Anlamın Buharlaşması ve Kuran [6 ed.] 9786054322589

Citation preview

DÜCANE ‫ﺳﺔه؛ﻫﺲ‬ de İstanbul'un Üsküdar ilçesinde dünyaya '،‫^اهﺀ‬ 1962 21 2 ‫ﺀو‬،‫اﺋﺂ‬ ‫أﻫﻮ‬£‫؟ﺀﻟﺦﺀائ‬ yazıdcroi hayalına ٧ ‫ﺀك'ﻫﻮوا اواﺳﺠﻬﻂ ؟ﺑﻢ؛ﻧﺎا‬ Nisan ‫ﻫﺂوال‬$، teme٨‫؛‬

makaleler yayımlamaketti ‫ال‬suretiyle ‫ﺀ‬.‫ﺻﺔ'اةل‬ Kur an ilimleri-‫ول‬$‫ا‬ seçti. Yorumbilim'in (llm-i Tefsir) yanı sıra alanı 1‫ه‬ ‫س‬

)uzun yıllar Tarih, Diibilim (llm-i Belagat), □üşttneebilim (llm-i Mantık ubat 1998'den beri Yeni Şafak efe dersleri gayelerinde‫؛‬ verdi)‫؛‬ ve fe, -köşe yazarlığı yapmakta elan Cündinglu, geleneksel ilimlere hayati yet kazandırmak gayesiyle klasik mantık, psikoloji, kelam ve felsefe .metinlerinin neşir ve hazırlıklarıyla meşgul olmaktadır

:Eserleri Yazır'ın Nak Dini te Elmalık Kuran hiamd Dik: Kurar ' 1993‫؛‬-‫؛‬ ‫؛‬ Kerim ve Meal'ini hazırlayıp notlandıran yazann 1995'ten itibaren yayımlanmış başlıca eserleri şunlardır: Başdrtü ‫اﺋﺎهﺀ'ه‬ 1995)(; K u r'a n ' I Anlam anın Anlam ı (1995); Sözün ü z ،‫؛‬: Kelam■1 ilahi nin Tablalına ٥٠١٢ 1995) .‫(؟‬: ‫ ل'؛ اﺟﺔ‬K ültürden Ynzılı K ültüre : ‫ﺻﺎ?ﺀﻣﺎﻣﻪ‬ ٣٠٢١١١، Türkçe Kur'an lie) ;)?199 ٥٧٢٨١١٧٢١٣، ‫ ﺀر'رﻣﺎهﺀﻫﺂ‬199$)(; ، ‫ ﻣﻪ’ ﻣﺎا>ا‬,‫ راه‬ue ‫ﻣﺢ‬،‫ﺀﺀﺀﻫﺮأ‬Üzerine ،‫ ) آﺀل؛' ؤ'ﺀاإلﻓﺔ‬K u r’an ;)$199 ٧٠ ‫ﺀاره‬ ٥٠١٢ 2005)(;٣٠٢١١١ t»e ‫ة‬،‫ ﺀةﻣﺎ؛‬،‫ ﺀ‬٥٠١٢ ‫ﻫﻬﻰ‬ 5(;‫؛؛؛ ه’ ﺳﻢ>ا‬£،س‬z‫(؛‬،r, $‫؛‬fa. Nto, Rahme‫؛‬ Hz. Muhammed — - —

*• İnsanlar

B u izah§‫؛‬ta n h a re k e tle K u r'a n 'ın m a h iy e tin e y önelik terim lerin , Allah T e â lâ ile h z . M u h a m m e d (s.a) ara sın d ak i safhayı, iç eriğ in e, dolayısıyla iş le v in e yönelik terim lerin ise H z. M u h a m m e d (s.a) ile m u h a ta p la rı (diğer insanlar) ara sın d ak i safh ay ı aydınlattığ ın ı, bazı terim lerin ise h e r iki sa fh a y a d a taalluk ettiğini v e bu ay rım d ik k ate alınm adığı ta k d ird e d e zihinlerdeki K ur’a n ta sa v v u ru n u n s a ra h a tte n y o ksun o lacağ ım söyleyebiliriz. B u p a ra g ra fın so n u c u şud u r; M ezkur su a le y ö n e lik c e v a p d e n e m e le ri, b a ş k a b ir deyişle bu su a ld e n h a re k e tle k u ru lac ak h e r ö n e rm e , h e r yarg ı cü m lesi öncelik le K u r’a n 'ı m a h iy e ti aç ısın d an açıklayıcı o lm a k z o ru n d a d ır. Ç ü n k ü bö y le bir sual, h e m a n la m a n ın

nesnesini (K ur’a n ’ı), h e m d e a n la m a 'n ın k e n d i s in‫( ؛‬K u r'a n ’a taalluk e d e n ç a b a n ın hakikatini) m e se le e d in d iğ in d e n , c e v a p d a h e m a n la m a ’n ın n e s n e s in i, h e m d e k e n d is in i aç ık lam ay ı h ed e flem e!‫؛‬, aksi ta k d ird e m a k sa d ın hasıl o lm a y a c a ğ ı, o la m a y a c a ğ ı bilinm elid ir

25

l/d . M ahiyet S oru ştu rm ası İmdi m e zk u r suali ilk a ş a m a d a şu şekilde c e v ap lam a k m ü m k ü n di'ır-

•

K u r’a n 'ı a n la m a k d e m e k , bir dili (lisa n ı), dilde, dille ifade edilm iş bir sözü (ke lâ m ı) a n la m a k d em ek tir.

Bu ö n e rm e , dikkat edilecek olursa, ‫ " ره‬K u r'a n 'ı a n la m a k ” v e ‫رط‬ “Bir dili (lisanı), dilde, dille ifade edilm iş bir sözü (kelâ m ı) a n la m a k ” şeklinde iki te m e l b ö lü m ü n b irleşm esin d en m e y d a n a g e lm e k te ve ikinci bölüm , birinci b ö lü m ü (k o n u ’yu) aç،klam ak ü zere o n a y ü k le m o lm aktadır; b aşk a bil" deyişle, bu ö n e rm e bilgimizi ço ğ a lta n , genişlete n değil, a n ık la y a n bir yargı ö n e sü rm ek ted ir, ö n e r m e n in k o n u su ile yüklem i a ra sın d a birebir m u ta b a k a t varsa d a bu ö n e rm e d e esase n a ç ık la n a n /a ç ım la n a n hu$us, yiue dikkat edileceği ü ze re birinci b ölüm de g e ç e n ‘a n la m a k ’ tabirinin n esn esi, yani K u r ’a n sözcüğün ü n kendisidir. Ç ü n k ü 'a n la m a k ' tabiri, h e r iki b ö lü m d e d e sa d e c e te k ra rla n m a k ta ve bilhassa ikinci bölüm deki kullanılışı b ak ım ın d a n , ö n e rm e n in o rta y a k oyduğu yargı içeriğinin o lu şm asın a d o ğ r u d a n bir katkı sa ğ lam am a k tad ır. Evet, d o ğ r u d a n bir katkı s a ğ la m a m a k ta ; zira a n la m a 'n ın kendisi a n c a k aldığı yeni n e sn ey le birlikte vuzu h a k avu şm ak ta, kendisini d o la y lı bir yoldan ifşa etm ektedir/■ B u ra d a — K a n t’ın, ö n e rm e le ri a n a litik v e s e n te t ik şeklindeki ay ırım ına uygun o l a r a k - bu ö n e n n e n in ‘analitik ö n e r m e le r ’ sınıfına girdiğini söyleyebiliriz. Ç ü n k ü K an t, e ğ e r ö n e rm e n in yüklem i, ö n e rm e n in k o n u su n d a zorunlu o la ra k d ü şü n ü lü y o rsa , o ö n e rm e le r e ‘analitik ö n e rm e le r’ diyordu 4

Bu Pnerme'nin yüi