260 32 4MB
English Pages 382 Year 2006
Ê «>ÊÌ
-/," "9ÊÊ Ê -/,"*9-
JJJ
$IBQUFS5JUMF
Ê «>ÊÌ
-/," "9Ê Ê -/,"*9- -
$PWFSJMMVTUSBUJPO
13&'"$&
" $PNQBOJPO UP "TUSPOPNZ BOE "TUSPQIZTJDT JT B DPNQSFIFOTJWF GVOEBNFOUBM VQ UPEBUF SFGFSFODF CPPL *U JT êMMFE XJUI WJUBM JOGPSNBUJPO BOE CBTJD GBDUT GPS BNBUFVS BTUSPOPNFSTBOEQSPGFTTJPOBMBTUSPQIZTJDJTUT BOEGPSBOZPOFJOUFSFTUFEJOUIF6OJWFSTF GSPNUIF&BSUIBOEPUIFSQMBOFUTUPUIFTUBST HBMBYJFTBOECFZPOE"MUIPVHITFSJPVT BOEUIPSPVHI UIFMBOHVBHFBOEJEFBTXJMMBUUSBDUUIFHFOFSBMSFBEFS BTXFMMBTTUVEFOUT BOEQSPGFTTJPOBMT "$PNQBOJPOUP"TUSPOPNZBOE"TUSPQIZTJDTDPOTJTUTPGUXPNBJOQBSUT B$ISP OPMPHZBOEB(MPTTBSZѮF$ISPOPMPHZJTBDPODJTFIJTUPSZ BSSBOHFEDISPOPMPHJDBMMZ XIJDIQSPWJEFTUIFDPNQMFUFTUPSZPGDPTNJDEJTDPWFSZGSPNFBSMZ$IJOFTFBOE(SFFL BTUSPOPNZUPUIFMBUFTUêOEJOHTPGNPEFSOBTUSPQIZTJDTBOESPCPUJDTQBDFDSBѫ*UQSP WJEFTBTFOTFPGEFTUJOBUJPOBOEëPXJOPVSHSPXJOHBXBSFOFTTPGUIF6OJWFSTF&BDI FOUSZJOUIFVOGPMEJOHOBSSBUJWFJTXSJUUFOJOBDPODJTF MJHIUBOEGSJFOEMZTUZMFUIBUXJMM CF BQQSFDJBUFE CZ BMM XJUIPVU CFJOH XFJHIUFE EPXO XJUI JODPNQSFIFOTJCMF TQFDJBM J[FEUFSNT"OEUIFSFBEFSDBOFJUIFSUSBDFPVUPVSIJTUPSJDBMKPVSOFZPGSFBMJ[BUJPO PS TBNQMFUIFFOUSJFTBUSBOEPN EJQQJOHJOBOEPVUPGUIFGBTDJOBUJOHJEFBTBOEêOEJOHT ѮF TUPSZ MJOF PG TDJFODF JT POF PG JOEJWJEVBMT BT XFMM BT EJTDPWFSJFT BOE JEFBT 4PPVS$ISPOPMPHZJODMVEFTUIFQFPQMFXIPIBWFNBEFNBKPSTDJFOUJêDDPOUSJCVUJPOT UIBUBSFSFMBUFEUPBTUSPOPNZBOEBTUSPQIZTJDT/PCFM1SJ[FXJOOFSTGPSBMMUIFSFMFWBOU EJTDPWFSJFTBSFBMTPJODMVEFE JOUIFZFBSPGUIFBXBSE ѮF$ISPOPMPHZBMTPDPOUBJOTMJOFESBXJOHTTFMFDUFEUPEFNPOTUSBUFBLFZEJTDPW FSZ JODMVEJOHUIFBCVOEBODFBOEPSJHJOPGUIFFMFNFOUTJOUIF4VO BOOVBMQBSBMMBY UIFCMBDLCPEZSBEJBUJPOTQFDUSVN UIF#PISBUPN EBSLNBUUFSBSPVOEBTQJSBMHBMBYZ UIFFMFDUSPNBHOFUJDTQFDUSVN HMPCVMBSDMVTUFSTBOEUIFFYUFOUPGUIF.JMLZ8BZ (SFBU 8BMMTPGHBMBYJFT UIF)FSU[TQSVOH3VTTFMMEJBHSBN UIF)VCCMFEJBHSBNmPSJHJOBMBOE SFDFOU UIFNBTTMVNJOPTJUZSFMBUJPOPGTUBST QSFDFTTJPOPG.FSDVSZTQFSJIFMJPO UIF QSPUPOQSPUPODIBJO SFUSPHSBEFQMBOFUBSZMPPQT UIF3PDIFMJNJU TQBDFDVSWBUVSF BOE ѮPNBT8SJHIUTNPEFMPGUIF.JMLZ8BZ ѮF (MPTTBSZ EFêOFT BMM UFSNT BOE BDSPOZNT UIBU EFBM XJUI PVS DFMFTUJBM TDJFODF GSPNJNQPSUBOUDPODFQUTUPJOEJWJEVBMPCKFDUTPSPCTFSWBUPSJFTBOETQBDFNJTTJPOT*U JTBSSBOHFEBMQIBCFUJDBMMZBOEDPNQMFNFOUFECZOVNFSPVTUBCMFTPGGVOEBNFOUBMEBUB -JOFESBXJOHTBSFBMTPVTFEUPGPSDFGVMMZDPNQBDUBTDJFOUJêDJOTJHIU XJUIDMFBSMBCFMT BOEDBQUJPOT *OEJWJEVBMOBNFTBSFOPUHJWFOJOUIF(MPTTBSZ CVUUIFSFBEFSDBOVTFUIF"VUIPS*OEFY UPêOEUIFJSTJHOJêDBOUDPOUSJCVUJPOJOUIF$ISPOPMPHZѮFFYDFQUJPOBMMZUIPSPVHI 4VC KFDU*OEFYDSPTTSFGFSFODFTDPODFQUT EJTDPWFSJFT JEFBT QFPQMF IJTUPSZBOEUJNFJOCPUIUIF
WJJJ
1SFGBDF
$ISPOPMPHZBOE(MPTTBSZѮFDPNCJOFESFTVMUJTBVOJRVF DPNQSFIFOTJWF TUBOEBMPOFSFG FSFODFWPMVNFJOXIJDIUIFSFBEFSDBORVJDLMZMPDBUFJOGPSNBUJPO XIJMFBMTPEJTDPWFSJOH OFXBOEVOFYQFDUFELOPXMFEHF"$PNQBOJPOUP"TUSPOPNZBOE"TUSPQIZTJDTJTUIFSFGPSF BOJOEJTQFOTBCMFCPPLGPSBOZMJCSBSZBOEBMMQFSTPOTJOUFSFTUFEJOBTUSPOPNZBOEBTUSPQIZT JDT BTXFMMBTUIFSFMBUFEêFMETPGDPTNPMPHZ HFPMPHZBOEQIZTJDT "TUSPOPNZJTUIFPMEFTUPGBMMTDJFODFT XJUIPSJHJOTEBUJOHCBDLBUMFBTUTFWFSBM UIPVTBOEZFBSTѮF$ISPOPMPHZUIFSFGPSFCFHJOTXJUIFBSMZBTUSPOPNZGSPN$IJOBUP *OEJB BOEDPOUJOVFTXJUIUIFBODJFOU(SFFLTѮFXPSEBTUSPOPNZDPNFTGSPNUXP (SFFL XPSET BTUSPO NFBOJOH iTUBSu BOE OPNPT GPS iMBXu 4P PVS DPODJTF IJTUPSJDBM $ISPOPMPHZJODMVEFTUIFEJTDPWFSJFTPGUIFMBXTPGQIZTJDTUIBUIFMQEFTDSJCFUIFFOFSHZ JOHSFEJFOUT NBHOFUJTN NPUJPO PSJHJOBOEEFTUJOZPGDPTNJDPCKFDUTѮFTFEFWFMPQ NFOUTJODMVEFUIFRVBOUVNUIFPSZPGUIFWFSZTNBMM XJUIJUTFYDMVTJPOBOEVODFSUBJOUZ QSJODJQMFT BUPNJDTUSVDUVSFBOETVCBUPNJDQBSUJDMFT FMFDUSPNBHOFUJDSBEJBUJPOBOE UIFTQFFEPGMJHIU BOEUIFTQFDJBMBOEHFOFSBMUIFPSJFTPGSFMBUJWJUZ .BKPSTDJFOUJêDCSFBLUISPVHITBSFIJHIMJHIUFEJOUIF$ISPOPMPHZ CFHJOOJOHXJUI UIFJOWFOUJPOPGUIFUFMFTDPQF XIJDIFOBCMFEBTUSPOPNFSTUPHMJNQTFEJTUBOUXPSMET UIBU DBOOPU PUIFSXJTF CF TFFO PS UP SFTPMWF EFUBJMT PO OFBSCZ POFT ,FZ EJTDPWFSJFT JODMVEF UIF DPODFQU PG VOJWFSTBM HSBWJUBUJPO OFX QMBOFUT JO PVS 4PMBS 4ZTUFN BOE BSPVOEPUIFSTUBST EFUFSNJOBUJPOPGUIFDIFNJDBMJOHSFEJFOUTPGUIFTUBST BSFBMJ[BUJPO UIBUTUBSTTIJOFCZOVDMFBSQSPDFTTFTEFFQXJUIJOUIFJSDPSFT PCTFSWBUJPOTPGTUBSTUIBU BSFCFJOHCPSO FWPMWJOHBOEQFSJTIJOHCFGPSFPVSWFSZFZFT BOEUIFLOPXMFEHFUIBU UIF6OJWFSTFJTFYQBOEJOH /FXJEFBTDPODFSOJOHPVSIPNFQMBOFU&BSUIBSFXPWFOJOUPUIFGBCSJDPGPVSBDDPVOU JODMVEJOHJUTBHF TJ[FBOENBTT DPOUJOFOUBMESJѫ HMPCBMXBSNJOHBOEUIFJDFBHFT 3BEJPXBWFT XIJDIMJFCFZPOEUIFSBOHFPGWJTVBMQFSDFQUJPO IBWFSFWFBMFEBO FYQMPTJWF6OJWFSTF GSPNFYQMPEJOHTUBSTUPUIFSFMJDSBEJBUJPOPGUIF#JH#BOHUIBUTFU UIFFYQBOEJOH6OJWFSTFJONPUJPO3BEJPBTUSPOPNFSTIBWFBMTPEJTDPWFSFEUIFDPME IZESPHFOPGJOUFSTUFMMBSTQBDF SBQJEMZTQJOOJOHOFVUSPOTUBSTDBMMFEQVMTBST BQBJSPG OFVUSPOTUBSTIFBEFEGPSDPMMJTJPOBOEFNJUUJOHHSBWJUBUJPOBMSBEJBUJPOJOUIFQSPDFTT BOEUIFDPNQBDU EJTUBOUBOEFOFSHFUJDSBEJPHBMBYJFTBOERVBTBST BQQBSFOUMZQPXFSFE CZTVQFSNBTTJWFCMBDLIPMFT 4QBDFDSBѫ IBWF QMBZFE BO JNQPSUBOU SPMF JO BTUSPOPNJDBM EJTDPWFSZ JO SFDFOU EFDBEFT .FO XFSF TFOU UP UIF .PPO IFMQJOH VT VOEFSTUBOE JUT PSJHJO BOE FWPMV UJPO4QBDFDSBѫIBWFUSBWFMFEUISPVHIPVUUIF4PMBS4ZTUFN PCUBJOJOHDMPTFVQWJFXT UIBUIBWFDIBOHFEUIFQMBOFUTGSPNNPWJOHQPJOUTPGMJHIUUPGBTDJOBUJOHXPSMETBOE USBOTGPSNFEUIFJSTBUFMMJUFTJOUPVOJRVFPCKFDUTXJUIDPNQMFYBOEEJTQBSBUFTVSGBDFT 3PCPU TQBDFDSBѫ IBWF MBOEFE PO .BST BOE 7FOVT BOE QSPCFT IBWF CFFO ESPQQFE JOUPUIFBUNPTQIFSFTPG+VQJUFSBOE4BUVSOTMBSHFTUTBUFMMJUF 5JUBO4QBDFDSBѫIBWF BMTPPCUBJOFEJNBHFTPGUIFJDZOVDMFVTPGUISFFDPNFUTBOETDSVUJOJ[FEUIFCBUUFSFE CSPLFOTVSGBDFTPGTFWFSBMBTUFSPJET ѮF )VCCMF 4QBDF 5FMFTDPQF IBT CFFO MPѫFE BCPWF UIF &BSUIT PCTDVSJOH BUNP TQIFSFUPWJFXDPTNJDPCKFDUTJOWJTJCMFMJHIUXJUIBDMBSJUZOFWFSBDIJFWFECFGPSF 9SBZUFMFTDPQFTIBWFTJNJMBSMZCFFOQSPQFMMFEJOUPTQBDF êSTUJOSPDLFUTBOEUIFO BCPBSEMPOHMJWFETBUFMMJUFTѮFZIBWFPQFOFEBOFXXJOEPXUPUIFQSFWJPVTMZVOLOPXO XPSMETPGNJMMJPOEFHSFFHBTFT CMBDLIPMFTBOEIPUNBUUFSIJEEFOJOUIFTQBDFCFUXFFO HBMBYJFT$PTNJDHBNNBSBZTIBWFBMTPCFFOEFUFDUFEVTJOHTQBDFCPSOFJOTUSVNFOUT
1SFGBDF
JY
JODMVEJOHHBNNBSBZCVSTUTUIBUCSJFëZFNJUNPSFFOFSHZUIBOUIFSFTUPGUIF6OJWFSTF DPNCJOFE .PSFSFDFOUMZ TVCTUBOUJBMBNPVOUTPGEBSLNBUUFSIBWFCFFOJOGFSSFEGSPNSBQJE NPUJPOTPGTUBSTPSHBMBYJFT PVUXFJHIJOHBMMPGUIFTFTIJOJOHWJTJCMFPCKFDUT.ZTUFSJPVT EBSLFOFSHZIBTBMTPCFFOGPVOE êMMJOHBQQBSFOUMZFNQUZTQBDF4DJFOUJTUTIBWFFWFO TQFDVMBUFEUIBUFWFSZUIJOHJOUIFPCTFSWBCMF6OJWFSTFDPVMEIBWFPSJHJOBUFEGSPNUIF OPUIJOHOFTTPGTQBDF EVSJOHBSBQJEHSPXUITQVSU PSJOëBUJPO TPPOBѫFSUIF#JH#BOH PSCZBIPTUPGNJDSPTDPQJD PTDJMMBUJOHTUSJOHTBUFBSMJFSUJNFTDMPTFSUPUIF#JH#BOH ѮF(MPTTBSZQSPWJEFTBOBMQIBCFUJDBMMJTUJOHPGUIFUFSNT OBNFTBOEBDSPOZNTSFM FWBOUUP"$PNQBOJPOUP"TUSPOPNZBOE"TUSPQIZTJDT BMPOHXJUIBEJTDVTTJPOPGUIFJS NFBOJOHT BOE BQQMJDBUJPOT )FSF UIF SFBEFS DBO êOE UIBU MPOHGPSHPUUFO EFêOJUJPO UPHFUIFSXJUIBOJOUSPEVDUPSZCBDLHSPVOEUPUIFDPODFQU*OGPSNBUJWFUBCMFTBDDPNQBOZ UIF(MPTTBSZ TPNFPGUIFNDSFBUFEGPSUIJTCPPLBOEPUIFSTFYUSBDUFEGSPNUIFBVUIPST XJEFMZVTFESFGFSFODFCPPLT "TUSPQIZTJDBM'PSNVMBF* **BOE"TUSPQIZTJDBM%BUB QVC MJTIFECZ4QSJOHFS ѮFTFUBCMFTJODMVEFUIFBUNPTQIFSFT FTDBQFWFMPDJUJFT NBHOFUJDêFMETBOEPSCJUBM QBSBNFUFSTPGUIFQMBOFUT BTXFMMBTQIZTJDBMEBUBGPSFBDIQMBOFU TVDIBTUIFJSBOHVMBS EJBNFUFS NBTT NBTTEFOTJUZ SBEJVT SPUBUJPOBOEUFNQFSBUVSF$PNQSFIFOTJWFQIZTJDBM JOGPSNBUJPOJTBMTPHJWFOJOUBCMFTPGUIFMBSHFTUBTUFSPJET BVSPSBTQFDUSBMGFBUVSFT DPN FUT UIFDPSPOB DPOWFSTJPOGBDUPST UIFDPTNJDNJDSPXBWFCBDLHSPVOESBEJBUJPO DPTNJD SBZT UIF$SBC/FCVMB 'SBVOIPGFSMJOFT UIF(BMJMFBOTBUFMMJUFT HSFFOIPVTFHBTFT )BMMFZT DPNFU PVS .JMLZ 8BZ (BMBYZ NFUFPS TIPXFST SBEJPBDUJWF JTPUPQFT TBUFMMJUFT PG UIF QMBOFUT 4/" TPMBSëBSFT TUFMMBSDMBTTJêDBUJPO BOEUIF4VO5BCMFTPGCSJHIUDFMFTUJBM PCKFDUTBSFBMTPJODMVEFEJOUIF(MPTTBSZ QSPWJEJOHQIZTJDBMQBSBNFUFSTBOEUIFDFMFTUJBM DPPSEJOBUFTSFRVJSFEUPPCTFSWFUIFNѮFZJODMVEFUIFDPOTUFMMBUJPOT UIFCSJHIUFTUHBM BYJFT FNJTTJPOOFCVMBF UIF-PDBM(SPVQPGHBMBYJFT UIF.FTTJFSPCKFDUT QMBOFUBSZOFCV MBF UIF CSJHIUFTU TUBST UIF OFBSFTU TUBST TVQFSOPWBF BOE TVQFSOPWB SFNOBOUT 0UIFS UBCMFTJODMVEFTQBDFNJTTJPOTCZ/"4" &4"BOE*4"4 /PCFM1SJ[FXJOOFSTSFMBUFEUP BTUSPOPNZBOEBTUSPQIZTJDT BOEUIFNBKPSPQUJDBM PSWJTJCMFMJHIU UFMFTDPQFT ѮF(MPTTBSZBEEJUJPOBMMZDPOUBJOTMJOFESBXJOHT DBSFGVMMZTFMFDUFEUPDPOWFZBO JEFB JODMVEJOH UIF BTUFSPJE CFMU CSFNTTUSBIMVOH DPNFUT m BOBUPNZ BOE USBKFDUPSZ XJUIUBJMT DPSPOBHSBQI UIF&BSUITMBZFSFEBUNPTQIFSF BOFMMJQTF *PTJOUFSBDUJPOXJUI +VQJUFS BO JOUFSGFSPNFUFS +VQJUFST XJOET ,FQMFST MBXT UIF ,JSLXPPE HBQT B MVOBS FDMJQTF UIF NBHOFUPTQIFSF UIF .PPOT QIBTFT UIF 0PSU DMPVE QVMTBST m SBEJP BOE 9SBZ UIFTFBTPOT BTPMBSFDMJQTF TPMBSëBSF TQFDUSPIFMJPHSBQI 44 TVOTQPUDZDMF TZODISPUSPOSBEJBUJPO UFMFTDPQFTBOEUIFUJEFT ѮBOLT UP (BZMF (SBOU BU 5VѫT 6OJWFSTJUZ GPS QSFQBSJOH TPNF DSVDJBM UBCMFT UP -JCSBSJBO3FHJOB'3BCPJOBU5VѫT6OJWFSTJUZGPSIFMQJOPCUBJOJOHTPNFPGUIFEBUFT UIBU XFSF TP IBSE UP MPDBUF BOE UP 4VF -FF GPS QSPEVDJOH UIF XPOEFSGVM MJOF ESBX JOHT ѮF QSFQBSBUJPO PG " $PNQBOJPO UP "TUSPOPNZ BOE "TUSPQIZTJDT $ISPOPMPHZ BOE (MPTTBSZ XJUI %BUB 5BCMFT XBT NBEF QPTTJCMF UISPVHI GVOEJOH CZ /"4" (SBOU //((#(XJUI/"4"T"QQMJFE*OGPSNBUJPO4ZTUFNT3FTFBSDI1SPHSBN ,FOOFUI3-BOH 5VѫT6OJWFSTJUZBOE"OHVJMMB #8* +BOVBSZTU
TABLE OF CONTENTS
PREFACE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vii LIST OF FIGURES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xiii LIST OF TABLES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . xv CHRONOLOGY: A CONCISE HISTORY OF COSMIC DISCOVERY . . . . . . . 1 2800 BC to 1600 AD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 1600 to 1700 AD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 1900 to 2010 AD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 GLOSSARY WITH DATA TABLES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 REFERENCES. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349 AUTHOR INDEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351 SUBJECT INDEX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359
-*450' '*(63&4
$)30/0-0(: 'JH
3FUSPHSBEFMPPQTJO1UPMFNZT6OJWFSTF
'JH
3FUSPHSBEFMPPQTJOB$PQFSOJDBO6OJWFSTF
'JH
5IPNBT8SJHIUTNPEFMPGUIF.JMLZ8BZ
'JH
"OOVBMQBSBMMBY
'JH
%PQQMFSFGGFDU
'JH
3PDIFMJNJU
'JH
&MFDUSPNBHOFUJDTQFDUSVN
'JH
#MBDLCPEZSBEJBUJPO
'JH
#PISBUPN
'JH
0SJHJOBM)FSU[TQSVOH3VTTFMMEJBHSBN
'JH
1SFDFTTJPOPG.FSDVSZTQFSJIFMJPO
'JH
4QBDFDVSWBUVSF
'JH
&EHFPOWJFXPGPVS(BMBYZ
'JH
4UFMMBSNBTTMVNJOPTJUZSFMBUJPO
'JH
%JTDPWFSZEJBHSBNPGUIFFYQBOEJOH6OJWFSTF
'JH
1SPUPOQSPUPODIBJO
'JH
"CVOEBODFBOEPSJHJOPGUIFFMFNFOUTJOUIF4VO
'JH
%BSLNBUUFSFOWFMPQTBTQJSBMHBMBYZ
'JH
(SFBUXBMMTPGHBMBYJFT
(-044"3: 'JH
"TUFSPJECFMU
'JH
#SFNTTUSBIMVOH
'JH
$FMFTUJBMDPPSEJOBUFT
'JH
$PNFUoBOBUPNZ
'JH
$PNFUoUSBKFDUPSZBOEUBJMT
'JH
$POKVODUJPO FMPOHBUJPO BOEPQQPTJUJPO
YJW
-JTUPG'JHVSFT
'JH
$PSPOBHSBQI
'JH
&BSUITMBZFSFEBUNPTQIFSF
'JH
&MMJQTF
'JH
)FSU[TQSVOH3VTTFMMEJBHSBNoDPNQPTJUF
'JH
)VCCMFEJBHSBN
'JH
*OUFSGFSPNFUFS
'JH
*PTnVYUVCFBOEQMBTNBUPSVT
'JH
+VQJUFSTXJOECMPXODMPVET
'JH
,FQMFSTmSTUBOETFDPOEMBXT
'JH
,FQMFSTUIJSEMBX
'JH
,JSLXPPEHBQT
'JH
-BHSBOHJBOQPJOUT
'JH
-VOBSFDMJQTF
'JH
.BHOFUPTQIFSF
'JH
.PPOQIBTFT
'JH
0PSUDPNFUDMPVE
'JH
1SFDFTTJPO
'JH
1VMTBSoSBEJP
'JH
1VMTBSo9SBZ
'JH
4FBTPOT
'JH
4PMBSFDMJQTF
'JH
4PMBSnBSFNPEFM
'JH
4QFDUSPIFMJPHSBQI
'JH
44
'JH
4VOTQPUDZDMF
'JH
4ZODISPUSPOSBEJBUJPO
'JH
5FMFTDPQFT
'JH
5JEFT
-*450' 5"#-&4
5BCMF
"TUFSPJEToMBSHFTU
5BCMF
"UNPTQIFSFTo7FOVT .BSTBOE&BSUI
5BCMF
"UNPTQIFSFToHJBOUQMBOFUTBOE4VO
5BCMF
"VSPSBoFNJTTJPOMJOFT
5BCMF
$PNFUTo(SFBU
5BCMF
$PNFUToTIPSUQFSJPE
5BCMF
$PNFUToTUSVDUVSF
5BCMF
$POTUFMMBUJPOT
5BCMF
$PSPOBoFNJTTJPOMJOFT
5BCMF $PSPOBoIPMFTBOEMPPQT 5BCMF $PTNJDNJDSPXBWFCBDLHSPVOESBEJBUJPO 5BCMF $PTNJDSBZTonVYBUUIFUPQPGUIFBUNPTQIFSF 5BCMF $SBC/FCVMB 5BCMF &BSUI 5BCMF &BSUIoBCVOEBOUFMFNFOUT 5BCMF &NJTTJPOOFCVMBF 5BCMF &TDBQFWFMPDJUZo4VOBOEQMBOFUT 5BCMF 'SBVOIPGFSBCTPSQUJPOMJOFTJOTVOMJHIU 5BCMF (BMBYJFToCSJHIU 5BCMF (BMJMFBOTBUFMMJUFT 5BCMF (SFFOIPVTFHBTFToQSPEVDFECZIVNBOBDUJWJUZ 5BCMF )BMMFZT$PNFU 5BCMF )ZESPHFOMJOFT 5BCMF *OUFSTUFMMBSNPMFDVMFT 5BCMF +VQJUFS 5BCMF -PDBM(SPVQ 5BCMF .BHOFUJDmFMEToQMBOFUT 5BCMF .BJOTFRVFODFTUBST 5BCMF .BST 5BCMF .BSToTBUFMMJUFT
YWJ
-JTUPG5BCMFT
5BCMF .BSToPQQPTJUJPOT 5BCMF .FSDVSZ 5BCMF .FTTJFSPCKFDUT 5BCMF .FUFPSTIPXFST 5BCMF .FUFPSTIPXFSToDPNFUT 5BCMF .JMLZ8BZ(BMBYZ 5BCMF .PPO 5BCMF /"4"BOE&4"oTQBDFNJTTJPOT 5BCMF /FQUVOF 5BCMF /PCFM1SJ[FXJOOFST 5BCMF 1MBOFUToPSCJUT 5BCMF 1MBOFUToQIZTJDBMQSPQFSUJFT 5BCMF 1MBOFUBSZOFCVMBF 5BCMF 3BEJPBDUJWFJTPUPQFT 5BCMF 3JOHTo4BUVSO 5BCMF 4BUFMMJUFToMBSHF 5BCMF 4BUVSO 5BCMF 4PMBSFDMJQTFToUPUBM 5BCMF 4PMBSXJOE 5BCMF 4UBSToCSJHIUFTU 5BCMF 4UBSToOFBSFTU 5BCMF 4UFMMBSDMBTTJmDBUJPO 5BCMF 4VO 5BCMF 4VOoFMFNFOUT 5BCMF 4VQFSOPWBFoIJTUPSJDBM 5BCMF 4VQFSOPWB" 5BCMF 5FMFTDPQFToCJHHFTUPQUJDBM 5BCMF 6SBOVT 5BCMF 7FOVT
$)30/0-0(: "$0/$*4&)*4503:0'$04.*$ %*4$07&3:
$ISPOPMPHZ"$PODJTF)JTUPSZPG$PTNJD%JTDPWFSZ
#$UP"% D#$ 4UPOFIFOHFJTCVJMUJO&OHMBOE*UXBTQSPCBCMZBOBTUSPOPNJDBMPCTFSWBUPSZXJUISFMJ HJPVT GVODUJPOT UIF NPUJPOT PG UIF 4VO BOE .PPO DBO CF GPMMPXFE XJUI UIF BJE PG DBSFGVMMZBMJHOFESPDLT D#$ "MVOBSDBMFOEBSJTEFWFMPQFEJO.FTPQPUBNJBJOXIJDIOFXNPOUITCFHJOBUFBDIOFX .PPOBOEUIFZFBSJTEBZTMPOH #$ ѮF$IJOFTFNBLFUIFFBSMJFTUSFDPSEFETJHIUJOHPGBDPNFU D#$ ѮF3JH7FEB UIFPMEFTUPGUIF)JOEVTBDSFEUFYUT JODMVEFTUIFJEFBUIBUUIF&BSUIJT BHMPCF*OUIFTBNFNJMMFOOJVN UIFTVCTFRVFOU:BKVS7FEBNFOUJPOTUIBUUIF&BSUI DJSDMFTUIF4VO #$ $IJOFTFBTUSPOPNFSTNBLFUIFêSTUSFDPSEJOHPGBOFDMJQTFPGUIF.PPO D#$ ѮF 4IBOH EZOBTUZ JO $IJOB FTUBCMJTIFT UIF TPMBS ZFBS BU EBZT JOUSPEVDJOH B DBMFOEBSXJUINPOUITPGEBZTFBDI #$ $IJOFTFBTUSPOPNFSTNBLFUIFêSTUSFDPSEJOHPGBOFDMJQTFPGUIF4VO #$ "TTZSJBOBSDIJWJTUTSFDPSEBOFDMJQTFPGUIF4VOPO+VOF#$UIFTBNFFWFOUJT SFDPSEFEJOUIF#JCMF "NPT #$ "DPOUJOVPVTSFDPSEPGTPMBSBOEMVOBSFDMJQTFTJTCFHVOJO.FTPQPUBNJB #$ (SFFLQIJMPTPQIFSѮBMFTPG.JMFUVT D¢D#$ DPSSFDUMZQSFEJDUTUIFFDMJQTF PGUIF4VOPO.BZ#$)FBMTPQSPQPTFTUIBUXBUFSJTUIFNBUFSJBMDPOTUJUVFOU PGBMMUIJOHT
"$PNQBOJPOUP"TUSPOPNZBOE"TUSPQIZTJDT
D#$ (SFFLNBUIFNBUJDJBOBOEQIJMPTPQIFS1ZUIBHPSBT D¢D#$
CPSOPOUIF JTMBOE PG 4BNPT QSPQPTFT UIF OPUJPO PG B TQIFSJDBM &BSUI )F BMTP TVQQPTFE UIBU DPODFOUSJD USBOTQBSFOU DSZTUBMMJOFTQIFSFTDBSSZUIF4VO .PPO QMBOFUTBOETUBSTJO QFSGFDUDJSDMFT SPUBUJOHBUDPOTUBOUTQFFEBSPVOEUIFDFOUSBMMZQMBDFE VONPWJOH&BSUI "TRVPUFECZ"SJTUPUMFJOIJT.FUBQIZTJDT 1ZUIBHPSBTTBJE iUIFSFJTNVTJDJOUIFTQBD JOHPGUIFTQIFSFTu D#$ ѮF(SFFLQIJMPTPQIFS)FSBDMJUVTPG&QIFTVT D¢D#$ NBJOUBJOTUIBUQFS NBOFODFJTBOJMMVTJPO BOEUIBUBMMUIJOHTBSFëPXJOH JOBTUBUFPGCFDPNJOH)FBMTP UIPVHIUUIBUNPTUQFPQMFTMFFQXBMLUISPVHIMJGF OPUVOEFSTUBOEJOHXIBUJTHPJOHPO BCPVUUIFN D#$ ѮF(SFFLQIJMPTPQIFS"OBYBHPSBT D¢D#$ CPSOJO$MB[PNFOBF -ZEJB OPX5VSLFZ
QSPQPTFTUIBUUIF.PPOTIJOFTCZSFëFDUFETVOMJHIU BOEJTUIVTBCMFUP FYQMBJOUPUBMFDMJQTFTPGUIF4VOBOE.PPO)FXBTJNQSJTPOFEGPSDMBJNJOHUIBUUIF 4VOXBTBiSFEIPUTUPOFu BOEOPUBHPE BOEUIBUUIF.PPOSFëFDUTUIF4VOTMJHIU (SFFLQIJMPTPQIFS&NQFEPDMFT DmD#$
PG"DSBHBT "HSJHFOUVN JO4JDJMZ JTPOFPGUIFFBSMJFTUUPQSPQPTFUIBUUFSSFTUSJBMPCKFDUTBSFNBEFVQPGGPVSFMFNFOUT PSCBTJDQSJODJQMFTmêSF BJS XBUFS BOEFBSUI)FWJFXFEUIFTFBTVOJUFEPSEJWJEFECZ BUUSBDUJPOBOESFQVMTJPO PSNPSFQPFUJDBMMZ MPWFBOETUSJGF D#$ (SFFLQIJMPTPQIFS-FVDJQQVTPG.JMFUVT DmD#$ JTUIFêSTUUPQSPQPTFUIF BUPNJDUIFPSZ JOXIJDINBUUFSJTDPNQPTFEPGWFSZTNBMM JOWJTJCMFQBSUJDMFTOPXDBMMFE BUPNT)JTQVQJM%FNPDSJUVT D¢D#$ TVCTFRVFOUMZEFWFMPQTUIFUIFPSZ D#$ (SFFLQIJMPTPQIFS%FNPDSJUVT D¢D#$
CPSOJO"CEFSB ѮSBDF TUBUFTUIBU BMMNBUUFSDPOTJTUTPGBOJOêOJUFOVNCFSPGFUFSOBM JOWJTJCMFBOEJOEJWJTJCMFQBSUJDMFT XIJDIIFDBMMFEBUPNPO PSBUPNT BOEUIBUUIFTQBDFCFUXFFOUIFBUPNTJTBWBDVVN PSWPJE XIJDIHJWFTUIFBUPNTBQMBDFUPNPWFJOUP D#$ ѮF(SFFLNBUIFNBUJDJBOBOEBTUSPOPNFS&VEPYVTPG$OJEVT ¢#$ CVJMET BO PCTFSWBUPSZ BOE DPOTUSVDUT B NPEFM PG OFTUFE HFPDFOUSJD SPUBUJOH TQIFSFT UP FYQMBJOUIFNPUJPOTPGUIF4VO .PPO BOEQMBOFUTBTWJFXFEGSPN&BSUI XIJDIXBT BU UIF DFOUFS PG UIF TZTUFN #Z VTJOH B UPUBM PG UXFOUZTFWFO DPODFOUSJD TQIFSFT IF XBTBCMFUPDBMDVMBUFUIF4VOTBOOVBMNPUJPOUISPVHIUIF[PEJBD UIF.PPOTNPUJPO JODMVEJOHJUTXPCCMF BOEUIFQMBOFUTNPUJPOT JODMVEJOHUIFSFUSPHSBEFNPWFNFOUTPG TPNFPGUIFN
$ISPOPMPHZ"$PODJTF)JTUPSZPG$PTNJD%JTDPWFSZ
#$ $IJOFTF BTUSPOPNFST NBLF UIF FBSMJFTU LOPXO SFDPSE PG B HVFTU TUBS TVCTFRVFOUMZ LOPXOBTBOFYQMPEJOHTUBSPSTVQFSOPWB D#$ (SFFLQIJMPTPQIFS"SJTUPUMF ¢#$ SFKFDUTUIFOPUJPOPGBWBDVVN TJODFBO PCKFDUNPWJOHJOBWBDVVNXPVMEIBWFOPTFOTFPGEJSFDUJPOBOENJHIUNPWFJNQPT TJCMZGBTU (SFFLQIJMPTPQIFS"SJTUPUMF ¢#$ QSPWFTUIF&BSUIJTTQIFSJDBM TJODFJUBMXBZT DBTUTBDJSDVMBSTIBEPXPOUIF.PPOEVSJOHMVOBSFDMJQTFT1BSNFOJEFT DmD #$
PG&MFBJOTPVUIFSO*UBMZ JTTBJEUPIBWFCFFOUIFêSTU(SFFLQIJMPTPQIFSLOPXO UPIBWFBTTFSUFEUIBUUIF&BSUIJTTQIFSJDBM CVUBOBMUFSOBUJWFUSBEJUJPOTUBUFTUIBUJU XBT1ZUIBHPSBT D¢D#$ 1BSNFOJEFTBMTPQSPQPTFEUIBUNPWFNFOUJTJMMV TPSZ CFMPOHJOHUPUIFEPNBJOPGUIFTFOTFT BOEUIBUUIFVMUJNBUFSFBMJUZXBTJOWBSJBOU JNNPCJMFBOEVODIBOHJOHѮF*OEJBOTPG"TJBBMTPQSPQPTFEUIBUUIF&BSUIJTBHMPCF BSPVOE#$ (SFFLQIJMPTPQIFS"SJTUPUMF ¢#$ QSFTFOUTBHFPDFOUSJD PS&BSUIDFOUFSFE DPTNPMPHZ PG SPUBUJOH USBOTQBSFOU TQIFSFT JO %F DBFMP PS $PODFSOJOH UIF )FBWFOT ѮFPVUFSNPTUTQIFSFDPOUBJOTUIFêYFETUBST UIFOGPMMPXTUIFTQIFSFTPG4BUVSO +VQJ UFS .BST UIF4VO 7FOVT .FSDVSZ BOEDMPTFTUUPUIF&BSUI UIF.PPO&BDIPGUIFTF IBTTFWFSBMPUIFSTQIFSFTUPBDDPVOUGPSBMMUIFJSNPWFNFOUT5PFYQMBJOUIFDJSDVMBS NPUJPOPGUIFIFBWFOMZTQIFSFT "SJTUPUMFQSPQPTFTBêѫIFMFNFOU UIFBFUIFSPSRVJO UFTTFODF JOBEEJUJPOUPUIFGPVSOBUVSBMFMFNFOUT FBSUI BJS XBUFSBOEêSF XIJDIFJUIFS GBMMPSSJTF #BCZMPOJBOBTUSPOPNFSTIBWFMFBSOFEFOPVHIBCPVUUIF.PPOTNPUJPOUIBUUIFZDBO QSFEJDUUIFPDDVSSFODFPGMVOBSFDMJQTFT D#$ (SFFLQIJMPTPQIFSBOEBTUSPOPNFS)FSBLMJEFTPG1POUVT ¢#$ QSPQPTFTUIBU UIF&BSUIUVSOTPOJUTBYJT GSPNXFTUUPFBTU PODFFWFSZIPVST XIJMFUIFTUBSTBSF BUSFTU)FBMTPUIPVHIUUIBUUIFPCTFSWFENPUJPOTPG.FSDVSZBOE7FOVTTVHHFTUUIBU UIFZPSCJUUIF4VOSBUIFSUIBOUIF&BSUI BOEDPOTJEFSFEFBDIQMBOFUUPCFBXPSMEXJUI BO&BSUIMJLFCPEZBOEXJUIBOBUNPTQIFSF D#$ (SFFL QIJMPTPQIFS &QJDVSVT PG 4BNPT ¢ #$ BSHVFT UIBU UIF JOOVNFSBCMF BUPNTJOBOJOêOJUF6OJWFSTFXPVMEDPNFUPHFUIFSUPDSFBUFPUIFSXPSMET FJUIFSSFTFN CMJOHPVS&BSUIPSEJĒFSFOUGSPNJU ѮF(SFFLNBUIFNBUJDJBO&VDMJEPG"MFYBOESJB MJWFED#$ XSJUFTѮF&MFNFOUT BCPPLPGQMBOFBOETPMJEHFPNFUSZ XIJDIGPSNFEUIFCBTJTGPSNBUIFNBUJDBMTUVEZ GPSUIFOFYU ZFBST*UXBTOPUVOUJMUIFUIDFOUVSZUIBUBEJĒFSFOUGPSNPGOPO &VDMJEFBOHFPNFUSZXBTDPOTJEFSFE
"$PNQBOJPOUP"TUSPOPNZBOE"TUSPQIZTJDT
D#$ (SFFLNBUIFNBUJDJBOBOEBTUSPOPNFS"SJTUBSDIPT