Aristotelica Helvetica: Catalogus codicum latinorum in bibliothecis Confederationis Helveticae asservatorum quibus versiones expositionesque operum Aristotelis continentur [Reprint 2018 ed.] 9783110906110, 9783110180626

Citation preview

Aristotelica Helvetica

Scrinium Friburgense Veröffentlichungen des Mediävistischen Instituts der Universität Freiburg Schweiz herausgegeben von Ruedi Imbach Peter Kurmann Pascal Ladner Eckart Conrad Lutz Aldo Menichetti

Carl Pfaff Ernst Tremp

Sonderband 6

1994

Universitätsverlag Freiburg Schweiz

Aristotelica Helvetica Catalogus codicum latinorum in bibliothecis Confederationis Helveticae asservatorum quibus versiones expositionesque operum Aristotelis continentur Codices descripsit

Carolus Lohr

1994

Universitätsverlag Freiburg Schweiz

Veröffentlicht mit Unterstützung der Schweizerischen Akademie der Geistes- und Sozialwissenschaften

Copyright 1994 by Universitätsverlag Freiburg Schweiz Satz: Mediävistisches Institut der Universität Freiburg Schweiz Druck: Paulusdruckerei Freiburg Schweiz ISBN 3-7278-0958-2

TABULA CONTENTORUM

Prooemium Praefatio Tabula abbreviationum Bibliothecae Index auctorum Index operum aristotelicorum Index initiorum Index vocum finium Index possessorum Index scriptorum Index codicum chronologicus

28' 31' 33' 36! 37; 38: 38!

PROOEMIUM

Aristotelica Helvetica, quae hoc volumine in medium proferuntur, tarn operum Aristotelis latine redditorum quam commentariorum in eiusdem scripta comprehendunt codices manuscriptos, qui in bibliothecis Helveticis conservantur. Ad translationes latinas Aristotelis quod attinet, repertorium nostrum lacunam implere intendit. Manuscripta enim Helvetica inter codicibus recensendis, qui Parte priori et posteriori et Supplemento annis 1939,1955 et 1961 ad instar Prolegomenorum editionibus seriei Aristoteles Latinus ab Academiis Consociatis (Union Académique Internationale) inauguratae praemittebantur, brevi solummodo nota laudantur; versiones vero saeculorum XV-XVII extense recensentur. Permixtim cum nominatis operibus Stagyritae praecipue codices commentariorum latinorum in Aristotelem describuntur. Cum Societas Internationalis ad studia philosophiae mediae aetatis fovenda (S.I.E.P.M.A.) anno 1972 omnium, qui in Europae bibliothecis conservantur, commentariorum medii aevi in Aristotelem latinorum inventarium exsequendum proponeret, nostra commissio hanc intentionem suam fecit. Eodem anno Pius Künzle OP piae memoriae commentaria latina, quae in Bibliotheca Universitatis Basileensis sub sectione F inveniuntur, primus descripsit. Aliis studiis occupatus opus inceptum continuare non potuit. Pergratissimum igitur nobis erat, ut Dominus Carolus H. Lohr, vir in commentariis Aristotelicis latinis perscrutandis et recensendis optime notus et meritus, laborem suscipere sponte consenserit.

Vili

ARISTOTELICA HELVETICA

En habes, lector optime, opus eius ad finem feliciter perductum. Clarissimus auctor ad CCCCLXX codices investigavit, diligenter descripsit adnotationibusque illustravi^ Qui codices, diversis locis diversisque temporibus scripti vel collecti, studia Aristotelica inde ab Vili usque ad XVII saeculum in Helvetiorum regionibus vigentia impresse testantur. Nostrum denique est gratias referre. Gratulantes quam maximas gratias agimus clarissimo auctori Carolo Lohr, deinde Academiae Helveticae ad scientias humanas et sociales promovendas, quae nobis ad imprimendum opus pecuniis opitulata est, ceterisque omnibus, qui in componendo hoc volumen auxilio fuerunt. Friburgi Helvetiorum, mense Maii 1994 Corpus Philosophorum Medii Aevi: Commissio Helvetica N. Wicki R. Imbach (praeses) M. Steinmann Ch. Flueler

PRAEFATIO

Usque ad tempus revolutionis scientificae fundamentum praebuerunt omni instructioni philosophicae opera difficillima Aristotelis. Non solum medio aevo, sed etiam aetate resuscitatarum litterarum iterum atque iterum in linguam latinam vertebantur. Aristotelis opera per duodecim fere saecula expositionum et commentariorum occasionem quoque dederunt. Ut aditus ad hanc traditionem, cuius opera multa anonyma, permulta inedita remanent, facilior reddatur, hunc catalogum confecimus codicum latinorum in bibliothecis Confederationis helveticae asservatorum, versiones expositionesque operum Aristotelis continentium, quae usque ad annum 1650 factae sunt. Descriptionem facimus omnium librorum manu scriptorum, quibus versiones et expositiones latinae operum Aristotelis tam authenticorum quam ei falso adscriptorum continentur. Quaedam opera pervulgata, quae in elaborandis Aristotelis doctrinis plurimum in ilia aetate valuerunt - ut Porphyrii Isagoge, Boethii opera logica, Pseudo-Aristotelis Liber de causis - non omittuntur. In numero expositionum habentur non solum commentarii ad litteram et in forma quaestionum confecti, sed etiam paraphrases, excerpta, auctoritates, compendia, flores, tabulae. Praeterimus vero glossas marginales. Descriptio codicum tribus constat partibus. Prima descriptionis parte continetur brevis expositio codicologica, in qua exhibentur libri aetas, materia, mensura, manus, qua scriptus, eiusque prove-

X

ARISTOTELICA HELVETICA

nientia. Altera parte indicantur quae in libro continentur. Operum auctores eorumque tituli una cum initio et fine textus citantur, sicut in codicibus exstant. Si nomen auctoris a nobis additur, uncis angulatis inclusum est. Orthographiam ad linguam latinam hodie receptam adaequavimus. Interpunctio a nobis facta est. In tertia descriptionis parte allegatur codicis bibliographia. Summa liberalitate qui bibliothecis helveticis praesunt de catalogo nostro optime meriti sunt. Inter quos eminent doctissimi/ae Werner Dönni (Kantonsbibliothek, Aarau), Dr. Martin Steinmann (Universitätsbibliothek, Basel), M. Stähli (Burgerbibliothek, Bern), Dom Lustenberger (Stiftsbibliothek, Beromünster), P. Odo Lang OSB (Stiftsbibliothek, Einsiedeln), P. Urban Hödel OSB (Stiftsbibliothek, Engelberg), Dr. Joseph Leisibach (Bibliothèque cantonale et universitaire, Fribourg), P. Othon Raymann OFM (Couvent des Cordeliers, Fribourg), Dr. S. Margadant (Staatsarchiv Graubünden, Chur), Peter Kamber (Zentralbibliothek, Luzern), Prof. Dr. Peter Ochsenbein (Stiftsbibliothek, Sankt Gallen), P. Adelhelm Rast OSB (Stiftsarchiv, Samen), Rudolf Gamber und Dr. Gaby Knoch-Mund (Stadtbibliothek, Schaffhausen) et Stefan Hausherr (Stadtbibliothek, Winterthur). Magno adiumento erant notationes ineditae, quas ad codices sectionis F Bibliothecae universitatis basiliensis describendos P. Pius Künzle OP piae memoriae reliquit. In describendis codicibus basiliensibus collega assidua fuit quoque Marion Bodemann. Walburga Büchel et Uta Feger non solum textus descriptionum scripserunt, sed etiam praeparandis indicibus operam dederunt. Judith Meuwly-Correll et Dr. Christoph Falkenroth hoc opus cum ordinatore electronico imprimi curaverunt. Domini peritissimi Ruedi Imbach, Martin Steinmann et Nikiaus Wicki (viri Commissionis helveticae: Corpus philosophorum medii aevi. Aristoteles latinus) nos in hoc opere suscipiendo et peragendo auctoritate et Consilio adiuverunt. Quibus omnibus gratias ago sincerissimas. Friburgi Helvetiorum, die 30 maii 1994

TABULA ABBREVIATIONUM

AL

Aristoteles latinus: Codices (ed. G. Lacombe et al., 2 vol., Roma 1939 - Cambridge 1955); Suppl. (ed. L. Minio-Paluello, Bruges - Paris 1961).

Bruckner

A. Bruckner, Scriptoria medii aevi helvetica: Denkmäler Schweizerischer Schreibkunst des Mittelalters (14 vol., Genève 1935-1978).

BSPM

Bulletin de la Société internationale pour l'étude de la philosophie médiévale (Louvain 1959 seqq.).

Datierte Handschriften

B. M. von Scarpatetti et al., ed., Katalog der datierten Handschriften in der Schweiz in lateinischer Schrift vom Anfang des Mittelalters bis 1550 (3 vol., Dietikon - Zürich 1977-1991).

Hain

L. Hain, Repertorium bibliographicum (4 vol., Stuttgart - Paris 1826-1838); Suppl. (ed. W. Copinger, 3 vol., London 1895-1902); Appendices (ed. D. Reichling, 3 fase., München 1904-1907).

Kristeller, Iter

P. O. Kristeller, Iter italicum (6 vols., London -Leiden 1963-1992).

Lohr, LACR

C. H. Lohr, Latin Aristotle Commentaries: II. Renaissance Authors (Firenze 1988).

Lohr, MLAC

C. H. Lohr, .Medieval Latin Aristotle Commentaries', Traditio XXIII-XXX (1967-1974).

MBKD

Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz (4 vol., München 1918-1978).

XII

ARISTOTELICA HELVETICA

Schmidt

P. Schmidt,, Die Bibliothek des ehemaligen Dominikanerklosters in Basel', Basler Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde 18 (1919) 160-254.

Sommervogel

C. Sommervogel, Bibliothèque de la Compagnie de Jésus (11 vol., Brussel-Paris-Toulouse 1890-1932).

TK

L. Thorndike et P. Kibre, A Catalogue of Incipits of Mediaeval Scientific Writings in Latin (Cambridge Mass. 1963).

AARAU

Aargauische Kantonsbibliothek, Mur.F.60 (XIX) 212 pp. Chart., in folio, longis lineis, ab una manu (Leontii Füglistaller) exaratus. 1 (p. 1-212) Aristotelis libri Depraedicamentis et De interpretatione ab B. Notkero Labeone theotisce ac paraphrastice translati, descripti ex cod. membr. S. Gall. 818 monasterii cum lectionibus variantibus ex cod. membr. 825, - (p. 1130, Praed.) Inc.: Aequivoca dicuntur quorum nomen solum commune est. Tie sint kenammen .../.. diz ist toh kengesta, - (p. 131-212, Perih.) Inc. : Aristoteles screib Cathegorias.../... iro genus ne mag. Cf. St. Gallen StB codices 818 et 825; Lohr, MLAC XXVIII 310. De scriptoreLeontio Füglistaller (1768-1840; 1784-1791 stud., Solothurn; 17911793 stud., Dillingen; 1793-1797 parochus; 1798-1810 prof., Luzern; 1811-1815 prof., St. Gallen ; 1815-1824 cancellarius, Beromünster; 1824-1840 canonicus, Luzern; 1831 praepositus ecclesiae collegiatae S. Leodegarii, ibid.) cf. E. Studer, ,Leonz Füglistaller, 1768-1840: Stiftspropst in Luzern', Zeitschrift für Schweizerische Kirchengeschichte Beiheft 8 (Freiburg/Ue. 1951); id., Leonz Füglistaller, 1768-1840: Leben und germanistische Arbeiten (diss., Basel 1952); Helvetia sacra II/2 (Bern 1977) 357.

Aargauische Kantonsbibliothek, Mur.F.84 (XV) I + 400 fi. Chart., 265x195 mm„ f. 81-215 longis lineis, f. 221-400 binis columnis (f. 1-77, 216-220 desunt), a pluribus manibus exaratus, f. 1: ,ex libris fratris Leodegarii Brandenbergii Trigini (?) ex coenobitae murensis anno 70'. 1 (f. I) Notae de divisione philosophiae. (impr., s.l.a. < H 1 5 3 3 4 > ) PETRUS TARTARETUS, Commentarii in magistrum Petrum Hispanum cum tractatibus consequentiarum et sophismatum insertis et tractatibus insolubilium et de descensu ... et insuper tractatus obligatoriorum. 3 (f. 78-79) Notae de definitione et divisione philosophiae. 2

2

ARISTOTELICA HELVETICA

(f. 81r-215r) P E T R U S H I S P A N U S , Summulae logicales. 5 (f. 221r-399v) P E T R U S T A R T A R E T U S , Commentationes in libros logicales Aristotelis secundum Scoti doctrinam. Inc.: (f. 223r-253v, In Porph., mut.) ... ex notitia terminorum .../... praedicabilia coincidant ad invicem. Finis Praedicabilium Porphyrii, - (f. 253v-282r, In Praed.) Aequivoca dicuntur - Iste est liber Praedicamentorum Aristotelis. Circa quem quaeritur: Utrum de praedicamentis sit scientia logicalis ab aliis distincta, habens pro obiecto aliquod intentionale commune univocum decern praedicamentis ..., - (text.) Aequivoca dicuntur Iste est liber Praedicamentorum Aristotelis. Ipse intendit determinare de praedicamentis .../... non quantum ad modum enuntiandi et cetera. Finis Praedicamentorum Aristotelis, - (f. 282v-305v, In Perih.) Primum oportet constituere Iste est ..., - (q. I ) Quaeritur primo: Utrum scripturae ad placitum significent voces et voces passiones animae .../... et similiter dicatur ad quintam. Finis secundi libri Perihermenias, - (f. 305v-339v, In Priora) Primum oportet dicere - Iste est liber Priorum analyticorum Aristotelis in quo determinatur de syllogismo simpliciter dicto. Et dividitur in duos libros partiales .../... ad quintam patet solutio. Et hoc de libris Priorum. Finit liber secundus Priorum, - (f. 340r-365v, In Post.) Omnis ars et omnis doctrina - Iste est primus liber Posteriorum analyticorum Aristotelis id est de posteriori resolutione.../... ad quintam patet solutio ex dictis. Et sic est finis librorum Posteriorum resolutionum, - (f. 366r-385r, In Top. ) Propositum quidem huius negotii - Iste est liber Topicorum Aristotelis in quo Philosophus determinat de syllogismo dialectico ponens primo intentum suum .../... solvuntur rationes ante oppositae. Et haec de libris Topicorum. Finis librorum Topicorum Aristotelis, - (f. 385v-399v, In Elench.) De sophisticis autem - Iste est liber Elenchorum Aristotelis in quo determinat de syllogismo sophistico. Et dividitur in duos libros .../... quod idem est propositio et propositio una, Omne et cetera. Finis huius operis per maxime optatus affuit ipso die sanctorum decern millium martyrum sub anno incarnationis Jesu Christi 1499. De quo laus honor et gratiarum actio sit altissimo viventi et regnanti in saeculorum saecula. Amen. Scriptum per fratrem Johannem Bengel Wimpinensem in coenobio Alpirspacq professum. Cf. Lohr, MLAC XXVIII 372-373. 4

6 (f. 400r) Figura logicalis (pons asinorum). De monasterio murensi (Muri) cf. Helvetia sacra III/1.2 (Bern 1986) 896-952.

Aargauische Kantonsbibliothek, Mur.Q.58 (XVII) 213 + XXIII ff. Chart., 155x100 mm. 1. P . AEGIDIUS W E B E R , O . S . B . ( + 1 6 3 9 ,

monachus, Muri), Compendium

logicae.

AARGAUISCHE KANTONSBIBLIOTHEK

3

Aargauische Kantonsbibliothek, Mur.Q.67 (A.D. 1627) 327 pp. + X ff. Chart., 190x150 mm. 1. P. FRANCISCUS L E T T E R , O.S.B. (+ 1647, professor philosophiae, Muri), Commentarius in IV libros De caelo et mundo. 2. ID., Commentarius in II libros De generatione et corruptione.

Aargauische Kantonsbibliothek, Mur.214 (A.D. 1615) 1091 pp. + impr. Chart., 190x150 mm., longis lineis. 1 (p. 1-1091) G E O R G I U S STENGELIUS, S . J . , Commentarius in Porphyrii Isagogen et Aristotelis logicen, dictatus a R. P. Georgio Stengelio, S.J., exceptus a f. Dominico Tschudi monacho murensi, Dillingen 1615 (contenta: Commentarius in Porphyrii Isagogen, In libros Praedicamentorum, In libros Perihermenias, In libros Priores analyticos, In II libros libros Posteriores analyticos; Colophonem addidi commentario huic in universam Aristotelis logicam ... mense octobri anno 1615). Cf. Sommervogel VII 1546-1559 spec. 1559 F. 2 (impr. Dillingen 1 6 1 3 , 1 4 pp.) L A U R E N T I O F O R E R S . J . praeside, Disputatio philosophica de suppositionibus sive de usu nominum et verborum dialéctico.

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.F.40 (XV) 77 + III ff. Chart., 290x214 mm., f. 73v, 77v vacant, f. Aii: ,ex libris monasterii B. Mariae de Maristella 1639'. 1 (impr. Coloniae 1499 ) E V E R A R D U S DE A M E R S F O R D I A et Commentario in De caelo et mundo. Inc.: De natura scientia - Iste est liber De caelo et mundo Aristotelis qui est secundus in ordine librorum naturalis philosophiae .... Cf. Lohr, MLAC XXIII406 et XXVII264. 2 (f. 1-73 + III) G U I D O DE COLUMNIS, Historia destructionis Troiae. 3 (f. 74r-77r) Calendarium astronomico-liturgicum (incompl.). JOHANNES DE NUERTINGEN,

De monasterio marisstellensi O. Cist. (Wettingen) cf. D. Willi, Album wettingense (2a ed., Limburg 1904); A. Koltmann, Die Cisterzienser Abtei Wettingen, 1768-1803 (Aarau 1959) (lit.).

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.F.41 (XV) ff. n. num. Chart., 280x210 mm., binis columnis, inter opera folia plura vacant, f. I: ,Dictata venerabilis egregii sacratissimae theologiae doctoris Petri Tatareti super omnibus libris tarn novae quam veteris logicae Aristotelis, nec non Super libris VIII Physicorum, annexo tractatu De intensione remissioneque formarum, una cum quarto Meteororum Aristotelis, collecta seu scripta Parisiis in venera-

4

ARISTOTELICA

HELVETICA

bili collegio remensi, verissimam viam doctoris scilicet subtilis Scoti tunc tenente seu insequente'. 1. PETRUS TARTARETUS, In logicarti Aristotelis. Inc.: (In Porph.) Circa initium totius logices primo quaeritur talis quaestio: Utrum logica sit scientia? Et primo est notandum quod alius est ordo ..., - (q. 2) Utrum de ista propositione, Omnis homo est animal, possimus habere scientiam .../... ista est falsa, Christus est homo et cetera. Finis libri Praedicabilium, - (In Praed.) Incipit liber Praedicamentorum Aristotelis et antequam aggrediatur ad textum movetur talis quaestio: Utrum de praedicamentis sit scientia.../... in aliquo praedicamento sit semper ubique et cetera. Amen. Finis huius libri Praedicamentorum, - (In Perth.) Primum oportet constituere - Nunc Aristoteles intendit tractare de propositionibus et in istis duobus libris .../... de opposito contrario. Et sic est finis secundi Perihermenias, - (In Priora) Primum oportet dicere - Nunc Aristoteles intendit tractare de principali intento puta de syllogismo .../... ilia particula ceteris paribus. Finis secundi Priorum, - (In Post.) Omnis ars et omnis doctrina Consequenter Aristoteles vult determinare de formatione syllogismi demonstrativi.../... circa singulare ut circa albedinem. Finis secundi Posteriorum, - (In Top.) Propositum quidem negotii - Consequenter Aristoteles in istis libris qui vocantur libri Topicorum .../... solum tenet gratia materiae. Finis quarti Topicorum, - (In Elench.) D e sophisticis autem - Pro declaratione istorum duorum librorum notandum quod Philosophus in istis duobus libris .../... potest videri tenendo secundum modum (?). Finis secundi Elenchorum et totius logicae Aristotelis decimo kalendas octobris A.D. 1498 completae sub reverendo magistro domino Petro Tatareti regente Collegii remensis Parisius .... Cf. Lohr, M L A C XXVIII 372-373 (alia redactio). 2. ID., De intensione formarum. Inc.: Pro initio tractatus de intensione formarum est primo notandum quod omnes actiones in philosophia fiunt de per se .../ ... (mut.). 3. ID., In Physicam. Inc.: Circa initium totius philosophiae naturalis quaeritur: Utrum de rebus naturalibus sit scientia? Et primo est notandum ..., - (text.) Quoniam quidem intelligere - Iste est primus liber Physicorum Aristotelis in quo ipse determinai de rebus naturalibus. Et dividitur in duas partes.../... Finis octavi librorum Physicorum anno 1499. Cf. Lohr, M L A C XXVIII 374. 4. ID., In Meteora. Inc. : Iste est quartus Meteororum in quo Aristoteles de impressionibus mixtorum. Et primo determinat de proprietatibus et passionibus principaliter attributis qualitatibus activis .../... alia est figura equi, alia domus, alia hominis et cetera. Finis quarti Meteororum 1499. Cf. Lohr, M L A C XXVIII 374. 5. ID., In De anima. Inc.: Bonorum honorabilium - Iste est primus liber D e anima Aristotelis qui prima sui divisione dividitur in partem prooemialem et executivam .../... (mut.). Cf. Lohr, M L A C XXVIII374. D e hoc codice cf. Kristeller, Iter V 40.

AARGAUISCHE KANTONSBIBLIOTHEK

5

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.F.42 fol. (XV) 134 ff. Chart., 285x210 mm., binis columnis in foliis manu scriptis, ab una manu exaratus, sign. Wettingen: ,M/II-20'. 1 (f. lr-99v) CJOHANNES V E R S O R I S > , Quaestiones super libros Physicorum. Inc.: Circa initium philosophiae naturalis quaeritur: Utrum de rebus physicis sive naturalibus sit scientia? Arguitur primo quod non tribus rationibus philosophi qui dicitur esse Heracliti .../... haec de octavo Physicorum. Cf. Lohr, MLAC XXVII 294. 2 (f. 100r-102r) A N O N . , Quaestiones super libris De caelo et mundo. Inc.: Circa primum De caelo et mundo quaeritur primo: Utrum corpus mobile ad locum sit subiectum scientiae libri De caelo et mundo ..., - (q. 2) Utrum totum omne et perfectum .../... (mut. in q:. Utrum mundus sit magnitudo perfecta). 3 (impr. Coloniae 1485 ) JOHANNES VERSORIS, Quaestiones super libros De caelo et mundo, Meteororum, De generatione et corruptione, Parva naturalia (SSens., MRem., SVig., LBrev.). Cf. Lohr, MLAC XXVII 294-298. 4 (f. 103r-134v) A N O N . , Quaestiones in libros De anima. Inc.: (prooem.) Utrum scientia de anima sit pars philosophiae naturalis..., - (q. 1) Utrum inter partes philosophiae naturalis ..., - (q. prox.) Utrum omnis notitia sit de numero bonorum et honorabilium .../... (mut. in q.\ Utrum sensus tactus sit unus vel plures) et hoc est percipere plures .... 5 (impr. Coloniae c. 1489 ) LAMBERTUS DE M O N T E , Copulata super De anima. Cf. Lohr, MLAC XXVII 312.

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.29 (A.D. 1614) 227 ff. Chart., 190x150 mm., longis lineis (f. 225-227 exceptis, tabula contentorum). 1 (f. lr-224v) OSWALDUS COSCANUS, S.J., In VIII libros Dephysica auscultatione commentarius, exceptus a Georgio Voglero engensi, Dilingae anno salutis 1614. Cf. Lohr, LACR 104-105.

De scriptore Georgio Voglero (engensis; 1613 stud., Dillingen) cf. A. Schröder et T. Specht, Die Matrikel der Universität Dillingen I (Dillingen 1909-1911) 420 no. 75.

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.30 (A.D. 1615) 407 ff. Chart., 190x150 mm., longis lineis. 1 (175 ff.) OSWALDUS COSCANUS, S.J., In IV libros De caelo commentarius, excipiente Georgio Voglero engensi physicae studioso, Dilingae 1615. 2 (II 32 ff.) A N O N . , Tractatus de meteoris ignitis ex I et II libro Aristotelis. 3 (III 10 ff.) AMBROSIUS GAUDINUS, S.J., Tractatus de humidis seu aquosis meteoris.

6

ARISTOTELICA HELVETICA

4 (IV 43 ff.) ID., Tractatus in IVlibrum Meteorologicorum. Colophon: Absolvimus hunc tractatum 5 die septembris anno 1615. Cf. Lohr, L A C R 164. 5 (V 9 5 ff.) OSWALDUS COSCANUS, S . J . , Commentarius in libros De generatione et corruptione, Dilingae excipiente Georgio Voglero engensi hegoio, anno salutis 1615.

6 (VI 152 ff.) ID., In De anima libros III commentarius, Voglero engensi hegoio, 1615 Dilingae.

exceptare Georgio

De scriptore Georgio Voglero cf. cod. Wett. 29 supra.

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.37 (A.D.1607) 153 ff. Chart., 200x155 mm., longis lineis. 1 (f. lr-152r) G E O R G I U S H O L Z H A Y , S . J . , In universam logicam A ris tote lis, excepta a Joachimo Seiler, anno 1607 (contenta: Prolegomena, In Porph., In Praed., In Perih., Theses ex prolegomenis). Cf. Lohr, L A C R 192. De scriptore Joachimo Seiler (vilensis helv.; 1606 stud., Dillingen) cf. A. Schröder et T. Specht, Die Matrikel der Universität Dillingen I (Dillingen 1909-1911)327 no. 121.

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.47 (A.D. 1621/22) 262 ff. + ff. n. num. Chart., 205x165 mm., longis lineis. 1 (I f. lr-128r) GUILLELMUS HILENSON, sacrae theologiae doctor, Commentarla in IV libros De cáelo, excepta a f. Fridolino Schwartz marisstellano in Salem, anno 1621. 2 (I f. 130r-192r) ID., In III priores libros Meteorologicos. 3 (II p. 1-140 + ff. n. num.) ID., In De generatione et corruptione. Colophon: Concludamus tractatum de generatione et corruptione, 1622 quarto februarii. De monasterio cisterciensi salernitano (Salem, Salmannsweiler) cf. Fr. von Weech, Codex diplomaticus salemitanus (3 vol., Karlsruhe 1881-1894).

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.48 (A.D. 1621) 505 ff. Chart., 205x165 mm., longis lineis. 1 ( 1 1 2 4 ff.) GUILLELMUS HILENSON, Commentarius in IV libros De caelo, exceptus a f. Guillelmo a Moss marisstellensi in Salem, anno ab incarnatione verbi 1621. 2 (II 64 ff.) ID., Commentarius in III priores libros Meteororum, exceptus ...

1621.

AARGAUISCHE KANTONSBIBLIOTHEK

7

3 (III 317 ff.) ID., Commentarius in II libros De generatione et corruptione, exceptus... 1621.

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.53 (XVII) 312 ff. Chart., 190x150 mm., longis lineis. 1 (I 242 ff.) GREGORIUS HENRICI, Commentarius in Vili libros Physicorum, dictatus et explicatus a doctissimo domino domino Gregorio Henrici tunc temporis in celeberrimo marisstellensi coenobio professore. 2 (II 70 ff.) ID., Commentarius in IV libros De caelo, dictatus et explicatus ....

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.81 (A.D. 1645) 186 ff. Chart., 150x95 mm., longis lineis. 1 (f. 162-348) ANON., Commentarius in III libros De anima, scriptus per fratrem Edmundum Schnider marisstellensi professo, anno 1645. Cf. cod. Wett. 109. De scriptore (+1677; abbas conventus S. Urbani) cf. Historisch-biographisches Lexikon der Schweiz VI (1931) 216.

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.109 (A.D. 1645) 162 ff. Chart., 150x95 mm., longis lineis. 1 (f. 1-162) ANON., Commentarius in IV libros De caelo, exceptus a fratre Edmundo Schnider marisstellensi professo, anno 1645. Cf. cod. Wett. 81.

Aargauische Kantonsbibliothek, Wett.AQ.3 (XVII) 329 ff. + impr. Chart., 195x150 mm., longis lineis. 1 (I f.lr-106r) ANON., Commentaria in libros Physicorum. 2 (I f. 107r-276v) ANON., Commentaria in libros De generatione et corruptione. Colophon: Finis horum librorum 17 decembris anno 1607. 3 (II 14 ff.) ANON., Notata ex libro De caelo. 4 (III 5 ff.) ANON., Prolegomena ad disciplinas mathematicas. 5 (IV 28 ff.) GEORGIUS KLEINER, Commentarii in VII librum Ethicorum ad Nicomachum. Cf. Lohr, LA CR 212. 6 ( V impr. Dillingen 1601,15 pp.) GEORGIO KERN S.J. praeside, Disputado

phi-

losophica de caelo in academia dillingana . 7 (VI impr. Dillingen 1594, pp.n.num.) JACOBO FREY S.J. praeside, Assertiones ex omnibus philosophiae partibus.

8

ARISTOTELICA HELVETICA

8 ( V I I impr. Dillingen 1 5 9 8 , 7 pp.) V A L E N T I N O E I S E N H A R T S . J . praeside, Assertiones ex praecipuis universae philosophiae partibus. 9 (VIII impr. Dillingen 1596, 17 pp.) A L B E R T O D A N N E R S.J. praeside, Philosophica de mente humana disputatio. 1 0 ( I X impr. Dillingen 1 6 0 8 , 2 7 pp.) M A T T H I A M A Y L E S . J . praeside, Demonstratio theologica. 11 (X impr. Dillingen 1605, pp.n.num.) Theses theologicae... propositae a Gebharde) Keller. De Gebhardo Keller (huernstettensis turgoius; 1601 stud., Dillingen) cf. A. Schröder et T. Specht, Die Matrikel der Universität Dillingen I (Dillingen 1909-1911) 280 no. 207. 1 2 ( X I impr. Dillingen 1 6 0 3 , 1 2 pp.) C H R I S T O P H O R O G R E N T Z I N G S . J . praeside, Disputatio theologica. 1 3 (XII impr. Dillingen 1601,34 pp.) M A T T H I A M A Y L E S.J. praeside, Disputatio theologica.

BASEL

Universitätsbibliothek, A.II.25 (XV) 303 ff. Chart., 290x220 mm., longis lineis et binis columnis, a pluribus manibus exaratus, f. Ir:,Liber domus vallis beatae Margaretae Ordinis carthusiensis in Basilea minori'. f. 260r-273v, A N O N . , Auctoritates librorum Ethicorum, Politicorum et Oeconomicorum. Inc.: (Auctoritates, primo Ethicorum) Omnis operatio bellica sub militari continetur ..., - (Politicorum liber primus) Leges statuit..., - (In Rhetoricis liber primus) Ad meliores..., - (Liber Oeconomicorum) Quid sit opus eius .../... curasque alias admitte animo. Cf. J. Hamesse, ed., Les .Auctoritates Aristotelis': Un florilège médiéval (Louvain 1974). De conventu Carthusiensium in Basilea minori cf. C. Nicklès, La Chartreuse du Val Ste. Marguerite à Bàie (Porrentruy 1903); R. Wackernagel, Geschichte der Stadt Basel (Basel 1916-24) II-III passim; J. Schweizer, Aus der Geschichte der Basler Kartaus (113. Neujahrsblatt, Basel 1935); V. Gerz-von Büren, La tradition de l'oeuvre de Jean Gerson chez les Chartreux: La Chartreuse de Bàie (Paris 1973).

Universitätsbibliothek, A.IV.20 (XV) 459 ff. Chart., 290x210 mm., longis lineis, a pluribus manibus exaratus, ex libris conventus basiliensis Ordinis praedicatorum (Schmidt no. 407), f. Ir: ,Ex libris bibliothecae academiae basiliensis'. f. 223r-263r, A N O N . , Auctoritates excerptae ab omnibus libris scientiarum moralium, naturalium et logicalium. Inc.: (f. 223r-244v, ) Omnis ars et disciplina et operatio et electio appétit quoddam bonum. Unde hoc adepto.../... spiritum sanctum acceperunt. - (f. 244v-250v, CJOHANNES DE F O N T E > , O.F.M., Auctoritates Aristotelis, prol.) Cum omne nostrum appetitum movere debens ..., - Omnes homines natura scire desiderant. Sensus visus.../... (mut.) sine labore suo et poena caelum

10

ARISTOTELICA HELVETICA

est inanimatimi... . (f. 251r-263r, ) Natura est principium motus et quietis in quo est.../... (mut.) illam bonitatem aequaliter. Sed .... De Johanne Krosbein cf. Lohr, MLAC XXVII 253-254, Th. Kaeppeli, Scriptores Ordinis praedicatorum medii aevi II (Romae 1975) 464-465. De ,Auctoritatibus Aristotelis' cf. J. Hamesse, ed., Les ,Auctoritates Aristotelis': Un florilège médiéval (Louvain 1974). De auctore operis cf. J. Hamesse, Johannes de Fonte, compilateur des "Parvi Flores'", Miscellanea Bibliothecae Apostolicae Vaticanae 6 (1994); contenta totius operis: Prol., Excerpta librorum Aristotelis naturalium, librorum Aristotelis moralium, Senecae, Boethii, Platonis, Apuleii, Empedoclis, librorum Aristotelis logicorum. De Petro Gerticz cf. Lohr, MLAC XXVIII 353. De hoc codice cf. Kristeller, Iter V 42. De conventu basiliensi Ordinis praedicatorum cf. Ph. Schmidt, ,Die Bibliothek des ehemaligen Dominikanerklosters in Basel', Basler Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde 18 (1919) 160-254 (abbr. = Schmidt); R. Wackernagel, Geschichte der Stadt Basel (4 vol., Basel 1907-54) passim; G. Boner, Das Predigerkloster in Basel, 1233-1429 (Basel 1935); A. Walz, .Dominikaner an der jungen Universität Basel, 1460-1515', Basler Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde 58/59 (1959) 139-153; F. Egger, Beiträge zur Geschichte des Predigerordens: Die Reform des Basier Konvents 1429 und die Stellung des Ordens am Basier Konzil, 1431-1448 (Bern 1991). Universitätsbibliothek, A.V.14 (XV) 179 ff. Chart., 290x200 mm., binis columnis, ab una manu exaratus, f. 72v, 88v, 173v179 vacant, vetus sign.: ,A.l'. f. 101(102)r-108(109)v, PSEUDO-ARISTOTELES LATINUS., Liber complexionum. Inc.: (prol.) Melius est scire modicum de rebus necessariis ..., - (text.) Complexionum varietas sequitur varietatem .../... inquisitor percipiat bene iudicando (cum commento anonymo, inc.: Iste liber cuius subiectum est corpus humanuni complexionatum .../... venire valeamus. Quod nobis concédât qui vivit et régnât in saeculorum saecula. Amen. Deo gratias. Explicit Liber complexionum). Ed.; W. Seifert, ,Ein Komplexionentext einer Leipziger Inkunabel und seine handschriftliche Herleitung aus der Zeit nach 1300', Archiv für Geschichte der Medizin 20 (1928) 272-299,372-389 spec. 286-299. Cf. C. B. Schmitt et D. Knox, Pseudo-Aristoteles latinus (London 1985) 25. f. 119(120)r-129(130)v, PSEUDO-ARISTOTELES LATINUS, Regimen principum . Inc.: O Alexander cum corpus sit corruptible.../... usque

UNIVERSITÄTSBIBLIOTHEK BASEL

11

ad medium martii hiems (cum commento anonymo, inc.: Circa initium Regiminis principum qualis scientiae et cognitionis esset quae se ipsum .../... in tempore non existit sed extra tempus aeternus aeternaliter sine fine in saecula saeculorum. Explicit Regimen principum 1459 in die sancti Ambrosii modicum post quartam horam). Cf. Schmitt-Knox, op. cit. 57. De hoc codice cf. Datierte Handschriften I 41 no. 111.

Universitätsbibliothek, A.V.38 (XV) 206 ff. Chart., 286x205 mm., longis lineis, a pluribus manibus exaratus, ex libris ecclesiae cathedralis basiliensis, in tegumento anteriori: ,Reverendus pater D. Johannes de Venningen episcopus basiliensis dedit', vetus sign.: ,I.iiii'. f. 73r-83v, J O H A N N E S M U E N T Z I N G E R , Tractatus de anima. Ine:. Anima est quaedam forma substantialis .../... patet ex praescriptis quod anima habet similitudinem Dei. Ad quam nos perducat pater, filius et spiritus sanctus. Cf. Lohr, MLAC XXVII 264. De possessore Johanne de Venningen (+1478; 1427 stud., Heidelberg; 1430 bacc. artium, ibid.; 1433 canonicus, Worms; 1439 canonicus, Basel; 1450 decanus ecclesiae, Speyer; 1458-1478 episcopus, Basel; 1460 fundavit universitatem, Basel. Possedit codices A.V.38 et F.V.14) cf. R. Wackernagel, Geschichte der Stadt Basel II/1-2 (Basel 1911-16) passim; Helvetia sacra 1/1 (Bern 1972) 197-198.

Universitätsbibliothek, A.VI.4 (XV) 314 ff. Chart., 285x205 mm., longis lineis, a pluribus manibus exaratus, in interiori tegumento anteriori: ,Iste liber est Fratrum praedicatorum conventus basiliensis', vetus sign.: ,E.l' (Schmidt no. 68). f. 151r-164r, J O H A N N E S M U E N T Z I N G E R , Tractatus de anima. Ine:. Anima est quaedam forma substantialis .../... patet ex praescriptis. Et sic Dei misericordia finitur Tractatus de anima collectus per magistrum Johannem Muntzinger. Pro quo laudetur Deus nunc et in aevum etc. Finitus et conscriptus per me fratrum Balthasarum Abbatem in Czenna Basileae A.D. 1454 decimo die mensis maii. Cf. Lohr, MLAC XXVII 264. De scriptore Balthasaro Abbate (ca. 1430 Zinna - ca. 1456; brandenburgensis diocesis; ingr. OCist., Zinna; 1430 abbas; 1434 excommunicatus; 1436 in Concilio basiliensi incorporatus; 1453-1456 Basel) cf. Datierte Handschriften 1253.

12

ARISTOTELICA HELVETICA

Universitätsbibliothek, A.VI.6 (XV) 328 ff. Chart., 280x200 mm., binis columnis et longis lineis, a pluribus manibus exaratus, vetus sign.: ,D.vii'. f. 196v-217r, P E T R U S DE A L L I A C O , Tractatus de anima. Inc.: (text.) Quidditatem animae umbratice .../... ad ethicum considerare. Haec de anima dicta sunt. Et sic est finis huius tractatus. Explicit Tractatus de anima magistri Petri de Aliaco cancellarii parisiensis alias cameracensis episcopi postea factus cardinalis. Cf. Lohr, MLAC XXVIII 333. f. 217v-224r, < A L B E R T U S DE O R L A M U N D E > , ,Commentum Thomae de Aquino' super librum II De anima, de potentiis animae. Inc.: Sicut dicit Damascenus impossibile est substantiam esse sine operatione..., - (Depotentiis animae vegetativae) Post haec dicendum est de potentiis animae.../... sic ens dicitur simplex. Explicit Summa fratris Thomas de Aquino super secundum De anima de potentiis animae. Cf. Lohr, MLAC XXIII 346-347.

Universitätsbibliothek, A.VI.37 (XV) 321 fT. Chart., 210x150 mm.,longis lineis et binis columnis, a pluribus manibus exaratus. f. 85v-87v, P S E U D O - A R I S T O T E L E S LATINUS, Secretum secretorum. Inc.: Alexander cum homo corpus sit corruptibile .../... mors ante tempus inducitur. Cf. C. B. Schmitt et D. Knox, Pseudo-Aristoteles latinus (London 1985) 57. De hoc codice cf. B. B. Hughes, Medieval Latin Mathematical Writings in the University Library, Basel (provisional catalogue 1972) 1.

Universitätsbibliothek, A.VII.34 (XV) I +145 fT. Chart., 203x145 mm., longis lineis, a duabus manibus (f. 1-73,74-144) exaratus, f. 20-23,145 vacant, f. I: ,Liber domus vallis sanetae Margarethae Ordinis carthusiensis in Basilea minori... proveniens a confratre nostro domino Leonardo Wettinger de Rinfelden Carthusiensi basiliensi'. f. 140r-143v, < J O H A N N I S > ,BURIDANI Quaestio super III Ethicorum' ( I I I q. 25). Inc.: Utrum temperantia sit virtus moralis? Quod non arguitur quia virtutes morales .../... et istas reprimit temperantia. Explicit Quaestio Biridani. Ed.: Johannis Buridani Quaestiones super libros Ethicorum (Paris 1513, reimpr. Frankfurt 1968) f. 61v-62v. Cf. Lohr, MLAC XXVI180; B. Michael, Johannes Buridan: Studien zu seinem Leben, seinen Werken und zur Rezeption seiner Theorien im Europa des Spätmittelalters (Berlin 1985) 831. D e possessore Leonardo Wettinger (1446 capellanus S. Martini, Rheinfelden; 1462 matr., Univ. Basel; 1469 ingr. OCarth., ibid. Possedit codices A.VII.34 et

UNIVERSITÄTSBIBLIOTHEK BASEL

13

F.II.5) cf. R. Wackernagel, Geschichte der Stadt Basel II/2 (Basel 1916) 624 (lit.); Datierte Handschriften 1268.

Universitätsbibliothek, A.VIII.8 (XV) IV + 353 ff. Chart, et perg., 211x145 mm., longis Iineis, a pluribus manibus (inter alios Johannis de Ragusio, 1427 et 1428 in Bononia , et Johannis Wenck, ca. 1435 ) exaratus, f. II-III, 183v-184, 225-228, 283-284, 301v-302, 332v-338r vacant, f. Iv: ,Iste est liber fratrum Ordinis praedicatorum domus basiliensis' (Schmidt no. 97), ex dono Johannis de Ragusio cardinalis, f. Ir: tabula contentorum. f. 271v-277r, BOETHIUS DACUS, De divinatione somniorum. Inc.: Cum omnis actio sit ab aliqua virtute .../... cessât motus nutrimenti. Explicit libellus De divinatione somniorum editus a magistro Boethio Daco. Ed.: Boethii Daci Opera VI/2 (ed. N. G. Green-Pedersen, Hauniae 1976) 381-391. Cf. Lohr, MLAC XXIII 387. De hoc codice cf. Green-Pedersen, op. cit. xlix-1. De possessore Johanne de Ragusio O.P. (1400 Ragusa -1443 Basel; 1420 mag. theol., Paris; 1431 praeses Concilii basiliensis; 1435-1437 legatus, Constantinopolis; 1438 episcopus, Ardjisch; 1442 cardinalis) cf. Lexikon für Theologie und Kirche V (1960) 1073; Datierte Handschriften 1267 (lit.); H. Omont, Catalogue des manuscrits grecs des bibliothèques de Suisse', Zentralblatt für Bibliothekswesen 3 (1886) 385- 452, 8 (1891) 22- 26 ; R. Beer, ,Eine Handschriftenschenkung aus dem Jahre 1443 (Johannes de Ragusio's Bibliothek)', Serta harteliana (Wien 1896) 270-274; B. Altaner, ,Zur Geschichte der Handschriftensammlung des Kardinals Johannes von Ragusa', Historisches Jahrbuch 47 (1927) 730-732.

Universitätsbibliothek, A.VIIL15 (XV) 149 ff. Chart., 206x150 mm., longis lineis et binis columnis, a pluribus manibus exaratus, f. 132 vacat, f. 75r et 138v:,Liber Carthusiensium basiliensium'. 1 (f. lr-73r) ARISTOTELES LATINUS, De anima (tr. nova Guillelmi, cum commento anonymo in margine). 2 (f. 74r) A N O N . , Quaestio super primum librum Physicorum. Inc.: Circa primum librum Physicorum quaeritur: Utrum scientia naturalis sit de omnibus rebus considerativa? Notandum quod liber ... (fragm.). 3 (f. 75r-108v) A N O N . , Decem praecepta. 4 (f. 109r-138v) CATONIS Disticha (cum commento, inc.: Quoniam propter hoc .../... Davantriae per manus Henrici de Spira finita).

14

ARISTOTELICA HELVETICA

5 (f. 139r-149r) A N O N . , Ars epistolandi. Inc.: Alpharabius in libro de recommendatione scientiarum ..., - Rhetorica est scientia docendi materiam invenire et inventa disponere .../... amicoque dilectissimo etc. Et sie est finis. A n n o 1477 finitum Basileae per me Bartholomaeum Scheffer de Pfortzheim. De hoc codice cf. Datierte Handschriften I 67 no. 180; Kristeller, Iter V 44. De scriptore Bartholomaeo Scheffer cf. Datierte Handschriften I 253.

Universitätsbibliothek, A.VIII.17 (XIV) 125 ff. Chart., 215x147 mm., longis lineis, a pluribus manibus exaratus, f. 38r, 57v, 58, 109,114-124 vacant, f. lv: ,Liber Fratrum praedicatorum basiliensium', vetus sign.: ,E.54' (Schmidt no. 101). f. 90r-v, A N O N . , Quaestio super primam propositionem libri Ethicorum. Inc.: Utrum verum sit quod omnia bonum appetant? Et videtur quod non. Nam non omnia appetunt.../... in tertio et septimo Ethicorum. Et sic est locus latius disserendi. Explicit. Scriptus est liber A.D. 1391 et completus in octava beati Augustini.

Universitätsbibliothek, A.IX.1 (XV) 246 ff. Chart., 225x155 mm., longis lineis, a pluribus manibus exaratus. 1 (f. 2r-143r) E N G E L B E R T U S DE A D M O N T , Speculum moralium virtutum. Inc.: Excellentibus et gloriosis principibus .../... gratiarum actio soli Deo. Amen. 2 (f. 145r-149r) L E O N A R D U S B R U N U S , Vita Aristotelis. Inc.: (praef.) Quanta nobis Aristoteles ..., - (text.) Aristoteles philosophus ex oppido .../... optimi atque probatissimi. Cf. Lohr, MLAC XXVII 319. 3 (f. 150v-152v) A N O N . , Super libros ,Physicorum'. Inc.: (f. 150v-151r) Toti philosophiae praeponitur praesens liber Physicorum communis, ne contingat pluries idem repetere. In quo agitur de ente mobili in communi in quo tractantur principia entis mobilis.../... philosophorum antiquorum non naturaliter loquentium. - (f. 151r-v) Notandum: Forma et privatio dupliciter considerari possunt.../ ... excellentior alia. - (f. 151v) Cuiuslibet rei naturalis tria sunt principia .../... privatione alterius. - (f. 151v-152r) Materia generabilium et corruptibilium .../... nata est habere. - (f. 152r) Notandum: Materia non potest esse per se terminus productionis.../... quod opponatur optimo. - (f. 152r) Notandum quod appetitus nihil aliud est .../... materia postquam erit corrupta. - (f. 152v) Utrum omne vivens habeat determinatum periodum .../... propter causam particularem etc. De hoc codice cf. O. Besomi,,Codici petrarcheschi nelle biblioteche svizzere', Italia medioevale e umanistica 8 (1965) 369-429 spec. 377.

UNIVERSITÄTSBIBLIOTHEK BASEL

15

Universitätsbibliothek, A.IX.7 (A.D. 1436-1437) 212 ff. Chart., 205x140 mm., longis lineis et binis columnis, a pluribus manibus (f. 2-67, 189-211 manu Alberti Loeffler) exaratus, f. 187r, 188,21 lv, 212 vacant, ex libris conventus basiliensis Ordinis praedicatorum, vetus sign.: ,al.25', ,B.T.9' (Schmidt no. 117). 1 (f. 2r-45v) JODOCUS G A R T N E R , ,Disputata primi tractatus Petri Hispani'. Inc.: Circa primum tractatum quaeritur primo: Utrum definitio nominis scilicet Nomen est vox significativa ad placitum etc. sit bona? Et quod sic patet per Petrum Hispanum .../... expliciunt Disputata primi tractatus Petri Hispani reportata a reverendo magistro Jodoco Gartner dicta Wienensium et scripta per me Alberchtum Loeffler de Rinfelden tunc temporis studens Heidelbergae A.D. 1437 in die sancti Georii hora decima post meridiem. 2 (f. 46r-47v) A N O N . , Notulae de dialectica. 3 (f. 48r-67v) < J O D O C U S G A R T N E R , Disputata quarti tractatus Petri Hispani>. Inc.: Circa initium quarti tractatus quaeritur: Utrum definitio data a Petro Hispano sit bona qua dicitur Propositio est oratio .../... (mut.) ponitur ista littera S etc. 4 (f. 68r-150v) J O D O C U S G A R T N E R , Quaestiones Veteris artis. Inc.: (f. 68r-97v, Qq. Porph.) Circa initium Porphyrii quaeritur primo: Utrum logica sit scientia? Pro ista quaestione est primo notandum quod duplex est notitia, quaedam vocatur apprehensiva ..., - (q. 2) Utrum logica insit nobis a natura ..., - (q. ult.) Utrum tantum quinque sunt praedicabilia.../... qui est species et alius genus vel differentia etc. Et tantum de ilia quaestione. -(f.97v-150v, Qq. Praed.) Circa initium libri Praedicamentorum Aristotelis dubitatur primo: Quid sit subiectum in notitia praedicamentorum? Respondetur quod ly ponibile in praedicamento capiendo incomplexe et licet sit vocaliter ..., - (q. 2) Utrum definitio denominativorum sit bona scilicet denominativa ..., (q. ult.) Utrum tantum quinque sunt postpraedicamenta .../... istae acceptiones de quibus dictum fuit in notabili secundo de postpraedicamentis. Et tantum de postpraedicamentis etc. Expliciunt Quaestiones Veteris artis editae a reverendo magistro Jodoco Gartener (Cf. Lohr, MLAC XXVI 150: Wien NB 5152: Jodocus, Disputata logicalia, inc.: Dubitari potest an scientia ...