Ortaklar İlköğretmen Okulu: Köy Enstitüsünden Yansımalarla [1 ed.] 9786254059742

Citation preview

lNCELEMFJARAŞTIRMA AHMET NURİ DOCAN - MUSTAFA ÖZMEN

ORTAKLAR İLKÖGRETMEN OKULU KÖY ENSTİTÜSÜNDEN YANSIMALARLA

©TÜRKİYE İŞ BANKASJ KÜLTÜR YAYINLARI,

Sertifika No: 40077

2021

EDİTÖR

DERYA ÖNDER GÖRSEL YÖNETMEN

BİROL BAYRAM SON OKUMA

PINAR GÜVEN DİZİNİ HAZIRLAYAN

TUBA AKEKMEKÇİ GRAFİK TASARJM UYGULAMA

nlRKİYE İŞ BANKASI KÜLnlR YAYINLARI I. BASJM: MART

2022,

İSTANBUL

ISBN 978-625-405-974-2 BASK!

AYHAN MATBAASI MAHMUTBEY MAH. 2622. SOK. NO: 6/3 I BAt's.ıı

l

• w.r.11.... IJu •ll"""r-"' r11•� ı•ltın

I

...,-, ,..,-�,, tJO"'J'""""'" w;�ıırı!)lmı/• l1 oılUnı/ " Şubet 2002'dold ln< Getıtl � �Jım. • Athbd1Hl �.,. fiıOn& oMbm " Ad.W>o.lt11 Dt!tflısl'r» yaıılanmaı �llın. • GENEL KURULDA 9ULUŞAUM/

384 ORTAKLAR ILKÔÖRETMEN OKULU

Önce Derneklerini Kurdular Dernekleri yoktu. Ancak " Adabelenliler" toplantıları yapı­ lıyordu. Karar verdiler dernek kurulacaktı. 16 Nisan 200 1 'de " 3 5 .037. 1 2 8 " sicil numaralı başvuruyla derneklerini kurdular. Kurucuları Ramazan Barut, Hasan Erdoğan, Sedat Öztürk, Mus­ tafa Aday, Yücel Barut, Özen Aydın ve Vildan Uyar'dı. İlk kuruluşta dernek merkezi olarak kurucu üye Ramazan Ba­ rut'a ait, Karşıyaka 1 832. Sokak 28/B'de yer alan bir büro kulla­ nıldı. 10 Aralık 2001 tarihinde Karşıyaka Adliyesi yanındaki Be­ rin Taşan Sokak'ta derneğe ait büro kiralandı ve 02.02.2002'de 1 . Olağan Genel Kurul gerçekleşti. İlk dernek yönetimine, Hasan Erdoğan, Sedat Öztürk, Mustafa Aday, Vildan Uyar ve Özen Aydın seçildi. Dernek tüzüğüne " Der­ nek Türkiye genelinde temsilcilikler veya şubeler açabilir " maddesi eklendi. Devamında yıllar içinde 40 kadar bölge temsilciliği açıldı. Dı:: r ııı:: k 2009 yılında merkez bürosunu Bayraklı'ya taşıdı. Ortak­ lar Öğretmen Okullular Derneği resmen kurulduğu günden sonra giderek güçlendi. Kuruluşundan başlayarak; mezunlarını gezi ve geceler düzenle­ yerek bir araya getirmek, 16 Mart öğretmen okullarının kuruluş yıldönümlerinde okulda geleneksel buluşmalar yapmak, yılda bir kez konaklamalı büyük dernek gecesi düzenlemek, sınıf ve dönem öğrencilerinin buluşmalarına katılmak değişmez etkinliklerdir. Ve bu örgütlülük sayesinde yerel yönetimlerle iletişim kurmak, ülke sorunlarıyla ilgili etkinliklere katılmak, aydınlanmacı-cumhuriyet­ çi kurumlarla iletişimi güçlendirmek, halkın acısına kaderine ortak olmak derneğin vazgeçilmez etkinlikleri oldu. Adabelenliler Der­ neği'nin bugün 600 üyesi vardır. Dernek Başkanı Mustafa Özmen, düzenlenen bir toplantıda şunları söylüyor.

Güzel Günler Gökten İnmez Birdenbire [ ] Ortaklar Ögretmen Okulluları Dernegi'nin çatısı a ltında 1 O. yı­ lımıza girdik. Dernek olarak amacımız ülkemize, insanımıza, tarihimize, kültürümüze ve bilime sahip çıkmaktır. ...

YAŞAMA YANSIYANLAA 385

Bizler de dahil olmak üzere Başögretmen Atatürk zamanında pa­ rasız başlayan egitim olanaklarından yararlanan on binlerce insan bu ülkede yetişti. Bu nedenle Atatürk başta olmak üzere, Türkiye Cumhuri­ yeti' ni kuranlara vefa borcumuzu un utmadık. Hepimiz biliyoruz ki Orta k­ lar Ögretmen Okulu'nun binlerce mezunu ulusal, bilimsel, laik, karma ve uygulamalı e!)itimden yana verdikleri savaşımda gücünü Atatürk ilke ve devrimlerinden almaktadırlar. Dernegimize 425 arkadaşımız üyedir. İzmir, Manisa, Aydın, Mugla, Denizli, Antalya, Ankara ve İstanbul illeri ve ilçelerinde toplam 40 tem­ silciligimizle örgütlenmiş duru mdayız. Dernek yönetimi olarak iletişime büyük önem vermekteyiz. Sms top­ lu mesaj sistemiyle anında 1 .500 Adabelenliye ulaşabiliyoruz. Dört ayda bir 1 .000 adet yayımladıgımız, nitelik ve içeri!)i sürekli gelişen Adabelen dergimizle, Ado belenli ve Adabelen dostu yazar, ozan ve sanatçılarımızın sesini tüm Adabelenlilere duyuruyoruz. Geçen dönem Bayraklı' dan yayın yapan Can Radyo' da "Adabelen'den Esintiler" adlı programımızla da haftalarca sizlerle iletişimimizi sürdürdük. Bu dönem­ de de aynı radyo ile sizlerle olan iletişimimizi sürdürmek istiyoruz. Günümüzde artan ekonomik zorluklar karşısında, derne!)imiz kısıt­ lı da olsa yaşamını sürdürürken ileride karşılaşılabilecek daha büyük sıkıntı ları azaltmak için bir yer degişikligi yaptık. Bundan böyle sizden aldıgımız yetki ve sorumluluk çerçevesinde çalışmalarımızı Bayraklı'da sürdü rece!) iz. Yeni yerimizin 24 Kasım Ögretmenler Günü'nde yaptı!)ımız açılışına katılan, çiçek ve ileti gönderen tüm Adabelen sevdalılarına yönetim ku­ rulu olarak yürekten teşekkür ediyoruz.36

Sonra Dergilerini Çıkardılar Derneklerini 200 1 'de kurmuşlar ve hemen çalışmalara baş­ lamışlardır. Yapılan etkinliklere örgütlü şekilde katılarak ve ge­ rektiğinde düzenlemelere katkıda bulunarak kısa sürede etkin bir kuruluş haline gelirler.

36 Adabelen, yıl 6, sayı 1 8, Aralık 20 1 0, s. 1 .

386 ORTAKLAR ILKÔÖRETMEN OKULU

Adabelen dergisinin ilk ve en büyük emektarı Yücel Barut.

Etkinliklere katılmakla yeti n mezl er. Söz "öylemenin ve birlikte­ liğini yükseltmenin, güçlü olmanın bir diğer yolu dergi çıkarmak­ tır. O işi de bilir onlar yıllar öncesinin deneyimleriyle . . . 2002 yılında karar verilir v e Adabelen dergisi yayın hayatı­ na başlar. Yazar sıkıntısı yoktur. En büyük emek de "Ada belen Ozanı " Yücel Barut'tan gelir. Şiirler yazmaktadır Yücel Barut, öy­ küler, çocuk hikayeleri, çocuk oyunları. Yarışmalarda ödüller de almıştır. Adabelen dergisinin ilk yayın yönetmenidir Yücel Barut. Daha sonra derginin yayın yönetmenliğini devralan 1 962 mezunu İs­ mail Tuna o yıllarda da emek verenler içinde vardır. Ve halen bu görevi sürdürmeye devam etmektedir:

Adabelen dostlarına, Bizler, 200 l yılında Adabelenlilik bilinciyle kurdugumuz dernegimi­ zin çatısı altında inanç, sevgi ve umut olmaya devam eden yol a rkadaşla­ rıyız. 2002 yılında dernegimizin a maçlarını nitelikli bir etkinlikle gerçek­ leştirmek ve okul mezunlarımızın kendilerini ifade etmelerini saglamak ve birikimlerini bir yayın aracılıgıyla topluma akta rmak için aynı yıl Adabe­ len adıyla bir dergi çıkarmaya karar verdik.

YAŞAMA YANSIVANLAA 387

Adabelen dergisi yönetmeni İsmail Tuna.

Adabelen dergimiz yayın yaşamına başladıgında ilk yıllarda sayfa sayısı daha azdı, yazarlarının çogu da okulumuz mezunlarıydı. O yıllar­ da dört ayda bir yayımlanıyordu. Giderek gelişli. Günümüzde ise dergi­ miz üç ayda bir ve ortalama 72 sayfa olarak çıkıyor. Bu yerine göre 80 sayfa da olabiliyor. Yazarlarımız ise artık sadece Adabelenli degil. Türkiye genelinde ya­ zan ve yazmak isteyen herkese açık. Her sayımızda yaza r sayımız 45-50 kişi arasında degişiyor. Baskı sayısı ise 750 ile 1 .000 adet arasındadır. Dagıtımını Türkiye' deki dernek temsilcilerimize ve abonelik bagış sistemi­ mize katkı koyan okurlarımıza postayla göndererek yapıyoruz. Okuyucu­ larımızdan da begeni ve güzel tepkiler alıyoruz. Dergimiz yazarlarının birçogunun yayımlanmış kitapları vardır. Hatta bazılarının 30'u aşkındır . Adabelen dergimizin hazırlanma ve basım aşamalarında emek veren başta dergi yazarlarımız olmak üzere, yayın kurulumuz ve dernek yöneticilerimizin yürekten çabaları yadsınamaz. Bu­ gün ülkemizde bir dernegin kendi ekonomik gücüyle üç ayda bir yayın­ lanan ve 1 7 yıldır yaşatılan ADABELEN dergisi dışında ikinci bir derginin oldugunu bilmiyoruz ... 37 . .

3 7 Adabelen Arşi v i .

388 ORTAKLAR ILKÔÖRETMEN OKULU

H AY D I

ADAB EL EN LI LE R ! ...

Etltjmdf �t �tlitlnln oldutı;o ttdtltnditı "' )'lloıd•, m.ddJ oı........,ı.... .... nrdm� çoll l\k; ı.wtlınb �

MlrdOttn blrçolı _imi., n.>ıd dtsıtlı ol.abllfrtı ? Oııı.nn � (61....... rl, ıoplumun nlıelltcM bir blfYYI cıım.wı,

lımnma. yonw, stYtnmt ll>tJyJ(lannı lı.ıflJ· laıl\lbn. hlıll � w....... yır..llnnMIMı için ....... y..,.ıııııri.ı } Bınıb en � � llfl!ldü � � d� TOm boledlcı.motrd idik � ......Mwı.. dcMel cıd.lbntMn, ıntıltl �ıtıaı-n. VJ!o,._ bu lıol\udl � olı*ıtı.ınııı �·

H...,,.. TUNÇ

ôtıt-..ı - - .....-. ­ YMdınwr\I *ılllımıllı - - duy..ıı - ....... - - � ııo-.ı. ....... ... çclı dotnı. ...... - -

... l'ıl O( oırnıcı... ...... .. IOl

� ıı...,,. ·- � uNCl auasu· �. .. -. _.. ,....,. .... ..... ,.,, ��

� w � --"' � $.llılp

- "nçleflmltt � IJlt w Aı.ıııııt nt baib ytdpıleftr!IW bOOd.ı çabllN � aımıeıı r«t· -�

iıııOQdelnl

Gençlere Burs Verdiler Derginin çıkarılmasından sonra burs vererek gençleri destekle­ me konusu gündeme geldi. Bir başka Adabelenliler toplantısında dernek başkanı Mustafa Özmen şunları söylüyordu:

[ . . . ] Adabelenli gençlerimizi yok saymayaca!)ız. Onlara her konuda destek verece!) iz. Gene Adabelenlilere sahip cıkacagız . . . Bu nedenle derne!)imiz üniversite ö!)rencilerine bu yıl da sizlerin katkılarıyla burs vermeye devam ediyor. Burslarımız ö!)renci basına yıllık 600TL'dir. Burs vermek isteyenler bir ya da daha fazla ögrenciye katkıda bulunabilir, isterse oluşturdugumuz burs havuzuna kücük miktarlarla katkı verebilir. Havuzdaki birikim 600 TL olunca yedekteki bir ö!)renciye burs olanagı yaratılmış oluyor. Ekim ayı itibariyle bu dönem 26 ö!)renciye burs verme­ ye boşladık. Bu yıl burs katkısında bulunan ve bulunacak arkadaşlarımı­ za sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz.

YAŞAMA YANSIYANLAR 389

Degerli Dostlar, Özverili ve programlı calısırsak, birbirimizi destekleyip yüreklendirir­ sek herhalde çok şeyi başarabiliriz. Adabelenlilik duygusunun, düşün­ cesinin on yıllarca sürmesini istiyorsak - ki bundan asla şüphemiz yok­ sadece kişisel hedeflerimiz için degil, aynı zamanda dernegimize sahip çıkarak, üye olarak, ısrarla ve inatla ortak degerlerimiz için savaşım ver­ meliyiz. Ancak bunu birlikte, böylece başarabiliriz. Çünkü biz uygarlık kapısını Adabelen'de araladık. Gerçek yasama burada basladık. Bu nedenle ne denli çalışsak azdır. .. Kendi yerelimize kendimizi hapsetmeyelim. Nerede yaşarsa yasasın, her Adabelenlinin mutlaka yapacagı bir şey vardır. Bunun ilki dernegimi­ ze üye olmak olabilir. Burs katkısı olabilir. Birbirimizle İnternet üzerinden iletişim kurmakla birlikte, yüz yüze gelerek, kol kola girerek iletişim kurup yeni çalışma alanları yaratmak olabilir. Gecelere, gezilere katılmakla, dergimize yazı yazmakla, ilan vermek ya da bulmakla gerçekleşebilir. Yeni üyeler kazandırmak, daha gene mezunlarımızın dernegimize katıl­ malarını, katkı vermelerini, sahip çıkmalarını saglamakla yapılabilir. . . B i r Adabelenli olarak düsündügümüzde okulumuzdan kırklı yıllardan bu yana binlerce kisi mezun oldu. Dernek olarak biz ancak 1 .500 ki­ şiye ulaşabiliyoruz, bunun da sadece 600'ü üye. Bu üye sayısı neden 1 .000'leri aşmasın ? Bu yönde tüm Adabelenlilere büyük görev d üşüyor. Her Adabelenli bu yönde görevini yapsa dernegimiz daha onlarca yıl yasayabilir. Bu nedenle "Haydi Adabelenliler! " diyoruz . 38 . .

Burs alan bir Ortaklar mezunu Adabelenliler Derneği'ne aşağı­ daki iletiyi gönderir. Degerli Adabelenli ögretmenlerim, mezun olmama yalnızca birkaç hafta kaldı. Koskoca dört yılın nasıl gectigini anlayamadım . . . Bu dönem­ de ben ve arkadaşlarıma maddi manevi desteklerinizden dolayı çok çok teşekkür ediyorum. Umarım sizler kadar deneyimli, sizler kadar saygıde­ ger ögretmenler olabiliriz ki bunun icin calışacagım. Saygılarımla.

Burs alan üniversiteli ögrenci39

3 8 Adabelen, yıl 6, sayı 1 8, Aralık 2 0 1 0, s. 1 . 3 9 A .,_..,.. ..., flı('rr4- .�ı-- ne- (lfortnw" ı,. .., . , ""- ��"°" ..._,. ..... . ( Ilı .. IY1•llrıbJnılP•on•f..t••lor-• u•

• • ,...

,

,

.. ı . . .. , , .. l!.llt'i ı••tıi- .-i"" ..

..

..

. ..

. . � ' " ..... 1 � · ı

hl. t:;ıı . ... �: ... . ı . ı ,.... ..... . .., � -1 • � .. - - t � ı . - . \ , , r .. .. . . .... , •• � • \ . 1 , . V ., , , . ı . .

r ..... . . .� • • ı . ... , A ... . . .. f'.t•I•"•

,,.., , . ,.

l \olı .. l lr'."' ' ıl'i. J l.-f>4,. .,,,..

. .. ..ı .. d ..-

,

... .... . . . .. ..., . . . . . . .. . u • • • • ., , . .. .. .. , ,,. • • • •• •

, ,,

ld10ı•lı .-.:.ı ı;ııı:-. ....,.u �� . . l\... ı., ı,.,.,fm