Orthodoxy in the Agora: Orthodox Christian Political Theologies Across History 3525302568, 9783525302569

Citation preview

Mihai-D. Grigore / Vasilios N. Makrides (eds.)

Orthodoxy in the Agora Orthodox Christian Political Theologies Across History

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Veröffentlichungen des Instituts für Europäische Geschichte Mainz Abteilung für Abendländische Religionsgeschichte Herausgegeben von Irene Dingel

Beiheft 143

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Orthodoxy in the Agora Orthodox Christian Political Theologies Across History

Edited by Mihai-D. Grigore and Vasilios N. Makrides

Vandenhoeck & Ruprecht

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

This publication was printed with support of The Leibniz Open Access Monograph Publishing Fund. The gender-related formulations used in the chapters correspond to the preference of the respective authors.

Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek: The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data available online: https://dnb.de. © 2024 by Vandenhoeck & Ruprecht, Robert-Bosch-Breite 10, 37079 Göttingen, Germany, an imprint of the Brill-Group (Koninklijke Brill NV, Leiden, The Netherlands; Brill USA Inc., Boston MA, USA; Brill Asia Pte Ltd, Singapore; Brill Deutschland GmbH, Paderborn, Germany; Brill Österreich GmbH, Vienna, Austria) Koninklijke Brill NV incorporates the imprints Brill, Brill Nijhoff, Brill Schöningh, Brill Fink, Brill mentis, Brill Wageningen Academic, Vandenhoeck & Ruprecht, Böhlau and V&R unipress. This publication is licensed under a Creative Commons Attribution – Non Commercial – No Derivatives 4.0 International license, at https://doi.org/10.13109/9783666302565. For a copy of this license go to https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/. Any use in cases other than those permitted by this license requires the prior written permission from the publisher. Cover image: Vladimir Putin during the Christmas Liturgy on January 6, 2018 in the Church of Symeon the God-Receiver and Anna the Prophetess, St Petersburg (background: Archpriest Oleg Skoblya). The cover image was subjected to critical discussion by the editors. Image source: Leibniz ScienceCampus – Byzantium between Orient and Occident – Mainz/Frankfurt Cover design: SchwabScantechnik, Göttingen Typesetting: le-tex publishing services, Leipzig Vandenhoeck & Ruprecht Verlage | www.vandenhoeck-ruprecht-verlage.com ISSN 0170-365X (print) ISSN 2197-1056 (digital) ISBN 978-3-525-30256-9 (print) ISBN 978-3-666-30256-5 (digital)

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Table of Contents

'PSFXPSE 



.JIBJ% (SJHPSF 7BTJMJPT / .BLSJEFT .BQQJOH 0SUIPEPY $ISJTUJBO 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT "O *OUSPEVDUJPO  %BOJFM #FOHB x1PMJUJDBM ćFPMPHJFTj GSPN $POTUBOUJOF UP +VTUJOJBO‫ڀ‬o TPNF ,FZ "TQFDUT BOE .BJO $IBOHFT   "OUIPOZ ,BMEFMMJT ćSFF #Z[BOUJOF ćFPSJFT PO UIF 0SJHJO PG 1PMJUJDBM‫ڀ‬$PNNVOJUJFT  #PSJT " 5PEPSPW 3FMJDT BOE UIF 1PMJUJDBM -BUF .FEJBFWBM #VMHBSJB BOE 4FSCJB   .JIBJ% (SJHPSF 1PMJUJDT ćFPMPHZ 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT ćSFF &YBNQMFT PG 1SBDUJDBM‫ڀ‬1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO UIF %BOVCJBO‫ڀ‬1SJODJQBMJUJFT 'PVSUFFOUI‫ڀ‬UP‫ڀ‬4JYUFFOUI $FOUVSJFT   +BO ,VTCFS "VUPDSBDZ BT B 'PSN PG 1PMJUJDBM ćFPMPHZ 3VMFS BOE $IVSDI JO &BSMZ .PEFSO .VTDPWZ To   /JLPMBT 1JTTJT 3VTTJBO 5TBST BOE (SFFL )JFSBSDIT 1PMJUJDBM ćFPMPHZ BOE -FHJUJNJTBUJPO JO UIF 4FWFOUFFOUI $FOUVSZ  %JNJUSJT 4UBNBUPQPVMPT x1BQJTN JT B $FOUSF XJUIPVU 1FSJQIFSZ 1SPUFTUBOUJTN JT B 1FSJQIFSZ XJUIPVU $FOUSFj 5BO[ŔNBU BT 3F$POGFTTJPOBMJTBUJPO ćF‫ڀ‬1PMJUJDBM ćFPMPHZ PG $POTUJUVUJPOBMJUZ JO UIF -BUF 0UUPNBO &NQJSF   %BOJFMB ,BMLBOEKJFWB ćF 1PMJUJDBM ćFPMPHZ PG UIF #VMHBSJBO 0SUIPEPY $IVSDI #FUXFFO &DDMFTJPMPHZ /BUJPOBMJTN BOE .PEFSOJUZ o   © 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Table of Contents

&WFSU WBO EFS ;XFFSEF (JWF UP (PET ,JOHEPN 8IBU JT (PET ,JOHEPNT 1PMJUJDBM‫ڀ‬ćFPMPHJFT JO -BUF /JOFUFFOUI$FOUVSZ 3VTTJB   -PSB (FSE 3VTTJBO 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT .FTTJBOJTN .ZUIPMPHJTBUJPO PG )JTUPSZ BOE 1SBDUJDBM 1PMJDZ JO UIF /JOFUFFOUI BOE &BSMZ 5XFOUJFUI $FOUVSZ   4UBOJTMBV 1BVMBV ćF , CSÊ /ÊHÊˑU (MPSZ PG UIF ,JOHT (PFT (MPCBM 5SBOTOBUJPOBM‫&ڀ‬OUBOHMFNFOUT PG &UIJPQJBO 0SUIPEPY 1PMJUJDBM‫ڀ‬ćFPMPHZ JO UIF &BSMZ 5XFOUJFUI $FOUVSZ  e

6

7MBEJNJS $WFULPWJʫ 4BJOU4BWBIPPE 4WFUPTBWMKF CFUXFFO 1PMJUJDBM ćFPMPHZ BOE *EFPMPHZ PG /BUJPOBMJTN JO 4FSCJB   *PBOOJT ;FMFQPT 0SUIPEPYZ BT 1PMJUJDBM ćFPMPHZ‫ڀ‬o UIF $BTF PG UIF $IVSDI PG $ZQSVT  .BSJBO 1ʧUSV 3FMJHJPO 1PMJUJDT BOE 4PDJBM $IBOHF "O 0WFSWJFX PG UIF *OUFMMFDUVBM )JTUPSZ PG 0SUIPEPY 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 3PNBOJB JO UIF 4IPSU 5XFOUJFUI $FOUVSZ   3FHVMB . ;XBIMFO 5PXBSET B /FHBUJWF 0SUIPEPY 1PMJUJDBM ćFPMPHZ ćF‫ڀ‬3VTTJBO‫ڀ‬0SUIPEPY %JBTQPSB JO 8FTUFSO $POUFYUT   ,SJTUJOB 4UPFDLM ćF 0SJHJOT %FWFMPQNFOU BOE %JČVTJPO PG x1PMJUJDBM‫)ڀ‬FTZDIBTNj   4FCBTUJBO 3JNFTUBE *O UIF 4IBEPX PG B x#JH #SPUIFSj 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO UIF 0SUIPEPY .JOPSJUZ $IVSDIFT GSPN 'JOMBOE UP 1PMBOE   4PQIJF ;WJBEBE[F 4UBUF $IVSDI BOE UIF 1PTU4PWJFU 1PMJUJDBM ćFPMPHZ PG UIF (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Table of Contents

"MFYBOEFS 1POPNBSJPW 0SUIPEPY ćFPQPMJUJDBM 1IJMPTPQIJFT JO QPTU 6LSBJOF   >UBUIJPT ,FTTBSFBT ćF x(PSEJBO ,OPUj PG &UIOPDFOUSJTN BOE 6OJWFSTBMJUZ $PNQBSJOH UIF 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT PG UIF $IVSDI PG (SFFDF BOE UIF &DVNFOJDBM 1BUSJBSDIBUF PG $POTUBOUJOPQMF  *OEFY   /PUFT PO $POUSJCVUPST 

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

7

Foreword

ćF QSFTFOU WPMVNF JT UIF SFTVMU PG B TVDDFTTGVM DPMMBCPSBUJPO CFUXFFO UIF %F QBSUNFOU PG 3FMJHJPVT )JTUPSZ PG UIF -FJCOJ[ *OTUJUVUF PG &VSPQFBO )JTUPSZ JO .BJO[‫ (&* ڀ‬BOE UIF $IBJS PG 3FMJHJPVT 4UVEJFT 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BU UIF 6OJWFSTJUZ PG &SGVSU ćF WPMVNF HPFT CBDL UP BO JOUFSOBUJPOBM DPOGFSFODF IFME BU UIF *&( GSPN ‫ڀ‬UP ‫"ڀ‬QSJM  XIJDI XBT TVQQPSUFE ĕOBODJBMMZ CZ UIF (FSNBO 3FTFBSDI 'PVOEBUJPO %'( BOE JOTUJUVUJPOBMMZ CZ UIF *&( 4UFGBOJF .BJO[ GSPN UIF %FQBSUNFOU PG 1VCMJD 3FMBUJPOT BU UIF *&( DBNF UP PVS SFTDVF JO IFMQJOH UP PS HBOJTF UIJT DPOGFSFODF *O BEEJUJPO UIF DPOUSJCVUJPO PG UIF -FJCOJ[ 4DJFODF $BNQVT .BJO[ #Z[BOUJVN CFUXFFO 0SJFOU BOE 0DDJEFOU BOE PG UIF SFTFBSDI VOJU )JTUPSJDBM $VMUVSBM 4DJFODFT BU UIF 6OJWFSTJUZ PG .BJO[ GPS GVOEJOH PVS QSPKFDU TIPVME OPU HP VOSFDPHOJTFE 8F BSF EFFQMZ JOEFCUFE UP BMM PG UIFN ćJT WPMVNF JODMVEFT NPTU PG UIF QBQFST QSFTFOUFE EVSJOH UIF DPOGFSFODF 8F BMTP TUSPWF UP JODMVEF BEEJUJPOBM DPOUSJCVUJPOT UP UIF CSPBE BOE NVMUJGBDFUFE UPQJD PG 0SUIPEPY $ISJTUJBO QPMJUJDBM UIFPMPHJFT DPWFSJOH WBSJPVT BTQFDUT UIBU XFSF OPU TQFDJĕDBMMZ BEESFTTFE BU UIF DPOGFSFODF 8F BSF HSBUFGVM UP UIPTF XIP XFSF XJMMJOH UP DPOUSJCVUF UP PVS QSPKFDU BOE TFOU UIFJS DPOUSJCVUJPOT BU B MBUFS TUBHF %FTQJUF PVS JOUFOUJPO BOE DPODFSUFE FČPSUT XF SFHSFU UIBU XF XFSF OPU BCMF UP DPWFS TPNF VOEPVCUFEMZ GBTDJOBUJOH BTQFDUT PG UIF UPQJD XIJDI DPVME IBWF SPVOEFE VQ UIF FOUJSF WPMVNF UIFNBUJDBMMZ ćJT JT CFDBVTF TPNF DPOGFSFODF QBSUJDJQBOUT BOE PUIFS JOWJUFE TDIPMBST JO TQJUF PG SFQFBUFE SFNJOEFST GPS WBSJPVT SFBTPOT XFSF VOBCMF UP TVCNJU UIFJS DPOUSJCVUJPOT GPS JODMVTJPO JO UIF WPMVNF GPS FYBNQMF PO UIF QPMJUJDBM UIFPMPHJFT PG &BTUFSO 0SUIPEPY BOE 0SJFOUBM $IVSDIFT JO UIF .JEEMF &BTU ,BSM 1JOHHÏSB

UIF "SNFOJBO 0SUIPEPY DPOUFYU 4BSHJT .FMLPOZBO

PS UIF (SFFL 0SUIPEPY NJMJFV PG UIF 64" &MJ[BCFUI 1SPESPNPV  %FTQJUF UIFTF MJNJUBUJPOT XF TUJMM UIJOL UIBU UIF QSFTFOU BOUIPMPHZ JT RVJUF SFQSFTFOUBUJWF PG UIF CSPBE TDPQF BOE SJDIOFTT PG 0SUIPEPY $ISJTUJBO QPMJUJDBM UIFPMPHJFT CPUI IJTUPSJDBMMZ BOE JO UIF‫ڀ‬QSFTFOU 4VDI BO FYUFOTJWF BOE DPNQMFY QSPKFDU XBT NBEF QPTTJCMF UIBOLT UP HFOFSPVT JOTUJUVUJPOBM BOE QFSTPOBM TVQQPSU GPS XIJDI UIF FEJUPST XPVME MJLF UP FYQSFTT UIFJS TJODFSF HSBUJUVEF 'JSTU BOE GPSFNPTU PVS UIBOLT HP UP UIF GPSNFS EJSFDUPS PG UIF -FJCOJ[ *OTUJUVUF PG &VSPQFBO )JTUPSZ JO .BJO[ *SFOF %JOHFM XIP QSPWJEFE UIF JOTUJUVUJPOBM TVQQPSU GPS PVS QSPKFDU BOE BQQSPWFE UIF JODMVTJPO PG UIJT WPMVNF JO UIF QSFTUJHJPVT TFSJFT 7FSÚČFOUMJDIVOHFO EFT *OTUJUVUT GàS &VSPQÊJTDIF (FTDIJDIUF .BJO[ 8F BMTP PXF B TQFDJBM EFCU PG HSBUJUVEF UP #FOKBNJO 'PVSMBT UIF DPPSEJOBUPS PG UIF -FJCOJ[ 4DJFODF $BNQVT .BJO[ #Z[BOUJVN CFUXFFO 0SJFOU BOE 0DDJEFOU XIP TQBSFE OP FČPSU JO HVJEJOH VT UISPVHI UIF UIJDLFU PG WBSJPVT GPSNBM BOE

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

10

Foreword

CVSFBVDSBUJD DIBMMFOHFT "NPOH PUIFS UIJOHT IF LJOEMZ BMMPXFE VT UP VTF UIF JNBHF GPS UIF DPWFS PG UIJT WPMVNF *U TIPVME BMTP CF NFOUJPOFE IFSF UIBU BEEJUJPOBM ĕOBODJBM TVQQPSU GPS UIJT QVCMJDBUJPO DBNF GSPN UIF $IBJS PG 3FMJHJPVT 4UVEJFT 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BU UIF 6OJWFSTJUZ PG &SGVSU 8F XPVME BMTP MJLF UP UIBOL +PF 1BVM ,SPMM GPS QSPPGSFBEJOH UIF FOUJSF WPMVNF BOE 'SJFEFSJLF -JFSIFJNFS 7BOFTTB 8FCFS BOE $ISJTUJBOF #BDIFS PG UIF *&( GPS UIFJS FEJUPSJBM TVQQPSU -BTU CVU OPU MFBTU BMM UIPTF XIP TVQQPSUFE VT BOE XIP BSF OPU NFOUJPOFE IFSF CZ OBNF TIPVME LOPX UIBU UIFZ BSF OPU GPSHPUUFO BOE UIBU PVS UIBOLT HP UP UIFN BT‫ڀ‬XFMM

.BJO[ BOE &SGVSU JO +BOVBSZ  .JIBJ% (SJHPSF BOE 7BTJMJPT / .BLSJEFT

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

.JIBJ% (SJHPSF 7BTJMJPT / .BLSJEFT

Mapping Orthodox Christian Political Theologies An Introduction Political Theology and its Orthodox Christian Versions ćF FYQSFTTJPO PS UFSN xQPMJUJDBM UIFPMPHZj FODPNQBTTFT UXP CBTJD NFBOJOHT POF CSPBEFS POF OBSSPXFS *O JUT CSPBEFS TFOTF JU IBT B MPOH IJTUPSJDBM CBDLHSPVOE BOE SFMBUFT UP TQFDJĕD EJTDPVSTFT JEFBT WJTJPOT WFSCBM BOE OPOWFSCBM BSUJDVMBUJPOT QSBDUJDFT ‫ڀ‬FUD BCPVU SFMJHJPO BOE QPMJUJDBM QPXFS BOE UIFJS NVMUJQMF JOUFSGFSFODFT GPS FYBNQMF DPODFSOJOH UIF QPMJUJDBM WBMFODF PG SFMJHJPVT MJGF BOE BDUJWJUJFT BOE UIFJS SPMF JO NBJOUBJOJOH TQFDJĕD QPMJUJDBM PSEFST UIF GVTJPO CFUXFFO SFMJHJPO BOE QPMJUJDT BOE UIF JOUFSGFSFODF PG QPMJUJDBM SFBTPO JO UIF NBOBHFNFOU PG SFMJHJPVT DPNNVOJUJFT‫ڀ‬o BMM PG XIJDI BSF EJNFOTJPOT PG QPMJUJDPUIFPMPHJDBM SFMFWBODF ćF UFSN xQPMJUJDBM UIFPMPHZj JT OPU BMXBZT VTFE FYQMJDJUMZ JO QBTU TPVSDFT JO TPNF DBTFT CFJOH SFQMBDFE CZ xQPMJUJDBM QIJMPTPQIZj XJUI WBSZJOH DPODFQUVBMJTBUJPOT JO FBDI TQFDJĕD DBTF &WFO TP JU JT TUJMM QPTTJCMF UP MPDBUF SFMBUFE BOE TPNFUJNFT XFMMGPSNVMBUFE EJTDPVSTFT BCPVU UIJT DPOOFDUJPO BMSFBEZ JO (SFFL BOE 3PNBO BOUJRVJUZ‫ڀ‬o DPOTJEFS GPS FYBNQMF UIF SPMF PG UIFPMPHZ BOE SFMJHJPO JO UIF QPMJUJDBM QIJMPTPQIZ PG 1MBUP PS UIF xUSJQBSUJUF UIFPMPHZj PG UIF 3PNBO QPMZNBUI .BSDVT 5FSFOUJVT 7BSSP XIJDI JODMVEFE BNPOH PUIFS UIJOHT xDJWJM UIFPMPHZj  -BUFS PO UIF OFX SFMJHJPO PG $ISJTUJBOJUZ CPUI JO &BTU BOE 8FTU ESFX PO UIJT QSF FYJTUJOH SJDI CBDLHSPVOE ZFU JU VOBWPJEBCMZ JOUSPEVDFE WBSJPVT DIBOHFT EVF UP UIF USBOTJUJPO GSPN QPMZUIFJTN UP NPOPUIFJTN BOE UIF OPWFM SFMJHJPVT GSBNF PG SFGFSFODF *U DPNFT BT OP TVSQSJTF UIFO UIBU JTTVFT SFMBUFE UP QPMJUJDBM UIFPMPHZ XFSF DPOTFRVFOUMZ EFFQMZ SFĘFDUFE VQPO BOE EJTDVTTFE JO CPUI $ISJTUJBO USBEJUJPOT EFTQJUF UIF VOBWPJEBCMF EJČFSFODFT UIBU BSPTF BT B SFTVMU PG UIF EJTUJODU EFWFMPQNFOU PG FBDI $ISJTUJBO XPSME *O GBDU CZ JUT WFSZ DMBJN UP VOJWFSTBMJUZ $ISJTUJBOJUZ GBDJMJUBUFE UIF FNFSHFODF BOE PSEFSJOH PG DPNNVOBM MJGF 'SPN UIF CFHJOOJOH $ISJTUJBO JOTUBODFT TBX UIFNTFMWFT

 'SBODJT %ŃļĿĻĶĸ &BSMZ $ISJTUJBO BOE #Z[BOUJOF 1PMJUJDBM 1IJMPTPQIZ 0SJHJOT BOE #BDLHSPVOE WPMT‫ڀ‬o 8BTIJOHUPO ‫ڀ‬%$   $BSM &VHFOF :ļłĻĴ 1MBUPT $SFUBO $PMPOZ ćFPMPHZ BOE 3FMJHJPO JO UIF 1PMJUJDBM 1IJMPTPQIZ PG UIF -BXT 1I% UIFTJT %VLF 6OJWFSTJUZ $IBQFM )JMM /$  4FF BMTP 4QZSJEPO % ,ņĿĶĮŇļĽļłĹļŀ Ἡ πολιτικὴ θρησκεία τῆς Ἑλλάδος *PBOOJOB   +ÚSH 3̡ĽĸIJ %JF 3FMJHJPO EFS 3ÚNFS &JOF &JOGàISVOH .VOJDI  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

12

Mihai-D. Grigore, Vasilios N. Makrides

BT FDDMFTJBTUJDBM J F DPNNVOBM EJNFOTJPOT PG HBUIFSJOH CFMJFWJOH DIVSDI NFN CFST XIP XFSF BU UIF TBNF UJNF TUBUF DJUJ[FOT JO EJČFSFOU GPSNT PG QPMJUJDBM CPEJFT ćFJS UIFPMPHZ SFQSFTFOUFE UIF DJWJM SFMFWBODF PG UIF SFMJHJPVT FYJTUFODF JO UIF NBO OFS PG B θεολογία πολιτική PS UIFPMPHJB DJWJMJT #Z JUT WFSZ OBUVSF $ISJTUJBOJUZ UIVT XBT BOE TUJMM SFNBJOT QPMJUJDBM  "DDPSEJOHMZ UIF QPJOU PG EFQBSUVSF GPS QPMJUJDBM UIFPMPHZ BSF UIF VOJWFSTBMJTU BOE DPNNVOBM BDDFOUT PG UIF $ISJTUJBO SFMJHJPO JUTFMG 1PMJUJDBM UIFPMPHZ JOGPSNT UIF MBOHVBHF PG IVNBO QMVSBMJUZ JO SFMBUJPO UP (PE UIF $SFBUPS JG XF BSF UP NBJOUBJO )BOOBI "SFOEUT EJTUJODUJPO CFUXFFO NBO JO UIF TJOHVMBS BT (PET DSFBUJPO BOE IVNBO CFJOHT UIF QMVSBM GPSN PG TPDJPQPMJUJDBM DPNNVOJUZ PO FBSUI BOE JO IJTUPSZ  1PMJUJDBM UIFPMPHZ BMTP NFBOT FOBDUJOH UIJT QMVSBMJUZ XJUI BMM JUT FYQFDUBUJPOT FYDVTFT GFBST DPOWJDUJPOT KVTUJĕDBUJPOT SFBTPOT BUUJUVEFT BDUJPOT BOE DPODFQUT JO SFMJHJPVT MJGF ćF OBSSPXFS TFOTF PG UIF UFSN PO UIF PUIFS IBOE DPODFSOT TQFDJĕD EJTDPVSTFT UIBU BSPTF BOE XFSF GPSNVMBUFE JO WBSJPVT DPOTUFMMBUJPOT XJUIJO UIF 8FTUFSO SF MJHJPVT BOE CSPBEFS JOUFMMFDUVBM SFBMN EVSJOH UIF UI BOE UI‫ڀ‬DFOUVSJFT ćFTF XFSF BJNFE BU B EFFQFS BOBMZTJT PG UIF DPNQMFY JOUFSGBDF CFUXFFO SFMJHJPO BOE QPMJUJDT QBSUJDVMBSMZ XJUIJO UIF NPEFSO GSBNF XJUIPVU EFĕOJUJWFMZ BCBOEPOJOH UIF IJTUPSJDBM QSPKFDUJPO (JWFO UIBU UIFZ XFSF TFSJPVTMZ DIBMMFOHFE CZ NPEFSO TFDVMBS BOE MJCFSBM QSPKFDUT UIJT XBT NPTU VSHFOUMZ GFMU CZ UIF 3PNBO $BUIPMJD $IVSDI BOE UIF XJEFS 1SPUFTUBOU SFBMN BT UIFTF IBE UP TUSVHHMF XJUI NPEFSO QPMJUJDT JO PSEFS UP BSUJDVMBUF UIFJS SFTQFDUJWF QPMJUJDBM WJTJPOT BOE TUSBUFHJFT BOFX FJUIFS JO SFMBUJPO PS JO DPOUSBTU UP UIF QBTU )PXFWFS JU BMTP QFSUBJOFE UP PUIFS SFMJHJPOT TVDI BT +VEBJTN XIJDI BMTP GBDFE ESBNBUJD DIBMMFOHFT GSPN TPDJPQPMJUJDBM EFWFMPQNFOUT F H ‫ڀ‬UPUBMJUBSJBO SFHJNFT   *O UIFTF DPOUFYUT UIF DPODFQU PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ BMTP SFMBUFE UP B TQFDJĕD UIFPMPHJDBM USFOE UIBU XBT DSJUJDBM PG QPMJUJDBM BVUIPSJUZ TPDJFUZ BOE FWFO UIF DIVSDI JUTFMG "TJEF GSPN UIJT QPMJUJDBM UIFPMPHZ BMTP CFDBNF BO JNQPSUBOU QBSU PG NPEFSO QPMJUJDBM QIJMPTPQIZ FYBNJOJOH UIF QBUFOU BOE MBUFOU JOĘVFODFT PG UIFPMPHJDBM JEFBT BOE DPODFQUT VQPO QPMJUJDBM UIFPSZ QSBDUJDFT TUBUF TUSVDUVSFT BOE MBOHVBHF‫ڀ‬o JO PUIFS XPSET B xTFDVMBSJTFE UIFPMPHZ PG QPMJUJDTj PS B xSFMJHJPOJTFE QPMJUJDTj *O UIJT SFTQFDU JU JT BCPVU B QBSUJDVMBS UIFPSZ PG TUBUF TPDJFUZ BOE MBX BJNFE BU MFHJUJNJTJOH B SFMBUFE TZNCPMJD JNBHJOBSZ PG UIF TPDJBM‫ڀ‬o BMM JO UIF XBLF PG UIF HSPVOECSFBLJOH NVDIEJTDVTTFE BOE NVDIEFCBUFE XPSL PG UIF DPOUSPWFSTJBM (FSNBO KVSJTU BOE

 -FP ,ĮĿĿIJĿ 8JFWJFM ½ČFOUMJDILFJU WFSUSBHFO EJF 3FMJHJPOFO JO .BSJBOP %IJĹĴĮıļ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

3FMJHJPO VOE ½ČFOUMJDILFJU 1SPCMFNF VOE 1FSTQFLUJWFO 4UVUUHBSU  QQ‫ڀ‬o BU QQ‫ڀ‬o  )BOOBI "ĿIJĻıŁ %FS -JFCFTCFHSJČ CFJ "VHVTUJO 7FSTVDI FJOFS QIJMPTPQIJTDIFO *OUFSQSFUBUJPO )JMEFTIFJN   QQ‫ڀ‬o  .JHVFM 7ĮŁŁIJĿ -JWJOH -BX +FXJTI 1PMJUJDBM ćFPMPHZ GSPN )FSNBOO $PIFO UP )BOOBI "SFOEU 0YGPSE 

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Mapping Orthodox Christian Political Theologies

QPMJUJDBM UIFPSJTU $BSM 4DINJUU o  XIPTF SFMFWBODF SFNBJOT VOEJNJO JTIFE UP UIJT EBZ  ćF TBNF BQQMJFT UP PUIFS JNQPSUBOU UIFPSJTUT F H ‫&ڀ‬SJD 7PFHFMJO o

XIP FYQMPSFE UIF SFMJHJPVT EJNFOTJPOT VOEFSMZJOH UIF BQQBSFOUMZ TFDVMBS BHFOEB PG NPEFSO QPMJUJDT "T B SFTVMU QPMJUJDBM UIFPMPHZ IBT PęFO CFFO USBOTGPSNFE UPEBZ JOUP B EJTUJODU BDBEFNJD TQFDJBMJTBUJPO PS FWFO EJTDJQMJOF BMCFJU JO EJČFSFOU DPOUFYUT /FFEMFTT UP TBZ NBOZ TDIPMBST PęFO VTF PUIFS FYQSFTTJPOT PS UFSNT UP EFNBSDBUF UIF UXP USBKFDUPSJFT PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ EJTDVTTFE BCPWF ćFZ VTVBMMZ SFTFSWF UIF UFSN xQPMJUJDBM UIFPMPHZj JUTFMG GPS UIF NPEFSO OBSSPXFS DBUFHPSZ XIJMF QSFGFSSJOH UP EFTJHOBUF SFMBUFE QBTU DBTFT CZ PUIFS UFSNT F H ‫ڀ‬BT UIFPMPHZ PG QPMJUJDT UIFPMPH JDBM QPMJUJDT SFMJHJPVT QPMJUJDT   *U JT NPSF UIBO PCWJPVT IPXFWFS UIBU UIFSF BSF OVNFSPVT DPOOFDUJPOT BOE PWFSMBQT CFUXFFO UIFTF UFSNT BOE FYQSFTTJPOT 8JUIPVU EFOZJOH PS HMPTTJOH PWFS QPUFOUJBM EJČFSFODFT QPMJUJDBM UIFPMPHZ NBZ UIVT JODMVEF CPUI UIF QPMJUJDBM DPOTFRVFODFT PG UIFPMPHJDBM QSJODJQMFT BOE DPODFQUT F H ‫ڀ‬EFSJWFE FJUIFS GSPN QPMZUIFJTUJD PS NPOPUIFJTUJD WJTJPOT BOE JEFBT

BT XFMM BT UIPTF QPMJUJDBM BHFOEBT DPOUBJOJOH FMFNFOUT PG UIFPMPHZ ćF DPODFQU PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ UIBU JOGPSNT UIJT WPMVNF BTJEF GSPN B GFX DIBQUFST IBT IPXFWFS MJUUMF UP EP XJUI UIBU PG $BSM 4DINJUU 8F UBLF JU UP NFBO OFJUIFS B UIFPMPHJDBM WJOEJDBUJPO PG QPMJUJDT OPS TJNQMZ UIF UBTL PG TPDJBM BOE QPMJUJDBM DSJUJDJTN UIBU UIF DIVSDIFT TPNFUJNFT MFWFM BHBJOTU XIBU UIFZ QFSDFJWF UP CF VO $ISJTUJBO BCPVU TPDJFUZ BOE TUBUF BT TVHHFTUFE BMCFJU CBTFE PO GVOEBNFOUBMMZ EJČFSFOU QSFNJTFT CZ +PIBOO #BQUJTU .FU[ BOE JO IJT XPSL PO 0SUIPEPY $ISJTUJBO BOBSDIJTN CZ UIF 0SUIPEPY UIFPMPHJBO %BWPS %äBMUP  /PS EP XF UBLF QPMJUJDBM UIFPMPHZ UP CF B NFSF BTQFDU B QBSUJDVMB PG UIFPMPHZ JO HFOFSBM 0O UIF DPOUSBSZ JU SFQSFTFOUT B EJTUJODU EJNFOTJPO PG B DPNQMFY BOE JOUFSUXJOFE XBZ PG BEESFTTJOH QPMJUJDT QPMJDZ BOE UIF QPMJUZ GSPN UIF QFSTQFDUJWF PG SFWFBMFE USVUI ĕMUFSFE UISPVHI B DPNNVOJUZT GBJUI *O UIJT TFOTF PVS DPODFQU PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ FOWJTBHFT BMM UIF NFOUJPOFE EJNFOTJPOT BT PCKFDUT PG TUVEZ UISPVHI UIF QSJTN PG DSJUJDBM BOBMZTJT BOE IJTUPSJDBM DPOUFYUVBMJTBUJPO 'PMMPXJOH .BOGSFE 8BMUIFST EFĕOJUJPO XF VOEFSTUBOE xQPMJUJDBM UIFPMPHZj JO UFSNT PG x CFUXFFO SFMJHJPO BOE

 $BSM 4İĵĺĶŁŁ 1PMJUJTDIF ćFPMPHJF 7JFS ,BQJUFM [VS -FISF WPO EFS 4PVWFSÊOJUÊU .àODIFO  JE 3ÚNJTDIFS ,BUIPMJ[JTNVT VOE QPMJUJTDIF 'PSN )FMMFSBV   .JUDIFMM %IJĮĻ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

1PMJUJDBM ćFPMPHZ 5PEBZ ‫ڀ‬:FBST BęFS $BSM 4DINJUU -POEPO   &SJD 7ļIJĴIJĹĶĻ %JF QPMJUJTDIFO 3FMJHJPOFO FE CZ 1FUFS 0ĽĶŁŇ .VOJDI    $BSTUFO #ĮĴĴIJ -ĮłŀŁŀIJĻ 4UVEZJOH 1PMJUJDT BOE 3FMJHJPO )PX UP %JTUJOHVJTI 3FMJHJPVT 1PMJUJDT $JWJM 3FMJHJPO 1PMJUJDBM 3FMJHJPO BOE 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO +PVSOBM PG 3FMJHJPO JO &VSPQF‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o  +PIBOO #BQUJTU .IJŁŇ ;VN #FHSJČ EFS OFVFO 1PMJUJTDIFO ćFPMPHJF o .BJO[   %BWPS %̲ĮĹŁļ "OBSDIZ BOE UIF ,JOHEPN PG (PE 'SPN &TDIBUPMPHZ UP 0SUIPEPY 1PMJUJDBM ćFPMPHZ BOE #BDL /FX :PSL 

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

13

14

Mihai-D. Grigore, Vasilios N. Makrides

QPMJUJDT DIVSDI FT BOE TUBUF XIJDI EFSJWF GSPN B UIFPMPHJDBM JOUFSQSFUBUJPO BOE QFSNFBUJPO PG B SFMJHJPO PS PG JUT CBTJD IFVSJTUJDT‫ڀ‬o SVMFT UIBU JT JO XIJDI SFMJHJPO JT UIF DPOUSPMMJOH GPSDF BOE XIJDI IFODF BSF MBJE EPXO CZ UIFPMPHJBOTj  5VSOJOH PVS BUUFOUJPO TQFDJĕDBMMZ UP 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ JU JT QPTTJCMF UP SFBMJTF GSPN UIF PVUTFU B TUSJLJOH BTZNNFUSZ FTQFDJBMMZ JO SFMBUJPO UP UIF XJEF BOE DSFBUJWF 8FTUFSO QSFPDDVQBUJPO XJUI QPMJUJDBM UIFPMPHZ BDBEFNJD PS OPU *O UIF QBTU UIJT EPNBJO IBT CFFO MBSHFMZ OFHMFDUFE JO UIF 0SUIPEPY $ISJTUJBO SFBMN XIJDI EJE OPU TVďDJFOUMZ SFĘFDU VQPO JU *O GBDU UIF FOUJSF UPQJD PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ IJTUPSJDBMMZ TQFBLJOH IBT CFFO NVDI NPSF DPNQSFIFOTJWFMZ TZTUFNBUJDBMMZ BOE UIFPSFUJDBMMZ FMBCPSBUFE JO 8FTUFSO $ISJTUJBO EJTDPVSTF UIFPMPHJDBM BOE PUIFSXJTF BOE IBT CFFO QSPNPUFE CZ WBSJPVT BDUPST JO OVNFSPVT DPOTUFMMBUJPOT CPUI JOEJWJEVBMMZ BOE JOTUJUVUJPOBMMZ ćJT IPMET USVF OPU POMZ GPS UIF QBTU CVU FTQFDJBMMZ GPS NPEFSO UJNFT BOE JOUP UIF QSFTFOU ćFSF BSF TFWFSBM SFBTPOT GPS UIFTF EJČFSFODFT CFUXFFO &BTU BOE 8FTU  5SVUI CF UPME SFĘFDUJPO PO UIF NBOZ FOUBOHMFNFOUT CFUXFFO QPMJUJDT BOE UIFPMPHZ JT DFSUBJOMZ OPU BCTFOU GSPN UIF MPOH BOE WBSJFE IJTUPSZ PG &BTUFSO 0SUIPEPY $ISJT UJBOJUZ "ęFS BMM JU JT FYBDUMZ JO UIJT QBSUJDVMBS BSFB XIFSF UIF ĕSTU $ISJTUJBO QPMJUJDBM GPSNBUJPOT PďDJBMMZ BQQFBSFE JO UIF DPOUFYU PG UIF 3PNBO &NQJSF EVSJOH UIF UI‫ڀ‬DFOUVSZ TUBSUJOH XJUI UIF SBEJDBM DIBOHFT BOE SFGPSNT JNQMFNFOUFE CZ &N QFSPS $POTUBOUJOF‫ *ڀ‬ćFTF XFSF FTQFDJBMMZ QSBJTFE CZ &VTFCJVT #JTIPQ PG $BFTBSFB JO 1BMFTUJOF B NPTU JOĘVFOUJBM xQPMJUJDBM UIFPMPHJBOj JO IJT EBZ BOE TUJMM B SFMFWBOU ĕHVSF  )PXFWFS EFTQJUF JUT FOPSNPVT JOĘVFODF &VTFCJBO QPMJUJDBM UIFPMPHZ‫ڀ‬o XJUI JUT FNQIBTJT PO UIF DMPTF (PETBODUJPOFE SFMBUJPO CFUXFFO UIF FNQFSPS BOE UIF DIVSDI‫ڀ‬o XBT OPU UIF POMZ BQQSPBDI FWFO BU UIF UJNF 0OF NBZ ĕOE B EJČFSFOU USBKFDUPSZ GPSNVMBUFE CZ *HOBUJVT #JTIPQ PG "OUJPDIJB JO XIJDI UIF DIVSDI SF NBJOT UIF DFOUSF PG BUUFOUJPO BOE SFGFSFODF XJUIPVU BOZ NVOEBOF QSFPDDVQBUJPOT  PS NPSF FYUFOTJWFMZ CZ "UIBOBTJVT #JTIPQ PG "MFYBOESJB JO XIJDI UIF GPDVT

 .BOGSFE 8ĮĹŁĵIJĿ -VUIFST EVBMJTUJTDIF QPMJUJTDIF ćFPMPHJF EFS [XFJ 3FJDIF VOE [XFJ 3FHJNFOUF‫ڀ‬o %BT 1SPCMFN EFS -PLBMJTJFSVOH EFS TJDIUCBSFO ,JSDIF JO *E FE

3FMJHJPO VOE 1PMJUJL #BEFO#BEFO  QQ‫ڀ‬o BU Q‫ ڀ‬FNQIBTJT JO PSJHJOBM   7BTJMJPT‫ڀ‬/ .ĮĸĿĶıIJŀ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 0SUIPEPY $ISJTUJBO $POUFYUT 4QFDJĕDJUJFT BOE 1BSUJDV MBSJUJFT JO $PNQBSJTPO XJUI 8FTUFSO -BUJO $ISJTUJBOJUZ JO ,SJTUJOB 4ŁļIJİĸĹ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

1PMJUJDBM ćFPMPHJFT JO 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ $PNNPO $IBMMFOHFT‫ڀ‬o %JWFSHFOU 1PTJUJPOT -POEPO/FX :PSL  QQ‫ڀ‬o  %FWJO 4ĶĻĴĵ &VTFCJVT BT 1PMJUJDBM ćFPMPHJBO ćF -FHFOE $POUJOVFT JO ćF )BSWBSE ćFPMPHJDBM 3FWJFX‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o .JDIBFM‫ڀ‬+ )ļĹĹIJĿĶİĵ .BLJOH $ISJTUJBO )JTUPSZ &VTFCJVT PG $BFTBSFB BOE IJT 3FBEFST 0BLMBOE $"   "OESFX -ļłŁĵ *HOBUJPT PS &VTFCJPT 5XP .PEFMT PG 1BUSJTUJD &DDMFTJPMPHZ JO *OUFSOBUJPOBM +PVSOBM GPS UIF 4UVEZ PG UIF $ISJTUJBO $IVSDI‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  4PQIJF $ĮĿŁńĿĶĴĵŁ "UIBOBTJVT x7JUB "OUPOJJj BT 1PMJUJDBM ćFPMPHZ ćF $BMM PG )FBWFOMZ $JUJ [FOTIJQ JO ćF +PVSOBM PG &DDMFTJBTUJDBM )JTUPSZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Mapping Orthodox Christian Political Theologies

JT SBUIFS QMBDFE PO B OPUJPO PG UIF DIVSDI BT B xIFSNJU JO UIF EFTFSUj TUSPOHMZ PSJFOUFE UPXBSET UIF EJWJOF XPSME BOE DMFBSMZ EFUBDIFE GSPN UIF XPSMEMZ BČBJST PG FNQFSPS BOE TUBUF ćJT OPUJPO PXFT JUT NPTU TUSJLJOH NPEFSO FMBCPSBUJPO UP UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY UIFPMPHJBO (FPSHFT 'MPSPWTLZ  "MM UIJT QPJOUT UP WBSJPVT DPO DFQUJPOT PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ BNPOH FBSMZ $ISJTUJBO UIJOLFST XIP MFę UIFJS NBSL PO MBUFS EFWFMPQNFOUT &WFO TP UIF MPOHUFSN EJČFSFODFT CFUXFFO &BTU BOE 8FTU JO UIJT WFSZ EPNBJO BSF TUJMM DPOTQJDVPVT BOE VOEFOJBCMF BT UIFZ QSJODJQBMMZ SFĘFDU EJČFSFOU SFMBUJPOT CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUFQPMJUJDT JO UIFJS SFTQFDUJWF XPSMET ćJT OPUXJUITUBOEJOH B GSFTI 0SUIPEPY JOUFSFTU JO UIJT UPQJD IBT CFFO USJHHFSFE CZ UIF SBEJDBM TPDJPQPMJUJDBM DIBOHFT BU UIF FOE PG UIF UI‫ڀ‬DFOUVSZ FTQFDJBMMZ JO UIF XBLF PG UIF GBMM PG DPNNVOJTN JO NBOZ QSFEPNJOBOUMZ 0SUIPEPY DPVOUSJFT PG &BTUFSO BOE 4PVUIFBTUFSO &VSPQF "T B SFTVMU 0SUIPEPY UIFPMPHJBOT JOUFMMFDUVBMT BOE PUIFS UIJOLFST IBWF TUBSUFE UP SFĘFDU NPSF UIPSPVHIMZ PO JTTVFT QFSUBJOJOH UP QPMJUJDBM UIFPMPHZ XIJMF USZJOH UP BSUJDVMBUF B TQFDJĕDBMMZ 0SUIPEPY POF OPU MFBTU JO DSJUJDBM EJTDVTTJPO XJUI SFMBUFE 8FTUFSO EJTDPVSTFT  "TJEF GSPN WBSJPVT PMEFS PS NPSF SFDFOU TPVSDFCPPLT SFMBUFE UP 0SUIPEPY $ISJTUJBO QPMJUJDBM UIFPMPHJFT SFDFOU ZFBST IBWF BMTP TFFO UIF QVCMJDBUJPO PG DPOGFSFODF QBQFST BOE PUIFS FEJUFE WPMVNFT FJUIFS TQFDJĕDBMMZ PO UIJT UPQJD PS PO SFMBUFE RVFTUJPOT XIJDI IBWF HPOF B MPOH XBZ UPXBSET ĕMMJOH UIF HBQ 3FMFWBOU BUUFNQUT UP BQQSPBDI xUZQJDBMj 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHJFT JO UIF IJTUPSJDBM QFSTQFDUJWF PG #Z[BOUJVN UIF 4MBWJB

 (FPSHFT 'ĹļĿļŃŀĸņ "OUJOPNJFT PG $ISJTUJBO )JTUPSZ &NQJSF BOE %FTFSU JO *E $ISJTUJBOJUZ BOE $VMUVSF #FMNPOU ."  QQ‫ڀ‬o  1BOUFMJT ,ĮĹĮĶŁŇĶıĶŀ 0SUIPEPYZ BOE 1PMJUJDBM ćFPMPHZ (FOFWB  "SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł ćF .ZTUJDBM BT 1PMJUJDBM %FNPDSBDZ BOE /PO3BEJDBM 0SUIPEPYZ /PUSF %BNF */  TFF BMTP 1BVM /BEJN 5ĮĿĮŇĶ -BOE BOE $PWFOBOU 4U‫ڀ‬1BVM ./  $ZSJM )ļŃļĿłĻ 1PMJUJDBM 0SUIPEPYJFT ćF 6OPSUIPEPYJFT PG UIF $IVSDI $PFSDFE .JOOFBQPMJT ./   &SOFTU #ĮĿĸIJĿ FE

4PDJBM BOE 1PMJUJDBM ćPVHIU JO #Z[BOUJVN 'SPN +VTUJOJBO‫ *ڀ‬UP UIF -BTU 1BMBFPMPHVT 0YGPSE   0MJWFS 0%ļĻļŃĮĻ+PBO -ļİĸńļļı 0%ļĻļŃĮĻ FET

'SPN *SFOBFVT UP (SPUJVT " 4PVSDFCPPL JO $ISJTUJBO 1PMJUJDBM ćPVHIU o (SBOE 3BQJET .*  "EPMG .BSUJO 3ĶŁŁIJĿ x,JSDIF VOE 4UBBUj JN %FOLFO EFT GSàIFO $ISJTUFOUVNT 5FYUF VOE ,PNNFOUBSF [VN ćFNB 3FMJHJPO VOE 1PMJUJL JO EFS "OUJLF #FSO  1IJMJQ 8ļļı x8F )BWF /P ,JOH #VU $ISJTUj $ISJTUJBO 1PMJUJDBM ćPVHIU JO (SFBUFS 4ZSJB PO UIF &WF PG UIF "SBC $PORVFTU D‫ڀ‬o

/FX :PSL   (FPSHF‫ &ڀ‬%IJĺĮİļĽļłĹļŀ"SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł FET

$ISJTUJBOJUZ %FNPDSBDZ BOE UIF 4IBEPX PG $POTUBOUJOF /FX :PSL  4ŁļIJİĸĹ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

1PMJUJDBM ćFPMPHJFT JO 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ  .JIBJ% (ĿĶĴļĿIJ'MPSJBO ,̡ĵĿIJĿ8ĶIJĹĮİĵ FET

0SUIPEPYB $POGFTTJP ,POGFTTJPOTCJMEVOH ,POGFTTJPOBMJTJFSVOH VOE JISF 'PMHFO JO EFS ÚTUMJDIFO $ISJTUFOIFJU &VSPQBT (ÚUUJOHFO  7*&( #FJIFę‫ ڀ‬63- IUUQTEPJPSH   ,PTUBT 4ĮĿĿĶŀ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

$POGFTTJPOBMJ[BUJPO BOEBT ,OPXMFEHF 5SBOTGFS JO UIF (SFFL 0SUIPEPY $IVSDI 8JFTCBEFO  )BOT1FUFS (ĿļŀŀĵĮĻŀ1BOUFMJT ,ĮĹĮĶŁŇĶıĶŀ FET

1PMJUJDT 4PDJFUZ BOE $VMUVSF JO 0SUIPEPY ćFPMPHZ JO B (MPCBM "HF 1BEFSCPSO 

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

15

16

Mihai-D. Grigore, Vasilios N. Makrides

0SUIPEPYB PS JO QPTU#Z[BOUJOF QBSBFOFUJD MJUFSBUVSF IBWF BMSFBEZ CFFO NBEF BOE DPOTUJUVUF OPUFXPSUIZ DPOUSJCVUJPOT  "MM UIJT TJHOJĕFT B XFMDPNF BEEJUJPO PG 0SUIPEPY WPJDFT UP B QPMJUJDPUIFPMPHJDBM EJTDPVSTF UIBU IBT MPOH CFFO EPNJOBUFE CZ 3PNBO $BUIPMJD BOE 1SPUFTUBOU QFSTQFDUJWFT XJUI UIF QVSQPTF PG FOBCMJOH B NPSF FDVNFOJDBM EJTDVTTJPO BCPVU QPMJUJDT BOE $ISJTUJBO UIFPMPHZ  )PXFWFS UIFSF BSF TUJMM NBOZ SFTFBSDI EFTJEFSBUB GPS FYBNQMF BO FYBNJOBUJPO PG UIF QPMJUJDBMMZ SFMFWBOU BTQFDUT PG UIF UIFPMPHZ PG UIF (SFFL 'BUIFST JO UIF NBOOFS PG UIF 8FTUFSO -BUJO BOBMZTFT PG 5FSUVMMJBO PS "VHVTUJOF "O JNQPSUBOU BUUFNQU XBT GPS FYBNQMF UBLFO CZ B TDIPMBS XIP XBT OFJUIFS 0SUIPEPY OPS B UIFPMPHJBO UIF MFHBM TDIPMBS QPMJUJDBM QIJMPTPQIFS BOE EJQMPNBU 4UFQIBO 7FSPTUB o

XIP JO  QVCMJTIFE BO VOFRVBMMFE NPOPHSBQI PO +PIO $ISZTPTUPNT QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG UIF TUBUF  'VSUIFSNPSF UIF #BTFT PG UIF 4PDJBM $PODFQU PďDJBMMZ QSPNVMHBUFE CZ UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI JO  B EPDVNFOU XIJDI ESFX RVJUF MBSHF JOUFSOBUJPOBM BUUFOUJPO BMTP BNPVOUFE UP B QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG 3VTTJBO 0SUIPEPY QSPWFOBODF‫ڀ‬o POF UIBU NPSFPWFS XBT UIPVHIU UP DPOTUJUVUF TPNF LJOE PG x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj  "TJEF GSPN UIJT OVNFSPVT TDIPMBST PG WBSJPVT CBDLHSPVOET BOE EJT DJQMJOFT IBWF EFBMU XJUI TQFDJĕD BTQFDUT PG 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO JUT EJWFSTF NBOJGFTUBUJPOT XSJUUFO WJTVBM QSBDUJTFE

FJUIFS JO UIF #Z[BOUJOF QFSJPE UIF

 %JNJUFS "ĻĴIJĹļŃ *NQFSJBM *EFPMPHZ BOE 1PMJUJDBM ćPVHIU JO #Z[BOUJVN o $BNCSJEHF ."  *WBO #ĶĹĶĮĿŀĸņ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

3FMJHJPVT 3IFUPSJD PG 1PXFS JO #Z[BOUJVN BOE 4PVUI&BTUFSO &VSPQF #SʅJMB  .JIBJ% (ĿĶĴļĿIJ /FBHPF #BTBSBC‫ڀ‬o 1SJODFQT $ISJTUJBOVT ćF 4FNBOUJDT PG $ISJTUJBOJUBT JO $PNQBSJTPO XJUI &SBTNVT -VUIFS BOE .BDIJBWFMMJ o

0YGPSE   +POBUIBO $ļĹIJ ćF "EEJUJPO PG 0SUIPEPY 7PJDFT UP 8FTUFSO 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 4UVEJFT JO $ISJTUJBO &UIJDT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o 4PUJSJT .ĶŁĿĮĹIJŅĶŀ 0O 3FDFOU %FWFMPQNFOUT JO 4DIPM BSMZ &OHBHFNFOU XJUI UIF 1PTTJCJMJUZ PG BO 0SUIPEPY 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 1PMJUJDBM ćFPMPHZ‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬o  4UFQIBO 7IJĿļŀŁĮ *PIBOOFT $ISZTPTUPNVT 4UBBUTQIJMPTPQI VOE (FTDIJDIUTUIFPMPHF (SB[   Vladimir V. 1IJŁĿłĻĶĻ, Политический исихазм и его традиции в социальной концепции Московского Патриархата, 4U‫ڀ‬1FUFSTCVSH 2009. 4FF BMTP "OUPJOF -IJŃņ x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj BOE UIF 'PVOEBUJPOBM 4USVDUVSF PG UIF 3VTTJBO 4UBUF JO "OBMPHJB ćF 1FNQUPVTJB +PVSOBM GPS ćFP MPHJDBM 4UVEJFT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o 4FF BMTP ,SJTUJOB 4UPFDLMT DPOUSJCVUJPO PO x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj JO UIJT WPMVNF  (FSIBSE 1ļıŀĸĮĹŀĸņ 1PMJUJTDIF ćFPMPHJF JO #Z[BO[ [XJTDIFO 3FJDITFTDIBUPMPHJF VOE 3FJDITJEF PMPHJF JO $SJTUJBOJUË E0DDJEFOUF F DSJTUJBOJUË E0SJFOUF 4FDPMJ‫ڀ‬7*o9*

o‫ڀ‬BQSJMF  WPM‫ ڀ‬ 4QPMFUP  QQ‫ڀ‬o 1FUSF (łĿĮĻ &TDIBUPMPHZ BOE 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO UIF -BTU $FOUVSJFT PG #Z[BOUJVN JO 3FWVF EFT ÏUVEFT TVEFTU FVSPQÏFOOFT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o %BO *PBO .łĿIJ̙ĮĻ ćF )FTZDIBTUT x1PMJUJDBM 1IPUJBOJTNj BOE UIF 1VCMJD 4QIFSF JO UIF 'PVSUFFOUI $FOUVSZ JO "VHVT UJOF $ĮŀĶıĮņ FE

ćF 0SUIPEPY $ISJTUJBO 8PSME -POEPO/FX :PSL  QQ‫ڀ‬o *PBOOJT #IJĸļŀ /JDIPMBT $BCBTJMBT 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO BO &QPDI PG &DPOPNJD $SJTJT " 3FBEJOH PG B UI $FOUVSZ 1PMJUJDBM %JTDPVSTF JO .BSLVT 7ĶĻŇIJĻŁ FE

4UVEJB 1BUSJTUJDB WPM‫ ڀ‬1BQFST 1SFTFOUFE BU UIF 4JYUFFOUI *OUFSOBUJPOBM $POGFSFODF PO 1BUSJTUJD 4UVEJFT IFME JO 0YGPSE  -FVWFO  QQ‫ڀ‬o "TIMFZ . 1łĿĽłĿĮ (PE )JFSBSDIZ BOE 1PXFS 0SUIPEPY ćFPMPHJFT PG "VUIPSJUZ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Mapping Orthodox Christian Political Theologies

QPTU#Z[BOUJOF FSB PS UIF NPEFSO BOE DPOUFNQPSBSZ XPSME BOE JO B XJEF WBSJFUZ PG DPOUFYUT  GPS FYBNQMF GPDVTJOH PO UIF QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG UIF XFMMLOPXO (SFFL UIFPMPHJBO BOE QIJMPTPQIFS $ISJTUPT :BOOBSBT    $PNQBSJTPOT XFSF BMTP GSFRVFOUMZ NBEF CFUXFFO &BTUFSO 0SUIPEPY BOE 8FTUFSO -BUJO PS *TMBNJD QPMJUJDBM UIFPMPHJFT  *O GBDU JU XPVME OPU CF JOBQQSPQSJBUF UP TQFBL IFSF PG EJWFSTF GPSNT PG 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHJFT JO UIF QMVSBM

CPUI IJTUPSJDBMMZ BOE NPSF SFDFOUMZ )FODF EFTQJUF JUT PWFSBMM VOEFSEFWFMPQNFOU JO DPNQBSJTPO UP UIF 8FTU UIF 0SUIPEPY DBTF IBT JUT PXO NFSJUT BOE EFTFSWFT TDIPMBSMZ BUUFOUJPO DPNQBSBUJWF FYBNJOBUJPO TVJUBCMF DPOUFYUVBMJTBUJPO BOE BEFRVBUF FWBMVBUJPO ćF QSFTFOU WPMVNF BUUFNQUT UP DPOUSJCVUF UP UIJT HPBM CZ FYBNJOJOH UIJT UPQJD GSPN B CSPBEFS QFSTQFDUJWF UIBU JT CPUI TZTUFNBUJD BOE JOUFSEJTDJQMJOBSZ (JWFO UIBU NPTU QSFWJPVT TUVEJFT FYBNJOFE JU GSPN B QFSTQFDUJWF JOUFSFTUFE NBJOMZ JO UIFPMPHZ EPHNBUJDT BOE NPSBM BOE TPDJPFUIJDBM RVFTUJPOT UIJT WPMVNF GPDVTFT FTQFDJBMMZ PO UIF IJTUPSJDBM FWPMVUJPO PG 0SUIPEPY $ISJTUJBO QPMJUJDBM UIFPMPHJFT BDSPTT UJNF







 

GSPN #Z[BOUJVN /FX :PSL  5SJTUBO 4İĵĺĶıŁ 1PMJUJTDIF 5JFSCJMEMJDILFJU JO #Z[BO[‫ڀ‬o 4QÊUFT  CJT GSàIFT ‫ڀ‬+BISIVOEFSU 8JFTCBEFO  /JLPMBPT 1ĮĻļł )PX UP %P ,JOHT XJUI 8PSET #Z[BOUJOF *NQFSJBM *EFPMPHZ BOE UIF 3FQSFTFOUBUJPO PG 1PXFS JO 1SF1IBOBSJPU "ENPOJUPSZ -JUFSBUVSF 1I% UIFTJT )BSWBSE 6OJWFSTJUZ  1FUSF (łĿĮĻ (PE &YQMBJOT UP 1BUSJBSDI "UIBOBTJPT UIF 'BMM PG $POTUBOUJOPQMF *4‫ڀ‬1FSFTWFUPW BOE UIF *NQBTTF PG 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 0MJWJFS %IJĹļłĶŀ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

)ÏSJUBHFT EF #Z[BODF FO &VSPQF EV 4VE&TU Ë M‫ڀ‬ÏQPRVF NPEFSOF FU DPOUFNQPSBJOF "UIFOT  QQ‫ڀ‬o /JLPMBPT "ŀĽĿļłĹĶŀ 1OFVNBUPMPHZ BOE 1PMJUJDT ćF 3PMF PG UIF )PMZ 4QJSJU JO UIF "SUJDVMBUJPO PG BO 0SUIPEPY 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 3&4‫ڀ‬o 3FWJFX PG &DVNFOJDBM 4UVEJFT 4JCJV‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o 1BOUFMJT ,ĮĹĮĶŁŇĶıĶŀ &BTUFSO 0SUIPEPY ćPVHIU JO 8JMMJBN‫ڀ‬5 $ĮŃĮĻĮłĴĵ1FUFS .BOMFZ 4İļŁŁ FET

ćF 8JMFZ #MBDLXFMM $PNQBOJPO UP 1PMJUJDBM ćFPMPHZ )PCPLFO /+   QQ‫ڀ‬o /BUIBOJFM 8ļļı"SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BOE 1PMJUJDBM ćFPMPHZ ćJOLJOH #FZPOE &NQJSF JO 3VCÏO 3PTBSJP 3ļıĿ˵ĴłIJŇ FE

55 $MBSL )BOECPPL PG 1PMJUJDBM ćFPMPHZ -POEPO  QQ‫ڀ‬o "MFYBOESB .IJıŇĶįĿļıŀŇĸņ 0SUIPEPY 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT $MFSHZ *O UFMMJHFOUTJB BOE 4PDJBM $ISJTUJBOJUZ JO 3FWPMVUJPOBSZ 3VTTJB 1I% UIFTJT $FOUSBM &VSPQFBO 6OJWFSTJUZ #VEBQFTU  4FF UIF TQFDJBM JTTVF PO x$ISJTUPT :BOOBSBT BOE 1PMJUJDBM ćFPMPHZj PG UIF KPVSOBM 1PMJUJDBM ćF PMPHZ‫  ڀ‬XIJDI JODMVEFT UIF GPMMPXJOH BSUJDMFT +POBUIBO $ļĹIJ 1FSTPOIPPE 3FMBUJPOBM 0OUPMPHZ BOE UIF 5SJOJUBSJBO 1PMJUJDT PG &BTUFSO 0SUIPEPY ćJOLFS $ISJTUPT :BOOBSBT QQ‫ڀ‬o 4PUJSJT .ĶŁĿĮĹIJŅĶŀ ćF &VDIBSJTUJD $PNNVOJUZ JT 0VS 4PDJBM 1SPHSBN 0O UIF &BSMZ %FWFMPQNFOU PG $ISJTUPT :BOOBSBT 1PMJUJDBM ćFPMPHZ QQ‫ڀ‬o BOE %JPOZTJPT 4ĸĹĶĿĶŀ "SJTUPUFMJBO .BSYJTN $SJUJDBM .FUBQIZTJDT ćF 1PMJUJDBM ćFPMPHZ PG $ISJTUPT :BOOBSBT QQ‫ڀ‬o "SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł -PWF -JGF BOE 1PMJUJDT $PNQBSJOH -VUIFSBO BOE 0SUIPEPY 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT JO 3&4‫ڀ‬o 3FWJFX PG &DVNFOJDBM 4UVEJFT 4JCJV‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o +PIBOOFT /ĶIJĵļijij1ĮĻĮĴĶļŁĶıĶŀ "WPJEJOH )JTUPSZT 5FMFPMPHZ 0SUIPEPY BOE *TMBNJD 1PMJUJDBM 1IJMPTPQIZ JO 3FHVMB 'ļĿŀŁIJĿ/FHVJO :ĮŃĮĿĶ FET

(MPCBM .FEJFWBM.JSSPST GPS 1SJODFT 3FDPO TJEFSFE $BNCSJEHF  QQ‫ڀ‬o 7BTJMFJPT 4ņĿļŀ Ὁ Εὐστάθιος Θεσσαλονίκης γιὰ τὶς ἀπαρχὲς τοῦ κοινωνικοῦ βίου καὶ τὴν ἐξέλιξη τοῦ πολιτισμοῦ Σημεῖα σύγκλισης μὲ τὸν πολιτικὸ στοχασμὸ τοῦ Δυτικοῦ Μεσαίωνα JO Θεολογία‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

17

18

Mihai-D. Grigore, Vasilios N. Makrides

GPMMPXJOH B DISPOPMPHJDBM UISFBE GSPN FBSMZ #Z[BOUJVN VOUJM UPEBZ‫ڀ‬o BO BNCJUJPVT UBTL GPS TVSF CVU HJWFO UIF USFNFOEPVT CBDLMPH JO UIF ĕFME B OFDFTTBSZ POF )PXFWFS FWFO UIJT WPMVNF JT IBSEMZ FYIBVTUJWF PG UIF JNNFOTF SJDIOFTT PG UIF UPQJD *U TIPVME JOTUFBE CF VOEFSTUPPE BT QSPWJEJOH FODPVSBHFNFOU GPS GVSUIFS‫ڀ‬TUVEJFT "T GPS UIF HPBMT PG UIJT WPMVNF 'JSTU UIF DPOUSJCVUJPOT JU HBUIFST FYBNJOF BOE DPNQBSF UIF IJTUPSJDBM CBDLHSPVOE BOE OVNFSPVT GPSNT BOE BSUJDVMBUJPOT PG 0S UIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHJFT JO WBSJPVT MPDBM DPOUFYUT CPUI QBTU BOE QSFTFOU 4FDPOE UIFZ DPOTJEFS BOE BOBMZTF UIF TQFDJĕD QBSBNFUFST BOE GBDUPST UIBU HBWF SJTF UP UIFTF QPMJUJDBM UIFPMPHJFT PS IBWF TIBQFE UIFN BDSPTT UJNF ćJSE UIFZ USZ UP MPDBUF BOE DSJUJDBMMZ FWBMVBUF UIF SFBTPOT GPS UIF TQFDJĕDJUJFT BOE QBSUJDVMBSJUJFT PG UIFTF QPMJUJ DBM UIFPMPHJFT BDSPTT IJTUPSZ 'JOBMMZ TPNF DPOUSJCVUJPOT BMTP USZ UP DPOUFYUVBMJTF UIF FOUJSF JTTVF NPSF CSPBEMZ FTQFDJBMMZ CZ DPNQBSJOH 0SUIPEPY XJUI 8FTUFSO $ISJTUJBO QPMJUJDBM UIFPMPHJFT BOE BU UIF TBNF UJNF MPPLJOH GPS TQFDJĕD IJTUPSJDBM DPOTUFMMBUJPOT BOE DPOUJOHFODJFT (JWFO UIBU UIF UPQJD PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ FOKPZT TJHOJĕDBOU QPQVMBSJUZ BOE DVSSFODZ BNPOH WBSJPVT TDIPMBSMZ EJTDJQMJOFT UPEBZ JU JT IPQFE UIBU UIF QSFTFOU WPMVNF XJMM DPOUSJCVUF UP UIF SJDI MJUFSBUVSF JO UIF ĕFME *U NBZ BMTP IFMQ XJEFO UIF BDBEFNJD EJTDPVSTF PO QPMJUJDBM UIFPMPHZ‫ڀ‬o XIJDI JO UIF MBTU UXP DFOUVSJFT FWPMWFE PO NVMUJQMF MFWFMT QSJNBSJMZ XJUIJO 8FTUFSO TDIPMBSTIJQ‫ڀ‬o CZ JODMVEJOH JO JU UIF VOUJM OPX NPTUMZ JHOPSFE &BTUFSO 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ XJUI JUT NPEFT PG UIJOLJOH BCPVU NBO UJNF IJTUPSZ IVNBOLJOE QPMJUJDBM GPSNT BOE UIFJS SBJTPO EÐUSF JO UFSNT PG UIF EJWJOF " GVSUIFS JNQPSUBOU HPBM PG UIJT WPMVNF JT UP CSFBL TPNF XJEFTQSFBE DMJDIÏT BOE TUFSFPUZQFT 'PS JOTUBODF TDIPMBSMZ DPODFSO XJUI QPMJUJDBM UIFPMPHZ GSPN B IJTUPSJDBM QPJOU PG WJFX VTVBMMZ BUUFOET POMZ UP UIF MBUF BOUJRVF PS #Z[BOUJOF IFSJUBHF CFGPSF MFBQJOH UP NPEFSOJUZ UIFSFCZ JHOPSJOH UIF GFSUJMF QPMJUJDBM UIPVHIU JO WBSJPVT MPDBM 0SUIPEPY USBEJUJPOT BęFS  0O UIF PUIFS IBOE UIFSF JT BO JSSJUBUJOH UFOEFODZ UP SFEVDF BMM QPMJUJDPUIFPMPHJDBM USBEJUJPOT PG &BTUFSO $ISJTUJBOJUZ UP UIF TPDBMMFE #Z[BOUJOF xTZNQIPOZj CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF B EJBHOPTJT XIJDI IBT MPTU WBMVF CZ IBWJOH CFFO NBEF UPP PęFO /PU FWFSZUIJOH XBT PS TUJMM JT BSSBOHFE TZNQIPOJDBMMZ JO UIF xCPEZ QPMJUJDj PG UIF FOUJSF BOE NVMUJGPSN 0SUIPEPY XPSME *NQPSUBOU EJTTJEFOU EJTDPVSTFT PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ BHBJOTU UIF TUBUF BOE TFDVMBS QPXFS JO UIF #Z[BOUJOF BOE QPTU#Z[BOUJOF FSB BSF ESPXOFE PVU CZ TVDI GSFRVFOU BOE VOOVBODFE SFGFSFODFT UP &NQFSPS +VTUJOJBOT FTUBCMJTINFOU PG xTZNQIPOZj "‫ڀ‬NZUIPMPHZ PG TZNQIPOZ BOE JUT SFFTUBCMJTINFOU QFSTJTUT BNPOH OVNFSPVT 0SUIPEPY DVMUVSFT UPEBZ  ćJT NBLFT JU IJHI UJNF UP DPVOUFS TVDI TJNQMJTUJD SFEVDUJPOJTN BOE TIPX UIF EJČFSFOU DPOUFYUT PG 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHJFT JO UIFJS NVMUJGBDFUFE DPNQMFYJUZ

 $ZSJM )ļŃļĿłĻ *T UIF #Z[BOUJOF x4ZNQIPOZj 1PTTJCMF JO 0VS %BZT JO +PVSOBM PG $IVSDI BOE 4UBUF‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Mapping Orthodox Christian Political Theologies

-BTU CVU OPU MFBTU $POTJEFSJOH UIF POHPJOH XBS JO 6LSBJOF BęFS UIF 3VTTJBO JOWBTJPO PG 'FCSVBSZ  JO XIJDI 0SUIPEPYZ JT B GBDUPS UP CF SFDLPOFE XJUI PO CPUI TJEFT QPMJUJDBM UIFPMPHZ‫ڀ‬o UP UIJOL PG UIF .PTDPX 1BUSJBSDI $ZSJMT SIFUPSJD BOE TUBUFNFOUT JO GBWPVS PG UIF JOWBTJPO BOE UIF XBS ‫ڀ‬o IBT UBLFO PO BO VOFYQFDUFE SFMFWBODF .BOZ BOBMZTFT JO UIJT WPMVNF BOUJDJQBUF UIF QPUFOUJBM GPS DPOĘJDU MBUFOU JO UIF QSPCMFNBUJD DPOOFDUJPO CFUXFFO TUBUF QPMJUJDT OBUJPO BOE DIVSDI JO 0SUIPEPY &VSPQF "T IJTUPSZ SVTIFT BIFBE JO JUT NPTU WJPMFOU GPSN BOE JSSVQUT JOUP UIF NFUB IJTUPSZ PG UIF $ISJTUJBO JEFBM PG QFBDFGVMOFTT BOE UIF EJWJOF DPNNBOENFOU PG MPWF UIFTF EJBHOPTFT TFFN BMNPTU QSPQIFUJD *O TVDI USPVCMFE UJNFT UIF OFFE GPS UIF 0SUIPEPY $ISJTUJBO NJOE UP NBLF TFOTF PG EFBUI CMPPETIFE BOE GSBUSJDJEF FMFWBUFT QPMJUJDBM UIFPMPHZ UP B NFBOJOHHJWJOH EJNFOTJPO UIBU DIVSDI BOE TUBUF BMJLF DBOOPU JHOPSF ćF RVFTUJPO PG MFHJUJNBUJPO JT PG NPSF FYJTUFOUJBM JNQPSUBODF UIBO FWFS XIJMF JO UIF DPOUFYU PG UIF 6LSBJOJBO DPOĘJDU QPMJUJDBM 0SUIPEPYZ BMNPTU BTTVNFT UIF DIBSBDUFS PG B DSJUJDBM JOGSBTUSVDUVSF PG XBS

The Contributions: A Short Overview *O PSEFS UP EP KVTUJDF UP UIF QMVSJGPSN OBUVSF PG UIF UPQJD UIF DPOUSJCVUJPOT UP UIJT WPMVNF IBWF CFFO XSJUUFO CZ TDIPMBST XPSLJOH JO B WBSJFUZ PG EJTDJQMJOFT UIFSFCZ IJHIMJHIUJOH 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHJFT GSPN EJWFSTF BMCFJU PęFO JOUFSDPOOFDUFE BOHMFT *O UIJT XBZ QFSTQFDUJWFT GSPN SFMJHJPVT TUVEJFT MBUF BOUJRVF NFEJFWBM FBSMZ NPEFSO PS DPOUFNQPSBSZ IJTUPSZ UIFPMPHZ BOE DIVSDI IJTUPSZ QPMJUJDBM QIJMPTP QIZ BOE QPMJUJDBM TDJFODF DPNCJOF UP BUUFTU UP UIF SJDIOFTT PG QPMJUJDBM UIFPMPHJFT EVSJOH UIF DFOUVSJFT PG FWPMVUJPO PG UIF 0SUIPEPY $ISJTUJBO &BTU #FDBVTF PG UIF DPNQMFYJUZ PG UIF JOUFSEJTDJQMJOBSZ BQQSPBDIFT BOE CFDBVTF OPOF PG UIFN SFNBJOT JO EJTDJQMJOBSZ JTPMBUJPO UIF DPOUSJCVUJPOT DBO CF BSSBOHFE BDDPSEJOH UP NVMUJQMF PWFSMBQQJOH QBUUFSOT %JČFSFOU ĕFMET PG JORVJSZ QSFPDDVQJFE UIF SFTQFDUJWF BVUIPST TUBSUJOH PG DPVSTF XJUI UIF EJTDVTTJPO PG UIF CBTJDT J F UIF #Z[BOUJOF QBSBEJHN PG TZNQIPOZ CFUXFFO UIF TQJSJUVBM TBDFSEPUJVN BOE UIF UFNQPSBM QPXFS JNQFSJVN

JUT CPVOEBSJFT BOE EFĕDJFODJFT %BOJFM #FOHB BT XFMM BT JUT QFSTJTUFODF BOE JUT VOBWPJEBCMF USBOTGPS NBUJPOT XJUIJO 3VTTJBO QPMJUJDBM BVUPDSBDZ JO FBSMZ NPEFSO UJNFT +BO ,VTCFS  #Z BďSNJOH B USBOTMBUJP JNQFSJJ GSPN +FSVTBMFN UP &UIJPQJB BOE CZ FNQMPZJOH OBSSBUJWFT BOBMPHPVT UP 3VTTJBO QPMJUJDBM UIFPMPHZ &UIJPQJBO QPMJUJDBM HMPSJĕDBUJPO UIFPMPHZ BMUIPVHI OPO$IBMDFEPOJBO XBT BO FRVBMMZ JOEJTQFOTBCMF UPQJD GPS UIJT  "MBS ,ĶĹĽ 1BUSJBSDI ,JSJMM BOE .FUSPQPMJUBO )JMBSJPO PO 3FMJHJPVT $POĘJDU BOE 4FDVMBS 8BS JO 6LSBJOF "‫ڀ‬%JBDISPOJD 4UVEZ PG 3FMJHJPVT -FBEFST .FTTBHFT JO 4ÜKBUFBEMBOF &TUPOJBO +PVSOBM PG .JMJUBSZ 4UVEJFT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o $ZSJM )ļŃļĿłĻ 3VTTJBO $IVSDI BOE 6LSBJOJBO 8BS JO ćF &YQPTJUPSZ 5JNFT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

19

20

Mihai-D. Grigore, Vasilios N. Makrides

WPMVNF 4UBOJTMBV 1BVMBV  ćJT DPOUSJCVUJPO EJTQMBZT B DPOUJOVJUZ‫ڀ‬o HSPVOEFE NBJOMZ JO DFSUBJO QPMJUJDPUIFPMPHJDBM BSHVNFOUT IFME JO DPNNPO‫ڀ‬o XJUI PUIFS TUVEJFT PO UIF UIFPDSBUJDBMMZGPVOEFE 3VTTJBO BVUPDSBDZ PG UIF UTBST XIJDI IBT CFFO TUSPOHMZ DPOOFDUFE XJUI NFTTJBOJD JNQFSJBM BOE OFPJNQFSJBM BHFOEBT GSPN UIF TJYUFFOUI UP UIF OJOFUFFOUI DFOUVSZ TVDI BT x.PTDPX UIF ćJSE 3PNFj x1BO 4MBWJTNj BOE x1BO0SUIPEPYJTNj /JLPMBT 1JTTJT BOE -PSB‫(ڀ‬FSE  ćFPMPHJDBM TQFDVMBUJPO PO UIF SPMF PG UIF $ISJTUJBO TUBUF BOE SVMFS BU UIF BQFY PG (PET DSFBUJPO PS UIF SFBTPOT GPS UIF WFSZ FYJTUFODF PG B QPMJUJDBM PSEFS BOBMPHPVT UP UIBU DSFBUJPO DPOUJOVF UP PČFS NVDI NBUFSJBM SFĘFDUJPO SBOHJOH GSPN UIF #Z[BOUJOF QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG 1IPUJPT‫ *ڀ‬1BUSJBSDI PG $POTUBOUJOPQMF "OUIPOZ ,BMEFMMJT

UISPVHI UIF IJTUPSZ PG UIF %BOVCJBO 1SJODJQBMJUJFT .JIBJ% (SJHPSF UP UIF 3VTTJBO NPOBSDIJTN TPDJBMJTN GBTDJTN IJTUPSJPTPQIZ TPQIJPMPHZ BOE .FTTJBOJTN PG UIF OJOFUFFOUI BOE UXFOUJFUI DFOUVSJFT 3FHVMB‫ڀ‬. ;XBIMFO BOE &WFSU WBO EFS ;XFFSEF  ćF DPOUSPWFSTJBM DPODFQU PG x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj BOE JUT JEFPMPHJDBMMZ JOUFHSBUJWF GVODUJPO JO FBSMJFS FQPDIT PS BT BO JOUFSGBDF GPS DPOUFNQPSBSZ BOUJ 8FTUFSO 3VTTJBO QIJMJQQJDT ,SJTUJOB 4UPFDLM PČFST BO JOEJTQFOTBCMF DBTF TUVEZ JO UIJT SFHBSE 0WFS UIF MBTU DFOUVSJFT UIF WFSZ QSJODJQMFT BOE JEFBMT PG B $ISJTUJBO PSEFS JO IJTUPSZ BOE JO UIF XPSME MFE UP QFSQFUVBM CBSHBJOJOH PWFS JOĘVFODF BOE QPXFS CFUXFFO TFDVMBS BOE FDDMFTJBTUJDBM JOTUBODFT BMTP DPOTJEFSJOH UIF TJNQMF GBDU UIBU TUBUF TVCKFDUT XFSF BU UIF TBNF UJNF UIF ĘPDL PG $ISJTU VOEFS UIF DBSF TVQFSWJTJPO BOE DPOUSPM PG UIF DIVSDI 4VDI UVSNPJM XBT FYQFSJFODFE FTQFDJBMMZ JO UIF DPOUFYU PG UIF MBUF NFEJBFWBM PS FBSMZ NPEFSO &DVNFOJDBM 1BUSJBSDIBUF PG $POTUBOUJOP QMFT QPMJUJDT VOEFS 0UUPNBO SVMF CVU BMTP JO UIF DPOUFYU PG UIF OBUJPOBM SFWJWBM OBUJPOBMJTU FYDMVTJWJTN NPEFSOJUZ BOE TUBUF FNBODJQBUJPO JO 4PVUIFBTUFSO &VSPQF GSPN UIF FJHIUFFOUI DFOUVSZ UP UIF QSFTFOU .PEFSO TUBUF JOTUJUVUJPOT TUSVHHMFE CJUUFSMZ GPS FNBODJQBUJPO CPUI GSPN GPSFJHO 0UUPNBO SVMF BOE JOUFSOBMMZ GSPN UIF KVSJTEJDUJPO PG UIF &DVNFOJDBM 1BUSJBSDIBUF BOE JUT IJTUPSJDBM DPOUSPM PG UIF 0S UIPEPY 3VN NJMMFU -PDBM DIVSDIFT XSFTUMFE XJUI $POTUBOUJOPQMF GPS BVUPDFQIBMZ BOE JEFOUJUZ UIFSFCZ GFFEJOH JOUP TUSPOH OBUJPOBMJTU BOE FNBODJQBUJWF OBSSBUJWFT %JNJUSJT 4UBNBUPQPVMPT PO UIF &DVNFOJDBM 1BUSJBSDIBUF JO UIF MBUF 0UUPNBO QF SJPE %BOJFMB ,BMLBOEKJFWB PO #VMHBSJB .BSJBO 1ʅUSV PO 3PNBOJB *PBOOJT ;FMFQPT PO $ZQSVT  ćJT UFOTJPO JT BMTP NBTUFSGVMMZ FYQMJDBUFE CZ >UBUIJPT ,FTTBSFBT XJUI SFHBSE UP UIF UFOVPVT SFMBUJPOT CFUXFFO UIF 1BUSJBSDIBUF PG $POTUBOUJOPQMF BOE UIF BVUPDFQIBMPVT $IVSDI PG (SFFDF BOE UIFJS SFTQFDUJWF VOJWFSTBMJTU BOE FUIOPDFOUSJD EJTDPVSTFT EFTQJUF UIF FUIOJD BOE IJTUPSJD DMPTFOFTT PG UIF UXP‫ڀ‬DIVSDIFT 4VDI FNBODJQBUPSZ JEFBMT PęFO HBJOFE MFHJUJNBDZ CZ TZNCPMJD DPNNVOJDBUJPO BOE SFGFSFODF UP FNCMFNBUJD IPMZ ĕHVSFT BOE UIFJS SFMJDT XIPTF QFSQFUVBUJPO PWFS DFOUVSJFT HBWF GVOEBNFOUBM JNQVMTFT UP DVMUVSBM JEFOUJUZ QPMJUJDBM JOEFQFOEFODF BOE OBUJPOBM QSFFNJOFODF ćF DPOUSJCVUJPOT PG #PSJT 5PEPSPW BOE 7MBEJNJS $WFULPWJʉ PO 4BJOU4BWBIPPE UFTUJGZ UP UIF EVSBCJMJUZ PG TVDI NPUJWFT UIF GPSNFS

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Mapping Orthodox Christian Political Theologies

SFGFSSJOH UP UIF MBUF .JEEMF "HFT BOE UIF MBUUFS UP UXFOUJFUIDFOUVSZ 4FSCJB "‫ڀ‬TJN JMBS BSHVNFOU JT QVSTVFE CZ .JIBJ% (SJHPSF XIP BTTFTTFT UIF JNQPSUBODF GPS FNFSHJOH MPDBM 0SUIPEPYJFT‫ڀ‬o MJLF UIPTF PG NFEJBFWBM BOE FBSMZ NPEFSO )VOHSP 8BMMBDIJB BOE .PMEBWJB‫ڀ‬o PG xQPTTFTTJOHj OBUJPOBM TBJOUT JO PSEFS UP FďDJFOUMZ TFDVSF UIFJS QPMJUJDBM BTQJSBUJPOT JO UIF JOUFSOBUJPOBM DPOUFYU 'JOBMMZ "MFYBOEFS 1POPNBSJPW DSJUJDBMMZ FWBMVBUFT‫ڀ‬o JO B XFMDPNF DPSSFDUJWF UP UIF JEFBMJTJOH NBJOTUSFBN PG PVS EBZT‫ڀ‬o UIF 6LSBJOJBO XBZ PG UIFPMPHJDBMMZ BSUJDV MBUJOH UIF DPVOUSZT EFTJSF GPS B EJTUJODU QPMJUJDBM SFMJHJPVT BOE DVMUVSBM JEFOUJUZ BT B NFBOT PG TFUUJOH JUTFMG BQBSU GSPN UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF BOE JUT FYQBOTJPOJTN ćJT UJFT JO XJUI UIF CSPBEFS UPQJD PG UIF TQFDJĕD TJUVBUJPO PG xTNBMMFS 0SUIPEPYJFTj TVDI BT UIF #BMUJD 1PMJTI PS (FPSHJBO POFT XIPTF EFTJSF GPS BďSNBUJPO JT PęFO UISFBUFOFE XJUI TVČPDBUJPO CZ xMBSHFS BOE TUSPOHFS 0SUIPEPYJFTj‫ڀ‬o JO UIJT DBTF UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI 4FCBTUJBO 3JNFTUBE BOE 4PQIJF ;WJBEBE[F  8F IPQF UIBU JO WJFX PG UIF SFOFXFE BDBEFNJD JOUFSFTU JO QPMJUJDBM UIFPMPHZ BOE JUT UPQJDBM SFMFWBODF UPEBZ UIJT WPMVNF XJMM CF PG JOUFSFTU UP BO JOUFSOBUJPOBM TDIPMBSMZ SFBEFSTIJQ CFZPOE UIF MJNJUT PG &BTUFSO 0SUIPEPY $ISJTUJBO TUVEJFT "OZ FYBNJOBUJPO PG UIF EJČFSFOU QPMJUJDBM UIFPMPHJFT JO UIFJS SFTQFDUJWF IJTUPSJDBM FOWJSPONFOU PVHIU BMXBZT UP CFBS JO NJOE B QPJOU FNQIBTJTFE CZ 2VFOUJO 4LJOOFS 8F TIBMM EP XFMM UP DPODFOUSBUF JO QBSUJDVMBS PO UIF DPODFQUT XF FNQMPZ UP EFTDSJCF BOE BQQSBJTF XIBU )PCCFT DBMMFE PVS BSUJĕDJBM XPSME UIF XPSME PG QPMJUJDT BOE NPSBMJUZ ćJT JO UVSO NFBOT UIBU XF TIBMM OFFE UP GPDVT PO UIF WBSJPVT UFSNT‫ڀ‬o UIF FOUJSF OPSNBUJWF WPDBCVMBSZ‫ڀ‬o JO XIJDI TVDI DPODFQUT BSF IBCJUVBMMZ FYQSFTTFE ćFTF UFSNT UIF QBSBEJHNT PG XIJDI BSF UIF OBNFT PG UIF WJSUVFT BOE WJDFT BSF UIPTF XIJDI QFSGPSN FWBMVBUJWF BT XFMM BT EFTDSJQUJWF GVODUJPOT JO OBUVSBM MBOHVBHFT 

*O TVN UIF DPODFQUVBMJTBUJPO PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO HFOFSBM VOGPMET JO UXP NBJO EJSFDUJPOT 0O B TZTUFNBUJD MFWFM JU NBZ CF VOEFSTUPPE BT B EJBMFDUJDBM QPTJUJPOJOH PG UIF QPMJUJDBM BT JEFB QPMJUJDT BT QSBDUJDF BOE QPMJUJDJBOT BT JOTUJUVUJPOBMMZ PSHBOJTFE BDUPST JO (PET SFMBUJPOT XJUI IVNBO CFJOHT JO QBSUJDVMBS BOE JO (PET DSFBUJPO NPSF CSPBEMZ 0O B IJTUPSJDBM MFWFM QPMJUJDBM UIFPMPHZ DBO BMTP CF SFHBSEFE BT UIF EJBMFDUJDBM MPDBUJPO PG UIF QPMJUJDBM BT JEFB QPMJUJDT BT QSBDUJDF BOE QPMJUJDJBOT BT JOTUJUVUJPOBMMZ PSHBOJTFE BDUPST JO UIF IJTUPSZ PG IVNBOJUZ XJUI SFGFSFODF UP (PE 1PMJUJDBM UIFPMPHZ JT UIVT B NBUUFS PG BQQSPBDI BOE QFSTQFDUJWF BT XFMM BT PG ĕOBMJUZ BOE UFMPT ćF DBTF PG 0SUIPEPY $ISJTUJBO QPMJUJDBM UIFPMPHJFT PO JUT PXO NFSJU BOE BT FWJEFODFE JO UIF WBSJPVT DPOUSJCVUJPOT PG UIJT WPMVNF JT PG FNJOFOU SFMFWBODF UP UIF BCPWF DPODFQUVBMJTBUJPO

 2VFOUJO 4ĸĶĻĻIJĿ 7JTJPOT PG 1PMJUJDT WPM‫ ڀ‬3FHBSEJOH .FUIPE $BNCSJEHF   Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

21

%BOJFM #FOHB

»Political Theologies« from Constantine to Justinian – some Key Aspects and Main Changes

ćF QSFTFOU DPOUSJCVUJPO DPNFT BT B SFTQPOTF UP UIF JOWJUBUJPO * SFDFJWFE GSPN UIF PSHBOJTFST PG UIF DPOGFSFODF UP QSFQBSF B TIPSU BSUJDMF DPOUBJOJOH TPNF DFOUSBM PC TFSWBUJPOT PO UIF xQPMJUJDBM UIFPMPHJFTj GSPN $POTUBOUJOF‫ *ڀ‬o UP +VTUJOJBO‫*ڀ‬ o  ćJT UPQJD SFRVJSFT TPNF DMBSJĕDBUJPOT GSPN UIF WFSZ CFHJOOJOH EVF UP UIF GBDU UIBU OPU POMZ EPFT UIF FYQSFTTJPO xQPMJUJDBM UIFPMPHZj IBWF B NVMUJUVEF PG NFBOJOHT JO DPOUFNQPSBSZ SFTFBSDI CVU BMTP UIF JOUFSQSFUBUJPO PG UIF NPUJWBUJPOT CFIJOE $POTUBOUJOFT SFMJHJPVT QPMJDZ JT VOUJM UPEBZ B TUJMM IJHIMZ EFCBUFE JTTVF  "HBJOTU UIF CBDLHSPVOE PG UIJT DPNQMFY SFBMJUZ BOE PO UIF CBTJT PG DPOUFNQPSBSZ SFTFBSDI * TIBMM VTF UIF OFYU GFX QBHFT UP CSJFĘZ BOTXFS UIF GPMMPXJOH RVFTUJPO CZ NFBOT PG TPNF DPODSFUF FYBNQMFT 8IBU XFSF UIF QPMJUJDPFDDMFTJBTUJDBM DPOTF RVFODFT PG UIF SFMJHJPVT DPOWJDUJPOT PG UIF FNQFSPST $POTUBOUJOF‫ *ڀ‬S‫ڀ‬o

ćFPEPTJVT‫ *ڀ‬S‫ڀ‬o BOE +VTUJOJBO‫ *ڀ‬S‫ڀ‬o PS JO PUIFS XPSET IPX EJE UIFJS SFMJHJPVT DPOWJDUJPOT JOĘVFODF UIF BHFOEB PG UIFJS SFMJHJPVT QPMJDZ *O BEEJUJPO UP UIFTF RVFTUJPOT * TIBMM FYQMPSF UIF NBOOFS JO XIJDI UIF TPDBMMFE xTZNQIPOZj CFUXFFO UIF FNQFSPS BOE UIF $ISJTUJBO $IVSDI JO #Z[BOUJVN NBOJGFTUFE JUTFMG

 *O  PO UIF PDDBTJPO PG UIF ZFBS BOOJWFSTBSZ PG UIF TPDBMMFE &EJDU PG .JMBO *‫ڀ‬XBT B NFNCFS PG UIF PSHBOJTJOH DPNNJUUFF GPS B MBSHF JOUFSOBUJPOBM DPOGFSFODF JO #VDIBSFTU BUUFOEFE CZ B MBSHF OVNCFS PG EJTUJOHVJTIFE &VSPQFBO IJTUPSJBOT JODMVEJOH DIVSDI IJTUPSJBOT  *O UIF EFCBUFT UIBU VOGPMEFE *‫ڀ‬XBT BCMF PCTFSWF EJSFDUMZ UIBU UIFSF XBT IBSEMZ BOZ DPOTFOTVT PO UIF JOUFSQSFUBUJPO PG $POTUBOUJOF‫ڀ‬UIF‫(ڀ‬SFBUT BDUJPOT 8IBU FYBDUMZ EJE $POTUBOUJOF TFF PO UIF FWF PG UIF CBUUMF PG UIF .JMWJBO #SJEHF ćF JOUFSQSFUBUJPOT SBOHF GSPN B TPMBS FDMJQTF UP UIF TJHIU PG UIF )PMZ $SPTT JO UIF TLZ $BO POF UBML BCPVU UIF FNQFSPST DPOWFSTJPO UP $ISJTUJBOJUZ ćF BOTXFST EJČFS HSFBUMZ )JTUPSJBOT PęFO EJTDVTT UIF WFYJOH DPFYJTUFODF PG BOE QBSBMMFMJTN CFUXFFO $ISJTUJBOJUZ BOE QBHBOJTN GPS JOTUBODF PO UIF DPJOT JTTVFE CZ $POTUBOUJOF 4DIPMBST BQQSPBDI UIFTF UIFPMPHJDBM BOE IJTUPSJDBM EFCBUFT GSPN UIFJS WBSJPVT DVMUVSBM BOE SFMJHJPVT CBDLHSPVOET XIJDI JO UVSO QSPEVDF EJČFSFOU NPEFT PG JORVJSZ BOE BOBMZTJT *O NZ WJFX B‫ڀ‬NPSF QSFDJTF EFĕOJUJPO BOE EFTDSJQUJPO PG UIF UFSNT BOE DPODFQUT XJUI XIJDI XF PQFSBUF XPVME CSJOH BCPVU B CFUUFS VOEFSTUBOEJOH BOE DPOTFOTVT XJUI SFHBSE UP UIF BDUJPOT BOE EFDJTJPOT PG XPSMET ĕSTU $ISJTUJBO FNQFSPS ćF DPOUSJCVUJPOT PG UIF BCPWF DPOGFSFODF IBWF CFFO QVCMJTIFE JO &NJMJBO 1ļĽIJŀİł7JPSFM *ļĻĶ , ˖ FET

$SVDF s, J .JTJVOF 4ĕOt, JJ ·NQʅSBt, J $POTUBOUJO s, J &MFOB‫ڀ‬o QSPNPUPSJ BJ MJCFSUʅt, JJ SFMJHJPBTF s, J BQʅSʅUPSJ BJ #JTFSJDJJ WPM‫ ڀ‬#VDIBSFTU  0O UIF EJďDVMUJFT BOE DIBMMBOHFT PG DPOUFNQPSBSZ $POTUBOUJOF SFTFBSDI TFF BMTP UIF DIBQUFS x%SFJ‫ڀ‬.BVFSO 8FHF VOE "CXFHF EFS ,POTUBOUJOGPSTDIVOHj JO .BSUJO 8ĮĹĹĿĮijij 4POOFOLÚOJH EFS 4QÊUBOUJLF %JF 3FMJHJPOTQPMJUJL ,POTUBOUJOT EFT (SP•FO 'SFJCVSH JN #SFJTHBV  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

24

Daniel Benga

Constantine the Great – How the Christian God Influenced his Political Agenda * IBWF BMXBZT CFFO JNQSFTTFE CZ IPX $POTUBOUJOF JT BMXBZT QPSUSBZFE BT MPPLJOH TLZXBSE  +BDPC #VSDLIBSEUT QPSUSBZBM PG $POTUBOUJOF BT B HSFBU VOSFMJHJPVT QPMJUJ DJBO XIP NBEF VTF PG UIF EJČFSFOU BODJFOU SFMJHJPOT JO PSEFS UP TVQQPSU IJT PXO QPMJUJDBM QPXFS JOĘVFODFE IJTUPSJDBM SFTFBSDI GPS B DFOUVSZ BOE B IBMG  .PEFSO SFTFBSDI IBT SFQMBDFE UIJT WJTJPO XJUI B QSPGPVOEMZ SFMJHJPVT POF XIJDI IBT SFWFBMFE UIF JNQPSUBOU SPMF UIBU UIF ĕSTU $ISJTUJBO FNQFSPST SFMJHJPVT CFMJFGT QMBZFE JO IJT QPMJUJDBMSFMJHJPVT EFDJTJPOT "MFYBOEFS 4DINFNBOO UIF 3VTTJBO $IVSDI IJTUPSJBO PČFST BO BDDVSBUF TVNNBSZ PG $POTUBOUJOFT SFMJHJPTJUZ x)F BMXBZT IBE NZTUJDBM JOUFSFTUT B GBJUI JO ESFBNT WJTJPOT BOE JMMVNJOBUJPOT )F ĕSNMZ CFMJFWFE JO IJT FMFDUJPO BOE IJT XIPMF QPMJUJDBM DBSFFS XBT NBSLFE CZ IJT QFSTPOBM DPOUBDUT XJUI IFBWFOj  .PEFSO IJTUPSJPHSBQIZ IBT MFę CFIJOE UIF POFTJEFE WJFXT HFOFSBUFE CZ BO PWFSFNQIBTJT PO UIF QPMJUJDBM BTQFDUT PG $POTUBOUJOFT QFSTPOBM BNCJUJPOT JO IJT SFMJHJPVT QPMJDZ BOE IBT DPNF UP BDLOPXMFEHF B SFMJHJPVT FWPMVUJPO PG UIF FN QFSPS JO IJT TJODFSF TFBSDI GPS UIF USVF (PE 7PMLNBS ,FJM BO JNQPSUBOU FEJUPS PG TPVSDFT PO $POTUBOUJOFT SFMJHJPVT QPMJUJDT IBT UIVT PCTFSWFE xćF HSBEVBM KPVS OFZ GSPN UIF HPE PG TVO DPODFJWFE NPOPUIFJTUJDBMMZ UP $ISJTUJBOJUZ JT B MJGFMPOH DPOWFSTJPO XIJDI DBNF UP JUT USVF FOE JO UIF CBQUJTN QFSGPSNFE PO IJT EFBUICFEj  $POTJEFSJOH UIF WFSZ MJNJUFE TQBDF BMMPUUFE UP UIF QSFTFOUBUJPO PG UIF QPMJUJDBM UIFPMPHJDBM DPOWJDUJPOT PG UIF ĕSTU $ISJTUJBO FNQFSPS *‫ڀ‬TIBMM BOBMZTF ESBXJOH VQPO UIF MBUFTU JOUFSQSFUBUJPOT CZ ,MBVT .BSUJO (JSBSEFU BOE )BOT $ISJTUPQI #SFOOFDLF UIF NBOOFS JO XIJDI $POTUBOUJOFT SFMJHJPVT CFMJFGT QFSNFBUFE TPNF PG IJT NBJO QPMJUJDBMSFMJHJPVT EFDJTJPOT 'SFFEPN PG $ISJTUJBO GBJUI BOE XPSTIJQ XBT BUUBJOFE HSBEVBMMZ BOE CZ EJČFSFOU NFBOT BDSPTT UIF 3PNBO UFSSJUPSJFT BU UIF CFHJOOJOH PG UIF GPVSUI DFOUVSZ *O‫ ڀ‬ BMSFBEZ VOEFS UIF SVMF PG $POTUBOUJOF UIF XBWF PG MJCFSUZ TXFQU GSPN (BVM #SJUBJO BOE 4QBJO UP *UBMZ UIF #BMLBOT "TJB .JOPS BOE UIF 0SJFOU )PXFWFS JU XBT OPU VOUJM UIF TVNNFS PG  UIBU $ISJTUJBOT XFSF HSBOUFE DPNQMFUF GSFFEPN UISPVHIPVU

 4FF UIF DPJOT SFQSPEVDFE JO 8ĮĹĹĿĮijij 4POOFOLÚOJH EFS 4QÊUBOUJLF Q‫ ڀ‬BOE JO ,MBVT .BSUJO (ĶĿĮĿıIJŁ %FS ,BJTFS VOE TFJO (PUU %BT $ISJTUFOUVN JN %FOLFO VOE JO EFS 3FMJHJPOTQPMJUJL ,POTUBOUJOT EFT (SP•FO #FSMJO  Q‫ ڀ‬  *CJE QQ‫ڀ‬o  "MFYBOEFS 4İĵĺIJĺĮĻĻ ćF )JTUPSJDBM 3PBE PG &BTUFSO 0SUIPEPYZ /FX :PSL  Q‫ڀ‬  7PMLNBS ,IJĶĹ FE

2VFMMFOTBNNMVOH [VS 3FMJHJPOTQPMJUJL ,POTUBOUJOT EFT (SPTTFO %BSNTUBEU  Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

»Political Theologies« from Constantine to Justinian

UIF FOUJSF 3PNBO &NQJSF XIJMF QFSTFDVUJPOT JO UIF &BTU DPOUJOVFE GPS TFWFSBM NPSF‫ڀ‬ZFBST ćF EFDJTJWF QPJOU XIJDI FTTFOUJBMMZ JOĘVFODFE UIF &NQFSPS $POTUBOUJOFT FO UJSF QPMJUJDBM PVUMPPL XBT UIF GBNPVT BOE ZFU BT GBS BT IJTUPSJBOT BSF DPODFSOFE

WJTJPO IF IBE BU UIF .JMWJBO #SJEHF PO UIF FWF PG UIF CBUUMF BHBJOTU UIF VTVSQFS .BYFOUJVT PO ‫ڀ‬0DUPCFS  "ęFS BMM UIJT CBUUMF XBT QJWPUBM GPS IJT DPOWFSTJPO UP UIF $ISJTUJBO (PE 0OF GVOEBNFOUBM FMFNFOU UIPVHI IBT OPU CFFO ZFU TVďDJFOUMZ TUSFTTFE JO IJTUPSJPHSBQIZ OBNFMZ UIF GBDU UIBU $POTUBOUJOF DPOWFSUFE UP $ISJT UJBOJUZ BT FNQFSPS BOE OPU BT BO PSEJOBSZ JOEJWJEVBM ćF GBJUI JO UIF $ISJTUJBO (PE xIBE OPU DPNF UP IJN UISPVHI UIF $IVSDI CVU IBE CFFO CFTUPXFE QFSTPOBMMZ BOE EJSFDUMZ GPS IJT WJDUPSZ PWFS UIF FOFNZ‫ڀ‬o JO PUIFS XPSET BT IF XBT GVMĕMMJOH IJT JNQFSJBM EVUZj  ćJT GVOEBNFOUBM FMFNFOU PG CFJOH EJSFDUMZ DIPTFO CZ (PE XJUIPVU VOEFSHPJOH CBQUJTN EFUFSNJOFE $POTUBOUJOF UP BDU JOEFQFOEFOUMZ PG UIF $IVSDI BOE UIF $IVSDI JO JUT UVSO BDDFQUFE BOE BDLOPXMFEHFE IJN JO MPZBMUZ 'PMMPXJOH IJT WJDUPSZ PWFS .BYFOUJVT $POTUBOUJOF CFDBNF SVMFS PG UIF FOUJSF 3PNBO 8FTU HSBOUJOH GSFFEPN UP UIF $ISJTUJBOT BOE UBLJOH EJSFDU QFSTPOBM BDUJPO JO "GSJDB 1SPDPOTVMBSJT GPS UIF SFTUPSBUJPO PG HPPET DPOĕTDBUFE EVSJOH FBSMJFS QFSTFDVUJPOT BMMPUUJOH B TJHOJĕDBOU BNPVOU PG NPOFZ UP UIF DMFSHZ BOE FYFNQUJOH JU GSPN QVCMJD TFSWJDF ćF FNQFSPS BMTP XSPUF UP IJT DPSFHFOUT JO UIF &BTU VSHJOH UIFN UP HSBOU UIF TBNF GSFFEPN UP $ISJTUJBOT -JDJOJVT BHSFFE UP EP TP JO UIF BVUVNO PG  PS JO 'FCSVBSZ  JTTVJOH UIF TPDBMMFE x&EJDU PG .JMBOj XIJDI IF DPTJHOFE XJUI $POTUBOUJOF  .BYJNJOVT %BJB IPXFWFS DPOUJOVFE IJT QFSTFDVUJPOT VQ UP UIF TVNNFS PG  XIFO ĘFFJOH GSPN -JDJOJVT IF DPNNJUUFE TVJDJEF BU UIF $JMJDJBO (BUFT *U XBT POMZ BU UIJT NPNFOU UIBU UIF FEJDU HSBOUJOH GSFFEPN UP UIF $ISJTUJBOT PG UIF 3PNBO &NQJSF XBT BDUVBMMZ JNQMFNFOUFE JO JUT &BTUFSO QBSU BT XFMM *O GBDU UIF MJCFSUBT SFMJHJPOJT HVBSBOUFFE UP BMM SFQSFTFOUT UIF ĕSTU GPSNVMBUJPO PG UIJT QSJODJQMF JO IJTUPSZ  #FUXFFO /PWFNCFS  BOE 'FCSVBSZ  UIF OFX FNQFSPS DPNQPTFE B OVNCFS PG MFUUFST UXP PG XIJDI XFSF BEESFTTFE UP "OVMJOVT QSPDPOTVM PG "GSJDB BOE POF UP $BFDJMJBO CJTIPQ PG $BSUIBHF  'SPN UIFTF $POTUBOUJOFT QPMJUJDBM TUBODF UPXBSET  'PS B EFUBJMFE EFTDSJQUJPO TFF ,MBVT .BSUJO (ĶĿĮĿıIJŁ 7PO EFS 7FSGPMHVOH [VS "OFSLFOOVOH 3PN VOE EJF $ISJTUFO JO EJPLMF[JBOJTDILPOTUBOUJOJTDIFS ;FJU JO 1ļĽIJŀİł*ļĻĶ , ˖ FET

$SVDF s, J .JTJVOF QQ‫ڀ‬o BU QQ‫ڀ‬o  4İĵĺIJĺĮĻĻ ćF )JTUPSJDBM 3PBE Q‫ڀ‬  0O UIF QSFTFOU TUBUF PG SFTFBSDI SFGFSSJOH UP UIF &EJDU PG .JMBO TFF "ESJBO .ĮĿĶĻIJŀİł &EJDUVM EF MB .JMBO 4DVSUʅ TDIJt, ʅ B TUBEJVMVJ BDUVBM BM DFSDFUʅSJMPS JO &NJMJBO 1ļĽIJŀİł.JIBJ 0WJEJV $˖ , ļĶ FET

$SVDF s, J .JTJVOF 4ĕOt, JJ ·NQʅSBt, J $POTUBOUJO s, J &MFOB‫ڀ‬o QSPNPUPSJ BJ MJCFSUʅt, JJ SFMJHJPBTF s, J BQʅSʅUPSJ BJ #JTFSJDJJ WPM‫ ڀ‬#VDIBSFTU  QQ‫ڀ‬o  (ĶĿĮĿıIJŁ 7PO EFS 7FSGPMHVOH [VS "OFSLFOOVOH QQ‫ڀ‬o  " OFX DPNNFOUBSZ PO UIFTF MFUUFST JT PČFSFE CZ (ĶĿĮĿıIJŁ %FS ,BJTFS QQ‫ڀ‬o DG )FSNBOO %̎ĿĿĶIJŀ %BT 4FMCTU[FVHOJT ,BJTFS ,POTUBOUJO (ÚUUJOHFO  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

25

26

Daniel Benga

UIF $ISJTUJBOT NBZ CF EFEVDFE #FTJEF UIF HFOFSBM SFMJHJPVT GSFFEPN UIF FNQFSPS BMTP BEPQUFE UIF GPMMPXJOH NFBTVSFT GPS "GSJDB 1SPDPOTVMBSJT  ćF SFTUPSBUJPO PG HPPET DPOĕTDBUFE JO UIF DPVSTF PG QSFWJPVT QFSTFDVUJPOT DIVSDIFT HBSEFOT IPVTFT   ćF HSBOUJOH PG DPOTJEFSBCMF ĕOBODJBM TVQQPSU UP UIF DMFSHZ PG UIF DBUIPMJD J F ‫ڀ‬VOJWFSTBM DIVSDI BMPOH XJUI BO PČFS PG BOZ GVSUIFS BTTJTUBODF SFRVJSFE  ćF FYFNQUJPO PG UIF DMFSHZ GSPN QVCMJD EVUJFT BOE PCMJHBUJPOT JODMVEJOH UBYFT

JO PSEFS UIBU UIFZ NBZ QSBDUJDF UIF DVMU PG UIF x$ISJTUJBO (PEj VOIJOEFSFE  ,MBVT .BSUJO (JSBSEFU JOUFSQSFUT $POTUBOUJOFT BUUJUVEF BOE TUBUFNFOUT JO IJT MFUUFS UP "OVMJOVT BT GPMMPXT -JLFXJTF UIF FNQFSPS EJE OPU QSFTFOU IJNTFMG JO UIF MFUUFS UP UIF QBHBO QSPDPOTVM BT BO BEWPDBUF PG UIF BCTUSBDU TVNNB EJWJOJUBTNFOT EJWJOB PG UIF QBHBOQIJMPTPQIJDBM IFOPUIFJTN UIBU IBE OP DVMU PSEFS BOE NJOJTUFST GPS JUT FYFSUJPO )F TQFBLT WFSZ DMFBSMZ BCPVU UIF NPOPUIFJTUJD SFMJHJPO BOE JUT TQFDJĕD DVMU BT XFMM BT BCPVU JUT NJOJTUFST  ćFSF GPSF UIF EJWJOJUZ XPSTIJQQFE JO UIF $ISJTUJBO DVMU XIJDI JT UP TBZ UIF $ISJTUJBO (PE BT xUIF IPMJFTU (PEj DBMMFE UIVT BOE PUIFSXJTF CZ $ISJTUJBO XSJUFST JT UP IJN OPU UIF IFBE PG B xIJFSBSDIZ PG UIF HPETj PS B EFĕOJOH DPODFQU PG UIF EJWJOF MBDLJOH BOZ DVMU CVU SBUIFS UIF POMZ USVF (PE UP CF XPSTIJQQFE JO QSFDJTF GPSNT 

ćF &NQFSPS $POTUBOUJOF XBT QSFPDDVQJFE UP UIF QPJOU PG PCTFTTJPO XJUI UIF VOJUZ PG UIF $ISJTUJBO $IVSDI BOE JUT DVMU ćFSFGPSF UIF DVMU XBT GPS $POTUBOUJOF UIF TVSFTU XBZ UP QSFTFSWF UIF FNQJSF BOE JUT VOJUZ /FWFSUIFMFTT $POTUBOUJOF EJE OPU BDDFQU BOZ DVMU CVU USVTUFE POMZ UIBU PG UIF xDBUIPMJD DIVSDIj UP XIJDI IF HBWF IJT XIPMF TVQQPSU ćJT BMTP FYQMBJOT XIZ $POTUBOUJOF JNQPTFE VOJGPSNJUZ JO UIF DFMFCSBUJPO PG 4VOEBZT BOE $ISJTUJBO GFBTUT MJLF &BTUFS ,MBVT .BSUJO (JSBSEFU IBT SFDFOUMZ QSPWFE UIBU UIF FTUBCMJTINFOU PG UIF EJFT TPMJT BT B SFHVMBS EBZ PG SFTU CZ $POTUBOUJOF JT BCTPMVUFMZ B OPWVN JO BOUJRVJUZ ćF UFYU PG UIF MBX JT OPU QSFTFSWFE CVU UXP UFYUT PG UIF ZFBS  $PEFY ćFPEPTJBOVT‫   **ڀ‬BOE $PEFY *VTUJOJBOVT‫ > -FVWFO  QQ‫ڀ‬G BOE JCJE WPM‫< ڀ‬WFSTJP> QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

183

Stanislau Paulau

UIF VOJRVF SFMBUJPOTIJQ XJUI CJCMJDBM *TSBFM &UIJPQJBO SVMFST IBWF PęFO EFQJDUFE UIFNTFMWFT BT ETSBʾFMBXJZBO x*TSBFMJUFTj

%ÊRRÊ ETSBʾFM x$IJMESFO PG *TSBFMj

PS FWFO #FUÊ ETSBʾFM x)PVTF PG *TSBFMj   ćJT TFU PG JEFBT XBT BMTP JOTUSVNFOUBM GPS UIF x/FP4PMPNPOJETj &UIJPQJBO SVMFST XIP BTDFOEFE UIF UISPOF GSPN UIF T POXBSE GPMMPXJOH B QFSJPE PG NPOBSDIJDBM XFBLOFTT BOE EFDFOUSBMJTBUJPO LOPXO BT ;ÊNÊOÊ NÊTBG OU x&SB PG UIF +VEHFT j   ćF x/FP4PMPNPOJDj QPMJUJDBM UIFPMPHZ UIBU ESFX PO UIF NFEJBFWBM USBEJUJPO PG UIF , CSÊ OÊHÊˑU CVU BMTP NPEJĕFE JU BEBQUJOH JU UP UIF DIBMMFOHFT PG NPEFSOJUZ SFNBJOFE UIF EFDJTJWF JEFPMPHJDBM GPSDF PG JNQFSJBM &UIJPQJB VOUJM JUT GBMM JO  #VU XIBU QSFDJTFMZ XBT OFX BCPVU x/FP4PMPNPOJDj QPMJUJDBM UIFPMPHZ %POBME $SVNNFZ IBT TVHHFTUFE UIBU UIF x/FP4PMPNPOJETj JOUSPEVDFE UISFF NBJO JOOP WBUJPOT JOUSPEVDFE JOUP USBEJUJPOBM QPMJUJDBM JEFPMPHZ 'JSTUMZ UIFZ GPSNVMBUFE B OFX QSJODJQMF PG MFHJUJNBUF EFTDFOU OPU MJOLFE UP EJSFDU TVDDFTTJPO UISPVHI UIF NBMF MJOF POMZ 4FDPOEMZ BT BDUJWF XBSMPSET UIFZ BCBOEPOFE UIF IJTUPSJD 4PMPNPOJD QSBD UJDF PG SJUVBM TFDMVTJPO "OE UIJSEMZ XIFSFBT NFEJBFWBM 4PMPNPOJET IBE QSBDUJDFE TUSVDUVSFE QPMZHBNZ UIF x/FP4PMPNPOJETj IBWF SFWPMVUJPOJTFE SPZBM NBSSJBHF DVTUPNT CZ BEPQUJOH UIF NBSJUBM DVTUPNT PG UIF DMFSHZ B TUSJDU NPOPHBNZ TBOD UJPOFE CZ UIF TBDSBNFOU PG NBSSJBHF  4PNF GVSUIFS TUVEJFT IBWF EFNPOTUSBUFE IPX &UIJPQJBO &NQFSPST PG UIF MBUF OJOFUFFOUI DFOUVSZ SFJOWFOUFE UIF DPSPOB UJPO SJUF JO PSEFS UP TUSFOHUIFO UIFJS DMBJN UP 4PMPNPOJD EFTDFOU BOE VTF JU BT B NFBOT PG MFHJUJNJTBUJPO JO UIF JOUFSOBM QPMJUJDBM TUSVHHMF  8JUIPVU EJNJOJTI JOH UIF IJHI WBMVF PG UIF ĕOEJOHT NBEF JO UIJT ĕFME PWFS UIF MBTU EFDBEFT POF OPUBCMF MJNJUBUJPO PG QSFWJPVT SFTFBSDI NVTU CF QPJOUFE PVU x/FP4PMPNPOJDj QPMJUJDBM UIFPMPHZ PS JEFPMPHZ BT TPNF BVUIPST QSFGFS UP SFGFS UP JU IBT CFFO e

e

 4UFWFO ,ĮĽĹĮĻ 4PMPNPOJD %ZOBTUZ JO 4JFHCFSU 6ĵĹĶĴ FE

&ODZDMPQBFEJB "FUIJPQJDB WPM‫ ڀ‬ 8JFTCBEFO  QQ‫ڀ‬o *O LFFQJOH XJUI UIJT SPZBM JEFPMPHZ TFWFSBM PG UIF PVUTUBOEJOH SVMFST PG UIJT QFSJPE IBE OBNFT XJUI TUSPOH CJCMJDBM *TSBFMJUF DPOOPUBUJPOT JODMVEJOH "NEÊ 4 ZPO MJU x1JMMBS PG ;JPOj BOE ;ÊSʾB :BA RPC MJU x4FFE PG +BDPCj  &NQFSPS %BXJU‫ **ڀ‬DPVOUFE TFDPOE BęFS %BXJU %BWJE

UIF GBUIFS PG 4PMPNPO  ćF OBNF PG UIJT QFSJPE UIBU XBT NBSLFE CZ DPOĘJDUT BNPOH SFHJPOBM SVMFST BOE XBSMPSET PWFS UIF DPOUSPM PG UIF FNQFSPS SFGFST UP +VEHFT‫*  ڀ‬U JT DPOWFOUJPOBMMZ EBUFE CFUXFFO  BOE  ćF FOE PG UIJT QFSJPE JT BTTPDJBUFE XJUI UIF SFJHO PG 5FXPESPT‫ **ڀ‬o  'PS B TIPSU IJTUPSJDBM PWFSWJFX TFF 4PQIJB %IJĴIJ ;ÊNÊOÊ NÊTBG OU JO "MFTTBOESP #ĮłŀĶ FE

&ODZDMPQBFEJB "FUIJPQJDB WPM‫ ڀ‬8JFTCBEFO  QQ‫ڀ‬o  %POBME $ĿłĺĺIJņ *NQFSJBM -FHJUJNBDZ BOE UIF $SFBUJPO PG /FP4PMPNPOJD *EFPMPHZ JO UI $FOUVSZ &UIJPQJB JO $BIJFST E²UVEFT "GSJDBJOFT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬  ćF NPTU QSPNJOFOU JOTUBODF JT UIBU PG :PḥBOO T‫*ڀ‬7 o

XIP PSHBOJTFE IJT DPSPOBUJPO JO "ODJFOU "LTVN TFF *[BCFMB 0ĿĹļńŀĸĮ ćF -FHJUJNJTJOH 1SPKFDU ćF $PSPOBUJPO 3JUF BOE UIF 8SJUUFO 8PSE JO "FUIJPQJDB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o FBE 3F*NBHJOJOH &NQJSF &UIJPQJBO 1PMJUJDBM $VMUVSF VOEFS :PIBOOJT‫*ڀ‬7 o 1I% ćFTJT 4DIPPM PG 0SJFOUBM BOE "GSJDBO 4UVEJFT -POEPO  e

e

e

e

184

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The K brä Nägäśt (Glory of the Kings) Goes Global e

BOBMZTFE FYDMVTJWFMZ XJUIJO UIF &UIJPQJBO OBUJPOBM DPOUFYU BOE JUT JOUFSOBM EZOBN JDT UIFSFCZ OFHMFDUJOH UIF JODSFBTJOH JNQPSUBODF PG JOUFSOBUJPOBM SFMBUJPOT GPS &UIJPQJB BOE JUT IJHI JNQBDU VQPO BMM TQIFSFT PG MJGF JO UIF )PSO PG "GSJDB JO UIF BHF PG /FX‫*ڀ‬NQFSJBMJTN 8IJMF 8FTUFSO IJTUPSJPHSBQIZ PęFO UFOET UP FYPUJDJTF &UIJPQJBO 0SUIPEPYZ CZ IJHIMJHIUJOH JUT BCTPMVUF VOJRVFOFTT VTVBMMZ FYQMBJOFE CZ B SFGFSFODF UP JUT TVQQPTFEMZ DPOUJOVPVT JTPMBUJPO GSPN UIF SFTU PG $ISJTUFOEPN

UIJT DIBQUFS TFFLT UP RVFTUJPO UIJT BTTVNQUJPO CZ FNQMPZJOH B EJTUJODUMZ USBOTOBUJPOBM QFSTQFDUJWF &WFO UIPVHI UIF 4PMPNPOJD OBSSBUJWF PG UIF , CSÊ OÊHÊˑU PVHIU JOEFFE UP CF DPO TJEFSFE B EJTUJODUJWF BOE IJHIMZ SFNBSLBCMF GPSN PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ OFJUIFS JUT FNFSHFODF OPS JUT EFWFMPQNFOU DBO CF VOEFSTUPPE XJUIPVU DPOTJEFSJOH &UIJPQJBT FOUBOHMFNFOUT XJUI UIF XJEFS XPSME ćF TBNF BQQMJFT UP x/FP4PMPNPOJDj UIFPM PHZ *O UIF GPMMPXJOH *‫ڀ‬XJMM BSHVF UIBU UIF USBOTGPSNBUJPOT PG &UIJPQJBO QPMJUJDBM UIFPMPHZ DBO POMZ CF DPNQSFIFOEFE JO DPOOFDUJPO XJUI UIF OPWFM DPOEJUJPOT JO UIF ĕFME PG JOUFSOBUJPOBM SFMBUJPOT XIJDI UIF &UIJPQJBO &NQJSF IBE UP GBDF JO UIF MBUF OJOFUFFOUI BOE FBSMZ UXFOUJFUI DFOUVSJFT OPU MFBTU XJUI UIF UISFBU PG &VSP QFBO DPMPOJBMJTN $POTFRVFOUMZ x/FP4PMPNPOJDj QPMJUJDBM UIFPMPHZ DBO CF TFFO BT B QSPEVDU PG DPNQMFY USBOTOBUJPOBM FOUBOHMFNFOUT *O PSEFS UP TVCTUBOUJBUF UIJT BTTFSUJPO *‫ڀ‬BN HPJOH UP EFNPOTUSBUF IPX UIF USBOTGPSNBUJPOT PG &UIJPQJBO QPMJUJDBM UIFPMPHZ QFSGPSNFE CZ UISFF x/FP4PMPNPOJEj SVMFST PG UIF FBSMZ UXFOUJ FUI DFOUVSZ‫ڀ‬o . OJM L‫ **ڀ‬o

;ÊXEJUV o

BOE ḪBZMÊ ɭ MMBTF‫ڀ‬o XFSF JOĘVFODFE CZ UIFJS JOUFMMFDUVBM BOEPS QPMJUJDBM FOHBHFNFOU XJUI UIF XJEFS XPSME #Z EPJOH TP *‫ڀ‬TIBMM BOBMZTF UIF JOĘVFODF PG &UIJP(FSNBO &UIJP#SJUJTI BOE &UIJP+BQBOFTF FOUBOHMFNFOUT VQPO SFDPOĕHVSBUJPOT BOE OFX BSUJDVMBUJPOT PG 4PMPNPOJD‫ڀ‬UIFPMPHZ e

e

e

e

Emperor M nil k II: Ethio-German Entanglements, Theology of Colonisation, and the Quest for Historicity of the Solomonic Narrative e

e

&WFO UIPVHI CZ UIF FOE PG UIF OJOFUFFOUI DFOUVSZ UIF &UIJPQJBO &NQJSF XBT WJS UVBMMZ UIF POMZ TUBUF PO UIF FOUJSF "GSJDBO DPOUJOFOU UP SFUBJO JUT JOEFQFOEFODF JU XBT TVSSPVOEFE CZ &VSPQFBO DPMPOJBM UFSSJUPSJFT &SJUSFB BOE *UBMJBO 4PNBMJMBOE UIF TPVUIFSO BOE DFOUSBM QBSUT PG QSFTFOUEBZ 4PNBMJB CFMPOHFE UP *UBMZ 4VEBO #SJUJTI &BTU "GSJDB QSFTFOUEBZ ,FOZB

BOE #SJUJTI 4PNBMJMBOE UIF OPSUIFSO PG QSFTFOUEBZ 4PNBMJB CFMPOHFE UP (SFBU #SJUBJO 'SFODI 4PNBMJMBOE QSFTFOUEBZ %KJCPVUJ CFMPOHFE UP 'SBODF *O UIJT DPOUFYU SFMBUJPOT XJUI &VSPQFBO QPXFST XFSF PG JNNFOTF JNQPSUBODF GPS &UIJPQJBO QPMJUJDT ćF (FSNBO &NQJSF BT B TUBUF UIBU IBE OP EJTDFSOJCMF DPMPOJBM BNCJUJPOT UPXBSET &UIJPQJB XBT QFSDFJWFE BT B QPUFO UJBM BMMZ XIJDI DPOUSJCVUFE UP B EZOBNJD EFWFMPQNFOU PG DPOUBDUT CFUXFFO CPUI

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

185

Stanislau Paulau

DPVOUSJFT  &UIJP(FSNBO EJQMPNBDZ VOWFJMFE TPNF SFDPOĕHVSBUJPOT PG x/FP 4PMPNPOJDj QPMJUJDBM UIFPMPHZ UIBU PUIFSXJTF XPVME OPU IBWF CFFO PCTFSWBCMF *O UIF GPMMPXJOH UXP TVDI BTQFDUT TIPVME CF EJTDVTTFE UIF &UIJPQJBO BUUJUVEF UPXBSET &VSPQFBO DPMPOJTBUJPO BOE UIF RVFTU GPS OFX IJTUPSJDBM FWJEFODF GPS UIF 4PMPNPOJD OBSSBUJWF "MSFBEZ JO UIF FBSMZ T &UIJPQJBO &NQFSPS :PḥBOO T‫*ڀ‬7 IBE TVDDFFEFE JO FTUBCMJTIJOH DPOUBDUT XJUI (FSNBO &NQFSPS 8JMIFMN‫ *ڀ‬o  *O UIF BCTFODF PG BMUFSOBUJWF EJQMPNBUJD DIBOOFMT UISPVHI XIJDI QPMJUJDBM DPNNVOJDBUJPO CFUXFFO &UIJPQJB BOE (FSNBOZ DPVME IBWF UBLFO QMBDF JO UIF JOJUJBM TUBHF DPSSFTQPOEFODF UVSOFE PVU UP CF UIF QSJODJQBM JOTUSVNFOU PG FYDIBOHF  'SPN UIF WFSZ CFHJOOJOH UIF JEFB PG B TIBSFE $ISJTUJBO JEFOUJUZ CFDBNF UIF NBJO GFBUVSF PG UIF &UIJP(FSNBO EJQMPNBUJD EJTDPVSTF ćVT 8JMIFMN‫ *ڀ‬FYQSFTTFE UIF DPOWJDUJPO UIBU &UIJPQJB BOE (FSNBOZ XFSF GVOEBNFOUBMMZ DPOOFDUFE UP FBDI PUIFS CZ CFMPOHJOH UP xUIF TBNF QSFDJPVT $ISJTUJBO GBJUIj xEFNTFMCFO UIFVFSO DISJTUMJDIFO (MBVCFOj   *O UIFJS UVSO &UIJPQJBO NPOBSDIT JO PSEFS UP DSFBUF B TFOTF PG B $ISJTUJBO DPNNVOJPO PęFO CFHBO UIFJS MFUUFST XJUI B EPYPMPHJDBM 5SJOJUBSJBO GPSNVMB BOE FYQMJDJUMZ SFGFSSFE UP UIFJS MFUUFS SFDJQJFOUT BT GFMMPX$ISJTUJBOT 'PS FYBNQMF :PḥBOO T‫*ڀ‬7 TQPLF PG 8JMIFMN‫ *ڀ‬BT B xĕSN $ISJTUJBOj t. OOV LS TUJZBO  BOE PG UIF DIBODFMMPS PG UIF e

e

e

e

 "CPVU FBSMZ SFMBUJPOT CFUXFFO (FSNBOZ BOE &UIJPQJB TFF 6STVMB (IJĵĿĶĻĴ.̡ĻŇIJĹ ‫ڀ‬+BISF EFVUTDIÊUIJPQJTDIF EJQMPNBUJTDIF #F[JFIVOHFO JO 8BMUFS 3ĮłĻĶĴ"TGB8PTTFO "ŀŀIJĿĮŁIJ FET

0SCJT "FUIJPQJDVT &UIJPQJBO "SU‫ڀ‬o "‫ڀ‬6OJRVF $VMUVSBM )FSJUBHF BOE .PEFSO $IBMMFOHF -VCMJO  QQ‫ڀ‬o "EFMIFJE ;IJĹĹIJĸIJ ‫ڀ‬+BISF %FVUTDI­UIJPQJTDIFS 'SFVOETDIBęT VOE )BO EFMTWFSUSBH o #POO  %BH ;ĶĺIJĻ 3PTFO GàS EFO /FHVT %JF "VGOBINF EJQMPNBUJTDIFS #F[JFIVOHFO [XJTDIFO %FVUTDIMBOE VOE ­UIJPQJFO  (ÚUUJOHFO  8PMCFSU‫(ڀ‬$ 4ĺĶıŁ 'JWF $FOUVSJFT PG &UIJP(FSNBO 3FMBUJPOT JO -BOHVBHF %FQBSUNFOU PG UIF (FSNBO 'PSFJHO 0ďDF FE

&UIJP(FSNBO 3FMBUJPOT "EEJT "CFCB  QQ‫ڀ‬o JE 1IPUPT BT )JTUPSJDBM 8JUOFTTFT ćF‫'ڀ‬JSTU &UIJPQJBOT JO (FSNBOZ BOE UIF 'JSTU (FSNBOT JO &UIJPQJB ćF )JTUPSZ PG B $PNQMFY 3FMBUJPOTIJQ .àOTUFS  3VEPMG 'IJİĵŁIJĿ )JTUPSZ PG (FSNBO &UIJPQJBO %JQMPNBUJD 3FMBUJPOT JO ;FJUTDISJę‫ڀ‬GàS ,VMUVS"VTUBVTDI 4POEFSBVTHBCF ­UIJPQJFO‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o #BJSV 5ĮijĹĮ &UIJPQJB BOE (FSNBOZ $VMUVSBM 1PMJUJDBM BOE &DPOPNJD 3FMBUJPOT o 8JFTCBEFO  QQ‫ڀ‬o  4P GBS UIF DPSSFTQPOEFODF IBT POMZ CFFO QBSUJBMMZ FEJUFE 4FF 5ĮijĹĮ &UIJPQJB BOE (FSNBOZ QQ‫ڀ‬o 8PMCFSU‫(ڀ‬$ 4ĺĶıŁ x"OOÊIFSVOH %FVUTDIMBOET VOE "FUIJPQJFOTj 6OCFLBOOUF #SJFGF EFT ,BJTFST .FOFMJL‫ **ڀ‬VOE TFJOFT (FTBOEUFO o JO 4UFGBO #Ŀ̡ĻIJ)FJOSJDI 4İĵļĹ ĹIJĿ FET

"VG EFN 8FH [VN NPEFSOFO ­UIJPQJFO 'FTUTDISJę GàS #BJSV 5BĘB .àOTUFS  QQ‫ڀ‬o "‫ڀ‬OVNCFS PG OPU ZFU FEJUFE MFUUFST BSF UP CF GPVOE JO UIF 1PMJUJDBM "SDIJWF PG UIF (FSNBO 'PSFJHO 0ďDF 1PMJUJTDIFT "SDIJW EFT "VTXÊSUJHFO "NUT JO #FSMJO  1PMJUJDBM "SDIJWF PG UIF 'PSFJHO 0ďDF ""ڀ‬MMH‫ ڀ"ڀ‬-FUUFS PG 8JMIFMN‫ *ڀ‬UP :PḥBOO T‫*ڀ‬7 ‫ڀ‬+VMZ  DG 5ĮijĹĮ &UIJPQJB BOE (FSNBOZ QQ‫ڀ‬o  1"‫" ""ڀ‬MMH‫ ڀ"ڀ‬-FUUFS PG :PḥBOO T‫*ڀ‬7 UP 8JMIFMN‫ڀ *ڀ‬/ÊIBTF  &UIJPQJBO DBMFOEBS  DG 5ĮijĹĮ &UIJPQJB BOE (FSNBOZ QQ‫ڀ‬G  0O . OJM L‫ **ڀ‬TFF $ISJTUPQIFS $ĹĮĽĵĮĺ . OJM L‫ **ڀ‬JO 6ĵĹĶĴ FE

&ODZDMPQBFEJB "FUIJPQJDB WPM‫ ڀ‬QQ‫ڀ‬o )BSPME ( .ĮĿİłŀ ćF -JGF BOE 5JNFT PG .FOFMJL‫& **ڀ‬UIJPQJB o -BXSFODFWJMMF /+  $ISJT 1ĿļłŁņ &NQSFTT 5BZUV BOE .FOFMJL‫& **ڀ‬UIJPQJB o -POEPO   1"‫ ڀ" ""ڀ‬-FUUFS PG . OJM L‫ **ڀ‬UP 8JMIFMN‫ڀ **ڀ‬ḤBNMF  &UIJPQJBO DBMFOEBS  DG‫ڀ‬5ĮijĹĮ &UIJPQJB BOE (FSNBOZ QQ‫ڀ‬o  1"‫ ڀ" ""ڀ‬-FUUFS PG . OJM L‫ **ڀ‬UP 8JMIFMN‫ڀ **ڀ‬5BḫʯBʯ  &UIJPQJBO DBMFOEBS  DG‫ڀ‬5ĮijĹĮ &UIJPQJB BOE (FSNBOZ QQ‫ڀ‬o e

e

e

e

e

e

e

e

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

187

e

Stanislau Paulau

&NQJSF NPSF UIBO EPVCMFE JUT UFSSJUPSZ B QSPDFTT UIBU SBO JO QBSBMMFM UP &VSPQFBO DPMPOJTBUJPO 4JODF UIF BSFBT DPORVFSFE JO UIF DPVSTF PG &UIJPQJBT FYQBOTJPO MJLF UIF QBSUT PG "GSJDB EPNJOBUFE CZ &VSPQFBO DPMPOJBM QPXFST XFSF QSFEPNJOBOUMZ JOIBCJUFE CZ OPO$ISJTUJBO QPQVMBUJPOT CPUI QSPDFTTFT XFSF JOUFSQSFUFE BT B USJ VNQI PG UIF $ISJTUJBO GBJUI ćVT JO IJT MFUUFST UP UIF (FSNBO NPOBSDI . OJM L‫**ڀ‬ TJUVBUFE UIF JODPSQPSBUJPO PG OFX UFSSJUPSJFT JOUP UIF &UIJPQJBO &NQJSF PO UIF POF IBOE BOE &VSPQFBO DPMPOJTBUJPO PO UIF PUIFS JO BO VOBNCJHVPVT SFMBUJPOTIJQ XJUI $ISJTUJBOJUZ BT UIF NBJO SFBTPO GPS UIF TVDDFTT PG CPUI UIFTF FOEFBWPVST  ćF UIFP MPHJDBM GPVOEBUJPO PG TVDI BO VOEFSTUBOEJOH NBZ MJF JO UIF , CSÊ OÊHÊˑU BOE SFMBUFE UFYUT PG 4PMPNPOJD USBEJUJPO UIBU DPOUBJO UIF JNQPSUBOU UPQPT PG UIF FTDIBUPMPHJDBM SFMJHJPVT XBS JO XIJDI $ISJTUJBO GPSDFT VOJUFE VOEFS UIF MFBEFSTIJQ PG UIF ,JOHT PG &UIJPQJB BOE PG x3PNj B UPQPOZN JOJUJBMMZ SFMBUFE UP $POTUBOUJOPQMF XIJDI MBUFS SFDFJWFE B MBSHFS TFU PG BTTPDJBUJPOT DPOOFDUFE UP QPXFSGVM $ISJTUJBO QPMJUJFT PVUTJEF PG &UIJPQJB XJO UIF ĕOBM CBUUMF BHBJOTU UIF xFOFNJFT PG UIF $ISJTUJBO GBJUIj  ćF QSPHSFTT PG &UIJP(FSNBO FODPVOUFST BU UIF FOE PG UIF OJOFUFFOUI BOE FBSMZ UXFOUJFUI DFOUVSZ DVMNJOBUFE JO UIF QMBO UP FTUBCMJTI PďDJBM EJQMPNBUJD SFMBUJPOT JO  #Z UIBU UJNF UIF &UIJPQJBO &NQJSF IBE BMSFBEZ FOUFSFE JOUP EJQMPNBUJD SFMBUJPOT XJUI 'SBODF TJODF 

(SFBU #SJUBJO TJODF 

3VTTJB TJODF 

*UBMZ TJODF 

BOE UIF 6OJUFE 4UBUFT PG "NFSJDB TJODF   *O .BSDI  8JMIFMN‫ **ڀ‬TFOU B TQFDJBM JNQFSJBM MFHBUJPO VOEFS UIF MFBEFSTIJQ PG UIF 0SJFOUBMJTU BOE EJQMPNBU 'SJFESJDI 3PTFO o  UP &UIJPQJB XJUI UIF BJN PG TJHOJOH BO PďDJBM x'SJFOETIJQ BOE 5SBEF 5SFBUZj  5XP JOJUJBMMZ TFDSFU BHSFFNFOUT NBEF JO UIF DPOUFYU PG UIFTF OFHPUJBUJPOT SFWFBM IPX 4PMPNPOJD QPMJUJDBM UIFPMPHZ IBE CFFO SFDPOĕHVSFE VOEFS UIF DPOEJUJPOT PG UIF FBSMZ UXFOUJFUI DFOUVSZ e

e

e

 1"‫ ڀ" ""ڀ‬-FUUFS PG . OJM L‫ **ڀ‬UP 8JMIFMN‫ڀ **ڀ‬.JZB[ZB  &UIJPQJBO DBMFOEBS T BO FDDMFTJBTUJDBM BOE OBUJPOBM MFBEFS * BN OPX PCMJHFE UP SFDPNNFOE UP UIF $ZQSJPUT BO VOMBXGVM PQQPTJUJPO UP VOMBXGVM BVUIPSJUJFT BOE VOMBXGVM MBXTj

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

229

230

Ioannis Zelepos

DPSF FMFNFOUT PG /JLPEJNPT MFUUFS XFSF UIF JOWPDBUJPO PG EJWJOF KVTUJDF BOE BDDPSEJOHMZ UIF QSFTFOUBUJPO PG &OPTJT JO UFSNT PG xTBMWBUJPOj B UFSN SFQFBUFEMZ VTFE CZ /JLPEJNPT 0VS POMZ TBMWBUJPO GSPN BMM QFSTQFDUJWFT JT PVS OBUJPOBM MJCFSBUJPO -PPLJOH UIFSFGPSF TUFBEJMZ BU UIF CSJHIU TUBS PG #FUIMFIFN BOE PG PVS OBUJPOBM TBMWBUJPO XF IBWF POF BOE POMZ POF XBZ UP XBML UIF XBZ XIJDI JT OBSSPX BOE GVMM PG TPSSPXT CVU MFBET UP TBMWBUJPO -FU VT CF PCFEJFOU UP UIF WPJDFMBX WPJDFPSEFS XIJDI DPNFT EPXO GSPN UIF .PVOU 4JOBJ PG UIF /BUJPOBM &EJDUT‫ B WPJDF BTDFOEJOH GSPN UIF HSBWFT PG UIPTF XIP GPS TFWFO DFOUVSJFT IBE TPXO UIFJS CPOFT JO UIF CPTPN PG UIF MBOE PG $ZQSVT XJUIPVU UIF SFBMJ[BUJPO PG UIFJS BTQJSBUJPOT BOE ESFBNT GPS B OBUJPOBM TBMWBUJPO 

0OF DBO JNBHJOF XIBU BO FNPUJPOBMJTJOH FČFDU TVDI XPSET NBZ IBWF IBE PO UIFJS BEESFTTFFT )PXFWFS JU JT OP MFTT JNQPSUBOU UP PCTFSWF IFSF UIBU CZ JEFOUJGZJOH &OPTJT XJUI GVUVSF TBMWBUJPO xGSPN BMM QPJOUT PG WJFXj

JU CFDBNF FMFWBUFE JOUP B LJOE PG OBUJPOBM FTDIBUPMPHZ GBS CFZPOE UIF GSBNFT PG 3FBMQPMJUJL ćF MBUUFS QSPWFE MPOH MBTUJOH CVU IBE BMTP B UBOHJCMF SFMBUJPO UP UIF BDUVBM TJUV BUJPO PO $ZQSVT XIJDI MFę OP TQBDF GPS XIBUTPFWFS EJTDVTTJPOT BCPVU B DIBOHF PG UIF JTMBOET QPMJUJDBM TUBUVT 0O UIF DPOUSBSZ JO SFTQPOTF UP UIF 0DUPCFS SJPUT PG  UIF #SJUJTI UVSOFE UP B WFSZ SFQSFTTJWF QPMJDZ CZ JNQPTJOH NBSUJBM MBX QSFTT DFOTPSTIJQ BOE BTTFNCMZ QSPIJCJUJPOT ćFZ BCPMJTIFE BMTP UIF -FHJTMBUJWF $PVODJM XIJDI BMUIPVHI RVJUF MJNJUFE JO BENJOJTUSBUJWF DPNQFUFODJFT IBE CFFO OPOFUIFMFTT UIF DFOUSBM SFQSFTFOUBUJWF CPEZ PG UIF $ZQSJPU QPQVMBUJPO GVODUJPOJOH TJNVMUBOF PVTMZ BT NBJO JOTUJUVUJPO PG UIF QPMJUJDBM JOUFHSBUJPO PG UIF 0SUIPEPY(SFFL BOE UIF .VTMJN5VSLJTI DPNNVOJUJFT 'VSUIFSNPSF JO BO BUUFNQU UP QPMJUJDBMMZ EF DBQJUBUF UIF 0SUIPEPY (SFFL DPNNVOJUZ NBOZ PG JUT QSPNJOFOU SFQSFTFOUBUJWFT XFSF BSSFTUFE BOE EFQPSUFE UP PUIFS DPMPOJFT PG UIF &NQJSF "NPOH UIFN XFSF /JLPEJNPT PG ,JUJPO BOE .BLBSJPT #JTIPQ PG‫ڀ‬,FSZOFJB o

XIP XFSF CPUI IFME SFTQPOTJCMF GPS JOTUJHBUJOH UIF SJPUT ćFJS EFQPSUBUJPO IBE B TFSJPVT JN QBDU PO UIF $IVSDI PG $ZQSVT XIJDI CFDBNF BDVUF UXP ZFBST MBUFS "ęFS UIF EFBUI PG UIF FMEFSMZ BOE TJDL ,ZSJMMPT‫ ***ڀ‬o

UIF BSDIJFQJTDPQBM UISPOF SFNBJOFE WBDBOU CFDBVTF EVF UP UIF FYJMF PG UIF UXP CJTIPQT XIJDI UIF #SJUJTI SFGVTFE UP MJę JU XBT JNQPTTJCMF UP TFU VQ B MPDBM TZOPE JO PSEFS UP FMFDU B TVDDFTTPS BDDPSEJOH UP

 *CJE x‫ڀ‬QSPDMBJN UIF VOJPO PG $ZQSVT XJUI .PUIFS (SFFDF XJUI UIF DFSUBJOUZ UIBU UIF (PE PG +VTUJDF BOE .PSBMJUZ XJMM BTTJTU JO UIJT TUSVHHMF PG +VTUJDF BHBJOTU WVMHBS GPSDFj  *CJE FNQIBTJT BEEFE  ćF SFGFSFODF UP xTFWFO DFOUVSJFTj TVHHFTUT UIBU $ZQSVT IBE CFFO ĕHIUJOH GPS OBUJPOBM TBMWBUJPO TJODF UIF CFHJOOJOH PG -BUJO SVMF ćF NPUJG PG BODFTUSBM CPOFT xTPXOj JO UIF TPJM XBT PCWJPVTMZ JOTQJSFE CZ UIF DBOPO PG (SFFL OBUJPOBM BMMFHPSJFT 4FF GPS FYBNQMF UIF ĕSTU TUBO[B PG UIF OBUJPOBM BOUIFN CBTFE PO %JPOZTJPT 4PMPNPT x)ZNO UP -JCFSUZj PG  XIFSF MJCFSUZ JT EFQJDUFE BT B XPNBO BSJTJOH GSPN UIF CPOFT PG UIF "ODJFOU )FMMFOFT

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Case of the Church of Cyprus

DBOPO MBX ćJT QMBDFE UIF DIVSDI JO BO JOTUJUVUJPOBM MJNCP UIBU DPOUJOVFE GPS NPSF UIBO B EFDBEF VOUJM  XIFO B TVDDFTTPS PG ,ZSJMMPT XBT DBOPOJDBMMZ FMFDUFE JO UIF QFSTPO PG -FPOUJPT o

XIP TJODF  IBE BDUFE BT MPDVN‫ܮ‬UFOFOT XIJMF IJT PďDJBM UFOVSF BT "SDICJTIPQ XBT UP MBTU POMZ B NBUUFS PG XFFLT  ćF FMFDUJPO XBT QPTTJCMF CFDBVTF UIF #SJUJTI IBE NFBOXIJMF CFDPNF BXBSF PG UIF MFHJUJNBDZ EFĕDJU DBVTFE CZ UIFJS QPMJDZ PG IBSTI SFQSFTTJPO )FTJUBOUMZ UIFZ CFHBO UP MPPTFO JU JO GBWPVS PG B QPMJDZ BJNFE BU UIF QPMJUJDBM SFJOUFHSBUJPO PG UIF $ZQSJPU QPQVMBUJPO CZ BMMPXJOH B MJNJUFE EFHSFF PG TFMGEFUFSNJOBUJPO  ćJT BUUFNQU IPXFWFS NFU XJUI POMZ MJNJUFE TVDDFTT OPU MFBTU CFDBVTF UIF EFMJCFSBUF FYDMVTJPO PG UIF JTMBOET QPQVMBUJPO CPUI 0SUIPEPY (SFFL BOE .VTMJN 5VSLJTI GSPN BOZ LJOE PG QPMJUJDBM QBSUJDJQBUJPO IBE GBWPVSFE UIF TUSFOHUIFOJOH PG JOGPSNBM QPXFS TUSVDUVSFT JO CPUI DPNNVOJUJFT XIJDI XFSF EJTUBOU BOE JO UIF DBTF PG UIF GPSNFS FWFO IPTUJMF UP UIF PďDJBM TUBUF ćF $IVSDI PG $ZQSVT DBO BMTP CF DIBSBDUFSJTFE BT TVDI B QPXFS TUSVDUVSF BMUIPVHI xJOGPSNBMj POMZ JOTPGBS BT UIF DPMPOJBM SVMFST OFWFS IBE BDDFQUFE JU BT BO PďDJBM QPMJUJDBM BDUPS "‫ڀ‬TJEF FČFDU PG JOTUJUVUJPOBM XFBLOFTT JT IPXFWFS BMXBZT UIBU JU MFBWFT FWFO NPSF TQBDF GPS QFSTPOBM CBTFE BMMFHJBODFT BOE DIBSJTNBUJD MFBEFSTIJQ

The Post-colonial Transformation of Cypriot-Orthodox Ethnarchy 4JODF  UIJT TQBDF XBT ĕMMFE CZ .BLBSJPT‫ ***ڀ‬o

VOEPVCUFEMZ POF PG UIF NPTU DIBSJTNBUJD DMFSJDBM QFSTPOBMJUJFT JO NPEFSO 0SUIPEPYZ &WFO CFGPSF IJT FMFDUJPO BT "SDICJTIPQ JO 0DUPCFS PG UIBU ZFBS IF BDIJFWFE B NBKPS QPMJUJDBM DPVQ CZ PSHBOJTJOH B QMFCJTDJUF PO &OPTJT XIJDI UVSOFE UIF $ZQSJPU 2VFTUJPO JOUP BO JOUFSOBUJPOBM JTTVF XIJMF TJNVMUBOFPVTMZ FTUBCMJTIJOH IJNTFMG BT UIF VODIBMMFOHFE QPMJUJDBM DIBNQJPO PG UIF JTMBOET 0SUIPEPY (SFFL DPNNVOJUZ ćJT QMFCJTDJUF XJUI XIJDI .BLBSJPT QSFFNQUFE B TJNJMBS WFOUVSF QMBOOFE CZ UIF DPNNVOJTU ",&QBSUZ QSPEVDFE BO PWFSXIFMNJOH NBKPSJUZ PG ‫ڀ‬QFS‫ڀ‬DFOU WPUFT JO GBWPVS PG &OPTJT

 0O ,ZSJMMPT‫ ***ڀ‬BOE -FPOUJPT TFF UIF SFMBUFE DIBQUFST PG *SFOF 1ļĽĵĶĮıIJŀ BOE "MFYJT 3ĮĽĽĮŀ JO 7ĮĿĻĮŃĮ.ĶİĵĮIJĹ FET

ćF "SDICJTIPQT QQ‫ڀ‬o  4JODF UIF BCPMJUJPO PG UIF -FHJTMBUJWF $PVODJM XIJDI XBT OPU SFTUPSFE VOUJM UIF WFSZ FOE PG #SJUJTI SVMF JO‫ ڀ‬UIF JTMBOE XBT SVMFE FYDMVTJWFMZ CZ EFDSFF *O UIF FBSMZ T IPXFWFS UIF #SJUJTI CFHBO FODPVSBHJOH UIF GPVOEBUJPO PG QPMJUJDBM QBSUJFT BOE FWFO IFME FMFDUJPOT UIPVHI POMZ PO B DPNNVOBM MFWFM JO‫ ڀ‬4VDI B DIBOHF JO QPMJDZ IBT UP CF VOEFSTUPPE BHBJOTU UIF CBDLHSPVOE PG 8PSME‫ڀ‬8BS‫ **ڀ‬XIFO SFNPUF $ZQSVT TVEEFOMZ CFDBNF BO BSFB PG IJHI TUSBUFHJD JNQPSUBODF DMPTF UP UIF CBUUMFGSPOUT PG /PSUI "GSJDB BOE UIF "FHFBO XIJMF UIPVTBOET PG 0SUIPEPY (SFFL BT XFMM BT .VTMJN 5VSLJTI WPMVOUFFST XFSF ĕHIUJOH VOEFS UIF 6OJPO +BDL JO UIF x$ZQSVT 3FHJNFOUj $G +BO "ŀĺłŀŀIJĻ x%BSLTLJOOFE $ZQSJPUT XJMM OPU CF BDDFQUFEj $ZQSJPUT JO UIF #SJUJTI "SNZ o

JO )VCFSU 'ĮłŀŁĺĮĻĻ/JDPT 1IJĿĶŀŁĶĮĻĶŀ FET

#SJUBJO JO $ZQSVT $PMPOJBMJTN BOE 1PTU$PMPOJBMJTN o 8JFTCBEFO  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

231

232

Ioannis Zelepos

CVU XBT OPU BDLOPXMFEHFE CZ UIF #SJUJTI CFDBVTF PG JUT NPSF UIBO EVCJPVT MFHBM CBTJT  )PXFWFS UIBU XBT OPU JNQPSUBOU TJODF .BLBSJPT SFBM HPBM XBT OPU UP HFU IJT QMFCJTDJUF PďDJBMMZ BDLOPXMFEHFE CZ UIF #SJUJTI CVU SBUIFS UP ESBX UIF BUUFOUJPO PG UIF JOUFSOBUJPOBM NFEJB UPXBSET $ZQSVT 5P UIFN IF EFDMBSFE JO B QSFTT DPOGFSFODF IFME TPNF XFFLT MBUFS 0O UIF UI ‫ڀ‬PG UIF QSFDFEJOH +BOVBSZ  UIF &UIOBSDIZ PG $ZQSVT UIF OBUVSBM OBUJPOBM MFBEFS PG UIJT VOSFEFFNFE (SFFL JTMBOE DBMMFE UIF $ZQSJPU QFPQMF UP FYQSFTT JUT XJMM ćF QMFCJTDJUF VOEFS UIF TVQFSWJTJPO PG UIF &UIOBSDIZ XBT DBSSJFE PVU QFBDFGVMMZ XJUIPVU DPNQVMTJPO BOE GSFFMZ ‫ڀ‬XBT B DPMMFDUJWF FYQSFTTJPO PG UIF XJMM PG UIF $ZQSJPUT GPS VOJPO PG UIFJS JTMBOE XJUI (SFFDF UP XIJDI JU FUIOPMPHJDBMMZ CFMPOHT 

)F SFQFBUFE IJT DMBJN UP OBUVSBM MFBEFSTIJQ PG FUIOBSDIZ XIFO IF XBT BTLFE XIFUIFS UIF NJTTJPO PG UIF DIVSDI XBT OPU QVSFMZ SFMJHJPVT ćF DIVSDI JO UIF TVCKVHBUFE )FMMFOJTN IBT OPU POMZ SFMJHJPVT CVU BMTP QPMJUJDBM DPNQFUFO DJFT *U JT BO BODJFOU USBEJUJPO UIBU UIF DIVSDI TVCTUJUVUFT UIF 'SFF .PUIFSMBOE /PS TIPVME ZPV GPSHFU UIBU JO $ZQSVT UIF DIVSDI MFBEFST BSF FMFDUFE CZ UIF QFPQMF XIPTF OBUVSBM MFBEFST UIFZ BSF

5P UIF RVFTUJPO XIFUIFS UIF JOTUJUVUJPO PG FUIOBSDIZ IBE BOZ IJTUPSJDBM PS MFHBM CBTJT .BLBSJPT BOTXFSFE $FSUBJOMZ 4JODF UIF UJNFT PG .FINFE UIF $PORVFSPS BOE FWFO FBSMJFS UIF 5VSLJTI HPW FSONFOU BDLOPXMFEHFE UIF FUIOBSDIJD SJHIUT PG UIF $IVSDI CZ CFSBUT BOE UIF #SJUJTI HPWFSONFOU TJODF UIF PDDVQBUJPO PG $ZQSVT IBT SFTQFDUFE BOE OFWFS RVFTUJPOFE UIFN

ćF SFGFSFODF UP 0UUPNBO SVMF BOE TVMUBOT EFDSFFT NBZ IBWF TFFNFE RVJUF BOBDISP OJTUJD BOE QJDUVSFTRVF UP UIF JOUFSOBUJPOBM SFQPSUFST CVU JU FYBDUMZ EFOPUFE UIF BDUVBM IJTUPSJDBM TPVSDF PG $ZQSJPU0SUIPEPY FUIOBSDIZ BMUIPVHI JU JT EJďDVMU UP TBZ XIFUIFS .BLBSJPT IJNTFMG XBT SFBMMZ BXBSF PG JU PS KVTU VTFE JU BT B SFGFSFODF QPJOU GPS B NPSF PS MFTT xJOWFOUFE USBEJUJPOj XIJDI IBE FNFSHFE JO SFBDUJPO UP #SJUJTI

 $G 4UBOMFZ .ĮņIJŀ .BLBSJPT "‫ڀ‬#JPHSBQIZ -POEPO  QQ‫ڀ‬o ćF QPMMJOH MBTUFE GSPN  UP ‫ڀ‬+BOVBSZ  BOE XBT DBSSJFE PVU JO DIVSDIFT VTVBMMZ BęFS XPSTIJQ BOE XJUIPVU TVďDJFOU TFDSFDZ 4VDI DPOEJUJPOT QSPWJEFE FWFSZ QPTTJCJMJUZ UP FYFSU TPDJBM BOEPS TQJSJUVBM QSFTTVSF PO UIF WPUFST BOE PG DPVSTF FYDMVEFE FOUJSFMZ UIF .VTMJN 5VSLJTI QPQVMBUJPO  4FF *ıĿņĺĮ "ĿİĵĶIJĽĶŀĸļĽļł .ĮĸĮĿĶļł‫ ***ڀ‬Ἅπαντα Ἀρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, ‫ڀ‬WPMT /JDPTJB o IFSF JO WPM‫ ڀ‬QQ‫ڀ‬o BMTP GPS UIF GPMMPXJOH RVPUBUJPOT

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Case of the Church of Cyprus

SVMF  8IBU TFFNT DMFBS IPXFWFS JT UIBU BDDPSEJOH UP IJT BSHVNFOUBUJPO EFDSFFT JTTVFE CZ UIF TVMUBOT DFOUVSJFT BHP DPOUJOVFE UP CF MFHBMMZ WBMJE FWFO JG UIF 0UUPNBO &NQJSF NFBOXIJMF IBE DFBTFE UP FYJTU BT MPOH BT UIFZ XFSF OPU PďDJBMMZ SFQFBMFE CZ UIF #SJUJTI #SJUJTI SVMF NPSFPWFS XBT DIBSBDUFSJTFE BT BO xPDDVQBUJPOj BO JNQMJDBUJPO PG EFĕDJFOU MFHJUJNBDZ UIBU IBE CFFO BďSNFE NPSF FYQMJDJUMZ BMSFBEZ JO UIF T CZ #JTIPQ /JLPEJNPT "OPUIFS JNQPSUBOU FMFNFOU PG .BLBSJPT VOEFSTUBOEJOH PG FUIOBSDIZ XBT UIF DPNQMFUF BVUPOPNZ PG IJT PXO QPMJUJDBM MFBEFSTIJQ TPNFUIJOH UIBU IF XBT FBHFS UP FNQIBTJTF PO NBOZ PDDBTJPOT BOE FTQFDJBMMZ JO SFMBUJPO UP UIF (SFFL TUBUF 8IFO BTLFE BU UIF TBNF QSFTT DPOGFSFODF XIFUIFS IF IBE IBE BOZ QSFWJPVT DPOTVMUBUJPOT XJUI UIF (SFFL HPWFSONFOU IF USVUIGVMMZ BOTXFSFE JO UIF OFHBUJWF BOE EFDMBSFE UIBU IF XBT TFFLJOH BTTJTUBODF GSPN xB GSJFOEMZ TUBUFj JO PSEFS UP CSJOH UIF $ZQSVT JTTVF CFGPSF UIF 6/‫(ڀ‬FOFSBM‫"ڀ‬TTFNCMZ IBWJOH JO NJOE OPU (SFFDF CVU 4ZSJB  ćJT DBO CF FYQMBJOFE BU ĕSTU HMBODF CZ UIF BDUVBM QPMJUJDBM DJSDVNTUBODFT OBNFMZ CZ UIF SFMVDUBODF PG "UIFOT UP HFU JOWPMWFE JO UIF $ZQSVT NBUUFS BOE UP TUSBJO EJQMPNBUJD SFMBUJPOT XJUI (SFBU #SJUBJO BOE UIF 8FTUFSO "MMJFT PO XIPN (SFFDF XBT IJHIMZ EFQFOEFOU BU UIBU UJNF *U XBT IPXFWFS BMTP DIBSBDUFSJTUJD PG UIF HFOFSBM BUUJUVEF PG .BLBSJPT UPXBSET UIF (SFFL TUBUF "T B NBUUFS PG GBDU XIJMF WJHPSPVTMZ QSPNPUJOH UIF $ZQSVT JTTVF JOUFSOBUJPOBMMZ VOEFS UIF TMPHBO PG &OPTJT JO UIF T .BLBSJPT BU OP UJNF TPVHIU DPODSFUF DPPQFSBUJPO XJUI UIF HPWFSONFOU PG UIF TUBUF UP XIJDI IF PTUFOTJCMZ XBOUFE UP BUUBDI IJT IPNFMBOE  ćJT TFFNT QBSBEPYJDBM CVU QSPWJEFT B GVSUIFS JOEJDBUJPO UIBU &OPTJT XBT NVDI MFTT B SFBM EJQMPNBUJD HPBM UIBO BO FMFNFOU‫ڀ‬o BOE FWFO UIF DPSF FMFNFOU‫ڀ‬o PG B QPMJUJDBM FTDIBUPMPHZ XIPTF FTTFOUJBM QVSQPTF XBT UP TVTUBJO UIF FUIOBSDIJD BVUIPSJUZ PG UIF DIVSDI BOE JUT "SDICJTIPQ PWFS UIF 0SUIPEPY $ZQSJPU DPNNVOJUZ ćJT NBZ BMTP FYQMBJO XIZ &OPTJT BMUIPVHI OPU SFBMMZ QVSTVFE QSBDUJDBMMZ JO UIF T BOE MFTT TUJMM JO UIF T BęFS $ZQSJPU JOEFQFOEFODF XBT OFWFS FYQMJDJUMZ SFWPLFE CZ .BLBSJPT BU MFBTU

 $G 4JB "ĻĮĴĻļŀŁļĽļłĹļł .BLBSJPT‫ ***ڀ‬o $SFBUJOH UIF &UIOBSDIJD 4UBUF JO 7ĮĿĻĮŃĮ .ĶİĵĮIJĹ FET

ćF "SDICJTIPQT QQ‫ڀ‬o XIP JO UIJT DPOUFYU FWFO TQFBLT PG xUIF SFJOWFOUJPO PG &UIOBSDIJTNj BU‫ڀ‬Q‫ ڀ‬  4FF *ıĿņĺĮ "ĿİĵĶIJĽĶŀĸļĽļł .ĮĸĮĿĶļł‫ ***ڀ‬Ἅπαντα Q‫ ڀ‬GPPUOPUF‫ڀ‬  4FF *PBOOJT ;IJĹIJĽļŀ ćF )JTUPSJDBM #BDLHSPVOE PG UIF $ZQSVT 1SPCMFN‫ڀ‬o KVTU B $POĘJDU PG &UIOJD /BUJPOBMJTN JO "VTUSJBO 3FWJFX PG *OUFSOBUJPOBM BOE &VSPQFBO -BX‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  4FF GPS FYBNQMF .BLBSJPT ĕFSDF SFKFDUJPO PG UIF "DIFTPO 1MBO B‫ڀ‬ĕSTU WFSTJPO PG XIJDI XBT QSFTFOUFE JO +VMZ‫ ڀ‬BOE QSPWJEFE VOJPO PG $ZQSVT XJUI (SFFDF BHBJOTU UFSSJUPSJBM DPNQFOTBUJPOT GPS 5VSLFZ BT xCFUSBZBM PG )FMMFOJTNj DG ;IJĹIJĽļŀ )JTUPSJDBM #BDLHSPVOE QQ‫ڀ‬G BOE "ĻĮĴĻļŀŁļĽļłĹļł .BLBSJPT‫ ***ڀ‬QQ‫ڀ‬G  ćJT JT BMTP USVF PG UIF JOUFSWJFX .BLBSJPT HBWF PO ‫ڀ‬4FQUFNCFS  UP UIF #SJUJTI .1 #BSCBSB $BTUMF QVCMJTIFE UXP EBZT MBUFS JO UIF -POEPO 5JNFT

XIJDI CFDBNF GBNPVT GPS PQFOJOH UIF XBZ GPS $ZQSJPU JOEFQFOEFODF *O DPOUSBTU UP B XJEFTQSFBE NJTJOUFSQSFUBUJPO IF BDUVBMMZ EJE OPU BCBOEPO &OPTJT GPS UIF GVUVSF CVU EFDMBSFE x* XPVME CF QSFQBSFE UP BDDFQU UIF TUBUVT PG JOEFQFOEFODF PG

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

233

234

Ioannis Zelepos

VOUJM UIF 5VSLJTI JOWBTJPO PG  'PS UP IBWF EPOF TP XPVME IBWF VOEFSNJOFE IJT XIPMF DPOTUSVDU PG FUIOBSDIZ )PMEJOH PO UP &OPTJT BT UIF VMUJNBUF HPBM XIJMF OPU QSBDUJDBMMZ QVSTVJOH JU XBT B NFBOT PG GPTUFSJOH UIF QFSTPOBM QPMJUJDBM BVUIPSJUZ PG .BLBSJPT BT "SDICJTIPQ CVU JU XBT BMTP FNCFEEFE JO B CSPBEFS JEFPMPHJDBM CBDLHSPVOE ćF QFSDFQUJPO PG UIF 0SUIPEPY $ZQSJPUT BT BO JOUFHSBM CVU OFWFSUIFMFTT BVUPOPNPVT QBSU PG xHSFBUFS )FMMFOJTNj SFGFSSFE UP FMEFS OPUJPOT PG (SFFL JEFOUJUZ XIJDI DBO CF GPVOE BMTP JO QSF8PSME‫ڀ‬8BS‫ *ڀ‬OBUJPOBMJTUT TVDI BT *PO %SBHPVNJT o

XIP EJTUBODFE IJNTFMG GSPN UIF (SFFL TUBUF BOE TUSFTTFE UIF QPMZDFOUSJD DIBSBDUFS PG UIF OBUJPO  ćF NBJO IBOEJDBQ GPS UIF GVODUJPOJOH PG UIF 3FQVCMJD PG $ZQSVT GPVOEFE JO  PO UIF QSJODJQMF PG DPPQFSBUJPO CFUXFFO UIF 0SUIPEPY (SFFL BOE .VTMJN 5VSLJTI DPNNVOJUJFT XBT UIFSFGPSF OPU &OPTJT BT TVDI CVU SBUIFS UIF TQFDJĕD DPODFQU PG FUIOBSDIZ XIJDI CZ WJSUVF PG JUT QSFNJTFT XBT DPNQMFUFMZ VOTVJUBCMF UP JOUFHSBUJOH UIF .VTMJN 5VSLJTI QBSU PG UIF JTMBOET QPQVMBUJPO ćJT QSPCMFN XBT VOEFSTDPSFE CZ UIF GBDU UIBU .BLBSJPT XIP OFWFS NBEF B DMFBSDVU EJČFSFOUJBUJPO CFUXFFO IJT PďDFT BT "SDICJTIPQ BOE BT QSFTJEFOU DVMUJWBUFE B QBUFSOBMJTUJD TUZMF PG HPWFSOBODF NVDI DMPTFS UP USBEJUJPOBM QBUUFSOT PG QFSTPOBM SVMF UIBO UP NPEFSO NFDIBOJTNT PG QSPGFTTJPOBM BENJOJTUSBUJPO  ćF GBJMVSF PG UIF FBSMZ 3FQVCMJD PG $ZQSVT XIJDI FWFOUVBMMZ MFE UP UIF QBSUJUJPO PG UIF JTMBOE JO  XBT IPXFWFS OPU POMZ DBVTFE CZ EPNFTUJD QPMJUJDT "QBSU GSPN UIF SPMF QMBZFE CZ UIF TPDBMMFE xNPUIFS DPVOUSJFTj (SFFDF BOE 5VSLFZ B TJHOJĕDBOU GBDUPS XBT BMTP UIF GPSFJHO QPMJDZ PG UIF 1SFTJEFOU "SDICJTIPQ 'SPN UIF WFSZ CFHJOOJOH PG IJT &OPTJT DBNQBJHO JO  .BLBSJPT IBE USJFE UP HFU TVQQPSU NBJOMZ GSPN UIF OPOBMJHOFE DPVOUSJFT BOE BDDPSEJOHMZ USJFE UP TVDDFFE XJUIJO UIF JOTUJUVUJPOBM GSBNFXPSL PG UIF 6OJUFE‫ڀ‬/BUJPOT SBUIFS UIBO PG UIF 8FTUFSO BMMJBODF )F DPOUJOVFE IJT ĕYBUJPO PO UIF 6/ BOE UIF OPOBMJHOFE XPSME JO UIF T BMUIPVHI UIJT CSPVHIU OP UBOHJCMF CFOFĕUT GPS JOEFQFOEFOU $ZQSVT 0O UIF DPOUSBSZ JU TPPO UVSOFE PVU IB[BSEPVT TJODF JU MFę UIF JTMBOE XJUIPVU FČFDUJWF JOUFSOBUJPOBM QSPUFDUJPO XIJDI JO UIF FYUSBPSEJOBSZ TFOTJUJWF HFPQPMJUJDBM TFUUJOH

$ZQSVT PO UIF DPOEJUJPO UIBU UIJT TUBUVT TIBMM OPU CF DIBOHFE FJUIFS CZ VOJPO XJUI (SFFDF CZ QBSUJUJPO PS CZ BOZ PUIFS XBZ VOMFTT UIF 6/ BQQSPWFT TVDI B DIBOHFj FNQIBTJT BEEFE   4FF GPS FYBNQMF IJT OPWFM Ὅσοι ζωντανοί ćPTF BMJWF

QVCMJTIFE JO  XIFSF IF TUBUFE xćF QPMJUJDBM SFTUPSBUJPO PG UIF OBUJPO DBO CF BDIJFWFE JO UIF GPSN PG POF PS NPSF UIBO POF (SFFL TUBUFT‫j XIJDI XPVME TFSWF BT JOUFSNFEJBUF TUBHFT VOUJM UIF DSFBUJPO PG B xHSFBU TUBUFj PS FNQJSF  0O UIF JEFPMPHJDBM DPOUFYU PG TVDI UIPVHIUT TFF (FSBTJNPT "łĴłŀŁĶĻļŀ $POTDJPVTOFTT BOE )JTUPSZ /BUJPOBMJTU $SJUJDT PG (SFFL 4PDJFUZ o #PVMEFS ‫ڀ‬$0   4FF ,ZSJBDPT .ĮĿĸĶıIJŀ ćF 3JTF BOE 'BMM PG UIF $ZQSVT 3FQVCMJD /FX )BWFO ‫ڀ‬$5  QQ‫ڀ‬o XJUI B WJWJE DPOUFNQPSBSZ EFTDSJQUJPO GPS FYBNQMF UIBU IF QFSTPOBMMZ CBQUJTFE NPSF UIBO B UIPVTBOE DIJMESFO ćJT TUZMF PG HPWFSOBODF PG DPVSTF JODMVEFE BMTP DMJFOUFMJTU QBUSPOBHF FTQFDJBMMZ JO GBWPVS PG &0," WFUFSBOT XIPTF OVNCFST CZ UIF XBZ XFSF DPOUJOVPVTMZ HSPXJOH BęFS UIF FOE PG UIF ĕHIUJOH JO  PO UIJT TFF ;IJĹIJĽļŀ )JTUPSJDBM #BDLHSPVOE Q‫ ڀ‬NBOZ PG XIJDI XFSF FNQMPZFE JO UIF QVCMJD TFSWJDF PG UIF OFXMZ GPVOEFE TUBUF 4FF .ĮĿĸĶıIJŀ ćF 3JTF BOE 'BMM QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Case of the Church of Cyprus

PG UIF &BTUFSO .FEJUFSSBOFBO BU UIBU UJNF DPVME POMZ DPNF GSPN UIF 8FTUFSO BMMJBODF‫ڀ‬o BMM UIF NPSF HJWFO UIBU BMM UISFF HVBSBOUPS QPXFST PG $ZQSVT XFSF /"50 NFNCFST  .BLBSJPT USJFE UP LFFQ $ZQSVT PVU PG /"50T JOĘVFODF BU BOZ DPTU B QPMJDZ XIJDI XBT PCWJPVTMZ EFUFSNJOFE NVDI MFTT CZ SFBTPO PG TUBUF UIBO CZ JEFPMPHZ ćJT JT OPU IPXFWFS UP CF TFFO JO UIF DPOUFYU PG UIF DPOUFNQPSBSZ TZTUFNDMBTI PG UIF $PME 8BS GPS .BLBSJPT XBT JO TQJUF PG PDDBTJPOBM DIBSBDUFSJ[BUJPT BT UIF x$BTUSP PG UIF .FEJUFSSBOFBOj EFĕOJUFMZ VOTVTQJDJPVT TIBSJOH MFęJTU PS FWFO DPNNVOJTU CFMJFGT "‫ڀ‬NVDI NPSF QMBVTJCMF JOUFSQSFUBUJPO JT QSPGPVOE BOUJ8FTUFSO SFTFOU NFOU XIJDI QSPCBCMZ UP TPNF EFHSFF ESFX GSPN JEFPMPHJDBM DVSSFOUT JNNBOFOU UP USBEJUJPOBMJTU OPU USBEJUJPOBM 0SUIPEPYZ CVU BQBSU GSPN UIBU XBT VOEPVCUFEMZ CBTFE PO PQQPTJUJPO UP DPMPOJBMJTN PG XIJDI IJT IPNFMBOE IBE FYQFSJFODFE RVJUF B IBSTI GPSN TJODF UIF T *O UIJT SFTQFDU .BLBSJPT DPODFQU PG FUIOBSDIZ XBT BU UIF TBNF UJNF DPOTFSWBUJWF JO IPMEJOH PO UIF 0UUPNBO MFHBDZ PG BO 0SUIPEPY NJMMFU MFE CZ UIF DIVSDI BT XFMM BT NPEFSO JO FNCSBDJOH UIF OBUJPOBMJTU JEFPM PHZ PG FUIOJD FYDMVTJWFOFTT JO SPPN DPNCJOBUJPO XJUI B SIFUPSJD PG DPOUFNQPSBSZ BOUJDPMPOJBMJTN ćJT DPODFQU XBT EPPNFE UP GPVOEFS VQPO SFBMJUZ BMM UIF NPSF TP CFDBVTF .BLBSJPT SPPN GPS QPMJUJDBM NBOPFVWSF DPOTUBOUMZ OBSSPXFE‫ڀ‬o FTQFDJBMMZ TJODF UIF FTUBCMJTINFOU PG UIF NJMJUBSZ EJDUBUPSTIJQ JO (SFFDF JO  XIJDI FWFO UVBMMZ BMTP EFBMU UIF GBUBM CMPX UP VOEJWJEFE $ZQSVT CZ MBVODIJOH B DPVQ EÏUBU BHBJOTU IJN JO +VMZ‫ ڀ‬JO UVSO PQFOJOH UIF HBUFT GPS UIF TVCTFRVFOU 5VSLJTI JOWBTJPO 8JUI UIF NJMJUBSZ PDDVQBUJPO PG UIF OPSUIFSO QBSU PG UIF JTMBOE CZ 5VSLJTI GPSDFT UIF DBMM GPS &OPTJT MPTU JUT GVODUJPO BMNPTU B DFOUVSZ BęFS JUT BQQFBSBODF BOE XBT SFQMBDFE CZ B OFX HPBM XIJDI XBT UP PWFSDPNF UIF GBDUVBM QBSUJUJPO PG UIF JTMBOE 8JUI &OPTJT IPXFWFS BMTP EJTBQQFBSFE UIF $ZQSJPU0SUIPEPY FUIOBS DIZ XIJDI IBE CFFO EFQFOEFOU PO JU %FQSJWFE PG DIBSJTNBUJD MFBEFSTIJQ BęFS UIF EFBUI PG .BLBSJPT JO  JU TPPO CFDBNF SFEVDFE UP BOBDISPOJTUJD QPMJUJDBM GPMLMPSF 

 $POTJEFS GPS FYBNQMF UIF JNNFEJBUF SFKFDUJPO PG UIF 4BOEZT#BMM QMBO PG +BOVBSZ  QSPWJEJOH GPS UIF TUBUJPOJOH PG /"50 USPPQT BT B QFBDFLFFQJOH GPSDF CZ .BLBSJPT XIP XPVME POMZ BDDFQU 6/ #MVF )FMNFUT XIJDI SFNBJO JO $ZQSVT UP UIJT EBZ 0OF NBZ BTL XIFUIFS /"50 GPSDFT XPVME SFBMMZ IBWF EPOF B XPSTF KPC BOE OP MFTT JNQPSUBOU IPX MJLFMZ B 5VSLJTI JOWBTJPO UFO ZFBST MBUFS XPVME IBWF CFFO XJUI UIF (SFFO -JOF JO /JDPTJB HVBSEFE OPU CZ #MVF )FMNFUT CVU CZ "NFSJ DBO‫*(ڀ‬T  0O UIF TVDDFTTPS UP .BLBSJPT‫ ***ڀ‬TFF "OESFLPT 7ĮĿĻĮŃĮ $ISZTPTUPNPT‫ *ڀ‬o .BLBSJPT‫***ڀ‬ XBT xB EJďDVMU BDU UP GPMMPXj JO 7ĮĿĻĮŃĮ.ĶİĵĮIJĹ FET

ćF "SDICJTIPQT QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

235

236

Ioannis Zelepos

Conclusion *O PSEFS UP EFTDSJCF $ZQSJPU 0SUIPEPYZ JO UFSNT PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ JU JT JN QPSUBOU ĕSTU PG BMM UP FNQIBTJTF UIF QSPDFEVSBM DIBSBDUFS PG UIJT QIFOPNFOPO TPNFUIJOH UIBU DPOUSBEJDUT JNBHJOBUJPOT PG VOCSPLFO DPOUJOVJUJFT SFBDIJOH CBDL UP "OUJRVJUZ PS FWFO xOBUVSBMj TFMGFWJEFODF ćF QSFTFOU BOBMZTJT BSHVFT UIBU JU XBT JOFYUSJDBCMZ MJOLFE UP UIF DPODFQU PG FUIOBSDIZ XIJDI IPXFWFS VOEFSXFOU GVOEBNFOUBM USBOTGPSNBUJPOT GSPN UIF FBSMZ NPEFSO QFSJPE VOUJM UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ &UIOBSDIZ XBT JOJUJBMMZ B TQFDJĕD GPSN PG QPMJUJDBM SFQSFTFOUBUJPO XJUI BENJOJTUSBUJWF DPNQFUFODJFT XIJDI HSBEVBMMZ FNFSHFE TJODF UIF TFDPOE IBMG PG TFWFOUFFOUI DFOUVSZ JO UIF DPOUFYU PG 0UUPNBO SVMF BOE XBT GPSNBMMZ JOTUJUVUJPO BMJTFE JO NJEOJOFUFFOUI DFOUVSZ EVSJOH UIF FSB PG 5BO[ŔNBU SFGPSNT #SJUJTI SVMF BęFS  NBSLT B GVOEBNFOUBM CSFBL JO UIJT EFWFMPQNFOU CFDBVTF JU EFTUSPZFE UIF MFHBM CBTJT PG 0SUIPEPY FUIOBSDIZ JO GBWPVS PG TFDVMBS QSJODJQMFT PG BENJOJTUSBUJPO UBLJOH PWFS GSPN UIF 0UUPNBOT POMZ UIF TFQBSBUJPO PG UIF QPQVMBUJPO JOUP SFMJ HJPVTMZ EFĕOFE DPNNVOJUJFT XIJDI GBDJMJUBUFE UIFJS QPMJDZ PG DPMPOJBM EPNJOBUJPO -BDLJOH BOZ GPSNBM JOTUJUVUJPOBM CBTF FUIOBSDIZ OPX CFDBNF B UFSN PG NPSF PS MFTT TZNCPMJD NFBOJOH XIJDI IPXFWFS SFRVJSFE JEFPMPHJDBM SFJOGPSDFNFOU JO PSEFS UP TVDDFTTGVMMZ DMBJN NPSBM BVUIPSJUZ ćJT SFJOGPSDFNFOU XBT QSPWJEFE CZ (SFFL OBUJPOBMJTN VOEFS UIF TMPHBO PG &OP TJT XIJDI BęFS B EFFQ JOUFSOBM DSJTJT BU UIF CFHJOOJOH PG UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ XBT ĕSNMZ JOUFHSBUFE JOUP UIF BHFOEB PG UIF DIVSDI BOE GSPN UIFO PO GVODUJPOFE BT DFOUSBM MFWFS GPS JUT DMBJN UP QPMJUJDBM MFBEFSTIJQ PG UIF 0SUIPEPY $ZQSJPUT *U XBT IPXFWFS B GPSN PG OBUJPOBMJTN UIBU EJE OPU GFBUVSF MJCFSBM DVSSFOUT PG DJWJD FNBODJQBUJPO JOTUFBE QSPDMBJNJOH SFMJHJPVT OPUJPOT PG TBMWBUJPO 'VSUIFSNPSF JU USBOTDFOEFE UIF QPMJUJDBM HPBM PG &OPTJT JOUP BO FTDIBUPMPHZ XIJDI XBT QSPQBHBUFE FWFO NPSF SBEJDBMMZ UIF MFTT SFGFSFODF JU IBE UP QPMJUJDBM QSBHNBUJTN ćJT TQFDJĕD JEFPMPHJDBM DPOTUSVDU DBO CF KVTUJĕBCMZ DIBSBDUFSJTFE BT B QPMJUJDBM UIFPMPHZ BM UIPVHI MFTT JO UIF TFOTF PG B UIFPSZ UIBO XJUI SFTQFDU UP JUT GVODUJPO BT DPSOFSTUPOF PG B NFBOXIJMF NZTUJĕFE DPODFQU PG FUIOBSDIZ 6OEFS UIF DIBSJTNBUJD "SDICJTIPQ .BLBSJPT‫ ***ڀ‬UIJT DPODFQU SFBDIFE JUT QFBL CVU BMTP JUT EFDMJOF CFDBVTF BT B HFO VJOF CZQSPEVDU PG DPMPOJBM SVMF JU QSPWJEFE OP TVďDJFOU GPVOEBUJPO GPS NFFUJOH UIF DIBMMFOHFT PG QPMJUJDBM MFBEFSTIJQ BOE TUBUFCVJMEJOH VOEFS UIF DPOEJUJPOT PG UXFOUJFUIDFOUVSZ NPEFSOJUZ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

.BSJBO 1ʅUSV

Religion, Politics, and Social Change An Overview of the Intellectual History of Orthodox Political Theology in Romania in the Short Twentieth Century Introductory Remarks ćF BOBMZTJT PG UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTF JO B IJTUPSJDBM DPOUFYU BT DPNQMFY BT UIF TIPSU 3PNBOJBO UXFOUJFUI DFOUVSZ o JOFWJUBCMZ JOWPMWFT UIF TFMFDUJPO PG DPODFQUT UIFNBUJD DPOTUFMMBUJPOT BOE BVUIPST XJUI B IJHI MFWFM PG SFMFWBODF GPS UIF HJWFO UPQJD "‫ڀ‬NBQQJOH PG UIF FOUJSF EJTDVSTJWF xUFSSJUPSZj EFUFSNJOFE CZ UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM SFĘFDUJPO JO UIF JOUFMMFDUVBM IJTUPSZ PG 3PNBOJB GSPN UIF FTUBCMJTINFOU PG UIF OBUJPOBM TUBUF BU UIF FOE PG UIF 'JSTU‫ڀ‬8PSME‫ڀ‬8BS VOUJM UIF GBMM PG UIF DPNNVOJTU SFHJNF DFSUBJOMZ EFTFSWFT UP CF UIF TVCKFDU OPU POMZ PG B TUVEZ CVU BMTP PG BO FOUJSF WPMVNF *O BEEJUJPO UP UIF UIFPMPHJDBM EJTDPVSTF PG UIF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI‫ ڀ‬30$

TVDI FYIBVTUJWF SFTFBSDI TIPVME DPOTJEFS UIF EJTDPVSTF PG EJČFSFOU DVMUVSBM DVSSFOUT PS UIBU PG GBSSJHIU QPMJUJDBM NPWFNFOUT JO UIF JOUFSXBS QFSJPE XIJDI NBTTJWFMZ VTFE UIF DPODFQUT PG 0SUIPEPY UIFPMPHZ UP BSUJDVMBUF UIFJS JEFPMPHZ PG B $ISJTUJBO TUBUF BOE TPDJFUZ ćF GPMMPXJOH QBHFT EXFMM POMZ PO UIBU UZQF PG UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM SFĘFDUJPO XIJDI JT DMPTFMZ SFMBUFE UP UIF JOTUJUVUJPOBM BVUIPSJUZ PG UIF 3PNBOJBO $IVSDI PďDJBM OFXTQBQFST PG UIF EJPDFTFT PS UIPTF UIBU BQQFBSFE XJUI UIF CMFTTJOH PG B CJTIPQ SFWJFXT BOE KPVSOBMT PG 0SUIPEPY UIFPMPHJDBM FEVDBUJPOBM JOTUJUVUJPOT PS CPPLT QVCMJTIFE CZ EJPDFTBO QVCMJTIJOH IPVTFT ćF EJTDPVSTF HFOFSBUFE CZ UIFTF NFEJB JT PCWJPVTMZ B TJUVBUJPOBM POF J F JU JT DPOTUJUVUFE BT SFBDUJPO UP B DFSUBJO ;FJUHFJTU BOE UIVT EPFT OPU SFQSFTFOU UIF OPSNBUJWF PQJOJPO PG UIF DIVSDI JO UIF RVFTUJPO PG UIF SFMBUJPO CFUXFFO UIF TQIFSFT PG SFMJHJPO BOE QPMJUJDT )PXFWFS UIJT UZQF PG EJTDPVSTF JT SFMFWBOU QSJNBSJMZ CFDBVTF JU SFĘFDUT UIF UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM QPUFOUJBM PG UIF DIVSDIT DPODFQUVBM JNBHJOBSZ *O PUIFS XPSET UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTF TIFET MJHIU PO UIF DIVSDIT BCJMJUZ JO FWFSZ DPOUFYU BOE FQPDI UP VTF UIF DPODFQUT PG JUT UIFPMPHJDBM USBEJUJPO JO PSEFS UP QSPWJEF BO FYQMBOBUJPO GPS UIF LJOE PG SFMBUJPOTIJQ XIJDI PVHIU UP PS BMSFBEZ EPFT FYJTU XJUI UIF TUBUF BOE JO HFOFSBM XJUI UIF TQIFSF PG QPMJUJDT

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

238

Marian Pătru

Political Theology and Social Change 1PMJUJDBM UIFPMPHZ BT UIFPSJTFE CZ $BSM 4DINJUU JO UIF ĕSTU IBMG PG UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ JT DMPTFMZ MJOLFE UP UIF QSPDFTT PG TFDVMBSJTBUJPO PG QPMJUJDT B QSPDFTT XIJDI IBT NBSLFE UIF IJTUPSZ PG 8FTUFSO &VSPQF TJODF UIF EBXO PG UIF NPEFSO 8FMUBOTDIBVVOH JO UIF TJYUFFOUI BOE TFWFOUFFOUI DFOUVSJFT  *OEFFE 4DINJUUT CPPL 1PMJUJTDIF ćFPMPHJF 7JFS‫ܮ‬,BQJUFM [VS -FISF WPO EFS 4PVWFSÊOJUÊU   XBT POF PG UIF SFBDUJPOT PG UIF DPOTFSWBUJWF $BUIPMJD FOWJSPONFOU JO (FSNBOZ UP UIF TUSVD UVSBM DIBOHFT UIBU NPEFSOJUZ IBT QSPEVDFE UIF TFQBSBUJPO PG QPMJUJDBM BOE SFMJHJPVT TQIFSFT UIF TFQBSBUJPO PG TUBUF BOE DIVSDI PO UIF POF IBOE BOE UIF QSPHSFTTJWF EF$ISJTUJBOJTBUJPO PG &VSPQFBO TPDJFUZ PO UIF PUIFS  4P 4DINJUUT UIFTJT UIBU xBMM TJHOJĕDBOU DPODFQUT PG UIF NPEFSO UIFPSZ PG UIF TUBUF BSF TFDVMBSJTFE UIFPMPHJDBM DPODFQUTj JT OPU NFSFMZ B TJNQMF UIFPSFUJDBM BTTFSUJPO BCPVU UIF IJTUPSZ PG QPMJUJDBM DPODFQUT CVU BMTP BO JNQMJDJU DSJUJRVF PG UIF FWPMVUJPO PG UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF SFMJHJPVT BOE UIF QPMJUJDBM PSEFS JO UIF NPEFSO IJTUPSZ PG &VSPQF 'PS 4DINJUU UIF TFQBSBUJPO PG UIF TQIFSF PG QPMJUJDT GSPN UIBU PG SFMJHJPO NBSLFE UIF CJSUI PG UIF NPEFSO TUBUF )PXFWFS UIF TUBUF DPOUJOVFE UP GVODUJPO BT B TFDVMBS SFQMJDB PG UIF USBOTDFOEFOU (PE PG $ISJTUJBO UIFPMPHZ xćF PNOJQPUFOU (PE CFDBNF UIF PNOJQPUFOU MBXHJWFSj BOE xUIF FYDFQUJPO JO KVSJTQSVEFODF JT BOBMPHPVT UP UIF NJSBDMF JO UIFPMPHZj  4DINJUU VMUJNBUFMZ TVHHFTUT UIBU EFTQJUF B TUBUF UIBU EFĕOFT JUTFMG BT TFDVMBS UIFSF JT JO GBDU OP BVUPOPNZ PG QPMJUJDT GSPN UIF UIFPMPHJDBM .PSF PWFS BT +BO "TTNBOO QVUT JU CFIJOE UIFTF DFOUSBM UIFTFT PG 4DINJUUT UIJOLJOH MJFT UIF QPTUVMBUF UIBU TJODF SFMJHJPO BOE QPMJUJDT PSJHJOBMMZ GPSNFE B VOJU UIF NPEFSO TFQBSBUJPO CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF JT BO FSSPS BOE BO JMMFHJUJNBUF FWPMVUJPO PG UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF UXP JOTUJUVUJPOT  ćF WFSZ BTTPDJBUJPO PG UIFPMPHZ XJUI QPMJUJDT XJUIJO B TJOHMF DPODFQU JO UIF QPTU &OMJHIUFONFOU DJWJMJTBUJPOBM DPOUFYU IJHIMJHIUT 4DINJUUT DSJUJDBM PSJFOUBUJPO BOE IJT JOUFOUJPO UP JOWBMJEBUF xUIF QPTTJCJMJUZ PG B QVSF TFDVMBSSBUJPOBM GPVOEBUJPO PG

 'PS B QSFTFOUBUJPO PG UIJT QSPDFTT TFF $IBSMFT 5ĮņĹļĿ "‫ڀ‬4FDVMBS "HF $BNCSJEHF  +POBUIBO *ŀĿĮIJĹ 3BEJDBM &OMJHIUFONFOU 1IJMPTPQIZ BOE UIF .BLJOH PG .PEFSOJUZ o 0YGPSE  0XFO $ĵĮıńĶİĸ ćF 4FDVMBSJ[BUJPO PG UIF &VSPQFBO .JOE JO UIF /JOFUFFOUI $FOUVSZ $BNCSJEHF   $BSM 4İĵĺĶŁŁ 1PMJUJTDIF ćFPMPHJF 7JFS ,BQJUFM [VS -FISF WPO EFS 4PVWFSÊOJUÊU .VOJDI   6MSJDIF #Ŀ̎İĸĹĶĻĴ ,BUIPMJTDIF *OUFMMFLUVFMMF JO EFS 8FJNBSFS 3FQVCMJL ;FJULSJUJL VOE (FTFMM TDIBęTUIFPSJF CFJ 8BMUFS %JSLT 3PNBOP (VBSEJOJ $BSM 4DINJUU &SOTU .JDIFM VOE )FJOSJDI .FSUFOT .VOJDI   $BSM 4İĵĺĶŁŁ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ 'PVS $IBQUFST PO UIF $PODFQU PG 4PWFSFJHOUZ $IJDBHP  Q‫ڀ‬  *CJE  +BO "ŀŀĺĮĻĻ )FSSTDIBę VOE )FJM 1PMJUJTDIF ćFPMPHJF JO "MUÊHZQUFO *TSBFM VOE &VSPQB 'SBOLGVSU BN .BJO  Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

UIF QPMJUJDBM PSEFSj  &TTFOUJBMMZ 4DINJUUT QPMJUJDBM UIFPMPHZ xTUBOET BOE GBMMT XJUI GBJUI JO SFWFMBUJPOj BOE SBJTFT BHBJO UIF PME RVFTUJPO PG UIF SFMJHJPVT MFHJUJNBDZ PG QPMJUJDBM QPXFS  ćFSFGPSF B UIFPMPHZ JT QPMJUJDBM "TTNBOO QPJOUT PVU BOE B UIFPSZ PG UIF TUBUF JT UIFPMPHJDBM XIFO FBDI QPTUVMBUFT B OPOTFDVMBS GPVOEBUJPO PG QPMJUJDBM BVUIPSJUZT MFHJUJNBDZ  4DINJUUJBO QPMJUJDBM UIFPMPHZ DBO UIVT CF VOEFSTUPPE BT B NBOJGFTUP VSHJOH UIF NPCJMJTBUJPO PG SFTPVSDFT GPS B $ISJTUJBO DPVOUFSSFWPMVUJPO POF UIBU XPVME FTUBCMJTI UIF UIFPMPHJDBM BT UIF QSJODJQMF MFHJUJNJTJOH UIF TUBUFT BVUIPSJUZ BOE UIF TPDJBM PSEFS DSFBUFE CZ JUT EFDJTJPOT #FJOH B UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTF JU JT HFOFSBUFE CZ UIFPMPHJBOT JO SFBD UJPO UP UIF EZOBNJDT PG QPMJUJDBM FWFOUT UIBU EFUFSNJOF UIF TUSVDUVSBM DIBOHFT PG JOTUJUVUJPOT QSBDUJDFT BOE NFOUBMJUJFT UIBU BSF BTTPDJBUFE XJUI TPDJBM DIBOHF  'SPN B NFUIPEPMPHJDBM QPJOU PG WJFX UIFSF JT B WFSZ DMPTF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF DPODFQU PG TPDJBM DIBOHF BOE UIBU PG JOUFMMFDUVBM IJTUPSZ *OUFMMFDUVBM IJTUPSZ USJFE UP DBQUVSF QSFDJTFMZ UIF DBVTBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF TPDJBM PS DVMUVSBM DPOUFYU JO XIJDI BO BVUIPS MJWFT BOE UIF XBZ JO XIJDI IF QSPCMFNBUJTFT B DFSUBJO JEFB  ćVT FWFO JG JU JT OPU BMXBZT TQFDJĕFE FYQMJDJUMZ XIJDI FWFOU EFUFSNJOFT B DFSUBJO UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM SFBDUJPO BOZ JOUFSQSFUBUJPO PG UIF FTTFODF PG QPMJUJDTTUBUF BOE JUT SFMBUJPOTIJQ XJUI SFMJHJPODIVSDI BOE TPDJBM PSEFS JT NPSF PS MFTT UIF BOTXFS UP B ;FJUHFJTU HFOFSBUJOH UIF EJTDPVSTF

The Birth of Politics from the Orthodox Spirit of the Nation ćF UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTF JO UIF UXFOUJFUIDFOUVSZ 30$ SFTVMUFE GSPN UIF JOUFSBDUJPO CFUXFFO B SFMJHJPVTQPMJUJDBM QBUUFSO TQFDJĕD UP &BTUFSO $ISJTUJBOJUZ UIF #Z[BOUJOF 4ZNQIPOZ BOE UIF TPDJBM DVMUVSBM BOE QPMJUJDBM EZOBNJDT PG 3PNBOJB

 *CJE Q‫ڀ‬  )FJOSJDI .IJĶIJĿ ćF -FTTPO PG $BSM 4DINJUU 'PVS $IBQUFST PO UIF %JTUJODUJPO CFUXFFO 1PMJUJDBM ćFPMPHZ BOE 1PMJUJDBM 1IJMPTPQIZ $IJDBHP  Q‫ڀ‬  .JHVFM 7ĮŁŁIJĿ ćF 1PMJUJDBM ćFPMPHZ PG $BSM 4DINJUU JO +FOT .IJĶIJĿĵIJĻĿĶİĵ0MJWFS 4ĶĺļĻŀ FET

ćF 0YGPSE )BOECPPL PG $BSM 4DINJUU 0YGPSE  QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬  "ŀŀĺĮĻĻ )FSSTDIBę VOE )FJM QQ‫ڀ‬G )FJOSJDI .IJĶIJĿ 1PMJUJDBM 1IJMPTPQIZ BOE UIF $IBMMFOHF PG 3FWFBMFE 3FMJHJPO $IJDBHP  QQ‫ڀ‬o  3FJOIBSE .IJĵĿĶĻĴ $BSM 4DINJUU %FOLFS JN 8JEFSTUSFJU 8FSL‫ڀ‬o 8JSLVOH‫ڀ‬o "LUVBMJUÊU 'SFJCVSH JN #SFJTHBV  Q‫ڀ‬  3FHBSEJOH UIF DPODFQU PG TPDJBM DIBOHF TFF /JDP 8ĶĹŁIJĿıĶĻĸ 4PDJBM $IBOHF 4PDJPMPHZ JO #SJUBO OJDBDPN ‫"ڀ‬QSJM  63- IUUQTXXXCSJUBOOJDBDPNUPQJDTPDJBMDIBOHF    $G 1FUFS‫( &ڀ‬ļĿıļĻ 8IBU JT *OUFMMFDUVBM )JTUPSZ "‫'ڀ‬SBOLMZ 1BSUJTBO *OUSPEVDUJPO UP B 'SFRVFOUMZ .JTVOEFSTUPPE 'JFME QSPKFDUT )BSWBSE 4QSJOH‫ ڀ‬63- IUUQTQSPKFDUTJRIBSWBSEFEVĕMFT IJTUPSZĕMFTXIBU@JT@JOUFMM@IJTUPSZ@QHPSEPO@NBSQEG  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

239

240

Marian Pătru

ćF #Z[BOUJOF SFMJHJPVTQPMJUJDBM QBSBEJHN QSFTVQQPTFT B DPNQMFNFOUBSZ SFMBUJPO TIJQ CFUXFFO UIF BDUJWJUZ PG UIF TUBUF XIJDI JT SFTQPOTJCMF GPS UIF QPMJUJDBM TQIFSF BOE UIBU PG UIF DIVSDI XIJDI EFBMT XJUI UIF SFMJHJPVT TQJSJUVBM TQIFSF PG TPDJFUZ  ćF TUBUF BOE UIF DIVSDI XFSF DPODFJWFE BT UXP XBZT PG NBOJGFTUJOH UIF TBNF $ISJT UJBOJUZ  "MUIPVHI UIF UXP JOTUJUVUJPOT XFSF TFQBSBUF GSPN BO BENJOJTUSBUJWF QPJOU PG WJFX UIF DIVSDI XBT OPOFUIFMFTT TVCPSEJOBUFE UP TUBUF BVUIPSJUZ XIJDI XBT FNCPEJFE CZ UIF FNQFSPS  *O UIF BęFSNBUI PG UIF DPORVFTU PG $POTUBOUJOPQMF CZ UIF 0UUPNBO 5VSLT 

UIF #Z[BOUJOF DJWJMJTBUJPOBM QBUUFSO TVSWJWFE JO JUT NPTU BVUIFOUJD GPSN JO UIF %BOVCJBO 1SJODJQBMJUJFT PG 8BMMBDIJB BOE .PMEBWJB  4UBSUJOH JO UIF NJEEMF PG UIF OJOFUFFOUI DFOUVSZ UIF NPEFSO 3PNBOJBO TUBUF JODSFBTJOHMZ TUSFOHUIFOFE JUT DPOUSPM PWFS UIF DIVSDI 8JUI UIF FYDFQUJPO PG DBOPOJDBM BOE EPH NBUJD JTTVFT BOZ EFDJTJPO PG UIF )PMZ 4ZOPE FWFO UIF FMFDUJPO PG OFX CJTIPQT IBE UP CF DPOĕSNFE CZ UIF TUBUF  %VSJOH UIF TBNF QFSJPE JO 5SBOTZMWBOJB .FUSPQPMJ UBO "OESFJ S, BHVOB NBOBHFE UP HJWF UIF 0SUIPEPY $IVSDI BO PSHBOJTBUJPO UPUBMMZ JOEFQFOEFOU GSPN UIF "VTUSP)VOHBSJBO TUBUF *O BEEJUJPO UP BVUPOPNZ GSPN UIF TUBUF .FUSPQPMJUBO S, BHVOBT DIVSDI DPOTUJUVUJPO xćF 0SHBOJD 4UBUVUFj GSPN  QSPWJEFE BOPUIFS FTTFOUJBM QSJODJQMF xTZOPEBMJUZj NFBOJOH UIBU UIF QBSPDIJBM UIF BSDIQSJFTU BOE UIF EJPDFTBO TZOPET XIJDI EFBMU XJUI BENJOJTUSBUJWF ĕOBODJBM FEVDBUJPOBM BOE DVMUVSBM NBUUFST PG UIF DIVSDI DPOTJTUFE PG UXP UIJSET MBZNFO BOE POF UIJSE DMFSJDT  ćF DPSF FWFOU PG NPEFSO 3PNBOJBO IJTUPSZ XBT UIF VOJPO PG #FTTBSBCJB #VDPW JOB BOE 5SBOTZMWBOJB XJUI UIF ,JOHEPN PG 3PNBOJB JO‫* ڀ‬O UFSNT PG QPMJUJDBM MJGF UIF T BOE T XFSF DIBSBDUFSJTFE CZ UIF USBOTJUJPO GSPN EFNPDSBDZ UP BVUIPSJUBSJBOJTN %VSJOH UIF HPWFSONFOU PG UIF /BUJPOBM -JCFSBM 1BSUZ 1/- GSPN  UP  B TFSJFT PG MBXT XBT BEPQUFE UIBU BJNFE BU TUSFOHUIFOJOH UIF VOJUZ PG UIF OBUJPOBM TUBUF B OFX DPOTUJUVUJPO 

UIF MBX PG BENJOJTUSBUJWF VOJĕDBUJPO 

UIF MBX BOE UIF TUBUVUF GPS PSHBOJTJOH UIF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI

 +PIO .IJņIJĻıļĿijij #Z[BOUJOF ćFPMPHZ )JTUPSJDBM 5SFOET BOE %PDUSJOBM ćFNFT /FX :PSL  Q‫ ڀ‬7BTJMJPT‫ڀ‬/ .ĮĸĿĶıIJŀ ½TUMJDIFT PSUIPEPYFT $ISJTUFOUVN VOE 4ÊLVMBSJUÊU &JO 7FSHMFJDI NJU EFN MBUFJOJTDIFO $ISJTUFOUVN JO 5SBOTJU &VSPQÊJTDIF 3FWVF‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬  )BOT(FPSH #IJİĸ ,JSDIF VOE UIFPMPHJTDIF -JUFSBUVS JN CZ[BOUJOJTDIFO 3FJDI .VOJDI  Q‫ڀ‬  'SBO[ 5ĶĻĻIJijIJĹı ,JSDIF VOE 4UBBU JN CZ[BOUJOJTDIFO 3FJDI JO 0TULJSDIMJDIF 4UVEJFO‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o BU Q‫ ڀ‬.JIBJ% (ĿĶĴļĿIJ %FS .FOTDI [XJTDIFO (PUU VOE 4UBBU ÃCFSMFHVOHFO [V QPMJUJTDIFO 'PSNFO JN $ISJTUFOUVN JO 4UVEJJ 5FPMPHJDF‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬  /JDPMBF *ļĿĴĮ #Z[BOUJVN BęFS #Z[BOUJVN 0YGPSE  QQ‫ڀ‬o o  "MBO 4İĮĿijIJ ćF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI JO 1FESP 3ĮĺIJŁ FE

&BTUFSO $ISJTUJBOJUZ BOE 1PMJUJDT JO UIF 5XFOUJFUI $FOUVSZ %VSIBN ‫ڀ‬/$  QQ‫ڀ‬o BU Q‫ ڀ‬-VDJBO‫ڀ‬/ -IJł , ŁIJĮĻ ćF 1PMJUJDBM $POUSPM PG 0SUIPEPYZ JO UIF $POTUSVDUJPO PG UIF 3PNBOJBO 4UBUF o JO &VSPQFBO )JTUPSZ 2VBSUFSMZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU QQ‫ڀ‬G  1BVM #ĿłŀĮĻļńŀĸĶ ćF 1SJODJQMFT PG UIF 0SHBOJD 4UBUVUF PG UIF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI PG )VOHBSZ BOE 5SBOTZMWBOJB o

JO 0TULJSDIMJDIF 4UVEJFO‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change



UIF $PODPSEBU XJUI UIF 7BUJDBO 

BOE UIF /BUJPOBM &EVDBUJPO MBXT PG   BOE ‫ڀ‬o BMTP BEPQUFE CZ B MJCFSBM HPWFSONFOU  *O UIF OFX QPMJU JDBM BOE FDDMFTJBTUJDBM DPOUFYU BęFS  UIF 0SUIPEPY $IVSDI PG 5SBOTZMWBOJB 5SBOTZMWBOJBO 0SUIPEPY .FUSPQPMJT GPVHIU UP JNQPTF JUT DIVSDI DPOTUJUVUJPO BT UIF CBTJT GPS B VOJUBSZ PSHBOJTBUJPO PG UIF XIPMF 30$ *O UIJT DPOUFYU UIF 5SBOTZMWB OJBO $IVSDI HFOFSBUFE B EJTDPVSTF PO UIF CBTJT PG XIJDI B UIPSPVHIMZ BSUJDVMBUFE UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM DPODFQUJPO DBO CF SFDPOTUSVDUFE $PNQBSFE UP UIBU PG UIF PUIFS SFHJPOBM DIVSDIFT UIBU GPSNFE UIF 3PNBOJBO 1BUSJBSDIBUF BęFS  JU NVTU CF TBJE UIBU UIF EJTDPVSTF PG UIF JOUFMMFDUVBM FMJUFT PG UIF 5SBOTZMWBOJBO $IVSDI JT CZ GBS UIF NPTU DPOTJTUFOU JO JUT MFWFM PG UIFPSFUJDBM FMBCPSBUJPO ćBU JT XIZ UIF QSFTFOU TUVEZ XJMM GPDVT BMNPTU FYDMVTJWFMZ PO UIF BOBMZTJT PG UIJT EJTDPVSTF  ćF DPOGSPOUBUJPO PG UIF S, BHVOJBO NPEFM PG DIVSDITUBUF SFMBUJPOT XJUI UIBU JO UIF 0ME ,JOHEPN PG 3PNBOJB MFE UP UIF SFJOUFSQSFUBUJPO PG UIF #Z[BOUJOF SFMJHJPVT QPMJUJDBM QBSBEJHN GSPN UIF QFSTQFDUJWF PG UIF 0SHBOJD 4UBUVUF ćF QSPNPUFST PG S, BHVOJBOJTN CFMJFWFE UIBU UIF TUBUF BOE UIF 0SUIPEPY $IVSDI PVHIU UP QSFTFSWF UIF SFMBUJPOTIJQ UIBU PCUBJOFE JO UIF 0ME ,JOHEPN CFGPSF  8IJDI NFBOT UIBU UIF DIVSDI IBE UP SFNBJO B TUBUF JOTUJUVUJPO BOE UIBU UIF TUBUF LFQU JUT 0SUIPEPY DIBSBDUFS GVSUIFSNPSF  )PXFWFS UIF OPSNBUJWF QSJODJQMF PG UIF JOUFSBDUJPO CF UXFFO UIF UXP JOTUJUVUJPOT NVTU CF UIBU PG BVUPOPNZ ćJT BT .FUSPQPMJUBO /JDPMBF #ʅMBO PG 5SBOTZMWBOJB o

FNQIBTJTFT EJE OPU JO BOZ XBZ NFBO UIF TFQ BSBUJPO PG DIVSDI BOE TUBUF CVU POMZ UIBU UIF DIVSDI TIPVME IBWF UIF GSFFEPN UP EFBM XJUI UIPTF JTTVFT UIBU DPSSFTQPOE UP JUT PSJHJO CFJOH BOE QVSQPTFT "‫ڀ‬QPTTJCMF TFQBSBUJPO PG DIVSDI BOE TUBUF #ʅMBO QPJOUT PVU XPVME CF UP UIF EFUSJNFOU PG CPUI JOTUJUVUJPOT  ćF WFSZ GBDU UIBU UIF FTTFODF BOE TPDJBM GVODUJPOBMJUZ PG UIF DIVSDI BSF UPUBMMZ EJČFSFOU GSPN UIPTF PG UIF TUBUF JT JO JUTFMG BO BSHVNFOU GPS DMBJNJOH

 4FF )BOT $ISJTUJBO .ĮĻIJĿ 1BSMBNFOUBSJTNVT JO 3VNÊOJFO o

.VOJDI  QQ‫ڀ‬o *PBO 4İłĿŁł FE

*TUPSJB 3PNÉOJMPS WPM‫ ڀ‬3PNÉOJB ·OUSFHJUʅ #VDIBSFTU  QQ‫ڀ‬o 1BVM #ĿłŀĮĻļńĸĶ 3VNÊOJTDI0SUIPEPYF ,JSDIFOPSEOVOHFO o

$PMPHOF  QQ‫ڀ‬o *SJOB -ĶŃIJŇIJĮĻł $VMUVSBM 1PMJUJDT JO (SFBUFS 3PNBOJB 3FHJPOBMJTN /BUJPO #VJMEJOH BOE &UIOJD 4USVHHMF o *UIBDB ‫ڀ‬/:  QQ‫ڀ‬G  'PS UIF QSFTFOUBUJPO PG UIF QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI JO 5SBOTZMWBOJB CFUXFFO  BOE  *‫ڀ‬XJMM TZOUIFTJTF TPNF LFZ QBTTBHFT GSPN NZ EPDUPSBM UIFTJT .BSJBO 1˖ŁĿł %BT 0SEOVOHTEFOLFO JN DISJTUMJDIPSUIPEPYFO 3BVN /BUJPO 3FMJHJPO VOE 1PMJUJL JN ÚČFOUMJDIFO %JTLVST EFS 3VNÊOJTDI0SUIPEPYFO ,JSDIF 4JFCFOCàSHFOT JO EFS ;XJTDIFOLSJFHT[FJU o 'SBOLGVSU BN .BJO   (IFPSHIF $ĶłĵĮĻıł ·NQSFVOBSFB CJTFSJDJMPS PSUPEPYF EF QF UFSJUPSJVM 3PNÉOJFJNBSJ ÔOUSP TJOHVSʅ CJTFSJDʅ PSUPEPYʅSPNÉOʅ s, J SBQPSUVM BDFTUFJ CJTFSJDJ GBt, ʅ EF TUBU JO "OBMFMF "TPDJBt, JFJ "OESFJV S, BHVOB B DMFSVMVJ .JUSPQPMJFJ PSUPEPYF SPNÉOF EJO "SEFBM #ʅOBU $SJs, BOB s, J .BSBNVSFs,  *‫"ڀ‬DUFMF QSJNVMVJ DPOHSFT BM QSFPt, JNFJ EJO .JUSPQPMJB SPNÉOJMPS PSUPEPDs, J EJO #ʅOBU $SJs, BOB s, J .BSBNVSFs,  t, JOVU ÔO 4JCJJV ÔO [JMFMF EF o‫ڀ‬.BSUJF  "SBE  Q‫ڀ‬  /JDPMBF #˖ĹĮĻ *OUFSWJV BDPSEBU EF /JDPMBF #ʅMBO JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

241

242

Marian Pătru

DIVSDI BVUPOPNZ  0O UIF PUIFS IBOE JG UIF NPEFSO TUBUF IBT FYDMVEFE UIF JOĘV FODF PG UIF DIVSDI GSPN UIF QSPDFTT PG MFHJTMBUJOH UIF TPDJBM PSEFS UIF TUBUF TIPVME BMTP SFDPHOJTF UIF DIVSDIT SJHIU UP JTTVF MBXT GPS JUT PXO JOUFSOBM PSHBOJTBUJPO  *U JT PCWJPVT UIBU UIJT SFBďSNBUJPO PG UIF #Z[BOUJOF 4ZNQIPOZ GSPN UIF QFS TQFDUJWF PG S, BHVOJBO BVUPOPNZ IBT BT JUT JNQMJDJU QVSQPTF UIF DBUFHPSJDBM SFKFDUJPO PG 'SFODI TFDVMBSJTN BOE JO HFOFSBM PG UIF SFMJHJPVTQPMJUJDBM QBSBEJHN QSPQPTFE CZ UIF &OMJHIUFONFOU *OEFFE BT (IFPSHIF $JVIBOEV B 5SBOTZMWBOJBO BSDIQSJFTU QPJOUT PVU UIBU XIJMF VOUJM UIF NJEEMF PG UIF OJOFUFFOUI DFOUVSZ UIFSF IBE CFFO B IBSNPOJPVT DPMMBCPSBUJPO CFUXFFO UIF QPMJUJDBM BOE SFMJHJPVT PSEFS PG UIF 3P NBOJBO 1SPWJODFT GSPN UIBU NPNFOU PO UIF TUBUF TPVHIU UP TVCEVF UIF DIVSDI OBNFMZ UISPVHI B QPMJDZ xBMJHOFE UP UIF 8FTUFSO JOUFSDPOGFTTJPOBM NPEFM CSPVHIU GSPN 1BSJTj  *O UIJT DPOUFYU UIF UFSN xJOUFSDPOGFTTJPOBMj SFGFST UP UIF SFMJHJPVT OFVUSBMJUZ PG UIF TUBUF BOE JT VTFE CZ $JVIBOEV BT BO BOUPOZN GPS 0SUIPEPY ćJT NFBOT UIBU UIF TUBUF OP MPOHFS VOEFSTUPPE JUTFMG BT CFJOH JO B QSJWJMFHFE SFMBUJPOTIJQ XJUI UIF 0SUIPEPY $IVSDI BT JO UIF QSFNPEFSO QFSJPE CVU USJFE UP SFMBUF FRVJEJT UBOUMZ UP BMM SFMJHJPVT PSHBOJTBUJPOT UIBU FYJTUFE XJUIJO JU 8IBU $JVIBOEV TVHHFTUT JT UIBU JO UIF 0ME ,JOHEPN UIF QPMJDZ PG UIF TUBUF UPXBSET UIF 0SUIPEPY $IVSDI XBT B DBSJDBUVSF PG 'SFODI TFDVMBSJTN CFDBVTF UIF DIVSDI XBT EFOJFE JOĘVFODF PWFS UIF TUBUF XIJMF BU UIF TBNF UJNF CFJOH TVCPSEJOBUFE BOE DPOUSPMMFE CZ JU *O TIPSU JO UIF EJTDPVSTF PG 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT UIF QSJODJQMF PG DIVSDI BVUPOPNZ IBT B EPVCMF GVODUJPO 0O UIF POF IBOE JU BDUT BT B DPSSFDUJWF PG UIF #Z[BOUJOF NPEFM OBNFMZ BT B GPSN PG SFTJTUBODF UP UIF TUBUFT UFOEFODZ UP DPOUSPM UIF DIVSDI BOE PO UIF PUIFS JU DSFBUFT UIF OFDFTTBSZ GSBNFXPSL JO XIJDI UIF DIVSDI DBO BDU JO BDDPSEBODF XJUI JUT PSJHJOT BOE QVSQPTF 'SPN UIJT QFSTQFDUJWF BVUPOPNZ JT VOEFSTUPPE OPU POMZ BT B SJHIU PG UIF DIVSDI CVU BMTP BT BO PCMJHBUJPO UP BDU xTP UIBU UIF ,JOHEPN PG (PE NBZ UBLF SFGVHF BOE ĘPVSJTI JO UIF TPVMT PG CFMJFWFST BOE ĘPX JOUP QVCMJD MJGFj  ćF DBOPOT UIBU SFHVMBUF UIF JOUFSOBM MJGF PG UIF DIVSDI BOE UIF MBXT UIBU TQFDJGZ UIF UZQF PG SFMBUJPOTIJQ CF UXFFO DIVSDI BOE TUBUF NVTU CF EFTJHOFE UP TFSWF UIJT SFMJHJPVTQPMJUJDBM QVSQPTF  ćF DSVDJBM QSPCMFN UIFSFGPSF DPOTJTUT JO UIF SFMBUJPOTIJQ UIBU NVTU CF FTUBCMJTIFE

 (IFPSHIF $ĶłĵĮĻıł $ÉUFWB DVWJOUF MB SFPSHBOJ[BSFB VOJUBSʅ B #JTFSJDJJ 0SUPEPYF 3PNÉOF JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  *E $ÉUFWB DVWJOUF MB SFPSHBOJ[BSFB VOJUBSʅ B #JTFSJDJJ 0SUPEPYF 3PNÉOF JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬G  *E ·NQSFVOBSFB Q‫ڀ‬  *E $ÉUFWB DVWJOUF MB SFPSHBOJ[BSFB VOJUBSʅ B #JTFSJDJJ 0SUPEPYF 3PNÉOF JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫ڀ‬ 

Q‫ ڀ‬#JTFSJDBOVM "VUPOPNJF s, J BVUPDFGBMJF CJTFSJDFBTDʅ JO 3FWJTUB 5FPMPHJDʅ‫ڀ‬o 

QQ‫ڀ‬o BU Q‫* ڀ‬MBSJPO‫ڀ‬7 'IJĹIJĮ ·NQʅSʅt, JB MVJ %VNOF[FV JO 3FWJTUB 5FPMPHJDʅ‫ڀ‬ .BSDI‫ ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬  $ĶłĵĮĻıł $ÉUFWB Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

CFUXFFO UIF DIVSDI UIF OBUJPOBM TUBUF BOE UIF MFHBM TZTUFN UIBU JU HFOFSBUFT JO PSEFS UP SFHVMBUF JOUFSBDUJPO CFUXFFO TPDJBM BDUPST BOE TPDJFUZ BT B XIPMF *O UIJT BSHVNFOUBUJWF DPOUFYU UIF TUBUF JT OPU DPODFJWFE CZ 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT BT B TJNQMF FYUFSOBM BDUPS UP UIF SFMJHJPVTTQJSJUVBM BDUJWJUZ PG UIF DIVSDI ćF SPMF PG UIF TUBUF JT OPU POMZ UP HJWF UIF DIVSDI UIF GSFFEPN OFDFTTBSZ GPS JUT SFMJHJPVT NJTTJPO CVU BMTP UP QBSUOFS XJUI UIF DIVSDI BOE CFDPNF BO BHFOU PG UIF SFBMJTBUJPO PG UIF (PET ,JOHEPN JO UIF MJGF PG TPDJFUZ ćF QSFNJTF PG UIJT DPMMBCPSBUJPO DPOTJTUT JO UIF POUPMPHJDBM SFMBUJPOTIJQ QPTUV MBUFE CZ 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT CFUXFFO 0SUIPEPYZ UIF 3PNBOJBO OBUJPO BOE UIF TUBUF *O EJČFSFOU XBZT BOE GSPN EJČFSFOU QFSTQFDUJWFT UIFZ DPODMVEF UIBU xPVS 0SUIPEPYZ JOUFSUXJOFE XJUI BMM PVS QBTU MJFT BU UIF CBTJT PG UIF FYJTUFODF BOE VOJUZ PG UIF 3PNBOJBO OBUJPO BOE CVJMET UIF GVOEBNFOU PG UIF JOEFQFOEFOU BOE GSFF MJGF PG UIJT OBUJPO JO JUT OBUJPOBM TUBUFj  +VTU BT UIF x3PNBOJBO TPVMj DBOOPU CF EJWJEFE TP JU JT OPU QPTTJCMF UP JOUSPEVDF B TFQBSBUJPO CFUXFFO xJUT NBOJGFTUBUJPOT XIJDI BSF UIF TUBUF BOE UIF DIVSDIj  *U NVTU CF FNQIBTJTFE UIBU GPS UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT 0SUIPEPYZ SFQSFTFOUT UIF GVOEBNFOUBM FMFNFOU JO UIF xBSDIJUFDUVSF PG UIF 3PNBOJBO TPVMj UIF FMFNFOU UIBU EFUFSNJOFT xXIBU UIF 3PNBOJBO OBUJPO JT BOE IPX JU JTj JO PUIFS XPSET 0SUIPEPYZ GVOEBNFOUBMMZ NBSLT CPUI UIF POUP MPHJDBM TUSVDUVSF PG UIF OBUJPO BOE JUT TQFDJĕD NBOJGFTUBUJPO JO IJTUPSZ *O UIJT TFOTF JOUFSQFSTPOBM SFMBUJPOT BOE UIFSFGPSF JOEJWJEVBM BOE HSPVQ FUIJDT BSF OPUIJOH NPSF UIBO BO FYUFOTJPO PG UIF FDDMFTJBM JOUFSQFSTPOBM FUIPT BU UIF MFWFM PG UIF FOUJSF OBUJPOBM DPNNVOJUZ  ćJT EJTDPVSTF JT CBTFE PO POF PG UIF DFOUSBM JEFBT PG NPEFSO OBUJPOBM NZUIPMPHZ OBNFMZ UIBU JO UIF DBTF PG UIF 3PNBOJBOT VOMJLF PUIFS QFPQMFT FUIOPHFOFTJT BOE $ISJTUJBOJTBUJPO XFSF DPODPNJUBOU QIFOPNFOB .PSFPWFS UIFSF JT B DBVTBM SFMBUJPO TIJQ CFUXFFO $ISJTUJBOJTBUJPO BOE FUIOPHFOFTJT $ISJTUJBOJUZ CFJOH UIF FYJTUFOUJBM GSBNFXPSL UIBU BMMPXFE UIF 3PNBOJBO QFPQMF UP DPBMFTDF JOUP B OBUJPO XJUI JUT PXO JEFOUJUZ  ćFSFGPSF JG $ISJTUJBOJTBUJPO JT B 6SQIÊOPNFO JO UIF FYJTUFODF PG

 1BUSJBSIJB SPNÉOFBTDʅ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫ڀ‬o 

Q‫* ڀ‬PO .ĮŁIJĶł .JSFOJJ s, J ESFQUVSJMF MPS ÔO CJTFSJDʅ JO 3FOBs, UFSFB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬  6O QSFPU‫ ·O BQʅSBSF JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  %VNJUSV 4Ł˖ĻĶĹļĮIJ ·OUSF SPNÉOJTN s, J DBUPMJDJTN JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬4FF 1S 4‫ #JTFSJDB PSUPEPYʅ USFCVJF Tʅ ĕF EPNJOBOUʅ ÔO TUBUVM SPNÉO JO 'PBJB %JFDF[BOʅ‫  ڀ‬ Q‫ ڀ‬/‫ 0SUPEPYJB s, J SFOBs, UFSFB OBt, JPOBMʅ JO 7JBt, B *MVTUSBUʅ‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬5SBJBO .ļŀĶİ 0SUPEPYJB OPBTUSʅ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫( ڀ‬SJHPSJF $ļĺ , Į 0SUPEPYJB s, J SPNÉOJTNVM ÔO USFDVUVM OPTUSV JO #JTFSJDB s, J S, DPBMB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o PO Q‫< ڀ‬//> $F FTUF MFHFB SPNÉOFBTDʅ JO -FHFB SPNÉOFBTDʅ‫  ڀ‬Q‫* ڀ‬TJEPS 5ļıļĿĮĻ $SFs, UJOJTN s, J OBt, JVOF JO -FHFB 3PNÉOFBTDʅ‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  %VNJUSV 4Ł˖ĻĶĹļĮIJ 0SUPEPYJF s, J 3PNÉOJTN 4JCJV  QQ‫ڀ‬G  (IFPSHIF $ĶłĵĮĻıł 0SUPEPYJB SPNÉOFBTDʅ JO 3FWJTUB 5FPMPHJDʅ‫ڀ‬o 

QQ‫ڀ‬o BU Q‫( ڀ‬SJPHPSJF $ļĺ , Į 0SUPEPYJB s, J SPNÉOJTNVM ÔO USFDVUVM OPTUSV JO #JTFSJDB s, J S, DPBMB‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

243

244

Marian Pătru

UIF OBUJPO UIFO UIF QPMJUJDBM CPEZ JT JEFOUJDBM UP UIF DPOGFTTJPOBMOBUJPOBM POF (JWFO UIJT JNQMJDJU TZMMPHJTN PG OBUJPOBMJTU EJTDPVSTF UIF DPODMVTJPO DBO POMZ CF UIBU UISPVHI UIF OBUJPO 0SUIPEPYZ xGPSNT UIF TPVM BOE JOUJNBUF TUSVDUVSF PG UIF TUBUFj XIJDI NFBOT UIBU BOZ USBOTGPSNBUJPO PG UIF SFMJHJPVT PSEFS IBT BO FČFDU PO UIF QPMJUJDBM POF xJOĘVFODJOH UIF HFOFSBM EFWFMPQNFOU PG UIF DPVOUSZj  ćJT DPODFQUJPO PG UIF DBVTBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO 0SUIPEPYZ OBUJPO BOE TUBUF DBO CF TVNNBSJTFE JO UIF GPSNVMB xUIF 0SUIPEPY BSF UIF OBUJPO UIBU NBLFT VQ UIF 3PNBOJBO OBUJPOBM BOE VOJUBSZ TUBUFj  ćF TUBUF BOE UIF DIVSDI IBWF JO DPNNPO UIF GBDU UIBU FBDI PG UIFN JNQSJOUT PO UIF OBUJPO B DFSUBJO QPMJUJDBM BOE NPSBM PSEFS (JWFO UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO 0SUIPEPYZ OBUJPO BOE TUBUF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT FNQIBTJTF UIF OFFE GPS B WFSZ DMPTF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF UXP UZQFT PG PSEFS (IFPSHIF $JVIBOEV QPJOUT PVU UIBU UIF USBOTGFS PG UIF NPSBM PSEFS TQFDJĕD UP UIF DIVSDI JOUP UIF MJGF PG TPDJFUZ BOE UIF TUBUF UBLFT QMBDF UISPVHI UIF IVNBO QFSTPO XIP GVMĕMT B EPVCMF TPDJBM SPMF CFJOH BU UIF TBNF UJNF DJUJ[FO PG UIF TUBUF BOE NFNCFS PG UIF DIVSDI  $POTJEFSJOH UIBU UIF WBTU NBKPSJUZ PG DJUJ[FOT BSF BMTP NFNCFST PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI 1PNQFJ .PSVs, DB FNQIBTJTFT UIBU UIF TUBUF xDBOOPU PQQPTF UIF SFBMJUZ UIBU UIF DIVSDI IBT EPNJOJPO PWFS BMM TUBUF JOTUJUVUJPOT BMMPXJOH JU UP JNQSJOU PO UIFN UIF DIBSBDUFS PG 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BOE UP CSFBUIF PO UIFN JUT TQJSJU UP HJWF UIF TUBUF BOE UIF MJGF PG TPDJFUZ UIF EJSFDUJPO PG UIFJS GVUVSF EFWFMPQNFOUj  ćVT JG UIF 3PNBOJBO TUBUF JT B OBUJPOBM TUBUF BOE JG 0SUIPEPYZ JT UIF FYJTUFOUJBM CBTJT PG UIF OBUJPO UIFO UIF TUBUF NVTU CF B GPSN PG QPMJUJDBM NBOJGFTUBUJPO PG UIF 3PNBOJBO0SUIPEPY‫ڀ‬OBUJPO ćJT UZQF PG EJTDPVSTF PCWJPVTMZ BEESFTTFT UIF TUBUF XIJDI JT JNQMJDJUMZ VSHFE UP SFUVSO UP XIBU JU XBT JO UIF QSFNPEFSO QFSJPE *OEFFE *PO .BUFJV FNQIBTJTFT UIBU UISPVHIPVU IJTUPSZ UIF QPMJUJDBM EPDUSJOF PG UIF 3PNBOJBO TUBUF UPXBSET UIF DIVSDI XBT CBTFE PO BO BXBSFOFTT PG UIF OFFE GPS VOJUZ PG UIF UXP OBUJPOBM JOTUJUVUJPOT ćF JEFB PG UIJT VOJUZ EJE OPU PSJHJOBUF JO BOZ QIJMPTPQIJDBM TZTUFN CVU XBT UIF SFTVMU PG UIF QFPQMFT JOTUJODU GPS DPOTFSWBUJPO  3PNBOJBO TUBUFIPPE BT *PO .BUFJV QPJOUT PVU IBT JUT WFSZ CFHJOOJOHT JO UIF 0SUIPEPY $IVSDI CFDBVTF UIF DIVSDI JT XIBU

    



QQ‫ڀ‬o BU Q‫ ڀ‬7BTJMF *ĮĻİł 5SBEJt, JPOBMJTNVM s, J PSUPEPYJB JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫ڀ‬ 

Q‫ڀ(" ڀ‬.ĶĵĮĶĹļŃĶİĶł 0SUPEPYJB OBt, JPOBMʅ JO 'PBJB %JFDF[BOʅ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬G BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬ *PO .ĮŁIJĶł 7BMPBSFB DPODPSEBUVMVJ DV 7BUJDBOVM JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬

$BUPMJDJ[BSFB 3PNÉOJFJ‫*ڀ‬7 JO -FHFB 3PNÉOFBTDʅ‫  ڀ‬Q‫< ڀ‬//> (B[FUB OPBTUSʅ JO 3FOBs, UFSFB‫  ڀ‬Q‫ڀ‬ $ĶłĵĮĻıł ·NQSFVOBSFB Q‫ ڀ‬TFF -VDJBO #ļĿİĶĮ 5FOEJOt, F QSJNFKEJPBTF JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫ڀ‬  

Q‫ڀ‬ 1PNQFJ .ļĿł , İĮ 0SHBOJ[BSFB #JTFSJDJJ 0SUPEPYF 3PNÉOF JO 3FWJTUB 5FPMPHJDʅ‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬ *PO .ĮŁIJĶł 4UBUVM s, J #JTFSJDB 0SUPEPYʅ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫ڀ‬o 

Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

HFOFSBUFE UIF ĕSTU QPMJUJDBM PSHBOJTBUJPO PG UIF 3PNBOJBOT )BWJOH HFOFSBUFE UIF TUBUF UIF DIVSDI JEFOUJĕFE XJUI JU JO BMM JUT BDUJPOT  *O UIJT VOJUZ CFUXFFO TUBUF BOE DIVSDI .BUFJV JEFOUJĕFT PO UIF POF IBOE UIF PME QBUUFSO PG UIF #Z[BOUJOF 4ZNQIPOZ PO UIF PUIFS B SFMJHJPVTQPMJUJDBM NPEFM TVQFSJPS UP UIF #Z[BOUJOF POF CFDBVTF xIFSF VOMJLF JO #Z[BOUJVN UIF TUBUF BOE UIF DIVSDI XFSF DSFBUJPOT BOE MJGF GPSNT PG UIF TBNF OBUJPOBM TPVM ćFSFGPSF XF IBWF BO 0SUIPEPY $IVSDI OPU POMZ PG UIF TUBUF CVU BMTP OBUJPOBM QFSGFDUMZ BCMF UP JEFOUJGZ XJUI UIF TUBUF JO BMM JUT JEFBM DPODFSOT BOE BTQJSBUJPOTj  ćF EJTDPVSTF JT UIVT OPU MJNJUFE UP JEFOUJGZJOH GPSNT PG QFSQFUVBUJPO PG UIF #Z[BOUJOF 4ZNQIPOZ JU BMTP IJHIMJHIUT UIF MJNJUT PG UIJT SFMJHJPVTQPMJUJDBM QBUUFSO BOE JUT TVCTFRVFOU NFUBNPSQIPTFT JO UIF OBUJPOBM DPOUFYU 4UBSUJOH GSPN UIF JEFB PG UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO DIVSDI OBUJPO BOE TUBUF UIF EJTDPVSTF QPTUVMBUFT OPU POMZ UIF OFDFTTJUZ PG UIF DIVSDIT BVUPOPNZ GSPN UIF TUBUF CVU BMTP UIF GBDU UIBU UIF OBUJPOBM TUBUF JT OPU BVUPOPNPVT GSPN UIF DIVSDI ćJT EFQFOEFODF PS MBDL PG BVUPOPNZ PG UIF TUBUF WJTËWJT UIF DIVSDI JT OPU PG JOTUJUVUJPOBM CVU PG BYJPMPHJDBM OBUVSF ćF QPMJDZ PG UIF TUBUF NVTU CF JO BDDPSEBODF XJUI UIF NPSBM WBMVFT UIBU UIF DIVSDI JNQPTFT PO JUT CFMJFWFST ćF JEFB UIBU 3PNBOJBO TUBUFIPPE XBT JOTUJUVUJPOBMMZ BSUJDVMBUFE BęFS UIF $ISJTUJBOJTBUJPO PG UIF QFPQMF BMSFBEZ JNQMJFT B GPSN PG TZNCPMJD TVQFSJPSJUZ PG UIF SFMJHJPVT PWFS UIF QPMJUJDBM ćJT JEFB XJMM CFDPNF DMFBSFS JG XF BOBMZTF UIF DPODFQU PG UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF TUBUF QPMJUJDT BOE UIF MBX CZ XIJDI UIF TUBUF SFHVMBUFT UIF MJGF PG TPDJFUZ *O UIF BSUJDMF $FMF EPVʧ ÔNQʧSʧt, JJ ćF UXP LJOHEPNT

PSJHJOBMMZ QVCMJTIFE JO UIF SFWJFX (ÉOEJSFB BOE SFQVCMJTIFE JO UIF WPMVNF 0SUPEPYJF s, J 3PNÉOJTN 0SUIPEPYZ BOE 3PNBOJBOIPPE JO  %VNJUSV 4UʅOJMPBF TFFT JO QPMJUJDT B QSBDUJDBM DPODSFUJTB UJPO PG UIF OPSNBUJWF QSJODJQMFT PG MBX J F UIF NFBOT CZ XIJDI UIF TUBUF PQQPTFT FWJM BOE TPDJBM EJTPSEFS  'PS 4UʅOJMPBF UIF QSPCMFN PG UIF MBX BOE JNQMJDJUMZ PG UIF TUBUF DPOTJTUT JO UIF GBDU UIBU UIFZ EP OPU BDU QPTJUJWFMZ UIFZ EP OPU DSFBUF JOEJWJEVBM NPSBMJUZ CVU POMZ QSFWFOU UIF NVMUJQMJDBUJPO PG FWJM UISPVHI DPFSDJPO )PXFWFS UIJT DPFSDJPO EFUFSNJOFT JO JUT UVSO QFPQMFT SFTJTUBODF UP UIF MBX XIJDI MFBET UP UIF NVMUJQMJDBUJPO PG FWJM  ćF UFOTJPO CFUXFFO MBX BOE NPSBMJUZ JT OPU FYQFSJFODFE CZ UIPTF xXIP XPSL GPS PSEFS BOE BDDPSEJOH UP UIF JOEJDBUJPOT PG UIF MBXj CVU POMZ CZ UIPTF XIPTF QFSTPOBM NPSBMJUZ DPOUSBEJDUT UIF MFHBM TPDJBM PSEFS *O UIF

 *CJE TFF BMTP &NJMJBO 4ŁļĶİĮ 4UBUVM SPNÉO s, J CJTFSJDB OFBNVMVJ JO "OBMFMF "TPDJBt, JFJ x"OESFJ S, BHVOBj B $MFSVMVJ .JUSPQPMJFJ 0SUPEPYF 3PNÉOF EJO "SEFBM #ʅOBU $SJs, BOB s, J .BSBNVSʅT "DUFMF DPOHSFTVMVJ BM 9MFB DV DBSBDUFS DVMUVSBM BM BTPDJBt, JFJ DMFSVMVJ x"OESFJ S, BHVOBj t, JOVU ÔO #SBs, PW ÔO [JMFMF EF  s, J ‫ڀ‬OPFNWSJF  "SBE  Q‫ڀ‬  .ĮŁIJĶł 4UBUVM Q‫ڀ‬  4FF %VNJUSV 4Ł˖ĻĶĹļĮIJ $FMF EPVʅ ÔNQʅSʅt, JJ JO (ÉOEJSFB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  *E 0SUPEPYJF s, J 3PNÉOJTN Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

245

246

Marian Pătru

DBTF PG NPSBM QFPQMF UIFSF JT B xGVMM DPOGPSNJUZ CFUXFFO UIFJS XBZ PG UIJOLJOH BOE BDUJOH BOE PSEFSj TP UIBU GPS UIFN UIF MBX OP MPOHFS FYJTUT GSPN B xTVCKFDUJWF PS BDUVBMj QPJOU PG WJFX ćF MBX JT UIVT USBOTGPSNFE xJOUP BO BVUPOPNPVT OPSN JOUP B OPSN HJWFO UP IJNTFMG CZ UIF WPMVOUBSZ TVCKFDU BOE JU JT OPU JNQPTFE PO IJN GSPN PVUTJEFj  ćJT JEFB DBO CF GPSNVMBUFE JO UIF GPSN PG UIF GPMMPXJOH QSJODJQMF UIF NPSF NPSBMJUZ UIF MFTT MBX BOE UIF NPSF B TPDJFUZ FYJTUT BDDPSEJOH UP UIF $ISJTUJBO NPSBM DPEF UIF MFTT SFMFWBOU UIF FYJTUFODF PG UIF TUBUF ćFSFGPSF UIF TVCKFDUJWF BOOVMNFOU PG UIF MBX EPFT OPU NFBO B EFOJBM PG UIF TUBUFT JNQPSUBODF xćF LJOHEPNT PG UIF MBX XPVME IBWF CFFO BCPMJTIFE CZ UIFNTFMWFTj 4UʅOJMPBF QPJOUT PVU xJG UIF ,JOHEPN PG $ISJTU IBE CFFO GVMMZ BOE VOJWFSTBMMZ JNQPTFEj PS XIFO UIJT ĕOBMMZ IBQQFOT BU UIF FOE PG IJTUPSZ  ćF EJBMFDUJD CF UXFFO MBX BOE NPSBMJUZ JT UIVT TQFDJĕD UP UIF IJTUPSJDBM FYJTUFODF PG NBO BOE JUT PWFSDPNJOH UBLFT QMBDF POMZ BU UIF FTDIBUPMPHJDBM MFWFM 6OUJM UIFO UIF FYJTUFODF PG UIF TUBUF JT KVTUJĕFE CVU PO UIF DPOEJUJPO UIBU JU JT KVTU BOE BXBSF UIBU JU JT OPU BVUPOPNPVT GSPN (PE CVU NVTU PO UIF DPOUSBSZ SFNBJO BU IJT TFSWJDF  ćF POMZ WBMJE DSJUFSJPO CZ XIJDI UIF DIVSDI FWBMVBUFT UIF TUBUF JT XIFUIFS PS OPU JUT BDUJPOT TFSWF UIF xSJHIUFPVT PSEFS PG (PEj JO PUIFS XPSET JG UIF MFHBMQPMJUJDBM PSEFS PG UIF TUBUF JT JO BDDPSEBODF XJUI UIF NPSBMJUZ PG UIF DIVSDI BOE UIVT UIF EJWJOF SFWFMBUJPO DPEJĕFE CZ UIF DIVSDI JO UIF $ISJTUJBO NPSBM PSEFS ćF TVCPSEJOBUJPO PG UIF TUBUFT BDUJPO UP UIF EJWJOF NPSBM PSEFS EPFT OPU JO BOZ XBZ EFOZ UIF TUBUFT BVUPOPNZ UPXBSET UIF DIVSDI  :FU JG UIF UXP JOTUJUVUJPOT BSF NVUVBMMZ BVUPOPNPVT XIBU JO GBDU EPFT JU NFBO UIBU UIF DIVSDI IBT UIF SJHIU UP BTL UIF TUBUF OPU UP GPSHFU UIBU JU JT JO UIF TFSWJDF PG (PE ćJT UZQF PG PTDJMMBUJPO PG UIF EJTDPVSTF CFUXFFO UIF BTTFSUJPO PG UIF NVUVBM BVUPOPNZ PG UIF TUBUF BOE DIVSDI BOE UIF OFFE GPS UIF TUBUF UP PCFZ (PE QSFTVQQPTFT UIBU UIF TUBUF BOE UIF DIVSDI BSF JOTUJUVUJPOBMMZ BOE BENJOJTUSBUJWFMZ BVUPOPNPVT CVU BU UIF TBNF UJNF UIBU UIF TUBUF JT NPSBMMZ BOE BYJPMPHJDBMMZ EFQFOEFOU PO UIF DIVSDI ćJT UZQF PG QBSBEPYJDBM SFMBUJPOTIJQ JT UIF MPHJDBM SFTVMU PG UIF JEFB UIBU UIF TUBUF BOE UIF DIVSDI BSF UXP XBZT PG NBOJGFTUJOH UIF OBUJPO *U JT PCWJPVT UIBU JO IJT BSUJDMF 4UʅOJMPBF DPOTJEFST UIF 3PNBOJBO OBUJPOBM TUBUF BOE JUT FYJTUFOUJBM QSFNJTF OBNFMZ UIF POUPMPHJDBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO OBUJPO BOE 0SUIPEPYZ ćF GBDU UIBU UIJT BSUJDMF XBT TFMFDUFE CZ UIF 3PNBOJBO UIFPMPHJBO UP CF QBSU PG B DPMMFDUJPO PG TUVEJFT EFEJDBUFE UP 0SUIPEPY OBUJPOBMJTN DMFBSMZ JOEJDBUFT UIBU GPS IJN UIJT JT UIF LFZ UP VOEFSTUBOEJOH IJT SFĘFDUJPOT PO UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF PS MBX

    

*CJE QQ‫ڀ‬G *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

*G JO 4UʅOJMPBF UIF JEFB PG B DBVTBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF $ISJTUJBO0SUIPEPY NPSBMJUZ PG UIF OBUJPO BOE UIF MBXT PG UIF TUBUF JT TVHHFTUFE SBUIFS UIBO EFWFMPQFE JO PUIFS BVUIPST UIJT SFMBUJPO JT UIFPSJTFE JO BO FMBCPSBUFE UIFPMPHJDBM DPODFQUJPO PG MBX BOE TUBUF *O B TQFFDI EFMJWFSFE JO UIF 3PNBOJBO 1BSMJBNFOU JO  #JTIPQ 3PNBO $JPSPHBSJV o TUBUFE UIF CBTJD QSJODJQMF PG UIJT UIFPSZ PG MBX XIFO IF EFDMBSFE UIBU BOZ MBX JTTVFE CZ UIF TUBUF xNVTU CF BO FWPMVUJPO JO UIF MJGF PG PVS QFPQMFj  ćF TUBUFT MBXHJWJOH QSPDFTT FNQIBTJTFT UIF UIFPMPHJBO */‫ڀ‬-VO HVMFTDV TIPVME DPOTJTU JO FYUSBDUJOH GSPN UIF NPSBM DPEF PG TPDJFUZ UIPTF QSJODJQMFT ĕU UP CFDPNF MBXT  *G TPDJBM NPSBMJUZ JT UIF QSFNJTF PG UIF MBX JU NFBOT UIBU JO B $ISJTUJBO TPDJFUZ UIF MBX JTTVFE CZ UIF TUBUF NVTU CF UIF OPSNBUJWF PCKFDUJĕDBUJPO PG UIF EJWJOF NPSBM PSEFS XIJDI JO UVSO JT TZOUIFTJTFE JO UIF CJCMJDBM JEFB PG KVTUJDF  *O UIJT TFOTF UIF NPSBM PSEFS DBO CF EFĕOFE BT xUIF IPMZ XJMM PG (PE NBOJGFTUFE JO UIF OBUVSBM MBX BOE JO UIF QPTJUJWF EJWJOF MBXT FOUSVTUFE UP SFWFBMFE SFMJHJPO GPS QSFBDIJOH BOE TBGFHVBSEJOHj  #PUI JUT MFHJUJNBDZ BT TUBUF BOE UIF PCMJHBUJPO PG JUT MBXT GPS TPDJFUZ TUBOE PS GBMM XJUI IPX UIF TUBUF SFMBUFT UP UIF EJWJOF XJMM  $POTFRVFOUMZ UIF MBX NVTU SFNBJO UIF xGBJUIGVM EJTDJQMF PG NPSBMJUZj CFDBVTF CPUI IBWF UIF TBNF QVSQPTF OBNFMZ UIF TBMWBUJPO PG QFPQMF  #Z TVCPSEJOBUJOH UIF MBX UP $ISJTUJBO NPSBMT UIF TUBUF DSFBUFT B TPUFSJPMPHJDBM GSBNFXPSL DPNQMFNFOUBSZ UP UIBU PČFSFE CZ UIF DIVSDI *O UIJT TFOTF UIF DIVSDI IBT UIF NJTTJPO UP XPSL xGPS UIF NPSBM SFHFOFSBUJPO PG UIF DJUJ[FOTj XIJMF UIBU PG UIF TUBUF JT xUP XBUDI PWFS BOE DPOUSPM UIF QVCMJD PSEFS BNPOH UIF DJUJ[FOTj  ćF TUBUF BOE UIF DIVSDI UIVT IBWF UIFJS PXO XBZ PG BDUJPO ćF TUBUF BDUT PO NBO GSPN UIF PVUTJEF CZ MBX PS DPFSDJPO XIJMF UIF DIVSDI USBOTGPSNT NBO GSPN XJUIJO CZ MPWF BOE HSBDF  ćF DIVSDIT BOE UIF TUBUFT SFTQFDUJWF ĕFMET PG BDUJWJUZ DBO CF EFĕOFE BOE EFMJNJUFE XJUI SFGFSFODF UP POUPMPHZ BOE QIFOPNFOPMPHZ ćSPVHI HSBDF BOE MPWF UIF DIVSDI FČFDUT BO POUPMPHJDBM USBOTGPSNBUJPO POF UBLJOH QMBDF XJUIJO UIF IVNBO CFJOH XIJMF UIF TUBUF IBT BDDFTT POMZ UP JUT NBOJGFTU BDUJPOT ćFSFGPSF UIF TUBUF CZ MBX BOE DPFSDJPO DBO PSEFS POMZ UIF QIFOPNFOPMPHJDBM

 %JTDVSTVM 144 &Q 3PNBO ÔO s, FEJOt, B 4FOBUVMVJ EJO ‫ڀ‬JVOJF JO -FHFB 3PNÉOFBTDʅ‫  ڀ‬ Q‫ڀ‬  */ -łĻĴłĹIJŀİł $PODFQt, JB DSFs, UJOʅ B ESFQUVMVJ JO 3FWJTUB 5FPMPHJDʅ‫ڀ‬o 

QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬  0 #łİIJŃŀİĵĶ #JTFSJDB s, J QPMJUJDB JO 3FOBs, UFSFB‫ڀ‬o 

QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬  -łĻĴłĹIJŀİł $PODFQt, JB DSFs, UJOʅ Q‫ڀ‬  *PBO &Ńł , ĶĮĻ 3FHFOFSBSFB NPSBMʅ s, J PSEJOFB QVCMJDʅ JO #JTFSJDB s, J S, DPBMB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬G BU Q‫* ڀ‬TBJB 4łĿł /FDFTJUBUFB SFMBt, JVOJMPS EJOUSF #JTFSJDʅ s, J 4UBU JO 'PBJB %JFDF[BOʅ‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬G BU Q‫ڀ‬  4Ł˖ĻĶĹļĮIJ 0SUPEPYJF s, J 3PNÉOJTN Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

247

248

Marian Pătru

MFWFM PG UIF IVNBO QFSTPO BOE PG TPDJFUZ 8IBU 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT JN QMJDJUMZ TUBUF JT UIBU UIF QPMJDZ PG UIF OBUJPOBM TUBUF JT BVUIFOUJD POMZ JG JU JT CBTFE PO MBXT UIBU DPEJGZ UIF NPSBM PSEFS PG UIF 0SUIPEPY OBUJPO *O PUIFS XPSET JG JU XBOUT UP CF B OBUJPOBM TUBUF UIF 3PNBOJBO TUBUF NVTU BTTVNF B QPMJUJDBM QSBYJT JO BDDPSEBODF XJUI UIF NPSBM WBMVFT UIBU UIF DIVSDI IBT JNQPTFE PO UIF OBUJPO TJODF JUT GPSNBUJPO ćVT BDDPSEJOH UP UIF BCPWF BOBMZTJT UIF DIVSDI NVTU CF BVUPOPNPVT GSPN UIF TUBUF CVU GSPN UIF QPJOU PG WJFX PG UIF VMUJNBUF HPBM‫ڀ‬o UIF DPNNVOJUZ PG 0SUIPEPY DJUJ[FOT‫ڀ‬o UIF TUBUF DBOOPU CF BVUPOPNPVT GSPN UIF DIVSDI 8IBU MPHJDBMMZ SFTVMUT GSPN UIJT TZMMPHJTN JT UIBU UIF VMUJNBUF BVUIPSJUZ JO UIF TPDJFUZ EPFT OPU CFMPOH UP UIF TUBUF CVU UP (PE XIP FYFSDJTFT JU UISPVHI UIF SFWFMBUJPO DPEJĕFE JO UIF TFU PG OPSNT BOE NPSBMSFMJHJPVT WBMVFT ćFSFGPSF XJUIJO UIJT DPNNPO QSPKFDU PG PSHBOJTJOH TPDJFUZ BT B LJOHEPN PG (PE UIF QPMJUJDBM BDUJWJUZ PG UIF TUBUF OP MPOHFS IBT B SBUJPOBMJNNBOFOU QSFNJTF CVU B SFWFMBUJPOBMUSBOTDFOEFOU POF ćF GVODUJPOBMJUZ PG UIF TUBUF JT UIVT QBSU PG UIF QSPDFTT PG BDIJFWJOH UIF LJOHEPN PG (PE BOE JT BMTP TVCPSEJOBUFE UP‫ڀ‬JU ćF TVCPSEJOBUJPO PG UIF QPMJUJDBM PSEFS UP UIBU PG 0SUIPEPY $ISJTUJBO NPSBMJUZ JT B EJSFDU DPOTFRVFODF PG UIF POUPMPHJDBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO 0SUIPEPYZ BOE UIF OBUJPO ćF EJWJOF SFWFMBUJPO TFUUMFE JO UIF #JCMF BOE JO UIF USBEJUJPO PG UIF DIVSDI JT OPU UIF POMZ JOTUSVNFOU XJUI XIJDI 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT BQQSPBDIFE UIF FTTFODF BOE GVODUJPOBMJUZ PG UIF TUBUF BOE PG UIF TPDJBM PSEFS ćFSF JT BMTP UIF FUIOP UIFPMPHJDBM OBSSBUJWF QSFTFOUFE BCPWF  *O UIJT DPOUFYU FUIOPUIFPMPHZ JNQMJFT UIBU UIF NPSBM PSEFS PG UIF 3PNBOJBO0SUIPEPY OBUJPO PVHIU UP CF UIF DSJUFSJPO PG TUBUF QPMJDZ SFWFBMJOH UIJT UZQF PG EJTDPVSTF UP CF QPMJUJDBM BOE FUIOPUIFPMPHJDBM 'SPN UIJT QFSTQFDUJWF UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO 0SUIPEPYZ BOE UIF OBUJPO DSFBUFT B QSPCMFN PG MFHJUJNBDZ GPS UIF OBUJPOBM TFDVMBS TUBUF POF UIBU UIF EJTDPVSTF EPFT OPU FYQMJDJUMZ JOEJDBUF CVU XIJDI DBO CF MPHJDBMMZ EFSJWFE GSPN JUT BSHVNFOUBUJPO ćJT QSPCMFN PG MFHJUJNBDZ DPVME CF GPSNVMBUFE BT GPMMPXT 6OMJLF UIF DIVSDI XIJDI JT BO 6SQIÊOPNFO JO UIF MJGF PG UIF OBUJPO UIF TUBUF JT B MBUF BOE BSUJĕDJBM JOWFOUJPO UIF TUBUF QPMJUJDBMMZ PSHBOJTFT GSPN UIF PVUTJEF B OBUJPO BMSFBEZ NPSBMMZ PSHBOJTFE GSPN XJUIJO CZ UIF DIVSDI ćF DIVSDI UIVT BQQFBST BT B QSFDPOEJUJPO PG UIF TUBUF BOE NPSBMJUZ BT B QSFDPOEJUJPO PG QPMJUJDT "T XF IBWF BMSFBEZ JOEJDBUFE UIJT JT XIZ UIF EJTDPVSTF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT PTDJMMBUFT CFUXFFO QPTUVMBUJOH UIF OFDFTTJUZ PG UIF DIVSDIT BVUPOPNZ GSPN UIF TUBUF BOE BďSNJOH UIF JNQPTTJCJMJUZ PG UIF BYJPMPHJDBM BOE NPSBM BVUPOPNZ PG UIF TUBUF GSPN UIF DIVSDI

 'PS UIF DPODFQU PG xFUIOPUIFPMPHZj TFF 3PMBOE $ĹĮĿĸ /BUJPOBMJTN &UIOPUIFPMPHZ BOE .ZTUJDJTN JO *OUFSXBS 3PNBOJB JO ćF $BSM #FDL 1BQFST JO 3VTTJBO‫& ڀ‬BTU &VSPQFBO 4UVEJFT‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

Nichifor Crainic and the »Christian Political Catechism« ćF UIFPMPHJTJOH PG OBUJPOBMJTU EJTDPVSTF‫ڀ‬o BOE DPOTFRVFOUMZ UIF QPMJUJDBM FUIOP UIFPMPHZ SFTVMUJOH GSPN JU‫ڀ‬o JT TQFDJĕD UP BO JOUFSXBS DVMUVSBM DVSSFOU DBMMFE 0SUIP EPYJTN ćF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI DPOUSJCVUFE UP JU QSJNBSJMZ UISPVHI UIF UIFPMPHJDBM EJTDPVSTF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO $IVSDI 0SUIPEPYJTN BEESFTTFE OPU POMZ UIF ĕFME PG UIFPMPHZ CVU BMTP UIBU PG QPMJUJDT BOE DPOTFRVFOUMZ SFKFDUFE B DMFBS TFQBSBUJPO PG UIF SFMJHJPVT TQIFSF GSPN UIF TFDVMBS POF  "NPOH UIF MBZ JOUFMMFD UVBMT BOE UIFPMPHJBOT XIP XFSF QBSU PG UIJT NPWFNFOU UIF NPTU JNQPSUBOU XBT /JDIJGPS $SBJOJD o

QSPGFTTPS PG 0SUIPEPY UIFPMPHZ BU UIF 6OJWFSTJUZ PG #VDIBSFTU  $PNQBSFE UP UIF NFUIPEPMPHJDBM GSBNFXPSL PVUMJOFE BU UIF CFHJOOJOH PG UIJT TUVEZ $SBJOJD JT BO FYDFQUJPO CFDBVTF IF EJE OPU FYQSFTT IJT DFOUSBM JEFBT JO OFXTQBQFST SFWJFXT PS CPPLT DMPTFMZ SFMBUFE UP UIF JOTUJUVUJPOBM BVUIPSJUZ PG UIF 30$ ćF JOUFMMFDUVBM DPSF PG 0SUIPEPYJTN XBT UIF SFWJFX (ÉOEJSFB o  XIPTF FEJUPS IF IBE CFFO TJODF  $SBJOJDT UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM DPODFQUJPO JT CBTFE PO UIF POF IBOE PO UIF JEFB PG POUPMPHJDBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO 0SUIPEPYZ BOE UIF 3PNBOJBO FUIOJD DPNNVOJUZ BOE PO UIF PUIFS PO UIF DPODFQU PG UIFBOESZ J F UIF VOJPO PG (PE BOE NBO JO UIF QFSTPO PG +FTVT $ISJTU $SBJOJD FNQIBTJTFT UIBU UISPVHI UIJT VOJPO UIF XIPMF PG FYJTUFODF JT JODMVEFE JO +FTVT $ISJTU TP UIBU OFJUIFS xUIF $ISJTUJBO GBJUI PDDVQJFT B EJTDSFUF DPNQBSUNFOU OFJUIFS JO UIF FYJTUFODF PG UIF JOEJWJEVBM OPS JO UIBU PG UIF DPNNVOJUZ JU JT OPU B QSJWBUF BČBJS BT UIF TFDVMBS NFOUBMJUZ XPVME IBWF JUj  #BTFE PO UIJT UIFBOESJD QBSBEJHN $SBJOJD DPODMVEFT UIBU xUIF $ISJTUJBO WJTJPO PG UIF XPSME JT IPMJTUJDj CFDBVTF xUIFSF JT OPU B USVUI PG GBJUI BOE BOPUIFS USVUI PG TDJFODF UIFSF JT OPU B HPPE PG $ISJTUJBO NPSBMJUZ BOE BOPUIFS HPPE PG QIJMPTPQIJDBM FUIJDT UIFSF JT OPU B CFBVUZ PG UIF DIVSDI BOE BOPUIFS CFBVUZ PG BSU ćFSF JT POMZ POF USVUI XIJDI UBLFT PO UIF BTQFDU PG HPPE JO UIF QSBDUJDF PG MPWF BOE UIF BTQFDU

 /JDPMBJ 4ŁĮĮį 3VNÊOJTDIF ,VMUVS 0SUIPEPYJF VOE EJF 8FTUFO %FS %JTLVST VN EJF OBUJPOBMF *EFOUJUÊU JO 3VNÊOJFO BVT EFS ;XJTDIFOLSJFHT[FJU 'SBOLGVSU BN .BJO  Q‫ ڀ‬TFF BMTP ,FJUI )ĶŁİĵĶĻŀ 0SUIPEPYJTN 1PMFNJDT PWFS &UIOJDJUZ BOE 3FMJHJPO JO *OUFSXBS 3PNBOJB JO *WP #ĮĻĮİ ,BUIFSJOF 7IJĿıIJĿņ FET

/BUJPOBM $IBSBDUFS BOE /BUJPOBM *EFPMPHZ JO *OUFSXBS &BTUFSO &VSPQF /FX )BWFO ‫ڀ‬$5  QQ‫ڀ‬o  'PS B QSFTFOUBUJPO PG $SBJOJDT UIFPMPHZ TFF $ISJTUJOF )ĮĹĹ 1BODPTNJD $IVSDI‫ڀ‬o 4QFDJĕD SPNÉOFTD &DDMFTJPMPHJDBM ćFNFT JO /JDIJGPS $SBJOJDT 8SJUJOHT CFUXFFO  BOE  6QQTBMB  3PMBOE $ĹĮĿĸ /BUJPOBMJTN BOE 0SUIPEPYZ /JDIJGPS $SBJOJD BOE UIF 1PMJUJDBM $VMUVSF PG UIF &YUSFNF 3JHIU JO T 3PNBOJB JO /BUJPOBMJUJFT 1BQFST‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o JE 0SUIPEPYZ BOE /BUJPOCVJMEJOH /JDIJGPS $SBJOJD BOE 3FMJHJPVT /BUJPOBMJTN JO T 3PNBOJB JO /BUJPOBMJUJFT 1BQFST‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  ,FJUI )ĶŁİĵĶĻŀ (ÉOEJSFB‫ڀ‬o /BUJPOBMJTN JO B 4QJSJUVBM (VJTF JO ,FOOFUI +ļńĶŁŁ FE

4PDJBM $IBOHF JO 3PNBOJB "‫ڀ‬%FCBUF PO %FWFMPQNFOU JO B &VSPQFBO /BUJPO #FSLFMFZ  QQ‫ڀ‬o  /JDIJGPS $ĿĮĶĻĶİ .PEFMVM UFBOESJD JO (ÉOEJSFB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

249

250

Marian Pătru

PG CFBVUZ JO UIF DSFBUJPOT PG BSUj  &UIJDT BFTUIFUJDT BOE BT * TIBMM TIPX CFMPX QPMJUJDT BSF NBOJGFTUBUJPOT PG UIF -PHPT PG UIF EJWJOF USVUI FNCPEJFE JO UIF QFSTPO PG +FTVT $ISJTU *O‫ ڀ‬$SBJOJD QVCMJTIFE UIF TUVEZ 1SPHSBNVM TUBUVMVJ FUOPDSBUJD 1SPHSBNNF PG UIF &UIOPDSBUJD 4UBUF

JO XIJDI IF TZOUIFTJTFE UIF CBTJD QSJODJQMFT PG 0SUIPEPYJTN JO UIF GPSN PG B x$ISJTUJBO QPMJUJDBM DBUFDIJTNj BT XIJDI UIF XPSL XBT XFMDPNFE JO UIF QVCMJD EJTDPVSTF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO $IVSDI ćF QSFNJTF PG IJT TUVEZ DPOTJTUT JO B TFNBOUJD QSFGFSFODF OBNFMZ JO SFKFDUJOH UIF DPODFQU PG EFNPT BOE JNQMJDJUMZ PG EFNPDSBDZ BOE SFQMBDJOH JU XJUI FUIOPT ćF EFNPT J F xUIF QFPQMF SFHBSEMFTT PG SBDF BOE SFMJHJPOj JT UIF BOUPOZN PG FUIOPT XIJDI SFGFST UP B OBUJPO xXJUI IJTUPSJDBM JEFOUJUZ CJPMPHJDBM BOE QTZDIPMPHJDBM IPNPHFOFJUZ TQJSJUVBM VOJUZ XJUI JUT PXO XJMM UP QPXFSj  ćJT PQQPTJUJPO CFUXFFO FUIOPT BOE EFNPT PSJHJ OBUFT JO UIF PQQPTJUJPO CFUXFFO UIF FUIOPOBUJPOBMJTN PG +PIBOO (PUUGSJFE )FSEFS o

XIJDI NBTTJWFMZ JOĘVFODFE 0SUIPEPYJTN BOE UIF DJWJD OBUJPOBMJTN PG +FBO+BDRVFT 3PVTTFBV o   &TTFOUJBMMZ GPS )FSEFS UIF TUBUF NVTU CF NBEF VQ PG NFNCFST PG B DFSUBJO FUIOJD HSPVQ XIJMF JO 3PVTTFBVT WJFX UIF TUBUF JT DPOTUJUVUFE CZ UIF DPNNVOJUZ PG DJUJ[FOT SFHBSEMFTT PG UIFJS FUIOJDJUZ UISPVHI UIFJS GSFF EFDJTJPO PCKFDUJĕFE JO B TPDJBM DPOUSBDU DPODMVEFE CFUXFFO UIFN BOE UIF‫ڀ‬TUBUF  $POTFRVFOUMZ $SBJOJD FYQMJDJUMZ SFKFDUT &SOFTU 3FOBOT OPUJPO JOĘVFODFE CZ 3PVTTFBV UIBU UIF OBUJPO JT B EBJMZ QMFCJTDJUF BOE TUBUFT UIBU OPU UIF EFNPT CVU UIF FUIOPT xDSFBUFT JUT PXO QPMJUJDBM FYQSFTTJPO JO UIF OBUJPOBM TUBUFj  "T UIF GPSN PG

 *CJE  *PO #IJķł &UOPDSBt, JF s, J $SFs, UJOJTN JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬$SBJOJDT TUVEZ XBT FOUIVTJBTUJDBMMZ SFDFJWFE CZ 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT BOE QSFTFOUFE BT POF UIBU FYQSFTTFT UIF USVF DPODFQUJPO PG IPX UIF 3PNBOJBO TUBUF TIPVME CF PSHBOJTFE 4FF GPS FYBNQMF %VNJUSV 4Ł˖ĻĶĹļĮIJ 0SUPEPYJF s, J FUOPDSBt, JF JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫( ڀ‬SJHPSJF‫ڀ‬5 .ĮĿİł /Bt, JPOBMJTNVM MVJ /JDIJGPS $SBJOJD JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬G % 5łıļĿ 0SUPEPYJF s, J &UOPDSBt, JF JO #JTFSJDB s, J S, DPBMB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  /JDIJGPS $ĿĮĶĻĶİ 1SPHSBNVM TUBUVMVJ FUOPDSBUJD JO *E 0SUPEPYJF s, J &UOPDSBt, JF #VDIBSFTU  QQ‫ڀ‬o BU QQ‫ڀ‬G  4FF 7JDUPS /IJłĺĮĻĻ /FBN 1PQPS TBV /Bt, JVOF %FTQSF JEFOUJUʅt, JMF QPMJUJDF FVSPQFOF #VDIBSFTU  QQ‫ڀ‬o  'PS B DPNQBSBUJWF BOBMZTJT PG UIF UXP UZQFT PG OBUJPOBMJTN TFF GPS FYBNQMF #SJHJU /̡įIJĹ ;VN 7FSIÊMUOJT WPO ,VMUVS VOE /BUJPO CFJ 3PVTTFBV VOE )FSEFS JO 3FHJOF 0ŁŁļ FE

/BUJPOFO VOE ,VMUVSFO ;VN ‫(ڀ‬FCVSUTUBH +PIBOO (PUUGSJFE )FSEFST 8àS[CVSH  QQ‫ڀ‬o  x‫ڀ‬UIF NPTU OBUVSBM TUBUF JT POF QFPQMF XJUI POF OBUJPOBM DIBSBDUFSj +PIBOO (PUUGSJFE )IJĿıIJĿ 0VUMJOFT PG B 1IJMPTPQIZ PG UIF )JTUPSZ PG .BO /FX :PSL  Q‫ڀ‬  4FF +FBO+BDRVFT 3ļłŀŀIJĮł ćF 4PDJBM $POUSBDU JO *E ćF 4PDJBM $POUSBDU BOE ćF 'JSTU BOE 4FDPOE %JTDPVSTFT /FX )BWFO ‫ڀ‬$5  QQ‫ڀ‬o  $ĿĮĶĻĶİ 1SPHSBNVM Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

PSHBOJTJOH UIF FUIOJD DPNNVOJUZ UIF TUBUF JT UIF JOTUJUVUJPOBM DPODSFUJTBUJPO PG UIF GFBUVSFT PG UIF SFTQFDUJWF DPNNVOJUZ OBNFMZ CJPMPHJDBM BOE QTZDIPMPHJDBM IPNP HFOFJUZ IPNPHFOFJUZ PG GBJUI BOE UFSSJUPSJBM VOJUZ  ćF QPXFS PG UIF FUIOPDSBUJD TUBUF DPOTJTUT JO UIF VOJRVF TQJSJU UIBU JNQSJOUT PO JUT TVCKFDUT xB VOJUBSZ TUZMF PG OBUJPOBM MJGF JO NPSBMT JO DVMUVSF JO MBXT JO FDPOPNJDT‫j ćJT DPODFQUJPO PG UIF TQJSJUVBM MJGF PG UIF TUBUF DPOUJOVFT $SBJOJD JT FYQSFTTFE UISPVHI UIF 0SUIPEPY $IVSDI XIJDI JT UIF DIVSDI PG UIF 3PNBOJBO OBUJPO "T TVDI UIF FUIOPDSBUJD TUBUF BDDFQUT JUT EPDUSJOF XJUIPVU SFTFSWBUJPO  4JODF UIF FUIOPDSBUJD TUBUF JT B NPSBM TUBUF BOE TJODF xUIFSF JT OP PUIFS DSJUFSJPO PG HPPE UIBO UIF $ISJTUJBO POFj UIF TUBUF JNBHJOFE CZ $SBJOJD JT OFDFTTBSJMZ B $ISJTUJBO TUBUF x)JT NPSBMT BSF FYQSFTTFE JO UIF GPSNVMB ćF MBX PG $ISJTU JT UIF MBX PG UIF TUBUFj $POTFRVFOUMZ EFNPDSBUJD MBXT UIBU BSF OPU JO BDDPSEBODF XJUI $ISJTUJBO NPSBMJUZ TIPVME CF‫ڀ‬SFQFBMFE  (JWFO UIJT EFĕOJUJPO PG UIF TUBUF JO FUIOJD BOE 0SUIPEPY$ISJTUJBO UFSNT UIF PUIFSOFTT QBS FYDFMMFODF UP XIJDI UIF FUIOPDSBUJD TUBUF SFGFST BOE CZ XIJDI VMUJ NBUFMZ EFĕOFT JUTFMG JT SFQSFTFOUFE JO $SBJOJDT DPODFQUJPO CZ UIF +FXT ćFZ BSF QFSDFJWFE BT B DPOTUBOU UISFBU OPU POMZ UP UIF 3PNBOJBO TUBUF CVU BMTP UP BOZ OB UJPOBM TUBUF  .FNCFST PG FUIOJD NJOPSJUJFT XJUIJO UIF FUIOPDSBUJD TUBUF XIP XFSF QSPWFE UP CF JUT FOFNJFT XFSF UP MPTF UIFJS DJUJ[FOTIJQ BOE UP CF FYQFMMFE  $SBJOJD EPFT OPU TQFDJGZ UIF DSJUFSJB BDDPSEJOH UP XIJDI B QFSTPO PS B HSPVQ JT EFĕOFE BT FOFNZ PG UIF FUIOPDSBUJD TUBUF JU JT DFSUBJO UIBU BDDPSEJOH UP UIF JEFBT JO IJT 1SPHSBNNF BOZPOF XIP XBT OPU FUIOJDBMMZ 3PNBOJBO BOE DPOGFTTJPOBMMZ 0SUIP EPY XBT B QPTTJCMF FOFNZ PG UIF TUBUF 4JODF JUT QBUUFSO JT JOĘVFODFE CZ )FSEFS UIF OBUJPOBMJTU 0SUIPEPYJTN PQFSBUFT NPSF PS MFTT FYQMJDJUMZ XJUI UIF EJTUJODUJPO CFUXFFO FUIOPT BOE EFNPT J F CFUXFFO OBUJPO BOE TPDJFUZ *O PUIFS XPSET GSPN UIF QFSTQFDUJWF PG 0SUIPEPYJTN UIF TUBUF NBOBHFT UIF XIPMF PG TPDJFUZ XJUIJO B VOJUBSZ UFSSJUPSZ J F UIF EFNPT

CVU POMZ UIF OBUJPO J F UIF FUIOPT CVJMET UIF TUBUF BOE EFUFSNJOFT JUT GVODUJPOJOH *U TIPVME CF FNQIBTJTFE UIBU UIF 1SPHSBNNF PG UIF &UIOPDSBUJD 4UBUF BQQFBSFE JO UIF DPOUFYU PG UIF TUSFOHUIFOJOH PG UIF FYUSFNF SJHIU JO UIF QPMJUJDBM MJGF PG 3PNBOJB JO UIF TFDPOE IBMG PG UIF T *O  -JHB "QʧSʧSJJ /Bt, JPOBM$SFs, UJOF -"/$ /BUJPOBM $ISJTUJBO %FGFODF -FBHVF BOE 1BSUJEVM /Bt, JPOBM "HSBS /BUJPOBM "HSBSJBO 1BSUZ NFSHFE BOE GPSNFE 1BSUJEVM /Bt, JPOBM$SFs, UJO 1/$ /BUJPOBM $ISJTUJBO 1BSUZ

XIPTF FNCMFN MJLF UIBU PG UIF (FSNBO /B[J QBSUZ XBT UIF TXBTUJLB %VSJOH UIJT QFSJPE 3PNBOJBT QSJODJQBM GBTDJTU PSHBOJTBUJPO UIF TPDBMMFE x-FHJPO "SDIBOHFM .JDIBFMj PS x*SPO (VBSEj GPVOEFE CZ $PSOFMJV ;FMFB $PESFBOV     

*CJE Q‫ ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

251

252

Marian Pătru

JO  CFDBNF B NBTT QPMJUJDBM NPWFNFOU  ćFTF QPMJUJDBM PSHBOJTBUJPOT IBE JO DPNNPO TFWFSBM NBJO JEFBT FUIOJD OBUJPOBMJTN BOUJTFNJUJTN BOE UIF JOUFOUJPO UP USBOTGPSN UIF 3PNBOJBO TUBUF JOUP B $ISJTUJBO POF  ćF DPOTPMJEBUJPO PG GBS SJHIU QPMJUJDBM GPSDFT XBT MBSHFMZ UIF FČFDU PG UIF EJTTBUJTGBDUJPO BNPOH JNQPSUBOU TFHNFOUT PG UIF 3PNBOJBO TPDJFUZ FTQFDJBMMZ ZPVOH QFPQMF XJUI UIF QPMJDZ PG UIF JNQPUFOU NBKPS QBSUJFT PG UIF UJNF 1BSUJEVM /Bt, JPOBM -JCFSBM 1/- /BUJPOBM -JCFSBM 1BSUZ BOE 1BSUJEVM /Bt, JPOBM T, ʧSʧOFTD 1/T,  /BUJPOBM 1FBTBOU 1BSUZ  #PUI UIF *SPO (VBSE BOE UIF 1/$ QSPNJTFE B SBEJDBM CSFBL XJUI UIF XBZ PG EPJOH QPMJUJDT XIJDI XBT TQFDJĕD UP UIF PME QBSUJFT 8IFO $SBJOJD XSPUF UIBU xUIF MBX PG $ISJTU JT UIF MBX PG UIF TUBUFj IF XBT JO GBDU EFOZJOH UIF FOUJSF QPMJUJDBM USBEJUJPO PG NPEFSO 3PNBOJBT TFQBSBUJPO PG SFMJHJPO BOE QPMJUJDT *U TIPVME CF FNQIBTJTFE UIBU $SBJOJD XBT POF PG UIF NBJO JEFPMPHVFT PG UIF *SPO (VBSE VOUJM‫ ڀ‬XIFO IF KPJOFE UIF 1/$ ćF 1SPHSBNNF PG UIF &UIOPDSBUJD 4UBUF XBT JOJUJBMMZ XSJUUFO UP TFSWF BT UIF QBSUZT NBOJGFTUP 

Realisation of the Political Ideal Type: The National-Christian State *O UIJT QPMJUJDBM DPOUFYU UIF JEFB UIBU UIF 3PNBOJBO TUBUF NVTU CF B $ISJTUJBO POF BQQFBST NPSF BOE NPSF FYQMJDJUMZ JO UIF EJTDPVSTF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT *U JT OPU KVTU B NBUUFS PG TQFDVMBUJPO PO UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO OBUJPO 0SUIPEPYZ BOE TUBUF CVU B EJTDPVSTF PG JNNFOTF VSHFODZ EFNBOEJOH JNNFEJBUF QSBDUJDBM NFBTVSFT 1BSBEJHNBUJD JO UIJT TFOTF JT 4UʅOJMPBFT BSUJDMF 4QSF‫ܮ‬TUBUVM SPNÉO DSFs, UJO 5PXBSET UIF 3PNBOJBO $ISJTUJBO 4UBUF

QVCMJTIFE JO "QSJM‫ ڀ‬4UʅOJMPBF CVJMET IJT BSHVNFOU PO UIF EJBMFDUJDT CFUXFFO SFBTPO BOE GBJUI XIJDI IF USBOTGFST UP UIF ĕFME PG QPMJUJDT JO PSEFS UP JEFOUJGZ UIF DBVTFT PG UIF 3PNBOJBO QPMJUJDBM BOE NPSBM DSJTJT JO UIF NJET BOE UP QSPQPTF B SFNFEZ ćBU DSJTJT 4UʅOJMPBF QPJOUT

 "SNJO )IJĶĻIJĻ -FHJVOFB x"SIBOHIFMVM .JIBJMj .Js, DBSF TPDJBMʅ s, J PSHBOJ[Bt, JF QPMJUJDʅ 0 DPOUSJCVt, JF MB QSPCMFNB 'BTDJTNVMVJ JOUFSOBt, JPOBM #VDIBSFTU  QQ‫ڀ‬G  ,FJUI )ĶŁİĵĶĻŀ "‫ڀ‬$PODJTF )JTUPSZ PG 3PNBOJB /FX :PSL  QQ‫ڀ‬o *PO .IJŇĮĿIJŀİł 1BS UJEVM /Bt, JPOBM $SFs, UJO o #VDIBSFTU  $PSOFMJV ;FMFB $ļıĿIJĮĻł 'PS .Z -FHJPOBSJFT ćF *SPO (VBSE .BESJE   -FPO 7ļĹļŃĶİĶ /BUJPOBMJTU *EFPMPHZ BOE "OUJTFNJUJTN ćF $BTF PG 3PNBOJBO *OUFMMFDUVBMT JO UIF T 0YGPSE  3PMBOE $ĹĮĿĸ )PMZ -FHJPOBSZ :PVUI 'BTDJTU "DUJWJTN JO *OUFSXBS 3PNBOJB *UIBDB ‫ڀ‬/:   $ĹĮĿĸ /BUJPOBMJTN BOE 0SUIPEPYZ Q‫ڀ‬  ćF DSJUJRVF PG UIF JNNPSBMJUZ BOE DPSSVQUJPO PG UIF 3PNBOJBO QPMJUJDT XBT B DFOUSBM UIFNF JO UIF EJT DPVSTF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT JO UIF JOUFSXBS QFSJPE BOE FTQFDJBMMZ JO UIF T 4FF 1FUSV 5ļĺĮ ·OUSF QSPHSFT s, J SFHSFT JO 'PBJB %JFDF[BOʅ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬G BU Q‫" ڀ‬6‫ڀ‬%ļĹļŃIJĮĻł 1TJIPMPHJB WSFNJJ JO 'PBJB %JFDF[BOʅ‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬1FUSV 5ļĺĮ $SJ[ʅ NBUFSJBMʅ TBV TQJSJUVBMʅ JO 'PBJB %JFDF[BOʅ‫  ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

PVU XBT B TJHO UIBU UIF SPBE USBWFMMFE TP GBS IBE CFFO XSPOH ćF DBVTF PG UIF NJTUBLFO FWPMVUJPO XBT UIF GBDU UIBU TUBUF QPMJDZ MBDLFE xUIF DFOUSBM FMFNFOU GPS UIF DPOTPMJEBUJPO PG UIF DPVOUSZ SFMJHJPVT GBJUIj *O PSEFS UP HFU QFPQMF UP XPSL GPS UIF DPNNPO HPPE PG UIF OBUJPO 4UʅOJMPBF DPOUJOVFT xQVSFMZ SBUJPOBM QPMJUJDBM BOE FDPOPNJD QSPHSBNNFTj BSF OPU FOPVHI CVU JU JT OFDFTTBSZ UIBU xBU UIF IFMN PG UIF 3PNBOJBO TUBUF UIF BTTJTUBODF PG $ISJTU CF GFMU 1PMJUJDT CBTFE PO GBJUI JT UIF CFTU QPMJUJDTj  #PUI 4UʅOJMPBF BOE $SBJOJD UIVT SFKFDUFE B QPMJUJDT XIJDI MJLF UIF MJCFSBM QPMJUJDBM PSEFS XBT CBTFE PO SBUJPOBMJTN BOE FDPOPNJDT JO GBWPVS PG B OFX LJOE PG QPMJUJDT CBTFE PO SFMJHJPO BOE FUIOJDJUZ ćF UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTF PG 0SUIPEPYJTN UIVT DPOTUSVDUT BO JEFBM UZQF UIBU BDUT BT BO JNQMJDJU DSJUJRVF PG UIF TUBUF XIJDI XBT GBS GSPN GVODUJPOJOH BDDPSEJOH UP UIF QSJODJQMFT TUBUFE BCPWF 4UʅOJMPBFT BSUJDMF NBSLT B OFX TUBHF JO UIF UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTF PG 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT OBNFMZ UIF USBOTJUJPO GSPN UIF JNQMJDJU UIFPSJTJOH PG UIF 0SUIPEPY TUBUF UP JUT FYQMJDJU BTTFSUJPO ćJT TIJę JO EJTDPVSTF XBT PCWJPVTMZ B SFBDUJPO UP UIF SBEJDBM QPMJUJDBM DIBOHF JO UIF TFDPOE IBMG PG UIF T *O TIPSU 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT IBWF JEFOUJĕFE UIF TJHOT PG UIF DPODSFUJTBUJPO PG UIF SFMJHJPVTQPMJUJDBM JEFBM UZQF UIFZ IBWF CVJMU BU B EJTDVSTJWF MFWFM JO UIF QFSJPE BęFS  0OF PG UIF NPTU JNQPSUBOU TJHOT JO UIJT SFHBSE XFSF UIF QBSMJBNFOUBSZ FMFDUJPOT PG %FDFNCFS  UISPVHI XIJDI UIF QPMJUJDBM XJOH PG UIF -FHJPO x"SDIBOHFM .JDIBFMj UIF TPDBMMFE QBSUZ 5PUVM QFOUSV T, BSʧ &WFSZUIJOH GPS UIF 'BUIFSMBOE CFDBNF UIF UIJSE QPMJUJDBM GPSDF JO 1BSMJBNFOU XJUI  CFIJOE UIF 1/-  BOE 1/T, 

1/$ DBNF GPVSUI XJUI  PG UIF WPUFT  ćFTF FMFDUJPOT NBSLFE UIF CFHJOOJOH PG B USFOE UPXBSET JODSFBTJOHMZ VOEFNPDSBUJD BOE BVUIPSJUBSJBO SFHJNFT JO 3PNBOJB BO FWPMVUJPO DVMNJOBUJOH JO UIF JNQPTJUJPO PG UIF DPNNVOJTU EJDUBUPSTIJQ JO UIF TFDPOE IBMG PG UIF‫ڀ‬T 0O ‫ڀ‬%FDFNCFS  ,JOH‫ڀ‬$BSPM‫ **ڀ‬DBMMFE PO 0DUBWJBO (PHB UIF MFBEFS PG UIF 1/$ UP GPSN UIF HPWFSONFOU ćF OFX HPWFSONFOU UPPL IBSTI BOUJTFNJUJD NFBTVSFT TVDI BT CFHJOOJOH UIF QSPDFTT PG XJUIESBXJOH 3PNBOJBO DJUJ[FOTIJQ GSPN +FXT  0O ‫'ڀ‬FCSVBSZ  ,JOH‫ڀ‬$BSPM‫ **ڀ‬SFQMBDFE UIF (PHB HPWFSONFOU XJUI B OFX HPWFSONFOU MFE CZ UIF 1BUSJBSDI PG UIF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI .JSPO $SJTUFB XIP XBT UP CF QSJNF NJOJTUFS JO UISFF TVDDFTTJWF HPWFSONFOUT CFUXFFO ‫'ڀ‬FCSVBSZ  BOE ‫ڀ‬.BSDI  *O UIJT DPOUFYU UIF LJOH JNQPTFE IJT PXO BVUIPSJUBSJBO SFHJNF ćF DPOTUJUVUJPO PG  XBT SFQMBDFE CZ BO BOUJEFNPDSBUJD DPOTUJUVUJPO UIBU DPODFOUSBUFE QPXFS JO UIF IBOET PG UIF LJOH UIF TFQBSBUJPO PG QPXFST JO UIF TUBUF XBT BOOVMMFE BOE QPMJUJDBM QBSUJFT XFSF BCPMJTIFE  *O  %VNJUSV 4Ł˖ĻĶĹļĮIJ 4QSF TUBUVM SPNÉO DSFs, UJO JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬G BU Q‫ڀ‬  .JSDFB .ł , ĮŁ*PO "ĿıIJĹIJĮĻł 3PNÉOJB EVQʅ NBSFB VOJSF 7PMVNVM‫ **ڀ‬1BSUFB‫ **ڀ‬/PJFNCSJF o4FQUFNCSJF  #VDIBSFTU  QQ‫ڀ‬G  *OUFSOBUJPOBM $PNNJTTJPO PO UIF )PMPDBVTU JO 3PNBOJB 'JOBM 3FQPSU +BTTZ  Q‫ڀ‬  -VDJBO #ļĶĮ 3PNBOJB #PSEFSMBOE PG &VSPQF -POEPO  Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

253

254

Marian Pătru

4FQUFNCFS  ,JOH‫ڀ‬$BSPM‫ **ڀ‬BCEJDBUFE JO UIF GBWPVS PG IJT TPO .JDIBFM ćF OFX LJOH DPOĕSNFE UIF GVMM QPXFST IJT GBUIFS IBE HJWFO UP UIF 1SJNF .JOJTUFS (FOFSBM *PO "OUPOFTDV  #FUXFFO 4FQUFNCFS  BOE 'FCSVBSZ  3PNBOJB XBT SVMFE CZ B HPWFSONFOU MFE CZ (FOFSBM "OUPOFTDV BOE UIF MFBEFS PG UIF *SPO (VBSE )PSJB 4JNB VOEFS UIF TPDBMMFE x/BUJPOBM -FHJPOBSZ 4UBUFj ćF OBUJPOBMJTU BOE $ISJTUJBO SIFUPSJD PG UIF QPMJUJDBM SFHJNFT BęFS  XBT BQQMBVEFE CZ UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT 0DUBWJBO (PHBT HPWFSONFOU XBT IBJMFE BT xB HPWFSONFOU PG JOUFHSBM OBUJPOBMJTNj UIBU JOJUJBUFE B xOFX FSB PG IJT UPSJDBM SFQBSBUJPOj JO XIJDI xUIF OFX MJGF PG UIF TUBUF JT CVJMU PO UIF UFBDIJOHT PG $ISJTUj  ćF GBDU UIBU UIF OFX HPWFSONFOU DIPTF UIF XPSET x$ISJTU ,JOH /BUJPOj BT JUT TMPHBO XBT TFFO BT B HVBSBOUFF UIBU UIF USBOTGPSNBUJPO PG UIF 3P NBOJBO TUBUF BOE TPDJFUZ XPVME CF CBTFE PO $ISJTUJBO USVUIT  *O B SFQSFTFOUBUJWF BSUJDMF GPS UIF XBZ JO XIJDI UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT QPTJUJPOFE UIFNTFMWFT UPXBSET UIJT QPMJUJDBM DIBOHF JU JT TUBUFE UIBU x$ISJTUJBO MBX BOE MPWF PG OBUJPOj XFSF BO JOUFHSBM QBSU PG UIF CFJOH PG UIF 3PNBOJBO TPVM ćFSFGPSF (PHBT HPWFSO NFOU XBT EPJOH OPUIJOH CVU UP SFJOUFHSBUF QFPQMFT MJGF JOUP BO BVUIFOUJD $ISJTUJBO GSBNFXPSL  ćF GBDU UIBU $ISJTUJBOJUZ XBT UIF TPMVUJPO UP UIF QSPCMFNT PG UIF 3PNBOJBO TUBUF BOE TPDJFUZ XBT DPOĕSNFE JO UIF FZFT PG 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT CZ UIF GBDU UIBU JO PSEFS UP BMMFWJBUF QPMJUJDBM BOE TPDJBM UFOTJPOT JU XBT OFDFTTBSZ GPS 1BUSJBSDI .JSPO $SJTUFB UP CF BQQPJOUFE QSJNF NJOJTUFS  "HBJO UIF QPMJUJDBM DIBOHF XBT JOUFSQSFUFE BT B CSFBL XJUI UIF XSPOH FWPMVUJPO PG UIF QPMJUJDBM MJGF PG UIF TUBUF BOE BT B SFUVSO UP B EFTJSFE HFOVJOF 0SUIPEPY xBVUIFOUJDJUZj #Z BQQPJOUJOH UIF 1BUSJBSDI PG UIF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI BT IFBE PG UIF HPWFSONFOU $BSPM‫ **ڀ‬JOUFOEFE xUP GPMMPX UIF TBNF IFBMUIZ QBUI PG PVS WPJWPEBM USBEJUJPOj BOE UP TIPX UIBU UIF NPTU BQQSPQSJBUF QPMJUJDBM SFGPSNT GPS UIF 3PNBOJBO QFPQMF BSF UIPTF EFTJHOFE xJO UIF TQJSJU PG KVTUJDF PSEFS BOE $ISJTUJBO XJTEPNj  ćF OFX PSEFS JNQPTFE CZ $BSPM‫ **ڀ‬UIVT NBSLFE B SBEJDBM TFQBSBUJPO GSPN UIF xPME TUBUF CBTFE PO BO JEFPMPHZ UIBU POMZ QPPSMZ TVJUFE PVS TPVMTj  'PS 4UʅOJMPBF QPMJUJDBM DIBOHF EVSJOH UIF SPZBM EJDUBUPSTIJQ BOE JNQMJDJUMZ UIF DIBOHF PG IJTUPSJDBM FQPDI DPOTJTUT FTTFOUJBMMZ JO UIF USBOTJUJPO xGSPN UIF JOEJWJEVBMJTUJD MJCFSBM SBUJPOBMJTU EFNPDSBUJD GPSN PG TPDJBM

 %FOOJT %IJĹIJŁĮĻŁ )JUMFST 'PSHPUUFO "MMZ *PO "OUPOFTDV BOE IJT 3FHJNF 3PNBOJB o /FX :PSL  Q‫ ڀ‬  3FOBs, UFSFB (VWFSOVM 0DUBWJBO (PHB JO 3FOBs, UFSFB‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  -( .łĻŁIJĮĻł $SFs, UJOJTNVM DB UFNFMJF B WJFt, JJ TPDJBMF JO 3FOBs, UFSFB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬G BU Q‫ڀ‬  3 0SJFOUBSFB OPVMVJ HVWFSO JO -FHFB 3PNÉOFBTDʅ‫'ڀ ڀ‬FCSVBSJF 

Q‫ڀ‬  "Dt, JVOFB *14 1BUSJBSI .JSPO QFOUSV QVSJĕDBSFB NPSBMʅ JO 3FOBs, UFSFB‫  ڀ‬PO Q‫ڀ‬  3 /PVB DPOTUJUVt, JF TVC CPMUB CJTFSJDJJ JO -FHFB 3PNÉOFBTDʅ‫ڀ ڀ‬.BSUJF 

Q‫ڀ‬  %* #IJĹł 4QSF EFQʅs, JSFB JOEJWJEVBMJTNVMVJ JO -FHFB 3PNÉOFBTDʅ‫*ڀ ڀ‬VOJF 

QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

MJGF UP POF PG OBUJPOBMTPMJEBSJUZ TVTUBJOFE BT JT OBUVSBM OPU CZ UIF SFBTPO UIBU TFQBSBUFT CVU CZ UIF SFMJHJPVT GBJUI UIBU VOJUFTj  4UʅOJMPBF TFFT JO UIJT UZQF PG OBUJPOBM DPNNVOJUZ B SFĘFDUJPO PG UIF DPNNVOJUZ BOE DPNNVOJPO CFUXFFO UIF UISFF QFSTPOT PG UIF )PMZ 5SJOJUZ XIJDI SFQSFTFOUT UIF NPEFM xGPS UIF POMZ SJHIU BOE OBUVSBM PSHBOJTBUJPO PG TPDJBM MJGFj  *O BEEJUJPO UP UIJT USJOJUBSJBOUSBOTDFOEFOU DSJUFSJPO GPS UIF SJHIUOFTT PG UIF TPDJBM PSEFS 4UʅOJMPBF BMTP JOUSPEVDFT BO JNNBOFOU DSJUFSJPO PG UIF JOUFSOBM PSHBOJTBUJPO PG UIF DIVSDI 'PS IJN UIF TZOPEBM PSHBOJTBUJPO PG UIF DIVSDI JT B SFĘFDUJPO PG UIF SFMBUJPOT CFUXFFO UIF QFSTPOT PG UIF )PMZ 5SJOJUZ BOE BDUT xBT BO FYBNQMF GPS UIF TUBUF BOE GPS UIF QFPQMF BT BO JEFBM BOE BT B SFCVLFj #PUI TUBUF BOE TPDJFUZ EJTDPWFS JO UIF DIVSDI UIF FYBNQMF GPS UIFJS PXO CFJOH TP UIBU UIF DIVSDI FYFSUT CZ JUT WFSZ FYJTUFODF B DPOUJOVPVT xUSBOTĕHVSJOHj JOĘVFODF PO UIFN  ćFTF XPSET SFBďSN UIF TVQFSJPSJUZ PG UIF SFMJHJPVT PWFS UIF QPMJUJDBM BOE PG UIF DIVSDI PWFS UIF TUBUF JO UFSNT PG JUT DBQBDJUZ UP PSHBOJTF UIF TPDJBM CPEZ 4IPSUMZ BęFS UIF QSPDMBNBUJPO PG UIF /BUJPOBM -FHJPOBSZ 4UBUF 4UʅOJMPBF QVC MJTIFE BO BSUJDMF XIPTF UJUMF‫ڀ‬o 3FTUBVSBSFB SPNÉOJTNVMVJ ÔO EFTUJOVM TʧV JTUPSJD ćF‫ܮ‬3FTUPSBUJPO PG 3PNBOJBOIPPE JO JUT )JTUPSJDBM %FTUJOZ ‫ڀ‬o TVNNBSJTFT UIF XBZ JO XIJDI UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBO QFSDFJWFE UIF OFX TUBUF PSEFS &TTFOUJBMMZ GPS 4UʅOJMPBF UIF 3PNBOJBO QFPQMF ĕOET JUTFMG JO B QSPDFTT PG OBUJPOBM SFTVSSFDUJPO  ćF OFX QPMJDZ PG UIF 3PNBOJBO TUBUF JT B NBOJGFTUBUJPO PG xEFTJSFT TUBSUJOH GSPN UIF BVUIFOUJDJUZ PG UIF 3PNBOJBO CFJOHj BOE UIF 3PNBOJBO OBUJPO CFDPNFT JO UIF JOUFSOBUJPOBM QPMJUJDBM DJSDVNTUBODFT BU UIF CFHJOOJOH PG UIF T B xEFGFOEFS PG $ISJTUJBOJUZ BHBJOTU UIF 4MBWJD BOE #PMTIFWJL JOWBTJPOj  ćF SPMF PG UIF TUBUF BT EFGFOEFS PG UIF 8FTU JT EFEVDFE CZ 4UʅOJMPBF GSPN UIF QPTUVMBUF PG B UZQPMPHJDBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF 3PNBOJBO TUBUF XIJDI HPFT UISPVHI UIF xSFWPMVUJPO PG JUT USBOTGPSNBUJPO JOUP B OBUJPOBMMFHJPOBSZ TUBUFj BOE UIF "SDIBOHFM .JDIBFM XIP BT TPMEJFS PG (PE ĕHIUT BHBJOTU FWJM  ćF 3PNBOJBO TUBUF JT UIVT B QPMJUJDBM QFSTPOJĕDBUJPO PG UIF "SDIBOHFM .JDIBFM #VU UIF NPTU JNQPSUBOU GVODUJPO PG UIF -FHJPOBSZ /BUJPOBM 4UBUF JT UIBU JU NBOBHFT UP xTBWF VT GSPN EJTJOUFHSBUJPO BOE FMFWBUF VT UP UIF VQMJęJOH TUBUF PG B OBUJPOj xCFDBVTF JU PQFSBUFT XJUI UIF SFMJHJPVT FMFNFOUj 

   

%VNJUSV 4Ł˖ĻĶĹļĮIJ 1SJODJQJJ EF SFOBs, UFSF OBt, JPOBMʅ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬ *E 4GÉOUB 5SFJNF s, J WJBt, B TPDJBMʅ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬ *E 0SUPEPYJB s, J WJBt, B TPDJBMʅ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬ %4 3FTUBVSBSFB SPNÉOJTNVMVJ ÔO EFTUJOVM TʅV JTUPSJD JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  *CJE  *CJE  *E $SFs, UJOJTN s, J OBt, JPOBMJTN JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

255

256

Marian Pătru

*U JT JOUFSFTUJOH UP FNQIBTJTF JO UIJT DPOUFYU UIBU BT QSFWJPVTMZ TUBUFE JO UIF EJTDPVSTF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT PG UIF T BOE T 0SUIPEPYZ XBT UIF POMZ GPSDF DBQBCMF PG DSFBUJOH B 3PNBOJBO OBUJPOBM DPNNVOJUZ *G UIF /BUJPOBM -FHJPOBSZ 4UBUF JT BMTP UIF DSFBUPS PG UIF OBUJPO BMPOH XJUI 0SUIPEPYZ EPFT UIJT NFBO UIBU UIF /BUJPOBM -FHJPOBSZ 4UBUF JT TFFO BT UIF NPTU BVUIFOUJD GPSN PG OBUJPOT QPMJUJDBM PSHBOJTBUJPO 4UʅOJMPBFT BSHVNFOU PCWJPVTMZ HPFT JO UIJT EJSFDUJPO XJUIPVU FYQMJDJUMZ TUBUJOH UIJT JEFB ćF POMZ FYQMJDJU TUBUFNFOU JO UIJT SFHBSE CFMPOHT UP BO BOPOZNPVT BVUIPS XIP BQQSPWJOHMZ DJUFT $PSOFMJV ;FMFB $PESFBOVT TUBUFNFOU UIBU UIF x-FHJPO "SDIBOHFM .JDIBFMj xJT UIF QPMJUJDBM FYQSFTTJPO PG 0SUIPEPYZj  *U JT PCWJPVT UIBU GPS 4UʅOJMPBF UIF -FHJPOBSZ /BUJPOBM 4UBUF SFQSFTFOUFE UIF BQPHFF PG UIF QSPDFTT TUBSUFE JO  B QSPDFTT UIBU MFE UP UIF QPMJUJDBM PCKFDUJĕDBUJPO PG UIF POUPMPHJDBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF 3PNBOJBO OBUJPO BOE 0SUIPEPYZ

Totalitarian Framework and Conceptual Turn: From Ethnic to Social *O +BOVBSZ‫( ڀ‬FOFSBM "OUPOFTDV SFNPWFE UIF NFNCFST PG UIF *SPO (VBSE GSPN QPXFS BOE FTUBCMJTIFE B NJMJUBSZ EJDUBUPSTIJQ VOEFS IJT DPNNBOE 0O ‫ڀ‬+VOF  3PNBOJB FOUFSFE UIF XBS BT BO BMMZ PG /B[J (FSNBOZ IPQJOH UP SFUBLF OPSUIFBTUFSO 5SBOTZMWBOJB PDDVQJFE CZ )VOHBSZ BOE #FTTBSBCJB XIJDI IBE CFFO PDDVQJFE CZ UIF 4PWJFU 6OJPO JO +VOF BOE +VMZ‫ ڀ‬ćSPVHI B DPVQ PSHBOJTFE CZ ,JOH‫ڀ‬.JIBJ PO ‫"ڀ‬VHVTU  (FOFSBM "OUPOFTDV XBT SFNPWFE GSPN QPXFS BOE 3PNBOJB CSPLF XJUI (FSNBOZ UP KPJO UIF "MMJFT 0O ‫"ڀ‬VHVTU PG UIF TBNF ZFBS UIF 3FE "SNZ OPX BO BMMZ PG 3PNBOJB FOUFSFE #VDIBSFTU ćJT FWFOU NBSLFE UIF CFHJOOJOH PG UIF DPVOUSZT 4PWJFUJTBUJPO  "ęFS "VHVTU‫ ڀ‬GFXFS BOE GFXFS BSUJDMFT BQQFBSFE JO UIF 5SBOTZMWBOJBO $IVSDI UP EFCBUF PO UIF JTTVF PG UIF SFMJHJPO BOE DIVSDIT SFMBUJPO UP QPMJUJDT BOE TUBUF ćF IPTUJMF BUUJUVEF UPXBSET DPNNVOJTN HSBEVBMMZ DIBOHFE *G JO UIF FT BOE FT DPNNVOJTN BOE JUT 3VTTJBO WFSTJPO‫ڀ‬o #PMTIFWJTN‫ڀ‬o XFSF TFFO BT B NFBOT CZ XIJDI UIF "OUJDISJTU BDUT JO IJTUPSZ GSPN "VHVTU‫ ڀ‬POXBSET UIF TBNF DIVSDI OFXT QBQFST BOE SFWJFXT CFHBO UP JEFOUJGZ DPNNPO FMFNFOUT CFUXFFO 0SUIPEPY $ISJT UJBOJUZ BOE DPNNVOJTN ćF OFX FWPMVUJPO PG UIF EJTDPVSTF FTTFOUJBMMZ JOUFOEFE UP TIJę UIF FNQIBTJT GSPN UIF xFUIOJDj UP UIF xTPDJBMj BT B DFOUSBM PQFSBUJPOBM

 4PMJEBSJ MB NVODʅ s, J VOJt, J ÔO DVHFUBSF JO #JTFSJDB s, J S, DPBMB‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  %IJĹIJŁĮĻŁ )JUMFST 'PSHPUUFO "MMZ QQ‫ڀ‬G .JIBJ #˖ĿįłĹIJŀİł‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM *TUPSJB 3PNÉOJFJ #VDIBSFTU  Q‫ڀ‬  $PSJPMBO #˖ĿįĮŁ 3FMJHJB CJTFSJDB s, J NBSYJTNVM JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬/JD 5IJĿİĵĶĹ˖ ·O t, BSB MVJ "OUJDISJTU JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫< ڀ‬//> 1BTUPSBMB FQJTDP QBUVMVJ EJO "SEFBM ÔNQPUSJWB DPNVOJTNVMVJ JO #JTFSJDB s, J S, DPBMB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o %VNJUSV 4Ł˖ĻĶĹļĮIJ #JTFSJDB ÔNQPUSJWB DPNVOJTNVMVJ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

DPODFQU UISPVHI XIJDI UIF TUBUF BOE UIF QPMJUJDBM PSEFS XFSF BQQSPBDIFE ćVT DFOUSBM DPODFQUT PG .BSYJTU JEFPMPHZ‫ڀ‬o TVDI BT TPDJBM DMBTT TPDJBM FRVBMJUZ BOE UIF QSPMFUBSJBU‫ڀ‬o XFSF JODSFBTJOHMZ VTFE JO UIF QVCMJD EJTDPVSTF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO $IVSDI BOE JOUFSQSFUFE GSPN B $ISJTUJBO QPJOU PG WJFX  *O UIJT DPOUFYU 4UʅOJMPBFT BSUJDMF 4PDJBM s, J FUOJD 4PDJBM BOE &UIOJD JT FYFNQMBSZ GPS UIJT USBOTJUJPO GSPN BOUJ UP QSPDPNNVOJTU EJTDPVSTF 4UʅOJMPBF QPJOUT PVU UIBU $ISJTUJBOJUZ IBT OFWFS FOEPSTFE SBDJTU UIFPSZ CVU NFSFMZ TUBUFE UIBU FBDI QFPQMF IBWF PXO TQFDJĕD DIBSBDUFSJTUJDT XIJDI EJTUJOHVJTIFT JU GSPN PUIFS FUIOJD HSPVQT  ćF DPODFQUVBM EJTTPDJBUJPO CFUXFFO SBDF BOE FUIOJDJUZ TFFLT CPUI UIF SFKFDUJPO PG SBDJTN BOE UIF JNQMJDJU SFKFDUJPO PG (FSNBO /BUJPOBM 4PDJBMJTN J F PG UIF JEFPMPHJDBM BEWFSTBSZ PG DPNNVOJTN ćSPVHI UIJT EJTTPDJBUJPO 4UʅOJMPBF DSFBUFT UIF QPTTJCJMJUZ PG IBSNPOJTJOH UIF DPODFQU PG UIF FUIOJD XJUI UIBU PG UIF TPDJBM J F FUIOPOBUJPOBMJTN XJUI DPNNVOJTN x&WFO 3VTTJBO $PNNVOJTN XIJDI QVU UIF TPDJBM QSPCMFN JO UIF NPTU SBEJDBM GPSN SFDPHOJTFE UIF FUIOJD GBDUPS BOE DPVOUT PO JU ćF 3VTTJBO TUBUF JT B GFEFSBUJPO PG OBUJPOBM SFQVCMJDTj ćFSFGPSF xJU JT OFDFTTBSZ GPS VT UIBU UIF UFOEFODJFT BęFS UIF SFBMJTBUJPO PG UIF NVDIEFTJSFE TPDJBM KVTUJDF BOE CSPUIFSIPPE CF OPU UP EFTQJTF UIF FUIOJD GBDUPS CVU UP BTTPDJBUF JU XJUI UIF TPDJBM FMFNFOUj  ćF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT HFOFSBMMZ BDDFQUFE WFSZ RVJDLMZ UIF GBDU UIBU UIF OFX TPDJPQPMJUJDBM PSEFS PG 3PNBOJB NVTU CF BQQSPBDIFE GSPN UIF QFSTQFDUJWF PG UIF QSFTFODF PG 3FE "SNZ PO 3PNBOJBO UFSSJUPSZ #VU UIFSF XFSF BMTP UIFPMPHJBOT XIP JO UIJT USBOTJUJPOBM QIBTF CVJMU UIFJS EJTDPVSTF JOEFQFOEFOUMZ PG UIF FWPMVUJPO JO UIF JEFPMPHJDBM DMJNBUF OBNFMZ CZ BďSNJOH UIF DFOUSBM JEFBT PG UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM JOUFSXBS EJTDPVSTF /JDPMBF (PSVO GPS FYBNQMF QPJOUT PVU UIBU $ISJTUJBOJUZ BQQFBSFE BOE FYJTUFE JO IJTUPSZ JOEFQFOEFOUMZ PG UIF TPDJPQPMJUJDBM GBDUPS BOE UIJT CFDBVTF JUT FTTFODF JT TQJSJUVBM ćFSFGPSF $ISJTUJBOJUZ JT QSJNBSJMZ JOUFSFTUFE JO NBOT SFMBUJPOTIJQ XJUI (PE NPSF QSFDJTFMZ JO UIF xTBMWBUJPO JO $ISJTU XIJDI USBOTDFOET UIF QPMJUJDP FDPOPNJDBMTPDJBM GSBNFXPSLj  )PXFWFS UIJT EJDIPUPNZ CFUXFFO IJTUPSZ BOE USBOTDFOEFODFFUFSOJUZ PS CFUXFFO NBUFSJBM BOE TQJSJUVBM EPFT OPU NFBO UIBU UIFSF JT OP DPOOFDUJPO CFUXFFO $ISJTUJBOJUZ BOE QPMJUJDT (PSVO NBLFT UIJT DBTF XJUI SFGFSFODF UP BOUISPQPMPHZ .BO IF BďSNT JT xB CJPTQJSJUVBM VOJU JO XIJDI UIF

 4FF GPS FYBNQMF JE #JTFSJDB ÔO WSFNVSJMF OPJ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬JE 1SP QSJFUBUFB GVODt, JF TPDJBMʅ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬JE 4VĘFUVM NVODJUPSVMVJ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬JE #JTFSJDB ÔO OPVM PSJ[POU TPDJBMʅ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫ڀ‬  

Q‫ ڀ‬JE $SFs, UJOJTNVM s, J WJBt, B TPDJBM JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬$ļĺĮĻ 1SPCMFNB TQJSJUVBMʅ B NVODJUPSVMVJ JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬7ĮŀĶĹIJŀİł &WPMVt, JB WJFt, JJ TPDJBMF JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  %VNJUSV 4Ł˖ĻĶĹļĮIJ 4PDJBM s, J FUOJD JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  *CJE  /JDPMBF (ļĿłĻ $SFs, UJOJTNVM s, J GPSNFMF QPMJUJDF JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

257

258

Marian Pătru

UXP EPNBJOT NFFU BOE JOĘVFODF FBDI PUIFS 4P JG QVSFMZ SFMJHJPVT DPODFSO DBO UBLF POF PVU PG QPMJUJDT TP QVSFMZ QPMJUJDBMFDPOPNJD DPODFSO DBO BUSPQIZ UIF SFMJHJPVT FMFNFOU JO NBOj  ćF TPMVUJPO UP UIFTF FYUSFNF UFOEFODJFT JT UP EFMJNJU UIF TQIFSFT PG DPNQFUFODF TP UIBU xQPMJUJDT SFDPHOJTFT UIF FTTFOUJBMTQJSJUVBM GVODUJPO PG $ISJTUJBOJUZ BOE HSBOUT JU GSFFEPN PG BDUJPO XJUIPVU UFOEJOH UP SFQMBDF JU 1PMJUJDT DBO OFWFS SFQMBDF UIF SFMJHJPVT GVODUJPO XIJDI JT PG B EJČFSFOU OBUVSFj  #BTFE PO UIF TBNF BOUISPQPMPHJDBM QFSTQFDUJWF (PSVO FNQIBTJTFT UIBU JG UIF TQJSJUVBM JT UIF SFTQPOTJCJMJUZ PG $ISJTUJBOJUZ BOE UIF CJPMPHJDBM JT UIF SFTQPOTJCJMJUZ PG QPMJUJDT BOE JG UIF TQJSJUVBM JO NBO JOĘVFODFT UIF CJPMPHJDBM UIFO xBOZ QPMJUJDBM GPSN NVTU GFFE PO UIF TPVSDFT PG MJGF UIBU $ISJTUJBOJUZ PČFSTj .PSFPWFS xB QPMJUJDBM GPSN IBT BT NVDI HPPE BT NVDI QFSGFDUJPO JO JU BT JU NBUFSJBMJTFT GSPN $ISJTUJBO TQJSJUVBM JNQFSBUJWFTj  *O PUIFS XPSET QPMJUJDT JO JUTFMG DBOOPU EP UIF HPPE JG JU XBOUT UP EP UIF HPPE QPMJUJDT NVTU USBOTGPSN UIF $ISJTUJBO NPSBMTQJSJUVBM PSEFS JOUP B TPDJBM PSEFS (PSVO UIVT SFBďSNT UIF TVQFSJPSJUZ PG UIF SFMJHJPVT PWFS UIF QPMJUJDBM )F BMTP UBLFT VQ UIF JEFB PG UIF JOUFSEFQFOEFODF CFUXFFO UIF BVUIFOUJD $ISJTUJBOJTJOH PG TPDJFUZ BOE UIF OFDFTTJUZ PG QPMJUJDT BO JEFB TUBUFE CZ 4UʅOJMPBF JO IJT TUVEZ $FMF EPVʧ ÔNQʧSʧt, JJ ćF 5XP ,JOHEPNT  *OEFFE (PSVO TUBUFT UIBU xJG BMM UIF JOEJWJEVBMT PG B TPDJFUZ XFSF USVMZ $ISJTUJBOT JG BMM MJWFE VOEFS UIF QPXFS PG MPWF GPS (PE BOE OFJHICPVS UIF QPMJUJDPTPDJPFDPOPNJD QSPCMFN XPVME TPMWF JUTFMG 1PMJUJDBM UVSNPJM UFTUJĕFT UP B MBDL PG $ISJTUJBO MJGFj  ćFSFGPSF UIF DSJUFSJPO BDDPSEJOH UP XIJDI QPMJUJDBM GPSNT NVTU CF FWBMVBUFE JT IPX NVDI $ISJTUJBO MPWF IPX NVDI MPWF PG UIF OFJHICPVS UIFSF JT JO UIF EFDJTJPOT UIFZ NBLF  (PSVO UIVT BďSNT UXP DFOUSBM QSJODJQMFT PG UIF UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTF PG UIF JOUFSXBS QFSJPE UIF POF BDDPSEJOH UP XIJDI UIF NPSF $ISJTUJBO B TPDJFUZ JT UIF MFTT OFDFTTBSZ BSF UIF QPMJUJDT BOE UIF QSJODJQMF BDDPSEJOH UP XIJDI UIF TUBUF NVTU DPMMBCPSBUF XJUI UIF DIVSDI UP BDIJFWF UIF TQJSJUVBM HPBM PG B $ISJTUJBO TPDJFUZ OBNFMZ TBMWBUJPO JO UIF MPWF PG $ISJTU (PSVOT DPODMVTJPO JT UIBU UIF DIVSDI TVQQPSUT BOZ GPSN PG QPMJUJDT XIJDI JO UVSO TVQQPSUT UIF SFBMJTBUJPO PG UIF DPNNBOENFOU PG $ISJTUJBO MPWF JO TPDJFUZ CVU UIJT EPFT OPU NFBO UIBU UIF DIVSDI JEFOUJĕFT XJUI BOZ QPMJUJDBM GPSN ćF DIVSDI xEPFT OPU CFMPOH UP BOZ QBSUZ TPDJBM DMBTT PS IJTUPSJDBM FQPDI‫ *U JT JOEFQFOEFOU 1PMJUJDBM GPSNT DIBOHF PWFS UJNF UIF DIVSDI SFNBJOT UIF TBNF BOE MBTUT PWFS UJNFj ćF JOĘVFODF PG UIF DIVSDI PO QPMJUJDT JT POMZ BO JOEJSFDU DPOTFRVFODF PG JUT TQJSJUVBM NJTTJPO BOE DPOTJTUT JO $ISJTUJBOJTJOH QPMJUJDT CZ xJOUFOTJGZJOH UIF $ISJTUJBO MJGF UP

    

*CJE *CJE *CJE *CJE *CJE

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

TVDI BO FYUFOU UIBU UIF QPMJUJDBM GPSNT BMTP GFFM JUT JOĘVFODFj  (PSVOT SFĘFDUJPOT PS UIPTF PG &NJMJBO 7BTJMFTDV GPS FYBNQMF XIP QPTUVMBUFE UIF JEFB PG B $ISJTUJBO TUBUF BT BO JOTUJUVUJPOBM PCKFDUJĕDBUJPO PG UIF QFPQMFT SFMJHJPTJUZ BSF UIF MBTU JODSFBTJOHMZ QBMF FDIPFT PG UIF UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTF TQFDJĕD UP JOUFSXBS 0SUIPEPYJTN 8JUI UIF JNQPTJUJPO CZ .PTDPX PG 1FUSV (SP[B HPWFSONFOU ‫ڀ‬.BSDI o‫ڀ‬%FDFNCFS 

B HPWFSONFOU JO XIJDI UIF DPNNVOJTUT IFME JNQPSUBOU QPTJUJPOT JU CFDBNF DMFBS UIBU 3PNBOJB XBT UVSOJOH JOUP B TBUFMMJUF PG UIF 4PWJFU 6OJPO ćF QBSMJBNFOUBSZ FMFDUJPOT PG ‫ڀ‬/PWFNCFS  XFSF NBTTJWFMZ SJHHFE UP NBLF UIF DPNNVOJTUT UIF NBJO QPMJUJDBM GPSDF JO QBSMJBNFOU  ćF OFYU TUFQT UPXBSET EJDUBUPSTIJQ XFSF UIF EJTTPMVUJPO PG UIF 1/- BOE UIF 1/T, JO "VHVTU‫ڀ‬ BOE UIF GPSDFE BCEJDBUJPO PG ,JOH‫ڀ‬.JDIBFM XIP MFę UIF DPVOUSZ PO ‫ڀ‬%FDFNCFS PG UIBU ZFBS 0O UIF TBNF EBZ UIF DSFBUJPO PG UIF 3PNBOJBO 1FPQMFT 3FQVCMJD XBT BOOPVODFE  ćF QSPDMBNBUJPO PG UIF SFQVCMJD QSBDUJDBMMZ NFBOU UIF MBTU FTTFOUJBM TUFQ CZ XIJDI UIF 3PNBOJBO TUBUF XBT USBOTGPSNFE JOUP B UPUBMJUBSJBO DPNNVOJTU TUBUF JOBVHVSBUJOH B GPSN PG QPMJUJDBM PSHBOJTBUJPO UIBU XPVME CF NBJOUBJOFE VOUJM UIF SFWPMVUJPO JO  *O UIF 3PNBOJBO DPNNVOJTU TUBUF UIF TPDJBM BDUPST XFSF BT JO BOZ UPUBMJUBSJBO TUBUF BMMPXFE UP QSPEVDF POMZ UIBU UZQF PG EJTDPVSTF XIJDI DPOĕSNFE UIF PďDJBM JEFPMPHZ *OEFFE UPUBMJUBSJBOJTN JT DIBSBDUFSJTFE CZ UIF NPOPQPMZ PG B TJOHMF QBSUZ PWFS QPMJUJDBM BDUJWJUZ BOE PWFS UIF JEFPMPHZ UIBU CFDPNFT UIF PďDJBM USVUI PG UIF TUBUF *O PSEFS UP JNQPTF UIJT VOJRVF USVUI UIF TUBUF PXOT BOE VTFT B NPOPQPMZ PO UIF NFBOT PG QFSTVBTJPO F H ‫ڀ‬QSFTT SBEJP BOE DPFSDJPO  ćF BUUJUVEF PG UIF 3PNBOJBO DPNNVOJTU TUBUF UPXBSET SFMJHJPVT PSHBOJTBUJPOT NBUFSJBMJTFE JO UIF MBX PG $VMUT BEPQUFE PO ‫"ڀ‬VHVTU  B MBX UIBU UPPL PWFS GPSNT BOE DPODFQUT GSPN UIF TJNJMBS MBX JO UIF 4PWJFU‫ڀ‬6OJPO  "SUJDMF‫ ڀ‬TQFDJĕFE UIBU SFMJHJPVT DVMUT NBZ GVODUJPO GSFFMZ JG UIFJS QSBDUJDFT BOE SJUVBMT BSF OPU DPOUSBSZ UP UIF DPOTUJUVUJPO TFDVSJUZ PS QVCMJD PSEFS PG UIF DPVOUSZ 1SJFTUT XIP BDUFE BHBJOTU UIF DPNNVOJTU QVCMJD PSEFS XFSF TVTQFOEFE PS SFNPWFE GSPN PďDF  ćF FČFDUT PG UIF SFMJHJPVT QPMJDZ PG UIF DPNNVOJTU TUBUF XFSF ESBNBUJD 'PS JOTUBODF CFUXFFO  BOE  *CJE  &NJMJBO 7ĮŀĶĹIJŀİł 4UBU DSFs, UJO JO 5FMFHSBGVM 3PNÉO‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  7MBEJNJS 5ĶŀĺĮĻIJĮĻł 4UBMJOJTN GPS "MM 4FBTPOT "‫ڀ‬1PMJUJDBM )JTUPSZ PG 3PNBOJBO $PNNVOJTN #FSLFMFZ  Q‫ ڀ‬%FOOJT %IJĹIJŁĮĻŁ 3PNBOJB VOEFS $PNNVOJTN 1BSBEPY BOE %FHFOFSBUJPO /FX :PSL   5ĶŀĺĮĻIJĮĻł 4UBMJOJTN Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬  3BZNPOE "ĿļĻ %FNPDSBDZ BOE 5PUBMJUBSJBOJTN -POEPO  QQ‫ڀ‬G TFF BMTP )BOOBI "ĿIJĻıŁ ćF 0SJHJOT PG 5PUBMJUBSJBOJTN /FX :PSL  QQ‫ڀ‬G  $SJTUJBO 7ĮŀĶĹIJ #JTFSJDB 0SUPEPYʅ 3PNÉOʅ ÔO QSJNVM EFDFOJV DPNVOJTU #VDIBSFTU  Q‫ڀ‬  *CJE QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

259

260

Marian Pătru

 BMPOF UIF TUBUF TFOU  ‫ڀ‬0SUIPEPY QSJFTUT UP QSJTPO  ćF (SFFL $BUIPMJD $IVSDI UIF MBSHFTU DIVSDI JO 3PNBOJB BęFS UIF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI XBT EJTTPMWFE CZ B TUBUF EFDSFF PO ‫ڀ‬%FDFNCFS  BOE BMM JUT CJTIPQT UPHFUIFS XJUI OVNFSPVT QSJFTUT XFSF TFOU UP QSJTPO  *U JT TZNQUPNBUJD PG UIF QPMJUJDBM NPOPQPMZ BOE DFOTPSTIJQ JNQPTFE CZ UIF TUBUF BęFS  UIBU VOUJM  UIF 30$T UIFPMPHJDBM EJTDPVSTF QSPEVDFE POMZ POF USVMZ JNQPSUBOU TUVEZ PO UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO SFMJHJPODIVSDI BOE QPM JUJDTTUBUF -JWJV 4UBOT 3FMBt, JJMF EJOUSF CJTFSJDʧ s, J TUBU 4UVEJV JTUPSJDPKVSJEJD ćF 3FMBUJPOT #FUXFFO $IVSDI BOE 4UBUF "‫)ܮ‬JTUPSJDBM-FHBM 4UVEZ UIBU XBT QVCMJTIFE JO 0SUPEPYJB 3FWJTUB 1BUSJBSIJFJ 3PNÉOF 0SUIPEPYZ 3FWJFX PG UIF 3PNBOJBO 1BUSJBSDIBUF JO‫ ڀ‬4UBOT QFSTPOBM BUUJUVEF UPXBSE UIF SBEJDBM QPMJUJDBM DIBOHFT TJODF UIF MBUF T ĕUT QFSGFDUMZ XJUI IJT WJFX PG UIF DIVSDIT SFMBUJPOTIJQ XJUI WBSJPVT QPMJUJDBM GPSNT *O UIF T BOE T 4UBO XBT POF PG UIF NPTU JNQPSUBOU NFNCFST PG UIF JOUFMMFDUVBM FMJUF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO $IVSDI BOE B TVQQPSUFS PG UIF 3PNBOJBO FYUSFNF SJHIU CFUXFFO  BOE  IF XBT B NFNCFS PG UIF *SPO (VBSE  6OEFS UIF /BUJPOBM -FHJPOBSZ 4UBUF IF CFDBNF UIF IFBE PG UIF %FQBSUNFOU GPS 3FMJHJPVT %FOPNJOBUJPOT  'SPN  UP  IF XBT QSPGFTTPS PG DBOPO MBX BU UIF ćFPMPHJDBM "DBEFNZ JO 4JCJV BOE BęFS UIBU VOUJM  BU UIF 0SUIPEPY ćF PMPHJDBM *OTUJUVUF JO #VDIBSFTU 'PS B XIJMF IF XPSLFE BT BO BEWJTFS JO UIF .JOJTUSZ PG $VMUT  (JWFO IJT BCJMJUZ UP GVODUJPO FRVBMMZ XFMM JO SBEJDBMMZ PQQPTFE QPMJUJDBM TZTUFNT JU JT OPU TVSQSJTJOH UIBU IJT  TUVEZ JT CVJMU PO UIF QSJODJQMF PG DIVSDIT BEBQUBCJMJUZ UP BOZ PG UIF QPMJUJDBM GPSNT XJUI XIJDI JU JOUFSBDUT 4UBOT TUVEZ IBT BT JUT QSFNJTF UIF IJTUPSJDJUZ PG UIF DIVSDI BOE UIF NFUIPEPMPHJDBM QSJODJQMF PG UIF EJTTPDJBUJPO CFUXFFO UIF UXP BTQFDUT PG JUT JEFOUJUZ UIF DIVSDI BT B WJTJCMF TPDJFUZ BOE BO FYQSFTTJPO PG EJWJOF HSBDF  "T QBSU PG TPDJFUZ 4UBO QPJOUT PVU UIF DIVSDI GVMĕMT JUT NJTTJPO JO UJNF TP UIBU JU DBOOPU JHOPSF UIF DPOUJOVBMMZ USBOTGPSNJOH DPOEJUJPOT JO XIJDI IVNBO MJGF PDDVST x/FJUIFS CFMJFWFST OPS UIF DIVSDI DBO XPSL GPS TBMWBUJPO EFUBDIFE GSPN UIF NBUFSJBM CBTJT PG MJGF EFUBDIFE GSPN UIF FBSUI BOE UJNFj  &YJTUJOH xJO UIF ĘPX PG UJNF BOE JO JUT DPOEJUJPOTj UIF DIVSDI xEJE OPU MJOL JUT OBUVSF PS JUT NJTTJPOj UP BOZ QBSUJDVMBS IJTUPSJDBM FQPDI 'PS DIVSDI NJTTJPO UIF NPTU JNQPSUBOU DPOEJUJPO PG NBOT IJTUPSJDBM FYJTUFODF JT

 *CJE Q‫ڀ‬  4FF JE ·OUSF 7BUJDBO s, J ,SFNMJO #JTFSJDB (SFDP$BUPMJDʅ ÔO UJNQVM SFHJNVMVJ DPNVOJTU #VDIBSFTU   *POVt, #ĶĹĶł . ˖ 'BTDJTN 3BDF BOE 3FMJHJPO JO *OUFSXBS 5SBOTZMWBOJB ćF $BTF PG 'BUIFS -JWJV 4UBO o

JO‫ڀ‬$IVSDI )JTUPSZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  .JSDFB 1˖İłĿĮĿĶł %JDt, JPOBSVM 5FPMPHJMPS 3PNÉOJ #VDIBSFTU  Q‫ڀ‬  -JWJV 4ŁĮĻ 3FMBt, JJMF EJOUSF CJTFSJDʅ s, J TUBU 4UVEJV JTUPSJDPKVSJEJD JO 0SUPEPYJB 3FWJTUB 1BUSJBSIJFJ 3PNÉOF‫ڀ‬o 

QQ‫ڀ‬o PO Q‫ڀ‬  *CJE

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

UIF xDPOEJUJPO PG UIF TUBUFj  4UBO IJHIMJHIUT UIBU UIF DIVSDI SFMBUFT UP UIF TUBUF JO UIF TBNF XBZ BT JU SFMBUFT UP UIF PUIFS IJTUPSJDBM DPOEJUJPOT UIBU DPOTUJUVUF UIF TQFDJĕDJUZ PG B DFSUBJO FQPDI ćVT JO UIF DBTF PG JUT SFMBUJPOTIJQ XJUI UIF TUBUF xUIF DIVSDI EPFT OPU IBWF B EPHNBUJD BYJPN CVU JO GBDU JT HVJEFE POMZ CZ DFSUBJO QSJODJQMFT XIJDI EFSJWF GSPN JUT TJUVBUJPO BOE XPSL JO UJNFj  4UBOT BSHVNFOU JT UIVT CBTFE PO B UIFPSZ PG UIF IJTUPSJDJUZ PG BOZUIJOH IVNBO BOE JNQMJDJUMZ PG BOZ JOTUJUVUJPOBM BDUJPO XIJDI BMMPXT IJN UP TUBUF UIF DFOUSBM QSJODJQMF PG UIF DIVSDI TUBUF SFMBUJPOTIJQ OBNFMZ BEBQUBCJMJUZ *U NVTU CF FNQIBTJTFE UIBU UIJT JT B POFXBZ BEBQUBCJMJUZ OBNFMZ PG UIF DIVSDI UP UIF TUBUF DPOEJUJPOT XIJDI FYDMVEFT BOZ DMBJN PG UIF DIVSDI UP JOĘVFODF UIF EFDJTJPOT PG UIF TUBUF BOE UIVT UIF TPDJBM PSEFS ćF EJČFSFODF CFUXFFO UIJT UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM DPODFQUJPO BOE UIF JOUFSXBS POF JT UIVT SBEJDBM 'PS 4UBO UIF BEBQUBCJMJUZ PG UIF DIVSDI JT CBTFE PO UIF POF TJEF PO UIF MBDL PG B OPSNBUJWF PVUMPPL PO JUT SFMBUJPOTIJQ XJUI UIF TUBUF BOE PO UIF PUIFS PO UIF NFUIPE JO XIJDI UIF DIVSDI TFFT JUTFMG XJUIJO UIJT SFMBUJPOTIJQ *O UIJT TFOTF 4UBO EFĕOFT UIF DIVSDI OPU GSPN UIF QFSTQFDUJWF PG UIFPMPHZ CVU GSPN UIBU PG TPDJBM TDJFODFT  ćVT GPS UIF 3PNBOJBO UIFPMPHJBO UIF DIVSDI JT B xLJOE PG TPDJFUZ BU UIF CBTF PG XIJDI MJFT BT UIF EFUFSNJOJOH FMFNFOU UIF $ISJTUJBO SFMJHJPVT GBJUI XIJDI VOJUFT BMM UIPTF XIP TIBSF JU‫ ćFSFGPSF JO SFMBUJPO UP UIF TUBUF UIF DIVSDI NVTU CF TFFO KVTU BT JU QSFTFOUT JUTFMG BT B WJTJCMF TPDJFUZ‫j  4UBO QPJOUT PVU UIBU BMUIPVHI UIF QVSQPTF PG SFMJHJPVT BTTPDJBUJPOT JT USBOTDFOEFOU JU DBO POMZ CF BDIJFWFE UISPVHI FČPSUT JO UIF JNNBOFOU DPOEJUJPOT PG FBSUIMZ MJGF ćBU JT XIZ SFMJHJPVT BTTPDJBUJPOT DBO JHOPSF xOFJUIFS UIF QVSQPTF OPS UIF NFBOT PG UIF TUBUFj  4UBO FNQIBTJTFT UIBU OP SFMJHJPVT PSHBOJTBUJPO DBO JEFOUJGZ XJUI UIF QPMJUJDBM PSHBOJTBUJPO PG UIF TUBUF CFDBVTF UIFJS OBUVSF QVSQPTF BOE NFBOT BSF EJČFSFOU  ćF DIVSDI EFNBOET GSPN UIF TUBUF POMZ GSFFEPN PG GBJUI BOE GSFFEPN PG SFMJHJPVT FYQSFTTJPO  *G UIF EFĕOJUJPO PG UIF DIVSDI QSPQPTFE CZ 4UBO CFMPOHT UP UIF HFOFSBM ĕFME PG TPDJBM TDJFODFT BOE EPFT OPU SFĘFDU BOZ JEFPMPHJDBM PQUJPO PG UIF BVUIPS UIF EFĕOJUJPO IF HJWFT UP UIF TUBUF JT DPNNVOJTU  ćVT UIF TUBUF JT QSFTFOUFE BT B QPMJUJDBM PSHBOJTBUJPO UIBU FNFSHFE GSPN TPDJFUZT EJWJTJPO JOUP TPDJBM DMBTTFT JO

       

*CJE QQ‫ڀ‬G *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *CJE *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ 0O UIF DPNNVOJTU DPODFQUJPO PG UIF TUBUF TFF +PIO‫) 'ڀ‬IJĻĿņ ćF ćFPSZ PG UIF 4UBUF ćF 1PTJUJPO PG .BSY BOE &OHFMT JO 'PSVN GPS 4PDJBM &DPOPNJDT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

261

262

Marian Pătru

PUIFS XPSET UP SFQSFTFOU BOE FOGPSDF UIF QPXFS PG UIF SVMJOH DMBTT #FJOH SFTVMU PG EJWJEFE TPDJFUZ JOUP DMBTTFT JU NFBOT UIBU UIF TUBUF XJMM EJTBQQFBS XIFO TPDJFUZ JT OP MPOHFS EJWJEFE JOUP DMBTTFT  "HBJO UIF EJČFSFODF CFUXFFO UIJT DPODFQUJPO BOE JOUFSXBS QPMJUJDBM UIFPMPHZ JT PCWJPVT ćF QSJODJQMF xUIF NPSF $ISJTUJBO B TPDJFUZ JT UIF MFTT QPMJUJDT BOE UIFSFGPSF UIF TUBUF JT OFFEFEj JT SFQMBDFE CZ UIF QSJODJQMF xUIF NPSF TPDJBMJTN UIF MFTT TUBUFj .PSFPWFS 4UBO JOEJDBUFT UIBU UIF #PMTIFWJL SFWPMVUJPO PG  JOBVHVSBUFE B TPDJBMJTU PSEFS UIBU XBT FWFOUVBMMZ BDDFQUFE CZ UIF DIVSDI XIJDI VOEFSTUPPE CPUI UIBU UIF TPDJBMJTU TUBUF SFTQFDUFE JUT SFMJHJPVT GSFFEPN BOE UIBU UIF DIVSDI TIPVME OPU JOUFSGFSF JO TUBUF QPMJUJDT  ćVT 4UBO DPODMVEFT xPOMZ JO UIF TPDJBMJTU PSEFS XBT UIF DIVSDIT ĕFME PG BDUJWJUZ QSFDJTFMZ EFMJNJUFE GSPN UIBU PG UIF TUBUFj  ćF EJČFSFODF CFUXFFO UIF UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM DPODFQUJPO PG UIF QSFDPNNVOJTU QFSJPE BOE UIJT POF JT SBEJDBM 4UBO BďSNT UIF TUBUFT NPOPQPMZ PWFS QPMJUJDT BOE FYQMJDJUMZ EFOJFT UIF DIVSDI BOZ QPMJUJDBM SPMF #PUI JO 4UBOT DPODMVTJPO BOE JO UIF QSFDPNNVOJTU EJTDPVSTF PG UIF 5SBOTZMWBOJBO UIFPMPHJBOT UIF JEFB PG SFMJHJPVTQPMJUJDBM BVUIFOUJDJUZ DBO CF JEFOUJĕFE JO 4UBOT DBTF IPXFWFS JU JT OPU BCPVU SFDPWFSJOH B QSBDUJDBM NPEFM GSPN UIF QBTU CVU BCPVU UIF DPODSFUJTBUJPO IJD FU OVOD PG B UIFPSFUJDBM SFMJHJPVTQPMJUJDBM POF *U JT WFSZ MJLFMZ UIBU JO UIF XPSET RVPUFE BCPWF 4UBO SFGFST UP UIF SFMJHJPVTQPMJUJDBM NPEFM PG &OMJHIUFONFOU XIJDI QSPNPUFE B TUSJDU TFQBSBUJPO CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF

Conclusions 4UBOT EJTDPVSTF JT OPU UIBU PG B QPMJUJDBM UIFPMPHJBO GPS IJN UIFSF JT OP SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO EJWJOF SFWFMBUJPO BOE QPMJUJDT PS CFUXFFO EJWJOF BVUIPSJUZ BOE UIBU PG UIF TUBUF

CVU PG TPNFPOF XIP TVQQPSUT UIF OPSNBUJWF PQJOJPO PG UIF TFDVMBS TUBUF UPXBSET UIF DIVSDI *U JT OP DPJODJEFODF UIBU 4UBOT TUVEZ BQQFBSFE JO UIF TBNF ZFBS UIBU B OFX DPOTUJUVUJPO PG UIF 3PNBOJBO DPNNVOJTU TUBUF XBT QSPNVMHBUFE UIF ĕSTU XBT JTTVFE JO 

B DPOTUJUVUJPO XIJDI GPS UIF ĕSTU UJNF JO UIF IJTUPSZ PG 3PNBOJBO DPOTUJUVUJPOBMJTN EJE OPU SFGFS UP UIF 3PNBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI CZ OBNF ćJT EJE OPU IPXFWFS NFBO UIBU UIF NPEFM PG UIF #Z[BOUJOF TZNQIPOZ IBE CFFO BCBOEPOFE "MUIPVHI UIFSF XBT OP EJTDPVSTF PO UIF UIFPMPHJDBM MFHJUJNBUJPO PG UIF QPMJUJDBM PSEFS PO B QSBDUJDBM MFWFM UIF SFMBUJPOT CFUXFFO UIF 30$ BOE UIF DPNNVOJTU TUBUF XFSF WFSZ UJHIU BT UIFZ IBE CFFO XJUI UIF QSFWJPVT QPMJUJDBM SFHJNFT ćF #Z[BOUJOF TZNQIPOZ OFWFS DFBTFE UP CF UIF GSBNF PG SFGFSFODF GPS    

4ŁĮĻ 3FMBt, JJMF Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *CJE 4FF $POTUJUVʴJB 3FQVCMJDJJ 1PQVMBSF 3PNÉOF EJO  QVCMJTIFE CZ $BNFSB %FQVUBt, JMPS DEFQ

63- IUUQXXXDEFQSPQMTMFHJTMFHJT@QDLIUQ@BDU@UFYU JEU  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Religion, Politics, and Social Change

UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF UXP JOTUJUVUJPOT ćF TUSJDU TFQBSBUJPO CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF XIJDI 4UBO TFFT NBUFSJBMJTFE JO DPNNVOJTN NFBOU UIF BOOVMNFOU PG BOZ QPMJUJDBM SPMF PG UIF DIVSDI BOE BU UIF TBNF UJNF B TUSJDU DPOUSPM PG JUT BDUJWJUZ CZ UIF DPNNVOJTU SFHJNF *O UIFTF DJSDVNTUBODFT UIF DIVSDI TVQQPSUFE UIF PďDJBM JEFPMPHJDBM EJTDPVSTF PG UIF TUBUF BOE JUT QPMJUJDBM BDUJPOT JNQMJDJUMZ MFHJUJNJTJOH UIFN JO GSPOU PG UIF CFMJFWFST  ćVT JU XBT JOFWJUBCMF UIBU UIF UPUBMJUBSJBO TUBUF XPVME DPOUSPM UIF QVCMJD BDUJWJUJFT PG UIF DIVSDI KVTU BT JU DPOUSPMMFE FWFSZ TPDJBM BDUPS "U UIF TBNF UJNF JU XBT JOFWJUBCMF UIBU CBTFE PO UIF #Z[BOUJOF TZNQIPOZ QBUUFSO BTTVNFE CZ UIF DIVSDI UIF DIVSDI XPVME ĕOE XBZT UP SFBDI B NPEVT WJWFOEJ XJUI UIF DPNNVOJTU TUBUF "ęFS UIF 3PNBOJBO $IVSDI MFBEFST KVTUJĕFE UIFJS DPMMBCPSBUJPO XJUI UIF DPNNVOJTU SFHJNF DMBJNJOH UIBU JU XBT UIF POMZ XBZ UIBU UIF DIVSDI DPVME TVSWJWF BOE DPOUJOVF JUT BDUJWJUZ BOE UIVT CF BCMF UP UBLF DBSF PG UIF TQJSJUVBM OFFET PG UIF CF MJFWFST  ćF QSFNJTF PO XIJDI UIF DIVSDI CBTFT UIJT BUUJUVEF JT BO BOUISPQPMPHJDBM TPDJBM POF BOE JU JT UIF JNQMJDJU QSFNJTF PG UIF #Z[BOUJOF TZNQIPOZ ćF DIVSDI NVTU CF PO HPPE UFSNT XJUI UIF TUBUF CFDBVTF POMZ JO UIJT XBZ DBO UIF CFMJFWFS NBJOUBJO B CBMBODF CFUXFFO IJT SPMFT BT NFNCFS PG UIF DIVSDI BOE NFNCFS PG UIF TUBUF B EJSFDU DPOĘJDU CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF XPVME IBWF UIF FČFDU PG B DPOĘJDU CFUXFFO UIF CFMJFWFST UXP TPDJBM SPMFT BOE TVDI B DPOĘJDU XPVME IBSN IJN BOE UIF DIVSDI DPNNVOJUZ BT B XIPMF 8IFUIFS XIBU JT CFJOH JOUFSQSFUFE JT UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO DIVSDISFMJHJPO BOE TUBUFQPMJUJDT GSPN UIF QFSTQFDUJWF PG FUIOPUIFPMPHZ BOE UIF QSJODJQMF PG DIVSDI BVUPOPNZ PS UIF GBSSJHIU BOE BVUIPSJUBSJBO SFHJNFT PG o PS UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO DIVSDI BOE DPNNVOJTU TUBUF "MM UIFTF BSF GPSNT PG XIBU )BOT #MVNFOCFSH DBMMT xXPSL PO NZUIj *O #MVNFOCFSHT DPODFQUJPO NZUIT BSF OBSSBUJWFT UIBU XFSF DSFBUFE CZ NBO PVU PG UIF OFFE UP FYQMBJO BOE UIVT DPOUSPM xUIF DPOEJUJPOT PG IJT FYJTUFODFj  .ZUIT xBSF EJTUJOHVJTIFE CZ B IJHI EFHSFF PG DPOTUBODZ JO UIFJS OBSSBUJWF DPSF BOE CZ BO FRVBMMZ QSPOPVODFE DBQBDJUZ GPS NBSHJOBM WBSJBUJPO ćFTF UXP DIBSBDUFSJTUJDT NBLF NZUIT USBOTNJTTJCMF CZ USBEJ UJPOj  &BDI OFX HFOFSBUJPO SFJOUFSQSFUT UIF NZUIT‫ڀ‬o XPSLT PO UIFN‫ڀ‬o JO PSEFS UP ĕOE XBZT UP PSJFOU JUTFMG JO UIF FYJTUFOUJBM DPOEJUJPOT PG FBDI OFX BHF *O UIF UISFF UZQFT PG SFJOUFSQSFUJOH UIF #Z[BOUJOF TZNQIPOZ UIF JEFB PG B DMPTF SFMBUJPO TIJQ CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF QMBZT UIF SPMF PG B DPOTUBOU OBSSBUJWF DPSF BOE UIF

 -VDJBO‫ڀ‬/ -IJł , ŁIJĮĻ 0SUIPEPYZ BOE UIF $PME‫ڀ‬8BS 3FMJHJPO BOE 1PMJUJDBM 1PXFS JO 3PNBOJB o -POEPO  0MJWJFS (ĶĹĹIJŁ 3FMJHJF s, J OBt, JPOBMJTN *EFPMPHJB #JTFSJDJJ 0SUPEPYF 3PNÉOF TVC SFHJNVM DPNVOJTU #VDIBSFTU   4FF -BWJOJB 4ŁĮĻ-VDJBO 5łĿİIJŀİł 3FMJHJPO BOE 1PMJUJDT JO 1PTU$PNNVOJTU 3PNBOJB /FX :PSL  QQ‫ڀ‬o  )BOT #ĹłĺIJĻįIJĿĴ 8PSL PO .ZUI $BNCSJEHF ‫ڀ‬."  Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

263

264

Marian Pătru

NBSHJOBM WBSJBUJPOT BSF JO UIJT DBTF UIF DPOUFYUVBM JOUFSQSFUBUJPOT BOE KVTUJĕDBUJPOT PG IPX UIF JOUFSBDUJPO CFUXFFO UIF UXP JOTUJUVUJPOT UBLFT QMBDF ćJT EJTDVSTJWF QBUUFSO JT OPU POMZ UP UIF JOUFMMFDUVBM IJTUPSZ PG UIF 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO 3PNBOJB JO UIF TIPSU UXFOUJFUI DFOUVSZ CVU DBO CF JEFOUJĕFE NPSF HFOFSBMMZ JO UIF UIFPMPHJDBMQPMJUJDBM EJTDPVSTFT PG UIF OBUJPOBM 0SUIPEPY $IVSDIFT JO UIF QPTU#Z[BOUJOF QFSJPE

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

3FHVMB . ;XBIMFO

Towards a Negative Orthodox Political Theology? The Russian Orthodox Diaspora in Western Contexts Introduction "ęFS UIF GBMM PG DPNNVOJTN JU XBT MBNFOUFE UIBU USBEJUJPOBM 0SUIPEPY DPVOUSJFT TIPXFE xBO BNCJWBMFODF BOE JODPIFSFODF XIFO FODPVOUFSJOH UIF QPTTJCJMJUZ PG CFDPNJOH MJCFSBM EFNPDSBDJFTj BOE UIFSF JT OP EPVCU UIBU BO FMBCPSBUF 0S UIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ xJO UIF MJCFSBUJOH BOE SBEJDBM TFOTF PG UIF UFSNj EPFT OPU FYJTU  ćFSF BSF NBOZ NBJOMZ IJTUPSJDBM SFBTPOT GPS UIJT )PXFWFS 1BVM -BEPVDFVS PCTFSWFE UIBU UIF EJMFNNB GBDJOH 0SUIPEPY JO MJCFSBM EFNPDSBDJFT BU UIF CFHJOOJOH PG UIF UXFOUZ ĕSTU DFOUVSZ XBT OPU EJTTJNJMBS UP UIBU GBDJOH $ISJTUJBO UIJOLFST JO MBUF JNQFSJBM 3VTTJB )PX UP TVQQPSU DPNNFOEBCMF TPDJBM QSPHSBNNFT BOE HPBMT BOE UIF OPCMF JEFBT PG EFNPDSBUJD TUBUFT XJUIPVU BQQSPWJOH UIF TFDVMBS QIJMPTPQIJFT XIJDI MBZ CFIJOE UIFN

*OEFFE UIJT RVFTUJPO XBT PG NBKPS DPODFSO GPS xQSPHSFTTJWFj SFMJHJPVT JOUFMMFDUVBMT JO UIF ĕSTU IBMG PG UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ MJLF 4FNÑO 'SBOL /JLPMBJ #FSEJBFW BOE 4FSHJJ #VMHBLPW XIP BMTP XFSF SBUIFS xBNCJWBMFOU BOE JODPIFSFOUj UPXBSET UIF DPODFQU PG EFNPDSBDZ BT TVDI  /FWFSUIFMFTT JU IBT CFFO BSHVFE UIBU JO SFTQPOTF UP UIF xUIFPDSBUJDj JNQFSJBM TUBUF UVUFMBHF PG UIF DIVSDI JO 3VTTJB UIFTF UIJOLFST EFWFMPQFE B 3VTTJBO WFSTJPO PG B xOFX QPMJUJDBM UIFPMPHZj UIBU BWPJEFE UIF JOTUSV NFOUBMJTBUJPO PG SFMJHJPO GPS QPMJUJDBM QVSQPTFT  *O PSEFS UP RVBMJGZ UIJT TUBUFNFOU XF OFFE UP UBLF B DMPTFS MPPL BU UIFJS XPSL JO UIF QPTUSFWPMVUJPOBSZ EFDBEFT PG UIF

 "SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł ćF .ZTUJDBM BT 1PMJUJDBM %FNPDSBDZ BOE /PO3BEJDBM 0SUIPEPYZ /PUSF %BNF ‫*ڀ‬/  Q‫ڀ‬  1BOUFMJT ,ĮĹĮĶŁŇĶıĶŀ 0SUIPEPYZ BOE 1PMJUJDBM ćFPMPHZ (FOFWB  Q‫  ڀ‬G  1BVM -ĮıļłİIJłĿ .PEFSO 0SUIPEPY ćFPMPHZ #FIPME *‫ڀ‬.BLF "MM ćJOHT /FX -POEPO  QQ‫ڀ‬G  4FF 3FHVMB‫ڀ‬. ;ńĮĵĹIJĻ 4FSHJJ #VMHBLPWT 3FJOWFOUJPO PG ćFPDSBDZ GPS B %FNPDSBUJD "HF JO +PVSOBM PG 0SUIPEPY $ISJTUJBO 4UVEJFT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  3BOEBMM‫ "ڀ‬1ļļĹIJ 3VTTJBO 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO BO "HF PG 3FWPMVUJPO JO 3PCJO "ĶŇĹIJńļļı3VUI $ļĮŁIJŀ FET

-BOENBSLT 3FWJTJUFE ćF 7FLIJ 4ZNQPTJVN 0OF )VOESFE :FBST 0O #SJHIUPO ‫ڀ‬."  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

266

Regula M. Zwahlen

T BOE T FTQFDJBMMZ DPOTJEFSJOH UIF PWFSBMM xQSP)JUMFSJBO TQJSJU BNJE UIF NBKPSJUZ PG UIF FNJHSBUJPOj  * XJMM BSHVF UIBU UIF 3VTTJBO QIJMPTPQIFST JO FYJMF EFWFMPQFE B x/FHBUJWF 1PMJUJDBM ćFPMPHZj ćFZ FYDFMMFE JO EJTDFSOJOH UIF TPSF TQPUT PG FYJTUJOH QPMJUJDBM TZTUFNT BOE DIVSDITUBUF SFMBUJPOT CVU XFSF SFMVDUBOU UP BSUJDVMBUF QPTJUJWF WJTJPOT PG BO JEFBM $ISJTUJBO TPDJFUZ /FWFSUIFMFTT UIFJS TQJSJUVBM JEFBT XFSF xGVMM PG QPMJUJDBM JNQPSUj BOE SBUIFS DMFBS BCPVU XIBU B $ISJTUJBO TPDJBM BMUFSOBUJWF UP FYJTUJOH QPMJUJDBM TZTUFNT XBT OPU ćFSFGPSF UIFZ DBO CF MJLFOFE UP B xOFX QPMJUJDBM UIFPMPHZj UIBU BQQFBMFE UP USBEJUJPOT PG OFHBUJWF UIFPMPHJDBM UIJOLJOH  'BDJOH UIF DPOTPMJEBUJPO PG UIF $PNNVOJTU TZTUFN BOE UIF SJTF PG /BUJPOBM 4PDJBMJTN JO UIF T TPNF 3VTTJBO UIJOLFST LFQU EFWFMPQJOH DPODFQUT PG JOEJWJEVBMJUZ BOE GSFFEPN EFTQJUF UIF TUSPOHMZ BOUJJOEJWJEVBMJTUJD DIBSBDUFS PG 4MBWPQIJMF PS 0SUIPEPY EJTDPVSTF UIBU VTVBMMZ DPOUSBTUT UIF QFSTPO UP UIF JOEJWJEVBM BT XFMM BT DPNNVOJPO UP JOEJWJEVBMJUZ  *U JT JNQPSUBOU UP TUSFTT UIBU UIFZ DSJUJDJTFE UIF QPMJUJDBM DPODFQU PG EFNPDSBDZ OPU TP NVDI CFDBVTF PG JUT JOIFSFOU JOEJWJEVBMJTN CVU GSPN UIFJS GFBS PG UIF xUZSBOOZ PG UIF GBDFMFTT NBKPSJUZj BOE CFDBVTF UIFZ SFGVTFE UP XPSTIJQ EFNPDSBDZ BT B QTFVEPSFMJHJPO BJNJOH UP TPMWF BMM IVNBO NPSBM QSPCMFNT  &WFSU WBO EFS ;XFFSEF IBT DMBSJĕFE UIBU NPTU 3VTTJBO UIJOLFST EJE OPU UIJOL JO UFSNT PG BVUPDSBDZ WT EFNPDSBDZ PS DPNNVOJTN WT DBQJUBMJTN

CVU JO UFSNT PG BOUISPQPDSBDZ WT UIFPDSBDZ BOE UIBU UIFJS TFOTF PG UIFPDSBDZ EJE OPU FYDMVEF B QPTJUJWF BUUJUVEF UPXBSET EFNPDSBDZ  *O BEEJUJPO *‫ڀ‬TVHHFTU UIBU‫ڀ‬o UBLJOH JOUP BDDPVOU #FSEJBFWT #VMHBLPWT BOE 'SBOLT NBJO UIFPMPHJDBM QBSBEJHN PG NBO (PEIPPE DIFMPWFLPCP[IJF WT (PENBOIPPE CPHPDIFMPWFDIFTUWP ‫ڀ‬o UIF PQQPTJUF PG BOUISPQPDSBDZ JT OPU UIFPDSBDZ CVU JO UIFJS DBTF xUIFBOUISPQPDSBDZj *OTUFBE

 $BUIFSJOF #ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj 3VTTJBT 3FMJHJPVT 1IJMPTPQIFST JO UIF 8FTU o 1I%‫ڀ‬UIF TJT .D(JMM 6OJWFSTJUZ  Q‫ڀ‬  4FF $ISJTUPQIFS 4ŁĿļļĽ x" $ISJTUJBO 4PMVUJPO UP *OUFSOBUJPOBM 5FOTJPOj /JLPMBJ #FSEZBFW UIF "NFSJDBO :.$" BOE 3VTTJBO 0SUIPEPY JOĘVFODF PO 8FTUFSO $ISJTUJBO "OUJDPNNVOJTN D‫ڀ‬oj JO +PVSOBM PG (MPCBM )JTUPSZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  #FSOE 8ĮİĸIJĿ+àSHFO .ĮĻIJĺĮĻĻ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ )JTUPSZ PG B $PODFQU JO +PIO‫ڀ‬, %ļńĻIJņ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

.JTTJOH (PE $VMUVSBM "NOFTJB BOE 1PMJUJDBM ćFPMPHZ #FSMJO  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  7BTJMJPT‫ڀ‬/ .ĮĸĿĶıIJŀ 0SUIPEPY 1FSTPOBMJTN *O 'BWPS PG PS "HBJOTU )VNBO 3JHIUT JO &MJTBCFUI "MFYBOESB %ĶĮĺĮĻŁļĽļłĹļł-PVJT-ÏPO $ĵĿĶŀŁĶĮĻŀ FET

0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BOE )VNBO 3JHIUT JO &VSPQF #SVTTFMT  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  #ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj Q‫ڀ‬  4FF /PWHPSPEUTFWT SFWJFX PG '+$ )FBSOTIBXT x%FNPDSBDZ BU UIF $SPTTXBZTj   1BWFM‫*ڀ‬ /ļŃĴļĿļıŁŀIJŃ %FNPLSBUJJB OB SBTQVUF JO 4PĕB‫  ڀ‬Q‫ ڀ‬  &WFSU WBO EFS ;ńIJIJĿıIJ ćFPDSBDZ 4PCPSOPTU BOE %FNPDSBDZ 3FĘFDUJPOT PO 7MBEJNJS 1VUJOT 1IJMPTPQIFST JO $ISJTUPQI 4İĵĻIJĶıIJĿ FE

ćFPMPHZ BOE 1IJMPTPQIZ JO &BTUFSO 0SUIPEPYZ &VHFOF ‫ڀ‬03  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

PG FNQIBTJTJOH UIF PQQPTJUJPO CFUXFFO (PE BOE UIF IVNBO CFJOH PS UIF XPSME

UIFZ ESFX PO UIF DPODFQU PG IVNBO CFJOHT CVJMU JO (PET JNBHF BOE MJLFOFTT TVCTUBOUJBUJOH B VOJWFSTBM POUPMPHJDBM QPUFOUJBM GPS DSFBUJWF $IBMDFEPOJBO TZOFSHZ  *O UIJT WJFX FWFO TFDVMBS xBOUISPQPDSBDZj OFFE OPU OFDFTTBSJMZ CF GPVHIU BT MPOH BT IVNBOT EP OPU DMBJN UP CF (PE UIFNTFMWFT BOE ĕHIU SFMJHJPO ćFZ USJFE UP xIPME PO UP UIF HPPEj ‫ڀ‬ćFTTBMPOJBOT‫ ڀ‬PG BOZ NPEFSO TFDVMBS UIPVHIU‫ڀ‬o CF JU UIF &OMJHIUFONFOU IVNBOJTN TPDJBMJTN PS EFNPDSBDZ‫ڀ‬o BOE UP JOUFHSBUF JU JO UIFJS DPODFQUT PG xUIFBOUISPQPDSBDZj 'PS UIJT DPOUSJCVUJPO *‫ڀ‬QJDLFE PVU TPNF XSJUJOHT GSPN B IVHF QJMF PG EFCBUFT BOE UFYUT XSJUUFO JO UIF T BOE T BOE SFBEZ UP CF FYBNJOFE CZ UIPTF XIP TFFL UP MFBSO GSPN UIFTF 0SUIPEPY UIJOLFST FODPVOUFS XJUI 8FTUFSO NPEFSOJUZ *‫ڀ‬XJMM USBDF UIF JOUFMMFDUVBM EFWFMPQNFOU PG UIF xQSPHSFTTJWFj 3VTTJBO 0SUIPEPY UIJOLFST JO FYJMF CZ IJHIMJHIUJOH TPNF PG UIFJS EFCBUFT PO NPOBSDIZ TPDJBMJTN BOE GBTDJTN

The Post-Revolutionary Tasks of the Russian Diaspora -JWFMZ EFCBUFT BCPVU UIFPDSBDZ BOE DIVSDITUBUF SFMBUJPOT UPPL QMBDF JO 3VTTJB MPOH CFGPSF   &WFOUVBMMZ UIF 'FCSVBSZ 3FWPMVUJPO IFSBMEFE UIF QPTU$POTUBOUJOJBO FSB UIF BCEJDBUJPO PG UIF UTBS UIF PSHBOJTBUJPO PG FMFDUJPOT UP UIF 3VTTJBO $PO TUJUVFOU "TTFNCMZ CZ UIF 1SPWJTJPOBM (PWFSONFOU UIF "MM3VTTJBO $PVODJM PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI JO  BOE UIF MJCFSBUJPO PG UIF DIVSDI GSPN TUBUF UVUFMBHF XBT FOEPSTFE CZ B MBSHF QBSU PG UIF 3VTTJBO TPDJFUZ JODMVEJOH NBOZ 0SUIPEPY UIFPMPHJBOT BOE QSJFTUT XIP DPODFJWFE PG &BTUFS  BT 3VTTJBT SFTVSSFDUJPO BT B SFQVCMJD  ćF "MM3VTTJBO $PVODJM BMNPTU FOUIVTJBTUJDBMMZ EFWFMPQFE OFX DIVSDI TUBUF SFMBUJPOT ćF TUBUFNFOU PO xćF SFMBUJPO PG UIF DIVSDI UP UIF TUBUFj XBT UIF POMZ EPDVNFOU UIF $PVODJM XBT BCMF UP QVCMJTI PO ‫ڀ‬%FDFNCFS  BOE SFĘFDUT UIBU UIF NBKPSJUZ PG UIF DMFSHZ BOE MJCFSBM QPMJUJDJBOT EJE OPU TFFL B DPNQMFUF TFQ BSBUJPO PG DIVSDI BOE TUBUF ćFZ BEWPDBUFE UIF xQSJNBDZj QFSWFOTUWVJVTIDIBJB 5TFSLPW PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI JO 3VTTJB JOTUFBE PG JUT GPSNFS xEPNJOBODFj

 3FHVMB‫ڀ‬. ;ńĮĵĹIJĻ %BT SFWPMVUJPOÊSF &CFOCJME (PUUFT "OUISPQPMPHJFO EFS .FOTDIFOXàSEF CFJ /JLPMBK‫ "ڀ‬#FSEKBFW VOE 4FSHFK‫ڀ‬/ #VMHBLPW .àOTUFS  Q‫ڀ‬  4FF ;ńĮĵĹIJĻ #VMHBLPWT 3FJOWFOUJPO  1BWFM 3ļĴļŀĻņķ %JF x,JSDIFOSFWPMVUJPOj WPO .ÊS[ CJT "VHVTU  JO 3FMJHJPO‫( ڀ‬FTFMMTDIBę JO 0TU VOE 8FTU‫ڀ‬o 

QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬G  "MFLTFJ #IJĴĹļŃ %BT -BOEFTLPO[JM EFS 3VTTJTDIFO ,JSDIF VOE EJF 3FWPMVUJPO JO 3FMJHJPO‫( ڀ‬F TFMMTDIBę JO 0TU VOE 8FTU‫ڀ‬o 

QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

267

268

Regula M. Zwahlen

HPTQPETUWVJVTIDIBJB

CVU XFSF EFUFSNJOFE OPU UP WJPMBUF UIF SFMJHJPVT DPOTDJFODF PG BEIFSFOUT UP EJČFSFOU GBJUIT  (JWFO UIF GSPOUBM BUUBDL PO SFMJHJPO BęFS UIF #PMTIFWJTU 0DUPCFS 3FWPMVUJPO XIJDI ESPWF CPUI xEFNPDSBUTj BOE xNPOBSDIJTUTj JOUP FYJMF UIF EFCBUFT BCPVU IPX UP SFMBUF UP UIF QPMJUJDBM TQIFSF XFSF UP CF DPOUJOVFE CZ UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY EJBTQPSB "T NBOZ QVU JU JO 3VTTJB UIFPDSBDZ XBT OPU SFQMBDFE CZ EFNPDSBDZ CVU CZ B xSFWFSTFE UIFPDSBDZj BDDPSEJOH UP 4FSHJJ #VMHBLPW PS FWFO CZ B xTBUBOPDSBDZj BDDPSEJOH UP #FSEJBFW BOE 'SBOL  "OUPO ,BSUBTIÑW GPS B TIPSU QFSJPE 0CFS 1SPDVSBUPS PG UIF )PMZ 4ZOPE VOEFS UIF QSPWJTJPOBM HPWFSONFOU JO  TFFNJOHMZ DPJOFE xUIF GPSNVMB UIBU UIF 3VTTJBO $IVSDI BęFS UIF DPVODJM BOE UIF SFWPMVUJPO IBE lDPNF PVU PG UIF $POTUBOUJOJBO QIBTF PG JUT IJTUPSZkj JO   *O UIF T TFWFSBM NPWFNFOUT USJFE UP BUUSBDU UIF ZPVOHFS HFOFSBUJPO PG UIF 3VTTJBO FNJHSBUJPO JODMVEJOH UIF 3VTTJBO 4UVEFOU $ISJTUJBO .PWFNFOU 34$.

UIF &VSBTJBO .PWFNFOU UIF GBTDJTU NPWFNFOU PG :PVOH 3VTTJBOT .MBEPSPTTZ

BOE UIF NPWFNFOU PG UIF /BUJPOBM #PMTIFWJLT "QBSU GSPN UIF 34$. UIFZ BMM TIBSFE B xTUSPOH OBUJPOBMJTN QSFTFOUFE B QSPHSBN PG TPDJBM SFGPSNT BOE DMBJNFE UP CF PG 0SUIPEPY JOTQJSBUJPOj  *O UIJT DPOUFYU UIF BVUIPST PG xćF‫ڀ‬8BZj B SFWJFX TUSPOHMZ BTTPDJBUFE XJUI UIF 34$. #FSEJBFWT "DBEFNZ PG 3FMJHJPVT 1IJMPTPQIZ BOE UIF 4U‫ڀ‬4FSHF *OTUJUVUF PG 0SUIPEPY ćFPMPHZ JO 1BSJT BEWPDBUFE UIF xQSJNBDZ PG UIF TQJSJUVBM QSJODJQMFj CVU BHSFFE PO UISFF SBUIFS QPMJUJDBM QPJOUT x$SJUJDJTN PG UIF CPVSHFPJT TQJSJU SFKFDUJPO PG CPUI DPNNVOJTN BOE DBQJUBMJTN BOE SFKFDUJPO PG OBUJPOBMJTNj  %FTQJUF TVDI SFKFDUJPO PG OBUJPOBMJTN 1VU ćF‫ܮ‬8BZ XBT BMTP LFFO UP QSFWFOU xEFOBUJPOBMJTBUJPOj BOE UP CSJEHF UIF HBQ CFUXFFO UIF 3VTTJBO FNJHSBUJPO BOE SFMJHJPVT QFPQMF JO 4PWJFU 3VTTJB XJUI UIF IFMQ PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI ćBU XBT UIF ĕSTU PG UIF xQPTUSFWPMVUJPOBSZ BOE OPU QSFSFWPMVUJPOBSZj TQJSJUVBM UBTLT PG UIF 3VTTJBO FNJHSBUJPO MJTUFE JO UIF WFSZ ĕSTU JTTVF PG ćF‫ܮ‬8BZ JO   ćF TFDPOE UBTL DPOTJTUFE JO FTUBCMJTIJOH B DPNNVOJUZ XJUI $ISJTUJBOT PG BMM DPOGFTTJPOT JO

 4FF ,POTUBOUJO ,ļŃņĿŇĶĻ 1PNFTUOZJ TPCPS o HPEPW J QPJTLJ QSJOUTJQPW UTFSLPWOP HPTVEBSTUWFOOZLI PUOPTIFOJJ QPTMF 'FWSBMTLPJ SFWPMJVUTJJ JO 0UFDIFTUWFOOBJB JTUPSJJB‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o  4FSHFJ‫ڀ‬/ #łĹĴĮĸļŃ 6 TUFO ,IFSTPOJTB 4U‫ڀ‬1FUFSTCVSH  Q‫ڀ‬  /JLPMBJ‫ "ڀ‬#IJĿıĶĮIJŃ /PWPF TSFEOFWFLPWF 3B[NZTIMFOJF P TVECF 3PTTJJ J &WSPQZ JO *E FE

4NZTM UWPSDIFTUWB .PTDPX  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ ڀ‬4FNÑO‫ڀ‬- 'ĿĮĻĸ 3FMJHJP[OZF PTOPWZ PCTIDIFTUWFOOPTUJ JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  "OUPJOF "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ 3FMJHJPVT ćJOLFST PG UIF 3VTTJBO &NJHSBUJPO JO 1BSJT BOE UIFJS +PVSOBM o /PUSF %BNF ‫*ڀ‬/  Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬  /JLPMBJ‫ "ڀ‬#IJĿıĶĮIJŃ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM %VLIPWOZF [BEBDIJ SVTTLPJ ʐNJHSBUTJJ JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬ "‫ڀ‬ZPVUI NPWFNFOU DBMMFE UIF x1PTU3FWPMVUJPOBSJFTj XBT DSFBUFE CZ *VSJJ 4IJSJOTLJJ4IJLINBUPW

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

UIF 8FTU )PXFWFS UIF 8FTU XBT DPOTJEFSFE UP CF FYIBVTUFE BOE UIF &BTU XBT FYQFDUFE UP xHBJO NPSF XPSME JNQPSUBODF UIBO CFGPSFj ćF 3VTTJBO EJBTQPSBT DMPTFS DPOUBDU XJUI UIF 8FTUFSO XPSME XBT UIVT TUJMM DPODFJWFE BT B QBSU PG (PET QSPWJEFODF XJUI SFHBSE UP UIF x3VTTJBO NJTTJPOj UP HVJEF IVNBOJUZ  8JUI SFHBSE UP UIF 3VTTJBO EJBTQPSB UIF SFWJFX XBT TVQQPTFE UP ĕHIU PO UXP GSPOUT BHBJOTU TFDVMBSJTU UFOEFODJFT UIBU XBOUFE UP FOHBHF JO TQJSJUVBM DSFBUJWJUZ PVUTJEF BOE CFZPOE UIF 0SUIPEPY $IVSDI BOE BHBJOTU FDDMFTJBM UFOEFODJFT BHBJOTU BOZ LJOE PG OFX DSFBUJWJUZ XJUIJO UIF 0SUIPEPY $IVSDI  *O UIF T UIF &BTU8FTU EJWJEF TUJMM EPNJOBUFE UIF JEFB PG QSFTFSWJOH TQJSJUVBM 3VTTJBO DVMUVSF VOUJM UIF 4PWJFU OJHIUNBSF XPVME CF PWFS XIJDI XBT FYQFDUFE UP IBQQFO TPPO  ćF 3VTTJBO FNJHSBUJPO FWFO DPNQBSFE JUTFMG UP UIF +FXJTI EJBTQPSB IBWJOH UBLFO GSPN JUT NPSBMMZ UBJOUFE IPNFMBOE UIF FMFNFOUT PG NPSBM SFOFXBM  %FTQJUF UIFJS TUSPOH FNQIBTJT PO UIF TQJSJUVBM EJNFOTJPO PG UIFJS OFX TPDJBM DVMUVSBM BOE IJTUPSJDBM BDUJWJUJFT UIF FEJUPST PG ćF‫ܮ‬8BZ XFSF DFSUBJOMZ XFMM BXBSF PG UIF QPMJUJDBM JNQMJDBUJPOT 4P XBT UIFJS QSJODJQBM PQQPTJUJPO UIF NPOBSDIJTU TZOPE PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI "CSPBE JO 4SFNTLJ ,BSMPWUTJ XIJDI BDDPSEJOH UP #VMHBLPW IBE SFNBJOFE xUSVF UP QSFSFWPMVUJPOBSZ SPVUJOFj BOE UIF x&VSBTJBOTj XIP DPOUSBTUFE x3VTTJB&VSBTJBj UP 8FTUFSO &VSPQFBO DVMUVSF )PXFWFS UIF NPOBSDIJTU BOE &VSBTJBO EFCBUFT GBEFE XIFO UIF DPOTPMJEBUJPO PG 4UBMJOT QPXFS JO  TIBUUFSFE BOZCPEZT QMBOT UP SFUVSO UP UIFJS IPNFMBOE  4IPSUMZ BęFSXBSET UIF xEFCBUF PO UIF MJNJUT PG &BTU BOE 8FTU EJTBQQFBSFE GSPN UIF QBHFT PG UIF SFWJFXj  *O UIF T ćF‫ܮ‬8BZ CFDBNF B LJOE PG xOPODPOGPSNJTU XPSLTIPQ USZJOH UP FMBCPSBUF B UIJSE XBZj JO TFBSDI xGPS QPMJUJDBM BMUFSOBUJWFT UP EFNPDSBDJFT UIBU XFSF

      



XIP CFMJFWFE JO UVSOJOH UIF EZOBNJD TQJSJU PG UIF 4PWJFU 6OJPO UPXBSET xHFOVJOF 3VTTJBO IVNBOJTNj BOE QVCMJTIFE B KPVSOBM DBMMFE 6UWFS[IEFOJF "ďSNBUJPO  4FF #ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj QQ‫ڀ‬G 4FF "OB 4ĶĹķĮĸ /JLPMBJ #FSEJBFW BOE UIF 0SJHJO PG 3VTTJBO .FTTJBOJTN JO ćF +PVSOBM PG .PEFSO )JTUPSZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬ #IJĿıĶĮIJŃ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM %VLIPWOZF [BEBDIJ Q‫ڀ‬ .BSD 3ĮIJijij 3VTTJB "CSPBE "‫ڀ‬$VMUVSBM )JTUPSZ PG UIF 3VTTJBO &NJHSBUJPO o /FX :PSL  Q‫ڀ‬ #IJĿıĶĮIJŃ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM %VLIPWOZF [BEBDIJ Q‫ڀ‬ "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ Q‫ڀ‬ /JLJUB‫ "ڀ‬4ŁĿłŃIJ #SBUTUWP 4WJBUPJ 4PĕJ .BUFSJBMZ J %PLVNFOUZ o .PTDPX  Q‫ڀ‬ "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ Q‫   ڀ‬G 1BVM‫ڀ‬- (ĮŃĿĶĹņłĸ (FPSHFT 'MPSPWTLZ BOE UIF 3VTTJBO 3FMJHJPVT 3FOBJTTBODF 0YGPSE  Q‫* ڀ‬O  UIF &VSBTJBO NPWFNFOU TQMJU CFDBVTF PG JEFP MPHJDBM EJČFSFODFT PWFS IPX UP EFBM XJUI DPOTPMJEBUFE 4PWJFU QPXFS 4FF 4UFGBO 8ĶIJıIJĿĸIJĵĿ %JF FVSBTJTDIF #FXFHVOH 8JTTFOTDIBę VOE 1PMJUJL JO EFS SVTTJTDIFO &NJHSBUJPO EFS ;XJTDIFOLSJFHT[FJU VOE JN QPTUTPXKFUJTDIFO 3VTTMBOE $PMPHOF  QQ‫ڀ‬o .BSMÒOF -ĮĿłIJĹĹIJ -FT JEÏPMPHJFT EF MB xUSPJTJÒNF WPJFj EBOT MFT BOOÏFT  -F NPVWFNFOU FVSBTJTUF SVTTF JO 7JOHUJÒNF 4JÒDMF 3FWVF EIJTUPJSF‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ Q‫ڀ ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

269

270

Regula M. Zwahlen

OFJUIFS GBTDJTU OPS DPNNVOJTUj BT XFMM BT FDPOPNJD BMUFSOBUJWFT UP DBQJUBMJTN BOE TPDJBMJTN "DDPSEJOH UP JUT FEJUPST UIF PME 3VTTJBO JNQFSJBM PSEFS IBE CFFO TJOGVM BOE QBHBO SBUIFS UIBO $ISJTUJBO IBWJOH QFSNJUUFE DBQJUBMJTU FYQMPJUBUJPO BOE IFODF DBVTFE UIF SJTF PG #PMTIFWJTN 'PS UIFN CPUI TZTUFNT XFSF FWJM BOE xPO UIFJS SVJOTj UIFZ XBOUFE UP CVJME B $ISJTUJBO TPDJFUZ  *OUFMMFDUVBMT MJLF #FSEJBFW BOE 'SBOL JEFOUJĕFE OPU POMZ B DSJTJT PG NPOBSDIZ CVU B xXPSMEXJEF DSJTJT PG BMM TPDJBMQPMJUJDBM JEFPMPHJFT BOE GPSNTj TJODF OPPOF DPVME XIPMFIFBSUFEMZ CFMJFWF JO TPDJBMJTN PS EFNPDSBDZ BOZNPSF  "DDPSEJOH UP #FSEJBFW UIJT DSJTJT DPVME POMZ CF PWFSDPNF CZ UIF xSFBM SFBMJTBUJPO PG USVF UIFPDSBDZj XIJDI XPVME OPU CF B xTJNVMBUJPO PG B l$ISJTUJBO TUBUFkj CVU UIF PWFSDPNJOH PG UIF TPDJBMQPMJUJDBM DIBPT CZ UIF DSFBUJPO PG B OFX TQJSJUVBM DPTNPT TJNJMBS UP UIF xDPNQMFY BOE SJDIj TQJSJUVBM VOJWFSTF PG UIF .JEEMF "HFT CVU CBTFE PO GSFFEPN JOTUFBE PG WJPMFODF  )PXFWFS #FSEJBFW OFWFS FMBCPSBUFE PO IPX IJT WJTJPO PG B xGPVOEBUJPO BOE DPOTPMJEBUJPO PG TUBUF BOE TPDJFUZ JO SFMJHJPOj JOTUFBE PG UIFJS TFQBSBUJPO BOE xPWFSDPNJOH PG EFNPDSBDZj XPVME BDUVBMMZ XPSL  *OTUFBE IF FYQSFTTFE B SBUIFS QSPQIFUJD WJFX PG UIF SJTF PG xTUSPOH QPXFST PęFO EJDUBUPSJBMj XIJDI xQPQVMBS TPWFSFJHOUZj XJMM FRVJQ XJUI xTBDSBM BUUSJCVUFT PG QPXFSj  *O IJT WJFX *UBMJBO 'BTDJTN XBT B DSFBUJWF QIFOPNFOPO JO DPOUFNQPSBSZ QPMJUJDBM MJGF XIJDI MJLF DPNNVOJTN FNCPEJFE B xXJMM UP MJGF BOE XJMM UP QPXFS BO VODPWFSJOH PG CJPMPHJDBM GPSDF JOTUFBE PG MBXj B xUSBOTJU GSPN KVSJEJDBM GPSNT UP MJGF JUTFMGj  #FSEJBFW DPOTJEFSFE UIJT UP CF B QPTJUJWF CVU DIBPUJD EZOBNJD XIJDI POMZ B $ISJTUJBO TPDJFUZ DPVME USBOTGPSN JOUP B TQJSJUVBM DPTNPT UIBU HVBSBOUFFE IVNBO GSFFEPN  $BUIFSJOF #BJSE TVNNBSJTFE UIF WJTJPO PG UIF xćJSE 8BZj UIVT       

   

*CJE Q‫ڀ‬ #IJĿıĶĮIJŃ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM %VLIPWOZF [BEBDIJ Q‫ڀ‬ #IJĿıĶĮIJŃ /PWPF TSFEOFWFLPWF Q‫ڀ‬ 'ĿĮĻĸ 3FMJHJP[OZF PTOPWZ Q‫ڀ‬ #IJĿıĶĮIJŃ /PWPF TSFEOFWFLPWF Q‫ڀ‬ *CJE Q‫  ڀ‬ *CJE Q‫  ڀ‬8JUI #FSEJBFWT IFMQ BOE :.$" GVOEJOH *MZB #VOBLPW'POEBNJOTLJJ GPVOEFE UIF SFWJFX /PWZJ‫(ܮ‬SBE /FX‫ܮ‬$JUZ BEESFTTJOH UIF ZPVOH FNJHSFT JO PSEFS UP EJTDVTT DPODSFUF FDP OPNJD QPMJUJDBM BOE TPDJBM JTTVFT o

#ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj QQ‫ڀ‬G 4FF BMTP .BSD 3ĮIJijij -ÏNJHSBUJPO FU MB x$JUÏ OPVWFMMFj JO $BIJFST EV NPOEF SVTTF FU TPWJÏUJRVF‫ڀ‬o 

QQ‫ڀ‬o BOE "OESFJ 4ĵĶŀĵĸļŃ x/PWJJ (SBEj LBL 1PMJUJLP5FPMPHJDIFTLJJ 1SPFLU JO 5SVEZ ,ZJJWTLPJJ %VLIPWOPJJ "LBEFNJJ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o /PWZJ (SBE CFDBNF UIF PSHBO PG UIF x0SUIPEPY "DUJPOj JO 1BSJT B‫ڀ‬HSPVQ EFWPUFE UP UIF QSBDUJDBM TVQQPSU PG SFGVHFFT NJHSBOU XPSLFST BOE UIF VOFNQMPZFE #IJĿıĶĮIJŃ /PWPF TSFEOFWFLPWF Q‫ڀ‬ *CJE Q‫ڀ‬ *O DPOUSBTU #VMHBLPW FNQIBTJTFE UIF JNQPSUBODF PG UIF SVMF PG MBX BOE UIF TFQBSBUJPO PG DIVSDI BOE TUBUF 4FF ;ńĮĵĹIJĻ #VMHBLPWT 3FJOWFOUJPO #IJĿıĶĮIJŃ /PWPF TSFEOFWFLPWF Q‫ ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

ćF USBOTGPSNBUJPO JODPSQPSBUFE B TQJSJUVBM DPODFQUJPO PG UIF EJWJOF XPSUI PG FBDI IVNBO CFJOH "‫ڀ‬TPDJFUZ NVTU CF DSFBUFE JO XIJDI XPSL IBE B DSFBUJWF QVSQPTF BOE XBT OPU TJNQMZ ESVEHFSZ 1PMJUJDT IBE UP DFBTF CFJOH UIF QVSWJFX PG FMJUFT BOE JOTUFBE UBLF JOUP BDDPVOU UIF VOJRVF BCJMJUJFT BOE OFFET PG FBDI DJUJ[FO JO UIF MBOE ćF xUIJSE XBZj FNCSBDFE EFDFOUSBMJ[BUJPO PG QPXFST JO PSEFS UIBU UIPTF NPTU BČFDUFE DPVME NBLF EFDJTJPOT BCPVU UIFJS FDPOPNZ BOE UIFJS HPWFSOBODF *U FOWJTJPOFE B $ISJTUJBO TPDJBM JTN PS IVNBOJTN XIJDI XPVME CF NPSF SJHIUFPVT CVU BMTP NPSF VQMJęJOH UP QFSTPOBM QSJEF 

)FODF UIF DPOUSJCVUPST UP ćF‫ܮ‬8BZ EJE OPU JOJUJBMMZ EFWFMPQ B DPODFQU PG EFNPDSBDZ CFDBVTF GPS UIFN UIF DIVSDIT TQJSJUVBM JOEFQFOEFODF XJUI SFTQFDU UP BMM UZQFT PG QPXFS XBT DSVDJBM

Monarchism and Theocracy ćF xUIFPDSBUJDj RVFTUJPO‫ڀ‬o XIFUIFS PS OPU 0SUIPEPYZ XBT EFFQMZ SFMBUFE UP NPOBS DIZ‫ڀ‬o XBT XJEFMZ EFCBUFE JO UIF T  "DDPSEJOH UP .BSD 3BFČ xNPTU ÏNJHSÏT XFSF NPOBSDIJTUT JO B WBHVF TFOUJNFOUBM XBZj CVU XFSF xTQMJU JO TFWFSBM XBZT‫ڀ‬o GSPN SBEJDBM SFBDUJPOBSJFT UP NPEFSBUF MJCFSBM DPOTUJUVUJPOBMJTUTj  0OF PG UIF EFCBUFT SFWPMWFE BSPVOE B CPPL CZ UIF NPOBSDIJTU .JLIBJM ;Z[ZLJO EFGFOEJOH 5TBSTLBJB WMBTU J [BLPO P QSFTUPMPOBTMJFEJJ W 3PTTJJ 5TBSJTU 1PXFS BOE UIF MBX PG 4VD DFTTJPO UP UIF ćSPOF JO 3VTTJB 4PĕB  XJUIJO UIF x#SPUIFSIPPE PG 4U‫ڀ‬4PQIJBj ćJT HSPVQ PG FYJMFE 3VTTJBO QSPGFTTPST BOE QSJFTUT GSPN #FSMJO 1SBHVF BOE 1BSJT TUPPE JO DMPTF DPOUBDU XJUI UIF 34$. VOJUFE CZ B DPODFSO GPS UIF QSFTFSWBUJPO PG 0SUIPEPY UIFPMPHZ CVU XBT OPU QPMJUJDBMMZ IPNPHFOFPVT BU BMM ćFZ BHSFFE UIBU UIFZ EJE OPU FOEPSTF UIF JEFB PG MFHJUJNJTN CVU 1ÑUS 4USVWF TUJMM EFGFOEFE UIF JOTUJUVUJPO PG NPOBSDIZ XIJMF 7BTJMJJ ;FOLPWTLJJ BSHVFE UIBU UIF QSPNPUJPO PG B $ISJTUJBO DVMUVSF XBT NPSF JNQPSUBOU UIBO UIF SFTUPSBUJPO PG UIF NPOBSDIZ (FPSHJJ 'MPSPWTLJJ IJHIMJHIUFE UIF UTBST QPUFOUJBM GPS DPSSVQUJPO CZ xIBSE QPXFSj BOE /JLP MBJ -PTTLJJ EFOJFE BO FYJTUFOUJBM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO 0SUIPEPYZ BOE NPOBSDIJTN BOE MBUFS XSPUF BCPVU UIF LJOTIJQ PG TPCPSOPTU BOE EFNPDSBDZ  #VMHBLPW DPO

    

#ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj Q‫ڀ‬ "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ Q‫ڀ‬ 3ĮIJijij 3VTTJB "CSPBE Q‫ڀ‬ 4ŁĿłŃIJ #SBUTUWP Q‫ڀ‬ /JLPMBJ‫ڀ‬0 -ļŀŀĸĶĶ 0SHBOJDIFTLPF TUSPFOJF PCTIDIFTUWB J EFNPLSBUJJB JO 4PWSFNFOOZF [BQJTLJ‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

271

272

Regula M. Zwahlen

DMVEFE UIBU UIF DIVSDI NVTU EFUBDI UIF QSJODJQMFT PG UIFPDSBDZ xGSPN BCTPMVUJTN BOE TPNFIPX SFDPODJMF UIFN XJUI UIF QSJODJQMFT PG 1PQVMBS (PWFSONFOUj  #VU OPU BMM 3VTTJBO UIJOLFST FOEPSTFE UIF QPMJUJDBM TZTUFN PG EFNPDSBDZ JO UIF TBNF XBZ *O UIF WFSZ ĕSTU JTTVF PG ćF‫ܮ‬8BZ 'SBOL BOE #FSEJBFW EFDMBSFE UIBU BMM LOPXO QPMJUJDBM TZTUFNT IBE GBJMFE  *O ćF‫ܮ‬,JOHEPN PG (PE BOE UIF ,JOHEPN PG‫ܮ‬$BFTBS #FSEJBFW ESFX PO UIF EJTUJODUJPO CFUXFFO (PE BOE $BFTBS .BUUIFX‫ ڀ‬UP FYQMBJO UIBU $ISJTUJBOJUZ BDDFQUFE UIF LJOHEPN PG $BFTBS‫ڀ‬o CF JU NPOBSDIZ B EFNPDSBUJD PS B TPDJBMJTU SFQVCMJD‫ڀ‬o BT B OFDFTTJUZ JO PSEFS UP QVSTVF JUT HPBMT XJUIJO UIF PSEFS PG TJOGVM OBUVSF  ćF DPOGVTJPO PG CPUI LJOHEPNT UPPL QMBDF JO UIF 0ME‫ڀ‬5FTUBNFOU BOE JO UIF FNFSHFODF PG $ISJTUJBO TUBUFIPPE‫ڀ‬o CF JU DBFTBSPQBQJTN PS QBQPDBFTBSJTN #VU UIFPDSBDZ JT B VOJWFSTBM TQJSJUVBM DBUFHPSZ XIJMF NPOBSDIZ JT B SFMBUJWF OBUVSBM DBUFHPSZ )PXFWFS #FSEJBFW DPOTJEFSFE UIF FTUBCMJTINFOU PG B $ISJTUJBO TUBUFIPPE CZ $POTUBOUJOF OPU B NJTGPSUVOF BT xSBUJP OBMJTU BOE 1SPUFTUBOU TPVSDFTj XPVME IBWF JU CVU BO JOFWJUBCMF QSPWJEFOUJBM TFDPOE TUFQ JO UIF EFTUJOZ PG $ISJTUJBOJUZ XIJDI XBT OPX GPMMPXFE CZ B UIJSE QFSJPE OBNFMZ TFDVMBSJTBUJPO *O UIJT OFX QFSJPE $ISJTUJBOT TIPVME OPU USZ UP SFHBJO $ISJTUJBO TUBUFIPPE CFDBVTF xQPXFS JO UIF IBOET PG $ISJTUJBOT JT NPSF UIBO QSPCMFNBUJDj  *O PSEFS UP LFFQ UIF DPODFQU PG UIFPDSBDZ GSFF GSPN QPMJUJDBM JOTUSVNFOUBMJTBUJPO #FSEJBFW TVHHFTUFE USFBUJOH JU JO UIF MJHIU PG OFHBUJWF UIFPMPHZ TP UIBU GSPN OPX PO POF DPVME POMZ TBZ XIBU UIFPDSBDZ XBT‫ܮ‬OPU )FODF JO IJT WJFX ĕSTU UIFPDSBDZ XBT OPU B WJPMFOU GPSDF DBMMJOH GPS WJPMFOU DIBOHFT CVU DIBOHFE UIF xJOUFSOBM PSEFS PG UIF XPSMEj #FSEJBFW ESFX PO UIF FYBNQMF PG UIF QSF$POTUBOUJOJBO $ISJTUJBOT XIP BDDFQUFE xQPXFS FTUBCMJTIFE CZ (PEj 3PN‫ ڀ‬FWFO JG UIFZ TVČFSFE QFSTFDVUJPO ćF TVCWFSTJWF PWFSDPNJOH PG TMBWFSZ CZ UIF FBSMZ $ISJTUJBO JEFB PG IVNBO CSPUIFSIPPE JOTUFBE PG VQIFBWBM TFSWFE

 4FSHJVT #łĹĴĮĸļŃ ćF 0ME BOE UIF /FX "‫ڀ‬4UVEZ JO 3VTTJBO 3FMJHJPO JO ćF 4MBWPOJD 3FWJFX‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬G  'ĿĮĻĸ 3FMJHJP[OZF PTOPWZ Q‫' ڀ‬SBOL FMBCPSBUFE PO UIF VOJWFSTBM QSJODJQMFT PG B $ISJTUJBO TPDJFUZ TPMJEBSJUZ GSFFEPN TFSWJDF BTDFUJDJTN

USBEJUJPO UIFPDSBDZ WT EFNPDSBDZ

BVUIPSJUZ WT EFNPDSBDZ GPSDFE QPXFS

IJFSBSDIZ RVBMJUBUJWF NVMUJQMJDJUZ

BSJTUPDSBDZ SVMF PG UIF XPSUIJFTU

FRVBMJUZ BOE CJVOJUZ  /JLPMBJ‫ "ڀ‬#IJĿıĶĮIJŃ 5TBSTUWP #P[IJF J UTBSTUWP LFTBSJB JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  *O DPOUSBTU UP (SJHPSJJ 5SVCFUTLPJT BDDPVOU UIBU UIFSF JT B CJCMJDBM GPVOEBUJPO PG NPOBSDIZ #FSEJBFW PCTFSWFE B DPOĘJDU CFUXFFO UIFPDSBUJD BOE NPOBSDIJTU DPODFQUT %FTQJUF UIF UIFPDSBUJD WPDBUJPO PG UIF +FXJTI QFPQMF UIFZ IBE TVDDVNCFE UP UIF UFNQUBUJPO PG EFJĕDBUJPO PG B LJOH ‫ڀ‬4BNVFM‫(  ڀ‬SJHPSJJ 5ĿłįIJŁŀĸļĶ 4QPS P NPOBSLIJJ JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬ /JLPMBJ‫ "ڀ‬#IJĿıĶĮIJŃ %OFWOJL ĕMPTPGB 4QPS P NPOBSLIJJ P CVS[IVB[OPTUJ J P TWPCPEF NZTMJ

JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  #IJĿıĶĮIJŃ 5TBSTUWP #P[IJF QQ‫ڀ‬o   *CJE Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

BT BO FYBNQMF  'PS UIFN UIFPDSBDZ IBE CFFO B TZOPOZN GPS UIF LJOHEPN PG (PE JO JUT FTDIBUPMPHJDBM TFOTF ćFSFGPSF UIFSF XBT OFJUIFS B $ISJTUJBO KVTUJĕDBUJPO PG UIF 3VTTJBO 3FWPMVUJPO OPS PG SFTUPSBUJPO CZ GPSDF CZ FNJHSBOU SJHIUXJOH NPOBSDIJTU DJSDMFT *O #FSEJBFWT WJFX UIF NPOBSDIJTUT ESFBNU BCPVU SFWFOHF WJPMFODF BOE CMPPETIFE KVTU MJLF UIF (FSNBO SJHIUXJOH OBUJPOBMJTUT BOE UIF 'SFODI OBUJPOBMJTU HSPVQ "DUJPO GSBOÎBJTF BMUIPVHI UIF GPSNFS BU MFBTU IBUFE $ISJTUJBOJUZ XIJMF UIF MBUUFS JOTUSVNFOUBMJTFE UIF $BUIPMJD $IVSDI  4FDPOE UIFPDSBDZ XBT OPU B QPMJUJDBM TZTUFN *O UIFPSZ #FSEJBFW BQQSFDJBUFE -FW 5JLIPNJSPWT CPPL PO .POBSLIJDIFTLBJB HPTVEBSTUWFOOPTU .POBSDIJTU 4UBUF IPPE GSPN  XIJDI XBT WFSZ QPQVMBS BU UIF UJNF CFDBVTF PG JUT xEFNPDSBUJD DIBSBDUFS XJUI SFHBSE UP TPDJBM NBUUFSTj #VU IF DPOTJEFSFE JU BT NVDI B VUPQJB BT QBQBM UIFPDSBDZ BOE BO JEFBM TPDJBMJTU TUSVDUVSF *O QSBDUJDF BMM NPOBSDIJFT CFDBNF UZSBOOJFT CZ VTJOH GPSDF ćF TUBUFT TVCNJTTJPO UP OBUVSBM MBX BOE EJWJOF KVTUJDF JO UIF .JEEMF "HFT XBT SFQMBDFE CZ QBHBO PS xVOMJNJUFE IVNBOJTU BCTPMVUJTNj BOE UIF VOJWFSTBM JEFB PG UIFPDSBDZ XBT SFQMBDFE CZ OBUJPOBMJTN  *O 3VTTJB 1FUFS‫*ڀ‬ IBE DSFBUFE B QTFVEP$ISJTUJBO BVUPDSBUJD TUBUF BOE UIF DIVSDI IJFSBSDIZ BOE UIF QBTTJWJUZ PG UIF QFPQMF XFSF UP CF CMBNFE GPS MFUUJOH JU IBQQFO ćF DPSSVQUJPO PG TVDI xUIFPDSBDZj CFDBNF NPTU WJTJCMF XIFO UIF MBTU UTBS QVU IJT USVTU JO B NBO MJLF 3BTQVUJO JOTUFBE PG UIF DIVSDI  ćJSE UIF DPODFQU PG UIFPDSBDZ EJE OPU KVTUJGZ B DIVSDI xTBDSBNFOU PG IPMZ SPZBM QPXFSj  ćF FDDMFTJBM BOPJOUJOH PG UIF 3VTTJBO 5TBST BT B xHJę PG UIF )PMZ 4QJSJUj JOUSPEVDFE UIF LJOHEPN PG $BFTBS JOUP UIF LJOHEPN PG (PE *U IBQQFOFE CFDBVTF UIF DIVSDI DPVME OPU SFGSBJO GSPN TBODUJGZJOH UIF XIPMF PG IVNBO MJGF JODMVEJOH TUBUF QPXFS CVU BU B DFSUBJO QPJOU JU TVDDVNCFE UP UIF xHSFBU IJTUPSJD UFNQUBUJPOj PG FRVBUJOH UIF LJOHEPN PG (PE XJUI IVNBO QPXFS  *O #FSEJBFWT WJFX UIF BOPJOUJOH PG UIF UTBS DPSSFTQPOEFE UP UIF TBNF IFSFTZ PG NBO(PEIPPE BT BOZ PUIFS BCTPMVUJTBUJPO PG NBO JO SBEJDBM IVNBOJTN BOE TPDJBMJTN

 4FF 4FSHJK #łĹĴĮĸļŃ %JF [XFJ 4UÊEUF 4UVEJFO [VS /BUVS HFTFMMTDIBęMJDIFS *EFBMF .àOTUFS  QQ‫ڀ‬G  #IJĿıĶĮIJŃ %OFWOJL ĕMPTPGB Q‫ ڀ‬#FSEJBFW DSJUJDJTFE +BDRVFT .BSJUBJOT FBSMZ TZNQBUIZ GPS UIF NP WFNFOU BOE BEWPDBUFE UIF TQJSJUVBM MJCFSBMJTN JO UIF DIVSDI 4FF /JLPMBJ‫ "ڀ‬#IJĿıĶĮIJŃ ,BUPMJDIFTUWP J "DUJPO 'SBOÎBJTF JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬G  5JLIPNJSPW XBT B GPSNFS SFWPMVUJPOBSZ UFSSPSJTU XIP‫ڀ‬o JO TFBSDI GPS TPDJBM KVTUJDF‫ڀ‬o CFDBNF B TVQQPSUFS PG PďDJBM 0SUIPEPYZ 4FF "OBUPMZ ,ļĿİĵĶĻŀĸņ0YBOB ;ĮĺļĹļıŀĸņ ćF 5FSSPSJTU x5JHSZLIj WT UIF .POBSDIJTU -FP 5JLIPNJSPW 8IZ 5JLIPNJSPW x4UPQQFE #FJOH B 3FWPMVUJPOBSZ j JO +FOT )IJĿĹŁĵ$ISJTUJBO ;IJĵĻıIJĿ FET

.PEFMT PG 1FSTPOBM $POWFSTJPO JO 3VTTJBO $VMUVSBM )JTUPSZ PG UIF UI BOE UI‫ڀ‬$FOUVSJFT #FSO  QQ‫ڀ‬o  #IJĿıĶĮIJŃ 5TBSTUWP #P[IJF Q‫ ڀ‬G  *E %OFWOJL ĕMPTPGB Q‫ڀ‬  *E 5TBSTUWP #P[IJF QQ‫ڀ‬o  *CJE Q‫ ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

273

274

Regula M. Zwahlen

"OE GPVSUI UIFPDSBDZ EJE OPU DPSSFTQPOE UP B xHPEMFTT EFNPDSBDZj GPS XIJDI #FSEJBFW IBE xOP TZNQBUIZ XIBUTPFWFSj CFDBVTF PG xJUT GBDFMFTT BOPOZNPVT GPS NBMJTNj XIJDI IBT OPUIJOH JO DPNNPO XJUI $ISJTUJBO TPDJFUZ /FWFSUIFMFTT #FSEJBFW DBNF UP SBUIFS TVSQSJTJOH DPODMVTJPOT *O UIF OFX FQPDI $ISJTUJBO TP DJFUZ NVTU BDDFQU UIF USVUIGVMOFTT QSBWEJWPTU PG TFDVMBSJTBUJPO BOE EFNPDSBDZ JO UIF OBNF PG GSFFEPN  /P WJPMFOU QPMJUJDBM TZTUFN DPVME DMBJN UP CF $ISJTUJBO BOE UIFSFGPSF BOZ TUBUF TZTUFN NVTU CF TFDVMBSJTFE *O UIJT XBZ #FSEJBFW UVSOFE VQTJEF EPXO UIF NPOBSDIJTUT DMBJN UIBU NFO OFFE NPOBSDIZ CFDBVTF PG UIFJS TJOGVM IVNBO OBUVSF 4JO XBT UIF WFSZ SFBTPO XIZ BMM IVNBO VUPQJBT GBJM BOE TJODF EFNPDSBUT CFMJFWFE OFJUIFS JO QSJNPSEJBM TJO OPS JO UIF QFSGFDUJPO PG IVNBO OBUVSF EFNPDSBDZ xJT DSFBUFE GPS BO JNQFSGFDU BOE TJOGVM DPOEJUJPOj NBLJOH JU RVJUF BO BQQSPQSJBUF TZTUFN JO UIJT XPSME *O TIPSU $ISJTUJBOT PG UIF OFX QPTU$POTUBOUJOJBO QFSJPE TIPVME BDDFQU TFDVMBSJTBUJPO BOE EFNPDSBDZ BT DPOUFYU FWFO JG UIFZ DBOOPU TUSJWF GPS UIFN BT TQJSJUVBM HPBMT CFDBVTF $ISJTUJBOJUZ TUSJWFT GPS UIF USBOTGPSNBUJPO PG UIF XIPMF MJGF #FSEJBFWT TFDPOE BOE UIJSE QPJOUT USJHHFSFE ĕFSDF PQQPTJUJPO *O IJT -FUUFS PG B .POBSDIJTU "‫ڀ‬1FUSPW EFQMPSFE #FSEJBFWT BT XFMM BT #VMHBLPWT BOE ,BSUBTIÑWT

VOKVTU DPOEFNOBUJPO PG x3VTTJBO NPOBSDIJTU JEFPMPHZj 'PS FYBNQMF UIF x)JHIFTU .POBSDIJTU $PVODJMj GPVOEFE JO  JO #BE 3FJDIFOIBMM BOE MFE CZ /JLPMBJ‫&ڀ‬ .BSLPW BOE /JLPMBJ‫ڀ‬% 5BMCFSH DPVME OPU CF BDDVTFE PG TVQQPSUJOH UIF PME TZOPEBM TUSVDUVSF BOE PG xSFMJHJPVT OBUJPOBMJTNj 'VSUIFSNPSF UIF OFHBUJPO PG UIF TQFDJBM QSPWJEFOUJBM NJTTJPO PG 3VTTJBO 0SUIPEPY 5TBSEPN MJLFOFE UP UIF x/FX *TSBFMj JO NBOZ B DIVSDI IZNO XBT B NPOTUSPTJUZ JO 1FUSPWT WJFX BOE UIF BOPJOUJOH PG UIF UTBS CFMPOHFE UP UIF VOEFSTUBOEJOH PG BMM &BTUFSO DIVSDIFT #Z OP NFBOT DPVME UIF DPODFQU PG UTBSJTU BVUPDSBDZ JO 3VTTJB CF DPNQBSFE UP UIF VUPQJB PG TPDJBMJTN ćF DPODFQU PG B QJPVT UTBS BT B TFSWBOU PG UIF )FBWFOMZ 'BUIFS JMMVTUSBUFT UIBU UIFSF JT BO FTDIBUPMPHJDBM NZTUJDBM NFBOJOH PG NPOBSDIZ xćF NFBOJOH PG NPOBSDIZ MJFT JO UIF DPOTUBOU QFSTPOJĕDBUJPO PG UIF SFMJHJPVTNPSBM JEFBM UIBU MJWFT JO UIF QFPQMF CZ UIF QFSTPO PG UIF NPOBSDI JO UIF QFSTPOJĕDBUJPO PG (PET KVTUJDFj  'VSUIFSNPSF JO DPOUFNQPSBSZ 3VTTJB UIF TJNQMF 3VTTJBO QFPQMF OPX SFTJTUFE UIF TBUBOJD QPXFS MBSHFMZ CZ HBUIFSJOH BSPVOE UIF DIVSDI XIJMF UIF 3VTTJBO QFPQMF BCSPBE XFSF MPTJOH

 *E %OFWOJL ĕMPTPGB Q‫ڀ‬  *E 5TBSTUWP #P[IJF Q‫ ڀ‬ćJT JT SFNJOJTDFOU PG UIF XPSET PG UIF (FSNBO DPOTUJUVUJPOBM KVEHF &SOTU 8PMGHBOH #ÚDLFOGÚSEF XIP FYQMBJOFE UIF QPTJUJWF NFBOJOH PG UIF TFDVMBS TUBUF UP DPOTFSWBUJWF $BUIPMJDT JO  UIVT xćF MJCFSBM GSFJIFJUMJDI TFDVMBSJTFE TUBUF EFQFOET PO QSFNJTFT XIJDI JU DBO OPU HVBSBOUFF JUTFMG ćJT‫ܮ‬JT UIF HSFBU BEWFOUVSF JU IBT VOEFSUBLFO GPS GSFFEPNT TBLFj FNQIBTJT BEEFE  &SOTU8PMGHBOH #̎İĸIJĻij̎ĿıIJ %FS TÊLVMBSJTJFSUF 4UBBU 4FJO $IBSBLUFS TFJOF 3FDIUGFSUJHVOH VOE TFJOF 1SPCMFNF JN ‫ڀ‬+BISIVOEFSU .VOJDI  Q‫ڀ‬  #IJĿıĶĮIJŃ 5TBSTUWP #P[IJF Q‫ڀ‬  " 1IJŁĿļŃ 1JTNP NPOBSLIJTUB W SFEBLUTJJV [IVSOBMB x1VUj JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

GBJUI RVJDLMZ ćFSFGPSF UIF QPXFS PG UIF 3VTTJBO QFPQMF OPVSJTIFE UIF GBJUI JO UIF SFDPOTUSVDUJPO PG 3VTTJBO 5TBSEPN #FSEJBFW EJE OPU EPVCU UIF TJODFSF SFMJHJPTJUZ PG UIF 3VTTJBO NPOBSDIJTUT CVU UIPVHIU UIBU UIF NPOBSDIJTUT JO FNJHSBUJPO IJOEFSFE UIF PWFSDPNJOH PG #PMTIF WJTN JO 3VTTJB &TQFDJBMMZ UIF SJHIUXJOH NPOBSDIJTUT PCWJPVTMZ EJE OPU BDDFQU UIF TFQBSBUJPO PG DIVSDI BOE TUBUF FOEPSTFE CZ UIF "MM3VTTJBO $IVSDI $PVODJM BOE EJE FWFSZUIJOH UP TFQBSBUF UIF 0SUIPEPY $IVSDI JO 3VTTJB BOE BCSPBE 'VSUIFSNPSF IF EJE OPU ĕOE BOZ GPVOEBUJPO PG B SFMJHJPVTNZTUJDBM DPODFQU PG BVUPDSBUJD NPOBSDIZ JO )PMZ 4DSJQUVSF MFBTU PG BMM JO UIF /FX 5FTUBNFOU XIFSF (PE SFWFBMT IJNTFMG BT B GBUIFS OPU BT B NPOBSDI  *O IJT SFNBSLT PO UIF EFCBUF CFUXFFO #FSEJBFW BOE 1FUSPW (SJHPSJJ 5SVCFUTLPJ JOTJTUFE UIBU B NPOBSDI‫ڀ‬o BT B IVNBO CFJOH‫ڀ‬o XPVME BMXBZT OFFE UP CF TBODUJPOFE CZ UIF DIVSDI BOE QSFGFSSFE UIJT LJOE PG SFMJHJPVT TBODUJPO UP UIF XJMM PG UIF QFP QMF UIF POMZ TPVSDF PG QPXFS JO EFNPDSBDZ  #FSEJBFW BHSFFE UIBU UIF 0SUIPEPY $IVSDI TIPVME DBSF GPS UIF SFBMJTBUJPO PG (PET KVTUJDF JO UIF MJGF PG TPDJFUZ BOE UIF TUBUF CVU IF GPVOE MJUUMF FWJEFODF UIBU BVUPDSBUJD NPOBSDIZ EJE B MPU JO UIJT SFHBSE 0O UIF DPOUSBSZ B MPU PG IBUF BHBJOTU +FXT MFęJTUT NFNCFST PG UIF JOUFMMJHFOUTJB BOE BEIFSFOUT PG PUIFS GBJUIT DPVME CF GPVOE JO SJHIUXJOH NPOBSDIJTU TFSNPOT BOE DJSDMFT 3FMJHJPVT NPOBSDIJTN XBT OPU HSPVOEFE PO KVTUJDF CVU PO MJFT BOE JOTJODFSJUZ BOE IFODF DBVTFE TFDVMBSJTBUJPO  #Z TVQQPSUJOH UIF QPMJUJDBM DPODFQU PG NPOBSDIZ UIF DIVSDI TVDDVNCFE UP UIF UFNQUBUJPO PG %PTUPFWTLZT (SBOE *O RVJTJUPS *U DIBSHFE POF QFSTPO XJUI UIF XIPMF CVSEFO PG GSFFEPN BOE SFTQPOTJCJMJUZ BOE UPPL JU BXBZ GSPN UIF $ISJTUJBO QFPQMF #VU UIF UJNF IBE DPNF GPS FBDI $ISJT UJBO UP UBLF UIF XIPMF BNPVOU PG GSFFEPN BOE SFTQPOTJCJMJUZ PO IJNTFMG TJODF UIF LJOHEPN PG (PE XBT UIF ,JOHEPN PG $ISJTU BOE HFOFSBM SPZBM QSJFTUIPPE  )PXFWFS #FSEJBFW TUJMM JOTJTUFE UIBU IF XBT OPU B EFNPDSBU BOE PO UIF SFMBUJWJUZ PG FBDI QPMJUJDBM TZTUFN *O IJT WJFX BęFS xQSFSFWPMVUJPOBSZj QTFVEP$ISJTUJBO TUBUFIPPE B xQPTUSFWPMVUJPOBSZj $ISJTUJBO TPDJFUZ NVTU HFU SJE PG KVSJEJDBM BOE QPMJUJDBM GPSNT BOE GPDVT PO JUT QSF$POTUBOUJOJBO TJUVBUJPO  'VUVSF DIVSDITUBUF SFMBUJPOT XFSF UIJOLBCMF POMZ BT BO FYUFSOBM DPODPSEBU OPU BT BO JOUFSOBM HPBM PG $ISJTUJBOJUZ $ISJTUJBOT TIPVME SFBMJTF UIF LJOHEPN PG (PE FTDIBUPMPHJDBMMZ JO FBDI NPNFOU PG UIFJS MJWFT BT B USBOTGPSNBUJPO PG UIF XPSME JOUP B OFX IFBWFO BOE B OFX FBSUI BOE xUIF $ISJTUJBO $IVSDI TIPVME ĕOBMMZ TUPQ SFMZJOH PO TUBUF QPXFS

    

/JLPMBJ‫ "ڀ‬#IJĿıĶĮIJŃ 0UWFU OB QJTNP NPOBSLIJTUB JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬ 5ĿłįIJŁŀĸļĶ 4QPS Q‫ڀ‬ #IJĿıĶĮIJŃ 0UWFU QQ‫ڀ‬o *E %OFWOJL ĕMPTPGB Q‫ڀ‬ *E 5TBSTUWP #P[IJF Q‫ ڀ‬0O xSPZBM QSJFTUIPPEj JO #VMHBLPW TFF ;ńĮĵĹIJĻ #VMHBLPWT 3FJOWFOUJPO Q‫ڀ‬  #IJĿıĶĮIJŃ %OFWOJL ĕMPTPGB Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

275

276

Regula M. Zwahlen

BOE EFWFMPQ JUT PXO FOFSHZ GSPN XJUIJO 1FPQMF XJMM HBUIFS BSPVOE SFMJHJPVT JOOFS TQJSJUVBM JOEJDBUPST BOE OPU PVUFS QPMJUJDBM POFTj  #FSEJBFW CFMJFWFE JO UIF DPNJOH PG UPUBMMZ OFX GPSNT PG TQJSJUVBM BOE TPDJBM MJGF "QBSU GSPN UFNQPSBSJMZ BDDFQUJOH TFDVMBSJTBUJPO BOE EFNPDSBDZ IJT POMZ QSBDUJDBM BEWJDF DPOTJTUFE JO TVQQPSUJOH VOJPOT PG 0SUIPEPY XPSLFST JOTUFBE PG 0SUIPEPY NPOBSDIZ CFDBVTF UIF OFX FQPDI XPVME PWFSDPNF DBQJUBMJTN CZ FTUBCMJTIJOH B OFX BQQSFDJBUJPO PG UIF DPODFQU PG xMBCPVSj 

Socialism and Social Christianity ćF DPODFQU PG XPSL XBT DMPTFMZ SFMBUFE UP #FSEJBFWT BOE #VMHBLPWT QBTU BT x$ISJT UJBO TPDJBMJTUTj /FX EFCBUFT PO TPDJBMJTN FWPMWFE BęFS UIF x8PSME $POGFSFODF PG -JGF BOE 8PSLj  JO 4UPDLIPMN XIJDI BJNFE BęFS UIF FYQFSJFODF PG UIF 'JSTU‫ڀ‬8PSME‫ڀ‬8BS BU UIF TPDJBM SFOFXBM PG TPDJFUZ UISPVHI B DPNNPO $ISJTUJBO DPOTDJFODF  "NPOH UIF 3VTTJBO FNJHSBOUT UIF UPQJD FOKPZFE B SFWJWBM CZ UIF FOE PG UIF T XIFO #VMHBLPW IFME MFDUVSFT PO x$ISJTUJBO TPDJPMPHZj o

BU UIF 4U‫ڀ‬4FSHF *OTUJUVUF JO 1BSJT  /JLPMBJ ,MFQJOJO UBVHIU B DPVSTF PO xćF 4PDJBM 1SPCMFNT PG UIF $POUFNQPSBSZ 8PSME BOE $ISJTUJBOJUZj #PSJT 7ZTIFTMBWUTFW HBWF B MFDUVSF PO x4PDJBMJTN BOE $ISJTUJBOJUZj BU UIF "DBEFNZ PG 3FMJHJPVT 1IJMPTPQIZ JO  BOE JO  'ÑEPS 4UFQVO EJTDVTTFE UIF (FSNBO UIFPMPHJBO 1BVM 5JMMJDIT x#BTFMJOFT PG 3FMJHJPVT 4PDJBMJTNj PG   *O UIF GPMMPXJOH *‫ڀ‬TIBMM QSFTFOU POMZ B CSJFG JOTJHIU JO UIFTF EFCBUFT *O  UIF 4PWJFU NPOUIMZ KPVSOBM "OUJSFMJHJP[OJL QVCMJTIFE VOLOPXO TPVSDFT CZ UIF x)JHIFS $IVSDI #PBSE JO UIF 4PVUI PG 3VTTJBj GSPN 4FQUFNCFS  JO $SJNFB KVTU CFGPSF UIF MBTU VOJUT PG UIF 8IJUF "SNZ XFSF EFGFBUFE CZ UIF 3FE "SNZ *O UIF KPVSOBM #PSJT ,BOEJEPW B TQFDJBMJTU GPS UIF DPMMBCPSBUJPO PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI XJUI

   

*E 5TBSTUWP #P[IJF QQ‫ڀ‬G *E %OFWOJL ĕMPTPGB Q‫ڀ‬ "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ Q‫ڀ‬ 4FSHFJ‫ڀ‬/ #łĹĴĮĸļŃ ,ISJTUJBOTLBJB TPUTJPMPHJJB JO 7BEJN‫ڀ‬7 4ĮĽļŃ FE

4/ #VMHBLPW 5SVEZ QP TPUTJPMPHJJ J UFPMPHJJ .PTDPX  QQ‫ڀ‬o  "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ Q‫ڀ‬  4FF 'ÑEPS‫ "ڀ‬4ŁIJĽłĻ 3FMJHJP[OZJ TPUTJBMJ[N J LISJTUJBOTUWP JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o *O UIF 8FTU x3FMJHJPVT 4PDJBMJTNj FNFSHFE JO 4XJU[FSMBOE BU UIF CFHJOOJOH PG UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ BOE FWFO CFDBNF B QPMJUJDBM QBSUZ #VOE EFS 3FMJHJÚTFO 4P[JBMJTUFO %FVUTDIMBOET GSPN  UP  BNPOH FWBOHFMJDBM $ISJTUJBOT JO (FSNBOZ ćF x5JMMJDI $JSDMFj QVCMJTIFE UIF #MÊUUFS GàS 3FMJHJÚTFO 4P[JBMJTNVT CFUXFFO  BOE  BOE UIF /FVF #MÊUUFS GàS EFO 4P[JBMJTNVT ;FJUTDISJę GàS HFJTUJHF VOE QPMJUJTDIF (FTUBMUVOH CFUXFFO  BOE  "MSFBEZ JO  #VMHBLPW DPNQBSFE UIF TPDJBM EFNBOET CZ 4XJTT QBTUPS )FSNBOO ,VUUFS BOE 7MBEJNJS 4PMPWÑW 4FF 4FSHFJ‫ڀ‬/ #łĹĴĮĸļŃ #F[ QMBOB JO *HPS‫& *ڀ‬ŃĹĮĺĽĶIJŃ FE

4/ #VMHBLPW 1SP FU DPOUSB 4U‫ڀ‬1FUFSTCVSH  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

DPOTFSWBUJWF GPSDFT XSPUF BCPVU UIF xDIBSMBUBOj #VMHBLPWT UBTL PG GPSNVMBUJOH BO PďDJBM DIVSDI TUBUFNFOU PO UIF OBUVSF PG TPDJBMJTN  #VMHBLPW B GPSNFS QSPGFTTPS PG QPMJUJDBM FDPOPNZ JNNFEJBUFMZ DPNNFOUFE PO UIJT JO UIF .FTTFOHFS PG UIF 34$. )F DPOĕSNFE UIBU IF IBE CFFO DPNNJTTJPOFE UP ESBę TVDI B TUBUFNFOU CFDBVTF B QSJFTU DBMMFE 7MBEJNJS 7PTUPLPW IBE DBMMFE GPS TPDJBMJTN UP CF BOBUIFNJTFE XIJDI #VMHBLPW TUSPOHMZ SFKFDUFE )PXFWFS UIF TUBUFNFOU IBE OFWFS CFFO EJTDVTTFE PS BEPQUFE  #VMHBLPWT DPNNFOU SFDFJWFE UISFF QVCMJD SFBDUJPOT BNPOH UIFN POF GSPN 'SBOL XIJDI BMMPX TPNF DPODMVTJPOT UP CF ESBXO BCPVU UIF 3VTTJBO UIJOLFST OFX BQQSPBDIFT UP UIF PME TPDJBM RVFTUJPO JO BO xBQPQIBUJDj LFZ 'JSTU TPDJBMJTN XBT OPU QSJNBSJMZ BO BUIFJTUJD SFMJHJPO CVU B TPDJPFDPOPNJD TZTUFN FYQSFTTJOH B DFSUBJO xUSVUIj XJUI SFHBSE UP TPDJBM KVTUJDF XIJDI OPX UPPL DFOUSF TUBHF JO UIF FDVNFOJDBM -JGFBOE8PSLNPWFNFOU PG xTPDJBM $ISJTUJBOJUZj  *O SFQMZ UP B GPSNFS NFNCFS PG UIF 4U‫ڀ‬1FUFSTCVSH $ISJTUJBO 4UVEFOU .PWFNFOU #BSPO 4UBDLFMCFSH XIP JOTJTUFE UIBU TPDJBM $ISJTUJBOJUZ IBE OPUIJOH JO DPNNPO XJUI BUIFJTU TPDJBMJTN #VMHBLPW TVHHFTUFE UIBU BO BOBUIFNB PO TPDJBMJTN XPVME EP IBSN UP UIF TPDJBM HPTQFM PG UIF DIVSDI ćF DIVSDI TIPVME ĕHIU TPDJBMJTN OPU CZ OFHBUJOH BUIFJTN BOE TPDJBMJTN JO UIF TBNF CSFBUI CVU CZ QPTJUJWFMZ BDLOPXMFEHJOH UIF MBUUFST QSBDUJDBM FUIJDBM JNQPSUBODF  )PXFWFS CZ JUT GPSNFS JOEJČFSFODF XJUI SFHBSE UP TPDJBM RVFTUJPOT UIF DIVSDI IBE DBVTFE TPDJBMJTNT DMPTF SFMBUJPO UP NJMJUBOU BUIFJTN 4FDPOE xTPDJBM $ISJTUJBOJUZj EJE OPU QSPNPUF B DFSUBJO FDPOPNJD TZTUFN ćF DPNQMFYJUZ PG WBSJPVT GPSNT PG TPDJBMJTN BOE DBQJUBMJTN NVTU CF DPOTJEFSFE BOE JO #VMHBLPWT WJFX UIF JOTUJUVUJPOT PG FDPOPNJD MJCFSUZ BOE QSJWBUF QSPQFSUZ TFFNFE NPSF TVJUBCMF GPS TPDJBM EFWFMPQNFOU UIBO TPDJBMJTU TUBUF TMBWFSZ #Z DJUJOH B #SJUJTI MJCFSBMT XPSET xXF BMM BSF OPX TPDJBMJTUTj #VMHBLPW TVQQPSUFE xTPDJBM SFHVMB UJPOT PG DBQJUBMJTUJD JOEVTUSZj CFDBVTF DBQJUBMJTU FYQMPJUBUJPO XBT VOBDDFQUBCMF GPS UIF DIVSDI  8IFO .S‫ڀ‬,IJMLPW B 5PMTUPJBO BDDVTFE IJN PG B xTPęj SFDPO DJMJBUJPO XJUI DBQJUBMJTN UIBU XBT OPU JO MJOF XJUI UIF 4FSNPO PO UIF .PVOU

 #PSJT ,ĮĻıĶıļŃ x%OJ QPLBJBOJJBj W ,SZNV W TFOUJBCSF  HPEB *TUPSJDIFTLBJB TQSBWLB QP OFPQVCMJLPWBOOZN NBUFSJBMBN

JO "OUJSFMJHJP[OJL‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  4FSHJJ #łĹĴĮĸļŃ 1SBWPTMBWJF J TPUTJBMJ[N 1JTNP W SFEBLUTJJV

JO 7FTUOJL 34,I%‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  0O xUIF USVUI PG TPDJBMJTNj JO 4PMPWÑW TFF 7MBEJNJS 4ļĹļŃņļŃ -FDUVSFT PO %JWJOF )VNBOJUZ )VETPO /:  Q‫ڀ‬  #łĹĴĮĸļŃ 1SBWPTMBWJF J TPUTJBMJ[N Q‫ ڀ‬#VMHBLPW FYQMJDJUMZ NFOUJPOFE IJT FBSMZ XPSLT GSPN  UP   " 4ĵŁĮĸIJĹįIJĿĴ 0UWFU QSPGFTTPSV QSPU 4‫ڀ‬#VMHBLPWV JO 7FTUOJL 34,I%‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬G BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  4FSHJJ #łĹĴĮĸļŃ 1P QPWPEV EWVLI QJTFN JO 7FTUOJL 34,I%‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  *E 1SBWPTMBWJF J TPUTJBMJ[N Q‫ڀ‬  " ,ĵĶĹĸļŃ 0ULSZUPF QJTNP W SFEBLUTJJV x7FTUOJLBj JO 7FTUOJL 34,I%‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

277

278

Regula M. Zwahlen

#VMHBLPW DSJUJDJTFE ,IJMLPWT SBEJDBM VUPQJBO DMBJNT BOE QPMFNJDBMMZ SFNJOEFE IJN PG IBWJOH TFOU IJT MFUUFS xCZ TUBUF QPTU XSJUUFO PO B UZQFXSJUFS GSPN DBQJ UBMJTU QSPEVDUJPO GPS QVCMJDBUJPO JO B KPVSOBM UIBU JT JTTVFE VOEFS UIF UFDIOJDBM BOE TPDJBM DPOEJUJPOT PG UIF QSJOUJOH CVTJOFTT FUD FUDj  *O UIF TBNF WFJO 'SBOL DSJUJDJTFE BMM DPODFQUT PG VUPQJB SFWPMVUJPO BOE DMBTT TUSVHHMF XIJMF UIF UXP NPTU JNQPSUBOU QSJODJQMFT PG B $ISJTUJBO TPDJFUZ XFSF xQFSTPOBM GSFFEPNj BOE xTPDJBM TPMJEBSJUZj *O UIFJS OBNF CPUI TUBUFDPFSDFE TPDJBMJTN BOE DBQJUBMJTU FDPOPNJD FYQMPJUBUJPO NVTU CF EFOJFE ćF DIVSDIT UBTL XBT UP HVBSBOUFF UIF CBMBODF PG GSFFEPN BOE TPMJEBSJUZ BOE FDPOPNJTUT BOE TUBUFNFO TIPVME EP FNQJSJDBM SFTFBSDI JO UIJT SFHBSE  ćJSE xTPDJBM $ISJTUJBOJUZj EPFT OPU EFOZ IJTUPSJDBM JOTUJUVUJPOT MFBTU PG BMM UIF DIVSDI *O SFTQPOTF UP ,IJMLPWT SFNBSL UIBU #VMHBLPW TIPVME IBWF TUSFTTFE UIF DIVSDIT SFTQPOTJCJMJUZ GPS TPDJBMJTU BUIFJTN NVDI TUSPOHFS #VMHBLPW DSJUJDJTFE 5PMTUPJT xQJPVT OJIJMJTNj UIBU DPOTJEFSFE UIF DIVSDIT FOUJSF IJTUPSZ UP CF BOUJDISJT UJBO ćF DIVSDI EFTQJUF JUT TPDJBM TJOT XBT OPU UIF POMZ SFBTPO GPS TPDJBMJTNT OFYVT XJUI BUIFJTN CFDBVTF UIF WFSZ TPVSDF PG BUIFJTN XBT UIF EJBMFDUJD PG UIF IVNBO TQJSJU CFUXFFO HPPE BOE FWJM BU XPSL JO BOZ IJTUPSJDBM JOTUJUVUJPO *O #VMHBLPWT WJFX JOTUFBE PG OFHBUJOH BMM DPPQFSBUJPO FWFSZCPEZ TIPVME QBSUJDJQBUF JO UIF xDPN NPO XPSL PG TQJSJU BOE DPOTDJFODF FTQFDJBMMZ JO UIF SFBMN PG TPDJBM $ISJTUJBOJUZj XJUIJO FYJTUJOH JOTUJUVUJPOT BDDPSEJOH UP UIF QPTTJCJMJUJFT BOE MJNJUT PG POFT FQPDI  &NQIBTJT PO UIF IJTUPSJDBM SFMBUJWJUZ PG BMM IVNBO JOTUJUVUJPOT IBE BMXBZT CFFO PG HSFBU JNQPSUBODF GPS #VMHBLPW *O BOPUIFS FTTBZ PO ćF‫ܮ‬4PVM PG 4PDJBMJTN 

#VMHBLPW SFGFSSFE UP IJT CPPL 5XP‫ܮ‬$JUJFT 

JO XIJDI SFGFSSJOH UP "VHVTUJOF IF EJTDVTTFE UIF EJďDVMUZ PG EJTUJOHVJTIJOH UIF DJWJUBT‫ܮ‬%FJ GSPN UIF DJWJUBT EJBCPMJDB FWFO XJUIJO UIF WJTJCMF DIVSDI BT XFMM BT UIF SFMBUJWJUZ PG UIF DIVSDIT UBTLT JO UIJT XPSME xćF $ISJTUJBO JEFBM PG UIF ,JOHEPN PG (PE JT SFBMJTFE IJTUPSJDBMMZ JO B XIPMF TFSJFT PG BMUFSOBUJOH IJTUPSJDBM UBTLT BU UIF QSFTFOU UJNF POF PG UIFTF JT UIF BUUBJONFOU PG TPDJBM KVTUJDF BMPOH XJUI QFSTPOBM MJCFSUZj  0ODF UIBU CBMBODF XBT BUUBJOFE UIF DIVSDI XPVME NPWF PO ćFSFGPSF #VMHBLPW DSJUJDJTFE 1BVM 5JMMJDIT BQQSBJTBM PG TPDJBMJTN BT B xEJWJOF GBDUj LBJSPT BOE DBMMFE GPS B xDBSFGVM BOE QBUJFOU FYBNJOBUJPO PG B TJUVBUJPO BT JU IBT DPODSFUFMZ EFWFMPQFE CFGPSF POF NBLFT B ĕOBM KVEHFNFOUj  *O TIPSU FWFSZPOF JT DBMMFE UP TFFL TPDJBM KVTUJDF GPS POFT BHF JO

     

#łĹĴĮĸļŃ 1P QPWPEV Q‫ڀ‬ 4FNÑO 'ĿĮĻĸ ,ISJTUJBOTUWP J TPUTJBMJ[N JO 7FTUOJL 34,I%‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬ ,ĵĶĹĸļŃ 0ULSZUPF QJTNP Q‫ڀ‬ #łĹĴĮĸļŃ 1P QPWPEV QQ‫ڀ‬G *E %JF [XFJ 4UÊEUF Q‫ڀ‬ *E ćF 4PVM PG 4PDJBMJTN JO 3PXBO 8ĶĹĹĶĮĺŀ FE

4FSHJJ #VMHBLPW 5PXBSET B 3VTTJBO 1PMJUJDBM ćFPMPHZ &EJOCVSHI  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  *CJE QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

B EZOBNJD XBZ DPOEFNOJOH OFJUIFS TPDJBMJTN OPS DIVSDI IJTUPSZ PVU PG IBOE #FDBVTF PG UIF IJTUPSJDBM SFMBUJWJUZ PG IVNBO JOTUJUVUJPOT #VMHBLPW XPVME OFWFS BHBJO MJOL $ISJTUJBOJUZ UP B DFSUBJO QPMJUJDBM PS FDPOPNJD TZTUFN OPS XPVME IF DPOEFNO B xKVTU DBVTFj POMZ CFDBVTF PG JUT BUIFJTU PS TFDVMBS PVUMPPL 'PVSUI xTPDJBM $ISJTUJBOJUZj XBT OPU CBTFE PO B TPDJBMJTU CVU PO B $ISJTUJBO BOUISPQPMPHZ ćJT JNQPSUBOU QPJOU XBT NBEF CZ 'SBOL JO SFQMZ UP #VMHBLPW XIP IBE OPU NFOUJPOFE JU JO IJT SFTQPOTF UP "OUJSFMJHJP[OJL *O 'SBOLT WJFX TPDJBMJTN XBT OPU POMZ BO FDPOPNJD TZTUFN CVU BO BOUISPQPMPHZ UIBU USBDFE BOZ IVNBO FWJM CBDL UP TPDJBM JOKVTUJDF XIJMF JO $ISJTUJBO TPDJBM QIJMPTPQIZ TPDJBM JOKVTUJDF XBT POMZ B QBSU PG UIF HFOFSBM FWJM JO IVNBO SFMBUJPOT JO DPOTFRVFODF PG TJO 'SPN B $ISJTUJBO QPJOU PG WJFX OP TFDVMBS TPDJBM PSEFS XPVME QSFWFOU NFO GSPN EPJOH FWJM ćFSFGPSF B $ISJTUJBO SFKFDUT OPU POMZ TPDJBMJTNT xPQFOj BUIFJTN BT EFOJBM PG SFMJHJPO CVU BMTP JUT xIJEEFOj BUIFJTN BT EFOJBM PG QFSTPOBM NPSBMJUZ BOE TPDJBM SFTQPOTJCJMJUZ PG UIF IVNBO QFSTPO XIP JO UIF GBNPVT .BSYJTU WJFX xJT OPU DSFBUPS PG TPDJBM MJGF CVU UIF JSSFTQPOTJCMF lQSPEVDUk PG IJT lNJMJFVkj  -JLF 'SBOL #VMHBLPW IBE BMXBZT DSJUJDJTFE TPDJBMJTU BOUISPQPMPHZ GPS CFJOH CBTFE PO TPDJPMPHJTN BOE FDPOPNJTN UIBU EFOZ IVNBO MJCFSUZ *O UIJT SFHBSE IF SFKFDUFE OPU POMZ DPNNVOJTU xDPNQVMTPSZ DPMMFDUJWJTNj CVU BMTP UIF DBQJUBMJTU xTUBOEBSEJTBUJPO PG IVNBO MJGFj ćF MBUUFS PO UIF POF IBOE BUPNJTFT TPDJFUZ BOE MFBET UP HSFBUFS JOEJWJEVBMJTN XIJMF PO UIF PUIFS IBOE JU GPSDJCMZ VOJUFT UIFTF IVNBO BUPNT JO UIF QSPDFTT PG FDPOPNJD BOE OBUJPOBM MJGF‫ڀ‬o JO UIF GBDUPSZ JOEVT USJBMJTBUJPO

JO DJUJFT VSCBOJTBUJPO

JO OBUJPOBM JOTUJUVUJPOT TUBUF DFOUSBMJTN

BOE JO HFOFSBM UIF DPMMFDUJWJTBUJPO PG IVNBO MJGF PO UIF CBTJT PG UIF xHFOFSBM HPPEj ćJT JT XIBU DBO CF EFTJHOBUFE BT UIF TPDJBMJTN PG DPODSFUF MJGF JOEFQFOEFOUMZ PG JUT FDPOPNJD GPSN TP UIBU JO UIJT TFOTF UIF TVQSFNFMZ SBUJPOBMJ[FE TPDJFUZ JT QFSIBQT OP MFTT xTPDJBMJTUJDj UIBO UIF DPFSDJWF SFHJNF PG DPNNVOJTN  

#VMHBLPW GFBSFE UIBU BUPNJTFE JOEJWJEVBMT XPVME TPDJBMJTF BOFX BSPVOE DPOĘJDU JOH JOUFSFTUT BOE TBX UIF POMZ XBZ UP PWFSDPNF TVDI UFOTJPOT xJO FDDMFTJBM MJGFj "‫ڀ‬$ISJTUJBO TPDJFUZ TIPVME DSFBUJWFMZ UBDLMF UIFTF DIBMMFOHFT CZ TFBSDIJOH GPS OFX BOTXFST UP UIF RVFTUJPOT SBJTFE CZ UIJT IPQFMFTT DPOĘJDU CFUXFFO UIF FHPDFOUSJDJUZ PG JOEJWJEVBMJTN BOE UIF TBEJTN PG DPN NVOJTN CFUXFFO UIF TPVMMFTTOFTT PG TUBUJTN BOE UIF TOBSMJOH PG SBDJTN‫ :FU JU JT POMZ UIF DIVSDI UIBU QPTTFTTFT UIF QSJODJQMF PG USVF TPDJBM PSEFS JO XIJDI UIF QFSTPOBM BOE UIF

 'ĿĮĻĸ ,ISJTUJBOTUWP J TPUTJBMJ[N Q‫ڀ‬  #łĹĴĮĸļŃ ćF 4PVM PG 4PDJBMJTN QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

279

280

Regula M. Zwahlen

DPMMFDUJWF GSFFEPN BOE TPDJBM TFSWJDF DBO CF HJWFO FRVBM XFJHIU BOE VOJĕFE IBSNPOJPVTMZ *U JT JUTFMG UIJT WFSZ QSJODJQMF MJWJOH TPCPSOPTU 

'JęI UIF DIVSDI BT QSJODJQMF PG TPDJBM PSEFS NVTU SFNBJO JOEFQFOEFOU GSPN BOZ QPMJUJDBM TPDJBM PSEFS *O #VMHBLPWT WJFX UIF DIVSDI JT JO GBDU BQPMJUJDBM‫ڀ‬o JO UIF TFOTF UIBU JU DBO OFWFS JEFOUJGZ JUT FUFSOBM WBMVFT XJUI BOZ SFMBUJWF PS DPOUJOHFOU UBTL PS BOZ IJTUPSJDBM JOTUJUVUJPOT BT XBT PODF UIF DBTF JO 3VT TJB‫  ćF DIVSDI DBOOPU CF B QBSUZ JU NVTU CF UIF‫ܮ‬DPOTDJFODF PG B TPDJFUZ OFWFS VTJOH IVNJMJUZ BT BO FYDVTF GPS DPNQSPNJTF PS JOEJČFSFOUJTN #VU JU DBOOPU HP BMPOH XJUI UIF TFDVMBSJTU EJTJOUFHSBUJPO PG TPDJBM PSEFS SBUIFS NVTU JUT TQJSJUVBM EPNJOBUJPO TUSVHHMF UPXBSET WJDUPSZ GSPN XJUIJO 

#Z UIF DIVSDIT xTUSVHHMF GPS TQJSJUVBM EPNJOBUJPO GSPN XJUIJOj #VMHBLPW NFBOU JUT NPEF PG BDUJPO VOEFS EFNPDSBUJD DJSDVNTUBODFT xćF DIVSDIT NFUIPET PG JOĘVFODF DIBOHF UIF XPSL JT OP MPOHFS EPOF PVUTJEF GSPN BCPWF CVU GSPN XJUIJO GSPN CFMPX GSPN UIF QFPQMF BOE CZ UIF QFPQMF TP UIBU UIF DIVSDI JOĘVFODFT UIF TUBUF JO B EFNPDSBUJD XBZj  *U JT USVF UIBU JO #VMHBLPWT xBQPDBMZQUJDj NJOETFU B TFDVMBS EFNPDSBUJD TZTUFN XBT OPU B HPBM UP CF BDIJFWFE CVU B UFNQPSBSZ QFSJPE UP CF PWFSDPNF *O IJT WJFX UIFSF XBT OP OFVUSBM [POF CFUXFFO BUIFJTU PS xQBHBOj

BOE SFMJHJPVT XPSMEWJFXT ‫ڀ‬o FWFSZUIJOH XPVME TPPOFS PS MBUFS CF RVBMJĕFE CZ UIF xIVNBO EJBMFDUJDj CVU UIJT EJE OPU NFBO UIBU BOZUIJOH xTFDVMBSj BVUPNBUJDBMMZ CFMPOHFE UP UIF LJOHEPN PG FWJM *O UIF FOE UIF xUSVUIj PG BOZ KVTU DBVTF MJLF IVNBO MJCFSUZ BOE TPDJBM KVTUJDF XPVME ĕOE JUT SPPUT JO UIF DIVSDI FWFO JG JU XBT ĕSTU QSPNPUFE CZ TFDVMBS GPSDFT  ćFTF JEFBMT XPVME UISJWF JG UIF DIVSDI NFU UIFN XJUI DPOTUSVDUJWF DSJUJDJTN CVU UIFZ NJHIU CF EJTUPSUFE CZ UIF DIVSDIT JOEJČFSFODF PS JG UIFZ XFSF GPSDFE UP TFFL SFBMJTBUJPO PVUTJEF UIF DIVSDI 

Fascism and Christian Universalism "ENJUUFEMZ #VMHBLPWT #FSEJBFWT BOE 'SBOLT QPTJUJWF TUBUFNFOUT BCPVU EFNPD SBDZ BOE TFDVMBS DVMUVSF XFSF SBUIFS TDBSDF ćFSFGPSF UIFJS TFBSDI GPS B xćJSE 8BZj PS xQFSTPOBMJTNj XBT TPNFUJNFT QFSDFJWFE BT xBOUJMJCFSBM BOUJDBQJUBMJTU BOE JO B      

*CJE Q‫ڀ‬ *CJE QQ‫ڀ‬G #łĹĴĮĸļŃ ćF 0SUIPEPY $IVSDI QQ‫ڀ‬G *E ćF 4PVM PG 4PDJBMJTN Q‫ڀ‬ ;ńĮĵĹIJĻ #VMHBLPWT 3FJOWFOUJPO Q‫ڀ‬ 4FF UIF DIBQUFS PO x$IVSDI BOE DVMUVSFj JO #łĹĴĮĸļŃ %JF [XFJ 4UÊEUF QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

DFSUBJO NBOOFS BOUJEFNPDSBUJDj  4FWFSBM IJTUPSJBOT FWFO CFMJFWFE UP IBWF GPVOE GBTDJTU JNQVMTFT JO UIFJS JEFBT CFDBVTF JO UIFJS WJFX xBOZ DPOEFNOBUJPO PG lMJCFSBM WBMVFTk PS lEFNPDSBDZkj XBT BNPOH UIF xDMFBS TJHOT PG OBTDFOU GBTDJTNj  *OEFFE UIF KPVSOBMT ćF‫ܮ‬8BZ BOE ćF‫ܮ‬/FX $JUZ EFDMBSFE PVUSJHIU PQQPTJUJPO UP GBTDJTN POMZ CZ UIF FOE PG  XIFO UIF 3VTTJBO UIJOLFST JO FYJMF JEFOUJĕFE UIF DPNNPO UISFBU PG DPNNVOJTN BOE /BUJPOBM 4PDJBMJTN CZ VTJOH UIF TBNF UFSN GPS CPUI UPUBMJUBSJBOJTN  *O PSEFS UP HFU B CSPBEFS QJDUVSF PG IPX UIF 3VTTJBO UIJOLFST JO FYJMF EFBMU XJUI GBTDJTN JU JT SFWFBMJOH UP MPPL BU TPNF EFCBUFT BOE QVCMJDBUJPOT PG UIF ZFBS  "ęFS UIF WJDUPSZ PG UIF /B[J 1BSUZ BOE UIF BQQPJOUNFOU PG )JUMFS BT DIBODFMMPS JO (FSNBOZ UIF PWFSBMM TFOTF PG QPMJUJDBM DSJTJT XBT QSPNJOFOUMZ BEESFTTFE BU UIF &JHIUI *OUFSOBUJPOBM $POHSFTT PG 1IJMPTPQIZ PO x1IJMPTPQIZ BOE -JGFj XIJDI XBT IFME JO 1SBHVF JO 4FQUFNCFS  BOE BUUFOEFE CZ 4FNÑO 'SBOL 'JWF PG UIF UXFOUZ FJHIU QBOFMT XFSF EFEJDBUFE UP xćF $SJTJT PG %FNPDSBDZj  $PNNFOUJOH PO UIF $POHSFTT 'SBOL EJTDFSOFE UXP XBZT PG EFBMJOH XJUI UIF QSPCMFN PG VOJUJOH MJGF BOE QIJMPTPQIZ FJUIFS UP xTFDVMBSJTFj QIJMPTPQIZ CZ BEBQUJOH JU UP QSBDUJDBM OFDFTTJUJFT PG MJGF PS UP xEFFQFOj JU CZ SJTJOH JU UP xUIF DPODSFUF SFMJHJPVT XIPMFOFTT PG MJGFj  ćF TQMJU CFUXFFO xEFFQj BOE xTFDVMBSj QIJMPTPQIZ XBT SFQSFTFOUFE CZ UXP HSFFUJOH BEESFTTFT POF CZ &ENVOE )VTTFSM XIP JO WJFX PG UIF JNQPTTJCJMJUZ PG QIJMPTPQIJDBM VOBOJNJUZ DBMMFE GPS JOEFQFOEFOU GSFF JOOFS DPOUFNQMBUJPO PG UIPVHIU UIF PUIFS CZ 'FSEJOBOE 5ÚOOJFT XIP DPOTJEFSFE xMJCFSBM QSJODJQMFTj BOE QPTJUJWJTN UIF POMZ XBZ UP DPVOUFS x$BFTBSJTU BVUPDSBDZj Ë‫ڀ‬MB‫)ڀ‬JUMFS BOE TQJSJUVBM DIBPT "DDPSEJOH UP 'SBOL UIF DPOHSFTT GPDVT PO xUIF DSJTJT PG EFNPDSBDZj XBT UPP QPMJUJDBM BOE IF FWFO BHSFFE XJUI UIF *UBMJBO 'BTDJTU (JPWBOOJ #PESFSP UIBU UIJT DSJTJT DPSSFTQPOEFE UP UIF DSJTJT PG UIF &OMJHIUFONFOU XJUI JUT PQUJNJTUJD CFMJFG JO IVNBOJUZ )F BMTP

 #ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬  *CJE QQ‫ڀ‬G *O IJT BVUPCJPHSBQIJDBM OPUFT GSPN  #VMHBLPW QSPDMBJNFE IJT xQSPHSFTTJWFj QSJODJQMFT PG GSFFEPN BOE IVNBO EJHOJUZ BOE UIFJS JSSFDPODJMBCJMJUZ XJUI BOZ LJOE PG xUPUBMJUBSJ BOJTNj 4FF 4FSHJK #łĹĴĮĸļŃ "VT NFJOFN -FCFO "VUPCJPHSBQIJTDIF ;FVHOJTTF .àOTUFS  Q‫ڀ‬  -VU[ (IJĹıŀIJŁŇIJĿ #JCMJPHSBQIZ PG UIF *OUFSOBUJPOBM $POHSFTTFT PG 1IJMPTPQIZ 1SPDFFEJOHT o .VOJDI  QQ‫ڀ‬o 0UIFS 3VTTJBO QBSUJDJQBOUT XFSF /JLPMBJ -PTTLZ x%JF DISJTUMJDIF 8FMUBVČBTTVOH BMT BMMTFJUJHF 4ZOUIFTFj

4FSHJVT )FTTFO x%BT 1SJO[JQ EFS 5PUBMJUÊU JO EFS 1ÊEBHPHJLj BOE (FPSH ,BULPW x;VS 8JEFSMFHVOH EFT 1FTTJNJTNVT BVG NFUBQI ZTJTDIFN (FCJFUFj  ćFSF XFSF OP QBSUJDJQBOUT GSPN UIF 4PWJFU 6OJPO "DDPSEJOH UP 'SBOL 4PWJFU QIJMPTPQIZ NBOJGFTUFE JUT CBOLSVQUDZ CZ JUT BCTFODF XIJMF UIF QBSUJDJQBUJOH 3VTTJBOT TVSQSJTJOHMZ TIBSFE UIF TBNF JEFB xPG USVUI BT VOJWFSTBM QMFOJUVEF BOE BCTPMVUF VOJUZj XJUIPVU QSJPS DPOTVMUBUJPO BNPOH UIFNTFMWFT 4FF "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ Q‫ڀ‬  4FNÑO 'ĿĮĻĸ 'JMPTPĕJB J [IJ[O .F[IEVOBSPEOZJ ĕMPTPGTLJJ TF[E W 1SBHF

JO 1VU‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

281

282

Regula M. Zwahlen

DSJUJDJTFE UIF 'SFODI TVQQPSUFST PG EFNPDSBDZ GPS TUJMM BEIFSJOH UP UIFJS OBJWF CFMJFG JO SFBTPO  *OEFFE #PESFSPT EJBHOPTJT PG B xDSJTJT PG UIF IVNBO TPVMj XBT DMPTF UP UIF EJBHOPTFT PG UIF 3VTTJBO UIJOLFST  *O 'SBOLT WJFX UIF TUSPOHFTU xEFNPDSBUj BU UIF DPOHSFTT XBT OPU B QIJMPTPQIFS CVU UIF $[FDI NJOJTUFS GPS GPSFJHO BČBJST &EWBSE #FOFÝ XIP FNQIBTJTFE TQJSJUVBM GSFFEPN BT UIF GPVOEBUJPO PG BOZ TPDJBM MJGF  *O IJT DPODMVTJPO 'SBOL TUBUFE B DMBTI PG UIF VUJMJUBSJBOIVNBOJTU BOE UIF SFMJHJPVTQIJMPTPQIJDBM QIJMPTPQIJDBM UFOEFODJFT CVU BQQSFDJBUFE BU UIF TBNF UJNF UIBU BU MFBTU BNPOH FBDI PG UIFN OBUJPOBM BOE DPOGFTTJPOBM CPVOEBSJFT IBE CFFO PWFSDPNF "NJE UIF 3VTTJBO SFMJHJPVT QIJMPTPQIFST UIF $BUIPMJDT FTQFDJBMMZ &SJDI 1S[ZXBSB NBEF UIF HSFBUFTU JNQSFTTJPO  *O TIPSU UIF QPTJUJWJTN BOE OFHBUJWF BUUJUVEF UPXBSET SFMJHJPO CZ UIF 'SFODI EFGFOEFST PG EFNPDSBDZ XBT UIF NBJO SFBTPO XIZ UIF 3VTTJBO QIJMPTPQIFST TFFNFE UP IBWF NPSF JO DPNNPO XJUI *UBMJBO GBTDJTUT )PXFWFS 'SBOLT FNQIBTJT PO TQJSJUVBM GSFFEPN JOEJDBUFT UIBU UIFSF XFSF RVJUF DSVDJBM EJČFSFODFT BT XFMM *O IJT DPOGFSFODF QBQFS 'SBOL IJHIMJHIUFE UIF GFFCMF QFSTVBTJWFOFTT PG BMM DPOUFNQPSBSZ TPDJBM PVUMPPLT "OTDIBVVOHFO JO DPNQBSJTPO XJUI $ISJTUJBO GBJUI UIF 3FOBJTTBODF BOE UIF &OMJHIUFONFOU .PEFSO UIPVHIU TIPVME JO IJT PQJOJPO FTDBQF GSPN UIF xXFC PG JOBEFRVBUF DPODFQUTj CZ CSBWFMZ GBDJOH UIF NZTUFSZ PG SFBMJUZ JO (PE  "O BEFRVBUF NPEFSO QIJMPTPQIZ XPVME TUBSU GSPN B xLOPXJOH TUBUF PG OPU LOPXJOHj XJTTFOEFT /JDIUXJTTFO BOE IF TVHHFTUFE /JDIPMBT PG $VTB EPDUB JHOPSBOUJB BOE xOFHBUJWF UIFPMPHZj BT HVJEJOH QSJODJQMFT GPS B QIJMPTPQIZ PG UPMFSBODF OPU JO UIF TFOTF PG GPSNBM UPMFSBUJPO PG NJTDPODFQUJPOT CVU JO UIF TFOTF PG B GBDUVBM TBDIMJDI SFDPHOJUJPO PG UIF NBOZTJEFEOFTT PG USVUI UIVT PG UIF SFMBUJWF KVTUJĕDBUJPO PG B WBSJFUZ PG QSJODJQMFT IFODF JO UIF TFOTF PG B DPOTDJPVT BďSNBUJPO PG UIF DPJODJEFOUJB PQQPTJUPSVN *U JT B QIJMPTPQIZ PG SFTQFDU BOE MPWF JO DPOUSBTU UP UIF EPNJOBOU UFOEFODZ UP EFTQJTF BOE IBUF UP BOOJIJMBUF UIF FOFNZ 

*OEFFE GBTDJTNT IBUSFE PG DPNNVOJTN XBT BQQFBMJOH UP UIF x8IJUFj FMFNFOUT PG UIF EJBTQPSB XIP XFSF DPNNJUUFE UP PWFSUISPX DPNNVOJTN JO 3VTTJB CZ BOZ NFBOT "MSFBEZ JO  GPSNFS 8IJUF "SNZ PďDFST SFDSVJUFE FNJHSFT GPS B OFX BSNZ BMMJFE XJUI UIF /B[JT BOE OFHPUJBUFE )JUMFST QSPNJTF UP SFTUPSF UIF 3VTTJBO

 *CJE QQ‫ڀ‬G  "OBUPMJJ‫ *ڀ‬.ĮĶĹļŃ 3VTTLBJB SFMJHJP[OBJB ĕMPTPĕJB W x1VUJj 7ZQVTL‫  ڀ‬7‫ڀ‬QSPUJWPTUPJBOJJ L GBTIJ[NV J QBHBOJ[BUTJJ 4U‫ڀ‬1FUFSTCVSH  Q‫ڀ‬  'ĿĮĻĸ 'JMPTPĕJB J [IJ[O Q‫ڀ‬  *CJE QQ‫ڀ‬o  4JNPO 'ĿĮĻĸ %JF HFHFOXÊSUJHF HFJTUJHF -BHF VOE EJF *EFF EFS OFHBUJWFO ćFPMPHJF JO "DUFT EV IVJUJÒNF DPOHSÒT JOUFSOBUJPOBM EF QIJMPTPQIJF Ë 1SBHVF o‫ڀ‬TFQU  FE CZ UIF PSHBOJTJOH DPNNJUUFF /FOEFMO  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

NPOBSDIZ *O  UIF 1BSJT QPMJDF JOUFSDFQUFE QBNQIMFUT PG UIF ,BSMPWUTJ 4ZOPE UP xJODJUF 3VTTJBO SFGVHFFT UP KPJO UIF SBOLT PG UIF (FSNBO BSNZ CZ ĕHIUJOH UIF 4PWJFUTj  *O UIBU ZFBS  ‫ڀ‬QFPQMF DBMMFE UIFNTFMWFT x3VTTJBO GBTDJTUTj BOE EJTUJOHVJTIFE UIFNTFMWFT GSPN *UBMJBO BOE (FSNBO QBHBOJTN CZ UIFJS x$ISJTUJBO GBTDJTNj  *O UIJT MJHIU NBJOUBJOJOH B xUIJSE XBZj QPTJUJPO CFDBNF NPSF BOE NPSF EJďDVMU *O UIF FZFT PG UIF NBKPSJUZ PG 3VTTJBO FNJHSBUJPO JO 'SBODF UIF xUIJSE XBZj QIJMPTPQIFST XFSF JO GBDU xBMMJFE XJUI UIF GSBODPNBTPOT PG UIF +FX XPSME BOE JO UIF DPVOUFSFTQJPOBHF TFSWJDF PG DPVOUSJFT IPTUJMF UP (FSNBOZj  ćF GBDU UIBU #FSEJBFWT 3FMJHJPVT1IJMPTPQIJDBM "DBEFNZ UIF 4U‫ڀ‬4FSHF *OTUJUVUF BOE ćF‫ܮ‬8BZ XFSF NBJOMZ TQPOTPSFE CZ UIF "NFSJDBO :.$" BT XFMM BT UIF $IVSDI PG &OHMBOE BOE &QJTDPQBM $IVSDI PG UIF 6OJUFE 4UBUFT BEEFE UP UIFTF TVTQJDJPOT  0UIFS EFWFMPQNFOUT JOEJDBUF UIBU UIF 3VTTJBO QIJMPTPQIFST OVBODFE UIFJS xBOUJ MJCFSBMj QPTJUJPOT XJUI SFHBSE UP OPUJPOT MJLF xOBUJPOj BOE xQFPQMFj  'JSTU PG BMM UIFZ GPMMPXFE UIF EFWFMPQNFOUT JO (FSNBOZ DMPTFMZ BOE DPOTJEFSFE UIF NPWFNFOU PG x(FSNBO $ISJTUJBOTj XIP USJFE UP BMJHO (FSNBO 1SPUFTUBOUJTN XJUI /B[JTN UP CF B DPOTFRVFODF PG UIF SFMJHJPVT DSJTJT PG 1SPUFTUBOUJTN  )PXFWFS 4FNÑO 'SBOL BOPOZNPVTMZ CFDBVTF IF MJWFE JO #FSMJO

DPNNFOUFE PO xUIF WPJDFT PG DPOTDJFODF JO (FSNBOZj BT B QSPPG PG 1SPUFTUBOUJTNT TQJSJUVBM TUSFOHUI )F QSBJTFE ,BSM #BSUIT PQFO DPOEFNOBUJPO PG UIF OFX QFSWFSTJPOT PG $ISJTUJBOJUZ JO IJT xTUSJDU

 #ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj Q‫ ڀ‬G o 0O UIF BNCJWBMFOU BUUJUVEF PG UIF 3VTTJBO 0S UIPEPY $IVSDI "CSPBE UPXBSE /B[J (FSNBOZ TFF .JDIBFM 4ĵĸĮĿļŃŀĸņ ćF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI 0VUTJEF PG 3VTTJB BOE UIF )PMPDBVTU QVCMJTIFE CZ UIF )JTUPSJDBM 4UVEJFT PG UIF 3VTTJBO $IVSDI "CSPBE 30$03

 63- IUUQTXXXSPDPSTUVEJFTPSHUIFSVTTJBO PSUIPEPYDIVSDIPVUTJEFPGSVTTJBBOEUIFIPMPDBVTU   .JDIBJM 4ĵĸĮĿļŃŀĸĶķ %JF ,JSDIFOQPMJUJL EFT %SJUUFO 3FJDIFT HFHFOàCFS EFO PSUIPEPYFO ,JSDIFO JO 0TUFVSPQB o

.àOTUFS   +PIO‫ڀ‬+ 4ŁIJĽĵĮĻ ćF 3VTTJBO 'BTDJTUT 5SBHFEZ BOE 'BSDF JO &YJMF o -POEPO  Q‫ڀ‬ %FOJT +ıĮĻļijij x3VTTJTDIF 'BTDIJTUFOj %FS OBUJPOBMTP[JBMJTUJTDIF 'MàHFM EFS SVTTJTDIFO &NJHSBUJPO JN %SJUUFO 3FJDI %BT 'PSTDIVOHTQPSUBM [V 0TU 0TUNJUUFM VOE 4àEPTUFVSPQB ڀ‬#FSMJO  Q‫ ڀ‬63- IUUQTXXXEPJPSHVCNFQVC 4FF BMTP .JLIBJM "ĴłĿŀĸņ ćF +FXJTI 1SPCMFN JO UIF 3VTTJBO 3FMJHJPVT 3BEJDBM 3JHIU ćF $BTF PG .FUSPQPMJUBO "OUPOJJ ,ISBQPWJUTLJJ

JO 0TULJSDIMJDIF 4UVEJFO‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  #ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj Q‫ڀ‬  #Z UIF TBNF UPLFO TPNF :.$" MFBEFST XFSF BDDVTFE PG TPDJBMJTU CFMJFGT CZ "NFSJDBO BOUJ#PMTIFWJL HSPVQT .BUUIFX .ĶĹĹIJĿ ćF "NFSJDBO :.$" BOE 3VTTJBO $VMUVSF ćF 1SFTFSWBUJPO BOE &YQBOTJPO PG 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ o 1MZNPVUI  Q‫ڀ‬  4FF 4FSHFJ‫ڀ‬/ #łĹĴĮĸļŃ /BUTJJB J DIFMPWFDIFTUWP JO *E FE

4PDIJOFOJJB W‫ ڀ‬UPNBLI WPM‫ ڀ‬ .PTDPX  QQ‫ڀ‬o /JLPMBJ‫ "ڀ‬#IJĿıĶĮIJŃ .OPHPCP[IJF J OBUTJPOBMJ[N JO 1VU‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o  7BTJMJJ ;IJĻĸļŃŀĸĶĶ ,SJ[JT QSPUFTUBOUJTNB W (FSNBOJJ JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  "MFLTBOES‫ڀ‬4 5ŀņĴĮĻĸļŃ5FSFTB 0įļĹIJŃĶŁİĵ /FNFUTLJJ QFSJPE ĕMPTPGTLPJ CJPHSBĕJ 4-‫'ڀ‬SBOLB OPWZF NBUFSJBMZ

.PTDPX  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

283

284

Regula M. Zwahlen

TFSNPO BCPVU UIF BCTPMVUF PUIFSOFTT PG (PE XJUI SFHBSE UP UIF XPSME BOE DVMUVSFj BOE BOZ QBSUJDVMBS FUIOJDJUZ #VU JO 'SBOLT WJFX #BSUI XBT UPP VOGPSHJWJOH XJUI SFHBSE UP $ISJTUJBOT SFBEZ GPS DPNQSPNJTF JO PSEFS UP TBWF UIF DIVSDI‫ڀ‬o XIJDI SFNJOEFE IJN PG BDDVTBUJPOT BHBJOTU UIF 3VTTJBO DIVSDI JO JUT USBHJD TJUVBUJPO $SJUJDJTJOH #BSUIT EJTJOUFSFTU GPS SFMJHJPVT QSPCMFNT PG IJTUPSJD MJGF 'SBOL QSBJTFE 'SJFESJDI )FJMFST TFOTJUJWJUZ UP TVDI QSPCMFNT‫ڀ‬o FTQFDJBMMZ GPS UIF +FXJTI RVFTUJPO XIJDI NBEF UIF x(FSNBO $ISJTUJBOTj JOWFOU GBJSZ UBMFT BCPVU $ISJTUT xOPSUIFSO TQJSJUj "T MFBEFS PG UIF x)JHI $IVSDIj NPWFNFOU )PDILJSDIMJDIF #FXFHVOH BOE FEJUPS PG &JOF‫ܮ‬IFJMJHF ,JSDIF MBUFS 6OB‫ܮ‬TBODUB

)FJMFS SFNJOEFE UIF 1SPUFTUBOUT PG UIF EJTUJODUJPO CFUXFFO (PE BOE $BFTBS BOE PG UIF FBSMZ $ISJTUJBOT MPZBM DJUJ[FOTIJQ PG 3PNF‫ڀ‬o XJUI POF FYDFQUJPO ćF SFGVTBM UP XPSTIJQ UIF FNQFSPS TIPVME CF UIF POMZ SFBTPO UP CFDPNF B NBSUZS *G QPTTJCMF $ISJTUJBOT TIPVME DPODFOUSBUF PO EFFET PG VOJWFSTBM MPWF FTQFDJBMMZ xGPS UIPTF XIPN UIF XPSME EFQSJWFT PG MPWF GPS UIF QFSTFDVUFE BOE EFGBNFE PG BOZ TPSU GPS UIPTF TPDJBMMZ USFBUFE MJLF PVUDBTUTj  *O IJT KPVSOBM )FJMFS QVCMJTIFE TFWFSBM BSUJDMFT BCPVU +FXJTI$ISJTUJBO SFMBUJPOT POF PG UIFN CZ 'SBOL

BOE BNPOH UIFN BO BSUJDMF BCPVU UIF 0TULJSDIF VOE +V EFOUVN &BTUFSO $IVSDI BOE +FXSZ CZ UIF (FSNBO 0SUIPEPY DPOWFSU 1BVM )PFDLF XIP QSBJTFE UIF TUSPOH DPOEFNOBUJPO PG UIF +FXT JO UIF 0SUIPEPY MJUVSHZ  #Z UIJT QVCMJDBUJPO )FJMFS XBOUFE UP UISPX MJHIU PO xUIF MPWFMFTT OPOTQJSJUj PG DFSUBJO $ISJTUJBOT BOE JU QSPWPLFE B TIBSQ QSPUFTU CZ UIF UFBN PG UIF 4U‫ڀ‬4FSHF *OTUJUVUF JO 1BSJT BHBJOTU UIF xVOTBUJTGBDUPSZ QSFTFOUBUJPOj PG UIF &BTUFSO $IVSDIFT WJFX PG +VEBJTN *O BO PQFO MFUUFS UIFZ DPOEFNOFE )PFDLFT xBOUJ+VEBJTN BOE FWFO BOUJTFNJUJTN PO B DVMUVSBMOBUJPOBM CBTJTj CZ IJHIMJHIUJOH UIF BOUJRVBUFE DIBSBDUFS PG UIF RVPUFE QBTTBHFT JO UIF MJUVSHZ BOE FNQIBTJTJOH B TQJSJUVBM QFSTQFDUJWF PO +FXJTI$ISJTUJBO SFMBUJPOT  "‫ڀ‬GVSUIFS JNQPSUBOU EFWFMPQNFOU XBT UIBU JO UIF XBLF PG UIF 8PSME $POGFSFODF PG -JGF BOE 8PSL GSPN  JO 4UPDLIPMN TPNF 0SUIPEPY UIJOLFST RVJUF FOUIVTJBT UJDBMMZ SFDFJWFE ,BSM #BSUIT EJBMFDUJDBM UIFPMPHZ BT B x(FSNBO UIFPMPHJDBM SFOFXBMj JO DPOUSBTU UP UIF MJCFSBM 1SPUFTUBOUJTN PG UIF OJOFUFFOUI DFOUVSZ  *O JUT WFSZ ĕSTU JTTVF JO  ćF‫ܮ‬8BZ QVCMJTIFE BO BSUJDMF CZ UIF (FSNBO UIFPMPHJBO 1BVM 5JMMJDI BCPVU ,BSM #BSUIT SFKFDUJPO PG $ISJTUPQI #MVNIBSEUT SFMJHJPVT TPDJBMJTN

 4FNÑO 'ĿĮĻĸ‫ (PMPTB LISJTUJBOTLPJ TPWFTUJ W (FSNBOJJ JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬o  *CJE QQ‫ڀ‬o  %JF 5SBHÚEJF EFT +VEFOUVNT JO &JOF IFJMJHF ,JSDIF‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o QVCMJTIFE BOPOZNPVTMZ xWPO FJOFN +VEFODISJTUFOj  1BVM )ļIJİĸIJ 0TULJSDIF VOE +VEFOUVN JO &JOF IFJMJHF ,JSDIF‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  4FSHJVT #łĹĴĮĸļijij ½TUMJDIF 0SUIPEPYJF VOE +VEFOUVN JO &JOF IFJMJHF ,JSDIF‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬G BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬G  "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

BJNJOH BU SFBMJTJOH UIF LJOHEPN PG (PE PO FBSUI BU UIF QSJDF PG USBOTDFOEFODF  ćBU XBT B XFMMLOPXO TVCKFDU BNPOH 3VTTJBO UIJOLFST -JLF 'SBOL #FSEJBFW XFM DPNFE #BSUIT QSPKFDU CVU DSJUJDJTFE JUT TFDVMBSJTFE QFSDFQUJPO PG (PET DSFBUJPO &OUHPUUVOH EFS LSFBUàSMJDIFO 8FMU

JUT IVNJMJBUJPO PG UIF IVNBO QFSTPO BOE JUT FNQIBTJT PO (PET XPSE JOTUFBE PG (PET JODBSOBUJPO  *O UIF TBNF WBJO 7BTJMJJ ;FOLPWTLJJ DPOTJEFSFE UIBU #BSUIT FNQIBTJT PO UIF GSFFEPN PG UIF DIVSDI XFOU UPP GBS CZ OFHBUJOH BOZ SPMF PG UIF DIVSDI JO IJTUPSZ  "MM JO BMM UIF 3VTTJBO UIJOLFST XFSF JNQSFTTFE CZ #BSUIT BQQSPBDI CVU SBJTFE PCKFDUJPOT BHBJOTU IJT EFWBMVBUJPO PG DVMUVSF IJTUPSZ BOE TPDJBM MJGF *O BEEJUJPO UIF 3VTTJBO UIJOLFST SFTUBUFE UIFJS FNQIBTJT PO $ISJTUJBO VOJWFS TBMJTN 8JUI SFHBSE UP DIVSDITUBUF SFMBUJPOT 'SBOL FYQSFTTFE B DMFBS TZNQBUIZ GPS UIF TVQSBOBUJPOBM VOJWFSTBMJUZ PG UIF $BUIPMJD $IVSDI *O B TUBUF GSFFEPN PG DPOGFTTJPO TIPVME OPU POMZ CF GPSNBMMZ BDLOPXMFEHFE‫ڀ‬o BT JO 4PWJFU 3VTTJB‫ڀ‬o CVU UIF TUBUF TIPVME DSFBUF DPOEJUJPOT GPS GSFFEPN PG DPOGFTTJPO UP UISJWF )F DPOTJEFSFE B NVMUJQMJDJUZ PG OBUJPOBM DIVSDIFT OPSNBM CFDBVTF PG UIF DIVSDIT JOWPMWFNFOU JO IVNBO IJTUPSZ CVU JO PSEFS UP CSJEHF BMM UIFTF XPSMEMZ TFQBSBUJPOT BOE EJWFSTJUJFT UIF DIVSDI NVTU OFWFS GPSHFU JUT xTVQSBOBUJPOBM VOJUZj *O 'SBOLT WJFX JU XBT UIF POMZ BOE JOEJTQFOTBCMF DPOEJUJPO JO PSEFS UP HVBSBOUFF UIF GSFFEPN PG UIF DIVSDI BOE JO UIF DPOUFYU PG BO JODSFBTJOHMZ QBHBO XPSME JU TIPVME FOIBODF FDVNFOJDBM DPPQFSBUJPO  *O UIF DPOUFYU PG UIF T UIF OPUJPO PG xQBHBOJTBUJPOj XBT VTFE NBJOMZ UP EFTDSJCF UIF TQJSJUVBM JNQBDU PG UIF /B[J SFHJNF BOE BT B TZOPOZN PG xNPEFSO [PPMPHJDBM BOUJSFMJHJPVT OBUJPOBMJTNj BOE xTFDVMBSJTBUJPOj  *G FBSMJFS UIF SFMJHJPVT QIJMPTPQIFST IBE EFGFOEFE UIF WBMVF PG UIF OBUJPO BT B QSJODJQMF PG WBSJFUZ BHBJOTU TPDJBMJTU DPTNPQPMJUJTN BOE UIF DMBTT QSJODJQMF UIFZ OPX FNQIBTJTFE UIF DIVSDIT VOJWFSTBMJUZ  #FSEJBFW IJHIMJHIUFE UIJT JO IJT SFWJFX PG ,JSDIF 7PML VOE 4UBBU B WPMVNF CZ TPNF (FSNBO 1SPUFTUBOUT XIP EJE OPU QBSUJDJQBUF JO UIF 0YGPSE x8PSME $POGFSFODF PO $IVSDI $PNNVOJUZ BOE 4UBUFj JO  BOE CMVOUMZ OFHBUFE $ISJTUJBO VOJWFSTBMJTN *O UIJT DPOUFYU #FSEJBFW BMTP QSBJTFE $BUIPMJD VOJWFSTBMJTN

 1BVM 5ĶĹĹĶİĵ %JBMFLUJDIFTLBJB UFPMPHJJB JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  /JLPMBK #IJĿıķĮķIJń %JF ,SJTJT EFT 1SPUFTUBOUJTNVT VOE EJF SVTTJTDIF 0SUIPEPYJF &JOF "VTFJOBO EFSTFU[VOH NJU EFS EJBMFLUJTDIFO ćFPMPHJF JO 0SJFOU VOE 0DDJEFOU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬G 4FF "OESFBT 1ĮĻĴĿĶŁŇ %JF 3F[FQUJPO ,BSM #BSUIT VOE EFS EJBMFLUJTDIFO ćFPMPHJF JO EFS SVTTJTDIFO 3FMJHJPOTQIJMPTPQIJF JO 4VTBOOF )IJĻĻIJİĸIJ FE

,BSM #BSUI VOE EJF 3FMJHJPO FO

(ÚUUJOHFO  QQ‫ڀ‬o  ;IJĻĸļŃŀĸĶĶ ,SJ[JT QSPUFTUBOUJTNB Q‫ڀ‬  4FNÑO 'ĿĮĻĸ 4UBBU VOE ,JSDIF JO EFS ÚTUMJDIFO 0SUIPEPYJF JO &JOF IFJMJHF ,JSDIF‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬o   4ŁĿļļĽ "‫ڀ‬$ISJTUJBO 4PMVUJPO Q‫ڀ‬  .ĮĶĹļŃ 3VTTLBJB ĕMPTPĕJB QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

285

286

Regula M. Zwahlen

BOE IVNBOJTN BT XFMM BT UIF XPSL PG $ISJTUJBO DPOTDJFODF EPOF CZ UIPTF (FSNBO 1SPUFTUBOUT XIP xBSF DBQBCMF PG TBDSJĕDF BOE TUSVHHMFj  "MM JO BMM UIF 3VTTJBO QIJMPTPQIFST FOHBHFNFOU XJUI &VSPQFBO $ISJTUJBO UIPVHIU MFE UIFN UP PWFSDPNF UIFJS PXO TUFSFPUZQFE WJTJPOT PG OBUJPOT BOE DPOGFTTJPOT BOE UIFJS PXO TPNFXIBU BSSPHBOU 3VTTJBO .FTTJBOJTN XIJDI XBT TUJMM PO EJTQMBZ JO UIF T ćFJS DPOTUBOU TUSVHHMF BHBJOTU &VSBTJBOJTU BOE 3VTTJBO OBUJPOBMJTU BOE GBTDJTU WJFXT CVU FTQFDJBMMZ UIFJS JOTJHIUT XJUI SFHBSE UP UIF x(FSNBO $ISJTUJBOTj BOE UIF 'SFODI "DUJPO GSBOÎBJTF FOIBODFE UIFJS BXBSFOFTT PG UIF QSPCMFN PG OBUJPOBMJTN XJUIJO UIF DIVSDI BOE BU MFBTU JO #VMHBLPWT DBTF PG UIF JNQPSUBODF PG UIF SVMF PG MBX  #FSEJBFWT 3FMJHJPVT1IJMPTPQIJDBM "DBEFNZ DMPTFE JO  BOE UIF KPVSOBMT ćF‫ܮ‬8BZ BOE ćF‫ܮ‬/FX $JUZ DFBTFE QVCMJDBUJPO XIJMF UIF 4U‫ڀ‬4FSHF *OTUJUVUF BOE UIF 34$. TVSWJWFE BOE PQFSBUFE VOEFS IBSTI DPOEJUJPOT PG JTPMBUJPO $FSUBJO QFPQMF MJOLFE UP JU XFSF NFNCFST PG UIF "DUJPO 0SUIPEPYF GPMMPXJOH UIF /B[J PDDVQBUJPO TPNF PG XIPN EJFE BT NBSUZST JO (FSNBO DPODFOUSBUJPO DBNQT  %FTQJUF BMM PG UIFJS FČPSUT UP PWFSDPNF UIF DPODFQU PG SFTUPSBUJPO CZ B TQJSJUVBM SFWPMVUJPO UIFZ SFNBJOFE B NJOPSJUZ XJUIJO UIF 3VTTJBO FNJHSBUJPO 

Conclusion ćF xBNCJWBMFODF BOE JODPIFSFODFj XJUI SFHBSE UP UIF QPMJUJDBM TZTUFN PG MJC FSBM EFNPDSBDZ PG UIPTF 3VTTJBO 0SUIPEPY UIJOLFST NBJOMZ DPOTJEFSFE UP CF UIF xQSPHSFTTJWFj POFT DBOOPU CF BSHVFE BXBZ #VU JU DBO CF CFUUFS VOEFSTUPPE CZ DPOUFYUVBMJTBUJPO BOE BOBMZTJT PG UIFJS BSHVNFOUBUJPO 8JUI SFHBSE UP IJTUPSJDBM DPOUFYU POF IBT UP CFBS JO NJOE UIBU UIFJS NBJO XPSLT XFSF XSJUUFO CFGPSF UIF 4FDPOE‫ڀ‬8PSME‫ڀ‬8BS 'PS FYBNQMF UIF DVSSFOU EFCBUF BCPVU UIF DPNQBUJCJMJUZ PG UIF 0SUIPEPY USBEJUJPO BOE IVNBO SJHIUT EJTDPVSTF JT PęFO IFME XJUIPVU DPOTJEFSJOH UIBU UPEBZT IVNBO SJHIUT EJTDPVSTF JT OPU B MPHJDBM DPOTFRVFODF PG DFOUVSJFT PG 8FTUFSO JOUFMMFDUVBM IJTUPSZ CVU SBUIFS BO VOQSFDFEFOUFE IJTUPSJDBM DPOTFRVFODF

 /JLPMBJ‫ "ڀ‬#IJĿıĶĮIJŃ ,JSDIF 7PML VOE 4UBBU 4UJNNFO BVT EFS %FVUTDIFO &WBOHFMJTDIFO ,JSDIF [VS 0YGPSEFS ,POGFSFO[ #FSMJO  JO 1VU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫  ڀ‬4FF BMTP 'PSTDIVOHTBCUFJMVOH EFT ½LVNFOJTDIFO 3BUFT GàS 1SBLUJTDIFT $ISJTUFOUVN FE

,JSDIF 4UBBU VOE .FOTDI 3VTTJTDIPSUIPEPYF 4UVEJFO (FOG  XJUI DPOUSJCVUJPOT CZ #FSEJBFW #VMHBLPW BOE PUIFST  .ĮĶĹļŃ 3VTTLBJB ĕMPTPĕJB Q‫ ڀ‬  ;ńĮĵĹIJĻ #VMHBLPWT 3FJOWFOUJPO QQ‫ڀ‬G  "ĿķĮĸļŃŀĸņ ćF 8BZ QQ‫ڀ‬G TFF .BSJB 4ĸļįŁŀļŃĮ 1SBWPTMBWOPF EFMP JO /PWZJ (SBE‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬o  #ĮĶĿı ćF xćJSE 8BZj Q‫ ڀ‬G 

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Towards a Negative Orthodox Political Theology?

PG OPU POMZ 8FTUFSO DPNNPO QPMJUJDBM EFDJTJPOT BęFS UIF EFWBTUBUJOH XBS FYQFSJ FODFT JO UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ  .PSFPWFS JU JT XFMM LOPXO UIBU NBOZ 8FTUFSO $ISJTUJBOT BOE $IVSDIFT EFWFMPQFE TUSPOH TUBUFNFOUT BCPVU UIF $ISJTUJBO GPVO EBUJPOT PG IVNBO SJHIUT POMZ BęFS UIF 4FDPOE‫ڀ‬8PSME‫ڀ‬8BS ćFSFGPSF FTQFDJBMMZ JO #FSEJBFWT 'SBOLT BOE #VMHBLPWT DBTF *‫ڀ‬TVHHFTU UIFJS JOUFMMFDUVBM EFWFMPQNFOU NJHIU CF DPNQBSFE XJUI UIBU PG UIFJS $BUIPMJD GSJFOE +BDRVFT .BSJUBJO )F VOEFS XFOU B EFWFMPQNFOU GSPN B SBUIFS BOUJMJCFSBM QFSTPOBMJTN JO UIF T UP B RVJUF OFX DPOKVODUJPO PG UIF DPODFQUT PG IVNBO EJHOJUZ BOE JOEJWJEVBM SJHIUT BęFS UIF 4FDPOE‫ڀ‬8PSME‫ڀ‬8BS BOE CFDBNF B GPVOEJOH GBUIFS PG UIF x6OJWFSTBM %FDMBSBUJPO PG )VNBO 3JHIUTj JO  BOE PG UIF EFDMBSBUJPO PG %JHOJUBUJT IVNBOBF CZ UIF 4FDPOE 7BUJDBO $PVODJM JO   ćFTF 3VTTJBO UIJOLFST JO FYJMF UPPL CPUI UIF QSPCMFN PG TPCPSOPTU‫ڀ‬o UIF TPDJBM DIBMMFOHF PG B xIFBMUIZj CBMBODF CFUXFFO UIF QFSTPO UIF JOEJWJEVBM BOE DPNNV OJUZ‫ڀ‬o BOE UIF xQPTUTFDVMBSj QSPCMFN PG UIF QMBDF PG SFMJHJPO BOE UIF DIVSDI JO NPEFSO TFDVMBS TPDJFUJFT TFSJPVTMZ "T NFOUJPOFE FBSMJFS UIFZ EJE OPU FMBCPSBUF QPTJUJWF FBTJMZ BQQMJDBCMF WJTJPOT PG B $ISJTUJBO TPDJFUZ "ęFS BMM UIFZ LOFX UIFJS PXO BSHVNFOUT BHBJOTU VUPQJBO WJTJPOT PG CVJMEJOH B TPDJBMJTU LJOHEPN PO FBSUI BOE BHBJOTU xUIFPDSBUJDj TZTUFNT MJLF 3VTTJBO BVUPDSBDZ UIF BTQJSBUJPOT PG QPXFS IVOHSZ DIVSDI IJFSBSDIT BOE PUIFS UPUBMJUBSJBO UFNQUBUJPOT GBS UPP XFMM *O WJFX PG UIF NPOBSDIJTU UFOEFODJFT BNPOH UIF NBKPSJUZ PG UIF 3VTTJBO FNJHSBUJPO BOE UIF SJTF PG $PNNVOJTU BOE /B[J SVMF UIFZ SBUIFS EFWFMPQFE BTQFDUT PG B xOFHBUJWF QPMJUJDBM UIFPMPHZj JO PSEFS UP BWPJE UIF DIVSDIT QPMJUJDBM JOTUSVNFOUBMJTBUJPO JO UIF GVUVSF *O UIFJS WJFX xUIFPDSBDZj OFJUIFS VTFT WJPMFODF OPS JT JU B QPMJUJDBM PS BO FDPOPNJD TZTUFN ćFZ JOTJTUFE PO UIF NFBOJOH PG IJTUPSZ BOE DVMUVSF IJTUPSJDBM SFMBUJWJUZ PG JOTUJUVUJPOT $ISJTUJBO VOJWFSTBMJTN BOE UIF QFSTPOBM SFTQPOTJCJMJUZ PG IVNBOLJOE UP TUBOE VQ GPS JOEJWJEVBM GSFFEPN BOE TPDJBM KVTUJDF VTJOH UIF QPMJUJDBM JOTUSVNFOUT PG UIFJS UJNF ćFZ NBJOMZ ESFX PO UIFPMPHJDBM DPODFQUT PG IVNBOT DSFBUFE JO UIF JNBHF BOE MJLFOFTT PG (PE UIF SPZBM QSJFTUIPPE PG BMM $ISJTUJBOT UIF EJTUJODUJPO CFUXFFO (PE BOE $BFTBS BOE BEWPDBUFE GPS UIF GSFFEPN PG UIF DIVSDI XJUIJO UIF GSBNFXPSL PG GSFFEPN PG DPOTDJFODF BOE SFMJHJPO  -JOEF -ĶĻıĸŃĶŀŁ 3FMJHJPVT 'SFFEPN BOE UIF 6OJWFSTBM %FDMBSBUJPO PG )VNBO 3JHIUT $BNCSJEHF  Q‫ڀ‬Y  4BNVFM .ļņĻ 1FSTPOBMJTN $PNNVOJUZ BOE UIF 0SJHJOT PG )VNBO 3JHIUT JO 4UFGBO-VEXJH )ļijijĺĮĻĻ FE

)VNBO 3JHIUT JO UIF 5XFOUJFUI $FOUVSZ $BNCSJEHF  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬o .ĮĸĿĶıIJŀ 0SUIPEPY 1FSTPOBMJTN Q‫"  ڀ‬DUVBMMZ xćF 6OJWFSTBM %FDMB SBUJPO PG )VNBO 3JHIUTj JT B HPPE FYBNQMF GPS xOFHBUJWF QPMJUJDBM UIFPMPHZj CFDBVTF GPS UIF TBLF PG JOUFSOBUJPOBM SFDPHOJUJPO UIF 6/ $PNNJTTJPO PO )VNBO 3JHIUT EFMJCFSBUFMZ BOE BęFS NBOZ EFCBUFT BCTUBJOFE GSPN NFUBQIZTJDBM KVTUJĕDBUJPOT 4FF 3FHVMB‫ڀ‬. ;ńĮĵĹIJĻ $ISJTUMJDIF "LUFVSF VOE .FOTDIFOSFDIUF JO 3FMJHJPO  (FTFMMTDIBę JO 0TU VOE 8FTU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  0O #FSEJBFWT SPMF TFF (JBONBSJB ;ĮĺĮĴĻĶ %BT x&OEF EFT LPOTUBOUJOJTDIFO ;FJUBMUFSTj VOE EJF .PEFMMF BVT EFS (FTDIJDIUF GàS FJOF xOFVF $ISJTUFOIFJUj 'SFJCVSH JN #SFJTHBV 

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

287

288

Regula M. Zwahlen

"T GPS #FSEJBFW TFFNJOHMZ UIF MFBTU xEFNPDSBUJDj BOE NPTU BNCJWBMFOU UIJOLFS PG UIF 3VTTJBO EJBTQPSB IF DPOTJEFSFE GSFFEPN PG UIPVHIU UIF FNJHSBUJPOT NBJO UBTL  *O IJT XSJUJOHT FYQMPSFE BCPWF IF POMZ NFOUJPOFE JO QBTTJOH UIBU JO UIF OFX QPTUSFWPMVUJPOBSZ QFSJPE TFDVMBSJTBUJPO BOE EFNPDSBDZ QSPWJEFE UIF CFTU QPMJUJDBM DPOEJUJPOT GPS TVDI GSFFEPN #Z DMBJNJOH UIBU TFDVMBSJTBUJPO XBT B TBE DPOTFRVFODF PG UIF SFMJHJPVT BVUPDSBDJFT GBJMVSF #FSEJBFW XBT JODPOTJTUFOU XJUI SFHBSE UP IJT PXO MPHJD PG QSPWJEFOUJBM IJTUPSJDBM EFWFMPQNFOU *G $POTUBOUJOFT DPOGVTJPO PG (PET BOE $BFTBST LJOHEPNT CZ JOUSPEVDJOH $ISJTUJBO TUBUFIPPE XBT QBSU PG (PET QSPWJEFODF TP XBT TFDVMBSJTBUJPO 4VDI BNCJWBMFODF XJUI SFHBSE UP TFDVMBS QPMJUJDT HSFFUFE JO UIF OBNF PG GSFFEPN CVU OFHBUFE JO UIF OBNF PG B xSFBM $ISJTUJBO TPDJFUZj DBVTFE NBOZ GVSUIFS JODPOTJTUFODJFT JO #FSEJBFWT BOE PUIFS FNJHSBOUT xQPMJUJDBM UIFPMPHJFTj )PXFWFS *‫ڀ‬TVHHFTU UIBU JG XF UBLF JOUP BDDPVOU UIFJS UIFPMPHJDBM XPSLT UIFJS NBJO JOUFMMFDUVBM GSBNFXPSL EPFT OPU FTUBCMJTI BO PQQPTJUJPO CFUXFFO UIFPDSBDZ BOE EFNPDSBDZ CVU CFUXFFO BOUISPQPDSBDZ BOE xUIFBOUISPQPDSBDZj ćFZ SFEFĕOFE xUIFPDSBDZj JO B XBZ UIBU BOZ NPEFSO TFDVMBS UIPVHIU UIBU TUBOET VQ GPS VOJWFSTBM IVNBO EJHOJUZ BOE TPDJBM KVTUJDF ĕOET FWFO TUSPOHFS KVTUJĕDBUJPO JO UIFJS DPODFQU PG (PE.BOIPPE JO UIF TFOTF PG (PEIVNBO TZOFSHZ BT MPOH BT JU EPFT OPU CMVOUMZ EFOZ PS ĕHIU UIF DPODFQU PG SFMJHJPO 0O UIJT CBTJT UIFJS xOFHBUJWF QPMJUJDBM UIFPMPHZj DPOUSJCVUFE UP XIBU DPOUFNQPSBSZ 0SUIPEPY UIFPMPHJBOT VOEFS OFX IJTUPSJDBM DJSDVNTUBODFT BSF EFWFMPQJOH BT B QPTJUJWF 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO UFSNT PG x$IBMDFEPOJBO QPMJUJDTj PS PG BO x&BTUFSO 0SUIPEPY $ISJTUJBO ćFPMPHZ PG 4FDVMBSJTNj 

 #IJĿıĶĮIJŃ %OFWOJL ĕMPTPGB Q‫ڀ‬  *E 5TBSTUWP #P[IJF Q‫ڀ‬  "SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł 0WFSDPNJOH 1PMJUJDBM /FTUPSJBOJTN 5PXBSET B $IBMDFEPOJBO 1PMJUJDT JO .BSUJO‫ (ڀ‬1ļłĹŀļĺ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

(SBDF (PWFSOBODF BOE (MPCBMJ[BUJPO -POEPO  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬G /BUIBOJFM 8ļļı x* )BWF 0WFSDPNF UIF 8PSMEj ćF $IVSDI UIF -JCFSBM 4UBUF BOE $ISJTUT 5XP /BUVSFT JO UIF 3VTTJBO 1PMJUJDT PG ćFPTJT JO (FPSHF‫ &ڀ‬%IJĺĮİļĽļłĹļŀ"SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł FET

$ISJTUJBOJUZ %FNPDSBDZ BOE UIF 4IBEPX PG $POTUBOUJOF /FX :PSL  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  #SBOEPO (ĮĹĹĮĵIJĿ "‫ڀ‬4FDVMBSJTN PG UIF 3PZBM %PPST 5PXBSE BOE &BTUFSO 0SUIPEPY $ISJTUJBO ćFPMPHZ PG 4FDVMBSJTN JO "SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł(FPSHF %IJĺĮİļĽļłĹļŀ FET

'VOEBNFO UBMJTN PS 5SBEJUJPO $ISJTUJBOJUZ BęFS 4FDVMBSJTN /FX :PSL  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

,SJTUJOB 4UPFDLM

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

Introduction )FTZDIBTN JT B NFEJUBUJWF QSBZFS USBEJUJPO QSBDUJDFE CZ 0SUIPEPY NPOLT TJODF FBSMZ $ISJTUJBO UJNFT ćF QSBDUJDF XBT DPODFQUVBMJTFE UIFPMPHJDBMMZ JO UIF GPVSUFFOUI DFOUVSZ CZ (SFHPSZ 1BMBNBT o  4JODF UIFO )FTZDIBTN IBT CFDPNF UIF PCKFDU PG OVNFSPVT UIFPMPHJDBM BOE QIJMPTPQIJDBM USFBUNFOUT JO QBSUJDVMBS EVSJOH UIF x4JMWFS "HFj PG 3VTTJBO SFMJHJPVT QIJMPTPQIZ #VU POMZ JO UIF NJE UXFOUJFUI DFOUVSZ VOEFS UIF VOMJLFMZ DPOEJUJPOT PG 4PWJFU DPNNVOJTN BOE UIF $PME‫ڀ‬8BS EP XF ĕOE UXP EJTUJODUJWFMZ QPMJUJDBM JOUFSQSFUBUJPOT PG )FTZDIBTN CZ UIF 3VTTJBO QIJMPMPHJTU (FMJBO 1SPLIPSPW o BOE UIF 3VTTJBO TFDPOE HFOFSBUJPO ÏNJHSÏ UIFPMPHJBO +PIO .FZFOEPSČ o  ćJT DIBQUFS PVUMJOFT UIF PSJHJOT PG x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj JO UIF USFBUNFOUT PG .FZFOEPSČ BOE 1SPLIPSPW BOE UIFO USBDFT UIF JOĘVFODF PG UIJT DPODFQU JO DPOUFNQPSBSZ 3VTTJBO QIJMPTPQIZ BOE 0SUIPEPY UIFPMPHZ ćF GPDVT MJFT PO SFDFOU USFBUNFOUT PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN CZ 0SUIPEPY BVUIPST XIP IBWF NBEF UIF DPODFQU UIF HSPVOE GPS QPMJUJDBM BSHVNFOUT BCPVU $ISJTUJBO 0SUIPEPY VOJRVFOFTT BOE BOUJ8FTUFSOJTN ćF DIBQUFS DMPTFT XJUI B EJTDVTTJPO PG DPOUFNQPSBSZ USFBUNFOUT PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN UIBU SFTJTU UIF USFOE PG 0SUIPEPY BOUJ8FTUFSOJTN ćF /FPQBUSJTUJD UVSO JO 0SUIPEPY UIFPMPHZ JO UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ IBT GSF RVFOUMZ CFFO DSJUJDJTFE GPS JHOPSJOH UIF SFBM TPDJBM BOE QPMJUJDBM QSPCMFNT JO DPO UFNQPSBSZ TPDJFUJFT BOE GPS GBJMJOH UIFSFGPSF UP EFWFMPQ BO 0SUIPEPY TPDJBM FUIJDT BOE B QPMJUJDBM UIFPMPHZ UIBU JT VQ UP UIF DIBMMFOHFT PG UIF NPEFSO XPSME ćF TIBSQ EJTUJODUJPO NBEF CZ 1BVM 7BMMJFSF BOE 3PCFSU #JSE CFUXFFO UIF /FPQBUSJTUJD TDIPPM BOE UIF xNPEFSO UIFPMPHZj PG UIF x3VTTJBO 4DIPPMj JT B DBTF JO QPJOU GPS UIJT KVEHNFOU  ćJT BTTFTTNFOU PWFSMPPLT IPXFWFS UIBU UIF /FPQBUSJTUJD UVSO IBT BMTP QSPEVDFE JUT PXO QPMJUJDBM UIFPMPHZ UIF UIFPMPHZ PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN 1PMJUJDBM )FTZDIBTN JT B UPQJD UIBU DBOOPU CF PNJUUFE GSPN B QVCMJDBUJPO BCPVU x0SUIPEPY $ISJTUJBO 1PMJUJDBM ćFPMPHJFTj *U SFQSFTFOUT POF QJFDF JO PG UIF QV[[MF

 1BVM 7ĮĹĹĶIJĿIJ .PEFSO 3VTTJBO ćFPMPHZ #VLIBSFW 4PMPWJFW #VMHBLPW 0SUIPEPY ćFPMPHZ JO B /FX ,FZ &EJOCVSHI  3PCFSU #ĶĿı ćF 5SBHFEZ PG 3VTTJBO 3FMJHJPVT 1IJMPTPQIZ 4FSHFJ #VMHBLPW BOE UIF 'VUVSF PG 0SUIPEPY ćFPMPHZ JO +POBUIBO 4łŁŁļĻ8JM WBO EFO #IJĿİĸIJĻ FET

0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BOE $POUFNQPSBSZ &VSPQF -FVWFO  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

290

Kristina Stoeckl

UIBU JT UIF DPOUFNQPSBSZ QBOPSBNB PG QPMJUJDBM UIFPMPHJFT JO UIF 0SUIPEPY DPOUFYU ćF TUVEZ PG JUT IJTUPSZ EFWFMPQNFOU BOE QSFTFOUEBZ VTBHF JMMVNJOBUFT JNQPSUBOU GBDFUT PG DPOUFNQPSBSZ 0SUIPEPY UIFPMPHJDBM UIPVHIU "T * TFU PVU UP PČFS JO UIJT DIBQUFS B DSJUJDBM BOBMZTJT PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN *‫ڀ‬DBO ESBX PO TFWFSBM TUVEJFT UIBU NBLF NZ UBTL FBTJFS ćFTF BSF ĕSTU UIF FTTBZ x%FS‫ܮ‬/ÚSEMJDIF ,BUFDIPOj CZ .JDIBFM )BHFNFJTUFS XIP PČFST B CSPBE DPOUFYUVBMJTBUJPO PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN JO 3VTTJBO &VSBTJBO BOE 4MBWPQIJMF UIPVHIU GSPN UIF CFHJOOJOH PG UIF OJOFUFFOUI UP UIF UXFOUZĕSTU DFOUVSZ  TFDPOE B CPPL DIBQUFS CZ "OESFZ 4IJTILPW UIBU DPOUBJOT B DSJUJDBM BQQSBJTBM PG )FTZDIBTN BOE /FP1BMBNJTN JO UIF DPOUFYU PG DPOUFNQPSBSZ 0SUIPEPY UIFPMPHZ  BOE UIJSE UIF CPPLMFOHUI TUVEZ CZ %BOJFM 1BZOF PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN JO DPOUFNQPSBSZ (SFFL0SUIPEPY UIPVHIU  *‫ڀ‬BMTP ESBX PO B GFX TIPSU UFYUT BOE CPPL SFWJFXT XSJUUFO CZ NZTFMG JO UIF QBTU BOE PO ĕSTUIBOE EFCBUFT XJUI UXP DPOUFNQPSBSZ SFQSFTFOUBUJWFT PG )FTZDIBTU TUVEJFT OBNFMZ 4FSHFJ‫ڀ‬4 )PSVKZ ,IPSV[IJJ BOE 7MBEJNJS 1FUSVOJO  ćJT DIBQUFS EPFT OPU QSFTFOU B DPNQMFUFMZ OFX BSHVNFOU XJUI SFTQFDU UP BOZ PG UIFTF UFYUT *OTUFBE JU ESBXT UPHFUIFS UIF EJČFSFOU JOUFSQSFUBUJPOT BOE EFCBUFT FMBCPSBUFE JO WBSJPVT MBOHVBHFT (FSNBO 3VTTJBO &OHMJTI BOE EJTDJQMJOFT IJTUPSZ UIFPMPHZ QIJMPTPQIZ JO PSEFS UP BOTXFS UIF RVFTUJPO XIFSF QPMJUJDBM )FTZDIBTN BT B DPODFQU DPNFT GSPN XIFSF JU TUBOET UPEBZ BOE XIBU QSBDUJDBM JNQMJDBUJPOT JU IBT GPS UIF TFMGVOEFSTUBOEJOH PG 0SUIPEPY $ISJTUJBOT 8JUI UIF FYDFQUJPO PG NZ SFGFSFODFT UP 1BZOF BOE :BOOBSBT XIP EJTDVTT QPMJUJDBM )FTZDIBTN JO UIF (SFFL0SUIPEPY DPOUFYU NZ GPDVT JO UIJT DIBQUFS JT PO‫ڀ‬3VTTJB

 .JDIBFM )ĮĴIJĺIJĶŀŁIJĿ %FS x/ÚSEMJDIF ,BUFDIPOj‫ڀ‬o x/FPCZ[BOUJTNVTj VOE x1PMJUJTDIFS )FTZDIBT NVTj JN QPTUTPXKFUJTDIFO 3VTTMBOE &SGVSU   "OESFZ 4ĵĶŀĵĸļŃ &BTUFSO 0SUIPEPYZ $POTFSWBUJTN BOE /FP 1BMBNJUF 5SBEJUJPO JO 1PTU4PWJFU 3VTTJB JO .JLIBJM 4łŀĹļŃ%NJUSZ 6ŇĹĮĻIJĿ FET

$POUFNQPSBSZ 3VTTJBO $POTFSWBUJTN 1SPCMFNT 1BSBEPYFT BOE 1FSTQFDUJWFT -FJEFO  QQ‫ڀ‬o  %BOJFM 1ĮņĻIJ ćF 3FWJWBM PG 1PMJUJDBM )FTZDIBTN JO $POUFNQPSBSZ 0SUIPEPY ćPVHIU ćF 1PMJUJDBM )FTZDIBTN PG +PIO 3PNBOJEFT BOE $ISJTUPT :BOOBSBT -BOIBN ‫ڀ‬.%   ,SJTUJOB 4ŁļIJİĸĹ 1PMJUJDBM )FTZDIBTN 7MBEJNJS 1FUSVOJOT /FP#Z[BOUJOF *OUFSQSFUBUJPO PG UIF 4PDJBM %PDUSJOF PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI JO 4UVEJFT JO &BTU &VSPQFBO ćPVHIU‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o FBE #PPL 3FWJFX ćF 3FWJWBM PG 1PMJUJDBM )FTZDIBTN JO $POUFNQPSBSZ 0SUIPEPY ćPVHIU ćF 1PMJUJDBM )FTZDIBTN PG +PIO 3PNBOJEFT BOE $ISJTUPT :BOOBSBT CZ %BOJFM‫ڀ‬1 1ĮņĻIJ 7MBEJNJS 1IJŁĿłĻĶĻ 1PMJUJDIFTLJJ *TJLIB[N J FHP USBEJUTJJ W TPUTJBMOPJ LPOUTFQUTJJ .PTLPWTLPHP 1BUSJBSLIBUB JO +PVSOBM PG $POUFNQPSBSZ 3FMJHJPO‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o ,SJTUJOB 4ŁļIJİĸĹ #PPL 3FWJFX ćF (MPCBMJ[BUJPO PG )FTZDIBTN BOE UIF +FTVT 1SBZFS $POUFTUJOH $POUFNQMBUJPO JO +PVSOBM PG $POUFNQPSBSZ 3FMJHJPO‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬G *OGPSNBUJPO BCPVU B TFNJOBSEJTDVTTJPO XJUI 4 )PSVKZ BOE 7 1FUSVOJO JO 3VTTJBO  Заседание семинара ВВ Петрунин QVCMJTIFE CZ UIF *OTUJUVUF PG 4ZOFSHFUJD "OUISPQPMPHZ 63- IUUQTZOFSHJBJTBSV Q  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

I.

What is Hesychasm?

'PS B TUBSU BOE FTQFDJBMMZ GPS SFBEFST XIP BSF OFX UP UIF UFSN x)FTZDIBTNj B‫ڀ‬DMBS JĕDBUJPO JT OFDFTTBSZ )FTZDIBTN GSPN (SFFL IFTZDIJB xTUJMMOFTTj EFTDSJCFT UIF USBEJUJPO PG DPOUFNQMBUJWF QSBZFS JO &BTUFSO 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ )FTZDIBTN JT HFOFSBMMZ VTFE BT B TIPSUIBOE GPS 0SUIPEPY BTDFUJDJTN CVU NPSF QSFDJTFMZ JU SFGFST UP UIF QSBDUJDF PG UIF x+FTVT 1SBZFSj ćF +FTVT 1SBZFS JT B QTZDIPTPNBUJD QSBZFS BOE NFEJUBUJPO UFDIOJRVF UIF PSJHJOT PG XIJDI HP CBDL UP UIF EFTFSU GBUIFST PG UIF ĕSTU DFOUVSJFT PG $ISJTUJBOJUZ  ćSPVHI UIF JODFTTBOU DPODFOUSBUFE SFQFUJUJPO PG UIF OBNF PG +FTVT $ISJTU UIBU GPMMPXT UIF SIZUIN PG UIF IFBSUT CFBUJOH UIF BTDFUJD JT TBJE UP SFBDI JOOFS QFBDF IFTZDIJB BOE GSFFEPN GSPN BMM QBTTJPOT BQBUIFJB

BOE UP FYQFSJFODF BO FDTUBUJD WJTJPO PG (PE UIFPSJB  *O UIF GPVSUFFOUI DFOUVSZ UIF RVFTUJPO XIFUIFS UIF TFOTVBM FYQFSJFODFT UIBU QSBDUJUJPOFST SFQPSUFE UP IBWF HPOF UISPVHI EVSJOH QSBZFS MJLF UIF WJTJPO PG MJHIU PS UIF QFSDFQUJPO PG QMFBTBOU TNFMM TIPVME CF DPOTJEFSFE B USVF FYQFSJFODF PG EJWJOF SFBMJUZ PS QVSFMZ TVCKFDUJWF JNBHJOBUJPO MFE UP B EJWJTJWF UIFPMPHJDBM EJTQVUF 0OF UIF POF TJEF TUPPE UIPTF XIP JOTJTUFE PO UIF EJWJOF SFBMJUZ PG UIF WJTJPOT FYQFSJFODFE EVSJOH BTDFUJD QSBDUJDFT PO UIF PUIFS TJEF TUPPE UIF TDFQUJDT XIP DPOTJEFSFE UIF EJWJOF UP CF VOLOPXBCMF BOE JOUBOHJCMF ćF ĕSTU HSPVQ XBT MFE CZ (SFHPSZ 1BMBNBT B NPOL UIFPMPHJBO BOE "SDICJTIPQ PG ćFTTBMPOJLJ JO UIF MBUF #Z[BOUJOF QFSJPE UIF TFDPOE CZ UIF UIFPMP HJBO #BSMBBN PG $BMBCSJB DB‫ڀ‬o  *U XBT JO UIF DPOUFYU PG UIJT DPODFQUVBM TUSVHHMF UIBU 1BMBNBT EFWFMPQFE IJT UIFPMPHJDBM KVTUJĕDBUJPO PG )FTZDIBTN ćJT KVTUJĕDBUJPO SFTUFE PO UIF EJTUJODUJPO CFUXFFO UIF EJWJOF FTTFODF XIJDI JT VOLOPX BCMF BOE EJWJOF FOFSHJFT XIJDI FNBOBUF GSPN UIF EJWJOF FTTFODF MJLF SBZT PG MJHIU GSPN UIF TVO BOE XIJDI BSF BDDFTTJCMF UP IVNBO FYQFSJFODF 1BMBNBT UFBDIJOH PG EJWJOF FOFSHJFT XBT SFKFDUFE BT IFSFUJD CZ TDIPMBTUJD UIFPMPHJBOT JO 3PNF CVU XBT SFDPHOJTFE BT B EPHNB CZ UIF #Z[BOUJOF 0SUIPEPY $IVSDI JO   BOE  4JODF UIFO )FTZDIBTN IBT CFFO DPOTJEFSFE B TQFDJĕD GFBUVSF EJTUJOHVJTIJOH 0SUIPEPY UIFPMPHZ GSPN 8FTUFSO $ISJTUJBOJUZ  *O UIF QPQVMBS CPPL 8IZ‫"ܮ‬OHFMT 'BMM "‫ܮ‬+PVSOFZ UISPVHI 0SUIPEPY &VSPQF GSPN #Z[BOUJVN UP ,PTPWP 7JDUPSJB $MBSL EPDVNFOUT UIF MJWFE FYQFSJFODF PG )FTZDIBTN JO 0SUIPEPY NPOBTUFSJFT JO 4PVUIFBTUFSO &VSPQF  'VSUIFSNPSF JO ćF‫(ܮ‬MPCBM J[BUJPO PG UIF +FTVT 1SBZFS $ISJTUPQIFS +PIOTPO TUVEJFT )FTZDIBTN PVUTJEF UIF

 $ISJTUPQIFS‫ڀ‬%‫ڀ‬- +ļĵĻŀļĻ ćF (MPCBMJ[BUJPO PG )FTZDIBTN BOE UIF +FTVT 1SBZFS $POUFTUJOH $PO UFNQMBUJPO -POEPO  QQ‫ڀ‬G  ćF EFTDSJQUJPO PG UIF IFTZDIBTU DPOUSPWFSTZ JO UIJT QBSBHSBQI JT TVNNBSJTFE GSPN )ĮĴIJĺIJĶŀŁIJĿ x%FS /ÚSEMJDIF ,BUFDIPOj QQ‫ڀ‬o  7JDUPSJB $ĹĮĿĸ 8IZ "OHFMT 'BMM "‫ڀ‬+PVSOFZ UISPVHI 0SUIPEPY &VSPQF GSPN #Z[BOUJVN UP ,PTPWP -POEPO 

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

291

292

Kristina Stoeckl

&BTUFSO $ISJTUJBO DPOUFYU BT POF QPQVMBS TQJSJUVBM FYFSDJTF BNPOH PUIFST UIBU JT ĕOEJOH GPMMPXFST BNPOH VSCBO TQJSJUVBM TFFLFST BDSPTT UIF 8FTUFSO XPSME  8IFSFBT )FTZDIBTN BOE UIF +FTVT 1SBZFS EFOPUF B SFMJHJPVT QSBDUJDF JU JT SFBMMZ UIFJS EPDUSJOBM KVTUJĕDBUJPO 1BMBNJTN UIBU BTTVNFT B QPMJUJDBM DIBSBDUFS 1PMJUJDBM )FTZDIBTN JOUFSQSFUT UIF UIFPMPHJDBM TUSVHHMF PG UIF QBTU CFUXFFO IFTZDIBTUT BOE TDIPMBTUJDT BT UIF JOUFMMFDUVBM CBDLESPQ UP B DPOGSPOUBUJPO CFUXFFO &BTU BOE 8FTU UIBU JT EFĕOFE DIJFĘZ JO QPMJUJDBM BOE DVMUVSBM UFSNT ćF PVUDPNF PG UIJT TUSVHHMF JT TBJE UP EFUFSNJOF UIF IJTUPSZ PG 0SUIPEPY DJWJMJTBUJPO BMM UIF XBZ GSPN #Z[BOUJVN UP DPOUFNQPSBSZ 3VTTJB *‫ڀ‬XJMM EJTDVTT UIJT JOUFSQSFUBUJPO PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN UIF NBJO GPDVT PG NZ DPOUSJCVUJPO JO TFDUJPOT‫ **ڀ‬BOE‫ ***ڀ‬ćFSF BMTP FYJTUT IPXFWFS BO BMUFSOBUJWF JOUFSQSFUBUJPO PG )FTZDIBTN BOE 1BMBNJTN XIJDI ESBXT UIFPMPHJDBM DPODMVTJPOT GSPN 1BMBNJTN UIBU BSF BU PEET XJUI UIF QSFWBMFOU BOUJNPEFSO BOE BOUJ8FTUFSO QPMJUJDBM BOE DVMUVSBM JOUFSQSFUBUJPO *‫ڀ‬XJMM DBMM UIJT BQQSPBDI xFUIJDBM )FTZDIBTNj BOE EJTDVTT JU JO TFDUJPO‫*ڀ‬7

II.

Political Hesychasm in Byzantine and Russian Studies in the Twentieth Century

ćF UFSN x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj XBT DPJOFE BOE FYQMPSFE JO UIF T BOE T CZ UIF 0SUIPEPY TFDPOEHFOFSBUJPO ÏNJHSÏ UIFPMPHJBO +PIO .FZFOEPSČ o

BOE CZ UIF 4PWJFU IJTUPSJBO (FMJBO 1SPLIPSPW o   .FZFOEPSČ BOE 1SPLIPSPW TQPLF PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN JO UIF IJTUPSJDBM DPOUFYU PG QPMJUJDBM TUSVH HMFT JO #Z[BOUJVN JO UIF NJEEMF PG UIF GPVSUFFOUI DFOUVSZ 'SPN UIFJS UIFPMPHJDBM BOE IJTUPSJDBM QFSTQFDUJWF QPMJUJDBM )FTZDIBTN XBT UIF NBJO BOTXFS UP B IJTUPSJDBM QPMJUJDBM QV[[MF OBNFMZ UP UIF RVFTUJPO IPX UIF 0SUIPEPY $IVSDI TVSWJWFE UIF GBMM PG UIF #Z[BOUJOF &NQJSF "ęFS DFOUVSJFT PG BMNPTU DPNQMFUF TDIPMBSMZ OFHMFDU UIF TUVEZ PG (SFHPSZ 1BMB NBT BOE IJT UIFPMPHZ PG )FTZDIBTN XBT SFWJWFE CZ .FZFOEPSČ XIP XSPUF B QBUI CSFBLJOH EJTTFSUBUJPO BCPVU IJN  .FZFOEPSČ XBT B TUVEFOU PG (FPSHFT 'MPSPWTLZ  +ļĵĻŀļĻ ćF (MPCBMJ[BUJPO PG )FTZDIBTN  %BOJFM 1BZOF HJWFT B HPPE PWFSWJFX PG UIF FBSMZ TUVEZ PG 1BMBNJTN JO UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ "NPOH UIF ĕSTU TDIPMBST UP TUVEZ 1BMBNBT TZTUFNBUJDBMMZ XFSF UIF 3VTTJBO #JTIPQ #BTJM ,SJWPDIFJOF XIP XSPUF UIF ĕSTU NBKPS XPSL PO 1BMBNBT QVCMJTIFE JO 1SBHVF JO  BOE UIF 3PNBOJBO UIFPMPHJBO %VNJUSV 4UʅOJMPBF XIP JO  QVCMJTIFE ćF‫ܮ‬-JGF BOE 5FBDIJOH PG 4U‫(ܮ‬SFHPSZ 1BMBNBT B‫ڀ‬XPSL UIBU SFNBJOFE MBSHFMZ VOLOPXO EVF UP B MBDL PG USBOTMBUJPOT GSPN 3PNBOJBO "SDIJNBOESJUF $ZQSJBO ,FSO XSPUF JO  &MFNFOUT PG UIF ćFPMPHZ PG (SFHPSZ 1BMBNBT ćJT XBT UIF MJUFSBUVSF PO 1BMBNBT BWBJMBCMF UP UIF UXP TUVEFOUT PG (FPSHFT 'MPSPWTLZ 7MBEJNJS -PTTLZ BOE +PIO .FZFOEPSČ XIPTF NBKPS XPSLT IBWF TIBQFE 0SUIPEPY UIFPMPHZ JO UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ JO B 1BMBNJTU LFZ 4FF 1ĮņĻIJ ćF 3FWJWBM QQ‫ڀ‬o  +PIO .IJņIJĻıļĿijij 4U‫(ڀ‬SÏHPJSF 1BMBNBT FU MB NZTUJRVF PSUIPEPYF 1BSJT 

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

UIF GBUIFS PG UIF /FPQBUSJTUJD UVSO JO UXFOUJFUI DFOUVSZ 0SUIPEPY UIFPMPHZ BOE GSPN UIF QFSTQFDUJWF PG QBUSJTUJD UIFPMPHZ JU XBT POMZ UP CF FYQFDUFE UIBU 1BMB NBT BOE IJT UFBDIJOH XPVME BMTP DPNF VOEFS OFX TDSVUJOZ *O UIF QBOPSBNB PG PWFS B NJMMFOOJVN PG QBUSJTUJD MJUFSBUVSF 1BMBNBT DPNFT SBUIFS MBUF‫ڀ‬o MPOH BęFS UIF 0SUIPEPY $IVSDI EFĕOFE JUT SFMBUJPOTIJQ UP UIF #Z[BOUJOF TUBUF BOE BMNPTU UISFF DFOUVSJFT BęFS UIF DVMNJOBUJPO PG EPHNBUJD EJČFSFODFT CFUXFFO 0SUIPEPY BOE -BUJO $ISJTUJBOJUZ JO UIF TDIJTN PG  "OE ZFU IBSEMZ BOZ PUIFS UIFPMPHJBO GSPN MBUF BOUJRVJUZ UP UIF FOE PG UIF .JEEMF "HFT IBT JOTQJSFE TP NBOZ DPNNFOUBUPST JO UIF UXFOUJFUI BOE FWFO UIF UXFOUZĕSTU DFOUVSZ ćJT JT EPVCUMFTTMZ EVF UP UIF QJWPUBM SPMF IF QMBZFE JO EJTUJOHVJTIJOH 0SUIPEPY UFBDIJOH GSPN -BUJO TDIPMBTUJDJTN JO UIF DSVDJBM QFSJPE PG UIF GPVSUFFOUI DFOUVSZ IJT JOĘVFODF PO NPOBTUJDJTN BOE UIF JNQBDU PG IJT UFBDIJOH PO UIF SFMJHJPVT BOE QPMJUJDBM MJGF PG MBUF‫ڀ‬#Z[BOUJVN .FZFOEPSČ VTFT UIF UFSN x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj UP SFGFS UP B TPDJBM DVMUVSBM BOE QPMJUJDBM QSPHSBNNF DBSSJFE PVU JO UIF GPVSUFFOUI DFOUVSZ CZ QSPNJOFOU #Z[BOUJOF MFBEFST XIJDI IBE XJEFTQSFBE JOĘVFODF JO 4MBWJD DPVOUSJFT  "DDPSEJOH UP .FZFO EPSČ UIF IFTZDIBTU NPOLT GSPN .PVOU "UIPT QSPNPUFE xOFX GPSNT PG 0SUIPEPY VOJWFSTBMJTNj UIBU BMMPXFE 0SUIPEPYZ UP TVSWJWF FWFO BęFS UIF GBMM PG UIF FNQJSF ćF SFWJWBM XBT MJOLFE XJUI DBUBTUSPQIJD FWFOUT‫ UIF FNQJSF BOE UIF DVMUVSBM QSJEF PG #Z[BOUJVN IBE CFFO TIBUUFSFE CZ -BUJO DPORVFTUT BOE UIF 5VSLJTI DIBMMFOHF ćFSF XBT OP SFMJBCMF BODIPS PG TBMWBUJPO MFę FYDFQU UIF 0SUIPEPY $IVSDI #VU UIF DIVSDIT TUSFOHUI XBT OPU TFFO JO TUSVDUVSFT DPOUJOHFOU UP UIF FNQJSF CVU SBUIFS JO JUT FTDIBUPMPHJDBM NZTUJDBM BOE BTDFUJDBM USBEJUJPOT NBJOUBJOFE CZ NPOLT 

.FZFOEPSČ DSFEJUT UIF UIFPMPHZ BOE QSBDUJDF PG )FTZDIBTN XJUI QSFTFSWJOH UIF 0SUIPEPY $IVSDI BU B UJNF XIFO JUT JOTUJUVUJPOBM TUSVDUVSF QSFWJPVTMZ TVQQPSUFE CZ UIF #Z[BOUJOF TUBUF IBE CFFO BMNPTU TIBUUFSFE ćJT JOUFSQSFUBUJPO JT FDIPFE CZ UIF 4PWJFU #Z[BOUJOJTU (FMJBO 1SPLIPSPW XIP ĕSTU QSPQPTFE UIF UFSN x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj JO UIF NJET  )F EJTUJOHVJTIFE UISFF QFSJPET PG )FTZDIBTN JO #Z[BOUJOF IJTUPSZ B xQSJWBUF QFSJPEj EVSJOH XIJDI )FTZDIBTN XBT QSBDUJDFE CZ NPOLT CVU EJE OPU IBWF B MBSHFS TPDJFUBM

   

*E #Z[BOUJOF )FTZDIBTN -POEPO  *E 3PNF $POTUBOUJOPQMF .PTDPX )JTUPSJDBM BOE ćFPMPHJDBM 4UVEJFT /FX :PSL  Q‫ڀ‬ *CJE QQ‫ڀ‬G (FMJBO 1ĿļĸĵļĿļŃ *TJLIB[N J PCTIDIFTUWFOOBJB NZTM W WPTUPDIOPJ &WSPQF W 9*7‫ڀ‬W JO -JUFSBUVS OZF TWJB[J ESFWOJLI TMBWJBO 5SVEZ PUEFMB ESFWOFSVTTLPJ MJUFSBUVSZ ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o 4FF BMTP JE ɍUOJDIFTLBJB JOUFHSBUTJJB W WPTUPDIOPJ &WSPQF W 9*7‫ڀ‬WFLF 0U JTJLIBTUTLJLI TQPSPW EP ,VMJLPWTLPJ CJUWZ JO %PLMBEZ PUEFMFOJJB FUOPHSBĕJ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o JE ,VMUVSOPF 4WPFPCSB[JF &QPDIJ ,VMJLPWTLPK #JUWZ JO ,VMJLPWTLBJB CJUWB J QPEFN OBUTJPOBMOPHP TBNPQP[OBOJJB 5SVEZ PUEFMB ESFWOFSVTTLPJ MJUFSBUVSZ ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

293

294

Kristina Stoeckl

JNQBDU B xNPOBTUJD QFSJPEj JO UIF NJEGPVSUFFOUI DFOUVSZ XIJDI TBX UIF UIFPMPHJDBM FMBCPSBUJPO PG )FTZDIBTN JO UIF EJTQVUF CFUXFFO (SFHPSZ 1BMBNBT BOE #BSMBBN PG $BMBCSJB BOE B UIJSE QFSJPE PG xQPMJUJDBM )FTZDIBTNj GSPN UIF NJEGPVSUFFOUI DFOUVSZ VOUJM UIF GBMM PG $POTUBOUJOPQMF JO  EVSJOH XIJDI )FTZDIBTN MFę UIF NPOBTUFSJFT BOE CFDBNF B TPDJBM QIF OPNFOPO  "U UIF FOE PG B QFSJPE PG DJWJM XBS JO #Z[BOUJVN JO  BMM JNQPSUBOU QPTJUJPOT JO UIF 0SUIPEPY $IVSDI PG $POTUBOUJOPQMF XFSF PDDVQJFE CZ IFTZDIBTUT J F GPMMPXFST PG 1BMBNBT XIP IBE TUPPE PO UIF TJEF PG UIF XJOOJOH QBSUZ JO UIF DJWJM XBS *O UIJT QFSJPE )FTZDIBTN CFDBNF JO UIF XPSET PG 1SPLIPSPWT TUVEFOU 7MBEJNJS 1FUSVOJO B xQPMJUJDBM GBDUPS PG &BTU &VSPQFBO EJNFOTJPOTj  %VSJOH UIF ĕSTU IBMG PG UIF ĕęFFOUI DFOUVSZ UIF 0SUIPEPY $IVSDI GBDFE UIF PQUJPO PG VOJPO XJUI UIF 3PNBO $BUIPMJD $IVSDI VOEFS QSFQBSBUJPO BU UIF $PVODJMT PG #BTFM BOE 'FSSBSB'MPSFODF ćF VOJPO XBT TVQQPSUFE CZ UIF MBTU #Z[BOUJOF SVMFST JO QBSUJD VMBS CZ $POTUBOUJOF‫ڀ‬9* 1BMBJPMPHPT CVU JU XBT ĕFSDFMZ PQQPTFE CZ UIF IFTZDIBTU DMFSJDT 6MUJNBUFMZ UIJT EJTBHSFFNFOU MFE UP B CSFBL CFUXFFO UIF SFMJHJPVT BOE TFDVMBS MFBEFSTIJQ PG $POTUBOUJOPQMF XIJDI DPOUSJCVUFE UP JUT GBMM UP UIF 0UUPNBOT JO  ćF GPMMPXJOH RVPUFT GSPN 1FUSVOJOT CPPL BSF JOEJDBUJWF PG UIJT JOUFSQSFUBUJPO ćF 0SUIPEPY $IVSDI QSFTFSWFE UIF QVSJUZ PG JUT UFBDIJOH CZ CVSZJOH UIF #Z[BOUJOF &NQJSF PS SBUIFS UIBU XIBU SFNBJOFE PG JU ćF DIVSDI QSFGFSSFE 5VSLJTI EPNJOBUJPO PWFS VOJPO   8F TFF UIBU UIF DIVSDI EJE OPU BMMZ JUTFMG QBTTJWFMZ XJUI UIF QPMJUJDT PG UIF FNQFSPST DPVSU JU EJE OPU TBDSJĕDF UIF QVSJUZ PG JUT GBJUI JO B DMPTFS SFMJHJPVT BOE QPMJUJDBM BMMJBODF XJUI UIF $BUIPMJD 8FTU  *O UIF MBTU IVOESFE ZFBST PG FYJTUFODF PG UIF #Z[BOUJOF &NQJSF UIF DIVSDI XBT UIF DVTUP EJBO PG UIF JNQFSJBM JEFB OPU UIF JNQFSJBM DPVSU PG 1BMBJPMPHPT 

#PUI 1SPLIPSPW BOE .FZFOEPSČ DPODVS UIBU )FTZDIBTN TQSFBE GSPN .PVOU "UIPT UP UIF #BMLBOT BOE 3VTTJB UISPVHI UIF XPSL PG USBWFMMJOH NPOLT BOE USBOTMBUJPOT PG IFTZDIBTU MJUFSBUVSF JO 4MBWJD MBOHVBHFT x1FSIBQT UIF NPTU TQFDUBDVMBS EFWFMPQ NFOU DPOOFDUFE XJUI UIF IFTZDIBTU SFWJWBMj .FZFOEPSČ XSJUFT xXBT UIF TQSFBE PG

 7MBEJNJS 1IJŁĿłĻĶĻ 1PMJUJDIFTLJJ *TJLIB[N J FHP USBEJUTJJ W TPUTJBMOPJ LPOUTFQUTJJ .PTLPWTLPHP 1BUSJBSLIBUB 4U‫ڀ‬1FUFSTCVSH  Q‫ ڀ‬BMM USBOTMBUJPOT GSPN 3VTTJBO BSF NZ PXO   *CJE Q‫ڀ‬  *CJE  *CJE Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

NPOBTUJDJTN JO OPSUIFSO 3VTTJB 4U‫ڀ‬4FSHJVT PG 3BEPOF[I DB‫ڀ‬o XBT UIF BDLOPXMFEHFE GBUIFS PG UIJT /PSUIFSO ćFCBJE BT JU CFHBO UP CF DBMMFEj  "MTP JO UIF 3VTTJBO DPOUFYU .FZFOEPSČ XSJUFT UIF IFTZDIBTUT UPPL PO B QPMJUJDBM SPMF *O UIF TQJSJU PG UIF #Z[BOUJOF IFTZDIBTUT IJT DPOUFNQPSBSJFT 4FSHJVT CFDBNF JOWPMWFE JO UIF TPDJBM BOE QPMJUJDBM MJGF PG UIF UJNFT )F TVQQPSUFE UIF VOJUZ PG UIF $IVSDI PG 3VTTJB‫ڀ‬o XIPTF EJPDFTFT XFSF MPDBUFE UISPVHIPVU UIF CJUUFSMZ GFVEJOH 1SJODJQBMJUJFT PG .PTDPX BOE -JUIVBOJB‫ڀ‬o BOE CMFTTFE .PTDPWJUF USPPQT CFGPSF UIFJS ĕSTU WJDUPSJPVT CBUUMF BHBJOTU UIF .POHPMT   

'PS CPUI .FZFOEPSČ BOE 1SPLIPSPW UIFSFGPSF QPMJUJDBM )FTZDIBTN XBT B UIF PMPHJDBM BOE B QPMJUJDBM QSPHSBNNF TPNFUIJOH UIBU JOWPMWFE B TQFDJĕD SFMJHJPVT QSBDUJDF BOE EFUFSNJOBUF QPMJUJDBM BDUJPO  *U JT JNQPSUBOU UP TUSFTT UIBU GPS CPUI UIF NBJO QV[[MF XBT UIF TVSWJWBM PG UIF DIVSDI JO UJNFT PG QPMJUJDBM CSFBLEPXO OBNFMZ UIF FOEVSBODF PG B MJWJOH QSBDUJDF BOE GBJUI XIFO UIF JOTUJUVUJPOBM TUSVD UVSFT UIBU TVQQPSUFE UIF DIVSDI XFSF TIBUUFSFE CPUI CZ BUUBDLT GSPN PVUTJEF BT XFMM BT CZ B QFSDFJWFE JOUFSOBM XFBLOFTT ćF QPMJUJDBM )FTZDIBTN PG .FZFOEPSČ BOE 1SPLIPSPW NVTU *‫ڀ‬CFMJFWF CF SFBE BT NVDI BT B KVEHNFOU PO 0SUIPEPYZ JO MBUF #Z[BOUJVN BOE BT B DPNNFOU PO UIF 0SUIPEPY $IVSDIFT VOEFS DPNNVOJTN EVSJOH UIF $PME‫ڀ‬8BS 'PS CPUI TDIPMBST JU TFFNT UP IBWF CFFO FWJEFOU UIBU UISPVHI UIF UFBDIJOHT PG 1BMBNJTN UIF 0SUIPEPY GBJUI XPVME SFTJTU DPNNVOJTU BUIFJTN JO UIF NPOBTUFSJFT BOE JO UIFPMPHZ .JDIBFM )BHFNFJTUFS QPJOUT UP BO JNQPSUBOU BEEJUJPOBM TPVSDF GPS UIF TUVEZ PG )FTZDIBTN JO QBSUJDVMBS GPS 1SPLIPSPW ćJT JT UIF QIJMPTPQIZ PG OBNFT JNZBTMBWJF

DPOOFDUFE XJUI UIF OBNFT PG 1BWFM 'MPSFOTLZ BOE "MFLTFJ -PTFW  1SPLIPSPW SFQFBUT BO JEFB BMSFBEZ EFWFMPQFE CZ 'MPSFOTLZ OBNFMZ UIBU PG B xOFX .JEEMF "HFTj BT BO BMUFSOBUJWF UP UIF 8FTUFSO 3FOBJTTBODF ćF UFBDIJOHT PG 1BMBNBT BSF JOUFSQSFUFE CZ 1SPLIPSPW BT B xQSF3FOBJTTBODF DPVOUFS3FGPSNBUJPOj PS B TQFDJĕDBMMZ x0SUIPEPY 3FOBJTTBODFj POF XIJDI EPFT OPU FNVMBUF UIF SFUVSO UP QBHBO BOUJRVJUZ PG XIJDI UIF 8FTUFSO 3FOBJTTBODF JT EFDMBSFE xHVJMUZj 1BMBNJTN )BHFNFJTUFS TVNNBSJTFT JT VOEFSTUPPE UP QSFQBSF UIF DPOEJUJPOT GPS B NZTUJDBMDPOUFNQMBUJWF FRVJWBMFOU UP SBUJPOBMJTU TFDVMBS IVNBOJTN 

 .IJņIJĻıļĿijij 3PNF $POTUBOUJOPQMF .PTDPX Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬  ,BMMJTUPT 8ĮĿIJ "DU PVU PG 4UJMMOFTT ćF *OĘVFODF PG 'PVSUFFOUI$FOUVSZ )FTZDIBTN PO #Z[BOUJOF BOE 4MBW $JWJMJ[BUJPO 5PSPOUP  Q‫ڀ‬  .JDIBFM )ĮĴIJĺIJĶŀŁIJĿ *NKBTMBWJF‫ڀ‬o *NKBEFKTUWJF /BNFOTNZTUJL VOE /BNFOTNBHJF JO 3VTTMBOE o

JO 5BUKBOB 1ĮŁŇIJĿ FE

/BNFO #FOFOOVOH‫ڀ‬o 7FSFISVOH‫ڀ‬o 8JSLVOH 1PTJUJPOFO EFS FVSPQÊJTDIFO .PEFSOF #FSMJO  QQ‫ڀ‬o  )ĮĴIJĺIJĶŀŁIJĿ %FS x/ÚSEMJDIF ,BUFDIPOj QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

295

296

Kristina Stoeckl

III. Political Hesychasm in Twenty-First Century Russia *O UXFOUZĕSTU DFOUVSZ 3VTTJB BęFS UIF FOE PG UIF 6443 QPMJUJDBM )FTZDIBTN IBT SFDFJWFE SFOFXFE BUUFOUJPO 1SPQPOFOUT PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN TFF UIF DIVSDI JO B TUSVHHMF XJUI 8FTUFSO JOĘVFODFT BOE XJUI B 3VTTJBO TUBUF BOE TPDJFUZ UIBU BSF OPU TVďDJFOUMZ xSFTJMJFOUj JO UIFJS 0SUIPEPYZ BOE MJBCMF UP xTVDDVNCj UP 8FTUFSO JOĘVFODFT ćF NBJO JOUFSQSFUBUJWF MJOFT IBWF OPU DIBOHFE GSPN UIF T BOE T XIFO .FZFOEPSČ BOE 1SPLIPSPW QPQVMBSJTFE UIF DPODFQU %FTQJUF UIF DIBOHFE IJTUPSJDBM DJSDVNTUBODFT UIF xMFTTPOj PG 1BMBNJTN DPOUJOVFT UP BQQFBS QFSTVBTJWF BU MFBTU UP UIF DPOUFNQPSBSZ JOUFSQSFUFST PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN * XJMM JOUSPEVDF CFMPX 7MBEJNJS 1FUSVOJO B TUVEFOU PG 1SPLIPSPWT IBT QSPEVDFE BO VQEBUFE WFSTJPO PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN GPS UIF UXFOUZĕSTU DFOUVSZ *O 1PMJUJDIFTLJJ *TJLIB[N J FHP USBEJUTJJ W TPUTJBMOPJ LPOUTFQUTJJ .PTLPWTLPHP 1BUSJBSLIBUB QVCMJTIFE CZ UIF "MFUFJJB QVCMJTIJOH IPVTF JO 4U‫ڀ‬1FUFSTCVSH JO  IF BSHVFT UIBU JO UIF ZFBS  NPSF UIBO ‫ڀ‬ZFBST BęFS UIF GBMM PG #Z[BOUJVN UIF JEFBT PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN IBE GPVOE B OFX FNCPEJNFOU JO UIF PďDJBM EPDVNFOU PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI ćF‫ܮ‬#BTFT PG UIF 4PDJBM $PODFQU PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI IFSFBęFS SFGFSSFE UP BT x4PDJBM %PDUSJOFj

FTQFDJBMMZ JO UIF FYQPTJUJPO PG UIF QSJODJQMFT UIBU HVJEF UIF SFMBUJPOTIJQ XJUI UIF TUBUF  'PS 1FUSVOJO UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI JT BHBJO GBDJOH UIF DIBMMFOHF PG ĕHIUJOH PČ 8FTUFSO JOĘVFODF BOE QPMJUJDBM )FTZDIBTN JT UIF JOUFMMFDUVBM BSNPVS UP UIJT FČFDU %JTPCFEJFODF UP UIF TUBUF NJHIU CF UIF POMZ NFBOT UP BDIJFWF UIJT HPBM 1SPLIPSPW XSPUF UIF GPSFXPSE UP 1FUSVOJOT TUVEZ ćF GSPOUJTQJFDF DBSSJFT B CMFTTJOH PG UIF .FUSPQPMJUBO *MBSJPO "MGFFW

UIFO TUJMM #JTIPQ PG 7JFOOB BOE "VTUSJB  *O IJT TUVEZ UIF BVUIPS 1FUSVOJO ESBXT B QBSBMMFM CFUXFFO UIF MBUF #Z[BOUJOF BOE UIF QPTU4PWJFU QFSJPE )F EFNPOTUSBUFT UIBU UIF GPSNFS XBT DIBSBDUFSJTFE CZ UIF FMBCPSBUJPO PG UIF UIFPMPHZ PG )FTZDIBTN JO SFTQPOTF UP UIF JOĘVFODF PG 8FTUFSO TDIPMBTUJDJTN BOE IVNBOJTN XIJMF UIF MBUUFS JO 3VTTJB UPEBZ JT DIBSBD UFSJTFE CZ UIF GPSNVMBUJPO PG BO 0SUIPEPY TPDJBM UFBDIJOH JO SFTQPOTF UP 8FTUFSO TFDVMBSJTN MJCFSBMJTN BOE DBQJUBMJTN 1FUSVOJO FYQMBJOT JO UIF JOUSPEVDUJPO UIBU UIF CPPL JT B DPNNFOU PO UIF EFĕOJUJPO PG DIVSDI JOEFQFOEFODF UIF QSJODJQMF PG OPOTVCPSEJOBUJPO OFQPWJOPWFOJF JO UIF x4PDJBM %PDUSJOFj ćF x4PDJBM %PDUSJOFj XBT BEPQUFE CZ UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI JO UIF ZFBS  BOE XBT HFOFSBMMZ QFSDFJWFE BT BO JNQPSUBOU TUFQ UPXBSET UIF DIVSDIT SFOFXBM BOE TFMGQPTJUJPOJOH BęFS UIF GBMM PG DPNNVOJTN $IVSDIJOEFQFOEFODF XBT POF JNQPSUBOU QSJODJQMF

 1IJŁĿłĻĶĻ 1PMJUJDIFTLJK *TJLIB[N Q‫ڀ‬  ćF TVNNBSZ PG 1FUSVOJO PO UIF OFYU UISFF QBHFT GPMMPXT NZ QSFWJPVT FYQPTJUJPO JO 4ŁļIJİĸĹ 1PMJUJDBM )FTZDIBTN

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

FOTISJOFE JO UIF x4PDJBM %PDUSJOFj ćF QSFDJTF EFĕOJUJPO DBO CF GPVOE JO TFD UJPO‫ ***ڀ‬XIJDI * RVPUF BDDPSEJOH UP UIF PďDJBM &OHMJTI USBOTMBUJPO PO UIF XFCTJUF PG UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF ćF DIVSDI SFNBJOT MPZBM UP UIF TUBUF CVU (PET DPNNBOENFOU UP GVMĕM UIF UBTL PG TBMWBUJPO JO BOZ TJUVBUJPO BOE VOEFS BOZ DJSDVNTUBODFT JT BCPWF UIJT MPZBMUZ *G UIF BVUIPSJUZ GPSDFT 0SUIPEPY CFMJFWFST UP BQPTUBUJTF GSPN $ISJTU BOE )JT DIVSDI BOE UP DPNNJU TJOGVM BOE TQJSJUVBMMZ IBSNGVM BDUJPOT UIF DIVSDI TIPVME SFGVTF UP PCFZ UIF TUBUF 

0SUIPEPYZ EFSJWFT JUT BVUIPSJUZ GSPN UXP TPVSDFT UIFPMPHZ BOE USBEJUJPO QSFEBOJF  1FUSVOJO FYQMBJOT UIF QSJODJQMF PG OPOTVCPSEJOBUJPO OPU PO HSPVOET PG UIFPM PHZ CVU PO HSPVOET PG USBEJUJPO J F IF MPPLT GPS IJTUPSJDBM QSFDFEFOUT PG OPO TVCPSEJOBUJPO PG UIF DIVSDI WJTËWJT UIF TUBUF )F ĕOET TVDI QSFDFEFOUT EVSJOH UIF MBTU DFOUVSZ PG UIF #Z[BOUJOF &NQJSF *O UIBU QFSJPE IF BSHVFT UIF 0SUIPEPY $IVSDI EFWFMPQFE BO BVUPOPNPVT QPMJUJDBM TUBOEQPJOU BOE TUSBUFHZ WJTËWJT UIF #Z[BOUJOF SVMFST XIPN JU SFQSPBDIFE GPS UIFJS DPMMBCPSBUJPO XJUI 8FTUFSO QPXFST BOE UIF 3PNBO $BUIPMJD $IVSDI ćF GBDU UIBU UIF 1BUSJBSDIBUF PG $POTUBOUJOPQMF EJE OPU HP BMPOH XJUI UIF FNQFSPST QPMJDZ PG SBQQSPDIFNFOU JT JOUFSQSFUFE CZ 1FUSVOJO BT B NBOJGFTUBUJPO PG UIF QSJODJQMF PG OPOTVCPSEJOBUJPO BOE QPMJUJDBM )FTZDIBTN *O UIF TFDPOE IBMG PG UIF CPPL 1FUSVOJO QSFTFOUT UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI BT UIF TUSPOHIPME PG 3VTTJBO JEFOUJUZ JO UIF QPTU4PWJFU USBOTJUJPO ćF GPMMPXJOH RVPUFT BNQMZ FYFNQMJGZ UIJT‫ڀ‬BSHVNFOU ćF FOE PG UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ TBX UIF BUUFNQU UP DPOTUSVDU B OFX TUBUFIPPE PG 3VT TJB PO MJCFSBM WBMVFT FMBCPSBUFE JO UIF GSBNFXPSL PG 8FTUFSO &VSPQFBO DVMUVSF 3VTTJB QSPDMBJNFE JUTFMG QBSU PG UIF 8FTUFSO XPSME XIJDI MFE UP UIF EF‫ܮ‬GBDUP EFOJBM PG UIF JOEF QFOEFOU FYJTUFODF PG BO 0SUIPEPY DJWJMJTBUJPO UIF DFOUSF PG XIJDI XBT BęFS UIF GBMM PG UIF #Z[BOUJOF &NQJSF 3VTTJB 

 xćF #BTFT PG UIF 4PDJBM $PODFQU PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI 0ďDJBM 5SBOTMB UJPO j 0ďDJBM 8FCTJUF PG UIF %FQBSUNFOU GPS &YUFSOBM $IVSDI 3FMBUJPOT PG UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF 63- IUUQTXXXNPTQBUSVFOEPDVNFOUTTPDJBMDPODFQUT #FDBVTF PG BD DFTT SFTUSJDUJPOT JNQPTFE JO UIF &VSPQFBO 6OJPO PO 3VTTJBO QSPQBHBOEJTUJD XFCTJUFT UIF PďDJBM QBHF PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY 1BUSJBSDIBUF XBT PO ‫ڀ‬/PWFNCFS   JOBDDFTTJCMF TFF BMUFSOBUJWF PO UIF XFCTJUF PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI JO %JBT QPSB 63- IUUQTSVTTJBOPSUIPEPYDIVSDIDBFOUIFCBTJTPGUIFTPDJBMDPODFQUPGUIFSVTTJBO PSUIPEPYDIVSDI    1IJŁĿłĻĶĻ 1PMJUJDIFTLJJ *TJLIB[N Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

297

298

Kristina Stoeckl

*O FYDIBOHF GPS 3VTTJBO SVTTLJJ 0SUIPEPY BOE 4PWJFU DPNNVOJTU VOJWFSTBMJTN UIFSF BSSJWFE B 3VTTJBO SPTTJJTLJJ MJCFSBM HMPCBMJTN XIJDI MPPLFE BU 3VTTJB OPU BT JOEFQFOEFOU DFOUSF JO UIF XPSME CVU JODMVEFE JU JO UIF PSCJU PG UIF 8FTUFSO DJWJMJTBUJPO  *U JT FOUJSFMZ DMFBS UIBU POMZ 0SUIPEPYZ JT UIF HVBSBOUFF GPS UIF JOEFQFOEFOU FYJTUFODF PG 3VTTJB JO UIF DPOUFNQPSBSZ XPSME 5PEBZ UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF JT UIF POF BOE POMZ PSHBOJTBUJPO UIBU IBT NBJOUBJOFE NJMMFOBSZ DPOUJOVJUZ PWFS UIF FOUJSF DPVSTF PG 3VTTJBO‫ڀ‬IJTUPSZ 

*O IJT GPSFXPSE (FMJBO 1SPLIPSPW XSJUFT UIBU UIJT CPPL JT xB XBSOJOHj UP UIF HPWFSONFOU BOE UP TFDVMBS TPDJFUZ ćF XBSOJOH DPOTJTUT JO UIF GBDU UIBU UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI NJHIU EFOZ‫ڀ‬o BOE NBZ FYIPSU JUT NFNCFST UP EFOZ‫ڀ‬o TVQQPSU UP UIF 3VTTJBO HPWFSONFOU JO DBTF UIJT HPWFSONFOU TIPVME MFBWF UIF QBUI PG USVUI BT EFĕOFE CZ UIF 0SUIPEPY $IVSDI 5PEBZ JO 3VTTJB KVTU MJLF ‫ڀ‬ZFBST BHP JO UIF #Z[BOUJOF &NQJSF UIF 0SUIPEPY $IVSDI JT UIF POMZ TFSJPVT BOE PSHBOJTFE PQQPOFOU UP UIF 8FTU BOE JUT TFDVMBS WBMVFT ćF GVSUIFS NPWFNFOU PG 3VTTJB EPXO UIF SPBE PG TFDVMBSJTBUJPO DPVME DPOTUJUVUF B EBOHFSPVT QSFDFEFOU GPS UIF DIVSDI UP NBLF VTF PG JUT SJHIU UP DBMM UIF QFPQMF UP DJWJM EJTPCFEJ FODF 

1SPLIPSPW FWFO HPFT POF TUFQ GVSUIFS DBMMJOH 3VTTJB xEPPNFEj XFSF JU UP GPSGFJU UIF DIVSDIT TVQQPSU )F XSJUFT UIBU JO QFSJPET XIFSF UIF TUBUF BOE UIF DIVSDI XFSF JO IBSNPOZ‫ڀ‬o TVDI BT UIF QFSJPE PG $POTUBOUJOF UIF (SFBU UIBU PG 1SJODF 7MBEJNJS JO UIF ,JFWBO 3VT BOE PG %NJUSJK %POTLPK‫ڀ‬o xNJSBDMFT DPVME IBQQFOj NFBOJOH xUIF CJSUI PG B QFPQMFj FUOPHFOF[  ćF FYBNQMF PG UIF GBMM PG #Z[BOUJVN TIPXFE JO IJT WJFX KVTU MJLF UIF GBMM PG UIF 3PNBOPW &NQJSF BOE PG UIF $PNNVOJTU 3FHJNF UIBU XIFO UIF DIVSDI EFOJFE UIF TUBUF JUT TVQQPSU UIJT TUBUF XBT EPPNFE  xćF BVUIPS TFFT BOE TIPXTj (FMJBO 1SPLIPSPW XSJUFT BCPVU IJT TUVEFOU 1FUSVOJO UIF SFNBSLBCMF TJNJMBSJUZ CFUXFFO UIF TJUVBUJPO PG QPTUDPNNVOJTU DPOUFNQPSBSZ 3VTTJB IBWJOH TVSSFOEFSFE UP UIF QSFTTVSFT PG MJCFSBMJTN BOE HMPCBMJTBUJPO BOE UIF MBUF #Z[BOUJOF QFSJPE SFFTUBCMJTIFE BęFS PWFSDPNJOH TJYUFFO IVOESFE ZFBST PG FYQMPJUBUJPO CZ UIF -BUJO &NQJSF *O UIF EJďDVMU QPMJUJDBM DJSDVNTUBODFT PG UIF GPVSUFFOUI BOE ĕęFFOUI DFOUVSZ UIF #Z[BOUJOF SVMFST BOE IVNBOJTUT HBWF JO UP UIF QSFTTVSFT GSPN UIF 8FTU 0OMZ UIF

   

*CJE *CJE Q‫ڀ‬ *CJE QQ‫ڀ‬G *CJE QQ‫ڀ‬G

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

0SUIPEPY $IVSDI QSPWFE UP CF UIFO BT OPX UIF GPSUSFTT UIBU XJUITUPPE UIJT DPOUBNJOBUJOH JOĘVFODF 

8JUI UIJT CPPL 1FUSVOJO JOUFSQSFUFE UIF QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG UIF x4PDJBM %PDUSJOFj JO B WFSZ EJČFSFOU LFZ GSPN NPTU PUIFS DPNNFOUBUPST 4FWFSBM SFBEFST JODMVEJOH NZTFMG TBX JO UIF x4PDJBM %PDUSJOFj XIFO JU XBT BQQSPWFE CZ UIF )PMZ 4ZOPE JO  B ĕSTU TUFQ UPXBSET B HFOVJOF 0SUIPEPY TPDJBM FUIJDT JO B NPEFSO LFZ 3VEPMG 6FSU[ GPS FYBNQMF XSPUF UIBU xUIF EPDVNFOU DPOUBJOT JNQPSUBOU JNQVMTFT GPS B DPOTUSVDUJWF DPOGSPOUBUJPO XJUI UIF NPEFSO PSEFSj BOE ,POTUBOUJO ,PTUKVL JOUFSQSFUFE UIF x4PDJBM %PDUSJOFj BT BO JNQPSUBOU TUFQ UPXBSET CFDPNJOH NPSF NPEFSO BOE BT B TFMGBTDSJCFE DIBMMFOHF GPS UIF DIVSDI  "MFYBOEFS "HBEKBOJBO NPSF DBVUJPVTMZ FNQIBTJTFE UIF BNCJWBMFODF PG UIF EPDVNFOU CFUXFFO B QSBHNBUJD TPDJBM BOE B DPOTFSWBUJWF QPMJUJDBM BHFOEB  6QPO SFBEJOH 1FUSVOJOT JOUFSQSFUBUJPO PG UIF x4PDJBM %PDUSJOFj UIJT DPOTFSWBUJWF QPMJUJDBM BHFOEB TUBOET PVU WFSZ DMFBSMZ *O IJT SFBEJOH UIF x4PDJBM %PDUSJOFj NBOJGFTUT UIF PQQPTJUJPO PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI UP UIF MJCFSBMJTBUJPO EFNPDSBUJTBUJPO BOE TFDVMBSJTBUJPO PG UIF 3VTTJBO TUBUF 8JUI UIF IJOETJHIU PG BMNPTU UXFOUZ ZFBST TJODF UIF QVCMJDBUJPO PG UIF x4PDJBM %PDUSJOFj XF DBO TBZ UIBU UIF BOUJ8FTUFSO BOUJEFNPDSBUJD 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ EFUFDUFE CZ 1FUSVOJO BQQFBST UP IBWF DBVHIU UIF HJTU PG UIJT EPDVNFOU NPSF BVUIFOUJDBMMZ UIBO UIF PQUJNJTUJD BMNPTU FOUIVTJBTUJD DPNNFOUT PG PCTFSWFST XIP TBX JO JU MJLF 6FSU[ xB DPOTUSVDUJWF DPOGSPOUBUJPO XJUI UIF NPEFSO‫ڀ‬PSEFSj 1FUSVOJOT USFBUNFOU PG UIF x4PDJBM %PDUSJOFj JT DPVDIFE JO BO JOUFSQSFUBUJWF DPOUFYU OPU JNNFEJBUFMZ BTTPDJBUFE XJUI UIF QPMJUJDBMMZ QSBHNBUJD MFBEFST PG UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF CVU JOTUFBE XJUI UIF NPTU DPOTFSWBUJWF JOUFMMFDUVBM BOE GVO EBNFOUBMJTU DMFSJDBM DJSDMFT ćF BSHVNFOU UIBU UIF IJTUPSZ PG #Z[BOUJVN QSFTFOUT B xMFTTPOj UP UIF DPOUFNQPSBSZ 3VTTJBO TUBUF JT DPNNPOMZ IFBSE BNPOH DPO TFSWBUJWFT JO 3VTTJB ćF NPTU QSPNJOFOU FYBNQMF PG UIJT OBSSBUJWF XBT B UFMF

 *CJE Q‫ڀ‬  4ŁļIJİĸĹ 1PMJUJDBM )FTZDIBTN  3VEPMG 6IJĿŁŇ-BST 1FUFS 4İĵĺĶıŁ FET

#FHJOO FJOFS OFVFO ­SB %JF 4P[JBMEPLUSJO EFS 3VTTJTDI 0SUIPEPYFO ,JSDIF WPN "VHVTU  JN JOUFSLVMUVSFMMFO %JBMPH .PTDPX  Q‫ڀ‬  ,POTUBOUJO ,ļŀŁķłĸ %JF 4P[JBMEPLUSJO EFS 3VTTJTDI0SUIPEPYFO ,JSDIF 4DISJUU [VS ;JWJMHFTFMM TDIBę PEFS .BOJGFTU EFT 0SUIPEPYFO ,POTFSWBUJTNVT JO 3VEPMG 6IJĿŁŇ+PTFG 5ĵIJŀĶĻĴ FET

%JF (SVOEMBHFO EFS 4P[JBMEPLUSJO EFS 3VTTJTDI0SUIPEPYFO ,JSDIF %FVUTDIF ÃCFSTFU[VOH NJU &JOGàISVOH VOE ,PNNFOUBS 4U‫ڀ‬0UUJMJFO  QQ‫ڀ‬o ,POTUBOUJO ,ļŀŁķłĸ %JF 4P[JBMEPL USJO )FSBVTGPSEFSVOH GàS EJF 5SBEJUJPO VOE EJF ćFPMPHJF EFS 0SUIPEPYJF JO 6IJĿŁŇ4İĵĺĶıŁ FET

#FHJOO FJOFS OFVFO ­SB QQ‫ڀ‬o ,POTUBOUJO ,ļŀŁķłĸ %FS #FHSJČ EFT 1PMJUJTDIFO JO EFS 3VTTJTDI0SUIPEPYFO 5SBEJUJPO 1BEFSCPSO   "MFYBOEFS "ĴĮıķĮĻĶĮĻ #SFBLUISPVHI UP .PEFSOJUZ "QPMPHJB GPS 5SBEJUJPOBMJTN ćF 3VTTJBO 0SUIPEPY 7JFX PG 4PDJFUZ BOE $VMUVSF JO $PNQBSBUJWF 1FSTQFDUJWF JO 3FMJHJPO 4UBUF  4PDJFUZ‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

299

300

Kristina Stoeckl

WJTJPO EPDVNFOUBSZ QSPEVDFE JO  XIJDI QSFTFOUFE UIF IJTUPSZ PG UIF GBMM PG #Z[BOUJVN JO TVDI UFSNT *O UIJT EPDVNFOUBSZ FOUJUMFE (JCFM JNQFSJJ 7J[BO UJJTLJJ VSPL "SDIJNBOESJUF 5JLIPO 4IFWLVOPW FYQMBJOT UIF GBMM PG UIF #Z[BO UJOF &NQJSF BT B DPOTFRVFODF PG xJOOFS XFBLOFTTj BOE 8FTUFSO IBSNGVM JOĘV FODF BOE JOEJSFDUMZ SFDPNNFOET B TFSJFT PG TUFQT JO PSEFS UP QSFWFOU B SFQFUJ UJPO PG IJTUPSZ GPS FYBNQMF UIF OBUJPOBMJTBUJPO PG OBUVSBM SFTPVSDFT UIF TVQQSFT TJPO PG PMJHBSDIT UIF TBGFHVBSEJOH PG UIF 0SUIPEPY GBJUI BHBJOTU TFDUT BOE‫ڀ‬QSPTF MZUJTN  5P CF QSFDJTF UIF UFSN x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj JT OPU BMXBZT VTFE CZ BVUIPST SFQSFTFOUBUJWF PG UIJT QPTJUJPO TVDI BT "MFYBOEFS %VHJO PS "SLBEJJ .BMFS &WFO UIPVHI %VHJO JT UIF NPSF XFMMLOPXO PG UIF UXP CPUI IBWF EFWFMPQFE BO JEFPMPHZ PG x/FP#Z[BOUJTNj BDDPSEJOH UP XIJDI 3VTTJB JT UIF xXJUITUBOEFSj LBUFDIPO UP 8FTUFSO FYQBOTJPO  ćFJS JOUFSQSFUBUJPO PG 1BMBNJTN 0SUIPEPY NZTUJDJTN BOE UIF #Z[BOUJOF MFHBDZ DPOOFDUT TFBNMFTTMZ UP UIF WJFXT CZ 1SPLIPSPW BOE 1FUSVOJO PVUMJOFE BCPWF ćF JEFPMPHZ ĕOET B DPODSFUF BQQMJDBUJPO JO UIF JOUFSQSFUBUJPO PG $SJNFB BOOFYBUJPO CZ 3VTTJB  .BMFS XSPUF PO IJT CMPH 8IFO UIF IFTZDIBTU EPDUSJOF XBT FTUBCMJTIFE #Z[BOUJVN FYQFSJFODFE UIF FSB PG JUT EFDMJOF BOE .PTDPX 3VT PO UIF PUIFS IBOE CFHBO UP SJTF "U UIF TBNF UJNF 4U‫ڀ‬4FSHJVT PG 3BEPOF[I GPVOEFE UIF 5SJOJUZ .POBTUFSZ OFBS .PTDPX BOE UIF ,JFW .FUSPQPMJT ĕOBMMZ DFBTFE UP IBWF UIF OBNF PG UIF ,JFW BOE CFDBNF UIF .PTDPX .FUSPQPMJT JO UIF UJNF PG .FUSPQPMJUBO "MFYZ o  ćF USJVNQI PG )FTZDIBTN PDDVSSFE JO UIF SJTF PG .PTDPX 3VT UIF MBTU TUSPOHIPME PG JOEFQFOEFOU 0SUIPEPYZ "OE UPEBZ UIF SFUVSO PG 5BWSJB UP 3VTTJB GSFFT IFS GSPN BMM UIF UISFBUT UP DBOPOJDBM 0SUIPEPYZ JO 6LSBJOF‫ڀ‬o CPUI

 ćF XFCTJUF PG UIF ĕMN JODMVEJOH BO &OHMJTI WFSTJPO PG UIF DPNQMFUF UFYU DBO CF GPVOE BU 63- IUUQWJ[BOUJBJOGP    4FF SFGFSFODFT JO )ĮĴIJĺIJĶŀŁIJĿ %FS x/ÚSEMJDIF ,BUFDIPOj BT XFMM BT .BSMFOF -ĮĿłIJĹĹIJ "MFLTBOES %VHJO "‫ڀ‬3VTTJBO 7FSTJPO PG UIF &VSPQFBO 3BEJDBM 3JHIU JO 8PPESPX 8JMTPO *OUFSOBUJPOBM $FOUFS GPS 4DIPMBST BOE ,FOOBO *OTUJUVUF 0DDBTJPOBM 1BQFST 4FSJFT‫  ڀ‬4JOHMF *TTVF "OUPO 4ĵIJĸĵļŃŁŀļŃ"OESFBT 6ĺĹĮĻı *T "MFLTBOES %VHJO B 5SBEJUJPOBMJTU x/FP&VSBTJBOJTNj BOE 1FSFOOJBM 1IJMPTPQIZ JO ćF 3VTTJBO 3FWJFX‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o "OUPO #ĮĿįĮŀĵĶĻ)BOOBI 5ĵļįłĿĻ 1VUJOT #SBJO "MFYBOEFS %VHJO BOE UIF 1IJMPTPQIZ #FIJOE 1VUJOT *OWBTJPO PG $SJNFB JO 'PSFJHO "ČBJST Q‫ ڀ‬.BSDI  63- IUUQTXXXGPSFJHOBČBJSTDPNBSUJDMFTSVTTJBGTV QVUJOTCSBJO   .JLIBJM 4ļĸļĹļŃ /FX 3JHIU8JOH *OUFMMFDUVBMT JO 3VTTJB 4USBUFHJFT PG -FHJUJNJ[BUJPO JO 3VTTJBO 1PMJUJDT  -BX‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o .BSJB &ĻĴŀŁĿ̎ĺ $POUFNQPSBSZ 3VTTJBO .FTTJBOJTN BOE /FX 3VTTJBO 'PSFJHO 1PMJDZ JO $POUFNQPSBSZ 4FDVSJUZ 1PMJDZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  * TVNNBSJTF UIJT EJTDVTTJPO PG x1PMJUJDBM )FTZDIBTNj BOE UIF $SJNFB RVFTUJPO GSPN 4ĵĶŀĵĸļŃ &BTUFSO 0SUIPEPYZ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

6OJBUF JOĘVFODF BOE BVUPDFQIBMJTU TDIJTN 'PS UIPTF XIP DBSF BCPVU XIJDI DIVSDI UIFZ KPJO BOE XIJDI QSJFTU UIFZ DPOGFTT UP UIJT MJCFSBUJPO JT PG BCTPMVUF JNQPSUBODF 

*O UIJT WJFX UIF BOOFYJOH PG $SJNFB UP 3VTTJB CFDPNFT B TZNCPMJD SFTUPSBUJPO PG UIF TVDDFTTJPO PG #Z[BOUJVN UP 3VTTJB JO NPEFSO UJNFT ćVT 6LSBJOF CFDPNFT UIF UFSSJUPSZ XIFSF UIF DMBTI CFUXFFO UIF /FX #Z[BOUJVN BOE UIF 8FTU PDDVST 'PS UIJT SFBTPO QPMJUJDBM )FTZDIBTN BMTP BQQFBMT UP 3VTTJBO OBUJPOBMJTUT &HPS ,IPMNPHPSPW MBZT CBSF UIF UIFPMPHJBOIFTZDIBTUT JEFB PG‫ڀ‬OBUJPO %JE UIF IFTZDIBTUT IBWF BU UIF TBNF UJNF UIFJS PXO JEFB PG OBUJPO XIJDI DPVME CF PQQPTFE UP QBHBO OBUJPOBMJTN 8JUIPVU B EPVCU UIFZ EJE *U XBT UIF DPODFQUJPO PG UIF xIPMZ OBUJPOj BOJNBUFE CZ [FBM GPS 0SUIPEPYZ XIPTF NFNCFST BSSBOHFE UIFJS MJWFT BDDPSEJOH UP (PET -BX BOE JO SFUVSO SFDFJWFE (PET TQFDJBM CMFTTJOH BOE TQFDJBM QPXFST PG HSBDF JO BMM UIFJS CFJOH 

ćF SPMF PG UIF xIPMZ OBUJPOj JT PG DPVSTF BTTJHOFE UP UIF 3VTTJBOT ćF HSFBUFTU PG UIF IFTZDIBTU 1BUSJBSDIT 1IJMPUIFPT ,PLLJOPT UIF EJTDJQMF PG 1BMBNBT TBX JO UIF SPMF PG TVDI B IPMZ OBUJPO 3VTTJBOT ćF #Z[BOUJOF IFTZDIBTUT RVJUF DPOTDJPVTMZ TJOHMFE PVU UIF 3VTTJBOT GPS UIFJS PVUTUBOEJOH TQJSJUVBM RVBMJUJFT GPS UIF VOVTVBM JOUFOTJUZ PG UIFJS TQJSJUVBM MJGF‫ 

*O UIJT XBZ QPMJUJDBM )FTZDIBTN CFDPNFT UIF CBTJT GPS B OBUJPOBMJTU JEFPMPHZ PG UIF DIPTFOOFTT PG UIF 3VTTJBO QFPQMF *O UIF JEFPMPHJDBM DBVMESPO PG UIF 3VTTJBO FYUSFNF SJHIU QPMJUJDBM )FTZDIBTN JT POF JOĘVFOUJBM JOHSFEJFOU

IV. Ethical Hesychasm ćSPVHIPVU UIJT DIBQUFS *‫ڀ‬IBWF VTFE UIF UFSN xQPMJUJDBM UIFPMPHZj JO UIF TFOTF PG B UIFPMPHJDBM BQQSPBDI UP UIF QPMJUJDBM *U NBLFT TFOTF UP TQFBL BCPVU QPMJUJDBM UIFPMPHJFT JO UIF QMVSBM BT xUIF XBZT JO XIJDI UIFPMPHZ DPODFJWFT PG UIF SFMBUJPOTIJQ PG UIF DIVSDI BOE PG IFS NJTTJPO UP CSJOH BCPVU TBMWBUJPO JO SFMBUJPO UP UIF QPMJUJDBM

 "SLBEJJ .ĮĹIJĿ 1BMBNJ[N J WPW[SBTIDIFOJF 5BWSJJ 1FSTPOBM CMPH PG "SLBEJJ .BMFS ‫ڀ‬.BSDI  63- IUUQTBSLBEJZNBMFSMJWFKPVSOBMDPN    &HPS ,ĵļĹĺļĴļĿļŃ 7J[BOUJ[N LBL *EFJB JO "1/"HFOTUWP 1PMJUJDIFTLJLI /PWPTUFJ /J[IOJJ /PWHPSPE ‫'ڀ‬FCSVBSZ  63- IUUQBQOOODPNIUNM 

QMFBTF OPUF UIF XFCTJUF JTU JOTFDVSF  *CJE

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

301

302

Kristina Stoeckl

TQIFSF BT B TZTUFN PG QPXFS BOE JOTUJUVUJPOTj  0ODF XF VOEFSTUBOE QPMJUJDBM UIFPMPHJFT BT B WBSJFUZ PS B SBOHF PG TUBODFT XIJDI B SFMJHJPVT USBEJUJPO DBO UBLF WJTËWJT UIF xDIBMMFOHFT PG QPMJUJDBM NPEFSOJUZj QPMJUJDBM )FTZDIBTN TUBOET PVU BT B DPOTFSWBUJWF BOUJEFNPDSBUJD BOE BOUJMJCFSBM 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ JU EFĕOFT UIF SBEJDBM SJHIU PG UIF QPMJUJDPUIFPMPHJDBM TQFDUSVN JO UIF 0SUIPEPY DPOUFYU ćF RVFTUJPO UIBU * XBOU UP DPOTJEFS JO UIJT MBTU TFDUJPO JT XIFUIFS UIJT SBEJDBM SJHIU QPMJUJDPUIFPMPHJDBM MFHBDZ JT UIF POMZ POF QPTTJCMF GSPN UIF TUBSUJOH QPJOU PG )FTZDIBTN BOE 1BMBNJTN 0S UP QVU UIF RVFTUJPO EJČFSFOUMZ JT UIF QPMJUJDP UIFPMPHJDBM WJTJPO UP DPNF PVU PG UIF /FPQBUSJTUJD UIFPMPHZ PG 'MPSPWTLZ -PTTLZ BOE .FZFOEPSČ‫ڀ‬o PS FWFO -PTFW GPS UIBU NBUUFS‫ڀ‬o OFDFTTBSJMZ DPOTFSWBUJWF BOUJ EFNPDSBUJD BOE BOUJMJCFSBM " GFX 0SUIPEPY UIFPMPHJBOT IBWF NBEF )FTZDIBTN BOE 1BMBNJTN GSVJUGVM GPS B EJČFSFOU UZQF PG 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ ćFJS XPSLT BOE DPOUFYUT DPVME OPU CF NPSF EJČFSFOU UIFZ DPNF GSPN EJČFSFOU DIVSDIFT BOE BMTP CFMPOH UP EJČFSFOU HFOFSBUJPOT CVU UIFZ CPUI PČFS B DSJUJDBM BQQSPBDI UP QPMJUJDBM )FTZDIBTN ćFTF BSF GPS UIF QVSQPTFT PG UIJT DIBQUFS BOE XJUIPVU BOZ DMBJN UP FYIBVTUJWFOFTT UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY QIJMPTPQIFS BOE UIFPMPHJBO 4FSHFJ )PSVKZ BOE UIF (SFFL "NFSJDBO 0SUIPEPY UIFPMPHJBO "SJTUPUMF 1BQBOJLPMBPV 4FSHFJ 4FSHFFWJDI )PSVKZ o JT B 3VTTJBO UIFPMPHJBO QIJMPTPQIFS BOE NBUIFNBUJDJBO XIP IBT EFEJDBUFE NPTU PG IJT JOUFMMFDUVBM DBSFFS UP UIF FYQMPSBUJPO PG )FTZDIBTN  8JUI UIF JOFWJUBCMF CBDLHSPVOE JO QSFSFWPMVUJPOBSZ 3VTTJBO SFMJHJPVT QIJMPTPQIZ )PSVKZ JOĘVFODFE CZ .FZFOEPSČT CPPLT TPPO CFHBO UP FMBC PSBUF 1BMBNJTN JO IJT PSJHJOBM QIJMPTPQIJDBMBOUISPQPMPHJDBM LFZ XIJDI EJČFSFE TJHOJĕDBOUMZ GSPN UIF EFCBUFT BCPVU JNJBTMBWJF TUJMM FO‫ܮ‬WPHVF JO UIF .PTDPX DJSDMF PG SFMJHJPVT JOUFMMFDUVBMT BSPVOE -PTFW  "T BMSFBEZ TUBUFE JO UIF JOUSPEVDUJPO 0S UIPEPY UIFPMPHZ IBT PęFO CFFO DSJUJDJTFE GPS MBDLJOH TZTUFNBUJD TPDJBM UFBDIJOH MFBEJOH TPNF TDIPMBST UP BSHVF UIBU XF DBO TQFBL PG BO 0SUIPEPY TPDJBM FUIJDT POMZ GSPN UIF UVSO PG UIF OJOFUFFOUI UP UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ POXBSET SFBDIJOH JUT

 *OHFCPSH (ĮįĿĶIJĹ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM *OUSPEVDUJPO JO ,SJTUJOB 4ŁļIJİĸĹ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

1PMJUJDBM ćFPMPHJFT JO 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ $PNNPO $IBMMFOHFT‫ڀ‬o %JWFSHFOU 1PTJUJPOT -POEPO  QQ‫ڀ‬o  ćFTF UISFF DIBMMFOHFT BSF UIF SFMJHJPVTDVMUVSBM EJTDPOOFDUJPO SVQUVSF

SFMJHJPVT GSFFEPN MJCFSUZ

BOE BO BOUISPQPDFOUSJD QVCMJD NPSBMJUZ NBTUFSZ  4FF ,SJTUJOB 4ŁļIJİĸĹ 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT BOE .PEFSOJUZ JO &BE‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

1PMJUJDBM ćFPMPHJFT QQ‫ڀ‬o  ćF GPMMPXJOH UXP QBSBHSBQIT GPMMPX NZ FYQPTJUJPO JO FBE /FX 'SPOUJFST JO 3VTTJBO 3FMJHJPVT 1IJ MPTPQIZ ćF 1IJMPTPQIJDBM "OUISPQPMPHZ PG 4FSHFZ 4 )PSVKZ JO 3VTTJBO 4UVEJFT JO 1IJMPTPQIZ‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬o  4FSHFZ‫ڀ‬4 )ļĿłķņ ćF *EFB PG &OFSHZ JO UIF x.PTDPX 4DIPPM PG $ISJTUJBO /FPQMBUPOJTNj JO /PSCFSU 'ĿĮĻŇIJŁ BM FET

1BWFM 'MPSFOTLJK 5SBEJUJPO VOE .PEFSOF 'SBOLGVSU BN .BJO  QQ‫ڀ‬o  7BTJMJPT .ĮĸĿĶıIJŀ 8IZ %PFT UIF 0SUIPEPY $IVSDI -BDL 4ZTUFNBUJD 4PDJBM 5FBDIJOH JO 4LFQTJT "‫ڀ‬+PVSOBM GPS 1IJMPQTPQIZ BOE *OUFSEJTDJQMJOBSZ 3FTFBSDI‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

ĕSTU DVMNJOBUJPO JO UIF XPSLT PG #VMHBLPW  ćF TUSPOH BTDFUJD USBEJUJPO XJUIJO 0SUIPEPYZ IBT CFFO TJOHMFE PVU BT UIF DVMQSJU GPS UIJT xPUIFSXPSMEMZ GPDVTj PG 0SUIPEPYZ XIJDI QSFWFOUFE BT FYQSFTTFE 7BTJMJPT‫ڀ‬/ .BLSJEFT IBT QVU JU UIF NPEFSO xPOUPMPHJDBM VQHSBEJOH PG UIJT XPSME BU UIF FYQFOTF PG UIF PUIFSXPSMEj  *O UIF ĕSTU UXP TFDUJPOT PG UIJT BSUJDMF *‫ڀ‬IBWF EFNPOTUSBUFE UIBU UIF BTDFUJD USBEJUJPO IBT BMTP HJWFO SJTF UP B QPMJUJDBMMZ DPOTFSWBUJWF GPSNVMBUJPO PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ OBNFMZ QPMJUJDBM )FTZDIBTN *O UIJT DIBTN CFUXFFO B MBDL PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ BOE B SBEJDBM SJHIU QPMJUJDBM UIFPMPHZ )PSVKZT XPSL USBDFT BO BMUFSOBUJWF USBKFDUPSZ *O POF PG IJT NBOZ BSUJDMFT FOUJUMFE %WF‫ܮ‬GPSNBUTJJ JTJLIBTUTLPJ ʲUJLJ 5XP‫ܮ‬GPS NBUJPOT PG IFTZDIBTU FUIJDT

IF BEESFTTFT UIF RVFTUJPO PG TPDJBM FUIJDT GSPN UIF QFSTQFDUJWF PG )FTZDIBTN  )JT NBJO QPJOU JT UIBU 0SUIPEPY UIFPMPHZ JT BCMF UP FMBCPSBUF B TPDJBM FUIJDT FWFO JG DPOTJEFSFE XJUIJO B TUSJDUMZ BTDFUJD GSBNFXPSL )PSVKZ EJTUJOHVJTIFT UXP GPSNBUJPOT PG IFTZDIBTU J F BTDFUJD FUIJDT ćFTF UXP GPSNBUJPOT DPSSFTQPOE UP UXP TUBHFT PG BTDFUJD QSBDUJDF ćF ĕSTU DPOTJTUT PG XJUI ESBXBM GSPN UIF XPSME JU JT HVJEFE CZ xB QVMM UP UIF EFTFSUj QPSZW W QVTUZOF BOE JT UIFSFGPSF BOUJTPDJBM ćF HPBM PG UIF TPMJUBSZ MJGF DIPTFO CZ UIF IFSNJU XBT OPU IPXFWFS NFSF JOEJWJEVBM TBMWBUJPO )FTZDIBTU QSBDUJDF JODMVEFE B TFDPOE TUBHF PG BTDFUJD QSBDUJDF XIJDI BTTVNFE B SFUVSO PG UIF FYQFSJFODFE BTDFUJD UP UIF XPSME 6Q UP UIJT QPJOU )PSVKZT BOBMZTJT PG IFTZDIBTU QSBDUJDF EPFT OPU EJČFS NVDI GSPN UIF TUBOEBSE BDDPVOU HJWFO CZ .FZFOEPSČ PS 1SPLIPSPW XIP BMTP NBLF B EJT UJODUJPO CFUXFFO UIF JOEJWJEVBM BOE UIF TPDJBM QIBTF PG )FTZDIBTN 8IFSF )PSVKZ TIBSQMZ EJČFST GSPN IJT UXP QSFEFDFTTPST IPXFWFS JT JO IJT DPODFQUVBMJTBUJPO PG UIF xSFUVSOj PG UIF IFTZDIBTU UP UIF TPDJBM XPSME 8IFSFBT JO QBSUJDVMBS GPS 1SPLIPSPW BOE GPS PUIFS DPOUFNQPSBSZ FOUIVTJBTUT PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN UIJT SFUVSO DPS SFTQPOET UP B QSPHSBNNF UIBU JT EFĕOFE ĕSTU BOE GPSFNPTU UIFPMPHJDBMMZ BHBJOTU 8FTUFSO UIFPMPHZ BOE IVNBOJTN JO HFOFSBM BOE HFPQPMJUJDBMMZ BHBJOTU UIF 8FTU

)PSVKZ FMBCPSBUFT UIF FUIJDBM BTQFDUT PG UIJT SFUVSO )F BTTPDJBUFT UIF TUBHF PG SFUVSO JO IFTZDIBTU QSBDUJDF XJUI BO xFUIJDT PG CVSEFO TIBSJOHj FYFNQMJĕFE CZ UIF USBEJUJPO PG 3VTTJBO FMEFSTIJQ TUBSDIFTUWP  )PSVKZ UBLFT UIJT USBEJUJPO BU GBDF WBMVF BOE UVSOT UP PSJHJOBM NBUFSJBM BOE EPDVNFOUBSZ BDDPVOUT JO PSEFS UP EFEVDF GSPN UIFTF UFYUT B DPODSFUF FYJTUFOUJBM QSBDUJDF )PSVKZ XSJUFT UIBU UIF DPNNVOJDBUJPO QVU JO QMBDF CZ UIF FMEFST BOUJDJQBUFE NPEFSO EBZ ĕOEJOHT JO QTZDIPMPHZ BOE QTZDIPBOBMZTJT CVU UIF XBZ UIF FMEFST FOBDUFE UIFTF QSBDUJDFT XBT TIBSQMZ EJČFSFOU GSPN UPEBZT GPSNT PG DPVOTFMMJOH *O NPEFSOEBZ DPVOTFMMJOH UIF QTZDIPMPHJTU QTZDIPBOBMZTU PS DPVOTFMMPS SFNBJOT EFUBDIFE GSPN UIF QBUJFOU BOE IFMQT UIF QBUJFOU UP DPOGSPOU IJT PS IFS HSJFWBODFT BVUPOPNPVTMZ )PSVKZ CZ DPOUSBTU EFTDSJCFT UIF FMEFST BT  7ĮĹĹĶIJĿIJ .PEFSO 3VTTJBO ćFPMPHZ  .ĮĸĿĶıIJŀ 8IZ %PFT UIF 0SUIPEPY $IVSDI Q‫ڀ‬  4FSHFJ‫ڀ‬4 )ļĿłķņ %WF 'PSNBUTJJ *TJLIBTUTLPJ ɍUJLJ JO *E FE

*TTMFEPWBOJJB QP *TJLIBTUTLPJ 5SBEJUTJJ 4U‫ڀ‬1FUFSCVSH  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

303

304

Kristina Stoeckl

UBLJOH VQPO UIFNTFMWFT UIF PUIFST HSJFWBODFT MJUFSBMMZ BU UIF FYQFOTF PG UIFJS PXO QFSTPOBM IFBMUI BOE XFMMCFJOH )F ĕOET BďOJUJFT CFUXFFO UIJT JEFB PG TPDJBM FUIJDT BOE UIF FUIJDT PG SFTQPOTJCJMJUZ PG UIF 'SFODI QIJMPTPQIFS &NNBOVFM -FWJOBT )PSVKZ JT IJHIMZ DSJUJDBM PG UIF DPODFQU PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN BT FWJEFODFE JO B QVCMJTIFE FYDIBOHF XJUI 1FUSVOJO  ćFSF )PSVKZ TUBUFT UIBU QPMJUJDBM )FTZDIBTN DPOUSBEJDUT )FTZDIBTN BT B TQJSJUVBMBOUISPQPMPHJDBM QIFOPNFOPO BOE DBMMT xDPN QMFUFMZ VOBDDFQUBCMFj UIF FSBTVSF PG UIF EJWJEJOH MJOF CFUXFFO UIF TQJSJUVBM BOE UIF QPMJUJDBM 8IJMF IF EPFT OPU VTF UIF UFSN IJNTFMG *‫ڀ‬XPVME BSHVF UIBU XF DPVME EFTDSJCF IJT QPTJUJPO BT BO x&UIJDBM )FTZDIBTNj ćF QPMJUJDBM JNQMJDBUJPOT PG UIJT FUIJDBM )FTZDIBTN BSF OPU TQFMMFE PVU JO IJT XPSLT CVU IJT QFSTPOBM EJTUBODF GSPN UIF JOUFMMFDUVBM DJSDMFT DJUFE JO TFDUJPO‫ ***ڀ‬HJWFT FWJEFODF PG UIF DPODMVTJPOT IF IBT ESBXO GSPN IJT QIJMPTPQIZ GPS IJT PXO QFSTPOBM QPMJUJDBM QPTJUJPO  0OF UIFPMPHJBO XIP IBT CZ DPOUSBTU NBEF UIF QPMJUJDBM JNQMJDBUJPOT PG BO FUIJDBM )FTZDIBTN FYQMJDJU JT "SJTUPUMF 1BQBOJLPMBPV *O IJT CPPL ćF‫ܮ‬.ZTUJDBM BT 1PMJUJDBM 1BQBOJLPMBPV EFWFMPQT BO 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ PO UIF CBTJT PG 1BMBNJTN UIBU FYUFOET CFZPOE B SFĘFYJWF PQQPTJUJPO UP UIF 8FTU BOE B OPTUBMHJD SFUVSO UP B #Z[BOUJOFMJLF VOJĕFE QPMJUJDBMSFMJHJPVT DVMUVSF ćF DFOUSBM FMFNFOU PG 1BMBNJTN JO IJT SFBEJOH JT UIF QSJODJQMF PG EJWJOFIVNBO DPNNVOJPO 1BQBOJLPMBPV DPO DMVEFT UIBU UIF BTDFUJDT PG EJWJOFIVNBO DPNNVOJPO DBOOPU CF DPOĕOFE FJUIFS UP UIF NPOBTUFSZ PS UP UIF DIVSDI CVU UIBU UIF XIPMF XPSME JT UIF ĕFME XIFSF EJWJOFIVNBO DPNNVOJPO BOE JUT JNQFSBUJWF PG MPWF NVTU CF QMBZFE PVU xćF QPMJUJDBM DPNNVOJUZ JT OPU UIF BOUJUIFTJT UP UIF EFTFSUj IF XSJUFT xCVU POF PG UIF NBOZ EFTFSUT JO XIJDI UIF $ISJTUJBO NVTU DPNCBU UIF EFNPOT UIBU BUUFNQU UP CMPDL UIF MFBSOJOH PG MPWFj  4IJTILPW JOUFSQSFUT 1BQBOJLPMBVT QSPKFDU BT TIPXJOH xUIBU B DSJUJDBMMZ SFJOUFSQSFUFE USBEJUJPO PG 1BMBNJTN DPVME CF UIF HSPVOEXPSL GPS QSPUFDUJOH EFNPDSBDZ BOE IVNBO SJHIUT GSPN UIFPMPHJDBM QPTJUJPOTj 

 4FF UIF QSPUPDPM PG B EFCBUF IFME JO  QVCMJTIFE CZ UIF *OTUJUVUF PG 4ZOFSHFUJD "OUISPQPMPHZ 63- IUUQTZOFSHJBJTBSV Q    ćF (SFFL UIFPMPHJBO BOE QIJMPTPQIFS $ISJTUPT :BOOBSBT XPVME BHSFF XJUI )PSVKZ KVEHNFOU UIBU QPMJUJDBM )FTZDIBTN JT B DPOUSBEJDUJP JO UFSNJOJT :BOOBSBT EJTBHSFFT XJUI UIF USFBUNFOU PG IJT XPSL PČFSFE CZ %BOJFM 1BZOF JO IJT CPPL XIJDI JT TVCUJUMFE ćF‫ܮ‬1PMJUJDBM )FTZDIBTN PG +PIO 3PNBOJEFT BOE $ISJTUPT :BOOBSBT TFF /PSNBO 3łŀŀIJĹ .FUBQIZTJDT BT B 1FSTPOBM "EWFOUVSF $ISJTUPT :BOOBSBT JO $POWFSTBUJPO XJUI /PSNBO 3VTTFM FE CZ $ISJTUPT :ĮĻĻĮĿĮŀ :POLFST /:  Q‫ڀ‬  ćJT JT BO BSHVNFOU ĕSTU NBEF CZ "OESFZ 4IJTILPW XIP IBT DBMMFE UIF QPMJUJDBM )FTZDIBTN PVUMJOFE JO TFDUJPOT‫ **ڀ‬BOE‫ ***ڀ‬xSPNBOUJD QPMJUJDBM )FTZDIBTNj BOE XIBU * DBMM FUIJDBM )FTZDIBTN JO TFDUJPO‫**ڀ‬ xDSJUJDBM QPMJUJDBM )FTZDIBTNj  "SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł ćF .ZTUJDBM BT 1PMJUJDBM %FNPDSBDZ BOE /PO3BEJDBM 0SUIPEPYZ /PUSF %BNF ‫*ڀ‬/  Q‫ڀ‬  4ĵĶŀĵĸļŃ &BTUFSO 0SUIPEPYZ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

The Origins, Development and Diffusion of »Political Hesychasm«

1BQBOJLPMBPV XIPMFIFBSUFEMZ FOEPSTFT UIF BUUSJCVUF xQPMJUJDBMj GPS IJT JOUFSQSFUB UJPO PG EJWJOFIVNBO DPNNVOJPO‫ڀ‬o JO GBDU GPS IJN xUIF NZTUJDBM JT UIF QPMJUJDBMj  *O MJHIU PG UIF DPNQMFY IJTUPSZ PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN PVUMJOFE JO UIJT FTTBZ JU TIPVME CF DMFBS UIBU IJT xNZTUJDBM BT QPMJUJDBMj EJČFST QSPGPVOEMZ GSPN BOE JOEFFE EJSFDUMZ DIBMMFOHFT UIF x)FTZDIBTN BT QPMJUJDBMj PG 3VTTJBO DPOTFSWBUJWFT 1BQBOJLP MBPV EPFT OPU EJTDVTT UIF QPMJUJDBM )FTZDIBTN PG .FZFOEPSČ 1SPLIPSPW PS UIFJS DPOUFNQPSBSZ JOUFSQSFUFST JO IJT CPPL FWFO UIPVHI IF JT OP EPVCU BXBSF PG UIFN BOE PG UIF XBZT JO XIJDI UIF IJTUPSJDBM EJTQVUF CFUXFFO 1BMBNBT BOE #BSMBBN CFUXFFO 0SUIPEPY NZTUJDJTN BOE /FPTDIPMBTUJDJTN IBT CFFO JOUFSQSFUFE JO XBZT UIBU GVFM UP UIJT EBZ 0SUIPEPY BOUJ8FTUFSOJTN BOE BOUJMJCFSBMJTN 1BQBOJLPMBPVT QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG EJWJOFIVNBO DPNNVOJPO EJSFDUMZ DIBMMFOHFT UIJT USFOE

Conclusion 1PMJUJDBM )FTZDIBTN SFQSFTFOUT POF QJFDF JO UIF QV[[MF UIBU JT UIF DPOUFNQPSBSZ QBOPSBNB PG QPMJUJDBM UIFPMPHJFT JO UIF 0SUIPEPY DPOUFYU ćF TUVEZ PG JUT IJTUPSZ EFWFMPQNFOU BOE QSFTFOUEBZ VTBHF JMMVNJOBUFT JNQPSUBOU GBDFUT PG DPOUFNQP SBSZ 0SUIPEPY UIFPMPHJDBM UIPVHIU *O TFDUJPOT‫ **ڀ‬BOE‫ڀ* ***ڀ‬TIPXFE UIBU QPMJUJDBM )FTZDIBTN JO UIF 3VTTJBO DPOUFYU UPEBZ JT DPOĕOFE UP B DPOTFSWBUJWF GBSSJHIU JOUFMMFDUVBM TQIFSF JO XIJDI JU JT VTFE BT B KVTUJĕDBUJPO GPS BOUJ8FTUFSOJTN BOUJ -JCFSBMJTN BOE FWFO NJMJUBSZ BHHSFTTJPO JO FBTUFSO 6LSBJOF *O TFDUJPO‫*ڀ‬7 *‫ڀ‬NBEF UIF BSHVNFOU UIBU UIJT QPMJUJDBM )FTZDIBTN JT OPU UIF POMZ QPMJUJDBM UIFPMPHZ QPTTJCMF UP FNFSHF GSPN BO JOUFMMFDUVBM FOHBHFNFOU XJUI 1BMBNJTN DJUJOH UXP DPOUFNQPSBSZ BVUIPST BOE UIFJS XPSLT‫ڀ‬o 4FSHFZ )PSVKZ BOE "SJTUPUMF 1BQBOJLPMBPV‫ڀ‬o JO FWJEFODF *‫ڀ‬IBWF EJTDVTTFE UIFJS BQQSPBDI VOEFS UIF IFBEJOH PG xFUIJDBM )FTZDIBTNj *O UIF JOUSPEVDUJPO *‫ڀ‬TUBSUFE GSPN UIF PCTFSWBUJPO UIBU UIF /FPQBUSJTUJD UVSO JO 0SUIP EPY UIFPMPHZ JO UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ IBT GSFRVFOUMZ CFFO DSJUJDJTFE GPS JHOPSJOH UIF SFBM TPDJBM BOE QPMJUJDBM QSPCMFNT JO DPOUFNQPSBSZ TPDJFUJFT BOE GPS GBJMJOH UIFSFGPSF UP EFWFMPQ BO 0SUIPEPY TPDJBM FUIJDT BOE B QPMJUJDBM UIFPMPHZ UIBU JT VQ UP UIF DIBMMFOHFT PG UIF NPEFSO XPSME *‫ڀ‬BSHVFE UIBU TVDI BO BTTFTTNFOU PWFSMPPLT UIBU UIF /FPQBUSJTUJD UVSO IBT JOEFFE QSPEVDFE JUT PXO QPMJUJDBM UIFPMPHZ UIF UIFPMPHZ PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN ćF BJN PG UIJT DIBQUFS XBT UP PVUMJOF UIF NFBOJOH PG QPMJUJDBM )FTZDIBTN JUT DPOUFNQPSBSZ VTFT QJUGBMMT BOE BMUFSOBUJWFT

 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł ćF .ZTUJDBM Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

305

4FCBTUJBO 3JNFTUBE

In the Shadow of a »Big Brother« Political Theology in the Orthodox Minority Churches from Finland to Poland 1PMJUJDBM UIFPMPHZ FYJTUT XIFSFWFS QFPQMF UIJOL BCPVU UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF SFMJHJPVT BOE UIF TFDVMBS XPSME ćF QFDVMJBS $ISJTUJBO 0SUIPEPY WFSTJPO PG TVDI UIJOLJOH JT NPTU BQQBSFOU JO DPOUFYUT XIFSF UIF 0SUIPEPY $IVSDI USBEJUJPOBMMZ DPNNBOET B NBKPSJUZ PG UIF QPQVMBUJPO /FWFSUIFMFTT UIFSF JT QPMJUJDBM UIFPMPHZ BMTP JO UIF NJOPSJUZ 0SUIPEPY $IVSDIFT PG UIF CPSEFSMBOE CFUXFFO 3VTTJB BOE 8FTUFSO $ISJTUJBOJUZ ćJT DPOUSJCVUJPO BJNT UP TIPX IPX UIF QPMJUJDBM UIFPMPHZ UIBU EFWFMPQT JO UIFTF DPOUFYUT JT JOĘVFODFE CZ UIF QSPYJNJUZ UP IFUFSPEPY $ISJTUJBO DPNNVOJUJFT BOE UIF 0SUIPEPY NJOPSJUZT TJUVBUJPO *U EPFT TP JO GPVS TUFQT ćF ĕSTU TFDUJPO EFĕOFT QPMJUJDBM UIFPMPHZ GPS UIF QVSQPTF PG UIJT DIBQUFS BOE IJHIMJHIUT TPNF JNQPSUBOU QSFMJNJOBSZ GBDUPST GPS UIF GVSUIFS BOBMZTJT PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO UIJT DPOUFYU 4FDPOE UIF PďDJBM CJSUI PG UIF NJOPSJUZ 0SUIPEPY $IVSDIFT BOE UIFJS HSPXUI JO UIF ĕSTU IBMG PG UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ JT BOBMZTFE CFGPSF UIF UIJSE TFDUJPO FYBNJOFT NPTUMZ TVDDFTTGVM BUUFNQUT CZ UIF 4PWJFUDPOUSPMMFE 0SUIPEPY $IVSDI UP CSJOH UIFN CBDL JO JUT GPME ćF ĕOBM TFDUJPO MPPLT BU UIF QPTU4PWJFU EFWFMPQNFOUT XIJDI TBX UIF SFCJSUI PG JOEFQFOEFOU NJOPSJUZ DIVSDIFT BOE UIF EJWFSTJĕDBUJPO PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ

Political Theology 1PMJUJDBM UIFPMPHZ JT BT BMSFBEZ TUBUFE UIFPMPHJDBM UIJOLJOH UIBU DPOTJEFST UIF SFMB UJPOTIJQ CFUXFFO UIF SFMJHJPVT BOE UIF TFDVMBS XPSME *O QSJODJQMF UIFO QPMJUJDBM UIFPMPHZ JT TVQQPTFE UP CF UIF CBDLCPOF PG DIVSDI QPMJUJDT )PXFWFS JO UIF 0SUIP EPY XPSME NVDI NPSF TP UIBO BNPOH UIF 8FTUFSO DPOGFTTJPOT DIVSDI QPMJUJDT JT PęFO DIBSBDUFSJTFE CZ QSBHNBUJTN BOE HFPQPMJUJDBM DPOTJEFSBUJPOT XIJDI BSF UIFO KVTUJĕFE JO IJOETJHIU XJUI SFGFSFODF UP UIFPMPHJDBM UIJOLJOH ćJT IBT OPU BMXBZT CFFO UIF DBTF IPXFWFS *O UIF SVOVQ UP UIF 6OJPO PG #SFTU PG  GPS FYBNQMF UIFPMPHJDBM SFĘFDUJPO QSFDFEFE QPMJUJDBM BDUJPO ćF VOJPO‫ڀ‬o CFUXFFO UIF &BTUFSO 0SUIPEPY BOE 3PNBO $BUIPMJDT JO UIF UFSSJUPSZ PG 1PMBOE-JUIVBOJB‫ڀ‬o XBT QSFQBSFE JO MPOH UIFPMPHJDBM EJTDVTTJPOT ćFTF UBMLT XFSF JOJUJBUFE CZ UIF 0SUIPEPY CJTIPQT XIP BSHVFE UIBU B ‫ڀ‬VOJPO XBT BMXBZT EFTJSBCMF C ‫ڀ‬JU XBT UIFJS EVUZ BT TIFQIFSET UP NBLF TVSF UIF ĘPDL XBT OPU EJTDSJNJOBUFE BOE UIBU D ‫ڀ‬B VOJPO XPVME IFMQ XBSE PČ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

308

Sebastian Rimestad

UIF xUISFBUj QPTFE CZ UIF 3FGPSNBUJPO .PSFPWFS E ‫ڀ‬UIFZ XFSF EJTTBUJTĕFE XJUI SFDFOU EFWFMPQNFOUT JO UIF SFMBUJPOTIJQ XJUI UIF 1BUSJBSDI PG $POTUBOUJOPQMF  *U JT OPU BMXBZT FBTZ UP EJTUJOHVJTI DIVSDI QPMJUJDT BOE QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO UIJT DBTF CVU JU JT QPTTJCMF UP USBDF UIF MJOL CFUXFFO UIFPMPHJDBM SFBTPOJOH BOE TVCTFRVFOU QPMJUJDBM BDUJPO ćF SFUSBDUJPO PG UIJT DIVSDI VOJPO JO UIPTF BSFBT UIBU CFMPOHFE UP UIF 3VTTJBO &NQJSF NPSF UIBO UXP DFOUVSJFT MBUFS JO  XBT NVDI MFTT DMFBSMZ BDDPNQBOJFE CZ UIFPMPHJDBM SFBTPOJOH  0O UIF DPOUSBSZ UIF .PTU )PMZ 4ZOPE PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI UPHFUIFS XJUI UIF JNQFSJBM BENJOJTUSBUJPO BENJOJTUSBUJWFMZ SFKPJOFE UIF (SFFL$BUIPMJD EJPDFTFT UP UIF 0SUIPEPY $IVSDI ćFZ IBE UIF IFMQ PG MPDBM CJTIPQT XIP IBE QSFQBSFE UIF NPWF UISPVHI MJUVSHJDBM BOE FEVDBUJPOBM SFGPSNT CVU UIF QSPDFTT XBT OPU SFBMMZ BDDPNQBOJFE CZ UIFPMPHJDBM BSHVNFOUBUJPO PUIFS UIBO UIF JEFB UIBU UIF JOUFHSJUZ PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI IBE CFFO SFTUPSFE BęFS BO BCFSSBOU EFWFMPQNFOU ćF NPWF XBT DMFBSMZ B QPMJUJDBM QSPKFDU XIJDI EJE OPU FWFO OFFE UP CF KVTUJĕFE UIFPMPHJDBMMZ ćF EJČFSFODF CFUXFFO UIF UXP FWFOUT XBT UIF QPMJUJDBM FOWJSPONFOU JO XIJDI UIFZ PDDVSSFE 8IFSFBT UIF 6OJPO PG #SFTU UPPL QMBDF XJUIJO UIF NVMUJDPOGFTTJPOBM $PNNPOXFBMUI PG 1PMBOE-JUIVBOJB CFGPSF JU IBE DPOTPMJEBUFE UP B NPEFSO CVSFBVDSBUJD QPMJUJDBM TZTUFN UIF  WP[TPFEJOFOJF IBQQFOFE XJUIJO UIF NPEFSOJTFE 3VTTJBO &NQJSF XIFSF UIF 0SUIPEPY $IVSDI XBT UIF SVMJOH DPOGFTTJPO  *O GBDU UIF 3VTTJBO &NQJSFT BUUJUVEF UP SFMJHJPO JO HFOFSBM XBT DIBSBDUFSJTFE CZ QPMJUJDJTJOH 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BOE EFMFHJUJNJTJOH BOZ PUIFS SFMJHJPVT DPNNV OJUZ BT GPSFJHO UP UIF‫ڀ‬FNQJSF 

New Independent Churches "MM BMPOH UIF XFTUFSO CPSEFS PG UIF GPSNFS 3VTTJBO &NQJSF OFX TUBUFT BQQFBSFE BęFS 8PSME‫ڀ‬8BS‫ *ڀ‬BOE UIF #PMTIFWJL 3FWPMVUJPO XIJDI UISFX UIFJS 0SUIPEPY DPN NVOJUJFT JOUP UVSNPJM XJUI BMM CVU UIF -JUIVBOJBO 0SUIPEPY $IVSDI MFBWJOH UIF KVSJTEJDUJPO PG UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF CZ UIF PVUCSFBL PG 8PSME‫ڀ‬8BS‫ **ڀ‬%FWFMPQ NFOUT JO 'JOMBOE &TUPOJB BOE 1PMBOE XFSF TJNJMBS XIFSFBT -BUWJB BOE -JUIVBOJB

 $ISJTUPQI 4łŁŁĻIJĿ %JF "OGÊOHF EFS #SFTUFS 6OJPO JO *E8PMGHBOH /JLPMBVT 3ĮĽĽIJĿŁ FET

,JSDIF JO FJOFS [VFJOBOEFS SàDLFOEFO 8FMU 8àS[CVSH  QQ‫ڀ‬o BU QQ‫ڀ‬G  #BSCBSB 4ĸĶĻĻIJĿ $POWFSTJPO BOE $VMUVSF JO 3VTTJBT 8FTUFSO #PSEFSMBOET o JO :PLP "ļŀĵĶĺĮ FE

&OUBOHMFE *OUFSBDUJPOT CFUXFFO 3FMJHJPO BOE /BUJPOBM $POTDJPVTOFTT JO $FOUSBM BOE &BTUFSO &VSPQF #SPPLMJOF ."  QQ‫ڀ‬o  4FF BMTP UIF DPOUSJCVUJPO CZ &WFSU WBO EFS ;XFFSEF JO UIJT WPMVNF  4FF $ZSJM )ļŃļĿłĻ 1PMJUJDBM 0SUIPEPYJFT ćF 6OPSUIPEPYJFT PG UIF $IVSDI $PFSDFE .JOOFBQPMJT  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

In the Shadow of a »Big Brother«

XFOU UIFJS PXO XBZT /FWFSUIFMFTT UIFSF BSF JNQPSUBOU EJČFSFODFT CFUXFFO BMM UIF DBTFT OFFEJOH B DMPTFS MPPL &TQFDJBMMZ JO UIF DBTF PG 'JOMBOE UIF EFDJTJPO UP MFBWF UIF KVSJTEJDUJPO PG UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF BOE FNCBSL PO UIF SPBE UP BVUPDFQIBMZ XBT DMFBSMZ B QPMJUJDBM QSPKFDU +VTU BT JO UIF #BMLBOT XIFSF UIF TFDVMBS HPWFSONFOUT IBE EFNBOEFE OFX BVUPDFQIBMPVT DIVSDIFT JO UIF QSFWJPVT DFOUVSZ UIF 'JOOT XBOUFE B OBUJPOBM 0SUIPEPY $IVSDI B TFDPOE TUBUF DIVSDI UP TUBOE BMPOHTJEF UIF -VUIFSBO POF *O DPOUSBTU UP UIF 0SUIPEPY HPWFSONFOUT JO UIF #BMLBOT IPXFWFS UIF QPMJUJDBM FTUBCMJTINFOU JO 'JOMBOE XBT QSFEPNJOBOUMZ -VUIFSBO /FWFSUIFMFTT JU XBT FBHFS UP MJNJU UIF JOĘVFODF PG JUT GPSNFS NBTUFST J F 3VTTJB BOE UIVT UPPL UIF JOJUJBUJWF UP BDIJFWF DIVSDI JOEFQFOEFODF .PSFPWFS UIF SFMBUJPOTIJQ PG UIF 'JOOJTI 0SUIPEPY DPNNVOJUZ UP UIF OFX TUBUF IBE UP CF EFĕOFE FTQFDJBMMZ BT JUT GVOEJOH GSPN .PTDPX TVEEFOMZ CSPLF BXBZ JO UIF TQSJOH PG  ćF HPWFSONFOU JTTVFE OFX TUBUVUFT GPS UIF 0SUIPEPY $IVSDI JO /PWFNCFS  MPVEMZ QSPUFTUFE CZ UIF POMZ 0SUIPEPY CJTIPQ JO 'JOMBOE 4FSBQIJN -VLJBOPW

BOE UIF QSP3VTTJBO GBDUJPO PG UIF 'JOOJTI $IVSDI ćF TUBUVUFT QSPDMBJNFE UIBU UIF 'JOOJTI HPWFSONFOU IBE UIF SJHIU UP JOUFSGFSF JO UIF PSHBOJTBUJPO PG UIF DIVSDI BOE JUT JOUFSOBM BČBJST  "T 3VTTJBO QSPUFTUT EJE OPU EJF EPXO BOE "SDICJTIPQ 4FSBQIJN SFGVTFE UP DPPQFSBUF XJUI UIF HPWFSONFOU BOE UIF 'JOOJTI GBDUJPO PG UIF DIVSDI B HPWFSONFOUTQPOTPSFE EFMFHBUJPO XBT EJTQBUDIFE UP UIF 1BUSJBSDI PG $POTUBOUJOPQMF ćF 1BUSJBSDI XBT DPOTJEFSFE UIF QSFFNJOFOU CJTIPQ PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI BOE UIF POMZ EFDJTJPOBM GBDUPS DBQBCMF UP SFPSEFS DIVSDI NBUUFST JO 'JOMBOE FTQFDJBMMZ TJODF PďDJBM DPNNVOJDBUJPO XJUI UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF XBT JNQPTTJCMF ćF EFMFHBUJPO DPOTJTUFE PG UIF -VUIFSBO EJQMPNBU &NJM‫ڀ‬/ 4FUÊMÊ BT XFMM BT UIF BSDIQSJFTUT 4FSHFJ 4PMOUTFW BOE )FSNBO "BW ćF MBUUFS XBT BO &TUPOJBO EFTJHOBUFE UP SFQMBDF "SDICJTIPQ 4FSBQIJN BT UIF OFX IFBE PG UIF 'JOOJTI $IVSDI *U JT EJďDVMU UP TBZ XIFUIFS UIF TUSVHHMF CFUXFFO 'JOOJTI OBUJPOBMJTUT BOE 3VTTJBOT JO UIF 'JOOJTI 0SUIPEPY $IVSDI XIJDI IBT CFFO UFSNFE B xTQJSJUVBM DJWJM XBSj DPOUBJOT NVDI QPMJUJDBM UIFPMPHZ ćF QBSUJFT DFSUBJOMZ USJFE UP BSHVF UIFPMPHJDBMMZ CVU UIFZ EJE OPU EFWFMPQ B GVMM UIFPMPHZ PO UIJT CBTJT "SDIQSJFTU .JLBFM .JDIBJMPW BSHVFE JO  UIBU UIF HPWFSONFOU IBE BDUFE MJLF +FTVT IVSSZJOH BDSPTT XBUFS UP IFMQ IJT EJTDJQMFT JO OFFE BOE 4FSBQIJN BSHVFE UIBU IF XBT DBOPOJDBMMZ CPVOE UP IJT TVQFSJPS UIF $IVSDI PG 3VTTJB ćF 3VTTJBO USBEJUJPO PG QPMJUJDJTJOH UIF 0SUIPEPY $IVSDI XBT TUJMM TUSPOHMZ SFTPOBOU XJUI "SDICJTIPQ 4FSBQIJN XIP XBT FWFOUVBMMZ FYQFMMFE GPS OPU TBUJTGZJOH UIF SFRVJSFNFOU GPS 'JOOJTI DJWJM TFSWBOUT UP MFBSO UIF 'JOOJTI MBOHVBHF )F NPWFE  .JLB /ļĸIJĹĮĶĻIJĻ 7ÊIFNNJTUÚWBMUJPLJSLPO TZOUZ )FMTJOLJ   *CJE Q‫ڀ‬  *CJE Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

309

310

Sebastian Rimestad

PO UP UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI 0VUTJEF 3VTTJB‫ ڀ‬30$03 JO 4FSCJB XIJDI JO NBOZ XBZT JT UIF QBSBNPVOU FYBNQMF PG QPMJUJDJTFE 3VTTJBO 0SUIPEPYZ %VSJOH 8PSME‫ڀ‬8BS‫ **ڀ‬IF SFUVSOFE UP UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF BOE CFDBNF &YBSDI GPS 8FTUFSO &VSPQF BęFS UIF EFBUI PG .FUSPQPMJUBO &WMPHJJ ćFSF DFSUBJOMZ JT BO FMFNFOU PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO UIJT QBUI CVU UIBU JT PVUTJEF UIF TDPQF PG UIJT DIBQUFS "T MPOH BT IF XBT TUJMM JO 'JOMBOE IJT BSHVNFOUBUJPO XBT MFTT UIFPMPHJDBM UIBO OBUJPOBMJTU BOE‫ڀ‬DPOTFSWBUJWF ćF 'JOOJTI EFMFHBUJPO UP $POTUBOUJOPQMF‫ڀ‬o XIJDI XBT JO UVSNPJM BU UIBU UJNF  ‫ڀ‬o BSHVFE QPMJUJDBMMZ PODF JU HPU UIFSF ćF 'JOOJTI $IVSDI OFFEFE JOEFQFO EFODF CFDBVTF JU IBE NBUVSFE FOPVHI BOE CFDBVTF UIF USPVCMFT JO UIF 3VTTJBO $IVSDI NBEF JU JNQPTTJCMF UP TUBZ JO DPOUBDU XJUI JU  ćF EFMFHBUJPO EJE OPU NFO UJPO UIF EJČFSFODFT PG PQJOJPO XJUI #JTIPQ 4FSBQIJN 8IFO UIF 1BUSJBSDI SFRVJSFE BO FQJTDPQBM NBOEBUF 4FUÊMÊ BSHVFE UIBU UIF 'JOOJTI $IVSDI TUBUVUFT HBWF UIF TVQSFNF QPXFS UP UIF DIVSDI BTTFNCMZ OPU UP UIF IFBE CJTIPQ 1BUSJBSDI .FMF UJPT‫*ڀ‬7 BOTXFSFE UIBU IF XBT OPU SFBMMZ SFTQPOTJCMF GPS UIF 'JOOJTI $IVSDI CVU VOUJM OPSNBM SFMBUJPOT XJUI UIF 3VTTJBO $IVSDI DPVME SFTVNF IF XBT XJMMJOH UP UBLF UIF DPNNVOJUZ VOEFS IJT QSPUFDUJPO ćF HPBM PG BVUPDFQIBMZ XBT OPU BUUBJOFE CVU UIF BVUPOPNZ UIBU 1BUSJBSDI 5JLIPO PG .PTDPX IBE HSBOUFE JO 'FCSVBSZ  XBT SFQMBDFE CZ B XJEFS BVUPOPNZ VOEFS $POTUBOUJOPQMF #BDL JO 'JOMBOE UIF TZOPE QSPDFFEFE UP XSJUF B MFUUFS UP .PTDPX FYQMBJOJOH UIBU UIFZ XFSF OPX BO BV UPOPNPVT DIVSDI SFHBSEJOH $POTUBOUJOPQMF BT UIFJS IPOPSBSZ IFBE XIJDI FMJDJUFE B CSJTL SFQMZ GSPN .PTDPX ćF 'JOOJTI FQBSDIZ XBT PSEFSFE UP SFUVSO UP .PTDPX KVSJTEJDUJPO B UISFBU UIBU XBT GPMMPXFE CZ BDUJPO POMZ BęFS 8PSME‫ڀ‬8BS‫ **ڀ‬ *O UIF 1PMJTI DBTF UIF QPJOU PG EFQBSUVSF XBT EJČFSFOU BT UIF FQJTDPQBUF XBT EJWJEFE ćF CJTIPQT BMM BSHVFE UIBU UIF OFX QPMJUJDBM TJUVBUJPO‫ڀ‬o JOEFQFOEFODF GSPN 3VTTJB‫ڀ‬o SFRVJSFE B OFX FDDMFTJBTUJDBM CBTJT‫ڀ‬o JOEFQFOEFODF GSPN UIF 3VT TJBO $IVSDI )PXFWFS XIJMF TPNF PG UIFN &MFWGFSJJ PG 7JMOJVT 1BOUFMFJNPO PG 1JOTL/PWPHSVEFL BOE 7MBEJNJS PG (SPEOP XBOUFE TUSJDUMZ UP GPMMPX DBOPOJDBM SFHVMBUJPOT XBJUJOH GPS B 3VTTJBO MPDBM DPVODJM UP BXBSE UIFN JOEFQFOEFODF PUIFST +FS[Z PG .JOTL BOE %JPOJTJJ PG ,SFNFOFD XFSF NPSF TFMGBTTFSUJWF BOE XBOUFE UP QSPDMBJN BVUPDFQIBMZ XJUIPVU XBJUJOH GPS B 3VTTJBO EFDJTJPO "U UIF TBNF UJNF UIF TFDVMBS HPWFSONFOU XBT BMTP JOUFSFTUFE JO B RVJDL TFUUMF NFOU SFHBSEJOH UIF TUBUVT PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI JO JOEFQFOEFOU 1PMBOE BOE

 4FUÊMÊT SFQPSU PG UIF KPVSOFZ JT GPVOE JO UIF "SDIJWF PG UIF 'JOOJTI .JOJTUSZ PG 'PSFJHO "ČBJST )FMTJOLJ  ‫ڀ‬+ 4FF BMTP 4FCBTUJBO 3ĶĺIJŀŁĮı ćF $IBMMFOHFT PG .PEFSOJUZ UP UIF 0SUIPEPY $IVSDI JO &TUPOJB BOE -BUWJB o

'SBOLGVSU BN .BJO  QQ‫ڀ‬o  67+ 4IJŁ˘Ĺ˘ ,BOTBMMJTFO PSUPEPLTJTFON LJSLLPLVOOBO QFSVTUBNJTLZTZTNZT 4VPNFO QPMJUJJLBTTB o JO "DUB )JTUPSJDB 5BMMJOOFOTJB‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o .BSUJO +łĵĸĮĺ FE

&FTUJ "QPTUMJL 0SUPEPLTOF ,JSJL <JJMJT o 5BMMJOO   4FF Православие в Эстонии WPMT‫ ڀ‬BOE‫ ڀ‬FE CZ протоиер Н‫ڀ‬ύҪҵҪӂҸҬСЛ ϖҺҪҬүӀ .PTDPX   4FF 1ĮĽĮŁĵļĺĮŀ1ĮĹĹĶ FET

ćF "VUPOPNPVT $IVSDI

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

In the Shadow of a »Big Brother«

"UIFOT XBT DIBSHFE XJUI DBOPOJDBMMZ KVTUJGZJOH $POTUBOUJOPQMFT FČPSUT JO &TUPOJB )F QVCMJTIFE TFWFSBM XPSLT JO EJČFSFOU MBOHVBHFT UP GVSUIFS JUT DBVTF ćJT JODMVEFT B TNBMM UIFPMPHJDBM USFBUJTF QVCMJTIFE JO &TUPOJBO BOE 3VTTJBO QVSQPSUJOH UP UFMM UIF UIFPMPHJDBM USVUI BCPVU UIF TJUVBUJPO JO &TUPOJB  "U UIF TBNF UJNF UIF ĕSTU QPTU4PWJFU IFBE PG UIJT DIVSDI XBT "SDICJTIPQ +PIO PG 'JOMBOE o

BT MPDVN UFOFOT 'PS IJN BOE IJT BTTJTUBOU QSJFTU )FJLLJ )VUUVOFO CFJOH JO DIBSHF PG UIF &TUPOJBO $IVSDI XBT BO PQQPSUVOJUZ UP SFCVJME JU PO UIF CBTJT PG UIF 'JOOJTI FYQFSJFODF XJUI #Z[BOUJOF SPPUT  ćF UIFPMPHJDBM GPVOEBUJPOT PG UIJT FOEFBWPVS XFSF MFTT QSPOPVODFE UIPVHI *U XBT NPSF BO FYFSDJTF PG SFCVJMEJOH CSPLFO SFMBUJPOTIJQT BOE B MPTU TFOTF PG FDDMFTJBM DPNNVOJUZ JO UIF GBDF PG B QBSUJBMMZ IPTUJMF BOE FUIOJDBMMZ DIBSHFE QPMJUJDBM FOWJSPONFOU *O  .FUSPQPMJUBO 4UFQIBOPT $IBSBMBNCJEJT UPPL PWFS B $ZQSJPU XIP IBE QSFWJPVTMZ CFFO #JTIPQ PG /JDF JO 'SBODF )F DPOUJOVFE UP LFFQ VQ XJUI EFWFMPQ NFOUT PO UIF $ÙUF E"[VS BOE IJT FYQFSJFODF JO UIF 'SFODI EJBTQPSB BMTP FOBCMFE IJN UP DPNF UP UFSNT XJUI &TUPOJBO DPOEJUJPOT 6OEFS IJT MFBEFSTIJQ UIF QSPKFDU PG DSFBUJOH BO x&TUPOJBOj $IVSDI IBT CFFO TPNFXIBU UPOFE EPXO 4UFQIBOPT UIFPMPHZ JT NVDI MFTT OBUJPOBMJTUJD BOE IJTUPSJDBMMZ DIBSHFE UIBO XIBU TPNF PG UIF DIVSDI NFNCFST XPVME MJLF UP TFF  'PS 4UFQIBOPT VOJUZ XJUI $POTUBOUJOPQMF JT PG VUNPTU JNQPSUBODF XIJDI JT XIZ IF BMTP TIBSQMZ DSJUJDJTFT .PTDPXT SFGVTBM UP BDDFQU $POTUBOUJOPQMF BT DBOPOJDBM BSCJUFS %VF UP 6LSBJOJBO BVUPDFQIBMZ UIF QSPTQFDU PG UIF UXP &TUPOJBO DIVSDIFT SFDPODJMJOH JT BT GBS BXBZ BT FWFS

Conclusion ćF DBTF PG NFUSPQPMJUBO 4UFQIBOPT OFBUMZ TIPXT UIBU QPMJUJDBM UIFPMPHZ JT TPNF UIJOH UIBU BSJTFT PVU PG B QBSUJDVMBS DPOUFYU )PXFWFS GPS B XFMMGPSNVMBUFE DPN QSFIFOTJWF QPMJUJDBM UIFPMPHZ UP BQQFBS UIJT DPOUFYU OFFET B DFSUBJO TUBCJMJUZ *O UIF BSFB DPWFSFE JO UIJT DIBQUFS POMZ UIF 'JOOJTI $IVSDI DBO CF TBJE UP IBWF BDIJFWFE UIJT LJOE PG TUBCJMJUZ NFBOJOH UIBU JU HFOFSBUFE B TIBSFE QPMJUJDBM UIFPMPHZ‫ڀ‬o FWFO JG JU NJHIU CF PDDBTJPOBMMZ PWFSTUSFUDIFE ćF PUIFS DPOUFYUT IBWF BMM CFFO UPP VOTUBCMF PWFS UIF MBTU DFOUVSZ ćJT PCWJPVTMZ EPFT OPU NFBO UIBU UIFSF DBOOPU CF JOEJWJEVBM

 (SJHPSJPT‫ڀ‬% 1ĮĽĮŁĵļĺĮŀ ¿OOFUVT PMMB WÊJLF LJSJL WÊJLFTFM NBBM  Несчастье быть маленькой церковью в маленькой стране 5BMMJOO   .IJŁĿļĽļĹĶŁĮĻ +ļĵĻ ļij‫ڀ‬/ĶİĮIJĮ *OWPMWFE JO UIF -JGF PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI PG &TUPOJB o

JO 1ĮĽĮŁĵļĺĮŀ1ĮĹĹĶ FET

ćF "VUPOPNPVT $IVSDI QQ‫ڀ‬o )FJLLJ )łŁŁł ĻIJĻ ćF 3FTVSSFDUJPO PG B $IVSDI JO *CJE QQ‫ڀ‬o  4FF .˦ŁĿļĽļĹĶŁIJ 4ŁIJĽĵĮĻļŀ ıIJ 5ĮĹĹĶĻĻ IJŁ ıIJ ŁļłŁIJ Ĺ&ŀŁļĻĶIJ+FBO'SBOÎPJT +ļĹĶŃĮĹŁ -B WÏSJUBCMF IJTUPJSF EFT 0SUIPEPYFT E&TUPOJF 1BSJT  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

321

322

Sebastian Rimestad

UIFPMPHJBOT JO UIFTF DPOUFYUT XIP EFWFMPQ DPIFSFOU TZTUFNT PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ )PXFWFS VOUJM UIFTF QPMJUJDBM UIFPMPHJFT BSF TIBSFE CZ B NBKPSJUZ JO UIF DIVSDI UIF DPOUFYU OFFET UP TUBCJMJTF *O 1PMBOE BOE JO &TUPOJB UIJT JT IBQQFOJOH BU UIF NPNFOU ćF DPOUFYU JO -BUWJB BOE -JUIVBOJB JT OPU UIF MPDBM POF CVU UIBU PG UIF $IVSDI PG 3VTTJB *O BEEJUJPO UIF TNBMM TJ[F PG UIFTF DPNNVOJUJFT JNQBJST UIFJS BCJMJUZ UP GPTUFS B EJTUJODUJWF QPMJUJDBM UIFPMPHZ ćF DBTF PG +ʆOJT ,BMOJʦÝ JO -BUWJB JT POF PG PQQPTJUJPO UP UIF DIVSDI MFBEFSTIJQ XIJDI UIFSFGPSF DBOOPU CFDPNF DPNNPO UIFPMPHZ ćFSF BSF BMTP TVDI DBTFT PG PQQPTJUJPO XJUIJO UIF 3VTTJBO $IVSDI‫ڀ‬o 4FSHFJ $IBQOJO BOE $ZSJM )PWPSVO GPS FYBNQMF 1PMJUJDBM UIFPMPHZ UIBU BSJTFT PVU PG PQQPTJUJPO UP UIF JEFPMPHJDBM VOEFS QJOOJOHT PG UIF PďDJBM DIVSDI SFQSFTFOU JOUFSFTUJOH DBTFT FWFO UIPVHI UIFZ TFMEPN GBMM PO GFSUJMF HSPVOE *O EJBTQPSJD 0SUIPEPYZ TVDI UIFPMPHJDBM UIJOLJOH BHBJOTU UIF NBJOTUSFBN JT NVDI NPSF MJLFMZ UP BQQFBS BOE ĘPVSJTI ćJT XBT UIF DBTF XJUI UIF JOUFSXBS 3VTTJBO UIFPMPHJDBM SFOBJTTBODF JO 1BSJT BT XFMM BT MBUFS XJUI "MFYBOEFS 4DINFNBOO BOE 0MJWJFS $MÏNFOU 4JNJMBSMZ JO SFDFOU ZFBST JU JT UIF EJBTQPSB DPO UFYU UIBU IBT HJWFO SJTF UP UIF NPTU JOUFSFTUJOH OFX BQQSPBDIFT UP QPMJUJDBM UIFPMPHZ TVDI BT "SJTUPUMF 1BQBOJLPMBPV BOE (FPSHF %FNBDPQPVMPT BU 'PSEIBN 6OJWFSTJUZ JO /FX :PSL .PSFPWFS JO UJNFT PG JOTUBOU DPNNVOJDBUJPO QSPGPVOE UIJOLJOH JT NVDI MFTT EFQFOEFOU PO HFPHSBQIJDBM DPOUFYU UIBO JU XBT B DFOUVSZ BHP *O UIF 0SUIPEPY $IVSDI UPP QPMJUJDBM UIFPMPHZ IBT EJWFSTJĕFE HMPCBMMZ BOE JT OP MPOHFS CPVOE UP UIF TQFDJĕD MPDBUJPO BOE FDDMFTJBTUJDBM DPOUFYU JO XIJDI JU JT FMBCPSBUFE 8IJMF JU NPTUMZ FNBOBUFT GSPN B TQFDJĕD FDDMFTJBM DPOUFYU JU JT OPU MJNJUFE UP UIBU BT MPOH BT JU JT BSUJDVMBUFE JO B NBKPS MBOHVBHF )PXFWFS TPNF GPSNT PG BEWFSTJUZ CF UIFZ QPMJUJDBM PS DPOGFTTJPOBM TFFN UP QSPWJEF BO JNQFUVT GPS UIFPMPHJDBM UIJOLJOH BT UIF DIVSDIFT PO UIF GSJOHFT PG UIF GPSNFS 3VTTJBO &NQJSF UFTUJGZ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

4PQIJF ;WJBEBE[F

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology of the Georgian Orthodox Church

Introduction ćF JOĘVFODF PG UIF (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI‫( ڀ‬0$ PO QVCMJD BOE QPMJUJ DBM BČBJST BOE UIF SBQQSPDIFNFOU CFUXFFO UIF TUBUF BOE UIF (0$ BSF TJHOJĕDBOU DIBSBDUFSJTUJDT PG QPTU4PWJFU (FPSHJBO TPDJFUZ ćJT USFOE JT TIBQFE BNPOH PUIFS GBDUPST CZ TQFDJĕDT PG SFMJHJPVT DVMUVSF UIF JOUFSTFDUJPO PG SFMJHJPO BOE OBUJPO BMJTN BOE IJTUPSJDBM BOE QPMJUJDBM TFUUJOHT ćJT DIBQUFS MPPLT BU UIF FWPMVUJPO PG UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF TUBUF BOE UIF (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI BOE QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO UIF QSBDUJDF PG UIF QPTU4PWJFU (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI ćF OFX DPSPOBWJSVT IBT QSPGPVOEMZ DIBOHFE UIF XPSME BT XF LOFX JU %FBUI XJUI JUT BDDPNQBOZJOH SJUVBMT JUT WJTVBM NBOJGFTUBUJPOT BOE UIF EJTDVTTJPOT SF WPMWJOH BSPVOE JU PODF TFFNJOHMZ CBOJTIFE GSPN NPEFSO TPDJFUZ IBT NBEF B SFNBSLBCMF DPNFCBDL BT B IPU UPQJD GPS XJEF EJTDVTTJPOT ćF QBOEFNJD IBT CFFO BO FZFPQFOFS BU NBOZ MFWFMT CZ VODPWFSJOH ĘBXT XJUIJO FDPOPNJD QPMJDJFT UIF DSJTJT PG UIF EFNPDSBUJD OBUJPOTUBUF UIF VSHFODZ PG SFWJTJOH WBMVF TZTUFNT BOE PUIFS EPNBJOT "T $BSM 4DINJUU PODF TBJE UIF SVMF QSPWFT OPUIJOH UIF FYDFQUJPO QSPWFT‫ڀ‬FWFSZUIJOH  *O BO VUUFSMZ OFX GPSNBUJPO PG QPMJUJDBM BOE TPDJFUBM DSJTJT NBOZ JOUFMMFDUVBMT XFSF SFNJOEFE PG $BSM 4DINJUU BOE IJT GBNPVT CPPL 1PMJUJDBM ćFPMPHZ ćJT QFSJPE TBX NBOZ BSUJDMFT EFEJDBUFE UP UIF OFX SFBMJUZ 4PNF DPNNFOUBUPST FTQFDJBMMZ UIPTF XIP BSF IPQFGVM PG IVNBO QSVEFODF F H ‫"ڀ‬MBJO #BEJPV +VEJUI #VUMFS

CFMJFWF UIBU UIF DSJTJT QSPWJEFT B XJOEPX PG PQQPSUVOJUZ GPS QPTJUJWF DIBOHFT XIJMF PUIFST GFBS UIBU UIF OFX HMPCBM PSEFS QSPWJEFT MFHJUJNBDZ UP BVUIPSJUBSJBOJTN 

 ćF (FPSHJBO UFYUT SFGFSSFE UP JO UIF GPPUOPUFT BSF DJUFE XJUI &OHMJTI UJUMFT ćF BVUIPS IBT USBOTMBUFE UIF UJUMFT BOE RVPUBUJPOT  $BSM 4İĵĺĶŁŁ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ 'PVS $IBQUFST PO UIF $PODFQU PG 4PWFSFJHOUZ $IJDBHP  Q‫ڀ‬  'PS FYBNQMF "HBNCFO BSHVFT UIBU UIF DPSPOBWJSVT BOE UIF GFBS JU IBT JOTUJMMFE B‫ڀ‬EFTJSF UP QSPUFDU xOBLFE MJGFj IBWF GPSDFE IVNBO CFJOHT UP SFKFDU FWFSZUIJOH UIBU NBLFT UIFN IVNBO 4FF (JPSHJP "ĴĮĺįIJĻ ćF *OWFOUJPO PG BO &QJEFNJD ‫'ڀ‬FCSVBSZ  JO &VSPQFBO +PVSOBM PG 1TZDIPBOBMZTJT $PSPOBWJSVT BOE 1IJMPTPQIFST "‫ڀ‬5SJCVOF 'FCSVBSZo.BZ  QVCMJTIFE CZ &VSPQFBO +PVSOBM PG 1TZ DIPBOBMZTJT 63- IUUQTXXXKPVSOBMQTZDIPBOBMZTJTFVBSUJDMFTDPSPOBWJSVTBOEQIJMPTPQIFST  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

324

Sophie Zviadadze

*O UIJT SFHBSE (FPSHJBO EFCBUFT SFWFBMFE BOPUIFS BTQFDU ćF SPMF QMBZFE CZ UIF (0$ JO UIF TUBUF PG FNFSHFODZ IBT TQBSLFE B TFSJFT PG EJTDVTTJPOT BSPVOE QPMJUJDBM UIFPMPHZ "NJETU UIF TQSFBE PG UIF OFX $PWJE WJSVT NBOZ DPVOUSJFT EFDMBSFE TUBUFT PG FNFSHFODZ 4FSCJB BOE 3PNBOJB QVU SFMJHJPVT TFSWJDFT PO IPME JO UIF QFSJPE CFGPSF &BTUFS XIJMF UIF )PMZ‫ڀ‬4ZOPE PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI PG (SFFDF QPTUQPOFE UIF &BTUFS TFSWJDF  ćF TBNF QFSJPE TBX EFCBUFT PWFS SFMJHJPO BOE TDJFODF VOGPMEJOH BNPOH 0SUIPEPY UIFPMPHJBOT %JTDVTTJPOT PG UIF SJUVBM PG )PMZ‫ڀ‬$PNNVOJPO BOE JUT UIFPMPHJDBM JNQMJDBUJPOT FOUFSFE UIF QVCMJD EPNBJO  *O (FPSHJB UIFTF EFCBUFT XFSF SBUIFS TVQFSĕDJBM XJUI QSPQPOFOUT PG UIF VODIBOHFE SJUF PG )PMZ‫ڀ‬$PNNVOJPO NPSF MJLFMZ UIBO QSPWJEJOH UIFPMPHJDBM BSHVNFOUT BT KVTUJĕDBUJPO GPS UIFJS QPTJUJPO EFQJDUJOH CMPPEDVSEMJOH DPOTFRVFODFT PG UIF &OE‫ڀ‬5JNFT UIBU XPVME GPMMPX UIF xDMPTVSFj PG DIVSDIFT ćF TJUVBUJPO HBWF SJTF OPU TP NVDI UP DPODFQUVBM EFCBUFT BCPVU SFMJHJPO BOE NFEJDJOF USBEJUJPO BOE NPEFSOJUZ UIBO UP B SJWBMSZ CFUXFFO DIVSDI BOE UIF TUBUF "‫ڀ‬DIBMMFOHF GBDFE CZ SFMJHJPO TPPO CFDBNF UIF DIBMMFOHF PG UIF TUBUF 8IP IBT HSFBUFS MFHJUJNBDZ‫ڀ‬o TFDVMBS PS SFMJHJPVT BVUIPSJUJFT ćJT WFSZ RVFTUJPO JT UIF DPSF PG UIF QSFTFOU DIBQUFS XIJDI MPPLT JOUP UIF TQFDJĕDT PG UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO DIVSDI BOE UIF TUBUF UIF QPMJUJDBM SPMF PG UIF DIVSDI BOE JUT TUBODF PO UIF xQPMJUJDBMj JO QPTU4PWJFU (FPSHJB ćF DPODFQU PG xQPMJUJDBM UIFPMPHZj IBT B CJOBSZ NFBOJOH GPS UIF QVSQPTF PG UIJT DIBQUFS ćF ĕSTU JT JUT XJEFS NFBOJOH J F UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIFPMPHZ BOE UIF xQPMJUJDBMj JO HFOFSBM JODMVEJOH QPMJUJDBM QPXFS BOE JOTUJUVUJPOT  ćJT NFBOJOH DPNCJOFT UIF QBSUJDJQBUJPO PG B DIVSDI JO UIF ĕFME PG QPMJUJDT JUT BUUJUVEF UPXBSET QPMJUJDBM PSEFS EFNPDSBDZ IVNBO SJHIUT TFDVMBS TUBUFIPPE BOE UIFJS UIFPMPHJDBM JOUFSQSFUBUJPO "U UIF TBNF UJNF UIF DPODFQU PG xQPMJUJDBM UIFPMPHZj XJMM CF VTFE BT JU XBT JO UIF GBNPVT XPSL PG $BSM 4DINJUU XIP CFMJFWFE UIBU UIFPMPHJDBM DPODFQUT TUBOE CFIJOE QPMJUJDBM BVUIPSJUZ QPMJUJDBM TZTUFNT BOE QPMJUJDBM UIFPSZ JO HFOFSBM )JT LFZ DMBJN JT UIBU BMM NPEFSO QPMJUJDBM DPODFQUT‫ڀ‬o OPUBCMZ UIBU PG TPWFSFJHOUZ‫ڀ‬o BSF JO GBDU TFDVMBSJTFE OPUJPOT PG $ISJTUJBO UIFPMPHZ 4JODF JU JT B 4DINJUUJBO TPWFSFJHO UIBU JT VODPWFSFE JO (FPSHJB BNJETU UIF $PWJE QBOEFNJD XF DBOOPU CZQBTT 4DINJUUT TFNBOUJDT PG QPMJUJDBM UIFPMPHZ  ćF 6LSBJOJBO $IVSDI IBT SFUVSOFE UP UIF USBEJUJPO PG IBOEJOH XJOF BOE CSFBE UP DPNNVOJDBOUT XIJMF JO 3VTTJB UIF XPSMET MBSHFTU 0SUIPEPY $IVSDI TUBSUFE EJTJOGFDUJOH DPNNVOJPO TQPPOT  'S‫ڀ‬/JDIPMBT %ĮŀŀļłĿĮŀ 'SPN POF 4QPPO UP .BOZ QVCMJTIFE CZ 1VCMJD 0SUIPEPYZ  63- IUUQTQVCMJDPSUIPEPYZPSHGSPNPOFTQPPOUPNBOZ   1BOBHJP UJT‫ (ڀ‬1ĮŃĹļŀ 8IZ TIPVME 0SUIPEPYZ 3FNBJO 1VCMJD JO $PSPOBWJSVT UJNFT QVCMJTIFE CZ 1VCMJD 0SUIPEPYZ  63- IUUQTQVCMJDPSUIPEPYZPSHXIZTIPVMEPSUIPEPYZ SFNBJOQVCMJDJODPSPOBWJSVTUJNFT    7BTJMJPT‫ڀ‬/ .ĮĸĿĶıIJŀ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 0SUIPEPY $ISJTUJBO $POUFYUT 4QFDJĕDJUJFT BOE 1BSUJDV MBSJUJFT JO $PNQBSJTPO XJUI 8FTUFSO -BUJO $ISJTUJBOJUZ JO ,SJTUJOB 4ŁļIJİĸĹ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET

1PMJUJDBM ćFPMPHJFT JO 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ $PNNPO $IBMMFOHFT BOE %JWFSHFOU 1PTJUJPOT -POEPO  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

ćF RVFTUJPO PG 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ BSSJWFE IBOE JO IBOE XJUI UIF RVFT UJPO PG TFDVMBSJTN JO (FPSHJBT BDBEFNJD BOE QVCMJD EFCBUFT XIJMF UIF SFOBJTTBODF PG UIJT DPODFQU JO UIF 8FTU DPJODJEFT XJUI UIF SFWJTJPO BOE DSJUJRVF PG UIFPSJFT PG TFDVMBSJTN *O HFOFSBM NBUUFST QFSUBJOJOH UP &BTUFSO $ISJTUJBOJUZ BOE NPEFSOJUZ 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BOE TFDVMBSJTN JODMVEJOH QPMJUJDBM UIFPMPHZ SFNBJO QPPSMZ SFTFBSDIFE  *U XBT OPU VOUJM MBUFS UIBU UIFZ ESFX BDBEFNJD BUUFOUJPO ćJT IBQQFOFE XIFO UIF QPMJUJDBM SPMF BOE QVCMJD SFQSFTFOUBUJPO PG 0SUIPEPY $IVSDIFT DBNF UP UIF GPSF BNJETU UIF SBEJDBM TPDJBM BOE QPMJUJDBM USBOTGPSNBUJPO PG UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ %FMBZFE SFĘFDUJPO PO QPMJUJDBM UIFPMPHZ BOE TFDVMBSJTN IBE JUT PCKFDUJWF SFBTPOT UIF FYQFSJFODF PG EJWFSTF NPEFSOJTBUJPO QSPDFTTFT UIF QSPDFTT PG EJČFSFOUJBUJPO PG TPDJBM TQIFSFT BU WBSJPVT UJNFT PS MJWJOH VOEFS EJDUBUPSTIJQT BOE UPUBMJUBSJBO SFHJNFT GPS MPOH QFSJPET ćJT FYQFSJFODF IBT MFę JNQSJOUT OPU POMZ PO UIF TIBQJOH PG UIF DIVSDIT TUSVDUVSF BOE SPMF XJUIJO UIF NPEFSO QPMJUJDBM TZTUFN CVU BMTP PO UIF UIFPMPHJDBM SFĘFDUJPO "T B SVMF VOJRVF DIBSBDUFSJTUJDT QFSUBJOJOH UP UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO SFMJ HJPO BOE QPMJUJDT BSF WJFXFE JO UIF DPOUFYU PG XJEFS EFWFMPQNFOUT JO 0SUIPEPY DPVOUSJFT 'BDUPST PęFO VTFE UP FYQMBJO VOJRVF SFMJHJPVT USBOTGPSNBUJPO QBUUFSOT JODMVEF TIBSFE FYQFSJFODF PG UPUBMJUBSJBO TZTUFNT BOE SFMJHJPVT QPMJDJFT UIF JO UFSSFMBUJPO PG OBUJPOBMJTN BOE SFMJHJPTJUZ BOE EFMBZFE QSPDFTTFT PG EFWFMPQNFOU

 " TQBSL PG JOUFSFTU JO QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO (FPSHJB GPMMPXFE BDBEFNJD SFTFBSDI BOE EFCBUFT BSPVOE TFDVMBSJTN‫ڀ‬o XBT B‫ڀ‬SFTQPOTF UP QPMJUJDBM SFBMJUZ BOE UIF DIVSDIT QPMJUJDBM JOĘVFODF 8IFO B DPMMFDUJPO PG BOBMZUJDBM BSUJDMFT XBT QVCMJTIFE JO (FPSHJBO JO  UIF UPQJD XBT TUJMM UBCPPFE )PXFWFS UIF TBNF QFSJPE TBX JTTVFT QFSUBJOJOH UP QPMJUJDBM UIFPMPHZ HBJOJOH B GPPUIPME JO (FPSHJBT BDBEFNJD DJSDMFT BOE QVCMJDBUJPOT "‫ڀ‬DPODFQUVBM GSBNFXPSL XBT CVJMU PO UIF BOBMZTJT PG BO FBSMZ TUBHF JO UIF EFWFMPQNFOU PG UIF (0$ BT XFMM BT UIF BOBMZTJT PG UIF SFMJHJPVTNZUIPMPHJDBM OBSSBUJWF BCPVU UIF PSJHJOT PG UIF #BHSBUJPOJ EZOBTUZ DBTFT PG IJTUPSJDBM BOE NPEFSO SFMBUJPOTIJQT CFUXFFO UIF (0$ BOE TFDVMBS QPXFST 'PS JOTUBODF JO IJT BSUJDMF ,BLIBCFS ,VSUBOJE[F IJHIMJHIUT UIF EJČFSFODFT CFUXFFO UIF QPMJUJDBM UIFPMPHJFT PG UIF 8FTUFSO BOE &BTUFSO $IVSDIFT BOE QSPNPUFT UIF JEFBT PG $ISJTUPT :BOOBSBT 4FF BMTP (JPSHJ .ĮĶŀłĿĮıŇIJ %FS IFJMJHF (FPSH‫ڀ‬o FJO )FME DISJTUMJDIFS QPMJUJTDIFS ćFPMPHJF JO 4JHSJE 8IJĶĴIJĹ FE

.ÊSUZSFS1PSUSÊUT 7PO 0QGFSUPE #MVU[FVHFO VOE IFJMJHFO ,SJFHFSO .VOJDI  QQ‫ڀ‬o (JHB ;IJıĮĻĶĮ.FSBC (ĵĮĴĵĮĻĶıŇIJ 4FDVMBSJTBUJPO $PODFQUT BOE $POUFYUT 5CJMJTJ  ;BBM "ĻıĿļĻĶĸĮŀĵŃĶĹĶ (MPSZ PG 'BUJHVF .BSUZSPMPHJDBM 1BSBEJHN PG (FPSHJBO 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO (JHB ;IJıĮĻĶĮ FE

1PMJUJDBM ćFPMPHZ #FGPSF BOE "ęFS .PEFSOJUZ 5CJMJTJ  QQ‫ڀ‬o 4FSHP 3ĮŁĶĮĻĶ 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT BDSPTT &QPDIT JO *CJE QQ‫ڀ‬o  &MJ[BCFUI 1ĿļıĿļĺļł $ISJTUJBOJUZ BOE %FNPDSBDZ ćF "NCJWBMFOU 0SUIPEPY‫ڀ‬JO +PVSOBM PG %FNPD SBDZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o 4ŁļIJİĸĹ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM FET 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT JO 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ FBE ćF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI BT .PSBM /PSN &OUSFQSFOFVS JO 3FMJHJPO 4UBUF‫ ڀ‬4PDJFUZ‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

325

326

Sophie Zviadadze

JOUP B OBUJPOBM TUBUF  #FDBVTF PG UIFTF GBDUPST UIF TJHOJĕDBODF BUUBDIFE UP SFMJHJPO BOE UIF DIVSDI WBSJFT BDSPTT DPOUFYUT F H ‫ڀ‬SJTJOH JO 1PMBOE XIJMF JU EXJOEMFE JO PUIFS DPVOUSJFT   ćF FYUFOU UP XIJDI UIF QSPDFTT PG TFDVMBSJTBUJPO JT GPSFTFFBCMF CFZPOE UIF 8FTU SFNBJOT BO PQFO RVFTUJPO  "‫ڀ‬DMBTTJDBM TFDVMBSJTBUJPO UIFPSJTU %BWJE .BSUJO BSHVFT UIBU TFDVMBSJTN NBZ XFMM CF B QIFOPNFOPO UIBU JT UZQJDBM POMZ PG 8FTUFSO TPDJFUJFT  0UIFS TPDJPMPHJTUT BTTVNF UIBU B XBWF PG TFDVMBSJTBUJPO BXBJUT QPTUDPNNVOJTU DPVOUSJFT BOE JT MJLFMZ UP MFBWF CFIJOE B SFMJHJPVT TJUVBUJPO SFTFNCMJOH UIBU PG 8FTUFSO DPVOUSJFT  ćF BSHVNFOU BEWBODFE CZ QSPQPOFOUT PG UIJT WJFX JT CBTFE PO UIF TQFDJĕDT PG &BTUFSO BOE 4PVUIFBTUFSO &VSPQFT SFMJHJPVT DVMUVSF "‫ڀ‬QBSBEJHN PG DMBTTJDBM TFDVMBSJTN MJOLT UIF QSPDFTT OPU POMZ UP UIBU PG NPEFSOJTBUJPO CVU BMTP UP UIF FYQFSJFODFT PG &OMJHIUFONFOU BOE 3FGPSNBUJPO ćFSFGPSF TDIPMBST WJFX UIF QSPDFTT PG TFDVMBSJTBUJPO JO 0SUIPEPY DPVOUSJFT XJUI B DFSUBJO TDFQUJDJTN 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ JT HFOFSBMMZ DJUFE BT UIF SFBTPO GPS UIJT TDFQUJDJTN 1FUFS #FSHFS EPVCUT UIF xDPNQBUJCJMJUZj PG 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BT DPNQBSFE UP $BUIPMJDJTN BOE 1SPUFTUBOUJTN XJUI TFDVMBSJTN BOE QMVSBMJTN  8IJMF JU JT USVF UIBU UIF IJTUPSZ PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI BOE UIF QSFTFODF PG B TUSPOH OBUJPOBM DIVSDI DPOTUJUVUF TJHOJĕDBOU GBDUPST 0SUIPEPY $IVSDIFT SFHBSE MFTT PG TIBSFE DVMUVSBM DIBSBDUFSJTUJDT EFNPOTUSBUF EJTTFOUJOH GPSNT PG SFMJHJPVT USBOTGPSNBUJPO 0SUIPEPY DPVOUSJFT IBWF EFWFMPQFE B TIBSFE BOE BU UIF TBNF UJNF VOJRVF QPMJUJDBM UIFPMPHZ XIJDI SFQSFTFOUT B CMFOE PG TJOHVMBS DIBSBDUFSJTUJDT PG SFMJHJPO QPMJUJDT IJTUPSZ BOE DVMUVSF ćJT BSFB SFRVJSFT EFFQFS SFTFBSDI CSJOH JOH UPHFUIFS DPOUFYUVBM IJTUPSJDBM BOE TPDJBM QFSTQFDUJWFT ćF QSFTFOU DIBQUFS SFWJFXT UIF NBJO USFOET XJUIJO UIF QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG UIF (0$ JO UIF QPTU4PWJFU QFSJPE

 8JMMGSJFE 4ĽļĵĻ &VSPQFBOJTBUJPO .VMUJQMF .PEFSOJUJFT BOE 3FMJHJPO‫ڀ‬o ćF 3FDPOTUSVDUJPO PG $PMMFDUJWF *EFOUJUJFT JO 1PTU$PNNVOJTU $FOUSBM BOE &BTUFSO &VSPQF JO (FSE 1ĶİĸIJĹ,SJTUJOB 4Įĺ ĺIJŁ FET

5SBOTGPSNBUJPOT PG 3FMJHJPTJUZ 3FMJHJPO BOE 3FMJHJPTJUZ JO &BTUFSO &VSPQF o 8JFTCBEFO  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  0MBG .̡ĹĹIJĿ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM 8BOEFM SFMJHJÚTLJSDIMJDIFS 0SJFOUJFSVOHTNVTUFS VOE 7FSIBMUFOTXFJTFO JO 0TU FVSPQB JO .BOGSFE #ĿļİĸIJĿ FE

3FMJHJPO 4UBBU 1PMJUJL ;VS 3PMMF EFS 3FMJHJPO JO EFS OBUJPOBMFO VOE JOUFSOBUJPOBMFO 1PMJUJL 8JFTCBEFO  QQ‫ڀ‬o  1ĶİĸIJĹ4ĮĺĺIJŁ FET

5SBOTGPSNBUJPO PG 3FMJHJPTJUZ  %BWJE .ĮĿŁĶĻ &VSPQB VOE "NFSJLB 4ÊLVMBSJTJFSVOH PEFS 7FSWJFMGÊMUJHVOH EFS $ISJTUFOIFJU‫ڀ‬o ;XFJ "VTOBINFO VOE LFJOF 3FHFM JO 0UUP ,ĮĹĹŀİĵIJłIJĿ FE

&VSPQB EFS 3FMJHJPOFO &JO ,POUJOFOU [XJTDIFO 4ÊLVMBSJTJFSVOH VOE 'VOEBNFOUBMJTNVT 'SBOLGVSU BN .BJO  QQ‫ڀ‬o  4UFWF #ĿłİIJ .PEFSOJTBUJPO BOE 3FMJHJPO 4PDJPMPHJTUT BOE )JTUPSJBOT %JTDVTT UIF 4FDVMBSJTBUJPO ćFTJT 0YGPSE  %FUMFG 1ļĹĹĮİĸ 3FMJHJPVTOFTT *OTJEF BOE 0VUTJEF UIF $IVSDI JO 4FMFDUFE 1PTU $PNNVOJTU $PVOUSJFT PG $FOUSBM BOE &BTUFSO &VSPQF JO 4PDJBM $PNQBTT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  1FUFS‫ڀ‬- #IJĿĴIJĿ $ISJTUJBOJUZ BOE %FNPDSBDZ ćF (MPCBM 1JDUVSF JO +PVSOBM PG %FNPDSBDZ‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

Some Historical and Political Features of the Development of the Georgian Orthodox Church ćJT TFDUJPO QSPWJEFT BO PWFSWJFX PG KVTU POF QFSJPE JO UIF IJTUPSZ PG UIF (0$ DPWFSJOH UIF QFSJPE CFUXFFO UIF BOOVMNFOU PG JUT BVUPDFQIBMZ JO  UP UIF EJTTP MVUJPO PG UIF 4PWJFU 6OJPO JO  "‫ڀ‬GPVOEBUJPO PG UIF (0$T NPEFSO QPMJUJDBM UIFPMPHZ MJFT JO UIF SFDFOU QBTU UIF UJNF UIBU TIBQFE UIF NPEFSO JNBHF PG UIF DIVSDI .PEFSO TPDJFUZ JT UIF DPOEJUJPO JO XIJDI DIVSDIT BVUIPSJUZ JT DIBMMFOHFE UIF TPDJBM TJHOJĕDBODF PG SFMJHJPO JT EJNJOJTIFE BOE XF BSF GBDFE XJUI UIF xNPE FSOJTBUJPO PG SFMJHJPVT DPOTDJPVTOFTTj  ćFSFGPSF UIF IJTUPSJDBM DPOUFYU HJWFO IFSF JT NFBOU POMZ UP JMMVTUSBUF UIF FYUFOU UP XIJDI UIFPMPHJDBM UIJOLJOH XBT EJTSVQUFE BOE XIBU QPMJUJDBM FWFOUT NBZ IBWF JOĘVFODFE UIF EFWFMPQNFOU PG UIF (0$ JO SFDFOU UJNFT ćF BOOFYBUJPO PG ,JOHEPN PG ,BSUM,BUIFUJ CZ 5TBSJTU 3VTTJB JO  MFE UP UIF BOOVMNFOU PG BVUPDFQIBMZ PG UIF (0$ JO  ćF (FPSHJBO $IVSDI XBT SVMFE BT BO &YBSDIBUF CZ UIF 4ZOPE PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI XIJDI JO UVSO SFQPSUFE UP BO 0CFS1SPDVSBUPS B DJWJM PďDJBM PG UIF 3VTTJBO &NQJSF "T QBSU PG UIF &NQJSFT 3VTTJĕDBUJPO QPMJDZ 3VTTJBO CFDBNF UIF MBOHVBHF PG JOTUSVDUJPO JO SFMJHJPVT TDIPPMT BOE PG UIF MJUVSHZ ćJT MFE UP BO FTUSBOHFNFOU CFUXFFO DIVSDI BOE QBSJTI DPNNVOJUJFT  ćF QSPNJOFOU (FPSHJBO UIFPMPHJBO BOE QSJFTU (SJHPM 1FSBE[F o CFMJFWFE UIBU UIF 3VTTJBO SVMF EFHSBEFE UIF JNQPSUBODF PG $ISJTUJBOJUZ JO (FPSHJB BOE UIBU UIF BOOVMNFOU PG BVUPDFQIBMZ IBE SFTVMUFE JO UIF xEPNJOBODF PG UIF 0SUIPEPY 3VTTJB UIF VTF PG UIF DIVSDI BT B QPMJUJDBM XFBQPO‫ BOE PVS SFMJHJPVT BCBOEPONFOUj  ćF CFHJOOJOH PG UIF OJOFUFFOUI DFOUVSZ TBX UIF USBOTJUJPO GSPN B USBEJUJPOBM BHSBSJBO TPDJFUZ UP B NPEFSO POF BDDPNQBOJFE CZ UIF TQSFBE PG QPMJUJDBM JEFPMPHJFT QBSUZ BDUJWJUJFT BOE UIF EJWFSTJĕDBUJPO PG TPDJFUBM TQIFSFT 'SPN B TPDJPMPHJDBM QFS TQFDUJWF UIFTF EFWFMPQNFOUT DPOTUJUVUF UIF QSPDFTT PG NPEFSOJTBUJPO *O (FPSHJB NPEFSOJTBUJPO XBT NBSLFE CZ TQFDJĕD GFBUVSFT TVDI BT B SFTVSHFODF PG OBUJPOBMJTU JEFBT BSUJDVMBUFE CZ (FPSHJBO FOMJHIUFOFST QSPNPUJOH UIF JEFB PG B NPEFSO OBUJPO TUBUF *O UJNFT PG FQJD DIBOHF (FPSHJBO FDDMFTJBTUJDBM BOE UIFPMPHJDBM UIPVHIU IBE BMSFBEZ CFFO XFBLFOFE BOE JOĘVFODFE IFBWJMZ CZ UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY TDIPPM XJUI 3VTTJBO TQJSJUVBM TFNJOBSJFT BOE BDBEFNJFT SVOOJOH BDSPTT UIF DPVOUSZ BOE

 +àSHFO )ĮįIJĿĺĮŀ 3FMJHJPO JO UIF 1VCMJD 4QIFSF JO &VSPQFBO +PVSOBM PG 1IJMPTPQIZ‫  ڀ‬ QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  &SJDI #ĿņĻIJĿ %JF 0TULJSDIFO WPN  CJT [VN ‫ڀ‬+BISIVOEFSU ***ڀ‬-FJQ[JH  Q‫ڀ‬  (SJHPM 1IJĿĮıŇIJ 4FSNPO EFMJWFSFE BU BO 0SUIPEPY TFSWJDF JO 1BSJT PO ‫ڀ‬.BZ  JO *E $PN NFOUBSJFT UP 0VS -PSE 4FSNPOT &TTBZT 5CJMJTJ  QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

327

328

Sophie Zviadadze

MFBWJOH UIFJS VOGBWPVSBCMF NBSLT PO UIF EFWFMPQNFOU PG UIF (0$  *O UIF ĕSTU IBMG PG UIF OJOFUFFOUI DFOUVSZ TPNF (FPSHJBOT TBX B EJWJOFMZ CMFTTFE TPWFSFJHO JO UIF OFXMZ FOUISPOFE FNQFSPS BOE GPVOE BO BMUFSOBUJWF JEFB PG TUBUFIPPE UP CF BMNPTU JODPODFJWBCMF ćJT EJTQPTJUJPO NBZ BDDPVOU GPS UIF QBTTJWJUZ EFNPOTUSBUFE CZ CPUI TFDVMBS BOE TQJSJUVBM MFBEFST  ćF MBDL PG JOJUJBUJWF IBE IBNQFSFE UIF OBUJPOBM BXBLFOJOH JO UIF DIVSDI "‫ڀ‬QBSBMMFM SJTF PG OBUJPOBMJTN BOE MJCFSBUJPO NPWFNFOUT XBT OPUJDFBCMF TJODF UIF T BNPOH UIF QSPNJOFOU UIJOLFST LOPXO BT UIF x(FPSHJBO &OMJHIUFOFSTj  *O UIF TFDPOE IBMG PG UIF OJOFUFFOUI BOE BU UIF POTFU PG UIF UXFOUJFUI DFOUVSZ (FPSHJBO XSJUFST BOE QVCMJD ĕHVSFT NBEF HSFBU FČPSUT UP ESBX UIF BUUFOUJPO PG UIF QVCMJD UP UIF JNQPSUBODF PG FEVDBUJPO OBUJPOBM BTQJSBUJPO BOE MJCFSBM PS TPDJBMJTU JEFBT 3FBEFST PG OFXTQBQFST %SPFCB *WFSJB 5TOPCJT 1VSUTFMJ ,WBMJ XPVME GPMMPX UIF SBEJDBM QPMJUJDBM BOE TPDJBM DIBOHFT UBLJOH QMBDF BDSPTT &VSPQF XJUI HSFBU JO UFSFTU %FWFMPQNFOUT VOGPMEJOH JO 'SBODF FTQFDJBMMZ UIF BEPQUJPO PG MBÕDJUÏ MBX JO  UVSOFE PVU UP CF PG QBSUJDVMBS JOUFSFTU GPS UIF (FPSHJBO QVCMJD TQBSLJOH B TFSJFT PG PQFO EFCBUFT CFUXFFO SFQSFTFOUBUJWFT PG UIF DIVSDI BOE UIPTF QSPNPUJOH xQSPHSFTTJWFj JEFBT  *PBOF (PNBSUFMJ GPS JOTUBODF EJE OPU TIZ BXBZ GSPN DSJUJDJTJOH DMFSJDT BOE UIF xSFE UBQF JO UIF DIVSDIj  *O SFTQPOTF BO JOĘVFOUJBM NFNCFS PG UIF DMFSHZ UIF 3FW‫ڀ‬%BWJE (IBNCBTIJE[F DSJUJDJTFE (PNBSUFMJ GPS TVQQPSUJOH QSPMFUBSJBOT BOE BUIFJTUT BOE GPS JNJUBUJOH 'SFODI BOUJDMFSJDBMJTN  &WFO UIPVHI UIF DIVSDI GFMU UISFBUFOFE CZ UIF VODFSUBJOUJFT PG UIF OFX UJNF BOE UIF SJTF PG MJCFSBM TPDJBMJTU BOE PUIFS JEFBT 3FW‫(ڀ‬IBNCBTIJE[F OFWFSUIFMFTT IFME VQ UIF 8FTUFSO NPEFM PG MJCFSBM HPWFSONFOU

 *O TFNJOBSJFT PQFSBUJOH VOEFS UIF 3VTTJBO &NQJSF 3VTTJBO XBT UIF MBOHVBHF PG JOTUSVDUJPO ćFTF FTUBCMJTINFOUT XFSF BNPOH UIF NPTU QPXFSGVM JOTUSVNFOUT PG 3VTTJĕDBUJPO .BOZ PG UIF TUVEFOUT JO TQJSJUVBM BDBEFNJFT PęFO QSFWJPVTMZ FYQFMMFE XPVME CFDPNF MFBEFST PG BOUJUTBSJTU BOE SFWPMVUJPO BSZ NPWFNFOUT  -FWBO (ĶĴĶĻIJĶŀĵŃĶĹĶ 'PSFXPSE $BUIPMJDPT1BUSJBSDIT PG "MM (FPSHJB o -FUUFST JO *MJB 6OJWFSTJUZ -JCSBSZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  *MJB $IBWDIBWBE[F o XBT UIF MFBEFS PG UIF TFMGEFUFSNJOBUJPO NPWFNFOU )F DPNQMFUFMZ TFQBSBUFE SFMJHJPO GSPN UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI )JT OBSSBUJWF GPDVTFE PO B TFDVMBS DPODFQU PG QBUSJB‫ڀ‬o IPNFMBOE‫ڀ‬o XIJMF IF EFFNFE SFMJHJPO B QBSU PG DVMUVSF BOE USBEJUJPOT  ćF #JTIPQ PG *NFSFUJ (BCSJFM ,JLPE[F o

XBT POF PG UIF GPVOEFST PG UIF 4PDJFUZ GPS UIF 4QSFBEJOH PG -JUFSBDZ BNPOH (FPSHJBOT )F PQFOFE TFWFSBM TFDVMBS BOE QBSJTI TDIPPMT XJUI IJT PXO NPOFZ ,JLPE[F XBT BNPOH UIF DMFSHZNFO XIP ĕFSDFMZ QSPUFTUFE JO  BHBJOTU UIF SFNPWBM PG (FPSHJBO BT MBOHVBHF PG JOTUSVDUJPO GSPN TDIPPMT  *O IJT BSUJDMF (BCSJFM ,ĶĸļıŇIJ 8IBU 4IPVME UIF (FPSHJBO $MFSHZ %P JO .UTLIFNTJ‫  ڀ‬  %BWJU (IBNCBTIJE[F XBT UIF FEJUPSJODIJFG PG UIF .UTLFNTJ .BHB[JOF

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

8F PQFOMZ BENJU UIBU XF IBWF OP CFMJFG JO QFPQMFT IBQQZ MJGF XIFSF SFQSFTFOUBUJWFT PG UIFTF WFSZ QFPQMF IBWF OP DPOUSPM PWFS UIF EJTQPTBM PG UIF TUBUFT SFWFOVFT BOE FYQFOEJUVSFT 8F EP OPU CFMJFWF UIBU QFPQMF DBO MJWF EFDFOU BOE TVDDFTTGVM MJWFT XIFSF UIFSF JT OP GSFFEPN PG UIF JOEJWJEVBM PG UIF QSFTT PS PG GBJUI 

*U JT UIF UJNF XIFO (FPSHJBO DMFSHZNFO FOUFSFE UIF QVCMJD TQIFSF DSJUJDJTJOH PS EFGFOEJOH BDUVBM TPDJFUBM DIBOHFT *O  UIF SFMJHJPVT NBHB[JOF .UTLFNTJ XSPUF UIBU xOFWFS FWFS CFGPSF IBT PVS DMFSHZ CFFO EJTDVTTFE BT NVDI BT GPS UIF QBTU UXP ZFBSTj  ćF TBNF ZFBS UIF QSJFTU *MBSJPO +BTIJ BSHVFE UIBU UIF DIVSDI‫ڀ‬IBE TUBSUFE DPOEFNOJOH &VSPQFBO FEVDBUJPO GSPN BMUBST BOE EFDMBSFE TFDVMBS BSUT BOE TDJFODFT IBSNGVM ćF JOUFMMJHFOUTJB QSPUFTUFE ćF DMFSHZ XFSF TPPO DPOWJODFE UIBU UIFZ XPVME OPU EP NVDI PO UIFJS PXO BHBJOTU BO JOUFMMJHFOUTJB XJUI &VSPQFBO FEVDBUJPO BOE TUBSUFE UP CVUUFS VQ BOE QBOEFS UP UIF HPWFSONFOU UP DMBJN UIFJS MPZBMUZ ćF HPWFSONFOU FYUFOEFE JUT QBUSPOBHF UP UIF DMFSHZ 

4VDI BSUJDMFT XFSF OPU VODPNNPO "SUJDMFT QVCMJTIFE JO SFMJHJPVT NBHB[JOFT .UTLFNTJ 4IJOBVSJ 4BLNFFCJ +WBSJ 7B[JTB IJHIMJHIUFE TVDI JTTVFT PG JOUFSFTU BT SFMJHJPO BOE TDJFODF SFMJHJPVT BOE TQJSJUVBM FEVDBUJPO BOE UIF VSHFODZ PG SFTUPSJOH UIF BVUPDFQIBMZ PG UIF (0$ ćF QFSJPE CFUXFFO  BOE  TBX UIF FNFSHFODF PG UIF xBVUPDFQIBMJTU NPWFNFOUj XIPTF NFNCFST XPVME QVCMJTI SFMJHJPVT JOGPSNBUJPOBM BOE QPMJUJDBM NBHB[JOFT BOE OFXTQBQFST  ćF DPNNPO UFOPS PG UIFTF BSUJDMFT XBT UIBU UIF CSJEHF CFUXFFO QFPQMF BOE UIF DMFSHZ IBT CFFO CSPLFO BOE UIBU UIF DIVSDI OFFEFE UP CF SFGPSNFE *U JT FWJEFOU UIBU xTVDDFTTGVM &VSPQFBO DPVOUSJFTj XFSF EFFNFE BO BMUFSOBUJWF UP UIF 3VTTJBO NPOBSDIZ "MPOH XJUI UIF HSPXJOH SFTFOUNFOU BU UTBSJTN UIF JEFB PG NPOBSDIZ TUBSUFE UP EJNJOJTI JO UIF FDDMFTJBTUJDBM OBSSBUJWF UPP ćF SJTF PG UIF QSPBVUPDFQIBMZ BOE OBUJPOBMJTU JEFBT TPNFIPX xQSPUFDUFEj (FPSHJBO DMFSHZ GSPN B NPOBSDIZCBTFE QPMJUJDBM UIFPMPHZ ćF DBNQBJHO UPPL PČ JO  XJUI NBUFSJBMT BQQFBSJOH JO UIF QSFTT EJTDVTTJPOT PSHBOJTFE HBUIFSJOHT BOE QVCMJTIFE

 %FBDPO %BWJU (ĵĮĺįĮŀĵĶıŇIJ 0O UIF BSUJDMF PG %S‫*ڀ‬PBOF (PNBSUFMJ x8IBU TIPVME UIF (FPSHJBO $MFSHZ %P j .UTLFNTJ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  8IBU UIFZ TBZ BCPVU PVS DMFSHZNFO JO .UTLFNTJ‫  ڀ‬Q‫ڀ‬  *MBSJPO +ĮŀĵĶ 8IZ UIF QSJFTU BOE QBSJTIJPOFST IBWF EJTUBODFE GSPN FBDI PUIFS BWBJMBCMF JO (FPSHJBO QVCMJTIFE CZ 0SUIPEPY ćFPMPHZ 63- IUUQPSUIPEPYUIFPMPHZCMPHTQPUDPNCMPH QPTUIUNM    4JNPO .DIFEMJE[F XBT UIF FEJUPSJODIJFG PG UIF 4IJOBVSJ 4BLNFFCJ NBHB[JOF UIF QSJFTU *PTFC +JDIBWBE[F XBT UIF FEJUPSJODIJFG PG UIF OFXTQBQFST 4JULWB BOE 4WFUJUTLIPWFMJ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

329

330

Sophie Zviadadze

NBOJGFTUPT  ćF TBNF ZFBS TBX UIF FTUBCMJTINFOU PG UIF #SPUIFSIPPE GPS UIF "VUPDFQIBMZ PG UIF (FPSHJBO $IVSDI XIPTF NFNCFST DBMMFE PO UIF DMFSHZ UP OPU NFOUJPO UIF OBNF PG UIF &YBSDI EVSJOH TFSWJDFT BOE UP DVU BMM UJFT XJUI IJT DIBODFMMFSZ  *O %FDFNCFS  EFMFHBUFT PG BMM UIF DMFSHZ PG (FPSHJB QSFQBSFE B ESBę EFDMBSBUJPO PG BVUPDFQIBMZ ćF BVUIPST XFSF BEBNBOU UIBU TUBUF BOE DIVSDI TIPVME CF TFQBSBUFE x*U JT DSJUJDBM UIBU OPU POMZ NVTU UIF DIVSDI CF MJCFSBUFE GSPN UIF TUBUF CVU UIF TUBUF NVTU BMTP CF GSFFE GSPN UIF DIVSDI ćF UXP NVTU TUBZ BXBZ GSPN FBDI‫ڀ‬PUIFSj  )PXFWFS UIF o MJCFSBUJPO NPWFNFOU GBJMFE UP BDIJFWF UIF SFTUPSBUJPO PG BVUPDFQIBMZ XIJMF JUT NFNCFST GFMM WJDUJNT UP SFQSFTTJPO ćF 'FCSVBSZ‫ڀ‬3FWPMVUJPO PG  USJHHFSFE B TFSJFT PG EFWFMPQNFOUT MFBEJOH UP UIF EFDFOUSBMJTBUJPO BOE VMUJNBUFMZ UP UIF EJTTPMVUJPO PG UIF 3VTTJBO &NQJSF ćF (FPSHJBO $IVSDI TFJ[FE UIF PQQPSUVOJUZ QSPWJEFE CZ UIF JTTVBODF PG EFDSFFT PO UIF GSFFEPN PG UIF 4ZOPE BOE UIF SJHIU PG OBUJPOT UP TFMGEFUFSNJOBUJPO BOE PO ‫ڀ‬.BSDI  UIF 4ZOPE PG UIF (0$ EFDMBSFE JOEFQFOEFODF ćF 4ZOPE BMTP FMFDUFE B x$BUIPMJDPT1BUSJBSDI PG BMM (FPSHJBj 0O ‫ڀ‬.BZ  (FPSHJB EFDMBSFE JUT JOEFQFOEFODF ćF TPDJBMJTU .FOTIFWJL HPWFSONFOU PG UIF 'JSTU (FPSHJBO 3FQVCMJD UPPL B SBUIFS TFDVMBS BQQSPBDI UP SFMJHJPO "T B SFTVMU PG UIF -BX‫ܮ‬PO UIF 4FQBSBUJPO PG UIF 4UBUF BOE UIF‫ܮ‬$IVSDI BEPQUFE PO ‫ڀ‬/PWFNCFS  SFMJHJPVT DMBTTFT JO TDIPPMT XFSF SFNPWFE GSPN DVSSJDVMB TPNF PG UIF MBOET BOE QSPQFSUZ CFMPOHJOH UP UIF DIVSDI XFSF TFJ[FE BOE TUBUF CVEHFUBSZ TVQQPSU XBT SFWPLFE‫ڀ‬o GSPN UIF BEPQUJPO PG UIF MBX POXBSE UIF XIPMF CPEZ PG DIVSDIFT IBE UP TVQQPSU JUTFMG  *O IJT MFUUFS #JTIPQ -FPOJEF 0LSPQJEJSE[F EFOPVODFE UIF TUBUFT DPVSTF PG BDUJPO CVU XJUIPVU QSBJTJOH UIF QBTU ćF DIVSDI NVTU CF MJCFSBUFE GSPN QPMJUJDBM UBTLT BOE EVUJFT BOE TIPVME POMZ QSPWJEF TVDI TFSWJDFT XIJDI BJN BU TQJSJUVBM BOE NPSBM VQCSJOHJOH BT XFMM BT UIF QVSJĕDBUJPO PG UIF TPDJFUZ ćF DIVSDI NVTU OPU JOUFSGFSF JO QPMJUJDBM BČBJST PG UIF TUBUF OPS NVTU UIF TUBUF

 ,IBUVOB ,ļĸĿĮŀĵŃĶĹĶ ćF 2VFTUJPO PG UIF 3FTUPSBUJPO PG "VUPDFQIBMZ PG UIF (FPSHJBO $IVSDI BOE UIF (FPSHJBO $MFSHZ o

JO *TTVFT PG .PEFSO (FPSHJBO )JTUPSZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o (WBOUTB #łĿıłĹĶ "‫ڀ‬%SBę 1MBO GPS UIF 3FPSHBOJTBUJPO PG UIF (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI ‫ڀ‬%F DFNCFS 

JO 8PSLT PG )VNBOJUBSJBO BOE -BX 4UVEJFT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o  4IPSFOB +ĮĽĮĿĶıŇIJ (FPSHJBO DMFSHZ GPS UIF SFTUPSBUJPO PG BVUPDFQIBMZ PG UIF (FPSHJBO $IVSDI o

QVCMJTIFE CZ DIVSDIHF  63- IUUQMJCSBSZDIVSDIHFJOEFYQIQ PQUJPODPN@DPOUFOUWJFXBSUJDMFJE"DBUJE" *UFNJEMBOHLB    *CJE  4FSHP 7ĮĿıļŀĮĻĶıŇIJ ćF (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI GSPN  UP  5CJMJTJ  Q‫ ڀ‬JE $PMMFDUJPO PG -FHBM "DUT PG UIF (FPSHJBO %FNPDSBUJD 3FQVCMJD 5CJMJTJ  Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

CF SFTQPOTJCMF GPS FDDMFTJBTUJD BOE SFMJHJPVT GVODUJPOT PS FYUFOE JUT QBUSPOBHF VQPO UIF DIVSDI JO UIF TBNF XBZ UIBU JU XBT EPOF JO UIF #Z[BOUJOF BOE UIF MBUFS 3VTTJBO &NQJSF 

ćJT QFSJPE XBT NBSLFE CZ IFBUFE EFCBUFT BCPVU B NZSJBE PG UIFPMPHJDBM BOE FDDMF TJBTUJDBM JTTVFT JODMVEJOH DIVSDI SFGPSN UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO TUBUF BOE DIVSDI UIF BENJOJTUSBUJWF SFPSHBOJTBUJPO PG UIF DIVSDI UIF GSFFEPN PG UIF JOEJWJEVBM BOE SFMJHJPO ćF QSJFTU &QJQIBOF $ILIBJE[F XIP XBT FYFDVUFE EVSJOH UIF x3FE‫ڀ‬5FS SPSj JO  XBT POF PG UIF (FPSHJBO DMFSHZNFO XIP GBDFE XJUI UIF OFX QPMJUJDBM BOE TPDJBM SFBMJUZ SFDPHOJTFE UIF JOTVďDJFOU BOE VOTVDDFTTGVM OBUVSF PG SFGPSNT XJUIJO UIF DIVSDI 8IJMF SFĘFDUJOH PO UIF DIVSDI EVSJOH UIF UJNF PG UIF 'JSTU %FNPDSBUJD 3FQVCMJD IF DPODMVEFE UIBU FWFO UIPVHI UIF DIVSDI BDDPNNPEBUFE JUTFMG UP EFNPDSBUJD SVMFT JU EJE OPU NFFU UIF JODSFBTFE JEFPMPHJDBM BOE TQJSJUVBM EFNBOET  0OF PG UIF SFBTPOT MBZ JO UIF EFUSJNFOUBM BMMJBODF CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF xćF DIVSDI IBT MPTU JUT QSJNBM JNBHF "ęFS BTTPDJBUJOH JUTFMG XJUI UIF TUBUF JU CFDBNF B CBE TFSWBOU PG UIF TUBUF *U XBT VTFE BT B UPPM UP TFSWF QFPQMFT IBSNGVM JOUFOUJPOT BOE BTQJSBUJPOTj  "U UIBU UJNF UIF MBTU QVCMJD BOE QPMJUJDBM TUBUFNFOU NBEF CZ UIF DIVSDI XBT B NFNPSBOEVN DPOEFNOJOH UIF 3VTTJBO PDDVQBUJPO TVCNJUUFE UP (FOPB $POGFSFODF CZ 1BUSJBSDI "NCSPTJ ,IFMBJB -BUFS XIFO IF XBT BSSFTUFE GPS UIJT BDU PG CSBWFSZ IF BEESFTTFE UIF DPVSU XJUI UIF GPMMPXJOH XPSET x.Z MFUUFS XBT B USVF FDDMFTJBTUJDBM BDU BOE JG JU BDRVJSFE B QPMJUJDBM DIBSBDUFS JU JT B TJHO UIBU JU XBT NFBOU UP CF UIJT XBZ JG QFPQMF XFSF VOIBQQZ MPTJOH UIFJS GSFFEPN *‫ڀ‬UIPVHIU UPP UIBU UIF EFQSJWBUJPO PG QPMJUJDBM MJCFSUZ XPVME CF GPMMPXFE CZ UIF PQQSFTTJPO PG UIF‫ڀ‬DIVSDIj  ćF BGPSFNFOUJPOFE (SJHPM 1FSBE[F B UIFPMPHJBO BSDIJNBOESJUF BOE TDIPMBS PG 0SJFOUBM 4UVEJFT JT B QSPNJOFOU SFQSFTFOUBUJWF PG UIJT OFX $ISJTUJBO PVUMPPL  1FSBE[F SFTPSUFE UP TDJFODF FEVDBUJPO BOE xTPCFS XJTEPNj UP ĕOE B OFX MBOHVBHF JOUFOEFE UP CSJOH SFMJHJPO BOE NPEFSOJUZ DMPTFS UP FBDI PUIFS

 $BUIPMJDPT1BUSJBSDI -FPOJEF 0ĸĿļĽĶĿĶıŇIJ "‫ڀ‬-FUUFS PO UIF 4FQBSBUJPO PG UIF $IVSDI GSPN UIF 4UBUF JO $BUIPMJDPT1BUSJBSDIT PG "MM (FPSHJB o -FUUFST JO *MJB 6OJWFSTJUZ -JCSBSZ‫ڀ‬ 

QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  /FXTQBQFS 4BLIBMIP 4BLNF /P‫ڀ ڀ‬+VOF 

QQ‫ڀ‬G  *CJE  (ĶĴĶĻIJĶŀĵŃĶĹĶ 'PSFXPSE Q‫ڀ‬  (SJHPM 1FSBE[F XBT FEVDBUFE BU UIF VOJWFSTJUJFT PG #POO BOE #FSMJO )F XBT PSEBJOFE JO  1FSBE[F GPVOEFE UIF 4U‫ڀ‬/JOP (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI JO 1BSJT -BUFS IF CFDBNF B EJSFDUPS PG BO 0SUIPEPY SFMJHJPVT TDIPPM JO 8BSTBX *O  (SJHPM 1FSBE[F BUUFOEFE BO JOUFSOBUJPOBM DPOGFSFODF 'BJUI BOE 4PDJBM 4ZTUFN IFME JO -BVTBOOF %VSJOH 8PSME‫ڀ‬8BS‫ **ڀ‬IF XPVME SPVUJOFMZ TIFMUFS WJDUJNT PG /B[J PQQSFTTJPO FTQFDJBMMZ +FXT GPS XIJDI IF XBT DBQUVSFE BOE TFOU UP "VTDIXJU[ )F EJFE JO UIF HBT DIBNCFS PO ‫ڀ‬%FDFNCFS  *O  (SJHPM 1FSBE[F XBT DBOPOJTFE CZ UIF (FPSHJBO BOE 1PMJTI 0SUIPEPY $IVSDIFT

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

331

332

Sophie Zviadadze

$JUJ[FOTIJQ JT UIF CBUUMF UIBU FWFSZ DJUJ[FO IBT UP XBHF XJUIJO IJT PXO DJSDMF UJNF BOE TFMG $JUJ[FOTIJQ SFRVJSFT DPOTDJPVTOFTT JOUFHSJUZ UIJOLJOH SFĘFDUJPO XJU TPVOEOFTT DJUJ[FOTIJQ SFRVJSFT MPPLJOH BU UIJOHT XJUI BO PQFO NJOE QSVEFODF EFMJCFSBUJPO NPEFTUZ XIJDI JT OPU UIBU PG TMBWFSZ CVU SBUIFS PG BO FEVDBUFE QFSTPO MJTUFOJOH UP PUIFST MPPLJOH GPS ĕOEJOH BOE SFDPHOJTJOH B IVNBO CFJOH JO BOPUIFS IVNBO CFJOH‫ $JUJ[FOTIJQ JT TBDSJĕDF TFUUJOH POFTFMG PO ĕSF JO PSEFS UP FOMJHIUFO PUIFST 

"ęFS UIF BOOFYBUJPO PG (FPSHJB CZ 3VTTJBO USPPQT JO  BOE MBUFS FTUBCMJTIJOH UIF 4PWJFU SVMF PG HPWFSOBODF BO BOUJSFMJHJPO QPMJDZ XBT JOUSPEVDFE CZ BVUIPSJUJFT ćF JOJUJBM QIBTF IBE CFFO QBSUJDVMBSMZ CSVUBM 1SPQFSUZ XBT TFJ[FE GSPN BMM SFMJHJPVT BTTPDJBUJPOT JO UIF DPVOUSZ BOE QMBDFT PG XPSTIJQ XFSF TIVU EPXO PS NPEJĕFE UP TFSWF TFDVMBS QVSQPTFT 4UBUF BVUIPSJUJFT MBVODIFE B IVOU BHBJOTU DMFSHZ BOE UIPTF XIP EFTQJUF UIF QSPIJCJUJPO EBSFE UP QBSUJDJQBUF JO SFMJHJPVT DFSFNPOJFT GBDFE B TFSJFT PG OFHBUJWF SFQFSDVTTJPOT  'SPN CFJOH BO PCKFDU PG PQQSFTTJPO UIF (0$ FWFOUVBMMZ CFDBNF BO JOTUJUVUJPO TVCKFDUFE UP UIF TUBUF 4PNF (FPSHJBO 0SUIPEPY CFMJFWFST DIPTF UP NPWF UP B QSPDPNNVOJTU QMBUGPSN ćF QBSUJDJQBOUT PG BO FDDMFTJBTUJDBM DPOWFOUJPO IFME JO ,VUBJTJ PO o‫ڀ‬%FDFNCFS  QVCMJDMZ FYQSFTTFE UIFJS MPZBMUZ UP UIF TUBUF 4PWJFU BVUIPSJUJFT FTUBCMJTIFE B USBEJUJPO PG CSJOHJOH UIF DIVSDI DMPTFS UP UIF TUBUF ćF ZFBS  TBX BO FOE UP SFGPSNJTU PS BOUJPDDVQBUJPO UFOEFODJFT XJUI USBDFT JO $ISJTUJBO UIPVHIU UIF JEFB PG UIF SFCJSUI PG UIF DIVSDI CFJOH FSBTFE GSPN JOTUJUVUJPOBM NFNPSZ *O UIF XBLF PG UIF 8PSME‫ڀ‬8BS‫ **ڀ‬4UBMJO DIPTF UP TXJUDI UBDUJDT BOE xBMMPXFEj UIF GVODUJPOJOH PG SFMJHJPVT PSHBOJTBUJPOT  6OEFS 4PWJFU SVMF UIF (0$ XBT GVMMZ DPOUSPMMFE CZ UIF TUBUF "MM TUBUFNFOUT NBEF EVSJOH UIPTF UJNFT XFSF NBEF JO GFBS PG UIF 4PWJFU SFHJNF 0O ‫ڀ‬+VMZ  1BUSJBSDI ,BMJTUSBUF o SFMFBTFE BO BQQFBM UP 4UBMJO ćF ĕOFTU PG BMM NFO *U XBT NZ ESFBN BT BO PME NBO UP TFF UIF QSJEF PG PVS QFPQMF BOE UIF HSFBUFTU NBO UIF XPSME IBT FWFS TFFO XJUI NZ PXO FZFT "MBT GBUF EFDJEFE PUIFSXJTF 1FSIBQT * EJE OPU EFTFSWF UIJT %FBS +PTFQI QMFBTF BDDFQU UIF TJODFSFTU HSBUJUVEF PG UIF (FPSHJBO $IVSDI BOE JUT MFBEFS GPS FOMJTUJOH UIF NPUIFSDIVSDI BT B GBJUICBTFE PSHBOJTBUJPO PG UIF 4PWJFU 6OJPO 

 1IJĿĮıŇIJ $PNNFOUBSJFT UP 0VS -PSE Q‫ڀ‬  *O  UIF ĕHIU BHBJOTU SFMJHJPO SFBDIFE JUT QFBL XJUI xVOJPOT PG HPEMFTT ĕHIUFSTj CFJOH FTUBCMJTIFE BDSPTT UIF FOUJSF 4PWJFU 6OJPO JODMVEJOH (FPSHJB ćFTF HSPVQT GPVHIU BHBJOTU FWFSZ NBOJGFTUBUJPO BOE TJHO PG SFMJHJPTJUZ JO TPDJFUZ  ćF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI SFDPHOJTFE UIF BVUPDFQIBMZ PG UIF (0$ JO   "T FBSMZ BT  XIJMF TFSWJOH BT B EFBDPO ,BMJTUSBUF XBT BSSFTUFE BOE TFOUFODFE UP UISFF ZFBST PG JNQSJTPONFOU JO .FUFLIJ QSJTPO GPS IJT BOUJ4PWJFU BDUJWJUJFT

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

ćF T BOE T TBX UIF (0$T BCTPSQUJPO JOUP TUBUF TUSVDUVSFT BT DPOUSPM FWFOUVBMMZ HSFX JOUP DPMMBCPSBUJPO *O B SFQPSU DPODFSOJOH UIF DIVSDI B EFQBSUNFOU GPS QSPQBHBOEB BU UIF $FOUSBM $PNNJUUFF PG UIF $PNNVOJTU 1BSUZ PG (FPSHJB VOEFSMJOFE UIBU xUIF DIVSDI JT OP MPOHFS BHBJOTU TDJFODF BOE NPEFSOJTBUJPO *U IBT DPNF UP UFSNT j  "T QSPPG UIF TBNF SFQPSU JODMVEFE BO FYDFSQU GSPN B TFSNPO EFMJWFSFE CZ $BUIPMJDPT1BUSJBSDI &QISFN‫ **ڀ‬QSBJTJOH UIF 4PWJFU 6OJPOT SPMF BT QFBDFNBLFS UISPVHIPVU UIF XPSME BOE UIF QSPHSBNNF PG UIF $PNNVOJTU 1BSUZ UIBOLT UP XIJDI xJO KVTU GFX EFDBEFT QFPQMF XJMM MJWF BT JU XBT QSPNJTFE CZ $ISJTUj  ćF T TBX B SJTF PG JOUFSFTU JO SFMJHJPO  ćF OBUJPOBM BXBLFOJOH CSPVHIU BMPOH B SFMJHJPVT USBOTGPSNBUJPO XJUI UIF QVCMJD JNBHF PG UIF JOTUJUVUJPOBM DIVSDI HSBEVBMMZ DIBOHJOH BOE UIF SFMJHJPVT QVCMJTIJOH JODSFBTJOH JO UIF DPVOUSZ #Z  ‫ڀ‬FQBSDIJFT PG UIF (0$ IBE CFFO SFTUPSFE BOE B TFNJOBSZ PQFOFE JO  ćF (FPSHJBO MJUVSHZ SFUVSOFE BOE UIF USBEJUJPO PG PME (FPSHJBO MJUVSHJDBM DIBOU FYQFSJFODFE B TUSPOH SFWJWBM 

Political Theology in Practice – The Pragmatic and Uneasy »Symphony« of Two Powers ćF QPTU4PWJFU (FPSHJBO $IVSDI XBT CVJMU PO UIF 4PWJFU IFSJUBHF PG UIF BMMJBODF XJUI UIF TUBUF %FTQJUF UIBU EVSJOH UIF DSJTJT PG UIF QPTU4PWJFU USBOTJUJPO UIF DIVSDI BQQFBSFE JO UIF QFPQMFT FZFT BT B DPVOUFSXFJHIU UP BO VOSFMJBCMF QPMJUJDBM TQBDF -JWFE NFNPSZ PG SFQSFTTJPOT DPVQMFE XJUI UIF SFMJHJPVT BXBLFOJOH JO UIF T MBJE UIF GPVOEBUJPO GPS UIF DIVSDIT OFX BVUIPSJUZ ćF OBUJPOBMDVMUVSBM TJHOJĕDBODF PG SFMJHJPO DPOUSJCVUFE UP B TUSPOHFS MJOLBHF CFUXFFO FUIOPSFMJHJPVT OBUJPOBMJTN BOE UIF (0$ *O UIF OFX QPMJUJDBM BOE TPDJBM SFBMJUZ UIF DIVSDI NBOBHFE UP CF UIF xEFGFOEFSj PG OBUJPOBMJTN  *O UIF T UIF (0$T BVUIPSJUZ BOE SFQVUBUJPO XFSF B GBS DSZ GSPN XIBU JU NBOBHFE UP BDRVJSF JO UIF ZFBST UP GPMMPX 'PS JOTUBODF BO BQQFBM PG 1BUSJBSDI *MJB‫ **ڀ‬ JO UIF OJHIU PG ‫"ڀ‬QSJM  USBHFEZ VSHJOH UIF BOUJ4PWJFU QSPJOEFQFOEFODF QFPQMF UP NPWF JOUP UIF GPSFDPVSU PG ,BTIVFUJ $BUIFESBM GPS QSBZFS XBT SFKFDUFE

 "SDIJWFT PG UIF %FQBSUNFOU PG 1SPQBHBOEB BU UIF $FOUSBM $PNNJUUFF PG UIF $PNNVOJTU 1BSUZ "SDIJWFT PG UIF .JOJTUSZ PG *OUFSOBM "ČBJST 'POE‫ ڀ‬0QJT‫ ڀ‬%FMP‫ ڀ‬-JTU‫ڀ‬o   *CJE  5FNVS 1ĮĻķĶĸĶıŇIJ 3FMJHJPVT -JGF JO (FPSHJB 1BTU BOE 1SFTFOU

5CJMJTJ   ćF MPOH SPBE UP UIF SFTUPSBUJPO PG UIF (0$T BVUPDFQIBMZ DBNF UP BO FOE PO ‫ڀ‬.BSDI  XIFO UIF &DVNFOJDBM 1BUSJBSDI PG $POTUBOUJOPQMF ĕOBMMZ SFDPHOJTFE JU  (JHB ;IJıĮĻĶĮ /BUJPOBMJTNVT VOE 3FMJHJPO JO (FPSHJFO JO 3FMJHJPO VOE (FTFMMTDIBę JO 0TU VOE 8FTU‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o 4JMWJB 4IJĿĿĮĻļ %FTFDVMBSJTJOH /BUJPOBM 4QBDF JO (FPSHJB JO *EFOUJUZ 4UVEJFT‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

333

334

Sophie Zviadadze

1FPQMF EFDJEFE UP SFNBJO JO GSPOU PG UIF HPWFSONFOU QBMBDF PO UIBU GBUFGVM OJHIU  %VSJOH UIF 1SFTJEFOU (BNTBLIVSEJBT ĕSTU UFSN JO PďDF UIF DIVSDI EJE OPU FOKPZ NVDI JOĘVFODF BT B QVCMJD BDUPS IBWJOH OPU ZFU TIBLFO PČ UIF DPOUSPWFSTJBM 4PWJFU MFHBDZ %VSJOH UIF HPWFSONFOU PG &EVBSE 4IFWBSEOBE[F o

UIF (0$ NBOBHFE UP CFDPNF B QPXFSGVM TPVSDF PG QPMJUJDBM MFHJUJNBUJPO ćJT QFSJPE TBX BO JOGPSNBM ZFU QPMJUJDBMMZ DFNFOUFE xSBQQSPDIFNFOUj XJUI CPUI QPXFST SFMZJOH PO UIJT BMMJBODF BT BO JOTUSVNFOU UP SFDJQSPDBMMZ SFJOGPSDF UIFJS SFTQFDUJWF BVUIPSJUZ ćF QVCMJD QFSDFJWFE UIF DIVSDI BT B GBDUPS PG CBMBODF BHBJOTU UIF CBDLESPQ PG DJWJM XBS BOE PG QPMJUJDBM BOE TPDJBM DSJTFT ćJT BMMJBODF IBE DSFBUFE B TJUVBUJPO XIFSFCZ UIF 1BUSJBSDI BOE UIF DIVSDI XFSF xTVQSBQPMJUJDBMj ZFU QSFTFOU JO UIF QPMJUJDBM BSFOB .PSFPWFS BT B SFTVMU PG UIJT BMMJBODF UIF 1BUSJBSDI TUPPE CFTJEF UIF BVUIPSJUJFT‫ڀ‬o UP CF QSFDJTF CFTJEFT 1SFTJEFOU 4IFWBSEOBE[F‫ڀ‬o XIFO QPMJUJDBM DSJTFT XFSF MPPNJOH  ćF 1BUSJBSDI XPVME BUUFOE FWFSZ TJHOJĕDBOU QPMJUJDBM PS QVCMJD FWFOU XIFUIFS JU XBT UIF TJHOJOH PG UIF OFX DPOTUJUVUJPO 

UIF DFMFCSBUJPO PG UIF DPOTUSVDUJPO PG UIF #BLV5CJMJTJ$FZIBO QJQFMJOF 

PS TPNF PUIFS JNQPSUBOU FWFOU )F QFSGPSNFE JNQPSUBOU xQPMJUJDBM SJUVBMTj TVDI BT UIF CBQUJTN PG 4IFWBSEOBE[F BOE PUIFS GPSNFS IJHISBOLJOH 4PWJFU PďDJBMT BOE UIF QSFTJEFOUT PBUI DFSFNPOZ BU UIF 4WFUJUTLIPWFMJ $BUIFESBM ćF QPMJUJDBM BMMJBODF XBT DMJNBYFE JO  CZ B DPOTUJUVUJPOBM BHSFFNFOU XIJDI HSBOUFE UIF (0$ UIF TUBUVT PG QVCMJD MBX BOE FOUJUMFE JU UP WBSJPVT QSJWJMFHFT  ćF UFSNT BOE DPOEJUJPOT PG UIF BHSFFNFOU XFSF SBUIFS DPOUSPWFSTJBM BOE IFBUFE EFCBUFT DPOUJOVFE BSPVOE JTTVFT QFSUBJOJOH UP UIF GVOEJOH PG UIF (0$ JO UIF GPSN PG xDPNQFOTBUJPO GPS UIF EBNBHF FOEVSFE CZ UIF DIVSDI EVSJOH 4PWJFU SVMFj FWFO UIPVHI UIF FYUFOU PG UIJT EBNBHF IBT OFWFS CFFO DBMDVMBUFE  *O SFBMJUZ UIF GVOEJOH  ćF x"QSJM‫ ڀ‬USBHFEZj BMTP LOPXO BT x5CJMJTJ NBTTBDSFj PS x5CJMJTJ USBHFEZj SFGFST UP UIF FWFOUT JO 5CJMJTJ (FPSHJBO 4PWJFU 4PDJBMJTU 3FQVCMJD PO ‫"ڀ‬QSJM  XIFO BO BOUJ4PWJFU EFNPOTUSBUJPO XBT CSVUBMMZ DSVTIFE CZ UIF 4PWJFU "SNZ  &WB 'łİĵŀĹļİĵIJĿ 7BUFSMBOE 4QSBDIF (MBVCF 0SUIPEPYJF VOE /BUJPOFOCJMEVOH BN #FJTQJFM (FPS HJFOT 4UVUUHBSU  Q‫ ڀ‬4PQJLP ;ŃĶĮıĮıŇIJ 3FMJHJPO VOE 1PMJUJL JO (FPSHJFO %JF #F[JFIVOHFO WPO 4UBBU VOE ,JSDIF VOE EJF 4ÊLVMBSJTJFSVOHTQSPCMFNBUJL JN QPTULPNNVOJTUJTDIFO (FPSHJFO )BNCVSH  Q‫ڀ‬  $POTUJUVUJPOBM "HSFFNFOU CFUXFFO UIF (FPSHJBO 4UBUF BOE UIF (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI QVC MJTIFE CZ ćF -FHJTMBUJWF )FSBME PG (FPSHJB  63- IUUQTNBUTOFHPWHFLBEPDVNFOU WJFX   1VSTVBOU UP UIF SFTPMVUJPO PG UIF (FPSHJBO HPWFSONFOU PG ‫"ڀ‬QSJM ‫ IJHISBOLJOH DMFSHZNFO BOE PďDJBMT PG UIF 1BUSJBSDIBUFT BENJOJTUSBUJPO BSF FOUJUMFE UP B EJQMPNBUJD QBTTQPSU‫  ćF TUBUF SFDPHOJTFT 0SUIPEPY DIVSDICVJMEJOHT NPOBTUFSJFT CPUI GVODUJPOBM BOE OPOGVODUJPOBM

UIFJS SVJOT BT XFMM BT UIF MBOE PO XIJDI UIFZ TUBOE BT QSPQFSUZ PG UIF DIVSDI‫ ڀ‬f  UIF TUBUF BDLOPXMFEHFT UIF NBUFSJBM BOE NPSBM MPTT TVTUBJOFE CZ UIF DIVSDI EVSJOH UIF 4PWJFU PDDVQB UJPO CFUXFFO  BOE   UIF DIVSDI JT PXOFS EF‫ܮ‬GBDUP PG QBSU PG UIF TFJ[FE QSPQFSUZ UIF TUBUF UBLFT UIF SFTQPOTJCJMJUZ UP QBSUJBMMZ DPNQFOTBUF TVDI MPTT f‫ڀ‬PG UIF 3FTPMVUJPO PG UIF $PVODJM PG .JOJTUFST PG UIF (FPSHJBO 4PWJFU 4PDJBMJTU 3FQVCMJD /P‫ ڀ‬GSPN ‫"ڀ‬QSJM   ćJT

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

QSPWJEFE UP UIF DIVSDI SFQSFTFOUT B GFF QBJE UP B xTUSBUFHJD QBSUOFSj GPS UIF TVQQPSU JU IBT SPVUJOFMZ QSPWJEFE  *O UIF QFSJPE GPMMPXJOH UIF 3PTF‫ڀ‬3FWPMVUJPO PG  UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF NPWFE UP B OFX TUBHF ćF OFX QPMJUJDBM UFBN CSPVHIU UP QPXFS CZ UIF SFWPMVUJPO WPXFE UP JOUSPEVDF B TFDVMBS BOE MJCFSBMEFNPDSBUJD GPSN PG HPWFSOBODF *U XBT GPS UIF ĕSTU UJNF UIBU UIF TUBUF IBE NBEF TPNF TUFQT UPXBSET FMJNJOBUJOH EJTDSJNJOBUJPO CZ NFBOT PG SFMJHJPO 'SFFEPN PG SFMJHJPO BOE UIF JOUFHSBUJPO PG FUIOJD BOE SFMJHJPVT NJOPSJUJFT XFSF GPS UIF ĕSTU UJNF QSJPSJUJFT PO UIF TUBUFT BHFOEB )PXFWFS UIF TFQBSBUJPO PG DIVSDI BOE TUBUF UVSOFE PVU UP CF B GBS NPSF DPNQMJDBUFE QSPKFDU *U EJE OPU UBLF MPOH GPS UIF DIVSDI UP GFFM UIF xNPEFSOJTBUJPO FČFDUj ćF QFSJPE CFUXFFO  BOE  XBT NBSLFE CZ B MJOHFSJOH UFOTJPO CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF XJUI UIF GPSNFS NBOBHJOH UP NBJOUBJO JUT QPXFS BOE GVSUIFS SFJOGPSDF JUT BVUIPSJUZ BHBJOTU UIF CBDLESPQ PG xBDDFMFSBUFE NPEFSOJTBUJPOj ćF DIVSDI DPOUJOVFE UP FYFSU JUT JOĘVFODF PWFS DFSUBJO QPMJUJDBM EFDJTJPOT .PSFPWFS MJLF 4IFWBSEOBE[F 4BBLBTIWJMJ IBE UP SFTPSU UP UIF DIVSDIT TVQQPSU XIFO QPMJUJDBM DSJTFT TFFNFE JNNJOFOU *O  UIF (FMBUJ $BUIFESBM IPTUFE BO JOBVHVSBM DFSFNPOZ GPS UIF OFXMZFMFDUFE 1SFTJEFOU 4BBLBTIWJMJ ćJT NBZ IBWF SFTPOBUFE XJUI 4BBLBTIWJMJT EFTJSF UP JNQSJOU IJT QSFTJEFODZ PO (FPSHJBO IJTUPSZ JO UIF NBOOFS PG %BWJE UIF‫ڀ‬#VJMEFS S‫ڀ‬o

UIF HSFBUFTU BOE NPTU TVDDFTTGVM (FPSHJBO SVMFS JO IJTUPSZ BOE UIF PSJHJOBM BSDIJUFDU PG UIF TPDBMMFE x(FPSHJBO (PMEFO "HFj )PMEJOH BO JOBVHVSBM DFSFNPOZ JO  IPXFWFS XBT SBUIFS B EFNPOTUSBUJPO PG UIF XJMMJOHOFTT PG 4BBLBTIWJMJ OPX FMFDUFE GPS B TFDPOE UFSN UP IBWF UIF DIVSDI BT B QPMJUJDBM TVQQPSUFS "U UIBU UJNF UIF DPVOUSZ IBE BMSFBEZ FOUFSFE B QFSJPE PG QPMJUJDBM DSJTJT XIJDI MFE UP UIF DIVSDIT CVEHFU CFJOH TVQQPSUFE GSPN UIF QSFTJEFOUJBM SFTFSWF 'PS JOTUBODF EPOBUJPOT XFSF NBEF UISPVHI UIF .JOJTUSZ PG *OUFSOBM "ČBJST UP QSPWJEF MVYVSJPVT DBST GPS IJHISBOLJOH NFNCFST PG UIF DMFSHZ  4VDI QSBDUJDFT XFSF NBJOUBJOFE FWFO BęFS UIF NBKPS QPMJUJDBM DIBOHFT PG  *O GBDU UIF FMFDUJPOT PG  XFSF NBSLFE CZ UIF VOQSFDFEFOUFE JOWPMWFNFOU PG UIF

BSUJDMF DPOUJOVFT UP DBVTF DPOUSPWFSTZ TJODF OP DPNNJTTJPO IBT FWFS CFFO DPOWFOFE BOE UIFSF GPSF UIFSF IBT CFFO OP FTUJNBUJPO PG UIF EBNBHF FOEVSFE CZ UIF 0SUIPEPY $IVSDI *O BEEJUJPO 4PWJFU QFSTFDVUJPO BOE PQQSFTTJPO BČFDUFE BMM SFMJHJPVT BTTPDJBUJPOT BOE PSHBOJTBUJPOT OPU POMZ UIF‫(ڀ‬0$  &LB $ĵĶŁĮĻĮŃĮ(JPSHJ /ļĻĶĮŀĵŃĶĹĶ 'VOEJOH PG SFMJHJPVT PSHBOJTBUJPOT CZ (FPSHJBO DFOUSBM BOE MPDBM BVUIPSJUJFT SFWJFX PG UIF TJUVBUJPO JO UIF FOE PG  BOE UIF CFHJOOJOH PG  BOE B TUBUF QPMJDZ BęFS UIF DIBOHF PG UIF HPWFSONFOU

QVCMJTIFE CZ 5PMFSBODF BOE %JWFSTJUZ *OTUJUVUF 5%* ‫) ڀ‬VNBO 3JHIUT &EVDBUJPO BOE .POJUPSJOH $FOUFS &.$ 5CJMJTJ  63- IUUQTUEJHFTJUFTEFGBVMUĕMFTSFMJHJVSJ@PSHBOJ[BDJFCJT@EBQJOBOTFCJT@LWMFWB@UEJQEG    *CJE

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

335

336

Sophie Zviadadze

DMFSHZ JO UIF FMFDUPSBM DBNQBJHO  )JHI SBOL NFNCFST PG UIF DMFSHZ PQFOMZ DBMMFE PO UIFJS QBSJTIJPOFST UP TVQQPSU UIF x(FPSHJBO %SFBNj UIF NBJO PQQPTJUJPO QBSUZ XIJDI XPVME BMMPX NPSF QSJWJMFHFT BOE BDU NPSF xOBUJPOBMMZj‫ڀ‬o BDDPSEJOH UP UIF DIVSDIT FYQFDUBUJPOT &WFO UIPVHI UIF (0$ PďDJBMMZ EFOJFT BMMJBODF XJUI BOZ QPMJUJDBM QBSUZ xQPMJUJDBM TFSNPOTj JO UIF SVOVQ UP FMFDUJPOT XFSF BOE SFNBJO B DPNNPO QSBDUJDF  ćFSF BSF UIF ĕFMET XIFSF UIF TUBUF BOE UIF (0$ USJFE UP SFJOGPSDF BOE CBDL VQ FBDI PUIFST BVUIPSJUZ ćFSF IBWF CFFO RVJUF B GFX QSFDFEFOUT GPS TVDI QSBDUJDFT ćF ĕSTU TVDI DBTF PDDVSSFE JO  XIFO UIF TUBUF EFTQJUF UIF DIVSDIT QSPUFTU NBOBHFE UP FOBDU BNFOENFOUT UP UIF $JWJM $PEF UIVT BMMPXJOH SFMJHJPVT HSPVQT BOE PSHBOJTBUJPOT UP SFHJTUFS BT TUBUVUPSZ CPEJFT VOEFS QVCMJD MBX "T B SVMF UIF DIVSDI TVQQPSUT B HPWFSONFOUOPNJOBUFE DBOEJEBUF CVU UIJT EPFT OPU JNQMZ UIF TUBUFT TVQSFNBDZ PWFS UIF DIVSDI 3BUIFS JU NFBOT UIBU UIF MBUUFS XJMM CF FMJHJCMF GPS NPSF QSJWJMFHFT BOE ĕOBODJBM TVQQPSU ćF TUBUF TUSVHHMFT UP CFDPNF B TPWFSFJHO JO QPMJUJDT BOE JT FOHBHFE JO DPOTUBOU OFHPUJBUJPOT XJUI UIF 1BUSJBSDIBUF )PXFWFS MFHBM JOJUJBUJWFT QFSDFJWFE CZ UIF DIVSDI BT UISFBUFOJOH JUT JOTUJUVUJPOBM BOE NPSBM NPOPQPMZ CSPLF UIJT xTZNQIPOJDj SFMBUJPOTIJQ ćF TFDPOE TVDI JODJEFOU UPPL QMBDF JO  XIFO UIF QBSMJBNFOU QBTTFE B MBX PO UIF FMJNJOBUJPO PG BMM GPSNT PG EJTDSJNJOBUJPO BHBJOTU XIJDI UIF DIVSDI WFIFNFOUMZ QSPUFTUFE )PXFWFS UIF 1B USJBSDIBUF UIF SFQSFTFOUBUJWFT PG XIJDI XFSF WFSZ BDUJWF JO EFCBUFT BOE EJTDVTTJPOT TUJMM NBOBHFE UP IBWF B TBZ JO TIBQJOH UIF ĕOBM WFSTJPO PG UIJT MBX  "T B SVMF OPU POMZ EPFT UIF DIVSDI TFU UIF UPOF PG QVCMJD TFOUJNFOU JU BMTP EJSFDUMZ JOĘVFODFT EFDJTJPONBLJOH QSPDFTTFT DMBJNJOH UIBU UIJT JOUFSGFSFODF IBT OP SFMJHJPVT HPBMT BOE SBUIFS TFSWFT UIF QSFTFSWBUJPO PG OBUJPOBM BOE USBEJUJPOBM WBMVFT *O  XIJMF UIF 4FMG(PWFSOBODF $PEF XBT CFJOH ESBXO VQ UIF 1BUSJBSDI BSHVFE UIBU UIF ESBę MBX XPVME USJHHFS TFHSFHBUJPO JO (FPSHJB BOE WPXFE UIBU UIF DIVSDI XPVME OFWFS BDDFQU JU "ęFS UIJT TUBUFNFOU SFQSFTFOUBUJWFT PG UIF BVUIPSJUJFT DPOTVMUFE XJUI UIF 1BUSJBSDIBUF TP UIBU JO UIF FOE UIF ESBę XBT SFWJTFE JO B GPSN BDDFQUBCMF UP UIF DIVSDI  %FTQJUF TPNF BNCJHVJUJFT UIF NVUVBM BHSFFNFOU PO xNPSBM JTTVFTj CFUXFFO UIF (0$ SVMJOH QBSUZ QPMJUJDJBOT BOE OFXMZ FNFSHFE GBSSJHIU QPQVMJTU HSPVQT CFDBNF FWJEFOU   ,SJTUJOB .ĮĿĴŃIJĹĮŀĵŃĶĹĶ ćF *OĘVFODF PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI 1PMJUJDBM 1SPDFTTFT BOE &MFDUJPOT JO (FPSHJB JO /JOP (ĵĮĺįĮŀĵĶıŇIJ FE

3FMJHJPO 4PDJFUZ BOE 1PMJUJDT JO (FPSHJB 5CJMJTJ  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  *CJE  ćF QSPCMFN PG UIF TFQBSBUJPO PG TUBUF BOE DIVSDI JO (FPSHJB QVCMJTIFE CZ UIF 5PMFSBODF BOE %JWFS TJUZ *OTUJUVUF 5%*

63- IUUQTXXXUEJHFHFQBHFTBYFMNDJQPTBEBFLMFTJJTVSUJFSUHBNJKWOJT QSPCMFNBTBLBSUWFMPTIJ    *CJE  ćF HSPVQT TVDI BT x(FPSHJBO .BSDIj x$POTFSWBUJWF .PWFNFOUj x(FPSHJBO *EFBj BSF MBCFMMFE EJČFSFOUMZ CZ TDIPMBST VMUSBOBUJPOBMJTU BOUJMJCFSBM VMUSBDPOTFSWBUJWF SBEJDBM GBSSJHIU *‫ڀ‬XJMM VTF

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

ćF UI‫ڀ‬.BZ PG  DPVME CF NBSLFE BT B GPDBM QPJOU GPS UIF xWBMVF TUSVHHMFj BOE UIF TUBSU PG UIF (0$T FČPSU UP CFDPNF B QVCMJD NPSBM BVUIPSJUZ 0O ‫ڀ‬.BZ  BSPVOE UXFOUZ DJWJM BDUJWJTUT BOOPVODFE UIBU UIFZ XFSF HPJOH UP DFMFCSBUF UIF JOUFSOBUJPOBM EBZ BHBJOTU IPNPQIPCJB *O SFTQPOTF UIFJS PQQPOFOUT JODMVEJOH UIF 0SUIPEPY DMFSHZ NPCJMJTFE B NBTTJWF SBMMZ PG QFPQMF "O PďDJBM TUBUFNFOU NBEF CZ UIF DIVSDI FYQSFTTJOH JUT EJTMJLF GPS UIF FWFOU FODPVSBHFE UIPVTBOET PG ZPVUI QFPQMF UP QVCMJDMZ QSPUFTU BHBJOTU UIF ‫ڀ‬.BZ FWFOU  ćF GPMMPXJOH ZFBS UIF DIVSDI SFTQPOEFE CZ EFDMBSJOH ‫ڀ‬.BZ BT B EBZ PG xGBNJMZ IPMJOFTTj JO BO BUUFNQU UP DPVOUFS UIF *%")0 *OUFSOBUJPOBM %BZ "HBJOTU )PNPQIPCJB  ćJT UPQJD IBT PODF BHBJO CFDPNF UIF TVCKFDU PG EFCBUFT BOE QSPUFTU SBMMJFT 0O ‫ڀ‬.BZ  XIFO UIF 1BSMJBNFOU PG (FPSHJB BEPQUFE B MBX BHBJOTU UIF FMJNJOBUJPO PG BMM GPSNT PG EJTDSJNJOBUJPO UIF (0$ XBT PďDJBMMZ BHBJOTU BEPQUJOH UIF MBX BOE MBCFMMFE JU BT xQSPQBHBOEB PG IPNPTFYVBMJUZj 7BSJPVT GBSSJHIU BOE SBEJDBM SFMJHJPVT HSPVQT EFNBOEFE UIBU UIF XPSET xHFOEFSj BOE xTFYVBM PSJFOUBUJPOj TIPVME CF PNJUUFE GSPN UIF UFYU 0OF PG UIF MFBEFST PG UIFTF HSPVQT XBT -FWBO 7BTBE[F XIP GPVOEFE UIF QVCMJD NPWFNFOU x6OJUZ &TTFODF )PQFj JO‫ڀ‬ ćF FNFSHFODF PG TVDI SBEJDBM GBSSJHIU QPQVMJTU HSPVQT BOE UIF NVUVBM MPZBMUZ CFUXFFO UIF DIVSDI BOE UIFTF HSPVQT DIBMMFOHFT UIF DVSSFOU QPMJUJDBM BOE TPDJBM PSEFS ćFZ BSF OPUPSJPVT GPS UIFJS IBSEMJOF BOUJMJCFSBM BOUJ-(#5 BOUJ.VTMJN BOE QSP3VTTJBO TUBODF 4PNF PG UIFTF HSPVQT GPVOEFE QPMJUJDBM QBSUJFT x(FPSHJBO .BSDIj x$POTFSWBUJWF .PWFNFOUj BOE PXO QSJWBUF .FEJB F H ‫ڀ‬57‫"ڀ‬MUo*OGP  0O ‫ڀ‬+VMZ  UIFZ DPOUSJCVUFE UP NPCJMJTJOH UIF QBSUJDJQBOUT GSPN EJČFSFOU SFHJPOT PG (FPSHJB JO UIF WJPMFOU EFNPOTUSBUJPO BHBJOTU UIF x.BSDI PG %JHOJUZj QMBOOFE XJUIJO UIF 5CJMJTJ 1SJEF 8FFL 1BSUJDJQBOUT QSFEPNJOBOUMZ DPOTJTUFE PG UIF TVQQPSUFST PG -FWBO 7BTBE[FT NPWFNFOU x6OJUZ &TTFODF )PQFj BOE UIF x(FPSHJBO xGBSSJHIU QPQVMJTU HSPVQTj FNQIBTJTJOH UIFJS DPNNPO QPQVMJTU EJTDPVSTF ćFJS NBJO OBSSBUJWFT BSF BOUJMJCFSBM BOUJ-(#5 BOUJ.VTMJN YFOPQIPCJD BOUJGFNJOJTU BOE OBUJWJTU  ćF PQQPOFOUT EJE OPU MJNJU UIFNTFMWFT UP TMPHBOT x4UPQ )PNPTFYVBM 1SPQBHBOEB JO (FPSHJBj

CVU BMTP VTFE QIZTJDBM GPSDF  -FWBO 7BTBE[F JT DPGPVOEFS PG UIF (FPSHJBO %FNPHSBQIJD 4PDJFUZ‫ڀ‬99* BOE SFQSFTFOUBUJWF PG UIF 8PSME $POHSFTT PG 'BNJMJFT JO (FPSHJB 0O o‫ڀ‬.BZ  5CJMJTJ IPTUFE UIF UFOUI BOOJWFSTBSZ DPOHSFTT PSHBOJTFE CZ 7BTBE[F )F DPOTFRVFOUMZ SFMFBTFE WJEFP QPEDBTUT XJUI IPNPQIPCJD BOUJ 8FTUFSO BOE VMUSBDPOTFSWBUJWF DPOUFOU 'PS JOTUBODF IJT JOĘVFODF IBE CFFO JOTUSVNFOUBM JO UIF DIVSDIT ĕFSDF SFTJTUBODF UP UIF JOUSPEVDUJPO PG .F BOE 4PDJFUZ B‫ڀ‬UFYUCPPL EFTJHOFE GPS DJWJM FEVDBUJPO JO TDIPPMT 4JODF  7BTBE[F IBT CFFO CVTZ PSHBOJTJOH EFNPT BOE QSPQPTJOH MFHJTMBUJWF DIBOHFT ćF (FPSHJBO %FNPHSBQIJD 4PDJFUZ IBT MPEHFE UXP JOJUJBUJWFT JO UIF 1BSMJBNFOU EFNBOEJOH UIBU OPUJPOT TVDI BT xTFYVBM PSJFOUBUJPOj BOE xHFOEFSj TIPVME CF SFNPWFE GSPN UIF BOUJEJTDSJNJOBUJPO MBX )F JT BMTP BEBNBOU UIBU UIF xEFGBNBUJPO PG SFMJHJPVT GFFMJOHTj TIPVME CF TBODUJPOFE CZ UIF "ENJOJTUSBUJWF 0ČFODF $PEF PG (FPSHJB 7BTBE[F JT B DMPTF GSJFOE PG 4IJP .VKJSJ UIF 1BUSJBSDIT MPDVN UFOFOT XIJMF UIF IFBE PG UIF 1BUSJBSDIBUFT QSFTT PďDF "OESJB +BHINBJE[F JT PO UIF UFBDIJOH TUBČ PG 7BTBE[FT QSJWBUF TDIPPM 7BTBE[FT GSJFOETIJQ BOE JEFPMPHJDBM BMMJBODF XJUI UIF 3VTTJBO JEFPMPHVF PG &VSBTJBOJTN BOE OFX DPOTFSWBUJTN "MFYBOEFS %VHJO JT UIF TVCKFDU PG DSJUJDJTN JO‫ڀ‬TPDJFUZ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

337

338

Sophie Zviadadze

.BSDIj ćF NPCCJOH PG -(#5 1SJEF JO 5CJMJTJ PO ‫ڀ‬+VMZ MFę PWFS ‫ڀ‬KPVSOBMJTUT JOKVSFE BNPOH UIFN POF DBNFSBNBO XIP EJFE B GFX EBZT BęFS UIF BTTBVMU  ćF WJPMFOU FWFOU IBE TFWFSBM BDUPST BOE QSFEJDUPST )FODF UIJT TVCKFDU VOJUFE UIF GBS SJHIU QPQVMJTU NPWFNFOU UIF DPOUSPWFSTJBM QSP3VTTJBO QBSUZ VMUSBDPOTFSWBUJWF BOE SFMJHJPVT GVOEBNFOUBMJTU HSPVQT BT XFMM BT BO PSEJOBSZ QBSJTI PG (0$ ćF (0$ BT BO JOTUJUVUJPO XJUI IJHI QVCMJD BVUIPSJUZ QMBZFE B TJHOJĕDBOU SPMF JO UIF VOGPMEJOH PG UIF FWFOU 0O ‫ڀ‬+VOF UIF (0$ BDDVTFE UIF PSHBOJTFST PG UIF OFBSJOH 5CJMJTJ 1SJEF PG xQSPQBHBUJOH B OPOUSBEJUJPOBM XBZ PG MJGF VOEFS UIF HVJTF PG QSPUFDUJOH IVNBO SJHIUTj ćF (0$ VSHFE UIBU UIF HPWFSONFOU NVTU QSFWFOU xUIF EFTUBCJMJ[BUJPO PG UIF DPVOUSZ BOE PG QVCMJD MJGFj  *O UIFJS TFSNPOT BOE TUBUFNFOUT UIF 1BUSJBSDIBUF PG UIF (0$ BOE UIF DMFSHZ PQFOMZ DBMMFE GPS B DPVOUFSEFNPOTUSBUJPO ćF 1BUSJBSDIBUF BOOPVODFE UXP QBSBDMFTJT TVQQMJDBUJPO TFSWJDFT BOE DBMMFE PO UIF QBSJTIJPOFST UP HBUIFS BU UIF ,BTIWFUJ $IVSDI PO 3VTUBWFMJ "WFOVF BU UIF TBNF UJNF BOE QMBDF UIF 5CJMJTJ 1SJEF .BSDI XBT BOOPVODFE  x‫ڀ‬MFUT TIPX UIF XPSME UIBU XF QSPUFDU PVS‫ڀ‬EJHOJUZj  *O .BZ UIF BOOVBM &BTUFS &ODZDMJDBM BMTP UIFNBUJTFE UIF HFOEFS JTTVF 1BUSJBSDI *MJB‫ **ڀ‬TUBUFE UIBU xUIFSF JT B QFSJPE XIFO OBUJPOBM GFFMJOHT EJTBQQFBSFE MPWF LJOE OFTT BOE KVTUJDF BSF GBMTJĕFE USBEJUJPOBM JEFOUJUJFT EFĕOJOH UIF IVNBO CFJOH‫ڀ‬o lNBOk BOE lXPNBOk lGBNJMZ WBMVFTk IBWF CFFO FSBTFEj  0O UIF TBNF EBZ B NBTTJWF JSPO DSPTT XBT FSFDUFE JO GSPOU PG UIF 1BSMJBNFOU CZ HSPVQT PQQPTJOH UIF x5CJMJTJ 1SJEFj $JWJM TPDJFUZ NFNCFST BSF TUJMM EFNBOEJOH UIF SFNPWBM PG UIF DSPTT XIJDI JO UIFJS PQJOJPO JT B TZNCPM PG UIF ‫ڀ‬+VMZ WJPMFODF BOE OPU B SFMJHJPVT TZNCPM  *O UIFJS WJFX UIF JMMFHBMMZ FSFDUFE DSPTT JO GSPOU PG UIF QBSMJBNFOU TZNCPM JTFT UIF QSPGBOBUJPO PG UIF $ISJTUJBOJUZ BOE UIF QPMJUJTBUJPO PG SFMJHJPO JO NPEFSO (FPSHJBO TPDJFUZ

 *O GBDU 5CJMJTJ 1SJEF DBODFMMFE -(#52 .BSDI GPS %JHOJUZ DJUJOH B MBDL PG TBGFUZ HVBSBOUFFT CZ UIF (FPSHJBO %SFBN (PWFSONFOU  ćF 1BUSJBSDIBUF QVCMJTIFT B TUBUFNFOU BHBJOTU UIF x.BSDI PG %JHOJUZj QVCMJTIFE CZ 3BEJP 'SFF &VSPQF3BEJP -JCFSUZ  63- IUUQTXXXSBEJPUBWJTVQMFCBHFBIUNM    ćF 1BUSJBSDIBUF PQFOMZ BUUBDLT UIF 8FTUFSO DPVOUSJFT BNCBTTBEPST BOE BOOPVODFT UIF DPOUSBWFOUJPO PG UIF .BSDI PG %JHOJUZ QVCMJTIFE CZ 'PSNVMB /FXT  63- IUUQTGPSNVMBOFXTHF /FXT    *O IJT &BTUFS &ODZDMJDBM 1BUSJBSDI -BNCBTUT x1PTUIVNBOJTNj QVCMJTIFE CZ $JWJM (FPSHJB  63- IUUQTDJWJMHFBSDIJWFT    8IBU EPFT UIF TUBUF JOUFOE UP EP XJUI UIF DSPTT FSFDUFE OFBS UIF QBSMJBNFOU QVCMJTIFE CZ /FUHB[FUJ  63- IUUQTOFUHB[FUJHFOFXT  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

The Evolution of the »Political« Point of View of the Patriarch and the Church ćF QPMJUJDBM UIFPMPHZ PG UIF (0$ JO QPTU4PWJFU UJNFT IBT FWPMWFE BSPVOE QBS UJDVMBS JOUFSQSFUBUJPOT PG IJTUPSJDBM BOE UIFPMPHJDBM JTTVFT JO SFTQPOTF UP BDUVBM DIBMMFOHFT -PPLJOH JOUP UIF 1BUSJBSDIT FODZDMJDBMT BOE TFSNPOT JT POF PG UIF XBZ PG VOEFSTUBOEJOH UIF DIVSDIT OBSSBUJWF /PU POMZ EP UIFTF FYFSDJTFT DPOTJEFSBCMF JOĘVFODF PWFS 0SUIPEPY QBSJTIJPOFST UIFZ BMTP TFSWF BT B DPODFBMFE NFTTBHF UP QPMJUJDJBOT ćF BOBMZTJT PG $ISJTUNBT BOE &BTUFS &ODZDMJDBMT JTTVFE GSPN  UISPVHI  SFWFBMT DIBOHFT JO UIF VTF PG MBOHVBHF DPOUFOU BOE VOEFSUPOF TFU CZ UIF 1BUSJBSDI ćFZ SFĘFDU USBOTGPSNBUJPOT XJUIJO TPDJFUZ BOE QPMJUJDT "U UJNFT UIF FODZDMJDBMT FDIP DVSSFOU EFWFMPQNFOUT J F FUIOJD DPOĘJDUT BOE QPMJUJDBM DPOGSPOUB UJPOT

XIJMF BU PUIFS UJNFT UIFZ BUUFNQU UP CSJOH DFSUBJO JTTVFT J F TVSSPHBDZ BOE BCPSUJPO UP UIF GPSF  (PTQFM DPNNFOUBSJFT BOE HFOFSBM BENPOJUJPOT QSFWBJM JO UIF MFUUFST JTTVFE GSPN  UP  ćF UPQJDT PG UIF TFSNPOT BOE FODZDMJDBMT BSF SFMJHJPVT UP UIF FYUFOU UIBU JU JT EJďDVMU UP UFMM GSPN UIFJS DPOUFOU XIFO BOE VOEFS XIBU DPOEJUJPOT UIFZ XFSF DPNQPTFE ćF 3VTTJBO UIFPMPHJBOT 7MBEJNJS 4PMPWÑW BOE 7MBEJNJS -PTTLZ BSF UIF NPTU GSFRVFOUMZ DJUFE BVUIPST JO UIJT QFSJPE ćF GPMMPXJOH ZFBST TBX B TMJHIU CVU TUJMM EJTDFSOJCMF FNQIBTJT PO OBUJPOBMJTU GFB UVSFT SFĘFDUJOH UIF HSPXJOH QBUSJPUJD TFOUJNFOUT PG UIF QFPQMF x"T PG UPEBZ UIF (FPSHJBO TPJM JT TBDSFE BT JU FNCSBDFT UIF SPCF PG $ISJTU *WFSJB JT B MBOE BMMPUUFE UP 7JSHJO‫ڀ‬.BSZ BOE "OESFX UIF 'JSTU $BMMFE BOE 4JNPO UIF $BOBBOJUF QSFBDIFE IFSFj  "MPOH XJUI UIF TZTUFNJD USBOTGPSNBUJPO UIF FODZDMJDBMT TUBSUFE UP BQQSPBDI QPMJUJDBM JTTVFT *O UIF &ODZDMJDBM PG  UIF DPMMBQTF PG UIF 4PWJFU 6OJPO BOE DIBOHFT JO JEFPMPHZ XFSF POMZ B NBSHJOBM QSFTFODF xJEFBMT UIBU XF IBE CFMJFWFE UP CF QFSQFUVBM BSF OPX HPOF CFDBVTF PG UIFJS GSBHJMF GPVOEBUJPOTj  ćF  &ODZDMJDBM IPXFWFS SFGFST UP UIF OFX SFBMJUZ JO DMFBS JNBHFT 8F IBQQFO UP CF MJWJOH JO B WFSZ USZJOH UJNF GVMM PG QPMJUJDBM UFOTJPOT BOE UIF JNNJOFOU UISFBU PG EFTUSVDUJWF WJPMFODF :PVOH QFPQMF CFJOH FOHSPTTFE JO QPMJUJDT BSF EFQSJWFE PG UIF [FBM UP TUVEZ BOE IBWF UVSOFE UIFJS CBDLT PO IBSE XPSL *OTUFBE B HSFBU NBOZ QPMJUJDBM QBSUJFT BTTPDJBUJPOT BOE PUIFS QVCMJD PSHBOJTBUJPOT IBWF‫ڀ‬FNFSHFE 

 ćFZ BMXBZT xDPJODJEFj JO UJNF BOE DPOUFOU XJUI TUBODFT PG UIF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI  $ISJTUNBT‫ڀ‬o QVCMJTIFE CZ 0SUIPEPYZ 63- IUUQXXXPSUIPEPYZHFQBUSJBSRJ FQJTUPMFFCJTBTIPCBPIUN    $ISJTUNBT &ODZDMJDBMT  BOE  QVCMJTIFE CZ 0SUIPEPYZ 63- IUUQXXXPSUIPEPYZHF QBUSJBSRJFQJTUPMFFCJTBTIPCBPIUN  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

339

340

Sophie Zviadadze

8JUIPVU LOPXMFEHF PG UIF QPMJUJDBM DPOUFYU F H ‫ڀ‬DJWJM XBS BOE QPMJUJDBM DIBPT

JU JT EJďDVMU UP GVMMZ HSBTQ UIF NFBOJOH PG UIF XPSET VTFE JO UIF  $ISJTUNBT &ODZDMJDBM 1BSU PG UIF QPQVMBUJPO TFFNT UP CF BOOPZFE XJUI UIF DIVSDI *OTUFBE PG QSPUFDUJOH UIF DIVSDI GSPN QPMJUJDT BOE TBZJOH B IFBSUGFMU QSBZFS GPS UIF VOJUZ PG UIF OBUJPO QFBDF BOE XFMGBSF UIFZ IBWF EFNBOEFE UIBU UIF DIVSDI QJDL B TJEF CFUXFFO UIF PQQPTJOH QBSUJFT 4IPVME JU CF QFSNJUUFE UIBU UIF DIVSDI TUBOET XJUI POF PG UIF QBSUJFT BOE CZ EPJOH TP HSBOU NPSBM TVQQPSU GPS POF UP TMBZ UIF‫ڀ‬PUIFS

*U JT VOMJLFMZ UIBU TVDI XPSET CFMPOH UP BO JOTUJUVUJPO EJTUBODFE GSPN QPMJUJDT "U UIF UJNF UIF DIVSDI IBE OP BVUIPSJUZ PS SFQVUBUJPO BNPOH QPMJUJDBM HSPVQT ZFU XIJMF JUT SPMF BT NFEJBUPS XBT POMZ HSBEVBMMZ CFHJOOJOH UP SFBDI DFSUBJO TPDJFUBM DJSDMFT ćF SJTF PG UIF DIVSDIT JOĘVFODF BOE BVUIPSJUZ XPVME DPNF B MJUUMF MBUFS ćF QPTU4PWJFU DIVSDI FYQFSJFODFE UIF FČFDUT PG NPEFSOJUZ XJUI BMM UIFJS JNQBDU PO SFMJHJPVT QMVSBMJTN ćF +FIPWBIT 8JUOFTTFT BOE PUIFS xTVTQJDJPVTj xGPSFJHO GVOEFE SFMJHJPVT PSHBOJTBUJPOTj QBSUJDVMBSMZ 1SPUFTUBOU EFOPNJOBUJPOT QFSDFJWFE BT B UISFBU XFSF B SFDVSSFOU UIFNF JO UIF 1BUSJBSDIT FODZDMJDBMT BOE TFSNPOT PG UIF‫ڀ‬T ćF UJNF IBT DPNF GPS BMM PG VT UP SFDPHOJTF UIF UISFBU QPTFE CZ UIF VOMFBTIFE SBNQBHF PG GPSFJHO SFMJHJPVT BOE UPUBMJUBSJBO TFDUT ćF FYQFSJFODF PG UIF QBTU GFX ZFBST IBT SFWFBMFE UIBU UIFZ SFKFDU BOE EFGBNF PVS OBUJPOBM GFFMJOHT PVS QBTU IJTUPSZ BOE TBDSFE WBMVFT BOE LFFQ UIPVTBOET PG VT BXBZ GSPN UIF USVF QBUI 

*O UIF T UIF DIVSDI PďDJBMMZ EFOPVODFE SFMJHJPVT SBEJDBMJTN )PXFWFS DMFSHZ XJUI GVOEBNFOUBMJTU TFOUJNFOUT DPOUJOVFE UP QSPWJEF MJUVSHJDBM TFSWJDF JO UIF QBSJTIFT ćF 6OJPO PG 0SUIPEPY 1BSFOUT FTUBCMJTIFE JO  BOE CSJOHJOH UPHFUIFS CPUI QSJFTUT BOE QBSJTIJPOFST JT BNPOH UIF NPTU QPQVMBS SBEJDBM PSHBOJTBUJPOT ćFZ ĕFSDFMZ GPVHIU BHBJOTU UIF NJTTJPOBSZ XPSL PG +FIPWBIT 8JUOFTTFT BHBJOTU )BMMPXFFO DFMFCSBUJPOT BHBJOTU 1SPUFTUBOU SFMJHJPVT HSPVQT BOE BHBJOTU TFDVMBS NFBTVSFT J F ‫ڀ‬UIF SFNPWBM PG SFMJHJPO DMBTTFT GSPN UIF OBUJPOBM TDIPPM DVSSJDVMB GPMMPXJOH UIF FEVDBUJPOBM SFGPSN PG‫ ڀ‬

 $ISJTUNBT &ODZDMJDBM  QVCMJTIFE CZ 0SUIPEPYZ 63- IUUQXXXPSUIPEPYZHFQBUSJBSRJ FQJTUPMFFCJTBTIPCBPIUN    $ISJTUNBT &ODZDMJDBM  QVCMJTIFE CZ 0SUIPEPYZ 63- IUUQTXXXPSUIPEPYZHFQBUSJBSRJ FQJTUPMFFCJTBBHEHPNPIUN  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

3FMJHJPVT SBEJDBMJTN BOE YFOPQIPCJD TFOUJNFOUT XFSF BU UIFJS XPSTU JO CPUI UIF DIVSDI BOE QVCMJD TQIFSF  ćF QPTU QFSJPE XIJDI TBX UIF DIVSDI BOE UIF TUBUF TFSWJOH BT SFDJQSPDBM TPVSDFT PG MFHJUJNBUJPO NJHIU CF UBLFO UP FYFNQMJGZ UIF 0SUIPEPY NPEFM PG xTZNQIPOZj ćJT SBQQSPDIFNFOU JT XFMM JMMVTUSBUFE CZ UIF GPMMPXJOH TUBUFNFOU NBEF CZ UIF 1BUSJBSDI "O PQJOJPO BDDPSEJOH UP XIJDI UIF TUBUF PVHIU UP CF TFQBSBUFE GSPN UIF DIVSDI IBT HBJOFE QSFWBMFODF JO PVS QVCMJD ćJT EPFT OPU NFBO UIBU UIF DIVSDI NVTU EJTUBODF JU TFMG GSPN QVCMJD MJGF BOE UIF TPDJBM BOE DVMUVSBM FYJTUFODF PG UIF QFPQMF "U UIF TBNF UJNF JU JT PG DBQJUBM JNQPSUBODF UIBU (FPSHJB BT BO BODJFOU $ISJTUJBO TUBUF JT HVJEFE CZ $ISJTUJBO FUIJDT BOE CVJMET B OBUJPOTUBUF CBTFE PO PVS USBEJUJPOT BOE 0SUIPEPY GBJUI ćF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO TUBUF BOE DIVSDI JT TJNJMBS UP UIBU PG TPVM BOE ĘFTI XIFSFCZ FBDI IBT JUT PXO QMBDF BOE UIFJS IBSNPOJPVT FYJTUFODF JT MFE CZ CFOFWPMFODF BOE JOUFM MJHFODF 

*G JO #Z[BOUJVN UIJT NPEFM XBT JO NPTU DBTFT DPODSFUJTFE JO $BFTBSPQBQJTN JO UIF DBTF PG (FPSHJB UIF CBMBODF PG QPXFS TFFNFE UJMUFE UPXBSET UIF DIVSDI ćF TPDBMMFE TZNQIPOZ SFMJFT PO NVUVBM QSBHNBUJD CFOFĕUT SBUIFS UIBO UIFPMPHJDBM EPDUSJOFT VOEFSQJOOJOH UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO UIF UXP QPXFST ćF 1BUSJBSDI PQFOMZ TVQQPSUFE QPMJUJDBM QFSTPOBMJUJFT F H ‫&ڀ‬EVBSE 4IFWBSEOBE[F EVSJOH UIF  FMFDUJPOT BOE FYQFDUFE UIF TUBUF UP SFUVSO UIF GBWPVS *U JT USVF UIBU FWFSZ JOEJWJEVBM IBT UIF SJHIU UP NBLF GSFF DIPJDFT CVU UIF TUBUF IBT UIF SFTQPOTJCJMJUZ UP QSPUFDU JUT DJUJ[FOT GSPN TQJSJUVBM BHHSFTTJPO FWFO NPSF TP XIFO UIF BDUJPOT PG TFDUT IBWF BMSFBEZ BDRVJSFE BOUJOBUJPOBM BOE BOUJTUBUFIPPE OBUVSF 

*O UIF XBLF PG UIF 3PTF‫ڀ‬3FWPMVUJPO PG  TUBUF QPMJDZ XFOU UISPVHI B ESBTUJD DIBOHF XIJDI BMTP BČFDUFE SFMJHJPVT NBUUFST UPQ QSJPSJUJFT CFJOH UIF ĕHIU BHBJOTU SFMJHJPVT SBEJDBMJTN BOE UIF QSPUFDUJPO PG SFMJHJPVT GSFFEPN ćF TBNF QFSJPE TBX BNCJHVJUZ EPNJOBUJOH UIF FDDMFTJBTUJDBM OBSSBUJWF 1BUSJBSDI BOE PUIFS NFNCFST PG DMFSHZ SFGFSSFE UP &VSPQF BOE MJCFSBMJTN BOE TUSFTTFE UIFJS BNCJWBMFODF #Z EPJOH TP UIF DIVSDI TUPPE VQ UP UIF OFX QPMJUJDBM BHFOEB VOGPSUVOBUFMZ XJUIPVU NVDI

 'SPN UIF QPMJUJDBM QFSTQFDUJWF UIF DPODFSOT PG UIF DIVSDI NBOJGFTUFE UIFNTFMWFT JO TFWFSBM JOTUBODFT ćF  $POTUJUVUJPO IJHIMJHIUT UIF TQFDJBM SPMF QMBZFE CZ UIF (0$ JO (FPSHJBO IJTUPSZ JO  UIF (0$ MFę UIF 8PSME $PVODJM PG $IVSDIFT JO  B‫ڀ‬DPOTUJUVUJPOBM BHSFFNFOU XBT DPODMVEFE CFUXFFO TUBUF BOE DIVSDI  $ISJTUNBT &ODZDMJDBM  "MM FODZDMJDBMT BSF BWBJMBCMF BU 63- IUUQXXXPSUIPEPYZHFQBUSJBSRJ TBSDIFWJIUN    *CJE

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

341

342

Sophie Zviadadze

UIFPMPHJDBM SFĘFYJPO ćF QSBHNBUJD FDDMFTJBTUJDBM EJTDPVSTF IBE FNCSBDFE TVDI OFX DPODFQUT BT UFDIOPMPHJDBM QSPHSFTT JOEJWJEVBM GSFFEPN PS MJCFSBMJTN &WFO UIPVHI UIF DIVSDI JT CBTFE PO B IJFSBSDIZ JU OFWFS SFTUSJDUT UIF GSFFEPN PG UIF JOEJWJEVBM‫ 4BEMZ XF IBWF BMM TFFO TPDBMMFE SFGPSNFST CPUI QTFVEPMJCFSBMT BOE QTFVEPDPOTFSWBUJWFT‫ ćF QBTU GFX ZFBST IBWF XJUOFTTFE UIF TUSFOHUIFOJOH PG CPUI EJSFDUJPOT JO (FPSHJB ćFZ IBWF UBSHFUFE UIF DIVSDI BOE MFE UP JOBQQSPQSJBUF PęFO EFGBNBUPSZ BOE JOTVMUJOH EJTDVTTJPOT 

0O UIF POF IBOE UIF DIVSDI NBOBHFE UP QSBHNBUJDBMMZ BTTFTT UIF OFX QPMJUJDBM SFBMJUZ BOE BWPJE PQFO DPOGSPOUBUJPO XJUI UIF OFX TFDVMBS BOE MJCFSBM QPMJUJDBM FMJUF ćF (0$ PďDJBMMZ XFMDPNFE UIF JOUSPEVDUJPO PG WJTBGSFF USBWFM GPS (FPSHJBO DJUJ[FOT FOEPSTFE CZ UIF &6  ćJT QPTJUJPO XBT UIF SFTVMU PG UIF QPMJUJDBM BďOJUZ BOE PG OFHPUJBUJPOT CFUXFFO TUBUF BOE UIF DIVSDI ćF (0$ IBT PęFO EJTQMBZFE B EFFQ HBQ CFUXFFO PďDJBM TUBUFNFOUT BOE FWFSZEBZ QPMJUJDPUIFPMPHJDBM EJTDPVSTF 0O UIF PUIFS IBOE JU BMTP NBOBHFE UP UBDLMF SBEJDBM TPDJFUBM USBOTGPSNBUJPOT BOE xBDDFMFSBUFE NPEFSOJTBUJPOj XIJDI UISFBUFOFE UP VOEFSNJOF JUT BVUIPSJUZ ćF DIVSDI TVDDFTTGVMMZ JNQPTFE B UBCPP PO DSJUJDBM WPJDFT BHBJOTU JUTFMG BOE BEPQUFE B OBUJPOBMJTUJD EJTDPVSTF TUSFTTJOH UIF GVODUJPO PG UIF DIVSDI BT UIF BVUIFOUJD CFBSFS PG USBEJUJPOT BOE OBUJPOBM JEFOUJUZ *O  UIF 1BUSJBSDIT &ODZDMJDBM JOUSPEVDFE B TFSJFT PG OFX UPQJDT ćF FODZDMJ DBM JO JUT FOUJSFUZ XBT EFEJDBUFE UP UIF EFĕOJUJPO BOE DSJUJDJTN PG QPTUNPEFSOJTN BOE VOMJNJUFE GSFFEPN &WFSZ FQPDI IBT CSPVHIU OFX DIBMMFOHFT UP $ISJTUJBOJUZ )PXFWFS UIF QPTUNPEFSO FSB JT TUSJLJOH XJUI JUT NFHBDIBMMFOHFT 8F BMM LOPX UIBU UIF FBSUI BOE UIF VOJWFSTF JO HFOFSBM IBWF UIFJS PXO MBXT BOE UIJT JT UIF SFBMJUZ )PXFWFS NPEFSO UIJOLJOH UFMMT VT UIBU UIFSF JT OP HFOFSBM SFBMJUZ BOE UIBU XF IBWF JOWFOUFE UIJT SFBMJUZ ćFSFGPSF POF DBO BU POFT PXO EJTDSFUJPO SFDPHOJTF DFSUBJO PDDVSSFODFT BT FYJTUFOU PS SFKFDU UIFN BT OPOFYJTUFOU "MM UBCPPT NVTU WBOJTI 8F NVTU EJTNJTT BMM SFTUSJDUJPOT PG UIF QBTU &WFSZUIJOH UIBU * EFTJSF BOE UIBU QMFBTFT NF JT HPPE )PXFWFS UIFSF JT UIF POMZ SVMF UIBU

 $ISJTUNBT &ODZDMJDBM  QVCMJTIFE CZ 0SUIPEPYZ 63- IUUQTXXXPSUIPEPYZHFQBUSJBSRJ FQJTUPMFFCJTBBHEHPNPIUN    1BUSJBSDI‫ڀ‬o XF UIJOL OPU POMZ BCPVU XIBU &VSPQF XJMM CSJOH VT XF UIJOL BCPVU XIBU XF XJMM CSJOH UP &VSPQF QVCMJTIFE CZ *OUFSQSFTTOFXT  63- IUUQTXXXJOUFSQSFTTOFXTHFLBBSUJDMF QBUSJBSLJDIWFOWQJLSPCUBSBNBSUPJNB[FFWSPQBSBTNPHWJUBOTDIWFOWQJLSPCUJNJT TIFTBYFCDIWFOSBTTIFWJUBOUFWSPQBTIJ  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

NVTU CF GPMMPXFE 8F NVTU OPU WJPMBUF UIF SJHIUT PG PUIFST FTQFDJBMMZ UIPTF PG NJOPSJUJFT ćJT JT UIF‫ڀ‬MBX 

*O UIJT DPOUFYU UIF xSJHIUT PG PUIFSTj BSF NFBOU JO B OFHBUJWF TFOTF BT UIF QSPEVDU PG QPTUNPEFSOJTN BOE B TJHO PG UIF EFDMJOF PG USBEJUJPOBM WBMVFT ćF TBNF $ISJTUNBT &ODZDMJDBM PG  GVSUIFS TUBUFT x'SFFEPN PG DIPJDF JT POF PG UIF EJWJOF HSBDFT CF TUPXFE VQPO NFO CZ (PE IPXFWFS UIFSF JT B GVOEBNFOUBM EJČFSFODF CFUXFFO UIF UFBDIJOH PG $ISJTU BOE UIF DPODFQU PG lMJCFSUZk QSPQPVOEFE CZ QTFVEPMJCFSBMTj  *O BEEJUJPO UP MBCFMMJOH NJOPSJUZ SJHIUT BOE GSFFEPN PG DIPJDF BT QPTUNPEFSO EJTUPSUJPOT PG SFBMJUZ BOE EFOPVODJOH UIFN GSPN UIF QVMQJUT UIF DIVSDI IBT BMTP FT UBCMJTIFE PUIFS XBZT UP DIBOOFM JUT BOHFS BOE SFTFOUNFOU *U SFTJTUFE GPS JOTUBODF UIF BEPQUJPO PG BOUJEJTDSJNJOBUJPO MBXT BOE BMMJFE JUTFMG XJUI VMUSBOBUJPOBMJTU HSPVQT UP EFNPOTUSBUF FWFSZ ZFBS BHBJOTU UIF x*OUFSOBUJPOBM %BZ "HBJOTU )PNPQIPCJBj BT TIPXFE BCPWF  5PQJDBM xNPSBM JTTVFTj TVDI BT UIF EFĕOJUJPO PG NBSSJBHF BOE UIF GBNJMZ PS -(#52 SJHIUT CFDBNF B EPNJOBOU UIFNF JO TFSNPOT BOE UIF DIVSDIT PďDJBM TUBUFNFOUT ćF (0$ IBT CFDPNF BO BDUJWF QSPNPUFS PG xUSBEJUJPOBM WBMVFTj "MPOH TJEF B HMPCBM SFTVSHFODF PG xOFX DPOTFSWBUJWJTNj BOE GBSSJHIU QPQVMJTN B GBDUPS UP CF SFDLPOFE XJUI JT UIF TVTQFDUFE BOE DPOUSPWFSTJBM JOĘVFODF PG UIF 3VTTJBO 0SUIP EPY $IVSDI 30$ PO UIF (0$T QPTJUJPOT UPXBSET HFOEFS JTTVFT ćF (0$ BOE (FPSHJBO TPDJFUZ BT B XIPMF BSF UIF UBSHFUT PG UIF 30$T xOPSN FOUSFQSFOFVSTIJQj UIF DPODFQU VTFE CZ ,SJTUJOB 4UPFDLM XIJMF BOBMZTJOH UIF BDUJWJUZ PG UIF 30$ JO JOUFSOBUJPOBM NPSBMJUZ QPMJUJDT 8IFO UIF 30$ BDUT BT B NPSBM OPSN FOUSFQSFOFVS QSPNPUJOH USBEJUJPOBM WBMVFT BOE JUT PXO JOUFSQSFUBUJPO PG IVNBO SJHIUT JU JO FWJUBCMZ‫ڀ‬o EJSFDUMZ PS JOEJSFDUMZ‫ڀ‬o BČFDUT UIF‫(ڀ‬0$ 

The Pluralisation of Religious Reflections through Internet *O HFOFSBM UIF DIVSDIT QPMJUJDBM BOE TFDVMBS SPMF CFDBNF GBS NPSF DPOUSPWFSTJBM $POGSPOUBUJPOT XJUIJO UIF DIVSDI BOE TDBOEBMT BSPVOE DIVSDI QFSTPOBMJUJFT IBWF

 $ISJTUNBT &ODZDMJDBM  QVCMJTIFE CZ 0SUIPEPYZ 63- IUUQTXXXPSUIPEPYZHFQBUSJBSRJ FQJTUPMFFCJTBBHEHPNPIUN    *CJE  ćFTF HSPVQT JODMVEF GPS FYBNQMF UIF x(FPSHJBO .BSDIj BO BDUJWF QSPQPOFOU PG B IPNPQIPCJD OFP/B[J BOE VMUSBSBEJDBM BHFOEB *UT TVTQJDJPVT UJFT XJUI 3VTTJBO GPVOEBUJPOT IBWF PęFO CFFO JO UIF GPDVT PG QVCMJD EFCBUFT "‫ڀ‬WJTJU QBJE CZ x(FPSHJBO .BSDIj MFBEFST UP UIF 1BUSJBSDI USJHHFSFE B QBSUJDVMBSMZ IBSTI SFBDUJPO  ,SJTUJOB 4ŁļIJİĸĹ ćF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI BT B .PSBM /PSN &OUSFQSFOFVS JO 3FMJHJPO 4UBUF‫ ڀ‬4PDJFUZ‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

343

344

Sophie Zviadadze

NBEF NFEJB IFBEMJOFT TJODF SFMJHJPO DFBTFE UP CF B UBCPP UPQJD JO QVCMJD EJTDPVSTF ćF QSPOPVODFNFOUT PG UIF (0$ BOE JOĘVFOUJBM NFNCFST PG UIF DMFSHZ SFDFJWF NVDI QVCMJD BUUFOUJPO 1SJOU NFEJB CMPHT TPDJBM NFEJB UFMFWJTJPO BOE SBEJP IBWF DPOUSJCVUFE UP B HSFBUFS WJTJCJMJUZ PG UIF DIVSDI BOE UIF TQSFBE PG JUT OBSSBUJWF JOUP UIF QVCMJD TQIFSF XIJMF NBLJOH EJTDVTTJPOT BSPVOE SFMJHJPVT JTTVFT NPSF QMVSBMJTUJD BOE PQFO UP TFDVMBS BSHVNFOUT ćF JOUFSOFU QBSUJDVMBSMZ IBT PČFSFE B TQBDF CPUI GPS TUSFOHUIFOJOH USBEJUJPOBM SFMJHJPVT EJTDPVSTF BOE GPS BMUFSOBUJWF JEFBT *G UIF QVCMJD TQIFSF IBT NPWFE JO IPXFWFS TNBMM B XBZ UPXBSET MJCFSBM PS TFDVMBS XBZT PG UIJOLJOH BCPVU SFMJHJPO PS UIF DIVSDI UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO TUBUF BOE DIVSDI PS BU MFBTU JUT QPMJUJDBM QFSGPSNBODF TUJMM SFNBJOT UIF TBNF  ćF TUBODF BOE UIF OBSSBUJWF PG UIF DIVSDI IBWF FWPMWFE BMPOH XJUI TPDJFUBM USBOTGPSNBUJPO JOUP B IBSTI SFBDUJPO UP SFMJHJPVT QMVSBMJTN NBOJGFTUFE JO UIF -BTU +VEHFNFOU EJTDPVSTF ćF QFSJPE GPMMPXJOH (FPSHJBT JOEFQFOEFODF TBX UIF SJTF PG RVBTJSFMJHJPVT CFMJFGT JO UIF -BTU +VEHFNFOU FTQFDJBMMZ BNPOH NBSHJOBM BOE GVOEB NFOUBMJTU HSPVQT XJUI VODPOWFOUJPOBM SFMJHJPTJUZ ćF -BTU +VEHFNFOU UIFNF XPVME CFDPNF B NBJO JTTVF PG QPQVMBS CFMJFG XIFO JU DBNF UP UFDIOPMPHJDBM JOOPWBUJPOT TVDI BT UIF JOUFSOFU PS FMFDUSPOJD *%‫ڀ‬DBSET ćF TFSNPOT PG &MEFS‫(ڀ‬BCSJFM 6SHF CBE[F

&MEFS 1BJTJPT PG .PVOU "UIPT 4FSBQIJN 3PTF BOE +VTUJO 1PQPWJʉ GPDVTJOH PO UIF -BTU +VEHFNFOU HBJOFE QPQVMBSJUZ BęFS   &TQFDJBMMZ &MEFS‫ڀ‬1BJTJPT BOE &MEFS‫(ڀ‬BCSJFM FOKPZ JNNFOTF QPQVMBSJUZ ĕSTU BNPOH UIF DPOTVNFST PG SFMJHJPVT MJUFSBUVSF BOE NPSF SFDFOUMZ BNPOH UIF VTFST PG SFMJHJPVT XFCTJUFT &MEFS‫(ڀ‬BCSJFM SFQSFTFOUT BO FYBNQMF PG OPOUSBEJUJPOBM SFMJHJPTJUZ JO DPOUFNQP SBSZ (FPSHJB &WFO CFGPSF IF XBT DBOPOJTFE CZ UIF (FPSHJBO $IVSDI JO %FDFNCFS  IJT HSBWFTJUF OFBS 5CJMJTJ XBT B QPQVMBS QJMHSJNBHF EFTUJOBUJPO BOE IF JT OPX NVDIRVPUFE PO UIF JOUFSOFU .PTU PG IJT TFSNPOT DPODFSO UIF -BTU +VEHFNFOU BOE DSJUJDJTF NPEFSOJUZ 4VDI UPQJDT BSF QPQVMBS BNPOH UIF DMFSHZ GBWPVSJOH BO xFTDIB UPMPHJDBM MBOHVBHFj ćF ESFBN PG QBUSJBSDI *MJB‫ **ڀ‬BCPVU UIF &OE‫ڀ‬5JNFT JT BMTP WFSZ QPQVMBS BOE *MJB JT PęFO NFOUJPOFE JO TFSNPOT BT UIF x1BUSJBSDI PG &OE‫ڀ‬5JNFTj ćF BOBMZTJT PG UIF EJTDPVSTF PG UIF QPTU4PWJFU (0$ SFWFBMT UIBU OPXBEBZT UIF DIVSDI VTVBMMZ JOWPLFT FTDIBUPMPHZ BT BO JOTUSVNFOU GPS TUSFOHUIFOJOH JUT QPXFS *U JT JNQPSUBOU UP OPUF UIBU XIJMF UIF PďDJBM TUBUFNFOUT PG UIF 1BUSJBSDI BOE PUIFS IJHISBOLJOH DMFSHZ IBWF BMXBZT CFFO DPOTFSWBUJWF BOE BOUJNPEFSOJTU FTDIBUPMPH JDBM BMMVTJPOT XFSF SBUIFS SBSF $POGSPOUBUJPOT XJUIJO UIF DIVSDI TDBOEBMT BSPVOE UIF DBOEJEBDZ PG B GVUVSF 1BUSJBSDI UIF SJTF PG BOUJDMFSJDBMJTN BOE UIF DIVSDIT

 ćF OPNJOBUJPO DFSFNPOZ GPS UIF SVMJOH QBSUZT DBOEJEBUFT JO UIF  QBSMJBNFOUBSZ FMFDUJPOT XBT BMTP BUUFOEFE CZ IJHISBOLJOH NFNCFST PG UIF DIVSDI XIJMF DBOEJEBUFT DBNQBJHO QIPUPT JODMVEFE UIF VOBWPJEBCMF TIPUT JO UIF DIVSDI  " (FPSHJBOMBOHVBHF XFCTJUF UIBU GPDVTFT FYDMVTJWFMZ PO UIF &OE‫ڀ‬5JNFT BOE VTFT FYDMVTJWFMZ TPVSDFT JO 3VTTJBO JT BWBJMBCMF JO (FPSHJBO BU BQPDBMZQTFHF 63- IUUQXXXBQPDBMZQTFHFQVCMJLBDJFCJ@ JPBOF@HWUJTNFUZWFMJT@TBJEVNMPIUNM  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

XBOJOH BVUIPSJUZ EVSJOH UIF $PWJE DSJTJT IBWF DSFBUFE UIF GBWPVSBCMF DJSDVN TUBODFT GPS CFMMT UPMMJOH UIF &OE‫ڀ‬5JNFT GSPN UIF DPVOUSZT NBJO DBUIFESBM *O +VMZ  "SDICJTIPQ %BOJFM ESFX QBSBMMFMT CFUXFFO *MJB‫ **ڀ‬BOE &MJKBI PG 5JTICJUF UIF QSFBDIFS PG UIF &OE‫ڀ‬5JNFT "SDICJTIPQ %BOJFM XBT TVSF UIBU JU XBT OP DPJODJEFODF UIBU UIF UXP TIBSF UIF TBNF OBNF 8F IBWF CFFO XJUOFTTJOH UIF &OE‫ڀ‬5JNFT BQQSPBDIJOH ćFSF IBWF CFFO NBOZ TJHOT )PXFWFS UIF NPTU JNQPSUBOU PNFO BT UIF -PSE TBZT JO UIF (PTQFM JT UIF NVMUJQMJDBUJPO PG GBMTF UFBDIJOHT BOE GBMTF QSPQIFUT JO UIF GPSN BOE PO B TDBMF UIBU FWFO DIPTFO QFPQMF BOE DIPTFO $ISJTUJBO DPVOUSJFT BSF FBTJMZ UFNQUFE ćJT JT USVMZ UIF UJNF QSFDFEJOH UIF BEWFOU PG "OUJDISJTU 

8F NBZ BSHVF UIBU JO BO 0SUIPEPYTFDVMBS PSEFS GFBS JT OPU JOEVDFE CZ UIF &OE‫ڀ‬5JNFT CVU SBUIFS JU JT GFBS UIBU DSFBUFT FTDIBUPMPHZ *O +BOVBSZ  1B USJBSDI *MJB‫ **ڀ‬BďSNFE x8F NVTU EP FWFSZUIJOH UP HFU PVSTFMWFT QSFQBSFE GPS UIF &OE‫ڀ‬5JNFT ćFZ BSF DMPTF * IBWF IFBSE TPNF CFMJFWFST TBZJOH UIBU UIF &OE‫ڀ‬5JNFT BSF DMPTF CVU * UFMM ZPV UIBU UIFZ NBZ BT XFMM CF KVTU GFX EBZT BXBZj  4VDI B TFSNPO GSPN B IJHISBOLJOH DMFSHZNBO DPVME OPU HP VOOPUJDFE ćF TFSNPO XBT TUSPOHMZ GSPXOFE VQPO XJUI DSJUJDT BTLJOH xXIZ EPFT UIF DIVSDI USZ UP JOUJNJEBUF QBSJTIJPOFST j XIJDI FWFOUVBMMZ QVU UIF 1BUSJBSDIBUF VOEFS QSFTTVSF UP SFBDU XJUI B TQFDJBM DPNNVOJRVÏ 5PEBZ UIF DIVSDI JODPSQPSBUFT B XJEF TQFDUSVN PG DMFSHZNFO XJUI EJTTFOUJOH WJFXT BOE WBMVFT "NPOH UIFN BSF UIF 3VTTPQIJMFT UIPTF XJUI VMUSBSBEJDBM WJFXT BT XFMM BT QSP8FTUFSO BDUPST 1SJFTU %BWJE *TBLBE[F UIF IFBE PG UIF VMUSBSBEJDBM 6OJPO PG 0SUIPEPY 1BSFOUT MBCFMT EFNPDSBUJD EJTDPVSTF BOE IVNBO SJHIUT BDUJWJTN BT UPPMT PG B x#SVTTFMT EJDUBUPSTIJQj )F BSHVFT UIBU IBT CFFO VOEFS QSFTTVSF UP MFU JO NJHSBOUT BOE SFGVHFFT GSPN PUIFS DPVOUSJFT *U TFFNT UIBU UIF POMZ SFBTPO &VSPQF IBT BMMPXFE WJTB MJCFSBMJTBUJPO JT UP MFBE UIPVTBOET PG GPSFJHOFST UP PVS DPVOUSZ BOE EFHSBEF VT QIZTJDBMMZ *O OP UJNF (FPSHJBOT XJMM DPOTUJUVUF B NJOPSJUZ PG UIJT DPVOUSZT QPQVMBUJPO 

*U TIPVME CF OPUFE UIBU UIF 1BUSJBSDI IBE GPS NBOZ ZFBST CFFO UIF POMZ WPJDF PG UIF DIVSDI )PXFWFS JO SFDFOU ZFBST NPSF BOE NPSF NFNCFST PG UIF DMFSHZ IBWF TUBSUFE  ćF 1BUSJBSDIT 4VOEBZ TFSNPO QVCMJTIFE CZ "NCJPOJ  63- IUUQXXXBNCJPOJHF TBLWJSBPRBEBHFCB    *MJB‫ **ڀ‬ćF -BTU +VEHFNFOU JT DMPTF QVCMJTIFE CZ 3BEJPUBWJTVQMFCB  63- IUUQT UJOZVSMDPNQKYYO    "WBJMBCMF JO (FPSHJBO BU 63- IUUQTRBSUVMJB[SJSFQPSUJPSJHFJOTJEFQIQ NFOVJEJE  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

345

346

Sophie Zviadadze

UP SFBDI PVU UP UIF QVCMJD "MUIPVHI NPTU PG UIF DMFSHZT QVCMJD TUBUFNFOUT BSF JO BDDPSEBODF XJUI UIF PďDJBM TUBUF QPMJDZ UIFSF TUJMM BSF TPNF WPJDFT XIJDI IBWF CFFO DBMMJOH PVU 3VTTJB BT BO PDDVQBOU XIJMF PUIFST NBLF BO BQQFBM UP UIF xDPNNVOJPOj PG GBJUI XIFO JU DPNFT UP 3VTTP(FPSHJBO SFMBUJPOT ćF DIVSDIT SFHVMBSMZ FYQSFTTFE TVQQPSU GPS NPOBSDIZ JT B QPMJUJDBM NBOPFVWSF SBUIFS UIBO B SFQSFTFOUBUJPO PG UIF JOTUJUVUJPOT QPMJUJDBM UIFPMPHZ ćF 1BUSJBSDI BTTFSUFE UIBU DPOTUJUVUJPOBM NPOBSDIZ JT UIF TPVSDF PG QFBDF JO BOZ DPVOUSZ BOE UIF QFPQMF PG (FPSHJB UIF DPVOUSZ XJUI B NPTU BODJFOU DVMUVSF NBZ JO GVUVSF DPOTJEFS SFTUPSJOH UIF NPOBSDIZ TJODF JO IJT FZFT (FPSHJB XBT BO BODJFOU NPOBSDIZ XIPTF LJOHT SFJHOFE JO (PET HSBDF ćJT TFSNPO IJU NFEJB IFBEMJOFT BOE DBVHIU UIF BUUFOUJPO PG TPDJBM NFEJB VTFST *O DPOUSBTU UP UIF QSFWJPVT ZFBST UIF JEFB PG NPOBSDIZ SFDFJWFE TUSPOHFS DSJUJDJTN &WFO UIPVHI UIF NBJOTUSFBN DMFSHZ TUJMM TVQQPSUFE JU UIFSF XFSF GFX QSJFTUT XIP EJE OPU TIBSF UIF CFMJFG UIBU NPOBSDIZ JT UIF CFTU GPSN PG HPWFSOBODF BOE UIBU UIF VMUJNBUF PCMJHBUJPO PG B OBUJPO XPVME CF UP xSFJOTUBUF NPOBSDIZj %FBDPO *MJB $IJHIMBE[F PG UIF 8FTUFSO &VSPQFBO %JPDFTF PG UIF (0$ JO -POEPO DPNQBSFE BCTPMVUF NPOBSDIZ XJUI EJDUBUPSTIJQ TBZJOH JU IBE OP QMBDF JO UIF UXFOUZĕSTU DFOUVSZ  5BQQJOH JOUP UIF BEWBODF JO JOGPSNBUJPO UFDIOPMPHJFT BOE UIF HSPXUI PG UIF PO MJOF DPNNVOJUZ UIF DMFSHZ IBWF BDUJWFMZ CFFO JOWPMWFE JO TIBQJOH UIF FDDMFTJBTUJDBM EJTDPVSTF &WFO UIPVHI DSFEJU DBOOPU CF HJWFO TPMFMZ UP UIF BEWBODFE UFDIOPMPHJFT UIF JOUFSOFU IBT CFDPNF B QMBUGPSN XIFSF QFPQMF GFFM DPNGPSUBCMF UP WPJDF BOE EJTTFNJOBUF EJTTFOUJOH WJFXT ćJT IBT NBEF EJTDVTTJPOT BSPVOE SFMJHJPO NPSF QMV SBMJTUJD 4JHOT PG DIBOHF JO UIF EJTDPVSTF DBO CF PCTFSWFE JO UIF 8FTUFSO &VSPQFBO %JPDFTF PG UIF (0$ BOE BNPOH ZPVOH (FPSHJBO UIFPMPHJBOT MJWJOH BCSPBE 5BNB[ -PNJE[F B EFBDPO JO .VOJDI IJHIMJHIUT UIF DSJTJT FYJTUJOH JO UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO TUBUF BOE DIVSDI BOE BSHVFT UIBU UIFSF JT POMZ POF XBZ PVU PG UIJT DSJTJT ćF GSFF TUBUF NVTU QSPHSFTTJWFMZ HBJO TUSFOHUI XJUI JUT JOWJPMBCMF MBXT BOE TUSVDUVSFT BOE BU UIF TBNF UJNF UIF DIVSDI NVTU JSSFWFSTJCMZ HFU XFBLFS NBUFSJBMMZ BOE BMMPX JUT XPSMEMZ JOĘVFODF UP XJUIFS 8F NVTU OPU USZ UP DPSSFDU $ISJTUT EFFET ćF -PSE JT OPU NJTUBLFO XIFO IF TBZT x.Z LJOHEPN JT OPU PG UIJT XPSMEj *U JT B TJNQMF USVUI UIBU UIF XFBLFS UIF DIVSDI JT JO UIJT XPSME UIF TUSPOHFS JU JT TQJSJUVBMMZ ćF NPSF UIF DIVSDI TIBLFT PČ JUT NBUFSJBM PCMJHBUJPOT UIF NPSF JU XJMM IBWF CFFO CFTUPXFE HSBDF UP QSFBDI $ISJTUT UFBDIJOH BOE HJWF B XBZ UP TUBUF BVUIPSJUJFT UP CVJME B GSFF DPVOUSZ ćJT JT UIF POMZ XBZ PVU PG UIF DSJTJT GPS CPUI UIF TUBUF BOE UIF DIVSDI 

 %FBDPO PG (0$ JO UIF EJPDFTF PG 6, BOE *SFMBOE *MJB $IJHIMBE[F PO .POBSDIZ QVCMJTIFE CZ 5BCVMB  63- IUUQUCMHFEFP    %FBDPO 5BNB[ -PNJE[F ćF NPSF NBUFSJBM EVUJFT UIF DIVSDI SFNPWFT UIF NPSF TQJSJUVBM HSBDF JU XJMM SFDFJWF UP QSFBDI UIF EPDUSJOF QVCMJTIFE CZ *OUFQSFTTOFXT  63- IUUQTUJOZVSM DPNNTDLZE  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

4JNJMBS WJFXT BSF SBSFMZ WPJDFE CZ DMFSHZ TFSWJOH JO (FPSHJB "‫ڀ‬QPTTJCMF FYQMBOBUJPO NBZ MJF JO UIF GBDU UIBU VOMJLF NPTU EJPDFTFT -PNJE[FT EJPDFTF JO .VOJDI PQFSBUFT JO B QMVSBMJTUJD BOE NVMUJDVMUVSBM FOWJSPONFOU *O BEEJUJPO UIF 1BUSJBSDIBUFT BCJMJUZ UP FYFSU DPOUSPM PWFS BMM JUT EFQFOEFODJFT BCSPBE TFFNT UP IBWF EFDMJOFE

The State, the Church, and Theological Debates in a Time of State Emergency 0O ‫ڀ‬.BSDI  UIF 1SFTJEFOU PG (FPSHJB EFDMBSFE B TUBUF PG FNFSHFODZ GPS UIF QVSQPTF PG QSFWFOUJOH UIF TQSFBE PG $PWJE ćF TBNF EBZ 1SJNF .JOJTUFS (BLIBSJB UPME UIF QVCMJD UIBU JO UIF TUBUF PG FNFSHFODZ OP NPSF UIBO UFO‫ڀ‬QFPQMF DPVME CF HBUIFSFE BOE ESFX FWFSZPOFT BUUFOUJPO JODMVEJOH UIBU PG UIF NFEJB UP UIF DIVSDI 8IBU XPVME UIF DIVSDIT SFTQPOTF CF UP UIJT SFTUSJDUJPO ćF GBJUIGVM XBOUFE UP LOPX XIFUIFS UIFZ XPVME CF BCMF UP BUUFOE OFYU 4VOEBZT TFSWJDF BOE NPTU JNQPSUBOUMZ JG UIFZ XPVME CF BCMF UP QBSUJDJQBUF JO UIF &BTUFS MJUVSHZ "OPUIFS JNQPSUBOU RVFTUJPO QPTFE CZ SFTUSJDUJPOT VOEFS UIF TUBUF PG FNFSHFODZ XBT XIFUIFS UIF TUBUF XPVME CF BCMF UP TUBOE CZ JUT DPNNJUNFOU BOE OPU NBLF BO FYDFQUJPO GPS UIF DIVSDI 6OTVSQSJTJOHMZ UIF ĕSTU RVFTUJPO UIBU UIF QSJNF NJOJTUFS IBE UP BOTXFS BęFS NBLJOH UIF BOOPVODFNFOU XBT XIFUIFS UIF SFTUSJDUJPOT XPVME CF BQQMJFE UP UIF (0$ xćF NBJO HPBM BOE PCKFDUJWF PG UIF (PWFSONFOU PG (FPSHJB JT UP UBLF DBSF PG UIF IFBMUI PG PVS DJUJ[FOT SFHBSEMFTT PG UIFJS SFMJHJPVT CFMJFGj (BLIBSJB TBJE  )PXFWFS JU EJE OPU UBLF MPOH CFGPSF IF IBE UP XBUFS EPXO BOE SFWJTF IJT SFTQPOTF ćF EBZ CFGPSF PO ‫ڀ‬.BSDI  UIF )PMZ‫ڀ‬4ZOPE SVMFE UIBU SFHBSEMFTT PG B IJHI SJTL PG $PWJE BMM DIVSDIFT XPVME SFTVNF UIFJS TFSWJDFT OPS XPVME UIF SVMF GPS UIF IPMZ TBDSBNFOU CF SFWJTFE x2VFTUJPOJOH UIF FTTFODF PG UIF IPMZ TBDSBNFOU BOE FYQSFTTJOH UIJT EPVCU CZ SFGVTJOH UP VTF UIF TQPPO BT UIF BMMFHFE TQSFBEFS PG JOGFDUJPO JT VUUFSMZ VOBDDFQUBCMFj  "OZ EJTDVTTJPO BSPVOE FWFO B UFNQPSBSZ DMPTVSF PG DIVSDIFT XPVME CF QFSDFJWFE BT B CBUUMF BHBJOTU UIF DIVSDI BOE B TJHO PG UIF &OE‫ڀ‬5JNFT XIFSFBT UIF VTF PG EJTQPTBCMF TQPPOT GPS )PMZ‫ڀ‬$PNNVOJPO XBT UBOUBNPVOU UP CMBTQIFNZ ćF EFWFMPQNFOUT CSPVHIU BCPVU CZ UIF OFX DPSPOBWJSVT QPTFE TFSJPVT DIBM MFOHFT UP UIF DIVSDI ćF DIVSDI IBE UP DPNF VQ XJUI B UIFPMPHJDBM SFTQPOTF XIJDI IBE OFWFS CFFO EJTDVTTFE CFGPSF 0WFS UIF DPVSTF PG NBOZ ZFBST UIF DIVSDI IBE DMPTFE JUTFMG PČ UP BOZ EJTDVTTJPO XIJDI XPVME DPOUBJO FWFO B TMJHIUFTU BUUFNQU  'SFFEPN PG GBJUI TIBMM OPU CF SFTUSJDUFE CZ B EFDSFF‫ڀ‬o 5BMBLWBE[F BUUFOET NPSOJOH TFSWJDF QVCMJTIFE CZ /FUHB[FUJ  63- IUUQTOFUHB[FUJHFOFXT    4ZOPE‫ڀ‬o 3FGVTJOH UP TIBSF B DPNNPO TQPPO BT B TPVSDF PG JOGFDUJPO JT UPUBMMZ VOBDDFQUBCMF QVCMJTIFE CZ (FPSHJBO 1VCMJD #SPBEDBTUFS  63- IUUQTUWHFOFXTTJOPEJTB[JBSFCFMTBFSUP LPW[[FVBSJTURNBSPHPSDJOGFRDJJTHBEBNUBOXZBSP[FZPWMBENJVHIFCFMJB  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

347

348

Sophie Zviadadze

UP PČFS B OFX SFBEJOH PG UIF FDDMFTJBTUJDBM USBEJUJPO JO B DIBOHJOH DPOUFYU FWFO UIPVHI UIJT XPVME OPU NFBO B SBEJDBM SFWJTJPO CVU SBUIFS BO FČPSU UP FTUBCMJTI B DPOOFDUJPO CFUXFFO UIF USBEJUJPO BOE UIF DIBMMFOHFT PG NPEFSOJUZ *O UIF QBO EFNJD UIF DIVSDIT SFTQPOTF MPPLFE NPSF MJLF PG B DPNQFUJUJPO XJUI UIF TUBUF UIBO B TUFQ UPXBSET ĕOEJOH DPNNPO HSPVOE XJUI UIF QVCMJD xćF QSBDUJDF PG VTJOH UIF TQPPO GPS UIF IPMZ TBDSBNFOU HPFT CBDL UIPVTBOET PG ZFBST‫ #Z UBLJOH UIF IPMZ TBDSBNFOU UIF GBJUIGVM UBLFT UIF IPMZ #PEZ BOE #MPPE PG $ISJTU BT QVSJĕDBUJPO BOE USFBUNFOU PG CPEZ BOE TPVMj SFBE UIF TUBUFNFOU PG UIF 4ZOPE  ćF HFOFSBM EJTDPVSTF DSFBUFE CZ CJTIPQT BOE QPQVMBS DMFSHZNFO XBT IBSEMZ B DPOGSPOUBUJPO CFUXFFO TFDVMBS BOE SFMJHJPVT UIJOLJOH SFMJHJPVT BOE NFEJDBM PQJO JPOT *U XBT NPSF PG B SFWJWBM PG DPOTQJSBDZ UIFPSJFT BOE FYJTUJOH GVOEBNFOUBMJTU USFOET 'PS JOTUBODF #JTIPQ +PC BSHVFE UIBU UIF WJSVT BOE UIF EFWFMPQNFOUT BSPVOE JU XFSF UIF DSFBUJPO PG VOCFMJFWFST BOE x'SFFNBTPOTj x8IBU TIPVME CF JNQPSUBOU BSF UIF 1BUSJBSDIT BQQFBMT SBUIFS UIBO UIPTF PG VOCFMJFWJOH HPWFSONFOUT BOE EPD UPSTj  ćF TFDPOE USFOE XJUIJO UIF FDDMFTJBTUJDBM EJTDPVSTF XBT UIF DMBJN UP xCFJOH B CFUUFS 0SUIPEPY $ISJTUJBOj  ćF CPUUPN MJOF JO UIF TFSNPOT PG IJHISBOLJOH DMFSHZ JO (FPSHJB XBT UIBU BUUFOEJOH 4VOEBZ TFSWJDFT XBT BO BDU PG CSBWFSZ ćFZ XPVME ESBX DPNQBSJTPOT CFUXFFO UIF CSBWFSZ EFNPOTUSBUFE CZ TVDI DPOHSFHBUJPOT BOE UIBU PG $ISJTUJBO NBSUZST BOE OBUJPOBM IFSPFT x4PNF QFPQMF UFMM VT UP TIVU EPXO PVS DIVSDIFT MJLF $BUIPMJDT .VTMJNT BOE PUIFS SFMJHJPOT *‫ڀ‬BN TVSF UIFSF XJMM CF OP IVNBOLJOE PO FBSUI JO‫ ڀ‬PS ‫ڀ‬ZFBSTj TBJE #JTIPQ‫ڀ‬+PC  ćF TUBUFNFOUT PG UIF 1BUSJBSDIBUF PG UIF (0$ USJHHFSFE HSFBUFS DSJUJDJTN CFDBVTF PG UIF DIVSDIT DPOUSPWFSTJBM SFQVUBUJPO ćF (0$ FODPVSBHFE QFPQMF UP DPNF UP DIVSDI FWFO UIPVHI JU‫ڀ‬NJHIU IBWF CFFO EBOHFSPVT x OPU POMZ EJE UIF GBJUIGVM SFNBJO VOUSPVCMFE CZ UIF BMMFHFE EBOHFST PG UBLJOH )PMZ‫ڀ‬$PNNVOJPO UIFZ XPVME EP TP XJUI JODSFBTJOH GSFRVFODZj  4PNF NFNCFST PG UIF DMFSHZ XFOU TP GBS BT DBMMJOH PVU UIF DPOHSFHBUJPO UP HP UP DIVSDI PO &BTUFS FWF BT BO FYJTUFOUJBM NBUUFS GPS UIF DIVSDI BOE UIF GBJUI x.BZ ZPV TFFL EFBUI BOE TBDSJĕDF GPS $ISJTUj‫ڀ‬o B DBUDIMJOF SVOOJOH UISPVHI UIF TFSNPOT PG NBOZ QSJFTUT UIBU USJHHFSFE DSJUJDJTN BOE IFBUFE QVCMJD EFCBUFT ćF DIVSDIT DBMM UP DPNF UP TFSWJDF EVSJOH UIF RVBSBOUJOF

 *O TVDI UJNFT UIF GBJUIGVM XFSF OPU BGSBJE UP UBLF DPNNVOJPO XJUI B TIBSFE TQPPO‫ڀ‬o PO UIF DPOUSBSZ‫ڀ‬o UIF 1BUSJBSDIBUF QVCMJTIFE CZ 1VCMJLB  63- IUUQTQVCMJLBHFBTFUQFSJPEFCTIJ NPSXNVOFOJBSVTIJOEFCPEOFOTBFSUPLPW[JU[JBSFCBTQJSJRJUTBQBUSJBSRP    'BUIFS +PC DBMMT PO UIF DPOHSFHBUJPO UP OPU MJTUFO UP EPDUPST BOE FODPVSBHFT UIFN UP FOEBOHFS UIFJS MJWFT QVCMJTIFE CZ /FXT 0/  63- IUUQHPPOHFK    4FSWJDFT JO DIVSDIFT XFSF QVU PO IPME CZ (SFFL 3PNBOJBO BOE PUIFS $ISJTUJBO 0SUIPEPY $IVSDIFT  #JTIPQ +PC *G XF DMPTF DIVSDIFT UIFSF XJMM CF OP IVNBOLJOE QVCMJTIFE CZ /FXTIVC  63- IUUQTOFXTIVCHFOFXTTB[PHBEPFCBNFVQIFJPTFCJUBE[SFCTUVEBWLFUBWULBUTPCSJPCB BHIBSJBSTFCFCT    *CJE

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

JU XBT BSHVFE XBT xB TZNQUPN PG UIFPMPHJDBM BOE NPSBM EFQSBWJUZ XIJDI IBT SFTVSGBDFE JO BMM JUT TFWFSJUZ BNJE UIF QBOEFNJD *U BQQFBST UIBU BMM UIFPMPHJDBM LOPXMFEHF PG UIF 1BUSJBSDIBUF BOE JUT GBJUI CPJMT EPXO UP UIF TQPPOj  'PSNFS EFBDPO #BTJM ,PCBLIJE[F CFMJFWFE UIBU UIJT JT xGBMTF NZTUJDBM FDTUBTZ BOE GFUJTIJTU BUUJUVEF UPXBSET (PE BT XFMM BT UP SJUVBMT BOE UIF )PMZ‫ڀ‬$PNNVOJPOj  ćF TFSNPOT QSFBDIFE BU UIBU UJNF CZ UIF 1BUSJBSDI BOE JOĘVFOUJBM DMFSHZ XFSF EPNJOBUFE CZ UIF UIFNFT PG B MPPNJOH "SNBHFEEPO ćF QBOEFNJD BOE DIBOHFE SFBMJUZ QSPWJEFE B OFX NPNFOUVN GPS DPOUSPWFSTJBM JG OPU FOUJSFMZ NBSHJOBM JEFBT BOE OPUJPOT QSPNPUFE CZ NFNCFST PG UIF DMFSHZ WJTJPOT PG UIF 1BUSJBSDI XBUFSJOH TUSFFUT XJUI )PMZ‫ڀ‬8BUFS (FPSHJBOT BT B DIPTFO QFPQMF QSPUFDUJOH UIF DIVSDI GSPN UIF 'SFFNBTPOT BOE TP PO 4VDI TUBUFNFOUT XPVME CF GPMMPXFE CZ XJEFMZ TIBSFE QPMJUJDBM QVCMJD BOE UIFPMPHJDBM DSJUJDJTN .PSF JNQPSUBOUMZ UIF WPJDFT PG UIFPMP HJBOT XIFO JU DPNFT UP NBUUFST PG SFMJHJPO BOE UIF DIVSDI XFSF BMNPTU OFWFS IFBSE JO (FPSHJB ćPTF XJUI WJFXT EJTTFOUJOH GSPN UIF 1BUSJBSDIBUFT PďDJBM TUBODF XFSF UPP GFX JO OVNCFS UP DSFBUF BO BMUFSOBUJWF EJTDPVSTF :FU UIJT GFFCMF WPJDF SBOH MPVOEFS BNJETU UIF TUBUF PG‫ڀ‬FNFSHFODZ ;VSBC +BTIJ JT POF PG UIF UIFPMPHJBOT XIP OFWFS MFU UIF DIVSDIT TUBUFNFOUT HP VOOPUJDFE BOE PęFO WPJDFE DSJUJDJTN GSPN B UIFPMPHJDBM QFSTQFDUJWF /PU POMZ IBT GBJMFE UP CPMTUFS UIF GBJUI PG UIF DPOHSFHBUJPO CVU JU BMTP DPOUBJOT B UISFBU PG EJTQMBZJOH UIF $ISJTUJBO GBJUI BT TVQFSTUJUJPO BUUSJCVUFE UP NBHJDBM SJUVBMT XIJDI EPFT OPU SFRVJSF B GSFF BOE DPOTDJPVT SFTQPOTF GSPN BO JOEJWJEVBM UP UIF EJWJOF XJMM .PSFPWFS JU JT CPVOE UP TVCWFSU UIF GSFF XJMM BOE UIJOLJOH QSFDJPVT HSBDFT UIBU NBLF VT BO JNBHF PG (PE 0O UIF PUIFS IBOE OP MFTT EBOHFS DPNFT GSPN VOSFTUSJDUFE HBUIFSJOHT EVSJOH TFSWJDFT XIJDI JT DPOEVDJWF UP UIF TQSFBE PG UIF EJTFBTF BOE DPOUSBEJDUT UIF TBDSFE 5FTUBNFOU DBMMJOH VT UP MPWF PVS OFJHICPVST 

ćF SFUVSO PG #BTJM ,PCBLIJE[F‫ڀ‬o PODF BO PVUTUBOEJOH NFNCFS PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI B ĕFSDF PQQPOFOU PG SFMJHJPVT GBOBUJDJTN BOE PVUTQPLFO DSJUJD PG ĘBXT XJUIJO UIF DIVSDI XIP MFę UIF DIVSDI BT B TJHO PG QSPUFTU‫ڀ‬o UP UIF QVCMJD TQIFSF TJHOBMMFE UIF HSBWJUZ PG UIF TJUVBUJPO "ęFS IBWJOH SFNBJOFE JO UIF TIBEPX GPS B XIJMF ,PCBLIJE[F TUBSUFE NBLJOH WJEFP BQQFBMT EVSJOH UIF QBOEFNJD JO XIJDI IF DSJUJDJTFE UIF DIVSDIT TUBODF BT OPO$ISJTUJBO

 (JPSHJ .ĮĶŀłĿĮıŇIJ ćF $IVSDI UIF 7JSVT BOE -PHPT QVCMJTIFE CZ 3BEJP 'SFF &VSPQF3'&  63- IUUQTUJOZVSMDPNELVSZO    *T UIF (PE HSFBU BOE UIF WJSVT TNBMM ‫ڀ‬o BO JOUFSWJFX XJUI GPSNFS EFBDPO #BTJM ,PCBLIJE[F QVCMJTIFE CZ 3BEJP 'SFF &VSPQF3'&  63- IUUQTXXXSBEJPUBWJTVQMFCBHFBIUNM    ;VSBC +ĮŀĵĶ ćF 1BOEFNJD BOE UIF $IVSDI QVCMJTIFE CZ 4PDJBM +VTUJDF $FOUFS  63- IUUQTTPDJBMKVTUJDFPSHHFLBQSPEVDUTQBOEFNJBEBFLMFTJB[VSBCKBTIJ  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

349

350

Sophie Zviadadze

8F BSF UBMLJOH BCPVU DMPTJOH DIVSDIFT GPS B NPOUI B RVBSBOUJOF 8F BSF OPU UBMLJOH BCPVU CMBTQIFNZ PS QFPQMF CFJOH EFQSJWFE PG UIFJS SJHIU UP QBSUJDJQBUF JO DFSFNPOJFT UIF XPSTU UIJOH JT UIBU NFNCFST PG UIF DMFSHZ‫ڀ‬o GPS JOTUBODF 'BUIFS /JLPMP[‫ڀ‬o DIBMMFOHF UIF GBJUIGVM CZ TBZJOH UIBU JG ZPV BSF BGSBJE TUBZ BU IPNF "OE UIF DPOHSFHBUJPO UIJOLT UIBU FWFO UIPVHI UIF DIVSDI IBT UPME NF UP TUBZ IPNF BN * OPU CFUSBZJOH (PE JG * EP TP 8JUI UIJT EJTQPTJUJPO UIF DPOHSFHBUJPO EFNPOTUSBUFT SFMJHJPVT BVEBDJUZ 

%FBDPO *SBLMJ +JOKPMBWB XBT BMTP BNPOH UIF GFX XIP BSHVFE UIBU UFNQPSBSJMZ SFGSBJOJOH GSPN BUUFOEJOH MJUVSHZ EVSJOH UIF QBOEFNJD EPFT OPU JNQMZ B SFKFDUJPO PG (PE x5PEBZ JT UIF UJNF XIFO XF DBO FYQFSJFODF UIF QSFTFODF PG +FTVT CFDPNF UIF USVF #PEZ $IVSDI BOE &VDIBSJTU PG $ISJTU XIJMF SFNBJOJOH JO PVS IPNFTj  'VSUIFSNPSF ;B[B 5FW[BE[F CFMPOHFE UP B SBUIFS TNBMM HSPVQ PG UIF DMFSHZ XIP XPVME PQFOMZ DSJUJDJTF UIF MBDL PG TQJSJUVBM FEVDBUJPO BNPOH UIF NFNCFST PG UIF DMFSHZ SFMJHJPVT SBEJDBMJTN BOE JOTUJUVUJPOBM DMPTVSF  )F BSHVFE UIBU XIFO UIF XIPMF XPSME TUSVHHMFT UP DPQF XJUI VOQSFDFEFOUFE EBOHFS XIFO B XBS JT CFJOH XBHFE CFUXFFO TPVOEOFTT BOE NBTTJWF QTZDIPTJT CFUXFFO IFBMUIZ SFMJHJPTJUZ BOE BQPDBMZQUJD IZTUFSJB BOE UIF CBMBODF PG QPXFST BT POF XPVME FYQFDU GSPN UIF XPSME TXBZT UPXBSET EFBUI XJUI TVDI JOEJČFSFODF UPXBSET MJGF‫ JO UIJT UJNF XF KPJO JO (PE‫ڀ‬o JO TVQSFNF MPWF BOE UIF BMMFODPNQBTTJOH TFDSFU PG FUFSOJUZ‫ڀ‬o CZ OFDFTTBSZ JTPMBUJPO DPNNFOTVSBCMF UP UIF DVSSFOU TJUVBUJPO 

8IFO JU DPNFT UP UIF 1BUSJBSDIBUF BEBNBOUMZ IPMEJOH PO UP UIF VTVBM MJUVSHJDBM QSBDUJDF QBSUJDJQBOUT JO QVCMJD EJTDVTTJPOT CFMJFWFE UIBU TFDVMBS SBUIFS UIBO SFMJHJPVT NPUJWFT XFSF BU TUBLF #BTJM ,PCBLIJE[F BSHVFE UIBU xUIF DIVSDI JT UIF TUBUF XJUIJO UIF TUBUF *G UIF 1BUSJBSDI TBZT UIBU UIFTF BSF TBUBOJD BVUIPSJUJFT XIP UISFBUFO VT IF JT XFMM DBQBCMF PG DBVTJOH VQSJTJOHT PG QFPQMF QPMJDF BOE UIF BSNZ FWFO JO UIF IBSE UJNFT PG UIF QBOEFNJDTj  ćF NPOUI CFUXFFO UIF EFDMBSBUJPO PG UIF TUBUF PG FNFSHFODZ BOE UIF &BTUFS MJUVSHZ XBT B NBSBUIPO PG TPSUT 8IP XBT HPJOH UP SJTF WJDUPSJPVT‫ڀ‬o UIF DIVSDI PS UIF TUBUF 8IP XJMM XJO UIF CBUUMF PWFS NBOBHJOH UIF FYUSBPSEJOBSZ " GFX EBZT CFGPSF &BTUFS UIF QSJNF NJOJTUFS XBT xJOWJUFEj UP UIF 1BUSJBSDIBUF UP xFYQMBJOj

 3'& *T (PE HSFBU BOE UIF WJSVT TNBMM  ćF 1BOEFNJD BOE UIF JEFB PG TPMJEBSJUZ XIBU DMFSHZNFO BOE UIFPMPHJBOT TBZ QVCMJTIFE CZ 4PDJBM +VTUJDF  63- IUUQTTPDJBMKVTUJDFPSHHFLBQSPEVDUTQBOEFNJBEBTPMJEBSPCJTJEFB SBTĕLSPCFOTBTVMJFSPQJSFCJ    *O SFTQPOTF UIF 1BUSJBSDIBUF XPVME xSFQSFTTj UIF QSJFTU GPS IJT BVEBDJPVT OPODPOGPSNJTU BOE MJCFSBM WJFXT  ćF 1BOEFNJD BOE UIF JEFB PG TPMJEBSJUZ XIBU DMFSHZNFO BOE UIFPMPHJBOT TBZ  3'& x*T UIF (PE HSFBU BOE UIF WJSVT TNBMM j

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

State, Church, and the Post-Soviet Political Theology

SVMFT BOE NFBTVSFT BQQMJDBCMF EVSJOH UIF TUBUF PG FNFSHFODZ BOE UIBU B xUFOQFSTPO SVMFj XPVME OPU BQQMZ UP UIF DIVSDI "T B SFTVMU UIF 1BUSJBSDIBUF JTTVFE B SBUIFS BNCJWBMFOU TUBUFNFOU EFDMBSJOH UIBU UIFSF XPVME CF B MJUVSHZ JO BDDPSEBODF XJUI TUBUF SFHVMBUJPOT *O IJT UVSO UIF QSJNF NJOJTUFS BMTP NBEF B DMFWFSMZ BNCJHVPVT TUBUFNFOU ćF MBOHVBHF BOE UIF TQJSJU PG UIJT TUBUFNFOU XFSF GBS GSPN UIF QSFWJPVT POF 'PS JOTUBODF JO UIF TUBUFNFOU NBEF PO ‫ڀ‬.BSDI IF VOFRVJWPDBMMZ EFDMBSFE UIBU xUIF SVMF BQQMJFT UP BMM JODMVEJOH UIF DIVSDIj -BUFS UIF QSJNF NJOJTUFS PČFSFE UIF GPMMPXJOH PQFOJOH MJOF x8F BSF BO 0SUIPEPY $ISJTUJBO TUBUF XJUI B UIPVTBOE ZFBST PG DPPQFSBUJPO CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF ,FFQJOH DIVSDIFT PQFO JT BO FYJT UFOUJBM NBUUFS GPS NBOZ PG PVS FTUFFNFE CFMJFWFSTj *O BEEJUJPO UP CVUUFSJOH VQ UIF DIVSDI UIF TUBUF TIJęFE UIF XIPMF CVSEFO PG EFDJTJPONBLJOH UP EJTPSJFOUFE DJUJ [FOT XIP IBE UP BCJEF CZ EFNBOET UIBU UIF TUBUF IBE GBJMFE UP NBLF PG UIF DIVSDI x" XJTF BOE JOUFMMJHFOU DJUJ[FO LOPXT UIBU UIFZ NVTU OPU QVU UIF SFTQPOTJCJMJUZ PO UIF DIVSDI BOE OPU XBJU GPS UIF MBUUFST BQQFBM UP HP UP DIVSDI /PS TIPVME UIFZ XBJU GPS UIF TUBUFT HSFFO MJHIU UP CSFBL UIF‫ڀ‬MBXj  *O  UIF 1BUSJBSDIT &BTUFS &ODZDMJDBM FYQMJDJUMZ NFOUJPOFE UIF DPOUSJCVUJPOT PG EPDUPST UIF xBDUJPOT PG UIF HPWFSONFOU BOE UIF SFTQPOTJCJMJUZ PG UIF QPQVMBUJPOj ćF FODZDMJDBM TUSFTTFE UIBU xCZ UIF HSBDF PG (PE TFSWJDFT IBWF CFFO IFME XJUI UIF GBJUIGVM JO (FPSHJBO DIVSDIFT JODMVEJOH PO &BTUFS OJHIUj  .BOZ TVTQFDUFE UIBU xLFFQJOH DIVSDIFT PQFOj XBT OPUIJOH NPSF UIBO BO FYQSFTTJPO PG SJWBMSZ CFUXFFO UIF TUBUF BOE UIF DIVSDI ćF  &BTUFS XBT UIF DVMNJOBUJPO OPU TP NVDI PG B GPSUZEBZ GBTUJOH QFSJPE UIBO PG UIF TUBUF PG FNFSHFODZ ćF DIVSDI NBOBHFE UP BTTVNF DPOUSPM PWFS FBDI BOE FWFSZ SFTUSJDUJPO JNQPTFE CZ UIF TUBUF JODMVEJOH UIF SJHIU UP BTTFNCMZ UIF OVNCFS PG QFPQMF HBUIFSFE UIF EJTUBODJOH NFBTVSFT BOE UIF CSFBLJOH PG UIF DVSGFX ćF QBOEFNJD SFWFBMFE UIF SFBM TPWFSFJHO UP CF UIF DIVSDI UIF USVF BVUIPSJUZ JO DIBSHF PG UIF TUBUF PG‫ڀ‬FYDFQUJPO

Conclusion ćF (FPSHJBO 0SUIPEPY $IVSDI JO QPTU4PWJFU UJNFT DPVME CF QFSDFJWFE BT UIF NBJO XJOOFS PG TZTUFN USBOTGPSNBUJPO 4JODF UIF T UIF $IVSDI HBJOFE UIF QVCMJD USVTU BOE CFDBNF B TPVSDF GPS MFHJUJNBUJPO GPS QPMJUJDBM QPXFS $POTJEFSJOH UIF QPMJUJDBM BOE IJTUPSJDBM DPOUFYUT UIF (0$ IBT xEJČFSFOU QPMJUJDBM UIFPMPHJFT QFSUBJOJOH UP WBSJPVT FQPDITj  5PEBZ UIF DIVSDI xDSFBUFTj JUT PXO QPMJUJDBM UIFPMPHZ BOE  1SJNF .JOJTUFST #SJFĕOH  PSJHJOBM BU 57'JSTU $IBOOFM QVCMJTIFE CZ :PV5VCF 63- IUUQTXXXZPVUVCFDPNXBUDI W4:07YEIRP2    1BUSJBSDI *ĹĶĮ ćF &BTUFS .FTTBHF PG UIF $BUIPMJDPT1BUSJBSDI PG "MM (FPSHJB QVCMJTIFE CZ 1BUSJBS DIBUF  63- IUUQTQBUSJBSDIBUFHFOFXT    4FF 3ĮŁĶĮĻĶ 1PMJUJDBM ćFPMPHJFT BDSPTT &QPDIT

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

351

352

Sophie Zviadadze

xJOWFOUT 0SUIPEPY USBEJUJPOj  ćFSF JT B CPEZ PG FWJEFODF DPOĕSNJOH UIBU UIF FOWJSPONFOU JO XIJDI UIF DIVSDI IBE UP PQFSBUF JO UIF QBTU XBT OPU DPOEVDJWF UP UIF EFWFMPQNFOU PG DPOUJOVPVT UIFPMPHJDBM UIPVHIU ćF QSPDFTT PG UIF DIVSDI EFĕOJOH JUT PXO QMBDF JO UIF NPEFSO BOE TFDVMBS FSB TUBSUFE JO UIF FBSMZ UXFOUJFUI DFOUVSZ BOE DFBTFE GBJSMZ TPPO ćF 4PWJFU SFHJNF MFę BO JOEFMJCMF NBSL PO UIF DIVSDI VOEFS JUT DPOUSPM BOE UVSOFE JU JOUP B TFDVMBS JOTUJUVUJPO PG TPNF TPSU ćF (0$ PG QPTU4PWJFU (FPSHJB JT IFJS UP UIJT WFSZ EJTUPSUFE DIVSDI *OTUFBE PG QFSGPSNJOH B UIFPMPHJDBM SFPSJFOUBUJPO BOE SFUIJOLJOH UIF (0$ EFDJEFE UP VTF JUT TZNCPMJD DBQJUBM UP FYQSFTT MPZBMUZ UP SVMJOH HPWFSONFOUT PS UP DFNFOU JUT BVUIPSJUZ JO QPXFS HBNFT XJUI UIF TUBUF ćF DIVSDIT SFTQPOTF UP ESBTUJD TPDJFUBM DIBOHFT JO QPTU4PWJFU TPDJFUZ PęFO ĕUT QPMJUJDBM BHFOEBT SBUIFS UIBO SFQSFTFOUJOH BO BUUFNQU BU B UIFPMPHJDBM BOE FDDMFTJPMPHJDBM SFUIJOLJOH PG UIF OFX TPDJBM SFBMJUZ ćF DIVSDIT EPNJOBOU EJTDPVSTF JT TBUVSBUFE CZ OBUJPOBMJTU OBSSBUJWFT DPVQMFE XJUI HSPXJOH FTDIBUPMPHJDBM BOE QPQVMJTU POFT *O B TPDJFUZ XIFSF SFMJHJPO JT UIF NPTU JNQPSUBOU NFBTVSF PG OBUJPOBM JEFOUJUZ UIF DIVSDI JT QFSDFJWFE UP CF UIF QSPUFDUPS PG UIJT JEFOUJUZ  #FTJEFT UIBU BOZ DSJTJT BOE NJTUSVTU UPXBSET QPMJUJDBM JOTUJUVUJPOT HJWFT NPSF MFHJUJNBUJPO UP UIF xTBDSFE EPNFj %VSJOH UIF DSJTJT PG UIF QPTU4PWJFU USBOTJUJPO UIF DIVSDI BQQFBSFE JO UIF QFPQMFT FZFT BT B DPVOUFSXFJHIU UP BO VOSFMJBCMF QPMJUJDBM TQBDF ćF UBDUJDBM xQPMJUJDBM OFVUSBMJUZj PG UIF 1BUSJBSDI PG UIF (0$ UVSOFE PVU UP CF UIF EFTJSFE NPEF GPS TPDJFUZ ćF DIVSDI NBOBHFE UP DSFBUF B xTFDVMBS PSEFSj PG JUT PXO BOE SFNBJOFE JNQFOFUSBCMF EVSJOH UIF DIBPT PG UIF $PWJE QBOEFNJD ćF UJNF GPS B TUBUF PG FNFSHFODZ JO (FPSHJB DPOĕSNFE UIBU UIF (0$ JT UIF USVF TPWFSFJHO JO UIF DPVOUSZ UIF POF SVMJOH UIF TUBUF PG FNFSHFODZ BT 4DINJUU XPVME QVU‫ڀ‬JU  "T NFOUJPOFE BCPWF UIF DIVSDIT SFTQPOTF UP UIF DIBMMFOHFT PG UIF OFX SFBMJUZ DPOTJTUT NBJOMZ JO SFMJHJPVT UIPVHIU DPOGSPOUJOH TFDVMBS JEFBT ćF SFTQPOTF JT JO NPTU DBTFT MJNJUFE UP B DIVSDI XSFTUMJOH XJUI UIF TUBUF TP UIBU UIF MBUUFS DBO BDLOPXMFEHF JUT QPXFS (JHB ;FEBOJB BSHVFT UIBU NPEFSO QPMJUJDBM UIFPMPHZ JT UIF SFTQPOTF UP EJČFSFOUJBUJPO QSPDFTTFT BOE XJMM FYJTU BT MPOH BT UIF DIVSDI LFFQT SFKFDUJOH NPEFSOJUZ BOE QPJOUT UP JUT PXO USBEJUJPO  ćF (0$ IBT CFFO CVJMEJOH JUT PXO QPMJUJDBM UIFPMPHZ JO SFTQPOTF PG QMVSBMJTBUJPO BOE TFDVMBSJTBUJPO QSPDFTTFT ćF RVFTUJPO SFNBJOT XIFUIFS JU JT B USVMZ 0SUIPEPY QPMJUJDBM UIFPMPHZ TJUVBUJPOBM QPMJUJDT PS BO JOWFOUFE ,VMUVSLBNQG PG UIF QPTUUSVUI FSB

 ;VSBC +ĮŀĵĶ *OWFOUJOH UIF 0SUIPEPY 5SBEJUJPO JO UIF 1PTU4PWJFU (FPSHJB 5CJMJTJ   "MFYBOEFS 6ĻŀIJĿ‫ڀ‬FU‫ڀ‬BM 1SFEJDUPST PG "UUJUVEFT 5PXBSET UIF 3JHIU UP 8PSL "O &NQJSJDBM "OBMZTJT "NPOH :PVOH 1FPQMF JO .PMEPWB BOE (FPSHJB JO )BOT(FPSH ;ĶIJįIJĿŁŇ FE

*OUFSOBUJPOBM &NQJSJDBM 4UVEJFT PO 3FMJHJPO BOE 4PDJPFDPOPNJD )VNBO 3JHIUT 8JFTCBEFO  QQ‫ڀ‬o  4İĵĺĶŁŁ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ Q‫ڀ‬  ;IJıĮĻĶĮ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

"MFYBOEFS 1POPNBSJPW

Orthodox Theopolitical Philosophies in post-2014 Ukraine

»Political Orthodoxy« *O UIF DBTF PG NPEFSO 6LSBJOF POF DBO TQFBL PG 0SUIPEPY xQPMJUJDBM UIFPMPHJFTj XIPTF CSFBLPVU QPJOU XBT UIF CMPPEZ .BJEBO DPVQ EÏUBU PG  ćF JOWBTJPO PG 6LSBJOF CZ UIF 3VTTJBO 'FEFSBUJPO JO  IBT POMZ FYBDFSCBUFE UIJT QIFOPNFOPO 6LSBJOJBO 0SUIPEPY QSPUBHPOJTUT UFOE UP TFQBSBUF xQPMJUJDBM UIFPMPHZj GSPN xQVCMJD UIFPMPHZj TFFJOH UIF GPSNFS JO UFSNT PG SFMBUJPOT CFUXFFO DIVSDI BOE TUBUF BOE UIF MBUUFS JO UFSNT PG SFMBUJPOT CFUXFFO DIVSDI BOE TPDJFUZ *O TP EPJOH UIFZ QSJPSJUJTF xQVCMJD UIFPMPHZj PWFS xQPMJUJDBM UIFPMPHZj XIJDI EJTUJOHVJTIFT UIF 6LSBJOJBO BQQSPBDI GSPN DPOUFNQPSBSZ 3VTTJBO 0SUIPEPYZ "U UIF TBNF UJNF UIF 6LSBJOJBO BVUIPST XJUI UIF FYDFQUJPO PG UIF 6LSBJOJBO 0SUIPEPY $IVSDI VOEFS UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF JEFBMJTF .BJEBO TP NVDI UIBU UIFZ QSFTFOU JU CPUI BT B .FTTJBI GPS UIF EFDPMPOJTBUJPO PG 6LSBJOF GSPN 3VTTJBO xJNQFSJBMj BOE xCBSCBSJBOj DVMUVSF BOE UIF DPSOFSTUPOF GPS CVJMEJOH 6LSBJOJBO DJWJM‫ڀ‬TPDJFUZ *U IBT CFFO OPUFE UIBU xXIJMF 0SUIPEPY UIFPMPHZ JT HBJOJOH B NPSF QSPNJOFOU QMBDF JO XFTUFSO TDIPMBSTIJQ QPMJUJDBM UIFPMPHZ SFNBJOT PWFSXIFMNJOHMZ $BUIPMJD BOE 1SPUFTUBOUj  #FTJEFT JU JT BSHVFE xQVCMJD FDDMFTJPMPHZ EFQFOET PO UIF QBSUJDV MBS QVCMJD PG XIJDI POF TQFBLTj  'VSUIFSNPSF JO UIF 0SUIPEPY NJMJFV POF DBO TQFBL NPTUMZ PG JOEJWJEVBM BUUFNQUT BU UIFPMPHJDBM SFĘFDUJPO BUUFNQUT xXIJDI EJE OPU FOKPZ BO PďDJBM FOEPSTFNFOUj  *O QPTU 6LSBJOF JOEJWJEVBM SFĘFDUJPOT BSF DMFBSMZ UIF DBTF BOE UIF TPDBMMFE xQPMJUJDBM UIFPMPHZj JT EFWFMPQFE CZ B GFX QFSTPOT POF PG XIPN MJWFT BOE XPSLT BCSPBE GPS B TQFDJĕD QVCMJD BOE JT CBTFE PO FTUBCMJTIFE 1SPUFTUBOU BOE 3PNBO $BUIPMJD EPDUSJOFT *U TIPVME CF OPUFE UIBU UIFSF XFSF B GFX BOE SBUIFS XFBL JOTUJUVUJPOBM DIVSDI BUUFNQUT UP GPSNVMBUF TPNF BTQFDUT PG 6LSBJOJBO xQPMJUJDBM UIFPMPHZj 0OF PG UIFN

 /BUIBOJFM 8ļļı"SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ BOE 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 3VCFO 3ļıĿĶĴłIJŇ FE

55 $MBSL )BOECPPL PG 1PMJUJDBM ćFPMPHZ -POEPO  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  "SJTUPUMF 1ĮĽĮĻĶĸļĹĮļł 8IPTF 1VCMJD 8IJDI &DDMFTJPMPHZ JO ,SJTUJOB 4ŁļIJİĸĹ FU BM FET

1PMJUJDBM ćFPMPHJFT JO 0SUIPEPY $ISJTUJBOJUZ $PNNPO $IBMMFOHFT‫ڀ‬o %JWFSHFOU 1PTJUJPOT -POEPO  QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  7BTJMJPT‫ڀ‬/ .ĮĸĿĶıIJŀ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ JO 0SUIPEPY $ISJTUJBO $POUFYUT 4QFDJĕDJUJFT BOE 1BSUJDV MBSJUJFT JO $PNQBSJTPO XJUI 8FTUFSO -BUJO $ISJTUJBOJUZ JO 4ŁļIJİĸĹ FU BM FET

1PMJUJDBM ćFPMPHJFT QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

354

Alexander Ponomariov

XBT B KPJOU x"EESFTT PG UIF 5SBEJUJPOBM 6LSBJOJBO $IVSDIFT PO UIF 5XFOUJFUI "O OJWFSTBSZ PG UIF 3FGFSFOEVN UP $POĕSN UIF "DU PG *OEFQFOEFODF PG 6LSBJOFj JTTVFE JO   *O JU UIF 6LSBJOJBO 0SUIPEPY $IVSDI VOEFS UIF .PTDPX 1B USJBSDIBUF 60$‫ڀ‬.1

UIF 6LSBJOJBO 0SUIPEPY $IVSDI PG UIF ,JFW 1BUSJBSDIBUF 60$‫ڀ‬,1

BOE UIF 6LSBJOJBO (SFFL $BUIPMJD $IVSDI QSPDMBJNFE PO UIF UXFOUJFUI BOOJWFSTBSZ PG UIF TFQBSBUJTU EFDMBSBUJPO PG 6LSBJOFT JOEFQFOEFODF GSPN UIF 6443 UIBU XBT BEPQUFE JO "VHVTU  CZ UIF QBSMJBNFOU PG UIJT UIFO4PWJFU SFQVCMJD BOE SFDPOĕSNFE BU B SFGFSFOEVN JO %FDFNCFS UIBU ZFBS ćF BEESFTT PG UIF UISFF DIVSDIFT XBT XSJUUFO RVJUF DBVUJPVTMZ 'PS POF JU BENJUUFE UIBU ‫ڀ‬ZFBST BęFS UIF GBMM PG UIF 4PWJFU 6OJPO B OFX HFOFSBUJPO PG 6LSBJOJBOT IBE DPNF PG BHF XIPTF NFNCFST XFSF OPU xCVSEFOFE CZ UIF EFGFDUT PG UIF 4PWJFU QBTUj ćF RVFTUJPO UIF DIVSDIFT BTLFE XBT IPX UP PSHBOJTF B EFDFOU MJGF GPS 6LSBJOJBO TPDJFUZ ćF BOTXFS UP UIJT RVFTUJPO XBT USBEJUJPOBM ćF VOJUZ PG TPDJFUZ DBO POMZ CF CBTFE PO $ISJTUJBO TQJSJUVBM JEFBMT TPDJBM TFMGPSHBOJTBUJPO BOE NVUVBM TVQQPSU (JWFO UIF PTUFOTJCMF USJWJBMJUZ PG JUT DPOUFOU UIF BEESFTT XFOU MBSHFMZ VOOPUJDFE " NPSF WJTJCMF BOE XJEFMZ EFCBUFE ZFU OPU TZTUFNBUJD JOTUJUVUJPOBM BUUFNQU XBT BO BEIPD DPOEFNOBUJPO CZ UIF 60$‫ڀ‬.1 PG UIF GVOEBNFOUBMJTU 0SUIPEPY HSBTTSPPUT NPWFNFOUT JO UIF T TVDI BT UIF 6OJPO PG 0SUIPEPY #SPUIFSIPPET PG 6LSBJOF UIF 0SUIPEPY 4PDJFUZ PG 0EFTTB UIF 4QJSJUVBM BOE 1BUSJPUJD 6OJPO BOE PUIFST *O %FDFNCFS  UIF 60$‫ڀ‬.1 FYQMJDJUMZ DPOEFNOFE UIF QPMJUJDJTBUJPO PG UIFTF PSHBOJTBUJPOT DBMMJOH JU xQPMJUJDBM 0SUIPEPYZj x8F BMTP DPOEFNO UIF TP DBMMFE lQPMJUJDBM 0SUIPEPYZk XIJDI JNQMJFT UIF JOUSPEVDUJPO PG QPMJUJDBM TMPHBOT JOUP UIF DIVSDI QBMF CFDBVTF JU EPFT OPU DPSSFTQPOE UP UIF TQJSJU PG $ISJTUT LFSZHNBj  "‫ڀ‬ZFBS MBUFS UIF 60$‫ڀ‬.1 SFJUFSBUFE UIF TVCKFDU DBMMJOH JU UIF xQSPNPUJPO PG JEFBT

 6LSBJOJBO 0SUIPEPY $IVSDI‫ ڀ‬.1

6LSBJOJBO 0SUIPEPY $IVSDI‫ ڀ‬,1

BOE 6LSBJOJBO (SFFL $BUIPMJD $IVSDI 1VCMJTIFE +PJOU "EESFTT UP 6LSBJOJBO 1FPQMF $BMMJOH UP x6TF (PET (JęTj GPS "ďSNBUJPO PG 6LSBJOFT *OEFQFOEFODF ҝϛҠ Ϙϛ ҝϛҠ ϖϛ ҼҪ ҝϏϖҠ ҸҹҺҲҵӈҮҷҲҵҲ һҹӏҵӆҷү ϓҬүҺҷүҷҷӉ ҮҸ ҽҴҺҪӐҷһӆҴҸҭҸ ҷҪҺҸҮҽ ӏұ ұҪҴҵҲҴҸҶ xҬҲҴҸҺҲһҼҸҬҽҬҪҼҲ ύҸҰӏ ҮҪҺҲj Ҭ ҽҼҬүҺҮҰүҷҷӏ ҷүұҪҵүҰҷҸһҼӏ ҝҴҺҪӐҷҲ

QVCMJTIFE CZ 3FMJHJPO JO 6LSBJOF  63- IUUQTXXXSFMJHJPOJOVBOFXT WB[IMJWPVQDNQVQDLQUBVHLDPQSJMZVEOJMJTQJMOF[WFSOFOOZBEPVLSBZJOTLPHPOBSPEV J[[BLMJLPNWJLPSJTUPWVWBUJCP[IJEBSJWVUWFSE[IFOOJOF[BMF[IOPTUJVLSBZJOJGPUPSFQPSUB[IIUNM    xϘҲ ҼҪҴҸҰ ұҪһҽҮҰҽӍҶҸ ҼҪҴ ұҬҪҷү lҹҸҵӏҼҲӁҷү ҹҺҪҬҸһҵҪҬӉk ӉҴү ҹүҺүҮҫҪӁҪӍ ҬҷүһүҷҷӉ Ҭ ӀүҺҴҸҬҷҽ ҸҭҸҺҸҰҽ ҹҸҵӏҼҲӁҷҲҿ ҭҪһүҵ ҸһҴӏҵӆҴҲ Ӏү ҷү ҬӏҮҹҸҬӏҮҪӍ Үҽҿҽ ҟҺҲһҼҸҬҸӐ ҹҺҸҹҸҬӏҮӏj TFF #JTIPQT $PVODJM PG UIF 6LSBJOJBO 0SUIPEPY $IVSDI PG  .JOVUFT /P‫ ڀ‬PG UIF 4FT TJPO PG UIF $PVODJM όҺҿӏӍҺүҳһӆҴҲҳ ϝҸҫҸҺ ҝϛҠ  ҺҸҴҽ ϛҺҸҼҸҴҸҵ /P‫ ڀ‬ұҪһӏҮҪҷҷӉ ϝҸҫҸҺҽ ӍҹҲһҴҸҹӏҬ ҝҴҺҪӐҷһӆҴҸӐ ϛҺҪҬҸһҵҪҬҷҸӐ ҠүҺҴҬҲ

QVCMJTIFE CZ ϝҲҷҸҮҪҵӆҷҲҳ ӏҷҾҸҺҶҪӀӏҳҷҸҹҺҸһҬӏҼҷҲӀӆҴҲҳ ҬӏҮҮӏҵ ҝϛҠ  63- IUUQXFCBSDIJWFPSHXFC IUUQIUUQPSUIPEPYPSHVBBSUJDMFQSPUPLPM&[BT%EBOOZB TPCPSV%QJTLPQ%WVLSB%OTLP%QSBWPTMBWOP%UTFSLWJ  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Orthodox Theopolitical Philosophies in post-2014 Ukraine

BOE MJUVSHJDBM SJUFT UIBU DPOUSBEJDU UIF SVMFT BOE UFBDIJOH PG UIF 0SUIPEPY $IVSDIj  *O QBSUJDVMBS UIF 60$‫ڀ‬.1 QPJOUFE PVU TBJE PSHBOJTBUJPOT IBE QSPNPUFE UIF JEFB PG UIF DBOPOJTBUJPO PG UIF DPOUSPWFSTJBM 5TBS *WBO‫*ڀ‬7 BMTP LOPXO JO UIF 8FTU BT x*WBO UIF 5FSSJCMFj

BOE BOPUIFS QFSTPO XJUI B DPOUSPWFSTJBM SFQVUBUJPO (SJHPSJJ 3BTQVUJO #FTJEFT UIF NPWFNFOUT EFNBOEFE TPDBMMFE xOBUJPOBM SFQFOUBODFj GPS UIF NVSEFS PG UIF MBTU 3VTTJBO 5TBS /JDIPMBT‫ **ڀ‬XIP IBE CFFO xJOTVďDJFOUMZ HMPSJ ĕFEj CZ UIF .PTDPX 1BUSJBSDIBUF JO  0UIFS EFNBOET JODMVEFE UIF TQSFBEJOH PG FTDIBUPMPHJDBM GFBST VSHJOH 0SUIPEPY CFMJFWFST UP SFQFOU GPS UIF BDDFQUBODF PG UIF UBYQBZFS JEFOUJĕDBUJPO OVNCFS OFX EJHJUBM‫*ڀ‬%T BOE TJNJMBS FMFDUSPOJD EBUB "MUIPVHI UIF MPDVUJPO xQPMJUJDBM 0SUIPEPYZj HBJOFE DVSSFODZ BOE B DFSUBJO QPQV MBSJUZ JU IBT OPU SFTVMUFE JO BOZ GVMMTDBMF UIFPQPMJUJDBM QIJMPTPQIZ PG UIF 60$‫ڀ‬.1 PVUTJEF UIF PďDJBM x#BTFT PG UIF 4PDJBM $PODFQUj BEPQUFE JO   "ęFS UIF FWFOU JO 6LSBJOF LOPXO BT UIF .BJEBO 3FWPMVUJPO JO  UIF 60$‫ڀ‬.1 BT UIF MBSHFTU 0SUIPEPY DPNNVOJUZ SFMFBTFE B TFSJFT PG BEESFTTFT UP UIF OBUJPO 8IFO PO ‫'ڀ‬FCSVBSZ  JU CFDBNF DMFBS UIBU UIF .BJEBO QSPUFTUFST IBE QSFWBJMFE UIF 60$‫ڀ‬.1 BEESFTTFE UIF OBUJPO XJUI B SFNJOEFS UIBU UIF TFQBSBUJPO PG UIF DIVSDI GSPN UIF TUBUF EPFT OPU JNQMZ JUT TFQBSBUJPO GSPN 6LSBJOJBO TPDJFUZ BOE XBSOFE UIF OFX SFWPMVUJPOBSZ BVUIPSJUJFT BHBJOTU JOUFSGFSJOH JO JOUFSOBM DIVSDI BČBJST TQFDJĕDBMMZ SFHBSEJOH UIF UPQEPXO DSFBUJPO PG POF MPDBM 0SUIPEPY $IVSDI JO 6LSBJOF  'PMMPXJOH UIF PVUCSFBL PG XBS JO UIF FBTU PG UIF DPVOUSZ UIF 60$‫ڀ‬.1 FYQSFTTFE JUT‫ڀ‬o USBEJUJPOBMMZ JODMVTJWF‫ڀ‬o BQQSPBDI DPODFSOJOH BMM UIPTF XIP TVČFS CFDBVTF PG UIF DPNCBU BDUJPOT BOE FNQIBTJTFE UIF JNQPTTJCJMJUZ GPS UIF DMFSHZ UP QBSUBLF JO DJWJM TUBOEPČT PS VTF UIF DIVSDI QVMQJU GPS QSFBDIJOH QPMJUJDBM JEFBT  ćJT NPUJPO VOEFSMJOFE PODF BHBJO UIBU UIF 60$‫ڀ‬.1 BT BO JOTUJUVUJPO BUUFNQUFE UP  xҸұҹҸҬһӈҮҰҽӈҼӆһӉ ӏҮүӐ ҼҪ ҵӏҼҽҺҭӏҳҷӏ ҸҫҺӉҮҲ ӉҴӏ һҽҹүҺүӁҪҼӆ ҹҺҪҬҲҵҪҶ ӏ ҬӁүҷҷӈ ϛҺҪҬҸһҵҪҬҷҸӐ ҠүҺҴҬҲj TFF .FFUJOH PG ‫ڀ‬/PWFNCFS  +PVSOBM /P‫ ڀ‬ϓҪһӏҮҪҷҷӉ ‫ڀ‬ҵҲһҼҸҹҪҮҪ  ҺҸҴҽ ϒҽҺҷҪҵ /P‫ ڀ‬QVCMJTIFE CZ ϝҬӉӃүҷҷҲҳ $ҲҷҸҮ ҝϛҠ  63- IUUQT TJOPEDIVSDIVB[BTJEBOOZBMJTUPQBEBSPLV    xώӏҮҮӏҵүҷҷӉ ҠүҺҴҬҲ ҬӏҮ ҮүҺҰҪҬҲ ҷү ҸұҷҪӁҪӍ ӐӐ ҬӏҮҸҴҺүҶҵүҷҷӉ ҬӏҮ ҽҴҺҪӐҷһӆҴҸҭҸ һҽһҹӏҵӆһҼҬҪj ‫ڀ‬TFF‫"ڀ‬EESFTT PG UIF )PMZ 4ZOPE PG UIF 6LSBJOJBO 0SUIPEPY $IVSDI UP 4UBUF "VUIPSJUJFT ϓҬүҺҷүҷҷӉ ϝҬӉӃүҷҷҸҭҸ ϝҲҷҸҮҽ ҝҴҺҪӐҷһӆҴҸӐ ϛҺҪҬҸһҵҪҬҷҸӐ ҠүҺҴҬҲ ҮҸ ҮүҺҰҪҬҷҸӐ ҬҵҪҮҲ

QVCMJTIFE‫ڀ‬CZ‫ڀ‬ҝҴҺҪӐҷһӆҴҪ ϛҺҪҬҸһҵҪҬҷҪ ҠүҺҴҬҪ  63- IUUQTOFXTDIVSDIVB [WFSOFOOZBTWZBTIIFOOPHPTJOPEVVLSBKJOTLPKJQSBWPTMBWOPKJDFSLWJEPEFS[IBWOPKJWMBEJ    xϘҲ Ӄү ӏ Ӄү ҺҪұ ҷҪҭҪҮҽӍҶҸ ӃҸ ҽӁҪһҼӆ ҮҽҿҸҬүҷһҼҬҪ Ҭ ҪҴӀӏӉҿ ҭҺҸҶҪҮӉҷһӆҴҸӐ ҷүҹҸҴҸҺҲ Ӎ ҷүҹҺҲҹҽһҼҲҶҸӈ ϞҪҴҸҰ Ӎ ҷүҹҺҲҳҷӉҼҷҲҶҲ ҬҲҴҸҺҲһҼҪҷҷӉ ӀүҺҴҸҬҷҸҭҸ ҪҶҬҸҷҽ ҮҵӉ ҹҺҸҹҪҭҪҷҮҲ ҫҽҮӆӉҴҲҿ ҹҸҵӏҼҲӁҷҲҿ ӏҮүҳj TFF "EESFTT PG UIF )PMZ 4ZOPE UP #JTIPQT $MFSHZ .POLT BOE -BZNFO 3FHBSEJOH UIF -BUFTU %FWFMPQNFOUT JO 6LSBJOF ϓҬүҺҷүҷҷӉ ϝҬӉӃүҷҷҸҭҸ ϝҲҷҸҮҽ ҮҸ ӍҹҲһҴҸҹҪҼҽ ҮҽҿҸҬүҷһҼҬҪ ӁүҷӀӏҬ ҼҪ ҶҲҺӉҷ ҽ ұҬӉұҴҽ ұ ҸһҼҪҷҷӏҶҲ ҹҸҮӏӉҶҲ Ҭ ҝҴҺҪӐҷӏ

QVCMJTIFE CZ ҝҴҺҪӐҷһӆҴҪ ϛҺҪҬҸһҵҪҬҷҪ ҠүҺҴҬҪ  63- IUUQTOFXTDIVSDIVB [WFSOFOOZBTWZBTIIFOOPHPTJOPEVEPKFQJTLPQBUVEVYPWFOTUWBDIFODJWUBNJSZBOV[WZB[LV[ PTUBOOJNJQPEJZBNJWVLSBKJOJ  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

355

356

Alexander Ponomariov

TUBZ BCPWF QPMJUJDT )PXFWFS UIF UFDUPOJD ĕTTVSF XIJDI CSPVHIU BCPVU UIF PVUCSFBL PG 6LSBJOJBO UIFPQPMJUJDBM EJTDPVSTF LOPXO BT xQPMJUJDBM UIFPMPHJFTj IBE BMSFBEZ UBLFO QMBDF

»Political Theology« or Theopolitical Philosophy? 7BTJMJPT‫ڀ‬/ .BLSJEFT QPJOUT PVU B GFX BTQFDUT PG UIF UPQJD 'JSTU IF CFMJFWFT UIBU JU XPVME CF NPSF QSPEVDUJWF UP UBML BCPVU UIF OPUJPO PG xQPMJUJDBM UIFPMPHZj JO UIF QMVSBM BO BSHVNFOU UIBU DFSUBJOMZ BQQMJFT UP UIF 6LSBJOJBO DBTF 4FDPOE BMUIPVHI UIF UFSN xQPMJUJDBM UIFPMPHZj JT VTFE UP EFTDSJCF UIF PWFSBMM SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO $ISJTUJBO DPNNVOJUJFT BOE QPMJUJDBM QPXFS PUIFS EFĕOJUJPOT DBO CF DPOTJEFSFE UPP‫ڀ‬o GPS JOTUBODF xQPMJUJDBM QIJMPTPQIZj  ćF MBUUFS JT DMPTFS UP NZ BQQSPBDI UP UIF JTTVF 'PS FYBNQMF * PQUFE FMTFXIFSF GPS BMUFSOBUJWF EFĕOJUJPOT CFDBVTF x0SUIPEPY UIFPMPHZj JT EJČFSFOU GSPN UIF NFOUJPOFE UFSNJOPMPHZ VTFE JO DPOOFDUJPO XJUI QPMJUJDT *O QBSUJDVMBS 0SUIPEPYZ FBSMZ FOPVHI EFWFMPQFE B OBSSPX VOEFSTUBOEJOH PG UIFPMPHZ‫ڀ‬o J F 5SJOJUPMPHZ $ISJTUPMPHZ BOE 1OFVNBUPMPHZ‫ڀ‬o BT TQFDJĕD BOE DPODSFUF UFBDIJOH BCPVU (PE JO )JNTFMG J F UIF 5SJOJUZ BOE BCPVU )JT HFOFSBM PJLPOPNJB XJUI SFHBSE UP UIF VOJWFSTF BOE IVNBOT "T JU JT SFĘFDUFE GPS JOTUBODF JO UIF SBSF UJUMFT PG +PIO UIF ćFPMPHJBO (SFHPSZ UIF ćFPMPHJBO BOE 4ZNFPO UIF /FX ćFPMPHJBO 0SUIPEPY UIFPMPHZ JT BCPVU NZTUJDBM LOPXMFEHF PG (PE EFJĕDBUJPO BOE UIF MJLF 'SPN UIJT OBSSPX QFSTQFDUJWF UIF QPQVMBS MBCFM xQPMJUJDBM UIFPMPHZj XPVME BSHVBCMZ CF PWFSTUSFUDIFE ćBU BO PSHBOJTFE SFMJHJPO MJLF B $ISJTUJBO $IVSDI NVTU JOUFSBDU XJUI TUBUF BOE TFDVMBS TPDJFUZ EPFT OPU NFBO JO NZ PQJOJPO UIBU UIF XBZ UIJT JOUFSBDUJPO JT EFTJHOFE TIPVME CF DBMMFE UIFPMPHZ POMZ CFDBVTF UIJT PS UIBU SFMJHJPO JT QSPOF UP TQFBL PO CFIBMG PG (PE PS HPET )FODF POF DBO EJTUJOHVJTI CFUXFFO 0SUIPEPY UIFPMPHZ QFS‫ܮ‬TF BOE UIFPQPMJUJDBM QIJMPTPQIJFT TVDI BT xQPMJUJDBM UIFPMPHZj BOE xQVCMJD UIFPMPHZj  ćBU TBJE IFSF * OFWFSUIFMFTT VTF UIF UFSNT xQPMJUJDBM UIFPMPHZj BOE xQVCMJD UIFPMPHZj JO RVPUBUJPO NBSLT‫ڀ‬o OPU CFDBVTF * ĕOE UIFN DPSSFDU PS GFMJDJUPVT CVU CFDBVTF UIFZ QFSUBJO UP UIF 6LSBJOJBO BVUIPST XIPTF UIFPQPMJUJDBM QIJMPTPQIJFT * BOBMZTF

 .ĮĸĿĶıIJŀ 1PMJUJDBM ćFPMPHZ Q‫ڀ‬  $G "MFYBOEFS 1ļĻļĺĮĿĶļŃ ćF 7JTJCMF 3FMJHJPO ćF 3VTTJBO 0SUIPEPY $IVSDI BOE IFS 3FMBUJPOT XJUI 4UBUF BOE 4PDJFUZ JO 1PTU4PWJFU $BOPO -BX o

'SBOLGVSU BN .BJO  Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Orthodox Theopolitical Philosophies in post-2014 Ukraine

A Future Vector for Ukrainian »Political Theologies«? "OPUIFS UFSN JO DJSDVMBUJPO JT xUIFPQPMJUJDTj UIBU JT BO JOUFSDPOOFDUJPO CFUXFFO SFMJHJPO BOE QPMJUJDBM BDUJPOT )PXFWFS JU SBUIFS FNQIBTJTFT B QSBDUJDBM BTQFDU J F UIF XBZ QPMJUJDT JT‫ܮ‬EPOF XJUI UIF IFMQ PG SFMJHJPO BMUIPVHI UIF EPJOH PG QPMJUJDT HPFT IBOE JO IBOE XJUI JUT UIFPSJTBUJPO * XBOU UP BEESFTT IFSF UIF FYBNQMF PG UIF OFX (MPCBM &YDIBOHF PO 3FMJHJPO JO 4PDJFUZ JOJUJBUJWF PG UIF )JHI 3FQSFTFOUBUJWF PG UIF &VSPQFBO 6OJPO GPS 'PSFJHO "ČBJST BOE 4FDVSJUZ 1PMJDZ TMBUFE UP CFHJO JO UIF ĕSTU IBMG PG   0O ‫ڀ‬+VOF  UIF 6LSBJOFCBTFE 'PSFJHO 1PMJDZ 3FTFBSDI *OTUJUVUF BOOPVODFE UIF SFDFJQU PG BO &6 HSBOU GPS UIFPQPMJUJDBM SFTFBSDI JOUP UIF RVFTUJPO PG DIVSDI VOJĕDBUJPO "DDPSEJOH UP UIF JOGPSNBUJPO QVCMJTIFE PO JUT XFCTJUF JU XBT UBTLFE XJUI DSFBUJOH B SPBENBQ GPS UIF xFDVNFOJDBM SFVOJĕDBUJPO BOE SFUVSOj PG UIF (SFFL $BUIPMJD $IVSDIFT PG UIF #Z[BOUJOF SJUF JO 6LSBJOF BOE FMTFXIFSF UP UIF &DVNFOJDBM 1BUSJBSDIBUF ćF 6LSBJOJBO BOE UIF 3VUIFOJBO (SFFL$BUIPMJD $IVSDI XPVME UIVT KPJO UIF OFXMZ DSFBUFE 0SUIPEPY $IVSDI PG 6LSBJOF VOEFS UIF &DVNFOJDBM 1BUSJBSDIBUF 6OUJM SFDFOUMZ TVDI QSPKFDUT TFFNFE BOZUIJOH CVU SFBMJTUJD *OEFFE B EBZ BęFS UIF BOOPVODFNFOU XBT QVCMJTIFE UIF *OTUJUVUF EFMFUFE UIF JOGPSNBUJPO GSPN JUT XFCTJUF TUBUJOH UIBU JU IBE CFFO B IBDLFS JOUSVTJPO  "U UIF UJNF PG XSJUJOH IPXFWFS UIF JO GPSNBUJPO DBO TUJMM CF GPVOE JO (PPHMFT XFC DBDIF :FU UIF &VSPQFBO $PNNJTTJPOT QSPHSBNNF JT SFBM BOE UIF BOOPVODFE GVOEJOH MPPLT SFBMJTUJD  ‫&ڀ‬VSPT JOJ UJBMMZ GPS o  #FTJEFT UIF 'PSFJHO 1PMJDZ 3FTFBSDI *OTUJUVUF JT OPU LOPXO JO UIF DPVOUSZ GPS CFJOH QSPOF UP IBDLFST *U JT RVJUF QMBVTJCMF UIBU UIF *OTUJUVUF EFMFUFE UIF TFOTJUJWF BOOPVODFNFOU GPS GFBS PG B MBTUJOH TDBOEBM UIBU NJHIU EJTSVQU UIF

 'FEFSJDB .PHIFSJOJ UP )PTU B $POGFSFODF UPXBSET (MPCBM &YDIBOHF PO 3FMJHJPO JO 4PDJFUZ QVCMJTIFE CZ &VSPQFBO &YUFSOBM "DUJPO 4FSWJDF  63- IUUQTFFBTFVSPQBFVIFBERVBSUFST IFBERVBSUFSTIPNFQBHFGFEFSJDBNPHIFSJOJIPTUDPOGFSFODFUPXBSETHMPCBMFYDIBOHF SFMJHJPOTPDJFUZ@FO    4UVEZJOH UIF 1VCMJD 0QJOJPO BOE 4FDVSJOH UIF .PTU &ČFDUJWF 8BZT GPS UIF 6LSBJOJBO BOE 3VTZO (SFFL $BUIPMJD $IVSDIFT UP +PJO UIF 0SUIPEPY $IVSDI PG 6LSBJOF BT XFMM BT $SFBUJOH B 3PBENBQ PG "QQMZJOH UIF 6LSBJOJBO &YQFSJFODF UP "DIJFWF UIF &DVNFOJDBM 3FVOJĕDBUJPO PG UIF 0SUIPEPY BOE (SFFL $BUIPMJD $IVSDIFT PG UIF #Z[BOUJOF 3JUF ώҲҬӁүҷҷӉ ҭҺҸҶҪҮһӆҴҸӐ ҮҽҶҴҲ ҭҺҸҶҪҮӉҷ ҼҪ ұҪҫүұҹүӁүҷҷӉ ҷҪҳҫӏҵӆӂ үҾүҴҼҲҬҷҲҿ ӂҵӉҿӏҬ ҹҺҲӍҮҷҪҷҷӉ ҝҴҺҪӐҷһӆҴҸӐ ҼҪ ϜҽһҲҷһӆҴҸӐ ҭҺүҴҸ ҴҪҼҸҵҲӀӆҴҲҿ ӀүҺҴҸҬ ҮҸ ϛҺҪҬҸһҵҪҬҷҸӐ ӀүҺҴҬҲ ҝҴҺҪӐҷҲ Ҫ ҼҪҴҸҰ һҼҬҸҺүҷҷӉ ҮҸҺҸҰҷӆҸӐ ҴҪҺҼҲ ҬҲҴҸҺҲһҼҪҷҷӉ ҽҴҺҪӐҷһӆҴҸҭҸ ҮҸһҬӏҮҽ ҮҵӉ үҴҽҶүҷӏӁҷҸҭҸ ҬҸұұӍҮҷҪҷҷӉ ҹҺҪҬҸһҵҪҬҷҲҿ ҼҪ ҭҺүҴҸ ҴҪҼҸҵҲӀӆҴҲҿ ӀүҺҴҸҬ ҬӏұҪҷҼӏҳһӆҴҸҭҸ ҸҫҺӉҮҽ

QVCMJTIFE CZ 'PSFJHO 1PMJDZ 3FTFBSDI *OTUJUVUF  4FF BCPVU UIF IBDLFS JOUSVTJPO BOE UIF EFMFUJPO PG UIF MJOL 63- IUUQTXXXGQSJ LJFWVBOFXT@WJFXTIBOPWOJDIJUBDIJ  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

357

358

Alexander Ponomariov

JOUFOEFE SFTFBSDI XIJDI XBT UP CF DBSSJFE PVU PG UIF QVCMJD HB[F J F ‫ڀ‬DMPTFEEPPS SFTFBSDI   4JODF .BJEBO 6LSBJOF IBT CFFO UISPVHI B OVNCFS PG QSFWJPVTMZ VOJNBHJO BCMF USBOTGPSNBUJPOT TP UIF VOJĕDBUJPO PG UIF DIVSDIFT JO UIF DPVOUSZ JT OPU JO QSJODJQMF JNQPTTJCMF *O QBSUJDVMBS UIF EFMFUFE QSPKFDU BJNFE BU UIF EFWFMPQNFOU PG BNFOENFOUT UP 6LSBJOJBO BOE &VSPQFBO MFHJTMBUJPO UP FOTVSF UIF OPSNT BOE SVMFT PG UIF QSPDFTT PG USBOTGFS PG TUBUFPXOFE SFBM FTUBUF BTTFUT JO UFNQPSBSZ PS QFSNBOFOU QPTTFTTJPO UP DIVSDIFT BOE SFMJHJPVT PSHBOJTBUJPOT BOEPS USBOTGFS PG TUBUFPXOFE SFBM FTUBUF GSPN POF DIVSDI UP BOPUIFS JODMVEJOH DIVSDIFT JO PUIFS KVSJTEJDUJPOT ćJT JNQMJFT UIF DSFBUJPO PG B TJOHMF SFHJTUFS PG DIVSDI BTTFUT UP FOTVSF UIF USBOTQBSFODZ PG UIF VOJĕDBUJPO QSPDFTT ćF XPVMECF &6 HSBOU QPTUVMBUFE 3VTTJBO xIZCSFTTJPOj B OFPMPHJTN JNQMZ JOH xIZCSJE BHHSFTTJPOj B EFĕOJUJPO QPQVMBS JO 6LSBJOF ćJT xIZCSFTTJPOj JT EJSFDUMZ MJOLFE UP TPDJBM JOTUJUVUJPOT TVDI BT SFMJHJPO *U XBT VOEFSMJOFE UIBU .PTDPX DPOUJOVFE UP EFTUBCJMJTF UIF TJUVBUJPO JO 6LSBJOF CZ QSPWPLJOH JOUFSDPOGFTTJPOBM DPOĘJDUT BOE UIBU POMZ B VOJUFE DIVSDI DPVME SFTJTU UIJT BHHSFTTJPO ćF VOJĕDBUJPO PG UIF 6LSBJOJBO $IVSDIFT XBT UP IFMQ TUSFOHUIFO 6LSBJOJBO TPDJFUZ ćF VOJUFE 6LSBJOJBO $IVSDI JT TFFO IFSF BT UIF TFDPOE TUFQ BęFS UIF DSFBUJPO PG UIF 0SUIPEPY $IVSDI PG 6LSBJOF 0$6  ćF OFYU TUFQT TIPVME CF B SPBENBQ GPS UIF DPNQSF IFOTJWF xSFUVSOj UP UIF KVSJTEJDUJPO PG UIF &DVNFOJDBM 1BUSJBSDIBUF PG UIF $BUIPMJD DIVSDIFT PG UIF #Z[BOUJOF SJUF *G USVF JU SFWFBMT JO ĕOFS EFUBJM UIF TUSBUFHJD UIJOLJOH PG UIF &DVNFOJDBM 1BUSJBSDIBUF UP FYQBOE JUT JOĘVFODF 'VSUIFSNPSF UIF PEET GPS VOJĕDBUJPO TIPSUFO EVSJOH UJNFT PG TPDJBM BOE QPMJUJDBM CSFBLEPXOT TVDI BT UIF $PWJE QBOEFNJD PS UIF XBS XJUI 3VTTJB *U TIPVME CF QPJOUFE PVU JO UIJT DPOOFDUJPO UIBU UIF 6LSBJOJBO (SFFL $BUIPMJD $IVSDI IBT BMSFBEZ QSPQPTFE UIF 0$6 UP KPJOUMZ NPWF UPXBSE VOJUZ TUSFTTJOH xUIF GPVOEBUJPO PG UIF GVUVSF 1BUSJBSDIBUF PG UIF VOJUFE ,ZJW $IVSDIj  *O B DPNNFOUBSZ UP B MFBEJOH 6LSBJOJBO OFXT PVUMFU DPODFSOJOH UIF EFMFUFE BOOPVODFNFOU UIF QSFTT TFSWJDF PG UIF 6LSBJOJBO (SFFL $BUIPMJD $IVSDI QPJOUFE PVU UIBU UIF DIVSDIFT XFSF FYDIBOHJOH EFDMBSBUJPOT PO UIFJS SFBEJOFTT UP XPSL PVU UIF SPBENBQ  ćF JOJUJBUJWF  ϔһһҵүҮҸҬҪҷҲү Ҹҫ ҸҫӄүҮҲҷүҷҲҲ ҭҺүҴҸҴҪҼҸҵҲҴҸҬ Ҳ ϛҠҝ ҸҫӄӉҬҲҵҲ ҾүҳҴҸҶ Ҳ һҹҲһҪҵҲ ҷҪ ҪҼҪҴҽ ҿҪҴүҺҸҬ 3FTFBSDI PO 6OJĕDBUJPO PG (SFFL $BUIPMJDT BOE 0$6 %FDMBSFE 'BLF EVF UP )BDLFST

QVCMJTIFE CZ ϝҼҺҪҷҪVB  63- IUUQTDUSBOBOFXTOFXTVILUTOFEVNBFU QSPPCFEJOFOJFTQUTVIUNM    ҽҷҮҪҶүҷҼ ҶҪҳҫҽҼҷӆҸҭҸ ҹҪҼҺӏҪҺҿҪҼҽ ҸҫӍҮҷҪҷҸӐ ϖҲӐҬһӆҴҸӐ ҠүҺҴҬҲ TFF )JT #FBUJUVEF 4WJ BUPTMBW $POHSBUVMBUFE )JT #FBUJUVEF &QJQIBOZ ύҵҪҰүҷҷӏӂҲҳ ϝҬӉҼҸһҵҪҬ ҹҺҲҬӏҼҪҬ ύҵҪҰүҷҷӏӂҸҭҸ ϑҹӏҾҪҷӏӉ

QVCMJTIFE CZ ϚҾӏӀӏҳҷҲҳ ӏҷҾҸҺҶҪӀӏҳҷҲҳ ҺүһҽҺһ ҝҴҺҪӐҷһӆҴҸӐ ϏҺүҴҸϖҪҼҸҵҲӀӆҴҸӐ ҠүҺҴҬҲ  63- IUUQOFXTVHDDVBEPDVNFOUTCMB[IFOO%TIJZ@TWZBUPTMBW@ QSJW%UBW@CMB[IFOO%TIPHP@FQ%GBO%ZB@IUNM    xϘүҰҮҽ ҷҪҶҲ үһҼӆ ҹҸҴҪ ҸҫҶүҷ ҮүҴҵҪҺҪӀҲӉҶҲ Ҹ ҭҸҼҸҬҷҸһҼҲ ҸҫҺҪҫҪҼӅҬҪҼӆ ҮҸҺҸҰҷҽӈ ҴҪҺҼҽj TFF ϏҺүҴҸҴҪҼҸҵҲҴҲ ұҪӉҬҲҵҲ ӁҼҸ ҷү ҷҪӁҲҷҪҵҲ ҹҺҸӀүһһ ҸҫӄүҮҲҷүҷҲӉ һ ϛҠҝ (SFFL $BUIPMJDT 4BZ

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Orthodox Theopolitical Philosophies in post-2014 Ukraine

DPVME UIVT IBWF DIBODFT PG CFDPNJOH B HBNFDIBOHFS JO 6LSBJOF BOE UIF 0SUIPEPY XPSME XIJDI XPVME JOFWJUBCMZ BČFDU 6LSBJOJBO UIFPQPMJUJDBM QIJMPTPQIJFT 4P GBS IPXFWFS UIF QSPDFTT PG UIFPQPMJUJDBM QIJMPTPQIJTJOH JO 6LSBJOF JT JOGPSNFE CZ UIF DPVOUSZT SFWPMVUJPO PG  JODMVEJOH UIF UBLFPWFS PG $SJNFB UIF BSNFE DPOĘJDU JO %POCBTT UIBU GPMMPXFE JU BOE PG DPVSTF UIF XBS XJUI UIF 3VTTJBO 'FEFSBUJPO

Maidan: A New Paradigm for Ukraine 6LSBJOJBO 0SUIPEPY UIFPQPMJUJDBM QIJMPTPQIJFT BSF EFWFMPQJOH GBTU UIF TUSPOHFTU JODFOUJWF CFJOH UIF EJTSVQUJWF FWFOUT PG MBUF FBSMZ  LOPXO BT x.BJEBOj BęFS UIF DFOUSBM TRVBSF JO ,JFW UIBU XBT UIFJS GPDBM QPJOU  4PNF DBMM UIF FWFOUT BU .BJEBO B xSFWPMVUJPO PG EJHOJUZj ϜүҬҸҵӈӀӏӉ ҭӏҮҷҸһҼӏ

XIJMF PUIFST WJFX UIFN BT B DPVQ EÏUBU UIBU WJPMFOUMZ PWFSUISFX UIF DPVOUSZT EJTMJLFE ZFU MFHJUJNBUF QSFTJEFOU 7JLUPS :BOVLPWJDI XIJDI FWFOUVBMMZ SFTVMUFE JO UIF MPTT PG $SJNFB UIF QSPUSBDUFE XBS JO %POCBTT BOE UIF 3VTTJBO NJMJUBSZ JOWBTJPO PG ‫'ڀ‬FCSVBSZ‫ڀ‬ .BJEBO BT B CBTF #BTJT JO .BSYJTU QIJMPTPQIZ CFDBNF B HBNFDIBOHFS JO NBOZ SFTQFDUT BMUIPVHI OPU 6LSBJOFT OPUPSJPVT DPSSVQUJPO

JODMVEJOH UIF SFMJHJPVT MBOETDBQF BOE UIF PVUCSFBL PG QPMJUJDBM UIFPMPHJTJOH SFMJHJPO CFJOH QBSU PG UIF .BSYJTU TVQFSTUSVDUVSF ÃCFSCBV  *O GBDU UIF .BJEBO DPVQ JOWPMWFE POMZ ‫ڀ‬QFS DFOU PG 6LSBJOFT QPQVMBUJPO  .PSFPWFS B ESJWJOH GPSDF PG UIF .BJEBO VOSFTU XBT XFTUFSO 6LSBJOJBOT XIP MBSHFMZ BSF OPU 0SUIPEPY XIFSFBT UIF MBSHFMZ OPNJOBMMZ

ćFZ )BWF /PU 4UBSUFE 6OJĕDBUJPO XJUI UIF 0SUIPEPY $IVSDI PG 6LSBJOF

QVCMJTIFE CZ ϝҼҺҪҷҪVB  63- IUUQTDUSBOBOFXTOFXTWVILUTQSPLPNNFOUJSPWBMJWP[NP[IOPF PCFEJOFOJFTQUTVIUNM    4FF UIF TFMFDUFE QVCMJDBUJPOT PO .BJEBO BOE UIF $IVSDIFT JO 6LSBJOF "OESJJ ,ĿĮńİĵłĸćPNBT #ĿIJĺIJĿ FET

$IVSDIFT JO UIF 6LSBJOJBO $SJTJT -POEPO  $ZSJM )ļŃļĿłĻ Українська публічна теологія ,JFW  :VSJJ 1ļıļĿļŇĵĻĶĶ Українська православна політична теологія Г Коваленко і Б Огульчанського JO Філософія і політологія в контекті сучасної культури‫  ڀ‬QQ‫ڀ‬o :VSJJ 1ļıļĿļŇĵĻĶĶ Діалог Церкви і суспільства в сучасній українській теології 1I% UIFTJT ,JFW  63- IUUQTOQVFEVVBJNBHFTĕMFWJEJM@ BTQJSBOUEJDFS%@1PEPSP[IOJZQEG   &MJ[BCFUI " $ĹĮĿĸ%NZUSP 7ļŃĸ FET

3FMJHJPO EVSJOH UIF 3VTTJBO6LSBJOJBO $POĘJDU -POEPO/FX :PSL   *SJOB #IJĸIJŀĵĸĶĻĮ %VSJOH UIF &VSPNBJEBO ‫ڀ‬QFSDFOU PG 6LSBJOFT 1PQVMBUJPO 5PPL 1BSU "‫ڀ‬1PMM CZ xćF %FNPDSBUJD *OJUJBUJWFTj В Евромайдане приняли участие ‫ ڀ‬населения Украины‫ڀ‬o опрос xДеминициативj

QVCMJTIFE CZ ИнтерфаксУкраина  63- IUUQJOUFSGBY DPNVBOFXTHFOFSBMIUNM  

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

359

360

Alexander Ponomariov

0SUIPEPY TPVUIFBTUFSOFST XFSF JO UIF BCTPMVUF NBKPSJUZ BT QBTTJWF PCTFSWFST VOUJM MBUF 'FCSVBSZ‫ ڀ‬ "U UIF TBNF UJNF JU JT DIBSBDUFSJTUJD PG 6LSBJOJBO UIFPMPHJBOT‫ڀ‬o FJUIFS UIPTF PG UIF 60$‫ڀ‬.1 PS FTQFDJBMMZ UIF QSPUBHPOJTUT PG .BJEBO‫ڀ‬o OFWFS UP TQFBL VQ BCPVU UIF MPDBM 6LSBJOJBO IPMPDBVTU JO 0EFTTB PO ‫ڀ‬.BZ  BęFS UIF "ODJFOU (SFFL ὁλόκαυτος J F xDPNQMFUFMZ CVSOFEj

XIFO EP[FOT PG QFPQMF XFSF CVSOFE UP B DJOEFS CZ 6LSBJOJBO OFP/B[JT #Z .BZ‫ ڀ‬BDDPSEJOH UP UIF 6OJUFE /BUJPOT )VNBO 3JHIUT .POJUPSJOH .JTTJPO JO 6LSBJOF xOP POF IBT CFFO IFME SFTQPOTJCMF GPS UIF BDUT UIBU MFE UP UIF LJMMJOHT BOE WJPMFOU EFBUIT PG ‫ڀ‬QFPQMF BOE JOKVSJFT UP BO FTUJNBUFE ‫ڀ‬QFPQMFj‫ ڀ‬f

XIJDI xTVHHFTUT B MBDL PG HFOVJOF JOUFSFTU GSPN UIF BVUIPSJUJFT UP FOTVSF KVTUJDF GPS WJDUJNT BOE BDDPVOUBCJMJUZ GPS QFSQFUSBUPSTj‫ ڀ‬f   #Z .BZ‫ ڀ‬xOFJUIFS UIF JOWFTUJHBUJPOT OPS USJBMT IBWF QSPHSFTTFEj  *O UIJT DPOOFDUJPO JU JT OPU TVSQSJTJOH UIBU UIF QPTU.BJEBO BVUIPSJUJFT BSF OPU JOUFSFTUFE JO JOWFTUJHBUJOH UIFJS PXO DSJNFT BHBJOTU IVNBOJUZ XIJDI NJHIU SFTVMU JO EJTSVQUJWF SFWFMBUJPOT OPU POMZ DPODFSOJOH UIF JODVNCFOU 6LSBJOJBO QPXFST UIBU CF CVU BMTP UIF SPMF PG UIF 8FTUFSO HPWFSONFOUT BOEPS MFBEFST XIP QVCMJDMZ TVQQPSUFE UIBU USBOTGPSNBUJPO ćF IPSSJĕD NVSEFS PG EP[FOT PG QPMJUJDBM PQQPOFOUT JO UIF OBNF PG UIF x.BJEBO WBMVFTj CFDBNF B WJDJPVT QPSUFOU PG UIJOHT UP DPNF *U BMTP EFNPOTUSBUFT UIF DPX BSEJDF BOE IZQPDSJTZ PG UIF 0SUIPEPY DPNNVOJUJFT JO 6LSBJOF ćF 60$‫ڀ‬.1 BU MFBTU EPFT OPU QSFBDI .BJEBO BOE JUT xJEFBMTj PVUMJOFE CFMPX

XIFSFBT PUIFS BVUIPST EP FMFWBUF UIF .BJEBO 3FWPMVUJPO BT B QBUUFSO GPS 6LSBJOJBO DJWJM TPDJFUZ .PSFPWFS GPS JOTUBODF UIF MFBEJOH QSPUBHPOJTU PG x.BJEBO UIFPMPHZj $ZSJM )PW PSVO XSJUFT GSFFMZ BCPVU IPX UIF +FXJTI )PMPDBVTU BMTP LOPXO BT )B4IPBI JO )FCSFX ‫ השואה‬J F xUIF EFTUSVDUJPOj

DIBOHFE UIF SFMBUJPOTIJQ CFUXFFO DIVSDI TUBUF BOE TPDJFUZ JO UIF 8FTU  :FU IF JT OPU XJMMJOH UP UIFPMPHJTF BCPVU UIF .BJEBO SFMBUFE IPSSJCMF JODJEFOU PG‫ڀ‬0EFTTB

 "MFYBOEFS 1ļĻļĺĮĿĶļŃ 3FMJHJPO $VMUVSF $JWJMJ[BUJPO .PEFMT GPS 6OEFSTUBOEJOH UIF 6LSBJOF 3VTTJBO $SJTJT PG  Религия Культура. Цивилизация: модели для понимания украинскороссийского кризиса 2014 г.), in: Проблемы национальной стратегии 2 (2017), QQ‫ڀ‬55–75, BU‫ڀ‬QQ‫ڀ‬64–67.  #SJFĕOH /PUF "DDPVOUBCJMJUZ GPS ,JMMJOHT BOE 7JPMFOU %FBUIT PO ‫ڀ‬.BZ  JO 0EFTTB QVCMJTIFE CZ 6OJUFE /BUJPOT )VNBO 3JHIUT .POJUPSJOH .JTTJPO JO 6LSBJOF‫ ڀ‬6OJUFE /BUJPOT )VNBO 3JHIUT 0ďDF PG UIF )JHI $PNNJTTJPOFS  63- IUUQTSFMJFGXFCJOUSFQPSUVLSBJOFVOJUFE OBUJPOTIVNBOSJHIUTNPOJUPSJOHNJTTJPOVLSBJOFCSJFĕOHOPUFBDDPVOUBCJMJUZ    "DDPVOUBCJMJUZ GPS ,JMMJOHT BOE 7JPMFOU %FBUIT PO ‫ڀ‬.BZ  JO 0EFTTB QVCMJTIFE CZ 6OJUFE /BUJPOT )VNBO 3JHIUT .POJUPSJOH .JTTJPO JO 6LSBJOF‫ ڀ‬6OJUFE /BUJPOT )VNBO 3JHIUT 0ďDF PG UIF )JHI $PNNJTTJPOFS  63- IUUQTSFMJFGXFCJOUSFQPSUVLSBJOFBDDPVOUBCJMJUZ LJMMJOHTBOEWJPMFOUEFBUITNBZPEFTBFOVL    xώ ˟ҬҺҸҹӏ ҷҪӀҲұҶ ӏ ϏҸҵҸҴҸһҼ ұҶҽһҲҵҲ ҠүҺҴҬҲ ҮҸҴҸҺӏҷҷҸ ҹүҺүҸӀӏҷҲҼҲ һҬҸӐ һҼҸһҽҷҴҲ ӏұ ҮүҺҰҪҬҸӈ ҼҪ һҽһҹӏҵӆһҼҬҸҶj TFF )ļŃļĿłĻ 6LSBJOJBO 1VCMJD ćFPMPHZ Q‫ڀ‬

© 2024 Vandenhoeck & Ruprecht Brill Deutschland GmbH https://doi.org/10.13109/9783666302565 CC BY-NC-ND 4.0

Orthodox Theopolitical Philosophies in post-2014 Ukraine

*OEFFE UIFTF FWFOUT IBWF CSPVHIU BCPVU B xOFX QBSBEJHN GPS 0SUIPEPYZ JO QPTU .BJEBO 6LSBJOFj BMUIPVHI JO NZ WJFX UIJT QBSBEJHN PXFT MJUUMF UIF xTPDJFUZ PG EJHOJUZj BU .BJEBO 3BUIFS XIBU .BJEBO UIFPMPHJBOT QPSUSBZ BT UIFJS JEFBM TPDJFUZ XBT B EJTQBSBUF DSPXE XIP IFMQFE EFDPOTUSVDU UIFJS PXO DPVOUSZ .BOZ QBSUJDJQBOUT IBWF CFFO EJTBQQPJOUFE CZ UIF PVUDPNF PG FWFOUT BOE EJTNBZFE BU UIF JNNFOTF CMPPETIFE UIBU GPMMPXFE *O IJT DPMMFDUJPO PG FTTBZT PO 6LSBJOJBO xQVCMJD UIFPMPHZj QVCMJTIFE JO  JO 6LSBJOJBO )PWPSVO BSHVFT UIBU UIFPMPHZ EFTQJUF CFJOH NFUBQIZTJDBM EFNPO TUSBUFT BO JODMJOBUJPO GPS xUIF QPMJUJDBMj  (JWFO UIBU )PWPSVO HMPSJĕFT BOE FMFWBUFT .BJEBO BT CFJOH .FTTJBOJD GPS 6LSBJOJBO TPDJFUZ BOE UIBU 8FTUFSO xQPMJUJDBM UIF PMPHZj LOPXT MJUUMF BCPVU XIBU IBQQFOFE JO 6LSBJOF EVSJOH .BJEBO UIF QPMJUJDBM CBTF PG UIF .BJEBO DPVQ ĕSTU OFFET UP CF BQQSPBDIFE IPOFTUMZ BOE TPCFSMZ CFGPSF UVSOJOH UP UIF TVQFSTUSVDUVSF PG UIF SFTQFDUJWF UIFPQPMJUJDBM QIJMPTPQIJFT 3FDFOU EBUB TIPX UIBU JU XBT UIF SFCFM TUSFFU ĕHIUFST XIP TUBSUFE UIF TIPPUPVU BU .BJEBO BOE LJMMFE UIF 48"5 PďDFST CFGPSF UIF MBUUFS PQFOFE ĕSF JO SFUVSO  *U JT IJHIMZ OPUFXPSUIZ UIBU UIF ĕSTU TUFQ UIF SFWPMVUJPOBSZ BVUIPSJUJFT NBEF BęFS TFJ[JOH QPXFS XBT UIF MBX PG ‫'ڀ‬FCSVBSZ  XIJDI QBSEPOFE .BJEBOSFMBUFE DSJNFT BDSPTT UIF CPBSE  "T UIF 6OJUFE /BUJPOT )VNBO 3JHIUT .POJUPSJOH .JTTJPO JO 6LSBJOF QPJOUFE PVU UIJT JNNVOJUZ MBX xQSPWJEFT UIBU BMM QFPQMF XIP QBSUJDJQBUFE JO NBTT QSPUFTUT BOE BSF TVTQFDUFE PS BDDVTFE PG DSJNFT JODMVEJOH WJPMFODF PS LJMMJOH PG B MBX FOGPSDFNFOU PďDFS CFUXFFO ‫ڀ‬/PWFNCFS  BOE ‫'ڀ‬FCSVBSZ  BSF FYFNQUFE GSPN DSJNJOBM SFTQPOTJCJMJUZj  #FTJEFT VOEFS UIJT MBX TUBUF QSPTFDVUJPO PďDFT XFSF PCMJHFE UP EFTUSPZ UIF UIFOFYJTUJOH DBTF ĕMFT *U JT BMTP

 "OESJJ ,ĿĮńİĵłĸ 3FEFĕOJOH 0SUIPEPY *EFOUJUZ JO 6LSBJOF BęFS UIF &VSPNBJEBO JO ,ĿĮńİĵłĸ #ĿIJĺIJĿ FET

$IVSDIFT QQ‫ڀ‬o BU‫ڀ‬Q‫ڀ‬  )ļŃļĿłĻ 6LSBJOJBO 1VCMJD ćFPMPHZ Q‫ڀ‬  8IP #FHBO UIF .BOTMBVHIUFS BU .BJEBO x4USBOBVBj QVCMJTIFT UIF /BNFCZ/BNF -JTU PG UIF x1BSB TJVL