622 71 17MB
English, Greek Pages iv+260 [266] Year 2021
Würzburg University Press ISBN 978-3-95826-154-9
Πολυώνυμοι – A Lexicon of the Divine Epithets in the Orphic Hymns J. M. Macedo | D. Kölligan | P. Barbieri
The Orphic Hymns consist of a prooemium and 87 hymns addressed to several deities in a late Orphic initiation of sorts. They were composed probably in Asia Minor during the second or third century CE. The bulk of these hymns are made up of divine epithets often linked together in chains of considerable length. The lexicon attempts to give a comprehensive account of the roughly 850 epithets, bringing together the most relevant information scattered in the scholarly literature and adding others from various sources (literary, epigraphic, lexicographic, scholia etc.) in order to provide an overview of their usage and the main details of their models.
Πολυώνυμοι A LEXICON OF THE DIVINE EPITHETS IN THE ORPHIC HYMNS
José Marcos Macedo Daniel Kölligan Pedro Barbieri
José Marcos Macedo, Daniel Kölligan, Pedro Barbieri
Πολυώνυμοι – A Lexicon of the Divine Epithets in the Orphic Hymns
José Marcos Macedo, Daniel Kölligan, Pedro Barbieri
Πολυώνυμοι A Lexicon of the Divine Epithets in the Orphic Hymns
Impressum Julius-Maximilians-Universität Würzburg Würzburg University Press Universitätsbibliothek Würzburg Am Hubland D-97074 Würzburg www.wup.uni-wuerzburg.de © 2021 Würzburg University Press Print on Demand
Cover: Silke Korbl Foto: Orpheus among the Thracians, Attic crater, Gela (Sicily), 5th c. BCE © bpk / Antikensammlung, SMB / Johannes Laurentius
ISBN 978-3-95826-154-9 (print) ISBN 978-3-95826-155-6 (online) DOI 10.25972/WUP-978-3-95826-155-6 URN urn:nbn:de:bvb:20-opus-220613
Except otherwise noted, this document – excluding the cover – is licensed under the Creative Commons License Attribution-ShareAlike 4.0 International (CC BY-SA 4.0): https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 The cover page is licensed under the Creative Commons License Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0): https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Table of Contents Introduction................................................................................................................. 3 Editions and abbreviations......................................................................................... 7 Lexicon of divine epithets......................................................................................... 29 Α
.......................................................................................................................................................... 29
Β
.......................................................................................................................................................... 54
Γ
.......................................................................................................................................................... 61
Δ
.......................................................................................................................................................... 65
Ε
.......................................................................................................................................................... 71
Ζ
.......................................................................................................................................................... 89
Η
.......................................................................................................................................................... 91
Θ
.......................................................................................................................................................... 95
Ι
........................................................................................................................................................ 100
Κ
........................................................................................................................................................ 103
Λ
........................................................................................................................................................ 116
Μ
........................................................................................................................................................ 121
Ν
........................................................................................................................................................ 130
Ο
........................................................................................................................................................ 133
Π
........................................................................................................................................................ 140
Ρ
........................................................................................................................................................ 166
Σ
........................................................................................................................................................ 167
Τ
........................................................................................................................................................ 173
Υ
........................................................................................................................................................ 180
Φ
........................................................................................................................................................ 183
Χ
........................................................................................................................................................ 192
Ψ
........................................................................................................................................................ 196
Ω
........................................................................................................................................................ 197
Indices ...................................................................................................................... 199 1
Compound members ............................................................................................................ 199
2
Semantic index ........................................................................................................................ 206
2
Table of Contents
3
Divinity → Epithet .................................................................................................................... 219
4
Forms attested in the OH only ........................................................................................... 234
5
Index locorum for Homer, Hesiod, and the Homeric Hymns .................................. 235
6
Epithet → PGM .......................................................................................................................... 240
7
Antithetic pairs ........................................................................................................................ 242
8
Reverse index ........................................................................................................................... 243
9
Selected metrical constituents .......................................................................................... 248
10
Formulaic and semi-formulaic participial clauses ..................................................... 251
References................................................................................................................ 255
Introduction The Orphic Hymns (OH) consist of a prooemium and 87 hymns addressed to several deities in a late Orphic initiation of sorts. These short hexametric poems were probably composed during the second or third century CE, somewhere in Asia Minor (Pergamon?), and have gone a long way until the first manuscripts in the Renaissance. They seem to have been crafted with a view to being ritually performed. 1 Religious language was therefore at stake and it would certainly have a bearing on the pattern of poetic expressions. As is well known, the bulk of the OH are made up of divine epithets that are often linked together in chains of considerable length. Despite their ubiquity, there is to date no single work devoted to gathering them in order to provide an overview of their usage and the main details of their models. Many a scholarly work is still instrumental in the study of the epicleses in the OH, be it as single case-studies of some epithets (e.g. Guthrie 1930; Rudhardt 1991; Hopman-Govers 2001; López Molina 2011; Lebreton 2012) or as full-sized commentaries such as Ricciardelli’s (2000) and Fayant’s (2014), which are outstanding and have been a constant inspiration in compiling the present lexicon. 2 Yet a comprehensive account of the roughly 850 divine epithets within the OH, bringing together the most relevant information scattered in the scholarly literature and adding others from various sources (literary, epigraphic, lexicographic, scholia etc.), was still a desideratum. This lexicon aims to be a small contribution both to the history of Ancient Greek religion in general and to Orphism in particular, given the obvious link between these hymns and the works attributed to Orpheus. It is meant to be a serviceable resource, quantitative or otherwise, for further studies in the field, possibly paving the way for new hypotheses based on philological insights. The material is presented in the following manner: (1) a translation for each entry; (2) the relevant deity being addressed or described; (3) the metrical slot where the specific word is found; 3 (4) other related lines within the OH (when applicable); (5) an overview of the most significant literary, epigraphic and lexicographic parallels or related terms (including poetic formulae and collocations); (6) cross-references to other epithets in the lexicon or other compound words that share a common trait or element (e.g. ἀγανόφρων → °φρων; εὔδρομος → °δρομος; σπέρμα → °σπορος). The indexes at the end of the book are meant to provide access to the material of the lexicon in various ways, comprising (1) a list of the compounds attested in the OH, of which at least one element occurs more than once; (2) an index of meanings which express recurring ideas and motifs witnessed in the OH; (3) the epithets sorted by the divinities they refer to; (4) a list of forms attested so far only in the OH (many of which are hapax legomena); (5) passages from early Greek epic (Homer, Hesiod, Homeric Hymns) quoted verbatim or probably alluded to in the OH; (6) lemmas that also occur in the PGM in the same or a 1 2
3
Graf 2009; Barbieri 2018: 27–34. Mention should also be made of the reference works by Büchsenschütz 1851, van Liempt 1930, and Bernabé 1988; see also Morand 2001: 309–46. Multiple quotations in a single lemma are organized according to a) their metric position and phraseological equivalence and b) the order of the hymns within the collection.
4
Introduction
similar form, (7) a list of antitheses used as epithets of the same divinity; (8) a reverse index of the lemmas; (9) a list of selected syntagms and their metrical positions; and (10) a list of formulaic and semi-formulaic participial clauses that could act as extended epithets. The guiding idea of the lexicon is to showcase the data both synchronically, bearing in mind that these hymns can be considered a corpus in its own right, and diachronically, on the assumption that this religious mindset flourished as a development of preceding traditions, some of which it may have been aware of. Our aim at surveying each term’s relevant parallels is to shed some light on these processes, depending on how each of them lent itself to further elaboration. Hapax forms, for example, usually lead to summary entries, whereas generic or “non-exclusive” epicleses such as ἁγνός, δαίμων, ἱερός, κοῦρος/κούρη (to mention only a few) are not dealt with exhaustively, which would surely exceed the scope of this book. 4 Divine epithets (or epicleses) can tell us a lot. They can point to new paths, uproot previously held views or else validate them. The religious effect of ritual prayer relied on a skillful use of religious language, an acquaintance with religious tradition and a keen awareness of one’s audience, both divine and human. This was something sought after in compositions that mainly amount to catalogues of epicleses, depending not so much on an intricate syntax, but chiefly on the appositeness of the summoned names. Such is the case with most hymns in our collection. In addition to this, the intent behind the present lexicon is also to convey some of the weight that each individual epiclesis carried for the initiates. Both traditional and innovative divine epithets are the staple diet of the OH poet(s). One may wonder whether this pattern is intentional or not, being the sheer outcome of a precarious transmission of the Classical texts. 5 Be that as it may, one should not dismiss the decision-making process behind the composition of the hymns. It is plausible to think that the OH poet(s) had choices to make, with possibilities at their disposal, but also requirements (poetic, doctrinal, circumstantial). Among the indications of a self-conscious treatment of the traditional material are the folk-etymological explanations given for some of the divine names, e.g. Hermes interpreted as ἑρμηνεῦ πάντων, 6 and the frequent use of antithesis such as 10.9 Nature κοινὴ μὲν πάντεσσιν, ἀκοινώνητε δὲ μούνη (cf. appendix 8). To a certain degree, tracking an epiclesis to some of its possible sources works like reverse engineering. One has good grounds for stating that, for instance, Homeric and Hesiodic phraseology played an important role in the OH. This may suggest that it was regarded as a trustworthy or ideal paradigm for addressing the gods. But what about antecedents seen in Euripides or Sophocles? Might they have served as models for our poems in the same way as the Homeric Hymns? Or are we to consider an intermediate source? Did theatre have the 4
5 6
Relative and participial clauses related to the deities’ sphere of action were left out of this lexicon in favor of a unified, “nuclear” definition of epithet more akin to a lexicon. But cf. the discussion of what one should consider as an epiclesis and the importance of not neglecting the “onomastic sequence or formula” in Bonnet et al. 2018. A selection of relevant clauses is featured in appendix 11. Cf. Fayant 2013. Some instances noted in the lemmas are: Eros ἐράσμιος, Asklepios ἠπιόδωρος and ἠπιοδώτης, Pluto πλουτοδότης, Proteus πρωτογενής and πρώτη φύσις, beside more elaborate folk-etymological explanations such as that of Protogonos-Phanes in 6.8 λαμπρὸν ἄγων φάος ἁγνόν, ἀφ' οὗ σε Φάνητα κικλήσκω, and Persephone in 29.16 Φερσεφόνη· φέρβεις γὰρ ἀεὶ καὶ πάντα φονεύεις. Cf. Ricciardelli 2000: 254, 331; other examples in Morand 2010; Barbieri 2018: 42–44.
Introduction
5
same gravitas as epic poetry with regard to religious applicability? A further point: we are aware of many lexical resemblances between our corpus and Nonnus, the Greek Magical Papyri, and epigraphical material from Asia Minor. However, what do these correspondences mean in terms of mutual influences, common heritage and similar innovations based on a common stock of religious language? To what extent was the cultural melting pot of the first centuries of our era a determining factor in the composition of the OH? This was the same overall milieu that gave us, for instance, Dio Chrysostom and the Chaldean Oracles, Clement of Alexandria and Sextus Empiricus, all of which are referenced throughout the lexicon. How was one to navigate through the expectancy of one’s immediate human audience, the suitable appeasement of the gods, and one’s own involuntary poetic and religious tendencies, the overarching zeitgeist that permeated several Greek and non-Greek communities at that time? What role did innovation and tradition play in these hymns? Were they equivalent in terms of devotional rhetoric or was there an underlying factor, metrical or otherwise, that would regulate their usage? In summary, what did it mean for a poet to choose? What was really at stake when composing hymns dedicated to the gods? The endeavor of tracing every relevant parallel to a given divine epithet is surely a daunting task. What we offer here as an overview is meant to be the first installment of an ongoing project that we intend to develop into an online database, continually improving and expanding on relevant new information and ideas. As it is, we hope that it proves to be a handy tool for further research. We thank Ignaz Hetzel and Ruben Baum (Würzburg) for their help in preparing the indices. JMM, DK, PB
Editions and abbreviations A. = Aeschylus Aeschyli tragoediae, 2nd ed., ed. Murray, G. Oxford: Clarendon Press, 1955. Tragicorum Graecorum fragmenta III, ed. Radt, S. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1985. A.R. = Apollonius of Rhodes Apollonii Rhodii Argonautica, ed. Fraenkel, H. Oxford: Clarendon Press, 1961. Ach. Tat. = Achilles Tatius Achilles Tatius. Leucippe and Clitophon, ed. Vilborg, E. Stockholm: Almqvist & Wiksell, 1955. Achaeus Tragicorum Graecorum fragmenta I, ed. Snell, B. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1971. Acta Justini et septem sodalium The acts of the Christian martyrs, ed. Musurillo, H. Oxford: Clarendon Press, 1972. Acusilaus Die Fragmente der griechischen Historiker II, ed. Jacoby, F. Leiden: Brill, 1923–1958 (repr. 1954–1969). Ael. = Claudius Aelianus Claudii Aeliani de natura animalium libri xvii, varia historia, epistolae, fragmenta, 2 vols., ed. Hercher, R. Leipzig: Teubner, 1864–1866.
Aethiopis Poetarum epicorum Graecorum testimonia et fragmenta I, ed. Bernabé, A. Leipzig: Teubner, 1987. Alc. = Alcaeus Poetarum Lesbiorum fragmenta, ed. Lobel, E., Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1955. Alcm. = Alcman Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962. Alcmaeonis Poetarum epicorum Graecorum testimonia et fragmenta I, ed. Bernabé, A. Leipzig: Teubner, 1987. Alex. Polyhist. = Alexander Polyhistor Fragmenta Historicorum Graecorum 3, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870. Alexis Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 2, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1884. Anacr. = Anacreon Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962. Anacreontea Carmina Anacreontea, ed. West, M.L. Leipzig: Teubner, 1984. Anaxilas Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 2, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1884.
8
Andriscus Fragmenta Historicorum Graecorum 4, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870. Andromachus Die griechischen Dichterfragmente der römischen Kaiserzeit, vol. 2, ed. Heitsch, E. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1964. Anonymus de viribus herbarum Die griechischen Dichterfragmente der römischen Kaiserzeit, vol. 2, ed. Heitsch, E. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1964. Ant. Lib. = Antoninus Liberalis Antoninus Liberalis. Metamorphoseon synagoge, ed. Cazzaniga, I. Milan: Istituto Editoriale Cisalpino, 1962. Antiochus Fragmenta e cod. Florentino 11. Codices Florentini, ed. Olivieri, A. Brussels: Lamertin, 1898.
Editions and abbreviations
AP = Anthologia Graeca, 4 vols., 2nd ed., ed. Beckby, H. Munich: Heimeran, 1965– 1968. AP App. (Epigr., Orac.) = Epigrammatum anthologia Palatina cum Planudeis et appendice nova, vol. 3, ed. Cougny, E. Paris: Didot, 1890. Apollod. Gram. = Apollodorus Fragmenta Historicorum Graecorum 1, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870. [Apollod.] = Pseudo-Apollodorus Apollodori bibliotheca. Pediasimi libellus de duodecim Herculis laboribus, ed. Wagner, R. Leipzig: Teubner, 1894. App. = Appianus Appian’s Roman history, vols. 3–4 (ed. H. White), ed. Viereck, P. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1913. Appiani historia Romana, vol. 1, ed. Viereck, P., Roos, A.G., Gabba, E. Leipzig: Teubner, 1939.
Antiph. = Antiphon Antiphon. Discours, ed. Gernet, L. Paris: Les Belles Lettres, 1923.
Ar. = Aristophanes Aristophane, ed. Coulon, V., van Daele, M. Paris: Les Belles Lettres, 1923–1930, repr. 1967. Aristophanes. Clouds, ed. Dover, K.J. Oxford: Clarendon Press, 1968, repr. 1970. Aristophanes. Wasps, ed. MacDowell, D.M. Oxford: Clarendon Press, 1971.
Anubion Carmen astrologicum elegiacum, ed. Obbink, D. Munich-Leipzig: K.G. Saur, 2006. Catalogus Codicum Astrologorum Graecorum 2. Codices Veneti, ed. Kroll, W., Olivieri, A. Brussels: Lamertin, 1900.
Arat. = Aratus Arati phaenomena, ed. Martin, J. Florence: La Nuova Italia Editrice, 1956. Supplementum Hellenisticum, ed. LloydJones, H., Parsons, P. Berlin: de Gruyter, 1983.
Antiphan. = Antiphanes Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 2, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1884.
Editions and abbreviations
Arch. = Archilochus Iambi et elegi Graeci, vol. 1, ed. West, M.L. Oxford: Clarendon Press, 1971. Archim. = Archimedes Supplementum Hellenisticum, ed. LloydJones, H., Parsons, P. Berlin: de Gruyter, 1983. Arist. = Aristotle Aristote. Du ciel, ed. Moraux, P. Paris: Les Belles Lettres, 1965. Aristotelis categoriae et liber de interpretatione, ed. Minio-Paluello, L. Oxford: Clarendon Press, 1949, repr. 1966. Aristotelis ethica Eudemia, ed. Susemihl, F. Leipzig: Teubner, 1884, repr. 1967. Aristote. Histoire des animaux, vols. 1–3, ed. Louis, P. Paris: Les Belles Lettres, 1964–1969. Aristotle’s metaphysics, 2 vols., ed. Ross, W.D. Oxford: Clarendon Press, 1924, repr. 1970. Aristotelis qui fertur libellus de mundo, ed. Lorimer, W.L. Paris: Les Belles Lettres, 1933. Aristotelis ars rhetorica, ed. Ross, W.D. Oxford: Clarendon Press, 1959, repr. 1964. Aristotelis topica et sophistici elenchi, ed. Ross, W.D. Oxford: Clarendon Press, 1958, repr. 1970. Aristaenetus Aristaeneti epistularum libri ii, ed. Mazal, O. Stuttgart: Teubner, 1971. Aristid. = Aelius Aristides Aristides, vol. 1, ed. Dindorf, W. Leipzig: Reimer, 1829, repr. 1964. Aristid. Quint. = Aristides Quintilianus Aristidis Quintiliani de musica libri tres,
9
ed. Winnington-Ingram, R.P. Leipzig: Teubner, 1963. Ariston Stoicorum veterum fragmenta, vol. 1, ed. von Arnim, J. Leipzig: Teubner, 1905, repr. 1968. Aristonous, Paean in Apollinem Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970. Artem. = Artemidorus Artemidori Daldiani onirocriticon libri v, ed. Pack, R.A. Leipzig: Teubner, 1963. Arrian Flavii Arriani quae exstant omnia, vol. 2, ed. Roos, A.G., Wirth, G. Leipzig: Teubner, 1968. Asclep. = Asclepiades = AP Ast. Am. = Asterius of Amasea Asterius of Amasea. Homilies i–xiv, ed. Datema, C. Leiden: Brill, 1970. Astramps. = Astrampsychus Magus Astrampsychi oraculorum decades ciii, ed. R. Hercher: Programm Gymnasium Joachimsthal, 1863: 1–48. Ath. = Athenaeus Athenaei Naucratitae deipnosophistarum libri xv, 3 vols., ed. Kaibel, G. Leipzig: Teubner, 1887–1890, repr. 1965–1966. Ath. Al. = Athanasius Athanase d’Alexandrie. Apologie à l’empereur Constance. Apologie pour sa fuite, ed. Szymusiak, J.-M. Paris: Cerf, 1958.
10
Editions and abbreviations
Athenag. = Athenagoras Athenagoras. Legatio and De resurrectione, ed. Schoedel, W.R. Oxford: Clarendon Press, 1972.
Carcinus Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 1, ed. Snell, B. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1971.
B. = Bacchylides Bacchylide. Dithyrambes, épinicies, fragments, ed. Irigoin, J. Paris: Les Belles Lettres, 1993.
Carm. conv. = Carmina convivialia (PMG) Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962, repr. 1967.
Babrius Babrius and Phaedrus, ed. Perry, B.E. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1965.
Carm. pop. = Carmina popularia (PMG) Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962, repr. 1967.
Bas. Sel. = Basil of Seleucia Vie et miracles de sainte Thècle, ed. Dagron, G. Brussels: Société des Bollandistes, 1978. Batr. = Batrachomyomachia Homeri opera, vol. 5, ed. Allen, T.W. Oxford: Clarendon Press, 1912, repr. 1969. Bion Bucolici Graeci, ed. Gow, A.S.F. Oxford: Clarendon Press, 1952, repr. 1969. Bucol. = Fragmentum bucolicum: Pan et Echo (P. Vindob. 29801) Die griechischen Dichterfragmente der römischen Kaiserzeit, vol. 1, 2nd ed., ed. Heitsch, E. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1963.
Cercidas Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970. Chariclid. = Chariclides Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 3, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1888. Charon Fragmenta Historicorum Graecorum 1, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870. Christodorus = AP Chrysippus Stoicorum veterum fragmenta, vol. 2, ed. von Arnim, J. Leipzig: Teubner, 1903, repr. 1968.
Callix. = Callixenus Fragmenta Historicorum Graecorum 3, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870.
Cleanth. Stoic. = Cleanthes Stoicorum veterum fragmenta, vol. 1, ed. von Arnim, J. Leipzig: Teubner, 1905, repr. 1968.
Call. = Callimachus Callimachus, 2 vols, ed. Pfeiffer, R. Oxford: Clarendon Press, 1949–1953.
Clearch. = Clearchus Klearchos, ed. Wehrli, F. Basel: Schwabe, 1969.
Editions and abbreviations
Clem. Alex. = Clement of Alexandria Clément d’Alexandrie. Le pédagogue, vol. 3, ed. Mondésert, C., Matray, C. Paris: Cerf, 1970. Clément d’Alexandrie. Le protreptique, 2nd ed., ed. Mondésert, C. Paris: Cerf, 1949. Clemens Alexandrinus, vols. 2, 3rd ed. and 3, 2nd ed., ed. Stählin, O., Früchtel, L., Treu, U. Berlin: Akademie-Verlag, 1960– 1970. Cleom. = Cleomedes Cleomedis de motu circulari corporum caelestium libri duo, ed. Ziegler, H. Leipzig: Teubner, 1891. Cleon Supplementum Hellenisticum, ed. LloydJones, H., Parsons, P. Berlin: de Gruyter, 1983. Clidem. = Clidemus Fragmenta Historicorum Graecorum 1, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870. Cod. Just. = Codex Justinianus Corpus Juris Civilis ii, ed. P. Krüger, Berlin, 1915. Colluth. = Colluthus Oppian, Colluthus, Tryphiodorus, ed. Mair, A.W. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1928, repr. 1963.
11
Corn. = Cornutus Cornuti theologiae Graecae compendium, ed. Lang, C. Leipzig: Teubner, 1881. Corp. Herm. = Corpus Hermeticum Corpus Hermeticum, vol. 1–4, ed. Nock, A.D., Festugière, A.-J. Paris: Les Belles Lettres, 1946–54. Crates Theb. = Crates of Thebes Anthologia lyrica Graeca, fasc. 1, 3rd ed., ed. Diehl, E. Leipzig: Teubner, 1949. Cratin. = Cratinus Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 1, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1880. Critias Die Fragmente der Vorsokratiker, vol. 2, 6th ed., ed. Diels, H., Kranz, W. Berlin: Weidmann, 1952, repr. 1966. Cypria Poetarum epicorum Graecorum testimonia et fragmenta I, ed. Bernabé, A. Leipzig: Teubner, 1987. Cyr. Al. = Cyril of Alexandria Sancti patris nostri Cyrilli archiepiscopi Alexandrini in D. Joannis evangelium, 3 vols., ed. Pusey, P.E. Oxford: Clarendon Press, 1872, repr. 1965.
Comica Adesp. = Comica Adespota Comicorum Graecorum fragmenta in papyris reperta (CGFPR), ed. Austin, C. Berlin: de Gruyter, 1973.
Cyr. H. = Cyril of Jerusalem Cyrilli Hierosolymorum archiepiscopi opera quae supersunt omnia, 2 vols., ed. Reischl, W.C., Rupp, J. Munich: Lentner, 1848–1860, repr. 1967.
Const. App. = Constitutiones Apostolorum Les constitutions apostoliques, 3 vols., ed. Metzger, M. Paris: Cerf, 1985–1987.
Cyranides Die Kyraniden, ed. Kaimakis, D. Meisenheim am Glan: Hain, 1976.
12
D. = Demosthenes Demosthenis orationes, vol. 1–3, ed. Butcher, S.H. Oxford: Clarendon Press, 1903–1931. D.H. = Dionysius of Halicarnassus Dionysii Halicarnasei antiquitatum Romanarum quae supersunt, 4 vols., ed. Jacoby, K. Leipzig: Teubner, 1885–1905. D.L. = Diogenes Laertius Diogenis Laertii vitae philosophorum, 2 vols., ed. Long, H.S. Oxford: Clarendon Press, 1964, repr. 1966. D.P. = Dionysius Periegetes Dionysios von Alexandria. Das Lied von der Welt, ed. Brodersen, K. Hildesheim: Olms, 1994. D.S. = Diodorus Siculus Diodori bibliotheca historica, 5 vols., 3rd ed., ed. Vogel, F., Fischer, K.T. (post I. Bekker & L. Dindorf) Leipzig: Teubner, 1888–1906. Dam. = Damascius The Greek commentaries on Plato’s Phaedo, vol. 2, ed. Westerink, L.G. Amsterdam: North-Holland, 1977. Damascii successoris dubitationes et solutiones, vol. 2, ed. Ruelle, C.É. Paris: Klincksieck, 1899. Damascii vitae Isidori reliquiae, ed. Zintzen, C. Hildesheim: Olms, 1967. Dem. = Democritus Die Fragmente der Vorsokratiker, vol. 2, 6th ed., ed. Diels, H., Kranz, W. Berlin: Weidmann, 1952. [Demetr.] = [Demetrius] Demetrii Phalerei qui dicitur de elocutione
Editions and abbreviations
libellus, ed. Radermacher, L. Leipzig: Teubner, 1901, repr. 1967. Dio Chrys. = Dio Chrysostomus Dionis Prusaensis quem vocant Chrysostomum quae exstant omnia, vols. 1–2, 2nd ed., ed. von Arnim, J. Berlin: Weidmann, 1893–1896. Diog. Ath. = Diogenes Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 1, ed. Snell, B. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1971. Diog. Oen. = Diogenes of Oenoanda Diogenes of Oenoanda: the Epicurean inscription, ed. Smith, M.F. Naples: Bibliopolis, 1993. Dion. Ar. = Pseudo-Dionysius Areopagita Corpus Dionysiacum ii: Pseudo-Dionysius Areopagita. De coelesti hierarchia, de ecclesiastica hierarchia, de mystica theologia, epistulae, ed. Heil, G., Ritter, A.M. Berlin: de Gruyter, 1991. Corpus Dionysiacum i: Pseudo Dionysius Areopagita. De divinis nominibus, ed. Suchla, B.R. Berlin: de Gruyter, 1990. Diph. = Diphilus Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 2, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1884. Doroth. = Dorotheus Dorothei Sidonii carmen astrologicum, ed. Pingree, D. Leipzig: Teubner, 1976. E. = Euripides Euripidis fabulae, 3 vols., ed. Diggle, J. Oxford: Clarendon Press, 1981–1994. Tragicorum Graecorum fragmenta, ed. Nauck, A. Leipzig: Teubner, 1889, repr. 1964.
Editions and abbreviations
Ecphantides Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 1, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1880. Et. Gud. = Etymologicum Gudianum, fasc. 1–2, ed. de Stefani, A. Leipzig: Teubner, 1909–1920. EM = Etymologicum magnum, ed. Gaisford, T. Oxford: Oxford University Press, 1848. Emp. = Empedocles Die Fragmente der Vorsokratiker, vol. 1, 6th ed., ed. Diels, H., Kranz, W. Berlin: Weidmann, 1951. Ep. Hebr. = Epistula Pauli ad Hebraeos The Greek New Testament, 2nd ed., ed. Aland, K., Black, M., Martini, C.M., Metzger, B.M., Wikgren, A. Stuttgart: Württemberg Bible Society, 1968. Ep. Adesp. = Epica Adespota (CA) Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970. Ep. Adesp. Encom. Her. = Epica Adespota (GDRK), Encomium Heraclii ducis Ep. Adesp. Laud. Theon. = Epica Adespota (GDRK), Laudes Theonis gymnasiarchi Ep. Adesp. Merc. = Epica Adespota (GDRK), Mercurius mundi et Hermupolis magnae conditor Die griechischen Dichterfragmente der römischen Kaiserzeit, vol. 1, 2nd ed., ed. Heitsch, E. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1963. Ephr. Hist. Chronic. = Ephraem Ephraemius. Corpus scriptorum historiae Byzantinae. ed. Bekker, I. Bonn: Weber, 1840.
13
Ephraem the Syrian Ὁσίου Ἐφραίμ τοῦ Σύρου ἔργα, vol. 6, ed. Phrantzoles, Konstantinos G. Thessalonica: Το περιβόλι της Παναγίας, 1995. Epich. = Epicharmus Die Fragmente der Vorsokratiker, vol. 1, 6th ed., ed. Diels, H., Kranz, W. Berlin: Weidmann, 1951. Epimenides Die Fragmente der Vorsokratiker, vol. 1, 6th ed., ed. Diels, H., Kranz, W. Berlin: Weidmann, 1951. Epinicus Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 3, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1888. Epiph. = Epiphanius Epiphanius, Bände 1-3: Ancoratus und Panarion, ed. Holl, K. Leipzig: Hinrichs, 1915–1933. Eubulus Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 2, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1884. Eutecnius Die Paraphrase des Euteknios zu Oppians Kynegetika, ed. Tüselmann, O. Berlin: Weidmann, 1900. Eun. = Eunapius Eunapii vitae sophistarum, ed. Giangrande, J. Rome: Polygraphica, 1956. Euph. = Euphorion Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970.
14
Editions and abbreviations
Eup. = Eupolis Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 1, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1880.
Hegesand. = Hegesander Fragmenta Historicorum Graecorum 4, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870.
Eus. = Eusebius Eusebius Werke, Band 8: Die Praeparatio evangelica, ed. Mras, K. Berlin: AkademieVerlag, 1954–1956.
Harp. = Harpocration Harpocrationis lexicon in decem oratores Atticos, vol. 1, ed. Dindorf, W. Oxford: Oxford University Press, 1853.
Eust. = Eustathius Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis commentarii ad Homeri Iliadem pertinentes, vols. 1–4, ed. van der Valk, M. Leiden: Brill, 1971–1987.
Hdn. = Herodianus Herodiani ab excessu divi Marci libri octo, ed. Stavenhagen, K. Leipzig: Teubner, 1922. Herodiani partitiones, ed. Boissonade, J.F. London, 1819. Grammatici Graeci, vol. 3.2, ed. Lentz, A. Leipzig: Teubner, 1870.
Firm. Err. prof. relig. = Firmicus Maternus De errore profanarum religionum. Patrologia Latina, ed. Migne, J. P., vol. xii, 981. Paris, 1845; Firmicus Maternus, L’erreur des Religions Païennes, ed. Turcan, R. Paris: Les Belles Lettres, 1982. Germ. CP = Germanus Constantinopolitanus Gr. Naz. = Gregory of Nazianzus Πατμιακὴ βιβλιοθήκη, ed. Sakkelion, J. Athens: Papageorgiu, 1890. Carm(ina) dogm(atica), Carm(ina) mor(alia): Patrologia Graeca, vol. 37, ed. Migne, J.-P., Paris. Grégoire de Nazianze. La passion du Christ, ed. Tuilier, A. Paris: Cerf, 1969. Epigr. = Epigrammata = AP Gregor von Nazianz. Die fünf theologischen Reden, ed. Barbel, J. Düsseldorf: Patmos-Verlag, 1963. Gr. Nyss. = Gregory of Nyssa Gregorii Nysseni opera, vol. 9.1, ed. Spira, A. Leiden: Brill, 1967. Encomium in sanctum Stephanum protomartyrem ii, ed. Jacques-Paul Migne, Harvard University, 1863.
Hdt. = Herodotus Hérodote. Histoires, 9 vols., ed. Legrand, Ph.-E. Paris: Les Belles Lettres, 1932– 1954. Hecataeus Die Fragmente der griechischen Historiker, ed. Jacoby, F. Leiden: Brill, 1923–1958 (repr. 1954–1969) = FGrH #264. Hellanic. = Hellanicus Die Fragmente der griechischen Historiker, ed. Jacoby, F. Leiden: Brill, 1923–1958 (repr. 1954–1969) = FGrH #4, #323a, #601a, #608a, #645a, #687a. Heph. = Hephaestion Hephaestionis Enchiridion cum commentariis veteribus, ed. M. Consbruch, Leipzig, 1906. Heph. Astr. = Hephaestion of Thebes Hephaestionis Thebani apotelesmaticorum libri tres, vol. 1, ed. Pingree, D. Leipzig: Teubner, 1973.
Editions and abbreviations
Heraclides Geographi Graeci minores, vol. 1, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1855. Heraclit. = Heraclitus Héraclite. Allégories d'Homère, ed. Buffière, F. Paris: Les Belles Lettres, 1962. Herenn. Phil. = (H)eren(n)ius Philo Die Fragmente der griechischen Historiker II, ed. Jacoby, F. Leiden: Brill, 1923–1958 (repr. 1954–1969) = FGrH #790. Hermias Hermeias von Alexandrien. In Platonis Phaedrum scholia, ed. Couvreur, P. Paris: Bouillon, 1901.
15
Hippol. = Hippolytus Hippolyt’s kleinere exegetische und homiletische Schriften, ed. Achelis, H. Leipzig: Teubner, 1897. Hippolytus. Refutatio omnium haeresium, ed. Marcovich, M. Berlin: de Gruyter, 1986. Hist. Mon. = Historia monachorum in Aegypto, ed. Festugière, A.-J. Brussels: Société des Bollandistes, 1971. Historia Alexandri Magni Historia Alexandri Magni, vol. 1, ed. Kroll, W. Berlin: Weidmann, 1926.
Herodor. = Herodorus Fragmenta Historicorum Graecorum 2, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870.
Hld. = Heliodorus Héliodore. Les Éthiopiques (Théagène et Chariclée), 3 vols., 2nd ed., ed. Rattenbury, R.M., Lumb, T.W., Maillon, J. Paris: Les Belles Lettres, 1960.
Hes. = Hesiod Fragmenta Hesiodea, ed. Merkelbach, R., West, M.L. Oxford: Clarendon Press, 1967. Hesiod. Theogony, ed. West, M.L. Oxford: Clarendon Press, 1966. Hesiodi opera, ed. Solmsen, F. Oxford: Clarendon Press, 1970.
Hom. = Homer Homeri Ilias, ed. Allen, T.W. Oxford: Clarendon Press, 1931. Homeri Odyssea, ed. von der Mühll, P. Basel: Helbing & Lichtenhahn, 1962. The Homeric hymns, 2nd ed., ed. Allen, T.W., Halliday, W.R., Sikes, E.E. Oxford: Clarendon Press, 1936.
Hieronym. Phil. = Hieronymus of Rhodes Hieronymos von Rhodos. Kritolaos und seine Schüler, ed. Wehrli, F. Basel: Schwabe, 1969.
Hp. = Hippocrates Oeuvres complètes d’Hippocrate, vol. 6, ed. Littré, É. Paris: Baillière, 1849, repr. 1962.
Him. = Himerius Himerii declamationes et orationes cum deperditarum fragmentis, ed. Colonna, A. Rome: Polygraphica, 1951.
Hsch. = Hesychius, ed. M. Schmidt, Jena, 1858–68. Hymni Anonymi Die griechischen Dichterfragmente der römischen Kaiserzeit, vol. 1, 2nd ed., ed. Heitsch, E. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1963.
16
Hymnus in Dionisum (P. Ross. Georg. 1.11) Die griechischen Dichterfragmente der römischen Kaiserzeit, vol. 1, 2nd ed., ed. Heitsch, E. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1963. Iambl. = Iamblichus Iamblichi de vita Pythagorica liber, ed. Klein, U. (post L. Deubner) Leipzig: Teubner, 1937. Ibyc. = Ibycus Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962. Imprec. planet. = Imprecationes planetarum (e cod. Holkham. 290, fol. 12), ed. Weinstock, S. Codices Britannici. Brussels: Lamertin, 1953, 159–165. Incant. hexam. = Incantamenta hexametrica (J. P. Getty Mus.): R. Janko, “The Hexametric Incantations against Witchcraft in the Getty Museum: From Archetype to Exemplar”, in C. A. Faraone and D. Obbink (eds.), The Getty Hexameters: Poetry, Magic, and Mystery in Ancient Selinous. Oxford: Oxford University Press, 2013, 40–42. Io. D. = Joannes Damascenus Sacra parallela, PG 95 & 96, ed. JacquesPaul Migne, Harvard University, 1864. Barlaam and Joasaph, ed. Woodward, G.R., Mattingly, H. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1914.
Editions and abbreviations
Barberiniano greco 310, ed. F. Ciccolella, F. Alessandria: Edizioni dell’Orso, 2000. Io. Tzetz. = Joannes Tzetzes Allegoriae Iliadis, ed. J. F. Boissonade. Paris: Dumont, 1851. Prolegomena de comoedia. Scholia in Acharnenses, Equites, Nubes, ed. Koster, W.J.W. Groningen: Bouma, 1975. Ion Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962. Is. = Isaeus Isée. Discours, 2nd ed., ed. Roussel, P. Paris: Les Belles Lettres, 1960. Isid. = Isidorus The four Greek hymns of Isidorus and the cult of Isis, ed. Vanderlip, V.F. Toronto: Hakkert, 1972. Isoc. = Isocrates Isocrate. Discours, vol. 2, ed. Mathieu, G., Brémond, É. Paris: Les Belles Lettres, 1938. Isyllus Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970. J. = Josephus Flavii Iosephi opera, vols. 1–4, ed. Niese, B. Berlin: Weidmann, 1887–1890.
Io. Gal. = Joannes Galenus Glossen und Scholien zur hesiodischen Theogonie, ed. Flach, H. Leipzig: Teubner, 1876.
John Chrysostom Drei unedierte Festpredigten aus der Zeit der nestorianischen Streitigkeiten, ed. Baur, C., Traditio 9: 101–126.
Io. Gaz. = Joannes Gazaeus Cinque poeti bizantini. Anacreontee dal
Jul. = Julian L’empereur Julien. Oeuvres complètes, 2
Editions and abbreviations
17
vols., ed. Bidez, J. Paris: Les Belles Lettres, 1932–1963.
Stuttgart: Württembergische Bibelanstalt, 1935.
Jul. Ar. = Julianus Arianus Der Hiobkommentar des Arianers Julian, ed. Hagedorn, D. Berlin: de Gruyter, 1973.
Lyc. = Lycophron Lycophronis Alexandra, ed. Mascialino, L. Leipzig: Teubner, 1964.
Lamelles Oraculaires Les lamelles oraculaires de Dodone, ed. Lhôte, E. Geneva: Droz, 2006.
Lycophron. = Lycophronides Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962.
Lamprocles Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962.
Lycurg. = Lycurgus Lycurgi oratio in Leocratem, ed. Conomis, N.C. (post C. Scheibe & F. Blass) Leipzig: Teubner, 1970.
Liban. = Libanius Libanii opera, vols. 1–11, ed. Foerster, R. Leipzig: Teubner, 1903–1913. Limen. = Limenius Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970. Long. = Longus Longus. Pastorales (Daphnis et Chloé), ed. Dalmeyda, G. Paris: Les Belles Lettres, 1934, repr. 1971. Luc. = Lucian Lucian, vols. 1–5, ed. Harmon, A.M. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1913, repr. 1961–1972. Lucian, vol. 6, ed. Kilburn, K. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1959, repr. 1968. Lucian, vol. 7–8, ed. Macleod, M.D. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1961–1967. Luciani opera, vol. 1, ed. Macleod, M.D. Oxford: Clarendon Press, 1972. LXX = Septuaginta Septuaginta, 2 vols., 9th ed., ed. Rahlfs, A.
Lyd. Mens. = Lydus Ioannis Lydi liber de mensibus, ed. Wünsch, R. Leipzig: Teubner, 1898, repr. 1967. Lyr. Alex. Adesp. = Lyrica Adespota (CA) Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925. Lyr. Adesp. = Lyrica Adespota (PMG) Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962. Lys. = Lysias Lisia. I discorsi, ed. Albini, U. Florence: Sansoni, 1955. M. = Migne Patrologiae Cursus Completus, Series Latina, ed. Migne, J.-P. Paris: Migne, 1844– 1855. Patrologiae Cursus Completus, Series Graeca, ed. Migne, J.-P. Paris: Migne, 1857–1866. Maced. = Macedonius Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925.
18
Editions and abbreviations
Man. = Manetho Poetae bucolici et didactici, ed. Koechly, A. Paris: Didot, 1862.
Men. Rh. = Menander Rhetor Menander rhetor, ed. Russell, D.A., Wilson, N.G. Oxford: Clarendon Press, 1981.
Man. Hist. = Manetho Historicus Fragmenta Historicorum Graecorum 2, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870.
Mesom. = Mesomedes Die griechischen Dichterfragmente der römischen Kaiserzeit, vol. 1, 2nd ed., ed. Heitsch, E. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1963.
Matron = Matron of Pitane Supplementum Hellenisticum, ed. LloydJones, H., Parsons, P. Berlin: de Gruyter, 1983. Manuel Philes Manuelis Philae Carmina, vols. 1–2, ed. Miller, E. Paris, 1855–1857, repr. 1967. Max. = Maximus Maximi et Ammonis carminum de actionum auspiciis reliquiae, ed. Ludwich, A. Leipzig: Teubner, 1877. Max. Tyr. = Maximus of Tyre Maximi Tyrii philosophumena, ed. Hobein, H. Leipzig: Teubner, 1910. Meletius, De natura hominis Anecdota Graeca e codd. manuscriptis bibliothecarum Oxoniensium, vol. 3, ed. Cramer, J.A. Oxford: Oxford University Press, 1836. Men. = Menander Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 3, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1888. Comicorum Graecorum fragmenta in papyris reperta, ed. Austin, C. Berlin: de Gruyter, 1973. Menandri reliquiae selectae, ed. Sandbach, F.H. Oxford: Clarendon Press, 1972. Menandri sententiae, ed. Jaekel, S. Leipzig: Teubner, 1964.
Mimn. = Mimnermus Iambi et elegi Graeci, vol. 2, ed. West, M.L. Oxford: Clarendon Press, 1972. Mosch. = Moschus Bucolici Graeci, ed. Gow, A.S.F. Oxford: Clarendon Press, 1952. Moschion Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 1, ed. Snell, B. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1971. Musae. = Musaeus Hero und Leander, ed. Färber, H. Munich: Heimeran, 1961. Nic. = Nicander Nicander. The poems and poetical fragments, ed. Gow, A.S.F., Scholfield, A.F. Cambridge: Cambridge University Press, 1953. Nicet. Eugen. Dros. et Char. = Nicetas Eugenianus De Drosillae et Chariclis amoribus, ed. Conca, G. Amsterdam: Gieben, 1990: 30–221. Nonn. = Nonnus Nonni Panopolitani Dionysiaca, 2 vols., ed. Keydell, R. Berlin: Weidmann, 1959. Paraphrasis s. evangelii Ioannei, ed. Scheindler, A. Leipzig: Teubner, 1881.
Editions and abbreviations
19
NT = Novum Testamentum Graece, 28th ed., ed. Nestle, E., Aland, B. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2015.
Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970.
Numen. = Numenius Heracleota Supplementum Hellenisticum, ed. LloydJones, H., Parsons, P. Berlin: de Gruyter, 1983.
Paeanes (CA), Paean Erythraeus in Seleucum Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970.
Origenes Origène. Contre Celse, 4 vols., ed. Borret, M. Paris: Cerf, 1967–1969. Opp. = Oppian Oppian, Colluthus, Tryphiodorus, ed. Mair, A.W. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1928. Orac. Chald. = Oracula Chaldaica Oracles Chaldaïques, ed. des Places, E. Paris: Belles Letres, 1971. Orac. Sibyl. = Oracula Sibyllina Die Oracula Sibyllina, ed. Geffcken, J. Leipzig: Hinrichs, 1902. Orph. A. = Les argonautiques orphiques, ed. Francis Vian. Paris: Les Belles Lettres, 2003. fr. B = Poetae epici Graeci. Testimonia et fragmenta, II. Orphicorum et Orphicis similium testimonia et fragmenta, fasc. 1-2, ed. A. Bernabé. Munich: Teubner, 2004–5. fr. DK = Die Fragmente der Vorsokratiker, vol. 1, 6th ed., ed. Diels, H., Kranz, W. Berlin: Weidmann, 1951. fr. K = Orphicorum Fragmenta, ed. O. Kern. Berlin: Weidmann, 1972. L. = Les lapidaires grecs, ed. Halleux, R., Schamp, J. Paris: Les Belles Lettres, 1985. Paeanes (CA), Paean Erythraeus ad urbem Dium repertus
Pamprepius Die griechischen Dichterfragmente der römischen Kaiserzeit, vol. 1, 2nd ed., ed. Heitsch, E. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1963. Panyas. = Panyassis Poetarum epicorum Graecorum testimonia et fragmenta I, ed. Bernabé, A. Leipzig: Teubner, 1987. Parm. = Parmenides Die Fragmente der Vorsokratiker, vol. 1, 6th ed., ed. Diels, H., Kranz, W. Berlin: Weidmann, 1951. Parth. = Parthenius Parthenii Nicaeni quae supersunt, ed. Martini, E. Leipzig: Teubner, 1902. Paul. Al. = Paulus Alexandrinus Pauli Alexandrini elementa apotelesmatica, ed. Boer, E. Leipzig: Teubner, 1958. Paul. Sil. = Paulus Silentiarius Prokop. Werke, vol. 5, ed. Veh, O. Munich: Heimeran, 1977. Paus. = Pausanias Pausaniae Graeciae descriptio, 3 vols., ed. Spiro, F. Leipzig: Teubner, 1903.
20
Paus. Gr. = Pausanias Grammaticus Untersuchungen zu den attizistischen Lexika, ed. Erbse, H. Berlin: AkademieVerlag, 1950. P. Derveni = Der Papyrus von Derveni: Griechisch - deutsch, ed. Kotwick, M. E. Berlin / Boston: de Gruyter, 2017. PGM = Papyri Graecae Magicae. Die griechischen Zauberpapyri, vols. 1–2, 2nd ed., ed. Preisendanz, K., Henrichs, A. Stuttgart: Teubner, 1973–1974. Phanod. = Phanodemus Fragmenta Historicorum Graecorum 1, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870. Pherecyd. = Pherecydes Fragmenta Historicorum Graecorum 1, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870. Ph. = Philo Judaeus Philonis Alexandrini opera quae supersunt, vol. 3, ed. Wendland, P. Berlin: Reimer, 1898. Philonis Alexandrini opera quae supersunt, vol. 6, ed. Cohn, L., Reiter, S. Berlin: Reimer, 1915. Philetas Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925. Philoch. = Philochorus Die Fragmente der griechischen Historiker, ed. Jacoby, F. Leiden: Brill, 1923–1958 (repr. 1954–1969) = FGrH #328. Philod. Scarph. = Philodamus Scarpheus Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925.
Editions and abbreviations
Philox. = Philoxenus Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962. [Phintys] The Pythagorean texts of the Hellenistic period, ed. Thesleff, H. Åbo: Åbo Akademi, 1965. Phld. = Philodemus Philodemus. On Poems, ed. Janko, R. Oxford: Oxford University Press, 2000. Philostr. = Philostratus Philostrati maioris imagines, ed. Benndorf, O., Schenkl, K. Leipzig: Teubner, 1893. Flavii Philostrati opera, vol. 1 (Vita Apollonii), ed. Kayser, C.L. Leipzig: Teubner, 1870. Philostr. Junior = Philostratus Junior Flavii Philostrati opera, vol. 2, ed. Kayser, C.L. Leipzig: Teubner, 1871. Phoen. = Phoenix Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925. Phoronis Poetarum epicorum Graecorum testimonia et fragmenta I, ed. Bernabé, A. Leipzig: Teubner, 1987. Phot. = Photius Photii patriarchae lexicon, ed. Theodoridis, C. Berlin: de Gruyter, 1982. Φωτίου τοῦ πατριάρχου λέξεων συναγωγή, ed. Porson, R. Cambridge: Cambridge University Press, 1822. Pythocles Fragmenta Historicorum Graecorum 4, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870.
Editions and abbreviations
Pi. = Pindar Pindari carmina cum fragmentis, 2 vols. ed. Maehler, H. (post B. Snell) Leipzig: Teubner, 1971–1975. Pl. = Plato Platonis opera, 5 vols., ed. Burnet, J. Oxford: Clarendon Press, 1900–1907, repr. 1967. Plu. = Plutarch Plutarch’s lives, vol. 1, ed. Perrin, B. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1914. Plutarch’s moralia, vol. 2, ed. Babbitt, F.C. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1928. Plutarch’s moralia, vol. 10, ed. Fowler, H.N. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1936. Plutarchi vitae parallelae, vol. 3.1, 2nd ed., ed. Ziegler, K. Leipzig: Teubner, 1971.
21
Porphyry. The cave of the nymphs in the Odyssey. Buffalo: Department of Classics, State University of New York, 1969. Porphyrius. Gegen die Christen, ed. von Harnack, A. Berlin: Reimer, 1916. Porphyrii de philosophia ex oraculis haurienda, ed. Wolff, G. Berlin: Springer, 1856. Plotini opera, vol. 1, ed. Henry, P., Schwyzer, H.-R. Leiden: Brill, 1951. Vie de Porphyre le philosophe néoplatonicien, ed. Bidez, J. Leipzig: Teubner, 1913. Posidippus Supplementum Hellenisticum, ed. LloydJones, H., Parsons, P. Berlin: de Gruyter, 1983. Posidon. = Posidonius Posidonios. Die Fragmente, vol. 1, ed. Theiler, W. Berlin: de Gruyter, 1982.
Polem. = Polemon Fragmenta Historicorum Graecorum 3, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870.
Praecepta salubria Poetae bucolici et didactici, ed. Bussemaker, U.C. Paris: Didot, 1862.
Poll. = Julius Pollux Pollucis onomasticon, 2 vols., ed. Bethe, E. Leipzig: Teubner, 1900–1931.
Pratin. = Pratinas Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962.
Polyaen. = Polyaenus Polyaeni strategematon libri viii, ed. Woelfflin, E., Melber, J. Leipzig: Teubner, 1887.
Procl. = Proclus Procli hymni, ed. Vogt, E. Wiesbaden: Harrassowitz, 1957. Proclus Diadochus. Commentary on the first Alcibiades of Plato, ed. Westerink, L.G. Amsterdam: North-Holland, 1954. Procli Diadochi in Platonis Cratylum commentaria, ed. Pasquali, G. Leipzig: Teubner, 1908. Procli Diadochi in primum Euclidis elementorum librum commentarii, ed. Friedlein, G. Leipzig: Teubner, 1873.
Porph. = Porphyry Porphyrii philosophi Platonici opuscula selecta, 2nd ed., ed. Nauck, A. Leipzig: Teubner, 1886. Porphyrii quaestionum Homericarum ad Iliadem pertinentium reliquiae, fasc. 1 & 2, ed. Schrader, H. Leipzig: Teubner, 1880– 1882.
22
Procli philosophi Platonici opera inedita 3, ed. Cousin, V. Paris: Durand, 1864. Procli Diadochi in Platonis rem publicam commentarii, 2 vols., ed. Kroll, W. Leipzig: Teubner, 1899–1901. Procli Diadochi in Platonis Timaeum commentaria, 3 vols., ed. Diehl, E. Leipzig: Teubner, 1903–1906. Proclus. Théologie platonicienne, vols. 1–5, ed. Saffrey, D., Westerink, L.G. Paris: Les Belles Lettres, 1968–1987. Prodrom. = Theodorus Prodromus Rhod. et Dosicl. = Theodori Prodromi de Rhodanthes et Dosiclis amoribus libri ix, ed. Marcovich, M. Stuttgart: Teubner, 1992.
Editions and abbreviations
Psellus Michaelis Pselli poemata, ed. Westerink, L.G. Stuttgart: Teubner, 1992. Ptol. = Ptolemy Claudii Ptolemaei opera quae exstant omnia, vols. 1.1–1.2 and 2, ed. Heiberg, J.L. Leipzig: Teubner, 1898–1907. [Pyth.] = [Pythagoras] Theognis, ed. Young, D. (post E. Diehl). Leipzig: Teubner, 1971. Q.S. = Quintus of Smyrna Quintus de Smyrne. La suite d’Homère, 3 vols., ed. Vian, F. Paris: Les Belles Lettres, 1963–1969.
Ps.-Archytas = Pseudo-Archytas The Pythagorean texts of the Hellenistic period, ed. Thesleff, H. Åbo: Åbo Akademi, 1965.
Rhian. = Rhianus Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925, repr. 1970.
Ps.-Lucian = Pseudo-Lucian Lucian, vol. 8, ed. Macleod, M.D. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1967.
RV = Rigveda, cf. Jamison & Brereton 2014.
Ps.-Macar. = Pseudo-Macarius Makarios/Symeon Reden und Briefe, 2 vols., ed. Berthold, H. Berlin: AkademieVerlag, 1973. Ps.-Phoc. = Pseudo-Phocylides Theognis, ed. Young, D. (post E. Diehl). Leipzig: Teubner, 1971. Ps.-Plu. = Pseudo-Plutarch Plutarchi moralia, vol. 5.2.1, ed. Mau, J. Leipzig: Teubner, 1971. Ps.-Scymnus = Pseudo-Scymnus Geographi Graeci minores, vol. 1, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1855.
S. = Sophocles Sophocle, 3 vols, ed. Dain, A., Mazon, P. Paris: Les Belles Lettres, 1958–1960, repr. 1968. Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 4, ed. Radt, S. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1977. Sext. Emp. = Sextus Empiricus Sexti Empirici opera, vol. 1, ed. Mutschmann, H. Leipzig: Teubner, 1912. Sexti Empirici opera, vols. 2–3 (2nd ed.), ed. Mutschmann, H., Mau, J. Leipzig: Teubner, 1914–1961. Sallust Saloustios. Des dieux et du monde, ed.
Editions and abbreviations
Rochefort, G. Paris: Les Belles Lettres, 1960. Sannyr. = Sannyrion Supplementum comicum, ed. Demiańczuk, J. Krakau: Nakładem Akademii, 1912. Sapph. = Sappho Poetarum Lesbiorum fragmenta, ed. Lobel, E., Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1955.
23
Jo. Tzetzae commentarii in Aristophanem, ed. Koster, W.J.W. Groningen: Bouma, 1962. Sch. Arat. = Scholia in Aratum Scholia in Aratum vetera, ed. Martin, J. Stuttgart: Teubner, 1974. Sch. E. = Scholia in Euripidem Scholia in Euripidem, 2 vols., ed. Schwartz, E. Berlin: Reimer, 1887–1891.
Sch. A. = Scholia in Aeschylum Aeschyli tragoediae superstites et deperditarum fragmenta, vol. 3, ed. Dindorf, W. Oxford: Oxford University Press, 1851.
Sch. Hes. = Scholia in Hesiodum Poetae minores Graeci, vol. 2 [Scholia ad Hesiodum], ed. Gaisford, T. Leipzig: Kühn, 1823.
Sch. A.R. = Scholia in Apollonium Rhodiu Scholia in Apollonium Rhodium vetera, ed. Wendel, K. Berlin: Weidmann, 1935.
Sch. Luc. = Scholia in Lucianum Scholia in Lucianum, ed. Rabe, H. Leipzig: Teubner, 1906.
Sch. Aristid. = Scholia in Aelium Aristidem Aristides, vol. 3, ed. Dindorf, W. Leipzig: Reimer, 1829, repr. 1964.
Sch. Lyc. = Scholia in Lycophronem Lycophronis Alexandra, vol. 2, ed. Scheer, E. Berlin: Weidmann, 1958.
Sch. A. = Scholia in Aeschylum Scholia Graeca in Aeschylum quae exstant omnia, vols. 1 & 2.2, ed. Smith, O.L. Leipzig: Teubner, 1976–1982.
Sch. Nic. = Scholia in Nicandri alexipharmaca Scholia in Nicandri Alexipharmaca, ed. Geymonat, M. Milan: Istituto Editoriale Cisalpino, 1974.
Sch. Ar. Ec. [Regtuit] = Regtuit, R.F. Scholia in Thesmophoriazusas, Ranas, Ecclesiazusas et Plutum. Scholia in Aristophanem 3.2/3. Groningen: Bouma, 2007. Sch. Ar. = Scholia in Aristophanem Prolegomena de comoedia. Scholia in Acharnenses, Equites, Nubes, ed. Holwerda, D., Wilson, N.G. Groningen: Bouma, 1975–1977. Jo. Tzetzae commentarii in Aristophanem, ed. Holwerda, D. Groningen: Bouma, 1960.
Sch. Od. = Scholia in Odysseam Scholia Graeca in Homeri Odysseam, 2 vols., ed. Dindorf, W. Oxford: Oxford University Press, 1855. Sch. Pi. = Scholia in Pindarum Scholia vetera in Pindari carmina, 3 vols., ed. Drachmann, A.B. Leipzig: Teubner, 1903–1927. Sch. S. Aj. = Scholia in Sophoclis Ajacem Τὰ ἀρχαῖα σχόλια εἰς Αἴαντα τοῦ
24
Σοφοκλέους, ed. Christodoulos, G.A. Athens: University of Athens Press, 1977. Sch. S. OT = Scholia in Sophoclis OT Scholia Byzantina in Sophoclis Oedipum tyrannum, ed. Longo, O. Padua: Antenore, 1971.
Editions and abbreviations
Socr. Phil. = Socrates Iambi et elegi Graeci, vol. 2, ed. West, M.L. Oxford: Clarendon Press, 1972. Socr. Hist. = Socrates Historicus Fragmenta Historicorum Graecorum 4, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870.
Sch. Theoc. = Scholia in Theocritum Scholia in Theocritum vetera, ed. Wendel, K. Leipzig: Teubner, 1914.
Socr. Sch. = Socrates Scholasticus Socrates’ ecclesiastical history, 2nd ed., ed. Bright, W. Oxford: Clarendon Press, 1893.
Secund. = Secundus the Silent Secundus the silent philosopher, ed. Perry, B.E. Ithaca, New York: American Philological Association, 1964.
Sol. = Solon Iambi et elegi Graeci, vol. 2, ed. West, M.L. Oxford: Clarendon Press, 1972.
Semon. = Semonides Iambi et elegi Graeci, vol. 2, ed. West, M.L. Oxford: Clarendon Press, 1972. Semon. Eleg. = Poetae elegiaci. Testimonia et fragmenta. Pars II, ed. Gentili, B.; Prato, C. Berlin: de Gruyter, 2013. Semus Fragmenta Historicorum Graecorum 4, ed. Müller, K. Paris: Didot, 1841–1870. SH = Supplementum Hellenisticum, ed. Lloyd-Jones, H., Parsons, P. Berlin: de Gruyter, 1983.
Stesich. = Stesichorus Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962. Supplementum lyricis Graecis, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1974. Stob. = Stobaeus Ioannis Stobaei anthologium, 5 vols., ed. Wachsmuth, C., Hense, O. Berlin: Weidmann, 1884–1912. Strab. = Strabo Strabonis geographica, 3 vols., ed. Meineke, A. Leipzig: Teubner, 1877, repr. 1969.
Simias Collectanea Alexandrina, ed. Powell, J.U. Oxford: Clarendon Press, 1925.
Straton Comicorum Graecorum fragmenta in papyris reperta, ed. Austin, C. Berlin: de Gruyter, 1973.
Simon. = Simonides Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962.
Suda Suidae lexicon, 4 vols., ed. Adler, A. Leipzig: Teubner, 1928–1935.
Simon Xenophontis scripta minora, vol. 2, ed. Ruehl, F. Leipzig: Teubner, 1912.
Synes. = Synesius Epistolographi Graeci, ed. Hercher, R. Paris: Didot, 1873.
Editions and abbreviations
Sinesio di Cirene. Inni, ed. Dell’Era, A. Rome: Tumminelli, 1968. Syrian. = Syrianus Syriani in metaphysica commentaria, ed. Kroll, W. Berlin: Reimer, 1902. Tat. = Tatian Die ältesten Apologeten, ed. Goodspeed, E.J. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1915. Telecl. = Teleclides Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 1, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1880. Telest. = Telestes Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962.
25
Theodore the Studite Theodori Studitae Epistulae, vol. 1–2, ed. Fatouros, G. Berlin: de Gruyter, 1992. Theodoretus HR = Théodoret de Cyr. L’histoire des moines de Syrie, ed. Canivet, P., Leroy-Molinghen, A. Paris: Éditions du Cerf, 1977. Theodoridas = AP Theog. = Theognis Theognis, 2nd ed., ed. Young, D. (post E. Diehl). Leipzig: Teubner, 1971. Theos. = Theosophorum Graecorum fragmenta, ed. Erbse, H. Stuttgart-Leipzig: Teubner, 1995.
Terp. = Terpander Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962.
Thespis Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 1, ed. Snell, B. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1971.
Th. = Thucydides Thucydidis historiae, 2 vols., ed. Jones, H.S., Powell, J.E. Oxford: Clarendon Press, 1942.
Thphl. = Theophilus Theophilus of Antioch. Ad Autolycum, ed. Grant, R.M. Oxford: Clarendon Press, 1970.
Them. = Themistius Themistii orationes quae supersunt, vol. 2, ed. Schenkl, H., Downey, G., Norman, A.F. Leipzig: Teubner, 1971.
Thphr. = Theophrastus Theophrasti Eresii opera, quae supersunt, omnia, ed. Wimmer, F. Paris: Didot, 1866.
Theoc. = Theocritus Theocritus, vol. 1, 2nd ed., ed. Gow, A.S.F. Cambridge: Cambridge University Press, 1952, repr. 1965. Theodectas Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 1, ed. Snell, B. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1971.
Tim. = Timotheus Poetae melici Graeci, ed. Page, D.L. Oxford: Clarendon Press, 1962, repr. 1967. Timocl. = Timocles Supplementum comicum, ed. Demiańczuk, J. Krakau: Nakładem Akademii, 1912. Timon Supplementum Hellenisticum, ed. Lloyd-
26
Jones, H., Parsons, P. Berlin: de Gruyter, 1983. Titanomachia Poetarum epicorum Graecorum testimonia et fragmenta I, ed. Bernabé, A. Leipzig: Teubner, 1987. Trag. Adesp. = Tragica Adespota Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 2, ed. Kannicht, R., Snell, B. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1981. Triph. = Triphiodorus Oppian, Colluthus, Tryphiodorus, ed. Mair, A.W. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1928.
Editions and abbreviations
Vita Aesopi [G, W] Aesopica, vol. 1, ed. Perry, B.E. Urbana: University of Illinois Press, 1952. Vita Sophoclis Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 4, ed. Radt, S. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1977. X. = Xenophon Xenophontis opera omnia, vols. 2–5, ed. Marchant, E.C. Oxford: Clarendon Press, 1910–1920. Xenarch. = Xenarchus Comicorum Atticorum fragmenta, vol. 2, ed. Kock, T. Leipzig: Teubner, 1884.
T. Sal. = Testamentum Salomonis The testament of Solomon, ed. McCown, C. C., Leipzig: Hinrichs, 1922.
Xenocr. = Xenocrates Senocrate–Ermodoro. Frammenti, ed. Parente, M.I. Naples: Bibliopolis, 1982.
Typicon Men. = Le Typicon de la Grande Église, 2 vols., ed. J. Matéos. Rome: Orientalia Christiana Analecta 165–166, 1962–1963.
[Zaleuc.] = [Zaleucus] The Pythagorean texts of the Hellenistic period, ed. Thesleff, H. Åbo: Åbo Akademi, 1965.
Tyrt. = Tyrtaeus Iambi et elegi Graeci, vol. 2, ed. West, M.L. Oxford: Clarendon Press, 1972.
Zos. Alch. = Zosimus the Alchemist Zosimus Alchemista, Commentaria genuina, ed. Mertens, M., Les Alchimistes grecs, 4.1. Paris: Les Belles Lettres, 1996.
Vett. Val. = Vettius Valens Vettii Valentis anthologiarum libri, ed. Kroll, W. Berlin: Weidmann, 1908.
Editions and abbreviations
27
Further abbreviations PIE Proto-Indo-European PN personal name Caesuras bucolic |B| ennemimeral |E| hephthemimeral |H| penthemimeral |P|
|Tc| |Tri| #
trochaic trithemimeral beginning or end of the line
Abbreviations of authors and works follow the conventions of Liddell, Henry George, Robert Scott, & Henry Stuart Jones. 1996. A Greek English lexicon. With a revised supplement 1996. Oxford: Clarendon Press. Additional abbreviations according to Diccionario Griego-Español (DGE). Inscriptions are quoted as in the Packard Humanities Institute project of Greek inscriptions (https://epigraphy.packhum.org/).
Lexicon of divine epithets Α ἁβροκόμης •
ἀγαθός • •
ἄγαλμα •
‘with delicate hair’ 56.2 Adonis ἁβροκόμη |Tri AP 9.524.2 (Dionysos), 9.688.8 ἁβρόκομος (Aphrodite), 12.55.4 (Eros); Nonn. D. 13.456 ( Ἔρωτες); Man. 2.446 (Κυθερείη). In Euripides, epithet of the date palm (IT 1099, Ion 920; cf. ΙΤ 1148 ἁβρόπλουτος ‘richly luxuriant’, epithet of χαίτᾱ ‘hair’); 6× in Nonnus’ Dionysiaca, twice in the same metrical slot (13.91 ἁβροκόμης |Tri Ὑμέναιος, 16.172 ἀκοίτην / ἁβροκόμην |Tri); also in Nonnus for Ampelos, a personification of the vine (D. 10.426 ἁβροκόμης / ... νέος). Cf. Apollo ἀβροχαίτης (AP 9.525.2); Dionysos ἁβροχίτων (Nonn. D. 19.249, 43.441; Lindos II 197f.5 [2nd c. BCE], Iscr. di Cos EV 234.11 [1st c. BCE]); ἁβροχίτων is an epithet for both Athena and Eros in Nonnus (D. 2.708, 25.160). Ἁβροκόμης, Ἁβροκόμας, and Ἀβροκόμας are personal names, cf. LGPN (°κόμης 2×, °κομᾱς 6×). Lysios Lenaios is καλλιέθειρος in OH 50.7. → °κόμας, °κόμης
‘good’ P.30 Providence P| ἀγαθήν τ’ ἐπὶ τοῖσι Πρόνοιαν 72.1 Fortune P| ἀγαθὴν κράντειραν (Ψ: ἀγαθῶν Theiler) Cf. 3.6 (Night) ληθομέριμν’ ἀγαθήν τε πόνων ἀνάπαυσιν ἔχουσα (Pierson: ἀγαθή Ψ) and 85.5 (Sleep) λυσιμέρμνε, κόπων ἡδεῖαν ἔχων ἀνάπαυσιν. Common epithet of Fortune in epigraphy from the 4th c. BCE onwards (e.g. IG II2 4627); Timocl. 3.2 θεὸς μὲν δηλαδὴ ἀγαθὴ Τύχη τ’ ἔνεστιν; Isid. 2.1 (=Isis); Paus. 5.15.6; 9.39.5. Cf. Orph. A. 947 ἀγαθὸν Πολυδεύκεα. Refers to Zeus in Homer (Il. 15.185); epithet of Hermes in SEG 26.137 (Athens), Ephesos 2329; of Asklepios in IG XII,4 2:645 (dedication to the emperor Nero as Asklepios: Ἀσκλαπιῷ Καίσαρι Ἀγαθῷ Θεῷ). Isis is Τύχη Ἀγαθή (IG X,2 1 95; Bernand, Inscr. Métr. 175.ii.1). ‘ornament’ 9.9 Moon B| νυκτὸς ἄγαλμα Moon is νυκτὸς ἄγαλμα in PGM 4.2789 as is the evening-star in Bion 11.2, cf. Arat. Phae. 453, 189. In the same metrical slot in Stob. Anth. 4.20a.27.3, also of the evening-star, and in Gr. Naz. Carm. mor. 526.14 (B| νυκτὸς ἄγαλμα, of the Moon).
ἀγανόφρων •
‘gentle-minded’ 2.3 Prothyraia E| ἀγανόφρον At verse-end already in Homer (Il. 20.467); epithet of Peace ( Ἡσυχία) in Aristophanes (Av. 1321; Lys. 1289 [codd. μεγαλόφρονος]), of Leto in Pindar (fr. 52m.12);
30
Α
Lexicon of divine epithets
cf. Persuasion (Πειθώ) ἀγανοβλέφαρος (Ibyc. 7.3); Memory ἀγανόμματος (Lyr. Alex. Adesp. 20); PGM 4.2547 ἁβρονόη (of Selene-Artemis and Persuasion). → °φρων ἀγαυός
•
•
ἄγγελος
•
•
‘illustrious’ 38.3 Kouretes P| κόσμου σωτῆρες ἀγαυοί 41.5 Persephone P| πρὸς ἀγαυὴν Περσεφόνειαν 46.6 Persephone P| πρὸς ἀγαυὴν Φερσεφόνειαν (Pierson: πρὸς τ’ αὐτὴν Ψ) 44.6 Persephone P| παρ’ ἀγαυῆς Περσεφονείης (Pierson: αὐτῆς Ψ) 78.3 Sun θεοῦ P| μεγάλου Τιτᾶνος ἀγαυοῦ ἀγαυή Περσεφόνεια is formulaic in Homer (Od. 11.213, 226, 635); cf. h.Cer. 348, Hes. fr. 280.12; Orph. fr. 489 B παρ’ ἀγαυὴν Φερσεφόνειαν (= 32e K), in the same metrical slot. Cf. SEG 52.992 ἱκέτι ἧκω παρ ἁγνὴ Φεσεφόνεαν (Thourioi, ca. 350 BCE). This epithet is usually attributed to non-Olympic gods (DGE s.v. 1b: “de divindades gener. no olímpicas”); cf. Il. 11.1, Od. 5.1 (Tithonos); Hes. Th. 632 (Titans), 461 (the heavenly ones); h.Merc. 343 (Daimon). ‘messenger’ P.22 Hermes P| ἠδ’ ἄγγελον Οὐρανιώνων 28.1 Hermes P| Διὸς ἄγγελε 86.2 Dream ἄγγελε μελλόντων |P (cf. 86.14 κακῶν ἐξάγγελος ἔργων) Sleep, not Hermes, is “messenger of Zeus” in the Iliad (2.26); Hermes is addressed as ἄγγελε τῶν μακάρων |P in h.Hom. 29.7, and in h.Merc. 3 he is referred to as ἄγγελον ἀθανάτων |P (cf. Nonn. D. 3.433). As messenger of Zeus, Hermes is mentioned in E. El. 461, IA 1302; Nonn. D. 20.264, 38.76; cf. I.Napoli II 95 ἄγγελε Φερσεφόνης, |P Ἑρμῆ (1st c. CE). Hermes is also τῶν πάντων ἄγγελος (Orph. fr. 413 B = 297a K); and simply “messenger” in Pl. Cra. 407e6. Iris (θεῶν ... ἄγγελον in Il. 18.182) is “messenger of the heavenly ones” in Nonn. D. 26.361 (ἄγγελος Οὐρανιώνων). For Hermes the messenger cf. also h.Cer. 407; Hes. Op. 85; Nonn. D. 10.84; see Macedo 2020. Nemesis is Δίκης ... ἄγγελος in Plato (Lg. 717d3); ἄγγελος is an epithet of Zeus in SEG 32.1539 (Gerasa 2nd/3rd c. CE); also of Artemis and Hekate (Hsch. α 391; SEG 46.1274).
ἀγγέλτειρα •
‘messenger’ 78.3 Dawn ἀγγέλτειρα θεοῦ |P μεγάλου Τιτᾶνος ἀγαυοῦ (Dindorf: ἀγγελίεια Ψ ἀγγελιῶτι dub. Ricciardelli) Hapax, cf. ἀγγελτήρ (Orac. Sibyl. 2.214, 242; Const. App. 2.25.7); also ἀγγέλτρια (Orac. Sibyl. 8.117). Similarly, cf. Od. 13.93–4, where the morning star announces dawn (εὖτ’ ἀστὴρ ὑπερέσχε φαάντατος, ὅς τε μάλιστα / ἔρχεται ἀγγέλλων φάος Ἠοῦς ἠριγενείης). In support of Dindorf’s solution, one should note that the suffix is very productive in the OH.
Lexicon of divine epithets
Α
31
ἀγέρωχος •
ἁγέτης • •
‘haughty’ 69.6 Erinyes ἀγέρωχοι |Tc Epithet of Eros (AP 16.211.5); cf. Orac. Sibyl. 7.76 ἀθανάτῳ θεῷ μεγάλῳ ἀγερώχῳ. In a bad sense, cf. Philostr. Im. 1.9.3.2 ἀγέρωχοι γὰρ οἱ θεοί. Recent discussion of the meaning and etymology of this “Homeric” word in Le Feuvre 2015: 481–530: ἀγείρω + *ὄρχα “rassembleurs des rangs”, cf. ὄρχαμος, Myc. o-ka (?).
‘leader’ 52.7 Trieteric B| ἁγέτα κώμων Cf. AP 12.119.1 Βάκχε ... ἁγέo, κώμων / ἄρχε; Synes. H. 1.310, 401 ἡγέτα κόσμων; Paul. Sil. Soph. 979 θεουδέος ἡγέτα νηοῦ. Cf. AP 6.167.2 ὦ δισσᾶς ἁγέτα θηροσύνας. Ἁγέτης is the Doric form ἡγέτης, maybe a backformation from compounds such as the frequent epithet of gods and heroes ἀρχηγέτης.
ἀγκυλομήτης •
‘of crooked advice’ 13.9 Kronos #ἀγκυλομῆτα Epithet of Kronos in Homer (9×) and the Homeric Hymns (2×); in Hesiod, of Kronos (5×) and Prometheus (2×). The vocative in -α is first attested in the OH, modelled after epic forms like (nominative) μητίετα ‘cunning’, νεφεληγερέτα ‘assembling the clouds’ (Zeus), ἱππότα (Nestor) ‘horseman’. → °μητις, °μήτης
ἀγλαόκαρπος •
‘having splendid fruits’ P.6 Demeter Δημήτηρ τ’ B| ἀγλαόκαρπε 51.12 Nymphs B| ἀγλαόκαρποι h.Cer. 4 B| ἀγλαοκάρπου (Demeter); Pi. fr. 30.6 (Seasons); Porph. Phil. ex orac. 133.3 Δημήτερος B| ἀγλαοκάρπου; Orph. fr. 386 B Δημήτερος B| ἀγλαοκάρπου (= 48 K); cf. IG VII 1670 (SEG 29.450); FD III 4.460.5.3 (peace). Poseidon is ἀγλαοτρίαινα ‘of the bright trident’ in Pindar (O. 1.40). → καρπο°, °καρπος → κάρπιμος
ἀγλαόμορφος
•
‘having splendid form’ 56.7 Adonis #ἀγλαόμορφε 14.5 Rhea πάντιμ’, ἀγλαόμορφε |Tc 79.7 Themis πάντιμ’, ἀγλαόμορφε |Tc (Stephanus: πάντιμε Ψ) 29.9 Persephone B| ἀγλαόμορφε 62.1 Justice B| ἀγλαομόρφου Opp. Cyn. 1.287, 2.589; AP 9.524.2 (Dionysos), 9.525.2 (Apollo). → °μορφος
32
Α
ἀγλαός
•
•
Lexicon of divine epithets
‘bright’ 5.5 Ether ἀγλαὸν ὦ βλάστημα |Tc P.29 Styx τὸ Στυγὸς B| ἀγλαὸν ὕδωρ 37.1 Titans Γαίης τε καὶ Οὐρανοῦ B| ἀγλαὰ τέκνα Hes. Th. 644 Γαίης τε καὶ Οὐρανοῦ ἀγλαὰ τέκνα (cf. Th. 366); the phrase ἀγλαὰ τέκνα is formulaic (6× in Homer, 3× in the Homeric Hymns). Apollo is ἀγλαὸν ἔρνος (Maced. Pae. 3), ἀγλαὸς υἱός (h.Merc. 314): cf. h.Cer. 26, h.Hom. 28.13 Ὑπερίονος ἀγλαὸς υἱός (Helios); h.Hom. 26.2 Ζηνὸς καὶ Σεμέλης ... ἀγλαὸν υἱόν (Dionysos), etc.; referring to Eubouleus, cf. Orph. fr. 19a4 DK, 32g K Διὸς τέκος ἀγλά’ (= 491 B Διὸς τέκος· ἀλλά, following a conjecture by West). It is also an epithet of the Muses (Sol. 13.1), the Moon (PGM 4.2281), Hermes (IG I3 1023 and IG XII,2 476), Attis in TAM V,1 73. Cf. also Διὸς ἀγλαõ (IGASMG IV 65 [ca. 550 BCE]). ἀγλαὸν ὕδωρ is a verse-final formula in Homer (Il. 2.307; 21.345; Od. 9.140).
ἀγλαότιμος
•
‘having splendid honor’ 34.2 Apollo ἀγλαότιμε |Tc 12.8 Peace B| ἀγλαότιμον 18.17 Pluto B| ἀγλαότιμε 19.22 Peace B| ἀγλαότιμον 32.11 Athena B| ἀγλαότιμε 40.10 Demeter Eleusinia B| ἀγλαότιμος 60.1 Graces B| ἀγλαότιμοι 67.6 Asklepios Φοίβου Ἀπόλλωνος κρατερὸν θάλος B| ἀγλαότιμον Haspels, Highlands of Phrygia 311,37.3 (epithet of the goddess Babi); cf. PN Ἀγλαοτίμη (Athens, 4th c. BCE). → °τιμος
ἀγλαόφημος •
ἅγνισμα •
‘having splendid fame’ 31.4 Kouretes B| ἀγλαόφημοι 76.2 Muses B| ἀγλαόφημοι Semon. Eleg. 1a (3 West) ἀγ]λ̣ α̣ ό̣ φη̣ μον ἁλό̣ς, 3a (10 West) κούρης εἰν]α̣ λίης ἀγλαόφη̣[με πάϊ; PN Ἀγλαόφαμος (Iambl. VP 146; Procl. Theol. Pl. 1.26.1), Ἀγλαοφήμη (Sch. Od. 12.39.6, Lyd. Mens. fr. 4.). ‘purification’ 83.6 Ocean Tr| θεῶν ἅγνισμα μέγιστον A. Eu. 326 ματρῷον ἅγνισμα κύριον φόνου; IMT Kaïkos 922.19 τοῖς ἁγνισμοῖς τοῖς πρὸ τῶν Θεσμοφορίων; cf. Procl. in Alc. 9.3.
ἁγνοπόλος •
‘making pure’ 18.12 Demeter ἁγνοπόλου |P Δημήτερος Orph. A. 38 ἁγνοπόλον τε καθαρμὸν ἐπιχθονίοις μέγ’ ὄνειαρ. → °πόλος
Lexicon of divine epithets
ἁγνός
• •
• •
•
• •
•
•
Α
33
‘holy, pure’ 10.8 Nature #ἁγνή P.6 Persephone Φερσεφόνη θ’ ἁγνή |P 43.7 Persephone Περσεφόνης |P (add. Abel) Od. 11.386 ἁγνὴ Περσεφόνεια; h.Cer. 337 ἁγνὴν Περσεφόνειαν; SEG 52.992. 40.11 Demeter Eleusinia ἁγνή |P 40.18 Demeter Eleusinia μάκαιρ’, ἁγνή |P Cf. h.Cer. 439, Archil. 322 Δήμητρος ἁγνῆς; Hes. Op. 465 Δημήτερί θ’ ἁγνῇ. 61.10 Nemesis μάκαιρ’, ἁγνή |P 78.13 Dawn μάκαιρ’, ἁγνή |P 70.2 Eumenides ἁγναὶ θυγατέρες |P μεγάλοιο Διὸς χθονίοιο 79.1 Themis Οὐρανόπαιδ’ ἁγνήν |P P.17 Muses P| Μούσας τ’ ἐπικέκλομαι ἁγνάς Crates Theb. 1.10 Μούσας ἱλάσομ’ ἁγνάς; E. Med. 830 ἁγνὰς ... Μούσας; Ar. Ran. 875 ἁγναὶ Μοῦσαι. P.3 Sun Tc| καὶ οὐράνιαι φλόγες ἁγναί / Ἠελίου Pi. O. 7.60 ἁγνὸν θεόν (Helios). P.10 Hephaistos Tc| καὶ Ἡφαίστου μένος ἁγνόν 19.9 Zeus Keraunos Tc| ἀνίκητον βέλος ἁγνόν 20.4 Zeus Astrapaios Tc| ἀνίκητον θεὸν ἁγνόν 20.1 Zeus Astrapaios κικλήσκω μέγαν, ἁγνόν |Tc 58.1 Eros κικλήσκω μέγαν, ἁγνόν |Tc 24.11 Persephone Tc| καὶ ἁγνῆς Φερσεφονείης Od. 11.386, h.Cer. 337 ἁγνὴν Περσεφόνειαν 42.3 Mise ἁγνήν εὐίερόν τε |Tc 73.7 Daimon μάκαρ, ἁγνέ |Tc 76.10 Kalliope Tc| καὶ εὐδυνάτῃ θεᾷ ἁγνῇ (cf. Ricciardelli 2000: 511; Fayant 2014: 604) 49.2 Dionysos τελεταῖσιν Tc| ἀγαλλομένην Σάβου ἁγνοῦ 29.5 Persephone H| Δηοῦς θάλος ἁγνόν 41.7 Pluto Η| χθονίου Διὸς ἁγνοῦ P.41 Adonis B| ἁγνὸν Ἄδωνιν 55.26 Adonis B| ἁγνὸν Ἄδωνιν Socr. Sch. HE 3.23.153 θεὸν μέγαν B| ἁγνὸν Ἄδωνιν. 7.2 Stars B| δαίμονας ἁγνούς Cf. Hes. Op. 122 δαίμονες ἁγνοί; A. Pers. 628 χθόνιοι δαίμονες ἁγνοί (Earth and Hermes). 45.3 Maenads B| Μαινάσι θ’ ἁγναῖς 64.1 Law B| ἁγνὸν ἄνακτα ἁγνὸς ἄναξ: Orac. Sibyl. 3.49; 8.169; 14.205. 24.1 Nereids ἁγναί# 30.4 Dionysos ἁγνόν# 34.7 Apollo ἁγνέ# Cf. Pi. P. 9.64; A. Supp. 214.
34
Α
•
Lexicon of divine epithets
43.3 Seasons ἁγναί# 51.4 Nymphs ἁγναί# 60.4 Graces ἁγναί# Cf. Heph. 33.14 ἁγναὶ Χάριτες. 76.11 Muses ἁγναί#
ἁγνοτελής • ἄγριος •
‘worshipped in holy rites’ 54.4 Silenos Satyr ἁγνοτελής |Tri (Casaubon Ruhnken: ἁγνοτερής Ψ) Orph. A. 549 Θέμιν ἁγνοτελῆ; PN Ἁγνοτέλης. Cf. Blanc 2018: 287–9. ‘(living in the) wild’ 30.3 Dionysos ἄγριον, ἄρρητον |P (cf. 12.4 ἄρρητ’, ἀγριόθυμε) 34.5 Apollo #ἄγριε EKM 1. Beroia 56 θεῷ Ἀγρί[ῳ] Διονύσῳ (Macedonia, 254/265 CE?). Cf. Alex. Polyhist. 73–77.7 θεῶν ἀγρίων ἄντρα. Dionysos is also ἄναξ ἀγρεύς (E. Ba. 1192); Apollo is ἀγρεύς (Pi. P. 9.65; IG IX,2 332.1; SEG 35.491; Nonn. D. 5.215) and ἀγρευτάς (S. OC 1091). PN Ἄγριος (LGPN 14×). → ἀγρότερος
ἀγριόθυμος •
‘having a wild temper’ 12.4 Herakles ἄρρητ’, ἀγριόθυμε |Tc (cf. 30.3 ἄγριον, ἄρρητον) Cf. Opp. Cyn. 2.103, 446; Gr. Naz. Epigr. 8.104.5; Carm. mor. 905.13; Carm. quae spect. ad alios 1507.4, 1531.1, 1556.10; Procl. Η. 1.28; PGM 4.1367, 2814; AP 8.104.5; AP App. Epigr. 281.7. Herakles is ὀμβριμόθυμος (ΟΗ 12.1), too; cf. h.Hom. 15 Εἰς Ἡρακλέα λεοντόθυμον and the inverted form θυμολέων, said of Herakles in Od. 11.267 (Il. 7.228 [Achilles], Od. 4.724 [Odysseus], etc.), cf. Tribulato 2006. → °θυμος
ἀγρότερος •
‘(living in the) wild’ 36.9 Artemis ἀγροτέρα |Tri (Lennep: ἀμβροτέρα Ψ ἀμβροσίη Abel) 51.10 Nymphs ἀγρότεραι κοῦραι |P Epithet of Artemis richly attested in literature (Il. 21.471; B. 5.123; 11.37; Ar. Eq. 660; Th. 115 κόραν ... Ἄρτεμιν ἀγροτέραν; X. Cyn. 6.13.2; Paus. 1.19.6, 41.3, 41.6; 5.15.9; 7.26.3, 26.11; 8.32.4; Nonn. D. 48.349, 840; Colluth. 35) and epigraphically, for instance IG II2 1006.8 (Attica), Roesch, IThesp 233 (Boeotia), ID 2387 (Delos), IG IX,12 2.435 (Acarnania), SEG 43.366 (Macedonia), SEG 54.744 (Cos), TAM III,1 909 (Pisidia). Cf. TAM II 130.3 θεοὶ ἀγρότεροι. The suffix -τερο- has contrastive meaning here as in δεξιτερός ‘right’, ἀρρέντερος ‘male’, θηλύτερος ‘female’, etc. → ὀρέστερος → ἄγριος
ἀδάμαστος
‘unsubdued’ 4.7 Sky ἀδάμαστε |Tc 10.3 Nature πανδαμάτωρ, ἀδάμαστε | Tc 12.2 Herakles ἀδάμαστε | Tc
Lexicon of divine epithets
• •
Α
35
65.2 Ares ἀδάμαστε |Tc Nonn. D. 2.223 πανδαμάτωρ ἀδάμαστος |Tc Ἔρως (cf. 33.109); PGM 17b 10 [πανδαμάτωρ ἀδάμ]αστος (Hermes); PGM 4.2915 Κυθέρεια ... Φύσι παμμήτωρ, ἀδάμαστε. Hekate is ἀδαμάστωρ in PGM 4.2717. Said of Hades (Il. 9.158; cf. Nonn. Par. Eu. Io. 11.116); 7× in Nonnus’ Dionysiaca (various cases, same metrical slot). PGM 4.3045 ὁρκίζω σε θεὸν φωσφόρον, ἀδάμαστον (cf. 4.3069); Procl. in Tim. 1.166.6 ἡ ἄχραντος καὶ ἀδάμαστος θεότης, 1.168.15 ὡς ἀδάμαστος καὶ ἀμείλικτος θεός. Cf. also ἄδμητος (‘untamed, never yoked (cow, horse)’, ‘unwedded’, e.g. Artemis S. El. 1239).
ἀδιάστροφος •
ἄδικος •
‘inexorable’ 64.9 Law H| ἀδιάστροφος αἰεί Cf. the legal phrase ἀζημίως καὶ ἀδιαστρόφως ‘without loss or damage’ (Cod. Just. 9.47.26.7), Plu. 780b5 κανὼν ... ἀστραβὴς ... καὶ ἀδιάστροφος ‘a rigid and inflexible rule’; also note the epic image of “upright justice” (h.Cer. 152 ἰθείῃσι δίκῃσιν) and “bending the law” (Hes. Op. 221 σκολιῇς ... δίκῃς; 219, 250), cf. also van Beek 2017. Nature is ἀδιάστροφος in Posidon. 105a.19, 105b.9, and in D.S. 3.17.4, 33.7.3, 5. → °στροφος ‘unjust’ 87.6 Death κοινὸς μὲν πάντων, P| ἄδικος δ’ ἐνίοισιν ὑπάρχων (opposition) Epithet of Aphrodite in Hsch. (α 1135), cf. IMT Olympene 2777 ὦ Μοιρῶν ἀνόμω[ν] ἄδικος κρίσις, ὦ φθόνε Πλούτων); epithet also of Ambition (E. Ph. 532 ἄδικος ἡ θεός) and Zeus (Nonn. D. 31.87). Cf. IG XII,2 383.5 ἄδικος δ[αίμω]ν; NT Ep. Hebr. 6.10 οὐ γὰρ ἄδικος ὁ θεὸς ἐπιλαθέσθαι τοῦ ἔργου ὑμῶν καὶ τῆς ἀγάπης; Dio Chrys. Or. 17.9.2 ἄδικος ἡ θεός, probably quoting Euripides’ verse.
ἀειθαλής •
ἀέναος
•
‘ever-blooming’ 43.5 Seasons Ὧραι ἀειθαλέες |P 60.5 Graces ἀειθαλέες |H Cf. Men. Rh. 404.32 ἀειθαλὴς ὁ Γάμος. Attested as the PN Ἀειθάλης (4th/5th c. CE, Cyrenaica; Synes. Ep. 145.22, 26), if this is not a spelling for the more frequent name Αἰθάλης (LGPN 15×). → °θαλής → ἀιθαλής
‘ever-flowing, eternal’ P.29 Time Χρόνον ἀέναον |P 38.22 Kouretes πνοιαὶ ἀέναοι |P 26.9 Nature Φύσει ἀενάῳ |H Cf. E. Or. 1299 ὦ Διὸς ἀέναον κράτος; Orph. A. 1009 πηγάς τ’ ἀενάων ὑδάτων; [Pyth.] Carm. 48 παγὰν ἀενάου φύσεως; Nonn. D. 26.298, 35.77 ἀενάοιο χρόνου; PGM 13.843 ἀέναε καὶ ἀγένητε; SM 71 fr. 19.1 (Hekate?); PMasp. 5.25 (6th c. CE) ὁ ἀέναος Θεὸς Σωτήρ.
36
Α
ἀέριος
• •
Lexicon of divine epithets
‘of the air’ 20.2 Zeus Astrapaios ἀέριον |Tri … ἀεροφεγγῆ 21.1 Clouds ἀέριοι |Tri νεφέλαι 59.17 Moirai B| εὐπατέρειαι / ἀέριοι, |Tri ἀφανεῖς Cf. ἠέριαι, ἀφανεῖς |P (69.9 Erinyes; 81.6 Zephyr’s breezes); 55.10 φαινομένη τ’ ἀφανής … B| εὐπατέρεια (Aphrodite); 11.16 ἀέριόν τε μέρισμα (Pan). Διὶ Ἀερίῳ (TAM V,1 616 [Lydia, 223/4 or 277/8 CE?]); Hsch. ε 5649 Ἐργαῖος· ἀέριος Ζεύς; see also Suda η 476 Ἡρακλῆς· ἀέριον κλέος ἔσχεν. Cf. ID 2431 [τῷ] ἀερίῳ [ἐν Κύν]θῳ θεῷ; Procl. in R. 1.147.28 ὁ ἀέριος Ἀπόλλων; AP 9.424.1 Ἠέριαι νεφέλαι; Audollent, Defix. Tab. 242.34 ὁρκίζω σε τὸν θεὸν τὸν ἀέριον τὸν πελάγιον. → ἠέριος
ἀεροειδής •
‘air-like’ 38.22 Kouretes B| ἀεροειδεῖς PGM 2.101 (Apollo-Helios); cf. ἠεροειδής ‘murky’ (Hom.+), sometimes at line-end in hexametric poetry (Od. 12.80, 13.103, 347, 366; Hes. Th. 757), but more often in the line-end formula ἠεροειδέα/-έϊ πόντον/-ῳ (1× in the Iliad, 10× in the Odyssey). → °ειδής
ἀερόμορφος
•
‘air-formed’ 14.11 Rhea B| ἀερόμορφε 16.1 Hera B| ἀερόμορφε 81.6 Zephyr’s breezes ἠέριαι |Tri ... B| ἀερόμορφοι Only in the OH. → °μορφος
ἀεροφεγγής
‘shining in the air’ 20.2 Zeus Astrapaios ἀέριον |Tri … B| ἀεροφεγγῆ
• Hapax. → °φεγγής ἄζωστος •
‘ungirt’ 1.6 Hekate ἄζωστον |Tc (Ψ: εὔζωστον West) Οnly here as a divine epithet (cf. Hes. Op. 345 γείτονες ἄζωστοι). See Orac. Chald. 188, 195; Synes. H. 1.283 ἄζωνοι.
ἀθάνατος • •
‘immortal’ 12.13 Herakles ἀθάνατος |Tri Cf. Hes. Th. 954–5 ὃς μέγα ἔργον ἐν ἀθανάτοισιν ἀνύσσας / ναίει (of Herakles). 38.7 Kouretes ἀθανάτοι |Tri Κουρῆτες 38.14 Kouretes δαίμονες ἀθάνατοι |P P. Derveni §48 ἀθάνατοι … μάκαρες θεοὶ ἠδὲ θέαιναι, Clem. Alex. Protr. 2.41.1.5 δαίμονες ἀθάνατοι; cf. AP 7.420.4 δαίμονες ἀθανάτων. 44.5 Zeus ἀθανάτου |Tri … Διὸς βουλαῖς Κρονίοιο
Lexicon of divine epithets
• • •
•
37
ἀθάνατος ... Ζεύς (Il. 2.741; 14.434 = 21.2 = 24.693; h.Hom. 34.5; Q.S. 3.612; Nonn. 25.242). 10.27 Nature P| ἠδ’ ἀθανάτη τε Πρόνοια Cf. Comica Adesp. 299.2 θ[ε]ῶν πρόνοι’ ἀθάνατος. 8.13 Sun B| ἀθάνατε Ζεῦ Cf. PGM 3.207 κλ[ῄζω θεὸν] ἀθάνατον (of Helios).
ἄθραυστος
αἰγίοχος
Α
‘unbroken’ 63.5 Dikaiosyne ἄθραυστος τὸ συνειδὸς ἀεί· |H θραύεις ... (opposition) → ἀδιάστροφος
‘aegis-bearing’ P.16 Zeus αἰγιόχοιο Διός |H 14.4 Zeus Ζηνὸς ἄνακτος Ὀλυμπίου, B| αἰγιόχοιο Common epithet of Zeus (54× in Homer, 9× in the Homeric Hymns). → °οχος
αἰγομελής •
ἀίδιος •
•
‘goat-limbed’ 11.5 Pan αἰγομελές |Tri Hapax. Cf. Αἰγίπαν ‘goat-Pan’ (Epimenides 24.2). Other related epithets of the god: αἰγιπόδης (h.Pan. 2, 37; cf. AP 6.57.3; 9.330.2; Myc. a3-ki-po-de /Aigipodei/, probably a toponym); αἰγόνυξ (AP 16.258.2); αἰγίκνᾱμος (AP 6.167.1); χιμαιροβάτης (AP 6.35.1: either ‘goat-footed’ or ‘goat-mounter’, cf. αἰγιβάτης). See also αἰγόκερως (AP 16.234.2), αἰγόκορος (Nonn. D. 14.75), αἰγίβοτος (Nonn. D. 1.368), αἰγελάτης (AP 16.229.4). → °μελής → αἰπολικός ‘eternal’ 10.21 Nature ἀιδία |Tri 10.27 Nature ἀίδιος ζωή |P Collocation [ζωή – ἀίδιος] from Aristotle onwards (Cael. 286a9; Top. 126b36). 12.3 Herakles ἀίδιέ τε ἐύφρων (Ψ: ἀίδιός τε καὶ εὔφρων Hermann ἀίδιός τε καὶ εὔφρον Abel ἀίδιέ τε καὶ εὔφρων Vian) 26.6 Earth ἀιδία |Tri 61.3 Nemesis ἀιδία |Tri 70.8 Eumenides ἀιδίοι |Tri 84.6 Hestia ἀιδίη |Tri Cf. IvP I 183 [Ἑρμῆ]ν εὐνομίας ἀΐδιομ φύλακα (Pergamon). The feminine form is a creation of the OH.
38
Α
ἀιθαλής
•
Lexicon of divine epithets
‘ever-blooming’ 8.13 Sun ἀιθαλής |Tri 13.1 Kronos ἀιθαλής |Tri 68.7 Health ἀιθαλής |Tri (Hermann: εὐθαλής Ψ) PN Ἀιθάλης (LGPN 15×). → °θαλής → ἀειθαλής
αἰθαλόεις •
αἰθέριος •
‘smoky’ 19.12 Zeus Keraunos Tc| Καταιβάτου αἰθαλόεντος Cf. Hes. Th. 72, 504, 707, 854 αἰθαλόεντα κεραυνόν and Hes. fr. 30.18, E. Ph. 183); A.R. 4.597, Q.S. 11.403, Nonn. D. 1.430 αἰθαλόεντι κεραυνῷ; Orac. Sibyl. 14.240 αἰθαλόεσσι κεραυνοῖς; Nonn. D. 23.235, 35.291 αἰθαλόεντος ... κεραυνοῦ. ‘ethereal’ 10.14 Nature αἰθερία, |Tri χθονία καὶ εἰναλία Cf. Parm. 10.9 αἰθερίαν τε φύσιν; PGM 4.2912 ἀφρογενὴς Κυθέρεια, ... αἰθερία, χθονία, Φύσι παμμήτωρ.
αἰθερόπλαγκτος ‘wandering in the ether’ 6.1 Protogonos B| αἰθερόπλαγκτον • Man. 4.9, 182. → °πλαγκτος αἰολοδείκτης •
‘showing himself in various forms’ 8.12 Sun αἰολόδεικτα |Tc (Hermann: αἰολόδικτε Ψ αἰολόδισκε Kroll αἰολόμικτε Wiel αἰολόμορφε Ricciardelli) Cf. h.Hom. 32.3 αἴγλη ... οὐρανόδεικτος (of the Moon); for the compound cf. δακτυλόδεικτος (A. Ag. 1332); χειρόδεικτος (S. OT 902); PGM 4.1373 ἀγγελοδείκτας, 4.1374 ἀνηλιοδείκτας. → δείκτης → παναιόλος
αἰολόμορφος
‘of changeful form’ 12.3 Herakles #αἰολόμορφε 32.11 Athena #αἰολόμορφε 60.5 Graces #αἰολόμορφοι 15.10 Zeus αἰολόμορφε |Tc 39.5 Korybas αἰολόμορφον ἄνακτα |Tc ... πολύμορφον 4.7 Sky παναίολε B| αἰολόμορφε 69.8 Erinyes B| αἰολόμορφοι 36.12 Artemis B| αἰολόμορφε 50.5 Lysios Lenaios B| αἰολόμορφε
Lexicon of divine epithets
•
Α
39
Cf. Orph. A. 975 αἰολόμορφος ... τρισσοκέφαλος (Hekate); Paul. Sil. Ambo. 80 φύσιν αἰολόμορφον (cf. Soph. 884); Nonn. D. 24.325 -ον, 40.279 -α, Par. Eu. Io. 10.15 -ος; Dionysos is μυριόμορφος in AP 9.524.13. → °μορφος → παναίολος
αἰπολικός •
αἶσα •
‘of goatherds’ 51.12 Nymphs αἰπολικαί |Tri Said of a sight (Theoc. 1.56), of pipes (AP 12.128.1), of abundance (Long. 4.11.3); cf. Πὰν ὁ Μαλειήτης τρύπανον αἰπολικόν ‘goatherd’s auger’ (Call. fr. 689). → αἰγομελής
‘alloted share, destiny’ 10.26 Nature Tc| πεπρωμένη αἶσα Cf. the Iliadic line-end formula πεπρωμένον αἴσῃ (15.209, 16.441, 22.179) and [A.] Pr. 103 πεπρωμένην ... αἶσαν (πεπρώμενος may also be coupled with μόρσιμος [Pi. N. 4.61], μοῖρα [Pi. fr. 177], μόρος [A. fr. 362.4], etc.); frequently associated with Zeus (Il. 9.608, 17.321; Pi. O. 9.42, N. 6.13). Cf. also A.R. 2.815 πεπρωμένη ... μοῖρα#.
αἰφνίδιος • αἰώνιος •
•
ἀκάμας •
‘sudden’ 19.9 Zeus Keraunos αἰφνίδιον |Tri Hippol. Consumm. 8.9 κεραυνοὶ αἰφνίδιοι (cf. Sch. [E.] Rh. 674; Sch. Lyc. 382.7).
‘eternal’ 66.3 Hephaistos P| αἰώνιε Cf. 8.1 πανδερκὲς ἔχων αἰώνιον ὄμμα (Sun); 87.5 τὸν μακρὸν ζῴοισι φέρων αἰώνιον ὕπνον (Death); 13.5 Αἰῶνος Κρόνε(,) παγγενέτωρ ‘Kronos, Eternity’s child, all-begetter’ (cf. E. Heracl. 900 Αἰών τε Χρόνου παῖς ‘Life, Time’s child’) – or ‘Kronos, all-begetter of eternity’ (cf. Fayant 2014: 138; Ricciardelli 2000: 293). PGM 4.2564 αἰωνία σκοτία τε (Selene); cf. 1.309 θεὸν αἰώνιον Αἰῶνά τε πάντων; 13.280 τοῦ αἰωνίου θεοῦ; 4.2838 ἐκ σέο γὰρ πάντ’ ἐστὶ καὶ εἰς αἰώνε, πάντα τελευτᾷ; [Astramps.] Orac. epist. 1.44 Παντοκράτορ κύριε θεὲ οὐράνιε καὶ δύναμις ἀόρατε (v.l. αἰώνιε). ‘untiring’ 8.3 Sun αὐτοφυής, ἀκάμας |P (Hermann: ἀκάμα Ψ) 12.9 Herakles αὐτοφυής, ἀκάμας |P Epithet of Helios (Il. 18.239, 484; Hes. Th. 956; h.Hom. 31.7; Doroth. 3a,1.2; Q.S. 2.503, 8.489, 10.197; Man. 4.271, 420, 508; Lyr. Adesp. 19.1.9), but also of Earth (S. Ant. 339), Zeus (Q.S. 10.47; 11.419), Ocean (Orph. fr. 287 I B = 115 K; Q.S. 5.367); Ares (Q.S. 1.55, 13.99; Nonn. D. 32.163), Ἔρωτες (A.R. 3.765). Said of time (χρόνος) in Euripides (fr. 594.1), cf. fr. 593.1 αὐτοφυής.
40
Α
Lexicon of divine epithets
ἀκάματος •
‘untiring’ 66.1 Hephaistos B| ἀκάματον πῦρ (cf. 66.12 πυρὸς ἀκαμάτοιο) Homeric formula, 7× in the Iliad, 2× in the Odyssey (cf. Hes. Th. 563, 566). The sea is also untiring in the Οrphic Ηymns (11.14 ἀκαμάτου πόντου).
ἀκοινώνητος ἀκλινής •
‘having no share in’ 10.9 Nature κοινὴ μὲν πάντεσσιν, Tc| ἀκοινώνητε δὲ μούνη (opposition)
‘unswerving’ 64.4 Law ἀκλινῆ ἀστασίαστον |Tc (→ ἄθραυστος, ἀδιάστροφος) Heraclit. All. 32.4.1 ἀκλινὴς καὶ ἀστασίαστος. Cf. Blanc 2018: 480.
ἀλάστωρ •
ἀληθής •
‘avenger’ 73.3 Daimon Tc| ἀλάστορα The phrase δαίμων ἀλάστωρ is frequent, mostly in tragedy; cf. A. Pers. 354 ἀλάστωρ ἢ κακὸς δαίμων. Cf. Pherecyd. 114a; [Zaleuc.] fr. 227.20 δαίμονας ἀλάστορας; Ath. Al. Apol. Const. 7.14 δαίμων τις ἀλάστωρ; Nonn. Par. Eu. Io. 8.159 δαίμονος ... ἀλάστορος; Nonn. D. 46.105, 48.382. See also Eust. 2.759.5 Ζεὺς ἀλάστωρ (cf. Paus. Gr. α 61); Corn. ND 10.21; Hsch. α 2783; Et. Gud. α 81.7; EM 57.25; Phot. α 899; A.Thom. A 43 δαίμονες καὶ πνεύματα καὶ ἀλάστορες, Nil. epp. 1.287 ἀ. δαίμονας (cf. Lampe 1961: 69 s.v.). ‘true’ 11.12 Pan Tc| ἀληθὴς Ζεὺς ὁ κεράστης Nonn. D. 8.340 Κρονίωνος ἀληθέος (of Zeus). See Blanc 2018: 393.
ἁλίδουπος •
‘resounding in the sea’ 17.4 Poseidon ποντομέδων, ἁλίδουπε |Tc Cf. 58.7 πόντος θ’ ἁλίδουπος. Only in the OH; cf. Opp. Hal. 5.423 Ζηνὸς ἁλιγδούποιο |Tc (Sch.: Neptunus); Nonn. D. 1.266 Tc| ἁλιγδούπων ἀπὸ λαιμῶν; for the compound, cf. ἁλίβρομος (Nonn. D. 43.385); ἁλίρροιζος (Nonn. D. 13.322; 39.220, 223, 370; 43.213); ἁλιηχής (Musae. 26); for the variation -δ-/-γδ- cf. epic ἐρί(γ)δουπος. → °δουπος
ἁλιρρόθιος •
•
‘dashed by the sea’ 24.8 Nereids Tc| ἁλιρρόθιοι also ‘roaring’, Tc| ἁλιρροθίοιο θαλάσσης (Orph. A. 1289); AP 7.6.4; cf. Ἁλιρρόθιος· υἱὸς Ποσειδῶνος (Phot. α 959; Suda α 1243; Et. Gud. α 89.19; Sch. Ar. Nu. 1005b.5; Sch. Pi. O. 10.83e) and PN Ἀλιρόθιος. Epithet of earth in Paul. Sil. Ambo. 234 ἁλιρροθίῳ τινὶ γαίῃ. ἁλίρροθος already in A. Pers. 387; E. Hipp. 1205; S. Aj. 412; Mosch. 132.
Lexicon of divine epithets
ἄλκιμος
•
Α
41
‘valiant’ 12.1 Herakles ὀμβριμόμυθε, μεγασθενές, B| ἄλκιμε Τιτάν 65.1 Ares ὀμβριμόμυθε, μεγασθενές, B| ἄλκιμε δαῖμον 13.2 Kronos μεγασθενές, B| ἄλκιμε Τιτάν Herakles as “valiant”: Hes. Th. 526, 950 Ἀλκμήνης ... ἄλκιμος υἱός and [Hes.] Sc. 320, fr. 43a.61; Pi. O. 44 Διὸς ἄλκιμος υἱός; as for Ares, cf. Ath. 12.3.12 Ἄρης ἀλκιμώτατος ὤν; for the coupling of ἄλκιμος and δαίμων, cf. PGM 13.606 δαίμων δαιμόνων, ἄλκιμε ἀλκιμωτάτων.
ἀλλοτριομορφοδίαιτος ‘whose form is ever changing’ 10.23 Nature P| ἀλλοτριομορφοδίαιτε • For this type of multi-member compound, of which there are a few in Aristophanes, cf. PGM 4.1351 οὐρανοκευθμωνοδίαιτος and Barber 1954: 118–9. An illustrative selection from the PGM: αἰωνακτινοκράτωρ (1.200), αἰωνοπολοκράτωρ (1.201), βροντοκεραυνοπάτωρ (4.3102), βυθοταραξοκίνησος (4.184), κατακαμψυψαύχενος (4.2718), κυνοκεφαλοκέρδων (13.154), νυκταιροδύτειρα (4.2546), πυριδρακοντόζωνος (4.1404), πυροπεμψίφλογος (4.1362), πυρσοδρακοντόζωνος (23.8), τειχοσεισμοποιός (4.183), ὑγροπυρινόψυχρος (4.1146), φριξωποβρονταξαστράπτης (5.19), χιονοδροσοφερής (4.1362), ψυχροθερμοφύσησος (4.182), κεραυνομεγακλονοζηνπερατοκοσμολαμπροβελοπλουτοδότης (12.175). → °μορφος → °δίαιτος ἀλωαία •
‘of the threshing-floor’ 40.5 Demeter Eleusinia σπερμεία, σωρῖτι, Tc| ἀλωαία Hapax. Cf. Theoc. 7.155 βωμῷ πὰρ Δάματρος ἁλωίδος. The Ἁλῶα or Ἁλῷα was a festival dedicated to Demeter (IG I2 1672.124; D. 59.116, Philoch. 83.2, Luc. D. Meretr. 7.4).
Ἁμαδρυάδες •
‘Hamadryads’ 51.14 Nymphs κοῦραι Ἁμαδρυάδες |P The usual collocation, since Charon 13.4, is [νύμφαι – Ἁμαδρυάδες]; cf. Nonn. D. 16.358, 17.311, 46.192 Νύμφαι Ἁμαδρυάδες |P; AP 9.823.6 Ὑδριάδες Νύμφαι, Νύμφαι Ἁμαδρυάδες.
ἀμαιμάκετος •
‘irresistible’ 1.5 Hekate Tc| ἀμαιμάκετον βασίλειαν 19.11 Zeus Keraunos Tc| ἀμαιμάκετον πρηστῆρα Cf. Orph. A. 518 Tc| ἀμαιμάκετοι βασιλῆες; epithet of the Chimera in Homer (Il. 6.179; 16.329; cf. Hes. Th. 319); of the Furies (S. OC 127 ἀμαιμακετᾶν κορᾶν), Ares (Q.S. 1.641), Amphitrite (Q.S. 8.63), Zeus (Orph. A. 23 ἀμαιμακέτου Κρονίωνος). Cf. Μαιμάκτης ‘stormy’ as epithet of Zeus in Athens (Plu. 458b10). Cf. also Tichy 1983: 314ff.
42
Α
Lexicon of divine epithets
ἄμβροτος
•
ἀμεμφής
•
‘immortal’ P.41 Adonis P| σὺν τ’ ἄμβροτον ἁγνὸν Ἄδωνιν 55.26 Adonis Tc| καὶ ἄμβροτον ἁγνὸν Ἄδωνιν 30.7 Dionysos B| ἄμβροτε δαῖμον Epithet of Apollo (AP 9.525.2), Athena (A. Eu. 259 θεᾶς ἀμβρότου; S. OT 159); Hebe (Nonn. D. 44.174; 47.95); Iris (Q.S. 14.467), Kalliope (Emp. 131.8 ἄμβροτε Μοῦσα); Night (Orph. fr. 237 B = 164 K); Αἰών (Q.S. 12.194); Φάμα (S. OT 157). → °(μ)βροτο° ‘blameless’ 30.8 Dionysos P| ἡδὺς δ’ ἐπίπνευσον ἀμεμφής 81.5 Zephyr’s breezes Tc| ἐπιπνείουσαι ἀμεμφεῖς 66.4 Hephaistos H| στοιχεῖον ἀμεμφές 67.7 Health Ὑγίειαν ἔχων H| σύλλεκτρον ἀμεμφῆ (=Asklepios) Pi. O. 6.46+. See Blanc 2018: 407, 581.
ἀμετάτροπος •
‘immutable’ 59.17 Moirai P| ἀμετάτροποι Cf. Eus. Prep. 6.3.1.21 Μοιράων ἀμετάτροπα δήνεα; IG X,2 1 447.7 ἀμετάτροπα νήματα μοί (Thessalonike, 2nd/3rd c. CE; cf. Nonn. D. 38.218; Par. Eu. Io. 16.82); IG XII,7 393,A Μοιρῶν ... ἀμετάτροπα δόγματα (Amorgos, 1st/2nd c. CE); IG XII,5 302 ἀλλὰ τύχης οὐκ ἔστι φυγεῖν ἀμετροπα δῶρα, Μᾶρκε (Paros); Pi. fr. 177 πεπρωμέναν {ε}θῆκε μοῖραν μετατραπεῖν; A.R. 3.261 μετὰ δ’ ὑμέας ἔτραπεν αἶσα.
ἀμίαντος •
ἀμύητος • ἀμύμων •
‘undefiled’ 8.13 Sun ἀμίαντε |Tc 13.2 Kronos ἀμίαντε |Tc Cf. Vita Aesopi [G] 115.6 ὁ ἥλιος καὶ ἀμίαντος ὑπάρχει; Plu. Num. 9.6.9 τοῦ ἡλίου φλόγα καθαρὰν καὶ ἀμίαντον. Light is unsullied, too, in Pindar (fr. 108b.2 ἀμίαντον ... φάος). Epithet of several gods in the PGM (1.164, 4.289, 4.874). Cf. the PNN Ἀμίαντος (LGPN 30×), Ἀμιαντίς/-ής (LGPN 3×). In Christian authors, frequently used for saints, God and Christ (cf. Lampe 1961: 89 s.v.).
‘uninitiated’ 36.4 Artemis ὠδίνων ἐπαρωγὲ Tc| καὶ ὠδίνων ἀμύητε Cf. Athena ἀμύητος ἔρωτος (Miletos 484.21). ‘faultless, immaculate’ P.25 Demeter (Lawgiver) P| καὶ ἀμύμονα Θεσμοδότειραν Cf. Il. 1.192 μάντις ἀμύμων, h.Ap. 100 (Apollo). In Homer never said of gods (cf. LSJ s.v.).
Lexicon of divine epithets
Α
43
Ἀμφιετής •
‘celebrated in yearly festivals’ 53.1 Dionysos Ἀμφιετῆ καλέω Βάκχον |H Epithet of the first fruits in Call. Del. 278; of the seasons in Orph. fr. 350 B (= 232 K). Cf. Blanc 2018: 211. → °ετη°
ἀμφιέτηρος •
‘celebrated in yearly festivals’ 52.10 Trieteric B| ἀμφιέτηρε Hapax. On compounds in -έτηρος cf. Rau 2007: 285ff. → °ετη°
ἀμφιθαλής • ἀνάγκη • ἄναξ • •
•
•
‘flourishing’ 46.2 Liknites ἀμφιθαλῆ |P A. Ch. 394 (Zeus); Ar. Av. 1738 (Eros). Also as a PN Ἀμφιθάλης (LGPN 14×). → °θαλής ‘necessity’ 59.18 Moirai H| θνητοῖσιν ἀνάγκη Cf. 28.9 φίλε θνητοῖς ἐν ἀνάγκαις (Hermes).
‘lord’ 34.8 Apollo Δήλι’ ἄναξ |Tri Cf. Φοῖβε ἄναξ (h.Ap. 257; Theog. 5, 773; E. Ph. 631 Φοῖβ’ ἄναξ; Ar. Nu. 595 Φοῖβ’ ἄναξ Δήλιε; etc.). 65.3 Ares Ἆρες ἄναξ |Tri Nonn. D. 21.11 Ἆρες, ἄναξ |Tri πολέμοιο. 85.1 Sleep Ὕπνε, ἄναξ |Tri μακάρων πάντων θνητῶν τ’ ἀνθρώπων / καὶ πάντων ζῴων 6.9 Protogonos Πρίηπον ἄνακτα |Tc 14.4 Zeus Ζηνὸς ἄνακτος |Tc 62.2 Zeus Ζηνὸς ἄνακτος |Tc Zeus ἄναξ since Homer (cf. Il. 1.502 Δία ... ἄνακτα; 2.102 Διὶ ... ἄνακτι; 3.351 Ζεῦ ἄνα, etc.). 38.21 Kouretes ἐν Σαμοθρᾴκῃ ἄνακτες |Tc 39.5 Korybas αἰολόμορφον ἄνακτα |Tc 79.6 Apollo Φοῖβον ἄνακτα |Tc 24.12 Apollo Tc| καὶ Ἀπόλλωνι ἄνακτι Hes. Th. 347; Orph. A. 188, 9. 34.24 Apollo ἐπωνυμίην σε Tc| βροτοὶ κλῄζουσι ἄνακτα 38.25 Kouretes φερέκαρποι Tc| ἐπιπνείοιτε ἄνακτες 79.9 Dionysos Tc| ἐπευάζουσα ἄνακτα 30.2 Dionysos H| Βακχεῖον ἄνακτα 54.8 Dionysos εὔασμα διδοὺς H| Βακχείου ἄνακτος (Novossadsky: Βακχεῖον Ψ)
44
Α
•
Lexicon of divine epithets
Βάκχος ἄναξ in Nonn. D. 12.171; 15.120; 17.67, 263, 291; 19.43; 20.130, 143; 26.288; 46.357; 48.2; Orph. A. 28 Βάκχου ἄνακτος; Ar. Ra. 1259 Βακχεῖον ἄνακτα. Dionysos ἄναξ: Archil. 120.1; E. Ba. 1375; Ar. Pax 442; Orac. Sibyl. 14.201; Nonn. D. 17.97, 235; 18.17; 26.68, 329; 40.535. 43.1 Zeus θυγατέρες Θέμιδος H| καὶ Ζηνὸς ἄνακτος 64.1 Law ἀθανάτων ... καὶ θνητῶν B| ἁγνὸν ἄνακτα
ἀνάκτωρ •
‘master’ 38.20 Kouretes Tc| ἀνάκτορες εὐδύνατοί τε E. IT 1414 πόντου δ’ ἀνάκτωρ (Poseidon); PGM 2.85 μολπῆς ἀνάκτωρ (Apollo); AP 6.294.5 (Hermes); Bernand, Inscr. Métr. 46.2 χθονίων ἔνερθε δαιμόνων ἀνάκτορες (Alexandria, 1st c. BCE). PN Ἀνάκτωρ (LGPN 2×, Argos, 1st c. BCE).
ἀνάπαυμα •
ἄνασσα
ἄνθος •
‘repose’ 2.10 Prothyraia H| ψυχῆς ἀνάπαυμα 68.7 Health H| θνητῶν ἀνάπαυμα Cf. Lyr. Adesp. 8c.1 θνατοῖσιν ἀνάπαυμα μόχθων; SEG 14.847 καμάτων ἀνάπαυμα. See also OH 3.6 ἀγαθήν τε πόνων ἀνάπαυσιν ἔχουσα (Night); 81.2 καμάτου ἀνάπαυσιν ἔχουσαι (Zephyr’s breezes); 85.5 κόπων ἡδεῖαν ἔχων ἀνάπαυσιν (Sleep); 67.4 παύων νούσους (Asklepios). ‘lady’ [10.28 Nature] πάντα σοι εἰσί· τὰ πάντα (Ψ: πάντα σὺ ἔσσι, ἄνασσα Maas πάντα σοί ἐστιν, ἄνασσα Vian) P.36 Adrasteia Tc| ἰδ’ Ἀδρήστειαν ἄνασσαν 19.21 Health Tc| ὁμοῦ θ’ Ὑγίειαν ἄνασσαν 40.20 Health Tc| ὁμοῦ δ’ Ὑγίειαν ἄνασσαν 22.2 Tethys κυανόπεπλον ἄνασσαν |Tc 29.20 Persephone ἄνασσα |Tc 55.24 Aphrodite ἄνασσα |Tc 70.6 Eumenides κυανόχρωτοι ἄνασσαι |Tc 76.6 Muses νόου εὐδυνάτοιο Tc| καθηγήτειραι ἄνασσαι 42.3 Mise P| τε Μίσην ἄρρητον ἄνασσαν 1.7 Hekate παντὸς κόσμου H| κλῃδοῦχον ἄνασσαν 10.2 Nature ἄνασσα# 44.10 Semele ἄνασσα# 68.5 Health ἄνασσα# 77.1 Memory ἄνασσαν# ‘bloom’ 50.6 Lysios Lenaios B| ἱερὸν ἄνθος (voc.) Gr. Nyss. Pulch. 9.463.22 ἱερὸν ἄνθος; Typicon Men. 208.11 ἄνθος ἱερώτατον. → °ανθής, -εια, -εμος
Lexicon of divine epithets
Α
45
ἀνίκητος •
‘invincible’ 19.9 Zeus Keraunos Tc| ἀνίκητον βέλος ἁγνόν 20.4 Zeus Astrapaios Tc| ἀνίκητον θεὸν ἁγνόν Hes. Th. 489 (Zeus); Tyrt. 11.1, Priene 197.5 (Herakles); S. Ant. 781 (Eros); Theoc. 22.111 (Polydeukes); IGR I,5 1310 (Apollo); IDR III,5 352 Ἡλίῳ ἀνικήτῳ; SEG 32.1601.4, 27, 31, 36 (Ares). Cf. S. OC 1514–5 πολλὰ βρονταὶ ... τὰ πολλά τε / στράψαντα χειρὸς τῆς ἀνικήτου βέλη.
Ἀνταύγης
‘Antauges’ 6.9 Protogonos Tc| καὶ Ἀνταύγην ἑλίκωπον
ἀνταυγής •
‘sparkling’ 7.5 Stars ἀνταυγεῖς |Tri Sannyr. 1.1 ἀνταυγὲς κάλλος; cf. Ἀνταύγης as a name of the Sun (Orph. fr. 540 B = 237.4 K), ἀνταύγεια ‘effulgence of the sun’ in Pythagorean theory (Thdt. affect 4, cf. Lampe 1961: 151). → °αυγής
ἀντροδίαιτος •
‘living in caves’ 32.3 Athena B| ἀντροδίαιτε Hapax (cf. Ricciardelli 2000: 360; Fayant 2014: 282). In 11.5, Pan is addressed after the bucolic caesura as ἀστροδίαιτε (Ψ: Pierson ἀντροδίαιτε); Theodoretus HR 6.1 ἔν τινι βραχεῖ διαιτώμενος ἄντρῳ. → °δίαιτος
ἀντροχαρής • ἀοίδιμος •
‘delighting in caves’ 11.12 Pan ἀντροχαρές |Tri 51.5 Nymphs ἀντροχαρεῖς |Tri Only in the OH. → °χαρής
‘sung of’ 72.5 Fortune Tc| ἀοίδιμον ἀνθρώποισιν Epithet of the Graces (Pi. O. 14.3 ἀοίδιμοι βασίλειαι Χάριτες), of Dionysos (AP 9.524.2); cf. Il. 6.358 ἀνθρώποισι πελώμεθ’ ἀοίδιμοι ἐσσομένοισι; SEG 47.1509 Μνημοσύνης τόδε δῶρον ἀοίδιμον ἀνθρώποισιν.
ἀπαλεξίκακος •
‘keeping off evil’ 67.5 Asklepios P| ἀπαλεξίκακ’ Peek, Neue Inschriften 53 Ἀπαλλα[ξ]ικάκῳ θεῷ Ἀσκληπιῷ· Ἑστίᾳ· Δ̣ [ιὶ Ἀ]παλαξικ̣ [άκῳ] (Epidauros); also an epithet of Herakles (IG XII,7 253 [Amorgos, aet.imp.]; ID 2479 [Delos]); cf. Eus. Prep. 3.11.25.1 ἀπαλεξίκακος ἐστι τῶν ἐπιγείων ὁ ἥλιος. Cf. ἀλεξίκακος (Hom.+).
46
Α
ἁπαλός •
ἀπάτωρ •
Lexicon of divine epithets
‘tender’ 51.13 Nymphs ἁπαλαί |P Aphrodite’s epithet (AP 9.765.2 ἁπαλῆς Παφίης; 7.218.2 ἁπαλῆς Κύπριδος; Nonn. D. 24.285), and Dionysos’ too (AP 16.99.4). Cf. Sch. A. Pers. 537.4 ἁπαλόχροοι νύμφαι; h.Ven. 14 παρθενικὰς ἁπαλόχροας. ‘fatherless’ 10.10 Nature αὐτοπάτωρ, ἀπάτωρ |P Synes. Η. 1.147 προπάτωρ ἀπάτωρ; Theoc. Syrinx 15 κλωποπάτωρ, ἀπάτωρ; Poll. 3.26.2 (Hephaistos); Sch. Theoc. 1.3/4d (Pan); PGM 5.282 (Horus). Cf. Ricciardelli 2000: 274. → °πάτωρ → πατήρ
ἀπειρέσιος •
‘boundless’ 59.1 Moirai Μοῖραι ἀπειρέσιοι |P Cf. 8.7 ῥόμβου ἀπειρεσίου δινεύμασιν οἶμον ἐλαύνων (Sun); 19.10 ῥοίζου ἀπειρεσίου δινεύμασι παμφάγον ὁρμήν; 11.13 ἀπειρέσιον γαίης πέδον. See also Nonn. D. 30.220 ἀπειρεσίας ... Μαινάδας; PGM 1.164 ἀπέραντον, 77.17 ἀπέρατε (both said of the divinity).
ἀπείριτος •
‘immense’ 12.13 Herakles πολύπειρος, Tc| ἀπείριτος, ἀστυφέλικτος Cf. 34.11 τόνδε ... τὸν ἀπείριτον αἰθέρα πάντα. See also Orph. fr. 243.22 B (= 168.22 K, earth) Tc| ἀπείριτος, ἀστυφέλικτος (=Zeus’s body), Od. 10.195, Hes. Th. 109 (the sea); cf. P. Derveni §85 ἐπ’ ἀπείρονα γαῖαν.
ἀποπαύστωρ • •
‘who puts an end to’ 39.3 Korybas Tc| φόβων ἀποπαύστορα δεινῶν, / φαντασιῶν ἐπαρωγόν Hapax. Cf. 11.7 φαντασιῶν ἐπαρωγέ, Tc| φόβων ἔκπαγλε βροτείων (Pan). Cf. Isyllus 56 παύστωρ νόσων (Asklepios).
ἀπόστροφος •
‘turning away, repelling, repulsing’ or ‘to be turned away from’ 70.8 Eumenides Tc| ἀπόστροφοι Only here as a divine epithet; cf. S. Aj. 69 ἀποστρόφους αὐγάς. → °στροφος
ἀπροσόρατος •
‘not to be looked on, frightful’ 39.2 Korybas B| ἀπροσόρατον Epithet of Pandora and Hekate in Orph. A. 973; of pain (πόνος) in Pindar (O. 2.67).
Ἀργειφόντης
‘Argeiphontes’ 28.3 Hermes Tc| διάκτορε Ἀργειφόντα
Lexicon of divine epithets
Α
47
•
End-line formula διάκτορος/-ον/-ῳ Ἀργειφόντης/-ην/-ῃ since Homer (15×), Hesiod (2×), and the Homeric Hymns (1×). Only here in the vocative, with hiatus. → °φόνος, °φόντης
ἀρετή
‘excellence’ 10.10 Nature P| ἀρετή (Ψ: Novossadsky ἐρατή) Common epithet of the gods’ “glorious deeds, miracles”, IG XIV 966, NT 1 Pet 2.9, etc.
• ἀρήιος •
‘warlike’ 30.4 Dionysos Tc| ἀρήιον 39.2 Korybas Tc| ἀρήιον Athena Ἀρεία is widespread (Lycurg. 77.10; Paus. 1.28.5; 9.4.1; SEG 21.629 [Attica]; IPArk 15 [Orchomenos]; IG IX,12 1.170 [Delphi]; IG XII,5 913 [Tenos]; SEG 16.524 [Crete]; Iasos 95; Smyrna 14; TAM II 1222 [Lycia]). Cf. Aphrodite ἀρηιφίλη (Triph. 655) and Dionysos ἀρειμανής (Nonn. D. 24.178); on Aphrodite Ἀρεία (Paus. 3.17.5), cf. Pirenne-Delforge 1994: 208–10. On Myc. e-ma-a2 a-re-ja “Hermes Areias”, cf. Guilleux (2012), Macedo (2016b), who proposes to read /alei̯ a-/ ‘protection, defense’, cf. ἀλέομαι ‘avoid, shun’.
ἀρίδηλος •
ἄριστος •
•
‘clear, distinct’ 56.3 Adonis Tc| τροφή πάντων ἀρίδηλε (Ψ: τροφεῦ Hermann) Orph. fr. 540.4 B (= 237.4 K) Ἀνταύγην ἀρίδηλον; Nonn. D. 14.230 (an epithet of Dionysos Eiraphiotes), Eun. VS 4.1.4.1 (Dionysos). Also as epithet of the Arcturus constellation (Arat. Phae. 94), cf. Colluth. 355 ἀριζήλοιο Διός, Il. 18.519 θεώ ... ἀριζήλω. On compounds with ἀρι° and ἐρι°, cf. Willi (1999).
‘best’ 54.2 Silenos Satyr Σιληνῶν ὄχ’ ἄριστε |Tc The phrase ὄχ’ ἄριστος/-ον/-α occurs 9× before the trochaic caesura in Homer (for the vocative, cf. AP 14.6.1 Ὡρονόμων ὄχ’ ἄριστε). 56.1 Adonis B| δαῖμον ἄριστε 5.4 Ether P| κόσμου στοιχεῖον ἄριστον Epithet of the Sun (Procl. H. 1.33 θεῶν ὤριστε).
ἀρότριος •
‘of farming’ 34.3 Apollo σπερμεῖε, Tc| ἀρότριε Herenn. Phil. fr. 2.137 ὁ δὲ Δαγών [Phoenician god], ἐπειδὴ εὗρε σῖτον καὶ ἄροτρον, ἐκλήθη Ζεὺς Ἀρότριος. Derivatives based on ἄροτρον start to replace those from simple ἀρό-ω in Hellenistic Greek, cf. Lee 1983: 113.
ἄρρηκτος
‘infrangible’ 19.11 Zeus Keraunos ἄρρηκτον |Tri 65.1 Ares #ἄρρηκτ’
48
Α
Lexicon of divine epithets
•
Cf. 13.4 δεσμοὺς ἀρρήκτους (Lennep: ἀρρήτους Ψ), Il. 15.20 δεσμὸν ... ἄ. Cf. Nonn. D. 48.75 ἐφαπτόμεναι δὲ Λυαίου νεβρίδος ἀρρήκτοιο.
ἄρρητος
‘unspeakable’ 12.4 Herakles #ἄρρητ’ 32.3 Athena ἄρρητε, |Tri ῥητή (Novossadsky: ἀρρητερρητή Ψ) 30.3 Dionysos ἄγριον, ἄρρητον, |P κρύφιον 6.5 Protogonos ἄρρητον, κρύφιον |P ... παμφαὲς ἔρνος 52.5 Trieteric ὄργιον ἄρρητον |P ... κρύφιον Διὸς ἔρνος 42.3 Mise H| ἄρρητον ἄνασσαν Cf. 30.6–7 Διὸς καὶ Περσεφονείης / ἀρρήτοις λέκτροισι τεκνωθείς (Dionysos); 29.7 ἣν Ζεὺς ἀρρήτοισι γοναῖς τεκνώσατο κούρην (Persephone). Epithet of Persephone (AP 7.325.2), who is called ἄρρητος κόρη (E. fr. 63; Hel. 1307; Carcinus 5.1; Hsch. α 7439). Collocation [κρύφιος – ἄρρητος]: Hippol. Haer. 1.5.6 φανερῶς πάντων ὁρώντων τὰ κρύφια αὐτῶν καὶ ἄρρητα ὄργια; cf. ὅτι μέλλω ἐπικαλεῖσθαι τὸ κρυπτὸν καὶ ἄρρητον ὄνομα (PGM 12.37; cf. 12.240, 13.763, 21.1). Cf. RV 8.41.5 yá usrā́ṇām apīcyā̀ / véda nā́māni gúhyā “who knows the hidden and secret names of the cows.”, 9.75.2 apīcyàṁ nā́ ma, 9.87.3 apīcyàṁ gúhyaṁ nā́ ma gónām ‘the hidden and secret name of the cows’. Cf. ῥητός. → κρύφιος
• •
ἄρσην
•
‘male’ 32.10 Athena ἄρσην μὲν καὶ θῆλυς |Tc 42.4 Mise ἄρσενα καὶ θῆλυν |P (Hermann: ἄρρενα Ψ) 9.4 Moon H| θῆλυς τε καὶ ἄρσην Cf. PGM 4.348 εἴτε ἄρρην, εἴτε θῆλυς; Synes. H. 5.64 σὺ μὲν ἄρρην, σὺ δὲ θῆλυς.
ἀρσενόμορφος • Ἄρτεμις •
ἀρχή
‘of masculine form’ 36.7 Artemis B| ἀρσενόμορφε Hapax (cf. E. Ba. 353 θηλύμορφος [=Dionysos]; Eus. Prep. 3.11.10.5). → °μορφος
‘Artemis’ 72.3 Fortune Ἄρτεμιν ἡγεμόνην |P 2.12 Prothyraia Ἄρτεμις Εἰλείθυια |Tc Nonn. D. 41.414, 41.162: theonym as divine epithet, the whole constituent (Artemis Eileithyia) being identified with Prothyraia (who, in turn, may figure as an epithet of Artemis: IG IV2,1 276 Ἀρτάμιτος Προθυραίας). Cf. IG VII 2228 (Thisbe, 2nd c. BCE), 3410 (Boeotia, 4th/3rd c. BCE); SEG 45.616 (Thessaly, 3rd c. BCE); Plu. 658f6 (ὅθεν οἶμαι καὶ τὴν Ἄρτεμιν Λοχείαν καὶ Εἰλείθυιαν). ‘beginning’ 4.2 Sky ἀρχὴ πάντων H| πάντων τε τελευτή 15.7 Zeus ἀρχὴ πάντων H| πάντων τε τελευτή
Lexicon of divine epithets
• •
•
Α
49
Cf. 34.15 σοὶ δ’ ἀρχή τε τελευτή τ’ ἐστὶ μέλουσα (Apollo). Terp. 2.1 Ζεῦ πάντων ἀρχά; Plu. 1074e3, 436d8 Ζεὺς ἀρχὴ Ζεὺς μέσσα, Διὸς δ’ ἐκ πάντα πέλονται (cf. Orph. fr. 416 B [= 298 K], Fayant 2014: 149, and Ricciardelli 2000: 300–1); PGM 4.1125 ἀρχὴ καὶ τέλος τῆς ἀκινήτου φύσεως (Selene), cf. 4.1639. 23.4 Nereus γαίης πέρας, B| ἀρχὴ ἁπάντων 37.4 Titans ἀρχαὶ καὶ πηγαὶ P| πάντων θνητῶν πολυμόχθων Cf. Pl. Phdr. 245c9 πηγὴ καὶ ἀρχή κινήσεως; Hp. Flat. 1.17 ἀρχὴ καὶ πηγὴ ... τῶν ἐν τῷ σώματι κακῶν; Arist. EE 1242b1 ἀρχαὶ καὶ πηγαὶ φιλίας καὶ πολιτείας καὶ δικαίου; cf. Xenocr. 184.6, Ariston 377.7, etc.; Theos. 15.4 πάντων πηγή, πάντων δὲ καὶ ἀρχή (= AP App. Orac. 148.2), 35.5 ἀρχὴ πηγή τε ζωῆς, Ω 1c.3 πηγὴ καὶ ζωή. 83.7 Ocean τέρμα φίλον γαίης, P| ἀρχὴ πόλου
ἀρχιγένεθλος •
ἀρωγός •
‘progenitor’ 14.8 Rhea B| ἀρχιγένεθλε Epithet of Zeus (Corp. Herm. fr. 29.1.5; Orph. fr. 243.5 B = 168.5 K); cf. Orac. Chald. 51.2; Nonn. Par. Eu. Io. 1.179; Rhea is called ἀρχέγονος in Nonn. D. 13.292. → °γένεθλος ‘helper’ 8.17 Sun πανυπέρτατε, B| πᾶσιν ἀρωγέ 12.6 Herakles πανυπέρτατε, B| πᾶσιν ἀρωγέ The Erinyes are called ἀρωγοί in S. Aj. 835; cf. h.Mart. 4 συναρωγὲ Θέμιστος (Ares). → ἐπαρωγός
ἀστασίαστος • •
‘free from strife’ 63.8 Dikaiosyne #ἀστασίαστε Only here in the vocative, as a divine epithet. 64.4 Law ἀκλινῆ ἀστασίαστον |Tc Heraclit. All. 32.4.1 ἀκλινὴς καὶ ἀστασίαστος; cf. στάσις ‘faction, sedition, discord’ (Thgn.+), στασιάζω (Hdt.+).
ἀστερόεις •
‘starry’ 13.6 Sky Γαίης τε βλάστημα Tc| καὶ Οὐρανοῦ ἀστερόεντος (=Kronos) Verse-final Οὐρανοῦ ἀστερόεντος is formulaic (h.Hom. 30.17; 31.3; Hes. Th. 106; 463; 891; cf. 470, 127), coupled in the same line (except for h.Hom. 30.17) with Γαίης (verse-initial in Th. 891). Same formula in Orph. L. 650; Orph. lamellae 474.10 B, 475.12 B, 476.6 B, 477.8 B, 478–84 B (cf. 475.15 B, 476.7 B, 484.4 B αὐτὰρ ἐμοὶ γένος οὐράνιον; 477.9 B Ἀστέριος ὄνομα); also Orph. fr. 243.4 B (= 168.4 K), 31.3 B (= 21a.3 K), cf. fr. 83 B (= 57 K), 389.12 B (= 49.72 K; cf. h.Cer. 33). → ἀστρο°, ἀστερο°
ἀστεροφεγγής
‘shining with/on the stars’ 3.3 Night B| ἀστεροφεγγής
50
Α
•
Lexicon of divine epithets
5.5 Ether B| ἀστεροφεγγές IG X,2 1 108.3 κατ’ ἀστεροφεγγέα νύκτα (Thessalonica, bef. end 2nd c. BCE); Nonn. D. 1.465, 5.144, 33.371; cf. ἀστροφεγγής (PGM 4.1145); Pi. O. 2.55 ἀστὴρ ἀρίζηλος, ἐτυμώτατον / ἀνδρὶ φέγγος; Lyr. Adesp. 9.1.2 ἀστερομαρμαροφεγγής. → °φεγγής
ἀστραπαῖος •
•
‘of the lightning’ 15.9 Zeus ἀστραπαῖε, |Tri βρονταῖε, κεραύνιε Arist. Mu. 401a17 ἀστραπαῖός τε καὶ βρονταῖος καὶ αἴθριος καὶ αἰθέριος κεραύνιος; IG XII,3 1359 Διὸς Βροντῶντος καὶ Ἀστράπτοντος (Thera), cf. Drew-Bear, Nouv. Inscrs. 48,25[1].5 (Phrygia) and MDAI(A) 13 (1888) 235,1 (Lycaonia). 20.5 Zeus Astrapaios ἀστραπαῖον |Tri Δία Philoch. 113.10; Corn. ND 9.13; IK Kios 27 Διὶ Ὀλυμπίῳ καὶ Ἀστραπαίῳ (Bithynia). Cf. OH 70.6–7 ἀπαστράπτουσαι ἀπ’ ὄσσων / δεινὴν ἀνταυγῆ φάεος σαρκοφθόρον αἴγλην (Eumenides).
ἀστράρχη •
‘queen of stars’ 9.10 Moon ἀστράρχη |Tri (voc.) Masculine form in Prodrom. Carm. hist. 11.39 ἀστράρχα γίγας (Sun), Epigr. 8.60; cf. Hdn. ab Exces. 5.6.4.8 Ἀστροάρχη and Imprec. planet. 9.162.9 τὸν ἀστεράρχον καὶ φωστῆρα τὸν μέγαν, Ἥλιον.
ἀστροδίαιτος •
‘who lives under the stars’ 11.5 Pan B| ἀστροδίαιτε (Ψ: ἀντροδίαιτε Pierson ἀκροδίαιτε Herwerden) Hapax. Cf. PGM 4.2559 ἀστροδία ‘speeding [δίεμαι] among the stars’ (AphroditeSelene). → °δίαιτος
ἀστροθέτης •
‘who arrays the stars’ 64.2 Law ἀστροθέτην |Η PGM 12.175, 77.18; cf. PGM 4.603 ἀστροδάμας.
ἀστυφέλικτος •
ἀτειρής
•
‘undisturbed’ 12.13 Herakles ἀπείριτος, B| ἀστυφέλικτος See ἀπείριτος, B| ἀστυφέλικτος (=Zeus’s body’) in Orph. fr. 243.22 B (= 168.22 K). PGM 2.90 (Helios); IGBulg I2 228.5 δόμον Ἄϊδος ἀστυφελίκτου; cf. Call. Del. 26 θεὸς δ’ ἀεὶ ἀστυφέλικτος; Theos. 13.17 (= AP App. Orac. 140.14). First attested in X. Lac. 15.7.5 (βασιλεία). ‘indestructible’ 4.1 Sky κόσμου μέρος B| αἰὲν ἀτειρές 7.9 Stars B| αἰὲν ἀτειρεῖς 59.17 Moirai B| αἰὲν ἀτειρεῖς Cf. 5.1 Διὸς ὑψιμέλαθρον ἔχων κράτος αἰὲν ἀτειρές (Ether).
Lexicon of divine epithets
•
Α
51
Od. 11.270 υἱὸς μένος B| αἰὲν ἀτειρής, Hom. 3× B| χαλκὸς ἀ., cf. Man. 2.62 ἀτειρὴς αἰέν. Cf. Blanc 2018: 461.
ἀτελής
‘without end’ 10.8 Nature κοσμήτειρα θεῶν |H ἀτελής τε τελευτή → τελε°, °τελής
ἄτρομος
‘fearless’ 10.26 Nature #ἄτρομε Orph. fr. 243.22–3 B σῶμα δέ οἱ (=Zeus) ... / #ἄτρομον (= fr. 168.23 K); Nonn. D. 27.278 ἄτρομε κούρη (Athena); 38.79 ἄτρομε Βάκχε; in Homer, epithet of μένος (Il. 5.126; 17.157) and θυμός (Il. 16.163).
•
αὐγάστειρα •
‘glaring’ (or ‘shining upon the stars’, but cf. ὁρμάστειρα) 9.5 Moon #αὐγάστειρα (Abel: αὐγήστειρα Ψ αὐγάζουσα Ricciardelli) PGM 4.2558 φαέθουσα καὶ αὐγάζουσα Σελήνη; cf. Man. 4.572 Ἠελίου ... αὐγάζοντος; PGM 3.143 ὁ ἔκλαμπρος Ἥλι[ος, ὁ] αὐγάζω[ν] καθ’ ὅλην τὴν οἰκουμένην (cf. E. Hec. 636–7 ὁ χρυσοφαὴς Ἅλιος αὐγάζει.) → καταυγάστειρα
αὐλωνιάς • αὐξητής •
‘of the glen’ 51.7 Nymphs P| αὐλωνιάδες, πολυανθεῖς (cf. 43.3 λειμωνιάδες, πολυάνθεμοι Seasons) Hapax. Αὐλωνεύς is an epithet of Dionysos (IG II2 4745, 1st/2nd c. CE). Asklepios is called Αὐλώνιος (Paus. 4.36.7).
‘increaser’ 11.11 Pan αὐξητά |Tc 15.8 Zeus αὐξητά |Tc PGM 3.154 πυρὸς αὐξητά (Sun); EA 27 (1996) 26,11.4 (Ephesos) αὐξήτειρα βροτῶν (Artemis).
αὐξιθαλής
•
‘promoting growth’ 26.3 Earth αὐξιθαλής |Tri 40.10 Demeter Eleusinia αὐξιθαλής |Tri 56.6 Adonis αὐξιθαλής |Tri 67.5 Asklepios αὐξιθαλής |Tri Οnly in the OH. Cf. Αὐξησία, the goddess of growth in Aegina (IG IV 1588.28, 34 [5th c. BCE]) and Epidaurus (IG VI2,1 386 [2nd c. CE]); see further Hdt. 5.82.5, 83.8 Δαμίη καὶ Αὐξησίη (Paus. 2.30.4, 32.2), IG V,1 363.2 (Αὐξη]σία καὶ Δαμοίᾳ). Hermes is αὐξίδημος ‘increasing the people’ (Hsch. α 8328), and αὐξησίφως ‘increasing light’ is the epithet of a deity in PGM 4.601. Cf. PN Αὐξίβιος (LGPN 4×). → °θαλής
52
Α
Lexicon of divine epithets
αὐξίτροφος • •
‘promoting growth’ 10.17 Nature αὐξίτροφος |Tri πίειρα πεπαινομένων τε λύτειρα (Ricciardelli: αὐξιτρόφος Hermann αὐξιτρόφων Ψ) (opposition) Cf. 26.2 #παντρόφε ... πανολέτειρα# (Earth). 51.13 Nymphs πολυθρέμμονες B| αὐξίτροφοί τε (figura etymologica; cf. 51.4 καρποτρόφοι) Only in the OH. Cf. E. Hec. 20 τροφαῖσιν ... ηὐξόμην, Hp. Morb.Sacr. 18.10 τροφὴν καὶ αὐξήσει, etc. → °τροφος
αὐτάρκεια •
‘self-sufficiency’ 10.13 Nature #αὐτάρκεια Cf. Dem. 176.2 φύσις δὲ αὐτάρκης; here, noun epithet.
αὐτοκασίγνητος ‘own brother’ 85.8 Sleep αὐτοκασίγνητος |P ... Λήθης Θανάτου τε • Verse-initial as in the Iliad (6×) and the h.Cer. (3×); cf. Orph. L. 687 and Il. 14.231 Ὕπνῳ ... κασιγνήτῳ Θανάτοιο. αὐτοκράτειρα •
‘one’s own master’ 70.8 Eumenides B| αὐτοκράτειραι Hapax. In the masculine (αὐτοκράτωρ), epithet of divinities in the PGM (3.395, 442). → °κρατ°
αὐτοπάτωρ •
‘self-engendered’ 10.10 Nature αὐτοπάτωρ, |Tri ἀπάτωρ Cf. SM 65.33 (supreme divinity); Synes. H. 1.146–7 πάτερ αὐτοπάτωρ, προπάτωρ ἀπάτωρ; Corp. Herm. fr. 13.5 αὐτοπάτορα, αὐτομήτορα. → °πάτωρ
αὐτοφυής •
‘self-grown’ 8.3 Sun αὐτοφυής, |Tri ἀκάμας 12.9 Herakles αὐτοφυής, |Tri ἀκάμας Epithet of the Moon and Nature in the PGM (4.2274; 1.310). First in Hesiod (Th. 813); cf. Orac. Sibyl. 3.12 αὐτοφυής |Tri; said of time in E. fr. 593.1, cf. fr. 594.1 ἀκάμας. In the PGM Helios is αὐτογένεθλος (1.342; 4.943; cf. 4.1989) and HeliosHorus, αὐτολόχευτος (4.458); cf. αὐτογενέτωρ (4.1561; 13.269; SM 65.32), αὐτογέννητος (13.570). → °φυής → φυή
ἀφαιρέτις •
‘depriving’ 59.18 Moirai παντοδότειραι, ἀφαιρέτιδες |H (opposition) Hapax (cf. ἀφαιρέτης [Arist.+]).
Lexicon of divine epithets
ἀφανής
•
ἄφθιτος
• •
53
‘invisible’ 2.7 Prothyraia ἀφανής |P 59.17 Moirai ἀέριοι, ἀφανεῖς |P 69.9 Erinyes ἠέριαι, ἀφανεῖς |P 81.6 Zephyr’s breezes ἠέριαι, ἀφανεῖς |P 51.7 Nymphs φαινόμεναι, ἀφανεῖς |P (opposition) 55.10 Aphrodite φαινομένη τ’ ἀφανής |P (opposition) Cf. S. OC 1556 τὰν ἀφανῆ θεόν (Persephone). Antithesis, too, in OH 40.12 σὺ δὲ χθονία, σὺ δὲ φαινομένη (Demeter Eleusinia); cf. also OH 75.7 (Palaimon) χειμῶνος ἐναργής / φαινόμενος |Tri (Ψ: φαινομένου Hermann). → °φανής ‘imperishable’ P.21 Great Saviors (Dioscuri) H| Διὸς ἄφθιτα τέκνα 10.5 Nature #ἄφθιτε 15.1 Zeus P| Ζεῦ ἄφθιτε Pi. P. 4.291 Ζεὺς ἄφθιτος; Procl. H. 6.3, 15 P| Ζεῦ ἄφθιτε. 83.1 Ocean P| πατέρ’ ἄφθιτον Gr. Naz. Carm. dogm. 515.10 πάτερ ἄφθιτε, cf. AP App. Epigr. 27.4.
ἀφρογενής •
Α
‘foam-born’ P.11 Aphrodite ἀφρογενής τε θεά |P Hes. Th. 196 ἀφρογενέα τε θεάν |P; cf. Orph. fr. 260.5 B (= 183 K); PGM 4.2915. → °γενής
54
Β
Lexicon of divine epithets
Β βαθύκολπος •
‘deep-bosomed’ 44.2 Semele E| βαθύκολπον 60.2 Eunomia E| βαθυκόλπου Always at verse-end in Homer’s Iliad (18.22, 339; 24.215 [Trojan women]; cf. Lycophron. 1.2; Clearch. 22.6) and in the Homeric Hymns (h.Cer. 5; h.Ven. 257 [nymphs]); epithet of the Muses in Pindar (P. 1.12; cf. P. 9.101; fr. 52f.135), of the Earth (Γᾶ) also in Pindar (P. 9.101), of Thetis in Theocritus (17.55); cf. AP 7.446.3 (nymph). → °κολπ°
βαθύστερνος • •
‘deep-chested, deep-bosomed’ 26.6 Earth Tc| βαθύστερν’ Cf. 17.3 ὃς ναίεις πόντοιο Tc| βαθυστέρνοιο θέμεθλα (Poseidon); 74.3 πόντοιο Tc| βαθυστέρνου μεδέουσα (Leukothea). Epithet of earth in Pindar (N. 9.25 βαθύστερνον χθόνα; cf. I. 3.12) and Simias (24.1 Γᾶς τε βαθυστέρνου); cf. Cypria 1.2. Hesiod (Th. 117) has Γαῖ’ εὐρύστερνος (cf. Paus. 7.25.13).
βαθυχαίτης •
‘long-haired’ 56.7 Adonis E| βαθυχαῖτα At verse-end, too, in Hes. Th. 977 (Aristaeus); epithet of Apollo (Porph. VP 22.22 Φοῖβος βαθυχαίτης); cf. Pi. I. 7.4 εὐρυχαίταν ... Διόνυσον; Nonn. D. 18.168 εὐχαίτης; Pratin. 1.15 κισσόχαιτ’ ἄναξ. → °χαίτης
Βάκχειος
Βακχεύς
• •
‘Baccheius’ 30.2 Dionysos H| Βακχεῖον ἄνακτα 54.8 Dionysos εὔασμα διδοὺς H| Βακχείου ἄνακτος (Novossadsky: Βακχεῖον Ψ)
‘Baccheus’ (=of the bacchants) 45.2 Dionysos Bassareus Βάσσαρε καὶ Βακχεῦ |P 52.1 Trieteric B| μανικέ, Βακχεῦ (Ψ: μαινόλα Hermann μαντικέ Blumenthal) Cf. 45.4 μανικὲ Βάκχε. Without the theonym: E. Ion 218; Ba. 145; S. Ant. 1121; Hippol. Haer. 5.9.9; AP 16.156.3; with the theonym: cf. Andriscus 3.5 Βακχέως Διονύσου; IScM III 48,A (Scythia Minor, 4th c. BCE); IG XII,1 155.115 (Rhodes, 2nd c. BCE); Erythrai 60.36 (3rd c. BCE).
Lexicon of divine epithets
Β
55
βακχευτής
•
‘bacchant’ 11.5 Pan βακχευτά, |Tc φιλένθεε 11.21 Pan ἀλλά, μάκαρ, βακχευτά, |Tc φιλένθεε 47.6 Perikionios ἐλθέ, μάκαρ, βακχευτά |Tc Epithet of Dionysos (Ath. 11.13.23; Clem. Alex. Strom. 5.14.125.3.5; Lyd. Mens. 4.51.21; AP 16.290.1 βακχευτὴν ... θεόν); cf. Philod. Scarph. 144 βακχ[ιάστα]ν Δι[ό]νυσ[ον].
βακχέχορος
•
‘leading the Bacchic dance’ 57.3 Dionysos βακχεχόροιο |Tc Διωνύσοιο γένεθλον (Casaubon: βάκχε χοροῖο Ψ) (=Hermes) 75.1 Dionysos σύντροφε βακχεχόροιο |Tc Διωνύσου πολυγηθοῦς (Casaubon: βάκχε χοροῖο Ψ) (=Palaimon) Only in the OH. → °χορο°
Βάκχος
‘Bacchus’ (=bacchant) 51.16 Dionysos σὺν Βάκχῳ |Tri P.34 Dionysos Βάκχου τε |Tc 24.11 Dionysos εὐιέρου Βάκχοιο |Tc 48.2 Dionysos Βάκχον Διόνυσον |Tc 44.8 Dionysos σοῦ Βάκχου |P 47.1 Perikionios Βάκχον |P Περικιόνιον 49.1 Dionysos P| Βάκχου τροφόν (=Hipta) 50.1 Lysios Lenaios P| ἐπιλήνιε Βάκχε 55.7 Dionysos P| σεμνὴ Βάκχοιο πάρεδρε 51.3 Dionysos Βάκχοιο τροφοί, |H χθόνιαι (=Nymphs) 53.1 Amphietes Ἀμφιετῆ καλέω Βάκχον, |H χθόνιον Διόνυσον 45.4 Dionysos Bassareus B| μανικὲ Βάκχε (cf. 52.1 μανικέ, Βακχεῦ) 46.2 Liknites B| εὔφρονα Βάκχον 50.3 Lysios Lenaios B| Εὔιε Βάκχε 53.8 Amphietes B| κάρπιμε Βάκχε 54.1 Dionysos B| Βάκχοιο τιθηνέ (=Silenos Satyr)
βαρυαλγής •
‘causing great suffering’ 69.7 Erinyes E| βαρυαλγεῖς With active meaning, qualifying νοῦσος, in IG II2 4533.25 (Attica, 3rd c. CE); Ephesos 2099*5.3 (cf. Perinthos-Herakleia 213); ID 2388.3 (Delos). See Ricciardelli 2000: 489; Fayant 2014: 556; Blanc 2018: 170–1. Cf. also βαρυαλγία Germ. CP or. 2.269.21 (M. 98.269B, cf. Lampe 1961: 289).
βαρυβρεμέτειρα ‘loud-thundering’ 10.25 Nature σκηπτούχων ἐφύπερθε Tc| βαρυβρεμέτειρα κρατίστη
56
Β
•
Lexicon of divine epithets
Hapax (feminine only here). Cf. βαρυβρεμέτης, said twice of Zeus (S. Ant. 1117; IK Side 3.5 [Pamphylia, ca. 50 BCE–50 CE]). → °βρεμ° → °βρομος
βαρύθυμος •
‘heavy in spirit’ (or ‘making the spirit heavy’?) 9.6 Moon βαρύθυμε |Tc 19.11 Zeus Keraunos βαρύθυμον |Tc Call. Del. 215 νύμφα Διὸς βαρύθυμε; Nonn. D. 8.286 (Semele), cf. 16.26, 30.182; E. Med. 175; Orac. Sibyl. 3.460; SEG 30.313. → °θυμος
βαρύκτυπος •
‘heavy-sounding’ 17.4 Poseidon Tc| βαρύκτυπε, ἐννοσίγαιε Hes. Th. 818 Tc| βαρύκτυπος Ἐννοσίγαιος; Pi. O. 1.72 βαρύκτυπον Εὐτρίαιναν; N. 4.86 Ὀρσοτριαίνα ... βαρυκτύπου; fr. 52.d4.41 Ἐννοσίδαν ... βαρ[ύ]κτυπον. Also commonly said of Zeus: h.Cer. 3, 334, 441, 460 Tc| βαρύκτυπος εὐρύοπα Ζεύς; Hes. Th. 388 Ζηνὶ Tc| βαρυκτύπῳ; Op. 79 Διὸς βουλῇσι Tc| βαρυκτύπου; Semon. 1.1; cf. Orac. Sibyl. 5.76.
βαρύμηνις
•
βασίλεια
•
•
‘heavy in wrath’ 11.12 Pan βαρύμηνις |Tc 20.4 Zeus Astrapaios βαρύμηνιν |Tc 45.5 Dionysos Bassareus βαρύμηνι |Tc A. Ag. 1483 δαίμονα ... βαρύμηνιν; IGUR III 1170 (Rome, ?2nd/3rd c. CE) ἡ βαρύμηνις Κλωθώ; 16× in Nonnus, qualifying Ares (4.417, 8.133; 30.2), Hera (6.202, 47.480; 8.109; 9.69; 6.171), Eros (42.392, 47.415), and Artemis (13.106); AP 9.591.5 (Helios); cf. PGM 2.85. Cf. S. Aj. 656, OC 1328 μῆνιν βαρεῖαν, Α.R. 4.1204 βαρεῖαι … μήνιες. ‘queen’ 9.1 Moon θεὰ βασίλεια |Tc 36.1 Artemis ὦ βασίλεια |Tc 41.1 Mother Antaia Ἀνταία βασίλεια |Tc 55.16 Aphrodite θεὰ βασίλεια |Tc PGM 4.2611, 2791, 2927. On Aphrodite βασιλίς, cf. Pirenne-Delforge 1994: 209– 10. 32.17 Athena Tc| πολυλλίστη βασίλεια 35.2 Leto Tc| πολυλλίστη βασίλεια 41.9 Mother Antaia Tc| πολυλλίστη βασίλεια Phld. Po. fr. 123.7 πολυ[λ]λίστη βασίλεια. 1.5 Hekate Tc| ἀμαιμάκετον βασίλειαν 29.6 Persephone Tc| ὑποχθονίων βασίλεια 71.10 Melinoe Tc| καταχθονίων βασίλεια
Lexicon of divine epithets
•
Β
57
Orph. fr. 491 B χθονίων βασίλεια (= fr. 19 K), with several repeated occurrences in the Orph. lamellae (cf. fr. 474.13; 475.16; 488.1, 7; 489.1; 490.1 B). 61.1 Nemesis H| βασίλεια μεγίστη 49.4 Hipta E| βασίλεια 84.1 Hestia E| βασίλεια
βασιλεύς •
• •
‘king’ P.3 Zeus Ζεῦ βασιλεῦ |Tri 15.3 Zeus ὦ βασιλεῦ |Tri ὦ Ζεῦ βασιλεῦ: A. Pers. 532; Ag. 355; Ar. Nu. 2, 153; Vesp. 624; Av. 223; Ran. 1278; Pl. 1095. 20.5 Zeus Astrapaios H| βασιλῆα μέγιστον 39.1 Korybas H| βασιλῆα μέγιστον Theog. 285. P.37 Asklepios βασιλῆα μέγαν |P 48.5 Sabazios H| βασιλεύτατε πάντων Carm. conv. 26.10; Orac. Sybil. 3.560; Q.S. 7.534; P. Derveni §51 βασιλεὺς πάντ[ων (Nous). P.12 Pluto καταχθονίων βασιλεῦ |H
Βάσσαρος •
βέλος • •
‘Bassaros’ (=‘wearing a fox-skin’) 45.2 Dionysos Bassareus Βάσσαρε καὶ Βακχεῦ |P 52.12 Trieteric #Βάσσαρε Clem. Alex. Protr. 2.22.4.5 Διονύσου Βασσάρου; Hor. Od. 1.18.11 (Bassareus = Βασσαρεύς); Corn. ND 62.1. From βάσσαρα ‘fox’ and ‘dress of a Bacchant’ (made from fox skin). Like the Διονυσιακά, the Βασσαρικά was a festivity dedicated to Dionysos. The Βασσαρίδες and Βασσάραι were Dionysos’ maidens (Anacr. 66b.1; Call. fr. 743; Callix. 2.149; Artem. 2.37.73; Nonn. D. 14.219, 20.310, 23.197, 24.129; AP 6.74.1). Βασσάραι was also the name of a lost play by Aeschylus (fr. 10B Mette). Cf. Beekes 2010: 204.
‘weapon’ 19.9 Zeus Keraunos Tc| ἀνίκητον βέλος ἁγνόν Cf. S. OC 1514–5 πολλὰ βρονταὶ ... τὰ πολλά τε / στράψαντα χειρὸς τῆς ἀνικήτου βέλη. 19.12 Zeus Keraunos οὐράνιον βέλος ὀξύ |Tc Il. 11.269, 20.437 βέλος ὀξύ (cf. Il. 11.392, 845); Pi. P. 4.213 ὀξυτάτων βελέων.
βιοδῶτις
‘giving life’ 29.3 Persephone E| βιοδῶτι 55.12 Aphrodite E| βιοδῶτι
58
Β
•
Lexicon of divine epithets
Οnly here, but cf. the masculine form in AP 9.525.4 Ἀπόλλωνα … E| βιοδώτην; IGUR I 149 (Rome, 2nd/3rd c. CE) βιοδῶτα (=Apollo Paean); Pl. Lg. 921a3 τὸν βιοδότην θεόν; cf. S. Ph. 1162 βιόδωρος αἶα. → βιο°, °βιος → °δοτ° → °δωτ°
βιοδώτωρ •
‘giving life’ 73.2 Daimon H| βιοδώτορα θνητῶν Theos. 23.6 (= AP App. Orac. 153) Ζηνὸς βιοδώτορος; Nonn. Par. Eu. Io. 10.133, Paul. Sil. Soph. 973. → βιο°, °βιος → °δοτ° → °δωτ°
βιοθρέπτειρα •
‘nurturing life’ 27.13 Mother of the Gods Tc| βιοθρέπτειρα Hapax. Cf. 34.19 βιοθρέμμονα φῦλα; Ar. Nu. 570 Αἰθέρα σεμνότατον, βιοθρέμμονα πάντων. → βιο°, °βιος → πάντροφος → τροφός
βλάστημα
•
‘offshoot’ 5.5 Ether ἀγλαὸν ὦ βλάστημα |Tc 13.6 Kronos Γαίης τε βλάστημα |Tc καὶ Οὐρανοῦ ἀστερόεντος 79.2 Themis Γαίης τὸ βλάστημα |Tc 12.9 Herakles P| γαίης βλάστημα φέριστον Cf. E. HF 178 γῆς βλαστήμασιν Γίγασι; Hec. 1206 γῆς ... βλαστήματα; Trag. Adesp. 129 βλάστημα χθονός.
βλοσυρός •
‘fierce’ 70.9 Eumenides P| βλοσυραί Epithet of πρόσωπον and ὀφρύς in Homer (Il. 7.212; 15.608, cf. also Il. 11.36 Γοργὼ βλοσυρῶπις); divine epithet of Ares ([Hes.] Sc. 191), Κῆρες ([Hes.] Sc. 250), Dionysos (Porph. Phil. ex orac. 129.1 = Eus. Prep. 5.6.1.5); cf. Q.S. 10.195, 14.454 (Medusa); Nonn. D. 43.264 (Panopeia), etc.
βομβήτριος •
‘rumbling’ 51.9 Nymphs λιγυραί, P| βομβήτριαι Hapax. Cf. βομβέω said of waters, Simon. fr. 28(a).1.1 ἐβόμβησεν θαλάσσας, LXX Je. 38.36.4 ἐβόμβησεν τὰ κύματα αὐτῆς, LXX 1 Ch.16.32.1 βομβήσει ἡ θάλασσα.
βοτρυηφόρος •
‘grape-bearing’ 30.5 Dionysos P| βοτρυηφόρον (Abel: βοτρυοφόρον Ψ) Ph. Somn. 2.171.5 βοτρυηφόρον ἄμπελον, cf. Cyranides 1.1.162 βοτρυοφόρε ἄμπελος; Samsaris, Bas-Strymon 125 Βότρυος Διονύσου (Macedonia, 2nd/3rd c. CE). Dionysos is βοτρυόεις in Nonnus’ Dionysiaca (7×); cf. βοτρυοκαρποτόκος (Lyr. Adesp. 9.1.2). → °φόρος
Lexicon of divine epithets
Β
59
βοτρυόκοσμος •
‘decked with grapes’ 52.11 Trieteric Β| βοτρυόκοσμε Hapax. Cf. βοτρυοχαίτης ‘with clustering hair’ (AP 9.524.3), epithet of Dionysos. → κοσμο°, °κοσμος
βραβευτής •
‘umpire, judge’ 18.16 Pluto ἀφανῶν ἔργων H| φανερῶν τε βραβευτής Pl.+; cf. 61.8 πάντα βραβεύεις (Nemesis); 63.4 τὰ δέοντα βραβεύεις (Dikaiosyne). Cf. also Clem. Al. Strom. 7.3.20; Synes. Ep. 137.22. → δικασπόλος
Βράγχιος •
‘Branchius’ 34.7 Apollo Βράγχιε καὶ Διδυμεῦ |P (h qmarg: Βάκχιε Ψ) Cf. Ricciardelli 2000: 369; Fayant 2014: 300–1; Schmitz 2014. → Διδυμεύς
βρόμιος, ‘sounding’, ‘Bromios’ Βρόμιος 36.2 Artemis βρομία |P • Ricciardelli (2000: 377) and Fayant (2014: 312) refer to Artemis κελαδεινή ‘noisy’; one may add PGM 4.2530 δεινὴν ἐξ ἀτόνων πέμπεις ὀξεῖαν ἰωήν, φρικτὸν ἀναυδήσασα θεὰ τρισσοῖς στομάτεσσι (cf. also OH 1.6 Hekate θηρόβρομος). 40.10 Dionysos Tri| Βρομίοιο συνέστιος (=Demeter) 50.8 Lysios Lenaios P| Bρόμι’, Εὔιε • Common epithet of Dionysos, first attested in the 6th c. BCE (Thespis 4.6); epithet, too, of Ares (Lyr. Αdesp. 109b). As for Dionysos, cf. Pi. fr. 70.b.6, 75.10; A. Eu. 24; E. Cyc. 1, 63, 99, 112, 123, 620; Hel. 1365; HF 682; Ph. 649, 785, 1751; Ion 216; Ba. 66, 84, 88, 115, 140, 329, 375, 412 Βρόμιε, Βρόμιε, πρόβακχ’ εὔιε δαῖμον, 446, 536, 546, 582, 592, 629, 726, 790, 976, 1031, 1250; Ar. Th. 990–1. → ἐρίβρομος → °βρομος → °βρεμ° βρονταῖος •
• •
‘thundering’ 15.9 Zeus ἀστραπαῖε, βρονταῖε, |Tc κεραύνιε Arist. Mu. 401a17 ἀστραπαῖός τε καὶ βρονταῖος καὶ αἴθριος καὶ αἰθέριος κεραύνιος; Pamprepius 3.183; IG XII,3 1359 Διὸς Βροντῶντος καὶ Ἀστράπτοντος (Thera), cf. Drew-Bear, Nouv. Inscrs. 48,25[1].5 (Phrygia) and MDAI(A) 13 (1888) 235,1 (Lycaonia). 19.9 Zeus Keraunos βρονταῖον |Tc Cf. Ar. Pax 376 Ζεῦ κεραυνοβρόντα; Nonn. D. 21.68 δοῦπον ... Διός βρονταῖον. 21.3 Clouds βρονταῖαι |Tri Cf. Nonn. D. 2.364, 24.2 νεφέων βρονταῖον. → ἐρίβρομος → °βρομος → °βρεμ°
60
Β
Lexicon of divine epithets
βροτοκτόνος •
βύθιος •
‘man-slaying’ 65.2 Ares Tc| βροτοκτόνε E. IT 384 θυσίαις ... βροτοκτόνοις; AP App. Epigr. 193.6 τὴν Οἰδιπόδαο βροτοκτόνον (=Sphinx); AP App. Epigr. 746.15 θάνατον ... βροτοκτόνον; cf. AP 6.123.1. For the first time here as a divine epithet; cf. Ares βροτολοιγός (13× Il.; A. Supp. 665, etc.). → °κτόνος → °(μ)βροτο° ‘in the deep, abyssal’ 24.2 Nereids βύθιαι |P Cf. SM 57.18 βύθιε Ζεῦ; PGM 4.2561 χαῖρε, θεά, ... βυθία (=Selene), cf. 4.1796.
Lexicon of divine epithets
Γ
61
Γ γαιήοχος •
‘earth-shaker’ P.5 Poseidon Ποσείδαον γαιήοχε, |B κυανοχαῖτα 17.1 Poseidon Ποσείδαον γαιήοχε, |B κυανοχαῖτα 17.1 = Od. 9.528; Ποσείδαον γαιήοχε, B| κυανοχαῖτα = h.Hom. 22.6; γαιήοχε |B κυανοχαῖτα = Il. 15.174, 201; cf. Il. 13.43, Hes. Th. 15. Also an epithet of the Ocean (AP App. 3.209), Zeus (A. Supp. 816 “possessor of the earth”), and Artemis (S. OT 160 “protector of the land”). Note Doric γαιάϝοχος (e.g. IG V,1 213). Cf. the traditional epithet of Poseidon → ἐννοσίγαιος (Hom.+). → °οχος
γαμοστόλος •
‘preparing a wedding’ 55.8 Aphrodite Tc| γαμοστόλε μῆτερ Ἐρώτων Nonn. D. 16.59 Tc| γαμοστόλον ἄστρον Ἐρώτων; 16.319, 338, 33.178 Tc| γαμοστόλον οἶνον Ἐρώτων; 24.153, 47.469a Tc| γαμοστόλος ἐσμὸς Ἐρώτων. Cf. Ep. Adesp. 9.3.5 ὦ [καλὴ Ἀφρ]ογένεια γαμο̣ [σ]στόλε; AP 6.207.9 Tc| γαμοστόλε, σοὶ τάδε, Κύπρι; also epithet of Hera (Sch. E. Ph. 1760.14, cf. Musae. 7) and of Ὑμέναιος (AP 7.188). Frequent in Vettius Valens (21×), cf. Paul. Al. 59.7, referring to the seventh house of the horoscope. → °στόλος
γενάρχης •
‘first ancestor’ 13.8 Kronos γενάρχα# (cf. 13.7 #γέννα) 82.3 Notos H| ὄμβροιο γενάρχα Call. fr. 229 Φοῖβέ τε καὶ Ζεῦ, Διδύμων γενάρχα; Posidon. fr. 220.2 τὸν γενάρχην Ἥλιον; Babrius 2.142.3 ὦ Ζεῦ, γενάρχα καὶ πατὴρ φυτῶν πάντων; CIRB 29 Διὶ Γενάρχηι (North Shore of the Black Sea, 63–47 BC?); Ἡρακλέους Γενάρχα (IG V,1 497, 589, 608); PGM 4.1782 γενάρχα σιγῆς (supreme divinity); cf. PGM 4.1747 τὸν ἀρχηγέτην πάσης γενέσεως (Eros); Corp. Herm. 13.21.6 γενάρχα τῆς γενεσιουργίας. → °άρχης → παγγενέτης → παγγενέτωρ
γένεθλον • γένεσις •
‘offspring’ 57.3 Hermes Khthonios Tc| Διωνύσοιο γένεθλον / καὶ Παφίης κούρης Cf. Ricciardelli 2000: 453–4; Fayant 2014: 466. → γένος → ἔρνος → θάλος ‘origin’ 6.3 Protogonos γένεσιν |P μακάρων θνητῶν τ’ ἀνθρώπων 83.2 Ocean ἀθανάτων τε θεῶν P| γένεσιν θνητῶν τ’ ἀνθρώπων Cf. Il. 14.201, 302 θεῶν P| γένεσιν (Ocean), 14.246 ὅς περ γένεσις πάντεσσι τέτυκται; Nonn. D. 23.99 Ὠκεανῷ γενέτῃ. 3.2 Night Νὺξ γένεσις πάντων |P
62
Γ
•
Lexicon of divine epithets
Cf. Orph. fr. 20 II B οἱ θεολόγοι οἱ ἐκ Νυκτὸς γεννῶτες (= Arist. Metaph. 1071b26). See also OH 27.7 ἐκ σέο δ’ ἀθανάτων τε γένος θνητῶν τ’ ἐλοχεύθη (Mother of Gods). For the merism, cf. OH 85.1 ἄναξ μακάρων πάντων θνητῶν τ’ ἀνθρώπων (Sleep), 13.1 μακάρων τε θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν (Kronos). → παγγενέτης → παγγενέτωρ
γενέτειρα • •
•
γενετήρ •
γενέτωρ •
•
‘mother’ 55.2 Aphrodite γενέτειρα θεά |H Cf. 55.5–7 γεννᾷς δὲ τὰ πάντα / ὅσσα τ’ ἐν οὐρανῷ ἐστι καὶ ἐν γαίῃ πολυκάρπῳ / ἐν πόντῳ τε βυθῷ. PGM 4.2554–8 γεννᾷς γὰρ σὺ πάντα ἐπὶ χθονὸς ἠδ’ ἀπὸ πόντου καὶ πτηνῶν δ’ ἑξῆς παντοῖα γένη παλίνεδρα, πανγεννήτειρα καὶ ἐρωτοτόκεια Ἀφροδίτη (the epithet παγγενέτειρα refers to Nature in AP 12.97.4). IG XII,2 537 Ἀφροδίτα Γενετείρα; Aphrodisias 150 (1st c. CE) θεᾷ Ἀφροδείτῃ γενε[τείρᾳ]; Nonn. D. 46.351; PGM 4.2915-6 Κυθέρεια, θεῶν γενέτειρα καὶ ἀνδρῶν; cf. the Roman goddess Venus Genetrix, Lucr. 1.4 per te [sc. Venus] quoniam genus omne animantum concipitur. 3.1 Night Νύκτα θεῶν γενέτειραν |Tc ... ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν 29.6 Persephone Εὐμενίδων γενέτειρα |Tc 60.4 Graces χαρμοσύνης γενέτειραι |Tc Epithet also of Eleithyia (Pi. N. 7.2 γενέτειρα τέκνων), Earth (E. fr. 1023 Γαῖαν πάντων γενέτειραν; Artem. 1.79.75; Philostr. Im. 1.10.3.4), Artemis (Gonnoi II 171, mid-2nd c. BCE), Hekate (PGM 3.44 τῶν πάντω[ν] ἀνθρ[ώπων γ]ενέτειρα), and Hekate-Selene (PGM 4.2832 θεῶν γενέτειρα καὶ ἀνδρῶν). → γεννοδότειρα
‘father, begetter’ 7.5 Stars Tc| ἀεὶ γενετῆρες ἁπάντων Cf. Eus. Prep. 3.9.2.6. εἷς δαίμων γένετο, μέγας ἀρχὸς ἁπάντων, Theos. 50.3 εἷς δαίμων, γενέτης μέγας, ἀρχὸς ἁπάντων, cf. also 31.3 Εἷς θεὸς οὐράνιος γενέτης; also an epithet of the Christian θεός (IK Klaudiu Polis 177.5, Nonn. Par. Eu. Io. 1.12). Cf. Gr. Naz. Carm. dogm. 404.1 Ὡς Θεὸς, ὡς γενέτης, γενέτης μέγας. → παγγενέτης → παγγενέτωρ ‘father, begetter’ 8.4 Sun δεξιὲ μὲν γενέτωρ ἠοῦς, |H εὐώνυμε νυκτός Cf. PGM 4.439, 1960 γεννῶν αὐτὸς ἅπαντα (=Helios); 7.513 σὺ εἶ ὁ γεννήσας τοὺς ε´ πλανήτας ἀστέρας ‘who has engendered the five star-planets’ (=Helios); Nonn. D. 4.283 Ἠελίου γενετῆρος; 12.2 Ἠελίου γονόεντος, 38.303 Ἠέλιος γενέτης. Also S. fr. 752.2 γεννητὴν θεῶν πατέρα πάντων (=Sun). 11.10 Pan παντοφυής, γενέτωρ πάντων |H Nonn. D. 14.68 Πανὸς ... ἐρημονόμου γενετῆρος; cf. IG II2 4223.7, 13276.7 θεῷ γεννήτορι πάντων (Attica, 379–395); Orac. Sibyl. 8.22 τὸν πάντα διδόντα θεόν, γεννήτορα πάντων; PGM 12.246 πάντων γεννήτωρ σὺ πέφυκας καὶ πᾶσιν ψυχὰς σὺ νέμεις καὶ πάντα κρατύνεις (=supreme divinity); E. fr. 839.2 ἀνθρώπων καὶ θεῶν
Lexicon of divine epithets
• γέννα •
Γ
63
γενέτωρ (=Ether); cf. E. Ion 136, Ar. fr. 489.9, 11, D.L. 8.13.10 (Apollo); Orph. fr. 134 B (= 81 K, Erikepaius). Cf. OH 76.4 πάσης παιδείης ἀρετὴν γεννῶσαι ἄμεμπτον (Muses). → παγγενέτης → παγγενέτωρ ‘source, origin’ 13.7 Kronos γέννα, φυή, μείωσι |Tc Mesom. 4.1 ἀρχὰ καὶ πάντων γέννα (Nature); cf. the personified Γέννα ‘Creation’ in PGM 13.175, 491. See also Opp. Cyn. 3.10 γενετῆρος ... Κρόνοιο; Nonn. D. 31.264 Κρόνου γενετῆρος.
γεννοδότειρα •
γένος •
γεραρός •
‘giver of offspring’ 55.12 Aphrodite #γεννοδότειρα Hapax. On Aphrodite and the Γενετυλλίδες (cf. Ar. Nu. 52, Lys. 2, Th. 130; Paus. 1.1.5), see Pirenne-Delforge 1994: 76–8. → γενέτειρα → °δοτ° → °δωτ° ‘offspring’ 55.15 Aphrodite Κυπρογενὲς P| θεῖον γένος Cf. Io. Tzetz. All. Il. 3.39 ἡ γενέθλιος ... Ἀφροδίτη (cf. 5.57) and OH 56.8 Κύπριδος P| γλυκερὸν θάλος (Adonis). → γένεθλον → ἔρνος → θάλος
‘majestic’ 54.4 Silenos Satyr γεραρός |P Il. 3.170 (Agamemnon); cf. the γεραραί priestesses (Hsch. γ 402 ἰδίως δὲ αἱ τῷ Διονύσῳ ἐν Λίμναις τὰ ἱερὰ ἐπιτελοῦσαι).
γλαυκῶπις, γλαυκωπός •
γλυκύς
‘bright-eyed’ 32.17 Athena #γλαυκῶφ’ 22.1 Tethys H| γλαυκώπιδα Τηθύν The dental stem adjective is a common epithet of Athena since Homer (93×), the Homeric Hymns (7×), Hesiod (8×), and Stesichorus (S14.3). Cassandra (Ibyc. 22a.1), too, the Moon (Emp. 42.16; E. fr. 1009; Nonn. D. 5.70), and Hera (AP 9.189) are so called. Regarding Tethys, note Il. 16.34 γλαυκὴ ... θάλασσα and Paul. Sil. Soph. 294, 924 γλαυκῶπιν ... γαλήνην. As for γλαυκωπός, cf. Corn. ND 38.21. → °ωπ° ‘sweet’ 10.15 Nature πικρὰ μέν φαύλοισι, Tc| γλυκεῖα δὲ πειθομένοισι (opposition) → ἡδύς → ἡδεῖα
64
Γ
Lexicon of divine epithets
γλυκερός •
‘sweet’ 56.8 Adonis Κύπριδος P| γλυκερὸν θάλος h.Cer. 66 P| γλυκερὸν θάλος (Persephone); Opp. Cyn. 1.3 Ζηνὸς P| γλυκερὸν θάλος; cf. Manuel Philes Carm. 1.156.13 Ῥάβδος γὰρ ἐν σοὶ γλυκερὸν θάλος φύει.
Γοργοφόνος •
‘slayer of Gorgon’ 32.8 Athena Γοργοφόνη |Tri (Maas: Γοργοφόνε Ψ) Epithet of Athena (E. Ion 1478) and Perseus (E. fr. 885; Cleon 340.2; Nonn. D. 18.305; 31.12; 47.506, 536); Athena is also called Γοργολόφα ‘having Gorgo’s head as crest (of her helmet)’ (Ar. Eq. 1181). → °φόνος, °φόντης
Γρύνειος •
‘Grynean’ 34.4 Apollo Γρύνειε |Tri (Hermann: Γρύνιε καὶ Ψ) Epithet of Apollo based on the name of the Aeolic city Γρύνεια/-ειον (Parth. fr. 620.1; Verg. Aen. 4.345; Philostr. VA 4.14.4; Strab. 13.2.5.10 Γρυνεύς), cf. Paus. 1.21.7. There is a work attributed to Hermias called Περὶ τοῦ Γρυνείου Ἀπόλλωνος (Ath. 4.32.2). Cf. τὰ Γρύνεια (festival, SEG 17.628.1 Γρύν[εια, Perge, 1st c. CE).
Lexicon of divine epithets
Δ
65
Δ δαήμων •
‘expert’ 10.11 Nature δαῆμον# Hom.+; cf. Q.S. 14.50 δαήμονος Ἡφαίστοιο.
δᾳδοῦχος •
δαίμων
‘torch-bearer’ 9.3 Moon δᾳδοῦχε κόρη |Η 36.3 Artemis δᾳδοῦχε θεά |Η Epithet of Hekate-Selene-Artemis (PGM 4.2559, 2718); of Persephone (IG XII,5 229.12 δᾳδοῦχε Δ[ιὸ]ς τ[έ]κος); said of the Sun (Cleanth. Stoic. 538.4). Cf. Aristaenetus 2.5.27 ὁ δᾳδοῦχος θεός. → °οχος ‘god, divinity’ 38.14 Kouretes δαίμονες ἀθάνατοι |P 10.2 Nature Tc| πολύκτιτε δαῖμον 34.5 Apollo φωσφόρε δαῖμον |Tc P.12 Pluto H| μέγ’ ὑπείροχε δαῖμον (cf. P.28 H| μέγ’ ὑπείροχον ἰσχύν) 2.1 Prothyraia H| πολυώνυμε δαῖμον 11.10 Pan H| πολυώνυμε δαῖμον 40.1 Demeter Eleusinia H| πολυώνυμε δαῖμον 4.8 Sky Η| πανυπέρτατε δαῖμον 61.9 Nemesis Η| πανυπέρτατε δαῖμον 23.3 Nereus H| μεγαλώνυμε δαῖμον 26.7 Earth ἠδυπνόοις χαίρουσα χλόαις, H| πολυάνθεμε δαῖμον (Pierson: πολυανθέσι δαῖμον Ψ) 32.13 Athena H| νικηφόρε δαῖμον 36.8 Artemis βροτῶν H| κουροτρόφε δαῖμον 66.2 Hephaistos H| φαεσίμβροτε δαῖμον 7.2 Stars B| δαίμονας ἁγνούς 10.20 Nature B| ποντία δαῖμον (Ψ: πότνια Vergetius) 17.8 Poseidon B| πόντιε δαῖμον 30.7 Dionysos B| ἄμβροτε δαῖμον 48.1 Sabazios B| κύδιμε δαῖμον 50.2 Lysios Lenaios B| Λύσιε δαῖμον 56.1 Adonis B| δαῖμον ἄριστε 65.1 Ares B| ἄλκιμε δαῖμον 74.1 Leukothea B| δαίμονα σεμνήν
66
Δ
Lexicon of divine epithets
δακρυότιμος •
δάμαρ •
δείκτης •
‘honored with tears’ 56.6 Adonis B| δακρυότιμε Hapax. Cf. E. HF 1361 δακρύοισι τιμῶν; El. 193 τοῖσι σοῖς δακρύοις / μὴ τιμῶσα θεούς. See Libanius Ep. 703.1.4 δάκρυσι τιμήσων τὸ πάθος, 1134.3.3 τιμᾶν δάκρυσι, Decl. 14.1.19.5 δάκρυσιν ἐτίμησε; Ephesos 2084.8 δακρύοις ... τειμῶσιν. → °τιμος
‘wife’ 29.3 Persephone Πλούτωνος πολύτιμε δάμαρ |H A common periphrasis for Hera is Διὸς/Ζηνὸς ... δάμαρ (cf. [A.] Pr. 834; E. Heracl. 349, HF 857, IT 385; A.R. 3.922, 4.959; Nonn. D. 8.251, 9.244, 20.361, etc., also 8.382 δάμαρ Κρονίωνος, 42.472 δάμαρ Κρονίδαο; Q.S. 10.361, 11.22, 14.348). See Lyc. 1353 Τυφῶνος δάμαρ; epithet of Isis, too (AP App. Epigr. 32.15). ‘exhibitor’ 8.16 Sun δεῖκτα δικαιοσύνης |P (cf. 18 ὄμμα δικαιοσύνης) Cf. PGM 12.232 ἐγὼ εἰμι ὁ Ἥλιος ὁ δεδειχὼς φῶς; 3.156 [τῶ]ν πάντων δικαιότατε, ἀληθείας ταμία, δ[ικα]ιοσύνης κτίστα. See Il. 3.277–80. → αἰολοδείκτης → ὄμμα → πανδερκής
δεινοκάθεκτος • δεινός • •
‘hard to be restrained’ 10.6 Nature B| δεινοκάθεκτε (Ψ: δινοκαθέκτι Theiler δινοκάθεκτε West) Hapax. Cf. Ricciardelli 2000: 273; Fayant 2014: 107.
‘fearful’ 28.10 Hermes γλώσσης δεινὸν ὅπλον |P Cf. S. OC 806 γλώσσῃ σὺ δεινός; Ar. fr. 74 δεινὴ γλῶσσα. 19.8 Zeus Keraunos πτηνὸν ὅπλον δεινόν |P Cf. Il. 10.254, 272 ὅπλοισιν ἔνι δεινοῖσιν ἐδύτην ‘arms’.
Δελφικός •
‘Delphic’ 34.4 Apollo B| Δελφικέ Pl. Lg. 686a5; Philostr. VA 3.42.11, 6.10.50. Cf. h.Ap. 495 ἐμοὶ ... Δελφινίῳ; Lyc. 208 Δελφινίου ... Κερδῴου θεοῦ; AP 6.278.3 Φοῖβε ... Δελφίνιε; Nonn. D. 19.323, 40.401 Δελφὸς Ἀπόλλων.
δελφίς
‘dolphin’ 24.8 Nereids ποντοπλάνοι δελφῖνες |Tc
δέσποινα •
‘mistress’ 35.6 Leto θεὰ δέσποινα |Tc 74.8 Leukothea θεὰ δέσποινα |Tc Epithet of several goddesses such as Artemis (Anacr. 3.3; E. Hipp. 228; S. El. 626; B. 11.117; IG II2 4791; Ephesos 614), Aphrodite (Pi. fr. 122.17; Xenarch. 4.21; E. Med.
Lexicon of divine epithets
Δ
67
633–4; Hipp. 117, 415; PGM 4.3219), Hekate (A. fr. 388.1; SEG 30.326), Hestia (E. Alc. 163; Ephesos 649), Athena (E. Cycl. 350 δέσποινα ... θεά; Supp. 1227; [E.] Rh. 608; Ar. Eq. 763; Pax 271; Pl. Lg. 796b6; IG II2 4347), Demeter (IK Knidos I 148b.5), Peace (Ar. Pax 976), Peitho (Ar. Lys. 203), Victory (Ar. Lys. 317), Moon (PGM 4.2786; 7.880), Isis (SM 72.2.7), etc. As a divine name in Lycosura (Arcadia, 3rd c. BCE onwards): IG V,2 514, 515B, 515C, 516, 522, 536 etc.; cf. Paus. 5.15.14. For the phrase, cf. IK Estremo oriente 16.5 (Armenia, 150–200 CE) θεᾷ δεσποίνᾳ. δεσπότης •
Δήλιος •
‘master’ 8.16 Sun B| δέσποτα κόσμου 67.1 Asklepios B| δέσποτα Παιάν Helios is δέσποτα κόσμου in the PGM (4.445, 459, 1966, 3121); cf. S. fr. 535.1 Ἥλιε δέσποτα; Didyma 504.9 δέσποτα Διδυμεῦ Ἥλιε Ἄπολλον; Corp. Herm. fr. 23.29.10 ὁ δεσπότης κόσμου; Hippol. Haer. 5.16.9 τοῦ κόσμου δεσπότης. Cf. IGUR I 149.1 νουσολύτα, κλυτόμητι, φερέσβ[ιε, δέσποτα Παιάν. ‘Delian’ 34.8 Apollo Δήλι’ ἄναξ |Tri Ar. Nu. 595 Φοῖβ’ ἄναξ Δήλιε (Sch. ad loc. [recentiora] 595a.4 ὦ Ἥλιε, Δήλιε ἄναξ καὶ θεέ); cf. S. Aj. 704; Sch. OT 155–7.4 ὦ Δήλιε ἰήιε Παιάν; Call. Del. 269 Δήλιος Ἀπόλλων; Clem. Alex. Protr. 3.45.2.4 Ἀπόλλωνος τοῦ Δηλίου; AP App. 7.18 Περὶ Ἀπόλλωνος Δηλίου; Liban. Decl. 34.2.49.1 ὦ Δήλιε καὶ Παιὰν Ἄπολλον; Mesomed. fr. 1.8 Δήλιε Παιάν; cf. also Socr. Phil. 2.1; AP 12.27.6, 16.317.2.
†διάκοσμος •
‘cosmic order’ 52.12 Trieteric B| καὶ διάκοσμε (Ψ: κύδιμε κοῦρε Wiel καλλιέθειρε Ricciardelli κάρπιμε κοῦρε dub. Fayant) Cf. 34.18 ποτὲ Δώριον εἰς διάκοσμον. → κοσμο°, °κοσμος → κόσμος
διάκτορος •
‘messenger’ 28.3 Hermes Tc| διάκτορε Ἀργειφόντα End-line formula διάκτορος/-ον/-ῳ Ἀργειφόντης/-ην/-ῃ since Homer (15×), Hesiod (2×), and the Homeric Hymns (1×). Only here in the vocative, with hiatus.
διδυματόκος •
‘bearing twins’ 35.1 Leto Tc| θεὰ διδυματόκε Nonn. D. 48.425 διδυμητόκον ... Λητώ, cf. 48.858 (Aura). See also Theoc. 1.25, 3.34, 5.84, 8.45 (goats); Call. Ap. 54 (sheep); Longus 2.34.1 (goats); Nonn. D. 3.388 (lioness); 31.23 (Medusa’s neck); 42.509 (woman); IG XIV 2521.1. → °τόκος
68
Δ
Lexicon of divine epithets
Διδυμεύς •
δίδυμοι • δίκαιος •
•
‘Didymeus’ 34.7 Apollo Βράγχιε καὶ Διδυμεῦ |P Strab. 14.1.5.2 τὸ μαντεῖον τοῦ Διδυμέως Ἀπόλλωνος τὸ ἐν Βραγχίδαις; Ps.-Scymnus 59 τὸν Ἀπόλλωνα τὸν Διδυμῆ λέγω; Clem. Alex. Protr. 2.11.2.3; Origenes Contra Celsum 1.70.14; D.L. 1.29.1, 32.12; Eus. Prep. 2.3.4.1; cf. Call. fr. 191.57; Parth. 1.2.7; App. Syr. 283.2. Common in epigraphy from the 6th c. BCE onwards. → Βράγχιος ‘twins’ 38.23 Kouretes καὶ οὐράνιοι δίδυμοι |H κλῄζεσθ’ ἐν Ὀλύμπῳ (cf. 38.21 ὁμοῦ δὲ Διόσκοροι αὐτοί) Epithet of Apollo (Ar. Lys. 1280–1 ἐπὶ δὲ κάλεσον Ἄρτεμιν, ἐπὶ δὲ δίδυμον ... Ἰήιον); also said of Sleep and Death (Il. 16.672 ὕπνῳ καὶ θανάτῳ διδυμάοσιν).
‘just’ 62.10 Justice Tri| μόλ’ ἐπὶ γνώμαις ἐσθλαῖσι δικαία 64.2 Law H| σφραγῖδα δικαίαν Cf. 61.3 μόνη χαίρουσα δικαίοις, 61.9 ἐν σοὶ δ’ εισὶ δίκαι θνητῶν (Nemesis); 63.2 θνητοῖς χαίρουσα δικαίοις (Dikaiosyne); 64.6 καὶ φθόνον οὐ δίκαιον ῥοίζου τρόπον ἐκτὸς ἐλαύνει (Ψ: φθόνον οὐτιδανὸν Wiel πόλον ἠλίβατον Platt φθόνον οὐ νόμιμον uel ἐκνόμιον Hermann). 62.4 Justice τοῖς ἀδίκοις τιμωρὸς Tc| ἐπιβρίθουσα δικαία (Hermann: δίκαια Ψ) Hermann’s correction is not mandatory; see Fayant 2014: 508. 63.1 Dikaiosyne Ὦ θνητοῖσι δικαιοτάτη |H
δικασπόλος •
δίκερως
•
‘judge’ 69.15 Erinyes Tc| δικασπόλοι αἰὲν ἐοῦσαι Already in Homer (Il. 1.238; Od. 11.186) referring to men; epithet of Nemesis in Mesomedes (3.14), of Hermes in Nonnus (D. 41.171, cf. 6.249). → βραβευτής → °πόλος ‘two-horned’ 30.3 Dionysos H| δικέρωτα, δίμορφον 34.25 Pan θεὸν δικέρωτ’ |P 56.6 Adonis δίκερως |P Epithet of Pan (h.Pan. 2, 37; Thespis 4.5; Clem. Alex. Strom. 5.8.48; AP 9.142.1), Moon (Orac. Sibyl. 5.517 Σεληναίης δίκερως; AP 5.123.1; 6.32.2; 9.142.1; PGM 7.758 δικέρατον θεὰν Μήνην), Dionysos (AP App. Epigr. 153.3; cf. Firm. Err. prof. relig. 21.1 αἰαῖ δίκερως δίμορφε). → °κερως → κεράστης → κερασφόρος → κερόεις → κερώς
Lexicon of divine epithets
Δίκη •
Δ
69
‘justice’ 10.13 Nature Δίκη |P Cf. Chrysippus fr. 1076.8–10.
Δίκτυννα •
διμάτωρ •
‘Dictynna’, ‘huntress’ 36.3 Artemis H| Δίκτυννα Cf. Ar. Vesp. 368, Ran. 1359 Δίκτυννα παῖς, Ἄρτεμις καλά; E. IT 127 παῖ τᾶς Λατοῦς, Δίκτυνν’ οὐρεία, Hipp. 14–56 τὰν πολύθηρον Δίκτυνναν, 1130 Δίκτυνναν ... σεμνάν). Epigraphically, from the 3rd c. BCE onwards (cf. IC II xvii 1).
‘having two mothers, twice-born’ 50.1 Lysios Lenaios B| Βάκχε, διμάτωρ 52.9 Trieteric B| κοῦρε διμάτωρ Alexis 283–4 διμάτωρ Βρόμιος; cf. D.S. 3.62.5.1; Eus. Prep. 2.2.9.1; Suda δ 1124. Dionysos is also called διμήτριος (Hdn. Epim. 265.3; Et. Gud. δ 365.21). → °μάτωρ, °μήτειρα → μήτηρ
δίμορφος •
δῖος
•
‘two-formed’ (≈ androgynous) 30.3 Dionysos H| δικέρωτα, δίμορφον D.S. 4.5.3.3; Firm. Err. prof. relig. 21.1 αἰαῖ δίκερως δίμορφε (M. 12.1030 cap. 22. 4. In Bacchico Ἐλιλικερος δέμορφοι; rectius, Ἑλιξικέρως δίμορφε ... ἐλιλικερες διμορφει; cf. Psellus, Poem. 21.144 δίγνωμε καὶ δίμορφε). Epithet also of Triton (Lyc. 892; Corn. ND 43.11) and Aphrodite (PGM 4.3231 διογενῆ Φύσιν, δίμορφον, ... ἀφρωραίαν Ἀφροδίτην). → °μορφος ‘divine’ 32.2 Athena #δῖα 9.1 Moon B| δῖα Σελήνη 69.2 Megaera Τισιφόνη τε καὶ Ἀλληκτὼ καὶ B| δῖα Μέγαιρα (following Behaghel’s law of increasing terms [“Gesetz der wachsenden Glieder”], cf. Behaghel 1909). h.Hom. 32.8, 17 B| δῖα Σελήνη, Q.S. 1.37; Orph. A. 968 B| δῖα Μέγαιρα. Cf. Il. 6.305 Ἀθηναίη ... δῖα θεάων and the collocation δίας Ἀθάνας (S. Aj. 757, 771; E. Cycl. 294; Heracl. 850; Telest. 1a.3).
Διόσκοροι
‘Dioscuri’ 38.21 Kouretes Tc| ὁμοῦ δὲ Διόσκοροι αὐτοί
διφρευτής
‘charioteer’ 8.6 Sun διφρευτά# (cf. 8.19 τετράορον ἅρμα διώκων)
70
Δ
•
διφυής
•
Lexicon of divine epithets
S. Aj. 857 τὸν διφρευτὴν Ἥλιον; cf. 845 συ δ’, ὦ τὸν αἰπὺν οὐρανὸν διφρηλατῶν Ἥλιε; Theodectas 17.1 ἥλιος διφρηλατῶν; Isis is also διφρηλάτης (Mesom. 5.17); as for the sun, cf. E. Supp. 991 τί φέγγος, τίν’ αἴγλαν ἐδίφρευε τόθ’ ἅλιος. → ἱππελάτειρα → ἐλάσιππος ‘of double form’ 39.5 Korybas Tc| θεὸν διφυῆ 30.2 Dionysos Πρωτόγονον, διφυῆ |P 58.4 Eros διφυῆ |P 42.4 Mise P| διφυῆ 6.1 Protogonos Πρωτόγονον καλέω διφυῆ |H Epithet of Eros (Orph. A. 14); also of Pan (Pl. Cra. 408d1). → °φυής → φυή
δολοπλόκος •
‘weaving ruses’ 55.3 Aphrodite Tc| δολοπλόκε Epithet of Aphrodite (Sapph. 1.2; Theog. 1386; Simon. 36.1.9; Lyr. Adesp. 31), Zeus (Nonn. D. 7.280), Hera (Nonn. D. 25.556), Dionysos (Nonn. D. 45.130), Eros (AP 16.212.5); RV 7.59.8c druháḥ … pā́ śa- ‘loop, snare of deceit’. → πλοκή
δράκαινα • δρομάς •
‘she-dragon’ 32.11 Athena δράκαινα |Tc Cf. Ricciardelli 2000: 362.
‘running’ 51.6 Nymphs δρομάδες |P E. Or. 317 (Eumenides); cf. E. Hipp. 550 δρομάδα ναΐδ’.
δροσοείμων •
•
‘clad in dew’ 21.6 Clouds P| δροσοείμονες, εὔπνοοι αὔραις 51.6 Nymphs P| δροσοείμονες (cf. 51.11 P| λευχείμονες, εὔπνοοι αὔραις) Only in the OH. Cf. Ar. Nu. 275 ἀέναοι Νεφέλαι, ἀρθῶμεν φανεραὶ δροσερὰν φύσιν; 338 ὄμβρους θ’ ὑδάτων δροσερᾶν νεφελᾶν; Orac. Sibyl. 1.15 νέφεα δροσόεντα; Hist. Mon. 19.37 νεφέλη δροσοειδής. Isis is called δρόσος in PGM 12.234, and the Moon δροσόεσσα in Nonn. D. 40.376, cf. 44.221. Cf. OH 43.6 πέπλους ἑννύμεναι δροσεροὺς ἀνθῶν πολυθρέπτων (Seasons). → °είμων
δρῡμόνιος •
‘of the woods’ 36.12 Artemis δρυμονία |Tri Hapax (cf. 36.10 ἣ κατέχεις ὀρέων δρυμούς). The Nymphs are called δρυμίδες (SH 1022–3). Cf. δρυμών, -ῶνος (Babrius, Opp.) ‘woods’, Hom. τὰ δρῠμά, ὁ δρῡμός (S.+).
Lexicon of divine epithets
Ε
71
Ε ἐγκύκλιος •
‘circular’ 3.9 Night ἐγκυκλία |Tri Hsch. ε 277 ἐγκύκλιον Ζεὺς παρ’ Ἀθηναίοις; cf. S. Aj. 672 νυκτὸς αἰανὴς κύκλος; cf. PGM 4.1137 ὦ μέγα, μέγιστον, ἐγκύκλιον, ἀπερινόητον σχῆμα κόσμου; Orph. A. 981–2 Ἐγκύκλιαι δινεῦντο περὶ βόθρον ... Πανδώρη Ἑκάτη τε; Nonn. D. 11.188, 44.190 κυκλάδι Μήνῃ. → ἐν°, ἐιν° → °κυκλ°, κυκλο°
ἐγρεμάχη •
ἕδρανον •
•
εἰαρινός •
‘rousing the battle’ P.38 Athena Παλλάδα τ’ ἐγρεμάχην κούρην |H h.Cer. 424 Παλλάς τ’ ἐγρεμάχη; D.S. 8.29.1.8 Παλλάδι τ’ ἐγρεμάχῃ; Phoronis 6 κούρ[η] ... ἐγρεμάχη; IG I3 617; cf. Il. 13.778 μάχην ἤγειρας; S. OC 1054 τὸν ἐγρεμάχαν Θησέα; AP 6.122.2 ἐγερσιμάχας. Cf. García Ramón (2013). ‘seat’ 26.4 Earth ἕδρανον ἀθανάτου κόσμου |H Cf. 17.9 ἕδρανα γῆς σώζοις (Poseidon); 18.6–7 χθόνα παμβασίλειαν, / ἕδρανον ἀθανάτων, θνητῶν στήριγμα κραταιόν; 19.3 παμμακάρων ἕδρανον (=sky) θείαις βρονταῖσι τινάσσων (=Zeus). Cf. also χθὼν εὐρυοδεῖα* (Hom. 4×, Hes. 7×) for earlier *εὐρυεδεῖα ‘(with) broad seat(s)’ (cf. ἕδος [n.] ‘seat’, Hes. Th. 117 Γαῖ’ εὐρύστερνος, πάντων ἕδος, RV 1.85.6c sī́datā́ barhír urú vaḥ sádas kr̥ tám ‘Sit down on the barhis, a broad seat has been prepared for you.’, cf. Schmitt (1967: 247). ἕδρανα κόσμου is a verse-final formula in Nonn. D. 2.214; 3.203; 13.40; 14.6; 38.320; 48.385. → πυθμήν
‘of spring’ 29.12 Persephone εἰαρινή, |Tri λειμωνιάσιν 43.3 Seasons εἰαριναί, |Tri λειμωνιάδες Verse-initial Homeric formula ὥρῃ ἐν εἰαρινῇ |P (Il. 2.471, 16.643; Od. 18.367, 22.301), cf. Hes. fr. 204.129; Philod. Scarph. 3; AP 5.70.2 εἰαρινῶν Ὡρῶν; cf. Hes. Th. 279 ἐν μαλακῷ λειμῶνι καὶ ἄνθεσιν εἰαρινοῖσι; Hes. Op. 75 Ὧραι καλλίκομοι στέφον ἄνθεσι εἰαρινοῖσιν (cf. Cypria fr. 4.1). 81.3 Zephyr’s breezes εἰαριναί, |Tri λειμωνιάδες → λειμωνιάς
εἰαρoτερπής •
‘delighting in spring’ 51.15 Nymphs B| εἰαρoτερπεῖς Hapax. Cf. ἐαροτρεφής ‘flourishing in spring’ (Mosch. 67); ἐαρόχροος ‘spring-colored’ (Orph. L. 267); ἐαρίδροπος ‘plucked in spring’ (Pi. fr. 75.6). → °τερπής → εἰαρινή
72
Ε
Lexicon of divine epithets
Εἰλείθυια •
εἰνάλιος
•
•
• •
εἰνόδιος •
‘Eileithyia’ 2.9 Prothyraia Εἰλείθυια, λύουσα |Tc 2.12 Prothyraia Ἄρτεμις Εἰλείθυια |Tc Nonn. D. 41.414, 41.162: theonym as divine epithet, the whole constituent (Artemis Eileithyia) being identified with Prothyraia. Cf. IG VII 2228.3 Ἀρτάμιδι Εἰειθείη (Thisbe, 2nd c. BCE), VII 3410.2 Ἀρτάμιδι Εἰλειθίη (Boeotia, 4th/3rd c. BCE); SEG 45.616 Ἀρτέμιδι Ἰλιθυίᾳ (Thessaly, 3rd c. BCE); Plu. 659a1.
‘of/in the sea’ 10.14 Nature αἰθερία, χθονία καὶ εἰναλία |E 1.2 Hekate οὐρανίαν χθονίαν τε καὶ εἰναλίαν |E 38.2 Kouretes οὐράνιοι χθόνιοί τε καὶ εἰνάλιοι |E Hippol. Haer. 4.35.5 Νερτερίη, χθονίη τε καὶ οὐρανίη; Hes. Th. 412–4 Ζεὺς ... πόρεν δέ οἱ (=Hekate) … μοῖραν ἔχειν γαίης τε καὶ ἀτρυγέτοιο θαλάσσης· ἣ δὲ καὶ ἀστερόεντος ἀπ’ οὐρανοῦ ἔμμορε τιμῆς. 63.16 Poseidon P| καὶ πόντιος εἰνάλιος Ζεύς Theonym (εἰνάλιος Ζεύς) as divine epithet; cf. A. fr. 46a.10 ἄναξ Πόσειδον Ζεῦ τ’ ἐνά[λιε; Procl. in Cra. 148.20 καλεῖται Ζεὺς ἐνάλιος καὶ Ποσειδῶν; as for Poseidon, cf. Pi. P. 4.204; S. OC 1493 ἐναλίῳ Ποσειδαονίῳ θεῷ, cf. 888; Orac. Sibyl. 5.157 εἰναλίῳ Ποσειδῶνι. 24.1 Nereus Νηρέος εἰναλίου |P νύμφαι καλυκώπιδες Ar. Th. 325 Νηρέος εἰναλίου τε κόραι; Hld. 3.2.4.2 Νηρέος ἀθανάταν εἰναλίοιο κόραν. Epithet, too, of Aphrodite (Nonn. D. 33.382; 34.53; 42.456) and Thetis (E. El. 450; AP App. Epigr. 167.1). → ἐν°, ἐιν° ‘guarding the road’ 1.1 Hekate εἰνοδίαν Ἑκάτην |P ... τριοδῖτιν Epithet of Hekate (S. fr. 535.2; S. Ant. 1199 ἐνοδίαν θεόν, cf. E. Ion 1048 Εἰνοδία θύγατερ Δάματρος, ἃ τῶν νυκτιπόλων ἐφόδων ἀνάσσεις; Incant. hexam. (J. P. Getty Mus.) 1.13; Artem. 2.37.6; Hippol. Haer. 4.35.5 εἰνοδίη, τριοδῖτι; AP 16.6.3; FD III 1.469.3 [μεγά]λη Εἰνοδία Ἑκάτ[η]; SM 49.68), Artemis (Hes. fr. 23a.26; Corn. ND 73.6; Hsch. ε 3231; IG IX,1 281 Ἀρτέμιτι Ἐννοδίαι; IG XII,3 1328 [Thera]; IG IV2,1 273, 500 [Epidaurus]; SEG 48.658 [Thessaly]; OGIS 53 [Egypt]; PGM 4.2723), Hekate-Selene-Artemis (PGM 4.1434, 2563, 2613, 2723, 2854), Hermes (Theoc. 25.4; Corn. ND 23.22; Arrian Cyn. 35.3.3; Hsch. ε 3232; AP 6.299.1, 10.12.8), Zephyr (Philostr. Im. 1.11.3.6), Pan (Him. fr. 1.25), and Nemesis (IK Perge 366). Name of a Thessalian goddess (SEG 54.561; 48.666, 662; 51.739 Ἐννοδίᾳ Κορουταρρα; cf. García Ramón 2007 and κουροτρόφον in the same OH 1.8). → ἐν°, ἐιν°
Lexicon of divine epithets
Ε
73
Εἰραφιώτης • •
‘Eiraphiotes’ 48.2 Dionysos B| Εἰραφιώτην, / μηρῷ ἐγκατέραψας h.Bacch. 1.2, 17, 20; Alc. 381 Ἐρραφέωτ’; D.S. 3.66.3.11; Corn. ND 62.2; D.P. Orb. desc. 576; Porph. Abst. 3.17.7; Nonn. D. 9.23; 14.118, 229; 21.81; 42.315; AP 9.524.1, 26; AP App. Orac. 172.17; SH 1045.2; IG II2 3606.7; CIG 3538.27 (Pergamon). Lit. “taurine”, cognate with Ved. v r̥ ṣabhá- ‘bull’ < PIE *u̯ r̥ sn̥-bhh2-ó-, cf. Gr. ἄρσην ‘male’ < *u̯r̥sen-; ἔρσην ‘id.’ may go back to a different root, *h1rsen-, since according to Rix (1969) *h1 r̥ C- should yield Gk. ἐρ- as e.g. in ἔρχομαι ~ Ved. r̥ ccha- < *h1 r̥ sḱe/o- (cf. Ved. r̥ ṣabhá- ‘bull’). A different solution is proposed in Pronk (2009) who supposes a compound *gu̯o(h3)u-u(e)rsen- with wrong segmentation into °ersen-, °r̥ sen-. Be that as it may, the word was probably taken by the poet(s) of the OH as related to ῥάπτω ‘sew’ (Dionysos sewn in Zeus’ thigh, cf. Hsch. ε 1000).
†ἑκάεργος • ἔκγονος •
‘working at will’ (or ‘from afar’) 34.7 Apollo P| ἑκάεργε, Λοξία, ἁγνέ (Ψ: ἑκάεργος Hermann ἑκαεργέτα West) Epithet of Apollo since Homer (17×), the Homeric Hymns (16×). Versus corruptus.
‘offspring’ 32.1 Athena μεγάλου Διὸς B| ἔκγονε σεμνή Cf. Pi. N. 7.50 τεῶν Διὸς τ’ ἐκγόνων; E. HF 876 Διὸς ἔκγονος (cf. 30); Isoc. Or. 9.21.1; D.S. 5.72.5.1 Διὸς ἐκγόνους. → °γονος
ἑκηβόλος •
‘shooting at will’ (or ‘from afar’) 34.6 Apollo Tc| ἑκηβόλε Common epithet of Apollo since the Iliad (9×), the Homeric Hymns (10×), and Hesiod (Th. 94, fr. 64.16). Epithet, too, of Artemis (ID 2.1 [ca. 650 BCE?]; Nonn. D. 15.187; AP App. Epigr. 8.1). → °βόλος
ἔκπαγλος •
‘driving away’ 11.7 Pan φαντασιῶν ἐπαρωγέ, Tc| φόβων ἔκπαγλε βροτείων Cf. 39.3–4 φόβων ἀποπαύστορα δεινῶν, / φαντασιῶν ἐπαρωγόν. For the meaning cf. tr. ἐκπλήσσω e.g. in Th. 2.87.4 φόβος γὰρ μνήμην ἐκπλήσσει; 2.38.2 ἡ τέρψις τὸ λυπηρὸν ἐκπλήσσει.
ἐλάσιππος •
‘horse-riding’ 3.7 Night H| ἐλάσιππε 8.18 Sun B| ὦ ἐλάσιππε Epithet of ἔθνος [=Cyreneans] (Pi. P. 5.85) and ἁμέρα (Lyr. Adesp. 92.1.2). Pindar has also ἐλασιβρόντας [=Zeus] (fr. 144) and ἐλασίχθων [=Poseidon] (fr. 18); cf. ἱππελάτης ‘rider of horses’ (Opp. Cyn. 1.95, 4.51, 432). → °ιππος → διφρευτής → ἱππελάτειρα
74
Ε
Lexicon of divine epithets
ἐλαφηβόλος •
‘shooting deer’ 36.10 Artemis H| ἐλαφηβόλε Epithet of Artemis: h.Hom. 27.2; Anacr. 3.1; Corn. ND 71.12; Artem. 2.35.20; Nonn. 44.197; PGM 4.2523, 2819; 7.693; IGBulg V 5889 (Macedonia); SEG 39.885.2 παρθενικὴ Ἐλαφηβόλος (Patmos); BCH 7 (1883) 263,5.10 θεᾶς Ἀρτ[έ]μιδος Ἐλαφηβόλου (Pamphylia); cf. E. IA 1113–4 τᾶς ἐλαφοκτόνου θεᾶς (=Artemis). In the OH, Hekate “rejoices in her deer” (1.6 ἀγαλλομένην ἐλάφοισι). → °βόλος
‘with moving? eyelids’ 57.4 Aphrodite P| ἑλικοβλεφάρου Ἀφροδίτης Epithet of Aphrodite (Hes. Th. 16; h.Hom. 6.19; Pi. fr. 123.7 [-γλ-]), Maia (Simon. 50.1.2), Alcmena (Pi. P. 4.172), and Helen (Q.S. 13.470). Adj. built on the model of ἑλικ-ῶπις ‘with turning eyes’. According to Le Feuvre (2015: 427–43), a reinterpretation of *ἑλί-κωπος ‘turning/moving the oar(s)’; cf. κώπη ‘handle (of an oar, etc.)’.
ἑλικοβλέφαρος •
ἑλικoδρόμος •
‘running in curves’ 9.10 Moon P| ἑλικοδρόμε Man. 4.146 Σεληναίης P| ἑλικοδρόμος ἄστατος ἀστήρ; Max. 5.61 κεραὴν P| ἑλικόδρομον; E. Ba. 1067 περιφορὰν ἑλικοδρόμον (Reiske: ἕλκει δρόμον Ρ). → °δρομος → κυκλοέλικτος ‘with sparkling? eyes’ 6.9 Protogonos Tc| καὶ Ἀνταύγην ἑλίκωπον Hapax. Cf. h.Hom. 33.1 ἑλικώπιδες ... Μοῦσαι; Hes. Th. 298 νύμφην ἑλικώπιδα (Echidna); Pi. P. 6.1 ἑλικώπιδος Ἀφροδίτας; S. OT 1108 Νυμφᾶν ἑλικωπίδων (Wilamowitz: Ἑλικωνιάδων codd.); in an Iliadic verse-final formula, the Achaeans are ἑλίκωπες/-ας Ἀχαιοί/-ους (6×). Cf. ἑλικοβλέφαρος. → °ωπ° → κυκλοέλικτος
ἑλίκωπος •
ἐναγώνιος •
ἐναργής
‘contending’ 28.2 Hermes P| ἐναγώνιε Common epithet of Hermes (Pi. P. 2.10; A. fr. 384; Simon. 50.1.1; Ar. Pl. 1161; Ep. Adesp. Laud. Theon. 8; Paus. 5.14.9) with widespread epigraphical attestation: SEG 40.146.266 (Attica); FD III 1.298.5 (Delphi); Tit. Cam. Supp.212,4p.2 (Rhodes); IG XII,2 96.3 (Lesbos); IG XII,4 1.298.2, 12, 75; 331.2, 7 (Cos); Miletos 42.32. Epithet, too, of Aphrodite (IG II2 5013), Apollo (ID 446.11; Erythrai 60.67), Dionysos (Magnesia 173.3), and Eros (Nonn. D. 19.235). → ἐν°, ἐιν° ‘visible’ 75.6 Palaimon ποντοπλάνοις γὰρ ἀεὶ ναυσὶν χειμῶνος ἐναργής# (cf. 75.7 ἀναφαίνῃ)
Lexicon of divine epithets
• ἔναυσμα • •
ἔνθεος •
Ε
75
Cf. Il. 20.131 χαλεποὶ δὲ θεοὶ φαίνεσθαι ἐναργεῖς. See Blanc 2018: 176–7. → ἐν°, ἐιν° ‘spark’ 5.3 Ether P| πᾶσι ζωοῖσιν ἔναυσμα In OH 11.16 τροφῆς ζωοῖσιν ἔναυσμα refers to the ‘spark of nourishment for the living’ that yields up to Pan (σοὶ ... εἴκει ... 13–4), cf. Fayant 2014: 121–2 (but see Ricciardelli 2000: 284). Cf. Max. Tyr. 5.8.f.3 ἐναύσματος τῷ βίῳ; Clem. Al. Strom. 6.17.157 θεόθεν τὴν ἔναυσιν εἰληφότα; 7.74.7 ἐναύσματα τινα τοῦ λόγου τοῦ θείου λαβόντες Ἕλληνες. Cf. ἐναύω ‘to kindle’ (Hdt.+). → μέρισμα → ὄμμα ‘inspired, possessed (by a god)’ 18.17 Pluto #ἔνθεε Only here as a divine epithet but said of the Bacchants (S. Ant. 964); cf. Orph. fr. 568.5 B ἔνθεα δ’ ἔργα γνωσῆ (= 32 K). See Fayant (2014: 176): “doit être ici une sorte de superlatif de θεῖος”, which suits the verse well (ἔνθεε, παντοκράτωρ, ἱερώτατε...). It may also imply a deity’s hidden nature, cf. PGM 1.160 τί ἐστιν τὸ ἔνθεόν σου ὄν[ομ]α; ... ἵνα ἐπικαλέσωμαι α[ὐτό]; 4.3170 τὰς σὰς ἐνθέους φήμας; 13.144, 450 τῷ φωτὶ τῷ ἐνθέῳ κτίζων τὸν κόσμον. Contra: Ricciardelli, who sees here a thin line between Pluto and Dionysos. For an active sense, cf. ἐνθεαστικός (Procl. in Tim. 1.355.7; Syrian. in Metaph. 42.14). Perhaps a case of hypallage: a “possessed” god could be a god who is able to actively possess humans. On the compositional type, cf. Sadovski (2000). → ἐν°, ἐιν° → φιλένθεος
ἐννοσίγαιος •
ἐννύχιος • •
‘earth-shaker’ 17.4 Poseidon Tc| βαρύκτυπε, ἐννοσίγαιε Hes. Th. 818 Tc| βαρύκτυπος Ἐννοσίγαιος, cf. Mosch. 120. At verse-end already in Homer (Il. 13.43 Ποσειδάων γαιήοχος ἐννοσίγαιος) and Hesiod (Th. 15 Ποσειδάωνα γαιήοχον ἐννοσίγαιον); Hsch. ἔννοσις· κίνησις. → γαιήοχος
‘nightly’ 7.11 Stars Tc| ἐύφρονες ἐννύχιοί τε Cf. νυκτιδιέξοδος ‘rising after sunset and setting before sunrise’ (=stars) (Ptol. Phas. 2.9.4, 10.2). 9.3 Moon ἐννυχία |Tri (cf. 9.2 νυκτιδρόμε) Cf. νυχία (PGM 4.2541, 2550, 2855; 7.882), said of Hekate-Selene-Artemis; νυκτίβοος ‘shouting in the night’ (PGM 4.2808), said of Hekate-Selene; νυκτοφάνεια [=Selene-Artemis] (PGM 4.2523); νυκτιφαής (PGM 4.1131 νυκτιφαοῦς μήνης … κύκλος). 10.6 Nature ἐννυχία |Tri
76
Ε
•
Also said of Hekate (Nonn. D. 44.193) and the Muses (Hes. Th. 10 ἐννύχιαι στεῖχον); cf. S. OC 1558 ἐννυχίων ἄναξ, Αἰδωνεῦ. → ἐν°, ἐιν° → νυκτ° → °νυχ°
ἐνοδῖτις • ἐνόπλος • •
ἔνυδρος •
Lexicon of divine epithets
‘guarding the road’ 72.2 Fortune ἐνοδῖτιν |Tc
Hapax. → ἐν°, ἐιν° → εἰνόδιος
‘under arms’ P.20 Kouretes Κουρῆτάς τ’ ἐνόπλους |P Orph. fr. 578.7 B Κούρητές τ’ ἔνοπλοι (= 31.7 K); Clem. Al. Protr. 2.17.2 ἐνόπλῳ κινήσει περιχορευόντων Κουρήτων. Epithet of Aphrodite (AP 16.174.1, cf. Dam. Isid. 87.6); Ares (Cyran. 1.10.75); Athena (Ps.-Lucian Philopatr. 8.4; Sch. Aristid. 107,5.3; cf. E. Hel. 1315–6 ἁ μὲν τόξοις Ἄρτεμις, ἁ δ’ ἔγχει Γοργῶπις [=Athena] πάνοπλος). Cf. ὁπλόσμιος, epithet of Zeus (IPArk 16), and ὁπλοσμία, epithet of Hera (Lyc. 614). → ἐν°, ἐιν° → ὁπλο° ‘living in water’ P.32 Daimones Δαίμονας οὐρανίους P| καὶ ἠερίους καὶ ἐνύδρους PGM 5.165–8 ἵνα μοι ἦν ὑπήκοος πᾶς δαίμων οὐράνιος καὶ αἰθέριος καὶ ἐπίγειος καὶ ὑπόγειος καὶ χερσαῖο[ς] καὶ ἔνυδρος; S. Ph. 1454 Νύμφαι τ’ ἔνυδροι λειμωνιάδες.
ἐπαρωγός
•
‘helper’ 2.2 Prothyraia ὠδίνων ἐπαρωγέ |Tc 11.7 Pan φαντασιῶν ἐπαρωγέ |Tc 28.9 Hermes ἐργασίαις ἐπαρωγέ |Tc 36.4 Artemis ὠδίνων ἐπαρωγὲ |Tc καὶ ὠδίνων ἀμύητε 39.4 Korybas φαντασιῶν ἐπαρωγόν |Tc 48.6 Sabazios ἐπαρωγὸς |Tc ἐπέλθοις 2.13 Prothyraia δίδου δὲ γονὰς H| ἐπαρωγὸς ἐοῦσα 74.8 Leukothea μόλοις H| ἐπαρωγὸς ἐοῦσα Epithet of Hekate (A.R. 3.1211 Βριμὼ κικλήσκων Ἑκάτην ἐπαρωγὸν ἀέθλων); cf. E. Hec. 163–4 δαίμων ἐπαρωγός; Porph. Phil. ex orac. 129.10–1 (Artemis); Sch. Aristid. 316,13–15.3 (Asklepios); cf. Il. 4.235 οὐ ... ἐπὶ ψευδέσσι Ζεὺς ... ἀρωγός. → ἀρωγός
†ἐπάφιος •
‘Epaphian’ (?) 50.7 Lysios Lenaios Tc| ἐπάφιε (Ψ: ἐπάφριε Vian ἐφάπτορ Hermann) See Ricciardelli 2000: 426–7 (“ricorda il nome Epafo, figlio di Io, la fanciulla trasformata da Era in vacca e amata da Zeus sotto forma di toro”); Edmonds III
Lexicon of divine epithets
Ε
77
2013 (Dionysos in a Greek-Egyptian context, connected to Apis and Osiris); Vian 2004 (‘foamy’ = ἐπάφριος), cf. Fayant 2014: 410–1. ἐπάφριος •
‘foamy, frothy’ (related to wine) (?) 52.9 Trieteric Tc| ἐπάφριε (Ψ: ἐπάφιε φ ἐφάπτορ Hermann) Cf. 50.1 ἐπιλήνιε Βάκχε. See Ricciardelli (2000: 426–7); Vian 2004; Fayant 2014: 410–1.
ἐπεμβάτης •
‘one mounted, one who walks on/in’ 31.3 Kouretes Tc| ἐπεμβάται ἴχνεσι κούφοις (Scaliger: κοῦφοι Quandt κωφοί Ψ κωφοῖς g) ‘mounted on nimble feet’ (→ κοῦφος) Cf. E. Alc. 583–6 χόρευσε ... νεβρὸς ... βαίνουσ’ ... σφυρῷ κούφῳ ‘stepping with nimble foot’; Il. 13.158 κοῦφα ποσὶ προβιβάς; [Hes.] Sc. 323 κοῦφα βιβάς; Ar. Th. 953–6 ὅρμα χώρει, κοῦφα ποσίν, ἄγ’ εἰς κύκλον ... βαῖνε καρπαλίμοιν ποδοῖν. In earlier attestations it means ‘horseman’, ‘charioteer’, cf. Anacr. 72.6; E. Supp. 585, 685; Ba. 782. Cf. ModGk. μπαίνω ‘to go in’. → ἐν°, ἐιν° → °βάτης
ἐπίκουρος •
‘ally’ 67.5 Asklepios ἐπίκουρ’ |P (Maas: κοῦρε Ψ) h.Mart. 9 βροτῶν ἐπίκουρε; cf. Maced. Pae. 9 Ἀσκληπιὸν εὔφ[ρονα] κοῦρον; Paus. 8.41.7 ὁ ναὸς τοῦ Ἀπόλλωνος τοῦ Ἐπικουρίου. See also Pl. Smp. 189d1 ἐπίκουρός τε ὢν τῶν ἀνθρώπων (=Eros); P. Derveni §12 Ἐρινύες ... Δίκης ἐπίκουροι. → ἐπιτάρροθος → ἐριούνιος
ἐπιλήνιος •
‘of the wine press’ (cf. Ricciardelli 2000: 424; Fayant 2014: 410) 50.1 Lysios Lenaios P| ἐπιλήνιε Βάκχε (50.5 Ληναῖε) Cf. Max. Tyr. 24.4k.28 θεῶν ἐπικαρπίων καὶ ἐπιληναίων; epithet of song (Callix. 2.167), hymns (Anacreontea 59.8), a music for the aulos (Poll. 4.55.6), a dance (Long. 2.36.1); see also Hsch. ε 4933 ἐπὶ Ληναίῳ ἀγών· ἔστιν ἐν τῷ ἄστει Λήναιον περίβολον ἔχον μέγαν καὶ ἐν αὐτῷ Ληναίου Διονύσου ἱερόν; EM s.v. Ἐπιληναίῳ; Sch. Ar. Ach. 202 ὁ ἐπιλήναιος ἀγών; IG II2 1672.182 (Eleusis) Ἐπιλήναια εἰς Διονύσια. → Ληναῖος
ἐπιτάρροθος •
‘helper’ 61.10 Nemesis ἐλθέ ... μύσταις H| ἐπιτάρροθος αἰεί 68.12 Health μόλε μυστιπόλοις H| ἐπιτάρροθος αἰεί In Homer (8×, in the same metrical slot) always of the gods who help men in fight (cf. ἐπίρροθος); cf. Maced. Pae. 9 ἐπιτάρροθον ... νούσω[ν ... ἠδὲ] δύης Ἀσκληπιόν; cf. Orph. A. 346. → ἐπίκουρος → ἐριούνιος
78
Ε
ἐραννός •
Lexicon of divine epithets
‘lovely’ 1.1 Hekate ἐραννήν# (Ψ: ἐρεμνήν Wiel) Said of the Nereids (Orph. A. 337 πεντήκοντα κόραις πάσαισιν ἐρανναῖς). Epithet of places in Homer (Il. 9.531, 577; Od. 7.18; cf. Hes. fr. 70.37; 10(a).3; Sapph. 132.3; Ar. Lys. 1296; Theoc. 28.21; Mosch. Epit. 89; Paus. 8.9.4); of Dawn’s light in Bacchylides (Dith. 3.42), of an altar in Orac. Sibyl. 11.87 (cf. Orph. A. 991).
ἐρασιπλόκαμος ‘with lovely locks’ 56.9 Persephone ἐρασιπλοκάμου |H (cf. Persephone ἐρατοπλόκαμος 29.5) • Pi. P. 4.136 Τυροῦς ἐρασιπλοκάμου; Ibyc. 22a.2 Κασάνδραν ἐρασιπλόκαμον Πριάμοιο κόραν; Procl. H. 1.44 Μουσάων ἐρασιπλοκάμων |H. → ἐρατοπλόκαμος → °πλόκαμος ἐράσμιος • • ἐραστός •
‘lovely’ 34.5 Apollo Tc| ἐράσμιε 58.1 Eros Tc| ἐράσμιον, ἡδὺν Ἔρωτα (etymologizing) Hermias, in Phdr. 217.2 ἐκλήθη παρὰ τὸ ἐρᾶν καὶ τὸ ἐράσμια ποιεῖν τὰ τοῦ Ἔρωτος ἔργα. 60.4 Graces Tc| ἐράσμιαι Cf. PGM 4.2608 τριπρόσωπον θεάν, Μήνην, ἐράσμιον φῶς. → πολυήρατος ‘beloved’ 46.3 Liknites Nυμφῶν ἔρνος ἐραστὸν |Tc ἐϋστεφάνου τ’ Ἀφροδίτης Anacreontea fr. 59.9–10 ἐρατὸν ... βάκχον; AP 16.145.1. → πολυήρατος
ἐρατεινός •
‘lovely’ 40.19 Eunomia Eὐνομίην E| ἐρατεινήν 63.8 Dikaiosyne E| ἐρατεινή Epithet mostly of places and things in Homer; cf. h.Cer. 423 Γαλαξαύρη τ’ ἐρατεινή; Hes. Th. 136 Τηθύν τ’ ἐρατεινήν; 909 Θαλίην τ’ ἐρατεινήν. Cf. OH 55.27 μάλ’ ἐπήρατον εἶδος ἔχουσα (Aphrodite).
ἐρατοπλόκαμος ‘with lovely locks’ 29.5 Persephone ἐρατοπλόκαμε |H (cf. Persephone ἐρασιπλόκλαμος 56.9) 44.2 Semele P| ἐρατοπλόκαμον 55.10 Aphrodite P| ἐρατοπλόκαμ’ • Cf. Didyma 572.15 Παφίης ἐρατο[πλοκάμοιο]; except for this, only here in the OH. → ἐρασιπλόκαμος → °πλόκαμος
Lexicon of divine epithets
ἐρατός • • • •
Ε
79
‘lovely’ P.17 Memory Μνημοσύνην τ’ ἐρατήν |P 36.15 Peace Eἰρήνην τ’ ἐρατήν |P Alcm. 1.1.91 ἰρ]ήνας ἐρατ[ᾶ]ς. 40.7 Demeter Eleusinia ἱμερόεσσ’, ἐρατή |P 68.1 Health ἱμερόεσσ’, ἐρατή |P Isyllus 22 ἐρατὰν ὑγίειαν. 70.3 Persephone Φερσεφόνης τ’ ἐρατῆς P| κούρης καλλιπλοκάμοιο Cf. 56.9 Φερσεφόνης ἐρασιπλοκλάμου. If one accepts Novossadsky’s correction, Nature is also P| ἐρατή (not ἀρετή) in OH 10.10 (but note the mismatch between metrical slots).
ἐρεβεννός •
‘dark’ 22.7 Clouds H| Νεφέων ἐρεβεννῶν Il. 22.309, Orac. Sibyl. 5.252.
ἐργαστήρ •
‘worker’ 66.4 Hephaistos ἐργαστήρ |Tri Word attested since X. Oec. 5.15.1, 13.10.5, 20.16.2. Cf. Nonn. D. 2.593 ἐργατίνην δ’ Ἥφαιστον; Nonn. D. 43.403 Λήμνιος ἐργοπόνος (=Hephaistos), 3.133 ἐργοπόνος Λήμνοιο; Od. 8.345 Ἥφαιστον κλυτοεργόν.
ἐρημοπλάνος •
‘wandering alone’ 39.4 Korybas Tc| ἐρημοπλάνον Κορύβαντα (Hermann: ἐρημοπλάνα φ Β ἐριμοπλάνα Ψ) [Demetr.] Eloc. 116.3: example of a διθυραμβώδης (“pompous”) compound. Cf. Nonn. D. 3.62 Tc| ἐρημονόμων Κορύβαντων. → °πλαγκτος
ἐριβρεμέτης •
‘loud-thundering’ 29.8 Dionysos μῆτερ ἐριβρεμέτου |P πολυμόρφου Εὐβουλῆος (=Persephone) Cf. D.P. Orb. desc. 578 ἐριβρεμέτῃ Διονύσῳ. Iliadic epithet of Zeus (13.624), cf. AP 6.344.4. In OH 49.3 Hermann corrects νυκτερίοισι χοροῖσι πυριβρεμέτοις ἰάχοισι of the mss. to ἐριβρεμέταο Ἰάκχου. → [πυριβρεμέτας] → °βρεμ° → °βρομος
ἐρίβρομος •
‘loud-shouting, loud-rumbling’ 21.3 Clouds Tc| ἐρίβρομοι Pi. P. 6.11 ἐριβρόμου νεφέλας. 30.1 Dionysos Διόνυσον Tc| ἐρίβρομον, εὐαστῆρα 69.1 Erinyes Tc| ἐρίβρομοι, εὐάστειραι 45.4 Dionysos Bassareus Tc| ἐρίβρομε 48.2 Dionysos Tc| ἐρίβρομον, Εἰραφιώτην
80
Ε
•
Lexicon of divine epithets
Epithet of Dionysos (h.Hom. 7.56; 26.1; Anacr. 20.1; Panyas. 17.2; D.P. Orb. desc. 576 ἐρίβρομον Εἰραφιώτην; cf. Nonn. D. 14.229 πυρίβρομος Εἰραφιώτης), Hephaistos (Triph. 232) and Zeus (FD III 2.137.2 = Paean Delph. in Apol. 1.1). → °βρομος → °βρεμ°
ἐρίγδουπος •
‘loud-resounding’ 76.1 Zeus Ζηνὸς Tc| ἐριγδούποιο Common epithet of Zeus in Homer (Il. 5.672, 7.411, 10.329, 12.235, 15.293, 16.88; Od. 8.465, 15.112, 180), cf. IGASMG III 45 (Sicily, late 6th c. BCΕ), IGUR III 1155.67 (Rome, 161 CE), AP App. 297.2. Also in Hes. Th. 41, h.Hom. 12.3, and 8× in Quintus’ Posthomerica. In Homer, ἐρίδουπος is said only of places and things. → °δουπος
ἐριούνιος •
‘running to someone’s aid’ 28.8 Hermes P| ἐριούνιε Epithet of Hermes since Homer. See Langella 2013. → ἐπίκουρος → ἐπιτάρροθος
ἐρισθενής •
‘extremely powerful’ 69.7 Erinyes Tc| ἐρισθενέες Epithet of Zeus (Il. 13.54; 21.184; Od. 8.289; Hes. Th. 4; Op. 416; fr. 25.33), Poseidon (Hes. fr. 150.27), and the Moirai (AP App. Epigr. 320.2); cf. Orph. A. 328 ἐρισθενέων βασιλήων; IK Estremo oriente 33.5 Ζηνὸς ἄγαλμ[α] ἐρισθένεος βασίληος (Mesopotamia, 195 CE). → °σθενής
ἐρισμάραγος •
‘loud-thundering’ 20.1 Zeus Astrapaios Tc| ἐρισμάραγον Epithet of Zeus (Hes. Th. 815; Q.S. 13.362; CIG 3538.13 [Pergamon, 166–215 CE]) and of the lightning (Luc. Tim. 1.6 ἐρισμάραγος ἀστραπή).
ἑρμηνεύς •
‘interpreter’ 28.6 Hermes ἑρμηνεῦ πάντων |P (etymologizing) Orph. fr. 413.1 B Ἑρμῆς δ’ ἑρμηνεὺς τῶν πάντων ἄγγελός ἐστι (= 297a.1 K); Pl. Cra. 407e–408a; Ph. Leg. ad Gaium 99 τὸν ἑρμηνέα καὶ προφήτην τῶν θείων, ἀφ’ οὗ καὶ Ἑρμῆς ὠνόμασται; Zos. Alch. Comm. Gen. 1.8; cf. Etym. Gud. ε 527.15 Ἑρμηνεύς· παρὰ τὸ Ἑρμῆς. See Ricciardelli 2000: 342–3.
ἐρνεσίπεπλος •
‘foliage-robed’ 30.5 Dionysos B| ἐρνεσίπεπλον
Hapax. → °πεπλος
Lexicon of divine epithets
ἔρνος • • • Ἑστία •
Ε
81
‘shoot’ 6.5 Protogonos B| παμφαὲς ἔρνος Cf. Maced. Pae. 3 ἀ[γλ]αὸν ἔρνος. 56.8 Adonis B| ἔρνος Ἔρωτος Nonn. D. 10.178 B| ἔρνος Ἐρώτων. 52.5 Trieteric H| κρύφιον Διὸς ἔρνος Διὸς ἔρνος: E. Ph. 191; Theoc. 7.44. 46.3 Liknites Nυμφῶν ἔρνος ἐραστὸν |Tc ἐϋστεφάνου τ’ Ἀφροδίτης ‘Hestia’ 27.9 Mother of the Gods Ἑστία αὐδαχθεῖσα |Tc Cf. P. Derveni §77 ἔστι δὲ καὶ ἐν τοῖς Ὕμνοις ε̣ἰ[ρη]μένον· Δη̣ μήτηρ [Ῥ]έα Γῆ Μή[τ]ηρ Ἑστία Δ η̣ ιώι.
εὐάνθεια •
‘blossom’ 10.11 Nature #εὐάνθεια Hapax. Cf. adjective εὐανθής ‘blooming’ (Bernard, Inscr. Métr. 175.8 φύσιν εὐανθέα [Egypt, 1st c. BCE?]); epithet of Dionysos if one reads Εὐανθῆ instead of Εὔαν τε in Ath. 11.13.22. Cf. also the PNN Εὐάνθης (LGPN 65×), Εὔανθος (7×), Εὐάνθα/η (5×), Eὐανθίων (3×). → °ανθής, -εια, -εμος → ἄνθος
εὐάντητος
•
εὐάς •
‘accessible, gracious’ 3.13 Night #εὐάντητε ... / ἔλθοις ... 36.14 Artemis ἐλθέ ... / #εὐάντητος 2.5 Prothyraia εὐάντητε |Tc 31.7 Kouretes ἔλθοιτ’ ... / βουκόλῳ εὐάντητοι |Tc 36.7 Artemis εὐάντητε |Tc 41.10 Mother Antaia ἐλθεῖν εὐάντητον |Tc ἐπ’ εὐιέρῳ σέο μύστῃ IG II2 4714, 4759, 4760 (Attica, 1st c. CE onwards) Μητρὶ θεῶν εὐαντήτῳ; Delta I 238,9 Μητρὶ θεῶν εὐαντήτῳ (Egypt, 170–116 BCE); IGBulg II 682 θεᾷ ἐπηκόῳ εὐαντήτῳ (Nicopolis); Aphrodisias 164 Εὐαντήτῳ εὐχήν (Hekate); TAM V,2 1185 (Lydia); IK Kalchedon 14.7 τὸν εὐάντητον ἀεὶ θεόν (Bithynia); ASAA 41/42 (1963/64) 351.5 εὐάντητον ἔχων Νέμεσιν (Phrygia); Hippol. Haer. 4.35.5 ἔλθοις εὐάντητος; cf. SEG 6.398 and Nonn. D. 35.316. See Graf 2009. Compare OH 31.7 (Kouretes) ἔλθοιτ’ ... / βουκόλῳ εὐάντητοι ἀεὶ κεχαρηότι θυμῷ with 1.10 (Hekate) παρεῖναι / βουκόλῳ εὐμενέουσαν ἀεὶ κεχαρηότι θυμῷ. Cf. ἀντιάω, said of gods, ‘come to meet an offering, receive a sacrifice’, e.g. Il. 1.67 ἀρνῶν κνίσης αἰγῶν τε τελείων … ἀντιάσας. ‘crying εὐαί’ 49.1 Hipta B| εὐάδα κούρην Cf. Philostr. Im. 1.19.4.8 (noun); Nonn. D. 43.98 B| εὐάδι Βάκχῃ.
82
Ε
Lexicon of divine epithets
εὐάστερος • εὐαστήρ
•
εὐαστής •
‘with good stars’ 9.3 Moon H| εὐάστερε Μήνη 9.11 Moon P| εὐάστερε Arat. Phae. 237. → ἀστρο°, ἀστερο° ‘crying εὐαί’ 30.1 Dionysos ἐρίβρομον, B| εὐαστῆρα 69.1 Erinyes ἐρίβρομοι, B| εὐάστειραι 31.2 Kouretes ὀρέστεροι, B| εὐαστῆρες 51.8 Nymphs ἀν’ οὔρεα, B| εὐάστειραι AP 6.154.1 εὐαστῆρι Λυαίῳ; 9.246.7 εὐαστῆρι ... Βάκχον. Cf. εὐάζω ‘cry εὐαί’ (in honor of Bacchus), S. Ant. 1135; OH 69.6 ἐπευάζουσαι (Erinyes), 79.9 ἐπευάζουσα (Themis).
‘crying εὐαί’ 54.5 Silenos Satyr εὐαστής |Tri Cf. 54.8 εὔασμα διδοὺς Βακχείου ἄνακτος. See AP 16.15.2 σύντροφος εὐασταῖς αἰγοπόδης Σάτυρος; Procl. Epigr. 2.1 τὸν εὐαστήν Διόνυσον; Hymni Anonymi Carm. myst. (P. Argent. 1313) 28 [εὐα]σ̣ τὴν θεόν.
Εὐβουλεύς
•
‘Eubouleus’ (=he of good counsel) 30.6 Dionysos Εὐβουλεῦ, |Tri πολύβουλε 56.3 Adonis Εὐβουλεῦ, |Tri πολύμορφε 52.4 Trieteric Εὐβουλεῦ |P 29.8 Dionysos ἐριβρεμέτου πολυμόρφου B| Εὐβουλῆος 42.2 Dionysos πολυώνυμον B| Εὐβουλῆα (Gruppe Quandt: Εὐβουλῆος Ψ) 72.3 Dionysos μεγαλώνυμον, B| Εὐβουλῆος / αἵματος ἐκγεγαῶσαν (=Fortune) Epithet of Dionysos (Plu. 714c9), Pluto (Nic. Alex. 14, cf. Sch. Nic. 14c.2 τοῦ Ἅιδου, κατ’ εὐφημισμόν; Corn. ND 74.11), and Zeus (D.S. 5.72.2.8; IG XII,5 227.3), cf. Hsch. ε 6720 ὁ Πλούτων παρὰ [δὲ] τοῖς πολλοῖς, ὁ Ζεὺς ἐν Κυρήνῃ. → °βουλος
Εὔβουλος
•
‘Euboulos’ (=‘he of good counsel’) 18.12 Pluto B| ὦ πολυδέγμων / Εὔβουλ’ (Ruhnken: πολυδαῖμον Ψ) [41.8 Pluto] Ευβούλου |Tri (Ricciardelli: Εὔβουλον Ψ Εὐβουλῆα Abel); cf. Ricciardelli 2000: 397–8 and Fayant 2014: 352. Epithet of Themis (Pi. O. 13.8; I. 8.31; fr. 30.1) and Nereus (Pi. P. 3.92; B. 1.7). → °βουλος
Lexicon of divine epithets
εὔδιος
•
εὔδοξος •
Ε
83
‘mild’ 8.14 Sun #εὔδῐε 38.24 Kouretes εὔπνοοι, εὔδῑοι |P (voc.) 5.6 Ether λίτομαί σε κεκραμένον B| εὔδῐον εἶναι Maiuri, NSER 495 Εὐδίης Ἀφροδίτης (Cos, Roman period); cf. Opp. Hal. 4.29 πρηΰς τε καὶ εὔδιος ἄμμιν ἱκάνοις (Eros). The adj. may have been backformed from the noun εὐδία ‘fair weather’ (Pi.+). Cf. OH 85.9 λίτομαί σε κεκραμένον B| ἡδὺν ἱκάνειν (Sleep). ‘of good repute’ 33.7 Victory Νίκῃ ἐπ’ εὐδόξῳ |P (cf. 33.9 ἐπ’ εὐδόξοις ἔργοις κλέος ἐσθλὸν ἄγουσα) Simon. Epigr. 6.213.4 εὐδόξου Νίκας; cf. Pi. P. 6.16–7 εὔδοξον ... νίκαν.
εὔδρομος
•
‘swift’ 8.6 Sun #εὔδρομε 36.6 Artemis #εὔδρομε 58.2 Eros B| εὔδρομον ὁρμῇ (Ψ: ὁρμήν West) Cf. 17.9 νηῶν B| εὔδρομον ὁρμήν. Epithet of horses (Simon fr. 4.1; Posidon. 24.10). Regarding births in an astrological context, cf. Doroth. 325.6. → °δρομος
εὐδύνατος
•
εὐειδής •
‘powerful’ 29.20 Pluto Tc| καὶ εὐδύνατον Πλούτωνα 38.20 Kouretes Tc| ἀνάκτορες εὐδύνατοί τε 76.10 Kalliope Καλλιόπῃ σὺν μητρὶ Tc| καὶ εὐδυνάτῃ θεᾷ ἁγνῇ 33.1 Victory εὐδύνατον |Tri καλέω Νίκην 74.2 Leukothea εὐδύνατον |Tri 84.1 Kronos εὐδυνάτοιο |Tc Κρόνου θύγατερ (=Hestia) Either at the beginning or end of the hymn. Only in Orphic context. Cf. OH 76.6 νόου εὐδυνάτοιο καθηγήτειραι ἄνασσαι (=Muses); 77.5 εὐδύνατον κρατερὸν θνητῶν αὔξουσα λογισμόν (=Memory); Orph. A. 17 Βριμοῦς τ’ εὐδυνάτοιο γονάς. → παντοδυνάστης ‘comely’ 44.2 Semele εὐειδῆ Σεμέλην |P Epithet of women since Homer (Il. 3.48). Cf. Σεμέλης εὐώπιδος (h.Bacch. 7.58). → °ειδής
εὔθρονος •
‘with a beautiful throne’ 10.24 Nature #εὔθρονε Epithet of Dawn in Homer (Il. 8.565; Od. 6.48; 15.495; 17.497; 18.318; 19.342) and Quintus (2.592; 3.1; 4.161; 6.191); in Pindar, of the Seasons (P. 9.60), Aphrodite (I.
84
Ε
Lexicon of divine epithets
2.5), and Cleo (N. 3.83). Θρόνα ‘flowers’ (Hsch. θρόνα· ἄνθη) might have played a role in the use of εὔθρονος with reference to nature, cf. also Kölligan 2007. → °θρονος, °θρόνιος εὐίερος •
• Eὔιος
•
‘sacred’ 24.11 Dionysos εὐιέρου Βάκχοιο |Tc 42.3 Mise ἁγνὴν εὐίερόν τε |Tc Μίσην Cf. 53.10 εὐιέροις καρποῖσι; 7.2 εὐιέροις φωναῖσι; 11.22 λοιβαῖς εὐιέροις; 75.3 εὐιέροις τελεταῖσιν; 44.9 εὐίερόν τε τράπεζαν; 71.12 εὐμενὲς εὐίερον μύσταις φαίνουσα πρόσωπον (Melinoe); 7.12, 77.10 εὐιέρου τελετῆς; 66.10 εὐιέρους ἐπιλοιβάς; 79.12 εὐιέρους ἐπὶ μυστιπόλους τελετάς; 41.10 εὐιέρῳ σέο μύστῃ; 57.8 εὐιέρῳ ῥάβδῳ θέλγων (Hermes). Only in the OH as a divine epithet. ‘Evius, Euhius’ (=‘crying εὐαί, εὐοί or celebrated by those cries’) 30.4 Dionysos B| Eὔιον, ἁγνόν 50.3 Lysios Lenaios B| Eὔιε Βάκχε 50.8 Lysios Lenaios P| Βρόμι’, Eὔιε Common epithet of Dionysos since Ecphantides (fr. 3 Εὔιε κισσοχαῖτ’ ἄναξ), Euripides (Ba. 157, 566, 579; cf. 412 Βρόμιε Βρόμιε, πρόβαχκ’ εὔιε δαῖμον; Philod. Scarph. 1 Βάκχ’ ε[ὔιε, ταῦρε, κισσο]χαῖτα, Βρόμι’), and Sophocles (OT 211 οἰνωπα Βάκχον, εὔιον Μαινάδων ὁμόσπολον).
εὔκαρπος • •
‘rich in fruit’ 50.4 Lysios Lenaios εὐτραφές, εὔκαρπε |P AP 6.31.1 εὐκάρπῳ Διονύσῳ; 7.394.3 Δάματρος εὐκάρπου, cf. Nonn. D. 11.392; S. fr. 847 εὔκαρπον Κυθέρειαν. Epithet of Zeus in Asia Minor (MAMA VII 453) and of Dionysos in Mesambria (IGBulg I2 351). Cf. 43.11 εὐκάρπους καιρῶν γένεσεις ἐπάγουσαι (Seasons), but see Fayant 2014: 365. → καρπο°, °καρπος → κάρπιμος
εὐκταῖος • •
‘prayed for’ 60.6 Graces εὐκταῖαι |Tri Cf. 59.15 (→ νυκτέριος). 68.7 Health εὐκταιοτάτη |H A. Th. 723 πατρὸς εὐκταίαν Ἐρινύν; E. Med. 169 Θέμιν εὐκταίαν; AP 6.242.1 Ἠοῖ ἐπ’ εὐκταίῃ.
εὐπάλαμος •
‘skillful, ingenious’ 58.4 Eros εὐπάλαμον |Tri Nonn. D. 6.142 Παλλάδος εὐπαλάμοιο; 36.411 εὐπαλάμοιο καὶ Ἡφαίστου καὶ Ἀθήνης; 39.291, 43.361 εὐπαλάμου Βριαρῆος (altogether 15× in Nonnus’
Lexicon of divine epithets
•
Ε
85
Dionysiaca); EAD XXX 482.12 ἴδρις Ἀθηναίης εὐπαλάμου γ[ραφί]δος (Delos, ca. 150–100 BC). Cf. Phoronis 2.4 εὐπάλαμοι θεράποντες; A. Ag. 1531 εὐπάλαμον μέριμναν; Cratin. 69–70.2 τέκτονες εὐπαλάμων ὕμνων; SEG 38.776.1–2 σὺ καὶ θείοισιν ἀοιδοῖς καὶ πλάστηισιν, ἄναξ, εὐπαλάμοισι μέλεις (Delos, 3rd c. BCE); IGUR I 102a.9 εὐπαλάμου σοφίης (Rome, ca. 150–200 CE). On παλάμη ‘hand’ as ‘cunning, art, device’ cf. Pi. P. 2.40 Ζηνὸς παλάμαι, etc.; cf. also εὔχειρ (Pi. O. 9.111, etc.) and Ved. su-hasta- [good-hand] said e.g. of the R̥ bhus, deified artisans, RV 4.35.3d r̥ bhavaḥ suhastāḥ .
εὐπατέρεια
•
‘whose father is noble’ 55.10 Aphrodite B| εὐπατέρεια 59.16 Moirai B| εὐπατέρειαι 79.1 Themis B| εὐπατέρειαν In Homer, epithet of Helen (Il. 6.292; Od. 22.227; cf. Hdt. 2.116.14) and Tyro (Od. 11.235); divine epithet of Victory (Men. fr. 616.1 Kock; Him. Or. 65.30), Athena (Rhian. fr. 56 Ἀρακυνθιὰς εὐπατέρεια), Artemis (A.R. 1.570), Hekate (PGM 4.2717 εὐπατόρεια; Orph. fr. 400 B = 41 K), Justice (AP 11.380.1), and Aphrodite (AP 2.1.99). Cf. also εὐπάτωρ (A. Pers. 970), εὔπατρις (E. IA 1077, S. El. 1081). → °πάτωρ
εὐπλόκαμος
• •
εὔπνοος
•
‘with beautiful locks’ P.19 Leto Λητώ τ’ εὐπλόκαμον |P 53.2 Nymphs κούραις ἅμα Νύμφαις Β| εὐπλοκάμοισιν (Stephanus: εὐπλοκάμοις Ψ) Epithet of women and goddesses in Homer; it refers to the nymph Calypso in the Odyssey (1.86; 5.30, 58; 7.246, 255; 12.449), and it is an epithet of nymphs elsewhere (Od. 12.132; h.Merc. 4, 7; h.Pan. 34; cf. h.Hom. 26.3; Hes. fr. 304.5, cf. fr. 26.10). Orph. fr. 317 B Λητοῦς εὐπλοκάμοιο (= 188 K); cf. Leto ἠύκομος (Il. 1.36; 19.413; Od. 11.318; h.Ap. 178; h.Hom. 27.21), καλλιπλόκαμος (h.Ap. 101), χρυσοπλόκαμος (h.Ap. 205). → °πλόκαμος
‘sweet-breathing’ 38.24 Kouretes εὔπνοοι, εὔδιοι |P (voc.) 21.6 Clouds δροσοείμονες, B| εὔπνοοι αὔραις 51.11 Nymphs λευχείμονες, B| εὔπνοοι αὔραις Word first attested in Euripides (fr. 556.2); cf. Od. 5.469 αὔρη ... πνέει; E. El. 1147 πνέουσιν αὔραι. → °πνοος, °πνους
86
Ε
Lexicon of divine epithets
εὑρεσίτεχνος •
‘inventor of arts’ 32.17 Athena εὑρεσίτεχνε |Tc Hapax (cf. 32.8 τεχνῶν μῆτερ). Cf. E. IT 1032 δειναὶ γὰρ αἱ γυναῖκες εὑρίσκειν τέχνας; Hellanic. fr. 89.13 τέχνην πολυμήτιος Ἡφαίστοιο εὗρον; Corn. 33.6 τεχνῶν εὑρετής (Prometheus). → °τεχνο°, °τεχνής, °τεχνος
εὔσκοπος • •
‘keen-sighted’ 11.9 Pan εὔσκοπε, θηρητήρ |P Cf. h.Pan. 13–4 πολλάκι δ’ ἐν κνημοῖσι διήλασε θῆρας ἐναίρων / ὀξέα δερκόμενος (cf. 11 ἀκροτάτην κορυφὴν μηλοσκόπον εἰσαναβαίνων). Epithet of Hermes (ἐΰσκοπον/-ῳ/-ος Ἀργεϊφόντην/-ῃ/-ης: Il. 24.24, 109; Od. 1.38, 7.137; h.Ap. 200; h.Merc. 73; h.Ven. 262), Artemis (Od. 11.198), Apollo (Hdt. 5.61.3 [oracle]), Herakles (Theoc. 25.143), Britomartis (Call. Di. 190), Iris (Nonn. D. 31.132). → °σκοπος
ἐϋστέφανος
•
‘well-crowned’ 42.7 Aphrodite Tc| ἐϋστεφάνῳ Κυθερείῃ 46.3 Aphrodite νυμφῶν ἔρνος ἐραστὸν Tc| ἐϋστεφάνου τ’ Ἀφροδίτης 74.2 Dionysos θρέπτειραν Tc| ἐϋστεφάνου Διονύσου (=Leukothea) Epithet of Aphrodite (Od. 8.267 Tc| ἐϋστεφάνου τ’ Ἀφροδίτης, h.Ven. 287 Tc| ἐϋστεφάνῳ Κυθερείῃ; cf. Od. 8.288, 18.193; h.Ven. 6; Hes. Th. 196, 1008; Theog. 1339; Q.S. 1.667, 5.71, 10.318; Man. 6.194; AP 5.87.5, 9.325.4) and other goddesses such as Artemis (Il. 21.511) and Demeter (h.Cer. 224, 307, 384; Hes. Op. 300). Aphrodite is also καλλιστέφανος (CEG 454).
εὔτεκνος • •
‘fecund, blessed with children’ 40.13 Demeter Eleusinia #εὔτεκνε Cf. 35.3 εὔτεκνον Ζηνὸς γονίμην ὠδῖνα λαχοῦσα (=Leto). Word first attested in Aeschylus (Supp. 275 εὐτέκνου βοός) and cherished by Euripides (7×). Epithet of Dione (Ephesos 2053.1–2 Ζηνὸς καλλιγόνοιο καὶ εὐτέκνοιο Διώνης) and Leto (OGIS 53.4 [Egypt, ca. 246 BCE]). → °τεκνος
‘thriving, well-fed’ or ‘well-nourishing’ 50.4 Lysios Lenaios εὐτραφές, εὔκαρπε |P For the active meaning, cf. A. Th. 308 (ὕδωρ), Cho. 898 (γάλα). Cf. Blanc 2018: 400. → °τροφος
εὐτραφής •
εὐφεγγής •
‘shining’ 29.11 Persephone εὐφεγγής |Tri Cf. 29.13 ἱερὸν ἐκφαίνουσα δέμας, 9 φαεσφόρε.
Lexicon of divine epithets
•
Ε
87
Epithet of the moon (B. 9.29 εὐφεγγής σελάνα; Anubion 2 fr.6, col.2 35a εὐφ[εγγ]ὴς Μήνη), the sun (Isid. 4.32), Orion (Arat. Phae. 518), the stars (A.R. 3.1195; Man. 6.753), the day (A. Pers. 387), Zeus (Doroth. 3a,1.9), Phaeton (Man. 2.253, 6.39), Hermes (Man. 6.505); cf. Εὐρυφάεσσα ‘Far-shining’ (h.Hom. 31.2, 4), Campanile 1999 on Ved. (uṣas-) vībhātī-. → °φεγγής
εὐφροσύνη •
εὔφρων
•
• • •
εὐώδης •
‘joy’ 3.5 Night εὐφροσύνη |Tri εὐφρόνη ‘the kindly (time)’ is an euphemism for ‘night’ (first in Hes. Op. 560; cf. ΟΗ 9.8 ἡσυχίῃ χαίρουσα καὶ εὐφρόνῃ ὀλβιομοίρῳ [=Moon]), cf. Eumenides ‘well disposed, gracious (goddesses)’ as euphemism for the Erinyes, the Furies (see also Εὐβουλεύς/Εὔβουλος for Pluto). Here the goddess Night is given a noun epithet, or maybe a proper noun epithet (Εὐφροσύνη is one of the Graces); cf. Orph. fr. 258 B (= 200 K), where Εὐφροσύνη is one of the names of the Moon. In Christian context, cf. Just. 1apol. 42.4 Χριστὸς ... εὐφροσύνη (M. 6.392C).
‘well-disposed’ 46.2 Liknites B| εὔφρονα Βάκχον 50.8 Lysios Lenaios B| πᾶσιν ἐύφρων 60.4 Graces Β| εὔφρονες, ἁγναί Cf. 84.4 Β| εὔφρονας, ἁγνούς (=the initiated); h.Ap. 194 Χάριτες καὶ ἐύφρονες Ὧραι; Panyas. 17.1 Χάριτες τ’ ἔλαχον καὶ ἐύφρονες Ὧραι 28.3 Hermes #εὔφρων 7.11 Stars Tc| ἐύφρονες ἐννύχιοί τε 9.11 Moon ἐλθέ, μάκαιρ’, εὔφρων |P 46.8 Liknites εὔφρων ἐλθέ, μάκαρ |P 62.9 Justice ἐχθρὰ τῶν ἀδίκων, P| εὔφρων δὲ σύνεσσι δικαίοις (opposition) Cf. S. Aj. 705 ἄναξ Ἀπόλλων ... ἐμοὶ ξυνείη διὰ παντὸς εὔφρων. [12.3 Herakles] ἀίδιέ τε ἐύφρων (Ψ: ἀίδιός τε καὶ εὔφρων Hermann ἀίδιός τε καὶ εὔφρον Abel) Cf. εὔφρονι βουλῇ (14.2; 59.20; 70.1; 74.9, 11) and εὔφρονι θυμῷ (34.10). In Quintus, epithet of Athena (10.353; 13.420 εὔφρων Τριτογένεια), Hephaistos (2.440), and Thetis (9.29; 4.128 ἐύφρονα Νηρηίνην); of Harmony in Apollonius Rhodius (2.718); of Asklepios in Macedonius (Pae. 9 Ἀσκληπιὸν εὔφρ[ονα] κοῦρον). → °φρων ‘fragrant’ 51.11 Nymphs παρθένοι εὐώδεις |P Cf. AP 6.276.1–2 ἀνεδήσατο παρθένος Ἵππη / χαίτας, εὐώδη σμηχομένα κρόταφον. → °ώδεις, °ώδης
88
Ε
ἐχθρός
•
Lexicon of divine epithets
‘enemy’ 62.9 Justice ἐχθρὰ τῶν ἀδίκων, |P εὔφρων δὲ σύνεσσι δικαίοις (opposition) 67.7 Asklepios ἐχθρὲ νόσων |Tri Cf. Pl. R. 352b2 καὶ θεοῖς ἄρα ἐχθρὸς ἔσται ὁ ἄδικος ..., ὁ δὲ δίκαιος φίλος.
Lexicon of divine epithets
Ζ
89
Ζ ζαμενής •
‘very strong’ 8.8 Sun εὐσεβέσιν καθοδηγὲ καλῶν, H| ζαμενὴς ἀσεβοῦσι (Dinner: δυσμενής Ψ) Cf. h.Merc. 307 θεῶν ζαμενέστατε πάντων (Apollo); Nonn. D. 21.33 (Rhea); Orph. A. 677 (Boreas; cf. 1008 ζαμενεῖς ἀνέμων πνοιάς). On compounds in ζα-, cf. Le Feuvre 2017; on °μενής, see Blanc 2018: 129.
ζεύκτειρα • Ζεύς
•
‘(she) who yokes’ 55.3 Aphrodite νυκτερία ζεύκτειρα |Tc Hapax. Cf. Hdn. Περὶ παθῶν 3,2 373.6 ζευκτῆρες; J. AJ 12.193.1 ζευκτῆρας ἱμάντας.
‘Zeus’ 18.3 Pluto Ζεῦ χθόνιε |Tri 73.2 Daimon μειλίχιον Tri| Δία 73.3 Daimon Ζῆνα μέγαν |Tri 63.16 Poseidon P| καὶ πόντιος εἰνάλιος Ζεύς 70.2 Pluto P| μεγάλοιο Διὸς χθονίοιο 11.12 Pan Tc| ἀληθὴς Ζεὺς ὁ κεράστης 41.7 Pluto H| χθονίου Διὸς ἁγνοῦ 8.13 Sun B| ἀθάνατε Ζεῦ Cf. Il. 9.457 Ζεύς ... καταχθόνιος; S. OC 1606 Ζεὺς Χθόνιος; Paus. 5.14.8 βωμὸς ... Διὸς ἐπωνυμίαν Χθονίου; D.H. 2.10.3.7 θῦμα τοῦ καταχθονίου Διός; PGM 23.3 δεῦρ’ εὐπλόκαμε χθόνιε Ζεῦ (=Hermes); Nonn. D. 27.93, 36.98 Ζεὺς χθόνιος; Sch. Hes. Op. 463bis.10 Ζεὺς δὲ χθόνιος ἐνταῦθα ἡ εἱμαρμένη ... δύναμις (cf. 471.8); cf. Sch. A. Th. 521d, 521i.
ζωή
‘life’ 10.27 Nature ἀίδιος ζωή |P 29.15 Persephone ζωὴ καὶ θάνατος |P μούνη θνητοῖς πολυμόχθοις (opposition)
ζῳογόνος •
‘generative’ 38.3 Kouretes ζῳογόνοι πνοιαί |P Epithet of Apollo (AP 9.525.7, cf. Sch. S. OT 1425 πάντων γὰρ ζῳογόνος ἐστὶν ὁ ἥλιος); cf. AP 10.75.4 αὔραις ζῳογόνοις, on the notion of fertilizing winds, cf. also Il. 20.223-5 (Boreas), B. Ep. 2.2 τῷ πάντων ἀνέμων πιοτάτῳ Ζεφύρῳ, etc.; Orac. Chald. 32.2 τὸν ζῳογόνον ... Ἑκάτης κόλπον; PGM 4.515 ὁ ζωογόνος καὶ περικεχυμένος αἰθήρ; Jul. Or. 5.16.6 ἡ ζωογόνος καὶ προμηθὴς θεός; Sallust 4.6 τῶν Θεῶν ζωογόνος ἐστὶ Θεά, καὶ διὰ τοῦτο Μήτηρ καλεῖται; Hermias in Phdr. 140.31 ἡ Ἑστία, ... ἡ Ἥρα καὶ αἱ ζωογόνοι θεοί; Procl. in R. 2.185.8 ζῳογόνου θεᾶς (cf. 2.213.6), 2.252.20 τῆς ζῳογόνου Ῥέας, Theol. Pl. 5.2.11 ἡ ζωογόνος θεός, 5.36.8 ἡ ζωογόνος Ῥέα (cf. 5.8.6, 5.40.2, 5.126.13; with many other occurrences in Proclus,
90
Ζ
Lexicon of divine epithets
as well as Damascius); Lyd. Mens. 2.10.2 Δία δὲ αὐτὸν [sc. Φαέθοντα] Ἕλληνες ζωογόνον θεολογοῦσιν; Io. Gal. All. in Th. 332.27 ὁ Ζεύς, τουτέστι τὸ ζωογόνον πῦρ; cf. Suda φ 72.2 (Φάνης). → °γονος → φυτάλιος
Lexicon of divine epithets
Η
91
Η ἠγάθεος • ἡγεμόνη
•
‘most holy’ P.31 Daimon Δαίμονα τ’ ἠγάθεον |P Since Homer, epithet mostly of localities (in the OH, cf. 48.8 Τμῶλον ἐς ἠγάθεον), but cf. Max. 1.2 ἠγάθεον Φαέθοντα; also AP 2.1.404 ἠγαθέην ... γενέθλην. ‘leader’ 1.8 Hekate ἡγεμόνην |Tri 10.12 Nature ἡγεμόνη |Tri 72.3 Fortune Ἄρτεμιν ἡγεμόνην |P Artemis is ἡγεμόνη in Call. Di. 227; Paus. 3.14.7, 8.37.1, 8.47.6; PGM 4.2718 (Hekate-Selene-Artemis); Lamelles Oraculaires 142; IG II2 5012 Ἀρτέμιδος Ὀρθωσίας Ἡγεμόνης; IG IX,12 1.92.1; Meletemata 11 K3. The same epithet applies to Aphrodite (SEG 41.90.12, 33; Hsch. η 53), cf. Pirenne-Delforge 1994: 39.
ἡγήτειρα • ἡγήτωρ •
ἡδεῖα •
ἡδυεπής •
‘leader’ 78.6 Dawn ἔργων ἡγήτειρα |Tc Cf. Opp. Hal. 166.5 μήτηρ ἡγήτειρα; OH 8.10 ἔργων σημάντωρ ἀγαθῶν (Sun). → καθηγήτειρα
‘leader’ 73.1 Daimon Tc| †μεγάλαν ἡγήτορα φρικτόν (Quandt: μεγαλανηγήτορα Ψ μερόπων ἡγήτορα Theiler) Terp. 2.1 Ζεῦ πάντων ἀρχά, πάντων ἁγήτωρ; h.Merc. 14 ἡγήτορ’ ὀνείρων (Hermes); Orac. Sibyl. 3.306 πληγὴ μεγάλοιο θεοῦ, ἡγήτορος ὕμνων, fr. 1.15 ἡγήτορα κόσμου (=θεόν); Nonn. D. 27.67–8 Διονύσου / βουκεράων Σατύρων ἡγήτορος; AP 9.142.1 Νυμφῶν ἡγήτορα Πᾶνα. Cf. Clem. Al. Paed. Hymn. 10 παίδων ἡγήτορα Χριστόν. ‘sweet’ 2.2 Prothyraia λεχῶν H| ἡδεῖα πρόσοψι 8.3 Sun ζῴων H| ἡδεῖα πρόσοψι Cf. 85.5 κόπων ἡδεῖαν ἔχων ἀνάπαυσιν (Sleep, cf. h.Merc. 241, 449 ἥδυμον ὕπνον, Il. 2.2 νήδυμος ὕπνος by false segmentation of ... ἔχεν ἥδυμο-, cf. Leumann 1950: 44–5). D.S. 5.43.3.7 τὴν πρόσοψιν ἡδεῖαν; Vita Aesopi [G] 94.8 ἡδεῖαν πρόσοψιν; Heph. Astr. 76.1 ἡδύς τε τῇ προσόψει. → ἡδύς → γλυκύς ‘sweet-speaking’ P.36 Victory Νίκην θ’ ἡδυέπειαν |Tc Hes. Th. 965, 1021, fr. 1.1 ἡδυεπείαι / Μοῦσαι Ὀλυμπιάδες; Nonn. D. 41.252 (Peitho, cf. 6.34). In Homer epithet of Nestor (Il. 1.248); cf. RV 1.114.6 vácaḥ /
92
Η
Lexicon of divine epithets
svādóḥ svā́ dīyo ‘a speech, sweeter than sweet’, 2.21.6d svādmā́ naṃ vācáḥ ‘sweetness of speech’, cf. Schmitt 1967: 255, Blanc 2018: 100–3. ἡδύπνοος •
‘sweet-breathing’ 81.2 Zephyr’s breezes ἡδύπνοοι |Tri Cf. 22.3 αὔραις ἡδυπνόοισι πατασσομένην περὶ γαῖαν (=Sea); 26.7 ἡδυπνόοις χαίρουσα χλόαις πολυανθέσι (=Earth). Epithet of breezes (E. Med. 840), Muses (Pi. O. 13.22), dreams (S. El. 480), drinking-cup (Telecl. 24–25.2), crowns (AP 5.144.6); Od. 4.445 ἀμβροσίην … ἡδὺ μάλα πνείουσαν, Theoc. 18.40 στεφάνως ... ἁδὺ πνέοντας. → °πνοος, °πνους → ζῳογόνος
ἡδυπρόσωπος • ἡδύς • •
•
ἠέριος
•
‘sweet-faced’ 43.5 Seasons B| ἡδυπρόσωποι Epithet of the Korybantes (Men. fr. 145.8 Austin [Κ]ορύβαντες ... ἁδυπρόσωποι) and of a grain (Matron 534.102 χόνδρος).
‘sweet’ 58.1 Eros B| ἡδὺν Ἔρωτα AP 12.2.5 B| ἡδὺν Ἔρωτα; cf. 5.170.1 ἅδιον οὐδὲν ἔρωτος; 9.611.2 ἡδὺς ... Ἔρως. 85.9 Sleep λίτομαί σε κεκραμένον B| ἡδὺν ἱκάνειν Collocation [SWEET – SLEEP] is formulaic in Homer (Il. 4.131; Od. 1.363; 15.44; 16.450; 19.603; 21.357; 23.16), cf. E. Hec. 915. See also OH 5.6 λίτομαί σε κεκραμένον B| εὔδιον εἶναι (Ether). 30.8 Dionysos P| ἡδὺς δ’ ἐπίπνευσον ἀμεμφής 50.10 Lysios Lenaios νῦν σε καλῶ μύσταισι μολεῖν ἡδύν, |E φερέκαρπον Theoc. Epigr. 12.2 τὸν ἅδιστον θεῶν (Dionysos); Diph. fr. 86.1–2 ὦ πᾶσι τοῖς φρονοῦσι προσφιλέστατε / Διόνυσε καὶ σοφώταθ’, ὡς ἡδύς τις εἶ; AP 5.110.3 ἡδὺν Βάκχον. 77.6 Memory ἡδυτάτη |Tri → ἡδεῖα → γλυκύς ‘aerial’ P.32 Daimones Δαίμονας οὐρανίους P| καὶ ἠερίους καὶ ἐνύδρους 69.9 Erinyes ἠέριαι, ἀφανεῖς |P 81.6 Zephyr’s breezes ἠέριαι, ἀφανεῖς, |P κουφόπτεροι, ἀερόμορφοι (cf. 81.4 ἠέρα κοῦφον = Zephyr) Cf. the Homeric line-end formula ἠεροφοῖτις Ἐρινύς (Il. 9.571; 19.87). → ἀέριος
ἠερόπλαγκτος •
‘wandering in the air’ 7.8 Stars B| ἠερόπλαγκτοι Man. 4.509; cf. ἀερόπλανος (Hsch. η 200). → °πλαγκτος
Lexicon of divine epithets
Η
93
ἠεροφοίτης •
‘wandering in the air’ 81.1 Zephyr’s breezes B| ἠεροφοῖται 7× in Nonnus’ Dionysiaca, once as epithet of Eros (33.58); the seemingly similar form Myc. a-e-ri-qo-ta is interpreted by Hajnal 1992 as meaning ‘killing with the sword’, related to ἄορ ‘sword’ (loc. */aheri-/), cf. also Kölligan 2015 on a-o-ri-mene ‘raging with the sword’. → °φοιτος, -ης, -ις
ἠεροφοῖτις •
‘roaming in the air’ 9.2 Moon B| ἠεροφοῖτι Epithet of the Erinys in Homer (Il. 9.571; 19.87); cf. Ps.-Phoc. 171 (=bee) and Max. p.2 Μήνην ἠερόφοιτον, 10.485 ἠερόφοιτος ἄνασσα. Cf. also νυκτίδρομος. → °φοιτος, -ης, -ις
ἠερόφοιτος • •
ἤϊος •
‘wandering in the air’ 51.5 Nymphs B| ἠερόφοιτοι Cf. 82.4 σέθεν γέρας ἠερόφοιτον (=Notos’: hypallage); 3.9 παίκτειρα διώγμασιν ἠεροφοίτοις (=Night). Ps.-Phoc. 125 (φύσις); Opp. Hal. 3.166 (γένεθλα); Max. p.2, 10.485; AP 2.1.129 (nightingale); 24× in Nonnus’ Dionysiaca referring to several animate and inanimate beings, among them Tantalus (35.296, cf. 18.32). Cf. Ion 6.1 ἀεροφοίταν ἀστέρα; Ar. Ra. 1292 κυσὶν ἀεροφοίτοις; Orph. A. 47 ἀερόφοιτος ... οἶστρος; PGM 5.253 ὠὸν Φοίνικος ἀεροφοιτήτου, cf. 4.436 ἀεροφοιτήτων ἀνέμων ἐποχούμενος αὔραις, Ἥλιε. → °φοιτος, -ης, -ις
‘invoked by calling ἤ’ (?) P.7 Apollo B| ἤϊε Φοῖβε Il. 15.365; 20.152; h.Ap. 120 ἤϊε Φοῖβε. The word is normally taken as based on the interjection ἤ ἤ, but Nikolaev (2010) argues that it goes back to Proto-Greek *ahu̯ ii̯ o- ‘lordly’ < PIE *h2n̥ su̯ ii̯ o- (cf. Hitt. ḫ aššu-, Ved. ásura-, Av. ahura-). Cf. also Nordgren 2015: 223. → ἰήιος
ἠλεκτρίς ἡμιτελής
‘the beaming one’ (fem. of ἠλέκτωρ) 9.6 Moon ἠλεκτρίς |Tri ‘half-finished’ or ‘accomplishing (itself) by half’ 3.8 Night ἡμιτελής |Tri → τελε°, °τελής
ἠπιόδωρος
‘of the fitting, favorable gift’ 67.3 Asklepios #ἠπιόδωρε (etymologizing)
94
Η
•
Lexicon of divine epithets
Epithet of Hecuba (Il. 6.251), Aphrodite (Stesich. 46.2; Procl. H. 5.11), the Muses (Opp. Hal. 4.7), Astraia (Max. 6.219), and Asklepios (Anonymus de viribus herbarum 119). Cf. Macedo 2016 and PN Ἀσκληπιόδωρος (Plu. 346a5, D.S. 19.60.2.4, etc.).
ἠπιοδώτης •
‘who gives what is fitting, favorable’ P.37 Asklepios P| Ἀσκληπιὸν ἠπιοδώτην (etymologizing) Hapax. Cf. Asklepios ἠπιόφρων ‘gentle-minded’ (IG II2 4533.3,6 Attica [3rd c. CE]); Sol. fr. 13.60 ἤπια φάρμακα δούς; Il. 4.218 ἤπια φάρμακα ˻εἰδώς˼, 11.515 ˻πάσσειν˼, 11.830 ˻πάσσε˼. → °δοτ° → °δωτ°
ἠπιόθυμος •
‘of fitting, favorable heart’ Moirai 59.15 B| ἠπιόθυμοι (voc.) Const. App. 2.57.3; AP 16.65.2; Gr. Naz. Carm. mor. ἠπιόμητις (M. 37.610.3). → °θυμος
ἠπιόχειρος
•
‘having a fitting, favorable hand’ [23.8 Health] Ὀλβον τ’ Εἰρήνην τε Tc| καὶ ἠπιόχειρον Ὑγείην (Ruhnken: ὀλβιόχειρον ὑγείην Ψ ἠπιόχειρ’ ὑγίειαν Hermann) 29.18 Εἰρήνῃ θάλλουσα Tc| καὶ ἠπιοχείρῳ Ὑγείᾳ (Pierson: ἠπιόχειρ ὑγίεια Ψ) 84.8 Health ὄλβον ἐπιπνείουσα Tc| καὶ ἠπιόχειρον ὑγείαν (Ψ: ἠπιόχειρ’ ὑγίειαν Hermann) AP 9.525.8 (=Apollo). → °χειρ°
Ἠρικεπαῖος •
ἠΰς •
‘Erikepaios’ 6.4 Protogonos B| Ἠρικεπαῖον (Canter: εὕρηκε παιάν Ψ) 52.6 Trieteric Πρωτόγον’ Ἠρικεπαῖε |Tc (Heringa: ἤρικε παιὲ Ψ) Orph. fr. 241 B Προτωγόνοιο ... Ἠρικεπαίου (= 167a K); cf. fr. 134–5 B (= 80–1 K), 139 B (= 65 K), 167 B (= 101+107–8 K); TAM V,2 1256.5 Διονύσῳ Ἠρικεπα̣ ί̣[ῳ (Lydia); Hsch. η 783.
‘brave’ P.13 Herakles Tc| καὶ Ἡρακλέος μένος ἠΰ The line-end formula μένος ἠΰ is attestted 6× in Homer.
Lexicon of divine epithets
Θ
95
Θ θαλερός •
θάλος
• •
‘blooming’ P.16 Hera αἰγιόχοιο Διὸς H| θαλερὴν παράκοιτιν Cf. Il. 3.53 H| θαλερὴν παράκοιτιν (Helen); Od. 6.66 θαλερὸν γάμον; Hes. Th. 921 Ἥρην θαλερὴν ... ἄκοιτιν, 946 Ἀγλαΐην... Χαρίτων θαλερὴν ... ἄκοιτιν; Pi. N. 1.71 θαλερὰν Ἥβαν ἄκοιτιν; A.R. fr. 12.5 θαλερὴ ... Κύπρις; AP 6.322.1 θαλερὴν ... Μοῦσαν, 12.142.4 θαλεραὶ Χάριτες. Hera is referred to as Διὸς H| κυδρὴ παράκοιτις (Il. 18.184; Od. 11.580; Hes. Th. 328) or P| Διὸς αἰδοίη παράκοιτις (Il. 21.479). ‘scion’ 29.5 Persephone H| Δηοῦς θάλος ἁγνόν (Δηοῦς Lennep: διὸς Ψ) 36.11 Artemis Tc| καλὸν θάλος 50.3 Lysios Lenaios κρυψίγονον μακάρων P| ἱερὸν θάλος ἱερὸν θάλος: Arat. fr. 84, 85; Asclep. 5.194.3; AP 8.32.1. 56.8 Adonis Κύπριδος P| γλυκερὸν θάλος γλυκερὸν θάλος: h.Cer. 66; Opp. Cyn. 1.3. Cf. OH 55.15 Κυπρογενὲς P| θεῖον γένος (Aphrodite). 67.6 Asklepios Φοίβου Ἀπόλλωνος P| κρατερὸν θάλος ἀγλαότιμον [56.4 Adonis] σὺ πᾶσιν θάλος (Ψ: Συρίας θάλος West πᾶσι καλὸν θάλος Hermann πασιφαὲς θάλος Wiel πᾶσι σὺ θάλλων Ricciardelli)
θάνατος
‘death’ 29.15 Persephone ζωὴ καὶ θάνατος |P μούνη θνητοῖς πολυμόχθοις (opposition)
θεῖος
‘divine’ P.19 Dione P| θείην σεμνήν τε Διώνην (or Θείην? Cf. Fayant 2014:12–3; Ricciardelli 2000: 226) 55.15 Aphrodite Κυπρογενὲς P| θεῖον γένος
θεός, θεά
‘god, goddess’ 2.1 Prothyraia πολύσεμνε θεά |H 10.1 Nature παμμήτειρα θεά |H 27.2 Mother of the gods κράντειρα θεά |H 36.3 Artemis δᾳδοῦχε θεά |H 40.1 Demeter Eleusinia Δηώ, παμμήτειρα θεά |H (Lennep: θεοῖς Ψ) 40.16 Demeter Eleusinia πολύτεκνε θεά |H πολυπότνια θνητοῖς 55.2 Aphrodite ποντογενής, γενέτειρα θεά |H 57.10 Persephone Φερσεφόνεια θεά |H 58.6 Demeter παντογένεθλα θεά |H 78.3 Sun θεοῦ μεγάλου |Η Τιτᾶνος ἀγαυοῦ 3.3 Night κλῦθι, μάκαιρα θεά |P 29.17 Persephone κλῦθι, μάκαιρα θεά |P
96
Θ
Lexicon of divine epithets
14.12 Rhea ἐλθέ, μάκαιρα θεά |P 55.27 Aphrodite ἐλθέ, μάκαιρα θεά |P 16.9 Hera ἀλλά, μάκαιρα θεά |P 26.10 Earth ἀλλά, μάκαιρα θεά |P 77.9 Memory ἀλλά, μάκαιρα θεά |P 76.11 Muse ἀλλὰ μόλοιτε, θεαί |P 32.2 Athena δῖα, μάκαιρα θεά |P 29.2 Persephone μουνογένεια θεά |P 40.3 Demeter Eleusinia πλουτοδότειρα θεά |P 42.9 Isis σὺν σῇ μητρὶ θεᾷ |P μελανηφόρῳ Ἴσιδι σεμνῇ P.11 Aphrodite ἀφρογενής τε θεά |P P.41 Aphrodite Οὐρανίαν τε θεάν |P 15.11 Peace Εἰρήνην τε θεάν |P 19.22 Peace Εἰρήνην τε θεὸν |P κουροτρόφον 34.25 Pan Πᾶνα, θεὸν δικέρωτ’ |P 9.1 Moon κλῦθι, θεὰ βασίλεια |Tc 35.6 Leto κλῦθι, θεὰ δέσποινα |Tc 69.1 Erinyes κλῦτε, θεαὶ πάντιμοι |Tc 36.13 Artemis ἐλθέ, θεὰ σώτειρα |Tc 55.16 Aphrodite ἐσσί, θεὰ βασίλεια |Tc 10.29 Nature ἀλλά, θεά, |Tri λίτομαί σε ... / ... ἄγειν ... 41.9 Mother Antaia ἀλλά, θεά, |Tri λίτομαί σε ... / ἐλθεῖν ... 71.10 Melinoe ἀλλά, θεά, |Tri λίτομαί σε ... / ... ἐκπέμπειν ... 72.9 Fortune ἀλλά, θεά, |Tri λίτομαί σε μολεῖν 44.10 Semele νῦν σέ, θεά, |Tri λίτομαι 69.16 Erinyes ἀλλά, θεαὶ |Tri Μοῖραι 62.10 Justice ἀλλά, θεά, |Tri μόλ’ 68.12 Health ἀλλά, θεά, |Tri μόλε 74.8 Leukothea ἀλλά, θεά |Tri δέσποινα, μόλοις ... 63.12 Dikaiosyne κλῦθι, θεά, |Tri ... θραύοσα 74.3 Leukothea κλῦθι, θεά, |Tri ... μεδέουσα 78.1 Dawn κλῦθι, θεά, |Tri ... ἄγουσα 26.1 Earth Γαῖα θεὰ |Tri μῆτερ μακάρων 15.4 Earth γαῖα θεὰ |Tri μήτηρ 63.16 Earth γαῖα θεὰ |Tri μήτηρ 35.1 Leto Tc| θεὰ διδυματόκε 41.1 Mother Antaia Tc| θεά 61.1 Nemesis Tc| θεά 39.5 Korybas Tc| θεὸν διφυῆ 20.4 Zeus Astrapaios Tc| ἀνίκητον θεὸν ἁγνόν 76.10 Kalliope Καλλιόπῃ σὺν μητρὶ Tc| καὶ εὐδυνάτῃ θεᾷ ἁγνῇ
Lexicon of divine epithets
Θ
97
θεότιμος •
‘honored by the gods’ 27.1 Mother of the Gods Ἀθανάτων θεότιμε |Tc θεῶν μῆτερ Pi. I. 6.13; B. 11.12 (=city); Orac. Sibyl. 5.268 (=prayers); divine epithet from the OH onward. Cf. θεοτίμητος (Tyrt. 4.3 [=kings], A. Ag. 1337, B. 9.98 [=city]) and the frequent PN Θεότιμος. → °τιμος
θεσμοφόρος •
θῆλυς • • θηρητήρ •
‘law-giving’ 42.1 Dionysos θεσμοφόρον |Tri Epithet of Persephone (Pi. fr. 37), Demeter (Hdt. 6.91.9; 134.9; Call. Aet. fr. 63.10; D.S. 1.25.1.3, Paus. 1.31.3; 42.6; 2.32.8; 9.6.5; 16.5; 10.33.12; IG II2 5136 [Attica]; IPArk 20.2 [Arcadia]; IG VII 2876.5 [Boeotia]; Miletos 481.2; SEG 59.1386.9 [Lydia]; I.Napoli I 34.3; IG XII,5 227.2 [Paros]; Chios 119; Erythrai 44.1; Ephesos 211.4 Δήμητρι Καρποφόρῳ καὶ Θεσμοφόρῳ; etc.), Demeter and Persephone (Ar. Th. 83, 89, 282, 295, 1156, 1229; Eccl. 443; MDAI(A) 35 (1910) 439,24 [Pergamon]); cf. Bernand, Inscr. Métr. 175 iv.4 [Egypt] Δηοῖ ὑψίστηι Ἴσιδι θεσμοφόρωι; law-giving prophets: Nonn. Par. Eu. Io. 7.159. → °φόρος
‘female’ 42.4 Mise ἄρσενα καὶ θῆλυν |P 32.10 Athena ἄρσην μὲν καὶ θῆλυς |Tc In Nonnus, Dionysos is called θηλύφρων (D. 17.283) and θηλυμανής (D. 17.184, 36.469). 9.4 Moon H| θῆλυς τε καὶ ἄρσην Cf. PGM 4.348 εἴτε ἄρρην, εἴτε θῆλυς; Synes. H. 5.64 σὺ μὲν ἄρρην, σὺ δὲ θῆλυς. ‘hunter’ 11.9 Pan εὔσκοπε, θηρητήρ |P Cf. h.Pan. 13–4 πολλάκι δ’ ἐν κνημοῖσι διήλασε θῆρας ἐναίρων / ὀξέα δερκόμενος.
θηρόβρομος •
Hapax. → °βρομος → °βρεμ°
θηροκτόνος •
‘having the roar of wild beasts’ 1.6 Hekate θηρόβρομον |Tri
‘killing wild beasts’ 36.9 Artemis P| θηροκτόνε Epithet of Herakles (IG V,2 91.8 [Tegea, Arcadia]; Clara Rhodos 2 (1932) 208,45.1 [Rhodes, 491–518 CE]), Artemis (E. IA 1570; Corn. ND 71.12; Porph. Abst. 1.22.3), and Hekate-Selene-Artemis (PGM 4.2543). Cf. θηροφόνος, epithet of Artemis (Theog. 11; E. HF 378; Ar. Th. 320) and Apollo (AP 9.525.9). → °κτόνος
98
Θ
Lexicon of divine epithets
θηρόπεπλος •
‘wearing the skins of wild beasts’ 69.7 Erinyes θηρόπεπλοι |Tri Cercidas fr. 10.1 θηροπέπλου μανίας (cf. A. Ch. 1049–50 φαιοχίτωνες καὶ πεπλεκτανημέναι πυκνοῖς δράκουσιν ‘dark-robed and entwined with a swarm of snakes’). → °πεπλος
θηροτρόφος •
‘feeding wild beasts’ 22.6 Sea P| θηροτρόφε Epithet of Nysa (E. Ba. 556), Libya (A.R. 4.1561 P| θηροτρόφῳ), Syrtis (Nic. fr. 32.3 P| θηροτρόφος), and wood (Nonn. D. 16.393); metaphorical use in Geo. Pis. Carm. 13.2 αἱρέσεις θ. (cf. Lampe 1961: 652). → °τροφος
θηρότυπος •
‘in the form of a wild beast’ 54.8 Satyres θηροτύποις |Tri Cf. 24.5 θηροτύποις |Tri μορφαῖς; 39.8 θηρότυπον |Tri θέμενος μορφὴν δνοφεροῖο δράκοντος.
θρέπτειρα •
θυγάτηρ
•
‘rearer’ 40.7 Demeter Eleusinia P| θνητῶν θρέπτειρα προπάντων Cf. Orac. Sibyl. 11.234, 302 θρέπτειρα πολήων; Opp. Hal. 2.680 (Justice); E. Tr. 195 παίδων θρέπτειρ’; Nonn. D. 41.214 θρέπτειρα γενέθλης; 41.284 θρέπτειρα Σελήνης. 74.2 Leukothea θρέπτειραν |Tc ἐυστεφάνου Διονύσου 76.5 Muses θρέπτειραι ψυχῆς |P → τροφός
‘daughter’ P.27 Oceanides P| σύν τ’ Ὠκεανοῖο θύγατρας 14.1 Rhea Πότνα Ῥέα, θύγατερ |P πολυμόρφου Πρωτογόνοιο 29.1 Persephone Φερσεφόνη, θύγατερ |P μεγάλου Διός 43.1 Seasons Ὧραι θῡγατέρες |P Θέμιδος καὶ Ζηνὸς ἄνακτος 51.1 Nymphs νύμφαι θῡγατέρες |P μεγαλήτορος Ὠκεανοῖο 70.2 Eumenides ἁγναὶ θῡγατέρες |P μεγάλοιο Διὸς χθονίοιο 60.2 Graces θῡγατέρες Ζηνός |P τε καὶ Εὐνομίης βαθυκόλπου 76.1 Muses Μνημοσύνης καὶ Ζηνὸς ἐριγδούποιο θύγατρες 84.1 Hestia Ἑστία εὐδυνάτοιο Κρόνου θύγατερ βασίλεια Usually in the inuocatio (vocative). Models for the cases with [divine name] + [θυγάτηρ.VOC] + penthemimeral caesura + genitive may have been Od. 8.464 Ναυσικάα, θύγατερ μεγαλήτορος Ἀλκινόοιο and 7.146 Ἀρήτη, θύγατερ Ῥηξήνορος ἀντιθέοιο. On OH 70.2, cf. Procl. H. 3.2 θυγατέρας μεγάλου Διός; on OH 76.1, cf. Sol. 13.1 (and IG XII,7 95.1) Μνημοσύνης καὶ Ζηνὸς Ὀλυμπίου ἀγλαὰ τέκνα.
Lexicon of divine epithets
Θ
99
θυρσεγχής •
‘with thyrsus as spear’ 45.5 Dionysos Bassareus θυρσεγχής |Tri (Ruhnken: θυρσεχθής Ψ) Hapax. The thyrsus as Dionysos’ spear in Nonn. D. 17.356 ἐγχείην τανύφυλλον ... Διονύσου; 18.201 χειρὶ δὲ θύρσον ἄειρε, φιλάνθεμον ἔγχος ἐνυοῦς; 42.404 θύρσον ἔχεις ἐμὸν ἔγχος; cf. Callix. 2.250 θυρσόλογχος ‘thyrsus-lance’ (wielded by Dionysos); Strab. 1.2.8.41. Cf. Zeus κεραυνεγχής (Β. 8.25), ἐγχεικέραυνος (Pi. Ο. 13.77, P. 4.194). → φιλόθυρσος →°εγχής
θυρσομανής •
‘raging with the thyrsus’ 50.8 Lysios Lenaios θυρσομανές |P Ε. Ph. 791. Line-beginning formula θυρσομανὴς Διόνυσος in Nonn. D. 18.309, 24.151, 25.381, 29.277, 30.307, 36.165, 45.232, cf. 45.204; cf. θυρσοχαρής (IMT Kyz Kapu Dağ 1718.3, 4th c. CE); νηοὺς θυρσοχαροῦς (Magnesia 324.23); Hsch. ε 338 ἐγχεσίμαργος· ἔγχει μαινόμενος. → °μανής
θυρσοτινάκτης •
‘thyrsus-shaker’ 52.4 Trieteric B| θυρσοτινάκτα Hapax. Cf. line-end formula in Nonnus’ Dionysiaca ἀκαχμένα B| θύρσα τινάσσων (23.14, 24.158) and AP 2.1.35 (B| θύρσα τινάσσων); E. Ba. 80 ἀνὰ θύρσον τε τινάσσων; 553 μόλε, χρυσῶπα τινάσσων, ἄνα, θύρσον κατ’ Ὀλύμπου. → °τινάκτης
θυρσοφόρος •
‘bearing the thyrsus’ 44.3 Dionysos θυρσοφόροιο |Tc Διωνύσου At line-beginning in Nonnus’ Dionysiaca θυρσοφόρος Διόνυσος (27.147), θυρσοφόρῳ Βρομίῳ (25.108), Βάκχου θυρσοφόρου (47.504); cf. 17.11, 18.183, 20.110, 25.205, 35.13; Ion 26.1 θυρσοφόρος μέγα πρεσβεύων Διόνυσος; E. Ba. 64 Βάκχαι τε θυρσοφόροι; AP 9.524.9; Ephesos 567.d.21 (list of mystai of Dionysos): Β]ᾶσσος θυρσοφ[ό]ρος; cf. Ephesos 566, 568, 3768. Dionysos is ἀγάθυρσος (Halikarnassos 123.1), too. → °φόρος
100
Ι
Lexicon of divine epithets
Ι Ἴακχος
• ἱερός •
• • •
‘Iacchus’ 42.4 Mise H| Λύσειον Ἴακχον [49.3 Dionysos] νυκτερίοις τε χοροῖσι πυριβρεμέτοις (Ψ: πυριβρεμέτοισιν Vian ἐριβρεμέταο Hermann πυριβρεμέταο Morand) ἰάχοισι (Ψ: Ἰάκχου Hermann) → [πυριβρεμέτας] Common theonym for Dionysos since Sophocles (Ant. 1154, fr. 959); cf. also E. Ba. 725; AP 9.82.5, 11.59.1, 11.64.1. ‘holy’ 77.2 Muses P| ἱεράς, ὁσίας The word pair ἱερός-ὅσιος is common in prose since Th. 2.52.4 καὶ ἱερῶν καὶ ὁσίων ὁμοίως; cf. Antiph. Her. 62.4; Isoc. Or. 7.66.3; Is. Ast. 13.3; Pl. Lg. 857b5; R. 344a8; Lys. 30.25.1; D. 23.40.4, 65.3; 24.11.2; 96.2, 4; 101.7; 112.8; 39.35.7, etc. 18.17 Pluto P| ἱερώτατε P.4 Moon Μήνης P| θ’ ἱερὸν σέλας Cf. PGM 4.2242 ἱερὸν φῶς (Aphrodite-Selene). 7.1 Stars Ἄστρων οὐρανίων P| ἱερὸν σέλας 50.3 Lysios Lenaios μακάρων P| ἱερὸν θάλος Cf. 40.17 μορφαί ... ἱεροθαλεῖς (Demeter Eleusinia). 50.6 Lysios Lenaios B| ἱερὸν ἄνθος [ῑ] For ἱερὸν θάλος, cf. Arat. fr. 84, 85; AP 5.194.3; 8.32.1.
ἱεροσκόπος •
ἰήιος • •
‘soothsayer’ P.23 Themis Tc| Θέμιν θ’, ἱεροσκόπον ἀνδρῶν Word attested since Posidon. 22.14; only here as a divine epithet. Cf. also θυοσκόπος, Hsch. θυοσκόπος· ὁ διὰ τῶν σπλάγχνων ἢ θυμάτων μαντευόμενος. → °σκοπος
‘invoked with the cry ἰή’ 34.2 Apollo Tc| ἰήιε Epithet of Apollo since Pindar (fr. 52e.1, 19, 37, 43 ἰήϊε Δάλι’ Ἄπολλον) and Aeschylus (Ag. 146); S. OT 154 ἰήιε Δάλιε Παιάν; 1096 ἰήιε Φοῖβε; Ar. Vesp. 874; Lys. 1281; Tim. 15.205. Cf. Ricciardelli 2000: 367. Normally regarded as a derivative of the interjection ἰή (on which cf. Nordgren 2015: 225), which is probably right, but one might venture the hypothesis that it was originally based on ἰάομαι ‘heal’ (cf. García Ramón 1986), perhaps from a nasal-present stem *h1is-n̥ -h2- (cf. Ved. iṣṇā́ ti ‘impel, send’, Gk. ἰνάω ‘to shed’, ἰαίνω ‘to heat’), or from a noun *ἰή/ἰᾱ́ < *h1ish2-éh2 ‘healing’ (≈ ἴαμα, ἴασις ‘cure, remedy’), or from the imperative of the present *h1ish2éi̯e/o- (Ved. iṣáya-, Av. išaiia-) > *iha(i̯)e > /(h)iā/ ‘heal!’ reinterpreted as an exclamation (cf. Asklepios ἰήιος [IG II2
Lexicon of divine epithets
Ι
101
4533.8] and Apollo ἰητήρ [IG XIV 2524.1]). For the derivation of a noun/adj. from an inflected verb form cf. πεποίθησις ‘confidence’ (LXX+) from the perf. πέποιθα. → ἤιος ἰητήρ •
ἵλαος • •
ἱμερόεις
•
‘physician’ 67.1 Asklepios ἰητὴρ πάντων, |P Ἀσκληπιέ h.Hom. 16.1, Orph. fr. 413.12 B ἰητῆρα νόσων Ἀσκληπιόν (= 297.12 K); Il. 4.194, 11.518 Ἀσκληπιοῦ ... ἰητῆρος; Isyllus 18 Ἀσκλαπιῷ ... ἰατῆρι; Stob. 1.1.31a.4; AP 7.108.3; AP App. Epigr. 228.1. ‘propitious’ 18.19 Pluto ἵλαον ἀγκαλέω σε |Tc μολεῖν κεχαρηότα μύσταις Cf. 35.6 ἵλαον ἦτορ ἔχουσα (Leto). Il. 1.583 ἵλαος Ὀλύμπιος; Hes. Op. 340 ὥς κέ τοι ἵλαον κραδίην καὶ θυμὸν ἔχωσιν (=ἀθάνατοι θεοί); Pi. O. 3.34 ἵλαος ἀντιθέοισιν νίσεται; Ar. Th. 1146 ἥκετ’ εὔφρονες, ἵλαοι; Luc. Pod. 135 ἵλαος ἔλθοις; Gr. Naz. Carm. se ipso 971.7 Θεὸς ἵλαος; PGM 1.303 ἵλαος ἔλθοις. ‘desirable’ 40.7 Demeter Eleusinia ἱμερόεσσ’, |Tri ἐρατή 68.1 Health ἱμερόεσσ’, |Tri ἐρατή 60.6 Graces B| ἱμερόεσσαι In Homer always of things, but cf. Il. 18.194 Χαρίτων χορὸν ἱμερόεντα; Hes. Th. 359, h.Cer. 422 ἱμερόεσσα Καλυψώ (cf. 423 Γαλαξαύρη τ’ ἐρατεινή); Hes. fr. 291.3; Theog. 1117 Πλοῦτε, θεῶν κάλλιστε καὶ ἱμεροέστατε πάντων (cf. 1319–20 τοι δῶκε θεὰ χάριν ἱμερόεσσαν / Κύπρις); Nonn. D. 3.107 (Adonis), 5.93 (Aphrodite); Colluth. 295 (nymph); AP 5.278.1 ( Ἔρωτες), 7.491.2 (Κλεώ).
ἱμερόνους • ἰοχέαιρα
•
‘having a lovely soul’ 56.8 Adonis ἱμερόνους |Tri Hapax. Cf. Bernand, Inscr. Métr. 67.2 (Egypt, 2nd/3rd c. CE) ἱμερόπνουν θάλαμον ‘breathing desire’. ‘shooter of arrows’ (lit. ‘having arrows in one’s hands’, cf. Ved. íṣu-hasta[arrow-hand], RV 10.103.2, 3 [Indra]) P.7 Artemis Ἄρτεμί ἰοχέαιρα |Tc 35.4 Artemis γειναμένη Φοῖβόν τε Tc| καὶ Ἄρτεμιν ἰοχέαιραν (=Leto) 36.6 Artemis ἰοχέαιρα |Tc Common epithet of Artemis in Homer (12×), Homeric Hymns (8×), and Hesiod (2×, cf. fr. 23a.11, 22, 26). Lavishly used in Nonnus’ Dionysiaca (50×); in the PGM it refers to Hekate-Selene Artemis (4.2287, 2523, 2716, 2817). Also epigraphically in Megara (IG VII 113.1–2 Λητωΐδα εἰοχέαιραν Ἄρτεμιν), Delos (ID 2.1), Ephesus (EA 27 (1996) 26,11.11), Egypt (Bernand, Inscr. Métr. 114.15); cf. Artemis εὐφαρέτρεια ‘with beautiful quiver’ (SE 2102*1.2 [Ephesus]). Cf. Kölligan 2017 on
102
Ι
Lexicon of divine epithets
τερπικέραυνος interpreted as ‘holding the thunderbolt in his hands’ (cf. καρπός ‘wrist’). → °χειρ° ἱππελάτειρα •
ἵππιος •
‘rider of horses’ 32.12 Athena B| ἱππελάτειρα Hapax. Cf. Homeric line-end formula ἱππηλάτα (vocative for nominative) + man’s name (11×). Athena ἱππία: Pi. O. 13.82; S. OC 1070; cf. Nonn. D . 37.320 ἱπποσσόε Παλλάς. → ἐλάσιππος ‘of horses’ 17.2 Poseidon #ἵππιε Common epithet of Poseidon since Archilochus (fr. 192); cf. A. Th. 130; B. Dith. 3.99; Ar. Eq. 551; Nu. 83; Paus. 1.30.4; 5.15.5; 7.21.8; 8.10.2, 14.5, 14.6, 25.7, 36.2, 37.10; Erythrai 61.4; SEG 15.875.4; Lindos II 91.4, 159.5, etc.
Lexicon of divine epithets
Κ
103
Κ Καδμηίς
•
‘Cadmean, daughter of Cadmus’ 44.1 Semele κούρην P| Καδμηίδα 44.10 Semele P| κούρη Καδμηίς 74.1 Leukothea Λευκοθέαν καλέω P| Καδμηίδα Cf. Pi. fr. 75.12 γόνον (=Dionysos) ὑπάτων μὲν πατέρων μελπόμεν γυναικῶν τε Καδμεϊᾶν (referring to Semele); AP App. 291.14 Διονύσῳ Καδμείῳ.
καθάρσιος • •
‘cleansing’ 15.8 Zeus Tc| καθάρσιε Cf. 34.9 καθαρὰς φήμας χρησμούς τ’ ἀναφαίνων (Apollo); 58.9 καθαραῖς γνώμαις μύσταισι συνέρχου (Eros); 63.4 καθαραῖς γνώμαισιν ἀεὶ τὰ δέοντα βραβεύεις (Dikaiosyne). Epithet of Zeus: Hdt. 1.44.4; A.R. 4.708; Plu. 997a5; Paus. 5.14.8. Cf. RV 1.24.14 enāṃsi śiśrathaḥ kr̥ tāni “you (Varuṇ a) will loosen for us the guilt we have created.” (Jamison/Brereton): śrath- could be related, if *κραθαρός > καθαρός (cf. Peters 1993: 95ff.; against this, Beekes 2010: 615).
καθηγήτειρα •
‘guide’ 76.6 Muses νόου εὐδυνάτοιο Tc| καθηγήτειραι Call. Hec. fr. 253.2 [Παλλὰς] δὲ καθηγήτειρα κελεύθου (cf. IG XII,1 44.7 καθαγητῆρα κελεύθου). → ἡγήτειρα
καθοδηγός •
‘guide’ 8.8 Sun εὐσεβέσιν καθοδηγὲ καλῶν, |H ζαμενὴς ἀσεβοῦσι (opposition) Hellanic. 51.7 καθοδηγῷ βοί; cf. PGM 36.338 Ζμύρνα ... ἡ καθοδηγὸς τῆς Ἴσιδος; 7.881 καθηγουμέν … τοῦ σύμπαντος (Selene); Corp. Herm. 1.26.11, 1.29.4; Orac. Sibyl. 1.385 σοφοὶ καθοδηγοὶ ἔσονται, 3.195 πάντεσσι βροτοῖσι βίου καθοδηγοὶ ἔσονται; Epiph. Haer. 2.165.14 θεὸς ... κ. τῶν ἀποστόλων. → σημάντωρ
‘with beautiful hair’ 50.7 Lysios Lenaios B| καλλιέθειρε Cf. h.Bacch. 7.4 καλαὶ ... ἔθειραι (Dionysos), cf. Il. 22.315; h.Ven. 228 ἔθειραι / καλῆς ἐκ κεφαλῆς (Tithonοs); cf. AP 6.279.1 καλὰς ... ἐθείρας and Nonn. D. 27.248 Ἥβη καλλιέθειρα. → °πλόκαμος → °έθειρος
καλλιέθειρος •
καλλιπάρῃος •
‘fair-cheeked’ 48.4 Hipta Ἵπταν B| καλλιπάρῃον Homeric epithet of Briseis, Chryseis, Theano, Diomede, Helen, Melantho, and the goddesses Themis (Il. 15.87), Leto (Il. 24.607; cf. SEG 37.1175.8 Λατωίδι
104
Κ
Lexicon of divine epithets
καλλιπαράωι); in Hesiod’s Theogony, epithet of Ceto, Idyia, Agaue, and the Graces (cf. Hes. fr. 343.5 Ἥρης ... καλλιπαρήου). καλλιπλόκαμος ‘with beautiful locks’ 32.15 Health P| καλλιπλόκαμόν θ’ Ὑγίειαν 70.3 Persephone Φερσεφόνης τ’, ἐρατῆς P| κούρης καλλιπλοκάμοιο • Epithet of Demeter (Il. 14.326), Thetis (Il. 18.407; 20.207), Ariadne (Il. 18.592), Circe (Od. 10.220, 310), Leto (h.Ap. 101), Helen (Pi. O. 3.1), the Pierian Muses (E. IA 1040). → °έθειρος → °πλόκαμος καλός
‘beautiful’ 36.11 Artemis Tc| καλὸν θάλος
καλυκῶπις
•
‘whose face is like a bud’ 24.1 Nereids Νηρέος εἰναλίου P| νύμφαι καλυκώπιδες 60.6 Graces P| καλυκώπιδες 79.2 Themis Tc| νέην καλυκώπιδα κούρην h.Cer. 8 καλυκώπιδι κούρῃ (cf. 420 Ὠκυρόη καλυκῶπις); h.Ven. 284 νύμφης καλυκώπιδος.
κάρπιμος
•
‘fruitful’ 8.12 Sun Β| κάρπιμε Παιάν 11.11 Pan Β| κάρπιμε Παιάν 53.8 Amphietes Β| κάρπιμε Βάκχε (cf. χλοόκαρπε 8, καρποῖσι 10) Divine epithet from the OH onward; cf. Porph. Περὶ ἀγαλ. 10.37 Ὄσιρις ἡ κάρπιμος λαμβάνεται δύναμις. → καρπο°, °καρπος
καρποδότειρα •
‘giving fruits’ 43.9 Demeter Β| καρποδοτείρῃ Epithet of the nymphs (TAM V,1 426.2 [Lydia, 228/9 CE]), cf. γῆ Β| καρποδότειρα (Orac. Sibyl. 3.280) and Artemis αὐξήτειρα βροτῶν καρπῶν τε δότειρα (EA 27 (1996) 26,11.4 [Ephesus]). A much commoner epithet of Demeter is καρποφόρος (Ar. Ran. 384, cf. Paus. 8.53.7; IG XII,4 2.518, 2.643, 2.1182; IG II2 4730; IG IV2,1 508; SEG 27.530; Didyma 581.11; Miletos 213.5; Ephesos 5.28, 211.5, 835.1, 879.2; SEG 48.1472; TAM V,2 1335.6). The goddess is also καρποποιός (E. Rh. 964). → °δοτ° → °δωτ° → καρπο°, °καρπος
καρποτρόφος
‘nurturing fruits’ 21.1 Clouds P| καρποτρόφοι (cf. 21.7, 82.7 καρποτρόφους ὄμβρους) 51.4 Nymphs καρποτρόφοι |Tri
Lexicon of divine epithets
•
Κ
105
Epithet of Demeter (Didyma 581.24; I.Cilicie 78.4 [209–211 CE]); cf. Lyc. 1423 (δρῦς); Max. Tyr. 5.1d.4; E. Ion 475 καρποτρόφοι … ἧβαι (L: καρποφόροι Diggle). → καρπο°, °καρπος → °τροφος
καρτερόχειρ •
κάρτος •
‘strong-handed’ 12.2 Herakles καρτερόχειρ |Tri 66.3 Hephaistos καρτερόχειρ |P h.Mart. 3 καρτερόχειρ |Tri (Ares); B. 1.141 [καρτε]ρόχειρ Ἀργεῖο[ς]; AP 9.210.4. cf. Pi. P. 11.18 χειρῶν ὕπο κρατερᾶν (Clytemnestra’s). → °χειρ°
‘strength’ Herakles 12.5 P| κάρτος μέγα Il. 20.121, S. fr. 80 κράτος μέγα (cf. formulaic μέγα κράτος in Il. 11.753; 15.216; 17.206, 613; 18.308; h.Cer. 150; Alc. 141.3 μέγα κρέτος), cf. Hom. βίη Ἡρακληείη (7×).
Kαταιβάτης •
‘descending as/with a thunderbolt’ 15.6 Zeus Tc| Καταιβάτα 19.12 Zeus Keraunos Tc| Καταιβάτου αἰθαλόεντος Epithet of Zeus (A. fr. 263a.7 Mette; Lyc. 1370; Clearch. 48.15; Corn. ND 9.13; Paus. 5.14.10; fairly common in inscriptions, e.g. IG II2 4965, 4998; SEG 33.147.25, 43.296, 47.674; IG XII,3 1093, 1360; SEG 43.562, cf. also Suda κ 887 Καταιβάτης· Ζεὺς παρ’ Ἀθηναίοις· παρὰ τὸ καταβιβάζειν τοὺς κεραυνούς) and of the thunderbolt ([A.] Pr. 359; Lyc. 382); cf. Zeus Kαβάτης (IG V,1 1316.1) and Καππώτας (Paus. 3.22.1). See Macedo 2017b. → °βάτης
καταυγάστειρα ‘glaring’ (or ‘shining upon the stars’, but cf. ὁρμάστειρα) 9.6 Moon Tc| καταυγάστειρα • Hapax. → αὐγάστειρα κεδνή •
‘diligent’ 29.3 Persephone H| κεδνή h.Cer. 195 Ἰάμβη κέδν’ εἰδυῖα, h.Ap. 313 μ’ ἄλοχον ποιήσατο κέδν’ εἰδυῖαν (=Hera; cf. 5.44); Hes. Th. 66–7 ἤθεα κεδνὰ / ἀθανάτων (cf. Op. 699), 169 μητέρα κεδνήν (=Earth); AP 9.765.1–2 κεδνῆς ... Φοίβης.
κεράστης •
‘horned’ 11.12 Pan Tc| ἀληθὴς Ζεὺς ὁ κεράστης Epithet of Pan in Corn. ND 50.13; cf. Orph. fr. 414 B Ζεὺς δέ τε πάντων ἐστι θεὸς πάντων κεραστής ‘mixer’ (= 297b K). Said also of the Satyrs in Luc. Bacch. 1; cf.
106
Κ
Lexicon of divine epithets
Nonn. D. 1.194, 6.192, 11.86, 38.66 δράκων ... κεράστης (always in the same metrical slot). Pan is also κερῶνυξ ‘with horned hoofs’ (D.P. Orb. desc. 995). → °κερως → κερόεις → κερώς κερασφόρος •
‘bearing a horn’ 53.8 Amphietes Tc| κερασφόρε Epithet of Dionysos (Luc. Bacch. 2.3; Nonn. D. 20.314 κερασφόρε Βάκχε), Pan (Polyaen. 1.2.1.3; Luc. D. Deor. 2.2.5), Io (E. Ph. 248; Nonn. D. 1.334, 8.143); cf. PGM 4.2882 (image of Hekate) and 4.2548 κερατῶπι ... ταυρεόμορφε (Selene). → °κερως → κερόεις → κερώς → °φόρος
κεραύνιος • •
•
‘of the thunderbolt’ 15.9 Zeus ἀστραπαῖε, βρονταῖε, Tc| κεραύνιε Cf. Arist. Mu. 401a17 ἀστραπαῖός τε καὶ βρονταῖος καὶ αἴθριος καὶ αἰθέριος κεραύνιος; E. Ph. 183 Διὸς βαρύβρομοι βρονταὶ κεραύνιόν τε φῶς αἰθαλόεν. Zeus’ epithet (Paus. 5.14.7; Thphl. Autol. 1.10.10; AP 7.49.2 Ζανὶ κεραυνείῳ, cf. Hsch. κ 2294) richly attested epigraphically, e.g. SEG 51.737,1.2 (Thessaly), IGBulg II 669.2, 670.2 (Nicopolis), ID 2477 (Delos), SEG 33.641 (Rhodes), IG XII,2 126 θεῶ Κεραυνίω Ὑψίστω (Lesbos), IG XII Suppl. 165.3 (Melos), IG XII,6 1.532 (Samos), IG XII,8 362 (Thasos), Miletos 298, Priene 33.81, Ephesos 893.1, SEG 56.1250 (Lydia), TAM III,1 34 xxx.11 (Pisidia), IK Perge 207 xxx.1 (Pamphylia), SEG 20.99.3 (Cilicia), IG XIV 2407,3a (Sicily). The title of Hymn 19 is best taken as Κεραυνοῦ (Ψ: Κεραυνίου φ).
κερδέμπορος •
κερόεις •
‘bringing profit from trade’ 28.6 Hermes P| κερδέμπορε Orph. fr. 779 I B (286 K) ἐξ ἐμπορίας κέρδη διδούς. Cf. Herod. 7.74 Ἑρμῆ τε Κερδέων καὶ σὺ Κερδείη Πειθοῖ; Plu. 472b1, Luc. Tim. 41.3, Nav. 18.3 Hermes κερδῷος ‘bringing gain’ (also said of Apollo: IG IX,2 521.4, cf. FD III 4.355.47; IG VII 4131.30; Lyc. 208 and Sch. ad loc.); Hermes παλιγκάπηλος ‘reseller’ (Ar. Pl. 1156). Cf. also Chrys. ap. Jo. D. parall. (M. 95.1512A) οἱ κερδέμποροι τὰς συμφορὰς πραγματεύονται (cf. Lampe 1961: 748).
‘horned’ 29.11 Persephone κερόεσσα |Tc Epithet of Io (E. Ph. 828; Nonn. D. 31.40), the Moon (Doroth. 328.6; Max. 6.189; 8.397; Man. 6.138, 593, 640, 698; 1.271 [Σελήνη]; 2.465; 6.44; 1.26, 64 [Μήνη]; Nonn. D. 5.72; 11.186; 23.309; 38.245), Hekate (AP App. Epigr. 201.3 Τιτηνὶς κερόεσσα θεή), Hekate-Selene-Artemis (PGM 4.2832); cf. Orph. fr. 258 B (= 200 K), where the Moon is called Πλουτώνη. → °κερως → κεράστης → κερασφόρος
Lexicon of divine epithets
κερώς • •
κῆρυξ •
Κ
107
‘horned’ 52.10 Trieteric οὐρεσιφοῖτα, κερώς |P (Scaliger: οὐρεσιφοῖτα ἔρως Ψ οὐρεσιφοιταλέος Vian) Hapax (cf. Ricciardelli 2000: 434–5; Fayant 2014: 429). κερώς, if correct (only κεραός is attested [Hom.+]), might be a backformation influenced by other related divine epithets such as δίκερως (cf. 30.3 [Dionysos]; 34.25; 56.6), χρυσόκερως (Cratin. 321.1 [Pan]), and αἰγόκερως (AP 16.234.2 [Pan]). Yet the lesson of the mss. cannot be entirely ruled out. → °κερως → κεράστης → κερασφόρος ‘herald’ P.23 Hermes Ἑρμείαν κήρυκα |Tc Hes. Th. 939; Op. 80; fr. 170; A. Ag. 515; Ch. 165; Nonn. D. 4.27; 14.119; 18.314; Anacr. 6.143.1; IG XII,8 67 (Imbros, 4th c. BCΕ).
κινησιφόρος
‘bringing motion’ 10.21 Nature κινησιφόρε |H • Ηapax (cf. Ricciardelli 2000: 277). → °φόρος
κισσόβρυος •
‘bursting with ivy’ 30.4 Dionysos κισσόβρυον |Tri Ηapax. As for κισσο° compounds qualifying Dionysos, cf. κισσοφόρος (Pi. O. 2.27b; Ar. Th. 988; Opp. Cyn. 1.365; Ephesos 3073.7; IG II2 3606.6 [Attica, ca. 175 CE]; IG XII Suppl. 429.1 [Thasos, ca. 200 BCE]; in the OH, cf. 54.6 Βάκχαις … κισσοφόροισι [Hermann: κιττοφόροισι Ψ κιστοφόροισι Chuvin); κισσοκόμης (h.Hom. 26.1; AP 6.56.1); κισσοχαίτης (Pratin. 1.15; Cratin. 324a; Philod. Scarph. 2, 147; cf. PGM 2.99 κισσεοχαίτα [=Apollo]); κισσοδαής (Pi. fr. 75.9); κισσοστεφής (Anacreontea 48.5); κισσοστεφάνος (AP 9.524.11); κισσοχίτων (Orph. L. 261); cf. κισσόφυλλον (LXX 3 Ma. 2.29.2).
κισσοχαρής
‘who delights in ivy’ 52.12 Trieteric κισσοχαρής |P • Hapax (cf. PN Κισσόχαρις [Lindos, Rhodes]). → °χαρής
κλῃδοῦχος • •
‘holding the keys’ 1.7 Hekate παντὸς κόσμου H| κλῃδοῦχον ἄνασσαν Cf. 58.4 πάντων κληῖδας ἔχοντα (Eros). 2.5 Prothyraia κλειδοῦχ’, εὐάντητε |Tc Orph. fr. 704 B τὴν μεγίστην θεὸν Ἑκάτην τὰ πέρατα τῶν ἐγκοσμίων συγκλείουσαν καὶ διὰ τοῦτο κλῃδοῦχον ἀποκαλουμένην (= fr. 316 K); A. Supp. 291 κλῃδοῦχον Ἥρας (Io); E. Hipp. 540 τὸν τᾶς Ἀφροδίτας φιλτάτων θαλάμων
108
Κ
Lexicon of divine epithets
κλῃδοῦχον (Eros); Ar. Th. 1142 (Athena); Plu. 591b7 (Moira); PGM 4.1403 κλειδοῦχε Περσέφασσα, 4.1467 (Anubis), cf. 3.540 κλειδοφύλαξ. → °οχος κλῃσία •
‘who holds the key’ 36.7 Artemis κλῃσία, εὐάντητε |Tc Hapax. Cf. 18.4 ὃς κατέχεις γαίης κληῖδας ἁπάσης (Pluto); 25.1 πόντου κληῖδας ἔχοντα (Proteus); 58.4 πάντων κληῖδας ἔχοντα (Eros); 73.6 ἐν σοὶ γὰρ λύπης τε χαρᾶς κληῖδες ὀχοῦνται (Daimon).
κλονοκάρδιος •
‘heart-stirring’ 19.8 Zeus Keraunos P| κλονοκάρδιον (Stephanus: χρονοκάρδιον Ψ ὀρθοκάρηνον l) Hapax. Nonn. Par. Eu. Io. 14.106 μὴ κλόνος ὑμετέρην κραδίην, μὴ τάρβος ὀρίνῃ.
Κοιαντίς • κοινός
•
‘daughter of Coeus’ 35.2 Leto Κοιαντίς |Tri Hapax. Cf. Call. Del. 150 Κοιηΐς; Pi. fr. 33d.3 Κοιογενής; A.R. 2.710 Λητὼ Κοιογένεια. ‘common’ 10.9 Nature κοινὴ μὲν πάντεσσιν, |Tc ἀκοινώνητε δὲ μούνη (opposition) 87.6 Death κοινὸς μὲν πάντων, |P ἄδικος δ’ ἐνίοισιν ὑπάρχων (opposition) Sch. S. Aj. 516b ὁ κοινὸς θάνατος; Lys. 2.77.6 ὁ θάνατος κοινὸς καὶ τοῖς χειρίστοις καὶ τοῖς βελτίστοις. The phrase κοινὸς θάνατος is frequent in Christian authors. Cf. OH 16.6 κοινωνεῖς γὰρ ἅπασι |Tc (Hera).
κοίρανος •
‘ruler’ 28.2 Hermes B| κοίρανε θνητῶν Cf. the Iliadic formula B| κοίρανε λαῶν (7.234; 8.281; 9.644; 11.465).
κομίστρια •
‘caretaker’ 10.16 Nature Tc| κομίστρια Hsch. κ 3456 κομίστρια· ἐπιμελήτρια. τροφός; cf. PGM 12.225 ὦ πυρὸς κομισταί (addressed to several gods).
κοσμήτειρα •
‘organizer’ 10.8 Nature κοσμήτειρα θεῶν |H ἀτελής τε τελευτή κοσμήτειρα τῆς Ἀρτέμιδος (e.g. Ephesos 1208.3, 1266.7, 2580.4, 1710.3, Aphrodisias 225.3) is a “title of a female magistrate at Ephesus” (LSJ). → κοσμήτωρ
Lexicon of divine epithets
Κ
109
κοσμήτωρ •
‘organizer’ 31.4 Kouretes P| κοσμήτορες Cf. Il. 1.16, 375 κοσμήτορε λαῶν (Agamemnon, Menelaus). Io. Gal. All. in Th. 298 ὥσπερ τις κοσμήτωρ ἄριστος ἐν στρατοπέδῳ στρατηγός (referring to the cosmic arrangement); 12× in Manuel Philes.
κοσμοκράτωρ •
κόσμος •
‘lord of the world’ 8.11 Sun κοσμοκράτωρ |Tri 11.11 Pan κοσμοκράτωρ |Tri Epithet of the Sun (IGUR I 194.3 Ἥλιος κοσμοκράτωρ [Rome, 3rd c. CE]; PGM 3.135, 4.1599, 4.2198 ὁ Αἰὼν τῶν Αἰώνων· σὺ εἶ ὁ κοσμοκράτωρ, Ῥᾶ, Πᾶν), Hermes (PGM 5.399, 17b.1), Sarapis (PGM 13.619, 638). → κοσμο°, °κοσμος → °κρατ° ‘cosmos’ 4.3 Sky κόσμε πατήρ |Tri Cf. 11.1 κόσμοιο τὸ σύμπαν (Pan), 13.8 ὃς ναίεις κατὰ πάντα μέρη κόσμοιο (Kronos). See Ricciardelli 2000: 246–7. → κοσμο°, °κοσμος
Κουρῆτες
‘Kouretes’ 39.3 Korybas νυκτερινὸν Κουρῆτα |Tc
κοῦρος/κόρος, κούρη/κόρη
‘young man; young woman’ 40.13 Demeter Eleusinia H| κουροτρόφε κούρα 14.3 Rhea H| χαλκόκροτε κούρη 26.4 Earth H| πολυποίκιλε κούρη 8.10 Sun H| ὡροτρόφε κοῦρε 79.2 Themis νέην H| καλυκώπιδα κούρην 36.1 Artemis Διὸς H| πολυώνυμε κούρη 10.12 Nature B| παντρόφε κούρη 9.10 Moon B| πάνσοφε κούρη 34.5 Apollo B| κύδιμε κοῦρε 49.1 Hipta B| εὐάδα κούρην 52.9 Trieteric B| κοῦρε διμάτωρ 70.10 Eumenides νυκτέριαι κοῦραι |P 51.10 Nymphs ἀγρότεραι κοῦραι |P 1.9 Hekate λισσόμενος κούρην |P 24.3 Nereids πεντήκοντα κόραι |P 32.7 Athena γυμνάζουσα κόρη |P (Gesner: κάρη Ψ) 57.4 Aphrodite Παφίης κούρης |P 51.14 Nymphs κοῦραι Ἁμαδρυάδες |P 53.2 Nymphs κούραις ἅμα νύμφαις |B εὐπλοκάμοισιν 44.1 Semele κούρην Καδμηίδα |B παμβασίλειαν
110
Κ
Lexicon of divine epithets
69.8 Erinyes P| φοβεραὶ κόραι 70.3 Persephone ἐρατῆς P| κούρης καλλιπλοκάμοιο 44.10 Semele P| κούρη Καδμηίς 29.10 Persephone Tc| κόρη καρποῖσι βρύουσα P.7 Artemis κόρη |H 9.3 Moon δᾳδοῦχε κόρη |H P.38 Athena Παλλάδα τ’ ἐγρεμάχην κούρην |Η 56.4 Adonis #κούρη καὶ κόρε 9.12 Moon κούρη# 79.12 Themis κούρη# 29.7 Persephone κούρην# κουροτρόφος • •
• • •
κοῦφος
•
‘who nurtures young men’ 1.8 Hekate P| κουροτρόφον Hes. Th. 450 (same metrical slot; cf. 452). 19.22 Peace Εἰρήνην τε θεόν P| κουροτρόφον E. Ba. 420 Εἰρήναν, κουροτρόφον θεάν; Hes. Op. 228 εἰρήνη δ’ ἀνὰ γῆν κουροτρόφος. Epithet of Ithaca in Homer (Od. 9.27); in Pindar (fr. 109) ἡσυχία ‘peace’ is contrasted with στάσις ‘discord’, which is said to be ἐχθρὰ κουροτρόφος ‘hateful rearer of young men’. 12.8 Peace P| κουροτρόφον 65.9 Peace P| κουροτρόφον, ὀλβιοδῶτιν E. Ba. 420 ὀλβοδότειραν Εἰρήναν, κουροτρόφον θεάν (cf. Ricciardelli 2000: 478– 9). 40.2 Demeter Eleusinia P| κουροτρόφε, ὀλβιοδῶτι IG II2 5131, 5152, 5153 (aet.imp.). 40.13 Demeter Eleusinia H| κουροτρόφε κούρα 36.8 Artemis βροτῶν H| κουροτρόφε δαῖμον D.S. 5.73.6.1. Cf. 8.10 Sun (H| ὡροτρόφε κοῦρε) and 10.12 Nature (B| παντρόφε κούρη). → °τροφος ‘nimble’ 51.6 Nymphs B| ἴχνεσι κοῦφαι [31.3 Kouretes] ἐπεμβάται B| ἴχνεσι κούφοις (Scaliger: κοῦφοι Quandt κωφοί Ψ κωφοῖς g) ‘mounted on nimble feet’ Cf. E. Alc. 583–6 χόρευσε ... νεβρὸς ... βαίνουσ’ ... σφυρῷ κούφῳ ‘stepping with nimble foot’; Il. 13.153 κοῦφα ποσὶ προβιβάς; [Hes.] Sc. 323 κοῦφα βιβάς; Ar. Th. 953–6 ὅρμα χώρει, κοῦφα ποσίν, ἄγ’ εἰς κύκλον ... βαῖνε καρπαλίμοιν ποδοῖν; Mesom. fr. 10.11 βαίνε ... βήμασι κούφοις; Lyr. Αdesp. 18.7 κοῦφα βαίνων; cf. Orph. A. 1095; Nonn. Par. Eu. Io. 11.174 (Lazarus) κοῦφον ἐάσατε νεκρὸν ὁδεύειν.
Lexicon of divine epithets
Κ
111
κουφόπτερος •
‘light-winged’ 81.6 Zephyr’s breezes P| κουφόπτεροι Hapax. Cf. Ar. Av. 1453 κούφοις πτεροῖς; A.R. 4.771 κοῦφα πτερά; the collocation πτερὰ κοῦφα figures 9× in Nonnus’ Dionysiaca. → °πτερος
κράντειρα
•
‘accomplisher’ 10.12 Nature κράντειρα |Tc 27.2 Mother of the Gods κράντειρα θεά |H 72.1 Fortune P| ἀγαθὴν κράντειραν (Ψ: ἀγαθῶν Theiler) Cf. Synes. H. 3.68 κράντειραν θείων δώρων; AP 16.220.5 κράντειρα τόνου. Cf. Orph. fr. 264 B (= 176 K) and fr. 265 B (= 177 K).
κραταιός
• •
‘mighty’ 67.3 Asklepios κραταιέ |Tc 84.5 Hestia P| θνητῶν στήριγμα κραταιόν 66.9 Hephaistos κραταιέ# Cf. 12.2 βρύων ἄθλοισι κραταιοῖς (Herakles); 18.6–7 χθόνα παμβασίλειαν, / ἕδρανον ἀθανάτων, |P θνητῶν στήριγμα κραταιόν. Il. 19.410, 24.209 Μοῖρα κραταιή; as a divine epithet, common in magical writings: PGM 7.422 θεοὶ κραταιοί; 2.9 κραταιοὶ δαίμονες (cf. 1.172, 180, 192, 208); 4.2615 κραταιή (Hekate-Selene); 7.789 κραταιά (Mene); cf. SM 47.3, 46.3, 45.33, PGM 30b1.
κρατερός •
‘strong’ 11.1 Pan κρατερόν |P 67.6 Asklepios P| κρατερὸν θάλος ἀγλαότιμον Divine epithet already in Homer, Il. 2.515 Ἄρηϊ κρατερῷ.
κρατίστη •
‘strongest’ 10.25 Nature σκηπτούχων ἐφύπερθε Tc| βαρυβρεμέτειρα κρατίστη Pi. O. 14.13 θεῶν κρατίστου (=Zeus); cf. Manuel Philes Carm. 2.214.33 ἡ κρατίστη φύσις (non-personified).
κροκόπεπλος •
‘saffron-robed’ 1.2 Hekate E| κροκόπεπλον 71.1 Melinoe E| κροκόπεπλον Epithet of Dawn (Il. 8.1; 19.1; 23.227; 24.695; AP 9.651.3); Enyo (Hes. Th. 273); Telesto (Hes. Th. 358); the Muses (Alcm. 46.1). Cf. Katz (2000) on this and similar epithets of Night and Dawn. → °πεπλος → μελανηφόρος
112
Κ
Κρόνιος
•
Lexicon of divine epithets
‘of Kronos’ 15.6 Zeus Ζεῦ Κρόνιε |Tri 44.5 Zeus Tc| Διὸς βουλαῖς Κρονίοιο 71.3 Zeus H| Ζηνὸς Κρονίοιο In Homer only the patronymic phrase Ζεὺς Κρονίων (19×).
Κρονότεκνος •
‘son of Kronos’ or ‘whose son is Kronos’ (?) 4.8 Sky Κρονότεκνε |Tc (Ψ: Χρονότεκνε Vian) Ηapax (cf. Fayant 2014: 47). → °τεκνος
κρουνῖτις •
‘οf springs’ 51.10 Nymphs P| κρουνίτιδες ὑλονόμοι τε Hapax (→ πηγαῖαι [51.6]), cf. κρουνός (m.) ‘spring’ (Hom.+).
κρουσιλύρης •
‘striking the lyre’ 31.3 Kouretes κρουσιλύραι |Tri (Hermann: χρουσολύραι Ψ) Ηapax. Cf. λυροκτύπος ‘striking the lyre’ (Bernand, Inscr. Métr. 167.2 = Apollo). → °λύρης
κρυμοπαγής •
‘frost-congealing’ 80.2 Boreas κρυμοπαγὴς Βορέα |P Ηapax. Cf. D.P. Orb. desc. 666 κυμαίνοντος ἀπείριτον ἐκ βορέαο, πηγετὸν ἀθρήσειας ὑπὸ κρυμοῖο παγέντα. See Blanc 2018: 516.
κρυμοχαρής • κρύφιος
•
‘delighting in frost’ 51.13 Nymphs κρυμοχαρεῖς |Tri (Ψ: κυμοχαρεῖς Hermann δρυμοχαρεῖς Heringa κρουνοχαρεῖς Ricciardelli)
Hapax. → °χαρής
‘hidden’ 6.5 Protogonos ἄρρητον, κρύφιον |P … παμφαὲς ἔρνος (opposition) 30.3 Dionysos ἄρρητον, κρύφιον |H 52.5 Trieteric ὄργιον ἄρρητον |P … H| κρύφιον Διὸς ἔρνος 55.9 Aphrodite P| κρυφία PGM 4.1801; κρύφιμος: 4.1762; κρυπτός: 12.265; 22b.20; 23.2; κρυπτάδιος: 7.146. Collocation [κρύφιος – ἄρρητος]: Hippol. Haer. 1.5.6 φανερῶς πάντων ὁρώντων τὰ κρύφια αὐτῶν καὶ ἄρρητα ὄργια (cf. 5.7.19); cf. PGM 12.237 ὅτι μέλλω ἐπικαλεῖσθαι τὸ κρυπτὸν καὶ ἄρρητον ὄνομα (cf. 1.217, 4.1610, 12.240, 13.763, 21.1; 57.13); Procl. Theol. Pl. 1.55.2 διότι τὸ κρύφιον ἐκείνων τοῦ φανοῦ καὶ τὸ ἄρρητον τοῦ γνωστοῦ πλεονάζει, 3.93.25 καὶ μονὰς ἡ τὸ ἄρρητον καὶ κρύφιον καὶ ἑνιαῖον τοῦ πρώτου προφήνασα, in Euc. 141.23 κρύφια καὶ ἄρρητα σχήματα; cf. Dion. Ar. DN 111.4.
Lexicon of divine epithets
Κ
113
κρυψίγονος •
‘born secretly’ 50.3 Lysios Lenaios κρυψίγονον |Tri μακάρων ἱερὸν θάλος (Ψ: κλεψίγονον Gesner) Hapax. Cf. κλεψιτόκος ‘concealing offspring’ (Opp. Cyn. 3.11 κλεψιτόκος Ῥείη; Nonn. D. 28.317); κρυφογενέσιν (Hsch. s.v. κυθηγενέεσσι); κρύφιον γόνον (IMT Kyz Kapu Dağ 1736.1 [Mysia, 4th c. CE]). → °γονος
κρυψίδρομοι •
‘running secretly’ 51.3 Nymphs κρυψίδρομοι |Tri (Ψ: κρυψίδομοι Casaubon)
Hapax. → °δρομος
κῠαναυγής • •
‘whose gleam is dark-blue’ 3.3 Night P| κυαναυγής 24.8 Nereids E| κυαναυγεῖς Cf. 23.1 κυαναυγέτιν ἕδρην (=roots of the sea). E. Alc. 261 ὀφρύσι κυαναυγέσι; D.P. Orb. desc. 169 P| κυαναυγέος ἀμφιτρίτης; Man. 6.462 κέδρου P| κυαναυγέος. → °αυγής
κῡανόπεπλος
•
‘whose veil is dark-blue’ P.26 Tethys P| καὶ Τηθὺν κυανόπεπλον 22.2 Tethys κυανόπεπλον ἄνασσαν |Tc 35.1 Leto Λητὼ κυανόπεπλε |Tc Hes. Th. 406 Λητὼ κυανόπεπλον |Tc. At line-end in h.Cer. 319, 360, 374, 442, referring to Demeter. → °πεπλος
κῡανοχαίτης •
‘whose hair is dark-blue’ P.5 Poseidon Ποσείδαον γαιήοχε, B| κυανοχαῖτα 17.1 Poseidon Ποσείδαον γαιήοχε, B| κυανοχαῖτα 17.1 = Od. 9.528; Ποσείδαον γαιήοχε, B| κυανοχαῖτα = h.Hom. 22.6; γαιήοχε B| κυανοχαῖτα = Il. 15.174, 201. Frequent epithet of Poseidon (cf. Il. 13.563, 14.390 κυανοχαῖτα Ποσειδάων). → °χαίτης
κῡανόχρως, κῡανόχρωτος •
‘whose hue is dark-blue’ 4.7 Sky κυανόχρως |Tri 70.6 Eumenides κυανόχρωτοι ἄνασσαι |Tc (φ: κυανόχρωτες Maas κυανόχρωται Ψ) E. Hel. 1502 (=waves of the sea), cf. Arist. Rh. 1406a4; E. Ph. 308 (=locks of hair); Matron fr. 534.61 (=a fish); Archim. Bov. 3.172.15, 173.3, 22 (=bulls); 5× in Nonnus’ Dionysiaca.
114
Κ
•
Lexicon of divine epithets
Cf. μελάγχρωτες Εὐμενίδες (E. Or. 321); χειροδράκοντες χρῶτα κελαίναι [=Erinyes] ‘dark-skinned, having snakes for hands’ (Ε. Εl. 1345); κελαιναὶ δ’ Ἐρινύες (A. Ag. 462); μέλαιν’ Ἐρινύς (A. Th. 977, 988); μελάναιγις ... Ἐρινύς ‘with dark aegis’ (A. Th. 699); ἄπτεροί γε μὴν ἰδεῖν / αὗται, μέλαιναι δ’, ἐς τὸ πᾶν βδελύκτροποι (A. Eu. 52). In PGM 4.2863, Hekate-Selene is κυανέα.
κῠανῶπις •
‘whose eyes are dark-blue’ 55.22 Nymphs Νύμφαις ... P| κυανώπισιν Νύμφαι κυανώπιδες (Anacr. fr. 12.2), cf. Opp. Cyn. 2.118; Od. 12.60 P| κυανώπιδος Ἀμφιτρίτης (cf. Opp. Hal. 1.386); IGUR III 1305.1 κυανῶπιν Μοῦσαν (Rome, reign of Hadrian). See also [Hes.] Sc. 356; Hes. fr. 23a.14, 27; 25.14; 196.8; Titanomachia 12.1; A. Pers. 559 (ships), Supp. 743 (ships); SH 900.8 παρθενικαὶ P| κυ[α]νώπιδες. → °ωπ°
‘conductor’ 10.3 Nature Tc| κυβερνήτειρα Cf. AP 10.65.3 τὴν δὲ Τύχην βιότοιο κυβερνήτειραν; 18× in Nonnus’ Dionysiaca (cf. 44.192 Tc| κυβερνήτειρα Σελήνη; 41.156 Κυθέρεια Tc| κυβερνήτειρα; 20.70 Ἰοχέαιρα, Tc| κυβερνήτειρα; 48.416 παρθένε πανδαμάτειρα, Tc| κυβερνήτειρα [Nemesis]); PGM 12.221 κυβερνῆται (indefinite divinities).
κυβερνήτειρα •
κυδιάνειρα •
κύδιμος •
‘bringing men glory’ 10.5 Nature B| κυδιάνειρα Iliadic epithet of ἀγορή (1.490) and μάχη (line-end formula in 4.225; 6.124; 7.113; 8.448; 12.235; 13.270; 14.155; 24.391); cf. Nonn. D. 36.158 νίκην κυδιάνειραν, Par. Eu. Io. 3.78 κυδιάνειραν ... γαλήνην. PGM 4.2831 κυδιάνειρα θεά (Hekate-SeleneArtemis). ‘glorious’ 34.5 Apollo B| κύδιμε κοῦρε 48.1 Sabazios B| κύδιμε δαῖμον Epithet of Hermes in Hesiod (Th. 938) and the h.Merc. (46, 84, 96, 130, 150, 253, 298, 316, 404, 571); of Apollo (PGM 2.82 κύδιμε Παιάν; 2.85 κύδιμε μολπῆς ἀνάκτωρ); of Selene (PGM 4.2281 κυδίμη).
Κυδωνιάς •
‘Cydonian’ 36.12 Artemis Tc| Κυδωνιάς Hapax (cf. Κυδωνιάτης ‘inhabitant of Cydonia’ [Crete]).
Κυθέρεια •
‘Cythereia’ 42.7 Aphrodite P| σὺν ἐϋστεφάνῳ Κυθερείῃ See Pirenne-Delforge 1994: 224–6.
Lexicon of divine epithets
κυκλάς • •
Κ
115
‘circular’ 60.6 Graces κυκλάδες |P Cf. 53.7 ἐνὶ κυκλάσιν ὥραις, 56.5 ἐν κυκλάσιν ὥραις. Nonn. D. 2.328 κυκλάδες Ὧραι; cf. Men. Rh. 439.20 Χάριτας δὲ καὶ Ὥρας περιχορεῦσαι τὸν τόπον. → περικυκλάς → °κυκλ°, κυκλο°
κυκλοέλικτος •
‘revolving in a circle’ 8.11 Sun B| κυκλοέλικτε Orac. Chald. 199; Procl. in Tim. 3.20.25. Cf. h.Mart. 6 πυραυγέα κύκλον ἑλίσσων; Lyc. 306 μήνης ἑλίσσων κύκλον; Arat. Phae. 401 κύκλῳ ... εἱλίσσονται (cf. 796). → °κυκλ°, κυκλο° → ἑλικο°
κυκλοτερής •
‘circular’ 10.23 Nature κυκλοτερής |P Cf. IGLSyr 5 2202.1 κυκλοτερὴς κόσμοιο τύπος (Syria). → °κυκλ°, κυκλο°
κυμοθαλής •
‘thriving in waves’ 17.5 Poseidon κυμοθαλής |Tri (voc.) Hapax. Κυματολήγη ‘wave-stiller’ is the name of a Nereid in Hesiod (Th. 253). → °θαλής
κυνηγέτις •
‘hunter’ 36.5 Artemis Tc| κυνηγέτι Hegesand. 39.6; Corn. ND 71.11; Aristid. 1.7.18; Ach. Tat. 8.12.5.4; Poll. 5.13.8; Thphl. Autol. 1.9.23; Lyk. Zwölfgötter-Reliefs Ἀρτέμιδι Κυνηγέτιδι 1,S1; 2,S2; 5,S6; 6,S7; 8,S9; 8,S10; 9,S11 (Lycia).
Κύπρις
‘Cypris’ 3.2 Night P| ἣν καὶ Κύπριν καλέσωμεν
Κυπρογενής •
‘born in Cyprus’ 55.15 Aphrodite Κυπρογενὲς |P θεῖον γένος Epithet of Aphrodite (h.Hom. 10.1; Hes. Th. 199; Sapph. 22.16; 134; Sol. 26.1; Stesisch. S104.6; Alc. 296b.1; 380; Theog. 1304, 1308, 1332, 1382–3, 1385, 1386; Pi. O. 10.105; P. 4.216; Panyas. 17.3; 17.3; Ar. Lys. 551, etc.); cf. Pirenne-Delforge 1994: 313–4. → °γενής → γένεθλον → ἔρνος → θάλος
Κωρυκιώτης •
‘of Corycus; Corycian’ 28.8 Hermes #Κωρυκιῶτα (Ψ: Κηρυκιῶτα dub. Fayant) Hapax, cf. Ricciardelli 2000: 343; Fayant 2014: 248.
116
Λ
Lexicon of divine epithets
Λ λαιψηρός •
‘swift’ 82.1 Notos λαιψηρὸν πήδημα |Tc E. Ion 717 λαιψηρὰ πηδᾷ; Lyc. 531 πήδημα λαιψηρόν. Regarding a swift wind, cf. Il. 14.17, 15.620 ἀνέμων λαιψηρὰ κέλευθα; Philetas 13.2 λαιψηρῶν ἀνέμων (cf. Q.S. 3.700; Orph. A. 340); A.R. 1.926 λαιψηρὸς ἄη νότος; 4.241 ἀνέμου λαιψηρὰ ... ἀέντος; 4.886 λαιψηροῖο ... ζεφυροῖο; see also Pi. P. 9.121 λαιψηρὸν δρόμον; E. IA 207 λαιψηροδρόμον Ἀχιλλέα.
λαμπαδόεσσα •
‘torch-bearing’ 40.11 Demeter Eleusinia λαμπαδόεσσ’ |Tri Hapax. Cf. Dionysos λαμπτήρ ‘torch’ (Paus. 7.27.3), Hekate λαμπαδηφόρος (IGBulg V 5387), and Erotes λαμπαδηφόροι (Aphrodisias 149.10). See h.Cer. 48, 61.
Λαμπετίη •
‘Lampetia’ 9.9 Moon Λαμπετίη |Tri Od. 12.375 Λαμπετίη |Tri (cf. Od. 12.132).
λαμπροφαής •
‘bright-shining’ 78.2 Dawn Ἠὼς λαμπροφαής |P Doroth. 3a,1.14; Man. 4.53 λαμπροφαὴς δ’ ἀστήρ. Cf. λαμπροφεγγής (PGM 4.386, 4.714), λαμπίας· ὁ ἥλιος (Hsch. λ 262), λαμπροφοίτης (PGM 12.177: Helios-Hephaistos). → °φαής
λειμωνιάς • • •
‘of the meadow’ 43.3 Seasons εἰαριναί, λειμωνιάδες, |H πολυάνθεμοι, ἁγναί Nonn. D. 34.107, 47.20 λειμωνίδες Ὧραι. Nymphs are αὐλωνιάδες πολυανθεῖς in OH 51.7. 81.3 Zephyr’s breezes εἰαριναί, λειμωνιάδες |H Nonn. D. 4.127, 34.109 εἰαρινὸν λειμῶνα |H. Cf. E. Hipp. 77 λειμῶν’ ἠρινή; Supp. 448 λειμῶνος ἠρινοῦ; Hes. Th. 279 ἐν μαλακῷ λειμῶνι καὶ ἄνθεσιν εἰαρινοῖσι. 51.4 Nymphs λειμωνιάδες |H … ἁγναί S. Ph. 1454 Νύμφαι ... λειμωνιάδες; A.R. 2.655 νύμφη λειμωνιάς. → εἰαρινός
λεκτροχαρής •
‘delighting in the marriage-bed’ 55.9 Aphrodite Πειθοῖ λεκτροχαρής |P
Hapax. → °χαρής → °λεκτρος
Lexicon of divine epithets
Λ
117
λευχείμων • •
‘clad in white’ 51.11 Nymphs P| λευχείμονες, εὔπνοοι αὔραις Cf. 21.6 P| δροσοείμονες, εὔπνοοι αὔραις (Clouds). Pl. R. 617c2 θυγατέρας τῆς Ἀνάγκης, Μοίρας, λευχειμονούσας, cf. Procl. in R. 2.242.22 λευχείμονας τὰς Μοίρας; [Phintys] 153.16 δεῖ λευχείμονα εἶναι; Posidon. 44a.42; Aristid. 1.298.4, 25. 314.20; Clem. Alex. Paed. 2.10.110.1.3; Porph. Περὶ ἀγαλ. 8.62; frequent word in Eusebius (6×). → °είμων → μελανηφόρος
ληθομέριμνος • Ληναῖος •
λιγυρός •
‘banishing cares’ 3.6 Night ληθομέριμν’ |Tri (Ψ: λυσιμέριμν’ Abel) Hapax. Cf. Il. 6.285 ὀϊζύος ἐκλελαθέσθαι, 15.60 λελάθῃ δ’ ὀδυνάων. → λυσιμέριμνος
‘Lenaios’ 50.5 Lysios Lenaios Ληναῖε |Tc 52.2 Trieteric Ληναῖε |Tc D.S. 3.63.4.5; 4.5.1.4; AP 9.519.1; Hsch. λ 881; Suda λ 457. Originally, it probably referred to Dionysos “of the maenads” (Λῆναι); later on, it may have been confused with Dionysos “of the wine press” (→ ἐπιλήνιος): cf. Santamaría 2013: 45–6; Fayant 2014: 410; Ricciardelli 2000: 424; Valdés Guía 2013: 103, 108. ‘clear-sounding’ 51.9 Nymphs λιγυραί |P Cf. h.Hom. 9.19 νύμφαι ὀρεστιάδες λιγύμολποι; Colluth. 278 λιγύθροος ... νύμφη; PGM 4.2283 λιγεῖα (Selene).
λιγύφωνος •
‘clear-voiced’ 77.2 Muses E| λιγυφώνους Colluth. 24 Μουσάων λιγύφωνον ... χορόν; cf. IG IX, 12 2.314.2 λιγυαχέσι Μούσαις (Acarnania, 2nd c. BCE). Epithet of the Hesperides in Hesiod (Th. 275, 518), of Apollo in Nonn. D. 11.112; cf. Il. 19.350 (bird of prey); h.Merc. 478 (lyre); Sapph. 30.8 (nightingale?); Theoc. 12.7 (nightingale); Orph. A. 5 (song); AP 9.363.16 (birds); cf. λιγύφθογγος, epithet of the heralds in Homer (Il. 2.50, 442; 9.10; 23.39; Od. 2.6), λιγυρόθροος Orac.Sib. fr. 3.9, λιγυφωνία Schol.Clem.paed. (M. 9.790A) (cf. Lampe 1961: 802).
Λικνίτης •
‘Liknites’ (lit. ‘he of the cradle’) 46.1 Dionysos Λικνίτην Διόνυσον |Tc 52.3 Trieteric Λικνῖτα |Tc Socr. Hist. 5.22; Plu. 365a6; Orph. fr. 59 VI B (= 213 K); Hsch. λ 1016 ἐπίθετον Διονύσου· ἀπὸ τῶν λίκνων, ἐν οἷς τὰ παιδία κοιμῶνται; cf. Ricciardelli 2000: 413– 4.
118
Λ
Λοξίας • λοχεία •
λύκαινα •
Lexicon of divine epithets
‘Loxias’ 34.7 Apollo B| Λοξία, ἁγνέ Common epithet of Apollo; cf. A. Eu. 465, Ag. 1207; S. OT 853; Ar. Eq. 1047; E. El. 1266; Pi. P. 3.29, 11.5; I. 7.49, etc. ‘childbirth’ 36.3 Artemis λοχεία# Ael. NA 10.21.14; Porph. Περὶ ἀγαλ. 8.55; Men. Rh. 404.26; IG IX,2 142. Cf. λοχία ‘of the childbirth’ (Artemis): E. Supp. 958, IT 1097; IG II2 4547.4; λοχιάς ‘id.’ (Selene): PGM 4.2285 (cf. Plu. 659a1 οἶμαι καὶ τὴν Ἄρτεμιν Λοχείαν καὶ Εἰλείθυιαν); Plu. 264b5 Ἀρτέμιδος, ἣν ταῖς λοχείαις καὶ ταῖς ὠδῖσιν αἱ γυναῖκες ἐπικαλοῦνται. → ὠκυλόχεια ‘she-wolf’ 55.11 Aphrodite λύκαινα# Epithet of Artemis in Mithraism (Porph. Abst. 4.16.32) and in PGM 3.435; of Selene in PGM 4.2550 (cf. 4.2276 λυκώ, 7.781 λύκος). Hardly a calque of Latin lupa ‘prostitute’, but πόρνη is one of Aphrodite’s epithets (Cleanth. Stoic. 545.1, cf. PirenneDelforge 1994: 428). The suffix -αινα is probably taken from λέαινα ‘lioness’.
Λυκωρεύς • Λύσειος • Λυσεύς •
‘Lycoreus’ 34.1 Apollo B| Φοῖβε, Λυκωρεῦ Call. Ap. 19 Λυκωρέος ... Φοίβου; AP 6.54.1; cf. A.R. 4.1490 Φοίβοιο Λυκωρείοιο. ‘Lysios’ (=loosener) 42.4 Mise H| Λύσειον Ἴακχον Cf. Ricciardelli 2000: 424. → Λύσιος
‘Lyseus’ (=loosener, liberator) 52.2 Trieteric B| Νύσιε, Λυσεῦ Cf. Orph. fr. 350.5 B λύσεις ἔκ τε πόνων χαλεπῶν καὶ ἀπείρονος οἴστρου (= 232.5 K); cf. Dam. in Phd. 11.1 ὁ Διόνυσος λύσεώς ἐστιν αἴτιος· διὸ καὶ Λυσεὺς ὁ θεός, καὶ ὁ Ὀρφεύς φησιν. → Λύσιος
λυσίζωνος •
‘loosening the girdle’ 2.7 Prothyraia λυσίζων’ |Tri 36.5 Artemis #λυσίζωνε ... B| λυσιμέριμνε Epithet of Eileithyia (Theoc. 17.60; Corn. ND 73.9) and Artemis (Liban. Ep. 371.4.2; cf. Hsch. λ 1443, Suda λ 859, Sch. A.R. 33.14); IG XII,5 582.1 λυσίζωνε [θ]εά (Ceos); Od. 11.245 λῦσε δὲ παρθενίην ζώνην.
Lexicon of divine epithets
Λ
119
λυσιμελής • •
‘loosening the limbs’ 70.9 Eumenides λυσιμελεῖς οἴστρῳ |P (Ψ: λυσιμελεῖς, οἶστροι West) Epithet of ὕπνος in Homer (Od. 20.57, 23.343) and Moschus (2–3 ὕπνος ... λυσιμελής); Nonn. D. 27.1 λυσιπόνοιο ... Ὕπνου; Jul. Or. 3.27.42 τὸν λυσιμελῆ καὶ λυσιμέριμνον ὕπνον; cf. OH 86.10–1 (Dream). Epithet of ἔρος in Hesiod (Th. 121, 911) and Sappho (130.1, cf. Carm. pop. 27.3), of πόθος in Archilochus (fr. 196) and Alcman (fr. 3.61), of δίψα in Theognis (838), of θάνατος in Euripides (Supp. 46). Bacchus and Aphrodite are λυσιμελεῖς in Hedylus (AP 11.414.1), as is Dionysos in Nonnus (D. 42.345), cf. AP 16.99.4; epithet also of Hades (AP 7.4202); E. Heracl. 602 λύεται μέλη. → °μελής
λυσιμέριμνος
•
Λύσιος •
‘driving care away’ 28.6 Hermes B| λυσιμέριμνε 36.5 Artemis #λυσίζωνε ... B| λυσιμέριμνε 85.5 Sleep #λυσιμέριμνε Epithet of Dionysos (AP 9.524.12). Cf. Nonn. D. 19.19 ἰκμάδα λυσιμέριμνον ... οἴνου, 42.345 λυσιμελὴς Διόνυσος ἐλύετο γυῖα μερίμνῃ, 17.80, 22.105 λύουσι μερίμνας; Sapph. 1.25 χαλέπαν δὲ λῦσον ἐκ μερίμναν; Synes. H. 1.418 λύῃ δὲ πόνους ἠδὲ μερίμνας, Io. Gaz. 5.21 λύον μερίμνας. → ληθομέριμνος → λυσιπήμων
‘Lysios’ (=loosener, liberator) 50.2 Lysios Lenaios B| Λύσιε δαῖμον 50.8 Lysios Lenaios #Λύσιε Paus. 2.2.6; Plu. 613c1; cf. Pl. R. 366a8 οἱ λύσιοι θεοί, and Dionysos Λυαῖος (Plu. 613c1; Anacreontea 4.20, 8.13, 12.9; AP 16.156.1; IG V,2 287 [Mantinea, 1st/2nd c. CE]). → Λύσειος → Λυσεύς
λῠσιπήμων •
‘driving sorrow away’ 59.20 Moirai P| λυσιπήμονες Cf. 2.11 ἐν γὰρ σοὶ τοκετῶν λυσιπήμονες εἰσιν ἀνῖαι (=Prothyraia). See Anacreontea fr. 50.10 λυσιπήμων ... Βάκχος; Opp. Cyn. 4.254 λυσιπόνῳ Διονύσῳ; Nonn. D. 35.62 λυσιπόνου Παιήονος; A.R. 2.454 πήματ’ ἔλυσεν; Antiochus 1.109.10 πήματα λύει (Helios), 32 πήματα τ’ οὐ λύων (Ares), AP 2.270 μεροπήϊα πήματα λύων (Apollo). → λυσιμέριμνος → ληθομέριμνος
λυσσήρης •
‘raging’ 69.6 Erinyes λυσσήρεις |Tri Man. 6.560 λυσσήρεις |Tri, cf. 4.539 λυσσαλέῃ μανίῃ. The word λυσσαλέος figures 10× in Nonnus’ Dionysiaca. Cf. λύσσα (Hom.+) ‘rage’ (goddess Λύσσα ‘Rage, Madness” in E. HF 823, cf. E. Ba. 977 θοαὶ Λύσσας κύνες), cf. Lincoln 1975.
120
Λ
λύτειρα • •
λυτηρία •
‘deliverer’ 10.17 Nature αὐξίτροφος πίειρα Tc| πεπαινομένων τε λύτειρα (Ricciardelli: αὐξιτρόφος Hermann αὐξιτρόφων Ψ) (opposition) Cf. 26.2 #παντρόφε ... παντολέτειρα# (Earth). 32.13 Athena λύτειρα κακῶν |H Cf. PGM 3.225 Κῆρα λύτ[ειραν]; E. El. 135 ἔλθοις δὲ πόνων ἐμοὶ / τᾷ μελέᾳ λυτήρ, / ὦ Ζεῦ Ζεῦ. → ληθομέριμνος → λυσιμέριμνος → λυσιπήμων ‘releasing’ or ‘release’ 36.7 Artemis Tc| λυτηρία (Ψ: λυτηριάς Abel) Cf. A. Eu. 298 ἔλθοι (=Athena) … ὅπως γένοιτο τῶνδ’ ἐμοὶ λυτήριος; E. Alc. 224 λυτήριος ἐκ θανάτου γένου (=Apollo); λυτήριος is also epithet of Pan (Paus. 2.32.6). Since λυτήριος is a two-ending adjective, λυτηρία might be a secondary feminine abstract noun built on λυτήρ ‘releaser’.
λυτηριάς •
Lexicon of divine epithets
Hapax.
‘releaser’ 14.8 Rhea Tc| λυτηριάς (Ψ: λυτηρία West)
Lexicon of divine epithets
Μ
Μ [μαινόλης]
→ μανικός
μάκαιρα, μάκαρ
‘blessed’ 3.3 Night κλῦθι, μάκαιρα θεά |P 29.17 Persephone κλῦθι, μάκαιρα θεά |P 14.12 Rhea ἐλθέ, μάκαιρα θεά |P 55.27 Aphrodite ἐλθέ, μάκαιρα θεά |P 16.9 Hera ἀλλά, μάκαιρα θεά |P 26.10 Earth ἀλλά, μάκαιρα θεά |P 77.9 Memory ἀλλά, μάκαιρα θεά |P 32.2 Athena δῖα, μάκαιρα θεά |P 46.8 Liknites εὔφρων ἐλθέ, μάκαρ |P 52.1 Trieteric κικλήσκω σε, μάκαρ |P 86.1 Dream κικλήσκω σε, μάκαρ |P 28.8 Hermes μάκαρ |P 68.2 Health κλῦθι, μάκαιρ’ |Tri Ὑγίεια 9.11 Moon ἐλθέ, μάκαιρ’ |Tri 40.18 Demeter Eleusinia ἐλθέ, μάκαιρ’, |Tri ἁγνή 61.10 Nemesis ἐλθέ, μάκαιρ’, |Tri ἁγνή 11.4 Pan ἐλθέ, μάκαρ, |Tri σκιρτητά 45.7 Dionysos Bassareus ἐλθέ, μάκαρ,|Tri σκιρτητά 45.1 Dionysos Bassareus ἐλθέ, μάκαρ |Tri Διόνυσε 12.14 Herakles ἐλθέ, μάκαρ |Tri 34.1 Apollo ἐλθέ, μάκαρ |Tri 47.6 Perikionios ἐλθέ, μάκαρ |Tri 67.8 Asklepios ἐλθέ, μάκαρ |Tri 52.13 Trieteric ἐλθέ, μάκαρ, |Tri μύσταισι 56.12 Adonis ἐλθέ, μάκαρ, |Tri μύσταισι 33.8 Victory ἀλλά, μάκαιρ’, |Tri ἔλθοις πεποθημένη ὄμματι φαιδρῷ 79.11 Themis ἀλλά, μάκαιρ’, |Tri ἔλθοις κεχαρημένη εὔφρονι βουλῇ 6.10 Protogonos ἀλλά, μάκαρ, |Tri ... βαῖνε γεγηθώς / ἐς τελετήν 11.21 Pan ἀλλά, μάκαρ, |Tri ... βαῖν’ ἐπὶ λοιβαῖς / εὐιέροις 53.8 Amphietes ἀλλά, μάκαρ, |Tri ... / βαῖν’ ἐπὶ πάνθειον τελετήν 23.7 Nereus ἀλλά, μάκαρ, |Tri ... πέμπε δὲ μύσταις 57.12 Hermes Khthonios ἀλλά, μάκαρ, |Tri πέμποις μύσταις 58.9 Eros ἀλλά, μάκαρ, |Tri ... μύσταισι ... / ... ἀπόπεμπε 48.5 Sabazios ἀλλά, μάκαρ |Tri ... ἐπέλθοις μυστιπόλοισιν 78.13 Dawn ἀλλά, μάκαιρ’, |Tri ἁγνή, μύσταις 64.12 Law ἀλλά, μάκαρ, |Tri ... / ... πέμπε 85.9 Sleep ἀλλά, μάκαρ, |Tri λίτομαί σε 86.16 Dream ἀλλά, μάκαρ |Tri λίτομαί σε 87.10 Death ἀλλά, μάκαρ |Tri
121
122
Μ
• •
Lexicon of divine epithets
19.18 Zeus Keraunos ἀλλά, μάκαρ |Tri 8.1 Sun κλῦθι, μάκαρ |Tri 50.1 Lysios Lenaios κλῦθι, μάκαρ |Tri 66.10 Hephaistos κλῦθι, μάκαρ |Tri 83.6 Ocean κλῦθι, μάκαρ |Tri 30.8 Dionysos κλῦθι, μάκαρ, |Tri φωνῆς 39.9 Korybas κλῦθι, μάκαρ, |Tri φωνῶν 34.27 Apollo κλῦθι, μάκαρ, |Tri σώζων μύστας ἱκετηρίδι φωνῇ 73.7 Daimon τοιγάρ τοι, Tri| μάκαρ, ἁγνέ 2.13 Prothyraia #κλῦθι, μάκαιρα 3.12 Night #νῦν σε, μάκαιρα 10.19 Nature μάκαιρα |Tc 55.26 Aphrodite μάκαιρα |Tc 84.7 Hestia μάκαιρα |Tc 14.5 Rhea Tc| Κρόνου σύλλεκτρε μάκαιρα 16.2 Hera Tc| Διὸς σύλλεκτρε μάκαιρα 82.6 Notos τοιγάρ τοι λιτόμεσθα, Tc| μάκαρ 4.8 Sky Tc| μάκαρ 29.1 Persephone B| ἐλθέ, μάκαιρα 22.10 Sea κλῦθί μου ... / ... μάκαιρα# Beginning and end of the hymn. Cf. οἶκε θεῶν μακάρων |P (4.4 Sky, 84.5 Hestia); Tri| μακάρων τε θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν (13.1 Kronos); P. Derveni §49 μάκαρες θεοὶ ἠδὲ θέαιναι.
μαλακόφρων •
μανικός
• •
‘gentle-hearted’ 59.15 Moirai P| μαλακόφρονες Only in the OH; cf. 69.17 βίου μαλακόφρονα δόξαν; Cyr. Al. φύγωμεν φρένα τὴν μαλακήν (Μ. 77.625.36). Cf. μαλακόψυχος ‘faint-hearted’ Chrys. In Matth. Hom. 90.3 (M. 58.791.27, cf. Lampe 1961: 825), μαλακοψυχέω LXX 4 Ma. 6.17. → °φρων ‘frenzied’ 51.15 Nymphs μανικαί |P 45.4 Dionysos Bassareus B| μανικὲ Βάκχε (Ψ: μαινόλα Hermann μαντικὲ Blumenthal), cf. Ricciardelli 2000: 412; Fayant 2014: 380 52.1 Trieteric B| μανικέ, Bακχεῦ (Ψ: μαινόλα Hermann μαντικὲ Blumenthal) Cf. 46.5 σὺν Νύμφαις †χαρίεσσιν ἐλαυνόμενος μανίῃσι (=Liknites); Theoc. 26.13 μανιώδεος ... Βάκχω. The metrical anomaly in 45.4 and 52.1 (a short syllable for a long one in the fifth foot after the bucolic caesura) has no equivalent in the Orphic Hymns. Hermann’s correction should not be dismissed out of hand (μανικέ as a gloss?). Contra: Vian 2004: 145. For the same corruption in two different places, cf. βακχέχορος 57.3 and 75.1.
Lexicon of divine epithets
μάντις •
Μ
123
‘seer’ 12.5 Herakles μάντι# 34.4 Apollo μάντι# A. Ag. 1202 μάντις μ’ Ἀπόλλων (cf. 1275), Eum. 18, 169, 595, 615; E. IT 1128 ὁ Φοῖβος θ’ ὁ μάντις; Herodor. 24a.2 Ἡρακλέα μάντιν; cf. Liban. Or. 13.48.11, Nonn. D. 13.82, Orph. A. 1.
μεγάθυμος •
‘great-hearted’ 35.2 Leto Κοιαντίς, μεγάθυμε |Tc Homeric epithet (76×) mainly applied to mortals, twice to Athena (Od. 8.520, 13.121), cf. Hes. Th. 734. Epithet of Athena in Sol. 4.3; B. 13.158; Q.S. 12.153, 447; AP App. Epigr. 293.13. Possible models: Τυδεΐδη μεγάθυμε |Tc (Il. 6.145), Πηλεΐδη μεγάθυμε |Tc (Il. 21.153), cf. Q.S. 6.309. → °θυμος
μεγαλαυχής •
‘very glorious’, ‘greatly boasting’ 63.3 Dikaiosyne Tc| Δικαιοσύνη μεγαλαυχής A. Th. 1054 μεγάλαυχοι καὶ φθερσιγενεῖς Κῆρες Ἐρινύες, Pers. 533 (Persians); cf. SEG 19.222.11; Lyr. Adesp. 14.11 (Achaemenids); Orac. Sibyl. 4.1 (Europe); Batr. 170b (Centaurs); E. Heracl. 352 μέγ’ αὐχεῖς, Rh. 451 μέγ’ αὐχοῦντας. See Blanc 2018: 529.
μεγαλήτωρ • •
‘great-hearted’ 51.1 Ocean Νύμφαι, θυγατέρες P| μεγαλήτορος Ὠκεανοῖο Homeric epithet (68×) mainly applied to heroes (once to Polyphemos, Od. 10.200) or their hearts, in the set phrase μεγαλήτορα θυμόν at line-end. Possible models for this line: Ναυσικάα, θυγάτηρ μεγαλήτορος Ἀλκινόοιο (Od. 6.17 = 6.213, cf. 8.464 and 11.85) or Ἀνδρομάχη, θυγάτηρ μεγαλήτορος Ἠετίωνος (Il. 6.395, 8.187); cf. RIChrM 265.1 (Thasos, 4th/5th c. CE); first time employed as a divine epithet in Aethiopis 1.2a Ἄρηος θυγάτηρ μεγαλήτορος.
μεγαλώνυμος
• •
‘with a great name’ 32.3 Athena P| μεγαλώνυμε 36.2 Artemis P| μεγαλώνυμε 60.1 Graces ὦ Χάριτες P| μεγαλώνυμοι, ἀγλαότιμοι 76.2 Muses Μοῦσαι Πιερίδες, P| μεγαλώνυμοι, ἀγλαόφημοι 70.1 Eumenides Εὐμενίδες P| μεγαλώνυμοι 72.3 Fortune P| μεγαλώνυμον 12.10 Herakles H| μεγαλώνυμε Παιών (Ψ: Αἰών West) 23.3 Nereus H| μεγαλώνυμε δαῖμον Cf. P.11 P| μεγαλώνυμα δῶρα. Alc. 304.3 (Zeus); S. Ant. 148 (Victory); Ar. Nu. 569 (Ether); Ar. Th. 315 (Zeus); Isid. 1.2 (= Bernard, Inscr. Métr. 175.i.2 P| μεγαλώνυμε Ἶσι; cf. ii.1, iii.2); PGM 4.1020, 57.19, 20, 21 (indefinite deities); cf. also PGM 7.892 ἐξορκίζω τοῖς
124
Μ
Lexicon of divine epithets
μεγάλοις ὀνόμασίν σου, as well as several occurrences of the phrase τὸ μέγα ὄνομα (e.g. 12.262, 13.39, 13.106, 13.183); μ. in the Bible: LXX Je. 39(32).19 (calqued in Arm. mec-anown). → °ώνυμος μέγας • • • •
• • •
‘great’ P.27 Ocean Ὠκεανόν τε μέγαν |P Hes. Th. 20 Ὠκεανόν τε μέγαν |H. P.37 Asklepios καὶ βασιλῆα μέγαν |P Ἀσκληπιόν cf. Orac. Sibyl. 3.560 βασιλῆα μέγαν; Q.S. 7.534 μέγαν βασιλῆα. 20.1 Zeus Astrapaios κικλήσκω Tri| μέγαν, ἁγνόν 58.1 Eros κικλήσκω Tri| μέγαν, ἁγνόν Socr. Sch. HE 3.23.153 θεὸν μέγαν, |B ἁγνὸν Ἄδωνιν. 6.1 Protogonos μέγαν |B 73.3 Daimon Ζῆνα μέγαν |Tri Hes. Th. 479; A. Supp. 671. 29.1 Zeus Φερσεφόνη, θύγατερ P| μεγάλου Διός 32.1 Zeus P| μεγάλου Διὸς ἔκγονε σεμνή (=Athena) 70.2 Pluto ἀγναὶ θυγατέρες P| μεγάλοιο Διὸς χθονίοιο (=Eumenides) P| μεγάλου Διός: Hes. Th. 29, 76; Il. 21.187. 78.3 Sun ἀγγέλτειρα θεοῦ P| μεγάλου Τιτᾶνος ἀγαυοῦ (=Dawn) Cf. Q.S. 6.271 μέγαν Τιτῆνα. The Sun is called μέγας 4× in the PGM (2.101, 3.497; 3.129, 4.1598 μέγιστος). 12.5 Herakles P| κάρτος μέγα (Lennep: μετὰ Ψ) Cf. Il. 20.121 Tc| κράτος μέγα. 73.1 Daimon P| †μεγάλαν ἡγήτορα φρικτόν (Quandt: μεγαλανηγήτορα Ψ μερόπων Theiler μέγαν ἠδ’ Lennep μέγαν, εὐηγήτορα Hermann μεγάλον, ἡγήτορα Gesner)
μεγασθενής
•
•
‘extremely strong’ 12.1 Herakles ὀμβριμόθυμε Tc| μεγασθενές, ἄλκιμε Τιτάν 13.2 Kronos Tc| μεγασθενές, ἄλκιμε Τιτάν 50.5 Lysios Lenaios Tc| μεγασθενές 65.1 Ares ὀμβριμόθυμε Tc| μεγασθενές, ἄλκιμε δαῖμον 66.1 Hephaistos ὀμβριμόθυμε Tc| μεγασθενές Epithet of Zeus (Pi. fr. 57; B. 3.67; Q.S. 2.140), Athena (Alcm. 87c; Procl. H. 7.3), Poseidon (Pi. O. 1.25; Ar. Nu. 566), Apollo (A. Eu. 61), Curse and Erinys (A. Th. 70, cf. 977, 988), Hekate (Procl. H. 6.2, 14), Herakles (IG XIV 1003.1–2 ὦ Διὸς Ἀλκμήνης τε μεγασθενὲς ὄβριμον αἷμα), Iao (PGM 13.1020, 1047). Cf. μεγαλοσθενής, epithet of Herakles (IG V,1 1119.5 [Laconia, 4th c. BCE]), Zeus (B. 3.52); cf. Alcm. 169 Διὸς θυγάτηρ μεγαλόσθενες. → °σθενής
Lexicon of divine epithets
Μ
125
μέγιστος
•
‘greatest’ P.15 Pan H| καὶ Πᾶνα μέγιστον 20.5 Zeus Astrapaios H| βασιλῆα μέγιστον 39.1 Korybas χθονὸς ἀενάου H| βασιλῆα μέγιστον Theog. 285: H| βασιλῆα μέγιστον. 61.1 Nemesis H| βασίλεια μεγίστη 74.4 Leukothea θνητῶν H| σώτειρα μεγίστη 86.2 Dream θνητοῖς H| χρησμῳδὲ μέγιστε 83.6 Ocean θεῶν H| ἅγνισμα μέγιστον 10.10 Nature μεγίστη#
μεθυδώτης •
‘giver of wine’ 47.1 Perikionios E| μεθυδώτην AP 9.524.13. Dionysos is οἰνοδότης in E. HF 682; Il. 7.471 δῶκεν ... μέθυ.
μειλίχιος • •
μείωσις •
μέλας •
‘mild’ 72.2 Fortune μειλιχίαν |Tri 73.2 Daimon μειλίχιον |Tri Δία Cf. P.30 μειλιχίους |Tri τε θεούς. Zeus μειλίχιος is richly attested (Th. 1.126.6; X. An. 7.8.4; Paus. 1.37.4; 2.9.6, 20.1; epigraphically from the 4th c. BCE onwards: e.g. IG II2 4618 [Attica]; IG IX,12 3.693 [Locris]; SEG 24.400 [Larisa]; Tit. Cam. 90.ii.6 [Rhodes]; IG XII,5 727 [Andros]; Knidos 51; SEG 49.1717 [Lydia]; IvP III 161A.20 [Pergamon]). Epithet also of Aphrodite (AP 5.266.4 Kύπριδι Μειλιχίῃ), Dionysos (Nonn. D. 14.320), the Muses (Arat. Phae. 17).
‘diminution’ 13.7 Kronos γέννα, φυή, μείωσι |Tc Said of the waning moon (Cleom. 200.19; Ps.-Plu. Placit. 897b9). One of the forms of motion in Aristotle (Cat. 15a 14 γένεσις, ... αὔξησις, μείωσις); cf. Sext. Emp. P. 3.64.4 αὔξησιν, μείωσιν, γένεσιν (3.17.2; M. 10.38.1, 10.40.2); Artem. 4.2.41 καὶ αὔξησις καὶ μείωσις καὶ γένεσις; Meletius, NH 135.4 γέννησις· αὔξησις· μείωσις; Procl. in Prm. 1156.16 εἴτε γένεσιν ... εἴτε αὔξησιν εἴτε μείωσιν; cf. also Corp. Herm. 12.18, fr. 20.2.4; Suda μ 681. Given the pattern, φυή ‘growth’ probably substitutes formulaic αὔξησις ‘increase’ metri causa. Cf. also the compound αὐξομείωσις (Ptol. Alm. 1,1.19.21, etc.), and the verb αὐξομειόω (Ptol. Alm. 1,1.500.16, etc.), cf. Nick/Joseph 2009, Kiparsky 2009. ‘black’ 7.3 Night P| Νυκτὸς φίλα τέκνα μελαίνης (=Stars) 59.1 Night P| Νυκτὸς φίλα τέκνα μελαίνης (=Moirai) Cf. 12.11 ὃς περὶ κρατὶ φορεῖς ἠῶ καὶ νύκτα μέλαιναν (Herakles).
126
Μ
•
Lexicon of divine epithets
Epithet of Night since Homer (Il. 8.486, 502; 9.65; 10.297, 394, 468; 14.439; 15.324; 24.366, 653; Od. 7.253; 12.291; 14.314) and Hesiod (Th. 123, 481, 788), Alcm. fr. 90 νυκτὸς μελαίνας στέρνον, etc.
μελανηφόρος •
‘wearing black’ 42.9 Isis σὺν σῇ μητρὶ θεᾷ |P μελανηφόρῳ Ἴσιδι σεμνῇ Bernand, Inscr. Métr. 175 iii.34 (Egypt, 1st c. BCE) μελανηφόρε Ἶσι; richly attested as epithet of priests of Isis in Delos, from the beginning of the 2nd c. BCE (IG XI,4 1226, 1228–9, 1249–50; ID 1403, 1412, 1416–7, 2039, 2075–88, 2167–8), cf. IG XII Suppl. 571. Selene is μελανείμων ‘clad in black’ in PGM 4.2551, Night ‘wearing black’ in 7.10 νυκτὸς ζοφοειδέα πέπλον, E. Ion 1150 μελάμπεπλος Νὺξ (parodied in Ar. Ra. 1336 [ὄνειρον] μελανονεκυείμονα), Nonn. D. 31.116 μελάνζωνος N. Cf. Katz (2000) on PIE *u̯ esp- ‘clothe’ in Gk. ἕσπερος ‘evening’, and → κροκόπεπλος as epithet of Dawn. Cf. also RV 1.115.4 rā́ trī vā́ sas tanute ‘Night spreads her garment.’ → °φόρος → λευχείμων
Μεμφίτης • μέρισμα • • μέρος • •
μηνυτήρ •
‘of Memphis’ 34.2 Apollo #Μεμφῖτ’ Cf. Ricciardelli 2000: 367; Fayant 2014: 300.
‘part’ 5.2 Ether ἄστρων ἠελίου τε Tc| σεληναίης τε μέρισμα In OH 11.16 ἀέριόν τε μέρισμα refers to the ‘aerial component’ that yields up to Pan (σοὶ ... εἴκει ... 13–4), cf. Fayant 2014: 121–2 (but see Ricciardelli 2000: 284). Cf. Corn. ND 2.10, 35.13. → ἔναυσμα → ὄμμα ‘portion, part’ 4.1 Sky P| κόσμου μέρος αἰὲν ἀτειρές 66.4 Hephaistos κόσμοιο μέρος |H Cf. P.39 κόσμου τε μέρη; 13.8 ναίεις κατὰ πάντα μέρη κόσμοιο (Kronos). Corn. ND 3.13 οἰκεῖν δὲ ἐν τῷ οὐρανῷ λέγεται, ἐπεὶ ἐκεῖ ἐστι τὸ κυριώτατον μέρος τῆς τοῦ κόσμου ψυχῆς (=Zeus); Procl. in Tim. 1.272.21 τῶν δὲ τὸν οὐρανὸν μέρος τοῦ κόσμου λεγόντων; PGM 13.639 μεριστά, Σάραπι; SM 42.41 ἐξορκίζω σε τὸν ὅλον κόσμον ... μεμερισμένον; cf. Hermias in Phdr. 90.11 ὁ ἄνθρωπος μικρὸς κόσμος λέγεται μέρος ὢν τοῦ κόσμου; Io. D. Sac. P. 96.33.31 ἡμεῖς μέρος ὄντες τοῦ κόσμου; cf. for the metrical structure Od. 11.270 υἱὸς μένος αἰὲν ἀτειρής. ‘informer’ 41.7 Euboulos μηνυτῆρ’ ἁγίων λέκτρων |H χθονίου Διὸς ἁγνοῦ / Εὔβολον (Ψ: Εὐβούλου Ricciardelli) Cf. 86.16 (Dream) θεῶν μηνύματα.
Lexicon of divine epithets
•
Μ
127
PGM 1.1 δαί]μων, ὅς τὰ πάντα μηνύσει σοι ῥητῶς (cf. 1.161). Mηνυτής is an epithet of Herakles (Vita Sophoclis 46; Hieronym. Phil. fr. 31.6; cf. Hsch. μ 1235); in Christian context, e.g. Clem. Alex. Strom. 5.6.34 ὁ λόγος ὁ τοῦ πατρῴου μηνυτὴς ἰδιώματος.
μηροτρεφής •
μήτηρ
•
•
•
• •
‘thigh-bred’ 52.3 Trieteric μηροτρεφής |Tri (Pierson: μητροτρεφής Ψ μηροραφής Lennep) Hapax. Cf. AP 11.329.4 ἐκ Σεμέλης μηροτραφὴς γέγονας; Historia Alexandri Magni 1.12.8.3 ὁ γὰρ φιλοπάρθενος Ζεὺς μηροτραφῆ τὸν εὔιον Διόνυσον ἀναδείξας; Lyd. Mens. 4.160.3. Cf. Blanc 2018: 402. → °τροφος
‘mother’ 15.4 Earth γαῖα θεὰ μήτηρ |P 63.16 Earth Γαῖα θεὰ μήτηρ |P 26.1 Earth Γαῖα θεὰ μῆτερ |P μακάρων θνητῶν τ’ ἀνθρώπων Cf. OH 13.1 μακάρων τε θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν (Kronos). 14.9 Rhea μήτηρ μέν τε θεῶν |P ἠδὲ θνητῶν ἀνθρώπων 10.1 Nature παμμήτειρα θεά, H| πολυμήχανε μῆτερ 41.1 Mother Antaia H| πολυώνυμε μῆτερ / ἀθανάτων τε θεῶν ἠδὲ θνητῶν ἀνθρώπων 27.1 Mother of the Gods ἀθανάτων θεότιμε θεῶν μῆτερ |E Cf. h.Hom. 14.1 Μητέρα μοι πάντων τε θεῶν πάντων τ’ ἀνθρώπων. 16.4 Hera ὄμβρων μὲν μήτηρ |P 14.4 Rhea μῆτερ Ζηνός ἄνακτος |Tc Ὀλυμπίου, αἰγιόχοιο 44.3 Semele μητέρα θυρσοφόροιο |Tc Διωνύσου πολυγηθοῦς 29.8 Persephone μῆτερ ἐριβρεμέτου |P πολυμόρφου Εὐβουλῆος 42.9 Isis σὺν σῇ μητρὶ θεᾷ |P μελανηφόρῳ Ἴσιδι σεμνῇ 22.7 Tethys μήτηρ μὲν Κύπριδος, P| μήτηρ Νεφέων ἐρεβεννῶν / καὶ πάσης πηγῆς Νυμφῶν νασμοῖσι βρυούσης 49.4 Hipta P| χθονία μήτηρ 43.9 Persephone P| καὶ μητέρι καρποδοτείρῃ 10.18 Nature πάντων μὲν σὺ πατήρ, P| μήτηρ Cf. Synes. H. 5.63 σὺ πατήρ, σὺ δ’ ἐσσὶ μάτηρ. 21.7 Earth πέμπειν καρποτρόφους ὄμβρους ἐπὶ B| μητέρα γαῖαν 82.7 Earth πέμπειν καρποτρόφους ὄμβρους ἐπὶ B| μητέρα γαῖαν 68.2 Health B| μῆτερ ἁπάντων 3.5 Night B| μῆτερ ὀνείρων Cf. Hes. Th. 212 Νὺξ ... / ... ἔτικτε δὲ φῦλον Ὀνείρων. 55.3 Aphrodite B| μῆτερ Ἀνάγκης 55.8 Aphrodite γαμοστόλε B| μῆτερ Ἐρώτων Pi. fr. 122.4 ματέρ’ ἐρώτων … Ἀφροδίταν (cf. B. 9.73; Paus. 9.27.2); Nonn. D. 19.45, 33.42, 41.339, 48.279 B| μῆτερ Ἐρώτων (cf. 4.245, 31.111).
128
Μ
Lexicon of divine epithets
24.12 Kalliope Καλλιόπῃ σὺν μητρί |Tc 76.10 Kalliope Καλλιόπῃ σὺν μητρί |Tc 9.5 Moon Tc| χρόνου μῆτερ 32.8 Athena Tc| τεχνῶν μῆτερ πολύολβε → °μάτωρ, °μήτειρα μῆτις •
‘cunning’ 32.10 Athena μῆτι# Athena, like Odysseus, is πολύμητις (h.Hom. 28.2; Q.S. 12.154; Nonn. D. 26.36; Colluth. 146; Christodorus Epigr. 2.1.317; Orph. L. 575), epithet of Protogonos in OΗ 6.10; cf. Od. 13.299 (Athena famous for μῆτις) and Hes. Th. 886–9 (Μῆτις as Athena’s mother); cf. μητίετα Ζεύς (Hom.+) and her Roman equivalent Minerva probably from *menesu̯ ā ‘provided with a mind [*menos-], crafty’ (cf. de Vaan 2008: 380–1).
μιτρηφόρος •
‘wearing a μίτρα’ 52.4 Trieteric P| μιτρηφόρε D.S. 4.4.4.8 (Dionysos); first attested in Hdt. 7.62.9, referring to the Cissian contingent; cf. Diog. Ath. fr.1.1; Phoen. 1.24; Plu. 672a6; Max. Tyr. 20.7c.5; Tat. Or. 10.3.1 (Paris); μιτρίη is epithet of Selene (PGM 4.2274). Cf. μιτροδέτου ... κόμης (AP 6.165.6). → °φόρος
Μοῖραι
‘Moirai’ 69.16 Erinyes θεαὶ Μοῖραι |P
μοιρίδιος •
‘deciding one’s fate’ 7.6 Stars μοιρίδιοι, |Tri πάσης μοίρης σημάντορες ὄντες Orph. A. 1288 μοιριδίου θανάτοιο (= Man. 4.49); AP App. 235.2 μοιριδίῳ θανάτῳ; cf. Procl. H. 1.48. First in Pi., P. 4.255 μ. ἆμαρ ‘the day of doom’, etc.
μόνη, μούνη, μόνος, μοῦνος
‘only, alone, sole’ 10.24 Nature Tc| μόνη τὸ κριθὲν τελέουσα 29.11 Persephone Tc| μόνη θνητοῖσι ποθεινή 61.3 Nemesis Tc| μόνη χαίρουσα δικαίοις 10.28 Nature πάντα σοί ἐστιν, ἄνασσα· Tc| σὺ γὰρ μούνη τάδε τεύχεις 10.9 Nature κοινὴ μὲν πάντεσσιν, Tc| ἀκοινώνητε δὲ μούνη (opposition) 62.8 Justice μούνη ἐπεμβαίνουσα |Tc δίκην ἀδίκοις ἐπεγείρεις 2.10 Prothyraia μούνην γὰρ σὲ καλοῦσι |Tc λεχοὶ ψυχῆς ἀνάπαυμα 16.7 Hera πάντων γὰρ κρατέεις P| μούνη πάντεσσί τ’ ἀνάσσεις 68.11 Health πάντων γὰρ κρατέεις P| μούνη καὶ πᾶσιν ἀνάσσεις 85.3 Sleep πάντων γὰρ κρατέεις P| μοῦνος καὶ πᾶσι προσέρχῃ 75.7 Palaimon φαινόμενος σωτὴρ P| μοῦνος θνητοῖς ἀναφαίνῃ 29.15 Persephone ζωὴ καὶ θάνατος P| μούνη θνητοῖς πολυμόχθοις
Lexicon of divine epithets
• • •
Μ
129
58.8 Eros μοῦνος γὰρ τούτων |P πάντων οἴηκα κρατύνεις 64.8 Law αὐτὸς γὰρ μοῦνος |P ζῴων οἴακα κρατύνει 18.16 Pluto μοῦνος ἔφυς ἀφανῶν |P ἔργων φανερῶν τε βραβευτής 74.6 Leukothea μούνη δὲ θνητῶν |P οἰκτρὸν μόρον εἰν ἁλὶ λύεις 33.2 Victory ἣ μούνη λύεις |P θνητῶν ἐναγώνιον ὁρμήν 68.6 Hades μοῦνος δὲ στυγέει |P σ’ Ἀίδης ψυχοφθόρος αἰεί 87.8 Death ἐν σοὶ γὰρ μούνῳ |P πάντων τὸ κριθὲν τελεοῦται Cf. PGM 13.259, 13.329, 13.843 (to the supreme divinity). 59.11 Moira Μοῖρα γὰρ ἐν βιότῳ καθορᾷ H| μόνη, οὐδὲ τις ἄλλος 87.9 Death οὔτε γὰρ εὐχαῖσιν πείθῃ H| μόνος οὔτε λιταῖσιν Cf. A. fr. 161.1 μόνος θεῶν γὰρ Θάνατος οὐ δώρων ἐρᾷ. 2.3 Prothyraia θηλειῶν σώτειρα μόνη |H Orph. fr. 12, P. Derveni §49 μοῦνος ἔγεντο (Protogonos).
μουνογενής, μουνογένεια
•
‘only-begotten child’ 29.2 Persephone μουνογένεια θεά |P 32.1 Athena Παλλὰς μουνογενής |P 40.16 Demeter Eleusinia μουνογενής, |Tri πολύτεκνε θεά (cf. Fayant 2014: 345) Hekate is μουνογενής in A.R 3.1035 (cf. Hes. Th. 426, 448); said of divinities in the PGM (4.1586; 15.15 ὁ μέγιστος δαίμων Ἰαὼ Σαβαώ ... ἐν τῷ οὐρανῷ θεὸς ὁ μονογενής; 12.174 τὸ ἅγιον πνεῦμα, τὸ μονογενές); cf. Orph. fr. 294 B (= 190 K). → °γενής
†Μουσᾰγέτας •
‘leader of the Muses’ 34.6 Apollo Μουσαγέτα |Tri (Ψ: μουσαγέ West) Epithet of Apollo (e.g. Pi. fr. 94c.1; Pl. Lg. 653c; D.S. 1.18.4.9; AP App. 27.3; Ps.Scymnus 60; SEG 47.746,1; Miletos 42.36; IG XII,5 893.3). See Ricciardelli 2000: 369.
μυστιπόλος • •
‘performing mystic rites’ 49.2 Hipta μυστιπόλον, |Tri τελεταῖσιν ἀγαλλομένην (Ψ: μυστιπόλων g μυστιπόλοις uel μυστιπόλων Maas) Cf. 18.18 σεμνοῖς μυστιπόλοις χαίρων ὁσίοις τε σεβασμοῖς; 25.10 μόλε μυστιπόλοις ὁσίαισι προνοίαις; 48.6 εὐμενέων ἐπαρωγὸς ἐπέλθοις μυστιπόλοισιν; 68.12 μόλε μυστιπόλοις ἐπιτάρροθος αἰεί; 79.12 εὐιέρους ἐπὶ μυστιπόλους τελετὰς σέο. Cf. 76.7 τελετὰς … μυστιπολεύτους. Epithet of Apollo (AP 9.525.13); word first attested in Aristid. Quint. 3.21.13 μυστιπόλοι τε καὶ ὀργιασταί, cf. Man. 4.229 μυστιπόλους ῥεκτῆρας ἰδ’ ὀργιόωντας; 16× in Nonnus’ Dionysiaca (cf. 31.153 μυστιπόλοις Σατύροισι), 11× in Nonnus’ Paraphrasis, 4× in Paulus Silentiarius. → °πόλος
130
Ν
Lexicon of divine epithets
Ν ναρθηκοφόρος •
‘carrying a νάρθηξ’ 42.1 Dionysos Θεσμοφόρον καλέω P| ναρθηκοφόρον Διόνυσον Title of an official within a Dionysiac association (TAM V,1 822.7, 817.7 [Lydia, 165–6 CE] and IGBulg III,1 1517 i.15 [Philippopolis, 241–44 CE]); cf. X. Cyr. 2.3.18, 20; Pl. Phd. 69c8 ναρθηκοφόροι μὲν πολλοί, βάκχοι δέ τε παῦροι; Them. Or. 254b2 τὸν ναρθηκοφόρον Βάκχον. → °φόρος
νεβριδοστόλος •
νέος •
‘clad in fawnskin’ 52.10 Trieteric P| νεβριδοστόλε Hapax. Cf. νεβριδόπεπλος (AP 9.524.14); νεβροχίτων (Simias 15; Nonn. D. 26.28); νεβροφόνος (Nonn. D. 44.198), cf. νεβρίς ‘fawnskin’, esp. as the dress of Dionysos and the Bacchae (LSJ). On νεβρός cf. Janda (1996). → °στόλος ‘young’ 79.2 Themis Tc| νέην καλυκώπιδα κούρην Nonn. D. 34.170 νέην βασιληίδα κούρην (in the same metrical slot); cf. PGM 4.1775 νεώτατε, 7.516 (Sun), 4.2786 (Selene).
νικηφόρος •
νόμιος • • •
‘bringing victory’ 32.13 Athena H| νικηφόρε δαῖμον Epithet of Athena (e.g. IG II3,1 1323.56 [in Pergamon, where she is patron goddess, the epithet is attested several times]; FD III 3.240.7 [Delphi]; Knidos 30.4; Blaundos 321,1.3; Sardis VII,1 55.4; Man. Hist. 22.9; Apollod. Gram. 70.70), Zeus (J. AJ 19.248.1), Aphrodite (Plu. Pomp. 68.2.4; App. BC 2.10.68.27, 11.76.20; Paus. 2.19.6; cf. Pirenne-Delforge 1994: 153–4, 169–70), Eros (IG XI,4 1304 [Delos]); cf. Athena Νίκη (S. Ph. 134 Νίκη τ’ Ἀθάνα Πολιάς; E. Ion 1529; Paus. 1.42.4). → °φόρος ‘pastoral’ 11.1 Pan P| νόμιον 51.12 Nymphs νόμιαι |P Cf. 54.4 θιάσου νομίου τελετάρχα (=Silenos Satyr). h.Pan. 5 Πᾶν’ ... νόμιον θεόν; Nonn. D. 15.418, 17.384, 41.373 Πὰν νόμιος; AP 6.96.6 νομίῳ ... θεῷ; 9.217.4 Νόμιον; Paus. 8.38.11. Apollo, one of whose epithets is Pan (OH 34.25), and Zeus, who figures as epithet of Pan (OH 11.12 ἀληθὴς Ζεὺς ὁ κεράστης), share this epithet with him: Apollo νόμιος (Hp. Morb. 1.89; Theoc. 25.21; Call. Ap. 47; A.R. 4.1218; Corn. ND 69.8; Nonn. D. 1.330; SEG 9.132.12 [Cyrene, 1st c. BCE]) and Zeus νόμιος (Ps.-Archytas 35.27). Both Pan and Apollo, in their turn, are called Paean (OH 11.11 κάρπιμε Παιάν [Pan], 34.1 Παιάν [Apollo]); νόμιος is also Hermes (Ar. Th. 976; Corn. ND
Lexicon of divine epithets
Ν
131
25.18; Ep. Adesp. Laud. Theon. 8) and Dionysos (AP 9.524.14); cf. Selene νομαίη (PGM 4.2271). νυκτέριος •
•
• •
‘nightly’ 1.5 Hekate νυκτερίαν |Tri Cf. Hekate ἐννυχίη (Nonn. D. 44.193); νυχία (Luc. Nec. 9.19; Nonn. D. 4.185); νυκτιβόη ‘shouting in the night’ (PGM 4.2808), said of Hekate-Selene; νυκταιροδύτειρα (PGM 4.2546), said of Selene; νυκτόδρομα (SM 57.2); νυκτιπόλος (Acusilaus fr. 42.2; A.R. 4.829; Nonn. D. 44.195); νυκτοφανής (IGBulg V 5387). 52.4 Trieteric #νυκτέρι’ 55.3 Aphrodite νυκτερία |Tri ζεύκτειρα Cf. PGM 4.1794 πρωτοφανῆ, νυκτιφανῆ, νυκτιχαρῆ, νυκτιγενέτωρ (=Eros). 69.3 Erinyes νυκτέριαι |Tri 70.10 Eumenides νυκτέριαι |Tri κοῦραι [59.15 Moirai] ἀλλά μοι νυκτέριοι (Ψ: ἀλλά μοι εὐκταῖαι Bentley ἀλλ’ ἅμα νυκτέριοι Lennep ἀλλά μοι, ἀέριοι Ruhnken ἀλλά μοι, ἠέριαι Abel ἀλλά, μάκαιραί, μοι Ricciardelli) Cf. 49.3 → [πυριβρεμέτας]; 54.10 ὄργια νυκτιφαῆ τελεταῖς ἁγίαις ἀναφαίνων (Silenos Satyr). Epithet of the owl in Arat. Phae. 999, cf. also νυκτερίς, -ίδος (f.) ‘bat’ (Od. 12.433+); Luc. Peregr. 28.12 τελετήν τινα ... νυκτέριον; Imprec. planet. 9.161.2 Nυκτέριε. → νυχαυγής → νύχιος
νυκτερινός •
‘nightly’ 39.3 Korybas νυκτερινὸν Κουρῆτα |Tc Cf. Ar. Vesp. 2 φυλακὴν ... νυκτερινήν; IGBulg I2 324 [φύ]λακες ἁμερινοί, νυκτερινοί, περίοδοι (offering to Dionysos Eleuthereus). → νυχαυγής → νύχιος
νυκτερόφοιτος •
‘roaming by night’ 36.6 Artemis B| νυκτερόφοιτε PGM 6.34 νυκτε[ρόφ]οιτε (Apollo), cf. Hippol. Haer. 4.35.5.2 νυκτεροφοῖτι. Cf. Ant. Lib. 15.2.6 νυκτίφοιτον (Artemis), [A.] Pr. 657, Lyc. 225; Ptol. Phas. 2.9.4, 10.2 νυκτιδιέξοδος ‘rising after sunset and setting before sunrise’ (stars). → νυχαυγής → νύχιος → °φοιτος, -ης, -ις
νυκτίδρομος •
‘running by night’ 9.2 Moon P| νυκτιδρόμε Bernand, Inscr. Métr. 166.13 (Nubia, end 1st/3rd c. CE) = Temple de Kalabchah 241,4[a]; SM 49.48, cf. SM 57.2 νυκτόδρομα (Hekate), PGM 7.695 νυκ[το]δρόμα (Great Bear); PGM 4.1131 νυκτιφαοῦς μήνης ἀνισολαμπὴς κύκλος; PGM 4.2523 νυκτοφάνεια (Selene-Artemis); PGM 4.2546 νυκταιροδύτειρα ‘rising and setting by night’ (Selene). → νυχαυγής → νύχιος → °δρομος
132
Ν
Lexicon of divine epithets
νυκτιπόλευτος •
νύμφη
•
‘roaming by night’ 79.7 Themis B| νυκτιπόλευτε Cf. νυκτιπόλος, epithet of Zagreus (E. fr. 472.11), Hekate (Acusilaus fr. 42.2; A.R. 4.829, 1020; Nonn. D. 44.195), Artemis (Corn. ND 72.17), Brimo (A.R. 3.862), Phaeton (AP 14.53.4); cf. E. Ion 1049, 717 νυκτιπόλοις ... σὺν Βάκχαις, A.R. 3.862 Βριμὼ νυκτιπόλον; πολεύω said of the planets as gods in PGM 4.544 ὄψῃ ... τοὺς πολεύοντας ἀναβαίνοντας εἰς οὐρανὸν θεούς, ἄλλους δὲ καταβαίνοντας. → νυχαυγής → νύχιος → °πόλος
‘nymph’, ‘young wife’, ‘bride’ 1.8 Hekate νύμφην |P 22.1 Tethys Ὠκεανοῦ καλέω P| νύμφην 71.1 Melinoe Μηλινόην καλέω, P| νύμφην χθονίαν 24.1 Nereids Νηρέος εἰναλίου P| νύμφαι καλυκώπιδες Cf. Ar. Th. 325–6 Νηρέος εἰναλίου τε κόραι Νύμφαι τ’ ὀρείπλαγκτοι.
νυμφίδιος •
‘bridal’ 55.11 Aphrodite νυμφιδία |Tri Common word in Euripides (6×) and Nonnus’ Dionysiaca (34×). First time here as a divine epithet, but cf. Aphrodite νυμφία (Paus. 2.32.7; Pirenne-Delforge 1994: 183).
Νύσιος ‘of Nysa’ [Νυσαῖος] 46.2 Liknites Νύσιον ἀμφιθαλῆ |P (Ald: νύσσιον Ψ Νυσαῖον Blumenthal) • Cf. Ricciardelli 2000: 414–5. 51.15 Nymphs Νυσαῖαι |Tri (Abel: νύσσιαι Ψ) 52.2 Trieteric B| Νύσιε, Λυσεῦ νυχαυγής • •
νύχιος •
‘shining by night’ 3.7 Night νυχαυγής# 71.8 Melinoe νυχαυγής# Cf. 54.10 ὄργια νυκτιφαῆ. The Moon is νυκτιφαής in PGM 4.1131, cf. IGBulg V 5387 νυκτοφανής (Hekate); Corp. Herm. fr. 29.1.3 νυκτιφανής (Mήνη); AP App. Epigr. 147.3; Stob. 1.5.14.4. The darkness of night is κελαινοφαής in Ar. Ra. 1331, cf. μελανηφόρος. → νυκτ° → °αυγής
‘of the night’ 9.6 Moon νύχεια# (l: νυχία Ψ νυχαυγής Abel λοχείη Hermann) 70.9 Eumenides H| νύχιαι In the PGM, νυχία is said of Hekate-Selene-Artemis (4.2542, 2550, 2855; 7.882) and of Persephone (4.1402); cf. Hsch. ν 753 νυχεία· διανυκτέρευσις ‘nightly watch’. → νυκτ°
Lexicon of divine epithets
Ο
133
Ο ὁδηγητήρ • οἶκος •
‘guide’ 41.6 Euboulos Tc| ὁδηγητῆρα But cf. Ricciardelli 2000: 397–8; see Fayant 2014: 352. ‘house’ 4.4 Sky οἶκε θεῶν μακάρων |P 84.5 Hestia οἶκε θεῶν μακάρων |P (D’Orville: οἳ καὶ Ψ) E. Ion 1–2 οὐρανὸν ... θεῶν παλαιὸν οἶκον; Theoc. 17.108 θεῶν ἐρικυδέες οἶκοι; D.L. 3.44.8 ἀστερόεντα θεῶν οἶκον; Philostr. VA 2.22.14 αἰθέρα ὑπογράφῃ καὶ θεῶν οἶκον; Artem. 2.68.24 ὁ οὐρανὸς θεῶν ἐστιν οἶκος; Max. Tyr. 13.6b.1 οἶκος οὗτος εἷς θεῶν καὶ ἀνθρώπων, οὐρανὸς καὶ γῆ.
ὀλβιοδώτης •
‘giver of bliss’ P.35 Palaimon Παλαίμονά τ’ B| ὀλβιοδώτην 34.2 Apollo B| ὀλβιοδῶτα Stob. 1.1.31a.4 (=Asklepios). For the collocation [GIVE/TAKE AWAY – BLISS] cf. Od. 6.188 Ζεὺς δ’αὐτὸς νέμει ὄλβον Ὀλύμπιος ἀνθρώποισιν, Od. 18.273 Ζεὺς ὄλβον ἀπηύρα, h.Merc. 529, h.Hom. 15.9 δίδου δ’ ἀρετὴν τε καὶ ὄλβον = Call. Jov. 96, Hes. Op. 281 ὄλβον διδοῖ εὐρύοπα Ζεύς, Sol. 13.3, Theog. 865, Ibyc. S166.13, Aristonous Ap. 46. Cf. Socr. Sch. HE 3.23.154 ὀλβιόδωρος (=Attis). → °ολβ° → °δοτ° → °δωτ°
ὀλβιοδῶτις •
‘giver of bliss’ 40.2 Demeter Eleusinia κουροτρόφε, B| ὀλβιοδῶτι 65.9 Peace κουροτρόφον, B| ὀλβιοδῶτιν Only in the OH (cf. ὀλβιοδώτης, ὀλβοδότις, ὀλβοδότειρα). E. Ba. 420 ὀλβοδότειραν Εἰρήναν, κουροτρόφον θεάν. Cf. OH 10.29 λίτομαί σε †σὺν εὐόλβοισιν† ἐν ὥραις (Ψ: σὺν ὀλβιοδώτισιν Ὥραις Fayant). → °ολβ° → °δοτ° → °δωτ°
ὀλβιόμοιρος
• •
‘whose lot is blessed’ 39.2 Korybas Κύρβαντ’ ὀλβιόμοιρον |Tc 63.3 Dikaiosyne ὀλβιόμοιρε |Tc 26.6 Earth B| ὀλβιόμοιρε (cf. 34.12 γαῖαν δ’ ὀλβιόμοιρον) 36.9 Artemis B| ὀλβιόμοιρε 67.5 Asklepios B| ὀλβιόμοιρε Cf. 9.8 χαίρουσα ... εὐφρόνῃ ὀλβιομοίρῳ (Moon). Paul. Sil. Soph. 220, 934. → °ολβ°
134
Ο
Lexicon of divine epithets
ὀλβιόχειρος •
‘whose hand is blessed’ (?) 23.8 Health Ὄλβον τ’ Εἰρήνην τε καὶ ὀλβιόχειρον Ὑγείην (Ψ: ἠπιόχειρον Ὑγείην Ruhnken: ἠπιόχειρ’ ὑγίειαν Hermann) Ruhnken’s correction is probably right (contra : Ricciardelli); for the compositional type, cf. ἑκατόγχειρος ‘having a hundred hands’. → °ολβ° → ἠπιόχειρος → °χειρ°
ὀλβοδότειρα •
‘giver of bliss’ 60.7 Graces ὀλβοδότειραι |Tc E. Ba. 419 ὀλβοδότειραν Εἰρήναν (cf. 573); Opp. Cyn. 1.45; Orac. Sibyl. 11.219. Cf. Ep. Adesp. 9.6.6 ὀλβοδότα Ζεῦ, cf. IGR I,5 1295.10; AP App. 333.8 (=Nile). → °ολβ° → °δοτ° → °δωτ°
ὀλβοδότις •
‘giver of bliss’ 27.9 Mother of the Gods Tc| σὲ δ’ ὀλβοδότιν καλέουσι Hapax (cf. ὀλβιοδώτης, ὀλβοδώτις, ὀλβοδότειρα). → °ολβ° → °δοτ° → °δωτ°
ὀλετήρ, ὀλέτειρα •
‘destroyer’ 38.14 Kouretes P| τροφέες καὶ αὖτ’ ὀλετῆρες (opposition) 32.12 Athena Φλεγραίων ὀλέτειρα Γιγάντων |B Cf. Nonn. D. 48.43 ὀλετῆρα Γιγάντων, 8.67 Τιτήνων ὀλέτειραν; Man. 3.11 αὖτ’ ὀλετήρ; PGM 4.2860 ὀλέτις σύ (=Hekate-Selene); AP 11.424.2 ὀλέτειραι Ἐρινύες; cf. Doroth. 352.23 (=Zeus), 358.16 (=Ares). Il. 18.114 ὀλετῆρα (Hector); Batr. 117 ὀλέτειραν, Euph. fr. 3.1 ὀλέτειρα.
Ὀλύμπιος •
‘Olympian’ 14.4 Rhea μῆτερ Ζηνὸς ἄνακτος Ὀλυμπίου |B Cf. Ζηνός Ὀλυμπίου |B already in Il. 15.131; Od. 2.68; Hes. Th. 529; Op. 87; h.Hom. 17.2; Eumel. 16.
ὀμβριμόθυμος
•
‘strong-spirited’ P.10 Ares Ἆρές τ’ ὀμβριμόθυμε |Tc 66.1 Hephaistos Ἥφαιστ’ ὀμβριμόθυμε, |Tc μεγασθενές 12.1 Herakles Ἥρακλες ὀμβριμόθυμε, |Tc μεγασθενές, ἄλκιμε Τιτάν 65.1 Ares ὀμβριμόθυμε, |Tc μεγασθενές, ἄλκιμε δαῖμον 15.6 Zeus B| ὀμβριμόθυμε (cf. 19.7 ὀμβριμοθύμους Zeus’ lightning bolts) 18.1 Pluto B| ὀμβριμόθυμε 14.7 Rhea πολεμόκλονε, B| ὀμβριμόθυμε 32.2 Athena P| πολεμόκλονε, B| ὀμβριμόθυμε ὀβριμόθυμος is an epithet of Ares (h.Mart. 2; Panyas. 3.4) and the cyclops Arges (Hes. Th. 140); a word cherished by Quintus (27×). Cf. the Iliadic line-end formula
Lexicon of divine epithets
Ο
135
ὄβριμος Ἄρης (6×) and IG XIV 1003.1–2 ὦ Διὸς Ἀλκμήνης τε μεγασθενὲς ὄβριμον αἷμα. → °θυμος ὀμβροτόκος • •
‘rain-producing’ 21.2 Clouds ὀμβροτόκοι |Tri Cf. 82.5 ὀμβροτόκους νεφέλας ἐξ ἠέρος εἰς χθόνα πέμπειν (Notos); 82.3 ὄμβροιο γενάρχα. Ep. Adesp. Encom. Her. 47 ὀμβροτόκους ὠδῖνας ἐλαφρίζει{ν} ν̣εφε̣λ̣[ά]ω̣ ν; Nonn. D. 2.450 ὀμβροτόκων νεφελάων; the word is quite common as epithet of the clouds, cf. Gr. Nyss. Steph. II 46.733.38; Cyr. H. Catech. 10.19.33; Const. App. 7.34.39, 8.12.93, etc. Ar. Nu. 298 παρθένοι ὀμβροφόροι. → °τόκος
ὀμβροχαρής • ὄμμα •
•
ὄνειαρ •
‘delighting in rain’ 26.8 Earth ὀμβροχαρής |Tri Hapax. Cf. Call. Del. 83 Νύμφαι μὲν χαίρουσιν, ὅτε δρύας ὄμβρος ἀέξει. → °χαρής
‘eye’ 8.14 Sun P| κόσμου τὸ περίδρομον ὄμμα 8.18 Sun ὄμμα δικαιοσύνης |P (cf. 8.16 δεῖκτα δικαιοσύνης |P) Cf. 8.1 πανδερκὲς ἔχων αἰώνιον ὄμμα; 34.8 πανδερκὲς ἔχων H| φαεσίμβροτον ὄμμα (Apollo); 62.1 ὄμμα Δίκης μέλπω πανδερκέος; 69.15 ὄμμα Δίκης. In OH 11.17 ἐλαφροτάτου πυρὸς ὄμμα refers to the ‘most nimble eye of fire’ (=sun) that yields up to Pan (σοὶ ... εἴκει ... 13–4), cf. Fayant 2014: 121–2 (but see Ricciardelli 2000: 284). On the widespread idea of the sun as an eye, cf. Ar. Nu. 285 ὄμμα ... αἰθέρος; E. IT 194 ἱερὸν ... ὄμμ’ αὐγᾶς Ἅλιος; PGM 2.89 Διὸς γαιήοχον ὄμμα (=Sun); Il. 3.277 Ἠέλιός θ’, ὃς πάντ’ ἐφορᾷς καὶ πάντ’ ἐπακούεις. For the ὄμμα δικαιοσύνης, cf. also ὄπις ‘divine vengeance/favour’ (Hom.+) from the same root. → δείκτης → πανδερκής → ἔναυσμα → μέρισμα ‘advantage’ P.14 Dikaiosyne and Eusebia καὶ τὸ Δικαιοσύνης τε καὶ Εὐσεβίης μέγ’ ὄνειαρ Cf. h.Cer. 268–9 Δημήτηρ ..., ἥ τε μέγιστον / ἀθανάτοις θνητοῖσί τ᾽ ὄνεαρ; versefinal μέγ’ ὄνειαρ is formulaic, e.g. Od. 4.444; Hes. Th. 871, Op. 41, 346, 822; Anubion 4 fr. 21.10.
ὁπλόδουπος
‘resounding with armor’ 65.3 Ares ὁπλόδουπε |Tc (Pierson: δολόδουπε Ψ)
136
Ο
•
ὅπλον •
Lexicon of divine epithets
Hapax. Cf. Il. 11.364 δoῦπον ἀκόντων and the formulaic line (7×) δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε’ ἐπ’ αὐτῷ. → °δουπος ‘weapon’ 28.10 Hermes γλώσσης δεινὸν ὅπλον |P τὸ σεβάσμιον ἀνθρώποισι (cf. 7 ὅς χείρεσσιν ἔχεις εἰρήνης ὅπλον ἀμεμφές) Cf. Ar. Nu. 419 τῇ γλώττῃ πολεμίζων (Sch. ad loc.); Men. Sent. 621 ὅπλον μέγιστόν ἐστιν ἀνθρώποις λόγος (see Ricciardelli 2000: 343–4). In Christian context, cf. Ep. Jac. 3.6 ἡ γλῶσσα πῦρ, 3.8 μεστὴ ἰοῦ θανατηφόρου. 19.8 Zeus Keraunos πτηνὸν ὅπλον δεινόν |P
ὁπλοφόρος •
‘bearing arms’ 31.4 Kouretes ὁπλοφόροι |Tri Epithet of Pallas (Gonnoi II 156.3), of Ares (SEG 8.32.1). Cf. Nonn. D. 17.139 Βάκχοι / ὁπλοφόροι |Tri; AP App. 104.4 δαίμονες ὁπλοφόροι. → °φόρος
ὁπλοχαρής • ὄργιον •
•
‘delighting in arms’ 32.6 Athena ὁπλοχαρής |Tri 65.2 Ares ὁπλοχαρής |Tri Only in the OH; cf. Liban. Progymn. 10.1.4 (Achilles) εἰπὼν χαίρειν ὅπλοις. → °χαρής
‘orgiastic rite’ 52.5 Trieteric ὄργιον ἄρρητον |P Ricciardelli (2000: 433): “stranamente lo stesso Dioniso è chiamato col nome della cerimonia in suo onore”; Fayant (2014: 428): “Curieusement, Dionysos, qui preside à des cérémonies secretes (ὄργια 54, 10) ou qui, identifié à Prôtogonos, est vénéré par des rites secrets (πολυόργιος 6, 4), est lui-même qualifié d’ὄργιον (‘objet sacré’)”. But cf. Macedo 2017a on this not infrequent type of apposed-noun epithets. Cf. Luc. Syr. 16.14 Διονύσου ὄργιον; Clem. Alex. Protr. 2.22.4.5 ὄργιον Διονύσου Βασσάρου; cf. OH 30.3 ἄγριον, ἄρρητον (=Dionysos). → πολυόργιος
ὀργιοφάντης •
‘who initiates others into orgiastic rites’ 31.5 Kouretes B| ὀργιοφάνται Cf. 54.6 ὄργια νυκτιφαῆ τελεταῖς ἁγίαις ἀναφαίνων (=Silenos Satyr); 6.11 ὀργιοφάνταις referring to human priests as in AP 9.688.4, 15.7.1; Lagina 194.2 (Caria); IK Iznik 89.23 (Bithynia). → πολυόργιος
Lexicon of divine epithets
Ο
137
ὀρειομανής •
‘frenzied haunter of the mountains’ 31.5 Mother of the Gods Μητρὸς ὀρειομανοῦς |P συνοπάονες (Ψ: ὀρειμανέος Hermann) (=Kouretes) Hapax. Cf. Triph. 370 ὀρειμανέος Διονύσου; Corn. ND 61.9 ὀρειφόιτοι ... Βάκχαι; Orph. A. 21 ὀρεσσιδρόμου τε λατρείαν / μητρός; Il. 15.606 πῦρ οὔρεσι μαίνηται. → οὐρεσίφοιτος → οὐρεσιφοίτης → οὐρεσιφοῖτις → °μανής
ὀρέστερος •
Ὀρθία •
‘of the mountains’ 31.2 Kouretes Tc| ὀρέστεροι In Homer, epithet of a snake (Il. 22.93) and wolves and lions (Od. 10.212); as a divine epithet in E. Tr. 552 τὰν ὀρεστέραν ... παρθένον Διός (Athena), S. Ph. 391 ὀρεστέρα παμβῶτι Γᾶ, μᾶτερ αὐτοῦ Διός. Note the use of -τερο- as oppositive suffix (→ ἀγρότερος). → οὐρεσίφοιτος → οὐρεσιφοίτης → οὐρεσιφοῖτις
‘Orthia’ 36.8 Artemis #Ὀρθία Epithet of Artemis: IG V,1 599.6 (Laconia, where the variants Ὀρθέα and Ὀρθεία are also attested); IG IV2,1 495 (Epidaurus). See Vegas Sansalvador 1996.
ὀρθοδότειρα •
‘giver of right’ 76.5 Muses P| διανοίας ὀρθοδότειραι Ηapax. Cf. A. Eu. 963 Μοῖραι ... δαίμονες ὀρθονόμοι ‘dispensers of right’ (in opposition to A. Th. 975, 986 Μοῖρα βαρυδότειρα ‘dispenser of heavy fate’). The Delphic omphalos is called ὀρθοδίκας (Pi. P. 11.9). → °δοτ° → °δωτ°
ὀρθοέθειρος •
‘making one’s hair stand on end’ or ‘with hair upstanding, bristling’ 19.8 Zeus Keraunos B| ὀρθοέθειρον Hapax (cf. A. Ch. 32 ὀρθόθριξ). → °έθειρος
ὁρμάστειρα • ὁρμή
•
‘who urges on’ 32.9 Athena #ὁρμάστειρα (Ψ: ὁρμήτειρα Abel) Hapax (cf. ὁρμητής ‘imperious person’, Philostr. Junior Im., Prooem. 862.4; Anubion fr. 2.207.21 etc.). ‘onrush’ 10.19 Nature B| ὡριὰς ὁρμή 19.10 Zeus Keraunos B| παμφάγον ὁρμήν 58.2 Eros B| εὔδρομον ὁρμήν (West: ὁρμῇ Ψ) Cf. 17.9 νηῶν εὔδρομον ὁρμήν; 33.2 θνητῶν ἐναγώνιον ὁρμήν; 61.7 λόγων ἀδιακρίτῳ ὁρμῇ.
138
Ο
ὅσιος •
οὖλος •
Lexicon of divine epithets
‘hallowed’ 77.2 Muses ἱεράς, H| ὁσίας The word pair ἱερός-ὅσιος is common in prose since Th. 2.52.4 καὶ ἱερῶν καὶ ὁσίων ὁμοίως; cf. Antiph. Her. 62.4; Isoc. Or. 7.66.3; Is. Ast. 13.3; Pl. Lg. 857b5; R. 344a8; Lys. 25.1; D. 23.40.4, 65.3; 24.11.2; 96.2, 4; 101.7; 112.8; 39.35.7, etc. ‘baneful’ 86.1 Dream B| οὖλε Ὄνειρε Il. 2.8 οὖλε Ὄνειρε |Tc (2.6 B| οὖλον Ὄνειρον); Orph. A. 776 οὖλον Ὄνειρον |Tc.
οὐράνιος •
•
•
•
‘heavenly’ 55.1 Aphrodite Οὐρανία |Tri ‘Urania’ P. Derveni §70, 72 Οὐρανίη τ’ Ἀφροδίτη. 10.2 Nature οὐρανία |Tri (Ψ: ἐργανία Ricciardelli) 64.2 Law οὐράνιον |Tri Νόμον 3.8 Night Tri| χθoνία ἠδ’ οὐρανία πάλιν αὐτή 4.5 Sky οὐράνιος χθόνιός τε |Tc φύλαξ 7.9 Stars οὐράνιοι χθόνιοί τε |Tc 1.2 Hekate οὐρανίαν χθονίαν τε καὶ εἰναλίαν |E 38.2 Kouretes οὐράνιοι χθόνιοί τε καὶ εἰνάλιοι |E 38.23 Kouretes οἵτε καὶ οὐράνιοι |P δίδυμοι κλῄζεσθ’ ἐν Ὀλύμπῳ (cf. 38.21 ὁμοῦ δὲ Διόσκοροι αὐτοί) P.32 Daimones Δαίμονας οὐρανίους |P καὶ ἠερίους καὶ ἐνύδρους PGM 5.164–7 ἵνα μοι ἦν ὑπήκοος πᾶς δαίμων οὐράνιος καὶ αἰθέριος καὶ ἐπίγειος καὶ ὑπόγειος καὶ χερσαῖο[ς] καὶ ἔνυδρος. 7.1 Stars Ἄστρων οὐρανίων |P ἱερὸν σέλας 7.3 Stars Ἀστέρες οὐράνιοι |P P.41 Aphrodite Οὐρανίαν τε θεάν |P Οὐρανία alone attested since Herodotus (1.131.10; 3.8.8); Ἀφροδίτη Οὐρανία in Polem. 42a.8, cf. Pl. Smp. 180d–e (Aphrodite Οὐρανία vs. Πάνδημος) and PirenneDelforge 1994 passim. 8.2 Sun B| οὐράνιον φῶς AP App. Epigr. 149.10 B| οὐράνιον φῶς. P.3 Tc| καὶ οὐράνιαι φλόγες ἁγναί / Ἠελίου → εἰναλία
οὐρανόπαις •
‘child of Uranos’ 27.13 Mother of the Gods οὐρανόπαι |Tri 79.1 Themis οὐρανόπαιδ’ |Tri ἁγνήν Only in the OH. For the word formation cf. Orph. A. 977 Ταρταρόπαις Ἑκάτη; Nonn. D. 18.19 Σεμέλης θεόπαιδος; AP 11.33.2 τὴν Βρομίου βοτρυόπαιδα χάριν ‘child of the grape’; Lyc. 892 θαλασσόπαις. → °παις → παιδ°
Lexicon of divine epithets
Ο
139
οὐρανόπλαγκτος ‘wandering through the sky’ 21.1 Clouds B| οὐρανόπλαγκτοι • Man. 4.623; cf. D.S. 5.23.2.9 κατὰ τὸν οὐρανὸν πλανωμένους. → °πλαγκτος οὐρεσιφοίτης •
‘roaming the mountains’ 52.10 Trieteric οὐρεσιφοῖτα, κερώς |P (Scaliger: οὐρεσιφοῖτα ἔρως Ψ οὐρεσιφοιταλέος Vian) AP 9.524.16 (Dionysos); 9.525.16 (Apollo); cf. Nonn. D. 45.230 ὀριπλανέος Διονύσου. As for other gods, cf. Simon. 14.35(b).7 ὀρείδρομον Ἄρτεμιν; Nonn. D. 17.136 ὀρίδρομος ... Ἄρης. → ὀρειομανής → ὀρέστερος → °φοιτος, -ης, -ις
οὐρεσιφοῖτις •
‘roaming the mountains’ 1.8 Hekate B| οὐρεσιφοῖτιν (Stephanus: οὐρεσιφοίτην Ψ) Cf. PGM 4.2563, 2854 ὀρίπλανε εἰνοδία τε (=Hekate-Selene). → ὀρειομανής → ὀρέστερος → °φοιτος, -ης, -ις
οὐρεσίφοιτος •
‘roaming the mountains’ 51.9 Nymphs B| οὐρεσίφοιτοι Epithet of Artemis (Nonn. D. 20.72; 48.310), Apollo (AP 2.1.306), and Dionysos (Nonn. 12.324; 48.474); cf. Ar. Th. 326 Νύμφαι τ’ ὀρείπλαγκτοι; AP 11.194.1 οὐρεοφοιτάσι Νύμφαις. Pan is called ὀρειάρχης (AP 6.34.4). → ὀρειομανής → ὀρέστερος → °φοιτος, -ης, -ις
ὀφιοπλόκαμος •
‘with snake locks’ 69.16 Erinyes P| ὀφιοπλόκαμοι 70.10 Eumenides P| ὀφιοπλόκαμοι Corn. ND 11.13. Cf. PGM 4.2863 ὀφεοπλόκαμε καὶ ζωνοδράκοντι (Hekate-Selene), 4.2800 ἡ φοβερῶν ὀφίων χαίτην σείουσα μετώποις (Hekate-Selene); 12.159 ὀφεοπρόσωπος (a deity); [A.] Pr. 799 δρακοντόμαλλοι (Gorgones); Orph. L. 542 δρακοντοέθειρα (Gorgon); δρακοντόκομος (Nonn. D. 1.18; 11.59; 21.108; 25.87, 221; 31.81; 35.221; 47.552). The Sun is called ὄφις in the PGM (4.1638; cf. 2.112, 4.1656, 8.11). → °πλόκαμος
140
Π
Lexicon of divine epithets
Π παγγενέτης •
‘father of all’ 20.5 Zeus Astrapaios ἀστραπαῖον Δία, παγγενέτην |H 73.2 Daimon μειλίχιον Δία, παγγενέτην |H Theos. 38.8 Ζῆνα δὲ παγγενέτην, 49.4 παγγενέτης νοερὸς λόγος; Procl. H. 1.34 παγγενέταο θεοῦ |H; Nonn. Par. Eu. Io. 1.106, 5.171, 12.154 παγγενέταο θεοῦ |H; Ep. Adesp. Merc. fr. 1r.24 παγγενέτα[ο θεοῦ |H; AP 1.19.11 παγγενέταο θεοῦ |H. → γένεσις → γενέτειρα → γενέτωρ → γέννα → γεννοδότειρα
παγγενέτωρ
•
Παιάν • • • •
‘father of all’ 4.1 Sky οὐρανὲ παγγενέτωρ |P 12.6 Herakles παμφάγε, παγγενέτωρ, |P πανυπέρτατε, πᾶσιν ἀρωγέ 13.5 Kronos Αἰῶνος Κρόνε(,) παγγενέτωρ |H Orac. Sibyl. 5.328 παγγενέτωρ |P, 8.500 παγγενετῆρα θεόν, 3.675 γαῖα ... παγγενέτειρα, 3.744 γῆ ... παγγενέτειρα (cf. 3.550); cf. PGM 4.2556 πανγεννήτειρα (=Selene-Aphrodite). Aphrodite (PGM 4.2916) and Hekate-Selene-Artemis (PGM 4.2832) are called θεῶν γενέτειρα καὶ ἀνδρῶν; cf. AP 12.97.4 παγγενέτειρα Φύσις. → γένεσις → γενέτειρα → γενέτωρ → γέννα → γεννοδότειρα ‘Paean’ 34.1 Apollo μάκαρ, Παιάν |P Cf. AP App. 28.7 μάκαρ Παιάν, 52.21 Ὦ] μάκαρ, ὦ Παιὰν Ἀσκληπιέ. 52.11 Trieteric Παιὰν χρυσεγχής |P 8.12 Sun B| κάρπιμε Παιάν Cf. Tim. 24.2 λαμπραῖς ἀκτῖσ’ Ἥλιε βάλλων ... ὦ ἵε Παιάν. 11.11 Pan B| κάρπιμε Παιάν 67.1 Asklepios B| δέσποτα Παιάν Cf. AP App. 28.1 δέσποτα Παιάν. Cf. Myc. pa-ja-wo-ne (KN V 52.2), cf. DMic 2.69.
παιδόφιλος •
‘loving children’ 40.13 Demeter Eleusinia παιδοφίλη |P Cf. Telecl. 49.1 παιδοφίλης, παιδέρως Ζεύς; Sapph. 178.1 Γέλλως παιδοφιλωτέρα; cf. Sol. 25.1 ἐπ’ ἄνθεσι παιδοφιλήσῃ. → °παις → φιλο°
‘dancer’ or ‘player’ 3.9 Night Tri| παίκτειρα διώγμασιν ἠεροφοίτοις (Ψ: πλάγκτειρα West) Hapax. Masculine παίκτης (Man. 4.448, AP 7.442.3); cf. Ricciardelli 2000: 243–4 (“dancer”) and Fayant 2014: 40 (“player”).
παίκτειρα •
Lexicon of divine epithets
Παιών • παιωνίς •
Π
141
‘Paean’ 12.10 Herakles H| μεγαλώνυμε Παιών (Lennep: μεγαλώνυμε ναίων Ψ μεγαλώνυμε Αἰών West) Cf. Ricciardelli 2000: 290; Fayant 2014: 129. → Παιάν ‘healing’ 51.15 Nymphs P| παιωνίδες Cf. Sext. Emp. M. 1.51.4 παιωνίς ... καὶ λυσίπονος τέχνη; AP 11.382.6 παιωνιάδος ... σοφίης; PGM 4.2268 παιωνία (Selene).
παλαίφατος • Παλλάς •
‘of ancient fame’ 10.5 Nature Tc| παλαίφατε H.+ (Od. 19.163 δρῦς π.), cf. Pi. N. 6.31 π. γενεά, S. OC 1381 ἡ παλαίφατος Δίκη, Tr. 823 τᾶς παλαιφάτου προνοίας.
‘Pallas’ P.38 Athena Παλλάδα τ’ ἐγρεμάχην κούρην |H h.Cer. 424 Παλλάς τ’ ἐγρεμάχη; D.S. 8.29.1.8 Παλλάδι τ’ ἐγρεμάχῃ; cf. Il. 1.200 Παλλάδ’ Ἀθηναίην, S. OC 1054.
παμβασίλεια
• •
‘queen of all’ 14.17 Rhea παμβασίλεια Ῥέα |Tc 16.2 Hera Ἥρα παμβασίλεια |Tc Διὸς σύλλεκτρε 36.11 Artemis πότνια παμβασίλεια |Tc 10.16 Nature B| παμβασίλεια 16.9 Hera B| παμβασίλεια 68.1 Health B| παμβασίλεια 44.1 Semele B| παμβασίλειαν Cf. 11.2, 18.6 χθόνα B| παμβασίλειαν (Opp. Hal. 1.414 χθόνα παμμήτειραν). Ar. Nu. 357 παμβασίλειαι (=Clouds); A.R. 4.382 παμβασίλεια |Tc Διὸς ... ἄκοιτις; IG XII,5 310 (Paros, 2nd c. CE) παμβασίληα θεά; Samos 475 (4th c. CE) Ἥρη παμβα[σίλεια Δι]ὸ̣ ς μεγάλου πα̣ [ρ]ά̣ κ̣ [οι]τ̣ι; AP App. Epigr. 65.1 Ἥρη παμβασίλεια.
παμβασιλεύς •
‘king of all’ 73.3 Daimon B| παμβασιλῆα Alc. 308b.4 Κρονίδαι ... παμβασίληϊ; LXX Si. 50.15 (17).
παμμήτειρα •
‘mother of all’ 10.1 Nature ὦ Φύσι, παμμήτειρα θεά, |H ... μῆτερ Gr. Naz. Carm. mor. 620.11 ὦ Φύσι παμμήτειρα; Aphrodite (PGM 4.2917) and Hekate-Selene-Artemis (PGM 4.2833) are called Φύσι παμμήτωρ; cf. AP 12.97.4 παγγενέτειρα Φύσις. 40.1 Demeter Eleusinia Δηώ, παμμήτειρα θεά |H (Lennep: θεοῖς Ψ)
142
Π
•
Lexicon of divine epithets
h.Hom. 30.1 Γαῖαν παμμήτειραν; Eus. Prep. 3.9.2.27 γαῖα τε παμμήτειρ’; AP 5.165.1 παμμήτειρα θεῶν |H … φίλη Νύξ; Orph. A. 547 παμμήτειρα Ῥέη. → °μάτωρ, °μήτειρα → μήτηρ
παμφάγος
•
‘all-devouring’ 12.6 Herakles #παμφάγε, παγγενέτωρ, πανυπέρτατε, πᾶσιν ἀρωγέ 66.5 Hephaistos #παμφάγε, πανδαμάτωρ, πανυπέρτατε, παντοδίαιτε 19.10 Zeus Keraunos B| παμφάγον ὁρμήν E. Med. 1187 παμφάγου πυρός; the phrase παμφάγος πῦρ is not uncommon, cf. E. Med. 1187, Gr. Naz. Carm. se ipso 1337.5, Ps.-Macar. Serm. 11.3.4.12, 18.6.6.7, Jul. Ar. Job 159.4, Cyr. Al. Ioan. 3.62.9, AP App. Epigr. 218.2, etc. Cf. RV 7.7.2d jámbhebhiḥ víśvam uśádhak vánāni ‘(Agni) burning everything, burning the wood at will with your jaws’ (Jamison/Brereton). → παντοδίαιτος
παμφαής •
‘all-shining’ 6.5 Protogonos κρύφιον ... B| παμφαὲς ἔρνος (opposition) Epithet of the sun (E. Med. 1251; AP App. Epigr. 183.4; IG XII,5 891 οὐρανοῖο παμφαῆ [κύκλο]ν; Nonn. D. 40.379 παμφαὲς αἰθέρος ὄμμα), of Apollo-Helios (PGM 2.89), of Herakles (S. Ph. 728 θείῳ πυρὶ παμφαής), of the Morning-star (Trag. Adesp. 664.27), of the fire (E. Tr. 548); cf. also PGM 78.11 παντοφ[αής, θεῶν καὶ δαιμ]όνων φωσφόρε σεμνή (of a goddess). → πασιφαής → °φαής
Πάν
‘Pan’ 34.25 Apollo Πᾶνα, θεὸν δικέρωτ’ |P
παναίολος •
‘all-variegated’ 4.7 Sky Tc| παναίολε, αἰολόμορφε In Homer, epithet of ζωστήρ (Il. 4.186, 215, 10.77, 11.236), ἀσπίς (Il. 11.374), and σάκος (Il. 13.552, cf. [Hes.] Sc. 139). First time here used as a divine epithet. → αἰολο°
παναυγής •
‘all-bright’ 10.3 Nature παναυγής# Bas. Sel. V. Thecl. 2.24.14 ὀφθαλμοὶ παναυγεῖς; cf. Suda π 164. → °αυγής
πανδαμάτειρα •
‘all-subduer’ 10.26 Nature πανδαμάτειρα |Tc Epithet of Τύχη (IG XII,5 303 [Paros, 1st c. BCE]); Nonn. D. 16.221. Altogether 10× in Nonnus’ Dionysiaca in the same metrical slot; as a divine epithet, it also refers to Rhea (25.322), Moira (30.132), and Hera (47.555, 609). Epithet of Hekate-SeleneArtemis in PGM 4.2723.
Lexicon of divine epithets
Π
143
πανδαμάτωρ •
•
‘all-subduer’ 5.3 Ether πανδαμάτωρ |Tri 10.3 Nature πανδαμάτωρ, |Tri ἀδάμαστε, κυβερνήτειρα πανδαμάτωρ |Tri ἀδάμαστος Ἔρως (Nonn. D. 2.223; cf. 33.109, 48.416 πανδαμάτειρα, κυβερνήτειρα [Nemesis]); PGM 17b 9 [πανδαμάτωρ ἀδάμ]αστος (=Hermes). 27.12 Mother of the Gods πανδαμάτωρ |Tri 66.5 Hephaistos παμφάγε, πανδαμάτωρ, |P πανυπέρτατε, παντοδίαιτε Il. 24.5, Od. 9.373 (ὕπνος | ... πανδαμάτωρ |P; cf. Nonn. D. 31.143, 158); epithet of χρόνος in Simon. 26.1.5; B. 13.168; D.S. 11.11.6.12; IG XII,3 47.7; Aphrodisias 725.5; Ephesos 3083.7; Bernand, Inscr. Métr. 75.12; of the Erinys in A.R. 4.475; cf. IG XII,5 303 πανδαμάτειρα Τύχη (Paros, 1st c. CE). In Nonnus’ Dionysiaca, 5× πανδαμάτωρ |P, 3× πανδαμάτωρ |Tri.
πανδερκής • • • • •
•
‘all-seeing’ 4.8 Sky πανδερκές |Tri 9.7 Moon πανδερκής |Tri Max. 6.274 πανδερκέα ... Μήνην. 61.2 Nemesis πανδερκής |Tri Anonymus de viribus herbarum 19 πανδερκὴς ... θεὰ Νέμεσις. 62.1 Justice ὄμμα Δίκης ... πανδερκέος |B AP 9.362.24 Δίκην ... πανδερκέα. Cf. 34.8 πανδερκὲς ἔχων φαεσίμβροτον ὄμμα (=Apollo); 8.1 πανδερκὲς ἔχων αἰώνιον ὄμμα (=Sun); Theos. 22.5 Ζηνὸς πανδερκέος ἄφθιτον ὄμμα (= AP App. Orac. 152.2). Epithet of the Sun (Q.S. 13.229; Man. 2.342, cf. 3.359 [=Hyperion]; Orph. L. 713; AP 16.303.3), of Zeus (E. El. 1177 Ζεῦ πανδερκέτα βροτῶν), of Themis (Q.S. 13.299), of Hekate (Procl. H. 7.17), of Apollo (AP 9.524.24), of Hermes (Bernand, Inscr. Métr. 155 [Egypt, aet.imp.], cf. Syringes 1743), of Ether (EA 27 [1996] 41,25.12 [Oinoanda, 2nd/3rd c. CE] Α̣ ἰ[θ]έ̣ [ρ]α πανδερκ̣ [ῆ θε]όν), of Isis (IK Kios 21.11 [late Hellenistic]), of Themis (Q.S. 13.299); cf. Q.S. 5.46 Δίκη δ’ ἐπερδέκετο πάντα, Gr. Naz. Christ. 1412 δίκης ὄμμα πανδερκέστατον. Cf. πανόπτης, epithet of Zeus (A. Eu. 1045; S. OC 1085–6 παντόπτης; Achaeus fr. 53, cf. Hsch. π 372; Orph. fr. 141.1B (= 83.1 K), 492.6 B (= 47.2 K); Trag. Adesp. 43), of the Sun (Porph. Abst. 2.26.8; Orph. fr. 47.10 K, absent in Bernabé’s edition, cf. fr. 492 B; cf. [A.] Pr. 91 τὸν πανόπτην κύκλον ἡλίου), of Poseidon (Philostr. Im. 2.17.2.3). Hekate is called πανοπαῖα (PGM 4.2612, 2965), and the supreme divinity παντεπόπτης (SM 45.19), cf. παντεφόπτης (Audollent, Defix. Tab. 271.36). Cf. Blanc 2018: 390–1; Ved. viśva-cakṣas- [all-eye], RV 9.86.5a (Soma), 8.78.5c víśvaṁ śr̥ ṇ oti páśyati ‘[Indra] hears and sees everything’, etc. → δείκτης → ὄμμα
144
Π
Lexicon of divine epithets
πανδώτειρα •
‘giver of all’ 10.16 Nature πάνσοφε, πανδώτειρα |Tc … παμβασίλεια 26.2 Earth παντρόφε, πανδώτειρα |Tc … παντολέτειρα Epithet of Selene (PGM 4.2280), cf. Opp. Cyn. 2.593 πανδώτειρα |Tc ἐπὶ χθόνα. → °δοτ° → °δωτ°
πάνρυτος •
‘extremely liquid’ 10.23 Nature #πάνρυτε
Hapax. → °ρυτος
πάνσοφος • •
‘extremely wise’ 9.10 Moon B| πάνσοφε κούρη Cf. 10.12 B| παντρόφε κούρη (Nature). 10.16 Nature πάνσοφε, πανδώτειρα |Tc ... παμβασίλεια Epithet of Hermes (Man. 5.2; SM 42.24), Apollo (PGM 3.236). Cf. Epich. 4.6 τὸ δὲ σοφὸν ἁ φύσις τόδ’ οἶδεν ὡς ἔχει μόνα· πεπαίδευται γὰρ αὐταύτας ὕπο; Ar. Vesp. 1282 (del. Bothe) ἀλλ’ ἀπὸ σοφῆς φύσεως αὐτόματον ἐκμαθεῖν.
πάντιμος
•
‘extremely honorable’ 14.5 Rhea πάντιμ’ ἀγλαόμορφε |Tc 79.7 Themis πάντιμ’ ἀγλαόμορφε |Tc 63.3 Dikaiosyne πάντιμ’ ὀλβιόμοιρε |Tc 64.12 Law πάντιμε |Tc 69.1 Erinyes θεαὶ πάντιμοι |Tc 25.4 Proteus πάντιμος |Tri S. El. 687 πάντιμον γέρας; first time in the OH as a divine epithet. Cf. Corp. Herm. fr. 23.52.4 ὦ ἱερὰ γῆ ... πάντιμε. → °τιμος
παντογένεθλος ‘all-generating’ 15.7 Zeus παντογένεθλ’ |Tri ἀρχὴ πάντων πάντων τε τελευτή 16.4 Hera B| παντογένεθλε 58.6 Demeter παντογένεθλα |Tc θεά (Ψ: Ῥέα Wiel) • Cf. 58.6 πνεύματα παντογένεθλα and 40.3 παντοδότειρα (Demeter Eleusinia). • Only in the OH; cf. Alc. 129.7 πάντων γενέθλαν (Hera?); on Zeus γενέθλιος, cf. Pi. O. 8.16; P. 4.167; Clara Rhodos 2.172, 3. 27; SEG 39.1284.13; Lepsia 5. Cf. OH 4.2 Sky πρεσβυγένεθλ’, |Tri ἀρχὴ πάντων πάντων τε τελευτή. → °γένεθλος παντοδίαιτος
‘all-consuming/living in everything’ 66.5 Hephaistos παμφάγε, πανδαμάτωρ, πανυπέρτατε, B| παντοδίαιτε
Lexicon of divine epithets
•
Π
145
Hapax. LSJ translate ‘all-consuming’, Ricciardelli 2000: 481 (followed by Fayant 2014: 536) suggests “che risiede in tutto”. → °δίαιτος → πάμφαγος
παντοδότειρα •
‘giver of all’ 40.3 Demeter Eleusinia πλουτοδότειρα θεά |P ... παντοδότειρα 59.18 Moirai παντοδότειραι, ἀφαιρέτιδες |H (opposition) Only in the OH. → °δοτ° → °δωτ°
παντοδυνάστης ‘all-powerful’ 12.4 Herakles B| παντοδυνάστα 45.2 Dionysos Bassareus B| παντοδυνάστα • PGM 12.266 (supreme divinity). → εὐδύνατος παντοθαλής •
‘blooming/making everything bloom’ 34.16 Apollo παντοθαλής |Tri Heraclides 1.1.17 χόρτοι παντοθαλεῖς; IG IX,2 649.3 ὥ̣ ρης παντοθαλοῦς (Larisa), cf. Bernand, Inscr. Métr. 96.13. → °θαλής
παντοκράτωρ
•
‘almighty’ 10.4 Nature #παντοκράτειρα 29.10 Persephone παντοκράτειρα |Tc 18.17 Pluto παντοκράτωρ |P Isid. 1.2 #παντοκράτειρα ... Ἶσι; IC II 28 2.12 παντοκράτωρ Ἐριούνιε (Crete, 2nd c. CE), cf. SEG 33.736; IK Iznik 1512 Διὶ Παντοκράτορι (Bithynia, 2nd/3rd c. CE); Bernand, Inscr. Métr. 166.19 Αἰῶνα παντοκράτορα; PGM 22a.19 (Helios); 7.668 (Hermes); 71.3 (Iao); 4.272, 14.17 (Typhon); 4.968, 4.1552, 7.962, 12.71, 12.238, 13.761 (supreme divinity); LXX 2 Ki. 5.10 (Kύριος), Aristeas 125 θεός, NT Apoc. 1.8 ὁ π. → °κρατ°
παντολέτειρα •
‘destroyer of all’ 26.2 Earth παντρόφε πανδώτειρα … B| παντολέτειρα (opposition) Hapax. Cf. παντολέτης (Gr. Naz. Carm. mor. 772.9), Il. 21.216 πάντας ὀλέσσαι.
παντοτεχνής •
‘skillful in all arts’ 10.20 Nature παντοτεχνές |Tri Hapax. Cf. Pi. fr. 52i.65 παντέχ[νοις] Ἁφαίστου παλάμαις καὶ Ἀθά[νας]; [A.] Pr. 7 παντέχνου πυρὸς σέλας. → ° τεχνο°, °τεχνής, °τεχνος
146
Π
Lexicon of divine epithets
παντοτινάκτης •
‘all-shaker’ 15.8 Zeus B| παντοτινάκτα Hapax. Cf. Il. 13.242 ἀστεροπῇ ... ἥν τε Κρονίων ἐτίναξεν, Α.R. 2.724 ὑπὸ πνοιῇ δὲ κάλωες / ὅπλα τε νήια πάντα τινάσσετο, 2.1252 λαίφεα πάντ’ ἐτίναξε, 4.641 φόβῳ δ’ ἐτίναχθεν ἀυτῆς / πάντες, Q.S. 12.95, 196 (Zeus) ἐτίναξεν / ἠέρα πᾶσαν, Him. 6.254 Ποσειδῶνος αὐτοῦ τινάσσοντος γῆν ὁμοῦ πᾶσαν καὶ θάλασσαν. Cf. RV 2.12.9 about Indra: acyutacyút ‘who shakes even what cannot be shaken’, 6.31.2 tvád bhiyéndra pā́ rthivāni víśvā / ácyutā cic cyāvayante rájāṁ si / dyā́ vākṣā́ mā párvatāso vánāni ‘Through fear of you, Indra, all the earthly realms, though unshakeable, are brought to shaking. Heaven and earth, the mountains, and the forests…’ (Jamison/Brereton), etc. → °τινάκτης
παντοφυής •
‘all-producing’ 11.10 Pan παντοφυής, |Tri γενέτωρ πάντων Timon 811 παντοφυῆ φλεδόνα (Hsch. φ 532); cf. IG IV2,1 130.19 παμφυὲς νομῶν δέμας (Pan). → °φυής → φυή
παντόχροος •
‘of all colors’ 43.4 Seasons παντόχροοι |Tri Manasses (12th c. CE) Brev. Chron. 86, 122; Ἔκφρ. 92.
πάντροφος • •
‘all-nurturing’ 10.12 Nature B| παντρόφε κούρη Cf. πάντων ... τροφός (10.18) and 9.10 B| πάνσοφε κούρη (Moon). See also E. Ph. 686 πάντων δὲ Γᾶ τροφός (=Demeter). 26.2 Earth #παντρόφε, πανδότειρα … παντολέτειρα The epithet figures 4× in Nonnus, in the same positions (2× at the beginning of the line, 2× after the bucolic caesura), qualifying Αἰών (6.372), Τηθύς (23.285), Ἁρμονίη (41.314), and Μήνη (44.191). AP 7.476.7 Γᾶ παντρόφε; IG XII,6 2.1246.6 πα]ντρόφε Γαῖα (Samos, 1st c. CE). → °τροφος → τροφή
πανυπέρτατος
• •
‘highest of all’ 8.17 Sun αἰεὶ P| πανυπέρτατε, πᾶσιν ἀρωγέ 12.6 Herakles παμφάγε, παγγενέτωρ, P| πανυπέρτατε, πᾶσιν ἀρωγέ 66.5 Hephaistos παμφάγε, πανδαμάτωρ, P| πανυπέρτατε, παντοδίαιτε 4.8 Sky H| πανυπέρτατε δαῖμον 61.9 Nemesis H| πανυπέρτατε δαῖμον 10.4 Nature πανυπέρτατε πᾶσιν (Ψ: δαῖμον Hermann) Cf. 19.2 στράπτων αἰθερίου στεροπῆς πανυπέρτατον αἴγλην (Zeus Keraunos). Alcmaeonis 3 πότνια Γῆ, Ζαγρεῦ τε θεῶν πανυπέρτατε πάντων; Call. Jov. 91 Κρονίδη πανυπέρτατε; Opp. Hal. 2.12 μάκαρες πανυπέρτατοι; Diog. Oen. fr. 17, col4.10
Lexicon of divine epithets
Π
147
π̣ α̣ ν̣ υ̣ π̣ έρτα̣ τον̣ [Δ]ί[α]; cf. PGM 7.700 πα[ν]υπάτα (Bear). Εpithet of Ithaca in Homer (Od. 9.25). παράκοιτις •
‘wife’ P.16 Hera αἰγιόχοιο Διὸς H| θαλερὴν παράκοιτιν Il. 3.53 H| θαλερὴν παράκοιτιν (Helen); Hera is referred to as Διὸς H| κυδρὴ παράκοιτις (Il. 18.184; Od. 11.580; Hes. Th. 328) or P| Διὸς αἰδοίη παράκοιτις (Il. 21.479); cf. Q.S. 3.96 Διὸς H| πινυτὴ παράκοιτις. ‘against the rhythm’ (cf. LSJ Suppl. s.v.) 31.3 Kouretes παράρυθμοι |Tc Cf. Sch. Ar. Ec. 295 [Regtuit] μηδὲν παραχορδιεῖς· παρὰ ῥυθμὸν ποιήσεις; Ar. Th. 120–3 κρούματα ... παράρυθμ’ εὔρυθμα Φρυγίων διὰ νεύματα Χαρίτων ‘beating nicely against the beat as the Phrygian Graces nod the tempo’ (Henderson).
παράρυθμος •
πάρεδρος •
‘companion, assistant, enthroned beside’ 55.7 Aphrodite P| σεμνὴ Βάκχοιο πάρεδρε Dionysos himself is Demeter’s πάρεδρος in Pi. I. 7.3; Nemesis is πάρεδρος of Δίκη (Mesom. 3.18); Eileithyia, of the Moirai (Pi. N. 7.1); Hermes, of Aphrodite (Knidos 80.2 [4th c. BCΕ]); Themis, of Zeus Ξένιος (Pi. O. 22); Sophia, Iren. haer. 1.13.6 ὦ πάρεδρε θεοῦ; Eus. d.e. 10.8 ἔφορον ... παρεκάλει [ὁ Χριστός] τὸν πατέρα καὶ πάρεδρον (cf. Lampe 1961: 1030 s.v.). Cf. σύνθρονος.
παρθένος •
‘unmarried girl’ 51.11 Nymphs παρθένοι εὐώδεις |P Cf. 55.25 παρθένοι ... νύμφαι. See AP 6.276.1–2 ἀνεδήσατο παρθένος Ἵππη / χαίτας, εὐώδη σμηχομένα κρόταφον.
πασιφαής • πατήρ •
‘shining on all’ 8.14 Sun πασιφαής |P (Pierson: παμφαῆ Ψ) 36.3 Artemis πασιφαής |Tri Max. 6.146 (Selene); Man. 3.346 (Aphrodite). → παμφαής → °φαής
‘father’ 19.1 Zeus Keraunos #Ζεῦ πάτερ 4.3 Sky κόσμε πατήρ |Tri (Ψ: πάτερ Vian) Cf. PGM 4.1169 τὸν ἕνα καὶ μάκαρα τῶν Αἰώνων πατέρα τε κόσμου, 22b.4 πατέρα τῶν ὅλων δυνάμε[ω]ν, πατέρα τοῦ [ἅπα]ντος [κό]σ[μ]ου (supreme divinity). 25.10 Proteus ἀλλὰ, πάτερ |Tri 48.1 Sabazios κλῦθι, πάτερ |Tri 13.1 Kronos μακάρων τε Tc| θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν 52.6 Trieteric Tc| θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ υἱέ
148
Π
• •
•
Lexicon of divine epithets
Cf. OH 41.1–2 μῆτερ ἀθανάτων τε θεῶν ἠδὲ θνητῶν ἀνθρώπων (Mother Antaia). 8.13 Sun Tc| χρόνου πάτερ Cf. PGM 7.508 χαῖρε, Ἥλιε, ... σὺ εἶ ὁ πατὴρ τῆς ἀπλάτου Φύσεως, 7.510 σὺ εἶ ὁ πατὴρ τοῦ παλινγενοῦς Αἰῶνος. 10.18 Nature πάντων μὲν σὺ πατήρ, |P μήτηρ 12.3 Herakles χρόνου P| πάτερ 83.1 Ocean P| πατέρ’ ἄφθιτον Cf. Synes. H. 5.63 σὺ πατήρ, σὺ δ’ ἐσσὶ μάτηρ. → αὐτοπάτωρ
[παυσίπονος] •
Παφίη •
Πειθώ •
‘ending toil’ 50.6 Lysios Lenaios παυσίπονον |Tri θνητοῖσι φανεὶς ἄκος (Hermann: παυσίπονος Ψ) Hermann's correction is to be accepted, cf. Ar. Raν. 1321 βότρυος ἕλικα παυσίπονον; IMT Kyz PropKüste 1902.11 παυσιπόνῳ ... πόματι; Bernand, Inscr. Métr. 20.7 πᾶσι βροτοῖς ἐδίδους παυσίπονον σταγόναν. Zeus is παυσίλυπος (S. fr. 425.1), otherwise an epithet of the vine (E. Ba. 772) and the grave (IGUR III 1396.1 ὁ παυσίλυπος οἶκος).
‘of Paphos’ 57.4 Aphrodite καὶ Παφίης κούρης |P A common epithet of Aphrodite (Ar. Lys. 556; Anacreontea 17.37, 20.7, 55.29; Theoc. 27.15; AP 5.209.1, 5.217.8, 6.55.1; over 30× in Nonnus). Cf. Pirenne-Delforge 1994: 271–2. ‘Peitho’ 10.13 Nature P| Χαρίτων πολυώνυμε Πειθώ 55.9 Aphrodite Πειθοῖ λεκτροχαρής |P For Πειθώ as an epithet of Aphrodite, cf. Knidos 27, IG IX,2 236, IG XII,2 73.3; Peitho and the Graces are mentioned together in Hes. Op. 73 (cf. Ricciardelli 2000: 444).
πεπρώμενος •
πέρας • •
‘fated’ 10.26 Tc| πεπρωμένη αἶσα Cf. the Iliadic line-end formula πεπρωμένον αἴσῃ (15.209, 16.441, 22.179) and [A.] Pr. 103 πεπρωμένην ... αἶσαν (πεπρώμενος may also be coupled with μόρσιμος [Pi. N. 4.61], μοῖρα [Pi. fr. 177], μόρος [A. fr. 362.4], etc.).
‘boundary’ 23.4 Nereus γαίης πέρας, B| ἀρχὴ ἁπάντων Cf. 83.7 τέρμα φίλον γαίης, ἀρχὴ πόλου (Ocean); P.42 Ἀρχήν τ’ ἠδὲ Πέρας (personified). Alc. 350.1 ἐκ περάτων γᾶς; Th. 1.69.5 ἐκ περάτων γῆς; X. Ages. 9.5.1 ἀπὸ περάτων τῆς γῆς; Posidon. 26.32 καὶ γῆς καὶ θαλάττης τὸ πέρας, etc.
Lexicon of divine epithets
Π
149
περίδρομος •
‘running round’ 8.14 Sun P| κόσμου τὸ περίδρομον ὄμμα 11.4 Pan Tc| περίδρομε Cf. Nonn. D. 41.302 ὠκεανὸν ... περίδρομον ἄντυγι κόσμου. See ἡλίου περίδρομος, work of Empedocles (Testimonia 50.4). → °δρομος → ὄμμα
[περιθρόνιος] •
‘round the throne’ 7.4 Stars Tc| περιθρόνιοι κυκλέοντες (Hermann: περιθρόνια Ψ περίδρομα Blumenthal πυριρρόθιοι Wiel περὶ χθόνα Kroll) If the transmitted text is sound (cf. Fayant 2014: 72), it stands for an adverb, not an adjective. Crux in Quandt and Ricciardelli. If Hermann’s correction holds true, it is a hapax. → °θρονος, °θρόνιος
περικυκλάς •
‘revolving’ 43.5 Seasons P| περικυκλάδες Hapax. Cf. 53.7 ἐνὶ κυκλάσιν ὥραις; 56.5 καλαῖς ἐν κυκλάσιν ὥραις; Nonn. D. 2.328, 12.17, 38.290 κυκλάδες Ὧραι. → °κυκλ°, κυκλο°
περίφαντος •
‘seen all around’ 20.1 Zeus Astrapaios E| περίφαντον S. Aj. 227 (=Ajax), 598 (=Salamis); first time here as a divine epithet. → °φανής
περίφρων •
Περσεία •
‘very thoughtful’ 10.21 Nature περίφρων# Homeric epithet of women: Penelope (50×), Eurykleia (4×), Aigialeia (1×), Arete (1×). Divine epithet of Persephone (h.Cer. 370), Hephaistos ([Hes.] Sc. 297, 313; Q.S. 1.550, 2.138, 11.93), Athena (Q.S. 3.533, 11.294), Aphrodite (AP App. Epigr. 60.5); cf. P. Derveni §24 [περιφραδ]έος βασιλῆος (Zeus), cf. Sider 2014. → °φρων
‘child of Perses’ 1.4 Hekate Περσείαν |Tri (Canter: Περσίαν Ψ) Epithet of Hekate (A.R. 3.467 πότνα θεὰ Περσηί; PGM 4.2715 Περσία); cf. Hes. Th. 409–11.
πετρόρυτος •
‘flowing from a rock’ 51.9 Nymphs πετρόρυτοι |Tri Hapax. Cf. Od. 17.209–11 (Odysseus and Eumaeus arrive at a fountain) κατὰ δὲ ψυχρὸν ῥέεν ὕδωρ / ὑψόθεν ἐκ πέτρης· βωμὸς δ’ ἐφύπερθε τέτυκτο / Νυμφάων … → °ρυτος
150
Π
πηγή •
πηγαῖος • •
πήδημα • πίειρα • Πιερίδες • πικρός •
‘source’ 37.4 Titans ἀρχαὶ καὶ πηγαὶ |P πάντων θνητῶν πολυμόχθων Cf. Pl. Phd. 245c9 πηγὴ καὶ ἀρχή κινήσεως; Hp. Flat. 1.17 ἀρχὴ καὶ πηγὴ ... τῶν ἐν τῷ σώματι κακῶν; Arist. EE 1242b1 ἀρχαὶ καὶ πηγαὶ φιλίας καὶ πολιτείας καὶ δικαίου; cf. Xenocr. 184.6, Ariston 377.7, etc.; Theos. 15.4 πάντων πηγή, πάντων δὲ καὶ ἀρχή (= AP App. Orac. 148.2), 35.5 ἀρχὴ πηγή τε ζωῆς, Ω 1c.3 πηγὴ καὶ ζωή. See also → ἀρχή and Hes. Th. 738, 809 πάντων πηγαί. ‘of a spring’ 51.6 Nymphs πηγαῖαι |Tri Cf. 22.7–8 μήτηρ νεφέων ἐρεβεννῶν / καὶ πάσης πηγῆς νυμφῶν νασμοῖσι βρυούσης. Orac. Chald. 216.1 Νύμφαι πηγαῖαι; Nonn. D. 42.99, 43.33, 44.14 πηγαίη ... Νύμφη; [E.] Rh. 929 πηγαίαις κόραις (cf. Nonn. D. 37.21). The epithet is mostly applied to water (E. fr. 656.2; El. 108; Pl. Criti. 113e4; Lg. 761b6, 845e3, etc.), water for washing hands (E. Alc. 99), and a stream (A. Ag. 901). ‘leap’ 82.1 Notos λαιψηρὸν πήδημα |Tc E. Ion 717 λαιψηρὰ πηδᾷ; Lyc. 531 πήδημα λαιψηρόν. ‘opulent’ 10.17 Nature αὐξίτροφος πίειρα |Tc Cf. Orph. L. 702 χθόνα πίειραν, πάντων τροφὸν οὐθατόεσσαν. Cf. RV 8.5.20, 8.22.9 pīvarīr iṣaḥ ‘fette Labung’ (Geldner), ‘refreshments rich in fat’ (Jamison/Brereton). ‘Pierides’ 76.2 Muses Μοῦσαι Πιερίδες |P [Hes.] Sc. 206; Sol. 13.2; Theoc. 10.24; Crates Theb. 359.2; cf. Sapph. 103.8; E. Med. 833; A.R. 4.1382; IGUR III 1246.9. ‘bitter’ 10.15 Nature πικρὰ μέν φαύλοισι, Tc| γλυκεῖα δὲ πειθομένοισι (opposition) Cf. PGM 7.302 τῆς πικρᾶς Ἀνάγκης (cf. SM 12.2); epithet of personified Myrrh in PGM 4.1498 σὺ εἶ ἡ Ζμύρνα, ἡ πικρά.
πιστοφύλαξ •
Lexicon of divine epithets
‘guardian of loyalty’ 8.17 Sun πιστοφύλαξ |Tri Hapax. Cf. D.H. 13.10.1.7 πίστεως φύλαξ. Hekate-Selene is called φυλακή in the PGM (4.2746), and the epithet φύλαξ is given to Anubis (4.1468) and the supreme divinity (SM 87.4). Hes. Th. 735 φύλακες πιστοί (Hecatoncheires). → φύλαξ
Lexicon of divine epithets
Π
151
πλάστειρα • πλοκή
‘modeler’ 10.20 Nature πλάστειρα |Tc AP 16.310.1 πλάστειρα Φύσις; cf. Man. 4.559 πλάστειρα θεά; SM 70.2 Αἰγυπτιστὶ Κνη[φ] Ἑλληνιστὶ δὲ πλάστης μέγ[ας]. ‘web, something woven’ 10.11 Nature πλοκή |P (Quandt: πλόκη Ψ) → δολοπλόκος
πλουτοδότειρα • •
‘giver of riches’ 40.3 Demeter Eleusinia πλουτοδότειρα θεά |P ... παντοδότειρα Cf. 40.19–20 κατάγουσα ... Πλοῦτον πολύολβον. Hecataeus 25.53 (=Demeter); Lyr. Adesp. fr. 103.2 (=Peace); Sch. Luc. 80,7.1.7 (=Demeter). IScM III 259 Δ]ήμητρι Πλου[τοδοτείρᾳ (Scythia Minor, mid.–2nd/beg. 3rd c. CE). Cf. SEG 28.737.1 [=Isis]; IGR I,5 1131 Ἄμμωνι πλουτοδότῃ (Egypt, 1st/2nd c. CE). Apollo is πλουτοδοτήρ (AP 9.525.17). For the collocation [GIVE – RICHES] cf. Sapph. S276.10 πλοῦ̣ [τ]ο̣ [ν] θέοι δίδοισιν; Sol. 13.9; Ar. Pax 1321 κἀπευξαμένους τοῖσι θεοῖσιν / διδόναι πλοῦτον τοῖς Ἕλλησιν. → °δοτ° → °δωτ° → °ολβ°
πλουτοδότης • •
πνοιά • •
‘giver of riches’ 73.4 Daimon πλουτοδότην |Tri Cf. 18.4–5 (Pluto) #Πλούτων ... / #πλουτοδοτῶν γενεὴν βροτέην καρποῖς ἐνιαυτῶν (etymologizing). Hes. Op. 126 (=δαίμονες); Isid. 2.10 (=ἀγαθὸς δαίμων); PGM 4.3168 (=ἀγαθὸς δαίμων). Cf. Luc. Sat. 14.13 (=Zeus), Phot. s.v. Ζεὺς κτήσιος· ὃν καὶ ἐν τοῖς ταμιείοις ἱδρύοντο ὡς πλουτοδότην; Carm. pop. 33a.2 (=Iakchos), Sch. Ar. Ran. 479a.7. Cf. Od. 8.325 θεοί, δωτῆρες ἑάων, 8.335 Ἑρμεία ... δῶτορ ἑάων ‘giver(s) of goods’, RV 8.51.5 dātā́ vásūnām (Indra). → °δοτ° → °δωτ°
‘breeze’ 38.3 Kouretes ζῳογόνοι πνοιαί |P Cf. Synes. H. 2.96–8 γόνιμον βουλάν ... ἁγίαν πνοιάν (=Dawn). 38.22 Kouretes πνοιαὶ ἀέναοι |P Cf. Orph. fr. 14.3, P. Derveni §57 Ζεὺς πνοιὴ πάντων. → °πνοος, °πνους
ποθεινός
‘longed for’ 55.12 Aphrodite Tc| ποθεινοτάτη 84.6 Hestia πολύμορφε, Tc| ποθεινοτάτη 76.3 Muses θνητοῖς Tc| ποθεινόταται, πολύμορφοι 29.11 Persephone μόνη H| θνητοῖσι ποθεινή 33.1 Victory H| θνητοῖσι ποθεινήν
152
Π
•
•
Lexicon of divine epithets
60.5 Graces H| θνητοῖσι ποθειναί 3.12 Night πολυόλβιε B| πᾶσι ποθεινή 64.12 Law φερόλβιε B| πᾶσι ποθεινέ 63.1 Dikaiosyne Ὦ θνητοῖσι δικαιοτάτη … ποθεινή# AP App. Epigr. 177.3 B| πᾶσι ποθεινή (cf. 493.1); IG XII,7 95.2 θεοῖσι καὶ ἀνθρώ[ποισι ποθειναί] (=Muses). Cf. Theodectas 10.2 Ἥλιε, ποθεινὸν πᾶσιν ἀνθρώποις σέλας; Sext. Emp. M. 11.49.7 λιπαρόμματε, μᾶτερ ὑψίστα, θρόνων σεμνῶν Ἀπόλλωνος βασίλεια ποθεινά, πραϋγέλως Ὑγίεια. Cf. OH 46.2 Liknites P| πεποθημένον ‘wished for’; 33.8 Victory ἔλθοις P| πεποθημένη (Slothouwer: πεποθημένω Ψ); 81.3 Zephyr’s breezes H| πεποθημέναι ὅρμοις. Perfect and pluperfect of ποθέω are attested from Hellenistic times onward.
ποικιλόβουλος •
‘of changeful counsel’ 13.2 Kronos ποικιλόβουλ’ |Tri 28.3 Hermes ποικιλόβουλε, |Tc διάκτορε Epithet of Prometheus (Hes. Th. 521) and Odysseus (AP 16.300.5); cf. ποικιλομήτης, epithet of Hermes (h.Merc. 155, 514 διάκτορε ποικιλομῆτα), Zeus (h.Ap. 322), and Odysseus (Il. 11.482; Od. 3.163; 7.168; 13.293; 22.115, 202, 281), S. fr. 592.5 ποικιλομήτιδες ἆται; ποικιλομήχανος, epithet of Eros (Clidem. 24.12). → °βουλος
ποικιλόμυθος •
‘of various discourse’ 13.5 Kronos Κρόνε B| ποικιλόμυθε 28.8 Hermes B| ποικιλόμυθε Epithet of Hermes in Nonn. D. 3.423; cf. 12.68, 19.200, 42.362. Vita Aesopi [W]. 7.2 ποικίλων μύθων.
πολεμᾱτόκος •
‘engendering war’ 32.10 Athena H| πολεματόκε (cf. 2 πολεμόκλονε) Ηapax. Βut Nonnus has H| πολεμητόκος Ἠώς (D. 27.2; cf. 4.425, 13.338), cf. Fayant 2014: 283. Lamprocles 1a.1 Παλλάδα ... πολεμαδόκον ‘war-sustaining’; CIG 3538.14 Ἀθηναίηι πολεμηδόκωι (Pergamon, ca. 166–215 CE); AP 9.59.4 Ἀθαναίαν πολεμαδόκον. Cf. Athena ἐγρεμάχη (h.Cer. 424, IG I3 617.1, etc.), S. El. 218 τίκτουσ᾿ αἰεὶ / ψυχᾷ πολέμους, Pl. R. 547a5 τίκτει πόλεμον, see García Ramón 2013: 71–3. → °τόκος
πολεμόκλονος
•
‘causing the turmoil of war’ 14.7 Rhea P| πολεμόκλονε, ὀμβριμόθυμε 32.2 Athena P| πολεμόκλονε, ὀμβριμόθυμε (cf. 10 πολεματόκε) 65.4 Ares H| πολεμόκλονε Batr. 275 Παλλάδα ... P| πολεμόκλονον (cf. 4 P| πολεμόκλονον ἔργον Ἄρηος); Anacreontea 55.33 πολεμόκλονόν τ’ Ἀθήνην; Man. 6.47 H| πολεμοκλόνῳ Ἄρῃ; IMT Kyz
Lexicon of divine epithets
Π
153
PropKüste 1865.2 (Mysia, 2nd/1st c. BCE) Ἄρης πολεμόκλονος. Hes. Th. 935 (Phobos and Deimos) κλονέουσι φάλαγγας / ἐν πολέμῳ. πολυάνθεμος • •
•
‘with many flowers’ 43.3 Seasons λειμωνιάδες, H| πολυάνθεμοι Cf. 51.7 Nymphs αὐλωνιάδες, E| πολυανθεῖς (Nymphs); 40.17 ἧς πολλαὶ μορφαί, πολυάνθεμοι, ἱεροθαλεῖς (Demeter). Mimn. fr. 2.1 H| πολυάνθεμος ὥρη; Pi. O. 13.17 Ὧραι πολυάνθεμοι; Numen. fr. 582.2 πολυάνθεμον εἶαρ. 26.7 Earth ἠδυπνόοις χαίρουσα χλόαις, H| πολυάνθεμε δαῖμον (Pierson: πολυανθέσι δαῖμον Ψ) Sappho 96.11 πολυανθέμοις ἀρούραις. Cf. Fayant 2014: 233. → °ανθής, -εια, -εμος → ἄνθος
πολυανθής • •
‘with many flowers’ 51.7 Nymphs αὐλωνιάδες, E| πολυανθεῖς (Hermann: πολύανθοι Ψ) Cf. 43.3 λειμωνιάδες, H| πολυάνθεμοι (Seasons). Anacr. fr. 55.7 πολυανθέων Ἐρώτων, fr. 50.11 πολυανθέσιν ... αὔραις; epithet of wood (ὕλη) in Od. 14.353. → °ανθής, -εια, -εμος → ἄνθος
πολύβουλος •
‘much-counselling’ 25.4 Proteus πολύβουλος |Tc 30.6 Dionysos Εὐβουλεῦ, πολύβουλε |Tc Epithet of Athena (Il. 5.260; Od. 16.282; Simias 25.8; AP 15.22.8). → °βουλος
πολυγηθής
• •
‘much-cheering’ 44.3 Dionysos μητέρα θυρσοφόροιο Διωνύσου E| πολυγηθοῦς (=Semele) 75.1 Dionysos σύντροφε βακχεχόροιο Διωνύσου E| πολυγηθοῦς (=Palaimon) 51.3 Nymphs E| πολυγηθεῖς Cf. 68.4 δόμος ... πολυγηθής; 26.10 καρποὺς ... πολυγηθεῖς; 50.4 πολυγηθέα καρπόν; 45.7 φέρων πολὺ γῆθος ἅπασι. Epithet of Dionysos in Hesiod (Th. 941; Op. 614) and Pindar (fr. 153); of the seasons in Homer (Il. 21.450). Cf. Blanc 2018: 505–6.
πολύγηθος πολυδέγμων •
‘much-cheering’ 10.10 Nature H| πολύγηθε
‘receiving much’ 18.11 Pluto B| ὦ πολυδέγμων / Εὔβουλ’ (Ruhnken: πολυδαῖμον Ψ) h.Cer. 17, 31, 404, 430; SEG 30.264.2 πολυδέ]γμονι ... παρ’ Ἅ[ιδηι; cf. Corn. ND 74.15. If the lesson of the mss. is correct, then °δαίμων would be equivalent to
154
Π
Lexicon of divine epithets
°δαήμων (cf. Ricciardelli 2000: 312) and πολυδαίμων would be a hapax. Ruhnken’s correction is to be preferred. Alternatively, πολυδαίμων could be a strengthened form for δαίμων, cf. → πολυπότνια. πολυήρατος • •
‘much-loved’ 56.6 Adonis P| πολυήρατε Cf. 34.23 ἔαρος πολυηράτου. First time here as a divine epithet. Word first attested in the Odyssey, where it refers to Thebes (11.275), marriage (15.126), youth (15.366), and a bed (23.354); cf. the line-end formula πολυήρατον εἶδος ἔχουσαν (h.Cer. 315; Hes. Th. 908). In Orph. L. 18 and A. 75 it refers to a cave. → ἐράσμιος → ἐραστός
πολυθάλμιος •
‘much-nourishing’ 68.1 Health P| πολυθάλμιε Hapax. Probable models: ζωθάλμιος ‘giving the bloom of life’ (Χάρις, Pi. O. 7.11), βιοθάλμιος ‘strong’ (h.Ven. 189); maybe also φυτάλμιος (A. Ag. 327+), epithet of Poseidon (Paus. 2.32.8) and Zeus (Hsch. φ 1067), if from *φυθάλμιος with inverse Grassmann’s law, probably in analogy to the stem in φυ- (φύω, φύσις, φυτόν etc.). → φυτάλιος
πολυθρέμμων •
‘nurturing many’ 51.13 Nymphs P| πολυθρέμμονες αὐξίτροφοί τε (figura etymologica); cf. 51.4 καρποτρόφοι. A. Pers. 33 πολυθρέμμων Νεῖλος; Orac. Sibyl. 8.30 πολυθρέμμονα γαῖαν. Cf. OH 43.6 ἀνθῶν πολυθρέπτων. → °τροφος
πολύκτιτος •
‘building much’ 10.2 Nature Tc| πολύκτιτε δαῖμον 10.20 Nature Tc| πολύκτιτε, πότνια δαῖμον Only in the OH.
πολύλλιστος
•
‘much prayed for’ 32.17 Athena Tc| πολυλλίστη βασίλεια 35.2 Leto Tc| πολυλλίστη βασίλεια 41.9 Mother Antaia Tc| πολυλλίστη βασίλεια Od. 5.445 πολύλλιστον δὲ σ’ ἱκάνω (cf. Procl. H. 7.51 πολύλλιστος δέ σ’ ἱκάνω); IG XII,5 229.9 μάκαιρα, πολ[υλ]λίστη δὲ πόληι; cf. h.Cer. 28 πολυλλίστῳ ἐνὶ νηῷ, h.Ap. 347 ἐν νηοῖσι πολυλλίστοισι, B. 11.41 [β]ωμὸν ... πολύλλ[ι]στον; AP App. 327.17 Ἵλαθι πᾶσι, μάκαιρα, πολυλλίστη. Compare the phrase Tc| πολυμνήστη(ν) βασίλεια(ν) (Od. 4.770; 23.149).
Lexicon of divine epithets
Π
155
πολύλλιτος •
‘much prayed for’ 12.4 Herakles Tc| πολύλλιτε Call. Ap. 80 Καρνεῖε πολύλλιτε; Del. 316 Ἀστερίη ... πολύλλιτε; Paeanes, ad urb. Dium 9 Ἀκεσώ τε πολύλλιτος; Man. 6.741 πολύλλιτος Εἰλείθυια.
πολύμητις •
‘of many devices’ 6.10 Protogonos πολύμητι, |Tc πολύσπορε Epithet of Odysseus in Homer (86×), but also of Hephaistos (Il. 21.355; Phoronis 2.5; A.R. 1.851), Athena, Hermes (h.Merc. 319), Prometheus (Opp. Hal. 5.6). Cf. Orph. fr. 243.9 B Μῆτις πρῶτος γενέτωρ (= 170 K; cf. Procl. in Tim. 1.336.11). → (°)μητις, °μήτης
πολυμήχανος •
‘resourceful’ 10.1 Nature H| πολυμήχανε μῆτερ Epithet of Odysseus in Homer (24×), but also of Apollo (h.Merc. 319) and Hera (Theoc. 24.13; Nonn. D. 22.74).
πολύμικτος •
‘much-mixed’ 10.11 Nature H| πολύμικτε Praecepta salubria 3 ἁπλοῦν τὸ δεῖπνον οὐ πολύμικτον φίλει; Orig. Ex. 12.285.39 πολύμικτος ... ὄχλος; Gr. Naz. Carm. mor. 642.10.
πολύμνηστος
•
‘much-remembered/remembering much’ 6.4 Protogonos σπέρμα πολύμνηστον, |P πολυόργιον, Ἠρικεπαῖον (cf. 6.10 πολύσπορε) 42.2 Dionysos σπέρμα πολύμνηστον, |P πολυώνυμον Εὐβουλέα 50.2 Lysios Lenaios σπέρμα πολύμνηστον, |P πολυώνυμε, Λύσιε δαῖμον Epithet of βασίλεια and γυνή in Homer (Od. 4.770; 23.149; 14.64), of χάρις in Aeschylus (Ag. 821); cf. Emp. 3.8 πολυμνήστη ... Μοῦσα.
πολύμορφος
•
‘of many forms’ 14.1 Protogonos θύγατερ P| πολυμόρφου Πρωτογόνοιο (=Rhea) 29.8 Dionysos μῆτερ ἐριβρεμέτου P| πολυμόρφου Εὐβουλῆος (=Persephone) 56.3 Adonis Εὐβουλεῦ, πολύμορφε |Tc 84.6 Hestia πολύμορφε, |Tc ποθεινοτάτη 76.3 Muses ποθεινόταται, E| πολύμορφοι 39.5 Korybas αἰολόμορφον ἄνακτα ... E| πολύμορφον 69.16 Erinyes E| πολύμορφοι Luc. D. Deor. 20.1.4 Δία πολύμορφον; Anonymus de viribus herbarum 19 Νέμεσις πολύμορφος; Nonn. D. 16.220 πολύμορφε |Tc Τύχη; IGUR I 176.5 τὴν πολύμορφον καὶ μυριώνυμον πανεπίσκοπον θεόν; PGM 4.2799, 2726 (Hekate-Selene-Artemis),
156
Π
Lexicon of divine epithets
7.503 (Isis), cf. 7.784 (Mene); AP 5.310.1 τελετὴν πολύμορφον Ἰάκχου. Cf. Secund. Sent. 3.1 Τί θεός; ... πολύμορφον εἴκασμα. → °μορφος πολύοδμος •
‘of many smells’ 43.4 Seasons πολύοδμοι |Tc ἐν ἀνθεμοειδέσι πνοιαῖς Thphr. fr. 4.27.10, 44.8, 44.12, 55.5; cf. Thphr. CP 6.16.6.12 πολύοσμοι.
πολυόλβιος •
‘rich in blessings’ 3.12 Night P| πολυόλβιε, πᾶσι ποθεινή Cf. 64.12 Tc| φερόλβιε, πᾶσι ποθεινέ (Law). First attested in the OH. → °ολβ°
πολύολβος
• •
•
‘rich in blessings’ 32.8 Athena Tc| τεχνῶν μῆτερ πολύολβε 32.15 Peace P| δὸς δ’ εἰρήνην πολύολβον 43.2 Peace Tc| καὶ Εἰρήνη πολύολβε Paul. Sil. Soph. 139 Εἰρήνη πολύολβε. 40.20 Pluto Πλοῦτον πολύολβον |Tc PGM 4.2440 πλοῦτον πολύολβον. 60.3 Euphrosyne Tc| καὶ Εὐφροσύνη πολύολβε 83.6 Ocean πολύολβε |Tc 63.1 Dikaiosyne H| πολύολβε 66.9 Hephaistos H| πολύολβε 38.2 Kouretes E| πολύολβοι Sapph. 133.2 τὰν πολύολβον Ἀφροδίταν; Haspels, Highlands of Phrygia 302,18.1 π̣ ο̣ λ̣ [ύ]ολβε ... Ὑπερείονε; PGM 23.7 Ἀβλαναθὼ πολύολβε. Cf. PN Πολύολβος. → °ολβ°
πολυόργιος •
‘related to many orgiastic rites’ 6.4 Protogonos πολύμνηστον, P| πολυόργιον
Hapax. → ὄργιον → ὀργιοφάντης
πολυπάρθενος •
‘having many maidens’ 52.12 Trieteric P| πολυπάρθενε Ηapax (cf. Ricciardelli 2000: 435–6; Fayant 2014: 430).
πολύπειρος
•
‘much-experienced’ 10.21 Nature H| πολύπειρε 12.13 Herakles πολύπειρος, |Tc ἀπείριτος (‘of multiple limits’?) 64.10 Law πολύπειρος |Tc Parm. 7.3; Ar. Lys. 1109; Dem. 15.8; Halikarnassos 131.4 ἰατρῶν ὦ πολυπειρότατε; the word normally refers to mortals; first time here as a divine epithet.
Lexicon of divine epithets
Π
157
πολύπλαγκτος • •
‘much-wandering’ 72.5 Fortune πολύπλαγκτον |Tc 73.3 Daimon πολύπλαγκτον |Tc Cf. 41.3 πολυπλάγκτῳ ἐν ἀνίῃ (Mother Antaia): causative meaning. IG XII,3 47.3 πολυπλάγκτου δὲ Ἄρεος (Telos, 2nd c. BCE); cf. Man. 3.232 ἄστρων πολύπλαγκτα κέλευθα. In Homer, epithet of the wind (Il. 11.308), pirates (Od. 17.425), and men (Od. 20.195; 17.511), cf. Od. 1.1 (Odysseus) ὃς μάλα πολλὰ / πλάγχθη; may be said too, more abstractly, of hope (S. Ant. 615), judgements (B. 11.35), thoughts (IGUR III 1163.7 βροτῶν πολυπλάνκτοισιν πραπίδεσσιν). → °πλαγκτος
πολυποίκιλος • •
‘much-variegated’ 26.4 Earth H| πολυποίκιλε κούρη 76.11 Muses H| πολυποίκιλοι Cf. 6.11 ἐς τελετὴν ἁγίαν πολυποίκιλον; 61.4 λόγον πολυποίκιλον. Epithet of a piece of cloth (E. IT 1150), a crown of flowers (Eubulus 105.2), a land (Orac. Sibyl. 12.149 Θρᾳκῶν γαίην πολυποίκιλον οὖσαν); first time here as a divine epithet.
πολύποτμος •
Hapax.
‘of many fates’ 70.9 Eumenides E| πολύποτμοι (Ψ: βαρύποτμοι dub. Maas)
πολυπότνια •
‘powerful mistress’ 40.16 Demeter Eleusinia πολύτεκνε θεά, H| πολυπότνια θνητοῖς h.Cer. 211 H| πολυπότνια Δηώ; Ar. Th. 1156 ὦ Θεσμοφόρῳ πολυποτνία (Demeter and Persephone); A.R. 1.1125 Μητέρα Δινδυμίην πολυπότνιαν (Rhea-Cybele); 1.151 Ῥείην πολυπότνιαν.
πολύσεμνος
•
‘extremely venerable’ 22.9 Sea κλῦθί μου, ὦ πολύσεμνε |Tc 61.3 Nemesis ἀιδία, πολύσεμνε |Tc (cf. 26.6 ἀιδία, πολύσεπτε) 2.1 Prothyraia Κλῦθί μοι, ὦ πολύσεμνε θεά, |H πολυώνυμε δαῖμον 54.1 Silenos Satyr Κλῦθί μου, ὦ πολύσεμνε τροφεῦ |H IK Kios 21.3 χρυσοστέφανος πολύσεμνος Ὄσειρις (Bithynia, late Hellenistic); Philae 158.6 Ἄβατον πολύσεμνον (1st c. CE); AP App. Epigr. 31.1 ὦ πολύ[σεμν]ε, / [φίλε Τελ]εσφόρε; cf. D.S. 19.3.2.2.
πολύσεπτος • •
‘extremely venerable’ 26.6 Earth ἀιδία, πολύσεπτε |Tc (Ψ: πολύσεμνε Abel) Cf. OH 61.3 ἀιδία, πολύσεμνε. Theos. 13.3 θεοσέπτου θεοῦ; cf. Porph. Chr. 78.2; Gr. Naz. Carm. dogm. 412.12, 414.2.
158
Π
Lexicon of divine epithets
πολύσπορος •
‘extremely fruitful’ 6.10 Protogonos πολύμητι, Tc| πολύσπορε (cf. 6.4 σπέρμα πολύμνηστον) 10.19 Nature Tc| πολύσπορος AP 16.233.3 Πὰν ... ὁ πολύσπορος; cf. E. Tr. 748 Ἀσιάδος πολυσπόρου; Opp. Cyn. 3.23 Πάρθων τε πολύσπορος ... αἶα; Vett. Val. 18.17 πολύσποροι μοῖραι; Manuel Philes Carm. 1.48.2 τὴν πολύσπορον φύσιν. → °σπορος → σπέρμα → σπερμεῖος
πολύτειρος •
‘rich in stars’ 10.6 Nature πολύτειρε |Tc (Ψ: πολύπειρε Stephanus) Arat. Phae. 604, 686 πολυτειρέος Ἀργοῦς; 668 Ὄφιος πολυτειρέος (Sch. 665.9 τοῦ πολυαστέρου): τέρας ‘sign, portent’ meaning a sign in heaven already in Homer, cf. Il. 4.75–7 οἷον δ’ ἀστέρα ... ναύτῃσι τέρας ... λαμπρόν. → ἀστρο°, ἀστερο°
πολύτεκνος •
‘with many children’ 40.16 Demeter Eleusinia πολύτεκνε θεά, |H πολυπότνια θνητοῖς [A.] Pr. 137 πολυτέκνου Τηθύος; cf. A. Supp. 1028; E. Med. 557; Plu. 685f1 τοὺς πελαγίους θεοὺς πολυτέκνους; Nonn. D. 3.301, 25.561, 26.277, 31.170, 48.406. → °τεκνος → μουνογενής
πολύτιμος •
‘much revered’ 29.3 Persephone Πλούτωνος πολύτιμε δάμαρ |H Men. fr. 109.1 Kock πολύτιμοι θεοί; PGM 23.7 [Νεφ]θὼ πολύτιμε. → °τιμος
πολυτίμητος •
‘much revered’ 15.1 Zeus Ζεῦ πολυτίμητε |P (l h: πολύτιμε Ψ πολύτιμε Pierson πολύτιμε Ricciardelli) Frequently used to address a deity, but not yet in Homer; as for Zeus, cf. Mimn. 26; Pherecyd. 73; Ar. Eq. 1390, Av. 667, fr. 319; Eubulus 116–117.6; Men. Mis. 284, fr. 151.284, 351, 848; cf. Orph. fr. 121 B Προτόγονος πολυτίμητος (= 56 K). → πολύτιμος
πολύυμνος • •
‘much sung of’ 55.1 Aphrodite πολύυμνε |Tc h.Hom. 26.7, E. Ion 1074 τὸν πολύυμνον θεόν (Iakchos/Dionysos); IG XI,4 1299.94 (Sarapis); PGM 13.619 πολυύμνητε, μεγαλότιμε, κοσμοκράτωρ, Σάραπι. Cf. OH 76.12 ἐρατὸν πολύυμνον (a wordplay with the Muses’s names Polymnia and Erato).
πολυώνυμος
‘of many names’ 16.9 Hera P| πολυώνυμε, παμβασίλεια 42.2 Dionysos P| πολυώνυμον Εὐβουλῆα
Lexicon of divine epithets
•
πομπός •
πόντιος
•
Π
159
45.2 Dionysos Bassareus P| πολυώνυμε, παντοδυνάστα 50.2 Lysios Lenaios σπέρμα πολύμνηστον, P| πολυώνυμε, Λύσιε δαῖμον 52.1 Trieteric P| πολυώνυμε 56.1 Adonis P| πολυώνυμε, δαῖμον ἄριστε 59.2 Moirai P| πολυώνυμοι 2.1 Prothyraia ὦ πολύσεμνε θεά, |H πολυώνυμε δαῖμον 11.10 Pan H| πολυώνυμε δαῖμον 40.1 Demeter Eleusinia H| πολυώνυμε δαῖμον 10.13 Nature Χαρίτων H| πολυώνυμε Πειθώ 36.1 Artemis Διὸς H| πολυώνυμε κούρη 41.1 Mother Antaia H| πολυώνυμε μῆτερ 27.4 Mother of the Gods H| πολυώνυμε Attested as a divine epithet from the Homeric Hymns onwards (h.Cer. 18, 32 Κρόνου H| πολυώνυμος υἱός); cf. Pi. I. 5.1 (Theia), B. Epigr. 1.1 (Victory); S. Ant. 1115 (Dionysos); Ar. Th. 320 (Artemis); Cleanth. Stoic. fr. 1.1 (Zeus); Isid. 1.26, AP App. 49.2 (Isis); PGM 2.107, 6.24 (Apollo-Sun), 8.14 (Hermes), 4.2745, 4.2765, 4.2815, 4.2831 (Hekate-Selene-Artemis), 7.757 (Mene), cf. 7.503 Ἶσις, Νέμεσις, Ἀδράστεια· πολυώνυμε, πολύμορφε; Nonn. D. 44.193 (Hekate); Procl. H. 2.1 (Aphrodite); Christian: Gr. Nyss. Eun. 10. ὁ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα ὤν, ἡμῖν π. γίνεται. Cf. RV 3.20.3ab ágne bhū́ rīṇ i táva ... nā́ ma ‘O Agni, many are your names.’ → °ώνυμος ‘escort’ 57.6 Hermes Khthonios αἰνομόροις ψυχαῖς πομπός |H Hermes is πομπός since Homer (Il. 24.153, 182, 437, 461); S. OC 1548 Ἑρμῆς ὁ πομπός; cf. Alexis 89.1 Ἑρμῆ νεκρῶν προπομπέ; E. Med. 759 ὁ Μαίας πομπαῖος ἄναξ; S. Aj. 832 πομπαῖον Ἑρμῆν χθόνιον. ‘of the sea’ 10.20 Nature B| ποντία δαῖμον (Ψ: πότνια Vergetius) 17.8 Poseidon B| πόντιε δαῖμον (Ψ: πότνιε Hermann) 63.16 Poseidon P| καὶ πόντιος εἰνάλιος Ζεύς Epithet of Poseidon, cf. h.Hom. 22.3; S. OC 1072; Eup. fr. 140; Ar. Th. 322; E. Andr. 1011, Hel. 1585, Ion 282, Rh. 240 πόντιος ... δαίμων, fr. 65.56; Ar. Ran. 1341 ἰὼ πόντιε δαῖμον; Lyr. Adesp. 21.1.2. Aphrodite is called ποντία καὶ λιμενία (Paus. 2.34.11) or simply ποντία (Pirenne-Delforge 1994: 434), cf. Xenarch. 4.21 δέσποινα ποντία Κύπρι, cf. also Kölligan 2007. Also A. Ag. 667 Ἅιδην πόντιον πεφευγότες ‘having escaped from death at sea (=pelagic Hades)’.
ποντογενής
‘seaborn’ 55.2 Aphrodite ποντογενής, |Tri γενέτειρα θεά 81.1 Zephyr’s breezes αὖραι ποντογενεῖς |P Ζεφυρίτιδες (φ: παντογενεῖς Ψ)
160
Π
•
Lexicon of divine epithets
Opp. Cyn. 1.33 ἀθύρματα Ποντογενείης; cf. Nicet. Eugen. Dros. et Char. 4.314 ποντογενοῦς Ἀφροδίτης; E. Hec. 444 αὔρα, ποντιὰς αὔρα. Seaborn Aphrodite is also called Ἀναδυομένη ‘rising from the water’ (cf. e.g. Strab. 14.2.19.18 on Apelles’ picture), see Kölligan 2007. → °γενής
ποντομέδων •
‘lord of the sea’ 17.4 Poseidon ποντομέδων, |Tri ἁλίδουπε Epithet of Poseidon, cf. Pi. O. 6.103; A. Th. 130; E. Hipp. 743; Ar. Vesp. 1532; AP 9.680.1; IG I3 828.2 ποντομέδ[ον χρ]υσοτρία[ι]ν’.
ποντοπλάνος • •
‘roaming the sea’ 24.8 Nereids ποντοπλάνοι δελφῖνες |Tc Cf. 75.6 ποντοπλάνοις ... ναυσίν; 38.5 θνητῶν ... ποντοπλανήτων. Only in the OH.
πόσις
‘husband’ 13.7 Kronos Tc| Ῥέας πόσι
ποσσίκροτος •
πότνια
•
‘striking with the feet’ 31.2 Kouretes ποσσίκροτοι |Tri Hdt. 1.66.12 (oracle) Τεγέην ποσσίκροτον ‘struck with the foot’ (passive meaning); Pi. fr. 52f.17 ποδὶ κροτέο[ντι. → °κροτος ‘mistress’ 14.1 Rhea Πότνα Ῥέα |Tri 27.2 Mother of the Gods τῇδε μόλοις ... σέο, B| πότνι’, ἐπ’ εὐχαῖς 27.11 Mother of the Gods ἔρχεο πρὸς τελετήν, P| ὦ πότνια 36.11 Artemis #πότνια Epithet of Artemis since Homer (Il. 21.470, Od. 20.61), also in E. Hipp. 61, IA 1524, IT 463, 533, 1082, Med. 160, Ph. 109, 190; Call. Di. 136, 259; Opp. Cyn. 1.22, 4.21; PGM 4.2722; AP 4.268.3, 6.287.1, 6.356.2. Epithet, too, of Aphrodite, (Sapph. 1.4; E. fr. 781.18; Ar. Lys. 833; Theoc. 17.45; Call. Del. 312; PGM 4.2927, SM 7.2.24; AP 6.293.1, 9.601.3; Procl. H. 2.20, 5.12), of the Earth (Alcm. fr. 3.1; S. Ph. 395 μᾶτερ πότνι’; SM 54.29; Orph. fr. 83 B [= 57 K]), of Athena (Il. 6.305; Call. Lav.Pal. 86; cf. Myc. a-ta-na-po-ti-ni-ja); of Demeter and Kore (IK Priene 195.3); of Deo (IG I3 953.1); of Hera (Sapph. 17.2), etc. Cf. also ποτνιάομαι ‘cry πότνια’ > ‘beseech, invoke (a goddess), lament’.
Πραξιδίκη •
‘Praxidike’ (lit. ‘She who exacts punishment’) 29.5 Persephone Πραξιδίκη |Tri Cf. Orph. A. 31, Paus. 3.22.2. See Ricciardelli 2000: 346.
Lexicon of divine epithets
Π
161
πρέσβειρα •
‘ancient’ 10.2 Nature οὐρανία, πρέσβειρα |Tc 27.13 Mother of the Gods Οὐρανόπαι, πρέσβειρα |Tc h.Ven. 32 θεῶν πρέσβειρα (Hestia); A.R. 4.800 (Themis); PGM 4.2272 (Selene); AP 11.380.1 (Justice).
πρέσβιστος •
‘eldest’ P.24 Night Nύκτα τε πρεσβίστην |P Mesom. 4.2 πρεσβίστα κόσμου μᾶτερ (Nature); Liban. Decl. 13.30.1 τὴν Φύσιν, πρεσβυτάτην καὶ ἰσχυροτάτην δαίμονα.
πρεσβυγένεθλος ‘eldest-born’ 4.2 Sky πρεσβυγένεθλ’, |Tri ἀρχὴ πάντων πάντων τε τελευτή • Paul. Sil. Soph. 164; cf. Cratin. 240.1 πρεσβυγενὴς Κρόνος; Nonn. D. 32.277 πρεσβυγενὴς ... Πάν; Orph. A. 604 Ῥείην πρεσβυγενῆ. Cf. OH 15.7 παντογένεθλ’, |Tri ἀρχὴ πάντων πάντων τε τελευτή (Zeus). → °γένεθλος πρηστήρ • •
‘hurricane’ 19.11 Zeus Keraunos Tc| ἀμαιμάκετον πρηστῆρα (M: πρηστῆρος φ) Cf. 19.5 λαίλαπας, ὄμβρους, πρηστῆρας κρατερούς τε κεραυνούς (of Zeus’ powers); 47.4–5 ἡνίκα πυρφόρος αὐγὴ ἐκίνησε χθόνα πᾶσαν / πρηστῆρος ῥοίζοις (of Zeus’ apparition to Semele). See Hes. Th. 846 πρηστήρων ἀνέμων τε κεραυνοῦ τε φλεγέθοντος; Posidon. 336a.12 πρηστῆρες καὶ κεραυνοί; Orac. Sibyl. 14.36 πρηστῆρας ἀπ’ αἰθέρος ἠδὲ κεραυνούς; Plu. 373d6 πρηστήρων καὶ κεραυνῶν; 399c7 ἐκ δὲ κεραυνῶν πρηστῆρες ... ἀίξουσιν.
Πρίηπος
‘Priapus’ 6.9 Protogonos Πρίηπον ἄνακτα |Tc
πρόγονος •
‘ancestor’ 37.2 Titans ἡμετέρων πρόγονοι πατέρων |H Cf. E. Or. 1242 Ζεῦ πρόγονε; Pl. Smp. 186e2 ὁ ἡμέτερος προγόνος Ἀσκληπιός.
Προμηθεύς
‘Prometheus’ 13.7 Kronos B| σεμνὲ Προμηθεῦ
Πρόνοια
‘Providence’ 10.27 Nature P| ἠδ’ ἀθανάτη τε Πρόνοια
πρόπολος •
‘servant’ 78.6 Dawn Tc| βίου πρόπολε θνητοῖσιν Hekate is Persephone’s πρόπολος in h.Cer. 440; cf. Ar. Ran. 1333 (v.l. πρόμολος).
162
Π
Lexicon of divine epithets
προσηνής
• •
‘gentle’ 38.24 Kouretes P| σωτήριοι ἠδὲ προσηνεῖς 60.7 Graces Tc| ἀεὶ μύσταισι προσηνεῖς 2.5 Prothyraia B| πᾶσι προσηνής 40.12 Demeter Eleusinia σὺ δὲ B| πᾶσι προσηνής Cf. 16.3 ψυχοτρόφους αὔρας θνητοῖς παρέχουσα προσηνεῖς (=Hera); 27.6 θνητοῖσι τροφὰς παρέχουσα προσηνεῖς (=Mother of the Gods). AP App. Epigr. 775.11 B| πᾶσι προσηνής; cf. AP App. Epigr. 201.1 μύθοισι προσηνέα πᾶσι πολίταις καὶ ξείνοις. Cf. Pi. P. 10.64, Emp. 130.2 etc. Cf. Blanc 2018: 318–9.
πρόσoψις •
‘sight’ 2.2 Prothyraia Tc| λεχῶν ἡδεῖα πρόσοψι 8.3 Sun P| ζῴων ἡδεῖα πρόσοψι D.S. 5.43.3.7 τὴν πρόσοψιν ἡδεῖαν; Vita Aesopi [G] 94.8 ἡδεῖαν πρόσοψιν; Heph. Astr. 76.1 ἡδύς τε τῇ προσόψει.
προφανής
‘conspicuous’ 71.8 Melinoe ἄλλοτε μὲν προφανής, P| ποτὲ δὲ σκοτόεσσα (opposition) → °φανής
προφήτης •
‘prophet’ 28.4 Hermes Tc| λόγου θνητοῖσι προφῆτα (cf. 28.6 ἑρμηνεῦ πάντων) Cf. A. Eu. 19 Διὸς προφήτης δ’ ἐστὶ Λοξίας πατρός.
πρωτογένεια •
‘first-born’ 10.5 Nature πρωτογένεια |Tc As personal name, cf. Pi. O. 9.41; Phanod. 3.3, 5; Paus. 5.1.3.
πρωτογενής •
‘first-born’ 25.2 Proteus Πρωτέα ... / πρωτογενῆ |Tri (etymologizing) PGM 1.196 τοῦ [π]ρωτοφυοῦς θεοῦ καὶ πρωτογε[ν]οῦς (Helios); cf. πρωτόγονος, epithet of Eros (PGM 4.1757), Phanes (Nonn. D. 12.34; 9.141; Orph. fr. 140 B = 85 K), Persephone (Paus. 1.31.4 Κόρης Πρωτογόνης; AP App. Epigr. 59.2 πρωτογόνου κούρας). → °γενής
Πρωτόγονος •
‘Protogonos’ 30.2 Dionysos Πρωτόγονον |Tri 52.6 Trieteric Πρωτόγον’, Ἠρικεπαῖε |Tc Cf. Orph. fr. 12.1 B πρωτογόνου βασιλέως αἰδοίου (cf. P. Derveni §49), fr. 121, IV B πρωτόγονον θεόν (= 85 K), fr. 140 B ὅν τε Φάνητα πρωτόγονον μάκαρες κάλεον (= 85 K), 241 B Πρωτογόνοιο ... Ἠρικεπαίου (= 167 K; cf. Procl. in Tim. 3.209.2); see also fr. 80, 123, 125–6, 140–1 B; PGM 3.552 πρῶτος δ’ ἐξεφάνης ἐκ πρωτογόνου; Synes. H. 2.87–9 Ὑμνῶ δὲ γόνον / τὸν πρωτόγονον / καὶ πρωτοφαῆ, Ep. 139.33 τὸ
Lexicon of divine epithets
Π
163
ἐν σαυτῷ θεῖον ἄναγε ἐπὶ τὸ πρωτόγονον θεῖον; Nonn. D. 7.111 πρωτογόνου Χάεος, 9.141 πρωτογόνου δὲ Φάνητος, 12.34 πρωτογόνοιο Φάνητος (cf. 36.253); cf. Hermias, in Phdr. 149.1. → ° γονος πρῶτος
πτερόεις •
πτηνός •
‘first’ 24.10 Nereids ὑμεῖς γὰρ πρῶται τελετὴν ἀνεδείξατε σεμνὴν 25.9 Nature πάντα γάρ Πρωτεῖ πρώτη Φύσις ἐγκατέθηκε (etymologizing) 38.6 Kouretes ὑμεῖς καὶ τελετὴν πρῶτοι μερόπεσσιν ἔθεσθε 40.8 Demeter Eleusinia ἡ πρώτη ζεύξασα βοῶν ἀροτῆρα τένοντα 79.3 Themis ἣ πρώτη κατέδειξε βροτοῖς μαντήιον ἁγνὸν 79.8 Themis πρώτη γὰρ τελετὰς ἁγίας θνητοῖς ἀνέφηνας ‘winged’ 58.2 Eros πτερόεντα |Tc Epithet of Eros (Nonn. D. 32.52; 33.71; AP 6.260.1; 16.103.6), Hermes (Nonn. D. 9.52; 10.337), Φήμη (Nonn. D. 18.1); cf. Eros πτανός/πτηνός (E. Hipp. 1275; AP 5.301.2; 9.108.2; 12.23.3, 111.1, 224.3; 16.251.1; SEG 15.602,4.4), ποικιλόπτερος (E. Hipp. 1269), χρυσόπτερος (Ar. Av. 1738). → °πτερος ‘winged’ 19.8 Zeus Keraunos πτηνὸν ὅπλον δεινόν |P S. Ph. 1109 πτανῶν ἀπ’ ἐμῶν ὅπλων; cf. Ar. Av. 1714 κεραυνόν, πτεροφόρον Διὸς βέλος. → °πτερος
πτηνοπέδιλος •
Πύθιος • πυθμήν •
‘with winged sandals’ 28.4 Hermes #πτηνοπέδιλε PGM 5.404 (=Hermes), see 5.17b3; cf. AP 16.215.6 πτηνὰ πέδιλ’ Ἑρμοῦ; [Apollod.] 2.38.1 αὗται δὲ αἱ νύμφαι πτηνὰ εἶχον πέδιλα; PGM 7.671 χρυσοπέδιλε (=Hermes), cf. Man. 6.2, 671. → °πτερος
‘Pythian’ 34.3 Apollo B| Πύθιε Apollo is Πύθιος since h.Ap. 373 (πύθιον codd. πύθειον Barnes) and Pindar (Pi. O. 14.11; fr. 52k.43). ‘bottom’ 23.4 Nereus πυθμὴν μὲν πόντου |P Cf. 23.1 κατέχων πόντου ῥίζας.
164
Π
•
Lexicon of divine epithets
Sol. 13.19 πόντου ... πυθμένα; Hes. Th. 931 θαλάσσης / πυθμέν’, cf. Orph. A. 423. Cf. Orph. fr. 31.3, 6 B (21, 21a K) Ζεὺς πυθμὴν γαίης τε καὶ οὐρανοῦ ἀστερόεντος ... Ζεὺς πόντου ῥίζα.
Πυθοκτόνος • πῦρ •
‘slaying Python’ 34.4 Apollo P| Πυθοκτόνε Hapax (cf. PGM 6.32 Πυθολέτης [=Apollo]). → °κτόνος
‘fire’ 66.1 Hephaistos B| ἀκάματον πῦρ Homeric line-end formula, 7× in the Iliad, 2× in the Odyssey (cf. Hes. Th. 563, 566).
[πυριβρεμέτας] ‘roaring in fire’ 49.3 Dionysos νυκτερίοις τε χοροῖσι πυριβρεμέτοις (Ψ: πυριβρεμέτοισιν Vian ἐριβρεμέταο Hermann πυριβρεμέταο Morand) ἰάχοισι (Ψ: Ἰάκχου Hermann) • Cf. Hsch. π 4421 ὁ πυρὶ βρέμων, ἢ διὰ πυρὸς βρέμοντος γεγονώς; see Morand 2001: 176. → °βρεμ° → °βρομος πυρίδρομος
•
‘whose course lies in fire/is strewn with fire/is fiery’ 7.9 Stars Tc| πυρίδρομοι 8.11 Sun Tc| πυρίδρομε 20.2 Zeus Astrapaios Tc| πυρίδρομον (Ψ: πυρίβρομον Scaliger) 58.2 Eros Tc| πυρίδρομον (Ψ: πυρίβρομον Hermann) Nonn. D. 29.209 Tc| πυρίδρομα νῶτα μαχαίρης; cf. Nonn. D. 14.229 Tc| πυρίβρομος Εἰραφιώτης; Orph. A. 1122 Tc| πυριβρόμου ἠελίοιο (πυριδρόμου Ruhnken); IScM II 120.1 πυρίβρομε (Scythia Minor, 1st c. BCE); πυρι° compounds are frequent in the PGM: cf. 4.2752 πυρίβουλος (Hekate); 4.590 πυρίπολος (supreme divinity; cf. 592ff. πυρίπνοε ... πυρίθυμε Ἰάω, ... πυριχαρῆ ... πυρισώματε ... πυρισπόρε ... πυρικλόνε ... πυριδῖνα ... πυρισχησίφως); 2.90 πυρισθενής (Sun); 4.2748 πυρίφοιτος (Hekate-Selene-Artemis); 4.458 πυρφόρος (Sun-Horus). → °δρομος
πυρίπνους •
‘fire-breathing’ 5.3 Ether πανδαμάτωρ, πυρίπνου |P 10.26 Nature πανδαμάτειρα ... πυρίπνους# πυριπνόος is an epithet of Typhon (A. Th. 493, 511) and Chimera (Anaxilas 22.3 πυρπνόος; Epinicus 2.10 τὴν πύρπνοον χίμαιραν, cf. Hes. Th. 319 Χίμαιραν ἔτικτε πνέουσαν ἀμαιμάκετον πῦρ); πυρίπνοος 6× in Nonnus’ Dionysiaca, 5× in the PGM (4.2559 = Hekate-Selene; 1.34 = Sun; 4.592, 7.831, 77.19 = supreme divinity); cf. Lyc. 1314 ταύρων ... πυριπνόων. → °πνοος, °πνους
Lexicon of divine epithets
†πυριπόλος
Π
165
52.3 Trieteric Tc| πυριπόλε καὶ τελετάρχα (Ψ: πυρίπνοε καὶ Hermann θυηπόλε καὶ West μυστιπόλων Ricciardelli)
πυρίσπορος •
‘sown in fire’ (or πυρισπόρος ‘sowing fire’?) 45.1 Dionysos Bassareus Tc| πυρίσπορε 52.2 Trieteric Tc| πυρίσπορε Opp. Cyn. 4.304 Tc| πυρίσπορε; PGM 4.596 πυρισπόρε (=supreme divinity); cf. Dionysos πυριγενής (D.S. 4.5.1.7; Strab. 13.4.11.22), πυρογενής (AP 9.368.6; App. Epigr. 153.3), and πυρίπαις (Opp. Cyn. 4.287). → °σπορος → σπέρμα → σπερμεῖος
πυριφεγγής •
πυρόεις
•
‘fire-blazing’ 52.9 Trieteric πυριφεγγές |Tc (Ψ: πυριφλεγές Μ) PGM 4.960 (supreme divinity); cf. 12.177 πυριφαής (Helios-Hephaistos), 4.3244 πυριλαμπής (Aphrodite); Orph. A. 214 (Sun), L. 173 (crystal); Procl. in Tim. 2.45.7, H. 2.6 (courtyards); Nonn. D. 38.85 πυριφεγγέος ... δίφρου. In the Orphic Hymns, cf. 19.1 πῡραυγέα κόσμον ‘fiery bright’. For the compound, cf. πυρός τε φέγγος (A. Ch. 1037); φέγγος ... πυρός (A. Eu. 1029); Theodectas 10.1 ὦ καλλιφεγγῆ λαμπάδ’ εἱλίσσων φλογός / Ἥλιε. → °φεγγής ‘fiery’ 8.6 Sun P| πυρόεις 7.5 Stars πυρόεντες |Tc 21.3 Clouds πυρόεσσαι |Tc Epithet of Zeus’ lightning-bolt (Cleanth. Stoic. fr. 1.10), of a star (A.R. 3.1377), of the sun (Orac. Sibyl. 3.65); in Nonnus’ Dionysiaca, frequent as a divine epithet of Hephaistos (2.225, 299, 10.300, 27.111, 333, 29.348, 30.76, 35.290, 39.206; cf. Procl. H. 5.6), but also said of the Sun (5.78, 17.14), Hyperion (12.91, 38.25), Zeus (6.218, 8.322), Ares (41.348), and Bacchus (21.222). Cf. πύρινος, epithet of a star in PGM 7.801.
166
Ρ
Lexicon of divine epithets
Ρ ῥηξίχθων •
•
ῥητός •
‘bursting the earth’ 50.5 Lysios Lenaios ῥηξίχθων |Tri 52.9 Trieteric ῥηξίχθων |Tri Straton 219.19; PGM 4.2722 (Artemis), 3177, 7.692, 9.3; Ziebarth, Neue Verfluchungstafeln 25.b.12 (Attica, 1st c. CE). Further divine epithets with ῥηξι°: AP 9.525.18 ῥηξικέλευθος (Apollo); AP 9.524.18 ῥηξίνοος (Bacchus); PGM 4.2751 ῥηξιπύλη (Hekate-Selene-Artemis); cf. PGM 14.19 ὁ πάντα ῥήσσων καὶ μὴ νικώμενος; SM 42.22 σύ τ’ Ἐρινύων μάστιγγος εὐψόφους ῥήσσεις. Cf. ῥησίχθων, ῥησιχθόνη in many lead curse tablets from Cyprus dating from the 3rd c. CE (I.Kourion 127.21, 31; 128.13, 129.10, 17; 131.13, 21; 133.14, 22; 134.13, 20; 135.16, 24; 136.13, 19; 137.12, 20; 138.15, 23; 139.14, 22; 140.13, 19, 36; 142.13, 21). → °χθων ‘spoken’ 32.3 Athena ἄρρητε, ῥητή |P (Novossadsky: ἀρρητερρητή Ψ ἄρρητ’ αὖ ῥητή π) Hes. Op. 4 ῥητοί τ’ ἄρρητοί τε; S. OC 1001 ῥητὸν ἄρρητόν τ’ ἔπος. Cf. ἄρρητος. On the opposition see Ricciardelli 2000: 360.
ῥοιζήτωρ • •
‘whizzer’ 6.5 Protogonos P| ῥοιζήτορα 8.6 Sun ῥοιζήτωρ |P (Scaliger: ῥιζωτήρ Ψ) Only in the OH. Cf. PGM 7.883 ῥοῖζος as a sign of the deity. Cf. OH 16.8 ἠερίοις ῥοίζοισι τινασσομένη (=Hera); 17.6 εἰναλίοις ῥοίζοισι τινάσσων ἁλμυρὸν ὕδωρ (=Poseidon); 19.10 ῥοίζου ἀπειρεσίου δινεύμασι παμφάγον ὁρμήν (=Zeus Keraunos, cf. 8.7); 47.5 πρηστῆρος ῥοίζοις (lightning as a manifestation of Bacchus Perikionios); cf. 38.19 ἠχὼ δ’ οὐρανία κελαδεῖ ῥοιζήμασι φύλλων (resulting from the action of the Kοuretes). Ῥοίζημα is used for the planetary spheres (Iamb. VP 15.65; cf. Orac. Chald. 2.1 Ἑσσάμενον ... φωτὸς κελάδοντος).
ῥομβητής • •
‘who spins like a bull roarer’ 31.2 Kouretes ῥομβηταί |Tc Hapax (cf. AP 6.218.8, 219.2 ῥομβητούς). Cf. OH 4.4 ῥόμβου δίναισιν ὁδεύων (Sky); 8.7 ῥόμβου ἀπειρεσίου δινεύμασιν οἶμον ἐλαύνων (Sun), cf. 19.10.
Lexicon of divine epithets
Σ
167
Σ Σάβος •
‘Sabos’ 49.2 Dionysos Tc| ἀγαλλομένην Σάβου ἁγνοῦ (=Hipta). Fayant 2014: 404: “autre nom de Bacchos, qui renvoie au nom de son père, Sabazios, le Zeus phrygien”; but cf. Ricciardelli 2000: 422: “Σάβου: è sinônimo di Sabazio”.
σεβάσμιος • •
‘venerable’ 28.10 Hermes γλώσσης δεινὸν ὅπλον P| τὸ σεβάσμιον ἀνθρώποισι Cf. A. Ag. 514 κηρύκων σέβας (Hermes). 79.7 Themis Tc| σεβάσμιε Plu. 764b6; cf. Hippol. Haer. 5.9.8.7. See Gr. Naz. Orat. 28.11.16; 29.14.16 (τὸ σεβάσμιον), with many occurrences of the phrase τὸ σεβάσμιον ὄνομα in Christian authors such as Eusebius, Basilius, Gregory of Nyssa, John of Damascus, etc. Cf. also Hdn. Ab Exces. 2.10.2.1 τὸ πιστὸν ὑμῶν καὶ πρός τε θεοὺς σεβάσμιον; cf. AP App. 193.9 γαίης Αἰγύπτοιο σεβάσμιον ἡγητῆρα (Osiris).
σεισίχθων •
‘earth-shaker’ 15.8 Zeus σεισίχθων |Tri Epithet of Poseidon (Pi. I. 1.52; A. fr. 78a.18; B. Dith. 3.59, 4.22; D.H. 2.31.2.10; Corn. ND 42.2; Heraclit. All. 38.3.3; Orph. A. 345; Tralles 145.6, 13 [Caria]), who is also called ἐννοσίγαιος, ἐνοσίχθων and γαιήοχος; of Apollo-Helios (PGM 3.256); cf. PGM 4.3266 ὁ σείσας τὸν κόσμον, ἐπικαλοῦμαί σε, τὸν μέγαν T[υ]φῶνα. Only here as epithet of Zeus. → °χθων
σελασφόρος •
σεμνός
‘light-bringing’ 5.5 Ether Tc| σελασφόρον 10.6 Nature Tc| σελασφόρε Epithet of Artemis (Paus. 1.31.4; IG XII,3 1057,5a.5, 5b.1), of the Moon (Doroth. 3a.13), of Apollo (Nonn. D. 27.253, cf. 43.147 [altogether 19× in Nonnus’ Dionysiaca]); cf. E. Hel. 865 φέρουσα λαμπτήρων σέλας, Nonn. D. 48.59 φέρων σέλας. → °φόρος ‘revered’ 29.10 Persephone #σεμνή P.19 Dione P| θείην σεμνήν τε Διώνην 40.2 Demeter Eleusinia σεμνὴ Δήμητερ |P 40.13 Demeter Eleusinia P| σεμνή 55.7 Aphrodite P| σεμνὴ Βάκχοιο πάρεδρε 2.12 Prothyraia Ἄρτεμις Εἰλείθυια Tc| καὶ ἡ σεμνὴ Προθυραία (Ψ: Εἰλείθυι’, ἀγανή Wiel Εἰλείθυια, καλή Novossadsky καὶ εὐσέμνη Hermann καὶ εὐστέφανος dub. Ricciardelli); cf. Fayant 2014: 31.
168
Σ
• •
Lexicon of divine epithets
13.7 Kronos B| σεμνὲ Προμηθεῦ 32.1 Athena μεγάλου Διὸς B| ἔκγονε σεμνή 42.9 Isis B| Ἴσιδι σεμνῇ 74.1 Leukothea B| δαίμονα σεμνήν 27.4 Mother of the Gods σεμνή# 35.1 Leto σεμνή# 36.2 Artemis σεμνή# 36.10 Artemis σεμνή# 55.2 Aphrodite σεμνή# 71.2 Persephone σεμνή# / Φερσεφόνη Cf. 54.9 Λήναια τελεσφόρα σεμνὰ προπέμπων. Divine epithet since h.Cer. 1 Δήμητρ’ ... σεμνὴν θεάν.
σημάντωρ •
‘guide’ 7.6 Stars πάσης μοίρης H| σημάντορες ὄντες 8.10 Sun ἔργων σημάντωρ ἀγαθῶν |H Epithet of Zeus (h.Merc. 367 Κρονίωνα θεῶν σημάντορα πάντων), cf. [Hes.] Sc. 56, Hes. fr. 5.3, 195.56; Opp. Cyn. 2.539 παῖδες ... σημάντορας ἔργων; PGM 4.2338 σημάντρια (Selene?), cf. 7.786 εἴρηκά σου τὰ σημεῖα καὶ τὰ σύμβολα τοῦ ὀνόματος, 3.499 ὅτι οἶδά σου τὰ σημεῖα (with reference to the Sun, cf. 3.535, 3.624, 3.628). See also OH 78.6 ἔργων ἡγήτειρα (Dawn). → καθοδηγός
σκηπτοῦχος
• •
‘bearing a scepter’ 15.6 Zeus Ζεῦ Κρόνιε, σκηπτοῦχε |Tc 18.3 Pluto Ζεῦ χθόνιε, σκηπτοῦχε |Tc 52.7 Trieteric σκηπτοῦχε |Tc 55.11 Aphrodite Tc| θεῶν σκηπτοῦχε 27.4 Mother of the Gods σκηπτοῦχε κλεινοῖο πόλου |H Cf. 10.25 σκηπτούχων (gods in general). h.Mart. 6 ἠνορέης σκηπτοῦχε |Tc (Ares); A. fr. 626.2 (Hera); Opp. Hal. 2.41, 3.1, 5.675 (Poseidon); Nonn. D. 27.253 (Apollo); PGM 2.82, 98 Μουσάων σκηπτοῦχε (Apollo), 4.180 τῆς ἄνω σκηπτουχίας σκηπτοῦχε (Typhon); epithet of the βασιλῆες in Homer (Il. 1.279; 2.86; Od. 2.231; 4.64; 5.9; 8.41); cf. Nonn. D. 48.18 νόθον σκηπτοῦχον Ὀλύμπου (=Dionysos). → °οχος ‘leaper’ 11.4 Pan ἐλθέ, μάκαρ, σκιρτητά |Tc 24.7 Nereids σκιρτηταί |Tc 31.1 Kouretes σκιρτηταὶ Κουρῆτες |Tc 45.7 Dionysos Bassareus ἐλθέ, μάκαρ, σκιρτητά |Tc Mosch. fr. 2.2 (Satyr); AP 9.524.19 (Dionysos); cf. Ast. Am. Hom. 10.9.2.6 τοῖς φιλοσκιρτηταῖς Σατύροις.
σκιρτητής
•
Lexicon of divine epithets
Σ
169
σκολιοδρόμος •
‘running slantwise’ 51.4 Nymphs H| σκολιοδρόμοι Man. 4.478 Μήνη δ’ ἀμφίκερως σκολιόδρομος; cf. σκολιοπλανής ‘darting aslant’ (Nic. Ther. 318). → °δρομος
σκοτόεσσα •
‘dark’ 71.8 Melinoe ἄλλοτε μὲν προφανής, P| ποτὲ δὲ σκοτόεσσα (opposition) Epithet of Aphrodite in Musae. 182; cf. Nic. Alex. 188 νύκτα ... σκοτόεσσαν; Orph. A. 521 σκοτόεσσαν ὁμίχλην (cf. Procl. in Prm. 1175.7); Orac. Sibyl. 1.375 νὺξ ἔσται σκοτόεσσα (= 4.56, 8.306, 12.74). The Moon is σκότια/σκοτείη in PGM 4.2270, 2564, 2855 (cf. also 4.2338 σκότος); the same for the Good Daimon in PGM 14.9 (cf. 4.1144 σκοτοειδές) and Aphrodite (Hsch. σ 1124; EM κ 352.4).
σκυλακῖτις • •
‘protectress of dogs’ 1.5 Hekate σκυλακῖτιν |Tc 36.12 Artemis σκυλακῖτι |Tc Only in the OH. Cf. PGM 4.2722 σκυλακάγεια (=Hekate-Selene); 4.2810 ἔχεις σκυλακώδεα φωνήν (=Selene); 4.2530; TAM II 174 e.16 θεὰ σκυλακοτρόφος (Lydia); TAM V,1 523.1 εἰνοδία σκυλάκαινα θεά.
Σμινθεύς • σπέρμα
‘Smintheus’ 34.4 Apollo Γρύνειε, Σμινθεῦ |P (Hermann: Ψ Γρύνιε καὶ Σμινθεῦ) Apollo’s epithet since Chryses’ prayer in Il. 1.39. ‘seed’ 6.4 Protogonos σπέρμα πολύμνηστον, |P πολυόργιον (Hermann: ὅς τε Ψ) 42.2 Dionysos σπέρμα πολύμνηστον, |P πολυώνυμον 50.2 Lysios Lenaios σπέρμα πολύμνηστον, |P πολυώνυμε → °σπορος
σπερμεῖος
•
‘of the seed’ 34.3 Apollo σπερμεῖε, |Tc ἀρότριε (Hermann Schrader: σπέρμιε Ψ) 40.5 Demeter Eleusinia σπερμεία, |Tri σωρῖτι, ἀλωαία (Schrader: σπερμία Ψ) τὸ σπερμεῖον (=σπέρμα) in Nic. Ther. 599, 894, 900, 944; Alex. 201; cf. Σπέρμιος, name of a month in Crete (Chaniotis, Verträge 55,B.5 [116 BCE]). Only here as a divine epithet. → °σπορος
170
Σ
Lexicon of divine epithets
σταχυοτρόφος •
‘who nurtures ears of corn’ 40.3 Demeter Eleusinia P| σταχυοτρόφε Ηapax. Cf. Porph. Phil. ex orac. 124.5 σταχυητρόφα Δηοῖ; AP 7.209.3 Δηοῦς σταχυητρόφος αὖλαξ; IK Heraklea Pont. 9.13 (2nd/3rd c. CE) σταχυητρόφου τε Νείλου; AP App. 124.7 H| σταχυιτρόφα Δηοῖ. In Nonnus’ Dionysiaca P| σταχυηφόρον/-α qualifies λήϊον/-α ‘standing crop’ (26.243; 42.299); cf. AP App. 225.1 P| σταχυηφόρον αὔλακα Δηοῦς. Cf. Orph. L. 242 σταχυοπλόκαμος Δημήτηρ; AP 6.104.8 Δηοῖ τῇ σταχυοστεφάνῳ; Nonn. D. 1.104 Δημήτηρ P| σταχυηκόμος. → °τροφος
στήριγμα • •
‘support’ 84.5 Hestia οἶκε θεῶν μακάρων, P| θνητῶν στήριγμα κραταιόν Cf. 18.6–7 χθόνα παμβασίλειαν, / ἕδρανον ἀθανάτων, P| θνητῶν στήριγμα κραταιόν. PGM 7.508 σὺ γὰρ εἶ ὁ ἐπὶ τοῦ ἁγίου στηρίγματος σεαυτὸν ἱδρύσας ἀοράτῳ φάει (Sun).
στοιχεῖον •
‘element’ 5.4 Ether P| κόσμου στοιχεῖον ἄριστον 66.4 Hephaistos κόσμοιο μέρος, H| στοιχεῖον ἀμεμφές The phrase κόσμου στοιχεῖον/-α is very frequent, e.g. PGM 39.19, 62.15; Orac. Chald. 39.5; Orac. Sibyl. 2.206 (cf. 3.80, 8.337); Procl. in Tim. 2.49.22. Ursa Major is called στοιχεῖον ἄφθαρτον in PGM 4.1303. T. Sal. 31.9 στοιχεῖα κοσμοκράτορες τοῦ σκότους (cf. Lampe 1961: 1261). → μέρισμα → μέρος
σύγχορος •
‘partner in the chorus’ 11.9 Pan B| σύγχορε Nυμφῶν Roesch, IThesp 424.3 σοφαῖς Ἑλικωνιάσιν ... σύνχορος; cf. h.Pan. 3, 19–21; Pl. Lg. 654a1 τοὺς θεοὺς συγχορευτάς; Ael. VH 3.40.1 οἱ συγχορευταὶ Διονύσου Σάτυροι; Jul. Or. 9.38.10 τὰς Μούσας συγχορευτάς. → °χορο°
σύλλεκτρος •
•
‘partner of the bed’ 77.1 Memory P| Ζηνὸς σύλλεκτρον Cf. E. HF 1, 1268 Διὸς σύλλεκτρος, -ον; OH 27.12 συνόμευνε Κρόνου (Mother of the Gods). 14.5 Rhea Tc| Κρόνου σύλλεκτρε μάκαιρα 16.2 Hera παμβασίλεια Tc| Διὸς σύλλεκτρε μάκαιρα Cf. A.R. 4.382 παμβασίλεια Tc| Διὸς ... ἄκοιτις. 67.7 Asklepios Ὑγίειαν Tc| ἔχων σύλλεκτρον ἀμεμφῆ → °λεκτρος
Lexicon of divine epithets
Σ
171
συμπαίκτειρα •
‘playmate, dance partner’ 29.9 Persephone Ὡρῶν συμπαίκτειρα |Tc (Heringa: Ψ συμπλέκτειρα) Cf. 58.3 συμπαίζοντα θεοῖς ἠδὲ θνητοῖς ἀνθρώποις (Eros); Anacr. 12.1–4 ὦναξ, ᾧ δαμάλης Ἔρως καὶ Νύμφαι κυανώπιδες πορφυρῆ τ’ Ἀφροδίτη συμπαίζουσιν (=Dionysos); AP 5.214.3 συμπαίκταν ... Πόθον; Ant. Lib. 21.1.5, 29.1.2, 32.1.6 συμπαίκτρια. Both συμπλέκτειρα (Ψ) and συμπαίκτειρα (Heringa) are hapax forms. → συμπαίκτωρ.
συμπαίκτωρ •
Hapax.
‘playmate, dance partner’ 43.7 Seasons Περσεφόνης P| συμπαίκτορες (add. Abel)
σύνδαιτις •
‘companion at table’ 55.11 Aphrodite σύνδαιτι |Tc Hapax. Cf. A. Eu. 351 συνδαίτωρ; Luc. Sat. 36.15 συνδαίτην. See Ricciardelli 2000: 445.
συνέστιος •
‘sharing one’s hearth’ 40.10 Demeter Eleusinia Βρομίοιο Tc| συνέστιος A. Ag. 704 ξυνεστίου Διός; Th. 773 θεοί ... ξυνέστιοι; Nonn. D. 48.978 συνέστιος υἱέι Μαίης (Dionysos); AP 2.1.341 Χαρίτεσσι συνέστιος (Αἰδώς); 7.41.1 συνέστιε φίλτατε Μούσαις (Callimachus).
σύνθρονος •
‘enthroned with’ 11.4 Pan B| σύνθρονε Ὥραις AP 9.445.6 σύνθρονος ... Δίκη; Nonn. D. 8.416 σύνθρονον Ἄρτεμιν; 48.978 σύνθρονος Ἀπόλλωνι (Dionysos); cf. Moschion fr. 6.16 ἡ βία δὲ σύνθρονος Διί. Cf. πάρεδρος. → °θρονος, °θρόνιος
συνόμευνος •
‘bedfellow’ 27.12 Mother of the Gods συνόμευνε Κρόνου, |H Φρυγίης σώτειρα (Wiel: Φρυγίης σώτειρα, Κρόνου συνόμευνε Ψ Φρυγίη Keydell) Cf. Ep. Adesp. 9.15; PGM 4.1471; common word in sepulchral epigrams (AP App. Epigr. 228.1; 33.9.13; 481.9; 620.8; 644.2; 724.1).
συνοπάων •
‘companion’ 31.5 Kouretes μητρὸς ὀρειομανοῦς συνοπάονες |B IG II2 4728.2 (Attica, 1st c. CE) Ἑρμῆν Ναιάδων συνοπάονα.
σύντροφος
‘nurtured together with’ 75.1 Palaimon Σύντροφε βακχεχόροιο Διωνύσου πολυγηθοῦς
172
Σ
•
Lexicon of divine epithets
In Nonnus’ Dionysiaca Time (Αἰών) is σύντροφος both of Zeus (7.10) and of the Ocean (41.179); cf. AP 16.15.2 σύντροφος εὐασταῖς ... Σάτυρος; 16.363.4 Νίκη σύντροφος. → °τροφος
συρικτής • •
‘piper’ 8.11 Sun συρικτά |Tc Cf. 34.25 where Apollo is praised as Pan, ἀνέμων συρίγμαθ’ ἱέντα. Epithet of Pan (IGUR I 184.1; AP 9.341.3); cf. AP 6.73.1 Δάφνις ὁ συρικτάς.
†σφράγιαι
•
‘?’ 24.2 Nereids σφράγιαι βύθιαι |P (Ψ: σφραγίδιαι Theiler φρικαλέαι Abel σφράγειαι Maas φρίκιαι ἐμβύθιαι Hermann σφριγαναὶ Wiel ἀσφάλιαι West σφαράγιαι Fayant) Fayant’s correction (2014: 218) is attractive but unmetrical (σφᾰραγίζω, σφᾰραγέομαι, h.Merc. 187 ἐρισφᾰράγου Γαιηόχου [Poseidon]).
σφρᾱγίς
‘seal’ 64.2 Law H| σφραγῖδα δικαίαν
σωρῖτις
‘giver of heaps of corn’ 40.5 Demeter Eleusinia σωρῖτι |Tc Hapax. Cf. Phot. 187.144a.11 Bekker Σωρίτας.
• σώτειρα
‘savior’ 74.4 Leukothea P| θνητῶν σώτειρα μεγίστη 2.14 Prothyraia P| αἰεὶ σώτειρα προπάντων 14.8 Rhea σώτειρα |Tc 36.13 Artemis ἐλθέ, θεὰ σώτειρα |Tc 2.3 Prothyraia θηλειῶν σώτειρα μόνη |H 27.12 Mother of the Gods συνόμευνε Κρόνου, H| Φρυγίης σώτειρα (Wiel: Φρυγίης σώτειρα, Κρόνου συνόμευνε Ψ Φρυγίη Keydell)
σωτήρ
‘savior’ 38.3 Kouretes P| κόσμου σωτῆρες ἀγαυοί 67.8 Asclepios ἐλθέ, μάκαρ, σωτήρ |P 75.7 Palaimon σωτὴρ |P μοῦνος θνητοῖς
σωτήριος
‘saving’ 14.12 Rhea ἐλθέ, μάκαιρα θεά, P| σωτήριος εὔφρονι βουλῇ 74.9 Leukothea μόλοις ... / ... P| σωτήριος εὔφρονι βουλῇ 38.24 Kouretes P| σωτήριοι ἠδὲ προσηνεῖς / ... ἐπιπνείοιτε ... 74.7 Leukothea Tc| φίλη σωτήριος ἔλθοις
Lexicon of divine epithets
Τ
173
Τ τανύπεπλος •
‘with trailing robe’ 9.10 Moon τανύπεπλ’ |P In Homer, epithet of Thetis (Il. 18.385, 424), Helen (Il. 3.228; Od. 4.305; 15.171), Lampetia (Od. 12.375), and Ktimene (Od. 15.363). Cf. Hes. fr. 251a.4, 291.3; B. fr. 2.15; Nonn. D. 41.312; IG XII,8 356 Ἀλκμήνης τανυπέπλο. Epiclesis of Persephone (I.Eleusis 3.5). → °πεπλος
τανυσίπτερος •
‘broad-winged’ 86.1 Dream P| τανυσίπτερε Mostly epithet of birds (Od. 5.65, 22.468; Hes. Th. 525, Op. 212; h.Merc. 213; Alc. 345.2; Ar. Av. 1412, 1415; Stesich. S88.20; Ibyc. 36a.4; Q.S. 8.387; Nonn. D. 7.149; cf. also τανύπτερος, h.Cer. 89 [οἰωνοί]; Hes. Th. 523 [αἰετός]), but also epithet of the Moon (h.Hom. 32.1), Victory (Mesom. 3.17), Hermes (Nonn. D. 3.433 ἄγγελος ἀθανάτων τανυσίπτερος), and Zeus (Nonn. D. 10.314, cf. 33.297). Cf. Od. 11.222 ψυχὴ δ’ ἠΰτ’ ὄνειρος ἀποπταμένη πεπότηται, Nonn. D. 27.1 πτερὸν Ὕπνου. → °πτερος
ταυροβόας •
‘bellowing like a bull’ 6.3 Protogonos ταυροβόαν |Tri Hapax. Cf. PGM 4.2802 ταύρων μύκημα κατὰ στομάτων ἀνιεῖσα.
ταυρόκερως •
‘bull-horned’ 9.2 Moon ταυρόκερως |Tri Μήνη 52.2 Trieteric ταυρόκερως |Tri E. Ba. 100 (Dionysos); Euph. fr. 14.1; IScM II 120.5 (Scythia Minor, 1st c. BCE); Procl. in R. 2.181.3 ταυρόμορφος ... ἡ θεός ... καὶ τὸν ταυρόκερων δαίμονα; cf. Sch. Ar. Ran. 357.17 and ἀμφικέρως, epithet of the Moon in Manetho (4.77 ἀμφικέρως |Tri Μήνη; 4.478; 1.306). The ταῦρος is a symbol for Mene in PGM 7.780. The Moon is ταυροφυής in Nonn. D. 5.72, 23.309. → °κερως → κεράστης → κερασφόρος → κερόεις → κερώς
ταυρομέτωπος •
‘bull-faced’ 45.1 Dionysos Bassareus B| ταυρομέτωπε Hapax. Cf. PGM 13.32 ζῴδια γ’· ταυροπρόσωπον, τραγοπρόσωπον, κριοπρόσωπον. For the compound, cf. PGM 3.516, 4.2395 λευκομέτωπος (epithet of an ox and a wild ass). → ταυρωπός
174
Τ
Lexicon of divine epithets
ταυροπόλος • •
‘Tauropolos’ 1.7 Hekate ταυροπόλον |Tri Cf. Suda τ 164, 165 for the meaning. “Hunter of bulls”? “Worshipped in Tauris”? “Riding a chariot drawn by bulls”? See Phot. τ 571; EM 747.52. Epithet of Artemis (E. IT 1457; S. Aj. 172; Ar. Lys. 447; Phanod. 10.1; Pythocles 4.2; IG IV2,1 496; IG IX,12 3.716; Hatzopoulos, Mac. Inst. II 29.4, 6; SEG 28.536; Samos 330.5; IG XII,6 2.1218.7, 1281.7; MAMA IV 122.8; SEG 52.1401) and Athena (Hsch. τ 252, Suda τ 165). A temple of Artemis was called Ταυροπόλιον (Strab. 14.1.19.11). Ηekate-Selene is ταυροδράκαινα in PGM 4.2613. → °πόλος
ταυρωπός •
‘bull-faced’ 30.4 Dionysos ταυρωπόν |Tc AP 9.524.20, cf. Nonn. D. 44.279 Διόνυσος ἔχων ταυρώπιδα μορφήν; epithet of Hera (Euph. fr. 429.1.7; Nonn. D. 47.711; AP 9.189.1), Hekate (Porph. Phil. ex orac. 151.4 ταυρῶπις; AP App. Epigr. 193.2), Mene (Nonn. D. 11.185; 44.217), HekateSelene (PGM 4.2808 ταυρῶπι ... ταυροκάρηνε, 4.2832 ταυρῶπι, κερόεσσα), cf. PGM 4.2809 ὄμμα δέ σοι ταυρωπόν (Selene, who is also ἱπποπρόσωπος [4.2549] and ταυρεόμορφος [4.2548]); cf. also PGM 4.2790, 2802. Dionysos is ταυροφυής in Nonnus (D. 6.205; 9.15; 11.151; 15.31; 21.217). See Ricciardelli 2000: 353. → ταυρομέτωπος → °ωπ°
τειχεσιπλήτης • τέκνoν • • •
‘stormer of walls’ 65.2 Ares βροτοκτόνε, B| τειχεσιπλῆτα, / Ἆρες ἄναξ ... Il. 5.31, 455 Ἆρες Ἄρες βροτολοιγὲ ... B| τειχεσιπλῆτα; cf. PGM 4.179 κραταιὲ Τυφῶν ... τειχοσεισμοποιέ.
‘child’ 7.3 Stars P| Νυκτὸς φίλα τέκνα μελαίνης 59.1 Moirai P| Νυκτὸς φίλα τέκνα μελαίνης Cf. A. Eu. 416 ἡμεῖς γάρ ἐσμεν Νυκτὸς αἰανῆ τέκνα. P.21 Great Saviors (Dioscuri) H| Διὸς ἄφθιτα τέκνα Cf. h.Merc. 323, 397, 504 Διὸς περικαλλέα τέκνα; h.Hom. 25.6, 27.21 χαίρετε τέκνα Διός (= Hes. Th. 104). 37.1 Titans Γαίης τε καὶ Οὐρανοῦ B| ἀγλαὰ τέκνα Hes. Th. 644 Γαίης τε καὶ Οὐρανοῦ ἀγλαὰ τέκνα. For ἀγλαὰ τέκνα, cf. h.Ap. 14, h.Ven. 127, h.Hom. 33.2 (the phrase occurs 6× in the Iliad and the Odyssey); Hes. Th. 366, fr. 31.2, 4; Sol. 13.1; Crates Theb. fr. 1.1; Q.S. 4.266; AP 11.245.3. → °τεκνος
τελεσφόρος
‘bringing accomplishment’ 9.9 Moon Tc| τελεσφόρε 26.2 Earth Tc| τελεσφόρε
Lexicon of divine epithets
• •
Τ
175
Cf. 54.9 σὺν Βάκχαις Λήναια τελεσφόρα σεμνὰ προπέμπων; 53.10 εὐιέροις καρποῖσι τελεσσιγόνοισι βρυάζων. Orac. Sibyl. 3.659 γαῖα τελεσφόρος; cf. Nonn. D. 38.238 πλήσας ... μῆνα τελεσφόρον ‘having fulfilled a complete month’ (in Homer, the word only figures in the line-end formula τελεσφόρον εἰς ἐνιαυτόν [5×]). Epithet of Zeus (h.Hom. 23.2), Justice (S. Aj. 1390), and Moira ([A.] Pr. 511). Cf. τέλειος, epithet of Zeus (A. Ag. 973, Eum. 28, cf. Supp. 526 τελέων τελειότατον κράτος, ὄλβιε Ζεῦ, Th. 167 τέλειοι τέλειαί τε [gods]; Pi. O. 13.115, P. 1.67) and Hera (A. Eu. 214; fr. 383). Further: Zeus τελεσιουργός (Miletos 12.13, 14.13, cf. Didyma 208.1), Athena τελεσιουργός (IG II2 4338a). → τελε°, °τελής → °φόρος
τελετάρχης •
τελευτή
• •
τέρμα • τερπνός •
‘founder of mysteries’ 52.3 Trieteric Tc| †πυριπόλε καὶ τελετάρχα 54.4 Silenos Satyr P| θιάσου νομίου τελετάρχα I.Bouthrotos 182 Πανὶ τελετάρχῃ (Epeiros, 2nd/early 1st c. BCE); Orac. Chald. 86, 177.1; cf. Apollo τελέστωρ (AP 9.525.20); Procl. Theol. Pl. 4.11.17 οἱ τελετάρχαι (cf. Dam. in Prm. 44.6); Dion. Ar. CH 112.13 θεὸς τελετάρχης. → ° τελε, °τελής → °άρχης ‘end’ 4.2 Sky πρεσβυγένεθλ’, ἀρχὴ πάντων H| πάντων τε τελευτή 15.7 Zeus παντογένεθλ’, ἀρχὴ πάντων H| πάντων τε τελευτή 10.8 Nature κοσμήτειρα θεῶν H| ἀτελής τε τελευτή Cf. 34.15 σοὶ δ’ ἀρχή τε τελευτή τ’ ἐστὶ μέλουσα (Apollo). PGM 4.1125 ἀρχὴ καὶ τέλος τῆς ἀκινήτου φύσεως, cf. 4.1639. Hippol. Haer. 1.19.6 ὁ μὲν δὴ θεός ... ἀρχήν τε καὶ τελευτὴν καὶ μέσα τῶν ὄντων ἁπάντων ἔχων. For a parallel opposition regarding Zeus, cf. Orph. fr. 31 B Ζεὺς πρῶτος γένετο, Ζεὺς ὕστατος (= fr. 21K). → τελε°, °τελής ‘boundary’ 83.7 Ocean τέρμα φίλον γαίης, |P ἀρχὴ πόλου Cf. 23.4 γαίης πέρας, ἀρχὴ ἁπάντων (Nereus); in apotropaic sense, cf. the line-end formula ἐπὶ τέρματα γαίης (11.23, 14.14, 71.11). ‘pleasant’ 3.5 Night τερπνή |P Epithet of Hebe (Pi. O. 6.57), the Muses (Mesom. 1.6), the Moon (AP 5.135.4), and Health (Critias 6.23 τερπνοτάτην τε θεῶν θνητοῖς; Maced. Pae. 26 σὺν τερπνοτάτῃ Ὑγιείᾳ). The Moon is τερψίμβροτος in PGM 4.2284. → °τερπής
176
Τ
Lexicon of divine epithets
τεχνοδίαιτος •
τιθηνός •
‘living in art’ 66.3 Hephaistos B| τεχνοδίαιτε Ηapax. Cf. Ἥφαιστος/-ον κλυτοτέχνης/-ην (Il. 1.571; 18.143, 391; Od. 8.286; h.Hom. 20.5; Hes. fr. 141.4); Ἡφαίστου πολυτέχν (Sol. 13.49); Ἡφαίστου τεχνήμονος (Nonn. D. 27.71); Ἥφαιστον ... χαλκεοτέχνην (Q.S. 2.440). → ° τεχνο°, °τεχνής, °τεχνος
‘foster-mother, foster-father’ 10.18 Nature πάντων μὲν σὺ πατήρ, μήτηρ, H| τροφὸς ἠδὲ τιθηνός 54.1 Silenos Satyr ὦ πολύσεμνε τροφεῦ, H| Βάκχοιο τιθηνέ Nic. Alex. 31 Σιληνοὶ κεραοῖο Διωνύσοιο τιθηνοί; Nonn. D. 20.35 Ἔρις πολέμοιο τιθήνη; 3.112 τιθηνήτειραν Ἐρώτων Πειθώ; Colluth. 89 Ἥρην ... Χαρίτων ... τιθήνην; cf. Lyc. 1398 τιθηνὸν ... χθόνα.
τιμήεις τιμωρός
•
Τιτάν •
Τιτανίς •
‘honored’ 10.24 Nature τιμήεσσα |Tc ‘avenger’ 62.4 Justice τοῖς ἀδίκοις τιμωρός |Tc 69.7 Erinyes τιμωροί |Tc 70.5 Eumenides τῶν ἀδίκων τιμωροί |Tc Epithet of Hermes (A. Ag. 514 τιμάορον), of Justice (Prodrom. Rhod. et Dosicl. 5.207 τιμωρῷ τῶν κακοτρόπων Δίκῃ); cf. E. Supp. 511 Ζεὺς ὁ τιμωρούμενος; A. Ag. 1578 βροτῶν τιμαόρους θεούς. ‘Titan’ 8.2 Sun Τιτὰν χρυσαυγής |P Cf. Doroth. 3a.8 Ἥλιος· Τιτάν ... χρυσαυγής. 78.3 Sun ἀγγέλτειρα θεοῦ μεγάλου H| Τιτᾶνος ἀγαυοῦ (=Dawn) 12.1 Herakles B| ἄλκιμε Τιτάν 13.2 Kronos B| ἄλκιμε Τιτάν 34.3 Apollo B| Πύθιε, Τιτάν ‘Titan’ 36.2 Artemis Τιτανίς |Tri A. Eu. 6 (Phoibe), [A.] Pr. 874 (Themis), Call. Del. 17 (Tethys).
Τιτυοκτόνος •
‘slaying Tityus’ 34.1 Apollo P| Τιτυοκτόνε Call. Di. 110 (=Artemis), cf. AP 9.790.5. → °κτόνος
τοξαλκής
‘mighty with the bow’ 58.2 Eros τοξαλκῆ |Tri
Lexicon of divine epithets
•
τοξότης •
τοξότις •
177
Cf. Ael. NA 11.40.12 Λητοῦς τοξαλκέτα κοῦρ’; SEG 17.358.16 Λατοῦς κούραι τοξαλκ̣ έ̣ ται (Delos, ca. 100 BCE). Eros is called τοξότης ‘archer’ (PGM 4.1778, cf. X. Mem. 1.3.13). Cf. Blanc 2018: 559–64.
τοξοβέλεμνος •
Τ
Hapax.
‘whose weapon is the bow’ 34.6 Apollo B| τοξοβέλεμνε
‘archer’ 12.5 Herakles B| τοξότα, μάντι Alcm. 87a τοξότας Ἡρακλέης. Epithet of Eros (PGM 4.1778), Apollo (AP 9.581.1), and Sagittarius (PGM 3.279, 5.381, 7.289, 7.818; Luc. VH 1.18; Ptol. Alm. 1,1.124.10, Vett. Val. 11.3). ‘archeress’ 36.2 Artemis B| τοξότι, σεμνή Epithet of Artemis (Corn. ND 71.18; Luc. Lex. 12.14; AP 6.240.1) and Atalanta (Call. Di. 223).
τρίγονος •
τριετής •
‘thrice-born’ 30.2 Dionysos Πρωτόγονον, διφυῆ, P| τρίγονον E. HF 1022 τέκνα τρίγον’; E. Ion 496 Ἀγλαύρου κόραι τρίγονοι; Opp. Hal. 1.590 τριγόνοισιν ... γονῇσι; Nonn. D. 13.100 τριγόνοισιν ... γενέθλαις. → °γονος ‘celebrated every third year, biennial’ 30.5 Dionysos τριετῆ |P Cf. 53.5 αὐτὸς δ’ ἡνίκα τὸν τριετῆ πάλι κῶμον ἐγείρῃ (Amphietes); 53.4 κοιμίζει τριετῆρα χρόνον Βακχήιον ἁγνόν (cf. also 44.7, 52.8, 54.3). → °ετής
τριοδῖτις •
‘of the three-way crossroads’ 1.1 Hekate Εἰνοδίαν Ἑκάτην ... H| τριοδῖτιν Epithet of Hekate (Chariclid. 1.1; Corn. ND 72.13; Lyd. Mens. 3.10.7), Moon (Doroth. 3a.14; Plu. 937e10), Hekate-Selene-Artemis (PGM 4.2525, 2727, 2820–23 τρίκτυπε, τρίφθογγε, τρικάρανε, τριώνυμε Σελήνη, θρινακία, τριπρόσωπε, τριαύχενε καὶ τριοδῖτι), and Kore (PGM 4.2962).
Τριτογένεια •
‘Tritogeneia’ 32.13 Athena #Τριτογένεια Epithet of Athena since Homer (Il. 4.515, 8.39; Od. 3.378); cf. Dem. 2.1 ἡ Ἀθηνᾶ κατὰ Δημόκριτον νομίζεται. . → φρόνησις
178
Τ
τριφυής •
Lexicon of divine epithets
‘thrice-begotten’ 52.5 Trieteric P| τριφυές Cf. Nonn. D. 6.236 P| τριφυὴς ... Σελήνη ‘threefold’. → °φυής → φυή
τροπαιοῦχος •
τροφεύς • τροφή •
τροφός • •
‘having trophies’ 28.5 Hermes τροπαιοῦχε (Chuvin: τροφιοῦχε Ψ corruptum πτολιοῦχε l στροφιοῦχε Wiel ὀφιοῦχε Schneider [ap. Hermann]) Chuvin’s correction is probably correct (Fayant 2014: 248). See I.Cilicie 17.1–3 Ἑρμεῖ Κωρυκίῳ ... Τροπαιούχῳ (cf. OH 28.8 Κωρυκιῶτα); epithet also of Zeus (I.Cilicie 16; Lanckoronski, Städte I 157,6.a.8). → °οχος ‘rearer’ 38.14 Kouretes P| τροφέες καὶ αὖτ’ ὀλετῆρες (opposition) 54.1 Silenos Satyr ὦ πολύσεμνε τροφεῦ |H (Hermann: τροφέ Ψ) S.+, Strab. 10.3.19.17 οἱ Κουρῆτες Διὸς τροφεῖς λέγονται (cf. Suda κ 2114); cf. PGM 13.639 τροφεῦ (=Sarapis); SM 7.9 ὁ τροφεὺς τῆς ὅλης οἰκουμένης (=Sarapis).
‘nourishment, sustenance’ 56.3 Adonis Tc| τροφὴ πάντων ἀρίδηλε (Ψ: τροφεῦ Hermann τροφὸς Abel τροφῇ Blumenthal) Cf. 10.18 πάντων ... τροφός (Nature); 27.1 τροφὲ πάντων (Mother of the Gods); see Ricciardelli 2000: 450–1 “progenie” and Fayant 2014: 462. The lesson of the mss. may be retained: noun epithet. → πάντροφος ‘rearer’ 10.18 Nature πάντων μὲν σὺ πατήρ, μήτηρ, H| τροφός ἠδὲ τιθηνός E. Ph. 686 πάντων δὲ Γᾶ τροφός (=Demeter); Corp. Herm. 12.17.4 τὴν τροφὸν πάντων (earth); PGM 12.225 ὦ πάσης γέννης τροφοί (=several gods). 51.3 Nymphs Βάκχοιο τροφοί |H Cf. Nonn. D. 25.451 τροφὸς ... Βάκχου. 16.4 Hera ὄμβρου μὲν μήτηρ, P| ἀνέμων τροφέ 49.1 Hipta P| Βάκχου τροφόν 27.1 Mother of the Gods θεῶν μῆτερ, E| τροφὲ πάντων → παντρόφος
τυμβίδιος •
‘sepulchral’ 1.3 Hekate τυμβιδίαν |Tri 72.5 Fortune τυμβιδίαν |Tri Orph. A. 577 τυμβιδίου ἐπ’ ἀγῶνος.
Lexicon of divine epithets
Τ
179
τυμπανόδουπος ‘resounding with drums’ 14.3 Rhea #τυμπανόδουπε • Hapax. Cf. Nonn. D. 43.74 #τύμπανα δουπήσειεν. → °δουπος τυμπανοτερπής ‘delighting in drums’ 27.11 Mother of the Gods B| τυμπανοτερπής (Hermann: τυμπανοτέρπη Ψ) • Ηapax. Cf. χοροτερπής (Nonn. D. 14.249 [Rhea], 20.24, 46.81 [Bacchus]); h.Hom. 14.3 ᾗ κροτάλων τυπάνων τ’ ἰαχὴ σύν τε βρόμος αὐλῶν / εὔαδεν; Pi. fr. 70b.10 σεμνᾷ μὲν κατάρχει / Ματέρι πὰρ μεγάλᾳ ῥόμβοι τυπάνων. → °τερπής
180
Υ
Lexicon of divine epithets
Υ ὑγροκέλευθος
•
‘having wet paths’ 21.3 Clouds B| ὑγροκέλευθοι (Hermann: ὑδροκέλευθοι Ψ) 22.6 Sea B| ὑγροκέλευθε 83.7 Ocean B| ὑγροκέλευθε 24.2 Nereids χοροπαίγμονες, B| ὑγροκέλευθοι 51.14 Nymphs φιλοπαίγμονες, B| ὑγροκέλευθοι Max. 5.62 ἰχθύας B| ὑγροκελεύθους; epithet of a snail (κοχλίας) in a poet apud Ath. 2.63.14; of a water-nymph in Nonn. D. 2.57 (cf. 14.63, 39.37), also called ὑγροβαφής ‘dipped in the wet’ (23.183) and, in the plural, ὑγρόγονοι ‘produced in the wet’ (14.145). Cf. OH 80.3, where Boreas λῦέ τε παννέφελον στάσιν ἠέρος B| ὑγροκελεύθου. Boreas himself is called αἰψηροκέλευθος in Hes. Th. 379; for another divine epithet in °κέλευθος, cf. Poseidon ἱπποκέλευθος ‘horse-way’ (Stesich. S14.5; see Macedo 2016). Hom. 5× ὑγρὰ κέλευθα#. → ὑγρο°
[ὑγρόπορος]
→ ὑγροπόρευτος
ὑγροπόρευτος •
‘having wet ways’ 82.1 Notos λαιψηρὸν πήδημα δι’ ἠέρος B| ὑγροπόρευτον Ηapax. Cf. 51.2 (Nymphs) ὑγροπόροις γαίης ὑπὸ κεύθεσιν οἰκί’ ἔχουσαι (Ψ: ὑγροπόροι Chuvin); ὑγρόπορος figures 24× in Nonnus’ Dionysiaca. Cf. ὑγρόφοιτος, probably an epithet of Zeus (Lyc. 88 and Sch. ad loc.); ὑγρομέδων ‘ruling in the water’, epithet of Poseidon (Nonn. D. 37.163, 42.110); ὑγρομόθος ‘fighting in the water’, of Bromios (Nonn. D. 39.272); ὑγροπερίβολος ‘surrounded by water’, of the supreme divinity (PGM 13.942, 992). → ὑγρο°
ὑδροδόμος • υἱός • • •
‘living in water (having water as one’s home)’ 24.7 Nereids ὑδροδόμοι |Tri (Ψ: ὑδροδρόμοι Eschenbach ὑγρόδομοι West ὑγροδρόμοι Vian) Ηapax. Cf. Ricciardelli 2000: 329; Fayant 2014: 219. → °δρομος
‘son’ 28.1 Hermes B| Μαιάδος υἱέ After the bucolic caesura, 7× in the Homeric Hymns (h.Merc. 301, 408, 439, 446, 498 [Μαιάδος υἱός]; h.Hom. 18.10; 29.7) and in Anacr. 6.346.1. 48.1 Sabazios Κλῦθι, πάτερ, Κρόνου υἱέ |Tc Hes. Th. 660. 50.1 Lysios Lenaios Κλῦθι, μάκαρ, Διὸς υἷ’ |P “Son of Zeus” is a common phrase in Homer (23×) referring to Apollo, Hermes, etc.; in the vocative, cf. Od. 8.335 Ἑρμεία Διὸς υἱέ |Tc. As for Dionysos, cf. h.Hom.
Lexicon of divine epithets
Υ
181
26.2; Alc. fr. 41; E. Ba. 466 ὁ τοῦ Διός; A.R. 2.905, 4.1134 Διὸς Νυσήιον υἷα; Opp. Cyn. 4.238; Nonn. D. 9.149, 27.311; 35.344. 52.6 Trieteric Tc| θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ υἱέ ὑλονόμος •
‘living in the woods’ 51.10 Nymphs κρουνίτιδες B| ὑλονόμοι τε Epithet of a beast in Simon. Epigr. 6.217.7, AP 7.9.4; of bees in Arist. HA 624b29; cf. AP 6.57.7 Ὑδριάδες Νύμφαι δὲ σὺν ὑλονόμοισι χορείαν / στᾶσαν.
ὑπείροχος • •
Ὑπερίων •
‘prominent’ P.12 Pluto H| μέγ’ ὑπείροχε δαῖμον Cf. P.28 Αἰῶνος μέγ’ ὑπείροχον ἰσχύν. B. 3.5 ὑπερόχῳ τε Νίκᾳ; Aristonous Ap. 18 Ζηνὸς ὑπειρόχου. Cf. IG II2 4514.19 θεοὶ οἱ πανυπείροχοι; cf. also h.Hom. 12.2 ὑπείροχον εἶδος ἔχουσαν (=Hera); Man. 2.250 μέγ’ ὑπείροχον. → °οχος
‘Hyperion’ 8.2 Sun P| Ὑπερίων Epithet of the Sun since Homer (Il. 8.480, Od. 1.8). Cf. Kölligan 2020.
ὑπνοδότειρα •
‘giver of sleep’ 3.7 Night #ὑπνοδότειρα (e: ὑμνοδότειρα Ψ) E. Or. 175–6 Νύξ ὑπνοδότειρα τῶν πολυπόνων βροτῶν; Smyrna 277.1 νύξ ... ὑπνοδοτείρη (= AP App. Epigr. 635.1).
ὑπνοδώτηρ
•
‘giver of sleep’ 57.8 Hermes Khthonios εὐιέρῳ ῥάβδῳ θέλγων H| ὑπνοδῶτερ ἅπαντας (Ricciardelli: ὑπνοδώτειρα πάντα Ψ ὑπνοδῶτερ ἅπαντα Dinner πάνθ’ ὑπνοδοτείρῃ West) Cf. [Α.] Pr. 575 ὑπνοδόταν νόμον ‘soporific melody’; Plu. 166b12 ἔδωκαν οἱ θεοὶ ὕπνον; PGM 4.3205 ὁρκίζω σὲ τὸν ὑπαφέτην; LXX Ps. 126.2 (Κύριος) δῷ τοῖς ἀγαπητοῖς αὐτοῦ ὕπνον. → °δοτ° → °δωτ°
ὑποκόλπιος •
‘in the womb’ 52.11 Trieteric P| ὑποκόλπιε Call. Del. 86 Ἀπόλλων ὑποκόλπιος (cf. Nonn. D. 8.78 ὑποκόλπιον υἱέα Λητοῦς); cf. SEG 27.1119 and Nonn. D. 8.30, where the unborn (ἡμιτελής) Dionysos sings a song as an echo in the womb (ὑποκόλπιον ἠχώ). See Ricciardelli 2000: 435; Fayant 2014: 429–30. → °κολπ°
182
Υ
Lexicon of divine epithets
ὑψίδρομος •
‘high-running’ 19.1 Zeus Keraunos Ζεῦ πάτερ, ὑψίδρομε, |Tc πυραυγέα κόσμον ἐλαύνων (t: ὑψίδρομον Ψ ὑψίβρομον Pierson) Gr. Naz. Carm. se ipso 1326.10 Φαέθων ὑψίδρομος; Nonn. D. 13.523 ὀμβρηροῖς πελάγεσσι χέων ὑψίδρομον ὕδωρ (=Zeus); see Ricciardelli 2000: 315. Apollo-Helios is called ὑψικελεύθης ‘whose paths are on high’ in PGM 2.89, cf. also PGM 5.481 ὑψηλόφρονος (=a god); 5.471 ὑψιβρεμέτης (=Zeus). In OH 5.1, Διὸς ὑψιμέλαθρον ... κράτος ‘the high-built force of Zeus’ may be a hypallage (cf. Fayant 2014: 54): “the force of Zeus whose dwelling is on high”. → °δρομος
ὑψιφανής •
‘high-shining’ 5.4 Ether ὑψιφανὴς Αἰθήρ |P Already in Bacchylides (14.5), the word figures 22× in Nonnus’ Dionysiaca, also as an epithet of the Sun (38.25) and Zeus (2.438), and in Par. Eu. Io. 19.115 of Christ crucified (‘exhibited on high’, cf. Lampe 1961: 1468); cf. IG II2 3639.1 [μ]νῆμα τόδε ὑψιφανὲς Δη[οῦ]ς and AP 7.701.4. → °φανής
Lexicon of divine epithets
Φ
183
Φ φαεσίμβροτος • •
‘shining on mortals’ 66.2 Hephaistos H| φαεσίμβροτε δαῖμον Cf. 34.8 πανδερκὲς ἔχων H| φαεσίμβροτον ὄμμα (Apollo); 78.1 θνητοῖς φαεσίμβροτον ἦμαρ ἄγουσα (Dawn). Epithet of the Sun (Od. 10.138, 191; Hes. Th. 958; Theog. 1183; Ε. Her. 750, etc.), of Dawn (Il. 24.785; Β. 13.95; Orph. A. 1078, 1105; SEG 30.252.5), of Apollo (IG XII,5 893.1 [Tenos, 3rd/2nd c. BCE]; IG XIV 2524.2), of Helios-Horus (PGM 4.459), of the Moon (PGM 4.2789), of Phaethon (Nonn. D. 10.284), cf. I.Eleusis 646.3 (ca. 235 CE) ὄργια πᾶσιν ἔφαινε βροτοῖς φαεσίμβροτα Δηοῦς. → °(μ)βροτο°
φαεσφόρος •
•
‘bearing light’ 9.1 Moon Tc| φαεσφόρε Cf. Vett. Val. 257.27 φωσφόρον Σελήνην and 154.31 ἡ Σελήνη φαεσφοροῦσα; Orph. fr. 377 B φαεσφόρου ... Μήνης (= 245 K); Max. 7.305 φαεσφόρος ἀργέτα Μήνη; AP App. Orac. 264.8 φαεσφόρε Μήνη. Said of Hekate-Selene-Artemis in the PGM (4.2548, 2724; 14.3). Hekate is φωσφόρος (E. Hel. 569; Ar. Th. 858). 11.11 Pan Tc| φαεσφόρε 29.9 Persephone Tc| φαεσφόρε In this metrical shape (cf. φωσφόρος), not a divine epithet in the Classical Age: λαμπάδων φαεσφόρων (A. Ag. 489); φαεσφόρῳ Κύκλωπος ὄψει (Ε. Cycl. 462, cf. 611); φλογὶ φαεσφόρῳ (E. Hel. 629). Cf. A.R. 4.885 φαεσφόρος ... ἠώς; Lyr. Adesp. 7a.1.2 [φ]α̣ εσφόρ[ο]ν ἀελ̣ [ίου] δ̣ ρόμον. In Nonnus’ Dionysiaca (13×) it refers to the Moon (1.221), the Dawn (15.280, 47.331), the Sun (37.91, 38.132), and Hermes (35.242). → φωσφόρος → °φόρος
φαιδρωπός •
‘with bright look’ 8.6 Sun H| φαιδρωπέ A. Ag. 725 λέοντος ἶνιν ... φαιδρωπός; E. Or. 894 ὄμμ’ ἀεὶ φαιδρωπόν; Nonn. D. 13.223 φαιδρωπὸν ἔχων δέμας, cf. SEG 28.748.2. First time in the OH as a divine epithet. → °ωπ°
Φάνης
‘Phanes’ 6.8 Protogonos H| σε Φάνητα κικλήσκω
φερέκαρπος •
‘bearing fruit’ 26.3 Earth φερέκαρπε |Tc Καρποφόρος, a common epithet of Demeter, is said of Earth in several epigraphic documents of Asia Minor (e.g. TAM V,2 1148.8; V,1 626.9; III,1 19.2, 161.7, 164.9;
184
Φ
•
•
Lexicon of divine epithets
Ephesos 557.14; Aphrodisias 497.8); cf. Orac. Sibyl. P.97 καρποφόρον γαῖαν; 2.30 γῆ καρποφόρος; fr. 3.5. 38.25 Kouretes φερέκαρποι |Tc 9.5 Moon E| φερέκαρπε 50.10 Lysios Lenaios E| φερέκαρπον Cf. καρποφόρος, epithet of Dionysos in Scythia Minor (IScM I 198.4 [ca. 150–200 CE], 204.4, 205; SEG 50.683B.3). Dionysos is also called ἐπικάρπιος (Tit. Cam. 141); καλλίκαρπος (RECAM II 155; Heberdey-Wilhelm, Reisen 16,44; I.Cilicie 78; IGR III 924, IK Anazarbos 21.4), κάρπιος (SEG 35.590,a; IG IX,2 573.5), καρποδότης (AD 26 B2 (1971) 545[1]). Rare word outside the Orphic Hymns and Nonnus’ Dionysiaca, where it figures 4×. Cf. AP 9.778.1 Γαῖαν τὴν φερέκαρπον and Plu. 495c4 φερέκαρπα ... σπέρματα. → καρπο°, °καρπος → κάρπιμος
φερέσβιος • •
‘bearing/bringing life’ 8.12 Sun Tc| φερέσβιε Orph. L. 301 Tc| φερέσβιος ... / Ἠέλιος; IGUR I 149.1 [Rome, 2nd/3rd c. CE] Tc| φερέσβ[ιε (=Apollo Paean); PGM 2.98 φερέσβιε (=Apollo). 10.12 Nature Tc| φερέσβιε Cf. h.Cer. 450 Tc| φερέσβιον οὖθαρ ἀρούρης (469 κα]ρπὸν ἄεξε Tc| φερέσβιον); Hes. Th. 693, h.Ap. 341 γαῖα Tc| φερέσβιος; h.Hom. 30.9 ἄρουρα Tc| φερέσβιος; A. fr. 300.7 Tc| φερέσβιον Δήμητρος ... στάχυν; Emp. 6.3 Ἥρη τε Tc| φερέσβιος; S. fr. 754.3 φερέσβιος Δηώ; 19× in Nonnus’ Dionysiaca, once referring to Earth (cf. A.R. 3.164, 4.1509; Q.S. 5.517): Γαῖα Tc| φερέσβιος (22.284, cf. 38.280); Orph. A. 324 Δήμητρος ... Tc| φερέσβιος ἀλφίτου ἀκτή. → βιο°, °βιος
φέριστος • •
‘excellent, most prominent’ 13.9 Kronos φέριστε |Tc 64.13 Law φέριστε# Cf. 12.9 γαίης βλάστημα φέριστον. Except for Il. 9.110, always in the vocative in Homer and Homeric Hymns. Cf. B. Dith. 5.17 φερτάτου Διός; Man. 3.352 Ζῆνα φέριστον; Il. 15.247 φέριστε θεῶν; Pi. I. 7.5 τὸν φέρτατον θεῶν (Zeus); Emp. 21.16, 146.6 θεοὶ ... φέριστοι (23.10 θεοὺς ... φερίστους); PGM 2.122 φέριστε θεὲ Κόμμη (Helios). See García Ramón 2010; Dieu 2011: 131–72 (‘le plus généreux’, referring to the divinity bringing most gain for mortals; the opposite idea may be reflected in Lat. pauper ‘poor’ < *pau̯o-paros ‘providing little’).
φερόλβιος •
‘bearing happiness, bliss’ 64.12 Law Tc| φερόλβιε, πᾶσι ποθεινέ Cf. 3.12 P| πολυόλβιε, πᾶσι ποθεινή (Night). 68.2 Health Tc| φερόλβιε
Lexicon of divine epithets
•
Φ
185
Only in the OH. Cf. E. IA 596 θεοί ... ὀλβοφόροι. → °ολβ°
φιλαγρότις •
‘fond of the hunt’ 36.6 Artemis Tc| φιλαγρότι Hapax. Cf. AP 9.396.5 Tc| φιλαγρέτις (Artemis); Babrius 1.107.10 φιλαγρευταῖς ... νεηνίσκοις; Eutecnius C. Par. 37.8 ὦ βασίλεια φίλαγρε θεά.
φιλάγρυπνος •
•
‘fond of waking’ 9.7 Moon φιλάγρυπνε |Tc Cf. Nonn. D. 48.321 πέμπουσα φιλαγρύπνων φλόγα πυρσῶν (Selene). 54.5 Silenos Satyr φιλάγρυπνε |Tc νεάζων σὺν Σιληνοῖς (Ricciardelli: οἷσι σιληνοῖς Ψ) 77.6 Memory φιλάγρυπνος |Tc ὑπομνήσκουσά τε πάντα Epithet of Dionysos in Nonn. D. 14.291 φιλαγρύπνῳ δὲ Λυαίῳ; cf. PGM 4.2739 ἐμαῖς φιλαγρύπνοισι μερίμναις.
φιλάλυπος •
‘fond of being free from pain’ 50.7 Lysios Lenaios χάρμα βροτοῖς φιλάλυπον |Tc Hapax. Cf. E. Ba. 423 οἴνου τέρψιν ἄλυπον ‘the painless bliss of wine’.
φίλανδρος •
‘loving men, friend of men’ 28.4 Hermes φίλανδρε |Tc 55.12 Aphrodite φίλανδρε |Tc Cf. IG XII,5 292.7 φίλανδρον καὶ φιλόπαιδα; a god is also said to be φιλάνθρωπος (Pl. Smp. 189c8; Lg. 713d6; Plu. Num. 4.3.2). → φιλόπαις
φιλένθεος
•
‘loving inspired frenzy’ 11.5 Pan βακχευτά, Tc| φιλένθεε 11.21 Pan βακχευτά, Tc| φιλένθεε 32.11 Athena Tc| φιλένθεε Limen. 22 δειράδα φιλένθεον; IG II2 13481.2 γυναῖκα τὴν φιλένθεον. → ἔνθεος
φιλέρημος • • φιλία
‘fond of solitude’ 1.4 Hekate φιλέρημον |Tc Cf. PGM 4.2808 φιλήρεμος ‘fond of retreat’ (Hekate-Selene). 56.2 Adonis φιλέρημε |Tc Corn. ND 61.9 ὀρείφοιτοι δ’ εἰσὶ καὶ φιλέρημοι αἱ Βάκχαι; cf. Artem. 4.72.11, Vett. Val. 43.1, AP 5.9.3, 9.373.1. ‘friendship’ 10.11 Nature P| φιλία
186
Φ
Lexicon of divine epithets
φίλιππος •
‘fond of horses’ 9.5 Moon φίλιππε |Tc Cf. PGM 4.2549 ἱπποπρόσωπε θεά ‘horse-faced’ (Selene); Μήνη is called ἵππος in PGM 7.781 (and Hekate-Selene ἱπποκύων ‘dog-horse’ in PGM 4.2614). On the Moon’s path through the sky, cf. PGM 4.2791 Ἠελίου δρόμον ἶσον ἐν ἅρμασιν ἱππεύουσα. → °ιππος
φιλόδρομος •
‘fond of the race’ 14.11 Rhea Tc| φιλόδρομε Bucol. fr. 1v.7 (=bee). → °δρομος
φιλόθυρσος •
‘fond of the thyrsus’ 54.11 Silenos Satyr φιλόθυρσε |Tc Lyr. Adesp. 112 1.1 Γάλλαι μητρὸς ὀρείης φιλόθυρσοι δρομάδες / αἷς ἔντεα παταγεῖται καὶ χάλκεα κρόταλα. → θυρσ°, °θυρσος
φίλοιστρος
•
‘fond of frenzy’ 27.13 Mother of the Gods φίλοιστρε# 32.9 Athena φίλοιστρε |Tc κακοῖς, ἀγαθοῖς δὲ φρόνησις (opposition) 36.5 Artemis φίλοιστρε |Tc Only in the OH.
φιλοιστρομανής ‘fond of frenzy’ 14.3 Rhea φιλοιστρομανές |H • Hapax (cf. οἰστρομανής, epithet of Dionysos in Nonn. D. 48.716). → °μανής φιλόκωμος •
‘fond of feasting’ 63.8 Dikaiosyne H| φιλόκωμ’ Simon. Epigr. 7.24.5 (=Anacreon); AP 5.175.7 ἡ φιλόκωμος πηκτίς. PN Φιλόκωμος (LGPN 47×).
φιλομμειδής •
‘lover of smiles’ 55.1 Aphrodite Tc| φιλομμειδὴς Ἀφροδίτη Formulaic epithet of Aphrodite (6× in Homer, 5× in the Homeric Hymns; cf. Hes. Th. 200 φιλομμειδέα, ὅτι μηδέων ἐξεφαάνθη, 989; fr. 176.1; Cypr. 5.1). See Kölligan 2007, Blanc 2018: 130.
φιλονάματος •
Ηapax.
‘fond of running water’ 8.16 Sun P| φιλονάματε
Lexicon of divine epithets
Φ
187
φιλοπαίγμων • •
‘fond of play’ 51.14 Nymphs P| φιλοπαίγμονες Cf. 11.6 ἁρμονίαν κόσμοιο κρέκων φιλοπαίγμονι μολπῇ. Epithet of Pan (IG XII Suppl. 429.1 [Thasos, ca. 200 BCE]; cf. OH 11.9 where Pan is σύγχορος Νυμφῶν and h.Pan. 19–21 where the nymphs dance with Pan), of the Kouretes (Hes. fr. 123 Κουρῆτές τε θεοὶ φιλοπαίγμονες ὀρχηστῆρες; cf. Od. 23.134 φιλοπαίγμονος ὀρχηθμοῖο [v.l. πολυπαίγμονος]), of Dionysos (AP 11.32.1; Anacr. 42.1–2 Διονύσου / φιλοπαίγμονος χορείας; cf. Ar. Ran. 332 τὰν ἀκόλαστον φιλοπαίγμονα τιμάν [in a Dionysiac context] and SEG 36.1343.5). Cf. Pl. Cra. 406c2 φιλοπαίσμονες γὰρ καὶ οἱ θεοί. The word is also related to the Satyrs in Nonn. D. 30.135 (cf. 12.382, 37.664); see Hymnus in Dionysum 1 [σάτ]υ̣ ροι φιλοπα̣ ί[γμονε]ς. → °παίγμων → χοροπαίγμων
φιλόπαις •
‘fond of children’ 2.3 Prothyraia H| φιλόπαις Nonn. D. 27.329 φιλόπαιδα Καβειρώ; AP 9.253.6 Ἰνὼ φιλόπαις, 12.20.4 φιλόπαις ... ὁ θεός. → φίλανδρος → °παις → παιδ°
φιλοπάννυχος •
‘fond of all-night festivities’ 3.5 Night P| φιλοπάννυχε 55.2 Aphrodite H| φιλοπάννυχε AP 5.123.1 P| φιλοπάννυχε (Moon); cf. Anonymus de viribus herbarum 28.
φίλος
‘friend’ 7.3 Stars P| Νυκτὸς φίλα τέκνα μελαίνης 59.1 Moirai P| Νυκτὸς φίλα τέκνα μελαίνης 11.9 Pan P| Ἠχοῦς φίλε 51.12 Nymphs P| θηρσὶν φίλαι 83.7 Ocean τέρμα φίλον γαίης |P 28.9 Hermes Tc| φίλε θνητοῖς ἐν ἀνάγκαις 36.13 Artemis ἐλθέ, θεὰ σώτειρα, Tc| φίλη 74.7 Leukothea Tc| φίλη σωτήριος ἔλθοις 3.7 Night φίλη πάντων |Η 63.8 Dikaiosyne φίλη πάντων |Η
φιλότρoφος •
‘fond of nurture’ 2.5 Prothyraia Tc| φιλότροφε First time in the OH as a divine epithet (cf. IG XII,8 472.3 and E. fr. 281 φιλοτραφής; PN Φιλότροφον). → °τροφος
188
Φ
Lexicon of divine epithets
φλογόεις • •
φλόξ • • φοβερός •
‘flaming’ 20.2 Zeus Astrapaios φλογόεντα |Tc Cf. 19.4 στεροπὴν φλεγέθουσαν. S. OC 1467 οὐράνια γὰρ ἀστραπὰ φλέγει πάλιν; Ar. Lys. 1285 Δία τε πυρὶ φλεγόμενον; A. Th. 513 διὰ χερὸς βέλος φλέγων (=Zeus); cf. Nonn. D. 1.417 ὅπλα Διὸς φλογόεντα, 7.183 φλογόεντι κεραυνῷ, 7.272 φλογόεσσα ... ἀστεροπή, 9.73 φλογερῷ ... βελέμνῳ, 25.60 φλογόεντι ... δαλῷ, 27.314 πυρὶ φλογόεντι συναιχμάζων Διονύσῳ, 38.200 φλογερῷ ... κεραυνῷ; Ibyc. 5.8 ὑπὸ στεροπᾶς φλέγων Θρηίκιος Βορέας. Further: Nonn. D. 27.8–9 Φαέθων ... φλογόεις; Plu. 343e4 φάσμα Φοίβου φλογοειδέσιν ὅπλοις; AP App. Orac. 149.10 φλογόεν ... οὐράνιον φῶς. Personified Myrrh is called φλογική τῆς καρδίας in PGM 4.1505. ‘flame’ P.3 Ζεῦ βασιλεῦ καὶ Γαῖα Tc| καὶ οὐράνιαι φλόγες ἁγναί / Ἠελίου Cf. 69.10 ἠελίου ταχιναὶ φλόγες. PGM 13.141 Ἥλιος Ἀχεβυκρωμ (ἣ μηνύει τοῦ δίσκου τὴν φλόγα καὶ τὴν ἀκτῖνα), cf. also 13.447; 4.2338 σκότος, βυθός, φλόξ (referring to the Moon).
‘fearful’ 69.8 Erinyes P| φοβεραὶ κόραι Frequent word in the PGM; said of Selene-Artemis (4.2547), of Typhon (4.266), of a daimon (12.172), and of deities (4.357, SM 46.12, 48J.14, 49.29).
φοβερώψ •
φόβος • Φοῖβος • •
‘of fearful aspect’ 70.8 Eumenides φοβερῶπες |Tc 70.10 Eumenides E| φοβερῶπες On the Erinyes’ aspect, cf. A. Eu. 990 ἐκ τῶν φοβερῶν τῶνδε προσώπων; E. Or. 260–1 αἱ κυνώπιδες / γοργῶπες, ἐνέρων ἱέρεαι, δειναὶ θεαί; S. OC 84 πότνιαι δεινῶπες; E. Or. 256 τὰς αἱματωποὺς καὶ δρακοντώδεις κόρας. Ares is φοβερωπός (Orac. Sibyl. 13.78), as is Echidna (Athenag. Leg. 20.4.8). A daimon is called φοβερόμματος in SM 66.11. The consonant stem φοβερώψ, as against the thematic φοβερωπός, is attested only in the OH. → °ωπ° ‘fear’ 46.7 Liknites P| φόβος ἀθανάτοισι θεοῖσιν (Ψ: φίλος h τάφος dub. Hermann) Cf. Ricciardelli 2000: 416; Fayant 2014: 386. ‘Phoebus’ (=pure, purifying) P.7 Apollo B| ἤϊε Φοῖβε Il. 15.365; 20.152; h.Ap. 120 ἤϊε Φοῖβε. 34.1 Apollo B| Φοῖβε, Λυκωρεῦ Call. Ap. 19 Λυκωρέος ... Φοίβου.
Lexicon of divine epithets
•
φοίνιος • φρικτός • •
Φ
189
Cf. OH 35.4 γειναμένη Φοῖβόν τε καὶ Ἄρτεμιν ἰοχέαιραν (=Leto); 67.6 Φοίβου Ἀπόλλωνος κρατερὸν θάλος ἀγλαότιμον (=Asklepios); 79.6 ἣ καὶ Φοῖβον ἄνακτα θεμιστοσύνας ἐδίδαξε (=Themis). ‘blood-stained’ 39.6 Korybas φοίνιον, αἱμαχθέντα |Tc κασιγνήτων ὑπὸ δισσῶν Epithet of Ares (S. El. 96; E. Ph. 1006; cf. Man. 3.288, 6.362) and of the Erinys (AP 7.188.6). ‘to be shuddered at’ 65.4 Ares φρικτέ# 73.1 Daimon †μεγάλαν ἡγήτορα φρικτόν# Cf. 14.6 οὔρεσιν ἣ χαίρεις θνητῶν τ’ ὀλολύγμασι φρικτοῖς (Rhea). PGM 12.171 φρικτὸς ... τοῦ μεγάλου θεοῦ δαίμων, 4.3017 παντὸς δαίμονος φρικτόν, ὃ φοβεῖται; also said of Typhon (4.265, cf. φοβερός), of Iao (5.176 φρικτὸς μὲν ἰδεῖν, φρικτὸς δὲ ἀκροᾶσθαι), of Necessity (4.2246, 9.10), of Styx’s water (4.1460; cf. 4.513), and of the Bacchae (SM 42.5).
φρικώδης • •
‘terrifying’ 20.4 Zeus Astrapaios φρικώδη |Tri Cf. 19.7 φρικώδεας (=Zeus’ thunderbolts); 21.4 πάταγον φρικώδη ἔχουσαι (=Clouds); 32.7 φρικώδη θυμὸν ἔχουσα (=Athena). E. Hipp. 1201–2 ἠχὼ χθόνιος, ὡς βροντὴ Διὸς, / ... φρικώδη κλύειν; Incant. hexam. (J. P. Getty Mus.) 1.13 Εἰνοδία δ’ Ἑκάτη φρικώδεϊ φωνῆι. Cf. PGM 5.19 φριξωποβρονταξαστράπτης ‘sending lightning and thunder that cause shuddering’ (?). → °ώδεις, °ώδης
φρόνησις •
‘thoughtfulness’ 32.9 Athena φίλοιστρε κακοῖς, H| ἀγαθοῖς δὲ φρόνησις (opposition) Dem. 2.1 ἡ Ἀθηνᾶ κατὰ Δημόκριτον νομίζεται; Artem. 5.18.4 φρόνησις δὲ εἶναι νομίζεται ἡ θεός (=Athena); Porph. Antr. 32.12 φρόνησις δὲ ἡ Ἀθηνᾶ, ad Il. 20,67.42 Ἀθηνᾶ δέ ἐστι φρόνησις. → Τριτογένεια
φυγόλεκτρος •
‘fleeing the marriage-bed’ 32.8 Athena φυγόλεκτρε |Tc Hapax. Cf. Nonn. D. φυγόδεμνος Ἀθήνη (3.111), φυγόδεμνος ... Παλλάς (27.114), cf. Θέτις φυγόδεμνος (33.354) and Λητῴη φυγόδεμνε (48.440); AP 6.10.1 Διὸς φυγοδέμνιε κούρα, / Παλλάς; E. Tr. 981 (Athena) φεύγουσα λέκτρα, Nonn. D. 35.19 φεύγειν δήια λέκτρα, 42.390 λέκτρα φυγοῦσα. → °λεκτρος
190
Φ
Lexicon of divine epithets
φυή
‘growth’ 13.7 Kronos γέννα, φυή, μείωσι |Tc → μείωσις
φύλαξ
‘guard’ 4.5 Sky οὐράνιος χθόνιός τε φύλαξ |H 31.4 Kouretes φύλακες |P Orph. fr. 151 B (= 113 K): Sky as οὖρος ἁπάντων ἠδὲ φύλαξ. Epithet of Hermes (AP 10.12.2 ὁδοῦ φύλακι), Artemis (Theodoridas 6.157.1 φύλαξ κτεάνων τε καὶ ἀγροῦ), Pan (Pi. fr. 95.2 σεμνῶν ἀδύτων φύλαξ), Anubis (PGM 4.1468), the supreme divinity (SM 87.4). Cf. 3.540 ἐμοί, τῷ κλειδοφύλακι τοῦ τρ[ι]γώνου παραδείσου τῆς γῆς, 4.677 οἱ καλούμενοι πολοκράτορες τοῦ οὐρανοῦ ... οἱ κνωδακοφύλακες; φύλακες: 4.1353, 4.1938, 7.579, 13.786 (= 17.788, 21.20); φυλακτήριον: 1.272, 1.275, 13.796 τὸ γὰρ ὄνομά σου ἔχω ἓν φυλακτήριον ἐν καρδίᾳ τῇ ἐμῇ, 36.159 οὐδὲν ἐξ οὐρανοῦ φυλακτήριον περὶ πᾶν; φυλακή: 4.1299, 7.698 and 4.2746 ἅλωος φυλακὰ καὶ ἰωγή, Περσεφόνα. On the derivational history of φύλαξ, cf. Kölligan 2016. → πιστοφύλαξ
•
φῡτάλιος • •
φῶς • •
‘fostering’ 15.9 Zeus B| φυτάλιε Ζεῦ Poll. 1.24.6 (=gods); Corn. ND 41.21 (=Poseidon). Cf. φυτάλμιος, epithet of Poseidon (Plu. 158e5; 675f3; 730d13; 1119e3; Paus. 2.32.8; Them. Or. 349a9; IG II2 5051 [Attica, 1st c. BCE]; IG IV 797.4 [Troizen]; IG XII,1 905.3; Tit. Cam. 137; Erythrai 60.a.47) and of Zeus (Max. Tyr. 41.2.13; Hsch. φ 1067 φυτάλμιος Ζεύς· συγγενής, ἢ ζωογόνος; Sch. Arat. 2.16; Kommos IV,1 76 [Crete, 2nd c. BCE], cf. IG XII,5 13). → ζῳογόνος → πολυθάλμιος ‘light’ 8.2 Sun B| οὐράνιον φῶς (voc.) 8.18 Sun P| ζωῆς φῶς (voc.) Cf. 66.6 φῶς ἀμίαντον (one of Hephaistos’ body parts). Theog. 1143 φῶς ἠελίοιο; AP App. 144.3 ἠελίου λαμπρὸν φῶς; PGM 4.978 ὁρκίζω σέ, ἱερὸν φῶς, ἱερὰ αὐγή; 13.165 κακχάσαντος πρῶτον αὐτοῦ ἐφάνη Φῶς (Αὐγή); 62.33 χαῖρε, ἱερὲ ⁞ Φῶς, χαῖρε, ⁞ ὀφθαλμὲ ⁞ κόσμου, ⁞ χαῖρε, αὐ⁞γὴ ἕω ἐπὶ ⁞ κόσμου. Cf. Jo 8.12 Ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν μοι οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλʼ ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς. ‘bearing light’ 8.12 Sun #φωσφόρε 66.3 Hephaistos #φωσφόρε 34.5 Apollo φωσφόρε δαῖμον |Tc Cf. P.24 φωσφόρον Ἦμαρ.
φωσφόρος
•
Lexicon of divine epithets
•
Φ
191
Epithet of Dawn (E. Ion 1157), Hekate (E. Hel. 569; fr. 42c; Ar. Th. 858; SEG 24.589), Iakchos (Ar. Ran. 342–3 φωσφόρος ἀστήρ; cf. Ar. Lys. 443, 738), Iao (PGM 5.175, 209), Apollo (PGM 3.255), and Artemis (E. IT 21), whose epithet is attested in Thessaly (SEG 35.658; 51.737,1.2), Delos (ID 2380.5), and several times in Athens (Agora XV 183, 184, etc.). Said also of indefinite deities in the PGM (4.3045, 3068; 78.12), where the Sun is called φωταγωγός (5.190). → φαεσφόρος → °φόρος
192
Χ
Lexicon of divine epithets
Χ χαλκόκροτος •
‘with rattling bronze’ 38.1 Kouretes χαλκόκροτοι Κουρῆτες |Tc 14.3 Rhea H| χαλκόκροτε κούρη Epithet of Demeter (Pi. I. 7.3, see Sch. ad loc.), of a sword (E. Ph. 1577), of horses (Ar. Eq. 552), of a sound (Nonn. D. 15.55; 24.153; 39.127 H| χαλκόκροτον ἠχώ); cf. Hsch. χ 106; Plu. 672a11 χαλκοκρότους τὰς τοῦ θεοῦ τιθήνας; Nonn. D. 46.121 κροτέων ἑτερόζυγι χαλκῷ. → °κροτος
χαριδώτης, χαριδῶτις •
χάρμα • •
χθόνιος
‘giver of joy’ 17.5 Poseidon χαριδῶτα |Tc (p: χαριδῶπα Ψ χαριτωπέ Fayant) 9.9 Moon χαριδῶτι |Tc (Hermann: χαροδῶτι Ψ) 55.9 Aphrodite Η| χαριδῶτι (versus lacunosus) Feminine form only in the OH. Epithet of Hermes (h.Hom. 18.12 Ἑρμῆ χαριδῶτα; Plu. 303d4 Ἑρμῇ ... χαριδότῃ), of Dionysos (SEG 9.103.2 Διόνυσον [Χ]αριδώταν [Cyrene, 1st c. BCE]; Plu. Ant. 24.4.5 Διόνυσον ... Χαριδότην καὶ Μειλίχιον), of Zeus (Plu. 1048c2 Ζεὺς ... Χαριδότης); Il. 23.650 θεοὶ ... χάριν ... δοῖεν. → °δοτ° → °δωτ° ‘delight’ 50.7 Lysios Lenaios χάρμα βροτοῖς φιλάλυπον |Tc Cf. 60.4 χαρμοσύνης γενέτειραι (Graces). χάρμα βροτοῖσ(ι): Il. 14.325; h.Ap. 25; Philox. e.5; Antiphan. 1.3; Pae. Erythr. 3; Orac. Sibyl. 3.583; Anacreontea 55.5; Paus. 2.26.7; Man. 6.92; AP 9.580.7; cf. E. fr. 897.5 ἄλυπον τέρψιν; Ba. 423 οἴνου τέρψιν ἄλυπον (Dionysos’ gift). ‘of the earth’ 18.3 Pluto Ζεῦ χθόνιε |Tri 40.12 Demeter Eleusinia σὺ χθονία |Tri 3.8 Night χθονία |P ἠδ’ οὐρανία πάλιν αὐτή 36.9 Artemis χθονία |P 49.4 Hipta P| χθονία μήτηρ 69.8 Erinyes Ἀίδεω χθόνιαι |P 70.2 Pluto P| μεγάλοιο Διὸς χθονίοιο 71.1 Melinoe P| νύμφην χθονίαν 10.14 Nature αἰθερία, χθονία |Tc καὶ εἰναλία 1.2 Hekate οὐρανίαν χθονίαν τε |Tc καὶ εἰναλίαν 38.2 Kouretes οὐράνιοι χθόνιοί τε |Tc καὶ εἰνάλιοι 4.5 Sky οὐράνιος χθόνιός τε |Tc φύλαξ 7.9 Stars οὐράνιοι χθόνιοί τε |Tc 41.7 Pluto H| χθονίου Διὸς ἁγνοῦ
Lexicon of divine epithets
•
Χ
193
51.3 Nymphs H| χθόνιαι 53.1 Amphietes H| χθόνιον Διόνυσον Zeus χθόνιος: Hes. Op. 465; A. fr. 273a.9; S. OC 1606; Nonn. D. 27.93; 36.98; 44.258; Hsch. χ 438; cf. Zeus καταχθόνιος (Il. 9.457; Nonn. D. 27.77); Zeus χαμαίζηλος (Orph. A. 931; cf. IG II2 1367.18 [Poseidon]); Zeus οὐδαῖος (AP 14.123.14). As for Demeter, E. HF 615; A.R. 4.987 (‘indigenous’?); AP 6.31.2; the Erinyes: S. OC 1568; Dionysos: Nonn. D. 31.144; cf. ἐπιχθoνίῳ Διονύσῳ (Nonn. D. 35.305); Hekate: Ar. fr. 500, 501; Theoc. 2.12; Plu. 166a5; Artem. 2.34.23, 39.36; A.R. 4.148; 3.862 (Βριμώ); AP App. Epigr. 64.4. Hermes is also χθόνιος (A. fr. 273a.8; Ch. 124, 727; E. Alc. 743; S. Aj. 832; El. 111; Ar. Ran. 1126, 1138, 1145; PGM 23.3 χθόνιε Ζεῦ), as well as Artemis (PGM 4.2550), Earth (A. Pers. 628 χθόνιοι δαίμονες ἁγνοί, Γῆ τε καὶ Ἑρμῆ). Hermes and Hekate are frequently coupled: IG III App. 107.b.1 Ἑρμῆς χθόνιος καὶ Ἑκάτη χθονία; I.Kourion 131.24 Ἑκάτη χθονία κὲ Ἑρμῆ χθόνιε; PGM 4.1443 Ἑρμῆ χθόνιε καὶ Ἑκάτη χθονία καὶ Ἀχέρων χθόνιε; SEG 44.1279.1 (Hermes, Hekate, and Demeter). → εἰναλία
χλοόκαρπος
• •
‘having green fruits’ 53.8 Amphietes χλοόκαρπε |Tc 40.5 Demeter Eleusinia E| χλοόκαρπε 58.6 Demeter (or Persephone?) θεὰ ... E| χλοόκαρπος Only in the OH. Cf. 29.13 ἱερὸν ἐκφαίνουσα δέμας βλαστοῖς χλοοκάρποις. Demeter Χλόη (Eup. 183.2; Philoch. 61.1; Semus, 19.5; Corn. ND 55.14; Paus. 1.22.3; IG II2 1356.16, SEG 46.173.16 [Attica, 4th c. BCE] and several other inscriptions from Attica [IG II2 1472.39, 4748.1, 4750, 4777, 4778, 5098, 5129], cf. Erythrai 60.b.5, c.9). → καρπο°, °καρπος
χλοόμορφος •
‘like grass, greenish’ 84.6 Hestia πολύμορφε ... E| χλοόμορφε
Hapax. → °μορφος
χορευτής • •
‘choral dancer’ P.9 Dionysos H| Διόνυσε χορευτά Cf. 46.4 κεχορευμένα βήματα. IG IV2,1 129.2 Βρόμιόν τε χορευτάν; cf. Ar. Ran. 403, 408, 413 Ἴακχε φιλοχορευτά. Epithet of Pan in Pindar (fr. 99).
χοροιμανής •
‘mad about dance’ 52.7 Trieteric Tc| χοροιμανές Max. 10.496 χοροιμανέος Βάκχοιο, Orph. fr. 775 B χοροιμανέως ἰοβάκχου (= 282 K); cf. Ar. Th. 961 χορομανεῖ τρόπῳ. → °χορο° → μανής
194
Χ
Lexicon of divine epithets
χοροπαίγμων •
‘sporting in the choral dance’ 24.2 Nereids P| χοροπαίγμονες Hapax (cf. AP 6.108.1 κεραοὶ χοροπαῖκται, Πᾶνες). → °χορο° → °παίγμων
χοροποιός •
‘arranging a chorus’ 34.6 Apollo χοροποιέ |Tc Epithet of Pan (S. Aj. 698); cf. Ε. Ph. 788. Further: S. Ant. 1147 χοράγ’ ἄστρων (Dionysos); Nonn. D. 18.143 χοροπλεκέος Διονύσου (= 20.238, 37.742, 44.124, 46.96; 34.38 χοροπλεκέος ... Λυαίου); 44.222 Βάκχε χοροίτυπε; 46.81 χοροτερπέος ὄργια Βάκχου (cf. 14.249 χοροτερπέος ... Ῥείης); Io. Tzetz. Versus de poematum generibus 152 ἐκ Διονύσου βακχικῶν χοροστάτου. → °χορο°
χρησμῳδός •
‘soothsayer’ 86.2 Dream ... οὖλε Ὄνειρε / ... P| θνητοῖς χρησμῳδὲ μέγιστε Cf. PGM 5.410 σὺ [Hermes] λέγῃ καὶ θεῖος Ὄνειρος, ἡμερινοὺς [καὶ] νυκτερινοὺς χρησμοὺς ἐπιπέμπων; PGM 2.54 δαίμονα χρησμῳδόν; 8.101 σὺ εἶ ὁ χρησμῳδὸς θεός (=Akephalos). S. OT 1200 (of the Sphinx), Bernand, Inscr. Métr. 167.2 (of Apollo); Th. 2.21.3 ᾖδον χρησμούς.
χρυσαυγής •
‘gold-gleaming’ 8.2 Sun Κλῦθι ... / Τιτὰν χρυσαυγής, |P Ὑπερίων, οὐράνιον φῶς Doroth. 3a.8 Ἥλιος· Τιτάν, φάων, Ὑπερίων, χρυσαυγής; Procl. H. 1.1 Κλῦθι ... χρυσήνιε Τιτάν (Sun). PGM 3.133 (cf. AP App. Epigr. 246.1); (Horus-)Helios is also called χρυσεόκυκλος (4.460), χρυσομίτρης (2.90), χρυσήνιος and χρυσοκελεύθης (2.91), χρυσοπρόσωπος (3.133), χρυσοφαής (4.458, also of Apollo in 64.32). Cf. S. OC 685; Ar. Av. 1710; D.P. Orb. desc. 293; Philostr. Junior Im. 871.4; Nonn. D. 4.106, 11.19, 27.39, 37.699, 43.442). Only few epithets with χρυσ(ο)° in the OH; golden objects related to deities are mentioned in 6.2 (wings) and 55.18 (chariot). → °αυγής
χρυσεγχής •
‘with a golden spear’ 52.11 Trieteric Παιὰν χρυσεγχής |P (Ψ: θυρσεγχής Hermann) Hapax. Dionysos is called χρυσόκερως (AP 9.524.23, also an epithet of Pan in Cratin. 321.1), χρυσοκόμης (Hes. Th. 947), χρυσομίτρας (S. OT 209; AP 9.524.23 χρυσεομίτρης), χρυσοπάτωρ (Nonn. D. 47.471), cf. χρυσώψ, epithet of Dionysos’ thyrsus (E. Ba. 553). Cf. Apollo χρυσάωρ, χρυσάορος ‘with a golden sword’ (Il. 5.509; 15.256; Hes. Op. 771; fr. 357.3; h.Ap. 123, 395; h.Hom. 27.3; B. 3.28); χρυσοφάσγανος (Sch. Il. 5.509; 15.256); Artemis (?) χρυσοβελής (SM 96 A.32, 96 F.7); Hermes χρυσόρ(ρ)απις ‘with a golden wand’ (Od. 5.87, 10.277; h.Merc. 539; Pi. P. 4.178). → °εγχής
Lexicon of divine epithets
Χ
195
χρυσοκόμας •
‘golden-haired’ 34.9 Apollo χρυσοκόμα |Tri Epithet of Apollo in Tyrt. 3b.4; E. Supp. 975; B. 4.2; Ar. Av. 216; Isyllus 51; D.S. 7.12.6.4 (cf. Ricciardelli 2000: 370). As a divine name for Apollo in Pindar (O. 6.41; 7.32; fr. 52e.41) and Euripides (Tro. 254). Of Helios: PGM 4.437 (cf. 3.207; 4.697). Cf. SM 96 A.33 κρυσόκομε (Hekate-Selene?); IG XII,5 893.3 χρυσοέθ[ειρε] (Apollo); Arch. 323; Hld. 3.2.4.1 χρυσοέθειρα Θέτιν; Orph. fr. 243.12 B χρύσεαι ... ἔθειραι (= 168.12 K). → °κόμας, °κόμης
χρυσολύρης •
‘with a golden lyre’ 8.9 Sun χρυσολύρη |Tri 34.3 Apollo χρυσολύρη |Tri Epithet of Apollo in Ar. Th. 315; Paeanes, in Seleuc. 2; Posidippus 705.2; cf. Simon. 6.1(a).5 χρυσοφ[όρ]μι[γξ] Ἀπόλλων. → °λύρης
196
Ψ
Lexicon of divine epithets
Ψ ψιθυρός •
‘whispering’ 81.2 Zephyr’s breezes ψιθυραί |P The noun ψίθυρος ‘whisperer’ is an epithet of Aphrodite and Eros (Phot. α 3403; Harp. 310.6–7); Hermes is ψιθυριστής ([D.] in Neaer. 39.3). Cf. Pirenne-Delforge 1994: 46–7.
ψυχοτρόφος • •
‘nurturing life’ 38.22 Kouretes P| ψυχοτρόφοι (cf. 38.25 ὡροτρόφοι) Cf. 16.3 ψυχοτρόφους αὔρας. Orac. Sibyll. 5.500 ψυχοτρόφον γενετῆρα; Synes. H. 1.170; Orac. Chald. 130.4 ψυχοτρόφον ἄνθος; Synes. H. 1.170 πνευματοεργὲ καὶ ψυχοτρόφε. Frequent word in Psellus (15×); Pl. Prt. 313c5 ψυχὴ τρέφεται etc. → °τροφος
ψυχοφθόρος •
‘destroying life’ 68.6 Hades P| Ἀίδης ψυχοφθόρος Acta Justini et septem sodalium 4.4.3 δαίμονας ψυχοφθόρους; Ephr. Hist. Chronic. 1648 Κέρβερος ψυχοφθόρος; Psell. Poem. 55.237 ὁ πικρὸς καὶ ψυχοφθόρος [Ἅι]δ[ης]. The word may well have been created as a contrast to ψυχοτρόφος, but it is rather common in 4th c. CE authors (meaning “destroying the souls”) and the subsequent tradition, such as Eusebius (LC 7.2.6 ψυχοφθόροι δαίμονες), Gregory of Nazianzus (Chr. pat. 2592 δυσμενεῖ ψυχοφθόρῳ, Alph. par. 1 Ὁρμὰς χαλίνου τῶν παθῶν ψυχοφθόρους), Cyrillus (Catech. 7.11.7, referring to Satan), Ephrem the Syrian (Prec. 7.387.9, also of Satan, cf. 6.383.11 τῶν ψυχοφθόρων πάντων παθῶν), John Chrysostom (in S. Pasch. 88 τοὺς ψυχοφθόρους δαίμονας) and John of Damascus (Vit. Bar. Joas. 602.29 τοῦ ψυχοφθόρου δράκοντος, cf. Passio sancti Artemius 96.1280.14); cf. Theodore the Studite (Ep. 127.12 ὁ Βελίαρ [=Satan], ὁ ψυχοφθόρος λύκος). → °φθόρος
Lexicon of divine epithets
Ω
197
Ω ὠγύγιος • • ᾠογενής •
‘primeval’ 64.10 Law ὠγύγιος |Tri Cf. 59.10 νόμου ὠγυγίου (= Anonymus de Plantis Aegyptiis 2.9). Epithet of Styx’s water, by which the gods swear oaths (Hes. Th. 806). ‘born of an egg’ 6.2 Protogonos ᾠογενῆ |Tri Hapax. In PGM 12.103 mention is made of a prayer to a cosmogonic egg (ἡ δὲ εὐχὴ τοῦ ὠοῦ); cf. also PGM 3.145 ἐν]εύχομαί σοι κατὰ τοῦ [ὠ]οῦ, 7.556 ἧκέ μοι, ὁ ἐκ τοῦ ὠοῦ, 5.251 ἐγώ εἰμι Ἥρων ἔνδοξος, ὠὸν ἴβεως, ὠὸν ἱέρακος, ὠὸν Φοίνικος ἀεροφοιτήτου. → °γενής
ὠκυδρόμος •
‘running swiftly’ 69.9 Erinyes P| ὠκυδρόμοι ὥστε νόημα E. Ba. 873 μόχθοις δ’ ὠκυδρόμοις; Isid. 3.25 ἠελίου ὠκυδρόμου ἅρματα (Bernand, Inscr.Métr. 175 iii.25 [Egypt, 1st c. BCE?]); Ael. NA 12.45.17; Lyr Adesp. 1.8); Max. 8.428, 12.610; cf. ὠκυδρόμας (Paus. 6.13.10); IC IV 243.10 ὠκύδρομος ἥβη; cf. Od. 7.36 νέες ὠκεῖαι ὡς εἰ πτερὸν ἠὲ νόημα; h.Merc. 43 ὠκὺ νόημα; Q.S. 12.202 κλυτὴ Θέμις εὖτε νόημα / ἆλτο διὰ νεφέων; RV 1.117.2 mánaso jávīyān ráthaḥ ‘(the Aśvins’) chariot, swifter than thought’, mano-jū́-, máno-java(s)- ‘speeding like thought’, cf. Forssman 1995: 29–30. → °δρομος
ὠκυλόχεια
• ὠμάδιος •
‘giving a quick birth’ 2.4 Prothyraia #ὠκυλόχεια 10.19 Nature #ὠκυλόχεια 36.8 Artemis ὠκυλόχεια |Tc Only in the OH. Cf. ὠκυτόκοιο σελάνας (Tim. 27.2). → λοχεία ‘of the (sacrificial) shoulder’ → ‘eating raw’ 30.5 Dionysos ὠμάδιον |Tri 52.7 Trieteric ὠμάδιε |Tri Porph. Abst. 2.55.12 Ὠμαδίῳ Διονύσῳ; cf. IGUR III 1366.2 ὠμαδίοισι χọ́[ροισι. Usually taken as synonym with ὠμηστής ‘eating raw flesh’, an epithet of Dionysos (Alc. 129.9; AP 9.524.25), cf. ὠμοφάγους δαῖτας ‘eaten raw’ (E. fr. 472.12) and ὠμοφάγον χάριν (E. Ba. 139). It also means “passing over the shoulder” (Nonn. D. 1.34, 13.308). The word may be a derivative of the adverb ὠμαδόν, ὠμαδίς ‘on the shoulders’ (Hsch. ω 176, 177; cf. κατωμαδόν ‘from the shoulders’) or a stem in -αδ*ὠμάς (cf. τόκος : τοκάς, στοῖχος : στοιχάς, etc., see Rau 2004), and therefore based not on ὠμός ‘raw’, but on ὦμος ‘shoulder’, itself an action noun of the root *h1ems-
198
Ω
Lexicon of divine epithets
‘to cut up, flay’ (cf. Pinault 2013). For the formation, cf. κατωμάδιος, κρυπτάδιος (Il.+) and Chantraine 1933: 39, 72. Unlike ὠμηστής, ὠμάδιος cannot be a compound with a second member meaning ‘to eat’ (PIE *h1ed-), as one would expect *ὠμήδιος or *ὠμέδιος. The shoulders are those of the sacrificial victim, which are flayed to get the choice pieces of meat. Early on, the epithet may have been confused with ὠμηστής. ὡροτρόφος •
‘who nurtures the seasons’ 8.10 Sun H| ὡροτρόφε κοῦρε [τ'ρ] (cf. 8.5 κρᾶσιν ἔχων ὡρῶν) 38.25 Kοuretes ὡροτρόφοι |Tri ['τρ] (cf. 38.22 ψυχοτρόφοι) First time in the OH (cf. Io. Gal. All. in Th. 328.14 ῥιζωτῆρας πυρόεντας καὶ ὡροτρόφους). For the first member of the compound, cf. ὡρογενής (PGM 13.35, 54, 440, 735); ὡρομέδων (IG XII,5 893.3 [Apollo]); ὡρονόμος (PGM 4.652 [a god]). → κούρη → °τροφος
Indices 1
Compound members
The index only lists instances of first or second members of compounds attested at least twice. A ἀγλαο° ἀγλαόκαρπος ἀγλαόμορφος ἀγλαότιμος ἀγλαόφημος → ἀγλαός ἁγνο° ἁγνοπόλος ἁγνοτελής → ἁγνός → ἅγνισμα ἀγρ° ἀγριόθυμος ἀγρότερος → ἄγριος ἀερο° ἀεροειδής ἀερόμορφος ἀεροφεγγής → ἠερο° → ἀέριος → ἠέριος αἰγο°, αἰπο° (< *αἰγ-πο°) αἰγομελής αἰπολικός αἰολο° αἰολοδείκτης αἰολόμορφος → παναίολος
ἁλι° ἁλίδουπος ἁλιρρόθιος
νυχαυγής παναυγής χρυσαυγής
ἀμφι° Ἀμφιετής ἀμφιέτηρος ἀμφιθαλής
αὐξι° αὐξιθαλής αὐξίτροφος → αὐξητής
°ανθής, -εια, -εμος εὐάνθεια πολυάνθεμος πολυανθής → ἄνθος
αὐτ° αὐτάρκεια αὐτοκασίγνητος αὐτοκράτειρα αὐτοπάτωρ αὐτοφυής
ἀντρο° ἀντροδίαιτος ἀντροχαρής
B βαθυ° βαθύκολπος βαθύστερνος βαθυχαίτης
°άρχης γενάρχης τελετάρχης ἀστρο°, ἀστερο° ἀστεροφεγγής ἀστράρχη ἀστροδίαιτος ἀστροθέτης → ἀστερόεις → εὐάστερος → πολύτειρος °αυγής ἀνταυγής κυαναυγής
βαρυ° βαρυαλγής βαρυβρεμέτειρα βαρύθυμος βαρύκτυπος βαρύμηνις
βιοθρέπτειρα φερέσβιος °βόλος ἑκηβόλος ἐλαφηβόλος βοτρυ° βοτρυηφόρος βοτρυόκοσμος °βουλος ποικιλόβουλος πολύβουλος → Εὔβουλος → Εὐβουλεύς °βρεμ° βαρυβρεμέτειρα ἐριβρεμέτας/-της [πυριβρεμέτας] °βρομος ἐρίβρομος θηρόβρομος [πυρίβρομος] → βρόμιος
°βάτης ἐπεμβάτης Kαταιβάτης
(°μ)βροτο° βροτοκτόνος ἄμβροτος φαεσίμβροτος
βιο°, °βιος βιοδῶτις βιοδώτωρ
Γ °γένεθλος ἀρχιγένεθλος
200
παντογένεθλος πρεσβυγένεθλος γεν(ν)°, °γενής ἀφρογενής γενάρχης γεννοδότειρα Κυπρογενής μουνογενής ποντογενής πρωτογενής ᾠογενής °γονος ἔκγονος ζῳογόνος κρυψίγονος πρόγονος Πρωτόγονος τρίγονος Δ δι° δίκερως διμάτωρ δίμορφος διφυής → διδυματόκος → δίδυμοι °δίαιτος ἀλλοτριομορφοδί αιτος ἀντροδίαιτος ἀστροδίαιτος παντοδίαιτος τεχνοδίαιτος °δουπος ἁλίδουπος ἐρίγδουπος ὁπλόδουπος τυμπανόδουπος
Indices
°δρομος ἑλικoδρόμος εὔδρομος κρυψίδρομος νυκτίδρομος περίδρομος πυρίδρομος σκολιοδρόμος [ὑδροδρόμος] (→ ὑδροδόμος) ὑψίδρομος φιλόδρομος ὠκυδρόμος °δοτ° γεννοδότειρα καρποδότειρα ὀλβοδότειρα ὀλβοδότις ὀρθοδότειραι παντοδότειρα πλουτοδότειρα πλουτοδότης ὑπνοδότειρα °δύνατος, °δυνάστης εὐδύνατος παντοδυνάστης °δωτ° βιοδῶτις βιοδώτωρ ἠπιοδώτης ὀλβιοδώτης ὀλβιοδώτις πανδώτειρα ὑπνοδώτηρ χαριδώτης χαριδῶτις
Ε °εγχής θυρσεγχής χρυσεγχής
°ετη° ἀμφιετής ἀμφιέτηρος τριετής
°έθειρος καλλιέθειρος ὀρθοέθειρος
Η ἡδυ° ἡδυεπής ἡδύπνοος ἡδυπρόσωπος → ἡδεῖα → ἡδύς
°ειδής ἀεροειδής εὐειδής °είμων δροσοείμων λευχείμων ἑλικο° ἑλικοβλέφαρος ἑλικoδρόμος ἑλίκωπος → κυκλοέλικτος ἐν°, ἐιν° ἐγκύκλιος εἰνάλιος εἰνόδιος ἐναγώνιος ἐναργής ἔνθεος ἐννοσίγαιος ἐννύχιος ἐνοδῖτις ἐνόπλος → ἐπεμβάτης ἐρι° ἐρίβρομος ἐριβρεμέτης ἐρίγδουπος ἐριούνιος ἐρισθενής ἐρισμάραγος
ἠερο° ἠερόπλαγκτος ἠεροφοίτης ἠεροφοῖτις ἠερόφοιτος → ἀερο° → ἀέριος → ἠέριος ἠπιο° ἠπιόδωρος ἠπιοδώτης ἠπιόθυμος ἠπιόχειρος Θ °θαλής ἀειθαλής ἀιθαλής ἀμφιθαλής αὐξιθαλής κυμοθαλής παντοθαλής → θαλερός → θάλος θηρο° θηρόβρομος θηροκτόνος θηρόπλεπλος θηροτρόφος θηρότυπος → θηρητήρ
1 Compound members
°θρονος, °θρόνιος εὔθρονος [περιθρόνιος] σύνθρονος °θυμος ἀγριόθυμος βαρύθυμος ἠπιόθυμος μεγάθυμος ὀμβριμόθυμος θυρσ°, °θυρσος θυρσεγχής θυρσομανής θυρσοτινάκτης θυρσοφόρος φιλόθυρσος Ι °ιππος ἐλάσιππος φίλιππος → ἱππελάτειρα → ἵππιος Κ καλλι° καλλιέθειρος καλλιπάρῃος καλλιπλόκαμος → καλός καρπο°, °καρπος ἀγλαόκαρπος εὔκαρπος καρποδότειρα καρποτρόφος φερέκαρπος χλοόκαρπος → κάρπιμος °κερως δίκερως
201
ταυρόκερως → κεράστης → κερασφόρος → κερόεις → κερώς κισσο° κισσόβρυος κισσοχαρής °κολπος, °κόλπιος βαθύκολπος ὑποκόλπιος °κόμας, °κόμης ἁβροκόμης χρυσοκόμας κοσμο°, °κοσμος βοτρυόκοσμος [διάκοσμος] κοσμοκράτωρ → κόσμος °κρατ° αὐτοκράτειρα κοσμοκράτωρ παντοκράτειρα παντοκράτωρ → καρτερόχειρ → κάρτος → κραταιός → κρατερός → κρατίστη °κροτος ποσσίκροτος χαλκόκροτος κρυμο° κρυμοπαγής κρυμοχαρής
κρυψι° κρυψίγονος κρυψίδρομος → κρύφιος °κτόνος βροτοκτόνος θηροκτόνος Τιτυοκτόνος Πυθοκτόνος κυαν° κυαναυγής κυανόπεπλος κυανοχαίτης κυανόχρως κυανῶπις °κυκλ°, κυκλο° ἐγκυκλία κυκλοέλικτος κυκλοτερής περικυκλάς → κυκλάς Λ °λύρης κρουσιλύρης χρυσολύρης °λεκτρος σύλλεκτρος φυγόλεκτρος → λεκτροχαρής λυσι° λυσίζωνος λυσιμελής λυσιμέριμνος λυσιπήμων → Λύσειος → Λυσεύς → Λύσιος
Μ °μανής θυρσομανής ὀρειομανής φιλοιστρομανής χοροιμανής °μάτωρ, °μήτειρα διμάτωρ παμμήτειρα → μήτηρ μεγα°, μεγαλ° μεγάθυμος μεγαλαυχής μεγαλήτωρ μεγαλώνυμος μεγασθενής → μέγας → μέγιστος °μελής αἰγομελής λυσιμελής °μέριμνος ληθομέριμνος λυσιμέριμνος °μήτειρα → °ματωρ °μητις, °μήτης ἀγκυλομήτης πολύμητις → Προμηθεύς (originally from a different root, *me/ath2- ‘to steal’) °μορφος ἀγλαόμορφος ἀερόμορφος
202
αἰολόμορφος ἀρσενόμορφος δίμορφος πολύμορφος χλοόμορφος → ἀλλοτριομορφοδίαιτος Ν νυκτ° νυκτερόφοιτος νυκτίδρομος νυκτιπόλευτος → νυκτέριος → νυκτερινός → νυχαυγής → νύχιος → φιλοπάννυχος Ο (°)ολβ° ὀλβιοδώτης ὀλβιοδώτις ὀλβιόμοιρος [ὀλβιόχειρον] ὀλβοδότειρα ὀλβοδότις πολυόλβιος πολύολβος φερόλβιος ὀμβρο° ὀμβροτόκος ὀμβροχαρής ὁπλο° ὁπλόδουπος ὁπλοφόρος ὁπλοχαρής → ὅπλον → ἐνόπλος (°)οργιο° ὀργιοφάντης
Indices
πολυόργιος → ὄργιον οὐρανο° οὐρανόπαις οὐρανόπλαγκτος → οὐράνιος οὐρεσι° οὐρεσίφοιτος οὐρεσιφοίτης οὐρεσιφοῖτις → ὀρειομανής → ὀρέστερος °οχος αἰγίοχος γαιήοχος δᾳδοῦχος κλῃδοῦχος σκηπτοῦχος τροπαιοῦχος [τροφιοῦχος] ὑπείροχος Π παν°, παντο°, πασι° παγγενέτης παγγενέτωρ παμβασίλεια παμβασιλεύς παμμήτειρα παμφάγος παμφαής παναίολος παναυγής πανδαμάτειρα πανδαμάτωρ πανδερκής πανδώτειρα πάνρυτος πάνσοφος πάντιμος
°πλαγκτος αἰθερόπλαγκτος ἠερόπλαγκτος οὐρανόπλαγκτος πολύπλαγκτος → ἐρημοπλάνος
παντογένεθλος παντοδίαιτος παντοδότειρα παντοδυνάστης παντοθαλής παντοκράτωρ παντολέτειρα παντοτεχνής παντοτινάκτης παντοφυής παντόχροος πάντροφος πανυπέρτατος πασιφαής
°πλόκαμος ἐρασιπλόκαμος ἐρατοπλόκαμος εὐπλόκαμος καλλιπλόκαμος ὀφιοπλόκαμος → °έθειρος
°παίγμων φιλοπαίγμων χοροπαίγμων
πλουτο° πλουτοδότειρα πλουτοδότης
παι(δ)°, °παις παιδόφιλος οὐρανόπαις φιλόπαις
°πνοος, °πνους εὔπνοοι πυρίπνους ἡδύπνοος → πνοιά
°πάτωρ ἀπάτωρ αὐτοπάτωρ → πατήρ → εὐπατέρεια °πεπλος ἐρνεσίπεπλος θηρόπεπλος κροκόπεπλος κυανόπεπλος τανύπεπλος περι° περίδρομος περιθρόνιος περικυκλάς περίφαντος περίφρων
ποικιλο° ποικιλόβουλος ποικιλόμυθος → πολυποίκιλος πολεμ° πολεματόκος πολεμόκλονος °πόλος ἁγνοπόλος δικασπόλος μυστιπόλος ταυροπόλος → νυκτιπόλευτος πολυ° πολυάνθεμος πολυανθής
1 Compound members
πολύβουλος πολυγηθής πολύγηθος [πολυδαίμων] πολυδέγμων πολυήρατος πολυθάλμιος πολυθρέμμων πολύκτιτος πολύλιστος πολύλλιτος πολύμητις πολυμήχανος πολύμικτος πολύμνηστος πολύμορφος πολύοδμος πολυόλβιος πολύολβος πολυόργιος πολυπάρθενος πολύπειρος πολύπλαγκτος πολυποίκιλος πολύποτμος πολυπότνια πολύσεμνος πολύσεπτος πολύσπορος πολύτειρος πολύτεκνος πολύτιμος πολυτίμητος πολύυμνος πολυώνυμος ποντο° ποντογενής ποντομέδων ποντοπλάνος → πόντιος πρωτο° πρωτογένεια
203
πρωτογενής Πρωτόγονος → πρῶτος
°στροφος ἀδιάστροφος ἀπόστροφος
°πτερος κουφόπτερος τανυσίπτερος → πτεροείς → πτηνός → πτηνοπέδιλος
συν° σύγχορος σύλλεκτρος συμπαίκτης συμπαίκτωρ σύνδαιτις συνέστιος σύνθρονος συνόμευνος συνοπάων σύντροφος
πυρι° [πυριβρεμέτας] πυρίδρομος πυρίπνους πυριφεγγής [πυριπόλος] πυρίσπορος → πυρόεις Ρ °ρυτος πάνρυτος πετρόρυτος Σ °σθενής ἐρισθενής μεγασθενής °σκοπος εὔσκοπος ἱεροσκόπος °σπορος πολύσπορος πυρίσπορος → σπέρμα → σπερμεῖος °στόλος γαμοστόλος νεβριδοστόλος
Τ τανυ° τανύπεπλος τανυσίπτερος ταυρο° ταυροβόας ταυρόκερως ταυρομέτωπος ταυροπόλος ταυρωπός °τεκνος εὔτεκνος Κρονότεκνος πολύτεκνος → τέκνoν τελε°, °τελής τελεσφόρος τελετάρχης ἁγνότελής ἀτελής ἡμιτελής → τελευτή °τερπής εἰαρoτερπής
τυμπανοτερπής → τερπνή τεχνο°, °τεχνής, °τεχνος εὑρεσίτεχνος παντοτεχνής τεχνοδίαιτος °τιμος ἀγλαότιμος δακρυότιμος θεότιμος πάντιμος πολύτιμος → πολυτίμητος °τινάκτης θυρσοτινάκτης παντοτινάκτης °τόκος διδυματόκος ὀμβροτόκος πολεματόκος τρι° τρίγονος τριετής τριοδῖτις τριφυής → Τριτογένεια °τροφος αὐξίτροφος θηροτρόφος καρποτρόφος κουροτρόφος πάντροφος σύντροφος σταχυοτρόφος φιλότρoφος ψυχοτρόφος ὡροτρόφος
204
→ τροφός → τροφεύς → [τροφιοῦχος] → (βιο°)θρέπτειρα → πολυθρέμμων → εὐτραφής → μηροτρεφής τυμπανο° τυμπανόδουπος τυμπανοτερπής Υ ὑγρο° ὑγροκέλευθος ὑγροπόρευτος → ὑδροδόμος ὑψι° [ὑψίδρομος] ὑψιφανής Φ φαεσ°/φωσ° φαεσφόρος φαεσίμβροτος φωσφόρος → φῶς °φαής λαμπροφαής παμφαής πασιφαής
Indices
εὐφεγγής πυριφεγγής φερ° φερέκαρπος φερέσβιος φερόλβιος → φέριστος φιλ(ο)° φιλαγρότις φιλάγρυπνος φιλάλυπος φίλανδρος φιλένθεος φιλέρημος φίλιππος φιλόδρομος φιλόθυρσος φίλοιστρος φιλοιστρομανής φιλόκωμος φιλομμειδής φιλονάματος φιλοπαίγμων φιλόπαις φιλοπάννυχος φιλότρoφος → φιλία → φίλος → παιδόφιλος
°φανής ἀφανής προφανής ὑψιφανής → περίφαντος
°φοιτος, -ης, -ις ἠεροφοῖτις ἠερόφοιτος ἠεροφοίτης νυκτερόφοιτος οὐρεσιφοῖτις οὐρεσίφοιτος οὐρεσιφοίτης
°φεγγής ἀεροφεγγής ἀστεροφεγγής
°φόνος, °φόντης Ἀργειφόντης Γοργοφόνος
°φόρος βοτρυηφόρος θεσμοφόρος θυρσοφόρος κερασφόρος κινησιφόρος μελανηφόρος μιτρηφόρος ναρθηκοφόρος νικηφόρος ὁπλοφόρος σελασφόρος τελεσφόρος φαεσφόρος φωσφόρος °φρων ἀγανόφρων εὔφρων μαλακόφρων περίφρων → φρόνησις °φυής αὐτοφυής διφυής παντοφυής τριφυής → φυή Χ °χαίτης βαθυχαίτης κυανοχαίτης °χαρής ἀντροχαρής κισσοχαρής κρυμοχαρής λεκτροχαρής ὀμβροχαρής ὁπλοχαρής
°χειρ° ἠπιόχειρος καρτερόχειρ → ἰοχέαιρα °χθων ῥηξίχθων σεισίχθων → χθόνιος χλοό° χλοόκαρπος χλοόμορφος (°)χορο° βακχέχορος σύγχορος χοροιμανής χοροπαίγμων χοροποιός → χορευτής χρυσ° χρυσαυγής χρυσεγχής χρυσοκόμας χρυσολύρης Ψ ψυχο° ψυχοτρόφος ψυχοφθόρος Ω °ώδης εὐώδης φρικώδης ὠκυ° ὠκυδρόμος ὠκυλόχεια
1 Compound members
°ώνυμος μεγαλώνυμος πολυώνυμος
205
°ωπ° γλαυκῶπις γλαυκωπός ἑλίκωπος
κυανῶπις ταυρωπός (→ταυρομέτωπος) φαιδρωπός
φοβερώψ
206
2
Indices
Semantic index
A abyssal βύθιος accessible εὐάντητος → propitious accomplish accomplisher κράντειρα, bringing accomplishment τελεσφόρος → half advantage ὄνειαρ advice of crooked advice ἀγκυλομήτης → counsel → cunning aegis-bearing αἰγίοχος air aerial ἠέριος, air-formed ἀερόμορφος, air-like ἀεροειδής, of the air ἀέριος, shining in the air ἀεροφεγγής, wandering in the air ἠερόπλαγκτος, ἠεροφοίτης, °φοῖτις, °όφοιτος ally → helping almighty → power alone, only, sole μόνος, μοῦνος, μόνη, μούνη → wander ancestor πρόγονος, first ancestor γενάρχης ancient πρέσβειρα, of ancient fame παλαίφατος → eldest archer τοξότης, τοξότις → bow arms bearing arms ὁπλοφόροι, delighting in arms ὁπλοχαρής, resounding with armor ὁπλόδουπος, under arms ἐνόπλος, weapon βέλος, ὅπλον, whose weapon is the bow τοξοβέλεμνος arrow shooter of arrows ἰοχέαιρα (lit. ‘having arrows in hand’) art inventor of arts εὑρεσίτεχνος, living in art τεχνοδίαιτος, skillful in all arts παντοτεχνής aspect → fear assistant → fellow avenger ἀλάστωρ, τιμωρός B bacchant βακχευτής Bacchic leading the Bacchic dance βακχέχορος → dance
baneful οὖλος battle rousing the battle ἐγρεμάχη → war beaming → bright bearing → aegis-b. → arms → fruit → grapes → happiness → horn → keys → life → light → narthex → scepter → thyrsus → torch → twins beast feeding wild beasts θηροτρόφος, in the form of a wild beast θηρότυπος, killing wild beasts θηροκτόνος, related to/having the roar of wild beasts θηρόβρομος, wearing the skins of wild beasts θηρόπεπλος beautiful εὐειδής, καλός, fair-cheeked καλλιπάρῃος, with a beautiful throne εὔθρονος, with beautiful hair καλλιέθειρος, with beautiful locks εὐπλόκαμος, καλλιπλόκαμος bedfellow partner of the bed σύλλεκτρος, συνόμευνος → fellow → marriage → wife beginning ἀρχή bellow → shout beloved → lovely best ἄριστος biennial τριετής birth childbirth λοχεία, giving a quick birth ὠκυλόχεια → child → generating bitter πικρός black μέλας, wearing black μελανηφόρος blame blameless ἀμεμφής blessed μάκαρ, μάκαιρα, giver of blessing ὀλβιοδότειρα, °δώτης, °δῶτις, ὀλβοδότις rich in blessings πολύολβος, πολυόλβιος, whose hands are blessed (?) [ὀλβιόχειρος], whose lot is blessed ὀλβιόμοιρος blood blood-stained φοίνιος bloom, blossom ἄνθος, εὐάνθεια, ever blooming ἀειθαλής, ἀιθαλής, flourishing ἀμφιθαλής, θαλερός, making everything bloom παντοθαλής, thriving in waves κυμοθαλής → flower → fruit → green → grow(th)
2 Semantic Index
blue whose eyes are dark blue κυανῶπις, whose gleam is dark blue κυαναυγής, whose hair is dark blue κυανοχαίτης, whose hue is dark blue κυανόχρως, whose veil is dark blue κυανόπεπλος boast very glorious, greatly boasting μεγαλαυχής born → generating bosom deep-bosomed βαθύκολπος, deepchested βαθύστερνος bottom πυθμήν boundary πέρας, τέρμα, boundless ἀπειρέσιος bow mighty with the bow τοξαλκής, whose weapon is the bow τοξοβέλεμνος → archer brave ἠΰς break breaking the earth ῥηξίχθων, unbroken ἀδιάστροφος, ἄθραυστος breath sweet-breathing εὔπνοος, ἡδύπνοος breed → thigh breeze → wind bride νύμφη, bridal νυμφίδιος → nymph bright ἀγλαός, all-bright παναυγής, allshining παμφαής, beaming ἠλεκτρίς, bright-eyed γλαυκῶπις, -ωπός, brightshining λαμπροφαής, glaring, shining upon the stars αὐγάστειρα, gleaming λαμπόμενος, gold-gleaming χρυσαυγής, high-shining ὑψιφανής, shining εὐφεγγής, shining by night νυχαυγής, shining in the air ἀεροφεγγής, shining on all πασιφαής, shining on mortals φαεσίμβροτος, shining upon (the stars) καταυγάστειρα, shining with/on the stars ἀστεροφεγγής, whose gleam is dark blue κυαναυγής, with bright look φαιδρωπός → eye → face → fame → fire → form → fruit → gold → honor → light → star bring(ing) → accomplish → glory → light → move → victory broad broad-winged τανυσίπτερος bronze with rattling bronze χαλκόκροτος
207
brother own brother αὐτοκασίγνητος bud whose face is like a bud καλυκῶπις build building much πολύκτιτος bull bellowing like a bull ταυροβόας, bullfaced ταυρομέτωπος, ταυρωπός, with horns of a bull ταυρόκερως bull-roarer who spins like a bull-roarer ῥομβητής burn → fire burst bursting the earth ῥηξίχθων, bursting with ivy κισσόβρυος C care banishing cares ληθομέριμνος (→ driving away), taking care κομίστρια cave delighting in caves ἀντροχαρής, living in caves ἀντροδίαιτος celebrated → year change of changeful counsel ποικιλόβουλος, of changeful form αἰολόμορφος, whose form is ever changing ἀλλοτριομορφοδίαιτος → form charioteer διφρευτής cheek fair-cheeked καλλιπάρῃος cheer → delight chest → bosom child ἔκγονος, τέκνoν, child of Uranos οὐρανόπαις, daughter θυγάτηρ, giver of offspring γεννοδότειρα, loving children παιδόφιλος, φιλόπαις, offshoot βλάστημα, offspring γένεθλον, γένος, ἔκγονος, only begotten child μουνογενής, scion θάλος, shoot ἔρνος, unmarried girl παρθένος, with many children πολύτεκνος → generating chorus arranging a chorus χοροποιός, choral dancer χορευτής, partner in the chorus σύγχορος, sporting in the choral dance χοροπαίγμων → dance circle circular ἐγκύκλιος, κυκλάς, κυκλοτερής, revolving περικυκλάς, revolving in a circle κυκλοέλικτος clad → wearing cleansing καθάρσιος
208
clear clear, distinct ἀρίδηλος, clearsounding λιγυρός, clear-voiced λιγύφωνος → shout colourful all-variegated παναίολος, much variegated πολυποίκιλος, of all colours παντόχροος comely → beautiful common κοινός companion → fellow conductor κυβερνήτειρα conspicuous προφανής consuming all-consuming παντοδίαιτος, all-devouring παμφάγος, of the (sacrificial) shoulder/eating raw ὠμάδιος contending ἐναγώνιος corn giver of heaps of corn σωρῖτις, who nurtures ears of corn σταχυοτρόφος → nourish → nurture cosmic, cosmos → order counsel Eubouleus/-os (of good counsel) Εὐβουλεύς, Εὔβουλος, much-counselling πολύβουλος, of changeful counsel ποικιλόβουλος → advice course → run crooked → advice crossroad → path crown well-crowned εὐστέφανος cry → shout cunning μῆτις, of many devices πολύμητις curve running in curves ἑλικoδρόμος → eye D dance dancer παίκτειρα, dance partner συμπαίκτωρ, -ειρα, leading the Bacchic dance βακχέχορος, mad about dance χοροιμανής, sporting in the choral dance χοροπαίγμων → bacchant, Bacchic → chorus dark ἐρεβεννός, σκοτόεις, roaming in darkness ἠεροφοῖτις → blue → night dash dashed by the sea ἁλιρρόθιος daughter → child
Indices
death θάνατος decide → destiny deep → abyssal → bosom deer shooting deer ἐλαφηβόλος defend → bow Delian Δήλιος delicate → hair delight εὐφροσύνη, χάρμα, giver of joy χαριδώτης, °δῶτις, much-cheering πολυγηθής delighting in arms ὁπλοχαρής, caves ἀντροχαρής, drums τυμπανοτερπής, frost κρυμοχαρής, ivy κισσοχαρής, marriagebed λεκτροχαρής (→ flee), rain ὀμβροχαρής, spring εἰαρoτερπής deliverer λύτειρα → liberator → loosen Delphic Δελφικός depriving ἀφαιρέτις desirable ἱμερόεις desired ποθεινός destiny αἶσα, deciding one’s fate μοιρίδιος, fated πεπρώμενος, of many fates πολύποτμος, whose lot is blessed ὀλβιόμοιρος → escort, guide destroy destroyer ὀλετήρ, ὀλέτειρα, destroyer of all παντολέτειρα, who destroys life ψυχοφθόρος device of many devices πολύμητις devouring → consuming dew clad in dew δροσοείμων diligent κεδνή diminution μείωσις discourse of various discourse ποικιλόμυθος divine δῖος, θεῖος → god dog protectress of dogs σκυλακῖτις dolphin δελφίς double of double form διφυής dragon she-dragon δράκαινα driving away ἔκπαγλος, care λυσιμέριμνος (→ care), sorrow λυσιπήμων (→ sorrow), keeping off evil ἀπαλεξίκακος
2 Semantic Index
drum delighting in drums τυμπανοτερπής, resounding with drums τυμπανόδουπος E earth bursting the earth ῥηξίχθων, of the earth χθόνιος → shaking egg born of an egg ᾠογενής eldest πρέσβιστος, eldest born πρεσβυγένεθλος element στοιχεῖον end τελευτή, ending toil παυσίπονος, without end ἀτελής, who puts an end to ἀποπαύστωρ enemy ἐχθρός escort, guide καθηγήτειρα, καθοδηγός, ὁδηγητήρ, πομπός, σημάντωρ eternal ἀίδιος, αἰώνιος, ever-flowing ἀέναος ether wandering in ether αἰθερόπλαγκτος ethereal αἰθέριος evil keeping off evil ἀπαλεξίκακος excellence ἀρετή excellent excellent, most prominent φέριστος exhibitor δείκτης experienced much experienced πολύπειρος → wise expert δαήμων → thoughtful → wise eye ὄμμα, bright-eyed γλαυκῶπις, -ωπός, whose eyes are dark blue κυανῶπις, with moving? eyelids ἑλικοβλέφαρος, with sparkling? eyes ἑλίκωπος → blue → seeing F face bull-faced ταυρομέτωπος, ταυρωπός, sweet-faced ἡδυπρόσωπος, with bright look φαιδρωπός, whose face is like a bud καλυκῶπις fair → beautiful fame having splendid fame ἀγλαόφημος, of ancient fame παλαίφατος, of good repute εὔδοξος
209
far shooting from afar ἑκηβόλος, working from afar ἑκάεργος farming of farming ἀρότριος fast → swift fat → opulent fate → destiny father πατήρ, begetter γενετήρ, γενέτωρ, fatherless ἀπάτωρ, father of all παγγενέτης, παγγενέτωρ, self-engendered αὐτοπάτωρ, whose father is noble εὐπατέρεια → foster faultless → ἀμύμων favorable of the fitting, favorable gift ἠπιόδωρος, ἠπιοδώτης, ~ hands ἠπιόχειρος, ~ heart ἠπιόθυμος fawnskin clad in fawnskin νεβριδοστόλος fear φόβος, fearful δεινός, φοβερός, fearful of aspect φοβερώψ, fearless ἄτρομος, not to be looked at, frightful ἀπροσόρατος fecund → generating feed → nourish → nurture fellow συνοπάων, companion at table σύνδαιτις, companion/assistant πάρεδρος, enthroned beside, enthroned with σύνθρονος → bedfellow female θῆλυς festival celebrated in yearly festivals Ἀμφιετής, ἀμφιέτηρος festivity fond of all-night festivities φιλοπάννυχος, fond of feasting φιλόκωμος fierce βλοσυρός fire πῦρ, fiery πυρόεις, fire-blazing πυριφεγγής, fire-breathing πυρίπνους, flame φλόξ, flaming φλογόεις, roaring in fire πυριβρεμέτας, sown in fire/sowing fire πυρίσπορος, whose course lies in fire/is strewn with fire/is fiery πυρίδρομος, †πυριπόλε first πρῶτος → ancestor → generating fitting who gives what is fitting, favorable ἠπιοδώτης → favorable flame → fire
210
flee fleeing the marriage-bed φυγόλεκτρος flow ever-flowing, eternal ἀέναος, flowing from a rock πετρόρυτος → liquid flower with many flowers πολυάνθεμος, πολυανθής → bloom → fruit → green → grow(th) foam, foamy ἐπάφριος → generating foliage-robed ἐρνεσίπεπλος fond fond of ... → loving foot striking with the feet ποσσίκροτος form having splendid form ἀγλαόμορφος, in the form of a wild beast θηρότυπος, of changeful form αἰολόμορφος, of double form διφυής, of many forms πολύμορφος, of masculine form ἀρσενόμορφος, showing himself in various forms αἰολοδείκτης, two-formed (=androgynous) δίμορφος, whose form is ever changing ἀλλοτριομορφοδίαιτος foster fostering φυτάλιος, foster-mother, foster-father τιθηνός found founder of mysteries τελετάρχης fragrant εὐώδεις frenzy fond of frenzy φιλοιστρομανής, φίλοιστρος, frenzied μανικός, frenzied (haunter) of the mountains ὀρειομανής, mad about dance χοροιμανής, raging λυσσήρης, raging with the thyrsus θυρσομανής friend φίλος friendship φιλία frightful ἀπροσόρατος → fear frost delighting in frost κρυμοχαρής, frost-congealing κρυμοπαγής fruit bearing fruit φερέκαρπος, extremely fruitful πολύσπορος, fruitful κάρπιμος, giving fruits καρποδότειρα, having green fruits χλοόκαρπος, having splendid fruits ἀγλαόκαρπος, nurturing fruits καρποτρόφος, rich in fruit εὔκαρπος → bloom → flower → green → grow(th)
Indices
G generating, born all-generating παντογένεθλος, all-producing παντοφυής, born in Cyprus Κυπρογενής, born of an egg ᾠογενής, eldest born πρεσβυγένεθλος, fecund εὔτεκνος, firstborn πρωτογένεια, πρωτογενής, Πρωτόγονος, foam-born ἀφρογενής, generative ζῳογόνος, having two mothers, διμάτωρ, rain-producing ὀμβροτόκος, seaborn ποντογενής, (born) secretly (→ hidden) κρυψίγονος, self-engendered αὐτοπάτωρ, thigh-bred μηροτρεφής, thrice begotten τριφυής, thrice born τρίγονος, who engenders war πολεματόκος → birth → brother → child → father → mother → progenitor → twins gentle προσηνής, gentle-hearted μαλακόφρων, gentle-minded ἀγανόφρων gift of the fitting, favorable gift ἠπιόδωρος, ἠπιοδώτης girdle loosening the girdle λυσίζωνος, ungirt ἄζωστος girl → child, unmarried girl giving g. all πανδώτειρα, παντοδότειρα, g. quick birth ὠκυλόχεια → birth → blessed → child → corn → delight → fitting → fruit → gift → law → life → riches → right → sleep glare → bright gleam → bright glen of the glen αὐλωνιάς glory bringing men glory κυδιάνειρα, glorious κύδιμος, very glorious, greatly boasting μεγαλαυχής goat goat-limbed αἰγομελής, of goatherds αἰπολικός god, goddess δαίμων, θεά, θεός → divine gold gold gleaming χρυσαυγής, goldenhaired χρυσοκόμας, with a golden lyre χρυσολύρης, with a golden spear χρυσεγχής
2 Semantic Index
good ἀγαθός, with good stars εὐάστερος, whose father is noble εὐπατέρεια Gorgon → kill gracious → accessible grapes decked with grapes βοτρυόκοσμος, grape-bearing βοτρυηφόρος grass like grass, greenish χλοόμορφος great μέγας, greatest μέγιστος, greathearted μεγάθυμος, μεγαλήτωρ, with a great name μεγαλώνυμος green having green fruits χλοόκαρπος, like green χλοόμορφος → bloom → flower → fruit grow(th) φυή, promoting growth αὐξιθαλής, αὐξίτροφος, self-grown αὐτοφυής → bloom → flower → fruit guard φύλαξ, of the road εἰνόδιος, ἐνοδῖτις, of loyalty πιστοφύλαξ guide → escort H hair golden-haired χρυσοκόμας, longhaired βαθυχαίτης, making one’s hair stand on end, with hair upstanding ὀρθοέθειρος, whose hair is dark blue κυανοχαίτης, with beautiful hair καλλιέθειρος, with delicate hair ἁβροκόμης → blue → locks half half-finished, accomplishing (itself) by half ἡμιτελής hallowed → holy hand of the fitting, favorable hands ἠπιόχειρος, strong handed καρτερόχειρ → arrow → ingenious happiness bearing happiness φερόλβιος haughty ἀγέρωχος haunt → mountain healing ἰήιος, ἰητήρ, παιωνίς heart heart-stirring κλονοκάρδιος (→ gentle → great), of the fitting/favorable heart ἠπιόθυμος hearth sharing one’s hearth συνέστιος heavenly οὐράνιος
211
heavy → spirit → suffering → thunder → wrath helping ἀρωγός, ἐπαρωγός, ἐπίκουρος, ἐπιτάρροθος, running to someone’s aid ἐριούνιος → support herald → messenger hidden κρύφιος, born secretly κρυψίγονος, running secretly κρυψίδρομος high highest of all πανυπέρτατος, highrunning ὑψίδρομος hold → key holy ἱερός, hallowed ὅσιος, holy, pure ἁγνός, making pure ἁγνοπόλος, most holy ἠγάθεος, purification ἅγνισμα, sacred εὐίερος, undefiled ἀμίαντος, worshipped in holy rites ἁγνοτελής honor honored τιμήεις, having splendid honor ἀγλαότιμος, honored by the gods θεότιμος, honored with tears δακρυότιμος, most/very honorable/-ed πάντιμος, πολυτίμητος → revere → worship horn horned κεράστης, κερόεις, κερώς, bearing a horn κερασφόρος, two-horned δίκερως, with horns of a bull ταυρόκερως horse fond of horses φίλιππος, horse-riding ἐλάσιππος, of horses ἵππιος, one mounted (→ κοῦφος) ἐπεμβάτης, rider of horses ἱππελάτειρα house οἶκος hue → blue → skin hunt fond of the hunt φιλαγρότις hunter θηρητήρ, κυνηγέτις, Δίκτυννα hurricane → wind husband πόσις I illustrious ἀγαυός immaculate ἀμύμων immense ἀπείριτος immortal ἀθάνατος, ἄμβροτος immutable ἀμετάτροπος imperishable ἄφθιτος
212
increase who increases αὐξητής → growth indestructible ἀτειρής inexorable ἀδιάστροφος informer μηνυτήρ infrangible ἄρρηκτος ingenious → skillful initiate who initiates others into orgiastic rites ὀργιοφάντης → uninitiated inspired inspired, possessed by a god ἔνθεος interpreter ἑρμηνεύς inventor inventor of arts εὑρεσίτεχνος invincible ἀνίκητος invisible ἀφανής invoked with the cry ἰή ἰήιος → healing irresistible ἀμαιμάκετος ivy bursting with ivy κισσόβρυος, who delights in ivy κισσοχαρής J joy → delight judge δικασπόλος → umpire jump → leap just, justice δίκαιος, δίκη → law, right → unjust K keen-sighted → seeing/seen keeping off evil ἀπαλεξίκακος → drive away key holding the keys κλῃδοῦχος, κλῃσία kill killing wild beasts θηροκτόνος, manslaying βροτοκτόνος, slayer of Gorgon Γοργοφόνος, slaying Python Πυθοκτόνος, slaying Tityus Τιτυόκτονος king king βασιλεύς, king of all παμβασιλεύς → lord knowing → experienced → expert → wise L lady ἄνασσα, mistress δέσποινα, πότνια, powerful mistress πολυπότνια → lord laughter laughter-loving φιλομμειδής
Indices
law law-giving θεσμοφόρος → right → punishment leader ἁγέτης, ἡγεμόνη, ἡγήτειρα, ἡγήτωρ, leader of the Muses Μουσαγέτας, leading the Bacchic dance βακχέχορος leap πήδημα, leaper σκιρτητής leaf → foliage liberator Λυσεύς, Λύσειος → deliverer → loosen life ζωή, bearing life φερέσβιος, giving life βιοδῶτις, βιοδώτωρ, destroying life ψυχοφθόρος, nurturing life βιοθρέπτειρα, ψυχοτρόφος light φῶς, bearing light φαεσφόρος, φωσφόρος, bringing light σελασφόρος → bright light (adj.) light-winged κουφόπτερος lightning of the lightning ἀστραπαῖος limb loosening the limbs λυσιμελής → goat liquid extremely liquid πάνρυτος → flow living in art τεχνοδίαιτος, in caves ἀντροδίαιτος, in everything παντοδίαιτος, in the woods ὑλονόμος, in water ὑδροδόμος, under the stars ἀστροδίαιτος locks with beautiful locks εὐπλόκαμος, καλλιπλόκαμος, with lovely locks ἐρασιπλόκαμος, ἐρατοπλόκαμος, with snakes as locks ὀφιοπλόκαμος → hair long-haired → hair longed for → desired look → face → see loosen loosening the girdle λυσίζωνος, loosening the limbs λυσιμελής, releaser λυτηριάς, releasing λυτηρία → deliverer → liberator lord ἄναξ, lord of the sea ποντομέδων, lord of the world κοσμοκράτωρ, master ἀνάκτωρ, δεσπότης, one’s own master αὐτοκράτειρα → king → lady lot → destiny loud → sound, shout → thunder love beloved ἐραστός, much-loved πολυήρατος
2 Semantic Index
lovely ἐραννός, ἐράσμιος, ἐρατεινός, ἐρατός, having a lovely soul ἱμερόνους, with lovely → locks ἐρασιπλόκαμος, ἐρατοπλόκαμος loving, fond of all-night festivities φιλοπάννυχος, ~ being free from pain φιλάλυπος, ~ children παιδόφιλος, φιλόπαις, ~ feasting φιλόκωμος, ~ frenzy φιλοιστρομανής, φίλοιστρος, ~ horses φίλιππος, ~ hunting φιλαγρότις, ~ laughter φιλομμειδής, ~ men φίλανδρος, ~ nurture φιλότρoφος, ~ play φιλοπαίγμων, ~ racing φιλόδρομος, ~ running water φιλονάματος, ~ smiles φιλομμειδής, ~ solitude φιλέρημος, ~ thyrsus φιλόθυρσος, ~ waking φιλάγρυπνος loyalty → guard lyre striking the lyre κρουσιλύρης, with a golden lyre χρυσολύρης M maiden having many maidens πολυπάρθενος → bride → nymph majestic γεραρός male ἄρσην, of masculine form ἀρσενόμορφος → form man loving men, friend of men φίλανδρος, man-slaying βροτοκτόνος, of masculine form ἀρσενόμορφος, shining on mortals φαεσίμβροτος, who nurtures young men κουροτρόφος marriage delighting in the marriage-bed λεκτροχαρής (→ delight), fleeing the marriage-bed φυγόλεκτρος → flee → wedding master → lord meadow of the meadow λειμωνιάς messenger ἄγγελος, ἀγγέλτειρα, διάκτορος, herald κῆρυξ might(y) → power mild εὔδιος, μειλίχιος mind → gentle mistress → lady mitra wearing a mitra μιτρηφόρος
213
mix much mixed πολύμικτος modeler πλάστειρα mortal → man → immortal mother μήτηρ, γενέτειρα, having two mothers, διμάτωρ, mother of all παμμήτειρα → foster motion bringing motion κινησιφόρος → eye mount one mounted ἐπεμβάτης → κοῦφος mountain frenzied (haunter) of the mountains ὀρειομανής, of the mountains ὀρέστερος, roaming the mountains οὐρεσιφοίτης, οὐρεσίφοιτος, οὐρεσιφοῖτις move → motion Muses leader of the Muses Μουσαγέτας mystery founder of mysteries τελετάρχης mystic performing mystic rites μυστιπόλος N name of many names πολυώνυμος, with a great name μεγαλώνυμος narthex bearing a νάρθηξ ναρθηκοφόρος necessity ἀνάγκη night fond of all-night festivities φιλοπάννυχος, nocturnal, nightly ἐννύχιος, νυκτερινός, νυκτέριος, roaming by night νυκτερόφοιτος, νυκτιπόλευτος, running by night νυκτίδρομος, shining by night νυχαυγής nimble κοῦφος noble → good nourish feeding wild beasts θηροτρόφος, much nourishing πολυθάλμιος, nourishment, sustenance τροφή, thriving, wellfed, well-nourishing εὐτραφής nurturing all-nurturing πάντροφος, fond of nurture φιλότρoφος, nurtured together with σύντροφος, nurturing fruits καρποτρόφος, nurturing life βιοθρέπτειρα, ψυχοτρόφος, nurturing many πολυθρέμμων, rearer θρέπτειρα, τροφεύς, τροφός, who nurtures ears of corn σταχυοτρόφος, who nurtures life
214
ψυχοτρόφος, who nurtures the seasons ὡροτρόφος, who nurtures young men κουροτρόφος nymph young wife, bride νύμφη, nymphs of the trees Ἁμαδρυάδες O offshoot, offspring → child old → ancient, eldest onrush ὁρμή opulent πίειρα order cosmic order κόσμος, διάκοσμος, organizer κοσμήτειρα, -τωρ → star organizer κοσμήτειρα, κοσμήτωρ orgiastic orgiastic ritual ὄργιον, related to many orgiastic rites πολυόργιος, who initiates others into orgiastic rites ὀργιοφάντης origin γένεσις ornament ἄγαλμα P Paean Παιάν → healing pain → suffering part, portion μέρισμα, μέρος → element → destiny partner → bedfellow → fellow → chorus pastoral νόμιος path having wet paths ὑγροκέλευθος, having wet ways ὑγροπόρευτος, of the three-way crossroads τριοδῖτις → road → guard physician ἰητήρ → healing pilot → conductor piper συρικτής play fond of play φιλοπαίγμων, playmate συμπαίκτειρα, °τωρ → dance pleasant τερπνός possessed filled with divine force ἔνθεος, φιλένθεος power all-powerful παντοδυνάστης, allsubduer πανδαμάτειρα, °τωρ, almighty παντοκράτωρ, powerful ἐρισθενής, εὐδύνατος, mighty κραταιός, mighty with
Indices
the bow τοξαλκής, strength κάρτος → strong → valiant pray much prayed for πολύλλιτος, πολύλλιστος, prayed for εὐκταῖος primeval ὠγύγιος producing → generating profit bringing profit from trade κερδέμπορος progenitor ἀρχιγένεθλος → generating prominent excellent, most prominent φέριστος, ὑπείροχος prophet προφήτης, soothsayer ἱεροσκόπος, χρησμῳδός propitious ἵλαος → accessible protector protectress of dogs σκυλακῖτις Protogonos → generating Providence Πρόνοια punishment she who exacts punishment Πραξιδίκη → law → right pure, purification → cleansing → holy Q queen βασίλεια, ἡγεμόνη, queen of all παμβασίλεια, queen of stars ἀστράρχη quick → birth → swift R race fond of the race φιλόδρομος raging → frenzy rain delighting in rain ὀμβροχαρής, rainproducing ὀμβροτόκος rattle → bronze raving μανικός, μαινόλης → frenzy raw of the (sacrificial) shoulder (‘eating raw’) ὠμάδιος rearing → nurturing receiving much πολυδέγμων red reddening ἐρυθαινόμενος release → loosen remember much remembered πολύμνηστος repel → turn away repose ἀνάπαυμα repute → fame
2 Semantic Index
resound → sea resourceful πολυμήχανος rest → repose restrain hard to be restrained δεινοκάθεκτος revere much revered πολυτίμητος, πολύτιμος, revered σεμνός, venerable σεβάσμιος, very venerable πολύσεμνος, πολύσεπτος revolving → circle rhythm against the rhythm παράρυθμος riches giver of riches πλουτοδότειρα, °δότης ride → horse right giver of right ὀρθοδότειρα → law → punishment rite worshipped in holy rites ἁγνοτελής, orgiastic ritual ὄργιον, performing mystic rites μυστιπόλος, related to many orgiastic rites πολυόργιος, who initiates others into orgiastic rites ὀργιοφάντης road → guard → path roaming roaming by night νυκτερόφοιτος, νυκτιπόλευτος, roaming in darkness ἠεροφοῖτις, roaming the mountains οὐρεσιφοίτης, roaming the sea ποντοπλάνος roar → shout, sound robe with trailing robe τανύπεπλος rock flowing from a rock πετρόρυτος round running round περίδρομος ruler κοίρανος → lord rumble → shout, sound run high-running ὑψίδρομος, loving to run, fond of the race φιλόδρομος, running δρομάς, running by night νυκτίδρομος, running in curves ἑλικoδρόμος, [running in water → water], running round περίδρομος, running secretly κρυψίδρομοι, running slantwise σκολιοδρόμος, running swiftly λαιψηρός, εὔδρομος, ὠκυδρόμος, running to someone’s aid ἐριούνιος (→ helping), whose
215
course lies in fire/~ is strewn with fire/~ is fiery πυρίδρομος ruse weaving ruses δολοπλόκος S sacred → holy saffron saffron-robed κροκόπεπλος → wearing sandals with winged sandals πτηνοπέδιλος saving, savior σωτήρ, °ήριος, σώτειρα scepter bearing a scepter σκηπτοῦχος scion → child sea dashed by the sea ἁλιρρόθιος, lord of the sea ποντομέδων, of the sea εἰνάλιος, πόντιος, resounding in the sea ἁλίδουπος, roaming the sea ποντοπλάνος, seaborn ποντογενής seal σφραγίς season who nurtures the seasons ὡροτρόφος seat ἕδρανον secret → hidden seed σπέρμα, related to the seed σπερμεῖος seeing/seen all-seeing πανδερκής, keensighted εὔσκοπος, not to be looked on, frightful ἀπροσόρατος, seen by all περίφαντος, sight πρόσoψις, visible ἐναργής seer μάντις self-engendered → generating self-grown → grow self-sufficiency αὐτάρκεια sepulchral τυμβίδιος servant πρόπολος shaking all-shaker παντοτινάκτης, earthshaker γαιήοχος, ἐννοσίγαιος, σεισίχθων, thyrsus-shaker θυρσοτινάκτης share having no share in ἀκοινώνητος, sharing one's hearth συνέστιος → destiny shine → bright shoot shooter of arrows ἰοχέαιρα (lit. ‘having arrows in hand’), shooting at will
216
(or ‘from afar’) ἑκηβόλος, shooting deer ἐλαφηβόλος → child show → exhibitor → form shoulder → raw shout, sound bellowing like a bull ταυροβόας, Bromios Βρόμιος, clearsounding λιγυρός, clear-voiced λιγύφωνος, crying εὐαί εὐάς, εὐαστήρ, εὐαστής, Evius, Euhius (=crying εὐαί, εὐοί; celebrated by those cries) Eὔιος, invoked with the cry ἰή ἰήιος (→ healing), loud-shouting, loud-rumbling ἐρίβρομος, loud-resounding ἐρίγδουπος, related to/having the roar of wild beasts θηρόβρομος, resounding in the sea ἁλίδουπος, resounding with armor ὁπλόδουπος, resounding with drums τυμπανόδουπος, roaring in fire [πυριβρεμέτας], rumbling, sounding βομβήτριος, with rattling bronze χαλκόκροτος → thunder shudder that causes shuddering φρικώδης, to be shuddered at φρικτός sight → seeing/seen sing much sung of πολύυμνος, sung of ἀοίδιμος skillful εὐπάλαμος, s. in all arts παντοτεχνής skin wearing the skins of wild beasts θηρόπλεπλος, whose hue is dark blue κυανόχρως sky child of Uranos (Sky) οὐρανόπαις, of the sky οὐράνιος, wandering through the sky οὐρανόπλαγκτος slanted running slantwise σκολιοδρόμος slay → kill sleep giver of sleep ὑπνοδότειρα smell of many smells πολύοδμος smoky αἰθαλόεις → thunder → thunderbolt snake → locks sole → alone, only solitude fond of solitude φιλέρημος
Indices
son υἱός, son of Kronos Κρόνιος; son of Kronos/whose son is Kronos Κρονότεκνος → child soothsayer → prophet sorrow → driving away soul having a lovely soul ἱμερόνους sound → thunder source πηγή → spring2, origin γέννα sow sown in fire/sowing fire πυρίσπορος spark ἔναυσμα, sparkling ἀνταυγής → bright → eye speak sweet-speaking ἡδυεπής, spoken ῥητός, unspeakable ἄρρητος spear with a golden spear χρυσεγχής, with thyrsus as spear θυρσεγχής spin who spins like a bull-roarer ῥομβητής spirit heavy in spirit (‘making the spirit heavy’?) βαρύθυμος, strong-spirited ὀμβριμόθυμος splendid → fame → form → fruit → honor spring1 delighting in spring εἰαρoτερπής, of spring εἰαρινός spring2 (=fount, stream) πηγή, of a spring πηγαῖος, οf springs κρουνῖτις staff → scepter star glaring; shining upon the stars αὐγάστειρα (→) bright, living under the stars ἀστροδίαιτος, queen of stars ἀστράρχη, rich in stars πολύτειρος, shining upon; shining upon the stars καταυγάστειρα, shining with/on the stars ἀστεροφεγγής, starry ἀστερόεις, with good stars εὐάστερος, who arrays the stars ἀστροθέτης stirring → heart storm stormer of walls τειχεσιπλήτης strength → strong → power strife free from strife ἀστασίαστος strike striking with the feet ποσσίκροτος → lyre strong κρατερός, extremely strong μεγασθενής, strongest κρατίστη, strong
2 Semantic Index
handed καρτερόχειρ, strong-spirited ὀμβριμόθυμος, very strong ζαμενής → power → valiant subdue → power → unsubdued sudden αἰφνίδιος suffering causing great suffering βαρυαλγής, ending toil παυσίπονος, fond of being free from pain φιλάλυπος sufficient → self-sufficiency support στήριγμα → helping sweet γλυκερός, γλυκύς, ἡδύς, °εῖα, sweetbreathing εὔπνοος, ἡδύπνοος, sweet-faced ἡδυπρόσωπος, sweet-speaking ἡδυεπής swift running swiftly εὔδρομος, λαιψηρός, ὠκυδρόμος → birth T table → fellow tear honored with tears δακρυότιμος → honor temper having a wild temper ἀγριόθυμος tender ἁπαλός terrifying → shudder thigh-bred μηροτρεφής thoughtful very thoughtful περίφρων → expert → wise thoughtfulness φρόνησις thresh of the threshing-floor ἀλωαίος thrice born τρίγονος → generating throne round the throne περιθρόνιος, with a beautiful throne εὔθρονος → fellow thunder loud-thundering βαρυβρεμέτειρα, ἐριβρεμέτης, °σμάραγος, heavy-sounding βαρύκτυπος, thundering βρονταῖος → sound, shout thunderbolt descending as/with a thunderbolt Kαταιβάτης, of the thunderbolt κεραύνιος thyrsus bearing the thyrsus θυρσοφόρος, fond of the thyrsus φιλόθυρσος, raging with the thyrsus θυρσομανής, thyrsusshaker θυρσοτινάκτης, with thyrsus as spear θυρσεγχής
217
tire → untiring toil ending toil παυσίπονος tomb → sepulchral torch torch-bearing λαμπαδόεις, torchbearer δᾳδοῦχος trade bringing profit from trade κερδέμπορος trail with trailing robe τανύπεπλος trophy having trophies τροπαιοῦχος true ἀληθής truth → guard turning away repelling, repulsing; to be turned away from ἀπόστροφος twice born διμάτωρ → generating twins δίδυμοι, bearing twins διδυματόκος two → double → mother two-formed δίμορφος → form two-horned δίκερως → horn U umpire βραβευτής → judge unbroken → break undefiled ἀμίαντος → holy undisturbed ἀστυφέλικτος ungirt → girdle uninitiated ἀμύητος unjust ἄδικος unmarried girl παρθένος unspeakable ἄρρητος → speak unsubdued ἀδάμαστος → power unswerving ἀκλινής untiring ἀκάμας, ἀκάματος urge who urges on ὁρμάστειρα V valiant ἄλκιμος → power → strong variegated → colorful various of various discourse ποικιλόμυθος veil whose veil is dark blue κυανόπεπλος → blue venerable → revere victory bringing victory νικηφόρος virgin παρθένος
218
visible → seeing/seen voice → shout → clear W waking fond of waking φιλάγρυπνος wall stormer of walls τειχεσιπλήτης wander much wandering πολύπλαγκτος, wandering alone ἐρημοπλάνος, wandering in the air ἠερόπλαγκτος, °φοίτης, °φοῖτις, °όφοιτος, wandering in ether αἰθερόπλαγκτος, wandering through the sky οὐρανόπλαγκτος war causing the turmoil of war πολεμόκλονος, warlike ἀρήιος, who engenders war πολεματόκος → battle warding off → keeping off water fond of running water φιλονάματος, living in water ὑδροδόμος → liquid wave thriving in waves κυμοθαλής way → path weapon → arms wearing → black → dew → fawnskin → foliage-robed → mitra → robe → saffron → skin → white weave, web weaving ruses δολοπλόκος, woven thing πλοκή wedding preparing a wedding γαμοστόλος well-disposed εὔφρων wet having wet paths ὑγροκέλευθος, having wet ways ὑγροπόρευτος whispering ψιθυρός white clad in white λευχείμων whizzer ῥοιζήτωρ wife δάμαρ, παράκοιτις → bedfellow wild (living in the) ἄγριος, ἀγρότερος, feeding wild beasts θηροτρόφος, having a wild temper ἀγριόθυμος, in the form of a wild beast θηρότυπος, killing wild beasts θηροκτόνος, related to/having the roar of wild beasts θηρόβρομος, wearing the skins of wild beasts θηρόπλεπλος
Indices
will shooting at will ἑκηβόλος, working at will ἑκάεργος wind breeze πνοιά, hurricane πρηστήρ wine of the wine press ἐπιλήνιος wing broad-winged τανυσίπτερος, lightwinged κουφόπτερος, winged πτεροείς, πτηνός, with winged sandals πτηνοπέδιλος wise extremely wise πάνσοφος → experienced → expert → thoughtful wish → desire wolf she-wolf λύκαινα womb in the womb ὑποκόλπιος wood living in the woods ὑλονόμος, of the woods δρυμόνιος work → far → will worker ἐργαστήρ world → lord worship worshipped in holy rites ἁγνοτελής → honor → revere wrath heavy in wrath βαρύμηνις wreath → crown Y year celebrated every third year, biennial τριετής, celebrated in yearly festivals ἀμφιέτηρος, Ἀμφιετής yoke yoking, who yokes ζεύκτειρα young νέος who nurtures young men κουροτρόφος, young man κοῦρος/κόρος, young woman κούρη/κόρη → unmarried girl
3 Divinity → Epithet
3
219
Divinity → Epithet
Ἄδωνις ἁβροκόμης 56.2 ἀγλαόμορφος 56.7 ἁγνός P.41, 55.26 ἄμβροτος P.41, 55.26 ἀρίδηλος 56.3 ἄριστος 56.1 αὐξιθαλής 56.6 βαθυχαίτης 56.7 γλυκερός 56.8 δαίμων 56.1 δακρυότιμος 56.6 δίκερως 56.6 ἔρνος 56.8 Εὐβουλεύς 56.3 θάλος 56.8, [56.4] ἱμερόνους 56.8 κόρος 56.4 κούρη 56.4 μάκαρ 56.12 πολυήρατος 56.6 πολύμορφος 56.3 πολυώνυμος 56.1 τροφή 56.3 φιλέρημος 56.2 Ἀδράστεια ἄνασσα Ἀθήνη ἀγλαότιμος αἰολόμορφος ἀντροδίαιτος ἄρρητος ἄρσην βασίλεια γλαυκωπός Γοργοφόνος δαίμων δῖα δράκαινα ἐγρεμάχη
P.36 32.11 32.11 32.3 32.3 32.10 32.17 32.17 32.8 32.13 32.2 32.11 P.38
ἔκγονος εὑρεσίτεχνος θεά θῆλυς ἱππελάτειρα κόρη κούρη λύτειρα μάκαιρα μεγαλώνυμος μήτηρ μῆτις μουνογενής νικηφόρος ὀλέτειρα ὀμβριμόθυμος ὁπλοχαρής ὁρμάστειρα Παλλάς πολεματόκος πολεμόκλονος πολυλλίστη πολύολβος ῥητή σεμνή Τριτογένεια φιλένθεος φίλοιστρος φρόνησις φυγόλεκτρος Ἅιδης μοῦνος ψυχοφθόρος Αἰθήρ ἀγλαός ἄριστος ἀστεροφεγγής βλάστημα ἔναυσμα εὔδιος
32.1 32.17 32.2 32.10 32.12 32.7 P.38 32.13 32.2 32.3 32.8 32.10 32.1 32.13 32.12 32.2 32.6 32.9 P.38 32.10 32.2 32.17 32.8 32.3 32.1 32.13 32.11 32.9 32.9 32.8 68.6 68.6 5.5 5.4 5.5 5.5 5.3 5.6
μέρισμα πανδαμάτωρ πυρίπνους σελασφόρος στοιχεῖον ὑψιφανής
5.2 5.3 5.3 5.5 5.4 5.4
Ἀμφιετής (→ Διόνυσος) Βάκχος 53.1, 53.8 κάρπιμος 53.8 κερασφόρος 53.8 μάκαρ 53.8 χθόνιος 53.1 χλοόκαρπος 53.8 Ἀπόλλων ἀγλαότιμος ἁγνός ἄγριος ἄναξ
34.2 34.7 34.5 24.12, 34.8, 34.24, 79.6 ἀρότριος 34.3 Βράγχιος 34.7 Γρύνειος 34.4 δαίμων 34.5 Δελφικός 34.4 Δήλιος 34.8 Διδυμεύς 34.7 †ἑκάεργος 34.7 ἑκηβόλος 34.6 ἐράσμιος 34.5 ἤϊος P.7 ἰήιος 34.2 κοῦρος 34.5 κύδιμος 34.5 Λοξίας 34.7 Λυκωρεύς 34.1 μάκαρ 34.1, 34.27 μάντις 34.4 Μεμφίτης 34.2 †Μουσαγέτας 34.6 ὀλβιοδώτης 34.2
220
Indices
Παιάν Πάν παντοθαλής Πύθιος Πυθοκτόνος Σμινθεύς σπερμεῖος Τιτάν Τιτυοκτόνος τοξοβέλεμνος Φοῖβος φωσφόρος χοροποιός χρυσοκόμας χρυσολύρης
34.1 34.25 34.16 34.3 34.4 34.4 34.3 34.3 34.1 34.6 P.7, 34.1 34.5 34.6 34.9 34.3
Ἄρης ἀδάμαστος ἄλκιμος ἄναξ ἄρρηκτος βροτοκτόνος δαίμων μεγασθενής ὀμβριμόθυμος ὁπλόδουπος ὁπλοχαρής πολεμόκλονος τειχεσιπλήτης φρικτός
65.2 65.1 65.3 65.1 65.2 65.1 65.1 P.10, 65.1 65.3 65.2 65.4 65.2 65.4
Ἄρτεμις ἀγροτέρα αἰολόμορφος ἀμύητος ἀρσενόμορφος βασίλεια βρομία δᾳδοῦχος δαίμων Δίκτυννα δρυμονία ἐλαφηβόλος ἐπαρωγός
36.9 36.12 36.4 36.7 36.1 36.2 36.3 36.8 36.3 36.12 36.10 36.4
εὐάντητος εὔδρομος θάλος θεά θηροκτόνος ἰοχέαιρα
36.7, 36.14 36.6 36.11 36.3, 36.13 36.9 P.7, 35.4, 36.6 καλόν (θάλος) 36.11 κλῃσία 36.7 κόρη P.7 κούρη 36.1 κουροτρόφος 36.8 Κυδωνιάς 36.12 κυνηγέτις 36.5 λοχεία 36.3 λυσίζωνος 36.5 λυσιμέριμνος 36.5 λυτηρία 36.7 μεγαλώνυμος 36.2 νυκτερόφοιτος 36.6 ὀλβιόμοιρος 36.9 Ὀρθία 36.8 παμβασίλεια 36.11 πασιφαής 36.3 πολυώνυμος 36.1 πότνια 36.11 σεμνή 36.2, 36.10 σκυλακῖτις 36.12 σώτειρα 36.13 Τιτανίς 36.2 τοξότις 36.2 φιλαγρότις 36.6 φίλοιστρος 36.5 φίλη 36.13 χθονία 36.9 ὠκυλόχεια 36.8 Ἀσκληπιός ἀγλαότιμος ἀπαλεξίκακος αὐξιθαλής βασιλεύς δεσπότης ἐπίκουρος
67.6 67.5 67.5 P.37 67.1 67.5
ἐχθρός ἠπιόδωρος ἠπιοδώτης θάλος ἰητήρ κραταιός κρατερός μάκαρ μέγας ὀλβιόμοιρος Παιάν σύλλεκτρος Σωτήρ Ἀστέρες ἁγνοί ἀνταυγεῖς ἀτειρεῖς γενετῆρες δαίμονες ἐννύχιοι εὔφρονες ἠερόπλαγκτοι ἱερόν (σέλας) μοιρίδιοι οὐράνιοι [περιθρόνιοι] πυρίδρομοι πυρόεντες σέλας σημάντορες τέκνα φίλα χθόνιοι Αὖραι Ζεφυρίτιδες ἀερόμορφοι ἀμεμφεῖς ἀφανεῖς εἰαριναί ἡδύπνοοι ἠέριαι ἠεροφοίται κουφόπτεροι
67.7 67.3 P.37 67.6 67.1 67.3 67.6 67.8 P.37 67.5 67.1 67.7 67.8 7.2 7.5 7.9 7.5 7.2 7.11 7.11 7.8 7.1 7.6 7.1, 7.3 7.4 7.9 7.5 7.1 7.6 7.3 7.3 7.9 81.6 81.5 81.6 81.3 81.2 81.6 81.1 81.6
3 Divinity → Epithet
λειμωνιάδες ποντογενεῖς ψιθυραί
221
81.3 81.1 81.2
Ἀφροδίτη ἄνασσα 55.24 ἀφανής 55.10 ἀφρογενής P.11 βασίλεια 55.16 βιοδῶτις 55.12 γαμοστόλος 55.8 γενέτειρα 55.2 γεννοδότειρα 55.12 γένος 55.15 δολοπλόκος 55.3 ἑλικοβλέφαρος 57.4 ἐρατοπλόκαμος 55.10 εὐπατέρεια 55.10 ἐϋστέφανος 46.3 ζεύκτειρα 55.3 θεῖον (γένος) 55.15 θεά P.11, P.41, 55.2, 55.16, 55.27 κούρη 57.4 κρυφία 55.9 Κυπρογενής 55.15 Κυθέρεια 42.7 λεκτροχαρής 55.9 λύκαινα 55.11 μάκαιρα 55.26, 55.2 μήτηρ 55.3, 55.8 νυκτερία 55.3 νυμφιδία 55.11 οὐρανία P.41, 55.1 πάρεδρος 55.7 Παφίη 57.4 Πειθώ 55.9 ποθεινοτάτη 55.12 πολύυμνος 55.1 ποντογενής 55.2 σεμνή 55.2, 55.7 σκηπτοῦχος 55.11 σύνδαιτις 55.11
φίλανδρος φιλομμειδής φιλοπάννυχος χαριδῶτις Βορέας κρυμοπαγής
55.12 55.1 55.2 55.9 80.2
Γαῖα ἀίδιος αὐξιθαλής βαθύστερνος δαίμων ἕδρανον θεά κούρη μάκαιρα μήτηρ
26.6 26.3 26.6 26.7 26.4 26.1, 26.10 26.4 26.10 15.4, 21.7, 26.1, 63.16, 82.7 ὀλβιόμοιρος 26.6 ὀμβροχαρής 26.8 πανδώτειρα 26.2 παντολέτειρα 26.2 πάντροφος 26.2 πολυάνθεμος 26.7 πολυποίκιλος 26.4 πολύσεπτος 26.6 τελεσφόρος 26.2 φερέκαρπος 26.3 Δαίμονες ἔνυδροι ἠέριοι οὐράνιοι
P.32 P.32 P.32
Δαίμων ἁγνός ἀλάστωρ βιοδώτωρ Ζεύς ἠγάθεος ἡγήτωρ μάκαρ
73.7 73.3 73.2 73.2, 73.3 P.31 73.1 73.7
μέγας μειλίχιος παγγενέτης παμβασιλεύς πλουτοδότης πολύπλαγκτος φρικτός
73.1, 73.3 73.2 73.2 73.3 73.4 73.3 73.1
Δημήτηρ ἀγλαόκαρπος ἁγνοπόλος ἀμύμων θεά καρποδότειρα παντογένεθλος χλοόκαρπος
P.6 18.12 P.25 58.6 43.9 58.6 58.6
Δημήτηρ Ἐλευσινία ἀγλαότιμος 40.10 ἁγνός 40.11, 40.18 ἀλωαία 40.5 αὐξιθαλής 40.10 δαίμων 40.1 ἐρατή 40.7 εὔτεκνος 40.13 θεά 40.1, 40.3, 40.16 θρέπτειρα 40.7 ἱμερόεσσα 40.7 κούρα 40.13 κουροτρόφος 40.2, 40.13 λαμπαδόεσσα 40.11 μάκαιρα 40.18 μουνογενής 40.16 ὀλβιοδῶτις 40.2 παιδοφίλη 40.13 παμμήτειρα 40.1 παντοδότειρα 40.3 πλουτοδότειρα 40.3 πολυπότνια 40.16 πολύτεκνος 40.16 πολυώνυμος 40.1 προσηνής 40.12
222
Indices
Πρώτη 40.8 σεμνή 40.2, 40.13 σπερμεία 40.5 σταχυοτρόφος 40.3 συνέστιος 40.10 σωρῖτις 40.5 χθονία 40.12 χλοόκαρπος 40.5 Δικαιοσύνη ἄθραυστος ἀστασίαστος δικαιοτάτη ἐρατεινή θεά μεγαλαυχής ὀλβιόμοιρος πάντιμος ποθεινή πολύολβος φιλόκωμος φίλη
63.5 63.8 63.1 63.8 63.12 63.3 63.3 63.3 63.1 63.1 63.8 63.8
Δίκη ἀγλαόμορφος δικαία εὔφρων ἐχθρός θεά μούνη πανδερκής τιμωρός
62.1 62.4 62.9 62.9 62.10 62.8 62.1 62.4
Διόνυσος ἁγνός ἄγριος ἄμβροτος ἀμεμφής ἄναξ ἀρήιος ἄρρητος Βάκχειος
30.4, 49.2 30.3 30.7 30.8 30.2, 54.8, 79.9 30.4 30.3 30.2, 54.8
βακχέχορος Βάκχος
57.3, 75.1 P.34, 24.11, 44.8, 48.2, 49.1, 51.3, 51.16, 54.1, 55.7 βοτρυηφόρος 30.5 Βρόμιος 40.10 δαίμων 30.7 δίκερως 30.3 δίμορφος 30.3 διφυής 30.2 Εἰραφιώτης 48.2 ἐριβρεμέτης 29.8 ἐρίβρομος 30.1, 48.2 ἐρνεσίπεπλος 30.5 εὐαστήρ 30.1 Εὐβουλεύς 29.8, 30.6, 42.2, 72.3 εὐίερος 24.11 Eὔιος 30.4 ἐϋστέφανος 74.2 ἡδύς 30.8 θεσμοφόρος 42.1 θυρσοφόρος 44.3 κισσόβρυος 30.4 κρύφιος 30.3 Λικνίτης 46.1 μάκαρ 30.8 ναρθηκοφόρος 42.1 πολύβουλος 30.6 πολυγηθής 44.3, 75.1 πολύμνηστος 42.2 πολύμορφος 29.8 πολυώνυμος 42.2 Πρωτόγονος 30.2 Σάβος 49.2 σπέρμα 42.2 ταυρωπός 30.4 τρίγονος 30.2 τριετής 30.5 χορευτής P.9 ὠμάδιος 30.5
Διόνυσος Βασσαρεύς Βακχεύς 45.2 Βάκχος 45.4 βαρύμηνις 45.5 Βάσσαρος 45.2 ἐρίβρομος 45.4 θυρσεγχής 45.5 μάκαρ 45.1, 45.7 μανικός 45.4 παντοδυνάστης 45.2 πολυώνυμος 45.2 πυρίσπορος 45.1 σκιρτητής 45.7 ταυρομέτωπος 45.1 Διόσκουροι ἄφθιτα τέκνα
P.21 P.21
Διώνη θείη σεμνή
P.19 P.19
Εἰρήνη ἀγλαότιμος 12.8, 19.22 ἐρατή 36.15 θεός 19.22 κουροτρόφος 12.8, 19.22, 65.9 ὀλβιοδῶτις 65.9 πολύολβος 32.15, 43.2 Ἑκάτη ἄζωστος ἀμαιμάκετος ἄνασσα βασίλεια εἰνάλιος εἰνοδία ἐραννή ἡγεμόνη θηρόβρομος κλῃδοῦχος
1.6 1.5 1.7 1.5 1.2 1.1 1.1 1.8 1.6 1.7
3 Divinity → Epithet
κούρη κουροτρόφος κροκόπεπλος νυκτερία νύμφη οὐρανία οὐρεσιφοῖτις Περσεία σκυλακῖτις ταυροπόλος τριοδῖτις τυμβιδία φιλέρημος χθονία
223
1.9 1.8 1.2 1.5 1.8 1.2 1.8 1.4 1.5 1.7 1.1 1.3 1.4 1.2
Ἐρινύες ἀγέρωχοι 69.6 αἰολόμορφοι 69.8 ἀφανεῖς 69.9 βαρυαλγεῖς 69.7 δικασπόλοι 69.15 ἐρίβρομοι 69.1 ἐρισθενέες 69.7 εὐάστειραι 69.1 ἠέριαι 69.9 θεαί 69.1, 69.16 θηρόπλεπλοι 69.7 κόραι 69.8 λυσσήρεις 69.6 Μοῖραι 69.16 νυκτέριαι 69.3 ὀφιοπλόκαμοι 69.16 πάντιμοι 69.1 πολύμορφοι 69.16 τιμωροί 69.7 φοβεραί 69.8 χθόνιαι 69.8 ὠκυδρόμοι 69.9 Ἑρμῆς ἄγγελος Ἀργειφόντης δεινός
P.22, 28.1 28.3 28.10
διάκτορος ἐναγώνιος ἐπαρωγός ἐριούνιος ἑρμηνεύς εὔφρων κερδέμπορος κῆρυξ κοίρανος Κωρυκιώτης λυσιμέριμνος μάκαρ ὅπλον ποικιλόβουλος ποικιλόμυθος προφήτης πτηνοπέδιλος σεβάσμιος τροπαιοῦχος υἱός φίλανδρος φίλος
28.3 28.2 28.9 28.8 28.6 28.3 28.6 P.23 28.2 28.8 28.6 28.8 28.10 28.3 28.8 28.4 28.4 28.10 28.5 28.1 28.4 28.9
Ἑρμῆς Χθόνιος γένεθλον μάκαρ πομπός ὑπνοδώτηρ
57.3 57.12 57.6 57.8
Ἔρως ἁγνός διφυής ἐράσμιος εὔδρομος εὐπάλαμος ἡδύς μάκαρ μέγας μοῦνος ὁρμή πτερόεις πυρίδρομος τοξαλκής
58.1 58.4 58.1 58.2 58.4 58.1 58.9 58.1 58.8 58.2 58.2 58.2 58.2
Ἑστία ἀιδίη βασίλεια θυγάτηρ κραταιός μάκαιρα οἶκος ποθεινοτάτη πολύμορφος στήριγμα χλοόμορφος
84.6 84.1 84.1 84.5 84.7 84.5 84.6 84.6 84.5 84.6
Εὐμενίδες ἁγναί 70.2 ἀίδιοι 70.8 ἄνασσα 70.6 ἀπόστροφοι 70.8 αὐτοκράτειραι 70.8 βλοσυραί 70.9 θυγατέρες 70.2 κούραι 70.10 κυανόχρωτοι 70.6 λυσιμελεῖς 70.9 μεγαλώνυμοι 70.1 νυκτέριαι 70.10 Νύχιαι 70.9 ὀφιοπλόκαμοι 70.10 πολύποτμοι 70.9 τιμωροί 70.5 φοβερῶπες 70.8, 70.10 Εὐνομία βαθύκολπος ἐρατεινή
60.2 40.19
Εὐφροσύνη πολύολβε
60.3
Ζεύς ἀθάνατος αἰγίοχος αἰολόμορφος ἄναξ
44.5 P.16, 14.4 15.10 14.4, 43.1, 62.2
224
Indices
ἀρχή 15.7 ἀστραπαῖος 15.9 αὐξητής 15.8 ἄφθιτος 15.1 βασιλεύς P.3, 15.3 βρονταῖος 15.9 ἐρίγδουπος 76.1 καθάρσιος 15.8 Kαταιβάτης 15.6 κεραύνιος 15.9 Κρόνιος 15.6, 71.3 μέγας 29.1, 32.1 ὀμβριμόθυμος 15.6 παντογένεθλος 15.7 παντοτινάκτης 15.8 πολυτίμητος 15.1 σεισίχθων 15.8 σκηπτοῦχος 15.6 τελευτή 15.7 φυτάλιος 15.9 Ζεὺς Ἀστραπαῖος ἁγνός 20.1, 20.4 ἀέριος 20.2 ἀεροφεγγής 20.2 ἀνίκητος 20.4 ἀστραπαῖος 20.5 βαρύμηνις 20.4 βασιλεύς 20.5 ἐρισμάραγος 20.1 θεός 20.4 μέγας 20.1 μέγιστος 20.5 παγγενέτης 20.5 περίφαντος 20.1 πυρίδρομος 20.2 φλογόεις 20.2 φρικώδης 20.4 Ζεὺς Κεραυνός ἁγνός αἰθαλόεις αἰφνίδιος ἀμαιμάκετος
19.9 19.12 19.9 19.11
ἀνίκητος 19.9 ἄρρηκτος 19.11 βαρύθυμος 19.11 βέλος 19.9, 19.12 βρονταῖος 19.9 δεινός 19.8 Kαταιβάτης 19.12 κλονοκάρδιος 19.8 μάκαρ 19.18 ὅπλον 19.8 ὀρθοέθειρος 19.8 ὁρμή 19.10 παμφάγος 19.10 πατήρ 19.1 πρηστήρ 19.11 πτηνός 19.8 ὑψίδρομος 19.1 Ἥλιος ἀγαυός ἀθάνατος ἀιθαλής αἰολοδείκτης ἀκάμας ἀμίαντος ἀρωγός αὐτοφυής γενέτωρ δείκτης δεσπότης διφρευτής ἐλάσιππος εὔδιος εὔδρομος ζαμενής Ζεύς ἡδεῖα (πρόσoψις) καθοδηγός κάρπιμος κοσμοκράτωρ κοῦρος κυκλοέλικτος μάκαρ
78.3 8.13 8.13 8.12 8.3 8.13 8.17 8.3 8.4 8.16 8.16 8.6 8.18 8.14 8.6 8.8 8.13 8.3 8.8 8.12 8.11 8.10 8.11 8.1
μέγας ὄμμα οὐράνιος Παιάν πανυπέρτατος πασιφαής πατήρ περίδρομος πιστοφύλαξ πρόσoψις πυρίδρομος πυρόεις ῥοιζήτωρ σημάντωρ συρικτής Τιτάν Ὑπερίων φαιδρωπός φερέσβιος φιλονάματος φῶς φωσφόρος χρυσαυγής χρυσολύρης ὡροτρόφος
78.3 8.14, 8.18 8.2 8.12 8.17 8.14 8.13 8.14 8.17 8.3 8.11 8.6 8.6 8.10 8.11 8.2, 78.3 8.2 8.6 8.12 8.16 8.2, 8.18 8.12 8.2 8.9 8.10
Ἥρα ἀερόμορφος 16.1 θεά 16.9 μάκαιρα 16.2, 16.9 μήτηρ 16.4 μούνη 16.7 παμβασίλεια 16.2, 16.9 παντογένεθλος 16.4 παράκοιτις P.16 πολυώνυμος 16.9 σύλλεκτρος 16.2 τροφός 16.4 Ἡρακλῆς ἀγριόθυμος ἀδάμαστος ἀθάνατος ἀίδιος
12.4 12.2 12.13 12.3
3 Divinity → Epithet
225
αἰολόμορφος ἀκάμας ἄλκιμος ἀπείριτος ἄρρητος ἀρωγός ἀστυφέλικτος αὐτοφυής βλάστημα εὔφρων ἠΰς καρτερόχειρ κάρτος μάκαρ μάντις μεγαλώνυμος μέγας μεγασθενής ὀμβριμόθυμος παγγενέτωρ Παιών παμφάγος παντοδυνάστης πανυπέρτατος πατήρ πολύλλιτος πολύπειρος Τιτάν τοξότης
12.3 12.9 12.1 12.13 12.4 12.6 12.13 12.9 12.9 [12.3] P.13 12.2 12.5 12.14 12.5 12.10 12.5 12.1 12.1 12.6 12.10 12.6 12.4 12.6 12.3 12.4 12.13 12.1 12.5
Ἥφαιστος ἁγνός αἰώνιος ἀκάματος ἀμεμφής δαίμων ἐργαστήρ καρτερόχειρ κραταιός μάκαρ μεγασθενής μέρος ὀμβριμόθυμος
P.10 66.3 66.1 66.4 66.2 66.4 66.3 66.9 66.10 66.1 66.4 66.1
παμφάγος πανδαμάτωρ παντοδίαιτος πανυπέρτατος πολύολβος πῦρ στοιχεῖον τεχνοδίαιτος φαεσίμβροτος φωσφόρος
66.5 66.5 66.5 66.5 66.9 66.1 66.4 66.3 66.2 66.3
Ἠώς ἀγγέλτειρα ἁγνή ἡγήτειρα θεά λαμπροφαής μάκαιρα πρόπολος
78.3 78.13 78.6 78.1 78.2 78.13 78.6
Θάλασσα (→ Τηθύς) θηροτρόφος μάκαιρα πολύσεμνος ὑγροκέλευθος
22.6 22.10 22.9 22.6
Θάνατος ἄδικος κοινός μάκαρ μόνος μοῦνος
87.6 87.6 87.10 87.9 87.8
Θέμις ἀγλαόμορφος 79.7 ἁγνή 79.1 βλάστημα 79.2 εὐπατέρεια 79.1 ἱεροσκόπος P.23 καλυκῶπις 79.2 κούρη 79.2, 79.12 μάκαιρα 79.11 νέη 79.2
νυκτιπόλευτος οὐρανόπαις πάντιμος πρώτη σεβάσμιος
79.7 79.1 79.7 79.3, 79.8 79.7
Ἵπτα βασίλεια εὐάς καλλιπάρῃος κούρη μήτηρ μυστιπόλος τροφός χθονία
49.4 49.1 48.4 49.1 49.4 49.2 49.1 49.4
Ἶσις θεά μελανηφόρος μήτηρ σεμνή
42.9 42.9 42.9 42.9
Καλλιόπη ἁγνή εὐδυνάτη θεά μήτηρ Κορύβας αἰολόμορφος ἄναξ ἀποπαύστωρ ἀπροσόρατος ἀρήιος βασιλεύς διφυής ἐπαρωγός ἐρημοπλάνος θεός Κουρῆτες μάκαρ μέγιστος
76.10 76.10 76.10 24.12, 76.10 39.5 39.5 39.3 39.2 39.2 39.1 39.5 39.4 39.4 39.5 39.3 39.9 39.1
226
νυκτερινός ὀλβιόμοιρος πολύμορφος φοίνιος Κουρῆτες ἀγαυοί ἀγλαόφημοι ἀέναοι ἀεροειδεῖς ἀθανάτοι ἄνακτες ἀνάκτορες δαίμονες δίδυμοι Διόσκυροι εἰνάλιοι ἐνόπλοι ἐπεμβάται εὐάντητοι εὐαστῆρες εὔδιοι εὐδύνατοι εὔπνοοι ζῳογόνοι κοσμήτορες [κοῦφοι] κρουσιλύρης ὀλετῆρες ὁπλοφόροι ὀργιοφάνται ὀρέστεροι οὐράνιοι παράρυθμοι πνοιαί πολύολβοι ποσσίκροτοι προσηνεῖς πρῶτοι ῥομβηταί σκιρτηταί συνοπάονες
Indices
39.3 39.2 39.5 39.6 38.3 31.4 38.22 38.22 38.7, 38.14 38.21, 38.25 38.20 38.14 38.23 38.21 38.2 P.20 31.3 31.7 31.2 38.24 38.20 38.24 38.3 31.4 31.3 31.3 38.14 31.4 31.5 31.2 38.2, 38.23 31.3 38.3, 38.22 38.2 31.2 38.24 38.6 31.2 31.1 31.5
σωτῆρες σωτήριοι τροφέες φερέκαρποι φύλακες χαλκόκροτοι χθόνιοι ψυχοτρόφοι ὡροτρόφοι Κρόνος ἀγκυλομήτης ἀιθαλής ἄλκιμος ἀμίαντος βλάστημα γενάρχης γέννα εὐδύνατος μεγασθενής μείωσις παγγενέτωρ πατήρ ποικιλόβουλος ποικιλόμυθος πόσις Προμηθεύς σεμνός Τιτάν φέριστος φυή Λευκοθέα δαίμων δέσποινα ἐπαρωγός εὐδύνατος θεά θρέπτειρα Καδμηίς μεγίστη μούνη σεμνή
38.3 38.24 38.14 38.25 31.4 38.1 38.2 38.22 38.25 13.9 13.1 13.2 13.2 13.6 13.8 13.7 84.1 13.2 13.7 13.5 13.1 13.2 13.5 13.7 13.7 13.7 13.2 13.9 13.7 74.1 74.8 74.8 74.2 74.3, 74.8 74.2 74.1 74.4 74.6 74.1
σώτειρα σωτήριος φίλη
74.4 74.7, 74.9 74.7
Λητώ βασίλεια δέσποινα διδυματόκος θεά εὐπλόκαμος Κοιαντίς κυανόπεπλος μεγάθυμος πολυλλίστη σεμνή
35.2 35.6 35.1 35.1, 35.6 P.19 35.2 35.1 35.2 35.2 35.1
Λικνίτης (→ Διόνυσος) ἀμφιθαλής 46.2 Βάκχος 46.2 ἐραστός 46.3 ἔρνος 46.3 εὔφρων 46.2, 46.8 μάκαρ 46.8 Νύσιος 46.2 φόβος 46.7 Λύσιος Ληναῖος (→ Διόνυσος) αἰολόμορφος 50.5 ἄνθος 50.6 Βάκχος 50.1, 50.3 Βρόμιος 50.8 δαίμων 50.2 διμάτωρ 50.1 †ἐπάφιος 50.7 ἐπιλήνιος 50.1 Eὔιος 50.3, 50.8 εὔκαρπος 50.4 εὐτραφής 50.4 εὔφρων 50.8 ἡδύς 50.10 θάλος 50.3 θυρσομανής 50.8
3 Divinity → Epithet
ἱερός καλλιέθειρος κρυψίγονος Ληναῖος Λύσιος μάκαρ μεγασθενής [παυσίπονος] πολύμνηστος πολυώνυμος ῥηξίχθων σπέρμα υἱός φερέκαρπος φιλάλυπος χάρμα
227
50.3, 50.6 50.7 50.3 50.5 50.2, 50.8 50.1 50.5 50.6 50.2 50.2 50.5 50.2 50.1 50.10 50.7 50.7
Μαινάδες ἁγναί
45.3
Μέγαιρα δῖα
69.2
θεά 27.2 θεότιμος 27.1 κράντειρα 27.2 μήτηρ 27.1 ὀλβοδότις 27.9 ὀρειομανής 31.5 οὐρανόπαις 27.13 πανδαμάτωρ 27.12 πολυώνυμος 27.4 πότνια 27.2, 27.11 πρέσβειρα 27.13 σεμνή 27.4 σκηπτοῦχος 27.4 συνόμευνος 27.12 σώτειρα 27.12 τροφός 27.1 τυμπανοτερπής 27.11 φίλοιστρος 27.13 Μίση (→ Διόνυσος) ἁγνή ἄνασσα ἄρρητος ἄρσην διφυής εὐίερος θῆλυς Ἴακχος Λύσειος σπέρμα
42.3 42.3 42.3 42.4 42.4 42.3 42.4 42.4 42.4 42.2
Μήτηρ Ἀνταία βασίλεια 41.1, 41.9 εὐάντητος 41.10 θεά 41.1, 41.9 πολύλλιστη 41.9 πολυώνυμος 41.1
Μνημοσύνη ἄνασσα ἐρατή ἡδυτάτη θεά μάκαιρα σύλλεκτρος φιλάγρυπνος
77.1 P.17 77.6 77.9 77.9 77.1 77.6
Μήτηρ θεῶν βιοθρέπτειρα Ἑστία
Μοῖραι ἀέριοι ἀμετάτροποι
59.17 59.17
Μηλινόη βασίλεια θεά κροκόπεπλον νύμφη νυχαυγής προφανής σκοτόεσσα χθονία
71.10 71.10 71.1 71.1 71.8 71.8 71.8 71.1
27.13 27.9
ἀνάγκη ἀπειρέσιοι ἀτειρεῖς ἀφαιρέτιδες ἀφανεῖς εὐπατέρειαι ἠπιόθυμοι λυσιπήμονες μαλακόφρονες μόνη νυκτέριοι παντοδότειρα πολυώνυμοι τέκνα φίλα (τέκνα) Μοῦσαι ἀγλαόφημοι ἁγναί ἄνασσα θεαί θρέπτειραι θύγατρες ἱεραί καθηγήτειραι λιγύφωνοι μεγαλώνυμοι ὀρθοδότειραι ὅσιαι Πιερίδες ποθεινόταται πολύμορφος πολυποίκιλοι Νέμεσις ἁγνή ἀιδία βασίλεια δαίμων ἐπιτάρροθος θεά μάκαιρα μεγίστη
59.18 59.1 59.17 59.18 59.17 59.16 59.15 59.20 59.15 59.11 59.15 59.18 59.2 59.1 59.1 76.2 P.17, 76.11 76.6 76.11 76.5 76.1 77.2 76.6 77.2 76.2 76.5 77.2 76.2 76.3 76.3 76.11 61.10 61.3 61.1 61.9 61.10 61.1 61.10 61.1
228
Indices
μόνη πανδερκής πανυπέρτατος πολύσεμνος
61.3 61.2 61.9 61.3
Νεφέλαι ἀέριοι βρονταῖαι δροσοείμονες ἐρεβενναί ἐρίβρομοι εὔπνοοι καρποτρόφοι ὀμβροτόκοι οὐρανόπλαγκτοι πυρόεσσαι ὑγροκέλευθοι
21.1 21.3 21.6 22.7 21.3 21.6 21.1 21.2 21.1 21.3 21.3
Νηρεύς ἀρχή δαίμων εἰνάλιος μάκαρ μεγαλώνυμος πέρας πυθμήν
23.4 23.3 24.1 23.7 23.3 23.4 23.4
Νηρηΐδες ἁγναί ἁλιρρόθιοι βύθιαι δελφῖνες καλυκώπιδες κόραι κυαναυγεῖς νύμφαι ποντοπλάνοι πρῶται σκιρτηταί †σφράγιαι ὑγροκέλευθοι ὑδροδόμοι χοροπαίγμονες
24.1 24.8 24.2 24.8 24.1 24.3 24.8 24.1 24.8 24.10 24.7 24.2 24.2 24.7 24.2
Νίκη εὔδοξος εὐδύνατος ἡδυέπεια μάκαιρα μούνη ποθεινή
33.7 33.1 P.36 33.8 33.2 33.1
Νόμος ἁγνός ἀδιάστροφος ἀκλινής ἄναξ ἀστασίαστος ἀστροθέτης δικαία μάκαρ μοῦνος οὐράνιος πάντιμος ποθεινός πολύπειρος σφραγίς φέριστος φερόλβιος ὠγύγιος
64.1 64.9 64.4 64.1 64.4 64.2 64.2 64.12 64.8 64.2 64.12 64.12 64.10 64.2 64.13 64.12 64.10
Νότος γενάρχης λαιψηρός μάκαρ πήδημα ὑγροπόρευτος
82.3 82.1 82.6 82.1 82.1
Νύμφαι ἀγλαόκαρποι ἁγναί ἀγρότεραι αἰπολικαί Ἁμαδρυάδες ἀντροχαρεῖς ἁπαλαί αὐλωνιάδες αὐξίτροφοι
51.12 51.4 51.10 51.12 51.14 51.5 51.13 51.7 51.13
ἀφανεῖς βομβήτριαι δρομάδες δροσοείμονες εἰαρoτερπεῖς εὐάστειραι εὐπλόκαμοι εὔπνοοι εὐώδεις ἠερόφοιτοι θυγατέρες καρποτρόφοι κοῦραι
51.7 51.9 51.6 51.6 51.15 51.8 53.2 51.11 51.11 51.5 51.1 51.4 51.10, 51.14, 53.2 κοῦφαι 51.6 κρουνίτιδες 51.10 κρυμοχαρεῖς 51.13 κρυψίδρομοι 51.3 κυανώπιδες 55.22 λειμωνιάδες 51.4 λευχείμονες 51.11 λιγυραί 51.9 μανικαί 51.15 νόμιαι 51.12 Νυσαῖαι 51.15 οὐρεσίφοιτοι 51.9 παιωνίδες 51.15 παρθένοι 51.11 πετρόρυτοι 51.9 πηγαῖαι 51.6 πολυανθεῖς 51.7 πολυγηθεῖς 51.3 πολυθρέμμονες 51.13 σκολιοδρόμοι 51.4 τροφοί 51.3 ὑγροκέλευθοι 51.14 ὑλονόμοι 51.10 φιλοπαίγμονες 51.14 φίλαι 51.12 χθόνιαι 51.3 Νύξ ἀστεροφεγγής γένεσις
3.3 3.2
3 Divinity → Epithet
229
γενέτειρα ἐγκυκλία ἐλάσιππος εὐάντητος εὐφροσύνη ἡμιτελής θεά κυαναυγής Κύπρις ληθομέριμνος μάκαιρα μέλας μήτηρ νυχαυγής οὐρανία παίκτειρα ποθεινή πολυόλβιος πρεσβίστη τερπνή ὑπνοδότειρα φιλοπάννυχος φίλη χθονία
3.1 3.9 3.7 3.13 3.5 3.8 3.3 3.3 3.2 3.6 3.3, 3.12 7.3, 59.1 3.5 3.7 3.8 3.9 3.12 3.12 P.24 3.5 3.7 3.5 3.7 3.8
Ὄνειρος ἄγγελος μάκαρ μέγιστος οὖλος τανυσίπτερος χρησμῳδός
86.2 86.1, 86.16 86.2 86.1 86.1 86.2
Οὐρανός ἀδάμαστος αἰολόμορφος ἀρχή ἀστερόεις ἀτειρής δαίμων κόσμος Κρονότεκνος κυανόχρως μάκαρ
4.7 4.7 4.2 13.6 4.1 4.8 4.3 4.8 4.7 4.8
μέρος οἶκος οὐράνιος παγγενέτωρ παναίολος πανδερκής πανυπέρτατος πατήρ πρεσβυγένεθλος τελευτή φύλαξ χθόνιος Παλαίμων ἐναργής μοῦνος ὀλβιοδώτης σύντροφος σωτήρ
4.1 4.4 4.5 4.1 4.7 4.8 4.8 4.3 4.2 4.2 4.5 4.5 75.6 75.7 P.35 75.1 75.7
Πάν αἰγομελής 11.5 ἀντροχαρής 11.12 ἀστροδίαιτος 11.5 αὐξητής 11.11 βακχευτής 11.5, 11.21 βαρύμηνις 11.12 γενέτωρ 11.10 δαίμων 11.10 δίκερως 34.25 ἔκπαγλος 11.7 ἐπαρωγός 11.7 εὔσκοπος 11.9 Ζεύς 11.12 θεός 34.25 θηρητήρ 11.9 κάρπιμος 11.11 κεράστης 11.12 κοσμοκράτωρ 11.11 κρατερός 11.1 μάκαρ 11.4, 11.21 μέγιστος P.15 νόμιος 11.1 Παιάν 11.11
παντοφυής περίδρομος πολυώνυμος πῦρ σκιρτητής σύγχορος σύνθρονος φαεσφόρος φιλένθεος φίλος Περικιόνιος (→ Διόνυσος) βακχευτής Βάκχος μάκαρ μεθυδώτης Περσεφόνη ἀγαυή
11.10 11.4 11.10 11.3 11.4 11.9 11.4 11.11 11.5, 11.21 11.9
47.6 47.1 47.6 47.1
41.5, 44.6, 46.6 ἀγλαόμορφος 29.9 ἁγνή P.6, 24.11, 29.5, [43.7] ἄνασσα 29.20 βασίλεια 29.6 βιοδῶτις 29.3 γενέτειρα 29.6 δάμαρ 29.3 εἰαρινή 29.12 ἐρασιπλόκαμος 56.9 ἐρατοπλόκαμος 29.5 ἐρατός 70.3 εὐφεγγής 29.11 ζωή 29.15 θάλος 29.5 θάνατος 29.15 θεά 29.2, 29.17 θυγάτηρ 29.1 καλλιπλόκαμος 70.3 κεδνή 29.3 κερόεσσα 29.11 κόρη 29.10 κούρη 70.3
230
Indices
μάκαιρα 29.1, 29.17 μήτηρ 29.8 μόνη 29.11 μούνη 29.15 μουνογένεια 29.2 παντοκράτωρ 29.10 ποθεινή 29.11 πολύτιμος 29.3 Πραξιδίκη 29.5 σεμνή 29.10, 71.2 συμπαίκτειρα 29.9 φαεσφόρος 29.9 Πλούτων ἀγλαότιμος ἁγνός βασιλεύς βραβευτής δαίμων ἔνθεος Εὔβουλος εὐδύνατος Ζεύς ἱερώτατος ἵλαος μέγας μοῦνος ὀμβριμόθυμος παντοκράτωρ πολυδέγμων πολύολβος σκηπτοῦχος ὑπείροχος χθόνιος Ποσειδῶν ἁλίδουπος βαρύκτυπος γαιήοχος δαίμων εἰνάλιος
18.17 41.7 P.12 18.16 P.12 18.17 18.12, [41.8] 29.20 18.3, 41.7, 70.2 18.17 18.19 70.2 18.16 18.1 18.17 18.11 40.20 18.3 P.12 18.3, 41.7, 70.2 17.4 17.4 P.5, 17.1 17.8 63.16
ἐννοσίγαιος Ζεύς ἵππιος κυανοχαίτης κυμοθαλής πόντιος ποντομέδων χαριδώτης Προθυραία ἀγανόφρων ἀνάπαυμα Ἄρτεμις Εἰλείθυια ἀφανής δαίμων Εἰλείθυια ἐπαρωγός εὐάντητος ἡδεῖα θεά κλῃδοῦχος λυσίζωνος μάκαιρα μόνη μούνη πολύσεμνος πολυώνυμος προσηνής πρόσoψις σεμνή σώτειρα φιλόπαις φιλότρoφος ὠκυλόχεια Πρόνοια ἀγαθή Πρωτεύς πάντιμος πατήρ πολύβουλος πρωτογενής
17.4 63.16 17.2 P.5, 17.1 17.5 17.8, 63.16 17.4 17.5 2.3 2.10 2.12 2.7 2.1 2.9 2.2, 2.13 2.5 2.2 2.1 2.5 2.7 2.13 2.3 2.10 2.1 2.1 2.5 2.2 2.12 2.3, 2.14 2.3 2.5 2.4 P.30 25.4 25.10 25.4 25.2
Πρωτόγονος αἰθερόπλαγκτος ἄναξ Ἀνταύγης ἄρρητος γένεσις διφυής ἑλίκωπος ἔρνος Ἠρικεπαῖος κρύφιος μάκαρ μέγας παμφαής πολύμητις πολύμνηστος πολύμορφος πολυόργιος πολύσπορος Πρίηπος ῥοιζήτωρ σπέρμα ταυροβόας Φάνης ᾠογενής
6.1 6.9 6.9 6.5 6.3 6.1 6.9 6.5 6.4 6.5 6.10 6.1 6.5 6.10 6.4 14.1 6.4 6.10 6.9 6.5 6.4 6.3 6.8 6.2
Ῥέα ἀγλαόμορφος 14.5 ἀερόμορφος 14.11 ἀρχιγένεθλος 14.8 θεά 14.12 θυγάτηρ 14.1 κούρη 14.3 λυτηριάς 14.8 μάκαιρα 14.5, 14.12 μήτηρ 14.4, 14.9 Ὀλύμπιος 14.4 ὀμβριμόθυμος 14.7 παμβασίλεια 14.17 πάντιμος 14.5 πολεμόκλονος 14.7 πότνα 14.1 σύλλεκτρος 14.5 σώτειρα 14.8
3 Divinity → Epithet
σωτήριος τυμπανόδουπος φιλόδρομος φιλοιστρομανής χαλκόκροτος
231
14.12 14.3 14.11 14.3 14.3
Σαβάζιος βασιλεύτατος δαίμων ἐπαρωγός κύδιμος μάκαρ πατήρ υἱός
48.5 48.1 48.6 48.1 48.5 48.1 48.1
Σάτυροι θηρότυποι
54.8
Σελήνη ἄγαλμα 9.9 ἄρσην 9.4 ἀστράρχη 9.10 αὐγάστειρα 9.5 βαρύθυμος 9.6 βασίλεια 9.1 δᾳδοῦχος 9.3 δῖα 9.1 ἑλικoδρόμος 9.10 ἐννυχία 9.3 εὐάστερος 9.3, 9.11 εὔφρων 9.11 ἠεροφοῖτις 9.2 ἠλεκτρίς 9.6 θεά 9.1 θῆλυς 9.4 καταυγάστειρα 9.6 κόρη 9.3 κούρη 9.10, 9.12 Λαμπετίη 9.9 μάκαιρα 9.11 μήτηρ 9.5 νυκτίδρομος 9.2 νύχεια 9.6
πανδερκής πάνσοφος τανύπεπλος ταυρόκερως τελεσφόρος φαεσφόρος φερέκαρπος φιλάγρυπνος φίλιππος χαριδῶτις
9.7 9.10 9.10 9.2 9.9 9.1 9.5 9.7 9.5 9.9
Σεμέλη ἄνασσα 44.10 βαθύκολπος 44.2 ἐρατοπλόκαμος 44.2 εὐειδής 44.2 θεά 44.10 Καδμηίς 44.1, 44.10 κούρη 44.1, 44.10 μήτηρ 44.3 παμβασίλεια 44.1 Σιληνὸς Σάτυρος ἁγνοτελής ἄριστος γεραρός εὐαστής πολύσεμνος τελετάρχης τιθηνός τροφεύς φιλάγρυπνος φιλόθυρσος Στύξ ἀγλαός
54.4 54.2 54.4 54.5 54.1 54.4 54.1 54.1 54.5 54.11 P.29
Τηθύς (→ Θάλασσα) ἄνασσα 22.2 γλαυκῶπις 22.1 κυανόπεπλος P.26, 22.2 μήτηρ 22.7 νύμφη 22.1
Τιτᾶνες ἀγλαά (τέκνα) ἀρχαί πηγαί πρόγονοι τέκνα
37.1 37.4 37.4 37.2 37.1
Τριετηρικός (→ Διόνυσος) ἁγέτης 52.7 ἀμφιέτηρος 52.10 ἄρρητος 52.5 Βακχεύς 52.1 Βάσσαρος 52.12 βοτρυόκοσμος 52.11 †διάκοσμος 52.12 διμάτωρ 52.9 ἐπάφριος 52.9 ἔρνος 52.5 Εὐβουλεύς 52.4 Ἠρικεπαῖος 52.6 θυρσοτινάκτης 52.4 κερώς 52.10 κισσοχαρής 52.12 κοῦρος 52.9 κρύφιος 52.5 Ληναῖος 52.2 Λικνίτης 52.3 Λυσεύς 52.2 μάκαρ 52.1, 52.13 μανικός 52.1 μηροτρεφής 52.3 μιτρηφόρος 52.4 νεβριδοστόλος 52.10 νυκτέριος 52.4 Νύσιος 52.2 ὄργιον 52.5 οὐρεσιφοίτης 52.10 Παιάν 52.11 πατήρ 52.6 πολυπάρθενος 52.12 πολυώνυμος 52.1 Πρωτόγονος 52.6
232
†πυριπόλος πυρίσπορος πυριφεγγής ῥηξίχθων σκηπτοῦχος ταυρόκερως τελετάρχης τριφυής υἱός ὑποκόλπιος χοροιμανής χρυσεγχής ὠμάδιος Τύχη ἀγαθή ἀοίδιμος Ἄρτεμις ἐνοδῖτις ἡγεμόνη θεά κράντειρα μεγαλώνυμος μειλιχία πολύπλαγκτος τυμβιδία Ὑγίεια ἀιθαλής ἀμεμφής ἀνάπαυμα ἄνασσα
Indices
52.3 52.2 52.9 52.9 52.7 52.2 52.3 52.5 52.6 52.11 52.7 52.11 52.7 72.1 72.5 72.3 72.2 72.3 72.9 72.1 72.3 72.2 72.5 72.5
68.7 67.7 68.7 19.21, 40.20, 68.5 ἐπιτάρροθος 68.12 ἐρατή 68.1 εὐκταιοτάτη 68.7 θεά 68.12 ἠπιόχειρος 29.18, 84.8 ἱμερόεσσα 68.1 καλλιπλόκαμος 36.15 μάκαιρα 68.2 μήτηρ 68.2 ὀλβιόχειρος 23.8 παμβασίλεια 68.1
πολυθάλμιος φερόλβιος
68.1 68.2
Ὕπνος ἄναξ αὐτοκασίγνητος ἡδύς λυσιμέριμνος μάκαρ μοῦνος
85.1 85.8 85.9 85.5 85.9 85.3
Φύσις ἁγνή ἀδάμαστος ἀέναος ἀθανάτη ἀιδία ἀίδιος (ζωή) αἰθερία αἶσα ἀκοινώνητος ἀλλοτριομορφ. ἄνασσα
10.8 10.3 26.9 10.27 10.21 10.27 10.14 10.26 10.9 10.23 10.2, [10.28] ἀπάτωρ 10.10 ἀρετή 10.10 ἀτελής 10.8 ἄτρομος 10.26 αὐξίτροφος 10.17 αὐτάρκεια 10.13 αὐτοπάτωρ 10.10 ἄφθιτος 10.5 βαρυβρεμέτειρα 10.25 γλυκεῖα 10.15 δαήμων 10.11 δαίμων 10.2, 10.20 δεινοκάθεκτος 10.6 Δίκη 10.13 εἰναλία 10.14 ἐννυχία 10.6 εὐάνθεια 10.11 εὔθρονος 10.24 ζωή 10.27 ἡγεμόνη 10.12
θεά κινησιφόρος κοινή κομίστρια κοσμήτειρα κούρη κράντειρα κρατίστη κυβερνήτειρα κυδιάνειρα κυκλοτερής λύτειρα μάκαιρα μεγίστη μήτηρ μόνη μούνη ὁρμή οὐρανία παλαίφατος παμβασίλεια παμμήτειρα παναυγής πανδαμάτειρα πανδαμάτωρ πανδώτειρα πάνρυτος πάνσοφος παντοκράτειρα παντοτεχνής πάντροφος πανυπέρτατος πατήρ Πειθώ περίφρων πίειρα πικρά πλάστειρα πλοκή πολυγηθής πολύκτιτος πολυμήχανος πολύμικτος πολύπειρος
10.1, 10.29 10.21 10.9 10.16 10.8 10.12 10.12 10.25 10.3 10.5 10.23 10.17 10.19 10.10 10.1, 10.18 10.24 10.9, 10.28 10.19 10.2 10.5 10.16 10.1 10.3 10.26 10.3 10.16 10.23 10.16 10.4 10.20 10.12 10.4 10.18 10.13 10.21 10.17 10.15 10.20 10.11 10.10 10.2, 10.20 10.1 10.11 10.21
3 Divinity → Epithet
πολύσπορος πολύτειρος πολυώνυμος ποντία πρέσβειρα Πρόνοια πρώτη πρωτογένεια πυρίπνους σελασφόρος τελευτή τιθηνός τροφός φερέσβιος φιλία χθονία ὠκυλόχεια Χάριτες ἀγλαότιμοι ἁγναί ἀειθαλέες
233
10.19 10.6 10.13 10.20 10.2 10.27 25.9 10.5 10.26 10.6 10.8 10.18 10.18 10.12 10.11 10.14 10.19 60.1 60.4 60.5
αἰολόμορφοι γενέτειραι ἐράσμιαι εὐκταῖαι εὔφρονες θυγατέρες ἱμερόεσσαι καλυκώπιδες κυκλάδες μεγαλώνυμοι ὀλβοδότειραι ποθειναί προσηνεῖς
60.5 60.4 60.4 60.6 60.4 60.2 60.6 60.6 60.6 60.1 60.7 60.5 60.7
Χρόνος ἀέναος
P.29
Ὠκεανός ἅγνισμα ἀρχή ἄφθιτος γένεσις
83.6 83.7 83.1 83.2
μάκαρ μεγαλήτωρ μέγας μέγιστος πατήρ πολύολβος τέρμα ὑγροκέλευθος φίλος
83.6 51.1 P.27 83.6 83.1 83.6 83.7 83.7 83.7
Ὧραι ἁγναί ἀειθαλέες εἰαριναί ἡδυπρόσωποι θυγατέρες λειμωνιάδες παντόχροοι περικυκλάδες πολυάνθεμοι πολύοδμοι συμπαίκτορες
43.4 43.5 43.3 43.5 43.1 43.3 43.4 43.5 43.3 43.4 43.7
234
4
Indices
Forms attested in the OH only
Hapax legomena (92) ἀγγέλτειρα ἀεροφεγγής αἰγομελής ἀλωαίος ἀμφιέτηρος ἀντροδίαιτος ἀποπαύστωρ ἀρσενόμορφος ἀστροδίαιτος αὐλωνιάς αὐτοκράτειρα ἀφαιρέτις βαρυβρεμέτειρα βιοθρέπτειρα βομβήτριος βοτρυόκοσμος γεννοδότειρα δακρυότιμος δεινοκάθεκτος δρυμόνιος εἰαρoτερπής ἑλίκωπος ἐνοδῖτις
ἐρνεσίπεπλος εὐάνθεια εὑρεσίτεχνος ζεύκτειρα ἠπιοδώτης θηρόβρομος θυρσεγχής θυρσοτινάκτης ἱμερόνους ἱππελάτειρα καταυγάστειρα κερώς κισσοχαρής κλῃσία κλονοκάρδιος Κοιαντίς κουφόπτερος κρουνῖτις κρουσιλύρης κρυμοπαγής κρυμοχαρής κρυψίγονος κρυψίδρομοι
Κυδωνιάς κυμοθαλής Κωρυκιώτης λαμπαδόεις λεκτροχαρής ληθομέριμνος λυτηριάς μηροτρεφής νεβριδοστόλος ὀλβοδότις ὀμβροχαρής ὁπλόδουπος ὀρειομανής ὀρθοέθειρος ὁρμάστειρα παίκτειρα πάνρυτος παντοδίαιτος παντολέτειρα παντοτεχνής παντοτινάκτης περιθρόνιος (?) περικυκλάς
πετρόρυτος πιστοφύλαξ πολυδαίμων (?) πολυθάλμιος πολυόργιος πολύποτμος Πυθοκτόνος ῥομβητής συμπαίκτωρ σύνδαιτις σωρῖτις ταυροβόας ταυρομέτωπος τοξοβέλεμνος τυμπανόδουπος φιλαγρότις φιλάλυπος φιλοιστρομανής φυγόλεκτρος χλοόμορφος χοροπαίγμων χρυσεγχής ᾠογενής
εὐδύνατος εὐίερος μαλακόφρων ὀλβιοδώτις ὁπλοχαρής οὐρανόπαις παντογένεθλος
παντοδότειρα πολύκτιτος ποντοπλάνος ῥοιζήτωρ σκυλακῖτις φερόλβιος φίλοιστρος
φοβερώψ χαριδῶτις χλοόκαρπος ὠκυλόχεια
Others (25) ἀερόμορφος ἁλίδουπος ἀντροχαρής αὐξίτροφος βακχέχορος βιοδῶτις δροσοείμων
5 Index locorum for Homer, Hesiod, and the Homeric Hymns
5
235
Index locorum for Homer, Hesiod, and the Homeric Hymns
Homer, Iliad 1.16 κοσμήτωρ 1.36 εὐπλόκαμος 1.67 εὐάντητος 1.192 ἀμύμων 1.200 Παλλάς 1.238 δικασπόλος 1.279 σκηπτοῦχος 1.375 κοσμήτωρ 1.490 κυδιάνειρα 1.502 ἄναξ 1.571 τεχνοδίαιτος 2.26 ἄγγελος 2.50 λιγύφωνος 2.86 σκηπτοῦχος 2.102 ἄναξ 2.442 λιγύφωνος 2.471 εἰαρινός 2.515 κρατερός 2.741 ἀθάνατος 3.53 θαλερός 3.53 παράκοιτις 3.170 γεραρός 3.228 τανύπεπλος 3.277 δείκτης 3.277 ὄμμα 3.278 δείκτης 3.278 ὄμμα 3.279 δείκτης 3.279 ὄμμα 3.280 δείκτης 3.280 ὄμμα 3.351 ἄναξ 4.75 πολύτειρος 4.76 πολύτειρος 4.77 πολύτειρος 4.131 ἡδύς 4.186 παναίολος 4.194 ἰητήρ 4.215 παναίολος 4.218 ἠπιοδώτης 4.225 κυδιάνειρα
4.235 ἐπαρωγός 4.515 Τριτογένεια 5.31 τειχεσιπλήτης 5.126 ἄτρομος 5.260 πολύβουλος 5.455 τειχεσιπλήτης 5.509 χρυσεγχής 5.672 ἐρίγδουπος 5.845 ὀμβριμόθυμος 6.124 κυδιάνειρα 6.145 μεγάθυμος 6.179 ἀμαιμάκετος 6.251 ἠπιόδωρος 6.285 ληθομέριμνος 6.292 εὐπατέρεια 6.305 δῖος 6.305 πότνια 6.358 ἀοίδιμος 6.395 μεγαλήτωρ 7.113 κυδιάνειρα 7.212 βλοσυρός 7.228 ἀγριόθυμος 7.234 κοίρανος 7.411 ἐρίγδουπος 7.471 μεθυδώτης 8.1 κροκόπεπλος 8.39 Τριτογένεια 8.187 μεγαλήτωρ 8.281 κοίρανος 8.448 κυδιάνειρα 8.480 Ὑπερίων 8.486 μέλας 8.502 μέλας 8.565 εὔθρονος 9.10 λιγύφωνος 9.65 μέλας 9.110 φέριστος 9.158 ἀδάμαστος 9.457 Ζεύς 9.457 χθόνιος 9.531 ἐραννός 9.571 ἠέριος
9.571 ἠεροφοῖτις 9.577 ἐραννός 9.608 αἶσα 9.644 κοίρανος 10.77 παναίολος 10.254 δεινός 10.272 δεινός 10.297 μέλας 10.329 ἐρίγδουπος 10.394 μέλας 10.468 μέλας 11.1 ἀγαυός 11.36 βλοσυρός 11.236 παναίολος 11.269 βέλος 11.308 πολύπλαγκτος 11.364 ὁπλόδουπος 11.374 παναίολος 11.392 βέλος 11.465 κοίρανος 11.482 ποικιλόβουλος 11.515 ἠπιοδώτης 11.518 ἰητήρ 11.753 κάρτος 11.830 ἠπιοδώτης 11.845 βέλος 12.235 ἐρίγδουπος 12.235 κυδιάνειρα 13.43 γαιήοχος 13.43 ἐννοσίγαιος 13.54 ἐρισθενής 13.153 κοῦφος 13.158 ἐπεμβάτης 13.242 παντοτινάκτης 13.270 κυδιάνειρα 13.444 ὀμβριμόθυμος 13.521 ὀμβριμόθυμος 13.552 παναίολος 13.563 κυανοχαίτης 13.778 ἐγρεμάχη 14.17 λαιψηρός 14.155 κυδιάνειρα
236
14.201 γένεσις 14.231 αὐτοκασίγνητος 14.246 γένεσις 14.302 γένεσις 14.325 χάρμα 14.326 καλλιπλόκαμος 14.390 κυανοχαίτης 14.434 ἀθάνατος 14.439 μέλας 15.20 ἄρρηκτος 15.35 Φοῖβος 15.60 ληθομέριμνος 15.87 καλλιπάρῃος 15.112 ὀμβριμόθυμος 15.131 Ὀλύμπιος 15.174 γαιήοχος 15.174 κυανοχαίτης 15.185 ἀγαθός 15.201 γαιήοχος 15.201 κυανοχαίτης 15.209 πεπρώμενος 15.216 κάρτος 15.247 φέριστος 15.256 χρυσεγχής 15.293 ἐρίγδουπος 15.324 μέλας 15.365 ἤϊος 15.606 ὀρειομανής 15.608 βλοσυρός 15.620 λαιψηρός 16.88 ἐρίγδουπος 16.163 ἄτρομος 16.329 ἀμαιμάκετος 16.441 πεπρώμενος 16.613 ὀμβριμόθυμος 16.643 εἰαρινός 17.157 ἄτρομος 17.206 κάρτος 17.321 αἶσα 17.529 ὀμβριμόθυμος 17.613 κάρτος 18.22 βαθύκολπος 18.114 ὀλέτειρα 18.143 τεχνοδίαιτος
Indices
18.182 ἄγγελος 18.184 θαλερός 18.184 παράκοιτις 18.194 ἱμερόεις 18.239 ἀκάμας 18.308 κάρτος 18.339 βαθύκολπος 18.385 τανύπεπλος 18.391 τεχνοδίαιτος 18.407 καλλιπλόκαμος 18.424 τανύπεπλος 18.484 ἀκάμας 18.592 καλλιπλόκαμος 19.1 κροκόπεπλος 19.87 ἠέριος 19.87 ἠεροφοῖτις 19.350 λιγύφωνος 19.410 κραταιός 19.413 εὐπλόκαμος 20.121 κάρτος 20.121 μέγας 20.131 ἐναργής 20.152 ἤϊος 20.152 Φοῖβος 20.207 καλλιπλόκαμος 20.223 ζῳογόνος 20.437 βέλος 20.467 ἀγανόφρων 21.2 ἀθάνατος 21.153 μεγάθυμος 21.184 ἐρισθενής 21.187 μέγας 21.216 παντολέτειρα 21.355 πολύμητις 21.450 πολυγηθής 21.470 πότνια 21.471 ἀγρότερος 21.479 θαλερός 21.479 παράκοιτις 21.511 ἐϋστέφανος 22.93 ὀρέστερος 22.179 πεπρώμενος 22.315 καλλιέθειρος 23.39 λιγύφωνος
23.227 κροκόπεπλος 23.650 χαριδῶτις 24.5 πανδαμάτωρ 24.24 εὔσκοπος 24.109 εὔσκοπος 24.153 πομπός 24.182 πομπός 24.209 κραταιός 24.215 βαθύκολπος 24.366 μέλας 24.391 κυδιάνειρα 24.437 πομπός 24.461 πομπός 24.607 καλλιπάρῃος 24.653 μέλας 24.693 ἀθάνατος 24.695 κροκόπεπλος 24.785 φαεσίμβροτος Homer, Odyssey 1.1 πολύπλαγκτος 1.8 Ὑπερίων 1.38 εὔσκοπος 1.86 εὐπλόκαμος 1.363 ἡδύς 2.6 λιγύφωνος 2.68 Ὀλύμπιος 2.231 σκηπτοῦχος 3.163 ποικιλόβουλος 3.378 Τριτογένεια 4.64 σκηπτοῦχος 4.305 τανύπεπλος 4.445 ἡδυπνόος 4.770 πολύλλιστος 4.770 πολύμνηστος 5.9 σκηπτοῦχος 5.30 εὐπλόκαμος 5.58 εὐπλόκαμος 5.65 τανυσίπτερος 5.445 πολύλλιστος 5.469 εὔπνοος 6.48 εὔθρονος 6.66 θαλερός 6.188 ὀλβιοδώτης
5 Index locorum for Homer, Hesiod, and the Homeric Hymns
6.213 μεγαλήτωρ 7.18 ἐραννός 7.36 ὠκυδρόμος 7.137 εὔσκοπος 7.168 ποικιλόβουλος 7.246 εὐπλόκαμος 7.253 μέλας 7.255 εὐπλόκαμος 8.41 σκηπτοῦχος 8.267 ἐϋστέφανος 8.286 τεχνοδίαιτος 8.288 ἐϋστέφανος 8.289 ἐρισθενής 8.335 υἱός 8.345 ἐργαστήρ 8.464 θυγάτηρ 8.464 μεγαλήτωρ 8.465 ἐρίγδουπος 8.520 μεγάθυμος 9.25 πανυπέρτατος 9.27 κουροτρόφος 9.373 πανδαμάτωρ 9.528 γαιήοχος 9.528 κυανοχαίτης 10.138 φαεσίμβροτος 10.191 φαεσίμβροτος 10.200 μεγαλήτωρ 10.212 ὀρέστερος 10.220 καλλιπλόκαμος 10.310 καλλιπλόκαμος 11.85 μεγαλήτωρ 11.186 δικασπόλος 11.198 εὔσκοπος 11.222 τανυσίπτερος 11.245 λυσίζωνος 11.275 πολυήρατος 11.318 εὐπλόκαμος 11.580 θαλερός 11.580 παράκοιτις 12.132 εὐπλόκαμος 12.132 Λαμπετίη 12.291 μέλας 12.375 Λαμπετίη
12.375 τανύπεπλος 12.449 εὐπλόκαμος 13.121 μεγάθυμος 13.293 ποικιλόβουλος 14.64 πολύμνηστος 14.314 μέλας 14.353 πολυανθής 15.44 ἡδύς 15.112 ἐρίγδουπος 15.126 πολυήρατος 15.171 τανύπεπλος 15.180 ἐρίγδουπος 15.363 τανύπεπλος 15.366 πολυήρατος 15.495 εὔθρονος 16.282 πολύβουλος 16.450 ἡδύς 17.209 πετρόρυτος 17.210 πετρόρυτος 17.211 πετρόρυτος 17.425 πολύπλαγκτος 17.497 εὔθρονος 17.511 πολύπλαγκτος 18.193 ἐϋστέφανος 18.273 ὀλβιοδώτης 18.318 εὔθρονος 18.367 εἰαρινός 19.163 παλαίφατος 19.342 εὔθρονος 19.603 ἡδύς 20.57 λυσιμελής 20.61 πότνια 20.195 πολύπλαγκτος 21.357 ἡδύς 22.115 ποικιλόβουλος 22.202 ποικιλόβουλος 22.227 εὐπατέρεια 22.281 ποικιλόβουλος 22.301 εἰαρινός 22.468 τανυσίπτερος 23.16 ἡδύς 23.134 φιλοπαίγμων 23.149 πολύλλιστος
237
23.149 πολύμνηστος 23.343 λυσιμελής 23.354 πολυήρατος Hesiod, Theogony 4 ἐρισθενής 10 ἐννύχιος 15 γαιήοχος 15 ἐννοσίγαιος 16 ἑλικοβλέφαρος 20 μέγας 29 μέγας 41 ἐρίγδουπος 72 αἰθαλόεις 76 μέγας 104 τέκνoν 106 ἀστερόεις 109 ἀπείριτος 121 λυσιμελής 123 μέλας 127 ἀστερόεις 136 ἐρατεινός 140 ὀμβριμόθυμος 196 ἀφρογενής 196 ἐϋστέφανος 199 Κυπρογενής 200 φιλομμειδής 212 μήτηρ 253 κυμοθαλής 273 κροκόπεπλος 275 λιγύφωνος 279 εἰαρινός 279 λειμωνιάς 319 ἀμαιμάκετος 319 πυρίπνους 328 θαλερός 328 παράκοιτις 358 κροκόπεπλος 359 ἱμερόεις 366 τέκνoν 379 ὑγροκέλευθος 388 βαρύκτυπος 406 κυανόπεπλος 409 Περσεία
238
410 Περσεία 411 Περσεία 412 εἰνάλιος 426 μουνογένεια 448 μουνογένεια 450 κουροτρόφος 452 κουροτρόφος 461 ἀγαυός 463 ἀστερόεις 470 ἀστερόεις 479 μέγας 481 μέλας 489 ἀνίκητος 504 αἰθαλόεις 518 λιγύφωνος 521 ποικιλόβουλος 523 τανυσίπτερος 525 τανυσίπτερος 526 ἄλκιμος 529 Ὀλύμπιος 563 ἀκάματος 563 πῦρ 566 ἀκάματος 566 πῦρ 632 ἀγαυός 644 ἀγλαός 644 τέκνoν 660 υἱός 693 φερέσβιος 707 αἰθαλόεις 734 μεγάθυμος 735 πιστοφύλαξ 757 ἀεροειδής 788 μέλας 806 ὠγύγιος 815 ἐρισμάραγος 818 βαρύκτυπος 818 ἐννοσίγαιος 846 πρηστήρ 854 αἰθαλόεις 891 ἀστερόεις 908 πολυήρατος 909 ἐρατεινός 911 λυσιμελής
Indices
921 θαλερός 931 πυθμήν 935 πολεμόκλονος 938 κύδιμος 941 πολυγηθής 946 θαλερός 947 χρυσεγχής 950 ἄλκιμος 954 ἀθάνατος 956 ἀκάμας 958 φαεσίμβροτος 965 ἡδυεπής 977 βαθυχαίτης 989 φιλομμειδής 1008 ἐϋστέφανος 1021 ἡδυεπής Hesiod, Works and days 4 ῥητός 73 Πειθώ 75 εἰαρινός 79 βαρύκτυπος 85 ἄγγελος 87 Ὀλύμπιος 122 ἁγνός 126 πλουτοδότης 212 τανυσίπτερος 221 ἀδιάστροφος 228 κουροτρόφος 281 ὀλβιοδώτης 345 ἄζωστος 416 ἐρισθενής 465 ἁγνός 465 χθόνιος 614 πολυγηθής 771 χρυσεγχής Hesiod, fragments 1.1 ἡδυεπής 5.3 σημάντωρ 10.3 ἐραννός 25.33 ἐρισθενής 26.10 εὐπλόκαμος 30.18 αἰθαλόεις 31.2 τέκνoν
31.4 τέκνoν 70.37 ἐραννός 123 φιλοπαίγμων 141.4 τεχνοδίαιτος 150.27 ἐρισθενής 176.1 φιλομμειδής 195.56 σημάντωρ 204.129 εἰαρινός 251.4 τανύπεπλος 280.12 ἀγαυός 291.3 ἱμερόεις 291.3 τανύπεπλος 304.5 εὐπλόκαμος 343.5 καλλιπάρῃος 357.3 χρυσεγχής [Hesiod,] Shield 56 σημάντωρ 139 παναίολος 191 βλοσυρός 206 Πιερίδες 250 βλοσυρός 297 περίφρων 313 περίφρων 320 ἄλκιμος 323 ἐπεμβάτης 323 κοῦφος Homeric Hymns Cer. 3 βαρύκτυπος Cer. 4 ἀγλαόκαρπος Cer. 5 βαθύκολπος Cer. 18 πολυώνυμος Cer. 26 ἀγλαός Cer. 32 πολυώνυμος Cer. 33 ἀστερόεις Cer. 89 τανυσίπτερος Cer. 334 βαρύκτυπος Cer. 337 ἁγνός Cer. 337 ἁγνός Cer. 348 ἀγαυός Cer. 407 ἄγγελος Cer. 439 ἁγνός Ap. 100 ἀμύμων Ap. 257 ἄναξ
5 Index locorum for Homer, Hesiod, and the Homeric Hymns
Ap. 441 βαρύκτυπος Ap. 460 βαρύκτυπος Merc. 3 ἄγγελος Merc. 46 κύδιμος Merc. 84 κύδιμος Merc. 96 κύδιμος Merc. 130 κύδιμος Merc. 150 κύδιμος Merc. 253 κύδιμος Merc. 298 κύδιμος Merc. 301 υἱός Merc. 314 ἀγλαός Merc. 316 κύδιμος Merc. 404 κύδιμος Merc. 408 υἱός Merc. 439 υἱός Merc. 446 υἱός Merc. 571 κύδιμος Merc. 589 υἱός Ven. 14 ἁπαλός Ven. 189 πολυθάλμιος Ven. 257 βαθύκολπος 6.19 ἑλικοβλέφαρος
Bacc 7.56 ἐρίβρομος Mart. 8.4 ἀρωγός 9.19 λιγυρός 10.1 Κυπρογενής 12.2 ὑπείροχος 12.3 ἐρίγδουπος 14.1 μήτηρ 15. ἀγριόθυμος 15.9 ὀλβιοδώτης 16.1 ἰητήρ 17.2 Ὀλύμπιος 18.10 υἱός 18.12 χαριδῶτις 19.2 αἰγομελής 19.37 αἰγομελής 20.5 τεχνοδίαιτος 22.3 πόντιος 22.6 γαιήοχος 22.6 κῡανοχαίτης 23.2 τελεσφόρος 25.6 τέκνoν 26.1 ἐρίβρομος 26.2 ἀγλαός
239
26.2 υἱός 26.3 εὐπλόκαμος 27.2 ἐλαφηβόλος 27.3 χρυσεγχής 27.21 εὐπλόκαμος 27.21 τέκνoν 28.13 ἀγλαός 29.7 ἄγγελος 29.7 υἱός 30.1 παμμήτειρα 30.9 φερέσβιος 30.17 ἀστερόεις 31.2 εὐφεγγής 31.3 ἀστερόεις 31.4 εὐφεγγής 31.7 ἀκάμας 32.1 τανυσίπτερος 32.3 αἰολοδείκτης 33.1 ἑλίκωπος 33.2 τέκνoν 34.5 ἀθάνατος
240
6
Indices
Epithet → PGM
ἄγαλμα ἀγανόφρων ἀγλαός ἀγριόθυμος ἀδάμαστος ἀέναος ἀεροειδής ἀθάνατος αἰολοδείκτης αἰώνιος ἄλκιμος ἀλλοτριομορφοδ. ἀμίαντος ἀνάκτωρ ἀπάτωρ ἀπειρέσιος ἄρρητος ἄρσην ἀρχή ἀστεροφεγγής ἀστροδίαιτος ἀστροθέτης ἀστυφέλικτος αὐγάστειρα αὐξητής αὐτοκράτειρα αὐτοφυής ἀφρογενής βαρύμηνις βασίλεια Βρόμιος βύθιος γενάρχης γενέτειρα γενέτωρ γέννα δᾳδοῦχος δείκτης δέσποινα δεσπότης δίκερως δίμορφος
δροσοείμων ἐγκύκλιος εἰνόδιος ἐλαφηβόλος ἔνθεος ἐννύχιος ἐράσμιος εὐπατέρεια Ζεύς ζῳογόνος ἡγεμόνη ἠερόφοιτος θῆλυς θηροκτόνος ἵλαος ἰοχέαιρα καθοδηγός κερασφόρος κερόεσσα κισσόβρυος κλῃδοῦχος κομίστρια κοσμοκράτωρ κραταιός κρύφιος κυανόχρως κυβερνήτειρα κυδιάνειρα κύδιμος λαμπροφαής λιγυρός λοχεία λύκαινα λύτειρα μεγαλώνυμος μέγας μεγασθενής μελανηφόρος μέρος μηνυτήρ μιτρηφόρος μόνη μόνος
μουνογενής νέος νόμιος νυκτέριος νυκτερόφοιτος νυκτίδρομος νυκτιπόλευτος νυχαυγής νύχιος ὀλετήρ ὄμμα οὐρεσιφοῖτις ὀφιοπλόκαμος παγγενέτωρ παιωνίς παμμήτειρα παμφαής πανδαμάτειρα πανδαμάτωρ πανδερκής πανδώτειρα πάνσοφος παντοδυνάστης παντοκράτωρ πανυπέρτατος πατήρ Περσεῖος πικρός πιστοφύλαξ πλουτοδότης πολύμορφος πολύολβος πολύτιμος πολύυμνος πολυώνυμος πότνια πρέσβειρα πρωτογενής Πρωτόγονος πτηνοπέδιλος Πυθοκτόνος πυρίδρομος
πυρίπνους πυρίσπορος πυριφεγγής πυρόεις ῥηξίχθων ῥοιζήτωρ σεισίχθων σημάντωρ σκηπτοῦχος σκοτόεις σκυλακῖτις στήριγμα στοιχεῖον συνόμευνος ταυροβόας ταυρόκερως ταυρομέτωπος ταυροπόλος ταυρωπός τειχεσιπλήτης τελευτή τερπνός τοξαλκής τοξότης τριοδῖτις τροφεύς τροφός ὑγροπόρευτος ὑπνοδώτηρ ὑψίδρομος φαεσίμβροτος φαεσφόρος φερέσβιος φέριστος φιλάγρυπνος φιλέρημος φίλιππος φλογόεις φλόξ φοβερός φρικτός φρικώδης
6 Epithet → PGM
φύλαξ φῶς φωσφόρος
241
χθόνιος χρησμῳδός χρυσαυγής
χρυσοκόμας ᾠογενής ὡροτρόφος
242
7
Indices
Antithetic pairs
ἀδάμαστος / πανδαμάτωρ 10.3 Nature πανδαμάτωρ, ἀδάμαστε | Tc ἄθραυστος / θραύω
63.5 Dikaiosyne ἄθραυστος τὸ συνειδὸς ἀεί· |H θραύεις
ἀκοινώνητος / κοινός
10.9 Nature κοινὴ μὲν πάντεσσιν, |Tc ἀκοινώνητε δὲ μούνη
ἀπάτωρ / αὐτοπάτωρ
10.10 Nature αὐτοπάτωρ, |Tri ἀπάτωρ
ἄρρητος / ῥητός
32.3 Athena ἄρρητε, ῥητή |P
ἀρχή / τελευτή
10.8 Nature κοσμήτειρα θεῶν |H ἀτελής τε τελευτή 4.2 Sky πρεσβυγένεθλ’, ἀρχὴ πάντων |H πάντων τε τελευτή 15.7 Zeus παντογένεθλ’, ἀρχὴ πάντων |H πάντων τε τελευτή
αὐξίτροφος / λύτειρα
10.17 Nature αὐξίτροφος πίειρα |Tc πεπαινομένων τε λύτειρα
ἐχθρός / εὔφρων
62.9 Justice ἐχθρὰ τῶν ἀδίκων, |P εὔφρων δὲ σύνεσσι δικαίοις
ζωή / θάνατος
29.15 Persephone ζωὴ καὶ θάνατος |P μούνη θνητοῖς πολυμόχθοις
καθοδηγός / ζαμενής
8.8 Sun εὐσεβέσιν καθοδηγὲ καλῶν, |H ζαμενὴς ἀσεβοῦσι
κοινός / ἄδικος
87.6 Death κοινὸς μὲν πάντων, |P ἄδικος δ’ ἐνίοισιν ὑπάρχων
κρύφιος / παμφαής
6.5 Protogonos κρύφιον |P … παμφαὲς ἔρνος
μόνη, μούνη
→ ἀκοινώνητος / κοινός
παντοδότειρα / ἀφαιρέτις 59.18 Moirai παντοδότειραι, ἀφαιρέτιδες |H παντρόφος / παντολέτειρα
26.2 Earth παντρόφε πανδώτειρα … B| παντολέτειρα
πικρός / γλυκύς
10.15 Nature πικρὰ μέν φαύλοισι, |Tc γλυκεῖα δὲ πειθομένοισι
προφανής / σκοτόεις
71.8 Melinoe ἄλλοτε μὲν προφανής, |P ποτὲ δὲ σκοτόεσσα
τροφεύς / ὀλετήρ
38.14 Kouretes P| τροφέες καὶ αὖτ’ ὀλετῆρες
φαίνομαι / ἀφανής
51.7 Nymphs φαινόμεναι, ἀφανεῖς |P 55.10 Aphrodite φαινομένη τ’ ἀφανής |P
φίλοιστρος / φρόνησις
32.9 Athena φίλοιστρε κακοῖς, |H ἀγαθοῖς δὲ φρόνησις
8 Reverse index
8
243
Reverse index
θεά ἀλωαία ἡδεῖα εὐάνθεια αὐτάρκεια βασίλεια παμβασίλεια μουνογένεια Τριτογένεια πρωτογένεια Κυθέρεια εὐπατέρεια Περσεία λοχεία ὠκυλόχεια Ὀρθία φιλία πότνια πολυπότνια Πρόνοια πνοιά αἰθερία λυτηρία κομίστρια κλῃσία Ἑστία Εἰλείθυια στήριγμα πήδημα βλάστημα ἄγαλμα ὄμμα χάρμα σπέρμα τέρμα ἅγνισμα μέρισμα ἔναυσμα ἀνάπαυμα δράκαινα λύκαινα δέσποινα
γέννα Δίκτυννα ἰοχέαιρα μάκαιρα πρέσβειρα πίειρα κυδιάνειρα ἱππελάτειρα πανδαμάτειρα αὐτοκράτειρα ὀλέτειρα παντολέτειρα βαρυβρεμέτειρα γενέτειρα ἡγήτειρα καθηγήτειρα παμμήτειρα κοσμήτειρα κυβερνήτειρα παίκτειρα συμπαίκτειρα ζεύκτειρα ἀγγέλτειρα κράντειρα ὀλβοδότειρα ὀρθοδότειρα γεννοδότειρα ὑπνοδότειρα καρποδότειρα παντοδότειρα πλουτοδότειρα θρέπτειρα βιοθρέπτειρα αὐγάστειρα καταυγάστειρα πλάστειρα ὁρμάστειρα λύτειρα πανδώτειρα σώτειρα κούρα αἶσα
ἄνασσα λαμπαδόεσσα σκοτόεσσα πηγή Λαμπετίη Παφίη ἀνάγκη Δίκη Πραξιδίκη πλοκή ὁρμή κεδνή μόνη ἡγεμόνη μούνη εὐφροσύνη κόρη κούρη ἀρετή κρατίστη τελευτή φυή νύμφη τροφή ἐγρεμάχη ἀρχή ἀστράρχη ζωή σφράγιαι Μοῖραι θηρόπεπλοι κρυψίδρομοι δίδυμοι Διόσκυροι Παιάν Πάν Τιτάν πυθμήν ἄρσην ὄργιον στοιχεῖον γένεθλον
ὅπλον ἕδρανον τέκνον συνοπάων ποντομέδων ῥηξίχθων σεισίχθων Παιών Ὑπερίων πολυδέγμων φιλοπαίγμων χοροπαίγμων δαήμων λυσιπήμων δαίμων δροσοείμων λευχείμων πολυθρέμμων ἀμύμων περίφρων μαλακόφρων ἀγανόφρων εὔφρων φύλαξ πιστοφύλαξ ἄναξ φλόξ κῆρυξ ὄνειαρ μάκαρ δάμαρ θυγάτηρ πατήρ ὀλετήρ γενετήρ ὁδηγητήρ ἰητήρ μήτηρ θηρητήρ ἐργαστήρ εὐαστήρ πρηστήρ
244
μηνυτήρ ὑπνοδώτηρ σωτήρ καρτερόχειρ πῦρ πανδαμάτωρ διμάτωρ ἀπάτωρ αὐτοπάτωρ κοσμοκράτωρ παντοκράτωρ γενέτωρ παγγενέτωρ ἡγήτωρ ῥοιζήτωρ μεγαλήτωρ κοσμήτωρ ἀνάκτωρ συμπαίκτωρ σημάντωρ ἀλάστωρ ἀποπαύστωρ βιοδώτωρ μέγας Κυδωνιάς αὐλωνιάς λειμωνιάς Λοξίας λυτηριάς μέλας κυκλάς περικυκλάς Παλλάς ἀκάμας χρυσοκόμας δρομάς ταυροβόας πέρας Μουσαγέτας πυριβρεμέτας εὐάς Ἁμαδρυάδες Πιερίδες Κουρῆτες
Indices
πασιφαής παμφαής λαμπροφαής κρυμοπαγής πυριφεγγής ἀεροφεγγής ἀστεροφεγγής εὐφεγγής βαρυαλγής ἐναργής παναυγής κυαναυγής χρυσαυγής Ἀνταύγης ἀνταυγής νυχαυγής φιλομμειδής ἀεροειδής εὐειδής φρικώδης εὐώδης πολυγηθής ἀληθής πολυανθής τοξαλκής πανδερκής ἀιθαλής ἀειθαλής αὐξιθαλής ἀμφιθαλής κυμοθαλής παντοθαλής λυσιμελής αἰγομελής ἀτελής ἡμιτελής ἁγνοτελής μαινόλης ἁβροκόμης χοροιμανής ὀρειομανής φιλοιστρομανής θυρσομανής Φάνης
ἀφανής ὑψιφανής προφανής μουνογενής Κυπρογενής ἀφρογενής ποντογενής πρωτογενής ᾠογενής μεγασθενής ἐρισθενής ζαμενής προσηνής ἀκλινής παντοτεχνής ἡδυεπής τυμπανοτερπής εἰαρoτερπής ὁπλοχαρής κρυμοχαρής ὀμβροχαρής λεκτροχαρής ἀντροχαρής κισσοχαρής κυκλοτερής λυσσήρης ἀτειρής κρουσιλύρης χρυσολύρης Kαταιβάτης ἐπεμβάτης ἁγέτης ἀστροθέτης τριετής Ἀμφιετής ἐριβρεμέτης παγγενέτης ῥομβητής τειχεσιπλήτης ἀγκυλομήτης αὐξητής σκιρτητής προφήτης κυανοχαίτης
βαθυχαίτης Λικνίτης οὐρεσιφοίτης ἠεροφοίτης Μεμφίτης θυρσοτινάκτης παντοτινάκτης δείκτης αἰολοδείκτης συρικτής ὀργιοφάντης Ἀργειφόντης πλουτοδότης τοξότης δεσπότης παντοδυνάστης κεράστης εὐαστής βραβευτής χορευτής διφρευτής βακχευτής χαριδώτης ὀλβιοδώτης ἠπιοδώτης μεθυδώτης Κωρυκιώτης Εἰραφιώτης διφυής τριφυής παντοφυής αὐτοφυής εὐτραφής μηροτρεφής ἀμεμφής θυρσεγχής χρυσεγχής γενάρχης τελετάρχης μεγαλαυχής φιλόπαις οὐρανόπαις σφραγίς τιμήεις
8 Reverse index
φλογόεις αἰθαλόεις κερόεις ἱμερόεις πτερόεις ἀστερόεις πυρόεις Καδμηίς Ἄρτεμις Τιτανίς βαρύμηνις παιωνίς γλαυκῶπις καλυκῶπις κυανῶπις Κύπρις ἠλεκτρίς γένεσις φρόνησις μείωσις κυνηγέτις ἀφαιρέτις μῆτις πολύμητις σύνδαιτις τριοδῖτις ἐνοδῖτις σκυλακῖτις κρουνῖτις παράκοιτις οὐρεσιφοῖτις ἠεροφοῖτις σωρῖτις Κοιαντίς μάντις ὀλβοδότις τοξότις φιλαγρότις χαριδῶτις βιοδῶτις ὀλβιοδῶτις δελφίς πρόσoψις ἀγλαός
245
ἵλαος ἀέναος Σάβος Φοῖβος πολύολβος φόβος ἐρισμάραγος παμφάγος καθοδηγός ἑκάεργος ἀρωγός ἐπαρωγός χρησμῳδός θεός ἠγάθεος ἔνθεος φιλένθεος νέος καλλιπάρῃος ἀγαθός πολύγηθος ἄνθος ἐπιτάρροθος ὑγροκέλευθος ποικιλόμυθος πηγαῖος ἐννοσίγαιος δίκαιος Ληναῖος ἀστραπαῖος Ἠρικεπαῖος Νυσαῖος κραταιός εὐκταῖος βρονταῖος φερόλβιος πολυόλβιος φερέσβιος πολυόργιος ὠγύγιος δῖος ὠμάδιος ἀίδιος τυμβίδιος
αἰφνίδιος μοιρίδιος νυμφίδιος εἰνόδιος κλονοκάρδιος εὔδιος θεῖος σπερμεῖος Γρύνειος Λύσειος Βάκχειος ἤϊος ἰήιος ἀρήιος ἁλιρρόθιος βύθιος Πύθιος εἰνάλιος φυτάλιος Δήλιος ἐγκύκλιος πολυθάλμιος νόμιος βρόμιος σεβάσμιος ἐράσμιος οὐράνιος ἐπιλήνιος φοίνιος χθόνιος δρυμόνιος περιθρόνιος Κρόνιος κεραύνιος ἐριούνιος ἐναγώνιος αἰώνιος χοροποιός ὑποκόλπιος Ὀλύμπιος ἵππιος ἄγριος ἀέριος ἠέριος
νυκτέριος σωτήριος βομβήτριος ἀρότριος ἐπάφριος ἀπειρέσιος ὅσιος καθάρσιος Λύσιος Νύσιος πόντιος συνέστιος υἱός Eὔιος ἐπάφιος κρύφιος Βράγχιος μειλίχιος νύχιος ἐννύχιος ἀπαλεξίκακος ἄδικος αἰπολικός μανικός οἶκος Δελφικός δολοπλόκος πολεματόκος διδυματόκος ὀμβροτόκος θάλος καλός ἁπαλός ἔκπαγλος βέλος ἄγγελος ἀρίδηλος ἀρχιγένεθλος παντογένεθλος πρεσβυγένεθλος πτηνοπέδιλος πολυποίκιλος φίλος παιδόφιλος
246
ἑκηβόλος ἐλαφηβόλος παναίολος πυριπόλος μυστιπόλος ἁγνοπόλος πρόπολος ταυροπόλος δικασπόλος νεβριδοστόλος γαμοστόλος ἐρνεσίπεπλος κροκόπεπλος κυανόπεπλος τανύπεπλος ἐνόπλος οὖλος ποικιλόβουλος Εὔβουλος πολύβουλος καλλιπλόκαμος ἐρασιπλόκαμος ὀφιοπλόκαμος ἐρατοπλόκαμος εὐπλόκαμος εὐπάλαμος πολύοδμος πολυάνθεμος φιλέρημος ἀγλαόφημος παράρυθμος ἀοίδιμος κύδιμος ἄλκιμος κάρπιμος πάντιμος ἀγλαότιμος θεότιμος δακρυότιμος πολύτιμος ὑδροδόμος ὑλονόμος ἐρίβρομος θηρόβρομος
Indices
περίδρομος πυρίδρομος νυκτίδρομος ὑψίδρομος σκολιοδρόμος φιλόδρομος εὔδρομος ὠκυδρόμος ἑλικoδρόμος ἄτρομος κόσμος διάκοσμος βοτρυόκοσμος πολύποτμος μεγάθυμος ἠπιόθυμος ἀγριόθυμος ὀμβριμόθυμος βαρύθυμος μεγαλώνυμος πολυώνυμος φιλόκωμος ἐρημοπλάνος ποντοπλάνος κοίρανος ἐϋστέφανος πολυμήχανος ἁγνός γένος παρθένος πολυπάρθενος ἐρυθαινόμενος πεπρώμενος τιθηνός πτηνός δεινός ποθεινός ἐρατεινός κοινός εἰαρινός νυκτερινός Κρονότεκνος εὔτεκνος πολύτεκνος
τοξοβέλεμνος σεμνός πολύσεμνος λυσιμέριμνος ληθομέριμνος πολύυμνος ἐραννός ἐρεβεννός τρίγονος κρυψίγονος ἔκγονος πρόγονος Πρωτόγονος ζῳογόνος πολεμόκλονος μόνος παυσίπονος σύνθρονος εὔθρονος Κρόνος Πυθοκτόνος θηροκτόνος βροτοκτόνος Τιτυοκτόνος Γοργοφόνος τερπνός φιλάγρυπνος ἔρνος βαθύστερνος συνόμευνος μοῦνος εὑρεσίτεχνος λυσίζωνος λιγύφωνος εὔδοξος ἡδύπνοος εὔπνοος παντόχροος Πρίαπος βαθύκολπος πομπός ἱεροσκόπος εὔσκοπος ἀμετάτροπος
φίλιππος ἐλάσιππος φερέκαρπος ἀγλαόκαρπος χλοόκαρπος εὔκαρπος φιλάλυπος ἐρίγδουπος ἁλίδουπος ὁπλόδουπος τυμπανόδουπος βαρύκτυπος θηρότυπος ἑλίκωπος φαιδρωπός ταυρωπός ἡδυπρόσωπος ταυρομέτωπος γεραρός Βάσσαρος ἑλικοβλέφαρος πάρεδρος φίλανδρος ἔνυδρος φοβερός ἱερός εὐίερος γλυκερός θαλερός μέρος κρατερός ἀγρότερος τανυσίπτερος κουφόπτερος εὐάστερος ὀρέστερος ἀμφιέτηρος λαιψηρός ἐχθρός καλλιέθειρος ὀρθοέθειρος πολύπειρος πολύτειρος ὀλβιόχειρος
8 Reverse index
ἠπιόχειρος ὀλβιόμοιρος πικρός ψυχοφθόρος κόρος κερδέμπορος ὑγρόπορος πυρίσπορος πολύσπορος διάκτορος νικηφόρος μελανηφόρος μιτρηφόρος βοτρυηφόρος κινησιφόρος ναρθηκοφόρος ὁπλοφόρος θεσμοφόρος θυρσοφόρος σελασφόρος κερασφόρος φαεσφόρος τελεσφόρος φωσφόρος σύγχορος βακχέχορος σύλλεκτρος φυγόλεκτρος φίλοιστρος λιγυρός ψιθυρός κοῦρος ἐπίκουρος βλοσυρός ἠπιόδωρος τιμωρός φιλόθυρσος ἀκάματος φιλονάματος θάνατος ἀθάνατος
247
εὐδύνατος ἐρατός πολυήρατος ἀπροσόρατος πανυπέρτατος παλαίφατος ἀμαιμάκετος ἀνίκητος πολυτίμητος αὐτοκασίγνητος ἀκοινώνητος ῥητός ἄρρητος εὐάντητος ἀμύητος τεχνοδίαιτος ἀντροδίαιτος ἀστροδίαιτος παντοδίαιτος ἀλλοτριομορφοδίαιτος ἄφθιτος πολύλλιτος οὐρεσίφοιτος ἠερόφοιτος νυκτερόφοιτος ἀπείριτος πολύκτιτος οὐρανόπλαγκτος ἠερόπλαγκτος αἰθερόπλαγκτος πολύπλαγκτος δεινοκάθεκτος ἄρρηκτος κυκλοέλικτος ἀστυφέλικτος πολύμικτος φρικτός ἀμίαντος περίφαντος ἄμβροτος
φαεσίμβροτος ποσσίκροτος χαλκόκροτος πολύσεπτος κάρτος ἀστασίαστος ἀδάμαστος ἐραστός πολύμνηστος πρέσβιστος μέγιστος πολύλλιστος ἄριστος φέριστος ἄθραυστος ἄζωστος νυκτιπόλευτος ὑγροπόρευτος πάνρυτος πετρόρυτος πρῶτος κυανόχρωτος ἀγαυός κισσόβρυος τροφός αὐξίτροφος πάντροφος σύντροφος καρποτρόφος θηροτρόφος κουροτρόφος ὡροτρόφος σταχυοτρόφος ψυχοτρόφος ἀδιάστροφος ἀπόστροφος πάνσοφος δίμορφος ἀγλαόμορφος αἰολόμορφος ἀρσενόμορφος
χλοόμορφος ἀερόμορφος πολύμορφος κοῦφος φιλότρoφος Βάκχος Ἴακχος γαιήοχος αἰγίοχος ὑπείροχος φιλοπάννυχος δᾳδοῦχος κλῃδοῦχος τροπαιοῦχος σκηπτοῦχος ἀγέρωχος ἡδύς Ζεύς Προμηθεύς Σμινθεύς βασιλεύς παμβασιλεύς Εὐβουλεύς Διδυμεύς ἑρμηνεύς Λυκωρεύς Λυσεύς τροφεύς Βακχεύς ἠΰς γλυκύς θῆλυς ἱμερόνους πυρίπνους κερώς δίκερως ταυρόκερως κυανόχρως φῶς φοβερώψ Πειθώ
248
9
Indices
Selected metrical constituents
The syntagms, consisting of at least two elements, are arranged according to internal structure and subject. H| ἅγνισμα μέγιστον βασιλῆα μέγιστον βασίλεια μεγίστη καὶ Πᾶνα μέγιστον σώτειρα μεγίστη χρησμῳδὲ μέγιστε ἀδιάστροφος αἰεί ἐπιτάρροθος αἰεί ἄρρητον ἄνασσαν κλῃδοῦχον ἄνασσαν Βακχεῖον ἄνακτα Βακχείου ἄνακτος καὶ Ζηνὸς ἄνακτος κουροτρόφε δαῖμον μεγαλώνυμε δαῖμον νικηφόρε δαῖμον πανυπέρτατε δαῖμον πολυάνθεμε δαῖμον πολυώνυμε δαῖμον φαεσίμβροτε δαῖμον μέγ’ ὑπείροχε δαῖμον καλυκώπιδα κούρην κουροτρόφε κούρα πολυποίκιλε κούρη πολυώνυμε κούρη χαλκόκροτε κούρη ὡροτρόφε κοῦρε πολυμήχανε μῆτερ πολυώνυμε μῆτερ Δηοῦς θάλος ἁγνόν Διὸς ἄφθιτα τέκνα κρύφιον Διὸς ἔρνος θνητοῖσι ποθεινή θνητοῖσι ποθεινήν θνητοῖσι ποθειναί θνητοῖσιν ἀνάγκη πολυπότνια θνητοῖς βιοδώτορα θνητῶν
βασιλεύτατε πάντων τροφὸς ἠδὲ τιθηνός θῆλυς τε καὶ ἄρσην ἀτελής τε τελευτή πάντων τε τελευτή φανερῶν τε βραβευτής σημάντορες ὄντες ἐπαρωγὸς ἐοῦσα ἡδεῖα πρόσοψι |H γενέτειρα θεά δᾳδοῦχε θεά κράντειρα θεά παμμήτειρα θεά παντογένεθλα θεά πολύσεμνε θεά πολύτεκνε θεά Φερσεφόνεια θεά κοσμήτειρα θεῶν λύτειρα κακῶν σημάντωρ ἀγαθῶν B| ἄλκιμε δαῖμον ἄμβροτε δαῖμον κύδιμε δαῖμον Λύσιε δαῖμον ποντία δαῖμον πόντιε δαῖμον ἄλκιμε Τιτάν δέσποτα Παιάν κάρπιμε Παιάν ἀρχὴ ἁπάντων μῆτερ ἁπάντων μῆτερ Ἀνάγκης μῆτερ Ἐρώτων μῆτερ ὀνείρων μητέρα γαῖαν
9 Selected metrical constituents
πᾶσιν ἀρωγέ πᾶσιν ἐύφρων πᾶσι ποθεινέ πᾶσι ποθεινή πᾶσι προσηνής αἰὲν ἀτειρεῖς αἰὲν ἀτειρές δαῖμον ἄριστε δαίμονα σεμνήν ἔκγονε σεμνή Ἴσιδι σεμνῇ σεμνὲ Προμηθεῦ δέσποτα κόσμου δέσποτα Παιάν δῖα Μέγαιρα δῖα Σελήνη κοῦρε διμάτωρ εὐάδα κούρην κύδιμε κοῦρε πάνσοφε κούρη παντρόφε κούρη παμφάγον ὁρμήν παμφαὲς ἔρνος σύγχορε Nυμφῶν σύνθρονε Ὥραις φυτάλιε Ζεῦ ἀθάνατε Ζεῦ δέσποτα κόσμου ἁγέτα κώμων κοίρανε θνητῶν |B μῆτερ Ζηνὸς ἄνακτος Ὀλυμπίου μητρὸς ὀρειομανοῦς συνοπάονες |Tc αἰολόμορφον ἄνακτα ἐν Σαμοθρᾴκῃ ἄνακτες Ζηνὸς ἄνακτος Πρίηπον ἄνακτα Φοῖβον ἄνακτα κυανόπεπλον ἄνασσαν κυανόχρωτοι ἄνασσαι θεὰ βασίλεια
249
θεὰ δέσποινα θεὰ σώτειρα θεαὶ πάντιμοι θεῶν γενέτειραν Εὐμενίδων γενέτειρα χαρμοσύνης γενέτειραι πάντιμ’ ἀγλαόμορφε πάντιμ’ ὀλβιόμοιρε τοῖς ἀδίκοις τιμωρός τῶν ἀδίκων τιμωροί οὐράνιοι χθόνιοί τε οὐράνιος χθόνιός τε οὐρανίαν χθονίαν τε Tc| καὶ ἁγνῆς Φερσεφονείης καὶ Ἄρτεμιν ἰοχέαιραν καὶ Εἰρήνη πολύολβε καὶ εὐδυνάτῃ θεᾷ ἁγνῇ καὶ Εὐφροσύνη πολύολβε καὶ ἡ σεμνὴ Προθυραία καὶ ἠπιόχειρον ὑγείαν καὶ ἠπιοχείρῳ Ὑγείᾳ καὶ Ἡρακλέος μένος ἠΰ καὶ Ἡφαίστου μένος ἁγνόν καὶ οὐράνιαι φλόγες ἁγναί ἀνίκητον βέλος ἁγνόν ἀνίκητον θεὸν ἁγνόν ἀγαλλομένην Σάβου ἁγνοῦ ἀμαιμάκετον βασίλειαν ἀμαιμάκετον πρηστῆρα ἰδ’ Ἀδρήστειαν ἄνασσαν ὁμοῦ θ’ Ὑγίειαν ἄνασσαν ἀμαιμάκετον βασίλειαν καταχθονίων βασίλεια πολυλλίστη βασίλεια ὑποχθονίων βασίλεια ἐϋστεφάνου Διονύσου ἐϋστεφάνῳ Κυθερείῃ ἐϋστεφάνου τ’ Ἀφροδίτης ἀεὶ γενετῆρες ἁπάντων ἀεὶ μύσταισι προσηνεῖς δικασπόλοι αἰὲν ἐοῦσαι θεὰ διδυματόκε
250
Indices
θεὸν διφυῆ Διὸς σύλλεκτρε μάκαιρα Κρόνου σύλλεκτρε μάκαιρα χρόνου μῆτερ χρόνου πάτερ τεχνῶν μῆτερ γαμοστόλε μῆτερ Ἐρώτων τεχνῶν μῆτερ πολύολβε θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ υἱέ θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν θεῶν σκηπτοῦχε μόνη θνητοῖσι ποθεινή μόνη τὸ κριθὲν τελέουσα μόνη χαίρουσα δικαίοις βίου πρόπολε θνητοῖσιν λόγου θνητοῖσι προφῆτα φίλε θνητοῖς ἐν ἀνάγκαις φόβων ἔκπαγλε βροτείων
νυκτέριαι κοῦραι πεντήκοντα κόραι Παφίης κούρης κοῦραι Ἁμαδρυάδες κούραις ἅμα νύμφαις κούρην Καδμηίδα Χρόνον ἀέναον πνοιαὶ ἀέναοι μάκαιρα θεά μουνογένεια θεά πλουτοδότειρα θεά σὺν σῇ μητρὶ θεᾷ ἀφρογενής τε θεά Εἰρήνην τε θεάν Εἰρήνην τε θεὸν Οὐρανίαν τε θεάν γένεσις πάντων ἰητὴρ πάντων
P| θνητοῖς χρησμῳδὲ μέγιστε θνητῶν θρέπτειρα προπάντων θνητῶν στήριγμα κραταιόν θνητῶν σώτειρα μεγίστη ἱερὸν θάλος ἱερὸν σέλας μεγάλοιο Διὸς χθονίοιο μεγάλου Τιτᾶνος ἀγαυοῦ μούνη θνητοῖς πολυμόχθοις μούνη καὶ πᾶσιν ἀνάσσεις μούνη πάντεσσί τ’ ἀνάσσεις μοῦνος θνητοῖς ἀναφαίνῃ μοῦνος καὶ πᾶσι προσέρχῃ παρ’ ἀγαυῆς Περσεφονείης πρὸς ἀγαυὴν Περσεφόνειαν
|Tri Ἆρες ἄναξ Δήλι’ ἄναξ Ὕπνε, ἄναξ Ζεῦ βασιλεῦ Ζεῦ Κρόνιε Ζεῦ χθόνιε Ζῆνα μέγαν Πότνα Ῥέα Γαῖα θεὰ κόσμε πατήρ ἐχθρὲ νόσων
|P ἄγγελε μελλόντων ἀγγέλτειρα θεοῦ ἁγναὶ θυγατέρες νύμφαι θυγατέρες Ὧραι θυγατέρες ἀγρότεραι κοῦραι γυμνάζουσα κόρη
|E ἀθανάτων θεότιμε θεῶν μῆτερ οὐρανίαν χθονίαν τε καὶ εἰναλίαν οὐράνιοι χθόνιοί τε καὶ εἰνάλιοι
Tri| μακάρων τε θεῶν πάτερ ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν χθoνία ἠδ’ οὐρανία πάλιν αὐτή
E| τροφὲ πάντων
10 Formulaic and semi-formulaic participial clauses
251
10 Formulaic and semi-formulaic participial clauses ἀγάλλω Tc| ἀγαλλομένην ἐλάφοισι 1.4 (Hekate) χρυσέαισιν Tc| ἀγαλλόμενον πτερύγεσσι 6.2 (Protogonos) κόραισιν Tc| ἀγαλλόμενος κατὰ κῦμα 23.2 (Nereus) ἐπ’ ὄχοισιν Tc| ἀγαλλόμεναι περὶ νῶτα 24.4 (Nereids) τελεταῖσιν Tc| ἀγαλλομένην Σάβου ἁγνοῦ 49.2 (Hipta) Il. 2.462 ἀγαλλόμενα πτερύγεσσι; h.Merc. 553 ἀγαλλόμεναι πτερύγεσσι; Nic. Th. 62 ἀγαλλομένη ποταμοῖσιν. γήθω | νέῳ γήθοντα προσώπῳ 75.4 (Palaimon) Tc| καλῷ γήθουσα προσώπῳ 55.16 (Aphrodite) Tc| καλῷ γήθοντι προσώπῳ 16.10 (Hera) P| ἱερῷ γήθουσα προσώπῳ 49.7 (Hipta) γεγηθότι προσώπῳ is frequent in patristic authors (Eus., John Chrysostom). → πολύγηθος, πολυγηθής Tc
διώκω | τετράορον ἅρμα διώκων 8.19 (Sun) Tc| τετράορον ἅρμα διώκων 17.5 (Poseidon) cf. πάγγεον ἅρμα διώκει 59.8 (Δόξα) Hdt. 7.140.10 Συριηγενὲς ἅρμα διώκων (Ares); A. Pers. 84 Σύριόν θ᾿ ἅρμα διώκων; Man. 5.171 τετράζυγον ἅρμα διώκων. Tc
ἑλίσσω Tc| ἑλισσόμενος περὶ γαῖαν 4.3 (Sky) Tc| ἑλισσόμενοι περὶ κῦμα 24.7 (Nereides) Tc| ἑλισσόμενος πέρι πάντα 47.2 (Perikionios) cf. Ὠκεανός τε πέριξ † ἐν ὕδασι † γαῖαν ἑλίσσων 11.15
Il. 21.11 ἑλισσόμενοι περὶ δίνας; Cleanth. Stoic. fr. 1.7 ἑλισσόμενος περὶ γαῖαν. → ἑλικόδρομος, κυκλοέλικτος εἰμί | αἰὲν ἐόντα 83.1 (Ocean) B| αἰὲν ἐοῦσα 36.11 (Artemis) δικασπόλοι B| αἰὲν ἐοῦσαι 69.15 (Erinyes) Od. 1.264 θεοὺς νεμεσίζετο αἰὲν ἐόντας, etc. → ἀέναος, ἀίδιος, αἰώνιος B
ἔχω P| πάντων κληῖδας ἔχοντα 58.4 (Eros) P| πόντου κληῖδας ἔχοντα 25.1 (Proteus) AP 7.737 κληῖδες ˻πόντου˼ (v.l. ˻Κύπρου˼) → κλῃδοῦχος | ἀνάπαυσιν ἔχουσα 3.6 (Night) | ἀνάπαυσιν ἔχουσαι 81.2 (Zephyr’s breezes) → ἀνάπαυμα H H
| ὑπὸ κεύθεσιν οἰκί’ ἔχουσαι 51.2 (Nymphs) P| ὑπὸ κεύθεσιν οἰκί’ ἔχουσαι 69.3 (Erinyes) Il. 16.261 ὁδῷ ἔπι οἰκί’ ἔχοντας (wasps). → ὑγροπόρευτος P
| ἀπρόσμαχον εὖχος ἔχουσαν 72.4 (Fortune) Man. 2.302 ὑπείροχον εὖχος ἔχοντες, 388 °-ας, Gr. Naz. Carm. dogm. 439.10, Carm. mor. 523.10 βασιλήϊον εὖχος ἐχούσης et passim. Tc| ἀπρόσμαχον εἶδος ἔχουσαν 1.6 (Hekate) Tc| ἐπήρατον εἶδος ἔχουσα 55.27 (Aphrodite) Hes. fr. 25.38 ἐπήρατον εἶδος ἔχουσα[ν (Iphianeira), Th. 907 Tc
252
πολυήρατον εἶδος ἔχουσα (Eurynome), fr. 17a.7, 10(a).44, h.Cer. 315 ~ ἔχουσαν, Hes. fr. 10(a).31 ~ ἐχούσας, Opp. C. 1.365 ~ ἰδοῦσαι. → ἀεροειδής, εὐειδής | ἀρήια τεύχε’ ἔχοντες 38.1, 7 (Kouretes) Od. 11.41 ἄνδρες τεύχε’ ἔχοντες; Hes. Sc. 238, h.Hom. 28.5 πολεμήϊα τεύχε’ ἔχουσαν. → ἀρήιος
Tc
| πανδερκὲς ἔχων αἰώνιον ὄμμα 8.1 (Sun) Tri| πανδερκὲς ἔχων φαεσίμβροτον ὄμμα 34.8 (Apollo) → αἰώνιος, ὄμμα, πανδερκής Tri
παγκρατὲς ἦτορ ἔχων |P 12.5 (Herakles) Il. 14.324 κρατερόφρων (Herakles) παγκρατὲς ἦτορ ἔχων |P 28.2 (Hermes) εὐμενὲς ἦτορ ἔχων |P 30.9 (Dionysos) εὐμενὲς ἦτορ ἔχων |P 64.13 (Law) εὐμενὲς ἦτορ ἔχουσα |Tc 26.11 (Earth) h.Hom. 22.7 καὶ μάκαρ εὐμενὲς ἦτορ ἔ χων (Poseidon) cf. Tc| καὶ ἵλαον ἦτορ ἔχουσα 35.6 (Leto), P| κεχαρημένον ἦτορ ἔχοντας P.43 → κραταιός, κρατερός, κρατίστη | αὔρας θνητοῖς παρέχουσα προσηνεῖς 16.3 (Hera) Tri| θνητοῖσι τροφὰς παρέχουσα προσηνεῖς 27.6 (Mother of the Gods) → προσηνής Tri
| φρικώδη θυμὸν ἔχουσα 32.7 (Athena) | πάταγον φρικώδη ἔχουσαι 21.4 (Clouds) → φρικώδης
P P
μέδω | χθονία καὶ εἰναλία μεδέουσα 10.14 (Nature) Tri| πόντοιο βαθυστέρνου μεδέουσα 74.3 (Leukothea) Tri
Indices
h.Ven. 4 Σαλαμῖνος ἐϋκτιμένης μεδέουσα, 292 Κύπροιο ἐϋκτιμένης μεδέουσα. → ποντομέδων °οράω | ἐσορῶσα βίον θνητῶν πολυφύλων 61.2 (Nemesis) Tri| καθορῶσα βίον θνητῶν πολυφύλων 62.3 (Justice) cf. αἳ πάντων καθορᾶτε βίον θνητῶν 70.4 (Eumenides); ἐν βιότῳ καθορᾷ μόνη 59.11 (Moirai); ὄμμα Δίκης ἐφορᾶτε 69.15 (Erinyes) Ion fr. 40.3 ἰδεῖν βίον ἀνέρος (Ar. Ra. 706). → ὄμμα, πανδερκής Tri
ποθέω εἰρήνην ποθέων κουροτρόφον |B 12.8 (Herakles) εἰρήνην ποθέων κουροτρόφον |B 65.9 (Ares) Il. 24.6 Πατρόκλου ποθέων, Od. 11.196 σὸν νόστον π. ῥύομαι ῥυομένη νούσων χαλεπῶν κακόποτμον ἀνίην 68.13 (Health) ῥυόμενος μῆνιν χαλεπὴν κατὰ πόντιον οἶδμα 75.8 (Palaimon) Andromachus 41 ῥύσαι’ ὑδρηλὴν νοῦσον ἐπεσσυμένην. τέρπομαι κύμασι τερπομένη |P 74.4 (Leukothea) κύμασι τερπόμενος |P 17.8 (Poseidon) cf. τερπομένη θαλίαισι |Tc 55.8 (Aphrodite) Nic. Th. 538 ὕδασι τερπομένην; Batr. 11 ὕδατι τερπόμενος; Choer. fr. 335.2 τερπόμενος θαλίῃσι. → τερπνός
10 Formulaic and semi-formulaic participial clauses
τίω τετιμένε πᾶσι θεοῖσι / καὶ θνητοῖσι βροτοῖσιν 54.2–3 (Silenos Satyr) τετιμένε πᾶσι θεοῖσι / καὶ θνητοῖσι βροτοῖσιν 45.5–6 (Dionysos Bassareus) Q.S. 12.25 τετιμένε πάγχυ θεοῖσιν → πάντιμος, πολύτιμος, πολυτίμητος χαίρω ἡσυχίῃ χαίρουσα |Tc 3.4 (Night) ἡσυχίῃ χαίρουσα |Tc 9.8 (Moon) ἡδυπνόοις χαίρουσα |Tc 26.7 (Earth)
253
εἰρήνῃ χαίρουσα |Tc 63.9 (Dikaiosyne) εἰρήνῃ χαίρουσα |Tc 40.4 (Demeter Eleusinia) cf. εἰρήνῃ θάλλουσα |Tc 29.18 (Persephone) | χαίρουσα πνοῇσιν 29.12 (Persephone) | χαίρουσα δικαίοις 61.3 (Nemesis) H| χαίρουσα δικαίοις 63.2 (Dikaiosyne) H| ἱεροῖσι χαρέντα 82.6 (Notos) Ar. Nu. 274 τοῖς ἱεροῖσι χαρεῖσαι (Clouds) → χαριδώτης, °χαρής H H
References Barber, Frank (1954). A linguistic study of the Greek Magical Papyri, unpublished M.A. thesis, London. Barbieri, Pedro (2018). Hinos órficos: edição, estudo geral e comentários. [Orphic hymns: edition, study and philological commentaries.] Master’s dissertation – Universidade de São Paulo. São Paulo. (https://teses.usp.br/teses/disponiveis/8/8143/tde-31082018103727/en.php) Beekes, Robert (2010). Etymological Dictionary of Greek. 2 vols. Leiden: Brill. Behaghel, Otto (1909). “Beziehungen zwischen Umfang und Reihenfolge von Satzgliedern”. Indogermanische Forschungen 25, 110–42. Bernabé, Alberto (1988). Orphei hymnorum concordantia. Hildesheim: Olms-Weidmann. Bernabé, Alberto (ed.) (2004–5). Poetae epici Graeci. Testimonia et fragmenta, Pars II. Orphicorum et Orphicis similium testimonia et fragmenta, fasc. 1–2. Munich: Teubner. Blanc, Alain (2018). Les adjectifs sigmatiques du grec ancien : un cas de métamorphisme dérivationnel. Innsbruck: Institut für Sprachen und Literaturen der Universität Innsbruck, Bereich Sprachwissenschaft. Bonnet, Corinne et al. (2018). “‘Les dénominations des dieux nous offrent comme autant d’images dessinées’ (Julien, Lettres 89b, 291 b). Repenser le binôme théonymeépithète”. Studi e materiali di storia delle religioni 84/2, 567–91. Büchsenschütz, Bernhard (1851). De hymnis orphicis. Berlin. Campanile, Enrico (1999). “Histoire et préhistoire d’une formule poétique indoeuropéenne”, in: Saggi di linguistica comparativa e ricostruzione culturale. Pisa: Istituto Editoriale Poligrafici Internazionali, 175–8. Chantraine, Pierre (1933). La formation des noms em grec ancien. Paris: Champion. Delgado, Luis Muñoz (2001). Léxico de magia y religión en los Papiros Mágicos Griegos (Diccionario Griego-Español – Anejo V). Madrid: CSIC. (http://dge.cchs.csic.es/ pub/lmpg) de Vaan, Michiel (2008). Etymological dictionary of Latin and the other Italic languages. Leiden: Brill. DGE = Adrados, Francisco R. et al. (1980-2009). Diccionario Griego-Español. Madrid: CSIC. Dieu, Éric (2011). Le supplétisme dans les formes de gradation en grec ancien et dans les langues indo-européennes. Genève: Droz.
256
References
DMic = Aura Jorro, Francisco (1985–1993). Diccionario Micénico. Madrid: CSIC. Edmonds III, Radcliffe G. (2013). “Dionysus in Egypt? Epaphian Dionysus in the Orphic Hymns”, in: A. Bernabé, M. Herrero de Jáuregui, A. I. Jiménez San Cristóbal, R. Martín Hernández (eds.) Redefining Dionysus. Berlin/Boston: de Gruyter, 415–32. Fayant, Marie-Christine (2013). “La création lexicale dans les Hymnes orphiques. Réflexions sur le nombre et la fonction des hapax”, in: M. Tardieu, and D. Lauritzen (eds.) Le voyage des légendes. Mélanges en l’honneur de Pierre Chuvin. Paris: CNRS Éditions, 269–81. Fayant, Marie-Christine (ed.) (2014). Hymnes orphiques. Paris: Les Belles Lettres. Forssman, Bernhard (1995). “Gedankenschnell”, in: H. Hettrich (ed.) Verba et structurae. Festschrift für Klaus Strunk zum 65. Geburtstag. Innsbruck: Institut für Sprachwissenschaft der Universität Innsbruck, 23–32. García Ramón, José Luis (1986). “Griego ἰάομαι”, in: A. Etter (ed.), O-o-pe-ro-si : Festschrift für Ernst Risch zum 75. Geburtstag. Berlin/New York: de Gruyter, 497–514. García Ramón, José Luis (2010). “Hettitisch nakkī- und homerisch φέριστος: avestisch [°]bairišta-, homerisch φέρτερος, -τατος”, in: J. Klinger, E. Rieken, Ch. Rüster (eds.) Investigationes Anatolicae. Gedenkschrift für Erich Neu. Wiesbaden: Harrassowitz, 73–89. García Ramón, José Luis (2013). “Religious onomastics in ancient Greece and Italy: lexique, phraseology and Indo-European poetic language”, in: J. V. García Trabazo, A. Ruiz (eds.) Poetic Language and Religion in Greece and Rome. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, 60–107. García Ramón, José Luis and Helly, Bruno (2007 [2009]). “Εννοδια Κορουταρρα ‘celle qui dote d’alimentation, de croissance’ et autres divinités courotrophes en Thessalie”. Revue de Philologie 80, 291–312. Geldner = Geldner, Karl Friedrich (2003[1951–1957]). Der Rig-Veda. Aus dem Sanskrit ins Deutsche übersetzt und mit einem laufenden Kommentar versehen. Cambridge (Mass.): Harvard University Press. Graf, Fritz (2009). “Serious Singing: The Orphic Hymns as Religious Texts”. Kernos 22, 169– 82. Guilleux, Nicole (2012). “L’Hermès Areias des sources mycéniennes et les malheurs d’Arès avec les Aloades”, in: P. Carlier et al. (eds.), Études mycéniennes 2010, Actes du Colloque International sur les Textes Égéens, Sèvres, Paris, Nanterre, 20–23 septembre 2010, Pise-Rome: Fabrizio Serra, 455–73. Guthrie, William K. C. (1930). “Epithets in the Orphic Hymns”. Classical Review 4/6, 216– 21.
References
257
Hajnal, Ivo. (1992). “Der mykenische Personenname a-e-ri-qo-ta”, In: J.-P. Olivier (ed.) MYKENAIKA (IXe Colloque international sur les textes mycéniens et égéens. Athènes, 2–6 octobre 1990). Paris: École Française d’Athènes, 285–301. Hopman-Govers, Marianne (2001). “Le jeu des épithètes dans les Hymnes orphiques”. Kernos 14, 35–49. Jamison / Brereton = Jamison, Stephanie W., & Joel P. Brereton (2014). The Rigveda : the earliest religious poetry of India. New York: Oxford University Press. Janda, Michael (1996). “Altgriechisch νεβρός ‘Hirschkalb’ und νέβραξ ‘Küchlein’”. Die Sprache: Zeitschrift für Sprachwissenschaft 38(1), 87–92. Katz, Joshua (2000). “Evening Dress”, in: K. Jones-Bley et al. (eds.) Proceedings of the Eleventh Annual UCLA Indo-European Conference. Los Angeles, June 4-5, 1999. Washington D.C.: Institute for the Study of Man, 69–93. Kern, Otto (ed.) (1972). Orphicorum Fragmenta. Berlin: Weidmann. Kiparsky, Paul (2009). “Verbal Co-compounds and Subcompounds in Greek”, in: C. Halpert (ed.) Proceedings of the 2007 Workshop in Greek Syntax and Semantics at MIT. MIT working papers in linguistics 57. Cambridge, Mass.: Dep. of Linguistics and Philosophy, Massachusetts Inst. of Technology, 187–96. Kölligan, Daniel (2007). “Aphrodite of the dawn: Indo-European heritage in Greek divine epithets and theonyms”. Letras Clássicas 11, 105–34. Kölligan, Daniel (2015). “Myc. a-o-ri-me-ne and Hom. δόρυ μαίνεται”. Kadmos 54(1/2), 31–8. Kölligan, Daniel (2016). “Trois noms grecs en -ακ-: Gr. πῖδαξ, λῦμαξ, φύλαξ”, in: A. Blanc, D. Petit (eds.) Nouveaux acquis sur la formation des noms en Grec. Actes du Colloque international, Université de Rouen, ERIAC, 17-18 octobre 2013. Leuven – Paris: Peeters, 117–33. Kölligan, Daniel (2017). “Expressivität oder Lautgesetz? Drei griechische Etymologien”. IJDL 14, 31–49. Kölligan, Daniel (2020). “Filius superi: zu gr. Ὑπερίων”. Glotta 97, 142–56. Lampe, Geoffrey W. H. (1961). A Patristic Greek Lexicon. Oxford: Clarendon Press. Langella, Elena (2013). “Hermes ἐριούνιος: una nuova interpretazione”. Historische Sprachforschung 126, 258–79. Lebreton, Sylvain (2012). “Les épiclèses dans les Hymnes orphiques: l’exemple de Dionysos”, in: R. Bouchon et al. (eds.) Hymnes de la Grèce Antique: Approches littéraires et historiques. Lyon: Maison de l’Orient et de la Méditerranée – Jean Pouilloux, 201– 18.
258
References
Lee, John (1983). A lexical study of the Septuagint version of the Pentateuch. Chico, Calif.: Scholars Press. Le Feuvre, Claire (2015). Ὅμηρος δύσγνωστος. Réinterprétations de termes homériques en grec archaïque et classique. Genève: Droz. Le Feuvre, Claire (2017). “Ζάλευκος, ζακρυόεις, ζάδηλος and ‘intensive’ ζα-”, in: I. Hajnal, D. Kölligan, K. Zipser (eds.), Miscellanea Indogermanica. Festschrift für José Luis García Ramón zum 65. Geburtstag. Innsbruck: Institut für Sprachen und Literaturen der Universität Innsbruck, 411–26. Leumann, Manu (1950). Homerische Wörter. Basel: Reinhardt. Lincoln, Bruce (1975). “Homeric λύσσα: wolfish rage”. Indogermanische Forschungen 80, 98‒105. LGPN = Fraser, Peter M. (ed.) 1987–. A lexicon of Greek personal names. Oxford: Clarendon Press. López Molina, Sergio (2011). Los epítetos de Dioniso en los Himnos órficos. Trabajo Fin de Máster (Universidad Complutense de Madrid). Madrid. (https://eprints.ucm.es/ 22124/) LSJ = Liddell, Henry George, Robert Scott, & Henry Stuart Jones. 1996. A Greek English lexicon. With a revised supplement 1996. Oxford: Clarendon Press. Macedo, José Marcos (2016). “Two Divine Epithets in Stesichorus: Poseidon ἹΠΠΟΚΕΛΕΥΘΟΣ and Aphrodite ἨΠΙΟΔΩΡΟΣ”. Classical Philology 111, 1–18. Macedo, José Marcos (2016b). “Hermes a-re-ja (PY Tn 316): a new interpretation”. Kadmos 55, 67–82. Macedo, José Marcos (2017). “Noun apposition in Greek religious language: a linguistic account”, in: F. Logozzo, and P. Poccetti. (eds.). Ancient Greek Linguistics. Berlin: de Gruyter, 565–79. Macedo, José Marcos (2017b). “Zeus as (rider of) thunderbolt. A brief remark on some of his epithets”. Harvard Studies in Classical Philology 109, 1–30. Macedo, José Marcos (2020). “Messenger of the gods in Greek and Vedic”. Journal of IndoEuropean Studies 48, 77–85. Morand, Anne-France (2001). Études sur les Hymnes orphiques. Leiden: Brill. Morand, Anne-France (2010). “Etymologies of divine names in Orphic texts”, in: A. Bernabé, F. Casadesús Bordoy, M. A. Santamaría Álvarez (eds.), Orfeo y el Orfismo. Nuevas Perspectivas. Alicante: Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes, 157–76. (http://www.cervantesvirtual.com/nd/ark:/59851/bmcm04n6)
References
259
Nicholas, Nick / Joseph, Brian D. (2009). “Verbal Dvandvas in Modern Greek”, in: C. Halpert (ed.), Proceedings of the 2007 Workshop in Greek Syntax and Semantics at MIT. MIT working papers in linguistics 57. Cambridge, Mass.: Dep. of Linguistics and Philosophy, Massachusetts Inst. of Technology, 171–86. Nikolaev, Alexander (2010). “Homeric ἤϊε Φοῖβε and a new old Greek sound law”. GSAS Workshop for Indo-European Linguistics, Harvard University. Nordgren, Lars (2015). Greek Interjections: Syntax, Semantics and Pragmatics. Berlin/Boston: de Gruyter. Peters, Martin (1993). “Beiträge zur griechischen Etymologie”, in: L. Isebaert (ed.), Miscellanea Linguistica Graeco-Latina. Namur: Société des Études classiques, 85–113. Pronk, Tijmen (2009). “Sanskrit (v)r˳ṣabhá-, Greek ἄρσην, ἔρσην: the spraying bull of IndoEuropean?”. Historische Sprachforschung 122: 170–81. Quandt, Wilhelm (ed.) (2005). Orphei hymni. Berlin: Weidmann. Pinault, Georges-Jean (2013). “The lengthened grade in some Tocharian nouns”. Paper given at the Arbeitstagung “The lengthened grade in IE”. Leiden University, July 30, 2013. Pirenne-Delforge, Vinciane (1994). L’Aphrodite grecque. Athens–Liège: Centre International d’Étude de la Religion Grecque Antique. Rau, Jeremy (2004). “The Derivational History of the Greek Stems in -αδ-”. Münchener Studien zur Sprachwissenschaft 64, 137–73. Rau, Jeremy (2007). “The derivational history of Proto-Germanic *weþru- ‘lamb’”, in: A. J. Nussbaum (ed.) Verba Docenti: Studies in historical and Indo-European linguistics presented to Jay H. Jasanoff by students, colleagues, and friends. Ann Arbor/NY: Beech Stave, 281–92. Ricciardelli, Gabriella (ed.) (2000). Inni Orfici. Milano: Fondazione Valla & Mondadori. Rix, Helmut (1969). “Anlautender Laryngal vor Liquida oder Nasalis Sonans im Griechischen”. Münchener Studien zur Sprachwissenschaft 27: 79–110. Rudhardt, Jean (1991). “Quelques réflexions sur les Hymnes Orphiques”, in: P. Borgeaud (ed.) Orphisme et Orphée. Genève: Droz, 263–88. Sadovski, Velizar (2000). “Die exozentrischen Zusammensetzungen mit Vorderglied Präverb/Präposition im Rigveda: Entheos-Komposita und präpositionale Rektionskomposita”, in: B. Forssman, R. Plath (eds.), Indoarisch, Iranisch und die Indogermanistik: Arbeitstagung der Indogermanischen Gesellschaft vom 2. bis 5. Oktober 1997 in Erlangen. Wiesbaden: Reichert, 455–73.
260
References
Santamaría, Marco Antonio (2013). “The term βάκχος and Dionysos Βάκχιος”, in: A. Bernabé et al. (eds.) Redefining Dionysus. Berlin/Boston: de Gruyter, 38–57. Schmitt, Rüdiger (1967). Dichtung und Dichtersprache in indogermanischer Zeit. Wiesbaden: Harrassowitz. Schmitz, Philip (2014). “ἐπεὶ ἦ πολυώνυμος ἔσται: Apollons Epiklesen ‘Delphinios’ und ‘Branchiades’ und der Hyakinthos-Mythos”, in: C. Reitz, and A. Walter (eds.) Von Ursachen sprechen. Eine aitiologische Spurensuche. Telling origins. On the lookout for aetiology. Hildesheim: Olms, 397–428. Sider, David (2014) “The Orphic Poem of the Derveni Papyrus”, in: I. Papadopoulou, L. Muellner (eds.) Poetry as Initiation. The Center for Hellenic Studies Symposium on the Derveni Papyrus. Hellenic Studies Series 63. Washington, DC: Center for Hellenic Studies. 225–53. (https://chs.harvard.edu/CHS/article/display/5698) Tichy, Eva (1983). Onomatopoetische Verbalbildungen des Griechischen. Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. Tribulato, Olga (2006). “Homeric θυμολέων and the Question of Greek ‘Reversed Bahuvrīhis”, in: D. Kölligan, R. Sen (eds.) Oxford University Working Papers in Linguistics, Philology & Phonetics. Vol. 11. Oxford, 162–78. Valdés Guía, Miriam (2013). “Redefining Dionysos in Athens from the written sources: the Lenaia, Iacchos and Attic women”, in: A. Bernabé, M. Herrero de Jáuregui, A. I. Jiménez San Cristóbal, R. Martín Hernández (eds.) Redefining Dionysus. Berlin/Boston: de Gruyter, 100–19. van Beek, Lucien (2017). „Die Bildersprache des Rechts im Indogermanischen: griechisch ἰθεῖα δίκη und δίκην βλάπτειν“, in: H. Bichlmeier, A. Opfermann (eds.) Das Menschenbild bei den Indogermanen. Akten der Arbeitstagung der Indogermanischen Gesellschaft in Halle (31. März – 2. April 2011). Hamburg: Baar-Verlag, 129–50. van Liempt, Leonardus (1930). De vocabulario Hymnorum orphicorum atque aetate. Purmerend: Muusses. Vegas Sansalvador, Ana (1996). “Ϝορθασια, Ὀρθια y Ἄρτεμις Ὀρθια en Laconia”. Emerita 64, 275–88. Vian, Francis (2004). “Notes critiques et exégétiques aux Hymnes orphiques”. Revue des Études Anciennes 106/1, 133–46. Willi, Andreas (1999). “Zur Verwendung und Etymologie von griechisch ἐρι-”. Historische Sprachforschung / Historical Linguistics 112/1, 86–100.
֍
Würzburg University Press ISBN 978-3-95826-154-9
Πολυώνυμοι – A Lexicon of the Divine Epithets in the Orphic Hymns J. M. Macedo | D. Kölligan | P. Barbieri
The Orphic Hymns consist of a prooemium and 87 hymns addressed to several deities in a late Orphic initiation of sorts. They were composed probably in Asia Minor during the second or third century CE. The bulk of these hymns are made up of divine epithets often linked together in chains of considerable length. The lexicon attempts to give a comprehensive account of the roughly 850 epithets, bringing together the most relevant information scattered in the scholarly literature and adding others from various sources (literary, epigraphic, lexicographic, scholia etc.) in order to provide an overview of their usage and the main details of their models.
Πολυώνυμοι A LEXICON OF THE DIVINE EPITHETS IN THE ORPHIC HYMNS
José Marcos Macedo Daniel Kölligan Pedro Barbieri