500 Turkish Words in Context 9798507345304

Citation preview

500 TURKISH WORDS IN CONTEXT

HALİT DEMİR

Copyright © 2021 Halit Demir All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior written permission of the author. Visit the author’s website https://www.easyturkishgrammar.com

sevgili anne ve babama

500 Turkish Words in Context

Page |v

Contents

Introduction

vi

Abbreviations

vii

150 Common nouns

8

150 Common adjectives

34

150 Common verbs

66

50 Common adverbs

98

pronouns

102

postpositions

104

conjunctions

107

questions words

109

suffixes

111

Appendices A Possessive and case suffixes

126

B Ek-fiil and verb tenses conjugations

133

C Common nouns used with the verb yapmak

136

D Common noun+etmek verbs

137

E Common words in English and Turkish

138

F Common everyday expressions

151

Index

155

Bibliography

170

vi | P a g e

500 Turkish Words in Context

Introduction In 500 Turkish Words in Context you will find the words in this order: 1-150. 150 nouns 151-300. 150 adjectives 300-450. 150 verbs 450-500. 50 adverbs, pronouns, postpositions, conjunctions, question words, and suffixes Each word is exemplified in least one sentence and each example sentence is composed – to a great extent – of the preceding words on the list. So, the carefully structured list enables you to recycle the words you have already studied, should you prefer to study them in the given order. Most example sentences are simple enough grammatically to be understood and used by A1 and A2 learners, although some might be longer and slightly challenging. Additionally, each example Turkish sentence has accompanying English translations, some literal so that you can appreciate the Turkish way of constructing and expressing meaning. Finally, a piece of teacherly advice: stick to the meanings provided as you study the words. Doing so, you will avoid the confusion experienced by many eager but novice language learners as they struggle through multiple senses of words which should be translated differently. You can find the online quizzes at https://quizlet.com/TurkishWords500/folders and the audio at https://www.easyturkishgrammar.com/file-share Thank you for buying 500 Turkish Words in Context. I hope you will enjoy it and get maximum benefit. I would be very grateful if you could take a couple of minutes to write a review, even if in only a few sentences. Halit Demir

500 Turkish Words in Context

P a g e | vii

Abbreviations n

noun

v

verb

fiil

tr

transitive (verb)

geçişli

intr

intransitive (verb)

geçişsiz

adj

adjective

sıfat

adv

adverb

zarf

pro

pronoun

zamir

conj

conjunction

bağlaç

post

postposition

edat

suff

suffix

ek

buff

buffer letter

kaynaştırma harfi

acc

accusative case suffix

belirtme hâl eki

gen

genitive case suffix

iyelik hâl eki

dat

dative case suffix

yönelme hâl eki

loc

locative case suffix

bulunma hâl eki

abl

ablative case suffix

ayrılma hâl eki

comp

compound noun

birleşik ad, isim

sing

singular

tekil

pl

plural (suffix)

çoğul (eki)

poss

possessive suffix

iyelik eki

pers

personal suffix

kişi, şahıs eki

lit

literally

kelime kelime

sb

somebody

biri (or birisi)

sth

something

bir şey

in Turkish

ad, isim

8|Page

500 Turkish Words in Context

150 nouns Introduction 1. Types In Turkish there are four types of nouns: 1. common: masa table; ev house; kadın woman; kitap book 2. proper: Aslı; Mehmet; Mars; Türkiye; İstanbul; İngiltere 3. abstract: güzellik beauty; cesaret courage; korku fear 4. collective: ordu army; takım team; aile family; grup group

2. Gender There is no distinction between masculine and feminine in Turkish nouns.

3. Suffix order on nouns The order of suffixes a noun may have is: plural + possessive + case

i. Plural All nouns in Turkish are singular in nature and form the plural simply by adding -ler or -lar; there is no irregular plural: arkadaş duygu göz haber ekmek

friend feeling eye news bread

→ → → → →

arkadaşlar duygular gözler haberler ekmekler

ii. Possessive and case The possessive suffixes harmonize with the plural suffix, and the case suffixes harmonize with the possessive suffixes if they come after one another: arkadaşlarım my friends arkadaşlarıma to my friends

gözlerin your eyes gözlerinde in your eyes

Before you start to study the words in the list, make sure that you can at least recognize the case suffixes and know their functions. We deal with the possessive and case suffixes as a grammar topic on page 126.

Page |9

500 Turkish Words in Context 4. Compound nouns

Compound nouns in Turkish usually consist of two nouns. The second noun always takes -(s)i: cep + telefon taksi + şoför emniyet + kemer Türkçe + öğretmen üniversite + öğrenci

→ → → → →

cep telefonu taksi şoförü emniyet kemeri Türkçe öğretmeni üniversite öğrencisi

mobile phone taxi driver seat belt Turkish teacher university student

Note that if the second noun is su ‘water’, the buffer letter y is used instead of s: meyve suyu maden suyu

fruit juice mineral water

kaynak suyu musluk suyu

spring water tap water

Compounds act as single units and can be modified by adjectives and other nouns: genç bir Türkçe öğretmeni Samsung cep telefonu

a young Turkish teacher Samsung mobile phone

Look also at the following compound names of places, special occasions, holidays, organizations, mountains, etc: Kızılay Meydanı Anneler Günü Ege Üniversitesi Avrupa Birliği Ağrı Dağı Nil Nehri

Kızılay Square [in the capital, Ankara] Mother’s Day Ege University [in the city of İzmir] European Union Mount Ararat [in the cities of Iğdır and Ağrı] Nile River

There are also closed-form compounds. That is, there is no space or hyphen between the words. In some of these forms, neither of the words takes a suffix whereas the second word takes -i in some other forms: anneanne, babaanne yüzyıl

maternal, paternal grandmother century (lit. hundred year)

anadili balayı

mother tongue honeymoon

It would be convenient for you to learn closed-formed compounds as a vocabulary item.

10 | P a g e

500 Turkish Words in Context

In brackets are shown which suffixes the nouns have. 1. zaman (= vakit)

time

Deniz, bugün hiç boş zamanın/vaktin var mı? Deniz, do you have any free time today?

(+poss)

Vakit nakittir. Time is money. In everyday language, we use para instead of nakit. We use nakit in the sense of cash. Note also that the suffix -tir adds emphasis. It is not a personal suffix. 2. saat

1. hour 2. time (on a clock) 3. watch

Seni bir saat sonra arayacağım, tamam mı? I will call you an hour later, okay? Saat kaç? / Affedersiniz, saatiniz var mı? What time is it? / Excuse me, have you got the time? + dakika

(+poss)

minute

Mehmet evde değil. 10 dakika önce çıktı. Mehmet isn’t at home. He left 10 minutes ago. + saniye

second

Bir saniye, geliyorum, anne. Banyodayım. Just a second, I’m coming, Mum. I’m in the bathroom. 3. gün

day

Ayşegül İzmir’den iki gün önce döndü. Ayşegül returned from İzmir two days ago. + bugün

today

Benim bugün hiç boş zamanım/vaktim yok. I don’t have any free time today. + bu günlerde these days + dün yesterday Sen dün neredeydin? Bütün gün ofiste değildin. Where were you yesterday? You weren’t in the office all day long. + önceki (= evvelki) gün the day before yesterday + yarın tomorrow Yarın akşam saat 7.00’de buluşacağız. We will meet at 7.00 tomorrow evening. + öbür gün

the day after tomorrow

(+poss)

500 Turkish Words in Context 4. sabah

P a g e | 11

morning

Yarın sabah saat 9.00’da bir toplantım var. I have a meeting at 9.00 o’clock tomorrow morning. + öğle

noon

O öğleden önce kalkmaz. S/he doesn’t get up before noon.

(+abl)

+ öğleden sonra afternoon; ikindi midafternoon + akşam evening Selâm, kanka. Akşam işten sonra ne yapıyorsun? Hi, buddy. What are you doing after work in the evening? + gece

night

Dün gece geç yattım. Biraz yorgunum. I went to bed late last night. I’m a bit tired. + gece yarısı 5. hafta

midnight

week

Biz gelecek hafta İstanbul’a gidiyoruz. We are going to Istanbul next week. + hafta başı the first day of the week (Monday) + hafta içi weekdays: pazartesi, salı, çarşamba, perşembe, cuma + hafta sonu weekend: cumartesi, pazar + ay

1. month 2. moon

Ben gelecek ay Londra’ya gidiyorum. I’m going to London next month. + aylar months: ocak (1), şubat, mart, nisan, mayıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim, kasım, aralık (12) + mevsimler seasons: ilkbahar spring; yaz summer; sonbahar autumn/fall; kış winter Ay’da hayat yok. Ya da var ama biz bilmiyoruz. There is no life on the Moon. Or there is, but we don’t know it. + yıl (= sene)

(+loc)

year

Biz Ankara’ya iki yıl/sene önce taşındık. We moved to Ankara two years ago. + yüzyıl century. In Turkish, there is no word equivalent to decade. We say: 10/20 yıl önce/sonra one/two decade(s) ago/later

12 | P a g e 6. insan

500 Turkish Words in Context human; person (especially considered as sb with their character)

Coronavirüs hayvanlardan insanlara geçmiş. Coronavirus got transferred from animals to humans.

(+pl+abl / +pl+dat)

Güven çok yardımsever bir insan. Güven is a very helpful person. 7. kişi

person (a man, woman, or child)

Girişteyiz. Sırada birkaç kişi var. We are at the entrance. There are several people in the queue. 8. kadın

woman

O kadın kimdi? Eski karın mıydı? Who was that woman? Was she your ex-wife? + adam

man

Arabada iki adam ve bir kadın vardı. There were two men and a woman in the car. 9. anne

mother, mum

Benim annem ev hanımı. Senin annen çalışıyor mu? (+poss / +poss) My mother is a housewife. Does your mother work? + anneanne grandmother; dede grandfather; torun grandson/daughter; teyze aunt; dayı uncle; kayınvalide mother-in-law + baba

father, dad

Senin baban ne iş yapıyor? What does your father do for a living? + babaanne grandmother; dede grandfather; hala aunt; amca uncle; kuzen cousin; kayınpeder father-in-law 10. aile

family

Benim ailem Ankara’da yaşıyor. My family lives in Ankara. 11. çocuk

(+poss)

(+poss)

child

Bizim iki çocuğumuz var. Bir kız ve bir oğlan. We have got two kids. A girl and a boy.

(+poss)

+ yetişkin adult; genç the young; ergen adolescent; bebek baby 12. kardeş

sibling

Benim iki erkek ve bir kız kardeşim var. (+poss) I have got two brothers and one sister. + abla elder sister; abi elder brother; küçük kardeş younger sibling enişte sister’s husband; yenge brother’s wife; yeğen niece/nephew

500 Turkish Words in Context 13. kız

P a g e | 13

girl

Ayşe çok akıllı bir kız. Okulda çok başarılı. Ayşe is a very smart girl. She is very successful at school. It may also translate as daughter/girl. Kızımız henüz (= daha) üç yaşında. Our daughter/girl is only three years old. + oğlan

(+poss)

boy

Okulda kızlar oğlanlardan daha başarılı. Girls are more successful than boys at school.

(+pl+abl)

We use oğul for the English word son/boy. Oğlun kaç yaşında? How old is your son/boy?

(+poss)

U in oğul drops when it takes a suffix that begins with a vowel. Here are some other common nouns that behave in the same way: şehir şehrim my city; akıl aklım my mind; fikir fikrim my idea; isim ismim my name; vakit vaktim my time; resim resmim; my picture 14. akraba

relative

Hafta sonu Bursa’ya gidiyoruz. Akrabalarımızı ziyaret edeceğiz. (+poss+acc) We are going to Bursa at the weekend. We will visit our relatives. 15. şey

thing

Senin elindeki o şey ne? Flash disk mi? What is that thing in your hand? A flash drive? Bugün iş yerinde çok kötü şeyler oldu. Very bad things have happened in the workplace today. 16. hayat (= yaşam)

(+poss+loc+ki) (+pl)

life

‘Günümüzde, hayat hiç kolay değil, değil mi?’ ‘Hayır, değil.’ (+poss+loc) ‘Nowadays (lit in our day) life isn’t easy at all, is it?’ ‘No, it isn’t.’ Question tag değil mi? does not change according to verb and person. 17. su

water

‘Ben bir bardak su alabilir miyim, lütfen?’ … ‘Buyurun.’ ‘Can I have a glass of water, please?’ … ‘Here you are.’ + çay tea; kahve coffee (sütlü with milk; sade black); süt milk; kola cola; gazoz fizzy drink; ayran (made of yoghurt and water); meyve suyu fruit juice; maden suyu mineral water; limonata lemonade See page 153 for how to use buyurun.

14 | P a g e 18. hava

500 Turkish Words in Context 1. air 2. weather

Ben sıkıldım. Dışarı çıkalım ve biraz temiz hava alalım. I’m bored. Let’s go outside and get some fresh air. Hava nasıl? What is the weather like? + güneşli sunny; yağmurlu rainy; bulutlu cloudy; rüzgârlı windy; fırtınalı stormy; karlı snowy; sisli foggy; açık clear; kapalı grey; sıcak warm, hot; soğuk cold; serin cool, chilly 19. telefon

phone

Telefonunu kullanabilir miyim, Büşra? Can I use your phone, Büşra?

(+poss+acc)

+ telefon numarası phone number; cep telefonu mobile/cellular phone; akıllı telefon smartphone; uygulama application; mesaj text message 20. bilgisayar

computer

Yeni bir bilgisayar alacağım. Bu çok yavaş. I will buy a new computer. This is too slow. + dizüstü laptop; masaüstü desktop; donanım hardware; yazılım software 21. televizyon

television

Televizyonu kapatır mısın? Çalışıyorum. Would you turn off the television? I’m working. + radyo 22. ses

(+acc)

radio sound; voice

Sen de bir ses duydun mu? Yan daireden geliyor. Have you also heard a sound? It’s coming from the next-door flat/apartment. 23. market

market (place to buy things)

Ben markete gidiyorum. Biraz sebze ve meyve alacağım. (+dat) I’m going to the market. I’m going to buy some vegetables and fruit. + yiyecek food; içecek drink; temizlik ürünleri cleaning products; kozmetik 24. alışveriş

shopping

Biz öğleden sonra alışverişe gideceğiz. We will go shopping in the afternoon.

(+dat)

+ alışveriş listesi shopping list; nakit cash; kredi kartı credit card; taksit instalment; fiş receipt/sales slip; fatura invoice; iade return

P a g e | 15

500 Turkish Words in Context 25. hastane

hospital

Amcam doktor. Özel bir hastanede çalışıyor. My (paternal) uncle is a doctor. He works in a private hospital.

(+loc)

+ ambulans ambulance; acil servis casualty/emergency room; klinik clinic; doktor doctor; hemşire nurse; hasta patient (n); sedye stretcher; ameliyathane operating room; yoğun bakım intensive care 26. tatil

holiday, vacation

Tatile nereye gideceksin? Ben Marmaris’e gideceğim. Where will you go on holiday? I will go to Marmaris.

(+dat / +dat)

+ seyahat (n) travel; seyahat acentesi travel agency; rezervasyon reservation; bilet ticket; bavul suitcase; otel hotel; pansiyon pension 27. şarkı

song

‘Bu şarkıyı çok seviyorum. Güzel bir şarkı, değil mi?’ ‘Evet, hoş.’ (+buff+acc) ‘I love this song so much. It is a beautiful song, isn’t it?’ ‘Yes, it’s nice.’ + şarkıcı singer; enstrüman instrument; albüm album; konser concert 28. çiçek

flower

Çiçekler erkek arkadaşından mı, Lale? Are the flowers from your boyfriend, Lale?

(+pl / +poss+abl)

+ gül rose; lale tulip; orkide orchids; papatya daisy; ayçiçeği sunflower; menekşe violet; nilüfer water lily; bitki plant; ağaç tree; orman forest 29. dil

1. language 2. tongue

Kuzenim, Bengü tercüman. Dört yabancı dil biliyor. My cousin, Bengü is a translator. She knows four foreign languages. 30. fiyat

price (the amount of money for which something is sold)

İstanbul’da ev fiyatları yine artıyor. House prices are going up again in Istanbul.

(pl comp)

+ yüksek/düşük/makul fiyat high/low/reasonable price 31. adres

address (1. home details 2. computer)

Kargo adresinizi alabilir miyim, beyefendi? Can I have your shipping address, sir? 32. grup

(+poss+acc)

group

Senin çalışma grubunda kaç kişi var? Biz beş kişiyiz. (+poss+loc) How many people are there in your study group? We are five people.

16 | P a g e 33. ülke

500 Turkish Words in Context country (political unit)

Fakir ülkeler Covid-19 aşısını satın alamıyorlar. Poor countries cannot buy the Covid-19 vaccines.

(comp+buff+acc)

+ sınır border; bayrak; başkent capital city; bölge area; şehir city; ilçe, kasaba town; köy village; mahalle neighbourhood 34. Batı

the West

Türkiye’nin Batı’yla ilişkileri her zaman problemli. (+gen / +post ile / +pl+poss) Turkey’s relations with the West are always problematic. + yönler the directions: kuzey north; güney south; doğu east; batı west 35. dünya

world

Dünyada kaç ülke var biliyor musun? Do you know how many countries there are in the world? İş dünyası zordur. The business world is tough. 36. yer

(+loc) (comp)

1. place 2. ground (the surface of the Earth)

Burası çok güzel bir yer. Bak, her yerde rengârenk çiçekler var. (+loc) This is a very beautiful place. Look, there are colourful flowers everywhere. 37. şirket

company, firm

Yazılım mühendisiyim. Bir teknoloji şirketinde çalışıyorum. (comp+buff+loc) I’m a software engineer. I work for a technology company. + yerel/uluslararası/çok uluslu local/international/multinational 38. ticaret

commerce, trade

Türkiye Çin’le yeni bir ticaret anlaşması imzaladı. Turkey has signed a new trade agreement with China.

(comp)

+ kâr profit; zarar loss; mal goods; ihracat export; ithalat import 39. soru

question (asking)

Sana bir soru sorabilir miyim sakıncası yoksa? Can I ask you a question if you don’t mind? + cevap (= yanıt)

answer; response

Maalesef, bu sorunun cevabını ben de bilmiyorum. (+gen / +poss+buff+acc) I’m afraid I don’t know the answer to this question either.

P a g e | 17

500 Turkish Words in Context 40. sayı; numara

number

Türkçede sayma sayıları bir, iki, üç, … In Turkish, the cardinal numbers are one, two, three, …

(pl comp)

Telefon numaranızı alabilir miyim? May I have your phone number?

(+poss+acc)

+ No. (also Nu.) the written abbreviation of numara 41. ev

1. home 2. house

Ben evdeyim. Bugün çalışmıyorum. I’m at home. I’m not working today.

(+loc+buff+pers)

We call any building that someone lives in ev. The building can be a: müstakil ev house; daire flat; villa villa; malikâne mansion + evin bölümleri parts of the house: mutfak kitchen; banyo bathroom; tuvalet toilet; yatak odası bedroom; salon living room; balkon balcony 42. kapı; pencere

door; window

Kapıyı/Pencereyi kapatır mısın, lütfen? Ben üşüdüm. Would you close the door/window, please? I’m cold. + duvar 43. oda

(+buffer+acc)

wall room (place)

Çocuklar odalarındalar. Oynuyorlar. The kids are in their room. They are playing.

(+poss+buff+loc+pers)

+ mobilya furniture; sandalye chair; masa table; sehpa coffee table; koltuk armchair; kanepe sofa; halı carpet; yatak bed; elbise dolabı closet 44. şans

luck, chance

Hiç şansın yok, arkadaşım. O kız sana bakmaz. You have no luck, my friend. That girl won’t look at you.

(+poss)

+ şanslı x şanssız lucky x unlucky; iyi şanslar good luck 45. para

money

‘Benim hiç param yok. Senin var mı?’ ‘Sadece 20 liram var.’ ‘I don’t have any money. Do you?’ ‘I have only 20 liras.’

(+poss)

+ kağıt para paper money; madenî/demir para coin; bozuk para change 46. altın

gold

Spor salonunda altın küpelerimi çaldırdım. (comp+buff+loc / +pl+poss+acc) I have had my gold earrings stolen at the gym. + gümüş silver; elmas diamond

18 | P a g e 47. yatırım

500 Turkish Words in Context investment

Türkiye’de altın popüler bir yatırım aracı. (comp) In Turkey, gold is a popular investment vehicle. + döviz currency; borsa stock market; gayrimenkul immovable property; yatırımcı investor; yatırım yapmak to invest 48. banka

bank (place for money)

Ben öğleden sonra bankaya gideceğim. I will go to the bank in the afternoon.

(+buff+dat)

+ hesap account; ortak hesap joint account; banka kartı bank card; ATM; para çekmek to take/get money out; kredi loan; müşteri client 49. kitap

book (text)

‘Bu kitabı ödünç alabilir miyim, Arzu?’ ‘Can I borrow this book, Arzu?’

‘Tabii, alabilirsin.’ ‘Of course, you can.’

(+acc)

+ hikâye story; roman novel; çizgi roman comic book; şiir poem/poetry kitabevi (= kitapçı) bookshop/store; yayınevi publishing house 50. yazar; şair

writer; poet

Senin en sevdiğin yazar kim? Benimki Ahmet Altan. Who is your favourite writer? Mine is Ahmet Altan. + okur (= okuyucu)

reader

51. kelime (= sözcük); cümle

word; sentence

Ben Türkçedeki 500 temel kelimeyi öğreniyorum. I’m learning 500 basic words in Turkish. 52. oyun

(+buff+acc)

game (fun activity/sport)

Çocuklar bahçede oyun oynuyorlar. The kids are playing a game in the garden. Ben masa oyunlarını seviyorum. I like board games.

(pl comp+buff+acc)

+ satranç chess; dama checkers; tavla backgammon; domino; Monopoly; masa tenisi table tennis; kart oyunları card games 53. ad (= isim); soyadı

name; surname

Merhaba, ben Kadir. Senin adın/ismin ne? Hello, I’m Kadir. What is your name? Adınızı ve soyadınızı alabilir miyim, hanımefendi? Could I have your name and surname, Madam/ma’am?

(+poss) (+poss+acc)

P a g e | 19

500 Turkish Words in Context 54. fikir

idea

Bu senin fikrin mi? Bence harika bir fikir. Kutlarım seni. Is this your idea? I think it’s a wonderful idea. I congratulate you. + görüş 55. çeşit (= tür)

(+poss)

view, opinion kind, type

Ne çeşit müzik seviyorsunuz? Ben pop seviyorum. What kind of music do you like? I like pop. 56. program

programme/program

N’aber? Hafta sonu için bir programın var mı? (+poss) How are you doing? Have you got a programme for the weekend? Ne tür TV programlarını seviyorsun? What kind of TV programmes do you like? 57. hata

(pl comp+buffer+acc)

mistake; fault

Her insan hata yapabilir, tatlım. Sorun değil. Everyone can make mistakes, sweetheart. That’s okay. Çok özür dilerim, benim hatamdı. Bir daha olmaz. I’m so sorry it was my fault. It won’t happen again. 58. vücut (= beden)

(+poss+tense)

body (physical structure)

Bütün vücudum/bedenim ağrıyor. Çok yorucu bir gündü. My whole body is aching. It was a very tiring day.

(+poss)

+ baş, kafa head; göz eye; ağız mouth; dudak lip; diş tooth; yanak cheek; çene chin; boyun neck; omuz shoulder; kol arm; el hand; parmak finger; göğüs chest, breast; karın stomach; bel waist; sırt back; bacak leg; diz knee; ayak foot; ayak parmağı toe kalp heart; akciğer lung; karaciğer liver; mide stomach; böbrek kidney 59. bilgi

information

Daha fazla bilgi için 17. sayfaya bakınız. For more information, see page 17. Bu konu hakkında bilgim yok. Yardım edemeyeceğim. Üzgünüm. (+poss) I have no information about this subject. I won’t be able to help. I’m sorry. 60. açıklama

explanation

Alper, bir açıklama bekliyorum. Arkadaşına niye vurdun? Alper, I’m expecting an explanation. Why have you hit your friend?

20 | P a g e 61. sağlık

500 Turkish Words in Context health

Dedemin sağlığı iyi değil. Bir haftadır hastanede. (+poss+gen / +poss) My grandfather’s health isn’t good. He has been in hospital for a week. + sağlık problemi health problem; sağlık sigortası health insurance 62. tıp

medicine (the treatment and study of illnesses/injuries)

Kızım Ankara Üniversitesi’nde tıp okuyor. My daughter is studying medicine at Ankara University. + ilaç medicine (the substance used for treating illness) + reçete prescription; eczane chemist’s/drugstore Tolga eczaneye gitti. Babaannesinin ilaçlarını alacak. (+dat / +gen / +acc) Tolga has gone to the chemist’s. He will buy his grandmother’s medicine. 63. tedavi

1. treatment 2. cure

Gribin en iyi tedavisi dinlenmek. Evine git ve dinlen. (+gen / +buff+poss) The best treatment for the flu is to rest. Go home and rest. AIDS’in hâlâ bir tedavisi yok. Neden acaba? There is still no cure for AIDS. I wonder why? 64. savaş

(+gen / +buff+poss)

war

Dünyada savaşlar hiçbir zaman bitmeyecek, ne yazık ki. Wars will never end in the world, unfortunately. + barış

peace

Sen Tolstoy’un Savaş ve Barış’ını okudun mu? Have you read Tolstoy’s War and Peace? 65. tarih

(+pl)

(+gen / +poss+buff+acc)

1. history 2. date (day)

Ben tarih derslerini seviyorum. Tarihçi olmak istiyorum. I like history classes. I want to be a historian.

(comp+buff+acc)

Adınızı ve doğum tarihinizi söyler misiniz? (+poss+acc / +poss+acc) Could you tell me your name and your date of birth? 66. sonuç

result

Birçok trafik kazası yüksek hızın sonucu. Many traffic accidents are the result of high speed.

(+gen / +poss)

Öğretmenimiz sınav sonuçlarını yarın açıklayacak. (pl comp+buff+acc) Our teacher will announce the exam results tomorrow.

P a g e | 21

500 Turkish Words in Context 67. sebep (= neden)

reason; cause

Trafik kazalarının başlıca sebebi/nedeni aşırı hız. (comp+buff+gen / +poss) The primary cause of traffic accidents is over speeding. 68. an

moment (point in time)

‘Şu anda müsait değilim. Sonra ara, olur mu?’ ‘Olur, ararım.’ ‘I’m not convenient at the moment. Call later, okay?’ ‘Okay, I will.’

(+loc)

O gün hayatımın en mutlu anıydı. (+poss+gen / +poss+buff+tense) That day was the happiest moment of my life. 69. eğitim

1. education 2. training

Üniversite eğitiminiz var mı, Demet Hanım? Have you got a university education, Ms Demet?

(+poss)

+ kreş day care; ana okulu nursery/kindergarten; ilkokul primary/elementary school; ortaokul secondary school; lise high school 70. okul

school

Çocuklar okuldalar. Daha (= Henüz) dönmediler. The kids are at school. They haven’t come back yet.

(+loc+pers)

+ öğretmen teacher; öğrenci student; sınıf classroom; ders lesson/class; ev ödevi homework; sınav, yazılı exam; sınıf arkadaşı classmate + çanta bag; kitap book; defter notebook; kurşun/tükenmez kalem pencil/pen; silgi eraser; kalemtıraş pencil sharpener; üniforma uniform 71. destek

support, assistance

Toplantıda desteğine ihtiyacım var. Beni destekler misin? I need your support in the meeting. Would you support me? 72. fırsat (= imkân)

(+poss+dat)

opportunity, chance

Türkiye’de yabancı yatırımcılar için çok yatırım fırsatı/imkânı var. (comp) In Turkey, there are a lot of investment opportunities for foreign investors. 73. plan

plan

Hafta sonu için planın var mı? Buluşalım mı? Do you have any plans for the weekend? Shall we meet? 74. yaş

(+poss)

1. age (how old) 2. wet (See #233.)

Ben 14 yaşımdayım. Sen kaç yaşındasın? I’m 14 years old. How old are you?

(+poss+loc+pers)

22 | P a g e 75. hayvan

500 Turkish Words in Context animal

Kızım hayvanları çok seviyor. 5 yaşında. My daughter loves animals so much. She is 5 years old.

(+pl+acc)

+ kedi cat; köpek dog; kuş bird; kaplumbağa turtle; tavşan rabbit; balık fish; tavuk chicken; koyun sheep; keçi goat; at horse; eşek donkey; inek cow; boğa bull; aslan lion; kaplan tiger; ayı bear; maymun monkey; fil elephant; kurt wolf; zürafa giraffe; yılan snake; fare mouse; karınca ant; arı bee; kelebek butterfly 76. ifade

expression (1. thoughts 2. word/phrase)

Ülkede herkes ifade özgürlüğü talep ediyor. In the country, everybody is demanding freedom of expression. Şu günlük ifadeleri öğreniniz. Learn these daily expressions. 77. polis

(comp) (+pl+acc)

police

Evime girmişler. Polisi aradım. They have broken into my house. I called the police.

(+acc)

+ polis, polis memuru police officer; polis karakolu police station 78. devlet

state (country)

Türkiye bir polis devletine mi dönüşüyor? Is Turkey turning into a police state? 79. konu

(comp+buff+dat)

subject; topic

Bu bölümün konusu isimler/adlar. The subject of this chapter is nouns.

(+gen / +buff+poss)

Bu önemli bir konu. Yarın toplantıda tartışalım. This is an important topic. Let’s discuss it in the meeting tomorrow. 80. karar

decision

Bu son kararın mı? Emin misin? Is this your final decision? Are you sure about it? 81. ünlü

(+loc)

(+poss)

1. celebrity 2. famous (See #167.)

Çoğu ünlü ülkenin problemleri ile ilgilenmiyor. (+buff+gen / +pl+poss) Most of the celebrities aren’t interested in the country’s problems. + oyuncu actor/actress; şarkıcı singer; dansçı dancer; futbolcu footballer; komedyen comedian; manken fashion model; modacı fashion designer

P a g e | 23

500 Turkish Words in Context 82. dikkat

attention (notice)

Bugün dikkatim derste değildi. Hiç not alamadım. (+poss / +loc) My attention wasn’t on the lecture today. I couldn’t take any notes. İyi şeyler medyanın dikkatini çekmiyor. (+buff+gen / +poss+buff+acc) Good things don’t attract the media’s attention. 83. basın

press (news)

Basın her zaman gerçekleri söylemiyor. Bazı gerçekleri gizliyor. (+pl+acc) The press doesn’t always tell the truths. It hides some truths. + gazete newspaper; gazeteci journalist; muhabir reporter; dergi magazine 84. olay

event; incident

Bu benim hayatımın en önemli olayı. This is the most important event of my life.

(+poss+gen / +buff+poss)

Polis aradı. Bora bir olaya karışmış. The police called. Bora was involved in an incident. 85. renk

(+dat)

colour

Erkek arkadaşının gözleri ne renk? What colour are your boyfriend’s eyes?

(+poss+gen / +pl+poss)

+ mavi blue; yeşil green; kırmızı red; mor purple; sarı yellow; beyaz white; siyah black; kahverengi brown; gri grey; pembe pink; turuncu orange; koyu dark (koyu mavi; dark blue); açık light (açık mavi; light blue) 86. deniz

sea

Sabah sahilde oturdum ve denize baktım. In the morning, I sat on the shore and looked at the sea.

(+loc / +dat)

+ dalga wave; plaj beach; güneş sun; güneşlenmek to have a sunbathe + nehir (= ırmak) river; şelale waterfall; göl lake; okyanus ocean 87. görev

duty; mission

Evde bulaşıkları yıkamak benim görevim. In home, doing the dishes is my duty. 88. merkez

(+poss)

centre/center

Kızılay Meydanı Ankara’nın merkezinde. Kızılay Square is in the centre of Ankara.

(+buff+gen /+poss+buff+loc)

+ şehir merkezi city/town centre; alışveriş merkezi shopping centre/mall

24 | P a g e 89. sıra

500 Turkish Words in Context 1. queue/line 2. turn/go

Sabah bankada sıra çok uzundu. Bir saat bekledik. The queue was too long in the bank in the morning. We waited for an hour. Masayı kurmak senin sıran. Ben dün akşam kurdum. It is your turn to set the table. I set it yesterday evening. 90. vatandaş

(+poss)

citizen

Benim karım Alman vatandaşı. Henüz Türk vatandaşlığına başvurmadı. My wife is a German citizen. She hasn’t applied for Turkish citizenship yet. + vatandaşlık citizenship; kimlik kartı ID; pasaport passport 91. parti

party (1. in politics 2. for fun)

Ben hiçbir partiyi desteklemiyorum. Siyaseti sevmiyorum. I don’t support any parties. I don’t like politics. 92. hükûmet

(+buff+acc)

government (in office)

Hükûmet araç vergilerini yine artırdı. The government has increased the vehicle taxes again.

(comp+buff+acc)

+ vergi tax; zam price increase; işsizlik unemployment; yalan lie 93. cumhurbaşkanı

president (of the republic)

Öğleden sonra cumhurbaşkanı bir açıklama yapacak. The president will make a statement in the afternoon. + bakan minister; meclis parliament; milletvekili member of parliament 94. seçim

election

‘Sence gelecek seçimi kim kazanır?’ ‘Umurumda değil.’ ‘Who do you think will win the next election?’ ‘I don’t give a shit.’

(+acc)

+ seçmen voter; oy vote; seçim sonuçları election results 95. siyaset (= politika); siyasetçi (= politikacı)

politics; politicians

Dediğim gibi, ben siyaseti ve siyasetçileri sevmiyorum. As I said, I don’t like politics and politicians. 96. üye

(+acc / +pl+acc)

member

Tenis kulübümüzün yüzlerce üyesi var. Our tennis club has got hundreds of members. + üyelik membership

(+poss+gen / +buff+poss)

500 Turkish Words in Context 97. iddia

P a g e | 25

claim (statement)

Bütün bunlar sadece iddia. Hiçbiri doğru değil. Ben hiç kimseyi kandırmadım. All these are merely claims. None is true. I didn’t cheat anyone. 98. asker

soldier

Dün kuzey Irak’ta iki Türk askeri yaralanmış. Yesterday, two Turkish soldiers were wounded in northern Iraq. + üniforma uniform; silah weapon; ordu army; komutan commander 99. gelecek

1. future 2. future (adj) See #260.

Geleceğime kendim karar vermek istiyorum. I want to decide my future myself. x geçmiş

(+poss+dat)

past

Geçmişi unut. Geleceğe odaklan. Geçmiş geçmişte kalsın. (+acc /+dat /+loc) Forget the past. Focus on the future. Let bygones be bygones. 100. aşk

love (romantic)

Bizim aşkımız çok derin. Sen anlayamazsın. Our love is so deep. You can’t understand it.

(+poss)

‘Sen aşka inanıyor musun?’ ‘Niye? Sen inanmıyor musun?’ ‘Do you believe in love?’ ‘Why? Don’t you believe?’ + âşık (+ to be suffix)

(+dat)

be in love with somebody

Ben sana âşığım. I’m in love with you.

(+pers)

Notice the the circumflex over a. It lengthens a. + âşık olmak

to fall in love with somebody

Ben sana âşık oldum. I fell in love with you.

(+tense+pers)

+ kız arkadaş girlfriend; erkek arkadaş boyfriend; sevgili girlfriend, or boyfriend; randevu date + sevgili olmak to become girlfriend and boyfriend + sevmek to love somebody in a romantic way, or as a family member or friend: Seni çok seviyorum, anne. I love you so much, Mum. Benim mutlu bir ailem var. Karımı ve çocuklarımı çok seviyorum. I have a happy family. I love my wife and children so much.

26 | P a g e 101. eş

500 Turkish Words in Context spouse (a husband, or wife)

‘Bu, eşim (= kocam) Murat.’ ‘Merhaba, ben Rana. Memnun oldum.’ (+poss) ‘This is my husband, Murat.’ ‘Hello, I’m Rana. Nice to meet you.’ Ben evliyim ve karımı (= eşimi) seviyorum. I’m married and I love my wife. 102. resim

(+poss+acc)

1. picture; drawing 2. photograph

‘Bak, babacığım. At resmi çizdim.’ ‘Aferin benim tatlı kızıma.’ (comp) ‘Look, Daddy. I have drawn a horse picture.’ ‘Well done to my sweet girl.’ Şu resimdeki (= fotoğraftaki) adam kim? Deden mi? Who is the man in that picture? Your grandpa?

(+loc+ki)

103. kez (= defa) time (occasion) Bu ilacı günde iki kez/defa içeceksin. Oldu mu, babaanne? You will take this medicine twice a day. All right, grandma?

(+loc)

+ haftada/ayda (iki, üç) kez/defa (twice, three times) a week/month + defalarca (adv) many times Oğlum, sana defalarca söyledim. Odanı kendin topla. Son, I have told you many times. Tidy your room yourself. 104. haber

news

Selâm, millet. N’abersiniz? Size harika bir haberim var. (+poss) Hi, guys. How are you doing? I have some wonderful news for you. Akşam haberlerini seyrettin mi? Sağlık Bakanı istifa etmiş. (+buff+acc) Did you watch the evening news? The Minister of Health has resigned. 105. araştırma

research

Lale kütüphaneye gitti. Bir araştırma ödevi varmış. (comp) Lale has gone to the library. She has got some research homework. + araştırmacı researcher + bilimsel/tıbbî/tarihî araştırma 106. durum

scientific/medical/historical research

situation; state

Bu benim için zor bir durum. Sen ne yapardın böyle bir durumda? (+loc) This is a difficult situation for me. What would you do in a situation like this? Hükûmet kabul etmiyor ama ekonominin durumu iyi değil. (+gen / +poss) The government doesn’t admit it, but the state of the economy isn’t good.

500 Turkish Words in Context 107. yardım

P a g e | 27

help

Yardımın için çok sağ ol, Alp. Bu kutuları yalnız taşıyamazdım. (+poss) Thank you so much for your help, Alp. I couldn’t carry these boxes alone. 108. teklif

offer

‘Nesrin yemek teklifini kabul etti mi?’ ‘Evet. Yarın akşam.’ (+poss+acc) ‘Did Nesrin accept your offer for a meal?’ ‘Yes. Tomorrow evening.’ 109. tercih

choice

Benim ilk üniversite tercihim ODTÜ. Ekonomi okumak istiyorum. My first choice of university is ODTÜ. I want to study economics. 110. amaç

(+poss)

aim, goal

Araştırmamızın amacı yeni enerji kaynakları bulmak. (+poss+gen / +poss) The aim of our research is to find new energy sources. 111. buzdolabı

fridge

Buzdolabında hiç meyve var mı? Is there any fruit in the fridge?

(+buff+loc)

+ ocak cooker; fırın oven; lavabo sink; çatal fork; kaşık spoon; bıçak knife; bardak glass; kupa mug; tabak plate; tava frying pan; tencere pot; bulaşık makinesi dishwasher; çamaşır makinesi washing machine 112. pazar

fruit and vegetable market

Biz öğleden sonra pazara gideceğiz. We will go to the market in the afternoon.

(+dat)

These markets are set up once a week in almost every neighbourhood, usually in the streets. They are cheaper than greengrocers. + meyve fruit; elma apple; şeftali peach; üzüm grape; portakal orange; muz banana; kiraz cherry; çilek strawberry; kayısı apricot; armut pear; nar pomegranate; karpuz watermelon; kavun melon + sebze vegetable; patates potato; domates tomato; soğan onion; sarımsak garlic; biber pepper; bezelye pea; havuç carrot; patlıcan aubergine; mısır corn; pırasa leek; ıspanak spinach; marul lettuce 113. eşya

1. the furniture and other things in homes 2. belongings

Şehir merkezinde kiralık eşyalı bir daire arıyorum. (comp+buff+loc) I’m looking for a furnished flat/apartment for rent in the town centre. Kişisel eşyalarınızı o dolaba koyabilirsiniz. (+poss+acc / + dat) You can put your personal belongings into that locker.

28 | P a g e 114. saygı; sevgi

500 Turkish Words in Context respect; love

O çocuğun büyüklere hiç saygısı yok. (+gen / +pl+dat / +buff+poss) That kid has no respect for older people at all. Herkes saygı ve sevgi ister. Ama göstermez. Everyone wants respect and love. But they don’t show them. 115. izin

1. permission 2. leave

Partiye gidiyorsun. Fakat annenden iznin var mı? (+poss+abl / +poss) You are going to the party. But do you have permission from your mum? Notice that we omitted the second i in izin (see #13). Bugün çalışmıyorum. İki gün izin aldım. I’m not working today. I have got two days’ leave. 116. yemek

meal

Ben akşam yemeğini erken yiyorum, 6.00 gibi. I eat evening meals early, like 6.00.

(comp+buff+acc)

Bizim evde yemekleri babam yapıyor. Annem yemek yapmayı sevmiyor. In our home, my dad cooks the meals. My mum doesn’t like cooking. + kahvaltı breakfast; öğle yemeği lunch; akşam yemeği dinner + peynir cheese; reçel jam; bal honey; tereyağı butter; zeytin olive; haşlanmış yumurta boiled egg; omlet omelette; ekmek bread + çorba soup; pilav rice; makarna pasta; balık fish; tavuk chicken; et meat; köfte meatball; patates kızartması fries/chips; salata salad 117. ümit (= umut)

hope

Maalesef, ülkede gençlerin gelecek ümitleri/umutları yok. (+gen / +poss) Unfortunately, young people have no hopes for the future in the country. Umut fakirin ekmeği. (a saying) (+gen / +poss) Lit: Hope is the poor’s bread. Meaning: The only thing the poor have is hope. 118. halk

the people who belong to a particular country

Türk halkı misafirperverdir diyorlar. Türkiye’ye hiç geldiniz mi? (comp) They say the Turkish people are hospitable. Have you ever come to Turkey? 119. şaka

joke

Bu şakana gülmeyeceğim. Hiç komik değil. I won’t laugh at this joke of yours. It isn’t funny at all. + şakacı

(+poss+dat)

joker (funny person); espri (n) wit; esprili (adj) witty

P a g e | 29

500 Turkish Words in Context 120. iş

1. work 2. job 3. business

Benim bugün yapacak çok işim var. Hiç boş zamanım yok. I have lots of work to do today. I don’t have any free time.

(+poss)

Ben altı aydır işsizim. İş arıyorum. I have been unemployed for six months. I’m looking for a job.

(+pers)

Şirketimiz yabancı şirketlerle iş yapıyor. (+poss / +pl+post ile) Our company does business with foreign companies. + işçi worker; çalışan employee; iş yeri workplace; iş arkadaşı colleague; patron/iş veren boss/employer; müdür boss (who is in charge of you); çalışma saatleri working hours; mesai shift/overtime; mola, ara break, rest 121. aylık (= maaş)

1. salary 2. monthly (See #191.)

Senin aylığın/maaşın ne kadar? Asgarî ücretli misin? How much is your salary? Are you on the minimum wage?

(+poss)

+ haftalık weekly wage; günlük/saatlik ücret daily/hourly wage 122. gelir; gider

income; expense

Sizin aylık geliriniz ve gideriniz ne kadar? How much is your monthly income and expense? 123. erkek; kadın

(+poss)

man/male; woman/female

Ünlü şefler çoğunlukla erkek. Neden? Kadınlar iyi yemek yapamıyorlar mı? Famous chefs are mostly male. Why? Can’t women cook well? Grupta kadınlar erkeklerden daha başarılıydı. In the group, females were more successful than males.

(+pl / +pl+abl)

They are also used as adjectives: erkek/kız öğrenci male/female student We use dişi for female animals: erkek/dişi aslan male/female lion 124. Bey; Hanım

Mr; Mrs/Miss/Ms

We say them after first/given names. Hanım is used for any woman, single or married: Ayşe Hanım, telefonunuz var. Eşiniz arıyor. Ms Ayşe, you have got a phone call. Your husband is calling. Ahmet Bey’in soyadı ne, Seçil Hanım? What’s Mr Ahmet’s surname, Ms Seçil?

(+poss)

(+gen / +poss)

+ hanımefendi miss/madam/ma’am; beyefendi mister/sir

30 | P a g e 125. örnek

500 Turkish Words in Context example

Geçişli fiil ne demek, öğretmenim? Bir örnek verebilir misiniz? What does transitive verb mean, (lit my teacher)? Can you give an example? Burhan tipik bir koca örneği. Evde bana hiç yardım etmiyor. (comp) Burhan is a typical example of husband. He never helps me in home. + örneğin (= mesela) 126. toplum

for example

society (people)

İfade özgürlüğü demokratik toplumlarda önemli. Freedom of expression is important in democratic societies. + birey (= fert) 127. söz

(+pl+loc)

individual 1. promise 2. word, utterance

‘Sigarayı bu sefer bırakacağım. Söz.’ ‘Söz verme.’ (+buff+acc) ‘I will quit smoking this time. Promise.’ ‘Don’t make a promise.’ Sözlerine dikkat et! Bütün bunlar çok ciddî iddialar. Watch your words! These are all serious claims. 128. film; dizi (also dizi film)

(+pl+poss+dat)

film, movie; series

‘Bu akşam evde film seyredelim, olur mu?’ ‘Olur, seyredelim.’ ‘Let’s watch a film at home this evening, shall we?’ ‘Yes, let’s watch.’ + macera adventure; korku horror; aşk romance; komedi comedy; aksiyon action; dram drama; bilim kurgu science fiction; animasyon animation; çizgi film cartoon; belgesel documentary; müzikal musical 129. spor

sport

En sevdiğin spor ne? Ben takım sporlarını seviyorum. What’s your favourite sport? I like team sports.

(comp+buff+acc)

+ takım team; bireysel individual; seyirci spectator; taraftar supporter + sporcu sportsperson; oyuncu player; hakem referee; maç match/game 130. hak

right (allowed to do)

Toplumun gerçekleri bilmeye hakkı var. Society has the right to know the truths.

(+gen / +poss)

When it takes a suffix that begins with a vowel, k is doubled. + insan/hayvan/kadın/işçi hakları human/animal/women’s/workers’ rights 131. çevre

environment

Çevreyi herkes korumalı, değil mi? Everybody should protect the environment, shouldn’t they?

(+buff+acc)

P a g e | 31

500 Turkish Words in Context 132. sokak

street

Cem’le ben aynı mahallede ve aynı sokakta oturuyoruz. (+conj ile / +loc / +loc) Cem and I live in the same neighbourhood and same street. + cadde a main street with shops; bulvar boulevard 133. problem (= sorun)

problem

Senin problemin ne (= Senin neyin var), Allah aşkına? Bırak şikâyet etmeyi. What’s wrong with you, for God’s sake? Stop complaining. 134. çözüm

solution

Bu sorunun bir çözümü olmalı. Fakat ben bilmiyorum. (+gen / +poss) There must be a solution to this problem. But I don’t know it. Bulmacanın çözümü 20. sayfada. The solution to the puzzle is on page 20. 135. yol

(+buff+gen / +poss)

way; road

Bir yabancı dil öğrenmenin en iyi yolu ne? What’s the best way to learn a foreign language?

(+buff+gen / +poss)

Yolda kaza var. Ben gecikeceğim, hayatım. There is an accident on the road. I will be late, darling. 136. araç

(+loc)

vehicle

Bu aracın sahibi kim? Çıkışı kapatmış. Who is the owner of this vehicle? It blocked the exit.

(+gen / +poss)

Medya hükûmetin propaganda aracı oldu. (+gen / +poss) The media has become the government’s propaganda vehicle. 137. araba (= otomobil)

car

Araban var mı? İşe nasıl gidiyorsun? Have you got a car? How do you go to work?

(+poss)

+ ehliyet (= sürücü belgesi) driving licence/driver’s license + taksi taxi; otobüs bus; tren train; metro metro; feribot ferry; bisiklet bike 138. trafik

traffic

Bu sabah çok trafik vardı. İşe geç kaldım. There was a lot of traffic this morning. I was late for work. + kaza accident; trafik ışıkları traffic lights; şoför (= sürücü) driver; yaya pedestrian; yaya geçidi crosswalk; kaldırım pavement/sidewalk

32 | P a g e 139. sanat

500 Turkish Words in Context art (painting, drawing, sculpture, etc)

Grafiti sanat mı yoksa vandalizm mi? Is graffiti art, or vandalism? + sanatçı artist; müzik/müzisyen music/musician; resim/ressam painting/painter; heykel/heykeltıraş sculpture/sculptor; mimarlık/mimar architecture/architect; şiir/şair poetry/poet 140. fark

difference

Grafiti ile sanat arasında ne fark var? Biliyor musun? What’s the difference between graffiti and art? Do you know it? 141. işaret

sign

Duvarda sigara içilmez işareti var. Görmüyor musunuz? There is no smoking sign on the wall. Can’t you see it? Ağlamak zayıflık işareti değildir. İnsan olmanın işaretidir. Crying is no sign of weakness. It is a sign of being human.

(comp) (+gen+poss)

Note that the suffix -dir adds emphasis. It is not a personal suffix. 142. ilgi

interest (involvement)

Can’ın futbola ilgisi yok. Bireysel sporlarla ilgileniyor. (+gen / +dat / +poss) Can has no interest in football. He is interested in individual sports. Sürekli çalışıyorsun. Çocuklarına hiç ilgi göstermiyorsun. (+pl+poss+dat) You are always working. You don’t show any interest in your children. 143. bilim

science

Bilim ve teknoloji inanılmaz hızlı gelişiyor. Takip etmek imkânsız. Science and technology are advancing incredibly fast. It’s impossible to follow. + bilim insanı scientist; fizik physics; kimya chemistry; biyoloji biology; mühendislik engineering; dil bilimi linguistics; felsefe philosophy 144. imza

signature

Bu benim imzam değil. Çok belli, biri taklit etmiş. (+poss) This is not my signature. It’s clearly obvious that someone has forged it. 145. hukuk

the law (system of rules)

Yeğenim, Arhan hukuk okuyor. Savcı olmak istiyor. My nephew, Arhan is studying law. He wants to be a prosecutor. + kanun, yasa law; mahkeme court/trial; hâkim, yargıç judge; avukat lawyer; davacı plaintiff; davalı defendant; suç crime; ceza punishment; adalet justice; hapishane, cezaevi prison; hükümlü, mahkûm prisoner

P a g e | 33

500 Turkish Words in Context 146. arkadaş

friend

Deniz benim en iyi arkadaşım. Biz aynı liseye gittik. Deniz is my best friend. We went to the same high school.

(+poss)

+ yakın/samimi arkadaş close friend; arkadaş canlısı (adj) friendly; arkadaş edinmek to make friends; arkadaş olmak to become friends + dost a longtime friend to whom you have a strong attachment 147. ihtiyaç

need

Pek çok insan temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Many people cannot meet their basic needs.

(+pl+poss+buff+acc)

need something/somebody: subject (+gen) / object (+dat) / ihtiyaç (+poss) / var, or yok Bu çocuğun / annesine / ihtiyacı var. (+gen / +buff+poss+buff+dat / +poss) This child needs her/his mother. Büşra’nın / biraz zamana / ihtiyacı var. Büşra needs some time. Benim / senin yardımına / ihtiyacım yok. I don’t need your help. 148. elbise (= giysi)

(+buff+gen / +dat / +poss) (+gen / +poss+dat / +poss)

clothes

Kirli elbiselerini yere atma. Sana defalarca söyledim. (+pl+poss+acc) Don’t throw your dirty clothes on the floor. I have told you many times. + pantolon trousers; kot jeans; kazak jumper; ceket jacket; kravat tie; gömlek shirt; bluz blouse; etek skirt; kadın elbisesi dress; takım elbise suit; palto men’s coat; manto women’s coat; çorap sock; ayakkabı shoe; spor ayakkabısı trainer/sneaker; bot boot; sandalet sandal; terlik slipper 149. fatura

1. bill 2. invoice

Doğal gaz faturasını ödedin mi, Filiz? (comp+buff+acc) Have you paid the natural gas bill, Filiz? + telefon/İnternet/su/elektrik/ faturası phone/Internet/water/electricity bill 150. aşı *

vaccine

Anneannem dün Covid-19 aşısı oldu. My (maternal) grandmother had the Covid-19 vaccine yesterday. + virüs virus; enfeksiyon infection; semptom (= belirti) symptom; salgın pandemic; maske mask; hijyen hygiene; önlem (= tedbir); precaution; sosyal mesafe social distancing; aşı olmak to get vaccinated * I hope I will replace these words with new ones in the very near future. Stay safe and healthy.

34 | P a g e

500 Turkish Words in Context

150 adjectives Introduction 1. Types The adjectives in this list are mainly adjectives of: 1. quality: büyük big; küçük small; güzel beautiful 2. quantitative: biraz some; çok a lot of; hiç any 3. demonstrative: bu this; şu that; o that

2. Position and agreement Adjectives in Turkish come before nouns, and they have the same form for singular and plural nouns: çalışkan öğrenci çalışkan öğrenciler

hard-working student hard-working students

bu kitap bu kitaplar

this book these books

Many adjectives in Turkish can also be used as adverbs. As adverbs, they precede what they modify: Ben dikkatli bir sürücüyüm. Her zaman dikkatli sürerim.

I’m a careful driver. I always drive carefully.

Bugün çok ev ödevim var. I have got a lot of homework today. Mehmet çok çalışkan bir öğrenci. Mehmet is a very hard-working student. Seni çok seviyorum. I love you so much.

3. Comparison We form the comparative of all adjectives (short or long) simply putting the word daha before adjectives: genç güzel

young beautiful

daha genç daha güzel

younger more beautiful

Similarly, we form the superlative of all adjectives simply putting the word en before adjectives: genç güzel

en genç en güzel

the youngest the most beautiful

P a g e | 35

500 Turkish Words in Context

In brackets are shown which suffixes the nouns defined by the adjectives have. 151. bu; şu; o These are demonstrative adjectives. They have no plural forms; they stand the same before both singular and plural nouns: bu kitap/kitaplar şu kitap/kitaplar o kitap/kitaplar

this book/these books that book/those books that book/those books

We use şu to refer to a person/thing that is not near us, and we use o to refer to a person/thing that is much more distant. Therefore, şu may also translate as this when compared to o, as in the 3rd example below: ‘Hanımefendi, bu araba sizin mi?’ ‘Evet, benim. Bir sorun mu var?’ ‘Miss, is this car yours?’ ‘Yes, it is. Is there a problem?’ ‘Şu kırmızı çantayı görebilir miyim?’ ‘Elbette, buyurun. (+buff+acc) ‘Can I see that red handbag/purse/briefcase?’ ‘Sure, here you are.’ Bardaklar o dolapta değil, şu dolapta. (+loc / +loc) The glasses aren’t in that cupboard, they are in this cupboard. ‘O kitabın adı ne, Pelin?’ ‘Bu kitabın mı?’ ‘What’s the title of that book, Pelin?’ ‘This book’s?’

(+gen / +poss)

Do not confuse the demonstrative o with the 3rd person singular personal pronoun o: O araba benim. O doktor.

That car is mine. S/he is a doctor.

152. bir This functions as an adjective (sıfat) and a numeral (sayı): i. As an adjective, we use bir before singular nouns when we are not specifying or interested in which one. Remember in English the indefinite article a/an is used before countable nouns and it is either omitted or replaced with a piece of, some, etc before uncountable nouns: Kapıda bir adam var, anne. Kapıyı açayım mı? There is a man at the door, Mum. Shall I open the door? İşten sonra Taksim’de bir kafede buluştuk. After work, we met up in a café in Taksim [in Istanbul].

(+loc)

36 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Dün gece bir rüya gördüm. Çok tuhaftı. I had a dream last night. It was too weird. Bir hayalim var... I have a dream... (Martin Luther King Jr.) Akşam bir arkadaşımla yemeğe çıkacağım. I will go out for a meal with a friend in the evening.

(+poss) (+poss+post ile)

Sana bir tavsiye vereyim. Let me give you a piece of advice. However, we do not normally use bir when we are referring to a general type of person or thing that our readers or listeners know about. English uses a/an or no article, depending on the type of the following noun: Hırsız erkek değildi, kadındı, Memur Bey. The thief wasn’t a man, it was a woman, Officer.

(+tense)

Kuzenim, Özgür Türkçe öğretmeni. My cousin, Özgür is a Turkish teacher. Ben öğretmenim. Siz doktor musunuz?

(Don’t say: Ben bir öğretmenim.) (Don’t say: Siz bir doktor musunuz?)

Yemekten sonra Türk kahvesi içelim mi? Shall we drink Turkish coffee after the meal? When the noun is qualified by an adjective, we always use bir, which goes between the adjective and the noun (adjective + bir + noun): Dün gece çok tuhaf bir rüya gördüm. I had a very weird dream last night. Kuzenim, Özgür tecrübeli bir Türkçe öğretmeni. My cousin, Özgür is an experienced Turkish teacher. Ben az önce büyük bir sandviç yedim. Aç değilim. I have just had a big sandwich. I’m not hungry. Look also at these examples with uncountable nouns in English: Size harika bir haberim var, arkadaşlar. I have great news for you, my friends.

(+poss)

İyi bir tavsiye ister misin, kardeşim? Would you like a piece of good advice, brother? As can be understood from the explanations and the examples, not every Turkish adjective bir translates as English article a/an, and vice versa.

500 Turkish Words in Context

P a g e | 37

ii. As a numeral, bir means one. It precedes all the words it qualifies: Ben bir peynirli sandviç ve kola alabilir miyim, lütfen? Can I have a cheese sandwich and cola, please? ‘Şimdi meşgulüm. Beni bir saat sonra arar mısın?’ ‘Tamam (= Peki/Oldu).’ ‘I’m busy now. Would you call me one hour later?’ ‘Okay.’ Bir erkek ve bir kız kardeşim var. Kız kardeşim henüz bir yaşında. (+poss) I have got one brother and one sister. My sister is only one year old. Look also at this example: Sana bir iyi ve bir kötü haberim var. İlk hangisini duymak istersin? (+poss) I have good news and bad news for you. Which one do you like to hear first? 153. çok

much; many; a lot of

We always use it before singular nouns in affirmatives, negatives and questions: İstanbul’da çok tarihî cami ve bina var. There are a lot of historic mosques and buildings in Istanbul. Peki, konuşalım ama çok vaktim yok. Birazdan bir toplantım var. (+poss) Okay, let’s talk but I don’t have much time. I have a meeting soon. Çok taze sebze ve meyve yiyiniz, özellikle kışın. Eat a lot of fresh vegetables and fruit, especially in winter. Onur, senin okulda çok arkadaşın var mı? Onur, do you have many friends at school? x az

(+poss)

(a) little; (a) few

We always use it before singular nouns: Karım Türk değil, Alman. Çok az Türkçe konuşabiliyor. My wife isn’t Turkish, she is German. She can speak very little Turkish. Bugün Zoom’da az öğrenci vardı. Yedi ya da sekiz. Today, there were few students on Zoom. Seven, or eight. Az malzemeli tatlı tarifleri. Recipes for desserts with few ingredients. Az tamah çok ziyan getirir. A little greed causes great loss.

(atasözü) (proverb)

38 | P a g e 154. biraz

500 Turkish Words in Context some (an amount of something, but not a large amount)

We use it before singular nouns in affirmatives, requests, or offers in the same way as English some: Bu kavanozda biraz Türk kahvesi var. There is some Turkish coffee in this jar.

(comp)

Bana biraz para verir misin, anne? Arkadaşlarımla çıkacağım. Could you give me some money, Mum? I will go out with my friends. Biraz daha pasta alır mısın? Would you like some more cake? 155. birkaç

some, a few, several

We use it before singular nouns, unlike its English equivalents: Zor bir sınavdı. Birkaç soruyu cevaplayamadım. It was a difficult exam. I couldn’t answer several questions.

(+buff+acc)

Salata için birkaç domates ve salatalık yıkayabilir misin? Can you wash some tomatoes and cucumbers for the salad? Bugün derste sadece birkaç öğrenci vardı. There were only a few students in the class today. 156. bütün (= tüm) We can use it before both singular and plural nouns. i. Before singular nouns, it means all of something (= all, whole, entire): Kızım bütün maaşını ayakkabı ve kıyafete harcıyor. (+poss+buff+acc) My daughter spends all her wage on shoes and clothes. Seni defalarca aradım. Telefonun bütün gün kapalıydı. I have called you many times. Your phone has been off all day. Bak, tüm dünya bu videoyu konuşuyor. Look, the whole world is talking about this video. ii. Before plural nouns, it means all the people or things in a group (= all): Bütün yollar Roma’ya çıkar. All roads lead to Rome. Metehan okulda çok başarılı. Tüm notları A. (+pl+poss) Metehan is very successful at school. All his marks/grades are A’s.

P a g e | 39

500 Turkish Words in Context 157. her

every, each

Her yıl trafik kazalarında binlerce insan ölüyor. Thousands of people die in traffic accidents each year.

(comp+buff+loc)

Her güzelin bir kusuru vardır. (atasözü) Literally: Every beauty has a flaw. Meaning: No one is perfect. 158. bazı

some (a number of people or things or an amount of something, but not all)

We use it before plural nouns: Bazı insanlar çok kaba olabiliyor, değil mi? Some people could be too rude, aren’t they? Sen komik sanıyorsun fakat senin bazı şakaların çok aptalca. (+pl+poss) You think they are funny, but some of your jokes are too stupid. Bazı geceler sadece birkaç saat uyuyabiliyorum. I can sleep for only a few hours at some nights. 159. hiç

any (some or even the smallest amount or number)

We always use it before singular nouns in negatives and questions: Benim bugün hiç boş vaktim yok. Çok meşgulüm. I haven’t got any free time today. I’m too busy. Biz acıktık, anne. Buzdolabında hiç yemek var mı? We are hungry, Mum. Is there any food in the fridge? 160. iyi

(+poss) (+buff+loc)

good

Ye-Ye iyi bir restoran. Kebapları çok lezzetli. Tavsiye ederim. Ye-Ye is a good restaurant. Its kebabs are very delicious. I recommend it. x kötü

bad

Selâmün aleyküm, Kemal. N’aber? … Sana kötü bir haberim var. (+poss) Hi! Kemal. How are you doing? … I have some bad news for you. 161. önemli

important

Yarın sabah çok önemli bir toplantım var. I have a very important meeting tomorrow morning. x önemsiz unimportant Yazılıda önemsiz birkaç hata yapmışsın, Pia. You have made some unimportant mistakes in the exam, Pia.

(+poss)

40 | P a g e

500 Turkish Words in Context

162. güzel; yakışıklı

beautiful; handsome (for men)

Geçen hafta sonu çok güzel bir kızla tanıştım. I met a very beautiful girl last weekend. x çirkin

(+post ile)

ugly

Bunlar çok çirkin söylentiler. Cemre çok dürüst bir insandır. These are very ugly rumours. Cemre is a very honest person. 163. genel

general (1. not detailed 2. relating to whole)

Bugün öğretmen derse genel bir giriş yaptı. Today, the teacher made a general introduction to the course. 164. ilgili

(+dat)

1. relevant 2. interested (group/party)

O farklı bir şey. Bizim konumuzla ilgili değil. That is a different thing. It isn’t relevant to our subject.

(+poss+post ile)

Yarın toplantıya tüm ilgili taraflar katılacak. All interested parties will join the meeting tomorrow.

(+buff+dat)

x ilgisiz irrelevant; disinterested 165. aynı

same

Tuğba ve ben aynı liseye gittik. Yakın arkadaşız. (+buff+dat) Tuğba and I went to the same high school. We are close friends. x farklı

different

Biz aynı bankada çalışıyoruz ama farklı bölümlerdeyiz. (+pl+loc+buff+pers) We work at the same bank, but we are in different departments. 166. karşı

opposite

Panelde karşı fikirlerden konuşmacılar vardı. (+pl+abl / +pl) There were speakers from opposite opinions on the panel. Fırın yolun karşı tarafında. The baker’s is on the opposite side of the road. x yan

(+gen / +poss+buff+loc)

adjacent, next; yan daire/komşu next-door flat/neighbour

167. ünlü (= meşhur)

1. famous 2. celebrity (See #81.)

O şimdi ünlü bir oyuncu. Farklı bir arkadaş çevresi var. S/he is now a famous actor. S/he has a different circle of friends. Gaziantep, Antep fıstığı ve baklavası ile meşhur. (+buff+poss) Gaziantep [in the southeast of Turkey] is famous for its pistachio and baklava.

500 Turkish Words in Context 168. böyle

P a g e | 41

1. such (of the same kind) 2. like this

Biz okulumuzda böyle davranışları kabul etmiyoruz. (+poss+loc / +pl+acc) We don’t accept such behaviour in our school. Sana göstereyim. Böyle yapacaksın. Anladın mı? Let me show you. You will do it like this. Get it? 169. büyük

big

Senin odan çok büyük, kanka. Benimkinin iki katı. Your room is very big, mate. It is twice as much as mine. x küçük

small

Benim dairem küçük fakat şehir merkezinde. My flat is small, but it is in the town centre. 170. özel

(+buff+gen)

(+buff+loc)

1. private 2. personal 3. special

Karım İngilizce öğretmeni. Özel bir okulda çalışıyor. My wife is an English teacher. She works in a private school.

(+loc)

‘Özel bir soru sorabilir miyim?’ ‘Ben özel soruları sevmiyorum.’ ‘May I ask a personal question?’ ‘I don’t like personal questions.’

(+acc)

Herkes gibi sıraya geçin. Özel muamele beklemeyin. Join the queue like everyone. Don’t expect special treatment. 171. tek

(+buff+dat)

only, sole

Mustafa benim tek arkadaşım. Başka arkadaşım yok. Mustafa is my only friend. I have no other friends.

(+poss)

It also means single: tek x çift single x double They are usually used in the way: tek/çift noun+li/lik tek/çift katlı bir ev tek/çift kişilik oda

a single/double floor house a single/double room

Çift also means couple. 172. geleneksel

traditional

Jim ve Uma geleneksel bir Türk düğününe gitmek istiyor. (comp+buff+dat) Jim and Uma want to attend a traditional Turkish wedding. + gelenek (n) tradition, custom

42 | P a g e 173. ilk

500 Turkish Words in Context first

Onu hâlâ unutamadım. Benim ilk aşkımdı. I still couldn’t forget her. She was my first love.

(+poss+tense)

Sabah geç kalktım. İlk dersi kaçırdım. I got up late in the morning. I missed the first lesson.

(+acc)

It is synonymous with the ordinal number birinci, but they are not always interchangeable. Look at these examples, in which we can use: i. birinci only: birinci sınıf

first year/grade (in school) first class (on an aircraft, train, etc)

ii. ilk only: ilk tren/otobüs/uçak ilk yardım ilk (görüşte) aşk ilk önce

first train/bus/flight first aid first love; love at first sight first of all; at first

iii. birinci and ilk interchangeably: birinci/ilk ders birinci/ilk kat birinci/ilk gün/hafta/ay

first lesson/class first floor (level in building) first day/week/month

Biz birinci/ilk katta oturuyoruz. Daire numaramız 3. We live on the first floor. Our flat/apartment number is 3.

(+loc / +poss)

We form the ordinal numbers with the suffix -(i)nci: birinci, ikinci, üçüncü, etc. We omit the initial -i after the cardinals ending in a vowel: ikinci (2.), altıncı (6.), yedinci (7.), yirminci (20.) and ellinci (50.). 174. son

1 last; final 2. recent

Yarın tarih yazılım var ama ben daha son konuyu çalışmadım. (+buff+acc) I have a history exam tomorrow, but I haven’t studied the last topic yet. The last in last week/Sunday/month/summer, etc translates as geçen: geçen hafta last week; geçen pazar last Sunday; geçen yaz last summer Bu senin son kararın mı? Emin misin? Is this your final decision? Are you sure about it? Son bir araştırmaya göre … According to some recent research … + son günlerde/aylarda/zamanlarda

(+poss) (+buff+dat)

in recent days/months/times

P a g e | 43

500 Turkish Words in Context 175. başka

1. another, other (different) 2. else

Şu anda müsait değilim. Başka bir zaman arayabilir misiniz? I’m not available at the moment. Can you call another time? Burası çok kalabalık. Başka bir yere gidelim. It’s too crowded in here. Let’s go somewhere else. 176. uluslararası

(+dat)

international

Şirketimiz uluslararası ticaret yapıyor, genellikle Avrupa ülkeleriyle. Our company makes international trade, usually with European countries. 177. millî (= ulusal)

national

Ülkemizin millî geliri her yıl düşüyor, ne yazık ki. (+poss+gen / +poss) Our country’s national income is falling each year, unfortunately. + millet (= ulus) 178. yüksek

nation high

Ağrı Dağı Türkiye’nin en yüksek dağı. Mount Ararat is the highest mountain in Turkey.

(+buff+gen / +poss)

x alçak (duvar/tavan) low (wall/ceiling); düşük (gelir/fiyat) low (income/price) 179. inanılmaz

unbelievable, incredible

Mehmet’in inanılmaz bir hayat hikâyesi var. Mehmet has got an unbelievable life story.

(+gen / +buff+poss)

‘Manzara inanılmaz, değil mi?’ ‘Evet, olağanüstü bir manzara.’ ‘The view is incredible, isn’t it?’ ‘Yes, it is an extraordinary view.’ 180. uzun

long; tall

Çok yorgunum. Uzun ve inanılmaz yorucu bir gündü. I’m so tired. It’s been a long and incredibly tiring day. Ben kocamdan daha uzunum. Topuklu giyemiyorum. I’m taller than my husband. I cannot wear high heels. x kısa

(+pers)

short

Soruna çok kısa bir cevap vereceğim. Hayır. I’ll give a very short answer to your question. No. Kısa bir adamdı. Şu tarafa gitti, Memur Bey. It was a short man. He went that way, Officer. + orta boylu of medium height

(+tense / +dat)

44 | P a g e 181. doğru

500 Turkish Words in Context 1. true, correct, right 2. morally correct

Bütün cevapların doğru, Suzan. Aferin sana! All your answers are correct, Suzan. Well done to you! Yalan söylemek doğru değil, oğlum. It is not right to tell lies, son. x yanlış

1. false, incorrect, wrong 2. morally incorrect

Bu bilgi doğru değil, yanlış. Nereden aldın? This information isn’t true, it is false. Where have you got it? Bence şiddet yanlış – her koşulda. I think violence is wrong – under any circumstance. 182. yeni

(+loc)

new

Elbisen çok güzel, Cansu. Yeni mi? … Güle güle giy. (+poss) Your dress is so beautiful, Cansu. Is it new? … (lit Wear it happily.) Telefon numaramı değiştirdim. Yeni numaram 0535 … (+poss+acc / +poss) I have changed my phone number. My new number is 0535 … x eski

old (1. not new 2. former)

Dayı, sen hâlâ bu eski telefonu mu kullanıyorsun? Uncle, are you still using this old phone? Benim eski patronum cimri bir hıyardı. Ayrıca, çok kabaydı. My old boss was a mean jerk. Furthermore, he was too rude. 183. genç

(+acc) (+poss)

young

Yeni öğretmenimiz çok genç. Üniversiteyi yeni bitirmiş. Our new teacher is very young. S/he has just finished university. x yaşlı (= ihtiyar)

old

Murat’ın babası çok yaşlı. 90 yaşında falan. Murat’s father is very old. He is 90 or something. 184. yaklaşık

rough, approximate

Partiye kaç kişi gelecek? Bana yaklaşık bir sayı verebilir misin? How many people will come to the party? Can you give me a rough number? x tam

exact

Bir saniye, sana tam bir sayı vereceğim. … 115 kişi. Just a second, I will give you an exact number. … 115 people.

P a g e | 45

500 Turkish Words in Context 185. çalışkan

hard-working, industrious

Zeynep zeki ve çalışkan bir öğrenci. Saygılı da. Zeynep is an intelligent and hard-working student. She is also respectful. Şirketimizin tüm çalışanları çok dürüst ve çalışkan. (+poss+gen / +pl+poss) All employees of our company are very honest and hard-working. x tembel

lazy

Adam tembel. Bütün gün futbol seyrediyor. Başka bir şey yapmıyor. The guy is lazy. He watches football all day. He doesn’t do anything else. 186. yakın

1. near 2. close (two people)

En yakın banka bu yolun sonunda, hanımefendi. The nearest bank is at the end of this road, miss. Elif’le ben çok yakın (= samimi) arkadaşız. Elif and I are very close friends. x uzak

(+conj ile / +pers)

1. far 2. distant

Benzinlik buradan uzakta. 7 veya 8 kilometre ileride. (+abl / +loc) The oil/gas station is a long way from here. It is 7 or 8 km away. The question how far? translates as ne kadar uzakta? En yakın benzinlik ne kadar uzakta? How far is it to the nearest oil/gas station? ‘Dün uzak bir akrabam vefat etmiş.’ ‘Başın sağ olsun.’ (+poss) ‘A distant relative of mine died yesterday.’ ‘I’m sorry to hear that.’ 187. ekonomik

economical; economic

Bu araba küçük ama çok ekonomik. Tavsiye ederim. This car is small, but it is very economical (to run). I recommend it. Hükûmet inkâr ediyor fakat ülkede ciddî bir ekonomik kriz var. The government denies it, but there is a severe economic crisis in the country. 188. muhteşem

magnificent

Evin muhteşem bir manzarası var. Kesin görmelisin. (+gen / +buff+poss) The house has a magnificent view. You must definitely see it. Muhteşem bir maçtı. Messi üç gol attı. It was a magnificent match. Messi scored three goals.

(+tense)

+ olağanüstü extraordinary; mükemmel excellent; kusursuz perfect

46 | P a g e 189. ağır

500 Turkish Words in Context heavy (1. weight 2. needing physical effort 3. food)

‘Bu kutu çok ağır. Bana yardım eder misin?’ ‘Tabii. Geliyorum.’ ‘This box is too heavy. Would you help me?’ ‘Of course. I’m coming.’ Ağır egzersizler sağlıklı değil. Sana bazı hafif egzersizler göstereyim. Heavy exercise isn’t healthy. Let me show you some light exercise. + ağırlık (n) weight x hafif

light

Bu kutu bayağı hafif. Gel bunu taşı. Ağırları ben taşırım. (+pl+acc) This box is fairly light. Come carry this one. I’ll carry the heavy ones. 190. siyasî

political

Siz herhangi bir siyasî görüş veya parti taraftarı mısınız? Are you a supporter of any political view or party? 191. yıllık (= senelik)

yearly

Kulüp üyelerimiz yıllık/senelik aidat ödüyorlar. Our club members pay a yearly fee. + aylık monthly; haftalık weekly; günlük daily; saatlik hourly 192. sosyal

1. social 2. sociable

Ülkenin ciddî sosyal problemleri var. Çok insan işsiz. (+gen / +pl+acc) The country has serious social problems. Many people are out of work. Merve sosyal bir insan. İnsanlarla kolay arkadaş olabiliyor. (+post ile) Merve is a sociable person. She can become friends with people easily. + sosyal medya/kulüp/hayat/beceri 193. sınırlı

social media/club/life/skills

limited

Dünyanın kaynakları sınırlı. Zenginler daha az tüketmeli. (+gen / +pl+poss) The world’s resources are limited. The rich should consume less. x sınırsız (çeşit/İnternet erişimi) limitless (variety/Internet access) 194. cömert

generous

Rahmetli annem çok cömertti, özellikle çocuklara karşı. (+tense / +pl+dat) My deceased mum was very generous, particularly to kids. x cimri

mean, stingy

Gördüğüm en cimri adam; Harpagon’dan bile daha cimri. He is the meanest man I have ever seen; even meaner than Harpagon.

P a g e | 47

500 Turkish Words in Context 195. mümkün

possible

‘Akşamki konsere bilet bulmak mümkün mü?’ ‘Sanmıyorum.’ (+dat) ‘Is it possible to get tickets for the concert in the evening?’ ‘I don’t think so.’ x imkânsız

impossible

‘Hiçbir şey imkânsız değildir,’ diyorlar. Sizce her şey mümkün mü? They say ‘Nothing is impossible.’ Do you think everything is possible? 196. tabii (= doğal)

1. natural 2. of course (See #463.)

Dev şirketler tabii kaynaklarımızı sömürüyorlar. Giant corporations exploit our natural resources.

(+pl+poss+acc)

Ölüm tabii bir olay. Her canlı bir gün ölür. Death is a natural event. Every living thing dies someday. + tabiat (= doğa) nature; çevre environment x yapay

artificial

‘Vazodaki çiçekler yapay mı?’ ‘Evet. Ama güzeller, değil mi?’ (+loc+ki) ‘Are the flowers in the vase artificial?’ ‘Yes. But they are beautiful, aren’t they?’ + yapay zekâ 197. uygun

artificial intelligence (AI) appropriate, suitable

Şu anda konuşamam. Seni uygun bir zamanda arayacağım. I can’t talk at the moment. I will call you at an appropriate time. x uygunsuz

(+loc)

inappropriate

Oğlunuz kızıma uygunsuz mesajlar göndermiş. (+poss / +poss+dat) Your son has sent inappropriate text messages to my daughter. 198. zor

difficult

‘Hayat bazen çok zor, değil mi?’ ‘Benim için her zaman zor.’ ‘Sometimes, life is tough, isn’t it?’ ‘It’s always difficult for me.’ x kolay

easy

Bu (vermesi) kolay bir karar değil. Bana biraz zaman verin. This is not an easy decision (to make). Give me some time. 199. çabuk

quick (fast)

Harun Bey biraz önce çabuk adımlarla çıktı. Endişeliydi. Mr Harun left with quick steps a short while ago. He was worried.

48 | P a g e 200. yabancı

500 Turkish Words in Context 1. foreign 2. foreigner, stranger (n)

Siz hangi yabancı dilleri biliyorsunuz? Which foreign languages do know? x yerli

1. domestic, local 2. native (n)

Şirketimizin yerli ve yabancı ortakları var. Our company has domestic and foreign partners. 201. kayıp

(+pl+acc)

(+poss+gen / pl+poss)

missing (lost)

Polis kayıp çocuğu henüz bulamadı. Bir hafta önce kaybolmuş. (+acc) The police couldn’t find the missing child yet. He went missing a week ago. + kaybolmak + eksik (adj)

to go missing; to be lost; kaybetmek to lose (See #342.) missing (no longer attached or has been destroyed)

Yapbozun bazı parçaları eksik. Kardeşim kaybetmiş. (+gen / +pl+poss) Some pieces of the puzzle are missing. My brother/sister has lost them. 202. ciddî

serious

Babam çok yaşlı. Ciddî sağlık problemleri var. My father is very old. He has serious health problems.

(+pl+poss)

+ cidden seriously; Cidden mi? Seriously? ‘Bugün işten atıldım.’ ‘Cidden mi? Şaka yapmıyorsun, değil mi?’ ‘I have been fired today.’ ‘Seriously? You aren’t joking, are you?’ 203. komik

funny; comical

Film çok komikti. Ben sevdim ama erkek arkadaşım sevmedi. The film was really funny. I liked it, but my boyfriend didn’t. 204. orta

(+tense)

medium, average

Hırsız 30 yaşlarında bir adamdı. Orta boyluydu. The thief was a man in his 30s. He was of medium height. 205. üst

(+abl)

(+buff+tense)

upper

Engin bir kavgaya karışmış. İki üst dişi eksik. (+buff+dat / +poss) Engin has got into a fight. Two of his upper teeth are missing. x alt

lower

Binalarda üst katlar alt katlardan daha pahalı. (+pl+loc / +pl+abl) In buildings, upper floors are more expensive than lower flats.

P a g e | 49

500 Turkish Words in Context 206. bedava (= ücretsiz)

free (no cost)

Sağlık Bakanı Covid-19 aşısı bedava olacak diyor. The Minister of Health says the Covid-19 vaccine will be free. x paralı (= ücretli)

needing to be paid for

Bu ücretsiz bir servis (= hizmet) değil, ücretli bir servis. This is not a free service, it’s a chargeable service. 207. belli (= açık)

evident, clear

Çok belli, senin bir sorunun var. Erkek arkadaşınla mı ilgili? It is clearly evident that you have got a problem. Is it about your boyfriend? 208. resmî

official; formal

Biz sadece iş arkadaşıyız. Resmî bir ilişkimiz var. We are only colleagues. We have a formal relationship. Türkiye’nin resmî dili Türkçe. Turkey’s official language is Turkish. x gayriresmî

(+poss)

(+buff+gen / +poss)

unofficial; informal

Here are some other common adjectives and nouns beginning with gayri-: gayrimeşru unlawful; gayriahlâkî immoral; gayriinsanî inhumane; gayrimenkul immovable property; gayrimüslim non-Muslim 209. ortak

1. common (same/similar) 2. business partner

Farklı dinlerdeniz fakat ortak inançlarımız var. (+abl+pers / +pl+poss) We are from different religions, but we have common beliefs. Ceyda bizim liseden ortak arkadaşımız. Ceyda is a mutual friend of ours from high school. 210. çeşitli

(+abl / +poss)

various

Sergide çeşitli ressamların tabloları vardı. (+pl+gen / +poss) There were paintings of various artists in the exhibition. 211. sayın

Used before someone’s name or title as a sign of respect. It may translate as dear, or esteemed.

Şimdi sayın cumhurbaşkanımız bir konuşma yapacaklar. Now our esteemed president will deliver a speech.

(+poss)

Sayın Halit Demir, 3884 numaralı kargonuz teslim edilmiştir. (+poss) Dear Halit Demir, your parcel with the number 3884 has been delivered. We use sevgili (also translate as dear) as an informal form of address: Sevgili Esma, … Dear Esma, …; Sevgili arkadaşım, … Dear my friend, …

50 | P a g e 212. eşit

500 Turkish Words in Context equal (1. same 2. same rights/chances)

Ekmeği dört eşit parçaya kesebilir misin? Can you cut the bread into four equal pieces? Hukuk önünde toplumun bütün üyeleri gerçekten eşit mi? Before the law, are all members of society really equal?

(+buff+dat) (+gen / +poss)

+ eşitlik x eşitsizlik equality x inequality 213. gerçek

1. real 2. fact (n)

Aslan onun gerçek adı değil, takma adı. Gerçek adı Bülent. (+poss) Aslan isn’t his real name, it is his nickname. His real name is Bülent. + gerçekten (adv) really (definitely); Gerçekten mi? Really? Benim için endişelenme, anne. Ben iyiyim. Gerçekten. Don’t worry about me, Mum. I’m fine. Really. 214. tarihî

historic; historical

İstanbul’da çok tarihî cami ve bina var. In Istanbul, there are a lot of historic mosques and buildings. Sayın seyirciler, şu anda tarihî bir olaya şahit (= tanık) oluyoruz. (+dat) Dear audience, at the moment we are witnessing a historical event. 215. zorunlu (= mecburî)

compulsory

Türkiye’de zorunlu eğitim 12 yıl [4+4+4]. In Turkey, compulsory education is 12 years. 216. yoğun

dense

Türkiye’nin batı şehirlerinde nüfus daha yoğun. (+gen / +pl+poss+buff+loc) The population is denser in western cities of Turkey. Bütün ev yoğun dumanla kaplandı. The whole house has been covered with dense smoke.

(+post ile)

People also use it in the following senses: Sabah trafik çok yoğundu (= sıkışıktı). İşe geç kaldım. The traffic was too heavy in the morning. I was late for work. Şu anda çok yoğunum (= meşgulüm). Sonra arar mısın? I’m too busy at the moment. Would you call later? Bugün cumhurbaşkanının programı oldukça yoğun (= sıkışık). Today, the president’s schedule is quite busy.

(+tense) (+pers)

500 Turkish Words in Context 217. herhangi bir

P a g e | 51

any (not important which)

Beni bugün öğleden sonra herhangi bir saatte arayabilirsin. You can call me at any time in the afternoon today.

(+loc)

Herhangi bir şekilde yardım edebilirsem, sadece söyle, arkadaşım. (+loc) If I can help in any way, just say it, my friend. 218. dürüst

honest

Jale asla yalan söylemez. Çok dürüst ve güvenilir bir insandır. Jale never tells lies. She is a very honest and trustworthy person. x sahtekâr

dishonest

Ben o herife inanmıyorum. Sahtekâr bir siyasetçi. Sürekli yalan söylüyor. I don’t believe that guy. He is a dishonest politician. He always tells lies. 219. özgür

1. free (not controlled) 2. independent

Toplum özgür bir basın istiyor. Ama basın özgür olmak istiyor mu? Society wants a free press. But does the press want to be free? + özgürlük (n) 220. gerekli

freedom necessary

Ali Bey, eşinizin imzası da gerekli. Hesabınız ortak hesap. Mr Ali, your wife’s signature is also necessary. Your account is a joint one. Devlet Covid-19’a karşı gerekli önlemleri alıyor. (+pl+acc) The government takes the necessary precautions against the Covid-19. x gereksiz (harcama/risk/tartışma) unnecessary (expense/risk/argument) 221. güçlü

strong; powerful

Serkan uzun boylu ve çok güçlü. Her gün spor salonuna gidiyor. Serkan is tall and very strong. He goes to the gym every day. + güç x zayıf

strength; power; güçsüz powerless weak

Küçük ve zayıf bir oğlandı. 7 ya da 8 yaşında. It was a small and weak boy. He was 7, or 8 years old. 222. harika

(+tense)

wonderful; great

Biz hafta sonu pikniğe gittik. Harika zaman geçirdik. We went on a picnic at the weekend. We had a great time. Manzarayı sevdin mi? Harika, değil mi? Do you like the view? It is wonderful, isn’t it?

(+buff+acc)

52 | P a g e 223. etkili

500 Turkish Words in Context effective

Pfizer-BioNTech Covid-19 aşısı %95 etkili diyorlar. They say the Pfizer-BioNTech Covid-19 vaccine is 95% effective. x etkisiz (yönetim/ilaç) ineffective (management/medicine) 224. ön

front

Kitabın ön kapağı çok güzel, değil mi? The front cover of the book is very beautiful, isn’t it? x arka

(+gen / +poss)

back

Cüzdanını arka cebine koyma, özellikle metroda. (+poss+acc / +poss+dat) Don’t put your wallet into your back pocket, especially on the metro. 225. olumlu

positive

Şu sıralar hayatımda olumlu hiçbir şey yok. Hiç mutlu değilim. These days there is nothing positive in my life. I’m not happy at all. x olumsuz (etki/imaj/cevap) negative (effect/image/answer) 226. hızlı

fast

Adam hız bağımlısı. Hızlı arabaları seviyor. The guy is a speed addict. He loves fast cars. x yavaş

(comp / +pl+acc)

slow; hız (n) speed

Bu bilgisayar çok yavaş. Beni hasta ediyor. Pencereden dışarı atacağım. This computer is too slow. It makes me sick. I’ll throw it out of the window. 227. geniş

wide, broad

Bu yol çok geniş. Üç şerit. Fakat hız limiti 70 km. This road is very wide. It is three-lined. But the speed limit is 70 km. x dar (sokak/merdiven/görüş/kafalı) narrow (street/stairs/view/minded) 228. yazılı

1. written 2. exam (n)

‘Yazılı bir sözleşme istiyorum, tamam mı?’ ‘Tamam (= Peki), anlaştık.’ ‘I want a written contract, okay?’ ‘Okay, it’s a deal.’ x sözlü

oral, verbal

Yarın öğleden sonra saat 3.00’te İngilizce sözlü sınavım var. I have an oral exam in English at 3.00 pm tomorrow.

(+poss)

In Turkish we have no letters or words that correspond to am and pm. We say: yarın öğleden sonra saat 3.00’te, or yarın saat 15.00’te.

500 Turkish Words in Context 229. ilginç (= ilgi çekici, enteresan)

P a g e | 53

interesting

Dün akşam televizyonda ilginç bir program seyrettim. Yesterday evening I watched an interesting programme on television. x sıkıcı

uninteresting, boring; tuhaf strange, weird

Cumhurbaşkanının ulusa sesleniş konuşması aşırı sıkıcıydı. (+buff+tense) The president’s speech to the nation was extremely boring. 230. ana

1. main 2. mother (old-fashined)

Ana yoldan çıkmayın, düz devam edin. Hastane 3 veya 4 km ileride. (+abl) Don’t leave the main road, go straight ahead. The hospital is 3 or 4 km away. + anadili mother tongue; anavatan homeland; anayasa Constitution 231. sessiz

quiet, silent

Burası çok gürültülü. Sessiz bir yere gidebilir miyiz? It’s too noisy in here. Can we go somewhere quiet? + sesli x sessiz (harf) vowel x consonant x gürültülü noisy; gürültü (n) noise 232. kalabalık

(+dat)

1. crowded 2. crowd

Bugün pazar çok kalabalık. İğne atsan yere düşmez. Today, the market is too crowded. It is bursting at the seams. Literally: If you throw a needle, it won’t fall to the ground. 233. yaş

1. wet 2. age (See #74.)

Gömleğin kurumadı, hâlâ yaş. Başka bir şey giy. Your shirt hasn’t dried, it is still wet. Put on something else. x kuru (elbise/cilt/meyve) dry (clothes/skin); dried (fruit) 234. sert

1. hard (firm to touch) 2. not kind or sympathetic; harsh

Bu yatakta uyuyamam. Çok sert. Kanepede uyuyacağım. Daha yumuşak. I cannot sleep on this bed. It is too hard. I’ll sleep on the sofa. It’s softer. x yumuşak (yastık/cilt/yönetici) soft (pillow/skin/manager) 235. sıcak

warm; hot

Tava çok sıcak. Dikkat et! Elini yakarsın. The frying pan is too hot. Be careful! You will burn your hand. x soğuk

cold; ılık tepid, lukewarm; serin cool, chilly

Yeni müdürümüz çok soğuk bir insan. Hiç sevmedim. Our new boss is a very cold person. I didn’t like him/her at all.

54 | P a g e 236. kızgın

500 Turkish Words in Context angry

Yüzünde kızgın bir ifade var. Ne oldu, aşkım? (+poss+loc) You have an angry expression on your face. What’s happened, love? Bana hâlâ kızgın mısın, dostum? Tekrar özür dilerim. Are you still angry with me, mate? I apologize again.

(+dat / +pers)

+ sinirli annoyed; gergin nervous; kaygılı anxious 237. yerel

local

Ben gazeteciyim. Bodrum’da yerel bir gazetede çalışıyorum. I’m a journalist. I work for a local newspaper in Bodrum. 238. yeterli

(+loc)

sufficient, enough

O oyuncağı alamayız, çocuğum. Yeterli paramız yok. We cannot buy that toy, kid. We don’t have enough money.

(+poss)

x yetersiz (sayı/kaynak/maaş) insufficient (number/source/salary) 239. sabırlı

patient

Öğretmenimiz, Sibel Hanım çok sabırlı bir insan. Bize hiç kızmıyor. Our teacher, Ms Sibel is a very patient person. She never gets angry at us. x sabırsız 240. mantıklı

impatient logical

‘Seni dinliyorum. Mantıklı bir açıklaman var mı?’ ‘Evet, var.’ (+poss) ‘I’m listening to you. Have you got a logical explanation?’ ‘Yes, I have.’ x mantıksız (kural/karar/cevap) illogical (rule/decision/answer) 241. ortalama

average

Benim ortalama aylık gelirim 7500 lira. Seninki ne kadar? My average monthly income is 7500 liras. How much is yours?

(+poss)

Ortalama bir fil günde 200 litre su içiyormuş. İnanılmaz, değil mi? An average elephant drinks 200 litres of water a day. It’s incredible, isn’t it? 242. sağlıklı

healthy

Bebeğiniz çok sağlıklı. Maşallah! Your baby is very healthy. (lit May God preserve him/her from evil.) x sağlıksız

unhealthy

Sürekli abur cubur yiyorsun. Çok sağlıksız. Ev yemeği ye. You always eat fast food. It is too unhealthy. Eat homemade meals.

500 Turkish Words in Context 243. memnun

P a g e | 55

happy, satisfied

Yeni bir on-line mağazayız fakat çok memnun müşterimiz var. (+poss) We are a new online shop, but we have lots of satisfied customers. be happy with something

something+abl memnun+to be suffix

Nasıl gidiyor, Ayşe? Yeni işinden memnun musun? (+poss+abl / +pers) How is it going, Ayşe? Are you happy with your new job? 244. dolu

full (no space)

Bugün üniversitede amfi doluydu. Zor yer bulabildim. (+buff+tense) The lecture hall at university was full today. I could hardly find a place. x boş (kutu/şişe/koltuk/oda/alan) empty (box/bottle/seat/room/space) 245. gizli

secret; hidden

Şirketimizde bir grup mühendis çok gizli bir proje üzerinde çalışıyor. In our company, a group of engineers are working on a top-secret project. + sır (n) secret; gizem (n) mystery; gizemli (adj) mysterious 246. rahat

1. comfortable 2. comfort

Dün gece iyi uyuyamadım. Yatak hiç rahat değildi. I couldn’t sleep well last night. The bed wasn’t comfortable at all. x rahatsız (kanepe/ayakkabı/yolculuk) uncomfortable (sofa/shoes/journey) 247. kesin

certain; definite

‘Hükûmetin bu seçimi kaybedeceği artık kesin.’ ‘İnşallah!’ ‘It is now certain that the government will lose this election.’ ‘God willing!’ Düğün tarihimiz henüz kesin değil. Hafta sonu karar vereceğiz. Our wedding date isn’t yet definite. We will decide at the weekend. 248. normal

normal

Endişe etme. Vücut sıcaklığın normal, yüksek değil. Don’t worry. Your body temperature is normal, it isn’t high. x anormal (durum/davranış) abnormal (situation/behaviour) 249. sakin

calm

Sakin ol, panik yapma. Her sorunun bir çözümü vardır. (+gen / +poss) Keep calm, don’t panic. There is a solution to every problem. ‘Sakin ve güzel bir sabah, değil mi?’ ‘Evet, çok güzel.’ ‘It is a calm and beautiful morning, isn’t it?’ ‘Yes, it’s so beautiful.’

56 | P a g e 250. sağ

500 Turkish Words in Context 1. right (side) 2. alive

Mete sağ kolunu kırdı. Babası hastaneye götürdü. (+poss+buff+acc) Mete broke his right arm. His father has taken him to the hospital. Anneannem geçen yıl vefat etti. Dedem sağ. 79 yaşında. My grandma died last year. My grandpa is alive. He is 79 years old. x sol

left (side)

Düz gidin. Postane solda / sol kolda (lit on the left arm) / sol tarafta. (+loc) Go straight ahead. The post office is on the left / left hand / left side. 251. sorumlu

responsible (1. in charge of 2. guilty 3. sensible)

O, sorumlu bir koca ve baba değil. Uzun zamandır işsiz. He isn’t a responsible husband and father. He’s been jobless for a long time. be responsible for something

something+abl sorumlu+to be suffix

Ben şirkette pazarlamadan sorumluyum. I’m responsible for marketing in the company.

(+abl / +buff+pers)

Bu dağınıklıktan kim sorumlu, millet? Who is responsible for this mess, guys?

(+abl)

Do not confuse it with sorunlu, meaning troubled, problematic. x sorumsuz 252. demokratik

irresponsible; sorumluluk responsibility democratic

Toplum daha demokratik bir hükûmet istiyor. Society wants a more democratic government. x antidemokratik 253. önceki

anti-democratic

previous

Önceki bölümde en yaygın adları/isimleri çalıştık. (+loc / +pl+acc) In the previous chapter, we studied the most common nouns. x sonraki

following

Sonraki bölümde en yaygın fiilleri çalışacağız. We will study the most common verbs in the following chapter. 254. benzer

similar

Covid-19 ve grip benzer semptomlara (= belirtilere) mı sahip? Do the Covid-19 and flu have similar symptoms? x farklı

different; benzer şekilde (adv) similarly

(+pl+dat)

500 Turkish Words in Context 255. kibar (= nazik)

P a g e | 57

polite, kind

Gizem Hanım çok kibar bir yönetici. Herkese kibar davranıyor. Ms Gizem is a very polite administrator. She treats everyone politely. Remember that we can use adjectives as adverbs. x kaba

rude

Çok kabasın. Biraz kibar olmayı öğren. Hâlâ çok geç değil. You are too rude. Learn to be a bit polite. It still isn’t too late. 256. yasak

(+pers)

1. forbidden 2. ban (n)

Burada sigara içmek yasak, beyefendi. Bakın, duvarda işaret var. It is forbidden to smoke here, sir. Look, there is a sign on the wall. 257. yasal (= legal)

legal

Millî Piyango aslında kumar. Sadece yasal. National Lottery is in fact gambling. It’s only legal. Anne ve babaların yasal sorumlulukları ve görevleri var. Parents have legal responsibilities and duties. x yasa dışı (= illegal)

(+gen / +poss)

illegal

Bahis ve kumar Türkiye’de yasa dışı. İnsanlar Kuzey Kıbrıs’a gidiyor. Betting and gambling are illegal in Turkey. People go to Northern Cyprus. Notice the pronunciation of ll in Turkish word illegal. 258. yüzlerce

hundreds of

Netflix’te yüzlerce film ve dizi var. Benim üyeliğim var. There are hundreds of films and series on Netflix. I have a membership. + düzinelerce/onlarca/binlerce/milyonlarca/milyarlarca dozens/tens/thousands/millions/billions of 259. bol

1. ample 2. loose (clothes)

Acele etme. Bol vaktimiz var. Uçağımıza rahat yetişiriz. (+poss) Don’t hurry. We have ample time. We will make it to our flight comfortably. x kıt

scarce

Dünya’nın kaynakları kıt. Herkes daha az tüketmeli. (+gen / +pl+poss) The Earth’s resources are scarce. Everybody should consume less. x dar

1. tight (clothes) 2. narrow (See #277.)

Bir kız ve bir oğlandı. Kız bol bir kazak ve dar bir kot giyiyordu. They were a girl and a boy The girl was wearing a loose jumper and tight jeans.

58 | P a g e 260. geçmiş

500 Turkish Words in Context 1. past (i. previous ii. relating to the past tense) 2. past (n)

Yarın sınavım var. Geçmiş sınav sorularına çalışıyorum. (comp+buff+dat) I have an exam tomorrow. I’m studying past exam questions. + geçen past (recent): geçen birkaç günde in the past few days x gelecek

1. future; next 2. future (n) See #99.

Tüm devletler çevreyi gelecek nesiller için korumalı. (+buff+acc / +pl) All countries should protect the environment for future generations. Arhan gelecek sene üniversiteden mezun olacak. Arhan is going to graduate from university next year.

(+abl)

+ gelecek sefer/defa next time 261. zengin

rich

Dünyanın en zengin ünlüsü kim? Who is the richest celebrity in the world? x fakir

(+buff+gen / +buff+poss)

poor

Like in English, we can the plural suffix to certain adjectives to make them into plural nouns: zenginler, fakirler, gençler, yaşlılar, etc. Günümüzde gençlerin yaşlılara pek saygı ve sevgileri yok. (+gen / +dat) Nowadays, the young have no much respect and love for the elderly. 262. hasta

1. sick, ill 2. patient (n)

‘Sen iyi görünmüyorsun. Neyin var? Hasta mısın?’ ‘Başım ağrıyor.’ (+pers) ‘You don’t look well. What’s wrong with you? Are you sick?’ ‘I’ve a headache.’ O hasta manyağı görmek istemiyorum. Asla! I don’t want to see that sick maniac. Never ever! 263. küresel

global

Zengin ülkeler küresel iklim değişikliğini çok umursamıyor, bence. Rich countries don’t mind much the global climate change, I think.

(+acc)

Covid-19 küresel bir sorun. Güçlü küresel bir iş birliğine ihtiyacımız var. The Covid-19 is a global problem. We need strong global cooperation. 264. yalnız

alone; lonely

Hafta sonu evde yalnızdım. Anne ve babam dayımlara gitti. (+tense+pers) I was alone at home at the weekend. My mother and father went to my uncle’s. Cenk ailesini bir kazada kaybetmiş. Kendini yalnız hissediyor. (+poss+acc) Cenk lost his family in an accident. He feels lonely.

500 Turkish Words in Context 265. bugünkü

P a g e | 59

today’s

Ben bugünkü gazeteyi okumadım. Bütün gün toplantıdaydım. (+buff+acc) I haven’t read today’s newspaper. I was in the meeting all day. + dünkü, yarınki

yesterday’s, tomorrow’s

Türkiye’de dünkü Covid-19 vaka sayısı 20.000’in üzerindeydi. (comp) The number of yesterday’s Covid-19 cases in Turkey was over 20.000. 266. pahalı

expensive

O restoran çok pahalı. Ayrıca, yemekleri çok iyi değil. That restaurant is too expensive. Also, its food isn’t very good. x ucuz

cheap; sudan ucuz dirt cheap (lit cheaper than water)

‘Bu bluzu 25 liraya aldım.’ ‘A! Sudan ucuz. Nereden aldın?’ (+buff+dat) ‘I bought this blouse for 25 liras.’ ‘Ah! It’s dirt cheap. Where did you buy it?’ 267. bağımsız

independent

Kadınlar maddî olarak bağımsız olmalılar. Erkeklere ihtiyaç duymamalılar. Women should be financially independent. They shouldn’t need men. x bağımlı dependent; addict alkol/uyuşturucu madde/İnternet bağımlısı alcohol/drug/Internet addict 268. ticarî

commercial

Şirketimizin Irak’ta ticarî yatırımları var. (+poss+gen / +pl+poss) Our company has commercial investments in Iraq. 269. maddî

1. financial 2. material

Ülkede halkın çoğunun maddî problemleri var. (+buff+gen / +pl+poss) In the country, the majority of the people have financial problems. Çoğu insanın öncelikli amacı maddî zenginlik. Most people’s primary goal is material wealth. x manevî

spiritual

Bence her insan bazı manevî değerlere sahip olmalı. I think every person should have some spiritual values. 270. kendi

(+gen / +poss)

(+pl+dat)

own

Benim kendi problemlerim var. Seninkilerle ilgilenemem. I have problems of my own. I cannot take care of yours.

(+pl+poss)

Sen kendi işine bak! Her şeye burnunu sokma! (+poss+dat / +poss+acc) Mind your own business! Don’t poke your nose into everything!

60 | P a g e 271. derin

500 Turkish Words in Context deep

Bu yüzme havuzu çocuklar için çok derin. Güvenli değil. This swimming pool is too deep for children. It isn’t safe. Şimdi derin bir nefes al. İşte böyle, … tamam mı? Now take a deep breath. Like this, … all right? x sığ (nehir/göl/tartışma) shallow (river/lake/argument) 272. modern (= çağdaş)

modern

Akıllı telefonlar modern hayatın önemli bir parçası. Smartphones are an essential part of modern life. x ilkel

(+gen / +buff+poss)

primitive

O hastaneyi önermem. Tıbbî cihazları çok ilkel. (+buff+acc / +pl+poss) I don’t recommend that hospital. Its medical equipment is too primitive. 273. tatlı

sweet (1. having a taste like sugar 2. cute)

Bu portakallar çok tatlı. Bir tane ister misin? These oranges are very sweet. Would you like one? ‘Şu küçük çocuklar ne kadar tatlılar, değil mi?’ ‘Evet, çok şirinler.’ (+pers) ‘How sweet those small kids are, aren’t they?’ ‘Yes, they are so cute.’ x acı

1. bitter; hot 2. pain (n)

Bu şurup çok acı, anne. İçmek istemiyorum. This syrup tastes too bitter, Mum. I don’t want to drink it. + ekşi sour; tuzlu salty; şekerli sugary 274. geçerli

valid

Ben öğrenci vizemi yeni aldım. 5 sene geçerli. I have just got my student visa. It is valid for 5 years.

(+poss+acc)

İşe yine geç kaldın. Umarım geçerli bir mazeretin vardır. You are late for work again. I hope you have got a valid excuse.

(+poss)

x geçersiz (bilet/format/oy/kontrat) invalid (ticket/format/vote/contract) 275. değerli

valuable

Bu saat çok değerli. 22 ayar altın. Patronum hediye etti. This watch is very valuable. It is 22-carat gold. My boss has given it as a gift. Bu değerli bilgi için çok sağ ol, arkadaşım. Thank you for this valuable information, my friend. x değersiz (banknot/madenî para/çerçöp) worthless (banknote/coin/junk)

500 Turkish Words in Context 276. sahte

P a g e | 61

fake

Bu kimlik kartı gerçek değil, sahte. Yüzde yüz. This ID isn’t real, it is fake. Hundred percent. O kadını sevmiyorum. Yüzünde hep sahte bir gülümseme var. (+poss+loc) I don’t like that woman. She has always a fake smile on her face. People, especially the younger generation, usually use the slang word çakma instead of sahte: Bu çanta orijinal değil, çakma. This handbag isn’t authentic, it is fake. They also use it in the sense of wannabe: çakma Madonna x orijinal

authentic, genuine

277. yarım; yarı Yarım means half: Yoldayım. Yarım saat sonra sinema girişinde buluşalım. (comp+buff+loc) I’m on my way. Let’s meet at the cinema entrance half an hour later. Yarın yarım gün izin alacağım. Oğlumu hastaneye götüreceğim. I will have a half-day off tomorrow. I will take my son to the hospital. Yarı also means half. It functions as both an adjective and adverb: yarı pamuk, yarı naylon yarı Türkçe, yarı İngilizce

half cotton, half nylon half Turkish, half English

yarı çıplak yarı açık yarı şaka, yarı ciddî

half naked half open half joking, half serious

yarı zamanlı, tam zamanlı

part time, full time

Deniz bugün yarı zamanlı bir iş bulmuş. Yarın başlayacakmış. Deniz has found a part-time job today. He will start tomorrow. 278. dinî

religious

Karımla farklı dinlerdeniz ama ortak dinî inançlarımız var. (+pl+poss) My wife and I are from different religions but we have common religious beliefs. + din (n) religion; dindar (adj) religious (person); inanç belief; ibadet worship; ibadethane place of worship; cami mosque; kilise church; sinagog synagogue; tapınak temple

62 | P a g e 279. geçici

500 Turkish Words in Context temporary

Ben bugün geçici bir sekreterlik işi buldum. Yarın başlayacağım. I have found a temporary secretarial job today. I will start tomorrow. x kalıcı

permanent

O boynundaki dövme kalıcı mı? … Annen kızmadı mı? (+poss+loc+ki) Is that tattoo on your neck permanent? … Didn’t your mum get angry? 280. haklı

right (be correct in your judgement or statement)

Haklısın. İzin istemeliydim. Kusura bakma. Gerçekten. (+pers) You are right. I should have asked for permission. I’m sorry. Really. x haksız

wrong

Sen haksızdın. Hatanı kabul et, bir kere olsun. You were wrong. Admit your mistake, for once. 281. korkunç

(+tense+pers)

terrible, horrible

Dün gece korkunç bir fırtına vardı. Çok korktum. There was a terrible storm last night. I was very scared. Korkunç bir kazaydı. Üç kişi hayatını kaybetti. (+buff+tense / +poss+buff+acc) It was a horrible accident. Three people lost their lives. 282. kişisel (= şahsî)

personal

‘Kişisel değil, sadece iş.’ ‘It’s not personal, it’s only business.’ Sayın misafirlerimiz, şahsî eşyalarınızı sahipsiz bırakmayınız. (+pl+poss+acc) Dear guests, do not leave your personal belongings unattended. 283. açık

open; on (light/machine)

Burası çok sıcak. Kapıyı açık bırak, lütfen. It is too hot in here. Leave the door open, please. x kapalı

closed; off (See also #345.)

Sabah berbere gittim. Kapalıydı. I went to the barber’s in the morning. It was closed. 284. kültürel

(+buff+acc)

(+buff+tense)

cultural

Türkiye kültürel mirasını iyi koruyamıyor, maalesef. (+poss+buff+acc) Turkey cannot preserve its cultural heritage well, unfortunately. + kültür culture; kültürlü x kültürsüz cultured x uncultured; çok kültürlü multicultural; çok kültürlülük multiculturalism

500 Turkish Words in Context 285. renkli

P a g e | 63

colourful

Renkli kravatları seviyorum. Dolabımda bir sürü var. (+pl+acc / +poss+loc) I like colourful ties. There are many in my cupboard. O siyasetçinin çok renkli bir geçmişi var. Tüm gazeteciler bilir. (+poss) That politician has a very colourful past. All journalists know that. x renksiz (gaz/sıvı/cam/yaşam/şehir) colourless (gas/liquid/glass/life/city) 286. ince

thin (1. not thick 2. not fat)

Kızım, hava soğuk. O ceket ince. Daha kalın bir şey giy. Girl, the weather is cold. That jacket is thin. Put on something thicker. x kalın

thick

Uzun ince bir adamdı. Şu tarafa gitti, Memur Bey. It was a tall thin man. He went that way, Officer x şişman

(+tense / +dat)

fat; balık etli plump

287. akıllı; zeki

smart, clever; intelligent

Ece zeki ve çalışkan bir öğrenci. Öğretmeni ondan memnun. Ece is an intelligent and hard-working student. Her teacher is happy with her. Akıllı telefonlar hayatımızın bir parçası oldu. Smartphones have become a part of our lives.

(+poss+gen / +buff+poss)

x aptal stupid (person); geri zekâlı (= gerzek) idiot; zekâ intelligence aptalca (fikir/soru/şaka/hata) stupid (idea/question/joke/mistake) 288. hoş

nice, pleasant

Bugün hava ne kadar hoş, değil mi? … Dışarı çıkalım mı? Today, how pleasant the weather is, isn’t it? … Shall we go out? İpek Hanım çok hoş bir kadın. Çok da eğlenceli. Ms İpek is a very nice woman. She is really fun too. 289. tehlikeli

dangerous

Büyük şehirler tehlikeli olabiliyor. Küçük şehirler ve kasabalar daha güvenli. Big cities might be dangerous. Small cities and towns are safer. x güvenli

safe

290. bilimsel (= ilmî)

scientific

Firmamız bilimsel araştırmalara her zaman maddî destek verir. (+pl+dat) Our firm always gives financial support in scientific research.

64 | P a g e 291. düzenli

500 Turkish Words in Context 1. tidy 2. regular

Odan çok düzenli. Ben senin kadar düzenli değilim. Your room is very tidy. I’m not as tidy as you are. Onların maddî durumları iyi değil. Düzenli bir gelirleri yok. (+poss / +poss) Their financial condition isn’t good. They don’t have a regular income. x düzensiz 292. dikkatli

1. untidy 2. irregular careful

Annem babamdan daha dikkatli bir şoför. Babam çok dikkatsiz. (+abl) My mum is a more careful driver than my dad. My dad is too careless. x dikkatsiz 293. aşağı

careless lower

Binalarda aşağı katlar yukarı katlardan genellikle daha ucuz. In buildings, lower floors are usually cheaper than upper floors. x yukarı

upper; aşağı yukarı (adv) roughly, approximately

Kocam ve ben ayda aşağı yukarı 15.000 lira kazanıyoruz. My husband and I make roughly 15.000 liras a month. 294. lüks

(+abl)

(+loc)

1. luxurious 2. luxury

Yan komşumuz lüks İtalyan mobilyaları almış. (pl comp) Our next-door neighbour has bought luxurious Italian furniture. Geçen yaz Antalya’da çok lüks bir otelde kaldık. We stayed in a very luxurious hotel in Antalya last summer.

(+loc)

Anlaşılmak bir lükstür. It is a luxury to be understood. (Ralph Waldo Emerson) 295. kaliteli

of high quality

O okul çok iyi. Kaliteli eğitim veriyor. Tavsiye ederiz. That school is very good. It gives high-quality education. We recommend it. x kalitesiz

of poor quality

Bu cep telefonu kalitesiz. Çin malı, nihayetinde. This mobile is of poor quality. It’s is made in China, after all. 296. cesur

brave

O çok cesur bir adam. Senin gibi bir korkak değil. He is a very brave man. He isn’t a coward like you. + cesaret bravery, courage; korkaklık cowardice

500 Turkish Words in Context 297. klasik

P a g e | 65

1. classical; classic 2. classic (n)

Karım klasik müzik seviyor. Ben pop seviyorum. My wife loves classical music. I love pop. Benim eniştem klasik (= tipik) bir koca. Tüm ev işlerini kız kardeşim yapıyor. My brother-in-law is a classic husband. My sister does all the housework. 298. aç

hungry

Yemek hazır mı, hayatım? Ben çok açım. Is the meal ready, darling (lit my life)? I’m very hungry.

(+pers)

It can be replaced by the verb acıkmak: Ben çok acıktım. Buzdolabında ne var? I’m very hungry. What’s in the fridge?

(+tense+pers)

Notice that we have used acıkmak in the past tense. x tok

full up

Ben tokum. Az önce büyük bir sandviç yedim. I’m full. I have just eaten a big sandwich.

(+pers)

+ susamak (v) to feel thirsty Ben susadım. Bir bardak su alabilir miyim, lütfen? I’m thirsty. Can I have a glass of water, please?

(+tense+pers)

As you can notice, we have used susamak in the past tense as well. 299. yararlı (= faydalı)

useful

Sana ilginç ve yararlı bir bilgi vereyim. Dinle … Let me give you a piece of interesting and useful information. Listen … x yararsız (= faydasız)

useless

O kalın kafalıyla tartışma. Faydasız. Fikrini değiştirmez. (+post ile) Don’t argue with that thick-headed. It’s useless. He won’t change his opinion. 300. evli

married

Yan daireye yeni evli bir çift taşınmış. A newly married couple have moved into the next-door flat. x bekâr

(+buff+dat)

single; dul widow/widower

‘Evli misin, bekâr mısın?’ ‘Boşandım.’ ‘Are you married, or single?’ ‘I’m divorced.’ Notice that we use the verb boşanmak (see #414) for English divorced.

66 | P a g e

500 Turkish Words in Context

150 verbs Introduction 1. Types There are two types of verbs in Turkish: i. ek-fiil (lit suffix-verb). It functions like to be in English. We have no word for it; it exists in the form of suffixes, which we add to words such as nouns and adjectives: Ben öğretmenim. Sen çok güzelsin. Çocuklar okuldalar. Film sıkıcıydı. Biz dün akşam evdeydik.

I am a teacher. You are very beautiful. The kids are at school. The film was boring. We were at home yesterday evening.

ii. all other verbs, which we may call main verbs or just verbs. You will find verbs in a Turkish dictionary with the ending -mek or -mak: dinlemek to listen okumak to read

konuşmak to speak yazmak to write

In this list, we will study the most common 150 main verbs.

2. Inflection Verbs in Turkish inflect for tense, person and number respectively: Ben Türkçe öğreniyorum. Biz alışverişe gideceğiz.

Tense

Person and number

Present continuous Future

1st person singular 1st person plural

Look also at the above examples of the ek-fiil: Sen çok güzelsin. Çocuklar okuldalar. Biz dün akşam evdeydik.

Present simple Present simple Past simple

2nd person singular 3rd person plural 1st person plural

There is no tense suffix for the ek-fiil simple present. The personal suffixes refer to the time as well as the persons. You can find the conjugation tables of ek-fiil and verb tenses on pape 133.

P a g e | 67

500 Turkish Words in Context

As you will notice, we have used most of the verbs in this list in the example sentences in the previous lists. Pay attention to which case suffixes the objects and complements of the verbs have. 301. olmak

to happen, occur; to be, become

Senin eline ne oldu? Kestin mi? What’s happened to your hand? Have you cut it?

(+poss+dat)

‘Az önce korkunç bir şey oldu.’ ‘Ne oldu? Söyle.’ ‘Something terrible happened a little while ago.’ ‘What happened? Tell me.’ Kızım ‘Ben doktor olacağım,’ diyor. ‘I’m going to become a doctor,’ says my daughter. 302. yapmak

to do; to make

Didem odasında ev ödevlerini yapıyor. Didem is doing her homework in her room.

(+pl+poss+buff+acc)

‘Ne yapıyorsun, hayatım?’ ‘Alışveriş listesi yapıyorum, aşkım.’ ‘What are you doing, darling?’ ‘I’m making a shopping list, love’

(comp)

Herkes hata yapar. Hiç kimse mükemmel değildir. Everyone makes mistakes. Nobody is perfect. You can find some common nouns that are used with yapmak on page 136. 303. gitmek

to go

Biz öğleden sonra alışverişe gideceğiz. Evde olmayacağız. We are going shopping in the afternoon. We won’t be at home. ‘Nasıl gidiyor, Yasemin?’ ‘How is it going, Yasemin?’ 304. gelmek

(+dat)

‘İyi. Senden n’aber?’ ‘Fine. How are you doing?’

to come

Siz nereden geliyorsunuz? Alışverişten mi yine? Where are you coming from? From shopping again?

(+abl / +abl)

Cumhurbaşkanı yarın şehrimize geliyor. The president is coming to our city tomorrow.

(+poss+dat)

305. bakmak

1. to look at 2. to look after

Sen neye bakıyorsun? Orada bir şey mi var? What are you looking at? Is there something over there?

(+buff+dat)

Annem yaşlı ve hasta. Ona ben bakıyorum. My mother is old and ill. I’m looking after her.

(+buff+dat)

68 | P a g e 306. vermek

500 Turkish Words in Context to give

Anne, bize biraz para verir misin? Sinemaya gideceğiz. Mum, would you give us some money? We will go to the cinema. ‘Bana bir şans daha ver, aşkım.’ ‘Defol git hayatımdan.’ ‘Give me one more chance, love’ ‘Get out of my life.’ 307. almak

(+dat)

(+dat / +poss+abl)

1. to take 2. to get, receive

Anahtarlarını aldın mı? Ben akşam evde olmayacağım. (+pl+poss+acc) Have you taken your keys? I won’t be at home in the evening. ‘Sana bir e-posta gönderdim. Aldın mı?’ ‘Almadım. Ne zaman gönderdin? ‘I sent you an-mail. Did you receive it?’ ‘I didn’t. When did you send it?’ 308. satın almak; kiralamak

to buy; to rent

Yeni bir dizüstü bilgisayar satın alacağım. Bu çok eski ve yavaş. I will buy a new laptop computer. This is too old and slow. We usually drop the word satın. Elbisen çok şık, Leyla. Nereden aldın? Your dress is so elegant, Leyla. Where did you buy it? 309. satmak

(+abl)

to sell

Alanya’daki evimizi sattık. İstanbul’da daire kiralayacağız. (+poss+acc) We have sold our house in Alanya. We will rent a flat in Istanbul. + satılık for sale; kiralık for rent; kira (n) rent; kiracı tenant 310. başlamak

to start, begin

Ben İspanyolca öğreniyorum. Beş ay önce başladım. I’m learning Spanish. I started five months ago. Film yeni başladı. Gel, birlikte izleyelim, aşkım. The film has just started. Come, let’s watch it together, love. + başlatmak

to make something start happening

Kavgayı o başlattı, ben başlatmadım. Yemin ederim! S/he started the fight, I didn’t. I swear! 311. seyretmek (= izlemek)

(+buff+acc)

to watch

Ben yemek yapıyorum. Çocuklar salonda çizgi film seyrediyorlar. I’m cooking. The kids are watching a cartoon in the living room. + seyirci (= izleyici) audience; spectator

500 Turkish Words in Context 312. söylemek

P a g e | 69

to tell

Buraya gelir misin, Cansu? Sana enteresan bir şey söyleyeceğim. Could you come here, Cansu? I will tell you something interesting.

(+dat)

yalan/doğru söylemek tell a lie/the truth, but fıkra/hikâye anlatmak tell a joke/story 313. bitmek

to finish, end

Maç az önce bitti. Beşiktaş 2-1 yendi. Heyecan verici bir maçtı. The match has just finished. Beşiktaş has beaten 2-1. It was an exciting match. + bitirmek

to stop doing something

‘Jale, ev ödevini bitirdin mi?’ ‘Yeni başladım yapmaya.’ (+poss+acc) ‘Jale, have you finished your homework?’ ‘I just started doing.’ 314. sevmek

to like; to love

İşini seviyor musun? Ben benimkini sevmiyorum. (+poss+acc / +buff+acc) Do you like your job? I don’t like mine. ‘Seni seviyorum. Benimle evlenir misin?’ ‘Ben de seni seviyorum, ama…’ (+acc) ‘I love you. Will you marry me?’ ‘I love you too, but…’ + sevgi (n) love Unlike in English, we can use all verbs in the present continuous. 315. nefret etmek

to hate

‘Yalan ve yalancılardan nefret ediyorum.’ ‘Onlardan kim nefret etmez?’ (+abl) ‘I hate lies and liars.’ ‘Who doesn’t hate them?’ You can find a list of common ‘noun + etmek’ verbs at page 137. 316. bilmek

to know

Sibel’in soyadını bilmiyorum. Sen biliyor musun? (+gen / +poss+buff+acc) I don’t know Sibel’s surname. Do you? Karım üç dil biliyor: İngilizce, Fransızca ve İtalyanca. My wife knows three languages: English, French and Italian. 317. görmek

to see

Ben bir şey görmedim. Diğer yöne bakıyordum. I didn’t see anything. I was looking in the other direction.

(+dat)

‘Biletinizi görebilir miyim, lütfen?’ ‘Buyurun.’ ‘İyi yolculuklar.’ (+poss+acc) ‘Can I see your ticket, please?’ ‘Here you are.’ ‘Have a nice journey.’

70 | P a g e 318. demek

500 Turkish Words in Context 1. to say 2. to mean (i. have a meaning ii. intend to say sth)

‘Eve gidiyorum,’ dedi bana. Başka bir şey demedi. ‘I’m going home,’ s/he said to me. S/he didn’t say anything else.

(+dat)

‘Bu İngilizce kelime ne demek?’ ‘Shelf. Raf demek.’ ‘What does this English word mean?’ ‘Shelf. It means raf.’ As you can notice it is used in the infinitive form. It is followed by the word istemek (to want) when it used in the second sense: Ne demek istiyorsun? Seni anlamıyorum. Daha açık konuş. What do you mean? I don’t understand you. Speak more clearly. 319. çalışmak

to work (intr); to study

Kocam avukat. Taksim’de bir hukuk bürosunda çalışıyor. (comp+buff+loc) My husband is a lawyer. He works for a law office in Taksim [in Istanbul]. Bulaşık makinesi çalışmıyor. Yine bozuldu, sanırım. The dishwasher doesn’t work. It has broken again, I guess. Nesrin çalışma gurubuyla matematik çalışıyor. Nesrin is studying maths with her study group.

(+poss+post ile)

study (a subject) at a university/school: okumak Abim İstanbul Üniversitesi’nde (ekonomi) okuyor. My elder brother is studying (economics) at Istanbul University. 320. gülmek; gülümsemek

to laugh; to smile

Sana bir şey söyleyeceğim fakat gülmeyeceksin. Söz mü? I’ll tell you something but you won’t laugh. Promise? Çok yakışıklı bir adamdı. Baktı ve gülümsedi. Bir şey demedi. He was a very handsome man. He looked and smiled. He didn’t say anything. 321. araştırmak

to investigate; to research

Yangının sebebi bilinmiyor. Polis hâlâ araştırıyor. (+gen / +poss) The cause of the fire is unknown. The police are still investigating. 322. doğmak

to be born

Ben Ankara’da doğdum. Sen nerede doğdun? I was born in Ankara. Where were you born?

(+loc / +loc)

Note that doğmak is an active verb. + doğurmak to give birth; doğum (n) birth; doğum tarihi date of birth; doğum günü (pastası/partisi) birthday (cake/party); kutlamak to celebrate

500 Turkish Words in Context 323. yaşamak

P a g e | 71

to live

Biz 20 sene yurt dışında yaşadık. Türkiye’ye geçen yaz döndük. (+buff+loc) We lived abroad for 20 years. We returned to Turkey last summer. Kadınlar erkeklerden daha uzun yaşıyorlar. Females live longer than males.

(+abl)

When we are talking about the place or home where we live now, we usually use the verb oturmak: Ben yolun karşısında oturuyorum. I live across the road. Onlar 7 numarada oturuyorlar. Üçüncü katta. They live in number 7. It is on the third floor. 324. ölmek

(+buff+loc) (+loc / +loc)

to die

Sabahki trafik kazasında iki kişi ölmüş. Haberlerde duydum. (comp+buff+loc) Two people died in the traffic accident in the morning. I heard it in the news. We use vefat etmek when we want to avoid saying the word ölmek: Annem geçen kasımda vefat etti. My mum passed away last November. + öldürmek to kill; cinayet murder; intihar suicide; ölü (n, adj) dead; ölüm death; ceset corpse, body Karısını öldürmüş. Lanet olası katil! He killed his wife. Damned killer! 325. istemek

(+buff+poss+buff+acc)

to want; to woud like

Canan gelmek istemedi. Evde kalmak istedi. Israr etmedim. Canan didn’t want to come. She wanted to stay at home. I didn’t insist. Ben bir simit ve çay istiyorum, lütfen. I would like a simit [similar to bagel] and tea, please. 326. kalmak

1. to stay 2. to remain, be left 3. to fail (See #331.)

‘Evde kal. Hayat kurtar.’ ‘Stay home. Save lives.’

(+loc)

Su bu gece okuldan bir arkadaşında kalmak istiyor. (+abl / +poss+buff+loc) Su wants to stay at a friend’s of hers from school tonight. Buzdolabında ne kadar süt kaldı? Kahvaltıya krep yapacağım. (+buff+loc) How much milk is left in the fridge? I’ll make crepes for breakfast.

72 | P a g e 327. saymak

500 Turkish Words in Context to count (1. say the numbers 2. find the total 3. consider)

Kızım İngilizce 20’ye kadar sayabiliyor. Daha 3 yaşında. My daughter can count up to 20 in English. She is only 3 years old. ‘Senin kaç ayakkabın var?’ ‘How many shoes do you have?’

‘Saymadım.’ ‘I didn’t count (them).’

Onu artık arkadaş olarak saymıyorum. Bana yalan söyledi. I don’t count him/her as a friend anymore. S/he lied to me. 328. anlatmak

(+buff+acc)

to relate, tell

Kaan dün gece bana bütün hayat hikâyesini anlattı. Kaan told me his whole life story last night.

(+dat / +poss+acc)

Bak, bu kitap İngilizce gramerini çok iyi anlatıyor. (compt+buff+acc) Look, this book tells (explains) English grammar very well. Dede, bize bir masal anlatır mısın? Grandpa, would you tell us a (bedtime) story? Gel otur ve bana her şeyi anlat. Ama sakın yalan söyleme. Come sit and tell me everything. But don’t you ever tell lies. 329. sürmek

(+dat / +acc)

1. to drive 2. to last (for a particular length of time)

Çok yorgunum. Yedi saat araba sürdüm. I’m too tired. I have been driving (a car) for seven hours. People often use kullanmak instead of sürmek. (Arabayı) Ben kullanabilir miyim, baba? Can I drive (the car), Dad? + arabaya/otobüse/trene, etc binmek to get into/on arabadan/otobüsten/trenden, etc inmek to get off/out of

(+buff+acc) (+dat) (+abl)

Okulda günde dört ders İspanyolca alıyoruz. Her ders 40 dakika sürüyor. At school we take four classes of Spanish a day. Each class lasts 40 min. Libya’da ateşkes uzun sürmedi. Belli, barış istemiyorlar. The ceasefire in Libya didn’t last long. It’s clear that they don’t want peace. 330. kesmek

to cut

Dün akşam mutfakta elimi kestim. Hâlâ acıyor. I cut my hand in the kitchen yesterday evening. It still hurts. ‘Pastayı sen keser misin, aşkım?’ ‘Zevkle, aşkım.’ ‘Would you cut the cake, love?’ ‘With pleasure, my love.’

(+poss+acc) (+buff+acc)

P a g e | 73

500 Turkish Words in Context 331. geçmek

to pass (1. go past 2. time 3. exam/test)

Düz gidin. Süpermarketi geçin. Eczane sağda. (+acc) Go straight ahead. Go past the supermarket. The chemist’s is on the right. Kışın günler yavaş geçiyor. Çok sıkıcı. In winter days pass slowly. It is too boring. Size harika bir haberim var. Bütün sınavlarımı geçtim. (+pl+poss+acc) I have wonderful news for you. I have passed all my exams. x kalmak

to fail (exam/test)

Kimyadan kaldım fakat diğer bütün derslerimi geçtim. (+abl / +pl+poss+acc) I failed chemistry but passed all my other subjects. 332. getirmek

to bring

Sen yiyecek bir şey getirdin mi? Ben iki sandviç getirdim. Have you brought anything to eat? I have brought two sandwiches. Sibel Hanım, bana bugünkü gazeteyi getirir misiniz? Ms Sibel, would you bring me today’s newspaper? x götürmek

(+dat / +buff+acc)

to take to

Annem evde değil. Kardeşimi hastaneye götürdü. (+poss+acc / +buff+dat) Mum isn’t at home. She has taken my brother/sister to the hospital. 333. çekmek

to pull

Anne! Ömer yine saçımı çekiyor! Ona bir şey söyle. Mum! Ömer is pulling my hair again! Tell him something. x itmek

(+poss+acc)

to push

Arkadaşını niye ittin, Mustafa? Bir şey demeyecek misin? (+poss+acc) Why have you pushed your friend, Mustafa? Won’t you say anything? + İTİNİZ PUSH; ÇEKİNİZ PULL (on doors) 334. katılmak

1. to join 2. to agree

Orada yalnız oturma, dostum. İçeceğini al ve gel bize katıl. Don’t sit there alone, mate. Grab your drink and come join us.

(+dat)

Siz bu görüşe katılıyor musunuz? Ben katılmıyorum. Gerçekçi değil. (+dat) Do you agree with this view? I don’t. It isn’t realistic. Ben Nermin’e yüzde yüz katılıyorum. Bence haklı. I agree with Nermin a hundred percent. I think she is right.

(+dat)

74 | P a g e 335. seçmek

500 Turkish Words in Context to choose; to pick

Ben bu kırmızı elbiseyi seçiyorum. Çok şık. I pick this red dress. It is so elegant.

(+buff+acc)

Ankaralılar yarın yeni belediye başkanlarını seçecek. (+poss+buff+acc) Ankarans will choose (= select) their new mayor tomorrow. Bak, kelimelerini dikkatli seç. Yoksa … Look, choose your words carefully. Or …

(+pl+poss+acc)

+ seçenek (n) option, choice; çoktan seçmeli (adj) multiple choice 336. açıklamak

1. to explain 2. announce (officially tell people about sth)

Sınav kurallarını açıklar mısınız, öğretmenim? (comp+buff+acc) Would you explain the rules of the exam, (lit my teacher)? O davranışını nasıl açıklayacaksın? Hiç hoş değildi. (+poss+acc) How will you explain that behaviour of yours? It wasn’t at all nice. Sistemi bana açıklar mısın? Nasıl çalışıyor? Could you explain the system to me? How does it work?

(+acc / +dat)

Cumhurbaşkanı akşam yeni Covid-19 önlemlerini açıklayacak. (buff+acc) The president will announce new Covid-19 measurements in the evening. + açıklayıcı (not/dipnot/teori) explanatory (note/footnote/theory) 337. düzenlemek

1. to put in order 2. to arrange to do something

Odanı güzel düzenlemişsin. Beğendim. You have arranged your room beautifully. I like it.

(+poss+acc)

Şirketimiz her hafta sonu yürüyüş gezileri düzenliyor. İstersen katılabilirsin. Our company arranges hiking trips every weekend. You can join if you like. 338. taşımak

to carry

Bu kutuyu sen taşır mısın? Çok ağır. Ben kaldıramadım. Would you carry this box? It’s too heavy. I couldn’t lift it.

(+buff+acc)

Ben çantamda her zaman biber gazı taşırım. Daha önce iki kez kullandım. I carry pepper spray in my handbag all the time. I used it twice before. 339. taşınmak

to move (to new house/office)

Daha büyük bir daireye taşınacağız. Çocuklar ayrı odalar istiyor. (+buff+dat) We will move into a bigger flat. The kids want separate rooms. Biz geçen yaz İstanbul’dan Ankara’ya taşındık. We moved to Ankara from Istanbul last summer.

(+abl / +buff+dat)

P a g e | 75

500 Turkish Words in Context 340. endişelenmek (= endişe etmek)

to worry (to be anxious or unhappy)

Benim için endişelenmeyin, anne. Ben iyiyim. Gerçekten. Don’t worry about me, Mum. I’m fine. Really.

(+gen)

Sen para için endişelenme. Parayı ben bulacağım, tamam mı? Don’t worry about the money. I will find the money, okay? + endişe (n) worry endişeli (bakış/ifade) worried (look/expression) endişe verici (durum/gelişme) worrying (situation/development) 341. göstermek

to show

Buket dün akşam bana tatil fotoğraflarını gösterdi. (+pl+poss+buff+acc) Buket showed me her holiday photos yesterday evening. Hayır, öyle değil. Sana göstereyim. … Böyle yap, tamam mı? No, it isn’t like that. Let me show you. … Do it like this, okay? 342. kaybetmek

to lose

Sen yine anahtarlarını mı kaybettin, arkadaşım? Have you lost your keys again, my friend?

(+pl+poss+acc)

‘Hükûmet bu seçimi kaybedebilir.’ ‘İnşallah!’ ‘The government may lose this election.’ ‘God willing!’

(+acc)

Çin virüsünden milyonlarca kişi hayatını kaybetti. (+abl / + poss+buff+acc) Millions of people have lost their lives because of the Chinese virus. 343. bulmak

1. to find 2. to invent

Anahtarlarını buldun mu, Emre? Have you found your keys, Emre?

(+pl+poss+acc)

Sabah parkta bir cüzdan buldum. Polis karakoluna bıraktım. (comp+buff+dat) In the morning I found a wallet in the park. I left it in the police station. Telefonu aslında kim buldu (= icat etti)? Who really invented the telephone?

(+acc)

+ keşfetmek to discover; explore 344. kazanmak

1. to win 2. to earn (money for work)

‘Sence gelecek seçimi kim kazanır?’ ‘Siyasetle ilgilenmiyorum.’ (+acc) ‘Who do you think will win the next election?’ ‘I’m not interested in politics.’ Ben ayda yaklaşık 5000 lira kazanıyorum. Karım benden çok kazanıyor. I earn around 5000 liras a month. My wife earns more than me.

76 | P a g e 345. açmak

500 Turkish Words in Context 1. to open 2. to turn on

Affedersiniz, pencereyi açar mısınız? İçeri çok sıcak. Excuse me, would you open the window? It’s too hot inside.

(+buff+acc)

Televizyon seyretmek ister misin? Açayım mı? Would you like to watch television? Shall I turn it on? + açık (adj) open; on (light/machine) x kapatmak (or kapamak)

1. to close 2. to turn off

Kapı az önce açıktı. (Kapıyı) Kim kapattı? The door was open a little while ago. Who closed it?

(+tense / +buff+acc)

+ kapalı (adj) closed; off (light/machine) ‘Seni aradım ama telefonun kapalıydı.’ ‘Hayır, açıktı. Kaçta aradın?’ (+tense) ‘I called you but your phone was off.’ ‘No, it was on. What time did you call?’ 346. açılmak

to open (start operating)

Pandemi döneminde bankalar saat kaçta açılıyor? What time do banks open during the pandemic period? x kapanmak

(comp+buff+loc)

to close

Büyük şehirlerde marketler genelde akşam 9.00’da kapanıyor. Markets usually close at 9.00 pm in big cities. 347. tanışmak

to meet (someone for the first time)

‘Siz ikiniz nasıl tanıştınız?’ ‘Bizi ortak bir arkadaşımız tanıştırdı.’ ‘How did you two meet?’ ‘A mutual friend introduced us.’ + tanıştırmak meet someone

to introduce (someone to another person) noun/pronoun+ile tanışmak

Can, annem seninle tanışmak istiyor. Akşam yemeğe davetlisin. (+post ile) Can, my mum wants to meet you. You are invited to the meal in the evening. See #474 for the postposition ile. 348. buluşmak

to meet up with

Dün akşam Atakule’de Starbucks’ta buluştuk. (+loc) We met up in Starbucks in Atakule [a mall in Ankara] yesterday evening. meet up with someone

noun/pronoun+ile buluşmak

Akşam erkek arkadaşımla buluşacağım. I’m going to meet up with my boyfriend in the evening.

(+poss+post ile)

500 Turkish Words in Context 349. aramak

P a g e | 77

1. to look for; search 2. to call (telephone)

Ozan’ı mı arıyorsun? Ofisten 5 veya 10 dakika önce çıktı. Are you looking for Ozan? He left the office 5, or 10 minutes ago.

(+acc)

Şimdi biraz yoğunum, aşkım. Seni sonra ararım, olur mu? I’m a bit busy now, love. I’ll call you later, all right?

(+acc)

350. düşünmek

to think (to use your mind to decide about something, form an opinion, imagine something, etc)

Biraz bekle, düşünüyorum. Bu benim için kolay bir tercih değil. Wait a moment, I’m thinking. This is not an easy choice for me. Biz arabamızı değiştirmeyi düşünüyoruz. We are thinking about changing our car. Bu senin son kararın mı, arkadaşım? İyi düşündün mü? Is this your final decision, my friend? Did you think hard? + düşünce (n) thought; düşünceli thoughtful; düşüncesiz thoughtless When we think that something is true, or will happen, we say bence: ‘Bence Ahmet Ümit iyi bir yazar.’ ‘Bence değil. Ben kitaplarını beğenmiyorum.’ ‘I think Ahmet Ümit is a good writer.’ ‘I think not. I don’t like his books.’ ‘Bence bu iyi bir fikir değil.’ ‘Niye?’ ‘I don’t think this is a good idea.’ ‘Why not?’ ‘Sence yarın Bursaspor Beşiktaş’ı yenebilir mi?’ ‘İmkânsız.’ ‘Do you think Bursaspor can beat Beşiktaş tomorrow?’ ‘It’s impossible.’ 351. kullanmak

to use

Telefonunuzu kullanabilir miyim? Benimkinin bataryası bitti. (+poss+acc) Could I use your phone? Mine’s battery is dead (lit finished). + kullanıcı (n) user; kullanışlı handy, useful; kullanışsız useless 352. konuşmak

to speak, talk

Müsait misin, Zeynep? Konuşabilir miyiz? Tavsiyene ihtiyacım var. Are you free, Zeynep? Can we speak? I need your advice. Amcam Almanya’da yaşıyor. Bazen telefonda konuşuyoruz. My uncle lives in Germany. We sometimes talk on the phone.

(+loc)

O kız çok konuşuyor. Aşırı sıkıcı. Onu yemeğe davet etme. That girl talks too much. She is a crashing bore. Don’t invite her to the meal. + konuşma (n) speech, talk; konuşmacı speaker; konuşkan talkative

78 | P a g e

500 Turkish Words in Context

353. dinlemek

to listen

Sen ne tür müzik dinliyorsun? Ben pop ve caz seviyorum. What kind of music do you listen to? I like pop and jazz. ‘Gitme,’ dedim, ama dinlemedi. Biliyorsun çok inatçıdır. ‘Don’t go,’ I said, but s/he wouldn’t listen. You know s/he is so obstinate. + dinleyici (n)

listener; audience

354. duymak

to hear

Sen de tuhaf bir ses duydun mu? Bahçede biri olabilir. Have you heard a strange sound too? There might be someone in the garden. Seni duyamadım. Ne dedin, kanka? I couldn’t hear you. What did you say, buddy? 355. okumak

(+acc)

1. to read 2. to study at a university/school (See #319.)

Elif Şafak’ın son kitabını okudun mu? Have you read Elif Şafak’s last book? 356. yazmak

(+gen / +poss+buff+acc)

1. to write; to type 2. to have words on

Merhaba, aşkım. Ofisteyim. Bir e-posta yazıyorum. Sen ne yapıyorsun? Hi, love. I’m in the office. I’m typing an e-mail. What are you doing? Baksana, kapıda ‘Girilmez’ yazıyor (=diyor). Hadi (=Haydi), gidelim buradan. Look, it reads (= says) on the door: ‘No Entry’. Let’s get out of here. 357. anlamak

to understand

Çok hızlı konuşuyorsunuz. Ben sizi anlayamıyorum. You are speaking too fast. I cannot understand you.

(+acc)

Benim annem beni hiç anlamıyor. Beni hiç dinlemiyor. My mum never understands me. She never listens to me.

(+acc)

358. hazırlamak

to prepare

Yarın sabah kahvaltıyı kim hazırlıyor, millet? Who is preparing breakfast tomorrow morning, guys? + hazırlanmak

(+buff+acc)

to get ready

Rabia banyoda, hazırlanıyor. Arkadaşlarıyla buluşacakmış. (+pl+poss+ile) Rabia is in the bathroom getting ready. (She says) She will meet her friends. + hazır (adj)

ready

P a g e | 79

500 Turkish Words in Context 359. yönetmek

1. manage (business) 2. govern, rule

Şirkette Aysun Hanım finans departmanını yönetiyor. (comp+buff+acc) In the company, Ms Aysun manages the department of finance. Hükûmetten hiç kimse memnun değil. Ülkeyi çok kötü yönetiyor. (+buff+acc) Nobody is happy with the government. It governs the country very badly. + yönetim (n) management; yönetici (n) manager 360. düşmek

to fall

Kuzenim, Ece merdivenlerden düşmüş. Neyse ki, yaralanmamış. (+pl+abl) My cousin, Ece has fallen down the stairs. Luckily, she hasn’t got hurt. Ülkede sıcaklıklar bütün bölgelerde düşüyor. The temperatures are falling in all regions in the country. + düşürmek

to drop (let something fall)

Beyefendi, bir saniye. Anahtarlarınızı düşürdünüz. Sir, just a second. You have dropped your keys. 361. yemek

(+pl+loc)

(+pl+poss+acc)

to eat

Biz akşam yemeğini henüz yemedik. Seni bekledik. We haven’t eaten dinner yet. We have been waiting for you. + yemek yapmak

(+buff+acc)

to cook (prepare)

‘Akşam bana yemeğe gel. Ben çok iyi yemek yaparım.’ ‘Sahi mi? Yemezler!’ ‘Come to my place for the meal. I cook very well.’ ‘Really? I’m not buying it!’ + pişmek

to cook (be prepared)

Aç mısın? Yemek henüz pişmedi. Buzdolabında bir sandviç var. You hungry? The meal hasn’t cooked yet. There is a sandwich in the fridge. + tat (n) taste; tatmak to taste; lezzetli tasty, delicious 362. içmek

to drink

Kahve içiyorum. İster misin? Sana da yapabilirim. I’m drinking coffee. Would you like? I can make one for you too. We also say çorba (soup)/sigara (cigarette) içmek. Yeni erkek arkadaşım sporcu. Sigara ve içki içmiyor. My new boyfriend is sportsman. He doesn’t smoke or drink. + içecek (n) drink; içki alcoholic drink

80 | P a g e 363. kırmak

500 Turkish Words in Context 1. to break (tr) 2. to hurt (make someone upset, sad, etc)

Benim vazomu kim kırdı? Benim için çok değerliydi. Who has broken my vase? It was very important to me.

(+poss+acc)

Mert hastanede. Bisikletten düştü ve kolunu kırdı. (+abl / +poss+buff+acc) Mert is in hospital. He has fallen off the bike and broken his arm. Seni kırdım, değil mi? Kusura bakma. Gerçekten. I have hurt you, haven’t I? I’m sorry. Really. 364. büyümek

(+acc)

to grow (become bigger, taller, etc)

Yeğenim, Beren çok büyümüş. En son bir yıl önce görmüştüm. My niece, Beren has really grown. I last saw her a year ago. 365. oynamak

to play (1. children 2. games/sports)

Çocuklar salonda oynuyorlar. Bebek de uyuyor. The kids are playing in the living room. And the baby is sleeping. Arkın, ne yapıyorsun? Gel satranç oynayalım. Arkın, what are you doing? Come let’s play chess. + oyun (n) game; oyuncu (1. player 2. actor/actress); oyuncak toy play a musical instrument: çalmak Yasemin çok güzel gitar çalabiliyor. Sesi de çok güzel. Yasemin can play the guitar very well. Her voice is so beautiful too. 366. dönmek

1. to come back, go back 2. turn (direction)

Babam evde değil. Daha işten dönmedi (= gelmedi). My father isn’t at home. He hasn’t come back from work yet.

(+abl)

Düz gidin, sonra sağa dönün. Banka sol kolda. (+dat / +loc) Go straight ahead, then turn right. The bank is on the left hand. + dönüş (n) 1. return (coming back) 2. turning/turn 367. ödemek

to pay

Ben bütün borçlarımı ödedim, Allah’a şükür. I have paid off all my debts, thanks to God.

(+pl+poss+acc)

Nakit ödemek zorunda değilsiniz. Kredi kartıyla ödeyebilirsiniz. (+buff+ile) You don’t need to pay in cash. You can pay by credit card. + borç/kira/fatura/hesap ödemek to pay debt/rent/bill/check, bill

500 Turkish Words in Context 368. tartışmak

P a g e | 81

1. to discuss 2. to argue

Bu konuyu yarınki derste tartışacağız. Bugünlük bu kadar. (+buff+acc) We will discuss this topic in the lesson tomorrow. That’s all for today. Seninle tartışmayacağım. Seni kırmak istemiyorum. I won’t argue with you. I don’t want to hurt you.

(+gen+post ile)

+ tartışma (n) discussion; argument 369. gerekmek

to need to/to have to (do something)

Benim eve gitmem gerekiyor, arkadaşlar. I need to go home, guys.

(+me+1st pers sing poss)

It is preceded by the verbal noun in -me/ma (+possessive suffix), and it does not take personal suffixes. The subject takes the genitive case suffix: (Senin) Annenden izin alman gerekir. You have to get permission from your mum.

(+ma+2nd pers sing poss)

Cem’in erken çıkması gerekti. (O) Ofiste değil. (+ma+buff+3rd pers sing poss) Cem had to leave early. He isn’t in the office. It may be replaced by the adjective lâzım or gerek: Benim eve gitmem lâzım/gerek. (Senin) Annenden izin alman lâzım/gerek. Cem’in erken çıkması lâzımdı/gerekti. 370. anlaşmak 1. to get along (friendly relationship) 2. to have an agreement Demet’le ben samimi arkadaşız. Biz çok iyi anlaşıyoruz. Demet and I are close friends. We get along very well. With the negative, the negative ending is preceded by the suffix -a: Karım annemle anlaşamıyor. Sık sık tartışıyorlar. (+poss+post ile) My wife doesn’t get along with my mother. They often argue. Hükûmet ile sendikalar anlaştı. Onlar her zaman anlaşıyorlar! The government and labour unions reached an agreement. They always do! + anlaşma (n) agreement, deal; sözleşme contract; imzalamak to sign 371. oturmak

1. to sit 2. to live in a place or home (See #323.)

Bütün öğleden sonra sahilde oturdum. Denize baktım. I sat on the shore all afternoon. I looked at the sea. Şu masaya oturalım mı? Denize bakıyor. Shall we sit at that table over there? It overlooks the sea.

(+loc) (+buff+dat)

82 | P a g e 372. kaydetmek

500 Turkish Words in Context 1. to record 2. to save (computer)

İrem bütün harcamalarını kaydeder. Çok tutumludur. (+pl+poss+buff+acc) İrem records all her expenses. She is very thrifty. ‘Yeni bir şarkı kaydettim. Dinlemek ister misin?’ ‘Olur.’ ‘I have recorded a new song. Would you like to listen to it?’ ‘Okay.’ + kayıt (n) record Bilgisayarı kapatmadan dosyayı kaydettin mi? Did you save the file before you turned off the computer? 373. tanımak

(+buff+acc)

to know; to recognize

Ben onu iyi tanımıyorum. Biz birkaç hafta önce tanıştık. I don’t know him/her well. We met several weeks ago.

(+acc)

Şu kızı tanıyorsun, değil mi? Beni onunla tanıştırır mısın? (+acc / +post ile) You know that girl over there, don’t you? Would you introduce me to her? Dün liseden Özge’yi gördüm. Beni tanıyamadı. (+acc) I saw Özge from high school yesterday. She couldn’t recognize me. + tanıdık (n) acquaintance (somebody you know) 374. girmek

to go in/into; to come in/into

Hırsızlar eve mutfak penceresinden girmişler. (comp+buff+abl) The burglars have gone into the house through the kitchen window. Girin ve oturun lütfen. Orada ayakta beklemeyin. Come in and have a seat, please. Don’t wait standing there. x çıkmak

1. to go out; to leave 2. to go out with/to date

Burası çok gürültülü ve havasız. Dışarı çıkalım ve biraz temiz hava alalım. It is too noisy and airless in here. Let’s go outside and get some clean air. ‘Biriyle çıkıyor musun?’ ‘Hayır, çıkmıyorum. Neden?’ ‘Are you going out with someone?’ ‘No, I am not. Why?

(+post ile)

+ giriş (n) entrance; çıkış (n) exit 375. görüşmek

to see (each other); to talk

Sık görüşmüyoruz. Bazen telefonda görüşüyoruz (= konuşuyoruz). (+loc) We don’t see each other often. We sometimes talk on the phone. Ben uzun zamandır biriyle görüşmüyorum. Ya sen? I haven’t seen anybody for a long time. What about you?

(+buff+post ile)

P a g e | 83

500 Turkish Words in Context 376. affetmek

to forgive

Bülent beni çok kırdı. Onu asla affetmeyeceğim. Bülent hurt me so much. I will never forgive him. + af (n) 377. gelişmek

(+acc)

forgiveness; amnesty; affedersiniz (See page 152.) to develop (intr)

İnternet inanılmaz gelişti. Şimdi her şey İnternet’te. The Internet has incredibly developed. Everything is now on the Internet. + gelişen + gelişme + geliştirmek

developing; geliş(me)miş (under)developed development to develop (tr)

Biz bir yazılım şirketiyiz. Mobil uygulamalar geliştiriyoruz. We are a software company. We develop mobile applications. 378. ödünç almak

(+pl)

to borrow

Kalemini bir saniye ödünç alabilir miyim, arkadaşım? Can I borrow your pen for a second, my friend?

(+poss+acc)

x ödünç vermek to lend Arabamı Can’a ödünç verdim. İşe taksiyle gideceğim. I have lent my car to Can. I’ll go to work by taxi.

(+poss+acc / +dat)

We use borç (para) almak and vermek for receiving and giving money: ‘Ceyda, bana biraz borç para verebilir misin?’ ‘Olmaz (= Hayır) veremem.’ ‘Ceyda, can you lend me some money?’ ‘No, I can’t.’ 379. kaldırmak

to lift

Ben bu kutuyu kaldıramıyorum. Çok ağır. Gel, yardım et bana. (+buff+acc) I cannot lift this box. It’s too heavy. Come help me. Başını kaldır ve bana bak. Haydi, sorun yok. (+poss+acc) Lift (= raise) your head and look at me. Come on, that’s okay. 380. inanmak

to believe

Sen Allah’a inanıyor musun? Ben inanıyorum. Do you believe in God? I do.

(+dat)

Sana inanmıyorum. Yalan söylüyorsun yine, değil mi? I don’t believe you. You are lying again, aren’t you?

(+dat)

+ inanç (n) faith, belief; inançlı x inançsız believer x unbeliever

84 | P a g e 381. beklemek

500 Turkish Words in Context 1. to wait for 2. to expect (demand)

Biz şu anda sıradayız. Sıramızı bekliyoruz. (+poss+acc) We are in the queue/line at the moment. We are waiting for our turn. Meltem senden bir özür bekliyor. Biliyorsun, değil mi? (+abl) Meltem is expecting an apology from you. You know that, don’t you? + bir saniye/bir dakika/biraz bekle wait a second/minute/moment Bekle bir dakika! Ne kadar sabırsız bir insansın sen! Wait a minute! How an impatient person you are! 382. atmak

to throw

Bak! Protestocular polise taş atıyor. Ne kadar fena! Look! The protestors are throwing stones at police. How awful!

(+dat)

Kirlilerini yere atma. Sana defalarca söylemedim mi? (+pl+poss+acc) Don’t throw your laundries on the floor. Haven’t I told you many times? 383. yakalamak

to catch

‘Uzaktan kumandayı bana atar mısın?’ ‘Would you throw me the remote control?’

‘Yakala!’ ‘Catch!’

(+buff+acc / +dat)

Hırsızı yakalayamadık. Kaçtı. Polisi aradık. We couldn’t catch the thief. He escaped. We called the police. 384. sormak

(+acc)

to ask (question)

Çok soru soruyorsun. Sıkıldım ben. Yeter! You are asking too many questions. I’m bored. That’s enough! ‘Bir şeye ihtiyacın var mı?’ diye sorduk Melih’e. ‘Yok,’ dedi. ‘Do you need anything?’ we asked Melih. ‘I don’t,’ he said. 385. cevaplamak (= yanıtlamak)

(+dat)

to answer

Kusura bakma bu soruyu cevaplayamam. Özel bir soru. (+buff+acc) I’m sorry I cannot answer this question. It is a personal question. Yazılıda bütün soruları yanıtladın mı? … Tebrikler! (+loc / +pl+acc) Have you answered all questions in the exam? … Congrats! 386. koymak

to put, place

Çiçekleri vazoya koyar mısın, hayatım? Will you put the flowers into the vase, darling?

(+pl+acc / +buff+dat)

Telefonunu nereye koydun? Hatırlamıyor musun? (+poss+acc / +buff+dat) Where have you put your phone? Don’t you remember it?

P a g e | 85

500 Turkish Words in Context 387. korumak

to protect

Her insan ailesini korumak ister. Gayet normal. (+buff+poss+buff+acc) Every person wants to protect his or her family. That’s quite normal. Ormanlarımızı korumalıyız – dünyanın her yerinde. (+pl+poss+acc) We should preserve our forests – in every place in the world. 388. vurmak

1. to hit (i. touch hard ii. hurt yourself) 2. shoot (kill/injure)

Arkadaşına niye vurdun, Hakan? Bir şey söyle. Why have you hit your friend, Hakan? Say something.

(+poss+dat)

Dedem düşmüş ve başını kaldırıma vurmuş. (+poss+buff+acc / +dat) My grandfather has fallen down and hit his head on the sidewalk. Banka soyguncusu kaçamamış. Polis vurmuş. (They say) The bank robber couldn’t escape. The police shot him. 389. tamamlamak

to complete

Ben doktoramı geçen ilkbahar tamamladım. I completed my doctorate last spring.

(+poss+acc)

Paragrafı okuyunuz ve aşağıdaki cümleleri tamamlayınız. Read the paragraph and complete the below sentences. 390. eklemek

(comp)

(+pl+acc)

to add

Tamam. Sizin adınızı da listeye ekleyeceğim. Okay. I will add your name to the list as well.

(+poss+acc / +buff+dat)

‘Çorba koyu olmuş. Az sıcak su ekle, olur mu?’ ‘Tamam.’ ‘The soup is thick. Add a little hot water, all right?’ ‘Okay.’ + ek (n) 1. addition (sth that is added to sth else) 2. suffix 391. yanmak

to burn (intr)

Mahallemizdeki tarihî hamam dün gece yandı. Çok üzüldük. The historical bath in our neighbourhood burnt last night. We felt so sad. + yangın (n) fire (flames that destroy things); ateş fire (for heating/cooking) + yakmak

to burn (tr)

Boşandıktan sonra tüm düğün fotoğraflarını yakmış. (+pl+poss+buff+acc) After getting divorced, she burnt all her wedding pictures. Babam mutfakta elini yaktı. Sıcak tavaya dokundu. (+poss+acc / +buff+dat) My father’s burnt his hand in the kitchen. He’s touched the hot frying pan.

86 | P a g e 392. bırakmak

500 Turkish Words in Context 1. to leave (i. let sth/sb stay ii. not change/move sth iii. letter/message/thing) 2. to quit

Sabah çocukları anneme bıraktım. Doktora gittim. (+pl+acc / +poss+dat) I left the kids with mum in the morning. I went to the doctor. Beni yalnız bırakın. Yorgunum. Dinlenmek istiyorum. Leave me alone. I’m tired. I want to have a rest.

(+acc)

Kapıyı açık bırakır mısınız, lütfen? İçeri biraz havasız. (+buff+acc) Could you leave the door open, please? It’s a bit airless inside. Bana biraz para bırakır mısın, hayatım? Alışverişe çıkacağım. Will you leave me some money, darling? I will go out shopping. Kocam sigarayı bıraktı. İnşallah, yine başlamaz. My husband has quit smoking. I hope he won’t start again.

(+dat) (+buff+acc)

Okulu mu bıraktın? Sen aklını mı kaçırdın, oğlum? You quit school? Have you lost your mind, son? 393. göndermek

(+acc)

to send (1. by post, etc 2. person to place)

Çiçekleri kim göndermiş? Sevgilin mi? Çok güzeller. (+pl+acc) Who has sent the flowers? Your boyfriend? They are so beautiful. Sana WhatsApp’tan bir fotoğraf gönderdim. Almadın mı? (+dat) I have sent you a photograph on WhatsApp. Haven’t you received it? Berna bankaya gitti. Kız kardeşine para gönderecek. (+poss+buff+dat) Berna has gone to bank. She will wire money to her sister. Türkiye kuzey Irak’a yine asker gönderiyor. Turkey is sending troops to northern Iraq again.

(+dat)

Kızımızı özel okula göndereceğiz. Devlet okulları iyi değil. (+poss+acc / +dat) We will send our daughter to a private school. State schools are no good. 394. güvenmek

to trust; to have confidence in somebody/something

Artık Yücel’e güvenmiyorum. Bana yalan söyledi. I don’t trust Yücel anymore. He lied to me.

(+dat)

Bizim bütün çalışanlarımız güvenilirdir. Hepsine çok güveniyoruz. All our employees are trustworthy. We trust them all very much.

(+dat)

Ailem bana çok güveniyor. Onları hayal kırıklığına uğratamam. My family has much confidence in me. I cannot disappoint them.

(+dat)

+ güven (n) trust, confidence; güvenli safe; güvenlik safety, security; güvenilir x güvenilmez trustworthy x untrustworthy

500 Turkish Words in Context 395. giymek

P a g e | 87

to put on; to wear (clothes, shoes)

Dışarı soğuk, çocuklar. Montlarınızı giyin. Hasta olursunuz. (+pl+poss+acc) It is cold outside, kids. Put on your coats. You will be sick. Bizim patron her zaman siyah giyiyor, garsonlar gibi. Our boss always wears black, like waiters. + giyinmek

to get dressed

‘Giyiniyorum, aşkım. Bir dakikaya geliyorum.’ ‘Fakat yarım saatimiz yok.’ ‘I’m getting dressed, love. Coming in a minute.’ ‘But we don’t have half an hour.’ x çıkarmak

to take off

Ayakkabılarınızı çıkarın ve sedyeye uzanın. (+poss+acc / +buff+dat) Take off your shoes and lie down on the stretcher. + gözlük/küpe/yüzük takmak to wear/put on glasses/earrings/ring Fakat sen evlisin. Yüzük takıyorsun. ‘Evli değilim,’ demiştin. But you are married. You are wearing a ring. You said ‘I’m not married.’ Alt yazıları okuyamıyorum. Gözlüğümü takmam lâzım. I cannot read the subtitles. I need to put on my glasses. 396. yıkamak

to wash

Bulaşıkları sen yıkar mısın, hayatım? Benim dizim başladı. Will you wash the dishes, darling? My (TV) series has begun. 397. temizlemek

398. gerçekleşmek

399. hatırlamak

(+buff+acc)

to do the cleaning to come true

Allah’a şükür, tüm hayallerim gerçekleşti. Thanks to God, all my dreams (wishes) came true. + gerçekleştirmek

(+pl+acc)

to clean

Bütün gün banyoyu temizledim. Çok kirliydi. I have cleaned the bathroom all day. It was too dirty. + temizlik yapmak

(+poss+acc)

(+pl+poss)

to realize to remember

Üniversiteden Melisa’yı hatırlıyor musun? Sabah onu gördüm. (+buff+acc) Do you remember Melisa from university? I saw her in the morning. + hatırlatmak

to remind

‘Bebek bezi almamız lâzım. Ben unutabilirim. Bana hatırlat.’ ‘Peki.’ ‘We need to buy nappies/diapers. I might forget it. Remind me.’ ‘Okay.’

88 | P a g e 400. unutmak

500 Turkish Words in Context to forget

Kusura bakmayın sizin adınızı unuttum. Umut muydu? I’m sorry I have forgotten your name. Was it Umut?

(+poss+acc)

‘Babaanne, ilaçlarını içmeyi unutma, oldu mu?’ ‘Oldu, oğlum.’ (+poss+acc) ‘Grandpa, don’t forget to take your medicine, okay?’ ‘Okay, son.’ + unutkan (adj) forgetful unutulmaz (deneyim/an/aşk) unforgettable (experience/moment/love) 401. fark etmek

to notice; to realize

Sen bende bir değişiklik fark etmedin mi? … Saçımı yaptırdım. Haven’t you noticed any change in me? … I have my hair done. Ona biraz zaman ver. Hatasını daha fark etmedi. (+buff+poss+buff+acc) Give him/her some time. S/he hasn’t realized his/her mistake yet. + Fark etmez. It doesn’t matter (not to mind which one of two things). ‘Çay mı, kahve mi istersin?’ ‘Fark etmez.’ ‘Do you want tea or coffee?’ ‘It doesn’t matter.’ 402. artmak

to increase

Gıda fiyatları sürekli artıyor. Allah fakirlere yardım etsin. Food prices increase all the time. May God help the poor. + artış (n) increase x azalış decrease + artırmak

to make something increase

Hükûmet bütün vergileri yine artırdı. Herkes çok öfkeli. (+pl+acc) The government increased all taxes again. Everyone is really pissed off. + azalmak

to decrease

Birçok Avrupa ülkesinin nüfusu azalıyor. (comp+buff+gen / +poss) The populations of many European countries are decreasing. + azaltmak

to make something decrease

Bu ilacı iç. Ağrını azaltır. Güçlü bir ağrı kesicidir. (+poss+acc) Take this medicine. It will reduce your pain. It’s a strong pain killer. 403. savunmak

to defend

Ülkede demokrasimizi hep birlikte savunacağız. In the country, we will defend our democracy altogether. Toplantıda beni savundun. Çok sağ ol. You stood up for me at the meeting. Thank you so much.

(+poss+acc) (+acc)

500 Turkish Words in Context 404. harcamak

P a g e | 89

to spend (money)

Pia ayakkabı ve çantalara çok para harcıyor. Çok savurgan. (+pl+dat) Pia spends a lot of money on shoes and handbags. She is too extravagant. + harcama + geçirmek

expense, spending to spend (time)

Emekli olacağım. Ailemle daha fazla zaman geçirmek istiyorum. (+post ile) I will retire. I want to spend more time with my family. Tüm hafta sonunu evde geçirdik. Kitap okuduk ve film seyrettik. (+buff+acc) We spent all weekend at home. We read books and watched films. 405. yaratmak

to create

Kutsal kitaplar ‘Allah Dünya’yı altı günde yarattı,’ der. ‘God created the Earth in six days,’ say the holy books.

(+buff+acc)

Yeni fabrika şehirde yaklaşık 500 yeni iş imkânı (= fırsatı) yarattı. The new factory has created around 500 new job opportunities in the city. + Yaradan the Creator; yaratıcı (dizayn/yönetmen) creative (design/director) 406. yürümek

to walk

Babam emekli. Her sabah 5 km yürüyor. Hiçbir sağlık sorunu yok. My dad is retired. He walks 5 km every morning. He has no health problems. + yürüyüş (n) walk; yürüyüşe gitmek/çıkmak to go for a walk 407. koşmak

to run; to jog

Koştum fakat otobüsü yakalayamadım. Sigarayı bırakmam lâzım. I ran, but I couldn’t catch the bus. I have to quit smoking. + koşu (n) jogging; koşucu jogger; koşuya gitmek/çıkmak to go jogging 408. yüzmek

to swim

Su çok iyi yüzüyor. Eskiden profesyonel yüzücüymüş. (+buff+tense) Su swims very well. She used to be a professional swimmer. + yüzmeye gitmek to go swimming; yüzme havuzu swimming pool; mayo swimsuit; havlu towel; yüzücü swimmer 409. ağlamak

to cry (to produce tears from your eyes)

Kardeşin niye ağlıyor? Sen ağlatmadın, değil mi? Why is your brother/sister crying? You haven’t made his/her cry, have you? + ağlatmak

to make somebody cry

90 | P a g e 410. durmak

500 Turkish Words in Context to stop (to not continue)

Yağmur durdu, millet. Hazırlanalım ve çıkalım. Haydi, acele edin. The rain has stopped, guys. Let’s get ready and leave. Come on, hurry up. + durdurmak

to stop (to make sb or sth not continue)

Nesi var bu hakemin? Maçı yine durdurdu. (+buff+poss / +gen / +acc) What’s wrong with this referee? He has stopped the match again. 411. öğrenmek

to learn

Bizim patron bilgisayar kullanmayı yeni öğreniyor. (+verbal+buff+acc) Our boss is learning to use a computer for the first time. 412. öğretmek

to teach

Bir dil okulunda İngilizce öğretiyorum. Ayrıca, yabancılara Türkçe öğretiyorum. I teach English in a language school. Also, I teach Turkish to foreigners. 413. evlenmek

to marry

Anne ve babam 1963’te evlenmişler. My mum and dad married in 1963. marry someone

noun+ile evlenmek

‘Baran Elif’in kız kardeşiyle evlendi.’ ‘Sahi (= Sahiden) mi?’ (+poss+post ile) ‘Baran has married Elif’s sister.’ ‘Really?’ 414. boşanmak

to get divorced

Duydun mu Ece’yle Ali boşanmışlar? Daha geçen yıl evlendiler. Did you hear that Ece and Ali got divorced? They got married only last year. + boşamak to divorce (tr); terk etmek to leave; ayrılmak to break up O geri zekâlıyı boşadım. Yalnız daha mutluyum, kızlar. I have divorced that idiot. I’m happier on my own, girls. 415. karar vermek

(+buff+acc)

to decide

‘Biz karar verdik. Antalya’ya taşınacağız.’ ‘Cidden mi? Ama niye?’ ‘We decided that we will move to Antalya.’ ‘Seriously? But why?’ ‘Bir karar verdin mi? İş teklifini kabul edecek misin?’ ‘Kararsızım.’ ‘Have you made a decision? Will you accept the job offer?’ ‘I’m indecisive.’ 416. yardım etmek

to help

Hafta sonu anneme yardım ettim. Dışarı hiç çıkmadım. I helped my mum at the weekend. I never went out.

(+poss+dat)

+ (birinden) yardım istemek to ask (sb) for help; yardımsever (adj) helpful

P a g e | 91

500 Turkish Words in Context 417. korkmak

to be afraid, scared

Yağmur köpeklerden korkar. Ödü kopar. Yağmur is afraid of dogs. She is scared to death.

(+pl+abl / +poss)

Dün kaza yaptım. Bayağı korktum. Neyse ki, ciddî değildi. I had an accident yesterday. I got quite scared. Luckily, it wasn’t serious. + korkutmak

to scare, frighten

Beni korkuttun. Seni fark etmedim. Ne zaman geldin? You scared me. I didn’t notice you. When did you come? Sizden korkmuyoruz. Bizi korkutamazsınız. We aren’t afraid of you. You cannot frighten us.

(+acc) (+abl / +acc)

+ korku (n) fear; korkutucu frightening; korkunç terrible, awful 418. heyecanlanmak

to get excited

Cansu yazılılardan önce çok heyecanlanıyor. Çok hata yapıyor. Cansu gets too excited before exams. She makes a lot of mistakes. + heyecan (n) excitement; heyecanlı excited; heyecan verici exciting Bu ilk randevumuz. Ben aşırı heyecanlıyım, kızlar. This is our first date. I’m extremely excited, girls. 419. şaşırmak

(+poss / +buff+pers)

to be surprised

Dün eski erkek arkadaşım, Selim’i aradım. Çok şaşırdı. Yesterday I called my ex-boyfriend, Selim. He was very surprised. When we talk about the present time, we use the past tense: ‘A! Sen de mi buradasın, Yeşim?’ ‘Evet, buradayım. Niye şaşırdın?’ ‘Ah! Are you here too, Yeşim?’ ‘Yes, I am here. Why are you surprised?’ + şaşırtmak to surprise; şaşırtıcı (adj) surprising; sürpriz (n) surprise Bu sorun beni gerçekten şaşırttı. Bana güvenmiyor musun? This question of yours really surprised me. Don’t you trust me? 420. sıkılmak

(+poss)

to be bored; to get bored

Sıkıldın mı? İstersen, başka bir yere gidebiliriz. Are you bored? If you like, we can go to another place. + sıkmak

to bore

Bu soruların beni sıkıyor. Yeter! Başka bir şey sorma. (+acc) These questions of yours bore me. Enough! Don’t ask anything else.

92 | P a g e

500 Turkish Words in Context

421. kızmak

to get angry

Eğer ödevini yapmazsan, öğretmenin (sana) kızabilir. (+dat) If you don’t do your homework, your teacher may get angry (at you). + kızgın, öfkeli (adj) angry Bana hâlâ kızgın mısın, aşkım? Tekrar özür dilerim. Are you still angry with me, love? I apologize again.

(+dat)

+ sinirlenmek to get annoyed; sinirli annoyed; sinir bozucu (adj) annoying; gıcık (slang used for annoying people) 422. üzülmek

to feel sad

Benim için üzülmeyin. Ben çok iyiyim. Bir şeye ihtiyacım yok. Don’t feel sad for me. I’m very well. I don’t need anything. + üzgün (adj) sad (not happy) x mutlu happy Sabah Beril aradı. Çok üzgündü. Amcası vefat etmiş. Beril called in the morning. She was so sad. Her uncle had passed away. x sevinmek

to feel happy

Tüm sınavlarımı geçtim. Anne ve babam çok sevindiler. I passed all my exams. My mum and dad felt so happy. + üzücü sad (sth that makes you feel unhappy) x sevindirici happy üzücü x sevindirici (haber/hikâye/an) sad x happy (news/story/moment) 423. değişmek

to change (become different)

A! Çok değişmişsin. Saçını sevdim. Kızıl sana yakışmış. Ah! You have changed a lot. I like your hair. Red suits you. + değişiklik (n) change; değişiklik yapmak to make a change + değiştirmek

to change (make/use sth different; replace sth)

Saç rengini değiştirmişsin. Çok hoş bir renk. You have changed your hair colour. It is a very nice colour.

(+poss+acc)

Karım yine mobilyaları değiştirmek istiyor. Aklımı kaçıracağım. My wife wants to change the furniture again. I’ll lose my mind. 424. yatmak

(+pl+acc)

1. to go to bed 2. to lie (flat position) 3. to sleep with sb

Ben yatıyorum. Sabah erken kalkmam lâzım. Sana iyi geceler. I’m going to bed. I have to get up early in the morning. Good night to you. Polis! Yere yat. Hemen! Police! Lie down on the floor. Now!

(+dat)

500 Turkish Words in Context 425. kalkmak

P a g e | 93

1. to get up 2. to stand up

Arkın geç yatıyor ve geç kalkıyor. Öğleye kadar uyuyor. Arkın goes to bed late and gets up late. He sleeps till noon.

(+buff+dat)

Ali Bey masadan kalktı ve toplantıdan çıktı. Çok öfkeliydi. (+abl / +abl) Mr Ali got up from the table and left the meeting. He was too angry. 426. uyumak

to sleep

Sessiz olun, çocuklar! Bebek uyuyor. Gidin odanızda oynayın. Keep quiet, kids! The baby’s asleep. Go play in your room. + uyanmak to wake up; uyandırmak to wake sb up; uyku (n) sleep uykulu sleepy; uyanık 1. awake 2. shrewd Çocukları uyandırır mısın? Okula geç kalacaklar. Would you wake the kids up? They will be late for school. 427. rüya görmek

(+pl+acc)

to dream (while sleeping)

Dün gece bir rüya gördüm. Çok güzeldi. Anlatayım mı? Last night I had a dream. It was so beautiful. Shall I relate it? + kâbus görmek to have a nightmare + hayal etmek to dream; to imagine Z Kuşağı cep telefonsuz ve İnternetsiz bir yaşam (= hayat) hayal edemiyor. Generation Z can’t imagine a life without mobile phones and the Internet. 428. yorulmak

to get tired

İşçiler yoruldu. Kısa bir mola verebilir miyiz, patron? The workers have got tired. Can we have a short break, boss? + yorgun (adj) tired ‘Yorgunsan, bulaşıkları yıkayabilirim.’ ‘Cidden mi?’ ‘Evet. Şaka yapmıyorum.’ ‘If you are tired, I can wash the dishes.’ ‘Seriously?’ ‘Yes. I’m not joking.’ + yorucu (gün/iş/yolculuk) tiring (day/work/journey) 429. dinlenmek

to rest (relaxing)

Bir saattir yürüyoruz. Ben çok yoruldum. Biraz dinlenelim. We have been walking for an hour. I got really tired. Let’s take some rest. + dinlendirici (müzik/masaj/ambiyans) relaxing (music/massage/ambience) 430. geç kalmak (= gecikmek)

to be late

Sabah işe geç kaldım (= geciktim). Yoğun bir trafik vardı. I was late for work in the morning. There was heavy traffic.

(+dat)

94 | P a g e 431. varmak

500 Turkish Words in Context to arrive (get somewhere)

Yolculuğunuz nasıldı? İzmir’e saat kaçta vardınız? How was your journey? What time did you arrive in İzmir?

(+poss / +dat)

Biz dün gece eve çok geç vardık. Yolda kaza vardı. (+dat) We arrived home very late last night. There was an accident on the road. + varış arrival x ayrılış, kalkış departure 432. ağrımak

to ache; to hurt

Benim başım fena ağrıyor. Evde hiç ağrı kesici var mı? I have a terrible headache. Are there any painkillers in home?

(+poss)

+ ağrı (n) pain; baş/diş/bel ağrısı head-/tooth-/backache boğaz ağrısı sore throat; ağrılı painful; ağrısız painless 433. dua etmek

to pray

Ben her gün rahmetli anne ve babama dua ediyorum. I pray for my deceased mother and father every day. 434. teşekkür etmek

to thank

Hediye için dayına teşekkür ettin mi, Miray? Did you thank your (maternal) uncle for the gift, Miray? 435. özür dilemek

(+poss+dat)

(+poss+dat)

to apologize

Seni kırdıysam, özür dilerim, aşkım. Bir daha olmayacak. Söz veriyorum. I’m sorry, love if I hurt you. It won’t happen again. I promise. Bence İrem’den özür dilemelisin. Onu çok kırdın. I think you should apologize to İrem. You hurt her so much. 436. kavga etmek

(+abl)

to fight (1. hit people 2. argue)

Demir okulda kavga etmiş. Öğretmeni aradı. Benim okula gitmem lâzım. Demir fought at school. His teacher called. I need to go to the school. Cengiz sürekli patronla kavga ediyor. İşten atılacak bir gün. Cengiz always fights with the boss. He will be fired someday.

(+post ile)

+ kavgacı (adj) argumentative; brawly 437. ilgilenmek

1. to be interested in sth 2. to take care of sb/sth

Kızımız müzikle ilgileniyor. Gitar çalıyor ve şarkı söylüyor. (+post ile) Our daughter is interested in music. She plays the guitar and sings. ‘Sen evde değilken, kedinle kim ilgileniyor?’ ‘Yan komşum.’ (+poss+post ile) ‘While you are away, who takes care of your cat?’ ‘My next-door neighbour.’

500 Turkish Words in Context 438. öpmek

P a g e | 95

to kiss

İlk randevumuzdu. Yanağından öptüm. It was our first date. I kissed her on the cheek.

(+poss+buff+abl)

Reciprocal verb form: öpüşmek This type of verb is used when saying that two or more people or things do something that involves both or all of them. Hayır. Henüz öpüşmedik. Bir daha sorma. Beni sıkıyorsun. No. We haven’t kissed yet. Don’t ask again. You are boring me. + öpücük kiss (n) 439. beğenmek

to like

Elbiseni çok beğendim. Çok yakışmış. Rengi de güzel. (+poss+acc) I like your dress so much. It really suits you. Its colour is beautiful too. Pastayı beğendin mi? Ben yaptım. … Vallaha! Did you like the cake? I made it. … I swear! 440. hastalanmak

(+buff+acc)

to become ill

Oğlumuz dün gece hastalandı. Acil servise götürdük. (+dat) Our son got sick last night. We took him to the casualty/emergency room. + iyileşmek

to recover

Üşütmüş. Neyse ki, çabuk iyileşti. Şimdi evde. He caught a cold. Fortunately, he’s recovered quickly. He’s at home now. 441. çalmak

1. to steal 2. to play an instrument (See #365.)

Arabamdan dizüstü bilgisayarımı çalmışlar. Kahrolası hırsızlar! (+poss+acc) They have stolen my laptop computer from my car. Damned thieves! + çaldırmak

to have something stolen

Bugün pazarda telefonumu çaldırdım. Daha geçen ay almıştım. (+poss+acc) I had my phone stolen in the market today. I bought it only last month. + hırsız thief, burglar; gaspçı mugger; yan kesici pickpocket + çalıntı (mal/araba/telefon/pasaport) stolen (goods/car/phone/passport) 442. başarmak

to succeed

Covid-19 aşısını geliştirmeyi ilk BioNTech başardı. (+buff+acc / +acc) BioNTech succeeded in developing the Covid-19 vaccine first. + başarı success; başarılı successful; başarısız unsuccessful

96 | P a g e 443. kabul etmek

500 Turkish Words in Context to accept

Aysun yemek teklifimi kabul etti. Bu akşam çıkıyoruz. (+poss+acc) Aysun accepted my offer for the meal. We are going out this evening. O adam asla değişmez. Bunu ne zaman kabul edeceksin? That guy never changes. When will you accept this? x reddetmek

to refuse; to reject

Yeni komşularımıza yardım teklif ettik ama reddettiler. We offered help to our new neighbours, but they refused. 444. bağışlamak

(+buff+acc)

(+poss+dat)

1. to donate 2. forgive (See #376.)

Bütün kitaplarımı mahalledeki bir kütüphaneye bağışladım. (+acc / +dat) I have donated all my books to a library in the neighbourhood. + bağış yapmak make a donation; bağış (n) donation; bağışçı (n) donor Eda cömert bir insan. Yardım derneklerine çok bağış yapıyor. (+buff+acc) Eda is a generous person. She makes large donations to charities. 445. izin vermek

to permit; to allow

Patronumuz evden çalışmamıza izin veriyor. Our boss lets us work from home.

(+abl / +verbal+poss+dat)

‘Anne, ben dışarı çıkmak istiyorum.’ ‘Olmaz. İzin vermiyorum. Sen cezalısın.’ ‘Mum, I want to go out.’ ‘No. I don’t permit. You are grounded.’ + izin istemek to ask for permission; izin almak to get permision 446. kurumak

to become dry

Gömleğin ipte. Henüz kurumadı. Ama ütüyle kurutabilirim. (+loc) Your shirt is on the line. It hasn’t dried yet. But I can dry it with an iron. + kurutmak

to make something dry

Sevgi seni duyamaz. Banyoda, saçını kurutuyor. (+poss+buff+acc) Sevgi cannot hear you. She is in the bathroom, drying her hair. 447. çözmek

to solve

‘Para her problemi çözmez.’ ‘Ben sana katılmıyorum.’ ‘Money doesn’t solve every problem.’ ‘I don’t agree with you.’

(+acc)

Ben bu denklemi çözemedim, arkadaşım. Sen çözebilir misin? I couldn’t solve this equation, mate. Can you?

(+acc)

+ çözüm (See #134.); çözüm aramak/bulmak to seek/find a solution

P a g e | 97

500 Turkish Words in Context 448. kokmak

to smell (have a smell)

Ne pişiriyorsun, anneciğim? Çok güzel kokuyor. Ben çok acıktım. What are you cooking, Mummy? It smells so good. I’m very hungry. + koku (n) + koku almak

smell; scent to smell (notice a smell)

Sen de yanık kokusu alıyor musun? Ocakta bir şey mi var? Can you smell burning too? Is there something on the cooker?

(comp)

Arka masadaki kızın parfümünün kokusunu alabiliyorum. (+gen /+gen /+acc) I can smell the perfume of the girl in the back table. + koklamak

to smell (sniff)

Adam tezgâhtaki bütün kavunları kokladı. Fakat hiçbirini almadı. (+pl+acc) The guy smelt all melons on the stall. But he bought none. 449. eğlenmek

to have fun

Biz dün gece partide çok eğlendik. Her şey muhteşemdi. (+loc) We had a lot of fun at the party last night. Everything was magnificent. + eğlence (n) fun, entertainment; eğlenceli (adj) fun, entertaining Görkem çok eğlenceli bir kız. İş yerinde herkes onu çok seviyor. Görkem is a really fun girl. Everybody likes her so much in the workplace. + eğlendirmek

to entertain (amuse)

Tunç dün gece bizi çok eğlendirdi. Ünlüleri taklit etti. (+acc / +pl+acc) Tunç entertained us so much last night. He mimicked celebrities. 450. fırçalamak

1. to brush (clean/make tidy) 2. chew sb out

Dişlerinizi fırçaladınız mı, çocuklar? … Aferin size! Have you brushed your teeth, kids? … Well done to you!

(+pl+poss+acc)

Patron toplantıda herkesi fırçaladı. Satışlardan memnun değilmiş. (+acc) The boss chewed everybody out in the meeting. He wasn’t happy with the sales. + fırça (n) brush; diş/saç fırçası tooth/hair brush + taramak

1. to comb (tidy hair) 2. search

Suzan banyoda, saçını tarıyor. Dışarı çıkacak. (+poss+buff+acc) Suzan is in the bathroom, combing her hair. She will go out. + tarak (n)

comb

98 | P a g e

500 Turkish Words in Context

50 adverbs pronouns, postpositions, conjunctions question words, and suffixes Adverbs Adverbs in Turkish can modify verbs, adjectives, other adverbs, or a whole sentence and they precede what they modify. 451. biraz

a little, a bit

Biraz yavaş konuşabilir misiniz, lütfen? Sizi anlayamıyorum. Can you speak a little slower, please? I cannot understand you. Demet biraz yorgundu. Erken yattı. Demet was a bit tired. She went to bed early. 452. çok

much, very, too

‘Seni çok seviyorum.’ ‘Ben de seni çok seviyorum, aşkım.’ ‘I love you so much.’ ‘I love you so much too, love.’ O kız çok konuşuyor. Hiç susmuyor. Beni çok sıkıyor. That girl talks too much. She never keeps quiet. She bores me to death. Bu daireyi kiralayamayız. Kirası çok yüksek. We cannot rent this flat/apartment. Its rent is too high. 453. az

not much or only slightly

Ben onu çok az tanıyorum. Henüz geçen hafta tanıştık. I know him/her very little. We just met last week. Liseden beri çok az değişmişsin, dostum. Sırrın ne? You have changed very little since high school, mate. What’s your secret? 454. hiç

never or at all (in negatives); ever (in questions)

Ben hayatımda hiç suşi yemedim. Sen yedin mi? I have never eaten sushi in my life. Have you? Sen aşk hakkında ne biliyorsun? Hiç âşık oldun mu? What do you know about love? Have you ever fallen in love? Selin hiç iyi görünmüyor. İnşallah, hasta değildir. Selin doesn’t look at all well. I hope she isn’t sick.

(+poss+loc)

P a g e | 99

500 Turkish Words in Context 455. hâlâ

still (up to a particular point in time)

O adamdan hâlâ nefret ediyorum. Onu asla affetmeyeceğim. I still hate that guy. I will never forgive him.

(+abl)

Sen hâlâ burada mısın, oğlum? Okula geç kalacaksın. Are you still here, son? You will be late for school.

(+loc)

456. henüz (= daha)

1. yet (up to the time of speaking) 2. only

Kahvaltı henüz/daha hazır değil, çocuklar. Ben biraz geç kalktım. Breakfast isn’t ready yet, kids. I got up a bit late. Ablan okuldan daha/henüz gelmedi mi? Saat dört. Has your elder sister come back from school yet? It’s four o’clock.

(+abl)

We can also use henüz in affirmatives, the meaning being just (only a short time ago). We can replace it with the adverb yeni or şimdi: Ali işten henüz/yeni/şimdi döndü. Akşam yemeğini henüz/daha yemedik. Ali has just returned from work. We haven’t eaten dinner yet. ‘Kızım henüz/daha altı aylık.’ ‘Allah analı babalı büyütsün.’ ‘My girl is only six months old.’ ‘May God let her grow up with her parents.’ Bu binaya daha/henüz geçen pazar taşındık. Henüz/Daha kimseyi tanımıyoruz. We moved into this building only last Sunday. We don’t know anyone yet. 457. şimdi; şu anda; hemen

now; at the moment; immediately

Kusura bakma şimdi/şu anda konuşamam. Seni sonra ararım. I’m sorry I cannot speak now/at the moment. I will call you later. Hemen odana git. Cezalısın. İki gün cep telefonu yok. Go to your room right now. You are grounded. No mobile for two days. + hemen hemen almost 458. her zaman (= daima, sürekli, hep)

always, all the time

Hakan, sen işe her zaman arabayla mı gidiyorsun? Hakan, do you always go to work by car?

(+buff+post ile)

+ genellikle usually; sık sık often; bazen sometimes; ara sıra occasionally nadiren rarely; kırk yılda bir once in a blue moon; hiç never Kayınvalidemle kırk yılda bir görüşüyorum. Anlaşamıyoruz. (+poss+post ile) I see my mother-in-law once in a blue moon. We don’t get along. 459. erken x geç

early x late

Can geç yatıyor fakat erken kalkıyor. Herkesten daha erken kalkıyor. Can goes to bed late, but he gets up early. He gets up earlier than everyone.

100 | P a g e

500 Turkish Words in Context

460. beraber (= birlikte)

together

Ali’yle ben iş yerinde aynı departmandayız. Birlikte çalışıyoruz. (+buff+loc) Ali and I are in the same department in the workplace. We work together. Onlar evli değiller. Beraber yaşıyorlar. They aren’t married. They live together. + hep beraber/birlikte 461. belki

altogether

maybe, perhaps

Belki, ben akşam dışarı çıkarım. Gelmeden önce beni ara, tamam mı? Maybe, I will go out in the evening. Call me before you come, okay? + herhalde, muhtemelen

probably; muhtemel (adj) probable

‘Alp telefonu açmıyor.’ ‘Muhtemelen uyuyordur. Geç kalkıyor.’ ‘Alp doesn’t answer the phone.’ ‘He is probably sleeping. He gets up late.’ The suffix -dur adds emphasis. 462. maalesef (= ne yazık ki)

unfortunately

Maalesef, gidemem. Benim hafta sonu için başka planlarım var. Unfortunately, I cannot go. I have other plans for the weekend. + neyse ki, Allah’tan

fortunately, luckily

Az önce bir kaza oldu. Neyse ki/Allah’tan, hiç kimse yaralanmadı. An accident happened a little while ago. Luckily, nobody was hurt. 463. elbette (= tabii) ‘Girebilir miyim?’ ‘May I come in?’

of course; certainly ‘Tabii. Buyurun.’ ‘Certainly. Come in.’

Elbette kredi kartıyla ödeyebilirsiniz. Nakit ödemek zorunda değilsiniz. Of course, you can pay by credit card. You don’t have to pay in cash. 464. kesinlikle

definitely, absolutely

Bu kesinlikle harika bir fikir. Tebrik ederim sizi, Yunus Bey. This is an absolutely great idea. I congratulate you, Mr Yunus. Bu imza kesinlikle benim değil. Biri taklit etmiş. This signature is certainly not mine. Someone has forged it. 465. yüzde yüz

a/one hundred percent

Haklısın. Sana yüzde yüz katılıyorum. You are right. I agree with you one hundred percent. We write and read: %50 (yüzde elli), %10 (yüzde on) and %1 (yüzde bir).

500 Turkish Words in Context 466. sadece

P a g e | 101

only; just

Benim sadece 20 liram var. Sende ne kadar var, kanka? I only have 20 liras on me. How much have you got on, buddy? Ben sadece yardım etmek istedim. Beni yanlış anladınız. I just wanted to help. You got me wrong. 467. gayet (= oldukça, bayağı)

quite, pretty, fairly

Bayağı zor bir sınavdı, değil mi? Ben bazı soruları cevaplayamadım. It was quite a difficult exam, wasn’t it? I couldn’t answer some questions. Türkçeniz gayet iyi. Nerede öğrendiniz? Your Turkish is pretty well. Where have you learned it?

(+poss)

Oldukça iyi gidiyorsun, Oya. Aferin sana! Böyle çalışmaya devam et. You are going quite well, Oya. Well done to you! Keep studying like this. 468. özellikle (= bilhassa)

particularly, especially

Markette bir kız gördüm. Çok güzeldi, özellikle gözleri. (+pl+poss) I saw a girl in the market. She was so beautiful, particularly her eyes. Ben bilhassa Japonya’yı görmek istiyorum. Ya sen? I especially would like to see Japan. What about you? 469. bura-, şura-, oraThese adverbs correspond to English place adverbs here and (over) there. They inflect for case and have the same reference of location relative to the speaker as the adjectives bu, şu and o (see #151): Sen burada ne yapıyorsun? Birini mi bekliyorsun? What are you doing here? Are you waiting for someone?

(+loc)

Ben burayı sevmedim. Çok gürültülü. Başka bir yere gidelim. I don’t like it here. It is too noisy. Let’s go some other place.

(+buff+acc)

Hanımefendi, bu formu doldurun ve şurayı imzalayın, lütfen. Miss, fill in this form and sign there, please.

(+buff+acc)

Ben çok yoruldum. Şurada dinlenelim, olur mu? I got too tired. Let’s have a rest over there, shall we? Sehpayı oraya, kanepenin önüne koy. Put the coffee table over there, in front of the sofa. Mustafa, orada yalnız oturma. Gel bize katıl, arkadaşım. Mustafa, don’t sit there alone. Come join us, my friend.

(+loc) (+buff+dat) (+loc)

102 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Pronouns The pronouns in Turkish might take the plural, possessive, and case suffixes as they are used instead of nouns. 470. bu; şu; o Demonstrative pronouns have the same forms as the adjectives bu, şu, and o (see #151). They may take the plural and case suffixes. The buffer ‘n’ goes before the plural suffix (bunlar, şunlar, onlar) and between the singular pronouns and the case suffixes (bunu, şuna, onda, etc): Bu Melisa. Biz iş yerinde birlikte çalışıyoruz. This is Melisa. We work together in the workplace. O kutular ağırdır. Gel bunları taşı. Bunlar daha hafif. (+buff+pl+acc) Those boxes must be heavy. Come carry these. These are lighter. Tabaklar o dolapta değil, şunda. The dishes aren’t in that cupboard, they are in this one.

(+buff+loc)

Bu elbise güzel ama bence şu daha güzel, bilhassa rengi. This dress is beautiful, but I think that is more beautiful, particularly its colour. Bu ayakkabılar benim. Onlar ablamın. These shoes are mine. Those are my elder sister’s. 471. 1. bir şey 2. her şey 3. hiçbir şey 4. biri 5. herkes 6. hiç kimse 7. bir yer 8. her yer 9. hiçbir yer 1. bir şey

something

Buraya gelir misin, Özlem? Sana bir şey göstereceğim. Will you come here, Özlem? I will show you something. Bir şeye ihtiyacın olursa, beni arayabilirsin, gündüz ve gece. If you need anything, you can call me, day and night. 2. her şey

everything

Anneme her şeyi anlattın mı? Sen kafayı mı yedin, çocuk? You told mum everything? Are you out of your mind, kid? 3. hiçbir şey

(+dat)

(+acc)

nothing

Biz hiçbir şey görmedik, Memur Bey. Doğru söylüyoruz. Orada bile değildik. We didn’t see anything, Officer. We’re telling the truth. We weren’t even there. Sana söyleyecek hiçbir şeyim yok. Şimdi beni yalnız bırak. I have nothing to tell you. Now leave me alone.

(+poss)

500 Turkish Words in Context

P a g e | 103

4. biri (or birisi) somebody ‘Burada birini mi bekliyorsun, Sevgi?’ ‘Kuzenimi bekliyorum.’ (+buff+acc) ‘Are you waiting for somebody here, Sevgi?’ ‘I’m waiting for my cousin.’ ‘Birisi yardım etsin, lütfen!’ ‘Ne oldu, hanımefendi? Sorun ne?’ ‘Somebody help, please!’ ‘What’s happened, miss? What’s the problem?’ 5. herkes

everybody

Nil 10 yıldır burada çalışıyor. Herkesi tanır. Ona sorun. (+acc) Nil has been working here for 10 years. She knows everybody. Ask her. Herkes hazır mı? … Parti başlasın o zaman. Everybody ready? … Let the party begin then. 6. hiç kimse

nobody

Bugün hiç kimse Helin’i görmemiş. Aradım ama telefonu kapalı. Nobody has seen Helin today. I have called, but her phone is off. Cem’in hiç kimsesi yok. Ailesi bir kazada vefat etmiş. (+gen / +buff+poss) Cem has nobody. His family died in an accident. In the subject position, these pronouns are used with singular verbs in the same way as their English equivalents. 7. bir yer

somewhere

‘Git başka bir yerde oyna, kızım. Ben çalışıyorum.’ ‘Olur, babacığım.’ (+loc) ‘Go play somewhere else, girl. I’m working.’ ‘Okay, Daddy.’ Remember that adjectives in Turkish always precede what they modify. Burası çok gürültülü. Başım ağrıyor. Sessiz bir yere gidelim. (+dat) It is too noisy in here. I have a headache. Let’s go somewhere quiet. 8. her yer

everywhere

Cep telefonumu hâlâ bulamadım. Ofiste her yere baktım. I still couldn’t find my mobile. I looked everywhere in the office.

(+dat)

Bahar geldi. Bizim köyde her yer yemyeşildir şimdi. Spring has arrived. Everyplace is very green in our village now. 9. hiçbir yer

nowhere

Cep telefonumu gördün mü? Hiçbir yerde bulamıyorum. Have you seen my mobile? I cannot find it anywhere.

(+loc)

Beni burada bekle. Hiçbir yere gitme. Beş dakikaya döneceğim. Wait for me here. Go nowhere. I’ll be back in five minutes.

(+dat)

104 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Postpositions Postpositions function like prepositions in English. They may or may not take suffixes. The following postpositions do not take any suffixes. 472. için

for

Biz yaz tatili için para biriktiriyoruz. İtalya’ya gideceğiz. We’re saving money for the summer holidays. We’ll go to Italy.

(comp)

Daha fazla bilgi için 120. sayfaya bakınız. For more information, look at page 120. Yardımın için çok sağ ol, dostum. Bunu unutmayacağım. Thank you for your help, mate. I won’t forget this. 473. gibi

(+poss)

like

Can İngilizceyi anadili gibi konuşabiliyor. Yıllarca İngiltere’de yaşamış. Can can speak English like his mother tongue. He lived in England for years. Zavallı adam haftanın yedi günü köle gibi çalışıyor. The poor guy works seven days a week like a slave. Her kadın gibi ben de biraz ilgi istiyorum. Niye anlamıyorsun? I also want some attention like every woman. Why do you not understand? 474. ile

with, by

We usually turn it into a suffix as -(y)le. İşten sonra Asu’yla buluşacağım. Birlikte kahve içeceğiz. After work, I will meet up with Asu. We will have coffee together. Ben müdürümle iyi anlaşıyorum. İş dışında da görüşüyoruz. (+poss+le) I get along well with my boss. We see each other out of work too. Sen kocanla nasıl tanıştın, Melek? How did you meet your husband, Melek? Biz Ankara’ya hızlı trenle gideceğiz. Daha önce hiç binmedik. We will go to Ankara by fast train. We haven’t ridden it before. Pardon, nakdim yok. Kredi kartıyla ödeyebilir miyim? Excuse me, I have no cash. Can I pay by credit card? O ip çok kalın. Kopartamazsın. Makasla kes. That rope is too thick. You can’t break it. Cut it with scissors.

(+poss+la)

500 Turkish Words in Context

P a g e | 105

Note that when personal pronouns precede için, gibi and ile they appear in the genitive case except the 3rd person plural (benim, senin, onun, bizim, sizin, onlar). These pronouns translate as me, you, him, her, etc. Günaydın, hanımefendi. Sizin için ne yapabilirim? Good morning, Madam/ma’am. What can I do for you? Onun gibi insanlardan nefret ediyorum. Çok cimri ve benciller. I hate people like him/her. They are so mean and selfish. Biz yürüyüşe çıkıyoruz. Niçin bizimle gelmiyorsun? We are going for a walk. Why don’t you come with us? Kerem ve Emre yürüyüşe çıktı. Sen onlarla (NOT onlarınla) niye gitmedin? Kerem and Emre went for a walk. Why didn’t you go with them? 475. kadar

until

Seni dün akşam 8.00’e kadar bekledik. Gelmedin. (+dat) We waited for you until 8.00 yesterday evening. You didn’t show up. The words that precede kadar always take the dative case suffix. Biletiniz hafta sonuna kadar geçerli, beyefendi. Your ticket is valid until the weekend, sir.

(+buff+dat)

We also use kadar to say that people and things are the same in some way. It corresponds to as … as with and adjective in between: Ela’nın Fransızcası Türkçesi kadar iyi. Fransa’da büyümüş. (+gen / +poss) Ela’s French is as well as her Turkish. She grew up in France. 476. önce; sonra

before; after

Çocuklar, yemekten önce ellerinizi yıkayın. Kids, wash your hands before the meal.

(+abl)

The preceding words always take the ablative case suffix. Akşam işten sonra ne yapıyoruz, arkadaşım? What are we doing after work in the evening, my friend?

(+abl)

They also function as adverbs the meaning being ago and later. Ben İspanyolca öğreniyorum. Altı ay önce başladım. I’m learning Spanish. I started six months ago. Yarım saat sonra girişte buluşalım. Geç kalma. Let’s meet at the entrance half an hour later. Don’t be late. In the following example, they mean first and then. Önce ödevini yap, sonra televizyon seyret. Tamam mı? First, do your homework, then watch TV. Okay?

(+loc)

106 | P a g e

500 Turkish Words in Context

The following postpositions take the possessive + case suffixes themselves, and the words that precede take the genitive case suffix. 477. ön; arka

in front of; behind

Otobüs durağı biraz ileride, okulun önünde. (+gen / +poss+buff+loc) The bus stop is some way ahead, in front of the school. Okul çantanı kapının arkasına koyma. Don’t put your school bag behind the door.

(+gen / +buff+poss+buff+dat)

Benim sıram. Siz sırada benim arkamdaydınız. It is my turn. You were behind me in the queue.

(+poss+loc+tense+pers)

They are also used as adjectives. See #224. 478. alt; üst

under, underneath; on, over, above

Bavulunu mu arıyorsun? Yatağın altında. (+gen / +poss+buff+loc) Are you looking for your suitcase? It’s under the bed. O kutuyu buzdolabının üstüne koyar mısın? (+buff+gen / +poss+buff+dat) Would you put that box on the fridge? Ofisim Kiraz Sokak’ta, İş Bankası’nın üstünde. (+buff+gen / +poss+buff+loc) My office is in Kiraz Street, above İş Bank. They are also used as adjectives. See #205. 479. yan; karşı

next to, beside; opposite, across

Banyo yatak odasının yanında. The bathroom is next to the bedroom.

(+buff+gen / +poss+buff+loc)

Esra, gel benim yanıma otur. Esra, come sit beside me.

(+gen / +poss+dat)

Marketin karşısında bir eczane var. There is a chemist’s opposite the market.

(+gen / +buff+poss+buff+loc)

Onlar yolun karşısında oturuyorlar. They live across the road.

(+gen / +buff+poss+buff+loc)

They are also used as adjectives. See #166. 480. ara

between

Eczane fırınla çiçekçinin arasında. (+conj ile / +buff+gen /+buff+poss+loc) The chemist’s is between the baker’s and florist’s. Bu seninle benim aramda, tamam mı? This is between you and me, okay?

(+conj ile / +gen / +poss+loc)

500 Turkish Words in Context

P a g e | 107

Conjunctions 481. ve; ile

and

Hüseyin Bey çok anlayışlı ve kibar bir insan. Mr Hüseyin is a very understanding and kind person. Şimdi gel otur ve bana her şeyi anlat. Now come sit and tell me everything.

(+acc)

We use ile, which we usually turn into a suffix as -(y)le, to join two nouns. We can replace it with ve without any difference in meaning: Ben İngilizceyle İspanyolca (İngilizce ve İspanyolca) biliyorum. I know English and Spanish. İşle eğlenceyi (iş ve eğlenceyi) karıştırma. Don’t mix business and fun. However, in a list we can only use ve before the last noun: Ben İngilizce, İspanyolca ve (NOT ile) Fransızca biliyorum. I know English, Spanish and French. We cannot use ile to join adjectives and sentences either: Hüsen Bey çok anlayışlı ve kibar bir insan. Şimdi gel otur ve bana her şeyi anlat. 482. veya (= ya da)

(NOT anlayışlı ile kibar) (NOT otur ile bana)

or

Kızımız mühendislik veya/ya da iktisat okumak istiyor. Our daughter wants to study engineering or economics. Çay, kahve veya/ya da meyve suyu alır mısınız? Would you like tea, coffee or fruit juice? Dilan Hanım ofisten yeni çıktı. 10 veya/ya da 15 dakika önce. Ms Dilan has just left the office. 10, or 15 minutes ago. 483. ama (= fakat)

but

Biz sana güvendik ama/fakat sen bize yalan söyledin. We trusted you, but you lied to us. Tunç zeki bir öğrenci ama/fakat ev ödevlerini hiç yapmıyor. Tunç is a clever student, but he never does his homework. Babam 80 yaşında ama/fakat hâlâ çok sağlıklı. My dad is 80 years old, but he is still very healthy.

108 | P a g e 484. de … de

500 Turkish Words in Context both; both … and …

Dayım da eşi de doktor. Aynı hastanede çalışıyorlar. Both my uncle and his wife are doctors. They work in the same hospital. Even though de is not a suffix, it undergoes vowel harmony (as de/da) and consonant harmony (as te/ta). However, we do not show the consonant change in writing: Matematik de (matematikte) fen dersleri de çok zor. Both maths and science lessons are difficult. Also, we can use a single de as a conjunction. It translates as also, as well or too: Ben çok yorgunum. Başım da ağrıyor. Yatacağım. İyi geceler sana. I’m too tired. I have a headache as well. I will go to bed. Good night to you. Murat da (muratta) seninle alışverişe gidiyor mu? Is Murat also going shopping with you? ‘Ben acıktım.’ ‘Ben de. Ne yiyelim? Pizza sipariş edelim mi?’ ‘I’m hungry.’ ‘Me too. What shall we eat? Shall we order pizza?’ In negative sentences, de translates as either or neither: O adamı ben de sevmiyorum. Tam bir baş belası. I don’t like that guy either. He is a total pain in ass. ‘Benim hiç param yok.’ ‘Benim de (yok).’ ‘I don’t have any money on me.’ ‘Neither do I.’ Note that the position of de changes the meaning. Compare: Ofiste, Helin de Almanca biliyor. In the office, Helin knows German too. (= besides, for example, Su and Ece) Helin Almanca da biliyor. Helin knows German too. (= besides, for example, English) Note also that de is identical in form with the locative case suffix -de. De the conjunction is always written separately. Compare: Bak, menüde vejetaryen yemekleri de var. Look, there are also vegetarian dishes on the menu. Kerem sessiz bir öğrenci. Evde de sessiz mi? Kerem is a quiet student. Is he quiet at home too?

500 Turkish Words in Context

P a g e | 109

Question words 485. kim

who

‘Vazoyu kim kırdı, çocuklar?’ ‘Kedi kırdı.’ ‘Who has broken the vase, kids?’ ‘The cat has broken it.’ In subject questions, it appears in the nominative case. In other questions, it takes the case suffix that the verb requires. Notice in the examples that the responses get the same suffixes as the question words: ‘Hakan, o gülleri kime gönderiyorsun?’ ‘Kız arkadaşıma.’ ‘Hakan, who are you sending those roses to?’ ‘To my girlfriend.’

(+dat)

‘Telefon numaramı kimden aldınız?’ ‘Sekreterinizden.’ (+abl) ‘Who did you get my phone number from?’ ‘From your secretary.’ ‘Bu araba kimin?’ ‘Yan komşunun.’ ‘Whose car is this?’ ‘The next-door neighbour’s.’

(+buff+gen)

‘Sen burada kimi bekliyorsun?’ ‘Annemi.’ ‘Who are you waiting for here?’ ‘My mother.’ 486. ne

(+acc)

what

Burada ne yapıyorsun, Beyza? Birini mi bekliyorsun? What are you doing here, Beyza? Are you waiting for somebody? Like the question word kim, it may inflect for case: ‘O insanlar neye bakıyorlar?’ ‘Kaza olmuş, sanırım.’ (+dat) ‘What are those people looking at?’ ‘An accident happened, I think.’ ‘İşçiler neyi protesto ediyorlar?’ ‘Hükûmeti. Başka ne olabilir?’ (+acc) ‘What are the workers protesting?’ ‘The government. What else could it be?’ ‘Ne var, ne yok, Neylan?’ ‘Hiç, kanka. Senden n’aber (= ne haber)?’ ‘What’s up, Neylan?’ ‘Nothing, mate. What about you?’ + ne (+ exclamatory adjective) ‘Senin ne güzel gözlerin var!’ ‘Teşekkür ederim.’ ‘What beautiful eyes you have!’ ‘Thank you.’ 487. nere-

where

This word does not stand on its own. It inflects for case: ‘Burak evde değil. Nereye gitti?’ ‘Spor salonuna.’ ‘Burak isn’t at home. Where did he go?’ ‘To the gym’.

(+dat)

‘Nereden geliyorsunuz, kızlar?’ ‘Alışverişten, tabii.’ ‘Where are you coming from, girls?’ ‘From shopping, of course.’

(+abl)

110 | P a g e

500 Turkish Words in Context

‘Anne, okul çantam nerede? Bulamıyorum.’ ‘Burada, mutfakta.’ (+loc) ‘Mum, where is my school bag? I cannot find it.’ ‘Here, in the kitchen.’ ‘Dünyada en çok nereyi görmek istersin?’ ‘Paris’i. Ya sen?’ (+acc) ‘Where do you want to see most in the world?’ ‘Paris. What about you?’ 488. 1. ne zaman 2. saat kaçta 3. kaç yaşında 1. ne zaman

when

Doğum günün ne zaman? Benimki 2 Ocak. When is your birthday? Mine is the 2nd of January. ‘Parka ne zaman gideceğiz, anneciğim?’ ‘Tüm gün başımın etini yedin.’ When will we go to the park, Mummy?’ ‘You’ve been nagging at me all day.’ 2. (saat) kaçta

at what time

Sabah kaçta kalktın? Ben 7.00’de kalktım. What time did you get up in the morning? I got up at 7.00. 3. kaç yaşında

how old

Kaç yaşındasın? Ben 7 yaşımdayım. (+poss+loc+pers /+poss+loc+buff+pers) How old are you? I’m 7 years old. Bu cami yaklaşık 500 yaşında. 1500’lerde inşa edilmiş. This mosque is around 500 years old. It was built in 1500s. 489. nasıl

(+pl+loc)

how

‘Merhaba, Nesrin. Nasılsın?’ ‘İyiyim, arkadaşım. Sen nasılsın?’ ‘Hello, Nesrin. How are you?’ ‘I’m fine, my friend. How are you?’ ‘Affedersiniz, istasyona nasıl gidebilirim?’ ‘Dümdüz gidin.’ ‘Excuse me, how can I get to the station?’ ‘Go straight ahead.’ 490. kaç; ne kadar

(+dat)

how many; how much

‘Senin kaç kardeşin var, Leyla?’ ‘İki. Bir kız ve bir oğlan.’ (+poss) ‘How many siblings do you have, Leyla?’ ‘Two. One girl and one boy.’ The noun that follows always stands in the singular. ‘O kutuda ne kadar süt kaldı?’ ‘Çok az. Kahve mi yapacaksın?’ ‘How much milk is left in that carton?’ ‘Very little. Will you make coffee?’ ‘Pardon, bu tişört kaç lira (= ne kadar)?’ ’99 lira, beyefendi.’ ‘Excuse me, how much is this T-shirt?’ ‘It’s 99 liras, sir.’ + ne kadar (+ exclamatory adjective) ‘Şu çanta ne kadar pahalı, değil mi?’ ‘Fakat, çakma değil, orijinal.’ ‘How expensive that handbag is, isn’t it?’ ‘But, it isn’t fake, it’s original.’

P a g e | 111

500 Turkish Words in Context 491. hangi

which

‘Hangi elbiseyi beğendin, aşkım?’ ‘Bu kırmızıyı.’ ‘Which dress do you like, love?’ ‘This red one.’

(+buff+acc / +buff+acc)

‘Hangi Covid-19 aşısı daha güvenli?’ ‘Ben Pfizer-BioNTech’i tercih ederim.’ ‘Which Covid-19 vaccine is safer?’ ‘I would prefer Pfizer-BioNTech.’ 492. neden, niçin, niye

why

These three words can be used interchangeably: ‘Dün okulu neden astın, Gamze?’ ‘Asmadım, kanka. Hastaydım.’ ‘Why did you cut school yesterday, Gamze?’ ‘I didn’t, buddy. I was sick.’ ‘Niçin yemiyorsun?’ ‘Canım istemiyor.’ ‘Why aren’t you eating?’ ‘I don’t feel like.’ ‘Bana niye inanmıyorsun?’ ‘Çünkü artık sana güvenmiyorum.’ ‘Why do you not believe me?’ ‘Because I don’t trust you anymore.’

Suffixes 493. -ki We add this suffix: i. to words in the locative case to make adjectives of place and direction: Bu fotoğraftaki kadın kim? Anneannen mi? Who is the woman in this photo? Your (maternal) grandmother? Paragrafı okuyunuz ve aşağıdaki soruları cevaplayınız. Read the paragraph and answer the following questions. Listedeki her şeyi aldın, değil mi? You have bought everything on the list, haven’t you? ii. to words such as dün, bugün, yarın, sabah, öğleden sonra and akşam to make adjectives of time: Bugünkü gazeteyi okudun mu? Başbakan dün gece istifa etmiş. Have you read today’s newspaper? The Prime Minister resigned last night. Ben öğleden sonraki toplantıya katılmayacağım. I won’t join the meeting in the afternoon. Although this suffix does not normally undergo vowel harmony, it changes to -kü after bugün and dün (bugünkü, dünkü).

112 | P a g e

500 Turkish Words in Context

iii. to possessive adjectives to form possessive pronouns: benimki bizimki

mine ours

seninki sizinki

yours yours

onunki onlarınki

his, hers theirs

In the following examples, ki is a conjunction. It corresponds to English conjunction that: Belli ki birbirlerini çok seviyorlar. Her zaman beraberler. It is clear that they love each other so much. They are always together. Kabul etmeliyim ki sen benden daha çalışkansın. I must admit that you are more hard-working than me. You can omit ki. It only adds emphasis. 494. -ebil /abil This suffix can be added to any verb base and put into any tense – just like the verb bilmek (to know). It may express ability, possibility, permission, or requests. The following examples express ability or lack of ability only. For other uses of this suffix, look into a grammar book. Ben İngilizce ve İspanyolca konuşabiliyorum. I can speak English and Spanish. In the suffix, only -e undergoes vowel harmony (-ebil / -abil). Uçağımıza son anda yetişebildik. Çok trafik vardı. (+poss+dat) We made it to our flight at the last minute. There was a lot of traffic. Nesrin araba kullanabiliyor. Fakat ehliyeti (= sürücü belgesi) yok. Nesrin can drive. But she hasn’t got a driving licence. ‘Polis hırsızları yakalayabilmiş mi?’ ‘Hayır, yakalayamamış.’ ‘Could the police catch the thieves?’ ‘No, they couldn’t.’

(+pl+acc)

With the negative, we replace -bil with the negation suffix -me: Maalesef, uçağımıza yetişemedik. Unfortunately, we didn’t make it to our flight.

(+e+negation+tense+pers)

Alo, Alo! Seni duyamıyorum, Beyza. Hello, hello! I can’t hear you, Beyza.

(+a+negation+tense+pers)

Emir bacağını kırdı. Bir ay yürüyemeyecek. (+buff+e+negation+buff+tense) Emir has broken his leg. He won’t be able to walk for one month. Biz bu yaz tatile gidemeyeceğiz. (+e+negation+buff+tense+pers) We won’t be able to go on holiday this summer.

P a g e | 113

500 Turkish Words in Context 495. -(y)in /ın /ün /un

We use this suffix to form imperatives for the 2nd person plural (siz). There is no suffix for the 2nd person singular (sen) as you can see in the first two examples below. We use imperatives to express a command, instruction, request, advice, or a friendly invitation: Gel yanıma otur. Sana bir şey söyleyeceğim. Come sit beside me. I will tell you something. Pastayı sevdin mi? Biraz daha al. Do you like the cake? Have some more. ‘Pardon, PTT’ye nasıl gidebiliriz?’ ‘Düz gidin, sonra sağa dönün.’ ‘Excuse me, how can we get to PTT [post office]?’ ‘Go straight, then turn right.’ Acele edin, çocuklar. Geç kalacağız. Hurry up, kids. We will be late. Also, we can use this suffix for the 2nd person singular (sen) when we are talking more politely or formally: Beyefendi, maskenizi takın, lütfen. Maskesiz girmek yasak. (+poss+acc) Sir, put on your face mask, please. It’s forbidden to enter without a mask. İsminizi bu listeye ekleyin, hanımefendi. Add your name to this list, Madam/ma’am.

(+poss+acc / +buff+dat)

When we are talking to the 2nd plural (siz) more politely and formally, we attach -iz to -(y)in: Düz gidiniz, sonra sağa dönünüz. PTT hemen sol kolda. (+dat / +loc) Go straight, then turn right. PTT is immediately on the left hand. Paragrafı okuyunuz ve aşağıdaki soruları cevaplayınız. Read the paragraph and answer the following questions. For negative imperatives, we add -me/-ma to the verb base: Akşam yemeğine gecikme, hayatım. Don’t be late for dinner, darling.

(+buff+dat)

Kapa çeneni! Boş konuşma. Shut up (lit shut your chin)! Don’t talk nonsense. Kapıda beklemeyin, beyefendi. Girin ve oturun, lütfen. Don’t wait at the door, sir. Come in and have a seat, please. Lütfen, maskesiz girmeyiniz. Please, do not enter without a mask.

(+loc)

114 | P a g e

500 Turkish Words in Context

496. -meli /malı We use this suffix to express: i. necessity and obligation: Bugün çıkamam. Kardeşim, Serkan’a bakmalıyım. (+buff+pers) I cannot go out today. I have to look after my brother, Serkan. Toplumda herkes trafik kurallarına uymalı, çocuklar. In society, everybody must obey the traffic rules, kids. We do not make the negative with the suffix -me. Instead, we use: infinitive / zorunda değil + Set A personal suffixes (See page 133.) Look at these examples: Biz okulda üniforma giymek zorunda değiliz. Ya siz? We don’t have to wear a uniform at school. What about you? Bana inanmak zorunda değilsin, elbette. Fakat doğru söylüyorum. You don’t have to believe me, of course. But I’m telling the truth. We can also express necessity and obligation by using the the same construction above in the affirmative or interrogative. We add the personal suffixes to zorunda: Ben bugün kardeşim Serkan’a bakmak zorundayım. I have to look after my brother Serkan today. ‘Ben sana inanmak zorunda mıyım?’ ‘İnan ya da inanma. Umurumda değil.’ ‘Do I have to believe you?’ ‘Believe or not believe. I don’t care.’ Herkes saat dokuzda işte olmak zorunda. Everybody has to be at work at nine o’clock.

(+loc)

ii. to give and ask for advice, or to say what is the right/good thing to do: Ahmet Altan’ın son kitabını kesin okumalısınız. You must definitely read Ahmet Altan’s last book. Bence Ayşe’den özür dilemelisin. O haklıydı. I think you should apologize to Ayşe. She was right. We put -me/-ma between the verb base and -meli/-malı in the negative: Levent, ablanla öyle konuşmamalısın. Doğru değil. (+poss+post ile) Levent, you shouldn’t talk to your elder sister like that. It’s not right. Yemek için yaşamamalı, yaşamak için yemeli. One should not live to eat but eat to live. (Moliere)

500 Turkish Words in Context

P a g e | 115

497. 1. -(y)eyim 2. -(y)elim 1. -(y)eyim /ayım This suffix means let me with the affirmative verb, and shall I with the interrogative verb: ‘Hesabı ben ödeyeyim, lütfen.’ ‘Alman usulü yapalım.’ ‘Let me pay the bill/check, please.’ ‘Let’s go Dutch.’ Sana yardım edeyim. O kutu ağırdır. Yalnız taşıyamazsın. Let me help you. That box must be heavy. You cannot carry it by yourself. Arkadaşız, değil mi? … Sana bir tavsiye vereyim o zaman. We are friends, right? … Let me give you a piece of advice then. The interrogative particle mi/mı comes after the suffix: ‘Aç mısın? Sandviç filan yapayayım mı?’ ‘Zahmet etme.’ ‘Are you hungry? Shall I make sandwiches or something?’ ‘Don’t bother.’ ‘Size bir hikâye anlatayım mı, çocuklar?’ ‘Evet, dede.’ ‘Shall I tell you a story, kids?’ ‘Yes, grandpa.’ ‘Burası çok sıcak ve havasız.’ ‘Pencereyi açayım mı?’ ‘Evet, lütfen.’ ‘It is too hot and airless in here.’ ‘Shall I open the window?’ ‘Yes, please.’ 2. -(y)elim /alım This suffix means let’s, and shall we: Bu akşam dışarıda yiyelim. Yemek yapmak istemiyorum. Let’s eat out this evening. I don’t like to cook. ‘Hafta sonu pikniğe gidelim, olur mu?’ ‘Olur (gidelim).’ ‘Let’s go on a picnic at the weekend, shall we?’ ‘Okay.’ Vakit kaybetmeyelim. Hemen çıkalım. Yoksa trenimizi kaçıracağız. Let’s not waste time. Let’s leave now. Or we will miss our train. ‘Anneme söylemeyelim. İkimizi de kesin öldürür.’ ‘Tamam.’ ‘Let’s not tell mum. She will definitely kill both of us.’ ‘Okay.’ Hava çok güzel. Dışarı çıkalım ve biraz temiz hava alalım mı? The weather is so beautiful. Shall we go out and get some clean air? Bu yaz tatile Bodrum’a gidelim mi? Shall we go to Bodrum on holiday this summer? ‘Pazar günü ne yapalım?’ ‘Annemlere gidelim mi?’ ‘What shall we do on Sunday?’ ‘Shall we go to mum’s?’

116 | P a g e

500 Turkish Words in Context

The below suffixes form new nouns from other nouns, adjectives, and verbs. 498. 1. -ci 2. -li 3. -ce 4. -lik 5. -me 1. -ci/çi (-cı/çı, -cü/çü, -cu/çu) This suffix means one who: i. does something as a job or profession, or specializes in a particular science, art, etc: noun iş şarkı dans futbol gazete diş fizik çiçek tarih siyaset tamir itfaiye

noun work song dance football newspaper tooth physics flower history politics repair fire brigade

→ → → → → → → → → → → →

işçi şarkıcı dansçı futbolcu gazeteci dişçi fizikçi çiçekçi tarihçi siyasetçi tamirci itfaiyeci

worker singer dancer footballer journalist dentist physicist florist historian politician repairman fireman

Learn also these job names: mühendis engineer; mimar architect; kasap butcher; terzi tailor; çiftçi farmer; manav greengrocer; kuaför hairdresser; berber barber; tercüman translator; garson waiter/-ress; şoför chauffeur; kurye courier; satış elemanı salesperson ii. is engaged in, or associated with an activity: noun yol söz şikâyet konuşma yarışma eylem destek ziyaret yalan ırk soygun

noun road, way utterance; word complaint speech competition action support visit lie race robbery

→ → → → → → → → → → →

yolcu sözcü şikâyetçi konuşmacı yarışmacı eylemci destekçi ziyaretçi yalancı ırkçı soyguncu

passenger spokesperson complainant speaker competitor activist supporter visitor liar racist robber

500 Turkish Words in Context

P a g e | 117

2. -li (-lı, -lü, -lu) This suffix forms nationality names: Country Amerika Avusturya Avustralya Arjantin Belçika Brezilya Çin Danimarka Irak İrlanda Kanada Kenya Kore Meksika Mısır Nijerya Suriye

Nationality America Austria Australia Argentina Belgium Brazil China Denmark Iraq Ireland Canada Kenya Korea Mexico Egypt Nigeria Syria

→ → → → → → → → → → → → → → → → →

Amerikalı Avusturyalı Avustralyalı Arjantinli Belçikalı Brezilyalı Çinli Danimarkalı Iraklı İrlandalı Kanadalı Kenyalı Koreli Meksikalı Mısırlı Nijeryalı Suriyeli

American Austrian Australian Argentinian Belgian Brazilian Chinese Danish Iraqi Irish Canadian Kenyan Korean Mexican Egyptian Nigerian Syrian

Some people prefer to use the suffix -li with all country names to refer to nationalities: Türkiyeli (Türk), Japonyalı (Japon), Rusyalı (Rus), İngiltereli (İngiliz), Fransalı (Fransız) and İtalyalı (İtalyan). This suffix can also be added to the names of continents, regions, cities, etc to indicate a person who is a native or inhabitant of that place: Avrupa Asya Afrika

Europe Asia Africa

→ → →

Avrupalı Asyalı Afrikalı

European Asian African

Batı Doğu

the West the East

→ →

Batılı Doğulu

Westerner Easterner

New York Londra Paris Ankara İstanbul

New York London Paris Ankara Istanbul

→ → → → →

New Yorklu Londralı Parisli Ankaralı İstanbullu

New Yorker Londoner Parisian Ankaran Istanbulite

118 | P a g e

500 Turkish Words in Context

3. -ce/çe (-ca/ça) This suffix forms language names from nationality names: Nationality

Language

Türk İngiliz Fransız Rus Arap Alman Japon İspanyol İtalyan Yunan

Turk English French Russian Arab German Japanese Spanish Italian Greek

→ → → → → → → → → →

Türkçe İngilizce Fransızca Rusça Arapça Almanca Japonca İspanyolca İtalyanca Yunanca

Turkish English French Russian Arabic German Japanese Spanish Italian Greek

4. -lik (-lık, -lük, -luk) This suffix forms nouns that: i. denotes a state, condition, quality, or a period. It is added to nouns and adjectives: noun/adjective iyi kötü güzel çirkin mutlu zengin fakir sorumlu dürüst cömert insan arkadaş vatandaş çocuk kıskanç evli

good bad beautiful ugly happy rich poor responsible honest generous human friend citizen child jealous married

noun → → → → → → → → → → → → → → → →

iyilik kötülük güzellik çirkinlik mutluluk zenginlik fakirlik sorumluluk dürüstlük cömertlik insanlık arkadaşlık vatandaşlık çocukluk kıskançlık evlilik

goodness badness beauty ugliness happiness richness poverty responsibility honesty generosity humanity friendship citizenship childhood jealousy marriage

P a g e | 119

500 Turkish Words in Context sessiz haksız aç genç yaşlı

quiet, silent unjust hungry young old

→ → → → →

sessizlik haksızlık açlık gençlik yaşlılık

quiet, silence injustice hunger youth old age

ii. denotes a line of work, or the job/profession/work of: noun mühendis öğretmen kasap doktor avukat gazeteci dişçi bankacı oyuncu

noun engineer teacher butcher doctor lawyer journalist dentist banker actor

→ → → → → → → → →

mühendislik öğretmenlik kasaplık doktorluk avukatlık gazetecilik dişçilik bankacılık oyunculuk

engineering teaching butchery the profession of a doctor the profession of a lawyer journalism dentistry banking acting

5. -me (-ma) This suffix forms nouns from verbs: verb açıkla an ilerle kutla soruştur suçla yarış düzenle koru tartış öde geliş yüz boşan konuş dondur kıy

noun explain commemorate progress celebrate investigate accuse compete regulate protect discuss pay develop swim get divorced speak freeze (tr) mince

→ → → → → → → → → → → → → → → → →

açıklama anma ilerleme kutlama soruşturma suçlama yarışma düzenleme koruma tartışma ödeme gelişme yüzme boşanma konuşma dondurma kıyma

explanation commemoration progression celebration investigation accusation competition regulation protection discussion payment development swimming divorce talk; speech ice-cream mince

120 | P a g e

500 Turkish Words in Context

The below suffixes form adjectives. 499. 1. -li 2. -siz 3. -î 4. -sel 1. -li (-lı, -lü, -lu) This suffix means having (the quality of), characterized by, or full of: noun yarar zarar saygı başarı yetenek dikkat neşe tehlike endişe ün değer lezzet tuz kir toz kültür renk sakal

adjective use harm respect success skill care cheer danger anxiety fame value taste salt dirt dust culture colour beard

→ → → → → → → → → → → → → → → → → →

yararlı zararlı saygılı başarılı yetenekli dikkatli neşeli tehlikeli endişeli ünlü değerli lezzetli tuzlu kirli tozlu kültürlü renkli sakallı

useful harmful respectful successful skilful careful cheerful dangerous anxious famous valuable tasty, delicious salty dirty (≠ clean) dusty cultured coloured; colourful bearded

2. -siz (-sız, -süz, -suz) This suffix is the opposite of -li. It shows a negative, lack, or an opposite: + li sağlıklı istekli önemli başarılı sınırlı şanslı anlayışlı sabırlı

+ siz healthy willing important successful limited lucky considerate patient

sağlıksız isteksiz önemsiz başarısız sınırsız şanssız anlayışsız sabırsız

unhealthy unwilling unimportant unsuccessful unlimited unlucky inconsiderate impatient

500 Turkish Words in Context mantıklı saygılı değerli yararlı lezzetli dikkatli sakallı

logical respectful valuable useful tasty careful bearded

mantıksız saygısız değersiz yararsız lezzetsiz dikkatsiz sakalsız

P a g e | 121 illogical disrespectful worthless useless tasteless careless beardless

Note that -siz may not always be the opposite of -li, and vice versa. Look at the following examples: hızlı yaşlı evli korkusuz

fast old married fearless

≠ ≠ ≠ ≠

yavaş genç bekâr korkak

3. -î This suffix is pronounced the same as the vowel i, but only longer. It does not undergo vowel harmony. It means of, or related to: noun asker meslek tarih din hayal hukuk ahlâk yaban insan tahmin İlah

adjective soldier job, profession history religion imagination law morals wild human estimate God

→ → → → → → → → → → →

askerî meslekî tarihî dinî hayalî hukukî ahlâkî yabanî insanî tahminî ilahî

military professional historic, historical religious imaginary legal; judicial moral wild humane approximate divine

Notice the spelling of the following adjectives: millet siyaset ticaret tıp aile efsane

nation politics commerce medicine family legend

→ → → → → →

millî siyasî ticarî tıbbî ailevî efsanevî

national political commercial medical familial legendary

122 | P a g e

500 Turkish Words in Context

4. -sel (-sal) This suffix means the same as -î: noun bilim bitki hayvan bölge sanat evren küre duygu gelenek içgüdü mantık kavram kişi fizik kimya para sayı tepki toplum kamu kent yaşam yargı

adjective science → vegetation → animal → region → art → universe → globe → emotion → tradition → instinct → logic → concept → person → physics → chemistry → money → number → reaction → society → the public → city → life → jurisdiction →

bilimsel bitkisel hayvansal bölgesel sanatsal evrensel küresel duygusal geleneksel içgüdüsel mantıksal kavramsal kişisel fiziksel kimyasal parasal sayısal tepkisel toplumsal kamusal kentsel yaşamsal yargısal

scientific vegetable; herbal animal regional artistic universal global emotional traditional instinctive logical conceptual personal physical chemical monetary numerical, digital reactional social, societal public urban vital judicial

Although -sel means the same as -î, the two suffixes are not always interchangeable. Here are some examples, in which they can be used interchangeably: bedenî ruhî kimyevî fizikî zihnî mantıkî hukukî hayvanî

bedensel ruhsal kimyasal fiziksel zihinsel mantıksal hukuksal hayvansal

bodily, physical spiritual chemical physical mental, intellectual logical legal; judicial animal

500 Turkish Words in Context

P a g e | 123

The below suffixes form verbs. 500. 1. -le 2. -leş 3. -len 1. -le (-la) The meaning of this suffix is not always guessable from the base noun or adjective, but it usually means make, become, get, produce, provide with, with an object, or using an object. It can be added to nouns and adjectives. noun ek hesap imza alkış yol özet engel baş ispat çaba destek etki kira sabun su ter ütü fırça

verb addition → calculation → signature → applause → road; way → summary → obstacle → beginning → proof → effort → support → effect → rent → soap → water → sweat → iron → brush →

adjective ucuz ihtiyar geniş serin rahat açık temiz kuru yavaş hazır

ekle hesapla imzala alkışla yolla özetle engelle başla ispatla çabala destekle etkile kirala sabunla sula terle ütüle fırçala

add calculate sign applaud, clap send summarize obstruct, block begin prove struggle support affect; impress rent soap water sweat iron brush

verb cheap old wide cool relaxed clear clean dry slow ready

→ → → → → → → → → →

ucuzla ihtiyarla genişle serinle rahatla açıkla temizle kurula yavaşla hazırla

get cheap get old (not young) get wider get cool relax clarify, explain clean make sth dry slow (intr) ready, prepare

124 | P a g e

500 Turkish Words in Context

2. -leş (-laş) This suffix means: i. each other/one another, or together: noun söz yardım pay toka veda şaka dert kucak

verb promise help share handshake goodbye joke trouble hug

→ → → → → → → →

sözleş yardımlaş paylaş tokalaş vedalaş şakalaş dertleş kucaklaş

promise each other help one another share shake hands say your goodbyes joke with one another tell each other your troubles hug each other

Compare the following example sentences: Bana yardım eder misiniz? Could you help me? Eskiden insanlar daha çok yardımlaşırdı. In the past, people used to help each other more. ii. become or get: noun/adjective çocuk inat buhar ciddî sakin zengin olgun fakir iyi kötü kaba zor pahalı kalabalık modern

child obstinacy steam serious calm rich mature poor good bad rude difficult expensive crowd modern

verb → → → → → → → → → → → → → → →

çocuklaş inatlaş buharlaş ciddileş sakinleş zenginleş olgunlaş fakirleş iyileş kötüleş kabalaş zorlaş pahalılaş kalabalıklaş modernleş

become childish get obstinate evaporate become serious become calm get rich become mature; ripen get poor get better; recover (illness) get worse become rude get difficult become expensive get crowded become modern

500 Turkish Words in Context

P a g e | 125

3. -len (-lan) This suffix also means become or get: noun şüphe öfke yaş ümit duygu heyecan kaygı değer kir toz

verb suspicion anger age hope emotion excitement anxiety value dirt dust

→ → → → → → → → → →

adjective temiz hasta hazır hoş

şüphelen öfkelen yaşlan ümitlen duygulan heyecanlan kaygılan değerlen kirlen tozlan

become suspicious get angry become older become hopeful become emotional get excited get anxious become more valuable become/get dirty get dusty

verb clean sick ready nice

→ → → →

temizlen hastalan hazırlan hoşlan

become clean become sick get ready become attracted to; like

Notice how verb formation can be different between English and Turkish. Sometimes there is no change in English, but we almost always have to add a suffix in Turkish. Look at these examples: noun/adjective destek sabun temiz yavaş

support soap clean slow

verb → → → →

intransitive başla kayna dur değiş geliş art don

destekle sabunla temizle yavaşla

support soap clean slow (intr)

transitive start boil stop change develop increase freeze

→ → → → → → →

başlat kaynat durdur değiştir geliştir artır dondur

start boil stop change develop increase freeze

126 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Appendix A Possessive and case suffixes 1. Possessive suffixes Personal pronouns 1 Ben Sen O Biz Siz Onlar

I You He/She/It We You They

Possessive adjectives

Possessive suffixes

Benim Senin Onun Bizim Sizin Onların

-(i)m -(i)n -(s)i -(i)miz -(i)niz -leri

My Your His/Her/Its Our Your Their

If the noun ends in a vowel, we omit the initial vowel (i) from the 1st and 2nd persons possessive suffixes, and we use the buffer letter (s) before the 3rd person singular possessive suffix: 2 (benim) odam my room (bizim) odamız/odalarımız our room/rooms (senin) odan your room (sizin) odanız/odalarınız your room/rooms (onun) odası his/her room (onların) odaları their room/rooms The 3rd person plural suffix -leri may also refer to two or more people/things. Therefore, we do not use the plural suffix (NOT odalarları). Look also at this example: 3 İki kızım var. Adları (NOT adlarları) Su ve Ece. Anneleri ile yaşıyorlar. I have daughters. Their names are Su and Ece. They live with their mother.

Compound nouns with possessive suffixes Possessive suffixes replace -(s)i: 4 yatak odası →

yatak odam yatak odan yatak odası yatak odamız/odalarımız yatak odanız/odalarınız yatak odaları

my bedroom your... his/her... our bedroom/bedrooms your... their...

Notice that with the 3rd person singular, we do not double -sı (NOT odasısı). Any singular compound noun is already in the 3rd person singular possessive.

500 Turkish Words in Context

P a g e | 127

2. Case suffixes Case is changes in the forms of nouns and pronouns with the addition of suffixes. That is, nouns and pronouns change their suffixes depending on their functions in sentences. There are six cases in Turkish, each of which has its own suffix except the nominative case, which is the plain form of nouns and pronouns you will find in a dictionary.

1. The nominative case A noun or pronoun in the nominative case functions as: i. the subject. It may take the plural or possessive suffixes, or both: 5 Çocuklar odalarında çizgi film seyrediyorlar. The kids are watching a cartoon in their room. Anahtarların mutfak masasında. Your keys are on the kitchen table. ii. the indefinite direct object. It may take the plural suffix only: 6 Babam salonda gazete okuyor. Dad is reading a newspaper in the living room. Ben yeni yerler görmek istiyorum. I want to see new places. The indefinite direct object refers to something unspecific or a type of thing. We have also the definite direct object, which refers to something specific our readers or listeners know about. It takes the accusative case suffix.

2. The accusative case Look at these examples: 7 Televizyonu kapatır mısın, seyretmiyorsan? Would you turn off the television if you aren’t watching? Ben bugün evdeyim. Mutfağı temizliyorum. I’m at home today. I’m cleaning the kitchen. In these examples, the accusative case suffix functions like the English definite article the that comes before direct objects. However, it does not correspond to the in every instance. We use it where English does not normally use the before direct objects.

128 | P a g e

500 Turkish Words in Context

We also add the accusative case suffix -(y)i: i. to proper nouns (names of people, countries, books, films, etc): 8 Ben kız arkadaşım Aysu’yu çok seviyorum. I love my girlfriend Aysu so much. Babam küçük kardeşim Arkın’ı eğlendiriyor. Dad is entertaining my younger brother Arkın. Sen ‘İrlandalı’yı seyrettin mi? Have you seen ‘The Irishman’? Ben Galatasaray’ı tutuyorum. Kocam Fenerbahçe’yi tutuyor. I support Galatasaray. My husband supports Fenerbahçe. ii. to nouns with possessive suffixes: 9 Ben karımı ve çocuklarımı çok seviyorum. I love my wife and kids so much. Biz Antalya’daki evimizi satıyoruz. İzmir’de daire alacağız. We are selling our house in Antalya. We will buy a flat in İzmir. Arabanızı nereye park ettiniz? Where have you parked your car? iii. to nouns modified by demonstrative adjectives (see #151): 10 Helin, bu kitabı okumuyorsan, ödünç alabilir miyim? Helin, if you aren’t reading this book, can I borrow it? Bütün çocuklar o çizgi filmi çok seviyorlar. All children love that cartoon very much. Affedersiniz, ben şu kırmızı çantayı görebilir miyim? Excuse me, can I see that red handbag? iv. to personal and demonstrative pronouns (see #470): 11 Sen beni dinlemiyorsun, değil mi? Televizyonu kapatacağım. You aren’t listening to me, are you? I’ll turn off the television. Biz onları iyi tanımıyoruz. Onlar birkaç hafta önce taşındılar. We don’t them well. They moved in several weeks ago. Ben o oyuncağı değil, bunu istiyorum, anne. Bu daha güzel. I don’t want that toy, I want this one, Mum. This is more beautiful.

P a g e | 129

500 Turkish Words in Context 3. The genitive case Look at these examples: 12 Canan’ın soyadı Türkiye’nin başkenti

Canan’s surname/last name the capital of Turkey

The possessor (Canan, Türkiye) always comes before the possessed (soyad, başkent). And they both take a suffix. We always add -(n)in to the possessor, and to the possessed we add the 3rd person possessive -(s)i or -leri. 13 If the possessor is singular, we add -(s)i to the possessed (singular or plural): Ece + erkek arkadaş komşu + kedi film + son Ahmet Altan + kitaplar Miray + gözler

Ece’nin erkek arkadaşı komşunun kedisi filmin sonu Ahmet Altan’ın kitapları Miray’ın gözleri

Ece’s boyfriend the neighbour’s cat the end of the film Ahmet Altan’s books Miray’s eyes

If the possessor is plural, we add -leri to the possessed: 14 çocuklar + ad askerler + üniforma ağaçlar + dal insanlar + tercih

çocukların adları askerlerin üniformaları ağaçların dalları insanların tercihleri

the kids’ names the soldiers’ uniforms the branches of the trees people’s choices

In these examples -(n)in is preceded by the possessive suffixes: 15 oğlumun okulu babanın arabası çocuklarınızın adları komşumuzun kedisi

my son’s school your father’s car your kids’ names our neighbour’s cat

The possessor + possessed acts as a single unit and can take new case suffixes. The buffer letter n goes in between: 16 Ece’nin erkek arkadaşının adı ne? Kız filmin sonunda ölüyor. Oğlumun okulundan aradılar. Ahmet Altan’ın kitaplarını severim. Komşunun kedisine süt verdim. İnsanların tercihlerine saygı göster.

What is Ece’s boyfriend’s name? The girl dies at the end of the film. They called from my son’s school. I like Ahmet Altan’s books. I gave milk to the neighbour’s cat. Show respect to people’s choices.

(gen) (loc) (abl) (acc) (dat) (dat)

130 | P a g e

500 Turkish Words in Context

4. The dative case We add the dative case suffix -e: i. to the indirect object. It usually corresponds to English prepositions at, to and for: 17 Komşunun kedisine süt verdim. Her cuma karıma çiçek alırım. Kitabına bakabilir miyim?

I gave milk to the neighbour’s cat. I buy flowers for my wife every Friday. Can I have a look at your book?

ii. to the name of a place, area, direction, etc to say where someone or something goes, or where something is placed. It usually corresponds to English prepositions to, in(to), and on(to): 18 Biz yarın İzmir'e gidiyoruz. Eti buzdolabına koyar mısın?

We are going to İzmir tomorrow. Would you put the meat into the fridge?

5. The locative case We add the locative case suffix -de: i. to the name of a place, area, container, etc. It usually corresponds to English prepositions of place in, on and at: 19 Melis odasında müzik dinliyor. Et buzdolabında. Anahtarların masada. Çocuklar plajda top oynuyorlar. Ben ikinci katta oturuyorum. Kapıda bir adam var. Bizi istasyonda bekliyorlar.

Melis is listening to music in her room. The meat is in the fridge. Your keys are on the table. The kids are playing ball on the beach. I live on the second floor. There is a man at the door. They are waiting for us at the station.

ii. to months, years, centuries, and clock times. It usually corresponds to English prepositions of time in, on and at: 20 martta, 15 Mart’ta 20. yüzyılda 1971’de saat 5.00’te, 9.00’da

in March, on 15 March in the 20th century in 1971 at 5.00, at 9.00 o’clock

We add -da, or -ın to seasons: ilkbaharda, sonbaharda yazın, kışın

in spring, in autumn/fall in summer, in winter

500 Turkish Words in Context

P a g e | 131

However, we do not add the locative case suffix -de: i. to days: 21 Ben cuma Ankara’ya gidiyorum.

I’m going to Ankara on Friday.

ii. to parts of the day: 22 Dersler sabah 9.00’da başlıyor. Öğleden sonra ne yapıyorsun? Akşam buluşuyoruz, değil mi? Ben dün gece iyi uyuyamadım.

The classes start at 9.00 in the morning. What are you doing in the afternoon? We are meeting up in the evening, right? I couldn’t sleep well last night.

And not to hafta içi (weekday) and hafta sonu (weekend): 23 Ben hafta içi 7.00’de kalkıyorum. Sen hafta sonu ne yapıyorsun?

I get up at 7.00 on weekdays. What are you doing at the weekend?

6. The ablative case We add the ablative case suffix -den, which usually corresponds to English preposition from, to the name of a place, area, container, substance etc, or to the name of a person to say: i. where someone or something starts, leaves, or comes from: 24 Bizim trenimiz 2. perondan kalkıyor. Our train departs from platform 2. Sabah 7.00’de kalkıyorum ve 7.45’te evden çıkıyorum. I get up at 7.00 and leave home at 7.45 in the morning. Anne ve babam hafta sonu Bursa’dan dönüyor. My mum and dad are returning from Bursa at the weekend. ii. where something is before it is removed: 25 Buzdolabından biraz peynir çıkarır mısın, Gonca? Would you take some cheese out of the fridge, Gonca? Bak! Siyahlı adam cebinden bıçak çıkardı. Look! The man in black has produced a knife from his pocket. Yirmi birden beşi çıkarın. Subtract five from twenty-one.

132 | P a g e

500 Turkish Words in Context

iii. what substance is used to make something: 26 Çocuklar plajda oynuyorlar. Kumdan kule yapıyorlar. The kids are playing on the beach. They are building a tower from the sand. Türk lokumu şeker ve nişastadan yapılıyor. Hiç tattınız mı? Turkish delight is made from sugar and starch. Have you ever tasted it? ‘Bu masa neden yapılmış?’ ‘Plastikten yapılmış.’ ‘What’s this table made of?’ ‘It’s made of plastic.’ iv. who sends or gives something: 27 Zeyno her pazartesi erkek arkadaşından çiçek alıyor. Zeyno receives flowers from her boyfriend every Monday. Bugün öğretmeninden bir telefon aldım, Deniz. I have got a phone call from your teacher today, Deniz. O çiçekler kimden? Sevgilinden mi? Who are those flowers from? From your boyfriend?

Compound nouns with case suffixes The buffer letter n goes between compounds (singular or plural) and the case suffixes since both singular and plural compounds end in the vowel -i: 28 Masa örtülerini ütülediniz mi, Beril Hanım? Have you ironed the tablecloths, Ms Beril? O alışveriş merkezinin otoparkı çok küçük. That shopping centre’s car park is too small. Sütü ve yumurtaları buzdolabına koyar mısın, hayatım? Would you put the milk and eggs into the fridge, darling?

(+n+acc) (+n+gen) (n+dat)

Cep telefonun yatak odasında. Your mobile is in the bedroom.

(+n+loc)

Ben İstanbul Üniversitesi’nden mezun oldum. I have graduated from Istanbul University.

(+n+abl)

No buffer letter is needed if a possessive suffix, which ends in a consonant, precedes the case suffixes: Yatak odanda televizyon var mı? Is there a television in your bedroom?

P a g e | 133

500 Turkish Words in Context

Appendix B Ek-fiil and verb conjugations Personal suffixes There are two separate sets of personal suffixes, each of which is used with certain tenses: Set A personal suffixes Last vowel of the receiving word + Singular persons

e-i

ö-ü

a-ı

o-u

1 -(y)im -(y)üm

-(y)ım -(y)um

2 -sin

-sın

-sun

-sün

3 Ø (no suffix) Plural persons

1 -(y)iz

-(y)üz

-(y)ız

-(y)uz

2 -siniz

-sünüz

-sınız

-sunuz

3 -ler

-ler

-lar

-lar

We use Set A personal suffixes with simple present, present continuous, -miş past and future tense. Set B personal suffixes Last vowel of the receiving word + Singular persons

e-i

ö-ü

a-ı

o-u

1 -m

-m

-m

-m

2 -n

-n

-n

-n

3 Ø (no suffix) Plural persons

1 -k

-k

-k

-k

2 -niz

-nüz

-nız

-nuz

3 -ler

-ler

-lar

-lar

We use Set B personal suffixes with -di past tense only.

134 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Ek-fiil tenses Affirmative

Negative

Interrogative

mutlu değilim mutlu değilsin mutlu değil mutlu değiliz mutlu değilsiniz mutlu değiller

mutlu muyum mutlu musun mutlu mu mutlu muyuz mutlu musunuz mutlu mular

1 Simple present Ben Sen O Biz Siz Onlar

mutluyum mutlusun mutlu mutluyuz mutlusunuz mutlular

As we have mentioned in the introduction to verbs on page 66, there is no tense suffix for the ek-fiil simple present. The personal suffixes refer to the time as well as the persons. 2 -di past Ben Sen O Biz Siz Onlar

mutluydum mutluydun mutluydu mutluyduk mutluydunuz mutluydular

mutlu değildim mutlu değildin mutlu değildi mutlu değildik mutlu değildiniz mutlu değildiler

mutlu muydum mutlu muydun mutlu muydu mutlu muyduk mutlu muydunuz mutlu muydular

If the receiving word ends in a vowel, the buffer letter y precedes the tense suffix -di. This is also true for the -miş past tense. 3 -miş past Ben Sen O Biz Siz Onlar

mutluymuşum mutluymuşsun mutluymuş mutluymuşuz mutluymuşsunuz mutluymuşlar

mutlu değilmişim mutlu değilmişsin mutlu değilmiş mutlu değilmişiz mutlu değilmişsiniz mutlu değilmişler

mutlu muymuşum mutlu muymuşsun mutlu muymuş mutlu muymuşuz mutlu muymuşsunuz mutlu muymuşlar

The suffix -miş may refer to the present as well as the past. When we are talking about the past, we must provide a reference for the past, as otherwise there might be a confusion between the past and present meanings. Compare: Gizem yeni biriyle tanışmış. Çok mutluymuş. (I heard) Gizem has met someone new. She is very happy. Eski erkek arkadaşıyla hiç mutlu değilmiş. (I heard) She wasn’t at all happy with her ex-boyfriend.

500 Turkish Words in Context

P a g e | 135

Verb tenses Affirmative

Negative

Interrogative

gitmem gitmezsin gitmez gitmeyiz gitmezsiniz gitmezler

gider miyim gider misin gider mi gider miyiz gider misiniz giderler mi

gidiyorum gidiyorsun gidiyor gidiyoruz gidiyorsunuz gidiyorlar

gitmiyorum gitmiyorsun gitmiyor gitmiyoruz gitmiyorsunuz gitmiyorlar

gidiyor muyum gidiyor musun gidiyor mu gidiyor muyuz gidiyor musunuz gidiyorlar mı

gittim gittin gitti gittik gittiniz gittiler

gitmedim gitmedin gitmedi gitmedik gitmediniz gitmediler

gittim mi gittin mi gitti mi gittik mi gittiniz mi gittiler mi

gitmişim gitmişsin gitmiş gitmişiz gitmişsiniz gitmişler

gitmemişim gitmemişsin gitmemiş gitmemişiz gitmemişsiniz gitmemişler

gitmiş miyim gitmiş misin gitmiş mi gitmiş miyiz gitmiş misiniz gitmişler mi

4 Simple present Ben Sen O Biz Siz Onlar

giderim gidersin gider gideriz gidersiniz giderler

5 Present continuous Ben Sen O Biz Siz Onlar 6 -di past Ben Sen O Biz Siz Onlar 7 -miş past Ben Sen O Biz Siz Onlar

Unlike in ek-fiil -miş past, the tense suffix refers to the past time only. 8 Future Ben Sen O Biz Siz Onlar

gideceğim gideceksin gidecek gideceğiz gideceksiniz gidecekler

gitmeyeceğim gitmeyeceksin gitmeyecek gitmeyeceğiz gitmeyeceksiniz gitmeyecekler

gidecek miyim gidecek misin gidecek mi gidecek miyiz gidecek misiniz gidecekler mi

136 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Appendix C Common nouns used with the verb yapmak Yapmak translates as make or do in the following list: pasta yapmak hata yapmak çay/kahve yapmak sandviç yapmak salata yapmak şaka yapmak gürültü yapmak plan yapmak liste yapmak yorum yapmak ödeme yapmak konuşma yapmak

make a cake make a mistake make tea/coffee make a sandwich make a salad make a joke make a noise make a plan make a list make a comment make a payment make a speech

anlaşma yapmak değişiklik yapmak servet yapmak ütü yapmak alışveriş yapmak iş yapmak temizlik yapmak yemek yapmak iyilik yapmak ev ödevi yapmak egzersiz yapmak araştırma yapmak

make a deal make a change make a fortune do the ironing do the shopping do work/business do the cleaning do the cooking do a favour do homework do exercise do research

In the following list, make and do translate differently: make a decision make an offer make a guess make a friend make a profit make a loss make money make a complaint

karar vermek teklifte bulunmak tahminde bulunmak arkadaş edinmek kâr etmek zarar etmek para kazanmak şikâyette bulunmak

make fun of make a promise do harm do an exam do a crossword do a course do the laundry do the dishing

alay etmek söz vermek zarar vermek sınava girmek bulmaca çözmek kurs almak çamaşır yıkamak bulaşık yıkamak

In the following list, have also translates as yapmak: have a bath have sex have a holiday

banyo yapmak seks yapmak tatil yapmak

have a picnic have a meeting have breakfast

We say: duş almak sevişmek öğle/akşam yemeği yemek

have a shower make love have lunch/dinner

piknik yapmak toplantı yapmak kahvaltı yapmak

500 Turkish Words in Context

P a g e | 137

Appendix D Common noun+etmek verbs The auxiliary verb etmek has no single correspondence in English but can be seen as a particle that makes verbs from nouns. The meaning can be expressed with make, have, or other verbs in English. Dans etmek, for example, literally means to do a dance, although the verb dance might be a better English equivalent. You should learn the compound verbs with etmek as a vocabulary item, just like phrasal verbs in English. Here is a list of ‘noun+etmek’ verbs, in addition to those we have studied: acele etmek davet etmek hakaret etmek iddia etmek şikâyet etmek tahmin etmek teklif etmek itiraz etmek protesto etmek rica etmek işaret etmek tekrar etmek israf etmek iptal etmek kâr etmek zarar etmek işgal etmek zannetmek ziyaret etmek inkâr etmek tamir etmek sohbet etmek merak etmek ümit/umut etmek kontrol etmek hak etmek emretmek talep etmek

hurry invite insult claim (truth) complain; report guess offer/suggest object protest request point (to) repeat waste, squander cancel profit lose (money) occupy (by force) assume visit deny repair; fix have a chat be curious hope control deserve; merit order (tell sb to sth) demand

küfretmek tavsiye etmek icat etmek yemin etmek hissetmek devam etmek park etmek ısrar etmek terk etmek intihar etmek endişe etmek iade etmek şok etmek takip etmek şüphe etmek telaffuz etmek tereddüt etmek seyahat etmek tercih etmek tebrik etmek tercüme etmek rahatsız etmek tehdit etmek organize etmek hayret etmek ispat etmek berbat etmek hediye etmek

swear (offensive) advise invent swear (promise) feel; sense continue; go on park (a vehicle) insist abandon; leave commit suicide worry return (give back) shock follow; chase doubt pronounce hesitate travel prefer congratulate translate disturb threaten organize be astonished prove spoil, ruin give as a gift

138 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Appendix E Common words in English and Turkish In the glossary, some English words exist in Turkish only in the meaning given, or the word class shown. English accent (n), for example, exists in Turkish only as a noun and not as a verb, or acid (n) exists only as a noun and not as an adjective. All you need to do to add these words to your vocabulary is to see and hear them once. You will never forget them.

A................................ academy academic (adj) accent (n) acid (n) action (n) active actor actress adaptation address (details of a place) advantage alarm (of burglary, fire, etc) album alcohol alcoholic (n) alphabet alternative amateur ambulance analysis antiantibiotic antidemocratic antipathy, antipathetic arena arithmetic astronaut

akademi akademik aksan asit aksiyon aktif aktör aktris adaptasyon adres avantaj alarm albüm alkol alkolik alfabe alternatif amatör ambulans analiz antiantibiyotik antidemokratik antipati, antipatik arena aritmetik astronot

500 Turkish Words in Context athlete athletic athletics atmosphere apartment block assistant (n) August authority autoautobiography automatic automobile

P a g e | 139

atlet atletik atletizm atmosfer apartman asistan ağustos otorite otootobiyografi otomatik otomobil

B................................ bacteria balcony balloon (n) bank (place for money) baggage (=luggage) bar (place to drink in) barrier basketball (game) bicycle (n) biscuit (=cookie) biology biological blouse boat bomb (n) boot (shoe) branch (of a study) bravo bureau button (of a machine; on a website)

bakteri balkon balon banka bagaj bar bariyer (=engel) basketbol bisiklet bisküvi biyoloji biyolojik bluz bot bomba bot branş bravo büro buton (=düğme)

C............................... cable (wire) cacao café camera (for making films, TV programmes) camp (n)

kablo kakao kafe kamera kamp

140 | P a g e

500 Turkish Words in Context

campaign (n) campus cancer canteen (in a school, factory, etc) capacity captain (sailor; team leader) caravan (=trailer) carbohydrate carbon card (n) career (n) carnival catalogue/catalog category Catholic centimetre/centimeter ceremony champion (n) channel (n) chaos character chemistry chocolate chorus (n) Christian cigarette cinema civil (not part of the military or gov.) classic (n; adj); classical clinic club (for an activity or sport) coalition coffee cola collective (adj) collection (set/group) colony comic (=amusing) comedy comedian committee communication

kampanya kampüs (=yerleşke) kanser kantin kapasite kaptan karavan karbonhidrat karbon kart kariyer karnaval katalog kategori Katolik santimetre (cm) seremoni şampiyon kanal kaos karakter kimya çikolata koro Hıristiyan sigara sinema sivil klasik klinik kulüp koalisyon kahve kola kolektif koleksiyon koloni komik komedi komedyen komite komünikasyon (=iletişim)

500 Turkish Words in Context complex complicated (=complex) composition (=essay) concentration concept concert (music) conference contract (n) control (n) copy (n) corridor costume cousin (a child of your uncle or aunt) cream (for the skin; colour) cream (of milk) credit (n) credit card crisis criterion criticism; critical (important; serious/worrying) crystal culture (n) cultural

P a g e | 141 kompleks komplike kompozisyon konsantrasyon konsept konser konferans kontrat (=sözleşme) kontrol kopya koridor kostüm kuzen krem krema kredi kredi kartı kriz kriter kritik kristal kültür kültürel

D..................................._ dance (n) degree democracy democratic department (of an organization) depression (mental illness) design (n) detail (n) detective dialogue digital diplomat diplomatic disadvantage disk/disc diploma

dans derece demokrasi demokratik departman (=bölüm) depresyon dizayn detay (=ayrıntı) dedektif diyalog dijital diplomat diplomatik dezavantaj disk diploma

142 | P a g e

500 Turkish Words in Context

direct (adj) discipline (n) drama doctor (n) document (n) dollar

direkt disiplin drama doktor doküman dolar

E.....................................___ economy (n) economic; economical editor effort electricity electronic empathy emperor encyclopaedia energy energetic equipment ethic; ethics; ethical ethnic (adj) euro (n) exercise (activities for body) exotic expert (n) extra extreme (adj)

ekonomi (=iktisat) ekonomik editör efor (=çaba, gayret) elektrik elektronik empati imparator ansiklopedi enerji enerjik ekipman etik etnik avro egzersiz egzotik eksper (=bilirkişi) ekstra ekstrem

F....................................___ factor (n) faculty (of a university) favourite federal federation film (=movie) final (n) finance (n) financial finish (n) football (game)

faktör fakülte favori federal federasyon film final finans finansal (=malî) finiş (=varış, bitiş) futbol

500 Turkish Words in Context form (n) format (n) formula forum full (adj) function (n) functional

P a g e | 143 form format formül forum ful fonksiyon (=işlev) fonksiyonel (=işlevsel)

G.................................... galaxy gallery garage (=carport) gas (n) gendarme general (in the army) general (adj) generation gentleman (a man who is always polite) gesture (n) geography geometry geometric global goal (in football) golf gram/gramme grammar group (n) grey guarantee (n) guitar gymnastics

galaksi galeri garaj gaz jandarma general genel jenerasyon (=nesil) centilmen jest coğrafya geometri geometrik global (=küresel) gol golf gram (g/gm) gramer (=dil bilgisi) grup gri garanti gitar jimnastik

H..................................... habitat hall (=hallway) hamburger harmony helicopter hello (when answering the phone) hobby

habitat hol hamburger harmoni helikopter alo hobi

144 | P a g e

500 Turkish Words in Context

hockey honour (n) hotel hypothesis

hokey onur otel hipotez (=varsayım)

I.................................._____ ideal idealist ideology ideological illegal (adj) illusion illusionist image (public opinion) index (n) indirect infection instrument (of music) integration international (adj) Internet industry industrial inflation (in prices) information institute (n) irony ironic Islam

ideal idealist ideoloji ideolojik illegal (=yasa dışı) illüzyon illüzyonist imaj indeks endirekt (=dolaylı) enfeksiyon enstrüman entegrasyon enternasyonal İnternet endüstri (=sanayi) endüstriyel enflasyon enformasyon (=bilgi) enstitü ironi ironik İslâm

J....................................___ jacket (for the body) jet (plane) jury

ceket jet jüri

K...................................___ (shish) kebab/kabob kilogram/kilogramme kilometre/kilometer Koran, Qur'an

(şiş) kebap kilogram (kg) kilometre (km) Kur’an

500 Turkish Words in Context

P a g e | 145

L..................................... laboratory lamp laser leader league legal lemon lemonade liberal licence (n) limit (n) list (n) lira litre/liter lobby (n) local (adj)

laboratuvar lamba lazer lider lig legal (=yasal) limon limonata liberal lisans limit liste lira litre lobi lokal

M.................................... machine magazine (of fashion, computer, etc) manager manual (≠ automatic) March (the third month) market (to buy things) mask (n) massage (n) match (a sports event) material (=materials) maths/math maximum May (the fifth month) mechanics; mechanical mechanism medal (n) media melody menu message metaphor

makine magazin menajer manüel mart market maske masaj maç materyal matematik maksimum (max) mayıs mekanik mekanizma madalya medya melodi menü mesaj metafor (=mecaz)

146 | P a g e

500 Turkish Words in Context

metaphorical metal, metallic metropolis metre/meter millimetre/millimeter million millionaire mineral mental method minimum miniminibus mobile (adj) model modern molecule momentum morale motivation motor (n) museum music musical musician Muslim myth

metaforik (=mecazî) metal, metalik metropol metre (m) milimetre (mm) milyon milyoner mineral mental (=zihinsel) metot (=yöntem) minimum (min) miniminibüs mobil model modern molekül momentum moral motivasyon motor müze müzik müzikal müzisyen Müslüman mit

N.................................... natural (not false or artificial) negative normal note (to remind you); notes (for studying) note (music) nuclear number (in a set/list; phone)

natürel (=doğal) negatif normal not nota nükleer numara (No)

O.....................................__ objective (adj) office (a building; room) Olympic

objektif (=nesnel) ofis olimpik

500 Turkish Words in Context Olympic Games opera operation operator (of a machine; a business) organ organic organization organized original (not a copy; new) oxygen

P a g e | 147

Olimpiyat Oyunları opera operasyon operatör organ organik organizasyon organize orijinal oksijen

P..................................... packet panel panic (n) park (n) partner (n) party (for fun; in politics) pasta penalty (in football) pension (a small cheap hotel) pepper (n) performance period (length of time) perspective personnel phobia; -phobia phonetic; phonetics photocopy (n) photograph (n) physics piano picnic (n) pilot (n) pizza plan (n) plastic police policy (of insurance) policy; politics politic; political

paket panel panik park partner parti pasta (means cake) penaltı pansiyon biber performans periyot perspektif personel fobi fonetik fotokopi fotoğraf fizik piyano piknik pilot pizza plan plastik polis poliçe politika politik

148 | P a g e

500 Turkish Words in Context

portrait (n) popular (liked by a lot of people) position (n) positive poster potato potential pound (unit of money) practical practice (n) presentation (to give a talk) prince princess principle problem professional professor (in a British university) profile (n) programme/program (n) project (n) procedure promotion (the activity of advertising) protein protest (n) protocol psychology psychological

portre popüler pozisyon pozitif poster patates potansiyel paunt pratik (adj) pratik (n) prezantasyon prens prenses prensip problem profesyonel profesör profil program proje prosedür promosyon protein protesto protokol psikoloji psikolojik

R....................................___ radical rational radio (for listening to music and news) reaction realist; realistic reality reform (n) regime report (a written/spoken description) restaurant rhythm robot

radikal rasyonel radyo reaksiyon realist realite reform rejim rapor restoran (=lokanta) ritim robot

500 Turkish Words in Context rocket (n) role role model romance romantic routine

P a g e | 149

roket rol rol model romantizm romantik rutin

S..................................... salad sandwich (n) sauce scandal scenario score (of a sport or game) sector secretary secular selfie seminar service (n) sex (activity) sexy shampoo (n) signal (n) show (a performance for the public) social (adj) specific speculation sponsor (n) sport (n) spray (n) stadium standard star (a famous performer/player) station (of train; radio) status strategy strategic stress (feelings of worry or anxiety) studio subjective (≠ objective)

salata sandviç sos skandal senaryo skor sektör sekreter seküler selfi seminer servis seks seksi şampuan sinyal şov sosyal spesifik spekülasyon sponsor spor sprey stadyum standart star (=yıldız) istasyon statü strateji stratejik stres stüdyo subjektif (=öznel)

150 | P a g e

500 Turkish Words in Context

sugar (n) super (adj, adv) supermarket surprise (n) symbol sympathy sympathetic system

şeker süper süpermarket sürpriz sembol sempati (means liking) sempatik (means likable) sistem

T...................................__.. tablet tactic, tactical tank taxi technician technique; technical technology technological telegraph (n) telephone (n) telescope television tennis terror (violent action) terrorism terrorist test (medical; machine/product) tip (money) theatre (to see plays) therapy therapist theology theological theory theoretical thermometer toilet tolerance tomato ton tour (n)

tablet taktik tank taksi teknisyen teknik teknoloji teknolojik telgraf telefon teleskop televizyon tenis terör terörizm terörist test tip (=bahşiş) tiyatro terapi terapist teoloji teolojik teori teorik termometre tuvalet tolerans domates ton tur

P a g e | 151

500 Turkish Words in Context tourism tourist tournament traffic (n) tragedy tragic train (railway) transfer (n) tropic tropical tube (pipe for liquid) tunnel (n) TV type (n)

turizm turist turnuva trafik trajedi trajik tren transfer tropik tropikal tüp tünel TV tip

U.....................................__ uniform (n) unit (of a book) universal university

üniforma ünite üniversal üniversite

V.................................__.... vase version video (n) virus vision visionary vitamin volleyball volume (sound; book)

vazo versiyon video virüs vizyon vizyoner vitamin voleybol volüm

Y....................................___ yacht yoghurt

yat yoğurt

152 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Appendix F Common everyday expressions Günaydın. İyi günler. İyi akşamlar. İyi geceler. İyi eğlenceler. İyi tatiller. İyi yolculuklar. Tebrikler. Teşekkürler. Başarılar. Teşekkür ederim. Rica ederim./Bir şey değil. Özür dilerim.

Good morning. Good afternoon; Have a good day. Good evening. Good night. Have a good time, enjoy yourself. Have a good holiday/vacation. Have a good journey/trip. Congrats. Thanks. Good luck/Best of luck. Thank you. You’re welcome./Don’t mention it. I’m sorry./I apologize.

Affedersiniz.

1. I beg your pardon./Excuse me. 2. Excuse me (used to get someone’s attention politely).

Sorun/Önemli değil.

No problem./That’s OK (said in response to özür dilerim, or affedersiniz #1).

Bakar mısınız? Memnun olurum./Sevinirim. Mutluluklar/başarılar dilerim. Tebrik ederim./Kutlarım. Yemin ederim. (Yarın/Sonra) Görüşürüz.

= affedersiniz #2. I will be glad/pleased. Wish you happiness/luck. Congratulations. I swear to God. See you (tomorrow/later).

Olur mu?

OK (used to ask someone if they agree with you or will give permission for you to do something)?

Olur. Olmaz. Hoş geldin(iz).

Yes, all right, okay. No, nope. Welcome (said to sb who has just arrived in your home, office, shop, etc, lit it’s nice you came).

500 Turkish Words in Context

P a g e | 153

The ending -(iz) in hoş geldin(iz) refers to the second person plural (siz), or the second person formal singular (siz). The same is true for the endings in brackets below. Hoş bulduk.

Thank you (said in response to hoş geldin(iz), lit we found it nice).

Allah’a ısmarladık.

Goodbye (said by the one who is leaving, lit I leave you to God’s care. The one who is staying says güle güle, lit go happily).

(Tanıştığımıza) Memnun oldum.

Nice to meet you.

Ben de (memnun oldum).

Nice to meet you too.

Güle güle kullan(ın).

Said to sb who has bought sth new such as a household item and a mobile phone, lit use it happily.

Güle güle otur(un).

Said to sb who has bought a new flat or a house, lit live in it happily.

Güle güle giy(in).

Said to sb who has bought a new a piece of clothing such as a dress and jeans, lit wear it happily.

Sağ ol(un).

Thank you (used in a fairly informal way, lit be healthy).

Çok yaşa(yın)!

Bless you (said when sb sneezes, lit live long)!

Sen de gör./Siz de görün.

You too (said in response to çok yaşa/yaşayın!).

Kusura bakma(yın).

Pardon me./Excuse me (used as apologies).

Sorun/Önemli değil.

No problem./That’s OK.

Hoşça kal(ın).

Goodbye (said by the one who is leaving. The one who is staying says güle güle, lit go happily).

Buyur(un).

1. We use it: i. to invite our guest who has just arrived at our door into our house, office, etc. ii. when offering our guest a seat. iii. when offering our guest a drink or food. 2. It is used to welcome customers by shopkeepers.

154 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Geçmiş olsun.

Get well soon; I’m sorry to hear that (said to sb who is sick, or has had an accident, lit may it be over).

Afiyet olsun.

Bon appétit, enjoy your meal.

Kolay gelsin.

Said to sb who is doing, or is about to do a job, lit may it come easy.

Doğum günün(üz) kutlu olsun. Happy birthday. Anneler günün(üz) kutlu olsun. Happy mother’s day. Babalar günün(üz) kutlu olsun. Happy father’s day. Başın(ız) sağ olsun.

Said when offering condolences, lit may your sorrow be over.

Allah razı olsun.

May God be pleased (with you).

Allah yardımcın(ız) olsun.

May God help you.

Allah göstermesin.

God forbid.

Amin.

Amen.

İnşallah.

God willing; I hope

Merhaba.

Hello, hi.

Selâm.

= Merhaba (used rather informally).

Selâmün aleyküm.

Used as a greeting (meaning peace be upon you).

Aleyküm selâm.

Said in response to selâmün aleyküm (meaning peace be upon you too).

N’aber (= Ne haber)?

How are you doing (used informally, lit what news)?

Ne var, ne yok?

How are things (lit what’s there, what is not)?

(Senin) Neyin var?

What’s wrong with you (lit what have you got)?

(Onun/Alp’in) Neyi/Nesi var?

What’s wrong with him/her/Alp?

Nasıl gidiyor?

How is it going?

Tamam./Oldu./Peki.

OK (used to show that you agree with something or give permission for someone to do something).

500 Turkish Words in Context

P a g e | 155

Index A

acı x tatlı 273 aç x tok 298 acıkmak susamak açık x kapalı 283 açıklama 60 açıklamak 336 açılmak 346 kapanmak açmak 345 kapatmak açık x kapalı ad; soyadı 53 adam 8 adres 31 affetmek 376 ağır x hafif 189 ağlamak 409 ağrımak 432 ağrı aile 10 akraba 14 akıllı x aptal 287 akşam 4 alışveriş 24 nakit, kredi kartı taksit fiş/fatura iade almak 307 alt 478 altın 46 ama 483 amaç 110 an 68 ana 230 anlamak 357 anlaşmak 370

anlaşma, sözleşme imzalamak anlatmak 328 anne 9 anneanne dede teyze dayı kayınvalide ara 480 araba 137 taksi otobüs tren metro feribot bisiklet araç 136 aramak 349 araştırma 105 bilimsel tıbbî tarihî araştırmak 321 arka (post) 477 arka x ön (adj) 224 arkadaş 146 yakın/samimi arkadaş arkadaş canlısı arkadaş edinmek arkadaş olmak artmak 402 artırmak asker 98 üniforma silah ordu komutan aşağı x yukarı 293

156 | P a g e

500 Turkish Words in Context

aşı 150 virüs enfeksiyon salgın maske sosyal mesafe aşı olmak aşk 100 kız arkadaş, erkek arkadaş sevgili, sevgili olmak randevu atmak 382 ay 5 aylar ocak şubat mart nisan mayıs haziran temmuz ağustos eylül ekim kasım aralık mevsimler ilkbahar yaz sonbahar kış aylık (n) 121 aynı x farklı 165 az (adj) 153 az (adv) 453 azalmak 402 azaltmak

B

baba 9 babaanne hala

amca kuzen kayınpeder bağımsız x bağımlı 267 bağışlamak 444 bağış yapmak bağış bağışçı bakmak 305 banka 48 hesap ortak hesap ATM banka kartı para çekmek kredi müşteri basın 83 gazete gazeteci muhabir dergi başarmak 442 başarı başarılı x başarısız başka 175 başlamak 310 başlatmak Batı 34 kuzey, güney doğu, batı bayağı 467 bazı 158 bedava x paralı 206 beğenmek 439 bekâr x evli 300 dul beklemek 381 belki 461 belli 207 benzer x farklı 254 beraber 460

500 Turkish Words in Context Bey 124 bırakmak 392 bilgi 59 bilgisayar 20 dizüstü, masaüstü donanım, yazılım bilhassa 468 bilim 143 bilim insanı kimya biyoloji fizik mühendislik dil bilimi felsefe bilimsel 290 bilmek 316 bir 152 bir şey 471 bir yer 471 biraz (adj) 154 biraz (adv) 451 biri 471 birinci 173 birkaç 155 birlikte 460 bitmek 313 bitirmek bol x kıt x dar 259 boş x dolu 244 boşanmak 414 böyle 168 bu (adj) 151 bu (pro) 470 bugün 3 bu günlerde bugünkü 265 dünkü, yarınki bulmak 343 buluşmak 348 bura- 469 buzdolabı 111

P a g e | 157

ocak fırın lavabo çatal kaşık bıçak bardak kupa tabak tava tencere bulaşık makinesi çamaşır makinesi bütün 156 büyük x küçük 169 büyümek 364

C

-ce 498 cesur 296 cesaret, korkaklık cevaplamak 385 -ci 498 ciddî 202 cidden cömert x cimri 194 cumhurbaşkanı 93 bakan meclis, milletvekili cümle 51

Ç

çabuk 199 çağdaş 272 çalışkan x tembel 185 çalışmak 319 çalmak 441 çaldırmak hırsız, gaspçı, yan kesici çalıntı çekmek 333 itmek

158 | P a g e çeşit 55 çeşitli 210 çevre 131 çiçek 28 gül lale orkide papatya ayçiçeği menekşe nilüfer bitki ağaç orman çirkin 162 çocuk 11 yetişkin çok (adj) 153 çok (adv) 452 çözmek 447 çözüm 134

D daha 456

daima 458 dakika 2 de … de 484 de (conj) defa 103 defalarca değerli x değersiz 275 değişmek 423 değiştirmek demek 318 demokratik 252 deniz 86 dalga plaj güneş, güneşlenmek nehir göl okyanus

500 Turkish Words in Context derin x sığ 271 destek 71 devlet 78 dikkat 82 dikkatli x dikkatsiz 292 dil 29 dinî 278 din dindar inanç ibadet ibadethane cami kilise sinagog tapınak dinlemek 353 dinlenmek 429 dizi film 128 doğal x yapay 196 doğmak 322 doğum, doğum tarihi doğum günü (partisi/pastası) doğru x yanlış 181 dolu x boş 244 dönmek 366 dua etmek 433 durmak 410 durdurmak durum 106 duymak 354 dün 3 önceki gün dünya 35 dürüst x sahtekâr 218 düşmek 360 düşürmek düşünmek 350 düşünce düşünceli x düşüncesiz düzenlemek 337 düzenli x düzensiz 291

500 Turkish Words in Context E

-ebil 494 eğitim 69 kreş ana okulu ilkokul ortaokul lise eğlenmek 449 eğlence eğlenceli eğlendirmek eklemek 390 eksik 201 ekonomik 187 elbette 463 elbise 148 pantolon kot kazak ceket kravat gömlek bluz etek kadın elbisesi takım elbise palto manto çorap ayakkabı spor ayakkabısı bot sandalet terlik -elim; -elim mi? 497 endişelenmek 340 endişe endişeli, endişe verici erkek; kadın 123

P a g e | 159

dişi erken 459 eski x yeni 182 eş 101 eşit 212 eşitlik x eşitsizlik eşya 113 etkili x etkisiz 223 ev 41 müstakil ev daire villa malikâne mutfak banyo, tuvalet yatak odası salon balkon evlenmek 413 evli x bekâr 300 dul -eyim; -eyim mi? 497

F

fakat 483 fakir x zengin 261 fark 140 fark etmek 401 farklı x aynı 165 fatura 149 telefon İnternet su elektrik faydalı x faydasız 299 fırçalamak 450 fırça diş/saç fırçası taramak, tarak fırsat 72 fikir 54

160 | P a g e

500 Turkish Words in Context

film 128 macera korku aşk komedi aksiyon drama bilim kurgu animasyon çizgi film belgesel müzikal fiyat 30 fotoğraf 102

G

gayet 467 gece 4 gecikmek 430 geç 459 geç kalmak 430 geçerli x geçersiz 274 geçici x kalıcı 279 geçmek 331 geçmiş x gelecek 260 gelecek (n) 99 geleneksel 172 gelir; gider 122 gelişmek 377 gelişen; gelişmiş x gelişmemiş geliştirmek gelmek 304 genç x yaşlı 183 genel 163 geniş x dar 227 gerçek 213 gerçekten gerçekleşmek 398 gerçekleştirmek gerekli x gereksiz 220 gerekmek 369 getirmek 332

götürmek gibi 473 girmek 374 çıkmak giriş, çıkış gitmek 303 giymek 395 giyinmek çıkarmak takmak (gözlük, küpe, etc) giysi 148 gizli 245 sır gizem, gizemli göndermek 393 görev 87 görmek 317 görüşmek 375 göstermek 341 grup 32 güçlü x zayıf 221 güç gülmek; gülümsemek 320 gümüş 46 gün 3 güvenli x tehlikeli 289 güvenmek 394 güven, güvenlik güvenli, güvenilir güzel 162

H

haber 104 hafif x ağır 189 hafta 5 hafta içi 5 pazartesi salı çarşamba perşembe cuma hafta sonu 5

500 Turkish Words in Context cumartesi pazar hak 130 insan/hayvan/kadın/işçi hakları haklı x haksız 280 hâlâ 455 halk 118 hangi 491 Hanım 124 harcamak (para) 404 geçirmek (zaman) harika 222 hasta (adj) 262 hastalanmak 440 iyileşmek hastane 25 ambulans acil servis klinik doktor hemşire hasta sedye ameliyathane yoğun bakım hata 57 hatırlamak 399 hatırlatmak hava 18 güneşli yağmurlu karlı rüzgârlı fırtınalı bulutlu açık kapalı sisli sıcak soğuk serin hayat 16

P a g e | 161

hayvan 75 kedi köpek kuş kaplumbağa tavşan balık tavuk koyun keçi at eşek inek boğa aslan kaplan ayı maymun fil kurt zürafa yılan fare karınca arı kelebek hazırlamak 358 hazır, hazırlanmak hemen 457 hemen hemen henüz 456 her 157 her şey 471 her yer 471 her zaman 458 genellikle sık sık bazen ara sıra nadiren kırk yılda bir hiç herhangi bir 217 herkes 471

162 | P a g e

500 Turkish Words in Context

heyecanlanmak 418 heyecanlı, heyecan verici hızlı x yavaş 226 hiç (adj) 159 hiç (adv) 454 hiç kimse 471 hiçbir şey 471 hiçbir yer 471 hoş 288 hukuk 145 kanun, yasa mahkeme hâkim, yargıç avukat davacı davalı suç ceza adalet hapishane, cezaevi hükümlü, mahkûm hükûmet 92 vergi zam işsizlik yalan

İ

-î 499 için 472 içmek 362 içecek, içki iddia 97 ifade 76 ihtiyaç 147 ile (conj) 481 ile (post) 474 ilgi 142 ilgilenmek 437 ilgili x ilgisiz 164 ilginç x sıkıcı 229 ilk 173

ilkel 272 imkân 72 imkânsız x mümkün 195 imza 144 -in 495 inanılmaz 179 inanmak 380 inanç inançlı x inançsız ince x kalın 286 insan 6 istemek 325 iş 120 işçi, çalışan iş yeri iş arkadaşı patron/iş veren müdür çalışma saatleri mesai ara/mola işaret 141 iyi x kötü 160 izin 115 izin vermek 445 izin istemek, izin almak kabul etmek 443 reddetmek

K

kaba x kibar 255 kaç 490 kaç yaşında 488 kadar 475 kadın 8 kalabalık 232 kaldırmak 379 kalıcı x geçici 279 kalın x ince 286 kaliteli x kalitesiz 295 kalkmak 425 kalmak 326

500 Turkish Words in Context kapalı x açık 283 kapı 42 karar 80 karar vermek 415 kardeş 12 abla, abi, küçük kardeş enişte, yenge, yeğen karı 101 karşı x yan (adj) 166 karşı (post) 479 katılmak 334 kavga etmek 436 kaybetmek 342 kaydetmek 372 kayıp 201 kazanmak 344 kelime 51 kendi 270 kesin 247 kesinlikle 464 kesmek 330 kez 103 kırmak 363 kısa x uzun 180 kız 13 kızgın 236 kızmak 421 kızgın, sinirli sinirlenmek sinir bozucu, gıcık -ki 493 kibar x kaba 255 kim 485 kişi 7 kişisel 282 kitap 49 hikâye roman çizgi roman şiir kitabevi yayınevi

P a g e | 163

klasik 297 koca 101 kokmak 448 koku koku almak koklamak kolay x zor 198 komik 203 konu 79 konuşmak 352 konuşma, konuşmacı korkmak 417 korkutmak korkutucu korkunç 281 korumak 387 koşmak 407 koşu koşuya gitmek/çıkmak koymak 386 kullanmak 351 kullanıcı, kullanışlı kurumak 446 kurutmak küçük x büyük 169 kültürel 284 kültür küresel 263

L

-le 500 -len 500 -leş 500 -li (adjective forming) 499 -li (noun forming) 498 -lik 498 lüks 294

M

maalesef 462 neyse ki Allah’tan

164 | P a g e

500 Turkish Words in Context

maaş 121 maddî x manevî 269 mantıklı x mantıksız 240 market 23 yiyecek, içecek temizlik ürünleri, kozmetik -me 498 -meli 496 memnun 243 merkez 88 millî 177 millet, ulus modern 272 muhteşem 188 mutlu x üzgün 422 mümkün x imkânsız 195 nasıl 489 ne 486 ne kadar 490 ne zaman 488 neden (n) 67 neden (question) 492 nefret etmek 315 nere- 487 niçin 492 niye 492 normal x anormal 248 numara 40

elbise dolabı oğlan 13 oğul 13 okul 70 öğretmen, öğrenci sınıf, ders, sınav, yazılı ev ödevi sınıf arkadaşı çanta, kitap, defter kurşun/tükenmez kalem silgi, kalemtıraş üniforma okumak 355 olay 84 oldukça 467 olmak 301 olumlu x olumsuz 225 ora- 469 orta 204 ortak 209 ortalama 241 oturmak 371 oynamak 365 oyun 52 satranç dama tavla Monopoly, domino masa tenisi kart oyunları

O

Ö

N

o (adj) 151 o (pro) 470 oda 43 sandalye masa sehpa koltuk kanepe halı yatak

ödemek 367 borç kira fatura hesap ödünç almak 378 ödünç vermek öğle 4 öğleden sonra 4 öğrenmek 411

500 Turkish Words in Context öğretmek 412 ölmek 324 öldürmek katil cinayet, intihar ölü, ölüm ön (post) 477 ön x arka (adj) 224 önce 476 önceki x sonraki 253 önemli x önemsiz 161 öpmek 438 öpüşmek öpücük örnek 125 örneğin, mesela özel 170 özellikle 468 özgür 219 özür dilemek 435

P

pahalı x ucuz 266 para 45 kağıt para madenî/demir para bozuk para paralı x bedava 206 parti 91 pazar 112 meyve elma şeftali üzüm portakal muz kiraz çilek kayısı

P a g e | 165

armut nar karpuz kavun sebze patates domates soğan sarımsak biber bezelye havuç patlıcan mısır pırasa ıspanak marul pencere 42 plan 73 polis 77 polis memuru, polis karakolu problem 133 program 56

R

rahat 246 renk 85 mavi yeşil kırmızı mor sarı beyaz siyah kahverengi gri pembe turuncu koyu x açık renkli x renksiz 285 resim 102

166 | P a g e resmî x gayriresmî 208 rüya görmek 427 kâbus görmek hayal, hayal etmek

S

saat 2 saat kaçta 488 sabah 4 sabırlı x sabırsız 239 sadece 466 sağ x sol 250 sağlık 61 sağlıklı x sağlıksız 242 sahte x gerçek 276 sakin 249 sanat 139 sanatçı müzik/müzisyen resim/ressam heykel/heykeltıraş mimarlık/mimar şiir/şair saniye 2 satın almak 308 satmak; kiralamak 309 satılık kiralık kira, kiracı savaş 64 barış savunmak 403 saygı 114 sayı 40 sayın 211 sevgili saymak 327 sebep 67 seçim 94 seçmen oy seçim sonuçları

500 Turkish Words in Context seçmek 335 -sel 499 sene 5 senelik 191 sert x yumuşak 234 ses 22 sessiz x gürültülü 231 sevgi 114 sevinmek 422 sevmek 314 seyretmek 311 sıcak x soğuk 235 sıkıcı x ilginç 229 sıkılmak 420 sınırlı x sınırsız 193 sıra 89 siyaset; siyasetçi 95 siyasî 190 -siz 499 soğuk x sıcak 235 sokak 132 cadde, bulvar son 174 sonra 476 sonraki x önceki 253 sonuç 66 sormak 384 soru 39 cevap sorumlu x sorumsuz 251 sorun 133 sosyal 192 medya kulüp hayat beceri söylemek 312 söz 127 sözlü x yazılı 228 spor 129 takım bireysel seyirci

500 Turkish Words in Context taraftar sporcu oyuncu hakem maç su 17 çay kahve süt kola gazoz ayran meyve suyu, maden suyu limonata sürekli 458 sürmek 329

Ş

şahsî 282 şaka 119 şans 44 şanslı x şanssız şarkı 27 şarkıcı şaşırmak 419 şaşırtmak şaşırtıcı sürpriz şey 15 şimdi 457 şirket 37 şişman 286 şu (adj) 151 şu (pro) 470 şu anda 457 şura- 469

T

tabii x yapay 196 tabii (adv) 463 tam x yaklaşık 184 tamamlamak 389

P a g e | 167

tanımak 373 tanışmak 347 tanıştırmak tarih 65 tarihî 214 tartışmak 368 taşımak 338 taşınmak 339 tatil 26 seyahat, seyahat acentesi rezervasyon otel, pansiyon tatlı x acı 273 ekşi, tuzlu, şekerli tedavi 63 tehlikeli x güvenli 289 tek 171 teklif 108 telefon 19 telefon numarası cep telefonu akıllı telefon uygulama mesaj televizyon 21 tembel x çalışkan 185 temizlemek 397 temizlik yapmak tercih 109 teşekkür etmek 434 tıp 62 ilaç, reçete eczane ticaret 38 kâr, zarar mal ticarî 268 toplum 126 birey, fert trafik 138 kaza trafik ışıkları

168 | P a g e şoför/sürücü yaya yaya geçidi kaldırım tok x aç 298 tüm 156 tür 55

U

ucuz x pahalı 266 uluslararası 176 umut 117 unutmak 400 uygun x uygunsuz 197 uyumak 426 uyanmak uyku, uykulu uzak x yakın 186 uzun x kısa 180

Ü

ülke 33 sınır, bayrak başkent, şehir bölge ilçe, kasaba, köy mahalle ümit 117 ünlü (adj) 167 ünlü (n) 81 oyuncu şarkıcı dansçı futbolcu manken modacı üst (post) 478 üst x alt (adj) 205 üye; üyelik 96 üzülmek 422 üzgün x mutlu üzücü x sevindirici

500 Turkish Words in Context V vakit 1

varmak 431 vatandaş 90 vatandaşlık ve 481 vefat etmek 324 vermek 306 veya 482 vurmak 388 vücut 58 baş göz ağız dudak diş boyun omuz kol el parmak göğüs karın bel bacak diz ayak, ayak parmağı kalp akciğer mide böbrek

Y

ya da 482 yabancı x yerli 200 yakalamak 383 yakın x uzak 186 yakışıklı 162 yaklaşık x tam 184 yalnız 264 yan (post) 479 yanlış x doğru 181

500 Turkish Words in Context yanmak 391 yakmak yapmak 302 yararlı x yararsız 299 yaratmak 405 yardım 107 yardım etmek 416 yarı 277 yarım 277 yarın 3 yasak 256 yasal x yasa dışı 257 yaş 74 yaş x kuru 233 yaşamak 323 yaşlı x genç 183 yatırım 47 yatmak 424 yazar; şair 50 yazılı x sözlü 228 yazmak 356 yemek (n) 116 kahvaltı öğle yemeği akşam yemeği peynir reçel bal tereyağı zeytin haşlanmış yumurta omlet ekmek çorba pilav makarna balık tavuk et köfte patates kızartması salata

P a g e | 169

yemek (v) 361 yemek yapmak pişmek tat, tatmak lezzetli yeni x eski 182 yer 36 yerel 237 yerli x yabancı 200 yeterli x yetersiz 238 yıkamak 396 yıl 5 yıllık 191 aylık haftalık günlük saatlik yoğun 216 yol 135 yorulmak 428 yorgun, yorucu yönetmek 359 yönetim, yönetici yukarı x aşağı 294 yumuşak x sert 234 yüksek x alçak 178 yürümek 406 yürüyüş yürüyüşe gitmek/çıkmak yüzde yüz 465 yüzlerce 258 onlarca/binlerce/milyonlarca yüzmek 408 yüzmeye gitmek yüzme havuzu, mayo, havlu

Z

zaman 1 zayıf x güçlü 221 zeki x geri zekâlı 287 zekâ zengin x fakir 261 zor x kolay 198 zorunlu 215

170 | P a g e

500 Turkish Words in Context

Bibliography Books Aksu B.& Adalı E.

(2018). Çağdaş Türkçenin Sıklık Sözlüğü. Ötüken.

Demir H.

(2017). easy Turkish Grammar with answers. CreateSpace. Amazon.com.

Demir H.

(2018). Turkish Vocabulary Booster: Word formation in Turkish. Kindle eBooks. Amazon.com

Online Dictionaries TDK Türkçe Sözlük

https://sozluk.tdk.gov.tr

Tureng Sözlük

http://www.tureng.com

Longman Dictionary

http://www.idoceonline.com

Cambrige Dictionary

http://dictionary.cambridge.org

Preview at https://www.easyturkishgrammar.com