El evangelio de Jesu Christo según San Lucas en aymará y español : traducido de la Vulgata latina


112 62 5MB

Spanish; Aymara Pages [149] Year 1829

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD PDF FILE

Table of contents :
Front Cover
KOLLANA ...
kollanawa chuijatátama vir- ...
guasárana hácana, Israerlan | tuvo en los desiertos hasta ...
20 Herodesasty cappisispa, ...
PUSI CAPITULO. ...
kata hautjatacana, hupampi- | David, quando tuvo hambre ...
rowa uñjaya-há quiteroteja | cumple, os mostraré ...
30 Fariseonacasty, Doc- 30 Mas los Phariséos, y ...
6 Mayninacasty kalanaca 6 Y otra cayó sobre pie- ...
japgtua maya haque sutiman | hemos visto á uno, ...
licio, quella uchasispa. ...
haque hinu utapa, haniwa | mado guarda su atrio...
46 Jesusasty siguȧ: Lla- ...
TUNCAPAYANI CAPITULO. ...
ma taque avariciata; hani- guardaos de toda avaricia: ...
TUNCAPUSINI CAPITULO. ...
8 Cunapachateja convidap- ...
TUNCASOXTANI ...
TUNCAPACALLCONI ...
{ ...
34 Hupanacasty sapjegua: ...
43 Cunapacha nañca mu- 43 Hasta que ponga ...
13 Ucapachawa nayata tes- ...
12 Ucapachawa uñjayapjá- ...
6 Pilatosasty Galileata aru- ...
56 Cutinispa aromanaca, ...
¿ ...
Recommend Papers

El evangelio de Jesu Christo según San Lucas en aymará y español : traducido de la Vulgata latina

  • 0 0 0
  • Like this paper and download? You can publish your own PDF file online for free in a few minutes! Sign Up
File loading please wait...
Citation preview

Acerca de este libro Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanterías de una biblioteca, hasta que Google ha decidido escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en línea libros de todo el mundo. Ha sobrevivido tantos años como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio público. El que un libro sea de dominio público significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el período legal de estos derechos ya ha expirado. Es posible que una misma obra sea de dominio público en unos países y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio público son nuestras puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histórico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difícil de descubrir. Todas las anotaciones, marcas y otras señales en los márgenes que estén presentes en el volumen original aparecerán también en este archivo como testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted. Normas de uso Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio público a fin de hacerlos accesibles a todo el mundo. Los libros de dominio público son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros con fines comerciales, y hemos incluido restricciones técnicas sobre las solicitudes automatizadas. Asimismo, le pedimos que: + Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseñado la Búsqueda de libros de Google para el uso de particulares; como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales. + No envíe solicitudes automatizadas Por favor, no envíe solicitudes automatizadas de ningún tipo al sistema de Google. Si está llevando a cabo una investigación sobre traducción automática, reconocimiento óptico de caracteres u otros campos para los que resulte útil disfrutar de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envíenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio público con estos propósitos y seguro que podremos ayudarle. + Conserve la atribución La filigrana de Google que verá en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Búsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine. + Manténgase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de que todo lo que hace es legal. No dé por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio público para los usuarios de los Estados Unidos, lo será también para los usuarios de otros países. La legislación sobre derechos de autor varía de un país a otro, y no podemos facilitar información sobre si está permitido un uso específico de algún libro. Por favor, no suponga que la aparición de un libro en nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infracción de los derechos de autor puede ser muy grave. Acerca de la Búsqueda de libros de Google El objetivo de Google consiste en organizar información procedente de todo el mundo y hacerla accesible y útil de forma universal. El programa de Búsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas audiencias. Podrá realizar búsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la página http://books.google.com

d.

58.$ . 79.

KON.HOF

BIBLIOTHEK

29.465- A

ALT-

29465 - A.

EL

EVANGELIO DE JESU CHRISTO

SEGUN

SAN

LUCAS

EN AYMARA Y ESPAÑOL.

Traducido de la Vulgata Latina.

AL AYMARÁ POR DON VICENTE PAZOS-KANKI, DOCTOR DE LA UNIVERSIDAD DEL CUZCO E INDIVIDUO DE LA SOCIEDAD HISTÓRICA DE NUEVA-YORK ;

AL ESPAÑOL POR EL P. PHELIPE SCIO DE SAN MIGUEL, DE LAS ESCUELAS PIAS, OBISPO DE SEGOVIA.

LONDRES : IMPRESO POR J. MOYES, TOOK'S COURT, CHANCERY LANE . M.DCCC.XXIX.

MISE

RT

E

CH

MI

KO

ADVERTENCIA.

LA Lengua Aymará tiene cierta pronunciacion labial, dental y gutural que le es peculiar. La primera, que está designada con pp, se pronuncia emitiendo la respiracion con fuerza contra los labios unidos, como ppia, ahugero - ppampaña, enterrar. La segunda con tt, se hace apretando la lengua contra los dientes, como ttanta, pan ; la que pronunciada sin fuerza, significaria traposo. La tercera con ck y k, las quales se pronuncian en la garganta, con la diferencia de que la primera es mas gutural que la última, como ckoka, arbol - kollke, dínéro. Se ha introducido la w, porque la v y u Españolas no dan " el sonido de la w, la que en Aymará suena exactamente como en Inglés ; asi como en acawa, este - acanwa, aqui. Los otros caracteres tienen el mismo valor y sonido que las letras del alfabeto Castellano.

KOLLANA

EL SANTO EVANGELIO

JESU - CHRISTON

DE

EVANGELYUPA

JESU

CHRISTO

SAN LUCASAN KELLKATAPA.

SEGUN SAN LUCAS.

MAYA CAPITULO.

CAPITULO I.

ALLOJA haquenacagua A que muchos han inkellkaña munapj ana, yatentado poner en órden tichañataqui cunteja hiwasa la narracion de las cosas, que entre nosotros han sido cumuñjapjatana : plidas : 2 Como nos las contáron 2 Acanacasty hiwasaja catukápgta quiquipa uñjirná- los que desde el principio las can lacapata ; hupanakasty viéron por sus ojos , y fuéron Diosan arúpana ministrona- ministros de la palabra : capana. 3 O asqui-kankiry Teofilo, 3 Me ha parecido tambien nayaja aca taque gualy unan- á mí, despues de haberme chausina , húman unanchaña- muy bien informado, cómo mataqui kellkta. pasáron desde el principio, escribírtelas por órden, ó buen Theophilo, 4 Húman checkpacha ya4 Para que conozcas la tikañamataqui , cunteja hú- verdad de aquellas cosas, en que has sido instruido. masa yatikátana . 5 Hubo en los dias de 5 Herodesan , Judionacan Reypan tiempupana maya Herodes, Rey de Judéa, un amautta, Sacerdote, útjana, Sacerdote nombrado ZachâZacarias sutiny, Abias ayl- rías, de la suerte de Abías : luta ; guarmypan sutipasty y su muger de las hijas de Isabelanagua, Aaronan ayl- Aaron , y el nombre de ella Elisabeth. lupata. 6 Panipachasty checka 6 Y eran ambos justos dechuimaninagua , Dios-Auqui- lante de Dios, caminando irsana arupa hani packjirin- reprehensiblemente en todos los mandamientos , y estatutos agua ; } del Señor. B

SAN LUCAS. I. 7 Hupanacasty hani guaguaninagua ; camisa Isabelaja hani guaguachiringua ; hichaste achachipjegua. 8 Zacariasasty Diosan nayracatapan, Sacerdote-kankañaрa poquere sárana,

9 Incienso nackahiry Diosan utapana ;

10 Ucapachasty alloja haquenaca oraciona lurasipjana Diosan utapan puncupan , cunapacha incienson heuquepaja alagpacharo sárana . 11 Ucapacha Diosan Angelapaja, Zacariasaro uñjayasi altaran cupi ladupan sayttausina, 12 Zacariasasty karkatingua, hupa uñjausina . 13 Angelasty ucapacha sangua : hani agsaramti , Zacarias, oracionamaja ysapatagua ; Isabela, guarmima guaguachasinigua, guaguapasty, Juan sutininigua , 14 Humasty cusisitágua : alloja haquenacawa cusisipjaraquini mundo hutiry unjausin . 15 Hupaja Apu-nigua, TATA- DIOSAN nayrakatapana : hani vino umirinigua ; taicapan puracapana ESPIRITU SANTONA graciapampi pockatany : 16 Hupawa Israelan guaguanacapanchuymanacapa DiosTATAPARO cutianirihigua :

7 Y no tenian hijo , porque Elisabeth era estéril , y ambos eran abanzados en sus dias. 8 Y aconteció, que exerciendo Zachârías su ministerio de Sacerdote delante de Dios en el órden de su vez, 9 Segun la costumbre del Sacerdocio, salió por su suerte á poner el incienso, entrando en el templo del Señor : 10 Y toda la muchedumbre del pueblo estaba fuera orando á la hora del incienso.

11 Y se le apareció el ángel del Señor, puesto en pie á la derecha del altar del incienso. 12 Y Zachârías al verle se turbó, y cayó temor sobre él. 13 Mas el ángel le dixo : No temas, Zachârías, porque tu oracion ha sido oida :: y tu muger Elisabeth te parirá un hijo, y llamarás su nombre Juan : 14 Y tendrás gozo y alegría, y se gozarán muchos en su nacimiento : 15 Porque será grande delante del Señor : y no beberá vino, ni sidra, y sera lleno de Espíritu Santo aun desde el vientre de su madre :

16 Y á muchos de los hijos de Israél convertirá al Señor el Dios de ellos.

SAN LUCAS. I.

3 17 Porque él irá delante 17 Hupawa Eliasan espi- | ritupampy, virtudapampy nay- de él con el espiritu , y virtud rakata sarnakani ; auquinacan de Elías, para convertir los chuimanacapa guaguanacapa corazones de los padres á los munañapataqui : hani eau-si hijos, y los incrédulos á la munirinacan chuimanaca TA- prudencia de los justos, para TA-DIOSAN cutijañataqui. aparejar al Señor un pueblo perfecto. 18 Y dixo Zachârías al 18 Zacariasasty Angeloro En qué conoceré sigua ¿ Camisasa nayaja ya- ángel : tihá aru-sitama, checka aru- esto ? porque yo soy viejo, y tapa ? Nayaja achachy ha- mi muger está abanzada en quetgua, guarmiasty aguil- dias. agua. 19 Y respondiendo el án19 Angelasty sigua : nayaja Gabrielatgua, Diosan gel, le dixo : Yo soy Gabriel, nairakatapan sarnakeri , hupa que asisto delante de Dios , y quitanitu humaro cusisiña ya- soy enviado á hablarte, y á traherte esta feliz nueva. tiyañataqui ; 20 Y tú quedarás mudo , 20 Hichasty amutu tucutagua, hani húkampi arusitáti, y no podrás hablar hasta el uca uru puriniñapakama, dia en que esto sea hecho, cunalaico humaja hani eau- porque no creiste á mis palasaña mumtati aruaro. bras, las quales se cumplirán á su tiempo. 21 Haquenacasty Zacarias 21 Y el pueblo estaba essuyápjana, ¿ Cunalaicusa hani perando á Zachârías : y se Diosan utapata mistuni, sau- maravillaban, de que se tarsin ? dase él en el templo. 22 Y quando salió, no les 22 Zacariasasty amutu tucuptgangua : unchuquirina- podia hablar, y entendiéron, casty sapjangua, kencha uñji ; que habia visto vision en el Y él se lo signiZacariasasty señassampyqui- templo. gua arúsina. ficaba por señas, y quedo mudo. 23 Cunapacha ministro 23 Y quando fueron cumkankanapa urunaca pocka- plidos los dias de su ministerio, se fué á su casa : tána, utaparo sarjegua : 24 Y despues de estos dias 24 Ucapacha guarmipaja guallkepti, ucalaico penka- concibió Elisabeth su muger, sisina pisca pagsy imantasi, y se estuvo escondida cinco sausin, meses, diciendo ; 25 DIOS TATAJA kuya25 Porque el Señor me

4

SAN LUCAS. I.

payasiñapampi haquenaca tai- | hizo esto en los dias, en que atendió á quitar mi oprobrio pita luttatana apaketu . de entre los hombres. Isabela 26 Cunapacha 26 Y al sexto mes el ánsoxta pagsy guallkena , Ga- gel Gabriel fué enviado de brielaja sarána Nazareth su- Dios á una ciudad de Galiléa, llamada Nazareth, tini marcaro , 27 Ucanawa útjana maya 27 A una Virgen despoVirgen, Maria sutini , Davidan sada con un varon , que se ayllupata Josephen guarmipa . llamaba Joseph, de la casa de David, y el nombre de la Virgen era María . 28 Y habiendo entrado el 28 Angelasty hupanaca taypiro mantausina, sigua : ángel á donde estaba, dixo : Hampatjama sapay Koya , Dio- Dios te salve, llena de gracia : san graciapampi pockatata- El Señor es contigo : Bendita gua, taque guarminacan tai- tú entre las mugeres. pipan kapakatagua. 29 Mariasty aca isapausin , 29 Y quando ella esto oyó, agsaranagua, hani yatiusina : se turbó con las palabras de él, y pensaba, qué salutacion fuese esta. 30 Ucapacha Angelaja sigua : hani agsaramty, Maria, Diosan graciapampi pockatatagua, 31 Purakamatwa yuríny maya guagua, aca guaguarosti JESUS suti uchata. 32 Acasty kapakan , kollanan , taque Atipirin Yokapa sutininigua, Tata Diosasty, David, auquipan tronopa churani, viñayataqui Jacoban utapana Rey kankañapataqui . 33 Reynopasty hani tucusirinigua. 34 Mariasty Angeloro sigua hani ucaja guaquiscaspaty, cunalaico naya hani chacha uñttiritgua. 35 Angelasty sigua : Espiritu Santowa hutany : Apu

30 Y el ángel le dixo : No temas, María, porque has hallado gracia delante de Dios : 31 He aquí, concebirás en tu seno, y parirás un hijo, y. llamarás su nombre JESUS . 32 Este será grande, y será llamado Hijo del Altísimo, y le dará el Señor Dios el trono de David su padre : y reynará en la casa de Jacob por siempre, 33 Y no tendrá fin su

reyno. 34 Y dixo María al ángel : ¿ Como será esto, porque no conozco varon ? 35 Y respondiendo el ángel, le dixo : El Espíritu

SAN LUCAS. I.

5

kollanawa chuijatátama vir- Santo vendrá sobre tí, y te tudapampi, ucalaico puraka- hará sombra la virtud del Almata yuriry Santosty, Diosan tísimo. Y por eso el Santo , que nacerá de tí, será llamado Yokapa sutininigua. Hijo de Dios. 36 Isabel parientimasty 36 Y he aquí Elisabeth tu aguila guarmiusina guagua- parienta, tambien ella ha chasiraquinigua ; hichaja sox- concebido un hijo en su vejez y este es el sexto mes á ta pagsi guallquegua : ella, que es llamada la esteril : 37 Haniwa cunasa Diosa37 Porque no hay cosa alguna imposible para Dios. taqui cunaquisa. 38 Y dixo María : He aquí 38 Ucapacha Maria sangua : naya Diosan Esclava- la esclava del Señor, hagase patgua, munañapa lurata en mí segun tu palabra. Y kankpa. Angelasty sarga- se retiró el ángel de ella. nagua. 39 Uca urunacana Mariaja 39 Y en aquellos dias lemontero sarána, Judá mar- vantándose María, fué con caro. priesa á la montaña, á una ciudad de Judá : 40 Y entró en casa de 40 Zacariasan utaparo mantausina, Isabela aruntí. Zachârías, y saludó á Elisabeth . 41 Isabelasty Marian aru41 Y quando Elisabeth oyó pa isapausin, purakapanquiri la salutacion de María, la criguagua tigtiry unanchy : Isa- atura dió saltos en su vientre : belasty Espiritu Santompi y fué llena Elisabeth de Espíritu Santo : pockataraquinagua : 42 Y exclamó en alta voz, 42 Isabelasty hacha arumpi

sigua : Kollana Koyatagua, Diosan graciapampi pockatatagua, puracamata yuriristy kollanaraquigua. Cauquitasa nayaro 43 húti acá sinty cusisiña ? Diosahan taicapa utaharo hutañapataqui ? 44 Cunapacha huma aruntista, ucapachana guaguahaja purakahana kochugua .

y dixo : Bendita tú entre las mugeres, y bendito el fruto de tu vientre. 43 ¿ Y de dónde esto á mí, que la madre de mi Señor venga á mí ? 44 Porque he aquí luego que llegó la voz de tu salutacion á mis oidos , la criatura dió saltos de gozo en mi vientre. B2

SAN LUCAS. I. 45 Huma bienaventurada45 Y bienaventurada la tagua, cunalaico Diosan aru- que creiste, porque cumplido paro chuymachasta. será lo que te fué dicho de parte del Señor. 46 Y dixo María : Mi alma 46 Mariasty sangua : Alengrandece al Señor : mahaja Dios hamppaty : 47 Y mi espíritu se rego47 Espirituasty cusisigua cijó en Dios mi Salvador . quespihiri Diosapampi. 48 Porque miró la ba48 Hupaja nairapa uchi esclavapjaro ; ucalaico hicha xeza de su esclava : pues ya uruta taque haquenaca bien- desde ahora me dirán bienaventurada todas las generaaventurada sutyapjetani. ciones. 49 Porque me ha hecho 49 Taque attipiri, kollana sutiniristy sinti asqui nayaro grandes cosas el que es polurítu. deroso, y santo el nombre de él. 50 Y su misericordia de 50 Kuyapayasiñapasty hani tucusirigua viñayanan agsari- generacion en generacion nirinacataqui . sobre los que le temen . 51 Hizo valentía con su 51 Hupaja uñjayigua ambrazo esparció á los soberparapan chamapa, ttayaro tucuyausin ñanca chuimaninaca. bios del pensamiento de su corazon. 52 Nancanacata tronona52 Desthronó á los podecapa apackeri ; llampu chui- rosos , y ensalzó á los humaninacaro chama churiri, mildes. kamiry tuckuyausin. 53 Hinchió de bienes á los 53 Autjatanacaro mankaña churiri ; kamirinaca autjayiri . hambrientos : y.á los ricos dexó vacíos . 54 Recibió á Israél su 54 Kuyapasiñapata amgtasisin, Israel siervopa chiuja- siervo , acordándose de su misericordia. tayiri : 55 Así como habló á nues55 Hucama arusina auquinacasaro Abrahanaro, acan- tros padres, á Abraham, y á su descendencia por los siglos. acan guaguanacaparo. 56 Y María se detuvo con 56 Mariasty Isabelampi

quimsa pagsiwa utjapjigua ; ella como tres meses : y se volvió á su casa. ucapacha utaparo cutjána. 57 Mas á Elisabeth se le 57 Isabelasty guachasigua tiempupana. cumplió el tiempo de parir, y parió un hijo.

SAN LUCAS. I.

7

58 Y oyéron sus vecinos, 58 Ucapacha parientinacapaja Diosan kuyapayatapa y parientes, que el Señor habia señalado con ella su miunjausin, cusisipjegua. sericordia, y se congratulaban con ella. 59 Y aconteció que al oc59 Quimsacallco uru pasipan, guagua circumcidíri hu- tavo dia viniéron á circuntapjana, Zacarias, auquipan cidar al niño , y le llamaban sutipa uchana munausin . del nombre de su padre, Zachârías. 60 Y respondiendo su 60 Taycapasty sangua : Juan sutininigua. madre, dixo : De ningun modo , sino Juan será Ìlamado. 61 Y le dixéron : Nadie 61 Haniwa quitisa uca sutini ayllumana utjiti, sap- hay en tu linage, que se llame con este nombre. jegua. 62 Y preguntaban por 62 Señasampi auquipa hisqtapje ¿ Cuna sutininisa, sau- señas al padre del niño , cómo sin ? queria que se le llamase. 63 Zacariasasty maya tabla63 Y pidiendo una tableta, jaro kellkte sutipaja Juan : escribió, diciendo : Juan es su nombre. Y se maravilláron ucapacha taqui admirasipje. todos . 64 Ucapachawa lakapa, la64 Y luego fué abierta su boca, y su lengua hablaba grapa Dios hamppaty ; bendiciendo á Dios. 65 Y vino temor sobre to65 Unjirinacasty karkatipjanagua ; taque Judea mon- dos los vecinos de ellos y se taña taypina haquiri haque- extendiéron todas estas cosas por todas las montañas de la nacaja jatipjangua. Judéa : 66 Isapirinacasty, chuima66 Y todos los que las oían, nacapan imapajana, sausina : las conservaban en su corazon , Quien pensais, ¿ Quitisa aca guaguaja chui- diciendo : machasipjta ? Tata Diosan que será este niño ? Porque la mano del Señor era con amparapawa hupampy. él . 67 Y Zacharías su padre 67 Zacarias, auquipasty Espiritu Santompy pockata- fué lleno de Espíritu Santo, nagua ; akama profetisausin : y profetizó , diciendo : 68 Bendito el Señor Dios 68 Kollana apu Israelan Tata-Diosapa sinty hamppatita de Israél, porque visitó , é

8

SAN LUCAS. I.

kankpa ; hupawa haquenacapa quesphiry : 69 Hupawa David munatapan utapa cusisiña pututu kochuye. 70 Camisa arusína Santo Profetanacan lakapata, naira tiempuna haquiri Profetanaca : 71 Sagra haquenacata asqui catocañani, hucamaraqui hiwasa uñirinacatsa. 72 Cuyapayasiñapata amtasigua, arunacapa pockegua. 73 Abraham, auquisaro juramento luratapa pockegua :

74 Nankachirinacasata quespianataqui ; hupa Dios hagsarañataqui. 75 Santo chuimani sarnacasin justicianisana nairakatapa taque urunacasan . 76 Humasty, o Guagua, Propeta, Apu, taque Atipiri sutinitagua : cunalaicuteja Diosan tupupan sarnackta nairacatapan. 77 Taqui haquenacaparo checa ttaqui uñjayaspa ; huchanacapa pampachañataqui. 78 Dios auquisan cuyapayasiñapampy , Alagpacha inti mistuñapata uñjatapgstu . 79 Chamacanquirinaca kanayañataquy, hivirinaca chiucayunacasa jatayañataqui ; checa tupuna sarnacayañataqui. 80 Guaguasty hiligua, espiritupasty chama catunagua,

hizo la redencion de su pueblo : 69 Y nos alzó el cuerno de salud en la casa de David su siervo. 70 Como habló por boca de sus Santos Prophetas, que ha habido de todo tiempo : 71 Salud de nuestros enemigos, y de mano de todos los que nos aborrecen : 72 Para hacer misericordia con nuestros padres, y acordarse de su santo testamento. 73 El juramento, que juró á nuestro padre Abraham, que él daria á nosotros : 74 Para que librados de las manos de nuestros enemigos, le sirvamos sin temor, 75 En santidad, y en justicia delante de él mismo , todos los dias de nuestra vida. 76 Y tú, niño, Propheta del Altísimo serás llamado : porque irás ante la faz del Señor, para aparejar sus caminos : 77 Para dar conocimiento de salud á su pueblo para la remision de sus pecados . 78 Por las entrañas de misericordia de nuestro Dios, con que nos visitó de lo alto el oriente : 79 Para alumbrar á los que están de asiento en tinieblas, y en sombra de muerte : para enderezar nuestros pies á camino de paz . 80 Y el niño crecia, y.era fortificado en espíritu : y es-

SAN LUCAS. II.

9

guasárana hácana, Israerlan | tuvo en los desiertos hasta el dia, que se manifestó á Israél . unjayasinapacama. PAYA CAPITULO.

CAPITULO II.

CA uronacan apu Cesar Y ACONTECIO en aqueUCA Augusto maya edicto llos dias, que salió un uchayana taque haquenaca edicto de César Augusto, papadronasiñapataqui. ra que fuese empadronado todo el mundo. 2 Aca padronasty Cyrino, 2 Este primer empadronamiento fué hecho por Cyrino, Syria Governador lúrana : Gobernador de la Syria : 3 E iban todos á empa3 Sapacatawa sarapgana marcaparo, padronaro kell- dronarse cada uno á su ciudad. kayasiñataqui. 4 Y subió tambien Joseph 4 Joseph Galileo, Nazareth marcani, Judeana, Davidan de Galiléa de la ciudad de marcapa, Belem sutini, Da- Nazaréth, á Judéa, á la ciuvid ayllu , sararaquiua kellka- dad de David, que se llama Bethlehém porque era de la yasiri, casa y familia de David, 5 Ucaro hirpe Maria, guar5 Para empadronarse con su esposa María, que estaba mipa, guallque . preñada. 6 Camisa ucancasa poca6 Y estando allí , aconteció, sina guaguachasiñapa uru- que se cumplieron los dias en naca. que habia de parir. 7 Ucanawa hiliri guaguapa 7 Y parió á su Hijo primoguaguachasi , maya chugllana , génito, y lo envolvió en pacamisa hani uta hicjatapja- ñales, y lo recostó en un penate. sebre : porque no habia lugar para ellos en el meson . 8 Y habia unos pastores 8 Ucanawa utjana huiva camaninaca, aruma packari en aquella comarca , que eshuiwanacapa hawatiñataqui. taban velando, y guardando las velas de la noche sobre su ganado. 9 Ucapacha hawatirinacaro 9 Y he aquí se puso junto maya Angela uñjayasi, Dios- á ellos un ángel del Señor, y ana kanapampi taquetoque la claridad de Dios los cercó kanartayasa, ucapacha hawa- de resplandor, y tuviéron tirinaca agsarapje. grande temor.

10

SAN LUCAS. II.

10 Diosan Angelapasty sigua : Hani agsarapgamti ; nayawa humanacaro sinti cusisiña yatihiri hutta. 11 Davidan marcapanwa, hicha uro, hacha aca mundo quesppeire CRISTO hiwasa taipiro huti, Virgen puracapata mistuspa . 12 Humanaca uñjapjata, maya ASU-GUAGUA hicgataspa, maya chugllana guagchahama quiruta . 13 Ucapacha Angelampy halloja Alagpachana utjirinaca saracanipje, Diosa ampatispa, sausin : 14 Alagpachana Gloriapaja hutgpana - acapahansty asqui haquenacaro paz suma chuimampi utjañataqui. 15 Cunapacha Angelanaca. alagpacharo sargapjana, huiwa hawatirinacaja arusipje sausin : Belemaro sarañani, uñjiri cunasa utjana, cunasa Tata Diosa uñjaiystu .

16 Hanka sarapje, Maria Joseph, hicjatapje, ASU GUAGUA maya chugllana pampi.

17 Aca uñjausin unanchapjana cunteja guaguata isapapJana. 18 Jsapirinacasty sintiwa chuimapan admirasipge, ucamaraqui huíwa camaninaca arusitapata isapausin. chuimapan 19 Mariasty taque cuna uñjanagua.

10 Y les dixo el ángel : No temais : porque he aquí os anuncio un grande gozo, que será á todo el pueblo : 11 Que hoy os es nacido el Salvador, que es el Christo Señor, en la ciudad de David .

12 Y esta os será la señal : Hallaréis al Niño envuelto en pañales, y echado en un pesebre . 13 Y súbitamente apareció con el ángel una tropa numerosa de la milicia celestial , que alababan á Dios, ydecian : 14 Gloria á Dios en las alturas, y en la tierra paz á los hombres de buena voluntad. 15 Y aconteció, que luego que los ángeles se retiraron de ellos al cielo , los pastores se decian los unos á los otros : Pasemos hasta Bethlehém , y veamos esto que ha acontecido, lo qual el Señor nos ha mostrado. 16 Y fuéron apresurados , y halláron á María, y á Joseph, y al Niño echado en el pesebre. 17 Y quando esto viéron , entendiéron lo que se les habia dicho acerca de aquel Niño. 18 Y todos los que lo oyé-

ron, se maravilláron : y tambien de lo que les habian referido los pastores . 19 Mas María guardaba todas estas cosas, confiriéndolas en su corazon.

SAN LUCAS. II.

20 Huiwa camaninacasty cutinipjegua Diosa glorificaspa, amppatispa archuquispa, camisa hupanacaja taque cuna hisapápjana, uñjapjana. 21 Circumsiciona pacallco uru pocasipan, guagua circumcidapje, JESUS sutiasin, camisa aca suti Angelaja yatiyana taicaparo.

22 Cunapachatija Mariana purificacion urunacapa pokatana, Jerusalenaro sárana Tata Diosana nairacatapan , Moysesan Ley Kamachitapa pocañataqui. 23 Ucamawa Diosan Kamachitapana kellkata : hiliri yocalla Guagua, Diosarowa consagratány. 24 Paya paloma, paya torcasa apapjane ofrenda uñjayañataqui, Diosan camachitapa pocaуañataqui. 25 Ucapacha Jerusalenana útjana maya haque, Simeon sutini, acaste justo, Diosa agsaririnagua, Espiritu Santompy pockatanagua, Israelan chuima-catupa suyiri. 26 Hupawa Espiritu Santona arupa isapána, hani hiuañataqui, hani nairacata Tatan Christopa uñjausin. 27 Espiritumpiwa temploro sarána, cunapacha Auquinacapaja Guagua ichúpjana, kamachita pockañataqui . 28

11

20 Y se volviéron los pastores glorificando, y loando á Dios por todas las cosas, que habian oido y visto, así como les habia sido dicho. 21 Y despues que fuéron pasados los ocho dias para circuncidar al Niño, llamáron su nombre JESUS , como le habia llamado el ángel ántes que fuese concebido en el vientre. 22 Y despues que fuéron cumplidos los dias de la purificacion de María, segun la ley de Moysés, lo lleváron á Jerusalém, para presentarlo al Señor, 23 Como está escrito en la Ley del Señor : Que todo macho que abriere matriz, será consagrado al Señor. 24 Y para dar la ofrenda, conforme está mandado en la Ley del Señor, un par de tórtolas, ó dos palominos . 25 Y habia á la sazon en Jerusalém un hombre llamado Simeón , y este hombre justo y temeroso de Dios, esperaba la consolacion de Israél, y el Espíritu Santo era en él. 26 Y habia recibido respu-

esta del Espíritu Santo , que él no veria la muerte , sin ver ántes al Christo del Señor. 27 Y vino por espíritu al templo. Y trayendo los padres al Niño Jesus, para hacer segun la costumbre de la Ley por él : 28 Entónces él lo tomó en Ucapacha Simeonaja

12

SAN LUCAS. II.

amparapan hichtaspa Diosaro gracias churi, sausin . 29 Hichawa, TATAY, humaja quespeyta human sieruoma, kollana aruma pockaspa : 30 Nairanacahaja uñjigua nanaca Quespihiri JESUS, human quitanitama. 31 Húpawa húman munatamaja, taqui haquenacan nairacatapa hútiri, taque taripiri. 32 Kanchiry kana, Gentilinaca kanatiyaña taqui, Israel haquenacaman gloriapataqui.

sus brazos, y bendixo á Dios , y dixo : 29 Ahora, Señor, despides á tu siervo, segun tu palabra , en paz :

Guagan Aukipasty, 33 Taicapasty hucama guaguapata arusiri hisapausin admirasipjanagua. 34 Simeonaja bendiceona churaspa, Maria taicaparo sangua : aca guagua ñancataqui, salvacionataquiwa uti, hupawa haquenaca quespiani ; maninaca ñancachani Israelana, hupawa taquen contradicionapataqui . 35 Maya alfanfe human chuimama karjani, taquen chuimapa untañataqui.

33 Y su padre y madre estaban maravillados de aquellas cosas que de él se decian :

30 Porque han visto mis ojos tu salud,

31 La qual has aparejado ante la faz de todos los pueblos : 32 Lumbre para ser revelada á los Gentiles, y para gloria de tu pueblo Israél.

34 Y los bendixo Simeón , y dixo á María su madre : He aquí que este es puesto para caída, y para levantamiento de muchos en Israél ; y para señal á la que se hará contradiccion :

35 Y una espada traspasará tu alma de tí misma, para que sean descubiertos los pensamientos de muchos corazones. 36 Y habia una Prophetisa 36 Maya Profetisa Ana sutini utjána, Phanuelan hi- llamada Ana, hija de Phanuel, milla guaguapa, Aser aylluta, de la tribu de Aser : esta era acaja sinti hawilanagua, pa- ya de muchos dias, y habia callco maraua chachapampi vivido siete años con su mautjána, doncella kankaña ti- rido desde su virginidad. empupata . 37 Y esta era viuda, como 37 Aca hawilasty higmana, llatunca tunca pusini marani- de ochenta y quatro años : nagua, hupasty hani templota que no se apartaba del templo,

SAN LUCAS. hayaro saririñati, Diosa amppatispa, ayunaspa, oraciona luraspa. 38 Acawa hichacama hacaspa, Diosaro gracias chúrana, taquero arusiispa Israelan quespiañaro eau-sirinacaro. 39 Taque cuna tucuyauDiosan camachitapa sin pockausin, Nazaretharo cutipge Galileana . 40 Guagasty hiligua amautta kankañapan, Diosana graciapaja hupampinagua.

41 Auquinacapasty sapa mara sarapjangua Jerusalenaro acha Pasqua fiestaro. 42 Tuncapayani mara pcckaspa Jerusalenaro sarána fiesta uru. 43 Jesus guaguasty Jerusalenana quepagti, fiesta urunaca pasipan, hany auquinacaparo yatiyausin. 44 Auquinnapaja chuimachipjegua fiestata cutiniricampi ichapsa huti sasin , maya uru taqui hutapje, tacausin guaguapa uñtatanaca, parientanaca taipina. 45 Hani hicgatasin , Jerusalenaro cutipje, guaga taquere. 46 Quimsa uru pasipan, templona hicjatapje Amauttanaca taipina, aca Amauttanaca isapaspa, hisquispa .

II.

13

sirviendo dia y noche en ayunos y oraciones. 38 Y como llegase ella en la misma hora, alababa al Señor y hablaba de él á todos los que esperaban la redencion de Israél. 39 Y quando lo hubiéron todo cumplido conforme á la Ley del Señor, se volviéron á Galiléa á su ciudad de Nazareth . 40. Y el Niño crecia, y se fortificaba, estando lleno de sabiduría y la gracia de Dios era en él. 41 Y sus padres iban todos los años á Jerusalém en el dia solemne de la Pascua. 42 Y quando tuvo doce años , subiéron ellos á Jerusalém, segun la costumbre del dia de la fiesta. 43 Y acabados los dias, quando se volvian , se quedó el Niño Jesus en Jerusalém, sin que sus padres lo advirtiesen . creyendo que él 44 estaba con los de la comitiva , anduviéron camino de un dia, y le buscaban entre los parientes, y entre los conocidos .

45 Y como no le hallasen , se volviéron á Jerusalém , buscándole. 46 Y aconteció que tres dias despues le halláron en el templo, sentado en medio de los Doctores, oyéndolos, y preguntándoles. 47 Hisapirynacasty admi47 Y se pasmaban todos с

14

SAN LUCAS. III.

| los que le oian, de su inteligencia, y de sus respuestas. 48 Y quando le viéron , se maravilláron . Y le dixo su madre : Hijo, ¿ por qué lo has hecho así con nosotros ? mira como tu padre y yo angustiados te buscabamos. 49 Y les respondió : ¿ Para qué me buscabais ? ¿ No sabiais, que en las cosas que son de mi Padre me conviene estar ? 50 Mas ellos no entendié50 Hupanacasty hani aca aru entendepgete, unanchap- ron la palabra, que les habló. jete. 51 Y descendió con ellos, 51 Hupanacampy huti Naá Nazareth : y estaba vino y ca ro, ; hupana arcaspa zaretha Taicapasty chuimapana imi sujeto á ellos. Y su madre aca arunaca. guardaba todas estas cosas en su corazon. 52 Y Jesus crecia en sabi52 Jesusasty hiliwa yatiñan, graciana, Diosana, ha- duría, y en edad , y en gracia delante de Dios y de los quenacan nairacatapan. hombres.

rasipgegua, aca guagua sinti yatiri amautta uñjausin. 48 Uñjaspa, admirasipje : taicapasty sigua : Guaguahay, cunalaicusa ucáma sarnácta ? Yátima, auqiumampy quimsa uru hachasina ttakapgsma. 49 Hupasty sigua : ¿ Cunataquisa tacapgesta ? Haniti yatipgta, nayaja Auquian kamachitapa pockañatgua ?

QUIMSA CAPITULO.

CAPITULO III.

NIBERIO César tunca pisTIB cani imperiopan márana, Poncio Pilato, Judea Governadorapagua, Herodesasty Galileana Tetrarcapagua, Felipe, hilapasty Iturea Petrarcanagua, Traconitis provinciata, Lysaniasty Abilinian Tetrarcapanagua .

YEN el año decimo quinto del imperio de Tiberio. César, siendo Poncio Pilato Gobernador de la Judea , y Herodes Tetrarca de Galiléa, y su hermano Philipo Tetrarca de Ituréa, y de la provincia de Trachônite, y Lisanias Tetrarca de Abilina , 2 Siendo Príncipes de los Sacerdotes Annás y Caiphás, vino palabra del Señor sobre Juan, hijo de Zachârías, en el desierto.

2 Anás, Caifasámpi SacerdotenacanPrincipepajanagua : ucapachawa Diosana arupaja guasaran Juanaro, Zacariasan yokaparo hisapayatána.

SAN LUCAS. III.

3 Upaja ucapacha sarnácana Jordán marcanacana, sermospa bautismo, penitencia, huchanaca pampachañataqui, 4 Camisa Profeta Isaias kellkana, sasin : Guazaran arusiri aru, Diosan taquipa uñjáyama ; checaptáyam sarnacañapa tupu :

15

3 Y vino por toda la region del Jordán, predicando bautismo de penitencia para remision de pecados, 4 Como está escrito en el libro de las palabras de Isaías Propheta : Voz del que clama en el desierto : Aparejad el camino del Señor : haced derechas sus sendas : 5 Todo valle se henchirá : y todo monte y collado será abaxado y lo torcido será y los caminos endérezado fragosos allanados :

t 5 Taquemanckaranaca valle pockatanigua : taque montekollo mururatanigua : ñanca taquinaca checkaptanigua, chapininacasty llampuchatanigua': 6 Y verá toda carne la sa6 Taque haquenacawa unjani quespíri Diosan quitani- lud de Dios. tapa. 7 Y decia á las turbas, que 7 Juanasty bautisayasiri hutiri haquenacaro sigua : venian á que las bautizase : vasilsico castanaca, ¿ Quitisa¿ Raza de víboras, quién os yatihaрgtama ñancata sarja- mostró á huir de la ira, que ha de venir ? nataqui ? 8 Haced pues frutos dignos 8 Hichaste penitencia lurápgama : Hani sapgamte, de penitencia, y no comenceis Abrahanan guaguanacapat- á decir : Tenemos por padre gua, nayawa hisma Diosaja á Abraham. Porque os digo, poderaniwa aca kalanacata que puede Dios de estas pieAbrahanan guaguanacapa sar- dras levantar hijos á Abraham . tayañataqui . 9 Hachaja uchatagua koca9 Porque ya está puesta nacan cayuparo ; ucalaico la segur á la raiz de los árhani huira churiri kocaja na- boles. Pues todo árbol , que no hace buen fruto, cortado kayatanigua. será, y echado en el fuego. 10 Haquenacasty hisqtap10 Y le preguntaban las gentes, y decian : ¿i Pues qué gegua: ¿ Cunsa lurapjaha ?" haremos ? 11 Y respondiendo les de11 Hupasty sigua : Paya allmillanirija, maya churpa cia : El que tiene dos veshani allmillaniro ; mancaniri- tidos, dé al que no tiene : y

16

SAN LUCAS. III.

nacasty hucamaraqui lurapg- | pan. 12 Publicanonacasty hutapjaraquigua, bautismo munapgta, sasin : ¿Yatichiri, cunsa lurapjaha ? 13 Hupasty sigua : Hani hucampi mayipjamti, cunateja checaque. 14 Hucamaraquiwa soldadonacaja hisqtapjé : ¿ Nanacasty cunsa lurapjaha ? Juanasty sigua : Hani ñancachapjamti, haniraqui ñanca arumpisa quitsa aruntapjamte ; sueldomampi eusisa hacápjama. 15 Acalaico haquenacaja chuimachapje, ichapsa Juan Christocheja sausin.

16 Juanasty taquero sigua : Nayaja umampiwa bautisapgsma, hutanigua nayan hilirihája, acawa Apu , haniwa naya hiscupa hararaña haquekty hupawa bautisapjatama Espiritu Santompi, ninampi. 17 Amparapanquigua yapu korañaja ; hupawa era-pa ckomaptayani, trigopasty trojeparó uchatani ; hichupísty nacayani hani hiwiri nínana. 18 Ucamawa hupaja haquenacaro yalichan sermonanacapan. 19 Juanasty ppiña haganumpi Herodes Tetrarca, Herodias hilapan huarmipalaico uñcátatana, ñanca luratapa.laico. 0

el que tiene que comer, haga lo mismo. 12 Y viniéron tambien á él Publicanos, para que los bautizase, y le dixéron: ;¿ Maestro, qué haremos ? 13 Y él les dixo : No exîjais mas de lo que os está ordenado. 14 Le preguntaban tambien los soldados, diciendo : ¿ Y nosotros qué haremos ? Y les dixo : No maltrateis á nadie, ni le calumnieis, y contentaos con vuestro sueldo.

15 Y como el pueblo creyese, y todos pensasen en sus corazones , si por ventura Juan era el Christo : 16 Respondió Juan , y dixo á todos : Yo en verdad os bautizo en agua : mas vendrá otro mas fuerte que yo, de quien no soy digno de desatar la correa de sus zapatos : él os bautizará en Espíritu Santo, y fuego : 17 Cuyo bieldo está en su mano, y limpiará su era, y allegará el trigo en su granero, y la paja quemará con fuego, que no se apaga. 18 Y así anunciaba otras muchas cosas al pueblo en sus exhortaciones. 19 Mas Herodes el Tetrarca, siendo reprehendido por él á causa de Herodías muger de su hermano, y de todos los males, que Herodes habia hecho, 13

SAN LUCAS. III.

17

20 Añadió á todos tam20 Herodesasty cappisispa, bien éste de hacér encerrar á Juan carcelaro úchaye . Juan en la cárcel . 21 Y aconteció, que como 21 Camisa ucapacha taque haquenaca bautizatana, Je- recibiese el bautismo todo el susasty bautisataraquinagua , pueblo, tambien fué bautizado oracionan -caspa Alagpachaja | Jesus, y estando él orando , histarasi : se abrió el cielo : 22 Y baxó sobre él el Es22 Espirutu Santoja saracanigua palomaro tucuspa : píritu Santo en figura cormaya arusty Alagpachata his- poral, como paloma : y se tayasigua : sasin ; Humawa oyó esta voz del cielo : Tú nayan sinti munata Yoka- eres mi Hijo el amado, en tí humampiwa nayaja me he complacido. háta viñayataqui cusisiha : 23 Ucapachaja Jesusaja 23 Y el mismo Jesus coquimsatunca maraninagua, menzaba á ser como de treinJosephenyokapa-jama untata- ta años, hijo, segun se creía , na, Helian yokapanagua, acas - de Joseph, que lo fué de Helí , ty Mathatan yokapa, que lo fué de Mathat, 24 Que lo fué de Leví, que 24 Acasty Levin yokapa, Levisty Melquina, Melquisty lo fué de Melchi , que lo fué de Janne, que lo fué de JoJannena, Janesty Joséhana, seph , 25 Que lo fué de Matha25 Josehasty Mathatiasan , Mathatiasasty Amósan, Amó- thías, que lo fué de Amós , sasty Nahuman, Nahumasty que lo fué de Nahum , que lo Heslian, Hesliasty Naggean, fué de Heslí, que lo fué de Nagge, 26 Que lo fué de Mahath , 26 Naggeasty Mahathan, Mahathasty Mathathiasan , que lo fué de Mathathias, Mathathiasasty Semeian, Se- que lo fué de Semei, que lo meiasty Joséan, Joseasty Ju- fué de Joseph, que lo fué de Judá, daan, 27 Que lo fué de Joanna, 27 Judaasty Juannaan, Juannasty Reseana , Reseasty que lo fué de Resa, que lo fué Zorobabelan, Zorobabelasty de Zorobabél , que lo fué de Salathielaana, Salathielasty Salathiel , que lo fué de Neri, Nerina , 28 Que lo fué de Melchi, 28 Neristy Melquina, Melquisty Addina, Addisty Co- que lo fué de Addí, que lo fué sana, Cosasty Elmadana , El- de Cosán, que lo fue de Helmadán, que lo fué de Her, madasty Herana, c2

18

SAN LUCAS. III.

29 Herasty Jesusana, Jesusasty Eliezeran, Eliezerasty Joriman, Jorimasty Mathatan, Mathatasty Levin, 30 Levisty Simeonan, Simeonasty Judana, Judidasty Joseana, Joseasty Jonan, Jonasty Eliakim. 31 Eliakimasty Meleata, Meleasty Mennana , Mennásty .Mathathana , " Mathathasty Nathanan, Nathanasty Davidata, 32 Davidasty Jesséata, Jesséasty Obedata, Obedasty Bóozata, Bóozasty Salmonata, Salmonásty Naassonata, 33 Naassonasty Aminadáb, Aminadábasty Aran , Aa1 ronasty Esronan, Esronasty Phareesana, Pharresasty Ju(dasan, .34 Judasasty Jacobon, Jacobasty Isaacan, Isaacasty Abrahanan , Abrahan asty Tharenan , Tharesty Naccorana, 35 Nacorasty Sarugan , . Sarugasty Falegan , Falegasty Heberan, Heberasty Salén, 36 Salésty Cainana , Cainasty Arfaxadan, Arfaxadasty Semenata, Semesty Noéata, Noéasty Lamechata, 37 Lamechasty Matusalenata, Matusalenasty Henochata, Henochasty Jaredata, Jaredasty Malaleelata, Malaleeasty Cainanata, も 38 Cainannasty Henosata, Henosasty Sethata, Sethasty •

29 Que lo fué de Jesus , que lo fué de Eliezer, que lo fué de Jorim, que lo fué de Mathat, que lo fué de Leví, 30 Que lo fué de Simeón , que lo fué de Júdas, que lo fué de Joseph, que lo fué de Jonás, que lo fué de Eliakim , 31 Que lo fué de Melea , que lo fué de Menna, que lo fué de Mathatha, que lo fué de Nathán, que lo fué de David, 32 Que lo fué de Jessé, que lo fué de Obed, que lo fué de Booz, que lo fué de Salmón, que lo fué de Naasson, 33 Que lo fué de Aminadab, que lo fué de Arám, que lo fué de Esron, que lo fué de Phares, que lo fué de Judás, 34 Que lo fué de Jacob, que lo fué de Isaac, que lo fué de Abraham, que lo fué de Thare, que lo fué de Nachór, 35 Que lo fué de Sarug, que lo fué de Ragau, que lo fué de Phaleg, que lo fué de Heber, que lo fué de Salé, 36 Que lo fué de Cainán , que lo fué de Arphaxad , que lo fué de Sem, que lo fué de Noé, que lo fué de Lamech, 37 Que lo fué de Matusalé, que lo fué de Henoch, que lo fué de Jared, que lo fué de Malaleel, que lo fué -de Cainán, 38 Que lo fué de Henós , que lo fué de Seth, que lo

SAN LUCAS. IV.

19

Adanata, acawa Diosana am- | fué de Adám , que lo fué de ་་ parapata místuna, hupan lura- Dios. tapanagua.

PUSI CAPITULO.

CAPITULO IV.

C UNAPACHA Jesusaja Espiritu Santompy pockataspa Jordan havirata cutinina, Espirituwa guasararo irpe . 2 Ucanawa pusitunca uru kámana, ucanariquí supayaja téntana huatekána ; hani cunsa manquete, ucalaico hautajasitagna. 3 Supayaja sigua : Diosan Yokapasta ucapachaja, aca kala ttantaro tucuyama . 4 Jesusaty sigua : Kelkatagua, Hani ttantampiquite haqueja haqui, Diosana arupaja hacayaraquigua : 5 Demonio supayaja hacha colloro irpe ; ucanawa taque mundona hutjiri reynonaca uñjaye,

AS Jesus lleno de EsMA -píritu Santo, se volvió del Jordan, y fué llevado por el Espíritu al desierto. 2 Y estuvo allí quarenta dias, y le tentaba el diablo. Y no comió nada en aquellos dias y pasados estos tuvo hambre. 3 Y le dixo el diablo : Si

6 Sasin Acanaca, churama, aca reynon gloriapampi : acanaca nayanquigua; nayawa churahá quitiro -munahá , 7 Humateja koncortasisa nayan nairacatahan adoracion churitata, ucapachaja taque churáma ; 8 Jesusasty sigua : Kellkatagua, Tata Dios saparo hampattiña, adoracion churaña, hupa saparo chiumachasiña. 9 Ucapacha Jerusalenaro irpe, hacha pinaculoro saytayaspa, sigua : Diosana Yo-

Hijo de Dios eres, dí á esta piedra, que se vuelva pan. 4 Y Jesus le respondió : Escrito está : Que no vive el hombre de solo pan, mas de toda palabra de Dios. 5 Y le llevó el diablo á un monte elevado, y le mostró todos los reynos de la redondez de la tierra en un momento de tiempo, • 6 Y le dixo : Te daré todo este poder, y la gloria de ellos : porque á mí se me han dado, y á . quien quiero, los doy. 7 Por tanto, si postrado me adoráres, serán todos tuyos.

8 Y respondiendo Jesus, le dixo : Escrito está : A tu Señor Dios adorarás, y á él -solo servirás. 9 Y le llevó á Jerusalém, y lo puso sobre la almena del templo, y le dixo : Si eres

20

SAN LUCAS. IV.

kapata ucapacha, acapatata quero tigtama , 10 Camisa kellkataraquingua, Diosaja Angelanacapa quitanigua huma chiujatañaqui : 11 Amparama catuñataqui, hani cayuma kalana lankanataqui. 12 Jesuasty sigua : Kellkatagua, hani tentáhatate Tata Diosama. 13 Tentaciona tucuyausin, supaya sarjegua himantasiri.

el Hijo de Dios, échate de aquí abaxo. 10 Porque escrito está que á sus ángeles mandó de tí, que te guarden :

11 Y que te sostengan en sus manos, para que no hieras tu pie en alguna piedra. 12 Y respondiendo Jesus, le dixo : Dicho está : No tentarás al Señor tu Dios. 13 Y acabada toda tentacion, se retiró de él el diablo hasta el tiempo. 14 Y volvió Jesus en virtud 14 Jesusasty cutina Espiritumpi Galilearo ; famapasty del Espíritu á Galiléa : y la fama de él se divulgó por taque toquenano yatisina. toda la tierra . 15 Y el enseñaba en las 15 Camisa hupaja syna-

gogan yatichana ; taquewa is- synagogas de ellos , y era aclamado de todos. chuquiña munapge. 16 Nazareth huiwasita mar16 Y fué á Nazaréth , en caparo, sarána, synagogaro donde se habia criado, y enmantaspa Sabado uru , libro tró segun su costumbre el dia de sábado en la synagoga, y liiri saytti. se levantó á leer. 17 Y le fué dado el libro 17 Profeta Isaias guateka Y libropa histari ; ucanawa hig- de Isaías el Propheta. jate kellkata : quando desarrolló el libro, halló el lugar, en donde estaba escrito : 18 Diosan Espiritupawa 18 El Espíritu del Señor nayajaro sampti : unciona- sobre mí : por lo que me ha pampiwa consagreto, Evan- ungido, para dar buenas nuegeliyupa yatihanataqui pisy vas á los pobres me ha enchuimaninacaro, viado, para sanar á los quebrantados de corazon , 19 Para anunciar á los 19 Cautivonacaro quespiñapa yatihanataqui, huico- cautivos redencion , y á los nacaro kána churañataqui, ciegos vista, para poner en libertad munirinacaro chu- libertad á los quebrantados , rañataqui ; taquero Dios para publicar el año favorable

SAN LUCAS. IV. Tatan arupa unanchayañataqui. 20 Libro quirtaspa, ministroro catuye : uttasi ; synagoganquirinacasty sinti unchuquipje.

21

| del Señor , y el dia del galardon. 20 Y habiendo arrollado

el libro, se lo dió al ministro, y se sentó.. Y quantos habia en la synagoga, tenian los ojos clavados en él. 4 21 Y les empezó á decir : 21 Ucapacha hupanacaro sigua : Hicha uruna humana- Hoy se ha cumplido esta Escataqui aca Escritura pockasi critura en vuestras orejas. hinchunacaman . 22 Y todos le daban testi22 Taquewa testimonio churapje, admirasisa arusi- monio ; y se maravillaban de tapata : sausin¿ Haniti acaja las palabras de gracia, que Joséan yokapaqui ? salian de su boca, y decian : ¿ No es este " el hijo de Jo... seph ? 1 23 Y les dixo : Sin duda 23 Jesusasty sigua : Humanacaja, sapgatagua : Kolliri, me direis esta semejanza : kollásima : hicha lúrama cun- Médico , cúrate á tí mismo : teja Cafarnaunan taquen ad- todas aquellas grandes cosas, miracionapataqui lurcataja, que oimos decir que hiciste ucanaca marcamana lúrama. en Capharnaum, hazlas tambien aquí en tu patria. 24 Y dixo : En verdad os 24 Ucjarusty sigua : Checa arumpy sapgsma; hanigua qui- digo, que ningun propheta es tisa marcapanja Profetaquiti. acepto en su patria. 25 En verdad os digo, 25. Checa arumpy sapgsma : halloja hígmanacagua hutja- que muchas viudas habia na Israelana Elias urunaca- en Israel en los dias de pan ; cunapachateja Alagpa- Elías, quando fué cerrado el cha quimsa mara soxta pag- cielo por tres años, .. y seis sini histatana : ucapachawa meses : quando hubo una hacha macha utjana : grande hambre por toda la tierra : 26 Eliasaja haniwa cau26 Mas á ninguna de ellas qui marcarusa quitatákanate : fué enviado Elías, sino á una maya higma huarmiro, Sarep- muger viuda en Sarepta de Sidonia. tana Sydoniaro quitátána. 27: Eliseo Profetan tiem27 Y muchos leprosos hapupan, Israelana halloja sarna bia en Israél en tiempo de usurinaca útjana : aca usu- Eliséo Propheta : mas nin-

22

SAN LUCAS. IV.

rinastasty Naman Syria sapaquiwa kollatana . 28 Synagoganquirinacaja aca hisapasín , sinti kapisipje, ppiña tucupje. 29 Sartausin, marcata alisupge ; collo pataro hirpapje, pata marcaro ; ucapatata coromiañataqui.

| guno de ellos fué limpiado, sino Naamán de Syria. 28 Y fuéron en la synàgoga todos llenos de saña, oyendo esto. 29 Y se levantáron, y lo echáron fuera de la ciudad : y lo lleváron hasta la cumbre del monte, sobre el qual estaba edificada su ciudad , para despeñarlo. 30 Mas él, pasando por 30 Hupasty, húpanaca taimedio de ellos, se fué. pita pasaspa, sárjegua. 31 Y baxó á Capharnaum 31 Cafarnaunáro sarí, Galilea marcaro ; ucana Sabado ciudad de la Galiléa , y allí los enseñaba en los sábaurunacana yatíchana ; dos. 32 Y se maravillaban de su 32 Hupanacasty agsarapjegua arusiñatapata , camisa doctrina, porque era con autoridad su palabra. sinti autoridadampi arúsina. 33 Y habia en la syna33 Synagogana maya haque supayani hútjana ; ucawa goga un hombre poseido de un demonio inmundo, y exarchuqui , sasin, clamó en voz alta, 34 Diciendo : Déxanos , 34 Sargáma acata, cuna luririsa hutta nanaca taipiro, ¿ qué tienes tú con nosotros, Jesus Nazareno ? ¿ ñankachi- Jesus de Nazaréth ? ; has veriti hutta ? uñtsmagua ; Dios- nido á destruirnos ? conozco ana Santopatagua. bien quien tú eres , el Santo de Dios. 35 Y Jesus le increpó, y 35 Jesusasty ppiña tucuspa, sigua Amúcctama, uca ha- dixo : Enmudece, y sal de queta místuma ucapacha él . Y el demonio derribánsupayaja oraquero tincuyasa, dolo en medio, salió de él, y no le hizo daño alguno . mistu, hani ñancachaspa. 36 Y quedáron todos llenos 36 Taquewa agsarapje ; hupanacapura de espanto, y se hablaban los arúsisina ¿ Camisa acaja ñanca espi- unos á los otros, diciendo : ritunacaja Jesus agsaraspa¿Qué cosa es esta, porqué con poder, y con virtud manmistupje ? da á los espíritus inmundos, y salen ?

SAN LUCAS. V.

23

37 Y sonaba la fama de él 37 Taquetoquenwa ucamarcan famapaja púrina. por todos los lugares de la comarca. 38 Y saliendo Jesus de la 38 Jesusasty synagogata mistuspa, Simonan utaparo synagoga, entró en casa de manti : acan suegrapawa acha Simon : y la suegra de Siusumpi usuna ; ucalaico cuy- mon padecia recias fiebres : y le rogáron por ella. apasiñapa maipjana ; 39 E inclinándose ácia ella, 39 Hupasty sargataspa, usuriro arusi, ucapacha kolla- mandó á la fiebre : y la fiebre Y ella se levantó tanagua ; usuristy gualiptaspa la dexó. luego, y les servia. sarti, hupanaca sirviri. 40 Y quando el sol se 40 Cunapacha Inti manti, taque usurinaca apanipje ; puso, todos los que tenian hupasty amparapa uchaspa enfermos de diversas enfertaque kolle. medades se los trahian. Y él, poniendo las manos sobre cada uno de ellos , los sanaba. 41 Y salian de muchos los 41 Supayanacasty mistupjana, huararispa, sasin : hu- demonios, gritando, y dicimawa Diosan Yokapata : hu- endo : Que tú eres el Hijo de pasty cappisigua, camisa hani Dios y los reñia, y no les munanati Cristotapa yatihaña. permitia decir, que sabian que él era el Christo. 42 Uru hutipan, guasararo 42 Y quando fué de dia, sarána ; haquenacasty takap- salió para irse á un lugar gana, arcañataqui ; hupata desierto ; y las gentes le bushani saracaña munapjete. caban, y fuéron hasta donde él estaba : y le detenian , para que no se apartase de ellos. 43 El les dixo : A las 43 Hupasty sapjeua : mayin marcanacaro yatiharaquigua otras ciudades es menester Diosan reynopa, hupana- tambien que yo anuncie el reyno de Dios : pues para cataqui quitanitaraquitgua. esto he sido enviado. 44 Galilean synagogan44 Y predicaba en las synagogas de la Galiléa. acan ucamawa yatichana. PISCA CAPITULO.

CAPITULO V.

Ó que atroACON ECIÓ AQUENACAJA quisi- YACO NTTECI pellándose mira-jama hutapje hisala gente , que papjiri, Diosana arupa yatiri, acudia á él para oir la palabra

24

SAN LUCAS. V.

Jesusasty Genesaréth kota lakan hacancanagua. 2 Paya yampu uñjana kótana ; chaullacaturinacasty challua catuña llika tagsausin kotapatan. 3 Aca yampuro mantaspa, camisa balsaja Simonancana, mayi, oraqueta hiticañataqui ; ucapacha balsata haquenacaro sermo. 4 Arusiña tucayaspa, Simonaro sigua ; ucampi umaro mantama, chaulla catuñama hacontama. 5 Simonasty sigua : Yatichiri, aruma intiruwa hirnacapgta, haniwa maya chaullsa catupgte ; hichawa sutimaro hacontapjaha. 6 Ucapacha hacontapje ; halloja chaulla catupje,llikasty chigjasigua. 7 Ucapacha compañeronacapa maya balsata hausapje, hupanacasty hutaspa paya balsa poctayapje.

8 Aca uñjasina Simon Pedroga, cayuparo konkortasi ; sasin ; saracam nayata, Tatai, nayaja huchgtaratgua . 9 Camisa taque hupampirinacaja chuimanacapa lakacaquere uñjapjana ; halloja chaulla catiri uñjaspa.

| de Dios , él estaba á la orilla del lago de Genesaréth . 2 Y vió dos barcos , que estaban á la orilla del lago : y los pescadores habian saltado en tierra, y lavaban sus redes. 3 Y entrando en uno de estos barcos, que era de Simón , le rogó, que le apartase un poco de tierra. Y estando sentado enseñaba al pueblo desde el barco. 4 Y luego que acabó de hablar, dixo á Simón : Entra mas adentro, y soltad vuestras redes para pescar. 5 Y respondiendo Simón, le dixo : Maestro, toda la noche hemos estado trabajando , sin haber cogido nada : mas en tu palabra soltaré la red. 6 Y quando esto hubieron hecho, cogiéron un tan crecido número de peces , que se rompia su red . 7 Y hicieron señas á los otros compañeros , que estaban en el otro barco, para que viniesen á ayudarlos. Ellos viniéron, y de tal manera llenáron los dos barcos , que casi se sumergian . 8 Y quando esto vió Simón Pedro, se arrojó á los pies de Jesus, diciendo : Señor, apártate de mí, que soy un hombre pecador. 9 Porque él, y todos los que con él estaban, quedaron atónitos de la presa de los peces, que habian cogido :

SAN LUCAS. V. 10 Ucamaraqui lacaqepjan Diego, Juan, Zebedéon Yokanacapa, Simónan compañeronacaрa. Jesusasty Simonaro sigua : hani agsaramti, Simon, hicha uruta humaja haque caturiyatagua . 11 Cotapataro purispa balsanacampi, taquecuna quepayaspa, Jesusa arcapje. 12 Unapacha Jesusaja aca Marcanacana sarnacana , ucapacha maya leproso haque nairacataparo sari, Jesusaro mayispa ; hajanupa oraquero uchaspa : Tatay, cuyapayita, usuata kollita. 13 Jesusasty amparapa uchasa,sigua : Hallá, muntgua huma kollana , kollatatagua ; ucapacha leprapaja hani mayampi uñjasiti. 14 Jesusasty sigua : haniwa quitirusa yatiyatati kollatahata : Saram, sigua, Sacerdotero uñjáyásima, churáma kollatata cunteja Moyses camachi, 鲁 testimonio serwiñataqui. 15 Sutipaja taquetoquerosárana, taquewa uñtápjana ; halloja haquenacawa hutapge hisapiri, kollayasiri. 16 Jesusasty huasararo sari, oraciona luriri. 17 Maya uru cunapacha uttasispa yatichascan : ucancaraquinagua Fariseonaca, Amauttanaca taquetoqueta hutápjana Galilea hísca marcanacata, Jerusalenata, Ju-

25

10 Y asimismo Santiago , y Juan , hijos de Zebedéo, que eran compañeros de Simón. Y dixo Jesus á Simón : No temas : desde aquí en adelante serás pescador de hombres. 11 Y tirados los barcos á tierra, lo dexáron todo, y le siguiéron . 12 Y aconteció que estando en una de aquellas ciudades, vino un hombre cubierto de lepra, y quando vió á Jesus, se echó rostro por tierra, y le rogó, diciendo : Señor, si quieres, puedes limpiarme. 13 Y él extendiendo la mano, le tocó diciendo : Quiero : Sé limpio. Y luego desapareció de él la lepra. 14 Y le mandó, que no lo dixese á ninguno ; mas vé, le dixo, y muéstrate al sacerdote, y ofrece por tu limpieza, como mandó Moysés, en testimonio á ellos. 15 Y tanto mas se extendia su fama : y acudian en tropas los pueblos por oirle, y para ser curados de sus enfermedades. 16 Mas él se retiraba al desierto á orar. 17. Y aconteció , que un dia él estaba sentado enseñando. Y habia tambien sentados allí unos Phariséos, y Doctores de la Ley, que habian venido de todos los pueD

26

SAN LUCAS. V.

deata ; Jesusasty cusisispawa blos de la Galiléa, y de Judea, kollaña munana . y de Jerusalém : y la virtud del Señor obraba para sanarlos. 18 Y viniéron unos hom18 Ucapacha quepenepge bres, que trahian sobre un maya paralitico haque ; utamanquero quepentaña mu- lecho un hombre, que estaba napjana, Jesusan nairacata- paralytico : y le querian meter dentro, y ponerle delante paro ; de él. 19 Mas no hallando por 19 Hani quepentaña puedespa, huta-pataro uchapje , donde poderlo meter por el uta ppigayasa ichuntampje tropel de la gente, subiéron Jesus nairacataro. sobre el techo, y por el tejado le descolgáron con el lecho, poniéndolo en medio delante de Jesus. haquenacan 20 Acawa 20 Y quando vió la fé de fe-pa partgaye : Jesusasty ellos, dixo : Hombre , perdonsigua Huchanacamaja pam- ados te son tus pecados. pachatagua. 21 Ucapachana Escriban21 Y los Escribas, y Phaaca, Fariseonaca hupanac- riséos comenzáron á pensar, pura arusipje : ¿ Quitisa acaja y decir : ¿ Quién es este, que blasfemia arusirija ? ¿ Quitisa, habla blasphemias ? ¿ Quién hani Diosaspaja, hucha pam- puede perdonar pecados, sino solo Dios ? pachirija ? 22 Jesusasty hupanacan 22 Y Jesus, como entendió chuimanacapa uñjaspa sigua : los pensamientos de ellos, les ¿Cunsa chuimanacaman ham- respondió , y dixo : ¿ Qué pensais en vuestros corazones ? jasipgta ? 23 Cunasa hucampi facil23 ¿ Que es mas fácil, deaja : ¿ Huchama pampachi- cir : Perdonados te son tus tagua sañati, sartáma kollata- pecados ; ó decir : Levántate, tagua sañacha ? y anda? 24 Pues para que sepais, 24 Yatípjama ; Haquen yokapaja, huchanaca pam- que el Hijo del hombre tiene pachirigua (ucapaca paraliti- potestad sobre la tierra de coro sigua ; sártama, hiqui- perdonar pecados, dixo al ñama aptasispa utamaro sá- paralytico : A tí digo, levánrama.) tate, toma tu lecho, y vete á tu casa.

SAN LUCAS. V. 25 Paraliticoja taquen nairacatapan sartaspa, hiquiñapa apasispa, sarge, Diosaro gracias churaspa. 26 Taquewa admirasipge, Diosaro amparanacapa aptaspa ; agsarapjaraquigua, sasin, icha uru prodigio uñjapgtana. 27 Acajaro Jesusaja mistu, ucapacha maya publicano, Levi sutini uñje mostradorapan utjiri acaro sigua : Hútama , arcaníta . 28 Hupasty taque haitamucuspa, arquigua. 29 Levija hacha funcia utapan churi huparo ; ucanawa halloja publicanonaca mancapge, ucamaraqui mayni hupampi mesan utasirinaca .

27

25 Y se levantó luego á vista de ellos, y tomó el lecho, en que yacía : y se fué á su casa, dando gloria á Dios. 26 Y quedáron todos pasmados, y glorificaban á Dios : y penetrados de temor, decian : Maravillas hemos visto hoy. 27 Y despues de esto salió, y vió á un publicano llamado Leví, que estaba sentado al banco, y le dixo : Sígueme. 28. Y levantándose dexó todas sus cosas, y le siguió. 29 Y le hizo Leví un grande banquete en su casa, y asistió á él un grande número de publicanos, y de otros, que estaban sentados con ellos á la mesa . 30 Mas los Phariséos, y los Escribas de ellos estaban murmurando, y decian á los discípulos de Jesus : ¿ Por. qué comeis, y bebeis con los publicanos, y pecadores ? 31 Y Jesus les respondió, y dixo : Los sanos no necesitan de médico, sino los que están enfermos. 32 No soy venido á llamar á los justos á penitencia, sino á los pecadores. 33 Y ellos le dixéron : ; Por qué los discípulos de Juan ayunan tanto, y oran, y tambien los de los Phariséos : y los tuyos comen y beben ?

30 Farioseonacasty, Escribanacasty cumipjegua, Jesusan disipulonacaparo sasin : Cunalaicusa humanacaja mancapgta huchjtaranacampi, publicanonacampi ? 31 Jesusasty sigua : Cumnanacaja haniwa kolliri munapgete; usurinacaquiwa munapjeja. 32 Nayaja penitencia hanigwa hutti justonaca hausiriti ; huchgtaranacua . 33 Ucapacha hupanacaja sapje ; ¿ cunalaicusa Juanan disipulonacapaja, Fariseonquirinacaja ayunapje,oraciona lurapje, human disipulonacamasty mancapje, umapje ? 34 Acanacaro Jesusaja si34 A los quales él dixo : gua: Humanacaja ayunaña¿Por ventura podeis hacer,

28:

SAN LUCAS .

puedepgtate Esposona guaguanacaparo, Esposompiquipan? 35 Uru-hutani, cunapacha Esposoja hani hupanacampinití, ucapachawa ayunapjane. 36 Aca comparacion uche Jesusaja : Haniwa quitisa machacampi merke hisi cachachiti, camisa merkeja chiyasi, machacasty haniwa gualiti.

37 Haniraquiwa quitisa machaca vino merke odrero uchiti, cunalaico machaca vinoja chijani merkenaca ; vinoja callcuptani ucapachaja. 38 Machaca vinoja machaca odrero himañagua .

VI.

que los hijos del Esposo ayunen, mientras con ellos está el Esposo ? 35 Mas vendrán dias, en

que el Esposo les será quitado, y entonces ayunarán en aquellos dias. 36 Y les decia una semejanza : No pone nadie remiendo de paño nuevo en vestido viejo : porque de otra manera el nuevo rompe el viejo : y además no cae bien remiendo nuevo con el viejo. 37 Y ninguno echa vino nuevo en odres viejos , porque de otra manera el vino nuevo romperá los odres, el vino se derramará, y se perderán los odres. 38 Mas el vino nuevo se debe echar en odres nuevos ;

y lo uno y lo otro se conserva . 39 Hani achachi vino 39 Y ninguno, que bebe umirija, machaca vino muniti, de lo añejo, quiere luego lo cunalaico achachiwa sumaja. nuevo ; porque dice : Mejor es lo añejo . SOXTA CAPITULO.

CAPITULO VI.

Y ACONTECIO un sábado segundo primero, que como pasase por los sembrados, sus discípulos cortaban espigas, y estregándolas entre las manos, las comian. 2 Y algunos de los Phariséos les decian : ¿ Por qué haceis lo que no es lícito en los sábados ? 3 Y Jesus, tomando la pa3 Jesusaja sigua : ¿ Haniti yatipgtate cunteja Da- labra, les respondió : ¿ Ni aun vid lúrana, cunapacha man- esto habeis leido, que hizo

nairacata MAYA sabado, sutini, Jesusaja yapunaca taipi pasaspa , disipulonacapaja espiganaca cuchurausin ; amparapampi mucharasa mancapjana. 2 Fariseonacaja sapje : ¿ Cunalaicusa lurapgta, sabado uru paquispa ?

SAN LUCAS. VI.

29

kata hautjatacana, hupampi- | David, quando tuvo hambre rinacasa ? él, y los que con él estaban ? 4 ¿ Cómo entró en la casa 4 Diosan utaparo mantaspa, propociona ttanta de Dios, y tomó los panes de manke, hupampirinacaro chu- la proposicion, y comió, y dió raspa ; camisa aca ttanta sa- á los que con él estaban : cerdotenacaquiwa mancaña aunque no podian comer de ellos, sino solos los sacerpuedepjana ? dotes ? 5 Ucampi sigua : Diosan 5 Y les decia : El Hijo del Yokapaja sabado uruna Ta- hombre es Señor tambien del sábado . tapagua. 6 Maya sabado uru Jesusaja synagogaro mantaspa, yatichigua, ucanawa maya haque hútjana guañata ppara amparani. 7 Escribanacasty, Fariseonacasty unchuquípjana, uñjañataqui, ichapsa sabado uru kollani, ñancachaña laico. 8 Jesusaja hupanacan piensamientopa yátina ; ucapacha cuttaspa guañata amparani haquero, sigua : Sártama : ucapacha sayttigua. 9 Jesusasty sigua : Sapjeta ¿hasqui lurañaja sabado uruna guaquisiti, hacaña churaña, ó apacañaja asquiti ?

10 Taquetoquero nairapampi unchuquispa sigua usuri haquero : ampárama hiscatatama , haquesty his-

6 Y aconteció, que otro sábado entró tambien en la synagoga, y enseñaba. Y habia allí un hombre, que tenia seca la mano derecha. 7 Y los Escribas, y los Phariséos le estaban acechando, por ver si curaria en sábado : para hallar de qué acusarlo. 8 Mas él sabia los pensamientos de ellos, y dixo al hombre que tenia la mano seca : Levántate , y ponte en medio. Y él levantándose , se puso en pie. 9 Y Jesus les dixo : Os pregunto, ¿ es lícito en sábados hacer bien, ó hacer mal ; salvar la vida, ó quitarla ? 10 Y mirándolos á todos al rededor, dixo al hombre : Tiende tu mano. El la tendió, y fué sana la mano.

catatigua, kollatagua. 11 Y ellos se llenáron de 11 Ucapachawa sinti cappisipge,hupanaca-pura arusisiri, furor, y hablaban los unos cuna ñanca lurañataqui Je- con los otros, qué harian de Jesus. susaro. 12 Y aconteció en aque12 Uca urunacan montero D2

30

SAN LUCAS. VI.

sárana, taque aruma oracion llos dias, que salió al monte luraspa Diosaro. á hacer oracion , y pasó toda la noche orando á Dios. 13 Uru hutipan, disipu13 Y quando fué de dia, lonacapa hausi, tunca paya- llamó a sus discípulos, y esni hagllispa hupanaca tai- cogió doce de ellos, que nombró Apóstoles. pita, (Apostolo sutiyaspa.) 14 Simon, Pedro sutiye, 14 A Simon, á quien dió Andres, hilapa, Santiago, el sobrenombre de Pedro, y á Andrés su hermano , á SanJuan, Felipe, Bartolomé, tiago, y á Juan, á Phelipe, y á Bartholomé, 15 Mateo, Tomás, Diego, 15 A Mathéo, y á ThoAlfeonan Yokapa, Simon, Ze- más, á Santiago de Alphéo, lador sutini, y á Simon, llamado el Zelador, 16 A Júdas hermano de 16 Judas, Diegon hilapa, Judas Iscariote, (traidora Santiago, y á Júdas Iscariotes, que fué el traidor. haque.) 17 Y descendiendo con 17 Hupanacampi saraspa , hisca pámpana saiti disi- ellos, se paró en un llano , pulonacapampi muitayasita , y la compañia de sus discíucáro hutápjána halloja ha- pulos, y de un grande gentío quenaca taque Judeata , Je- de toda la Judéa, y de Jerurusalenata ; Lamar cota hacan salém, y de la marina, y de utjirinaca , Sydoniata, Tyrota, Tyro , y de Sidón,

18 Jesus hisapiri hutapjá18 Que habian venido á na, usunacapata kollayasina- oirle, y á que los sanase de taqui. Nancachatanacasty sus enfermedades. Y los que Supayata quespepjyatanagua . eran atormentados de espíritus inmundos , eran sanos . 19 Y toda la gente pro19 Taque haquenacasty llamctaña munápjana ; Je- curaba tocarle ; porque salia susan virtudapa yatispa. de él virtud , y los sanaba á todos . 20 Y él, alzando los ojos 20 Nairanacapa disipulonacaparo aptaspa sigua : Bien- ácia sus discípulos , decía : aventuradopjegua pobrena- Bienaventurados los pobres, caja ; hupanacanquigua alag- porque vuestro es el reyno de Dios. pachaja. 21 Bienaventurados, los 21 Bienaventuradopjegua mancata hautjayasirinaca , hu- que ahora teneis hambre ;

SAN LUCAS. VI.

manacagua puracanacama pocayapjata : Bienaventuradonaca hachirinaca, humanacagua larusipjata. 22 Bienaventuradopjatagua, cunapachateja haquenaca uñipjatama ; ñanca arumpi posutinacama cayapajatama ; hani histaña munaspa, Haquen Yokapalaico.

31

porque hartos sereis. Bienaventurados los que ahora llorais ; porque reireis.

22 Bienaventurados sereis, quando os aborrecieren los hombres, y os apartaren de sí, y os ultrajaren, y desecharen vuestro nombre, como malo, por el Hijo del hombre. 23 Gozaos en aquel dia, y Samarápjama uruna, uca 23 cusisípjama ; humanacaja regocijaos : porque vuestro Alagpachana sintiwa cusisip- galardon grande es en el jata ucanaua hilarcatapjata ; Cielo : porque de esta manera acamawa Auquinacapa Pro- trataban á los prophetas los padres de ellos. fetanacaja unchuquipje . 24 ¡ Humanaca, kamirina24¡Mas ay de vosotros los ricos, porque teneis vuestro casty, llaquisipjama ! consuelo ! 25 i Humanaca hami-hami 25 ¡ Ay de vosotros, los manquerenacasty, mancata que estais hartos ; porque hautjatapjatagua ! ¡i Icha cu- tendreis hambre ! ¡ Ay de sisirinacasty hachapjatagua, vosotros, los que ahora reis ; porque gemireis , y lloraréis ! llaquisipjatagua ! 26 Ay de vosotros, quan26 Humanaca, haquenacan munatanacapa , llaquisipjara- do os bendixeren los homquima ; hupanacan auquina- bres : porque así hacian á los capaja falso profetanacanaua ! falsos prophetas los padres de ellos ! 27 Humanacaro hisma, 27 Mas dígoos á vosotros, hisapapjeta : Asqui lurapja- que lo oís : Amad á vuestros ma, ñanca luririnacamaro . enemigos , haced bien á los que os quieren mal . • 28 Bendecid á los que os 28 Asqui arusípjama, ñanca arusirinacamata ; Dios- maldicen , y orad por los que aro catuyapjama ñankachi- os calumnian . inacama. 29 Quititeja haganuma tag29 Y al que te hiriere en llepgátama, mayaja uñachá- una mexilla, preséntale tamyama ; mantama apaquerero, bien la otra. Y al que te allmillama chúrama. quitare la capa, no le impidas llevar tambien la túnica.

32 32

SAN LUCAS. VI.

30 Mayisinirinacaro taquecuna chúrama ; humanquiri caturiru , hani mayacute mayapgamte. 31 Cunteja humanacataqui munapgta ; ucaraqui haque masimataqui munápjama. 32 Huma munirinaca munaspaja, haniwa mericimiento lurapgtati ; huchgtanirinacaja hupanaca pura munasipgegua. 33 Hasqui luriríma munaspaga, cuna meritosa luraphucamawa lurapje jata ? huchgtirinacaja . Mantayaspa , 34 hani

30 Dá á todos los que te pidieren : y al que tomare lo que es tuyo, no se lo vuelvas á pedir. 31 Y lo que quereis que hagan á vosotros los hombres, eso mismo haced vosotros á ellos. 32 Y si amais á los que os aman , ¿ qué mérito tendreis ? porque los pecadores tambien aman á los que los aman á ellos. 33 Y si hiciereis bien á los que os hacen bien, ¿ qué mérito tendreis ? porque los pecadores tambien hacen esto . 34 Y si prestareis á aquellos,

cunsa suyapgatati ; huchgti- de quienes esperais recibir, rinacaja maytasipjaraquiga¿qué merito tendreis ? porque hupanacapura censo cato- tambien los pecadores prestan unos á otros para recibir kañataqui. otro tanto. 35 Munapjama ñancachi35 Amad pues á vuestros rinacama ; maytapgama, hani enemigos : haced bien, y dad cunsa suyaspa, ucapachawa prestado, sin esperar por eso hacha premio catucapjata ; nada y vuestro galardon taque Atipirin guagua kan- será grande, y sereis hijos del Altísimo, porque él es bueno kañapamataqui . aun para los ingratos y malos. 36 Misericordiosopgama, 36 Sed pues misericordiocamisa Auquimasa misericor- sos, como tambien vuestro dioso hucama. Padre es misericordioso. 37 No juzgueis, y no sereis 37 Hani taripjamte, hani taripayasiñataqui ,hani conde- juzgados : no condeneis , y ñaрgmati hani condenataña- no sereis condenados . Pertaqui ; pampachapjama, pam- donad , y sereis perdonados. pachanataqui. 38 Churapjama, catucaña38 Dad, y se os dará : taqui ; hasqui tupuna guali buena medida, y apretada, y pocata ; camisa humanacaja remecida, y colmada darán cuna tupumpeja tupupjata, en vuestro seno. Porque con la misma medida con que mi- , ucampiwa tupupjátama. diereis, se os volverá á medir.

SAN LUCAS. VI.

39 Aca comparacion uchap- | Maya huicoja, jaraquigua huico masipa hirpaña puedete ? haniti parupawa ppiharo halantapjani ? 40 Haniwa disipuloja Yatichiripa hiliriquiti ; sinti yatispasa Yatichiripajamanigua. 41 Maya hichu haquen nairapan unjaspa, hani nairaman hacha lagua uñjtati ? (

42 ¿ Camisasa ucapacha hilamaro sataja : Hilata, nayramata hichu apacakasima , hani human nairaman lagua uñjaspa ? Hypocrita, huma nairacata apacásima, hilamaro ucapacha apacañataqui.

33,

39 Y les decia tambien una semejanza' : ¿ Acaso podrá un ciego guiar á otro ciego ? ¿ no caerán ambos en el hoyo ? 40 No es el discípulo sobre el Maestro : mas será perfecto todo aquel, que fuere como su Maestro. 41 ¿ Y por qué miras la mota en el ojo de tu hermano ; y no reparas en la viga, que tienes en tu ojo ? 42O cómo puedes decir á tu hermano : Déxame, hermano, sacarte la mota de tu ojo, no viendo tú la viga, que hay en tu ojo ? Hypócrita, saca primero la viga de tu ojo, y despues verás, para sacar la mota del ojo de tu hermano . 43 Porque no es buen árbol, el que cria frutos malos : ni mal árbol, el que lleva buenos frutos. 44 Pues cada árbol es conocido por su fruto. Porque ni cogen higos de espinos, ni vendimian uvas de zarzas.

43 Haniwa asqui cockaquiti, ñanca huira churireja ; haniraquiwa ñanca cockasa suma huira churiti. 44 Sapa ckocan huirapaja untatagua ; camisa hani haquenacaja chapita higos catupjete, haniraquiwa huvasaja hichuta mistute. 45 El hombre bueno del 45 Asqui haqueja chuimapata asqui kankaña apsu ; buen thesoro de su corazon ñanca haquesty ñanca kanka- saca bien ; y el hombre malo ñapata ; camisa lacaja arusi del mal thesoro saca mal . chuiman imañatapata . Porque de la abundancia del corazon habla la boca. 46 ¿ Cunalaicusa Tatay, 46 ; Por qué pues me llaTatay, sapgesta, hani cama- mais Señor, Señor, y no haceis lo que digo ? chitaha luraspaja ? 47 Nayaro hutiri, árua 47 Todo el que viene á hisapiri, asqui luririro, uca- mí, y oye mis palabras, y las

34

SAN LUCAS. VII.

rowa uñjaya-há quiteroteja untasí : 48 Hupaja untasigua, maya haque uta utachiri, cimiento histarase, peñajaro simiento perque, cunapacha avenida mistu hani tincuyiti, sinti chamanipan.

| cumple, os mostraré á quien es semejante : 48 Semejante es á un hombre, que edifica una casa, el qual cavó, y ahondó , y cimentó sobre la piedra ; y quando vino una avenida de aguas, dió impetuosamente la inundacion sobre aquella casa, y no pudo moverla : porque estaba fundada sobre piedra. 49 Hisapausin, hani luri49 Mas el que oye, y no risti, hani cimientoni uta ja- hace, semejante es á un hommawa, cunapacha hawira ta- bre que fabrica su casa sobre que cuna ckutti. tierra sin cimiento, y contra la qual dió impetuosamente la corriente, y luego cayó : y fué grande la ruina da aquella casa. PACALLCO CAPITULO.

CAPITULO VII.

QUANDO acabó JE ESUSAJA aca arunacapa Y decir palabrde todas sus as taquero hisapayausin, Cafarnaunaro sárjana. se enoia, las al pueblo, que tró en Capharnaum . 2 Y habia allí muy enfermo 2 Ucanawa Centurionan sinti munata yocallapa hi- y casi á la muerte un criado de un Centurion ; que era virjama usutahana. muy estimado de él. 3 Jesusata hisapausin, 3 Y quando oyó hablar de hausayiri quítana maya Au- Jesus, envió á él unos Anqui, Judionaca taipita, mayis- cianos de los Judíos, rogánpa, yocallapa kolliri hutaña- dole, que viniese á sanar á su criado . pataqui. 4 Hupanacasty Jesus hic4 Y ellos, luego que llejatasin, mayipge utaparo sa- gáron á Jesus, le hacian rañapataqui, asqui haquewa grandes instancias , diciénsasin. dole : Merece que le otorgues esto. 5 Hupawa haquenacasa 5 Porque ama á nuestra

SAN LUCAS. VI.

muniri, hupawa synagoga utachy nanacataqui . 6 Jesusasty hupanacampi sárana. Cunapacha Centurionan utapa hacancana, Centurionaja untatanacapa Jesus hicjatayiri quitti sasin, Tatay, haniwa nayaja haqueti huma Tatahan utaharo man-

35 35

nacion : y él nos ha hecho una synagoga. 6 Y Jesus iba con ellos. Y quando estaba cerca de la casa, envió á él el Centurion sus amigos, diciéndole : Señor, no te tomes este trabajo, que no soy digno de que entres dentro de mi casa.

tañamataqui. 7 Por lo qual ni aun me 7 Ucalaico nayaja hani hicjatiri mistunti ; huma quitig- he creido yo digno de salir á taja ucalaico maya arumam- buscarte : pero mándalo con piwa yocallahaja kollatáni. una palabra, y será sano mi criado. 8 Camisa hani nayaja hi8 Porque tambien yo soy liri soldadocte, ucampisa may- un Oficial subalterno , que ni soldadonacaja camachitaha tengo soldados á mis órdenes : lurigua, cauquiro quitua, uca- y digo á este : Vé, y vá ; y al otro : Vén , y viene ; y á ro sarigua. mi siervo : Haz esto, y lo hace. 9 Quando lo oyó Jesus, 9 Aca hisapaspa Jusaja admirase . Haquenacaro cut- quedó maravillado : y vuelto taspa sigua, checa arunwaácia el pueblo, que le iba sihisma, haniwa Israelan ac- guiendo, dixo : En verdad os digo, que ni en Israél he hajua hacha fé hicjati. llado una fé tan grande. 10 Y quando volviéron á 10 Utaro cutispa quitanitanacaja, uñjape yocalla kol- casa los que habian sido enlata usupata. viados, hallaron sano al criado, que habia estado enfermo. 11 Y aconteció despues, 11 Quicpa uru Jesusaja sarána, Naim sutini marcaro , que iba á una ciudad , llamada hupampiwa sarapjana disipu- Naím : y sus discípulos iban lonacapa halloja haquena- con él, y una grande muchedumbre de pueblo. campi. 12 Y quando llegó cerca 12 Marca puncuro purispa, maya amaya apápgana hima- de la puerta de la ciudad , he nataqui, maya hijman sapa aquí que sacaban fuera á un yokapana; halloja haquenaca difunto, hijo único de su madre, la qual era viuda : y arcanipjana.

$36

SAN LUCAS. VII.

13 Jesusasty uñjaspa ; cuyapayaspa sigua : Hani hachamti.

14 Ataud catuspa, saitaye callirinaca ; ucapacha sigua : Guayna, sártama.

15 Hiwataja hacatatigua, uttasigua, arusigua, ucapacha taicaparo catuye. 16 Ucalaico taque agsa-

rápjana Diosa glorificápjana sasin : Maya hacha Profetawa nanacataipita sartana , Diosaja haquenacapa uñji.

venia con ella mucha gente de la ciudad. 13 Luego que la vió el Señor, movido de misericordia por ella, la dixo : No llores. 14 Y se acercó y tocó el féretro. Y los que lo llevaban, se paráron. Y dixo : Mancebo, á tí digo, levántate. 15 Y se sentó el que habia estado muerto, y comenzó á hablar. Y le dió á su madre. 16 Y tuviéron todos grande

miedo , y glorificaban á Dios, diciendo : Un gran Propheta se ha levantado entre nosotros y Dios ha visitado á su pueblo. 17 Y la fama de este mi17 Aca milagron famapa taque Judeana yatisi, taque lagro corrió por toda la Judéa, y por toda la comarca. marcanacaro puri. 18 Y contáron á Juan sus 18 Acanaca disipulonacaja Juanaro yatiyapje. discípulos todas estas cosas. 19 Y Juan llamó dos de 19 Juanasty paya disipulonaca hausi, Jesusaro qui- sus discípulos, y los envió á Hu- Jesus, diciendo : ¿ Eres tú el tañataqui ; sapjere : mati hutiritaja, ichapsa mayni que ha de venir, ó esperamos á otro ? suyapgta ? 20 Y como viniesen estos 20 Hupa uñjasa haquenacaja sapjegua ; Juan Bautis- hombres á él le dixéron : tawa quitanipjetu huma hisq- Juan el Bautista nos ha entañataqui : Humati hutirita, viado á tí, y dice : ¿ Eres tú mayniti suyapgta ? el que ha de venir, ó esperamos á otro ? 21 Y Jesus en aquella 21 (Uca orana Jesusaja kóllana halloja usurinaca, misma hora sanó á muchos ñancachatanaca, huiconaca. ) de enfermedades, y de llagas , y de espíritus malignos, y dió vista á muchos ciegos . 22 Y despues les respon22 Ucjarowa sigua : Sárama Juanaro yatihiri cunteja dió, diciendo : Id , y decid -á

SAN LUCAS. VII. unjta, hisapta ; Huiconacan, kana uñjatapa, hanconacan sarnacatapa, hivitanaca hacatatirinaca, usirinaca kollatanaca, taquero Evangelio yatiyaspa :

23 Bienaventuradogua quititeja hani escandalizasini ." Juanan 24 Cunapacha mensageronacapa sargapajana ; ucapachawa Jesusaja haquenacaro arusi : ¿ Cunsa lurapgta huasaran ? ¿ maya pparalagua jama ? 25 Cuna uñjirisa sarapgta ? ¿ suma isini haquenaca ? Humanacaja yatipgtagua suma isirinacanija, reynacan palaciopanwa hutjapge .

26 Cuna unjirisa sarapgta ? ¿ maya profeta ? Halla profetan hiliripatana. 27 Acatawa kellkatana : Aca angela nayracata quitanta ttaquima uñajahiritaqui.

37

Juan, lo que habeis oido, y visto : Que los ciegos ven, los coxos andan, los leprosos son limpiados, los sordos oyen, los muertos resucitan , á los pobres es anunciado el Evangelio : 23 Y bienaventurado es el que no fuere escandalizado en mí. 24 Y quando se hubiéron ido los mensageros de Juan, comenzó á decir á las gentes de Juan : ¿ Qué salisteis á ver en el desierto ? ¿ una caña movida del viento ? 25 ¿ Mas qué salisteis á ver ? un hombre vestido de ropas delicadas ? Ciertamente los que visten ropas preciosas, y viven en delicias, en las casas de los reyes están. 26 ¿ Mas que salisteis á ver ? ¿ un propheta ? En verdad os digo, y mas que propheta : 27 Este es, del que está escrito : He aquí envio mi ángel delante de tu faz, que aparejará tu camino delante. de tí. 28 Porque yo os digo, que entre los nacidos de mugeres , no hay mayor propheta , que Juan el Bautista : mas el que es menor en el reyno de Dios, es mayor que él.

28 Cunalaico nayaja unanchayapgsmagua ; guarmin puracapata misturinaca taipina, haniwa quitisa Juan Bautista jama hacha profeta hutjaniti , hupagua hiliri Diosan reynopan. 29 Taque haquenaca, Pu29 Y todo el pueblo, y los bautisasipjeua Publicanos, que le oyéron , blicanonaca Juanan bautismopampi , Dio- diéron gloria á Dios, los que saro gloria churapje, aca hi- habian sido bautizados con el bautismo de Juan . sapaspa. E

38

SAN LUCAS.

VII.

30 Fariseonacasty, Doc30 Mas los Phariséos, y los tor Amauttanacasty cumip- Doctores de la Ley desprejegua Diosana taquipa, hupa- ciáron el consejo de Dios en daño de sí mismos ; los que nacan ñancapataqui. no habian sido bautizados por él. 31 Y dixo el Señor : ¿ Pues 31 Ucapacha Jesusaja sigua: ¿ Quitirusa untasipje á quién diré que se semejan los hombres de esta generaaca haquenaca ? cion, y á quién se parecen ? 32 Acanacaja guaguanaca32 Semejantes son á los hamagua hupanacapura aru- muchachos, que están sensipje : Hiwasaja guarurupgta tados en la plaza hablando guitarrampi huma cusisiyaña- entre sí, y diciendo : Os hetaqui, humanacasty haniwa mos cantado con flautas y no tocoña munapgtate . baylasteis : os hemos endechado, y no llorasteis . 33 Porque vino Juan el 33 Juan Bautistaja hutigua, haniwa vino umiti, hani ttanta Bautista, que ni comia pan, manqueti ; ucalaico supaya- ni bebia vino, y decis : Deniwa sapgta. monio tiene. 34 Vino el Hijo del hom34 Haquen Yokapaja hutaraquigua, manqueri, umiri ; bre, que come, y bebe, y dehumanacasty sapgtagua ; hami cís : He aquí un hombre hami manquiri, umirigua huti, gloton, y bebedor de vino, publicanonacampi , huchgta- amigo de publicanos, y de ranacampi sarnaquere. pecadores. 35 Mas la sabiduría ha 35 Sabiduriasty taque guaguapana glorificatana . sido justificada por todos sus hijos. 36 Maya Fariseoja mayi36 Y le rogaba un Phagua, hupampi manquiri sara- riséo, que fuese á comer con él : y habiendo entrado en la ñataqui. casa del Phariséo, se sentó á la mesa. 37 Y una muger pecadora, 37 Ucapacha maya huchgtara guarmi hútana, Fari- que habia en la ciudad, quanseompi manquiri jatispa, ma- do supo que estaba á la mesa ya pucuro balsamo ápanina en casa del Phariséo , llevó un vaso de alabastro , lleno de cayupa cacoñataqui. ungüento : 38 Cayuparo úchaspa, ha38 Y poniéndose á sus pies chaspa konkortasisa, ñacuta- en pos de él, comenzó á re-

SAN LUCAS. VII.

66 39

pampi huañayasa, cayupa | garle con lágrimas los pies, y hamppati, balsamompi ca- los enjugaba con los cabellos de su cabeza, y le besaba los cospa. pies, y los ungia con el ungüento. 39 Aca uñjasa Fariseoja, 39 Y quando esto vió el chuimapan sigua : Aca ha- Phariséo, que le habia conquete Profetaspa, ucapachaja vidado, dixo entre sí mismo : untaspagua quitisa aca guar- Si este hombre fuera Promija. pheta, bien sabria quién, y quál es la muger que le toca ; porque pecadora es . 40 Y Jesus le respondió, 40 Ucapachawa Jesusaja huparo sigua : Simon, humaro diciendo : Simon, te quiero arusiñaha hutji ; Yatichiri, decir una cosa. Y él resarúsima. pondió : Maestro, dí. 41 Un acreedor tenia dos 41 Maya haquerowa paya haque manupjana ; maya deudores : el uno le debia pisca-pataca huira, maynisti quinientos denarios, y el otro cincuenta. pisca tunca. 42 Mas como no tuviesen 42 Hupanacasty haniwa kollquepa cutiyaña puedepja- de qué pagarle, se los perQuitisa humaja hu- donó á entrambos. ¿ Pues nate : campi munta ? quál de los dos le ama mas ? 43 Simonaja sigua : Qui43 Respondió Simón, y teja hucampi perdone, kollke dixo : Pienso, que aquel, maitasin. Jesusasty sigua : quien mas perdonó. Y Jesus Hallá hucamawa checaja. le dixo : Rectamente has juzgado. 44 Y volviéndose ácia la 44 Guarmiro uñttaspa, Simonaro sigua : ¿ Aca guarmi muger, dixo á Simón :: ¿ Ves Entré en tu ungtati ? Hutaman mantua, esta muger ? haniwa uma churistati hari- casa, no me diste agua para casiñataqui ; aca guarmisty los pies : mas esta con sus hachanacapampiua cayua ha- lágrimas ha regado mis pies , riqueto, ñacutaрampi huaña- y los ha enjugado con sus cabellos. yaspa. 45 No me diste beso : mas 45 Humaja haniwa hampatistati ; acasty mantanispa cayuha hamppatigua. 46 Humaja haniwa balsamo pequearo huarjatáti, acasty cayuaharo uchigua.

esta, desde que entró, no ha cesado de besarme los pies. 46 No ungiste mi cabeza con óleo : mas esta con ungüento ha ungido mis pies.

40

SAN LUCAS. VIII.

47 Ucalaicowa huchanaca-

47 Por lo qual te digo :paja pampachatana, camisa Que perdonados le son sus sinti munitu, quititeja hani muchos pecados , porque amó pampachiti, haniwa muniti. mucho. Mas al que ménos se perdona, ménos ama. 48 Y dixo á ella : Perdon48 Guarmiro sigua : Huchanacamaja pampachatagua. ados te son tus pecados. 49 Hupampi manquerena49 Y los que comian allí, casty sapjegua: ¿ Quitisa acaja comenzáron á decir entre sí : hucha pampachirija ? ¿ Quién es este, que aun los pecados perdona ? 50 Y dixo á la muger: Tu 50 Jesusasty sigua : Fémagua quespeitama, sárgama fé te ha hecho salva : Vete en paz. suma chuimampi, guarmi . QUIMSACALLCO CAPITULO UCAPACHANA Jesusaja sárnacan hacha hisca

CAPITULO VIII.

ACONTECIO despues, que Jesus caminaba por ciudade marcanacan, Diosan reynopa s y aldéas, predicando taquero yatiyaspa , tunca pa- y anunciando el reyno de yani disipulonacapampi. Dios ; y los doce con él , 2 Y tambien algunas mu2 Ucancariquinawa guarminaca, kollatanaca. Maria geres, que habia él sanado Magdalena sutini ucancara- de espíritus malignos, y enquinagua, camisa soxta supa- fermedades ; María, que se yanaca chuimapata alissu- llama Magdalena , de la qual habia echado siete demonios, tana. 3 Juana,Chusan guarmipa, 3 Y Juana muger de ChûHerodesan Procuradorapa, sa Procurador de Herodes, y Susana, mayni guarminaca Susanna, y otras muchas , que kollke churirinaca. le asistian de sus haciendas. 4 Y como hubiese con4 Camisa halloja haquenaca ucan hutjapjana, Jesusaja currido un crecido número de pueblo, y acudiesen solíacanacaro sigua : citos á él de las ciudades, les dixo por semejanza : 5 Un hombre salió á sem5 Maya haque mistúna yapupa hattiri, acan okespa brar su simiente : y al semmaya hatanaca takjaro purina, brarla, una parte cayó junto ucanhua haque pasarinaca al camino, y fué hollada, y la tacjatapje, ucalaico hamachi- comiéron las aves del cielo . nacaja mancajapje.

SAN LUCAS. VIII.

6 Mayninacasty kalanaca taipiro purina, cunapachatga álina, huañji, camisa hani chamaninati . 7 Mayanacasty chapi taipiro halacaspa, chapiwa hiwaye. 8 Mayninacasty suma oraquero púrina, ucalaico suma huira churi, mayata pataca : Aca saspa, hacha arun arusi ; quititeja hinchuni, hisapapjama. 9 Ucapachawa disipulonacapaja hisqtapje ; cuna sañasa muni aca parabolaja. 10 Hupaja sigua : Humanacawa Diosan reynopa unanchapjatagua, mayninacasty parabolanaua hisapapjani ; untaspa hani uñjañataqui, histaspa hani hisapanataqui. 11 Acawa parabolan unachayañataqui : Hattaja, Diosan arupagua. 12 Taquíjaro halaquerenacaja, hisapapjerigua ; ucjan supayaja hutii chuimapata apacañataqui, hani salvasiñapataqui. 13 Kalanacataipiro halaquerenacaja, cusisisa hisapirinacagua, acanacasty hani sapinigua, camisa hani viñayate eau-sapje, queparo cutirinacagua. 14 Chapi taipiro halaquerenacaja ; hisapirinacagua, ucjatste camiriptasa, hiwapje.

41

6 Y otra cayó sobre piedra : y quando fué nacida, se secó porque no tenia humedad. 7 Y otra cayó entre espinas, y las espinas, que naciéron con ella, la ahogáron. 8 Y otra cayó en buena tierra y nació, y dió fruto á ciento por uno. Dicho esto , comenzó á decir en alta voz : Quien tiene orejas de oir, oyga. 9 Sus discípulos le preguntaban, qué parábola era esta. 10. El les dixo : A vosotros es dado saber el mysterio del reyno de Dios, mas á los otros por parábolas : para que viendo no vean, y oyendo no entiendan . 11 Es pues esta parábola : La simiente es la palabra de Dios. 12 Y los que junto al camino, son aquellos que la oyen ; mas luego viene el diablo, y quita la palabra del corazon de ellos , porque no se salven creyendo . 13 Mas los que sobre la piedra : son los que reciben con gozo la palabra, quando la oyéron ; y estos no tienen raices : porque á tiempo creen, y en el tiempo de la tentacion vuelven atras. 14 Y la que cayó entre espinas : estos son, los que la oyéron, pero despues en lo sucesivo quedan ahogados de los afanes, y de las riquezas, E2

42

SAN LUCAS. VIII.

15 Diosan

arupa

suma chuimampi hisapirinacaja , suma hatawa , ucalaicowa paciencanispa Diosan arupaja huira chúrana . 16 Haniwa quitisa vela nactayiti, tocpiñampi himjatañataqui, hiquiña mancaro uchaspa : candelerojaro uchi taquen uñjañapataqui.

17 Haniwa cunasa himataquiti, hani yatiñataqui.

18 Uñjapgama, camisa hisapapgtate : hutjirirowa churatani ; hani utjirinirosty tacunawa hapacatani. 19 Ucapachawa hutapje taicapa, hilanacapampi, haniwa hacaro sárana chuimachapjete, halloja haquenacalaico. 20 Ucapacha sapje Jesusaro : taicama, hilanacamampiua áncan sayipque, uñjanua munapgtama. 21 Hupasty sigua : Taicaha, hilanacahaja Diosan arupa hisapirinacagua , poquerenacagua.

y deleytes de esta vida, y no llevan fruto. 15 Mas la que cayó en buena tierra : estos son , los que oyendo la palabra, con corazon bueno y muy sano la retienen , y llevan fruto en paciencia. 16 Nadie enciende una antorcha, y la cubre con alguna vasija, ó la pone debaxo de la cama : mas la pone sobre el candelero, para que vean la luz los que entran . 17 Porque no hay cosa encubierta, que no haya de ser manifestada : ni escondida, que no haya de ser descubierta, y hacerse pública. 18 Ved pues, como ois. Porque á aquel que tiene, le será dado : y al que no tiene, aun aquello mismo que piensa tener, le será quitado . 19 Y viniéron á él su madre, y sus hermanos, y no podian llegar á él por la mucha gente. 20 Y le dixéron : Tu madre y tus hermanos están fuera, que te quieren ver.

21 Mas él respondió, y les dixo : Mi madre, y mis hermanos son aquellos que oyen la palabra de Dios, y la guardan. 22 Y aconteció que un 22 Acasty utjana cunapacha Jesusaja disipulona- dia entró él, y sus discípulos capampi balsjaro sarjatap- en un barco, y les dixo : Pa-

SAN LUCAS. VIII. jana ; sarapjañani , pasapjañañi, ucapacha sarapje. 23 Cunapachateja cotansarnácana, Jesusaja hicje ; sinti taye, umampi poctasíspa nia hiwapje.

43

semos á la otra ribera del lago. Y se partiéron . 23 Y mientras ellos nave-

gaban, él se durmió, y sobrevino una tempestad de viento en el lago, y se henchian de agua, y peligraban . 24 Ucapacha pargtayapje, 24 Y llegándose á él, le sasin : Yatichiri , hiwapjaña- despertáron , diciendo : Maesnigua, hupasty tayampi cappi- tro, que perecemos. Y él lesina, tayasty aruparo samigua vantándose increpó al viento, llampuptigua. y á la tempestad del agua, y cesó : Ꭹ fué hecha bonanza. 25 Y les dixo : ¿ Dónde 25 Jesusaja sigua ; ¿ Cauquinquisa fe maja ? Ucapacha está vuestra fe ? Y ellos lleagsaraspa hupanacapura un- nos de temor se maravilláron , chuquisipje sasin : ¿ Quitisa, y decian los unos á los otros : sapgtate, aca uma, taya acama│¿Quién piensas es este, que así manda á los vientos y al sayayiri ? mar, y le obedecen ? 26 Y navegáron á la tierra 26 Navegapje Gerasenos marcaro, Galilea uñcatasin . de los Gerasenos, que está enfrente de la Galiléa. 27 Oraquero purispan,ucapacha huti maya haque halloja mara supayaniri ; hani hisinani kalala, hani utana hutjiri. 28 Acasty Jesusa uñjaspa konkortasi ; archuquispa Cuna humaja nayampi luraña munta, Jesus, taque Atipirin Yokapa ? Mayismagua, hani ñancachistate. 29 Jesusasty supayaro mistúma uca haqueta, sigua : Halloja maranacawa ñancachatana, cadenampi chinutaspa, paquiua ; supayasty guasararo saraye.

27 Y luego que saltó en tierra, fué a él un hombre, que tenia demonio hacía largo tiempo, y no vestia ropa alguna, ni habitaba en casa, sino en los sepulchros. 28 Este, luego que vió á Jesus, se postró delante de él, y exclamando en alta voz, dixo : ¿ Qué tienes que ver conmigo, Jesus Hijo del Dios Ruégote, que no Altísimo ? me atormentes. 29 Porque mandaba al espíritu inmundo, que saliese del hombre : porque mucho tiempo habia que lo arrebay aunque le tenian taba encerrado, y atado con cadenas y con grillos, rompia

44

SAN LUCAS. VIII.

30 Jesusasty hisqte ; ¿ Cunasa sutimaja ? Supayasty sigua : Legion ; camisa halloja supayanaca mantapjana.

31 Acanacasty mayipje hani abismoro quitayasiñapataqui. 32 Halloja cuchinaca hawatisipgana, supayanacasty Jesusaro maypje cuchinacaro mantañataqui, Jesusasty hallá sigua. 33 Ucapacha Supayanaca, haqueta mistusin, cuchinacaro mantapje, cuchinacasty cottaro halantasin hiwapje.

34 Aca uñjausin cuchi-hawatirinacaja sarjapje marcanacaro, estancianacaro, chugllanacaro, aca yatihiri. 35 Hanquenacasty uñjiri mistunipjegua, Jesus hicjatapje ; ucapacha uñjapje cayuparo supayanacata quespiyata haque ; sintiwa agsarapje aca uñjausin .

las prisionés, y acosado del demonio huia á los desiertos. 30 Y Jesus le preguntó, y dixo : ¿ Qué nombre tienes tú ? Y él respondió : Legion : porque habian entrado en él muchos demonios . 31 Y le rogaban , que no les mandase ir al abismo . 32 Andaba allí una grande piara de cerdos paciendo en el monte : y le rogaban , que les permitiese entrar en ellos. Y se lo permitió. 33 Saliéron pues los demonios del hombre, y entráron en los cerdos y luego los cerdos se arrojáron por un despeñadero impetuosamente en el lago, y se ahogáron. 34 Quando esto viéron los pastores, huyéron, y lo dixéron en la ciudad, y por las + granjas. 35 Y saliéron á ver lo que

habia sido, y viniéron á Jesus : y halláron sentado al hombre, de quien habian salido los demonios , que estaba ya vestido, y en su juicio á los pies de él, y tuviéron grande miedo . 36 Y les contáron los que 36 Unjirinacasty yatiyapjegua camisa Jesusaja maya lo habian visto, como habia haque quespiataina supayana- sido librado de la legion : cata. 37 Y le rogó toda la gente 37 Gerasenosan utjiri haquenacasty, Jesusa mayipje del territorio de los Gerasesargañapataqui, camisa hu- nos , que se retirase de ellos : panacaja sinti hagsarapje ; porque tenian grande miedo . ucalaico balsaro mantasin Y él subió en el barco, y se volvió. sarge.

SAN LUCAS. VIII.

45

38 Supayanacata quespiata 38 Y el hombre, de quien haquesty Jesusa mayisina, habian salido los demonios, hupampi quepañataqui, Jesu- le rogaba por estar con él. Mas Jesus lo despidió, y sasty sarjama sigua : dixo : 39 Vuélvete á tu casa, y 39 Utamaro cútima , yatiama Diosan cuyapayasiñapa , cuenta quán grande merced taque marcanacana arúsima ha hecho Dios contigo . Y Jesusan luratapa. fué diciendo por toda la ciudad, quánto bien le habia hecho Jesus . 40 Cunapacha Jesusaja 40 Y aconteció, que hacútina, taque haquenacawa biendo vuelto Jesus, le recibieron las gentes : pues suyapgana. todos le estaban esperando . 41 Y vino un hombre, lla41 Ucapacha húti maya haque Jairo sutini, synagogan mado Jayro, que era prínprincipepa, Jesusan cayuparo cipe de la synagoga : y poskonkortasiusin , mayi utaparo trándose á los pies de Jesus, sarañapataqui , le rogaba que entrase en su casa , 42 Sapa imilla guaguapa 42 Porque tenia una hija hutjana, tunca payani marani , única como de doce años, y sinti usuta hiwañasquiri ; cu- esta se estaba muriendo. Y napachateja Jesusaja sarna- mientras que él iba, le aprecaña múnana , haquenacaja taban las gentes. quiquinagua . 43 Maya guarmi hutjana 43 Y una muger padecia tunca payani mara vila flux- fluxo de sangre doce años ompi usuri, taque kollkepa habia, y habia gastado quanto kolliriro churaspa, hani cku- tenia en médicos, y de ninmara tucuspa : guno pudo ser curada : 44 Se acercó á él por las 44 Quepajata macataspa, Jesusan llacollapa catu , uca- espaldas, y tocó la orla de su vestido y en el mismo pacha mayaquiua gualipte. punto cesó el fluxo de su sangre. 45 Y dixo Jesus : ¿ Quién 45 Jesusasty sigua ; ¿ Quitisa llamcqtitu ? Haniwa qui- me ha tocado ? Y negándolo tisa sapjanagua : Pedrosty si- todos, dixo Pedro, y los que gua, Yatichiri, halloja haque- con él estaban : Maestro, las nacawa muyupje huma hacan, gentes te aprietan, y oprimen,

46

SAN LUCAS. VIII.

¿ Camisasa yatipjaha quitisa llamqtama ? 46 Jesusasty sigua : Quitisa llamqtitu, cunalaico nayata virtud mistugua. 47 Guarmisty aca isapausin , Jesusan cayuparo konkortasispa, sigua ucanquirinacaro ; nayaja Jesusa llamqtta usuata kollatañaqui ; hichasty kollatatgua.

48 Jesusasty sigua, lulu, fe-mawa quespeitama, sárgama. 49 Hani arusiña tucuicanati, cunapacha maya haque synagogan principeparo huti yatihiri guagapan hiwatapa, hani sarañapataqui. 50 Jesusasty hisapaspa, guaguan Auquiparo sigua : Hani hagsaramti,chuimamana eau-sama, guaguamaja gualiptanigua. 51 Utaparo purispa mantana Pedrompi, Diogompi, Juanampi, Guaguan Auquipampi, taicapampi.

52 Ucana taquewa hachasipcana ; Jesusasty sigua : Hani hachapjamti, haniwa hiwquiti, iquisquigua. 53 Hiwatapa yatirinacasty, larusipjegua. 54 Ucapacha Jesusaja amparapata catuspa sigua ; guagua sártama. 55 Ucapacha hacatati,

| y dices : ¿ Quién me ha tocado ? 46 Y dixo Jesus : Alguno me ha tocado : porque yo he conocido, que ha salido virtud de mí. 47 Quando la muger se vió así descubierta , vino temblando, y se postró á sus pies : y declaró delante de todo el pueblo la causa, por qué le habia tocado y como habia sido luego sanada . 48 Y él le dixo : Hija, tu fé te ha sanado : vete en paz. 49 Aun no habia acabado de hablar, quando vino uno al príncipe de la synagoga, y le dixo : Muerta es tu hija, no le molestes. 50 Mas Jesus, quando esto oyó, dixo al padre de la muchacha : No temas, cree tan solamente, y será sana. 51 Y quando llegó á la casa, no dexó entrar consigo á ninguno, sino á Pedro, y á Santiago, y á Juan, y al padre y á la madre de la muchacha. 52 Y todos lloraban y la plañian . Y él dixo : No lloreis ; no es muerta la muchacha, sino que duerme. 53 Y se le burlaban, sabiendo que era muerta. 54 Mas él la tomo por la mano, y dixo en alta voz : Muchacha, levántate. 55 Y volvió el espíritu á

SAN LUCAS.

IX.

47

sayte gualiptasa ; mancaña churaye .

Jesusaja ella, y se levantó luego. Y mandó que le diesen de comer. 56 Y sus padres quedáron 56 Taquewa admirasipje, Auquinacapasty hucamara- espantados , y él les mandó, quiwa ; ucalaico Jesusaja si- que a nadie dixesen lo que gua : Hani quitirusa ata- habia sido hecho. mapjamty. LLATUNCA CAPITULO.

ESUSASTY tuncapayani apostolonaca hausasin poder churi supayanagaro ; husurinaca kollana virtudampi. 2 Diosan reynopa yatichiri, usurinaca kolliri sarápjama, sigua. 3 Hani cunsa apapgmate taquitaqui , hani ttanta, tugro, kollke, hani paya almilla.

CAPITULO IX.

LLAMANDO á los doce Apóstoles , les dió virtud y potestad sobre todos los demonios, y que sanasen enfermedades. 2 Y los envió á predicar el reyno de Dios, y á sanar los enfermos. 3 Y les dixo : No lleveis nada para el camino, ni baston, ni alforja, ni pan , ni dinero, ni tengais dos túnicas. 4 Y en qualquiera casa en 4 Quitin hutaparo mantaspasa, ucana quepapjama, que entráreis, allí permaneced, y no salgais de allí. hani mistumpjamti . 5 Hani humanaca corpa5 Y todos los que no os chana munapjátama , ucapa- recibieren : al salir de aquella chaja marcata mistuspa hi- ciudad, sacudid aun el polvo scuma ttalarápjama taquero de vuestros pies en testimonio contra ellos. yatiyanataqui. 6 Y habiendo salido , iban 6 Disipulonacasty mistusin, sarnacapje estanciata estan- de pueblo en pueblo, predicíaro Evangelyu yatichaspa, cando el Evangelio, y sanando por todas partes. kollaspa . 7 Y llegó á noticia de He7 Herodes Tretarcaja yátina, Jesusan luratapa, hani rodes el Tetrarca todo lo que unanchausin cunsa luraña hacia Jesus, y quedó como suspenso, porque decian yatiti, sigua : 8 Algunos : Que Juan ha 8 Mayninacaja sapjegua, Juanawa hacatati, maynina- resucitado de entre los muercasty Eliasawa uñjayasi ; tos : y otros : Que Elías ha-

48

SAN LUCAS. IX.

mayninacasty maya achachi | bia aparecido : y otros : Que profetawa hacatati. un propheta de los antiguos habia resucitado . w 9 Y dixo Herodes : Yo de9 Ucapacha Herodesaja sigua : Nayawa Juanan pe- gollé á Juan : ¿ Quién pues quepa cariraita : ¿ Quitisa es este, de quien oygo tales acaja acanaca luririja ? Na- cosas ? y procuraba verlo. yaja uñjaña muniristgua. 10 Y vueltos los Apóstoles , 10 Apostolonacasty cutinísín, yatiyapje luratanacapa ; le contáron quanto habian y tomándolos conJesusasty sapaparo hirpaspa, hecho guasararo sarapje Bethsaida sigo aparte, se fué á un lugar hacan. desierto, que es del territorio de Bethsaida. 11 Y quando las gentes lo 11 Haquenacaja hisapaspa, arcapjegua ; Jesusasty acana- supiéron , le siguiéron : y Jecaro arusigua, Diosan reyno- sus los recibió, y les hablaba del reyno de Dios, y sanaba pata, usurinaca kollaspa. á los que lo habian menester. 12 Y el dia habia comen12 Niagwa Intija halantana, cunapacha tunca paya- zado yá á declinar : quando ni makataspa, sapjana : aca llegándose á él los doce , le haquenaca quitapjáma hisca dixéron : Despide á estas marcanacaparo , ucan man- gentes, para que vayan á las quisiñapataqui, camisa acaja aldéas, y granjas de la coguasaragua. marca, se alverguen , y hallen que comer : porque aquí estamos en un lugar desierto. 13 Y les dixo : Dadles vo13 Jesusaja sigua : Humanaca mancaña churápja- sotros de comer. Y dixéron ma ; hupanacasty sigua, hi- ellos : No tenemos mas de wasaja pisca ttantaniquipgt- cinco panes y dos peces : á gua, paya challguampi, hani no ser que vamos nosotros á cauquitasa mankaña alaña comprar viandas para toda esta gente . utjiti taque haquetaque. 14 Porque eran como unos 14 Pisca huaranca haquenacanagua : ucapacha Je- cinco mil hombres. Y él susaja disipulonacaparo si- dixo á sus discípulos : Hagua : Huttayapjama manca- cedlos sentar en ranchos de yañataqui, piscatunca pisca- cincuenta en cincuenta. tunca muyunacana .

SAN LUCAS. IX.

15 Ucama sapa muyuna piscatunca huttayaspa. 16 Jesusaja pisca ttánta paya challguampi catuspa : alagpacharonairapa aptaspa , bendicionapa uchi ; ucapacha disipulonaparo churi, haquenacaro churanataqui , aljañataqui. 17 Taquewa mancapje, taquewa puracanapa poctasipgana ; ttunanacasty tunca payani canastanaca poctaye. 18 Ucapacha sapapa oraciona lurana ; disipulonacapasty ucancana ; Jesusasty hisqtigua : ¿ Quitisa, sapgete, haquenacaja nayataja ? 19 Hupanacasty sapjegua : Juan Bautista, mayninacasty Elias, mayninacasty maya hacatatiri Profetawa sapjewa. 20 Ucapacha Jesusaja sigua ; ¿ Humanacasty quitiwa sapgtate ? Simon Pedroja sigua : Humaja Diosan Cristopatagua. 21 Ucapacha Jesusaja sigua ; hani quitirusa yatihapjamte. 22 Diosan Yokapaja sintiwa mutuni ; Auquinacasty, principenacasty hani hisapaña munapjaniti, Escribacanacampi hiwayapjanigua : ucapachawa hacatatani, quimsa uruta.

49

15 Y así lo executáron. Y los hicieron sentar á todos. 16 Y tomando los cinco

panes, y los dos peces, alzó los ojos al cielo, los bendixo, y partió ; y dió á sus discípulos, para que los pusiesen delante de las gentes . 17 Y comiéron todos , y se saciáron. Y alzáron lo que les sobró, doce cestos de pedazos. 18 Y aconteció, que estando solo orando, se hallaban con él sus discípulos : y les preguntó , y dixo : ¿ Quién dicen las gentes, que soy yo? 19 Y ellos respondiéron , y dixéron : Juan el Bautista, y otros Elías, y otros , que resucitó alguno de los antiguos Prophetas. 20 Y les dixo : ¿ Y VOSotros quién decis que soy yo ? Respondiendo Simon Pedro, dixo : El Christo de Dios. 21 El entónces les amenazó, y mandó, que no lo dixesen á nadie , 22 Diciéndoles : Es nece-

sario , que el Hijo del hombre padezca muchas cosas, y que sea desechado de los Ancianos, y de los Príncipes de los Sacerdotes, y de los Escribas y que sea entregado á la muerte, y que resucite al tercero dia. 23 Y decia á todos : Quien 23 Taquero sigua : Quititeja nayan quepaharo hu- en pos de mí quiere venir, F

50

SAN LUCAS. IX.

taña munani, cruzapa ca- | tuspa, arcanitpa . 24 Quititeja almapa quespjaña muni, ucaja hiwaypa : quititeja almapa nayalaico hiwayani, acawa quespiani. 25 Cunasa haquen asquipataquija, hani almapa quespiañataqui ?

26 Quititeja nayata penckasini, Haquen Yokapaja penckasiriquinigua , cunapachateja kapacakañapan , Auquipampi angelunacampi hutani.

niéguese á sí mismo, y tome su cruz cada dia, y sígame. 24 Porque el que quisiere salvar su alma, la perderá : y quien perdiere su alma por amor de mí, la salvará. 25¿Porque qué aprovecha un hombre, si grangeȧre todo el mundo, y se pierde él á sí mismo, y se daña á sí mismo ? 26 Porque el que se afrentáre de mí, y de mis palabras , se afrentará de él el Hijo del hombre, quando viniere con su magestad, y con la del Padre, y de los santos ángeles. 27 Mas dígoos en verdad : Que algunos hay aquí, que no gustarán la muerte, hasta que vean el reyno de Dios . 28 Y aconteció como ocho

27 Checa arunwa hisma : Acanwa hutje, hani hiwiri, hani nairacata Diosan reynopa uñjaspa . 28 Quimsacallco uru pasipam, Jesusaja , Pedro, Die- dias despues de estas palago, Juan hausasin montero bras, que tomó consigo á Pedro , y á Santiago , y á sárana oraciona luriri. Juan, y subió á un monte á orar. 29 Oracionancaspa haga29 Y entretanto que hacia nupaja llipipi ; hisinacapasty oracion , la figura de su rostro ritipti. se hizo otra y sus vestidos se tornáron blancos, y resplandecientes. 30 Ucapacha paya Au30 Y he aquí que hablaban quinaca hupampi arusi ; aca- con él dos varones. Y estos nasty Moyses, Eliasanagua, eran Moysés, y Elías, 31 Acanacawa apu-kanka31 Que aparecieron en pampi uñjayasipje arusisip- magestad : y hablaban de su jana, Jerusalenan pocasiña- salida , que habia de cumplir en Jerusalém. pataqui. 32 Mas Pedro , y los que 32 Ucapacha Pedroja hupampirinacampii quiña ma- con él estaban, se hallaban chatasin pargtaspa Diosan cargados de sueño : y disper-

SAN LUCAS. IX.

51

gloriapa , uñjapje, pani Auqui- | tando viéron la gloria de Jesus, y á los dos varones, que nacampi. con él estaban. 33 Y quando se apartáron 33 Cunapachateja sarjapjana Pedroja Jesusaro sigua : de él, dixo Pedro á Jesus : Yatichiri, ácana korpacha- Maestro, bueno es que nos siñani ; quimsa chuglla lura- estemos aquí : y hagamos ñani ; maya humataqui, maya tres tiendas, una para tí, y Moysesataqui, Eliasataqui ; otra para Moysés, y otra para Elías ; no sabiendo lo que hani yatispa arusitapa. se decia. 34 Hupaja aca arusiscana, 34 Y quando él estaba dimaya urpu hútana, chamac- ciendo esto, vino una nube, y los cubrió : y tuviéron mietaye, ucapacha hagsarapje. do entrando ellos en la nube . 35 Y vino una voz de la 35 Maya aru urpu taipita mistu : Acagua Yokahaja, nube, diciendo : Este es mi nayan sinti munataha hisa- Hijo el amado, á él oid.. pápjama. 36 Y al salir esta voz, ha36 Aca aru hisapausin , Jesus sapaqui, hicjatapje : lláron solo á Jesus , y ellos ucapacha amuctapje ; hani calláron , y á nadie dixéron en aquellos dias cosa alguna, quitirusa yatiyaspa. de las que habian visto. 37 Y otro dia baxando 37 Quepa uru monteta saracapan, halloja haquenaca ellos del monte, les vino al encuentro una grande tropa hicjatiri mistunipje. de gente . 38 Maya haque hartti : 38 Y he aquí un hombre Yatichiri, mayismagua, gua- de la turba clamó , diciendo : guajaro nairama uchañataqui, Maestro , te ruego, que atiendas á mi hijo, porque yo no sapa guaguagua. tengo otro : 39 Y he aquí que un espí39 Supayawa huparo manti, guararigua, lacapata lansi- ritu le toma, y súbitamente gua ; taquetoquerowa tigtaye da voces : y le tira por tierra, y le quebranta haciéndolé Пancachaspa. echar espuma, y apenas se aparta de él, despedazándole : 40 Disipulonacamaro may40 Y rogué á tus discíputa, supaya ausuñapataqui . los, que le echasen fuera, y no pudiéron.

52

SAN LUCAS . IX .

41 Jesusasty sigua : Nanca haquenaca, supayan castanacapa, ¿ cunapachacama humaGuaguama nacampihaya ? apanima. 42 Cunapachateja hirpani, supaya alisu , sinti karkatiyaspa. 43 Jesusaja supaya agsaraye ; guagasty haquigua ; auquiparo catuye. 44 Taquewa admirasipge Diosan poderapata ; lurata pata. Jesusasty disipulonacaparo sigua : Humanacaja chuimachapjama aca arunacaro : Haquen Yokapaja catuyatanigua haquen amparaparo.

45 Hupanacasty haniwa unanchapjete aca arunaca ; hagsarapjaraquigua hisqtaña.

46 Ucapacha chuimachapje, quitisa hilirina. 47 Jesusasty chuimanacapa uñjaspa, maya guagua hupa hacaro huttaye .

41 Y respondiendo Jesus, dixo : O generacion infiel y perversa ! ¿ hasta quándo estaré con vosotros, y os sufriré ? Trahe acá tu hijo. 42 Y quando se acercaba, le tiró el demonio en tierra, y le maltrató. 43 Mas Jesus increpó al espíritu inmundo, y sanó al muchacho, y se le volvió á su padre. 44 Y se pasmaban todos del gran poder de Dios : y maravillándose todos de todas las cosas que hacia, dixo á sus discípulos : Poned en vuestros corazones estas palabras : El Hijo del hombre ha de ser entregado en manos de hombres. 45. Mas ellos no entendian esta palabra, y les era tan obscura, que no la comprehendian y temian de preguntarle acerca de ella. 46 Y les vino tambien el pensamiento, quién de ellos . seria el mayor . 47 Mas Jesus, viendo lo que pensaban en su corazon, tomó un niño, y lo puso junto á sí, 48 Y les dixo : El que recibiere á este niño en mi

Cunteja aca 48 Sigua guagua nayan sutihan catucani, nayawa munaha, qui- nombre, á mí recibe : y qualtanirihasty munaraquinigua. quiera que a mí recibiere , Humanaca taipin sullcaqui- recibe á aquel, que me envió : Porque el que es menor entre rigua, ucagua hilirija. todos vosotros , este es el mayor. 49 Entónces Juan, toman49 Ucapacha Juanasty sigua

Yatichiri, nanacaja uñ- do la palabra, dixo : Maestro,

SAN LUCAS. IX. japgtua maya haque sutiman supayanaca alisuri ; nanacaja hani lurampte sapgtua, camisa hupaja hani huma arquiriquity. 50 Jesusasty sigua : Hani asqui lurapgtati, cunalaico haniwa humanaca ñancachapgtamte. 51 Cunapacha Asension tiempu púrina, ucapacha chacha kankaña hagunupa uñjayasi, Jerusalenaro sarañataqui. 52 Nairacata quítana haquenaca, acanacasty Samaritanonacan marcaro mantapje, uta catuñataqui ,

53

| hemos visto á uno, que lanzaba los demonios en tu nombre, y se lo vedamos : porque no te sigue con nosotros. 50 Y Jesus le dixo : No se lo vedeis ; porque el que no es contra vosotros , por vosotros es.

51 Y como se acercase el tiempo de su Asuncion , hizo firme semblante de ir á Jerusalém,

52 Y envió delante de sí mensageros : ellos fuéron , y entráron en una ciudad de los Samaritanos , para prevenirle posada . 53 Y no le recibiéron, por 53 Hani corpachasina muniti, Jesuralenaro sarañapa- quanto hacia semblante de ir á Jerusalem. laico. 54 Acan Jesusan disipu54 Y quando lo vieron. lonacapa , Diego, Juan Jesus Santiago y Juan, sus discíuñjausiri sapje : Tatay: Cun- pulos, dixéron : i Señor, quisa lurapjaha, nina Alagpa- eres que digamos, que descichata saracayupjaha hupa- enda fuego del cielo, y los acabe ? naca nacayañataqui ? 55 Mas él, volviéndose ácia 55 Jesusasty hupanacaro cutgtaspa cappisisa sigua : ellos , los riñó, diciendo : No Humanacaja haniwa yatipg- sabeis, de qué espíritu sois. tate untapgtati espirituma. 56 Haquen Yokapaja ha56 El Hijo del hombre no niwa hutquiti almanaca ñan- ha venido á perder las almas, cachanataqui, quespiañata- sino á salvarlas. Y se fuéron á otra aldea. quigua huti. 57 Y aconteció, que yendo 57 Cunapacha Jesus taquipa sarascana, maya haque ellos por el camino, dixo uno Jesus hicjate, sasin , nayaja á Jesus : Yo te seguiré á donde arcamágua taquetoquero. quiera que fueres . 58 Jesus le dixo : Las ra58 Jesusasty sigua : Hamppatunacaja putunigua, ha- posas tienen cuevas, y las machinacasty togonigua ; Ha- aves del cielo nidos : mas el F2

54

SAN LUCAS. X.

quen yokapasty haniwa cauquiro pequepa uchañapa hutjiti. 59 Mayniristy Jesusaja sigua : Arcanita. Hupasty sigua : Tatay, nayracata Auquiha himayaha. 60 Jesusasty sigua : Hiwatanacja hiwatawa himani : Diosan sarama Humasty reynopa yatihiri. 61 Maynirysty sigua : Tatay, nayaja arcamagua, nairacata licencia churita camiricancañaha aljañataqui. 62 Jesusasty sigua : Quititeja queparo unti, huiranacapa untanataqui , haniwa Diosan reynopataqui hagllitaquiti. TUNCA CAPITULO.

TATA Jesusaja acjaro pacallcotunca payani haglli : pani pani quitaspa hisca hacha marcanacaro .

2 Acanacaro sigua : Hallojana cosehaja, hirnaquerenacasty pisigua, mayipjama haciendani tataparo hirnaquiranaca quitañapataqui. 1 3 Sarápjama humanaca, ovejanacajama, Kamaquenaca taipiro. 4 Hani hiscu, hani guallquepu apapjamti ; hani quitsa táquina arutapjmate. 5 Quitisi utaro mantaspa-

Hijo del hombre no tiene donde recline la cabeza. 59 Y á otro dixo :

Sí-

gueme. Y él respondió : Señor, déxame ir ántes á enterrar á mi padre. 60 Y Jesus le dixo : Dexa los muertos entierren que á sus muertos : mas tú ve,

y anuncia el reyno de Dios. 61 Y otro le dixo : Te seguiré, Señor ; mas primeramente déxame ir á dar disposicion de lo que tengo en mi casa . 62 Jesus le dixo : Ninguno, que pone su mano en el arado, y mira atrás, es apto para el reyno de Dios.

CAPITULO X.

DESPUES de esto seY ñaló el Señor tambien otros setenta y dos ; y los envió de dos en dos delante de sí á cada ciudad y lugar, á donde él habia de venir. 2 Y les decia : La mies ciertamente es mucha, mas Rolos trabajadores pocos. gad pues al Señor de la mies, que envie trabajadores á su mies. 3 Id : He aquí que yo os envio, como corderos en medio de lobos. 4 No lleveis bolsa, ni alforja, ni calzado, ni saludeis á ninguno por el camino. 5 En qualqueira casa que

SAN LUCAS. X. sin, nairacata sapjama ; Diosampi, Paz aca utaro mantampa. 6 Ucanteja utjani asqui chuimanin guaguapa, hupjaroua human pazamaja samani , Diosan arupa. 7 Ucapacha humanacaja ucan mancapjama, umapjama ; cunalaico hirnaquereja, jornalapa catunigua ; hani utata utaro sarnacapgmati. 8 Cauqui marcaro mantausin, ucan mancápjama cunteja churapjatama.

9 Usurináca ucan kollápjama : Diosan reynopawa humanaro purini, sausin . 10 Cauqui marcaro mantaspa, hani ucana catucaña munapjatama, ucapachaja taipi plazaro mistuspa sapjama ; 11 Uñjápjama ; hani nanacaja polvo hiscunacahan apaña munapgte, talarapgtgua ; yatipjama Diosan reynopaja hacanquigua. 12 Sodoma ciudadawa uca uruna cuyapayatani, aca marcasty haniwa cuyapataniti.

13 Cuyapayapgsmagua,Corozaín, Bethsaida cuyapayaraksmagua ; Tyrona, Sydoniana aca maravillanaca luratapjana ; ucapachaja penitencia lurapgasapanagua ; ci-

55

| entráreis, primeramente decid : Paz sea á esta casa : 6 Y si hubiere allí hijo de paz, reposará sobre él vuestra paz ; y si no, se volverá á vosotros. 7 Y permaneced en la misma casa, comiendo y bebien-

do lo que ellos tengan : porque el trabajador digno es de su salario. No paseis de casa en casa. 8 Y en qualquiera ciudad en que entráreis, y os recibieren, comed lo que os pusieren delante : 9 Y curad á los enfermos, que en ella hubiere, y decidles : Se ha acercado á vosotros el reyno de Dios. 10 Mas si en la ciudad en que entráreis, no os recibieren, saliendo por sus plazas, decid :

11 Aun el polvo, que se nos ha pegado de vuestra ciudad , sacudimos contra vosotros : Sabed no obstante , que se ha acercado el reyno de Dios. 12 Os digo, que en aquel dia habrá ménos rigor para Sodoma, que para aquella ciudad. 13 ¡ Ay de tí, Corozain ! ¡ ay de tí, Bethsaida ! que si en Tyro, y en Sidón se hubieran hecho los milagros, que se han hecho en vosotras, tiempo ha que sen-

56

SAN LUCAS. X.

tados en cilicio y en ceniza, hubieran hecho penitencia . 14 Ucalaico juicio uru Ty14 En verdad , para Tyro y Sidón habrá en el juicio ro, Sydonia cuyapayatani , menos rigor, que para vos¬ otras. 15 Y tú, Capharnaum, 15 Humasty, Cafarnaun , alagpacharo-cama purta, in- ensalzada hasta el cielo, hasta el infierno serás sumerfiernorowa halacata. gida. 16 Humanaca hisapirina16 Quien á vosotros oye, á caja, nayawa hisapapjetu ; mí me oye : y quien á voshumanaca uñirinacasty, na- otros desprecia, á mí me desyawa unipjetu ; naya uñiristy, precia. Y el que á mí me desprecia, desprecia á aquel quitaníri uñipje, que me envió. 17. Y volvieron los setenta 17 Pacallcotunca payani disipulonacasty cusisin cuti- y dos con gozo , diciendo : nipje ; sasin : Tatay : Supa- Señor, aun los demonios se yanaca quiquipawa , sutima nos sujetan en tu nombre, hisapaspa eau-sapje. 18 Y les dixo : Veia á Sa18 Tata Diosasty sigua : Nayaja uñjtgua Satanas alag- tanas como un relámpago, pachata lipipi-jama halaka- que caia del cielo. niri. 19 Ucalaiço podèr chama, 19 Veis, que os he dado churapgsma basilisco serpi- potestad de pisar sobre serente tacjatañataqui, Auka at- pientes, y escorpiones , y sobre todo el poder del enemigo : tipañamataqui. y nada os dañará. 20 Mas en esto no os go20 Hani cusisipjatati espiritunaca huma hagsariri uñ- ceis, porque los espíritus os jausin ; humanacaja cusisip- están sujetos : ántes gozáos , jatagua sutinacama Alagpa- de que vuestros nombres están escritos en los cielos. chan kellkata uñjaspa. 21 Uca quiqpa horana Je. 21 En aquella misma hora susaja cusisi Espiritu San- se rejocijó en el Espíritu tompi ; ucapacha sigua : Au- Santo, y dixo : Doy á tí loor, quiay, Alagapachanquiri Aca- Padre, Señor del cielo y de pachaquiri Tatay : humawa la tierra, porque escondiste acanaca ñanca chuimanirina- estas cosas á los sabios y encaro, aca mundo amauttana- tendidos, y las has revelado

licio, quella uchasispa.

SAN LUCAS. X. caro imantta ; guaguanacaro | pisi chuimanicaro yatihita : Ucamawa, Auquihay, muñañamaja. 22 Acanacaja Auquiawa catuyitu Auquiwa Yokapa untti : Yokajasty hucamaraquiua Auquipa uñtti ; quitiruteja Yokapa revelaña munani. 23 Disipulonacaparo cuttaspa sigua : Bienaventuradgua humanaca hama uñjiri nairanacaja ; 24 Nayawa sapgsma halloja profetanaca, reynacawa uñjaña munapje cunteja humanaca uñjapta, hisapapgta, yatipgta. 25 Hucapacha maya camachita yatiri amautta sarti, Jesus hisquitti, yatiñataqui : ¿ Yatichiri, cunasa lurahá viñáya hacañataqui ? 26 Jesusasty sigua : ¿ Cunasa kellkata (ley) camachitana ? ¿ camisasa humaja uñanchta ? 27 Hupasty sigua : Dios Tata taque chuimamampi munáta, taque almamampi, haque taque chamamampi masimisty huma quiquimajama munaraquita.

|

57

Así es , á los pequeñitos. Padre, porque así ha sido de tu agrado.

22 Todas las cosas me son entregadas de mi Padre. Y nadie sabe, quién es el Hijo, sino el Padre, ni quién es el Рadre, sino el Hijo, y aquel, á quién lo quisiere revelar el Hijo. 23 Y volviéndose ácia sus discípulos, dixo : Bienaventurados los ojos, que ven lo que vosotros veis. 24 Porque os digo, que muchos prophetas, y reyes quisiéron ver lo que vosotros veis, y no lo viéron ; y oir lo que ois, y no lo oyéron. 25 Y se levantó un Doctor de la Ley, y le dixo por tentarle : Maestro, qué haré para poseer la vida eterna ? 26 Y él le dixo ; ¿ En la Ley qué hay escrito ? ¿ como lees ?

27 El respondiendo dixo : Amarás al Señor tu Dios de todo tu corazon , y de toda tu alma, y de todas tus furzas, y de todo tu entendimiento : y á tu proximo como á tí mismo. 28 Y le dixo : Bien has 28 Jesusasty sigua : Hallá, hucamawa ; póckama ; uca- respondido : Haz eso, y vipachawa viñayan viñayapa- virás . taqui hacáta. 29 Mas él queriéndose 29 Hupasty hupa quiquipa asqui kankanapa uñjayasiña- justificar á sí mismo, dixo

58

SAN LUCAS. X.

laico, Jesuraro sigua : ¿ Quitisa haquemasi-haja ? 30 Jesusasty sigua : Maya haque Jerusalenata hútana Jericóro, luntatanacan amparaparo púrina, luntatapje : ñancachaspa, hiwatajama haitarapje.

31 Ucapacha maya Sacerdote uca ttaqui sárana ; uñjaspa hani cuyapayasin, ttaquipa sari. 32 Ucamaraqui maya Levita uca ttaqui sarana, uñjaspa haniraquiwa uncatiti, cúyapayiti. 33 Maya Samaritanosty ttaquipa saraspa, uñje, ucapacha chuimapaga llactasi.

á Jesus : ¿ Y quién es mi proximo ? 30 Y Jesus, tomando la palabra, dixo : Un hombre baxaba de Jerusalém á Jericó, y dió en manos de unos ladrones, los quales le despojáron : y despues de haberle herido, le dexáron medio muerto, y se fuéron . 31 Aconteció pues , que pasaba por el mismo camino un Sacerdote : y quando le vió, pasó de largo. 32 Y asimismo un Levita, llegando cerca de aquel lugar, y viéndole, pasó tambien de largo. 33 Mas un Samaritano, que iba su camino, se llegó cerca de él y quando le vió , se movió á compasion . 34 Y acercándose, le vendó las heridas, echando en ellas aceyte y vino y poniéndolo sobre su bestia, lo llevó á una venta, y tuvo cuidado de él.

34 Cúyapayaspa cuchuta hanchinacapa quirti ; azeite llaganacaparo uchaspa, vinompe haricaspa mulapajaro hichjataspa, maya tamboro hirpe, hupata cuyasiñataqui. 35 Quepa uro paya kollke 35 Y otro dia sacó dos detamboniro churi, sasin : Acanarios, y los dió al mesonero, usirihaque cuyapayama : aca y le dixo : Cuídamele : y kollkempé kóllama, tucusi quanto gastares de mas, yo ucapachasti, nayawa hucampi te lo daré quando vuelva, churama. 36 i Quitisa aca quimsa36 ¿ Qual de estos tres te taipita, ucampe haque-masi- parece que fué el próximo de aquel, que dió en manos de pa munirija ? los ladrones ? 37 Aquel , respondió el 37 Amauttaja sigua : Quititeja cúyapayqui ucagua. Doctor, que uso con él Pues ve, Ucapacha Jesusasty sigua ; de misericordia.

SAN LUCAS. XI. ucapachaja humaja hucamaraqui lúrama . 38 Camisa ttaquipa sárjana, Jesusaja maya hisca marcaro mántana ; ucanawa maya guarmi, Martha sutini utapan korpachi. 39 Aca guarmisty cullacaninagua Maria sutini, Jesusan cayuparo uttasispa, arupa hisapána. 40 Marthasty utapa asquichaspa sarnácana ; Jesusan nairacataparo huti, sausin ¿ Tatay, cullacahaja haniwa nayampi sarnacáña muniti ? Yanápama, sama :

59

| le dixo entónces Jesus, y haz tú lo mismo. 38 Y aconteció, que como fuesen de camino, entró Jesus en una aldea : y una muger, que se llamaba Martha, lo recibió en su casa : 39 Y esta tenia una hermana, llamada María , la qual tambien sentada á los pies del Señor, oía su palabra. 40 Pero Martha estaba afanada de continuo en las haciendas de la casa : la qual se presentó, y dixo : ; Señor, no ves, cómo mi hermana me ha dexado sola para servir ? dile pues, que me ayude. 41 Y el Señor le respondió, y dixo : Martha , Martha, muy cuidadosa estás , y en muchas cosas te fatigas. 42 En verdad una sola es

41 Jesusasty sigua : Martha, Martha, humaja hani sociegoniwa sarnacta, halloja luráña munásína. 42 Acanacatsty mayaquiwa Mariasty necesaria . María ha escogido humataqui guali. hagllisigua cunateja asquican la mejor parte, que no le será uca. quitada. TUNCAMAYANI CAPITULO.

CAPITULO XI.

ACONTECIO, que esYA tando orando en cierto lugar, quando acabó , le dixo uno de sus discípulos : Señor, enséñanos á orar, como tambien Juan enseñó á sus discípulos. 2 Y les dixo : Quando orá2 Jesusasty sigua : Cunapacha oracion lurapjáta, sap- reis, decid : Padre, santificado jama : NANACAN AUQUIHA ; sea el tu nombre. Venga el Alagpachana kankta, suti- tu reyno. masty hamppatita kankpa ; munañamasty nanacaro hútра. ESUSASTY oracion lurásJESUSASTY cana : tucuyipan, maya disipuloja sigua, Tatay, yatichapjeta oracion luraña camisa Juan yatíchana disipulonacaparo.

60

SAN LUCAS . XI.

3 Ttantahá hicha uru churapjeta : 4 Huchanacahá pampáchama, camisa nanacasa nanacaro pampachapgta húcama ; hani -tentacionaro lankayapjestaty. 5 Hucampe sapjama : Quititeja maya amigonicani, taipi aruma utaparo sarani , sausin ; quimsa ttanta maytíta,

6 Cunalaico maya amigoha korpacha muntta, haníwa cunsa uta-hana utjiti. 7 Hupanacasty sapjangua ; haniwa puncu-ha histtaraña guaquisiti, cunalaico , criadonacaja hiquipjewa ; nanacasty hiquiñan-capgtgua.

8 Mayniteja puncu lekene ; ucapachaja hismana, sartanigua ttanta churañataqui :

9 Ucalaicowa sapgsma : Mayisipjama , churapgatpana , tacapjama hicjatapjatagua; lequécpjama histarapjatamagua . 10 Mayisirija, catukanigua taqueristy hicjatanigua.

11 Quititeja humanaca taipita ttanta auquiparo mayini ; haniwa, kala catucaniti ; chaulla mayisinity, haniraquiwa basilisco catucaniti .

3 Danos hoy el pan nuestro de cada dia. 4 Y perdónanos nuestros pecados así como nosotros perdonamos á todo el que nos debe. Y no nos dexes caer en la tentacion . 5 Les dixo tambien : Quién de vosotros tendrá un amigo , é irá á él á media noche, y le dirá Amigo, préstame tres panes, 6 Porque acaba de llegar de viage un amigo mio, y no tengo que ponerle delante ; 7 Y el otro respondiese de dentro , diciendo : No me seas molesto, ya está cerrada la puerta, y mis criados están tambien como yo en la cama, no me puedo levantar á dártelos. 8 Y si el otro perseveráre llamando á la puerta : os digo, que ya que no se levantase á dárselos por ser su amigo ; cierto por su importunidad se levantaria, y le daria quantos panes hubiese menester. 9 Y yo digo á vosotros : Pedid, y se os dará buscad, y hallaréis : llamad, y se os abrirá. 10 Porque todo aquel que pide, recibe : y el que busca, halla : y al que llama, se le abrirá . 11 ¿ Y si alguno de vosotros pidiere pan á su padre, le dará él una piedra ? ¿ O si un pez : por ventura le dará una serpiente en lugar del pez ?

SAN LUCAS. XI.

61

12 ¿ O si le pidiere un 12 Ckauna mayisipan, hani huevo, por ventura le alarescorpion churaniti. gará un escorpion ? 13 Humanaca ñanca ha13 Pues si vosotros , siendo quespa asqui churapgta gua- malos, sabeis dar buenas dádiguanacamaro : ¿ camisasa Al- vas á vuestros hijos : ¿ quánto agpachanquiri Auquima haní mas vuestro Padre celestial asqui churani mayisirinacaro ? dará espíritu bueno á los que se lo pidieren ? 14 Y estaba Jesus lanzando 14 Jesusaja maya amutu supaya alisuscana, ucapacha- un demonio : y este era muwa amu-supayinija arusi, ha- do : y quando hubo lanzado al demonio, habló el mudo, y quenacasty admirasipjegua. se maravilláron las gentes. 15 Mas algunos de ellos 15 Mayninacasty sapjegua : hupaja supayanaca ansu Bel- dixéron : En virtud de Beelzebud sutipan, Aukanacan zebub príncipe de los demonios, lanza los demonios. principepa. 16 Y otros por probarle, 16 Mayninacasty tentaña laico mayipje, cuna milayrosa le pedian señal del cielo. alagpachata. 17 El, quando vió los pen17 Jesusasty hupanacan chuimanacapa uñjausin, si- samientos de ellos , les dixo : gua : Cunapacha maya rey- Todo reyno dividido contra sí nona haquenacapa haichasip- mismo será asolado : y caerá jani, nuasipjani hupanaca- casa sobre casa. pura, uca reynoja tucusinigua. 18 Satanasaja hupa quiqui.18 Pues si Satanás está pa ñancachasi ¿ camisasa rey- tambien dividido contra sí nopaja sayani ? humanacaja mismo, ¿ cómo estará en pie camisasa ucapachaja Belze- su reyno ? porqué decís, que but sutipampiwa supayanaca yo lanzo los demonios por virtud de Beelzebub. alisu sapjta ? 19 Pues si yo por virtud 19 Belzebutana sutipampi supayanaca alistu ucapachaja de Beelzebub lanzo los demoYokanacamaja quitin suti- nios, ¿ vuéstros hijos por quién pampisa alisupje ? Ucalaicuwa los lanzan ? Por esto serán ellos jueces de vosotros. humanacan justiciapapjani. 20 Mas si en el dedo de 20 Diosan amparapampi supayanaca alistu , ucapachaja, Dios lanzo los demonios, cierDiosan reynopaja humanacaro tamente el reyno de Dios ha llegado á vosotros. purinigua. 21 Quando el fuerte ar21 Cunapacha chamani G

62

SAN LUCAS.

XI.

haque hinu utapa, haniwa | mado guarda su atrio, en paz están todas las cosas que quitisa luntatasa mantaniti. posee. 22 Mas si sobreviniendo 22 Húcampi chamaniri hutani, ucapachasty, taque otro mas fuerte que él , le armanacapa apakcani : taque- venciere, le quitará todas sus cuna lunttatani . armas, en que fiaba, y repartirá sus despojos. 23 El que no es conmigo, 23 Quititeja hani nayampiqui, haniwa naya munqui- contra mí es : y el que no

tuti ; hani nayampi caturija, chacayigua. 24 Cunapacha ñanca espiritu maya haqueta mistu, guañapachan, sarnaquigua samaña tacaspa ; hani hicjataspa sigua, cutiha utaharo.

25 Cutispa hicjate, utapa kcoma. 26 Ucapacha sari, pacallco ñanca espiritu caturi ; acanacampi haqui. Sinti sagrawa sullka haqueja.

27 Aca arusiri isapaspa, maya guarmija sartasin, sigua : Bienaventuradagua koIlananagua huma guaguachiri, huma ñuñuhiri Taica.

28 Jesusasty sigua ; Bienaventuradogua Diosan arupa isapausin, kamachitapa poquerisa. 29 Taque haquenaca halanipjana, Jesusasty sigua : Haquenáca, humanacaja ñancanacapgtagua ; humanacaja señasta mayipgeta Jonas

coge conmigo , esparce . 24 Quando el espíritu inmundo ha salido de un hombre, anda por lugares secos buscando reposo : y quando no lo halla dice : Me volveré á mi casa, de donde salí. 25 Y quando vuelve, la halla barrida, y alhajada. 26 Entónces va, y toma consigo otros siete espíritus, peores que él, y entran dentro, y moran allí. Y lo postrero de aquel hombre es peor que lo primero. 27 Y aconteció, que diciendo él esto, una muger de en medio del pueblo levantó la voz, y le dixo : Bienaventurado el vientre que te traxo , y los pechos que mamaste. 28 Y él dixo : Antes bienaventurados los que oyen la palabra de Dios, y la guardan. 29 Y como las gentes acudiesen de todas partes, comenzó á decir : Esta generacion, generacion malvada es : señal pide, y señal no le será

SAN LUCAS. XI.

63

| dada sino la señal del Propheta Jonás. 30 Porque así como Jonás fué señal á los de Nínive : así tambien el Hijo del hombre lo será á esta generacion. 31 La Reyna del Mediodia se levantará en juicio contra los hombres de esta generacion, y los condenará : porque vino de los fines de la tierra á oir la sabiduría de Salomón ; y he aquí mas que Salomón en este lugar. 32 Los hombres de Nínive 32 Ninivitanacaja sartanipjanigua, juicio luriri, aca ha- se levantarán en juicio contra quenaca condenañataqui , ca- esta generacion, y la condemisa hupanaca penitencia lu- narán : porque hicieron perapjana Jonas arupa isapasin ; nitencia á la predicacion de yatipjama acanquiwa ; Jonas Jonás ; y he aquí mas que Jonás en este lugar. attipiri amautta. 33 Ninguno enciende una 33 Haniwa quitisa kanchiri nactayaspaja, chamaca- antorcha, y la pone en un ro uchiti ; kana patjaro uchi lugar escondido , ni debaxo de un celemin : sinó sobre un taquen uñjañapataqui. candelero, para que los que entran vean la luz. 34 La antorcha de tu cuer34 Nayramawa chuima-

señalapaquiwa churasipgmatama. 30 Camisa Jonás Profetaja señalána Ninivitanataqui ; hucamaniwa haquen Yokapaja aca nacionataqui. 31 Taypiuru Reynaja sartanigua juicio uruna haque nacan contrapan condeñanataqui ; camisa mundo tucusiñapata hutan Salomonan amautta kankañapa hisapañataqui.

po es tu ojo. Si tu ojo fuere sencillo, todo tu cuerpo será resplandeciente : mas si fuere malo, tambien tu cuerpo será tenebroso . 35 Mira pues, que la lumbre que hay en tí , no sean tinieblas. 36 Y así si todo tu cuerpo. fuere resplandeciente , sin tener parte alguna de tinieblas, todo él será luminoso, y te alumbrará como una antorcha de resplandor. 37 Y quando estaba ha37 Cunapacha Jesusa aca

man kanapaja ; nayrama su mani ucapachaja taque cuerpomasasumaraquinigua ; chamacáni ucapachasty, taquewa chamacaraquini . 35 Kana unchuquima, hani humanaca chamacañapataqui. 36 Cunapacha taque cuerpoma kanatayani, ucapachawa taquetoque kanayani llipipispa.

64

SAN LUCAS. XI.

arusiscana, maya Fariseo hupampi mancañataqui mayi ; Jesusasty utaparo mantausin, huttasi. Fariseoja 38 Ucapacha chuimapan amjasi, cunalaicusa amparapa haricasi mancasiñataqui. 39 Tatasty sigua : Humanaca Fariseonaca haricaptawa pukunacama, chuanacama : chuimanacamasty haquen huirapa munañampi, ñanca chuimampi ; lunttatasina munañampi pockatawa. chuimaninaca ; 40 Pisi ¿ Quitisa lúrana acanacaja ?

41 Limosna churapjama utjirinacamata ; ucapacha taquecuna komani. 42 Llaquisípjama Fariseonaca , ruda, yuyu, taque choglla diesmorinaca, Diosa hani munirináca ; acawa nairacata humanacaja chuimachasinipagata . 43 Llaquisipjama Fariseonaca, synagogan nairacata silla agllisirinaca, plazan aruntayasiña munirinaca ! 44 Llaquisipgama sepulturahama himatanaca, hani haquempi uñjayasirinaca !

45 Ucapacha maya Amautta arusi, sausin : Yatichiri, hucama arusisina, penkasiyapgestagua.

| blando, le rogó un Phariséo , que fuese á comer con él. Y habiendo entrado , se sentó á la mesa. 38 Y el Phariséo comenzó á pensar, y decir dentro de sí, por qué no se habria lavado antes de comer. 39 Y el Señor le dixo : Ahora vosotros los Phariséos limpiais lo defuera del vaso, y del plato : mas vuestro interior está lleno de rapiña , y de maldad . 40 Necios, ¿ el que hizo lo que está de fuera, no hizo tambien lo que está de dentro ? 41 Esto no obstante , lo que resta, dad limosna : y todas las cosas os son limpias. 42 i Mas ay de vosotros, Phariséos , que diezmais la yerba buena, y la ruda, y toda hortaliza , y traspasais la justicia, y el amor de Dios! Pues era necesario hacer estas cosas, y no dexar aquellas. 43 Ay de vosotros , Phariséos ; que amais los primeros asientos en las synagogas , y ser saludados en las plazas ! 44 Ay de vosotros, que sois como los sepulchros, que no parecen , y no lo saben los hombres, que andan por encima ! 45 Y respondiendo uno de los Doctores de la Ley, le dixo : Maestro , diciendo estas cosas, non afrentas tambien á nosotros .

SAN LUCAS.

46 Jesusasty siguȧ : Llaquisipjaraquima humanaca Amauttanaca, Ley Doctoranaca, haquenacaro hatti kepe uchirinaca, hani humanaca llamctaña munasin . 47 Llaquisipjama sepulcro Profetanataqui lurirínaca ; auquinacamawa hiwayápjana . 48 Humanacaja auquinacaman ñancachatanacapa asqui luratawa sausin , ucalaicowa hiwayatanapataqui , sepulcro lurarapjta. 49 Ucalaicowa Diosan Amautta kankañapaja sigua : Profetanaca, Apostolonaca quitanigua, acanacwa hiwayapjani, ñancachapjani. 50 Acca haquenacan vilapata cuenta mayisini, hupanacawa hiwayapje taque mundoro hutiri Profetanaca.

51 Abel justo vilapata Zacarias altara nairacata hiwayata, acanacatua cuenta churapjani.

52 Llaquisipjama Amauttanaca, humanacawa yatiipgtgua, sasin, hani mantapgtati, haniraqui mantayapgatati. 53 Camisa Fariseonaca , Amauttananaca acama arusiri hisapaspa atipaña munap-

XI.

65

46 Y él dixo : i Y ay de vosotros, Doctores de la Ley : que cargais los hombres de cargas, que no pueden llevar, y vosotros ni aun con uno de vuestros dedos tocais las cargas ! 47 ¡ Ay de vosotros, que edificais los sepulchros de los Prophetas : y vuestros padres los matáron ! 48 Verdaderamente dais á entender, que consentis en las obras de vuestros padres : porque ellos en verdad los matáron, mas vosotros edificais sus sepulchros . 49 Por eso dixo tambien la sabiduría de Dios : Les enviaré Prophetas y Apóstoles, y de ellos matarán , y perseguirán : 50 Para que sea pedida á esta generacion la sangre de todos los Prophetas, que fué derramada desde el principio del mundo , 51 Desde la sangre de Abel hasta la sangre de Zacarías, que pereció entre el Así os altar, y el templo. digo, que pedida será á esta generacion. 52 Ay de vosotros , Doctores de la Ley, que os alzasteis con la llave de la ciencia ! vosotros no entrasteis , y habeis prohibido á los que entraban. 53 Y diciéndoles estas cosas, los Phariséos, y los Doctores de la Ley comenzáron G2

SAN LUCAS. XII.

66

jana arunacapampi, sinti his- | á instar porfiadamente , y á importunarle con muchas prequispa. guntas, 54 Acamata ñancachaña 54 Armándole lazos , y promunaspa, maya aru catuspa, curando cazar de su boca alñanca haquewa sasin nacha- guna cosa para poderle acusar . yañataqui. TUNCAPAYANI CAPITULO.

CAPITULO XII.

AMISA Jesusa muitap CAMIS jana halloja haquenaca, Jesusaja disipulonacaparo sigua : Chuimachasipjama Fariseon levadurapata, himasipjama, hypocresiawa chuimanacapampi.

Y COMO se hubiesen juntado al rededor de Jesus

2

Haniwa

cunasa

hani

muchas gentes , de modo que unos á otros se atropellaban, comenzó á decir á sus discípulos : Guardáos de la levadura de los Phariséos , que es hypocresía. 2 No hay cosa encubierta, que no se haya de descubrir : ni cosa escondida, que no se haya de saber. 3 Porque las cosas, que dixisteis en las tinieblas , á la luz serán dichas ; y lo que

yatisiriti ; haniraquiwa imantatasa quepagtaniti viñayataqui. 3 Chamacan arusitanacamaja, kanaruwa mistuni ; cunta hinchu cuchun arusipgta, taquetoquenawa yati- hablasteis á la oreja en los sini. aposentos , será pregonado sobre los texados . 4 Humanacaro, munataha 4 A vosotros pues amigos amigonaca sapgsma : hani mios os digo : Que no OS hagsarapmati cuerpo hiwayi- espanteis de aquellos que rinaca, haniwa hucampi lu- matan el cuerpo , y despues de esto no tienen mas que raña chamanipjeta. hacer. 5 Nayawa uñachayapjama 5 Mas yo os mostraré á quitteja agsarapjata : agsá- quién habeis de temer : temed rapjama quittiteja hiwayaspa á aquel, que despues de haber infiernoro quitani : ucagua quitado la vida, tiene poder agsarañaja. de arrojar al infierno : así os digo, á este temed . 6 ¿ Haniti pisca torcasa 6 ¿ No se venden cinco paya medíompe alasiña ; aca- paxarillos por dos quartos, y

SAN LUCAS. XII. nacatsty hani Diosaja armasiti ? 7 Pequeman ñacutanacamasa uñtatagua, hacutagua : hani agsarapjmati humanacaja torcasata hucampi gualipgtagua. 8 Hichawa hisma : quititija haquenacan nairacatapan sutiha yatihani , Haquen Yokapaja angelanacan nairacatapan hagllani.

9 Quititeja ñanca aru arusini Haquen Yokapata, pampachataniwa ; quititeja Espiritu Santo blasfemani, haniwa pampachataniti. 10 Quititeja haquenacan nairacatapan hani untaña munaniti , Diosan angelanacapan nairacatapan haniraquiwa uñtataniti.

11 Cunapachateja synagoga nairacataro hirpapjata ma Magistradonacan Potentadonacan nairacataparo , hani amjasipjamte cunteja arusita haniraqui respuesta churañatsa. 12 Espiritu Santowa yatichapjatama uca horana, cunanteja arusiña gualini. 13 Ucapacha maya haqueja sigua : Yatichiri, hilaharo sama, partjasipjama auquian herenciapa . 14 Jesusaja sigua : Haque ¿ quitisa justicia tacañataqui humanaca taipiro uchitu ?

67

| ni uno de ellos está en olvido delante de Dios ? 7 Y aun los cabellos de vuestra cabeza todos están contados. Pues no temais : porque de mas estima sois vosotros , que muchos paxarillos . 8 Y tambien os digo : Que todo aquel, que me confesare delante de los hombres, el Hijo del hombre lo confesará tambien á él delante de los ángeles de Dios : 9 Mas el que me negare delante de los hombres , negado será delante de los ángeles de Dios.

10 Y todo el que profiere una palabra contra el Hijo del hombre, perdonado le será : mas á aquel, que blasphemare contra el Espíritu Santo, no le será perdonado . 11 Y quando os llevaren. á las synagogas , y á los Magistrados , y á las Potestades , no andeis cuidadosos , cómo, ó qué habeis de responder , ó decir :

12 Porque el Espíritu Santo os mostrará en aquella hora lo que convendrá decir. 13 Y uno del pueblo le dixo : Maestro, dí á mi hermano, que parta conmigo la herencia. 14 Mas él le respondió : ; Hombre, quién me ha puesto por juez, ó repartidor entre vosotros ? 15 Y les dixo : Mirad, y 15 Ucjaro sigua : Himasi-

68

SAN LUCAS. XII.

ma taque avariciata ; hani- guardaos de toda avaricia : gua hacañaja halloja kollque- porque la vida de cada uno no está en la abundancia de netaquiti. las cosas, que posee. 16 Y les contó una pará16 Ucjaro aca parabola uñachayi : maya haquen ya- bola, diciendo : El campo de pupa halloja huira cosecha un hombre rico habia llevado abundantes frutos : churana. 17 Y él pensaba entre sí 17 Chuimapansti amjasinagua, ¿ cunsa luraha, hani- mismo, y decia : ¿ Qué haré, gua cauquiro himañasa ut- porque no tengo en donde encerrar mis frutos ? jiti ? 18 Y dixo : Esto haré : 18 Sigua: Trojenacaha tincuyaha, hachanaca luraspa ; Derribaré mis graneros , y los ucaro himahá. haré mayores : y allí recogeré todos mis frutos, y mis bienes : 19 Almaharo sahá : mu19 Y diré á mi alma : Alma, muchos bienes tienes allegados para muchísimos años : descansa, come, bebe, ten banquetes. 20 Mas Dios le dixo : Necio, esta noche te vuelven á pedir el alma : lo que has hutapjani : himatanacamaja allegado , para quién será ? cunataquinisa ? 21 Así es el que athesora 21 Quititeja hupataqui kamirini, hanigua Diosataquija para sí, y no es rico en Dios. kamiriquiti. 22 Y dixo á sus discípulos : 22 Disipulonacaparo sigua : Sapgsmagua ; hani sinti Por tanto os digo : No andeis cuidapgmati mancañamata, solícitos para vuestra alma, histasiñamata . qué comeréis, ni para el cuerpo, que vestiréis . 23 Mas es el alma , que la 23 Hacañagua hucampi valorani, hanigua mancañati, comida, y el cuerpo mas que el vestido. cuerposty hisicama. 24 Mirad los cuervos , que 24 Uñjapjama hamachinaca, haniwa oqepjeti, hani- no siembran, ni siegan, ´ni wa trjoenite ; ucampisa Di- tienen despensa , ni granero, osaja huiviwa; ¿ humanacasty y Dios los alimenta. ¿ Pues hucampi chuimachañatagua ? quánto mas valeis vosotros que ellos ?

nata almaha humaja halloja huiranitagua halloja marataqui ; samartasima, úmama, regalasima. 20 Diosaja aca baquero sigua : Pisi chuimani ; aca almama mayiri arumawa

SAN LUCAS. XII.

69

25 ¿ Y quién de vosotros, 25 ; Haniwa humanacasti sinti unanchapgta camisa ha- por mucho que lo piense, chaptaña ? puede añadir á su estatura un codo ? 26 Pues si lo que es ménos 26 Humanacaja hanigua hiscanaca luraña puedepg- no podeis : ¿ por qué andais tati, camisaraqui hacha lu- afanados por las otras cosas ? rapjata ? 27 Mirad los lirios como 27 Unchuquipjama camisa asusenacaja hilapje, upana- crecen que ni trajaban, ni caja haniwa hirnacapjete ; hilan : pues os digo, que ni isipasty sinti sumagua, ha- Salomón en toda su gloria se niwa Salomonasa hucama vistió como uno de estos. istasinate . 28 Hicha uru huañiri hi28 Pues si á la yerba, que chu, carurusty hornon naquiri, hoy está en el campo, y maDiosaja acqua suma histaye ; ñana se echa en el horno , ¿humanacaja hucampe mere- Dios viste así ; ¿ quánto mas cepgta pisi chuimaninaca ? á vosotros de poquisima fé ? 29 No andeis pues afana29 Hani hamjasipgmati mancañamata, umañamata, dos por lo que habeis de comer, ó beber : y no andeis espirituma llaquiyaspa . elevados : 30 Mundo haquenacagua 30 Porque todas estas son aca tacapje , Auquimaja ya- cosas, por las que andan afatigua cunsa humanaca nece- nadas las gentes del mundo. Y vuestro Padre sabe, que de sitapjta. estas teneis necesidad. 31 Nairacata Diosan rey31 Por tanto, buscad prinopa tacápjama , justiciapa ; meramente el reyno de Dios, ucapachawa catucapjata aca- y su justicia : y todas estas cosas os serán añadidas . naca. 32 Hani hisca tamanaca 32 No temais , pequeña Auquimawa grey ; porque á vuestro Padre agsarapjamti ; muni reynopa churaña. plugo daros el reyno. 33 Vended lo que poseeis, 33 Aljápjama huiranacama, cuyapayañataqui ; hani mer- y dad limosna. Haceos bolseri guallaképo tacapjama : sas, que no se envejecen , theviñayataqui quepere huira hi- soro en los cielos, que jamas masípjama : ucagua hani po- falta á donde el ladron no

líllan tturutani , hani luntta- llega, ni roe la polilla. tani. 34 Caunquinteja kollkema, 34 Porque donde

está

70

SAN LUCAS . XII .

huirama hutjani, ucancaniwa | chuimamaja. 35 Puracanacama chintasipjama, amparanacamansty aquere antorcha catupjama. 36 Humanacasty untasipjama suyeri haquenacaro, cunapacha casamiento funciata cutimpje ; ucapacha punco lectani, mayampi histarama.

vuestro thesoro, alli tambien estará vuestro corazon . 35 Tened ceñidos vuestros lomos, y antorchas encendidas en vuestras manos : 36 Y sed vosotros semejantes á los hombres, que esperan á su señor, quando vuelva de las bodas : para que quando viniere, y llamáre á la puerta, luego le abran. 37 Bienaventurados aque37 Bienaventuradonigua quititeja Tata Diosa suyani , llos siervos, que halláre vecunapacha hutani ; checa aru- lando el Señor, quando vininawa hisma, puracapa chin- ere : En verdad os digo, que tasispa, mesaro hutayani ; hu- se ceñirá, y los hará sentar á la mesa, y pasando los serpawa hupanaca servine. virá . 38 Y si viniere en la se38 Quepa guallpa aru huhicjatapjatahucapacha tani, gunda vela, y si viniere en la ma bienaventuradopjatagua . tercera vela, y así los halláre, bienaventurados son los tales siervos. 39 Mas esto sabed, que si 39 Aca yatipjama : guaguani Auquiti yatispaja, cu- el padre de familias supiese napacha lunttatan utañapa ; la hora, en que vendria el unchuquispagua taque aruma, ladron , velaria sin duda , y no dexaria minar su casa. hanigua utaro mantiaspati . 40 Vosotros pues estad 40 Humanacasty unchúquipjama, cunapachateja hani apercibidos : porque á la hora hamjasipjata,ucapachawa Ha- que no pensais, vendrá el Hijo del hombre. quin Yokapaja hutani. 41 Y Pedro le dixo : Se41 Ucapacha Pedroja sigua : ¿ Tatay, humaja aca pa- ñor, dices esta parábola á rabola nanaca saparoti uchap- nosotros , ó tambien á todos ? gesta, taquerosa ? 42 Y dixo el Señor : ¿ Qui42 Tatasty sigua : ¿ Quitisa, humaja chuimachta, Tatan én, crees, que es el mayorutapan, asqui uta camani ? domo fiel y prudente, que ¿ sapacataro trigo raciona chu- puso el Señor sobre su faranataqui ? milia, para que les dé la medida de trigo en tiempo ? 43 Bienaventurado aquel 43 Bienaventuradonigua si-

SAN LUCAS. XII. ervo, cunapacha Tatapa hu- | tani, hucama hirnaqueri hicjatani. 44 Checa arunwa hisma : hupaja taquecunapata kamani uchani. 45 Siervosty chuimapan arusini : Tatahaja haniwa hanca hutiti, nayaja criado naca ñancachaha, agsarayahá, hupasapa mankaspa, umaspa, machaña-kama.

71

siervo, que quando el Señor viniere, le halláre así haciendo. 44 Verdaderamente os digo, que lo pondrá sobre todo quanto posee. 45 Mas si dixere el tal siervo en su corazon : Se tarda mi Señor de venir, y comenzáre á maltratar á los siervos, y á las criadas, y á comer, y á beber, y á embria-

garse : 46 Vendrá el Señor de 46 Aca siervon Tatapaja hutanigua hani suyata uruna, aquel siervo, el dia que no horana, ucapacha yacaro espera, y á la hora que no uchani Chunchonacampi. sabe, y le apartará, y pondrá su parte con los desleales. 47 Porque aquel siervo, 47 Hani Tatapan munañaрa pockeri criadosty, mu- que supo la voluntad de su Señor, y no se apercibió, y tuyatanigua azotimpi. no hizo conforme á su voluntad, será muy bien azotado : 48 Mas el que no la supo, 48 Hani yatispa pantiristy, haniwa sinty mutuniti. y hizo cosas dignas de castiCamisa halloja catuquery, go, poco será azotado . Porque á todo aquel, á quien mucho halloja cuenta churani. fué dado, mucho le será demandado : y al que mucho encomendáron , mas le pedirán, 49 Fuego vine á poner en 49 ¿ Nayaja nina acapaNayaja la tierra : ¿ Y qué quiero, sino charo apaniritgua : que arda? nacañaрa munta ? 50 Con bautismo es me50 Nayaja bautisatayahagua, nayaja sintiwa llaquista nester que yo sea bautizado : ¿ y cómo me angustio, hasta pocasiñapacama ? que se cumpla ? 51 ¿ Pensais, que soy ve51 ¿ Humanacaja chuimachapgtati paz aca mundoro nido á poner paz en la tiapaniri huta ? Haniwa his- erra ? Os digo, que no, sino magua; haichasiña apaniri- division : gua hutta. 52 Hicha uruta sapa úta52 Porque de aqui ade-

72

SAN LUCAS. XIII.

na pisca haque hutjani taque haichasipjani, quimsani haichasini panimpi, panisty quimsampi. 53 Auquija guaguapampiwa haichasini, Yokasty auquipampi ; Taicasty himilla guaguapampi, himillguaguasty taycapampi ; suegrasty yockapan guarmipampi, acasty hucamaraqui. 54 Haquenacaro sigua ; cunapachateja urpu uñjapjata inti mantiri ladota, sapjama : lacaqueñawa hutani , hucamaniwa. 55 Cunapachatejattaya hutani taypiuruta, calmaua hutani ; ucapacha calmaja huti. 56 Hypocritas ! ¿Yatipgtate alagpacha, acapachan haganupa untaña ? ¿ Camisasa hani aca tiempu uñtapgtati?

| lante estarán cinco en una casa divididos, los tres estarán contra los dos, y los dos contra los tres. 53 Estarán divididos : el padre contra el hijo, y el hijo contra su padre ; la madre contra la hija, y la hija contra la madre ; la suegra contra su nuera, y la nuera contra su suegra. 54 Y decia tambien al pueblo : Quando veis asomar la nube de parte del Poniente, luego decis : Tempestad viene : y así sucede. 55 Y quando sopla el Austro, decis : Calor hará y es así. 56 Hypócritas, sabeis distinguir los aspectos del cielo y de la tierra : ¿ pues cómo no sabeis reconocer el tiempo presente ? 57 ; Cunalaicusa humana57 ¿ Y por qué no juzgais capura unanchapgtaty cuna- por vosotros mismos lo que es teja justiciaque uca ? justo ? 58 Quando vas con tu 58 Cunapachateja huma uñirimpi sarata ; chuimacha- contrario al principe , haz lo sima taquimana hani jus- posible por librarte de él en ticia nairacataro hirpañapa- el camino, porque no te lleve taqui, Justiciasty, Alguaci- al juez, y el juez te entregue laro, acasty chinoriro carce- al alguacil , y el alguacil te meta en la cárcel. lero. 59 Haniwa ucata mistu59 Te digo, que no saldrás de alli, hasta que pagues el tati, hani taquero pagasin . último maravedí.

TUNCAQUIMSANI CAPI. TULO.

CAPITULO XIII.

EN este mismo tiempo CA tiempunawa ucana A hutajana haquenaca Ga- Y estaban allí unos , que lileonacata yatihiri, acanacan le decian nuevas de los Ga-

SAN LUCAS.

XIII.

73

vilapa Pilatosaja arkana hu- | liléos, cuya sangre habia mezpanacan sacrificropampi. clado Pilato con la de los sacrificios de ellos. 2 Y Jesus les respondió, di2 Jesusaja sigua : ¿ Humanacaja chuimachasipgtate ciendo : Pensais, que aqueaca Galileonaca hucampi llos Gallileos fuéron mas pehuchgtaranacagua mayni Ga- cadores que todos los otros, lileonaca taipita ? ¿ cunalai- por haber padecido tales cocuteja hani cuyapayaspa hiw- sas ?. ayatápjana ? 3 Nayawa yatihisma, ha3 Os digo, que no : Mas niteja penitencia lurapjata, ta- si no hiciereis penitencia, toquewa tucusipjata. dos perecereis de la misma manera. 4 Así como tambien aque 4 Ucamaraquiwa tunca quimsacallconi, Siloé torren llos diez y ocho hombres, cayupan hiwayatana : Hu- sobre los quales cayó la torre. manaca chuimachapgtate , en Siloé, y los mató : ¿ penucampe huchgtaranipjanaty ? sais, que ellos fuéron mas deudores que todos los hombres, que moraban en Jerusalém ? 5 Haniwa sapgsmagua ; 5 Os digo, que no : Mas hani penitencia lurapjata, si no hiciereis penitencia, toucapacha taque hiwapjata. dos perecereis de la misma manera . 6 Y decia tambien esta se6 Saraquigua ; maya hamejanz a : Un hombre tenia : acasty cocanina higuera que hiwasa yapupancanagua; fruta una higuera plantada en su taquere saraspa hani hicjatiti . | viña, y fué á buscar fruto en ella, y no le halló. 7 Ucalaico yapuniro sigua : 7 Y dixo al que labraba la Quimsa marawa hutta higos viña : Mira, tres años ha que taquere aca cocata, haniwa vengo á buscar fruto en esta hicjati ; pattañani, ¿ cunata- higuera, y no lo hallo : córtala quisa alini ? pues: ¿ para qué ha de ocupar aun la tierra ? 8 Mas él respondió, y le 8 Hupasty sigua : Tatay, aca marampi quepáyama ; na- dixo : Señor, déxala aún este yawa aca mara corpochahá, año, y la cavaré al rededor, y le echaré estiércol : hattiha. 9 Y si con esto diere fruto : 9 Ucapacha huira churaH

74

SAN LUCAS. XIII.

nija gualinigua, hani ucapa- | y si no, la cortarás despues. chasty cayupatta pattagua. 10 Jesusasty yatichascana10 Y estaba enseñando en gua hupanacan synagogapan la synagoga de ellos los sásabado uru. bados. 11 Ucana uñjana maya 11 Y he aquí una muger, supayani guarmi, quimsacallo que tenia espíritu de enfermara cumunagua, hanigua medad diez y ocho años hacheca sarnacaña yatinati.. bia y estaba tan encorvada, que no podia mirar ácia arriba. 12 Quando la vió Jesus, la 12 Jesusasty hausaspa sigua ; Guarmi, ñancachiri- llamó á sí, y le dixo : Muger, libre estás de tu enfermedad. mata quespiatatagua . 13 Y puso sobre ella las uchaspa 13 Amparapa kolli ; uca oranawa gualipti, manos, y en el punto se enDiosaro gracias churaspa, derezó, y daba gloria á Dios. glorificaspa . 14 Y tomando la palabra 14 Synagogan principepaja cappisingua Jesus sabado el príncipe de la synagoga, uru kolliri uñjausin ; haque- indignado porque Jesus habia nacaro sigua : Soxta uru hir- curado en el sábado , dixo nacañataqui, aca urunacana al pueblo : Seis dias hay, en en hutapjata kollanayasiñataqui ; que se puede trabajar hani sabado uruna. estos pues venid, y que os cure, y no en sábado . 15 Y respondiéndole el 15 Tatasty hupanacaro sigua: Hypocritas, ¿ humana- Señor dixo : ¿ Hypócritas, caja haniti sabado uru hara- cada uno de vosotros no desrapgta huacama, huiwama, ata en sábado su buey, ó su asno del pesebre, y lo lleva á asnoma umayañataqui ? abrevar ? 16 Cunalaicusa hani ques16 Y esta hija de Abrapiyaha aca usuri, Abrahanan ham , á quien tuvo ligada Sahimilla guaguapa ? Aca guar- tanás deiz y ocho años , no mija supayaninagua tunca convino desatarla de este lazo quimsacallco mara sinti ñan- en dia de sábado ? cachata, camisa uñjapjta nairanacamampi . 17 Y diciendo estas cosas, 17 Aca arusiri isapausin , hani munirinacapaja penca- se avergonzaban todos sus sipje : haquenacasty cusisip- adversarios : mas se gozaba

SAN LUCAS. XIII.

75

jegua acanaca luriri uñjaspa todo el pueblo de todas las hacha gloriampi. cosas, que él hacia gloriosamente. 18¿ Cunarusa untasi Diosan 18 Decia pues : ¿ A qué reynopaja, cunasa compara- es semejante el reyno de Dios, ciona lurta ? y á qué lo compararé ? 19 Mostasa granorowa un19 Semejante es al grano tasi, cunapacha haqueja huer- de la mostaza, que lo tomó taparo hoque, cunapachateja un hombre, y lo sembró en hile hacha cocaro tucu : ha- su huerto, y creció, y se hizo machinacasty hupan patjaro grande árbol ; y las aves del cielo reposáron en sus ramas. saytȧsipje. 20 Y dixo otra vez : ¿ A 20 Maya cuti saraquí : ¿ Cunarosa untasi Diosana qué diré, que el reyno de Dios es semejante ? reynopaja, saraquiha ? 21 Semejante es á la leva21 Levadura-jamagua, cuna pacha maya guarmi himanti dura, que tomó una muger, y maya hacha batearo, uca- la escondió en tres medidas nawa taque masaja levadu- de harina, hasta que todo quedase fermentado. rampi poscopte. 22 Acha hisca marcana22 E iba por las ciudades caro sarána yatichiri Jeru- y aldeas enseñando, y caminando ácia Jerusalém. salem taquipan . 23 Y le dixo un hombre : 23 Maya haquesty hisqte : ¿ Tatay, checate pisi haque- ¿ Señor, son pocos los que se naca salvasepje ? Hupasty salvan ? Y él les dixo : sigua : 24 Porfiad á entrar por la 24 Chamachtasípjama hisca punco mantañataqui ; hal- puerta angosta : porque os loja mantaña munapjani, ha- digo, que muchos procurarán entrar, y no podrán . niwa chamanipjaniti. 25 Cunapachateja Auqui 25 Y quando el padre de mantani, puncu histani ; hu- familias hubiere entrado, y manacaja hancancapjatagua, cerrado la puerta, vosotros punco lequepjata, sasin, Ta- estareis fuera, y comenzaréis tay, histarapjeta : hupasty á llamar á la puerta, diciensapjatamgua : haniwa un- do : Señor, ábrenos y el os responderá, diciendo : No sé tapgsmati. de dónde sois vosotros : 26 Entonces comenzaréis 26 Ucapachawa sapjata : Nanacaja humampi manque- á decir : Delante de tí corepgtgua ; nanacaruhua pla- mimos y bebimos, y en nuestras plazas enseñaste. zanacan yatichapgesta.

76

SAN LUCAS. XIII.

27 Y os dirá : No sé, de 27 Hupasty sapjatamgua : Haniwa untapgsmati ; sara- dónde sois vosotros : apartáos de mí todos los obracapjama ñanca luririnaca . dores de la iniquadad . 28 Allí será el llorar, y el 28 Ucapachawa hachap-

cruxir de dientes : quando viereis á Abraham, y á Isaac , y á Jacob, y a todos los Prophetas en el reyno de Dios, y que vosotros sois arrojados fuera. 29 Y vendrán de Oriente, y de Occidente, y de Aquilón, y de Austro, y se sentarán á la mesa en el reyno de Dios. 30 Y he aquí que son 30 Ucapacha nanaca quepanquiri, nairacatampipjaha . postreros , los que serán primeros, y que son primeros , los que serán postreros. 31 Este mismo dia se lle31 Ucajro Fariseonaca purinipjaraqui, Jesusaro sapje : gáron á él ciertos Phariséos, Sarjama aca marcata, He- y le dixéron : Sal de aquí, y porque Hérodes te rodésaja hiwayaña múntama. vete quiere matar. 32 Y les dixo : Id , y de32 Jesusasty sigua : Saráma , sánima uca Kamaquero : cid á aquella raposa, que yo taquewa uñji nayajan supaya lanzo demonios, y doy peransutahaja ; sapa uru kollaspa, fectas sanidades hoy y mañana, y al tercero dia soy karurusty tucuyahagua. consumado. 33 Pero es necesario que 33 Hicha urusty sarnacascariquigua, karuru, hurpuro ; yo ande hoy, y mañana, y haniwa Profetan hiwañapaja otro dia ; porque no cabe guaquisiti hani Jerusalenan- que un Propheta muera fuera de Jerusalém. caspa. 34 Jerusalen, Jerusalen , 34 Jerusalém, Jerusalém, Profetanaca hiwayiri : kalam- que matas á los Prophetas, pi hacori quitanitanacaha y apedreas á los que son enkaucja cutisa guaguana- viados á tí¿ quantas veces cama muitaña munata, ca- quise juntar tus hijos, como misa maya guallpasa guagua- el ave su nido debaxo de sus nacapa huntuptaye hucama, alas , y no quisiste ?

játa, laca chacanacamasty kararaniwa : ucapachawa uñjapjáta Abram, Isac, Jacob, taque Profetenacampi Diosan reynopan ; humanacasty ancarowa quepaptapjata. 29 Orienteta, Occidenteta, Taypiuro, Septentrionata hutapjani, mezaro huttasiri Diosan reynopan .

SAN LUCAS. XIV.

77

hani humanacasty munapgtati ? 35 Uçalaico útamaja guasararo tucuni ; haniwa hucampi unjapgestati , tiempu hutañapcama ; Kollana Appu Tatan hutiri sutipa hamppatita kankpa, sapjatá ucapacha-cama.

35 He aquí que os será dexada desierta vuestra casa. Y os digo que no me vereis, hasta que venga tiempo, quando digais : Bendito el que viene en el nombre del Señor.

TUNCAPUSINI CAPITULO.

CAPITULO XIV.

AYA sabado Jesusajay que enMAYA maya hiliri Y ACONTECIÓ mantana trando Jesus un sábado Fariseon utaparo , mancta- en casa de uno de los prinsiri ; haquenacasty unchu- cipales Phariséos á comer pan, ellos le estaban acequípjana. chando. 2 Ucanawa uñjayasi maya 2 Y he aqui un hombre hydrópico estaba delante de él. hidropesiampi usuri haque. 3 Y Jesus dirigiendo su 3 Jesusasty (Ley)__ camachita Amauttanacaro Fariseo- palabra á los Doctores de la nacaro hisqtti, sausin : ¿ Sa- Ley, y á los Phariséos , les bado uru kollañaja asquiti , dixo : ¿ Si es lícito curar en sábado ? gaquisiti ? 4 Mas ellos calláron . El 4 Hupanacasty amuctapjangua ; Jesusasty usuri haque entonces le tomó, le sanó, y cutuspa, kolligua, ucjaro qui- le despidió. tarpaye . 5 Y les respondió y dixo : 5 Ucapacha hupanacaro arusispa sigua ; ¿ Quitisa hu- ¿ Quién hay de vosotros, que manaca taipita Vacama, As- viendo su asno, ó su buey numa pozoro halintiri uñjau- caido en un pozo, no le sasin sabado uruna, hani ques- que luego en dia de sábado ? piaña munani ? 6 Haniwa hupanacaja cun6 Y no le podian replicar sa respuesta churaña amtap- á estas cosas. jete. 7 Y observando tambien, 7 Camisa hupanacaja unchuquipjana, nairacata me- como los convidados escosaro huttasirinaca, maya pa- gian los primeros asientos en la mesa, les propuso una parabola unanchaye, sasin : rábola, y dixo : H 2

78

SAN LUCAS. XIV.

8 Cunapachateja convidapjatama cuna bodarusa, hani nairacata utsasimti, hichapsa hucampi hiliri hutjaspa, ucalaico hucampi honratáni.

8 Quando fueres convidado á bodas , no te sientes en el primer lugar, no sea que haya allí otro convidado mas honrado que tú,

9 Y que venga aquel que te 9 Aca uñjaspa huma convidereja mayninaca uttayaña- convidó á tí y á él, y te diga : taqui, human asientoma apa- Da el lugar á este : y que kani, humasty penkasitagua. entónces tengas que tomar el último lugar con vergüenza. 10 Mas quando fueres llamado, ve, y siéntate en el último puesto ; para que quando venga el que te convidó, te diga : Amigo , sube Entónces semas arriba. rás honrado delante de los que estuvieren contigo á la mesa. • 11 Quititeja hachaptaña 11 Porque todo aquel munani, hiscaptanigua ; his- que se ensalza , humillado será : y el que se humilla, canacasty hachaptanigua. será ensalzado. 12 Y decia tambien al que 12 Ucampi sigua convidataro : Cunapacha mancaña, le habia convidado : Quando cenaña churata ucapacha, ha- das una comida, ó una cena, ni hausamti hilanacama, ami- no llames á tus amigos, ni á gonacama, haniraqui huma tus hermanos , ni á tus parihacan hutjiri kamirinaca ; entes, ni a tus vecinos ricos, hani hupanaca hucama lu- no sea que te vuelvan ellos á convidar, y te lo paguen . rañapataqui. 13 Cunapachateja funcia 13 Mas quando haces conlurapjata, ucapacha hausap- vite, llama á los pobres, lisijama pobrenaca, usurinaca, ados, coxos, y ciegos : hanconaca , huiconaca . 14 Y serás bienaventura14 Ucapachawa bienaventuradopjata ; camisa hani uca- do , porque no tienen con que nacaja cutiyapjatate : uca lu- corresponderte : mas te se ratamatsty cunapacha justo- galardonará en la resurreccion naca hacatattani, ucapacha- de los justos. wa premio catucapjata.

10 Cunapacha convidatayata, ucapacha queparo uttasima ; cunalaico convidiri hutani ucapacha sapjatama : Amigo, halagaro uttasima ; ucapachawa humaja cusisita, taque haquenacan nairacatapan hagllitáspa.

SAN LUCAS. XIV.

15 Aca hisapaspa mayni mesaro utjirinaca, Jesusaro sigua: Bienaventuradogua quititeja ttanta mancani Diosan reynopan. 16 Ucapacha Jesusaja sigua : Maya haquewa hacha cena lúrana, ucataqui halloja convidasa. 17 Cunapachateja cena orana ; maya yocallapa quitana, hausiri convidadonaca camisa taque hupanaca súyana. 18 Ucapacha hani quitisa saraña munapjeti ; nairacatanquirija sigua : Nayagua maya yapu halasta, uca yapu unjaña muntgua : ucalaico hani cenamaro saraña guaquisiti. 19 Maynisty saraquigua : nayaja alastgua pisca yunta Vacanaca ; nayaja yantiri sarahá ; ucalaico haniraquiwa sarahati. 20 Maynisti sigua : Nayaja casarastgua ; hanigua ucalaico sarcahati. 21 Yocallaja cutinispa, Tataparo yatihi convidadonacan arusitapa. Ucapacha utani Auquija kappisispa, yocallaro sigua : Sarám plazaro , marcan callenacaro, ucata

irpánima taque pobrenaca, usurinaca, hanconaca, huiconaca.

79

15 Quando uno de los que comian á la mesa oyó esto, le dixo : Bienaventurado el que comerá pan en el reyno de Dios. 16 Y él le dixo : Un hombre hizo una grande cena, y convidó á muchos. 17 Y quando fué la hora de la cena, envió uno de sus siervos á decir á los convidados, que viniesen, porque todo estaba aparejado. una comen18 Y todos záron á excusarse. El primero le dixo : He comprado una granja, y necesito ir á verla : te ruego que me tengas por excusado . 19 Y dixo otro : He com-

prado cinco yuntas de bueyes, y quiero ir á probarlas : te ruego , que me tengas por excusado. 20 Y dixo otro : He tomado muger, y por eso no puedo ir allá . 21 Y volviendo el siervo , dió cuenta á su señor de todo Entónces ayrado el esto. padre de familias , dixo á su siervo : Sal luego á las plazas , y á las calles de la ciudad : y tráheme acá quantos pobres , y lisiados, y ciegos , y coxos hallares. 22 Y dixo el siervo : Señor, hecho está , como lo mandaste, y aun hay lugar.

22 Yocallaja sigua : Tatay, hucamawa lurta, munañamaja pocatagua , hucampi hausaña munata, hausanigua. 23 Y dixo el Señor al 23 Tataja Yocallaro sigua : Mistuma taque tupunacaro, siervo : Sal á los caminos, y

80

SAN LUCAS. XIV.

taque hicjataspa hirpánima, utaha pocañataqui . 24 Yatihisma,haniwa mayni convidadosa cenahata malltaniti. 25 Halloja haquenacawa hupampi sarápjana : Jesusasty hupanacaro cuttaspa sigua: 26 Quititeja nayaro huti ; hani auquipa, taicapa, guarmipa, guaguanacapa, hilanacapa, cullacanacapa uñispa, hupaquiquipa uñisispa haniwa disipulohacaniti. 27 Quititeja hani cruzapa quepispa, arquiritaniti, haniwa disipulohacaniti.

28 Quitisa humanaca taipita maya torre luraña munaspa ; ¿ hani nairacata gastota cuenta lurapjete, yatiñataqui cunasa necesitase tucuyañataqui ? 29 Hani suyañataqui, cunapacha simiento uchataspa hani hucampi percañataqui ; ucapacha taquen larusiñapataqui ; 30 ¿ Aca haqueja calltigua, hani tucuyañataqui ?

31 ¿Quitisa uca Rey guerraro saraña munaspa, maya Reyro guerra lurañataqui ; hani nairacata taquecuna pronto uchaspa , asqui unanchaspa ; tunca guaranca chacha haquenacampiqui , payatunca guarancaro hicjatiri saririja ?

á los cercados ; y fuérzalos á entrar, para que se llene mi casa. 24 Os digo, que ninguno de aquellos hombres, que fuéron llamados , gustará mi cena . 25 Y muchas gentes iban con él, y volviéndose, les dixo : 26 Si alguno viene á mí, y no aborrece á su padre , y madre, y muger, é hijos, y hermanos, y hermanas, y aun tambien su vida, no puede ser mi discípulo . 27 Y el que no lleva su cruz á cuestas, y viene en pos de mí, no puede ser mi discípulo. 28 Porque quién de vosotros queriendo edificar una torre, no cuenta primero de asiento los gastos que son necesarios, viendo si tiene para acabarla ? 29 No sea que despues que hubiere puesto el cimiento, y no la pudiere acabar, todos los que lo vean, comiencen á hacer burla de él, 30 Diciendo : Este hombre comenzó á edificar, y no ha podido acabar ? O qué Rey queriendo 31 હું pelear contra otro salir Rey, no considera antes de asiento, si podrá salir con diez mil hombres á hacer frente al que viene contra él con veinte mil ?

SAN LUCAS. XV. 32 Hani hucamaspa uca- | pacha Embajadoranaca quiti, moxsa arumpi tratadonaca lurañapataqui. 33 Hucamawa haniti humanaca amparamata churapjata cunteja hutjapgtama ; haniwa disipuloha kankaña muniti. 34 Hayuja sumagua : ¿ hayusty hani chamanini ucapachaja, cunampisa mancaja mogsayasini ? 35 Ucapachaja haniwa cunataquisa gualiti, lackaro tucuni ancaro huaramucusini : Hinchunija hisaptpa.

81

32 De otra manera, aun quando el otro está léjos, envia su embaxada, pidiéndole tratados de paz . 33 Pues así qualquiera de vosotros , que no renuncia á todo lo que posee, no puede ser mi discípulo. 34 Buena es la sal. Mas si la sal perdiere su sabor, con qué será sazonada ?

35 No es buena, ni para la tierra , ni para el muladar : mas la echarán fuera : Quien tiene orejas de oir, oiga.

TUNCAPISCANI CAPITULO.

CAPITULO XV.

UBLICANONACAJA PUB Jesusaro macatasipje,

SE acercaban á él los Y Publicanos, y pecadores, para oirle . 2 Y los Phariséos , y los Escribas murmuraban , diciendo : Este recibe pecadores, y come con ellos. 3 Y les propuso esta parábola, diciendo : 4¿Quién de vosotros es el hombre, que tiene cien ove jas, y si perdiere una de ellas, no dexa las noventa y nueve en el desierto, y va á buscar la que se habia perdido , hasta que la halle ? 5 Y quando la halláre, la pone sobre sus hombros goZOSO : 6 Y viniendo á casa, llama á sus amigos , y vecinos , diciéndoles : Dadme el parabien, porque he hallado mi oveja, que se habia perdido.

huchjtaranacampi hisapiri. 2 Fariseonacasty , Escribanacasty kumipjangua , sasin : Acaja huchjtaranaca catuquegua, hupanacampiwa manque. 3 Jesusasty ucapacha aca parabola uchi : 4 Quitisa humanaca taipina pataca ovejani, maya chacayaspa ; llatuncatunca llatuncani quepayaspa, maya chacata taqueri saririja ?

5 Hicjataspa, cusisispa, hicanipjaro quepe. 6 Utaparo purispa, untatanacapa hausi, sañataqui : nayampi cusisípjama, camisa ovejaha hicjatta.

82

SAN LUCAS. XV.

7 Ucamawa Alagpachana sinti cusisiña utjani, cunapacha maya huchgtara penitencia lurani, llatuncatunca llantuncani justo, hani penitencia lurañapa guaquisi. 8 Quitisa uca guarmija maya kollke chacayaspa, hani hactayiti mechachuapa tacañataqui, taque cuchunaca, hicjatañacama ? 9 Hicjataspa camaradanacapa hausi, yatiyañataqui, cusisiñataqui, cusisípjama nayampi chacata hiyatgua, sasin. 10 Hucamawa Alagpacha angelanacaja cuisisipjani, cunapacha maya huchjtara penitencia lurani. 11 Hucampi sigua : Maya haque pani yokaninagua . 12 Sullcaja auquiparo sigua : Auquiay, churjeta cunateja nayanqui legitimahata : ucapacha paniparo haljaye.

13 Hani halloja urunacaty pasána, cunapacha sullca yokapaja haya marcaro sarána, taque legitimapa apasa ; uca haquen marcapan kollkepa tucuye, ñanca guarminacampi sarnacausin . 14 Cunapachateja taque cunapa tucuye ; uca marcana macha utjana ; taquewa cuyahama sarnacapjana . 15 Hupaja uca marcata sarjana maya marcanimpi : aca marcanisty yapuparo quiti, cuchinacapa hawatiñataqui. 16 Hupasty chuchinacan

7 Os digo, que así habrá mas gozo en el cielo sobre un pecador que hiciere penitencia, que sobre noventa y nueve justos, que no han menester penitencia. 8 i O qué muger que tiene diez drachmas, si perdiere una drachma, no enciende el candil, y barre la casa, y la busca con cuidado hasta hallarla ? 9 Y despues que la ha hallado, junta las amigas, y vecinas, y dice : Dadme el rabien, porque he hallado la drachma, que habia perdido. 10 Así os digo, que habrá gozo delante de los ángeles de Dios, por un pecador que hace penitencia. 11 Mas dixo : Un hombre tuvo dos hijos : 12 Y dixo el menor de ellos á su padre : Padre , dame la parte de la hacienda , que me Y él les repartió la toca. hacienda. 13 Y no muchos dias despues, juntando todo lo suyo el hijo menor, se fué léjos á un pais muy distante, y allí malrotó todo su haber, viviendo disolutamente. 14 Y quando todo lo hubo gastado, vino una grande hambre en aquella tierra, y él comenzó á padecer necesidad. 15 Y fué, y se arrimó á uno de los ciudadanos de aquella tierra : el qual lo envió á su cortijo á guardar puercos . 16 Y deseaba henchir su

SAN LUCAS. XV.

83

puchuyatapa, coca achunaca- vientre de las mondaduras, mankaña munana ; haniwa que los puercos comian : y quitisa churaña cunsa munap- ninguno se las daba. janati. 17 Mas volviendo sobre sí, 17 Unapacha huparo cutispa sigua : ¿ Alloja haque- dixo : ¡ Quántos jornaleros en nacawa Auquian utapan hami la casa de mi padre tienen el hami mancapje ; nayasty man- pan de sobra, y yo me estoy cata hiwascta ? aquí muriendo de hambre ! 18 Me levantaré, é iré á mi 18 Sartasina, Auquian utaparo cutihá ; ucan perdona ma- padre, y le diré : Padre, pequé yiri : Auquiay, nayaja huchg- contra el cielo, y delante de taratagua, Alagpachan arupati : pactgua, hichasty cuyapayita, chuimahaja llamppu chuimagua. 19 Haniwa nayaja guagua19 Ya no soy digno de ser matgua saña chuimaniti ; na- llamado hijo tuyo : hazme yata cunsa munta uca lúrama ; como á uno de tus jornaleros. nayaja hirnaquirimayagua . 20 Y levantándose se fué 20 Sartaspa, Auquipa taqueri sari : hani hacancanati, cunapacha auquipa uñji, chuimapaja challgtaisigua, ucapacha halcataspa, cuncapjaro amparapa uchaspa, hamppati. 21 Yokasty sigua Auquiay, nayaja huchanitgua, human chuimama usuíta ; haniwa nayaja haqueti human yokamañataqui. 22 Ucapacha auquipaja yocallanacaparo sigua : Merque isinacapa apacápjama, machaca isi uchápgama ; amparaparo maya sortija uchapjama ; hisco cayuparo hisctáyama. 23 Maya callo-vaca, liki catunipjama, mancañataqui, regalasiñataqui.

para su padre. Y como aun estuviese léjos , le vió su padre, y se movió á misericordia : y corriendo á él, le echó los brazos al cuello, y le besó. 21 Y el hijo le dixo : Padre, he pecado contra el cielo, y delante de tí y no soy digno de ser llamado hijo tuyo. 22 Mas el padre dixo á sus criados : Trahed aquí prontamente la ropa mas preciosa, y vestidle, y ponedle anillo en su mano, y calzado en sus pies :

23 Y trahed un ternero cebado, y matadlo, y comamos, y celebremos un banquete :

84

SAN LUCAS. XV.

24 Porque este mi hijo era 24 Aca guaguahaja hiwatanagua, hichasty hacattigua ; muerto, y ha revivido : se hachacatanagua, hicgatatagua : bia perdido, y ha sido hallado. Y comenzáron á celebrar el Ucapacha funcia callapje. banquete. 25 Y su hijo el mayor es25 Hiliri yokapasty estanciancanagua, cunapacha utaro taba en el campo, y quando cuttiusin, cusisiri, tockori gua- vino, y se acercó á la casa, oyó la symphonía , y el chôro : rururi hisápan ; 26 Y llamando á uno de 26 Ucapacha maya yocalla hausaspa hisqti, ¿ cunasa aca los criados , le preguntó qué cusisiña ? era aquello. 27 Y este le dixo : Tu her27 Yocallasty sigua : Hilamawa purini, ucalaico auqui- mano ha venido , y tu padre maja vaca- callo karihi, camisa ha hecho matar un ternero sinti saludani hútana. cebado, porque le ha recobrado salvo. 28 El entonces se indignó, 28 Ucapacha hupaja cappisi, hani mantaña muniti ; y no queria entrar : mas saauquipasty mistuspa mantayi. liendo el padre, comenzó á rogarle. 29 Y él respondió á su 29 Hupasty auquiparo sigua : Halloja marawa nayaja padre, y dixo : He aquí tanyanapsma, hani munañama tos años ha que te sirvo, y paquisin, haniwa maya ca- nunca he traspasado tus manbrito churistati, amigonaca- damientos, y nunca me has dado un cabrito, para comerle hampi mancasiñataqui . alegremente con mis amigos : 30 Mas quando vino este 30 Aca yokamataqui, ñanca guarminacampy haciendapa tu hijo, que ha gastado su tucuyiritaqui, humaja suma hacienda con rameras, le has vaca, liquí karirapta , manka- hecho matar un ternero cebado. ñapataqui. 31 Entonces el padre le 31 Ucapacha auquipaja sigua : Guaguaha, humaja na- dixo : Hijo, tú siempre estás yampi viñayatagua ; taque na- conmigo , y todos mis bienes son tuyos : yanquirija humanquigua. 32 Ucalaico funcia cusisiña 32 Pero razon era celebrar lurañaja asquiwa ; aca hila- un banquete, y regocijarnos, maja hiwatanagua, hichasty porque este tu hermano era hacatatigua ; chacatanagua ; muerto, y revivió : se habia hichasty hicjatatagua . perdido, y ha sido hallado.

SAN LUCAS. XVI.

85

TUNCASOXTANI CAPITULO.

CAPITULO XVI.

JESUSAJA Maya kamiri paro sigua disipulonacahaque utjana mayordomoni : acawa nairacataparo hirpanitána, hani guali haciendapa cuidatapalaico. 2 Acasty hausigua, sasin : ¿ Cunsa acaja humata hisapta ? cuenta churita mayordomo-kankañamata , haniwa hucampi mayordomohatati . 3 Ucapacha mayordomoja chuimapan sigua Cunsa lurahá, cunapacha Tatahaja hani hucampi munquituti ?

Y DECIA tambien á sus discípulos : Habia un hombre rico, que tenia un mayordomo : y este fué acusado delante de él, como disipador de sus bienes. 2 Y le llamó, y le dixo : Qué es esto, que oygo t decir de ti ? da cuenta de tu mayordomía : porque ya no podrás ser mi mayordomo... 3 Entonces el mayordomo dixo entre sí : ¿ Que haré, porque mi señor me quita la mayordomia ? Cavar no puedo, de mendigar tengo vergüenza. 4 Yo sé lo que he de hacer, para que quando fuere removido de la mayordomía, me reciban en sus casas. 5 Llamó pues á cada uno de los deudores de su señor , y dixo al primero : ¿ Quánto debes á mi señor ? 6 Y este le respondió : Cien barriles de aceyte. Y le dixo : Toma tu escritura : y siéntate luego, y escribe cincuenta.

4 Hichaja nayaja yatgua, cunteja lurahá, cunapacha apacatayahá, nayaja utaparo haquiri saraha . 5 Sapacata Tatapan manunacapa hausasin ; nairacataro sigua Caucasa Tataharo manupata ? 6 Acasty sigua : Pataca Ucapacha guaculla azeiti. catusima obligacionama , ' sigua : Uttasima, maya recibo kellkama piscatuncata . 7 Mayniro saraquigua : 7 Despues dixo á otro : ¿ Caucqsa manuta ? Acasty¿Y tú quánto debes ? Y él sigua : Pataca trigo muyo : respondió : Cien coros de catuma reciboma, maya kell- trigo. El dixo : Toma tu kama quimsacallcotuncata. vale, y escribe ochenta. 8 Aca ñanca mayordomon : 8 Y loó el señor al maTatapaja, asquitagua sigua : yordomo infiel porque lo hizo camisa aca siglo guaguana- cuerdamente : porque los hicaja hucampi amauttapje ge- jos de este siglo mas sabios I

86

SAN LUCAS. XVI.

neracionapan, haniwa hucamati kanan guaguanacapaja. 9 Nayaja hismagua : Humanacaja halloja amigo tucuyasipjama ñanca taipita, viñayan hacaña utana catucañapjataqui.

10 Quititeja checa chuimaniqui pisimpi, hallojampisa hucamaraquigua : quititeja hani justoquiti pisimpi, hallojampisa haniraquigua. 11 Hani humanaca justopgta, hani checa sarnacapgta : ¿ Quitisa ucapacha confiapjatama ? 12 Humanaca hani fideli-

| son en su generacion, que los hijos de la luz. 9 Y yo os digo : Que os ganeis amigos de las riquepara que zas de iniquidad quando falleciereis, os reciban en las eternas moradas. 10 El que es fiel en lo menor, tambien lo es en lo mayor y el que es injusto en lo poco, tambien es injusto en lo mucho. 11 Pues si en las riquezas injustas no fuisteis fieles : quien os fiará lo que es verdadero? 12 Y si no fuisteis fieles en lo ageno : ¿ lo que es vuestro, quién os lo dará ?

dadampi haquenquiri imapjata quitisa ucapachaja humanacataqui imani ? 13 Haniwa maya guagua 13 Ningun siervo puede pani Tata serviña puedete ; servir á dos señores : porque mayni munani , ó aborrecerá al uno y amará cunalaico mayni uñini ; maynita chuy- al otro : ó al uno se llegará, mayani , maynitsty hani amta- y al otro despreciará no poniti ; ucalaico humanacaja deis servir á Dios, y á las rihani Diosa , aca mundo ka- quezas. mirikankaña chuimachasiña mayacuti puedepgtate. 14 Mas los Phariseos, que 14 Camisa Fariseonacaja avarientopjana, aca isapaspa, eran avaros , oían todas estas cosas y le escarnecian . Jesusata larusipje. 15 Jesusasty sigua : Hu15 Y les dixo : Vosotros manacaja chuimaman justificasipgtagua haquenacan nairacataparo : Diosasty chuimanacama uñjigua ; quititeja haquen nairacataparo asquigua sataqui, Diosan uñitapagua.

sois los que os vendeis por justos delante de los hombres: mas Dios conoce vuestros corazones : porque lo que los hombres tienen por sublime, abominacion es delante de Dios. 16 Nayra Ley, Profetana16 La Ley, y los Prophetas

SAN LUCAS.

caja, Juan hutañapacama-quigua : ucapacha Diosan reynopaja taquero yatihasi, ucalaico sapacata mantaña mu-

XVI.

87

| hasta Juan ; desde entónces es anunciado el reyno de Dios, y todos hacen fuerza contra él.

napje. 17 Y mas fácil cosa es 17 Nayracatawa alagpacha acapacha chakani, hani maya pasar el Cielo y la tierra, que caer un solo tilde de la tilde Ley aruta halactani. Ley. 18 Quititeja guarmipa qui18 Qualquiera que dexa tamucuspa, mayni guarmimpi su muger, y toma otra, hace casarasi, adulterio hucha luri ; adulterio y tambien el que ucamaraquiwa repudiata gu- se casa con la que repudió el armimpi casarasiri, adulterio marido, comete adulterio. luraraquigua. 19 Habia un hombre rico, 19 Maya kamiri haque hútjana suma chupica magno que se vestia de púrpura y de histasiri suma camisani, sapa lino finísimo ; y cada dia uru suma, asqui manckeri. tenia convites espléndidos. 20 Y habia allí un men20 Maya huagcha hutjana, Lazaro sutini, sarna usuni, digo llamado Lázaro, que puncupan huincuscana. yacia á la puerta del rico, İleno de llagas, 21 Deseando hartarse de 21 Acaja ttunanaca mancaña múnana ; hani kamirin las migajas, que caían de la utapata quitisa cunsa chu- mesa del rico, y ninguno se raña munanati : hanocarana- las daba : mas venian los percasty hallkapjana llagana- ros, y le lamian las llagas. сара. 22 Y aconteció, que quan22 Aca huagchaja hiwana, angelanacawa Abrahanan se- do murió aquel pobre , lo llenoparo ichupje. Kamiristy varon los ángeles al seno de hiwaraquigua, infiernoro sa- Abraham . Y murió tambien rána. el rico, y fué sepultado en el infierno . 23 Y alzando los ojos, 23 Cunapachateja tormentatahana ; nairapa apti, ha- quando estaba en los toryana uñji Abrahanan senopa, mentos, vió de léjos á Abraham , Ꭹ á Lázaro en su ucan Lazaro samasquiri. seno : 24 Y él, levantando el gri24 Ucapacha guararispa sigua : Abramham Auquiay, to, dixo : Padre Abraham,

88

SAN LUCAS.

cuyapayita ; Lazaro quitá- | nima, amparapampi lacaharo huca umampi chulluyañataqui, lagraha sinti vañagua, ninawa haquetu .

XVI.

compadécete de mí, y envia á Lázaro, que moje la extremidad de su dedo en agua, para refrescar mi lengua, porque soy atormentado en esta llama. 25 Y Abraham le dixo : Hijo, acuérdate, que recibiste tus bienes en tu vida, y Lázaro tambien males : pues ahora es él aquí consolado, y tú atormentado. 26 Fuera de que hay una sima impenetrable entre nosotros y vosotros : de manera que los que quisieren pasar de aquí á vosotros, no pueden ni de ahí pasar acá. 27 Y dixo : Pues te ruego, padre, que lo envies á casa de mi padre.

25 Abrahanhasty sigua : Yoka, ámtama, humaja asquinacampi cusisisa hacáta, Lazarosty sinti mútuna ; ucalaicu hupaga sami, humasty mutta. , 26 Humampi nayampi hacha Zanjawa utji , hani acaro human pasañamataqui , ucalaicu hani quitisa ucancaspaja, acaro hutañapa guaquisiti. 27 Kamiristy sigua : Auqui, nayaja maismagua ; auquian, utaparo quitañamataqui. 28 Porque tengo cinco 28 Nayaja pisca hilanitgua, acanacaro yatihaña munta, hermanos, para que les dé hani acaro mutuña, guarariña testimonio, no sea que vengan ellos tambien á este lugar lugararo hutañaрataqui. de tormentos. 29 Y Abraham le dixo : 29 Abrahanhaja sigua : Hupanacaja Moyses, Pro- Tienen á Moysés, y á los fetanaca catupje, acanaca Prophetas : oyganlos . hisapapgpa. 30 Mas él dixo : No , 30 Kamirija sigua : Hanimas si gua, Abram auqui, cunapacha padre Abrahám : alguno de los muertos fuere quittisa hiwatasa, sarani, penitencia lurani. á ellos, harán penitencia . 31 Y Abrahám le dixo : 31 Abranhasty sigua : Haniteja Moysesa Profetanacsa Si no oyen á Moysés, y á los hisapapge, haniraquiwa hi- Prophetas ; tampoco creerán , wata hacatattiri uñjasin eau- aun quando alguno de los muertos resucitáre . sapjanite.

SAN LUCAS. XVII. TUNCAPACALLCONI CAPITULO. JESUSASTY disipulonaparo sigua: Haniwa quitin escandalo amparapanquisa, hani hutjáñapataqui ; cuyapaytgua quititeja escandalo churani ! 2 Hucampi gualispagua, cunca-pan molino kala yaptavsin lamar kotaro halantañapa ; hani pisi chuimaninacaro escandalo yatiyaña. 3 Chuimachasípjama : Hilamaty hucharo tincuni, mutuyama ; arrepentisini ucapachasty, pampachama. 4 Pacallco cuti ; hucha lurausín, pacallco cuti perdona mayisiri, taqueri hutani, pacalico cuti pampáchama . 5 Apostolonacaja Tataro sapjangua : Achaptayapjeta fé-ha. 6 Tata Jesusasty sigua : Humanacan fémaja hiscapan camisa mustasa grano hama ; sapjama mora cokaro : saráma, lamar kota taipiru aliri, ucapacha munatamaja luratanigua. 7 ¿Quitisa humanacan taipina maya hirnaquere hutjani, acasty yapuna hirnacaspa, oveja hawatispa ; acaro sirija, mesaro uttásima ?

8 Nayracatawa sani : Meza úchama, chintasima , sirviri hútama cunapacha nayaja mancahá ; ucapachawa humaja mankasita.

89

CAPITULO XVII.

Y DIXO á sus discípulos : Imposibile es, que no vengan escándalos : ¡ Mas ay de aquel, por quien vienen !

2 Mas le valdria, que le pusiesen al cuello una piedra de molino y le lanzasen en el mar, que escandalizar á uno de estos pequeñitos. 3 Mirad por vosotros : Si pecare tu hermano contra tí, corrígele : y si se arrepintiere, perdónale. 4 Y si pecare contra tí siete veces al dia, y siete veces al dia se volviere á tí, diciendo : Me pesa, perdónale. 5 Y dixéron los Apóstoles al Señor : Auméntanos la fé. 6 Y dixo el Señor : Si tuviereis fé, como un grano de mostaza, direis á este moral : Arráncate de raiz, y trasplántate en el mar : y os obedecerá. 7 Y ¿ quién de vosotros teniendo un siervo, que ara, ó guarda el ganado, quando vuelve del campo, le dice : Pasa luego, siéntate á la mesa : 8 Y no le dice antes : Disponme de cenar, y ponte á servirme, mientras que como, y bebo : que despues comerás tú y beberás ? I2

90

SAN LUCAS. XVII.

9 i Por ventura debe agra9 Cunapacha yocalla taquecuna lurahana , ¿ Tataja decimiento á aquel siervo , obligacionaninati ? porque este hizo lo que le mandó ? 10 Pienso que no. Así 10 Haniwa naya ucamati chuimachta : ucamaraqui hu- tambien vosotros, quando himanacaja taquecuna luraspa ; ciereis todas las cosas, que os sapjáma haira yocallana- son mandadas, decid : Siervos capgtua ; obligacionahaquina inútiles somos : lo que debiamos hacer, hicimos. Jurapgta . 11 Y aconteció, que yendo 11 Cunapacha Jesusaja Jerusalenaro sarána, Samaria, él á Jerusalém, pasaba por Galilea taipina pasana . medio de Samaria, y de Galiléa. 12 Y entrando en una al12 Maya estanciaro mantaspa ; paní leproso haque- dea, saliéron á él diez hombres leprosos , que se paráron naca hicjatapje ; de léjos : 13 Y alzáron la voz, dici13 Archuquispa sasin : Yaendo : Jesus maestro , ten mitichiri Jesus, cuyapayapjeta. sericordia de nosotros. ! 14 Jesusasty uñjaspa sigua : 14 El quando los vió, dixo : sarapjama Sacerdotenacaro, Id, mostraos á los sacerdotes. uñjayasipjama. Taquipa sa- Y aconteció, que mientras iban, quedáron limpios .. raspa, kollata uñjasipje. 15 Y uno de ellos , quando 15 Maynisty unji kollatatapa, ucapacha queparo cu- vió que habia quedado limpio, ttaspa, Diosaro hacha arun volvió glorificando á Dios á gracias churi. grandes voces , 16 Y se postró en tierra á 16 Cayuparo tincu , haganupa oraquero uchaspa gra- los pies de Jesus, dándole cias churana ; acasty Sama- gracias y este era Samaritano. ritanonagua. 17 Jesusasty sigua : ¿ Ha17 Y respondió Jesus, y niti taque kollataquiti ? cau- dixo : ¿ Por ventura no son quinquisa llatunca usurina- diez los que fuéron limpios ? ¿y los nueve dónde están ? casty ? 18 Haniwa acanaca taipita 18 No hubo quien volviese, quitisa cutiniti, gracias chu- y diese gloria á Dios, sino este extrangero. riri, aca forasteroquigua . 19 Y le dixo : Levántate, 19 Acaro sigua : Sártama sárama ; fé-magua quespeita- vete, que tu fé te ha hecho ma. salvo.

SAN LUCAS. XVII.

20 Ucapacha Fariseonacaja hisqtapje : Cunapachasa Diosan reynopaja hutani ? Jesusaja sigua : Diosan reynopaja haniwa hutaniti taquen nairapampi uñjañataqui. 21 Haniraquiwa sapjaniti : acagua, kayagua : Diosan reynopaja humanaca taipinquigua. 22 Disipulonacaparo sigua: Tiempu hutani cunapacha humanacaja Haquen Yokapa unjaña munapjata, haniwa uñjapjatati. 23 Ucapachawa sapjatama ; acaja acanquiua, hani arkaña munapjmate. 24 Camisa illapasa kanapa mayata mayaro halaye, ucamaraquinigua Haquen Yokapaja Ilippipini urupan.

25 Nayracatasty mutunigua, haquenacasty ñancachanigua nairacata .

91

20 Y preguntándole los Phariséos : Quando vendrá el reyno de Dios ? les respondió, y dixo : El reyno de Dios no vendrá con muestra exterior : 21 Ni dirán : Helo aquí, ó helo allí : porque el reyno de Dios está dentro de vosotros. 22 Y dixo á sus discípulos : Vendrán dias, quando desearéis ver un dia del Hijo del hombre, y no lo vereis.

23 Y os dirán : Vedle aquí, ó vedle allí. No querais ir, ni le sigais. 24 Porque como el relámpago, que relumbrando en la region inferior del cielo, resplandece desde la una hasta la otra parte ; así tambien será el Hijo del hombre en su dia. 25 Mas primero es menester, que él padezca mucho, y que sea reprobado de esta generacion . 26 Y como fué en los dias de Noé, así tambien será en los dias del Hijo del hombre. 1 27 Comian, y bebian : los hombres tomaban mugeres, y las mugeres maridos hasta el dia, en que , entró Noé en el

26 Cunateja Noé tiempupan púrina, ucaraquiwa purini . Haquen Yokapa hutani ucapacha. 27 Hupanacaja mancapjégua, umapjegua ; casarasipgeua chachanacaja guarminacampi, cunapacha Noé Arcaro matana ; ucapachawa arca : . y vino el diluvio, y diluvio hutjana, taquen hi- acabó con todos. wanapataqui. 28 Asimismo como fué en 28 Ucamaraquinagua Lot

tiempupan, mancápjana, u-

los dias de Lot : comian, y

92

SAN LUCAS. XVII.

mápjana alasípjana aljápjána ; mallquípjana, utachápjana. 29 Cunapacha Sodomata Lot mistuna, nina, azufré halluna, aca hallu taque hiwaye. 30 Ucamaraquiwa halluni cunapacha Haquen Yokapaja unjayasini aca munduna. 31 Ucalaico utapatanquirija hani saracanpati, pampanacanquirisa, hani queparo cutipgpati.

32 Hamtasípjama Lot guarmipata. 33 Quititeja quespiña munani, hiwanigua ; hani chiumachisiristy, quespiatanigua.

| bebian : compraban, y vendian : plantaban, y hacian casas. 29 Y el dia, que salió Lot de Sodoma, llovió fuego y azufre del cielo, y los mató á todos : 30 De esta manera será el dia, en que se manifestará el Hijo del hombre. 31 En aquella hora el que estuviere en el tejado, y tuviere sus alhajas dentro de la casa, no descienda á tomarlas ; y el que en el campo , así mismo no torne atrás. 32 Acordaos de la muger de Lot. 33 Todo aquel, que procuráre salvar su vida, la perderá : y quien la perdiere , la vivificará. 34 Os digo: que en aquella noche dos estarán en un lecho, el uno será tomado, y el otro dexado.

34 Nayawa hisma ; uca arumanwa, paya haque maya hiquiñan hiquiri, maynija catutanigua, maynisty quepactanigua. 35 Dos mugeres estarán 35 Pani guarmita panipa pecañan pequeri , mayneja ca- moliendo juntas : la una será tutanagua, maynisty quepag- tomada, y la otra dexada : tanagua ; hucamaraquia pam- dos en el campo ; el uno será pamquirinacata maya catu- tomado, y el otro dexado. tani, maynisty quepactani. 36 Ucapacha hisqtapje : 36 Respondiéron , y le dixé¿Cauquincanisa acaja, Tatay ? | ron : ¿ En dónde, Señor ? 37 Y él les dixo : Do quiera 37 Jesusasty sigua : Cauquincani cuerpo, ucancara- que estuviere el cuerpo, allí tambien se congregarán las quiniwa Condorínacaja. águilas.

SAN LUCAS. XVIII.

93

{ TUNCAQUIMSACALLCONI CAPITULO .

CAPITULO XVIII.

ESUSAJA aca parabola uchi : oracion luraña, sinti guaquisigua, hani chama tucuyañataqui, 2 Sausin ; maya ciudadanawa Juisticia utjana, hani Dios agsariri ; hani haquenacata chuimachasiri. 3 Uca quiquipa ciudadanana utjaraquina maya higma : aca higmasty justicia mayisiri sarána contrariopata chiujatasiñataqui. 4 Hupasty halloja tiempuwa hani justicia luraña munanati, chuimapan sasín : hanigua nayaja Dios agsarti, haquenacsa haniraquiwa chuimachti. 5 Aca higmaro justicia luraha, hani mayampi hutañapataqui nayaro ñanca arupampi.

LES decia tambien esta parábola : que es menester orar siempre, y no desfallecer, 2 Diciendo : Habia un Juez

mampiti uñtani ñancachirinacapa ? 8 Sapgsmagua, hupaja acanaca mutuyanigua ; ; Humanacasty chuimachapgtati, cunapacha Haquen Yokapa acapacharo fé uchani ? 9 Aca parabola ucharaquigua ; hupanacaro sinti con-

tendrá paciencia en ellos ?

en cierta ciudad , que ni temia á Dios, ni respetaba á hombre alguno ; 3 Y habia en la misma ciudad una viuda , que venia á él, y le decia ; Hazme justicia de mi contrario. ; 1

4 Y él por mucho tiempo no quiso . Pero despues de esto dixo entre si : Aunque ni temo á Dios, ni á hombre tengo respeto :

5 Todavia, porque me es importuna esta viuda, le haré justicia, porque no venga tantas veces, que al fin me muela. 6 Y dixo el Señor : Oid 6 Ucapacha Tata Jesusaja sigua hisapápjama cunteja lo que dice el injusto Juez. aca ñanca justicia lúrana. 7 ; Pues Dios no hará ven7 ¿ Diosaja haniti justicia lurani agllatacanaparo , aru- ganza de sus escogidos, que ma, uru hausiri, kala chui- claman á él dia y noche ? ¿y

8 Os digo, que presto los vengará. Mas quando viniere el Hijo del hombre, ¿ pensais que hallará fé en la tierra ?

9 Y dixo tambien esta parábola á unos, que fiaban en

94

SAN LUCAS. XVIII .

fianza uchirinacaro camisate- | si mismos , como si fuesen ja justospa, maininaca hani justos, y despreciaban á los otros : untaña munaspa. 10 Dos hombres subiéron 10 Pani haquenacawaTemploro sarapjana oraciona lu- al templo á orar el uno riri ; maynija Fariseonagua, phariséo, y el otro publicano. maynisty Publicano . 11 Fariseoja sayaspa chui11 El phariséo estando en mapan oraciona lúrana, aca- pie, oraba en su interior de ma : Diosahay, gracias churs- esta manera : Dios, gracias te magua, cunalaicuteja haniwa doy, porque no soy como los nayajamaynihaquenacajama- otros hombres, robadores, inti : hupanacaja luntatanaca- justos, adúlteros : así como gua, kachanacagua , injusticia este publicano. Juririnacagua hucamaraquigua aca Publicano . 12 Nayaja paya uru 12 Ayuno dos veces en la ayunta semanan ; diezmo semana : doy diezmos de todo churta taquecunáhata . lo que poseo. 13 Publicanosty sapapa 13 Mas el publicano, essaracaspa ; haniwa nairana- tando léjos, no osaba ni aun capa alagpacharo aptaña-mu- alzar los ojos al cielo : sino niti : chuimapa lequesispa sa- que heria su pecho , diciendo : sin Diosahay, naya huchj- Dios, muéstrate propicio á mí pecador. tara cuyapayita. 14 Sapgsmagua, acaja justi14 Os digo que este, y no ficatagua cutini utaparo, hani aquel, descendió justificado á maini-jamati : quititeja hacha su casa : Porque todo homkancaña munani hiscanigua, bre, que se ensalza, será humillado y el que se humilla, hiscanacasty hachanigua. será ensalzado. 15 Y le trahian tambien 15 Mayninacasty guagua-

nacapa hirpanipje ; llamtañapataqui ; Disipulonacaja uñjaspa quitamucupje kappisispa. 16 Jesusaja guaguanaca huparo hausasin, sigua : Dejápjama nayaro hutiri guaguanaca, hupanacanquigua Alagpachaja. 17 Checa arunuwa hisma :

niños, para que los tocase. Y quando lo viéron los discípulos, los reñian.

16 Mas Jesus los llamó , y dixo : Dexad, que vengan á mí los niños, y no los impidais ; porque de los tales es el reyno de Dios : 17 En verdad os digo : quititeja hani guaguaro tu- Que el que no recibiere el

SAN LUCAS. XVIII.

95

cuni, haniwa alagpacharo | reyno de Dios , como niño, no mantaniti. entrará en él. 18 Ucapacha hisqte maya 18 Y le preguntó un homguali haque asqui Yatichiri ; bre principal, diciendo : Ma¿ cunasa lurahá viñayan viña- estro bueno, ¿ qué haré para poseer la vida eterna ? yapan hacañataqui ? 19 Y Jesus le dixo : i; Por 19 Jesusasty sigua : ¿ Cunalaicusa asqui haque suti- qué me llamas bueno ? ninhista? Diosaquiwa asquija, ha- guno hay bueno , sino solo Dios. niwa quitisa uca sutihañati. 20 Sabes los mandamien20 Humaja yatatti Diosan Kamachitapa ? Hani tos : No matarás : No fornihiwayatati : hani haque-ma- carás : No hurtarás : No dirás siman guarmipa munapaya- falso testimonio : Honra á tu tati : hani lunttatasitati ; hani padre, y á tu madre. falso testimonio arusitati : auquima, taycama honrata, hamppatita. 21 El dixo : Todo esto he 21 Haqueja sigua : Aca kamachitanaca nayaja poctgua guardado desde mi juventud. guayna tiemputa. 22 Quando esto oyó Jesus 22 Aca hisapaspa Jesusaja sigua : Humaja maya pocaña- le dixo : Aun te falta una ma utji taquecunama aljá- cosa : vende todo quanto tima, pobrenacaro churama : enes, y dalo á pobres, y tenucapachawa alagpachana ka- drás un thesoro en el cielo : miriyata ; ucjaro hútama, ar- y ven, y sigueme. quita. 23 Quando él oyó esto, se 23 Aca isapaspa, llaquisigua, camisa hupaja sinti entristeció : porque era muy rico. kamirina. 24 Y Jesus le dixo , quan24 Jesuasty llaquisiri uñjaspa sigua : sinti kamirina- do le vió triste : ¡ Quán dificaja, haniwa Diosan reyno- cultosamente entrarán en el paro mantañá munapjete. reyno de Dios los que tienen los dineros ! 25 Porque mas fácil cosa 25 Ucampi facilanigua maya Camello aujan nairaparo es pasar un camello por el ojo mantañapa, hani maya kamiri de una aguja, que entrar un rico en el reyno de Dios. alagpacharo mantañapa. 26 Y dixéron los que lo 26 Ucapachaja hupanacaja Pues quién puede sapjegua : Quitisa salvasini ? oian : salvarse ?

96

SAN LUCAS. XVIII.

27 Les dixo : Lo que es 27 Jesusasty sigua : Cunateja haquenacataqui imposi- imposible para los hombres, blequija, Diosataquija Ilam- es posible para Dios. pugua, 28 Y dixo Pedro : Bien 28 Ucapacha Pedroja sigua Nanacaja taquecuna ves , que nosotros hemos dehaitamucusa, arcapgsma . xado todas las cosas , y te hemos seguido . 29 El les dixo : En verdad 29 Jesusasty sigua : Checa arunwa sapgsma ; haniwa qui- os digo, que ninguno hay, tisa Diosan reynopalaico , uta- que haya dexado casa , ó papa, auquinacapa, hilanacapa , dres, ó hermanos, ó muger, ó guarmipa, guaguanacapa qui- hijos por el reyno de Dios, tamucuri utjaniti ; 30 Hani aca mundona ha30 Que no haya de recibir lloja catucausin ; maya-mun- mucho mas en este tiempo, y donsty wiñaya hacani . en el siglo venidero la vida eterna. 31 Y tomó Jesus aparte á 31 Ucapacha Jesusaja satuncapayani los doce, y les dixo : Mirad , paro hausasin Apostolonaca, sangua: Ichawa vamos á Jerusalém , y serán Jerusalenaro sarañani : ucan- cumplidas todas las cosas, wa pockasini cunteja kellka- que escribiéron los prophetas na Profetanaca Haquen Yo- del Hijo del hombre. kapata. 32 Porque será entregado 32 Hupawa Gentilenacaro catuyatani , ñancachatani, asu- á los gentiles, y será escarnetitani, tusatani. cido, y azotado , y escupido . 33 Y despues que le azo33 Asutispasty, hiwayapjanigua, quimsa uru pasipan taren , le quitarán la vida, y A resucitará al tercero dia. hacatatanigua. 34 Mas ellos no enten34 Apostolonacasty hani aca unanchapgete : hupanacataquija aca arunacaja secretonagua, haniwa cunsa unanchapjanati . 35 Cunapachateja Jesusa Jericóro púrina, ttaquina hutjáscana maya huico, limosna mayisispa. 36 Halloja haque pasiri isapaspa, hisqte quitisa acaja ?

diéron nada de esto y esta palabra les era escondida : y no entendian lo que les decia. 35 Y aconteció, que acercándose á Jericó, estaba un ciego sentado cerca . del camino, pidiendo limosna . 36 Y quando oyó el tropel de la gente que pasaba, preguntó qué era aquello.

SAN LUCAS. XIX.

37 Jesus Nazareno pasasqui, sapjangua . 38 Ucapacha archuqui sasin Jesus Nazareno cuyapayita. 39 Nayracata saririnacasty archuquipjangua, amúctama sasin : Hupasty hucampi hucampi archuquina : Davidan Yokapa cuyapayita , sasin. 40 Ucapacha Jesusaja saytasin sigua ; irpánima uca huico haque irpanipjegua ucapacha hisqti, 41 Sasin : i Cunsa munta ? Hupasty sigua : uñjaña. 42 Jesusasty sigua : Sartáma ; fémagua, quespeitama. 43 Ucapacha nayranacapaja kanatátana, Diosaro gracias chúrana. Unjiri haquenacasty hucamaraqui gracias Diosaro churapjana .

Hijo de David , ten misericordia de mí. 39 Y los que iban delante le reñian , para que callase. Mas él gritaba mucho mas : Hijo de David, ten miseri- . cordia de mí. 40 Y Jesus parándose, mandó que se le traxesen . Y quando estuvo cerca, le preguntó, 41 Diciendo : ¿ Qué quieres que te haga ? Y él respondió : Señor, que vea. 42 Y Jesus le dixo : Vee, tu fe te ha hecho salvo. 43 Y luego vió, y le seguia glorificando á Dios. Y quando vió esto todo el pueblo , dió loor á Dios.

TUNCALLATUNCANI CAPITULO. JESUSAJA e cuidadamantaspa taquJericóro pásana. 2 Ucanawa útjana maya haque, Zaqueo sutíni ; acasty kamirina, kapacana publicano taipina : 3 Jesus unjaña múnana, camisa Zaqueo , hisca haque na, hani uñcataña chamaninaty halloja haquenacalaico. 4 Nayracata halaspa maya pataro místu, ucata unjañataqui.

97

37 Y le dixéron , que pasaba Jesus Nazareno . 38 Y dixo á voces : Jesus

CAPITULO XIX.

Y rico.

HABIENDO entrado Jesus, pasaba por Je--

2 Y he aquí un hombre llamado Zaquéo : y este era uno de los principales entre los publicanos , y rico : 3 Y procuraba ver á Jesus quien fuese : y no podia por la mucha gente, porque era pequeño de estatura. 4 Y corriendo delante , se subió en un árbol cabrahigo para verle : porque por allí habia de pasar. K

98

SAN LUCAS.

5 Cunapacha Jesusaja ucaro púrina, nayrapa aptaspa uñji ; sigua : Zaqueo, saracánima ; utamana korpacchita hicha uru. 6 Zaqueosty saracanispa ; cusisisa korpachigua . 7 Aca uñjaspa, taquewa cumipje, sasin, huchgtaran utaparowa sarí.

8 Zaqueosty Tata Jesusan nairacataparo hutasisin sigua : Tatay, nayaja kamiri kankañata pobrenacampi halgta ; enganti, ucapacha pusicuti cutihita . 9 Jesusasty sigua : Hicha uru salvacionaja utamaro manti ; cunalaicoteja Abrahaman guaguapata . 10 Camisa Haquen Yokapaja hutána taque ñancanaca quespianataqui. 11 Hupanacaja aca hisapaspa, camisa Jesusaja arusiscana, maya parabóla uchi ; Jerusalen hacancaspa ; camisa Diosan reynopaja hacancana chuimanacapana . 12 Acama sigua : Maya sinti appu haque hútjana, haya haya marcaro sárana reynopa catusiñataqui, ucatsty cutiñataqui. 13 Tunca payani criadonacapa hausausin, tunca marco kollke chúrana, acampi hirnacapjama, hutañahacama , sasin. Marcamasinacapasty

XIX.

5 Y quando llegó Jesus á aquel lugar, alzando los ojos, le vió, y le dixo : Zaquéo, desciende presto, porque es menester hospedarme hoy en tu casa. 6 Y él descendió apresurado y le recibió gozoso. 7 Y viendo esto todos, murmuraban, diciendo , que habia ido á posar á casa de un pecador. 8 Mas Zaquéo, presentándose al Señor, le dixo : Señor, la mitad de quanto tengo doy á los pobres y si en algo he defraudado á alguno , le vuelvo quatro tantos mas. 9 Y Jesus le dixo : Hoy ha venido la salud á esta casa : porque él tambien es hijo de Abraham. 10 Pues el Hijo del hombre vino á buscar, y á salvar lo que habia perecido. 11 Oyendo ellos esto, prosiguió diciéndoles una parábola, con ocasion de estar

cerca de Jerusalém : y porque pensaban que luego se manifestaria el reyno de Dios. 12 Dixo pues : Un hombre noble fué á una tierra distante para recibir allí un reyno, y despues volverse. 13 Y habiendo llamado á diez de sus siervos , les dió diez minas, y les dixo : Traficad entretanto que vengo .

14 Mas los de su ciudad uñipjausin ; queрaparo qui- le aborrecian : y enviando en

SAN LUCAS. XIX.

99

tapje huparo protesto uchiri : | pos de él una embaxada, le dixéron : No queremos que hani reypataqui munapgte. reyne este sobre nosotros . 15 Hupasty cutinigua, rey15 Y quando volvió, desnopata posesiona catuspa : pues de haber recibido el criadonaca hausaye, kollkepa reyno, mandó llamar á aquemayi, gananciapa yatiñataqui. llos siervos, á quienes habia dado el dinero, para saber lo que habia negociado cada uno. 16 Llegó pues el primero, 16 Nairacantanquirija hutigua, sasin Tatay, tuncagua y dixo : Señor, tu mina ha ganado diez minas . marcohaja . 17 Y le dixo : Está bien , 17 Jesusasty sigua : Huma; ja asqui criadotagua cheka buen siervo : pues que en lo chuímampi hiscana sarnacta, poco has sido fiel, tendrás ucalaicowa pacallco ciudada potestad sobre diez ciudades. gobernata. 18 Quepanquiri huti : Ta18 Y vino otro, y dixo : tay, marcomaja pisca churitu. Señor tu mina ha ganado cinco minas. 19 Y dixo á este : Tú tenla 19 Jesusaja sigua : Humaja pisca ciudada governadora- sobre cinco ciudades. tagua. 20 Y vino el tercero , y 20 Quepanquiresty hutaraquigua ; Tatay, acaja mar- dixo : Señor aquí tienes tu comaja : imatagua, ucalaicowa mina, la qual he tenido guar✩ cutihisma ; dada en un lienzo : 21 Porque tuve miedo de 21 Huma agsaraspa, humaja cappisiritagua : humaja tí, que eres hombre recio de apstagua, hani uchaspa ; cose- condicion : llevas lo que no pusiste, y siegas lo que no chastagua hani ockespa. sembraste. 22 Entónces él le dixo : 22 Jesusaja sigua : ñanca criado, lacamampiwa condenasta : humaja yatitagua nayan checa sarnaquiri kankatahaja ; hani uchaspa apsury, hani ockespa cosechiri.

Mal siervo, por tu propia boca te condeno : Sabias , que yo era hombre recio de condicion, que llevo lo que no puse, y siego lo que no sembré : 23 ¿ Pues por qué no diste 23 ¿Cunalaicusa kollkema censoro hani uchtati ; ganan- mi dinero al banco , para que quando volviese lo tomára con cia catokañataqui ? las ganancias ?

100

SAN LUCAS. XIX.

24 Nairacatanquirinacaro 24 Y dixo á los que estasigua : Kollque apacápjama, ban allí : Quitadle la mina, y tunca marconiro churapjama. dádsela al que tiene las diez minas. 25 Y ellos le dixéron : Se25 Hupanacasty sapjangua Tatay, hupaja tunca- ñor, que tiene diez minas. nigua. 26 Pues yo os digo, que á 26 Nayaja hismagua, utjirinirugua, churasini, hucampi todo aquel que tuviere , se le hutjañapataqui : hani hutjiri- dará, y tendrá mas mas al nirusty hanigua churasiniti, que no tiene, se le quitará aun lo que tiene. apacasiniwa hutjiripa. 27 Cunapacha ñanca mu27 Y en quanto á aquellos nirinacaha hani rey-kankaña- mis enemigos, que no quisiéhá munapjanati ; ucanaca hi- ron que yo reynase sobre ellos, cha hirpanipjáma, nairacata- trahédmelos acá, y matadlos delante de mí. han hiwayápjama . 28 Aca sausin Jesusaja, 28 Y dicho esto, iba denairacata saran Jerusalenaro. | lante subiendo á Jerusalém. 29 Y aconteció, que quando 29 Cunapacha Bethfagé hacaro púrina Bethaniania, llegó cerca de Bethphage, y Olivas sutini montero paya di- de Bethania al monte, que se llama del Olivar, envió dos de sipulonacapa quitti. sus discípulos, 30 Saram, sigua, uca hisca • 30 Diciendo : Id á esa marcaro ; mantausin hicjatapjata maya kachu- asnun kallupa chintata, hani quitinsa lattsuta hichacama : hiscanipjama nayataqui.

31 Quitisa hisqtapjatama ucapacha, sapjáma : Tatahagua lattsuña muni. 32 Sarapjegua disipulonacaja ; hicjatapjegua kallu-asno, camisa Jesusaja unanchayatána hucama . 33 Cunapachateja hararapcana ; dueñonacapaja sigua : ¿ Cunataquisa asnu-ha hararapgta ?

aldea, que está enfrente : y luego que entráreis en ella, hallaréis un pollino de asna atado, sobre el qual nunca se sentó hombre alguno : desatadlo, y trahedlo . 31 Y si alguno os preguntáre : ¿ Por qué lo desatais ? le responderéis así : Porque el Señor lo ha menester. 32 Fuéron pues los que habian sido enviados, y halláron el pollino, que estaba como les habia dicho. 33 Y quando desataban al pollino, le dixéron sus dueños : ¿ Por qué desatais al pollino ?

SAN LUCAS. XIX.

101

34 Y ellos respondiéron : 34 Hupanacasty sapjegua: Tatawa lattsuña muni. Porque el Señor le ha menester. 35 Jesusan nairacataparo 35 Y lo traxéron á Jesus. hirpanipjegua isinacapampi Y echando sobre el pollino kallu-asno carontaspa lattu- sus ropas, pusiéron encima á Jesus. suyapje. 36 Y yendo él así, tendian 36 Haquenacasty asnojaro sariri uñjaspa, llacotanacapa sus vestidos por el camino. hantacupje, uchapje pasañapataqui. 37 Cunapachateja Olivas 37 Y quando se acercó á monte saracancañata, Disi- la baxada del monte del Olipulonacapaja sinti cusisispa var, todos los discípulos en Diosaro gracias churapajana tropas, llenos de gozo comenmaravillanaca uñjatapa laico. záron á alabar á Dios en alta voz por todas las maravillas , que habian visto. 38 Diciendo : Bendito el 38 Sausin : Kollana Rey, Diosan sutipan hutiri : Alag- Rey, que viene en el nombre pachana paz utjpana, gloria- del Señor, paz en el cielo, y gloria en las alturas. pasty ucanaraqui. 39 Ucapacha Fariseonaca, 39 Y algunos de los phamarcana hutjirinaca sapjan- riséos, que estaban entre la gua, Yatichiri, disipulonaca- gente, le dixéron : Maestro, ma sintjama. reprehende á tus discípulos . 40 Acanacaro Jesusaja si40 El les respondió : Os gua : yatípjama, hupanacatija digo, que si estos callaren , las amuctani, kalanacawa aru- piedras darán voces. sipjani. 41 Cunapachateja ciudada 41 Y quando llegó cerca, hacaro púrina ; Jesusaja ha- al ver la ciudad , lloró sobre ella , diciendo : chigua hupjaro sasin : 42 Humateja hicha uru uñ42 ¡ Ah si tú reconocieses ttasma paz apaniri, ucapachaja siquiera en este tu dia , lo que quespismagua ! nayramaja puede traherte la paz ! mas ahora está encubierto de tus hani cunsa unjiti . ojos. 43 Porque vendrán dias 43 Nañca tiempu humataqui hutani, cunapacha ini- cotra ti, en que tus enemigos migonacamaja cerco uchap- te cercarán de trincheras, y te gatama, taquetoqueta ttaque- pondrán cerco, y te estrechasihañataqui. rán por todas partes : K2

102

SAN LUCAS. XX.

44 Ucapacha percanacamaja tincuni, guaguanacamasty hiwani ; hani kalasa kalagaro saitaniti ; cunalaico hani untati visitacionama tiempu. 45 Temploro mantaspa , alisu aljirinaca, alasirinaca,

46 Sasin, kellkatagua : hutahaja oracion luraña utagua : Humanacasty lunttatanacan putupa lurapgta. 47 Sapa uru Templona yatíchana : Sacerdotenacan Principenacapasty, Escribanacasty, Hilirinacasty tacapjanagua, hiwayañataqui. 48 Hani ñancachaña chamanisin, unchuquipje ; camisa taque haquenaca laca histarata hisapápjana. PAYATUNCA CAPITULO. UNAPACHA maya CUNA uru Jesusaja Templona haquenacaro yatichascana Evangelyu ; Sacerdotenacan Princepinacapaja, Escribanacaja Auquinacaja juntasepje.

44 Y te derribarán en tierra, y á tus hijos, que están dentro de ti, y no dexarán en ti piedra sobre piedra : por quanto no conociste el tiempo de tu visitacion. 45 Y habiendo entrado en el Templo, comenzó á echar fuera á todos los que vendian , y compraban en él. 46 Diciéndoles : Escrito está : Mi casa, casa de oraMas vosotros la cion es. habeis hecho cueva de ladrones. 47 Y cada dia enseñaba en el Templo . Mas los Príncipes de los Sacerdotes , y los Escribas, y los principales del pueblo le querian matar : 48 Y no sabian qué hacerse con él. Porque todo el pueblo estaba embelesado quando le oia. CAPITULO XX.

ACONTECIÓ un dia, Y que estando él en el Templo instruyendo al pueblo, y evangelizando, se juntáron los Principes de los Sacerdotes, y los Escribas con los Ancianos, 2 Y le hab'áron de esta 2 Acama arusipje : ¿ Sapjeta, quítina autoridadapam- manera : ¿ Dinos con qué aupisa acanaca lurta ? ¿ Quitisa toridad haces estas cosas ? ¿ ó aca poder churtama ? quién es el que te dió esta potestad ? 3 Y Jesus respondió , y les 3 Jesusasty sigua : nayaja hisqtapjaraquimagua : sapjeta. dixo : Yo tambien os haré una pregunta. Respondedme :

SAN LUCAS. XX.

Juanan bautismopaja 4 Alagpachatanáti , haquenacatanacha ? 5 Hupanacasty chuimapan amtapje : Alagpachatanágua, sapjañani ucapachaja, sapgstanigua cunalaicusa hani eau-sapgtati? 6 Sapjañani haquenacan bautismopagua, ucapachaja kalampiwa hakopgstani, camisa hupanacaja Juan Profetawa sapje . 7 Hupanacaja sapjangua : haniwa yatipgte cauquitatapa. 8 Jesusasty sigua : ucapachaja haniraquiwa sapjamáti cuna autoridadampisa naya acanaca lurta. 9 Ucjaro Jesus haquenacaro aca parabola uchi ; maya haque, maya viña mallquina ; aca viña-yapu arrendausin, sargána alloja mara. 10 Mayacuti maya criadopa quíttana arrenderoparo viña-yaputa yatiñataqui, arriendo mayiñataqui : acañacasty hani cunsa churaña munaspa, ñancachaspa , quitamucupje. 11 Ucapacha guasita Tataja mayni quiti ; ucamaraqui hani cunsa churaspa, ñancachausin, quitamucupje. 12 Ucapacha Tatapaja mayaquimsa criado quiti ; ucamaraqui quitamucunipge .

103

4 ¿ El bautismo de Juan era del cielo , ó de los hombres ? 5 Ellos pensaban dentro de sí, diciendo : Si dixéremos, que del cielo, dirá : ¿ Pues por qué no le creisteis ? 6 Y si dixéremos : De los hombres, nos apedreará todo el pueblo : pues tiene por cierto, que Juan era propheta.

7 Y respondiéron que no sabian de dónde era. 8 Y les dixo Jesus : Pues ni yo os digo, con qué potestad hago estas cosas. 9 Y comenzó á decir al pueblo esta parábola : Un hombre plantó una viña, y la arrendó á unos labradores : y él estuvo ausente por muchos tiempos. 10 Y en una ocasion envió uno de sus siervos á los labradores, para que le diesen . del fruto de la viña. Mas ellos le hiriéron , y le enviáron vacío .

11 Y volvió á enviar otro siervo. Mas ellos hiriéron tambien á este, y ultrajándole, lo enviáron vacío. 12 Y volvió á enviar á otro tercero : á quien ellos del mismo modo hiriéron, y le echáron fuera. 13 Y dixo el Señor de la 13 Ucapacha viña-yapuni : ¿ Qué haré ? enviaré á Tataja sigua : ¿ cunsa lurahá ? viña :

104

SAN LUCAS. XX.

¿ Yokahati quitaha ? Ichapsa munataha uñjausin, agsarapjani. 14 Arrenderonacaja uñjaspa, hupanacapura arusipje ; acaja herederogua, hiwayañani, haciendapampi quepañataqui. 15 Viñata irpsuspa hiwayapje. ¿ Aca uñjausin, cunsa Ĭurani Tatapaja ?

| mi amado hijo : puede ser, que quando le vean, le tengan respeto. 14 Quando le viéron los labradores, pensáron entre sí, y dixéron : Este es el heredero, matémosle, para que sea nuestra la heredad. 15 Y sacándole fuera de la viña, le matáron . ¿ Qué hará pues con ellos el dueño de la viña ? 16 Vendrá, y destruirá es16 Hutanigua, tucuyiri aca lunttata haquenaca, mayniro tos labradores, y dará su viña viña churani : Aca isapaspa, á otros. Y como ellos lo oyéhupanacaja sapje : hani Dios ron , le dixéron : Nunca tal sea. munpati. 17 Y él mirándolos , dixo : 17 Hupanacaro uñtaspa sigua : ¿ cunasa acaja saña mu- ¿ Pues qué es esto , que está ni ; cuna kala hacomocóp- escrito : La piedra, que desegana, ucagua cimiento kala- cháron los que edificaban, esta vino á ser la principal de taqui hagllitana ? la esquina ? 18 Todo aquel, que cayere 18 Quititeja kalajaro halacani, paquitanigua, ttunaro sobre aquella piedra , quebrancutini. tado será : y sobre quien ella cayere , le desmenuzará . 19 Sacerdotenacan prin19 Y los Príncipes de los cipepasty, Escribanacasty ca- Sacerdotes, y los Escribas le tuña munapjana uca horana : querian echar mano en aquehaquenaca hagsaraspajana ; lla hora, mas temiéron al camisa hupanacaja unancháp- pueblo porque entendiéron , jana aca parabolaja hupana- que contra ellos habia dicho cata arúsina. esta parábola. 20 Y acechándole enviáron 20 Espianaca quitapje unchuquiñataqui luratanacapa, nanca luriri uñjaspa catuyañataqui, Governadoran jurisdicionaparo uchañataqui.

malsines, que se fingiesen justos para soprehenderle en alguna palabra, y entregarle á la jurisdiccion , y potestad del Presidente . 21 Estos pues le pregun21 Acanacaja hisqtapje : Yatichiri ; yatipgtua humaja táron , diciendo : Maestro , sacheca aru yatichapjesta : hani bemos , que hablas, y enseñas

SAN LUCAS. XX.

105

haquenaca haglltati, Diosan | rectamente : y que no tienes respeto á persona , sino que ttaquipa uñjaita, yatichta. enseñas en verdad el camino de Dios : 22 i Nos es licito pagar el 22 ¿ Cesararo tasa pagaña tributo á César, ó no? guaquisiti, hanicha ? 23 Y él, entendiendo la 23 Jesusasty ñanca chuimapa uñjaspa sigua : ¿ cuna- astucia de ellos , les dixo : laicusa tentapjesta ? ¿ Por qué me tentais ? 24 Mostradme un denario. 24 ¿Kollke uñachayapjeta? ¿ Quitinquisa aca hajanuija, ¿ Cuya es la figura , y el lekellkataja ? Cesaran ; sapjan- trero, que tiene ? De César : le respondiéron ellos. gua. 25 Y les dixo : Pues dad 25 UcapachaJesusaja sigua: Cesararo churápjamaČesaran- á César lo que es de César : quiri, Diosarosty Diosanquiri. y á Dios lo que es de Dios. 26 Y no pudiéron repre26 Hani arupa ñanca arusaña chamanisin, hamuctapje, hender sus palabras delante camisa haquenacaja admira- del pueblo : ántes maravillados de su respuesta , calláron . sisa unchúquipjana . 27 Además se llegáron al27 Saduceonaca purinipjaraqui ; hani resureccion hac- gunos de los sadducéos , que tattaña eau-sirinaca : acama niegan la resurreccion , y le hisqtapje. preguntáron, 28 Diciendo : Maestro, 28 Yatichiri, Moysesaja kellkanagua ; cunapachateja Moysés nos dexó escrito : Si quitin hilapasa hiwani, guar- muriere el hermano de alguno minispa, hani guaguanisin, teniendo muger, y sin dexar aca higmampi hilapaja casa- hijos, que se case con ella el raspa, hilaparo succiona chu- hermano, y levante linage á su hermano. rañataqui. 29 Pacallco hilanaca hut29 Pues eran siete hermajana ; hilirija casarasigua, hani guaguanigua hiwana. 30 Quepanquiristy higmampi casarasi, hiwaraquigua hani guaguani . 31 Quimsa arquiri hilatapasty casarasiraquigua aca higmampi ; ucama taque pacallco, aca maya guarmimpi casarasipjana, hani guaguani hiwapjana.

nos, y tomó muger el mayor, y murió sin hijos. 30 Y la tomó el segundo, y murió tambien sin hijo.

31 Y la tomó el tercero. Y así sucesivamente todos. siete, los quales muriéron sin dexar sucesion .

106

SAN LUCAS. XX.

32 Guarmisty taquen quepapata hiwaraquigua. 33 Cunapacha hutani hacha haccatataña uru ; quitin guarmipanisa ? taque paccallcompi casaratanagua . 34 Jesusasty sigua : Aca siglo haquenacaja casarasipjegua chachanaca guarminacampi. 35 Mayasiglonquirinacasty haniwa hucamaniti, haniwa guarmimpiti chachanacaja casarasipjani. 36 Hani hiwiripjanigua ; angelanaca-jama Diosan guaguanacapanigua ; haccatattañan guaguanacapa. 37 Hiwirinaca haccatattañaрa ; acanacarowa Moysesaja uñjaye zarza hacan, cunapacha Tata Dios sutihan, Abrahan, Isacan, Jacobon Diosapa. 38 Haniwa Diosaja hiwirinacan Diosapaquiti, haquirinacan Diosapagua ; camisa hupalaico taque hacapje. 39 Escribanacasty sapjangua : Yatichiri, arusitama checa arugua. 40 Uca uruta haniwa hucampi hisquiña munapjete. 41 Jesusasty sigua : ¿ Camisasa sapje Cristoja Davidan Yokapagua? 42 David quiquipa Salmos libropana sigua : Tatahaja Tataharo sigua : Cupi amparaharo uttasima.

32 Y á la postre de todos murió tambien la muger. 33 ¿ Pues en la resurrec-

cion, de quál de ellos será muger ? pues todos siete la tuviéron por muger. 34 Y Jesus les dixo : Los hijos de este siglo se casan, y son dados en casamiento :

35 Mas los que serán juzgados dignos de aquel siglo , y de la resurreccion de los muertos, ni se casarán , ni serán dados en casainiento : 36 Porque no podrán ya mas morir : por quanto son iguales á los ángeles, é hijos son de Dios, quando son hijos de la resurreccion. 37 Y que los muertos hayan de resucitar, lo mostró tambien Moysés, quando junto á la zarza llamó al Señor, el Dios de Abraham, y el Dios de Isaac, y el Dios de Jacob. 38 Y no es Dios de muertos, sino de vivos : porque todos viven á él. 39 Y respondiendo algunos de los escribas, le dixeron : Maestro, bien has dicho. 40 Y no se atreviéron á preguntarle ya mas. 41 Y él les dixo : ¿ Como dicen, que el Christo es hijo de David ? 42 Y el mismo David dice en el libro de los Psalmos : Dixo el Señor á mi Señor : Siéntate á mi derecha,

SAN LUCAS. XXI. 43 Cunapacha nañca munirinacama, hiscumampi sargatagata tacjatapjata. Davidaja, 44 Ucamawa Tatahay sutihi : ¿ Camisasa ucapacha Yokapani ? 45 Cunapacha taque haquenaca hisapápjana ; Jesusaja disipulonacaparo sigua : 46 Imasípjama, agsarápjama Escribanaca hacha isinacampi sarnaquerenaca ; plazanacan uñjayasirinaca, synagogan suma sillan hutjirinaca, asqui manquere. naca. 47 Higmanacan utanacapa tucuyirinaca, oraciona luraña nwkesin. Acanacaja viñayawa mutapjani. PAYATUNCAMAYANI CAPITULO.

107

43 Hasta que ponga á tus enemigos por peana de tus pies. 44 Luego David le llama Señor : ¿ Pues cómo es su hijo ? 45 Y oyéndolo todo el pueblo, dixo á sus discípulos :

46 Guardáos de los escribas, que quieren andar con ropas talares, y gustan de ser saludados en las plazas, y de las primeras sillas en las synagogas, y de los primeros asientos en los convites : 47 Que devoran las casas de las viudas, pretextando larga oracion . Estos recibirán mayor condenacion .

CAPITULO XXI.

ESTANDO mirando, JESUSAJA unchuquispa, vió los ricos que echakamirinaca uñji ofrendaban sus ofrendas en el gazonacapa gazofilacioro uchiri, phylacio. 2 Y vió tambien una viuda 2 Maya cuyapayaña higpobrecita , que echaba dos pema uñjaraqui paya hisca kollkenaca caturi ofrenda queñas monedas. urañataqui. 3 Y dixo : En verdad os 3 Jesusasty sigua : Checa arunua hisma ; aca higmaja digo, que esta pobre viuda ha sinti ofrenda churaña muni. echado mas que todos los otros. ( 4 Camisa mayninacaja Dio4 Porque todos estos han saro ofrenda churapje cuna- echado para las ofrendas de tteja kamiri - kankañapata, Dios, de lo que les sobra : aca higmasty probre-kanka- mas esta de su pobreza ha napatwa taque cuna churi, echado todo el sustento , que tenia. lacapata apacasisa..

108

SAN LUCAS. XXI.

5 Camisa mayninacaro sigua : Temploja sinti cachachatagua llippipiri kalanacampi. 6 Aca suma rriti uñjapgta, ucanacaja tucusinigua ; hutani uru , cunapacha hani kala kalgaro quepactaniti. 7 Ucapacha Jesus hisqtapje ¿ Yatichiri, cunapachanisa uca uruja ? ¿ cuna señalasa utjani acanaca pockasinapataqui ? 8 Jesusasty sigua : Hani engañayasipjmati ; cunalaico hallojawa sutihampi hutapjani, sasin nayatgua ; acatiempusty hackagua ; humachuimachasipjama nacasty hani arcanataqui. 9 Cunapacha hisapapjáta arusiri guerranacata, alsamientota, hani hagsarapjamti : acanacagua nairacata hutani, haniwa ucapacha tucusinapaquiti . 10 Ucapacha sapje : Hacha marcanaca hupanacapura hiwayasipjani sartapjani, reynosty reyno masipa ñanchañataqui, quitusiñataqui. 11 Oraqueja karkatinigua, macha, peste taquetoquena uñjayasini ; taquetoquena hagsaranañaca uñjasini , Alagpachansty agsaranañaca uñjayasiraquinigua . 12 Nairacatawa hupanacaja catupjátama , ñancachapjátama, synagoganacaro catuyapjatama, carcelaro uchapjátama, reynacan nairacataparo Governadoranacaro ¡rpapjatama sutihalaico .

5 Y dixo á algunos que decian del templo , que estaba adornado de hermosas piedras, y de dones : 6 Estas cosas que veis, vendrán dias, quando no quedará piedra sobre piedra, que no sea demolida . 7 Y le preguntáron, y dixéron : Maestro, quándo será esto ? ¿ y qué señal habrá, quando esto comenzáre á ser? 8 El dixo : Mirad , que no seais engañados : porque muchos vendrán en mi nombre , diciendo : Yo soy , y el tiempo está cercano : guardáos pues de ir en pos de ellos. 9 Y quando oyereis guerras y sediciones , no OS espanteis : porque es necesario, que esto acontezca primero, mas no será luego el fin.

10 Entónces les decia : Se levantará gente contra gente, y reyno contra reyno.

11 Y habrá grandes terremetos por los lugares, y pestilencias , y hambres , y habrá cosas espantosas , y grandes señales del cielo . 12 Mas antes de todo esto os prenderán, y perseguirán , entregándoos á las synagogas , y á las cárceles , y os llevarán á los reyes, y á los gobernadores, por mi nombre :

SAN LUCAS. XXI.

109

13 Y esto os acontecerá en 13 Ucapachawa nayata testestimonio. timonio churápjata. 14 Tened pues fixo en 14 Chuimachasípjama,hani hamjasipjamti cunteja arusip- vuestros corazones de no pensar ántes cómo habeis de resjata. ponder. 15 Porque yo os daré boca 15 Nayagua lacanacamaro uchahá amautta kankaña : ya- y saber, al que no podrán retiñamarosty haniwa quitisa sistir, ni contradecir todos atipapjaniti : humanacan aru- vuestros adversarios. sitamaja taque amuctayirinigua. 16 Y seréis entregados de 16 Auquinacama, hilanacama, parientenacama , ami- vuestros padres, y hermanos, gonacama catuyapgatama , hi- y parientes, y amigos, y harán morir á algunos de voswayañataqui. otros : 17 Y os aborrecerán todos 17 Humanacaja unitaрjatagua sutihalaico . por mi nombre. 18 Mas no perecerá un ca18 Haniraquiwa maya ñabello de vuestra cabeza . cutasa pequemata chacaniti. 19 Con vuestra paciencia 19 Pacienciampi almanaposeeréis vuestras almas. cama samayapjata.. 20 Cunapacha uñjapjata 20 Pues quando viereis á Jerusalenaro cerco uchiri maya Jerusalém cercada de un exérhacha exercito soldadonaca, cito, entonces sabed que su ucapachawa tucusiñapa ha- desolacion está cerca : ckani. 21 Entonces los que están 21 Ucapacha Judeana hutjirinaca, montenacaro sara- en la Judéa, huyan á los gapjani ; ciudadan - quirina- montes : y los que en medio casty haitamusin , guasarana- de ella, sálganse : y los que en los campos, no entren en caro saragpani. ella. 22 Aca urunacaja, ven22 Porque estos son dias ganza urunacagua ; kellka- de venganza, para que se cumplan todas las cosas, que tanaca pockasiñapataqui . están escritas. 23 ¡ Mas ay de las preña23 Guallque guarminaca, asu guaguaninacsa cuyapait- das y de las que dan de magua ; uca urunacan, sinti lla- mar en aquellos dias ! Porquisiñawa hutjani acapacha- que habrá grande apretura L

110

SAN LUCAS. XXI.

na, aca marcaja sintiwa mutuni. 24 Espadampiwa karimuckutani ; haquirinacasty chinuta cautivo irpatapjani taque nacionanacaro ; Jerusalenasty taquitani Gentilenacata cunapacha nacionanacantiempupa pockatani-cama. 25 Inti, Pagsi, guaraguaranacasty chamactanigua ; acapachansty taque haquenaca Ilaquisiñapanigua : hagsarapjanigua lamar- cota huararipan. 26 Haquenacaja karkatipjanigua aca hagsarañanaca uñjausin, camisa taque aca mundoro hutapjani : cunalaico Alagpacha virtudanacaja onoquenigua. 27 Ucapachawa HaquenYokapaja alagpachata saracanini urpu taipina kapaja kankañaрampi taque magestadapampi. 28 Cunapachateja acanaca pockasini, ucapacha pequenacama aptásipjama uñjápjama ; ucapachawa redempcionamaja hackanqui. 29 Ucjata aca comparaciona uchi : untaрjama hijera ckokaro , ñanca ckokanacaro. 30 Cunapachateja pankarasin, achu churana kallti ; humanacaja cosechaña tiempu suyapgta. 31 Cunapachateja acanaca pockasiri uñjapjata ; yatipja-

| sobre la tierra, é ira para este pueblo. 24 Y caerán á filo de espada y serán llevados en cautiverio á todas las naciones , y Jerusalém será hollada de los Gentiles : hasta

que se cumplan los tiempos de las naciones. 25 Y habrá señales en el sol , y en la luna, y en las estrellas ; y en la tierra consternacion de las gentes por la confusion que causará el ruido del mar, y de sus ondas : 26 Quedando los hombres yertos por el temor , y recelo de las cosas, que sobrevendrán á todo el universo : porque las virtudes de los cielos serán conmovidas : 27 Y entonces verán al Hijo del hombre venir sobre una nube con grande poder y magestad. 28 Quando comenzáren pues á cumplirse estas cosas, mirad , y levantad vuestras cabezas : porque cerca está vuestra redencion . 29 Y les dixo una semejanza : Mirad la higuera, y todos los árboles :

30 Quando ya producen de sí el fruto, entendeis que cerca está el estío . 31 Así tambien vosotros , quando viereis hacerse estas

SAN LUCAS. XXII. ma Diosan reynopaja hacanquigua. 32 Checa arunwa sapgsma, haniwa aca generaciona pasaniti , cunapacha acanaca pockasini. 33 Alagpacha acapacha tucusinigua ; aruasty haniwa tucusiniti. Chuimachasipgama : 34 hani halloja mancapgmati , umapgmati, haniraqui aca mundoro sinti chuimachasipgmati ; hani aca uru hani hamgasisquiri, ucapacha hutañapataqui. 35 Maya laso-jama hutani acapachanquirinacataque jaro. 36 Ucalaico

aruma uru

unchuqúipjama, hani ñancajaro tincuñataqui taque chuimampi Haquen, Yokapa nairacatapan saranataqui. 37 Jesusasty uruna Templona yatichana, arumasty motena quépakana, aca montesty Olivas sutininagua.

38 Haquenacasty sinti arumaraqui sarapjaña Temploro, Jesus hisapanataqui .

PAYATUNCAPAYANI CAPITULO.

111

| cosas, sabed que cerca está el reyno de Dios. 32 En verdad os digo , que no pasará esta generacion , hasta que todas estas cosas sean hechas . 33 El cielo y la tierra pasarán : mas mis palabras no pasarán. 34 Mirad pues por vosotros, no sea que vuestros corazones se carguen de glotonería y de embriaguez, y de los afanes de esta vida : y que venga de repente sobre vosotros aquel dia : 35 Porque así como un lazo vendrá sobre todos los que están sobre la haz de toda la tierra. 36 Velad pues orando en todo tiempo, para que seais dignos de evitar todas estas cosas, que han de ser, y de estar en pie delante del Hijo del hombre . 37 Y estaba enseñando de dia en el templo : y de noche se salia, y lo pasaba en el monte, llamado del Olivar. 38 Y todo el pueblo madrugaba , por venir á oirle en el templo.

CAPITULO XXII.

S ttanta fiesta, ESTABA ya cerca la AZIMO Pascua sutini uru purí- Y fiesta de los Azymos , nina. que es llamada Pascua : 2 Sacerdotenacan princi2 Y los principes de los penacapasty, Escribanacasty Sacerdotes, y los Escribas

112

SAN LUCAS. XXII.

tackapjana camisa Jesusa hiwayapjaña : hani pockaña chamanipjanti haquenaca hagsaraspa. 3 Ucapacha Satanas supaya Judasaro manti, acasty Iscariote sutiniraquínagua , maya tuncapayani Apostolonacata.

| buscaban, cómo harian morir á Jesus : mas temian al pueblo.

4 Aca ñanca disipulo, Sacerdotenacan Principepampi, Justicianacampi arusjasiri sárana, Jesus catuyañataqui. 5 Hupanacaja cusisipjagua ; kollke churapjañataqui arusjasipje. 6 Judasasty arupa churigua, sausin : nayawa tackahá ocasiona catuyañataqui , hani haquenacaro yatiyasin . 7 Ucapacha purina Azimos ttanta uru, cunapacha Pascua sacrificio luraña tiempuna. 8 Jesusajasty Pedro, Juan quitti, sasin: Sarápjama Pascua kachachiri, hiwasan manckañataqui. 9 Hupanacasty hisqtapjegua : Cauquinsa Pascua luraña munta ? 10 Jesusasty sigua : Cunapachateja marcaro mantapjata, maya haque hicjatapjata, guaculla uma apasquiri : aca haque arcápjama utapacama.

4 Y fué, y trató con los príncipes de los Sacerdotes, y con los Magistrados de cómo se lo entregaria . 5 Y se holgáron y concertáron de darle dinero.

11 Ucan, Auquiro sapjáta : Yatichirihagua, quitanipjetu humaro : ¿ yatiyañataqui , cauquinquisa uta, Pascua mancañataqui disipulonacapampi?

3 Y Satanás entró en Júdas, que tenía por sobrenombre Iscariotes, uno de los doce.

6 Y quedó con ellos de acuerdo. Y buscaba sazon , para entregarlo sin concurso de gentes . 7 Vino pues el dia de los Azymos, en que era menester matar la Pascua.

8 Y envió á Pedro y á Juan, diciendo : Id á aparejarnos la Pascua, para que comamos. 9 Y ellos dixéron : ¿ En dónde quieres que la aparejemos ? 10 Y les dixo : Luego que

entreis en la ciudad , encontraréis un hombre, que lleva un cántaro de agua : seguidle hasta la casa en donde entráre, 11 Y decid al padre de familias de la casa : El Maestro te dice : En dónde está el aposento, donde tengo de comer la Pascua con mis discípulos ?

SAN LUCAS. XXII. 12 Ucapachawa uñjayapjátama hacha suma uta, ucanwa taquecuna uchapjata. 13 Hupanacasty saraspa , hicjatapjegua, camisa Jesusa aruscana hucama ; Pascua ckachachapje. 14 Cunapachateja ora purina, Jesusaja mezaro uttasi, tunca payani disipulonacapampi. 15 Hupanacaro sigua : Nayaja sintiwa munta humanacampi aca Pascua manckaña, tackesiña-ha nairacatapan. 16 Hichawa yatihapgsma, hanigua mayampi humanacampi manckahati, Diosan reynoрa pockasiñapacama . 17 Caliz amparaparo ca-tuspa, gracias churi ; sasin : Catupjama , humanaca taipina umantapjama . 18 Haniwa nayaja hucampi umati viñan-kusapata, hani Diosan reynopa hutani ucapacha- cama. 19 Ucapacha ttanta catuspa, gracias churi ; halji, sapacataro churi, sasin : Acaja Hanchiagua, acwa churápgsma, cunapachateja mancapgáta, aca cenata amtasípjama. 20 Ucamaraqui caliz catuspa, cena tucuyaspa, sigua : Aca calizaja machaka Testamentogua vila - hampi, acavila guarasini humanacalaico.

113

12 Y él os mostrará una grande sala aderezada, disponedla allí. 13 Y ellos fuéron , y lo halláron así como les habia dicho, y prepararon la Pascua. 14 Y quando fué hora, se sentó á la mesa, y los doce Apóstoles con él. 15 Y les dixo : Con deseo he deseado comer con vosotros esta Pascua, ántes que padezca. 16 Porque os digo, que no comeré mas de ella hasta que sea cumplida en el reyno de Dios. 17 Y tomando el cáliz, dió gracias, y dixo : Tomad , y distribuidlo. entre vosotros :

18 Porque os digo; que no beberé mas de fruto de vid , hasta que venga el reyno de Dios. 19 Y habiendo tomado el pan, dió gracias, y lo partió, y se lo dió, diciendo : Este es mi cuerpo, que es dado por vosotros : esto haced en memoria de mí.. 20 Y asimismo el cáliz despues de haber cenado, diciendo : Este cáliz es el nuevo Testamento en mi sangre , que será derramada por vosotros. 21 Pero ved ahí que la 21 Naya catuyiristy hiwasampigua, mesanawa hutta- mano del que me entrega, conmigo está á la mesa. tasqui. L2

114

SAN LUCAS. XXII.

22 Y en verdad el Hijo del 22 Haquen Yokapaja saranigua, kellkata pockañata- hombre va, segun lo que está qui nayasty cuyapaitgua decretado : ¡ Mas ay de aquel naya catuyiri. hombre, por quien será entregado ! 23 Y ellos comenzáron á 23 Ucapacha sapacata hisqtapsipje chuimanacapan ¿ qui- preguntarse unos á otros , quál de ellos seria el que esto hatisa aca catuyirija ? bia de hacer. 24 Y se movió tambien 24 Hupanacataipina hagomallasipje, yatiñataqui, quitisa entre ellos contienda, qual de ellos parecia ser el mayor. hilirina hupanaca taipina. 25 Mas él les dixo : Los 25 Jesusasty sigua : Gentilenacan reypa hupanaca go- reyes de las gentes se ensehupa taypina hiliri, ñorean de ellas : y los que berni tienen poder sobre ellas, son Asqui luriri sutinigua. llamados bienhechores. 26 Mas vosotros no así : 26 Humanaca taipina, haniwa hucamaniti : quititeja ántes el que es mayor entre hilirina munáni, hisca tucuni vosotros, hágase como el mehumanacataipina ; goberni- nor : y el que precede , como el que sirve. risty sirvirhamapa. 27¿ Quitisa hilirija mesaro 27 ¿ Porque quál es mayor, utjiriti, sirvirisa ? hanigua hi- el que está sentado á la mesa, liriquiti mesan manquirija. ó el que sirve ? ¿ no es mayor Nayaja humanacan taipinq- el que está sentado á la mesa? tua, sirvirinacasa huca mara- Pues yo estoy en medio de vosotros, así como el que sirve . quini. 28 Mas vosotros sois los 28 Humanacawa nayampi kamapgta tentacionahan. que habeis permanecido conmigo en mis tentaciones : 29 Ucalaicu humanaca 29 Y por esto dispongo yo reyno suyápgtama, camisa del reyno para vosotros, como Auquisa nayataqui hagllira- mi Padre dispuso de él para mí, qui. 30 Para que comais y be30 Humanacagua manckapjata, umapjata reynohan : uca- bais á mi mesa en mi reyno, pachawa huttasipjata trono- y os senteis sobre thronos, nacjan justicia ttakañati Is- para juzgar á las doce tribus raelan tuncapayani aylluna- de Israél. caparo. 31 Y dixo mas el Señor : 31 Tata Jesusaja sigua :

SAN LUCAS. XXII.

115

Simon, Simon, Satanasa tri- Simón, Simón, mira que Satanás os ha pedido para zago-hama susuña muntama : randearos como trigo : 32 Mas yo he rogado por 32 Nayaja humataqui maitua, hani fé-ma tucusiñataqui : tí, que no falte tu fé : y tú, humasty hilanacamaro chama una vez convertido, confirma chúrama . á tus hermanos . 33 El le dixo : Señor, apa33 Pedroja sigua : Nayaja estoy para ir contigo ; muntgua rejado saraña humampi aun á cárcel, y á muerte. hiwirisa, prisionarosa. 34 Mas Jesus le dixo : Te 34 Jesusaja sigua : Pedro hismagua, haniwa guallpaja digo, Pedro, que no cantará achucaniti, cunapachateja hu- hoy el gallo, sin que tres veces maja quimsa cuti hani uñti, sa- hayas negado que me conoces. Y les dixo : hata. Ucjaro hisqtigua : 35 Quando os envié sin 35 Cunapacha naya quitapgsma hani guallquepuni, bolsa, y sin alforja, y sin calhani hiscuni, hani alforjasani zado, ¿ por ventura os faltó i cunsa humanacaja pisiya- alguna cosa ? sipgta? 36 Y ellos respondiéron : 36 Hupanacaja sapjegua : Haniwa cunasa : Ucapacha Nada. Luego les dixo : Pues Jesusaja sigua : Hichaja gu- ahora quien tiene bolsa, tóallquepuni catuspa ; alforja- mela ; y tambien alforja : y sanirisa : hani hutijirinisti al- el que no la tiene, venda su millapa aljaspa, espada alaña- túnica, y compre espada. taqui . 37 Porque os digo , que es 37 Nayaja sapgsmagua : Pockasinigua ichaja, cunateja necesario que se vea cumplido nayata kellkataqui ; ñanca- en mí aun esto que está eschiri catupje. Camisa pocka- crito : Y fué contado con los siña tiempu purini. iniquos. Porque las cosas que miran á mí, tienen su cumplimiento. 38 Mas ellos respondiéron : 38 Upasty sigua : Tatay, acaja paya espadaja ; Jesuasty Señor, he aqui dos espadas. Y él les dixo : Basta. sigua Gualiquigua. 39 Mistuspa, sarigua Oli39 Y saliendo, se fué, como vas montero. Disipulonaca- solia, al monte de las Ólivas. Y le fuéron tambien siguiendo pasty arcapjangua . sus discípulos. 40 Uçaro purisin sigua : 40 Y quando llegó al lugar,

116

SAN LUCAS. XXII.

Oraciona lurápgama, hani tentacionaro tincuñataqui. 41 Jesusasty sapapa sari, maya kala hactaña hayaro, ucanawa quilltaspa, oraciona luri. 42 Auquiay, sigua : Humaja aca háro caliz nayata apacaña munasma, ucapachaja cusisiristigua. Muñañama luratakankpa ; nani nayan munañaha . 43 Ucapacha maya angelaja alagpachata uñjayasi, hama churiri chachaptayiri. Chuimapasty hiwana - jama llaquisispa oraciona luri. 44 Ucapacha humppi kotajama, humppipasti vilanagua, oraquero - cama humppija chákakqty . 45 Disipulonacaparo oracionata cutispa, iquisqueri hicjati. 46 Ucapacha sigua : ¿ Humanacaja iquipgtati ? sartapjáma, oraciona lurápjama hani tentacionaro tincuñataqui. 47 Cunapachateja arusiscána, alloja haquenaca hutapje, Judas, maya tunca payani disipulonaca, hupanacampi huti ; acawa Jesusaro macjati hamppatiñataqui .

| les dixo : Haced oracion , para que no entreis en tentacion . 41 Y se apartó él de ellos, como un tiro de piedra : y puesto de rodillas, oraba, 42 Diciendo :

Padre ,

si

quieres, traspasa de mí este caliz : mas no se haga mi voluntad, sino la tuya.

43 Y le apareció un ángel del cielo, que le confortaba. Y puesto en agonía, oraba con mayor vehemencia.

44 Y fué su sudor como gotas de sangre, que corria hasta la tierra. 45 Y como se levantó de orar, vino á sus discípulos, y los halló durmiendo de tristeza. 46 Y les dixo : ¿ Por qué dormis ? levantaos, y orad, para que no entreis en tentacion.

47 Y quando estaba él aun hablando, se dexó ver una quadrilla de gente : y el que era llamado Júdas, uno de los doce, iba delante de ellos : y se acercó á Jesus para besarle. 48 Mas Jesus le dixo : 48 Jesusasty sigua : Judas, humaja huttaractati Haquen Júdas, con beso entregas al Yokapa catuyiri,hamppatispa? Hijo del hombre ? 49 Y quando viéron los que 49 Ucapacha Jesusampinquirinacaja, aca uñjausin ; estaban con él, lo que iba á

SAN LUCAS. XXII.

117

Jesusaro sapje : Tatay, aca- suceder, le dixéron : Señor, naca espadampi karimucup - ¿ herimos con espada ? ja-ha ? 50 Y uno de ellos hirió á 50 Maynisty sumo Pontificen criadopan hinchupa un siervo del príncipe de los karimuku acasty cupí hinchu- Sacerdotes, y le cortó la oreja derecha. nagua. 51 Jesusasty sigua : Hani 51 Mas Jesus, tomando la hucampi ñancachamgpti : hin- palabra, dixo : Dexad hasta aquí . Y le tocó la oreja, y chu llamqtasina, kollegua. le sanó. 52 Y dixo Jesus á los 52 Jesusasty Sacerdotinacan Principenacaparo Tem- príncipes de los Sacerdotes, plon justicianacaro, Auquina- y á los Magistrados del temcaro sigua Humanacaja plo, y á los ancianos, que hutapgta espadampi, lagua- habian venido allí : ¿ Como nacampi naya caturi, camisa á ladron habeis salido con nayaja lunttatasquirispa hu- espadas y con palos ? cama ? 53 Habiendo estado cada 53 Cunapachateja sapa uru

humanacampi templona uttjata, hani ñancachapgestati ; hichasty horamagua , chamaean lurañapagua. 54 Ucapacha Jesus chintapje, Sumo Sacerdoten utaparo hirpapje ; Pedrosty hayata árcana. 55 Uta - uyuru mantaspa Pedroja nina hackaro mackati ; Pedroja huntuchasi mayninacampi.

dia con vosotros en el templo, no extendisteis las manos contra mí : mas esta es vuestra hora, y el poder de las tinieblas. 54 Y echando mano de él le lleváron á la casa del príncipe de los Sacerdotes : y Pedro le seguia á lo léjos. 55 Y habiendo encendido fuego en medio del átrio, y sentándose ellos al rededor, estaba tambien Pedro en medio de ellos. 56 Una criada , quando le vió sentado á la lumbre, lo miró con atencion , y dixo : Y este con él estaba. 57 Mas él lo negó, diciendo : Muger, no le conozco.

56 Ucapacha maya criadaja uñjatasa, sigua : Uca haqueja Jesusampi sarnaqueregua. 57 Ucapacha Pedroja sigua : Guarmi, haniwa nayaja untti. 58 Y un poco despues, 58 Ucjan mayni hutaraqui, Pedroro sasin : Humaja Je- viéndole otro, dixo : Y tu de

118

SAN LUCAS. XXII.

Pedrosty si- | susampitagua gua: Hanigua nayaja hupampicáti. 59 Maya hora pasana acata, cunapachateja mayni hutaraqui hupa uñtiri : acasty sigua aca Galileoja hupampinagua . 60 Pedrosty sigua : haque, hani nayaja yatti cuntija huma arusta . Cunapachateja arúsiscana, Guallpaya aru..

ellos eres. Y dixo Pedro : Hombre, no soy. 59 Y pasada como una hora, afirmaba otro, y decia : En verdad este con él estaba : porque es tambien Galiléo. 60 Y dixo Pedro : Hombre, no sé lo que dices. Y

en el mismo instante, quando él estaba aun hablando, cantó el gallo . 61 Y volviéndose el Señor, 61 Jesusaja Pedroro cuttaspa uñcati. Pedroja uca- miró á Pedro . Y Pedro se pacha Jesusan arupata am- acordó de la palabra del Setasi, cunapacha sána, hanigua ñor, como le habia dicho : Guallpaja aruniti, cunapa- Antes que el gallo cante , me chateja quimsa cuti haniwa negarás tres veces : uñtti, sáta. 62 Y saliendo Pedro fuera, 62 Pedrosty ancaro mislloró amargamente. tuspa, sinti hachi. 63 Jesus yapirinacasty , 63 Y aquellos , que tenian ñancachaрjanagua, fisga lura- á Jesus, le escarnecian , hiriéndole. pajanagua. 64 Y le vendáron los ojos 64 Nairanacapata gallina ciegpa luraspa, tagllipje, his- y le herian en la cara, y le quitasin , adivinama, quitisa preguntaban , y decian: ¿ Aditaglltama. vina, quién es el que te hirió ? 65 Y decian otras muchas 65 Nanca sutimpi sutiapje . cosas blasphemando contra él. 66 Quepa -uru Marcan Au66 Y quando fué de dia se quinacapaja, Sacerdotenacan juntáron los ancianos del puePrincipenacapaja , Escribana- blo, y los principes de los caja concilioro juntasipje ; Je- Sacerdotes, y los Escribas , y sus hisquiñataqui : huma Cris- lo lleváron á su concilio , y le totati, ucapachaja yatiapjeta. dixéron : Si tú eres el Christo, dínoslo. 67 Y les dixo : Si os lo 67 Jesusasty sigua ; nayaty sapjama, ucapachaja hani- dixere, no me creeréis : wa chuimachapjatati ; 68 Y tambien si os pre68 Naya hisqtama ucapa-

SAN LUCAS. XXIII.

119

chasty, haniraquiwa respuesta | guntáre, no me responderéis, churapjestati, sarjama, sap- ni me dexaréis : jatati. 69 Mas desde ahora el 69 Hichatpachawa sapgsma, Diosan Yokapa hutjani- Hijo del hombre estará sengua Diosan cupi amparapan . tado á la diestra de la virtud de Dios. 70 Dixéron todos : ¿ Luego 70 Ucapacha taque sapjangua: ¿ ucapachaja Diosan Yo- tú eres el Hijo de Dios ? El kapatagua ? hupasty sigua : dixo : Vosotros decis, que yo lo soy. Humanacagua sapgta. 71 Y ellos dixéron : ¿ Qué 71 Hupanacasty sapjangua : Cuna hucampsa mu- necesitamos mas testimonio ? napgta testimoniotaqui ? Hiwa pues nosotros mismos lo hasawa lacapata hisapapgtana. bemos oido de su boca.

PAYATUNCAQUIMSANI CAPITULO. AQUE Consejonquirinaca TAQ sartausin, Jesus Pilatosaro hirpapje. 2 Chattapje sasin : Aca haqueja taque naciona alborotirigua, tassa kóllke hani Cesararo churamti, sirigua ; nayatgua, Cristo Rey sasin. 3 Pilatosa hisqtigua , sasin : ¿Humati Judionacan Rey-pata ? Hupaja sigua : humagua hista. 4 Ucapacha Pilatosaja Sacerdotenacan Principenacaparo, haquenacaro sigua ; Hanigua hucha hicjatti aca haquen . 5 Hupanacasty porfiapjanagua hucampi hucampi, sasin : acaja haque yatichatapampi taque Judea, Galileata kallasin áca marca-cama alboroto Inrigua,

CAPITULO XXIII.

SE levantó toda aquella Y multitud, y lo lleváron á Pilato. 2 Y comenzáron á acusarle, diciendo : A este hemos hallado pervirtiendo á nuestra nacion, y vedando dar tributo á César, y diciendo , que él es el Christo Rey. 3 Y Pilato le preguntó, y dixo : ¿ Eres tu el Rey de los Judíos ? Y él le respondió , diciendo : Tú lo dices. 4 Dixo Pilato á los príncipes de los Sacerdotes, y á la gente : Ningun delito hallo en este hombre. 5 Mas ellos insistian, diciendo : Tiene alborotado el pueblo con la doctrina, que esparce por toda la Judea, comenzando desde la Galiléa hasta aquí .

120

SAN LUCAS. XXIII.

6 Pilatosasty Galileata arusiri hisapaspa, hisqti Galileo marcanity aca haqueja. 7 Herodesan jurisdiccionapamquiritapa yatisin, Herodesaro hirpaye ; acasty uca urunacan Jerusalenan-canagua. 8 Herodesaja Jesus uñjaspa, cusisigua ; camisa sinti uñjana munana, hupata arusiri hisapaspa, milagro luriri uñjaña múnana .

9 Ucalaico guasita guasita hisqte, hupasty haniwa arusiña muniti. 10 Sacerdotenacan Princi-

6 Pilato, que oyó decir Galiléa , preguntó si era de Galiléa. 7 Y quando entendió , que era de la jurisdiccion de Herodes , lo remitió á Herodes , el qual á la sazon se hallaba tambien en Jerusalém. 8 Y Herodes, quando vió á Jesus, se holgó mucho. Porque de largo tiempo le habia deseado ver, por haber oido decir de él muchas cosas , y esperaba verle hacer algun milagro. 9 Le hizo pues muchas preguntas. Mas él nada le respondia. 10 Y estaban los príncipes de los Sacerdotes , y los Escribas acusándole con grande instancia. 11 Herodes con sus sol-

penacapa, Escribanaca ucancapganagua ; huchanigua sasin. 11 Herodesasty hupampirinacampi pisi chuimani-hama dados le despreció : y escarquitamucu, hanco isimpi his- neciéndole, le hizo vestir de una ropa blanca, y le volvió tayaspa, Pilatosaro irpaye. á enviar á Pilato. 12 Y aquel dia quedáron 12 Uca uru Pilatosaja Herodesampi amigo quepapje ; amigos Herodes, y Pilato : camisa uca uru-cama haicha- porque antes eran enemigos entre sí. sipjatana. 13 Pilatosaja Sacerdotena13 Pilato pues llamó á los can Principepa hausaye, Ma- príncipes de los Sacerdotes, gistradonaca, taque haque- y á los Magistrados , y al naca. pueblo, 14 Acanacaro arusi : hu14 Y les dixo : Me habeis manacaja aca haque hirpa- presentado este hombre, como nipjesta, haquenaca quituyiri- pervertidor del pueblo , y ved jama, alboroti-ri ; humanacan que preguntándole yo denairacatana hisqtta ; haniwa lante de vosotros, no hallé en cuna hucha hicjatti. este hombre culpa alguna de aquellas, de que le acusais.

SAN LUCAS. XXIII. 15 Haniraquiwa Herodesasa hucha hicjatiti : hani ucalaico cunsa hupaja luranati, hiwayañataqui . 16 Asotispa , sárjama sápjama. 17 Pilatosaja fiesta uruna maya nañca haque quespiaña múnana acha fiesta uru laico. 18 Haquenacasty aca yatispa : archuquipge, sasin, aca haque híwáyama, Barrabas quespiam , 19 Acasty prisionaro uchatana cuidadana alboroto luratapalaico, haque hiwayatapalaico . 20 Pilatosaja Jesus quespiaña múnaspa, guasita Judionacaro mayi, hani hiwayañataqui. 21 Hupanacaja guasita archuquipje, crucificam, crucifican, sasin. 22 Guasita Pilatosaja hupanacaro sigua ; cuna ñancasa aca haque lúrana ? Haniwa nayaja hiwayañataqui hucha hicjatti ; mutuyaspa, quitamucupjama. 23 Hupanacasty hucampi hucampi archuquipje, hiwáyaman, sasin. 24 Ucapacha Pilatosaja hiwana sentencia churi. 25 Ucapacha pampachi haque hiwayiri, marca alborotiri ; Jesusasty Judionacaro catuyata, cunteja munapjani lurañapapjañataqui. 1

121

15 Ni Herodes tampoco : porque os remití á él, y he aquí que nada se ha probado, que merezca muerte . 16 Y así le soltaré despues de haberlo castigado. 17 Y debia soltarles uno en el dia de la fiesta.

18 Y todo el pueblo dió voces á una, diciendo : Haz morir á este, y sueltanos á Barrabas. 19 Este habia sido puesto en la cárcel por cierta sedicion acaecida en la ciudad, y por un homicidio . 20 Y Pilato les habló de nuevo, queriendo soltar á Jesus. 21 Mas ellos volvian á dar voces diciendo : Crucificale, crucifícale. 22 Y él tercera vez les dixo : ¿ Pues qué mal ha hecho este ? Yo no hallo en él ninguna causa de muerte : le castigaré pues, y lo soltaré.

23 Mas ellos insistian pidiendo á grandes voces, que fuese crucificado , y crecian mas sus voces. 7 24 Y Pilato juzgó, que se hiciera lo que ellos pedian. 25 Y les soltó al que por sedicion, y homicidio habia sido puesto en la cárcel, al qual habian pedido : y entregó á Jesus á la voluntad de ellos. M

1.22

SAN LUCAS. XXIII.

26 Ucapacha Jesus irpsupje, maya haque, Simon sutini, Cyrene marcani, yapupata hutasquiri, catupje, Jesusan cruza quepeña yanapañapataqui . 27 Halloja haquenaca arcapjana guarminacampi hachasin , chuimanacapa lequesispa . 28 Jesusasty acanacaro cuttaspa sigua : Jerusalenan imilla guaguanacapa, hani nayalaico hachapjamti, humanacamalaico, guaguanacamalaico hachápjama. 29 Yatípjama, tiempu hutani, cunapachateja sapjata ; dichanigua hani guaguachiri guarmi, hani ñunuyiri ñuñu .

30 Ucapachagua haquenacaja montenacaro sapjane : nanacjaro aljatanipjeta, ppampapjeta. 31 Acateja chogña laguaro lurapgta ¿ cunsa lurapjata ppara laguaroja ? 32 Jesusampi pani lunttantanaca sarápjana ; acananacasty haque hiwayirinacanagua. 33 Cunapachateja Calvarioro puripjana, cruzaro chackatatapje, pani luntatanaca taipna, mayni cupi amparaparo, mainisty checa ampararo. 34 Jesusasty sigua : Auquiahay, pampacham, haniwa yatipjeti cunteja lurapjeti. Isinacapa apacaspa, anatapje.

26 Y quando lo lleváron, tomáron un hombre de Cyrene, llamado Simon , que venia de una granja : y le cargáron la cruz , para que la llevase en pos de Jesus. 27 Y le seguia una grande multitud de pueblo, y de mugeres, las quales lo plañian, y lloraban. 28 Mas Jesus, volviéndose ácia ellas, les dixo : Hijas de Jerusalém , no lloreis sobre mí : ántes llorad sobre vosotras mismas, y sobre vuestros hijos . 29 Porque vendrán dias, en que dirán : Bienaventuradas las estériles , y los vientres que no concibiéron, y los pechos que no diéron de mamar. 30 Entónces comenzarán á decir á los montes : Caed sobre nosotros ; y á los collados : Cubridnos. 31 Porque si en árbol verde hacen esto, ¿ en el seco, qué se hará ? 32 Y llevaban tambien con

él otros dos , que eran malhechores, para hacerlos morir. 33 Y quando llegáron al lugar, que se llama de la Calavera, le crucificáron allí : y á los ladrones , uno á la derecha, y otro á la izquierda. 34 Mas Jesus decía : Padre, perdónalos ; porque no Y divisaben lo que hacen. Ŷ diendo sus vestidos , echáron suertes.

SAN LUCAS. XXIII.

35 Ucapachagua haquenacaja unchuquipje, Sacerdotenacan Principenacapaja haquenacampi hupata larusipje, sasin Mayninaca quespihiri, huma quiquima quespiasima : humatati Christo , Diosan hagllatapa . 36 Hucamaraqui Soldadocacaja larchuquipje, huparo macataspa, vinagri churaña munaspa. 37 Sapjegua : humaty Judionacan Rey - pata, ucapachaja huma quiquima quéspima. 38 Pequepjana maya letrerero uchatána, Griego, Latina, Hebreo aruna kellkata : ACAWA JESUS JUDIONACAN REYPA. 39 Mayni lunttatasty hupampi haichjata, nañca arunaca arúsina Jesusaro, sasin : Christotaty ucapacha, nanaca quespiapjeta. 40 Mainiri lunttatasty cappisi aca lunttatampi, sasin : Humaja hani Dios hagsartati, mutuscaspasa .

123

35 Y el pueblo estaba mirando, y los príncipes juntamente con él, le denostaban, y decian : A otros hizo salvos , sálvese á si mismo, si este es el Christo, el escogido de Dios. 36 Le escarnecian tambien los soldados, acercándose á él, y presentándole vinagre,

37 Y diciendo : Si tú eres el Rey de los Judios, salvate á tí mismo. 38 Y habia tambien sobre él un título escrito en letras Griegas, Latinas, y Hebraicas : ESTE ES EL REY DE LOS JUDIOS . 39 Y uno de aquellos ladrones , que estaban colgados , le injuriaba, diciendo : Si tú eres el Christo, salvate á tí mismo, y á nosotros. 40 Mas el otro respondiendo, le reprehendió, diciendo : Ni aun tú temes á Dios, estando en el mismo su-

plicio. 41 Y nosotros en verdad 41 Hiwasaja ñanca haquepgtangua, ucalaicugua justici- por nuestra culpa, porque reampi mutuyapgstu aca ha- cibimos lo que merecen nuesquesty cuna huchasa lúrana? tras obras : mas este ningun mal ha hecho . 42 Y decia á Jesus : Señor, 42 Jesusaro sigua : Tatay, acuérdate de mí, quando vireynomaro cunapachateja nieres á tu reyno . mantata, nayata amtásima. 43 Y Jesus le dixo : En 43 Jesusasty sigua : checa uruwa arunua hisma ; hicha verdad te digo : Que hoy serás Paraysoro nayampi mantata. conmigo en el Paraiso. 44 Y era ya casi la hora de 44 Ucapachaja taipi uru

124

SAN LUCAS. XXIII.

acapachaja cha- | sexta, y toda la tierra se cupasatana brió de tinieblas hasta la hora mactigua haipujama. de nona. 45 Y se obscureció el Sol : 45. Intija chamactaraquína, Templona velopa chijasi- y el velo del templo se rasgó por medio. gua. 46 Jesusaja sinti llactasis46 Y Jesus, dando una pa sigua : Auquiay, ampara- grande voz, dixo : Padre , en maruwa espiritua catuisma. tus manos encomiendo mi espiritu. Y diciendo esto, esAca arusispa hiwi. piró. 47 Y quando vió el Cen47 Centurionaja taque unjaspa, Diosaro gracias churi, turion lo que habia acontesasin : Aca haque checa jus- cido, glorificó á Dios , diciendo : Verdaderamente este tonagua. hombre era justo . 48 Y todo el gentío, que 48 Taque unchuquiri haquenacasty, chuimanacapa le- asistia á este espectáculo , y veia lo que pasaba, se volquesispjagua sarjapje. via, dándose golpes en los pechos. 49 Y todos los conocidos 49 Jesus untirinacasty, Galilea guarminacasty arcasin de Jesus, y las mugeres, que uñjapjanagua hayata acanaca . le habian seguido de Galiléa, estaban de léjos mirando estas cosas. 50 Ucanawa hutjana maya 50 Y he aquí un varon llaasqui haque, Josef sutini, mado Joseph, el qual era SeSenador cargoni . nador, varon bueno y justo : 51 Que no habia consen51 Aca haqueja hani yañapananti hiwayañataqui : con- tido en el consejo, ni en los sejona haniraquiwa chuima- hechos de ellos, de Arimachanati, camisa hupaja Arima- théa, ciudad de la Judéa, el theata, Judea ciudadata hu- qual esperaba tambien el reytirina, Diosan reynopa suyiri. no de Dios . 52 Este llegó á Pilato, y 52 Aca haque Pilatosaro sari, Jesusan cuerpopa mayiri. le pidió el cuerpo de Jesus : 53 Y habiéndole quitado , 53 Crusata apackaspa, morsepullo envolvió en una sábana, y tajte hanco sabanasaro, croro uche ; aça sepulcrosty lo puso en un sepulchro lamaya hacha kalancanagua, brado en una peña, en el hani quitinsa nayracata imata. qual ninguno hasta entonces habia sido puesto.

SAN LUCAS.

54 Uca uru Parasceve urunagua, sabado arumaraqui willitatanagua. 55 Guarminaca, Galileata Jesusampi hutirinaca, Josefarcaspa Jesusan cuerpopa sepulcroro uchiri uñjapjana.

XXIV.

125

54 Y era el dia de Parasceve, y ya rayaba el sábado.

55 Y viniendo tambien las mugeres que habian seguido á Jesus desde Galiléa, viéron el sepulchro, y como fué depositado su cuerpo. 56 Y volviéndose, prepa56 Cutinispa aromanaca, balsamonaca alápjana. Sa- ráron aromas y ungüentos y bado urupana hani cunsa lu- reposáron el sábado conforme rapjanati , Ley pockañalaico . al mandamiento . PAYATUNCAPUSINI CAPITULO .

CAPITULO XXIV.

EMANA kalliri arumaraEL Y El primer dia de la seSE mana fuéron muy de qui,uru willitatipan sarapje sepulcroro, aroma apaspa ; mañana al sepulchro, llevando los aromas, que habian preparado : 2 Y halláron la losa re2 Uñjapje sepulcro kala vuelta del sepulchro. cutiquiptata. 3 Y entrando, no halláron 3 Sepulcroro mantaspa hani Jesusan cuerpopa hicja- el cuerpo del Señor Jesus. tapjete . 4 Y aconteció, que estando 4 Hani hicjataspa hachasipcana ; ucapacha uñjayasi consternadas por esto , he pani haquenaca llipipiri isi- aquí dos varones, que se panacani. ráron junto á ellas con vestiduras resplandecientes. 5 Y como estuviesen me5 Hupanacaja agsarapjanagua, nayranacapa hani ora- drosas, y baxasen el rostro á queta aptaspa ; ucapacha tierra, le dixéron : i Por qué hisqtapje : ¿ Quitsa tacapgta ? buscais entre los muertos, al que vive ? 6 No está aquí, mas ha 6 Hupaja haniwa acanquiti, hacatatigua ; amtápja- resucitado : acordãos de lo ma arupata, cunapacha Gali- que os habló, estando aun en leana sarnácana : Galiléa, 7 Diciendo : Es menester, 7 Hupaja acama ucapacha arúsina Haquen Yokapaja, que el Hijo del hombre sea haquenacan amparaparo ca- entregado en manos de homM2

126

SAN LUCAS. XXIV.

huchjtaranacasty tuyatani, cruzarowa chacuttatyani ; quimsa uruta hacatattañapataqui . 8 Ucapacha arupata amtasipje. 9 Sepulcrota cutinispa acanaca arusipje tuncamayani Apostolonacaro, taque ucanquirinacaro. 10 Apostolonaçaro yatirinacasty Maria Magdalenanagua, Juana, Maria Diegon Taicapa, maini hupanacampiri guarminaca.

bres pecadores, y que sea crucificado, y resucite al tercero dia. 8 Entonces se acordáron de las palabras de él. 9 Y salieron del sepulchro, y fuéron á contar todo esto á los once, y á todos los demas.

10 Y las que refiriéron á los Apóstoles estas cosas eran María Magdalena, y Juana, y María madre de Santiago, y las demas, que estaban con ellas. 11 Y ellos tuviéron por un 11 Apostolonacasty chuima wisa guarminacan arup-jama desvarío estas sus palabras, y isapapjana, hani checatapa no las creyéron . eau-saña munapjanati. 12 Mas levantándose Pe12 Pedrosty sartaspa se-



pulcruro hali mantaspa uñji dro, corrió al sepulchro, y sabanasanaca, ucapacha ad- baxándose, vió solo los lienmirasispa sarí, hani cunatapas zos, que estaban allí echados, y se fué admirando entre sí yatispa. lo que habia sucedido . 13 Y dos de ellos aquel 13 Uca uru pani sarapjana maya hisca aldearo Emaus mismo dia iban á una aldea sutini, Jerusalenata soxta- llamada Emmaús, que distaba de Jerusalém sesenta estatunca hisca tupu. dios. 14 Y ellos iban conver14 Panipawa arusisa sarasípcana, ucapacha Jesusaja sando entre sí de todas estas hupanacaro macataspa hu- cosas que habian acaecido. panacampi sárana. 15 Y como fuesen hablando 15 Hupanacapura acanacata arusisin sarasipcana, y conferenciando el uno con ucapacha Jesus hupanacaro el otro , se llegó á ellos el mismo Jesus, y caminaba en macjati. su compañía : 16 Panipan nairanacapasty 16 Mas los ojos de ellos chamactatanagua, hani Jesusa estaban detenidos, para que untañaрataqui . no le conociesen .

SAN LUCAS. XXIV.

127

17 Jesusasty sigua : ¿ Cu17 Y les dixo : ¿ Qué plánatasa arusipgta ? cunalai- ticas son esas, que tratais entre vosotros caminando, y cusa llaquisitapgta ? por qué estais tristes ? 18 Mayni Cleofas sutini re18 Y respondiendo uno de spuesta churi ; ¿ Humaja, sa- ellos, llamado Cleophas, le paquegua, Jerusalenan foras- dixo : ¿ Tú solo eres forastero terotati, hani yattati cunateja en Jerusalém, y no sabes lo que allí ha pasado estos dias ? ucana aca urunaca pásana ? 19 El les dixo : ¿ Qué cosa? 19 Hupasty sigua : ¿i Cunasa ? Panípa ucapacha sap- Y respondiéron : De Jesus je : JESUS NAZARENOTA, aca Nazareno, que fué un varon hacha Profetata, taque atipiri, Propheta, poderoso en obras Diosan haquenacan nairaca- y en palabras delante de Dios tapan. y de todo el pueblo : 20 Aca kollanwa, Sumo 20 Y como le entregáron Sacerdotenaca, hiwasan Jus- los Sumos Sacerdotes y nuesticianaca hiwayapje, cruzaro tros, Príncipes á condenacion chaccatayasa. de muerte, y le crucificáron : 21 Mas nosotros esperába21 Nanacaja suyapjatgua Israél quespiañapataqui : hi- mos, que él era el que habia chaja quimsa uru pasi, cuna- de redimir á Israél : y ahora sobre todo esto hoy es el terpacha acanacaja sucedena. cer dia, que han acontecido estas cosas. 22 Maya guarminaca, na22 Aunque tambien unas nacampirinaca sinti arumara- mugeres de las nuestras nos qui sepulcroro saraspa prodi- han espantado , las quales ántes de amanecer, fuéron gio arusipje. al sepulchro , 23 Hani Jesusan cuerpopa 23 Y no habiendo hallado hicjatapjete ; ucapacha cuti- su cuerpo , volviéron, diciendo nipje, sasin Anjelanacan vi- que habian visto allí vision sionapa uñjapgta, hactatigua de Angeles, los quales dicen sigua. que él vive. 24 Nanacata sarapjaraqui24 Y algunos de los nuesgua sepulcroro ; haniraquiwa tros fuéron al sepulchro ; y lo hicjatapjete ; checanagua gu- halláron así como las mugeres arminacan arusitapaja. lo habian referido ; mas á él no lo halláron. 25 Y Jesus les dixo : ¡ 0 25 Ucapacha Jesusaja sigua : Asnonaca, pisichuima- necios, y tardos de corazon

128

SAN LUCAS. XXIV.

ninaca ; cunalaicusa hani Profetanacan arunacaparo eausapjtati ? 26 Haniti yatipjta Christon mutuñapa, gloriapa pockasiñataqui ?

27 Moysesata calltaspa , Profetanacaro hutaspa, yatichañatagua Escrituran pockasiñapa. 28 Cunapacha Aldea hacancapjana, Jesusaja sigua hucampi hayaru sarahá. 29 Hupanacaja saytayapje sasin : nanacampi quepárama haypuwa; ucapaha panipampi manti.

| para creer todo lo que los Prophetas han dicho !

26 ¿ Pues qué, no fué menester, que el Christo padeciese estas cosas, y que así entrase en su gloria ? 27 Y comenzando desde Moysés, y de todos los Prophetas, se lo declaraba en todas las Escrituras , que hablan de él. 28 Y se acercáron al castillo, á donde iban ; y él dió muestras de ir mas lejos. 29 Mas lo detuvieron por fuerza, diciendo : Quédate con nosotros , porque se hace tarde , y está ya inclinado el dia. Y entró con ellos.. 30 Y estando sentado con

30 Camisa mesaro hupanacampi uttasina ; ttanta catusa ellos á la mesa, tomó el pan, bendiciona uchi, partjaspa y lo bendixo, y habiéndolo sapacataro churi. partido, se lo daba. 31 Y fuéron abiertos los 31 Ucapacha nairanacapaja histarasi, uñtapje : Je- ojos de ellos , y lo conociéron : susasty mayaquiwa chacte y él entonces se desapareció de su vista. nairanacapata . 32 Y dixéron uno á otro : 32 Ucapacha hupanacapui ra arusipje : Haniti hiwasaja¿ Por ventura no ardia nueschuimanacsa aquere llamq- tro corazon dentro de nosotapgtana, cunapacha ttaquina tros, quando en el camino arusipgstu, Escrituranaca ya- nos hablaba, y nos explicaba las Escrituras ? tichaspa ? 33 Uca horana sartaspa 33 Y levantándose en la Jerusalenaro cutipje, ucana misma hora, volviéron á Jetunca mayani Apostolonaca rusalém : y halláron congremaya utana hicjatapje hupa- gados á los once, y á los que nacampirinacampy, estaban con ellos, 34 Que decian : Ha resuci34 Acanacaja sapjanagua, Jesus Tataja hacatatigua, Si- tado el Señor verdaderamente, monawa uñjana . y ha aparecido á Simon.

SAN LUCAS. XXIV.

35 Pani disipulonacasty yatiyapjegua cunteja ttaquina uñjapjana ; camisa Jesus uñtapjana, ttanta halgipan. 36 Aca hani arusiña tucuyapcanati, cunapacha Jesusaja hupanaca taipina uñsti, sasin : humanaca taipipan Paz : hani hagsarapjamti . 37 Hupanacaja turbasipgegua, karkatipjegua, cuna espiritu uñjaspa hucama. 38 Jesusasty sigua : ¿ Cunalaicusa turbasipgta ? cunasa chuimanacamaro huti llaquiyañataqui ? 39 Amparanacahá uñjapjama, cáyunacaha uñaрjama, nayatgua ; llamctapjeta, uñcatapjeta. Espiritoja hani hanchini, hani chackanigua , humanacasty checa haque unjaрjesta.. 40 Aca sasin uñachaye amparanacapa , cayunacapa. 41 Hupanacasty hani checatapa chuimachasiña munapjanati, sinti admirasisin hischuquispa ; cusisispa hupanacaro sigua, ¿ Cunasa mancanataqui hutjiti ? 42 Ucapacha maya kankata chaulla, maya chua misquimpi churapje. 43 Jesusasty manctasispa hupanacan nairacatapan, hupanacaro churi cunteja hani mancaña muniti. 44 Jesusasty sigua : Acanacwa naya humanacaro arusipgsma, cunapacha humanacampi utjata, ucapacha sapgsma, guaquisigua pockasi-

129

35 Y ellos contaban lo que les habia acontecido en el camino : y como le habian conocido al partir al pan. 36 Y estando hablando estas cosas, se puso Jesus en medio de ellos, y les dixo : Paz á vosotros : Yo soy, no temais. 37 Mas ellos turbados y espantados, pensaban que veian algun espíritu. 38 Y les dixo : ¿ Por qué estais turbados, y suben pensamientos á vuestros corazones ? 39 Ved mis manos y mis pies, que yo mismo soy palpad y ved: que el espíritu no tiene carne ni huesos, como veis que yo tengo.

40 Y dicho esto, les mostró las manos y los pies . " 41 Mas como aun no lo acabasen de creer, y estuviesen maravillados de gozo , les dixo : ¿ Teneis aquí algo de comer ?

42 Y ellos le presentáron parte de un pez asado, y un panal de miel. 43 Y habiendo comido delante de ellos, tomó las sobras, y se las dió. 44 Y les dixo : Estas son las palabras, que os hablé, estando aun con vosotros, que era necesario, que se cumpliese todo lo que está escrito

130

SAN LUCAS. XXIV.

nataqui cunateja nayata kellkatana Moysesan Leypan, Profetanacan, Psalmona. 45 Ucapachawa entendimientonacapa kanartaye, Escrituranaca yatiñataqui . 46 Jesusasty sigua hupanacaro ; hucamagua kellkatana, Christon mutuñapataqui, quimsa uru pasipan, hiwatanaca-taipita hacatatañapataqui. 47 Sutipan penitencia archuquiñataqui, huchanacan pampachasiñapataqui taque nacionanacaro, Jerusalenata kalltaspa. 48 Hichasty, humanacawa aca táquecunata testimonio churapjata. 49 Nayawa humanacjaro quitanihá Auquian Promesapa : ucapachá-cama aca marcana korpachasipjama; algapchata virtudaja humanacjaro saracaniñapa-cama. 50 Ucatasty hírpjegua Bethania-cama ; amparanacapa aptaspa, bendiciona uchi. 51 Cunapachateja bendicionapa uchascana, hupanacata saraque, Alagpacharo urpu-jama mistuspa. 52 Hupanacasty adorasin, Jerusalenaro cutipje sinti cusisispa. 53 Templona hutjapjana, Dios hamppatispa bendicispa. Ucamapa. Amen.

de mí en la ley de Moysés, y en los Prophetas, y en los Psalmos. 45 Entonces les abrió el sentido, para que entendiesen las Escrituras. 46 Y les dixo : Así está escrito, y así era menester, que el Christo padeciese, y resucitase al tercero dia de entre los muertos : 47 Y que se predicase en su nombre penitencia y remision de pecados á todas las naciones, comenzando de Jerusalém . 48 Y vosotros testigos sois de estas cosas.

49 Y yo envio al prometido de mi Padre sobre vosotros : mas vosotros permaneced aquí en la ciudad, hasta que seais vestidos de la virtud de lo alto. 50 Y los sacó fuera hasta Bethania : y alzando sus manos, los bendixo . 51 Y aconteció, que miéntras los bendecia , se partió de ellos, y era llevado al Cielo . 52 Y ellos despues de haberle adorado se volvieron á Jerusalém con grande gozo : 53 Y estaban siempre en

el templo loando y bendiciendo á Dios. Amen.

FINIS. LONDRES En la Imprenta de J. Moyes, Took's Court, Chancery Lane.

Österreichische Nationalbibliothek

+Z166594308