Anadolu Türküleri [1 ed.]

Citation preview

TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI Genel Yayın No: 279 Edebiyat Dizisi : 64

Her Hakkı Kültür Yayınları İş-Türk Limited Şirketinindir. --rl

'

'

Kapak Düzeni : Fahri Karagözoğl u Biri nci Baskı : 5000

Dizgi-Baskı : Emel Matbaacılık Sanay,i 1986 - Ankara

,\ '

'

Ahmet Sükrü ESEN '

Anadolu Türküleri . Yayına Hazırlayanlar Prof. Dr. Pertev Naili BORATAV Yrd. Doç. Dr. •

Fuat

ÖZDEMIR

TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI

} '

İÇ İNDEKİLER

1- ÖNSÖZ . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1

il- GİRİŞ : ANADOLU TÜRKÜLERİNİN BİÇ İMLERi ve

Ç EŞİTLi TEMLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Anadolu Türküleri n i n Biçimleri

. . . . . . ... . . .

9

2. Anadol u Türküleri n i n Temleri . . . . . .. . . . . . . . .

22

. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .

41

SÖZLÜK, DİZİNLER, KISALTM A LAR, KAYNA KÇ A . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . .

307

111- ANADOLU TÜRKÜLERİ iV

-

9

1.

Sözlük . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . .. . . .. . . . . . . . . . . . . 309

2.

Dizinler (1 V l l )

313

3. Kısa ltmalar.� . .

381

4.

-

Kaynakça . . . .. . .... . . . . . ... . ..... . . . . . . . . . . . .

- V ,......

382

I önsöz

ön

söz

"Anadolu Türküleri", Ahmet Şükrü Esen derlemeleri­ nin ikinci k itabı oluyor. Kitapta 1 90 türkü metni yayın lanı­ yor. Bunla r 25 defterden 9 una dağı lmış bulunan* m etinler­ d i r. Bu kitapta da, dizini n b i rinci cildin i oluşturan "Ana­ dolu Ağıtları" nın düzenlenip i ncelenmesinde göz önünde tutulmuş olan aşağıdaki yöntem uygu landı : 1) Defterler tara nıp, kimi Ahmet Şükrü Esen'in, ki· mi de onun i cin derleme yapmış kişilerin kaleminden cık­ mış, eski yazı ile yazılmış türkü metinleri yeni yazıya çev­ ri ld i .

2) Türkülerden, ayrı ayrı parçaları (ya d a ayn ı bir metnin çeşitlenmeleri) ayrı defterlere, ya da aynı b i r def­ terin ayrı yerlerin e dağı lmış olanlar bir araya getiri.fip lıer türkü i cin "standart" (tek bir tam metin) oluşturuldu;1 bu metnin ayrı yerlerde bulunan parçalarının defterlerdeki yerleri numaraları i l e gösterildi; ayrıca. diz.e l erde çeşit� lenmeler varsa, dip-notta bunla.r beli rtildi. 3) melere

C*)

D ip-notlarda, yeri geldi kce, defterlerdeki ceşitlen· ek olarak, yayı nlanmış başkaca kaynaklardaki ce.

II, III, VI, XVIII XXI, XXII. XXIII, XXIV , XXVI numaıraJııla.r.

1

şltlenmeler (A); derleyenlerin açıklamçı n itel i ğ inde. ya da başkaca bilg i leri (B); yayınlayan ların açıklamaları (C) sı-. ralandı. 4) Kitapta yayın lanan metinler üzerinde çalışacak olan araştırıcıların işlerini kolaylaştırmak a macı ile. çeşitli dizinlerl_ e kaynakça ve sözlük düzenlendi. Bu işlerden beni m payıma düşen, sadece defterleri taramak, türkü metinlerini "çöz mek", onları ve onlarla ilg i l i çeşitli bi lgi leri içeren notları yeni yazıya çevirip ak­ rormak olmuştur. A, B. C harfleri ile gösterilen açıklama­ larla çeşitli dizinleri (türkülerin örgüsünde gereç olarak kullanılan hazır-kalıplar; d izeler; özel adlar) ve sözlüğü, "Anadolu Ağıtları" nda tutulan yolu ve uygulanan yöntemi izleyerek. genç meslekdaşım Fuat Özdemir üzerine aldı. Kirobın "Giriş" böl ü m ü de onun kaleminden cıkmıştır; orada türkülerin biçimleri ve icerik·l eri üzerinde, genel ola­ rak sıradan okuyuculara, özel olarak bu konulardaki ca ­ lışmaları sürdürecek olan halkbilimi a raştırıcılarına yararlı olabilecek bilgiler bir araya getirilmiştir. Bunlara beni m ekleyeceği m cok b i r şey kalmıyor.

·

Ahmet Şükrü Esen'in defter.ıerinde, türkü metinlerin i içeren sahifelerde rastladığımız en eski tarih 134 1 / 1 925 tir; belki daha önceki yıllarda derlenmiş metinler de var­ cfır bu defterlerde, ama bunu kesinlikle bilemiyoruz. De­ mek oluyor ki bu metinler, aşağı yukarı 1925 ile Ahmet Şükrü Esen'in ölüm yılı olan 1 944 arasında, 1 9 yıllık bir dönem boyunca Anadolu insanlarının türkü türü v e b içimi içinde biz; l erle konuşmasıdır; n e yaz. ı k ki. bu kitaptaki hal­ leriyle, ezgilerinden kopmuş, sözlerle soyutlanmış bir k0nuşma . . . Türküdeki sözlerin g örev i , ezgiyi çerçevelemek, onun a n latmak istediği olaylara ve duyg ulara, çoğu kez bilme2

- ..;..

cems;, duma.n l ı anıştırmalarla dokun up gecm�i n geçmişteki günlerine. dostlarına, yakınlarına i l işkin acı , tatl ı amları ile yen i den yaşatma gücü n ü türk ü, sözleriyle ezgisi bütünleş i nce kazanır. Bu kitap i cinde oldukça zengin çeşitlenme!eriyle yer o.lan "Gesi Bağ ları" türküsünün bendeki en eski izlenimi, Biri nci Dünya Savaşı'nın i l k yıllarına çıkar. Arnpsun (şim­ diki Gülşehri) da, han ı m ların meclisine, bilmem hangi se­ beple Kayseri'den sürgün edi lmiş gene b i r Rum kadını da katı l ı rdı ve başka türkü ler arasında bu türküyü de dertli dertl i söyler, d i nleyen leri duyg u landırırdı. Çok zaman son .. ra, 1940'1ı yıllarda. dostum N iyazi Ağı rsa n l ı , Küçük Esat Bağları yolunda k i evinde bir akşam saati. ezgisine de, söz­ lerine de tam hakkını vererek "Gesi Bağları"nı çağırdığı zaman ben, 7-8 yaşlarımın b u uzak anısını yeniden yaşa­ mışımdır. Yi ne bu kitapta bir çeşitlenmesi bulunan "Sarı Kız" türküsü , üniversitedeki öğrenci l i k yıllarımıza götürür beni. Türküyü o zamanlar bize Ahmet Şükrü Esen'in kayını (benim de ha.tamın oğl u ) rah metl i N iyazi Esat öğretmişti ve b i z İstanbul çevresi nd e uzun kır g ezintileri m izde "Sa­ rı Kız" türküsünü bir türlü "yürüyüş marşı" edinmiştik. Bu kitapta bulunmayan -bağlamasında "Vurdular Civan Alişimi Tuna boyunda" diyen- b i r Rumeli türküsünün de. beni her zaman i cten duyg u landıran b i r anısı vardır. 1 922 yazı nda, tati l i m i gecirmeğe g ittiğim Bolu'da, olayı bana annem anlatm ıştı : Bir gün bir kadınla r meclisinde g üzel sesli bir harnm bu türküyü söylüyormuş. Orada i l k kez rastlaşan i k i yaşl ı h anım türküyü d inlerken göz yaşlarını tutamamışlar. O n lardan b i ri ötekine, merak edip sormuş : "Kardeş, bu türkü sana çok mu dokundu?" Öteki : "Evet. o Ali ş beni m amcamın oğl u idi." karşı lığını verince beriki hanı m : "Benim de nişanl ı mdı." demiş . . . Ve böylece, Tuna boyunda can veren Ali ş. türküsü i le o gün i ki yakınını bir­ b irin e kavuşturmuş. •.

3

t

Ahmet Şükrü Esen, 1922'de, gene yaşında işe başla­ dığı tarihten ölümünden çok az öncelere kadar Anadolu'­ n u n çeşitli bölgelerinde yargıç ve savcı olara k görev yapmış, mesleğ i gereğ i dertli i nsanlarımızı yakından tan ımak fırsatını bulmuş. Bu kita ptaki meti n ler a rasında "Hapishane Türkü leri"nden çok ilgine örnekler yer atma k­ tadır. Bunlardan k i m i leri bayram kutlama mektubu bici­ m indedir. Asker türkülerinden de mektup biçiminde ola­ nına rastlanıyor. Yaratıcıları bilinmeyen bu türküler, unu­ tulmuş, ü n kazanamamış "hal k oza n ları" n ı n yaratmaları iz.tenimini veriyor. "Anadolu Türküleri" içinde ağıtlardan ayırded i imesi güç ola n lar da var. Bunlardan b i r tanesi, "Uyan Al im" bağlaması ile "Anadolu Ağıtları"na da girmişti (No. 3. "Ali oğıtı") . Fuat Özdemir, bu çeşitten "çift anlamlı" me­ tin leri "türkü-ağıt" diye n iteliyor. Sı rası gelmişken "Anadolu Ağ ıtl.a rı" i l e ilgi l i b i r açık­ lama ile sözüme son vereceği m : Emekli öğ retmen sayın Mustafa Onar, 27.2.1983 tari­ h iyle Adana'dan "İş Bankası Kültür Yayınl arı" yöneticile­ rine gönderdiği mektubunda, bizim "Anadolu Ağıtları"nda yayınladığımız "Haçın Ağ ıdı" üzerine çok i lginç bi lgil e r veriyor. Oradan öğrendiğimize göre sayın Onar, bu ağıt­ ta anıştırılan 1920 yılı olayları üzerine "Haçın Dosyası" adlı bir kitap hazırt.a ma ktadır . B u a rada yayınlanmamış ise. bu kitabın yakın bir gelecekte çıkmasın ı dil eriz; mek. tubunda eklediği 18 bentl ik (bizim metinde 10, Sabri Koz'un metninde 8 bende karşılık) ağıdın o kitapta yer a lacağını umuyoruz. Bu vesi le ile şunu beli rtmek isteriz : sayın Onar'ın. genel olarak ha l k edebiyatı meti n leri n i n çeşitlenmeleri, özet olarak da "Haçın Ağıdı"nın bizim kitabımızdaki metni 4

ıcın verdiği yargıya katılama yacağız. Bizim işi m iz, Ahmet Şükrü Esen'i n derlemesinde bulduğumuz metin ve Esen'in defterleri nde ona eklenmiş olan notları o l duğu gibi yayın-, lamaktı. Bu metin, "Hacın Ağidı" n ı n AŞ. Esen derleme­ lerinde yer alan bi r çeşitl başlığıyla,

Şükrü Elçin Halk Edebiyatına Giriş, s. 275. Murat ( Uraz) , Halk Edebiyatı Şiir ve Dil

Örnek­

leri, s. 247. Osman Efe,

Eğin Dedikleri ,

İstanbul 1971, s. 19 ve 21.

Menteş Matbansı.

İlhan Başgöz, Turkish Folklore Reader, Indiana

University Publications, Volume 120, 1971, s. 49. C.

6/2

:

� olursak> olmalı.

Bu dize «Ben burada sen o

7/3 : Bu dize «Söylemeyim dedim söylettin

beni» olmalı.

8 : Buradan aşağısı (8-1 1 ) , ayn sahifelerde yazılm ış Esen'in

defterinde, Eğin türküsünün bentleri olması mümkün; ona daha çok yaraşıyor, bu nedenle Eğin türküsüne ek­

lem.eyi uygun gördük.

91

34. 1 . Amma iş bil irsin amma ustasın

Ben de bildim bir yôr icin hastasın Gözler şakalanmış buse istersin Ne sarp imiş aşamadım kalan yôr 2. Doldurdular bu zındanın içine D iyen olmaz şu yiğidin sucu ne Emretmiş efendim darağacına Yok m u insafınız elden alan· yôr 3. / / /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ./ Döner döner bir ardına bakars ı n Bulamadım seni n g i bi c i l e n yôr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(VI 192)

92

35. OSMAN PAŞA 1.

Küçükten görmedim ana kucağı Yiğidin meskeni dağlar bucağı Bir yiğit gurbette olursa yanar m'ocağı Anadan intizar mı aldın yavru hey

2. Gel felek gurbet i lde af ma canımı Duyar d üşmanlarım şaduman olur Yıkıp viran etme gönl ü m sarayın S ılada yavrularım perişan olur 3.

Bahçelerde biter gül ile nerg iz Ben ağlarım yavru gece de gündüz Seher vaktı doğanda yıldız Giden kardaşlar da gelir m i yavru hey

4.

Sana derim sana hey Osman Paşa Kıl ıcın ağzına duran mert olur Avcı elinde büyüyen tazı eniği / . . . . . . . . . . . . . . . . . . / onan kurt olur

5.

Kaba serin de döşeğimi kanım akmasın Dülbent sardır da yaralarım kokmasın Oğ lum vardı r diye anam ardımdan bakmasın Anamdan intizar m ı aldın yavru hey �

6. Bu dert benim i le verdi e l ele Çok çalıştım konamadım bir dala Giydirdim kuşottım da verdim dellala Satılmadı da geri geldi dert bana 93

7. Bu dert de beni m ile böyle g iderse Za lim düşman da dediğ i ni ederse Ömrüm tamam olup da vadem yeterse Garip kal ı r da anam / . . . . . . . . . . . . . . . / (VI 192)

A.

Çeşitlenmeler : 1/1 : Gerçekten görmedim ana kucağı ( Il 213). 1/2 : Yiğitler meskeni imiş tlağlar bucağı (il 213 ) . Koçyiğit yatağı dağlar bucağı CU 280) . 113 : Bir yiğit asker olmakla batar m'ocağı (II 280) . Ayrıca bkz. Sadeddin Nüzhet Ergun, Kitabevi, İ st anbul 1947, s. 352.

94

Karaca Oğlan, Maaıif

36. KETEN G Ö MLEK TÜRKÜSÜ 1.

Keten gömlek kıvırcık Suya iner sığırcık Kız Mevlanı seversen Ak gerdandan biricik Amanın aman aman beyler Beyler beni kim eğler Ak gerdan da püskülüme beyler Kör olsun yaramaz gözler

2. Keten gömlek dizecek

Bir kez gel i r bizecek Sarı la l ım yatalım Evvel bahar güzecek Amanın aman aman beyler Beyler beni kim eğler Ak gerdan da püskülüme beyler Kör olsun yaramaz gözler 3.

Keten gömlek dize a ka Bir kız gelir b ize yaka Kirpiklerim yoruldu Kız sana baka baka Amanın aman aman beyler Beyler beni kim eğler Ak gerdanda koşma da beyler On beşi nde bir gelin ağlar

4.

··�

Yük d i binde pastırma Kôkülünü kestirme Kestirirsen az kestir N i şanlını küstürme 95

Amanın aman aman beyler Beyler beni kim eğler Ak gerdanda koşma da beyler On beşinde bir gelin ağlar (VI 1 98/2)

A.

Çeşitlenmeler : 1/4 : Bana da

ver

azıcık (XXII 362).

1/6 : Beni kimler eğler (XXII 362). 117 : Kör olsun yaramaz gözler (XXII 362). 1 /8 : On beşinde bir civan eğler (XXII 362) . :�/5

:

2/6 :

Sürü sürü kızlar CXXII Si.irmeli gözler

362l

( XXII 362. ) .

3/7 : Süıiiniire bereket (XXII 362). 3/8 : Cilveli kızlar (XXII 362).

96

37. SARI YILDIZ 1 . Sarı yıldız doğdu batmaz

Haya l i karşımdan g i tmez Can atarım g ücüm yetmez Erken doğdun sarı yıldız 2. Bir yıldız doğdu yüceden Şavkı düştü pencereden Arzum kaldı şu geceden Niye doğdun sarı yıldız 3. Sarı yıldızın saçağı

Sineme çarptın bacağı Ağam yiğitler koçağı Erken doğdun sarı yıldız 4.

Bir yıldız doğdu harılan Cihanı yaktı narılan / / /. . . . . . . . . . . ..... . . . . . . . . . . ..../ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(XXll 401)

A.

Çeşitlenmeler ; 2/4 : Kanlım oldun mavi yıldız (VI 198/3). 4/1

:

Bir yıldız doğdu nur ile (VI 198/3).

4/2 : Alemi yaktı nar ile (VI 198/3). 4/3 : Ahdım vardır o yar ile (VI 198/3) ). •

\

4/4 : Erken doğdun san yıldız (VI 198/3).) Aynca bkz. Yaşar Kemal Göğceli, Sarı Yıldız Mavi Yıldız, TFA, No : 51. Seyfi Karaba�. Bir Yıldız Doğdu Yüceden, TFA. No : 24

97

38.

1 . Kırat'ı n üstü de bir uzun yayla Siz gidin ağalar kaderim böyle Varıncak pedere öldüğüm söyle Beypazarı sana yetmez e l imiz 2. Kör olası cingen nerden geldi Kuyumcuyum d iye çayıra indi Anl ı top kôkül l ü bir yiğit vurdu Beypazarı sana yetmez e l imiz Siz gidince nice olur hal imiz Ördek ucar viran kalır gölümüz 3. Kırat'ın üstüne ben binemedi m Sağ ıma solu ma b e n dönemedim Düşman galip im i ş ben bilemedi m Beypazarı meskenimiz i l i m iz Ördek ucar viran kalır gölümüz (VI 198/6)

A.

Çeşitlenmeler : 3/1 :

Kırat'ın

üstüne binemez oldum CXXIII 159) .

3/3 : Dostumu düşmanımı bilemez oldum (XXIII 159) . 3/5 : Hangi dağdan aşar bizim yolumuz (XXIII 159). Ayrıca bkz. Cahit Ôztelli, Evlerinin önü, s. 426. Yaşar Kemal - Sabahattin Eyüboğlu, Gökyüzü Ma­ vi Kaldı, s. 276.

98

39. GER ALİ 1 . Ger Ali'nin boyu serviden uzun Dağlarda geçirdi yaz ile güzün İnerim izmir' e Balyoz'un kızın Sararım sineme dedi Ger Ali 2 . Ele şu dünyayı elekten ele Böyle bir mahbup geçmemiş ele izmir valisini taktı cengele Kader böyle der de ağlar Ger Ali 3. Kutnu kumaş dökülmüş şala kim. bakar Ger Al i 'nin kurşunu dağları yakar / / / . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . / . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. izmir'in icinde urganım yağ lı Ellerim kelepcek kollarım bağlı Düşmanlar elinden ciğerim dağ l ı " Kader böyle" der d e ağlar Ger Ali

5. Fafiri fincandan i ctiğim şarap inersem İzmir'e ederim harap Arkadaşım sorarsan Barmaksız Arap /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ./ 6.

İzmir'in içinde oldu bir oyun Cellatlar geliyor Ger Ali soyun Tekkeye yolladık kurbanlık koyun " Kader böyle" der de ağlar Ger Ali (VI 1 98/7) 99

A.

Çefitleıımeler : 1/2 : İnerse !zmir'e yazman guzun (XXII 366 ) . 1/4 : Yakanın

İzmiri.

dedi Ger Ali CXXII 366).

3/1 : Dökülen kutnu kumaş şala kim b akar (XXII 316). Ayrıca Bkz. Mehmet Özbek, Folkloo- ve Türkülerimiz, s. 360. 5ait Uğur, İçel Folkloru 1, s. 51 Pertev Naili Boratav, 100 Soruda Türk Halk Ede­ biyatı, Gerçek Yayınevi, İstanbul 1982, s. 160

İgnacz Kunos, Türk Halk Edebiyatı, Yeni Mat­ baa., İstanbul 1925, s. 142. Mehmet Tuğrul, Çal Köylerinden Derlenmiş Türkü, Mani, Ninni, İlahi ve Tekerlemel er TüTk Halkbilimi Aratırma yıfüğ:ı 1977, Kültür Bakan­ lığı Yay ınları s. ' 233 ,

,

100

40. ASKER TÜRKÜSÜ 1.

Eği l dağlar eği l üstünden aşam Yeni tal i m cıkmış varam ahşam Ölmeden bir daha yôra kavuşam Aldılar yôrimi elimden bir yana Buna catal yürek ister dayana

2. Karşıda yanan ı fener mi sandın Sen ben i kavli nden döner mi sandın Ya rdan ayrılmayı hüner m i sandın Aldılar yôrimi e limden bir yana Buna catal yürek ister dayana 3. Yüce dağ başında kuz u meled i Sırma bıyıklarım a l kanlara belendi Nerde kaldın kömür gözlüm gelindi Aldılar yôrimi elimden bir yana Buna çatal yürek ister dayana

(VI 198/15)

A.

112 : Yeni de

talim çıkm1ş nasıl alışanı (.XXIII 9).

101

41 . ALİ BEY TÜRKÜSÜ

1 . Adana yolları boz kiremitten Yakanız görünmez s irkeden bitten Nası l ayrılayım şöyle yiğitten Ali Bey, yôrim seni görmeye geldim Gecen yolculardan sormaya geldim 2. Adana'ya vardım burnum boşaldı , Silahım pusadı m i ller kuşandı Tabla percemıerim al kanlara düşendi (?) Ali Bey, yôri m seni görmeye geldim Gecen yolculardan sormaya geldim 3. Adana'nın çakal ları çağrışır Başım ağrır yüreciğim karışır Şu yerlerden bir kız bana yaraşır İlk gelişim bana kıyma Adana Boyunu benzettim gül ağacı fidana (VI 198/17)

)

42.

TURNAM

1. Kuyuya bakır saldım Gözünü çakır sandım Çakırım şöyle dursun Kara gözlüye yandım Turnam turnam turnam Ben buralarda durmam Giderim gelmem Sararsam solmam Arslanım gel sineme yaslan 2. Evimizin kafesi Yôrin güzeldi r sesi Bu şarkıyı söylerse Meftun eder herkesi Turnam turnam turnam Ben buralarda durmam Giderim gelmem Sararsam solmam Arslanım gel sineme yaslan 3. Elinde kiraz dal ı Yine oldum sevdal ı ıt Sen ı sevdiğim için Sen de oldun edal ı Turnam turnam turnam Ben buralarda durmam Giderim gelmem .Sararsam solmam Arslanım gel sineme yaslan 1 03

4. Çekmecemi çekemem Tülden gömlek biçemem Dünya malını verse Ben yôrimden geçemem Turnam turnam turnam Ben bura larda d urmam Giderim gelmem Sararsam solm a m Arslanım g e l sineme yaslan (VI 259)

A.

Aynca bkz. Fikret Meınişoğlu, Harput Ahengi, Matbaa Tek­

nisyenleri Basımevi, İstanbul

1986, s. 136.

C. 3.5.1341 ( 1925) tarih ve Bekir Sıtk:ı imZası ile. (VI 259). 1 04

43. 1.

Gül ezerler gül ezerler Gülü tabağa düzerler Güzeli candan seve rler Afetime düştü gönül Yôrdan ayrılması müşkül

2. Havuz başının gülleri Ötüşüyor bülbülleri O yôrin / . . . . . . . . . / d i l leri Afetime d üştü gönül Yôrdan ayrılması müşkül 3. Gül kuruttum gül kuruttum Yôri koynumda büyüttüm (uyuttum) Hem uyuttum hem büyüttüm Afetime düştü gön ü l Yôrdan ayrılması müşkül 4. Kırmızı gülün gazeli Gayet esmerin g üzeli Yôr seni sevdi m ezeli Afetime düştü gönül Yôrdan ayrılması müşkül 5. Yüksek konaklar yaptırdım

Al yeşil camlar taktırdım Ruziye'n i n çocuğuna Altından beşi k yaptırdım Afetime düştü gönül Yôrdan ayrı lması müşkül 1 05

6.

Yağmur yağar daş a ltırıa Kalem oynar kaş altına Kız gecelik beş a ltına Afetime düştü gönü l Yôrdan ayrı l ması müşkül

7.

Kırmızı gül her dem olur Her dertlere derman olur Güzel lerde ferman olur Afeti me düştü gönü l Yôrdan ayrıl ması müşkül (VI 268)

8. Beyaz gülüm destelenmiş

Duydu m yôrim hastalanmış Eski derdim üstelenmiş / . . . . . . . . . . . . . . . / coştu gönül Yôrdan ayrı l ması müşkül (XXlll 108)

A.

Çeşitlenmeler : 1 /2 : O yari dizimde büyüttüm ( XXIII 1 08 ) . 3/3 : Yar söyledi ben unuttum (XXIII 108). 3/4 : Ata bindi coştu gönül (XXIII 108) . 7/ 1 : Gül

kurusu

harman olur

(XXIII 108).

7 /3 : Güzeli seven evden olur (XXllI 108). 714 : / . . C.

. . . . . . . . . / ct>ştu gönül CXXllI 108) . Bu türkü 15.5.1341 ( 1 925) tarih ve Bekir Sıtkı imzası ile ka­ .

. .

. .

yıtlı. (VI 268).

106

. .

44. TURNALAR 1 . Gôvur Ereğ li'den de erce yakinin

Korkucludur Araplı'nın beli ardan sakının Karahisar Ovasında da. g ü ller sokunun Güzeli hoş arda kal ı n durna:ı ar 2. Karah isar Ovasından da siz erce göçün Karasu köprüsün vakıtlı geçin Kayseri avcıdır yüksekten ucun Laleli'n;n dağına konun durnalar 3.

Lôleli 'den kalkınca siz sola dönmen Aldanıp Duzla'nın gölüne konman Orda avcı çoktur yok yere konman işir' i n dağına konu n durnalar

4. işir'den kalkınca özlersi n sul ta n Ağdağ'ı Yaylaya cıkmıştır ağası beyi Uğrunuza gelir Menteşe Köyü Bir gece orada kal ı n durnalar 5. Menteşe Köyünden erce yakinin I lıca hamamında suya dökülün Kazbeli avcıdır ardan sakının Kargal ı Dağına konun durnafar 6.

Kargalı'dan kalkı nca görünür Yozgat dağları Çıka rtın karaları da bağlan ağları Altı a ra p atlı Yozgat Beyleri Meskeniniz ora mıdır durnalar (XXlll 1 41 ) 1 07

7.

Ü ç ,turna kaldırdım da Yozgat Dağından Haberin aldım ağasından bey inden Terkeşl i Köyünden Çavuş Belinden i laca hamamında yatın turna lar

8.

I lıca hamamından erceci k kal kın Kılavuzun secin de Şahren'i g eçin . / / Konulganız Gemerek'tir turnalar . . . . . . .

9.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Gemerek'ten ka l kınca düz ova yazı Uğrunuza gelir Madar'ın boğazı Urmayol'da n aşınca Kabaz'ın düzü Bir gece de orda yatın turnalar

(XXlll 164) 1 0. Durnam kalktı Anavarza Gölünden

Savrın'dan Sunbas'tan Buca l i l i nden Kırksuyun içinden Tapan yolundan Kiraz'ın başına konun durnalar 1 1 . Kiraz'ın başından kal kın nazınan

Hacın, Göksun görünür dünya gözüynen Kozanoğ l u ava biner bazınah Kendin izi sarpa çekin durnalar 1 2. Obruk'tan Catak'tan uğran Hazar'a

Göktepe burnunda kılın nazara Yaylacı'da Arapların mezara Boynunuzu eğin bakın durna lar 1 3.

108

Durnamın gelişi Cukurova'dan Katarını düzmüş gelir havadan Kurucay icinden Kıl ınckaya'dan Taı n Gözü uğrunuza yakın durnalar

1 4.

Oradan çıkınca Mandal'ın düzü Etrafı dağ da uğru çöl yazı Yonca l ı dere'den de Sindel'in özü Düşün Koç l rmak'a ağın turnalar .

.

•·

(XXlll 238) 15. Turnanın kanaqı zatından eğri Yanıktır aşnası yaradır bağrı Yönünü döndürmüş Bozok'a doğru Ordan öte uğur olsun turnalar 1 6.

Turnam kara taşa benzettim senin yatışın Bağrımı deliyor yan ı k ötüşün Erken uçun yurdunuza yetişin O rdan öte uğur olsun ·turnalar

(XXlll 217). 1 7.

İstanbul'un etrafı dağdı r meşedir İçinde oturan beydi r paşadır G üzeller mesken i Kasımpaşa'dır B izden yôre selam eyle turnalar

1 8. izmir de dersen iskeledi r iskele

Sapanca'da aktı gözümün yaşı Sakarya Köprü�ünde Geyve'nin kuşu Bizden yôre selam eyle turnalar 1 9.

Eğri derler Engürü'nün kalesi Ondan ötededi r Mürtet Ovası Gayet koçak derler Ayaş ağası Bizden yôre selam eyl e turna lar 1 09

20. Aşamadım Taraklı'nın belini Koyup gitme Torba l ı' n ı n hanını /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . ./ Ordan da yare selam eyle turnalar 21 . Koca Erciyes kış ediyor üstüme Selam söyle yôranıma dostuma Bizim yayla Harmancık'ın üstüne Ordan yôre selam eyle turnalar (XXlll 45)

A.

Çeşitlenmeler ı

1/1

:

Kaynar'dan kalkınca sağa yakinin (XXIII 164) .

1/2 : Uğruınuzda koca armıak var da kendin sakının (XXII I 164) . 1 13 :

Kırkgeçit'i geçince güller sokunun

1 /4 : Yaylabaş1 Karapınar turnalar ( XXIII 1 64 ) .

Aynca bkz. Sait Uğur, İçel Folkloru I , s . 37. Pertev Naili Bbratav, Folklor ve Edebiyat 2, s. 243. Murat (Uraz) , Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnek­ leri, s. 249.

FeITUlı Arsunar, Gaziantep Folklonı, Milli Eğitim Yayınevi, İstanbul 1962, s. 121. Hamit Zübeyr Koşay, Makaleler ve İncelemeler. Ayyıldız Matbaası, Ankara 1974, s. 64, ·Avşar Turn1;1 Türküsü» ve «Gemerek'li İsmail'in söylediği Turna

Türküsü» başlıklarıyla. Muhsin Gül, Halk Ozanı Sıdki Baba, Ankara 1984,

s. 45.

C.

110

18/1 : Bu di1e «İzmit de dersen İskeledir iskele» olmalı.

45. ZEYNEP TÜRKÜSÜ 1.

Zeynep'e yaptırdım gümüşten tarak Tara zülüflerin gerdana bırak Varamam Zeynep'in yolları ı ra k Zeynep'im Zeynep'im a l l ı Zeynep'im Akgöbek üstünde şal l ı Zeynep'im

2. Zeynep bu güzellik var mı soyunda Elvan e lvan g ü l ler kokm koynunda Arefe gecesi bayram ayında Zeynep'im Zeynep'im a l l ı Zeynep'im Akgöbek üstünde şall ı Zeynep'i m 3 . Zeynep'e yaptırdım gümüşten zikir

Ne sende akıl var ne bende fikir Ne İstanbul koydum ne Diyarbakır Zeynep'im Zeynep'im a l l ı Zeynep'i m Akgöbek üstünde şallı Zeynep'i m 4 . Zeynep'in giydiği kamlı kutnu Güzel ler iCinde Zeynep'im tatl ı Zeynep'i götürmüş b i r dıvrak atl ı Zeynep'im Zeynep'im a l l ı Zeynep'im Akgöbek üstünde şal l ı Zeynep'i m 5 . Zeynep'in giydiği kara l ı basma

Güzeller içinde Zeynep'i m yosma Hele sevdiceğim selamın kesme Zeynep'im Zeynep'i m allı Zeynep'im Akgöbek üstünde şallı Zeynep'i m cxvııı 1 51 ) 11 1

6.

Kemah'ın yolları dağdır geçil mez Soğuktur suları bir tas içilmez Anadan geçilir yardan geçi lmez Zeynep'im Zeynep'i m şan l ı Zeynep'im Üç köyün i çinde naml ı Zeynep'im

7. Şimşirin yaprağı narindi r narin İçerim yanıyor dışarım serin Gelmiyor yon ı ma i natçı yôrin Zeynep'im Zeynep'i m şan l ı Zeynep'im Üç köyün içinde naml ı Zeynep'i m (XXIV 194)

A.

Çeşitlenmeler ı 2/3 :

Ramazan ayında bayram gününde (X:XIV 194) . 214 : Üç köyün içinde ünlü Zeynep'im ( XXIV 194 ) . Aynca bkz. Mehmet Özbek, Folklor ve Türkülerimiz, s. 207. Cahit Öztelli, Evlerinin Önü, s. 109. Fehmi Çaylı, Ilgın Folkloru, Birinci Kitap, Kon­ ya 1945. s. 85.

C. 4/3 112

:

Bu dizedeki 'dıvrak' kelimesi 'kıvrak' okunabilir.

ı:f.6. 1.

TOMBUL MEMELi GELiN

Yağmur yağar taşla ra Serpi l i r ağaçlara Mevlam sabırlar versin Of çeken sarhoşlara Kestanenin i risi Geçti güzel sürüsü Sürüsünden fayda yok Tombul memeli gelin Yaktı beni birisi

2. Almanın i risine Ben yandım birisine Anne beni çoban et Kızların sürüsüne Kestanenin irisi Geçti güzel sürüsü Sürüsünden fayda yok Tombul memeli gelin Yaktı beni birisi (XVlll 1 55)

1 13

47. 1.

Evleri var şu deryanın yüzünde Böyle kaş göz m'olur urum kızında Arzum kaldı şu deyyusun kızında

2. Evin ize vara gele yol sandım Ayağıma d i ken battı gül sandım E l yôrini ben kendime mal sandım Boşa cilvelenme vermem seni ellere 3. Köprüler yaptırdım geli p geçmeye Çeşmeler yaptırdım sular i çmeye Kavi ü karar ettim alıp kaçmaya Yan ı l mışım yüz aJmışım annenden (XVlll 1 55)

1 14

48. 1.

ERZİNCAN TÜRKÜSÜ

Giderim Erzincan'a Derdimi yana yana / /. .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . .

/ /

N'oldu ağama n 'oldu Ağam ı düşman vurdu Komşular memnun oldu 2. Dersim'in ada mları

Camlıdır odaları Ne yaman kurşun atar Boy Beyin adamları

N 'oldu ağama n'oldu Ağam ı düşman vurdu Komşular memnun oldu 3 . Dersim üç dağ içinde

Gülü bardağ içinde Hak saklasın Dersim'i Bir beyim var i ç i nde N'oldu ağama n 'oldu Ağam ı düşman vurd u Komşular memnun oldu 4.

Dersim'in altı kelek Hozat'a gidek gelek i. . .. .. . / / . , . . . . . . . . . . . . . . . . . . �/ .

.

. . . . . .

. . . .

.

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . .

N'oldu ağama n 'oldu Ağam ı düşman vurd u Komşular memnun oldu 115

5.

Erzincan'da bir kuş var Kanadında gümüş var Gitti ağam gelmed i Elbet bunda b i r iş var N'oldu ağama n'oldu Ağamı düşman vurdu Komşular memnun oldu (XVlll 157)

A. Aynca bkz. Cahit Öztelli, Evlerinin önü,

s.

133.,

·Dersim Bir Dağ İçinde» başluğıyla. Mehmet

Özbek,

Folklor ve Türkülerimiz, başlığıyla.

«Dersim Bir Bağ İçinde»

116

s.

260,

49. 1.

Evlerinin önü marul Sular akar harıl hani ince bele pekçe sarıl Aman nene nene canım nene

2.

Evlerin i n uğru bakla Çift g üverci n döner takla Al ben i koynunda sakla Aman nene nene can ı m nene

3.

Evlerinin uğru yonca Yonca biter yôr boyunca Annesi k ızından konca Amon nene nene canım nene

4. Evlerinin uğru asma Asmanın dal ında basma Benim yôrim hepsinden yosma Amon nene nene canım nene 5. Evleri var karşımızda

Sevdası var başımızda Irak değil karşımızda Aman nene nene canım nene {XVlll 1 54)

117

50. 1.

Tütengim omuzumda Armalar boğazımda Uyudum uyandım ki Gül memeler ağzımda Ah hovarda çapkın yôrim Ettiğin günahları Boş deftere yazayım

2. Martinim atılmıyor

Bahalı satılmıyor Şu uzun gecelerde Yalınız yatılmıyor Hovarda çapkın yôrim Sen söyle ben yazayım Ettiğin çoğa vardı Boş deftere yazayım 3.

Mendi l i m salkım sacak Alçak boylusun alça k Sana derler küçücük Sen doldurursun kucak Hovarda çapkın yôrim Sen söyle ben yazayı m Ettiğin çoğa vard ı Boş deftere yazayım

4.

118

Köşe başı meyhane Asmadandır kapısı Ben gözüme a lmışım Hemi dam hem mahpusu

Hovarda çapkın yarim Sen söyle ben yazayım Ettiğin çoğa vardı Boş deftere yazayım 5.

Mendil i m dalda kaldı Gözlerim yolda kaldı Yıkılaydın meyhane Sarhoşum nerde kaldı Hovarda çapkın yarim Ak göbegi n altında Kaldı ben i m nazarım

6. Deniz dibi otl'olur

Ergen koynu tatl'olur Dul kişiye varanlar Ö l mez ama dertli olur Hovarda çapkın yarim Ak göbegin a ltında Kaldı beni m nazarım 7.

Kamayı çektim kından Gel yakından yakından Koynunda k i memen i n Ben gelirim hakkından Hovarda çapkın yarim Ak göbegin a ltında Kaldı beni m nazarım (XVlll 156)

119

51 .

1. Ufak ufak meyhanenin daşları Hilal hilal olmuş yarin kaşları Gir koynuma bağışlayım suçları Ateş düştü Edi rne'nin icine Kabahat bende arkadaşın sucu ne 2. Ben bir gülüm yel kırdı da dalımı

Ben kiml ere arz edeyim halimi Sen güzelsin kimler bUsin şanını Ateş düştü Edi rne'ye dayandı Seher vaktı yar uykudan uyandı (VI 198/10) 3. Meyhaneye vardım amma g i remedim

Etrafım ı kol çevirmiş göremedim Aman çavuş ben murada eremedim Ateş düştü Edirne'nin icine Kendi m ettim arkadaşın sucu ne (XXlll 273) 4. Varın bakın kömür gözlüm uyur m u Parmağında hatem yüzük durur mu Benim yerim şu yerlerde olur mu Ateş duştü Edirne'nin icine Kabahat bended i r arkadaşın sucu ne (XXll 363) A.

Çeşitlenmeler ı 1/3 : 1 /4 : 2/1 : 2/3 : 3/4 :

1 20

Bir omuzdan bir omuza saçları (XXIII 273) . Ateş düştü Edirne'ye vur yansın olmalı .

1 55

76. 1 . Gitticeğ in sokak mıydı yol m uydu

Yediceğin şeker şerbet bal m ıydı Dakı ldığın budak m ıydı dal mıydı Naziklikten i nce düşmüş beli niz 2.

Uğrun uğrun dost bağına g i rme l i Al yanaktan gonca g ü l ü n dermeli M uhtaçlara bi r şeftal i vermeli Cömertli kten kesil mesin eliniz

3. Uğrun uğrun dost bağını gezmeli

Kalem alıp kaşın gözün yazmalı Kırm ızı fistan da sarı çizmel i Kadın kızlar nerden aşar yol unuz 4. Top top ol muş suya giden güzeller Acep sarpa düşer m'ola yol unuz Kadir Mevıl öm nazarlardan saklasın Anan za lım suya savmış yalnız ( XXI 224)

A. Aynca bkz. Cahit Öztelli, Karacaoğlan, No

:

238.

Mustafa Necati Karaer, Karacoğln No

:

356.

77. 1 . G üneş gibi dağ başında dururdum

Akşam sabah aşmak üzre olurdum Hic olmazsa yavrularım görürdüm Bana ettikleri n bulasın gel i n İ lahi Mevladan bulasın gel i n 2 . Mehemmet'im geldi yattı dizime

Dünya nedir görünmedi gözüme Bakamadım ben yavrumun yüzüne Bana ettiklerin . . . . . . 3 . Yavrucağım dağ başından aşırd ı n

Akl ı m ı fikri m i aldın şaşı rdın Adana'nın göl lerine düşürdün Bana ettiklerin . . . . . . 4. Ağılar ictim de yanıyor özüm

Ağ layı oğ layı görmüyor gözüm Ayırdın yôrimden g ü l müyor yüzüm Bana etti klerin . . . . . .

5.

Seni a l yeşilli gelin geti rdim Getirdim de kocyiğidim yitirdim Varım yoğum hep yolunda bit i rdim Bana ettiklerin . . . . . .

6.

ı raktan ırağa baktın da durdun Hekimden hocadan ölmüş m ü sordun Akıbeti bunun ölümün gördün Bana ettiklerin . . . . . . 1 57

7.

Yarın birgün mahşer yeri kuru lur i nsan olan hep oraya deri l i r · Defterler acıtıp hesaplar görül ür.' Bana ettiklerin . . . . . . (XXI 414)

1 58

78. GEYİK AVI TÜRKÜSÜ 1 . Sabahtan da kalktım geyik avına

Geyik çekti bizi kendi dağına Tövbeler tövbesi g eyik avına Siz g idin avcılar ka'ldım kayada 2.

Geyik d iye kovducağım kurt oldu Anam babam büyük dert oldu Kayadan düştüm de ağzım mürt oldu Siz g idin avcılar ka,l dım kayada

3. Atmaca kuşlarım göklerde tüğsün Beni m böyl'olduğum cüml'alem duysun Gözletmen nişa n l ı m küçük kardaşım alsın Siz g idin avcılar kaıldım kayada 4.

Güzel anam karşınızdan gelirse Top top eder zülüflerin yolarsa N'ettiniz avcılar oğl um u derse Ulu kervanlara kattık den varın

5.

Elim tutmaz çakmağımı çakamam Dizim tutmaz sarp kayaya çıkamam Çıkıp çıkıp yôr yoluna bakamam Siz gidin avcılar ka'ldım kayada

6. Alt yan ımda boz kurtlarını uluşur

Üst yanımda kuzgunlarım dönüşür Ciğerlerim top top olur a lışır Siz gidin avcıla r ka,l d ı m kayada 1 59

7.

Avcılar yanında olur tazısı Koçyiğidin yan ında olur yazısı Anan ı n babanın emlik kuzusu Siz gidin avcılar kaldım kayada ( XX VI 721 )

8.

Gelin ben i de uçtan indirin İndirin de sağ yan ıma döndürün Nazlı dilber yôrdan bir a rzuhal gönderin Siz gidin avcılar kaldım kayada

9.

Arzum kaldı Düldülü'nün başında Kan ı m ka ldı kayasında taşında Bir yar sevdi m on üç on dört yaşında Siz gidin avcılar ben varam ıyom (XXIV 78)

1 0.

Esbabım bohçada bükülü kaldı /. . : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ./ /........ ...... ...... .............../ .

11.

Kayanın dibi nde a ltmış ayak merd iven kurdu lar Kurdular da ne murada erd i ler Nişanlımı küçük kardaşıma verdiler Siz gidin avcı lar ben kaldım kayada {X:X I 84)

A. Çeşitlenmeler : 1 / 1 : Biz de kalktık gittik ;ağın avına { XXIV 78 ) . Ben de gittim bir geyiğin avına (XXIV 395 ) . Haydi gidelim geyik avına ('XXI 84). 1 /2 : Sığın çekti bizi kendi dağına ( XXIV 78 ) . Çekti zalim beni kendi dağına (XXIV 395). Geyik de çekiyor kendi dağına es, Niyazi : Bazı Ankara Köyleri Üzerinde Bir Araştırma, Uz­ hık Basımevi, Ankara 1942. Boratav. Pertev Naili

:

100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, Gerçek

Yayınevi, İstanbul 1982. Bom.tav, Pertev Naili : Folklor

ve

Edebiyat I, Adam Yayınevi. İs­

ve.

Edebiyat 2. Adam Yayınevi, İs­

tanbul 1982. Boratav, Pertev Naili : Folklor tanbui 1982. Boratav, Pertev

Naili-Remy Dor

:

Anadolu Ağıtları, İş Bankası

Yayınları, Ankara 1982. Caferoğlu, Ahmet : Kuzey - Doğu

İllerimiz

Ağızlanndan Toplama­

lar, Türk Dil Kurumu, seri c. l, sayı 14, Çankırılı Ahmet Talat :

İstanbul

1946.

Halk Şiirlerinin Şekil ve Nev'i,

Devlet

Matbaası, İstanbul 1928. Çayl,ı . Fehmi. : Ilgı n Folkloru Çıkman, Zeki

:

-

Birinci Kitap -, Konya 1945.

Folklorumuzda ve Edebiyatımızda Göz, Kültür Bu ­

kanlı:ğı Yayınları, Ankara 1977.

382

Dede, Abdürrah im :

Batı Traky,a Türk Folkloru, Kültür BakahlığI

Yayınları, Ankara 1978. Demirsipahi, Cemil : Türk Halk Oyunları, Ankara.

tş Bankası Yayınlan,

Dilçin, Cem : Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu Ya­ yınları, Ankara 1983. Dizdaroğlu, Hikmet : Halk Şiirind e Türler, Türk Dil Kurumu Ya­ yınları, Ankara 1969. Efe, Osman : Eğin Dedikleri, Menteş Matbaası, İstanbul 1971. Elçin, Şükrü : Halk Edebiyatına Giriş, Kü1lür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1981. Ergun, Sadeddin Nüzhet : Karaca Oğlan, Maarif Kitaphanesi, İs"

tanbul 1974. Gökçe, Enver : Eğin Türküleri, Yaba Yayınları, Ankara 1982. Gözler, H. Fethi : Halk Edebiyatında Milliyet Unsurları , İ nk ı lap ve Aka Kitabevleri, İstanbul. Gül, Muhsin : Halk Ozanı Sıdki Baba, Ankara 1984 Güney, Eflatun Cem : Folklor ve Halk Edebiyatı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1971. Halkbilgisi Mecmuası I, Ankar a 1928.

I NAl.CO : C ah ier de Litterature Oralc, No: 7, 8, 9, Faris 1980-198 1 .

Karaer,

Mustafa Necati : Kmac aoğl an , Eser, No.: 312, İstanbul

Tercüman - 1001 Temel

K asır, Hasan Ali : Seyrani, Acar Matbaacılık, İstanbul 1984.

Kem al, Yaşar

: Üç Anadolu Efsanesi, Cem Yayınevi, İ stanbul 1974 .

Kemal, Yaşar - Sabahattin Eyüboğlu : Gökyüzü Mavi Kaydı, Cem Yayınevi, İstanbul 1978. Koşay, Hamit Zübeyr : Türkiye

D üğünleri

Üzerine

Mukayeseli

Malzeme, Maarif Matbaası, Ankara 1944. Koşay, Hamit Zübeyr : Makaleler ve İncelemeler, AyyQldız Matba­ ası, Ank ara 1974. Kowalski, T. : İslam Ansiklopedisi Türkü Maddesi. Köprülıl , M. Fua.t : Türk Saz Şairleri, c 1 - V, Milli

Kültür Ya­

yınları, Güven Basımevi , Ankara 1962

Kunos, İgnacz

:

Türk Haılk Edebiya tı , Yeni Matbaa, İstanbul 1925.

383

Memişoğ1u, Fikret : Harput Ahengi Matbaa Teknisyenleri Basıme-

vi, İstanbul 1966. Muallim Hasan Bahri : Anadolu Köy Düğünleri, Günümüz Türk­

çesiyle Yayına Ha.Zirl

ayan :

Güner Sernikli, Crta Doğu. Tek­

nik Üniversitesi Türk Halkbilimi Topluluğu Yayınlarıı, An­ lmra 1 979.

Özbek, Mehmet : Folklor ve Türkülerimiz,

Ötüken Yayınevi, İs-

tanbul 1975.

Öztelli, Cahit : Kanca Oğlan Mdlliyet Yayınları, İstanbul 1971 Ôztelli Cahit : Evlerinin Önü, Hürriyet Yayınlan, İstanbul 1972. Ôztelli, Cahit : Üç Kahraman Şair, Köroğlu - Dadaloğlu

-

Kul-

oğlu, Milliyet Yay ınları İstanbul 1974 .

Saussey, Edmond : Türk Halk Edebiyatı Fransızcadan çeviren : İl­

han Başgöz, İstanbul 1952. Sıvas Folkloru - Aylak Folkloı· Dergisi-, 1973-79

arası

ç;ıkan

78 sayı. Tuğrul, Mehmet : Ankara Örencik ve Ahi

Köylerinin Türküleri,

Recep Usluoğhı Basımevi» Ankara 1945. Türk Dili Türk Halk Edebiyatı Özel Sayı sı ,

No :

207, Aralık 1968.

Türk Folklor Araştırmaları, 1949-80 arası ç ı kan 366 sayı. Türk Folkloru, 1979'dan itibaren çıkan 64 sayı. Türk Halkbilim Araştırmaları Yıllığı 1977, Kültür Bakanlığı Yar

ymları,

Ankı:ıra 1979.

Türkmen, Fikret : Aşık Garip, Atatürk

Üniversitesi

Yayınları,

Emek Matbaası Ankara 1974. Uğur Sait : İçel folkloru l, U lus Bası;rnevi, Ankara 1947. Uğur, Sait : İçel Folkoru il, Ulus Basıme vi , Ankara 1048. Uludemir. Muamme;r : Eskişehir Folkloru, Eskişehir HeJk Eğitim

Merkezi ve Eskişehir Folklor Cemiyeti Yay.ınları No : 1 Es­ kişehir. CUrazJ , Murat : Halk Edebiyatı Şiıir ve Dil Örnekleri, Samih Lüt.

fü Suhulet K ütüphanesi, İstanbul 1933. CYa1gınJ , Ali Rıza : Cenupta Türkmen Oymakları, Hakimiyeti Mil­ liye Matbaasıı, Ankara 1933.

384

"