszę o .....................! (cisza) 7. Dziękuję Pani za .........................! (pomoc)

lekcja

1

8. W .............. lubicie grać? (co) 9. Pójdziesz po .................... do piekarni? (chleb) 10. Masz ochotę na ............. słodkiego? (coś) 6c Proszę odpowiedzieć na pytania.

Mam ochotę na lody. 0. Na co masz ochotę? .......................................................................................................................................................................... 1. Na co czekasz na dworcu? ............................................................................................................................................................... 2. Na jaki kurs się ostatnio zapisałeś / zapisałaś? ............................................................................................................................. 3. Na co ostatnio kogoś zaprosiłeś / zaprosiłaś? . ............................................................................................................................. 4. W co lubisz grać? .............................................................................................................................................................................. 5. W co jesteś teraz ubrany / ubrana? ................................................................................................................................................ 6. O co często pytają dzieci? ................................................................................................................................................................ 7. O co często prosisz? ......................................................................................................................................................................... 8. O co chodzi w tym ćwiczeniu? ....................................................................................................................................................... 9. Za co trudno przeprosić? . ............................................................................................................................................................... 10. Po kogo wyszedłeś / wyszłaś ostatnio na dworzec / lotnisko? .................................................................................................... 6d Proszę uzupełnić zdania odpowiednim przyimkiem.

z wymową. 0. „Łamać sobie język” to znaczy mieć problemy ............. 1. Mówimy, że „mamy ............. głowie groch ............. kapustą”, kiedy mamy ............. głowie chaos. 2. „Siedzieć jak ............. szpilkach” to znaczy denerwować się. 3. „Mieć nerwy ............. stali” to inaczej umieć zachować spokój ............. stresującej sytuacji. 4. ............. jaki sposób się uczysz języka polskiego? 5. Jak to się mówi ............. polsku? 6. Lubię uczyć się ............. grupie. 7. ............. mnie najlepsze jest oglądanie polskich filmów. 8. Trudno powiedzieć, to zależy ............. tego, jaki mam nastrój. 9. Zapisaliśmy się ............. weekendowy kurs języka polskiego. 10. Jak ty radzisz sobie ............. stresem, ucząc się ............. ostatniej chwili ............. egzaminem? Podziwiam cię!

15

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

lekcja

1

Proszę zapytać o podkreślone części zdania:

Jaki język znasz? 0. .......................................................... .

Znam rosyjski.

1. .......................................................... .

41% Europejczyków umie porozumieć się w języku obcym.

2. .......................................................... .

Chodzę na kurs tańca.

3. .......................................................... .

Nie znam francuskiego.

4. .......................................................... .

Uczę się języków, bo chcę dostać dobrą pracę.

5. .......................................................... .

Uczymy się języków, żeby móc porozumiewać się za granicą.

6. .......................................................... .

Wybieram włoski. Hiszpański jest ważny, ale potrzebuję włoskiego.

7. .......................................................... .

Interesuję się psychologią.

8. .......................................................... .

Lubię literaturę.

9. .......................................................... .

Profesor Kłak jest dyrektorem instytutu.

10. .......................................................... .

Pomagam jej w nauce.

II

Proszę podkreślić poprawną formę zgodnie z podanym przykładem (przysłówek lub przymiotnik).

0. Mówię dobrze / dobry po polsku. 1. To jest dobrze / dobre ćwiczenie. 2. Andrzej to mój blisko / bliski przyjaciel. 3. Znamy się blisko / bliski 20 lat. 4. Na egzaminie była miło / miła atmosfera.

przygotowanie do egzaminu

5. Na wycieczce było miło / miły. 6. Kupiłem szybko / szybki samochód. 7. Lubię szybko / szybki jeździć.

III Podane zdania proszę przekształcić zgodnie z przykładem (przysłówek lub przymiotnik). 0. Często pracuję w domu i to mnie męczy.

Męczy mnie częsta praca w domu. ...................................................................................................................................... 1. Piszę długie listy. ...................................................................................................................................... 2. Teksty na egzaminie były łatwe do zrozumienia. ...................................................................................................................................... 3. Andrzej jest świetnym uczniem. ...................................................................................................................................... 4. Ten test jest krótki, pisaliśmy go 10 minut. ...................................................................................................................................... 5. Ten człowiek szybko myśli. ......................................................................................................................................

16

Telegram: @polskigram

IV Podany tekst proszę uzupełnić wyrazami podanymi w nawiasach w odpowiedniej formie (stopień wyższy przymiotnika lub przysłówka).

zdolniejszy (zdolny)0 niż ja. ......................... (szybko)1 i .............................. (dobrze)2 rozwiązuMój kolega jest ......................... je wszystkie zadania egzaminacyjne. Ale muszę też przyznać, że jest ...................................... (pilny)3 ode mnie i ............................. (często)4 niż ja powtarza materiał, którego się nauczył. Może nie jestem mniej zdolny, a tylko ........................................ (leniwy)5?

V

Proszę uzupełnić dialog. lekcja

1

Czy 0 mówi pani po angielsku? – ................ – Tak, mówię biegle po angielsku. – A ..................................1 uczyła się pani tego języka? – Prawie 5 lat. – ........................2? – Najpierw na kursach w Polsce, a potem wyjechałam do Anglii. – ........................3 pani wyjechała? Do Londynu? – Nie, do Glasgow. – Na stypendium? – Nie, do pracy, ale chodziłam tam na kurs językowy. – A ........................4 się pani tam zajmowała? – Pracowałam jako opiekunka do dziecka. – Więc ........................5 chodziła pani na ten kurs? – Wieczorami. – 3 razy w tygodniu.

VI Proszę przekształcić poniższe zdania zgodnie z podanym przykładem (tryb przypuszczający). 0. Jeśli obleję ten egzamin, będę miała duży problem.

oblała egzamin, miałabym duży problem. Gdybym ............................................................................................................................................................................................

1. Jeśli Mariola nie zda matury, nie będzie mogła pójść na studia. ............................................................................................................................................................................................ 2. Jeśli nauczę się angielskiego, będę mogła studiować za granicą. ............................................................................................................................................................................................ 3. Jeśli pojedziesz ze mną do Zakopanego, nauczę cię jeździć na nartach. ............................................................................................................................................................................................ 4. Jeśli pójdę na spacer, będzie mi łatwiej zapamiętać nowe słowa. ............................................................................................................................................................................................ 5. Jeśli będziesz się porównywać z innymi, będziesz bardziej zestresowany. ............................................................................................................................................................................................

przygotowanie do egzaminu

– ......................................................6?

17

Telegram: @polskigram

L E KC JA

2 Wyglądać jak milion dolarów

GRAMATYKA 1a Od podanych przymiotników proszę utworzyć formy przysłówków:

milo 0. miły – .............................

5. niebieski – .............................

10. tradycyjny – .............................

1. niespokojny – .............................

6. stary – .............................

11. kolorowy – .............................

2. modny – .............................

7. młody – .............................

12. dobry – .............................

3. ładny – .............................

8. tani – .............................

13. zły – .............................

4. niebezpieczny – .............................

9. pewny – .............................

14. mądry – .............................

1b Proszę uzupełnić zdania odpowiednimi formami wyrazów podanych w nawiasach.

lepsze (dobry) i .................... (tani). 1. Ten komputer wcale nie jest dobry. Widziałem ............... 2. Dzisiaj jest ..................... (ciepło) niż wczoraj. 3. Burdż Chalifa, zbudowany w 2009 r., był ......................... (wysoki) budynkiem świata przez 10 lat, ale obecnie buduje się jeszcze ....................... (wysoki) wieżowce. 4. Nie wiem dlaczego, ale zarabiam coraz .................... (dużo) i mam coraz ........................ (mało) pieniędzy. 5. Żyjemy coraz .................... (szybko) i ......................... (intensywnie). 1c Proszę – zgodnie z przykładem – uzupełnić tekst poprawnymi formami wyrazów podanych w nawiasach (stopniowanie przymiotników i przysłówków).

najpopularniejszych (popularny)0 książek na świecie, wydawanych co Księga rekordów Guinessa jest jedną z ..................................... roku. Zawiera spis ........................... (duży)1 rekordów z danego roku, od naprawdę ważnych, po ........................... (mało)2 ważne, czy – prawdę mówiąc – ­..................................... (dziwny)3 i ­..................................... (głupi)4 na świecie, jak np. ­..................................... (długi)5 rzęsy na świecie. Historia głosi, że w 1951 r. Hugh Beaver, dyrektor generalny browaru Guiness, w czasie polowania zadał sobie pytanie „Jaki jest .­.................................... (szybki)6 ptak w Europie?” i okazało się, że nigdzie w książkach nie ma takiej informacji. Stąd pomysł na książkę z rekordami, która na początku miała być atrakcją i pretekstem do rozmów w barach, a stała się jedną z .­.............................................. (prestiżowy)7 pozycji na świecie. 1d Proszę – zgodnie z przykładem – uzupełnić zdania wyrazami z ramki (przyimki). Uwaga! Jeden wyraz w ramce jest niepotrzebny.

na 0 imię Reksio. Jest rasy jack russell terrier i zgodnie z typem tej rasy jest Mój pies ma ........... „kompaktowy”: niewielki, krótkonożny, ...........1 prostokątnej sylwetce i ...........2 krótkim ogonkiem. Mógłby zmieścić się ...........3 torebce, ale jest na to zbyt energiczny. Ma krótką, białą sierść ...........4 rude łatki. Uszy są małe, bardzo ruchliwe. Nos czarny, a oczy brązowe ...........5 kształcie migdała. Mimo że niewielki, jest dobrze umięśniony. Jest ładny, ale największym jego atutem jest jego charakter: wesoły, energiczny, zawsze gotowy ...........6 zabawy. 18

Telegram: @polskigram

na   od   o   w  

z do w w

SŁOWNICTWO 2a Proszę dopasować wyrazy z kolumny A do wyrazów z kolumny B według podanego wzoru. A 0. szczupły 1. gładka (skóra) 2. okrągła (twarz) 3. gęste 4. szerokie 5. proste 6. zadbany 7. męski 8. zadarty 9. jasne 10. proste

B a) b) c) d) e) f) g) h) i) j) k)

rzadkie krzywe tęgi kręcone zaniedbany pomarszczona ciemne prosty pociągła kobiecy wąskie

lekcja

2

2b Proszę podkreślić słowo, które nie pasuje do pozostałych. 0. sylwetka: wysportowana, wąska, szczupła, tęga

6. nos: prosty, tłusty, zadarty, haczykowaty

1. wzrost i tusza: średniej tuszy, średniego wzrostu, pełny, niski

7. usta: wąskie, szerokie, pełne, puste

2. włosy: owalne, łysy, gęste, falowane

9. nogi: wąskie, długie, krótkie, grube

8. zęby: proste, gęste, krzywe, białe

3. twarz: pełna, okrągła, rzadka, owalna

10. dłonie: małe, szczupłe, gęste, zadbane

4. czoło: zadarte, wysokie, niskie, zmarszczone

11. cechy charakterystyczne: piegi, smutne oczy, tatuaż, blizna

5. oczy: duże, małe, niskie, ciemne

Mniej 0 noworodków, ...........................1 gospodar..............

wykształconych i kreatywnych młodych kobiet,

stwa domowe, mniej dzieci w ........................... i szko-

które są też obecne w nauce i ­...........................5. Oto

łach podstawowych. Więcej emerytów. Ale też wię-

tendencje demograficzno-społeczne, które będą

cej studentów, więcej absolwentów ...........................

w Polsce w następnych latach.

2

3

uczelni i doktorantów. Ofensywa ........................... , 4

2d Proszę uważnie słuchać nagrania i zaznaczyć właściwe odpowiedzi.

7 0. Ta wypowiedź to: a) pochwała, b) krytyka, c) życzenie.

3. Ta wypowiedź to: a) opis rzeczy, b) opis kosmetyku, c) opis osoby.

1. Ta wypowiedź to: a) pochwała, b) krytyka, c) życzenie.

4. Ta wypowiedź oznacza, że osoba: a) lubi ubierać się komfortowo, b) lubi ubierać się elegancko, c) lubi ubierać się na sportowo.

2. Ta wypowiedź to: a) pochwała, b) informacja, c) protest.

5. Ta wypowiedź to: a) życzenie, b) krytyka, c) protest. 19

Telegram: @polskigram

na podstawie: „Polityka” 2004, nr 48

6

2c Proszę wysłuchać nagrania i uzupełnić brakujące fragmenty tekstu. Nagranie zostanie odtworzone dwukrotnie.

Proszę przeczytać poniższe teksty, a następnie – zgodnie z przykładem – zaznaczyć, które zdania są prawdziwe.

0.  Kolor, który dominuje w naszej szafie, zazwyczaj nie jest związany z naszym typem urody, ale pokazuje naszą osobowość i charakter. Właśnie dlatego czasem irracjonalnie, pod wpływem impulsu, kupujesz coś, co do ciebie kompletnie nie pasuje.

lekcja

2

Ten tekst mówi o tym, że: a) zawsze wybieramy kolory do pory roku, b) to, jakie kolory wybieramy, zależy od naszego charakteru, c) blondynki wybierają jasne kolory, a brunetki ciemne.

na podstawie: www.kobieta.interia.pl

3

1.  Prada – ta włoska projektantka stała się jedną z najważniejszych postaci w świecie mody, a jej marka to największy sukces finansowy w tej branży. W jej kolekcjach można znaleźć wszystkie trendy nadchodzących sezonów, nierzadko to ona właśnie inspiruje innych projektantów. Ten tekst mówi, że: a) Prada to nazwa typu ubrań, b) Prada jest wielką projektantką mody, c) jest duża konkurencja w świecie mody.

2.  Poznaj najnowsze trendy – propozycje znanych na całym świecie kreatorów oraz młodych, debiutujących projektantów. Niech ich pomysły będą inspiracją dla twoich kreacji. Kup miesięcznik „Wielka Moda”. Ten tekst to: a) ogłoszenie o szkole dla projektantów, b) artykuł o najnowszej modzie, c) oferta kupna magazynu.

3.  Wiele osób po pięćdziesiątce prowadzi blogi, np. modowe – pokazując innym kobietom, jak nie ubierać się „jak babcia”. Wrzucają zdjęcia z podróży, chwalą się osiągnięciami w uprawie ogrodów i udzielają porad dotyczących sportu i problemów zdrowotnych dla osób starszych. Bycie 50+ nie musi oznaczać siedzenia w domu, oglądania telewizji i zajmowania się wnukami. Ten tekst mówi, że: a) osoby starsze mogą czytać blogi modowe i podróżnicze, b) osoby starsze powinny zajmować się wnukami, c) osoby starsze mogą znaleźć w internecie inspiracje modowe i o stylu życia dla osób w ich wieku.

4

Proszę przeczytać tekst i – zgodnie z przykładem – dopasować usunięte z niego fragmenty (A–E).

Wiele osób chciałoby wyglądać jak wzorce urody firmy Matel – Ken i Barbie. Dlatego powiększają A przykład, wycinają żebra, robią implanty mię[___] śni, poprawiają nos. Mają sztuczne rzęsy, białe jak śnieg zęby, pełny makijaż. Żywa Barbie Valeria Lukyanova i wyglądający jak Ken Justin Jedlica stali się znanymi na świecie celebrytami: [___], tworzy się o nich filmy, robi z nimi wywiady. Valeria twierdzi, że jedynie powiększyła sobie piersi, a reszta – mały nos, wielkie oczy, kształtne usta i nieproporcjonalnie wąska talia – [___]. Za to Justin przyznał się do ponad stu ope-

racji plastycznych i mówi, [___]. Media chciałyby, aby Valeria i Justin byli parą, jednak Justin nie jest fanem Valerii – stwierdził, [___]. A

sobie piersi, usta, pośladki

B

jest naturalna

C

że to jeszcze nie koniec

D

mają swoje konta na Instagramie

E

że jest „zbyt sztuczna”

20

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawne przyimki.

Kobiety częściej chodzą (u, do, w) 0 fryzjera niż mężczyźni. Jednak panowie także coraz częściej dbają (o, na, w)1 siebie. Więcej czasu spędzają (u, na, w)2 gabinetach kosmetycznych, (u,  na, w)3 salonach fryzjerskich czy solarium. Kupują kremy (na, do, z) 4 twarzy i balsamy nie (do, dla, na)5 swoich partnerek, ale aby sobie zrobić przyjemność lub aby dobrze prezentować się (w, na, do)6 pracy. Statystycznie to mieszkańcy dużych miast, (na, z, w)7 wyższym wykształceniem, często jeszcze nieżonaci.

lekcja

2

Przeciwnicy kosmetyków (do, dla, z)8 mężczyzn to z kolei mieszkańcy małych miasteczek i  wsi. Twierdzą, że jeśli mężczyźni będą się zachowywać jak kobiety, to niedługo nie będzie różnic (z, między, do)9 nimi. Krytyczni są też wobec kobiet, które ich zdaniem za często zajmują się np. biznesem czy polityką, tradycyjnie zarezerwowanymi (do, dla, na)10 mężczyzn.

II

W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawne formy.

Najnowsze ubrania pokazywane są przez coraz (chudsze, chude)0 modelki. A przecież prawdziwe kobiety tak nie wyglądają. Media kreują ideał kobiety bardzo (szczupłej, szczupło)1, mającej prawie dwa metry wzrostu, która zawsze wygląda (piękna, pięknie)2. Taki obraz nie tylko jest (fikcją, fikcja)3, ale ma też negatywny wpływ szczególnie na nastolatki i (młodo, młode) 4 kobiety, które chcą zrobić (wszystkie, wszystko)5, aby upodobnić się do (słynnych, słynny)6 modelek. Psychologowie twierdzą, że coraz (młodsze, młode)7 nastolatki, a nawet (małe, mało)8 dziewczynki stosują diety i odchudzają się. A niekontrolowane odchudzanie może spowodować (ciężko, ciężkie)9 choroby, np. bulimię czy anoreksję. Więc może lepiej mieć (większe, więcej)10 niż mniej kilogramów?

Przykład: Jabłka kosztują 5 zł/kg na targu, a w sklepie 8 zł/kg. (droższe)

Jabłka w sklepie są droższe niż na targu. ................................................................................................................................................................................................... 1. To stereotyp, że mężczyźni preferują blondynki. (wolą) ................................................................................................................................................................................................... 2. Aż 20% polskich nastolatków ma nadwagę. (otyłych) ................................................................................................................................................................................................... 3. To krem do tłustej cery. (skóra) ................................................................................................................................................................................................... 4. Masz bardzo ładną figurę. (zgrabna) ................................................................................................................................................................................................... 5. Nie jest ani szczupły, ani otyły. (średniej tuszy) ................................................................................................................................................................................................... 6. On nie ma włosów. (łysy) ...................................................................................................................................................................................................

przygotowanie do egzaminu

III Proszę użyć wyrazu podanego w nawiasie i przekształcić zdanie zgodnie z podanym przykładem tak, by nie zmieniło sensu.

21

Telegram: @polskigram

L E KC JA

3 Jak żyjemy?

lekcja

3 SŁOWNICTWO 1

Proszę połączyć pojęcie z właściwym opisem:

0. pracodawca

a) osoba, która daje pracę b) plany dotyczące urodzenia dziecka

1. plany macierzyńskie 2. dane osobowe 3. urlop 4. bezrobotny 5. emerytura 6. renta 7. zatrudnienie 8. związki zawodowe

c) pieniądze otrzymywane co miesiąc przez osobę, która zakończyła pracę d) osoba bez pracy e) pieniądze, które otrzymuje osoba niezdolna do pracy f) czas wolny od pracy – ma do niego prawo każdy, kto podpisał umowę o pracę już po pierwszym miesiącu od podjęcia obowiązków zawodowych g) informacje dotyczące nazwiska, miejsca zamieszkania, wieku, wykształcenia, itp. h) praca i) organizacje społeczne pracowników – bronią ich wspólnych interesów socjalnych i ekonomicznych

22

Telegram: @polskigram

GRAMATYKA 2

lekcja

3

Proszę przekształcić zdania według podanego przykładu:

0. Dwaj mężczyźni wchodzą do biura. Chcą rozmawiać z dyrektorem.

Dwóch mężczyzn wchodzi do biura. Chce rozmawiać z dyrektorem. ………………………………………………………………………………………………………………………………...……………

Dwóch mężczyzn weszlo do biura. Chcialo rozmawiać z dyrektorem. ………………………………………………………………………………………………………………………………...…………… 1. To mieszkanie wynajmują trzej studenci. Każdy ma swój pokój. ………………………………………………………………………………………………………………………………...…………… ……………………………………………………………………………………………………………………………...………………

2. Jest poniedziałek rano, zwykle o tej porze w urzędzie pracy jest już sporo zainteresowanych. Tymczasem tylko czterej bezrobotni szukają ofert pracy. ………………………………………………………………………………………………………………………………...…………… ……………………………………………………………………………………………………………………………...……………… 3. Trzej pracownicy rozpoczynają strajk głodowy. Rozmowy z dyrekcją nie przyniosły żadnego rezultatu. …………………………………………………………………………………………………………………………………...………… …………………………………………………………………………………………………………………………………...………… 4. Dwaj przedstawiciele związków spotykają się na zebraniu załogi. Przedstawiają propozycje zmian. ……………………………………………………………………………………………………………………………………...……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………...……… 5. Trzej cudzoziemcy zapisują się na kurs języka polskiego. Chcą podjąć pracę w naszym kraju. ……………………………………………………………………………………………………………………………………...……… ………………………………………………………………………………………………………………………………………...…… 6. Tylko czterej uczniowie z tej klasy korzystają ze stołówki szkolnej. ……………………………………………………………………………………………………………………………………...……… ………………………………………………………………………………………………………………………………………...…… 7. Dwaj respondenci odpowiadają, że mają własne mieszkanie. Reszta pytanych mówi, że musi coś wynajmować. ……………………………………………………………………………………………………………………………………...……… ……………………………………………………………………………………………………………………………………...……… 8. Trzej panowie w rozmowie z dziennikarką przyznają, że chętnie opiekują się dziećmi. Reszta nie podziela ich entuzjazmu. ……………………………………………………………………………………………………………………………………...……… …………………………………………………………………………………………………………………………………...…………

23

Telegram: @polskigram

3

Proszę uzupełnić tabelę rzeczownikami w mianowniku liczby pojedynczej lub mnogiej. liczba pojedyncza

liczba mnoga

student dyrektorzy mężczyźni artysta przedstawiciel informatycy

lekcja

3

cudzoziemiec respondenci

4

8-11

Proszę wysłuchać dialogów i określić, która z osób jest zadowolona, a która niezadowolona ze swojej sytuacji materialnej. jest zadowolony / zadowolona

jest niezadowolony / niezadowolona

Ewa, lat 32, nauczycielka muzyki

Piotr, lat 26, informatyk

Edward, lat 44, górnik

Paulina, lat 17, uczennica

5

Proszę użyć właściwej formy liczebnika.

dwie (2) córki i ................ pięciu (5) synów. 0. Mam ............ 1. Moi ................ (2) synowie chodzą jeszcze do szkoły. 2. ................ (5) studentów przyszło na wykład. 3. Epidemia grypy powoduje, że dziś do biura nie przyszło ................ (7) pracowników! 4. ................ (2) pensje nie wystarczają na życie. 5. ................ (1) renta to za mało, żeby móc wyjechać na wczasy za granicę czy kupić samochód. 6. Mam ................ (3) dzieci i ................ (4) wnucząt. Jestem bardzo szczęśliwą mamą i babcią. 7. Statystyczna Polka chciałaby mieć ................ (2) dzieci. 8. Pracuję ................ (5) dni w tygodniu.

24

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

Podany niżej tekst proszę uzupełnić formami w stopniu wyższym.

większe (duży)0 mieszkanie. W ubiegłym roku urodził nam się syn. Nasze Postanowiłem kupić .................. mieszkanie zrobiło się nagle za małe. Było coraz ....................... (mało)1 miejsca, dlatego zdecydowaliśmy się z żoną na zamianę. Niestety, większe mieszkanie jest też znacznie .................... (drogie)2. Poza tym, te mieszkania, które nam się podobają, są dużo .................... (daleko)3 od centrum. Chcielibyśmy znaleźć coś, co jest ............... (blisko) 4. To wszystko jest ....................... (trudny)5, niż myśleliśmy.

II

lekcja

3

Proszę wybrać odpowiedni aspekt czasownika.

Wczoraj (dostawałem, dostałem) 0 nową pracę. Dzisiaj (przychodziłem, przyszedłem)1 pierwszy raz do nowego biura i (poznawałem, poznałem)2 swoich nowych kolegów. Szef (mówił, powiedział)3, że (będę dostawać, dostanę)4 laptopa i telefon komórkowy do dyspozycji. Codziennie (będę dzwonił, zadzwonię)5 do klientów, czasami też (będę jeździć, pojadę)6 do nich, jeżeli to będzie koniecznie. Codziennie (będę zaczynał, zacznę)7 o ósmej i (będę wychodził, wyjdę)8 o szesnastej. Jestem z tego bardzo zadowolony, bo trzy miesiące temu (rodził się, urodził się)9 mój syn i chciałbym spędzać z nim więcej czasu. Moja poprzednia praca była bardzo absorbująca, często (zostawałem, zostałem)10 w pracy do ósmej.

III Proszę zapytać o podkreśloną część zdania zgodnie z podanym przykładem.

1. Maria dowiedziała się o strajku z internetu. – .................. Maria dowiedziała się o strajku? – Z internetu. 2. Wiele kobiet decyduje się na urlop macierzyński. – ................. ........................... decyduje się wiele kobiet? – Na urlop macierzyński. 3. Pracuję dodatkowo, żeby móc opłacić synowi lekcje tenisa. – ............................................................. pracujesz? – Żeby móc opłacić synowi lekcje tenisa. 4. W przyszłym roku moja mama idzie na emeryturę. – .................. twoja mama idzie na emeryturę? – W przyszłym roku. 5. Studenci dostali stypendium. – .................. dostali studenci? – Stypendium.

przygotowanie do egzaminu

Przykład: Pracownicy chcą rozmawiać z dyrektorem. Z kim chcą rozmawiać pracownicy? – .................. – Z dyrektorem.

25

Telegram: @polskigram

L E KC JA

4 Żyć za granicą

lekcja

4

GRAMATYKA 1

Proszę przeczytać poniższe dane, a następnie odpowiedzieć na pytania.

Bogusław Bagietka: • wiek – 48 lat • szkoła – 12 lat • studia – 5 lat • żona – od 18 lat ta sama • dzieci – córka 16 lat, syn 10 lat • praca – od 24 lat ta sama • wakacje za granicą: Bułgaria – 30 lat temu, Grecja – 5 lat temu • szpital – 6 lat temu

0. Przed iloma laty urodził się pan Bagietka?

Przed czterdziestoma ośmioma laty. ........................................................................................................

1. Przez ile lat chodził do szkoły?

........................................................................................................

2. Jak długo studiował?

........................................................................................................

3. Od ilu lat jest żonaty?

........................................................................................................

4. Przed iloma laty urodziły się jego dzieci?

........................................................................................................

5. Od jak dawna pracuje?

........................................................................................................

6. Przed iloma laty był w Bułgarii?

........................................................................................................

7. Kiedy ostatnio był w Grecji?

........................................................................................................

8. Od jak dawna nie był za granicą?

........................................................................................................

9. Kiedy leżał w szpitalu?

........................................................................................................

2

Proszę wstawić liczebnik w odpowiedniej formie.

osiemset tysięcy (800 000) osób. 0. W Krakowie mieszka ponad ................................... 1. Wskaźnik inflacji będzie się wahać między ................................... (2) a ................................... (3) procentami. 2. Co najmniej ................................... (400 000) Polaków mieszka na terenie Federacji Rosyjskiej. 3. Na granicy zatrzymano blisko .......................................................... (450) osób podejrzanych o przemyt narkotyków. 4. Polska liczy około ....................................................................... (40 000 000) mieszkańców. 5. W przyszłym tygodniu temperatura spadnie poniżej ................................... (12) stopni Celsjusza. 26

Telegram: @polskigram

SŁOWNICTWO 3

Proszę wybrać właściwą odpowiedź.

0. Cudzoziemiec to: a) osoba innej narodowości, b) osoba, która mieszka w innym kraju. 1. Rodak to: a) osoba tej samej narodowości, b) ktoś z rodziny.

lekcja

4

2. Ojczyzna to: a) dom rodzinny, b) kraj, w którym ktoś się urodził i który jest krajem jego rodaków. 3. Polonia to: a) ludność polskiego pochodzenia przebywająca na emigracji, b) ludność mieszkająca w Polsce. 4. Mniejszość to: a) grupa ludzi innego pochodzenia, która mieszka na terytorium danego państwa, b) grupa ludzi, która mieszka na terytorium danego państwa i która ma mniejsze prawa niż jego rdzenni mieszkańcy. 5. „Upaść na głowę” to znaczy: a) mieć ból głowy, b) podjąć irracjonalną decyzję.

GRAMATYKA 4

Proszę zaznaczyć poprawne wyrażenie.

0. W czasie / Za czasu studiów pracowałam jako kelnerka. 1. Poznałem moją żonę podczas / wtedy studiów. 2. Mieszkam wtedy / właśnie w Nowym Jorku. 3. Pracuję od dawna / odtąd w tej firmie. 4. Na początku nie chciałam mieszkać za granicą, ale potem dostałam świetną ofertę pracy i właśnie / wtedy postanowiłam wyjechać. 5. Nie widziałam mojego kuzyna, odtąd / odkąd wyjechał za granicę. 6. Maria niedawno / od niedawna wyszła za mąż. 7. Od czasu / Od tego czasu mojego wyjazdu za granicę minęło już 10 lat. 8. Minęło już 10 lat, odkąd / odtąd wyjechałam za granicę.

27

Telegram: @polskigram

5 1

Proszę podkreślić poprawną formę czasownika zgodnie z podanym przykładem.

O

d 20 lat mieszkam w Polsce. (Jechałem / Przyjechałem)0 tutaj niedługo po studiach, jako pracownik ambasady francuskiej.

Przez pierwsze 5 lat (mieszkałem / zamieszkałem)1 w Warszawie, ale

potem (dostawałem / dostałem)2 propozycję pracy w krakowskim 5

konsulacie. Nie chciałem wyjeżdżać z Warszawy i długo się (zastanawiałem / zastanowiłem)3. W końcu (decydowałem się / zdecydowałem się)4 na wyjazd. Nie od razu polubiłem Kraków, nikogo

lekcja

4

tam nie (znałem / poznałem)5, a moje mieszkanie było małe i ciemne. (Zastanawiałem się / Zastanowiłem się)6 nawet nad powrotem 10

do Francji, ale właśnie wtedy (znałem / poznałem)7 Piotra. Często (chodziłem / szedłem)8 do Instytutu Francuskiego, żeby (pożyczać / pożyczyć)9 jakąś książkę. Pracowała tam bardzo miła kobieta, Ewa. Kiedyś (spotykałem / spotkałem)10 ją przypadkiem na Rynku, spacerowała z małym chłopcem. (Zapraszałem / Zaprosiłem)11 ich

15

na kawę i lody. Piotr (rodził się / urodził się)12 z zespołem Downa i był uroczym, inteligentnym dzieckiem. Bardzo się zaprzyjaźniliśmy, często (zabierałem / zabrałem)13 go na wycieczki do zoo lub ogrodu botanicznego. Coraz częściej też (spotykałem się / spotkałem się)14 z jego matką. Cóż… Teraz Piotrek jest moim synem, bo 10 lat temu

20

(braliśmy / wzięliśmy)15 z Ewą ślub. I tak (zostawałem / zostałem)16 w Polsce! 6

Proszę wysłuchać nagrania, a następnie uzupełnić poniższe zdania.

12-16 1.

Najpierw mieszkałem w Orleanie, a ............................ przeprowadziłem się do Wyjechałem z Polski w 2000 roku. ......................... Paryża. ............................ było mi ciężko, ale ............................ znalazłem pracę i wszystko zaczęło się układać. 2. W 2001 roku zdałam maturę. Zaraz ............................ wyjechałam na stypendium do Getyngi. Nigdy ............................ nie mieszkałam sama, dlatego było to dla mnie nowe doświadczenie. 3. Od kilku lat mieszkam w Krakowie. ............................ przez jakiś czas mieszkałem w Radomiu, ............................ przeprowadziłem się do Kielc, aż wreszcie znalazłem się tutaj. 4. Kilka lat temu dostałam pracę w Polsce. ............................ na każdy weekend latałam do Amsterdamu, ............................ zdecydowałam się kupić mieszkanie w Warszawie. 5. Od kilkunastu lat mieszkam w USA. ............................ coraz częściej zastanawiam się nad powrotem do Polski. ............................ mógłbym znaleźć pracę w jakiejś firmie – mówię świetnie po angielsku i mam duże doświadczenie.

28

Telegram: @polskigram

7a

Proszę przeczytać tekst, a następnie zaznaczyć właściwą odpowiedź.

na podstawie: www.conquro.pl

Na czym polega outsourcing? Firmy coraz chętniej korzystają z tego modelu zatrudnienia. Nie rekrutują zespołu, nie zatrudniają na umowę o pracę, a szukają innych dróg. Jedną z nich jest zatrudnianie do konkretnych zadań, które wymagają specjalistycznej wiedzy. Dzięki współpracy z agencją outsourcingową firma przerzuca na rekruterów proces doboru odpowiedniego pracownika, a także wszystkie zobowiązania wynikające z samego zatrudnienia – badania, umowy, wypłaty wynagrodzeń. 

na podstawie: Obcokrajowcy w Polsce – kogo zatrudniamy w 2020 najczęściej?, www.conquro.pl

7b

1. Outsourcing jest nowym modelem zatrudnienia, z którego najchętniej korzystają: a) firmy szukające specjalistów, b) specjaliści szukający zatrudnienia. 2. Zadaniem agencji outsourcingowych jest: a) określanie zakresu obowiązków, negocjowanie terminu urlopu, b) rekrutacja, podpisanie umowy i wypłata wynagrodzenia.

W poniższym tekście zostały przedstawione informacje na temat obcokrajowców zatrudnionych w Polsce.

(1) Przyjeżdża do nas coraz więcej pracowników z innych krajów.  Polska stała się ziemią obiecaną nie tylko dla Ukraińców, których jest u nas zdecydowanie najwięcej spośród innych narodowości, bo aż 214 tysięcy. Chętnie pracują dla Polaków także obywatele Białorusi – 25,6 tys. osób oraz Niemiec – ponad 20 tysięcy. Poza tymi trzema, narodowości, których najwięcej mamy w Polsce, to Rosjanie, Wietnamczycy, Hindusi, Włosi, Chińczycy, Brytyjczycy i Hiszpanie. (2) Pracownicy ze wschodu najczęściej pracują na najniższych szczeblach, z kolei imigranci z zachodu coraz częściej obejmują wyższe stanowiska zarządcze, menadżerskie i kierownicze. (3) Największą grupę wszystkich obcokrajowców posiadających zezwolenie na pracę w Polsce stanowią młodzi ludzie w wieku 20–39 lat. Polska to dla nich szansa na diametralną zmianę życia. Dla jednych to kraj, w którym zaczynają zarabiać godziwe pieniądze, dla innych to trampolina do najwyższych stanowisk i ustawienia kariery na całe życie.  (4) Część z nich niebawem pojedzie dalej do krajów zachodnich Unii Europejskiej, gdzie mają jeszcze lepsze perspektywy rozwoju zawodowego i szansę na naprawdę dobre zarobki. Część z nich zdecyduje się jednak na stałą pracę i zamieszkanie w Polsce. Rynek pracy w Polsce przygotował dla nich miejsce. Proszę dokończyć zdania: 1. Obcokrajowcy, którzy najchętniej podejmują pracę w Polsce pochodzą z Ukrainy, .............................................................. ............................................................................ . 2. Prace na najniższych pozycjach najczęściej wykonują ............................................................................., a stanowiska menadżerskie zajmują ............................................................................. . 3. Młodzi obcokrajowcy decydują się na pracę w Polsce, ponieważ ............................................................................................. ............................................. . 4. Część pracowników zza granicy planuje w przyszłości wyjechać do ......................................................................................, ponieważ ............................................................................. .

GRAMATYKA 8

Proszę podkreślić poprawne wyrażenie.

0. Kilka lat temu / Za kilka lat byłam w Grecji. 1. Studiowałam romanistykę przez kilka lat / od kilku lat. 2. Robert zna Kasię od pięciu lat / pięć lat temu. 3. Planuję zostać w Berlinie trzy lata / za trzy lata. 4. Adam zaczął pracować jako dziennikarz w 1988, dziesięć lat później / za dziesięć lat został redaktorem naczelnym gazety. 5. Jolę znam od 1998 roku, ale Adama poznałem rok wcześniej / od roku. 29

Telegram: @polskigram

lekcja

4

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA I

Proszę uzupełnić teksty zgodnie z podanym przykładem (przyimek).

a)

w 0 Austrii od dziesięciu lat. Wyjechała .........1 Polski zaraz .........2 studiach. Moja siostra mieszka ........ Najpierw mieszkała .........3 swojej koleżanki, potem zaczęła pracować .........4 Uniwersytecie Wiedeńskim i przeprowadziła się .........5 własnego mieszkania. b)

lekcja

Na wakacje najchętniej wyjeżdżam .........1 Tatry. Zimą jeżdżę .........2 nartach, a latem chodzę z plecakiem

4

.........3 górach. W zeszłym roku pojechałem .........4 tydzień .........5 morze, ale nie byłem zadowolony, pogoda była brzydka i nudziłem się trochę. c)

do 0 pracy ..........1 granicę. ..........2 Polsce jest coraz więcej możliwości Polacy coraz rzadziej wyjeżdżają .......... znalezienia atrakcyjnej pracy. Bardziej popularne są wyjazdy ..........3 studia i ..........4 staże zagraniczne, aby zdobyć doświadczenie i zwiększyć szanse ..........5 rozwój kariery zawodowej. II

Oto fragment życiorysu Ani Kowalczyk. Proszę go przeczytać i napisać ten życiorys zgodnie z podanym przykładem (czasownik).

2000–2003

• Nauka w liceum ogólnokształcącym w Koszalinie

2003–2008

• Studia na Uniwersytecie Wrocławskim na Wydziale Sinologii

przygotowanie do egzaminu

2009

• Wyjazd na roczne stypendium do Hong-Kongu

2010–2012

• Praca lektora na uniwersytecie w Tajwanie

2013–2017

• Doktorat na Wydziale Orientalistyki Uniwersytetu Warszawskiego

2018–2021

• Praca w polskim konsulacie w Szanghaju.

Od 2000 do 2003 Ania uczyła się w liceum ogólnokształcącym w Koszalinie. 0. ............................................................................................................................................................................................. 1. ............................................................................................................................................................................................. 2. ............................................................................................................................................................................................. 3. ............................................................................................................................................................................................. 4. ............................................................................................................................................................................................. 5. .............................................................................................................................................................................................

30

Telegram: @polskigram

L E KC JA

5 Powtórzenie

1

Proszę wpisać najbardziej użyteczne / najtrudniejsze / nowe wyrażenia i słowa związane z poniższymi tematami. Nauka języków (lekcja 1)

Opis osoby (lekcja 2)

Warunki życia (lekcja 3)

Żyć za granicą (lekcja 4)

użyteczne

trudne dla mnie

nowe

użyteczne

trudne dla mnie

nowe

Idiomy

2 • • • • 3

Które z idiomów z lekcji 1–4 zapamiętał Pan / zapamiętała Pani najszybciej? Dlaczego? lekcja 1: łamać sobie język, mieć w głowie groch z kapustą, siedzieć jak na szpilkach, mieć nerwy ze stali lekcja 2: wyglądać jak milion dolarów, wyglądać jak siedem nieszczęść, wyglądać kwitnąco, tryskać zdrowiem lekcja 3: upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu, wtrącić swoje 3 grosze, ni w pięć, ni w dziewięć, być w siódmym niebie lekcja 4: upaść na głowę, nie mieścić się w głowie, przyjąć kogoś z otwartymi ramionami, stanąć na własnych nogach Proszę napisać zdania z idiomami z ćwiczenia 2, które zapamiętał Pan / zapamiętała Pani najgorzej.

..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 31

Telegram: @polskigram

4

Proszę uzupełnić tabelę.

W jaki sposób się uczę?

lekcja

5

Moje nowe pomysły na naukę

nowych słów:

nowych słów:

powtarzając na głos słówka

robić mapy tematyczne słówek

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

gramatyki:

gramatyki:

robiąc ćwiczenia drylowe

szukać form gramatycznych w tekstach

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

pisać:

pisania:

pisząc dyktanda ortograficzne

pisać konkretne teksty według zasad ich kompozycji

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

mówić:

mówienia:

robiąc tandem z Polakiem / Polką

być bardziej aktywnym / aktywną na lekcjach polskiego

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

rozumieć teksty pisane:

rozumienia tekstów pisanych:

czytając polskie blogi i krótkie artykuły w internecie

robić testy egzaminacyjne

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

rozumieć teksty mówione:

rozumienia tekstów mówionych:

oglądając polskie filmy

słuchając polskich podcastów

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

...........................................................................................................

5

Proszę uzupełnić tabelę. Po lekcjach 1– 4 potrafię: TA K

NIE

NIE JESTEM PEWNY / PEWNA

udzielić komuś rady opisać wygląd osoby wyrazić niezadowolenie wyrazić zadowolenie wyrazić rozczarowanie opowiedzieć o warunkach pracy porównać wybrane sytuacje z życia codziennego w mojej ojczyźnie i w Polsce 32

Telegram: @polskigram

Dodatkowy trening gramatyczny A czy umie Pan / Pani także to? lekcja

5 I

Proszę uzupełnić tekst zgodnie z podanym przykładem. Niektóre przyimki mogą być użyte dwa razy. na   przed   z   za   w   przy   do

0 z panem Jurkiem. Wczoraj po pracy Jurek poszedł ....................1 pocztę. Wszedł Widziałem się ....................

....................2 budynku i stanął .....................3 okienkiem ....................

4

napisem PRZESYŁKI POLECONE. Jurek

stanął .................... panią .................... futrze, która płaciła rachunki ....................7 mieszkanie. Starszy pan sie5

6

dział ....................8 stoliku i adresował kopertę. Kiedy Jurek był już blisko okienka, starszy pan wstał i powiedział: „Przepraszam, ja byłem ....................9 panem!”. Po czym podszedł ..................10 okienka, a Jurek pomyślał: „Ciekawe, jak długo jeszcze będę czekać?”. II

W podanym poniżej tekście proszę wybrać poprawną formę przymiotnika w stopniu wyższym lub najwyższym.

Paweł bardzo lubił być we wszystkim (najlepszy, bardziej dobry)0. W szkole był jednym z (pracowitych, pracowitszych)1 uczniów. Lubił dostawać (wyższe, najwyższe)2 oceny, a gdy ich nie dostawał, był (najbardziej nieszczęśliwą, bardziej nieszczęśliwą)3 osobą na świecie. Powtarzał sobie wtedy: „Może nie jestem (najmądrzejszy, mądrzejszy)4 niż inni, ale na pewno jestem (najszybszy, bardziej szybki)5 w bieganiu, mam (bardziej bogatych, najbogatszych)6 rodziców, a mój brat jest (najbardziej gruby, najgrubszy)7 ze wszystkich w szkole. W liceum nie było inaczej, dopiero na studiach Paweł się zmienił. Poznał dziewczynę, która jego zdaniem była (piękniejszą, najpiękniejszą)8 kobietą świata. Pisał do niej (romantyczne, najbardziej romantyczne)9 listy na świecie, kupował (najbardziej drogie, najdroższe)10 prezenty. Ale ona powiedziała, że go nie kocha.

III W podanym poniżej tekście proszę wybrać poprawną formę. Polacy śpią (najdłużej, najdłuższy)0 na świecie. (Statystycznym, Statystyczny)1 Polak śpi 7 godzin 31 minut. Rezultaty badań są (zaskakująco, zaskakujące)2. Przede wszystkim okazało się, że ludzie śpią (krócej, krótszy)3 niż 8 godzin na dobę. Ogólnoświatowa średnia to 7 godzin i 10 minut. (Najmniej, Najmniejsze)4 śpią Malezyjczycy – tylko 6 godzin 49 minut. (Najlepsze, Najlepiej)5 rezultaty mają Polacy i mieszkańcy Beneluksu – aż 7 godzin 31 minut. (Młodo, Młodzi)6 ludzie śpią dłużej niż starsi, kobiety dłużej niż mężczyźni, a członkowie rodzin – dłużej niż ludzie (samotnie, samotni)7. Ale (wszystko, wszyscy)8 mają wspólną cechę – (ranie, rano)9 potrzebują (głośnego, głośno)10 budzika.

33

Telegram: @polskigram

IV Proszę przekształcić poniższe zdania, wykorzystując podane słowa. 0. Studenci nie byli obecni na zajęciach. było

Studentów nie b‌yło na zajęciach. ...........................................................................................................................................................

1. Interesuję się językami obcymi. lubię

...........................................................................................................................................................

2. Grupa pierwsza napisała test lepiej niż druga. od

...........................................................................................................................................................

3. Proszę napisać tekst argumentacyjny!

lekcja

5

niech państwo

...........................................................................................................................................................

4. Anna to świetna lektorka. jest

...........................................................................................................................................................

5. Nie wiem, kto to jest. znam

...........................................................................................................................................................

6. Mój brat ma 28 lat, a ja 23. młodszy

...........................................................................................................................................................

7. Uczymy się polskiego od dwóch lat. temu

...........................................................................................................................................................

8. Do sali weszło pięcioro ludzi. pięć

...........................................................................................................................................................

9. Dwaj studenci przygotowywali się do egzaminu. dwóch

...........................................................................................................................................................

10. Mam trzech braci i jedną siostrę. rodzeństwa

...........................................................................................................................................................

11. Mam syna i córkę. dzieci

V

...........................................................................................................................................................

Proszę uzupełnić tekst poprawną formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem (odmiana przymiotników i rzeczowników).

Wielkiej .................... Brytanii (Wielka Brytania)0 – społeczność narodowości polskiej, zamieszkująca Polonia w .................... .................... (terytorium)1 Wielkiej Brytanii. W 2018 r. Office for National Statistics oszacował liczbę Polonii mieszkającej na terenie Wielkiej Brytanii na 905 000 .................... (osoba)2, w tym 832 000 osób urodzonych w .................... (Polska)3. Według statystyk brytyjskiego urzędu statystycznego, Polki w Wielkiej Brytanii rodzą rocznie 23 .................... (tysiąc)4 dzieci. Polacy to pierwsza pod względem liczebności grupa narodowościowa imigrantów w Wielkiej Brytanii, a .................... .................... (język polski)5 to drugi co do popularności język w Anglii i trzeci w Wielkiej Brytanii (po angielskim i walijskim). Największe .................... .................... (ośrodek emigracyjny)6 to: Birmingham, Bradford, Edynburg, Glasgow, Londyn (około 110 tys.), a następnie miasta Manchester oraz Peterborough (około 24 tys.). Polonię brytyjską można datować od powstania listopadowego 1830 r., kiedy to do Londynu dotarła pierwsza polska .................... .................... (emigracja polityczna)7. na podstawie: wikipedia.org, Polonia w Wielkiej Brytanii

34

Telegram: @polskigram

L E KC JA

6 Muszę załatwić kilka spraw

SŁOWNICTWO 1a Proszę połączyć wyrażenia z kolumny A z wyrażeniami z kolumny B tak, by utworzyły zdania. A

B

0. Firmę (podmiot gospodarczy) można zarejestrować

a) można w urzędzie pocztowym.

1. Napis Wstęp wzbroniony!

b) w urzędzie miasta.

2. Nadać paczkę lub wysłać list

c) oznacza, że nie wolno wchodzić.

3. W urzędzie miasta

d) Wpłaty i wypłaty.

4. Formularz

e) można wypełnić.

5. Rachunek można zapłacić w okienku

f ) można się zameldować.

1b Proszę wysłuchać nagrania i uzupełnić brakujące fragmenty dialogów.

17-20 Dialog 1 – Chciałam się ..................................., czy wystarczy, kiedy pokażę prawo jazdy. Nie mam przy sobie paszportu. – Nie, niestety, prawo jazdy nie .................................., potrzebny jest paszport. Dialog 2 – Co muszę .................................., jeśli chcę zarejestrować samochód? – Musi pan .................................. ten formularz i pójść do pokoju 302. Dialog 3 – Przepraszam, czy .................................. wejść? Mam pytanie. – Tak, oczywiście, proszę bardzo. Proszę ..................................... . W czym mogę panu pomóc? Dialog 4 – Jestem obcokrajowcem i prawie od miesiąca mieszkam u przyjaciółki. Chciałbym zapytać, kiedy muszę się zameldować, czy to .............. ...............................? – Jak najszybciej, najlepiej ........................... dziś, bo ma pan trzydziestodniowy termin od momentu przyjazdu do Polski. 1c Proszę dopisać ciąg dalszy dialogów z ćw. 1b (każdorazowo jedno pytanie i odpowiedź). Przykład: Dialog 1 – A może dowód osobisty wystarczy? – Niestety nie. 35

Telegram: @polskigram

2a Proszę przeczytać nazwy i dane teleadresowe urzędów i zdecydować, czy poniższe zdania są prawdziwe.

Siedziba władz Urzędu Miasta Lublin: 20-109 Lublin, pl. Króla Władysława Łokietka 1 Biuro Obsługi Mieszkańców: tel. 81 466 1000, fax 81 466 1001

Urząd Celny w Przemyślu Oddział Celny w Przemyślu

lekcja

6

Dane teleadresowe: Adres: ul. Ofiar Katynia 26, 37-700 Przemyśl  telefon: (+48) 16 675 90 02, fax: (+48) 16 675 90 06 e-mail: [email protected]

Urząd Miasta Poznania pl. Kolegiacki 17, 61-841 Poznań telefon centrali 61 646 33 44 [email protected]

Urząd Skarbowy Kraków-Nowa Huta os. Bohaterów Września 80 31-621 Kraków tel. centrala: 12 681 70 00 tel. sekretariat: 12 681 77 07 fax: 12 647 92 22 e-mail: [email protected]

Urząd Pocztowy – Szczecin 5 al. Wyzwolenia 70 71-507 Szczecin +48 91 422 60 15

Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie Siedziba główna: ul. Młynarska 16, 01-205 Warszawa, tel. 22 578 44 00 dodatkowa: ul. Erazma Ciołka 10a, 01-402 Warszawa, tel. 22 532 22 00 e-mail: [email protected]

0. Urząd Celny w Przemyślu znajduje się na ulicy Ofiar Katynia.

P/N

1. Jedna z dzielnic Krakowa to Nowa Huta.

P/N

2. UM w Poznaniu znajduje się na alei Kolegiackiej.

P/N

3. Piąty oddział poczty w Szczecinie jest na alei Wyzwolenia.

P/N

4. Obie siedziby WUP są w Warszawie na tej samej ulicy.

P/N

5. W Lublinie jest ulica Króla Władysława Łokietka.

P/N

6. Jedna z siedzib WUP znajduje się na ul. Erazma Ciołka.

P/N

7. US dla mieszkańców Nowej Huty jest na osiedlu Bohaterów Września.

P/N

8. Adres e-mailowy UC i US kończy się na „mf.gov.pl”.

P/N

9. Do UM można zadzwonić.

P/N

10. Przemyśl i Poznań mają taki sam kod pocztowy.

P/N

36

Telegram: @polskigram

2b Kto i w którym urzędzie z ćw. 2a załatwia jaką sprawę? Proszę uzupełnić informacje podanymi w ramce frazami i nazwami urzędów. Uwaga! Dwie frazy z ramki nigdzie nie pasują. daje ogłoszenie z ofertą pracy   chce wysłać jej paczkę z prezentem urodzinowym chce zapłacić cło   pytają o potrzebne dokumenty   szuka oferty pracy zdaje egzamin na prawo jazdy   składa deklarację podatkową PIT   chce ochrzcić dziecko

daje ogłosz‌enie z ofertą pracy w Wojewódzkim Urzędzie Pracy 0. warszawianin, właściciel firmy – .................................................................................................................................................... 1. bezrobotny z okolic Warszawy – ................................................................................................................................................... 2. krakowianka zameldowana w Nowej Hucie – . ............................................................................................................................ 3. przemyślanin, właściciel firmy transportowej – .......................................................................................................................... 4. poznanianin i poznanianka, którzy chcą wziąć ślub – ............................................................................................................... 5. szczecinianin, którego żona pracuje w Berlinie – . ...................................................................................................................... A jakie sprawy może załatwiać mieszkaniec / mieszkanka Lublina? ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 3a Co oznaczają te skróty?

3b Co oznaczają te skróty?

i .... c a 0. ul. – u l ....

Ubezpiecz‌eń Społecznych 0. ZUS – Zakład ...............................

1. os. – o s i .... .... .... e

1. UM – Urząd ...............................

2. pl. – p .... .... c

2. US – ............................... Skarbowy

3. nr – n .... .... .... r

3. GUS – Główny ............................... Statystyczny

4. al. – a l .... .... a

4. NIP – Numer ............................... Podatkowej 5. PESEL – Powszechny ............................................ System Ewidencji Ludności 3c Co oznaczają poniższe skróty? Proszę połączyć początki wyrazów z odpowiednimi zakończeniami.

5. św. – ś w i .... .... y

3d Proszę rozwinąć poniższe skróty.

przyk‌ład 0. np. – na . ................................................................................... 1. jw. – jak . ...................................................................................

początki wyrazów: ubie   zo   po   ro   imie   dni urodzo   wojewódz   zamieszka   k   g

2. itd. – i tak ................................................................................. 3. itp. – i tym ............................................................................... 4. br. – bieżącego . .......................................................................

zakończenia wyrazów:

5. m.in. – między ........................................................................

gły   k   a   nia   ny   ły mina   oło   two   bacz   wiat

6. tj. – to ....................................................................................... 8. tzn. – to ....................................................................................

ubiegły 0. ub. – ................................................

9. ww. – wyżej . ............................................................................

1. r. – ...................................................

10. cdn. – ciąg dalszy ....................................................................

2. zob. – .............................................. 3. im. – ................................................ 4. dn. – ................................................ 5. ur. – ................................................. 6. pow. – ............................................. 7. zam. – ............................................. 8. gm. – ............................................... 9. k. – .................................................. 10. woj. – ..............................................

7. tzw. – tak ..................................................................................

z am .

w oj .

cdn.

3e Proszę uzupełnić zdania odpowiednim skrótem.

ub. roku. 0. Pismo wysłałam do urzędu już w .......... 1. Franciszek Drozd, .......... 17 lipca 2009 .......... . 2. .......... w Krzyśkowie .......... Ciepłowic. 3. Przesyłam także naszą ofertę (.......... załącznik). 4. Na pierwszym piętrze można załatwić sprawy związane z meldunkiem, podatkami od nieruchomości .......... . 5. Na końcu odcinka serialu można zobaczyć napis: .......... . 37

Telegram: @polskigram

lekcja

6

GRAMATYKA 4a Proszę wybrać poprawną formę podanych wyrazów. 0. Byliśmy wczoraj w urzędzie / urzędem / urząd miasta. 1. W zeszłym tygodniu biegałem po urzędach / urzędami / urzędów. 2. W niedzielę urzędów / urzędach / urzędy są nieczynne. 3. Nie pamiętasz adresu urzędzie / urzędy / urzędu pracy? 4. Muszę załatwić kilka spraw w urzędzie / urzędy / urzędu miasta. lekcja

6

5. Na parkingu przed urzędzie / urzędem / urząd skarbowym nie było wolnych miejsc. 6. Projekt ten udał się dzięki nowemu urzędzie / urzędem / urzędowi pracy. 7. Mam ręce pełne roboty przez te wszystkie urzędami / urzędów / urzędy! 8. Byłam w zeszłym tygodniu w różnych urzędami / urzędów / urzędach. 9. Dzięki sprawnie działającym urzędom / urzędach / urzędem nie trzeba czekać w kolejce. 10. Urząd / Urzędem / Urzędu miasta jest w samym centrum. 4b Proszę użyć podanych wyrazów w odpowiedniej formie. 1. urząd a) Mój znajomy pracuje w ........................... miasta. b) W ........................... (liczba mnoga) często są kolejki. c) Muszę iść jutro do ........................... skarbowego. d) ........................... pracy oferują bezrobotnym różne dodatkowe kursy i szkolenia. e) Byliśmy już w kilku ........................... w Polsce. 2. mąż a) Rozmawiałeś już z jej .....................? Jest bardzo sympatyczny. b) Pani Wiesia miała w życiu dwóch ..................... . c) Ona nigdy nie opowiada o swoim ..................... . d) W zeszłym roku Anka wyszła za ..................... za Staszka. e) Marta jest w separacji ze swoim ..................... już od dwóch lat. 3. wąż a) Boisz się .....................? (liczba mnoga) b) Nigdy nie dotknę żadnego .....................! c) Jacek pasjonuje się ..................... – może o nich opowiadać godzinami! d) Miałam dzisiaj koszmarny sen – śniły mi się .....................! e) W niedzielę rano oglądaliśmy w telewizji program o .................... . (liczba mnoga) 4. ząb a) Od rana bolą mnie ..................... . b) Nie mam już ani jednego ................................ mądrości. Dentysta wyrwał mi wszystkie. c) Z tym ..................... coś jest nie w porządku, boli mnie od wczoraj. d) Trzeba myć …………………. po każdym posiłku? e) Dzieci nie lubią myć ................................, bo to nudne. 5. dąb a) ................................ Bartek to jeden z najstarszych ................................ (liczba mnoga) w Polsce. b) W tym lesie rośnie dużo pięknych ................................ (liczba mnoga). c) Odpoczywali w parku, usiedli na ławce w cieniu starego ................................ . d) Na ................................ rosną żołędzie. e) W centrum miasta znajduje się ogromny park ze wspaniałymi, stuletnimi ................................ (liczba mnoga). 38

Telegram: @polskigram

5a Proszę wybrać poprawną formę wyrazu imię. 0. Jakie imiona / imienia / imię noszą pani rodzice? 1. W imieniu / imiona / imienia dyrekcji zapraszam do wypełnienia naszej ankiety. 2. W Poznaniu jest Uniwersytet imię / imionami / imienia Adama Mickiewicza. 3. W kościele wierni żegnając się, mówią „W imiona / imion / imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen”. 4. Małgorzata Szumowska wyreżyserowała film pt. „W imię / imionami / imionach”.

lekcja

6

5. Nazwijmy rzeczy po imieniu / imię / imionami. 6. Nie zna nawet jej imienia / imię / imionami. 7. Przedstawił się z imię / imionach / imienia i nazwiska. 8. Proszę mi mówić po imieniu / imion / imionami. 9. Dziękuję bardzo w imionach / imię / imieniu rodziców. 10. Podniosła głowę na dźwięk swojego imię / imiona / imienia. 5b Proszę uzupełnić zdania wyrazem imię w odpowiedniej formie. imię   imiona   imię   imienia   imieniu   imion imię   imiona   imię   imienia   imię   imię

imię 0. Jak masz na ................? 1. Ewa to piękne .................... . 2. Inne piękne ................................ to Barbara i Henryk. 3. Moja mama i moja bratowa mają tak samo na .............................. . 4. Mój brat ma tak samo na ................................ jak mój tata. 5. Chodził do szkoły ................................ Wisławy Szymborskiej. 6. Czy wiesz, co znaczy wyrażenie „dobre ................................”? 7. Masz dwa ................................? 8. Mam tylko jedno ................................, nie mam drugiego ................................ 9. Nie pamiętam ................................ moich pradziadków. 10. Dziękuję bardzo w .............................. swoim i całej mojej rodziny. 5c Proszę uzupełnić zdania wyrazem ramię w odpowiedniej formie.

ramię broń!”. 0. W wojsku żołnierze słyszą komendę: „Na ................ 1. Niosłem wczoraj ciężką torbę z dokumentami i dzisiaj boli mnie .......................................... . 2. Bolą mnie .......................................... – pomagałem wczoraj córce w przeprowadzce. 3. Szedł do urzędu z duszą na .......................................... – nie wiedział, co go tam czeka. 4. Urzędnik wzruszył .......................................... . 5. Matka mocno trzymała dziecko w .......................................... .

39

Telegram: @polskigram

6a Proszę uzupełnić dialogi pytaniami. W pytaniach proszę użyć konstrukcji mieć + bezokolicznik. 0.

4.

– Nie umiem wypełnić tego formularza po polsku.

– Nie wiem, jak się programuje ten dekoder.

Mam ci pomóc – ...............................................................................................? – Tak, proszę pomóż mi.

– Tak, proszę, pokaż mi.

1.

5.

– Bolą mnie plecy od tego siedzenia przy komputerze.

– Nie wiem, czy Maciek pójdzie z nami w sobotę do kina. Może nie ma czasu.

– ...............................................................................................? lekcja

6

– ...............................................................................................?

– O tak, proszę, zrób mi masaż!

– .............................................. i ..............................................? – Tak, proszę, zadzwoń, ale koniecznie jeszcze dzisiaj!

2. – Nie jestem pewien, czy dobrze przetłumaczyłem ten tekst. – ...............................................................................................? – Tak, proszę, sprawdź go. 3. – Nie wiemy, czy poradzimy sobie z przygotowaniem tej imprezy. – ...............................................................................................? – Tak, pomóżcie nam, jeśli macie czas w sobotę przed południem.

6b Proszę napisać 2 minidialogi podobne do tych z ćw. 6a, używając struktury „mieć + bezokolicznik”. ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... .......................................................................................................

7a Proszę ułożyć zdania, używając podanych wyrazów w odpowiedniej formie. Proszę także zwrócić uwagę na interpunkcję. 0. nie – znosić (ja, czas teraźniejszy) – papierkowa – robota

Nie znoszę papierkowej roboty! .....................................................................................................................................................................................................................

1. nie – wiedzieć (ja, czas teraźniejszy) – gdzie – być – urząd – miasto ..................................................................................................................................................................................................................... 2. przepraszać (ja, czas teraźniejszy) – mieć (ja, czas teraźniejszy) – kilka – pytanie ..................................................................................................................................................................................................................... 3. musieć (my, czas teraźniejszy) – dzisiaj – załatwić – kilka – sprawa – a – mieć (my, czas teraźniejszy) – mało – czas ..................................................................................................................................................................................................................... 4. widzieć (ja, czas teraźniejszy) – że – mieć (ty, czas teraźniejszy) – ręka (l. mnoga) – pełna (l. mnoga) – robota ..................................................................................................................................................................................................................... 5. chcieć (ja, czas przeszły) – się dowiedzieć – który – formularz – mieć (ja, czas teraźniejszy) – wypełnić ..................................................................................................................................................................................................................... 6. wieczór – mieć (ja, czas teraźniejszy) – jeszcze – dużo – papierkowa – robota ..................................................................................................................................................................................................................... 7. prawo – jazdy – nie – wystarczyć (czas teraźniejszy) – potrzebny – być – paszport ..................................................................................................................................................................................................................... 8. to – nie – zająć (czas przyszły) – dużo – czas – załatwić (my, czas przyszły) – to – od – ręka ..................................................................................................................................................................................................................... 9. chcieć (ja, tryb przypuszczający) – uzyskać – karta – czasowy – pobyt ..................................................................................................................................................................................................................... 10. wiedzieć (ja, czas teraźniejszy) – że – móc (forma bezosobowa) – to – załatwić – od – ręka ..................................................................................................................................................................................................................... 40

Telegram: @polskigram

7b Proszę ułożyć pytania, używając podanych wyrazów w odpowiedniej formie i kolejności. Proszę także zwrócić uwagę na interpunkcję. 0. w – co – móc (ja) – pan / pani – pomóc

W cz‌ym mogę panu / pani pomóc? ..................................................................................................................................................................................................................... 1. załatwić – co – być – potrzebny – żeby – ta – sprawa ..................................................................................................................................................................................................................... 2. kolejność – w – jaka – to – załatwić (my) ..................................................................................................................................................................................................................... 3. czy – najpierw – wypełnić – formularz – czy – zapłacić – mieć (ja)

lekcja

..................................................................................................................................................................................................................... 4. po – czy – wypełnić – ten – formularz – angielski – móc (ja) ..................................................................................................................................................................................................................... 5. pan / pani – czy – mieć (ja) – pomóc ..................................................................................................................................................................................................................... 6. imię – czy – móc (my) – sobie – po – mówić ..................................................................................................................................................................................................................... 7. czy – załatwić – móc (ja) – ta – od – ręka – sprawa ..................................................................................................................................................................................................................... 8. być (one) – gdzie – wzór (liczba mnoga) – wypełnienie – prawidłowe – formularz ..................................................................................................................................................................................................................... 9. móc (ja) – tu – czy – zapłacić – telefon – za ..................................................................................................................................................................................................................... 10. móc (forma bezosobowa) – czy – zapłacić – kredytowy – karta ..................................................................................................................................................................................................................... 7c Proszę wybrać 5 pytań z ćw. 7b i na nie odpowiedzieć. Przykład:

–..................................................................................................................................................................................................................... W cz‌ym mogę panu / pani pomóc? – Szukam wzorów prawidłowego wypełniania formularzy. ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................................................

41

Telegram: @polskigram

6

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

Proszę uzupełnić tekst zgodnie z podanym przykładem.

urzędu (urząd)0. Biurokracja! Już na samą myśl o tym słowie nie mam ochoty iść do żadnego ................. W ................ (urząd – liczba mnoga)1 często są kolejki, trzeba czekać, wypełniać formularze, a ja nie znoszę papierkowej roboty! A już w ogóle nie wyobrażam sobie, że można pracować w ........................ (urząd)2. Ja w ogóle nie chcę mieć nic wspólnego z żadnym ............................. (urząd)3. To trzeba przesłać do jednego ............................... (urząd) 4, a tamto do drugiego... Ko-

lekcja

6

munikacja między różnymi .................................. (urząd)5 też często nie jest najlepsza... choć, z drugiej strony, urząd .............................. (urząd)6 nierówny. Ale, zostawmy już ten temat, porozmawiajmy o wakacjach!

II

Oto plan Katarzyny na najbliższy tydzień. Proszę napisać zdania informujące o tym, co zaplanowała na poszczególne dni tygodnia.

poniedziałek

wtorek

środa

pójść do urzędu skarbowego po formularz

odebrać prawo jazdy

wypełnić formularz dla urzędu skarbowego

czwartek

piątek

zadzwonić do załatwić kilka spraw na urzędu miasta i zapłacić za uniwersytecie telefon

sobota wysłać formularz do urzędu skarbowego

niedziela

WOLNA!!!

Katarzyna pójdzie do urzędu skarbowego po formularz 0. W poniedziałek ............................................................................................................................................................ . 1. We wtorek ..................................................................................................................................................................... .

przygotowanie do egzaminu

2. W środę ......................................................................................................................................................................... . 3. W czwartek ................................................................................................................................................................... . i ....................................................................................................................................................................................... . 4. W piątek ........................................................................................................................................................................ . 5. W sobotę ....................................................................................................................................................................... .

III Proszę zapytać o podkreśloną część zdania zgodnie z podanym przykładem.

Kiedy muszę to zrobić? 0. – ............. – Musi to pani zrobić jak najszybciej! 1. – Przepraszam, nie wiem, ............................... formularz mam wypełnić. – Proszę wypełnić ten formularz. 2. – Do ............................... pokoju muszę pójść? – Proszę pójść do pokoju nr 203. 3. – Przepraszam, ............................... oznacza napis „Wstęp wzbroniony”? – Ten napis oznacza, że nie wolno wchodzić. 4. – Nie wiem, jak wypełnić ten formularz. – Przepraszam, nie dosłyszałem. ..................... nie wiesz?

42

Telegram: @polskigram

7

L E KC JA

Usługi SŁOWNICTWO 1

Proszę połączyć nazwy zakładów usługowych (kolumna A) z rodzajem świadczonych przez nie usług (kolumna B).

A

B

e

0. fryzjer

a) naprawa samochodów

1. zakład krawiecki

b) wróżenie z kart, przepowiadanie przyszłości

2. szewc

c) czyszczenie ubrań

3. warsztat samochodowy

d) zakładanie alarmów

4. ksero

e) strzyżenie i farbowanie włosów

5. usługi fotograficzne

f) naprawa obuwia

6. astrologia i wróżby

g) wykonywanie kserokopii

7. systemy alarmowe

h) odnawianie mebli

8. tapicer

i) szycie ubrań

9. pralnia chemiczna

j) przygotowywanie posiłków na zamówienie

10. catering

k) robienie zdjęć

2

Proszę przeczytać wypowiedzi dziesięciu osób. Czyja usługa jest im potrzebna? krawiec   fryzjer   hydraulik   kosmetyczka   astrolog   mechanik szewc   notariusz   tłumacz   informatyk   tapicer

informatyka 0. Sieć komputerowa w naszej firmie nie działa. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 1. Pękła mi rura i zalało całą łazienkę. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 2. Złamałam obcas w moich ulubionych butach. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 3. Chciałbym poznać swoją przyszłość. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 4. Dostałam już dokumenty, ale są po niemiecku, a ja znam tylko angielski. Ta osoba potrzebuje ................................ . 5. W drodze do Łodzi zepsuł mi się samochód. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 6. Mój dziadek chce podarować mi swój dom. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 7. Chciałabym zmienić kolor włosów. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 8. Dostałam od babci piękną, starą, niestety trochę zniszczoną kanapę. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 9. Widziałam na zdjęciu świetną spódnicę, ale nie można jej kupić. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 10. Używałam już różnych kremów, ale nie widzę efektów. Ta osoba potrzebuje .............................................. . 43

Telegram: @polskigram

lekcja

7

GRAMATYKA 3

Proszę wstawić podane rzeczowniki w odpowiedniej formie.

znajomych . (znajomy) 0. Paweł ma wielu ......................... 1. Nie znam ............................. ................................... . (Jerzy Połaniecki) 2. Manuela jest ............................. mojej siostry. (znajoma) 3. Opiekowałem się psem .............................., kiedy byli na urlopie. (Ostrowscy)

lekcja

7

4. Jutro jest film z Anną i Agnieszką ...................................... – obie są znanymi aktorkami. (Nawrockie) 5. To jest dom ............................., moich sąsiadów. (Rudzcy) 6. Lekarz przyjmuje ............................. od 9.00 do 14.00. (chorzy) 7. Spotykam się ze ............................. w każdą sobotę. (znajomi) 8. Zaprosiłam ........................................ na obiad. (Dobrowolscy) 9. Pielęgniarka zaprowadziła ............................. na badania. (chory) 10. Kiedy nastąpiła awaria, .................................. musieli wysiąść z pociągu. (podróżni) 4

Proszę ułożyć zdania z podanych wyrazów.

0. kupić / prezent / Jerzy

Kupiłam Jerzemu prezent. .................................................................................................................................... 1. nie oglądać / sztuka / Głowacki .................................................................................................................................... 2. obejrzeć / wywiad / Michalczewski .................................................................................................................................... 3. wysłać / kartka świąteczna / Pawłowscy .................................................................................................................................... 4. dużo czytać / o / Wyspiański .................................................................................................................................... 5. nie lubić / wiersze / Słowacki .................................................................................................................................... 5

Proszę uzupełnić tekst zgodnie z podanym przykładem.

od 0 fryzjera. Wysiadłam ........1 Było już ciemno, kiedy wracałam ........ taksówki, chciałam otworzyć drzwi i nagle zorientowałam się, że nie mam kluczy! Zastanawiałam się, czy zostawiłam je ........ 2 taksówce czy ........3 fryzjera. Na szczęście miałam komórkę! Zadzwoniłam ........4 mojej koleżanki i zapytałam, czy mogę spać dzisiaj ........5 niej. Powiedziała, że zaraz przyjedzie ........6 mnie i zabierze mnie ........7 siebie.

44

Telegram: @polskigram

6

Marcin ma 18 lat. W październiku zaczyna studia w Warszawie i będzie mieszkał sam. Jego dziadek napisał mu kilka rad, które mogą się przydać w „dorosłym życiu”. Proszę przeczytać tę listę, a następnie uzupełnić zdania zgodnie z podanym przykładem.

0. Jeśli będziesz miał jakikolwiek problem, nie wahaj się i…

i zadzwoń do mnie. .............................................................................................................................................................................................................

1. Pamiętaj, żeby zamykać… ............................................................................................................................................................................................................. 2. Jeśli zdarzy ci się awaria wody, od razu… ............................................................................................................................................................................................................. 3. ............................................................................................................................................................................................................. w razie gdybyś zgubił klucze. 4. Powinieneś zawsze mieć w domu… ............................................................................................................................................................................................................. 5. Pamiętaj o segregowaniu… ............................................................................................................................................................................................................. 6. ............................................................................................................................................................................................................. w razie, gdybyś nie miał dostępu do internetu. 7. Zawsze wyłączaj z kontaktu… ............................................................................................................................................................................................................. 8. ............................................................................................................................................................................................................. zanim wyjedziesz z domu na dłużej niż tydzień.

7

Proszę wysłuchać nagrania i zaznaczyć, kiedy mówi klient, a kiedy osoba świadcząca usługi.

21 klient

1.

2.

3.

4.

5.

6.

X

osoba świadcząca usługi 45

Telegram: @polskigram

lekcja

7

8a

Proszę przeczytać tekst, a następnie wybrać właściwe znaczenie podanych niżej wyrażeń.

COVID-19 a zapotrzebowanie na usługi fachowców

1. Zlecenie to: a) zamówienie usługi, b) rachunek za usługę. 2. Popyt to:

1

więcej w domach, gdzie uczymy się, pracujemy i spędzamy wolny czas. Na-

a) zapotrzebowanie na usługi,

turalnie zwiększa się więc w tym czasie eksploatacja sprzętów domowych –

b) badanie rynku.

7

a te częściej wymagają ręki specjalisty. 5

a) ograniczenie prawne,

Pracując i ucząc się zdalnie, więcej korzystamy np. z komputerów, a ich większa eksploatacja wiąże się również z częstszymi awariami. Liczba zapytań o serwis komputerowy wzrosła przez ostatnie miesiące aż 2-krotnie, co

b) sugestia, jak się zachować.

tylko potwierdza skalę tego zjawiska. Liczba zleceń dla serwisów AGD i RTV balansuje w ostatnich miesiącach. 10

Więcej jest bez wątpienia zleceń od użytkowników prywatnych – mniej natomiast od hoteli i restauracji, które z oczywistych względów nie pracują teraz jak wcześniej. Jeśli chodzi o gospodarstwa domowe, to w ostatnich miesiącach jest znacznie większe zapotrzebowanie nie tylko na naprawę komputerów, ale także telewizorów. W związku z większą eksploatacją

15

w domu częściej psują się również inne sprzęty, w tym pralki, zmywarki czy kuchenki. Największy popyt natomiast jest w ostatnim czasie na fachowców, których specjalizacją jest dezynfekcja. Dotyczy to zwłaszcza osób, które kończą kwarantannę i chcą dobrze zabezpieczyć swoje mieszkanie. Warto dopilnować, by specjalista przestrzegał podstawowych reżimów sa-

20

nitarnych – dezynfekcja rąk i maseczka to podstawa. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości czy fachowiec stosuje się do zaleceń, lepiej nie wpuszczać go do domu i wybrać innego specjalistę.

8b

Proszę przeczytać fragment artykułu „COVID-19 a zapotrzebowanie na usługi fachowców” z ćwiczenia 8a, a następnie zaznaczyć, czy poniższe zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N).

0. 1. 2. 3. 4. 5.

Pandemia COVID-19 wpłynęła na nasze życie i pracę. W czasie pandemii zwiększyła się eksploatacja sprzętów domowych. Większa eksploatacja komputerów wiąże się z częstszymi awariami. Liczba zepsutych komputerów wzrosła przez ostatnie miesiące aż 2-krotnie. Liczba zleceń dla serwisów AGD i RTV spadła w ostatnich miesiącach. Więcej jest zleceń naprawy sprzętów AGD od gospodarstw domowych, mniej natomiast od hoteli i restauracji. 6. W ostatnich miesiącach zaobserwowano większy popyt na naprawę telewizorów. 7. W związku z większą eksploatacją sprzętów domowych wzrósł popyt na fachowców, których specjalizacją jest dezynfekcja. 8. Fachowca, który nie dba o higienę osobistą lepiej nie wpuszczać do domu.

46

Telegram: @polskigram

P/N P/N P/N P/N P/N P/N P/N P/N P/N

na podstawie: Usługi fachowców w czasie pandemii COVID-19, www.rdc.pl

lekcja

3. Zalecenie to:

Pandemia COVID-19 odbiła się na wielu dziedzinach życia i pracy. Siedzimy

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawne formy.

Kochana Mamo, pozdrawiam Cię serdecznie z Wiednia. Jestem tu dopiero od dwóch / dwa 0 tygodni, ale czuję się, jakbym mieszkała tu od dawna. Wiedeń jest bardzo piękny / pięknym 1 miastem i bardzo podobnym do Krakowa. W centrum miasta jest dużo / duże 2 wspaniałych zabytków architektury i kościołów. Często chodzę na /do 3 wystawy i na koncerty, byłam w kinie i bardzo chętnie poszłabym do opery, ale bilety lekcja

są niestety za drogo / drogie 4. Jestem też bardzo zadowolona z kursu – nauczyciele są wspaniali /

7

wspaniały 5 i myślę, że coraz lepiej / lepszy 6 mówię po niemiecku. W zeszły weekend pojechaliśmy na wycieczkę w / na 7 Alpy i chodziliśmy po górach. Było tak pięknie, że wcale nie miałam ochoty wracać. Chciałabym, żeby / żebyś 8 tu przyjechała chociaż na kilka dni! Przedwczoraj byliśmy z kolegami z mojej grupy w klubie i poznaliśmy bardzo miłych studentów z Włoch / Włoszech 9. Zaprosili nas na weekend do Neapolu i gdyby / gdybym 10 nie musiała wracać do Polski, bardzo chętnie pojechałabym ich odwiedzić. A może zaprosić ich do nas do Polski? Co o tym myślisz? Kończę, bo muszę się uczyć! Całuję! Asia PS Kupiłam Ci miniaturę Katedry św. Szczepana. Śliczna! II

Proszę uzupełnić tekst zgodnie z podanym przykładem (przyimek).

na 0 wakacjach w Polsce. Mieliśmy tylko tydzień .........1 zwiedzenie całej W zeszłym roku byliśmy ........ Polski. Najpierw pojechaliśmy .........2 morze .........3 Gdańska. Mieszka tam moja ciocia, więc nocowaliśmy .........4 niej. Przez dwa dni zwiedzaliśmy miasto i chodziliśmy .........5 plaży. .........6 morza Dużo spacerowaliśmy, ........10 górach było naprawdę pięknie. Niestety, ........11 kilku dniach musieliśmy wracać. Jechaliśmy ........12 Wrocław i zatrzymaliśmy się tam na jeden dzień. We Wrocławiu kupiliśmy piękny prezent .........13 mojej mamy. Wróciliśmy .........14 Polski bardzo zadowoleni i pełni energii. III Proszę uzupełnić tekst zgodnie z podanym przykładem.

Nowackiego (Nowacki) i profesor ........................... (Dąbrowska). 0. Na konferencję zaprosiliśmy doktora ........................... 1. Pani doktor ........................... (Rudzka) nie będzie w pracy do 15 czerwca, ale mogę umówić pana z doktorem ........................... (Krasucki). 2. Wysłałam moją dysertację do recenzji profesorowi ........................... (Izdebski) i doktor ........................... (Jasiecka). 3. Czytałem wywiad z tym młodym aktorem ........................... (Pasikowski) i jego narzeczoną, Olgą ........................... (Widacka). 4. Interesuje mnie polska sztuka, wiem sporo o malarzach – ........................... (Beksiński) i ........................... (Boznańska).

przygotowanie do egzaminu

pojechaliśmy ........7 góry ........8 Zakopanego. Mieszkaliśmy .........9 ulicy Krupówki, w centrum miasta.

47

Telegram: @polskigram

L E KC JA

8 Pieniądze szczęścia nie dają…

lekcja

8

SŁOWNICTWO 1

Proszę uzupełnić zdania odpowiednimi słowami z ramki. Uwaga: jedno słowo jest niepotrzebne. całkowicie   emeryturę   węża   męża   ci   pieniądze obiecuj   pensję   wydawać   skąpym   oszczędzać

0. Oni bardzo nie lubią wydawać pieniędzy, nawet na konieczne opłaty za gaz, energię elektryczną, ogrzewanie. Po prowęża w kieszeni. stu mają ................ 1. Nie ............................... mi złotych gór, bo i tak ci nie wierzę. 2. Mówi się, że .................................... szczęścia nie dają, ale żyć pomagają. 3. Jeśli pracujesz, dostajesz ....................., a w wieku 65+ przechodzisz na ............................... . 4. Jeśli chcesz kupić dom, powinieneś ............................... pieniądze, a nie ............................... na niepotrzebne rzeczy. 5. Ebenezer Scrooge z „Opowieści wigilijnej” Charlesa Dickensa był bardzo złym i ..................... człowiekiem. 6. Jestem ............................... pewny, że najkrótsza noc w roku jest z 20 na 21 czerwca. 7. Jak ..................... się wydaje, ile to może kosztować? 2

Proszę poprawić poniższe zdania. W każdym zdaniu jest jeden błąd.

0. Z wpłatomatu można wypłacać pieniądze.

Z banku, z bankomatu ................................................................

1. Spędzam za dużo pieniędzy na książki.

................................................................

2. On tylko obiecuje złote Tatry.

................................................................

3. Wszystkie datki dzielimy na pół, np. na jedzenie, mieszkanie.

................................................................

4. Nie jestem na pewna, ale chyba nie przyjdę dzisiaj na to spotkanie.

................................................................

5. Ostatnio słuchałem, że kurs euro spadł.

................................................................

6. Dzieci dostają od rodziców kieszenie.

................................................................

3

Z podanych niżej słów proszę utworzyć zdania wyrażające pewność i niepewność. To   pewna   całkowicie Jestem   trudno   całą powiedzieć   Nie   może Być   wiem   dokładnie Z   pewnością

pewność

niepewność

Być może.

48

Telegram: @polskigram

4

Z podanych słów proszę wybrać te, których znaczenie nie pasuje do pozostałych.

0. pieniądze – banki – fundusze – mieć węża w kieszeni 1. kieszonkowe – pieniądze – waluta – obiecywać 2. według mnie – biedny – ponadto – co więcej 3. oszczędzać – wydawać – kupować – reasumując 4. kredyt – procent – kieszonkowe – konto 5. w kieszeni – płacić – oszczędzać – wydawać 6. obiecywać – złote – góry – szczęście

lekcja

8

7. waluta – złoto – większość – kurs

GRAMATYKA 5a Proszę uzupełnić zdania odpowiednimi formami słowa pieniądz.

pieniędzy . 0. Mam dużo .............................. 1. Czy możesz pożyczyć mi trochę ..............................? 2. Muszę wpłacić .............................. do banku. 3. Tę część naszego programu poświęcimy .............................. . 4. Chodzenie z tyloma ........................................ w kieszeni na pewno nie jest bezpieczne. 5. Kiedy wreszcie zaczniesz zarabiać ..............................? 6. Karty kredytowe nazywane są też plastikowymi .............................. . 7. Mam zablokowaną kartę i nie mogę wypłacić .............................. z bankomatu. 5b Proszę poprawić poniższe zdania (w każdym zdaniu jest jeden błąd). 0. Większość dzieci dostają kieszonkowe.

Większość dzieci dostaje kieszonkowe. ......................................................................................................................................

1. Im dziecko starsze, im dostaje więcej kieszonkowego. ...................................................................................................................................... 2. Mówi się, że pieniędzmi leżą na ulicy. ...................................................................................................................................... 3. Z co wydajesz najwięcej pieniędzy? ...................................................................................................................................... 4. Jestem całkowicie pewno, że karty kredytowe są bardziej praktyczne niż gotówka. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... 5. Jako dyrektorem banku mam wysoką pensję. ......................................................................................................................................

49

Telegram: @polskigram

5c Proszę uzupełnić zdania odpowiednimi formami słowa miesiąc.

miesiącu mam urlop. 0. W tym .......................... 1. Od wielu ....................... mamy kryzys finansowy. 2. W naszym banku możesz otworzyć konto „Twoje dziecko” już od pierwszego .......................... życia dziecka. 3. Rok ma 12 .......................... . 4. Przeprowadziliśmy się do Polski 2 .......................... temu. 5. W lipcu i sierpniu, czyli w .......................... wakacyjnych, przyjeżdża do nas najwięcej turystów. 6. Nasz synek ma tylko (1) .........................., a córeczka już rok i 5 .......................... . 7. Zaczęłam uczyć się języka polskiego po sześciu .......................... od ślubu z Michałem.

lekcja

8

8. Ciąża słonia afrykańskiego może trwać 21 .......................... . 9. Od następnego .......................... zaczynam oszczędzać na samochód. 10. Ile .......................... przygotowywaliście się do egzaminu B1?

na podstawie: „Polityka” 2002, nr 31

6

1

5

10

15

20

Proszę przeczytać fragment artykułu, a następnie zaznaczyć, czy podane zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N).

W naszej ankiecie 39 proc. respondentów stanowczo mówi, że pieniądze szczęścia nie dają. Wśród nich najczęściej tę opinię mają ludzie w wieku 20–24 lat (52 proc.). (…) Kuba Wojewódzki, dziennikarz, nie ukrywa, że udało mu się pod względem materialnym. Studiował dziennikarstwo, ale już na 3 roku studiów zaczął produkować teledyski, przez 9 lat był wydawcą pisma „Brum”. – Nie czuję się ofiarą recesji, choć spotykam wielu ludzi, którzy są sfrustrowani, nie chodzą do kina, nie kupują gazet, mimo że mają na to pieniądze. ­Narzekają. Tylko w czasie ostatnich kilku tygodni Wojewódzkiemu zaproponowano udział w reklamach za ok. 500 tys. zł. oraz prowadzenie koncertu w Krakowie za 25 tys. zł. (…) – Po pracy jurora w programie „Idol” mam bardzo dużo ofert. Jestem zwolennikiem tezy „show me your money”. Jak zarabia się uczciwie, nie ma się czego wstydzić. Wojewódzki jeździ Porsche i  ma ponad stumetrowy apartament. Brakuje mu, jak mówi, rodziny i czasu. Z badań wynika jednak, że fortunę chciałoby mieć 27 proc. młodych, znacznie więcej przedkłada nad nią inne wartości: rodzinę (57 proc.), ciekawą pracę, miłość i przyjaźń, a nawet spokojne życie bez konfliktów i kłopotów (31 proc.). – Nie mam ochoty w wieku 25 lat chodzić w garniturze i krawacie jak niektórzy moi koledzy – mówi Marcin B., który zrezygnował ze studiów marketingowych i postanowił zająć się fotografią.

0. Większość ankietowanych mówi, że pieniądze są synonimem szczęścia.

P/N

1. Większość respondentów uważa, że pieniądze nie dają szczęścia.

P/N

2. Kuba Wojewódzki jest teraz bogatym człowiekiem.

P/N

3. Kuba Wojewódzki zaczął pracować podczas studiów.

P/N

4. Teraz Kuba ma wiele propozycji pracy.

P/N

5. Kuba ma rodzinę.

P/N

6. Dla większości młodych ludzi fortuna jest ich marzeniem.

P/N

7. Marcin B. zazdrości kolegom kariery.

P/N

8. Marcin B. studiuje marketing.

P/N

50

Telegram: @polskigram

7

22

Proszę posłuchać reklamy radiowej i zanotować poniższe informacje. 1. O jakich świętach jest mowa w reklamie? ............................................................... 2. Jak nazywa się bank? .................................................................................................. 3. Do kiedy jest ważna oferta kredytowa? ................................................................... 4. Jak wysoki jest oferowany kredyt? ........................................................................... 5. W jakich godzinach pracują telefoniczni konsultanci? ........................................

8

Robi Pan / Pani plan rozprawki na temat „Bogaci żyją lepiej”. Proszę dokończyć zdania planu.

Według mnie .......................................................................................................................................................................................... . Zacznę od ................................................................................................................................................................................................ . Z jednej strony . ...................................................................................................................................................................................... . Z drugiej strony ...................................................................................................................................................................................... . Krótko mówiąc ....................................................................................................................................................................................... . 9

Proszę – zgodnie z przykładem – podkreślić najlepszą spośród możliwości podanych w nawiasach.

Kieszonkowe, czyli (nieliczne, drobne, nieduże)0 kwoty, które rodzice dają (ich, naszym, swoim)1 dzieciom, zwykle raz na tydzień lub raz na miesiąc, mają (uczyć się, uczyć, kształcić)2 dzieci racjonalnego wydawania pieniędzy. I moim zdaniem niektóre dzieci rzeczywiście (skąpią, oszczędzają, kolekcjonują)3 na istotniejszy cel, jak zakup nowej gry komputerowej, czy na hobby, jak np. lekcje jazdy (na koniu, koniem, konnej)4. Trzymają (nasze, ich, swoje)5 oszczędności w skarbonkach, a starsze na kontach bankowych. Inne jednak wydają swoje kieszonkowe od razu, (jeśli, kiedy, podczas)6 je dostaną: na słodycze, wyjście do kina z przyjaciółmi, czasem na ekstra zakupy. Sądzę, że oszczędzanie jest lepszym przygotowaniem dziecka do dorosłego życia. Ale jest jeszcze inna kwestia: kieszonkowe mogą (dostawać, zabierać, zbierać)7 również dorośli. Zwykle dzieje się tak wśród par starszego (generacji, pokolenia, grupy)8, gdzie dominuje tradycyjny podział obowiązków: mąż pracuje (profesjonalnie, zawodowo, specjalistycznie)9 i zarabia, żona zajmuje się domem oraz domowym budżetem i to ona daje kieszonkowe mężowi: na piwo, wyjście z kolegami. Stąd też biorą się stereotypy o trzymaniu męża pod (butem, pantoflem, szpilką)10. Ale z drugiej strony jest tu jakaś forma demokracji czy sprawiedliwości, bo żona pracuje w domu i dzięki temu, że ma dostęp do pieniędzy, ma wolność ekonomiczną. 10 Proszę – zgodnie z przykładem – połączyć tytuły z kolumny I z fragmentami tekstów z kolumny II. Odpowiedzi proszę wpisać do tabeli. I

II

0.

­Dłuższy rok

A

Jeśli szybko potrzebujesz niewielkiej gotówki, od kilkuset złotych, do kilku tysięcy, to możesz zdecydować się pożyczyć pieniądze od prywatnej firmy, nie z banku. Ale uwaga: to pożyczka zwykle tylko na miesiąc, a do tego bardzo wysoko oprocentowana – nawet do 450%.

1.

Pięćset plus

B

Ten państwowy program polityki społecznej ma pomóc rodzinom w wychowaniu dzieci. Rodzice dostają co miesiąc 500 zł na każde dziecko od momentu jego urodzenia do skończenia 18 lat.

2.

Królewskie pieniądze

C

Według polskiego prawa, dzieci od 16 roku życia mogą pracować, ale tylko za zgodą opiekuna / rodzica, i tylko w zawodzie związanym z kulturą, reklamą, sportem i działalnością artystyczną.

3.

Praca dzieci

D

W tym roku luty będzie mieć nie 28, ale 29 dni. Tak długi miesiąc mamy co 4 lata.

4.

Uwaga na pożyczki chwilówki

E

Na polskich banknotach znajdują się podobizny polskich królów, a polską walutą jest polski złoty, oficjalnie oznaczany literami PLN.

5

UOKiK

F

Jeśli jesteś klientem niezadowolonym z usługi, a firma nie chce przyjąć reklamacji, nie musisz iść od razu do sądu, ale możesz zwrócić się o pomoc do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, którego oddziały są w większych polskich miastach.

0.

1.

2.

3.

4.

5.

D 51

Telegram: @polskigram

lekcja

8

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawne przyimki.

Kasia i Tomek zdecydowali, że pojadą razem (do, w, na) 0 wakacje. Bardzo chcieli pojechać (na, do, w)1 Sycylię, ale chcieli też zwiedzić kilka europejskich stolic. Nie mieli dosyć pieniędzy (na, do, w)2 hotele, więc mieszkali (pod, w, na)3 namiotem. Podróżowali autostopem lub pociągami, jedli (w, na, u)4 barach lub sami gotowali. Najpierw pojechali (do, o, pod)5 Pragi, bo tam mieszkał kolega Tomka. Następny był Wiedeń, potem Paryż. (W, Na, Do)6 Paryżu spędzili tydzień,

lekcja

8

a  później pojechali (do, na, po)7 południe Francji. Tam pracowali (u, przy, do)8 rolnika, aby zarobić trochę pieniędzy. (W, We, Do)9 Włoszech oczywiście zwiedzili Wenecję i Rzym, trochę odpoczywali (na, nad, po)10 morzem i w końcu zobaczyli Sycylię.

II

W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawne formy rzeczowników.

Ala jest (klientką, klientka, klientem) 0 jednego z banków. Bardzo lubi robić (zakup, zakupy, zakupów)1, więc często płaci kartą kredytową. Z konta bankowego płaci też rachunki za (mieszkaniem, mieszkaniu, mieszkanie)2 i telefon. Do (banku, banka, bankiem)3 nie musi chodzić, bo wszystko sprawdza przez (internet, internetem, internetu)4 lub telefonicznie. Jeśli czasem musi odwiedzić swój (bank, banku, bankowi)5, idzie do punktu najbliżej jej domu. Pracownicy są zawsze bardzo mili, dyrektor zaprasza ją do swojego (gabinetem, gabinetu, gabinet)6 na (kawa, kawy, kawę)7 i zawsze pamięta, żeby zapytać o jej (rodzinie, rodzinę, rodziną)8. Wizyty w tym banku to jak wizyty u dobrych (przyjacielów, przyjaciela, przyjaciół)9.

przygotowanie do egzaminu

No tak – myśli Ala – wszyscy są tacy mili, bo jestem (milionerem, milionerami, milionerką)10.

III Proszę użyć podanego wyrazu i przekształcić zdanie zgodnie z przykładem tak, by nie zmieniło s­ ensu. Przykład: Nie mam pieniędzy. brak Brak mi pieniędzy. .................................................................................................................................................................................................. 1. Jakie są średnie zarobki w twoim kraju? pensja .................................................................................................................................................................................................. 2. Myślę, że pieniądze są ważne. uważam .................................................................................................................................................................................................. 3. Jestem pewien, że to za duży wydatek. przekonany

.................................................................................................................................................................................................. 4. Na zakończenie dodam, że segregowanie śmieci jest naszym obowiązkiem. kończąc ..................................................................................................................................................................................................

5. Nie mam wątpliwości, że to duży problem. bez wątpienia ..................................................................................................................................................................................................

52

Telegram: @polskigram

L E KC JA

9 Weźmy się do roboty

SŁOWNICTWO 1

2

Proszę połączyć słowa o przeciwnym znaczeniu.

Proszę znaleźć 12 słów związanych z ekonomią.

A

N

H

A

N

D

E

L

A

K

T

P

R

O

D

U

K

C

J

A

P

R

Z

E

M

Y

S

Ł

C

J

O

Y

A

A

N

T

P

R

A

C

1. eksport

a) zysk

2. sprzedaż

b) import

3. strata

c) wydawać

4. zarabiać

d) kupno

P

W

U

H

I

K

O

O

L

N

5. rosnąć

e) maleć

M

A

K

C

J

A

R

L

F

E

I

T

R

T

G

T

T

N

N

R

Z

Y

S

K

A

N

E

I

I

U

W

Z

R

C

U

O

Ż

C

L

K

W

A

E

E

F

K

D

T

S

N

D

C

E

N

A

P

U

W

S

O

A

J

G

F

Z

U

B

O

S

K

W

A

E

N

B

I

L

A

N

S

3

Proszę uzupełnić poniższe zdania spójnikami bo / ponieważ / i dlatego / więc / pod warunkiem, że… / dlatego że…

bo / ponieważ / dlatego że 0. Sytuacja na rynku jest lepsza, ............................................................ inflacja maleje. 1. Obywatele płacą więcej fiskusowi ................................................ mają mniej pieniędzy w portfelach. 2. Wziąłem już kredyt na samochód, ................................................... nie mogę wziąć następnego na mieszkanie. 3. Bezrobocie się zmniejszy w tym regionie, .................................................. firmy tam zainwestują. 4. .................................................. bezrobocie w tym regionie jest mniejsze niż w innych częściach kraju, wielu młodych ludzi przyjeżdża tutaj. 5. Rolnicy nie składają dokumentów o dotacje, .................................... wydaje im się to bardzo skomplikowane. 53

Telegram: @polskigram

Proszę wysłuchać informacji i uzupełnić brakujące fragmenty tekstu. Nagranie zostanie odtworzone dwukrotnie.

23 Nadchodzące lata to czas sztucznej inteligencji (AI). Wartość globalnego rynku sztucznej inteligencji

2017 0 roku przekroczyła ...............1 miliardów dolarów. Do ...............2 roku wartość globalnego rynku w  ............... AI wzrośnie do przeszło ...............3 mld dolarów, a  rozwiązania na niej oparte wdroży aż ...............4 procent największych międzynarodowych firm. W Polsce w ciągu najbliższych pięciu lat zapotrzebowanie na specjalistów w tej dziedzinie sięgnie ...............5 tys. osób, a stopień rozpowszechnienia inteligentnych robotów domowych na świecie osiągnie ...............6 procent. Szacowane jest przy tym, że do końca ...............7 roku przedsiębiorstwa wydadzą na badania nad AI ponad ...............8 mld dolarów. Natomiast już do 2022 roku dzięki nowym technologiom powstanie na świecie około ...............9 milionów

10 lekcja

9

miejsc pracy. Takie wnioski płyną z opracowanej przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości ...............10 edycji raportu „Monitoring trendów w innowacyjności”.

5

Proszę przeczytać poniższy tekst, a następnie odpowiedzieć na pytania. 20

NA ODCHUDZANIU 25

Marcin Banachowski chciał schudnąć, ale zrobienie niskokalorycznych dań kosztowało go tyle energii, że zdecydował się otworzyć własną firmę oferującą dietetyczne dania. (…) Marcin postanowił schudnąć. Był styczeń, poszedł do lekarza, który rozpisał mu dietę. Marcin co rano przygotowywał cztery, pięć posiłków, by później zabrać je do pracy. 5 – Co prawda schudłem 13 kilo, ale jakim kosztem! – mówi. – Było naprawdę ciężko: wstawać rano, gotować i nie spóźniać się do pracy. I wtedy wpadłem na pomysł, by dla ludzi takich jak ja stworzyć firmę, która dostarczałaby takie posiłki do domu 10 czy biura. Marcin do projektu zaprosił przyjaciół – Małgorzatę Ignatowską, która kończy w tej chwili polonistykę, i Michaela Vasqueza, informatyka z USA (…).

30

1

Za dużo dań 15 Początki? – Najgorzej poszło nam chyba z dietą. (…) Poprosiliśmy dietetyka Janusza Dworznickiego, by opracował 60 dań. Ale po konsultacji z restauracją okazało się, że to nierealne. (…) Skończyło się na tym, że proponujemy klientom 20 dań. (…)

35

Szukanie klientów Co teraz Banx Group oferuje klientom? Czterodaniowy zestaw (kanapkę, sałatkę na drugie śniadanie i dwudaniowy obiad) (…). Dieta zamyka się w 700–1200 kcal. Po 1,5 miesiąca działania firma ma 30 stałych klientów, ale Marcina najbardziej cieszy pięciu z nich, którzy przystąpili do czterotygodniowego programu zrzucania wagi. – Dzwonią, mówią: „Przez ten tydzień straciłem 1,5 kilo”. (…) Na Wschód? (…) W ciągu sześciu miesięcy chcą uruchomić taką usługę w Gdańsku, Poznaniu, Wrocławiu, Krakowie. – Nie musimy otwierać tam biura. Mamy nr 0-801 działający w całej Polsce, pod którym przyjmujemy zgłoszenia. Musimy tylko znaleźć jedną, dwie restauracje w mieście chętne do współpracy. To wszystko. Marcin zapytany o dalszą przyszłość nie ukrywa, że chce być liderem nie tylko na rynku polskim. Już myśli o Wschodzie. Na pierwszy ogień pójdą Estonia i Litwa. (…) na podstawie: www.gazetawyborcza.pl

0. Ile kilogramów stracił Marcin na diecie?

13 ...................

1. Jakie osoby są klientami firmy Marcina?

...................

2. Z kim Marcin otworzył firmę?

...................

3. Kto był autorem menu?

...................

4. Jak nazywa się firma?

...................

5. Jakie dania są w zestawie?

...................

6. Kiedy usługi tej firmy będą dostępne w innych miastach Polski?

...................

7. Na jaki numer będzie można zadzwonić, aby zamówić dania?

...................

54

Telegram: @polskigram

na podstawie: Do 2025 r. Polska będzie potrzebować ok. 200 tys. specjalistów zajmujących się sztuczną inteligencją, www.parp.govpl

4

6

Proszę zapoznać się z ofertami pracy. Proszę wybrać jedną, a następnie napisać odpowiedni do oferty list motywacyjny.

KIEROWCA MIĘDZYNARODOWY

SPECJALISTA DS. ORGANIZACJI SZKOLEŃ

WYMAGANIA:

WYMAGANIA:

• doświadczenie w transporcie międzynarodowym • aktualne prawo jazdy kategorii C+E • aktualna kwalifikacja wstępna / kurs na przewóz rzeczy • aktualne psychologiczne badania lekarskie (psychotesty) • dyspozycyjność i punktualność • umiejętność pracy pod presją czasu

• doświadczenie w pracy polegającej na telefonicznej organizacji szkoleń lub innych wydarzeń • znajomość pakietu OFFICE • zaangażowanie w wykonywanie powierzonych zadań • samodyscyplina, jako że praca będzie odbywała się zdalnie

OFERUJEMY:

OFERUJEMY:

• • • • •

• wynagrodzenie podstawowe plus premia • po okresie próbnym umowa o pracę • obecność w zespole osób zaangażowanych i pozytywnych • wykonywanie pracy, która przyczynia się do lepszego funkcjonowania społeczeństwa

umowę o pracę trasy ze zjazdami do kraju w weekendy stałe miesięczne wynagrodzenie premie okolicznościowe szkolenia zawodowe podnoszące kwalifikacje kierowcy

PROGRAMISTA JAVA

WYMAGANIA:

• minimum 2-letnie doświadczenie na stanowisku programisty Java • znajomość Java, Spring, jQuery • doświadczenie w realizacji złożonych aplikacji internetowych • dyplom renomowanej uczelni technicznej • doświadczenie w administracji serwerami opartymi o system Microsoft i Linux

• doświadczenie w handlu lub/i obsłudze klienta, a także w zarządzaniu zespołem pracowników • samodzielność i aktywność w działaniu • umiejętność planowania krótkoi długoterminowego • rozwinięte umiejętności interpersonalne

• możliwość pracy na pełen etat lub w niepełnym wymiarze godzin • rozwój pod okiem doświadczonego programisty • pakiet sportowy oraz medyczny • pracę zdalną

9

KIEROWNIK SALONU FRYZJERSKIEGO

WYMAGANIA:

OFERUJEMY:

lekcja

OFERUJEMY:

• atrakcyjne zarobki • stabilne warunki zatrudnienia • pakiet profesjonalnych szkoleń produktowych i sprzedażowych • pakiet medyczny oraz sportowy • lokalizacja pracy w dogodnym komunikacyjnie miejscu • przyjazną atmosferę

55

Telegram: @polskigram

FORMULARZ

......................................................................................... miejsce, data ......................................................................................... imię i nazwisko ......................................................................................... numer telefonu oraz adres e-mail ......................................................................................... stanowisko na jakie aplikuje kandydat

lekcja

9

.................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... wstęp, dlaczego kandydat jest zainteresowany stanowiskiem .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... poprzednie doświadczenie i wykształcenie .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... charakter, osobowość .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... zainteresowania .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... uzasadnienie, dlaczego kandydat aplikuje na stanowisko

56

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawne formy rzeczowników.

Żyjemy w (czasy / czasach / czasom) 0 rewolucyjnych zmian technologicznych, które otwierają zupełnie nowe możliwości rozwoju i budowania (kapitał / kapitału / kapitałem)1. Celem (strategia / strategii / strategię)2 Polski w zakresie rozwijania gospodarki  jest wejście do wąskiej grupy (kraje / krajach / krajów)3 budujących AI. Do tego niezbędne jest maksymalne wykorzystanie polskiego (potencjałem / potencjał / potencjału)4 intelektualnego i patentów w (dziedzina / dziedziną / dziedzinie)5 sztucznej inteligencji.

lekcja

9

(Siła / Siłą / Sile) napędową czwartej rewolucji przemysłowej jest kombinacja nowoczesnych 6

(komputery / komputerów / komputerach) o  wysokiej mocy obliczeniowej, robotów i rozszerzo7

nych technologii informacyjnych. Ekonomiści wskazują, że AI będzie miała na (ludzkość / ludzkości / ludzkością)8 taki wpływ, jaki miało upowszechnienie się elektryczności czy internetu. Zmieni funkcjonowanie wszystkich (branże / branżom / branż)9 (medycznej, rolnictwa, transportu, finansowo-ubezpieczeniowej, handlu, produkcji, edukacji etc.) oraz wpłynie na (rynek / rynku / rynkiem)10 pracy. II

W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawne formy czasowników.

Andrzeju! 0

Czy, gdy (wstałbyś, wstaniesz, wstałeś) , mógłbyś pójść na zakupy? Napisałam Ci, co powinieneś 1

kupić. Potem, jak (wrócisz, wracasz, wróciłeś) , posprzątaj mieszkanie, bo wieczorem przyjeżdża 2

mama, pamiętasz? O 12.00 musisz (pojechać, pojedziesz, pojechałbyś) z Kasią na kontrolę do 3

dentysty. Gdyby (jest, są, było) dużo pacjentów, niech Kasia (poczekała, poczeka, będzie czekać)

4

5

sama, a Ty w tym czasie (mogłeś, mógłbyś, mogesz) pójść na pocztę i zapłacić rachunki. Po wizycie 6

możecie (chodzić, poszlibyście, pójść) na obiad do McDonalda, ale tylko pod warunkiem, że lekarz 8

9

wieczorem nie (będzie, jest, są) czasu. Zresztą sam wiesz najlepiej, co (robić, robiłbyś, rób) . W końcu jesteś dorosły. Cześć Dorota III Proszę napisać zdania z poniższymi wyrażeniami. 0. jutro – ładna pogoda / ja – spacer

Jeśli jutro będzie ładna pogoda, pójdę na spacer. ..............................................................................................................................................................................................

1. on – mieć czas – dziś wieczorem / pójść na koncert .............................................................................................................................................................................................. 2. ty – wczoraj – uczyć się / dziś – napisać – dobrze – test .............................................................................................................................................................................................. 3. my – 2 lata temu – wziąć kredyt / dziś – mieszkać – nowe mieszkanie .............................................................................................................................................................................................. 4. następny miesiąc – kurs euro – wzrosnąć / kredyty w euro – być – droższy ..............................................................................................................................................................................................

przygotowanie do egzaminu

7

się zgodzi. Kiedy (wracacie, wrócilibyście, wrócicie) , mógłbyś pomóc jej zrobić pracę domową, bo

57

Telegram: @polskigram

L E KC JA

10 Powtórzenie

lekcja

10

1

2

Proszę uzupełnić przedstawione mapy umysłu za pomocą słów i zwrotów, które kojarzą się Panu / Pani z podanymi tematami.

U R Z Ę DY

USŁUGI

PIENIĄDZE

P R AC A

Proszę powiedzieć, które z powyższych zwrotów:

– zapamiętał Pan / zapamiętała Pani najlepiej i dlaczego? – zapamiętał Pan / zapamiętała Pani nie dość dobrze, bo nie będą one potrzebne.

58

8

Telegram: @polskigram

3

Proszę uzupełnić tabelę

Po lekcjach 6–9 potrafię:

TAK

1

zapytać, ile kosztuje i jak długo idzie przesyłka polecona za granicę

2

zameldować się na pobyt tymczasowy

3

zarejestrować się jako bezrobotny

4

wypełnić formularz na kartę czasowego pobytu

5

zgłosić usterkę

6

zlecić naprawę

7

złożyć reklamację

8

założyć konto w banku

9

zablokować kartę debetową

10

wymienić walutę w kantorze

11

odpowiedzieć na ogłoszenie o pracę

12

napisać CV i list motywacyjny

13

odbyć rozmowę kwalifikacyjną

4

NIE

NIE JESTEM PEWNY / PEWNA

lekcja

10

Gdyby mógł Pan / Pani opisać w maksymalnie trzech zdaniach, co zapamiętał Pan / zapamiętała Pani z lekcji, co by to było? Można skorzystać z przedstawionej poniżej tabeli. LEKCJA 6 Muszę załatwić kilka spraw LEKCJA 7 Usługi

LEKCJA 8 Pieniądze szczęścia nie dają LEKCJA 9 Weźmy się do roboty!

5

Proszę wypisać jak najwięcej wyrażeń frazeologicznych, które zawierają słowa podane w tabeli.

ROBOTA

PRACA

RĘKA

PALEC

SZCZUR

GÓRA

PIENIĄDZE

WĄŻ

59

Telegram: @polskigram

Dodatkowy trening gramatyczny A czy umie Pan / Pani także to? lekcja

10

MIEĆ + BEZOKOLICZNIK I

Proszę przekształcić zdania według wzoru.

Przykład: Kiedy jest termin złożenia wniosku o paszport?

wniosek o paszport? . Kiedy mam .złożyć ................................................................................................................................................... 1). Nie rozumiem, co próbujesz mi powiedzieć. . Jak mam ......................................................................................................................................................... 2). Czy możesz mi wytłumaczyć dojazd do urzędu? . Jak mam ......................................................................................................................................................... 3). Mam problem z wypełnieniem tego wniosku. . Nie wiem, jak . ............................................................................................................................................... 4). Czy chcesz, żeby drzwi były zamknięte? . Mam ............................................................................................................................................................... 5). Zapomniałam o wysłaniu e-maila, termin mija o północy. . Mam ............................................................................................................................................................... 6). Te rzeczy są do oddania na cele charytatywne. . Mam ............................................................................................................................................................... ODMIANA RZECZOWNIKÓW R. NIJAKIEGO ZAKOŃCZONYCH NA -Ę II

Proszę uzupełnić zdania odpowiednią formą rzeczowników podanych w nawiasie.

imiona (imię) rodziców. Przykład: Proszę podać ................. 1. W formularzu nie trzeba podawać drugiego ...................... (imię). 2. Przepraszam, zapomniałem, jak masz na ...................... (imię). 3. Ostatnio w Polsce jest moda na staroświeckie ...................... (imię) dla dzieci. 4. Nie jest konieczne podawanie obu ...................... (imię). 5. Uważam, że ...................... (imię) niesławnych ludzi nie należy nadawać dzieciom. 6. Hakerzy posługują się fałszywymi ...................... (imię).

60

Telegram: @polskigram

PRZYMIOTNIKOWA ODMIANA RZECZOWNIKÓW TYPU: ZNAJOMY, PODRÓŻNY III Proszę podkreślić odpowiednie formy rzeczowników podanych w nawiasie.

Przykład: Porozmawiaj ze (znajomych / znajomymi), na pewno ktoś ci pomoże. 1. Po odwołaniu lotu, (podróżni / podróżnych) czeka noc na lotnisku. 2. Widziałam wczoraj w klubie twoich (znajomych / znajomi). 3. (Podróżni / Podróżny) proszeni są o przechodzenie do odprawy paszportowej. 4. Chętnie zapytam o to (znajomej / znajomą), która pracuje w szpitalu. 5. (Podróżny / Podróżnego), który awanturował się w samolocie, zabrała policja.

lekcja

10

6. Możesz mnie dodać do (znajomi / znajomych) na Facebooku. ODMIANA RZECZOWNIKÓW PIENIĄDZ, MIESIĄC IV Proszę ułożyć zdania używając podanych wyrazów.

Przykład: pieniądze / dyskutować / stół

pieniądzach się nie dyskutuje p‌rzy stole . .O........................................................................................................................................................................ 1.. Dziesięć / miesiąc / kwarantanna . . ........................................................................................................................................................................ 2.. Pieniądz / szczęście / dostatek . . ........................................................................................................................................................................ 3.. Przed / kilka / miesiąc / wyjechać . . ........................................................................................................................................................................ 4.. Pieniądz / przyjaźń / problem . . ........................................................................................................................................................................ 5.. Trzy / miesiąc / okres próbny . . ........................................................................................................................................................................ ZDANIA WARUNKOWE V

Proszę zdecydować, czy poniższe zdania wyrażają warunek, czy konsekwencję.

Przykład: Jeśli będziesz miał czas, możemy iść do kina.

warunek / konsekwencja

1. Gdybyś powiedziała mi wcześniej, moglibyśmy uniknąć pomyłki.

warunek / konsekwencja

2. Jeślibyś chciała, możemy razem zrobić ten projekt.

warunek / konsekwencja

3. Gdyby nie było Brexitu, wyemigrowalibyśmy do Anglii.

warunek / konsekwencja

4. Prześlę ci ten filmik, jeżeli dodasz mnie do znajomych.

warunek / konsekwencja

5. Gdybyś poprosił profesora o referencje, na pewno dostałbyś się na staż.

warunek / konsekwencja

61

Telegram: @polskigram

L E KC JA

11 Polityka? To mnie nie interesuje!

lekcja

11 SŁOWNICTWO 1a Proszę uzupełnić tekst podanymi poniżej słowami.

Sejm  

ustawodawczą  

weto  

ustaw  

immunitet  

równoczesna  

USTRÓJ POLITYCZNY. WŁADZA USTAWODAWCZA

5

10

15

Sejm 0 i Senat wyOrganami władzy ustawodawczej w Polsce są ............ bierane w wyborach powszechnych, tajnych i bezpośrednich. Ich głównym zadaniem jest uchwalanie ...............1 konstytucyjnych i zwykłych, w tym ...............2 budżetowej, a także ratyfikowanie umów międzynarodowych. W skład Sejmu wchodzi 460 posłów, wybieranych na czteroletnią kadencję. Sejm może zostać rozwiązany przed końcem kadencji przez głowę państwa (ma to charakter wyjątkowy). Kadencja stuosobowego Senatu jest zawsze ....................... 3 z kadencją Sejmu. Senat nie może zostać oddzielnie rozwiązany; wcześniejsze rozwiązanie Sejmu powoduje rozwiązanie Senatu. Posłów i senatorów chroni ................................4. Zarówno Sejm, jak i Senat wybierają swoje prezydia (marszałka i wicemarszałków), a także stałe i nadzwyczajne komisje. Główną rolę w uchwalaniu ustaw pełni Sejm, ustawa przyjęta przez Sejm jest analizowana przez Senat, który ma prawo jej nie ........................... 5. Przyjętą przez Sejm i Senat ustawę podpisuje prezydent, może on jednak w terminie 30 dni zgłosić ....................... 6. Poza funkcją ..................................7 Sejm kontroluje działalność rządu. 62

Telegram: @polskigram

zaakceptować  

ustawy

GRAMATYKA

1c Proszę podać bezokolicznik, od którego utworzono następujące imiesłowy.

1b Proszę znaleźć synonimy do poniższych słów.

rozwiązany 0. zlikwidowany – .............................. 1. prezydent – .............................. 2. zaakceptowany – .............................. 3. sekretny – ..............................

wybierać 0. wybierany – ............................ 1. rozwiązany – ............................ 2. analizowany – ............................ 3. przyjęty – ............................ lekcja

11

4. w tym samym czasie – .............................. 5. legislatywa – ..............................

2

lekcja

11

Proszę połączyć podane niżej pojęcia z opisem. Proszę wpisać wyrazy w odpowiedniej formie.

referendum x 2   bezrobocie x 3   dyskryminacja korupcja x 3   Parlament Europejski x 3 populizm x 2   prawa człowieka   obywatelstwo

Obywatelstwo 0.  .................................... – przynależność państwowa jednostki. Jednostka ta posiada uprawnienia i obowiązki określone przez prawo danego państwa; podstawowe z nich zawarte są zwykle w konstytucjach. Państwo zapewnia swoim obywatelom i ich interesom ochronę w stosunkach międzynarodowych. Termin „obywatel” (łac. civis) wywodzi się ze starożytnych państw-miast Grecji i Italii (łac. civitas), gdzie wolna część ludności korzystała z praw politycznych. W średniowieczu termin ten oznaczał tę część mieszkańców miast, która miała prawa miejskie. 1.  .......................................... (łac.) – głosowanie ludowe, instytucja demokracji bezpośredniej. Obywatele w ............................................. wyrażają swoje zdanie w określonych kwestiach. Chodzi o obywateli mających czynne prawo wyborcze. Jest ono przeprowadzane w formie głosowania powszechnego, w  którym obywatele udzielają pozytywnych lub negatywnych odpowiedzi na pytanie postawione przez organ kierujący wyborami. 2.  .......................................... – nierówne traktowanie jednostek lub grup ze względu na ich pochodzenie społeczne, narodowość, płeć, rasę, religię lub poglądy i zachowania. Dzisiaj w systemach demokratycznych każdy obywatel ma te same prawa i swobody. Niezbędnym atrybutem demokracji jest ochrona praw mniejszości. Prawo międzynarodowe zabrania nierównego traktowania jednostki. Jest to zjawisko niedopuszczalne ze względów moralnych

oraz dlatego, że wywołuje sytuacje konfliktowe, które zagrażają pokojowi społecznemu. Zgoda dotyczy jednak kwestii praw politycznych. Nie ma takiej zgody w odniesieniu do roszczeń mniejszości takich jak osoby homoseksualne. Małżeństwa homoseksualne są legalne tylko w nielicznych krajach na Zachodzie. 3.  ....................................... – wywodząca się z filozofii oświecenia (ale i z myśli chrześcijańskiej oraz liberalnej) doktryna, że każdy człowiek ma w sposób naturalny prawo do życia, wolności i poszukiwania szczęścia. Należy też do nich dołączyć prawa społeczne i ekonomiczne, jak prawo do pracy, płacy czy opieki państwa. 4.  .................................. – wykorzystywanie stanowiska służbowego do osiągania korzyści prywatnych. Może mieć bardzo różne formy: łapownictwa, płatnej protekcji, wykorzystywania pieniędzy publicznych dla prywatnych korzyści, handlu wpływami (np. finansowanie partii politycznych w zamian za obietnicę korzyści), manipulowania przetargami. Jest zjawiskiem występującym we wszystkich krajach. Ocenia się, że poziom cywilizacyjny zależy od stopnia .............................. . 63

Telegram: @polskigram

lekcja

11 Społeczeństwa o wysokim stopniu rozwoju cywilizacyjnego mają z nią mniejszy problem. Ten fenomen rodzi wiele dodatkowych niekorzystnych zjawisk – przestępczość, rozwój szarej strefy gospodarczej (która nie płaci podatków), ograniczenie praw obywatelskich (jeśli warunkiem skorzystania z przysługujących uprawnień jest zapłacenie łapówki). .................................. hamuje rozwój gospodarczy, ponieważ zaburza swobodną konkurencję przedsiębiorców. Zgromadzenie Ogólne ONZ wydało Deklarację Paryską wzywającą rządy państw do walki z  tym zjawiskiem, które uznane zostało za jeden z  najpoważniejszych problemów współczesnego świata. Organizacja Transparency International przygotowuje korupcyjny ranking 133 państw. Najmniej dotknięte tym zjawiskiem są Finlandia i  Islandia; najbardziej Nigeria i Bangladesz. Polska jest na 63 pozycji. 5. .................................. – brak pracy zarobkowej. Wielki problem wielu gospodarek światowych. Może występować w formie cyklicznej (wtedy mówimy, że .­................................. jest wywołane przez spadek koniunktury), frykcyjnej (przejściowe) i strukturalnej (wywołane potrzebą zmian kwalifikacji pracowników), i  ukrytej (takiej, która nie jest odnotowywana przez statystyki). Ta ostatnia forma ­.................................. jest wielkim problemem społecznym nie tylko w Europie, ale na całym świecie, ponieważ walka z nim jest praktycznie niemożliwa. Osoby, które nie pracują i nie zgłaszają tego faktu do urzędu pracy, nie mają zapewnionego prawa do np. ubezpieczenia.

polityczne znaczenie wzrosło, kiedy w 1979 roku po raz pierwszy deputowanych wybrano w głosowaniu powszechnym we wszystkich krajach członkowskich Wspólnoty. Jest ważnym miejscem spotkań i dyskusji oraz organizatorem wielu przedsięwzięć, w które włączają się nie tylko urzędnicy i politycy, lecz także obywatele. Kadencja ........................ trwa pięć lat. Posłowie mogą się zgłaszać do klubów politycznych. Polska ma w nim 54 miejsca. Jego komisje zbierają się zwykle w Brukseli, a miejscem comiesięcznych, tygodniowych sesji plenarnych jest Strasburg, sekretariat ........................ pracuje głównie w Luksemburgu. Taka struktura oraz konieczność tłumaczeń na wiele języków osłabia jego skuteczność i podnosi koszty działania. 7.  ................................... – masowe ruchy polityczne w Europie i USA od końca XIX wieku. Nazwa wywodzi się z łacińskiego populus (lud). Rodzi się i rozwija głównie w środowiskach wiejskich i drobnomieszczańskich jako reakcja na skutki uprzemysłowienia i urbanizacji. Ludzie, którzy ucierpieli (w swoim odczuciu lub obiektywnie) wskutek gwałtownych zmian na rynku pracy, zmniejszenia opieki społecznej, rozpadu tradycyjnego modelu życia są szczególnie podatni na to zjawisko. Jego hasła („Elity to złodzieje”, „Wszyscy mamy takie same żołądki”, „Odebrać bogatym, dać biednym”, „Chronić kraj przed cudzoziemcami”) umożliwiają drogę do władzy dyktatorom takim jak Mussolini, Hitler czy Stalin. Dzisiaj w Europie populiści wyrastają jak grzyby po deszczu nie tylko w krajach pokomunistycznych, lecz i w rozwiniętych demokracjach Zachodu (głównie ze względu na lęk przed imigrantami). Wydaje się, że lekarstwem na ............................ jest wzrost poziomu wykształcenia, liczby miejsc pracy i możliwości awansu społecznego oraz odpowiednia polityka społeczna.

6. ........................ nie jest parlamentem Unii Europejskiej w takim sensie jak na przykład Sejm w Polsce. Ma dużo mniejszą władzę ustawodawczą i kontrolną. Na początku był organem doradczym, ale jego 64

Telegram: @polskigram

3

24

Proszę wysłuchać tekstu o globalizacji i zaznaczyć, czy poniższe zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N).

0. Żyjemy w globalnej wiosce.

P/N

1. Ruch przeciwny globalizmowi to antyglobalizm.

P/N

2. Antyglobaliści chcą globalnego kapitalizmu i globalnej kultury.

P/N

3. Współczesny kapitalizm nie interesuje się ekologią i małymi kulturami.

P/N

4. Pod wpływem ruchu antyglobalistów współczesny kapitalizm interesuje się tradycyjnymi formami gospodarowania.

P/N

4

lekcja

11

Proszę uzupełnić poniższe zdania za pomocą właściwej formy czasownika w czasie teraźniejszym.

jest (być) obecnie w parlamencie? Przykład: Ilu senatorów ................. 1. Wielu młodych Polaków ....................... (brać) udział w wyborach. 2. Tylko 45% młodych ludzi ............................... (iść) oddać głos w wyborach. 3. Większość starszych ludzi ............................... (głosować) na partie konserwatywne. 4. Kilku posłów ............................... (mieć) swoje biura w moim mieście. 5. 20% członków tej partii ............................... (mieć) mniej niż 30 lat. 6. Wielu kandydatów na przewodniczącego partii ............................... (być) w kontakcie z byłym liderem. 5

Proszę uzupełnić poniższe zdania za pomocą właściwej formy czasownika w czasie przeszłym.

zagłosowało (zagłosować) za przyjęciem ustawy. Przykład: 80% posłów ............................... 1. Coraz więcej młodych ludzi ........................................ (pojawić się) na listach wyborczych. 2. 5% naszych rodaków .......................... (oddać) głosy nieważne. 3. Wielu liderów partii ............................... (mówić) o problemach organizacyjnych. 4 50% Polaków ............................................. (zdecydować), że nie trzeba zmieniać konstytucji. 5. 40% kobiet ............................................. (wystartować) w wyborach do parlamentu. 6. Kilku kandydatów ............................................. (zrezygnować) z udziału w wyborach. 6

Proszę uzupełnić poniższe zdania za pomocą właściwej formy czasownika w czasie przyszłym.

pójdzie (pójść) w niedzielę do urn zagłosować na Przykład: Wielu Polaków .................... prezydenta. 1. Ponad 40% Polaków nie ...................... (wziąć) udziału w wyborach. 2. 30% młodych ludzi ............................ (głosować) na kandydata nowej partii. 3. Kilku liderów .................................. (spotkać się) z wyborcami. 4. Kilka partii .............................................. (odwołać) spotkania z wyborcami z powodu epidemii. 5. Wiele programów wyborczych ..................................... (oferować) rozbudowę programów socjalnych. 90% burmistrzów ..................................... (przygotować) listy wyborców.

65

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

Proszę podkreślić poprawne formy.

Prezydent reprezentuje (władzę wykonawczą, władzą wykonawczą, władzy wykonawczej) 0 w Polsce. Organami (władzę, władzy, władzą)1 ustawodawczej są w Polsce Sejm i Senat wybierane w (wyborach powszechnych, wyborom powszechnym, wybory powszechne)2. Kadencja Sejmu jest równoczesna z (kadencji, kadencją, kadencję)3 Senatu. Senat nie może zostać rozwiązany

lekcja

11

oddzielnie: wcześniejsze rozwiązanie Sejmu powoduje automatyczne (rozwiązaniem, rozwiązanie, rozwiązania)4 Senatu. Ustawy przyjęte przez (Sejmem, Sejmu, Sejm)5 podpisuje prezydent. Może on jednak zgłosić (wetem, weto, weta)6. Prezydent i Rada Ministrów, czyli rząd, to (władzą wykonawczą, władzę wykonawczą, władza wykonawcza)7. Rząd decyduje w  (sprawami, sprawach, spraw)8 polityki państwa, którymi nie zajmują się prezydent i samorząd terytorialny. Rząd utrzymuje też stosunki z (rządami, rzędami, rządów)9 innych państw. Ministrowie są odpowiedzialni za (odpowiednie resorty, odpowiednimi resortami, odpowiednich resortów)10.

II

Proszę przekształcić zdania zgodnie z podanym przykładem (tryb przypuszczający).

Jeśli zostanę ministrem edukacji, zmienię ustawę o szkolnictwie wyższym.

przygotowanie do egzaminu

Gdybym został ministrem edukacji, zmieniłbym ustawę o szkolnictwie wyższym. ................................................................................................................................................................................................... Jeśli zostanę ministrem edukacji, studenci będą musieli płacić za studia. Będą dostawać stypendia, ale będą też mogli pracować. Będę rozmawiać z rektorami szkół wyższych, żeby zmienić programy nauczania. Będzie mniej zajęć na uczelni i więcej czasu na indywidualną naukę. ................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................................

66

Telegram: @polskigram

L E KC JA

12 Mam do tego prawo!

SŁOWNICTWO 1a Proszę wysłuchać nagrań i uzupełnić dialogi.

25-27

1b Proszę połączyć początki wypowiedzi z ich zakończeniami. 0. Moim

a) mnie…

– Co sądzi pan o tym, że każdy mężczyzna p..................... się codziennie golić?

1. Według

b) powiedzieć.

– To jest d................................ . Uważam, .......... to zależy od upodobań.

2. Ależ

c) zdaniem…

3. No

d) to powiedzieć?

4. To

e) prawda!

5. Nic

f ) zrozumiałam.

6. Co chcesz przez

g) dokończyć.

7. Chciałbym coś

h) właśnie!

8. Nie wiem, czy dobrze

i) podobnego!

9. Rozumie pan / pani, o co

j) mi chodzi?

10. Chwileczkę, chciałbym

k) skąd!

Dialog 1

– Jest jednak propozycja w Sejmie, by wprowadzić w życie ustawę dotyczącą golenia. – Pan chyba żartuje, przecież to k......................... bzdury. Nie mam żadnych w............................, że to po prostu jakaś plotka. Dialog 2

– Czy w....................... c............................ każdy powinien uprawiać jakiś sport? – Powiedziałbym r....................., że każdy, kto chce, powinien ćwiczyć. Niektórzy nie mogą uprawiać żadnego sportu, na p.......................... ze względów zdrowotnych. – Nie z........................... się, przecież wiadomo, że sport zawsze wpływa dobrze na organizm. – Ależ skąd! Fakty temu p............................ . Przeprowadzono badania, osoby bardzo ciężko chore potrzebują przede wszystkim odpoczynku. – Jednak w....................... mnie nie masz r........................... .

Dialog 3

– Jak u....................., czy można tolerować dalsze niszczenie przyrody w naszym kraju?

1c Proszę dokończyć zwroty.

dyskusyjne 0. To jest .............................................................................. . 1. Nie czuję się kompetentna do wydawania opinii w ....................................................................................... . 2. Chyba żartujesz! Przecież to kompletne . ................... . 3. Ależ skąd! Fakty temu ................................................... . 4. Muszę przyznać ci ......................................................... . 5. Nie mam żadnych .......................................................... .

– Nie czuję się kompetentny do wydawania opinii w tej sprawie. – Ale ja chciałem dowiedzieć się, jakie jest twoje z....................... na ten temat. – Według m............................, warto coś zrobić w tej sprawie, można na przykład przeznaczyć część swoich dochodów na cele ekologiczne albo kupować żywność opakowaną w materiały, które można ponownie wykorzystać. – Absolutnie się z tobą z................................. . Muszę p........................... ci rację. 67

Telegram: @polskigram

lekcja

12

1d Proszę połączyć zdania 1 – 5 ze zdaniami a – e tak, żeby stworzyły minidialogi. 0. Moim zdaniem to jest ważne.

a) Ależ skąd! To bzdura!

1. Czy mogę coś powiedzieć?

b) Chcę tylko powiedzieć, że to bzdura.

2. Rozumiesz, o co mi chodzi?

c) Dlaczego?

3. Co chcesz przez to powiedzieć?

d) Nie, co masz na myśli?

4. Według mnie to bzdura!

e) Chwileczkę, chciałbym dokończyć.

5. Czy według Ciebie to prawda?

f ) Nie zgadzam się. To jest nieważne.

1e Proszę ułożyć dialog, używając kilku wybranych zwrotów z ćw. 1a – 1d. Tematy do wyboru:

lekcja

12

A. Segregowanie śmieci powinno być prawem, a nie obowiązkiem. B. Każdy ma prawo do swojej opinii. C. Dzieci i ryby głosu nie mają. 2a Proszę połączyć słowa z ich synonimami lub definicjami. 0. prawo

a) tyle, ile mamy lat

1. płeć

b) możliwość zrobienia czegoś

2. wiek 3. pochodzenie 4. większość 5. mniejszość

c) grupa osób, która ma wielu członków d) mała grupa w porównaniu z większością e) skąd jesteśmy, gdzie się urodziliśmy f ) fakt, że jest się kobietą lub mężczyzną; w niektórych krajach jest też możliwość trzeciej identyfikacji

2b Proszę podać synonimy lub zdefiniować po polsku następujące słowa.

nierówne trak‌towanie, wyklucz‌anie 0. dyskryminacja – ................................................................................................................................................................................ 1. dyskryminować – . ............................................................................................................................................................................ 2. równouprawnienie –......................................................................................................................................................................... 3. bez przyczyny – ................................................................................................................................................................................ 4. równe prawa – . ................................................................................................................................................................................. 5. przeszkadzać komuś – ..................................................................................................................................................................... 6. obojętny – .......................................................................................................................................................................................... 7. wpływać na – . ................................................................................................................................................................................... 8. mniejszość – ...................................................................................................................................................................................... 9. obcokrajowiec – ................................................................................................................................................................................ 10. obywatel – . ........................................................................................................................................................................................ 3a Proszę wysłuchać fragmentu audycji radiowej i zdecydować, czy to prawda (P), czy nieprawda (N).

28

0. Głównym celem obchodów „Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych” jest walka z różnymi formami dyskryminacji osób niepełnosprawnych.

P/N

1. Cel ten ma być realizowany np. przez informowanie osób niepełnosprawnych o możliwościach egzekwowania przez nich równości wobec prawa.

P/N

2. Celem UE jest obrona przed dyskryminacją osób niepełnosprawnych.

P/N

3. Osoby niepełnosprawne w pełni korzystają ze swoich praw.

P/N

4. UE wspiera prawo do równości i dostępności w edukacji.

P/N

5. Media mogą odgrywać ważną rolę w propagowaniu idei integracji społecznej.

P/N

68

Telegram: @polskigram

3b Proszę wysłuchać apelu dyskryminowanych ojców i uzupełnić jego fragmenty.

29

apelem o zdecydowane rozwiązanie tego tak ważkiego i niecierpiącego zwłoki problemu. 0. Zwracamy się z .................... 1. Większość postanowień sądów rodzinnych dotyczących kontaktów dzieci z ojcami nie jest .......................................... . 2. Są to osoby .........................................., kochające swoje dzieci, mogące dać im wiele pozytywnych wzorców i wartości. 3. Są jednak .......................................... w oczach dzieci przez matki, ukazywani w negatywnym i wywołującym lęk przed ojcami świetle. 4. Faktycznie jedyną .......................................... tego jest wrogość matek. 5. Półsieroctwo dzieci posiadających ojców staje się faktem i to usankcjonowanym .......................................... .

lekcja

3c Proszę posłuchać jeszcze raz nagrań z ćw. 3a i 3b i wybrać jedno z nich, krótko je streścić i skomentować ustnie lub pisemnie. Może Pan / Pani skorzystać z tekstów nagrań zamieszczonych na końcu zeszytu ćwiczeń. 4a Proszę przeczytać fragment wywiadu i zdecydować, czy to prawda (P), czy nieprawda (N).

PR AWO D O PR AWA 1

5

10

15

20

25

Mecenas Karolina Kuszlewicz jest rzeczniczką ds. ochrony zwierząt w Polskim Towarzystwie Etycznym i autorką książki „Prawa zwierząt. Praktyczny przewodnik”, pełnomocniczka organizacji pozarządowych w procesach dotyczących ochrony zwierząt. Reprezentując pro bono Fundację Noga w Łapę. Razem idziemy przez Świat, doprowadziła do wydania przez Sąd Najwyższy przełomowego wyroku, w którym uznano sprzedaż żywych karpi w torebkach bez wody za znęcanie się nad zwierzętami. Agnieszka Sowa: Olga Tokarczuk twierdzi, że już czas najwyższy wpisać zwierzęta do konstytucji. Karolina Kuszlewicz: Bardzo mnie te słowa ucieszyły. Indie wpisały do swojej konstytucji współczucie dla istot żyjących. Niemcy, że państwo zapewnia ochronę naturalnych warunków życia zwierząt. Słoweńska konstytucja mówi o ochronie zwierząt przed okrucieństwem. AS: Pani książka jest zatytułowana „Prawa zwierząt”, ale nigdzie na świecie zwierzętom praw nie przyznano. Mają jedynie ochronę prawną. KK: W polskim systemie obowiązuje koncepcja prawnej ochrony zwierząt, czyli ochrony dobrostanu. Zakłada, że zwierzętom ze strony człowieka należna jest m.in. ochrona przed zbędnym cierpieniem, bólem i stresem. Są przepisy, które mówią, że każde zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia wymaga humanitarnego traktowania polegającego na uwzględnieniu jego potrzeb. Potrzeby zaś skorelowane są z podmiotem. Jesteśmy prawnie w miejscu „już nie rzecz, jeszcze nie podmiot”. skrócone fragmenty wywiadu: „Polityka” nr 6, 5.02-11.02.2020

0. Mecenas Karolina Kuszlewicz zajmuje się prawami zwierząt.

P/N

1. Karolina Kuszlewicz napisała książkę o życiu dzikich zwierząt.

P/N

2. Prawniczka reprezentowała Fundację Noga w Łapę. Razem idziemy przez świat za darmo.

P/N

3. Są państwa, w których prawa zwierząt są zagwarantowane przez konstytucję.

P/N

4. W polskim prawie jest zapis o prawnej ochronie zwierząt.

P/N

5. Każde zwierzę jest zdolne do odczuwania cierpienia.

P / N 69

Telegram: @polskigram

12

4b Proszę przeczytać apel i odpowiedzieć na pytania. Każdy ma prawo do bezpieczeństwa i życia wolnego od przemocy, poniżenia i dyskryminacji. Hejt i mowa nienawiści są atakiem na te prawa. Chcemy żyć w społeczeństwie opartym na empatii, otwartości 5 i szacunku, w którym będziemy się czuć dobrze i bezpiecznie. Dołącz do nas! Podpisz nasz Manifest i pokaż, że zależy Ci na społeczeństwie bez nienawiści. Z roku na rok widzimy narastanie problemu przemocy słownej w internecie i przestrzeni publicznej w Polsce. Wraz z nim rośnie też liczba 10 ataków fizycznych motywowanych nienawiścią. Wezwij władze do: •  prowadzenia działań zapobiegających hejtowi, mowie nienawiści i przestępstwom z nienawiści np. edukacji antydyskryminacyjnej •  kształtowania debaty publicznej tak, by hejt i mowa nienawiści 15 nie miały w niej miejsca •  zabierania głosu przeciwko nienawiści i przemocy •  wnikliwego badania i ścigania przestępstw z nienawiści •  usunięcia luk prawnych, które pozbawiają ochrony osoby doświadczające przestępstw z powodu orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, 2 0 stopnia sprawności, wieku, płci i statusu społeczno-ekonomicznego. Zatrzymaj nienawiść w Polsce! Podpisz Manifest! 1

lekcja

12

0. Do czego wzywa organizacja Amnesty International?

na podstawie: www.amnesty.org.pl

Do podpisania manifestu przeciw nienawiści. .......................................................................................................................................................................................................................... 1. Do czego każdy ma prawo? .......................................................................................................................................................................................................................... 2. Czym jest hejt i mowa nienawiści? .......................................................................................................................................................................................................................... 3. W jakim społeczeństwie chcą żyć autorzy apelu? ..........................................................................................................................................................................................................................

4. Do usunięcia czego chcą wezwać władze autorzy apelu?

.......................................................................................................................................................................................................................... 5. Jakimi słowami kończy się apel? .......................................................................................................................................................................................................................... 4c Proszę przeczytać jeszcze raz teksty z ćw. 4a i 4b, wybrać jeden z nich, krótko go streścić i skomentować – ustnie lub pisemnie.

GRAMATYKA 5a Proszę uzupełnić zdania rzeczownikami w odpowiedniej formie.

Polak i Polka. . 0. Obywatel i obywatelka Polski to ........................... 1. Obywatel i obywatelka Ukrainy to ...................................................... . 2. Obywatel i obywatelka ................................. to Niemiec i Niemka. 3. Obywatel i obywatelka Białorusi to ...................................................... . 4. Obywatel i obywatelka ................................. to Wietnamczyk i Wietnamka. 5. Obywatel i obywatelka ................................. to Chińczyk i Chinka. 6. Obywatel i obywatelka ................................. to Hindus i ................................. . 7. Obywatel i obywatelka Bułgarii to ...................................................... . 8. Obywatel i obywatelka ................................. to Syryjczyk i Syryjka. 9. Obywatel i obywatelka................................. to Słowak i Słowaczka. 10. Obywatel i obywatelka Rosji to ...................................................... i Rosjanka. 70

Telegram: @polskigram

5b Proszę przeczytać na głos dane statystyczne i napisać na ich podstawie zdania według podanego wzoru.

Status uchodźcy otrz‌ymało najwięcej obywateli Ukrainy – 56 osób. Status ten otrz‌ymali te‌ż obywatele Syrii – 17 osób, obywatele Rosji – … DA N E U R Z Ę D U D O S P R AW C U D Z O Z I E M C ÓW Skąd pochodziły osoby, które otrzymały status uchodźcy? 60

lekcja

12

56

50 40 30

17

20

15

13

10

7

6

5

Tadżykistan

Egipt

Białoruś

0

Ukraina

Syria

Rosja

Irak

Skąd pochodziły osoby, które otrzymały ochronę uzupełniającą w 2020 roku? 250

223

200 150 100

72 28

50

12

8

7

6

5

Syria

Irak

Kirgistan

Libia

Afganistan

0

Ukraina

Rosja

Tadżykistan

Skąd pochodziły osoby, które otrzymały w 2020 roku decyzję negatywną? 1400

1262

1200 1000 800 600

354

400

153

200

61

25

24

22

20

20

19

Armenia

Kazachstan

Kirgistan

Gruzja

Azerbejdżan

Wietnam

Turcja

0

Rosja

Ukraina

Tadżykistan

Na wszystkich wykresach umieściliśmy kraje pochodzenia największej liczby cudzoziemców. Nie są to pełne dane – jest duża liczba krajów, z których pochodził np. 1 cudzoziemiec. Z pełnymi danymi można zapoznać się na stronie www.migracje.gov.pl.

na podstawie: https://oko.press

71

Telegram: @polskigram

6a Proszę wybrać właściwą formę rzeczowników. 0. Nie chcę się z nim już spotykać. To straszny grubianin / grubianinem. 1. Wegetarianin / Wegetarianinem to mężczyzna, który nie je mięsa. 2. Mężczyzna niejedzący żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego jest weganin / weganinem. 3. Na wakacje do tej miejscowości przyjeżdża wielu Rosjan / Rosjanie. 4. Reporter rozmawiał z wieloma Amerykanach / Amerykanami. 5. Wyznawca islamu to muzułmanin / muzułmanie. lekcja

12

6b Proszę uzupełnić zdania podanymi rzeczownikami w odpowiednim przypadku.

Weganie nie jedzą żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego. 0. ....................... (weganin – liczba mnoga) 1. Sprawa ta dotyczyła ................................. mieszkających w Polsce. (Rosjanin – liczba mnoga) 2. Przygotowano także dania dla ................................. . (wegetarianin – liczba mnoga) 3. Dużo się mówi o ................................., który założył tę fundację. (Amerykanin) 4. Kampanię tę zainicjował ................................. z Fundacji RÓWNOŚĆ. (krakowianin) 5. ................................. do dzisiaj są w szoku po tym tragicznym zdarzeniu. (gdańszczanin – liczba mnoga) 6c Proszę napisać kilka swoich przykładów zdań z odmienionymi rzeczownikami (w różnych przypadkach) zakończonymi na -anin.

7a Proszę uzupełnić zdania słowem prawo w odpowiednim przypadku.

prawo 0. Mam do tego .................! 1. Nie masz ................................. mówić mi, co mam robić. Jestem już dorosły! 2. Ty musisz prowadzić, ja nie mam ................................. jazdy. 3. Musimy się zdecydować: albo w ................................., albo w lewo. 4. Jakim ................................. mówisz do mnie w ten sposób? 5. Właściciel tej firmy myśli, że stoi ponad ................................. i może robić, co chce. 6. Koncern próbował obejść ............................. i nie płacić wysokich podatków. 7. Oczywiście, że powinieneś to zrobić, masz do tego ................................. . 8. Przy rozdawaniu darmowych produktów promocyjnych obowiązywało ................................. dżungli. 9. Opowiada plotki na ................................. i lewo. Trzeba w końcu coś z tym zrobić. 10. Masz ................................. jazdy? 7b Proszę wybrać kilka zwrotów ze słowem prawo i napisać z nimi zdania lub minidialogi. 72

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

Proszę przekształcić poniższe zdania, wykorzystując podane słowa.

0. Co chcesz przez to powiedzieć? pan

chce pan prze‌z to powiedzieć? Co .......................................................................................................................................................................................... .

1. Moim zdaniem to nie ma sensu! mnie

lekcja

12

.......................................................................................................................................................................................... . 2. To wszystko, co chciałem powiedzieć na ten temat. nic .......................................................................................................................................................................................... . 3. Co chcesz przez to powiedzieć? na myśli .......................................................................................................................................................................................... . 4. Nie możesz tego robić. prawa .......................................................................................................................................................................................... . 5. On tego nie popiera. przeciwko .......................................................................................................................................................................................... .

II

Proszę przekształcić poniższe zdania zgodnie z podanymi przykładami (dopełniacz).

do Polski. Pojechaliśmy ........................................................................................................................................................................................... 1. Andrzej podróżował po Włoszech. ........................................................................................................................................................................................... 2. Agnieszka z Jackiem często bywają we Francji. ........................................................................................................................................................................................... 3. Byłem na wycieczce w Czechach. ........................................................................................................................................................................................... 4. Ten mężczyzna urodził się na Węgrzech.

Ten mężczyzna pochodzi z ...........................................................................................................................................................................................

5. Byłyśmy na urlopie w Monako. ........................................................................................................................................................................................... 6. Urlop spędziły w Niemczech. ........................................................................................................................................................................................... 7. W lipcu będę w Estonii. ...........................................................................................................................................................................................

przygotowanie do egzaminu

0. Byliśmy w Polsce.

73

Telegram: @polskigram

L E KC JA

13 W żadnym wypadku!

lekcja

13 SŁOWNICTWO 1a Proszę połączyć zawód z jego opisem. 0. pielęgniarz 1. internista 2. okulista 3. laryngolog 4. dentysta 5. chirurg 6. fizjoterapeuta 7. reumatolog 8. kardiolog 9. anestezjolog 10. ortopeda

a) leczy gardło b) leczy albo wyrywa zęby c) przeprowadza operacje d) leczy oczy e) robi zastrzyki f ) pracuje w przychodni lekarskiej g) leczy stawy h) bada kręgosłup i) leczy serce j) zajmuje się narkozą k) pomaga ćwiczyć po operacji

1b Kim oni są i co robią? Proszę połączyć wyraz z opisem. 0. kierowca 1. policjant 2. pieszy 3. rowerzysta 4. strażak 5. ratownik 6. ranny 7. poszkodowany 8. świadek 9. motocyklista 10. dozorca

a) pracuje na policji b) idzie c) to ogólne określenie ofiary w wypadku d) odniósł rany w wypadku e) prowadzi samochód f ) jedzie na rowerze g) np. medyczny, przyjeżdża do wypadku h) gasi pożar i) widział wypadek j) zajmuje się budynkiem k) jedzie na motocyklu

2a Proszę uzupełnić zdania słowami z ramki.

Pożar 0. Pali się! ...............! 1. Zalało nam ...............................! 2. Spadłam ze ........................... i złamałam ........................ . 3. Co się stało? .............................. pani?

1c A jakie są żeńskie odpowiedniki rzeczowników z ćw. 1a i 1b?

wypadku   mieszkanie   pożar   nogę zepsuła   pogotowie   wpadł   zemdleję gaz   pomóc   schodów   stało 7. Czuję coś dziwnego, chyba się ........................... ulatnia.

4. Winda nie działa, znowu się ...................................!

8. Zobacz, ktoś chyba ....................................................... pod samochód!

5. Słabo mi, zaraz .................................... .

9. Mam zadzwonić po ..........................................................?

6. Chciałam poinformować o ............................................... samochodowym.

10. Czy wszystko w porządku? Jest pani ranna? Coś się pani .............................?

74

Telegram: @polskigram

2b Proszę uzupełnić tekst wyrazami z ramki. przejście   drogowym   ranne   miejsce   zginęła   rozbitą jezdni   krwi   świetle   oddychania   zdarzenia

drogow‌ym 0, do którego doszło wczoraj na skrzyżowaW wypadku ...................... niu w  centrum miasta, .............................1 jedna osoba, a dwie z­ ostały .............................2. Na .............................3 wypadku przyjechała policja i pogotowie ratunkowe. Na chodniku i na .............................4 do lekcja

dzisiaj widoczne są ślady .........................5. Do tego nieszczęśliwego

13 13

.............................6 doszło przez nieuwagę kierowcy, który wjechał na czerwonym .............................7 na .............................8 dla pieszych. Mimo pomocy kierowcy i sztucznego .............................9, pieszy, który wpadł pod samochód, niestety nie przeżył. Samochód, który wjechał na pasy jest praktycznie nieuszkodzony, ma jedynie .............................10 przednią szybę. 3a Proszę wysłuchać dialogu u lekarza i wpisać brakujące słowa.

30

jest 0? Lekarka: Co pani ............. Pacjentka: ............................. .............1 fatalnie. Chyba jestem chora. L: Czy ma pani ...................................2? P: Nie wiem, .......................3 nie. L: To jest termometr, proszę sobie ....................................4 temperaturę. Co panią boli? P: Boli mnie głowa i ................................5. Chyba się czymś ...................................6. L: Muszę panią jeszcze ...............................7. Proszę się .......................................8. P: No i co, pani doktor, jaka jest .......................................9? L: Myślę, że rzeczywiście się pani .........................................10 struła. To jest lekarstwo dla pani, a to recepta. To lekarstwo można .....................................11 tylko ............12 receptę. 3b Na podstawie dialogu u lekarza z ćwiczenia 3a, proszę uzupełnić zdania w czasie przeszłym.

zapytala 0 pacjentkę, co ............................1. Pacjentka .........................2, Lekarka ....................... że .......................................................3. Dodała, że chyba ..................................4. Lekarka .........................................................5, czy .......................­...............................6. Pacjentka nie była pewna, ........................7, że ..............................................8. Lekarka poprosiła ....................9, żeby .......................................................................10. Zapytała także, co ......................................11. Pacjentka ............................................... .........................................................................................................................................12. Lekarka ..........................................................................................................................13. Pacjentka .......................................................................................................................14. Lekarka ............................................................................................................................. .........................................................................................................................................15.

75

Telegram: @polskigram

4a Proszę połączyć słowa i frazy z ich synonimami.

lekcja

13

0. najpierw

a) później / następnie

1. jednocześnie

b) niespodziewanie / nieoczekiwanie

2. potem

c) na początku

3. nagle

d) w szoku

4. chyba

e) może / prawdopodobnie

5. natychmiast

f ) w końcu / nareszcie

6. nieuważny

g) na zakończenie

7. wreszcie

h) od razu / momentalnie

8. na końcu

i) zestresowany

9. zdenerwowany

j) nieostrożny

10. zszokowany

k) równocześnie / w tym samym czasie

4b Proszę napisać krótką wiadomość na komunikatorze internetowym do kolegi / koleżanki z kursu polskiego. Proszę użyć kilka wybranych słów i zwrotów z ćw. 4a. Proszę opisać miejsce i czas zdarzenia, jakie osoby brały w nim udział oraz co robiły w jego trakcie. Swoją wiadomość proszę zacząć od jednego z poniższych zdań (do wyboru): A. Nie uwierzysz, co się stało… B. Ale mieliśmy / miałyśmy wczoraj pecha… C. Nie wiem, co mam zrobić. Jestem świadkiem wypadku… 4c Proszę napisać krótką historię na podstawie zdjęć z poprzedniej strony. W tekście proszę wykorzystać słowa i zwroty z ćw. 1a – 4a.

GRAMATYKA 5a Podane zdania proszę uzupełnić zaimkami w odpowiedniej formie. A. coś

B. ktoś

2. Wydaje mi się, że o ............. zapomnieliśmy.

2. Opowiadałeś już ........................., co się stało?

1. Czytałeś już ..................... na ten temat?

3. Wszystko w porządku? ................ się stało, że jesteś taki smutny?

4. Przepraszam, ale muszę już iść. Mam jeszcze ...................... do załatwienia w mieście. 5. Powiedz, jeśli się z ................. nie zgadzasz!

C. jakiś, jakaś, jakieś, jacyś, jakieś

1. Był tam ........................ nasz znajomy?

2. Była tu ...................... kobieta i o ciebie pytała.

3. Ciągle się ............................ policjanci o ciebie pytają. O co chodzi?

4. Anna rozmawiała z .................... obcokrajowcem, ale nie wiem, skąd on jest. Chyba z Francji.

5. Byłem właśnie świadkiem wypadku. Jestem zdenerwowany. Proszę .................. tabletki na uspokojenie.

1. Rozmawiałeś już z ................... o tym wypadku?

3. Czy masz ................., na kim możesz polegać?

4. Pożyczyłem ................. tę książkę, ale nie pamiętam już komu. 5. ................. puka, czy mi się tylko wydaje?

D. skądś, kiedyś, gdzieś, jakoś

1. Skąd to wiem? Nie pamiętam dokładnie, ............. o tym czytałem. 2. Byłaś ...................... w szpitalu?

3. Nie wiem, co zrobię w tej sytuacji, ale będę musiał sobie ................ poradzić.

4. Pamiętasz, kiedy spotkałyśmy się w zeszłym tygodniu – ................... wracałaś, nie pamiętam skąd. 5. Nie pamiętam, gdzie zostawiłam te dokumenty, ale .......................... przecież muszą być!

76

Telegram: @polskigram

5b Proszę wybrać właściwą formę zaimka swój. 0. Możesz pożyczyć mi swój / swoje / swoją samochód? 1. Po przejściu huraganu, Przemysław musiał wyremontować swój / swojego / swoje zniszczony dom. 2. Roman niestety rzadko odwiedzał swój / swojego / swoim ojca w szpitalu. 3. Kiedy chcesz sprzedać swojego / swoim / swoje mieszkanie? Czy wymaga kapitalnego remontu? 4. Po swojej / swoim / swoją trzeciej operacji ramienia Gabriela ma problemy z poruszaniem ręką. 5. Musi Pan koniecznie wymienić swoją / swojej / swoja kuchenkę.

5c Proszę wybrać właściwy zaimek. Feliks sprzedał (swój, jego, jej)0 samochód i pożyczył auto od (swojej, jego, jej)1 siostry. Kiedy jechał (swoim, jego, jej)2 autem, miał wypadek. (Swoja, Jego, Jej)3 siostra szybko przyjechała na miejsce zdarzenia. (Swojemu, Jego, Jej)4 bratu na szczęście nic się nie stało, ale będzie mu-

siał zapłacić za naprawę (swojego / jego / jej)5 samochodu. lekcja

13

5d Proszę uzupełnić tekst właściwym zaimkiem w odpowiedniej formie.

swojego 0 brata. Powiedział mu, że sprzedał ........................1 rower górski. ........................2 Grzegorz zadzwonił do ........................ brat zaproponował, że pożyczy mu ........................3 stary rower. Brat Grzegorza ma kilka rowerów, bo kolarstwo to ........................4 pasja. Niestety Grzegorz jechał za szybko, przewrócił się i rower ........................5 brata jest teraz zepsuty. Na szczęście Grzegorzowi nic się nie stało. 6a Proszę wybrać odpowiednią formę rzeczownika. 0. Proszę zadzwonić po pogotowie / pogotowiu. 1. Spadłem ze schodów / schodami. 2. Chciałam poinformować o wypadek / wypadku samochodowym. 3. Chciałbym zapytać o wczorajszy wypadek / wypadku. 4. Pieszy wpadł pod samochód / samochodem. 5. Do zdarzenia doszło na głównej ulicę / ulicy. 6. Pieszy wbiegł na ulicę / ulicy Warszawską. 6b Proszę uzupełnić zdania odpowiednim przyimkiem. do   do   do   przez   przez   od   od na   na   przy   o   w   po   ze

prze‌z przypadek numeru telefonu pogotowia gazowego? 0. Nie znasz .............. 1. Panie doktorze, mój syn spadł ........... schodów i złamał nogę! 2. ........... przypadek oblałem się kawą. 3. Używała auta tylko ........... przypadku ........... przypadku, bo wolała jeździć ........... rowerze. 4. Na rondzie w centrum miasta doszło ........... dużego wypadku. 5. Proszę opowiedzieć ........... początku, jak ........... tego doszło. 6. Nieskończony remont tego bloku to „wypadek ........... pracy” tej firmy budowlanej. 7. Chciałbym poinformować ........... wypadku samochodowym. 8. Nie zgodzimy się na to ........... żadnym wypadku. 9. Nic się panu nie stało, ale ........... wszelki wypadek proszę iść do lekarza. 10. Trzeba zadzwonić ........... pogotowie!

77

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA I

Proszę podkreślić poprawną formę zgodnie z przykładem.

Pierwszy (mężczyzna, mężczyznę, mężczyzną) 0 zapytał drugiego, co się stało. Drugi odpowiedział, że spadł ze (schodami, schodów, schodem)1. Dodał też, że chyba złamał (rękami, rękę, ręką)2. Powiedział, że ręka strasznie (mu, go, mi)3 boli. Pierwszy mężczyzna zapytał, czy ma (jego, mu, jemu)4 pomóc. Drugi poprosił, żeby szybko zadzwonił po (pogotowiu, pogotowia, pogotowie)5. Pierwszy poprosił, żeby drugi się nie denerwował. Zapewnił również, że (wszyscy, wszystkie, wszystko)6 będzie dobrze. Pogotowie przyjechało po 10 (minutami,

lekcja

13

minutach, minut)7. Lekarze szybko zajęli się (pacjentem, pacjenta, pacjencie)8. (Na, U, Po)9 pogotowiu zrobiono prześwietlenie. Okazało się, że ręka nie jest (złamana, złamaną, złamanej)10, tylko zwichnięta. II

Proszę uzupełnić tekst zgodnie z podanym przykładem (mowa zależna).

W zeszłym tygodniu spotkałem przypadkowo kolegę ze studiów. Miał rękę w gipsie. (zapy-

Zapytałem ........ czy 0 miał wypadek. (odpowiedzieć) .............................., .................1 tak. (dodać) tać) ....................., ........................., .............. 2 ciągle jest jeszcze w szoku. (poprosić) ................. mnie, ............... 3 nikomu o tym nie mówił. (powiedzieć) .............................., .................. 4 nie ma ochoty rozmawiać na ten temat, bo to dla niego jeszcze za trudne. (zapewnić) ........................... go, ................... 5 nikomu o tym nie powiem. III Proszę przekształcić zdania zgodnie z podanym przykładem (zaimki nieokreślone). 0. Czytałem dużo na ten temat.

przygotowanie do egzaminu

Czytałem coś na ten temat. .......................................................................................

1. Musisz się nareszcie tym zająć.

6. Tego mi tu brakuje.

.......................................................................................

.......................................................................................

2. Rozmawiałeś już z nią o tym wypadku?

7. Chyba tam o tym czytałem.

.......................................................................................

.......................................................................................

3. Opowiadałeś już jej, co się stało?

8. Dawno już o tym mówiłam!

.......................................................................................

.......................................................................................

4. Znasz jakąś osobę, która tam pracuje?

9. Pewien człowiek mi już o tym mówił.

.......................................................................................

.......................................................................................

5. Widziałeś dziś tych studentów?

10. Byliście w przeszłości świadkami wypadku?

.......................................................................................

.......................................................................................

IV Proszę użyć zaimków coś i ktoś w odpowiedniej formie.

Ktoś mi już ................ coś 0. ................ mówił na ten temat. 1. Rozmawiałaś już z ................ o tym? 2. ................ się stało, że jesteś taka zdenerwowana? 3. Nie mamy czasu dziś wieczorem, już się z ................ umówiłyśmy. 4. Muszę ................ o tym opowiedzieć, ale nie wiem komu. 5. Na pewno wszystko masz? Może jednak o ................ zapomniałeś.

78

Telegram: @polskigram

L E KC JA

14 W zgodzie z naturą

SŁOWNICTWO 1

Proszę zareagować na poniższe informacje, używając podanych zwrotów.

To fakt.   Zgadzam się.   Z całą pewnością.   To bardzo możliwe.   Ależ skąd! Co za pomysł!   Nic podobnego.   To wykluczone!   Nonsens.

0. Powinno się zamknąć ogrody zoologiczne.

Co za pomysł! ................................................................................................................................... .

1. Słyszałem, że to nowo otwarte biuro turystyczne organizuje safari w Kenii. ................................................................................................................................... . 2. Powinno się zakazać transportu koni w takich warunkach. Zwierzęta za bardzo się męczą. ................................................................................................................................... . 3. Nasz sąsiad importuje nielegalnie papugi. Słyszałeś o tym? ................................................................................................................................... . 4. Zamknęli wreszcie tę fabrykę chemikaliów. ................................................................................................................................... . 5. Segregowanie śmieci nie ma sensu. ................................................................................................................................... . 6. Nie jem mięsa, bo widziałem, jak zabija się zwierzęta. ................................................................................................................................... . 7. Postanowiliśmy przestać latać na wakacje samolotami. Nie musimy wypoczywać w dalekich krajach. Środowisko naturalne jest dla nas ważniejsze niż turkus oceanu na odległej wyspie. ................................................................................................................................... . 8. Nauczyłam segregować śmieci moje dzieci i teraz nie mają problemu, do którego kosza wrzucać odpady „bio”, a do którego „mieszane”. ................................................................................................................................... . 9. Bardzo podoba mi się działalność naszego szkolnego klubu ekologicznego. ................................................................................................................................... . 10. Może weźmiemy udział w akcji sprzątania lasu? ................................................................................................................................... . 79

Telegram: @polskigram

GRAMATYKA 2

Proszę wstawić właściwą formę rzeczownika w celowniku.

badaniom na zwierzętach . (badania na zwierzętach) 0. Protestuję przeciw ........................................................... 1. Protestuję przeciw ..................................................................................... . (budowa nowej fabryki) 2. Protestuję przeciw ....................................................................................... . (zanieczyszczanie środowiska) 3. Protestuję przeciw ........................................................... . (cenzura) 4. Protestuję przeciw .................................................................................... . (brak edukacji ekologicznej) lekcja

14

5. Protestuję przeciw ...................................................................................... . (transport koni do krajów Europy Zachodniej) 6. Protestuję przeciw ........................................................................... . (konsumpcyjna postawa życiowa) 7. Protestuję przeciw ........................................................................... . (polityka wielkich koncernów) 8. Niebezpieczeństwo grozi ........................................................... . (te gatunki roślin) 9. Niebezpieczeństwo grozi ....................................................................... . (zwierzęta w tym regionie) 10. Niebezpieczeństwo grozi ........................................................................ . (ludzie mieszkający w tej okolicy) 11. Niebezpieczeństwo grozi ........................................................... . (ptaki tropikalne) 12. Niebezpieczeństwo grozi ........................................................... . (rzadkie owady) 13. Niebezpieczeństwo grozi ........................................................... . (fauna i flora)

SŁOWNICTWO 3

Proszę podkreślić słowo, które nie pasuje do pozostałych.

0. bezpieczny – ptak – owad 1. ryba – fabryka – ptak 2. wróbel – tuńczyk – łosoś 3. zwierzę – owad – zanieczyszczenie 4. niebezpieczny – groźny – gatunek 5. grozić – akceptować – aprobować 6. przyroda – śmieci – natura 7. żyrafa – koń – pszczoła 8. zwiększenie – problem – zmniejszenie

GRAMATYKA 4

Proszę uzupełnić tabelę według wzoru. rzeczownik

zwiększenie

czasownik zwiększyć zmniejszyć

akceptacja zagrożenie segregować produkcja

80

Telegram: @polskigram

SŁOWNICTWO 5

Proszę uzupełnić zdania podanymi słowami i zwrotami w odpowiedniej formie.

zwiększenie   ochrona środowiska   segregowanie śmieci   zbieranie makulatury jeść mięso   grozić   zagrożenie   zwiększyć   zmniejszyć

zwiększenie dotacji na ochronę środowiska. 0. Urząd miasta obiecuje ............................... 1. Unia Europejska ................................ w ubiegłym roku fundusze na ................................ ................................ .

lekcja

2. ....................................... się ilość emitowanych substancji toksycznych, bo fabryka została zamknięta.

14

3. Zdecydował się nie ........................... ........................., bo nie akceptuje brutalnego traktowania zwierząt. 4. Czy naszej planecie ...................................... niebezpieczeństwo? 5. .......................................... dla naszej planety jest duże: ludzie produkują za dużo śmieci i zanieczyszczenie środowiska jest coraz większe.

6. – Jak uczyć dzieci, że powinny chronić środowisko? – Trzeba propagować ................................ ................................ i .............................. .................................. . 6

31-33

Proszę wysłuchać minidialogów i powiedzieć, która z osób wyraża aprobatę dla planowanej akcji, a która protestuje przeciw niej. dialog 1

dialog 2

dialog 3

aprobata protest

7a Proszę przeczytać poniższy tekst i wybrać właściwy dla niego tytuł.

Polska – wielki ogród zoologiczny

10

Polska jest pośrodku

Zwierzęta i rośliny w polskich lasach – czy grozi im śmierć? 1

5

Polska leży w geograficznym środku Europy, ma zróżnicowane środowisko przyrodnicze i żadna bariera nie dzieli jej od reszty kontynentu. Przyroda naszego kraju łączy w sobie cechy przyrody całej Europy. Występują tu przede wszystkim gatunki roślin i  zwierząt typowe dla Europy Środkowej, ale są także niektóre gatunki charakterystyczne dla kra-

15

20

25

in północnych. Na południu Polski, zwłaszcza na Lubelszczyźnie, spotyka się przedstawicieli przyrody Europy Południowo-Wschodniej. Są też gatunki typowe dla wybrzeży Atlantyku (nad Bałtykiem) oraz dla Alp (w Tatrach). Stosunkowo najmniej jest u nas gatunków reprezentujących przyrodę śródziemnomorską. Nad Polską krzyżują się szlaki corocznych ptasich przelotów, więc regularnie pojawiają się u nas ptaki z północnych krajów naszego kontynentu, a  także kilka gatunków z Syberii, rzadziej przylatują wędrowne ptaki z dalekiego wschodu Azji, a zupełnie wyjątkowo zabłąkani wędrowcy z Ameryki Północnej. Zatem polska przyroda ma szczególną wartość na tle przyrody Europy, dlatego że tak wszechstronnie reprezentuje świat istot żywych całego kontynentu. Poznając polską przyrodę, można stać się znawcą przyrody bez mała całej Europy. na podstawie: www.przyroda.polska.pl

81

Telegram: @polskigram

7b Na podstawie tekstu z ćwiczenia 7a proszę określić, czy podane informacje są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N).

lekcja

14

0. Polska ma zróżnicowane środowisko przyrodnicze.

P/N

1. Przyroda naszego kraju łączy w sobie cechy przyrody Europy Północnej i Środkowej.

P/N

2. Występują tu gatunki fauny i flory typowe dla Europy Środkowej i Północnej.

P/N

3. Nad Bałtykiem można spotkać przedstawicieli przyrody atlantyckiej.

P/N

4. Ptaki syberyjskie występują na południu Polski.

P/N

7c Proszę określić, czy podane poniżej wyrazy to synonimy, czy nie.

GRAMATYKA 7d Proszę uzupełnić tabelę według podanego wzoru.

0. przyroda – natura

T/N

1. fauna – flora

T/N

rzeczownik

2. fauna – zwierzęta

T/N

przyroda

3. przedstawiciele – reprezentanci

T/N

4. kraina – kraj

T/N

5. charakterystyczny – typowy

T/N

6. wszechstronny – uniwersalny

T/N

przymiotnik przyrodniczy

północ południe

wschodni zachodni Europa charakterystyka wyjątek wartościowy żywy

SŁOWNICTWO 7e Proszę ułożyć zdania z rzeczownikami i przymiotnikami z ćwiczenia 7d.

Przyroda naszego kraju to różne gatunki zwierząt i roślin typowych nie tylko dla Europy Pólnocnej. ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 82

Telegram: @polskigram

8

Proszę wyjaśnić znaczenie poniższych słów i zwrotów, a następnie uzupełnić nimi tekst.

przepisy w Polsce. Przykład: To pierwsze tego typu .................... Przepisy to regulacje prawne. ........................................................................................................................................................ wymiana ...................................................................................................................................... obowiązywać............................................................................................................................... czyste powietrze.......................................................................................................................... uchwała......................................................................................................................................... zakaz palenia węglem................................................................................................................ presja na polityków....................................................................................................................

14 lekcja

14

Kraków. W życie wchodzi zakaz palenia węglem. Nie wszyscy wymienili piece. Od 1 września 2019 roku w Krakowie obowiązuje całkowity ..........................1 przepisy 2 w Polsce. Uchwała wproi drewnem. To pierwsze tego typu .......................... wadzająca zakaz została uchwalona przez Sejmik Wojewódzki w 2016 roku. Od kilku lat w mieście trwała ..........................3 palenisk węglowych. Stare (…) zostały zastąpione ekologicznymi źródłami ciepła. Nie wszyscy zdążyli, często nie z własnej winy. Ci, którzy wciąż będą palić węglem lub drewnem, muszą się liczyć z kontrolami i karami finansowymi w wysokości nawet do 5 tys. zł. (…) 40 tys. pieców zlikwidowanych Niemniej w Krakowie udało się zlikwidować ponad 40 tys. palenisk. Kraków, dzięki presji społecznej, wykonał ogromną pracę w walce o ­.............................4. Jeśli chcemy maksymalnie zniwelować działanie smogu, w ślady Krakowa muszą teraz pójść gminy ościenne. – To uchwała przełomowa. Jednak bez mieszkańców by jej nie było. Gdyby nie wychodzili na ulice, nie pokazywali, że chcą czystego powietrza. To była pełna mobilizacja, także po stronie mediów, która doprowadziła do zmiany nie tylko w Krakowie, ale i w całej Polsce – zaznacza Andrzej Guła z Krakowskiego Alarmu Smogowego (KAS). (…) Historia uchwały antysmogowej Krakowska uchwała antysmogowa rodziła się w bólach. Wszystko zaczęło się od mieszkańców, którzy skupieni w Krakowskim Alarmie Smogowym (KAS) zaczęli głośno mówić o niszczycielskim wpływie smogu na nasze zdrowie. W 2013 r. KAS zorganizował pierwsze manifestacje antysmogowe w Krakowie. Zaczęła się .....................................5 i samorządowców, aby wprowadzić przepisy, które pomogą w walce ze smogiem. Pierwszą uchwałę antysmogową dla Krakowa uchwalono w 2013 r. Została jednak zaskarżona przez kilku mieszkańców. Sąd stwierdził, że Sejmik przekroczył swoje kompetencje, a ...........................6 naruszyła m.in. prawo równości i wolności prowadzenia działalności gospodarczej. Konieczna była zmiana przepisów krajowych. Ta dokonała się w dużej mierze dzięki posłowi PO Tadeuszowi Arkitowi. Ustawę umożliwiającą wprowadzenie lokalnych przepisów antysmogowych podpisał prezydent Andrzej Duda. Dzięki temu, w styczniu 2016, Sejmik przyjął drugą uchwałę antysmogową, a jej zapisy zaczęły ....................................7 wczoraj. na podstawie: Piotr Ogórek, Kraków. W życie wchodzi zakaz palenia węglem. Nie wszyscy wymienili piece, www.gazetakrakowska.pl

83

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

Proszę wybrać właściwy przyimek. Niektóre przyimki mogą być użyte dwa razy.

nad   przed   ze   z   do   od   w   na   o

Nad 0 Bałtykiem, .......1 wszystkich plażach jak zwykle .......2 tej porze roku tłumy. Urlopowicze przyjeżdżają ............ ...........3 wszystkich stron Polski. ............4 Ustce, ..........5 końcem lipca było dwa razy więcej turystów niż .................6

lekcja

14

ubiegłym roku. Być może dlatego, że pogoda w tym roku jest znacznie lepsza. Ubiegłe lato było deszczowe i zimne, ...............7 czerwca ...............8 września było zaledwie pięć dni słonecznych. ..........9 Ustki przyjeżdżają głównie dzieci z dużych miast; to one najbardziej potrzebują świeżego powietrza i jodu. Woda ..............10 Bałtyku jest ciepła i czysta.

II

Proszę wybrać odpowiedni aspekt czasownika.

Anna (wyjeżdżała / wyjechała)0 na dwa dni w góry. (Zabierała / Zabrała)1 ze sobą niewielki plecak i kilka książek. (Jechała / Pojechała)2 na dworzec zaraz po pracy. Potrzebowała ciszy, spokoju i świeżego powietrza. Do Zakopanego (przyjeżdżała / przyjechała)3 w południe. Pogoda była piękna, słońce (świeciło / zaświeciło)4, niebo było bezchmurne. Anna (wchodziła / weszła)5 do pensjonatu „Aura” i (brała / wzięła)6 klucze od pokoju. W tym czasie mąż Anny, Marek (wracał / wrócił)7 z biura. (Szedł / Poszedł)8 ulicą Piotrkowską i  myślał o swoim nowym projekcie. Był bardzo zmęczony. Ruch i hałas na ulicach, zanieczyszczone powietrze i stres powodowały, że też zaczął myśleć o wyjeździe. (Wchodził / Wszedł)9 do mieszkania i (włączał / włączył)10 tele-

przygotowanie do egzaminu

wizor. III Proszę – zgodnie z przykładami – podkreślić poprawne formy wyrazów podanych w nawiasach (odmiana rzeczowników, przymiotników i zaimków). Kraków jest miastem, które leży w (dolina, dolinie, doliną)0. To położenie nie jest korzystne, bo wszystkie zanieczyszczenia kumulują się w (miasto, miastem, mieście)1. Mieszkańcy mogą więc odczuwać (skutki, skutkami, skutkach)2 zanieczyszczenia, mimo że teoretycznie obowiązuje tu ustawa antysmogowa. Wielu z (nami, nas, my)3 cierpi na choroby układu oddechowego. Osoby, które mają (astma, astmę, astmie)4 nie powinny w ogóle przebywać w zanieczyszczonym środowisku. Niestety, w (ta, tą, tej)5 chwili nic nie można zrobić. Mamy jednak nadzieję, że w (niedługiego, niedługi, niedługim)6 czasie ta sytuacja zmieni się na lepsze. Ludzie mają większą świadomość ekologiczną i wszyscy staramy się żyć w (zdrowym, zdrowego, zdrowe)7 otoczeniu. Ważne jest też, żeby zostawić (naszych, nasze, naszym)8 dzieciom świat wolny od (smogiem, smog, smogu)9. Dbajmy więc o jakość (życie, życiem, życia)10. Pamiętajmy, że planeta Ziemia jest naszym wspólnym dobrem.

84

Telegram: @polskigram

L E KC JA

15 Powtórzenie

1

2

Proszę uzupełnić przedstawione mapy umysłu za pomocą słów i zwrotów, które kojarzą się Panu / Pani z podanymi tematami:

POLITYKA

W Y PA D K I I Z DA R Z E N I A LOSOWE

P R AW O I RÓWNOU P R AW N I E N I E

O C H RO NA Ś RO D O W I S K A

Proszę powiedzieć, które z powyższych zwrotów:

– zapamiętał Pan / zapamiętała Pani dobrze, – zapamiętał Pan / zapamiętała Pani nieźle, ale potrzebuje je Pan / Pani jeszcze powtórzyć, – zapamiętał Pan / zapamiętała Pani nie dość dobrze i musi do nich Pan / Pani wrócić, – zapamiętał Pan / zapamiętała Pani nie dość dobrze, ale czuje Pan / Pani, że nie będą one Panu / Pani potrzebne. 85

Telegram: @polskigram

3

Proszę ułożyć z wybranymi słowami / zwrotami zdania i zaprezentować je na forum grupy.

..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 4

Proszę wyrazić opinię o powyższych lekcjach. Można skorzystać z przedstawionej poniżej tabeli.

lekcja

15

Bardzo ważna lekcja

Nie jest to dla mnie ważny temat, ale chętnie się zapoznałem / zapoznałam z zawartością lekcji

Lekcja nie była dla mnie ważna, uważam też, że materiał nie przyda mi się w przyszłości

Polityka? To mnie nie interesuje! Mam do tego prawo! W żadnym wypadku! W zgodzie z naturą.

5

Proszę uzupełnić tabelę. TAK

NIE

NIE JESTEM PEWNY / PEWNA

potrafię mówić o polityce na podstawie materiału przedstawionego w lekcji potrafię mówić o tym, co jest dla mnie ważne potrafię brać udział w dyskusji potrafię mówić o równouprawnieniu na podstawie materiału przedstawionego w lekcji potrafię sygnalizować problem ze zrozumieniem rozmowy potrafię relacjonować wydarzenia z przeszłości potrafię informować o zdarzeniach losowych potrafię mówić o ochronie środowiska na podstawie materiału przedstawionego w lekcji potrafię wyrazić aprobatę i dezaprobatę potrafię wyrazić opinię potrafię wyrazić protest

6

Które z powyższych zagadnień było dla Państwa nowe, a z którym już mieli Państwo kontakt wcześniej (np. na poziomie A1 albo A2). Czy uważają Państwo, że są to problemy, do których warto wracać na lekcji języka polskiego? Dlaczego? Proszę uzasadnić swoją opinię.

86

Telegram: @polskigram

Dodatkowy trening gramatyczny A czy umie Pan / Pani także to? lekcja

15 I

Proszę wybrać odpowiedni aspekt czasownika.

Jeśli (będziemy wygrywać, wygramy)0 wybory, bezrobocie spadnie do 10%. Sytuacja na rynku pracy będzie lepsza, bo (będziemy obniżać, obniżymy)1 podatki. Przedsiębiorcy będą mogli się rozwijać, coraz częściej (będą zatrudniać, zatrudnią)2 nowych pracowników, dlatego bezrobocie będzie coraz niższe. Będziemy walczyć też z korupcją i nepotyzmem, dyskryminacją i nietolerancją. W ciągu kilku najbliższych miesięcy, najszybciej jak to tylko możliwe, (będziemy otwierać, otworzymy)3 16 biur informacyjnych we wszystkich województwach, gdzie będzie się (przychodzić, przyjść)4 z każdym pytaniem dotyczącym nierównego traktowania w pracy i braku tolerancji w społeczeństwie. Nasi specjaliści (będą udzielać, udzielą)5 porad przez pięć dni w tygodniu. Będzie też specjalna infolinia. I wreszcie każdy, kto (będzie dzwonić, zadzwoni)6, na pewno (będzie otrzymywać, otrzyma)7 poradę, której potrzebuje. Będziemy też dbać o edukację. Każdy uniwersytet (będzie dostawać, dostanie)8 raz w roku specjalne fundusze na badania. Każdej szkole w Polsce (będziemy kupować, kupimy)9 w końcu nowe komputery, które w razie potrzeby systematycznie (będziemy wymieniać, wymienimy)10.

CZASOWNIKI MODALNE II

Proszę przekształcić poniższe zdania, wykorzystując podane słowa. można   trzeba   warto   wolno   powinieneś

0. Nie udało się tego zrobić.

Nie można by‌ło tego zrobić. .......................................................................................................................................................................... 1. Szkoda czasu na czytanie tego artykułu. .......................................................................................................................................................................... 2. Czy mogę zaprenumerować to pismo? .......................................................................................................................................................................... 3. Idź już spać, jutro wcześnie wstajemy! .......................................................................................................................................................................... 4. Tutaj obowiązuje zakaz palenia! .......................................................................................................................................................................... 5. Musieliśmy zaakceptować warunki wydawnictwa. ..........................................................................................................................................................................

87

Telegram: @polskigram

III Proszę wybrać właściwy przyimek. Niektóre przyimki mogą być użyte dwa razy.

w   dla   na   do   z   o

dla 0 Ciebie ważne? Praca czy rodzina, a może sytuacja ....................1 Twoim kraju? Czy chodzisz Co jest .................... na przykład ....................2 szkoły Twojej córki, czy chodzisz .................... 3 nią ....................4 spacery i ....................5 kina? Czy spotykasz się ....................6 przyjaciółmi? Ile czasu spędzasz ....................7 pracy? Czy bierzesz udział ....................8 wyborach parlamentarnych i prezydenckich? Oglądasz telewizję, słuchasz aktualnych informacji?

lekcja

15

Czy byłeś kiedyś ....................9 spotkaniu przedwyborczym? Czy rozmawiasz ....................10 polityce?

IV W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawną formę zaimka. Od trzech lat nie mieszkam z rodzicami. Nie muszę już z (nich, nimi, nią)0 mieszkać, bo pracuję i zarabiam na siebie. Oczywiście, cały czas jestem z (nich, nią, nimi)1 w kontakcie, pomagam (ich, im, nim)2 w domu i w ogrodzie. Ojciec często jeździ na giełdę kwiatów i lubi, kiedy jadę tam z (im, nim, niego)3. Moi rodzice są bardzo dobrzy, sąsiedzi mówią o (ich, im, nich)4, że zawsze można na (ich, nich, jego)5 liczyć, są pomocni i uczynni. Kiedy jeden z sąsiadów stracił pracę, moi rodzice pożyczyli (jemu, mu, im)6 pieniądze, a kiedy sąsiadka zachorowała na serce, przychodzili do (niej, jej, nią)7 codziennie do szpitala. Robili (niej, jej, jemu)8 zakupy i wyprowadzali psa na spacer. Pojechali nawet po (ja, nią, im)9 do szpitala, kiedy lekarz zdecydował, że można (nią, jej, ją)10 zabrać do domu.

V

Proszę przekształcić poniższe zdania, wykorzystując podane słowa.

0. Polacy śpią 6 godzin na dobę.

Większ‌ość Polaków śpi 6 godzin na dobę. większość ............................................................................................................................................................................. 1. Niektórzy mieszkańcy dużych miast robią zakupy w supermarkecie 2–3 razy w tygodniu. część

..............................................................................................................................................................................

2. Lekarze prowadzą prywatną praktykę. wielu

..............................................................................................................................................................................

3. W miastach żyją dzikie zwierzęta. niewiele

..............................................................................................................................................................................

4. Na spotkanie przyszły inteligentne osoby. sporo

..............................................................................................................................................................................

5. Kobiety protestowały przed ratuszem. dużo

..............................................................................................................................................................................

88

Telegram: @polskigram

L E KC JA

16 Czwarta władza

SŁOWNICTWO 1a Proszę połączyć wyrazy z ich definicjami. 0. media

a) nieprawdziwa informacja medialna

1. prasa

b) to jest publikowane w prasie, internecie

2. o tym się pisze

c) środki masowego przekazu

3. jest o czymś głośno

d) studia dziennikarskie

4. dziennikarstwo

e) coś jest tematem medialnym

5. fake news

f ) gazety i czasopisma

1b Proszę podać synonimy lub zdefiniować po polsku następujące wyrazy i wyrażenia:

osoba pracująca w środk‌ach masowego przekazu, zajmuje się informowaniem 0. dziennikarz – ..................................................................................................................................................................................... 1. wiadomość – ..................................................................................................................................................................................... 2. reportaż – .......................................................................................................................................................................................... 3. masowy odbiorca – .......................................................................................................................................................................... 4. wydarzenie – ..................................................................................................................................................................................... 5. mówi się – . ........................................................................................................................................................................................ 6. wywiad – ............................................................................................................................................................................................ 7. szanowna – ........................................................................................................................................................................................ 8. z góry dziękuję – ............................................................................................................................................................................... 9. rozmówca – ....................................................................................................................................................................................... 10. medium – . ......................................................................................................................................................................................... 2a Proszę wysłuchać pierwszego fragmentu audycji radiowej i wybrać prawidłową odpowiedź.

34 0. Dobrze skonstruowany wizerunek a) jest ważny przy pisaniu słownika, b) pomaga odnieść sukces, c) ma ekspert.

2. Techniki autoprezentacji a) pojawiły się wraz z kapitalizmem, b) są stare jak ludzkość, c) są różne.

1. Komunikacja ma być efektywna, a to znaczy a) prosta i szybka, b) że ma swoje plusy i minusy, c) że podajemy rękę na dzień dobry.

3. Obecnie kreuje się między innymi wizerunek a) autorytetu moralnego, b) bogatego biznesmena, c) operatywnego i profesjonalnego absolwenta. 89

Telegram: @polskigram

35

lekcja

16

2b Proszę wysłuchać drugiego fragmentu nagrania i zaznaczyć, czy poniższe zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N).

0. Wizerunek musi być spójny i zintegrowany.

P/N

1. Wizerunek musi obejmować zarówno życie zawodowe, jak i prywatne.

P/N

2. Dla gwiazdy mediów uśmiech jest najważniejszy.

P/N

3. Gwiazdy sprzedają swoją prywatność.

P/N

4. Kolorowy tygodnik potrzebuje rocznie tylko dwóch gwiazd.

P/N

5. Na początku ważna jest rozpoznawalna twarz.

P/N

6. Jest ważne, co gwiazda naprawdę ma do powiedzenia.

P/N

7. Chodzi o to, co ludzie chcą przeczytać.

P/N

8. Na potrzeby czytelników wymyśla się plotki.

P/N

9. Kiedy piosenkarka wydaje nową płytę, dzwoni do menedżera.

P/N

10. Modne są ostatnio macierzyństwo i rodzina.

P/N

3a Proszę przeczytać notkę biograficzną Ewy Ewart i uzupełnić ją słowami podanymi w ramce.

dziennikarką   większość   dokumencie   dokumenty   stacji   opowiadają dokumentalnych   społeczne   kwestiach   dziennikarskiej   tematyce 1

dziennikarką 0 i wielokrotnie nagradzaną reżyserką filmów ...........................................1 Ewa Ewart jest ................................ Urodziła się i wychowała w Polsce, ale ..................................2 swojego życia zawodowego spędziła w Wielkiej Brytanii, pracując dla telewizji BBC. Podróżowała i pracowała w wielu krajach na świecie, gdzie zrealizowała ..........................................3 śledcze, polityczne i programy poruszające kwestie .....................................4. Jej filmy ujawniły nowe informacje o ....................................5 takich jak korupcja w Rosji Borysa Jelcyna,

5

tajne więzienia w Korei Północnej, wojna domowa w Kolumbii czy tajny i nielegalny program CIA ekstradycji w trybie nadzwyczajnym osób podejrzanych o terroryzm. Dokumenty Ewy Ewart .......................................6 o najbardziej pamiętnych wydarzeniach, jak tragedia w Biesłanie – film zrealizowany na pierwszą rocznicę ataku terrorystycznego, w wyniku którego zginęło ponad 170 dzieci. W kolejnym .................................7, pięć lat 10

później, Ewa skupiła się na traumie, jaką wciąż odczuwały dzieci, które przeżyły nieludzki zamach. Od kilku lat Ewa Ewart jest prezenterką pasma filmów dokumentalnych o ................................8 zagranicznej w TVN24 i TVN24Bis, komercyjnej ..................................9 telewizyjnej w Polsce, należącej do Amerykanów. Biegle włada językiem polskim, rosyjskim, hiszpańskim oraz angielskim. Dziennikarka otrzymała nagrodę specjalną Amnesty International za całokształt pracy .....................................10 na rzecz praw człowieka. na podstawie: http://ewaewart.com/strona-glowna/bio/

3b Proszę napisać 5 pytań do tekstu notki biograficznej Ewy Ewart. .................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................

90

Telegram: @polskigram

4a Proszę przeczytać ogłoszenia fundacji POL. Jest Pan zainteresowany / Pani zainteresowana udziałem w którymś z programów. Pisze Pan / Pani e-mail ze zgłoszeniem i z pytaniami o szczegóły (np. miejsce, czas, długość, ewentualne wynagrodzenie). www.pol.edu.pl

Studentko! Studencie!

Emerytko! Emerycie!

Poszukujemy obcokrajowców studiujących w Polsce lub uczących się polskiego do wywiadu na temat naszego kraju.

Masz za dużo czasu, a chcesz zarobić trochę pieniędzy? Weź udział w ankiecie internetowej dot. mediów!

Jesteś obcokrajowcem, mieszkasz i pracujesz w Polsce? A może chcesz odbyć praktykę lub znaleźć pracę w naszym kraju? Poszukujemy osób do nagrań promujących Polskę.

Napisz do nas: [email protected]

Zgłoś się e-mailem: [email protected]

Czekamy na Ciebie! [email protected]

lekcja

16

FUNDACJA POL, Al. Polska 1, Polkowice, Polska

4b Jak Pan / Pani myśli, które z poniższych informacji to fake newsy? Proszę uargumentować swoje zdanie. 1 Nowa multimedialna metoda nauki języka polskiego

1

5

Grupa naukowców, studentów i lektorów opracowała nową niesłychanie efektywną metodę nauki języka polskiego. Już po kilkunastu blokach zajęć z wykorzystaniem multimediów student potrafi się przedstawić i krótko o sobie opowiedzieć. Zapraszamy do zalogowania się na naszej stronie. Proponujemy wygodny sposób płatności w miesięcznych ratach.

A M N E S T Y I N T E R NAT I O NA L PO RAZ KOLEJNY WRĘCZYŁO DWIE NAGRODY 1

5

www.uczsie.eu

DENTYSTKA ZWOLNIONA Z PRACY Z POWODU POCZUCIA HUMORU! 1

5

2

Pracodawca nie akceptował poczucia humoru i zwolnił ­Danutę Tczewską z pracy. Stomatolożka pracowała w prywatnej przychodni dentystycznej pod Kielcami, która ze względu na atrakcyjne ceny obsługiwała celebrytów z Polski i zza granicy jak np. Brad Pitt czy Adam Małysz, a także lektorów języka polskiego jako obcego. Informacja szybko rozniosła się w mediach społecznościowych, dawni pacjenci ufundowali swojej ukochanej dentystce wcześniejszą emeryturę.

10

15

Po raz kolejny stowarzyszenie Amnesty International wręczyła nagrody dziennikarskie. W czwartek wieczorem w Warszawie Ewa Ewart została laureatką nagrody specjalnej z okazji 30-lecia działalności stowarzyszenia w Polsce. Nagrodę Pióro Nadziei otrzymali Tomasz i Marek Sekielscy, twórcy filmu dokumentalnego „Tylko nie mów nikomu”. Amnesty International od 2015 roku wręcza nagrody Pióro Nadziei osobom, które swoją pracą w mediach działają na rzecz praw człowieka, zwracają uwagę opinii publicznej na przypadki łamania praw człowieka, odznaczają się społecznym zaangażowaniem w swojej pracy medialnej oraz przyczyniają się do pozytywnej zmiany na rzecz przestrzegania praw człowieka. Laureatami nagrody mogą zostać dziennikarze i dziennikarki, ale także osoby pracujące z mediami, na przykład pisarze, blogerzy czy twórcy kampanii medialnych. www.amnesty.org.pl

www.plotkarze.com

N O WA S TA C JA T E L E W I Z YJ N A 1

5

3

Od sierpnia rusza program nowej polskiej stacji telewizyjnej. Telewizja religijna finansowana ze środków publicznych będzie nosiła nazwę PO RÓWNO i będzie prezentować w takim samym wymiarze godzin dziennie (każdorazowo po 5 godzin) 5 bloków tematycznych: dla katolików, dla protestantów, dla prawosławnych, dla żydów i dla muzułmanów. W godzinach 23.00 – 4.00 przewidziano programy dla ateistów. www.niepowaznie.pl

91

Telegram: @polskigram

4

4c Proszę ustosunkować się pisemnie do jednego z poniższych stwierdzeń. A. Media niesłusznie są nazywane czwartą władzą. B. Dziennikarz to zawód z misją. C. Fakty i prawda naukowa są mniej ważne dla dzisiejszych mediów niż emocje.

GRAMATYKA 5a Proszę wpisać właściwą formę zaimków przeczących. lekcja

16

nic

0. Nie ma tu

niczego

nikt

nikogo

1. Nie widzę 2. Nie słyszę 3. Nie zajmuję się 4. Nie rozmawialiśmy o 5. Nie przeszkadzał w pracy

—

6. Nie rozmawiał z

— —

7. W pokoju nie zmieniła 8. Nie liczył już na 9. Nie ufała 10. Nie przejmował się 11. Nie dała tego

—

12. Nie prowokował 13. Nie przeprosił

—

14. Nie zapomniała o 15. Nie mów tego

—

5b Proszę wpisać właściwą formę zaimków przeczących. nic 0. Nie powiedział 1. Nie dzwonił wczoraj do

niczego

nikt —

—

2. Nie wierzyli w 3. Nie wierzyli

—

4. Nie opowiadał o 5. Nie szukały 6. Nie starała się o 7. Nie był odpowiedzialny za 8. Nie przeprosił

—

9. Nie przeprosił za 10. Nie angażował się w

—

11. Nie myślała o 12. Nie wierzyła już w 13. Nie nauczył się

—

14. Nie wstydził się 15. Nie była u

—

92

Telegram: @polskigram

6a Proszę wybrać właściwą formę zaimka żaden. 0. Ten dziennikarz nie napisał żadnego / żadnej artykułu na ten temat. 1. Nie spotkałem jeszcze żadną / żadnej dziennikarki zaangażowanej w swoją pracę jak ona. 2. Wiesz coś na ten temat? Nie mogę znaleźć o tym nigdzie żadnych / żadne informacji. 3. Żaden / Żadnego inny środek masowego przekazu nie jest dziś tak popularny jak internet. 4. Nie będę się zajmować żadnych / żadnymi nietypowymi sprawami – stwierdził redaktor. 5. Z żadnym / żadnymi dziennikarzem nie rozmawiało mi się tak dobrze – powiedział polityk po wywiadzie. 6. Nie czytaj żadnej / żadnych dziwnych e-maili. To pewnie reklamy, fake newsy albo co gorsza wirus. 7. Premier nie udzielił w zeszłym tygodniu żadna / żadnego wywiadu.

lekcja

16

8. Informacje te nie ukazały się dotąd w żadnej / żadnymi gazecie. 9. Nie interesuję się żadnym / żadnymi tragicznymi informacjami. 10. Nie chcielibyśmy rozmawiać o żadnymi / żadnych przykrych sprawach. 6b Proszę zaprzeczyć zdaniom, używając zaimka żaden w odpowiedniej formie. 0. Kupił jakąś książkę.

kupił żadnej książki. Nie .....................................................................................................................................

1. Napisała jakiś wiersz. ..................................................................................................................................... 2. Mieszkał u jakiegoś znajomego. ..................................................................................................................................... 3. Myślał o jakiejś kobiecie. ..................................................................................................................................... 4. Mam wątpliwości. ..................................................................................................................................... 5. Na początku rozumieliśmy wszystkie polecenia egzaminacyjne. ..................................................................................................................................... 6. Zdawałyśmy egzamin z polskiego. ..................................................................................................................................... 7. Przeczytałem ostatnio ciekawy artykuł prasowy. ..................................................................................................................................... 8. Oglądałam niedawno interesujący reportaż. ..................................................................................................................................... 9. Widziałem debatę polityczną. ..................................................................................................................................... 10. Czytam komentarze internautów. ..................................................................................................................................... 6c Proszę napisać kilka zdań z odmienionym zaimkiem żaden – w różnym rodzaju i liczbie. .................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................... 93

Telegram: @polskigram

7a Proszę opisać gramatycznie podane formy wołacza.

rodzaj ż‌eński, liczba pojedyncza 0. Szanowna Pani Profesor! – . ............................................................................................................................................................ 1. Szanowny Panie Profesorze! – ........................................................................................................................................................ 2. Szanowni Państwo! – ....................................................................................................................................................................... 3. Szanowna Pani! – . ............................................................................................................................................................................ 4. Szanowny Panie! – ............................................................................................................................................................................ 5. Szanowne Panie! – ............................................................................................................................................................................ 6. Szanowni Panowie! – ....................................................................................................................................................................... lekcja

16

7. Droga Pani Katarzyno! – ................................................................................................................................................................. 8. Drogi Panie Tomaszu! – .................................................................................................................................................................. 9. Drodzy Studenci! – ........................................................................................................................................................................... 10. Drogie Studentki! – .......................................................................................................................................................................... 7b Pisze Pan / Pani e-mail. Proszę wybrać poprawną formę. 0. do dyrektora – Szanowny Panie Dyrektor / Dyrektorze! 1. do pani dyrektor – Szanowna Pani Dyrektor / Dyrektorze! 2. do redakcji gazety – Droga Redaktor / Redakcjo! 3. do instytucji – Szanowni Państwo / Panie! 4. do profesora – Szanowny Panie Profesorze / Profesor! 5. do pani profesor – Szanowna Pani Profesor / Profesorze! 7c Proszę ułożyć zdania lub pytania, używając podanych wyrazów w odpowiedniej formie. Proszę także zwrócić uwagę na interpunkcję i duże litery. Przykład: szanowny – pan – profesor – dziękować – za – szybki – odpowiedź

Sz‌anowny Panie Profesorze! Dziękuję za szybką odpowiedź. .............................................................................................................................................................................................................

Sz‌anowny Panie Profesorze, dziękuję za szybką odpowiedź. ............................................................................................................................................................................................................. 1. pan – redaktor – czy – to – wiadomość – z – pierwsza – ręka ............................................................................................................................................................................................................. 2. Kasia – nie – owijać – w – bawełna – mówić – wprost ............................................................................................................................................................................................................. 3. moi – drodzy – pociągnąć (ja, cz. przyszły) – dyrektor – za – język – i – się – coś – dowiedzieć (ja, cz. przyszły) ............................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................. 4. pani – profesor – witać (my) – pani – serdecznie – w – nasz – program ............................................................................................................................................................................................................. 5. droga – redakcja – pisać (ja) – do – państwo – w – pilna – sprawa ............................................................................................................................................................................................................. 7d Proszę napisać kilka swoich przykładów zdań z formami wołacza.

..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 94

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

Proszę przekształcić zdania, wykorzystując podane słowa.

0. Proszę pani! przepraszam

panią. Przepraszam ............................................................................................................................................................................................

1. Czy można pana o coś zapytać?

lekcja

16

odpowiedzieć ............................................................................................................................................................................................ 2. Proszę mi powiedzieć, o której godzinie przyjdzie pani dyrektor? dowiedzieć ............................................................................................................................................................................................ 3. Nie rozumiem pana. chodzi ............................................................................................................................................................................................ 4. Na to pytanie nie odpowiem. ochoty ............................................................................................................................................................................................ 5. Uprzejmie proszę o przesłanie mi informacji na ten temat. zwracam się

II

Proszę przekształcić zdania zgodnie z podanym przykładem (zaimki przeczące).

0. Wysłuchaliśmy już kilku audycji radiowych opisujących ten problem.

Nie w‌ysłuchaliśmy jeszcze ża‌dnej audycji radiowej opisującej ten problem. ............................................................................................................................................................................................ 1. Czytałam już jakiś artykuł na ten temat. ............................................................................................................................................................................................ 2. Znalazłem kilka stron internetowych na ten temat. ............................................................................................................................................................................................ 3. Mam kilka pytań. ............................................................................................................................................................................................ 4. Rozmawiałyśmy z jakimś obcokrajowcem. ............................................................................................................................................................................................ 5. Byliśmy w jakimś klubie. ............................................................................................................................................................................................

przygotowanie do egzaminu

............................................................................................................................................................................................

95

Telegram: @polskigram

17

L E KC JA

Przejdźmy do rzeczy!

lekcja

17 SŁOWNICTWO 1a Proszę podkreślić słowo, które nie pasuje do pozostałych – opis przedmiotu. 0. wielkość: prostokątny, duży, średniej wielkości, mały 1. materiał: owalny, plastikowy, drewniany, ceramiczny

2. 3. 4. 5.

kolor: matowy, wielobarwny, błyszczący, z tkaniny forma: nieregularny, kwadratowy, gumowy, prostokątny części składowe: podłużny, ucho, okładka, podstawa mój stosunek emocjonalny do przedmiotu: uwielbiam, mały, ulubiony, nie przepadam

1b Proszę połączyć ze sobą słowa o podobnym znaczeniu. 0. obniżka sezonowa

a) broszura

1. namawiać

b) wyprzedaż

2. ulotka

c) hasło

3. slogan

d) przekonywać

4. plakat

e) billboard

5. nabić w butelkę

f ) mówić na temat

6. wpada w ucho

g) symbol, legenda

7. przejść do rzeczy

h) oszukać, okłamać

8. ikona stylu

i) nowość

9. nowy produkt

j) za żadną cenę

10. za żadne skarby

k) jest melodyjne; łatwo to zapamiętać

1c Proszę – zgodnie z przykładem – połączyć slogany z kolumny I z produktami z kolumny II. Odpowiedzi proszę wpisać do tabeli. SLOGAN

PRODUKT

I

II

0.

Nowa, ulepszona formuła

A

szampon do włosów

1.

Daj im drugie życie!

B

piwo

2.

Drugi sześciopak za pół ceny

C

używana odzież

3.

Najlepszy w swojej klasie

D

nowy model samochodu

0.

4.

Robione ręcznie, z naturalnego drewna

E

meble

A

96

Telegram: @polskigram

1.

2.

3.

4.

1d Proszę podać przymiotniki o przeciwnym znaczeniu do poniższych.

prostok‌ątny, k‌wadratowy , trójk‌ątny 0. okrągły – . ..................................................................................... 1. błyszczący – ................................................................................. 2. sztuczny – .................................................................................... 3. wielobarwny – ............................................................................. 4. nieregularny – .............................................................................

2a Proszę wpisać zaimek się we właściwe miejsca.

X budzę ........ się przed południem. 0. Nigdy nie ........ 1. Gdy wstanę, pójdę ........ do łazienki i umyję ........ . 2. My ........ nigdy nie ........ spotykamy z nimi.

5. ogromny – . ..................................................................................

3. Ta firma nie ........ reklamuje ........ w czasopismach, tylko w telewizji.

6. masywny – ...................................................................................

4. Lubisz ........ opalać ........?

7. kosztowny – .................................................................................

5. Jak ........ masz ........?

8. wygodny – ....................................................................................

6. Nie było wody, więc nie ........ mogli ........ wykąpać ........ .

9. zniszczony – ................................................................................ 10. prosty – . ....................................................................................... 2b Proszę uzupełnić teksty formami zaimków dzierżawczych. Uwaga: w niektórych zdaniach są możliwe dwie formy.

moją / swoją pracę – mam ..................... pokój, 1. Lubię .............................. w którym stoją ..................... biurko i ..................... rzeczy. ..................... koledzy mnie lubią, mam świetny kontakt z ..................... klientami. Nie zarabiam dużo, ale za to regularnie – dostaję ..................... pensję pod koniec każdego miesiąca. Jeszcze nigdy nie miałem niezadowolonego klienta. Może dlatego, że pracuję na cmentarzu. Jestem dumny z ..................... pracy. dziewczynka. Ponieważ codziennie nosiła ..................... czerwony płaszczyk, nazywała się Czerwony Kapturek. Miała babcię, która mieszkała w ..................... domu w lesie. Ale babcia była chora i Czerwony Kapturek poszła do niej ze ..................... koszykiem z jedzeniem. 3

lekcja

2c Proszę przekształcić poniższe wyrażenia z bezokolicznikiem w zdania w trybie rozkazującym. 0. przejść do rzeczy (ty)

Przejdź do rzeczy! .....................................................................................

1. opisać mi to (pan) ..................................................................................... 2. nie czekać (wy) na nas ..................................................................................... 3. zastanowić się (my) nad tym ..................................................................................... 4. nie zastanawiać się (my) nad tym .....................................................................................

2. Dawno, dawno temu w małym domku mieszkała mała

Proszę przeczytać poniższy fragment artykułu, a następnie uzupełnić go słowami z ramki.

tańszym   kochałem   legendę   piją tylko   sentyment   sukces   marketingu na podstawie: „Polityka” 2004, nr 33

GRAMATYKA

5. powiedzieć mu o tym (pani) ..................................................................................... 6. zobaczyć swój nowy dom (państwo) ..................................................................................... 7. zadzwonić do niego (ty) ..................................................................................... 8. poszukać swojego portfela (pan) ..................................................................................... 9. kupić mi sok (wy) ..................................................................................... 10. przyjść do nas (państwo) .....................................................................................

marketingu 0 i reklamy, lecz markę. Aby marka odnioKlienci nie kupują produktu, mówią specjaliści od ....................... sła .........................1 na rynku, konsumenci muszą się w niej zakochać. Żadnej kobiety, powiedział Walt Disney, nie .................... 2 bardziej niż Myszki Miki. Miłość do marki jest dość powszechna. Jedni uwielbiają adidasy, inni ......................... 3 tylko piwo Żywiec, a jeszcze inni kupują .....................4 dżinsy Wranglera. – Nie ma żadnego powodu, aby, wybierając między motocyklem Harley-Davidson a innym tej samej klasy i zdecydowanie .................5, wybrać ten pierwszy – mówi dyrektor agencji Saatchi&Saatchi w Warszawie, Marek Żołędziowski. – Większość klientów jednak wybiera Harleya ze względu na jego niezwykłą ....................6. O kupnie decyduje więc .....................7. 97

Telegram: @polskigram

17

4

36

Proszę wysłuchać fragmentu tekstu, a następnie zaznaczyć, czy podane zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N). P N

X

0.  Frugo to zagraniczna marka. 1.  Firma powstała na początku XXI wieku. 2.  Firma produkuje napoje owocowe. 3.  Klientami firmy są starsze osoby i nastolatki. 4.  Firma była konkurencją dla międzynarodowych koncernów. lekcja

17

5

Proszę przeczytać tekst i – zgodnie z przykładem – dopasować usunięte z niego fragmenty (A–E).

Minimalizm jest filozofią życia i stylem desi-

liczbą mebli, [___]. Może zatem lepiej mieszkać

gnu. Jego fani chcą mieć jak najmniej rzeczy –

w  przytulnym, pełnym pamiątek i wspomnień

im mniej, tym lepiej. Rezygnują z mebli, ubrań,

mieszkaniu, nosić kolorowe ubrania z sieciówek,

A pamiątek, [___]

które zniszczą się po 2 sezonach [___]?

przykład

. Ale to nie znaczy, że jest to

moda dla biednych: nie kupujesz dużo przedmio-

tów, [___], których będziesz używać przez wiele lat, a więc drogie, np. najnowszy model iPhone’a

A

które uznają za niekonieczne do życia

lub markową odzież. W tym trendzie są i bambu-

B

fair trade podkoszulki

sowe, wielokrotnego użytku kubki na kawę, [___],

C

ale kupujesz rzeczy bardzo dobrej jakości

D

i mieć starą komórkę

E

dlatego wydaje się zimne i nieprzyjemne

jak i elektryczny samochód – wszystko dla dobra planety. Minimalistycznie zaprojektowane mieszkanie jest bez koloru, z białymi ścianami, małą 6

Proszę przeczytać fragmenty tekstów i – zgodnie z przykładem – zaznaczyć właściwą odpowiedź.

Przykład: Kup pakiet i zyskaj ponad 1200 polskich i zagranicznych tytułów w naszej bibliotece, w wyjątkowej cenie! Promocja obowiązuje do końca tygodnia.

Z tego tekstu wynika, że klient może kupić: a) pakiet polskich tytułów w specjalnej cenie. b) pakiet obcojęzycznych tytułów w specjalnej cenie. c) pakiet w specjalnej cenie do końca tygodnia. 1.  To wieczne pióro jest w naszej rodzinie od pokoleń: należało do mojego dziadka, następnie ojca, a legenda głosi, że przywiozła je moja prababcia ze szkoły w Szwajcarii. Nie wiem, czy to prawda, ale na pewno jest naszą rodzinną pamiątką i liczę, że dostanie je któreś z moich dzieci.

Z tego tekstu wynika, że autor tekstu: a) chce przekazać pióro jednemu ze swoich dzieci. b) dokładnie zna historię wiecznego pióra. c) wieczne pióro ma co najmniej 300 lat. 2.  Jeden z sieciowych sklepów meblowych wprowadził nową propozycję dla klientów: mogą przywieźć swój stary mebel, kupiony w tej sieci w ciągu 10 ostatnich lat i oddać go do sklepu, a w zamian otrzymają kupon rabatowy. Te meble będą następnie odnawiane i naprawiane przez wolontariuszy i uczniów szkoły stolarskiej, po czym trafią do schronisk, domów opieki i na aukcje.

Z tego tekstu wynika, że stare meble oddane do sklepu: a) będą zniszczone. b) dostaną nowe życie. c) będą sprzedane w innym sklepie.

3.  Wieżę Eiffla, zwaną „Żelazną Damą” zbudowano specjalnie na paryską wystawę światową w 1889 roku. Miała upamiętnić setną rocznicę rewolucji francuskiej oraz zademonstrować poziom wiedzy inżynierskiej i możliwości techniczne epoki, być symbolem ówczesnej potęgi gospodarczej i naukowo-technicznej Francji. na podstawie: www.wikipedia.org, Wieża Eiffla

Z tego tekstu wynika, że wieżę Eiffla zbudowano: a) jako atrakcję dla turystów. b) pięćdziesiąt lat po rewolucji francuskiej. c) jako symbol nowoczesności Francji, na pamiątkę historii i na wystawę światową. 4.  Podobno w damskiej torebce można znaleźć wszystko. Okazuje się, że nosimy w nich bardzo praktyczne rzeczy, przydatne na co dzień i te „na wszelki wypadek” (jak tabletki przeciwbólowe, minizestaw do szycia), których może nigdy nie użyjemy. Według statystyk kobieta ma 4 torebki na różne okazje.

Z tego tekstu wynika, że w damskiej torebce: a) są tylko niezbędne rzeczy. b) jest wszystko. c) są bardziej przydatne rzeczy i te mniej potrzebne na co dzień.

98

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

W podanym niżej tekście proszę zaznaczyć poprawne formy przymiotników.

Ofensywa (świątecznymi, świątecznych, świąteczne) 0 reklam zaczyna się już na początku listopada. (Wielki, Wielkie, Wielkich)1 sieci sklepowe zmieniają dekoracje dwa miesiące przed (Bożym, Bożego, Bożemu)2 Narodzeniem. (Piękny, Piękne, Pięknymi)3 choinki, „prezenty” po (promolekcja

17

cyjne, promocyjnych, promocyjnymi)4 cenach i dziesiątki (świętych, świętym, świętego)5 mikołajów – to ma stworzyć atmosferę, pod wpływem której klienci wydadzą znacznie więcej niż zamierzali. A klienci do (przedświątecznych, przedświątecznego, przedświątecznym)6 promocji mają (mieszanych, mieszane, mieszaną)7 uczucia: jedni uważają, że to zdecydowanie za wcześnie, że to (czysta, czysty, czyste)8 komercja i reklamy tego typu tylko ich irytują, inni zaś, a  szczególnie dzieci, są bardzo (zadowolony, zadowolona, zadowoleni)9. Sondaże pokazują też, że dzieci są (najlepszym, najlepszymi, najlepszych)10 klientami XXI wieku.

II

W podanym niżej tekście proszę zaznaczyć poprawne formy zaimków.

Wielu ludzi z (nią, niej, ją) 0 pracowało. Mieli o (nią, niej, jej)1 bardzo dobrą opinię. Dorota pracowała w agencji reklamowej. Dzwonili do (nią, niej, jej)2 klienci nie tylko ze sprawami zawodowymi, ale też ze (swoją, swoich, swoimi)3 prywatnymi problemami. Zawsze (nim, im, wam)4 pomagała, była (mi, nim, ich)5 „terapeutką”. Niestety, takie rozmowy zajmowały (mu, jej, niej)6 dużo czasu, ale raczej nie przynosiły pieniędzy firmie. Dyrektor nie był z (nią, jej, niej)7 zadoterapeutyczny dla biznesmenów. (Jej, Niej, Nią)9 starzy klienci mogą teraz telefonować, kiedy chcą. Raz nawet zadzwonił dyrektor agencji – prosząc, aby wróciła do (jemu, jego, nim)10 firmy.

III Proszę użyć wyrazu podanego w nawiasie i przekształcić zdanie zgodnie z podanym przykładem tak, by nie zmieniło sensu. 0. O tym wszyscy mówią. (się)

O t‌ym się mówi. ...................................................................................................…………………………………………………………….

1. Ten mebel jest drewniany. (z drewna) ...................................................................................................……………………………………………………………. 2. Bardzo lubię ten kubek. (uwielbiam) ...................................................................................................……………………………………………………………. 3. Ten samochód wygląda jak bolid Formuły 1. (przypomina) ...................................................................................................……………………………………………………………. 4. Nie jestem fanem tego koloru. (przepadam) ...................................................................................................……………………………………………………………. 5. Zamów dziś! (pan) ...................................................................................................…………………………………………………………….

przygotowanie do egzaminu

wolony. W końcu zwolnił (jej, nią, ją)8 z pracy. I wtedy Dorota otworzyła własną firmę – telefon

99

Telegram: @polskigram

L E KC JA

18 Kultura

lekcja

18

GRAMATYKA 1

Proszę ułożyć zdania zgodnie z podanym przykładem.

0. Tematem książki jest historia życia dwóch sióstr.

Książka opowiada o życiu dwóch sióstr. ...............................................................................................................

1. Tematem filmu jest miłość młodej dziewczyny do księdza. ............................................................................................................... 2. Tematem sztuki jest zemsta. ............................................................................................................... 3. Tematem filmu jest zdrada małżeńska. ............................................................................................................... 4. Tematem filmu jest kariera mało utalentowanego polityka. ............................................................................................................... 5. Tematem książki są losy mieszczańskiej rodziny z Lubeki. ............................................................................................................... 6. Tematem filmu jest napad na bank. ............................................................................................................... 7. Tematem wiersza jest wiara w sens istnienia. ............................................................................................................... 8. Tematem filmu jest ślub i przyjęcie weselne pary młodych Polaków. ............................................................................................................... 9. Tematem sztuki jest walka z chorobą.

2

Proszę uzupełnić tekst, wpisując: jak, co, że.

jak dwie siostry 0. Film opowiada o tym, ........ zmieniają swoje życie. 1. Film opowiada o tym, ........ samotny mężczyzna spotyka chłopca i zaprzyjaźnia się z nim. 2. Sztuka mówi o tym, ........ chęć zemsty robi z człowiekiem. 3. Film opowiada o tym, ........ zdrady nie można zapomnieć. 4. Film opowiada o tym, ........ prosty, niewykształcony człowiek zostaje premierem. 5. Książka opowiada o tym, ........ rozpada się wpływowa rodzina z Lubeki. 6. Film opowiada o tym, ........ dzieje się z człowiekiem, kiedy znajdzie się w sytuacji ekstremalnej. 7. Wiersz mówi o tym, ........ życie ma sens. 8. Film opowiada o tym, ........ zwykle dzieje się na polskich weselach.

9. Film mówi o tym, ........ wojna jest zawsze tragedią. 10. Film opowiada o tym, ........ miłość jest najważniejsza.

............................................................................................................... 10. Tematem filmu jest wojna. ...............................................................................................................

100

Telegram: @polskigram

3

Tekst Sąd nad Polakiem został podzielony na pięć fragmentów. Po ich przeczytaniu proszę zdecydować, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N).

Sąd nad Polakiem Julia Hartwig

lekcja

18

• Fragment (5): Niektóre dziedziny polskiej kultury Nasza literatura współczesna tłumaczona jest na obce języki, orkiestry wykonujące dzieła polskich kompozyP/N i sztuki cieszą się zainteresowaniem za granicą. torów cieszą się sukcesami, trwa zainteresowanie naszym kinem i teatrem. Wystawy polskiego malarstwa mają dobre echa. Być może też sztuka wysoka, obok zanikających reliktów sztuki ludowej, jest najpoważniejszym oparciem naszej narodowej tożsamości.

Telegram: @polskigram

na podstawie: „Tygodnik Powszechny” 2001, nr 51–52

(1) 51 proc. Polaków nie przeczytało ani jednej książki, 90 proc. Polaków ani raz w ciągu roku nie było w teatrze. Wystawy i muzea odwiedziło zaledwie 12 proc. Polaków. (2) (3) Statystyka nie jest najlepszym materiałem do oceny kultury. Mimo to ciekawe byłoby usłyszeć, ilu jest W powszechnym przekonaniu to telewizja wytrąciła mieszkańców małych miasteczek, ilu mieszkańców książkę z rąk czytelnika. A przecież ta sama telewizja wielkich miast, a ilu jest mieszkańców wsi, do których mogła stać się dla ludzkości błogosławieństwem, nie dociera żadna gazeta ani biblioteka. Brak czytelprzekazując szeroko wartości edukacyjne, zamiłowanictwa na wsi to w dużej mierze brak zachęty i pomocy nie do sztuki, godziwą rozrywkę i szerząc właśnie kult ze strony państwa i samorządów lokalnych. Statystyka książki. (…) Chętnie uniknęłabym dywagacji na temat nie mówi nam również, że wielu Polaków nie stać telewizji, na nie sposób jednak pominąć jej wpływu na zakup książki, która jak na średnie zarobki jest bardzo masową kulturę. Tak dzieje się we wszystkich stronach droga. (…) Społeczeństwo ubogie, a takie jest spoświata, do których dotarła technika. Jeśli więc prawłeczeństwo polskie, zaopatruje się najpierw w  skledą jest, że pod wpływem telewizji Polak zobojętniał na pie spożywczym, a dopiero potem w księgarni, jeśli bezpośrednie obcowanie ze sztuką, to stało się to róww ogóle tam trafi. Nie mówiąc już o zakupie biletu nież do w wielu krajach europejskich. (…) teatru, filharmonii czy do kina. (…) (4) Można by postawić pytanie: skoro z pozoru jest tak źle, dlaczego jednak tak źle w końcu nie jest? Wystarczy spojrzeć na rozmaitość i bogactwo książek, roz • Fragment (1): Ponad połowa Polaków prawie w ogóle łożonych na ladach księgarskich. Mimo kryzysu ktoś jednakPje/ Nkupuje i czyta. Nie tylko książki naukowe nie czyta książek. i specjalistyczne, również literaturę piękną i poezję. Po • Fragment (2): Warunki materialne nie mają wpływu na zwalam sobie wyrazić przekonanie, że wiedza i samoP/N zainteresowanie kulturą. świadomość wykształconego, młodego Polaka, jego • Fragment (3): Telewizja mogła rozwijać zaintereso- zachowania nie różnią się bardzo od wiedzy i zachowanie sztuką, jednak powoduje, że coraz mniej osóbwań każdego innego wykształconego Europejczyka, z tą jednak P / Nróżnicą, że ów Europejczyk ma się na ogół czyta książki. lepiej materialnie. A nie trzeba chyba nikogo przeko • Fragment (4): Wiedza wykształconego młodego Polaka nywać, że swoboda materialna ułatwia na ogół donie różni się niczym od wiedzy wykształconego mło-stęp do dóbr kultury. P/N dego Europejczyka. (5)

101

4

Proszę podkreślić właściwy wyraz.

0. Lubię oglądać filmy i dlatego / bo chętnie chodzę do kina. 1. Książki rozwijają wyobraźnię ponieważ / i dlatego warto czytać. 2. Ostatnio mało czytam, bo / więc mam więcej pracy. 3. Chodzę do kina, żeby / po to się zrelaksować. 4. Nie wszyscy lubią teatr, więc / ale ja uważam, że spełnia on ważną rolę w życiu kulturalnym kraju.

18 17 lekcja

18

5. Subkultury skupiają przecież / przede wszystkim młodych ludzi. 6. Programy rozrywkowe w telewizji są popularne, dlatego / bo ludzie lubią je oglądać. 7. Nie chodzę do muzeów ani / ale do teatru. 8. Lubię poezję, albo / chociaż nie zawsze ją rozumiem. 9. To świetna pisarka, dlatego że / więc na pewno kupię jej następną książkę. 10. Mam więcej czasu odkąd / odtąd zmieniłem pracę. 5

Proszę wysłuchać wypowiedzi i zaznaczyć poprawną odpowiedź.

37 0. Ta wypowiedź to:

1. Ta wypowiedź to:

2. Ta wypowiedź to:

a) krytyka,

a) opinia,

a) wyrażanie upodobania,

b) odpowiedź na krytykę,

b) pytanie o opinię,

b) wyrażanie obojętności,

c) wyrażanie upodobania.

c) wyrażanie upodobania.

c) krytyka.

3. Ta wypowiedź to:

4. Ta wypowiedź to:

5. Ta wypowiedź to:

a) wyrażanie obojętności,

a) wyrażanie upodobania,

a) wyrażanie obojętności,

b) krytyka,

b) pytanie o opinię,

b) odpowiedź na krytykę,

c) opinia.

c) krytyka.

c) krytyka.

6. Ta wypowiedź to:

7. Ta wypowiedź to:

8. Ta wypowiedź to:

a) wyrażanie upodobania,

a) odpowiedź na krytykę,

a) opinia,

b) wyrażanie obojętności,

b) wyrażanie obojętności,

b) odpowiedź na krytykę,

c) pytanie o opinię.

c) krytyka.

c) wyrażanie upodobania.

9. Ta wypowiedź to:

10. Ta wypowiedź to:

a) pytanie o opinię,

a) wyrażanie obojętności,

b) opinia,

b) krytyka,

c) wyrażanie upodobania.

c) pytanie o opinię.

102

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

Proszę uzupełnić tekst.

niż 0 kiedyś. Dawniej nie było telewizji, ..........1 ludzie spędzali Obecnie ludzie czytają mniej książek ......... wieczory na czytaniu książek ..........2 rozmowie. Kupowali ..........3 więcej gazet. Teraz, .........4 dowiedzieć się, co się dzieje na świecie, po prostu włączają telewizor. Ludzie mają ze sobą coraz mniejszy kontakt. Dawniej pisali listy i dzwonili do siebie, .........5 chcieli porozmawiać, teraz piszą e-maile ..........6 wysyłają SMS-y. ..........7 wiele osób ma samochód, coraz lekcja

rzadziej odwiedzamy rodziny i przyjaciół. ..........8 wszyscy mają dostęp do internetu, kontakty stały się

18

bardziej anonimowe. Najgorsze jest to, ..........9 dzieci spędzają coraz więcej czasu przed telewizorem lub komputerem, ..........10 to nie wpływa dobrze na ich rozwój i kondycję fizyczną. II

Proszę przekształcić zdania zgodnie z podanym przykładem.

0. Odkąd ludzie mają w domu telewizory, rzadziej chodzą do kina.

Ludzie chodziliby częściej do kina, gdyby nie mieli telewizorów. ............................................................................................................................................................................................. 1. Odkąd jest internet, ludzie rzadziej kupują gazety. ............................................................................................................................................................................................. 2. Odkąd można oglądać filmy w sieci, coraz mniej ludzi chodzi do kina. ............................................................................................................................................................................................. 3. Odkąd ludzie mają samochody, rzadziej chodzą pieszo. ............................................................................................................................................................................................. 4. Odkąd każdy ma smartfon, ludzie rzadziej korzystają z telefonów stacjonarnych. 5. Odkąd Polska należy do Unii Europejskiej, Polacy mogą podróżować bez paszportu po krajach członkowskich. ............................................................................................................................................................................................. III Proszę podkreślić odpowiednią formę wyrazów podanych w nawiasach. Booksby.ai to księgarnia, w (której / którym)0 książki, okładki, recenzje, a nawet ceny (wygenerowała / wygenerowano)1 sztuczna inteligencja. Książki są z  gatunku science-fiction, okraszone odrobiną kryminału, jednak nie (należy / należą)2 się spodziewać literatury wysokich lotów. Fabuła jest zawiła językowo i niejednokrotnie niezrozumiała, ale to nie (przeszkadzają / przeszkodziło)3, by książki znalazły się w sprzedaży na Amazon.com i można je było zamówić w formie drukowanej. Twórcy projektu (nauczyli / nauczono)4 sztuczną inteligencję naśladować język, styl i wygląd książek, które już (czyta / przeczytała)5. Książki są w sprzedaży od około pół roku, ale dopiero w ostatnich tygodniach (pojawiło / pojawili)6 się większe zainteresowanie. Do tej pory (sprzedano / sprzedawali)7 21 sztuk. Realizując ten projekt, specjaliści chcieli zachęcić ludzi do (zastanowić / zastanowienia)8 się, czy przed nami jest przyszłość, w której sklepy takie jak księgarnia Booksby.ai będą czymś zwyczajnym. na podstawie: Tomasz Jurczak, Maszyna pisze powieści. Można je kupić w księgarni internetowej, www.sztucznainteligencja.org.pl

przygotowanie do egzaminu

.............................................................................................................................................................................................

103

Telegram: @polskigram

L E KC JA

19 W co wierzymy?

lekcja

19 GRAMATYKA 1

38

Proszę uzupełnić za pomocą właściwej formy rzeczownika albo przymiotnika, a następnie proszę posłuchać nagrania i sprawdzić swoje odpowiedzi.

Polska Rada Ekumeniczna  działa na rzecz rozwoju ......................... (dialog)1 ekumenicznego, ......................... (tolerancja)2 religijnej oraz zbliżenia i pielęgnowania braterskich ......................... (stosunki)3 między kościołami. Prowadzi działalność na wielu polach: organizuje ekumeniczne ......................... (konferencje)4 i wymiany młodzieżowe, prowadzi dialog międzywyznaniowy i konsultacje z ......................... (organy)5 państwa, współpracuje z mediami, realizuje różnorodne projekty. Prace Rady prowadzone są w  ......................... (komisje)6 i oddziałach regionalnych. Polska Rada Ekumeniczna jest także częścią międzynarodowego ruchu ......................... (ekumeniczny)7. Posiada status rady stowarzyszonej ze ......................... (Światowa)8 Radą Kościołów. Współpracuje z Konferencją Kościołów ......................... (Europejskie)9 oraz Ekumeniczną Radą Młodzieży w Europie. 2

Proszę przekształcić zdania zgodnie z podanym przykładem (tryb przypuszczający).

0. Jeśli ludzie nie będą wierzyć w nic, ich życie będzie trudniejsze.

Gdyby ludzie nie wierzyli w nic, ich życie byłoby trudniejsze. ............................................................................................................................................................................................................. .

1. Jeśli jest jakaś cywilizacja pozaziemska, nasze życie zmieni się całkowicie. ............................................................................................................................................................................................................. . 2. Będziemy musieli zaakceptować inne istoty. ............................................................................................................................................................................................................. . 3. Kościół też zdecyduje się zweryfikować swój punkt widzenia. ............................................................................................................................................................................................................. . 4. Dla religii takich jak buddyzm, taoizm i hinduizm będzie to mniejszym problemem. ............................................................................................................................................................................................................. . 5. Także ekumeniści i mormoni ucieszą się z pewnością z tego faktu. ............................................................................................................................................................................................................. .

SŁOWNICTWO 3

Proszę, korzystając ze słownika, utworzyć definicje według wzoru.

chrześcijaństwo 0. Chrześcijanin reprezentuje ........................................... . 1. Katolik jest przedstawicielem ........................................... . 2. Muzułmanin reprezentuje ........................................... . 3. Protestant należy do kościoła ........................................... . 4. Buddysta to przedstawiciel ........................................... . 5. Prawosławny to przedstawiciel wyznania ........................................... . 104

Telegram: @polskigram

GRAMATYKA 4

Proszę uzupełnić pytania za pomocą zaimków.

Z jakimi problemami spotyka się w Twoim kraju muzułmanin? 0. ..................... 1. ......................... wyznanie reprezentuje muzułmanin? 2. Prawosławny to przedstawiciel ................ wyznania? 3. Do ................................... kościoła należy protestant? 4. ........................................ religię wyznaje katolik? 5

Proszę uzupełnić zdania.

lekcja

nie chodziłbym w szkole na lekcje religii 0. Gdybym nie pochodził z rodziny katolickiej, ............................................................................................................................. . 1. Gdybym mieszkał w kraju muzułmańskim, ................................................................................................................................ . 2. Gdyby istniała inna cywilizacja pozaziemska, ............................................................................................................................ . 3. Gdybyśmy nie wywodzili się z cywilizacji chrześcijańskiej, ..................................................................................................... . 4. Gdyby nie było kościołów i katedr, .............................................................................................................................................. . 5. Gdyby kobiety mogły być księżmi, ............................................................................................................................................... . 6

Wierzyć w coś czy wierzyć komuś?

w życie (życie) po śmierci. 0. Nie wierzę ..................... 1. Piotr jest osobą bardzo poważną, dlatego ja ................................... (on) wierzę. 2. Ewa powiedziała, że była w kinie, ale mama ........................... (ona) nie wierzy. 3. Jej zdaniem Bóg nie istnieje, dlatego ona nie wierzy ................................ (Bóg). 4. Pracujemy dużo, bo wierzymy ............................................. (lepsza przyszłość). 7

Proszę wstawić właściwą formę następujących słów: buddysta, prawosławny, protestant.

buddystę, prawosławnego, protestanta 0. Znam jednego . ................................................................................................................................................................................ . 1. Nie znam żadnego .......................................................................................................................................................................... . 2. Spotykam się z ................................................................................................................................................................................. . 3. Zrobiłem to dzięki temu ................................................................................................................................................................ . 4. Rozmawiam o znajomym . ............................................................................................................................................................. . 8

Proszę wstawić odpowiednią formę rzeczownika ksiądz w liczbie pojedynczej i mnogiej.

a) Kiedy byłem mały, chciałem być ................. . Znałem jednego ................... . Był bardzo inteligentny i pracowity. Ludzie mówili o tym ..................., że ma powołanie. Dzięki temu .................. zrozumiałem, że trzeba pomagać innym. b) .................... katoliccy muszą żyć w celibacie. Żaden z ............... nie może żyć z kobietą. Sądzę, że niektórym ................ może się to nie podobać. Mało dyskutuje się o ..................... i z .................. na temat ich sytuacji życiowej.

105

Telegram: @polskigram

19

9a Proszę wyjaśnić poniższe słowa:

Parafia to elementarna jednostka organizacyjna kościoła. Przykład: ......................................................................................................................... Krypta .............................................................................................................................. Świecki ............................................................................................................................. Nawa ................................................................................................................................ Poganin ............................................................................................................................ Wierny ............................................................................................................................. 9b Proszę przeczytać tekst i wykonać zadanie pod nim:

lekcja

na podstawie: „Tygodnik Powszechny” 2004, nr 4

19

Kawa w nawie, dyskoteka w krypcie 1

5

10

15

20

Władze kościelne robią, co mogą, aby zwiększyć atrakcyjność anglikanizmu. Wiele parafii wprowadziło msze w ciągu tygodnia, żeby uniknąć konkurencji ze świeckimi sposobami spędzania weekendów. Spory nacisk kładzie się na rozwój internetu: diecezja oksfordzka powołała wirtualną parafię dla osób niechętnie wiążących się z tradycyjną strukturą kościelną. Niektóre pomysły są zresztą mocno kontrowersyjne. Podczas zeszłorocznych obrad Synodu Generalnego prasa poinformowała, że parafiom zaleca się organizowanie w bocznych nawach „spotkań przy kawie”, a w kryptach – dyskotek. Rozważa się także wynajmowanie części kościołów na kawiarenki czy bary, co z kolei ma złagodzić kłopoty finansowe. Arcybiskup Cantenbury, Rowan Williams wzywa księży, aby w trosce o dobry kontakt z wiernymi oglądali najpopularniejsze seriale. (…) Biskupi otwarcie przyznają, że większość nominalnych anglikanów to „poganie w drugim lub nawet trzecim pokoleniu”. Kryzys nie zaczął się przecież wczoraj, jego pierwsze oznaki sięgają początków ubiegłego stulecia. Trwa tak długo, że stał się sprawą oczywistą nawet dla samego kościoła. Wymierająca powoli grupka wiernych z parafii św. Marii Magdaleny w Lundwood stanowi jedynie kolejny symbol trudnych czasów. Podobnie jak symboliczne są nadzieje, że lepsze lata nadejdą dzięki pomocy telewizji. 1. Władze kościelne: a) próbują zwiększyć atrakcyjność kościoła anglikańskiego, b) niewiele robią, żeby zwiększyć atrakcyjność kościoła anglikańskiego. 2. Dużą rolę w popularyzowaniu spotkań religijnych odgrywa: a) radio, b) internet. 3. Diecezja oksfordzka powołała: a) wirtualną kawiarnię w kościele, b) wirtualną parafię. 4. Zaleca się, żeby organizować: a) spotkania przy winie w nawach bocznych, b) spotkania przy kawie w nawach bocznych. 5. Dobry kontakt z wiernymi to także może być: a) słuchanie muzyki rockowej, b) oglądanie seriali. 6. Kryzys w kościele anglikańskim zaczął się: a) niedawno, b) ponad wiek temu. 106

Telegram: @polskigram

POPRAWNOŚĆ GRAMATYCZNA

I

Proszę zapytać o podkreślone fragmenty.

Komu wierzysz? 0. Wierzę Piotrowi. .............................................................................................................................................................. 1. Wierzymy w Boga. ........................................................................................................................................................... 2. Interesuję się religiami. ................................................................................................................................................... 3. Ten człowiek należy do naszej organizacji. .................................................................................................................. 4. To skomplikowany problem. ..........................................................................................................................................

lekcja

19

5. Nie chodzę do kościoła, bo jestem ateistą. .................................................................................................................. 6. Chodzę na te spotkania, żeby poznać nowych ludzi. ................................................................................................. 7. Pochodzę z Włoch. .......................................................................................................................................................... 8. W niedzielę katolicy chodzą na mszę. .......................................................................................................................... 9. Mieszkałem w Austrii 6 lat. ............................................................................................................................................ 10. To jest ich miejsce. ........................................................................................................................................................... II

W podanym tekście proszę zaznaczyć poprawną formę zaimka.

Ich dzieci mieszkają daleko od (ich, nich, im) 0. Maria powiedziała rodzicom, że nie będzie już mieszkać z (nimi, nią, nim)1. Chciała wyjść za Edwarda, ale nie wiedziała, czy rodzice (mu, go, nim)2 zaakceptują. Edward był protestantem, jej rodzice katolikami. Z rodzicami Edwarda nie było problemu, (ich, oni, im)3 wiedzieli, że ich syn ma narzeczoną innego wyznania. Maria bała się, że jej tradycyjna rodzina nie będzie zadowolona z wyboru partnera życiowego. Postanowiła najpierw zadzwonić do matki i porozmawiać z (nim, ją, nią)4. Matka Marii przyjęła tę wiadomość bardzo ciepło. Bardzo zainteresowała się swoim przyszłym zięciem, chciała przyjrzeć (go, nim, mu)5 się bliżej, dlatego zaproponowała Marii, żeby przyszli w sobotę na obiad. Obiecała bardzo miły dla Edwarda i cały czas dyskutował z (ją, nią, nim)7 o nowych samochodach. Ewa była szczęśliwa. Zaczęła planować ślub. Edward chce, żeby zamieszkali w jego mieszkaniu, bo jest ono blisko jego rodziców, a on chciałby opiekować się (ich, nich, nimi)8. Postanowił powiedzieć o (to, tego, tym)9 Marii. Ona nie miała, oczywiście, nic przeciwko (mu, temu, tej)10. III Proszę – zgodnie z przykładami – uzupełnić tekst poprawnymi formami wyrazów podanych w nawiasach (czas teraźniejszy i przyszły).

odbędzie się (odbyć się) 0 forum ekumeniczne, na którym przedstawiciele Jutro w Warszawie ......................... wielkich światowych wyznań ......................... (dyskutować)1 o porozumieniu ponad religiami. Do stolicy ......................... (przyjechać)2 ponad stu reprezentantów kościołów z całego świata. Na początku ......................... (spotkać się – oni)3 z prezydentem i premierem, następnie ......................... (pojechać – oni)4 do centrum ekumenicznego. W pierwszym dniu forum ......................... (wystąpić)5 dwaj przedstawiciele Światowej Organizacji Wyznaniowej. Porozumienie ponad religiami ......................... (być)6 od wielu lat niezwykle ważnym zagadnieniem w spotkaniach ekumenicznych. W dzisiejszym świecie ......................... (móc – my)7 zauważyć zbliżenie między religiami, ale z  drugiej strony wciąż ......................... (słyszeć – my) 8 o dyskryminacji ze względu na wyznanie. Zadaniem organizatorów tego typu spotkań jest wypracowanie strategii antydyskryminacyjnej. ......................... (musieć – my)9 dbać o to, żeby każdy czuł się w  swoim otoczeniu bezpiecznie. Każdy ......................... (mieć)10 prawo wyznawać taką religię, jaka jest mu najbliższa.

przygotowanie do egzaminu

porozmawiać z ojcem. Dla (jego, niego, go)6 to mogłoby być trudne. Tymczasem ojciec był

107

Telegram: @polskigram

L E KC JA

20 Powtórzenie

lekcja

20 1

Proszę wpisać najbardziej użyteczne / najtrudniejsze / nowe wyrażenia i słowa związane z poniższymi tematami. Środki masowego przekazu (lekcja 16)

Opis przedmiotu (lekcja 17)

Kultura (lekcja 18)

Religia i wiara (lekcja 19)

użyteczne

trudne dla mnie

nowe

użyteczne

trudne dla mnie

nowe

Idiomy

2 • • • •

Które z idiomów z lekcji 16–19 wydają się Panu / Pani najciekawsze i których będzie Pan / Pani używać? lekcja 16: ciągnąć kogoś za język, wiadomość z pierwszej ręki, owijać w bawełnę lekcja 17: przejść do rzeczy, nabić w butelkę, wpaść w ucho lekcja 18: widać rękę artysty, świecić pustkami, połknąć bakcyla, otworzyć drzwi do kariery lekcja 19: mieć świętą cierpliwość, wieża Babel, niech pierwszy rzuci kamieniem, być alfą i omegą

3

Proszę napisać zdania z idiomami wybranymi z ćwiczenia 2.

..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................... 108

Telegram: @polskigram

4

Proszę uzupełnić tabelę. Moje nowe pomysły na naukę pisania tekstów

Komentarz na temat aktualny w mediach

Będę czytać komentarze pod postami na stronach czasopism na FB ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................

Opis przedmiotu

......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................

Streszczenie

......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................

Kartka świąteczna nieformalna

5

......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................

Jak dobrze zapamiętał Pan / zapamiętała Pani tematy gramatyczne z lekcji 16–19? Proszę uzupełnić tabelę. Po lekcjach 16–19 znam: DOBRZE

CHCĘ P OW T Ó R Z Y Ć

TO N OWO Ś Ć DLA MNIE

odmianę zaimków przeczących nikt, nic, żaden odmianę zaimka się końcówki i zasady użycia miejscownika odmianę zaimków pytajnych jaki, który, czyj

6

Proszę uzupełnić tabelę. Po lekcjach 16–19 potrafię: TA K

NIE

NIE JESTEM PEWNY / PEWNA

zacząć i kontynuować z kimś rozmowę na temat aktualny w mediach namówić kogoś do kupienia czegoś zapytać o opinię na temat filmu, książki, muzyki wyrazić entuzjastyczną opinię o filmie, książce, muzyce wyrazić krytyczną opinię o filmie, książce, muzyce opowiedzieć o tradycjach religijnych / świeckich w swoim kraju lub rodzinie 109

Telegram: @polskigram

lekcja

20

Dodatkowy trening gramatyczny A czy umie Pan / Pani także to? lekcja

20 I

W podanym poniżej tekście proszę wybrać poprawną formę przymiotnika.

Meble (drewniany, drewniane, drewniano)0 są bardzo praktyczne. Jeśli masz (mała, małe, mały)1 pokój, najlepiej kupić (jasna, jasne, jasny)2 komplet. Ściany w takim mieszkaniu także nie powinny być (ciemny, ciemna, ciemne)3. W sklepach (meblowe, meblowych, meblowymi)4 jest wiele (ciekawymi, ciekawym, ciekawych)5 modeli do każdego typu mieszkań. Należy pamiętać, że wybiera się rzeczy nie tylko (modny, modna, modne)6, ale też na wiele lat. Czasami (stary, stare, stara)7 stół lub (antyczny, antyczna, antyczne)8 szafa po babci stoją dłużej niż te kupione rok temu. Antyki mają też tę zaletę, że nikt nie powie: „Mam dokładnie taki sam (brzydki, brzydka, brzydkie)9 regał jak ty!”. Ale ich wadą jest to, że nie zawsze pasują do (nowych, nowym, nowego)10 mieszkań w bloku.

II

Proszę uzupełnić zdania zgodnie z podanym przykładem (zaimki względne).

k‌tóry myśli tylko o sobie. 0 Egoista to człowiek, ................. 1. To jest ten człowiek, o ................................. ci opowiadałem. 2. Ludzie, ................................. mają zwierzęta, rzadko czują się samotni. 3. Kupiłam książkę, ................................. mi polecałaś. 4. Znalazłam w internecie informację, ................................. potrzebujesz. 5. Przedszkole, do ................................. chodzi mój syn, jest naprawdę dobre.

III W podanym tekście proszę wpisać poprawną formę zaimka.

mnie (ja)0 do kina. Zgodziłam się i umówiliśmy się, że następnego dnia W zeszłym tygodniu Adam zaprosił ............... spotkamy się 18.00 pod kinem. Ale tego dnia okazało się, że mój szef źle się czuje. Bolała ­............................... (on)1 głowa i miał gorączkę. Powiedział ................................... (my)2, że musi pójść do lekarza. Przed wyjściem poprosił ................................... (ja)3, żebym przyszła do ................................. (on)4 do biura. Dał .­..................................  (ja)5 teczkę z dokumentami i poprosił, żebym ................................... (one)6 przejrzała za ................................... (on)7 i  zrobiła do ................................... (one)8 notatki. Nie miałam wyjścia. Zadzwoniłam do Adama i wyjaśniłam ­................................... (on)9, dlaczego nie będę mogła przyjść. Adam powiedział, że rozumie, ale chyba się na ­................................... (ja)10 obraził, bo od tamtej pory nie dzwoni.

110

Telegram: @polskigram

IV Proszę przekształcić poniższe zdania, wykorzystując podane słowa. 0. Andrzej jeszcze nie przeczytał tej książki. zaczął

Andrzej zaczął czytać tę książkę. ................................................................................................................................................................

1. Do schroniska można dojechać autobusem. się

................................................................................................................................................................

2. Tu nie wolno palić. zabronione

................................................................................................................................................................

3. Trzeba skręcić w prawo. nakaz

lekcja

20

................................................................................................................................................................

4. Nie oglądaj tego filmu! warto

................................................................................................................................................................

5. Proszę pana, proszę nie zamykać okna! niech

................................................................................................................................................................

6. Robiliśmy to ćwiczenie pół godziny. trzydzieści

................................................................................................................................................................

7. Mam 200 groszy. dwa

................................................................................................................................................................

8. Czekałem na to tydzień. siedem

................................................................................................................................................................

9. Proszę, zostaw otwarte drzwi! nie

................................................................................................................................................................

10. Proszę, zostawcie zamknięte okno! nie

................................................................................................................................................................

11. Proszę, zostaw mnie w spokoju! spokój

V

................................................................................................................................................................

Proszę uzupełnić tekst poprawną formą wyrazów w nawiasach zgodnie z podanym przykładem (czas teraźniejszy i przeszły).

jest Dama z łasiczką, nazywana też Damą z gronostajem .................... (być)0 jedynym obrazem Leonarda da Vinci, znajdującym się w Polsce. Artysta ................................... (namalować)1 go w 1489 roku. Portret .­.................................. (przedstawiać)2 Cecylię Gallerani, kochankę księcia Ludwika Sforzy, a .­.................................. (znajdować się)3 w zbiorach Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie. .................... (być)4 jednym z najcenniejszych polskich muzealiów: w 2011 r., podczas podróży po Europie, został ubezpieczony na 300 mln euro. Zwierzę namalowane na obrazie .................... (mieć)5 znaczenie symboliczne: w momencie pozowania do portretu, Cecylia ................................... (spodziewać się)6 dziecka Ludwika, ale artysta nie .................... (móc)7 tego namalować realistycznie, dlatego ................................... (zastosować)8 metaforę w postaci łasiczki. Nie wolno mu .................... (być)9 też namalować samego Ludwika Sforzy, bo książę ................................... (planować)10 ślub z księżną Beatrice d’Este, z którą .­.................................. (ożenić się)11 w 1491 r. 111

Telegram: @polskigram

TRANSKRYPCJE

3

nagrań

LEKCJA 0

1

3a Wypowiedzi pojedyncze. Proszę uważnie słuchać i zaznaczać właściwe odpowiedzi. Nagranie zostanie odtworzone tylko jeden raz.

Przykład: Zrób sobie gorącej herbaty, to pomaga myśleć. 1. Na egzaminie pisemnym można korzystać ze słownika, ale tylko, jeśli piszemy esej. 2. Na twoim miejscu poszłabym uczyć się do parku, tutaj jest strasznie duszno. 3. Bardzo proszę wyłączyć telefon komórkowy. 4. Nie martw się, że oblałeś, przecież możesz zdać ten egzamin w innym terminie. 5. Kiedy ma dyżur profesor Woźniakowski? 6. Bardzo dobrze, świetnie pani zdała część ustną! 7. Mógłbyś ściszyć muzykę? Strasznie mnie dekoncentruje. 8. Może poszukamy tych informacji w internecie? 9. Przepraszam, gdzie jest sekretariat? 10. Proszę uważnie słuchać i zakreślić właściwą odpowiedź!

2

3b Proszę wysłuchać 8 krótkich dialogów i uzupełnić brakujące fragmenty tekstu. Nagranie zostanie odtworzone dwukrotnie.

1. – Jak ci poszło? – Nie ma jeszcze wyników, ale uczyłem się dużo, więc myślę, że będzie dobrze. 2. – No i co? Zdałaś? – Było naprawdę trudno, ale udało mi się. 3. – No i jak? – Czuję, że poszło mi nie najlepiej. Nie odpowiedziałem na dwa pytania. 4. – Słyszałam, że oblałaś? – Nie wiem, jak to się stało, naprawdę długo się uczyłam. Po prostu mi się nie powiodło. 5. – Podobno miałaś egzamin z prawa cywilnego. Jak ci poszło? – W sumie poszło mi nieźle, chociaż nie ma jeszcze wyników. – A kiedy będą? – Najwcześniej w środę. Mam nadzieję, że nie obleję tego egzaminu. 6. – Słyszałam, że nie powiodło ci się na egzaminie? – Zdałem pisemny, bo zawsze byłem dobry z gramatyki, ale niestety oblałem ustny. – Szkoda, do końca myślałam, że dasz sobie radę. 7. – Zdałaś? – No, udało mi się! Miałam dużo szczęścia, bo zawsze byłam słaba z ekonomii! – O, to chyba nie jest kwestia szczęścia! 8. – Słyszałaś, że Alicja zdała egzamin na prawo jazdy? – Byłam pewna, że sobie da radę. To bardzo zdolna dziewczyna.

3c Ankieta uliczna. Zapytaliśmy przechodniów na ulicy, jaką radę mogą dać zdającym egzamin. Proszę wysłuchać odpowiedzi i zaznaczyć, czy poniższe zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N). Nagranie zostanie odtworzone dwukrotnie.

Przykład: Nie przejmuj się niczym i tak zdasz! Trzeba podchodzić bez stresu! Najważniejszy jest luz! 1. Wyśpij się, nie siedź w noc przed egzaminem do późna! 2. Ucz się do ostatniego momentu, zawsze możesz być zapytany właśnie o coś, co przeczytałeś w ostatniej chwili! 3. Zrób przerwę na dzień przed egzaminem, idź wieczorem do kina albo na spacer! 4. Śpij na książkach, rób powtórki tuż przed pójściem spać! 5. Zrób powtórkę generalną nie w ostatni wieczór, ale na tydzień przed egzaminem! 6. Poproś kogoś, żeby cię przepytał dzień wcześniej! LEKCJA 1

4

1b Proszę posłuchać rozmowy studentów i podkreślić słowa i zwroty, które zostały w niej wypowiedziane.

Piotrek: Cześć, co słychać? Bogdan: Hej! Edyta: Cześć, w porządku, ale mów, co u ciebie. Słyszałam, że zdawałeś wczoraj egzamin. Piotrek: No w końcu nie. Wyobraźcie sobie, uczyłem się ponad tydzień i tak nie umiałem wszystkiego. Ale na szczęście dla mnie egzamin w ostatnim momencie został odwołany. Edyta: Poważnie? Bogdan: Żartujesz, jak to? Piotrek: Naprawdę. Wczoraj rano wstałem o szóstej – egzamin miał być o ósmej – nie mogłem nic zjeść, bo się strasznie denerwowałem. Ubrałem się elegancko, garnitur, biała koszula, krawat… Edyta: I co dalej? Mów szybciej! Piotrek: No i poszedłem na uniwersytet. Pod salą, w której miał przepytywać profesor Dioda nie było nikogo. Poszedłem do sekretariatu i dowiedziałem się, że… Bogdan: À propos sekretariatu…, przepraszam, że przerywam, ale nie wiecie, czy w piątki sekretariat jest otwarty? Edyta: Zamknięty. I co dalej z twoim egzaminem, odwołali go, no ale kiedy będziesz zdawał? Piotrek: Odwołali, bo profesor jest chory. Jeszcze nie wiadomo, kiedy będzie następny termin. Nie mam pojęcia. Problem polega na tym, że profesor poważnie zachorował i jest w szpitalu. Bogdan: To znaczy, że pewnie ktoś inny będzie egzaminował, może na przykład doktor Grzyb. Piotrek: Tak myślisz? Bogdan: Tak mi się wydaje. Piotrek: Wiecie co. Przepraszam was, ale trochę się spieszę. Edyta: My też musimy iść, zaraz mamy wykład.

5

2c Proszę wysłuchać rozmowy, a następnie zaznaczyć prawidłowe odpowiedzi.

– ProMemo Centrum, Renata Pałka, słucham. – Dzień dobry, chciałbym zasięgnąć informacji o organizowanych przez was kursach szybkiego czytania. – Tak, w czym mogę pomóc? – Chciałbym zapisać się na kurs razem z dzieckiem, czy to możliwe?

112

Telegram: @polskigram

– A ile dziecko ma lat? – 14. – Nasze kursy przeznaczone są w zasadzie dla ludzi dorosłych… – Ale córka świetnie czyta… – Oczywiście, ale pracujemy na tekstach przeznaczonych dla dorosłych. Córka może mieć problemy nie tyle z czytaniem, co ze zrozumieniem tekstu. – Nie sądzę, to bardzo zdolna dziewczyna. – Naturalnie, ale organizujemy również kursy dla nastolatków. Pracujemy na tekstach, z którymi dzieci mają kontakt w szkole, wykorzystujemy na przykład fragmenty książek, które omawiane są na lekcjach. – Aha, to brzmi interesująco! Czy może mi pani powiedzieć coś więcej o waszych metodach? – Oczywiście. Metoda polega na poszerzeniu pola widzenia. – To znaczy? – Wykonujemy specjalne ćwiczenia polegające na koncentracji wzroku. Osoby, które uczą się czytać naszą metodą, potrafią widzieć i rozumieć najpierw kilka słów jednocześnie, potem kilka zdań, a na końcowym etapie kilka wersów. Nawet cały akapit. – I rozumieć jednocześnie sens? – Oczywiście. – I to jest skuteczne? – Jak najbardziej. Osoby, które skończyły nasz kurs, czytają około 600 do 800 słów na minutę, a są też ludzie, którzy umieją przeczytać nawet 1200 słów. – To znaczy, że po waszym kursie można czytać jedną książkę dziennie? – Proszę pana, książkę, która ma około 400–500 stron, można przeczytać w cztery godziny. – Niemożliwe… – Możliwe. Po naszym kursie będzie pan mógł przeczytać nawet do 20 książek tygodniowo. Z pełnym zrozumieniem. – W takim razie chciałbym zapisać siebie i córkę. – Proszę podać nazwisko. – Mędrek, Tomasz. LEKCJA 2

6

8-11

4

Proszę wysłuchać dialogów i określić, która z osób jest zadowolona, a która niezadowolona ze swojej sytuacji materialnej.

a) – Cześć Ewa, co u Ciebie? – Cześć Asia! Wszystko po staremu, no wiesz, praca, dom, praca, dom. – Aha, to faktycznie wszystko po staremu! Dziewczyno, nie możesz tyle pracować! – Muszę! Pamiętaj, że wynajmuję mieszkanie w centrum, przygotowuję się do egzaminu na prawo jazdy, chcę kupić samochód. To wszystko kosztuje! – Oj, Ewka, powinnaś zmienić tę pracę. Przecież Ty w ogóle nie masz życia prywatnego! – O, nie! Wiesz, że kocham pracować z młodymi ludźmi. Wiem, że nie zarabiam dużo, ale ja jestem zadowolona! b) – Piotrek, nie przyjechałbyś do nas dziś wieczorem? – Nie mogę. Samochód mam zepsuty. – Znowu? – No, co zrobić! Gdybym zarabiał więcej, miałbym lepsze auto. – No, nie! Stary, teraz przesadzasz! Ty miałbyś więcej zarabiać? – To, że pracuję jako informatyk w dużej firmie, nie znaczy, że śpię na pieniądzach! Życie jest bardzo drogie! – To co, nie jesteś zadowolony? – Nie bardzo. Właśnie napisałem kilka CV. Od jutra szukam nowej pracy. c) – Jak wygląda teraz Pana sytuacja materialna? – Od kiedy nie pracuję, jest bardzo źle. Żona mówi, że powinienem wyjechać za granicę, bo tu nic mi się nie uda znaleźć. d) – Idziemy do kina? – Dobrze, dlaczego nie? Co o tym myślisz, Paulina? – Chętnie! Zwłaszcza że rodzice dają mi od tego miesiąca wyższe kieszonkowe! Jak dobrze mieć więcej kasy!

2c Proszę wysłuchać nagrania i uzupełnić brakujące fragmenty tekstu. Nagranie zostanie odtworzone dwukrotnie.

Mniej noworodków, mniejsze gospodarstwa domowe, mniej dzieci w przedszkolach i szkołach podstawowych. Więcej emerytów. Ale też więcej studentów, więcej absolwentów wyższych uczelni i doktorantów. Ofensywa utalentowanych, wykształconych i kreatywnych młodych kobiet, które są też obecne w nauce i biznesie. Oto tendencje demograficzno-społeczne, które będą w Polsce w następnych latach.

7

LEKCJA 3

2d Proszę uważnie słuchać nagrania i zaznaczyć właściwe odpowiedzi.

Przykład: Wyglądasz jak milion dolarów! 1. Wyglądasz jak siedem nieszczęść! 2. Dzisiaj jest najdłuższy dzień w roku. 3. Ma pociągłą twarz, jasną cerę i piegi. 4. Lubię nosić wygodne, luźne ubrania. 5. Dlaczego ciągle mnie krytykujesz?!

LEKCJA 4

12-16 6 Proszę wysłuchać nagrania, a następnie uzupełnić poniższe zdania.

1. Wyjechałem z Polski w 2000 roku. Najpierw mieszkałem w Orleanie, a następnie przeprowadziłem się do Paryża. Na początku było mi ciężko, ale w końcu znalazłem pracę i wszystko zaczęło się układać. 2. W 2001 roku zdałam maturę. Zaraz potem wyjechałam na stypendium do Getyngi. Nigdy wcześniej nie mieszkałam sama, dlatego było to dla mnie nowe doświadczenie. 3. Od kilku lat mieszkam w Krakowie. Przedtem przez jakiś czas mieszkałem w Radomiu, później przeprowadziłem się do Kielc, aż wreszcie znalazłem się tutaj. 4. Kilka lat temu dostałam pracę w Polsce. Przez jakiś czas na każdy weekend latałam do Amsterdamu, w końcu zdecydowałam się kupić mieszkanie w Warszawie.

113

Telegram: @polskigram

5. Od kilkunastu lat mieszkam w USA. Ostatnio coraz częściej zastanawiam się nad powrotem do Polski. W końcu mógłbym znaleźć pracę w jakiejś firmie – mówię świetnie po angielsku i mam duże doświadczenie. LEKCJA 6

17-20 3a Proszę wysłuchać nagrania i uzupełnić brakujące fragmenty dialogów.

Dialog 1 – Chciałam się dowiedzieć, czy wystarczy, kiedy pokażę prawo jazdy. Nie mam przy sobie paszportu. – Nie, niestety, prawo jazdy nie wystarczy, potrzebny jest paszport. Dialog 2 – Co muszę zrobić, jeśli chcę zarejestrować samochód? – Musi pan wypełnić ten formularz i pójść do pokoju 302. Dialog 3 – Przepraszam, czy można wejść? Mam pytanie. – Tak, oczywiście, proszę bardzo. Proszę usiąść. W czym mogę panu pomóc? Dialog 4 – Jestem obcokrajowcem i prawie od miesiąca mieszkam u przyjaciółki. Chciałbym zapytać, kiedy muszę się zameldować, czy to jest pilne? – Jak najszybciej, najlepiej jeszcze dziś, bo ma pan trzydziestodniowy termin od momentu przyjazdu do Polski. LEKCJA 7

21

7

Proszę wysłuchać nagrania i zaznaczyć, kiedy mówi klient, a kiedy osoba świadcząca usługi.

1. Czy zajmują się państwo naprawą czajników elektrycznych? 2. Będę bardzo wdzięczny, jeśli uda się szybko naprawić mój laptop. 3. Proszę przywieźć do nas uszkodzony sprzęt. 4. Nie obiecuję, że uda mi się to naprawić. 5. Mam zalane mieszkanie, jak szybko może pan przyjechać? 6. Zapewniam, że będą państwo zadowoleni z naszych usług. LEKCJA 8

22

7

Proszę posłuchać reklamy radiowej i zanotować poniższe informacje.

Nie masz pieniędzy na Boże Narodzenie? Nie martw się! Niepowtarzalna okazja w Banku Kolonialnym! Tylko do końca listopada kredyt świąteczny dziesięć procent w skali roku! Do pięciu tysięcy złotych. Minimum formalności. Wystarczy przyjść do jednego z dwustu naszych punktów lub zadzwonić na infolinię: zero osiemset – trzysta – trzysta. Nasi telefoniczni konsultanci służą pomocą całą dobę. Bank Kolonialny zagwarantuje tobie i twojej rodzinie prawdziwe święta. Tylko śniegu nie gwarantujemy. LEKCJA 9

23

4

Proszę wysłuchać informacji i uzupełnić brakujące fragmenty tekstu. Nagranie zostanie odtworzone dwukrotnie.

Nadchodzące lata to czas sztucznej inteligencji (AI). Wartość globalnego rynku sztucznej inteligencji w 2017 r. przekroczyła

16 mld dolarów. Do 2025 roku wartość globalnego rynku AI wzrośnie do przeszło 190 mld dolarów, a rozwiązania na niej oparte wdroży aż 97 procent największych międzynarodowych firm. W Polsce w ciągu najbliższych pięciu lat zapotrzebowanie na specjalistów w tej dziedzinie sięgnie 200 tys. osób, a stopień rozpowszechnienia inteligentnych robotów domowych na świecie osiągnie 14 procent. Szacowane jest przy tym, że do końca 2021 r. przedsiębiorstwa wydadzą na badania nad AI ponad 60 mld dolarów. Natomiast już do 2022 r. dzięki nowym technologiom powstanie na świecie około 133 milionów miejsc pracy. Takie wnioski płyną z opracowanej przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości 7. edycji raportu „Monitoring trendów w innowacyjności”. LEKCJA 11

24

3

Proszę wysłuchać tekstu o globalizacji i zaznaczyć, czy poniższe zdania są prawdziwe (P), czy nie (N).

Żyjemy w globalnej wiosce, gdzie dzięki telewizji, internetowi, odrzutowcom, swobodzie przepływu idei, towarów i pieniędzy wszystko miesza się ze wszystkim. Wolnorynkowy kapitalizm sprawia, że świat przyjmuje coraz częściej wzory demokracji liberalnej w gospodarce, kulturze i polityce. (…) Istnieje jednak silny ruch antyglobalistyczny, który nie akceptuje takiego porządku. Antyglobaliści są przeciw globalnej gospodarce i finansom. Przedmiotem ich ataku stały się wielkie, międzynarodowe koncerny i przedsiębiorstwa. Największym wrogiem wydaje się McDonald’s. Nie chcą globalnego kapitalizmu i globalnej kultury. Pod wpływem między innymi ich protestów współczesny kapitalizm zaczyna się interesować problemem biedy i nierówności społecznej, ekologią, małymi kulturami i społecznościami, tradycyjnymi formami gospodarowania i życia społecznego. LEKCJA 12

25-27 1a Proszę wysłuchać nagrań i uzupełnić dialogi. Dialog 1 – Co sądzi pan o tym, że każdy mężczyzna powinien się codziennie golić? – To jest dyskusyjne. Uważam, że to zależy od upodobań. – Jest jednak propozycja w Sejmie, by wprowadzić w życie ustawę dotyczącą golenia. – Pan chyba żartuje, przecież to kompletne bzdury. Nie mam żadnych wątpliwości, że to po prostu jakaś plotka. Dialog 2 – Czy według ciebie każdy powinien uprawiać jakiś sport? – Powiedziałbym raczej, że każdy, kto chce, powinien ćwiczyć. Niektórzy nie mogą uprawiać żadnego sportu, na przykład ze względów zdrowotnych. – Nie zgadzam się, przecież wiadomo, że sport zawsze wpływa dobrze na organizm. – Ależ skąd! Fakty temu przeczą. Przeprowadzono badania, osoby bardzo ciężko chore potrzebują przede wszystkim odpoczynku. – Jednak według mnie nie masz racji. Dialog 3 – Jak uważasz, czy można tolerować dalsze niszczenie przyrody w naszym kraju? – Nie czuję się kompetentny do wydawania opinii w tej sprawie.

114

Telegram: @polskigram

– Ale ja chciałem dowiedzieć się, jakie jest twoje zdanie na ten temat. – Według mnie, warto coś zrobić w tej sprawie, można na przykład przeznaczyć część swoich dochodów na cele ekologiczne albo kupować żywność opakowaną w materiały, które można ponownie wykorzystać. – Absolutnie się z tobą zgadzam. Muszę przyznać ci rację.

28

3a Proszę wysłuchać fragmentu audycji radiowej i zdecydować, czy to prawda (P), czy nieprawda (N).

Głównym celem obchodów „Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych” jest walka z różnymi formami dyskryminacji osób niepełnosprawnych na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim poprzez podniesienie świadomości społecznej w zakresie uznania prawa osób niepełnosprawnych do pełnej integracji ze społeczeństwem oraz poprzez informowanie osób niepełnosprawnych o możliwościach egzekwowania przez nich równości wobec prawa. Rada Unii Europejskiej postawiła społeczności europejskiej następujące cele: • podniesienie świadomości prawnej osób niepełnosprawnych, • obrona przed dyskryminacją, • pełne korzystanie ze swoich praw, • promowanie równych szans w życiu społecznym, • wybieranie pozytywnych działań na rzecz niepełnosprawnych, • promowanie pozytywnego wizerunku osób niepełnosprawnych, • prawo do równych szans i dostępności edukacji, • współpraca niepełnosprawnych z rządami, organizacjami społecznymi, prywatnymi i wolontariuszami, • ważna rola mediów w propagowaniu idei integracji społecznej, • współpraca między państwami europejskimi. Proponuje się nową wizję niepełnosprawności, w której osoby niepełnosprawne są niezależnymi obywatelami, w pełni zintegrowanymi ze społecznością. Chodzi o wyrównywanie ich szans w społeczeństwie. Ważne są inicjatywy, które pomogą przełamać lęk i strach w kontaktach z ludźmi sprawnymi, a także likwidować dyskryminację i nietolerancję wobec niepełnosprawności.

na podstawie: „Prawo i Życie” 1993, nr 38

29

wania „dowodów” przeciwko ojcom, półsieroctwo dzieci posiadających ojców staje się faktem i to usankcjonowanym prawem. LEKCJA 13

30

3a Proszę wysłuchać dialogu u lekarza i wpisać brakujące słowa.

Lekarka: Co pani jest? Pacjentka: Czuję się fatalnie. Chyba jestem chora. L: Czy ma pani gorączkę? P: Nie wiem, chyba nie. L: To jest termometr, proszę sobie zmierzyć temperaturę. Co panią boli? P: Boli mnie głowa i żołądek. Chyba się czymś zatrułam. L: Muszę panią jeszcze zbadać. Proszę się rozebrać. P: No i co, pani doktor, jaka jest diagnoza? L: Myślę, że rzeczywiście się pani czymś struła. To jest lekarstwo dla pani, a to recepta. To lekarstwo można dostać tylko na receptę. LEKCJA 14

31-33 6 Proszę wysłuchać poniższych minidialogów

i powiedzieć, która z osób wyraża aprobatę dla planowanej akcji, a która protestuje przeciw niej.

1. – Słyszałeś, że mają tu wybudować fabrykę kabli? – Nie, naprawdę? Ależ to skandal! A co się stanie z lasem? 2. – Mamo, w mojej szkole pani powiedziała, że mamy przynieść jutro jakieś stare gazety i niepotrzebny papier. Organizują zbiórkę makulatury. – Bardzo dobrze, nie powinieneś wyrzucać papieru do kosza. Wiesz, ile lasów umiera przez człowieka? 3. – Uwielbiam foie gras! Zawsze kiedy jestem we Francji, kupuję kilka słoików tego smakołyku. – Jak możesz to jeść! Czy wiesz, jak fatalnie traktowane są gęsi, z których robi się to Twoje foie gras?

3b Proszę wysłuchać apelu dyskryminowanych ojców i uzupełnić jego fragmenty.

W związku z rozszerzającą się patologią rodzin, a mianowicie „tworzeniem” sztucznego półsieroctwa przez matki utrudniające dzieciom kontakty z ojcami – zwracamy się z apelem o zdecydowane rozwiązanie tego tak ważkiego i niecierpiącego zwłoki problemu. Z naszych dwunastoletnich obserwacji opartych na faktach wynika, że większość postanowień sądów rodzinnych dotyczących kontaktów dzieci z ojcami nie jest respektowana, nie dochodzi do ich realizacji. Mowa tu o ojcach, którzy w żaden sposób nie stanowią zagrożenia dla dzieci, a wręcz odwrotnie, są to osoby odpowiedzialne, kochające swoje dzieci, mogące dać im wiele pozytywnych wzorców i wartości. Są jednak dyskryminowani w oczach dzieci przez matki, ukazywani w negatywnym i wywołującym lęk przed ojcami świetle, bez obiektywnych podstaw. Faktycznie jedyną przyczyną tego stanowiska jest wrogość matek. Jest to postawa zemsty, nasilająca się w momencie ujawnionego przez dzieci dobrego kontaktu z ojcami. Wobec poczucia bezkarności i przekonania, że dziecko jest własnością matki, przy nadal popularnym poglądzie, że przede wszystkim matki są predysponowane do wychowywania dzieci, przy bezradności sądów wobec preparo-

LEKCJA 16

34

2a Proszę wysłuchać pierwszego fragmentu audycji radiowej i wybrać prawidłową odpowiedź.

– Dziś bardzo intensywnie buduje się wizerunek. Często zakrywa prawdziwą twarz. Autopromocja, autoprezentacja, kreacja wizerunku – te pojęcia już na stałe wpisały się do słownika współczesnej polszczyzny. Dobrze skonstruowany wizerunek pomaga odnieść sukces. Jest z nami ekspert, psycholog społeczny pani profesor Ewa Kownacka. Pani profesor, jakie są wizerunkowe plusy i minusy? – Tempo życia sprawia, że coraz częściej komunikacja ma być efektywna, a to znaczy prosta i szybka. Niesłychanie ważne jest pierwsze wrażenie. Podajemy swój wizerunek jak rękę na dzień dobry. Rywalizacja o uwagę jest dziś jedną z najważniejszych konkurencji życia społecznego. Nasze relacje z innymi są zdominowane przez tą rywalizację – przez walkę na wizerunki. – Kiedy pojawiło się zjawisko i techniki autoprezentacji? – Zjawisko i techniki autoprezentacji nie są czymś, co pojawiło się wraz z kapitalizmem. Są stare jak ludzkość. Różnica w tym, że zwykle wizerunki tworzono intuicyjnie i bardziej

115

Telegram: @polskigram

spontanicznie. Dziś jest to wiedza sprzedawana przez firmy i specjalistów. Nowa jest także zasada: nieważne, jakie coś jest, ważne, jak się sprzedaje. – Jakie wizerunki kreuje się obecnie? – Zmieniła się galeria pożądanych wizerunków. Nieaktualne są już dawne, idealistyczne postaci: poeta przeklęty, autorytet moralny, kontestator o intelektualnych ambicjach czy rockman prowadzący straceńczy tryb życia. Dziś mamy bardziej merkantylne i pragmatyczne wzorce: bogaty biznesmen – sybaryta o wyrafinowanych gustach, polityk potrafiący zyskać społeczną sympatię, handlowiec – profesjonalista w każdym calu, operatywny i ambitny absolwent, gwiazda mediów umiejętnie handlująca swoją prywatnością.

35

2b Proszę wysłuchać drugiego fragmentu nagrania i zaznaczyć, czy poniższe zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N).

– Jak pouczają specjaliści, wizerunek musi być spójny i zintegrowany. Nie może ograniczać się tylko do sfery zawodowej, musi obejmować także życie prywatne. – Tak jak uśmiech dla akwizytora, dla gwiazdy mediów popularność jest warunkiem przeżycia. By istnieć, należy zwracać na siebie uwagę. Gwiazdy sprzedają swoją prywatność. Proces ten wykreowało zainteresowanie mas, a produkcją zajęły się kolorowe czasopisma. Gwiazdy w przeważającej większości odpowiadają na to zainteresowanie. Media są wyjątkową machiną. Kolorowy tygodnik to 52 okładki rocznie. To znaczy, że rocznie potrzebuje 52 gwiazd, najlepiej polskich, bo o tych się czyta. Trzeba omijać te, które ostatnio były na okładkach u konkurencji. Gwiazd stale brakuje, więc trzeba niektóre bohaterki trochę podpompować. Na początek wystarczy rozpoznawalna twarz. Bierze się ją z serialu, telenoweli albo programu typu reality-show. Nie jest specjalnie istotne, co gwiazda ma do powiedzenia. Czasem wymyśla się całe wypowiedzi i rzadko kto zauważa to przy autoryzacji. Nie chodzi bowiem o to, co gwiazda ma do powiedzenia, ale o to, co ludzie chcą przeczytać. Plotki i półprawdy tworzone są na potrzeby czytelniczych mas. Do redakcji czasopisma dzwoni na przykład menedżer piosenkarki. Wydała płytę i potrzebują trochę medialnego szumu. Magazyn odpowiada, że płyta to za mało. Niech coś zrobi: kogoś rzuci, poślubi, zajdzie w ciążę. Ostatnio moda na macierzyństwo i rodzinę jest na absolutnym topie. Kiedyś lepiej sprzedawała się zdrada, dziś tradycjonalizm.

LEKCJA 18

37

5

Proszę wysłuchać wypowiedzi i zaznaczyć poprawną odpowiedź.

Przykład: Nie wiem, dlaczego ją krytykujesz, to świetna dziewczyna. 1. Słyszałam, że oglądałeś ten nowy film. I jak wrażenia? 2. Naprawdę nie rozumiem, po co uczysz się łaciny. Szkoda czasu. 3. Wczoraj skończyłam książkę, którą mi pożyczyłeś. Sama nie wiem, niby dobrze napisana, ale trochę nudna. 4. Nie idź na ten film, jest bardzo brutalny. To straszne, że dzieci mogą go oglądać! 5. Byłam na tej wystawie fotograficznej i nie rozumiem, jak ludziom mogą podobać się te zdjęcia. 6. Film był piękny! Naprawdę nie wierzyłam, że będzie mi się tak podobał! 7. Co myślisz o tej aktorce? Moim zdaniem zagrała fatalnie! 8. Jak możesz tak mówić, to najlepsza rola, jaką kiedykolwiek zagrała! 9. Wróciłeś już z teatru? I jak ci się podobała sztuka? 10. Widziałam nową sztukę Pilcha, ale nie mam zdania. Wolę jego książki. LEKCJA 19

38

1

Proszę uzupełnić za pomocą właściwej formy rzeczownika albo przymiotnika, a następnie proszę posłuchać nagrania i sprawdzić swoje odpowiedzi.

Polska Rada Ekumeniczna działa na rzecz rozwoju dialogu ekumenicznego, tolerancji religijnej oraz zbliżenia i pielęgnowania braterskich stosunków między kościołami. Prowadzi działalność na wielu polach: organizuje ekumeniczne konferencje i wymiany młodzieżowe, prowadzi dialog międzywyznaniowy i konsultacje z organami państwa, współpracuje z mediami, realizuje różnorodne projekty. Prace Rady prowadzone są w komisjach i oddziałach regionalnych. Polska Rada Ekumeniczna jest także częścią międzynarodowego ruchu ekumenicznego. Posiada status rady stowarzyszonej ze Światową Radą Kościołów. Współpracuje z Konferencją Kościołów Europejskich oraz Ekumeniczną Radą Młodzieży w Europie.

LEKCJA 17

na podstawie: „Polityka” 2003, nr 10

36

4

Proszę wysłuchać fragmentu tekstu, a następnie zaznaczyć, czy podane zdania są prawdziwe (P), czy nieprawdziwe (N).

Frugo to polska marka legenda. Stworzona w połowie lat dziewięćdziesiątych przez firmę Alima-Gerber z Rzeszowa. Wykreowała wśród nastolatków modę na picie napojów owocowych i stała się konkurencją dla międzynarodowych koncernów jak Coca-Cola czy PepsiCo. Wszystko dzięki mądremu marketingowi – od dobrej nazwy, przez kształt butelki, etykiety, do reklam. Twórcom Frugo udało się więc wypracować dobrą komunikację z konsumentami. To szczególnie trudne w przypadku młodych ludzi, których słabo przekonują argumenty racjonalne (o zdrowiu, witaminach, braku konserwantów i tym podobnych). W tej sytuacji trzeba grać na emocjach młodych ludzi, na naturalnej tendencji do buntu czy chęci bycia modnym.

116

Telegram: @polskigram

ście, 16. na gwieździe, 17. na obiedzie, 18. w kościele, 19. na stole, 20. w samochodzie

KLUCZ do ćwiczeń

7b 1. Polacy, 2. aktorzy, 3. sąsiedzi, 4. koledzy, 5. Czesi

LEKCJA 0

7c

1a 1. g, 2. b, 3. a, 4. e, 5. h, 6. f, 7. d, 8. m, 9. o, 10. n, 11. p, 12. j, 13. l, 14. k, 15. i 1b Por. podręcznik studenta ćw. 1b 2a jaki? przymiotnik

poprawkowy magisterski państwowy dyplomowy ustny pisemny

egzamin z czego? z + dopełniacz z historii z polskiego z fizyki z matematyki

egzamin na co? na + biernik

na prawo jazdy na kartę pływacką na studia na urzędnika UE

2b 1. g, 2. d, 3. c, 4. b, 5. a, 6. e 2c 1. a, 2. d, 3. e, 4. f, 5. b 3a 1. c, 2. b, 3. b, 4. c, 5. b, 6. c, 7. b, 8. c, 9. c, 10. c 3b 1. wyników, 2. myślę, 3. zdałaś, 4. udało, 5. jak, 6. odpowiedziałem, 7. oblałaś, 8. uczyłam, 9. Jak ci poszło?, 10. poszło mi, 11. wyników, 12. obleję tego egzaminu, 13. powiodło ci, 14. oblałem, 15. dasz sobie, 16. udało mi, 17. da radę

1. Ukraińcy, 2. Niemcy, 3. mieszkańcy, 4. naukowcy, 5. sportowcy 7d brać – ja biorę, ty bierzesz, on, ona, ono bierze, my bierzemy, wy bierzecie, oni, one biorą. prać – ja piorę, ty pierzesz, on, ona, ono pierze, my pierzemy, wy pierzecie, oni, one piorą. iść – ja idę, ty idziesz, on, ona, ono idzie, my idziemy, wy idziecie, oni, one idą. jechać – ja jadę, ty jedziesz, on, ona, ono jedzie, my jedziemy, wy jedziecie, oni, one jadą. móc – ja mogę, ty możesz, on, ona, ono może, my możemy, wy możecie, oni, one mogą. pomóc – ja pomogę, ty pomożesz, on, ona, ono pomoże, my pomożemy, wy pomożecie, oni, one pomogą. tłuc – ja tłukę, ty tłuczesz, on, ona, ono tłucze, my tłuczemy, wy tłuczecie, oni, one tłuką. piec – ja piekę, ty pieczesz, on, ona, ono piecze, my pieczemy, wy pieczecie, oni, one pieką. prosić – ja proszę, ty prosisz, on, ona, ono prosi, my prosimy, wy prosicie, oni, one proszą. nosić – ja noszę, ty nosisz, on, ona, ono nosi, my nosimy, wy nosicie, oni, one noszą. 8a 1. błędu, 2. błędu, 3. błędu, 4. błędu, 5. błąd, 6. błąd, 7. błąd, 8. Błędem, 9. błędzie, 10. błędzie 8b 1. błędów, 2. błędów, 3. błędów, 4. błędów, 5. błędy, 6. błędy, 7. błędy, 8. błędami, 9. błędami, 10. błędach

3c

LEKCJA 1

1. N, 2. P, 3. P, 4. P, 5. P, 6. N

1a

5a mianownik, kto? co? – 3, 10; dopełniacz, kogo? czego? – 5, 9; celownik, komu? czemu? – 7, 8; biernik, kogo? co? – 4, 6; narzędnik, kim? czym? – 2, 12; miejscownik, o kim? o czym? – 1, 11 5b 1. szkoły, 2. rok, 3. dziecka, 4. opinii, 5. liceum, 6. lekcjach, 7. języków, 8. dzieckiem, 9. wakacje, 10. czas 6b 1. co, że, 2. że, że, 3. o, o, 4. czy

1. dalej, szybciej, 2. Żartujesz, Jak, 3. Wyobrażasz, 4. przerywam, 5. polega, 6. À propos, 7. spieszę, 8. muszę 1b 1. Mów, 2. Słyszałam, 3. Wyobraźcie sobie, 4. Poważnie, 5. jak to, 6. Naprawdę, 7. szybciej, 8. przerywam, 9. polega na tym, 10. wydaje, 11. spieszę, 12. musimy 2a 1. odtwarzacza, 2. komputera, 3. nauczania, 4. nauka, 5. grupach, 6. trzecie, 7. komunikacyjne, 8. życzliwej, 9. dzięki, 10. mówić 2b

7a 1. na poczcie, 2. o kocie, 3. w barze, 4. w teatrze, 5. na rowerze, 6. w książce, 7. na półce, 8. o matce, 9. w Hadze, 10. na nodze, 11. o koledze, 12. o cesze, 13. o musze, 14. w mieście, 15. o cie-

1. Microsoft i Linux, 2. 100 milionów, 3. w środkowej i wschodniej Afryce, 4. 345

117

Telegram: @polskigram

2c

II

1. c, 2. b, 3. a, 4. b, 5. b, 6. b, 7. a, 8c

1. dobre, 2. bliski, 3. blisko, 4. miła, 5. miło, 6. szybki, 7. szybko

3a

III

1. e, 2. b, 3. d, 4. c, 5. a 3b 1. Jak mówisz po polsku?, 2. Czy masz ulubioną metodę?, 3. Jak on mówi po polsku?, 4. Jaka była praca w grupie?, 5. Jak uczą się starsze osoby?, 6. Jak pracujecie?, 7. Jak znaleźć dobry kurs językowy? / Co (trzeba) zrobić, żeby znaleźć dobry kurs językowy?, 8. Jakie podejście jest dla ciebie najlepsze?, 9. Jakie metody nauki lubisz? 4a tryb oznajmujący: Idę pod prysznic., Nie możesz tyle pracować., Musisz powtórzyć materiał. tryb rozkazujący: Bądź spokojny!, Nie denerwuj się!, Zróbmy sobie przerwę!, Idź spać! tryb przypuszczający: Chciałbym odpocząć., Przeczytałbyś jeszcze ten komentarz?, Może chciałabyś wyjść?, Nie moglibyście zrobić tego wcześniej? 4b 1. Naucz się jutro tych słów!, Nauczyłbyś / nauczyłabyś się jutro tych słów., 2. Zrób to ćwiczenie sam!, Zrobiłbyś / zrobiłabyś to ćwiczenie sam / sama., 3. Napisz ten e-mail sam / sama!, Napisałbyś / napisałabyś ten e-mail sam / sama., 4. Powtórzcie gramatykę!, Powtórzylibyście / Powtórzyłybyście gramatykę., 5. Przeczytajcie ten tekst!, Przeczytalibyście / Przeczytałybyście ten tekst. 5a 1. jest Pan, 2. uniwersytetu, 3. chciałby Pan, 4. Pana, 5. Proszę wysłać / Proszę, niech Pan wyśle, 6. Do kiedy Pan tego potrzebuje?, 7. Pozdrawiam serdecznie, 8. Jestem ciekawa, 9. będzie Pana praca magisterska / napisze Pan swoją pracę magisterską, 10. z niecierpliwością, 11. Pana

1. Piszę długo listy. 2. Teksty na egzaminie łatwo (można) było zrozumieć. 3. Andrzej uczy się świetnie. 4. Pisaliśmy ten test krótko – 10 minut. 5. Ten człowiek jest szybki. IV 1. Szybciej, 2. lepiej, 3. pilniejszy, 4. częściej, 5. bardziej leniwy V 1. jak długo, 2. Gdzie / Jak / W jaki sposób?, 3. Dokąd, 4. czym, 5. kiedy, 6. Jak często / Ile razy w tygodniu? VI 1. Gdyby Mariola nie zdała matury, nie mogłaby pójść na studia., 2. Gdybym nauczyła się angielskiego, mogłabym studiować za granicą., 3. Gdybyś pojechał / pojechała ze mną do Zakopanego, nauczyłbym / nauczyłabym cię jeździć na nartach., 4. Gdybym poszedł / poszła na spacer, byłoby mi łatwiej zapamiętać nowe słowa., 5. Gdybyś porównywał się z innymi, byłbyś bardziej zestresowany. LEKCJA 2 1a 1. niespokojnie, 2. modnie, 3. ładnie, 4. niebezpiecznie, 5. niebiesko, 6. staro, 7. młodo, 8. tanio, 9. pewnie, 10. tradycyjnie, 11. kolorowo, 12. dobrze, 13. źle, 14. mądrze 1b 1. tańsze, 3. cieplej, 3. najwyższym, wyższe, 4. więcej, mniej, 5. szybciej, intensywniej 1c 1. największych, 2. najmniej, 3. najdziwniejsze, 4. najgłupsze, 5. najdłuższe, 6. najszybszy, 7. najbardziej prestiżowych

6a 1. na, 2. na, 3. na, 4. po, na, 5. o

1d

6b 1. kawę, 2. co, 3. mnie, 4. świętego Mikołaja, 5. kogo, 6. ciszę, 7. pomoc, 8. co, 9. chleb, 10. coś

1. o, 2. z, 3. w, 4. w, 5. w, 6. do Niepotrzebne – od 2a

6d 1. w, z, w, 2. na, 3. ze, w, 4. w, 5. po, 6. w, 7. dla, 8. od, 9. na, 10. ze, w, przed przygotowanie do egzaminu

I

0. c, 1. f, 2. i, 3. a, 4. k, 5. b, 6. e, 7. j, 8. h, 9. g, 10. d 2b 1. pełny, 2. owalne, 3. rzadka, 4.zadarte, 5. niskie, 6. tłusty, 7. puste, 8. gęste, 9. wąskie, 10. gęste, 11. smutne oczy 2c

1. Ile procent Europejczyków umie porozumieć się w języku obcym?, 2. Na jaki kurs chodzisz?, 3. Jakiego / Którego języka nie znasz?, 4. Dlaczego uczysz się języków?, 5. Dlaczego / po co uczycie się języków?, 6. Który język wybierasz – włoski czy hiszpański?, 7. Czym się interesujesz?, 8. Co lubisz?, 9. Kto jest dyrektorem instytutu?, 10. Komu pomagasz w nauce?

1. mniejsze, 2. przedszkolach, 3. wyższych, 4. utalentowanych, 5. biznesie 2d 1. b, 2. b, 3. c, 4. a, 5. c

118

Telegram: @polskigram

3

II

1. b, 2. c, 3. c

1. przyszedłem, 2. poznałem, 3. powiedział, 4. dostanę, 5. będę dzwonił, 6. pojadę, 7. będę zaczynał, 8. będę wychodził, 9. urodził się, 10. zostawałem

4 D, B, C, E

III przygotowanie do egzaminu

1. Skąd, 2. Na co, 3. Dlaczego, 4. Kiedy, 5. Co LEKCJA 4

I 1. o, 2. w, 3. w, 4. do, 5. dla, 6. w, 7. z, 8. dla, 9. między, 10. dla II 1. szczupłej, 2. pięknie, 3. fikcją, 4. młode, 5. wszystko, 6. słynnych, 7. młodsze, 8. małe, 9. ciężkie, 10. więcej III

1 1. przez dwanaście lat, 2. przez pięć lat, 3. od osiemnastu lat, 4. córka przed szesnastoma laty, syn przed dziesięcioma laty, 5. od dwudziestu czterech lat, 6. przed trzydziestoma laty, 7. pięć lat temu, 8. od pięciu lat, 9. sześć lat temu 2

1. To stereotyp, że mężczyźni wolą blondynki., 2. Aż 20% polskich nastolatków jest otyłych., 3. To krem do tłustej skóry., 4. Jesteś zgrabna., 5. Jest średniej tuszy., 6. On jest łysy.

1. dwoma, trzema, 2. czterysta tysięcy, 3. czterysta pięćdziesiąt, 4. czterdziestu milionów, 5. dwunastu 3

LEKCJA 3

1. a, 2. b, 3. a, 4. a, 5. b

1

4

1. b, 2. g, 3. f, 4. d, 5. c, 6. e, 7. h, 8. i

1. podczas, 2. właśnie, 3. od dawna, 4. wtedy, 5. odkąd, 6. niedawno, 7. od czasu, 8. odkąd

2 1. To mieszkanie wynajmuje / wynajmowało trzech studentów., 2. Tymczasem tylko czterech bezrobotnych szuka / szukało ofert pracy., 3. Trzech pracowników rozpoczyna / rozpoczęło strajk głodowy., 4. Dwóch przedstawicieli związków spotyka się / spotkało się na zebraniu załogi., 5. Trzech cudzoziemców zapisuje się / zapisało się na kurs języka polskiego., 6. Tylko czterech uczniów z tej klasy korzysta / korzystało ze stołówki szkolnej., 7. Dwóch respondentów odpowiada / odpowiedziało, że ma / miało własne mieszkanie., 8. Trzech panów w rozmowie z dziennikarką przyznaje / przyznało, że chętnie opiekuje się dziećmi.

5 1. mieszkałem, 2. dostałem, 3. zastanawiałem, 4. zdecydowałem się, 5. znałem, 6. Zastanawiałem się, 7. poznałem, 8. chodziłem, 9. pożyczyć, 10. spotkałem, 11. Zaprosiłem, 12. urodził się, 13. zabierałem, 14. spotykałem się, 15. wzięliśmy, 16. zostałem 6 1. następnie, Na początku, w końcu, 2. potem, wcześniej, 3. Przedtem, później, 4. Przez jakiś czas, w końcu, 5. Ostatnio, W końcu 7a

3 liczba pojedyncza: dyrektor, mężczyzna, informatyk, respondent liczba mnoga: studenci, artyści, przedstawiciele, cudzoziemcy 4

1. a, 2. b 8 1. przez kilka lat, 2. od pięciu lat, 3. trzy lata, 4. dziesięć lat później, 5. rok wcześniej

zadowoleni: Ewa, Paulina niezadowoleni: Piotr, Edward

przygotowanie do egzaminu

5

I

1. dwaj, 2. pięciu, 3. siedmiu, 4. dwie, 5. jedna, 6. troje, czworo, 7. dwoje, 8. pięć przygotowanie do egzaminu

I 1. mniej, 2. droższe, 3. dalej, 4. bliżej, 5. trudniejsze

a) 1. z, 2. po, 3. u, 4. na, 5. do b) 1. w, 2. na, 3. po, 4. na, 5. nad c) 1. za, 2. w, 3. na, 4. na, 5. na II 1. Od 2003 do 2008 studiowała… 2. W 2009 wyjechała… 3. Od 2010 do 2012 pracowała… 4. Od 2013 do 2017 robiła doktorat… 5. Od 2018 do 2021 pracowała…

119

Telegram: @polskigram

LEKCJA 5

3d

I 1. na, 2. do, 3. przed, 4. z, 5. za, 6. w, 7. za, 8. przy, 9. przed, 10. do

1. wyżej, 2. dalej, 3. podobne, 4. roku, 5. innymi, 6. jest, 7. zwany, 8. znaczy, 9. wymieniony, 10. nastąpi 3e 1. ur., r. 2. zam., k., 3. zob., 4. itp. / itd., 5. cdn.

II 1. pracowitszych, 2. najwyższe, 3. najbardziej nieszczęśliwą, 4. mądrzejszy, 5. najszybszy, 6. najbogatszych, 7. najgrubszy, 8. najpiękniejszą, 9. najbardziej romantyczne, 10. najdroższe III 1. Statystyczny, 2. zaskakujące, 3. krócej, 4. Najmniej, 5. Najlepsze, 6. Młodzi, 7. samotni, 8. wszyscy, 9. rano, 10. głośnego IV 1. Lubię języki obce., 2. Grupa pierwsza napisała test lepiej od drugiej., 3. Niech państwo napiszą tekst argumentacyjny!, 4. Anna jest świetną lektorką., 5. Nie znam tej osoby / tego człowieka / tego mężczyzny / tej kobiety / go / jej. 6. Jestem młodszy o 5 lat od mojego brata, 7. Zaczęliśmy się uczyć polskiego dwa lata temu., 8. Do sali weszło pięć osób., 9. Dwóch studentów przygotowywało się do egzaminu., 10. Mam czworo rodzeństwa., 11. Mam dwoje dzieci. V 1. terytorium, 2. osób, 3. Polsce, 4. tysiące, 5. język polski, 6.ośrodki emigracyjne, 7. emigracja polityczna LEKCJA 6

4a 1. urzędach, 2. urzędy, 3. urzędu, 4. urzędzie, 5. urzędem, 6. urzędowi, 7. urzędy, 8. urzędach, 9. urzędom, 10. Urząd 4b 1. a) urzędzie, b) urzędach, c) urzędu, d) urzędy, e) urzędach 2. a) mężem, b) mężów, c) mężu, d) mąż, e) mężem 3. a) węży / wężów, b) węża, c) wężami, d) węże, e) wężach 4. a) zęby, b) zęba, c) zębem, d) zęby, e) zębów 5. a) Dąb, dębów, b) dębów, c) dębu, d) dębie, e) dębami 5a 1. imieniu, 2. imienia, 3. imię, 4. imię, 5. imieniu, 6. imienia, 7. imienia, 8. imieniu, 9. imieniu, 10. imienia 5b 1. imię, 2. imiona, 3. imię, 4. imię, 5. imienia, 6. imię, 7. imiona, 8. imię, imienia, 9. imion, 10. imieniu 5c 1. ramię, 2. ramiona, 3. ramieniu, 4. ramionami, 5. ramionach 6a

1a

1. Mam ci zrobić masaż?, 2. Mam ci go sprawdzić?, 3. Mamy wam pomóc?, 4. Mam ci pokazać?, 5. Mam zadzwonić i go zapytać?

1. c, 2. a, 3. f, 4. e, 5. d 1b Dialog 1: dowiedzieć, wystarczy, Dialog 2: zrobić, wypełnić, Dialog 3: można, usiąść, Dialog 4: jest pilne, jeszcze 2a 1. P, 2. N, 3. P, 4. N, 5. N, 6. P, 7. P, 8. P, 9. P, 10. N 2b 1. szuka oferty pracy w Wojewódzkim Urzędzie Pracy, 2. składa deklarację podatkową PIT w krakowskim Urzędzie Skarbowym, 3. chce zapłacić cło w przemyskim Urzędzie Celnym, 4. pytają o potrzebne dokumenty w poznańskim Urzędzie Miasta, 5. chce wysłać jej paczkę z prezentem urodzinowym w szczecińskim Urzędzie Pocztowym 3a 1. Miasta, 2. Urząd, 3. Urząd, 4. Identyfikacji, 5. Elektroniczny 3b 1. osiedle, 2. plac, 3. numer, 4. aleja, 5. święty

7a 1. Nie wiem, gdzie jest urząd miasta., 2. Przepraszam, mam kilka pytań., 3. Musimy dzisiaj załatwić kilka spraw, a mamy mało czasu., 4. Widzę, że masz ręce pełne roboty., 5. Chciałam się dowiedzieć, który formularz mam wypełnić., 6. Wieczorem mam jeszcze dużo papierkowej roboty., 7. Prawo jazdy nie wystarczy, potrzebny jest paszport., 8. To nie zajmie dużo czasu, załatwimy to od ręki., 9. Chciałbym / Chciałabym uzyskać kartę czasowego pobytu., 10. Wiem, że można to załatwić od ręki. 7b 1. Co jest potrzebne, żeby załatwić tę sprawę?, 2. W jakiej kolejności to załatwimy?, 3. Czy mam najpierw wypełnić formularz, czy zapłacić?, 4. Czy mogę wypełnić ten formularz po angielsku?, 5. Czy mam panu / pani pomóc?, 6. Czy możemy mówić sobie po imieniu?, 7. Czy mogę załatwić tę sprawę od ręki?, 8. Gdzie są wzory prawidłowo wypełnionych formularzy?, 9. Czy mogę tu zapłacić za telefon?, 10. Czy można zapłacić kartą kredytową? przygotowanie do egzaminu

3c 1. rok, 2. zobacz, 3. imienia, 4. dnia, 5. urodzony, 6. powiat, 7. zamieszkały, 8. gmina, 9. koło, 10. województwo

I 1. urzędach, 2. urzędzie, 3. urzędem, 4. urzędu, 5. urzędami, 6. urzędowi

120

Telegram: @polskigram

LEKCJA 8

II 1. Katarzyna odbierze prawo jazdy., 2. Katarzyna wypełni formularz dla urzędu skarbowego., 3. Katarzyna zadzwoni do urzędu miasta i zapłaci za telefon., 4. Katarzyna załatwi kilka spraw na uniwersytecie., 5. Katarzyna wyśle formularz do urzędu skarbowego.

1 1. obiecuj, 2. pieniądze, 3. pensję, emeryturę, 4.oszczędzać, wydawać, 5.skąpym, 6. całkowicie, 7. ci 2 1. Wydaję, 2. góry, 3. wydatki, 4. pewna, 5. słyszałem, 6. kieszonkowe

III 1. który, 2. którego, 3. co, 4. czego

3

LEKCJA 7

pewność: Z całą pewnością., Jestem całkowicie pewna. niepewność: To trudno powiedzieć., Nie wiem dokładnie.

1 1. i, 2. f, 3. a, 4. g, 5. k, 6. b, 7. d, 8. h, 9. c, 10. j 2 1. hydraulika, 2. szewca, 3. astrologa, 4. tłumacza, 5. mechanika, 6. notariusza, 7. fryzjera, 8. tapicera, 9. krawca, 10. kosmetyczki 3 1. Jerzego Połanieckiego, 2. znajomą, 3. Ostrowskich, 4. Nawrockimi, 5. Rudzkich, 6. chorych, 7. znajomymi, 8. Dobrowolskich, 9. chorego, 10. podróżni 4

4 1. obiecywać, 2. biedny, 3. reasumując, 4. kieszonkowe, 5. w kieszeni, 6. szczęście, 7. większość 5a 1. pieniędzy, 2. pieniądze, 3. pieniądzom, 4. pieniędzmi, 5. pieniądze, 6. pieniędzmi, 7. pieniędzy 5b 1. tym, 2. pieniądze, 3. Na co, 4. pewny / pewna, 5. dyrektor 5c

Przykładowe zdania: 1. Nie oglądałem / oglądałam sztuki Głowackiego. 2. Obejrzałem / Obejrzałam wywiad z Michalczewskim. 3. Wysłałem / Wysłałam kartkę świąteczną Pawłowskim? 4. Dużo czytałem / czytałam o Wyspiańskim. 5. Nie lubię wierszy Słowackiego.

1. miesięcy, 2. miesiąca, 3. miesięcy, 4.miesiące, 5. miesiącach, 6. miesiąc, miesięcy, 7. miesiącach, 8. miesięcy, 9. miesiąca, 10. miesięcy 6 1. N, 2. P, 3. P, 4. P, 5. N, 6. N, 7. N, 8. N

5 1. z, 2. w, 3. u, 4. do, 5. u, 6. po, 7. do

7 1. O Bożym Narodzeniu., 2. Bank Kolonialny., 3. Do końca listopada., 4. Do pięciu tysięcy złotych., 5. Całą dobę.

7 klient: 2, 5 osoba świadcząca usługi: 3, 4, 6

9 1. swoim, 2. uczyć, 3. oszczędzają, 4. konnej, 5. swoje, 6. kiedy, 7. dostawać, 8. pokolenia, 9. zawodowo, 10. pantoflem

8a 1. a, 2. a, 3. b

10

8b

1. B, 2. E, 3. C, 4. A, 5. F

1. P, 2. P, 3. P, 4. N, 5. P, 6. P, 7. N, 8. N

przygotowanie do egzaminu

przygotowanie do egzaminu

I

I 1. pięknym, 2. dużo, 3. na, 4. drogie, 5. wspaniali, 6. lepiej, 7. w, 8. żebyś, 9. Włoch, 10. gdybym II 1. na, 2. nad, 3. do, 4. u, 5. po, 6. Znad, 7. w, 8. do, 9. na / przy, 10. w, 11. po, 12. przez, 13. dla, 14. z III 0. Dąbrowską, 1. Rudzkiej, Krasuckim, 2. Izdebskiemu, Jasieckiej, 3. Pasikowskim, Widacką, 4. Beksińskim, Boznańskiej

1. na, 2. na, 3. pod, 4. w, 5. do, 6. W, 7. na, 8. u, 9. We, 10. nad II 1. zakupy, 2. mieszkanie, 3. banku, 4. internet, 5. bank, 6. gabinetu, 7. kawę, 8. rodzinę, 9. przyjaciół, 10. milionerką III 1. Jaka jest średnia pensja w twoim kraju? 2. Uważam, że pieniądze są ważne. 3. Jestem przekonany, że to za duży wydatek.

121

Telegram: @polskigram

4. Kończąc dodam, że segregowanie śmieci jest naszym obowiązkiem. 5. Bez wątpienia to duży problem.

V 1. konsekwencja, 2. warunek, 3. konsekwencja, 4. warunek, 5. konsekwencja

LEKCJA 9

LEKCJA 11

1

1a

2. d, 3. a, 4. c, 5. e

1. ustaw, 2. ustawy, 3. równoczesna, 4. immunitet, 5. zaakceptować, 6. weto, 7. ustawodawczą

2 poziomo: produkcja, przemysł, akcja, zysk, cena, bilans pionowo: prywatyzacja, kontakty, budżet, rolnictwo, inflacja, konkurencja 3 1. i dlatego, 2. więc, 3. ponieważ / bo / dlatego że / pod warunkiem, że, 4. Ponieważ / Dlatego że, 5. ponieważ / bo / dlatego że

1b 1. prezydent – głowa państwa 2. zaakceptowany – przyjęty 3. sekretny – tajny 4. w tym samym czasie – równocześnie 5. legislatywa – organ władzy ustawodawczej 1c

4 1. 16, 2. 2025, 3. 190, 4. 97, 5. 200, 6. 14, 7. 2021, 8. 60, 9. 133, 10. 7 5 1. Osoby, które pracują i nie mają czasu na robienie dietetycznych posiłków., 2. Z przyjaciółmi – Małgorzatą Ignatowską i Michaelem Vasquezem., 3. Dietetyk Janusz Dworznicki., 4. Banx Group., 5. W zestawie są: kanapka, sałatka na drugie śniadanie i dwudaniowy obiad., 6. W ciągu 6 miesięcy., 7. 0-801 przygotowanie do egzaminu

1. rozwiązać, 2. analizować, 3. przyjąć 2 1. referendum, referendum, 2. dyskryminacja, 3. prawa człowieka, 4. korupcja, korupcji, korupcja, 5. bezrobocie, bezrobocie, bezrobocia, 6. Parlament Europejski, Parlamentu Europejskiego, Parlamentu Europejskiego, 7. populizm, populizm 3 1. P, 2. N, 3. N, 4. P 4 1. bierze, 2. idzie, 3. głosuje, 4. ma, 5. ma, 6. jest

I 1. kapitału, 2. strategii, 3. krajów, 4. potencjału, 5. dziedzinie, 6. Siłą, 7. komputerów, 8. ludzkość, 9. branż, 10. rynek II 1. wrócisz, 2. pojechać, 3. było, 4. poczeka, 5. mógłbyś, 6. pójść, 7. wrócicie, 8. będzie, 9. robić III 1. Jeśli on będzie mieć czas dziś wieczorem, pójdzie na koncert., 2. Gdybyś uczył / uczyła się wczoraj, dziś napisałbyś / napisałabyś dobrze test., 3. Gdybyśmy 2 lata temu wzięli kredyt, dziś mieszkalibyśmy w nowym mieszkaniu., 4. Jeśli w następnym miesiącu wzrośnie kurs euro, kredyty w euro będą droższe. LEKCJA 10

5 1. pojawiło się, 2. oddało, 3. mówiło, 4. zdecydowało, 5. wystartowało, 6. zrezygnowało 6 1. weźmie, 2. zagłosuje, 3. spotka się, 4. odwoła, 5. zaoferuje, przygotuje przygotowanie do egzaminu

I 1. władzy, 2. wyborach powszechnych, 3. kadencją, 4. rozwiązanie, 5. Sejm, 6. weto, 7. władza wykonawcza, 8. sprawach, 9. rządami, 10. odpowiednie resorty II

I 1. to rozumieć, 2. dojechać, 3. wypełnić ten wniosek, 4. zamknąć drzwi, 5. wysłać e-mail, 6. do oddania rzeczy na cele charytatywne II

Gdybym został ministrem edukacji, studenci musieliby płacić za studia. Dostawaliby stypendia, ale mogliby też pracować. Rozmawiałbym z rektorami szkół wyższych, żeby zmienić programy nauczania. Byłoby mniej zajęć na uczelni i więcej czasu na indywidualną naukę.

1. imienia, 2. imię, 3. imiona, 4. imion, 5. imion, 6. imionami III 1. podróżnych, 2. znajomych, 3. podróżni, 4. znajomej, 5. podróżnego, 6. znajomych

LEKCJA 12 1a Dialog 1: powinien, dyskusyjne, że, kompletne, wątpliwości

122

Telegram: @polskigram

Dialog 2: według ciebie, raczej, przykład, zgadzam, przeczą, według, racji Dialog 3: uważasz, zdanie, mnie, zgadzam, przyznać 1b

7a 1. prawa, 2. prawa, 3. prawo, 4. prawem, 5. prawem, 6. prawo, 7. prawo, 8. prawo, 9. prawo, 10. prawo przygotowanie do egzaminu

1. a, 2. k, 3. h, 4. e, 5. i, 6. d, 7. b, 8. f, 9. j, 10. g 1c

I

1. tej sprawie, 2. bzdury, 3. przeczą, 4. rację, 5. wątpliwości 1d 1. e, 2. d, 3. b, 4. c, 5. a

Przykładowe odpowiedzi: 1. Według mnie to nie ma sensu!, 2. Nie mam na ten temat już nic do powiedzenia., 3. Co masz na myśli?, 4. Nie masz prawa tego robić., 5. On jest przeciwko temu. II

2a 1. f, 2. a, 3. e, 4. c, 5. d 2b Przykładowe odpowiedzi: 1. nie być tolerancyjnym, 2. posiadanie takich samych praw, 3. bez powodu, 4. takie same prawa, 5. utrudniać komuś coś, 6. neutralny, 7. móc coś zmienić, 8. grupa ludzi różniąca się czymś od większości, np. mniejszość etniczna, seksualna, 9. cudzoziemiec, 10. mieszkaniec jakiegoś kraju

1. Andrzej pojechał do Włoch., 2. Agnieszka z Jackiem ­często jeżdżą do Francji., 3. Pojechałem na wycieczkę do Czech., 4. Ten mężczyzna pochodzi z Węgier., 5. Pojechaliśmy na urlop do Monako., 6. Pojechały na urlop do Niemiec., 7. W lipcu pojadę do Estonii. LEKCJA 13 1a 1. f, 2. d, 3. a, 4. b, 5. c, 6. k, 7. g, 8. i, 9. j, 10. h

3a

1b

1. P, 2. P, 3. N, 4. P, 5. P

1. a, 2. b, 3. f, 4. h, 5. g, 6. d, 7. c, 8. i, 9. k, 10. j

3b 1. respektowana, 2. odpowiedzialne, 3. dyskryminowani, 4. przyczyną, 5. prawem 4a 1. N, 2. P, 3. P, 4. P, 5. P 4b 1. Do bezpieczeństwa i życia wolnego od przemocy, poniżenia i dyskryminacji., 2. Przemocą słowną w internecie i przestrzeni publicznej, inaczej to „mowa nienawiści”., 3. Opartym na empatii, otwartości i szacunku, w którym będą się czuć dobrze i bezpiecznie., 4. Luk prawnych, które pozbawiają ochrony osoby doświadczające przestępstw z powodu orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, stopnia sprawności, wieku, płci i statusu społeczno-ekonomicznego., 5. Zatrzymaj nienawiść w Polsce! Podpisz Manifest! 5a 1. Ukrainiec i Ukrainka, 2. Niemiec, 3. Białorusin i Białorusinka, 4. Wietnamu, 5. Chin, 6. Indii, Hinduska, 7. Bułgar i Bułgarka, 8. Syrii, 9. Słowacji, 10. Rosjanin 6a 1. Wegetarianin, 2. weganinem, 3. Rosjan, 4. Amerykanami, 5. muzułmanin 6b 1. Rosjan, 2. wegetarian / wegetarianów, 3. Amerykaninie, 4. krakowianin, 5. Gdańszczanie

1c Uwaga! Niektóre formy są używane rzadko lub nie ma ich w słowniku języka polskiego – obecnie toczy się debata, czy dopuścić je do języka standardowego. Niektóre z form nie mają odpowiednika żeńskiego i używa się formy męskiej, ale nieodmienianej przez przypadki (chirurg, ortopeda – przymiotniki odmienia się wg deklinacji żeńskiej) lub z odmianą (kierowca – przymiotniki odmienia się wg deklinacji męskiej): Ona jest świetną chirurg., Ona jest świetnym kierowcą. pielęgniarka, internistka, okulistka, laryngolożka, dentystka, chirurg / chirurżka (rzadkie), fizjoterapeutka, reumatolożka, kardiolożka, anestezjolożka, ortopeda, kierowca, policjantka, piesza, rowerzystka, strażak, ratowniczka, ranna, poszkodowana, świadek, motocyklistka, dozorczyni 2a 1. mieszkanie, 2. schodów, nogę, 3. Pomóc, 4. zepsuła, 5. zemdleję, 6. wypadku, 7. gaz, 8. wpadł, 9. pogotowie, 10. stało 2b 1. zginęła, 2. ranne, 3. miejsce, 4. jezdni, 5. krwi, 6. zdarzenia, 7. świetle, 8. przejście, 9. oddychania, 10. rozbitą 3a 1. czuję się, 2. gorączkę, 3. chyba, 4. zmierzyć, 5. żołądek, 6. zatrułam, 7. zbadać, 8. rozebrać, 9. diagnoza, 10. czymś, 11. dostać, 12. na 3b 1. jej jest, 2. odpowiedziała, 3. czuje się fatalnie, 4. jest chora, 5. zapytała pacjentkę, 6. ma gorączkę, 7. (od)powiedziała, 8. chyba nie, 9. pacjentkę, 10. zmierzyła sobie temperaturę,

123

Telegram: @polskigram

11. ją boli, 12. powiedziała, że boli ją głowa i brzuch i że chyba się czymś zatruła, 13. powiedziała, że musi ją jeszcze zbadać. Poprosiła pacjentkę, żeby się rozebrała, 14. zapytała lekarkę, jaka jest diagnoza, 15. odpowiedziała, że jej zdaniem pacjentka się zatruła. Podała pacjentce receptę. Dodała, że to lekarstwo można kupić tylko na receptę. 4a 1. k, 2. a, 3. b, 4. e, 5. h, 6. j, 7. f, 8. g, 9. i, 10. d 5a A: 1. coś, 2. czymś, 3. coś, 4. coś, 5. czymś B: 1. kimś, 2. komuś, 3. kogoś, 4. komuś, 5. ktoś C: 1. jakiś, 2. jakaś, 3. jacyś, 4. jakimś, 5. jakieś D: 1. gdzieś, 2. kiedyś, 3. jakoś, 4. skądś, 5. gdzieś

Zgadzam się. / Nonsens., 10. Zgadzam się. / Co to za pomysł! / To wykluczone! / Nonsens. 2 1. budowie nowej fabryki, 2. zanieczyszczaniu środowiska, 3. cenzurze, 4. brakowi edukacji ekologicznej, 5. transportowi koni do krajów Europy Zachodniej, 6. konsumpcyjnej postawie życiowej, 7. polityce wielkich koncernów, 8. tym gatunkom roślin, 9. zwierzętom w tym regionie, 10. ludziom mieszkającym w tej okolicy, 11. ptakom tropikalnym, 12. rzadkim owadom, 13. faunie i florze 3 1. fabryka, 2. wróbel, 3. zanieczyszczenie, 4. gatunek, 5. grozić, 6. śmieci, 7. pszczoła, 8. problem 4

5b 1. swój, 2. swojego, 3. swoje, 4. swojej, 5. swoją

rzeczownik

zmniejszenie

5c 1. swojej, 2. jej, 3. Jego, 4. Jej, 5. jej

akceptować

segregacja

segregować

produkcja

1. swój, 2. Jego, 3. swój, 4. jego, 5. jego

zmniejszyć

akceptacja

zagrożenie

5d

czasownik

zagrażać

produkować

5

6a 1. schodów, 2. wypadku, 3. wypadek, 4. samochód, 5. ulicy, 6. ulicę 6b

1. zwiększyła, ochronę środowiska, 2. zmniejszyła, 3. jeść mięsa, 4. grozi, 5. zagrożenie, 6. segregowanie śmieci i zbieranie makulatury 6

1. ze, 2. Przez, 3. od, do, na, 4. do, 5. od, do, 6. przy, 7. o, 8. w, 9. na, 10. po

Dialog 1: protest, Dialog 2: aprobata, Dialog 3: protest 7a

przygotowanie do egzaminu

I

Polska – wielki ogród zoologiczny 7b

1. schodów, 2. rękę, 3. go, 4. mu, 5. pogotowie, 6. wszystko, 7. minutach, 8. pacjentem, 9. Na, 10. złamana II 1. Odpowiedział, że; 2, Dodał, że; 3. Poprosił, żebym; 4. Powiedział, że; 5. Zapewniłem, że III 1. czymś, 2. kimś, 3. komuś, 4. kogoś, kto, 5. jakichś, 6. Czegoś, 7. Gdzieś, 8. Kiedyś, 9. Ktoś, 10. kiedyś

1. N, 2. P, 3. P, 4. N 7c 1. N, 2. T, 3. T, 4. N, 5. T, 6. T 7d północ

rzeczownik

południe

wschód zachód

IV 1. kimś, 2. Coś, 3. kimś, 4. komuś, 5. czymś LEKCJA 14

wschodni zachodni

europejski

wyjątek

wyjątkowy

charakterystyka

życie

Przykładowe odpowiedzi: 1. To wykluczone! / To fakt. / Nic podobnego. / Ależ skąd! / Nonsens., 2. Zgadzam się. / To fakt. / Nonsens., 3. Ależ skąd! / Nonsens., 4. To fakt. / Ależ skąd!, 5. Zgadzam się. / Z całą pewnością. / Nic podobnego., 6. Co za pomysł! / Nonsens., 7. Nonsens., 8. Nonsens., 9. To fakt.

północny

południowy

Europa

wartość

1

przymiotnik

charakterystyczny wartościowy żywy

8 1. zakaz palenia węglem, 2. przepisy, 3. wymiana, 4. czyste powietrze, 5. presja na polityków, 6. uchwała, 7. obowiązywać

124

Telegram: @polskigram

przygotowanie do egzaminu

I 1. na, 2. o, 3. ze, 4. W, 5. przed / z, 6. w, 7. od, 8. do, 9. Do, 10. w II

3a 1. dokumentalnych, 2. większość, 3. dokumenty, 4. społeczne, 5. kwestiach, 6. opowiadają, 7. dokumencie, 8. tematyce, 9. stacji, 10. dziennikarskiej 3b

1. Zabrała, 2. Pojechała, 3. przyjechała, 4. świeciło, 5. weszła, 6. wzięła, 7. wrócił, 8. Szedł, 9. Wszedł, 10. włączył III 1. mieście, 2. skutki, 3. nas, 4. astmę, 5. tej, 6. niedługim, 7. zdrowym, 8. naszym, 9. smogu, 10. życia LEKCJA 15 I 1. obniżymy, 2. będą zatrudniać, 3. otworzymy, 4. przychodzić, 5. będą udzielać, 6. zadzwoni, 7. otrzyma, 8. dostanie, 9. kupimy, 10. będziemy wymieniać II 1. Nie warto czytać tego artykułu., 2. Czy można zaprenumerować to pismo? 3. Powinieneś iść spać, jutro trzeba wcześnie wstać! / Powinieneś iść spać, jutro wcześnie wstajemy!, 4. Tu nie można palić! / Tu nie wolno palić!, 5. Trzeba było zaakceptować warunki wydawnictwa. III 1. w, 2. do, 3. z, 4. na, 5. do, 6. z, 7. w, 8. w, 9. na, 10. o

Przykładowe pytania: Kim jest Ewa Ewart?, Gdzie spędziła większość swojego życia zawodowego?, Jakie dokumenty zrealizowała?, Co ujawniły jej filmy?, Jaką nagrodę i za co otrzymała? 4b Wszystkie informacje z wyjątkiem nr 4 to fake newsy. Argumenty: niepoważne nazwy stron internetowych, nr 1: „już po kilkunastu blokach zajęć (…) student potrafi się przedstawić i krótko o sobie opowiedzieć” – to wskazuje na to, że metoda nie jest nowa ani niesłychanie efektywna, ucząc się metodami tradycyjnymi osiągnie się ten sam efekt., nr 2 mało prawdopodobne, aby dentystka przyjmowała grupę międzynarodowych celebrytów i lektorów języka polskiego, w treści artykułu nie ma żadnych informacji rozwijających tytuł, nr 3: sprzeczność – jeśli telewizja jest religijna, dlaczego miałaby przedstawiać program dla ateistów, a jeśli nawet by go przedstawiała, dlaczego w takich godzinach? 5a 1. niczego, nikogo, 2. niczego, nikogo, 3. niczym, nikim, 4. niczym, nikim, 5. nikomu, 6. nikim, 7. niczego, 8. nic, nikogo, 9. niczemu, nikomu, 10. niczym, nikim, 11. nikomu, 12. niczego, nikogo, 13. nikogo, 14. niczym, nikim, 15. nikomu 5b

IV 1. nimi, 2. im, 3. nim, 4. nich, 5. nich, 6. mu, 7. niej, 8. jej, 9. nią, 10. ją V 1. Część mieszkańców dużych miast robi zakupy w supermarkecie 2–3 razy w tygodniu., 2. Wielu lekarzy prowadzi prywatną praktykę., 3. W miastach żyje niewiele dzikich zwierząt., 4. Na spotkanie przyszło sporo inteligentnych osób., 5. Dużo kobiet protestowało przed ratuszem. LEKCJA 16 1a 1. f, 2. b, 3. e, 4. d, 5. a 1b Przykładowe odpowiedzi: 1. informacja, 2. felieton, 3. większość, do której jest coś skierowane (np. film, gazeta), 4. sytuacja, 5. wszyscy o tym mówią, 6. rozmowa, 7. przymiotnik używany w zwrocie grzecznościowym skierowanym do kobiety, 8. dziękuję, zanim coś otrzymam, 9. osoba, z którą rozmawiam, 10. np. radio, telewizja, prasa, internet 2a 1. a, 2. b, 3. b

1. nikogo, 2. nic, nikogo, 3. nikomu, 4. niczym, nikim, 5. niczego, nikogo, 6. nic, nikogo, 7. nic, nikogo, 8. nikogo, 9. nic, nikogo, 10. nic, 11. niczym, nikim, 12. nic, nikogo, 13. niczego, 14. niczego, nikogo, 15. nikogo 6a 1. żadnej, 2. żadnych, 3. Żaden, 4. żadnymi, 5. żadnym, 6. żadnych, 7. żadnego, 8. żadnej, 9. żadnymi, 10. żadnych 6b 1. Nie napisała żadnego wiersza, 2. Nie mieszkał u żadnego znajomego., 3. Nie myślał o żadnej kobiecie., 4. Nie mam żadnych wątpliwości., 5. Na początku nie rozumieliśmy żadnych poleceń egzaminacyjnych., 6. Nie zdawałyśmy żadnego egzaminu z polskiego., 7. Nie przeczytałem ostatnio żadnego ciekawego artykułu prasowego., 8. Dawno nie oglądałam żadnego interesującego reportażu., 9. Nie widziałem żadnej debaty politycznej., 10. Nie czytam żadnych komentarzy internautów. 7a 1. r. męski, l. pojedyncza, 2. r. męskoosobowy, l. mnoga, 3. r. żeński, l. pojedyncza, 4. r. męski, l. pojedyncza, 5. r. niemęskoosobowy, l. mnoga, 6. r. męskoosobowy, l. mnoga, 7. r. żeński, l. pojedyncza, 8. r. męski, l. pojedyncza, 9. r. męskoosobowy, l. mnoga, 10. r. niemęskoosobowy, l. mnoga 7b

2b

1. Dyrektor, 2. Redakcjo, 3. Państwo, 4. Profesorze, 5. Profesor

1. P, 2. N, 3. P, 4. N, 5. P, 6. N, 7. P, 8. P, 9. N, 10. P

125

Telegram: @polskigram

7c 1. Pani Redaktor, czy to wiadomość z pierwszej ręki? 2. Kasiu, nie owijaj w bawełnę – mów wprost! 3. Moi Drodzy, pociągnę dyrektora za język i się czegoś dowiem. 4. Pani Profesor, witamy Panią serdecznie w naszym programie. 5. Droga Redakcjo, piszę do Państwa w pilnej sprawie. przygotowanie do egzaminu

sok!, 10. Niech państwo przyjdą do nas! / Niech państwo do nas przyjdą! 3 1. sukces, 2. kochałem, 3. piją, 4. tylko, 5. tańszym, 6. legendę, 7. sentyment 4 1. N, 2. P, 3. N, 4. P 5 C, B, E, D

I 1. Czy może mi pan odpowiedzieć na pytanie?, 2. Chciałbym / Chciałabym się dowiedzieć, o której godzinie przyjdzie pani dyrektor., 3. Nie wiem, o co panu chodzi., 4. Nie mam ochoty odpowiadać na to pytanie., 5. Zwracam się z uprzejmą prośbą o przesłanie mi informacji na ten temat.

6 1. a, 2. b, 3. c, 4. c przygotowanie do egzaminu

I

II 1. Nie czytałam jeszcze żadnego artykułu na ten temat., 2. Nie znalazłem żadnych stron internetowych na ten temat., 3. Nie mam żadnych pytań., 4. Nie rozmawiałyśmy z żadnym obcokrajowcem., 5. Nie byliśmy w żadnym klubie.

1. Wielkie, 2. Bożym, 3. Piękne, 4. promocyjnych, 5. świętych, 6. przedświątecznych, 7. mieszane, 8. czysta, 9. zadowoleni, 10. najlepszymi II 1. niej, 2. niej, 3. swoimi, 4. im, 5. ich, 6. jej, 7. niej, 8. ją, 9. Jej, 10. jego

LEKCJA 17 1a 1. owalny, 2. z tkaniny, 3. gumowy, 4. podłużny, 5. mały 1b 1. d, 2. a, 3. c, 4. e, 5. h, 6. k, 7. f, 8. g, 9. i, 10. j 1c

III 1. Ten mebel jest z drewna. 2. Uwielbiam ten kubek. 3. Ten samochód przypomina bolid Formuły 1. 4. Nie przepadam za tym kolorem. 5. Niech pan dziś zamówi! / Niech pan zamówi dziś!

1. C, 2. B, 3. D, 4. E

LEKCJA 18

1d Przykładowe odpowiedzi: 1. matowy, 2. naturalny, prawdziwy, 3. jednokolorowy, jednobarwny, 4. regularny, symetryczny, 5. mały, niewielki, 6. wątły, nieduży, 7. niedrogi, tani, 8. niewygodny, uwierający, 9. nowy, nieuszkodzony, 10. krzywy, kręcony, zgięty 2a 1. Gdy wstanę, pójdę do łazienki i umyję się., 2. My się nigdy nie spotykamy z nimi., 3. Ta firma nie reklamuje się w czasopismach, tylko w telewizji., 4. Lubisz się opalać? Lub rzadziej: opalać się?, 5. Jak się masz?, 6. Nie było wody, więc nie mogli się wykąpać. Lub rzadziej: wykąpać się.

1 1. Film opowiada o miłości młodej dziewczyny do księdza., 2. Sztuka opowiada o zemście., 3. Film opowiada o zdradzie małżeńskiej., 4. Film opowiada o karierze mało utalentowanego polityka., 5. Książka opowiada o losach mieszczańskiej rodziny z Lubeki., 6. Film opowiada o napadzie na bank., 7. Wiersz mówi o wierze w sens istnienia., 8. Film opowiada o ślubie i przyjęciu weselnym pary młodych Polaków., 9. Sztuka opowiada o walce z chorobą., 10. Film opowiada o wojnie. 2 1. jak, 2. co, 3. że, 4. jak, 5. jak, 6. co, 7. że, 8. co, 9. że, 10. że 3

2b 1. swój, moje, moje, Moi, moimi / moją / swoją, mojej 2. swój, swoim, swoim 2c 1. Niech mi pan to opisze!, 2. Nie czekajcie na nas!, 3. Zastanówmy się nad tym!, 4. Nie zastanawiajmy się nad tym!, 5. Niech pani powie mu o tym! / Niech mu pani o tym powie!, 6. Niech państwo zobaczą swój nowy dom!, 7. Zadzwoń do niego!, 8. Niech pan poszuka swojego portfela!, 9. Kupcie mi

1. P, 2. N, 3. P, 4. P, 5. P 4 1. i dlatego, 2. bo, 3. żeby, 4. ale, 5. przede wszystkim, 6. bo, 7. ani, 8. chociaż, 9. więc, 10. odkąd 5 1. b, 2. c, 3. c, 4. c, 5. c, 6. a, 7. c, 8. b, 9. a, 10. a

126

Telegram: @polskigram

przygotowanie do egzaminu

9b 1. a, 2. b, 3. b, 4. b, 5. b, 6. b

I 1. więc, 2. lub, 3. też, 4. żeby, 5. gdy / jeśli, 6. lub / i, 7. Chociaż, 8. Odkąd, 9. że, 10. a

przygotowanie do egzaminu

I

II Proponowane odpowiedzi: 1. Ludzie kupowaliby częściej gazety, gdyby nie mieli internetu., 2. Więcej ludzi chodziłoby do kina, gdyby nie mogli oglądać filmów w sieci., 3. Ludzie chodziliby częściej pieszo, gdyby nie mieli samochodów., 4. Ludzie korzystaliby częściej z telefonów stacjonarnych, gdyby nie mieli smartfonów., 5. Polacy nie mogliby podróżować bez paszportu po krajach członkowskich, gdyby Polska nie należała do Unii Europejskiej. III 1. wygenerowała, 2. należy, 3. przeszkodziło, 4. nauczyli, 5. przeczytała, 6. pojawiło, 7. sprzedano, 8. zastanowienia LEKCJA 19

1. W kogo wierzycie?, 2. Czym się interesujesz?, 3. Który człowiek / Kto należy do waszej organizacji?, 4. Jaki to problem?, 5. Dlaczego nie chodzisz do kościoła?, 6. W jakim celu / Po co chodzisz na te spotkania?, 7. Skąd pochodzisz?, 8. Kiedy / W jaki dzień katolicy chodzą na mszę?, 9. Jak długo / Ile lat mieszkałeś w Austrii?, 10. Czyje to (jest) miejsce? II 1. nimi, 2. go, 3. oni, 4. nią, 5. mu, 6. niego, 7. nim, 8. nimi, 9. tym, 10. temu III 1. będą dyskutować, 2. przyjedzie, 3. spotkają się, 4. pojadą, 5. wystąpią, 6. jest, 7. możemy, 8. słyszymy, 9. Musimy, 10. ma LEKCJA 20

1 1. dialogu, 2. tolerancji, 3. stosunków, 4. konferencje, 5. organami, 6. komisjach, 7. ekumenicznego, 8. Światową, 9. Europejskich 2 1. Gdyby była jakaś cywilizacja pozaziemska, nasze życie zmieniłoby się całkowicie., 2. Musielibyśmy zaakceptować inne istoty., 3. Kościół też zdecydowałby się zweryfikować swój punkt widzenia., 4. Dla religii takich jak buddyzm, taoizm i hinduizm byłoby to mniejszym problemem., 5. Także ekumeniści i mormoni ucieszyliby się z pewnością z tego faktu. 3

I 1. mały, 2. jasny, 3. ciemne, 4. meblowych, 5. ciekawych, 6. modne, 7. stary, 8. antyczna, 9. brzydki, 10. nowych II 1. którym, 2. którzy, 3. którą, 4. której, 5. którego III 1. go, 2. nam, 3. mnie, 4. niego, 5. mi, 6. je, 7. niego, 8. nich, 9. mu, 10. mnie IV

1. katolicyzmu, 2. islam, 3. protestanckiego, 4. buddyzmu, 5. prawosławnego 4 1. Jakie, 2. jakiego, 3. jakiego, 4. Jaką 5 Przykładowe odpowiedzi: 1. … chodziłbym do meczetu., 2. … pojawiłyby się możliwości i zagrożenia., 3. … nie znalibyśmy Chrystusa., 4. … ludzie nie mieliby się gdzie modlić., 5. … niektórzy nie mogliby się z tym pogodzić.

1. Do schroniska dojedzie się autobusem., 2. Palenie jest tu zabronione., 3. Nakaz skrętu w prawo., 4. Nie warto oglądać tego filmu., 5. Proszę pana, niech pan nie zamyka okna!, 6. Robiliśmy to ćwiczenie 30 minut., 7. Mam dwa złote., 8. Czekałem na to siedem dni., 9. Proszę, nie zamykaj drzwi!, 10. Proszę, nie otwierajcie okna!, 11. Proszę, daj mi spokój! V 1. namalował, 2. przedstawia, 3. znajduje się, 4. Jest, 5. ma, 6. spodziewała się, 7. mógł, 8. zastosował, 9. było, 10. planował, 11. ożenił się

6 1. mu, 2. jej, 3. w Boga, 4. w lepszą przyszłość 7 1. buddysty, prawosławnego, protestanta, 2. buddystą, prawosławnym, protestantem, 3. buddyście, prawosławnemu, protestantowi, 4. buddyście, prawosławnym, protestancie 8 a) księdzem, księdza, księdzu, księdzu b) Księża, księży, księżom, księżach, księżmi,

127

Telegram: @polskigram

Opis serii

Autorki

„Hurra!!!” to pierwsza na rynku seria podręczników do nauczania języka polskiego jako obcego i jedyna, jak dotychczas, przygotowująca od podstaw do egzaminu certyfikatowego na poziomie B1. Powstała w ramach projektu UE Lingua 2 w programie Socrates w oparciu o „Europejski system kształcenia językowego” i standardy wymagań egzaminacyjnych. Serię charakteryzuje podejście komunikacyjne oraz promowanie nauczania języka polskiego po polsku.

Agnieszka Dixon (poprzednio Burkat)

Podręczniki „Po polsku” do dziś wyznaczają trendy w  polskiej glottodydaktyce, a w publikacjach naukowych podkreśla się ich innowacyjność, spójność, bogactwo elementów krajo- i kulturoznawczych oraz uwzględnienie polskich realiów. Z podręcznikami mogą pracować lektorzy i uczniowie z każdego kręgu kulturowego, nie tylko dorośli, ale także młodzież polonijna. Seria „Hurra!!!” jest kompletnym narzędziem do nauki języka polskiego, prowadzącym studenta od początku tego procesu do poziomu B1. Zarówno doświadczeni, jak i początkujący nauczyciele mogą korzystać ze wszystkich elementów serii, określając poziom uczących przy pomocy „Testu Kwalifikacyjnego” oraz korzystając ze wskazówek, gier i propozycji dydaktycznych z  podręczników nauczyciela. Podręczniki studenta przewidziane są do pracy na lekcji, a zeszyty ćwiczeń, dzięki zamieszczonym kluczom i  tekstom nagrań, do pracy indywidualnej. Dopełnieniem serii są podręczniki do nauki gramatyki opracowane w trzech wersjach językowych. W Nowej Edycji „Hurra!!!” do każdej lekcji dodano scenki filmowe, które wraz z opracowanymi do nich ćwiczeniami uatrakcyjniają naukę. Zaprojektowano także nową szatę graficzną. Pierwszą część poszerzono o listy słownictwa i ponownie opracowane tabele gramatyczne. W drugiej części dodano zadania rozwijające sprawność pisania, a w trzeciej sprawność mediacji. Dodatkowo opracowano dydaktycznie fragmenty tekstów literackich oraz artykułów prasowych.

absolwentka filologii romańskiej, podyplomowych studiów JPJO, psychologii stosowanej i psychoterapii. Wykształcenie zdobywała kolejno na Uniwersytecie Pedagogicznym i  Uniwersytecie Jagiellońskim w  Krakowie, University of Essex w  Wielkiej Brytanii, Tavistock and Portman NHS FT w Londynie. Obecnie doktorantka na the University of Exeter. Członkini Stowarzyszenia Bristol zrzeszającego polskich i zagranicznych nauczycieli kultury polskiej i JPiO. Od 2010 roku mieszka Wielkiej Brytanii, gdzie pracuje klinicznie i prowadzi badania naukowe w dziedzinie psychologii. W jej obszarze zainteresowań szczególne miejsce zajmują psychoanaliza, etnolingwistyka, antropologia kulturowa i filozofia. dr Agnieszka Jasińska adiunkt w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego, nauczycielka języka polskiego jako obcego i języków romańskich (francuskiego i  włoskiego). Pracowała z  dorosłymi i z dziećmi prowadząc kursy językowe w firmach i  na uczelniach wyższych oraz w  szkołach dla dzieci z  doświadczeniem migracji w  Krakowie. Koordynatorka szkoleń stacjonarnych i on-line dla nauczycieli języka polskiego w Polsce i za granicą. Członkini Związku Nauczycieli Języka Polskiego jako Obcego w Niemczech. Popularyzatorka języka polskiego. Małgorzata Małolepsza lektorka języka polskiego w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu Georga-Augusta w  Getyndze. Ewaluatorka i konsultantka w projektach dydaktycznych. Prowadziła kursy na wszystkich poziomach zaawansowania, grupowe i  specjalistyczne, uczyła dziennikarzy i  dyplomatów. Współpracowała m.in. ze Szkołą Języka i  Kultury Polskiej UJ, Szkołą Języków Obcych PROLOG i  GFPS Polska. Prowadzi szkolenia dydaktyczne i  współpracuje z  Polsko-Niemiecką Inicjatywą Rodzicielską Wspierania Dwujęzyczności we Frankfurcie nad Menem. Jej hobby to psychologia, muzyka, turystyka górska, film i współczesna literatura polska. Aneta Szymkiewicz uczy języka polskiego od 1998 r., a  od 2017  r. prowadzi szkołę Słowotok. W swojej bogatej karierze, jako lektorka współpracowała z  krakowskimi uczelniami wyższymi i prywatnymi szkołami językowymi. Prowadzi szkolenia i warsztaty dla lektorów. Jej specjalizacją są egzaminy certyfikatowe, a  dodatkowo interesuje się nowymi technologiami w nauczaniu. Wolny czas spędza w górach. Lubi biegać, podróżować na południe Europy i  czytać. Z  wykształcenia jest polonistką.

128

Telegram: @polskigram

Zdjęcia: Adrian Grycuk (90), Darwinek (69), Jupiterimages Corporation (80), Studio Filmowe TOR (89) Ilustracje: Arras „Budowa Wieży Babel” (11), Mikołaj Rey, Zwyerciadło albo kształt w ktorym każdy stan snadnie sie może swym sprawam iako we zwierciedle przypatrzyć…, Kraków 1568 (4), Hein Nouwens (74), Jan Koza (35), Marcin Maciejowski (74), Studio Quadro (62, 80, 82) Zdjęcia z Depositphotos.com (4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 18, 19, 20, 22, 23, 24, 26, 27, 28, 29, 31, 36, 38, 39, 43, 44, 45, 46, 48, 49, 50, 51, 53, 54, 55, 56, 58, 62, 63, 64, 65, 67, 69, 70, 71, 72, 75, 76, 77, 80, 83, 85, 89, 79, 91, 92, 93, 94, 96, 98, 100, 101, 102, 104, 105, 106, 108) Zdjęcie z Freepik.com: master1305 (39)

Telegram: @polskigram

Przedstawiamy Państwu nową edycję serii do nauczania języka polskiego jako obcego opracowaną z  uwzględnieniem Europejskiego systemu opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie (Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment/CEFR) w zakresie klasyfikacji poziomów językowych, metodyki i treści nauczania. W skład serii wchodzą: – „PO POLSKU 1” z materiałem na ok. 120 jednostek lekcyjnych (w tym: podręcznik studenta + mp3, zeszyt ćwiczeń + mp3, podręcznik nauczyciela + video) – propozycja programowa na poziom A1, – „PO POLSKU 2” z materiałem na ok. 120 jednostek lekcyjnych (w tym: podręcznik studenta + mp3, zeszyt ćwiczeń + mp3, podręcznik nauczyciela + video) – propozycja programowa na poziom A2, – „PO POLSKU 3” z materiałem na ok. 120 jednostek lekcyjnych (w tym: podręcznik studenta + mp3, zeszyt ćwiczeń + mp3, podręcznik nauczyciela + video + przykładowe testy certyfikatowe) – propozycja programowa na poziom B1 oraz: – „ODKRYWAMY JĘZYK POLSKI” – kompendium języka polskiego w trzech wersjach językowych: polskiej, angielskiej i niemieckiej, – „PO POLSKU – TEST KWALIFIKACYJNY” (z prawem do wielokrotnego kopiowania). Części PO POLSKU 1, 2 i 3 prowadzą od poziomu A1 do B1 (CEFR) i zostały opracowane z myślą o przygotowaniu kandydatów do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego na poziomie B1. Seria przeznaczona jest dla dorosłych i młodzieży (od 16 roku życia). Komentarz w języku polskim i konsekwentne stosowanie podejścia komunikacyjnego w nauczaniu języka polskiego jako obcego pozwala na wykorzystanie serii w nauczaniu obcokrajowców bez ograniczania się do konkretnej grupy językowej.

NOWA EDYCJA

PO POLSKU 3

Seria do nauki języka polskiego jako obcego

ZESZYT ĆWICZEŃ zawiera: • ćwiczenia gramatyczne i leksykalne wspomagające aktywne opanowanie słownictwa, a w efekcie swobodną komunikację, • NOWOŚĆ 4 lekcje powtórzeniowe, z samooceną postępów, • klucz z rozwiązaniami ćwiczeń, • płytę z nagraniami do każdej lekcji i możliwością pobrania plików online, • transkrypcje tekstów nagrań, • NOWOŚĆ wszystkie nagrania Audio i Video dostępne w telefonie w aplikacji PROLOG Augmented App dostępnej do pobrania bezpłatnie w Google Play i App Store. Zeszyt ćwiczeń pozwala na samodzielną pracę z materiałem leksykalnym i gramatycznym zawartym w podręczniku studenta „PO POLSKU 3”. Ponadto „PO POLSKU 3”: • proponuje uczącym się systematyczny trening przedegzaminacyjny; każda lekcja kończy się Przygotowaniem do egzaminu na poziomie B1, • zawiera ćwiczenia napisane w formacie egzaminacyjnym, co pozwoli uczącym się dobrze poznać strukturę egzaminu.

prologpublishing.com Podręcznik opracowany z uwzględnieniem standardów wymagań egzaminacyjnych Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego

ISBN 978-83-961550-7-8

Telegram: @polskigram