Hayrettin Cete - The Complete Book of English Structures Book 1 [1, 1 ed.]

Citation preview

eser, heılluai bir dapiılceyi 16çetlımek içbl pnldi olu ller dmleyl w,alfldeyi �çan bir �

Ba :rıe

lllkCır: 40 bölfun ve 395 'ıılnıdare'. 8CXX) örnek cOmle ve Tilrlcçe karplılı. 1600 Ornek fiil yaplSI. 3500 örnek kelime yapiSI ve TOrtıçe

karşıbJı.

•••

İngilizce ctımle, kelime

TUm

ve

rôl

yapılan. tilere'le kurulu tUm cümle yapılan. lt'H kuruluşlarm ıomo. Kavramlar ve tom ifade şekilleri. Zaman, ölçü, sayı vs. okumış şekil­ Jai Bilsi gerektiren tUm soru şekilleri. Çotul şekilleri.

Olderin kullanıhş ve yapılış şekilleri. Giriş cümlesi. Söze başlama ifadeleri. ICelimelerde anlam delişikiili Kelimelerde anlam tamamlanması. Kelime ilişkileri ve diziliş biçimleri.

Bileşikler. TOreme. Fıillerin

tOm

Karşılıklar 'Duih

ve

kaynaşmış biçimleri. kısa cewplar. birimleri.

w ıaman

ÖZel adlar. ICısaltma biçimleri. Belirsiz söz ve kuruluşlar. vs.

•.

vs.:.

Aritmetik

ve

matematik

lngilira:sı.

\Uqma fngiJiW$i. Konuşma fngiliu:esi. AYrıca: Geniş bpsamh telaffuz kurallan. Geniş bpsamlı im1i ve yazılış kural­ lan. Ek alan keHmelerin im1i kurallan. Herkesin anlayacatı dille, TOrkçe açı)damab, pratik İngilizc:e dllbilgisi ve dilin mebnik yapılan.

u [h)® (C@mru[p)�®lt® �@@[k\ @� �[fl)��ö�[h) �Ü[f(U] ©Ü(U] [f®� o

uijmru �[fl)�o�ö�©® (Cij mTil�® }f©l[p)D �@HfD 'Wl® �(U] [J(U]�(U]��@l[fO

PASTEL MATBAACILIK-iSTANBUL 2001

e

REFORM

DIL

YAYINtARt 1

Her hakkı yazarına aittir. Yazılı müsaade alınmadan kısmen veya tamamen hiçbir şekilde 525 35 25 All rights reserved. No part of this book mav be reproduced or transmitted in any form or by any means, including photocopy, without permission in writing from the author.

Pastel Matbaacılık Ltd. (02 1 2•6 1 2 35 70-7 1 ) : Kros Grafik Ltd. (021 2•544 91 50-51 ) : Pastel Matbaacılık Ltd.

Organizasyon: Dizgi&Film Baskı

ÖNSÖZ Kolejlere ve Anadolu Liselerine artan ra�bet, ülkemizde yabancı dil ö�reniminde ingilizeeve karşı gittikçe artan bir ilginin varlı�ını göstermektedir. Gerek ortaö�retim ve yüksek okul ö�renci­ lerinin, gerekse bir yabancı dil bilmenin önemine inanan meslek sahipleri ve aydınların dil kursları­ na başvurmaları, bunun en belirgin örne�idir. Buna karşın, bu konudaki ilgili kuruluşların, bu ihtiyacı en iyi bir şekilde ve gere�i gibi karşılaya­ bildiklerini söylemek, maalesef mümkün de�ildir. Di�er taraftan, ingilizce dil ö�renimi konusunda çeşitli kitapların yayınianmasına ra�men, yine de, bu konuda karştlaştlan her güçlü�ü çözecek ölçüde geniş kapsamit ve güvenilir bir rehber kita­ bm özlemi duyulmaktadir. Bunu, gerek yeni başlayan, gerekse ileri düzeyde ingilizce bilen ö�renci­ lerim, yıllarca ve ısrarla, kendilerine böyle bir kılavuz kitap tavsiye etmemi istediklerinde hissetmiş, onlara olumlu bir cevap veremernenin üzüntüsünü duymuşumdur. işte bu nedenle, ingilizce dil ö�reniminde her konuda rehber olacak, geniş kapsamit ve bol örnekli bir kitap meydana getirmek, artık benim için bir tür 'cihat' haline gelmişti. Çalışmaları yakından takip edenlerin bildi�i gibi çeyrek asırlık bir çabanın ürünü olan bu kitap, yanılmıyorsam, gerek yurt içinde gerekse yabanct ülkelerde, şimdiye kadar türünde yaytmlanan tek eserdir.

CiRiŞ ingilizcede anlam ve fonksiyonun temel taşını oluşturan kelime ilişkileri ve diziliş biçimleri, bu dili ö�renmeye çalışanların en başta bilmesi gereken hususlardan biridir. ö�rencilerin, anlamın na­ sıl oluştu�unu çok iyi kavramaları ve kelime ilişkileriyle kullanılış şekillerinin, ingilizcedeki yaratıcı tarafını iyi tanımaları gerekir. Aksi halde, özellikle Türkçe gibi, şekil, anlam ve fonksiyonu denkleşti­ ren bir ana dile sahip ö�rencilerin, Ingilizce ö�reniminde başarıva ulaşmaları ve ilerlemeleri çok güç olacaktır. ingilizce ö�reniminde herkesin bilmesi gereken di�er bir husus da do�ru cümle kurma tekni�i­ dir. Düzenli, do�ru ve Ingilizcenin yapısına uygun cümlelerin kurulabilmesi, ancak bu dilin kuruluş ve yapısını çok iyi bilmekle mümkündür. işte bu kitap, okuyucuya bunu sa�lamak için yazılmıştır.

KiTABlN KULLANIMI iLE iLCiLi AÇIKLAMA Bu eserin birinci cildinde ver alan ve sayıları 395'e varan structure'in herbiri başlı başına bir konu olup, okuyucunun structure 1'den başlamak gibi bir zorunlulu�u yoktur. Ayrıca cümle kuruluşlarına verilen sıra 'kolaydan zora' ilkesine ba�lı de�ildir. Kitap çeşitli amaçlarda kullanılabilir:

aı Pratik Ingilizce dilbilgisi rehberi olarak: Bir dilin do�ru olarak kullanılması için, dilbilgisinin ovnadı�ı rol küçümsenemez. Böyle olmakla birlikte, dilbilgisi, ö�rencinin bir dilin kuruluş ve cümle yapısını rahatça kullanılabilmesine ve dü­ şüncelerini o dilde en iyi bir şekilde ifade edebilmesine yardımcı oldu�u sürece yararlıdır. Bu du­ rum, eserin esasını teşkil etmektedir. Eserde, cümleleri alışılagelmiş şekilde belirli dilbilgisi kurallarına göre düzenleyip dnlara örnek vermek yerine, onları kullanılış ve yapılarına göre ayırıp, dilbilgisi kurallarını bunların içinde işleme metodu seçilmiştir.

bı Cümle kunna tekniği rehberi ve cümle ka11plar1 kilavuzu olarak: Dile hakim olma, istenilen sayıda ve anlamda de�işik cümle kurma vetene�ine sahip olma de­ mektir. Bir kişinin, duygu ve düşüncelerini belirtmek veya meramını anlatmak için kullanabilece�i cümle adedi, do�rudan do�ruva, ö�rendi�i kuruluş ve kalıplara ve bunları meydana getiren meka­ nizmaları gere�i gibi kavramasına ba�lıdır. Eser, toplam saytlan BOO'ü bulan de�işik cümle kuruluşlanyle, okuyucularmm ingilizeeye uygun ve do�ru cümle kurma yetene�i kazanmalannt, ve bilhassa cümle kurma konusunda karştlaşttklan tüm güçlükleri yenmelerini sa�lwacakttr.

3

Hemen hemen tüm ifade şekillerini içine alan bu cümle ka/Jplan hazinesi, öğrenciler kadar öğ­ retmenler için de bulunmaz bir kaynak teşkil edecektir.

cı Kelime yapılışı, ilişkileri ve kullanılış şekilleri: ingilizcede kelime ilişkileri ve uğradıkları anlam ve görev değişiklikleri, bu dili öğrenenlerin her zaman karşılaştıkları güçlükler arasında yer almaktadır. Sözlük, kelimelerin anlamı için nasıl bir başvuru kaynağı ise, elinizdeki kitap da, kısaltma, ekler ve türerne yolları, çoğul ve dişiilik şekilleri, tamlama ve bunlar gibi kelime ile ilgili kuruluş ve kulla­ m/iş şekilleri konusunda karşJ/aşJ/acak her güç/üğe cevap verecek bir başvuru kaynaği olacaktir.

dı Ansiklopedik yardımcı ders kitabı olarak: Yabancı dil öğreniminde yalnız ders ve kurs kitaplarıyla vetinmek kafi değildir. Hangi ders kitabı okutulursa okutulsun, eserdeki malzeme, her tür ders kitabını desteklemek amacıyla kullanılabileceği gibi, bilhassa örnek ve açıklama bulmakta güçlük çekenlere de büyük ölçüde yardımcı olacaktır.

KiTABlN DÜZENi HAKKINDA ÖNEMLi AÇIKLAMA Her structure'ın, konusunu açıkça belirten bir başlığı bulunuyor. O kuruluşa ait temel kavram­ lar, kurallar ve kullanılış şekilleri, olabildiğince basit bir dille ve ortaöğretim seviyesindeki Türkçe terimleriyle açıklanmıştır. Sayfalar, cümle yapısı ve kuruluş bir bakışta ortava çıkacak tarzda ve göze çarpıcı bir şekilde düzenlenmiştir. örnek olarak verilen cümlelerdeki kuruluş elemanları, metinlerden ayırtedilecek şekilde kalın, ince veya ayrı puntolarla basılmıştır. Her kuruluşa ait kelime ve deyimler, listeler halind ' e ve ayrı puntolarla verilmiştir. Bu listeler daima çok geniş tutulmuş, çoğu zaman eksiksiz ve tam olarak verilmiştir. Bunun amacı, başka bir kaynağa ihtiyaç duymadan, örnek olarak verilen cümleler yardımıyle, öğrencilerin kendi cümle­ lerini kurma çalışmalarına yardımcı olmaktadır. Son olarak, ilgili structure'ın kullanılış şekillerini pekiştiren ve gerektiğinde sayıları 40'a kadar varan örnek cümleler verilmiştir, bunlara isabetli Türkçe karşılıklar bulunmasında büyük özen gös­ terilmiştir.

Kuruluşların derecelendirilmesi: Daha önce de belirtildiği gibi kuruluşlar kolaydan zora dizilmeyip, derecelere ayrılmış; bunlar ya işaretsiz bırakılmış, ya tek yıldız ( * l ya da çift yıldızia ( * * l gösterilmiştir. dir.

( ı Hiç işareti olmayanlar, başlayanlar dahil olmak üzere, herkesin faydalanabileceği düzeyde­

( * l Tekyıldız işareti olanlar, ingilizeevi orta derecede bilenler seviyesindedir. ( * * l Çift yıldız işareti olanlar ise, ileri seviyede olan kuruluşlardır. Kuruluşların büyük bir kısmı ve onlara ait cümleler, genel okuyucu seviyesindedir. Hatta ileri seviyede işaretlenmiş olanlar dahi, ingilizeevi orta derecede bilen meraklılar için güçlük teşkil etmi­ yecektir.

EKLERiN VE iNDEKSLERiN KULLANlLlŞI aı Telaffuz ve imla: Kitabın sonunda bulunan cetvel ve açıklamalarla, ingilizcede başlı başına bir sorun olan imla ve telaffuz kuralları, kolayca anlaşılacak şekilde ele alınmıştır. Bunlar her başvuruyu cevap/andira­ cak nitelikte o/up, aynca, bir kitap teşkil edecek kadar da detayli ve geniştir.

Telaffuzun belirtilmesinde fonetik sistem yerine, kelimenin Türkçe okunuş biçimi seçilmiştir.

b) indeksler: Kitabın başvurma kaynağı olarak kullanılmasını koli!ıylaştıracak, çok geniş kapsamlı iki ayrı dizin hazırlanmıştır: 1J ingilizce genel indeksi

Tüm kuruluş ve dilbilgisi kurallarıyle, ifade ve kullanış şekillerine ait bilgileri veya araştırılan herhangi bir konunun hangi structure'de bulunduğunu öğrenmek için, bu indekse başvurulmalıdır. 4

2J Türkçe başvuru ktlavuzu

Konulara kolaylıkla ulaşmak bakımından çok büyük fayda sağiıvacak diğer bir indekstir.

ingilizce terminolojiye pek vakıf olmayanlar ve o hususta tereddüt eden okuyucuların. aradıklarını bulmaları için etraflı ve geniş kapsamlı bir Türkçe başvuru indeksi hazırlanmıştır. Bir kelime için bile (örneğin: hardly, anyı bu indekse başvurulabilir. Başvuruyu kolaylaştırmak için gerektiğinde konulara açıklık getiren küçük bir örnek verilmiştir. C)

içindekller cetveli

Bu cetvelde, structure'ler 1'den 395'e kadar kendi bölümleri altında sıralanmış olup, her başlık altında ve parantez içinde, kuruluşunun konusunu açıklayan bir örnek verilmiştir. Böylece, okuyu­ cu söz konusu structure'ın neden ibaret olduğu hususunda bir fikir edinmiş olacaktır.

d) ikinci cildin kapsadığı konular Bu cetvel, birinci ciltte olmayıp, hazırlanmakta olan ikinci ciltte bulunan kuruluş ve yapılar hakkında bir fikir vermek üzere hazırlanmıştır.

SON SÖZ Yirmi yılı aşkın bir çalışma ürünü olan bu eserin, sonunda okuyucularıma birinci cildini sunma sevincindeyim. Çalışmalarımda, eserin tüm Türkçe kısmını inceleyerek, ifadelerin karşılıklarını düzeltip, onlara şekil veren ve eserin kusursuz bir şekilde sunulması için değerli fikir ve emeğini esirgemeyen, çalış­ ma arkadaşım ve meslektaşım Erol Açıkgöz'e derin şükranlarımı sunarım. Ayrıca, gerek ingilizce dil yapısı, gerekse öğretim metodları konusunda, bu sahada bizlere ışık tutan ve bildiklerimizi borçlu olduğumuz devler arasında, H.S.Sweet, O.Jespersen. C.C.Fries. G.Sche­ urweghs. H. E.Palmer, R.W.Zandvoort ve W.S.AIIen gibi ustadları zikretmeyi bir borç sayarım.

Hayrettin Cete 1988

5

To generations of Hz ı and ll students, this work owes much to their enthusiasm.

6

FOREWORD This book was called into existence to meet the need for both a genuine, comprehensive reference grammar book and a complete guide to the structures, patterns and constructions of the English language to which students and teachers at all levels could refer with confidence. ı have often been asked to recommend such a book and, to my regret, have had to reply that there was no such work in the English language. ı felt the time had come to supply the need. Such a book is particularly in demand where schools and courses have been unable to help students to solve the practical difficulties they encounter in learning English. Many students are asked to express their thoughts when they have had little control over the structures of the language. Many others are unaware of the vital role word relationship plays in English. The existence of this public made it imperative to produce a book that could be required reasonably to answer any need and solve the problems that could canfront students in learning a foreign language as well as to serve as a complete guide to the constructions and usage of the language. Every year a large number of books on ıearning English appear on the market but they deal only with one aspect or anather of the language and are defficient in many others. The majority are coursebooks. This book is, so far as ı can ascertain, the only one of its kind ever to appear in print. WHAT THIS BOOK IS ABOUT

This book is designed for a wide range of learners whether at Colleges, Secondary schools, evening courses or universities. lt can alsa be used profitably by adults who are reQuired to make use of the language and will be invaluable for those who are trying to master English by themselves. ıt will certainly meet the needs of language students as well as those of teachers. The author has no doubt that the book will extend the ability of both students and teachers to understand the underlying framework of English and will give users an insight never attained before into the language, no matter how long or how well they have studied English. A sultabla sub-tltle for the book could well be the structural approach to lear­ nlng English, as, for the flrst time to my knowledge, the whole English language has been structured from the basic to the adYanced 1" one slngle work. The struc­ tures cover every posslble sentence one mlght want to use to volce a certaln Idea.

There are roughly 8000 sentences in the book and there will be roughly a similar number appearing in Book ll, and it is felt that readers would certainly want to use many in exactiY the same form as they appear in the book. The structures have been grouped under 40 easily recognisable sections in Book ı and under a similar number in Book ll. The sentences pertaining to the structures have been specially ar­ ranged for visual stimilus, making the patterns recognisable at a glance. A specific word-list pertaining to each structure is given after the explanatory text. Such lists are unusually comprehensive to enable students to practice and form their own patterns without feeling the need to resort to any other sources. ın addition, all illustrative examples, forms, and rules pertaining to the structures have been set in bolder. larger, smaller or different type sets to distinguish them from the text. Furthermore, all the structures have been graded and are either unmarked or with asterisks. Structures not marked with any asterisks are for all levels and should be within tlie grasp

of the elementary reader. Structures marked with one (*J are at the ıeveı of the intermediate student. Structures marked with two (**J are of an advanced nature. This should not be accepted as a rigid grading. The difference between the levels is only the greater control the more advanced students will have over the mechanism of the language. The author considers that the majority of the structures, the related sentences, and the ap­ propriate explanations are not beyand the grasp of the average ıearner. 7

HOW TO USE THIS BOOK This book mav be used in a variety of ways and for various purposes.

aı As a handbook on practlcal English grammar. lt is an established fact that learners will understand and apply grammatical rules better when they are presented to them in a sentence to illustrate a particular pattern duplicated to as many times as required to make them see the thought behind the form. Students are able to grasp a rule fairly quickly this wav, as they can see the sense behind it. In a sense the book mav be labelled as a grammar of English sentences.

b) lt mav in turn be used as a sort of Thesaurus of English patterns providing students and teachers alike an inexhaustible source of sentences and expressions, and above all moulds into which they will be able to castj their sentences. Through a lifetime, one could moster from structures picked from here and there varieties of sentences, vet the right one mav not come to one's mind when ordered.

This book wlll especlally be of great help to those who want to express themselves In a more eHectlve wav and though famlllar with the mechanism of the language cannot do so through lack of a specific example or guidance. cı As a work of reference in its own right. At all time the book could be used as a uniaue general reference book on the function and forms of words, just as a dictionary is used to find the meaning of a word. Used in this sense, it could well be termed as a grammar of English words. Although some structures follow a definite sequence, students mav start at any one, depending on the immediate need or their interest. ·

Once students are familiar with the classifications, labels, and titles, it will be a simple matter for them to pick through the book any sentence or structure that will suit their need. Whichever wav the book is used, it will provide everyone interested in English an insight into the structure of the language never available before as well as the power of expressing themselves and their ideas in a wav unattainable previously.

d) Finally, the material in this book could be profitably used as a regular supplement to any language course and the work itself will prove an invaluable companian to any coursebook. THE INDEX The index is specially designed to make it possible to find one's wav to the particular struc­ ture, piece of information or kind of sentence one has in mind without undue difficulty. The index comprises alsa all the grammatical rules and principal grammatical words. There is also a verv comprehensive Turkish reference seetion to assist students who have difficulties with English terminology to find where a piece of information or structure is listed.

The table of contents: At the beginning of the volume there is a detailed table of contents where the structures appear in nurnerical order and are classified under an appropriate section. A special feature of the table of contents is that every title is clarified by an example to help students to form a clear idea of what the structure is about.

contents of sook

ıı

The contents of Book ll (to be published shortlyl will give a clear idea as to the remaining structures that appear in that volume.

The appendlces The appendices on the rules of spelling and pronunciation are a special featm·e not found in any other book of this kind. A quick glance will reveal that they are comprehensive enough to warrant a separate booklet. ·

8

The task ı set to achieve long ago has resulted in bringing together of nearly 800 structures and thousands of sentences, expressions, and hundreds of patterns that cover every thought that one could reasonably be expected to express on most occassions. Many of these are the result of long periods of research lasting over twenty years. Every effort has been made to present the material as sensibly and as clearly as possible, and to make sure that no point or aspect of grammar that might trouble learners is left unanswered. This is a high aim indeed and ı hope ı have succeeded. The assessment is yours.

ACKNOWLEDCEMENTS The writer of a book such as this is necessarily under a heavy debt to previous writers. lt would be impossible to enumerate them all but it would suffice to mention the debt ı and a whole generatian of teachers, structuralist like myself or otherwise, owe to such leading figures as H.S.Sweet, O.Jespersen, C.C.Fries, G.Scheurweghs, H.E.Palmer, R.W.Zandvoort, and W.S.AIIen for everything we claim to know about English and the methods of teaching it. ı am greatly indebted to my friend and professional colleague Erol Açıkgöz for his thorough scrutiny of the Turkish text and for the valuable suggestions and criticisms for improvements.

Hayrettin Cete 1988

9

CONTENTS OF BOOK ONE BiRiNCi CiLDiN KAPSADlGI KONULAR Structures 1-395 1

ASKING QUESTIONS 1-32 SORU CÜMLESi

2

21

PROPER NOUNS 226-229 ÖZEL ADLAR

THE NEGATIVE 33-40 OLUMSUZLUK

22

THE GENDER 230-232 iSiMLERDE ERiLLiK DiŞiLLiK

3

THE IMPERATIVE 41-48 EMiR VERME

23

THE PLURAL 233-247 TEKiLLiK-ÇOGULLUK KAVRAMI

4

RESPONSES 49-71 KARŞILIKLAR

24

THE NUMERALS 248-255 SAYlLAR

25

THE DATE AND THE TIME 256-257 TARiH VE ZAMAN BÖLÜMLERi

26

THE ARTICLES 258-268 the VE a BELiRTME KELiMESi

a- Agreement and disagreement Uyuşma ve Uyuşmazlık b- Responses to questions Sorulara verilen karşılık c- Responses to statements

a- Used with non-proper nouns

Bildiri cümlesine verilen karşılık

Özel ad olmayan isimlerle kullanılışı

- d- Other responses

b- Used with proper nouns

Di�er karşılıklar

Özel ad olan isimlerle kullarulışı

e- Echo questions

5 6

Yankı soruları

27

THE APPENDIX 72-76 EKLEMELER

THE DETERMINERS 269-281 BELiRTENLER VE TANITICILAR

28

THE INDEFINITE 282-286 BELiRSiZ SÖZ

29

QUANTITY AND NUMBER 287-294 MiKTAR VE SAYI

EXISTENTIAL THERE n-78 VAROLUŞ BELiRTEN THERE

7

HAVE 89-92

8

BE 93-101

30

9

STRUCTURE OF VARIOUS BASIC VERBS 102-108 DEGiŞIK TEMEL FiiL YAPlLARI

DERIVATION 295-300 TÜREME

31

CONVERSION 301-304 KELiMELERDE ANLAM DEGiŞIKLiGi

32

THE SHORTENED FORMS 305-308 KISALTILMIŞ BiÇiMLER

33

THE COMPOUNDS 309-321 BiLEŞiKLER

34

THE NOUN ATIRIBUTIVE 322-327 iSiM TAMLAMASI

Do Make Get Set Take Give Go

10

THE CONTRACTED FORMS 109-110 YARDlMCI FiiLLERiN KAYNAŞMA BiÇiMLERI

35

11

THE CONCEPT OF THE SUBJECT 111-118 ÖZNE KAVRAMI

SUBSTITUTION WORDS 328-331 BAŞKA KELiMELERiN YERiNi TUTAN KELiME

36

12

EXPLETIVE lt 119-131 ÖZNE BOŞLUGU DOLDURAN lt

THE NOUN-EQUIVALENT 332-335 iSiM OLARAK KULLANILAN KELiMELER

37

THE CONJUNCTION 336-337 BAGLAÇLAR

38

EXPRESSING CONCEPTS 338-371 KAVRAMLAR

39

CONVERSATIONAL SENTENCE 372-386 KONUŞMA CÜMLELERi

40

CORRESPONDENCE ENGLISH 387-395 Y AZIŞMA iNGiLiZCESi APPENDICES 1-18 EKLER

13

14

ANTICIPATORY it 132-136 YER DOLDURAN it

IMPERSONAL it 137-142 ŞAHlSSlZ it

15

THE OBJECT 143-162 NESNE

16

TWO-OBJECT VERBS 163-174 ÇiFT NESNE ALAN FiiLLER

17

COMPLEMENTATION 175-195 TAMAMLAMA

18

COMPLETING THE MEANING OF AN ADJECTIVE 196-210. SIFATIN TAMLANMASI

19

COMPLETING THE MEANING OF A NOUN 211-218 iSMiN TAMLANMASI

ENGLISH INDEX iNGiLiZCE iNDEKSi

COMPLETING THE MEANING OF A PARTICIPLE 219-225 ŞEKiLLi SIFAT-FiiLiN TAMLANMASI

TURKISH REFERENCE TÜRKÇE BAŞVURU KILAVUZU

20

a- Pronunciation Okunuş ve telaffuz

-ed

10

b- Spelling Yazılış

CONTENTS OF BOOK TWO iKiNCi CiLDiN KAPSADlGI KONULAR Structures 396-803 41

p- Intention

THE ADJECTIVE AS MODIFIER 396-413

Niyet

SIFATLAR

q- Habit

a- Pre-modifiers

Alışkanlık

İsimden önce gelenler b- Post-modifiers

46

INTENSIFYING AND GRADING 485·494 DERECELENDiRME

47

EXPRESSING LIKENESS 495-501

İsimden sonra gelenler c- Predicative Fiil aracılığıyla niteleyenler

BENZETME

d- Sequence of adjectives

48

Sıfatiarda sıra

42

THE ADVERB 414-434

49

YÜKLEMI TAMLAYAN ZARF 43

44

45

EXPRESSING ASSUMPTION WITH ss If 502-508 /f'LE KURULU VARSAYlM

ss

COMPARISON 509-534 KARŞlLAŞTlRMA

THE ADVERBIAL PARTICLE 435-441 ZARF TAKISI

a- Comparing qualities

THE PREPOSITION 442-447 EDATLAR

b- Comparing quantities

Sıfatlann, nitelik yönleri bakımından karşılaştırılması Nesnelerin, miktar bakımından karşılaştırılması c- Comparing numbers

USE OF MODALS IN EXPRESSING CONCEPTS 448-484 KAVRAMLAR VE KAVRAM FIILLER

Nesnelerin, sayıları bakımından karşılaştırılması d- Comparing adverbs

a- Moral obligation

Zarflann karşılaştınlması

Manevi zorunluk

e- Other comparative forms

b- Necessity

Diğer kullamlış şekilleri

Gereklilik

50

c- Possibility fmkan ve olanak d- Deduction

51

NON-DEFINING RELATIVE CLAUSE 553·556 TANIMLAMA GÜCÜ OLMAYAN iLGi COMLEelGi

52

THE CONDITIONAL SENTENCE 557·584 ŞART CÜMLELERI

Sonuç çıkarma e- Probability and likelihood İlıtirnal ve olasılık f- Arrangement

a- Real condition

Düzenleme ve tasariama

Gerçeği yansıtan şart

g- Preference

b- Unreal condition

Yeğ tutma

Gerçeği yansıtmayan şart

h- Permission

c- The impossible condition

İzin

Olanak dışı şart

i- Prohibition

d- Other conditional forms

Yasaklama

j-

DEFINING RELATlYE CLAUSE 535-552 TANIMLAMA iLGi CÜMLECiCi

Diğer şart şekilleri

Advice

53

Öğüt

CO-ORDINATION 585·595 SIRALAMA

k- Suggestion

54

öneri

1- Request

CONSTRUCTION OF A SENTENCE 596-628 CÜMLE YAPILARI a- Absolute construction

Dilek

Cümle dışı kalan öğe

m-Offer and proposal

b- Apposition

Teklif

Açıklama

n- Determination

c- lnversion

Kararlılık

Devrik cümle ve ters diziliş

o- Willingness

d- Emphatic form

İsteklilik

Pekiştirme

11

e- Elliptic sentence

69

SEQUENCE OF TENSES 782·789 ZAMANLARlN UYUMU

70

AGREEMENT 790-803 UYUM

Eksik öğeli cümle f. Parenthetical ciause Ara söz g- Various other constructions

a- Agreement between subject and verb

Diğer kuruluşlar

Özne ile fiil arasında uyum b- Agreement of pronouns

55

56

EXCLAMATION 629-633

Zamirierin uyumu

ÜNLEMLER

c- Agreement in comparisons

REPORTING AND INDIRECT SPEECH 634·656 AKTARMA VE DOLAYLI SÖZ

d- Agreement in co-ordinations

Karşılaştırmalarda uyum

Sıralamalarda uyum

a- Reporting a question Dolaylı

e- Agreement in constructions with of

soru

Of'le kurulu ifadelerde uyum

b- Reporting a statement

f- Agreement of it

Dotaylı bildiri cümlesi

lt'li kuruluşlarda uyum

c- Reporting an order

g- Agreement of tbere

Dotaylı emir

There'Ii kuruluşlarda uyum

d- Reporting an exelamation Dolaylı ünlem e- Reporting the modals Kavram fiilierinin aktanlması f- Reporting the unreal Gerçek dışı durumların aktarılması g- Reporting the conditional Şart cümlesinin aktarılması

57

VERB CONSTRUCTIONS 657-681 FiiL V APlLARI

58

VERB PATTERNS 682·706 FiiL KALlPLARI

59

60

THE PASSIYE 707-731 EDiLGEN ÇATI THE CAUSATIVE 732·737 ETTIRGEN FiiL YAPILARI

61

THE UNREAL AND THE UNFULFILLED 738-749 GERÇEKLERE TERS DÜŞEN VE YERiNE GETIRiLMEMiŞ EYLEMLER

62

THE TENSES: The slmple present 750·752 FiiL ZAMANLARI: Genlf zaman

63

THE TENSES: Concept of the contınuous 753·757 FiiL ZAMANLARI: Süreklilik kavramı

64

THE TENSES: Futurlty 758-764 FiiL ZAMANLARI: Gelecek zaman

65

THE TENSES: The past 765-766 FliL ZAMANLARI: Geçmlf zaman

66

67

THE TENSES: Notion of the peıfect 767·775 FiiL ZAMANLARI: Bitmiş olma kavramı TENSES OF THE VERBALS 776-779 FiiLIMSlLERDE ZAMAN

68

TENSE SIMPLIFICATION 780-781 YAN CÜMLECiKLERDE ZAMAN 12

CONTENTS iÇiNDEKiLER Structure 1· ASKING QUESTIONS 1·32 SORU CÜ MLESi

..... . . . . . ................................................ .......................................................................................................

1. Yes-No questions with the auxiliary

Evet/Hayır'lı soruların yardımcı fiille kurulan şekli (Are they coming?) 2. Yes-No questions with do Evet/Hayır'lı soruların do ile kurulan şekli (Does she know you?)

3. Information questions Bilgi gerektiren sorular (What is happening here?) 4.

Information question with determiner Bilgi gerektiren soruların belirleyici kelime alan şekli (What colour is that?)

S. Information question with determiner phrase

Bilgi gerektiren soruların belirleyici takımı alan şekilleri (What size shoes do you wear?)

6. Descriptive question Tanımlama gerektiren soru (What does yoghurt taste /ike?) 7. Identifying question Tanıtma gerektiren soru (What sort of tools do you use?) 8.

Expounding question Aydıntatıcı bilgi gerektiren soru (What does it consist oj?)

9. Questions with the preposition in the final position Edatlı sorularda edatın sonda bulunması (Who did you give it to?)

• 10. Questions with the preposition in the initial position Edatlı sorularda edatın başta gelmesi (On what condition shall we accept?) ı ı.

Alternative question Ayırma veya seçme yoluyla soru (Are you staying or leaving?)

ı2. Negative Yes-No questions in the colloquial form Konuşma diline ait (Evet/Hayır) olumsuz soru şekli (Aren 't they coming?)

•13. Negative Yes-No questions in the formal form Resmi dile ait (Evet/Hayır) olumsuz soru şekli (Do you not travel?) ı4.

Negative information questions in the colloquial form Konuşma diline ait (bilgi gerektiren) olumsuz soru şekli (Why don't you give it back?)

•ıs. Negative information questions in the formal form Resmi dile ait (bilgi gerektiren) olumsuz soru şekli ( Why are they not staying?) •t6. Question form with introductory interrogative sentence Başında giriş soru cümlesi bulunan soru (May I ask you why you are Iate?) •ı7. The parenthetic question İçinde ara soru cümleci�i bulunan soru şekli (Who did you say was coming?) 13

37

••ıs. Question with an interrogative tag ciause · Sonda ek soru cümleci�i bulunan soru

(What's wrong, may I ask?)

**19. Information question introduced by demonstrative That'le kurulu (bilgi_ gerektiren) soru cümlesi (Was that what you were expecting?)

that

*20. Wh-type intensification questions Wh- başlıklı pekiştirmeli sorular (Why ever didn't you teli me?)

••21. Wh-type emotive questions Wh-başlıklı duygusal sorular (What on earth are you trying to do?) ••22. The statement question Bildiri şeklinde soru (You so/d him your watch ?)

*23. The relative question ciause İlgi soru cümleci� (ls she the woman who cleans the rooms?)

••24. The elliptical question Kelimesi düşmüş soru şekli (Feeling any better?)

*25. Hypothetical and imaginary questions Varsayım ve tereddüt ifade eden sorular (Could we be mistaken?)

**26. The Question with a contrast tag Karşılaştırma takısıyla yapılan soru (They all have finished. Haven 't you?)

**27. The question with a reinforcement tag Sonunda vurgulama eki bulunan soru (What are these, in the box?)

••ıs. The question with an appended answer Cevabı ekli olan soru (What do you think she's going to do, forgive you?)

**29. Exciamatory question with an appended answer Cevabı ekli olan ünlemli soru (Who do you think is coming to /unch? Mother!)

*30. The biased question Cevabı olumlu olması beklenen soru (ls there someone in the garden?)

**31. The rhetorical question Cevaplanması beklenmeyen soru (Who reads these authors today?)

32. Questions taking a subordinate ciause Yan cümleci�i olan sorular (What wi/1 you do when all the guests turn out?)

2- THE NEGATIVE

33-40

OLUMSUZLUK KAVRAMI

...... .........................................................................................................................................

33. The negative statement constructed with the auxiliary Yardımcı fiillerle kurulan olumsuz cümle (He cannot work.)

34. The negative statement with

do not

do not ile kurulan olumsuz cümle

(He does not live here any more.)

35. The negative expressed with

no

no ile ifade edilen olumsuzluk

(/ have no idea.)

**36. The negative expressed with

not

not ile ifade edilen olumsuzluk

(Not everybody thinks so.)

14

73

**37.

38.

*39.

Words that express the negative Olumsuz anlamlı kelimelerle ifade edilen olumsuzluk (Neither is correct.) The implied and the semi-negative İma yoluyla yapılan olumsuzluk (I can barely see him.) The transferred negation Olumsuzlugun giriş cümlesine geçmesi (I don't think he 'll pass the entrance exam.)

••40. The double negative with the positive meaning Olumlu anlamlı çift olumsuzluk (l'm not unaware of the difficulties.) ·3.

THE IMPERATIVE 41-48 EMi R VERME......................................................................................................................................................................... 4 ı.

The imperative as command Kesin emir (Try not to be Iate)

42.

The imperative as command: the negative form Kesin emrin olumsuz şekli (Don 't ever come here again)

43.

The imperative: the form for the first and third person Emir kipi: Birine�ve üçüncü şahısların emir şekilleri (Let us go)

*44.

82

The imperative with a tag to it Sonunda takısı bulunan emir (Come here, wi/1 you?)

*45. The vocative imperative Çagrı yoluyla emir (You, go out.) *46.

47.

**48.

4-

The imperative as request Dilek yolu ile emir (Do sit down.) The imperative as instructions Bildiri şeklinde emir (No smoking.) The imperative as an arrangement Önceden tasarlanmış emir şekilleri (You are to stay here.)

RESPONSES 49·71 KARŞILIKLAR ........................... .... .... . ........ ....... .. . .... .... ......... .. ... ..... ................... ........ .. ..... ...... . ....... .... ........ .

..

. .

.

.

. .

..

.

.

..

.

a) Agreement and disagreement Uyuşma ve uyuşmazlık 49.

Agreement as a response Dogrulayıcı karşılık (Jim didn 't /ike it.) (No, he didn 't.)

50. Disagreement

as a response Uyuşmazlık belirten karşılık (You can 't come in.) (Yes, I can.)

•sı.

Positive and negative responses with so Bir düşüneeye katılma veya karşı çıkma: so ile yapılan şekli (It'll look very strange.) (I should imagine so.)

•sı.

Positive and negative responses with oot Bir düşüneeye katılma veya karşı çıkma: oot ile yapılan şekli (They can punish us.) (I hope not.)

b) Respooses to questioos Sorulara verilen karşılık

53. Short answers Kısa cevaplar (Do you /ike your job?) (Yes, I do.) 15

.

.

.

.

.

. .

..

.

90

*54. Reply statement Cevap yerine geçen bildiri cümlesi (Can you swim across?) (/'d /ike to try.)

55. Responses with predicative so Yüklem gücünde so ile verilen karşılık (Has he really stolen the money?) (Everyone says so.)

56. Responses with predicative not Yüklem gücünde not ile verilen karşılık (ls it going to rain?) (/ hope not.)

*57. Responses with predicative to Yüklem gücünde to ile yapılan karşılık (Why don 't you buy a car?) (/ can 't afford to.)

**58. Responses with wisb Wisb ile yapılan karşılık (Did he help you?) (Yes, but I wish he hadn 't.)

**59. The conditional as a response Şartlı karşılık (Can I help?) (If you insist.) c) Responses to statements Bildiri cümlesine verilen karşalık

60. The positive additive ciause with so So başlıklı olumlu ekleme cümleci�i (/ have a lot to do.) (So have 1.)

61. The negative additive ciause with neitber Neitber başlıklı olumsuz ekleme cümleci�i (/ didn 't understand a thing.) (Neither did I. )

*62. Responses with exciamative so Ünlem anlamlı so ile yapılan karşılık (You have cal/ed me a liar.) (So I have.)

*63. Wh-type responses in exciamatory form Wh- başlıklı ünlem şeklinde karşılık (/ don 't need any money.) (What nonsense!)

*64. Responses in a negative question form Olumsuz soru şeklinde karşılık (They never go out.) (/sn 't that strange!)

**65. Responses in a negative statement form Olumsuz bildiri şeklinde karşılık (/ threw the slippers at his face.) (You didn 'tl)

**66. The reply question Tepki sorusu (lt was quite rude of you.) (Was it?) d) Otber responses Diğer karşahklar

67. Responses to conditionals Şart cümlelerine verilen karşılık (If I had time, /'d do it.) (But you haven 't.)

*68. Responses to exciamations: The agreement with a tag Ünlem cümlelerine verilen do�rulayıcı karşılık (What a co/d day!) (Terrib/e, isn 't it?) e) Ecbo questions Yank1 sorulan

**69. Questions about questions Soru hakkında soru (How did you find it?) (How did I find what?)

**70. Echo-questions in statement form Bildiri cümlesi şeklinde yankı sorusu (Bloke has an abcess.) (Bloke has what?) 16

..71. Wh-type echo-questions Wh- şekilli yankı sorusu (We played backgammon.) (What did you play?)

5· THE APPENDIX 72-76

EKLEMELER ..............................................,............................................................................................................................

1 17

72. The negative question tag

'De�:il mi?' soru eki: Olumsuz şekli (You can swim, can't you?)

73. The positive question tag

'De�:il mi?' soru eki: Olumlu şekli (You don't believe him, do you?)

..74. The question tag with the rising tune

'De�:il mi?' soru eki: Yükselen tonlama ile biten şekli (You must be the new secretary, aren't you?)

•75. The question tag involving the indefınite 'De�il mi?' soru eki: Belirsiz ifadelerde kullanılışı (No one is interested, are they?)

•76. The appended statement

Bildiri cümlesine eklenen yargı eklemesi (It's raining, I think.)

6-

EXISTENTIAL THERE VAROLUŞ BELI RTEN 77. Existential

77-88

THERE....................................................................................................................................... 1 25

there: The form used with

be Varoluşu belirten there: be ile kurulan şekli (There are only two candidates)

•1ş. Existential

there: The form used with other verbs Varoluşu belirten there: Di�er fiillerle kurulan şekli

(There exists only one of its kind.)

79. Existential

there used with expressions of place

there'li kuruluşlar: Yer ifadelerinde kullanılışı

(There is a book on the tab/e.)

SO. Existential

there: The negative form

there'li kuruluşlar: Olumsuz şekilleri

(There was no wind.)

..SI. Existential

there: The negative with the -ing form

there'li kuruluşlar: -ing şekilli olumsuz şekli

(There is no disputing Van Merwe's credentials.)

S2. Existential

there: TheYes-No question form

there'li kuruluşlar: Evet-Hayır gerektiren soru şekilleri

(Hasn't there been an investigation?)

S3. Existential

tbere: The information question form

tbere'li kuruluşlar: Bilgi gerektiren soru şekilleri

(Where is there a pharmacy?)

•s4.

Tbere used with an expressed subject

tbere'li kuruluşlar: İkinci bir özne alan şekli

(There is ample time for you to finish it.)

..S5. Existential

tbere: The use with the completive adjective

tbere'li kuruluşlar: Tamlama sıfatı ile kullanılan şekli

(There is sure to be some rain.)

•S6. Existential

tbere: The form with the appositive ciause

tbere'li kuruluşlar: Açıklayıcı that-cümleci�yle kullanılışı

(There is a chance that he may be stili alive.)

•s7. Existential

tbere used as complement

there'li kuruluşlar: Tamamlama olarak kullanılışı

(l'm afraid there has been a mistake.)

•ss.

Tbere used in subordinate dauses

tbere'li kuruluşlar: Yan cümlelerdeki kullanılış şekilleri

(I hope there is stili time.)

17

89. Have meaning possession Sahip olmak anlamındaki Have (/ haven 't any money.} 90. Have in verbal expressions Have'le kurulu deyim ve ifadeler

(1'11 have some coffee.)

91. Have used in anomalous form Have: do ile kullanılmayan biçimi (You haven't a co/d, have you?}

92. Have used in non-anomalous form Have: do ile kullanılan biçimi (Do you often have co/ds?) 8· BE 93·101

................................. .............................................................................. ................................................................

1 43

93. Be linking a noun or noun-equivalent Be: isimlerle kullanılışı (Paul is a diabelic.)

94.

Be linking an adjective or adjective-equivalent Be: sıfatiarta kullanılışı (Nothing can be more important.)

95. Be linking a prepositional expressian Be: edat takımı ile kullanılışı (He is in a nervous state.) 96.

Be linking an adverb or adverbial-equivalent Be: zarflarla kullanılışı (Fred must be at home.)

•97.

Be linking an infinitive Be: mastarla kullanılışı (My aim was to help them.)

*98. Be linking an -ing form Be: -ing şekilli isim-fiillerle kullanılışı (His so/e interest in !{fe is studying insects.)

99. Be linking an -ed participte Be: -ed şekilli sıfat-fiillerle kullanılışı (/ am really tired.)

*100. Be linking a ciause Be: cümleciklerle kullanılışı (This is not what I want.)

form used for pretence Yalandan yapma anlamına gelen be-ing şekli

••ıoı. be-ing

(You are being silly.)

9- STRUCTURE OF VARIOUS BASIC VERBS 102·108

DEGiŞ i K TEMEL FiiL YAPILARI

....

.

. ........ .... ...................................... ..... ... .................. ....... ........ .. .. . .. ........ . .......... . ..... .

1 54

102. DO

103. MAKE 104. GET 105. SET 106. TAKE 107. GIVE 108. GO 1G- THE CONTRACTED FORMS 109-110

YARDlMCI F IILLERIN KAYNAŞMA BIÇIMLERi

109. The positive contracted forms Olumlu kaynaşma şekilleri (could have: could've) 18

... . . ...... ..... .. .... .... ....... . ................ ......... .. ... ........................ .

.... . .. ...

1 66

ı ıo.

The negative contracted forms Olumsuz kaynaşma şekilleri (are not: aren't)

11· CONCEPT OF THE SUBJECT 111·118

ÖZNE KAVRAMI

..................................................................................................................................................................

•ı 1 ı.

The subject in its varied forms Özne görevinde bulunan kelime ve ifadeler

*112.

The gerund used as a subject -ing şekilli isim-fiilin özne olarak kullanılışı

• l l 3.

The infinitive used as a subject Mastann özne olarak kullanılışı

1 70

(In the morning is the best time.)

(Memorizing doesn't mean learning.)

(To taste it once is to adopt it.) ••ı ı4.

The demonstrative tbat used as a subject tbat işaret zamirinin özne olarak kullanılışı (That is why they don 't /ike me.)

• ı ıs.

The what-clause used as a subject what başlıklı cümleciklerin özne olarak kullanılışı (What you're saying is interesting.)

*116.

•l

The noun ciause used as subject İsim kavramlı cümlecikterin özne olarak kullanılışı (How they managed to pass is beyond me.)

l 7. The subject of an infinitive Ayrı bir öznesi bulunan mastar (l'd /ike Tom to write it.)

•• ı 18.

The subject of a gerund Ayrı bir öznesi bulunan -ing şekilli isim-fiii

(Do you remember the teacher asking me that question?)

12· EXPLETIVE lt AND SENTENCES WITH THE DOUBLE SUBJECT 119-131

ÖZNE BOŞLU GUNU DOLDURAN lt VE ÇiFT ÖZNELI CÜ MLELER.

*119.

Expletive it anticipating a that-dause that'li cümleci� yerini tutan it flt is certain that he has gone for good.)

•ııo. The

use

of sltould in that-dauses

ctınılcciğin slıHHtld'la yapılışı flı is CJlTio&ıs thoı he should reject it.)

rhot'li

• 12 ı.

An ticlparing a that-clause: the construction with the noun that'li cümlecitin yerini tutan it: lsimle kurulu şekli

•122.

Expletive it anticipating a wh-clause wh-başlıkh cümleciAin. yerini tutan it

(lı 's a pity that you missed the show.)

(lt is a mystery why they never got married.)

•123. Expletive it anticipating the infinitive

Masıarın yerini tutan it

(lt is difficult to understand modern maths.) *124.

Anticipating the infinitive: the construction with the noun Masıarın yerini tutan it: lsimle kurulan şekli (lt was your idea to go there.)

• ııs.

Anticipating the infinitive: the subject expressed with of Masıann yerini tutan it: Mastar öznesinin of'la belirtilmesi (lt is good oj you to jorgive them.)

*126. Anticipating the infinitive: the subject expressed with for

Masıann yerini tutan it: Mastar öznesinin for'la belirtilmesi (lt was hard for us to live on that wage.)

•127 .

Expletive it anticipating the gerund -ing şekilli isim-fiilin yerini tutan it (lt is not worth running the trouble.) 19

....

.. ... ....... ... ........... ...... .... ...... . .. . ........

1 79

*128. Filling the place of a relative wh-ciause: descriminative it it'le kurulu wh-başlıklı ilgi cümleciği (lt was the po/ice who fired first.)

**129. Filling the place of the relative that-ciause: descriminative it it'le kurulu

that-

başlıklı ilgi cümlesi

(It's years ago that he died.)

*130. Descriminative it used ift Yes-No question forms it'le kurulu Evet/Hayır'lı soru şekli (Was it Bill who put the money there?)

*131. Descriminative it used in information question forms it'le kurulu bilgi gerektiren soru şekli (Who was it you gave the money to?)

13- ANTICIPATORY IT 132-136

YER DOLDURAN

IT....................................... ... . .... . .............. .. . . . ....... . . . . . . . . . . . . . . ................................................................. 192

*132. Used as subject: filling the place of an infinitive Özne olarak mastarın yerini dolduran it (It suits us to pay cash.)

*133. Used as subject: filling the place of a that-ciause Özne olarak that-başlıklı cümleciğin yerini dolduran it (It shows that we are right.)

*134. Anticipating a that-ciause: the passive form that'lı

cümleciğin yerini dolduran it: Edilgen Şekli

(lt was believed that the sun was a god.)

*135. Used as object: filling the place of an infinitive Nesne olarak mastarın yerini dolduran it (I consider it my duty to warn you.)

**136. Used as object: filling the place of a that-ciause Nesne olarak

that'li

cümleciğin yerini dolduran it

(I think it depforab/e that such people should govern.)

14- IMPERSONAL IT 137-142

ŞAHlSSlZ

IT.................................................................................... ............. ......... . . . . .. .... .................................. .................... 1 97

*137. Used as an object in expressions Deyimlerde nesne olarak kullanılan şahıssız it (I can 't stand it anymore.)

138. Used as subject for natural phenomena Özne olarak doğal olayların yerini tutan şahıssız it (It is raining.)

139. lmpersonal it used as subject Özne yerini tutan şahıssız it

(lt

is up to you.)

140. lmpersonal it referring to a person Kişi belirten şahıssız it (lt is only the children.)

*141. Yes-No question forms of the it-construction it'le kurulu cümlelerin Evet/Hayır'lı soru şekli (Aren'! you overdoing it?)

*142. Information question forms of the it-construction it'le kurulu bilgi gerektiren soru şekilleri (What is it to you?)

15- THE OBJECT 143-162

NESNE KAVRAMI

................ ............ ........... .................................. .............................. .........................................................

143. Noun and noun phrases used as object Nesne olarak kullanılan isim ve isim takımları (I can 't imagine such a thing.)

144. The prepositional noun object Edatlı tümleç (I don't approve of his behaviour.)

20

203

145. Verbs that take the infinitive as object Nesne olarak (ardından) mastar alan fiiller (l'm beginning to understand everything.)

*146. The infinitive in the passive form used as object Nesne olarak kullanılan mastarın edilgen şekli (I hate to be interrupted.)

*147. Verbs in the passive form that take the object infinitive Nesne olarak mastar alan edilgen şekilli fiiller (I was advised to keep quiet.)

*148. The object infinitive that takes a separate subject Nesne olarak kullanılan mastarın ayrı özne alması (I want you to punish them.)

149. Verbs that take the gerund as object Nesne olarak -ing şekilli isim-fiii alan fiiller (I don 't mind waiting.)

*150. The gerund as object used in the passive form Nesne olarak kullanılan isim-fiilin edilgen şekli (I don 't /ike being treated /ike that.)

*151. The gerund as object that takes a separate subject Nesne olarak kullanılan isim-fiilin ayrı öznesi olması (I can't stop Tom going there.)

*152. The prepositional object in the -ing form -ing Şekilli edatlı tümleç (You're not thinking of forgiving them.)

*153. Verbs in the passive that have a prepositional object in -ing form -ing Şekilli edatlı tümleç alan edilgen fiiller (l'm charged with formeniing rebellion.)

**154. The -ing prepositional object that takes a separate object -ing Şekilli edatlı tümleçin ayrı özne alması (You needn't worry about Tom losing his way.)

155. Verbs that take indifferently an infinitive or a gerund Anlam farkı olmaksızın (ardından) hem mastar, hem isim-fiii alabilen fiiller (I /ike going to the concerts) (I /ike to go to the concerts) I 56. Verbs that tak e either the infinitive or the gerund with different meanings

Ayrı anlamlarda hem mastar, hem isim-fiii alan fiiller (Try turning it the other way.) (Try to understand me.)

I 57. that-Ciause used

as object Nesne olarak kullanılan that başlıklı cümlecik (I don 't believe that we shall ever have peace.)

*158. that-Ciause object in interrogative sentence that başlıklı nesnenin soru cümlecigi içinde kullanılışı (How did you guess that I was there?)

.. 159. Verbs in the passive that take a that-ciause object Nesne olarak that başlıklı cümlecik alan edilgen fiiller (He is convinced that the plan is dangerous.) 160. The wh-clause used as object

Nesne olarak kullanılan wh- başlıklı cümlecik (I can imagine what he wants.)

•

I 61. The wh-clause u sed as a prepositional o bject

Edatlı tümleç olarak kullanılan wh- başlıklı cümlecik (Did you listen to what he said?)

• I 62. The wh-infinitive phrase used as object

Nesne olarak kullanılan wh- başlıklı mastar (I am not sure what to say.)

16-

TWO-OBJECT VERBS 163-174 ÇiFT NESNE ALAN Fii LLER..........................................................................................................................................

163. Use of the infinitive as a second object 21

228

Mastarın ikinci nesne olarak kullanılışı (He forced me to help him.)

ı64. Use of the prepositional noun as a second object Edatlı tümleçin ikinci nesne olarak kullanılışı

(1'11 thank 'them for their help.)

ı 65. Use of the prepositional -ing form as a second object -ing Şekilli isim-fiilin ikinci nesne olarak kullanılışı (Thank you for coming.)

• ı 66. Use of that-ciause as a second object that Başlıklı cümleciğin ikinci nesne olarak kullanılışı (1 warn you that I sha/1 punish you severely.)

• ı 67. Use of wh-clause as a second object wh- Başlıklı cümleciğin ikinci nesne olarak kullanılışı (1 can't tel/ you what !'ve heard there.)

• ı68. Use of wh-phrase as a second object wh- Başlıklı kelime grubunun ikinci nesne olarak kullanılışı (Did you tel/ them when to come back?)

• 1 69. Sentences with double prepositional objects Her iki nesnesi de edatlı olan cümleler (He was sent to prison for life.)

ı10. The direct and the indirect object: Omittiıig the preposition Dolaylı ve dolaysız nesne: Edatsız şekli (I so/d Tom my bicycle.)

1 7 1 . The direct and the indirect object: The prepositional form Dolaylı ve dolaysız nesne: Edatlı şekli

(Wi/1 you play something for me?)

• ı 72. The direct and the indirect object: The inconvertible form

Dolaylı ve dolaysız nesne: Edatsız kalıba dönüşmeyen şekli (Can you transiate it for me?)

• ı 73. The direct and the indirect object: The non-prepositional form Dolaylı ve dolaysız nesne: Edatlı kalıba dönüşmeyen şekli (lt cost him his life.)

ı74. Question forms of the two-object verbs Çift nesneli cümlelerin soru şekilleri

(Who is going to offer us a higher price?)

1 7- COMPLEMENTATION 1 75-195 TAMAMLAMA

....................................................... .................................................................... .............................................

a) The complement Tamamlayıcı

ı 75. The complement as a completed action

Eylemi tam olarak belirten tamamlama (!'ve seen Jane play the piano.)

ı76. The complement as an incomplete action Eylemin bir kısmını belirten tamamlama (I noticed somebody going in.)

• ı 77. The -ed participle used as a complement

-ed Şekilli sıfat-fiilin tamamlama olarak kullanılışı (I can 't make my voice heard.)

• ı 78. The -ed participial complement in the continuous form -ed Şekilli tamamlamanın süreklilik şekli (Did you see it being /owered?)

•• ı79. The -ing form used as a complement

-ing Şekilli fiilimsİnin tamamlama olarak kullanılışı (1 don't understand you treating the children so badly. )

b) The subjective complement Özne tamamlayıcısı

ı 80. The adjective used as a subjective complement Sıfatın, özne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (The /eaves are turning pa/e.) 22

242

181. The -ed participle used as a subjective complement

-ed Şekilli sıfat-fiilin, özne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (You sound surprised.) ·

*182. The -ing form used as a subjective complement -ing Şekilli fiilimsİnin özne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (It won 't stand any handling.)

*183. The noun used as a subjective complement

İsmin, özne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (She'/1 make a good wife.)

*184. The noun subjective complement used with as İsmin, özne tamamlayıcısı olarak as ile kullanılışı (It is interpreted here as a surrender.)

185. The passive verb taking the subjective complement Özne tamamlayıcısı alan edilgen şekilli fiil (The box was found empty.)

**186. The wh- ciause used as subjective complement of that wh- Başlıklı cümleciğin that'in tamamlayıcısı olarak kullanılışı (That is why I don 't speak to him.)

c) The objective complement Nesne tamamlayıcısı

187. The adjective used as an objective complement Sıfatın, nesne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (I found the box empty.)

188. The noun used as an objective complement İsmin, nesne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (Everybody cal/s me Billy.)

*189. The no un objective complement use d with as Nesne tamamlayıcısı olan ismin as ile kullanılışı (They spoke of him as a promising young man.)

190. The prepositional phrase used as an objective complement Edatlı kelime grubunun, nesne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (I found him in a dreadful state.)

191. The -ed participle used as objective complement -ed Şekilli sıfat-fiilin, nesne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (I found it broken.)

*192. The -ing form used as objective complement -ing Şekilli fiilimsinin, nesne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (Have I kept you waiting?)

*193. The infinitive used as an objective complement

Mastarın, nesne tamamlayıcısı olarak kullanılışı (I guess her to be about forty.)

*194. The infinitive as complement to a prepositional object

Mastarın, edatlı tümleç tamamlayıcısı olarak kullanılışı (I count on you to help them.)

*195. The complement of result

Bir sonuç belirten tamamlayıcı (He pushed the door open.)

1 8- COMPLETING THE M EANING OF AN ADJECTIVE 196-21 O SIFATIN TAMLANMASI.................................................................................................................................................... *196. The infinitive used as complement Sıfatın anlamını tamlayan mastar (Prices are unlikely to fal/.) • ı 97. The infinitive of cause as complement

Sıfatı sebep yönünden tamlayan mastar (!'m glad to see you have recovered.)

• • ı 98. The infinitive with a separate subject

d n't A.ren't Neren't r'.' ouldn't

they you they you you you Istanbul it they 1

you it U. you 13. 14. you that ıs. you 16. you 17. you ll. you 1,. you 21. 21. you 22. you you 23. 24. you he 2:5 . we 26. you !i. you :1. �you 311 . they you � 1 . J.on't ı n. � r · ! l3 . .!. ·e n · t ı 3-1. :..; sed n · ı sh e 35. -ıadn't he )6.. S.-an·ı we ı r. s.-arı · ı 3:1. ' · ' �s!'"l'! they you ]9. ::::;.:. - : ... . '·' ·;f.., �!'"'l-t it 4 1 . =� .... · : · you . it c.. sıt �- ,•. asrı ·� ... s.- . that 11.

·

�-

s- ·

it

ı Aren't ı they ı comlng? ı

coming? believe him? teli you? complain? wait? sent the letter? a great city? boring? know you? listen to you? like to go? silly? read? forgotten my name? funny? have tea? better leave? pass the bread? use to play the piano? ashamed? lend me some money? to see him? to live there? rather do it yourself? have to work? go? have to come? going to cook? going to write? like to bathe? agree with me? right? (yalnız Amerika'da) right? (i ngiltere'de) to go to the opera? finished? be able to attend? be able to see him? sign it? think it would be rude? be better to postpone the meeting? want me to come? dangerous to swim here? you who opened the door? what you wanted? rude of him not to i nvite Liz? 51

46. 47. 48. 49.

Won't Can't Haven't Hadn't SO. Oughtn't

you you you we she

have one? see l ' m busy? any feelings? better wait? to know?

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1 O. 11. 12. 13. 1 4. 15. 16. 1 7. 18. 19. 20. 21 . 22. 23. 24. 25.

Gelmiyecekler mi? Ona Inanmıyor musun? Size söylemediler mi? Şikayetçi olmayacak mısınız? Bekleyemez misiniz? Mektubu yollamadınız mı? istanbul büyük bir şehir değil mi? Can sıkıcı değil miydi? Sizi tanımıyorlar mı? Ben sözünüzü dinlemedim mi? Gitmek istemez misiniz? Saçma değil mi? Okuman yok mu? Adımı unutmadınız mı? Komik değil mi? Çay içmez misiniz? Gitseniz daha iyi olmaz mı? Ekmeği vermez misiniz? Siz piyano çalmaz mıydınız? Utanmıyor m usunuz? Biraz ödünç para veremez misiniz? Onu görmeniz gerekmiyor mu? Orada oturmaz mıydınız? Onu kendiniz yapmak istemez miydiniz? Çalışmak zorunda değil mi?

26. 27. 28. 29. 30. 31 . 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41 . 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50.

52

Gitmlyecek miyiz? Gelmek zorunda değil miydiniz? Yemek p'lşirmiyecek misin? Yazmıyacak mıydınız? Yüzrnek istemez miydiler? Benimle mutabık değil misin? Haklı değil miyim? Haklı değil miyim? Operaya gitmez miydi? Bitirmemiş miydi? Katılarnıyacak mıyız? Onu göremlyecek miyim? Onu imzalamaları gerekmiyor mu? Bu, kabalık olmaz mı? Toplantıyı ertelesek daha iyi olmaz mı? Gelmemi istemez misiniz? Burada yüzrnek tehlikeli değil mi? Kapıyı açan sen değil miydin? Senin istediğin bu değil miydi? Liz'i davet etmemekle kabalık etmedi mi? Bir tane almaz mıydınız? Meşgul olduğumu görmüyor mus�n? Sende hiç vicdan yok mu? Beklesek daha iyi olmaz mı? Bilmesi gerekmez mi?

•

Structure 1 3

Negative Yes-No questions in the formal form Resmi dile ait (Evet/Hayı r) olumsuz soru şekli Evet veya hayır diye cevaplandırılan olumsuz soru cümlesinin diğer bir şekli de yazışma diline aittir. Bu şekil, yalnızca edebi metinlerde, resmi yazışma ve konuşmalarda kullanılır. Örnek kalıp: ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. ıo. ll.

12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1 0. 11. 12. 13. 1 4. 15. 16. 1 7. 18. 19. 20. 21. 22.

Do Are Did Will Have ls Can Had Are Could Used Shall Are Were Would Am Have Must Could ls Had Would

you they they you you it they you you you you we you you you ı we they you that you you

not not not not not not not not not not not not not not not not not not not not belter rather

� you 1 not

travel? com ing? teli you? complain? finished? silly? read? belter leave? ashamed? lend me some money? to live !here? go? going to see him? going to write? like to bathe? right? told you? sign it? wait? treason? not go? not say anything?

Seyahat etmez misiniz? Gelmiyecekler ml? Size söylemediler mi? Şlkayetçi olmayacak mısınız? Henüz bltlrmedlnlz mi? Saçma de{lil ml? Okumaları yok mu? Gitseniz daha iyi olmaz mı? Utanmıyor musunuz? Biraz ödünç para veramaz misiniz? Orada oturmuyor muydunuz? Gitmlyecek miyiz? Onu görmlyecek misin? Yazmıyacak mıydınız? Yüzmak Istemez miydlnlz? Haklı de{lll miyim? Size söylememiş miydlk? Onu imzalamamaları mı gerekiyor? Bekleyemez mlydlniz? Bu ihanet dejjil ml? Gltmezııeniz daha Iyi ml olur? Hiçbir şeyi söylememayi ml tercih edersin?

53

travel?

1

Structure 1 4

Negative information questions in the colloquial form Konuşma diline ait (bilgi gerektiren) olumsuz soru şekli Bu kalıp, bilgi gerektiren olumsuz soru cümlesinin konuşma diline ait şeklidir. Görüldü�ü gibi daima kısaltılmış şekliyle kullanılır. Kalıp:

1. 2. 3. 4. S.

6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. ıs.

16. 17. 18. 19. 20. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1 O. 11. 1 2. 13. 1 4. 1 5. 16. 1 7. 1 8. 1 9. 20.

Why Why Why Why Why Why Who Who Who What Which books Which on es When What What Where Why Why ever Why Why

don 't can't don't aren't h aven't didn't can't won't hasn't isn't can't won't isn't can't musn't shouldn't didn't can 't needn't shouldn't

you he you they you you we

they he Tom fish he we you she we they

ı Why

ı you ı give ı it

don't

give it back? walk straight? sit down? staying? finished yet? say so? send there? come? finished? right? read? accept? here? do? eat? put it? stay longer? sit stili? worry? read the report?

Onu neden geri vermlyorsun? Neden do!lru yürüyemlyor? Neden oturmuyorsunuz? Neden kalmıyorlar? Neden hill bltlrmedlnlz? Bunu niye önceden söylemedln? Biz oraya kimi gönderemeylz? Kimler gelmlyecek? Kim bltlrmedl? Do!lru olmayan ne? Hangi kitapları okuyamazlar? Hangllerini kabul etmeyecektir? Tom burada ne zaman bulunmuyor? Balıklar ne yapamaz? Neyi yememell? Onu nereye koymamalıyız? Daha fazla neden kalmadınız? Neden yerinde oturamıyor? Neden endlşelenmemellylz? Raporu neden okumamalıdırlar?

54

back?

* Structure

15

Negative information questions in the formal form Resmi dile ait (bilgi gerektiren) olumsuz soru şekli Yazışmalarda ve edebi metinlerde kullanılan Str. I 3 'ün diğer bir şeklidir. örnek kalıp:

ı. 2. 3. 4. S.

6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. ıs. 16. 17. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

7.

8. 9.

10. 11. 1 2. 13. 14. 1 5. 1 6. 1 7.

ı Why are ı they � staying?

Why are they not staying? Why can he not walk straight? Why did you not say so? Why you not give it back? do Why do they not sit down? Why have you not finished? must she n ot see? Who Who will not come? not finished? has Who . What is not right? Which ones must they not answer? Which ones shall they not accept? Why is Tom not here? What , can fish not do? What must � she not eat? Where shoul d they not look for it? What must they not do? Neden kalmıyorlar? Neden doğru yürüyemlyor? Bunu neden önceden söylemedlnlz? Neden geri vermlyorsun? Neden oturmuyorlar? Neden bltlrmedlnlz? Kimleri görmemell? Kimler gelmlyecek? Kim bltlrmedl? DQru olmayan ne? Hangllerini cevaplandıhllıltnalan garek? Hanglljırlnl kabul etmlyecekler? Tom neden burada de§ll? Balıklar nelar yapamaz? Nelar yememelldlr? Onu . nerede aramamaltdırllr? Nelar yapmamalıdırlar?

55

* Structure 1 6

The question form with an introductory interrogative sentence Başı nda giriş soru cümlesi bulu nan soru Sorular, bazı hallerde, içinde bir düşünce veya bildirme fiili bulunan bir giriş cümleciğiyle ve dalaylı bir şekilde başlar. Bu tür sorularda, asıl soru cümlenin sonunda bulunur ve kelimelerinin sıralanışında her­ hangi bir yer veya şekil değişikliği olmaz. örnek kalıp: ı. May ı ask you 2. Do you think 3. Do you know 4. Do you know S. Will you ask them 6. Will you teli me 7. Can you teli us 8. Do you think 9. Do you mean 10. Dıd you say l l . Don't you think 12. Are you thinking 13. Do you think 14. Do you doubt ıs. Are you saying 16. Did you say 17. Don't you find 18. Will you say 19. Do you think 20. Do you mean 21. Do you imagine 22. Does it mean 23. Would you say 24. Have you any idea 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1 O. 11. 12. 13. 1 4. 15. 1 6.

ı May ı

ask you ı why you are Iate?

why you are Iate? she forgot to post the letter? whether he's coming? who owns the gun? whether they are going to work? which one you want? how you ' re going to do it? she will stay? he hasn't a license? you knew Russian? you ' re making a mistake? of forgiving them? it's going to be useful? he will give back the money? that it's not correct? his name was Blake? that he's exaggerating? whether you ' re coming or not? she might not !ike it? it' s not suitable? he'll come back? we have lost the battle? it's right? where he has put it?

Neden geç kaldığını sorabilir miyim? Mektubu postalamayı unuttuğu kanısında mısın? Gelip gelmiyeceğinl biliyor musun? Tabancanın sahibinin kim olduğunu biliyor musun? Onlara çalışıp çalışmıyacaklarını sorar mısın? Hangisini istediğini bana söyler misin? Nasıl yapacağını bize söyleyebilir misin? Onun kalacağını zannediyor musun? Onun ehliyetinin olmadıQını mı söylemek istiyorsun? Rusça mı bildiğini söylemiştin? Bir hata yaptığın kanısında değil misin? Onları affetmeyi düşünüyor musun? Faydalı olacağına inanıyor musun? Parayı geri vereceğinden şüphe mi ediyorsunuz? Doğru olmadığını mı söylüyorsun? Adı Blake mı demiştin?

17. Bu işi abartbjjını düşünmüyor musun? 18. Gelip gelmiyece{ıini bize söyler misin? 19. Sence, onu bejjenmeyebilir mi?

20. Elverişli olmadıjjını mı söylemek istiyorsun? 21. Geri dönece{ıini aklın alıyor mu? 22. Bu, savaşı kaybettik anlamına mı geliyor? 23.· Sence, dojj ru olur mu? 24. Onu nereye koydujju hakkında bir fikrin var mı?

56

* Structu re 1 7

The parenthetic question içinde ara soru cümleciği bulunan soru şekli Bu kuruluşta, soru dolaylı bir şekilde meydana çıkar. Bu tip sorular, bir düşünce fiiliyle kurulu olan diğer bir soru cümleciğini (bir ara söz gibi) kendi bünyesi içine alır. Soru şeklindeki bu ara cümlecikten sonra gelen asıl soru, hiçbir değişikliğe uğramadan düz bir cümle şeklinde bulunur. Örnek kalıp: Who ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 1 7. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 1. 2. 3. 4. s. 6. 7. 8. 9. 1 o. 11. 1 2. 13. 14. 1 5. 16. 1 7. 1 8. 19. 20. 21 . 22.

Who How much H ow high How smail What When Why H ow much How long What What H ow How cheap Where What What What How often How Who When What Where H ow What Who Whose book When What How long When

ı did

you say ı was coming?

was coming? did you say it will finally cost? do you expect do you think it is? would you say it is? do you think Lucy wants? do you think you can finish it? do you think he did it? you spent? did you say she'll stay? do you suppose are they trying to say they did? you r friend 's name was? did you say do you think he found my address? do you think it is? did you r mather hope they' d go? he was doing !here? did he teli you it was? were you told he's going to say? do you suppose do they say they had chicken? does the palice think the accident happened? wil take the children out? did you say do you think Tom will repair the car? did the speaker say the prog ram was? did she teli you she was going? did Paul suggest we do it? is wrong with it? does Mary say did you say was coming? did she say it was? do you sug gest we start? they'li do? do you suppose it will take? did you say you were free? did you say

Kim gelecek dedin? Sonunda kaça malolacağını tahmin ediyorsun? Ne kadar yüksektir dersin? Ne kadar küçüktür dersin? Sence Lucy ne istiyor? Sence onu ne zaman bitlrebilirsin? Sizce, onu neden yaptı? · Ne kadar harcadığını söyledin? Ne kadar kalacağını sanıyorsun? Ne yaptıklarını anlatmaya çalışıyorlar? Arkadaşının adını ne demlştin? Sence adresimi nasıl buldu? Sence ne kadar ucuzdur? Annen nereye gideceklerini umuyordu? Size orada ne yaptığını söyledi? Bunun ne olduğunu söylediler? Ne söyleyeceğini sanıyorsun? Ne kadar sık tavuk yediklerini söylüyorlar? Polis, kazanın nasıl meydana geldiğini sanıyor? Çocukları kimin yürüyüşe götürec:eOinl söyledin? Sence Tom arabayı ne zaman tamir edecek? Spiker programın ne olduğunu söyledi?

23. 24. 25. 26. 'ZT. 28. 29. 30. 31.

57

Size nereye gitti!jini söyledi?

Paul bunu nasıl yapaca!jımızı önerdi? Mary onda ne acayiplik oldu!junu söylüyor? Kim gelecek dedin? Kimin kitabı dedi? Ne zaman başlamamızı öneriyorsun? Ne yapacaklannı sanıyorsun? Ne kadar sürecek dedin? Ne zaman serbest oldu!junu söyledin?

* * Structu re 1 8 Questions with an i nterrogative tag ciause Sonda ek soru cürnl•ci{ll bUlunan soru Evet-Hayır veya Bilgi gerektiren soruların takı olarak ek bir soru cümleciği alanları, ayrı bir tür teşkil eder. Bu şekilde, bir düşüncenin eksikliğini tamamlamak için cümlenin sonuna bir çok soru ek­ leri ilave edilebilir. örnek kalıp: What's wrong, ı . What's wrong , may 1 ask? 2. Half of the money , you say? 3. Shall we have finished by then, do you t_hink? , do you think? 4. Will it work , may ı ask? S. When will you have time , do you think? 6. What's the box made of 1. Will they help us , do you suppose? , 1 wonder? a. ls it wise , do you suppose? 9. Will they allow us to stay 10. ls it practical ı wonder? , would you say? 1 1 . ls it her fault , may 1 ask? 1ı. What is left 13. Where , did you say? , do you think? 14. ls it open , do you suppose? ıs. Would he accept i6. Which is larger , do you suppose? 17. ls it worth repairing do you think? 1 wonder? 18. ls he at home . may ı ask? 19. When , did you say? 20. Two , did you say? 21. What's your name ,

• •

1. Ne var 10rablllr miyim? Paranın yansı mı diyorsun? a. O zamana kadar biUrmlf olacak mıyız, na darain? 4. Sence qallfl!Cak mı? i. Na zaman vaktin olacaOını 10rablllr miyim? ls. Kutu neden yapılmıt daraln? 7. Blza yardım edei'ler ml daraln? •• Acaba akla uygun mu? e. Kalmamıza Izin verirlar ml daraln? Acaba kullanıflı mı? 1 . Onun kabahall ml daraln? 12. Ne kaldı 10rablllr miyim? '1�. Nerede dedin? 14. Ne dersin, açık olur mu? 1 5. Kabul edeceOinl unıyor musun? 18. Hangisi daha büyük daraln? 17. Onarmaya deOar ml daraln? 11. Acaba evde ml? 19. Na zaman, 10rablllr miyim? 20. Iki ml dedin? 21. Adın na · damlttln? 2.

lt).

58

1 may

1

ask?

1

* * Structu re 1 9

Information question iiıtroduced by that that'le kurulu (bilgi gerektiren) soru cümlesi Bunlar Wh- başlıklı soru cümleciklerinin başka şeklidir. Cümledeki that arkadan gelen so­ rulara işaret etmeye ve dikkatleri onun üzerine çekmeye yarar. örnek kalıp: Was that

ı. Was 2. ls 3. l s 4. Could 5. Can 6. ls 7. lsn't 8. ls 9. ls 10. Was ll. ls ll. lsn't 13. Was 14. Could 15. ls 16. ls 17. lsn't 18. ls 19. l s 20. Was

1 what you

what you were expecting? that that where you live? that what you did to him? that be why they are hiding? that be what they want to do? that where you're keeping the money? What you're planning to do? that why you're not coming? that that how you help people? that how they conquered Istanbul? that how a clock works? what you're going to say? that when you were at school? that that be why he doesn't want to speak? ., where you work? that what you wanted to do? that that what you're locking for? what you will send him? that why they call you Godfathet? that that what you were laiking about? ..

Sizin beklediliniz bu muydu? OturcluOui'MIZ yer burası mı? Ona yaptıtın bu mu? 4. Saldanmalannın sebebi bu olabilir ml? 5. Onlann yapmak Istedikleri bu olabilir ml? 6. Parayı saı.dıOınız yer burası mı? 7. Yapmayı tsaarladıOınız tBY bu d&OII ml? a. Gelmeyitinizin sebebi bu mu? 9. Siz Insanlara bu tekilde ml yardım ediyorsunuz? 1 0. Onlar lstanbul'u bu tekilde ml aldılar? 1 1 . Saat bu fekHde ml çalıtıyor? 12. S6yleyecetln bu d&OII ml? 13. Siz okuldaykan miydi? 1 4. Konutmak l8temeyltlnln sebebi bu olabilir ml? 1 5. ÇalıttıOınız yer burası mı? 1 8. Yapmak lstediOin t•Y bu muydu? 1 7. ArıidıOın f8Y bu d&OII ml? 18. Ona göndereeROin teY bu mu? 19. Sana "Baba" demelerinin sebebi bu mu? 20. Konuttuklannız bu muydu? 1. 2. 3.

59

were e)(pectiil9f]

* Structu re 20

Wh- type intensification questions Wh- başlıklı pekiştirmeli sorular Wh- başlıklı sorular ever kelimesi ile birlikte kullanıldığında ifade yoğunlaştıncı bir anlam kazanmaktadır. Ancak, iki ayrı kelime olarak yazılması gereken bu şekiller, (who ever, what ever) , tek kelime olarak yazılan (whoever, whatever) bileşik zamirleriyle karıştırılmamalıdır. Bak Str . 3 2 1 Örnek kalıp:

1. 2. 3. 4. 5. 6. 1.

8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 1 5. 1 6. 1 7. 1 8. 19. 20. 21.

Why Who Why Which When How What Why Who What Why When Who What What Where Where Why Why What What

ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever ever

ı Why ever ı didn't you

didn't you teli me? told you that? give up now? was it? can 1 have them back? can 1 know? makes you think so? waste more time? would want such a thing? happened to the plan? lie to them? is you r man going to come? asked you to stick your nose in? shall 1 do with it? did you say that for? do you live? does it say so? not? bother? are you doing there? shall 1 do now?

Neden bana söylemedin? Bunu sana kim söyledi? Neden şimdi vazgaçellm? Hangisiydi, o? Onları ne zaman geri alabilirim? Nereden bileyim? Seni bu şekilde düşündüren ne? Neden daha fazla vakit kaybedelim? Böyle bir şeyi kim istesin? Plana ne oldu? Onlara neden yalan söyliyelim? Senin adamın ne zaman gelecek? Bu işe burnunu sokmanı senden kim istedi? Ben, onunla ne yapayım? Bunu neden söyledin? Nerede oturuyorsun sen? Nerede böyle yazıyor? Neden hayır? Neden canını sıkıyorsun? Sen, orada ne yapıyorsun? Ben şimdi ne yapaca!}ım?

60

teli me?

* * Structure 2 1

Wh-type emotive questions Wh-başlıklı duygusal sorular Örneklerden de anlaşılacağı gibi bu tür soru şekillerinin hepsinde, öfke veya ona benzer duygu belirtileri gözükür. Bunlar ünlem takımı ve ara söz olarak oluşur ve soru soranın hislerini kaba bir şekilde belirtir. Soruların tonlaması, hemen hemen haykırma şeklinde olur. Örnek kalıp: What ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 1 2. 13. 14. 15. 16. 1 7. 18. 19. 20. 21. 22.

Who What How How How Who Why What What Where Where Why Who What How What Why When Why Who Why Where

ön earth on earth on earth in the world in heaven's name the dickens the blazes on earth the devil in heaven the hell for heaven's sake on earth earthly good on earth the deuce in the world in heaven's name on earth on earth on earth in hell

ı on

earth

ı are

would do such a thing? are you trying to do? could you forgel the money? can 1 ask him that? can you trust him? do you think you are? don't you read what it says? does that mean? do you mean? have you been? is it? can't you shut up? told you that? is it? should 1 know? does he want? do you refuse to pay? are you going to open it? should 1 apologize? taught you that? did he go there? did he go?

Böyle bir şeyi kim yapar? Allah aşkına sen ne yapmaya çalışıyorsun? Sen nasıl parayı unutursun? Ben, bunu ona nasıl sorablllrim? • Allah aşkına, sen bu adama nasıl güvenebilirsin? Sen kendini ne sanıyorsun? Yahu, burada yazılı olan şeyi neden okumuyorsun? Allah aşkına, bu ne demek oluyor? Sen ne demek istiyorsun? Nerede idln, Allah aşkına? Bu Allah'ın cezası şey nerede? Ağzını neden kapatmıyorsun? Allah Allah, bunu sana kim söyledi? Bunun ne yararı var? Ben nereden blleyim? Onun istediği ne? Ne hakla ödemeyi reddedlyorsun? Allah aşkına, onu ne zaman. açacaksın? Neden özür d ileyecek mlşim? Aman Allııhım, bu nları sana kim öğretti? Oraya ne halt etmeye gitti? Hangi cehenneme gitti?

61

you trying to do?

* * Structure 22

The statement question Bildiri şeklinde soru Bazen konuşma dilinde, soru, normal cümle şeklinde söylenir . Ancak bu, de�işik bir ses tonuyla olmalı, yani soru yükselen bir ses tonuyla bitmelidir. Bu tür, genellikle bir şaşkınlık bildirmek için kullanılır. örnek kalıp: ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 1 0. 11. 12. 13. 1 4. 1 5. 16. 17. 18. 1 9. 20. 21 . 22.

You You You You You You Anybody You You You You You You You So you So you So they You You You You He You You You She You You Mary You That You You You

paid sold ' re leaving don'! like gave woke happens to know are going ' re tired are not trying to hide are not ' re joking? think think hit are not coming fet hope ' re do? have i nvited as ked ' re going won't do are not staying? is not at home? thin k say hasn't told are sure is called haven't asked are leaving

ı You

sold him your watch?

ı

ten dollars for this? him your watch? already? it? them to the rag-man? me up for that? where it is? !here on foot? already? the truth? serious? war is inevitable? we can win? him? with us? you free? he'll come? English? Mary to dinner? you to lend him your gun? , eh? it, eh?

he'll accept? the answer is no? you? you don'! mind? the luxury hotel? her a foo!? her? tomorrow?

Sen buna on dolar mı verdin? Ona saatini ml sattın? Daha timdiden ayrılıyor musun? �enmedln ml? Sen onları esklclye ml verdin? Bunun Için ml beni uyandırdın? Nerede olduQunu bilen var mı? Siz oraya yaya mı gldecekslnlz? Sen dshe timdiden ml yoruldun? Sen gerçeQI glzlemeye çalıtmıyoraun, de011 ml? Ciddi olamazsın? Alay mı ediyorsun? Savatın kaçınılmaz olduQunu mu sanıyorsun? KazanacaQımızı sanıyor musun? Demıık ona vurdun? Demek bizimle gelmlyorsun? Demek seni serbest bıraktılar? GeleceQinl ümit ediyor musun? Siz Ingiliz misiniz? Öyle ml? Sen Mary'yi yemeOe ml davet ettin? TüfeOinl ödünç mü Istedi?

23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31 . 32. 33. 34.

62

Demek gidiyorsun, ha? Demek onu yapmıyacaksın? Kalmıyor musun? Evde yok mu? Kabul edeceQinl senıyor musun? Cevabın 'hayır' mı? Mary sana söylemedi ml? AldırmadıQına emin misin? 'Lüks' otel bu mu? Sen ona aptal ıiıı dedin? Ona sormadın mı? Yann mı hareket ediyorsun?

* Structure 23 The rela.tive question ciause ilgi soru cümleciği Bir çok kere, hakkında bilgi istenilen özne durumundaki kişi bir şeyden sonra onu tanım­ layan bir ilgi cümleci�inin gelmesi icab eder. Bu açıklamalar, ilgili oldukları isimler hakkında zorunlu bilgi getirmektedir. ·

Örnek kalıp: ls she the woman

1. 2. 3. 4. s.

6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 1. 2. 3. 4. s. 6. 7. 8.

9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 1 7. 1 8. 19. 20. 21. 22.

ls ls ls Was ls Was Were ls Are ls lsn't Wasn't ls ls ls Aren'! ls Aren 't Are ls ls ls

she he it it he he they he they she he she he it she you he we you it it it

ı who

cleans the rooms?

t h e woman who cleans t h e rooms? who doesn't want to pay the bill? the fellow the book (which) we'll use next year? the box where you keep your money? the man (who) you sent for? the man who repaired the set? the people who objected? the doctor who is treating you? who guessed the answers? the ones who took your photograph? the one who stopped us? the man the teacher who took them to the theatre? who will lend us the car? the friend (which) you're looking for? the box t h e girl who wants to see me? the man who waters the garden? the assistant who sol d you the shirt? the team who won the cup? the people who are waiting for the doctor? where you're staying? the hotel the day on which you got married? where your sister lives? the town

Odalan temlzlayen kadın o mu? Faturayı ödemek Istemeyen ki" o mu? Gelec:ek yıl kullanac:aoımız kitap bu mu? O, paranı koyduOun kutu muydu? ÇqırdıQın adam o mu? Cihazı tamir ecl8n adam o mu? kiraz eden kl"ler onlar mıydı? Sizi tedavi eden doktor o mu? Cevapları doOru olarak tahmin adenler onlar mı? Fotot}rafınızı çeken o mu? Bizi durduran adam o delil mi? Onlan tiyatroya götüren öQratmen o delil miydi? Arabayı bize ödünç verec:ek arkedaş o mıı? AradıOın kutu bu mu? Beni görmek Isteyen kız o mu? Bahçeyi sulayan adam aiz deQII misiniz? GömleOI size aatan tezg.htar o mu? . Kupayı kazanan tekım biz deOII miyiz? Doktoru bekleyenler siztar misiniz? KaldıOın otel orası mı? O, evlendiQin gün mliydü? Orası, kız kardeşinin otwduiiu şehir mi?

. 63

ı

* * Structure 24

The elliptical question Kelimesi düşmüş soru şekli Ço�u kez bu tür sorularda, soru cümlesinde bulunması gerekli bazı ö�eler atılarak, cümle kısaltı !ır. E�er soru soranın niyeti yeterince açıksa, bu şekilde yapılan tek kelimelik sorular bile, normal bir soru cümlesi kadar tam anlam ifade eder. Bunlar, konuşma diline özgü cümleler olup, alışılagelmişin dışında bir kuruluşa sahiptir. Bu nedenle, yabancıların kullanmaları tavsiye edilmez. Örnek kalıp: ı.

2. 3. 4. S. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. ıs.

16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 2S. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. · 9. 1 O. 11. 1 2. 1 3. 14. 1 5. 1 6. 1 7.

1 Feeling

any better?

1

Me? In winter? Bill? Coming, Tom? Feeling any better? Any news? Remember? When? What to do? Where to go? What for? What about you? Why not? What time? Why teli lies? Why not give it back? What on earth? Where to? How come? Remember me? Why bother? Why not ask tıı i m? Been here long? Want some? Seen Jane? Had a good trip? Something the matter? Shocking, isn't it? More tea? Who for? From where? Why at six? What of it? What if we fail?

Ben ml? Kışın ortasında mı? Bill ml? Tom, geliyor musun? Kendini daha iyi hissediyor musun? Herhangi bir haber var mı? Hatırlıyor musun? Ne zaman? Ne yapmalı? Nereye gltmell? Neden? Ya siz? Neden olmasın? Saat kaçta? Neden yalan söyleyelim? Niçin geri vermeyesln? Allah aşkına ne yapıyorsun?

18. 19. 20. 21 . 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31 . 32. 33. 34.

Nereye? Nasıl olur? Beni hatırlıyor musun? Canını sıkma? Neden ona sormuyorsun? Çoktan mı buradasın? Biraz ister misin? Jane'i bir yerde gördün mü? Yolculuk iyi mi gitti? Bir şey mi oldu? Utanç verici, değil mi? Biraz daha çay Ister miydlnlz? Kimin için? Nereden? Neden saat altıda? Ne olmuş yani? Ya başaramazsak?

64

* Structure 25

Hypothetical and imaginary questions Varsayım ve tereddüt ifade eden sorular Bu şüpheli anlam ifade eden soru şekilleri, ingilizcede önemli bir yer tutar. Biçim olarak geçmiş zaman şekillerine benzedikleri halde, bu kavram fiillerin, söz konusu zamanla, anlarnca hiçbir ilişkisi yoktur. Bu gibi soru şekilleri, anlarnca gelecek veya şimdiki zaman ifade eder. Kullanışa göre de, ayrıca, emirleri veya istekleri daha nazik bir şekilde iletir. Örnek kalıp:

ı. Could ı.

3.

4. S.

6. 7.

8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. ıs.

16. 17. 18. 19.

Would Would Would Would Could Would Would Couldn't Would Could Would Would Wouldn't Would Could Wou ıd n't �..•

you tomorrow you you you rather it you you we you it this he that you we it

1

gr-.:

. �� . . -

:!t. :.·- 2.�

11.

we

..,�:·....� · c- :

•

they 1-&. •'• a: wıoould 25. ,•,'-er; could ....

1 Could 1 we

be mistaken?

be mistaken? be more convenient? accept such a th i'�g? it's a good reason? say it alone? do he's trying to gain time? be to see it? care think it right? a bit longer? stay consider him as a candidate? you're mixing names? be do? to that? agree rude? be to it? swear again, some times? meet better to accept the offe� be also something? ad d to help them? send for some hot coffee? gıve suctı a thing? � such an offe � retuse do

you buy we see

to us? instead? him?

1. s.... Y-*Pn �? 2 . Aaııblı yann daha ını elveritli olur? 3. Sen olsan böyle bir .-yi kabul eder miydin? 4. Sence bu Iyi bir sebep ml? 5. Onu tek bafına yapmayı mı tercih edersin? &. Salan vakit kazanmaya çalışıyor olmasın? 7. Acaba onu görmek ister misin? 8. Onu doğru buluyor musun? 9. Biraz daha kalamaz mıyız? 10. Onu aday olarak düşünür müsün? 1 1 . Sakın adlan kanştırmıt olmayasın? 1 2 . Acaba bu Işine yarar mı? 1 3 . Bunu kabul eder ml, dersin? 1 4. Bu, kaba olmaz mı? 15. Yemin eder misin? 1 6. Bir gün yeniden buluşsbilir miyiz? 1 7. Teklifi kabul etsek daha Iyi olmaz mı? 1 8. Bir tey daha ilave edebilir miyim? 19. Onlara yardıma kimi göndereblliriz? 20. Sıcak bir kahveye neler vermezdlm? 2 1 . Böyle bir şeye kim müsaade eder? 22. Böyle bir teklifi kim reddeder? 23. Bize ne yapabilirler ki? 24. Yerine ne satın alırsın? 25. Onu ne zaman görebiliriz?

65

* "

Structu re 26

The question with a contrast tag Karşılaştırma takısıyla yapılan soru Olumlu veya olumsuz bir yargıdan sonra karşılaştırma yoluyla yapılan bir soru şeklidir. Cümle, yükselen bir ses tonuyla biter. Örnek kalıp: They all have finished. ı.

l.

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ıı. ll.

13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. lO.

They all have finished. Haven't you? We accept the verdict. Will he? ı understand. Do you? 1 can swim. Can you? 1 can wait. Can Bill? We are not going. Are the others? Bill is lazy. Are you? No one is coming. ls Tom? 1 didn't u nderstand a thing. Old you? We'll be ready. Wi/1 you? 1 '11 always help you. Wi/1 she? l ' m not tired. ls she? We have ordered two. What about you? We'll vote against What about the others? 1 didn't accept. Would you? ı am not going to do it. Would you? l ' m not so sure. Are you? All your friends have passed. /s it true of you? He wants to succeed. /s it not true of you? l ' d hale to ıose my job. ls that true of Peter?

1. Onların hepsi bitirdi. Ya sen? 2. Biz karan kabul ediyoruz. Ya o? 3. Ben anlıyorum. Ya sen? 4. Ben yüzebilirlm. Ya sen? S. Ben bekleyeblllrim. Ya Bill? 6. Biz gltmlyoruz. Ya ötekiler? 7. Bill tembeldir. Ya sen? 8. Kimse gelmiyor. Ya Tom? 9. Ben bir şey anlamadım. Ya sen? 1 0. Biz hazır oluruz. Ya siz? 1 1 . Ben size her zaman yardım etmeye hazınm. Ya o? 12. Ben yorgun defıillm . Ya o? 1 3. Biz iki tane ısmarladık. Ya siz? 1 4. Biz olumsuz oy kullanacağız. Ya ötekiler? 1 5 . Ben kabul etmadim. Sen, eder miydin? 1 6. Onu yapmıyacağım. Sen yapar mıydın? 1 7. Pek emin de!}lllm. Ya sen? 1 8. Bütün arkadaşiann sınıflarını geçti. Ya sen? 1 9. O, başarmak Istiyor. Ya sen, Istemiyor musun? 20. işimden olmayı istemem. Ya Peter, ister mi?

66

l Haven't you? 1

* * Structu re 27

The question with a reinforcement tag Sonunda vurgulama eki bulunan soru Bazen, cümledeki bazı öğeler soru cümlesi yapısına girmeksizin, açıklama olarak ve ba­ ğımsız bir şekilde sorunun sonuna bir ek olarak ilave edilir. Bunlar cümleden bir virgülle ayrıl­ mış olurlar. örnek kalıp; What are these ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. 15.

What are these, in the box? What's this, on the tab/e? . Wh at's that, next to the rice? Who is that, on the left? Will they help you, your cronies? Can they fight, your so/diers? Do 1 know them, these friends? What do they want, these people? Who are they, these benefactors? Didn't it go too long, your game? Have you ever seen them working, these workers? What's that, in the jug? ls it dangerous, that drug? Will they be of any help, your partners? What are they trying to do, these people?

1. Şu, kutunun içindeki nedir? 2. Şu, masanın üstündeki ne? 3. Şu, pilavın yanındaki şey nedir? 4. Şu, soldaki kim? 5. Şu senin arkadaşların sana yardım edecekler mi? 6. Şu senin askerlerin savaşmayı bilir ml? 7. O arkadaşları tanıyor muyum? 8. Şu Insanlar ne Istiyor? 9. Kimmiş şu hayırsaverler? 10. Şu oynadığın oyun fazla sürmedi ml? 1 1 . Şu Işçileri çalışırken hiç gördün mü? 12. Şu, surahinin Içindeki nedir? 1 3 . Şu ilaç tehlikeli ml? 14. Şu sanln ortaklarının yardımı dokunur mu? 1 5. Bunlar ne yapmaya çalışıyorlar?

67

ı in

the box?

ı

* *Structure 28 The question with an appended answer Cevabı ekli olan soru Cevap ekleri, soru cümlesinin yapısına girmeksizin, sorunun tümüne veya bir kısmına açık­ layıcı, bazen de alaycı bir cevap getirir. Bunlar cümlenin sonunda yer alıp bir virgülle ayrılırlar. Güzel konuşma sanatına ait bu cümle yapıları, yükselen bir ses tonuyla biter. örnek kalıp: What do you thlnk she's going to do,

ı. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

What do you think she's going to do, forgive you? What do you think l ' m doing it for, money? What did you expect, a present? What do you think they'li give you , a prize? Who do they think they are, the state? What's in it, mi/k? What does he think he's going to find there, a treasure? What do vou think is hidden there, a corpse? Who is he anyway, my father? Who do you take me for, your servant? Who do you think is going to help, your cronies? What do you want me to do, leave everything and go? What does he want me to do, thank him? What do you think you got, ten over ten? Who do you think is going to accept such a thing, me? What do you expect me to do, cry? What were they expecting, a first class player? How do you go there, by bus? Where .do you think you are, in heaven? Ne yapmasını bekliyorsun, seni affetmesini mi yoksa? Bunu para için ml yaptltjımı sanıyorsun? Ne bekllyordun, bir hediye mi? Sana ne vereceklerini sanıyorsun, bir ödül mü? Bunlar kendilerini ne zannediyorlar, devlet mi yoksa? Içinde ne var, süt mü yoksa? Orada ne bulaca!)ını sanıyor, bir hazine mi?

8. Sen orada bir ceset mi saklı sanıyorsun? 9. O, kim oluyor, babam mı? 10. Sen beni ne zannedlyorsun, uşa!)ın mı yoksa?

1 1 . Sana o arkedatların mı yardım edecek sanıyorsun? 12. Ne yapmamı bekliyorsun, her şeyi bırakıp gitmemi mi? 13. Ne yapmamı Istiyor, ona teşekkür etmemi mi yoksa? Notun kaç olmasını bekliyordun, on üzerinden on mu?

1 4. 1 5. 16. 1 7. 18. 19.

Sen, benim böyle bir şey kabul edece!)imi mi sanıyorsun? Şimdi ne yapmamı bekliyorsun, a!)lamamı mı? Bunlar ne bekllyoriardı, birinci sınıf bir oyuncu mu? Oraya nasıl gidilir, otobüsle ml? Sen kendini nerede sanıyorsun, cenette

ml yoksa?

68

ı forgive you? ı

* * Structure 29

Exclamatory question with an appended answer Cevabı ekli olan ünlemli soru Soru cümlesinin yapısına girmeksizin, onun sonunda gelen ve ünlem ifade eden bu ek, konuşanın duygularını açıklamaya yarar. Alay, hayret, esef ve başka duyguları yansıtan bu kelimeler, diğer eklerden farklı olarak, kendilerine özgü bir tonla vurgulanır. Bu cümlenin yapısı soru cümlesininkine benzer, yalnız, ünlem belirten kelimeden sonra ünlem işareti bulunur. Örnek kalıp: Who do you think is coming to lunch?

ı. Who do you think is coming to lu nch? Mother! 2. What do you think 1 found in the garden? A snake! 3. Where do you think 1 found the watch? In his packeti 4. How do you think 1 became rich? By working hard! S. Where do you think ! ' m going? To hang myse/f! 6. Who do you think 1 saw today? Mary! 7. H ow do you think ı got there? On foot! 8. How much do you think it cost? Ten thousand dollars! 9. What do you think ı told him? To go to hel/! 10. Why do you think ı·m doing it? To gain his confidence! l l . Why do you think ı ·ve kept quiet? Just to please you! 12. What do you think they're plan ning to give you? A golden watchf 1. 2. 3. 4.

Bil bakalım, öQie yemeQine kim geliyor? Annemi Bahçede ne buldum dersin? Bir yılani

Saati nerede buldum sanıyorsun? Onun ceblnde!

Ben nasıl zengin oldum sanıyorsun? Sıkı çalışmakla! 5. Nereye glttiQiml sanıyorsun? Kendimi asmayel

6. 7. B. 9. 10. 11. 12.

Bil bakalım, bugün kimi gördüm? Mary'yU Oraya nasıl vardım sanıyorsun? Yürüyerek! Tahmin et bakalım, kaça malolmuş? On bin dolara! Ona ne dedim sanıyorsun? Canın cehenneme! Onu neden yapıyorum dersin? Güvenini kazanmak Için! Bunca zaman neden ses çıkarmadım dersin? Seni memnun etmek için! Bil bakalım sana ne vermeyi tasarlıyorlar? Bir altın saat!

69

ı Motherl ı

*Structure 30

The biased question Cevabı olumlu olması beklenilen soru Bazı soru şekilleri, olumlu bir cevap beklenildiğini gösterir. Sorunun, alışılmış şekillerin dışında sorulması, beklenen cevabın, konuşmacının düşüncesi doğrultusunda olmasını sağlar. Bazen bu soru şekilleri, karşımızdakini düşüncemizi paylaşmaya ve doğrulamaya adeta davet eder gibi olur. Şöyle ki: İ ngilizcede, normal olarak sorularda 'any ' ve olumlu cümlelerde 'some' kullanılır:

Did anyone cal/? (Beni arayan oldu mu?) ancak, soruda 'some' kullanılması :

Did sameone cal/? (Beni biri aradı mı?) cevabın "evet" olmasının beklenildiğini veya en az böyle ümit edildiğini gösterir . Diğer bir ör­ nek:

ls there anything you want to say? (Söylemek istediğin bir şey var mı?) ls there something you want to say? (Söylemek istediğin bir şey mi var?) İşte bu sebepten bir şey ikram edildiğinde, nezaket icabı yalnız olumlu soru şekli kullanılır:

Would you /ike some tea? (Çay ister misiniz?)

ı

Örnek kalıp: Is there someone

ı. ls there sameone in the garden?

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

Did sameone call? ls there same tea left? Has sameone told you to come? Can'! you write something? Did sameone sit here? Didn't they give you same tea? Was it something expensive? May ı offer you same coffee? ls there something wrong with it? l s there something 1 can do? Won't you have same tea, Tom? Would you like same coffee? Didn't we buy same rice last week? ls there something you want to teli me? Are !here same bottles in the box? Are you having some trouble? Has sameone seen my card? Did you say something? Are you going somewhere?

1 . Bahçede biri var mı?

2. Beni biri aradı mı? 3. Çay kaldı, de!}ll ml? 4. Gelmenl söyleyen biri oldu mu?

5. Bir şeyler yazamaz mısın? Burada biri oturdu mu? 7. Size çay lkram etmediler ml? 8. Pahalı b!r şey miydi? 9. Size kahve ikram edebilir miyim? 1 0. Bir şeyi mi var? 1 1 . Yapabileceğim bir şey var mı? 1 2. Tom, bir çay içmez misin? 13. Kahve içmez misiniz? 14. Geçen hafta plrlnç almadık mı? 1 5. Bana söylemek lstedl!}ln bir şey ml var? 1 6. Kutuda şl,e var mı? 1 7. Zorluk mu var? 1 8. Biri kartımı gördü mü? 19. Bir şey ml söyledin? 20. Bir yere ml gidiyorsun? 6.

·

70

ı

in the garden?

* * Structure 3 1

The rhetorical question Cevaplanması beklenmeyen soru Bazı soru şekilleri cevap almak için sorulmaz. Bunlar bir bildiriyi daha etkili bir şekilde ifade etmek için kullanılır. Burada söz konusu olan şey soru değil, konuşanın, kendi sözleri hakkında bir onaylama veya düşüncesine katılma temin etmek istemesidir. Örnek kalıp: ı.

2. 3. 4. S. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. ıs.

16. 17. 18. 19. 20. 21.

ı Who

reads these authors today?

Who reads these authors taday? Who knows? Who hasn't told lies? Who wants them back? Who ruined our economy? Who hasn't dreamt of possessing magical power? Who doesn't like to be rich? What ever made him do that? What could the reason be? How can 1 ever thank you? ls this the way to ask for it? Am ı your servant? Shall 1 ever forgel her? Who, me worry? Aren'! they your friends? Wasn 't it brutal? Haven't 1 told you? And who is going to pay the bill? Where d id we go wrong? And who does he think he is? How much of a fool can one be?

1 . Bugün bu yazarları kim okur? 2. Kim bilir? 3. Kim yalan söylememiş ki?

4. Onları kim geri Ister? 5. Ekonomlmlzl kim çökerttl? 6. Sihirli güce sahip olmayı kim hayal etmemiştir? 7. Zengin olmayı kim sevmez? 8. Onu bu Işe Iten ne? 9. Sebep ne olabilir ki? 1 0 . Size nasıl teşekkür edebilirim? 1 1 . Bunu istemenin yolu bu mu? 1 2. Ben sizin uşağınız mıyım? 1 3 . Onu hiç unutabiiecek miyim? 1 4. Ben ml endlşeleneylm? 1 5 . Onlar senin arkadaşiann değil ml? 16. Ne acımasız şey, deOII ml? 1 7. Ben sana söylememiş miydim? 1 8 . Faturayı kim ödeyecek? 1 9 . Biz nerede hata ettik? 20. Kendini ne zannedlyor? 21 . Insan ne kadar aptal olabilir?

71

ı

Structure 32

Questions taking a subordinate cıause Yan cümleciği olan sorular Bu kuruluşta, temel soru cümleciği ile yan cümlecik arasında eylem bakımından birbirini tamamlayan unsurlar bulunmaktadır. Yan cümlecik, temel soruyu daha açık bir şekilde i fade eden gerekli bilgiyi getirmektedir. örnek kalıp: What will you do

ı. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ı ı. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 1. 2. 3.

What will you do What were you trying to hide Why did the servant eat What did she do What shall we do Why should ı work What shall we say Why are you getting dressed Who will do it What were you doing Where were you Who was she stayi ng with Why didn't you warn her How old was he Why didn't he see us What did you eat How can you prepare coffee Why are theaters full Why didn't you speak What do you do around here What did she say Who looked after the child

ı when

when all the guests turn out? when 1 saw you? before the others have? after John hit her? u ntil the gates open? when everybody else is playing? if they complain to the manager? if you're not going anywhere? if you don't? while they were fighting? when the fire broke out? before she moved here? when you saw her? when he died? before he left? when you were at school? while you ' re having a shave? when it rains? when it was your turn to? when the weather i s line? when she found out the truth? until he got married?

Bütün davetıller gelince ne yapacaksın? Seni gördüOümde neyi saklamaya çalışıyordun? DIOerlerl yemeden önce haderneler neden yemek yedi?

4. John ona vurduk1an sonra o ne yaptı?

5. Kapılar açılana kadar ne yapacaOız?

6. 7. 8. 9.

1 O. 11. 12. 13.

Herkes oynarkan neden çalışacak mışım?

Müdüre şikayet ederlerse ne dlyeceOiz? Bir yere gitmiyorsan neden glylnlyorsun? Sen yapmasan onu kim yapacak? Onlar kavga ederken sen ne yapıyordun? Yangın çık1ıOı zaman sen neredeydln? Buraya taşınmadan önce kiminle kalıyordu? Onu gördüOünde neden ikaz etmedin?

14. Öldügünde kaç yaşındaydı?

1 5. Harekat etmeden önce bizi neden gelip görmedi?

1 6. 17. 18. 1 9. 20. 21. 22.

all the g uests turn out?

Okuldaykan sen neler ylyordun? Traş olurken nasıl kahve plşlrebillrsin? Hava yaOışlıyken tiyatrolar neden dolu olur?

Sıran geldillinde neden konuşmadın? Hava güzel olduOu zaman buralarda neler yaparsınız? GerçeOI öOrenlnce ne söyledi? O evlenene kadar qocuOa kim baktı?

72

ı

Structu re 33

THE NEGATIVE The negative statement constructed with the auxiliary Yardımcı fiillerle kurulan olumsuz cümleler Fiilierin olumsuz şekilleri yapısal yönden iki biçimde yapılır. Yardımcı fiilierin (auxiliary) olumsuz şekillerini sadece not ilavesiyle olur. İngilizcede olumsuz şekillerini bu şekilde yapan yalnız 24 fiil bu'unur. Diğer tüm fiilierin olumsuz şekilleri Str.34'de olduğu gibi do not ile yapılır. Yardımcı fiilierin kısaltılmış olumsuz şekilleri şunlardır:

daren't mightn't mustn't oughtn't needn't usedn't won't have to needn't have shan't be able to

can't, couldn't hasn't, haven't, hadn't isn't, aren't wasn't, weren't shan't, won't shouldn't, wouldn't ain't (Amerikan) shouldn't have couldn't have Örnek kalıp: He ı.

2. 3. 4. S. 6. 7. 8. 9. 10.

He 1

1 You 1

1 1

He They You ı ı. You 12. ı 13. We 14. ı 15. You 16. He 17. lt 18. lt 19. lt 20. They 21. ı 22. They 23. We 24. You

cannot shall not be able will not should not would not could not may not might not need not used not may not shall not were not allawed will not should not have could not have is not would not cannot were not dare not will not have have not got are not

1. Çalışamaz. 2. Gelemiyece!)im. 3. Kaimıyaca!)ım.

4.

5. 6. 7. 8. 9.

1 0.

11. 1 2.

13. 14.

1 5.

ı cannot ı work.

work. to come. stay. hit him. know. see. be free. accept. worry? to drink so much . believe it. be Iate. to smoke. do it. given it back. com e. d ifficult. light. be true. expecting us. think about it. finished it. time. to move from here.

Ona vurmamalısın. Bilemem. Göremiyordum. Boş olmayabiiirim. Kabul etmiyebiiir. Endişe etmelerine gerek yok. O kadar içki içmezdin. Buna inanmıyacaksın. Geç kalmayaca!)ım. Sigara içmemize izin verllmezdi. Yapmayaca!)ım. Onu geri vermemeliydin.

25. 26. 27. 28. 29. 30.

1 6. Gelmiş olamaz.

ı am not going ı was not going You must not You ought not have He dare not ı am not obliged

1 7. Zor de!) il. 18. Yanmıyor. 1 9. Do!)ru olamaz. 20. Bizi beklemiyorlardı. 2 1 . Onu düşünmeye bile cesaretim yok. 22. Onu bitirmamiş olacaklar. 23. Vaktimiz yok. 24. Buradan kıpırdamamalısınız. 25. Ben beklemiyece!)im. 26. Yazmıyacaktım. 27. Konuşmamalısın. 28. Ba!)ırmamalıydın. 29. Buraya gelmeye cesaret edemiyor. 30. Sizi dinlemek mecburiyelinde de!)iiim.

73

to wait. to write. speak. shouted. come here. to listen to you .

Structu re 34

. The negative statement with do not do not ile kurulan olumsuz cümle Yardımcı fiiller dışında kalan tüm diğer fiilierin olumsuz şekilleri şu şekilde yapılır: a) Geniş zamanda: üçüncü tekil şahıslarda fiilden önce does not diğer şahıslarda do not getirmek suretiyle. b) Geçmiş zamanda: kurallı veya kuralsız fiilierin tüm şahıslarında fiilden önce did not getirmek suretiyle yapılır. Not: dare ve have to gibi birkaç yardımcı fiilin olumsuz şekli de aynı yoldan yapılır. Örnek kalıp: He ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.

He He They They We You He Bill,

does not does not do not do not d i d not do not does not do not Do not 1 did not 1 did not She did not He did not 1 do not lt does not 1 did not He does not Do not They do not Wc did not lt does not She did not

ı does

not live

live here any more. dare to speak. dare to come here. you . believe like it at all. need to send the telegram today. have to work. forgel to close the window. shout. answer. have to wear any u niform. dare to accept. come with us. know them . matter. lose the bag. understand you. teli him anything. want to see you. find any tickets. make it any better. use to smoke.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Artık burada oturmuyor. Konuşmaya cesaret gösteremiyor. Buraya gelmeye cesaret edemezler. Size inanmıyorlar. Onu hiç beğenmedlk. Telgrafı bugün göndermene gerek yok. Çalışmaya mecbur de!jll. Bill, pencereyi kapatmayı unutma. Ba!jırmai 1 O. Cevap vermedim. 1 1 . Ünlforma giymem gerekmiyordu. 1 2 . Kabul etmeye cesaret edemiyordu. 13. O bizimle gelmedi. 14. Onları tanımıyorum. 1 s. Zararı yok. 16. Ben çanlayı kaybetmedim. 1 7. O sizi anlamıyor. 18. Ona hiçbir şey söyleme. 19. Sizi görmek lstemiyorlar. 20. Bilet bulamadık. 21 . Daha iyi olmasını sa!jlamıyor. 22. O sigara içmezdi.

74

ı here any

more.

Structure 35

The negative expressed with no no ile ifade edilen olumsuzluk Diğer bir olumsuz cümle şekli de no ile kurulu olan biçimdir. Bu tür olumsuz cümlelerde fıil olumlu olup, olumsuzluk kavramını "no" ile birlikte diğer kelimeler üzerine alır. Bu şekilde kurulan:

It will do no harm. (Zararı dokunmaz.) I have no idea. (Hiç bir fikrim yok . ) There are no people there. (Orada kimse yok. ) gibi cümleler,

It won 't do any harm. I haven 't any idea. There aren 't any people there. gibi cümlelere kıyasla i fade bakımından daha güçlüdür. Örneklerde görüldüğü gibi, icabında "no" cümlenin başında gelir. örnek kalıp: 1 have

have no idea. lt is no good at all. There is no end to it. 1 have no time. no room. There is She is no angel. no place for you. This is no friend of mine. He is lt is no mean work. lt was no business of yours. no wiser. He is You are no less guilty. lt is no easy task. no part in this. ı want no harm. will do lt no ordinary event. This is no doubt about it. There can be There is no denying. There is no such a thing. will say no more. 1 no say in this matter. have 1 There is no way out. no wish to lose it. have 1 no mistake. Make no right to say so. You have have had no news from him so far. We no affection for him. She had There is no other alternative. no food left. There was no larger than a nut. lt is no further than that. We went no different from the others. is lt no u se for it. have 1 will accept that. No woman No two men are alike. No amount of pressure is going to change my mind. must be lost. No time are allowed on Sunday. No visitors No man in his senses will accept that. i s harsh enough. No punishment

ı. 1

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. tt.

12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

21. 22. 23. 24. 25. 26.

27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40.

� idea.

75

41. No doctor 42. No questions 43. No effort 44. No harm 45. No man 46. No country 47. No entry. 48. No left turn. 49. No parking. 50. No smoking. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

will advise such a thing. will be asked. must be spared. will be done to her. has done more for us. has been richer or stronger.

Hiçbir flkrlm yok. Bir şeye yaramaz. Bunun sonu yok. Yaktim yok. Yer yok. O bir melek değil.

Burası sana göre bir yer değil. O benim arkadaşım değil.

Az Iş değil.

B u seni llgllendlrmezdl. Hiç de akıllanmadı.

12. Sen de aynı derecede kabahatlisin. 13. Kolay iş ı:leöil. 14. Ben bu işte yokum.

1 5. 1 6. 1 7. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31 . 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41 . 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50.

Zararı dokunmaz. Bu öyle basit bir olay değil. Hiç şüphe yok.

inkllr edilemez. Öyle bir şey yok. Daha fazla konutmayacağım. Bu konuda söz sahibi değilim. Bunun çıkar yolu yok. Onu kaybetı:nek niyetinde değilim. Hiç şüphen olmasın. Bunu söylemeye hakkın yok. Ondan şimdiye kadar haber almadık. · Onu hiç sevmedl. Başka çaresi yok. Hiç yiyecek kalmamıştı. Bir fındıktan daha büyük değil. Oradan daha ileriye gltmedlk. ötekilerden farklı değil. Ona Ihtiyacım yok. Hiçbir kadın bunu kabul etmez. Hiç kimse d�rtne benzemez. Hiçbir baskı fikrimi değlştlrmez. Hiç zaman kaybedilmemeli. Pazar günleri ziyaretçi kabul edilmez. Aklı başında olan kimse bunu kabul etmez. Hiçbir ceza fazla gelmez. Hiçbir doktor böyle bir şeyi tavsiye etmez. Hiçbir soru sorulmayacak. Hiçbir çaba esirgenmemeli. Ona hiç bir kötülük yapılmıyacak. Kimse bizim için onun kadar çalışmamıştır. Hiçbir ülke daha zengin veya daha güçlü oimamıttır. Girilmez. Sola dönülmez. Park yapılmaz. Sigara içmek yasaktır.

76

* * Structure 36

The negative expressed with not not ile ifade edilen olumsuzluk Diğer bir olumsuz cümle türü de not ile yapılan şeklidir. Bu kuruluşta cümleyi tek başına olumsuz yapan, "not" kelimesidir. Örneklerde görüldüğü gibi bazen cümlenin başında bulunur. Örnek kalıp: ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28.

29.

30.

31. 32. 33.

34.

35. 36. 37. 38.

� everybody thinks so.

You had better not teli him. l ' d rather not stay. He seems not to notice it. 1 prefer not to talk. Try not to be Iate. 1 was right in not giving in. 1 promise not to be Iate. Teli him not to come. 1 sold the books, but not the magazines. 1 can d raw people, but not animals. ı want a pencil, not a pen . There are nine !here, not ten . Whether you !ike i t or not you 'li have t o come. He can't decide whether to stay or not. John, not James, was driving. 1 '11 take it, not you. You are responsible, not you r brother. ı was there, not you. 1 think not. He's bound not to answer. H e's sure not to !ike it. We need money, not words. ! ' m afraid not. 1 hope not. Not everybody thinks so. Not that ı care. Not that ı want to see him. Not that ıt matters. Not everyone ııked it. Not many will come. Not all of them were bad. Not everyone will be !here. Not on Sunday. Not today. Noi for saıe. Not he! Not a souı was around. Not that ı disıike the idea.

1. Ona söylemesen iyi olur. 2. Kalmasam daha iyi olur. 3. Görrnemezlikten geliyor. 4. Konuşmamayı tercih ederim. 5. Geç kalmamaya gayret et. 6. Boyun e!)memekte haklıyım. 7. Geç kalmıyaca!)ıma söz veriyorum. 8. Gelmemesini söyle. 9. Kitapları sattım, fakat dergileri satmadım 1 0. insan resmi çizebiliyorum, fakat hayvan resmi çizemiyorum. 1 1 . Kurşun kalem istiyorum, dolma kalem de!)il. 12. Orada on de!)il, dokuz tane var. 13. istesen de istemesen de gelmek zorundasın. 1 4. Kalıp kalmamaya karar veremiyor. 15. John de!)il, James arabayı sürüyordu. 16. Onu ben aiaca!)ım, sen de!)il. 1 7. Kardeşin değil, sen sorumiusun. 18. Sen de!)il, ben oradaydım. 1 9. Sanmam.

77

20. 21. ·22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

31 . 32. 33.

34. 35. 36. 37. 38.

Cevap vermiyece!)i kesin. Onu benimsemiyece!)i muhakkak. Paraya ihtiyacımız var, söze de!)il. Korkarım hayır. Umarım, de!)ildir. Herkes böyle düşünmüyor. Önemsedi!)imden de!)il. Onu görmek istedi!)lmden de!)il. Önemi oldujjundan dejjl l. Herkesin hoşuna gitmedi. Fazla insan gelmez. Onların hepsi kötü de!)ildi. Herkes orada olmayacak. Pazar günü olmaz. Bugün olmaz. Satrtık de!)it. O olamaz! Etrafta kimsecikler yoktu. Fikri benimsemedi!)imden de!)il.

* * Structu re 3 7

Words that express the negative Olumsuz anlamlı kelimelerle ifade edilen olumsuzluk İngilizcede olumsuzluk kavramı, bu kuruluşta olduğu gibi, olumsuz anlam taşıyan ve bu­ lundukları cümlelere olumsuzluk anlamı kazandıran ve yalnız olumlu fiillerle kullanılan bazı özel kelimelerle de ifade edilebilir. Aşağıdaki örneklerde görüldüğü gibi, olumsuz fiille kurulu (a) tipi cümleler, olumsuz an­ l�mlı bir kelimeyle olumlu bir fiil kullanılarak, hiç bir anlam değişikliğine uğramadan, (b) tipi cümlelere dönüştürülebilir.

(a) tipi olumsuz cümle:

(b) tipi olumsuz cümle:

you don 't kn o w anything

you know nothing

(sen bir şey bilmiyorsun)

(sen bir şey bilmiyorsun)

it isn 't anything importan t

it is nothing important

(önemli bir şey de�il)

(önemli bir şey de�il)

we don 't either

(biz de öyle)

neither do we

Bu, İ ngilizceye özgü bir ifade tarzıdır. Örnek kalıp:

ı

Neither ı is correct.

ı . Neither is correct.

2. 3. 4. 5. 6. 7.

8.

9. 10. ll.

12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.

19. 20. 21.

1 '11 never forgel it. 1 have never seen such a thing. 1 saw nobody there. Nothing will change my mind. Nobody is responsible. Nothing is ready. No one likes me. Nobody wants to speak. lt's nobody's business. None of us are going. None want to come. You ' re good for nothing. lt goes without saying. Without seeing the result. lt's nothing important. These people know nothing. lt's nowhere. There is nobody there. There is nothing ı can do. No one has seen her.

1. Hiçbiri do(jru de011. 2. Bunu asla unutmayacağım. 3. Böyle bir şeyi asla görmedim. 4. Orada kimseyi görmedim. 5. Fikrimi hiçbir şey değiştiremez. 6. Kimse sorumlu değil. 7. Hiçbir şey hazır değil. 8. Beni kimse sevmlyor. 9. Kimse konuşmak istemiyor. 1 O. Bu kimseyi Ilgilendirmez. 11 . Hiçbirimiz gitmiyor. 12. Hiçbiri gelmek istemiyor. . 13. Sen hiçbir şeye yaramazsın. 1 4. Bu söz götürmez. 1 5 . Neticeyi görmeden. 16. Önemli bir şey değil. 1 7. Bu insanlar hiçbir şey bilmiyor. 18. Hiçbir yerde yok. 19. Orada kimse yok. 20. Yapabileceğim bir şey yok. 2 1 . Onu gören olmadı.

78

(biz de öyle)

Structure 38

The implied and the semi-negative ima yoluyla yapılan olumsuzluk Bu kuruluştaki ifadeler olumsuzluk kavramının bütün özelliklerini taşımakla beraber, kav­ ramı ancak ima yoluyla ifade etmekte veya onu olumsuzluğun eri yakın noktasına yaklaştır­ maktadır. Bunlar, aşağıdaki kısıtlayıcı veya olumsuz anlamlı zarflarla kurulu olur. Görüldüğü gibi fiil daima olumlu şekildedir. all but az daha barely hemen hiç but hariç

hardly ever hemen hemen hiç fail to yapmamak not nearly uzak

by no means asla, hiç hardly hemen hemen in no way asla

on no account hiç bir surette hardly any hemen hemen hiç scarcely hemen hemen

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Örnek kalıp: 1 can

ı. 2.

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

13. 14. 15. 16. 17.

1 can barely see him. lt's by no means finished. 1 '11 accept anything but money. 1 can scarcely understand anything. The gun failed to fire. He failed to warn us . He was m no way movecL ı hardly kn ow what to d o . There's scarcely any food left. Hardly anyone comes here. 1 could hardly walk. lt's by no means certain. We hardly ever agree on any subject. We hardly ever speak to them. We were all but dead. You must on no account make lun of her. That's not nearly half full.

1. Onu hemen hemen hiç göremlyorum.

2. Bu hiç de bitmemiş.

3. Para hariç her şeyi kabul ederim. (Para ,kabul etmem). Hemen hemen hiçbir şey anlamıyorum. Tabanca ateş almadı. Bizi Ikaz etmedi. Hiç de etkilenmedl. Ne yapacağımı bilemiyorum. 9. Hemen hemen hiç yiyecek kalmadı. 10. Buraya hemen hemen hiç kimse uğramaz. 1 1 . Hemen hemen hiç yürüyemiyordum. 12. Hiç de öyle kesin değil. 13. Hemen hemen hiçbir konuda anlaşamıyoruz. 1 4 . Onlarla hemen hemen hiç konuşmuyoruz. 1 S. Az kalsın ölüyordu k. 1 6. Onunla hiçbir surette alay etmeyeceksin. 1 7. Yarısı bile dolmadı. 4. S. 6. 7. 8.

79

ı barely ı see

him

* Structu re 39

The transferred negation Olumsuzluğun giriş cümlesine geçmesi Think gibi düşünce fiilleri , olumsuz olarak kullanıldığında, olumsuzluk kavramını içinde bulundukları giriş cümleciğine kaydırıp, böylece, cümlenin başka yoldan, dolaylı olarak olum­ suz . olmasını sağlar. Bu gibi fiilierin bazıları şunlardır: imagine sanmak reckon sanmak suppose zannetmek

believe inanmak be sure emin olmak expect beklemek

-

-

-

-

-

-

örnek kalıp:

don'! think don'! believe 1 don'! su ppose 1 can'! imagine 1 don'! think ı don't reckon 1 don't suppose 1 don'! think 1 don'! think 1 don'! believe l ' m not suggesting l ' m not saying 1 don'! suppose ı don't expect 1 don'! believe 1 don't feel l ' m not sure 1 shouldn't think 1 don't reckon 1 shouldn't think

ı. 1 1

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 1. 2. 3. 4.

5.

6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 1 3. 14.

1 5. 1 6. 1 7. 18. 1 9. 20.

ıI

don't think ı he'll pass the entrance exam.

he'li pass the entrance exam. they are studying. they are ready. they'li lake it back. l'li ask !hem to come. they'li ever get married. they'li want to see us. they'li let us out. it is fair. they'd want to come. they are right. we have to close the factory. they'li retuse the invitation. the bass has changed his m i n d . he'li get better. l ' m entitled to speak. he has see n us. he has read the letter yet. he has understood you. they are waiti ng for us.

Giriş sınavını kazanııçağını sanmam. Ders çalıştıkianna inanmıyorum. Hazır olduklarını zıinnetmem. Onu geri alacaklarını hiç düşünemiyorum. Gelmelerini lsteyeceğlmi sanmam. Bunların evleneceklerini hiç sanmıyorum. Bizi görmek isteyeceklerini sanmam. Bizi dışarıya bırakacaklarını zannetmem. Bunun dürüst oldu!)u kanısında de{ıllim. Gelmek isteyeceklerini zannetmem. Haklı olduklarını ima ettiğim yok. Fabrikayı kapatmak zorunda olduğumuzu söylediğim yok. Daveti reddedeceklerini sanmam. Patronun fikrini değiştirdiğini sanmam. Daha iyi olacağını zannetmiyorum. Kendimde konuşma yetkisi bulmuyorum. Bizi gördüğünden emin değilim. Mektubu henüz okumuş olacağını sanmam. Sizi anladığını sanmam. Bizi beklediklerini pek sanmam.

80

* * Structure 40

The double negative wlth the positive meaning Olumlu anlamlı çift olumsuzluk Bir çok dilde oldugu gibi, İngilizce'de de olumsuz şekilli fakat olumlu anlamlı bir çok ifade vardır.

NO veya NOT, olumsuz bir ifadeye ilave edildiginde olumlu bir ifade elde edilir. Bu kuru­ luş, dogrudan dogruya olumlu şekilde kurulu cümlelere nazaran daha güçlü bir ifade arz eder. Örnek kalıp: l'm ı.

2. 3. 4. S. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. ıs.

•

16. 17. 18. 19. 20.

ı not

unaware ı of the dlfflcultles.

! ' m not unaware of the difficı:ılties. lt's not uncommon that foreign secretaries meet. lt was no smail surprise. That's no smail contribution. lt's not a smail price by today's standard. lt isn 't seldam that we drink. He's not an infrequent visiter to the city. There were no less than 5000 people. We weren't a little surprised. lt wasn't without pıeasure that 1 heard of his death. He was no less unfortunate.

1 can't not go.

ı wouldn 't be surprised if they didn 't turn up. ı shou/dn 't be surprised if they didn't get married. ırs not that ı didn 't think of it. ırs not that ı didn 't teli him. ırs not that we don't u nderstand. ırs not that we are not coming. !'m not unaware of his behaviour. lt's not unusual. lt's no little success.

21. 22. not a few 23.

24. 25.

26.

not a little a not impossible task a not unlikely story not wrthout some apprehension

27. not for nottımg a few mistakes by any standard 29. a no1 unusual attitude u nder the circumstances. 28. ,'")()(

30.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 1 3. 1 4. 1 5. 1 6. 1 7. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.

m no

uncertain way

Zoltuldan blmez deOIIIm. 01f1f1eri bıılılınlannın bir araya gelmeleri nadir bir olay olmasa gerek. Küçük bir sürpriz sayılmazdı. Bu ufak bir katkı olmasa gerek. Bu günün f8rllanna göre öyle az para deQII. Anı sıra lçtiQimlz söylenemez. Kenti sık ziyaret eder. Oradakiler 5000 klflden daha az deQIIdller. Az f8fırınsdık. Onun ölüm haberine sevinmediOlm söylenemez. O da daha az şanslı sayılmaz. Gltmemezllk edemem. Gelmezlersa hiç f8fmam. Evlenmezlerse f8fmsm. Bunu düfünmemlf deQIIIm. Ona söylemedim deQII. Anlamaz deQIIIz. Gelmiyor deQIIIz. Davranıflanndan habersiz deQIIIm. Görülmedik şey deQII. 26. Biraz endlfe duymadıQımı söyleyemem. Bu hatın sayılır bir bafarı sayılır. 27. Tabii ki bedava deQII. bir hayli 28. Hangi açıdan bakılırsa bakılsın bunlar az hata deQII. epey 29. O şartlar altında yadırganacak bir davranıf de{ıll. Öyle ImkAnsız bir görev seyılmemalı. 30. Tereddüde mahal bırakmayacak şeklide Öyle lnanılmıyacak bir hikaye deQII.

81

Structure 4 1

THE IMPERATIVE The imperative as command EMiR Kesin emir Emirler bir eylemin yapılmasını veya yapılmamasını isternek için kullanılan fiil şeklidir. Ancak emir kipi, bir taraftan katı ve sert, diğer taraftan yalvarmaya kadar varan iki nite­ lik gösterir. Bir tek zamanı vardır. Yalnız ikinci şahıslardan meydana gelir. Örnek kalıp: ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 140 150 160 17 18. 190 20. 21. 220 230 240 250 26. 27 280 290 300 31. 32. o

o

Try not to be Iate. Be sure to lock the . door. Do as you are told. Guess where we're going. Have it your way. J ust look at them. Get back. Go and bring the cards. Come and see for yourself. Wait and see. Teli them to go. Remember to close .the windows. Remind me to fill up the tank. Keep working. Stop writing. Start packing. Look out! Watch out! Don't forgel to dust the room. 1 want you to help Mary. Let go. Be prepared. Get on with it. Get lost. Be quick. Come here. Stay where you are. Just listen to this. Ask her. Try some other thing. Mind your step. Take the 49.

1 . Geç kalmamaya çalış. 2. Kapıyı kilitlemeye dikkat et. 3. Sana söyleneni yap. 4. Bil bakalım, nereye gidiyoruz? 5. Nasıl Istersen öyle yap. 6. Şunlara bak. 7. Geriye çekilin. 8. ·Git, kartları getir. 9. Gel, kendin gör. 1 0. Bekle, gör. 1 1 . Gitmelerini söyle. 1 2. Pençerelerl kapatmayı unutma. 1 3 . Depoyu doldurmayı hatırlat. 1 4. Çalışmaya devam et. 1 5. Yazmayı kesin. 1 6 . Eşyaları toplamaya başla. 1 7. Dikkat et. 1 8. Dikkat et. 1 9. Odanın tozunu almayı unutma.

1 Try 1 not to be Iate.

330 34. 35. 360 37 380

H ave some more. Go ahead. H ave it your own way. Be seated. Be careful not to break it. Down on your hands.

20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38.

Mary'ye yardım etmeni Istiyorum. Bırak. Hazır ol. Işinize devam edin. Kayboil Çabuk ol. Buraya gel. Oldu!)un yerde kal. Şuna bak. Ona sorsana. Başka bir şeyler dene. Bastı!)ın yere dikkat et. 49'a bin. Biraz daha al. Hadi durma. Nasıl istersen öyle yap. Lütfen oturunuz. Dikkat et onu kırmayasın. Ellerinin üzerine çök.

o

82

Structure 42

The imperative as command The negative form Kesin emrin olumsuz şekli Bunlar, bir eylemin yapılmamasını isternek için kullanılan emir şeklidir. Bu gibi ifadeler kesin bir nitelik taşıyacağı gibi, bazen de duruma göre, bir teklif, bir zo­ runluluk ya da daha ince şekiller alabilir . Görüldüğü gibi, cümlenin başına daima "don't" gelir. Örnek kalıp:

1 Don't eve·r

ı. Don't ever come here again. 2. 3. 4. S. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. ıs. 16. 17. 18. 19. 21.

Don'! speak to me. Don'! just sit there. Don'! be a fool. Don't fet them sit on the ground. Don't make me laugh. Don'! le! anyone in. Don'! let anyone open it. Don'! let her go. Don't fet !hem foo! you. Don'! worry. Don'! forget. Don'! be silly. Don'! worry. Don't be so sure. Don't say that. Don't. if you don't want to. Don'! trouble. Don·t you believe it. � : le{ -ne detaın you . ·

21. J.:r : .ı..:s:. &and there. 22.. :cr : :T) tc foot me. 23. �

buy a

P19

ın a poke.

14. � look a gift horse in the mouth. 25. oon ·ı want you to decorate the room. 1. 2. 3. 4.

Bir ... ....,. gelme. a.ıiılııle � Or8dlı 6Jie '*"·"-

Apallılı ...... OIUnnlll8rın8 Izin verme. Beni giildünrıe. Kım.yt Içeriye alma. Selıın �n onu eçmesına Izin verme. Gitinesine Izin verme. Salan sızı kendırmıısınlar. ÜZülme.

5. Ywcle

6. 7. 1. 9. 1 O. 11. 1 2. 1 3. 1 4. 1 5. 1 6. 1 7. 1 8. 1 9. 20. 21. 22. 23. 24. 25.

Unutma. Seçmeleme. Dert etme. (Menık etme) O keder emın olma. Öyle kon�ma. istemlyoraan yapma. Zahmet etmeylnlz. Sakın lnanma. Size manl olmayayım. öyle durmaaana. Beni aldatmaya kalkı,ma. Denizdeki balıOa pazarlık yapılmaz. Hediye atın dı,ıne bakılmaz. Odayı süslemenl Istemiyorum.

83

come

1 here again.

Structure 43

THE IMPERATIVE The form for the first and third person Emir kipi Birinci ve üçüncü şahısların emir şekilleri B'irinci ve üçüncü şahısların emir şekilleri fiilierin önüne Jet'le birlikte ilgili şahıs zamiri veya isim getirilerek yapılır. Bu şekiller, gerçek bir emir niteliği taşımakla beraber, bazen de duruma göre bir rica, tek­ lif, sabırsızhk, zorunluluk ve eylem çağrısı ifade eder. Örnek kalıp: ı.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. ll.

12. 13. 14. 15. 16. 17.

18. 19. 20.

Let Let Let Let Let Let Let Let Le! Let Let Let Let Let Let Let Let Let Let Let

l Let

go. come. play. not catch you sleeping. wait. stay here. decide. buy it. not insist. not touch it. speak. not wait any more. down. look for him. me explain. Tom try. us not i nvite them. us all go and cong ratulate him. no one touch it. the dog sleep in tonight. us !hem John me her it Bill us us us him us me us

1. Gidelim. 2. Gelsinler. 3. Bırak John oynasın. 4. Seni uyurken yakalamıyayım. 5. Bırak beklesln. 6. Bırak burada kalsın. 7. Bırak Bill karar versin. 8. Haydi onu satın alalım. 9. Israr etmlyelim. 1 0. Ona dokunmayalım. 1 1 . Bırak konu,sun. 12. Daha fazla beklemeyelim. 1 3. Beni yere lndlr. 14. Onu arayalım. 1 5. Izin verin Izah edeyim. 16. Bırak Tom denesln. 17. Onları davet etmeyelim. 1 8. Hepimiz gidip onu tebrlk edelim. 1 9. Ona kimse dokunmasın. 20. Bırak köpek bu gece Içeride yatsın.

84

us go.

1

* Structure 44

The imperative with a tag to it Sonunda takısı bulunan emir İngilizcede bazan normal emir şekillerinin sonuna bir soru eki konur. Bu tür ifade şekli, bir yandan emrin sertlik derecesini yumuşatırken, diğer taraftan emri ikna edici bir biçime sokar. Bu soru eklerinin üç şekli vardır: Birinci şahıslar için shall we? İkinci şahıslar için : will you? - would you? Olumsuz şekli : won't you? Hepsi alçalan bir ses tonuyla biter. Örnek kalıp: Come here,

ı. 2. 3. 4. S. 6. 7. 1.

9. 11. 11.

U.

13. 14.

ıs. 16. 17. 18.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

1 O. 11. 12. 1 3. 14. 15. 16. 1 7. 1 8.

will you? will you? will you? will you? won't you? won't you? Dorı : 'lı"ass :he test? ı.

ı.

6. = �- -:-e_. � � s:- : •'•

ı. =·:

9.

,·,·

-.;:

_. ;:._

... a:

�

'-y ._s?

haJ'

a'l

:-.. � ... "'ıe ,,ıı ser the house?

-::rı

CO'l1e

aıso?

yOl; recognize him? 1 1 . Jü:-: : you thınk he's wrong? ıı. 9c they lıke it? 13. ls he a teacher? 14. Wıll he pass the exam? ıs. Have they invited Tom? 16. ls Mary getting married? 17. H as he forgiven you? ll. :a-

1 . Gerçekten parayı çaldı mı? 2. Orada bulunacak mıaınız? 3. 4. 5. 6. 7. 8. ll-

1 0. 11. 1 2. 13. 14. 1 5. 16. 1 7.

h ou r?

Biliyor mu? Testi bqarablllr miyim? Onu kabul etti ml? Onu yanm saatte bltlreblllrler ml? Bizi bekleyecek ml? Sizce evi satar mı? Tom da gelecek ml? Onu tanıyablllr misiniz? Onu haksız bulmuyor musunuz? Be{ıendller ml? O bir ö!)retmen ml? Sınavda ba,arılı olacak mı? Tom'u davet ettiler ml? Mary evieniyor mu? sızı affettl ml?

1 Everyone says so. J

Everyone says so. ı hope so. l ' m afraid so. 1 don't think so. 1 believe so. don't believe so. 1 expect so. ı don't suppose so. 1 think so. ı guess so. Yes, 1 think so. lt seems so. Bill says so. 1 don'! expect so. So it seems. So l 've heard. He told me so. Herkes çaldı diyor. O mlt ederim. Maalesef biliyor. zannetmem. Öyle sanıyorum. Sanmıyorum. Sanırım bekler. Sataca!)ını sanmam. Sanınm gelir. Sanırım tanıyablllrlm? Evet, bence haksız. Öyle görünüyor. Bill öyle diyor. zannetmlyorum. Öyle görünüyor. Evet öyleymı,. Bana öyle dedi.

99

Structure 56

Responses to questions Responses with predicative not Sorulara verilen karşılık Yüklem gücünde not ile verilen karşılık Sorulara verilen karşılıklarda belirli fiiller yer aldığı zaman, temel fiil tekrarlanınaz; onun yerini olumsuz ifadelerde NOT alır. Bu kuruluşta kullanılan fiiller şunlardır: I hope not ümit ederim hayır I guess not galiba hayır I'm afraid not korkarım hayır

I believe not

-

-

Örnek kalıp: ls it going to rain?

3. Size kızdı mı?

4. Ona güvenemez miyiz? 5. Araba tamir edebilir misin? 6. Almanca konuşabiliyor musun? 7. Gelecek ml? 8. Plm istifa edecek ml? 9. Memnun mudurlar? 10. Greve gidelim ml? 1 1 . Bisikletinizi ödünç alabilir miyim? 12. Bizi görmeyi kabul eder mi? 1 3 . Jim'le sinemaya gidabilir miyim? 14. Onları aifedecek misiniz? 1 5. Teklifi kabul edecek misiniz?

16. Mektuplan yolladılar mı? 17. Onlan davet edelim mi?

!ı

hope not.

hope not. expect not. 1 should think not. ı guess not. ! ' m afraid not. No, ! ' m afraid not. 1 hope not. Some say not. 1 suppose not. We had belter not. Certainly not. P robably not. Definitely not. Ot cou rse not. Certainly not. lt seems not. No, !et us not.

ls it going to rain? Would he be angry? Was he angry with you? Can't we trust him? Can you mend a car? Can you speak German? ls he going to come? ls Pim resigning? Are they satisfied? Shall we go on strike? May 1 borrow you r bicycle? Will he accept to see us? Can ı go to the cinema with Jim? Are you going to forgive them? Are you going to accept the offer? Did they send the letter? Shall we invite them?

1. Ya{lmur ya{lacak mı? 2. Kızar mı?

hiç zannetmiyorum -

-

ı. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.

-

I suppose not sanınam It seems not anlaşılan hayır

-

Umarım yağmaz. Kızacağını sanmam. Hiç !i•nııı am. Her halde güvenemeyiz. Korkarım, hayır. Korkarım, hayır. I nşallah gelmez. Bazıları 'hayır' diyor. Sanmam. Gitmesak iyi olur. Elbette hayır. Muhtemelen hayır. Asla. Tabii ki hayır. Elbette hayır. Anlaşılan yollamadılar. Hayır, etmlyellm . .

1 00

* Structure 57

Responses to questions Responses with predicative to Sorulara verilen karşılık Yüklem gücünde to ile yapılan karşılık Bazı karşılıklarda belirli fiiller yer aldıgı zaman, ana fiil tekrarlanmayıp, onun yerini to alır. Prefer fiili, olumsuz ifadelerde kullanıldıgı zaman not to alır. Bu gibi karşılıklarda kullanılan fiiller şunlardır: be able to - imkanı olmak, yapabilmek

mean to - niyeti olmak

care to - arzu etmek be glad to - memnuniyetle yapmak have to - zorunda olmak intend to - niyeti olmak expect to - ummak love to - istemek, seve seve yapmak

ought to - gerekmek be willing to - candan isternek hope to - ümit etmek be going to - (cek/cak) need to - gereği olmak plan to - tasarlamak

want to - isternek like to - isternek prefer to - tercih etmek be pleased to - memnuniyetle yapmak

be happy to - memnuniyetle yapmak afford to - bütçesi müsait olmak used to - eskiden adeti olmak try to - u�aşmak, denemek

Örnek kalıp: Why don't you buy a car?

can't afford to.

1 can't afford to. Oh, ı had to. 1 prefer not to. l ' d love to. . Yes, l ' d !ike to. Only when she has to. 1 ' 1 1 try to. No, you don't have to. ! ' m sorry, bul 1 had to. l 'm afraid ı had to. l"d be glad to. No. ı don't want to. My aunt used to. No, l'm not going to. l ' m willing to. No, bul l ' m going to. No, bul 1 used to. No, bul l 'm trying to. Yes, !'d !ike to. 1 wasn't planning to. She isn't intending to. Well, she was hoping to. l ' m sorry, 1 didn't mean to. Well, 1 don'! i ntend to.

ı. Why don't you buy a car? You needn't have come. Why did you? 3. Won't you help them? 4. Would you like to see my collection? S. Won't you come with us? 6. When does that girl do any work? 7. Wıll you be able to finish it? 8. Are we to waıt? 9. w � , dıd you hıt hım? 10. ·":.... --eec -: : ..,ave agreed. Why did you? ı ı. •'• :;._..::; ,-:ı.. , � �o wnte the letters? u. •'• :uc ;-.:L � to come? U. •'•'-c lJSed to take care ot yo.J? 14. �re you goıng to gve it back? 15. � ıs going to help them? 16. Have you wrıtte n the letter? 17. Do you drink? Il. Have you stopped smoking? 19. Won·ı you like to see it? 20. Dıd you give the books back? 21 . When is she going to see them? 22. Did she get a letter? 23. Why did you insult him? 24. When are you going to ring her u p? 2.

1 . Neden bir araba almıyorsun? 2. Gelrnene gerek yoktu. Neden geldin? 3. Onlara yardım etmeyecek misiniz? 4. Kollekslyonumu görmek Ister misiniz? 5. Bizimle gelmez misiniz? 6. Bu kız ne zsman bir iş yapar? 7. Onu bltlreblllr misin? 8. Beklemeli miyiz? 9. Ona neden vurdun? 10. Kabul etmene gerek yoktu. Neden ettin? 1 1 . Mektuplan yazmak Ister misiniz? 1 2 . Gelmek Ister misiniz? 13. Size kim bakardı? 1 4. Geri verecek misin?

lı

Bütçem müsait de{lll. Gelmek zorunda kaldım. Etmemeyi tercih ederim. Çok isterim. Evet, memnuniyetle. Ancak mecbur kaldı{lı zsman. Bitirmeye çalışırım. Hayır, beklemenize gerek yok. Özür dilerim, mecbur kaldım. Kabul etmek zorunda kaldım. Memnuniyetle. Hayır istemem. Teyzem bakardı. Hayır, vermeyece{lim.

1 01

1

1 5. 1 6. 1 7. 1 8. 19.

20.

21 . 22. 23. 24.

Onlara kim yardım edecek? Mektubu yazdın mı? içki lçer misiniz? Sigarayı bıraldınız mı? Onu görmek Istemez mlydlnlz? Kitapları geri verdin ml? Onları ne zaman kabul ede�ek? Bir mektup aldı mı? . Neden ona hakaret ettin? Ona ne zaman telefon edeceksin?

Ben hazırım. Hayır, fakat yazaca{Jım. Hayır, fakat içerdlm. Hayır, fakat bırakmaya çalışıyorum. Evet, isterim. Öyle bir niyetim yoktu. Öyle bir düşüncesi yok. Ümit ediyordu. Öyle bir niyetim yoktu. Öyle bir şey düşünmüyorum.

1 02

* * Structu re 58

Responses to questions ·Responses with wish Sorulara verilen karşılık wish ile yapılan karşılık Wish ile verilen cevap, bir dileğin veya sorulan soru karşısında duyulan bir üzüntünün ifadesi dir. Bu gibi cevaplar: a) Şimdiki zamanla ilgili sorulara karşı, durumun başka türlü olmasını dil er. b) Gelecekle ilgili sorulara karşı bir ümitsizlik belirtir. c) Geçmiş zamanla ilgili sorulara karşı ise pişmanlık ifade eder. Cevaplar ancak �erçek dışı fiil şekilleriyle kurulur: Soruda Soruda Soruda Soruda Soruda Soruda Soruda

has is/are does can did was/were will

varsa varsa varsa varsa varsa varsa varsa

cevap cevap cevap cevap cevap cevap cevap

had was/were did could had done had been would

ile, ile, ile, ile, ile, ile, ile olur.

Bak: The unreal-Cilt II Örnek kalıp: Did he help you? ı.

ı.

3.

4. S.

6. 7.

8. 9

.

ı O.

•

.

I.!. :.

'

�-=-·

- :: . -:=

•e

=-e

. :x..

.•

=--?

:-e"'"e?

ıs.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

7.

8. 9. 1 0. 11. 1 2. 13. 1 4. 1 5. 16. 1 7. 1 8. 1 9. 20.

s

,•, ·

3.·:

1

wish he hadn't.

.

Oh yes. but 1 wish 1 hadn't.

-e: icro?

Oh yes, but 1 wish he wasn't. No, bu t 1 wish they wou l d . No, 1 c a n' t , but 1 wish ı cou ld. 1 wish ı did. 1 wish ı knew. wish ı couıd. 1 wish ı couıd.

:o sıt near you? stayıng for the dance? ı6. Carı you swım? 17. Do you know where John is? ı 8. Where ıs Mary going? ı9. Can you come tonight? 20. Can you lend me some money? ı.t.

but

Yes, but 1 wish he hadn't. Yes, but 1 wish she wasn't. No, but 1 wish she did. No, but 1 wish he was. No, but 1 wish 1 di d. Oh yes, but 1 wish he didn 't. Yes, but 1 wish 1 hadn't. Oh yes, but 1 wish 1 hadn't. Yes. but 1 wish ı hadn't been. Yes. but 1 wish he hadn't been. Oh yes. but 1 wish he didn't. Yes. but 1 wısh they wo uldn' t

Dıd he help you? ls she coming tonight? Does Mary know how to type? ls Bill taking the exam? Do you play the piano? Does he come here often? Have you told him everything? D c: you go to the cinema with him? ·. ere _.-:>u 'ooK