د قرآن ژباړه (Translation of the Holy Qur'an in Pashto)

Citation preview

‫هر کتاب یوه موضوع لري‪ .‬د قرآن موضوع دا ده چې انسان د خدای‬ ‫له تخلیقي پالن څخه خرب کړي‪ .‬یعنی انسان ته باید وویل شی چی‬ ‫خدای دا دنیا ولی پیدا کړی ده؟ په ځمکه کې د انسان د اوسیدلو‬ ‫موخه څه ده‪ ،‬د مرګ څخه مخکې په ژوند کې انسان ته څه اړتیا ده؟‬ ‫او د مرګ نه وروسته په ژوند کې به د انسان رسه څه کیږي‪ .‬انسان‬ ‫یو ابدي مخلوق دی‪ ،‬سفر یې له ژوند او مرګ وروسته هم دوام لري‬ ‫قرآن د ژوند د دې ټول سفر الرښود دی ‪.‬‬

‫د قرآن‬ ‫ژباړه‬

‫‪Goodword‬‬

‫‪www.goodwordbooks.com‬‬ ‫‪www.cpsglobal.org‬‬

‫د قرآن ژباړه‬

‫قرآن د خدای کتاب دی‪ .‬دا په بشپړه توګه په خپل اصيل عريب ژبه‬ ‫کې ساتل کیږي‪ ،‬د داسې کتاب ژباړه نيش کولی د اصيل کتاب ځای‬ ‫ونیيس‪ .‬خو د دې مانا دا نه ده چې هغه څوک چې په عريب نه پوهېږي‬ ‫په قرآن نه پوهېږي‪ .‬قرآن په ظاهره په عريب ژبه کې دی‪ ،‬خو په حقیقت‬ ‫کې د فطرت په ژبه کي دی ‪.‬‬

‫د قرآن ژباړه‬ ‫موﻻنا وحيدالدين خان‬

2

‫‪3‬‬

‫سريزه‬ ‫قرآن د ﷲ کتاب دی ﭼﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒر )ص( ته ورکول شوی دی‪ .‬قرآن د يوې‬ ‫ول ﯥ ﭘه ب ه نه دی نازل شوی‪ ،‬بﻠﮑﯥ د ‪ ٢٣‬کالو ﭘه موده کﯥ د متﻔرقو‬ ‫برخو ﭘه ب ه نازل شوی دی‪ .‬د اسﻼم ﭘﯧﻐﻤﺒر )ص( ﻻ ﭘه مﮑه کﯥ و ﭼﯥ‬ ‫ﭘه ‪۶١٠‬ز کال د قرآن لوم ۍ برخه نازله شوه‪ .‬ورﭘسﯥ بيا هﻤداسﯥ نورې‬ ‫برخﯥ نازلﯧدلﯥ‪ .‬د قرآن وروست برخه ﭘه ‪۶٣٢‬ز کال کﯥ نازله شوه‪،‬‬ ‫هﻐه وخت رسول )ص( ﭘه مدينه کﯥ و‪ .‬د قرآن دا نزول د جﺒريل مﻼيﮑﯥ‬ ‫ﭘه وسيﻠه شوی و‪ .‬ﭘه آخره کﯥ ﭘخپﻠه د جﺒريل له وونﯥ سره سﻢ‪ ،‬د قرآن‬ ‫بﯧﻼبﯧﻠﯥ برخﯥ د يوې ول ﯥ ﭘه ب ه ترتيب شوې ‪.‬‬ ‫ﭘه قرآن کﯥ ول ‪ ١١۴‬سورتونه دي‪ ،‬ينﯥ يﯥ اوږده او ينﯥ لن دي‪.‬‬ ‫آيتونه يﯥ ول ‪ ۶٢٣۶‬دي‪ .‬د تﻼوت د اړتيا لپاره قرآن ول ﭘه ‪ ٣٠‬سيپارو‬ ‫او ‪ ٧‬منزلونو وٻشل شوی دی‪ .‬قرآن د ‪٧‬مﯥ ميﻼدي ﭘﯧ ۍ ﭘه لوم ي ﭘاو‬ ‫)ربع( کﯥ نازل شو‪ .‬هﻐه وخت کاﻏﺬ اختراع شوی و او د بﯧﻼبﯧﻠو ونو د‬ ‫ري و نه ﭘه ﻻسﻲ ﺻنﻌت جوړٻده‪ .‬هﻐه کاﻏﺬ به يﯥ ﭘاﭘيورس‬ ‫)‪(Papyrus‬باله‪ .‬د قرآن هره برخه ﭼﯥ نازلﯧدله‪ ،‬ﭘه کاﻏﺬ به ليﮑل کﯧده‬ ‫او ﭘه ﻋربﻲ ژبه به يﯥ قِرطاس )اﻻنﻌام‪ (٧ :‬باله‪ .‬د هﻤدې ﭘه مرسته به‬ ‫خﻠﮑو قرآن ﭘه خپﻠه حافظه کﯥ خوندي کاوه‪ ،‬ﮑه هﻐه وخت قرآن د‬ ‫هﻐوی لپاره يوازينی اسﻼمﻲ ادب و‪ .‬قرآن ﭘه لﻤون ونو کﯥ ويل کﯧده او‬ ‫د دﻋوت د کار لپاره خﻠﮑو ته لوستل کﯧده‪ .‬ﭘه دې تو ه قرآن ﭘه يوه وخت‬ ‫کﯥ هﻢ ليﮑل کﯧده او هﻢ ﭘه يادو زده کﯧده ‪.‬‬ ‫د ﭘﯧﻐﻤﺒر )ص( د ژوند تر وروست زمانﯥ ﭘورې د قرآن د ساتﻠو هﻤدا‬ ‫طريقه روانه وه‪ .‬هﻐه )ص( ﭼﯥ ﭘه ‪۶٣٢‬ز کال کﯥ وفات شو‪ ،‬نو ورﭘسﯥ‬ ‫ابوبﮑر ﺻديق )رض( د اسﻼم لوم ی خﻠيﻔه شو‪ .‬هﻐه د يوه منظﻢ اهتﻤام‬

‫‪4‬‬

‫له مخﯥ د قرآن يوه مجﻠده نسخه سازه ک له‪ .‬دا نسخه د لرﻏونﯥ زمانﯥ‬ ‫ﭘه کاﻏﺬ يا قرطاس سازه شوې وه ‪.‬‬ ‫هﻐه مجﻠد قرآن ﭘه ﻠور ُکنجه )مربع( شﮑل و ﭘه دې خاطر يﯥ َربﻌه‬ ‫)‪(Square‬باله‪ .‬ﭘه دې تو ه قرآن د اسﻼم د لوم ي خﻠيﻔه ﭘه وخت کﯥ‬ ‫د مجﻠد کتاب ﭘه ب ه خوندي شو‪ .‬د درٻيﻢ خﻠيﻔه ﻋثﻤان بن ﻋﻔان ﭘه زمانه‬ ‫کﯥ د دې مجﻠد قران نورې نسخﯥ سازې او بﯧﻼبﯧﻠو ارونو ته ولﯧ ل‬ ‫شوې‪ .‬دا نسخﯥ به د ار ﭘه جامع جوماتونو کﯥ اي ﯥ وې‪ ،‬خﻠﮑو به هﻐه‬ ‫هﻢ لوستﻠﯥ او هﻢ به يﯥ ترې نورې نسخﯥ جوړولﯥ ‪.‬‬ ‫د قرآن د کتابت دا سﻠسﻠه تر نولسﻤﯥ ميﻼدي ﭘﯧ ۍ روانه وه‪ .‬ﭘه نولسﻤه‬ ‫ﭘﯧ ۍ کﯥ د ﭼاپ ماشين اختراع شو او ورسره ﭘه ﺻنﻌتﻲ طريقه د کاﻏﺬ‬ ‫ﭘراخه توليد هﻢ ﭘيل شو‪ .‬ﭘه دې تو ه نولسﻤه ﭘﯧ ۍ کﯥ د ﭼاپ ماشينونو‬ ‫)مﻄﺒﻌو( ﭘه وسيﻠه د قرآن منظﻢ ﭼاپ ﭘيل شو‪ .‬د ﭼاپ طريقو ﭘرلپسﯥ وده‬ ‫کوله‪ ،‬دې سره د قرآن ﭼاﭘﻲ نسخﯥ هﻢ ډٻرې ﭼاپ کﯧدلﯥ‪ .‬اوس د قرآن‬ ‫ﭼاﭘﻲ نسخﯥ دومره ﻋامﯥ شوي ﭼﯥ ﭘه هر کور‪ ،‬هر جومات‪ ،‬هره‬ ‫کتابتون او هر بازار کﯥ ﭘه ﭘراخه اندازه موجودې دي‪ .‬هر انسان ﭼﯥ د‬ ‫دنيا ﭘه هر ای کﯥ وي د قرآن اٻسته ﭼاپ شوې نسخﯥ موندﻻی شﻲ ‪.‬‬ ‫قرآن د ﷲ کتاب دی‪ .‬ﭘه خپﻠه اﺻﻠﻲ ﻋربﻲ ژبه خوندي دی‪ .‬د داسﯥ يوه‬ ‫کتاب ژباړه هﯧ ﮑﻠه د اﺻﻠﻲ کتاب بديل نه دی‪ .‬د قرآن د ترجﻤﯥ مقﺼد‬ ‫يوازې د ﭘوهﯥ ن دٻوالی دی‪ ،‬خو دا ﭘه دې مﻌنی نه ده ﭼﯥ وک ﭘه‬ ‫ﻋربﻲ نه ﭘوهﯧ ي‪ ،‬هﻐه به ﭘه قرآن نه ﭘوهﯧ ي‪ .‬قرآن د هﻐو لپاره هﻢ د‬ ‫ﭘوهﯧدو وړ دی ﭼﯥ ﭘه ﻋربﻲ نه ﭘوهﯧ ي‪ .‬قرآن ظاهراً ﭘه ﻋربﻲ ژبه دی‪،‬‬ ‫خو د خپل حقيقت له مخﯥ د طﺒيﻌت ژبه ده‪ ،‬يﻌنﯥ هﻐه ژبه ﭼﯥ ﷲ ﭘرې‬ ‫د تخﻠيق ﭘر وخت ول انسانان مستقيﻢ مخاطب ک ي وو‪ .‬دﻏه خﻄاب ﭘه‬ ‫هرې ه او هر س ي کﯥ ﭘه ﻻشﻌوري تو ه تل موجود وي‪ .‬ﭘه دې‬

‫‪5‬‬

‫خاطر قرآن هر انسان لپاره د ﭘوهﯧدو وړ کتاب دی‪ ،‬ﭼاته ﭘه شﻌوري ډول‬ ‫او ﭼاته ﭘه ﻏيرشﻌوري ډول ‪.‬‬ ‫دا حقيقت قرآن کﯥ ﭘه دې الﻔاظو بيان شوی دی‪َ » :‬بلْ ه َُو آ َياتٌ َب ِّينَاتٌ فِﻲ‬ ‫ُور الﱠﺬِينَ أُوتُوا ْالﻌ ِْﻠ َﻢ« )الﻌنﮑﺒوت‪ .(۴٩ :‬يﻌنﯥ دا واضح آيتونه دي د‬ ‫ُ‬ ‫ﺻد ِ‬ ‫هﻐو خﻠﮑو ﭘه سينو کﯥ ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ورته ﻋﻄا شوی دی‪ ،‬دا ﭘه دې مﻌنی ﭼﯥ‬ ‫قرآن کوم ربّانﻲ حقيقت د شﻌور ﭘه ژبه بيانوي‪ ،‬هﻐه ﭘه ﻻشﻌوري ژبه له‬ ‫مخﮑﯥ ﭘه انسان کﯥ موجود دی‪ .‬د قرآن ﭘيﻐام انسان لپاره نابﻠده نه دی‪،‬‬ ‫دا د هﻐه مﻌرفت لﻔظﻲ اظهار دی ﭼﯥ انسان ورسره د فﻄرت ﭘه کچه له‬ ‫مخﮑﯥ نه بﻠد دی ‪.‬‬ ‫قرآن کﯥ ويل شوي کوم انسانان ﭼﯥ ﭘه وروسته زمانه کﯥ ﭘيدا کﯧ ي‪،‬‬ ‫هﻐوی ول ﭘه لوم ن ب ه د آدم د ﭘﯧداٻ ت ﭘر وخت ﭘيدا ک ی شوي وو‪.‬‬ ‫هﻐه وخت ﷲ هﻐو انسانﻲ روحونو ته مستقيﻢ خﻄاب وک ‪ .‬دا مسئﻠه قرآن‬ ‫کﯥ ﭘه دې تو ه بيان شوې ده ‪:‬‬ ‫«او کﻠه ﭼﯥ ستا د رب د بنﻲ آدم له خﯧ و د هﻐوی اوﻻدونه را وويستل‬ ‫او هﻐه يﯥ واهان ک ل ﭘخپﻠه ﭘه هﻐوی )ايا زه ستاسﯥ رب نه يﻢ(‪ .‬هﻐوی‬ ‫وويل هو‪ ،‬موږ اقرار کوو‪ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ د قيامت ﭘه ورځ‬ ‫ونه وايئ ﭼﯥ موږ خو ﭘه دې خﺒر نه وو‪» .‬اﻻﻋراف‪ (١٧٢ :‬د ﷲ او بنده‬ ‫تر من د يوې بﻠﯥ مﮑالﻤﯥ يادونه ﭘه قرآن کﯥ داسﯥ شوې ده ‪:‬‬ ‫«موږ امانت )اختياري ﻋﻤل( آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ او ﻏرونو ته وړاندې‬ ‫ک ‪ ،‬هﻐوی يﯥ له ﭘورته کولو انﮑار وک او ترې ووٻرٻدل‪ ،‬او انسان‬ ‫ﭘورته ک ‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ظالﻢ او جاهل و‪) «.‬اﻻحزاب‪(٧٢ :‬‬ ‫له دې دواړو آيتونو مﻌﻠومﯧ ي ﭼﯥ د تخﻠيق ﭘه ﭘيل کﯥ ﷲ ول انسانان‬ ‫ﭘه مستقيﻢ ډول مخاطب ک ي وو‪ .‬ﭘه هﻐه خﻄاب ﭼﯥ کومﯥ خﺒرې شوې‬ ‫وې‪ ،‬هﻐه د ولو انسانانو ﭘه ﻻشﻌور کﯥ خوندي ک ې شوې دي‪ .‬يﻌنﯥ‬

‫‪6‬‬

‫انسان ﭼﯥ د قرآن ﭘه ب ه د ﷲ کوم کﻼم لولﻲ‪ ،‬دا يﯥ له دې مخﮑﯥ د ﷲ‬ ‫له لوري ﭘه خﻄاب مستقيﻤا ً اورٻدلﯥ او ﭘرې ﭘوهﯧدلی دی‪ .‬قرآن د انسان‬ ‫لپاره د کومﯥ نوې خﺒرې نا اﭘﻲ اورٻدل نه دي‪ ،‬بﻠﮑﯥ دا ﭘه يوې مﻌﻠومﯥ‬ ‫)بﻠدي( خﺒرې ﭘوهﯧدل دي‪ .‬حقيقت دا دی ﭼﯥ قرآن د انسانﻲ ذهن بيا را‬ ‫ﭘرانيستل )‪ (Unfolding‬دي ‪.‬‬ ‫که دا موضوع ﭘه نظر کﯥ ونيسو‪ ،‬نو ﭘه دې خﺒره ﭘوهﯧدل سخت نه دي‬ ‫ﭼﯥ د قرآن ژباړه )ترجﻤه( هﻢ د يوې کافﻲ وسيﻠﯥ حيثيت لري‪ .‬د کوم‬ ‫انسان طﺒيﻌت يا فﻄرت ﭼﯥ ژوندی وي او وروسته يﯥ ان )د بل ﭼا له‬ ‫لوري( له ﻋيارٻدو )‪ (Conditioning‬ساتﻠی وي‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ کﻠه د قرآن‬ ‫ژباړه ولولﻲ نو د ذهن هﻐه خانﯥ به يﯥ را ﭘرانيستل شﻲ ﭼﯥ د ﷲ لوم نی‬ ‫خﻄاب ﭘه کﯥ له مخﮑﯥ موجود دی‪» .‬ﻋه ِد اَلَست« که د ﷲ لوم ی خﻄاب‬ ‫دی‪ ،‬نو قرآن د ﷲ دويﻢ خﻄاب دی‪ .‬دواړه يو بل لپاره د تﺼديق حيثيت‬ ‫لري‪ .‬که وک ﭘه ﻋربﻲ نه ﭘوهﯧ ي يا ل ﭘوهﯧ ي او هﻐه يوازې د قرآن‬ ‫ژباړه لوستﻠی شﻲ‪ ،‬نو ﭘه قرآن ﭘوهﯧدو کﯥ به نه نهيﻠی کﯧ ي‪ .‬د قرآن‬ ‫دﻏه تﺼور ﭘه اوسن زمانه کﯥ ساينسﻲ حقيقت شوی دی‪ .‬ﭘه اوسن زما‬ ‫کﯥ د جني يک کوډ ﻋﻠﻢ او انتراﭘولوجﻲ دواړه د دې قرآنﻲ ليدلوري مﮑﻤل‬ ‫تائيد کوي ‪.‬‬ ‫د هر کتاب يوه موضوع )‪ (Subject‬وي‪ .‬د قرآن موضوع دا ده ﭼﯥ‬ ‫انسان د ﷲ ﭘه تخﻠيقﻲ ﭘﻼن )‪ (Creation plan of Allah‬ﭘوه ک ي‪،‬‬ ‫يﻌنﯥ انسان ته دا وويل شﻲ ﭼﯥ ﷲ دا دنيا ولﯥ جوړه ک ې ده؟ ﭘه ﻤﮑه‬ ‫د انسان د اوسﯧدو مقﺼد ه دی؟ له مرګ مخﮑﯥ ژوند کﯥ له انسانه ه‬ ‫تﻤه ده او له مرګ وروسته ژوند کﯥ له انسان سره ه کﯧدونﮑﻲ دي؟‬ ‫انسان ابدي مخﻠوق دی‪ .‬د ژوند سﻔر يﯥ له مرګ وروسته هﻢ دوام کوي‪.‬‬ ‫قرآن د ژوند د دې ول سﻔر لپاره د يوه ﻻر ود حيثيت لري‪ .‬ﭘه دﻏه‬

‫‪7‬‬

‫حقيقت د انسان خﺒرول د قرآن مقﺼد هﻢ دی او هﻤدا يﯥ د کﻼم موضوع‬ ‫هﻢ ده ‪.‬‬ ‫ﷲ انسان د يوه ابدي مخﻠوق ﭘه تو ه ﭘيدا ک ی‪ .‬بيا يﯥ د هﻐه د ژوند موده‬ ‫ﭘه دوو برخو وٻشﻠﯥ ده‪ .‬ل ه برخه يﯥ له مر ه مخﮑﯥ موده کﯥ اي ﯥ ده‬ ‫او ډٻره برخه يﯥ له مر ه وروسته موده کﯥ اي ﯥ ده‪ .‬له مرګ مخﮑﯥ‬ ‫دوره د امتحان دوره ده او له مرګ وروسته دوره امتحان ته ﭘه کتو د ه‬ ‫يا بد انجام موندلو دوره ده‪ .‬قرآن د ژوند د هﻤدې حقيقت د يوه ﭘﯧژند ﻠو‬ ‫کتاب حيثيت لري ‪.‬‬ ‫قرآن ﭘه يوه اﻋتﺒار د ُمنﻌﻢ له اړخه د انﻌام يادونه ده‪ .‬ﷲ انسان له استثنايﻲ‬ ‫ان نو سره ﭘيدا ک ‪ .‬بيا يﯥ هﻐه د ﻤﮑﯥ ﭘه ﯧر سياره کﯥ مﯧشت ک‬ ‫ﭼﯥ د هﻐه د ژوند هر ډول مﻼت ی سيستﻢ موجود دی‪ .‬د قرآن مقﺼد دا‬ ‫دی ﭼﯥ انسان د طﺒيﻌت له دې انﻌاماتو د ﯥ اخيستو ﭘر وخت ُمنﻌﻢ ياد‬ ‫وساتﻲ‪ .‬د انﻌاماتو د خالق اﻋتراف وک ي‪ .‬د انﻌاماتو د کارونﯥ ﭘر وخت‬ ‫د منﻌﻢ اﻋتراف کول او د هﻐه ﻏو تنﯥ ﭘوره کول‪ ،‬د ابدي جنت تﺼديق‬ ‫دی‪ .‬د انﻌاماتو د کارولو ﭘر وخت ُمنﻌﻢ هﯧرول انسان د ابدي دوزخ‬ ‫مستحق کوي‪ .‬قرآن ﭘه اﺻل کﯥ د دﻏه لوی حقيقت يادونه ده ‪.‬‬ ‫تاسﯥ ﭼﯥ قرآن لولئ نو ﭘه تﮑرار ډول به ﭘه کﯥ داسﯥ بيانات و ورئ‬ ‫ﭼﯥ دا د ﷲ نازل ک ی کﻼم دی‪ .‬دا ظاهراً ساده خﺒره ده‪ ،‬خو که ﭘه ﭘرتﻠيز‬ ‫ډول وکتل شﻲ نو مﻌﻠومﯧ ي ﭼﯥ دا ډٻره ﻏيرمﻌﻤولﻲ خﺒره ده‪ .‬ﭘه دنيا‬ ‫کﯥ ډٻر داسﯥ کتابونه شته ﭼﯥ خﻠک يﯥ مقدس کتابونه ﻲ‪ ،‬خو له قرآن‬ ‫بﻐير بل هﯧ مقدس دينﻲ کتاب کﯥ به دا ونه ورئ ﭼﯥ ليﮑل شوي وي‬ ‫دا د خدای کﻼم دی‪ .‬دﻏه ډول بيان ﭘه استثنايﻲ ډول يوازې قرآن کﯥ شته‬ ‫دی‪ .‬ﭘه قرآن کﯥ د دﻏه ډول بيان شتون د دې لوستونﮑﻲ ته د ﭘيل يو ﮑی‬

‫‪8‬‬

‫)‪(Starting point‬ورکوي‪ .‬هﻐه يﯥ بيا مﻄالﻌه د ﻋام انسانﻲ کتاب ﭘه‬ ‫تو ه نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ د يوه استثنايﻲ کتاب ﭘه تو ه کوي ‪.‬‬ ‫د قرآن د بيان سﺒک هﻢ ان ی دی‪ .‬ﭘه ﻋامو انسانﻲ کتابونو کﯥ مسايل‬ ‫د تﺼنيﻔﻲ ترتيب له مخﯥ درج شوي وي‪ .‬يزونه ﭘه کﯥ له الف تر ی ﭘه‬ ‫سﻠسﻠه وار ډول بيانﯧ ي‪ ،‬خو ﭘه قرآن کﯥ دا سﺒک نشته‪ .‬ﻋام انسان ته به‬ ‫قرآن ظاهراً نامرتب کﻼم ﮑاره شﻲ‪ ،‬خو که د حقيقت له مخﯥ وليدل‬ ‫شﻲ نو دا ډٻر زيات مربوط او مرتب کﻼم ﮑارٻ ي‪ .‬د قرآن د کﻼم د‬ ‫سﺒک ﭘه اړه دا خﺒره کول سﻢ دي ﭼﯥ سﺒک يﯥ شاهانه سﺒک دی‪ .‬قرآن‬ ‫ﭼﯥ لولئ داسﯥ احساسﯧ ي لﮑه د دې مﺼنف ﭼﯥ ﭘه يوه داسﯥ لوړ مقام‬ ‫کﯥ وي ﭼﯥ له هﻐه ايه ول انسانيت وري‪ .‬ول انسانيت يﯥ احاطه‬ ‫ک ی دی‪ .‬هﻐه له خپل لوړ مقامه ول انسانيت ته خﻄاب کوي‪ .‬الﺒته د‬ ‫دې خﻄاب ﭘر وخت يﯥ ُرخ کﻠه يوې ډلﯥ ته اوړي او کﻠه بﻠﯥ ډلﯥ ته ‪.‬‬ ‫د قرآن يوه ان نه دا ده ﭼﯥ لوستونﮑی يﯥ هره شﯧﺒه له مﺼنف سره‬ ‫خﺒرې کوﻻی شﻲ‪ .‬د قرآن مﺼنف ﷲ دی‪ .‬هﻐه ژوندی دی‪ .‬ول انسانان‬ ‫يﯥ احاطه ک ي دی‪ .‬مستقيﻤا ً د انسان هره خﺒره اوري او د هﻐه واب‬ ‫ورکوي‪ .‬ﭘه دې خاطر د قرآن لوستونﮑو ته هره شﯧﺒه دا مﻤﮑنه وي ﭼﯥ‬ ‫ﷲ سره رابﻄه قايﻤه ک ي‪ .‬له ﷲ ﭘو تنه وک ي او هﻐه يﯥ ﭘو تنه واب‬ ‫ک ي‪.‬‬ ‫وک ﭼﯥ يوازې د رسنيو له ﻻرې قرآن ﭘﯧژنﻲ‪ ،‬هﻐوی ﻋﻤوما ً داسﯥ‬ ‫فﮑر کوي ﭼﯥ قرآن د جهاد کتاب دی او جهاد د هﻐوی ﭘه نزد‪ :‬د‬ ‫تاوتريخوالﻲ له ﻻرې خپل هدف ترﻻسه کول دی‪ .‬م ر دا يوازې‬ ‫سوءتﻔاهﻢ دی‪ .‬هر وک ﭼﯥ قرآن مستقيﻤا ً ﭘخپﻠه ولولﻲ هﻐه به ﭘه دې‬ ‫ﭘوهﯧدو کﯥ ستونزې سره مﺦ نه شﻲ ﭼﯥ قرآن له تاوتريخوالﻲ سره هﯧ‬ ‫تﻌﻠق نه لري‪ .‬قرآن د امن کتاب دی‪ ،‬نه د تاوتريخوالی او تشدد ‪.‬‬

‫‪9‬‬

‫دا سﻤه ده ﭼﯥ د قرآن ﭘه تﻌﻠيﻤاتو کﯥ يو تﻌﻠيﻢ هﻐه دی ﭼﯥ جهاد يﯥ بولﻲ‪،‬‬ ‫خو جهاد د سولهايزو جدوجهد نامه ده‪ ،‬نه د متشدد ﻋﻤل‪ .‬ﭘه قرآن کﯥ د‬ ‫يرا«‪.‬‬ ‫جهاد تﺼور له دې آيته مﻌﻠومﯧ ي‪َ » :‬و َجا ِهدْهُ ْﻢ ِب ِه ِج َهادًا َك ِﺒ ً‬ ‫)الﻔرقان‪(۵٢ :‬‬ ‫د قرآن ﭘه دې آيت کﯥ د قرآن ﭘه وسيﻠه د جهاد کولو تﻌﻠيﻢ ورکول شوی‬ ‫دی‪ .‬دا ﮑاره خﺒره ده ﭼﯥ قرآن وسﻠه نه ده‪ ،‬بﻠﮑﯥ يو نظرياتﻲ کتاب‬ ‫دی‪ .‬قرآن د خدايﻲ اي يالوژۍ ﭘﯧژندنه ده‪ .‬له دې ﭘه قرآن کﯥ د جهاد تﺼور‬ ‫ﭘه واضح ډول ر ندٻ ي‪ .‬د قرآن له مخﯥ جهاد ﭘه اﺻل کﯥ د ﭘُرامنه‬ ‫اي يالوژيک جدوجهد )‪ (Peaceful ideological struggle‬نامه ده‪ .‬د‬ ‫دﻏه اي يالوژيک جدوجهد ن ه ﭘه قرآن کﯥ دا ودل شوې ﭼﯥ د قرآن‬ ‫ﭘيﻐام د خﻠﮑو زړونو ته ﮑته شﻲ‪) .‬النساء‪(۶٣ :‬‬ ‫د دې آيت له مخﯥ د قرآن مﻄﻠوب قول هﻐه دی ﭼﯥ »قول بﻠيغ« وي‪،‬‬ ‫يﻌنﯥ داسﯥ کﻼم ﭼﯥ د خﻠﮑو ذهن مخاطب ک ي‪ ،‬خﻠک مﻄﻤئين ک ي‪،‬‬ ‫خﻠک يﯥ له امﻠه د قرآن ﭘه ﺻداقت باور وک ي او ﭘه خﻠﮑو کﯥ فﮑري‬ ‫انقﻼب را ﭘورته ک ي‪ .‬دا د قرآن ماموريت دی او دﻏه ډول ماموريت‬ ‫يوازې د دﻻيﻠو ﭘه وسيﻠه ترسره کﯧدای شﻲ‪ .‬د تاوتريخوالﻲ‪ ،‬تشدد يا بل‬ ‫هر ډول مسﻠح جدوجهد ﭘه مرسته دﻏه ن ه موندل نامﻤﮑن دي ‪.‬‬ ‫دا سهﻲ ده ﭼﯥ ﭘه قرآن کﯥ ينﯥ داسﯥ آيتونه شته ﭼﯥ د قتال )‪(War‬‬ ‫اجازه ورکوي‪ ،‬خو دا آيتونه يوازې د جن ﻲ حاﻻتو لپاره دي‪ ،‬يوازې د‬ ‫حﻤﻠﯥ ﭘر وخت د دفاع ﭘه مﻌنی دي‪ .‬له دفاع ﭘرته هﯧ جنګ ﭘه اسﻼم کﯥ‬ ‫جايز نه دی‪ .‬دﻏه دفاع هﻢ يوازې يو قايﻢ شوی دولت ‪(Established‬‬ ‫)‪state‬کوﻻی شﻲ‪ .‬له دولت بﻐير يوه فرد يا ډلﯥ ته د جهاد ﭘيﻠولو اجازه‬ ‫نشته ‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫د قرآن لوستو لپاره ﭘه دې خﺒره هﻢ ﭘوهﯧدل ﭘه کار دي ﭼﯥ دا کوم قانونﻲ‬ ‫کتاب نه دی‪ ،‬بﻠﮑﯥ دﻋوتﻲ کتاب دی‪ .‬د قران د کﻼم سﺒق قانونﻲ نه دی‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ دﻋوتﻲ دی‪ .‬د قرآن ژبه د تﻌيناتو ژبه ده‪ .‬ﭘه قانونﻲ متن کﯥ يزونه‬ ‫ﭘه لﻄﻔﻲ ډول مﻄﻠوب وي‪ ،‬خو ﭘه دﻋوتﻲ متن کﯥ داسﯥ نه وي‪ .‬دﻋوتﻲ‬ ‫متن کﯥ يﯥ ين ار ﭘه مﻌنی وي‪ .‬ﭘه دﻋوتﻲ کتاب کﯥ د الﻔاظو حيثيت‬ ‫يوازې د وسيﻠﯥ وي‪ ،‬خو ﭘه قانونﻲ کتاب کﯥ بيا الﻔاظ ﭘخپﻠه مقﺼود‬ ‫بالﺬات کﯧ ي ‪.‬‬ ‫د دې يو اړخ دا دی ﭼﯥ ﭘه دﻋوتﻲ متن کﯥ د ين ار د مقﺼد ترﻻسه‬ ‫کولو لپاره د شدت سﺒک اختيارٻ ي‪ .‬ﭘه دﻋوتﻲ متن کﯥ داسﯥ الﻔاظ‬ ‫کارٻ ي ﭼﯥ ظاهراً ډٻر سخت ﮑارٻ ي‪ ،‬خو ﭘه دﻋوتﻲ کﻼم کﯥ دﻏه‬ ‫سختﻲ د تدبير ﭘر بناء وي‪ .‬ﭘه داسﯥ کﻼم کﯥ شدت ليدل او بيا هﻐه د‬ ‫قانونﻲ شدت ﭘه مﻌنی اخيستل به د ناﭘوه خﺒره وي‪ .‬د دې حﮑﻤت نتيجه‬ ‫دا ده ﭼﯥ ﭘه دﻋوتﻲ کﻼم کﯥ زياتره وخت داسﯥ کﯧ ي ﭼﯥ ﭘه دې کﯥ‬ ‫داسﯥ يوه خﺒره کﯧ ي ﭼﯥ د قانونﻲ سﺒک له ﭘﻠوه ډٻره سخته ﮑارٻ ي‪،‬‬ ‫خو د دﻋوت سﺒک له مخﯥ يوازې د ازمايﻠو لپاره وي‪ ،‬يوازې ﭘه دې‬ ‫خاطر وي ﭼﯥ د انسان طﺒيﻌت را وي شﻲ او ﭘه هﻐه کﯥ ﭘ احساسات‬ ‫متحرک شﻲ‪ .‬د دې وضاحت ﭘه يوه مثال کﯥ کﯧ ي ‪.‬‬ ‫د ﭘﯧﻐﻤﺒر )ص( ﭘه زمانه کﯥ د بدر ﻏزوة )‪ ٢‬هجري( ﭘﯧ ه شوه‪ .‬دا ﻏزوة‬ ‫رسول ﷲ )ص( د دفاع ﭘه تو ه وک له‪ .‬بريا يﯥ ﭘه کﯥ وموندله‪ .‬بيا يﯥ د‬ ‫مخالﻔينو اويا کسه ونيول‪ .‬بيا دا خﻠک د جن ﻲ اسيرانو ﭘه تو ه مدينﯥ ته‬ ‫ﻲ‬ ‫راوستل شول‪ .‬د دې ﭘﯧ ﯥ ﭘه اړه د قرآن دا آيت نازل شو‪َ » :‬ما كَانَ ِل َن ِﺒ ٍّ‬ ‫ض« )اﻻنﻔال‪ (۶٧ :‬يﻌنﯥ کوم نﺒﻲ‬ ‫أَ ْن َي ُكونَ لَهُ أَس َْر ٰى َحتﱠ ٰﻰ ي ُْثخِ نَ فِﻲ ْاﻷ َ ْر ِ‬ ‫ته دا جايزه نه ده ﭼﯥ هﻐه سره بنديان وي‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ هﻐه ﭘه ﻤﮑه‬ ‫ه وينﯥ تويﯥ نه ک ي ‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫که ﭼﯧرې د دې آيت الﻔاظو ته د قانونﻲ مﻔهوم له مخﯥ وکتل شﻲ نو د دې‬ ‫آيت مﻌنی د اسيرانو حتﻤا ً وژل را ﻲ‪ .‬لﮑه ن ه ﭼﯥ مﻌﻠومه ده ﭼﯥ دﻏه‬ ‫جن ﻲ اسيران د آيت د نزول ﭘر وخت د رسول )ص( ﭘه ولﮑه کﯥ وو‪.‬‬ ‫که ﭼﯧرې د دې آيت قانونﻲ ژبه وای نو ايﻲ داسﯥ به وو ﭼﯥ‪ :‬تا ﭼﯥ‬ ‫کوم اويا تنه د جنګ ﭘه ميدان کﯥ نيولﻲ او مدينﯥ ته دې راوستﻲ‪ ،‬هﻐوی‬ ‫ول د خپل جرم ﭘه اساس د سر ﭘرې کولو دي‪ ،‬ﭘه دې خاطر يﯥ زر‬ ‫ووژنه او ختﻢ يﯥ ک ه‪ .‬خو نه ﭘه قرآن کﯥ داسﯥ آيت راﻏﻠی او نه رسول‬ ‫دﻏه آيت قانونﻲ ايت ﻠی او د دې لﻔظﻲ تﻌﻤيل يﯥ ک ی دی ‪.‬‬ ‫له دې ﭘﯧ ﯥ واضح ﮑاري ﭼﯥ دا آيت د ظاهري الﻔاظو ﭘه اﻋتﺒار‬ ‫مﻄﻠوب نه و‪ ،‬بﻠﮑﯥ د خپل حقيقﻲ اﻋتﺒار له مخﯥ مﻄﻠوب و‪ .‬دا د کﻼم د‬ ‫شدت مسئﻠه وه او ﭘه دې خاطر وه ﭼﯥ جن ﻲ اسيران ﭘه ان کﯥ د‬ ‫اﺻﻼح جﺬبه ﭘيدا ک ي‪ .‬ﭘه بل ﻋﺒارت دا ﭼﯥ د قرآن ﭘه دې آيت کﯥ ﭼﯥ‬ ‫کومه خﺒره راﻏﻠﯥ‪ ،‬هﻐه قانونﻲ حﮑﻢ نه و بﻠﮑﯥ يوازې د فشار ژبه‬ ‫)‪(Language of hammering‬وه‪ .‬د دې آيت مﻄﻠب د مجرمانو‬ ‫اﺻﻼح وه‪ ،‬نه د هﻐوی وژل‪ .‬هﻤدې بنديانو کﯥ بيا وروسته ډٻرو اسﻼم‬ ‫ومانه‪ ،‬لﮑه سهيل بن ﻋامر او نور ‪... .‬‬ ‫وک ﭼﯥ د قرآن ﭘه وسيﻠه حقيقت ومومﻲ قران ورته د ﻋﻤل دوه اړخيزه‬ ‫ﭘرو رام ورکوي‪ .‬ﭘه خپل ژوند کﯥ د ﷲ د هدايت کامﻠه ﭘيروي‪ ،‬او نور‬ ‫خﻠک د ﷲ له دې هدايته خﺒرو‪ .‬د ﷲ د هدايت ﭘيروي د مﻌرفت له ﭘيﻠه يا‬ ‫د خدايﻲ حقيقت له موندلو کﯧ ي‪ .‬کوم انسان ﭼﯥ د قرآن ﭘه وسيﻠه حقيقت‬ ‫ته ورسﯧ ي نو يو ذهنﻲ انقﻼب ﭘه کﯥ را ﭘورته کﯧ ي‪ .‬فﮑر يﯥ بدلﯧ ي‪.‬‬ ‫د خو ﯧدو او نه خو ﯧدو مﻌيار يﯥ بدلﯧ ي‪ .‬او ژوند يﯥ له باطنه تر‬ ‫ظاهره ول نوي ربانﻲ ﭼوکاټ کﯥ را ﻲ ‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫د خداوندي مﻌرفت دﻏه اظهار ﭼﯥ ﭘه کومو ب و کﯧ ي‪ ،‬هﻐوی د ذکر‪،‬‬ ‫ﻋﺒادت‪ ،‬نﯧک سﻠوک او تقواداره ژوند ﭘه ﻋﺒارتونو بﻠل شوي دي‪ .‬حقيقت‬ ‫ته رسﯧدل يا د حقيقت کشف تخنيﮑﻲ کشف نه دی او کوم انسان ﭼﯥ د‬ ‫ژوند ﭘه حقيقت ﭘوه شﻲ هﻐه ﭘخپﻠه د خپل فﻄرت يا طﺒيﻌت ﭘه زور نوی‬ ‫انسان کﯧ ي‪ .‬د حقيقت موندل د انسان لپاره له يوه ژوند وروسته بل ژوند‬ ‫موندل دي‪ .‬دا نوی ژوند د داسﯥ نيال ﻲ مثال لري ﭼﯥ تل وده کوي او د‬ ‫ودې او ﭘرمختګ دا سﻔر يﯥ هﯧ ﮑﻠه نه ختﻤﯧ ي ‪.‬‬ ‫د قران ﭘه وسيﻠه ﭼﯥ وک حقيقت ته ورسﯧ ي‪ ،‬د هﻐوی د ژوند د‬ ‫ﭘرو رام دويﻢ اړخ هﻐه دی ﭼﯥ ﭘه قرآن کﯥ دﻋوت الی ﷲ بﻠل شوی دی‪.‬‬ ‫يﻌنﯥ نور خﻠک ﭘه خدايﻲ حقيقت ﭘوهول‪ .‬د دﻋوت دﻏه کار ډٻر زيات‬ ‫سنجيده کار دی‪ .‬د مﮑﻤل وقف کﯧدو ﭘه مﻌنی دی‪ .‬له هﻤدې ﭘﻠوه دا جهاد‬ ‫هﻢ بﻠل شوی دی ‪.‬‬ ‫د قرآن له مخﯥ‪ ،‬جهاد ﭘه مﮑﻤل ډول ﻏيرسياسﻲ ﻋﻤل دی‪ .‬د دﻋوتﻲ جهاد‬ ‫هدف د انسان زړه او ذهن بدلول دي‪ .‬او ﭘه زړه او ذهن کﯥ بدلون يوازې‬ ‫د سوله ايز تﺒﻠيغ ﭘه وسيﻠه را ﻲ‪ ،‬نه د کوم جﺒر يا تاوتريخوالﻲ ﭘه وسيﻠه ‪.‬‬ ‫د قرآن مﻄﻠوب انسان‪ ،‬ربانﻲ انسان )آل ﻋﻤران‪ (٧٩ :‬دی‪ ،‬يﻌنﯥ هﻐه‬ ‫انسان ﭼﯥ ﭘه دې دنيا د رب بنده انسان شﻲ او د رب ُرخ ژوند وک ي‪.‬‬ ‫د ربانﻲ انسان کﯧدو دﻏه ﭘروسه تزکيه )الﺒقرة‪ (١٢٩ :‬بﻠل شوې ده‪ .‬د‬ ‫قرآن له مخﯥ‪ ،‬جنت د هﻐو خﻠﮑو لپاره دی ﭼﯥ ﭘه دې دنيا کﯥ د ان‬ ‫تزکيه وک ي‪ ،‬ﭼﯥ د مز ّکی انسان ﭘه تو ه بﻠﯥ دنيا ته داخل شﻲ‪) .‬طه‪:‬‬ ‫‪(٧۶‬‬ ‫تزکيه د تﻄهير )‪ (Purification‬يا سوﭼه کيدو ﭘه مﻌنی ده‪ ،‬يﻌنﯥ له خپل‬ ‫شخﺼيته نامﻄﻠوب يزونه لرې کول‪ .‬د شخﺼيت د ﭘاکولو دا ﭘروسه‪،‬‬

‫‪13‬‬

‫مسﻠسﻠه ﭘروسه ده‪ .‬دا هﯧ ﮑﻠه نه ختﻤﯧ ي‪ .‬د قران ﭘه مومن کﯥ به دﻏه‬ ‫ﭘروسه د هﻐه د ژوند تر وروست شﯧﺒﯥ روانه وي ‪.‬‬ ‫اﺻل دا دی ﭼﯥ هر انسان د سﻢ فﻄرت خاوند ﭘيدا کﯧ ي‪ .‬د زٻ ون ﭘر‬ ‫وخت هر انسان طﺒيﻌﻲ وي‪ ،‬خو د دنيا ژوند او ور ن ﭘﯧ ﯥ يﯥ ﭘر‬ ‫طﺒيﻌﻲ شخﺼيت منﻔﻲ خاﭘونه جوړوي‪ .‬ﻏوسه‪ ،‬کرکه‪ ،‬حسد‪ ،‬رخه‪،‬‬ ‫تﻌﺼب‪،‬کﺒر‪ ،‬بﯥاﻋترافﻲ او انتقام ‪ ...‬دا ول منﻔﻲ خاﭘونه دي ﭼﯥ د انسان‬ ‫طﺒيﻌﻲ شخﺼيت ناﭘاکه کوي‪ .‬ﭘه داسﯥ حالت کﯥ هر انسان ﭘه خپل ان‬ ‫کﯥ فﮑر کوي او ﭘه دې طريقه د ان تزکيه کوي‪ ،‬ﭘه هﻤدې طريقه ناﭘاکه‬ ‫شخﺼيت ﭘه طﺒيﻌﻲ شخﺼيت بدلوي‪ .‬د هر انسان ﭼاﭘﯧريال له هﻐه ﻋيار‬ ‫شوی شخﺼيت جوړوي‪ .‬اوس بايد هر انسان ان له دﻏه ﻋيار کﯧدو‬ ‫خﻼص ک ي او بﯧرته طﺒيﻌﻲ شخﺼيت شﻲ‪ .‬د هﻤداسﯥ طﺒيﻌﻲ شخﺼيت‬ ‫قرآنﻲ نوم ربّانﻲ انسان دی ‪.‬‬ ‫نوی ډيﻠی‪ ٣ ،‬جون‪٢٠١٠ ،‬‬ ‫وحيدالدين خان‬ ‫‪www.mwkhan.com‬‬

‫‪14‬‬

‫د سورتونو فهرست‬ ‫سوره الﻔاتحه ‪19 ......................................................................... ١‬‬ ‫سوره الﺒقره ‪19 .......................................................................... ٢‬‬ ‫آل ﻋﻤران سوره ‪60 ..................................................................... ٣‬‬ ‫سوره النساء ‪83 .......................................................................... ۴‬‬ ‫سوره الﻤائده ‪107 ....................................................................... ۵‬‬ ‫سوره اﻻنﻌام ‪126 ....................................................................... ۶‬‬ ‫سوره اﻻﻋراف ‪147 .................................................................... ٧‬‬ ‫سوره اﻻنﻔال ‪170 ....................................................................... ٨‬‬ ‫سوره التوبة ‪178 ........................................................................ ٩‬‬ ‫سوره يونس ‪195 ...................................................................... ١٠‬‬ ‫سوره هود ‪207 ........................................................................ ١١‬‬ ‫سوره يوسف ‪220 ..................................................................... ١٢‬‬ ‫سوره الرﻋد ‪232 ...................................................................... ١٣‬‬ ‫سوره ابراهيﻢ ‪238 .................................................................... ١۴‬‬ ‫سوره الحجر ‪244 ..................................................................... ١۵‬‬ ‫سوره النحل ‪249 ...................................................................... ١۶‬‬ ‫سوره بنﻲ اسرائيل ‪263 .............................................................. ١٧‬‬ ‫سوره الﮑهف ‪274 .....................................................................١٨‬‬ ‫سوره مريﻢ ‪285 ....................................................................... ١٩‬‬ ‫سوره طه ‪293 ......................................................................... ٢٠‬‬ ‫سوره اﻻنﺒياء ‪303 .................................................................... ٢١‬‬ ‫سوره الحج ‪311 ....................................................................... ٢٢‬‬ ‫سوره الﻤومنون ‪320 .................................................................. ٢٣‬‬ ‫سوره النور ‪328 ....................................................................... ٢۴‬‬ ‫سوره الﻔرقان ‪337 .................................................................... ٢۵‬‬

‫‪15‬‬ ‫سوره الشﻌراء ‪343 ................................................................... ٢۶‬‬ ‫سوره النﻤل ‪353 ....................................................................... ٢٧‬‬ ‫سوره القﺼص ‪361 ...................................................................٢٨‬‬ ‫سوره الﻌنﮑﺒوت ‪371 ................................................................. ٢٩‬‬ ‫سوره الروم ‪377 ...................................................................... ٣٠‬‬ ‫سوره لقﻤان ‪383 ...................................................................... ٣١‬‬ ‫سوره السجده ‪387 ..................................................................... ٣٢‬‬ ‫سوره اﻻحزاب ‪390 .................................................................. ٣٣‬‬ ‫سوره سﺒا ‪398 ......................................................................... ٣۴‬‬ ‫سوره فاطر ‪404 ....................................................................... ٣۵‬‬ ‫سوره يس ‪410 ......................................................................... ٣۶‬‬ ‫سوره الﺼافات ‪415 .................................................................. ٣٧‬‬ ‫سوره ص ‪422 ......................................................................... ٣٨‬‬ ‫سوره الزمر ‪427 ...................................................................... ٣٩‬‬ ‫سوره الﻤومن ‪435 .................................................................... ۴٠‬‬ ‫سوره حﻢ السجده ‪444 ................................................................ ۴١‬‬ ‫سوره الشوری ‪449 ................................................................... ۴٢‬‬ ‫سوره الزخرف ‪455 .................................................................. ۴٣‬‬ ‫سوره الدخان ‪462 ..................................................................... ۴۴‬‬ ‫سوره الجاثيه ‪464 ..................................................................... ۴۵‬‬ ‫سوره اﻻحقاف ‪468 ................................................................... ۴۶‬‬ ‫سوره محﻤد ‪472 ...................................................................... ۴٧‬‬ ‫سوره الﻔتح ‪477 ....................................................................... ۴٨‬‬ ‫سوره الحجرات ‪481 ................................................................. ۴٩‬‬ ‫سوره ق ‪483 ........................................................................... ۵٠‬‬ ‫سوره الﺬاريات ‪486 .................................................................. ۵١‬‬

‫‪16‬‬ ‫سوره الﻄور ‪489 ..................................................................... ۵٢‬‬ ‫سوره النجﻢ ‪491 ....................................................................... ۵٣‬‬ ‫سوره القﻤر ‪494 ....................................................................... ۵۴‬‬ ‫سوره الرحﻤان ‪497 ................................................................... ۵۵‬‬ ‫سوره الواقﻌه ‪500 ..................................................................... ۵۶‬‬ ‫سوره الحديد ‪503 ......................................................................۵٧‬‬ ‫سوره الﻤجادله ‪507 ................................................................... ۵٨‬‬ ‫سوره الحشر ‪510 ..................................................................... ۵٩‬‬ ‫سوره الﻤﻤتحنه ‪513 ................................................................... ۶٠‬‬ ‫ﺼف ‪515 ..................................................................... ۶١‬‬ ‫سوره ال ّ‬ ‫سوره الجﻤﻌه ‪517 ..................................................................... ۶٢‬‬ ‫سوره الﻤنافقون ‪518 .................................................................. ۶٣‬‬ ‫سوره التﻐابن ‪519 ..................................................................... ۶۴‬‬ ‫سوره الﻄﻼق ‪521 .................................................................... ۶۵‬‬ ‫سوره التحريﻢ ‪523 .................................................................... ۶۶‬‬ ‫سوره الﻤﻠک ‪525 ..................................................................... ۶٧‬‬ ‫سوره القﻠﻢ ‪528 ........................................................................ ۶٨‬‬ ‫سوره الحاقه ‪530 ...................................................................... ۶٩‬‬ ‫سوره الﻤﻌارج ‪532 ................................................................... ٧٠‬‬ ‫سوره نوح ‪534 ........................................................................ ٧١‬‬ ‫سوره الجن ‪536 ....................................................................... ٧٢‬‬ ‫سوره الﻤزمل ‪538 .................................................................... ٧٣‬‬ ‫سوره الﻤدثر ‪539 ..................................................................... ٧۴‬‬ ‫سوره القيامه ‪541 ..................................................................... ٧۵‬‬ ‫سوره الدهر ‪542 ...................................................................... ٧۶‬‬ ‫سوره الﻤرسﻠت ‪544 .................................................................. ٧٧‬‬

‫‪17‬‬ ‫سوره النﺒا ‪546 ........................................................................ ٧٨‬‬ ‫سوره النازﻋات ‪547 .................................................................. ٧٩‬‬ ‫سوره ﻋﺒس ‪549 ....................................................................... ٨٠‬‬ ‫سوره التﮑوير ‪550 .................................................................... ٨١‬‬ ‫سوره انﻔﻄار ‪551 ..................................................................... ٨٢‬‬ ‫سوره التﻄﻔيف ‪552 ................................................................... ٨٣‬‬ ‫سوره اﻻنشقاق ‪553 ................................................................... ٨۴‬‬ ‫سوره الﺒروج ‪554 .................................................................... ٨۵‬‬ ‫سوره الﻄارق ‪555 .................................................................... ٨۶‬‬ ‫سوره اﻻﻋﻠی ‪556 ..................................................................... ٨٧‬‬ ‫سوره الﻐاشيه ‪556 .................................................................... ٨٨‬‬ ‫سوره الﻔجر ‪557 ...................................................................... ٨٩‬‬ ‫سوره الﺒﻠد ‪558 ........................................................................ ٩٠‬‬ ‫سوره ال ّ‬ ‫شﻤس ‪559 .................................................................... ٩١‬‬ ‫سوره الﻠيل ‪559 ....................................................................... ٩٢‬‬ ‫سوره الضحی ‪560 ................................................................... ٩٣‬‬ ‫سوره النشراح ‪561 ................................................................... ٩۴‬‬ ‫سوره التين ‪561 ....................................................................... ٩۵‬‬ ‫سوره الﻌﻠق ‪561 ....................................................................... ٩۶‬‬ ‫سوره القدر ‪562 ....................................................................... ٩٧‬‬ ‫سوره الﺒينه ‪562 ....................................................................... ٩٨‬‬ ‫سوره الزلزال ‪563 .................................................................... ٩٩‬‬ ‫سوره الﻌاديات ‪563 ................................................................. ١٠٠‬‬ ‫سوره القارﻋه ‪564 .................................................................. ١٠١‬‬ ‫سوره التﮑاثر ‪564 .................................................................. ١٠٢‬‬ ‫سوره الﻌﺼر ‪564 .................................................................. ١٠٣‬‬

‫‪18‬‬ ‫سوره الهﻤزه ‪565 ................................................................... ١٠۴‬‬ ‫سوره الﻔيل ‪565 ..................................................................... ١٠۵‬‬ ‫سوره قريش ‪565 .................................................................... ١٠۶‬‬ ‫سوره الﻤاﻋون ‪566 ................................................................. ١٠٧‬‬ ‫سوره الﮑوثر ‪566 ...................................................................١٠٨‬‬ ‫سوره الﮑافرون ‪566 ............................................................... ١٠٩‬‬ ‫سوره النﺼر ‪567 ................................................................... ١١٠‬‬ ‫سوره الﻠهب ‪567 .................................................................... ١١١‬‬ ‫سوره اﻻخﻼص ‪567 ............................................................... ١١٢‬‬ ‫سوره الﻔﻠق ‪567 ..................................................................... ١١٣‬‬ ‫سوره الناس ‪568 .................................................................... ١١۴‬‬

‫‪19‬‬

‫سوره الفاتحه ‪١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ول تﻌريﻔونه ﷲ لره دي ﭼﯥ د ول جهان مالک دی‪ -٢ .‬ډٻر مهربان‬ ‫او د ډٻر رحﻢ خاوند دی‪ -٣ .‬د ﻋدل د ور ﯥ مالک دی‪ -۴ .‬موږ ستا‬ ‫ﻋﺒادت کوو او له تا مرسته ﻏواړو‪ -۵ .‬موږ ته سﻤه ﻻره ساء ‪۴‬‬ ‫خﻠﮑو ﻻره نه ﭼﯥ ستا ﻏضب ﭘرې شوی او نه د هﻐو خﻠﮑو ﻻره ﭼﯥ‬ ‫بﯥﻻرې شوي دي‪.‬‬ ‫سوره البقره ‪٢‬‬‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ ١‬الف ﻻم ميﻢ‪ -٢ .‬دا د ﷲ کتاب دی‪ .‬ﭘه دې کﯥ هﯧ شک نشته‪ .‬ﻻره‬ ‫يﻲ وٻرٻدونﮑو ته‪ -٣ .‬هﻐه خﻠک ﭼﯥ ايﻤان لري بﯥ له ليدلو‪ ،‬او لﻤون‬ ‫کوي او ه ﭼﯥ موږ ورک ي له هﻐﯥ مﺼرف کوي‪ -۴ .‬او هﻐو ﭼﯥ‬ ‫ايﻤان لري ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ نازل شوي او ﭘه هﻐو ﭼﯥ له تاسﯥ‬ ‫مخﮑﯥ نازل شوي‪ ،‬او ﭘه آخرت ايﻤان لري‪ -۵ .‬هﻤاﻏو خﻠﮑو د خپل رب‬ ‫ﻻره موندلﯥ ده او هﻤاﻏه برياليتوب ته رسﯧدونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار ک ی‪ ،‬هﻐوی ته يو ډول دی‪ ،‬که يﯥ ووٻروې‬ ‫او که يﯥ ونه وٻروې‪ ،‬هﻐوی يﯥ ‪-‬نه منﻲ‪ -٧ .‬ﷲ د هﻐوی ﭘه زړونو او‬ ‫د هﻐوی ﭘه ﻏوږونو مهر ل ولی دی‪ ،‬او د هﻐوی ﭘه ستر و ﭘرده ده‪ ،‬او‬ ‫د هﻐوی لپاره لوی ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ ٨‬۔او ﭘه خﻠﮑو کﯥ ينﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ وايﻲ موږ ﭘه ﷲ او د آخرت‬ ‫ﭘه ورځ ايﻤان راوړی‪ ،‬خو هﻐوی د ايﻤان خاوندان نه دي‪ -٩ .‬هﻐوی ﷲ‬ ‫او مومنان تﯧرايستل ﻏواړي‪ ،‬خو هﻐوی يوازې خپل ان تﯧرباسﻲ او د‬

‫‪20‬‬

‫دې شﻌور ورسره نشته‪ -١٠ .‬د هﻐوی ﭘه زړه کﯥ مرض دی او ﷲ دﻏه‬ ‫مرض لوی ک ی دی‪ .‬او د هﻐوی لپاره دردناک ﻋﺬاب دی‪ ،‬ﭘه دې خاطر‬ ‫ﭼﯥ دروغ وايﻲ‪ -١١ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه فساد‬ ‫مه کوئ‪ ،‬نو وايﻲ ﭼﯥ موږ خو اﺻﻼحکونﮑﻲ يوو‪ -١٢ .‬خﺒردار‪ ،‬هﻤدا‬ ‫خﻠک فساد کونﮑﻲ دي‪ ،‬خو هﻐوی نه دي خﺒر۔ ‪ ١٣‬او کﻠه ﭼﯥ ورته‬ ‫وويل شﻲ ﭼﯥ داسﯥ ايﻤان راوړئ لﮑه نور خﻠک يﯥ ﭼﯥ راوړي‪ ،‬نو‬ ‫وايﻲ ايا موږ هﻐسﯥ ايﻤان راوړو لﮑه بﯥﻋقﻠه خﻠک يﯥ ﭼﯥ راوړي‪.‬‬ ‫خﺒردار‪ ،‬ﭼﯥ کﻢﻋقل خﻠک دوی دي‪ ،‬خو نه ﭘوهﯧ ي‪ -١۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ د‬ ‫ايﻤان خاوندانو سره مﺦ شﻲ نو وايﻲ ﭼﯥ موږ ايﻤان راوړی دی‪ ،‬او کﻠه‬ ‫ﭼﯥ د خپﻠو شيﻄانانو مجﻠس ته ورسﯧ ي‪ ،‬نو وايﻲ ﭼﯥ موږ له تاسﯥ سره‬ ‫يوو‪ ،‬هﻐوی سره خو يوازې خندا کوو‪ -١۵ .‬ﷲ ﭘه دوی استهزا کوي او‬ ‫دوی ته د دوی ﭘه سرکش کﯥ موقع ورکوي‪ ،‬دوی سر ردانه ر ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ د ﻻرې ﭘر ای يﯥ ﻤراهﻲ واخيستﻠه‪ ،‬د دوی‬ ‫تجارت ور ثابت نه شو‪ ،‬نه دوی ﻻر موندونﮑﻲ شول‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬د دوی مثال داسﯥ دی لﮑه يو کس ﭼﯥ اور بل ک ي‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ اور‬ ‫د هﻐوی شاوخوا رو انه ک ه‪ ،‬نو ﷲ ترې د ستر و ر ا واخيستﻠه او‬ ‫هﻐوی يﯥ ﭘه تياره کﯥ ﭘرٻ ودل ﭼﯥ هﯧ ورته نه ﮑارٻ ي‪ -١٨ .‬هﻐوی‬ ‫کا ه دي‪ ،‬ون ﻲ دي‪ ،‬ړانده دي‪ .‬اوس بﯧرته ر ﯧدونﮑﻲ نه دی‪ -١٩ .‬يا‬ ‫يﯥ مثال داسﯥ دی لﮑه له آسﻤانه ﭼﯥ باران را ورٻ ي او ﭘه هﻐه کﯥ‬ ‫تياره هﻢ وي او بر نا هﻢ ﭘ قﯧ ی‪ .‬دوی د تندر له وٻرې‪ ،‬د مرګ نه د‬ ‫خﻼﺻون لپاره خپﻠﯥ وتﯥ ﭘه خپﻠو ﻏوږونو کﯥ ږدي‪ .‬حال دا ﭼﯥ ﷲ‬ ‫منﮑرين ﭘه خپﻠه ولﮑه کﯥ نيولﻲ دي‪ -٢٠ .‬زر ده ﭼﯥ برٻ نا د دوی نظر‬ ‫واخﻠﻲ‪ .‬کﻠه ﭼﯥ ﭘه هﻐوی برٻ نا ﭘ قﯧ ي‪ ،‬هﻐوی ﭘه کﯥ ﻲ او کﻠه ﭼﯥ‬

‫‪21‬‬

‫ﭘرې تياره خپرٻ ي‪ ،‬نو هﻐوی ودرٻ ي‪ .‬او که ﷲ وﻏواړي‪ ،‬د هﻐوی‬ ‫ﻏوږونه او ستر ﯥ به ترې واخﻠﻲ‪ .‬يقينا ً ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ای خﻠﮑو! د خپل رب ﻋﺒادت وک ئ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘيدا ک ي يئ او‬ ‫هﻐه خﻠک هﻢ ﭼﯥ تر تاسﯥ مخﮑﯥ تﯧر شوي‪ ،‬ﭼﯥ تاسﯥ له دوزخ نه‬ ‫وساتل شئ‪ -٢٢ .‬هﻐه ذات ﭼﯥ ﻤﮑه يﯥ تاسﯥ ته فرش ک ه او آسﻤان‬ ‫يﯥ ﭼت ک ‪ ،‬او له آسﻤانه يﯥ اوبه را ﮑته ک ې‪ ،‬او له هﻐﯥ يﯥ ميوه ﭘيدا‬ ‫ک ه‪ ،‬ستاسﯥ د خوراک لپاره‪ .‬نو تاسﯥ هﯧ وک له ﷲ سره مه برابروئ‪،‬‬ ‫حال دا ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوهﯧ ئ‪ -٢٣ .‬که تاسﯥ ﭘه دې کﻼم کﯥ شک لرئ ﭼﯥ‬ ‫موږ ﭘه خپل بنده نازل ک ی‪ ،‬نو راوړئ د دې ﭘه شان يو سورة او را‬ ‫وﻏواړئ خپل مرستياﻻن هﻢ له ﷲ ﭘرته‪ ،‬که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪ -٢۴ .‬نو‬ ‫که تاسﯥ دا ونه ک ی شول او هﯧ ﮑﻠه يﯥ نه شئ کوﻻی‪ ،‬نو ووٻرٻ ئ له‬ ‫هﻐه اوره ﭼﯥ خاشاک به يﯥ شﻲ انسانان او تﯧ ې‪ .‬هﻐه تيار شوی دی د‬ ‫منﮑرانو لپاره‪ -٢۵ .‬او زٻری وک ه ﭘه هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ ايﻤان راوړي او‬ ‫هﻐه خﻠک ﭼﯥ نﯧک کار کوي‪ ،‬د دې خﺒرې ﭼﯥ د هﻐوی لپاره به داسﯥ‬ ‫باﻏونه وي ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته د خوراک‬ ‫لپاره له دې باﻏونو ميوه ورک ل شﻲ‪ ،‬نو هﻐوی به وايﻲ‪ :‬دا هﻐه ميوه ده‬ ‫ﭼﯥ له دې مخﮑﯥ هﻢ موږ ته راک ل شوې وه‪ .‬او ورک ل به شﻲ هﻐوی‬ ‫ته د يو بل ﭘه شان‪ .‬او د هﻐوی لپاره به ﭘاکﯥ جوړې )زوج( وي‪ .‬او‬ ‫هﻐوی به ﭘه هﻐه )جنت( کﯥ تل اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬ﷲ ﭘه دې نه شرمﯧ ي ﭼﯥ د ماشﻲ يا له هﻐه هﻢ د کوم واړه شﻲ‬ ‫مثال راوړي‪ .‬ﭼﯥ وک ايﻤان لري‪ ،‬هﻐوی ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ دا د هﻐوی د‬ ‫رب له طرفه حق دی‪ .‬او وک ﭼﯥ منﮑر دي هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ د دې‬ ‫مثال ﭘه ويﻠو ﷲ ه ﻏو تﻲ دي‪ .‬ﷲ د دې ﭘه وسيﻠه ډٻر خﻠک ﻤراه کوي‬ ‫او ډٻرو خﻠﮑو ته ﭘرې ﻻره يﻲ‪ .‬او هﻐه خﻠک ﻤراه کوي ﭼﯥ نافرمانه‬

‫‪22‬‬

‫دي‪ -٢٧ .‬وک ﭼﯥ له ﷲ سره ک ې وﻋده ماتوي او هﻐه ه ماتوي ﭼﯥ‬ ‫ﷲ يﯥ د ﭘوره کولو حﮑﻢ ک ی دی‪ ،‬او ﭘه ﻤﮑه فساد ﭘيدا کوي‪ .‬هﻐه خﻠک‬ ‫تاوانﻲ دي‪ -٢٨ .‬ته ن ه له ﷲ انﮑار کوې‪ ،‬حال دا ﭼﯥ ته بﯥ ساه وې‪،‬‬ ‫نو هﻐه درته ژوند درک او ۔بيا به هﻐه مرګ درک ي‪ .‬بيا به ژوند‬ ‫درک ي‪ .‬بيا به تاسﯥ هﻐه ته ور و ر ئ‪ ٢٩ .‬۔ هﻤهﻐه دی هﻐه ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ته يﯥ هﻐه ول ﭘيدا ک ل ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه کﯥ دي‪ .‬بيا يﯥ آسﻤان خوا ته توجه‬ ‫وک ه او اووه‪ ٧‬آسﻤانونه يﯥ جوړ ک ل‪ .‬او هﻐه ﭘه هر ه ﭘوهﯧدونﮑی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬او بيا ﭼﯥ ستا رب مﻼيﮑو ته وويل ﭼﯥ زه ﭘه ﻤﮑه يو خﻠيﻔه ﭘيدا‬ ‫کوم‪ .‬مﻼيﮑو وويل‪ :‬ايا ته ﭘه ﻤﮑه داسﯥ خﻠک آبادوې ﭼﯥ هﻠته فساد‬ ‫وک ي او وينﯥ تويﯥ ک ي‪ .‬او موږ ستا حﻤد وايوو او ﭘاکﻲ دې بيانوو‪.‬‬ ‫ﷲ وويل زه ﭘه هﻐه ) ه( ﭘوهﯧ م ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې نه ﭘوهﯧ ئ‪ -٣١ .‬او ﷲ‬ ‫آدم ته ول نومونه و ودل‪ ،‬بيا يﯥ هﻐه د مﻼيﮑو مخﯥ ته وړاندې ک ل‬ ‫او ويﯥ ويل ﭼﯥ که تاسﯥ ر تينی يئ‪ ،‬نو ماته د دې نومونه واخﻠئ‪-٣٢ .‬‬ ‫مﻼيﮑو وويل ﭼﯥ ته ﭘاک يﯥ‪ .‬موږ خو ﭘه هﻐه ه ﭘوهﯧ و ﭼﯥ تا راته‬ ‫ويﻠﻲ دي‪ .‬بﯧشﮑه ﭼﯥ ته د ﻋﻠﻢ او حﮑﻤت خاوند يﯥ‪ -٣٣ .‬ﷲ وويل ای‬ ‫آدمه‪ ،‬دوی ته د هﻐو نومونه ووايه‪ .‬کﻠه ﭼﯥ آدم نومونه وويل‪ ،‬نو ﷲ‬ ‫وويل ما درته نه وويل ﭼﯥ د ﻤﮑﯥ او آسﻤانونو ﭘه راز زه ﭘوهﯧ م‪ .‬او‬ ‫ماته مﻌﻠوم دي هﻐه ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﮑاره کوئ او هﻐه ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘ وئ‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او کﻠه ﭼﯥ موږ مﻼيﮑو ته وويل ﭼﯥ آدم ته سجده وک ئ‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫سجده وک له‪ ،‬خو ابﻠيس ونه ک له‪ .‬هﻐه انﮑار وک ‪ ،‬ﻏرور يﯥ وک او له‬ ‫منﮑرانو شو‪ -٣۵ .‬او موږ وويل ای آدمه! ته او ستا مﯧرمن دواړه ﭘه جنت‬ ‫کﯥ اوسئ‪ ،‬له هﻤدې خوراک کوئ‪ ،‬ه ﭘه آسانه ﭼﯥ له هر ايه يﯥ‬ ‫ﻏواړئ‪ .‬او هﻐﯥ ونﯥ ته مه ن دې کﯧ ئ نﻲ ﭘه ظالﻤانو کﯥ به حساب‬

‫‪23‬‬

‫شئ‪ -٣۶ .‬بيا شيﻄان د هﻐﯥ ونﯥ ﭘه مرسته هﻐوی تﯧرايستل او له هﻐه‬ ‫خوشحال يﯥ راوويستل ﭼﯥ ﭘه کﯥ وو‪ .‬او موږ وويل ﭼﯥ تاسﯥ له دې‬ ‫ايه ﮑته شئ‪ .‬تاسﯥ د يو بل د ﻤنان شوئ‪.‬او تاسﯥ لپاره ﭘه ﻤﮑه د‬ ‫يوې مودې لپاره ﭘاتﯥ کﯧدل او ژوند کول شوو‪ -٣٧ .‬بيا ادم له خپل رب‬ ‫و ﮑﻲ زده ک ل‪ ،‬نو ﷲ ورته متوجه شو‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه توبه قﺒﻠونﮑی او‬ ‫د رحﻢ خاوند دی‪ -٣٨ .‬موږ وويل تاسﯥ ول ﮑته شئ‪ .‬بيا ﭼﯥ تاسﯥ ته‬ ‫زما له اړخه کوم هدايت درشﻲ‪ ،‬نو کوم خﻠک ﭼﯥ زما د هدايت ﭘيروي‬ ‫کوي‪ ،‬د هﻐوی لپاره به وٻره نه وي او نه به خﻔه وي‪ -٣٩ .‬او کوم خﻠک‬ ‫ﭼﯥ انﮑار کوي او زموږ ن ﯥ دروغ بولﻲ‪ ،‬نو هﻤاﻏه خﻠک دوزخيان‬ ‫دي او ﭘه هﻐه کﯥ به هﻤﯧشه وي‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬ای بنﻲ اسرائيﻠو! را ياد ک ئ زما هﻐه احسان ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ مﯥ‬ ‫ک ی و‪ .‬او ماسره ک ې وﻋده ﭘوره ک ئ‪ ،‬زه به ستاسﯥ وﻋده ﭘوره ک م‬ ‫او له ما ووٻرٻ ئ‪ -۴١ .‬او ايﻤان راوړئ ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ ما نازل ک ی‪.‬‬ ‫تﺼديق کوي د هﻐه ه ﭼﯥ له تاسﯥ سره دی‪ .‬او تاسﯥ تر ولو مخﮑﯥ‬ ‫له دې انﮑار کونﮑﻲ مه جوړٻ ئ‪ .‬زما آيتونه ﭘه نا يزه بيه مه خر وئ‪.‬‬ ‫او له ما ووٻرٻ ئ‪ -۴٢.‬او سﻢ او ﻏﻠط سره مه وئ او ر تيا مه ﭘ وئ‬ ‫کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوهﯧ ئ‪ -۴٣ .‬او لﻤون کوئ او زکات ورکوئ او له‬ ‫ي ﯧدونﮑو سره ي شئ‪ -۴۴ .‬تاسﯥ نور خﻠک نﯧﮑ ته را بولئ او خپل‬ ‫ان هﯧروئ‪ .‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ کتاب لولئ‪ ،‬نو تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ ‪-۴۵‬‬ ‫او مرسته وﻏواړئ ﭘه ﺻﺒر او لﻤان ه او بﯧشﮑه هﻐه سخت دی‪ ،‬خو ﭘه‬ ‫هﻐو خﻠﮑو نه دی ﭼﯥ وٻرٻ ي‪ -۴۶ .‬هﻐه کسان ﭼﯥ يقين لري ﭘه دې ﭼﯥ‬ ‫له خپل رب سره به وري او هﻐه ته ستنﯧدونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬ای بنﻲ اسرائيﻠو! زما هﻐه احسان را ياد ک ئ ﭼﯥ ما ﭘه تاسﯥ ک ی‬ ‫او دا خﺒره هﻢ ﭼﯥ ما تاسﯥ ته د ن ۍ ﭘه مخﻠوق فضيﻠت درک ۔ ‪۴٨‬۔ او‬

‫‪24‬‬

‫ووٻرٻ ئ له هﻐﯥ ور ﯥ ﭼﯥ يو نﻔس به د بل نﻔس هﯧ ﭘه کار نه را ﻲ‪.‬‬ ‫نه به د هﻐه له اړخه کوم شﻔاﻋت قﺒﻠﯧ ي‪ .‬او نه به ترې ﭘه بدله کﯥ ه‬ ‫اخيستل کﯧ ي او نه به ورسره ه مرسته کﯧ ي‪ -۴٩ .‬او بيا ﭼﯥ موږ‬ ‫تاسﯥ د فرﻋون له خﻠﮑو وساتﻠئ‪ ،‬هﻐوی تاسﯥ ته ډٻر تﮑﻠيف درکاوه‪،‬‬ ‫ستاسﯥ زامن يﯥ حﻼلول او ستاسﯥ ﯥ يﯥ ژوندۍ ساتﻠﯥ‪ .‬او ﭘه هﻐه‬ ‫کﯥ ستاسﯥ د رب له طرفه دروند امتحان و‪ -۵٠ .‬او کﻠه ﭼﯥ موږ سيند‬ ‫بﯧل ک او تاسﯥ مو ﭘورې ويستئ‪ .‬بيا مو تاسﯥ وساتﻠئ او د فرﻋون خﻠک‬ ‫مو ډوب ک ل او تاسﯥ ورته ليدل‪ -۵١.‬او بيا ﭼﯥ موږ موسی سره د‬ ‫ﻠوٻ تو‪۴٠‬شپو وﻋده وک له‪ .‬بيا تاسﯥ له هﻐﯥ وروسته خوسی خپل مﻌﺒود‬ ‫ک او تاسﯥ ظالﻤان وئ‪ -۵٢ .‬بيا مو له هﻐﯥ وروسته تاسﯥ وب ﻠئ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ شﮑر کونﮑﻲ شئ‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬او کﻠه ﭼﯥ موږ موسی ته کتاب او د سﻢ او ﻏﻠط د فرق يز )مﻌجزه(‬ ‫ورک ه ﭼﯥ تاسﯥ سﻤه ﻻر ومومئ‪ -۵۴ .‬کﻠه ﭼﯥ موسی خپﻠو خﻠﮑو ته‬ ‫وويل‪ :‬تاسﯥ د خوسﻲ ﭘه ﻋﺒادت کولو انونه ﻤراهان ک ي دي‪ .‬اوس‬ ‫خپل خالق ته متوجه شئ او خپل مجرمان ﭘه خپﻠو ﻻسونو ووژنئ‪ .‬دا‬ ‫ستاسﯥ لپاره ستاسﯥ د خالق ﭘه نزد ﻏوره ده‪ .‬نو ﷲ ستاسﯥ توبه قﺒوله‬ ‫ک ه‪ .‬بﯧشﮑه ﭼﯥ هﻐه د توبﯥ قﺒﻠونﮑی او رحﻢ کونﮑی دی‪ -۵۵ .‬ياد ک ئ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ وويل‪ :‬موږ تا تر هﻐﯥ نه منوو ﭼﯥ ﷲ ﭘه خپﻠو ستر و ونه‬ ‫وينوو‪ .‬نو تاسﯥ وليدل ﭼﯥ برٻ نا وﭘ قﯧدله‪ -۵۶ .‬بيا موږ تاسﯥ له م ينﯥ‬ ‫وروسته بﯧرته را ﭘورته ک ئ ﭼﯥ تاسﯥ شﮑرکونﮑﻲ شئ‪ -۵٧ .‬بيا موږ‬ ‫ﭘه تاسﯥ د وري و سيوری وک او تاسﯥ ته مو من و سﻠوی در ولﯧ له‪،‬‬ ‫ومو ويل‪ :‬وخورئ له هﻐو ﭘاکو شيانو ﭼﯥ موږ تاسﯥ ته درک ي دي‪ ،‬او‬ ‫هﻐوی زموږ هﯧ تاوان ونه ک ‪ ،‬بﻠﮑﯥ خپل تاوان يﯥ کاوه‪.‬‬

‫‪25‬‬

‫‪ -۵٨‬ياد ک ئ ﭼﯥ بيا موږ وويل‪ :‬دې ار ته ننو ئ او ه مو ﭼﯥ خو ه‬ ‫وي‪ ،‬هﻐه آزاد وخورئ‪ .‬او ننو ئ دروازو باندې ﭘه ي سر او ووايئ‬ ‫ﭼﯥ‪ :‬ای ربه! زموږ ناهونه وب ه‪ .‬موږ به ستاسﯥ ناهونه وب وو او‬ ‫نﯧﮑ کونﮑو ته به زياته هﻢ ورک و‪-۵٩ .‬بيا هﻐوی ته ﭼﯥ کومه خﺒره‬ ‫شوې وه‪ ،‬هﻐه خﺒره يﯥ بدله ک ه‪ .‬نو کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ظﻠﻢ ک ی و‪ ،‬د‬ ‫هﻐوی د نافرمان له وجﯥ مو ﭘرې له آسﻤانه ﻋﺬاب نازل ک ‪ -۶٠ .‬او‬ ‫کﻠه ﭼﯥ موسی د خپﻠو خﻠﮑو لپاره اوبه وﻏو تﻠﯥ‪ ،‬نو موږ ورته وويل‬ ‫ﭼﯥ خپﻠه امساء ﭘه تﯧ ي ووهه! او له هﻐﯥ دولس ﭼينﯥ را وخو ﯧدلﯥ‪.‬‬ ‫هرې قﺒيﻠﯥ خپل خپل ودر وﭘﯧژنده‪) .‬موږ وويل( وخورئ او و ئ د‬ ‫ﷲ له رزق خه او ﭘه ﻤﮑه فساد کونﮑﻲ مه جوړٻ ئ‪ -۶١ .‬کﻠه ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ وويل‪ :‬موسی‪ ،‬موږ ﭘه يو ډول خوړو ﺻﺒر نه شوو کوﻻی‪ ،‬نو د‬ ‫ﷲ نه وﻏواړه ﭼﯥ موږ ته هﻐه ه راک ي ﭼﯥ له ﻤﮑﯥ راشنه کﯧ ي‪،‬‬ ‫سابه او خ ﮑی او اوږه اوکﻠول‪ ،‬او ﭘياز‪ .‬هﻐه وويل‪ :‬تاسﯥ ادنی شی اخﻠئ‬ ‫او ﭘه اﻋﻠی شﻲ يﯥ بدلوئ‪ .‬يوه ار ته ﻻړ شئ او هﻠته به تاسﯥ هﻐه ول‬ ‫شيان ﭘيدا ک ئ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻏواړئ‪ .‬او ﭘه هﻐوی ذلت او محتاجﻲ نازل‬ ‫شول او د الهﻲ ﻏضب وړ و ر ﯧدل‪ .‬دا ﭘه دې خاطر وشول ﭼﯥ )هﻐوی(‬ ‫د ﷲ له ن و انﮑار کاوه او نﺒيان يﯥ ناحقه وژل‪ .‬دا له دې امﻠه )وشول(‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی نافرمانﻲ کوله او له حده وتل‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬نو کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ايﻤان راوړی‪ ،‬او کوم ﭼﯥ يهوديان‪ ،‬نﺼرانيان‬ ‫او ﺻابيان دي‪ ،‬ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ ﭼا ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان‬ ‫راوړ‪ ،‬او نيﮑﻲ يﯥ وک له‪ ،‬د هﻐوی لپاره له ﷲ سره اجر دی‪ .‬او هﻐوی‬ ‫به نه وٻرٻ ي او نه به خﻔه وي‪.‬‬ ‫‪) -۶٣‬ای بنﻲ اسرائيﻠو(‪ ،‬موږ له تاسﯥ يوه وﻋده واخيستﻠه‪ ،‬ﭘه تاسﯥ مو‬ ‫يو لوی ﻏر را ﭘورته ک او ومو ويل‪ :‬ه ﭼﯥ موږ درک ي‪ ،‬هﻐه کﻠک‬

‫‪26‬‬

‫ونيسئ او ﭘه دې کﯥ ﭼﯥ ه دي هﻐه ياد وساتئ ﭼﯥ وساتل شئ‪ -۶۴ .‬له‬ ‫هﻐﯥ وروسته ترې تاسﯥ سرﻏ ونه وک له‪ .‬که د ﷲ فضل او رحﻤت نه‬ ‫وای‪ ،‬نو ضرور به هﻼک شوي وای‪ -۶۵ .‬او د هﻐو خﻠﮑو ﭘه حال تاسﯥ‬ ‫خﺒر يئ ﭼﯥ د سﺒت ﭘه مسئﻠه کﯥ د ﷲ له حﮑﻢ نه ووتل‪ ،‬نو موږ ورته‬ ‫وويل ﭼﯥ تاسﯥ ذليﻠﯥ بيزو انﯥ شئ‪ -۶۶ .‬موږ د هﻐوی برخﻠيک د هﻐوی‬ ‫د خپل نسل او راتﻠونﮑو لپاره يو مثال او ﻋﺒرت ک او ﭘه دی کﯥ موږ د‬ ‫وٻرٻدونﮑو لپاره نﺼيحت کي ود‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬کﻠه ﭼﯥ موسی خپﻠو خﻠﮑو ته وويل ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ ته د يوې ﻏوا د‬ ‫حﻼلولو حﮑﻢ کوي‪ .‬هﻐوی وويل‪ :‬ايا ته له موږ سره وکﯥ کوې‪ .‬هﻐه‬ ‫ورته وويل‪ :‬زه له داسﯥ ناﭘوه کﯧدو له ﷲ ﭘناه ﻏواړم‪ -۶٨ .‬هﻐوی وويل‪:‬‬ ‫له خپل رب ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ ه ډول ﻏوا بايد وي‪ .‬هﻐه ورته وويل‪ :‬ﷲ‬ ‫فرمايﻲ ﭼﯥ نه بايد ډٻره وانه وي او نه ډٻره زړه‪ ،‬من ن دې وي‪ ،‬نو‬ ‫ن ه حﮑﻢ ﭼﯥ درته شوی هﻐسﯥ وک ئ‪ -۶٩ .‬هﻐوی وويل‪ :‬له خپل رب‬ ‫نه زموږ لپاره ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ ووايﻲ کوم رنګ بايد وي‪ .‬هﻐه وويل‪:‬‬ ‫ﷲ فرمايﻲ ﭼﯥ رو انه ژٻ ه ﻏوا وي او ﭘه کتونﮑو ته ه ﮑارٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧٠‬هﻐوی وويل‪ :‬له خپل رب نه زموږ لپاره ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ موږ ته‬ ‫ووايﻲ ﻏوا بايد ه ډول وي‪ ،‬موږ ته خو ولﯥ ﻏوا انﯥ يو رن ه ﮑاري‪.‬‬ ‫که د ﷲ رضا وي‪ ،‬موږ ته به سﻤه ﻻر و ودل شﻲ‪ -٧١ .‬موسی وويل‪:‬‬ ‫ستاسﯥ رب وايﻲ ﻏوا بايد داسﯥ وي ﭼﯥ قولﺒه يﯥ نه وي ک ي‪ ،‬ﭘ ﻲ يﯥ‬ ‫نه وي اوبه ک ي‪ ،‬بﻠﮑل روﻏه وي او داغ ﭘه کﯥ نه وي‪ .‬هﻐوی ورته‬ ‫وويل اوس دې راته سﻤه خﺒره وک له او بيا يﯥ ﻏوا قربانﻲ ک له‪ .‬که ه‬ ‫هﻢ هﻐوی به داسﯥ نه وای ک ي‪ -٧٢ .‬بيا ﭼﯥ تاسﯥ )بنﻲ اسرائيﻠو( يو‬ ‫کس وواژه او ﭘه يو بل مو يﯥ تور ﭘورې ک ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ ه‬ ‫ﭘ ول‪ ،‬ﷲ ته يﯥ را ﮑاره کول منظور وو‪ ٧٣ .‬نو موږ حﮑﻢ وک ﭼﯥ‬

‫‪27‬‬

‫)م ی( د دې )ﻏوا( ﭘه يوې و ﯥ ووهئ‪ .‬ﭘه دې ډول ﷲ م ي را ژوندي‬ ‫کوي او تاسﯥ ته خپﻠﯥ ن ﯥ يﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوه شئ‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬بيا ستاسﯥ زړونه د تي و ﭘه شان او تر هﻐﯥ هﻢ ډٻر کﻠک شول‪ .‬ﭘه‬ ‫تي و کﯥ هﻢ ينﯥ داسﯥ وي ﭼﯥ نهرونه ترې بهﯧ ي‪ .‬ينﯥ تﯧ ي ﭼوي‬ ‫او اوبه ترې راو ﻲ‪ .‬او ينﯥ تي ې داسﯥ هﻢ وي ﭼﯥ د ﷲ له وٻرې‬ ‫ﻏور ﯧ ي‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪ ،‬ﷲ له هﻐو بﯥ خﺒره نه دی‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬او بيا تاسﯥ دا تﻤه لرئ ﭼﯥ هﻐوی )يهوديان( به ستاسﯥ ﭘه وينا‬ ‫ايﻤان راوړي سره د دې ﭼﯥ ﭘه دوی کﯥ ينﯥ خﻠک داسﯥ دي ﭼﯥ د ﷲ‬ ‫کﻼم يﯥ اورٻده او بيا يﯥ هﻐه له ﭘوهﯧدو وروسته بدﻻوه‪ ،‬او هﻐوی‬ ‫ﭘوهﯧ ي‪ -٧۶ .‬دوی ﭼﯥ کﻠه د ايﻤان خاوندانو سره مﺦ کﯧ ي‪ ،‬نو وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ موږ ايﻤان راوړی دی‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﭘه خپﻠو کﯥ له يو بل سره مﺦ‬ ‫کﯧ ي‪ ،‬نو وايﻲ‪ :‬ته ورته هﻐه خﺒرې کوې ﭼﯥ ﷲ موږ ته ودلﯥ ده‪ .‬دا‬ ‫به هﻐوی يوازې د ﷲ ﭘه مﺦ کﯥ ستا ﭘه وړاندې د دليل ﭘه تو ه وکاروي‪.‬‬ ‫ايا ته نه ﭘوهﯧ ې‪ -٧٧ .‬ايا دوی نه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ﷲ ﭘه هﻐو ولو ﭘوهﯧ ي‬ ‫ﭼﯥ دوی يﯥ ﭘ وي او ﮑاره کوي‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬او ﭘه هﻐوی کﯥ داسﯥ نالوستﻲ خﻠک هﻢ شته ﭼﯥ د کتاب ﭘه هﮑﻠه‬ ‫سﻤه ﭘوهه نه لري‪ ،‬يوازې د خپﻠو خواهشاتو فﮑر لري او ﭘه ومانونو‬ ‫ﭘسﯥ ﻲ‪ -٧٩ .‬ﻏضب دی ﭘه هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ ﭘه خپﻠو ﻻسونو کتاب ليﮑﻲ‬ ‫او بيا يﯥ ﭘه نا يزه بيه خر ولو لپاره د ﷲ کتاب بولﻲ‪ .‬ﻏضب دې وي‬ ‫ﭘه هﻐوی د هﻐه ه له وجﯥ ﭼﯥ ﭘه خپﻠو ﻻسونو يﯥ ليﮑﻠﻲ او ﻏضب دې‬ ‫وي ﭘه هﻐوی د هﻐه ه لپاره ﭼﯥ هﻐوی ﻠﻲ‪ -٨٠.‬هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ د‬ ‫دوزخ اور ﭘه موږ نه ل ﯧ ي )او که ﭼﯧرې ول ﯧ ي(‪ ،‬يوازې يو و‬ ‫ور ﯥ به وي! ووايه )هﻐوی ته(‪ :‬ايا تاسﯥ له ﷲ کومه وﻋده اخيستﯥ‪-‬‬ ‫ﭼﯥ ﷲ خپﻠه وﻋده هﯧ ﮑﻠه نه ماتوي‪ -‬که ﭘه ﷲ ﭘورې داسﯥ خﺒره کوئ‬

‫‪28‬‬

‫ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې نه ﭘوهﯧ ئ‪ -٨١ .‬ﭘه يقين سره‪ ،‬ﭼا ﭼﯥ بدي ک ې او خپﻠﯥ‬ ‫ناه ﭘه ولﮑه کﯥ نيولﻲ‪ ،‬هﻤاﻏه خﻠک دوزخيان دي ﭼﯥ تل به ﭘه کﯥ‬ ‫اوسي ي‪ -٨٢ .‬او وک ﭼﯥ ايﻤان راوړي او ﭼا ﭼﯥ نيک ﻋﻤل ک ی‬ ‫وي‪ ،‬هﻐوی به جنت ته ﻲ او تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪) -٨٣‬ياد ک ئ( ﭼﯥ موږ له بنﻲ اسرائيﻠو وﻋده واخيستﻠه ﭼﯥ تاسﯥ به له‬ ‫ﷲ بﻐير د بل ﭼا ﻋﺒادت نه کوئ او له خپل مور او ﭘﻼر‪ ،‬خپﻠوانو‪ ،‬يتيﻤانو‬ ‫او مسﮑينانو سره به ه ﭼﻠند کوئ‪ ،‬او دا ﭼﯥ خﻠﮑو سره ﭘه نرمﯥ خﺒرې‬ ‫وک ئ‪ ،‬لﻤون کوئ او زکات ورکوئ‪ .‬بيا له ل و کسانو بﻐير‪ ،‬تاسﯥ له‬ ‫هﻐﯥ )وﻋدې( سرﻏ ونه وک له او اﻋتناء مو ونه ک ه‪.‬‬ ‫‪ -٨۴‬او کﻠه ﭼﯥ موږ له تاسﯥ وﻋده واخيستﻠه ﭼﯥ د خپﻠو خﻠﮑو وينه به‬ ‫نه تويوئ‪ ،‬او خپل خﻠک به له کورونو نه‪ ،‬نه وباسئ‪ ،‬بيا تاسﯥ )ﭘه دې‬ ‫وﻋدې( اقرار وک او تاسﯥ يﯥ واهان يئ‪ -٨۵ .‬اوس هﻤدا تاسﯥ د يو‬ ‫بل وينه تويوئ او ينﯥ خپل خﻠک د هﻐوی له ﻤﮑو وباسئ‪ ،‬د يو ﭘه‬ ‫مقابل کﯥ له بل سره مرسته ﭘه ظﻠﻢ او ناه کوئ‪ ،‬خو که بيا هﻐوی تاسﯥ‬ ‫ته د بنديانو ﭘه تو ه راشﻲ‪ ،‬نو تاسﯥ د فديﯥ ﭘه ورکولو هﻐوی آزادوئ‪.‬‬ ‫سره د دې ﭼﯥ ﭘخپﻠه )له کورونو( د هﻐوی ويستل ﭘه تاسﯥ حرام وو‪ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ د الهﻲ کتاب يوه برخه منئ او له يوې برخﯥ انﮑار کوئ‪ .‬نو ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ که وک داسﯥ کوي‪ ،‬د هﻐوی لپاره تر دې لويه جزا ه ده‬ ‫ﭼﯥ ﭘه دنيا کﯥ د رسواي ژوند وک ي او د قيامت ﭘه ورځ ﭘه سخت ﻋﺬاب‬ ‫کﯥ واﭼول شﻲ‪ .‬او ﷲ له هﻐه ه ناخﺒره نه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪-٨۶ .‬‬ ‫هﻤدا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ د آخرت د ژوند ﭘه بيه د دنيا ژوند اخﻠﻲ‪ .‬نو نه‬ ‫به د دوی ﻋﺬاب کﻢ شﻲ او نه به ورسره مرسته وشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٨٧‬موږ موسی ته کتاب ورک او ﭘه هﻐه ﭘسﯥ مو ﭘرله ﭘسﯥ رسوﻻن‬ ‫ولﯧ ل‪ .‬او ﻋيسی د مريﻢ زوی ته مو ﮑاره ن ﯥ ورک ې او ﭘه روح‬

‫‪29‬‬

‫القدس مو د هﻐه تاييد وک ‪ .‬نو هرکﻠه ﭼﯥ کوم رسول تاسﯥ ته هﻐه ه‬ ‫در وړي ﭼﯥ ستاسﯥ زړه نه دي ﻏو تﻲ‪ ،‬نو تاسﯥ کﺒر ک ی‪ ،‬يوه ډله مو‬ ‫دروﻏجنه وبﻠﻠه او يوه ډله مو ووژله‪ -٨٨ .‬او يهود وايﻲ ﭼﯥ زموږ زړه‬ ‫بند دی‪ .‬نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﷲ د هﻐوی د انﮑار له وجﯥ ﭘرې لﻌنت ويﻠی دی‪ .‬ﭘه‬ ‫دې خاطر هﻐوی ډٻر ل ايﻤان راوړي‪ -٨٩ .‬او بيا ﭼﯥ د ﷲ له طرفه‬ ‫هﻐوی ته يو کتاب راﻏی ﭼﯥ ر تيا کونﮑی د هﻐه ه دی ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫سره دی او هﻐوی له مخﮑﯥ ﭘه منﮑرانو فتح ﻏو تﻠه‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ته‬ ‫هﻐه ه راﻏﻠل ﭼﯥ دوی ﭘﯧژندل‪ ،‬نو هﻐوی ترې انﮑار وک ‪ .‬نو د ﷲ‬ ‫لﻌنت دی ﭘه منﮑرينو‪ -٩٠ .‬هﻐه ومره بد شی دی ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې‬ ‫انونه خرڅ ک ل او د ﷲ د نازل ک ي کﻼم نه انﮑار کوي د دﻏه ضد‬ ‫له وجﯥ ﭼﯥ ﷲ يﯥ ﭘه خپل فضل ﭘه هر بنده ﭼﯥ وﻏواړي نازلوي‪ .‬نو‬ ‫هﻐو ﭘه ﻏضب ﭘسﯥ ﻏضب و ا ه او منﮑرانو ته د ذلت ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -٩١‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ ﭘه هﻐه کﻼم ايﻤان راوړئ ﭼﯥ‬ ‫ﷲ نازل ک ی دی‪ ،‬نو هﻐوی وايﻲ موږ ﭘه هﻐه ايﻤان لرو ﭼﯥ ﭘه موږ‬ ‫نازل شوی دی‪ .‬او هﻐوی له هﻐه کﻼم نه انﮑار کوي ﭼﯥ دې ﭘسﯥ راﻏﻠی‬ ‫دی‪ .‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه حق دی او ر تيا کونﮑی دی د هﻐه ه ﭼﯥ له‬ ‫هﻐوی سره دی‪) .‬ورته( ووايه‪ ،‬که تاسﯥ د ايﻤان خاوندان يئ‪ ،‬نو د ﷲ‬ ‫ﭘيﻐﻤران مو له هﻐه مخﮑﯥ ولﯥ وژلﻲ دي‪ -٩٢ .‬او موسی تاسﯥ ته ﮑاره‬ ‫ن ﯥ راوړلﯥ‪ .‬بيا د هﻐه ﭘه ﻏيابت کﯥ خوسی مﻌﺒود ک او ظالﻤان شوئ‪.‬‬ ‫‪ -٩٣‬او بيا ﭼﯥ موږ له تاسﯥ وﻋده واخيسته او د طور ﻏر مو درباندې‬ ‫را ﭘورته ک ‪ .‬کوم حﮑﻢ ﭼﯥ موږ درته ک ی دی نو هﻐه ﭘه کﻠﮑه ونيسئ‬ ‫او واورئ‪ .‬هﻐوی وويل‪ :‬موږ واورٻدل او موږ ونه منل‪ .‬او د هﻐوی د‬ ‫کﻔر له وجﯥ يﯥ زړه د خوسﻲ له مينﯥ ډک شو‪ .‬ووايه‪ ،‬که تاسﯥ ر تيا د‬ ‫ايﻤان خاوندان يئ‪ ،‬نو ومره بد دی هﻐه شی ﭼﯥ ستاسﯥ ايﻤان يﯥ تاسﯥ‬

‫‪30‬‬

‫ته در يﻲ‪ -٩۴ .‬ووايه‪ ،‬که د ﷲ ﭘه نزد د آخرت کور يوازې ستاسﯥ لپاره‬ ‫دی‪ ،‬نو نور ﭘرٻ دئ او که تاسﯥ ر تينئ يئ‪ ،‬نو د م ينﯥ هيﻠه وک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬خو هﻐوی به هﯧ ﮑﻠه د دې هيﻠه ونه ک ي‪ ،‬د هﻐو له وجﯥ ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی له انه مخﮑﯥ لﯧ لﻲ دي‪ .‬او ﷲ ظالﻤان ه ﭘﯧژنﻲ‪ -٩۶ .‬او وبه‬ ‫ورې ﭼﯥ د هﻐوی ژوند تر نورو ډٻر حريص دی‪ ،‬حتی تر مشرکينو‬ ‫هﻢ ډٻر‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ هر يو زر ‪١٠٠٠‬کاله ﻋﻤر ﻏواړي‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ‬ ‫دومره ژوند هﻢ هﻐوی له ﻋﺬابه نه شﻲ ساتﻠی‪ .‬او هﻐوی ﭼﯥ ه کوي‪،‬‬ ‫ﷲ يﯥ وري‪.‬‬ ‫‪ -٩٧‬ووايه‪ ،‬هر هﻐه ﭼاته ﭼﯥ د جﺒرائيل مخالف دی‪ ،‬ﭼﯥ هﻐه دا کﻼم د‬ ‫ﷲ ﭘه حﮑﻢ ستا ﭘه زړه نازل ک ی دی‪ ،‬دا تﺼديق کونﮑی دی د هﻐو‬ ‫)کتابونو( ﭼﯥ تر دې مخﮑﯥ )راﻏﻠﻲ( دي‪ .‬او دا هدايت او زٻری دی د‬ ‫ايﻤان خاوندانو ته‪ -٩٨ .‬هر وک ﭼﯥ د ﷲ‪ ،‬د هﻐه د مﻼيﮑو‪ ،‬رسوﻻنو‬ ‫او جﺒرائيل او ميﮑائيل د ﻤن وي‪ ،‬نو ﷲ د داسﯥ منﮑرانو د ﻤن دی‪.‬‬ ‫‪ -٩٩‬او موږ ﭘه تا ﮑاره ن ﯥ نازلﯥ ک ي دي او هﯧ وک ترې انﮑار نه‬ ‫شﻲ کوﻻی‪ ،‬خو يوازې هﻐه خﻠک )انﮑار کوي( ﭼﯥ له حده تﯧرٻدونﮑﻲ‬ ‫دي‪ -١٠٠ .‬ولﯥ ﭼﯥ هﻐوی يوه وﻋده کوي‪ ،‬نو د هﻐوی يوه ډله يﯥ ماتوي‪.‬‬ ‫ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره د ايﻤان خاوندان نه دي‪ ١٠١ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته‬ ‫د ﷲ له طرفه يو رسول راﻏی او هﻐه ه يﯥ تﺼديقول ﭼﯥ هﻐوی سره‬ ‫له مخﮑﯥ وو‪ ،‬نو کومو خﻠﮑو ته ﭼﯥ کتاب ورکول شو‪ ،‬هﻐوی د ﷲ کتاب‬ ‫داسﯥ شاته وﻏور اوه‪ ،‬لﮑه بيخﻲ يﯥ ﭼﯥ نه ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٠٢‬او هﻐوی ﭘه هﻐه ه ﭘسﯥ شول ﭼﯥ شيﻄانانو ورته د سﻠيﻤان له‬ ‫ﭘاﭼاه سره نسﺒت ورکاوه‪ ،‬که ه هﻢ سﻠيﻤان کﻔر نه دی ک ی‪ ،‬بﻠﮑﯥ دا‬ ‫شيﻄانان وو ﭼﯥ کﻔر يﯥ وک ‪ .‬هﻐوی خﻠﮑو ته جادې ور زده کولﯥ‪ .‬ﭘه‬ ‫هﻐه ه اخته شول ﭼﯥ ﭘه بابل کﯥ ﭘه دوو مﻼيﮑو هاروت او ماروت‬

‫‪31‬‬

‫نازل شوي وو‪ .‬د دوی حال دا و ﭼﯥ ﭼاته به يﯥ خپل دﻏه فن وده‪ ،‬نو‬ ‫ورته به يﯥ ويل ﭼﯥ موږ خو د امتحان لپاره يوو‪ ،‬نو تاسﯥ مه منﮑران‬ ‫کﯧ ئ‪ .‬خو هﻐوی له دوی هﻐه شيان زده کول ﭼﯥ د ﯥ او مﯧ ه ترمن‬ ‫ﭘرې بﯧﻠتون راوړي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ هﻐوی د ﷲ له اجازې بﻐير ﭘه دې‬ ‫)جادو( ﭼاته هﯧ تاوان نه شﻲ رسوﻻی‪ .‬او هﻐوی داسﯥ شيان زده کول‬ ‫ﭼﯥ تاوان يﯥ ور رساوه او ه يﯥ ورته نه لرله‪ .‬او هﻐوی ﭘوهﯧدل ﭼﯥ‬ ‫هر وک د دې شﻲ )جادو( خريدار وي‪ ،‬ﭘه آخرت کﯥ يﯥ هﯧ برخه‬ ‫نشته‪ .‬ومره بد شی دی هﻐه ﭼﯥ ﭘه بدل کﯥ يﯥ هﻐوی خپل انونه خرڅ‬ ‫ک ل‪ .‬کاشﮑﯥ هﻐوی ﭘه دې ﭘوهﯧدای‪ -١٠٣ .‬او که هﻐوی ايﻤان راوړی‬ ‫وای او تقوی يﯥ اختيار ک ې وای‪ ،‬نو د ﷲ بدله ورته تر دې ﻏوره وه‪،‬‬ ‫کاش هﻐوی ﭘه دې ﭘوهﯧدای‪.‬‬ ‫‪ -١٠۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ راﻋِنا مه وايئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ اُنظرنا ووايئ‬ ‫او واورئ‪ .‬او منﮑرينو لپاره دردناک ﻋﺬاب دی‪ -١٠۵ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ‬ ‫انﮑار ک ی‪ ،‬که هﻐوی اهل کتاب دي او که مشرکين‪ ،‬دا نه ﻏواړي ﭼﯥ‬ ‫ﭘه تاسﯥ له خپل اړخه ﯧ ه نازله شﻲ‪ .‬او ﷲ ﭼﯥ وک وﻏواړي هﻐه‬ ‫د خپل رحﻤت لپاره اکﻲ‪ .‬ﷲ د لوی فضل خاوند دی‪ -١٠۶ .‬موږ ﭼﯥ‬ ‫کوم آيت منسوخوو يا يﯥ )له ﭼا( هﯧروو‪ ،‬نو ﭘه ای يﯥ تر هﻐه ﻏوره يا‬ ‫د هﻐه ﭘه شان بل )آيت( راوړو‪ .‬ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ ﭼﯥ ﷲ ﭘه هر ه‬ ‫قادر دی‪ -١٠٧ .‬ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ ﭼﯥ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘاﭼاهﻲ‬ ‫يوازې د ﷲ لپاره ده‪ ،‬او تاسﯥ لپاره د ﷲ بﻐير نه کوم مﻠ ری شته او نه‬ ‫کوم مرستندوی‪ -١٠٨ .‬ايا تاسﯥ ﻏواړئ له خپل رسول نه )هﻐسﯥ(‬ ‫ﭘو تنﯥ وک ئ‪ ،‬لﮑه تر ده مخﮑﯥ ﭼﯥ له موسی نه ﭘو تنﯥ شوې‪ ،‬او ﭼا‬ ‫ﭼﯥ له ايﻤان راوړلو انﮑار وک ‪ ،‬هﻐه يقينا ً له سﻤﯥ ﻻرې واو ته‪.‬‬

‫‪32‬‬

‫‪ -١٠٩‬ډٻر اهل کتاب دا ﻏواړي ﭼﯥ ستاسﯥ له مومن کﯧدو وروسته مو د‬ ‫خپل حسد له وجﯥ‪ ،‬ﭘه يو طريقه بﯧرته منﮑر ک ي‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ دﻏه‬ ‫حق هﻐوی ته رو انه شوی دی‪ .‬نو ب نه وک ئ او ﺬشت وک ئ‪ ،‬تر‬ ‫هﻐﯥ ﭼﯥ د ﷲ فيﺼﻠه راشﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﭼﯥ ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪-١١٠ .‬‬ ‫او لﻤون کوئ او زکات ورکوئ‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ کومﯥ نﯧﮑ له انه مخﮑﯥ‬ ‫لﯧ ئ‪ ،‬هﻐه به له ﷲ سره ومومئ‪ .‬تاسﯥ ﭼﯥ هر ه کوئ‪ ،‬ﷲ يﯥ يقينا ً‬ ‫وري‪ -١١١ .‬او هﻐوی وايﻲ جنت ته به يوازې هﻐه خﻠک ﻲ ﭼﯥ‬ ‫يهوديان يا ﻋيسويان وي‪ ،‬خو دا يوازې د هﻐوی هيﻠه ده‪) .‬ورته( ووايه‪،‬‬ ‫راوړئ خپل دليل که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪ -١١٢ .‬بﻠﮑﯥ هر ﭼا ﭼﯥ ان ﷲ‬ ‫ته وسپاره او مخﻠص هﻢ وي‪ ،‬نو د داسﯥ کس لپاره له خپل رب سره اجر‬ ‫دی‪ ،‬د هﻐوی لپاره نه وٻره شته او نه خﻔ ان‪.‬‬ ‫‪ -١١٣‬يهودو وويل ﭼﯥ نﺼاری ﭘه ه دليل نه دي او نﺼاری وويل ﭼﯥ‬ ‫يهود ﭘه ه دليل نه دي‪ ،‬او هﻐوی ول آسﻤانﻲ کتابونه لولﻲ‪ .‬ﭘه دې تو ه‬ ‫د دوی د هﻐه خﻠﮑو ﭘه شان خﺒره وک له ﭼﯥ نه ﭘوهﯧدل‪ .‬نو ﷲ به د قيامت‬ ‫ﭘه ورځ د هﻐه خﺒرې فيﺼﻠه وک ي ﭼﯥ دوی ﭘرې جن ونه کول‪-١١۴ .‬‬ ‫او تر هﻐه لوی ظالﻢ به وک وي ﭼﯥ د ﷲ جوماتونه له دې منع ک ي‬ ‫ﭼﯥ هﻠته د ﷲ نوم ياد شﻲ او د ورانولو کوشش يﯥ وک ي‪ .‬هﻐوی ته ﭘه‬ ‫دنيا کﯥ ﻋﺬاب او ﭘه آخرت کﯥ درنه سزا ده‪ -١١۵ .‬او مشرق او مﻐرب‬ ‫د ﷲ لره دي‪ .‬تاسﯥ ﭼﯥ هره خوا مخه ک ئ‪ ،‬هﻐه خوا ﷲ دی‪ .‬يقينا ً ﷲ د‬ ‫ﭘراختيا او ﻋﻠﻢ لرونﮑی دی‪ -١١۶ .‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ﷲ زوی زٻ ولی‬ ‫دی‪ .‬هﻐه )ﷲ( د دې نه ﭘاک دی‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﭘه ﻤﮑﯥ او آسﻤانونو کﯥ ﭼﯥ‬ ‫هر ه دي‪ ،‬د هﻐه دي‪ .‬ول د هﻐه د حﮑﻢ منونﮑﻲ دي‪ -١١٧ .‬هﻐه د‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘيدا کونﮑی دی‪ .‬هﻐه ﭼﯥ د ﭼا کار کول ﻏواړي‪ ،‬نو‬ ‫بس ورته فرمايﻲ ﭼﯥ وشه‪ ،‬نو هﻐه )کار( وشﻲ‪.‬‬

‫‪33‬‬

‫‪ -١١٨‬وک ﭼﯥ ﻋﻠﻢ نه لري‪ ،‬هﻐو وويل‪ :‬ﷲ ولﯥ له موږ سره کﻼم نه‬ ‫کوي يا موږ ته ولﯥ کومه ن ه نه را ﻲ‪ .‬هﻤداسﯥ تر هﻐوی مخﮑﯥ هﻢ‬ ‫داسﯥ خﺒرې ک ې دي‪ ،‬د دوی ولو زړونه يو ډول دي‪ ،‬موږ هﻐو ته ن ﯥ‬ ‫وړاندې ک ې ﭼﯥ باور کونﮑﻲ دي‪ -١١٩ .‬موږ ته له سﻤﯥ خﺒرې سره‬ ‫د زٻري ورکونﮑی او وٻرونﮑی لﯧ لی يﯥ‪ .‬او له تا به د دوزخ ته تﻠونﮑو‬ ‫ﭘه هﮑﻠه هﯧ ﭘو تنه نه کﯧ ي‪ -١٢٠ .‬او يهود او نﺼاری به هﯧ ﮑﻠه له‬ ‫تا راضﻲ نه شﻲ‪ ،‬تر و ﭼﯥ ته د هﻐوی د امت ﭘيرو نه شﯥ‪ .‬ته )ورته(‬ ‫ووايه ﭼﯥ ﷲ کومه ﻻر يﻲ‪ ،‬هﻤاﻏه اﺻﻠﻲ ﻻره ده‪ .‬او تاته ﭼﯥ کوم ﻋﻠﻢ‬ ‫درکول شوی دی‪ ،‬که له دې وروسته هﻢ ته د هﻐوی د ﻏو تنو ﭘيروي‬ ‫وک ې‪ ،‬نو د ﷲ ﭘه وړاندې به نه ستا دوست وي او نه مرستندوی‪-١٢١ .‬‬ ‫کومو خﻠﮑو ته ﭼﯥ موږ کتاب ورک ی‪ ،‬هﻐوی يﯥ لولﻲ‪ ،‬لﮑه ن ه يﯥ‬ ‫ﭼﯥ د لوستﻠو حق دی‪ .‬هﻤدا خﻠک ﭘرې ايﻤان راوړي‪ .‬او وک ﭼﯥ له‬ ‫دې انﮑار کوي‪ ،‬نو هﻤاﻏه خﻠک ﭘه تاوان کﯥ ﭘاتﯥ کﯧدونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -١٢٢‬ای بنﻲ اسرائيﻠو‪ ،‬زما هﻐه احسان را ياد ک ئ ﭼﯥ ما ﭘه تاسﯥ‬ ‫ک ی او دا هﻢ ﭼﯥ ما تاسﯥ ته د دنيا ﭘه ولو خﻠﮑو فضيﻠت درک ‪-١٢٣ .‬‬ ‫او له هﻐﯥ ور ﯥ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ هﯧ وک به ﭘه کﯥ د ﭼا نه ﭘه کارٻ ي‬ ‫او نه به د ﭼا له اړخه کومه مﻌاوضه قﺒﻠﯧ ي‪ .‬نه به کوم واسﻄه ه کوي‬ ‫او نه به ورته له کومﯥ خوا مرسته را رسﯧ ي‪ -١٢۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ ابراهيﻢ‬ ‫ﷲ ﭘه و خﺒرو کﯥ وازمايه‪ ،‬نو هﻐه خﺒرې يﯥ ﭘوره ک ې‪ .‬ﷲ )ورته(‬ ‫وويل ﭼﯥ زه به تا د ولو خﻠﮑو امام ک م‪ .‬ابراهيﻢ وويل‪ :‬او زما ﭘه اوﻻد‬ ‫کﯥ هﻢ‪ .‬ﷲ وويل‪ :‬زما وﻋده تر ظالﻤانو نه رسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٢۵‬او موږ ﭼﯥ کﻌﺒه د خﻠﮑو د را ولﯧدو ای او د امن مقام ک او‬ ‫حﮑﻢ مو وک ﭼﯥ مقام ابراهيﻢ د لﻤان ه ای ک ئ‪ .‬او ﭘه ابراهيﻢ او‬ ‫اسﻤاﻋيل مو ين ار وک ﭼﯥ زما کور طواف کونﮑو‪ ،‬اﻋتﮑاف کونﮑو‪،‬‬

‫‪34‬‬

‫رکوع کونﮑو او سجده کونﮑو لپاره ﭘاک وساتئ‪ -١٢۶ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬ ‫ابراهيﻢ وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬دا ار د امن ار ک ه‪ ،‬او ددې اوسﯧدونﮑو‬ ‫ته ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان لري‪ ،‬د ميوو روزي ورک ه‪ .‬ﷲ‬ ‫وويل‪ ،‬وک ﭼﯥ انﮑار وک ي‪ ،‬زه به هﻐوی ته هﻢ د و ور و فايده‬ ‫ورک م‪ .‬بيا به هﻐوی د اور د ﻋﺬاب خوا ته ور ﯧل وهﻢ او هﻐه ډٻر بد‬ ‫ای دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢٧‬او بيا ﭼﯥ ابراهيﻢ او اسﻤاﻋيل د بيت ﷲ ديوالونه ﭘورته کول او دا‬ ‫يﯥ ويل ﭼﯥ‪ :‬ای زموږ ربه‪ ،‬له موږ يﯥ قﺒول ک ه‪ ،‬يقينا ً ته اورٻدونﮑی‬ ‫او ﭘوهﯧدونﮑی يﯥ‪ -١٢٨ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ خپل فرمانﺒردار ک ه او‬ ‫زموږ له نسل نه خپل يو فرمانﺒرداره امت را ﭘورته ک ه‪ ،‬او موږ ته‬ ‫زموږ د ﻋﺒادت طريقﯥ و يه او موږ وب ه‪ ،‬ته ب ونﮑی او رحﻢ کونﮑی‬ ‫يﯥ‪ -١٢٩ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬او ﭘه دوی کﯥ‪ ،‬هﻢ د دوی يو ﭘﯧﻐﻤﺒر را ﭘورته‬ ‫ک ه‪ ،‬ﭼﯥ دوی ته ستا آيتونه واوروي او دوی ته د کتاب او حﮑﻤت تﻌﻠيﻢ‬ ‫ورک ي او د دوی تزکيه وک ي‪ .‬بﯧشﮑه ته قوي او د حﮑﻤت خاوند يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١٣٠‬او وک دي ﭼﯥ د ابراهيﻢ دين خوښ نه ک ي‪ ،‬م ر هﻐه ﭼﯥ‬ ‫ان يﯥ ﭘخپﻠه ناﭘوه ک ی وي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ موږ هﻐه ﭘه دنيا کﯥ ﻏوره‬ ‫ک ی و او ﭘه آخرت کﯥ به ﭘه نﯧﮑو خﻠﮑو کﯥ وي‪ -١٣١ .‬د هﻐه رب ﭼﯥ‬ ‫وويل ان وسپاره‪ ،‬نو هﻐه وويل‪ :‬ما ان رب الﻌالﻤين ته سپارلی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣٢‬او هﻤدا نﺼيحت ابراهيﻢ خپل اوﻻد ته وک او هﻤدا نﺼيحت‬ ‫يﻌقوب خپل اوﻻد ته وک ‪ .‬ای زما بچو! ﷲ تاسﯥ لپاره دا دين ﻏوره ک ی‬ ‫دی‪ ،‬نو )ﭘام کوئ( ﭼﯥ له ايﻤان بﻐير ﭘه بل حالت کﯥ درته مرګ را نه‬ ‫شﻲ‪ -١٣٣ .‬ايا ته وې کﻠه ﭼﯥ د يﻌقوب د مرګ وخت را ورسﯧده‪ .‬کﻠه‬ ‫ﭼﯥ هﻐه خپﻠو بچو ته وويل تر ما وروسته به د ﭼا ﻋﺒادت کوئ‪ .‬هﻐوی‬

‫‪35‬‬

‫وويل‪ :‬موږ به د هﻤاﻏه ﷲ ﻋﺒادت کوو د کوم ﻋﺒادت ﭼﯥ تاسﯥ‪ ،‬ستاسﯥ‬ ‫مشرانو ابراهيﻢ‪ ،‬اسﻤاﻋيل او اسحاق ک ی دی‪ ،‬هﻤاﻏه يو مﻌﺒود دی او‬ ‫موږ د هﻐه فرمانﺒردار يوو‪ -١٣۴ .‬دا يوه ډله وه ﭼﯥ تﯧره شوه‪ .‬هﻐوی‬ ‫ته به هﻐه ه ورک ل شﻲ ﭼﯥ هﻐوی ﻠﻲ او تاته به هﻐه ه درک ل‬ ‫شﻲ ﭼﯥ تا ﻠﻲ‪ .‬او له تا به د هﻐوی د اﻋﻤالو ﭘو تنه نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٣۵‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ يهودي يا نﺼرانﻲ شه‪ ،‬نو هدايت به ومومﻲ‪.‬‬ ‫)ورته( ووايه ﭼﯥ نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ موږ د ابراهيﻢ د دين ﭘيروي کوو ﭼﯥ يوازې‬ ‫د ﷲ له طرفه وو‪ ،‬هﻐه هﻢ ﭘه مشرکينو کﯥ نه و‪) -١٣۶ .‬ورته( ووايه‬ ‫ﭼﯥ موږ ﭘه ﷲ ايﻤان راوړی او ﭘه هﻐه ه مو ايﻤان راوړی ﭼﯥ ﭘه موږ‬ ‫نازل شوی‪ ،‬او ﭘه هﻐه ه هﻢ ﭼﯥ ﭘه ابراهيﻢ‪ ،‬اسﻤاﻋيل‪ ،‬اسحاق او يﻌقوب‬ ‫او د هﻐه ﭘه اوﻻد نازل شوی‪ ،‬او هﻐه ﭼﯥ ورک ل شوی ﻋيسی او موسی‬ ‫ته او هﻐه ﭼﯥ ولو نﺒيانو ته د هﻐوی د رب له طرفه ورک ل شوي‪ .‬موږ‬ ‫د هﻐوی ترمن ﭘه هﯧ يوه کﯥ فرق نه کوو او موږ د ﷲ فرمانﺒردار يوو‪.‬‬ ‫‪ -١٣٧‬که بيا هﻐوی هﻐسﯥ ايﻤان راوړي لﮑه تا ﭼﯥ راوړی‪ ،‬نو بﯥ شﮑه‬ ‫ﭼﯥ ﻻره به ومومﻲ او که سرﻏ ونه وک ي‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه ضد کﯥ دي‪.‬‬ ‫نو ستا له اړخه ﷲ د هﻐوی لپاره کافﻲ دی او هﻐه اورٻدونﮑی او‬ ‫ﭘوهﯧدونﮑی دی‪) -١٣٨ .‬ورته( ووايه موږ د ﷲ رنګ اخيستی او د ﷲ‬ ‫رنګ تر هر رن ه ﻏوره دی او موږ د هﻤاﻏه ﻋﺒادت کونﮑﻲ يوو‪١٣٩ .‬‬ ‫ووايه‪ ،‬ايا تاسﯥ د ﷲ ﭘه هﮑﻠه له موږ سره جن ﯧ ئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه‬ ‫زموږ رب هﻢ دی او ستاسﯥ رب هﻢ‪ .‬زموږ لپاره زموږ اﻋﻤال دي او‬ ‫ستاسﯥ لپاره ستاسﯥ اﻋﻤال‪ ،‬او موږ يوازې د هﻐه لپاره يوو‪ -١۴٠ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ وايئ ﭼﯥ ابراهيﻢ‪ ،‬اسﻤاﻋيل‪ ،‬او اسحاق او يﻌقوب او د هﻐوی اوﻻد‬ ‫ول يهوديان يا نﺼرانيان وو‪) ،‬ورته( ووايه‪ ،‬تاسﯥ ډٻر ﭘوهﯧ ئ که ﷲ‪.‬‬ ‫او تر هﻐه لوی ظالﻢ وک دی ﭼﯥ هﻐه واهﻲ ﭘ ه ک ي ﭼﯥ د ﷲ له‬

‫‪36‬‬

‫طرفه ورته راﻏﻠﯥ ده‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪ ،‬ﷲ ترې بﯥخﺒره نه دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴١‬دا يوه ډله وه ﭼﯥ تﯧره شوه‪ .‬دوی ته به هﻐه ورک ل شﻲ ﭼﯥ دوی‬ ‫ﻠﻲ او تاته به هﻐه درک ل شﻲ ﭼﯥ تا ﻠﻲ‪ .‬او له تا به د دوی د اﻋﻤالو‬ ‫ﭘو تنه نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫٭ ‪ -١۴٢‬اوس بﯥﻋقﻠه خﻠک وايﻲ ﭼﯥ مسﻠﻤانان ﭘه ه له خپﻠﯥ قﺒﻠﯥ‬ ‫واو تل‪) .‬ورته( ووايه ﭼﯥ ختي او لويدي )دواړه( د ﷲ دي‪ .‬هﻐه ﭼﯥ‬ ‫ﭼاته وﻏواړي سﻤه ﻻر ور ودﻻی شﻲ‪ -١۴٣ .‬او ﭘه دې تو ه موږ‬ ‫تاسﯥ من نی امت ک ئ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه خﻠﮑو واه شئ او رسوﻻن ﭘه تاسﯥ‬ ‫واهان شﻲ‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ ﭘه کومه قﺒﻠه وئ‪ ،‬هﻐه موږ يوازې د دې لپاره‬ ‫ﭘري ﯥ وه ﭼﯥ موږ و ورو ﭼﯥ وک د رسول ﭘيروي کوي او وک‬ ‫ترې ﭘه شا ﻲ‪ .‬او بﯧشﮑه دا خﺒره درنه ده‪ ،‬م ر ﭘه هﻐو خﻠﮑو )نه ده(‬ ‫ﭼﯥ ﷲ ورته هدايت ک ی دی‪ .‬او ﷲ داسﯥ نه دی ﭼﯥ ستاسﯥ ايﻤان ضايع‬ ‫ک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﭼﯥ ﷲ ﭘه خﻠﮑو د شﻔقت خاوند او مهربانه دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴۴‬موږ آسﻤان ته ستا بيا بيا مﺦ ﭘورته کول ورو‪ .‬نو موږ به تاسﯥ‬ ‫د هﻐه قﺒﻠﯥ خوا ته تاو ک و ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ خو وئ‪ ،‬اوس خپل مﺦ د مسجد‬ ‫حرام خوا ته واړوئ‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ هر ای کﯥ يئ‪ ،‬خپل مﺦ هﻤدې خوا‬ ‫ته ک ئ‪ .‬او اهل کتاب ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ دا حق دی او د هﻐوی د رب له‬ ‫طرفه دی‪ .‬او ﷲ بﯥ خﺒره نه دی‪ ،‬له هﻐه ه ﭼﯥ کوي يﯥ‪ -١۴۵ .‬او که‬ ‫ته دې اهل کتابو ته ول دﻻيل وړاندې ک ې‪ ،‬بيا به هﻢ هﻐوی ستا قﺒﻠه‬ ‫ونه منﻲ او نه ته د هﻐوی د قﺒﻠﯥ ﭘيروي کوﻻی شﯥ‪ .‬او نه هﻐوی ﭘخپﻠه‬ ‫د يو بل قﺒﻠه منﻲ‪ .‬تا ﭼﯥ کوم ﻋﻠﻢ موندﻻی دی‪ ،‬که له دې وروسته هﻢ ته‬ ‫د هﻐوی د ﻏو تنو ﭘﯧروي کوې‪ ،‬نو يقينا ً ﭘه ظالﻤانو کﯥ به شﻤار شﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١۴۶‬ﭼا ته ﭼﯥ موږ کتاب ورک ی‪ ،‬هﻐوی دا داسﯥ ﭘﯧژنﻲ لﮑه خپل‬ ‫بچﻲ ﭼﯥ ﭘﯧژنﻲ‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ډله حق ﭘ وي‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ﭘه‬

‫‪37‬‬

‫دې ﭘوهﯧ ي‪ .‬حق هﻐه دی ﭼﯥ ستا رب يﯥ وايﻲ‪ -١۴٧ .‬نو ته هﯧ وخت‬ ‫د شک کونﮑو ﭘه ډله کﯥ مه را ه‪.‬‬ ‫‪ -١۴٨‬هر ﭼا لپاره يو ُرخ دی‪ ،‬ﭼﯥ مخه ورته کوي‪ .‬نو ته د نﯧﮑ خوا‬ ‫ته من ه ک ه‪ .‬ته ﭼﯥ هر ای کﯥ يﯥ‪ ،‬ﷲ به تاسﯥ ول هﻐه طرف ته‬ ‫راولﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ هر ه کوﻻی شﻲ‪ -١۴٩ .‬او ته ﭼﯥ له هرې خوا‬ ‫راو ﯥ‪ ،‬خپل مﺦ مسجد حرام خوا ته ک ه‪ .‬بﯧشﮑه ﭼﯥ هﻤدا حق دی‪ ،‬ستا‬ ‫د رب له طرفه دی‪ .‬او ته ﭼﯥ هر ه کوې‪ ،‬ﷲ ترې بﯥ خﺒره نه دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵٠‬او ته ﭼﯥ له هرې خوا راو ﯥ‪ ،‬خپل مﺦ مسجد حرام طرف ته‬ ‫کوه او ته ﭼﯥ ﭘه هر ای کﯥ يﯥ خپل مﺦ هﻤدې طرف ته ساته‪ ،‬ﭼﯥ ﭘه‬ ‫تا د خﻠﮑو ه حجت ﭘاتﯥ نه شﻲ‪ ،‬بﯥ له هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ ﭘه دوی کﯥ بﯥ‬ ‫ﻋدله دي‪ .‬نو ته له هﻐوی مه وٻرٻ ه‪ ،‬له ما ووٻرٻ ه‪ .‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ موږ‬ ‫خپل نﻌﻤت ﭘه تا ﭘوره ک و او تر هﻐﯥ ﭼﯥ ته ﻻره ومومﯥ‪ -١۵١ .‬لﮑه‬ ‫ن ه ﭼﯥ موږ تاسﯥ ته‪ ،‬ستاسﯥ له من ه يو رسول درلﯧ لی دی ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ته زموږ آيتونه وايﻲ‪ ،‬تاسﯥ ﭘاکوي او تاسﯥ ته د کتاب او حﮑﻤت‬ ‫تﻌﻠيﻢ درکوي‪ .‬او تاسﯥ ته هﻐه ه در زده کوي ﭼﯥ مخﮑﯥ ﭘرې نه‬ ‫ﭘوهﯧدئ‪ -١۵٢ .‬نو ته ما ياد ساته‪ ،‬زه به تا ياد ساتﻢ‪ .‬او زما احسان ومنئ‬ ‫او زما ناشﮑري مه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵٣‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه ﺻﺒر او لﻤون مرسته ترﻻسه ک ئ‪ .‬يقينا ً‬ ‫ﭼﯥ ﷲ له ﺻﺒر کونﮑو سره دی‪ -١۵۴ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ‬ ‫م شﻲ‪ ،‬هﻐوی م ي مه بولئ‪ ،‬هﻐوی ژوندي دي‪ ،‬خو تاسﯥ ﭘرې نه‬ ‫ﭘوهﯧ ئ‪ -١۵۵ .‬او موږ به حتﻤا ً تاسﯥ امتحانوو ﭘه ﺻﺒر او وٻرې او د‬ ‫مالونو‪ ،‬ارويو او ميوو ﭘه کﻤﻲ‪ .‬او د استقامت خاوندانو ته زٻری‬ ‫ورک ه‪ -١۵۶ .‬وک ﭼﯥ داسﯥ دي ﭼﯥ مﺼيﺒت ور ورسﯧ ي‪ ،‬نو وايﻲ‪:‬‬

‫‪38‬‬

‫موږ د ﷲ يوو او هﻐه ته به ور ر ﯧ و‪ -١۵٧ .‬ﭘه هﻤدې خﻠﮑو د ﷲ‬ ‫شاباسی او رحﻤت دی‪ .‬او هﻤدا خﻠک دي ﭼﯥ ﭘه ﻻره سﻢ دي‪.‬‬ ‫‪ -١۵٨‬ﺻﻔا او مروه بﯧشﮑه د ﷲ ياد ارونه دي‪ .‬نو وک ﭼﯥ د بيت ﷲ‬ ‫حج کوي يا ﻋﻤره کوي‪ ،‬نو ﭘه دې کﯥ هﯧ ستونزه نشته ﭼﯥ هﻐوی د دې‬ ‫طواف وک ي‪ ،‬او وک ﭼﯥ ﭘه خپل خو ه ه نﯧﮑﻲ کوي‪ ،‬نو ﷲ قدردان‬ ‫دی او ﭘوه دی‪ -١۵٩ .‬وک ﭼﯥ زموږ ﮑاره ن ﯥ او زموږ هدايت‬ ‫ﭘ وي‪ ،‬وروسته له هﻐﯥ ﭼﯥ موږ دا د خﻠﮑو لپاره ﭘه کتاب کﯥ رو انه‬ ‫ک ي دي‪ ،‬نو دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﷲ ﭘرې لﻌنت وايﻲ او ﭘه هﻐوی لﻌنت‬ ‫ويونﮑﻲ لﻌنت وايﻲ‪ -١۶٠ .‬الﺒته ﭼا ﭼﯥ توبه وويسته‪ ،‬او اﺻﻼح يﯥ‬ ‫وک ه او ﭘه واضح ډول يﯥ بيان ک ه‪ ،‬نو زه به هﻐوی ب ﻢ او زه ب ونﮑی‬ ‫او مهربان يﻢ‪ -١۶١ .‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار وک او ﭘه هﻤدې حال‬ ‫کﯥ م ه شول‪ ،‬نو دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﭘرې د ﷲ‪ ،‬او د مﻼيﮑو او د‬ ‫انسانانو‪ ،‬ولو لﻌنت دی‪ -١۶٢ .‬دوی به تل ﭘه هﻤدې حال وي‪ .‬له دوی‬ ‫به نه ﻋﺬاب کﻢ شﻲ او نه به ورته آسانﻲ ورک ل شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۶٣‬او ستا مﻌﺒود يوازينی مﻌﺒود دی‪ .‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪.‬‬ ‫‪ -١۶۴‬هﻐه ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪ .‬بﯥ شﮑه د آسﻤانونو او‬ ‫ﻤﮑﯥ ﭘه جوړولو کﯥ‪ ،‬او د شپﯥ او ور ﯥ ﭘه تګ راتګ کﯥ‪ ،‬او ﭘه هﻐو‬ ‫ک تيو کﯥ ﭼﯥ د انسانانو ﭘه کار راتﻠونﮑﻲ يزونه وړي او ﭘه سﻤندر کﯥ‬ ‫ﭼﻠﯧ ي او ﭘه هﻐو اوبو کﯥ ﭼﯥ ﷲ له آسﻤان نه را ﮑته ک ي‪ .‬بيا له هﻐﯥ‬ ‫م ې ﻤﮑﯥ ته ژوند ورک ‪ .‬او هﻐه ﭘه ﻤﮑه مختﻠف ناور خپاره ک ل‪.‬‬ ‫او د بادونو ﭘه ل ﯧدلو کﯥ او ﭘه وري و کﯥ ﭼﯥ د ﻤﮑﯥ او آسﻤان ترمن‬ ‫د حﮑﻢ تابع دي‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو لپاره ن ﯥ دي ﭼﯥ له ﻋقل نه کار اخﻠﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۶۵‬او ينﯥ خﻠک داسﯥ دي ﭼﯥ له ﷲ بﻐير نور‪ ،‬له هﻐه سره‬ ‫برابروي‪ .‬له هﻐوی سره داسﯥ مينه کوي‪ ،‬کومه مينه ﭼﯥ بايد له ﷲ سره‬

‫‪39‬‬

‫وشﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ د ايﻤان خاوندان وي‪ ،‬هﻐوی ﷲ سره تر ولو ډٻره‬ ‫مينه لري‪ .‬او که دا ظالﻤان هﻐه وخت و وري ﭼﯥ کﻠه دوی له ﻋﺬاب‬ ‫سره مﺦ وي‪ ،‬ﭼﯥ ول زور د ﷲ دی او ﷲ ډٻر سخت ﻋﺬاب ورکونﮑی‬ ‫دی‪ -١۶۶ .‬هﻐه خﻠک ﭼﯥ خﺒره يﯥ منل کﯧدله‪ ،‬دوی له هﻐو خﻠﮑو بﯧل‬ ‫شﻲ ﭼﯥ د دوی خﺒره يﯥ منﻠه‪ .‬ﻋﺬاب به د دوی ﭘه وړاندې وي او د دوی‬ ‫هره خوا رشتﯥ به ختﻤﯥ شوې وي‪ -١۶٧ .‬وک ﭼﯥ ورﭘسﯥ تﻠﻠﻲ‪،‬‬ ‫هﻐوی به وايﻲ‪ ،‬کاشﮑﯥ موږ بيا يو ل دنيا ته ستانﯧدﻻی شوی‪ ،‬موږ به‬ ‫هﻢ له هﻐوی داسﯥ بﯧل شوي وای‪ ،‬لﮑه هﻐوی ﭼﯥ له موږ بﯧل شوي دي‪.‬‬ ‫ﭘه دې تو ه به ﷲ د هﻐوی اﻋﻤال هﻐوی ته د حسرت ﭘه ب ه يﻲ او‬ ‫هﻐوی به له اوره نه شﻲ راوتﻠی‪.‬‬ ‫‪ -١۶٨‬ای خﻠﮑو! د ﻤﮑﯥ ﭘه شيانو کﯥ حﻼل او ﭘاک شيان خورئ او د‬ ‫شيﻄان ﭘه ﭘﻠونو مه ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﭼﯥ هﻐه ستاسﯥ ﮑاره د ﻤن دی‪-١۶٩ .‬‬ ‫هﻐه تاسﯥ ته يوازې د بدو کارونو او بﯥ حياي تﻠقين کوي‪ ،‬او دې ته هﻢ‬ ‫ﭼﯥ ﷲ ته هﻐه خﺒرې منسوبﯥ ک ئ ﭼﯥ ﭘه هﮑﻠه يﯥ تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١٧٠‬او کﻠه ﭼﯥ دوی ته وويل ﭼﯥ ﭘه هﻐه )ﻻره( ﻻړ شئ ﭼﯥ ﷲ نازل‬ ‫ک ي‪ ،‬نو هﻐوی وايﻲ موږ ﭘه هﻐﯥ )ﻻرې( و ﭼﯥ موږ ﭘرې زموږ ﭘﻼر‬ ‫نيﮑه ليدلﻲ دي‪ .‬ايا ﭘه هﻐه ﺻورت کﯥ هﻢ‪ ،‬که د دوی ﭘﻼر نيﮑه نه ﻋقل‬ ‫لري او نه سﻤه ﻻر ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٧١‬او د دې منﮑرانو مثال داسﯥ دی لﮑه وک ﭼﯥ ﭘه هﻐو ناورو‬ ‫ﭘسﯥ ﻏ کوي ﭼﯥ يوازې له ﻏ کولو او بﻠل بﻐير نور ه نه اوري‪.‬‬ ‫دوی کا ه دي‪ ،‬ون ﻲ‪ ،‬ړانده دي او ﭘه هﯧ نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٧٢‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬زموږ درک ل شوي ﭘاک يزونه وخورئ‬ ‫او د ﷲ شﮑر وک ئ‪ ،‬که تاسﯥ د هﻐه ﻋﺒادت کونﮑﻲ يئ‪ -١٧٣ .‬ﷲ ﭘه‬ ‫تاسﯥ يوازې مردار‪ ،‬وينه او د خن ير )خوګ( ﻏو ه حرام ک ي دي‪ .‬او‬

‫‪40‬‬

‫هﻐه شيان ﭼﯥ د ﷲ بﻐير د بل ﭼا نوم ﭘرې اخيستل شوی وي‪ .‬او که بيا‬ ‫وک مجﺒور شﻲ‪ ،‬او زړه يﯥ نه ﻏواړي او له حده مخﮑﯥ تﻠونﮑﻲ نه‬ ‫وي‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی ناه نشته‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪-١٧۴ .‬‬ ‫کوم خﻠک ﭼﯥ هﻐه ه ﭘ وي ﭼﯥ ﷲ ﭘه خپل کتاب کﯥ نازل ک ي او ﭘه‬ ‫بدل کﯥ يﯥ نا يزه بيه اخﻠﻲ‪ ،‬هﻐوی يوازې خپﻠﯥ خﯧ ﯥ ﭘه اور ډکوي‪ .‬د‬ ‫قيامت ﭘه ورځ به ورسره ﷲ نه خﺒرې کوي او نه به يﯥ ﭘاکوي او د‬ ‫هﻐوی لپاره دردناک ﻋﺬاب دی‪ -١٧۵ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ د هدايت ﭘه‬ ‫بدل کﯥ يﯥ د ﻤراه سودا ک ې او د ب نﯥ ﭘر ای د ﻋﺬاب‪ .‬دوی له‬ ‫اوره ل وٻرٻ ي‪ -١٧۶ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ خپل کتاب سﻢ دم نازل‬ ‫ک ی او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ﭘه کتاب کﯥ ﻻرې را ويستﯥ دي‪ ،‬هﻐوی ﭘه ضد‬ ‫کﯥ مخﮑﯥ تﻠﻠﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -١٧٧‬نيﮑﻲ دا نه ده ﭼﯥ تاسﯥ خپل مﺦ ختي او لويدي ته ک ئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ‬ ‫نﯧﮑﻲ دا ده ﭼﯥ انسان ﭘه ﷲ‪ ،‬د آخرت ﭘه ورځ‪ ،‬ﭘه مﻼيﮑو‪ ،‬ﭘه کتابونو او‬ ‫ﭘه ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ايﻤان راوړي‪ .‬او د ﷲ ﭘه مينه کﯥ خپﻠوانو‪ ،‬يتيﻤانو‪ ،‬محتاجو‪،‬‬ ‫مسافرو او سوال رو ته او د ﻏﻼمانو آزادولو لپاره‪ ،‬مال ورک ي‪ .‬او‬ ‫لﻤون وک ي‪ ،‬زکات ورک ي او کﻠه ﭼﯥ وﻋده وک ي‪ ،‬هﻐه ﭘوره ک ي‪.‬‬ ‫او ﺻﺒر وک ي د سخت ‪ ،‬تﮑﻠيف او ج ې ﭘه وخت‪ .‬هﻤدا خﻠک ر تينﻲ‬ ‫او هﻤدوی وٻرٻدونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -١٧٨‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه تاسﯥ د وژل شويو قﺼاص اخيستل فرض‬ ‫کﯧ ي‪ .‬د آزاد ﭘه بدل کﯥ آزاد‪ .‬د ﻏﻼم ﭘه بدل کﯥ ﻏﻼم‪ .‬د ﯥ ﭘه بدل‬ ‫کﯥ ه‪ .‬او بيا ﭼﯥ ﭼاته د خپل ورور له اړخه ه ب نه وشﻲ‪ ،‬نو هﻐه‬ ‫بايد د مﻌروف ﭘيروي وک ي او ﭘه ه شان يﯥ ادا ک ي‪ .‬دا ستاسﯥ د رب‬ ‫له طرفه يوه آسانﻲ او مهربانﻲ ده‪ .‬اوس ﭼﯥ له دې وروسته هر وک‬ ‫ظﻠﻢ وک ي‪ ،‬د هﻐه لپاره دردناکه ﻋﺬاب دی‪ -١٧٩ .‬او ای د ﻋقل‬

‫‪41‬‬

‫خاوندانو‪ ،‬ﭘه قﺼاص کﯥ ستاسﯥ لپاره ژوند دی ﭼﯥ تاسﯥ خوندي شئ‪.‬‬ ‫‪ -١٨٠‬ﭘه تاسﯥ فرض کﯧ ي‪ ،‬ﭼﯥ کﻠه ﭘه تاسﯥ کﯥ د ﭼا د مرګ وخت‬ ‫را ورسﯧ ي‪ ،‬او هﻐه ﭘه ان ﭘسﯥ شتﻤنﻲ ﭘرٻ دي‪ ،‬نو هﻐه دې د مﻌروف‬ ‫سره سﻢ وﺻيت وک ي خپل مور او ﭘﻼر او خپﻠو خپﻠوانو ته‪ .‬دا له ﷲ‬ ‫وٻرٻدونﮑو ته اړينه ده‪ -١٨١ .‬بيا ﭼﯥ وک وﺻيت له اورٻدو وروسته‬ ‫بدل ک ي‪ ،‬نو ناه به يﯥ ﭘه هﻐه وي ﭼﯥ بدل ک ی يﯥ دی‪ ،‬يقينا ً ﭼﯥ ﷲ‬ ‫اورٻدونﮑی او ﭘوه دی‪ -١٨٢ .‬الﺒته که وک د وﺻيت کونﮑﻲ ﭘه هﮑﻠه‬ ‫دا اندٻ نه لري ﭼﯥ هﻐه جانﺒداري يا حق تﻠﻔﻲ ک ې ده‪ ،‬او هﻐه تر من ه‬ ‫سوله کوي‪ ،‬نو ﭘه هﻐه ه ناه نشته‪ .‬ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨٣‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه تاسﯥ روژه فرض شوې‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ‬ ‫له تاسﯥ مخﮑﯥ هﻐو باندې فرض شوې وه‪ ،‬د دې لپاره ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ﭘرهﯧز ار شئ‪ -١٨۴ .‬دا د شﻤار و ور ﯥ دي‪ ،‬خو که ﭘه تاسﯥ کﯥ‬ ‫وک ناروغ وي يا ﭘه سﻔر وي‪ ،‬نو هﻐه يﯥ ﭘه نورو ور و کﯥ شﻤﯧر‬ ‫ﭘوره کوﻻی شﻲ‪ .‬او وک يﯥ ﭼﯥ ﭘه سخت وزﻏﻤﻲ‪ ،‬نو د يوې روژې‬ ‫بدل د يوه مسﮑين خواړه دي‪ .‬وک ﭼﯥ ډٻره نﯧﮑﻲ وک ي‪ ،‬د هﻐه لپاره‬ ‫بهتره ده‪ .‬او )که( تاسﯥ روژه ونيسئ‪ ،‬نو دا ستاسﯥ لپاره ډٻره ﻏوره ده‪،‬‬ ‫که تاسﯥ ﭘوه شئ‪ -١٨۵ .‬د روژې مياشت ﭼﯥ قرآن ﭘه کﯥ نازل شوی‪،‬‬ ‫دا د خﻠﮑو لپاره هدايت او د ﻻرې ﮑاره ن ﯥ دي او د حق او باطل‬ ‫ترمن فيﺼﻠه کونﮑﯥ ده‪ .‬نو ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ هر وک دا مياشت ووينﻲ‪،‬‬ ‫روژه دې ﭘه کﯥ ونيسﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ ناروغ يا ﭘه سﻔر وي‪ ،‬هﻐوی دې‬ ‫ﭘه نورو ور و کﯥ شﻤﯧر ﭘوره ک ي‪ .‬ﷲ ستاسﯥ لپاره آسانﻲ ﻏواړي‪،‬‬ ‫هﻐه له تاسﯥ سره سختﻲ کول نه ﻏواړي‪ .‬او که ﭼﯧرې تاسﯥ )د روژو(‬ ‫شﻤﯧر ﭘوره ک ئ او د ﷲ لويﻲ ﭘه دې خاطر بيان ک ئ ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ‬ ‫ﻻره ودلﯥ او د دې لپاره ﭼﯥ تاسﯥ شﮑر زار شئ‪.‬‬

‫‪42‬‬

‫‪ -١٨۶‬نو کﻠه ﭼﯥ زما بنده ان له تا زما ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه وک ي‪ ،‬نو زه‬ ‫ن دې يﻢ‪ ،‬کﻠه مﯥ ﭼﯥ وک را بولﻲ‪ ،‬د هﻐه د ﻏ واب ورکوم‪ .‬نو بيا‬ ‫دې هﻐوی هﻢ زما حﮑﻢ ومنﻲ‪ ،‬ﭘه ما دې ايﻤان ولري ﭼﯥ هدايت ورته‬ ‫وشﻲ‪ -١٨٧ .‬تاسﯥ لپاره د روژې ﭘه شپو کﯥ خپﻠو مﯧرمنو ته ورتګ‬ ‫جايز شوی دی‪ .‬هﻐوی ستاسﯥ لپاره لﺒاس دی او تاسﯥ د هﻐوی لپاره‬ ‫لﺒاس يئ‪ .‬ﷲ ﭘوه شو ﭼﯥ تاسﯥ له خپل ان سره خيانت کوئ‪ ،‬نو هﻐه ﭘه‬ ‫تاسﯥ ﻋنايت وک او تاسﯥ يﯥ وب ﻠئ‪ .‬نو اوس تاسﯥ هﻐوی سره يو ای‬ ‫کﯧ ئ او هﻐه ه ﻏواړئ ﭼﯥ ﷲ درته ليﮑﻠﻲ دي‪ .‬او وخورئ او و ئ‬ ‫تر هﻐﯥ ﭼﯥ د سهار سپينه ر ا له تيارې جدا ﮑاره شﻲ‪ .‬بيا روژه تر‬ ‫شپﯥ ﭘوره ک ئ‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه جوماتونو کﯥ ﭘه اﻋتﮑاف يئ‪ ،‬نو‬ ‫خپﻠو مﯧرمنو ته مه ن دې کﯧ ئ‪ .‬دا د ﷲ حد دی‪ ،‬دې ته مه ن دې کﯧ ئ‪.‬‬ ‫ﭘه دې تو ه ﷲ خپل آيتونه خﻠﮑو ته بيانوي ﭼﯥ هﻐوی وساتل شﻲ‪-١٨٨ .‬‬ ‫او تاسﯥ ﭘه خپﻠو من ونو کﯥ د يو بل مال ﭘه ناحقه مه خورئ او هﻐه تر‬ ‫حاکﻤانو مه رسوئ ﭼﯥ د نورو خﻠﮑو د مال کومه برخه د ناه ﭘه طريقه‬ ‫وخورئ‪ .‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه دې ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١٨٩‬هﻐه له تا د سپوږم ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي‪) .‬ورته( ووايه ﭼﯥ دا‬ ‫د خﻠﮑو لپاره او د حج لپاره وختونه دي‪ .‬او نﯧﮑﻲ دا نه ده ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫کورونو ته ﭘه شاتن دروازې دننه شئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ نيﮑﯥ دا ده ﭼﯥ انسان‬ ‫ﭘرهﯧز اري وک ي‪ .‬او کورونو ته ﭘه دروازو دننه شئ‪ ،‬او له ﷲ‬ ‫ووٻرٻ ئ ﭼﯥ کامياب شئ‪ .‬او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ له هﻐو خﻠﮑو سره‬ ‫وجن ﯧ ئ ﭼﯥ له تاسﯥ سره جن ﯧ ي‪ -١٩٠ .‬او زياتی مه کوئ‪ ،‬ﷲ‬ ‫زياتی کونﮑﻲ نه خو وي‪ -١٩١ .‬او ووژنئ هﻐوی ﭼﯥ هر ای کﯥ يﯥ‬ ‫ومومئ او ويﯥ باسئ له هﻐه ايونو ﭼﯥ هﻐوی ترې تاسﯥ ويستﻠﻲ يئ‪.‬‬ ‫او فتنه تر قتل سخته ده‪ .‬او هﻐوی سره مسجد حرام سره )ن دې( مه‬

‫‪43‬‬

‫جن ﯧ ئ‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ هﻐوی درسره ج ه ﭘيل نه ک ي‪ .‬نو که هﻐوی‬ ‫درسره جنګ وک ‪ ،‬بيا يﯥ ووژنئ‪ .‬هﻤدا د منﮑرانو جزا ده‪ -١٩٢ .‬بيا که‬ ‫هﻐوی )له جنګ( را و ر ﻲ‪ ،‬نو ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪ -١٩٣ .‬او‬ ‫له هﻐوی سره وجن ﯧ ئ‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ فتنه ﭘاتﯥ نه شﻲ او دين د ﷲ شﻲ‪،‬‬ ‫بيا که هﻐوی )له جنګ( را و ر ﻲ‪ ،‬نو له هﻐﯥ وروسته سختﻲ نشته‪،‬‬ ‫م ر ﭘه ظالﻤانو )شته(‪.‬‬ ‫‪ -١٩۴‬د حرمت مياشت د حرمت د مياشتﯥ بدل دی او د حرمتونو هﻢ‬ ‫قﺼاص شته‪ .‬نو که ﭼا ﭘه تاسﯥ زياتی وک ‪ ،‬تاسﯥ هﻢ ﭘرې هﻐسﯥ زياتی‬ ‫وک ئ لﮑه ﭘه تاسﯥ يﯥ ﭼﯥ ک ی‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ او ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ‬ ‫له ﭘرهﯧز ارانو سره دی‪ -١٩۵ .‬او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ مﺼرف وک ئ او‬ ‫ان ﭘه هﻼکت کﯥ مه اﭼوئ‪ .‬او ه کارونه وک ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﭼﯥ ﷲ د ه‬ ‫کار )نﯧﮑ ( کونﮑﻲ خو وي‪.‬‬ ‫‪ -١٩۶‬او د ﷲ لپاره حج او ﻋﻤره ﭘوره ک ئ‪ .‬او بيا که تاسﯥ کور ته‬ ‫ﻻړئ‪ ،‬نو د قربان لپاره ﭼﯥ کوم اروی وي‪ ،‬هﻐه قربانﻲ ک ئ او سر‬ ‫تر هﻐﯥ مه خريئ )کﻠوئ( ﭼﯥ تر و قربانﻲ خپل ای ته نه وي‬ ‫رسﯧدلﯥ‪ .‬ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک ناروغ وي يا يﯥ ﭘه سر کﯥ تﮑﻠيف وي‪،‬‬ ‫هﻐه دې د روژې‪ ،‬ﺻدقﯥ يا قربان فديه ورک ي‪ .‬کﻠه ﭼﯥ امنيت وي او‬ ‫وک د حج يا ﻋﻤرې ه اخيستل ﻏواړي‪ ،‬نو هﻐه قربانﯥ دي وک ي‬ ‫ﭼﯥ ورته ميسره وي‪ .‬او ﭼاته ﭼﯥ )قربانﻲ( ميسره نه وي‪ ،‬هﻐه دې حج‬ ‫ﭘه موده کﯥ درې ور ﯥ روژه ونيسﻲ او ﭼﯥ کور ته ستانه شئ اووه‬ ‫ور ﯥ روژه ونيسئ‪ .‬دا ولﯥ لس ور ﯥ شوې‪ .‬دا د هﻐو خﻠﮑو لپاره ده‬ ‫ﭼﯥ کورن يﯥ مسجد حرام ته ن دې نه اوسﯧ ي‪ .‬له ﷲ ووٻرٻ ئ او ﭘوه‬ ‫شئ ﭼﯥ ﷲ سخت ﻋﺬاب ورکونﮑی دی‪ -١٩٧ .‬د حج اکل شوې مياشتﯥ‬ ‫دي‪ .‬نو ﭼا ﭼﯥ د حج نيت وک ‪ ،‬هﻐه به د حج ﭘه موده کﯥ نه کن ﻠﯥ کوي‪،‬‬

‫‪44‬‬

‫نه دې ناه کوي او نه دې جنګ ج ه کوي‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ کوم نﯧک کار‬ ‫کوئ‪ ،‬ﷲ به ﭘرې ﭘوه شﻲ‪ .‬او تاسﯥ )له ان سره( د ﻻرې تو ه واخﻠئ‪.‬‬ ‫ه تو ه د تقوی تو ه ده‪ .‬او ای د ﻋقل خاوندانو‪ ،‬له ما ووٻرٻ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١٩٨‬که تاسﯥ د خپل رب فضل هﻢ ول وئ‪ ،‬ﭘه دې کﯥ هﯧ ناه نشته‪.‬‬ ‫مشﻌر حرام سره ﷲ ياد ک ئ‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ تاسﯥ له ﻋرفات نه راستانه شئ‪ ،‬نو‬ ‫ِ‬ ‫او هﻐسﯥ يﯥ ياد ک ئ‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ ﷲ ويﻠﻲ دي‪ .‬له دې مخﮑﯥ تاسﯥ‬ ‫واقﻌا ً ﭘه بﯥ ﻻرې شويو خﻠﮑو کﯥ وئ‪ -١٩٩ .‬او له کوم ايه ﭼﯥ خﻠک‬ ‫را ستنﯧ ي‪ ،‬له هﻐه ايه تاسﯥ هﻢ طواف ته ﻻړ شئ او له ﷲ ب نه‬ ‫وﻏواړئ‪ .‬يقينا ً ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٠٠‬بيا ﭼﯥ تاسﯥ د خپل حج اﻋﻤال ﭘوره ک ئ‪ ،‬نو ﷲ داسﯥ ياد ک ئ‬ ‫لﮑه ن ه ﭼﯥ تاسﯥ ﭘﻼر نيﮑه يادول‪ ،‬بﻠﮑﯥ تر هﻐوی هﻢ ډٻر‪ .‬نو ينﯥ‬ ‫خﻠک وايﻲ‪ :‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ته ﭘه هﻤدې دنيا )آسانتيا( راک ه‪ .‬او ﭘه‬ ‫آخرت کﯥ د هﻐوی هﯧ برخه نشته‪ -٢٠١ .‬او ينﯥ خﻠک وايﻲ ﭼﯥ ای‬ ‫زموږ ربه‪ ،‬موږ ته ﭘه دنيا کﯥ هﻢ کاميابﻲ راک ه او ﭘه آخرت کﯥ هﻢ‬ ‫کاميابﻲ راک ه او موږ د اور له ﻋﺬابه وساته‪ -٢٠٢.‬هﻤدې خﻠﮑو لپاره د‬ ‫دوی د کارونو برخه ده او ﷲ زر حساب کونﮑی دی‪ -٢٠٣ .‬او ﷲ ﭘه‬ ‫اکﻠو ور و کﯥ ياد ک ئ‪ .‬او که بيا وک تادي وک ي او ﭘه دوو ور و‬ ‫کﯥ مﮑﯥ ته راستون شﻲ‪ ،‬نو ﭘه هﻐه هﯧ ناه نشته‪ .‬او وک ﭼﯥ ﭘاتﯥ‬ ‫شﻲ‪ ،‬ﭘه هﻐه هﻢ ناه نشته‪ .‬دا د هﻐو لپاره ده ﭼﯥ له ﷲ وٻرٻ ي‪ .‬او له‬ ‫ﷲ ووٻرٻ ئ او ه ﭘوه شئ ﭼﯥ تاسﯥ به هﻐه ته بﯧرته ر ول کﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠۴‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ ينﯥ داسﯥ دي ﭼﯥ خﺒرې به يﯥ د دنيا ﭘه ژوند‬ ‫کﯥ ﭘه تاسﯥ ﯥ ل ﯧ ي او هﻐوی د خپل زړه ﭘه خﺒره ﷲ واه نيسﻲ‪.‬‬ ‫حال دا ﭼﯥ هﻐوی سخت جن ﯧرک دي‪ -٢٠۵ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ستنﯧ ي‪،‬‬ ‫نو ﭘه دې ه ه وي ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه فساد خپور ک ي او ژوندي )موجودات(‬

‫‪45‬‬

‫او کروندې هﻼکﯥ ک ي‪ .‬حال دا ﭼﯥ ﷲ فساد نه خو وي‪ -٢٠۶ .‬او کﻠه‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ له ﷲ نه ووٻرٻ ئ‪ ،‬نو خپل وقار هﻐوی ناه‬ ‫کولو ته لﻤسوي‪ .‬نو د داسﯥ خﻠﮑو لپاره دوزخ کافﻲ دی او هﻐه ډٻر لوی‬ ‫ای دی‪ -٢٠٧ .‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ د ﷲ د رضا ﭘه ل ون‬ ‫خپل ان خر وي او ﷲ ﭘه خپﻠو بنده انو ډٻر مهربانه دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٠٨‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬اسﻼم ته ﭘه ﭘوره ډول ننو ئ او د شيﻄان ﭘه‬ ‫ﭘﻠونو مه ئ‪ ،‬هﻐه ستاسﯥ ﮑاره د ﻤن دی‪ -٢٠٩ .‬که تاسﯥ ته راﻏﻠو‬ ‫واضح دليﻠونو نه وروسته هﻢ تاسﯥ و وٻ ئ‪ ،‬نو ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ ﻏالب‬ ‫او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٢١٠ .‬ايا خﻠک ﭘه دې تﻤه دي ﭼﯥ ﷲ د وري و‬ ‫سيوري ته راشﻲ او مﻼيﮑﯥ هﻢ راشﻲ او د مﻌامﻠﯥ فيﺼﻠه وشﻲ‪ ،‬او ولﯥ‬ ‫ﭼارې ﷲ لره دي‪ -٢١١ .‬له بنﻲ اسرائيﻠو ﭘو تنه وک ئ ﭼﯥ موږ هﻐوی‬ ‫ته ومره ﮑاره ن ﯥ ورک ې وې‪ .‬او ﭼاته ﭼﯥ د ﷲ نﻌﻤت راﻏﻠی وي‪،‬‬ ‫او هﻐه يﯥ بدل ک ي‪ ،‬نو يقينا ً ﷲ ورته سخت ﻋﺬاب ورکونﮑی دی‪-٢١٢ .‬‬ ‫د دنيا ژوند د هﻐوی لپاره اٻسته ک ی شوی دی ﭼﯥ منﮑر دي او هﻐوی‬ ‫د ايﻤان خاوندانو ﭘورې خاندي‪ .‬حال دا ﭼﯥ وک ﭘرهﯧز ار دي‪ ،‬هﻐوی‬ ‫به د قيامت ﭘه ورځ تر دوی لوړ وي‪ .‬او ﷲ ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي‪ ،‬بﯥ حسابه‬ ‫رزق ورکوي‪.‬‬ ‫‪ -٢١٣‬خﻠک يو امت وو‪ .‬هﻐوی ﭼﯥ اختﻼف وک ‪ ،‬نو ﷲ د زٻري‬ ‫ورکونﮑﻲ او وٻروونﮑﻲ ﭘﯧﻐﻤﺒران )ور( ولﯧ ل‪ .‬او هﻐوی سره يﯥ ﭘه‬ ‫حقه کتاب نازل ک ﭼﯥ د هﻐو خﺒرو فيﺼﻠه وک ي ﭼﯥ خﻠک ﭘه کﯥ‬ ‫اختﻼف کوي‪ .‬دا اختﻼفات ﭘه خپﻠو من و کﯥ ضد له وجﯥ هﻐو خﻠﮑو‬ ‫وک ل ﭼﯥ حق ورکول شوی و او وروسته ورته ﮑاره ﮑاره هدايتونه‬ ‫راﻏﻠﻲ وو‪ .‬نو ﷲ ﭘه خپل توفيق د حق ﭘه مﻌامﻠه کﯥ د ايﻤان خاوندانو ته‬ ‫ﻻره و ودله‪ ،‬ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې جن ﯧدل او ﷲ ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي‪ ،‬هﻐه ته‬

‫‪46‬‬

‫سﻤه ﻻر يﻲ‪ -٢١۴ .‬ايا تاسﯥ دا ئ ﭼﯥ جنت ته به ننو ئ‪ ،‬سره د دې‬ ‫ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ هﻐه حاﻻت نه دي تﯧر شوي ﭼﯥ ستاسﯥ دمخه )ﭘه خﻠﮑو(‬ ‫تﯧر شوي وو‪ .‬هﻐوی ته سختﻲ او تﮑﻠيف ورسﯧده او ﮑان ورک ل شول‪.‬‬ ‫تر دې ﭼﯥ رسول او ﭘه هﻐه ايﻤان راوړونﮑو ﭼيﻐﯥ ک ې ﭼﯥ د ﷲ‬ ‫مرسته به کﻠه را ﻲ‪ .‬ياد ساتئ‪ ،‬د ﷲ مرسته ن دې ده‪.‬‬ ‫‪ -٢١۵‬خﻠک له تا ﭘو تنه کوي ﭼﯥ مﺼرف ک ي‪) .‬ورته( ووايه ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ کوم مال مﺼرفوئ‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ ستاسﯥ د مور او ﭘﻼر‪ ،‬خپﻠوانو‪،‬‬ ‫يتيﻤانو‪ ،‬محتاجو او مسافرو حق دی‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ کومه ﯧ ه کوئ‪،‬‬ ‫هﻐه ﷲ ته مﻌﻠومه ده‪ -٢١۶ .‬تاسﯥ ته د ج ې حﮑﻢ شوی او هﻐه تاسﯥ‬ ‫ته سخت ﮑارٻ ي‪ .‬کﯧدای شﻲ ﭼﯥ تاسﯥ يو شی ه ونه ئ او هﻐه‬ ‫تاسﯥ لپاره ه وي‪ .‬او کﯧدای شﻲ ﭼﯥ تاسﯥ يو شی خوښ ک ئ‪ ،‬او هﻐه‬ ‫تاسﯥ لپاره ه نه وي‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي او تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢١٧‬خﻠک له تا د حرمت د مياشتو ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي ﭼﯥ ﭘه دې‬ ‫ج ه ن ه ده‪) .‬ورته( ووايه ﭼﯥ ﭘه دې کﯥ جنګ ډٻر بد دی‪ ،‬م ر که‬ ‫وک )مو( د ﷲ له ﻻرې منع کوي‪ ،‬له هﻐه انﮑار کوي‪ ،‬د مسجد حرام‬ ‫منع کوي او له هﻐه ايه خﻠک وباسﻲ‪) .‬دا( د ﷲ ﭘه نزد تر هﻐﯥ هﻢ ډٻر‬ ‫بد دي‪ .‬او فتنه تر قتل هﻢ لويه ناه ده‪ .‬او دا خﻠک به تا سره ﭘرله ﭘسﯥ‬ ‫جن ﯧ ي‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ هﻐوی به تا‪ ،‬ستا له دينه واړوي‪ ،‬که يﯥ وس‬ ‫ورسﯧ ي‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ هر وک له خپل دين نه ر ﯧ ي او د‬ ‫کﻔر ﭘه حالت کﯥ م شﻲ‪ ،‬نو د داسﯥ خﻠﮑو ﻋﻤل ﭘه دنيا او آخرت کﯥ‬ ‫ضايع شو‪ .‬او هﻐوی اور ته ﻏور ﯧدونﮑﻲ دي او تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢١٨‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی او ﭼا ﭼﯥ هجرت ک ی او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ‬ ‫يﯥ جهاد ک ی‪ ،‬هﻐوی د ﷲ د رحﻤت اميدوار دي‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی او‬ ‫مهربان دی‪.‬‬

‫‪47‬‬

‫‪ -٢١٩‬خﻠک له تا د شراب او جوارۍ ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي‪) .‬ورته(‬ ‫ووايه ﭼﯥ ﭘه دې دواړو شيانو کﯥ ډٻره ناه ده‪ ،‬او خﻠﮑو ته يﯥ ينﯥ ﯥ‬ ‫هﻢ دي‪ .‬او د دې ناه يﯥ تر ﯥ ډٻره ده‪ .‬او هﻐوی له تا ﭘو تنه کوي ﭼﯥ‬ ‫ه مﺼرف ک ي‪ .‬ورته )ووايه( ﭼﯥ ه مو له حاجته زيات وي‪ .‬ﭘه دې‬ ‫تو ه ﷲ تاسﯥ ته احﮑام بيانوي ﭼﯥ ستاسﯥ ورته ﭘام وک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢٠‬د دنيا او آخرت ﭘه اړه‪ .‬او هﻐوی له تا د يتيﻤانو ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه‬ ‫کوي‪) .‬ورته( ووايه ﭼﯥ ﭘه ه کﯥ د هﻐوی وده وي‪ ،‬هﻐه ه ده‪ .‬او که‬ ‫تاسﯥ هﻐوی له ان سره شامل ک ئ‪ ،‬نو هﻐوی ستاسﯥ ورونه دي‪ .‬او‬ ‫ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ وک ورانی ﭘيدا کوي او وک سﻤون ﭘيدا کوي‪ .‬او که‬ ‫ﷲ ﻏو تی وای‪ ،‬نو تاسﯥ يﯥ ستونزو کﯥ اﭼولئ‪ .‬ﷲ قوي او د حﮑﻤت‬ ‫خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٢١‬او مشرکو و سره تر هﻐﯥ نﮑاح مه کوئ ﭼﯥ ايﻤان را نه وړي‪،‬‬ ‫او مومنه وين ه تر مشرکﯥ ﯥ ﻏوره ده‪ ،‬که ه هﻢ تاسﯥ ته ه مﻌﻠومه‬ ‫وي‪ .‬او خپﻠﯥ ﯥ مشرکو س يو ته مه نﮑاح وئ تر هﻐﯥ ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ايﻤان را نه وړي‪ .‬مومن ﻏﻼم تر آزاد مشرک ﻏوره دی‪ ،‬که ه هﻢ تاسﯥ‬ ‫ته سﻢ مﻌﻠوم وي‪ .‬دا خﻠک مو اور ته بولﻲ او ﷲ مو جنت او د خپل‬ ‫بخشش لور ته بولﻲ‪ .‬هﻐه خپل احﮑام خﻠﮑو ته ﮑاره بيانوي ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫نﺼيحت ومومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢٢‬او هﻐوی له تا د حيض حﮑﻢ ﭘو تﻲ‪) .‬ورته( ووايه ﭼﯥ هﻐه يوه‬ ‫ناﭘاکﻲ ده‪ .‬ﭘه هﻐه کﯥ له و لرې اوسئ‪ .‬او تر و ﭼﯥ هﻐوی ﭘاکﯥ نه‬ ‫شﻲ‪ ،‬مه ور ن دې کﯧ ئ‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ﯥ ﭘاکﯥ شﻲ‪ ،‬نو ﭘه هﻐه طريقه‬ ‫ورته ن دې کﯧ ئ ﭼﯥ ﷲ يﯥ درته حﮑﻢ ک ی دی‪ .‬ﷲ هﻐه خﻠک خو وي‬ ‫ﭼﯥ توبه کوي او خو وي هﻐه خﻠک ﭼﯥ ﭘاک اوسﯧ ي‪ -٢٢٣ .‬ستاسﯥ‬ ‫ﯥ ستاسﯥ ﭘ ﻲ دي‪ .‬نو خپل ﭘ ﻲ ته ﭼﯥ ن ه ﻏواړئ ﻻړ شئ‪ ،‬د ان‬

‫‪48‬‬

‫لپاره ه مخﮑﯥ ولﯧ ئ او له ﷲ ووٻرٻ ئ او ﭘوه شئ ﭼﯥ تاسﯥ به هﻐه‬ ‫سره حتﻤا ً مﺦ کﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢۴‬او ﷲ د خپﻠو قسﻤونو ن ه مه ر وئ‪ ،‬که تاسﯥ ﯧ ه نه کوئ‪،‬‬ ‫او ﭘرهﯧز اري نه کوئ او د خﻠﮑو ترمن سوله نه کوئ‪ .‬ﷲ اورٻدونﮑی‬ ‫او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٢٢۵ .‬ﷲ تاسﯥ ستاسﯥ ﭘه ﻏيرارادي قسﻤونو نه‬ ‫نيسﻲ‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﭘه هﻐه کار مو نيسﻲ ﭼﯥ ستاسﯥ زړه يﯥ کوي‪.‬او ﷲ‬ ‫ب ونﮑی او د زﻏﻢ لرونﮑی دی‪ -٢٢۶ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ خپﻠو مﯧرمنو ته د‬ ‫نه ن دې کﯧدو قسﻢ وخوري‪ ،‬د هﻐوی لپاره ﻠور مياشتﯥ مهﻠت دی‪ .‬بيا‬ ‫که هﻐوی رجوع وک ي‪ ،‬نو ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪ -٢٢٧ .‬که هﻐوی‬ ‫د طﻼق فيﺼﻠه وک ي‪ ،‬نو يقينا ً ﷲ اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪-٢٢٨ .‬‬ ‫او طﻼقﯥ شوې ﯥ دې ان تر درٻيو حيضونو وساتﻲ‪ ،‬او که هﻐوی‬ ‫ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان لري‪ ،‬نو جايزه ورته نه ده ﭼﯥ هﻐه شﻲ‬ ‫ﭘ ک ي ﭼﯥ ﷲ د هﻐوی ﭘه خﯧ ه کﯥ ﭘيدا ک ی دی‪ .‬او ﭘه دې موده کﯥ‬ ‫د هﻐوی مﯧ ه‪ ،‬هﻐوی ته د بﯧرته را ستنﯧدو حق لري‪ ،‬که هﻐوی سوله‬ ‫کول وﻏواړي‪ .‬او هﻐو و ته له دستور سره سﻢ‪ ،‬هﻐه ډول حقوق دي‬ ‫لﮑه ن ه ﭼﯥ له دستور سره سﻢ د هﻐوی مسووليتونه دي‪ .‬او د س يو‬ ‫درجه د دوی ﭘه ﭘرتﻠه لوړه شوې ده‪ .‬او ﷲ قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٢٩‬طﻼق دوه ﻠه دی‪ .‬بيا يﯥ يا له قاﻋدې سره سﻢ ساتل دي يا ﭘه ه‬ ‫طريقه رخﺼتول دي‪ .‬او تاسﯥ ته دا جايزه نه ده ﭼﯥ هﻐو و ته مو ه‬ ‫)مال( ورک ي‪ ،‬له هﻐه بﯧرته ه واخﻠئ‪ ،‬م ر ﭘه هﻐه حالت کﯥ ﭼﯥ‬ ‫دواړو سره دا وٻره وي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه حدونو به قايﻢ ﭘاتﯥ نه شﻲ‪ ،‬بيا که‬ ‫ﭼﯧرې تاسﯥ سره دا وٻره وي ﭼﯥ دواړه به د ﷲ ﭘه حدونو قايﻢ ﭘاتﯥ نه‬ ‫شئ‪ ،‬نو ﭘه دواړو ناه نشته‪ ،‬ﭘه هﻐه مال کﯥ ﭼﯥ ه يﯥ ﭘه فديه کﯥ‬ ‫ورک ي‪ .‬دا د ﷲ حدونه دي‪ ،‬نو له دې بهر مه و ئ‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ‬

‫‪49‬‬

‫له حدونو بهر و ﻲ‪ ،‬هﻐوی ظالﻤان دي‪ -٢٣٠ .‬بيا که هﻐه )مﯧ ه( دې‬ ‫) ﯥ( ته طﻼق ورک ي‪ ،‬نو له هﻐﯥ وروسته ورته دا ه تر هﻐﯥ‬ ‫حﻼله نه ده ﭼﯥ هﻐه بل س ي سره نﮑاح ونه ک ي‪ .‬بيا يﯥ که هﻐه س ی‬ ‫طﻼقه ک ي‪ ،‬نو بيا د دواړو ﭘه يو ای کﯧدو کﯥ ناه نشته‪ ،‬ﭘه دې شرط‬ ‫ﭼﯥ د ﷲ د حدونو د قايﻤولو تﻤه ترې وي‪ .‬دا د ﷲ حدود دي او د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو لپاره يﯥ بيانوي ﭼﯥ ﭘوهﯧ ي‪ -٢٣١ .‬او بيا ﭼﯥ تاسﯥ و ته‬ ‫طﻼق ورک ئ او خپل ﻋدت ته ورسﯧ ي‪ ،‬نو هﻐوی يا له قاﻋدې سره‬ ‫سﻤﯥ وساتئ يا يﯥ له قاﻋدې سره سﻤﯥ رخﺼت ک ئ‪ .‬او هﻐوی د تاوان‬ ‫رسولو ﭘه نيت مه ايساروئ ﭼﯥ زياتی ﭘرې وک ئ‪ .‬او وک ﭼﯥ داسﯥ‬ ‫کوي‪ ،‬هﻐوی ان سره بد کوي‪ .‬او د ﷲ له آيتونو لوبﯥ مه جوړوئ‪ .‬او‬ ‫را ياد ک ئ ﭘه ان د ﷲ نﻌﻤتونه او هﻐه کتاب او حﮑﻤت ﭼﯥ هﻐه ستاسﯥ‬ ‫د نﺼيحت لپاره نازل ک ی دی‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ او ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ‬ ‫ﭘه هر ه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٣٢‬او کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ خپﻠو و ته طﻼق ورک او هﻐوی خپل ﻋدت‬ ‫ﭘوره ک ي‪ ،‬نو بيا يﯥ )له دې( مه منع کوئ ﭼﯥ خپﻠو مﯧ ونو سره نﮑاح‬ ‫وک ي‪ .‬تر هﻐه وخت ﭼﯥ هﻐوی له دستور سره‪ ،‬ﭘه خپل من کﯥ راضﻲ‬ ‫شﻲ‪ .‬دا نﺼيحت هﻐه ﭼاته کﯧ ي ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه‬ ‫ورځ ايﻤان لري‪ .‬دا ستاسﯥ لپاره ډٻره ﭘاکه او ستره طريقه ده‪ .‬او ﷲ‬ ‫ﭘوهﯧ ي او تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪ -٢٣٣ .‬او مﯧندې دې خپﻠو بچو ته تر ﭘوره‬ ‫دوو‪ ٢‬کالو شيدې ورک ي‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ تر ﭘوره مودې شيدې‬ ‫ورکول ﻏواړي‪ .‬او بچی ﭼﯥ د ﭼا دی‪ ،‬د مﯧندو د خوړو او جامو‬ ‫مسووليت يﯥ له دستور سره سﻢ د هﻐو )ﭘﻠرونو( دی‪ .‬او ﭘه هﯧچا باندې د‬ ‫هﻐه تر وس ډٻر حﮑﻢ نه کﯧ ي‪ .‬نه دې کومﯥ مور ته د هﻐه د بچﻲ له‬ ‫وجﯥ تﮑﻠيف ورکول کﯧ ي او نه دې ﭘﻼر ته د هﻐه بچﻲ له وجﯥ‪ .‬او‬

‫‪50‬‬

‫هﻤدا مسووليت ﭘه وارث هﻢ دی‪ .‬بيا که دواړه د خپﻠﻤن ﻲ رضايت او‬ ‫مشورې له مخﯥ شيدې ورکول بندوی‪ ،‬نو ﭘه دواړو ناه نشته‪ .‬او که‬ ‫تاسﯥ وﻏواړئ ﭼﯥ بچﻲ ته مو بل وک شيدې ورک ي‪ ،‬نو بيا هﻢ ﭘه‬ ‫تاسﯥ ه ناه نشته‪ ،‬خو ﭘه دې شرط ﭼﯥ تاسﯥ د قاﻋدې له مخﯥ‪ ،‬هﻐه‬ ‫ه ور ادا ک ئ ﭼﯥ هﻐﯥ ته ورک ې لپاره اکل شوي‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ‬ ‫او ﭘوه شئ ﭼﯥ تاسﯥ هر ه کوئ‪ ،‬ﷲ يﯥ وري‪.‬‬ ‫‪ -٢٣۴‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک مري او مﯧرمنﯥ ترې ﭘاتﯥ کﯧ ي‪ ،‬هﻐه‬ ‫ﯥ دې ﻠور مياشتﯥ او لس ور ﯥ ﭘه تﻤه ﭘاتﯥ شﻲ‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫خپﻠﯥ مودې ته ورسﯧ ي او هﻐوی له قاﻋدې سره سﻢ‪ ،‬د خپل لپاره هر‬ ‫ه موافقه وک ي‪ ،‬ﭘه تاسﯥ يﯥ ناه نشته‪ .‬او ﷲ ستاسﯥ ﭘه کارونو ﭘوره‬ ‫ﭘوره خﺒر دی‪ -٢٣۵ .‬او تاسﯥ لپاره ﭘه دې خﺒره کﯥ هﯧ ناه نشته ﭼﯥ‬ ‫هﻐو و ته ﭘه ﭘيﻐامو رسولو کﯥ اشارةً ه ووايئ يا )خﺒره( ﭘه خپل‬ ‫زړه کﯥ وساتئ‪ .‬ﷲ ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ تاسﯥ به حتﻤا ً هﻐوی ته ﭘام کوئ‪ .‬خو‬ ‫له هﻐوی سره ﭘ ه وﻋده مه کوئ‪ ،‬تاسﯥ له هﻐوی سره يوازې له دستور‬ ‫سره سﻤه خﺒره کوﻻی شئ‪ .‬او د نﮑاح کولو اراده تر هﻐﯥ مه کوئ ﭼﯥ‬ ‫تر و اکل شوی مدت ﭘای ته ونه رسﯧ ي‪ .‬او ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ ﭘه هﻐه‬ ‫ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه زړه کﯥ دي‪ .‬نو له هﻐه ووٻرٻ ئ او ﭘوه شئ‬ ‫ﭼﯥ ﷲ ب ونﮑی او د زﻏﻢ خاوند دی‪ -٢٣۶ .‬او که تاسﯥ و ته ﭘه داسﯥ‬ ‫حالت کﯥ طﻼق ورک ئ ﭼﯥ نه مو ﭘرې ﻻس ل ﯧدلی وي او نه مو ورته‬ ‫ه مهر اکﻠی وي‪ ،‬نو ﭘه تاسﯥ د هﻐوی د مهر هﯧ مواخﺬه نشته‪ .‬الﺒته‬ ‫هﻐوی ته له دستور سره سﻢ ه سامان ورک ئ‪ .‬ﭘه شتﻤنو د خپل حيثيت‬ ‫مﻄابق دی او ﭘه او بﯧوزلو د خپل حيثيت مﻄابق‪ ،‬دا ﭘه نﯧﮑ کونﮑو ﻻزم‬ ‫دي‪ -٢٣٧ .‬او که تاسﯥ هﻐوی ته له ﻻس ور وړلو مخﮑﯥ طﻼق ورک ئ‬ ‫او ه مهر هﻢ اکﻠی وي‪ ،‬نو ومره مهر ﭼﯥ اکل شوی‪ ،‬د هﻐه نيﻤايﻲ‬

‫‪51‬‬

‫ادا ک ئ‪ ،‬م ر که هﻐوی يﯥ وب ﻲ‪ .‬يا يﯥ هﻐه س ی وب ﻲ ﭼﯥ ﭘه ﻻس‬ ‫کﯥ يﯥ نﮑاح ت ل وي‪ .‬او ستاسﯥ ب نه تقوی ته ډٻره ن دې ده‪ .‬او ﭘه خپﻠو‬ ‫کﯥ له نﯧﮑ کولو ﻏﻔﻠت مه کوئ‪ .‬تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪ ،‬ﷲ يﯥ وري‪.‬‬ ‫‪ -٢٣٨‬د لﻤون ﭘابندي کوئ او د من نيو لﻤون ونو ﭘابندي کوئ‪-٢٣٩ .‬‬ ‫او د ﷲ ﭘه وړاندې ﭘه ﻋاجزۍ ودرٻ ئ‪ .‬که خﻄر درته وي‪ ،‬نو ﭘياده يا‬ ‫ﭘه سورل يﯥ وک ئ‪ .‬بيا ﭼﯥ د امن حالت راشﻲ‪ ،‬نو ﷲ ﭘه هﻐه طريقه‬ ‫ياد ک ئ ﭼﯥ تاسﯥ ته در ودل شوې ده‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې نه ﭘوهﯧدئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۴٠‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ کوم خﻠک م ه کﯧ ي او ﯥ تر شا ﭘرٻ دي‪،‬‬ ‫هﻐوی دې د خپﻠو و ﭘه هﮑﻠه وﺻيت وک ي ﭼﯥ يو کال دې ﭘه کور‬ ‫کﯥ وساتل شﻲ او مﺼرف ورک ل شﻲ‪ .‬بيا که هﻐوی ﭘخپﻠه کور ﭘرٻ دي‪،‬‬ ‫نو هر ه ﭼﯥ هﻐوی د ان لپاره‪ ،‬له دستور سره سﻢ کوي‪ ،‬ﭘه تاسﯥ يﯥ‬ ‫ه الزام نشته‪ .‬ﷲ قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٢۴١ .‬او طﻼقو شويو‬ ‫و ته هﻢ بايد له دستور سره سﻢ مﺼرف ورک ل شﻲ‪ ،‬دا ﭘه‬ ‫ﭘرهﯧز ارانو ﻻزم دی‪ -٢۴٢ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ تاسﯥ ته خپل احﮑام ﮑاره‬ ‫بيانوي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوه شئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۴٣‬ايا تاسﯥ هﻐه خﻠک ونه ليدل ﭼﯥ له خپﻠو کورونو د مرګ له وٻرې‬ ‫وت تﯧدل او شﻤﯧر يﯥ ﭘه زر ونو و‪ .‬نو ﷲ هﻐوی ته وويل ﭼﯥ م ه شئ‪.‬‬ ‫بيا ﷲ هﻐوی بﯧرته ژوندي ک ل‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه خپﻠو بنده انو فضل کونﮑی‬ ‫دی‪ ،‬خو زياتره خﻠک شﮑر نه کوي‪ -٢۴۴ .‬او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ وجن ﯧ ئ‬ ‫او ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٢۴۵ .‬وک دی ﭼﯥ‬ ‫ﷲ ته قرض حسن ورک ي ﭼﯥ ﷲ يﯥ ورته زيات او و ﭼنده ک ي‪ .‬او‬ ‫ﷲ تن سﯥ او آسانتيا ﭘيدا کوي‪ .‬او تاسﯥ ول به هﻐه ته ستنﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۴۶‬ايا تاسﯥ تر موسی وروسته د بنﻲ اسرائيﻠو سرداران ونه ليدل‪،‬‬ ‫ﭼﯥ کﻠه هﻐوی خپل نﺒﻲ ته وويل ﭼﯥ زموږ لپاره يو ﭘاﭼا و اکئ ﭼﯥ موږ‬

‫‪52‬‬

‫د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ وجن ﯧ و‪ .‬نﺒﻲ واب ورک ‪ :‬هسﯥ نه ﭼﯥ تاسﯥ ته د‬ ‫جنګ حﮑﻢ وشﻲ او تاسﯥ ونه جن ﯧ ئ‪ .‬هﻐوی وويل دا ن ه کﯧدای شﻲ‬ ‫ﭼﯥ موږ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ ونه جن ﯧ و‪ .‬حال دا ﭼﯥ موږ له خپﻠو کورونو‬ ‫را ويستل شوي يوو او له خپﻠو بچو جدا شوي يوو‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ته د‬ ‫ج ې حﮑﻢ وشو‪ ،‬نو له ل و خﻠﮑو بﻐير نور ول ﭘﯧ ﻤانه شول‪ .‬او ﷲ‬ ‫ظالﻤان ه ﭘﯧژنﻲ‪ -٢۴٧ .‬او د هﻐوی نﺒﻲ ﷲ ته وويل‪ :‬ﷲ طالوت تاسﯥ‬ ‫لپاره ﭘاﭼا اکﻠی دی‪ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ﭘه موږ باندې ﭘاﭼاهﻲ ن ه‬ ‫ورکول کﯧدای شﻲ‪ ،‬حال دا ﭼﯥ د هﻐه ﭘه ﭘرتﻠه موږ د ﭘاﭼاه ډٻر حقدار‬ ‫يوو‪ .‬نﺒﻲ )ورته( وويل ﭼﯥ ﷲ ستاسﯥ ﭘه ای هﻐه اکﻠی دی او ﭘه ﻋﻠﻢ‬ ‫او بدن کﯥ هﻐه ﻏوره دی‪ -٢۴٨ .‬او د هﻐوی نﺒﻲ ورته وويل ﭼﯥ د‬ ‫طالوت د ﭘاﭼاه ن ه دا ده ﭼﯥ تاسﯥ ته به هﻐه ﺻندوق راشﻲ ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫لپاره ﭘه کﯥ ستاسﯥ د رب له طرفه تسﮑين دی او د آل موسی او آل‬ ‫هارون ﭘاتﯥ شوي ياد ارونه دي‪ .‬هﻐه ﺻندوق به مﻼيﮑﯥ راوړي‪ .‬ﭘه‬ ‫دې کﯥ تاسﯥ لپاره لويﯥ ن ﯥ دي‪ ،‬که تاسﯥ ايﻤان لرونﮑﻲ يئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۴٩‬بيا ﭼﯥ طالوت له ﭘو ونو سره راﻏی‪ ،‬نو هﻐه )ورته( وويل‪ :‬ﷲ‬ ‫تاسﯥ د يوه سيند ﭘه وسيﻠه ازمايل ﻏواړي‪ .‬نو ﭼا ﭼﯥ د هﻐﯥ )سيند( اوبه‬ ‫ﻠی هﻐه زما مﻠ ری نه دی او ﭼا ﭼﯥ نه دي ﻠﻲ هﻐه زما مﻠ ری‬ ‫دی‪ .‬م ر دا ﭼﯥ وک ترې ﭘه خپل ﻻس لپه ډکه ک ي‪ .‬نو ﭘه هﻐو کﯥ له‬ ‫و تنو بﻐير )له هﻐه سيند( ﯥ اوبه و ﻠﯥ‪ .‬بيا ﭼﯥ طالوت او هﻐه‬ ‫خﻠک ﭼﯥ ده سره يﯥ ايﻤان راوړی و‪ ،‬ﭘه سيند واو تل‪ ،‬نو خﻠﮑو وويل‬ ‫ﭼﯥ نن موږ جالوت او د هﻐه له ﭘوځ سره د جنګ قوت نه لرو‪ .‬کوم خﻠک‬ ‫ﭼﯥ ﭘه دې ﭘوهﯧدل ﭼﯥ ﷲ سره مﺦ کﯧ ي‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ تر ولو‬ ‫وړې ډلﯥ د ﷲ ﭘه حﮑﻢ ﭘه لويو ډلو برﻻسﯥ کﯧ ي‪ .‬او ﷲ له ﺻﺒر کونﮑو‬ ‫سره دی‪ -٢۵٠ .‬او بيا ﭼﯥ هﻐوی له جالوت او د هﻐه له ﭘوځ سره مﺦ‬

‫‪53‬‬

‫شول‪ ،‬نو هﻐوی وويل‪ :‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ته ﺻﺒر راک ه او زموږ‬ ‫قدمونه قوي ک ه او هﻐو منﮑرانو سره ﭘه مقابل کﯥ موږ سره مرسته‬ ‫وک ه‪.‬‬ ‫‪ -٢۵١‬بيا هﻐوی د ﷲ ﭘه حﮑﻢ )د جالوت ﭘوځ( ته ماتﯥ ورک ه‪ .‬او داؤد‬ ‫جالوت وواژه‪ .‬او ﷲ داؤد ته ﭘاﭼاهﻲ او ﭘوهه ﻋﻄا ک له او د کومو شيانو‬ ‫ﻋﻠﻢ يﯥ ﭼﯥ ﻏو ت ور يﯥ ک او که ﷲ ينﯥ خﻠک ﭘه ينو خﻠﮑو دفع‬ ‫نه ک ي‪ ،‬نو ﻤﮑه به له فساده ډکه شﻲ‪ ،‬م ر ﷲ د ﻤﮑﯥ ﭘه مخﻠوق ډٻر‬ ‫فضل کونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۵٢‬دا د ﷲ آيتونه دي ﭼﯥ موږ يﯥ تاته سﻢ سﻢ در اوروو‪ .‬او بﯧشﮑه‬ ‫ته د ﭘﯧﻐﻤﺒرانو له ډلﯥ يﯥ‪ .‬٭‪ -٢۵٣‬ﭘه دې ﭘﯧﻐﻤﺒرانو کﯥ موږ ينو ته ﭘه‬ ‫ينو فضيﻠت ورک ی دی‪ .‬ﭘه دوی کﯥ ينو له ﷲ سره کﻼم ک ی او د‬ ‫ينو )مو( درجﯥ لوړې ک ې‪ .‬او موږ ﻋيسی ابن مريﻢ ته ﮑاره ن ﯥ‬ ‫ورک ې او د روح القدس ﭘه وسيﻠه مو د هﻐه مرسته وک ه‪ .‬او که ﷲ‬ ‫ﻏو تی وای‪ ،‬تر هﻐوی وروسته )خﻠک( به دواضح حﮑﻢ له راتﻠﻠو‬ ‫وروسته نه جن ﯧدای‪ ،‬خو هﻐوی اختﻼف وک ‪ .‬بيا ﭘه هﻐوی کﯥ ينو‬ ‫ايﻤان راوړ او ينو انﮑار وک ‪ .‬او که ﷲ ﻏو تی وای‪ ،‬هﻐوی نه‬ ‫جن ﯧدل‪ ،‬خو ﷲ ﭼﯥ ه ﻏواړي هﻐه کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢۵۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬مﺼرف وک ئ له هﻐه ه ﭼﯥ موږ تاسﯥ‬ ‫ته درک ي دي‪ ،‬له هﻐﯥ ور ﯥ راتﻠﻠو مخﮑﯥ ﭼﯥ نه ﭘه کﯥ اخيستل او‬ ‫خر ول شته او نه مﻠ ري او واسﻄه‪ .‬او وک ﭼﯥ منﮑر دي‪ ،‬هﻐوی‬ ‫ظالﻤان دي‪ -٢۵۵ .‬ﷲ‪ ،‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬هﻐه ژوندی دی‪،‬‬ ‫هﻐه تﻠپاتﯥ دی‪ .‬ﭘه هﻐه نه ﭘرکالﻲ را ﻲ او نه خوب ور ﻲ‪ .‬د هﻐه دي‬ ‫هر ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑو او آسﻤانونو کﯥ دي‪ .‬وک دی ﭼﯥ هﻐه ته‪ ،‬د هﻐه‬ ‫له اجازې بﻐير شﻔاﻋت وک ي‪ .‬ه ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ دي او ه ﭼﯥ‬

‫‪54‬‬

‫د هﻐوی شاته دي‪ ،‬هﻐه ته ول مﻌﻠوم دي‪ .‬او هﻐوی د هﻐه له رضا بﻐير‬ ‫د هﻐه له ﻋﻠﻢ نه هﯧ شی نه شﻲ اخيستی‪ ،‬م ر که هﻐه يﯥ وﻏواړي‪ .‬د‬ ‫هﻐه واکﻤنﻲ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ خپره ده‪ .‬هﻐه ﭘه ساتنﯥ نه ست ی‬ ‫کﯧ ي او هﻐه د لوړ شان او ﻋظﻤت خاوند دی‪ -٢۵۶ .‬د دين ﭘه ﭼارو کﯥ‬ ‫هﯧ جﺒر نشته‪ .‬هدايت له ﻤراه جدا شوی دی‪ .‬نو وک ﭼﯥ له شيﻄان‬ ‫نه انﮑار وک ي او ﭘه ﷲ ايﻤان راوړي‪ ،‬هﻐه قوي ک ۍ نيولﯥ ﭼﯥ د‬ ‫ماتﯧدو نه ده‪ .‬او ﷲ اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٢۵٧ .‬ﷲ د ايﻤان د‬ ‫خاوندانو کارساز دی‪ .‬هﻐه هﻐوی له تيارو وباسﻲ او ر ا ته يﯥ راوړي‪،‬‬ ‫او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار ک ی‪ ،‬د هﻐوی مﻠ ری شيﻄان دی‪ ،‬هﻐه يﯥ له‬ ‫ر ا وباسﻲ او تيارو ته يﯥ وړي‪ .‬دا اور ته تﻠونﮑﻲ خﻠک دي‪ ،‬او تل به‬ ‫ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢۵٨‬ايا تا د هﻐه ﭘه هﮑﻠه نه دي اورٻدلﻲ ﭼﯥ له ابراهيﻢ سره يﯥ د هﻐه‬ ‫د رب ﭘه هﮑﻠه بحث وک ‪ .‬ﮑه ﭼﯥ ﷲ هﻐه ته ﭘاﭼاهﻲ ورک ې وه‪ .‬کﻠه‬ ‫ﭼﯥ ابراهيﻢ وويل ﭼﯥ زما رب هﻐه دی ﭼﯥ ژوندي کول او وژل کوي‪.‬‬ ‫هﻐه وويل ﭼﯥ زه هﻢ ژوندي کول او وژل کوم‪ .‬ابراهيﻢ وويل ﭼﯥ ﷲ‬ ‫لﻤر له مشرقه را ﭘورته کوي‪ ،‬ته يﯥ له مﻐربه را ﭘورته ک ه‪ .‬بيا هﻐه‬ ‫منﮑر حيران شو‪ .‬او ﷲ ظالﻤانو ته ﻻر نه يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢۵٩‬يا لﮑه هﻐه کس ﭼﯥ ﭘه يوه کﻠﻲ تﯧرٻده‪ .‬او کﻠی ول ناست و )ودان‬ ‫يﯥ ناستﯥ وې(‪ ،‬هﻐه وويل‪ :‬ﷲ به دﻏه کﻠی له هﻼکﯧدو وروسته ن ه را‬ ‫ژوندی کوي‪ .‬بيا ﷲ ﭘه هﻐه تر کﻠونو مرګ طاري ک ‪ .‬بيا يﯥ هﻐه را‬ ‫ﭘورته ک ‪ .‬ﷲ وﭘو ت ﭼﯥ ته ومره وخت ﭘه دې حالت کﯥ وې‪ .‬هﻐه‬ ‫وويل ﭼﯥ يوه يا ه کﻢ يوه ورځ‪ .‬ﷲ ورته وويل نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ ته سل ‪١٠٠‬کاله‬ ‫)ﭘه دې حالت( وې‪ .‬اوس ته خپل د خوراک اک شيان و وره‪ ،‬هﻐه نه‬ ‫دي خوسا شوي او خپل خر و وره‪ .‬او تر و ﭼﯥ موږ تا د خﻠﮑو لپاره‬

‫‪55‬‬

‫يوه ن ه و ر وو‪ .‬او ه وکو ته و وره ﭼﯥ ن ه مو د هﻐه اډانه ودرولﯥ‬ ‫ده‪ .‬بيا مو ﭘه هﻐه ﻏو ه ﭘورې ک ې ده‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه ته رو انه شوه‪ ،‬نو‬ ‫ويﯥ ويل ﭼﯥ زه ﭘوهﯧ م ﭼﯥ بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪ -٢۶٠ .‬او بيا‬ ‫ﭼﯥ ابراهيﻢ وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ماته و ييه ﭼﯥ ته م ي ن ه ژوندي‬ ‫کوې‪ .‬ﷲ )ورته( وويل‪ ،‬ايا تا باور ونه ک ‪ .‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬ولﯥ نه‪ ،‬خو د‬ ‫دې لپاره ﭼﯥ زما د زړه تسﮑين وشﻲ‪ .‬ويﯥ فرمايل‪ ،‬ته ﻠور مرﻏ‬ ‫واخﻠه‪ ،‬هﻐه ان سره اموخته ک ه‪ ،‬بيا هره يوه ﭘه بﯧل ﻏر کﯧنوه او ان‬ ‫ته يﯥ را وﻏواړه‪ .‬هﻐوی به تاته ﭘه من ه راشﻲ‪ .‬او ﭘوه شه ﭼﯥ ﷲ قوي‬ ‫او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۶١‬کوم خﻠک ﭼﯥ خپل مال د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ مﺼرفوي‪ ،‬د هﻐو مثال‬ ‫داسﯥ دی لﮑه يوه دانه ﭼﯥ وي او له هﻐه اووه‪ ٧‬ﻏونچﯥ ﭘيدا شﻲ او ﭘه‬ ‫هرې ﻏونچﯥ کﯥ سل‪١٠٠‬دانﯥ وي‪ .‬او ﷲ يﯥ ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي‪ ،‬هﻐه ته‬ ‫يﯥ زياتوي‪ .‬او ﷲ د ﭘراختيا خاوند او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٢۶٢ .‬کوم خﻠک‬ ‫ﭼﯥ خپل مال د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ مﺼرفوي او بيا له مﺼرف وروسته نه‬ ‫احسان کوي او نه ﭼاته تﮑﻠيف رسوي‪ ،‬د هﻐوی لپاره له خپل رب سره‬ ‫اجر دی‪ .‬او د هﻐوی لپاره نه وٻره شته او نه به خﻔه وي‪ -٢۶٣ .‬مناسﺒه‬ ‫خﺒره کول او ﺬشت کول تر هﻐﯥ ﺻدقﯥ ه دي ﭼﯥ ورول ورﭘسﯥ‬ ‫وي‪ .‬او ﷲ بﯥ نيازه او د زﻏﻢ خاوند دی‪ -٢۶۴ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د‬ ‫احسان ﭘه کولو او ورولو خپﻠه ﺻدقه مه ضايع کوئ‪ ،‬لﮑه هﻐه کس ﭼﯥ‬ ‫خپل مال د ان ودلو لپاره مﺼرفوي او ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ‬ ‫ايﻤان نه لري‪ .‬نو د هﻐه مثال داسﯥ دی لﮑه ﭘه يوه کﻤر )تﯧ ې( ﭼﯥ رد‬ ‫ﭘروت وي‪ ،‬ﭘه ش ک باران ﭘرې وشﻲ او بيخﻲ يﯥ ﭘاک ک ي‪ .‬دوی به‬ ‫له خپل ﻠﻲ )مال( هﯧ هﻢ ترﻻسه نه ک ي‪ .‬او ﷲ منﮑرانو ته ﻻره نه‬ ‫يﻲ‪.‬‬

‫‪56‬‬

‫‪ -٢۶۵‬او کوم خﻠک ﭼﯥ خپل مال د ﷲ د رضا موندلو او خپل نﻔس ﭘخولو‬ ‫لپاره مﺼرفوي‪ ،‬د هﻐوی مثال د هﻐه باغ دی ﭼﯥ ﭘه لوړ ای وي‪ .‬که‬ ‫ﭘه ش ک باران ﭘرې وشﻲ‪ ،‬دوه ﭼنده ميوه کوي او که ﭘه ش ک باران‬ ‫ﭘرې ونه شﻲ‪ ،‬نو نری باران يﯥ هﻢ بس دی‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ هر ه کوئ‪،‬‬ ‫ﷲ يﯥ وري‪ -٢۶۶ .‬ايا ﭘه تاسﯥ کﯥ وک دا ﻏواړي ﭼﯥ د کجورو او‬ ‫ان ورو يو باغ ولري او ور ﻻندې نهرونه بهﯧ ي‪ .‬ﭘه کﯥ دده لپاره هر‬ ‫ډول مﯧوې وي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐه بوډا شﻲ او بچﻲ يﯥ ﻻ واړه وي‪ ،‬بيا ﭘه‬ ‫هﻐه باغ يوه ب بوک راشﻲ ﭼﯥ اور ﭘه کﯥ وي او هﻐه باغ وسو ﯧ ي‪.‬‬ ‫ﷲ تاسﯥ ته دﻏه ډول ﮑاره ن ﯥ يﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ﻏور وک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۶٧‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬مﺼرف ک ئ له خپﻠو شتﻤنيو ه شيان او‬ ‫له هﻐه ه ﭼﯥ موږ تاسﯥ ته ﭘه ﻤﮑه ﭘيدا ک ي دي‪ .‬او د بﯥ ارز ته‬ ‫شﻲ د ﺻدقه کولو نيت مه کوئ‪ .‬حال دا ﭼﯥ تاسﯥ هﯧ ﮑﻠه هﻐه نه اخﻠئ‪،‬‬ ‫م ر ﭼﯥ ستر ﯥ ﭘرې ﭘ ﯥ ک ئ‪ .‬او ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ بﯥ نيازه او د ﯧ و‬ ‫لرونﮑی دی‪ -٢۶٨ .‬شيﻄان تاسﯥ له محتاج وٻروي او د بدو خﺒرو تﻠقين‬ ‫کوي او ﷲ د خپل بخشش او فضل وﻋده ورکوي او ﷲ د ﭘراختيا او ﭘوهﯥ‬ ‫خاوند دی‪ -٢۶٩ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي حﮑﻤت ورکوي او ﭼاته ﭼﯥ‬ ‫حﮑﻤت ورک ل شو‪ ،‬هﻐه ته لويه شتﻤنﻲ ورک ل شوه‪ .‬او نﺼيحت هﻐوی‬ ‫ترﻻسه کوي ﭼﯥ د ﻋقل خاوندان دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧٠‬او تاسﯥ ﭼﯥ مﺼرفوئ يا يﯥ نﺬر منئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې ﭘوهﯧ ي‪ .‬او د‬ ‫ظالﻤانو هﯧ مرستندوی نشته‪ -٢٧١ .‬که تاسﯥ خپﻠﯥ ﺻدقﯥ ﮑاره‬ ‫ورک ئ‪ ،‬بيا هﻢ ه دي او که ﭘه ﭘ ه يﯥ محتاجو ته ورک ئ‪ ،‬نو دا ستاسﯥ‬ ‫لپاره ډٻره ﻏوره ده‪ .‬او ﷲ به ستاسﯥ ناهونه ﭘاک ک ي او ﷲ ستاسﯥ ﭘه‬ ‫کارونو خﺒر دی‪ -٢٧٢ .‬هﻐوی سﻤﯥ ﻻرې ته راوستل ستا مسووليت نه‬ ‫دی‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﷲ ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي‪ ،‬هﻐه ته هدايت کوي‪ .‬او کوم مال ﭼﯥ‬

‫‪57‬‬

‫تاسﯥ مﺼرفوئ‪ ،‬د ان لپاره يﯥ کوئ‪ .‬او تاسﯥ مﺼرف مه کوئ‪ ،‬م ر‬ ‫د ﷲ د رضا ترﻻسه کولو لپاره‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ کوم مال مﺼرفوئ‪ ،‬هﻐه‬ ‫به درته ﭘوره درکول کﯧ ي او تاسﯥ لپاره به ﭘه کﯥ کﻤی نه وي‪-٢٧٣ .‬‬ ‫ﺻدقﯥ د هﻐو محتاجو لپاره دي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره لوٻدلﻲ وي‪ ،‬ﭘه ﻤﮑه‬ ‫نه شﻲ ر ﯧدﻻی‪ .‬بﯥ خﺒره س ی ﭘرې د هﻐوی د سوال نه کولو له وجﯥ‬ ‫د شتﻤن ﻤان کوي‪ .‬تاسﯥ هﻐوی د ظاهر نه ﭘﯧژندلی شﯥ‪ .‬هﻐوی يﯥ له‬ ‫خﻠﮑو ﭘه ين ار نه ﻏواړي‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ کوم مال مﺼرفوئ ﷲ ته مﻌﻠوم‬ ‫دی‪ -٢٧۴ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ خپل مالونه شپه او ورځ ﭘه ﮑاره او ﭘ ه‬ ‫مﺼرفوي‪ ،‬هﻐوی ته د خپل رب سره اجر دی‪ .‬او ﭘه هﻐوی نه وٻره شته‬ ‫او نه به خﻔه وي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧۵‬کوم خﻠک ﭼﯥ سود خوري‪ ،‬هﻐوی به د قيامت ﭘه ورځ د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو ﭘه شان را ﭘورته کﯧ ي ﭼﯥ شيﻄان لﻤس ک ي او خﺒﻄﻲ ک ي وي‪.‬‬ ‫دا ﮑه ﭼﯥ هﻐوی ويل تجارت کول هﻢ داسﯥ دي لﮑه سود اخيستل‪ .‬حال‬ ‫دا ﭼﯥ ﷲ تجارت حﻼل ک ی او سود يﯥ حرام ک ی دی‪ .‬بيا ﭼﯥ کوم‬ ‫شخص ته د هﻐه د رب له طرفه نﺼيحت ورسﯧده او هﻐه را منع شو‪ ،‬نو‬ ‫ه يﯥ ﭼﯥ اخيستﻲ‪ ،‬هﻐه يﯥ خپل دي او د هﻐه مﻌامﻠه له ﷲ سره ده‪ .‬او‬ ‫کوم خﻠک ﭼﯥ بيا هﻤاﻏه )سود( کوي‪ ،‬هﻐوی دوزخيان دي او تل به ﭘه‬ ‫کﯥ اوسﯧ ي‪ -٢٧۶ .‬ﷲ سود کﻤوي او ﺻدقﯥ ډٻروي‪ .‬او ﷲ ناشﮑران او‬ ‫ناه اران نه خو وي‪ -٢٧٧ .‬بﯧشﮑه ﭼﯥ کومو خﻠﮑو ايﻤان راوړی‪ ،‬او‬ ‫نيک ﻋﻤل يﯥ ک ی او د لﻤون ﭘابندي يﯥ ک ې‪ ،‬او زکات يﯥ ورک ی‪،‬‬ ‫د هﻐوی لپاره له خپل رب سره اجر دی‪ .‬ﭘه هﻐوی نه کوم تﮑﻠيف شته او‬ ‫نه به خﻔه وي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧٨‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له ﷲ ووٻرٻ ئ او کوم سود ﭼﯥ ﭘاتﯥ دی‪،‬‬ ‫هﻐه ﭘرٻ دئ‪ ،‬که مومنان يئ‪ -٢٧٩ .‬که تاسﯥ داسﯥ نه کوئ‪ ،‬نو د ﷲ او‬

‫‪58‬‬

‫د هﻐه د رسول له اړخه ج ې ته خﺒر شئ‪ .‬او که تاسﯥ توبه وک ئ‪ ،‬نو‬ ‫د اﺻﻠﻲ ﭘيسو تاسﯥ حقدار يئ‪ ،‬نه ﭘه ﭼا ظﻠﻢ کوئ او نه دې ﭘه تاسﯥ ظﻠﻢ‬ ‫کﯧ ي‪ -٢٨٠ .‬او که د ﭼا ﻻس تنګ وي‪ ،‬نو تر ﭘراخ وخت ورک ئ‪ .‬او‬ ‫که يﯥ وب ئ‪ ،‬نو دا ستاسﯥ لپاره ډٻره ﻏوره ده‪ ،‬که تاسﯥ ﭘوه شئ‪-٢٨١ .‬‬ ‫او له هﻐﯥ ور ﯥ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ ﭘه کومه ورځ به ﷲ ته ستنﯧ ئ‪ .‬بيا به‬ ‫هر ﭼا ته د هﻐه ک ي ﭘوره ﭘوره ورک ل شﻲ او ﭘه هﻐوی به ظﻠﻢ نه‬ ‫کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٨٢‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ له ﭼا سره د اکﻠﯥ مودې لپاره‬ ‫د ﭘور مﻌامﻠه کوئ‪ ،‬نو هﻐه ليﮑئ‪ .‬او هﻐه دې ستاسﯥ ترمن يو ليﮑونﮑی‬ ‫ﭘه ﻋدل وليﮑﻲ‪ .‬او ليﮑونﮑی دې له ليﮑﻠو انﮑار نه کوي‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ‬ ‫ﷲ ور ودلﻲ‪ ،‬هﻐه يﯥ بايد هﻤاﻏسﯥ وليﮑﻲ‪ .‬او هﻐه خﻠک دې وليﮑﻲ‬ ‫ﭼﯥ حق ﭘرې را ﻲ‪ .‬او هﻐه دې له ﷲ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ د هﻐه رب دی او‬ ‫ﭘه هﻐه کﯥ هﯧ کﻤی نشته‪ .‬او ﭘه کوم کس ﭼﯥ حق را ﻲ‪ ،‬که هﻐه ناﭘوه‬ ‫يا کﻤزوری وي يا ﭘخپﻠه د ليﮑﻠو وړتيا نه لري‪ ،‬نو د هﻐه ولﻲ يﯥ بايد ﭘه‬ ‫ﻋدل وليﮑﻲ‪ .‬او ﭘه خپﻠو خﻠﮑو کﯥ دوه تنه واهان ک ئ‪ .‬که دوه س ي نه‬ ‫وي‪ ،‬نو يو س ی او دوه ﯥ له هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ خو وئ‪ ،‬که‬ ‫ﭼﯧرې له يوې ﯥ هﯧر شﻲ ﭼﯥ دويﻤه ه يﯥ ور ياد ک ي‪ .‬او واه‬ ‫ﭼﯥ کﻠه را وﻏو تل شﻲ‪ ،‬نو انﮑار دې نه کوي‪ .‬او مﻌامﻠه کوﭼن وي‪،‬‬ ‫که لويه‪ ،‬د مودې له اکﻠو سره ليﮑﻠو کﯥ يﯥ سستﻲ مه کوئ‪ .‬دا ليﮑل د‬ ‫ﷲ ﭘه نزد د ډٻر ﻋدل طريقه ده او واهﻲ ډٻره سﻤه ساتونﮑﯥ ده او ډٻر‬ ‫امﮑان شته ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه شک کﯥ ولوٻ ئ‪ .‬خو که کومه سودا ﻻس ﭘه‬ ‫ﻻس وي ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه خپل من کﯥ راک ه ورک ه کوئ‪ ،‬نو ﭘه تاسﯥ‬ ‫هﯧ الزام نشته ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ مه ليﮑئ‪ .‬خو کﻠه ﭼﯥ دا سودا کوئ‪ ،‬نو‬ ‫واهان و اکئ او کوم ليﮑونﮑﻲ يا واه ته بايد تاوان ونه رسﯧ ي‪ .‬او که‬

‫‪59‬‬

‫داسﯥ وک ئ‪ ،‬نو دا به تاسﯥ لپاره د ناه خﺒره وي‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪،‬‬ ‫ﷲ يﯥ تاسﯥ ته در زده کوي او ﷲ ﭘه هر ه ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٢٨٣ .‬او‬ ‫که تاسﯥ ﭘه سﻔر کﯥ يئ او وک ليﮑونﮑی نه مومئ‪ ،‬نو يو ه بايد د‬ ‫تضﻤين ﭘه تو ه ورک ل شﻲ‪ .‬او که ﭘه تاسﯥ کﯥ يو شخص ﭘه بل شخص‬ ‫باور کوي‪ ،‬نو ﭘه ﭼا ﭼﯥ باور کﯧ ي‪ ،‬هﻐه بايد خپل باور وساتﻲ‪ .‬او هﻐه‬ ‫دې له ﷲ ووٻرٻ ي ﭼﯥ د هﻐه رب دی‪ .‬او واهﻲ مه ﭘ وئ‪ ،‬وک يﯥ‬ ‫ﭼﯥ ﭘ وي‪ ،‬د هﻐه زړه به ناه ار وي‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ هر ه کوئ‪ ،‬ﷲ ﭘه‬ ‫هﻐه ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٨۴‬د ﷲ دي هر ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬که‬ ‫تاسﯥ د خپل زړه خﺒرې ﮑاره ک ئ او که يﯥ ﭘ ﯥ ک ئ‪ ،‬ﷲ به يﯥ‬ ‫درسره حساب وک ي‪ .‬بيا ﭼﯥ وک وﻏواړي هﻐه به وب ﻲ او ﭼﯥ ﭼاته‬ ‫وﻏواړي‪ ،‬هﻐه ته به جزا ورک ي‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪-٢٨۵ .‬‬ ‫رسول ﭘه هﻐه ه ايﻤان راوړی ﭼﯥ د خپل رب له طرفه ﭘرې نازل شوي‬ ‫دي او مسﻠﻤان هﻢ ﭘه هﻐه ايﻤان راوړی دی‪ .‬ولو ﭘه ﷲ‪ ،‬د هﻐه ﭘه مﻼيﮑو‪،‬‬ ‫د هﻐه ﭘه کتابونو او د هﻐه ﭘه رسوﻻنو ايﻤان راوړی دی‪ .‬موږ د هﻐو‬ ‫رسوﻻنو ترمن ﭘه ﭼا کﯥ فرق نه کوو‪ .‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ موږ واورٻدل‬ ‫او ومو منل‪ ،‬موږ ستا ب نه ﻏواړو ای زموږ ربه او تاته به در ستنﯧ و‪.‬‬ ‫‪ -٢٨۶‬ﷲ ﭘه هﯧچا د هﻐه له وس ﭘورته مسووليت نه اﭼوي‪ .‬هﻐه ته به‬ ‫هﻐه ه ورکول کﯧ ي ﭼﯥ ﻠﻲ يﯥ دي او هﻐه به ﭘرې کﯧ ي ﭼﯥ ک ي‬ ‫يﯥ دي‪ .‬او زموږ ربه که موږ هﯧر ک ل يا مو تﯧروتنه وک له‪ ،‬نو موږ مه‬ ‫نيسه‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬ﭘه موږ هﻐسﯥ بوج مه اﭼوه ﭼﯥ تر موږ مخﮑو‬ ‫باندې دې اﭼولی و‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬ﭘه موږ هﻐه مه ﭘورته کوه ﭼﯥ د‬ ‫ﭘورته کولو وس يﯥ نه لرو او له موږ سره نرمﻲ وک ه‪ .‬او موږ وب ه او‬

‫‪60‬‬

‫ﭘه موږ رحﻢ وک ه‪ .‬ته زموږ کارساز يﯥ‪ ،‬نو د منﮑرانو ﭘه مقابل کﯥ له‬ ‫موږ سره مرسته وک ه‪.‬‬ ‫آل عمران سوره ‪٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪١‬۔‪ -‬الﻢ۔ ‪٢‬۔ ﷲ‪ ،‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ ،‬ژوندی او تﻠپاتﯥ دی‪-٣ .‬‬ ‫هﻐه ﭘه تا کتاب نازل ک له حق سره‪ ،‬تﺼديقونﮑی د هﻐه ه ﭼﯥ له دې‬ ‫مخﮑﯥ دي‪ ،‬او هﻐه تورات او انجيل نازل ک ل‪ -۴ .‬له دې مخﮑﯥ هﻐه د‬ ‫خﻠﮑو د هدايت لپاره فرقان نازل ک ‪ .‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ د ﷲ له ن و‬ ‫انﮑار ک ی‪ ،‬د هﻐوی لپاره سخت ﻋﺬاب دی او ﷲ قوي‪ ،‬انتقام اخيستونﮑی‬ ‫دی‪ ۵ .‬بﯧشﮑه له ﷲ هﯧ نه دي ﭘ نه ﭘه ﻤﮑه او نه ﭘه آسﻤان کﯥ‪-۶ .‬‬ ‫هﻐه د مور ﭘه خﯧ ه کﯥ ستا ﺻورت جوړوي ن ه ﭼﯥ وﻏواړي‪ .‬له هﻐه‬ ‫بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ ،‬هﻐه قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٧‬هﻐه دی ﭼﯥ ﭘه تا يﯥ کتاب نازل ک ‪ .‬ﭘه دې کﯥ ينﻲ آيتونه محﮑﻢ‬ ‫دي‪ ،‬هﻐه د کتاب اﺻل دی او نور آيتونه متشابه دي‪ ،‬نو د ﭼا ﭘه زړه کﯥ‬ ‫ﭼﯥ کوږوالی دی‪ ،‬هﻐوی د فتنﯥ ﭘه ل ون او د هﻐو د مﻌنی ﭘه ل ون ﭘه‬ ‫متشابه آيتونو ﭘسﯥ کﯧ ي‪ ،‬حال دا ﭼﯥ د هﻐه ﭘه مﻌنی له ﷲ بﻐير بل‬ ‫هﯧ وک نه ﭘوهﯧ ي‪ .‬او کوم خﻠک ﭼﯥ د ﻋﻠﻢ خاوندان دي‪ ،‬هﻐوی وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ موږ ﭘه دې ايﻤان راوړی‪ ،‬ول زموږ د رب له طرفه دي‪ .‬او نﺼيحت‬ ‫هﻐه خﻠک منﻲ ﭼﯥ ﻋقل لري‪ -٨ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬تا ﭼﯥ موږ ته هدايت‬ ‫ک ی دی‪ ،‬زموږ زړونه مه بﯥ ﻻرې کوه‪ .‬او موږ ته خپل رحﻤت راک ه‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ته د هر ه ورکونﮑی يﯥ‪ -٩ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬ته ﭘه هﻐه ورځ د‬ ‫خﻠﮑو را ولونﮑی يﯥ ﭼﯥ ﭘه هﻐه )ورځ( کﯥ هﯧ شک نشته‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫وﻋده خﻼفﻲ نه کوي‪.‬‬

‫‪61‬‬

‫‪ -١٠‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار ک ی‪ ،‬د هﻐوی مال او اوﻻد به يﯥ د‬ ‫ﷲ ﭘه مقابل کﯥ هﯧ ﭘه کار را نه شﻲ‪ .‬او هﻤدا خﻠک به )د دوزخ( خشاک‬ ‫وي‪ -١١ .‬د دوی انجام به داسﯥ وي لﮑه ن ه ﭼﯥ د فرﻋون د ډلﯥ او‬ ‫تر هﻐوی مخﮑﯥ خﻠﮑو و‪ .‬هﻐوی زموږ ن ﯥ دروغ وبﻠﻠﯥ‪ .‬له دې امﻠه‬ ‫ﷲ هﻐوی د خپﻠو ناهونو له وجﯥ ونيول‪ .‬او ﷲ سخت جزا ورکونﮑی‬ ‫دی‪ -١٢ .‬انﮑار کونﮑو ته ووايه ﭼﯥ تاسﯥ به مﻐﻠوب ک ی شئ او د‬ ‫دوزخ طرف ته به ور ول ک ی شئ او دوزخ ډٻر لوی دی‪ -١٣ .‬بﯧشﮑه‬ ‫تاسﯥ لپاره ن ه ده ﭘه هﻐو دوو ډلو کﯥ ﭼﯥ ترمن يﯥ )ﭘه بدر کﯥ( ج ه‬ ‫وشوه‪ .‬يوه ډله د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ جن ﯧدله او بﻠه منﮑره وه‪ .‬دې منﮑرو ﭘه‬ ‫ﭘرانيستو ستر و هﻐوی دوه ﭼنده ليدل‪ .‬او ﷲ ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي‪ ،‬د خپﻠﯥ‬ ‫مرستﯥ زور ورکوي‪ .‬ﭘه دې کﯥ د ستر و خاوندانو ته لوی سﺒق دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬خﻠﮑو ته اٻسته ک ی شوي دي‪ ،‬له خواهشاتو سره مينه‪ ،‬ﯥ‪،‬‬ ‫زامن‪ ،‬د سرو او سپينو ډٻري‪ ،‬ن ه لرونﮑﻲ آسونه‪ ،‬اروي او کروندې‪.‬‬ ‫دا د دنيوي ژوند سامان دی‪ .‬او ﷲ سره ډٻر ه استو ن ای دی‪.‬‬ ‫‪) -١۵‬ورته( ووايه‪ ،‬ايا تاسﯥ ته داسﯥ ه ه در و ييﻢ‪ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ‬ ‫وٻرٻ ي‪ ،‬د هﻐوی له رب سره باﻏونه ﭼﯥ ور ﻻندې نهرونه بهﯧ ي‪.‬‬ ‫هﻐوی به هﻠته تل اوسﯧ ي‪.‬او ﭘاکﯥ مﯧرمنﯥ به وي او ﷲ به ترې راضﻲ‬ ‫وي‪ ،‬ﷲ د خپﻠو بنده انو ﻋﻤل وري‪ -١۶.‬هﻐه خﻠک ﭼﯥ وايﻲ ای زموږ‬ ‫ربه‪ ،‬موږ ايﻤان راوړ‪ ،‬نو ته زموږ ناهونه وب ه او موږ د اور له ﻋﺬابه‬ ‫وساته‪ -١٧ .‬هﻐه ﺻﺒر کونﮑﻲ دي‪ ،‬او ر تينﻲ دي‪ ،‬فرمانﺒرداره دي‪،‬‬ ‫مﺼرفوونﮑﻲ دي او د شپﯥ ﭘه وروست برخه کﯥ مﻐﻔرت ﻏو تونﮑﻲ‬ ‫دي‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬د ﷲ‪ ،‬د مﻼيﮑو او د اهل ﻋﻠﻢ دا واهﻲ ده ﭼﯥ له ﷲ بﻐير بل مﻌﺒود‬ ‫نشته‪ .‬هﻐه د ﻋدل قايﻤونﮑی دی‪ .‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬هﻐه قوي‬

‫‪62‬‬

‫او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -١٩ .‬دين د ﷲ ﭘه نزد يوازې اسﻼم دی او اهل‬ ‫کتابو ﭼﯥ ﭘه دې کﯥ کوم اختﻼف وک ‪ ،‬هﻐه يﯥ د خپل ضد له وجﯥ‪ ،‬له‬ ‫هﻐﯥ وروسته وک ﭼﯥ دوی ته سﻢ ﻋﻠﻢ رسﯧدﻻی و‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ‬ ‫له آيتونو انﮑار وک ي‪ ،‬نو يقينا ً ﷲ زر حساب کونﮑی دی‪ -٢٠ .‬بيا که‬ ‫هﻐوی تا سره ﭘه دې هﮑﻠه جنګ کوي‪ ،‬نو ورته ووايه ﭼﯥ ماخپل مﺦ د‬ ‫ﷲ طرف ته ک او زما ﭘيروانو هﻢ )ک (‪ .‬او له اهل کتابو او نالوستو‬ ‫وﭘو ته ﭼﯥ ايا تاسﯥ هﻢ داسﯥ اسﻼم راوړئ‪ .‬که هﻐوی اسﻼم راوړ‪ ،‬نو‬ ‫ﻻره يﯥ وموندله او که و ر ﯧدل‪ ،‬نو ستا کار يوازې )ﭘيﻐام( رسول دي‪.‬‬ ‫او د ﷲ بنده ان د هﻐه ﭘه نظر کﯥ دي‪ -٢١ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ د ﷲ له ن و‬ ‫انﮑار کوي‪ ،‬ﭘﯧﻐﻤﺒران ﭘه ناحقه قتﻠوي او هﻐه خﻠک وژنﻲ ﭼﯥ ﭘه خﻠﮑو‬ ‫کﯥ د ﻋدل د دﻋوت لپاره را ﭘورته کﯧ ي‪ ،‬نو هﻐوی )قاتﻠينو( ته د‬ ‫دردناکﯥ جزا زٻری ورک ه‪ -٢٢ .‬هﻤدا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ اﻋﻤال به يﯥ‬ ‫ﭘه دنيا او آخرت کﯥ ضايع شﻲ او د مرستﯥ به يﯥ وک نه وي‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬ايا تا هﻐه خﻠک نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ د ﷲ د کتاب يوه برخه ورک ل‬ ‫شوې وه‪ .‬هﻐوی د ﷲ د کتاب طرف ته را بﻠل کﯧ ي ﭼﯥ دا يﯥ ترمن‬ ‫فيﺼﻠه وک ي‪ .‬بيا د هﻐوی يوه ډله مخه اړوي او بﯥ ُرخﻲ کوي‪ -٢۴ .‬دا‬ ‫ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی وايﻲ‪ ،‬موږ به د يو و شﻤﯧرل شويو ور و بﻐير‬ ‫نور ﭘه اور کﯥ ونه سو ﯧ و‪ .‬او د هﻐوی جوړ شويو خﺒرو هﻐوی د خپل‬ ‫دين ﭘه هﮑﻠه ﭘه تﯧروتنه کﯥ واﭼول‪ -٢۵ .‬بيا به هﻐه وخت ه کﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫کﻠه موږ هﻐوی ﭘه داسﯥ يوه ورځ را ول ک و ﭼﯥ ﭘه راتګ کﯥ يﯥ هﯧ‬ ‫شک نشته‪ ،‬او هر ﭼا ﭼﯥ ه ک ي د هﻐﯥ ﭘوره ﭘوره بدل به ورکول‬ ‫کﯧ ي او ﭘه هﻐوی به ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪ -٢۶ .‬ته ووايه‪ ،‬ای ﷲ‪ ،‬د ﭘاﭼاه‬ ‫خاونده ته ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړې ﭘاﭼاهﻲ ورکوې او له ﭼا ﭼﯥ وﻏواړې‬ ‫ﭘاﭼاهﻲ اخﻠﯥ‪ .‬او ته ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړې ﻋزت ورکوې او وک ﭼﯥ‬

‫‪63‬‬

‫وﻏواړې‪ ،‬هﻐه سپﮑوې‪ .‬ولﯥ ﯧ ﯥ ستا ﭘه ﻻس کﯥ دي‪ .‬بﯧشﮑه ته ﭘه‬ ‫هر ه قادر يﯥ‪ -٢٧ .‬ته ورځ ﭘه شپﯥ داخﻠوې او شپه ﭘه ور ﯥ داخﻠوې‪.‬‬ ‫او ته له م ي ژوندی را وباسﯥ او له ژوندي م ی را وباسﯥ‪ .‬او ته ﭼﯥ‬ ‫ﭼاته وﻏواړې‪ ،‬هﻐه ته بﯥ حسابه رزق ورکوې‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬مومنان بايد د ايﻤان خاوندان ﭘرې نه ږدي او منﮑرين مﻠ ري نه‬ ‫ک ي‪ .‬او وک ﭼﯥ داسﯥ کوي‪،‬نو له ﷲ سره يﯥ هﯧ اړيﮑه نشته‪ .‬م ر‬ ‫ﭘه داسﯥ حاﻻتو کﯥ ﭼﯥ تاسﯥ له هﻐوی ان ساتل ﻏواړئ‪ .‬او ﷲ تاسﯥ‬ ‫له خپل ذاته وٻروي‪ .‬او ﷲ ته ستنﯧدل دي‪) -٢٩ .‬ورته( ووايه ه ﭼﯥ‬ ‫ستاسﯥ ﭘه سينو کﯥ دي‪ ،‬که يﯥ ﭘ ک ئ که يﯥ ﮑاره ک ئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې‬ ‫ﭘوهﯧ ي‪ .‬او هﻐه ﭘه هﻐه ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او هﻐه ه‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪ -٣٠ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ هر‬ ‫وک خپﻠﯥ ک ې نيﮑ ﭘه خپل مﺦ کﯥ موجودې ووينﯥ او که بدي يﯥ‬ ‫ک ې وي هﻐه هﻢ )ووينﻲ(‪ .‬ﭘه هﻐه ورځ به هر وک دا ﻏواړي ﭼﯥ ای‬ ‫کاش‪ ،‬نن ترې دا ورځ ډٻره لرې وای‪ .‬او ﷲ تاسﯥ له خپل ذاته وٻروي‪.‬‬ ‫او ﷲ ﭘه خپﻠو بنده انو مهربان دی۔۔‪٣١‬۔۔)ورته( ووايه‪ ،‬که تاسﯥ له ﷲ‬ ‫سره مينه کوئ‪ ،‬نو زما ﭘيروي وک ئ‪ ،‬ﷲ به تاسﯥ سره مينه وک ي‪ .‬او‬ ‫ستاسﯥ ناهونه به وب ﻲ‪ .‬ﷲ ډٻر لوی ب ونﮑی او مهربان دی‪-٣٢ .‬‬ ‫)ورته( ووايه ﭼﯥ د ﷲ او رسول اطاﻋت وک ئ‪ .‬بيا که هﻐوی مﺦ واړوي‬ ‫)اﻋراض وک ي(‪ ،‬نو د ﷲ منﮑران نه خو ﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬بﯧشﮑه ﷲ آدم او نوح او آل ابراهيﻢ او آل ﻋﻤران ﭘه ول ﻋالﻢ ﻏوره‬ ‫ک ي دي‪ -٣۴ .‬دوی د يو بل آوﻻد دي‪ .‬او ﷲ اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی‬ ‫دی‪ -٣۵ .‬کﻠه ﭼﯥ د ﻋﻤران مﯧرمنﯥ وويل‪ ،‬آی زما ربه زما ﭘه خﯧ ه کﯥ‬ ‫ﭼﯥ ه دي ما ستا لپاره نﺬر ک ي دي‪ ،‬هﻐه به آزاد ﭘرٻ ودل کﯧ ي‪ .‬نو‬ ‫ته يﯥ له ما قﺒول ک ه‪ ،‬بﯧشﮑه ته اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی يﯥ‪ -٣۶ .‬بيا‬

‫‪64‬‬

‫ﭼﯥ هﻐﯥ وزٻ اوه نو ويﯥ ويل‪ ،‬ای زما ربه‪ ،‬ما خو نجﻠ وزٻ وله او‬ ‫ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ هﻐﯥ ه زٻ ولﻲ او هﻠک د نجﻠ ﭘه شان نه وي‪ .‬او ما‬ ‫ﭘه هﻐﯥ مريﻢ نوم اي ﯥ دی او زه د هﻐﯥ اوﻻد د شيﻄان مردود نه ستا‬ ‫ﭘناه ته در وړم‪ -٣٧ .‬نو د هﻐه رب هﻐه ﭘه ه ډول قﺒوله ک له‪ ،‬هﻐه يﯥ‬ ‫ﭘه ه ډول وساتﻠه او زکريا يﯥ د هﻐﯥ سرﭘرست ک ‪ .‬هرکﻠه به ﭼﯥ‬ ‫زکريا د هﻐﯥ کو ﯥ ته ﻻړ‪ ،‬نو هﻠته به يﯥ رزق وموند‪ .‬هﻐه ﭘو تنه وک له‬ ‫ای مريﻢ‪ ،‬دا شيان ته له کومه راوړې‪ .‬مريﻢ وويل دا د ﷲ له طرفه را ﻲ‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي بﯥ حسابه رزق ورکوي‪ -٣٨ .‬هﻐه وخت‬ ‫زکريا خپل رب ياد ک ‪.‬هﻐه وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ماته له خپل اړخه‬ ‫ﭘاک اوﻻد را ﻋﻄا ک ه‪ ،‬بﯧشﮑه ته د دﻋا اورٻدونﮑی يﯥ‪ -٣٩ .‬بيا ﭼﯥ‬ ‫هﻐه ﭘه کو ه کﯥ وﻻړ و او لﻤون يﯥ کاوه‪ ،‬مﻼيﮑو ﭘرې ﻏ وک ﭼﯥ‬ ‫ﷲ تاته د يحيی زٻری درکوي ﭼﯥ هﻐه به د کﻠﻤةﷲ تﺼديق کوي‪ ،‬سردار‬ ‫به وي‪ ،‬د خپل نﻔس ساتونﮑی به وي او د نﯧﮑانو له ډلﯥ نﺒﻲ به وي‪-۴٠ .‬‬ ‫زکريا وويل ای زما ربه‪ ،‬زما زوی به ن ه ﭘيدا شﻲ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ زه‬ ‫زوړ شوی يﻢ او ه مﯥ شن ه ده‪ .‬ويﯥ فرمايل ﷲ ﭼﯥ ن ه وﻏواړي‬ ‫هﻐسﯥ کوي‪ -۴١ .‬زکريا وويل ای زما ربه‪ ،‬زما لپاره يوه ن ه و اکه‪.‬‬ ‫ويﯥ ويل ستا لپاره دا ن ه ده ﭼﯥ ته به تر درٻيو ور و ﭼا سره خﺒرې نه‬ ‫شﯥ کوﻻی‪ ،‬م ر ﭘه اشارې )به يﯥ کوې(‪ ،‬او خپل رب ډٻر يادوه او‬ ‫سهار او ما ام د هﻐه تسﺒيح کوه‪ -۴٢ .‬او کﻠه ﭼﯥ مﻼيﮑو وويل ای مريﻢ‪،‬‬ ‫ﷲ ته ﻏوره ک ې يﯥ او ته يﯥ ﭘاکه ک ې يﯥ او ته يﯥ د ولﯥ دنيا ﭘه و‬ ‫ﻏوره ک ې يﯥ‪ ۴٣ .‬ای مريﻢ‪ ،‬د خپل رب فرمانﺒرداري کوه او سجده کوه‬ ‫او له رکوع کونﮑو سره رکوع کوه‪ -۴۴ .‬دا د ﻏيب خﺒرې دي ﭼﯥ موږ‬ ‫يﯥ تاته وحﯥ کوو او ته له هﻐو سره هﻐه وخت نه وې ﭼﯥ کﻠه هﻐوی‬

‫‪65‬‬

‫ﭘچه اﭼوله ﭼﯥ وک به د مريﻢ ﭘالنه کوي او نه ورسره هﻐه وخت وې‬ ‫ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ﭘه خپﻠو کﯥ سره جن ﯧدل‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬کﻠه ﭼﯥ مﻼيﮑو وويل ای مريﻢ‪ ،‬ﷲ تاته له خپل اړخه د يوې کﻠﻤﯥ‬ ‫زٻری درکوي‪ .‬د هﻐه نوم به مسيح ﻋيسی ابن مريﻢ وي‪ .‬هﻐه به ﭘه دنيا‬ ‫او آخرت کﯥ د مرتﺒﯥ خاوند وي او ﷲ ته ن دې بنده انو کﯥ به وي‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬هﻐه ﭼﯥ د مور ﭘه ﻏﯧ ه کﯥ وي له خﻠﮑو سره به خﺒرې کوې او‬ ‫کﻠه ﭼﯥ ﻋﻤر ته رسﯧ ي ﭘه ﺻالحينو کﯥ به وي‪ -۴٧ .‬مريﻢ وويل ای زما‬ ‫ربه‪ ،‬زما بچی به ن ه ﭘيدا کﯧ ي‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ کوم س ي ﭘه ما ﻻس‬ ‫نه دی اي ی‪ .‬ويﯥ فرمايل ﷲ ﭼﯥ ه ﻏواړي هﻤداسﯥ يﯥ ﭘيدا کوي‪ .‬هﻐه‬ ‫ﭼﯥ کومه فيﺼﻠه کوي نو ورته وايﻲ ﭼﯥ وشه او هﻐه وشﻲ‪ -۴٨ .‬او ﷲ‬ ‫به هﻐه ته کتاب او حﮑﻤت او تورات او انجيل ور زده ک ي‪ -۴٩ .‬او هﻐه‬ ‫به د بنﻲ اسرائيﻠو طرف ته رسول وي ﭼﯥ تاسﯥ ته مﯥ ستاسﯥ د رب‬ ‫ن ه راوړې ده‪ .‬زه ستاسﯥ لپاره له خاورې د مرﻏ ﭘه شان شﮑل‬ ‫جوړوم‪ ،‬بيا هﻐه ته ﭘوکی ورکوم‪ ،‬نو له هﻐﯥ به د ﷲ ﭘه حﮑﻢ واقﻌﻲ‬ ‫مرﻏ جوړٻ ي‪ .‬او زه د ﷲ ﭘه حﮑﻢ له موره ﭘيدا شوی ړوند او جزامﻲ‬ ‫رﻏوم‪ .‬او زه د ﷲ ﭘه حﮑﻢ م ي را ژوندي کوم‪ .‬او زه تاسﯥ ته وايﻢ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ه خورئ او ﭘه خپﻠو کورونو کﯥ ه ساتئ‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ‬ ‫تاسﯥ لپاره ن ﯥ دي‪ ،‬که تاسﯥ ايﻤان لرئ‪ -۵٠ .‬او زه تورات تﺼديقوم‬ ‫ﭼﯥ تر ما مخﮑﯥ نازل شوی او زه د دې لپاره راﻏﻠی يﻢ ﭼﯥ ينﯥ هﻐه‬ ‫شيان ستاسﯥ لپاره حﻼل ک م ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ حرام شوي وو‪ .‬او ما تاسﯥ ته‬ ‫ستاسﯥ د رب ن ه راوړې ده‪ .‬نو تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ او زما اطاﻋت‬ ‫وک ئ‪ -۵١ .‬بﯧشﮑه ﷲ زما رب هﻢ دی او ستاسﯥ هﻢ‪ .‬نو د هﻐه ﻋﺒادت‬ ‫کوئ‪ ،‬هﻤدا سﻤه ﻻر ده‪.‬‬

‫‪66‬‬

‫‪ -۵٢‬بيا ﭼﯥ ﻋيسی د هﻐوی انﮑار وليد نو ويﯥ ويل ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ‬ ‫به وک راسره مل شﻲ‪ .‬حواريونو وويل ﭼﯥ موږ د ﷲ )ﭘه ﻻره کﯥ(‬ ‫مرستندوی يوو‪ .‬موږ ﭘه ﷲ ايﻤان راوړی دی او ته واه اوسه ﭼﯥ موږ‬ ‫فرمانﺒرداره يوو‪ -۵٣ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ﭘه هﻐه ايﻤان راوړی ﭼﯥ تا‬ ‫نازل ک ي او موږ د رسول ﭘﯧروي ک ې‪ .‬نو ته موږ ﭘه واهﻲ ورکونﮑو‬ ‫کﯥ وليﮑه‪ -۵۴ .‬او هﻐوی ﭘ تدبير وک ‪ .‬او ﷲ هﻢ ﭘ تدبير وک او ﷲ‬ ‫تر ولو ه تدبير کونﮑی دی‪ -۵۵ .‬کﻠه ﭼﯥ ﷲ وويل ای ﻋيسی‪ ،‬زه تا‬ ‫بﯧرته اخﻠﻢ او بﯧرته دې خپل ان ته را ﭘورته کوم او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ‬ ‫انﮑار ک ی‪ ،‬له هﻐوی دې ﭘاکوم‪ ،‬او وک ﭼﯥ ستا ﭘيرويان دي‪ ،‬هﻐوی‬ ‫تر قيامته ﭘه هﻐوی بريالﻲ کوم ﭼﯥ له تا يﯥ انﮑار ک ی دی‪ .‬بيا به بﯧرته‬ ‫ول ماته را ستنﯧ ي‪ .‬زه به ستاسﯥ ترمن د هﻐو شيانو فيﺼﻠه کوم ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ﭘرې جن ونه کوئ‪ -۵۶ .‬بيا ﭼﯥ وک منﮑر شول هﻐوی ته ﭘه دنيا‬ ‫او آخرت کﯥ سخته جزا ورکوم او د هﻐوی به هﯧ مرستندوی نه وي‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل‪ ،‬هﻐوی‬ ‫ته به ﷲ ﭘوره اجر ورک ي او ﷲ ظالﻤان نه خو وي‪ -۵٨ .‬دا موږ تاته‬ ‫خپل آيتونه او له حﮑﻤته ډک مضامين در اوروو‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬بﯧشﮑه د ﻋيسی مثال د ﷲ ﭘه نزد د آدم ﭘه شان دی‪ .‬ﷲ هﻐه له‬ ‫خاورې جوړ ک ‪ .‬بيا يﯥ هﻐه ته وويل ﭼﯥ وشه‪ ،‬نو هﻐه وشو‪ -۶٠ .‬ستا‬ ‫د رب له طرفه حق خﺒره ده‪ ،‬نو ته ﭘه شک کونﮑو کﯥ مه را ه‪-۶١ .‬‬ ‫تاته ﭼﯥ ﻋﻠﻢ درشﻲ‪ ،‬که له هﻐه وروسته هﻢ بيا وک له تا سره بحث‬ ‫کوي‪ ،‬نو ورته ووايه را ئ ﭼﯥ موږ خپل بچﻲ را وﻏواړو او تاسﯥ خپل‬ ‫بچﻲ او موږ خپﻠﯥ ﯥ را وﻏواړو او تاسﯥ خپﻠﯥ ﯥ‪ .‬او ﭘخپﻠه موږ‬ ‫به هﻢ را ول شوو‪ .‬او بيا به ﭘه شريﮑه دﻋا وک و ﭼﯥ وک دروﻏجن‬ ‫وي‪ ،‬ﭘه هﻐه دې د ﷲ لﻌنت وي‪ -۶٢ .‬بﯧشﮑه دا ر تيا بيان دی‪ .‬او له ﷲ‬

‫‪67‬‬

‫بﻐير بل مﻌﺒود نشته او ﷲ قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -۶٣ .‬بيا يﯥ که‬ ‫هﻐوی ونه منﻲ‪ ،‬نو ﷲ مﻔسدين ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪) -۶۴‬ورته( ووايه ای اهل کتابو‪ ،‬د يوې داسﯥ خﺒرې طرف ته راشئ‬ ‫ه ده‪ ،‬ﭼﯥ موږ به له ﷲ بﻐير د بل ﭼا‬ ‫ﭼﯥ زموږ او ستاسﯥ تر من‬ ‫ﻋﺒادت نه کوو او له ﷲ سره به وک نه شريﮑوو‪ .‬او ﭘه موږ کﯥ به‬ ‫هﯧ وک له ﷲ بﻐير بل رب نه اکﻲ‪ .‬بيا که هﻐوی اﻋراض وک ي نو‬ ‫ووايه‪ ،‬ته واه اوسه‪ ،‬موږ فرمانﺒرداره يوو‪ -۶۵ .‬ای اهل کتابو‪ ،‬تاسﯥ د‬ ‫ابراهيﻢ ﭘه هﮑﻠه ولﯥ جن ﯧ ئ‪ .‬سره د دې ﭼﯥ تورات او انجيل خو تر‬ ‫هﻐه وروسته نازل شوي دي‪ .‬ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪ -۶۶ .‬تاسﯥ هﻐه خﻠک‬ ‫وئ ﭼﯥ ﭘه هﻐه ه جن ﯧدئ ﭼﯥ ل ﭘرې ﭘوهﯧدئ‪ .‬اوس ﭘه هﻐه خﺒرې‬ ‫ولﯥ جن ﯧ ئ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې هﯧ نه ﭘوهﯧ ئ‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي‪ ،‬تاسﯥ نه‬ ‫ﭘوهﯧ ئ‪ -۶٧.‬ابراهيﻢ نه يهودي و او نه نﺼرانﻲ‪ .‬بﻠﮑه هﻐه حنيف مسﻠﻤان‬ ‫و او ﭘه شرک کونﮑو کﯥ نه و‪ -۶٨ .‬ﭘه ولو خﻠﮑو کﯥ ابراهيﻢ هﻐو‬ ‫)خﻠﮑو( ته ډٻر ن دې دی ﭼﯥ د هﻐه ﭘيروي يﯥ ک ې او د ﭘﯧﻐﻤﺒرانو او‬ ‫هﻐه خﻠک ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی دی‪ .‬او ﷲ د ايﻤان لرونﮑو مﻠ ری دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬ﭘه اهل کتابو کﯥ يوه ډله ﻏواړي ﭼﯥ تا ﭘه ه طريقه ﻤراه ک ي‪،‬‬ ‫دې سره هﻐوی بل وک نه‪ ،‬م ر ان ﻤراه کوي‪ .‬خو ﭘه دې نه‬ ‫ﭘوهﯧ ي‪ -٧٠ .‬ای اهل کتابو‪ ،‬تاسﯥ د ﷲ له ن و ولﯥ انﮑار کوئ‪ ،‬سره د‬ ‫دې ﭼﯥ تاسﯥ واهان يئ‪ -٧١ .‬ای اهل کتابو‪ ،‬تاسﯥ له ﻏﻠط سره سﻢ‬ ‫ﭘ وئ او حق ﭘ وئ‪ .‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬او د اهل کتابو يوې ډلﯥ وويل ﭘه مومنانو ﭼﯥ ه نازل شوي ﭘه‬ ‫هﻐه سهار ايﻤان راوړئ او ما ام ترې انﮑار وک ئ‪ ،‬کﯧدای شﻲ له دې‬ ‫سره )ترې( مومنان هﻢ واوړي‪ -٧٣ .‬او ﭘه بل ﭼا باور مه کوه‪ ،‬بﯥ له‬ ‫هﻐو ﭼﯥ تا سره ستا ﭘه دين روان شﻲ‪) .‬ورته( ووايه‪ ،‬ﭘه هدايت هﻐه دی‬

‫‪68‬‬

‫ﭼﯥ ورته ﷲ هدايت وک ي‪ .‬بل ﭼاته هﻢ شايد داسﯥ وشﻲ لﮑه تاسﯥ ته‬ ‫ﭼﯥ شوی و‪ ،‬يا هﻐوی ﭼﯥ ستاسﯥ د رب ﭘه حضور کﯥ له تاسﯥ سره‬ ‫بحث وک ي‪ .‬ورته )ووايه( فضل له ﷲ سره دی‪ ،‬هﻐه يﯥ ﭼﯥ ﭼاته‬ ‫وﻏواړي ورکوي يﯥ او ﷲ ډٻر د ﭘراختيا او ﻋﻠﻢ خاوند دی‪ -٧۴ .‬هﻐه‬ ‫ﭼﯥ وک وﻏواړي د خپل رحﻤت لپاره يﯥ ﻏوره کوي‪ .‬او ﷲ ډٻر فضل‬ ‫کونﮑی دی‪ -٧۵ .‬او ﭘه اهل کتابو کﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ که ته ورسره‬ ‫امانتونه کﯧ دې‪ ،‬نو هﻐه يﯥ درته )بﯧرته( ادا کوي‪ .‬او ينﯥ ﭘه کﯥ داسﯥ‬ ‫دي ﭼﯥ که يو دينار ورسره امانت کﯧ دې‪ ،‬نو هﻐه درته )بﯧرته( نه ادا‬ ‫کوي‪ ،‬تر و ﭼﯥ د هﻐه ﭘه سر وﻻړ نه يﯥ‪ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫وايﻲ د ﻏيراهل کتابو ﭘه وړاندې ﭘه موږ مسووليت نشته‪ .‬او هﻐوی ﭘه ﷲ‬ ‫دروغ تپﻲ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ﭘوهﯧ ي‪ -٧۶ .‬بﻠﮑﯥ وک ﭼﯥ خپﻠه وﻋده‬ ‫ترسره ک ي او له ﷲ نه ووٻرٻ ي‪ ،‬نو بﯧشﮑه ﷲ داسﯥ متقيان خو وي‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬وک ﭼﯥ د ﷲ وﻋده او خپل قسﻤونه ﭘه ل ه بيه خر وي‪ ،‬هﻐوی‬ ‫ﭘه آخرت کﯥ هﯧ برخه نه لري‪ .‬ﷲ به ورسره د قيامت ﭘه ورځ نه خﺒرې‬ ‫کوي‪ ،‬نه به ورته وري او نه به يﯥ ﭘاک ک ي‪ .‬او د هﻐوی لپاره له درده‬ ‫ډک ﻋﺬاب دی‪ -٧٨ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ داسﯥ دي ﭼﯥ خپل ژبﯥ ﭘه‬ ‫کتاب کﯥ اړوي ﭼﯥ ته يﯥ له کتابه و ﯥ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه له کتابه‬ ‫نه دي‪ .‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا د ﷲ له طرفه دي‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه د‬ ‫ﷲ له طرفه نه دي‪ .‬او هﻐوی ﭘوهﯧ ي‪ ،‬خو ﭘه ﷲ دروغ تپﻲ‪ -٧٩ .‬دا له‬ ‫انسان سره نه ايﻲ ﭼﯥ ﷲ ورته کتاب او حﮑﻤت او نﺒوت ورک ي او‬ ‫هﻐه خﻠﮑو ته دا ووايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ﷲ ﭘرٻ دئ او زما بنده ان شئ‪ .‬بﻠﮑﯥ‬ ‫هﻐه به وايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ د ﷲ بنده ان شئ‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ نورو‬ ‫ته د کتاب تﻌﻠيﻢ ورکوئ او ﭘخپﻠه يﯥ هﻢ لولئ‪ -٨٠ .‬او نه به درته دا حﮑﻢ‬

‫‪69‬‬

‫کوي ﭼﯥ تاسﯥ مﻼيﮑﯥ او ﭘﯧﻐﻤﺒران خپل رب ک ئ‪ .‬ايا هﻐوی به تاته د‬ ‫کﻔر خﺒره کوي‪ ،‬له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ تا اسﻼم راوړی وي‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬کﻠه ﭼﯥ ﷲ له ﭘﯧﻐﻤﺒرانو وﻋده واخيستﻠه‪ ،‬ويﯥ ويل‪ ،‬دا کتاب او‬ ‫حﮑﻤت دی ﭼﯥ ما تاسﯥ ته درک ی‪ .‬تاسﯥ ته ﭼﯥ کﻠه ﭘﯧﻐﻤﺒر راشﻲ او‬ ‫هﻐه وړاندوينﯥ تﺼديق ک ي ﭼﯥ تاسﯥ سره له مخﮑﯥ وې‪ ،‬تاسﯥ ﭘرې‬ ‫ايﻤان راوړئ او مرسته ورسره وک ئ‪) .‬ﷲ( وويل نو ايا تاسﯥ اقرار‬ ‫وک او ﭘه دې هﮑﻠه مو زما )سره ک ې( وﻋده ﭘوره ک ه‪ .‬هﻐوی وويل‬ ‫موږ اقرار کوو‪ .‬ويﯥ فرمايل‪ ،‬اوس واه اوسﯧ ئ او زه به هﻢ ستاسﯥ‬ ‫سره واه يﻢ‪ -٨٢ .‬بيا ﭼﯥ وک سرﻏ ونه وک ي‪ ،‬هﻐه خﻠک نافرمانه‬ ‫دي‪ -٨٣ .‬ايا دا خﻠک د ﷲ له دين بﻐير بل دين ﻏواړي‪ .‬حال دا ﭼﯥ د‬ ‫هﻐه حﮑﻢ دی ﭼﯥ ه ﭘه آسﻤان او ﻤﮑه کﯥ دي‪ ،‬که ﭘه خو ه وي که نه‬ ‫وي‪ ،‬ول به هﻐه ته ور ستنﯧ ي‪ -٨۴ .‬ووايه موږ ﭘه ﷲ ايﻤان راوړی او‬ ‫ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ ﭘه موږ نازل شوي او هﻐه ه ﭼﯥ ﭘه ابراهيﻢ‪ ،‬اسﻤاﻋيل‪،‬‬ ‫اسحاق‪ ،‬يﻌقوب او د هﻐه ﭘه اوﻻد نازل شوي‪ .‬او ه ﭼﯥ موسی‪ ،‬ﻋيسی‬ ‫او نورو نﺒيانو ته د هﻐوی د رب له طرفه ورک ل شوي‪ .‬موږ د هﻐو‬ ‫ترمن فرق نه کوو او موږ يﯥ فرمانﺒردار يوو‪ -٨۵ .‬او وک ﭼﯥ له‬ ‫اسﻼم بﻐير بل دين ﻏواړي‪ ،‬له هﻐه به هﯧ ﮑﻠه قﺒول نه شﻲ او ﭘه آخرت‬ ‫کﯥ به د نامرادو ﭘه ډله کﯥ وي‪ -٨۶ .‬ﷲ ولﯥ داسﯥ خﻠﮑو ته هدايت‬ ‫وک ي ﭼﯥ له ايﻤان راوړلو وروسته منﮑر شوي وي‪ .‬حال دا ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫دا واهﻲ ورک ې ﭼﯥ دا برحقه رسول دی او واضح ن ﯥ ورسره راﻏﻠﯥ‬ ‫دي‪ .‬او ﷲ ظالﻤانو ته هدايت نه کوي‪ -٨٧ .‬د داسﯥ خﻠﮑو جزا دا ده ﭼﯥ‬ ‫ﭘه هﻐوی د ﷲ‪ ،‬د هﻐه د مﻼيﮑو او ولو انسانانو لﻌنت وي‪ -٨٨ .‬هﻐوی‬ ‫به تل ﭘه کﯥ وي‪ ،‬نه به يﯥ ﻋﺬاب کﻢ شﻲ او نه به مهﻠت ورکول شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٨٩‬الﺒته کوم خﻠک ﭼﯥ له دې وروسته توبه وباسﻲ او ان اﺻﻼح‬

‫‪70‬‬

‫ک ي‪ ،‬نو بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪ -٩٠ .‬بﯧشﮑه کوم خﻠک ﭼﯥ له‬ ‫ايﻤان راوړلو وروسته منﮑر شول او بيا ﭘه کﻔر کﯥ مﺦ ته ﻻړل‪ ،‬د هﻐوی‬ ‫توبه هﯧ ﮑﻠه نه قﺒﻠﯧ ي او هﻤدا خﻠک ﻤراه دي‪ -٩١ .‬بﯧشﮑه کوم خﻠک‬ ‫ﭼﯥ انﮑار وک ي او د انﮑار ﭘه حالت م ه شﻲ‪ ،‬که هﻐوی د ولﯥ ﻤﮑﯥ‬ ‫ﭘه اندازه سره زر فديه ک ي‪ ،‬هﻢ توبه به يﯥ ونه منل شﻲ‪ .‬د هﻐوی لپاره‬ ‫دردناک ﻋﺬاب دی او هﯧ مرستندوی به يﯥ نه وي‪.‬‬ ‫٭‪ -٩٢‬تاسﯥ ته ﭼﯥ ه ران دي تر هﻐوی ﭼﯥ هﻐه مﺼرف نه ک ئ‪،‬‬ ‫تاسﯥ هﯧ ﮑﻠه مرتﺒﯥ ته نه رسﯧ ئ‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ ه مﺼرفوئ‪ ،‬ﭘه هﻐه‬ ‫ﷲ خﺒر دی‪ -٩٣ .‬بنﻲ اسرائيﻠو ته ول د خوړلو يزونه حﻼل وو‪ ،‬بﯥ‬ ‫له هﻐو شيانو ﭼﯥ اسرائيل )يﻌقوب( ﭘه ان له تورات نازلﯧدلو مخﮑﯥ‬ ‫حرام ک ي وو‪ .‬ووايه تورات راوړئ او ويﯥ لولئ که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬له هﻐﯥ وروسته هﻢ که وک ﭘه ﷲ دروغ ورتپﻲ هﻐوی ظالﻤان‬ ‫دي‪ -٩۵ .‬ووايه‪ ،‬ﷲ ر تيا ويﻠﻲ‪ .‬اوس د ابراهيﻢ د دين ﭘيروي وک ئ ﭼﯥ‬ ‫حنيف و او شرک يﯥ نه کاوه‪ -٩۶ .‬بﯧشﮑه لوم ی کور ﭼﯥ د خﻠﮑو لپاره‬ ‫جوړ شو هﻤاﻏه دی ﭼﯥ ﭘه مﮑه کﯥ دی‪) ،‬هﻐه( بابرکته او د ولﯥ دنيا‬ ‫لپاره د هدايت مرکز دی‪ -٩٧ .‬ﭘه هﻐه کﯥ ﮑاره ن ﯥ دي‪ ،‬مقام ابراهيﻢ‬ ‫دی‪ ،‬وک ﭼﯥ هﻐه ته ورننو ﻲ هﻐه مامون دی‪ .‬او ﭘه خﻠﮑو د ﷲ دا‬ ‫حق دی ﭼﯥ وک د ده )ﷲ( کور ته د رسﯧدو قوت لري‪ ،‬هﻐوی يﯥ حج‬ ‫وک ي او وک ﭼﯥ منﮑر شو‪ ،‬نو ﷲ له ولو دنيا واﻻؤ بﯥ نيازه دی‪.‬‬ ‫‪ -٩٨‬ووايئ ای اهل کتابو‪ ،‬تاسﯥ ولﯥ د ﷲ له ن و انﮑار کوئ‪ ،‬سره د‬ ‫دې ﭼﯥ تاسﯥ ه کوئ ﷲ يﯥ وري‪ -٩٩ .‬ووايئ ای اهل کتابو‪ ،‬تاسﯥ‬ ‫ايﻤان راوړونﮑﻲ د ﷲ له ﻻرې ولﯥ منع کوئ‪ .‬تاسﯥ ﭘه هﻐو کﯥ ﻋيب‬ ‫ل وئ‪ ،‬حال دا ﭼﯥ تاسﯥ واهان ک ی شوي يئ‪ ،‬او ﷲ ستاسﯥ ﭘه کارونو‬ ‫بﯥ خﺒره نه دی‪.‬‬

‫‪71‬‬

‫‪ -١٠٠‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬که تاسﯥ ﭘه اهل کتابو کﯥ د يوې ډلﯥ خﺒره‬ ‫ومنئ‪ ،‬نو هﻐوی به تاسﯥ له ايﻤان وروسته بيا منﮑر ک ي‪ -١٠١ .‬او‬ ‫تاسﯥ به ن ه انﮑار کوئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ ته د ﷲ آيتونه ويل کﯧ ي‬ ‫او ستاسﯥ ترمن د هﻐه رسول موجود دی‪ .‬او وک ﭼﯥ ﷲ کﻠک ونيسﻲ‪،‬‬ ‫نو هﻐه سﻤﯥ ﻻرې ته ورسﯧدل‪ -١٠٢ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له ﷲ داسﯥ‬ ‫ووٻرٻ ئ‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ ترې وٻرٻدل ﭘه کار دي‪ .‬او تاسﯥ ته دې مرګ‬ ‫ﭘه داسﯥ حال کﯥ راشﻲ ﭼﯥ تاسﯥ مسﻠﻤان يئ‪ -١٠٣ .‬او ول ﭘه شريﮑه‬ ‫د ﷲ رس کﻠﮑه ونيسئ او مه خپرٻ ئ‪ .‬او ﭘه ان د ﷲ دا انﻌام ياد ساتئ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ د يو بل د ﻤنان وئ‪ .‬بيا هﻐه ستاسﯥ ﭘه زړونو کﯥ مينه ﭘيدا‬ ‫ک ه‪ .‬نو تاسﯥ د هﻐه ﭘه فضل‪ ،‬له يو بل سره ورونه شوئ‪ .‬او تاسﯥ د اور‬ ‫د کندې ﭘه ﻏاړه وﻻړ وئ‪ ،‬ﷲ تاسﯥ له هﻐﯥ وساتﻠئ‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ‬ ‫تاسﯥ ته خپﻠﯥ ن ﯥ بيانوي ﭼﯥ تاسﯥ ﻻره ومومئ‪.‬‬ ‫‪ -١٠۴‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ دې داسﯥ يوه ډله حتﻤا ً وي ﭼﯥ خﻠک نﯧﮑ ته را‬ ‫وبولﻲ او له بدۍ يﯥ منع ک ي او هﻤدا خﻠک به بريالﻲ وي‪ -١٠۵ .‬او د‬ ‫هﻐو خﻠﮑو ﭘه شان مه کﯧ ئ ﭼﯥ ﭘه ډلو ووٻشل شول او خپﻠو کﯥ يﯥ‬ ‫اختﻼف ﭘيدا ک ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ واضح احﮑام ورته راﻏﻠﻲ وو‪ .‬د هﻐوی‬ ‫لپاره لوی ﻋﺬاب دی‪ -١٠۶ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ ينﯥ مخونه رو انه‬ ‫او ينﯥ تور وي‪ ،‬نو د ﭼا ﭼﯥ مخونه تور وي‪ ،‬هﻐوی ته به وويل شﻲ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ له خپل ايﻤان وروسته منﮑر شوي وئ‪ ،‬اوس د خپل کﻔر له‬ ‫وجﯥ ﻋﺬاب هﻢ و ﮑئ‪ -١٠٧ .‬او د کومو خﻠﮑو ﭼﯥ مخونه رو انه وي‪،‬‬ ‫هﻐوی به د ﷲ ﭘه رحﻤت کﯥ وي او تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪ -١٠٨ .‬دا د‬ ‫ﷲ آيتونه دي ﭼﯥ موږ يﯥ درته ﭘه حق سره وايوو او ﷲ د دنيا ﭘه مخﻠوق‬ ‫ظﻠﻢ نه کوي‪ -١٠٩ .‬او ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه‬ ‫دي‪ ،‬ول د ﷲ لپاره دي او ولﯥ مﻌامﻠﯥ به بﯧرته ﷲ ته ستنﯧ ي‪.‬‬

‫‪72‬‬

‫‪ -١١٠‬تاسﯥ د خﻠﮑو لپاره ﻏوره ډله يئ‪ .‬تاسﯥ د نﯧﮑ بﻠنه ورکوئ او له‬ ‫بدۍ منع کوئ‪ ،‬او ﭘه ﷲ ايﻤان لرئ او که اهل کتابو هﻢ ايﻤان راوړی‬ ‫وای‪ ،‬د هﻐوی لپاره ﻏوره وه‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ د ايﻤان خاوندان دي‬ ‫او زياتره ﭘه کﯥ نافرمانه دي‪ -١١١ .‬هﻐوی ستاسﯥ له ورولو بﻐير نور‬ ‫هﯧ تاوان نه شﻲ در رسوﻻی‪ .‬او که هﻐوی له تاسﯥ سره جنګ کوي‪،‬‬ ‫نو تﯧ ته به درنه کوي‪ .‬بيا به هﻐوی سره مرسته نه کﯧ ي‪ -١١٢ .‬هﻐوی‬ ‫ﭼﯥ هر ﭼﯧرته وي ذلت ﭘرې مسﻠط شوی دی‪ ،‬بﻐير له دې ﭼﯥ د ﷲ له‬ ‫طرفه کومه وﻋده وي يا د خﻠﮑو له خوا کومه وﻋده وي‪ ،‬او هﻐوی به د‬ ‫ﷲ د ﻏضب مستحق وي او ذلت به ﭘرې مسﻠط شوی وي‪ .‬دا ﭘه دې خاطر‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی د ﷲ له ن و انﮑار ک ی او ﭘﯧﻐﻤﺒران يﯥ ناحقه وژلﻲ دي‪ .‬دا‬ ‫ول له دې امﻠه ﭼﯥ هﻐوی نافرمانﻲ وک له او له حده ووتل‪.‬‬ ‫‪ -١١٣‬ول اهل کتاب يو ډول نه دي‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ډله ﭘه وﻋدې‬ ‫وﻻړه ده‪ .‬هﻐوی د شپﯥ د ﷲ آيتونه لولﻲ او سجدې کوي‪ -١١۴ .‬هﻐوی‬ ‫ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان لري او د نﯧﮑ بﻠنه ورکوي‪ .‬او له بدۍ‬ ‫منع کوي او ﭘه نﯧﮑو کارونو کﯥ تادي کوي‪ .‬دا ﺻالح خﻠک دي‪-١١۵ .‬‬ ‫هر وک ﭼﯥ نﯧﮑﻲ کوي‪ ،‬بﯥًقدري به يﯥ نه کﯧ ي او ﷲ ﭘرهﯧز اران‬ ‫ه ﭘﯧژنﻲ‪ -١١۶ .‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار ک ی‪ ،‬د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ‬ ‫به يﯥ مال او اوﻻد ﭘه کار نه شﻲ‪ .‬هﻐوی دوزخيان دي او تل به ﭘه کﯥ‬ ‫ﭘراته وي‪ -١١٧ .‬هﻐوی ﭼﯥ د دې دنيا ﭘه ژوند کﯥ هر ه مﺼرفوي‪،‬‬ ‫مثال يﯥ د هﻐﯥ يخﯥ هوا دی ﭼﯥ د هﻐو خﻠﮑو ﭘه ﭘ يو ل ﯧ ي ﭼﯥ ﭘه ان‬ ‫يﯥ ظﻠﻢ ک ی او بيا يﯥ )فﺼل( بربادوي‪ .‬ﷲ ﭘه هﻐوی ظﻠﻢ نه دی ک ی‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘه انونو ظﻠﻢ کوي‪.‬‬ ‫‪ -١١٨‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له خپﻠو خﻠﮑو بﻐير نور )ﭘردي( خﻠک د‬ ‫ان مه رازداره کوئ‪ ،‬هﻐوی تاسﯥ ته د تاوان رسولو کوشش کوي‪.‬‬

‫‪73‬‬

‫هﻐوی ستاسﯥ ﭘه تﮑﻠيف خوشحالﯧ ي‪ .‬د هﻐوی د ﻤنﻲ د هﻐوی له ژبﯥ‬ ‫راو ﻲ او ه يﯥ ﭼﯥ ﭘه زړه کﯥ دي‪ ،‬هﻐه تر دې هﻢ سخت دي‪ .‬موږ‬ ‫تاسﯥ ته ﮑاره ن ﯥ واضح ک ي‪ ،‬که تاسﯥ ﻋقل ولرئ‪ -١١٩ .‬تاسﯥ له‬ ‫هﻐوی سره مينه لرئ‪ ،‬خو هﻐوی له تاسﯥ سره مينه نه لري‪ ،‬سره د دې‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ول آسﻤانﻲ کتابونه منئ‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی تاسﯥ سره مﺦ‬ ‫کﯧ ي‪ ،‬وايﻲ ﭼﯥ موږ ايﻤان راوړی‪ ،‬خو کﻠه ﭼﯥ ﭘه خپﻠو کﯥ سره مﺦ‬ ‫کﯧ ي‪ ،‬نو تاسﯥ ته د ﻏوسﯥ له وجﯥ وتﯥ ﭼيچﻲ‪ .‬ووايه‪ ،‬تاسﯥ ﭘه خپﻠه‬ ‫ﻏوسه کﯥ م ه شئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ د زړونو ﭘه خﺒرو خﺒر دی‪ -١٢٠ .‬که ﭘه‬ ‫تاسﯥ ه حالت را ﻲ‪ ،‬نو هﻐوی ﭘرې خﻔه کﯧ ي او که ﭘه تاسﯥ کوم‬ ‫مﺼيﺒت را ﻲ هﻐوی ﭘرې خوشحالﯧ ي‪ .‬که تاسﯥ ﺻﺒر وک ئ او له ﷲ‬ ‫ووٻرٻ ئ نو د هﻐوی هﯧ تدبير تاسﯥ ته تاوان نه شﻲ در رسولی‪ ،‬هﻐوی‬ ‫ﭼﯥ هر ه کوي‪ ،‬ول د ﷲ ﭘه وس کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -١٢١‬کﻠه ﭼﯥ ته سهار له خپل کوره ووتﯥ او مسﻠﻤانان دې د جنګ ﭘه‬ ‫ايونو کﯥ و اکل‪ ،‬او ﷲ اورٻدونﮑی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -١٢٢ .‬بيا ﭼﯥ ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ دوو ډلو دا اراده وک له ﭼﯥ تسﻠيﻢ شﻲ او ﷲ د هﻐو دواړو ډلو‬ ‫مدد ار و‪ .‬او مومنان بايد ﭘه ﷲ باور ولري‪ -١٢٣ .‬او ﷲ تاسﯥ سره ﭘه‬ ‫بدر کﯥ مرسته ک ې کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ کﻤزوري وئ‪ .‬نو له ﷲ ووٻرٻ ئ‬ ‫ﭼﯥ شﮑر زاره شئ‪ -١٢۴ .‬کﻠه ﭼﯥ تا مومنانو ته وويل ﭼﯥ ايا تاسﯥ‬ ‫‪٣٠٠٠‬‬ ‫لپاره دا بس نه ده ﭼﯥ ستاسﯥ رب ستاسﯥ د مرستﯥ لپاره درې زره‬ ‫مﻼيﮑﯥ را ﮑته ک ې‪ -١٢۵ .‬که تاسﯥ ﺻﺒر وک ئ او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪،‬‬ ‫که ﭘه تاسﯥ د ﻤن نا اﭘﻲ بريد وک ي‪ ،‬ستاسﯥ رب به ستاسﯥ د مرستﯥ‬ ‫لپاره ﭘن ه زره‪ ۵٠٠٠‬ﮑاره ﭘه ن ه شوې مﻼيﮑﯥ را ولﯧ ي‪ -١٢۶ .‬او دا‬ ‫ﷲ د دې لپاره وک ل ﭼﯥ تا لپاره زٻری وي او ستا زړه ډاډه وي او‬ ‫مرسته يوازې د ﷲ له طرفه ده ﭼﯥ قوي‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪ -١٢٧ .‬ﭘه‬

‫‪74‬‬

‫دې خاطر ﷲ د منﮑرانو يوه ډله ﻏو ه ک ي يا هﻐوی ذليﻠه ک ي ﭼﯥ‬ ‫ناکام ستانه شﻲ‪ -١٢٨ .‬ته ﭘه دې خﺒره کﯥ هﯧ دخيل نه يﯥ ﭼﯥ که ﷲ د‬ ‫هﻐوی توبه قﺒﻠوي او که ﻋﺬاب ورکوي‪ ،‬ﮑه ﭼﯥ هﻐوی ظالﻤان دي‪.‬‬ ‫‪ -١٢٩‬او د ﷲ ﭘه اختيار کﯥ دي‪ ،‬ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ‬ ‫ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي ب نه کوي او ﭼاته ﭼﯥ وﻏواړي‬ ‫ﻋﺬاب ورکوي او ﷲ ﻏﻔور او رحيﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣٠‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬و و برابره لوړ سود مه خورئ او له ﷲ‬ ‫نه ووٻرٻ ئ ﭼﯥ کامياب شئ۔۔‪١٣١‬۔۔ او له هﻐه اور نه ووٻرٻ ئ ﭼﯥ د‬ ‫منﮑرانو لپاره جوړ شوی دی۔۔‪١٣٢‬۔۔ او د ﷲ او رسول اطاﻋت وک ئ‬ ‫ﭼﯥ رحﻢ درباندې وشﻲ‪ -١٣٣ .‬او ﻻړ شئ د ﷲ د ب نﯥ طرف ته او د‬ ‫هﻐه جنت لور ته ﭼﯥ ﭘراختيا يﯥ د آسﻤان او ﻤﮑﯥ ﭘه شان ده‪ .‬هﻐه د ﷲ‬ ‫نه وٻرٻدونﮑو لپاره جوړ شوی دی‪ -١٣۴ .‬وک ﭼﯥ د ﭘراخ او تن سﯥ‬ ‫ﭘه وخت مﺼرف کوي‪ ،‬هﻐوی د ﻏوسﯥ زﻏﻤونﮑﻲ او له خﻠﮑو سره نرم‬ ‫ﭼﻠند کونﮑﻲ دي‪ .‬او ﷲ نﯧﮑﻲ کونﮑﻲ خو وي‪ -١٣۵ .‬او هﻐه خﻠک ﭼﯥ‬ ‫کﻠه ﮑاره ناه وک ي يا ﭘه ان ظﻠﻢ وک ي‪ ،‬نو ﷲ يادوي او د خپﻠو‬ ‫ناهونو ب نه ﻏواړي‪ .‬له ﷲ بﻐير بل وک دی ﭼﯥ ناهونه وب ﻲ او‬ ‫هﻐوی د ﭘوهﯥ سره ﭘه خپﻠو ک و ين ار نه کوي‪ -١٣۶ .‬دا هﻐه خﻠک‬ ‫دي ﭼﯥ بدل يﯥ د ﷲ له طرفه مﻐﻔرت دی او داسﯥ باﻏونه دي ﭼﯥ ور‬ ‫ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬هﻠته به دوی تل اوسﯧ ي‪ .‬د نﯧک ﻋﻤل کونﮑو‬ ‫بدل ومره ه دی‪ -١٣٧.‬له تاسﯥ مخﮑﯥ هﻢ ډٻر مثالونه تﯧر شوي نو‬ ‫تاسﯥ ﭘه ﻤﮑه و ر ئ او و ورئ ﭼﯥ د دروغ بﻠونﮑو انجام ن ه شو‪.‬‬ ‫‪ -١٣٨‬دا بيان دی د خﻠﮑو لپاره او هدايت او نﺼيحت دی د وٻرٻدونﮑو‬ ‫لپاره‪.‬‬

‫‪75‬‬

‫‪ -١٣٩‬او هﻤت مه بايﻠئ او زړه مه بايﻠئ‪ ،‬تاسﯥ به برﻻسﻲ يئ که مومنان‬ ‫يئ‪ -١۴٠ .‬که تاسﯥ ته کوم زخﻢ در رسﯧدلی وي‪ ،‬نو د ﻤن ته هﻢ هﻤداسﯥ‬ ‫زخﻢ رسﯧدلی دی‪ .‬او موږ دﻏه وختونه د خﻠﮑو ترمن بدلوو ﭼﯥ ﷲ د‬ ‫ايﻤان خاوندان وﭘﯧژنﻲ او ﭘه تاسﯥ کﯥ ينﯥ خﻠک واهان ک ي او ﷲ‬ ‫ظالﻤان نه خو وي‪ -١۴١ .‬او ﭘه دې خاطر ﭼﯥ د ايﻤان خاوندان ﭘاک‬ ‫ک ي او کافران هﻼک ک ي‪ -١۴٢ .‬تاسﯥ ه فﮑر کوئ ﭼﯥ تاسﯥ به‬ ‫جنت ته ﻻړ شئ‪ ،‬حال دا ﭼﯥ ﷲ ﭘه تاسﯥ کﯥ هﻐه خﻠک ﻻ نه دي ﮑاره‬ ‫ک ي ﭼﯥ جهاد يﯥ ک ی او نه هﻐه ﭼﯥ ﺻﺒر کونﮑﻲ دي‪ -١۴٣ .‬تاسﯥ د‬ ‫مرګ له راتﻠو مخﮑﯥ د مرګ ارمان کاوه‪ ،‬نو اوس مو ﭘه خپﻠو ﭘرانيستو‬ ‫ستر و وليده‪.‬‬ ‫‪ -١۴۴‬محﻤد يوازې يو رسول دی‪ .‬له ده مخﮑﯥ هﻢ ډٻر رسوﻻن تﯧر شوي‬ ‫دي‪ .‬نو که دا م شﻲ يا ووژل شﻲ‪ ،‬ايا تاسﯥ به ترې بﯧرته ر ﯧ ئ‪ .‬او‬ ‫وک ﭼﯥ ر ﯧ ي هﻐه د ﷲ هﯧ هﻢ نه شﻲ کوﻻی او ﷲ شﮑر کونﮑو‬ ‫ته بدله ورکوي‪ -١۴۵ .‬او هﯧ ژوندی د ﷲ له امر بﻐير نه شﻲ م کﯧدای‪.‬‬ ‫دا د ﷲ ليﮑﻠﯥ وﻋده ده‪ .‬او وک ﭼﯥ د دنيا ه ﻏواړي‪ ،‬هﻐه ته يﯥ موږ‬ ‫ﭘه دنيا کﯥ ورکوو‪ .‬او وک ﭼﯥ د آخرت ه ﻏواړي‪ ،‬هﻐه ته يﯥ ﭘه‬ ‫آخرت کﯥ ورکوو‪ .‬او شﮑر کونﮑو ته موږ د هﻐه بدله حتﻤا ً ورکوو‪.‬‬ ‫‪ -١۴۶‬او د ومره نﺒيانو سره تر نګ د ﷲ ومره بنده انو جنګ ک ی‪.‬‬ ‫ﭘه هﻐوی ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ ومره سختﯥ راﻏﻠﻲ‪ ،‬هﻐوی بﯥ زړه‬ ‫شوي نه دي کﻤزوري يﯥ نه ده ودلﯥ‪ -١۴٧ .‬د هﻐوی له خولﯥ له دې‬ ‫بﻐير هﯧ ونه وتل ﭼﯥ‪ ،‬ای زموږ ربه‪ ،‬زموږ ناهونه وب ه او زموږ ﭘه‬ ‫کار کﯥ ﭼﯥ کوم زياتی شوی هﻐه راته وب ه‪ ،‬موږ ﺻابر وساته او له‬ ‫منﮑر قوم سره ﭘه ج ه کﯥ زموږ مرسته وک ه‪ -١۴٨ .‬نو ﷲ هﻐوی ته‬

‫‪76‬‬

‫د دنيا بدل هﻢ ورک او د آخرت ﻏوره بدل يﯥ هﻢ ورک ‪ .‬او ﷲ نﯧﮑﻲ‬ ‫کونﮑﻲ خو وي‪.‬‬ ‫‪ -١۴٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬که تاسﯥ د منﮑرانو خﺒره ومنئ‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫به تاسﯥ و ر وي‪ ،‬بيا به تاسﯥ ناکام ﭘاتﯥ شئ‪ ١۵٠ .‬بﻠﮑﯥ ﷲ ستاسﯥ‬ ‫مرستندوی دی او هﻐه تر ولو ﻏوره مرسته کونﮑی دی‪ -١۵١ .‬موږ به‬ ‫د منﮑرانو ﭘه زړونو کﯥ ستاسﯥ وٻره واﭼوو‪ ،‬ﮑه هﻐوی داسﯥ شی له‬ ‫ﷲ سره شريک ک ی ﭼﯥ د هﻐه ﭘه حق کﯥ ﷲ هﯧ دليل نه دی نازل‬ ‫ک ی‪ .‬د هﻐوی ای دوزخ دی او هﻐه د ظالﻤانو لپاره بد ای دی‪-١۵٢ .‬‬ ‫او ﷲ خپﻠه وﻋده هﻐه وخت ر تيا ک له ﭼﯥ کﻠه تاسﯥ هﻐوی د ﷲ ﭘه‬ ‫حﮑﻢ وژل‪ .‬تر دې ﭼﯥ بيا تاسﯥ ﭘخپﻠه کﻤزوري شوئ او د کار ﭘه باره‬ ‫کﯥ مو اختﻼف وک او تاسﯥ ﭘه خﺒره ﻋﻤل ونه ک ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ‬ ‫تاسﯥ ته هﻐه ه در ودلﻲ وو ﭼﯥ تاسﯥ ﻏو تل‪ .‬ﭘه تاسﯥ کﯥ ينو دنيا‬ ‫او ينو نورو آخرت ﻏو ت‪ .‬بيا ﷲ ستاسﯥ مﺦ له هﻐو واړوه ﭼﯥ هﻐه‬ ‫تاسﯥ وازمايﻲ او ﷲ تاسﯥ وب ﻠئ او ﷲ د ايﻤان لرونﮑو ﭘه هﮑﻠه د لوی‬ ‫فضل خاوند دی‪ -١۵٣ .‬تاسﯥ ﭼﯥ ﭘه بره مﺦ روان وئ او شاته مو هﻢ ﭘه‬ ‫ﭼا ﭘسﯥ نه کتل او رسول ﭘه تاسﯥ ﭘسﯥ له شا ﻏ کاوه‪ .‬بيا ﷲ تاسﯥ ته‬ ‫ﭘه ﻏﻢ ﭘسﯥ ﻏﻢ درک ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه هﻐه ه ﭘسﯥ خﻔه نه شئ ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫له ﻻسه ووت او ﭘه هﻐه مﺼيﺒت هﻢ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ راﻏی‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ‬ ‫ه کوئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې خﺒر دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵۴‬بيا ﷲ ﭘه تاسﯥ له ﻏﻢ وروسته خوشحالﻲ نازله ک ه‪ ،‬يﻌنﯥ تاسﯥ‬ ‫کﯥ ﭘه يوې ډلﯥ خوب ﻏﻠﺒه وک له او يوه ډله وه ﭼﯥ د خپل ان فﮑر‬ ‫ورسره و‪ .‬هﻐوی د ﷲ ﭘه هﮑﻠه له حقيقته لرې فﮑرونه او د جاهﻠيت‬ ‫نظريات قايﻤول‪ .‬هﻐوی ويل ﭼﯥ ايا موږ هﻢ ه واک لرو‪) .‬ورته( ووايه‬ ‫هر ه د ﷲ ﭘه واک کﯥ دي‪ .‬هﻐوی ﭘه خپﻠو زړونو کﯥ داسﯥ خﺒره ﭘ ه‬

‫‪77‬‬

‫ک ې ﭼﯥ تاته يﯥ نه کوي‪ .‬هﻐوی وايﻲ که ﭘه دې مسئﻠه کﯥ زموږ هﻢ ل‬ ‫واک وای‪ ،‬نو موږ به دلته نه م ه کﯧدای‪ .‬ووايه که تاسﯥ ﭘه خپﻠو کورونو‬ ‫کﯥ وای‪ ،‬هﻢ د ﭼا لپاره ﭼﯥ مرګ ليﮑل شوی و‪ ،‬هﻐوی به د خپل مرګ‬ ‫د ای ﭘه طرف وتﻠﻲ وای‪ .‬دا ﭘه دې خاطر وشول ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه سينو‬ ‫کﯥ ه وو‪ ،‬هﻐه ﷲ ازمايل او هﻐه ه يﯥ رو انه کول ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه‬ ‫زړونو کﯥ دي‪ .‬او ﷲ ﭘه هﻐو خﺒرو ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ﭘه سينو کﯥ دي‪-١۵۵ .‬‬ ‫ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه دوو ډلو کﯥ ن ته وشوه‪ ،‬ﭘه هﻐه ورځ ﭼﯥ‬ ‫ستاسﯥ له من ه وک و ر ﯧدل‪ ،‬شيﻄان هﻐوی د ينو اﻋﻤالو له وجﯥ‬ ‫تﯧرايستﻲ وو‪ .‬ﷲ هﻐوی ب ﻠﻲ دي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵۶‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ د هﻐو خﻠﮑو ﭘه شان مه کﯧ ئ ﭼﯥ‬ ‫انﮑار يﯥ وک ‪ .‬هﻐوی د خپﻠو ورونو ﭘه هﮑﻠه وايﻲ‪ ،‬ﭼﯥ کﻠه دوی سﻔر يا‬ ‫جهاد ته و ﻲ او مرګ ورته را ﻲ‪ ،‬نو که له موږ سره وای نه به م ه‬ ‫کﯧدای او نه به وژل کﯧدای‪ .‬ﮑه ﭼﯥ ﷲ دا د هﻐوی ﭘه زړه کﯥ د حسرت‬ ‫ﻻمل ک ي‪ .‬او ﷲ ﭘيدا کول او وژل کوي او تاسﯥ ﭼﯥ هر ه کوئ ﷲ‬ ‫يﯥ وري‪ -١۵٧ .‬او که تاسﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ ووژل شئ يا م ه شئ‪،‬‬ ‫نو د ﷲ مﻐﻔرت او رحﻤت تر هﻐه ه ﻏوره دی ﭼﯥ هﻐوی يﯥ را ولوي‪.‬‬ ‫‪ -١۵٨‬او که تاسﯥ م ه شئ يا ووژل شئ‪ ،‬ﭘه هر حال به ﷲ ته ور ولﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵٩‬دا د ﷲ لوی رحﻤت دی ﭼﯥ ته هﻐوی لپاره نرم يﯥ‪ .‬که ته تريﺦ‬ ‫او سخت وای‪ ،‬نو دا خﻠک به له تا ت تﯧدﻻی‪ .‬نو هﻐوی وب ه‪ ،‬د هﻐوی‬ ‫لپاره مﻐﻔرت وﻏواړه او ﭘه ﭼارو کﯥ ورسره مشوره کوه‪ .‬او بيا ﭼﯥ‬ ‫فيﺼﻠه کوې‪ ،‬نو ﭘه ﷲ توکل کوه‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ له هﻐوی سره مينه کوي ﭼﯥ‬ ‫ﭘه ﷲ توکل کوي‪ -١۶٠ .‬که ﷲ ستاسﯥ مل شﻲ‪ ،‬نو هﯧ وک در باندې نه‬ ‫شﻲ برﻻسﻲ کﯧدای او که هﻐه مو مﻠتيا ﭘرٻ دي‪ ،‬نو له هﻐه وروسته وک‬

‫‪78‬‬

‫دی ﭼﯥ ستاسﯥ مرسته وک ي‪ .‬او د ايﻤان خاوندانو ته ﭘه ﷲ توکل ﭘه کار‬ ‫دي‪.‬‬ ‫‪ -١۶١‬او د نﺒﻲ کار دا نه دی ﭼﯥ ه ﭘ ک ي او وک ﭼﯥ ه ﭘ وي‬ ‫خپل ﭘ شوی شی به د قيامت ﭘه ورځ حاضروي‪ .‬بيا به هر ژوندي ته د‬ ‫هﻐه د ﻋﻤﻠونو ﭘوره بدل ورکول کﯧ ي او ﭘه هﻐوی به هﯧ ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١۶٢‬ايا کوم شخص ﭼﯥ د ﷲ د رضا تابع دی‪ ،‬هﻐه به د هﻐه کس ﭘه‬ ‫شان کﯧ ي ﭼﯥ د ﷲ له ﻏضب سره ستﯧن ي او د هﻐه ای جهنﻢ دی او‬ ‫هﻐه ډٻر بد ای دی‪ -١۶٣ .‬د ﷲ ﭘه نزد به د هﻐوی درجﯥ بﯧﻠﯥ بﯧﻠﯥ وي‬ ‫او هﻐوی ﭼﯥ ه کوي ﷲ يﯥ وري‪ -١۶۴ .‬ﷲ د ايﻤان ﭘه خاوندانو‬ ‫احسان ک ی ﭼﯥ د هﻐوی له من ه يﯥ ورته رسول لﯧ لی ﭼﯥ هﻐه ورته‬ ‫د ﷲ آيتونه وايﻲ او هﻐوی ﭘاکوي او هﻐوی ته د کتاب او حﮑﻤت درس‬ ‫ورکوي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐوی له دې وړاندې ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ وو‪.‬‬ ‫‪ -١۶۵‬او بيا ﭼﯥ تاسﯥ ته دا مﺼيﺒت در ورسﯧده ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐه دوه‬ ‫ﭼنده مﺼيﺒت رسوﻻی و‪ ،‬نو تاسﯥ وويل ﭼﯥ دا له کومه راﻏی‪ .‬ووايه دا‬ ‫تاسﯥ سره خپل و‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪ -١۶۶ .‬او د دواړو ډلو‬ ‫د ج ې ﭘه ورځ ﭼﯥ تاسﯥ ته کوم مﺼيﺒت در ورسﯧده‪ ،‬هﻐه )درته( د‬ ‫ﷲ ﭘه حﮑﻢ در ورسﯧده او ﭘه دې خاطر وو ﭼﯥ ﷲ مومنان وﭘﯧژنﻲ‪-١۶٧ .‬‬ ‫او هﻐو هﻢ وﭘﯧژنﻲ ﭼﯥ منافقان وو او ورته وويل شول ﭼﯥ راشئ د ﷲ‬ ‫ﭘه ﻻره کﯥ وجن ﯧ ئ يا د ﻤن دفع ک ئ‪ .‬هﻐوی وويل که موږ خﺒر وای‬ ‫ﭼﯥ جنګ کﯧ ي‪ ،‬حتﻤا ً درسره تﻠﻠو‪ .‬دا خﻠک ﭘه هﻐه ورځ تر ايﻤان‪ ،‬کﻔر‬ ‫ته ډٻر ن دې وو‪ .‬هﻐوی ﭘه خپﻠه خو ه هﻐه خﺒره کوله ﭼﯥ ﭘه زړه کﯥ‬ ‫يﯥ نه وه‪ .‬او ﷲ ﭘه هﻐه ه ډٻر ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﭘ وي‪-١۶٨ .‬‬ ‫دا خﻠک ﭼﯥ ﭘخپﻠه ناست وو‪ ،‬د خپﻠو ورونو ﭘه هﮑﻠه وايﻲ ﭼﯥ که هﻐوی‬

‫‪79‬‬

‫زموږ خﺒره منﻠﯥ وای‪ ،‬نو نه به م ه کﯧدل‪ .‬ووايه که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪،‬‬ ‫نو د خپل سر نه مرګ لرې ک ئ‪.‬‬ ‫‪ -١۶٩‬او وک ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ م ه شوي‪ ،‬هﻐوی م ه مه ئ‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ هﻐوی د خپل رب ﭘه نزد ژوندي دي او هﻐوی ته روزي ورکول‬ ‫کﯧ ي‪ -١٧٠ .‬هﻐوی ﭘه هﻐه خوشحاله دي ﭼﯥ ﷲ ﭘه خپل فضل ورک ي‪،‬‬ ‫او زٻری ترﻻسه کوي ﭼﯥ کوم خﻠک ﭘه هﻐوی ﭘسﯥ دي او تر اوسه هﻠته‬ ‫نه دي رسﯧدلﻲ‪ ،‬د هﻐوی لپاره هﻢ نه کومه وٻره شته او نه به خﻔه وي‪.‬‬ ‫‪ -١٧١‬هﻐوی د ﷲ ﭘه فضل او انﻌام خوشحالﯧ ي او ﭘه دې هﻢ ﭼﯥ ﷲ د‬ ‫ايﻤان د خاوندانو اجر نه ضايع کوي‪ -١٧٢ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ له زخﻤﻲ‬ ‫کﯧدو وروسته د ﷲ او رسول حﮑﻢ ومانه‪ ،‬ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ وک نﯧﮑان‬ ‫او متقيان دي‪ ،‬د هﻐوی لپاره لوی اجر دی‪ -١٧٣ .‬هﻐه خﻠک ﭼﯥ ورته‬ ‫وويل شول ﭼﯥ د ﻤن ستاسﯥ ﭘه مقابل کﯥ يو لوی قوت را ول ک ی دی‪،‬‬ ‫له هﻐو ووٻرٻ ئ‪ ،‬خو دې خﺒرې د هﻐوی ايﻤان ﻻ ډٻر زيات ک او ويﯥ‬ ‫ويل ﭼﯥ زموږ لپاره يوازې ﷲ کافﻲ دی او هﻐه ه کارساز دی‪-١٧۴ .‬‬ ‫نو هﻐوی د ﷲ ﭘه فضل او نﻌﻤت بﯧرته ستانه شول‪ ،‬دې خﻠﮑو ته هﯧ‬ ‫بدي ﭘﯧ ه نه شوه او هﻐوی د ﷲ ﭘه رضا مﺦ ته ﻻړل او ﷲ د لوی فضل‬ ‫خاوند دی‪ -١٧۵ .‬دا شيﻄان دی ﭼﯥ تاسﯥ د خپﻠو مﻠ رو ﭘه وسيﻠه‬ ‫وٻروي‪ .‬تاسﯥ له هﻐوی مه وٻرٻ ئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ له ما ووٻرٻ ئ که مومنان‬ ‫يئ‪.‬‬ ‫‪ -١٧۶‬او ته د هﻐو خﻠﮑو له وجﯥ مه خﻔه کﯧ ه ﭼﯥ ﭘه انﮑار کﯥ )تر يو‬ ‫بل( مخﮑﯥ شوي دي‪ .‬هﻐوی ﷲ ته هﯧ تاوان نه شﻲ رسوﻻی‪ .‬ﷲ‬ ‫ﻏواړي ﭼﯥ هﻐوی ﭘه آخرت کﯥ هﯧ برخه ونه لري‪ .‬د هﻐوی لپاره لوی‬ ‫ﻋﺬاب دی‪ -١٧٧ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ د ايﻤان ﭘه بدل کﯥ کﻔر اخيستی‪ ،‬هﻐوی‬ ‫د ﷲ هﯧ هﻢ نه شﻲ کوﻻی او د هﻐوی لپاره دردناک ﻋﺬاب دی‪-١٧٨ .‬‬

‫‪80‬‬

‫او وک ﭼﯥ کﻔر کوي‪ ،‬هﻐوی دې داسﯥ نه ﻲ ﭼﯥ موږ ورته کوم‬ ‫مهﻠت ورکوو دا نﻲ د هﻐوی لپاره ﻏوره دی‪ .‬موږ يوازې د دې لپاره‬ ‫مهﻠت ورکوو ﭼﯥ هﻐوی ﭘه جرم کﯥ مخﮑﯥ ﻻړ شﻲ او د هﻐوی لپاره‬ ‫ذليﻠونﮑی ﻋﺬاب دی‪ -١٧٩ .‬ﷲ مومنان ﭘه هﻐه حالت نه ﭘرٻ دي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ورسره مﺦ يئ‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ ناﭘاک له ﭘاکو بﯧل نه ک ي‪ .‬او ﷲ‬ ‫داسﯥ هﻢ نه دی ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه ﻏيﺒو خﺒر ک ي‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﷲ ﭼﯥ ﭘه خپﻠو‬ ‫رسوﻻنو کﯥ وک وﻏواړي هﻐه ﻏوره کوي‪ .‬نو تاسﯥ ﭘه ﷲ او د هﻐه‬ ‫ﭘه رسوﻻنو ايﻤان راوړئ‪ .‬که تاسﯥ ايﻤان راوړئ او ﭘرهﯧز اري اختيار‬ ‫ک ئ‪ ،‬نو تاسﯥ لپاره لوی اجر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨٠‬او ﭼاته ﭼﯥ ﷲ ﭘه خپل فضل ه ورک ي‪ ،‬که ﭘه هﻐه کﯥ بخل‬ ‫کوي نو دا دې هﯧ ﮑﻠه نه ﻲ ﭼﯥ دا د هﻐوی لپاره ﻏوره ده‪ ،‬بﻠﮑﯥ دا د‬ ‫هﻐوی لپاره ډٻر بد دی‪ .‬هﻐوی ﭼﯥ ﭘه کوم شﻲ کﯥ بخل کوي‪ ،‬د قيامت‬ ‫ﭘه ورځ به يﯥ ﻏاړه کﯥ طوق ک ی شﻲ‪ .‬او يوازې ﷲ د ﻤﮑﯥ او آسﻤان‬ ‫وارث دی‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ هر ه کوئ ﷲ ﭘرې خﺒر دی‪ -١٨١ .‬ﷲ د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو خﺒره اورٻدلﯥ ﭼﯥ ويﻠﻲ يﯥ دي ﷲ محتاج دی او موږ ﻏنﻲ يوو‪.‬‬ ‫موږ به د هﻐوی دا قول او د هﻐوی ﭘه ﻻس د ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ناحقه وژل وليﮑو‪.‬‬ ‫او موږ به ورته ووايو ﭼﯥ اوس د اور ﻋﺬاب و ﮑئ‪ -١٨٢ .‬دا ستاسﯥ د‬ ‫خپل ﻻس ه ده او ﷲ له خپﻠو بنده انو سره بﯥ انﺼافﻲ نه کوي‪-١٨٣ .‬‬ ‫کوم خﻠک ﭼﯥ وايﻲ تر و ﭼﯥ کوم رسول موږ ته داسﯥ يوه قربانﻲ ونه‬ ‫يﻲ ﭼﯥ اور يﯥ وخوري‪ ،‬موږ ته ﷲ حﮑﻢ ک ی ﭼﯥ تر هﻐﯥ يﯥ ونه‬ ‫منوو‪ ،‬هﻐوی ته ووايه ﭼﯥ له ما مخﮑﯥ تاسﯥ ته رسوﻻن راﻏﻠﻲ‪ ،‬ﮑاره‬ ‫ن ﯥ او هﻐه ه يﯥ راوړي ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻏواړئ‪ ،‬نو که تاسﯥ ر تينﻲ‬ ‫يئ‪ ،‬هﻐوی مو ولﯥ ووژل‪.‬‬

‫‪81‬‬

‫‪ -١٨۴‬نو که دوی تا دروﻏجن بولﻲ‪ ،‬تر تا مخﮑﯥ هﻢ داسﯥ ډٻر رسوﻻن‬ ‫دروﻏجن بﻠل شوي ﭼﯥ ﮑاره ن ﯥ‪ ،‬ﺻحيﻔﻲ او واضح کتاب يﯥ راوړی‬ ‫و‪ -١٨۵ .‬هر ژوندی به د مرګ خوند وري او تاته به ﭘوره اجر د قيامت‬ ‫ﭘه ورځ درکول کﯧ ي‪ .‬او وک ﭼﯥ له اوره بچ شﻲ او جنت ته ننويستل‬ ‫سودا ده‪.‬‬ ‫شﻲ‪ ،‬هﻐه کامياب دی او د دنيا ژوند يوازې د‬ ‫‪ -١٨۶‬يقينا ً ته به ﭘه خپل ان او مال کﯥ ازماٻل کﯧ ې‪ .‬ته به ډٻرې‬ ‫ورونﮑﯥ خﺒرې اورې‪ ،‬له هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ تر تا مخﮑﯥ کتاب ورک ل‬ ‫شوی او له هﻐوی هﻢ ﭼﯥ شرک يﯥ ک ی دی‪ .‬او که ته ﺻﺒر وک ې او‬ ‫تقوی اختيار ک ې‪ ،‬نو دا د لوړې حوﺻﻠﯥ کار دی‪ -١٨٧ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﷲ‬ ‫له اهل کتابو وﻋده واخيستﻠه ﭼﯥ تاسﯥ به د ﷲ کتاب ﭘه ﭘوره ډول خﻠﮑو‬ ‫ته ﮑاره کوئ او نه به يﯥ ﭘ وئ‪ .‬خو هﻐوی دا )وﻋده( شاته واﭼوله او‬ ‫د دې ﭘه ای يﯥ نا يزه بيه واخيسته‪ .‬هﻐه ومره بد شی دی ﭼﯥ دوی‬ ‫يﯥ اخﻠﻲ‪ -١٨٨ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ ﭘه خپﻠو کارونو خوشحاله دي او ﻏواړي‬ ‫ﭼﯥ دوی کوم کار نه دی ک ی‪ ،‬د هﻐه له وجﯥ يﯥ ستاينه وشﻲ‪ ،‬نو د‬ ‫هﻐوی لپاره ﻋﺬاب بد مه ه‪ .‬د هﻐوی لپاره له درده ډک ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨٩‬او د ﻤﮑﯥ او آسﻤان ﭘاﭼاهﻲ د ﷲ ده او ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٩٠‬د ﻤﮑﯥ او آسﻤانونو ﭘه خﻠقت او د شپﯥ او ور ﯥ ﭘه تګ راتګ‬ ‫کﯥ د ﻋقل خاوندانو ته ډٻرې ن ﯥ دي‪ -١٩١ .‬وک ﭼﯥ وﻻړ او ناست‬ ‫دي او ﭘه خپﻠو اړخونو ﷲ يادوي او د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘه ﭘﯧداٻ ت کﯥ‬ ‫فﮑر کوي‪ ،‬هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ای ربه‪ ،‬تا دا هر ه بﯥ مقﺼده نه دي ﭘيدا‬ ‫ک ي‪ .‬ته ﭘاک يﯥ‪ ،‬نو موږ د اور له ﻋﺬابه وساته‪ -١٩٢ .‬ای زموږ ربه‪،‬‬ ‫تا ﭼﯥ وک ﭘه اور کﯥ اﭼولﻲ هﻐوی دې واقﻌا ً رسوا ک ي او د ظالﻤانو‬ ‫هﯧ مرستندوی نشته‪ -١٩٣ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ يو بﻠونﮑی واورٻده ﭼﯥ‬ ‫د ايﻤان طرف ته بﻠنه يﯥ ورکوله ﭼﯥ ﭘه خپل رب ايﻤان راوړئ‪ ،‬نو موږ‬

‫‪82‬‬

‫ايﻤان راوړ‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬زموږ ناهونه وب ه او زموږ بدۍ له موږه‬ ‫لرې ک ه او زموږ خاتﻤه له نﯧﮑو خﻠﮑو سره ک ه‪ -١٩۴ .‬ای زموږ ربه‪،‬‬ ‫موږ ته هﻐه ه راک ه ﭼﯥ تا يﯥ راسره د خپﻠو رسوﻻنو ﭘه خوله وﻋده‬ ‫ک ې او د قيامت ﭘه ورځ موږ مه رسوا کوه‪ .‬بﯧشﮑه ته خپﻠه وﻋده نه‬ ‫ماتوې‪.‬‬ ‫‪ -١٩۵‬د هﻐوی رب د هﻐوی دﻋا قﺒوله ک له ﭼﯥ زه به ﭘه تاسﯥ کﯥ د‬ ‫هﯧچا ﻋﻤل نه ضايع کوم‪ ،‬که ه وي که س ی‪ ،‬تاسﯥ ول له يو بﻠه يئ‪.‬‬ ‫نو کومو خﻠﮑو ﭼﯥ هجرت وک او له خپﻠو کورونو وويستل شول او زما‬ ‫ﭘه ﻻره و ورول شول او هﻐوی ﭼﯥ وجن ﯧدل او ووژل شول‪ ،‬زه به د‬ ‫هﻐوی خﻄا له هﻐوی حتﻤا ً لرې ک م او هﻐوی به داسﯥ باﻏونو ته ننﺒاسﻢ‬ ‫ﭼﯥ ﻻندې ترې نهرونه بهﯧ ي‪ .‬دا له ﷲ سره د هﻐوی بدله ده او تر ولو‬ ‫ه بدل له ﷲ سره دی‪ -١٩۶ .‬او )د هﻐوی( ﭘه وطن کﯥ د منﮑرينو ﭘه‬ ‫خوشحال مه تﯧرو ئ‪.‬‬ ‫‪ -١٩٧‬دا ل ه فايده ده‪ ،‬بيا د هﻐوی ای دوزخ دی او هﻐه ن ه بد ای‬ ‫دی‪ -١٩٨ .‬الﺒته وک ﭼﯥ له خپل رب نه وٻرٻ ي د هﻐوی لپاره به‬ ‫باﻏونه وي ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي او هﻐوی به ﭘه کﯥ تل‬ ‫اوسﯧ ي‪ .‬دا به د ﷲ له طرفه د هﻐوی کوربهتوب وي او ه ﭼﯥ له ﷲ‬ ‫سره د نﯧﮑانو لپاره دي‪ ،‬هﻐه تر ولو ﻏوره دي‪ -١٩٩ .‬بﯧشﮑه ﭘه اهﻠو‬ ‫کتابو کﯥ ينﯥ داسﯥ هﻢ دي ﭼﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان لري او هﻐه کتاب هﻢ منﻲ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ته در لﯧ ل شوی دی او هﻐه کتابونه هﻢ منﻲ ﭼﯥ له دې وړاندې‬ ‫هﻐوی ته لﯧ ل شوي وو‪ ،‬هﻐوی د ﷲ ﭘه وړاندې ي شوي او هﻐوی د‬ ‫ﷲ آيتونه ﭘه ل ه بيه نه خر وي‪ .‬د هﻐوی اجر له ﷲ سره دی او ﷲ زر‬ ‫حساب کونﮑی دی‪ -٢٠٠ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﺻﺒر وک ئ او ﭘه مقابﻠه‬

‫‪83‬‬

‫کﯥ قوي اوسئ‪ ،‬مقاومت وک ئ او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬تﻤه ده ﭼﯥ تاسﯥ به‬ ‫کامياب شئ‪.‬‬ ‫سوره النساء ‪۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای خﻠﮑو‪ ،‬له خپل رب نه ووٻرٻ ئ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له يوه ان نه ﭘيدا‬ ‫ک ئ او له هﻤاﻏه يﯥ د هﻐه جوړه ﭘيدا ک ئ او له هﻐو دواړو يﯥ ډٻر‬ ‫س ي او ﯥ ﭘيدا او خپاره ک ل‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ د هﻐه ﭘه وسيﻠه‬ ‫تاسﯥ له يو بل سوال کوئ او د خپﻠوانو خﺒر اخﻠئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ تاسﯥ اري‪.‬‬ ‫‪ -٢‬او د يتيﻤانو مال هﻐوی ته ورک ئ او بد مال ﭘه ه مال مه بدلوئ او‬ ‫د هﻐوی مال له خپل مال سره مه وئ‪ .‬دا ډٻره لويه ناه ده‪ -٣ .‬او که‬ ‫تاسﯥ سره دا اندٻ نه وي ﭼﯥ د يتيﻤانو ﭘه مﻌامﻠه کﯥ به ﻋدل ونه ک ئ‪،‬‬ ‫نو ﭘه و کﯥ ﭼﯥ کومﯥ ستاسﯥ خو ﯥ دي‪ ،‬له هﻐوی )سره( دوو دوو‪،‬‬ ‫درٻيو درٻيو او ﻠورو ﻠورو ﭘورې نﮑاح وک ئ‪ .‬خو که تاسﯥ سره دا‬ ‫اندٻ نه وي ﭼﯥ ﻋدل نه شئ کوﻻی‪ ،‬نو بيا يوه نﮑاح وک ئ يا هﻐه وين ﯥ‬ ‫سره ﭼﯥ ستاسﯥ مﻠﮑيت وي ﭘه دې هيﻠه ده ﭼﯥ تاسﯥ ﻋدل ﭘرې نه‬ ‫ږدئ‪ -۴.‬او و ته د هﻐوی مهر ﭘه خو ورک ئ‪ .‬بيا که هﻐوی ﭘه‬ ‫دې )مهر( کﯥ تاسﯥ ته ه ﭘه خپﻠه خو ه ﭘرٻ دي‪ ،‬نو تاسﯥ يﯥ ﭘه خو ه‬ ‫وکاروئ‪.‬‬ ‫‪ -۵‬او هﻐو ﭼﯥ ناﭘوهه دي او ﷲ ستاسﯥ مرستندوی ر ولﻲ‪ ،‬هﻐوی ته‬ ‫د هﻐوی مال مه ورکوئ‪ .‬له دې مال ﭘه هﻐوی وخوروئ او ور واﻏوندئ‬ ‫او ﯥ خﺒرې ورسره کوئ‪ -۶ .‬او يتيﻤان ارئ‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ د نﮑاح‬ ‫ﻋﻤر ته ورسﯧ ي‪ ،‬نو که تاسﯥ ﭘه کﯥ هو يارتوب وليده مال ورته‬ ‫وسپارئ‪ .‬او د هﻐوی مال ﭘه اسراف او ﭘه دې فﮑر مه خورئ ﭼﯥ هﻐوی‬

‫‪84‬‬

‫به )زر( لوی شﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ حاجت نه لري د يتيﻢ له مال دې نه‬ ‫خوري او وک ﭼﯥ محتاج وي‪ ،‬له دستور سره سﻢ دې مﺼرف ک ي‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐوی مال ور وسپارئ‪ ،‬نو واه ﭘرې ونيسئ او ﷲ د‬ ‫حساب اخيستو لپاره کافﻲ دی‪ -٧ .‬د مور ﭘﻼر او خپﻠوانو نه ﭘه ﭘاتﯥ مال‬ ‫کﯥ د س يو برخه هﻢ شته او د مور ﭘﻼر او خپﻠوانو ﭘه ﭘاتﯥ مال کﯥ د‬ ‫و برخه هﻢ شته‪ ،‬که ل ه وي که ډٻره يوه اکل شوې برخه ده‪ -٨ .‬او‬ ‫که د وٻش ﭘه وخت خپﻠوان او يتيﻤان او محتاجان وي‪ ،‬نو هﻐوی ته هﻢ‬ ‫ﭘه کﯥ ه ورک ئ او هﻐوی سره ﭘه زړهسوي خﺒرې وک ئ‪ -٩ .‬او ﭼا‬ ‫سره ﭼﯥ دا وٻره وي ﭼﯥ ﭘه ان ﭘسﯥ به مرګ نه وروسته ناتوانه بچﻲ‬ ‫ﭘرٻ دي‪ .‬هﻐوی بايد له ﷲ ووٻرٻ ي او ﭘخه خﺒره وک ي‪ -١٠ .‬کوم خﻠک‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ناحقه د يتيﻢ مال خوري‪ ،‬هﻐوی خپﻠﯥ خﯧ ﯥ له اوره ډکوي او‬ ‫هﻐوی به ډٻر زر د اور لﻤﺒو ته وﻏور ول شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ﷲ تاسﯥ ته ستاسﯥ د اوﻻد ﭘه هﮑﻠه حﮑﻢ کوي ﭼﯥ د نر برخه له‬ ‫دوو و سره برابره ده‪ .‬که ﯥ له دوو زياتﯥ وي‪ ،‬نو هﻐوی ته ﭘه‬ ‫ميراث کﯥ له ﭘاتﯥ شوي مال ﭘه درٻيو کﯥ دوه برخﯥ دي او که يوازې‬ ‫وي‪ ،‬نو نيﻤه برخه ده‪ .‬او د م ي مور او ﭘﻼر لپاره ﭘه ﭘاتﯥ شوي مال‬ ‫کﯥ هر يوه ته شپ مه برخه ده‪ ،‬ﭘه هﻐه مال کﯥ ﭼﯥ هﻐه ﭘري ی وي‪،‬خو‬ ‫ﭘه دې شرط ﭼﯥ د م ي اوﻻد وي‪ .‬او که د م ي اوﻻد نه وي او مور و‬ ‫ﭘﻼر يﯥ وارثان وي‪ ،‬نو د مور يﯥ درٻيﻤه برخه ده او که يﯥ خوٻندې او‬ ‫ورونه وي‪ ،‬نو د مور يﯥ شپ مه برخه ده‪ .‬دا ولﯥ برخﯥ د م ي له‬ ‫وﺻيت او ﭘه هﻐه له ﭘاتﯥ شوي قرض خﻼﺻولو وروسته دي‪ .‬که ستاسﯥ‬ ‫ﭘﻼر وي او که ستاسﯥ زامن وي‪ ،‬تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ‬ ‫تاسﯥ ته وک ډٻر ور دی‪ .‬دا د ﷲ له طرفه فرض شوې ده‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ډٻر ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -١٢ .‬او تاسﯥ لپاره ﭘه هﻐه مال کﯥ نيﻤه‬

‫‪85‬‬

‫برخه ده ﭼﯥ ستاسﯥ له مﯧرمنو ﭘاتﯥ شﻲ‪ ،‬ﭘه دې شرط ﭼﯥ اوﻻد يﯥ نه‬ ‫وي‪ .‬او که د هﻐوی اوﻻد وي‪ ،‬نو تاسﯥ لپاره د مﯧرمنو ﭘه ﭘاتﯥ شوي مال‬ ‫کﯥ شپ مه برخه ده‪ ،‬الﺒته د هﻐﯥ له وﺻيت او ﭘه هﻐﯥ د ﭘاتﯥ قرض‬ ‫خﻼﺻولو وروسته‪ .‬او که ستاسﯥ اوﻻد نه وي ستاسﯥ ﭘه ميراث کﯥ د‬ ‫مﯧرمنو ﻠورمه برخه ده او که ستاسﯥ اوﻻد وي‪ ،‬نو د مﯧرمنو اتﻤه برخه‬ ‫ده‪ ،‬الﺒته ستاسﯥ له وﺻيت او ﭘه تاسﯥ د ﭘاتﯥ شوي قرض خﻼﺻولو‬ ‫وروسته‪ .‬او که کوم موروث )م ی( داسﯥ وي ﭼﯥ نه يﯥ اﺻول وي او‬ ‫نه فروع‪ ،‬او که د هﻐه يو ورور يا خور وي‪ ،‬نو ﭘه دواړو کﯥ د هر يوه‬ ‫لپاره شپ مه برخه ده‪ .‬او که له دې زيات وي‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه درٻيﻤه برخه‬ ‫کﯥ شريک دي‪ ،‬د م ي له وﺻيت او ﭘه هﻐه د ﭘاتﯥ شوي قرض له‬ ‫خﻼﺻولو وروسته‪ ،‬بﯥ له کوم تاوان رسولو‪ .‬دا د ﷲ له طرفه حﮑﻢ دی‬ ‫او ﷲ ﻋﻠيﻢ‪ ،‬حﻠيﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬دا د ﷲ اکﻠﻲ حدونه دي‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ او رسول اطاﻋت کوي‪،‬‬ ‫ﷲ به يﯥ داسﯥ باﻏونو ته بو ﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬هﻠته‬ ‫به دوی تل اوسﯧ ي دا لويه کاميابﻲ ده‪ -١۴ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه‬ ‫د رسول نافرمانﻲ وک ي او د هﻐه له اکﻠو حدونو بهر وو ﻲ‪ ،‬هﻐه به‬ ‫ﭘه اور کﯥ واﭼول شﻲ او هﻠته به تل ﭘروت وي او د هﻐه لپاره له ذلته‬ ‫ډک ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او ستاسﯥ ﭘه و کﯥ ﭼﯥ وک بدکاري وک ي نو ﭘه هﻐﯥ له خپﻠو‬ ‫ﻠور واهان تﯧر ک ئ‪ .‬بيا که هﻐوی واهﻲ ورک له نو هﻐه ﯥ ﭘه‬ ‫کورونو کﯥ دننه بندې ک ئ‪ ،‬تر دې ﭼﯥ مرګ يﯥ يوسﻲ يا ورته ﷲ‬ ‫کومه ﻻره ﭘيدا ک ي‪ -١۶ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ که دوه س ي بدکاري وک ي‬ ‫نو هﻐوی ته تﮑﻠيف ورک ئ‪ .‬بيا که هﻐوی توبه وباسﻲ او ان اﺻﻼح‬ ‫ک ي‪ ،‬نو د هﻐوی ﭘه هﮑﻠه فﮑر ﭘرٻ دئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ توبه قﺒﻠونﮑی‪ ،‬مهربان‬

‫‪86‬‬

‫دی‪ -١٧ .‬توبه‪ ،‬ﭼﯥ قﺒﻠول يﯥ د ﷲ ﭘه ذمه دي‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو لپاره ده ﭼﯥ‬ ‫ﭘه ناﭘوه بد کار کوي او بيا زر توبه وباسﻲ‪ .‬د هﻤاﻏو توبه ﷲ قﺒﻠوي او‬ ‫ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬او داسﯥ خﻠﮑو لپاره توبه نشته ﭼﯥ بيا بيا ناه کوي‪ ،‬تر دې ﭼﯥ ﭘه‬ ‫هﻐوی کﯥ کوم يوه ته مرګ راشﻲ او بيا هﻐوی ووايﻲ ﭼﯥ اوس موږ‬ ‫توبه کوو او نه د هﻐو خﻠﮑو توبه شته ﭼﯥ د انﮑار ﭘه حالت کﯥ م ه‬ ‫کﯧ ي‪ ،‬د هﻐوی لپاره خو موږ له درده ډک ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ ته دا روا نه ده ﭼﯥ ﭘه زور د و‬ ‫وارثان شئ‪ ،‬او نه ﭘه هﻐوی د دې لپاره فشار راوړئ ﭼﯥ تاسﯥ هﻐوی‬ ‫ته ه ورک ي‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ ترې يوه برخه بﯧرته واخﻠئ‪ ،‬م ر ﭘه هﻐه‬ ‫ﺻورت کﯥ ﭼﯥ هﻐوی ﮑاره بﯥ حيايﻲ وک ي‪ .‬او له هﻐوی سره ه‬ ‫ﭼﻠند کوئ‪ .‬که هﻐوی ستاسﯥ خو ﯥ نه وي‪ ،‬نو کﯧدای شﻲ ﭼﯥ يو شی‬ ‫ستاسﯥ خوښ نه وي‪ ،‬خو ﷲ به درته ﭘه هﻐه کﯥ ډٻره لويه ﯧ ه اي ﯥ‬ ‫وي‪ -٢٠ .‬او که تاسﯥ د يوې مﯧرمنﯥ ﭘه ای بﻠه مﯧرمن راوستل ﻏواړئ‬ ‫او تاسﯥ يوې ته ډٻر مال ورک ی وي‪ ،‬نو له هﻐﯥ بﯧرته ه مه اخﻠئ‪ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ يﯥ ﭘه هﻐﯥ ﭘه تور ل ولو او ﮑاره ظﻠﻢ کولو سره بﯧرته اخﻠئ‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬او تاسﯥ دا مال ن ه اخيستی شئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ يو بل سره يو‬ ‫ای شوي يئ او هﻐوی له تاسﯥ کﻠﮑه وﻋده اخيستﯥ ده‪ -٢٢ .‬او له هﻐو‬ ‫و سره نﮑاح مه کوئ ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘﻼر ورسره نﮑاح ک ې ده‪ ،‬م ر‬ ‫ه ﭼﯥ ﭘخوا شوي دي‪ .‬بﯧشﮑه دا بﯥحيايﻲ او د نﻔرت خﺒره ده او دا ډٻر‬ ‫بد کار دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬ﭘه تاسﯥ حرامﯥ شوې دي ستاسﯥ مﯧندې‪ ،‬ستاسﯥ لو ﯥ‪ ،‬ستاسﯥ‬ ‫خوٻندې‪ ،‬ستاسﯥ ترور انﯥ )ﻋﻤه انﯥ( ستاسﯥ خاله انﯥ‪ ،‬ستاسﯥ‬ ‫خور ﯥ او ورٻرې او ستاسﯥ هﻐه مﯧندې ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ شيدې درک ي‪،‬‬

‫‪87‬‬

‫ستاسﯥ هﻐه خويندې ﭼﯥ تاسﯥ سره يﯥ شيدې رودلﻲ‪ ،‬ستاسﯥ د مﯧرمنو‬ ‫مﯧندې )خوا ﯥ( او هﻐه ناسﮑه لو ﯥ ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه کورونو کﯥ ﭘالل‬ ‫کﯧ ي او ستاسﯥ له هﻐو مﯧرمنو وي ﭼﯥ تاسﯥ ورسره يو ای شوي يئ‪،‬‬ ‫خو که تاسﯥ د هﻐوی )مﯧندو( سره نه يئ يو ای شوي‪ ،‬نو ﭘه تاسﯥ ناه‬ ‫نشته‪ .‬او ستاسﯥ د حقيقﻲ زامنو مﯧرمنﯥ او دا ﭼﯥ تاسﯥ دوه خوٻندې يو‬ ‫ای ک ئ‪ ،‬م ر هﻐه ﭼﯥ مخﮑﯥ شوي دي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان‬ ‫دی‪.‬٭ ‪ -٢۴‬او هﻐه ﯥ هﻢ حرامﯥ دي ﭼﯥ د بل ﭘه نﮑاح کﯥ وي‪ ،‬م ر‬ ‫که ﭘه جنګ کﯥ يﯥ ونيسئ‪ .‬دا ﭘه تاسﯥ د ﷲ حﮑﻢ دی‪ .‬له دې بﻐير ﭼﯥ‬ ‫نورې ومره ﯥ دي‪ ،‬هﻐه ولﯥ ستاسﯥ لپاره حﻼلﯥ دي‪ ،‬ﭘه دې شرط‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ د خپل مال ﭘه وسيﻠه وﻏواړئ او نﮑاح يﯥ ک ئ‪ ،‬نه د‬ ‫بدکارۍ ﭘه شﮑل‪ .‬بيا که تاسﯥ له هﻐوی ه واخيسته‪ ،‬نو هﻐوی ته اکل‬ ‫شوی مهر ورک ئ‪ .‬او له مهر اکﻠو وروسته ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه خپل من کﯥ‬ ‫هر ه رضا وک له‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ ه ناه نشته‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت‬ ‫خاوند دی۔ ‪ ٢۵‬۔ او ﭘه تاسﯥ که وک دا وس نه لري ﭼﯥ له آزادې‬ ‫مسﻠﻤانﯥ ﯥ سره نﮑاح وک ي‪ ،‬هﻐه دې ستاسﯥ ﭘه وين و کﯥ له هﻐﯥ‬ ‫يوې سره نﮑاح وک ي ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه ولﮑه کﯥ وي او مومنه وي‪ .‬ﷲ‬ ‫ستاسﯥ ﭘه ايﻤان ه ﭘوهﯧ ي‪ ،‬تاسﯥ ﭘه خپﻠو کﯥ يو يئ‪ .‬نو د هﻐوی د‬ ‫مالﮑانو ﭘه اجازه له هﻐوی سره نﮑاح وک ئ او ﭘه مﻌروفه طريقه يﯥ‬ ‫مهر ورک ئ‪ ،‬ﭘه داسﯥ طريقه ﭼﯥ هﻐه د نﮑاح ﭘه تار وت ل شﻲ نه دا‬ ‫ﭼﯥ آزاد شهوت ﭘوره ک ي يا ﭘ ه ياري وک ي‪ .‬بيا که هﻐوی ﭘه نﮑاح کﯥ‬ ‫وت ل شوې او بيا هﻢ بدکاري وک ي‪ ،‬نو د آزادو و لپاره ﭼﯥ ومره‬ ‫جزا اکل شوې‪ ،‬دوی لپاره د هﻐﯥ نيﻤه ده‪ .‬دا د هﻐو لپاره ده ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ‬ ‫کﯥ له ناه وٻرٻ ي‪ ،‬او که تاسﯥ ﺻﺒر وک ئ‪ ،‬نو دا تاسﯥ لپاره ﻏوره ده‬ ‫او ﷲ ډٻر ب ونﮑی او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬

‫‪88‬‬

‫‪ -٢۶‬ﷲ ﻏواړي ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ ووايﻲ او تاسﯥ ته د هﻐو خﻠﮑو د طريقو‬ ‫هدايت درک ي ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ تﯧر شوي دي او ﭘه تاسﯥ توجه‬ ‫وک ي‪ ،‬ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٢٧ .‬او ﷲ ﻏواړي ﭼﯥ هﻐه ﭘه‬ ‫تاسﯥ توجه وک ي او کوم خﻠک ﭼﯥ د خپﻠو خواهشاتو ﭘيروي کوي‪ ،‬هﻐه‬ ‫ﻏواړي ﭼﯥ تاسﯥ له سﻤﯥ ﻻرې ډٻر لرې شئ‪ -٢٨ .‬ﷲ ﻏواړي ﭼﯥ ﭘه‬ ‫تاسﯥ بوج کﻢ ک ي او انسان ضﻌيف ﭘيدا شوی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه خپﻠو من ونو کﯥ د يو بل مال ﭘه ناحقه مه‬ ‫خورئ‪ ،‬م ر دا ﭼﯥ ستاسﯥ ترمن ﭘه خو تجارت وي‪ .‬او يو بل مه‬ ‫وژنئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه تاسﯥ ډٻر مهربانه دی‪ -٣٠ .‬او وک ﭼﯥ ﭘه ظﻠﻢ او‬ ‫سرکش داسﯥ وک ي‪ ،‬موږ به يﯥ حتﻤا ً ﭘه اور کﯥ واﭼوو‪ .‬او دا د ﷲ‬ ‫لپاره آسانه ده‪ -٣١ .‬که تاسﯥ له هﻐو لويو ناهونو ان وساتئ ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ترې منع شوي يئ‪ ،‬نو موږ به ستاسﯥ وړې خﻄاوې وب وو او تاسﯥ به‬ ‫د ﻋزت ای ته ننﺒاسو‪ -٣٢ .‬او تاسﯥ د هﻐه شﻲ هيﻠه مه کوئ ﭼﯥ ﷲ‬ ‫ﭘه کﯥ تاسﯥ ته ﭘه يو بل ﻏورهوالی درک ی دی‪ .‬س يو ته د خپﻠﯥ ﯥ‬ ‫برخه ده او و ته د خپﻠﯥ ﯥ برخه ده‪ .‬او له ﷲ فضل وﻏواړئ‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ ﭘه هر ه ﭘوهﯧ ي‪ -٣٣ .‬موږ له مور او ﭘﻼر او خپﻠوانو د ﭘاتﯥ شوي‬ ‫ميراث لپاره‪ ،‬هر يوه ته وارث اکﻠی دی او تاسﯥ ﭼﯥ ﭼا سره وﻋده ک ې‬ ‫وي‪ ،‬نو هﻐوی ته خپﻠه برخه ورک ئ‪ ،‬بﯧشﮑه هر ه د ﷲ ﭘه وړاندې‬ ‫دي‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬س ي ﭘه و ساتونﮑﻲ ) اکل شوي( دي‪ .‬ﮑه ﭼﯥ ﷲ يوه ته ﭘه بل‬ ‫فضيﻠت ورک ی دی او له دې امﻠه هﻢ ﭼﯥ س يو خپل مال مﺼرف ک ی‬ ‫دی‪ .‬نو نﯧﮑﯥ ﯥ فرمانﺒردارې او د ﷲ ﭘه حﻔاظت د ﭘ و ﭼارو ساتونﮑﯥ‬ ‫دي‪ .‬او له کومو و ﭼﯥ د سرکش اندٻ نه لرئ‪ ،‬هﻐوی ﭘوهه ک ئ او‬ ‫ﭘه بستره کﯥ يﯥ يوازې ﭘرٻ دئ او جزا ورک ئ‪ .‬بيا که هﻐوی ستاسﯥ‬

‫‪89‬‬

‫اطاﻋت وک ي‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی د تور ﭘورې کولو ﻻره مه ل وئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫تر ولو لوړ دی‪ ،‬ډٻر لوی دی‪ -٣۵ .‬که تاسﯥ د ﯥ او مﯧ ه ترمن د‬ ‫اړيﮑو د خرابﯧدو اندٻ نه لرئ‪ ،‬ﭘه خپﻠوانو کﯥ يو منﺼف س ی او ﭘه‬ ‫خپﻠوانو کﯥ يوه منﺼﻔه ه ودروئ‪ ،‬که دواړه اﺻﻼح وﻏواړي‪ ،‬نو ﷲ‬ ‫به يﯥ ترمن موافقت وک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هر ه ﭘوه او خﺒردار دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ او هﻐه سره ه مه شريﮑوئ‪ .‬او له مور ﭘﻼر‬ ‫سره‪ ،‬خپﻠوانو سره او يتيﻤانو‪ ،‬مسﮑينانو او خپﻠوانو اون يو او ﭘرديو‬ ‫اون يو‪ ،‬او ن دې ناستو او مسافرو او ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ مالﮑان يئ هﻐو سره‬ ‫ه ﭼﻠند وک ئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ کﺒرجن او ﻏاوره نه خو وي‪ -٣٧ .‬هﻐوی‬ ‫ﭼﯥ بخل کوي او نورو ته هﻢ بخل ور زده کوي او ه ﭼﯥ ورته ﷲ ﭘه‬ ‫خپل فضل ورک ي هﻐه ﭘ وي‪ .‬او موږ منﮑرانو ته له ذلته ډک ﻋﺬاب تيار‬ ‫ک ی دی‪ -٣٨ .‬او کوم خﻠک ﭼﯥ خپل مال د ان ودلو لپاره مﺼرفوي‪،‬‬ ‫او ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان نه لري او شيﻄان يﯥ مﻠ ری شﻲ‪ ،‬نو‬ ‫هﻐه ډٻر بد مﻠ ری دی‪ -٣٩ .‬هﻐوی ه تاوان کاوه که يﯥ ﭘه ﷲ او د‬ ‫آخرت ﭘه ورځ ايﻤان راوړی وای او ﷲ ﭼﯥ ورته ه ورک ي دي‪ ،‬ﭘه‬ ‫هﻐه کﯥ يﯥ مﺼرف کوﻻی‪ .‬او ﷲ ﭘه هﻐوی ه خﺒر دی‪ -۴٠ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ به د هﯧچا ﭘه برخه کﯥ يوه ذره حق تﻠﻔﻲ ونه ک ي‪ .‬که نﯧﮑﻲ وي نو‬ ‫لس ﭼنده زياته ورکوي او له خپﻠه اړخه ډٻر زيات ثواب ورکوي‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬بيا به هﻐه وخت ه حال وي ﭼﯥ کﻠه موږ له هر امته يو واه راوړو‬ ‫او تا ﭘه هﻐو خﻠﮑو واه ک و‪ -۴٢ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار او د ﭘﯧﻐﻤﺒر‬ ‫نافرمانﻲ ک ې‪ ،‬هﻐوی به ﭘه هﻐه ورځ ارمان کوي ﭼﯥ کاشﮑﯥ ﭘه ﻤﮑه‬ ‫خ ک ی شﻲ او هﻐه به له ﷲ هﯧ يوه خﺒره ﭘ ه نه شﻲ ساتﻠی‪ -۴٣ .‬ای‬ ‫د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬لﻤان ه ته مه ن دې کﯧ ئ کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ نشه يئ‪ ،‬تر‬ ‫هﻐﯥ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه خپﻠه خﺒره ﭘوه شئ‪ ،‬او هﻐه وخت هﻢ )مه ن دې کﯧ ئ(‬

‫‪90‬‬

‫ﭼﯥ د ﻏسل حاجت وي‪ ،‬م ر که ﭘه ﻻره روان يئ‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ ﻏسل‬ ‫وک ئ‪ .‬او که تاسﯥ مريض يئ يا ﭘه سﻔر کﯥ يئ يا ﭘه تاسﯥ کﯥ وک د‬ ‫حاجت له ايه راﻏﻠی وي‪ ،‬يا تاسﯥ و ته ورﻏﻠﻲ يئ او بيا تاسﯥ اوبه‬ ‫ونه مومئ‪ ،‬نو تاسﯥ ﭘه ﭘاکه خاوره تيﻤﻢ وک ئ او ﭘه خپل مﺦ او ﻻسونو‬ ‫مسح وک ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی او مﻐﻔرت کونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬ايا تا هﻐه خﻠک نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ د کتاب يوه برخه ورک ل شوې‬ ‫وه‪ .‬هﻐوی ﻤراهﻲ اخﻠﻲ او ﻏواړي ﭼﯥ تاسﯥ هﻢ له ﻻرې خﻄا شئ‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬ﷲ ستا د ﻤنان ه ﭘﯧژنﻲ‪ .‬او ﷲ کافﻲ دی د مﻼت لپاره او ﷲ کافی‬ ‫دی د مرستﯥ لپاره‪ -۴۶ .‬ﭘه يهودو کﯥ يوه ډله خﺒره له خپل ايه بدلوي‬ ‫او وايﻲ ﭼﯥ موږ واورٻدل او ومو نه منل‪ .‬او وايﻲ ﭼﯥ واوره او تاته دې‬ ‫وانه ورول شﻲ‪ .‬هﻐوی خپﻠه ژبه بدلوي او ﭘه دين کﯥ د ﻋيب ل ولو لپاره‬ ‫ﻏ ٻ ي‪ .‬او که هﻐوی ووايﻲ ﭼﯥ موږ واورٻدل او ومنل‪ ،‬او واوره او ﭘه‬ ‫موږ نظر وک ه‪ ،‬نو دا به د هﻐوی لپاره ډٻره ه او ﻏوره وای‪ ،‬خو ﷲ د‬ ‫هﻐوی د انﮑار له وجﯥ ﭘه هﻐوی لﻌنت ک ی دی‪ .‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ ډٻرو‬ ‫ل و ايﻤان راوړ‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬ای هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ کتاب درکول شوی‪ ،‬ﭘه هﻐه ايﻤان راوړئ ﭼﯥ‬ ‫موږ نازل ک ی‪ ،‬د هﻐه کتاب تﺼديقونﮑی دی ﭼﯥ تاسﯥ سره دی‪ ،‬له‬ ‫هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ موږ ستاسﯥ مخونه وران ک و‪ ،‬بيا يﯥ شاته تاو ک و يا‬ ‫ﭘرې هﻐسﯥ لﻌنت وک و لﮑه د سﺒت ﭘه خﻠﮑو مو ﭼﯥ ک ی و‪ .‬او د ﷲ‬ ‫حﮑﻢ ﭘوره کوئ‪ -۴٨ .‬بﯧشﮑه ﷲ دا نه ب ﻲ ﭼﯥ شرک ورسره وشﻲ‪ ،‬خو‬ ‫له دې)شرک( بﻐير ﭼﯥ هر ه دي‪ ،‬هﻐه يﯥ ﭼﯥ هر ﭼاته وﻏواړي ب ﻲ‬ ‫يﯥ‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﷲ سره شريک و ا ه‪ ،‬هﻐوی لوی طوفان ساز ک ‪-۴٩ .‬‬ ‫ايا تا هﻐو ليدلﻲ ﭼﯥ انونه ﭘاک بولﻲ‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﷲ ﭼﯥ وک وﻏواړي هﻐه‬

‫‪91‬‬

‫ﭘاکوي او ﭘه هﻐوی به ذره ظﻠﻢ هﻢ نه کﯧ ي‪ -۵٠ .‬وره‪ ،‬هﻐوی ﭘه ﷲ‬ ‫ن ه دروغ تپﻲ او د ﮑاره ناه لپاره هﻤدا کافﻲ ده‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬ايا تا هﻐه خﻠک نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ د کتاب يوه برخه ورکول شوې‬ ‫وه‪ ،‬هﻐوی حﺒت )سﻔﻠيه اﻋﻤال مثﻼً جادو وﻏيره( او طاﻏوت )شيﻄانﻲ‬ ‫قوتونه او خﺒيثه روحونه وﻏيره( منﻲ او د منﮑرانو ﭘه هﮑﻠه وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی تر مسﻠﻤانانو ﭘه ه ﻻره دي‪ -۵٢ .‬هﻐوی هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﷲ‬ ‫ﭘرې لﻌنت ک ی او ﭘه ﭼا ﭼﯥ ﷲ لﻌنت وک ي‪ ،‬ته ﭘه هﻐوی کﯥ‬ ‫مرستندوی نه شﯥ موندﻻی‪ -۵٣ .‬ايا د ﷲ ﭘه اقتدار کﯥ د هﻐوی ه برخه‬ ‫شته‪ ،‬بيا خو به هﻐوی ﭼاته د کجورې د زړي هومره ه هﻢ ور نه ک ي‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬ايا دوی خﻠﮑو سره د هﻐه ه له وجﯥ حسد کوي ﭼﯥ ﷲ ﭘه خپل‬ ‫فضل ورک ي دي‪ .‬نو موږ آل ابراهيﻢ ته کتاب او حﮑﻤت ورک ی‪ ،‬او‬ ‫موږ هﻐوی ته لويه ﭘاﭼاهﻲ هﻢ ورک ه‪.‬‬ ‫‪ -۵۵‬ﭘه هﻐوی کﯥ ينو دا )کتاب( ومانه او ينﯥ ترې ﭘاتﯥ شول‪ ،‬او د‬ ‫هﻐوی لپاره د جهنﻢ لﻤﺒﯥ کافﻲ دي‪ -۵۶ .‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ زموږ‬ ‫له ن و انﮑار ک ی‪ ،‬هﻐوی موږ ﭘه سخت اور کﯥ اﭼوو‪ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫د بدن ﭘو ﮑی وسو ﯧ ي‪ ،‬نو موږ به يﯥ ﭘو ﮑی بدل او نوی ک و ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ﻋﺬاب تﯧرولو ته دوام ورک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ قوي‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند‬ ‫دی‪ -۵٧ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل‪ ،‬هﻐوی به‬ ‫موږ داسﯥ باﻏونو ته دننه ک و ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬هﻠته به‬ ‫دوی تل اوسﯧ ي‪ ،‬هﻠته به دوی لپاره ﭘاکﯥ ﯥ وي او دوی به موږ د‬ ‫سيوري ﻻندې ساتو‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬ﷲ تاسﯥ ته حﮑﻢ کوي ﭼﯥ امانتونه خپﻠو حقدارو ته ورسوئ‪ .‬او کﻠه‬ ‫ﭼﯥ د خﻠﮑو ترمن فيﺼﻠه کوئ‪ ،‬نو ﭘه ﻋدل يﯥ وک ئ‪ .‬ﷲ تاسﯥ ته ه‬ ‫نﺼيحت کوي‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ اورٻدونﮑی‪ ،‬ليدونﮑی دی‪ -۵٩ .‬ای د ايﻤان‬

‫‪92‬‬

‫خاوندانو‪ ،‬د ﷲ او رسول اطاﻋت وک ئ او ﭘه خپﻠو کﯥ د واک د خاوندانو‬ ‫اطاﻋت وک ئ‪ .‬بيا که ستاسﯥ ترمن ﭘه کوم شﻲ اختﻼف ﭘيدا شﻲ‪ ،‬نو‬ ‫هﻐه ﷲ او رسول ته راجع ک ئ‪ ،‬که تاسﯥ ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ‬ ‫ايﻤان لرئ‪ .‬دا ه خﺒره ده او انجام يﯥ ه دی‪ -۶٠ .‬ايا تا هﻐه خﻠک نه‬ ‫دي ليدلی ﭼﯥ دﻋوه کوي ﭼﯥ ﭘه تا او له تا مخﮑﯥ ﭼﯥ ه نازل شوي ﭘه‬ ‫هﻐه يﯥ ايﻤان راوړی دی‪ .‬هﻐوی دا ﻏواړي ﭼﯥ قضيه د شيﻄان طرف‬ ‫ته يوسﻲ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐوی ته حﮑﻢ شوی ﭼﯥ هﻐه ونه منﻲ او‬ ‫شيﻄان ﻏواړي ﭼﯥ هﻐوی تﯧرباسﻲ او ﻤراه يﯥ ک ي‪ -۶١ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ د ﷲ د نازل ک ي کتاب او رسول خوا ته راشئ‪،‬‬ ‫نو وبه ورې ﭼﯥ هﻐه منافقين له تا وروسته کﯧ ي‪ -۶٢ .‬بيا به هﻐه وخت‬ ‫ه کﯧ ي ﭼﯥ د هﻐوی ﭘه خپﻠو ﻻسو راوړی مﺼيﺒت ورته را ورسﯧ ي‪،‬‬ ‫هﻐه وخت به دوی قسﻤونه خوري او تاته به را ﻲ او وايﻲ به ﭼﯥ ﭘه ﷲ‬ ‫قسﻢ‪ ،‬زموږ مقﺼد خو يوازې ﯧ ه او يو ایوالی و‪ -۶٣ .‬د هﻐو ﭘه‬ ‫زړونو کﯥ ﭼﯥ ه دي ﷲ ﭘرې ه خﺒر دی‪ ،‬نو ته له هﻐوی اﻋراض‬ ‫وک ه او هﻐوی ته نﺼيحت وک ه او داسﯥ خﺒرې ورته وک ه ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫زړه ته ور ﮑته شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬موږ ﭼﯥ کوم رسول لﯧ لی‪ ،‬د دې لپاره مو لﯧ لی ﭼﯥ د ﷲ ﭘه حﮑﻢ‬ ‫د هﻐه اطاﻋت وشﻲ او که هﻐوی ﭼﯥ خپل تاوان يﯥ ک ی او بيا هﻢ تاته‬ ‫راﻏﻠﻲ وای او له ﷲ يﯥ ب نه ﻏو تﯥ وای او رسول هﻢ هﻐوی ته ب نه‬ ‫ﻏو تﯥ وای‪ ،‬نو يقينا ً ﷲ به يﯥ ب ونﮑی‪ ،‬د رحﻢ خاوند موندلی وای‪-۶۵ .‬‬ ‫نو ستا ﭘه رب قسﻢ‪ ،‬هﻐوی هﯧ ﮑﻠه د ايﻤان خاوندان نه شﻲ کﯧدای‪ ،‬تر‬ ‫و ﭼﯥ هﻐوی ﭘه خپلمن ﻲ شخ و کﯥ تا فيﺼﻠه کونﮑی ونه ﻲ‪ .‬بيا‬ ‫ﭼﯥ ته کومه فيﺼﻠه وک ې‪ ،‬ﭘه هﻐﯥ خپﻠو زړونو کﯥ خﻔه نه شﻲ او ﭘه‬

‫‪93‬‬

‫خو يﯥ ومنﻲ‪ -۶۶ .‬او که موږ هﻐوی ته حﮑﻢ ک ی وای ﭼﯥ انونه‬ ‫ووژنئ يا له خپﻠو کورونو وو ئ‪ ،‬نو ل و به يﯥ ﭘرې ﻋﻤل ک ی وای‪.‬‬ ‫او که هﻐو خﻠﮑو هﻐه ه ک ي وای ﭼﯥ نﺼيحت يﯥ ورته شوی و‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی لپاره به دا خﺒره ﻏوره او د ايﻤان ثابتونﮑﯥ وای‪ -۶٧ .‬او هﻐه‬ ‫وخت به هﻐوی ته موږ له خپل اړخه لوی اجر ورک ی وای‪ -۶٨ .‬هﻐوی‬ ‫ته به مو سﻤه ﻻر ودلﯥ وای‪ -۶٩ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ او رسول اطاﻋت‬ ‫وک ي‪ ،‬هﻐه به د هﻐو خﻠﮑو ﭘه ډله کﯥ وي ﭼﯥ ﷲ ﭘرې انﻌام ک ی دی‪،‬‬ ‫يﻌنﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒران او ﺻديقين او شهيدان او ﺻالحين‪ .‬د هﻐوی مﻠ رتيا‬ ‫ومره ه ده‪ -٧٠ .‬دا د ﷲ له طرفه فضل دی او د ﷲ ﻋﻠﻢ کافﻲ دی‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬خپل احتياط وک ئ او بيا يو ای يا بﯧل بﯧل‬ ‫وو ئ‪ -٧٢ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ ن کوي‪ .‬بيا که تاسﯥ ته‬ ‫کوم مﺼيﺒت ورسﯧده‪ ،‬نو هﻐوی وايﻲ ﷲ ﭘه ما انﻌام ک ی ﭼﯥ زه له‬ ‫هﻐوی سره نه وم‪ -٧٣ .‬او که تاسﯥ د ﷲ کوم فضل ترﻻسه ک ‪ ،‬نو بيا‬ ‫وايﻲ ﭼﯥ ستاسﯥ او د هﻐوی ترمن نﻲ د مينﯥ هﯧ خپﻠوي نشته؛ ﭼﯥ‬ ‫کاش زه هﻢ ورسره وای‪ ،‬لويه کاميابﻲ به مﯥ موندلﯥ وای‪ -٧۴ .‬نو کوم‬ ‫خﻠک ﭼﯥ د آخرت ﭘه بدل کﯥ د دنيا ژوند خر وي‪ ،‬هﻐوی بايد د ﷲ ﭘه‬ ‫ﻻره کﯥ وجن ﯧ ي‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ وجن ﯧ ي‪ ،‬بيا م‬ ‫شﻲ يا ﻏالب شﻲ‪ ،‬موږ به هﻐوی ته لوی اجر ورک و‪ -٧۵ .‬او ﭘه تاسﯥ‬ ‫ه شوي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ او د هﻐو کﻤزورو س يو او و او‬ ‫ماشومانو لپاره نه جن ﯧ ئ ﭼﯥ وايﻲ ﷲ‪ ،‬موږ د دې ظالﻤو خﻠﮑو له کﻠﻲ‬ ‫وباسه او زموږ لپاره له خپل اړخه کوم مﻼت ی ﭘيدا ک ه او زموږ لپاره‬ ‫له خپل اړخه وک مرستندوی ک ه‪ -٧۶ .‬او وک ﭼﯥ د ايﻤان خاوندان‬ ‫دي‪ ،‬هﻐوی د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ جن ﯧ ي او وک ﭼﯥ منﮑر دي‪ ،‬هﻐوی د‬

‫‪94‬‬

‫شيﻄان ﭘه ﻻره کﯥ جن ﯧ ي‪ .‬نو تاسﯥ د شيﻄان له مﻠ رو سره وجن ﯧ ئ‪،‬‬ ‫بﯧشﮑه د شيﻄان ﭼال ډٻر ضﻌيﻔه دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬ايا تا هﻐه خﻠک نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ورته ويل شوي وو خپل ﻻسونه‬ ‫وساتئ او لﻤون قايﻢ ک ئ او زکات ورک ئ‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ته د ج ې‬ ‫حﮑﻢ وشو‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ډله انسانان داسﯥ ووٻرٻدل ن ه وٻره‬ ‫ﭼﯥ له ﷲ ﭘه کار ده يا له هﻐﯥ هﻢ ډٻر‪ .‬هﻐوی وايﻲ ای زموږ ربه‪ ،‬تا ﭘه‬ ‫موږ جنګ ولﯥ فرض ک ‪ .‬ولﯥ دې موږ يوه موده ﭘرې نه ودو‪) .‬ورته(‬ ‫ووايه ﭼﯥ د دنيا ه ل ه ده‪ ،‬آخرت د هﻐو لپاره ﻏوره دی ﭼﯥ ﭘرهﯧز اري‬ ‫وک ي‪ ،‬او تاسﯥ سره به يوه ذره ظﻠﻢ هﻢ نه کﯧ ي‪ -٧٨ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ هر‬ ‫ﭼﯧرته يئ‪ ،‬مرګ به مو ﭘيدا ک ي‪ ،‬که ه هﻢ ﭘه قوي کﻼ انو کﯥ يئ‪ .‬که‬ ‫هﻐوی ته کوم خير ور ورسﯧ ي‪ ،‬نو وايﻲ ﭼﯥ دا د ﷲ له طرفه دی او‬ ‫که هﻐوی ته کومه بدي ور ورسﯧ ي‪ ،‬نو وايﻲ ﭼﯥ ستا له وجﯥ ده‪.‬‬ ‫)ورته( ووايه ﭼﯥ هر ه د ﷲ له طرفه دي‪ .‬د هﻐو خﻠﮑو ه حال دی‬ ‫ﭼﯥ ﮑاري ﭘه هﯧ خﺒره نه ﭘوهﯧ ي‪ -٧٩ .‬تاسﯥ ته ﭼﯥ کوم خير در‬ ‫رسﻲ هﻢ د ﷲ له طرفه در رسﯧ ي او تاسﯥ ته ﭼﯥ کومه بدي در رسﯧ ي‪،‬‬ ‫هﻐه ستاسﯥ له خپﻠه ﻻسه ده‪ .‬او موږ ته انسانانو لپاره ﭘﯧﻐﻤﺒر ور ولﯧ لﯥ‬ ‫او د ﷲ واهﻲ کافﻲ ده‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬ﭼا ﭼﯥ د رسول اطاﻋت وک ‪ ،‬هﻐوی د ﷲ اطاﻋت وک او ﭼا ﭼﯥ‬ ‫مﺦ واړوه‪ ،‬موږ ته ﭘه هﻐوی ن ران نه يﯥ لﯧ لی‪ -٨١ .‬او هﻐه خﻠک وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ موږ منﻠﯥ ده‪ ،‬خو بيا ﭼﯥ ستا له ن ه ﻻړ شﻲ‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ يوه‬ ‫ډله د خپﻠﯥ ک ې خﺒرې خﻼف مشوره کوي‪ .‬او ﷲ د هﻐوی تدبيرونه‬ ‫ليﮑﻲ‪ .‬نو ته هﻐوی ته ﭘام مه کوه او ﭘه ﷲ توکل وک ه او ﷲ د توکل لپاره‬ ‫کافﻲ دی‪ -٨٢ .‬ايا دا خﻠک ﭘه قرآن فﮑر نه کوي‪ ،‬که دا له ﷲ بﻐير د بل‬ ‫ﭼا له اړخه وای‪ ،‬نو لوی اختﻼف به ﭘه کﯥ ليدل کﯧدای‪ -٨٣ .‬او بيا ﭼﯥ‬

‫‪95‬‬

‫هﻐوی ته د امن يا وٻرې کومه خﺒره ورسﯧ ي‪ ،‬هﻐه خپروي‪ .‬او که هﻐوی‬ ‫دا )خﺒره( رسول ته يا خپل مسوولو اﺻحابو ته رسولﯥ وای‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی‬ ‫کﯥ وک تحقيق کونﮑﻲ وو‪ ،‬هﻐوی به يﯥ ﭘه حقيقت ﭘوه شوي وای‪ .‬او‬ ‫که ﭘه تاسﯥ د ﷲ فضل او رحﻤت نه وای‪ ،‬نو له ل و بﻐير به تاسﯥ نور‬ ‫ول ﭘه شيﻄان ﭘسﯥ تﻠﻠﻲ وای‪.‬‬ ‫‪ -٨۴‬نو د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ وجن ﯧ ئ‪ .‬ﭘه تاسﯥ له خپل ان بﻐير د بل هﯧچا‬ ‫مسووليت نشته او د ايﻤان خاوندان ترﻏيب ک ه‪ .‬هيﻠه ده ﭼﯥ ﷲ د منﮑرانو‬ ‫زور مات ک ي او ﷲ د لوی زور خاوند او سخت جزا ورکونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٨۵‬وک ﭼﯥ د حق ﭘه مﻼت خﺒره وک ي‪ ،‬د هﻐه لپاره ﭘه کﯥ برخه ده‬ ‫او وک يﯥ ﭼﯥ مخالﻔه خﺒره وک ي‪ ،‬د هﻐه لپاره ﭘه کﯥ برخه ده‪ ،‬او ﷲ‬ ‫ﭘه هر ه د قدرت خاوند دی‪ -٨۶ .‬او کﻠه ﭼﯥ وک تاسﯥ ته دﻋا وک ي‪،‬‬ ‫نو تاسﯥ هﻢ ورته دﻋا وک ئ يا ورته له هﻐﯥ ه يا بﯧرته هﻤاﻏه تﮑرار‬ ‫ک ئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ د هر ه حساب کونﮑی دی‪ -٨٧ .‬يوازې ﷲ مﻌﺒود دی‪،‬‬ ‫له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬هﻐه به تاسﯥ ول د قيامت ﭘه ورځ را ول‬ ‫ک ي‪) ،‬هﻐه ورځ( ﭼﯥ ﭘه راتګ کﯥ يﯥ هﯧ شک نشته‪ .‬او تر ﷲ د بل‬ ‫ﭼا خﺒره ر تيا کﯧدای شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٨٨‬نو ﭘه تاسﯥ ه شوي ﭼﯥ تاسﯥ د منافقينو ﭘه مﻌامﻠه کﯥ دوه ډلﯥ‬ ‫کﯧ ئ‪ .‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ هﻐوی د خپﻠو اﻋﻤالو د وجﯥ شاته ر ولﻲ‬ ‫دي‪ .‬ايا ته هﻐه خﻠک ﻻرې ته راوړل ﻏواړې ﭼﯥ ﷲ ﻤراه ک ي دي‪.‬‬ ‫او ﷲ ﭼﯥ وک ﻤراه ک ي‪ ،‬ته د هﻐوی لپاره هﯧ ﮑﻠه ﻻره نه شﯥ‬ ‫موندﻻی‪ -٨٩ .‬هﻐوی ﻏواړي لﮑه ن ه يﯥ ﭼﯥ ﭘخپﻠه انﮑار ک ی‪ ،‬داسﯥ‬ ‫تاسﯥ هﻢ انﮑار وک ئ ﭼﯥ ول يو ډول شئ‪ .‬نو تاسﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ وک‬ ‫مه مﻠ ری کوئ‪ ،‬تر و يﯥ ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ هجرت نه وي ک ی‪.‬‬ ‫بيا که هﻐوی دا ونه منﻲ‪ ،‬نو هﻐوی ونيسئ او هر ﭼﯧرته مو ﭼﯥ وموندل‬

‫‪96‬‬

‫ويﯥ وژنئ او ﭘه هﻐوی کﯥ يو هﻢ مه مﻠ ری او مرستندويه کوئ‪-٩٠ .‬‬ ‫مگر هﻐه خﻠک ﭼﯥ د داسﯥ يوه قوم وي ﭼﯥ ستا ورسره مﻌاهده وي‪ ،‬يا‬ ‫هﻐه خﻠک ﭼﯥ تاته ﭘه داسﯥ حال کﯥ راﻏﻠﻲ وي ﭼﯥ تاسﯥ سره او ﭘه‬ ‫جنګ کولو يا ﭘه خپل قوم کﯥ د جنګ کولو له وجﯥ يﯥ سينﯥ تن ﯥ وي‪.‬‬ ‫او که ﷲ ﻏو تﻲ وای ﭼﯥ هﻐوی ﭘه تا زورور ک ي‪ ،‬نو هﻐوی حتﻤا ً‬ ‫تاسﯥ سره جنګ کاوه‪ .‬نو که هﻐوی تاسﯥ ﭘرٻ دي او تاسﯥ سره د سولﯥ‬ ‫ﭼﻠند وک ي‪ ،‬نو ﷲ تاسﯥ ته هﻢ د هﻐوی خﻼف د اقدام اجازه نه درکوي‪.‬‬ ‫‪ -٩١‬بل به ينﯥ داسﯥ خﻠک هﻢ و ورئ ﭼﯥ ﻏواړي له تاسﯥ هﻢ ﭘه امن‬ ‫کﯥ وي او له خپل قامه هﻢ ﭘه امن کﯥ وي‪ .‬هﻐوی ﭼﯥ هر وخت د فتنﯥ‬ ‫موقع ﭘيدا ک ې‪ ،‬نو ﭘرې اخته شوي دي‪ .‬داسﯥ خﻠک که له تاسﯥ يوه اړخ‬ ‫ته نه وي او له تاسﯥ سره د سولﯥ ﭼﻠند نه کوي‪ ،‬او خپل ﻻسونه ونه‬ ‫نيسﻲ‪ ،‬نو تاسﯥ يﯥ ونيسئ او هر ای يﯥ ﭼﯥ ومومئ ويﯥ وژنئ‪ .‬دا هﻐه‬ ‫خﻠک دي ﭼﯥ ﭘه خﻼف يﯥ موږ تاسﯥ ته رو انه دليل درک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -٩٢‬او د مومن کار دا نه دی ﭼﯥ مومن ووژنﻲ‪ ،‬م ر که دا کار ترې ﭘه‬ ‫تﯧروتنه وشﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ يو مومن ﭘه تﯧروتنه ووژنﻲ‪ ،‬نو هﻐه دې يو‬ ‫مومن ﻏﻼم آزاد ک ي او د م ي وارثينو ته دې خونﺒها ورک ي‪ ،‬م ر که‬ ‫هﻐوی يﯥ مﻌاف ک ي‪ .‬بيا که قتل شوی کس له داسﯥ قومه و ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫د ﻤن دی او ﭘخپﻠه مومن و‪ ،‬نو بيا يو مومن ﻏﻼم آزادول کافﻲ دی‪ .‬او‬ ‫که هﻐه له داسﯥ قومه وي ﭼﯥ ستاسﯥ او د هﻐوی ترمن مﻌاهده وي‪ ،‬نو‬ ‫هﻐه )قاتل دې د مقتول( وارثانو ته خونﺒها ورک ي او يو ﻏﻼم دې آزاد‬ ‫ک ي‪ .‬که وک دا نه شﻲ کوﻻی‪ ،‬دوه مياشتﯥ ﭘرله ﭘسﯥ روژه دې‬ ‫ونيسﻲ‪ .‬دا د ﷲ له طرفه توبه ده او ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪-٩٣ .‬‬ ‫او وک ﭼﯥ مومن قﺼدا ً ووژنﻲ‪ ،‬د هﻐه جزا جهنﻢ دی ﭼﯥ تل به ﭘه کﯥ‬

‫‪97‬‬

‫وي او ﭘه هﻐه د ﷲ ﻏضب او لﻌنت دی او ﷲ ورته لوی ﻋﺬاب تيار ک ی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯥ کﻠه د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ سﻔر کوئ‪ ،‬نو‬ ‫ه تحقيق وک ئ او وک ﭼﯥ تاسﯥ ته سﻼم وک ي‪ ،‬هﻐوی ته دا مه‬ ‫وايئ ﭼﯥ ته مومن نه يﯥ‪ .‬که تاسﯥ د دنيوي ژوند سامان ﻏواړئ‪ ،‬نو ﷲ‬ ‫سره د ﻏنيﻤت ډٻر زيات سامان دی‪ .‬تاسﯥ هﻢ ﭘخوا داسﯥ وئ‪ .‬بيا ﷲ ﭘه‬ ‫تاسﯥ فضل وک ‪ ،‬نو تحقيق کوئ‪ .‬تاسﯥ ﭼﯥ هر ه کوئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې خﺒر‬ ‫دی‪ -٩۵ .‬برابر نه دي هﻐه ناست مومنان ﭼﯥ هﯧ ﻋﺬر نه لري او هﻐه‬ ‫د ايﻤان خاوندان ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره ﭘه خپل مال او سر جن ﯧ ي‪ .‬ﭘه مال‬ ‫او ان د جهاد کونﮑو درجه ﷲ تر ناستو )کسانو( لوړه ک ې ده او هر‬ ‫يوه سره ﷲ د لوی اجر وﻋده ک ې ده‪ .‬او ﷲ ﭘه اجر ﻋظيﻢ کﯥ جهاد‬ ‫کونﮑو ته ﭘه ناستو کسانو برتري ورک ې ده‪ - ٩۶ .‬هﻐوی لپاره د ﷲ له‬ ‫طرفه لوړې درجﯥ دي او مﻐﻔرت او رحﻤت دی‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی او‬ ‫مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٩٧‬وک ﭼﯥ ان سره بد کوي‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ مﻼيﮑﯥ له دوی ساه اخﻠﻲ‪،‬‬ ‫نو ﭘو تنه به ترې کوي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه ه حال وئ‪ .‬هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫موږ ﭘه ﻤﮑه بﯧوسه وو‪ .‬مﻼيﮑﯥ به ورته وايﻲ ايا د ﷲ ﻤﮑه ﭘراخه نه‬ ‫وه ﭼﯥ تاسﯥ خپل وطن ﭘري ی او هﻠته تﻠﻠﻲ وای‪ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ‬ ‫ای يﯥ جهنﻢ دی او هﻐه ډٻر بد ای دی‪ -٩٨ .‬م ر هﻐه بﯧوسه س ي‪،‬‬ ‫ﯥ او ماشومان ﭼﯥ هﻐوی ه تدبير نه شﻲ کوﻻی او نه کومه ﻻر‬ ‫موندﻻی شﻲ‪ -٩٩ .‬د دې خﻠﮑو ﭘه هﮑﻠه تﻤه ده ﭼﯥ ﷲ به يﯥ وب ﻲ او‬ ‫ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪ -١٠٠ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ وطن‬ ‫ﭘرٻ دي‪ ،‬هﻐه به ﭘه ﻤﮑه لوی استو ن ايونه او ﭘراختيا ومومﻲ او وک‬ ‫ﭼﯥ له خپل کوره د ﷲ او د هﻐه د رسول اړخ ته هجرت وک ي‪ ،‬او بيا‬

‫‪98‬‬

‫ورته مرګ راشﻲ‪ ،‬نو د هﻐه اجر له ﷲ سره اکل شوی او ﷲ ب ونﮑی‪،‬‬ ‫د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬او کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه ﻤﮑه سﻔر کوئ يا درسره وٻره وي ﭼﯥ منﮑر‬ ‫به مو و وروي‪ ،‬نو که ﭘه لﻤان ه کﯥ کﻤی وک ئ ناه نشته‪ .‬بﯧشﮑه منﮑر‬ ‫خﻠک ستاسﯥ ﮑاره د ﻤنان دي‪ -١٠٢ .‬او کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ د ايﻤان د‬ ‫خاوندانو من کﯥ يئ او د هﻐوی لپاره لﻤون قايﻢ ک ئ‪ ،‬نو ﭘه کار ده ﭼﯥ‬ ‫د هﻐوی يوه ډله تاسﯥ سره وﻻړه وي او خپﻠﯥ وسﻠﯥ ورسره وي‪ .‬بيا ﭼﯥ‬ ‫کﻠه هﻐوی سجده وک له‪ ،‬هﻐوی دې له تاسﯥ لرې شﻲ او بﻠه داسﯥ ډله‬ ‫دې راشﻲ ﭼﯥ ﻻ يﯥ لﻤون نه دی ک ی‪ ،‬هﻐه دې له تاسﯥ سره لﻤون‬ ‫وک ي‪ .‬او هﻐوی دې هﻢ د خپﻠﯥ ساتنﯥ سامان او وسﻠﯥ ولري‪ .‬منﮑر‬ ‫خﻠک ﻏواړي ﭼﯥ تاسﯥ له خپﻠو وسﻠو او سامانونو ﭘه ه ډول ﻏافل شئ‬ ‫او هﻐوی ﭘه تاسﯥ نا اﭘﻲ بريد وک ي‪ .‬او ﭘه تاسﯥ ناه نشته که ﭼﯧرې‬ ‫تاسﯥ ته د باران له وجﯥ تﮑﻠيف وي يا تاسﯥ ناروﻏه يئ‪ ،‬نو خپﻠه وسﻠه‬ ‫ﮑته ک ئ او د خپﻠﯥ ساتنﯥ سامان ولرئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ منﮑرانو ته رسوا‬ ‫کونﮑی ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪ -١٠٣ .‬نو کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ لﻤون کوئ ﷲ ﭘه‬ ‫وﻻړه‪ ،‬ناسته او مﻼسته يادوئ‪ .‬بيا ﭼﯥ کﻠه امن شو‪ ،‬نو د لﻤون اقامت‬ ‫وک ئ‪ .‬بﯧشﮑه لﻤون د ايﻤان ﭘه خاوندانو‪ ،‬ﭘه اکﻠو وختونو فرض دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠۴‬او د )د ﻤن( قوم ﭘه تﻌقيب حوﺻﻠه مه بايﻠئ‪ .‬که تاسﯥ تﮑﻠيف‬ ‫الئ‪ ،‬نو هﻐوی هﻢ ستاسﯥ ﭘه شان تﮑﻠيف الﻲ او تاسﯥ له ﷲ هﻐه هيﻠه‬ ‫لرئ ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ترې نه لري‪ .‬او ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠۵‬بﯧشﮑه موږ تاسﯥ ته دا کتاب ﭘه حق سره نازل ک ی ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه‬ ‫خﻠﮑو کﯥ له هﻐه سره سﻤه فيﺼﻠه وک ئ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ ته ودلﻲ دي‪ .‬او‬ ‫د خاينانو له اړخه جنګ مه کوه‪ -١٠۶ .‬او له ﷲ ب نه وﻏواړه‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ب ونﮑی او مهربان دی‪ -١٠٧ .‬او ته د هﻐو خﻠﮑو له اړخه مه جن ﯧ ه‬

‫‪99‬‬

‫ﭼﯥ خپل ان سره خيانت کوي‪ .‬ﷲ هﻐه وک نه خو وي ﭼﯥ خيانت‬ ‫کوي او نه ار وي‪ -١٠٨ .‬هﻐوی له انسانانو شرمﯧ ي او له ﷲ‪ ،‬نه‬ ‫شرمﯧ ي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ ورسره وي کﻠه ﭼﯥ هﻐوی د شپﯥ هﻐه‬ ‫خﺒرې کوي ﭼﯥ ﷲ ترې راضﻲ نه وي‪ ،‬او هﻐوی ﭼﯥ هر ه کوي‪ ،‬ﷲ‬ ‫ﭘرې ﭘوره خﺒر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬تاسﯥ خو د دنيا ﭘه ژوند کﯥ د هﻐوی له اړخه ج ه وک له‪ ،‬خو‬ ‫د قيامت ﭘه ورځ به وک د هﻐوی ﭘه ای له ﷲ سره ج ه کوي او‬ ‫وک به يﯥ کارساز وي‪ -١١٠ .‬او وک ﭼﯥ بدي وک ي يا ﭘه خپل ان‬ ‫ظﻠﻢ وک ي او بيا له ﷲ ب نه وﻏواړي‪ ،‬نو ﷲ به ب ونﮑی او د رحﻢ خاوند‬ ‫ومومﻲ‪ -١١١ .‬او وک ﭼﯥ کومه ناه کوي‪ ،‬نو ﭘه خپل حق کﯥ يﯥ‬ ‫کوي او ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -١١٢ .‬او وک ﭼﯥ يوه ناه يا‬ ‫تﯧروتنه وک ي او بيا يﯥ ﭘ ه ﭘه يوه بﯥ ناه ور واﭼوي‪ ،‬نو هﻐه ﭘه خپل‬ ‫ﻏاړه يو لوی تهﻤت او ﮑاره ناه واخيستل‪ -١١٣ .‬او که ﭘه تاسﯥ د ﷲ‬ ‫فضل او د هﻐه رحﻤت نه وای‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ خو يوې ډلﯥ دا تابيا‬ ‫ک ې وه ﭼﯥ تاسﯥ به ﻤراه کوي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه خپل ان تﯧرباسﻲ‪.‬‬ ‫هﻐه ستاسﯥ هﯧ نه شﻲ کوﻻی‪ .‬او ﷲ ﭘه تا کتاب او حﮑﻤت نازل ک ی‬ ‫او تاته يﯥ هﻐه ه در زده ک ل ﭼﯥ ته ﭘرې نه ﭘوهﯧدلﯥ ﭘه تا د ﷲ ډٻر‬ ‫لوی فضل دی‪.‬‬ ‫‪ -١١۴‬د هﻐوی ﭘه زياتره ﭘ و خﺒرو کﯥ هﯧ ﯧ ه نشته‪ .‬د ﯧ ﯥ ﭘ ه‬ ‫خﺒره )مشوره( يوازې د هﻐو ده ﭼﯥ د ﺻدقﯥ ورکولو ووايﻲ يا د يوه‬ ‫نﯧک کار سپار تنه وک ي يا يﯥ د خﻠﮑو ترمن د سولﯥ لپاره وک ي‪.‬‬ ‫وک ﭼﯥ د ﷲ د رضا لپاره داسﯥ وک ي‪ ،‬نو موږ به ورته لوی اجر‬ ‫ورک و‪ -١١۵ .‬خو وک ﭼﯥ د رسول مخالﻔت وک ي او د مومنانو له‬ ‫ﻻرې بﻐير ﭘه بﻠه ﻻر روان شﻲ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ﻻر ورته رو انه شوې‬

‫‪100‬‬

‫وي‪ ،‬نو موږ به هﻐه‪ ،‬داسﯥ لور ته وﻏواړو ﭼﯥ هﻐه ﭘخپﻠه ور ستون‬ ‫شوی‪ ،‬هﻐه به دوزخ ته ننﺒاسو او هﻐه بد ای دی‪.‬‬ ‫‪ -١١۶‬بﯧشﮑه ﷲ به دا ناه هﯧ ﮑﻠه ونه ب ﻲ ﭼﯥ شريک ورسره و ل‬ ‫شﻲ‪ .‬له دې بﻐير نور ناهونه به ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي‪ ،‬هﻐه ته وب ﻲ‪ .‬او‬ ‫ﭼا ﭼﯥ ﷲ سره شريک و ا ه‪ ،‬هﻐوی له ﻻرې خﻄا شول او ډٻر لرې‬ ‫ﻻړل‪ -١١٧ .‬هﻐوی ﷲ ﭘرٻ دي او نور مﻌﺒودان او سرک ه شيﻄان را‬ ‫بولﻲ‪ -١١٨ .‬ﭘه هﻐوی ﷲ لﻌنت ک ی دی‪ .‬او شيﻄان ويﻠﻲ وو ﭼﯥ زه به‬ ‫ستا له بنده انو يوه اکﻠﯥ برخه اخﻠﻢ‪ -١١٩ .‬زه به هﻐوی بﯥ ﻻرې کوم‪،‬‬ ‫هﻐوی ته به هيﻠﯥ ورکوم او هﻐوی به لﻤسوم ﭼﯥ د ارويو ﻏوږونه ﭘرې‬ ‫ک ي او هﻐوی به لﻤسوم د ﷲ ﭘه مخﻠوق کﯥ بدلون راوړي‪ ،‬او وک‬ ‫ﭼﯥ له ﷲ بﻐير شيﻄان خپل مﻠ ری کوي‪ ،‬نو هﻐه ﭘه ﮑاره تاوان کﯥ‬ ‫ولوٻد‪ -١٢٠ .‬هﻐه دوی ته وﻋده ورکوي او دوی ته هيﻠﯥ ورکوي او د‬ ‫بﻐير هﯧ هﻢ نه دي‪ -١٢١ .‬د داسﯥ خﻠﮑو‬ ‫شيﻄان ولﯥ وﻋدې له‬ ‫ای جهنﻢ دی او له هﻐه د بچ کﯧدو هﯧ ﻻره به ونه مومﻲ‪ -١٢٢ .‬او‬ ‫کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ايﻤان راوړی او نﯧک کارونه يﯥ ک ي هﻐوی به موږ‬ ‫داسﯥ باﻏونو ته ننﺒاسو ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬د ﷲ وﻋده ر تيا‬ ‫ده او تر ﷲ به بل وک ﭘه خپﻠه خﺒره کﯥ ر تينی وي‪.‬‬ ‫‪ -١٢٣‬نه ستاسﯥ ﭘه هيﻠو او نه د اهل کتابو ﭘه هيﻠو‪ ،‬وک ﭼﯥ بدي کوي‪،‬‬ ‫هﻐه به بده بدله اخﻠﻲ او نه به هﻐه له ﷲ بﻐير بل وک مﻼت ی او‬ ‫مرستندوی ومومﻲ‪ -١٢۴ .‬او وک ﭼﯥ نﯧک کار وک ي‪ ،‬هﻐه که ه‬ ‫وي که س ی ﭘه دې شرط ﭼﯥ مومن وي‪ ،‬هﻐوی به جنت ته ﻲ او ﭘه‬ ‫هﻐوی به ذره ظﻠﻢ هﻢ نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٢۵‬او تر هﻐه ﭼا‪ ،‬د ﭼا دين ه کﯧدای شﻲ ﭼﯥ خپل ان ﷲ ته سپاري‬ ‫او نﯧﮑﻲ کوي او د ابراهيﻢ د دين ﭘيروي کوي ﭼﯥ د يوه اړخه و‪ ،‬او ﷲ‬

‫‪101‬‬

‫ابراهيﻢ خپل دوست ک ی و‪ -١٢۶ .‬او ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫ﻤﮑه دي ول د ﷲ دي او ﷲ د هر ه ﻋﻠﻢ لري‪.‬‬ ‫‪ -١٢٧‬او خﻠک له تا د و ﭘه هﮑﻠه د حﮑﻢ ﭘو تنه کوی‪) .‬ورته( ووايه‬ ‫ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ ته د هﻐوی ﭘه هﮑﻠه حﮑﻢ کوي او ﭘه کتاب کﯥ هﻐه آيتونه‬ ‫ﭼﯥ د هﻐو يتيﻤو و ﭘه هﮑﻠه راﻏﻠﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ورته هﻐه ه نه ورکوئ‬ ‫ﭼﯥ ورته ليﮑل شوي دي او ﻏواړئ ﭼﯥ هﻐوی سره نﮑاح وک ئ‪ .‬او‬ ‫هﻐه آيتونه ﭼﯥ د کﻤزورو ماشومانو ﭘه هﮑﻠه دي او له يتيﻤانو سره ﻋدل‬ ‫وک ئ او تاسﯥ ﭼﯥ کومه ﯧ ه کوئ‪ ،‬هﻐه ﷲ ته ه مﻌﻠومه ده۔۔‪١٢٨‬۔۔‬ ‫که کومه ه د خپل مﯧ ه له خوا د بد ﭼﻠند يا بﯥ رخ اندٻ نه لري‪ ،‬ﭘه‬ ‫دې کﯥ هﯧ ستونزه نشته ﭼﯥ هﻐوی دواړه ﭘه خپﻠو کﯥ سوله وک ي او‬ ‫سوله ﻏوره ده او حرص د انسان ﭘه طﺒيﻌت کﯥ ای شوی دی‪ .‬او که‬ ‫تاسﯥ ه ﭼﻠند وک ئ او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ ﷲ ﭘرې‬ ‫خﺒر دی‪ -١٢٩ .‬او تاسﯥ هﯧ ﮑﻠه ﯥ برابرې نه شئ ساتﻠی که ه هﻢ‬ ‫تاسﯥ داسﯥ کول وﻏواړئ‪ .‬نو بيخﻲ يوې خوا ته مه کﯧ ئ ﭼﯥ بﻠه‬ ‫هﻤداسﯥ وړنده ﭘرٻ دئ‪ .‬او که تاسﯥ اﺻﻼح وک ئ او ووٻرٻ ئ نو ﷲ‬ ‫ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪ -١٣٠ .‬او که دواړه جدا شﻲ‪ ،‬نو ﷲ به هر يو ﭘه‬ ‫خپﻠﯥ ﭘراختيا بﯥ نيازه ک ی او ﷲ ډٻر ﭘراخه او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣١‬او ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه دي ) ول( د ﷲ دي‪ .‬او له تا‬ ‫مخﮑﯥ ﭼﯥ کومو خﻠﮑو ته کتاب ورک ل شوی‪ ،‬موږ هﻐوی ته او تاسﯥ‬ ‫ته حﮑﻢ ک ی ﭼﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ .‬او که تاسﯥ يﯥ ونه منئ نو ه ﭼﯥ‬ ‫ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي ) ول( د ﷲ دي‪ ،‬ﷲ بﯥ نيازه‬ ‫او د ډٻرو ﯧ و خاوند دی‪ -١٣٢ .‬او ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه دي‬ ‫ول د ﷲ دي او ﷲ د توکل لپاره کافﻲ دی‪ -١٣٣ .‬ای خﻠﮑو‪ ،‬که هﻐه‬ ‫وﻏواړي نو تاسﯥ ول به يوسﻲ او نور به راوړي او ﷲ ﭘه دې قادر دی‪.‬‬

‫‪102‬‬

‫‪ -١٣۴‬وک ﭼﯥ د دنيا ثواب ﻏواړي نو ﷲ سره د دنيا ثواب هﻢ شته او‬ ‫د آخرت ثواب هﻢ شته‪ .‬ﷲ اورٻدونﮑی او لﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣۵‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه ﻋدل ه قايﻢ شئ او د ﷲ لپاره واهﻲ‬ ‫ورک ئ‪ ،‬که ه هﻢ ستاسﯥ‪ ،‬ستاسﯥ د مور او ﭘﻼر يا خپﻠوانو خﻼف وي‪.‬‬ ‫که وک شتﻤن يا محتاج وي‪ ،‬نو ﷲ تر تاسﯥ ډٻر خيرخواه دی‪ .‬نو تاسﯥ‬ ‫د خواهشونو ﭘيروي مه کوئ ﭼﯥ له حق نه لرې )نه( شئ‪ .‬او که تاسﯥ‬ ‫ه ﭘ ک ئ يا )له حق( وينا ډډه وک ئ‪ ،‬نو تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې‬ ‫خﺒر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣۶‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه ﷲ‪ ،‬د هﻐه ﭘه رسول او هﻐه کتاب ايﻤان‬ ‫راوړئ ﭼﯥ هﻐه ﭘه خپل رسول نازل ک ی او هﻐه کتابونه هﻢ ﭼﯥ مخﮑﯥ‬ ‫يﯥ نازل ک ي دي‪ .‬او وک ﭼﯥ له ﷲ‪ ،‬د هﻐه له مﻼيﮑو‪ ،‬د هﻐه له‬ ‫کتابونو‪ ،‬د هﻐه له رسوﻻنو او د آخرت له ور ﯥ انﮑار وک ي‪ ،‬نو ﭘه‬ ‫ﻤراه کﯥ لرې تﻠﻠی دی‪ -١٣٧ .‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او بيا يﯥ‬ ‫انﮑار وک ‪ ،‬بيا يﯥ ايﻤان راوړ او بيا يﯥ انﮑار وک او بيا ﭘه انﮑار کﯥ‬ ‫مﺦ ته ﻻړل‪ ،‬نو ﷲ به يﯥ هﯧ ﮑﻠه ونه ب ﻲ او نه به هﻐوی ته ﻻر و يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٣٨‬منافقينو ته زٻری ورک ه ﭼﯥ د هﻐوی لپاره له درده ډک ﻋﺬاب‬ ‫دی‪ -١٣٩ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ مومنان ﭘرٻ دي او منﮑران مﻠ ري کوي‪ ،‬ايا‬ ‫د هﻐوی تر نګ ﻋزت ل وي‪ ،‬نو ﻋزت ول ﷲ لره دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴٠‬او د ﷲ ﭘه کتاب کﯥ ﭘه تاسﯥ دا حﮑﻢ نازل شوی‪ ،‬ﭼﯥ که تاسﯥ‬ ‫واورئ ﭼﯥ د ﷲ له ن و انﮑار کﯧ ي يا ور ﭘورې خندا کﯧ ي‪ ،‬نو تاسﯥ‬ ‫له هﻐوی سره مه کﯧنئ‪ ،‬تر هﻐه ﭼﯥ هﻐوی ﭘه نورو خﺒرو کﯥ مﺼروف‬ ‫شﻲ‪ .‬نﻲ تاسﯥ به هﻢ د هﻐوی ﭘه شان شئ‪ .‬ﷲ به منافقين او منﮑران ول‬ ‫ﭘه دوزخ کﯥ سره را ول ک ي‪ -١۴١ .‬هﻠته به منافقين ستاسﯥ ﭘه تﻤه وي‪.‬‬ ‫که تاسﯥ د ﷲ له طرفه کومه فتح حاﺻﻠه ک ئ‪ ،‬نو هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ايا‬

‫‪103‬‬

‫موږ له تاسﯥ سره نه وو‪ .‬او که منﮑرانو ته کومه برخه ورسﯧ ي‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ايا موږ تاسﯥ سره جنګ نه شو کوﻻی او بيا هﻢ موږ‬ ‫تاسﯥ له مسﻠﻤانانو وساتﻠئ‪ .‬نو ﷲ به ستاسﯥ ترمن د قيامت ﭘه ورځ‬ ‫فيﺼﻠه وک ي او ﷲ هﯧ کﻠه منﮑرانو ته ﭘه مومنانو ﻻر نه ورکوي‪.‬‬ ‫‪ -١۴٢‬منافقين له ﷲ سره ﻲ کوي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ دوی ﭘه تﯧروتنه‬ ‫کﯥ اﭼولﻲ دي‪ .‬او هﻐوی ﭼﯥ لﻤان ه ته ودرٻ ي‪ ،‬يوازې خﻠﮑو ته د ان‬ ‫ودلو لپاره ﭘه سست ودرٻ ي‪ .‬او هﻐوی ﷲ ل يادوي‪ -١۴٣ .‬هﻐوی د‬ ‫دواړو ترمن وړند دي‪ ،‬نه د دې ای دي نه د هﻐه ای‪ .‬او وک ﭼﯥ‬ ‫ﷲ بﯥ ﻻره ک ي ته ورته ﻻر نه شﯥ ودﻻی‪ -١۴۴ .‬ای د ايﻤان‬ ‫خاوندانو‪ ،‬مومنان مه ﭘرٻ دئ او منﮑران مه مﻠ ري کوئ‪ .‬ايا تاسﯥ دا‬ ‫ﻏواړئ ﭼﯥ ﭘه ان د ﷲ ﮑاره حجت قايﻢ ک ئ‪ -١۴۵ .‬بﯧشﮑه منافقين‬ ‫به د اور تر ولو ﮑته طﺒقه کﯥ وي او تاسﯥ به يﯥ هﯧ مرستندويه ونه‬ ‫مومئ‪ -١۴۶ .‬الﺒته وک ﭼﯥ توبه وباسﻲ او خپل ان اﺻﻼح ک ي او‬ ‫ﷲ ﭘه کﻠﮑه ونيسﻲ او خپل دين د ﷲ لپاره خاص ک ي‪ ،‬نو دا خﻠک به د‬ ‫ايﻤان له خاوندانو سره وي او ﷲ به د ايﻤان خاوندانو ته لوی ثواب‬ ‫ورک ي‪ -١۴٧ .‬که تاسﯥ شﮑر وباسئ او ايﻤان راوړئ‪ ،‬نو ﷲ به تاسﯥ‬ ‫ته ولﯥ ﻋﺬاب درک ي‪ .‬ﷲ ډٻر قدردان او ﭘه هر ه ﭘوه دی‪.‬‬ ‫٭‪ -١۴٨‬ﷲ بدې خﺒرې نه خو وي‪ ،‬م ر که ﭘه ﭼا ظﻠﻢ شوی وي او ﷲ‬ ‫اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -١۴٩ .‬که تاسﯥ نﯧﮑﻲ ﮑاره ک ئ‪ ،‬که‬ ‫يﯥ ﭘ ه ک ئ يا که د بل ﭼا ﭘه بدۍ ستر ﯥ ﭘ ﯥ ک ئ‪ ،‬نو ﷲ ب ونﮑی او‬ ‫د قدرت خاوند دی‪ -١۵٠ .‬وک ﭼﯥ له ﷲ او د هﻐه له رسول نه انﮑار‬ ‫کوي او ﻏواړي ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه د رسول ترمن تﻔريق وک ي او وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ موږ ينﻲ منو او ينﯥ نه منو‪ ،‬او هﻐوی ﻏواړي ﭼﯥ ﭘه دې من‬ ‫کﯥ يوه ﻻره ﭘيدا ک ي‪ -١۵١ .‬داسﯥ خﻠک ﭘاخه منﮑر دي او موږ د‬

‫‪104‬‬

‫منﮑرانو لپاره له ذلته ډک ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪ -١۵٢ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘه ﷲ‬ ‫او د هﻐه ﭘه رسوﻻنو ايﻤان راوړ او ﭘه هﻐو کﯥ يﯥ وک جدا نه ک ‪،‬‬ ‫هﻐوی ته به ﷲ اجر ورک ي او ﷲ ﻏﻔور او رحيﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵٣‬اهل کتاب له تا دا ﻏواړي ﭼﯥ ته ﭘه هﻐوی له آسﻤانه يو کتاب‬ ‫نازل ک ې‪ ،‬نو له موسی نه هﻐوی تر دې هﻢ لويه ﻏو تنه ک ې وه‪.‬‬ ‫هﻐوی ويﻠﻲ وو ﭼﯥ موږ ته ﷲ بالﮑل مخامﺦ و يه‪ .‬نو د هﻐوی د زياتﻲ‬ ‫له وجﯥ ﭘرې تندر را ولوٻده‪ .‬بيا له ﮑاره ن و ليدلو وروسته هﻐوی‬ ‫خوسی خپل مﻌﺒود ک ‪ .‬بيا موږ هﻐوی وب ل او موسی ته موږ ﮑاره‬ ‫حجت ورک ‪ -١۵۴ .‬او موږ له هﻐوی د وﻋدې اخيستو لپاره ﭘه هﻐوی‬ ‫طور ﻏر را ﭘورته ک ‪ .‬او موږ هﻐوی ته وويل ﭼﯥ ﭘه دروازې ﭘه ي و‬ ‫سرونو ننو ئ او ورته مو وويل ﭼﯥ د سﺒت ﭘه مسئﻠه کﯥ زياتی مه کوئ‪.‬‬ ‫او موږ له هﻐوی قوي وﻋده واخيسته‪.‬‬ ‫‪ -١۵۵‬هﻐوی ته ﭘه دې جزا ورک ل شوه ﭼﯥ خپﻠه وﻋده يﯥ ماته ک له او‬ ‫د ﷲ د ن و يﯥ انﮑار وک او ﭘﯧﻐﻤﺒران يﯥ ناحقه ووژل او ويﯥ ويل ﭼﯥ‬ ‫زموږ زړونه خو بند دي‪ .‬بﻠﮑﯥ ﷲ د هﻐوی د انﮑار له وجﯥ د هﻐوی ﭘه‬ ‫زړونو ُمهر وهﻠی دی‪ ،‬نو هﻐوی ل ايﻤان راوړي‪ -١۵۶ .‬د هﻐوی د‬ ‫انﮑار له وجﯥ او ﭘه مريﻢ د لوی تور ﭘورې کولو له وجﯥ‪ -١۵٧ .‬او د‬ ‫هﻐوی د دې خﺒرې له وجﯥ ﭼﯥ )ويل يﯥ( موږ مسيح بن مريﻢ د ﷲ‬ ‫رسول وواژه‪ .‬حال دا ﭼﯥ هﻐوی نه وژلی او نه يﯥ ﭘه ﺻﻠيب ولﻲ‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ مﻌامﻠه هﻐوی ته مشتﺒه ک ی شوه‪ .‬او وک ﭼﯥ ﭘه دې کﯥ اختﻼف‬ ‫کوي‪ ،‬هﻐوی ﭘه دې هﮑﻠه شک کﯥ ﭘرٻوتﻲ دي‪ .‬هﻐوی ﭘه دې هﮑﻠه هﯧ‬ ‫ﭘوهه نه لري‪ ،‬يوازې ﭘه ا ﮑل روان دي او هﻐوی يقينا ً نه دی وژلی‪.‬‬ ‫‪ -١۵٨‬بﻠﮑﯥ ﷲ هﻐه )مسيح( خپل ان خوا ته ﭘورته ک ی او ﷲ قوي‪ ،‬د‬ ‫حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬

‫‪105‬‬

‫‪ -١۵٩‬او ﭘه اهل کتابو کﯥ داسﯥ وک نشته ﭼﯥ له خپل مرګ نه مخﮑﯥ‬ ‫ﭘه دې )واقﻌه( ايﻤان را نه وړي او هﻐه به د قيامت ﭘه ورځ ﭘه هﻐوی‬ ‫واه وي‪ -١۶٠ .‬نو د يهودو د ظﻠﻢ له وجﯥ ﭘرې موږ هﻐه ﭘاک يزونه‬ ‫حرام ک ل ﭼﯥ هﻐوی لپاره حﻼل وو‪ .‬او ﻻمل يﯥ دا و ﭼﯥ د ﷲ له ﻻرې‬ ‫ډٻر لرې وو‪ -١۶١ .‬او له دې امﻠه ﭼﯥ هﻐوی سود خوري سره د دې ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی منع ک ی شوي وو او له دې امﻠه ﭼﯥ هﻐوی د خﻠﮑو مال ﭘه باطﻠه‬ ‫طريقه خوري‪ .‬او موږ ﭘه هﻐوی کﯥ منﮑرانو ته له درده ډک ﻋﺬاب تيار‬ ‫ک ی دی‪ -١۶٢ .‬خو هﻐوی کﯥ ﭼﯥ وک ﭘه ﻋﻠﻢ ﭘاخه او د ايﻤان خاوندان‬ ‫دي‪ ،‬هﻐوی ﭘه هﻐه ه ايﻤان راوړی ﭼﯥ ﭘه تا او له تا مخﮑﯥ نازل شوي‬ ‫او هﻐوی د لﻤون ﭘابند دي او زکات ورکوي او ﭘه ﷲ او د قيامت ﭘه ورځ‬ ‫ايﻤان لري‪ .‬داسﯥ خﻠﮑو ته به موږ حتﻤا ً لوی اجر ورکوو‪.‬‬ ‫‪ -١۶٣‬موږ تاته وحﯥ درلﯧ لﯥ‪ ،‬هﻐسﯥ لﮑه نوح او له هﻐه وروسته نﺒيانو‬ ‫ته مو ﭼﯥ وحﯥ لﯧ لﯥ وه‪ .‬او موږ ابراهيﻢ او اسﻤاﻋيل او اسحاق او‬ ‫يﻌقوب او د يﻌقوب اوﻻد او ﻋيسی او ايوب او يونس او هارون او سﻠيﻤان‬ ‫ته وحﯥ لﯧ لﯥ وې‪ .‬او موږ داؤد ته زبور ورک ‪ -١۶۴ .‬او موږ داسﯥ‬ ‫رسوﻻن لﯧ لﻲ ﭼﯥ د هﻐوی حال مو درته مخﮑﯥ ويﻠی دی او داسﯥ‬ ‫رسوﻻن هﻢ ﭼﯥ حال يﯥ درته موږ نه دی ويﻠی‪ .‬او موسی له ﷲ سره‬ ‫کﻼم وک ‪ -١۶۵ .‬ﷲ رسوﻻن زٻري ورکونﮑﻲ او وٻرونﮑﻲ لﯧ لﻲ دي‬ ‫ﭼﯥ تر رسوﻻنو وروسته خﻠﮑو سره د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ ه حجت ﭘاتﯥ نه‬ ‫شﻲ او ﷲ قوي‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١۶۶‬خو ﷲ واه دی ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ ﭘه تا يﯥ نازل ک ی ﭼﯥ هﻐه دا ﭘه‬ ‫خپل ﻋﻠﻢ سره نازل ک ی او مﻼيﮑﯥ هﻢ واهی ورکوي او ﷲ د واه‬ ‫لپاره کافﻲ دی‪ -١۶٧ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار ک ی او خﻠک يﯥ د ﷲ له‬ ‫ﻻرې منع ک ي هﻐوی ﭘه ﻤراه کﯥ لرې تﻠﻠﻲ دي‪ -١۶٨ .‬ﭼا ﭼﯥ انﮑار‬

‫‪106‬‬

‫او ظﻠﻢ ک ی‪ ،‬هﻐوی به ﷲ هﯧ ﮑﻠه ونه ب ﻲ او نه به هﻐوی ته ﻻر و يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۶٩‬د جهنﻢ له ﻻرې بﻐير ﭼﯥ هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي او ﷲ ته دا‬ ‫آسانه ده‪ -١٧٠ .‬ای خﻠﮑو‪ ،‬تاسﯥ ته رسول ستاسﯥ د رب له حق خﺒرې‬ ‫سره درﻏﻠی دی‪ .‬نو ويﯥ منئ ﭼﯥ ﯧ ه ومومئ او که يﯥ ونه منئ‪ ،‬نو‬ ‫ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه دي د ﷲ دي او ﷲ ﭘوه‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧١‬ای د کتاب خاوندانو‪ ،‬ﭘه خپل دين کﯥ ُ‬ ‫ﻏﻠو مه کوئ او د ﷲ ﭘه‬ ‫هﮑﻠه له حق بﻐير نور ه مه وايئ‪ .‬مسيح ﻋيسی ابن مريﻢ خو د ﷲ رسول‬ ‫او د هﻐه يوه کﻠﻤه ده ﭼﯥ هﻐه د مريﻢ طرف ته اِلقا ک ه او د هﻐه له اړخه‬ ‫يو روح دی‪ .‬نو ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه رسوﻻنو ايﻤان راوړئ او دا مه وايئ‬ ‫ﭼﯥ ﷲ درې دي‪ .‬را ستانه شئ‪ ،‬دا ستاسﯥ لپاره ﻏوره ده‪ .‬مﻌﺒود يوازې‬ ‫يو ﷲ دی‪ .‬هﻐه له دې ﭘاک دی ﭼﯥ اوﻻد ولري‪ .‬د هﻐه دي ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي او يوازې د ﷲ کارسازي کافﻲ‬ ‫ده‪ -١٧٢ .‬مسيح به هﯧ ﮑﻠه د ﷲ ﭘه بند ونه شرمﯧ ي او نه به مﻼيﮑﯥ‬ ‫وشرمﯧ ي‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ ﭘه بند شرمﯧ ي او کﺒر کوي‪ ،‬نو ﷲ به‬ ‫حتﻤا ً ول ان ته را ول ک ي‪ -١٧٣ .‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی او ﭼا ﭼﯥ‬ ‫نﯧک کارونه ک ي‪ ،‬هﻐوی ته به هﻐه )ﷲ( ﭘوره ﭘوره اجر ورک ي او ﭘه‬ ‫خپل فضل به ډٻر هﻢ ورک ي او ﭼا ﭼﯥ شرم او کﺒر ک ی وي‪ ،‬هﻐوی‬ ‫ته به له درده ډک ﻋﺬاب ورک ي‪ -١٧۴ .‬او هﻐوی به د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ‬ ‫نه وک خپل مﻠ ری ومومﻲ او نه مرستندوی‪.‬‬ ‫‪ -١٧۵‬ای خﻠﮑو‪ ،‬تاسﯥ ته ستاسﯥ د رب له طرفه يو دليل درﻏﻠی دی او‬ ‫موږ ﭘه تاسﯥ يوه واضح ر ا نازله ک ې ده‪ -١٧۶ .‬نو ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ‬ ‫او هﻐه يﯥ کﻠک ونيوه‪ ،‬هﻐوی به ﷲ حتﻤا ً ﭘه خپل رحﻤت او فضل کﯥ‬ ‫داخل ک ي او هﻐوی ته به له خپل اړخه سﻤه ﻻر و يﻲ‪ -١٧٧ .‬خﻠک له‬

‫‪107‬‬

‫تا احﮑام ﭘو تﻲ‪) .‬ورته( ووايه ﷲ تاسﯥ ته د کَﻼ َله )هﻐه م ی ﭼﯥ د‬ ‫ورور او خور بﻐير يﯥ بل وارث نه وي( ﭘه هﮑﻠه حﮑﻢ کوي‪ .‬که وک‬ ‫م شﻲ او اوﻻد يﯥ نه وي او يوه خور يﯥ وي‪ ،‬نو ﭘه ميراث کﯥ يﯥ نيﻤه‬ ‫برخه ده‪ .‬او که ﭼﯧرې هﻐه )خور( م ه شﻲ او اوﻻد يﯥ نه وي‪ ،‬نو هﻐه‬ ‫)ورور( به يﯥ وارث وي او که ﭼﯧرې دوه خوٻندې وي‪ ،‬نو )د ورور ﭘه‬ ‫ميراث( کﯥ به ورته له درٻيو دوه برخﯥ وي‪ .‬او که ﭼﯧرې هﻐوی‬ ‫)وارثان( و ورونه او خويندې وي‪ ،‬د س ي برخه به د دوو و د‬ ‫برخﯥ هومره وي‪ .‬ﷲ تاسﯥ ته )دا( ﭘه دې خاطر بيانوي ﭼﯥ تاسﯥ ﻤراه‬ ‫نه شئ او ﷲ ﭘه هر ه ﭘوه دی‪.‬‬ ‫سوره المائده ‪۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬خپﻠﯥ وﻋدې ﭘوره ک ئ‪ .‬تاسﯥ ته ﭘه ارويو‬ ‫کﯥ ول ډولونه حﻼل شوي‪ ،‬له هﻐو بﻐير ﭼﯥ وروسته يﯥ يادونه کﯧ ي‪.‬‬ ‫خو د احرام ﭘه حالت کﯥ ﮑار حﻼل مه ئ‪ .‬ﷲ ﭼﯥ ه وﻏواړي هﻐه‬ ‫حﮑﻢ کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬بﯥ حرمتﻲ مه کوئ د ﷲ د ن و او د حرمت‬ ‫لرونﮑو مياشتو او ﭘه حرم کﯥ د قربانﻲ کﯧدونﮑو ارويو او هﻐه ارويو‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ﻏاړه کﯥ يﯥ ﭘ ﭘرتﯥ وي او نه د حرمت لرونﮑﻲ کور خوا ته د‬ ‫راتﻠونﮑو ﭼﯥ د خپل رب د فضل او خو ﭘه ل ه راوتﻲ دي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ د احرام له حالته وو ئ‪ ،‬نو ﮑار کوئ‪ .‬او د هﻐه قوم د ﻤنﻲ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ يﯥ له مسجد حرام نه منع ک ي يئ‪ ،‬تاسﯥ زياتﻲ کولو ته ونه ه وي‪.‬‬ ‫تاسﯥ ﭘه نﯧﮑ او تقوی کﯥ د يو بل مرسته وک ئ او ﭘه ناه او زياتﻲ کﯥ‬

‫‪108‬‬

‫د يو بل مرسته مه کوئ‪ .‬له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ سخت ﻋﺬاب‬ ‫ورکونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٣‬ﭘه تاسﯥ حرام شوي مرداره‪ ،‬او وينه او د خن ير ﻏو ه او هﻐه‬ ‫اروي ﭼﯥ له ﷲ بﻐير د بل ﭼا ﭘه نوم ذبح شوي وي او هﻐه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫زندۍ يا د زخﻤﻲ کﯧدو له وجﯥ م ه شوي وي يا له لوړ ايه را لوٻدلﻲ‬ ‫وي يا ﭘه ﮑر ل ﯧدلﻲ وي او هﻐه ﭼﯥ بل ناور خوړلﻲ وي‪ ،‬م ر هﻐه‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ حﻼل ک ي وي او هﻐه ﭼﯥ د کوم بُت ﭘه نوم حﻼل شوي وي‬ ‫او د ﻏشو ﭘه وسيﻠه برخﯥ مﻌﻠومول )هﻢ(‪ ،‬دا د ناه کار دی‪ .‬نن منﮑران‬ ‫ستاسﯥ د دين له اړخه مايوسه شوي‪ ،‬نو تاسﯥ ترې مه وٻرٻ ئ‪ ،‬يوازې‬ ‫له ما ووٻرٻ ئ‪ .‬نن ما ستاسﯥ لپاره ستاسﯥ دين ﭘوره ک او ﭘه تاسﯥ مﯥ‬ ‫خپل نﻌﻤت تﻤام ک او تاسﯥ ته مﯥ اسﻼم د دين ﭘه تو ه خوښ ک ‪ .‬نو که‬ ‫وک له لوږې مجﺒور شﻲ‪ ،‬خو ناه ته ليواله نه وي‪ ،‬نو ﷲ ب ونﮑی او‬ ‫مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۴‬هﻐوی ﭘو تنه کوي ﭼﯥ ه ورته حﻼل شوي دي‪) .‬ورته( ووايه تاسﯥ‬ ‫لپاره ﭘاک شيان حﻼل دي‪ .‬او ﭘه ﮑاري ناورو کﯥ هﻐه ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ساتﻠﻲ دي‪ ،‬تاسﯥ ورته هﻐه ه ور زده کوئ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ ته ودلﻲ‬ ‫دي‪ .‬نو هﻐوی ﭼﯥ تاسﯥ لپاره کوم ﮑار ونيسﻲ‪ ،‬له هﻐه خوراک کوئ‪.‬‬ ‫او ﭘه هﻐه د ﷲ نوم واخﻠئ او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ زر حساب‬ ‫اخيستونﮑی دی‪ -۵ .‬نن تاسﯥ لپاره ول ﭘاک شيان حﻼل شوي دي‪ .‬او د‬ ‫اهل کتابو خواړه ستاسﯥ لپاره حﻼل دي او ستاسﯥ خواړه د هﻐوی لپاره‬ ‫حﻼل دي‪ .‬او حﻼلﯥ دي ستاسﯥ لپاره ﭘاک لﻤنﯥ ﯥ له مومنو و او‬ ‫ﭘاک لﻤنﯥ ﯥ له هﻐو و ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ کتاب ورک ل شوی‬ ‫دی‪ ،‬تاسﯥ د هﻐوی مهر ورک ئ هﻐسﯥ لﮑه نﮑاح ﭼﯥ ورسره کوئ او‬ ‫مه ﮑاره بدکاري کوئ او مه ﭘ ه ياري‪ .‬او وک ﭼﯥ له ايﻤان سره کﻔر‬

‫‪109‬‬

‫کوي‪ ،‬نو د هﻐه ﻋﻤل به ضايع شﻲ او هﻐه به ﭘه آخرت کﯥ له تاوان‬ ‫ليدونﮑو وي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯥ کﻠه لﻤان ه ته ﭘا ﯧ ئ‪ ،‬نو خپل مخونه‬ ‫او خپل ﻻسونه تر ن ﻠو ووين ئ او ﭘه خپﻠو سرونو مسح وک ئ او خپﻠﯥ‬ ‫ﭘ ﯥ تر ي يو ووين ئ او که د جنابت ﭘه حالت کﯥ يئ ﻏسل وک ئ‪ .‬او‬ ‫که تاسﯥ ناروغ يا ﭘه سﻔر يئ‪ ،‬يا ﭘه تاسﯥ کﯥ وک له استنجا راشﻲ يا‬ ‫و ته ن دې شوي يئ او بيا درته اوبه ﭘيدا نه شﻲ‪ ،‬نو ﭘه ﭘاکه خاوره‬ ‫تيﻤﻢ وک ئ او ﭘه خپﻠو مخونو او ﻻسونو له هﻐﯥ مسح وک ئ‪ .‬ﷲ نه‬ ‫ﻏواړي ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ تن ﻲ راوړي‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐه ﻏواړي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘاک‬ ‫ک ي او ﭘه تاسﯥ خپل نﻌﻤت تﻤام ک ي ﭼﯥ تاسﯥ شﮑر زاره شئ‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او ﭘه خپل ان د ﷲ نﻌﻤتونه ياد ک ئ او هﻐه وﻋده ياده ک ئ ﭼﯥ‬ ‫هﻐه له تاسﯥ اخيستﯥ وه‪ ،‬هﻐه وخت ﭼﯥ تاسﯥ وويل موږ واورٻدل او‬ ‫ومو منل‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ د زړه ﭘه خﺒرو ﭘوهﯧ ي‪ -٨ .‬ای‬ ‫د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د ﷲ لپاره قايﻢ ﭘاتﯥ کﯧدونﮑﻲ او ﭘه حقه واهﻲ‬ ‫ورکونﮑﻲ شئ‪ .‬او د هﯧ يوې ډلﯥ د ﻤنﻲ دې تاسﯥ دې ته ونه لﻤسوي‬ ‫ﭼﯥ ﻋدل ونه ک ئ‪ ،‬ﻋدل وک ئ‪ .‬هﻤدا تر تقوی ډٻر ن دې دی او له ﷲ‬ ‫ووٻرٻ ئ بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هﻐه ه خﺒر دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪ -٩ .‬ﭼا ﭼﯥ‬ ‫ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک ‪ ،‬هﻐوی سره د ﷲ وﻋده ده ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫لپاره ب نه او لوی اجر دی‪ -١٠ .‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک او زموږ ن ﯥ يﯥ‬ ‫دروغ وبﻠﻠﯥ‪ ،‬داسﯥ خﻠک دوزخيان دي‪ -١١ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه‬ ‫ان د ﷲ احسان ياد ک ئ کﻠه ﭼﯥ يو قوم دا اراده وک له ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ‬ ‫ﻻس ﭘورته ک ي‪ ،‬نو ﷲ له تاسﯥ د هﻐو ﻻس منع ک ‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ‬ ‫او د ايﻤان خاوندان بايد ﭘه ﷲ توکل وک ي‪.‬‬

‫‪110‬‬ ‫‪١٢‬‬

‫‪ -١٢‬او ﷲ له بنﻲ اسرائيﻠو وﻋده واخيستﻠه او موږ ﭘه هﻐوی کﯥ دولس‬ ‫مشران و اکل‪ .‬او ﷲ وويل ﭼﯥ زه له تاسﯥ سره يﻢ‪ .‬که تاسﯥ لﻤون‬ ‫وک ئ او زکات ورک ئ او زما ﭘه ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ايﻤان راوړئ او له هﻐوی‬ ‫سره مرسته وک ئ او ﷲ ته قرض حسنه ورک ئ‪ ،‬نو زه به له تاسﯥ‬ ‫ستاسﯥ ناه حتﻤا ً لرې ک م او تاسﯥ به حتﻤا ً داسﯥ باﻏونو ته ننابسﻢ ﭼﯥ‬ ‫ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬نو ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک له دې وروسته‬ ‫انﮑار وک ي‪ ،‬هﻐه له سﻤﯥ ﻻرې خﻄا شو‪ -١٣ .‬نو د هﻐوی د وﻋدې‬ ‫ماتولو له وجﯥ موږ ﭘه هﻐوی لﻌنت وک او موږ د هﻐوی زړونه سخت‬ ‫ک ل‪ .‬هﻐوی کﻼم له خپل ايه بﯥ ايه کوي‪ .‬او ه نﺼيحت ﭼﯥ ورته‬ ‫شوی و‪ ،‬د هﻐه لويه برخه يﯥ هﯧره ک ه‪ .‬او ته به هﻐوی کﯥ له ل و خﻠﮑو‬ ‫بﻐير )د نورو( له ﭘرله ﭘسﯥ خيانته خﺒرٻ ې‪ .‬هﻐوی وب ه‪ ،‬مﺦ ترې‬ ‫واړوه‪ ،‬ﷲ نرمﻲ کونﮑﻲ خو وي‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او وک ﭼﯥ وايﻲ موږ نﺼرانيان يوو‪ ،‬موږ له هﻐوی وﻋده اخيستﯥ‬ ‫وه‪ .‬هﻐوی ته ﭼﯥ کوم نﺼيحت شوی و‪ ،‬لويه برخه يﯥ هﯧره ک له‪ .‬بيا‬ ‫موږ تر قيامته د هﻐوی ترمن د ﻤنﻲ او بﻐض واﭼاوه‪ .‬او آخر به ﷲ‬ ‫هﻐوی له هﻐه ه خﺒر ک ي ﭼﯥ هﻐوی کول‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬ای د کتاب خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ ته رسول درﻏﻠی دی‪ .‬هﻐه درته د الهﻲ‬ ‫کتاب هﻐه ډٻرې خﺒرې ﮑاره کوی ﭼﯥ تاسﯥ ﭘ ولﯥ‪ .‬او هﻐه له ډٻرو‬ ‫شيانو مﺦ اړوي‪ .‬بﯧشﮑه تاسﯥ ته د ﷲ له طرفه يوه ر ا او يو ﮑاره‬ ‫کونﮑی کتاب درﻏﻠی دی‪ -١۶ .‬د دې ﭘه وسيﻠه ﷲ هﻐو خﻠﮑو ته د سﻼمت‬ ‫ﻻر يﻲ ﭼﯥ د ده رضا ﻏواړي او ﭘه خپل توفيق هﻐوی له تيارو را‬ ‫وباسﻲ او ر ا ته يﯥ راوړي او د سﻤﯥ ﻻرې وونه ورته کوي‪-١٧ .‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐو خﻠﮑو کﻔر ک ی ﭼﯥ ويل يﯥ ﷲ ﭘخپﻠه مسيح ابن مريﻢ دی‪.‬‬ ‫)ورته( ووايه نو بيا د ﷲ ﭘه وړاندې وک واک لري‪ ،‬که ﷲ وﻏواړي‬

‫‪111‬‬

‫ﭼﯥ مسيح ابن مريﻢ او د هﻐه مور او ﭘه ﻤﮑه ﭼﯥ ومره خﻠک دي ول‬ ‫ووژنﻲ‪ .‬او د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘاﭼاهﻲ او ﭘه دې من کﯥ ﭼﯥ ه دي‪،‬‬ ‫ول د ﷲ دي‪ .‬هﻐه ﭼﯥ هر ه وﻏواړي‪ ،‬هﻐه ﭘيدا کوي او ﷲ ﭘه هر ه‬ ‫قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬او يهود او نﺼاری وايﻲ ﭼﯥ موږ د ﷲ زامن او هﻐه ته ران يوو‪.‬‬ ‫)ورته( ووايه ﭼﯥ بيا هﻐه تاسﯥ ته ستاسﯥ د ناهونو جزا ولﯥ درکوي‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ ته هﻢ د هﻐه ﭘه ﭘيدا ک ي مخﻠوق کﯥ يو انسان يﯥ‪ .‬هﻐه ﭼﯥ‬ ‫وک وﻏواړي ب ﻲ يﯥ او ﭼاته ﭼﯥ وﻏواړي ﻏﺬاب ورکوي ‪ .‬او د‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘاﭼاهﻲ او ﭘه دې من کﯥ ﭼﯥ ه دي‪ ،‬ول د ﷲ دي‬ ‫او هﻐه ته بﯧرته ورستنﯧدل دي‪ -١٩ .‬ای د کتاب خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ ته زما‬ ‫رسول درﻏی‪ ،‬هﻐه تاسﯥ ته ﮑاره وايﻲ‪ ،‬د رسوﻻنو له يوې دمﯥ‬ ‫وروسته‪ .‬ﭼﯥ تاسﯥ دا ونه وايئ ﭼﯥ موږ ته کوم زٻری ورکونﮑی او‬ ‫وٻرونﮑی نه و راﻏﻠی‪ .‬نو اوس تاسﯥ ته زٻری درکونﮑی او وٻرونﮑی‬ ‫درﻏﻠی او ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او کﻠه ﭼﯥ موسی خپل قوم ته وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬ﭘه خپل ان‬ ‫د ﷲ احسان ياد ک ئ ﭼﯥ هﻐه ﭘه تاسﯥ کﯥ نﺒيان ﭘيدا ک ل‪ .‬او تاسﯥ يﯥ‬ ‫ﭘاﭼايان ک ئ او تاسﯥ ته يﯥ هﻐه ه درک ل ﭼﯥ ﭘه دنيا کﯥ يﯥ ﭼا ته نه‬ ‫وو ورک ي‪ -٢١ .‬ای زما قومه‪ ،‬هﻐه ﭘاکﯥ ﻤﮑﯥ ته ننو ئ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ‬ ‫لپاره ليﮑﻠﯥ ده‪ .‬او ﭘه خپﻠه شا ﭘسﯥ مه تاوٻ ئ او ﭘه نقﺼان کﯥ مه لوٻ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬هﻐوی وويل ﭼﯥ هﻠته يو سرکشه قوم ﭘروت دی‪ .‬تر و ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫له هﻐه ايه ونه و ﻲ موږ هﯧ ﮑﻠه نه ور و‪ .‬که هﻐوی له هﻐه ايه‬ ‫وو ﻲ‪ ،‬نو موږ به ور دننه شوو‪ -٢٣ .‬دوه کسان ﭼﯥ له ﷲ د وٻرٻدونﮑو‬ ‫له ډلﯥ وو او ﭘه دواړو ﷲ انﻌام ک ی و‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه هﻐوی‬ ‫بريد وک ئ او د ار ﭘه دروازه ننو ئ‪ -٢۴ .‬که تاسﯥ هﻠته ننو ئ نو‬

‫‪112‬‬

‫تاسﯥ به بريالﻲ شئ او ﭘه ﷲ باور ولرئ که مومنان يئ‪ .‬هﻐوی وويل ای‬ ‫موسی‪ ،‬تر و ﭼﯥ هﻐه خﻠک هﻠته وي‪ ،‬موږ به هﯧ ﮑﻠه ور دننه نه شوو‪.‬‬ ‫نو ته او ستا ﷲ دواړه ﻻړ شئ او جنګ وک ئ‪ ،‬موږ دلته ناست يوو‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬موسی وويل ای زما ربه‪ ،‬ﭘه ان او له خپل ورور بﻐير مﯥ ﭘه بل‬ ‫هﯧچا واک نشته‪ ،‬نو زموږ او د دﻏه نافرمانه قوم ترمن بﯧﻠتون راوړه‪.‬‬ ‫‪ :٢۶‬ﷲ وويل‪ :‬هﻐه مﻠک ﭘه دوی د ﻠوٻ تو کالو لپاره حرام شوی‪ .‬دا‬ ‫خﻠک به ﭘه ﻤﮑه سر وهﻠﻲ بر وهﻠﻲ ر ﯧ ي‪ .‬نو ته ﭘه دې نافرمانه‬ ‫قوم افسوس مه کوه‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬هﻐوی ته د آدم د دوو زامنو کيسه ﭘه حق سره بيان ک ه‪ .‬ﭼﯥ کﻠه‬ ‫هﻐوی دواړو قربانﻲ وړاندې ک له‪ ،‬نو د يوه قربانﻲ قﺒوله شوه او د بل‬ ‫قربانﻲ قﺒوله نه شوه‪ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ زه به تا ووژنﻢ‪ .‬هﻐه )بل( ورته‬ ‫وويل ﭼﯥ ﷲ يوازې د متقيانو قربانﻲ قﺒﻠوي‪ -٢٨ .‬که ته زما د وژلو لپاره‬ ‫ﻻس ﭘورته ک ې‪ ،‬نو زه ستا د وژلو لپاره ﻻس نه ﭘورته کوم‪ .‬زه له ﷲ‬ ‫وٻرٻ م ﭼﯥ د ول جهان رب دی‪ -٢٩ .‬زه ﻏواړم ﭼﯥ زما او خپﻠه ناه‬ ‫ته واخﻠﯥ او ﭘه اور واﻻو کﯥ شامل شﯥ او دا هﻢ د ظالﻤانو جزا ده‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬بيا د هﻐه نﻔس هﻐه د خپل ورور د وژلو لپاره راضﻲ ک او هﻐه‬ ‫يﯥ وواژه‪ .‬بيا هﻐه ﭘه تاوانيانو کﯥ شامل شو‪ -٣١ .‬بيا ﷲ يو کارﻏه را‬ ‫ولﯧ ه ﭼﯥ ﻤﮑه يﯥ را کيندله‪ ،‬ﭼﯥ هﻐه ته و يﻲ ﭼﯥ د خپل ورور م ی‬ ‫ن ه ﭘ ک ي‪ .‬هﻐه وويل زما ﭘه حال دې افسوس وي ﭼﯥ زه د دﻏه‬ ‫کارﻏه ﭘه شان هﻢ نه شوم ﭼﯥ د خپل ورور م ی مﯥ ﭘ ک ی وای‪ .‬نو‬ ‫هﻐه ډٻر زيات وشرمﯧده‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬ﭘه دې خاطر مو بنﻲ اسرائيﻠو ته حﮑﻢ وک ﭼﯥ وک داسﯥ يو کس‬ ‫ووژنﻲ ﭼﯥ هﻐه قتل نه وي ک ی او نه يﯥ ﭘه ﻤﮑه فساد ک ی وي‪ ،‬نو‬ ‫دا داسﯥ ده لﮑه ول انسانان يﯥ ﭼﯥ وژلﻲ وي او ﭼا ﭼﯥ يو کس وساته‬

‫‪113‬‬

‫نو داسﯥ ده لﮑه ول انسانان يﯥ ﭼﯥ ساتﻠﻲ وي‪ .‬او زموږ ﭘﯧﻐﻤﺒر هﻐوی‬ ‫ته ﮑاره احﮑام راوړل‪ .‬له دې سره بيا هﻢ ﭘه هﻐوی کﯥ ډٻرو خﻠﮑو ﭘه‬ ‫ﻤﮑه زياتﻲ کول‪ -٣٣ .‬وک ﭼﯥ ﷲ او د هﻐه له رسول سره جن ﯧ ي‬ ‫او ﭘه ﻤﮑه د فساد کولو لپاره من ې وهﻲ‪ ،‬د هﻐوی جزا دا ده ﭼﯥ ووژل‬ ‫شﻲ يا ﭘه دار و ول شﻲ يا يﯥ ﭘ ﯥ او ﻻسونه ﭘه مخالف اړخ ﭘرې شﻲ‬ ‫يا له مﻠﮑه بهر وش ل شﻲ‪ .‬دا يﯥ د دنيا رسوايﻲ ده او ﭘه آخرت کﯥ ورته‬ ‫لوی ﻋﺬاب دی‪ ٣۴ .‬م ر کوم خﻠک ﭼﯥ ستاسﯥ تر ولﮑﯥ وړاندې توبه‬ ‫وباسﻲ‪ ،‬نو ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له ﷲ ووٻرٻ ئ او د هﻐه قرب ول وئ او د‬ ‫هﻐه ﭘه ﻻره کﯥ جد و جهد وک ئ ﭼﯥ کاميابﻲ ومومئ‪ -٣۶ .‬بﯧشﮑه کومو‬ ‫خﻠﮑو ﭼﯥ ظﻠﻢ ک ی‪ ،‬که هﻐوی دومره مال ولري ﭼﯥ ﭘه ) وله( ﻤﮑه‬ ‫کﯥ دی او دومره ورسره نور هﻢ وي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ د دې لپاره فديه‬ ‫ک ي ﭼﯥ د قيامت له ﻋﺬابه خﻼص شﻲ‪ ،‬بيا به هﻢ له دوی )فديه( ونه منل‬ ‫شﻲ او د هﻐوی لپاره له درده ډک ﻋﺬاب دی‪ -٣٧ .‬هﻐوی به ﻏواړي ﭼﯥ‬ ‫له اوره وو ﻲ‪ ،‬خو وتﻠی به نه شﻲ او د هﻐوی لپاره يو مستقل ﻋﺬاب‬ ‫دی‪ -٣٨ .‬او د ﻏﻠه س ي او ﻏﻠﯥ ﯥ دواړو ﻻسونه ﭘرې ک ئ‪ .‬دا د‬ ‫هﻐوی لپاره بدله او د ﷲ له طرفه ﻋﺒرتناکه جزا ده‪ .‬او ﷲ ﻏالب او حﮑيﻢ‬ ‫دی‪ -٣٩ .‬بيا ﭼﯥ ﭼا له خپل ظﻠﻢ وروسته توبه وويستﻠه او اﺻﻼح شول‪،‬‬ ‫نو بﯧشﮑه ﷲ به ﭘرې ﭘام وک ي‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪ -۴٠ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ ﭼﯥ ﷲ د ﻤﮑﯥ او آسﻤانونو د ﭘاﭼاه مالک دی‪ .‬هﻐه‬ ‫ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي جزا ورکوي او وک ﭼﯥ وﻏواړي هﻐه ب ﻲ‪ .‬او ﷲ‬ ‫ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬ای ﭘﯧﻐﻤﺒره‪ ،‬ته د هﻐو خﻠﮑو له وجﯥ مه خﻔه کﯧ ه ﭼﯥ د کﻔر ﭘه ﻻره‬ ‫ډٻر تﯧز دي‪ .‬که ه هﻐوی له هﻐﯥ ډلﯥ وي ﭼﯥ ﭘه خوله وايﻲ موږ ايﻤان‬

‫‪114‬‬

‫راوړی‪ ،‬خو د هﻐوی زړه ايﻤان نه دی راوړی يا له هﻐوی ﭼﯥ يهودان‬ ‫دي‪ ،‬د دروﻏو لوی اورٻدونﮑﻲ او د نورو خﻠﮑو ﭘه خاطر اورٻدونﮑﻲ‬ ‫ﭼﯥ تاته نه دي راﻏﻠﻲ‪ .‬هﻐوی خﺒره له خپل ايه لرې کوي‪ .‬هﻐوی خﻠﮑو‬ ‫ته وايﻲ ﭼﯥ که دا حﮑﻢ درته وشو ويﯥ منه او که دا درته وشو ان ترې‬ ‫ساته‪ .‬او ﷲ ﭼﯥ وک ﭘه فتنه کﯥ اﭼوي‪ ،‬نو ته د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ ﭘه دې‬ ‫مسئﻠه کﯥ هﯧ نه شﯥ کوﻻی‪ .‬هﻤدا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﷲ يﯥ زړونه‬ ‫ﭘاکول نه دي ﻏو تﻲ‪ .‬هﻐوی لپاره ﭘه دنيا رسوايﻲ او ﭘه آخرت کﯥ لوی‬ ‫ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬هﻐوی د دروﻏو لوی اورٻدونﮑﻲ‪ ،‬د حرام لوی خوړونﮑﻲ دي‪ ،‬که‬ ‫هﻐوی تاته درشﻲ‪ ،‬ستا خو ه ﭼﯥ ترمن يﯥ فيﺼﻠه کوې او که يﯥ‬ ‫ﭘرٻ دې‪ .‬که يﯥ ته ﭘرٻ دې‪ ،‬نو هﻐوی تاته هﯧ تاوان نه شﻲ در رسوﻻی‪.‬‬ ‫او که فيﺼﻠه وک ې‪ ،‬نو د هﻐوی ترمن ﭘه ﻋدل فيﺼﻠه وک ه‪ -۴٣ .‬ﷲ‬ ‫ﻋدل کونﮑﻲ خو وي‪ .‬او هﻐوی ﭘه تا ن ه فيﺼﻠه کوﻻی شﻲ‪ ،‬سره د‬ ‫دې ﭼﯥ هﻐوی سره تورات شته ﭼﯥ د ﷲ حﮑﻢ ﭘه کﯥ دی او بيا له هﻐه‬ ‫مﺦ اړوي او دا خﻠک هﯧ ﮑﻠه د ايﻤان خاوندان نه دي‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬بﯧشﮑه موږ تورات نازل ک ی ﭼﯥ هدايت او ر ا ﭘه کﯥ دي‪ .‬د دې‬ ‫مﻄابق به د ﷲ فرمانﺒرداره نﺒيانو د يهودانو فيﺼﻠﯥ کولﯥ او د هﻐوی‬ ‫دروٻشانو او ﻋﻠﻤاو هﻢ‪ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی د ﷲ ﭘه کتاب ارونﮑﻲ‬ ‫اکل شوي وو‪ .‬او هﻐوی يﯥ واهان وو‪ .‬نو ته له انسانانو مه وٻرٻ ه‪ ،‬له‬ ‫ما ووٻرٻ ه او زما آيتونه ﭘه ل ه بيه مه ﭘﻠوره او کوم حﮑﻢ ﭼﯥ ﷲ نازل‬ ‫ک ی‪ ،‬وک ﭼﯥ ورسره موافقت ونه ک ي‪ ،‬هﻐوی منﮑران دي‪ -۴۵ .‬او‬ ‫موږ ﭘه دې کتاب )تورات( هﻐوی ته ويﻠﻲ ﭼﯥ د ان ﭘه بدل کﯥ ان‪ ،‬د‬ ‫ستر ﯥ ﭘه بدل کﯥ ستر ه‪ ،‬د ﭘوزې ﭘه بدل کﯥ ﭘوزه‪ ،‬د ﻏوږ ﭘه بدل کﯥ‬ ‫ﻏوږ او د ﻏاښ ﭘه بدل کﯥ ﻏاښ او د زخﻤونو بدل له هﻐو )زخﻤونو(‬

‫‪115‬‬

‫سره برابر‪ .‬بيا ﭼﯥ ﭼا ب نه وک له‪ ،‬نو هﻐه د هﻐه لپاره کﻔاره ده‪ .‬او‬ ‫وک ﭼﯥ د هﻐه ه سره سﻤه فيﺼﻠه ونه ک ي ﭼﯥ ﷲ نازل ک ي‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی ظالﻤان دي‪ -۴۶ .‬او موږ له هﻐه وروسته ﻋيسی ابن مريﻢ ولﯧ ه‪،‬‬ ‫له انه مخﮑﯥ د تورات کتاب تﺼديق يﯥ کاوه او موږ هﻐه ته انجيل‬ ‫ورک ﭼﯥ ﭘه هﻐه کﯥ هدايت او ر ا ده او هﻐه تر ان د مخﮑﯥ کتاب‬ ‫تورات تﺼديق کاوه او وٻرٻدونﮑو ته هدايت او نﺼيحت و‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او د انجيل واﻻ بايد هﻐه ه سره سﻤه فيﺼﻠه وک ي ﭼﯥ ﭘه کﯥ‬ ‫نازل شوي دي‪ .‬او وک ﭼﯥ له هﻐه سره سﻤه فيﺼﻠه ونه ک ي ﭼﯥ ﷲ‬ ‫نازل ک ي‪ ،‬نو هﻤاﻏه نافرمانه خﻠک دي‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬او موږ ﭘه تا دا کتاب حق سره نازل ک ی‪ ،‬د ﭘخوانيو کتابونو‬ ‫تﺼديقونﮑی او د هﻐو د مضامينو ساتونﮑی دی‪ .‬نو ته د هﻐوی ترمن د‬ ‫هﻐه ه سره سﻤه فيﺼﻠه وک ه ﭼﯥ ﷲ نازل ک ي‪ .‬او کوم حق ﭼﯥ تاته‬ ‫درﻏﻠی دا مه ﭘرٻ ده او د هﻐوی د خواهشونو ﭘيروي مه کوه‪ .‬موږ ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ هر يو لپاره يو شريﻌت او يوه طريقه اکﻠﯥ‪ .‬او که ﷲ ﻏو تی‬ ‫نو تاسﯥ يﯥ يو امت کولئ‪ ،‬خو ﷲ وﻏو تل ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه خپﻠو حﮑﻤونو‬ ‫وآزمايﻲ‪ .‬نو تاسﯥ د ﯧ و خوا ته ﻻړ شئ‪ .‬آخر تاسﯥ ولو ته د ﷲ‬ ‫طرف ته تﻠل دي‪ .‬بيا به هﻐه تاسﯥ ﭘه هﻐه ه ﭘوه ک ي ﭼﯥ اختﻼف ﭘه‬ ‫کﯥ کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬او د هﻐوی ترمن له هﻐه ه سره سﻤه فيﺼﻠه وک ه ﭼﯥ ﷲ نازل‬ ‫ک ي او د هﻐوی د خواهشاتو ﭘيروي مه کوه او له هﻐو خﻠﮑو ان ساته‬ ‫ﭼﯥ تاد ﷲ له کوم نازل شوي حﮑﻢ نه ونه ويوي‪ .‬نو که هﻐوی مﺦ‬ ‫واړوي ﭘوه شه ﭼﯥ ﷲ هﻐوی ته د ينو ناهونو جزا ورکول ﻏواړي‪.‬‬ ‫او بﯧشﮑه ﭘه خﻠﮑو کﯥ ډٻر خﻠک نافرمانه دي‪ -۵٠ .‬ايا دا خﻠک د جاهﻠيت‬

‫‪116‬‬

‫فيﺼﻠه ﻏواړي‪ .‬او وک ﭼﯥ باور کول وﻏواړي د هﻐوی لپاره تر ﷲ‬ ‫ﻏوره فيﺼﻠه د ﭼا کﯧدای شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬يهود او نﺼاری مه مﻠ ري کوئ‪ .‬هﻐوی د يو‬ ‫بل مﻠ ري دي‪ .‬او که ﭘه تاسﯥ کﯥ وک هﻐوی د ان مﻠ ري کوي‪ ،‬نو‬ ‫د هﻤاﻏو له ډلﯥ به وي‪ .‬ﷲ ظالﻤانو ته ﻻر نه يﻲ‪ -۵٢ .‬ته ورې ﭼﯥ د‬ ‫کومو خﻠﮑو ﭘه زړه کﯥ مرض دی‪ ،‬هﻐوی د هﻤاﻏو خوا ته ور ﻲ‪ .‬هﻐوی‬ ‫وايﻲ موږ سره دا اندٻ نه ده ﭼﯥ کوم مﺼيﺒت کﯥ ونه ن ﻠو‪ .‬نو مﻤﮑنه‬ ‫ده ﭼﯥ ﷲ فتح ورک ي يا له خپل اړخه کومه خاﺻه خﺒره واضح ک ي‬ ‫نو دا خﻠک به ﭘه هﻐه ه ﭘﯧ ﻤانه وي ﭼﯥ ﭘه خپﻠو زړونو کﯥ يﯥ ﭘ‬ ‫ک ي دي‪ -۵٣ .‬او هﻐه وخت به د ايﻤان خاوندان وايﻲ دا هﻤاﻏه خﻠک‬ ‫دي ﭼﯥ ﭘه زور و شور يﯥ ﭘه ﷲ قسﻤونه کول او باور يﯥ را کاوه ﭼﯥ‬ ‫موږ له تاسﯥ سره يوو‪ .‬د هﻐوی ول اﻋﻤال ضايع شول او هﻐوی ﭘه‬ ‫تاوان کﯥ ﭘاتﯥ شول‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک له خپل دين نه و ر ﻲ‪،‬‬ ‫نو ﷲ به زر هﻐه خﻠک را ﭘورته ک ي ﭼﯥ ﷲ ته به ران وي او ﷲ به‬ ‫هﻐوی ته ران وي‪ .‬هﻐوی به مومنانو ته نرم او ﭘه منﮑرانو سخت وي‪.‬‬ ‫هﻐوی به د ﷲ ﭘه ﻻرو کﯥ جهاد کوي او د هﯧ يو مﻼمتونﮑﻲ له مﻼمت‬ ‫به نه وٻرٻ ي‪ .‬دا د ﷲ فضل دی‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي ورکوي يﯥ‪.‬‬ ‫او ﷲ د ﭘراختيا او ﻋﻠﻢ خاونددی‪ -۵۵ .‬ستاسﯥ مﻠ ري خو يوازې ﷲ‪ ،‬د‬ ‫هﻐه رسول او هﻐه د ايﻤان خاوندان دي ﭼﯥ لﻤون قايﻤوي‪ ،‬زکات‬ ‫ورکوي او د ﷲ ﭘه وړاندې ي ﯧدونﮑﻲ وي‪ -۵۶ .‬او وک ﭼﯥ ﷲ او د‬ ‫هﻐه رسول او د ايﻤان خاوندان مﻠ ري ک ي‪ ،‬نو بﯧشﮑه ﭼﯥ د ﷲ ډله‬ ‫کاميابﯧدونﮑﯥ ده‪.‬‬

‫‪117‬‬

‫‪ -۵٧‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬هﻐه خﻠک مه مﻠ ري کوئ ﭼﯥ ستاسﯥ دين‬ ‫يﯥ لوبﯥ او وکﯥ ک ي‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو )له ډلﯥ( ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ کتاب‬ ‫ورکول شوی او منﮑران هﻢ نه‪ .‬او له ﷲ وٻرٻ ئ که ايﻤان لرئ‪ -۵٨ .‬او‬ ‫کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ د لﻤان ه بﻠنه ورکوئ‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه دې )کار( ﭘورې خندا‬ ‫کوي‪ .‬وجه يﯥ دا ده ﭼﯥ هﻐوی ﻋقل نه لري‪) -۵٩ .‬ورته( ووايه ﭼﯥ ای‬ ‫اهل کتابو‪ ،‬تاسﯥ موږ سره يوازې ﭘه دې خاطر ضد کوئ ﭼﯥ موږ ﭘه‬ ‫ﷲ او هﻐه ه ايﻤان راوړی ﭼﯥ ﭘه موږ نازل شوي او هﻐه ه ﭼﯥ تر‬ ‫موږ مخﮑﯥ نازل شوي‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ زياتره خﻠک نافرمانه دي‪-۶٠ .‬‬ ‫)ورته( ووايه ايا زه تاسﯥ ته هﻐه ) وک( و ييﻢ ﭼﯥ انجام به يﯥ تر دې‬ ‫ډٻر زيات خراب وي‪ .‬هﻐو ﭼﯥ ﷲ ﭘرې لﻌنت ک ی او د هﻐه ﻏضب ﭘرې‬ ‫شوی‪ .‬او هﻐو ﭼﯥ بيزو انﯥ او خن يران ترې ساز شول او هﻐوی ﭼﯥ‬ ‫د شيﻄان ﻋﺒادت يﯥ وک ‪ .‬داسﯥ خﻠک د مقام ﭘه اﻋتﺒار بدتر او له سﻤﯥ‬ ‫ﻻرې ډٻر لرې دي‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی تاسﯥ ته را ﻲ نو وايﻲ ﭼﯥ موږ ايﻤان راوړی‪،‬‬ ‫حال دا ﭼﯥ هﻐوی منﮑر راﻏﻠﻲ وو او منﮑر ﻻړل‪ .‬او ﷲ ﭘه هﻐه ه ه‬ ‫ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﭘ وي‪ -۶٢ .‬او ته به هﻐو کﯥ زياتره و ورې ﭼﯥ‬ ‫د ناه‪ ،‬ظﻠﻢ او حرام خوړلو ته ﻐﻠﻲ‪ .‬ومره بد کار دی ﭼﯥ هﻐوی يﯥ‬ ‫کوي‪ -۶٣ .‬د هﻐوی مشايﺦ او ﻋﻠﻤاء يﯥ ولﯥ د ناه له خﺒرې کولو او‬ ‫حرامو خوړلو نه منع کوي‪ .‬ومره بد کار دی ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬او يهود وايﻲ ﭼﯥ د ﷲ ﻻسونه ت ل شوي دي‪ .‬د هﻤاﻏو ﻻسونه دې‬ ‫وت ل شﻲ او لﻌنت دې وي د هﻐوی ﭘه دې خﺒرې‪ .‬بﻠﮑﯥ د ﷲ دواړه‬ ‫ﻻسونه خﻼص دي‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ن ه وﻏواړي انﻔاق کوي‪ .‬او ﭘه تا ﭼﯥ ستا‬ ‫د رب له طرفه ه نازل شوي هﻐه ﭘه دوی کﯥ د زياتره خﻠﮑو سرکشﻲ‬ ‫او انﮑار زياتوي‪ .‬او موږ ﭘه هﻐوی کﯥ د ﻤنﻲ او کينه تر قيامته اﭼولﯥ‬

‫‪118‬‬

‫ده‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی د د ﻤن اور بﻠوي‪ ،‬نو ﷲ يﯥ م کوي‪ .‬او هﻐوی ﭘه‬ ‫ﻤﮑه فساد خپرولو کﯥ مﺼروف دي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ فساد کونﮑﻲ‬ ‫نه خو وي‪.‬‬ ‫‪ -۶۵‬او که اهل کتابو ايﻤان راوړی وای او له ﷲ وٻرٻدلﻲ وای‪ ،‬نو موږ‬ ‫به ترې د هﻐوی بدۍ حتﻤا ً لرې ک ې وای او هﻐوی به مو د نﻌﻤت باﻏونو‬ ‫ته دننه ک ي وای‪ -۶۶ .‬او که هﻐوی د تورات او انجيل او ه ﭼﯥ ﭘرې‬ ‫د ﷲ له طرفه نازل شوي د هﻐو ﭘابندي ک ې وای‪ ،‬نو هﻐوی به له ﭘورته‬ ‫او د خپﻠو ﭘ و له ﻻندې )نه( خوراک کوﻻی‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ خﻠک‬ ‫ﭘه سﻤه ﻻر دي‪ ،‬خو زياتره ﭘه کﯥ داسﯥ دي ﭼﯥ ډٻر بد کوي‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬ای ﭘﯧﻐﻤﺒره‪ ،‬ﭘه تا ﭼﯥ ستا د رب له طرفه ه نازل شوي هﻐه‬ ‫ورسوه‪ .‬او که تا داسﯥ ونه ک ل‪ ،‬نو د ﷲ ﭘيﻐام دې نه دی رسوﻻي‪ .‬او‬ ‫ﷲ به تا له خﻠﮑو وساتﻲ‪ .‬يقينا ً ﷲ منﮑرانو ته ﻻر نه يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬ووايه ای اهل کتابو‪ ،‬تر و ﭼﯥ تاسﯥ تورات او انجيل او هﻐه ﭼﯥ‬ ‫ستاسﯥ د رب له طرفه ﭘه تاسﯥ نازل شوي قايﻢ نه ک ئ‪ ،‬هﯧ بنياد نه‬ ‫لرئ‪ .‬او ه ﭼﯥ ﭘه تا ستا د رب له طرفه نازل شوي‪ ،‬هﻐه به يقينا ً ﭘه‬ ‫دوی کﯥ سرکشﻲ او انﮑار زيات ک ي‪ .‬نو ته ﭘه منﮑرانو افسوس مه کوه‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ايﻤان راوړی او وک ﭼﯥ يهودان او‬ ‫ﺻابيان او نﺼرانيان شول‪ ،‬او وک ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان‬ ‫راوړي او نيک ﻋﻤل وک ي‪ ،‬نو د هﻐوی لپاره هﯧ اندٻ نه نشته او نه‬ ‫به خﻔه وي‪.‬‬ ‫‪ -٧٠‬موږ له بنﻲ اسرائيﻠو وﻋده واخيسته او هﻐوی ته مو رسوﻻن ولﯧ ل‪.‬‬ ‫هر وخت به ﭼﯥ رسول هﻐوی ته داسﯥ خﺒره راوړله ﭼﯥ د هﻐوی ﭘه‬ ‫زړه به نه وه‪ ،‬نو هﻐوی ينﻲ )ﭘﯧﻐﻤﺒران( دروﻏجن وبﻠل او ينﻲ يﯥ‬ ‫ووژل‪ -٧١ .‬او داسﯥ يﯥ و ل ﭼﯥ ه تاوان به نه ور رسﯧ ي‪ .‬نو هﻐوی‬

‫‪119‬‬

‫ړانده او کا ه شول‪ .‬بيا ﷲ هﻐوی ته ﭘام وک ‪ .‬بيا ﭘه هﻐوی کﯥ ډٻر ړانده‬ ‫او کا ه شول‪ .‬او هﻐوی ﭼﯥ ه کوي ﷲ يﯥ وري‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬يقينا ً هﻐو خﻠﮑو کﻔر ک ی ﭼﯥ ويل يﯥ ﷲ هﻤدا مسيح ابن مريﻢ دی‪.‬‬ ‫سره د دې ﭼﯥ مسيح ويﻠﻲ وو ای بنﻲ اسرائيﻠو‪ ،‬د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ ﭼﯥ‬ ‫زما رب هﻢ دی او ستاسﯥ رب هﻢ‪ .‬وک ﭼﯥ د ﷲ سره شريک ﻲ‪ ،‬نو‬ ‫ﷲ ﭘه هﻐوی جنت حرام ک او د هﻐه ای اور دی‪ .‬او د ظالﻤانو هﯧ‬ ‫مرستندوی نشته‪ -٧٣ .‬يقينا ً هﻐو خﻠﮑو کﻔر وک ﭼﯥ وايﻲ ﷲ ﭘه دريو‬ ‫کﯥ يو دی‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ له يوه مﻌﺒود بﻐير بل هﯧ مﻌﺒود نشته‪ .‬او که‬ ‫هﻐوی له خپﻠﯥ خﺒرې منع نه شﻲ‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ ﭘه کﻔر وﻻړ )خﻠک(به‬ ‫يو دردناک ﻋﺬاب ونيسﻲ‪ -٧۴ .‬دا خﻠک د ﷲ ﭘه وړاندې توبه ولﯥ نه‬ ‫وباسﻲ او له هﻐه ولﯥ ب نه نه ﻏواړي‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬مسيح ابن مريﻢ خو يوازې يو رسول دی‪ .‬له هﻐه مخﮑﯥ هﻢ ډٻر‬ ‫رسوﻻن تﯧر شوي دي‪ .‬او د هﻐه مور ډٻره ر تينﻲ ه وه‪ .‬دواړو خواړه‬ ‫خوړل‪ .‬و وره موږ هﻐوی ته ن ه دليﻠونه وړاندې کوو‪ .‬بيا و وره ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ن ه اوړي‪ -٧۶ .‬ووايه‪ ،‬ايا تاسﯥ ﷲ ﭘرٻ دئ او د هﻐه ه ﻋﺒادت‬ ‫کوئ ﭼﯥ نه ستاسﯥ د تاوان واک لري او نه د ﯥ‪ .‬او اورٻدونﮑی او‬ ‫ﭘوهﯧدونﮑی يوازې ﷲ دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬ووايه‪ ،‬ای اهل کتابو‪ ،‬ﭘه خپل دين کﯥ ناحقه ُ‬ ‫ﻏﻠو مه کوئ او د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو د افﮑارو ﭘيروي مه کوئ ﭼﯥ تر دې مخﮑﯥ ﻤراه شوي او ډٻر‬ ‫خﻠک يﯥ ﻤراه ک ي او هﻐوی له سﻤﯥ ﻻرې او تﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬ﭘه بنﻲ اسرائيﻠو کﯥ ﭼﯥ کومو خﻠﮑو کﻔر وک ‪ ،‬ﭘه هﻐوی د داؤد او‬ ‫ﻋيسی ابن مريﻢ ﭘه خوله لﻌنت وشو‪ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی نافرمانﻲ‬ ‫وک له او له حده وتل‪.‬‬

‫‪120‬‬

‫‪ -٧٩‬هﻐوی يو بل له بدۍ‪ ،‬نه منع کوي‪ .‬ډٻر بد کار و ﭼﯥ هﻐوی کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬ته به ﭘه هﻐوی کﯥ ډٻر خﻠک و ورې ﭼﯥ له کﻔرکونﮑو سره مﻠ ري‬ ‫کوي‪ .‬ومره بد شی دی هﻐه ﭼﯥ هﻐوی له انه مخﮑﯥ لﯧ لی او د ﷲ‬ ‫ﻏضب دې ﭘه هﻐوی وي او هﻐوی به تل ﭘه ﻋﺬاب کﯥ ﭘراته وي‪-٨١ .‬‬ ‫که هﻐوی ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه رسول او هﻐه ه ايﻤان درلودی ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ته نازل شوي‪ ،‬نو منﮑران به يﯥ نه مﻠ ري کوﻻی‪ ،‬م ر ﭘه هﻐوی کﯥ‬ ‫زياتره نافرمانه دي‪.‬‬ ‫‪ -٨٢‬د ايﻤان خاوندانو سره ﭘه ﻋداوت کﯥ به يهود او مشرکان تر ولو‬ ‫مخﮑﯥ و ورې‪ .‬او د ايﻤان خاوندانو سره مﻠ رتيا کﯥ به تر ولو ډٻر هﻐه‬ ‫خﻠک و ورې ﭼﯥ ان نﺼاری بولﻲ‪ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی کﯥ‬ ‫ﻋالﻤان او راهﺒان دي‪ .‬او ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی کﺒر نه کوي‪ .‬٭ ‪-٨٣‬‬ ‫او هﻐوی ﭼﯥ کﻠه هﻐه کﻼم اوري ﭼﯥ ﭘه رسول نازل شوی‪ ،‬نو ته به‬ ‫و ورې ﭼﯥ له ستر و به يﯥ او ﮑﯥ بهﯧ ي‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫حق ﭘﯧژندلی دی‪ .‬هﻐوی ﻏ کوي ﭼﯥ ای زموږ ربه موږ ايﻤان راوړی‪،‬‬ ‫نو ته موږ ﭘه واهﻲ ورکونﮑو کﯥ وليﮑه‪ -٨۴ .‬او ولﯥ ﭘه رب او هﻐه‬ ‫حق ايﻤان را نه وړو ﭼﯥ موږ ته را رسﯧدلی دی‪ ،‬که ﭼﯧرې دا تﻤه لرو‬ ‫ﭼﯥ زموږ رب دې موږ ﭘه ﺻالح خﻠﮑو کﯥ شامل ک ي‪ -٨۵ .‬نو ﷲ به‬ ‫هﻐوی ته د دې قول ﭘه بدل کﯥ داسﯥ باغ ورک ي ﭼﯥ ور ﻻندې به‬ ‫نهرونه بهﯧ ي او هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪ .‬او هﻤدا د نﯧک ﻋﻤﻠو‬ ‫خﻠﮑو بدله ده‪ -٨۶ .‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک او زموږ ن ﯥ يﯥ دروغ وبﻠﻠﯥ‪،‬‬ ‫هﻐوی دوزخيان دي‪.‬‬ ‫‪ -٨٧‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬هﻐه ﭘاک شيان حرام مه بولئ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ‬ ‫ته حﻼل ک ي او له حده مه و ئ‪ .‬ﷲ له حده وتونﮑﻲ نه خو وي‪-٨٨ .‬‬ ‫او ﷲ ﭼﯥ تاسﯥ ته کوم حﻼل شيان درک ي‪ ،‬له هﻐوی وخورئ او له ﷲ‬

‫‪121‬‬

‫ووٻرٻ ئ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې ايﻤان راوړی دی‪ -٨٩ .‬ﷲ تاسﯥ ﭘه بﯥ مﻌنی‬ ‫قسﻤونو نه نيسﻲ‪ ،‬خو کوم قسﻤونه ﭼﯥ تاسﯥ قوي خوړلﻲ‪ ،‬ﭘه هﻐه به مو‬ ‫حتﻤا ً نيسﻲ‪ .‬د هﻐه قسﻢ کﻔاره لسو مسﮑينانو ته د من ن سﻄحﯥ ډوډۍ‬ ‫ورکول دي ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ د خپﻠﯥ کورن ﻏ و ته ورکوئ يا جامﯥ ورکول‬ ‫يا يو ﻏﻼم آزادول‪ .‬او وک که دا نه لري د هﻐه لپاره درې روژې دي‪.‬‬ ‫که تاسﯥ قسﻢ وک ئ دا ستاسﯥ د قسﻢ کﻔاره ده‪ .‬او د خپﻠو قسﻤونو ساتنه‬ ‫وک ئ‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ تاسﯥ ته خپل احﮑام بيانوي ﭼﯥ تاسﯥ شﮑر‬ ‫وباسئ‪.‬‬ ‫‪ -٩٠‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬شراب او جواري او بُتان او د ﭘچﯥ ﻏشﻲ‬ ‫ويشتل ول بد کارونه او د شيﻄان ﻋﻤﻠونه دي‪ ،‬نو له دې ان وساتئ ﭼﯥ‬ ‫کاميابﻲ ومومئ‪ -٩١ .‬شيﻄان هﻤدا ﻏواړي ﭼﯥ د شرابو او جوارۍ ﭘه‬ ‫وسيﻠه ستاسﯥ ترمن ه د ﻤنﻲ او کينه واﭼوي او تاسﯥ د ﷲ له يادولو او‬ ‫لﻤان ه منع ک ي‪ ،‬نو ايا تاسﯥ به ترې منع شئ‪ -٩٢ .‬او د ﷲ او د ﷲ د‬ ‫رسول اطاﻋت وک ئ او خوندي شئ‪ .‬که تاسﯥ سرکشﻲ وک ئ نو ﭘوه‬ ‫شئ ﭼﯥ زموږ د رسول مسووليت يوازې )د ﭘيﻐام( ﮑاره رسول وو‪.‬‬ ‫‪ -٩٣‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل‪ ،‬ﭘه هﻐوی د هﻐه ه‬ ‫له وجﯥ هﯧ ناه نشته ﭼﯥ خوړلﻲ يﯥ دي‪ ،‬که ﭼﯧرې هﻐوی ووٻرٻ ي‬ ‫او ايﻤان راوړي او نﯧک کارونه وک ي‪ .‬بيا ﭘرهﯧز اره شﻲ او ايﻤان‬ ‫راوړي‪ ،‬بيا ﭘرهﯧز اره شﻲ او نﯧک کارونه وک ي‪ .‬او ﷲ نﯧک ﻋﻤﻠه‬ ‫خو وي‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﷲ به تاسﯥ د هﻐه ﮑار ﭘه وسيﻠه وازمايﻲ‬ ‫ﭼﯥ ستاسﯥ ﻻسونو او نﯧزو ته به ن دې وي‪ ،‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ ﭘوه‬ ‫شﻲ وک ترې بﯥ له ليدلو وٻرٻ ي‪ .‬بيا ﭼﯥ ﭼا له هﻐﯥ وروسته زياتی‬ ‫وک ‪ ،‬نو هﻐه لپاره له درده ډک ﻋﺬاب دی‪ -٩۵ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪،‬‬

‫‪122‬‬

‫کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ د احرام ﭘه حالت کﯥ يئ ﮑار مه کوئ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ‬ ‫که وک قﺼداً ﮑار وک ي‪ ،‬نو ﭘه بدل کﯥ به يﯥ هﻤاﻏسﯥ ناور وي‬ ‫ﭼﯥ هﻐه وژلی دی‪ ،‬فيﺼﻠه به يﯥ ﭘه تاسﯥ کﯥ دوه ﻋادل کسان کوي او‬ ‫هﻐه نﺬرانه به کﻌﺒﯥ ته رسول کﯧ ي‪ .‬يا به د هﻐه ﭘه کﻔاره کﯥ و‬ ‫مسﮑينانو ته ډوډۍ ورکوي‪ .‬يا به د هﻐه برابر روژي نيسﻲ ﭼﯥ د خپل‬ ‫ﻋﻤل جزا ووينی‪ .‬ﷲ ب ﻠﻲ ه ﭼﯥ شوي‪ .‬او وک ﭼﯥ مﺦ واوړي نو‬ ‫ﷲ به ترې بدل واخﻠﻲ او ﷲ قوي‪ ،‬بدل اخيستونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٩۶‬تاسﯥ لپاره ﭘه سيند کﯥ ﮑار او د هﻐه خوراک جايز شوی‪ ،‬ستاسﯥ‬ ‫او د قافﻠو د ﯥ لپاره‪ .‬او تر و ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه احرام کﯥ يئ د وﭼﯥ ﮑار‬ ‫ﭘه تاسﯥ حرام دی‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ هﻐه ته به تاسﯥ حاضرٻ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٩٧‬ﷲ کﻌﺒه‪ ،‬د حرمت کور د خﻠﮑو د قيام سﺒب ک ‪ .‬او د حرمت مياشتﯥ‬ ‫او د قربان اروي او ﭘ ﭘه ﻏاړه اروي هﻢ‪ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ ته هﻐه ول شيان مﻌﻠوم دي ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او‬ ‫ﻤﮑه کﯥ دي او ﷲ ﭘه هر ه خﺒر دی‪ -٩٨ .‬ﭘوه شئ ﭼﯥ د ﷲ ﻋﺬاب‬ ‫سخت دی او بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪ -٩٩ .‬ﭘه رسول يوازې د‬ ‫رسولو مسووليت دی‪ .‬ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﮑاره کوئ‬ ‫او ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘ وئ‪ -١٠٠ .‬ووايه ﭼﯥ ناﭘاک او ﭘاک سره‬ ‫برابرٻدی نه شﻲ‪ ،‬که ه هﻢ د ناﭘاکو ډٻروالی تاسﯥ ته ه ﮑاره شﻲ‪.‬‬ ‫نو له ﷲ ووٻرٻ ئ د ﻋقل خاوندانو ﭼﯥ کاميابﻲ ومومئ‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د داسﯥ خﺒرو ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنﯥ مه کوئ ﭼﯥ‬ ‫که تاسﯥ ته ﮑاره شﻲ نو تﮑﻠيف درکوي‪ .‬او که تاسﯥ د هﻐو ﭘه هﮑﻠه ﭘه‬ ‫داسﯥ وخت کﯥ ﭘو تنﯥ وک ئ ﭼﯥ قرآن کريﻢ نازلﯧ ي‪ ،‬نو تاسﯥ ته به‬ ‫واضح شﻲ‪ .‬ﷲ هﻐه ﭘرٻ ﻲ دي او ﷲ ب ونﮑی او د زﻏﻢ خاوند دی‪.‬‬

‫‪123‬‬

‫‪ -١٠٢‬هﻤداسﯥ ﭘو تنﯥ تر تاسﯥ مخﮑﯥ يوې ډلﯥ کولﯥ‪ .‬بيا هﻐوی‬ ‫منﮑران ﭘاتﯥ شول‪ ١٠٣ .‬ﷲ بحيره او سائﺒه او وﺻيﻠه او حام )د بوتانو‬ ‫ﭘه نوم ناور( نه دي مقرر ک ي‪ .‬م ر کوم خﻠک ﭼﯥ کﻔر کوي هﻐوی‬ ‫ﭘه ﷲ دروغ تپﻲ او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره له ﻋقﻠه کار نه اخﻠﻲ‪ -١٠۴ .‬او‬ ‫کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ ﷲ ه نازل ک ي‪ ،‬د هﻐه خوا ته راشئ‬ ‫او د رسول خوا ته راشئ هﻐوی وايﻲ زموږ لپاره هﻤاﻏه کافﻲ دي ﭼﯥ‬ ‫موږ ﭘرې خپل مشران ليدلﻲ دي‪ .‬ه به وشﻲ که د هﻐوی مشران نه ﭘه‬ ‫ه ﭘوه وي او نه ورته هدايت شوی وي‪ -١٠۵ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪،‬‬ ‫تاسﯥ خپل فﮑر ولرئ‪ ،‬که تاسﯥ ﭘه سﻤه ﻻر يئ نو وک ﭼﯥ ﻤراه وي‬ ‫هﻐه تاسﯥ ته تاوان نه شﻲ در رسوﻻی‪ ،‬تاسﯥ ول به ﷲ ته ستنﯧ ئ بيا‬ ‫به هﻐه درته هﻐه ه ووايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ کول‪.‬‬ ‫‪ -١٠۶‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ ته مرګ را ﻲ ستاسﯥ ترمن‬ ‫د وﺻيت واهﻲ داسﯥ ده ﭼﯥ دوه مﻌتﺒر کسان ﭘه تاسﯥ کﯥ واهان وي‪.‬‬ ‫يا که تاسﯥ ﭘه سﻔر يئ او هﻠته د مرګ مﺼيﺒت ﭘﯧ شﻲ‪ ،‬نو تاسﯥ ﭘه‬ ‫ﭘرديو کﯥ دوه واهان ونيسئ‪ .‬بيا که تاسﯥ ته شک ﭘيدا شو‪ ،‬نو دواړه‬ ‫واهان تر لﻤان ه وروسته ودروئ او هﻐوی دې ﭘه ﷲ قسﻢ وک ي ﭼﯥ‬ ‫ﭘه هﯧ قيﻤت به دا نه خر وي‪ ،‬که ه هﻢ خپﻠوان يﯥ وي‪ .‬او نه به موږ‬ ‫د ﷲ واهﻲ ﭘ وو‪ .‬که داسﯥ مو وک ل‪ ،‬نو بﯧشﮑه موږ به نه ار شوو‪.‬‬ ‫‪ -١٠٧‬بيا که مﻌﻠومات وشﻲ ﭼﯥ ﭘه هﻐو دواړو کﯥ کوم يوه حق تﻠﻔﻲ‬ ‫ک ې ده‪ ،‬نو د هﻐوی ﭘه ای دوه نور کسان له هﻐو خﻠﮑو ودرٻ ي ﭼﯥ‬ ‫ﭘخوانيو دوه واهانو يﯥ د حق خوړلو کوشش ک ی و‪ .‬هﻐوی دې ﭘه ﷲ‬ ‫قسﻢ وک ي ﭼﯥ زموږ دواړو واهﻲ تر هﻐو دواړو ډٻره ﭘه حقه ده او‬ ‫موږ هﯧ زياتی نه دی ک ی‪ .‬که موږ داسﯥ وک و‪ ،‬نو موږ به د ظالﻤانو‬ ‫له ډلﯥ يوو‪ -١٠٨ .‬دا د خﻠﮑو د سﻤﯥ واه تر ولو لن ه طريقه ده‪ ،‬يا له‬

‫‪124‬‬

‫دې ووٻرٻ ي ﭼﯥ زموږ قسﻤونه به د هﻐوی له قسﻤونو وروسته را‬ ‫ر ﻲ‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ او واورئ‪ ،‬ﷲ نافرمانه )خﻠک( ﭘه سﻤه ﻻر‬ ‫نه بو ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ ﭘﯧﻐﻤﺒران را ول ک ي‪ ،‬ﭘو تنه به ترې کوي‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ه واب ترﻻسه ک ی و‪ .‬هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ موږ ته هﯧ‬ ‫ﻋﻠﻢ نشته‪ ،‬ﭘه ﭘ و خﺒرو ﭘوهﯧدونﮑی ته يﯥ‪ -١١٠ .‬کﻠه ﭼﯥ ﷲ ووايﻲ ای‬ ‫ﻋيسی ابن مريﻤه‪ ،‬زما هﻐه نﻌﻤت را ياد ک ئ ﭼﯥ ما ﭘه تا او ستا ﭘه مور‬ ‫نازل ک کﻠه مﯥ ﭼﯥ د روحالقدس ﭘه وسيﻠه ستا مرسته وک له‪ .‬تا هﻢ ﭘه‬ ‫ﻏﯧ ه کﯥ او هﻢ لويوالﻲ کﯥ له خﻠﮑو سره خﺒرې کولﯥ‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ ما‬ ‫تاته کتاب او حﮑﻤت او د تورات او انجيل تﻌﻠيﻢ درک ‪ .‬او کﻠه به ﭼﯥ تا‬ ‫زما ﭘه حﮑﻢ له خاورو د مرﻏ شﮑل جوړوه‪ ،‬بيا به دې هﻐﯥ ته ﭘوکی‬ ‫ورکاوه او هﻐه به زما ﭘه حﮑﻢ مرﻏ کﯧدله‪ .‬او تا به ړانده او جزاميان‬ ‫زما ﭘه حﮑﻢ رﻏول‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ به تا زما ﭘه حﮑﻢ م ي را ژوندي کول‪.‬‬ ‫او کﻠه ﭼﯥ موږ بنﻲ اسرائيل له تا منع ک ل‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته ﮑاره‬ ‫ن ﯥ راﻏﻠﯥ‪ ،‬نو هﻐو منﮑرانو وويل ﭼﯥ دا خو ﮑاره جادو دی‪.‬‬ ‫‪ -١١١‬او کﻠه ﭼﯥ ما د حوارينو ﭘه زړه کﯥ واﭼول ﭼﯥ ﭘه ما ايﻤان راوړئ‬ ‫او زما ﭘه رسول ايﻤان راوړئ‪ ،‬نو هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ ايﻤان راوړ او‬ ‫ته واه اوسه ﭼﯥ موږ فرمانﺒرداره يوو‪ -١١٢ .‬کﻠه ﭼﯥ حواريونو وويل‬ ‫ای ﻋيسی ابن مريﻤه‪ ،‬ايا ستا رب دا کوﻻی شﻲ ﭼﯥ موږ ته له آسﻤانه يو‬ ‫دسترخوان نازل ک ي‪ .‬ﻋيسی وويل له ﷲ ووٻرٻ ئ که ايﻤان لرئ‪.‬‬ ‫‪ -١١٣‬هﻐوی وويل موږ ﻏواړو ﭼﯥ موږ له هﻐه )دسترخوان( وخورو‬ ‫او زموږ زړه ډاډه وي او موږ ﭘه دې ﭘوه شوو ﭼﯥ تا موږ ته ر تيا وويل‬ ‫او موږ ﭘه هﻐﯥ واهان شوو‪ -١١۴ .‬ﻋيسی ابن مريﻢ دﻋا وک له ﭼﯥ ای‬ ‫ﷲ‪ ،‬زموږ ربه‪ ،‬ته له آسﻤانه موږ ته يو دسترخوان نازل ک ه ﭼﯥ زموږ‬

‫‪125‬‬

‫لپاره يو اختر شﻲ‪ ،‬زموږ د راتﻠونﮑو او زموږ د تﯧرو لپاره‪ ،‬او ستا له‬ ‫اړخه يوه ن ه وي‪ .‬او موږ ته يﯥ ﻋﻄا ک ه‪ ،‬ته بهترين ﻋﻄا کونﮑی يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١١۵‬ﷲ وويل زه به ﭘه تاسﯥ دا دسترخوان حتﻤا ً نازل ک م‪ ،‬بيا ﭼﯥ له‬ ‫هﻐﯥ وروسته ﭘه تاسﯥ کﯥ وک منﮑر شﻲ‪ ،‬هﻐو ته به داسﯥ جزا ورک م‬ ‫ﭼﯥ ﭘه دنيا کﯥ به ﭼا ته نه وي ورکول شوې‪.‬‬ ‫‪ -١١۶‬او بيا ﭼﯥ ﷲ ﭘو تنه وک ي ﭼﯥ ای ﻋيسی ابن مريﻤه‪ ،‬ايا تا خﻠﮑو‬ ‫ته ويﻠﻲ وو ﭼﯥ ما او زما مور له ﷲ بﻐير مﻌﺒود وبولئ‪ .‬هﻐه به واب‬ ‫ورک ي ﭼﯥ ته ﭘاک يﯥ‪ ،‬زما کار دا نه و ﭼﯥ هﻐه خﺒره وک م ﭼﯥ حق‬ ‫مﯥ نه دی‪ .‬که ما دا ويﻠﻲ وي‪ ،‬نو تاته به حتﻤا ً مﻌﻠوم وي‪ .‬ته ﭘه هﻐه‬ ‫ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ زما ﭘه زړه کﯥ دي او زه نه ﭘوهﯧ م ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ ستا ﭘه‬ ‫زړه کﯥ دی‪ ،‬بﯧشﮑه ته ﭘه ﭘ و خﺒرو ﭘوهﯧدونﮑی يﯥ‪ -١١٧ .‬ما دوی ته‬ ‫هﻐه خﺒره ک ې ﭼﯥ تا يﯥ راته حﮑﻢ ک ی و‪ .‬دا )خﺒره( ﭼﯥ د ﷲ ﻋﺒادت‬ ‫وک ئ ﭼﯥ زما او ستاسﯥ رب دی‪ .‬او زه ﭼﯥ تر و له هﻐوی سره‬ ‫اوسﯧدم ﭘه هﻐوی واه وم‪ .‬بيا ﭼﯥ تا ماته وفات راک ‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی ته‬ ‫ارونﮑی وې او ته ﭘه هر ه واه يﯥ‪ -١١٨ .‬که ته هﻐوی ته جزا‬ ‫ورکوې نو ستا بنده ان دي او که يﯥ ته وب ﯥ‪ ،‬نو هﻤدا ته قوي او د‬ ‫حﮑﻤت خاوند يﯥ‪ -١١٩ .‬ﷲ به ووايﻲ نن هﻐه ورځ ده ﭼﯥ د ر تينو به‬ ‫خپل ر تيا ﭘه کار شﻲ‪ .‬د هﻐوی لپاره باﻏونه دي ﭼﯥ ور ﻻندې نهرونه‬ ‫بهﯧ ي‪ .‬هﻠته به دوی تل اوسﯧ ي‪ .‬ﷲ له هﻐوی راضﻲ شو او هﻐوی له‬ ‫ﷲ راضﻲ شول‪ .‬هﻤدا لويه کاميابﻲ ده‪ -١٢٠ .‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ او‬ ‫ه ﭼﯥ ﭘه دې کﯥ دي‪ ،‬د ولو ﭘاﭼاهﻲ د ﷲ ده او هﻐه ﭘه هر ه قادر‬ ‫دی‪.‬‬

‫‪126‬‬

‫سوره اﻻنعام ‪۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬تﻌريف ﷲ لره دی ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ ﭘيدا ک ل او تياره او‬ ‫ر ا يﯥ جوړ ک ل‪ .‬بيا هﻢ منﮑران نور له خپل رب سره شريک ﻲ‪-٢ .‬‬ ‫هﻤاﻏه تاسﯥ له خاورې ﭘيدا ک ئ‪ ،‬بيا يﯥ يوه موده و اکل او اکل شوې‬ ‫موده د هﻐه ﭘه ﻋﻠﻢ کﯥ ده‪ .‬بيا هﻢ تاسﯥ شک کوئ‪ -٣ .‬او هﻤاﻏه ﷲ ﭘه‬ ‫آسﻤانونو کﯥ دی او هﻤاﻏه ﭘه ﻤﮑه هﻢ دی‪ .‬هﻐه ستاسﯥ ﭘه ﭘ و او ﮑاره‬ ‫ﭘوهﯧ ي او ﭘه هﻐو ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۴‬د هﻐوی د رب ﭘه ن و کﯥ ﭼﯥ هﻐوی ته هره ن ه را ﻲ‪ ،‬هﻐوی ترې‬ ‫مﺦ اړوي‪ -۵ .‬ﭘه هﻤدې تو ه ﭼﯥ دوی ته کوم حق راﻏی هﻐه يﯥ هﻢ‬ ‫دروغ وباله‪ .‬نو ډٻر زر به دوی ته هﻐه د ه خﺒر راشﻲ ﭼﯥ دوی ور‬ ‫ﭘورې خندا کوله‪ -۶ .‬ايا هﻐوی نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ موږ تر هﻐو مخﮑﯥ‬ ‫ومره قومونه هﻼک ک ي دي‪ .‬موږ هﻐوی ﭘه ﻤﮑه داسﯥ مﯧشت ک ي‬ ‫وو ﭼﯥ تاسﯥ مو هومره نه يﯥ مﯧشت ک ي او موږ ﭘه هﻐوی له آسﻤانه‬ ‫ه باران وک او موږ نهرونه وبهول ﭼﯥ د هﻐه )آسﻤان( ﻻندې بهﯧدل‪،‬‬ ‫بيا موږ هﻐوی د خپﻠو ناهونو له وجﯥ هﻼک ک ل‪ .‬او له هﻐه وروسته‬ ‫مو نور قومونه را ﭘورته ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او که موږ ﭘه تا داسﯥ کتاب نازل ک ی وای ﭼﯥ ﭘه کاﻏﺬ ليﮑﻠی وای‬ ‫او هﻐوی ﭘه خپﻠو ﻻسونو لﻤس ک ی هﻢ وای‪ ،‬بيا به هﻢ منﮑرانو ويﻼی‬ ‫ﭼﯥ دا خو ﮑاره جادو دی‪ -٨ .‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ مﻼيﮑه ورته ولﯥ نه‬ ‫را ﮑته کﯧ ي‪ .‬او که موږ مﻼيﮑه ور ﮑته ک ې وای‪ ،‬نو د هﻐوی‬ ‫مﻌامﻠه فيﺼﻠه کﯧدله‪ ،‬بيا ورته هﯧ مهﻠت نه ورکول کﯧده‪ -٩ .‬او که موږ‬ ‫کومه مﻼيﮑه د رسول ﭘه تو ه لﯧ ﻻی‪ ،‬نو هﻐه به مو هﻢ انسان کوﻻی او‬ ‫هﻐوی به مو ﭘه هﻐه شک کﯥ اﭼوﻻی ﭼﯥ اوس ﭘه کﯥ ﭘراته دي‪-١٠ .‬‬

‫‪127‬‬

‫او له تا مخﮑﯥ هﻢ ﭘه رسوﻻنو ﭘسﯥ خندا شوې ده‪ ،‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ‬ ‫ﭼا خندا ک ې ده هﻐوی هﻤاﻏه شﻲ ونيول ﭼﯥ ور ﭘورې خندا يﯥ کوله‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ووايه‪ ،‬ﭘه ﻤﮑه و ر ئ او و ورئ ﭼﯥ د دروغ بﻠونﮑو ه انجام‬ ‫شوی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ﭘو تنه وک ه دا هر ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه دي ول د ﭼا دي‪.‬‬ ‫ووايه ول د ﷲ دي‪ .‬هﻐه ﭘه ان رحﻤت فرض ک ی‪ .‬هﻐه به حتﻤا ً تاسﯥ‬ ‫د قيامت ﭘه ورځ ولوي‪ ،‬ﭘه دې کﯥ هﯧ شک نشته‪ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ان‬ ‫ﭘه تاوان کﯥ اﭼوﻻی‪ ،‬هﻤاﻏو دي ﭼﯥ ﭘه ده ايﻤان نه راوړي‪ -١٣ .‬او ه‬ ‫ﭼﯥ ﭘه شپه او ورځ کﯥ موجود دي ول د ﷲ دي‪ .‬او هﻐه د هر ه‬ ‫اورٻدونﮑی او ﭘه هر ه ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -١۴ .‬ووايه‪ ،‬ايا زه له هﻐه ﷲ‬ ‫بﻐير بل وک د ان مرستندوی ک م ﭼﯥ هﻐه د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ‬ ‫خالق دی‪ .‬او هﻐه ولو ته رزق ورکوي او هﻐه ته يﯥ هﯧ وک نه ورکوي‪.‬‬ ‫او )ووايه( ماته حﮑﻢ شوی دی ﭼﯥ زه تر ولو مخﮑﯥ اسﻼم راوړنﮑی‬ ‫شﻢ‪ .‬او هﯧ ﮑﻠه د مشرکانو ﭘه ډله کﯥ نه شﯥ‪ -١۵ .‬ووايه‪ ،‬که زه د خپل‬ ‫رب نافرمانﻲ وک م‪ ،‬نو زه د يوې لويﯥ ور ﯥ له ﻋﺬابه وٻرٻ م‪ -١۶ .‬له‬ ‫ﭼا ﭼﯥ د هﻐﯥ ور ﯥ ﻋﺬاب لرې ک ی شوی‪ ،‬ﭘه هﻐه ﷲ لوی رحﻢ ک ی‬ ‫او هﻤدا ﮑاره کاميابﻲ ده‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او که ﷲ تاته خﻔ ان درکوي‪ ،‬نو له هﻐه بﻐير يﯥ بل لرې کونﮑی‬ ‫نشته‪ .‬او که ﷲ تاته خير در رسوي‪ ،‬نو هﻐه ﭘه هر ه قادر دی‪ -١٨ .‬او‬ ‫ﭘه خپﻠو بند انو د هﻐه زور دی او هﻐه د حﮑﻤت خاوند دی او له ولو‬ ‫خﺒر دی‪ -١٩ .‬بيا ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ تر ولو لوی واه وک دی‪ .‬ووايه‪،‬‬ ‫ﷲ‪ .‬هﻐه زموږ او ستاسﯥ ترمن واه دی او ﭘه ما يﯥ دا قرآن نازل ک ی‬ ‫ﭼﯥ زه تاسﯥ او هﻐوی له هﻐه خﺒردار ک م ﭼﯥ دا ورته رسﯧ ي‪ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ دا واهﻲ ورکوئ ﭼﯥ له ﷲ سره بل مﻌﺒود هﻢ شته‪ .‬ووايه زه ﭘه‬

‫‪128‬‬

‫دې کﯥ هﯧ واهﻲ نه ورکوم‪ .‬ووايه‪ ،‬هﻐه يوازينی مﻌﺒود دی او زه‬ ‫ستاسﯥ له شرک نه َبري يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬موږ ﭼﯥ ﭼاته کتاب ورک ی‪ ،‬هﻐوی دا داسﯥ ﭘﯧژنﻲ لﮑه خپل بچﻲ‬ ‫ﭼﯥ ﭘﯧژنﻲ‪ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ان ﭘه تاوان کﯥ اﭼولی هﻐوی دا نه منﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬او تر هﻐه ﭼا به بل ظالﻢ وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ تور ﭘورې ک ي يا د‬ ‫هﻐه ن ﯥ دروغ وبولﻲ‪ .‬يقينا ً ظالﻤان کاميابﻲ نه مومﻲ‪ -٢٢ .‬او ﭘه کومه‬ ‫ورځ ﭼﯥ موږ هﻐوی ول را ول ک و‪ ،‬بيا به هﻐو مشرکينو ته ووايو ﭼﯥ‬ ‫اوس ستاسﯥ هﻐه شريک ﭼﯧرته دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ دﻋوه کوله‪ -٢٣ .‬بيا‬ ‫به له هﻐوی سره بل فرٻب نه وي‪ ،‬م ر دا ﭼﯥ وايﻲ ﭘه ﷲ خپل رب قسﻢ‬ ‫ﭼﯥ موږ مشرکين نه وو‪ -٢۴ .‬و وره هﻐوی ن ه د خپﻠو انونو ﭘه‬ ‫هﮑﻠه دروغ وايﻲ او مخﮑﯥ يﯥ ﭼﯥ کوم دروغ ويﻠﻲ هﻐه ترې هﯧر شوي‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ خﻠک داسﯥ هﻢ دي ﭼﯥ تاته ﻏوږ نيسﻲ او‬ ‫موږ د هﻐوی ﭘه زړونو ﭘردې اﭼولﻲ ﭼﯥ ﭘوه ﭘرې نه شﻲ‪ .‬او د هﻐوی‬ ‫ﭘه ﻏوږونو کﯥ کو والی دی‪ .‬او که هﻐوی ولﯥ ن ﯥ و وري بيا به هﻢ‬ ‫ﭘرې ايﻤان نه راوړي‪ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ستا خوا ته تا سره د ج ې‬ ‫کولو لپاره در ﻲ‪ ،‬نو هﻐه منﮑران به وايﻲ ﭼﯥ دا خو يوازې د تﯧرو‬ ‫خﻠﮑو کيسﯥ دي‪ -٢۶ .‬هﻐوی خﻠک منع کوي او ﭘخپﻠه هﻢ جدا اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫هﻐوی ﭘخپﻠه ان هﻼکوي‪ ،‬خو ﭘوهﯧ ي نه‪ -٢٧ .‬او که يﯥ ته هﻐه وخت‬ ‫و ورې ﭼﯥ هﻐوی ﭘه اور ودرول شﻲ او وبه وايﻲ ﭼﯥ کاشﮑﯥ موږ‬ ‫بﯧرته ولﯧ ل شوو‪ ،‬ﭼﯥ د خپل رب ن ﯥ دروغ ونه و او د ايﻤان ﭘه‬ ‫خاوندانو کﯥ راشوو‪ -٢٨ .‬اوس هﻐوی ته هﻐه ه ﮑاره شوي ﭼﯥ‬ ‫مخﮑﯥ يﯥ ﭘ ول‪ .‬که هﻐوی بﯧرته ولﯧ ل شﻲ بيا به هﻤاﻏه کوي ﭼﯥ ترې‬ ‫منع شوي وو‪ .‬او بﯧشﮑه هﻐوی دروﻏجن دي‪.‬‬

‫‪129‬‬

‫‪ -٢٩‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ژوند خو بس هﻤدا زموږ د دنيا ژوند دی‪ .‬او‬ ‫موږ بيا نه را ﭘورته کﯧ و‪ -٣٠ .‬او که ته هﻐوی هﻐه وخت و ورې ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی د خپل رب مخﯥ ته ودرول شﻲ‪ .‬او ﭘو تنه ترې وشﻲ‪ :‬ايا دا‬ ‫حقيقت نه دی‪ ،‬هﻐوی به واب ورک ي‪ ،‬دی‪ ،‬زموږ ﭘه رب قسﻢ دا حقيقت‬ ‫دی‪ .‬ﷲ به وفرمايﻲ‪ ،‬ه نو تاسﯥ ﭼﯥ کوم انﮑار کاوه اوس يﯥ ﭘه بدل‬ ‫کﯥ ﻋﺬاب و ورئ‪ -٣١ .‬يقينا ً هﻐه خﻠک ﭘه تاوان کﯥ دي ﭼﯥ ﷲ سره‬ ‫مﺦ کﯧدل يﯥ دروغ بﻠﻠﻲ‪ .‬تر دې ﭼﯥ بيا به هﻐه شﯧﺒه ﭘه هﻐوی نا اﭘه‬ ‫راشﻲ او هﻐوی به وايﻲ های افسوس‪ ،‬ﭘه دې برخه کﯥ موږ ومره‬ ‫کوتاهﻲ وک له او هﻐوی به خپل ﭘﯧ ﻲ ﭘه خپﻠو مﻼ انو ﭘورته ک ي وي‪.‬‬ ‫و وره ومره بد ﭘﯧ ی دی ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﭘورته کوي‪ -٣٢ .‬او د دنيا ژوند‬ ‫خو لوبه او ننداره ده او د آخرت کور بهتر دی د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ‬ ‫تقوی کوي‪ ،‬ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬موږ ﭘوهﯧ و ﭼﯥ ته د هﻐوی ﭘه خﺒرو خﻔه کﯧ ې‪ .‬دا خﻠک تا‬ ‫دروﻏجن نه بولﻲ بﻠﮑﯥ دا ظالﻤان ﭘه اﺻل کﯥ د ﷲ له ن و انﮑار کوي‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او له تا مخﮑﯥ هﻢ رسوﻻن دروﻏجن بﻠل شوي دي‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه‬ ‫دروﻏجن بﻠل کﯧدو او تﮑﻠيف رسﯧدو ﺻﺒر ک ی تر دې ﭼﯥ زموږ مرسته‬ ‫ور رسﯧدلﯥ‪ .‬او د ﷲ د خﺒرو وک بدلونﮑی نشته‪ .‬او د ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ينﯥ‬ ‫حالونه خو تاته در رسﯧدلﻲ دي‪ -٣۵ .‬او که د هﻐوی بﯥ رخﻲ ﭘه تا سخته‬ ‫تﯧرٻ ي‪ ،‬نو که ﭘه تا کﯥ زور وي ﭘه ﻤﮑه کﯥ سورنګ ول وه يا آسﻤان‬ ‫ته ﭘوړۍ کﯧده او د هﻐوی لپاره ن ه راوړه‪ .‬او که ﷲ ﻏو تﻲ وای‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی به يﯥ ﭘه هدايت را ول ک ي وای‪ .‬نو ته ﭘه ناﭘوهانو کﯥ مه را ه‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬قﺒﻠوي يﯥ هﻐوی ﭼﯥ اورٻدونﮑﻲ وي او م ي به ﷲ را ﭘورته کوي‬ ‫او هﻐوی به بيا ورته ستنﯧ ي‪.‬‬

‫‪130‬‬

‫‪ -٣٧‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ﭘه رسول د ﷲ له طرفه کومه ن ه ولﯥ نه‬ ‫نازلﯧ ي‪ .‬ووايه‪ ،‬ﷲ بﯧشﮑه کوﻻی شﻲ ﭼﯥ کومه ن ه نازله ک ي‪ ،‬خو‬ ‫زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪ -٣٨ .‬او ومره ناور ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه ر ﯧ ي‬ ‫او ومره مرﻏان ﭼﯥ ﭘه خپﻠو وزرو الو ﻲ هﻐه ول ستاسﯥ ﭘه شان‬ ‫انواع دي‪ .‬موږ ﭘه ليﮑﻠو کﯥ کوم ه نه دي ﭘرٻ ﻲ‪ .‬بيا به ول خپل رب‬ ‫ته را ولﯧ ي‪ -٣٩ .‬او ﭼا ﭼﯥ زموږ ن ﯥ دروغ ﻠﻲ‪ ،‬هﻐوی کا ه او‬ ‫ړانده دي‪ ،‬ﭘه تيارو کﯥ ﭘراته دي‪ .‬ﷲ ﭼﯥ وک وﻏواړي له ﻻرې يﯥ‬ ‫لرې کوي او وک ﭼﯥ وﻏواړي ﭘه سﻤه ﻻره يﯥ برابروي‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬ووايه‪ ،‬دا ووايئ ﭼﯥ که ﭘه تاسﯥ د ﷲ ﻋﺬاب راشﻲ يا قيامت راشﻲ‬ ‫نو ايا تاسﯥ به له ﷲ بﻐير بل ﭼا ته ﻏ کوئ‪ .‬ووايئ که ر تينﻲ يئ‪-۴١ .‬‬ ‫بﻠﮑﯥ تاسﯥ به هﻤاﻏه ته ﻏ کوئ‪ .‬بيا هﻐه له تاسﯥ هﻐه مﺼيﺒت لري‬ ‫کوي د کوم لپاره ﭼﯥ ورته تاسﯥ ﻏ ک ی‪ ،‬که يﯥ وﻏواړي‪ .‬او تاسﯥ به‬ ‫هﯧر ک ئ هﻐو ﭼﯥ شريک يﯥ بولئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬او له تا مخﮑﯥ موږ ډٻرو قومونو ته رسوﻻن لﯧ لﻲ‪ .‬بيا مو هﻐوی‬ ‫ﭘه سخت ونيول او تﮑﻠيف مو ورک ﭼﯥ زارۍ وک ي‪ -۴٣ .‬نو ﭘه هﻐوی‬ ‫ﭼﯥ زموږ له اړخه سختﻲ راﻏﻠه ولﯥ يﯥ زارۍ ونه ک ې‪ ،‬بﻠﮑﯥ د هﻐوی‬ ‫زړونه سخت شول‪ .‬او شيﻄان د هﻐوی ﻋﻤل هﻐوی ته اٻسته ﮑاره‬ ‫کوي‪ -۴۴ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی هﻐه نﺼيحت هﯧر ک ﭼﯥ ورته شوی و‪ ،‬نو‬ ‫موږ ﭘه هﻐوی د هر ه دروازې ﭘرانيستﯥ دې‪ .‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه‬ ‫خپل ورک ل شوي شﻲ خوشحاله شول او بيا موږ نا اﭘه ونيول‪ .‬هﻐه‬ ‫وخت بيا ناميده ﭘاتﯥ شول‪ -۴۵ .‬نو د هﻐو خﻠﮑو ري ﯥ ﭘرې شوې ﭼﯥ‬ ‫ظﻠﻢ يﯥ ک ی و او ول تﻌريﻔونه د ﷲ دي او هﻐه د جهانونو رب دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬ووايه‪ ،‬که ﷲ ستاسﯥ د اورٻدو حس او ستاسﯥ نظر درنه واخﻠﻲ او‬ ‫ستاسﯥ ﭘه زړونو ُمهر ووهﻲ‪ ،‬نو له ﷲ بﻐير بل مﻌﺒود وک دی ﭼﯥ‬

‫‪131‬‬

‫هﻐه درته بﯧرته درک ي‪ .‬و وره موږ ن ه ډول ډول ن ﯥ بيانوو‪ ،‬بيا هﻢ‬ ‫هﻐوی مﺦ اړوي‪ -۴٧ .‬ووايه‪ ،‬که د ﷲ ﻋﺬاب ﭘه تاسﯥ نا اﭘه يا ﮑاره‬ ‫راشﻲ‪ ،‬نو له ظالﻤانو بﻐير به نور وک هﻼک شﻲ‪ -۴٨ .‬او رسوﻻن‬ ‫موږ د زٻري ورکونﮑو يا وٻرونﮑو ﭘه تو ه لﯧ و‪ .‬وک ﭼﯥ ايﻤان‬ ‫راوړي او ان اﺻﻼح ک ي‪ ،‬د هﻐوی نه ه اندٻ نه شته او نه به خﻔه‬ ‫وي‪ -۴٩ .‬او ﭼا ﭼﯥ زموږ ن ﯥ دروغ وبﻠﻠﯥ‪ ،‬هﻐوی به ﻋﺬاب ونيسﻲ‪،‬‬ ‫ﭘه دې خاطر ﭼﯥ نافرمانﻲ کوي‪ -۵٠ .‬ووايه‪ ،‬زه تاسﯥ ته دا نه وايﻢ ﭼﯥ‬ ‫ماسره د ﷲ خزانﯥ دي او نه زه ﭘه ﻏيﺒو ﭘوهﯧ م او نه درته وايﻢ ﭼﯥ زه‬ ‫مﻼيﮑه يﻢ‪ .‬زه يوازې د هﻐﯥ وحﯥ ﭘيروي کوم ﭼﯥ ماته را ﻲ‪ .‬ووايه‪،‬‬ ‫ايا ړانده او بينا سره برابر دي‪ ،‬ايا تاسﯥ فﮑر نه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او ته د وحﯥ ﭘه وسيﻠه هﻐه خﻠک ووٻروه ﭼﯥ دا اندٻ نه ورسره‬ ‫وي ﭼﯥ خپل رب ته به ور ولﯧ ي‪ ،‬ﭘه داسﯥ حال کﯥ ﭼﯥ له ﷲ بﻐير به‬ ‫يﯥ بل مﻼت ی نه وي‪ ،‬نه به يﯥ شﻔاﻋت کونﮑی‪ ،‬کﯧدای شﻲ له ﷲ‬ ‫ووٻرٻ ي‪ -۵٢ .‬او ته هﻐه خﻠک له انه مه لرې کوه ﭼﯥ سهار او ما ام‬ ‫خپل رب يادوي او د هﻐه رضا ﻏواړي‪ .‬د هﻐوی ﭘه حساب کﯥ د هﯧ‬ ‫شﻲ بوج ﭘه تا نشته او ستا ﭘه حساب کﯥ ﭘه هﻐوی بوج نشته ﭼﯥ ته هﻐوی‬ ‫له انه لرې ک ې او ﭘه ظالﻤانو کﯥ )به( را )نه( شﯥ‪ -۵٣ .‬او داسﯥ موږ‬ ‫هﻐوی ﭘه يو بل ازمايﻠﻲ دي ﭼﯥ هﻐوی ووايﻲ ايا ﭘه موږ کﯥ دوی هﻐه‬ ‫خﻠک دي ﭼﯥ د ﷲ فضل ﭘرې شوی دی‪ .‬ايا ﷲ ﭘه شﮑر زارو ه خﺒر‬ ‫نه دی‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬او بيا ﭼﯥ تاته هﻐه خﻠک درشﻲ ﭼﯥ زموږ ﭘه آيتونو يﯥ ايﻤان‬ ‫راوړی‪ ،‬نو هﻐوی ته ووايه ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ دې سﻼمتﻲ وي‪ .‬ستاسﯥ رب‬ ‫ﭘه ان رحﻤت ﻻزم ک ی دی‪ .‬بﯧشﮑه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک ﭘه ناﭘوه بد‬ ‫کار وک ي او وروسته بيا توبه وباسﻲ او ان اﺻﻼح ک ي‪ ،‬نو ﷲ‬

‫‪132‬‬

‫ب ونﮑی او مهربان دی‪ -۵۵ .‬او ﭘه دې تو ه موږ خپﻠﯥ ن ﯥ ﭘه ﮑاره‬ ‫بيانوو ﭼﯥ د مجرمانو طريقه واضح شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬ووايه‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯥ له ﷲ بﻐير وک را بولئ‪ ،‬زه يﯥ د هﻐوی د‬ ‫ﻋﺒادت کولو نه منع ک ی يﻢ‪ .‬ووايه زه ستاسﯥ د خواهشونو ﭘيروي نه شﻢ‬ ‫کوﻻی که زه داسﯥ وک م نو زه به بﯥ ﻻرې شﻢ او ﭘه ﻻر موندونﮑو کﯥ‬ ‫به ﭘاتﯥ نه شﻢ‪ -۵٧ .‬ووايه زه د خپل رب له طرفه ﭘه رو انه دليل )سره‬ ‫راﻏﻠی( يﻢ او تاسﯥ هﻐه دروغ بﻠﻠی دی‪ .‬هﻐه ه ماسره نشته ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ورته تادي کوئ‪ .‬د فيﺼﻠﯥ واک يوازې د ﷲ دی‪ .‬هﻤاﻏه حق بيانوي او‬ ‫هﻐه بهترين فيﺼﻠه کونﮑی دی‪ -۵٨ .‬ووايه‪ ،‬که ماسره هﻐه ه وای ﭼﯥ‬ ‫ستاسﯥ ورته تادي ده‪ ،‬نو زما او ستاسﯥ ترمن به فيﺼﻠه شوې وه‪ ،‬او‬ ‫ﷲ ظالﻤان ه ﭘﯧژنﻲ‪ -۵٩ .‬او هﻤاﻏه سره د ﻏيﺒو کونجيانﯥ دي‪ ،‬له هﻐه‬ ‫بﻐير بل وک نه ﭘوهﯧ ي‪ .‬ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ ﭘه وﭼه کﯥ دي‬ ‫او هﻐه ه ﭼﯥ ﭘه سﻤندر کﯥ دي‪ .‬او له ونﯥ داسﯥ را ﻏور ﯧدونﮑﯥ ﭘا ه‬ ‫نشته ﭼﯥ هﻐه ﭘرې خﺒر نه وي او د ﻤﮑﯥ ﭘه تيارو کﯥ داسﯥ دانه نه‬ ‫ﻏور ﯧ ي او نه کوم وچ او لوند شی‪ ،‬م ر ول د ﷲ ﭘه ﭘرانيستﻲ کتاب‬ ‫کﯥ ثﺒت دي‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ د شپﯥ تاسﯥ ته وفات درکوي او د ور ﯥ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ه کوئ هﻐه ﭘرې ﭘوهﯧ ي‪ .‬بيا تاسﯥ د ور ﯥ ﭘا وي ﭼﯥ اکل‬ ‫شوې موده ﭘوره شﻲ‪ .‬بيا د هﻤاﻏه خوا ته ستاسﯥ ور ستنﯧدل دي‪ .‬بيا به‬ ‫هﻐه تاسﯥ له هﻐه ه باخﺒره ک ي ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪ -۶١ .‬او هﻐه ﭘه‬ ‫خپﻠو بنده انو ﻏالب دی او ﭘه تاسﯥ ارونﮑﻲ رالﯧ ي تر دې ﭼﯥ کﻠه ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ د ﭼا د م ينﯥ وخت راشﻲ‪ ،‬نو زموږ لﯧ ل شوې مﻼيﮑﯥ د هﻐه‬ ‫روح اخﻠﻲ او هﻐوی کوتاهﻲ نه کوي‪ -۶٢ .‬بيا به هر ه د ﷲ‪ ،‬خپل‬

‫‪133‬‬

‫حقيقﻲ مالک خوا ته ور ﻲ‪ .‬واورئ دا د هﻐه حﮑﻢ دی او هﻐه ډٻر زر‬ ‫حساب کونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬ووايه‪ ،‬وک تاسﯥ د وﭼﯥ او سﻤندر له تيارو ساتﻲ‪ ،‬تاسﯥ هﻐه ﭘ‬ ‫او ﭘه ﻋاجزۍ يادوئ )او وايئ( که ﷲ موږ له دې مﺼيﺒته وساتﻠو نو موږ‬ ‫به د هﻐه ﭘه شﮑر زاره بنده انو کﯥ راشوو‪ -۶۴ .‬ووايه‪ ،‬ﷲ تاسﯥ ساتﻲ‬ ‫له هﻐه او له هر تﮑﻠيﻔه‪ ،‬بيا هﻢ تاسﯥ شرک کوئ‪ -۶۵ .‬ووايه‪ ،‬ﷲ ﭘه دې‬ ‫قادر دی ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ له ﭘاسه کوم ﻋﺬاب نازل ک ي يا ستاسﯥ د ﭘ و له‬ ‫اړخه‪ ،‬يا تاسﯥ ډلﯥ ډلﯥ ک ي ﭼﯥ ﭘه يو بل د خپل زور خوند و ورئ‪.‬‬ ‫و وره موږ ن ه له مختﻠﻔواړخونو دﻻيل بيانوو ﭼﯥ هﻐوی ﭘوه شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶۶‬او ستا قوم هﻐه دروغ بﻠﻠی‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه حق دی‪ .‬ووايه‪ ،‬زه‬ ‫ستاسﯥ ساتونﮑی نه يﻢ‪ ۶٧ .‬د هرې خﺒرې لپاره يو وخت مقرر شوی او‬ ‫تاسﯥ به زر ﭘوه شئ‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐه خﻠک و ورې ﭼﯥ زموږ ﭘه آيتونو کﯥ ﻋيب ل وي‪،‬‬ ‫نو له هﻐوی جدا شه‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه بﻠه خﺒره کﯥ مﺼروف شﻲ‪.‬‬ ‫او ﭼﯥ کﻠه يﯥ شيﻄان له تا هﯧر ک ي‪ ،‬نو له در يادٻدو وروسته هﻐو بﯥ‬ ‫ﻋدلو خﻠﮑو سره مه کﯧنه‪ -۶٩ .‬او وک ﭼﯥ له ﷲ وٻرٻ ي ﭘه هﻐوی د‬ ‫دوی )بﯥ ﻋدلو( ﭘه حساب کﯥ هﯧ مسووليت نشته‪ ،‬الﺒته ور ياد يﯥ ک ه‬ ‫کﯧدای شﻲ هﻐوی هﻢ ووٻرٻ ي‪ -٧٠ .‬هﻐه خﻠک ﭘرٻ ده ﭼﯥ له خپل دين‬ ‫نه يﯥ لوبﯥ وکﯥ جوړې ک ي او وک ﭼﯥ د دنيا ژوند ﭘه تﯧروتنه کﯥ‬ ‫اﭼولﻲ دي‪ .‬او د قرآن ﭘه وسيﻠه نﺼيحت کوه ﭼﯥ کوم کس ﭘه خپﻠو اﻋﻤالو‬ ‫کﯥ رفتار نه شﻲ‪ ،‬ﭘه داسﯥ حال کﯥ ﭼﯥ هﻐه له ﷲ د بچ کﯧدو لپاره کوم‬ ‫شﻔاﻋت کونﮑی او مرستندوی ونه لري‪ .‬که هﻐوی د ولﯥ دنيا مﻌاوضه‬ ‫ورک ي بيا به هﻢ قﺒوله نه شﻲ‪ .‬هﻤدا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﭘه خپﻠو اﻋﻤالو‬

‫‪134‬‬

‫کﯥ رفتار شول‪ .‬هﻐوی ته به د ﻠو جوش اوبه او له درد ډک ﻋﺬاب‬ ‫وي‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی کﻔر کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬ووايه‪ ،‬ايا موږ ﷲ ﭘرٻ دو او هﻐوی را وبولو ﭼﯥ موږ ته نه ه‬ ‫رسوﻻی شﻲ او نه تاوان‪ .‬او ايا موږ بﯧرته ستانه شوو‪ .‬له هﻐﯥ وروسته‬ ‫ﭼﯥ ﷲ راته سﻤه ﻻر را ودلﯥ‪ .‬د هﻐه کس ﭘه شان ﭼﯥ شيﻄانانو ﭘه‬ ‫بيابان کﯥ له ﻻرې خﻄا ک ی وي او حيران ر ﯧ ي‪ ،‬د هﻐه مﻠ ري يﯥ‬ ‫سﻤﯥ ﻻرې ته را بولﻲ ﭼﯥ زموږ خوا ته راشه‪ .‬ووايه ﭼﯥ ﻻر وونه خو‬ ‫يوازې د ﷲ ﻻر وونه ده او موږ ته حﮑﻢ شوی ﭼﯥ ان د ول ﻋالﻢ رب‬ ‫ته وسپارو‪ -٧٢ .‬او دا ﭼﯥ لﻤون قايﻢ ک ئ او له ﷲ ووٻرٻ ئ او هﻤاﻏه‬ ‫خوا ته به تاسﯥ ول ور ولﯧ ئ‪ -٧٣ .‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ آسﻤانونه او‬ ‫ﻤﮑه يﯥ ﭘه حق سره ﭘيدا ک ي او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ هﻐه ووايﻲ ﭼﯥ‬ ‫وشه‪ ،‬وبه شﻲ‪ .‬د هﻐه خﺒره حق ده او ﭘه هﻐه ورځ به د هﻐه حﮑومت وي‬ ‫ﭼﯥ کومه ورځ شپﯧﻠ ﭘوو کﯧ ي‪ .‬هﻐه د ﻏايب او حاضر ﻋالﻢ او حﮑيﻢ‬ ‫او خﺒير دی‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬او کﻠه ﭼﯥ ابراهيﻢ خپل ﭘﻼر آزر ته وويل ﭼﯥ ايا ته بُتان مﻌﺒود‬ ‫ﯥ‪ .‬زه تا او ستا قوم ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ ورم‪ -٧۵ .‬او ﭘه دې تو ه‬ ‫موږ ابراهيﻢ ته د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ حﮑومت و ود ﭼﯥ د هﻐه باور‬ ‫راشﻲ‪ -٧۶ .‬بيا ﭼﯥ شپﯥ ﭘه هﻐه تياره راوړله‪ ،‬هﻐه يو ستوری وليده‪.‬‬ ‫ويﯥ ويل دا زما رب دی‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه ډوب شو‪ ،‬نو هﻐه وويل ﭼﯥ زه‬ ‫ډوبﯧدونﮑﻲ نه خو وم‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬بيا يﯥ ﭼﯥ سپوږم ﭘه ﻠﯧدو وليدله نو ويﯥ ويل ﭼﯥ دا زما رب‬ ‫دی‪ ،‬بيا ﭼﯥ هﻐه )سپوږم ( ډوبه شوه‪ ،‬نو هﻐه وويل ﭼﯥ که زما رب‬ ‫ماته هدايت ونه ک ي‪ ،‬زه به ﭘه ﻤراهانو کﯥ راشﻢ‪ -٧٨ .‬بيا يﯥ لﻤر ﭘه‬ ‫ﻠﯧدو وليده نو ويﯥ وويل ﭼﯥ دا زما رب دی‪ ،‬دا له ولو لوی دی‪ ،‬بيا‬

‫‪135‬‬

‫ﭼﯥ هﻐه ډوب شو‪ ،‬نو هﻐه )ابراهيﻢ( خپل قوم ته وويل ﭼﯥ ای خﻠﮑو‪،‬‬ ‫زه له هﻐه شرک نه بﯧزاره يﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪ -٧٩ .‬ما خپل مﺦ يو‬ ‫اړخ ته د هﻐه لور ته ک ی ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ ﭘيدا ک ي او زه ﭘه‬ ‫شرک کونﮑو کﯥ نه يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬او د هﻐه قوم ورسره ﭘه جنګ شو‪ .‬هﻐه وويل تاسﯥ ماسره د ﷲ ﭘه‬ ‫مسئﻠه کﯥ جنګ کوئ‪ ،‬حال دا ﭼﯥ هﻐه ماته ﻻر را ودلﯥ ده‪ .‬او زه له‬ ‫هﻐوی‪ ،‬نه وٻرٻ م ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له ﷲ سره شريک ئ‪ ،‬م ر هﻐه خﺒره‬ ‫ﭼﯥ زما رب يﯥ ﻏواړي‪ .‬زما د رب ﻋﻠﻢ ﭘه هر ه خپور دی‪ ،‬ايا تاسﯥ‬ ‫فﮑر نه کوئ‪ -٨١ .‬زه ولﯥ ستاسﯥ له شريﮑانو ووٻرٻ م کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫له ﷲ سره د هﻐه ﭘه خداي کﯥ د هﻐه شيانو ﭘه شريﮑولو نه وٻرٻ ئ ﭼﯥ‬ ‫ﭘه هﮑﻠه يﯥ تاسﯥ ته هﯧ سند نه دی نازل شوی‪ .‬اوس ﭘه دواړو خواو‬ ‫کﯥ د امن ډٻر مستحق کوم دی‪ ،‬که تاسﯥ ﭘوهﯧ ئ‪ -٨٢ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ‬ ‫ايﻤان راوړی او ﭘه خپل ايﻤان کﯥ يﯥ کوم نقﺼان نه دی ک ی‪ ،‬د‬ ‫هﻐوی لپاره امن دی او هﻐوی ﭘه سﻤه ﻻر دي‪ -٨٣ .‬دا زموږ هﻐه دليل‬ ‫دی ﭼﯥ ابراهيﻢ ته مو د هﻐه د قوم ﭘه مقابل کﯥ ورک ‪ .‬موږ ﭼﯥ د ﭼا‬ ‫وﻏواړو د هﻐه درجﯥ لوړوو‪ .‬بﯧشﮑه ستا رب حﮑيﻢ او ﻋﻠيﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -٨۴‬او موږ ابراهيﻢ ته اسحاق او يﻌقوب ﻋﻄا ک ل‪ ،‬هر يوه ته مو هدايت‬ ‫وک او له هﻐه مخﮑﯥ مو نوح ته هدايت وک ‪ .‬او د هﻐه له نسﻠه مو داؤد‬ ‫او سﻠيﻤان او ايوب او يوسف او موسی او هارون ته هﻢ‪ .‬او موږ نﯧﮑانو‬ ‫ته داسﯥ نﺼيحت کوو‪ -٨۵ .‬او زکريا او يحيی او ﻋيسی او الياس ته هﻢ‪،‬‬ ‫ﭘه هﻐوی کﯥ هر يو ﺻالح و‪ -٨۶ .‬او اسﻤاﻋيل او اليسع او يونس او لوط‬ ‫ته هﻢ او ﭘه هﻐوی کﯥ هر يوه ته موږ د دنيا ﭘه خﻠﮑو فضيﻠت ورک ‪-٨٧ .‬‬ ‫او د هﻐه ﭘﻼر او نيﮑونو او د هﻐوی اوﻻد او د هﻐه ورونو ته هﻢ‪ ،‬او‬ ‫هﻐوی موږ ﻏوره ک ل او سﻤﯥ ﻻرې ته مو هدايت ورک ‪ -٨٨ .‬دا د ﷲ‬

‫‪136‬‬

‫هدايت دی‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ ﭘه خپﻠو بنده انو کﯥ وک وﻏواړي ﭘه دې يﯥ‬ ‫سرلوړی کوي‪ .‬که هﻐوی شرک ک ی وای‪ ،‬ه يﯥ ﭼﯥ ک ي هﻐه به‬ ‫ول ضايع شوي وای‪ -٨٩ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ موږ ورته کتاب او‬ ‫حﮑﻤت او نﺒوت ﻋﻄا ک ل‪ .‬نو که دا خﻠک له دې سره )بيا هﻢ( کﻔر وک ي‬ ‫موږ ورته داسﯥ خﻠک اکﻠﻲ ﭼﯥ منﮑر ترې نه دي‪ -٩٠ .‬هﻤدا هﻐه خﻠک‬ ‫دي ﭼﯥ ﷲ ورته هدايت ک ی‪ ،‬نو تاسﯥ هﻢ د هﻐو ﭘه طريقه ﻻړ شئ‪.‬‬ ‫ووايه‪ ،‬زه ﭘه دې له تاسﯥ کومه مﻌاوضه نه ﻏواړم‪ .‬دا خو د دنيا خﻠﮑو‬ ‫ته نﺼيحت دی‪.‬‬ ‫‪ -٩١‬او هﻐوی د ﷲ هﻐسﯥ قدر ونه ک ن ه قدر کول يﯥ ﭼﯥ حق دی‪،‬‬ ‫کﻠه يﯥ ﭼﯥ وويل ﷲ ﭘه انسان ه نه دي نازل ک ي‪ .‬ووايه هﻐه کتاب ﭼا‬ ‫نازل ک ی و ﭼﯥ موسی راوړی و‪ ،‬هﻐه رو انه او د خﻠﮑو لپاره هدايت‬ ‫و ﭼﯥ تاسﯥ ﭘا ﯥ ﭘا ﯥ ک ی دی‪ .‬ه يﯥ ﮑاره کوئ او ډٻر يﯥ ﭘ وئ‪ .‬او‬ ‫هﻐه تاسﯥ ته هﻐه خﺒرې و ودلﯥ ﭼﯥ نه ﭘرې تاسﯥ ﭘوهﯧدئ او نه ستاسﯥ‬ ‫ﭘﻼر نيﮑه‪ .‬ووايه ﭼﯥ ﷲ نازل ک ی‪ .‬بيا هﻐوی ﭘرٻ ده ﭼﯥ ﭘه خپﻠو باطﻠو‬ ‫بحثونو کﯥ لوبﯧ ي‪ -٩٢ .‬او دا يو کتاب دی ﭼﯥ )ﷲ( نازل ک ی‪،‬‬ ‫برکتناک دی‪ ،‬د هﻐه ه تﺼديق کوي ﭼﯥ له دې مخﮑﯥ نازل شوي‪ .‬او‬ ‫دې لپاره ﭼﯥ ته د مﮑﯥ او ردﭼاﭘﯧره خﻠک ووٻروئ‪ ،‬او وک ﭼﯥ ﭘه‬ ‫آخرت ايﻤان لري‪ ،‬هﻐو به ﭘرې ايﻤان راوړي‪ .‬او هﻐوی ﭘه لﻤون‬ ‫قايﻤونﮑو کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -٩٣‬او تر هﻐه لوی ظالﻢ به وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ د دروﻏو تهﻤتونه‬ ‫ﭘورې ک ي يا ووايﻲ ﭼﯥ ﭘه ما وحﯥ راﻏﻠﯥ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﯧ وحﯥ‬ ‫ﭘرې نه وي راﻏﻠﯥ‪ .‬او ووايﻲ ﭼﯥ ه ډول کﻼم ﷲ نازل ک ی‪ ،‬زه يﯥ‬ ‫هﻢ نازلوم‪ .‬او کاشﮑﯥ ته دوی هﻐه وخت و ورې ﭼﯥ دا ظالﻤان د مرګ‬ ‫ﭘه سختيو کﯥ ﯧر وي او مﻼيﮑﯥ ﻻسونه ور اوږدوي ﭼﯥ سا انﯥ مو‬

‫‪137‬‬

‫راک ئ‪ .‬نن به تاسﯥ ته له ذلته ډک ﻋﺬاب درکول کﯧ ي او ﻻمل يﯥ دا‬ ‫دی ﭼﯥ تاسﯥ ولو ﭘه ﷲ ﭘسﯥ دروغ خﺒرې ت لﯥ‪ .‬او تاسﯥ د ﷲ ﭘه ن و‬ ‫کﻔر کاوه‪ -٩۴ .‬او تاسﯥ موږ ته يوازې راﻏﻠئ‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ موږ ﭘه‬ ‫لوم ي ل )يوازې( ﭘيدا ک ي وئ‪ .‬او موږ ﭼﯥ تاسﯥ ته ه اسﺒاب‬ ‫درک ي وو‪ ،‬ول مو شاته ﭘرٻ ودل‪ .‬او موږ تاسﯥ سره هﻐه شﻔاﻋت‬ ‫کونﮑﻲ هﻢ نه وينوو ﭼﯥ تاسﯥ فﮑر کاوه ستاسﯥ ﭘه کار جوړولو کﯥ د‬ ‫دوی هﻢ برخه ده‪ .‬ستاسﯥ رابﻄه ﻏو ه شوه او له تاسﯥ هﻐه دﻋوې هﻢ‬ ‫ﻻړې ﭼﯥ تاسﯥ کولﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬بﯧشﮑه ﷲ دانه او زړی ماتوي‪ .‬هﻐه له ژوندي م ی را وباسﻲ او‬ ‫له م ي ژوندی را وباسﻲ‪ .‬هﻤاﻏه ستاسﯥ ﷲ دی‪ ،‬نو تاسﯥ له حقيقته‬ ‫ﭼﯧرته ت تئ‪ -٩۶ .‬هﻤاﻏه د ور ﯥ راوړونﮑی دی او شپه يﯥ د سﮑون‬ ‫لپاره اکﻠﯥ او لﻤر او سپوږم يﯥ ﭘه حساب برابر ک ي دي‪ .‬دا د قوي‬ ‫ذات او لوی ﻋﻠﻢ لرونﮑﻲ تدبير دی‪ -٩٧ .‬او هﻤاﻏه ستاسﯥ لپاره ستوري‬ ‫جوړ ک ل ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه مرسته د وﭼﯥ او لﻤدې ﭘه تيارو کﯥ ﻻر‬ ‫ومومئ‪ .‬بﯧشﮑه موږ دﻻيل د هﻐو لپاره ﮑاره بيان ک ي ﭼﯥ ان ﭘوهول‬ ‫ﻏواړي‪.‬‬ ‫‪ -٩٨‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له يوه انه ﭘيدا ک ئ‪ ،‬بيا د هر يوه لپاره‬ ‫يو استو ن ای دی او هر يو لپاره د سپارلو ای‪ .‬موږ د هﻐو لپاره دﻻيل‬ ‫ﮑاره بيان ک ي ﭼﯥ ﭘوهﯧ ي‪ -٩٩ .‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ له آسﻤانه يﯥ اوبه‬ ‫را وورولﯥ‪ ،‬بيا موږ له هﻐﯥ هر را وکﯧدونﮑی شی ﭘيدا ک ‪ .‬بيا موږ له‬ ‫هﻐو زرﻏونﯥ ان ﯥ را وويستﯥ ﭼﯥ له هﻐﯥ موږ قط ﭘه قط دانﯥ ﭘيدا‬ ‫کوو‪ .‬او د کجورې د وږي )ﻏونچﯥ( نه وړندې ميوې او د ان ورو‪،‬‬ ‫زيتونو او آنارو باﻏونه ﭼﯥ سره ن تﻲ او جدا جدادي‪ .‬هره ميوه و ورئ‬

‫‪138‬‬

‫کﻠه ﭼﯥ هﻐه وده کوي او بيا يﯥ ﭘخﯧدل و ورئ کﻠه ﭼﯥ هﻐه ﭘخﯧ ي‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﭘه هﻐو کﯥ د هﻐه خﻠﮑو لپاره ن ﯥ دي ﭼﯥ د ايﻤان طﻠب کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٠٠‬او هﻐوی ﭘيريان د ﷲ شريک و ل‪ .‬سره د دې ﭼﯥ دا هﻤاﻏه )ﷲ(‬ ‫ﭘيدا ک ي دي‪ .‬او ﭘه ناﭘوه يﯥ ورته زامن او لو ﯥ جوړې ک ې‪ .‬هﻐه‬ ‫)ﷲ( له هﻐو خﺒرو ﭘاک او برتر دی ﭼﯥ دوی يﯥ کوي‪ -١٠١ .‬هﻐه د‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ خالق دی‪ .‬د هﻐه زوی ن ه کﯧدای شﻲ‪ ،‬حال دا ﭼﯥ‬ ‫هﻐه مﯧرمن نه لري‪ .‬او هﻐه هر ه ﭘيدا ک ي او هﻐه ﭘه هر ه خﺒر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠٢‬دا ستاسﯥ رب ﷲ دی‪ .‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬هﻐه د هر ه‬ ‫خالق دی‪ ،‬نو د هﻐه ﻋﺒادت وک ئ‪ .‬او هﻐه د هر ه کارساز دی‪-١٠٣ .‬‬ ‫هﻐه ﭘه نظر نه را ﻲ‪ ،‬خو هﻐه نظرونه وينﻲ‪ .‬هﻐه ډٻر باريکبين او ډٻر‬ ‫باخﺒره دی‪ -١٠۴ .‬اوس تاسﯥ ته ستاسﯥ د رب له طرفه د بﺼيرت‬ ‫ر ا انﯥ درﻏﻠﻲ دي‪ .‬وک ﭼﯥ له بيناي کار اخﻠﻲ هﻐه يﯥ خپﻠه ) ه(‬ ‫ده او وک ﭼﯥ ان ړندوي‪ ،‬هﻐه به خپﻠه تاوان الﻲ‪ .‬او زه ستاسﯥ‬ ‫ساتونﮑی نه يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -١٠۵‬او ﭘه دې تو ه موږ خپل دليﻠونه ﭘه مختﻠﻔو طريقو بيانوو ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ تا ورته ويﻠﻲ او موږ يﯥ هﻐو خﻠﮑو ته ه واضح ک و‬ ‫ﭼﯥ ﭘوهﯧدل ﻏواړي‪ -١٠۶ .‬ته يوازې د هﻐه ه ﭘيروي کوه ﭼﯥ ستا د‬ ‫رب له طرفه درته وحﯥ کﯧ ي‪ .‬له هﻐه بﻐير هﯧ مﻌﺒود نشته او له‬ ‫مشرکينو مﺦ واړوه‪..١٠٧ ..‬او که ﷲ ﻏو تﯥ وای نو دې خﻠﮑو به شرک‬ ‫نه کاوه‪ .‬او موږ ته ﭘه هﻐوی ن ران نه يﯥ اکﻠی او نه ته ﭘه هﻐوی واکﻤن‬ ‫يﯥ‪ -١٠٨ .‬او دا خﻠک ﭼﯥ له ﷲ بﻐير بل وک را بولﻲ‪ ،‬هﻐوی ته کن ﻠﯥ‬ ‫مه کوه‪ ،‬نﻲ دا خﻠک به له حده واوړي او د خپﻠﯥ ناﭘوه له وجﯥ به ﷲ‬ ‫ته کن ﻠﯥ ﭘيل ک ي‪ .‬ﭘه دې تو ه موږ هرې ډلﯥ ته د هﻐوی ﭘه نظر کﯥ‪،‬‬

‫‪139‬‬

‫د هﻐوی ﻋﻤل اٻسته ک ی دی‪ .‬بيا به هﻐوی ول د خپل رب لور ته‬ ‫ستنﯧ ي‪ .‬بيا به ﷲ ورته ووايﻲ ﭼﯥ هﻐوی ه کول‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬او دا خﻠک ﭘه ﷲ کﻠک قسﻢ خوري او وايﻲ ﭼﯥ که هﻐوی ته کومه‬ ‫ن ه ورشﻲ‪ ،‬نو حتﻤا ً به ﭘرې ايﻤان راوړي‪ .‬ووايه ﭼﯥ ن ﯥ خو له ﷲ‬ ‫سره دي‪ .‬او ته ه خﺒر يﯥ که ﭼﯧرې ن ﯥ راشﻲ بيا به هﻢ دا خﻠک ايﻤان‬ ‫نه راوړي‪ -١١٠ .‬او موږ به د هﻐوی زړونه او نظرونه واړوو‪ ،‬هﻐسﯥ‬ ‫لﮑه هﻐوی ﭼﯥ ﭘرې ﭘه لوم ي ل ايﻤان را نه وړ‪ .‬او موږ به هﻐوی ﭘه‬ ‫خپﻠه سرکش کﯥ ورک ﭘرٻ دو‪ .‬٭ ‪ ١١١‬او که موږ هﻐوی ته مﻼيﮑﯥ‬ ‫نازلﯥ ک ې وای او م و ورسره خﺒرې کوﻻی او هر ه مو ورته را ول‬ ‫ک ي وای‪ ،‬بيا هﻢ دې خﻠﮑو ايﻤان نه راوړه‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ ﷲ يﯥ‬ ‫وﻏواړي‪ ،‬خو ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک د ناﭘوه خﺒرې کوي‪.‬‬ ‫‪ -١١٢‬او ﭘه دې تو ه موږ شرير انسانان او شرير ﭘيريان د هر نﺒﻲ‬ ‫د ﻤنان ک ي دي‪ .‬هﻐوی يو بل ته د تﯧرايستﻠو لپاره د فرٻب خﺒرې ور‬ ‫يﻲ‪ .‬او که ستا رب ﻏو تی وای‪ ،‬نه هﻐوی به داسﯥ نه کول‪ .‬نو ته‬ ‫هﻐوی ﭘرٻ ده ﭼﯥ دروغ ت ي‪ -١١٣ .‬او دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ وک ﭘه‬ ‫آخرت آيﻤان نه لري‪ ،‬هﻐه اړخ ته يﯥ زړه ليواله شﻲ‪ .‬ﭼﯥ هﻐه خوښ‬ ‫ک ي او ه ﭼﯥ ل ﻏواړي‪ ،‬هﻐه و ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١۴‬ايا زه له ﷲ بﻐير بل وک منﺼف ک م‪ .‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ‬ ‫ته ﮑاره کتاب در لﯧ لی دی‪ .‬او کومو خﻠﮑو ته ﭼﯥ موږ مخﮑﯥ کتاب‬ ‫ورک ی و‪ ،‬هﻐوی ﭘوهﯧدل ﭼﯥ دا ستا د رب له طرفه ﭘه ر تيا سره نازل‬ ‫شوی دی‪ .‬نو ته ﭘه شک کونﮑو کﯥ مه را ه‪ -١١۵ .‬او ستا د رب خﺒره‬ ‫ﭘوره ر تيا او د ﻋدل ده‪ ،‬د دې خﺒرې بدلونﮑی هﯧ وک نشته او هﻐه‬ ‫اورٻدونﮑی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -١١۶ .‬او که ته ﭘه ﻤﮑه د اکثريت خﻠﮑو‬ ‫ﭘه خﺒره ﭘسﯥ ﻻړ شﯥ‪ ،‬نو هﻐوی به تا د ﷲ له ﻻرې خﻄا ک ي‪ .‬هﻐوی‬

‫‪140‬‬

‫يوازې د ﻤان ﭘيروي او قياسونه کوي‪ -١١٧ .‬بﯧشﮑه ستا رب هﻐوی ه‬ ‫ﭘﯧژنﻲ ﭼﯥ بﯥﻻرې شوي دي او هﻐوی هﻢ ه ﭘﯧژنﻲ ﭼﯥ ﻻره يﯥ موندلﯥ‬ ‫ده‪.‬‬ ‫‪ -١١٨‬نو له هﻐو ارويو خوراک کوئ ﭼﯥ د ﷲ نوم ﭘرې واخيستل شﻲ‪،‬‬ ‫که تاسﯥ د هﻐه ﭘه آيتونو ايﻤان لرئ‪ -١١٩ .‬او تاسﯥ ولﯥ له هﻐو ارويو‬ ‫ونه خورئ ﭼﯥ د ﷲ نوم ﭘرې اخيستل شوی دی‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ هﻐه‬ ‫شيان ﭘه تﻔﺼيل بيان ک ي ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ حرام ک ی شوي دي‪ ،‬بﯥ له هﻐه‬ ‫حالته ﭼﯥ تاسﯥ مجﺒور شئ‪ .‬او يقينا ً ډٻر خﻠک بﯥ له ﭘوهﯥ د خپﻠو‬ ‫خواهشاتو له وجﯥ ﻻر ورکوي‪ .‬بﯧشﮑه ستا رب له حده او تونﮑﻲ ه‬ ‫ﭘﯧژنﻲ‪ -١٢٠ .‬او تاسﯥ ﮑاره ناه هﻢ ﭘرٻ دئ او ﭘ ه هﻢ‪ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ‬ ‫ناه ﻲ‪ ،‬هﻐوی ته به ډٻر زر د خپﻠو ک و بدل ورکول شﻲ‪ -١٢١ .‬او‬ ‫تاسﯥ له هﻐو ارويو خوراک مه کوئ ﭼﯥ د ﷲ نوم ﭘرې نه وي اخيستل‬ ‫شوی‪ .‬يقينا ً دا بﯥ حﮑﻤﻲ ده او شيﻄانان يﯥ خپﻠو مﻠ رو ته القا کوي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ سره وجن ﯧ ي‪ .‬او که تاسﯥ د هﻐوی خﺒره ومنئ‪ ،‬نو تاسﯥ به هﻢ‬ ‫مشرکان شئ‪.‬‬ ‫‪ -١٢٢‬کوم س ی ﭼﯥ م و او بيا موږ ژوند ورک او هﻐه ته مو يوه ر ا‬ ‫ورک ه ﭼﯥ د هﻐه ﭘه مرسته خﻠﮑو کﯥ ر ﯧده‪ ،‬ايا هﻐه د هﻐه کس ﭘه‬ ‫شان کﯧدای شﻲ ﭼﯥ ﭘه تيارو کﯥ ﭘروت دی او راو ﻲ ترې نه‪ .‬ﭘه دې‬ ‫تو ه منﮑرانو ته د هﻐوی ﭘه نظر خپل اﻋﻤال اٻسته شوي دي‪-١٢٣ .‬‬ ‫او هﻤداسﯥ ﭘه هر کﻠﻲ کﯥ موږ د نه ارانو مشران ساتﻠﻲ ﭼﯥ هﻠته حيﻠﯥ‬ ‫وک ي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ هﻐوی کومﯥ حيﻠﯥ کوي‪ ،‬د خپل ان ﭘه ضد يﯥ‬ ‫کوي‪ ،‬م ر هﻐوی ﭘرې نه ﭘوهﯧ ي‪ -١٢۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته کومه‬ ‫ن ه را ﻲ‪ ،‬نو هﻐوی وايﻲ موږ تر هﻐﯥ نه ﭘوهﯧ و ﭼﯥ تر و موږ ته‬ ‫هﻢ هﻐه ه را نه ک ي ﭼﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ته ورک ل شوي دي‪ .‬ﷲ ه‬

‫‪141‬‬

‫ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ خپﻠه ﭘﯧﻐﻤﺒري ﭼا ته ورک ي‪ .‬وک ﭼﯥ مجرمان دي حتﻤا ً‬ ‫به يﯥ د ﷲ ﭘه نزد ذلت او سخت ﻋﺬاب نﺼيب کﯧ ي‪ ،‬ﻻمل يﯥ دا دی‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی مﮑر کوي‪ -١٢۵ .‬ﷲ ﭼﯥ ﭼاته هدايت کول وﻏواړي‪ ،‬نو د‬ ‫هﻐه سينه د اسﻼم لپاره ﭘرانيزي‪ .‬او وک ﭼﯥ ﻤراه کوي د هﻐه سينه‬ ‫داسﯥ تن وي لﮑه آسﻤان ته ختل ﭼﯥ وي‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ ﭘه هﻐو خﻠﮑو‬ ‫ند ﻲ اﭼوي ﭼﯥ ايﻤان نه راوړي‪ -١٢۶ .‬او هﻤدا ستا د رب سﻤه ﻻر‬ ‫ده‪ .‬موږ ﻏور کونﮑو ته ن ﯥ واضح ک ې دي‪ -١٢٧ .‬د هﻐوی لپاره خپل‬ ‫رب سره د سﻼمت کور دی‪ .‬او هﻐه يﯥ د هﻐو اﻋﻤالو له وجﯥ مدد ار‬ ‫دی ﭼﯥ دوی يﯥ کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٢٨‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ دوی ول را ولوي‪ ،‬ای د ﭘيريانو ډلﯥ‪،‬‬ ‫تاسﯥ له انسانانو ډٻر ه اخيستﻲ دي‪ .‬او ﭘه انسانانو کﯥ به د هﻐوی‬ ‫مﻠ ري وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ يو بل وکارول او هﻐه وﻋدې ته‬ ‫ورسﯧدو ﭼﯥ تا زموږ لپاره اکﻠﯥ وه‪ .‬ﷲ به ورته ووايﻲ ﭼﯥ ستاسﯥ کور‬ ‫اور دی او تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ئ‪ ،‬م ر ه ﭼﯥ ﷲ وﻏواړي‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ستاسﯥ رب د حﮑﻤت او ﻋﻠﻢ خاوند دی‪ -١٢٩ .‬او ﭘه دې تو ه به موږ‬ ‫نه اران له يو بل سره ک و‪ ،‬د هﻐو اﻋﻤالو له وجﯥ ﭼﯥ هﻐوی يﯥ‬ ‫کوي‪ -١٣٠ .‬ای د جناتو او انسانانو ډلﯥ‪ ،‬ايا تاسﯥ ته ستاسﯥ له من ه‬ ‫ﭘﯧﻐﻤﺒران نه دي درﻏﻠﻲ ﭼﯥ زما آيتونه يﯥ درته اورول او تاسﯥ يﯥ د دې‬ ‫ور ﯥ له رات ه وٻرولئ‪ .‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ موږ د خپل ان ﭘه ضد‬ ‫واهان يوو‪ .‬او هﻐوی د دنيا ژوند ﭘه تﯧروتنه کﯥ وساتل‪ .‬هﻐوی به ﭘخپﻠه‬ ‫د خپل ان ﭘه ضد واهﻲ ورک ي ﭼﯥ بﯧشﮑه موږ منﮑر وو‪-١٣١ .‬‬ ‫ﻻمل يﯥ دا دی ﭼﯥ ستا رب‪ ،‬کﻠﻲ د هﻐوی د ظﻠﻢ له وجﯥ ﭘه داسﯥ حال‬ ‫کﯥ نه هﻼکوي ﭼﯥ خﻠک يﯥ ناخﺒره وي‪.‬‬

‫‪142‬‬

‫‪ -١٣٢‬او د هر شخص درجه د هﻐه د ﻋﻤل له مخﯥ )ده( او ستا رب د‬ ‫هﻐوی له اﻋﻤالو ناخﺒره نه دی‪ -١٣٣ .‬او ستا رب بﯥنيازه او د رحﻤت‬ ‫خاوند دی‪ .‬که هﻐه وﻏواړي نو تاسﯥ ول اخﻠﻲ او وروسته ﭼﯥ وک‬ ‫وﻏواړي هﻐوی ستاسﯥ ﭘه ای راوړﻻی شﻲ‪ .‬لﮑه ن ه يﯥ ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫د نورو له نسﻠه ﭘيدا ک ئ‪ -١٣۴ .‬تاسﯥ سره ﭼﯥ د ه شﻲ وﻋده کﯧ ي‪،‬‬ ‫هﻐه به حتﻤا ً را ﻲ او تاسﯥ ﷲ نه شئ ﻋاجزوﻻی‪ -١٣۵ .‬ووايه‪ ،‬ای‬ ‫خﻠﮑو تاسﯥ ﭘه خپل ای ﻋﻤل کوئ‪ ،‬زه به ﭘه خپل ای ﻋﻤل کوم‪ ،‬تاسﯥ‬ ‫به زر ﭘوه شئ ﭼﯥ انجام د ﭼا ﭘه ه تﻤامﯧ ي‪ .‬يقينا ً ظالﻤان هﯧ ﮑﻠه‬ ‫کاميابﻲ نه شﻲ موندﻻی‪.‬‬ ‫‪ -١٣۶‬او ﷲ ﭼﯥ کومﯥ کروندې او اروي ﭘيدا ک ي‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ هﻐوی‬ ‫د ﷲ يوه برخه اکﻠﯥ ده‪ .‬نو هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا د ﷲ برخه ده‪ ،‬د هﻐوی‬ ‫د ﻤان له مخﯥ او دا برخه زموږ د شريﮑانو ده‪ .‬بيا ﭼﯥ کومه برخه د‬ ‫هﻐوی د شريﮑانو وي هﻐه ﷲ ته نه رسﯧ ي او کومه برخه ﭼﯥ د ﷲ وي‬ ‫هﻐه شريﮑانو ته رسﯧ ي‪ .‬دا خﻠک ومره بده فيﺼﻠه کوي‪ -١٣٧ .‬او‬ ‫داسﯥ د ډٻرو مشرکانو شريﮑانو د هﻐوی ﭘه نظر کﯥ د خپل اوﻻد وژل‬ ‫اٻسته ک ي‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی برباد ک ي او خپل دين ورته‬ ‫شﮑﻤن ک ي‪ .‬او که ﷲ ﻏو تی وای‪ ،‬هﻐوی داسﯥ نه کول‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫ﭘرٻ ده ﭼﯥ ﭘه خپﻠه افترا کﯥ اخته وي‪.‬‬ ‫‪ -١٣٨‬او وايﻲ ﭼﯥ دا اروي او دﻏه کرونده مﻤنوع دي‪ .‬هﻐوی يوازې‬ ‫هﻐه خوړﻻی شﻲ ﭼﯥ موږ يﯥ ورته ﭘه هﮑﻠه وايوو‪ ،‬د خپل ﻤان سره‬ ‫سﻢ‪ .‬او ﭘه هﻐه اروي سپرٻدل حرام شوي دي او ينﯥ داسﯥ اروي‬ ‫دي ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې د ﷲ نوم نه اخﻠﻲ‪ .‬دا ډول هﻐوی ﭘه ﷲ افترا ک ې‬ ‫ده‪ .‬ﷲ به زر د دې افترا بدل واخﻠﻲ‪ -١٣٩ .‬او وايﻲ ه ﭼﯥ د فﻼنﻲ ډول‬ ‫ارويو ﭘه خﯧ ه کﯥ دي‪ ،‬هﻐه زموږ د س يو لپاره اکﻠﻲ دي او زموږ ﭘه‬

‫‪143‬‬

‫و حرام دي‪ .‬که هﻐه م ي وي‪ ،‬نو بيا ﭘه کﯥ ول شريک دي‪ .‬ﷲ به‬ ‫زر هﻐوی ته د هﻐوی د وينا جزا ورک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ د حﮑﻤت او ﻋﻠﻢ‬ ‫خاوند دی‪ -١۴٠ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ﭘه ناﭘوه او بﯥ له کومه ﻋﻠﻢ خپل‬ ‫بچﻲ قتل ک ل‪ ،‬هﻐوی ﭘه تاوان کﯥ ﭘرٻوتل‪ .‬او هﻐوی هﻐه رزق ﭘه ﷲ د‬ ‫تور ﭘورې کولو )ﭘه وسيﻠه( حرام ک ﭼﯥ ﷲ ورته ورک ی و‪ .‬هﻐوی‬ ‫ﻤراهان شول او د هدايت موندونﮑﻲ نه شول‬ ‫‪ -١۴١‬او هﻐه ﷲ دی ﭼﯥ باﻏونه يﯥ ﭘيدا ک ل‪ ،‬ينﯥ د لر و ﭘه اډانه‬ ‫اوړي او ينﯥ نه اوړي‪ .‬او د کجورې ونه او فﺼﻠونه ﭼﯥ د هﻐوی د‬ ‫خوړو شيان مختﻠف دي او زيتون او انار يو بل ته ورته هﻢ او له يو بل‬ ‫جدا هﻢ‪ .‬کﻠه ﭼﯥ دا بو ﻲ ميوه ونيسﻲ‪ ،‬نو ويﯥ خورئ او د لو )رٻﺒﻠو او‬ ‫ميوو ولولو( ﭘه ورځ د ﷲ حق ادا کوئ‪ ،‬او اسراف مه کوئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫اسراف کونﮑﻲ نه خو وي‪ -١۴٢ .‬او هﻐه ﭘه ارويو کﯥ د ﭘﯧ ﻲ ﭘورته‬ ‫کونﮑﻲ او ﭘه ﻤﮑه ل ﯧدونﮑﻲ هﻢ ﭘيدا ک ي‪ .‬له هﻐو شيانو وخورئ ﭼﯥ‬ ‫ﷲ تاسﯥ ته درک ي دي‪ .‬او د شيﻄان ﭘيروي مه کوئ‪ ،‬هﻐه ستاسﯥ ﮑاره‬ ‫د ﻤن دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴٣‬ﷲ اته جوړې ﭘيدا ک ي‪ .‬دوه ﭘه ﭘسونو کﯥ او دوه ﭘه سﯧرليو کﯥ‪.‬‬ ‫ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ دواړه نر ﷲ حرام ک ي که دواړه ﯥ‪ .‬که هﻐه بچﻲ‬ ‫ﭼﯥ د مﯧ و او اوزو ﭘه خﯧ و کﯥ وي‪ .‬ماته يﯥ ﭘه دليل ووايئ که تاسﯥ‬ ‫ر تينﻲ يئ‪ -١۴۴ .‬او هﻤدارن ه دوه د او انو ډولونه دي او دوه د‬ ‫ﻏوا انو‪ .‬ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ دواړه نر ﷲ حرام ک ي که دواړه ﯥ‪ .‬که‬ ‫هﻐه بچﻲ ﭼﯥ د او ﯥ او ﻏوا ﭘه خﯧ ه کﯥ وي‪ .‬ايا تاسﯥ هﻐه وخت حاضر‬ ‫وئ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ ته د دې حﮑﻢ ک ی و‪ .‬نو تر هﻐه لوی ظالﻢ وک دی‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ﷲ تور ﭘورې ک ي او خﻠک بﯥ له ﭘوهﯥ بﯥ ﻻرې ک ي‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ ظالﻤانو ته ﻻره نه يﻲ‪ -١۴۵ .‬ووايه‪ ،‬ﭘه ما ﭼﯥ وحﯥ راﻏﻠﯥ‪ ،‬زه خو‬

‫‪144‬‬

‫ﭘه دې کﯥ داسﯥ ه نه مومﻢ ﭼﯥ ﭘه خوړونﮑﻲ حرام وي‪ ،‬بﻐير له هﻐو‬ ‫ﭼﯥ مردار وي‪ ،‬يا بهﯧدلﯥ وينه وي يا د خن ير ﻏو ه وي ﭼﯥ ناﭘاکه يا‬ ‫ناجايزه ذبحه ﭼﯥ له ﷲ بﻐير د بل ﭼا نوم ﭘرې اخيستل شوی وي‪ .‬خو‬ ‫وک ﭼﯥ له لوږې بﯥ واکه شﻲ‪ ،‬نه نافرمانﻲ وک ي او نه زياتی وک ي‪،‬‬ ‫نو ستا رب ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴۶‬او ﭘه يهودو موږ ول نوک لرونﮑﻲ ناور حرام ک ي وو او د‬ ‫ﻏوا او سﯧرلﻲ وازده مو ﭘرې حرامه ک ې وه‪ ،‬بﯥ له هﻐﯥ ﭼﯥ ﭘه خﯧ ﯥ‬ ‫يا مﻼ يا ه وکو ﭘورې ن تﯥ وې‪ .‬دا جزا موږ هﻐوی ته د هﻐوی د‬ ‫سرکش له وجﯥ ورک ې وه او يقينا ً موږ ر تينﻲ يوو‪ -١۴٧ .‬نو که‬ ‫هﻐوی تا دروﻏجن وبولﻲ‪ ،‬ورته ووايه ﭼﯥ ستا رب د ﭘراخه رحﻤت‬ ‫خاوند دی‪ .‬او د هﻐه ﻋﺬاب له مجرمانو نه شﻲ لرې کﯧدای‪.‬‬ ‫‪ -١۴٨‬ﭼا ﭼﯥ شرک ک ی‪ ،‬هﻐوی به وايﻲ که ﷲ ﻏو تﻲ وای نو موږ‬ ‫به شرک نه کاوه او نه به زموږ ﭘﻼر نيﮑه کاوه او نه به کوم شی حراماوه‪.‬‬ ‫هﻤداسﯥ له دوی مخﮑﯥ خﻠﮑو هﻢ دروغ بﻠﻠﯥ وه‪ ،‬تر دې ﭼﯥ هﻐوی زموږ‬ ‫د ﻋﺬاب خوند وليده‪ .‬ووايه ايا تاسﯥ سره داسﯥ ﻋﻠﻢ شته ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ زما‬ ‫مخﮑﯥ واضح ک ئ‪ .‬تاسﯥ خو يوازې د ﻤان ﭘيروي کوئ او يوازې له‬ ‫ا ﮑل کار اخﻠئ‪ -١۴٩ .‬ووايه ﭼﯥ کامل دليل خو د ﷲ دی‪ .‬او که ﷲ‬ ‫ﻏو تﻲ وای تاسﯥ ولو ته يﯥ هدايت کاوه‪ -١۵٠.‬ووايه خپل واهان‬ ‫راوړئ ﭼﯥ ﭘه دې واهﻲ ورک ي ﭼﯥ ﷲ هﻐه شيان حرام ک ي دي‪ .‬که‬ ‫هﻐوی د دروغ واهﻲ هﻢ ورک ي‪ ،‬نو ته ورسره واهﻲ مه ورکوه او‬ ‫ته د هﻐو خﻠﮑو د خواهشاتو ﭘيروي مه کوه ﭼﯥ ستاسﯥ ن ﯥ يﯥ دروغ‬ ‫بﻠﻠﻲ او هﻐو ﭼﯥ ﭘه آخرت ايﻤان نه لري او نور د خپل رب شريﮑان ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۵١‬ووايه‪ ،‬راشئ زه درته هﻐه شيان ووايﻢ ﭼﯥ ستاسﯥ رب ﭘه تاسﯥ‬ ‫حرام ک ي دي‪ .‬دا ﭼﯥ له هﻐه سره وک مه شريﮑوئ‪ ،‬او مور او ﭘﻼر‬

‫‪145‬‬

‫سره نﯧک سﻠوک کوئ او خپل بچﻲ د مﻔﻠس له وٻرې مه وژنئ‪ .‬موږ‬ ‫تاسﯥ ته هﻢ روزي درکوو او هﻐوی ته هﻢ‪ .‬او د بﯥ حياي د کار خوا ته‬ ‫مه ور ئ که ﮑاره وي او که ﭘ او ه ﭼﯥ ﷲ حرام ک ي‪ ،‬هﻐوی مه‬ ‫وژنئ‪ ،‬م ر ﭘه حق‪ .‬دا هﻐه خﺒرې دي ﭼﯥ ﷲ يﯥ تاسﯥ ته هدايت ک ی‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ له ﻋقل کار واخﻠئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵٢‬او د يتيﻢ مال ته مه ن دې کﯧ ئ‪ ،‬م ر ﭘه هﻐه طريقه ﭼﯥ بهتره‬ ‫وي‪ ،‬تر هﻐه وخته ﭼﯥ هﻐه )يتيﻢ( وان ته ورسﯧ ي‪ .‬او ﭘه تول کﯥ‬ ‫ﻋدل کوئ‪ .‬موږ ﭘه انسان دومره ه اﭼوو ﭼﯥ وس يﯥ لري‪ .‬او د ﷲ‬ ‫وﻋده ﭘوره کوئ‪ .‬دا هﻐه شيان دي ﭼﯥ ﷲ يﯥ تاسﯥ ته ﭘه تﻔﺼيل حﮑﻢ‬ ‫ک ی ﭼﯥ تاسﯥ نﺼيحت ومومئ‪ -١۵٣ .‬او ﷲ حﮑﻢ ک ی ﭼﯥ هﻤدا زما‬ ‫مستقيﻤه ﻻره ده‪ ،‬نو ﭘه هﻤدې ﻻره ﻻړ شئ او ﭘه نورو )داسﯥ( ﻻرو مه‬ ‫ئ ﭼﯥ تاسﯥ د ﷲ له مستقيﻤﯥ ﻻرې جدا ک ي‪ .‬دا حﮑﻢ درته ﷲ ک ی‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ وساتل شئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵۴‬بيا موږ ﭘه نﯧﮑانو خﻠﮑو د خپل نﻌﻤت ﭘوره کولو لپاره موسی ته‬ ‫کتاب او د هرې خﺒرې تﻔﺼيل‪ ،‬هدايت او رحﻤت ورک ﭼﯥ هﻐوی د‬ ‫خپل رب ﭘه مﻼقات ايﻤان راوړي‪ -١۵۵ .‬ﭘه دې تو ه موږ دا کتاب نازل‬ ‫ک ی د برکت کتاب‪ .‬نو ﭘه دې ﭘسﯥ ﻻړ شئ او تقوی وک ئ ﭼﯥ رحﻢ در‬ ‫باندې وشﻲ‪ -١۵۶ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ دا ونه وايئ ﭼﯥ کتاب خو تر‬ ‫موږ مخﮑﯥ دوو ډلو ته ورک ل شوی او موږ يﯥ له لوستﻠو او ودلو‬ ‫ناخﺒره وو‪ -١۵٧ .‬يا ووايئ که ﭘه موږ کتاب نازل شوی وای‪ ،‬نو موږ به‬ ‫تر هﻐوی ډٻر هدايت موندﻻی وای‪ .‬نو تاسﯥ ته ستاسﯥ د رب له طرفه‬ ‫يو رو انه دليل او هدايت او رحﻤت راﻏی‪ .‬نو تر هﻐه به بل ظالﻢ وک‬ ‫وي ﭼﯥ د ﷲ ن ﯥ دروغ وبولﻲ او مﺦ ترې واړوي‪ .‬وک ﭼﯥ زموږ له‬ ‫ن و مﺦ اړوي‪ ،‬موږ به ورته د دې مﺦ اړولو ﭘه بدل کﯥ ډٻر بد ﻋﺬاب‬

‫‪146‬‬

‫ورک و‪ -١۵٨ .‬ايا دا خﻠک دې ته ﭘه تﻤه دي ﭼﯥ مﻼيﮑﯥ ورته را ﮑته‬ ‫شﻲ يا ورته ستا رب راشﻲ يا ستا د رب ﭘه ن و کﯥ کومه ن ه واضح‬ ‫شﻲ‪ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ستا د رب له ن و کومه ن ه راشﻲ‪ ،‬نو هﯧچا ته‬ ‫به د هﻐه ايﻤان فايده ورنه ک ل شﻲ ﭼﯥ مخﮑﯥ يﯥ ايﻤان نه وي راوړی‬ ‫يا يﯥ ﭘه خپل ايﻤان کﯥ ه نﯧﮑﻲ نه وي ک ي‪ .‬ووايه تاسﯥ ﭘه تﻤه اوسئ‪،‬‬ ‫موږ به هﻢ ﭘه تﻤه يوو‪.‬‬ ‫‪ -١۵٩‬ﭼا ﭼﯥ ﭘه خپل دين کﯥ ﻻرې ويستﻠﻲ‪ ،‬که هﻐوی ډلﯥ ډلﯥ شول ته‬ ‫ورسره کار مه لره‪ .‬د هﻐوی مﻌامﻠه ﷲ سره ده‪ .‬بيا به ورته هﻤاﻏه ووايﻲ‬ ‫ﭼﯥ دوی ه کول‪ -١۶٠ .‬وک ﭼﯥ نﯧﮑﻲ راوړي‪ ،‬هﻐه ته يﯥ لس ﭼنده‬ ‫بدل دی‪ .‬او وک ﭼﯥ بدي راوړي هﻐه ته به هﻐومره )برابره( بدل‬ ‫ورکول کﯧ ي او ﭘه هﻐوی به ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١۶١‬ووايه‪ ،‬زما رب ماته سﻤه ﻻر را ودلﯥ ده‪ .‬د ابراهيﻢ د ﺻحيح‬ ‫دين ﭘه طرف ﭼﯥ ﭘه ﺻداقت وﻻړ و او له مشرکانو نه‪ ،‬نه و‪-١۶٢ .‬‬ ‫ووايه زما لﻤون او زما قربانﻲ او زما ژوند او زما مرګ د ﷲ لپاره دی‬ ‫ﭼﯥ د ول جهان رب دی‪ -١۶٣ .‬د هﻐه هﯧ شريک نشته او ماته د هﻤدې‬ ‫حﮑﻢ شوی او زه تر ولو مخﮑﯥ فرمانﺒردار يﻢ‪ -١۶۴ .‬ووايه‪ ،‬ايا زه له‬ ‫ﷲ بﻐير بل رب ول وم‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه د هر ه رب دی او هر‬ ‫انسان ﭼﯥ هر ه ﻲ‪ ،‬د هﻐه تاثير ﭘرې کﯧ ي‪ .‬او هﯧ ﭘﯧ ی ﭘورته‬ ‫کونﮑی به د بل ﭘﯧ ی نه ﭘورته کوي‪ .‬بيا به تاسﯥ خپل رب ته ستنﯧ ئ‪ .‬نو‬ ‫هﻐه به تاسﯥ ته )د هﻐه ه ﭘه اړه( وايﻲ ﭼﯥ ﭘه کوم شﻲ مو اختﻼف‬ ‫کاوه‪ -١۶۵ .‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه ﻤﮑه د يو بل ایناستﻲ‬ ‫)جانشين( ک ئ او ﭘه تاسﯥ کﯥ يﯥ د يوه درجه ﭘه بل لوړه ک ه ﭼﯥ هﻐه‬ ‫ه درک ي ﭘه هﻐه مو وازمايﻲ‪ .‬ستاسﯥ رب زر جزا ورکونﮑی دی او‬ ‫بﯧشﮑه ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬

‫‪147‬‬

‫سوره اﻻعراف ‪٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬آلمص‪ -٢ .‬دا کتاب دی ﭼﯥ ﭘه تا نازل شوی دی‪ .‬نو ستا زړه دې د‬ ‫دې له وجﯥ نه تن ﯧ ي ﭼﯥ ته د دې ﭘه وسيﻠه خﻠک ووٻروې او دا د‬ ‫ايﻤان خاوندانو لپاره يادونه ده‪ -٣ .‬ﭼﯥ نازل شوی دی ستا د رب له‬ ‫طرفه‪ ،‬د هﻐه ﭘيروي وک ه او له هﻐه بﻐير د نورو ﭘالونﮑو ﭘيروي مه‬ ‫کوئ‪ .‬تاسﯥ ډٻر ل نﺼيحت منئ‪ -۴ .‬او ومره کﻠﻲ موږ هﻼک ک ي‬ ‫دي‪ .‬ﭘه هﻐوی زموږ ﻋﺬاب د شپﯥ راﻏﻠی يا ماسپ ين ﭼﯥ هﻐوی به آرام‬ ‫کاوه‪ -۵ .‬بيا ﭼﯥ ﭘه هﻐوی زموږ ﻋﺬاب راﻏی‪ ،‬نو هﻐوی له دې بﻐير نور‬ ‫هﯧ نه شول ويﻠی ﭼﯥ موږ ر تيا ظالﻤان يوو‪ -۶ .‬نو موږ حتﻤا ً له هﻐوی‬ ‫ﭘو تنه کوو ﭼﯥ ﭼا ته رسوﻻن لﯧ ل شوي او موږ به حتﻤا ً له رسوﻻنو‬ ‫ﭘو تنه کوو‪ -٧ .‬بيا به موږ د هﻐوی ﭘه مخﮑﯥ هر ه له ﻋﻠﻢ سره بيان‬ ‫ک و او موږ هﯧ ﮑﻠه ﻏايب نه وو‪ -٨ .‬ﭘه هﻐه ورځ به يوازې حق دروند‬ ‫وي‪ .‬نو د ﭼا تﻠه ﭼﯥ درنه وي‪ ،‬هﻐه به کامياب وي‪ -٩ .‬او د ﭼا تﻠه ﭼﯥ‬ ‫سپﮑه وي‪ ،‬هﻐوی هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ انونه يﯥ ﭘه تاوان کﯥ اﭼولﻲ‪،‬‬ ‫ﮑه هﻐوی زموږ له ن و سره بﯥ ﻋدلﻲ کوله‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او موږ تاسﯥ ته ﭘه ﻤﮑه ای درک ‪ ،‬او موږ ﭘه کﯥ تاسﯥ ته د‬ ‫ژوند وسايل برابر ک ل‪ ،‬خو تاسﯥ ډٻر ل شﮑر وباسئ‪ -١١ .‬او موږ‬ ‫تاسﯥ ﭘيدا ک ئ‪ ،‬بيا مو ستاسﯥ ﺻورت ساز ک ‪ .‬بيا مو مﻼيﮑو ته وويل‬ ‫ﭼﯥ آدم ته سجده وک ئ‪ .‬نو هﻐوی سجده وک له‪ ،‬خو ابﻠيس ﭘه سجده‬ ‫کونﮑو کﯥ شامل نه شو‪ -١٢ .‬ﷲ ورته وويل ﭼﯥ ته ه شﻲ له سجدې‬ ‫منع ک ې‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ما درته حﮑﻢ ک ی و‪ .‬ابﻠيس وويل ﭼﯥ زه تر‬ ‫هﻐه ﻏوره يﻢ‪ .‬تا زه له اوره جوړ ک ی يﻢ او آدم له خاورې‪ -١٣ .‬ﷲ‬

‫‪148‬‬

‫وويل ﭼﯥ ته له دې ايه ﮑته شه‪ .‬ته دا حق نه لرې ﭼﯥ )دلته( کﺒر‬ ‫وک ې‪ .‬نو وو ه‪ ،‬يقينا ً ﭼﯥ ته ذليل يﯥ‪ -١۴ .‬ابﻠيس وويل تر هﻐﯥ ور ﯥ‬ ‫مهﻠت راک ه‪ ،‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ ول خﻠک را ﭘورته کﯧ ي‪ -١۵ .‬ﷲ‬ ‫ورته وويل ﭼﯥ تاته مهﻠت درک ی شو‪ -١۶ .‬ابﻠيس ورته وويل دا ﭼﯥ تا‬ ‫زه ﻤراه ک ی يﻢ‪ ،‬نو زه به د خﻠﮑو لپاره ستا ﭘه سﻤه ﻻره کﯧنﻢ‪ -١٧ .‬بيا‬ ‫به د هﻐوی له مخﯥ او شا او د هﻐوی له ﻲ او ﭼپ )طرفه( را ﻢ او ته‬ ‫به ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره شﮑر زاره ونه مومﯥ‪ -١٨ .‬ﷲ وويل ﭼﯥ وو ه‬ ‫له دې ايه ذليل او ر ل شوی‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ هر وک ستا ﭘه ﻻره‬ ‫ﻻړ شﻲ‪ ،‬نو زه به له هﻐوی ولو دوزخ ډک ک م‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او ای آدمه‪ ،‬ته او ستا مﯧرمن ﭘه جنت کﯥ اوسﯧ ئ او وخورئ له‬ ‫هر ايه ﭼﯥ ﻏواړئ‪ ،‬خو هﻐﯥ ونﯥ ته مه ن دې کﯧ ئ‪ ،‬نﻲ ﭘه‬ ‫تاوانﮑونﮑو کﯥ به راشئ‪ -٢٠ .‬بيا شيﻄان هﻐوی دواړه ولﻤسول ﭼﯥ خپل‬ ‫د شرم هﻐه ايونه لوڅ ک ي ﭼﯥ له هﻐه ﭘ شوي وو‪ .‬هﻐه وويل ستاسﯥ‬ ‫رب تاسﯥ له دې ونﯥ يوازې ﭘه دې خاطر منع ک ي يئ ﭼﯥ تاسﯥ دواړه‬ ‫مﻼيﮑﯥ نه شئ يا تاسﯥ د تل لپاره ژوند ونه مومئ‪ -٢١ .‬او هﻐه قسﻢ‬ ‫وخوړ او ويﯥ ويل ﭼﯥ زه ستاسﯥ خيرخواه يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬نو هﻐوی ﭘه فرٻب ليواله ک ل‪ .‬بيا ﭼﯥ دواړو د هﻐه ونﯥ ميوه‬ ‫وخوړله‪ ،‬نو د هﻐوی شرم اه ﮑاره شوې‪ .‬هﻐوی انونه د باغ ﭘه ﭘا و‬ ‫ﭘ ول ﭘيل ک ل او د هﻐوی رب ور ﻏ ک ﭼﯥ ايا تاسﯥ ما له دې ونﯥ نه‬ ‫وئ منع ک ي او دا مﯥ )درته( نه وو ويﻠﻲ ﭼﯥ شيﻄان ستاسﯥ ﮑاره‬ ‫د ﻤن دی‪ -٢٣ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ﭘه خپﻠو انونو ظﻠﻢ‬ ‫ک ی او که ته موږ ونه ب ﯥ او ﭘه موږ رحﻢ ونه ک ې‪ ،‬نو موږ به ﭘه‬ ‫تاوانﮑونﮑو کﯥ راشوو‪ -٢۴ .‬ﷲ وويل‪ ،‬ﮑته شئ‪ ،‬تاسﯥ د يو بل د ﻤنان‬ ‫شوئ او تاسﯥ لپاره ﭘه ﻤﮑه د يوې اکﻠﯥ مودې لپاره اوسﯧدل او ه‬

‫‪149‬‬

‫اخيستل شوو‪ -٢۵ .‬ﷲ وويل‪ ،‬ﭘه هﻤاﻏﯥ کﯥ به تاسﯥ ژوند کوئ او ﭘه‬ ‫هﻤاﻏﯥ کﯥ به تاسﯥ مرئ او له هﻤاﻏﯥ به تاسﯥ را ويستل کﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬ای د آدم اوﻻده‪ ،‬تاسﯥ ته موږ داسﯥ لﺒاس نازل ک ﭼﯥ ستاسﯥ د‬ ‫بدن قابل شرم برخﯥ ﭘ ﯥ ک ي او زينت هﻢ )درک ي(‪ .‬او د تقوی لﺒاس‬ ‫تر دې هﻢ ﻏوره دی‪ .‬دا د ﷲ له ن و دي ﭼﯥ خﻠک ﻏور وک ي‪ -٢٧ .‬ای‬ ‫د آدم اوﻻده‪ ،‬شيﻄان مو تﯧر نه باسﻲ‪ ،‬لﮑه ن ه يﯥ ﭼﯥ ستاسﯥ مور او‬ ‫ﭘﻼر له جنته را وويستل‪ ،‬هﻐه د هﻐوی جامﯥ وويستﻠﯥ ﭼﯥ د خﻠﮑو مﺦ‬ ‫ته يﯥ بﯥ ﭘردې ک ي‪ .‬او د هﻐه مﻠ ري تاسﯥ له داسﯥ ايه وري‪ ،‬له‬ ‫کومه ايه ﭼﯥ تاسﯥ هﻐوی نه ورئ‪ .‬موږ شيﻄانان د هﻐه ﭼا مﻠ ري‬ ‫ک ي ﭼﯥ ايﻤان نه راوړي‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬او وک ﭼﯥ فحش ) ﮑاره بدي( کوي‪ ،‬وايﻲ ﭼﯥ موږ خپل ﭘﻼر‬ ‫نيﮑه هﻤداسﯥ ليدلﻲ او ﷲ موږ ته هﻤداسﯥ حﮑﻢ ک ی دی‪ .‬ووايه‪ ،‬ﷲ‬ ‫هﯧ ﮑﻠه د بد کار حﮑﻢ نه کوي‪ .‬ايا تاسﯥ ﭘه ﷲ ﭘورې هﻐه خﺒره ت ئ ﭼﯥ‬ ‫ﭘه هﮑﻠه يﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪ -٢٩ .‬ووايه ﭼﯥ زما رب د قسط )ﻋدل( حﮑﻢ‬ ‫ک ی او دا ﭼﯥ د هر لﻤان ه ﭘه وخت خپل مﺦ سيده کوئ‪ .‬او هﻐه را بولئ‬ ‫او د هﻐه لپاره دين خالص کوئ‪ .‬لﮑه ن ه ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ مخﮑﯥ ﭘيدا‬ ‫ک ئ‪ ،‬داسﯥ به تاسﯥ بيا هﻢ ﭘيدا کﯧ ئ‪ -٣٠ .‬يوې ډلﯥ ته هﻐه ﻻره ودلﯥ‬ ‫او يوه ډله داسﯥ ده ﭼﯥ ﻤراهﻲ ﭘرې ثابته شوې ده‪ .‬هﻐوی ﷲ ﭘري ی او‬ ‫شيﻄان يﯥ د ان مﻠ ری ک ی او دا ﻤان کوي ﭼﯥ نﻲ ﭘه هدايت دي‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬ای د آدم اوﻻده‪ ،‬د هر لﻤان ه ﭘه وخت خپل لﺒاس اﻏوندئ او خورئ‬ ‫ئ او له حده مه و ئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ هﻐوی نه خو وي ﭼﯥ له حده و ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬ووايه د ﷲ هﻐه زينت او د خوراک ﭘاک شيان ﭼا حرام ک ي ﭼﯥ‬ ‫ﷲ خپﻠو بنده انو ته ﭘيدا ک ي‪ .‬ووايه هﻐه د دنيا ﭘه ژوند کﯥ هﻢ د ايﻤان‬ ‫د خاوندانو لپاره دي او ﭘه آخرت کﯥ خو به خاص د هﻐوی لپاره وي‪.‬‬

‫‪150‬‬

‫داسﯥ موږ خپل آيتونه ﭘه رو انه ډول بيانوو د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ‬ ‫ﭘوهﯧدل وﻏواړي‪ -٣٣ .‬ووايه‪ ،‬زما رب خو فحش خﺒرې حرامﯥ ک ي‬ ‫که ﭘ ﯥ وي که ﮑاره او ناه او ناحقه زياتی او دا خﺒره ﭼﯥ تاسﯥ له‬ ‫هﻐه سره وک شريک ک ئ ﭼﯥ هﻐه يﯥ هﯧ دليل نه دی نازل ک ی او‬ ‫دا ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه ﷲ ﭘسﯥ داسﯥ خﺒره وت ئ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او د هر قوم لپاره يوه اکﻠﯥ موده ده‪ .‬بيا ﭼﯥ د هﻐوی موده راشﻲ‪،‬‬ ‫نو هﻐوی به نه يو ساﻋت وروسته کﯧدای شﻲ او نه به مخﮑﯥ کﯧدای شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬ای د آدم اوﻻده‪ ،‬که تاسﯥ ته ستاسﯥ له من ه رسول راشﻲ او زما‬ ‫آيتونه درته ووايﻲ‪ ،‬نو وک ﭼﯥ ووٻرٻده او ان يﯥ اﺻﻼح ک ‪ ،‬د‬ ‫هﻐوی لپاره به نه وٻره وي او نه به هﻐوی خﻔه وي‪ -٣۶ .‬او وک ﭼﯥ‬ ‫زما آيتونه دروغ وبولﻲ او کﺒر ﭘرې وک ي‪ ،‬هﻐوی دوزخيان دي‪ .‬تل به‬ ‫هﻐه کﯥ اوسﯧ ي‪ -٣٧ .‬بيا به تر هﻐه لوی ظالﻢ وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ تور‬ ‫ﭘورې ک ي يا د هﻐه ن ﯥ دروغ وبولﻲ‪ ،‬د هﻐوی ﭘه نﺼيب ﭼﯥ کومه‬ ‫برخه ليﮑل شوې‪ ،‬هﻐه به ورته رسﯧ ي‪ .‬تر دې ﭼﯥ زموږ لﯧ لﻲ د هﻐوی‬ ‫د ساه اخيستو لپاره ورته ور ورسﯧ ي‪ ،‬نو له هﻐوی به وﭘو تﻲ ﭼﯥ له‬ ‫ﷲ بﻐير مو وک رابﻠل هﻐوی اوس ﭼﯧرې دي‪ .‬هﻐوی به ووايﻲ هﻐوی‬ ‫ول له موږ ورک شوي‪ .‬او هﻐوی به ﭘه ان اقرار وک ي ﭼﯥ بﯧشﮑه‬ ‫هﻐوی انﮑار کونﮑﻲ وو‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬ﷲ به ووايﻲ‪ ،‬ورننو ئ اور ته د جناتو او انسانانو له هﻐو ډلو سره‬ ‫ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ تﯧرې شوې دي‪ .‬هره ډله ﭼﯥ دوزخ ته ننو ﻲ‪ ،‬ﭘه‬ ‫خپﻠﯥ مﻠ رې ډلﯥ به لﻌنت وايﻲ‪ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه ﭘه کﯥ را ول شﻲ‪ ،‬نو د‬ ‫هﻐوی وروستﻲ به د مخﮑينيو ﭘه هﮑﻠه وايﻲ‪ ،‬ای زموږ ربه‪ ،‬دا هﻐه خﻠک‬ ‫دي ﭼﯥ موږ يﯥ ﻤراهان ک و‪ ،‬نو دوی ته د اور دوه ﭼنده ﻋﺬاب ورک ه‪.‬‬ ‫ﷲ به ووايﻲ ﭼﯥ د ولو لپاره جزا دوه ﭼنده ده‪ ،‬خو تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬

‫‪151‬‬

‫‪ -٣٩‬او د هﻐوی مخﮑينﻲ به د وروستنيو ﭘه هﮑﻠه وايﻲ ﭼﯥ موږ ﭘه تاسﯥ‬ ‫هﯧ فضﻠيت نه لرو‪ .‬نو د خپﻠو و ﭘه نتيجه کﯥ د اور خوند و ورئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ زموږ ن ﯥ دروغ بﻠﻠﻲ او کﺒر يﯥ ﭘرې‬ ‫ک ی‪ ،‬د هﻐوی لپاره به د آسﻤان دروازې نه بﯧرته کﯧ ي او هﻐوی به‬ ‫جنت ته نه ننو ﻲ‪ ،‬تر و ﭼﯥ اوښ د ستنﯥ له سوري تﯧر نه شﻲ‪ .‬او‬ ‫موږ مجرمانو ته هﻤداسﯥ جزا ورکوو‪ -۴١ .‬د هﻐوی لپاره به د دوزخ‬ ‫ک هﻢ وي او دﭘاسه )ﭼﯥ ه اﻏوندي( هﻐه به هﻢ د دوزخ وي‪ .‬او موږ‬ ‫ظالﻤانو ته هﻤداسﯥ جزا ورکوو‪ -۴٢ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک‬ ‫کارونه يﯥ وک ل‪ ،‬موږ ﭘه هر شخص د هﻐه وس سره سﻢ ﭘﯧ ﻲ اﭼوو‪.‬‬ ‫هﻤدا خﻠک د جنت واﻻ دي او تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬او موږ به د هﻐوی له سينو هر ډول کرکه وباسوو‪ .‬د هﻐوی )د‬ ‫باﻏونو( ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي او هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ ول تﻌريﻔونه د‬ ‫ﷲ دي ﭼﯥ موږ يﯥ دلته را ورسولو او موږ ﻻره نه شوه موندﻻی که‬ ‫هﻐه راته هدايت نه وای ک ی‪ .‬زموږ د رب رسول ر تيا خﺒره راوړې‬ ‫وه‪ .‬او ﻏ به راشﻲ ﭼﯥ دا جنت دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ د خپﻠو اﻋﻤالو له وجﯥ‬ ‫وارثان اکل شوي يئ‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬او جنتيان به دوزخيانو ته ﻏ کوي ﭼﯥ موږ سره خپل رب کومه‬ ‫وﻋده ک ې وه هﻐه موږ ر تيا وموندله‪ ،‬ايا تاسﯥ هﻢ د خپل رب وﻋده‬ ‫ر تيا وموندله‪ .‬هﻐوی به وايﻲ هو‪ .‬بيا به يو کس د دواړو له من ه ﻏ‬ ‫ک ي ﭼﯥ ﭘه ظالﻤانو دې لﻌنت وي‪ -۴۵ .‬ﭼﯥ د ﷲ له ﻻرې يﯥ )خﻠک(‬ ‫منع کول او کوږوالی يﯥ ﭘه کﯥ ل اوه او له آخرت منﮑر وو‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬او د هﻐوی دواړو ترمن به يوه ﭘوله وي‪ .‬او ﭘه اﻋراف به ينﯥ‬ ‫خﻠک وي ﭼﯥ هر وک به له خپﻠو ن و ﭘﯧژنﻲ او جنتيانو ته به ﻏ کوي‬ ‫ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ دې سﻼمتﻲ وي‪ ،‬هﻐوی به ﻻ جنت ته نه وي ننوتﻲ‪ ،‬خو‬

‫‪152‬‬

‫تﻤه به يﯥ لري‪ -۴٧ .‬او بيا ﭼﯥ د هﻐوی ستر ﯥ ﭘه دوزخيانو ول ﯧ ي‪،‬‬ ‫نو وايﻲ به ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ له دې ظالﻤانو سره مه شامﻠوه‪-۴٨ .‬‬ ‫او د اﻋراف واﻻ به ﭘه هﻐو خﻠﮑو ﻏ کوي ﭼﯥ هﻐوی له خپﻠو ن و‬ ‫ﭘﯧژنﻲ‪ .‬وايﻲ به ﭼﯥ ستاسﯥ ډله او ستاسﯥ لويﻲ ستاسﯥ ﭘه کار نه شوه‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬ايا دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه هﮑﻠه قسﻢ کاوه ﭼﯥ دوی ته به‬ ‫د ﷲ رحﻤت ونه رسﯧ ي‪ .‬جنت ته ننو ئ‪ ،‬اوس نه ﭘه تاسﯥ کومه وٻره‬ ‫شته او نه به تاسﯥ خﻔه يئ‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او دوزخيان به جنتياتو ته ﻏ کوي ﭼﯥ ﭘه موږ ل ې اوبه را واﭼوئ‬ ‫له هﻐه ه ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ ته د خوراک لپاره درک ي دي‪ .‬هﻐوی به وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ ﷲ دا دواړه شيان ﭘه منﮑرينو حرام ک ي دي‪ -۵١ .‬هﻐوی ﭼﯥ خپل‬ ‫دين يﯥ لوبﯥ وکﯥ ک ې وې او هﻐوی ﭼﯥ د دنيا ژوند ﭘه تﯧروتنه کﯥ‬ ‫اﭼولﻲ وو‪ .‬نو نن به موږ هﻐوی هﯧر ک و‪ ،‬هﻐسﯥ لﮑه ن ه ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫خپل د هﻐﯥ ور ﯥ مﻼقات هﯧر ک ی او لﮑه ن ه ﭼﯥ هﻐوی زموږ له‬ ‫ن و انﮑار کاوه‪.‬‬ ‫‪ -۵٢‬او موږ هﻐو خﻠﮑو ته داسﯥ کتاب ور لﯧ لی ﭼﯥ موږ د ﻋﻠﻢ ﭘه بنس‬ ‫مﻔﺼل ک ی او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی هﻐوی ته مو هدايت او رحﻤت‬ ‫) ر ولی(‪ -۵٣ .‬ايا اوس هﻐوی دې ته ﭘه تﻤه دي ﭼﯥ د دې مضﻤون‬ ‫واضح شﻲ‪ .‬ﭘه کومه ورځ يﯥ ﭼﯥ مضﻤون واضح شﻲ‪ ،‬نو کومو خﻠﮑو‬ ‫ﭼﯥ تر دې ﭘخوا هﯧر ک ی و‪ ،‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ بﯧشﮑه زموږ د رب‬ ‫ﭘﯧﻐﻤﺒرانو حق راوړی و‪ .‬نو ايا اوس کوم شﻔاﻋت کونﮑی شته ﭼﯥ زموږ‬ ‫شﻔاﻋت وک ي يا موږ بﯧرته هﻐه ای ته ولﯧ ي‪ ،‬ﭼﯥ موږ هﻠته تر هﻐﯥ‬ ‫مختﻠف ﻋﻤل وک و ﭼﯥ مو مخﮑﯥ کاوه‪ .‬هﻐوی خپل ان ﭘه تاوان کﯥ‬ ‫اﭼولی او ه يﯥ ﭼﯥ زړونو کﯥ ﭘ ول هﻐه ترې هﯧر شوي‪.‬‬

‫‪153‬‬

‫‪ -۵۴‬بﯧشﮑه ستاسﯥ رب هﻐه ﷲ دی ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ ﭘه شپ و‬ ‫ور و کﯥ ﭘيدا ک ل‪ .‬بيا ﭘه ﻋرش متﻤﮑن شو‪ .‬هﻐه شپه ﭘه ور ﯥ راوړي‬ ‫او ورځ ورﭘسﯥ ﭘه من ه را ﻲ‪ .‬هﻐه لﻤر‪ ،‬سپوږم او ستوري ﭘيدا ک ي‬ ‫او ول د هﻐه د حﮑﻢ تابع دي‪ .‬ياد ساتئ‪ ،‬ﭘيدا کول او حﮑﻢ کول د هﻐه‬ ‫کار دی‪ .‬هﻐه د برکت خاوند دی ﭼﯥ د ول جهان رب دی‪ -۵۵ .‬خپل‬ ‫رب ﭘه زارۍ ﮑاره او ﭘ يادوئ‪ .‬يقينا ً هﻐه له حده وتونﮑﻲ نه خو وي‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬او د هﻐه له اﺻﻼح وروسته ﭘه ﻤﮑه فساد مه کوئ‪ .‬هﻐه ﭘه وٻره‬ ‫او هيﻠه را وبولئ‪ .‬يقينا ً د هﻐه رحﻤت نﯧﮑو خﻠﮑو ته ن دې دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬او هﻐه ﷲ دی ﭼﯥ هوا انﯥ له خپل رحﻤت مخﮑﯥ د زٻري ﭘه تو ه‬ ‫لﯧ ي‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه ﯥ وري ﯥ را ﭘورته کوي‪ ،‬موږ هﻐه د يوه وچ وطن‬ ‫لور ته لﯧ و‪ .‬بيا موږ د هﻐه ﭘه وسيﻠه را ﮑته کوو‪ .‬بيا د هﻐو )اوبو( ﭘه‬ ‫وسيﻠه هر ډول مﯧوې را شنﯥ کوو‪ .‬ﭘه دې ډول موږ م ي را وباسوو ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ﻏور وک ئ‪ -۵٨ .‬او کومﯥ ﻤﮑﯥ ﭼﯥ ﯥ دي د هﻐه ﭘيداوار د‬ ‫هﻐه د رب ﭘه حﮑﻢ راو ﻲ‪ ،‬او کومﯥ ﻤﮑﯥ ﭼﯥ خرابﯥ وي‪ ،‬د هﻐه‬ ‫ﭘيداوار ل وي‪ .‬ﭘه دې تو ه موږ خپﻠﯥ ن ﯥ مختﻠﻔو اړخونو کﯥ يو د‬ ‫هﻐو لپاره ﭼﯥ شﮑر کوي‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬موږ نوح د هﻐه د قوم طرف ته ولﯧ ه‪ .‬نوح وويل ای زما قومه‪ ،‬د‬ ‫ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ .‬له هﻐه بﻐير ستاسﯥ بل مﻌﺒود نشته‪ .‬زه ﭘه تاسﯥ د يوې‬ ‫لويﯥ ور ﯥ له ﻋﺬابه وٻرٻ م‪ -۶٠ .‬د هﻐه د قوم مشرانو وويل موږ ته‬ ‫خو داسﯥ ﮑاري ته ﭘه يوه ﮑاره ﻤراه اخته يﯥ‪ -۶١ .‬نوح وويل ای‬ ‫زما قومه‪ ،‬ﭘه ما کﯥ ﻤراهﻲ نشته‪ ،‬بﻠﮑﯥ زه د ول ﻋالﻢ د ﭘرورد ار )له‬ ‫اړخه( را استول شوی يﻢ‪ -۶٢ .‬تاسﯥ ته د خپل رب ﭘيﻐامونه در رسوم‬ ‫او ستاسﯥ خيرخواهﻲ کوم‪ .‬او زه د ﷲ له طرفه ﭘه هﻐه خﺒره ﭘوهﯧ م ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ﭘرې نه ﭘوهﯧ ئ‪ -۶٣ .‬ايا تاسﯥ ﭘه دې حيران يئ ﭼﯥ ستاسﯥ د رب‬

‫‪154‬‬

‫نﺼيحت تاسﯥ ته ستاسﯥ د ډلﯥ د يوه کس ﭘه وسيﻠه راﻏی ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ووٻروي ﭼﯥ وساتل شئ او رحﻢ در باندې وشﻲ‪ -۶۴ .‬نو هﻐوی هﻐه‬ ‫دروغ وباله‪ .‬بيا موږ نوح وساته او هﻐه خﻠک هﻢ ﭼﯥ ورسره ﭘه ک ت‬ ‫کﯥ وو او موږ هﻐه خﻠک ډوب ک ل ﭼﯥ زموږ ن ﯥ يﯥ دروغ بﻠﻠﯥ وې‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه خﻠک ړانده وو‪.‬‬ ‫‪ -۶۵‬او ﻋاد ته موږ د هﻐه ورور هود ور ولﯧ ه‪ .‬هﻐه وويل ای زما قومه‪،‬‬ ‫د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ ،‬له هﻐه بﻐير ستاسﯥ هﯧ مﻌﺒود نشته‪ .‬نو تاسﯥ نه‬ ‫وٻرٻ ئ‪ -۶۶ .‬د هﻐه د قوم مشرانو ﭼﯥ انﮑار کاوه‪ ،‬ويﯥ ويل‪ ،‬موږ خو‬ ‫تا ﭘه بﯥ ﻋقﻠ اخته وينوو او موږ داسﯥ ﻤان کوو ﭼﯥ ته دروﻏجن يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬هود وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬ﭘه ما کﯥ بﯥ ﻋقﻠﻲ نشته‪ ،‬بﻠﮑﯥ زه د‬ ‫ول ﻋالﻢ د رب رسول يﻢ‪ -۶٨ .‬تاسﯥ ته د خپل رب ﭘيﻐﻤامونه در رسوم‪،‬‬ ‫ستاسﯥ خيرخواه او امين يﻢ‪ -۶٩ .‬ايا تاسﯥ ﭘه دې حيران يئ ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ته ستاسﯥ له من ه د يوه کس ﭘه وسيﻠه‪ ،‬ستاسﯥ د رب نﺼيحت راﻏی‬ ‫ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ووٻروي‪ .‬او ياد ک ئ ﭼﯥ کﻠه هﻐه د نوح له قوم وروسته‬ ‫تاسﯥ د هﻐه ای ناستﻲ )جانشين( ک ئ او ستاسﯥ بدنونه يﯥ قوي ک ل‪،‬‬ ‫نو د ﷲ نﻌﻤتونه ياد ک ئ ﭼﯥ کاميابﻲ ومومئ‪.‬‬ ‫‪ -٧٠‬د هود قوم وويل‪ ،‬ايا ته موږ ته د دې لپاره راﻏﻠی يﯥ ﭼﯥ موږ‬ ‫يوازې د ﷲ ﻋﺒادت وک و او هﻐو ﭘرٻ دو ﭼﯥ زموږ ﭘﻼر نيﮑه يﯥ ﻋﺒادت‬ ‫کاوه‪ .‬نو ته ﭼﯥ د کوم ﻋﺬاب خﺒرداری راکوې‪ ،‬که ر تينی يﯥ هﻐه‬ ‫راوړه‪ -٧١ .‬هود وويل‪ ،‬ايا ﭘه تاسﯥ ستاسﯥ د رب له طرفه ﻋﺬاب او‬ ‫ﻏضب نازل شوی دی‪ .‬ايا تاسﯥ ماسره ﭘه هﻐو نومونو جن ﯧ ئ ﭼﯥ‬ ‫ستاسﯥ ﭘﻠرونو او نيﮑونو اي ﻲ دي‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﷲ يﯥ هﯧ سند نه دی نازل‬ ‫ک ی‪ .‬نو ﭘه تﻤه شئ‪ ،‬زه هﻢ تاسﯥ سره ﭘه تﻤه ناستو کﯥ يﻢ‪ -٧٢ .‬بيا موږ‬

‫‪155‬‬

‫هﻐه او د هﻐه مﻠ ري ﭘه خپل رحﻤت وساتل او د هﻐو خﻠﮑو ري ﯥ مو‬ ‫ﭘرې ک ې ﭼﯥ زموږ ن ﯥ يﯥ دروغ بﻠﻠﯥ او نه يﯥ منﻠﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬او ثﻤود ته مو د هﻐوی ورور ﺻالح ولﯧ ه‪ .‬هﻐه وويل ای زما قومه‪،‬‬ ‫د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ ،‬له هﻐه بﻐير ستاسﯥ هﯧ مﻌﺒود نشته‪ .‬تاسﯥ ته ستاسﯥ‬ ‫د رب له طرفه يوه ﮑاره ن ه راﻏﻠﯥ ده‪ .‬دا د ﷲ او ه تاسﯥ ته د يوې‬ ‫ن ﯥ ﭘه تو ه ده‪ .‬نو هﻐه ﭘرٻ دئ ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻤﮑه خوراک وک ي‪ .‬او‬ ‫هﻐه ته کوم تاوان ونه رسوئ‪ ،‬نﻲ تاسﯥ به يو له درده ډک ﻋﺬاب ونيسﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬او ياد ک ئ ﭼﯥ ﷲ له ﻋاد وروسته تاسﯥ د هﻐوی ایناستﻲ‬ ‫)جانشين( ک ئ او تاسﯥ ته يﯥ ﭘه ﻤﮑه استو ن ای درک ‪ .‬تاسﯥ د هﻐه‬ ‫ﭘه ميدانونو کﯥ ما جوړوئ او ﻏرونه توږئ او کورونه جوړوئ‪ .‬نو د‬ ‫ﷲ نﻌﻤتونه ياد ک ئ او ﭘه ﻤﮑه فساد مه خپروئ‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬د هﻐه د قوم مشرانو ﭼﯥ کﺒر يﯥ وک ‪ ،‬هﻐو مومنانو ته يﯥ وويل‬ ‫ﭼﯥ ناتوان ل کﯧده‪ ،‬ايا تاسﯥ باور لرئ ﭼﯥ ﺻالح د خپل رب له طرفه‬ ‫را لﯧ ل شوی‪ .‬هﻐوی وويل موږ خو ﭘه هﻐه ه ايﻤان راوړی ﭼﯥ ده‬ ‫راوړي دي‪ -٧۶ .‬هﻐو کﺒرجنو خﻠﮑو وويل ﭼﯥ موږ خو له هﻐه ه منﮑر‬ ‫يوو ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې ايﻤان راوړی دی‪ -٧٧ .‬بيا هﻐوی او ه حﻼله ک ه‬ ‫او د خپل رب له حﮑﻢ يﯥ مﺦ واړوه‪ .‬او هﻐوی وويل‪ ،‬ای ﺻالح‪ ،‬که ته‬ ‫ﭘﯧﻐﻤﺒر يﯥ نو هﻐه ﻋﺬاب راوړه ﭼﯥ موږ دې ترې وٻرولو‪ -٧٨ .‬بيا هﻐوی‬ ‫زلزلﯥ را ونيول او ﭘه خپل کور کﯥ ﭘ مخﯥ ﭘراته ﭘاتﯥ شول‪ -٧٩ .‬او‬ ‫ﺻالح ﭘه دې وينا د هﻐوی له کﻠﻲ را ووت ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬ما تاسﯥ ته‬ ‫د خپل رب ﭘيﻐام در ورساوه او ما ستاسﯥ خير وﻏو ت‪ ،‬خو تاسﯥ‬ ‫خيرخواهان نه خو وئ‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬او موږ لوط ولﯧ ه‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل قوم ته وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ د ﮑاره‬ ‫بﯥ حياي کار کوئ ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ ﭘه دنيا کﯥ هﯧچا نه دی ک ی‪.‬‬

‫‪156‬‬

‫‪ -٨١‬تاسﯥ ﯥ ﭘرٻ دئ او ﭘه س يو خپل خواهش ﭘوره کوئ‪ .‬بﻠﮑﯥ‬ ‫تاسﯥ له حده او تونﮑﻲ خﻠک يئ‪ -٨٢ .‬خو د هﻐه د قوم واب ورته له‬ ‫دې بﻐير بل ه نه و ﭼﯥ دا له خپل کﻠﻲ وباسئ‪ .‬دا خﻠک ان ډٻر ﭘاک‬ ‫ﭘاک کوي‪ -٨٣ .‬بيا موږ لوط او د هﻐه کورن وساتل‪ ،‬د هﻐه له مﯧرمنﯥ‬ ‫بﻐير ﭼﯥ ﭘه وروسته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو کﯥ شوه‪ -٨۴ .‬او موږ ﭘه هﻐوی د‬ ‫تي و باران ووراوه‪ ،‬بيا و ورئ ﭼﯥ د مجرمانو انجام ن ه شو‪.‬‬ ‫‪ -٨۵‬او مدين ته موږ د هﻐوی ورور شﻌيب ولﯧ ه‪ .‬هﻐه وويل ای زما‬ ‫قومه‪ ،‬د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ ،‬له هﻐه بﻐير ستاسﯥ هﯧ مﻌﺒود نشته‪ .‬تاسﯥ‬ ‫ته ستاسﯥ د رب له طرفه دليل راﻏﻠی دی‪ .‬نو ناپ او تول ﭘوره کوئ‪ .‬او‬ ‫خﻠﮑو ته د هﻐو يزونه ل مه ورکوئ‪ .‬او د دې له اﺻﻼح وروسته ﭘه‬ ‫ﻤﮑه فساد مه خپروئ‪ .‬دا ستاسﯥ لپاره ﻏوره ده که تاسﯥ مومنان يئ‪.‬‬ ‫‪ -٨۶‬او ﭘه ﻻره )د دې لپاره( مه کﯧنئ ﭼﯥ وک ووٻروئ د ﷲ له ﻻرو‬ ‫او منع ک ئ هﻐه خﻠک ﭼﯥ ايﻤان يﯥ ﭘرې راوړی او د هﻐه ﭘه ﻻره کﯥ‬ ‫کوږوالی ول وئ‪ .‬او ياد ک ئ ﭼﯥ تاسﯥ ډٻر ل وئ‪ ،‬بيا تاسﯥ ډٻر ک ی‬ ‫شوئ‪ .‬او و ورئ ﭼﯥ د فساد کونﮑو انجام ه شو‪ -٨٧ .‬او که ﭘه تاسﯥ‬ ‫کﯥ يوې ډلﯥ ﭘه هﻐه ه ايﻤان راوړی ﭼﯥ ما راوړی او يوې ډلﯥ ايﻤان‬ ‫نه دی راوړی‪ ،‬نو ﭘه تﻤه شئ تر هﻐﯥ ﭼﯥ ﷲ ستاسﯥ ترمن فيﺼﻠه‬ ‫وک ي او هﻐه ﻏوره فيﺼﻠه کونﮑی دی‪.‬‬ ‫٭ ‪ -٨٨‬د قوم لويو متﮑﺒرانو وويل ﭼﯥ ای شﻌيﺒه موږ به تا او هﻐو ﭼﯥ‬ ‫ﭘه تا يﯥ ايﻤان راوړی له خپل کﻠﻲ وباسو‪ ،‬يا بﯧرته زموږ مﻠت ته راشه‪.‬‬ ‫شﻌيب وويل‪ ،‬که ﭼﯧرې موږ دا کار خوښ نه ک و بيا هﻢ‪ -٨٩ .‬موږ ﭘه‬ ‫ﷲ دروغ تپونﮑﻲ شوو که ﭼﯧرې موږ له هﻐﯥ وروسته بيا هﻢ ستاسﯥ‬ ‫مﻠت ته درشو ﭼﯥ ﷲ ترې موږ ساتﻠﻲ يوو‪ .‬او موږ ته دا مﻤﮑنه نه ده‬ ‫ﭼﯥ هﻐه مﻠت ته بﯧرته ستانه شوو‪ ،‬م ر که ﭼﯧرې زموږ رب ﷲ داسﯥ‬

‫‪157‬‬

‫وﻏواړي‪ .‬زموږ رب هر ه ﭘه خپل ﻋﻠﻢ کﯥ راوستﻲ دي‪ .‬موږ ﭘه خپل‬ ‫رب توکل ک ی دی‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬زموږ او زموږ د قوم ترمن حق‬ ‫فيﺼﻠه وک ه‪ ،‬ته ﻏوره فيﺼﻠه کونﮑی يﯥ‪ -٩٠ .‬او ﭘه هﻐه قوم کﯥ ﭼﯥ‬ ‫کومو مشرانو انﮑار ک ی و‪ ،‬ويﯥ ويل‪ ،‬که تاسﯥ د شﻌيب ﭘيروي وک ئ‪،‬‬ ‫نو برباد به شئ‪ -٩١ .‬بيا هﻐوی زلزلﯥ ونيول‪ .‬نو هﻐوی ﭘه خپﻠو کورونو‬ ‫کﯥ ﭘ مخﯥ ﭘراته ﭘاتﯥ شول۔۔ ‪٩٢‬۔۔ ﭼا ﭼﯥ شﻌيب دروﻏجن بﻠﻠی و‪،‬‬ ‫داسﯥ شوو لﮑه ﭘه دې کﻠﻲ کﯥ ﭼﯥ بيخﻲ اوسﯧدل نه‪ .‬ﭼا ﭼﯥ شﻌيب‬ ‫دروﻏجن بﻠﻠی و‪ ،‬هﻐوی ﭘه تاوان کﯥ ﭘاتﯥ شول‪ -٩٣ .‬شﻌيب له هﻐوی‬ ‫مﺦ واړوه‪ ،‬ﻻړ او ويﯥ ويل‪ ،‬ای زما قومه‪ ،‬ما تاسﯥ ته د خپل رب‬ ‫ﭘﯧﻐامونه در ورسول‪ ،‬او ستاسﯥ خيرخواهﻲ مﯥ وک ه‪ .‬اوس ﭘه منﮑرانو‬ ‫ه افسوس وک م‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬او موږ ﭼﯥ هر کﻠﻲ ته هر نﺒﻲ ولﯧ ه‪ ،‬د هﻐه ) ای( خﻠک موږ ﭘه‬ ‫سختيو اخته ک ل ﭼﯥ زارۍ وک ي‪ -٩۵ .‬بيا موږ خﻔ ان ﭘه سوکال بدل‬ ‫ک تر دې ﭼﯥ هﻐوی ه ﭘرمختګ وک او ويﯥ ويل ﭼﯥ تﮑﻠيف او خو ﻲ‬ ‫خو زموږ ﭘﻼر نيﮑونو ته هﻢ رسﯧدلﯥ‪ .‬بيا موږ هﻐوی نا اﭘه ونيول او‬ ‫هﻐوی د دې ﻤان هﻢ نه کاوه‪ -٩۶ .‬او که د کﻠﻲ خﻠﮑو ايﻤان راوړی وای‬ ‫او وٻرٻدلﻲ وای‪ ،‬نو موږ به ﭘه هﻐوی د آسﻤان او ﻤﮑﯥ نﻌﻤتونه‬ ‫ﭘرانيستﻲ وای‪ .‬خو هﻐوی دروغ وبﻠل‪ ،‬نو موږ هﻐوی د خپﻠو اﻋﻤالو ﭘه‬ ‫بدل کﯥ ونيول‪ -٩٧ .‬بيا ايا د کﻠﻲ خﻠﮑو سره دا وٻره نه وه ﭼﯥ ﭘه هﻐوی‬ ‫زموږ د ﻋﺬاب د شپﯥ ﭘه داسﯥ حال کﯥ راشﻲ ﭼﯥ هﻐوی به ويده وي‪.‬‬ ‫‪ ٩٨‬يا د کﻠﻲ خﻠﮑو سره دا وٻره نه وه ﭼﯥ زموږ ﻋﺬاب ﭘرې ﭘه هﻐه ورځ‬ ‫راشﻲ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه لوبو اخته وي‪ -٩٩ .‬ايا دې خﻠﮑو سره د ﷲ د‬ ‫تدبيرونو وٻره ختﻤه شوې وه‪ .‬نو د ﷲ له تدبيرونو هﻐه خﻠک بﯥ وٻرې‬ ‫کﯧ ي ﭼﯥ تﺒاه کﯧدونﮑﻲ وي‪.‬‬

‫‪158‬‬

‫‪ -١٠٠‬ايا وک ﭼﯥ د ﻤﮑﯥ وارثان شوي‪ ،‬دوی د دې ) ﻤﮑﯥ( له تﯧرو‬ ‫استو نو سﺒق نه دی اخيستی ﭼﯥ که موږ وﻏواړو‪ ،‬هﻐوی ﭘه خپﻠو‬ ‫ناهونو کﯥ نيوﻻی شوو‪ .‬او موږ د هﻐوی ﭘه زړونو مهر ک ی‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی نه ﭘوهﯧ ي‪ -١٠١ .‬دا هﻐه کﻠﻲ دي ﭼﯥ ينﯥ حاﻻت يﯥ موږ تاته‬ ‫وايوو‪ .‬هﻐوی ته زموږ رسوﻻنو ن ﯥ يوړلﯥ‪ ،‬خو هﯧ ﮑﻠه داسﯥ ونه شوه‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی ﭘه هﻐه خﺒره ايﻤان راوړي ﭼﯥ مخﮑﯥ يﯥ دروغ بﻠﻠﯥ وه‪ .‬ﭘه‬ ‫دې تو ه ﷲ د منﮑرينو ﭘه زړونو مهر کوي‪ -١٠٢ .‬او موږ ﭘه هﻐوی‬ ‫کﯥ زياتره خﻠک وﻋده ماتونﮑﻲ وليدل او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره نافرمانه‬ ‫وموندل‪.‬‬ ‫‪ -١٠٣‬بيا له هﻐﯥ وروسته موږ موسی له خپﻠو ن و سره فرﻋون او د‬ ‫هﻐه د قوم مشرانو ته واستوه‪ ،‬خو هﻐوی زموږ له ن و سره ظﻠﻢ وک ‪.‬‬ ‫نو و وره ﭼﯥ د مﻔسدينو انجام ه شو‪ -١٠۴ .‬او موسی وويل ای‬ ‫فرﻋونه‪ ،‬زه د ﻋالﻢ د ﭘرود ار له اړخه را لﯧ ل شوی يﻢ‪ -١٠۵ .‬او دا حق‬ ‫لرم ﭼﯥ د ﷲ ﭘه نوم له حق بﻐير بﻠه خﺒره ونه ک م‪ .‬ما تاته ستا د رب له‬ ‫طرفه ﮑاره ن ﯥ راوړې دي‪ .‬نو ماسره بنﻲ اسرائيل تﻠﻠو ته ﭘرٻ ده‪.‬‬ ‫‪ -١٠۶‬فرﻋوون وويل‪ ،‬که تا کومه ن ه راوړې وي او ر تينی يﯥ‪ ،‬نو‬ ‫وړاندې يﯥ ک ه‪ -١٠٧ .‬بيا موسی خپﻠه امساء وﻏور وله او له هﻐه‬ ‫سﻤدستﻲ ﺻﻔا امار جوړ شو‪ -١٠٨ .‬او هﻐه خپل ﻻس را وويست‪ ،‬نو‬ ‫هﻐه نا اﭘه د ليدونﮑو مخﯥ ته و ﻠﯧده‪ -١٠٩ .‬د فرﻋون د قوم مشرانو‬ ‫وويل ﭼﯥ دا س ی ډٻر تﮑ ه جادو ر دی‪ ١١٠ .‬هﻐه ﻏواړي ﭼﯥ تا ستا‬ ‫له ﻤﮑﯥ وباسﻲ‪ -١١١ .‬او ستا ه مشوره ده‪ .‬هﻐو وويل موسی او د ده‬ ‫ورور ته مهﻠت ورک ه او ول ار ته جارﭼيان )نﻐارهﭼيان( ولﯧ ه‪.‬‬ ‫‪ -١١٢‬هﻐوی به تاته ول تﮑ ه جاود ر راوړي‪.‬‬

‫‪159‬‬

‫‪ -١١٣‬او جادو ران فرﻋون ته راﻏﻠل‪ .‬هﻐوی ويل ﭼﯥ که موږ بريالﻲ‬ ‫شوو‪ ،‬نو انﻌام به حتﻤا ً راکول کﯧ ي‪ -١١۴ .‬فرﻋون ويل‪ ،‬هو او يقينا ً‬ ‫تاسﯥ به زموږ ﭘه ن دې کسانو کﯥ شامل شئ‪ -١١۵ .‬جادو رو وويل‪ ،‬يا‬ ‫يﯥ ته وﻏور وه يا يﯥ موږ ﻏور وو‪ -١١۶ .‬موسی وويل‪ ،‬تاسﯥ يﯥ‬ ‫وﻏور وئ‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی وﻏور ول نو د خﻠﮑو ﭘه ستر و يﯥ جادې‬ ‫وک ې او ﭘه هﻐوی يﯥ وٻره خپره ک ه او ډٻره لويه دوکه يﯥ ورته وړاندې‬ ‫ک له‪ -١١٧ .‬موږ موسی ته حﮑﻢ ولﯧ ه ﭼﯥ خپﻠه امساء وﻏور وه‪ .‬نو‬ ‫هﻐﯥ نا اﭘه هﻐه ول وخوړل ﭼﯥ هﻐوی ﻏور ولﻲ وو‪ -١١٨ .‬نو حق‬ ‫ﮑاره شو او هﻐوی ﭼﯥ ه ويﻠﻲ وو‪ ،‬هﻐه ول باطل شول‪ -١١٩ .‬نو‬ ‫هﻐو خﻠﮑو هﻤالته وبايﻠﻠه او ذليل شول‪ -١٢٠ .‬او جادو ر ﭘه سجده‬ ‫ﭘرٻوتل‪ -١٢١ .‬هﻐوی وويل موږ ﭘه رب الﻌالﻤين ايﻤان راوړ‪ -١٢٢ .‬ﭼﯥ‬ ‫د موسی او هارون رب دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢٣‬فرﻋون وويل‪ ،‬تاسﯥ زما له اجازې بﻐير ﭘه موسی ايﻤان راوړ‪.‬‬ ‫يقينا ً دا يو سازش دی او تاسﯥ ﭘه ار کﯥ ﭘه دې خاطر ک ی ﭼﯥ‬ ‫اوسﯧدونﮑﻲ يﯥ له دې ايه وباسئ‪ ،‬نو تاسﯥ به زر ﭘوه شئ‪ -١٢۴ .‬زه‬ ‫به ستاسﯥ ﭘ ﯥ او ﻻسونه ﭘه مخالﻔو اړخونو ﭘرې ک م‪ ،‬بيا به تاسﯥ ول‬ ‫ﭘه دار و وم‪ -١٢۵ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬موږ به خپل رب ته ور ستنﯧ و‪.‬‬ ‫‪ -١٢۶‬ته يوازې موږ ته د دې خﺒرې جزا راکوی ﭼﯥ موږ ته د خپل رب‬ ‫ن ﯥ ﮑاره شوې‪ ،‬نو موږ ﭘرې ايﻤان راوړ‪ .‬ای ربه‪ ،‬موږ ته ﺻﺒر‬ ‫راک ه او موږ ته ﭘه اسﻼم )کﯥ( وفات راک ه‪.‬‬ ‫‪ -١٢٧‬د فرﻋون د قوم مشرانو وويل‪ ،‬ايا ته موسی او د هﻐه قوم ﭘرٻ دې‬ ‫ﭼﯥ ﭘه وطن کﯥ فساد خپور ک ي او تا او ستا مﻌﺒودان ﭘرٻ دي‪ .‬فرﻋون‬ ‫وويل ﭼﯥ موږ به د هﻐوی زامن ووژنو او د هﻐوی ﯥ به ژوندۍ‬ ‫وساتوو‪ .‬او موږ ﭘه هﻐوی ﭘوره قادر يوو‪ -١٢٨ .‬موسی خپل قوم ته وويل‬

‫‪160‬‬

‫ﭼﯥ له ﷲ مرسته وﻏواړئ او ﺻﺒر وک ئ‪ .‬ﻤﮑه د ﷲ ده‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫خپﻠو بنده انو کﯥ وک وﻏواړي هﻐه يﯥ )د ﻤﮑﯥ( وارث کوي‪ .‬او‬ ‫آخره کﯥ کاميابﻲ د هﻐوی ده ﭼﯥ له ﷲ وٻرٻ ي‪ -١٢٩ .‬د موسی قوم‬ ‫وويل‪ ،‬موږ ستا له راتﻠﻠو مخﮑﯥ هﻢ و ورول شوو او ستا له راتﻠﻠو‬ ‫وروسته هﻢ‪ .‬موسی وويل‪ ،‬ن دې ده ﭼﯥ ستاسﯥ رب ستاسﯥ د ﻤن هﻼک‬ ‫ک ي او د هﻐه ﭘه ای تاسﯥ د هﻐوی د وطن خاوندان ک ي‪ ،‬بيا و ورئ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ن ه ﻋﻤل کوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٣٠‬او موږ د فرﻋون خﻠک ﭘه قحط او د ﭘيداوار ﭘه کﻤﻲ اخته ک ل‬ ‫ﭼﯥ دا ورته نﺼيحت وي۔۔‪١٣١‬۔۔ خو کﻠه به ﭼﯥ ﭘه هﻐوی سوکالﻲ‬ ‫راﻏﻠه ويل به يﯥ ﭼﯥ دا زموږ لپاره ده او کﻠه به ﭼﯥ ﭘرې کوم آفت راﻏی‬ ‫نو موسی او د هﻐه مﻠ ري به يﯥ سپﯧره بﻠل‪ .‬واورئ‪ ،‬د هﻐوی بدبختﻲ‬ ‫خو له ﷲ سره ده‪ ،‬خو ﭘه هﻐوی کﯥ ډٻر نه ﭘوهﯧ ي‪ -١٣٢ .‬او هﻐوی‬ ‫موسی ته وويل‪ ،‬ﭘه موږ د جادو کولو لپاره که ته هره ن ه راوړې‪ ،‬موږ‬ ‫ﭘه تا ايﻤان نه راوړو‪.‬‬ ‫‪ -١٣٣‬بيا موږ ﭘه هﻐوی طوفان‪ ،‬او مﻠخان او سپ ې او ﭼون ﯥ‬ ‫)ﭼيندخﯥ( او وينه ور ﮑته ک ل‪ .‬دا هره ن ه جدا جﻼ و ودل شوه‪ .‬بيا‬ ‫هﻢ هﻐوی کﺒر وک ‪ ،‬هﻐوی مجرمان وو‪ -١٣۴ .‬او ﭘه هﻐوی به ﭼﯥ کوم‬ ‫ﻋﺬاب راﻏی نو ويل به يﯥ ﭼﯥ ای موسی‪ ،‬خپل رب ته زموږ لپاره دﻋا‬ ‫وک ه ﭼﯥ تا يﯥ وﻋده ک ې ده‪ .‬که ته له موږه دا ﻋﺬاب لرې ک ې‪ ،‬نو‬ ‫موږ به حتﻤا ً ﭘه تا ايﻤان راوړو او له تا سره به بنﻲ اسرائيل تﻠﻠو ته‬ ‫ﭘرٻ دو‪ -١٣۵ .‬بيا به ﭼﯥ موږ له هﻐوی اکﻠﻲ وخت ته رسﯧدو نه وروسته‬ ‫ﻋﺬاب لرې ک ‪ ،‬نو هﻐوی به وﻋده ماته ک له‪.‬‬ ‫‪ -١٣۶‬بيا موږ هﻐوی ته جزا ورک له او هﻐوی مو ﭘه سﻤندر کﯥ ډوب‬ ‫ک ل‪ ،‬ﮑه هﻐوی زموږ ن ﯥ دروغ بﻠﻠﯥ وې او له هﻐو بﯥ ﭘروا شوي‬

‫‪161‬‬

‫وو‪ -١٣٧ .‬او کوم خﻠک ﭼﯥ کﻤزوري بﻠل کﯧدل‪ ،‬هﻐوی موږ د هﻐه وطن‬ ‫د ختي او لويدي وارثان ک ل ﭼﯥ موږ ﭘرې برکت اي ی و‪ .‬او بنﻲ‬ ‫اسرائيﻠو لپاره ستا د رب نﯧﮑه وﻋده ﭘوره شوه‪ ،‬ﮑه ﭼﯥ هﻐوی ﺻﺒر‬ ‫وک او د فرﻋون او د هﻐه قوم ول هﻐه شيان برباد ک ل ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫جوړول او ودرول‪.‬‬ ‫‪ -١٣٨‬او موږ بنﻲ اسرائيل له سﻤندره ﭘورې ويستل‪ .‬تر دې ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫)ﭘه ﻻره( داسﯥ يوه قوم ته ورسﯧدل ﭼﯥ د بوتانو ﭘه ﻋﺒادت اخته وو‪.‬‬ ‫هﻐوی وويل ای موسی‪ ،‬زموږ د ﻋﺒادت لپاره هﻢ يو بوت جوړ ک ه‪ ،‬لﮑه‬ ‫د دوی بوت ﭼﯥ دی‪ .‬موسی وويل‪ ،‬تاسﯥ ډٻر جاهﻠه خﻠک يئ‪ -١٣٩ .‬دا‬ ‫خﻠک ﭼﯥ ﭘه کوم کار اخته دي‪ ،‬تﺒاه کﯧدونﮑﻲ دي او دوی ﭼﯥ ه کوي‬ ‫هﻐه ول باطل دي‪ -١۴٠ .‬هﻐه وويل‪ ،‬ايا زه تاسﯥ ته له ﷲ بﻐير بل مﻌﺒود‬ ‫ول وم‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ته د ولﯥ دنيا ﭘه خﻠﮑو فضيﻠت درک ی‬ ‫دی‪ -١۴١ .‬او کﻠه ﭼﯥ موږ تاسﯥ د فرﻋون له خﻠﮑو وساتﻠئ‪ ،‬ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫يﯥ ﭘه سخت ﻋﺬاب کﮑ ک ي وئ‪ ،‬ستاسﯥ بچﻲ يﯥ وژل او ستاسﯥ ﯥ‬ ‫يﯥ ژوندۍ ﭘرٻ ودې او ﭘه هﻐه کﯥ ستاسﯥ د رب له طرفه تاسﯥ ته لوی‬ ‫امتحان و‪.‬‬ ‫‪ -١۴٢‬او موږ موسی سره د دٻرشو شپو وﻋده وک له او هﻐه مو ﭘه لسو‬ ‫نورو شپو کﯥ ﭘوره ک ه‪ ،‬نو د هﻐه د رب موده ﭘه ﻠوٻ تو شپو کﯥ ﭘوره‬ ‫شوه‪ .‬او موسی خپل ورور هارون ته وويل‪ ،‬له ما وروسته ته زما ﭘه قوم‬ ‫کﯥ زما ای ناستی )جانشين( شه‪ ،‬اﺻﻼح کوه او د ورانﻲ ﭘيدا کونﮑو‬ ‫ﭘه ﻻره مه ه‪ -١۴٣ .‬او کﻠه ﭼﯥ موسی زموږ ﭘه وخت راﻏی او د هﻐه‬ ‫رب ورسره کﻼم وک ‪ ،‬نو هﻐه وويل‪ ،‬ماته ان و يه ﭼﯥ زه دې و ورم‪.‬‬ ‫ويﯥ فرمايل‪ ،‬ته ما هﯧ ﮑﻠه نه شﯥ ليدلی‪ .‬الﺒته ﻏر ته وکوره‪ ،‬که هﻐه ﭘه‬ ‫خپل ای ﭘاتﯥ شو‪ ،‬نو ته هﻢ ما ليدلی شﯥ‪ .‬بيا ﭼﯥ کﻠه رب ﭘه ﻏره خپل‬

‫‪162‬‬

‫تجﻠی واﭼوله نو هﻐه يﯥ ذره ذره ک ‪ .‬او موسی بﯥ هوشه ولوٻده‪ .‬بيا ﭼﯥ‬ ‫ﭘه سد شو نو ويﯥ ويل‪ ،‬ته ﭘاک يﯥ‪ ،‬ما تاته رجوع وک له او زه تر ولو‬ ‫لوم ی ايﻤان راوړونﮑی يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -١۴۴‬ﷲ وفرمايل‪ ،‬ای موسی‪ ،‬ماته ﭘه خﻠﮑو کﯥ د خپﻠﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒرۍ او‬ ‫خپل کﻼم ﭘه وسيﻠه سرلوړی ک ې‪ .‬نو اوس واخﻠه ه مﯥ ﭼﯥ در ﻋﻄا‬ ‫ک ي دي‪ .‬او ﭘه شﮑر زارو کﯥ راشه‪ -١۴۵ .‬او موږ هﻐه ته ﭘه کتﯧﺒو‬ ‫هر ډول نﺼيحت او د هر ه تﻔﺼيل وليﮑه‪ .‬دا قوي ونيسه او خپل قوم‬ ‫ته حﮑﻢ وک ه ﭼﯥ د دې ﻏوره مﻔهوم ﭘيروي وک ي‪ .‬ډٻر زر به تاته د‬ ‫نافرمانو کورونه در و ييﻢ‪.‬‬ ‫‪ -١۴۶‬زه به له خپﻠو ن و هﻐه خﻠک واړوم ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه ناحقه کﺒر کوي‪.‬‬ ‫که هﻐوی هر ډول ن ﯥ ووينﻲ بيا به هﻢ ﭘرې ايﻤان نه راوړي‪ .‬که هﻐوی‬ ‫د هدايت ﻻره و وري نه به ﭘرې ﻲ او که د ﻤراه ﻻره و وري ﭘه‬ ‫هﻐﯥ به ﻲ‪ .‬دا ﮑه ﭼﯥ هﻐوی زموږ ن ﯥ دروغ بﻠﻠﻲ او ان يﯥ ﭘرې‬ ‫ﻏافل ک ی‪ -١۴٧ .‬او ﭼا ﭼﯥ زموږ ن ﯥ او د آخرت مﻼقات دروغ بﻠﻠی‪،‬‬ ‫د هﻐوی اﻋﻤال ضايع شول او ﭘه بدل کﯥ به هﻐه ه اخﻠﻲ ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫کول‪.‬‬ ‫‪ -١۴٨‬او د موسی قوم د هﻐه ﭘه نشتون کﯥ له خپﻠو ا و )زيوراتو( يوه‬ ‫خوسی جوړ ک ‪ .‬يوه تنه ﭼﯥ د ﻏوايﻲ ﻏوندې ﻏ ترې راوته‪ .‬ايا هﻐوی‬ ‫نه ليدل ﭼﯥ هﻐه )خوسی( نه دوی ته ه ويل او نه يﯥ کومه ﻻره ودله‪.‬‬ ‫هﻐوی دا خپل مﻌﺒود ک او ډٻر ظالﻤان وو‪ -١۴٩ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ﭘ ﯧﻤانه‬ ‫شول او دا يﯥ احساس ک له ﭼﯥ ﭘه ناﭘوه کﯥ دي‪ ،‬نو ويﯥ ويل‪ ،‬که‬ ‫زموږ رب ﭘه موږ رحﻢ ونه ک او موږ يﯥ ونه ب ﻠو‪ ،‬نو موږ به يقينا ً‬ ‫برباد شوو‪ -١۵٠ .‬او کﻠه ﭼﯥ موسی خﻔه او ﻏوسه خپل قوم ته را ستون‬ ‫شو‪ ،‬نو ويﯥ ويل‪ ،‬تاسﯥ له ما وروسته ډٻر بد ای ناستی )جانشين(‬

‫‪163‬‬

‫و اکه‪ .‬ايا تاسﯥ د خپل رب له حﮑﻢ مخﮑﯥ تادي وک له‪ .‬او هﻐه کتيﺒﯥ‬ ‫واﭼولﯥ او د خپل ورور وٻ ته يﯥ ونيول او ان ته يﯥ را کاږه‪ .‬هارون‬ ‫وويل‪ ،‬ای زما د مور زويه‪ ،‬دې خﻠﮑو ﭘه ما زور وک و او ن دې يﯥ‬ ‫وژلی وم‪ .‬نو ته د ﻤنانو ته دا موقع مه ورکوه ﭼﯥ ما ﭘورې وخاندي او‬ ‫ما ﭘه ظالﻤانو کﯥ مه شامﻠوه‪ -١۵١ .‬موسی وويل‪ ،‬ای زما ربه ما او زما‬ ‫ورور وب ه او موږ ﭘه خپل رحﻤت کﯥ داخل ک ه او ته تر ولو لوی‬ ‫رحﻢ لرونﮑی يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١۵٢‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ خوسی مﻌﺒود ک ی و‪ ،‬هﻐوی ته به د‬ ‫هﻐوی د رب ﻏوسه او د دنيا ﭘه ژوند کﯥ ذلت ور ورسﯧ ي‪ .‬او وک‬ ‫ﭼﯥ دروغ تور ﭘورې کوي موږ داسﯥ جزا ورکوو‪ -١۵٣ .‬او کومو خﻠﮑو‬ ‫ﭼﯥ بد کارونه وک ل او بيا يﯥ له هﻐﯥ وروسته توبه وويسته او ايﻤان يﯥ‬ ‫راوړ‪ ،‬نو بﯧشﮑه له هﻐه وروسته ستا رب ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵۴‬او کﻠه ﭼﯥ د موسی ﻏوسه س ه شوه هﻐه کتيﺒﯥ را واخيستﯥ‪ ،‬ﭘه‬ ‫هﻐو کﯥ هدايت او رحﻤت و‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ له خپل رب نه‬ ‫وٻرٻدل‪ -١۵۵ .‬او موسی زموږ د اکﻠﻲ وخت لپاره اويا‪ ٧٠‬تنه س ي‬ ‫و اکل‪ ،‬بيا ﭼﯥ هﻐوی زلزلﯥ ونيول‪ ،‬نو موسی وويل‪ ،‬ای زما ربه‪ ،‬که تا‬ ‫ﻏو تی نو دوی به دې مخﮑﯥ هﻼک ک ي وای او زه هﻢ‪ .‬ايا ته موږ ﭘه‬ ‫هﻐه کار هﻼکوې ﭼﯥ ﭘه موږ کﯥ ناﭘوهانو ک ی دی‪ .‬دا ول ستا امتحان‬ ‫دی‪ ،‬ته ﭼﯥ ﭘه دې وک وﻏواړې ﻤراه کوې يﯥ او وک ﭼﯥ وﻏواړې‬ ‫هدايت ورته کوې‪ .‬ته زموږ ساتونﮑی يﯥ‪ .‬نو ته موږ وب ه او ﭘه موږ‬ ‫رحﻢ وک ه‪ ،‬ته تر ولو ﻏوره ب ونﮑی يﯥ‪ -١۵۶ .‬او موږ ته ﭘه دې دنيا‬ ‫کﯥ هﻢ ﯧ ه وليﮑه او ﭘه آخرت کﯥ هﻢ‪ .‬موږ تاته رجوع وک ه‪ .‬ﷲ‬ ‫وويل‪ ،‬زه خپل ﻋﺬاب ﭘه هﻐو اﭼوم ﭘه ﭼا يﯥ ﭼﯥ زه ﻏواړم او زما ﭘه‬

‫‪164‬‬

‫رحﻤت کﯥ ول شيان شامل دي‪ .‬نو زه به دا هﻐو ته ليﮑﻢ ﭼﯥ وٻرٻ ي او‬ ‫زکات ورکوي او زموږ ﭘه ن و ايﻤان راوړي‪.‬‬ ‫‪ -١۵٧‬وک ﭼﯥ د دې رسول ﭘيروي کوي ﭼﯥ نﺒﻲ او امﻲ دی‪ ،‬هﻐه‬ ‫ﭼﯥ ﭘه تورات او انجيل کﯥ يﯥ ليﮑﻠی مومﻲ‪ .‬هﻐه دوی ته د نيﮑ حﮑﻢ‬ ‫کوي او دوی له بدۍ منع کوي او دوی ته ﭘاک شيان جايز کوي او ناﭘاکه‬ ‫شيان حراموي او له هﻐوی هﻐه ﭘﯧ ﻲ او قيدونه ﮑته کوي ﭼﯥ ﭘه دوی‬ ‫)وضع( وو‪ .‬نو ﭼا ﭼﯥ ﭘه ده ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ د ده ﻋزت وک ‪ ،‬ده‬ ‫سره يﯥ مرسته وک له او د هﻐه ر ا ﭘيروي يﯥ ورک له ﭼﯥ ده سره نازله‬ ‫شوې ده‪ ،‬نو هﻤاﻏه خﻠک ﭘه کاميابانو کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -١۵٨‬ووايه‪ ،‬ای خﻠﮑو‪ ،‬بﯧشﮑه زه د ﷲ رسول يﻢ‪ ،‬تاسﯥ ولو ته د هﻐه‬ ‫ﭼا له اړخه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه يﯥ ﭘاﭼاهﻲ ده‪ .‬او هﻤاﻏه ﭘيدا کول‬ ‫او وژل کوي‪ .‬نو ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه امی رسول او نﺒﻲ ايﻤان راوړئ ﭼﯥ‬ ‫ايﻤان لري ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه کﻠﻤاتو او د هﻐه ﭘيروي وک ئ ﭼﯥ هدايت‬ ‫ومومئ‪ -١۵٩ .‬او د موسی ﭘه قوم کﯥ يوه ډله داسﯥ هﻢ ده ﭼﯥ د حق‬ ‫مﻄابق ﻻر وونه کوي او د هﻐه مﻄابق ﻋدل کوي‪.‬‬ ‫‪ -١۶٠‬او موږ هﻐوی ﭘه دولس کورنيو ووٻشل او هر يو مو جدا جﻼ ډله‬ ‫ک ه‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ د موسی قوم اوبه وﻏو تﻠﯥ‪ ،‬نو موږ موسی ته حﮑﻢ‬ ‫ولﯧ ه ﭼﯥ ﭘه فﻼن تي ه خپﻠه امسا ووهه‪ ،‬نو له هﻐﯥ دولس ﭼينﯥ را‬ ‫ووتﯥ‪ .‬هرې ډلﯥ د خپﻠو اوبو ﻠو ای ) ودر( مﻌﻠوم ک ‪ .‬او موږ ﭘه‬ ‫هﻐوی د وري و سيوری وک او من و سﻠوی مو نازل ک ل‪ .‬له هﻐو ﭘاکو‬ ‫شيانو وخورئ ﭼﯥ موږ تاسﯥ ته درک ي‪ .‬او هﻐوی زموږ هﯧ ونه ک ل‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ خپل ان ته يﯥ تاوان رساوه‪ -١۶١ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل‬ ‫شول ﭼﯥ هﻐه کﻠﻲ ته ﻻړ شئ او ﭘه کﯥ مﯧشت شئ‪ .‬له هﻐه ه ﭼﯥ ه‬ ‫ﻏواړئ وخورئ او ووايئ ﭼﯥ موږ وب ه او ﭘه دروازو ي سر ننو ئ‪،‬‬

‫‪165‬‬

‫موږ به ستاسﯥ ناهونه وب و‪ .‬موږ نﯧﮑﻲ کونﮑو ته ﻻ ډٻر )اجر( ورکوو‪.‬‬ ‫‪ -١۶٢‬بيا ﭘه هﻐوی کﯥ ظالﻤانو هﻐه خﺒره بدله ک له ﭼﯥ ورته شوې وه‪.‬‬ ‫بيا موږ ﭘه هﻐوی له آسﻤانه ﻋﺬاب نازل ک ‪ ،‬ﮑه ﭼﯥ هﻐوی ظﻠﻢ کاوه‪.‬‬ ‫‪ -١۶٣‬او د دې کﻠﻲ ﭘو تنه له هﻐو وک ه ﭼﯥ د سيند ﭘه ﻏاړه وو‪ .‬کﻠه‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی د سﺒت ﭘه هﮑﻠه تجاوز کاوه‪ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی د سﺒت ﭘه‬ ‫ور ﯥ د هﻐوی ماهيان )کﺒان( د اوبو سر ته راتﻠل او کﻠه ﭼﯥ به سﺒت‬ ‫نه و‪ ،‬نو نه به راتﻠل‪ .‬هﻐوی موږ ﭘه دې تو ه امتحان ک ل‪ ،‬ﭘه دې خاطر‬ ‫ﭼﯥ نافرمانﻲ يﯥ کوله‪ -١۶۴ .‬او بيا ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ يوې ډلﯥ وويل‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ داسﯥ خﻠﮑو ته ولﯥ نﺼيحت کوئ ﭼﯥ ﷲ يﯥ هﻼکوي يا سخت‬ ‫ﻋﺬاب ورکوي‪ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬ستاسﯥ رب ته د ﻋﺬر وړاندې کولو لپاره‬ ‫او د دې لپاره ﭼﯥ هﻐوی شايد ووٻرٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -١۶۵‬بيا ﭼﯥ هﻐوی هﻐه ه هﯧر ک ل ﭼﯥ ورته ور ياد شوي وو‪ ،‬نو‬ ‫موږ هﻐه خﻠک وساتل ﭼﯥ له بدو يﯥ منع کوله او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ﭘه‬ ‫ان ظﻠﻢ ک ی و‪ ،‬هﻐوی مو ﭘه سخت ﻋﺬاب کﯥ ونيول‪ .‬ﭘه دې خاطر‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی نافرمانﻲ کوله‪ -١۶۶ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ﭘه هﻐه کار کﯥ مﺦ ته‬ ‫تﻠل ﭼﯥ ترې منع شوي وو‪ ،‬نو موږ هﻐوی ته وويل ﭼﯥ ذليﻠﯥ بيزو انﯥ‬ ‫شئ‪.‬‬ ‫‪ -١۶٧‬او کﻠه ﭼﯥ ستا رب اﻋﻼن وک ﭼﯥ هﻐه به ﭘه يهودو د قيامت تر‬ ‫ورځ داسﯥ کسان ودروي ﭼﯥ دوی ته به نهايت بد ﻋﺬاب ورکوي بﯧشﮑه‬ ‫ستا رب زر جزا ورکونﮑی او بﯧشﮑه هﻐه ب ونﮑی او مهربان دی‪-١۶٨ .‬‬ ‫او موږ هﻐوی ډلﯥ ډلﯥ ﭘه ﻤﮑه خواره ک ل‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ نﯧﮑان‬ ‫دي او ينﯥ تر دوی بدل‪ .‬او موږ هﻐوی ﭘه و او بدو حاﻻتو وازمايل‬ ‫ﭼﯥ منع شﻲ‪.‬‬

‫‪166‬‬

‫‪ -١۶٩‬بيا ﭘه هﻐوی ﭘسﯥ وروسته ناخﻠﻔه خﻠک راﻏﻠل ﭼﯥ د کتاب وارثان‬ ‫شول‪ ،‬هﻐوی د دې دنيا متاع اخيستﻠه او ويل يﯥ ﭼﯥ موږ به حتﻤا ً ب ل‬ ‫کﯧ و‪ .‬او که هﻤداسﯥ متاع بيا مخﯥ ته ورشﻲ‪ ،‬دوی به يﯥ بيا واخﻠﻲ‪ .‬ايا‬ ‫له هﻐوی ﭘه کتاب کﯥ دا وﻋده نه ده اخيستل شوې ﭼﯥ هﻐوی به د ﷲ ﭘه‬ ‫نوم له حق بﻐير بﻠه خﺒره نه کوي‪ .‬او هﻐوی هﻐه ه لوستل شوي ﭼﯥ ﭘه‬ ‫)کتاب( کﯥ ليﮑل شوي دي‪ .‬او د آخرت کور وٻرٻدونﮑو ته ﻏوره دی‪،‬‬ ‫ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪ -١٧٠ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ کتاب کﻠک ونيسﻲ او‬ ‫لﻤون کوي‪ ،‬بﯧشﮑه موږ به د مﺼﻠحينو اجر ضايع نه ک و‪ -١٧١ .‬او‬ ‫موږ ﭼﯥ کﻠه ﭘه هﻐوی ﻏر را ﭘورته ک ‪ ،‬ويا ﭼﯥ ﭼتر )سايﺒان( دی او‬ ‫هﻐوی داسﯥ و ل ﭼﯥ ﭘه هﻐوی به را ﭘرې و ﻲ‪ .‬هﻐه ه کﻠک ونيسئ‬ ‫ﭼﯥ موږ تاسﯥ ته درک ي او ﭘه دې کﯥ ﭼﯥ ه دي هﻐه ياد وساتئ ﭼﯥ‬ ‫وساتل شئ‪.‬‬ ‫‪ -١٧٢‬او بيا ﭼﯥ ستاسﯥ رب د آدم له مﻼ د هﻐه اوﻻد را وويست هﻐوی‬ ‫يﯥ ﭘه خپل ان واهان ک ل‪ .‬ايا زه ستاسﯥ رب نه يﻢ‪ .‬هﻐوی وويل موږ‬ ‫اقرار کوو ﭼﯥ يﯥ‪ .‬دا ﭘه دې خاطر وشول ﭼﯥ تاسﯥ د قيامت ﭘه ورځ دا‬ ‫ونه وايئ ﭼﯥ موږ ﭘه دې خﺒر نه وو‪ -١٧٣ .‬يا ووايئ ﭼﯥ زموږ ﭘﻼر‬ ‫نيﮑه له مخﮑﯥ شرک ک ی و او موږ له هﻐوی وروسته د هﻐه ﭘه نسل‬ ‫کﯥ شوو‪ .‬نو ايا ته موږ ﭘه هﻐه کار هﻼکوې ﭼﯥ دروﻏجنو ک ی و‪.‬‬ ‫‪ -١٧۴‬او داسﯥ موږ خپﻠﯥ ن ﯥ ﮑاره بيانوو ﭼﯥ هﻐوی رجوع وک ي‪.‬‬ ‫‪ -١٧۵‬او هﻐوی ته د هﻐه کس حاﻻت بيان ک ه ﭼﯥ موږ ورته خپل آيتونه‬ ‫ورک ي وو او هﻐه ترې وت تﯧده‪ .‬نو شيﻄان ورﭘسﯥ شو او هﻐه ﭘه‬ ‫ﻤراهانو کﯥ راﻏی‪ -١٧۶ .‬او که موږ ﻏو تی وای هﻐه ته مو د آيتونو‬ ‫ﭘه مرسته ﻏوراوی ورکاوه‪ ،‬خو هﻐه د ﻤﮑﯥ شو او د خپﻠو خواهشاتو‬ ‫ﭘيروي يﯥ وک له‪ .‬نو د هﻐه مثال د سپﻲ دی ﭼﯥ که بوج ﭘرې راوړې هﻢ‬

‫‪167‬‬

‫ﻏاﭘﻲ او که يﯥ ﭘرٻ دې هﻢ ﻏاﭘﻲ‪ .‬دا مثال د هﻐو خﻠﮑو دی ﭼﯥ زموږ‬ ‫ن ﯥ يﯥ دروغ بﻠﻠﻲ‪ .‬نو ورته دا احوال بيان ک ه ﭼﯥ هﻐوی فﮑر وک ي‪.‬‬ ‫‪ -١٧٧‬د هﻐو خﻠﮑو ومره بد مثال دی ﭼﯥ زموږ ن ﯥ دروغ بولﻲ او‬ ‫خپل تاوان کوي‪ -١٧٨ .‬او ﷲ ﭼﯥ ﭼاته ﻻر و يﻲ‪ ،‬هﻤاﻏه ﻻر موندونﮑی‬ ‫کﯧ ي او هﻐه ﭼﯥ وک بﯥ ﻻرې ک ي‪ ،‬هﻤاﻏه تاوانﮑونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -١٧٩‬او موږ ﭘه جناتو او انسانانو کﯥ ډٻر د دوزخ لپاره ﭘيدا ک ي دي‪.‬‬ ‫د هﻐوی زړونه شته خو ﭘوهﯧ ي نه‪ ،‬ستر ﯥ شته خو ﭘرې وري نه‪،‬‬ ‫ﻏوږونه يﯥ شته خو ﭘرې اوري نه‪ .‬هﻐوی داسﯥ دي لﮑه ناور بﻠﮑﯥ له‬ ‫هﻐوی هﻢ ﻤراه‪ .‬هﻤدا خﻠک ﻏافل دي‪ -١٨٠ .‬او ول ه نومونه ﷲ لره‬ ‫دي‪ .‬نو ﭘه دې )نومونو( هﻐه را بوله او هﻐه خﻠک ﭘرٻ ده ﭼﯥ ﭘه دې‬ ‫نومونو کﯥ کج روي کوي‪ .‬هﻐوی به د خپﻠو کارونو بدله اخﻠﻲ‪-١٨١ .‬‬ ‫او موږ ﭘيريان ﭘيدا ک ي‪ ،‬ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ډله داسﯥ ده ﭼﯥ د حق مﻄابق‬ ‫ﻻر وونه کوي او د حق مﻄابق فيﺼﻠه کوي‪ -١٨٢ .‬او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ‬ ‫زموږ ن ﯥ دروغ بﻠﻠﻲ‪ ،‬موږ به هﻐوی ورو ورو ونيسو‪ ،‬ﭘه داسﯥ ای‬ ‫کﯥ ﭼﯥ هﻐوی به خﺒر هﻢ نه وي‪ -١٨٣ .‬او زه هﻐوی ته وخت )فرﺻت(‬ ‫ورکوم او زما تدبير ډٻر قوي دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨۴‬ايا هﻐوی خﻠﮑو فﮑر نه دی ک ی ﭼﻲ د هﻐوی مﻠگری جنون نه‬ ‫لري‪ ،‬هﻐه يو ﭘاک وٻرونﮑی دی‪ -١٨۵ .‬ايا هﻐوی د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ‬ ‫نظام ته ﭘام نه دی ک ی او هﻐه يزونه ﭼﯥ ﷲ ﭘيدا ک ي‪ ،‬او دې خﺒرې‬ ‫ته ﭼﯥ د هﻐوی موده را ن دې شوې وي‪ .‬له دې وروسته به هﻐوی ﭘه‬ ‫کومه خﺒره ايﻤان راوړي‪ -١٨۶ .‬وک ﭼﯥ ﷲ بﯥ ﻻرې ک ي‪ ،‬هﻐه ته‬ ‫هﯧ وک ﻻر نه شﻲ ودلی‪ .‬او هﻐه دوی ﭘه سرکش کﯥ سر ردانه‬ ‫ﭘرٻ دي‪ -١٨٧ .‬هﻐوی له تا د قيامت ﭘه هﮑﻠه ﭘو تﻲ ﭼﯥ کﻠه به را ﻲ‪.‬‬ ‫ووايه د دې ﻋﻠﻢ زما له رب سره دی‪ .‬هﻐه به يﯥ ﭘه خپل وخت واضح‬

‫‪168‬‬

‫ک ي‪ .‬هﻐه ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه درنﯧ ي‪ .‬هر وخت ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ را ﻲ‪،‬‬ ‫نو نا اﭘه به را ﻲ‪ .‬هﻐوی له تا ﭘو تﻲ ﭼﯥ ويا تا د دې تحقيق ک ی‬ ‫دی‪ .‬ووايه د دې ﻋﻠﻢ يوازې له ﷲ سره دی‪ ،‬خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٨٨‬ووايه‪ ،‬زه د خپل ان د ﯥ او بدې مالک نه يﻢ‪ ،‬م ر ه ﭼﯥ ﷲ‬ ‫ﻏواړي‪ .‬او که زه ﭘه ﻏيﺒو ﭘوهﯧدی نو ان ته به مﯥ ډٻرې ﯥ ک ې‬ ‫وای او ماته به هﯧ تاوان نه رسﯧدﻻی‪ .‬زه يوازې يو وٻروونﮑی او زٻری‬ ‫ورکونﮑی يﻢ د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ زما خﺒره منﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٨٩‬هﻤاﻏه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له يوه انه ﭘيدا ک ئ او له هﻤاﻏه يﯥ د‬ ‫هﻐه جوړه ﭘيدا ک ې ﭼﯥ تاسﯥ ورسره آرامتيا ومومئ‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه‬ ‫)س ي( کﻠه هﻐه ) ه( را ونﻐاړله نو هﻐﯥ سپک ﻏوندې حﻤل واخيست‪.‬‬ ‫بيا يﯥ هﻐه له ان سره ر اوه‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه درنه شوه‪ ،‬نو دواړو ﭘه ه‬ ‫خپل رب ته دﻋا وک له‪ ،‬که تا موږ ته تندرست اوﻻد راک ‪ ،‬نو موږ به‬ ‫ستا شﮑر زار يوو‪ -١٩٠ .‬خو کﻠه ﭼﯥ ﷲ هﻐوی ته تندرست اوﻻد ورک ‪،‬‬ ‫نو هﻐوی د هﻐه )ﷲ( ﭘه ور ب ل شوي شﻲ کﯥ نور خﻠک شريﮑان و ل‪.‬‬ ‫ﷲ تر هﻐه مشرکانو خﺒرو لوړ دی ﭼﯥ دا خﻠک يﯥ کوي‪ -١٩١ .‬ايا‬ ‫هﻐوی داسﯥ ه )ﷲ سره( شريﮑوي ﭼﯥ ه نه ﭘيدا کوي بﻠﮑﯥ ﭘخپﻠه‬ ‫مخﻠوق دی‪ -١٩٢ .‬او هﻐوی نه له دوی سره ه مرسته کوﻻی شﻲ او‬ ‫نه له خپل ان سره مرسته کوﻻی شﻲ‪ -١٩٣ .‬او که ته هﻐوی ﻻر وونﯥ‬ ‫لپاره را وبولﯥ‪ ،‬نو هﻐوی ستا ﭘه وينا نه در ﻲ‪ .‬که ته هﻐوی را وبولﯥ‬ ‫که نه‪ ،‬يو شی دی‪ -١٩۴ .‬تاسﯥ ﭼﯥ له ﷲ بﻐير وک را بولئ هﻐه‬ ‫ستاسﯥ ﭘه شان بنده ان دي‪ .‬نو تاسﯥ هﻐه را وبولئ‪ ،‬هﻐه دې واب‬ ‫درک ي که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪.‬‬ ‫‪ -١٩۵‬ايا د هﻐوی ﭘ ﯥ شته ﭼﯥ ﭘرې ﻻړ شﻲ‪ .‬ايا د هﻐوی ﻻسونه شته‬ ‫ﭼﯥ ه ﭘرې ونيسﻲ‪ .‬ايا د هﻐوی ستر ﯥ شته ﭼﯥ ﭘرې ووينﻲ‪ .‬ايا د‬

‫‪169‬‬

‫هﻐوی ﻏوږونه شته ﭼﯥ ﭘرې واوري‪ .‬ووايه‪ ،‬تاسﯥ خپﻠو شريﮑانو ته ﻏ‬ ‫ک ئ‪ .‬بيا تاسﯥ زما ﭘه ضد تدبيرونه ونيسئ او ماته مهﻠت مه راکوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٩۶‬يقينا ً زما کارساز ﷲ دی ﭼﯥ کتاب يﯥ نازل ک ی او هﻐه د نﯧﮑو‬ ‫بنده انو کارسازي کوي‪ -١٩٧ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ له هﻐه بﻐير وک را بولئ‪،‬‬ ‫هﻐوی نه له تاسﯥ سره مرسته کوﻻی شﻲ او نه له ان سره مرسته‬ ‫کوﻻی شﻲ‪ -١٩٨ .‬او که ته هﻐوی ﻻر ته را وبولﯥ‪ ،‬هﻐوی به ستا خﺒره‬ ‫وا نه وري او تاته داسﯥ ﮑاري ﭼﯥ هﻐوی تاته وري‪ ،‬خو هﻐوی هﯧ‬ ‫نه وينﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٩٩‬له ب نﯥ کار اخﻠه‪ ،‬د نﯧﮑ حﮑﻢ کوه او له جاهﻼنو مﺦ اړوه‪-٢٠٠ .‬‬ ‫او که تاته د شيﻄان له اړخه کومه وسوسه درشﻲ‪ ،‬نو له ﷲ ﭘناه ﻏواړه‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٢٠١ .‬وک ﭼﯥ وٻرٻ ي‪،‬‬ ‫هﻐوی ته ﭼﯥ د شيﻄان له وجﯥ کومه وسوسه ورشﻲ‪ ،‬نو هﻐه وخت ﷲ‬ ‫را ياد ک ي او هﻐه وخت ﭘوه شﻲ‪ -٢٠٢ .‬او وک ﭼﯥ د شيﻄان ورونه‬ ‫دي‪ ،‬هﻐوی ﻤراه ته را ﮑل کﯧ ي او هﯧ کﻤی نه ﭘرٻ دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٠٣‬او کﻠه ﭼﯥ ته هﻐوی ته کومه ن ه )مﻌجزه( ونه يﯥ‪ ،‬نو هﻐه‬ ‫وايﻲ ﭼﯥ تا له خپل اړخه هﻐه ن ه ولﯥ نه ده راوړې‪ .‬ووايه زه يوازې د‬ ‫هﻐه ه ﭘيروي کوم ﭼﯥ ﭘه ما د خپل رب له طرفه وحﯥ را ﻲ‪ .‬دا ستا د‬ ‫رب له طرفه له ﭘوهﯥ ډکﯥ خﺒرې دي او د هﻐو خﻠﮑو لپاره له هدايت او‬ ‫رحﻤت ډکﯥ دي ﭼﯥ ايﻤان لري‪ -٢٠۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ قرآن لوستل کﯧ ي‪،‬‬ ‫نو ﭘه توجه يﯥ واورئ ﭼﯥ رحﻤت در باندې وشﻲ‪ -٢٠۵ .‬او خپل رب‬ ‫سهار او ما ام ﭘه زړه کﯥ ﭘه ﻋاجزۍ او وٻرې او ي ﻏ يادوه او ﭘه‬ ‫ﻏافﻼنو کﯥ مه را ه‪ -٢٠۶ .‬وک )مﻼيﮑﯥ( ﭼﯥ ستا له رب سره دي‪،‬‬

‫‪170‬‬

‫د هﻐه )رب( ﭘه ﻋﺒادت کﺒر نه کوي‪ .‬او هﻐوی هﻐه ﭘاک ذات يادوي او‬ ‫هﻐه ته سجده کوي‪.‬‬ ‫سوره اﻻنفال ‪٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬هﻐوی له تا د انﻔال )ﻏنيﻤت( ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي‪ .‬ووايه ﭼﯥ انﻔال د‬ ‫ﷲ او د هﻐه د رسول دی‪ .‬نو تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ او ﭘه خپﻠو کﯥ اړيﮑﯥ‬ ‫اﺻﻼح ک ئ او د ﷲ او د هﻐه د رسول اطاﻋت وک ئ‪ ،‬که ايﻤان لرئ‪.‬‬ ‫‪ -٢‬د ايﻤان خاوندان هﻐو دي ﭼﯥ کﻠه د ﷲ ذکر وشﻲ‪ ،‬نو د هﻐوی زړونه‬ ‫ووٻرٻ ي او کﻠه ﭼﯥ د ﷲ آيتونه د هﻐوی ﭘه مﺦ کﯥ ولوستل شﻲ‪ ،‬د‬ ‫هﻐوی ايﻤان زياتوي او هﻐوی ﭘه خپل رب توکل کوي‪ -٣ .‬هﻐوی لﻤون‬ ‫قايﻤوي او ه ﭼﯥ موږ ورک ي‪ ،‬له هﻐه مﺼرف کوي‪ -۴ .‬هﻤدا خﻠق‬ ‫ر تينﻲ مومنان دي‪ ،‬او هﻐوی لپاره د هﻐوی د رب سره درجﯥ او مﻐﻔرت‬ ‫دی او د هﻐوی لپاره د ﻋزت رزق دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬لﮑه ن ه ﭼﯥ ستا رب ته له حق سره له خپل کور نه را وويستﯥ او‬ ‫ﭘه مومنانو کﯥ يوه ډله ﭘه دې خﺒرې ناخو ه وه ‪ -۶‬او هﻐوی د حق ﭘه‬ ‫دې مﻌامﻠه کﯥ له تا سره جن ﯧدل سره د دې ﭼﯥ هﻐه )حق( واضح شوی‬ ‫و‪ ،‬ويا ﭼﯥ هﻐوی مرګ ته ﯧﻠه کﯧ ي او ﭘه ستر و يﯥ وينﻲ‪ -٧ .‬او کﻠه‬ ‫ﭼﯥ ﷲ تا سره وﻋده کوله ﭼﯥ ﭘه دوو ډلو کﯥ به يوه تاته درکول شﻲ‪ ،‬او‬ ‫تا ﻏو تل ﭼﯥ بﯥ اﻏزي ډله تاته درکول شﻲ‪ .‬او ﷲ ﻏو تل ﭼﯥ ﭘه خپﻠو‬ ‫کﻠﻤاتو د حق‪ ،‬حقانيت ثابت ک ي او منﮑرانو جرړې ﻏو ﯥ ک ي‪-٨ .‬‬ ‫ﭼﯥ حق حق ﭘاتﯥ شﻲ او باطل باطل ﭘاتﯥ شﻲ‪ ،‬که ه هﻢ مجرمان ﭘرې‬ ‫ومره ناخو ه وي‪.‬‬

‫‪171‬‬

‫‪ -٩‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ خپل رب ته فرياد کاوه‪ ،‬هﻐه ستاسﯥ فرياد واورٻده ﭼﯥ‬ ‫زه ستاسﯥ د مرستﯥ لپاره زر مﻼيﮑﯥ ﭘرله ﭘسﯥ درلﯧ م‪ -١٠ .‬دا د ﷲ له‬ ‫طرفه ﭘه دې خاطر وه ﭼﯥ تاسﯥ لپاره زٻری وي او ستاسﯥ زړونه ﭘرې‬ ‫ډاډه شﻲ‪ .‬او مرسته يوازې د ﷲ له طرفه را ﻲ‪ .‬يقينا ً ﷲ قوي او د حﮑﻤت‬ ‫خاوند دی‪ -١١ .‬کﻠه ﭼﯥ ﷲ ستاسﯥ د سوکال لپاره ﭘه تاسﯥ خوب راوړ‬ ‫او له آسﻤانه يﯥ ﭘه تاسﯥ اوبه را ﮑته ک ې ﭼﯥ د دې ﭘه مرسته تاسﯥ‬ ‫ﭘاک ک ي او له تاسﯥ د شيﻄان نجاست لرې او ستاسﯥ زړونه قوي ک ي‬ ‫او ﭘه هﻐه )باران( ستاسﯥ قدمونه قوي ک ي‪ -١٢ .‬کﻠه ﭼﯥ ستاسﯥ رب‬ ‫مﻼيﮑو ته حﮑﻢ ولﯧ ه ﭼﯥ زه له تاسﯥ سره يﻢ‪ ،‬تاسﯥ د ايﻤان خاوندان‬ ‫قوي وساتئ‪ .‬زه به د منﮑرانو ﭘه زړونو کﯥ رﻋب واﭼوم‪ .‬نو تاسﯥ د‬ ‫هﻐوی ونه ووهئ او د هﻐوی بندونه ووهئ‪ -١٣ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی د ﷲ او د هﻐه د رسول مخالﻔت ک ی‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه‬ ‫د رسول مخالﻔت کوي‪ ،‬نو ﷲ ﭘه جزا ورکولو کﯥ سخت دی‪ -١۴ .‬دا‬ ‫اوس و ﮑئ او ﭘوه شئ ﭼﯥ د منﮑرانو لپاره د اور ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ د ج ې ﭘه ميدان کﯥ منﮑرانو سره‬ ‫ستاسﯥ مقابﻠه وي‪ ،‬نو له هﻐوی مﺦ مه اړوئ‪ -١۶ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘه داسﯥ‬ ‫وخت کﯥ مﺦ واړوه‪ ،‬نو که يﯥ دا د جنګ تﮑنيک )حربه( وي او که له‬ ‫بل ل ﮑر سره د يو ای کﯧدو ﭘه خاطر‪ ،‬هﻐوی به د ﷲ ﭘه ﻏضب کﯥ‬ ‫راشﻲ او د هﻐوی ای دوزخ دی او هﻐه ډٻر بد ای دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬نو هﻐوی تا نه دي وژلﻲ بﻠﮑﯥ ﷲ وژلﻲ‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ تا ﭘه هﻐوی‬ ‫خاوره وشيندله‪ ،‬نو هﻐه تا نه ده شيندلﯥ بﻠﮑﯥ ﷲ شيندلﯥ ﭼﯥ ﷲ له خپل‬ ‫اړخه د ايﻤان ﭘه خاوندانو ه احسان وک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ اورٻدونﮑی او‬ ‫ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -١٨ .‬دا هﻐه وو ﭼﯥ وشول‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ به د منﮑرانو ول‬ ‫تدبيرونه بﯥ ﯥ کوي‪ -١٩ .‬که تاسﯥ فيﺼﻠه ﻏو ته‪ ،‬نو فيﺼﻠه درته‬

‫‪172‬‬

‫ﮑاره شوه‪ .‬او که تاسﯥ را منع شئ‪ ،‬نو دا تاسﯥ لپاره ﻏوره ده‪ .‬او که‬ ‫تاسﯥ بيا هﻐسﯥ وک ئ‪ ،‬نو موږ به بيا هﻤاﻏه وک و او ستاسﯥ ﭘره که هر‬ ‫ومره ډٻره وي‪ ،‬ستاسﯥ ﭘه هﯧ کار به را نه شﻲ‪ .‬او بﯧشﮑه ﷲ د ايﻤان‬ ‫د خاوندانو سره دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د ﷲ او د هﻐه د رسول اطاﻋت وک ئ او له‬ ‫هﻐه مﺦ مه اړوئ ﭼﯥ سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ اورئ‪ -٢١ .‬او د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو ﭘه شان مه کﯧ ئ ﭼﯥ ويل يﯥ موږ واورٻدل‪ ،‬حال دا ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫يﯥ نه اوري‪ -٢٢ .‬يقينا ً د ﷲ ﭘه نزد تر ولو بد ناور هﻐه کا ه او ون ﻲ‬ ‫خﻠک دي ﭼﯥ له ﻋقل کار نه اخﻠﻲ‪ -٢٣ .‬او که ﷲ ﭘه هﻐوی کﯥ ه‬ ‫ﯧ ه ليدﻻی‪ ،‬نو هﻐوی ته به يﯥ حتﻤا ً د اورٻدو توفيق ورک ی وای‪ ،‬او‬ ‫که اوس يﯥ ور واوري‪ ،‬نو حتﻤا ً به ﭘه بﯥ رخ مﺦ اړوي‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د ﷲ او رسول ﻏ ته لﺒيک ووايئ‪ ،‬رسول‬ ‫تاسﯥ هﻐه ه ته ور بولﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ته ژوند درکوي‪ .‬او ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ‬ ‫د انسان او د هﻐه د زړه ترمن حايﻠﯧ ي‪ .‬او دا ﭼﯥ د هﻐه لور ستاسﯥ ور‬ ‫ولﯧدل دي‪ -٢۵ .‬او له هﻐه فتنﯥ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ کﯥ يوازې ﭘه‬ ‫هﻐو به نه نازلﯧ ي ﭼﯥ ظﻠﻢ يﯥ ک ی دی‪ .‬او ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ سخت جزا‬ ‫ورکونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او ياد ک ئ ﭼﯥ کﻠه تاسﯥ ل وئ او ﭘه ﻤﮑه کﻤزوري ل کﯧدئ‪.‬‬ ‫وٻرٻدلئ ﭼﯥ خﻠک ﭘه تاسﯥ نا اﭘه حﻤﻠه ونه ک ي‪ .‬بيا ﷲ تاسﯥ ته د‬ ‫اوسﯧدو لپاره ای درک او ﭘه خپل نﺼرت يﯥ تاسﯥ تائيد ک ئ او تاسﯥ‬ ‫ته يﯥ ﭘاک رزق درک ﭼﯥ شﮑر زاره شئ‪ -٢٧ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪،‬‬ ‫له ﷲ او رسول سره خيانت مه کوئ او ﭘه خپﻠو امانتونو کﯥ خيانت مه‬ ‫کوئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوهﯧ ئ‪ -٢٨ .‬او ﭘوه شئ ﭼﯥ ستاسﯥ مال او‬

‫‪173‬‬

‫ستاسﯥ اوﻻد يو امتحان دی‪ .‬او دا هﻢ ﭘوه شئ ﭼﯥ لوی اجر له ﷲ سره‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬که تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ نو هﻐه به تاسﯥ ته‬ ‫فرقان در ورسوي او له تاسﯥ به ستاسﯥ ناهونه لرې ک ي او تاسﯥ به‬ ‫وب ﻲ‪ ،‬او ﷲ د لوی فضل خاوند دی‪ -٣٠ .‬او کﻠه ﭼﯥ منﮑرينو ستا ﭘه‬ ‫هﮑﻠه تدبيرونه جوړول ﭼﯥ تا بندي ک ي يا دې ووژنﻲ يا دې جدا وطنه‬ ‫ک ي‪ .‬او هﻐوی خپل تدبيرونه نيول او ﷲ خپل تدبير نيوه او ﷲ ﻏوره‬ ‫تدبير واﻻ دی‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی مﺦ ته زموږ آيتونه لوستل کﯧ ي‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫وايﻲ ﭼﯥ موږ واورٻدل‪ ،‬او که موږ وﻏواړو نو موږ هﻢ داسﯥ کﻼم‬ ‫وړاندې کوﻻی شوو‪ .‬دا خو يوازې د تﯧرو خﻠﮑو کيسﯥ دی‪ -٣٢ .‬او کﻠه‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی وويل ای ﷲ‪ ،‬که دا ستا له اړخه حق وي‪ ،‬نو ﭘه موږ له آسﻤانه‬ ‫تي ې را ووروه يا را باندې له درده ډک ﻋﺬاب راوړه‪ -٣٣ .‬ﷲ داسﯥ نه‬ ‫کوي ﭼﯥ هﻐوی ته ﭘه داسﯥ حال کﯥ ﻋﺬاب ورک ي ﭼﯥ ته د هﻐوی تر‬ ‫من يﯥ‪ ،‬او ﷲ ﭘه هﻐوی داسﯥ وخت کﯥ ﻋﺬاب نه راوړي ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫استﻐﻔار کوي‪ -٣۴ .‬او ﷲ به هﻐوی ته ولﯥ ﻋﺬاب نه ورکوي ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫له مسجد حرام نه )خﻠک( منع کوي سره د دې ﭼﯥ هﻐوی يﯥ متوليان نه‬ ‫دی‪ .‬د هﻐه )مسجد حرام( متولی يوازې له ﷲ وٻرٻدونﮑﻲ کﯧدای شﻲ‪،‬‬ ‫خو ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره هﻐه نه ﭘﯧژنﻲ‪ -٣۵ .‬او بيت ﷲ سره ن دې د‬ ‫هﻐوی لﻤون له شپﯧﻠو او اکو )ﭼﮑچﮑو( وهﻠو بﻐير نور ه نه دي‪ ،‬نو‬ ‫اوس د خپل کﻔر ﻋﺬاب و ﮑئ‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی‪ ،‬هﻐوی خپل دولت يوازې د دې لپاره مﺼرفوي‬ ‫ﭼﯥ خﻠک د ﷲ له ﻻرې منع ک ي‪ .‬هﻐوی به دا مﺼرفوي بيا به دا د‬ ‫هﻐوی لپاره حسرت شﻲ او بيا به هﻐوی مﻐﻠوب ک ی شﻲ‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ‬

‫‪174‬‬

‫انﮑار وک ‪ ،‬هﻐوی به د جهنﻢ لور ته ور ول ک ی شﻲ‪ -٣٧ .‬تر هﻐﯥ‬ ‫ﭼﯥ ﷲ ناﭘاک له ﭘاکو جدا ک ي او ناﭘاک يو ﭘه بل کﯧ دي او بيا هﻐه‬ ‫ډٻری دوزخ ته ور واﭼوي‪ ،‬هﻤدا خﻠک ﭘه تاوان کﯥ ﭘرٻوتونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬انﮑار کونﮑو ته ووايه که هﻐوی منع شﻲ‪ ،‬نو ه ﭼﯥ شوي هﻐه به‬ ‫ورته وب ل شﻲ‪ .‬او که هﻐوی بيا هﻢ هﻤاﻏسﯥ وک ي‪ ،‬نو زموږ مﻌامﻠه‬ ‫له تﯧرو سره تﯧره شوې ده‪ -٣٩ .‬او له هﻐوی سره وجن ﯧ ئ‪ ،‬تر هﻐﯥ‬ ‫ﭼﯥ فتنه ﭘاتﯥ نه شﻲ او دين ول د ﷲ لپاره شﻲ‪ .‬بيا که هﻐوی را منع‬ ‫شﻲ‪ ،‬نو ﷲ د هﻐوی د ﻋﻤل ليدونﮑی دی‪ -۴٠ .‬او که هﻐوی اﻋراض‬ ‫وک ‪ ،‬نو ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ ستاسﯥ مل دی او هﻐه ومره ه مل او ومره‬ ‫ه مرستندوی دی‪.‬‬ ‫٭‪ -۴١‬او ﭘوه شئ ﭼﯥ کوم مال ﻏنيﻤت ﭘه ﻻس درشﻲ‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ ﭘن ﻤه‬ ‫برخه د ﷲ او رسول لپاره او د خپﻠوانو لپاره او د يتيﻤانو او مسﮑينانو او‬ ‫مسافرو لپاره ده‪ ،‬که تاسﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان لرئ او ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ موږ ﭘه‬ ‫خپل بنده )محﻤد( نازل ک ي د فيﺼﻠﯥ ﭘه ورځ‪ ،‬هﻐه ورځ ﭼﯥ ﭘه کﯥ د‬ ‫دواړو ډلو ترمن ن ته وشوه او ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬او کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ د درې )د جنګ ميدان( ﭘه ن دې ن ه وئ او هﻐوی‬ ‫يﯥ ﭘه لرې ن ه‪ ،‬او قافﻠه ستاسﯥ ﭘه ﮑته خوا وه‪ .‬او که تاسﯥ او هﻐوی‬ ‫وخت اکﻼی‪ ،‬نو ﭘه دې اکنه کﯥ به حتﻤا ً اختﻼف ﭘيدا کﯧدای‪ ،‬خو ه‬ ‫ﭼﯥ وشول ﭘه دې خاطر وشول ﭼﯥ ﷲ هﻐه خﺒره ﭘوره کوله د کومﯥ يﯥ‬ ‫ﭼﯥ فيﺼﻠه ک ې وه‪ ،‬وک ﭼﯥ هﻼکﯧدل هﻐوی له ﮑاره دليل سره‬ ‫هﻼک شوي وای او ﭼا ﭼﯥ ژوند مونده‪ ،‬هﻐوی له رو انه دليل سره‬ ‫ژوندي ﭘاتﯥ وای‪ .‬يقينا ً ﷲ اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -۴٣ .‬کﻠه ﭼﯥ‬ ‫ﷲ هﻐوی تاته ﭘه خوب کﯥ ل شﻤﯧر ودل‪ ،‬که يﯥ ډٻر ودلﻲ وای‪ ،‬نو‬ ‫تاسﯥ به بﯥ زړه شوي وای او ﭘه دې موضوع کﯥ به مو ﭘه خپﻠو کﯥ‬

‫‪175‬‬

‫جنګ کوﻻی‪ .‬خو ﷲ تاسﯥ وساتﻠئ‪ .‬يقينا ً هﻐه د زړونو ﭘه حال ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬او کﻠه ﭼﯥ ﷲ هﻐوی ستاسﯥ ﭘه نظر کﯥ ل و ودل او تاسﯥ يﯥ د‬ ‫هﻐوی ﭘه نظر کﯥ ل و ودئ‪ ،‬ﭼﯥ ﷲ د هﻐه ه فيﺼﻠه وک ي ﭼﯥ کﯧدل‬ ‫يﯥ حتﻤﻲ وو‪ .‬او ول مﻌامﻼت ﷲ ته ور ستنﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ مو له کومﯥ ډلﯥ سره مقابﻠه وي‪ ،‬نو‬ ‫ثابت قدم اوسئ او ﷲ ډٻر يادوئ ﭼﯥ بريالﻲ شئ‪ -۴۶ .‬او د ﷲ او د هﻐه‬ ‫د رسول اطاﻋت وک ئ او ﭘه خپﻠو کﯥ مه جن ﯧ ئ‪ ،‬نﻲ ﭘه تاسﯥ کﯥ به‬ ‫کﻤزوري ﭘيدا شﻲ او بﯥ زړه به شئ او ﺻﺒر کوئ‪ ،‬يقينا ً ﷲ له ﺻﺒر‬ ‫کونﮑو سره دی‪ -۴٧ .‬او د هﻐو خﻠﮑو ﭘه شان مه کﯧ ئ ﭼﯥ ﭘه کﺒر او‬ ‫ان ودلو له کوره راو ﻲ او خﻠک د ﷲ له ﻻرې منع کوي‪ .‬سره د دې‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی هر ه کوي ﷲ د هﻐو احاطه ک ې ده‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬او کﻠه ﭼﯥ شيﻄان هﻐوی ته د هﻐوی اﻋﻤال اٻسته و ودل او ويﯥ‬ ‫ويل ﭼﯥ ﭘه خﻠﮑو کﯥ نن ﭘه تاسﯥ وک نه شﻲ بريالﻲ کﯧدای او زه له‬ ‫تاسﯥ سره يﻢ‪ .‬خو کﻠه ﭼﯥ دواړه ډلﯥ سره مخامﺦ شوې‪ ،‬نو هﻐه ﭘه شا‬ ‫وت تﯧده او ويﯥ ويل ﭼﯥ زه له تاسﯥ بري يﻢ‪ ،‬زه هﻐه ه ورم ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫يﯥ نه ورئ‪ .‬زه له ﷲ وٻرٻ م او ﷲ سخت جزا ورکونﮑی دی‪ -۴٩ .‬کﻠه‬ ‫ﭼﯥ منافق او هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ زړونو کﯥ يﯥ مرضونه دي ويل ﭼﯥ دا‬ ‫خﻠک خپل دين ﭘه تﯧروتنه کﯥ اﭼولﻲ دي او وک ﭼﯥ ﭘه ﷲ توکل‬ ‫وک ي‪ ،‬هﻐه قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او که تا ليدﻻی ﭼﯥ مﻼيﮑﯥ د منﮑرانو ساه قﺒضوي‪ ،‬دوی ﭘه مﺦ او‬ ‫ﭘه مﻼ انو وهﻲ او وايﻲ ﭼﯥ اوس د سو ﯧدلو د ﻋﺬاب خوند و وره‪-۵١ .‬‬ ‫دا د هﻐه ه بدله ده ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه خپﻠو ﻻسونو له انه مخﮑﯥ لﯧ لﻲ‪ ،‬او‬ ‫ﷲ هﯧ ﮑﻠه ﭘه خپﻠو بنده انو ظﻠﻢ نه کوي‪ -۵٢ .‬د فرﻋون د خﻠﮑو ﭘه شان‬ ‫او وک ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ وو ﭼﯥ د ﷲ له ن و يﯥ انﮑار وک ‪ ،‬نو ﷲ‬

‫‪176‬‬

‫هﻐوی ﭘه خپﻠو ناهونو کﯥ ونيول‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ د قوت خاوند او سخت جزا‬ ‫ورکونﮑی دی‪ -۵٣ .‬او دا ﭘه دې خاطر وشول ﭼﯥ ﷲ ﭘه کوم قوم انﻌام‬ ‫وک ي‪ ،‬تر هﻐﯥ يﯥ نه بدلوي ﭼﯥ تر و هﻐه ه بدل نه ک ي ﭼﯥ د‬ ‫هﻐوی ﭘه نﻔسونو کﯥ دي‪ .‬او بﯧشﮑه ﷲ اورٻدونﮑی او ليدونﮑی دی‪-۵۴ .‬‬ ‫د فرﻋون د خﻠﮑو ﻏوندې او وک ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ وو ﭼﯥ د خپل‬ ‫رب ن ﯥ يﯥ دروغ وبﻠﻠﯥ‪ ،‬بيا موږ هﻐوی د خپﻠو ناهونو له وجﯥ هﻼک‬ ‫ک ل او موږ د فرﻋون خﻠک ډوب ک ل او هﻐوی ول ظالﻤان وو‪.‬‬ ‫‪ -۵۵‬بﯧشﮑه ﭘه ولو ژونديو کﯥ د ﷲ ﭘه نزد تر ولو بد هﻐه خﻠک دي‬ ‫ﭼﯥ انﮑار يﯥ ک ی او ايﻤان نه راوړي‪ -۵۶ .‬له ﭼا ﭼﯥ تا وﻋده اخيستﯥ‪،‬‬ ‫بيا هﻐوی خپﻠه وﻋده هر ل ماتوي او نه وٻرٻ ي‪-۵٧ .‬که ته ﭼﯧرې‬ ‫هﻐوی ﭘه جنګ کﯥ ﻻندې ک ې نو داسﯥ جزا ورک ه ﭼﯥ وک ورﭘسﯥ‬ ‫وي‪ ،‬هﻐوی يﯥ هﻢ و وري او وت تﻲ ﭼﯥ ﻋﺒرت شﻲ ورته‪ -۵٨ .‬او که‬ ‫ته له کوم قوم د وﻋدې ماتولو وٻره لرې‪ ،‬نو د هﻐوی وﻋده يوې خوا ته‬ ‫وﻏور وه‪ ،‬داسﯥ ﭼﯥ تاسﯥ او هﻐوی برابر شئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ وﻋده‬ ‫ماتونﮑﻲ نه خو وي‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬او انﮑار کونﮑﻲ دې دا فﮑر نه کوي ﭼﯥ هﻐوی به نﻲ وت تﻲ‪،‬‬ ‫هﻐوی هﯧ ﮑﻠه ﷲ نه شﻲ ﻋاجز کوﻻی‪ -۶٠ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ ومره کوﻻی‬ ‫شﯥ د هﻐوی لپاره قوت او روزل شوي آسونه تيار وساتئ‪ ،‬ﭼﯥ له دې د‬ ‫ﷲ ﭘه د ﻤنانو او ستاسﯥ ﭘه د ﻤنانو هيﺒت وي او د هﻐوی تر نګ ﭘه‬ ‫هﻐو نورو هﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ نه ﭘﯧژنئ‪ ،‬ﷲ هﻐوی ﭘﯧژنﻲ‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ د‬ ‫ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ ه مﺼرفوئ‪ ،‬هﻐه به ﭘوره درکول کﯧ ي او له تاسﯥ‬ ‫سره به هﯧ ډول کﻤی نه کﯧ ي‪ -۶١ .‬او که هﻐوی سولﯥ ته مايل شﻲ‪،‬‬ ‫نو ته هﻢ ورسره مايل شه او ﭘه ﷲ توکل وساته‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه اورٻدونﮑی‬ ‫او ﭘوه دی‪ -۶٢ .‬او که هﻐوی تاسﯥ تﯧرايستل وﻏواړي‪ ،‬نو ﷲ ستا لپاره‬

‫‪177‬‬

‫کافﻲ دی‪ .‬هﻤاﻏه د خپل نﺼرت او مومنانو ﭘه مرسته تاته قوت درک ‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬او د هﻐو ﭘه زړونو کﯥ يﯥ اتﻔاق ﭘيدا ک ‪ .‬ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه کﯥ دي‪،‬‬ ‫که تا دا ول ﭘه هﻐوی مﺼرف ک ي وای‪ ،‬بيا به دې هﻢ د هﻐوی ﭘه‬ ‫زړونو کﯥ اتﻔاق نه وای ﭘيدا ک ی‪ .‬خو ﷲ ﭘه هﻐو کﯥ اتﻔاق ﭘيدا ک ‪،‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -۶۴ .‬ای نﺒﻲ‪ ،‬ستا لپاره يوازې‬ ‫ﷲ کافﻲ دی او هﻐه مومنان ﭼﯥ تا سره يﯥ مﻠتيا ک ې ده‪ -۶۵ .‬ای نﺒﻲ‪،‬‬ ‫مومنان جنګ ته وه وه‪ .‬که ﭘه تاسﯥ کﯥ شل ثابت قدمه کسان وي‪ ،‬نو ﭘه‬ ‫دوه سوو به برﻻسﻲ شﻲ او که ﭘه تاسﯥ کﯥ سل وي ﭘه زرو منﮑرانو به‬ ‫برﻻسﻲ وي‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐه خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪ -۶۶ .‬اوس ﷲ ﭘه‬ ‫تاسﯥ ﭘﯧ ﻲ سپک ک ‪ ،‬ﮑه هﻐه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ کﯥ ﻻ کﻤزوري شته‪.‬‬ ‫نو که ﭘه تاسﯥ کﯥ سل‪ ١٠٠‬ثابت قدمه وي‪ ،‬ﭘه دوو سوو‪ ٢٠٠‬به برﻻسﻲ وي‬ ‫او که زر‪ ١٠٠٠‬وي‪ ،‬نو هﻐوی به د ﷲ ﭘه حﮑﻢ ﭘه دوو زرو‪ ٢٠٠٠‬برﻻسﻲ‬ ‫شﻲ‪ ،‬او ﷲ له ثابت قدمو سره دی‪.‬‬ ‫‪-۶٧‬هﯧ نﺒﻲ ته نه ده ﭘه کار ﭼﯥ هﻐه وک بنديان ک ي تر هﻐﯥ ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ﭘه ﻤﮑه ه وينه تويه نه ک ي‪ .‬تاسﯥ د دنيا اسﺒاب ﻏواړئ او ﷲ‬ ‫آخرت ﻏواړي‪ .‬او ﷲ قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -۶٨ .‬او که ﭼﯧرې د‬ ‫ﷲ له طرفه له مخﮑﯥ واضح حﮑﻢ نه وای‪ ،‬نو کومه طريقه ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫اختيار ک ه‪ ،‬د دې له وجﯥ به درته سخت ﻋﺬاب در رسﯧدلی وای‪-۶٩ .‬‬ ‫نو کوم مال ﭼﯥ تاسﯥ اخيستی هﻐه وخورئ‪ ،‬هﻐه تاسﯥ لپاره حﻼل دی‬ ‫او ﭘاک دی او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٠‬ای نﺒﻲ‪ ،‬تا سره ﭼﯥ کوم بنديان دي‪ ،‬هﻐوی ته ووايه ﭼﯥ که ﭼﯧرې‬ ‫ﷲ ستاسﯥ ﭘه زړونو کﯥ کومه ﯧ ه و وري‪ ،‬نو ه ﭼﯥ درنه اخيستل‬ ‫شوي‪ ،‬تر هﻐﯥ ﻏوره به درته درکول شﻲ او هﻐه به تا وب ﻲ او ﷲ‬ ‫ب ونﮑی او مهربان دی‪-٧١ .‬او که دوی له تا سره وﻋده ماته ک ي‪ ،‬له‬

‫‪178‬‬

‫دې مخﮑﯥ هﻐوی له ﷲ سره وﻋده ماته ک ه‪ ،‬ﷲ تاته ﭘه هﻐوی برﻻسﻲ‬ ‫درک ه‪ ،‬او ﷲ د ﻋﻠﻢ او حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ هجرت وک او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ يﯥ‬ ‫د خپل مال او ان جهاد وک ‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘناه ورک له او مرسته يﯥ وک ه‪،‬‬ ‫دا خﻠک د يو بل مﻠ ري دي‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او هجرت يﯥ ونه‬ ‫ک ‪ ،‬نو هﻐوی سره ستا د مﻠ رۍ هﯧ اړيﮑه نشته‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ هجرت‬ ‫ونه ک ی‪ .‬او که هﻐوی له تا د دين ﭘه مسئﻠه کﯥ مرسته وﻏواړي‪ ،‬نو ﭘه‬ ‫تا هﻐوی سره مرسته کول واجب دي‪ ،‬م ر که مرسته د داسﯥ يوه قوم ﭘه‬ ‫خﻼف وي ﭼﯥ ستا ورسره مﻌاهده وي‪ .‬او ته ﭼﯥ ه کوې ﷲ يﯥ وري‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬او وک ﭼﯥ منﮑر دي‪ ،‬هﻐوی د يو بل مﻠ ري دی‪ .‬که ته داسﯥ‬ ‫ونه ک ې‪ ،‬نو ﭘه ﻤﮑه به فتنه خپره شﻲ او لوی فساد به وشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او هجرت يﯥ وک او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ يﯥ‬ ‫جهاد وک او ﭼا ﭼﯥ ﭘناه ورک ه او مرسته يﯥ وک ه‪ ،‬هﻤدا خﻠک ر تينﻲ‬ ‫مومنان دي‪ .‬د دوی لپاره بخشش او بهترين رزق دی‪ -٧۵ .‬او ﭼا ﭼﯥ‬ ‫وروسته ايﻤان راوړ او هجرت يﯥ وک ه او تا سره مل شول او جهاد يﯥ‬ ‫وک ‪ ،‬هﻐوی هﻢ ستاسﯥ ﭘه ډله کﯥ دي‪ .‬او د وينﯥ خپﻠوان د ﷲ ﭘه نزد د‬ ‫هﻐه د کتاب له مخﯥ د يو بل ډٻر حقدار دي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هر ه خﺒر‬ ‫دی‪.‬‬ ‫سوره التوبة ‪٩‬‬ ‫‪ -١‬د ﷲ او رسول له طرفه هﻐو مشرکينو نه د بﯥ زارۍ اﻋﻼن دی ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ورسره مﻌاهده ک ې وه‪ -٢ .‬نو تاسﯥ ﭘه وطن کﯥ ﻠور مياشتﯥ‬ ‫و ر ئ او ﭘوه شئ ﭼﯥ تاسﯥ ﷲ نه شئ ﻋاجز کوﻻی او دا هﻢ ﭼﯥ ﷲ‬ ‫مشرکان رسوا کوي‪ -٣ .‬د ﷲ او رسول له اړخه د لوی حج ﭘه ورځ خﻠﮑو‬

‫‪179‬‬

‫ته اﻋﻼن دی ﭼﯥ ﷲ او د هﻐه رسول له مشرکانو بري الﺬمه دي‪ .‬اوس‬ ‫که تاسﯥ توبه وک ئ نو تاسﯥ لپاره ﻏوره ده‪ .‬او که تاسﯥ مﺦ واړوئ‪ ،‬نو‬ ‫ﭘوه شئ ﭼﯥ تاسﯥ ﷲ نه شئ ﻋاجزوﻻی‪ .‬او انﮑار کونﮑو ته د سخت‬ ‫ﻋﺬاب زٻری ورک ئ‪ -۴ .‬م ر هﻐه مشرکان ﭼﯥ تاسﯥ ورسره مﻌاهده‬ ‫ک ې وه‪ .‬بيا هﻐوی له تاسﯥ سره هﯧ کﻤی ونه ک او نه يﯥ ستاسﯥ ﭘه‬ ‫ضد له ﭼا سره مرسته وک ه‪ ،‬نو د هﻐوی مﻌاهدت تر اکﻠﯥ مودې ﭘورې‬ ‫ﭘوره ک ئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘرهﯧز اران خو وي‪.‬‬ ‫‪ -۵‬بيا ﭼﯥ کﻠه د حرمت مياشتﯥ تﯧرې شﻲ‪ ،‬نو مشرکين ووژنئ ﭘه هر‬ ‫ای کﯥ يﯥ ﭼﯥ مومئ‪ ،‬او هﻐوی ونيسئ او ترې را تاو شئ او د ارلو‬ ‫ﭘه هر ای کﯥ ورته کﯧنئ‪ .‬بيا که هﻐوی توبه وباسﻲ او لﻤون ونه قايﻢ‬ ‫ک ي او زکات ورک ي‪ ،‬نو ﭘرې يﯥ ږدئ‪ .‬ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۶‬او که ﭘه مشرکينو کﯥ وک له تاسﯥ ﭘناه وﻏواړي‪ ،‬نو تاسﯥ ﭘناه‬ ‫ورک ئ ﭼﯥ هﻐه د ﷲ کﻼم واوري‪ ،‬بيا يﯥ د امن ای ته ورسوئ‪ .‬دا ﭘه‬ ‫دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬د دې مشرکينو لپاره د ﷲ او رسول ﭘه ﻏاړه کومه ذمه ن ه کﯧدای‬ ‫شﻲ‪ ،‬م ر هﻐه خﻠک ﭼﯥ تاسﯥ ورسره مسجد حرام ته ن دې وﻋده ک ې‬ ‫وه‪ ،‬نو تر کﻠه ﭼﯥ هﻐوی تاسﯥ سره سﻢ وي‪ ،‬تاسﯥ هﻢ ورسره سﻢ اوسئ‪،‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ﭘرهﯧز اران خو وي‪ -٨ .‬وﻋده ﭘه داسﯥ حال کﯥ ن ه کﯧدای‬ ‫شﻲ ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ﭘه تاسﯥ برﻻسﻲ شﻲ‪ ،‬نو ستاسﯥ ﭘه برخه کﯥ نه د‬ ‫خپﻠوۍ لحاظ کوي او نه د وﻋدې‪ .‬هﻐوی تاسﯥ د خپﻠﯥ خولﯥ ﭘه خﺒره‬ ‫راضﻲ کول ﻏواړي‪ ،‬خو د هﻐوی زړه انﮑار کوي‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ‬ ‫زياتره بﯥوﻋدې دي‪ -٩ .‬هﻐوی د ﷲ نﻌﻤتونه ﭘه ل ې بيﯥ ﭘﻠورلﻲ‪ ،‬بيا‬ ‫هﻐوی )خﻠک( د ﷲ له ﻻرې را منع ک ل‪ ،‬هﻐوی ﭼﯥ ه کوي ډٻر بد‬ ‫دي‪ -١٠ .‬هﻐوی د مومن ﭘه مﻌامﻠه کﯥ نه خپﻠوۍ لحاظ کوي او نه د‬

‫‪180‬‬

‫وﻋدې‪ ،‬هﻤدا زياتﻲ کونﮑﻲ خﻠک دي‪ -١١ .‬نو که هﻐوی توبه وباسﻲ او‬ ‫لﻤون قايﻢ ک ي‪ ،‬او زکات ورک ي‪ ،‬نو ستاسﯥ دينﻲ ورونه دي‪ .‬او موږ‬ ‫ﭘوهﯧدونﮑو ته خپل آيتونه ﮑاره بيانوو‪.‬‬ ‫‪-١٢‬او که دوی له وﻋدې وروسته خپل قسﻤونه مات ک ي او ستاسﯥ دين‬ ‫ته ﻋيب ورسوي‪ ،‬نو کﻔر او د هﻐه مشرانو سره وجن ﯧ ئ‪ .‬بﯧشﮑه د‬ ‫هﻐوی قسﻤونه هﯧ نه دی‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ منع شﻲ‪ -١٣ .‬ايا تاسﯥ له‬ ‫داسﯥ خﻠﮑو سره نه جن ﯧ ئ ﭼﯥ قسﻤونه يﯥ مات ک ل او د رسول د‬ ‫ويستﻠو جسارت يﯥ وک او هﻤاﻏو دي ﭼﯥ تاسﯥ سره يﯥ جنګ ﭘيل ک ‪.‬‬ ‫ايا تاسﯥ له هﻐوی وٻرٻ ئ‪ .‬ﷲ ډٻر مستحق دی ﭼﯥ ترې وويرٻ ئ که‬ ‫تاسﯥ مومنان يئ‪ -١۴ .‬هﻐوی سره وجن ﯧ ئ‪ .‬ﷲ به ستاسﯥ ﭘه ﻻس‬ ‫هﻐوی ته جزا ورک ي‪ ،‬او هﻐوی به رسوا ک ي او تاسﯥ ته به ﭘه هﻐوی‬ ‫برﻻسﻲ درک ي او د ايﻤاندارو سينه به س ه ک ي‪ ،‬او د هﻐوی د زړه‬ ‫ﻏوسه به لرې ک ي‪ -١۵ .‬او ﷲ ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي توبه به ور نﺼيب‬ ‫ک ي او ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬ايا تاسﯥ داسﯥ ئ ﭼﯥ ﭘرې به ودل شئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ تر‬ ‫اوسه هﻐه خﻠک نه دي واضح ک ي ﭼﯥ جهاد يﯥ ک ی او له ﷲ او رسول‬ ‫او مومنانو بﻐير يﯥ نور وک نه دي مﻠ ري ک ي او تاسﯥ ﭼﯥ ه‬ ‫کوئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬دا د مشرکانو کار نه دی ﭼﯥ د ﷲ جوماتونه آباد ک ي‪ ،‬سره د دې‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘه خپل کﻔر واهان دي‪ .‬د هﻐو خﻠﮑو اﻋﻤال ضايع شول‬ ‫او تل به ﭘه اور کﯥ اوسﯧ ي‪ -١٨ .‬د ﷲ جوماتونه خو هﻐوی آبادوي ﭼﯥ‬ ‫ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان راوړي او لﻤون قايﻢ ک ي او زکات‬ ‫ورک ي او له ﷲ بﻐير له بل ﭼا ونه وٻرٻ ي‪ .‬تﻤه شته ﭼﯥ داسﯥ خﻠک‬ ‫هدايت موندونﮑﻲ شﻲ‪ -١٩ .‬ايا تاسﯥ حاجيانو ته اوبه ورکول او مسجد‬

‫‪181‬‬

‫حرام کﯥ ساتل له هﻐه شخص سره برابر ک ﭼﯥ ﭘه ﷲ او آخرت يﯥ‬ ‫ايﻤان راوړ او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ يﯥ جهاد وک ‪ ،‬د ﷲ ﭘه نزد دا دواړه نه‬ ‫شﻲ برابرٻدی‪ .‬او ﷲ ظالﻤانو ته ﻻر نه يﻲ‪ -٢٠ .‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او‬ ‫هجرت يﯥ وک او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ يﯥ ﭘه ان او مال جهاد وک ‪ ،‬د‬ ‫هﻐوی درجه د ﷲ ﭘه نزد لوړه ده او هﻤدا کامياب خﻠک دي‪ -٢١ .‬د هﻐوی‬ ‫رب هﻐوی ته د خپل رحﻤت او خو او داسﯥ باﻏونو زٻری ورکوي‬ ‫ﭼﯥ دوی ته به ﭘه کﯥ دايﻤﻲ نﻌﻤت وي‪ -٢٢ .‬هﻠته به دوی تل اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ سره لوی اجر دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬خپل ﭘﻠرونه او ورونه مه مﻠ ري کوئ‪ ،‬که‬ ‫هﻐوی د ايﻤان راوړلو ﭘه مقابل کﯥ کﻔر ران ﻲ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ‬ ‫وک هﻐوی خپل مﻠ ري کوي‪ ،‬نو هﻤداسﯥ خﻠک ظالﻤان دي‪-٢۴ .‬‬ ‫ووايه که ستاسﯥ ﭘﻠرونه او ستاسﯥ زامن او ستاسﯥ ورونه او ستاسﯥ‬ ‫ﯥ او ستاسﯥ کورن او هﻐه ه ﭼﯥ تاسﯥ ﻠﻲ‪ ،‬او هﻐه تجارت ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ يﯥ له بندٻدو وٻرٻ ئ او هﻐه کور ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ خو وئ‪ ،‬که دا‬ ‫ول تاسﯥ ته له ﷲ او د هﻐه له رسول او د هﻐه ﭘه ﻻر کﯥ له جهاد کولو‬ ‫ډٻر ران وي‪ ،‬نو ﭘه تﻤه شئ‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ ﷲ خپل حﮑﻢ را ولﯧ ي او‬ ‫ﷲ نافرمانه خﻠﮑو ته ﻻر نه يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه ډٻرو وختونو کﯥ تاسﯥ سره مرسته ک ې او حنين ﭘه‬ ‫ورځ هﻢ ﭼﯥ ستاسﯥ د شﻤﯧر زياتوالﻲ تاسﯥ ﭘه وياړ اخته ک ي وئ‪ .‬بيا‬ ‫هﻐه ستاسﯥ هﯧ ﭘه کار نه شول‪ .‬او ﻤﮑه له خپﻠﯥ ﭘراختيا سره بيا هﻢ‬ ‫ﭘه تاسﯥ تن ه شوه‪ .‬بيا تاسﯥ ﭘه شا را وت تﯧدئ‪ -٢۶ .‬له هﻐه وروسته ﷲ‬ ‫ﭘه خپل رسول او مومنانو خپل سﮑينت نازل ک او داسﯥ ل ﮑر يﯥ را‬ ‫ﮑته ک ﭼﯥ تاسﯥ ونه ليد‪ ،‬او ﷲ منﮑرانو ته جزا ورک له او هﻤدا د‬ ‫منﮑرانو بدله ده‪ -٢٧ .‬بيا له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ ﷲ ﭼاته وﻏواړي توبه ور‬

‫‪182‬‬

‫ﭘه برخه کوي او ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪ -٢٨ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪،‬‬ ‫مشرکين بالﮑل ناﭘاکه دي‪ .‬نو هﻐوی دې له س کال وروسته مسجد حرام‬ ‫ته نه ن دې کﯧ ي‪ ،‬او که تاسﯥ د مﻔﻠس اندٻ نه لرئ‪ ،‬نو که ﷲ وﻏواړي‬ ‫ﭘه خپل فضل به تاسﯥ بﯥ نيازه )ﻏنﻲ( ک ي‪ .‬ﷲ ﻋﻠيﻢ او حﮑيﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬له هﻐو اهل کتابو سره وجن ﯧ ئ ﭼﯥ نه ﭘه ﷲ ايﻤان لري او نه د‬ ‫آخرت ﭘه ورځ او نه د ﷲ او د ﷲ د رسول له اړخه حرام شوي حرام‬ ‫ﻲ او نه حق دين خپل دين کوي‪ ،‬تر دې ﭼﯥ هﻐوی ﭘه خپل ﻻس جزيه‬ ‫ورک ي او واړه شﻲ‪ -٣٠ .‬او يهودو وويل ﭼﯥ ﻋزير د ﷲ زوی دی او‬ ‫نﺼاری وويل ﭼﯥ مسيح د ﷲ زوی دی‪ .‬دا د هﻐوی د خپﻠﯥ خولﯥ خﺒرې‬ ‫دي‪ .‬هﻐوی د هﻐو خﻠﮑو خﺒره رانقﻠوي ﭼﯥ تر دوی مخﮑﯥ يﯥ کﻔر ک ی‬ ‫و‪ .‬ﷲ دې هﻐوی هﻼک ک ي‪ ،‬هﻐه ن ه لرې روان دي‪ -٣١ .‬هﻐوی له‬ ‫ﷲ بﻐير خپل ﻋﻠﻤاء او مشايﺦ او مسيح ابن مريﻢ هﻢ خپل رب ک ل‪ .‬سره‬ ‫د دې ﭼﯥ هﻐوی ته يوازې دا حﮑﻢ شوی ﭼﯥ يوازې د يوه مﻌﺒود ﻋﺒادت‬ ‫وک ي‪ .‬هﻐه )ﷲ( د هﻐوی د شرک نه ﭘاک دی‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬هﻐوی ﻏواړي ﭼﯥ د ﷲ ر ا ﭘه خپﻠه خوله م ه ک ي او ﷲ خپﻠه ر ا‬ ‫بﯥ ﭘوره کﯧدو نه ﭘرٻ دي‪ ،‬که منﮑرانو ته دا هر ومره سخته هﻢ وي‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬هﻐه خپل رسول له هدايت او حق دين سره را لﯧ لی ﭼﯥ د هﻐه ول‬ ‫دين برﻻسی ک ي‪ ،‬که ه هﻢ مشرکان ﭘرې هر ومره خﻔه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د اهل کتابو زياتره ﻋﻠﻤاء او مشايﺦ د خﻠﮑو‬ ‫مالونه ﭘه باطﻠه طريقه خوري او خﻠک د ﷲ له ﻻرې لرې کوي او کوم‬ ‫خﻠک ﭼﯥ سره او سپين زر را ولوي او هﻐه د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ نه‬ ‫مﺼرفوي‪ ،‬هﻐوی ته د يوه دردناکه ﻋﺬاب زٻری ورک ه‪ -٣۵ .‬ﭘه هﻐه‬ ‫ورځ به ﭘه دې مال د دوزخ اور بﻠﯧ ي‪ .‬بيا به ﭘرې د هﻐوی خپل تندي او‬

‫‪183‬‬

‫د هﻐوی اړخونه او مﻼ انﯥ داغ کﯧ ي‪ .‬دا هﻐه )مال( و ﭼﯥ تاسﯥ د خپل‬ ‫ان لپاره را ول ک ی و‪ ،‬اوس د هﻐه خوند و ورئ ﭼﯥ تاسﯥ را ولوه‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬د ﷲ ﭘه نزد د ﷲ ﭘه کتاب کﯥ د مياشتو شﻤﯧر دولس مياشتﯥ دی‪ ،‬له‬ ‫کومﯥ ور ﯥ ﭼﯥ هﻐه آسﻤانونه او ﻤﮑه ﭘيدا ک ‪ ،‬ﭘه دې کﯥ ﻠور‬ ‫مياشتﯥ د حرمت لرونﮑﯥ دي‪ .‬هﻤدا سﻢ دين دی‪ .‬نو ﭘه دې ﭘه ان ظﻠﻢ‬ ‫مه کوئ‪ .‬او مشرکينو سره ول ﭘه ه وجن ﯧ ئ‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ول تاسﯥ سره ﭘه ه جن ﯧ ي‪ ،‬او ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ د ﭘرهﯧز ارو مﻠ ری‬ ‫دی‪ -٣٧ .‬د مياشتو لرې کول ﭘه کﻔر کﯥ يو زياتوالی دی‪ .‬ﭘه دې کﻔر‬ ‫کونﮑﻲ ﭘه ﻤراه کﯥ اخته کﯧ ي‪ ،‬هﻐوی د يوه کال حرامه مياشت‬ ‫حﻼلوي او ﭘه يوه کال کﯥ يﯥ حراموي ﭼﯥ د ﷲ د حرامو ک و شﻤﯧر‬ ‫ﭘوره ک ي او د هﻐه حرام ک ي حﻼل ک ي‪ .‬د هﻐوی بد اﻋﻤال د هﻐوی‬ ‫لپاره اٻسته ک ی شوي دي‪ .‬او ﷲ انﮑار کونﮑو ته ﻻر نه يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﭘه تاسﯥ ه شوي ﭼﯥ کﻠه تاسﯥ ته وويل ﭼﯥ‬ ‫د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ ووخئ‪ ،‬نو تاسﯥ ﻤﮑﯥ ته ي ﯧ ئ‪ .‬ايا تاسﯥ د آخرت ﭘه‬ ‫مقابل کﯥ د دنيا ﭘه ژوند راضﻲ شوئ‪ .‬د آخرت ﭘه مقابل کﯥ د خو د دنيا‬ ‫د ژوند سامان ډٻر ل دی‪ -٣٩ .‬که تاسﯥ ونه و ئ نو ﷲ به تاسﯥ ته له‬ ‫درده ډکه جزا درک ي او ستاسﯥ ﭘه ای به بل قوم راوړی او تاسﯥ به‬ ‫ﷲ ته هﯧ تاوان ونه رسوئ او ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪ -۴٠ .‬که ته له‬ ‫رسول سره مرسته ونه ک ې‪ ،‬نو ﷲ ﭘخپﻠه هﻐه سره مرسته ک ې ده‪ ،‬کﻠه‬ ‫ﭼﯥ منﮑرانو هﻐه ويستﻠی و‪ ،‬هﻐه ﭘه دوو کﯥ يو و‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی دواړه‬ ‫ﭘه ﻏار کﯥ وو‪ ،‬کﻠه يﯥ ﭼﯥ خپل مﻠ ري ته ويل مه خﻔه کﯧ ه‪ ،‬ﷲ له موږ‬ ‫سره دی‪ .‬نو ﷲ ﭘه هﻐه خپل سﮑينت نازل ک او د هﻐه مرسته يﯥ ﭘه‬ ‫داسﯥ ل ﮑرو وک له ﭼﯥ تاسﯥ ته نه ﮑارٻدل او ﷲ د منﮑرانو خﺒره ي ه‬ ‫ک له او يوازې د ﷲ خﺒره لوړه ده او ﷲ قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬

‫‪184‬‬

‫‪ -۴١‬سپک او درانه )مجهز( او ﭘه خپل مال و ان د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ جهاد‬ ‫وک ئ‪ ،‬دا تاسﯥ لپاره ﻏوره ده که ﭘوه شئ‪ -۴٢ .‬که ه ن دې او سﻔر‬ ‫آسانه وای‪ ،‬نو هﻐوی به حتﻤا ً ﭘه تا ﭘسﯥ وتﻠﻲ وای‪ ،‬خو دا منزل ﭘه هﻐوی‬ ‫سخت شو‪ .‬اوس به هﻐوی قسﻤونه کوي ﭼﯥ که موږ کوﻻی شوی‪ ،‬نو‬ ‫حتﻤا ً به له تا سره تﻠﻠﻲ وای‪ .‬هﻐوی خپل ان ﭘه هﻼکت کﯥ اﭼوي‪ ،‬او‬ ‫ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ دا خﻠک يقينا ً دروﻏجن دي‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬ﷲ دې تا وب ﻲ‪ ،‬خو تا ولﯥ هﻐو خﻠﮑو ته اجازه ورک له‪ .‬تر دې‬ ‫ﭼﯥ تاته به ﮑاره شوې وی ﭼﯥ وک ر تينﻲ دي او دروﻏجن به دې‬ ‫هﻢ ﭘﯧژندلﻲ وای‪ -۴۴ .‬وک ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان لري‪،‬‬ ‫هﻐوی له تا هﯧ ﮑﻠه دا ﻏو تنه نه کوي ﭼﯥ ﭘه خپل مال و ان جهاد ونه‬ ‫ک ي‪ ،‬او ﷲ وٻرٻدونﮑﻲ ه ﭘﯧژنﻲ‪ -۴۵ .‬له تا خو هﻐه خﻠک اجازه‬ ‫ﻏواړي ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان نه لري او زړه ته يﯥ شک‬ ‫لوٻدلی دی‪ .‬نو هﻐوی ﭘه خپل شک کﯥ ورک دي‪ -۴۶ .‬که هﻐوی را وتل‬ ‫ﻏو تی نو ضرور به يﯥ ه سامان را خيستی وای‪ .‬خو ﷲ د هﻐوی‬ ‫ﭘا ﯧدل خوښ نه ک ل‪ ،‬ﭘه دې خاطر يﯥ هﻐوی ناست ﭘرٻ ودل او ويﯥ‬ ‫ويل ﭼﯥ له ناستو سره ناست اوسئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬که هﻐه خﻠک له تاسﯥ سره وتﻲ وای‪ ،‬نو ستاسﯥ د خراب د زياتﯧدو‬ ‫ﻻمل کﯧدل او ﭘه تاسﯥ کﯥ د فتنﯥ اﭼولو لپاره به يﯥ من ې وهﻠی‪ ،‬او ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ د هﻐوی اورٻدونﮑﻲ شته او ﷲ ظالﻤان ه ﭘﯧژنﻲ‪ -۴٨ .‬هﻐوی‬ ‫مخﮑﯥ هﻢ د فتنﯥ ه ه ک ې او تاسﯥ لپاره يﯥ حاﻻت بدل ک ي وو‪ .‬تر‬ ‫هﻐﯥ ﭼﯥ حق راﻏی او د ﷲ حﮑﻢ واضح شو او هﻐوی )هﻤداسﯥ( خﻔه‬ ‫ﭘاتﯥ شول‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬او ﭘه هﻐوی کﯥ هﻐه )خﻠک( هﻢ شته ﭼﯥ وايﻲ ماته رخﺼت راک ه‬ ‫او ما ﭘه فتنه کﯥ مه اﭼوه‪ .‬واورئ‪ ،‬هﻐوی خو ﭘه فتنه کﯥ ﭘرٻوتﻲ دي‪ .‬او‬

‫‪185‬‬

‫بﯧشﮑه جهنﻢ منﮑران رانﻐاړلﻲ دي‪ -۵٠ .‬که تاسﯥ سره ه ه کﯧ ي‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی خﻔه کﯧ ي او که تاسﯥ ته کوم مﺼيﺒت رسﯧ ي‪ ،‬نو هﻐوی وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ موږ ان مخﮑﯥ ساتﻠی و‪ ،‬او هﻐوی خوشحاله ستنﯧ ي‪ -۵١ .‬ووايه‪،‬‬ ‫موږ ته يوازې هﻐه ه را رسﯧ ي ﭼﯥ ﷲ راته ليﮑﻠﻲ دي‪ .‬هﻐه زموږ‬ ‫کارساز دی‪ ،‬او د ايﻤان خاوندان بايد ﭘه ﷲ توکل ولري‪ -۵٢ .‬ووايه‪،‬‬ ‫تاسﯥ موږ لپاره ﭘه دوو ﯧ و کﯥ يوازې د يوې ﯧ ﯥ ﭘه تﻤه يئ‪ ،‬خو‬ ‫موږ تاسﯥ لپاره ﭘه دې تﻤه يوو ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ له خپل اړخه يا زموږ ﭘه‬ ‫ﻻسونو ﻋﺬاب در ورسوي‪ .‬نو تاسﯥ ﭘه تﻤه شئ‪ ،‬موږ هﻢ تاسﯥ سره ﭘه‬ ‫تﻤه کﯥ يوو‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬ووايه‪ ،‬که تاسﯥ يﯥ ﭘه رضا مﺼرف ک ئ که ﭘه خﻔ ان‪ ،‬له تاسﯥ‬ ‫نه قﺒﻠﯧ ي‪ ،‬بﯧشﮑه تاسﯥ نافرمانه خﻠک يئ‪ -۵۴ .‬او هﻐوی د خپل مﺼرف‬ ‫له قﺒﻠﯧدو يوازې له دې امﻠه محروم شول ﭼﯥ له ﷲ او د هﻐه له رسول‬ ‫يﯥ انﮑار وک ‪ ،‬او دا خﻠک ﭼﯥ لﻤان ه ته را ﻲ نو ﭘه سخت را ﻲ او‬ ‫مﺼرف کوي‪ ،‬خو ﭘه نه زړه يﯥ کوي‪ -۵۵ .‬ته د هﻐوی مال او اوﻻد ته‬ ‫تﻌجب مه کوه‪ .‬ﷲ هﻤدا ﻏواړي ﭼﯥ د دې ﭘه وسيﻠه هﻐوی ته د دنيا ﭘه‬ ‫ژوند کﯥ ﻋﺬاب ورک ي او ساه يﯥ ﭘه داسﯥ حال کﯥ وو ﻲ ﭼﯥ منﮑران‬ ‫وي‪ -۵۶ .‬هﻐوی ﭘه ﷲ قسﻢ خوري او وايﻲ ﭼﯥ ستاسﯥ له ډلﯥ دي‪ ،‬خو‬ ‫هﻐوی ستاسﯥ له ډلﯥ نه دي‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐوی هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ له تاسﯥ‬ ‫وٻرٻ ي‪ -۵٧ .‬که هﻐوی د ﭘناه ای ومومﻲ يا ﻏار يا د ناستﯥ لپاره ای‬ ‫ومومﻲ‪ ،‬نو هﻠته به ﭘه من ه من ه ﭘ ﯧدو ته ورشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ داسﯥ هﻢ دی ﭼﯥ ﭘه تا د ﺻدقو ﭘه هﮑﻠه تور‬ ‫ﭘورې کوي‪ .‬که له هﻐﯥ )ﺻدقﯥ( دوی ته ورکول شﻲ‪ ،‬نو راضﻲ وي او‬ ‫که ور نه کول شﻲ‪ ،‬نو خﻔه کﯧ ي‪ -۵٩ .‬ومره به ه وای ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ﭘه هﻐه ه راضﻲ وای ﭼﯥ ﷲ او رسول ورک ي وو او ويﻠﻲ يﯥ وای‬

‫‪186‬‬

‫ﭼﯥ زموږ لپاره ﷲ کافﻲ دی‪ .‬ﷲ به ﭘه خپل فضل موږ ته نور هﻢ راک ي‬ ‫او د هﻐه رسول هﻢ‪ ،‬موږ ته خو ﷲ ﭘه کار دی‪ -۶٠ .‬ﺻدقات )زکات(‬ ‫خو ﭘه اﺻل کﯥ د فقيرانو او مسﮑينانو لپاره او د هﻐو کارکونﮑو لپاره‬ ‫دي ﭼﯥ د ﺻدقاتو ﭘه کارونو ومارل شوي دي‪ .‬هﻤدارن ه د هﻐو خﻠﮑو‬ ‫لپاره ﭼﯥ زړونه ت ل يﯥ ﭘه کار وي‪ .‬هﻤدارن ه د بنديانو آزادولو لپاره‪،‬‬ ‫او هﻐوی ﭼﯥ تاوان کوي او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ او له مسافرو سره د مرستﯥ‬ ‫لپاره‪ .‬دا د ﷲ له طرفه يوه فريضه ده او ﷲ د ﻋﻠﻢ او حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪-۶١‬او ﭘه هﻐوی کﯥ داسﯥ خﻠک هﻢ شته ﭼﯥ نﺒﻲ خﻔه کوي او وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫دا کس خو ﻏوږ ﻏوږ دی )هر ﭼاته ﻏوږ نيسﻲ(‪ .‬ووايه ﭼﯥ ستاسﯥ د‬ ‫خير لپاره ﻏوږ دی‪ .‬هﻐه ﭘه ﷲ ايﻤان لري او د ايﻤان ﭘه خاوندانو باور‬ ‫کوي او هﻐه ﭘه تاسﯥ کﯥ د هﻐو لپاره رحﻤت دی ﭼﯥ ايﻤان لري‪ .‬او‬ ‫وک ﭼﯥ د ﷲ رسول خﻔه کوي‪ ،‬د هﻐوی لپاره له درده ډکه جزا ده‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬هﻐوی ستاسﯥ ﭘه مﺦ کﯥ ﭘه ﷲ قسﻤونه کوي ﭼﯥ تاسﯥ خوشحاله‬ ‫ک ي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ او د هﻐه رسول ډٻر حقدار دي ﭼﯥ دوی يﯥ‬ ‫راضﻲ ک ي‪ ،‬که هﻐوی مومنان دي‪ -۶٣ .‬ايا هﻐوی نه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫وک د ﷲ او د هﻐه د رسول مخالﻔت وک ي‪ ،‬د هﻐوی لپاره د دوزخ‬ ‫اور دی ﭼﯥ تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪ ،‬او دا لويه رسوايﻲ ده‪ -۶۴ .‬منافقين‬ ‫ﭘه دې وٻرٻ ي ﭼﯥ ﭼﯧرې ﭘه مومنانو داسﯥ سورة نازل نه شﻲ ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی د دوی د زړه ﭘه خﺒرو خﺒر ک ي‪ .‬ووايه ﭼﯥ خندا کوئ‪ ،‬ﷲ به‬ ‫حتﻤا ً هﻐه ه را واضح ک ي ﭼﯥ تاسﯥ ترې وٻرٻ ئ‪ -۶۵ .‬او که ته له‬ ‫هﻐو ﭘو تنه وک ې‪ ،‬نو درته به وايﻲ ﭼﯥ موږ خو هسﯥ خندا او وکﯥ‬ ‫کولﯥ‪ .‬ووايه‪ ،‬ايا تاسﯥ له ﷲ او د هﻐه له آيتونو او د هﻐه له رسول سره‬ ‫خندا او وکﯥ کولﯥ‪ -۶۶ .‬بهانﯥ مه کوئ‪ ،‬تاسﯥ له ايﻤان راوړلو وروسته‬

‫‪187‬‬

‫کﻔر ک ی دی‪ ،‬او موږ که تاسﯥ کﯥ يوه ډله وب وو‪ ،‬نو بﻠﯥ ډلﯥ ته به‬ ‫حتﻤا ً جزا ورکوو‪ ،‬ﮑه ﭼﯥ هﻐوی مجرمان دي‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬منافق س ي او منافقﯥ ﯥ ول يو ډول دي‪ .‬هﻐوی د بدۍ حﮑﻢ‬ ‫ورکوي او له نﯧﮑ منع کوي او خپل ﻻسونه بند ساتﻲ‪ .‬هﻐوی ﭼﯥ ﷲ‬ ‫هﯧر ک ‪ ،‬نو ﷲ هﻢ هﻐوی هﯧر ک ل‪ .‬بﯧشﮑه منافقين ډٻر نافرمانه دي‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬منافقو س و او منافقو و او منﮑرانو سره ﷲ د جهنﻢ د اور وﻋده‬ ‫ک ې ده ﭼﯥ تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪ .‬هﻤدا د هﻐوی لپاره بس ده‪ .‬ﭘه هﻐوی‬ ‫د ﷲ لﻌنت دی او د هﻐوی لپاره تﻠپاتﯥ ﻋﺬاب دی‪ -۶٩ .‬لﮑه ن ه ﭼﯥ له‬ ‫تاسﯥ مخﮑﯥ خﻠک وو‪ .‬هﻐوی ﭘه زور کﯥ تر تاسﯥ ډٻر وو او د مال او‬ ‫اوﻻد ﭘه زياتوالﻲ کﯥ تر تاسﯥ مخﮑﯥ وو‪ ،‬نو هﻐوی له خپﻠﯥ برخﯥ ه‬ ‫واخيستﻠه او تاسﯥ هﻢ له خپﻠﯥ برخﯥ ه واخيستﻠه‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫مخﮑينيو له خپﻠﯥ برخﯥ ه اخيستﯥ وه‪ -٧٠ .‬او تاسﯥ هﻢ هﻐه بحثونه‬ ‫وک ل لﮑه هﻐوی ﭼﯥ ک ي وو‪ .‬هﻤدا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ اﻋﻤال يﯥ ﭘه‬ ‫دنيا او آخرت کﯥ ضايع شول او هﻤدا خﻠک ﭘه تاوان کﯥ ﭘرٻوتونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫ايا هﻐوی ته د هﻐو خﻠﮑو خﺒر ونه رسﯧده ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ تﯧر شوي‪.‬‬ ‫د نوح او ﻋاد او ثﻤود قومونه او د ابراهيﻢ قوم او اﺻحاب مدين او‬ ‫ﭘر ﯧدلﻲ کورونه‪ .‬هﻐوی ته خپل رسوﻻن له دليﻠونو سره ورﻏﻠل‪ ،‬خو‬ ‫داسﯥ نه وه ﭼﯥ ﷲ ﭘه هﻐوی ظﻠﻢ کاوه‪ ،‬م ر هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘه ان ظﻠﻢ‬ ‫کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬او مومن س ي او مومنﯥ ﯥ د يو بل مرستندوی دي‪ .‬هﻐوی د‬ ‫نﯧﮑ حﮑﻢ کوي او له بدۍ منع کوي او لﻤون قايﻤوي او زکات ورکوي‬ ‫او د ﷲ او د ﷲ د رسول اطاﻋت کوي‪ .‬هﻤدا هﻐه خﻠک دی ﭼﯥ ﭘرې د‬ ‫ﷲ رحﻤت دی‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٧٢ .‬مومنانو س و‬ ‫او مومنو و سره د ﷲ وﻋده ده‪ ،‬د هﻐو باﻏونو ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه‬

‫‪188‬‬

‫بهﯧ ي‪ ،‬او هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪ .‬او هﻐوی سره ﭘه جنت کﯥ د تل‬ ‫لپاره د ﭘاکو ودانيو او د ﷲ د رضامندۍ وﻋده ده ﭼﯥ تر ولو ﻏوره ده‪.‬‬ ‫هﻤدا لويه کاميابﻲ ده‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬ای نﺒﻲ‪ ،‬له منافقانو او منﮑرانو سره جهاد وک ئ او مقابل کﯥ يﯥ‬ ‫منظﻢ شئ‪ .‬او د هﻐوی ای دوزخ دی او هﻐه ډٻر بد ای دی‪-٧۴ .‬‬ ‫هﻐوی ﭘه ﷲ قسﻢ کوي ﭼﯥ هﻐوی نه دي ک ي‪ ،‬خو هﻐوی د کﻔر خﺒرې‬ ‫ک ي او له اسﻼم وروسته منﮑر شوي او هﻐوی ﭼﯥ ه ﻏو تل هﻐه يﯥ‬ ‫ترﻻسه نه ک ی شول‪ .‬او دا يوازې د هﻐو بدله وه ﭼﯥ هﻐوی ﷲ او رسول‬ ‫ﭘه خپل فضل ﻏنﻲ ک ل‪ .‬که هﻐوی توبه وک ي‪ ،‬نو دا ورته ﻏوره ده او‬ ‫که مﺦ واړوي‪ ،‬نو ﷲ به ﭘه دنيا کﯥ هﻢ او ﭘه آخرت کﯥ هﻢ له درده ډک‬ ‫ﻋﺬاب ورکﻲ‪ .‬او ﭘه ﻤﮑه به يﯥ نه مﻼت ی وي او نه مرستندوی‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬او ﭘه هﻐو کﯥ هﻐو هﻢ دي ﭼﯥ ﷲ سره يﯥ وﻋده وک له که ﭼﯧرې‬ ‫هﻐه موږ ته خپل فضل را ﻋﻄا ک ‪ ،‬نو موږ به حتﻤا ً ﺻدقه کوو او‬ ‫ﺻالحين به شوو‪ -٧۶ .‬بيا ﭼﯥ ﷲ هﻐوی ته خپل فضل ﻋﻄا ک ‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫بخل ﭘيل ک ‪ ،‬بﯧرته ستانه شول او مﺦ يﯥ واړوه‪ -٧٧ .‬نو ﷲ د هﻐو ﭘه‬ ‫زړونو کﯥ نﻔاق ﭘيدا ک ‪ ،‬تر هﻐﯥ ور ﯥ ﭘورې ﭼﯥ بﯧرته به هﻐوی له‬ ‫ﷲ سره وينﻲ‪ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی له ﷲ سره ک ې وﻋده ماته ک له‬ ‫او ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی دروغ ويل‪ -٧٨ .‬ايا هﻐوی نه دي خﺒر ﭼﯥ‬ ‫ﷲ د هﻐوی ﭘه رازونو او ﭘ و خﺒرو خﺒر دی او ﷲ ﭘه ولو ﭘ و خﺒرو‬ ‫ﭘوهﯧ ي‪ -٧٩ .‬وک ﭼﯥ ﭘه هﻐو مومنانو طنز کوي ﭼﯥ ﭘه خﻼص ﻻس‬ ‫ﺻدقﯥ ورکوي او يوازې ﭘه خپل زيار او مزدورۍ انﻔاق کوي‪ ،‬هﻐوی‬ ‫ور ﭘورې خندا کوي‪ ،‬ﷲ ﭘه دﻏو خندٻدونﮑو ﭘورې خندا کوي او د هﻐوی‬ ‫لپاره له درده ډک ﻋﺬاب دی‪ -٨٠ .‬که ته د هﻐوی لپاره د ب نﯥ ﻏو تنه‬ ‫وک ې که يﯥ ونه ک ې‪ ،‬که ته اويا ﻠه د هﻐوی د ب نﯥ ﻏو تنه وک ې‪،‬‬

‫‪189‬‬

‫ﷲ هﻐوی نه ب ﻲ‪ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی له ﷲ او رسول انﮑار ک ی‬ ‫او ﷲ نافرمانو ته ﻻر نه يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬وروسته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑﻲ د ﷲ له رسول وروسته کﯧناستو باندې خوښ‬ ‫شول‪ ،‬هﻐوی دا بد ﻠﻲ وو ﭼﯥ ﭘه خپل مال او ان د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ‬ ‫جهاد وک ي‪ .‬او هﻐوی وويل ﭼﯥ ﭘه رم کﯥ مه و ئ‪ .‬ووايه ﭼﯥ د‬ ‫دوزخ اور له دې ډٻر رم دی کاشﮑﯥ هﻐوی ﭘوهه لرلی‪ -٨٢ .‬نو هﻐوی‬ ‫ﭼﯥ ه کوي‪ ،‬د هﻐه ﭘه بدل کﯥ دې ل وخاندي او ډٻر دې وژاړي‪-٨٣ .‬‬ ‫نو که ﭼﯧرې ﷲ تا ﭘه هﻐوی کﯥ کومﯥ ډلﯥ ته راستون ک ي او هﻐوی‬ ‫درنه جهاد ته د تﻠﻠو اجازه وﻏواړي‪ ،‬ورته ووايه ﭼﯥ تاسﯥ به له ماسره‬ ‫هﯧ ﮑﻠه نه ئ او نه به له ماسره يو ای د ﻤن سره جن ﯧ ئ‪ .‬تاسﯥ ﭘه‬ ‫لوم ي ل هﻢ ناسته ﻏوره بﻠﻠﯥ وه‪ ،‬نو له وروسته ﭘاتﯥ شويو سره ناست‬ ‫اوسئ‪ -٨۴ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ وک م شﻲ‪ ،‬ﭘه هﻐه )د جنازې(‬ ‫لﻤون مه کوه او مه يﯥ ﭘه قﺒر ودرٻ ه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐوی له ﷲ او د هﻐه له‬ ‫رسول انﮑار وک او ﭘه داسﯥ حال کﯥ م ه شول ﭼﯥ نافرمانه وو‪.‬‬ ‫‪ -٨۵‬او د هﻐوی مال او اوﻻد دې تاسﯥ نه حيرانوي‪ .‬ﷲ دا ﻏواړي ﭼﯥ‬ ‫د دې )شيانو( ﭘه وسيﻠه هﻐوی ته ﭘه دنيا کﯥ ﻋﺬاب ورک ي او د هﻐوی‬ ‫سا انﯥ ﭘه داسﯥ حال کﯥ وباسﻲ ﭼﯥ هﻐوی منﮑر وي‪ -٨۶ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬ ‫کوم سورة نازل شﻲ ﭼﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان راوړئ او رسول سره )ﭘه ه(‬ ‫جهاد وک ئ‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ شتﻤن خﻠک له تا رخﺼت ﻏواړي او وايﻲ‬ ‫موږ ﭘرٻ دئ ﭼﯥ دلته له ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو سره ﭘاتﯥ شوو‪ -٨٧ .‬هﻐوی دا‬ ‫خوښ ک ل ﭼﯥ وروسته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو و سره ﭘاتﯥ شﻲ‪ .‬او د هﻐوی‬ ‫ﭘه زړونو مهر شوی‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه هﯧ نه ﭘوهﯧ ي‪ -٨٨ .‬خو رسول او‬ ‫ﭼا ﭼﯥ له دوی سره ايﻤان راوړی‪ ،‬هﻐوی ﭘه خپل مال او ان جهاد وک ‪،‬‬ ‫د هﻐوی لپاره ﯧ ﻲ دي او هﻐوی کاميابﻲ موندونﮑﻲ دي‪ -٨٩ .‬د هﻐوی‬

‫‪190‬‬

‫لپاره ﷲ داسﯥ باغ تيار ک ی ﭼﯥ ور ﻻندې نهرونه بهﯧ ي‪ .‬هﻠته به دوی‬ ‫تل اوسﯧ ي‪ .‬هﻤدا لويه کاميابﻲ ده‪.‬‬ ‫‪ -٩٠‬له بدوي ﻋربو هﻢ بهانه کونﮑﻲ خﻠک راﻏﻠل ﭼﯥ هﻐوی ته اجازه‬ ‫ورک ل شﻲ او ﭼا ﭼﯥ ﷲ او د هﻐه رسول ته دروغ ويﻠﻲ‪ ،‬هﻐوی ناست‬ ‫ﭘاتﯥ شول‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ ﭼا انﮑار وک ‪ ،‬هﻐوی به له درده ډک ﻋﺬاب‬ ‫ونيسﻲ‪ -٩١ .‬هﯧ ناه ﭘه کﻤزورو نشته او نه ﭘه ناروﻏانو او نه ﭘه هﻐو‬ ‫)خﻠﮑو( ﭼﯥ د مﺼرفولو لپاره ه نه مومﻲ‪ ،‬ﭼﯥ له ﷲ او د هﻐه له رسول‬ ‫سره خيرخواهﻲ وک ي‪ .‬ﭘه نﯧک ﻋﻤﻠو هﯧ الزام نشته او ﷲ ب ونﮑی او‬ ‫مهربان دی‪ -٩٢ .‬او نه ﭘه هﻐو خﻠﮑو الزام شته ﭼﯥ تاته راﻏﻠل ﭼﯥ موږ‬ ‫ته سپرل راک ه‪ ،‬تا وويل ﭼﯥ موږ سره ه نشته ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې سپاره‬ ‫ک ه‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه داسﯥ حال کﯥ سپاره شول ﭼﯥ له ستر و يﯥ او ﮑﯥ‬ ‫ﯧدې‪ ،‬د دې ﻏﻢ له وجﯥ ﭼﯥ د مﺼرفولو لپاره ورسره ه نشته‪-٩٣ .‬‬ ‫الزام )مسووليت( يوازې ﭘه هﻐو خﻠﮑو دی ﭼﯥ له تا اجازه ﻏواړي‪ ،‬سره‬ ‫د دې ﭼﯥ شتﻤن دي‪ .‬هﻐوی ﭘه دې راضﻲ شوي ﭼﯥ له وروسته ﭘاتﯥ‬ ‫کﯧدونﮑو و سره ﭘاتﯥ شﻲ او ﷲ د هﻐوی ﭘه زړونو مهر ک ی‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫٭ ‪ -٩۴‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ هﻐوی ته ور ستانه شئ‪ ،‬نو هﻐوی به تاسﯥ ته ﻋﺬر‬ ‫وړاندې کوي‪ .‬ووايه ﭼﯥ بهانﯥ مه کوئ‪ .‬موږ هﯧ ﮑﻠه ستاسﯥ خﺒره نه‬ ‫منو‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ موږ ته ستاسﯥ حاﻻت ويﻠﻲ دی‪ .‬اوس به ﷲ او رسول‬ ‫ستاسﯥ اﻋﻤال وري‪ .‬بيا به تاسﯥ هﻐه ته ور ستنﯧ ئ ﭼﯥ ﭘه ﭘ و او‬ ‫ﮑاره خﺒر دی‪ ،‬هﻐه به تاسﯥ ته ووايﻲ ﭼﯥ ه مو کول‪ -٩۵ .‬دا خﻠک‬ ‫به ستاسﯥ ﭘه را ستنﯧدو قسﻤونه کوي ﭼﯥ ترې تﯧر شئ‪ ،‬نو تاسﯥ ترې‬ ‫تﯧر شئ‪ ،‬ﮑه هﻐوی ناﭘاکه دي او د هﻐوی ای دوزخ دی د هﻐه ﻋﻤل‬ ‫ﭘه بدل کﯥ ﭼﯥ دوی کاوه۔۔‪٩۶‬۔۔ دوئ تاسوته ﮑه قسﻤونه خورئ ﭼه‬

‫‪191‬‬

‫تاسو ترے نه راضی شئ او که ته له هﻐو راضﻲ هﻢ شﯥ‪ ،‬ﷲ له نا‬ ‫فرمانه خﻠﮑو خه نه راضﻲ کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٩٧‬د کﻠو او بان و خﻠک ﭘه کﻔر او نﻔاق کﯥ ډٻر کﻠک دي او د هﻤدې‬ ‫ﻻيق دي ﭼﯥ ﷲ ﭘه خپل رسول ه نازل ک ي‪ ،‬د دې له حدودو بﯥ خﺒره‬ ‫وي‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٩٨ .‬او ﭘه کﻠيو کﯥ‬ ‫داسﯥ خﻠک هﻢ شته ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ مﺼرف تاوان بولﻲ او ستاسﯥ‬ ‫لپاره د زمانﯥ د بدلونونو ﭘه تﻤه دي‪ .‬بد بدلون ﭘخپﻠه ﭘه هﻐو دی او ﷲ‬ ‫اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٩٩ .‬او ﭘه کﻠيو کﯥ هﻐو هﻢ دي ﭼﯥ ﭘه‬ ‫ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان لري او ه ﭼﯥ مﺼرفوي هﻐه ﷲ ته د‬ ‫ن دٻﮑت او د رسول د دﻋا انو د اخيستو وسيﻠه ر وي‪ .‬هو‪ ،‬بﯧشﮑه دا‬ ‫د هﻐوی لپاره د ن دٻﮑت وسيﻠه ده‪ .‬ﷲ به هﻐوی ﭘه خپل رحﻤت کﯥ داخل‬ ‫ک ي‪ .‬يقينا ً ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠٠‬او ﭘه مهاجرينو او انﺼارو کﯥ ﭼﯥ ﭼا )ﭘه ايﻤان راوړلو کﯥ(‬ ‫وړانديتوب ک ی او ﭼا ﭼﯥ ﭘه ه شان د هﻐوی ﭘيروي ک ی‪ ،‬له هﻐوی‬ ‫ﷲ راضﻲ شو او هﻐوی له ﷲ راضﻲ شول‪ .‬او ﷲ د هﻐوی لپاره داسﯥ‬ ‫باغ تيار ک ی ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬هﻐوی به ﭘه کﯥ تل‬ ‫اوسﯧ ي‪ .‬هﻤدا لويه بريا ده‪ -١٠١ .‬او ستاسﯥ خوا و شا ته ﭼﯥ کوم کﻠيوال‬ ‫)بان هﭼيان( دي‪ ،‬ﭘه هﻐوی کﯥ منافق شته او د مدينﯥ ﭘه خﻠﮑو کﯥ هﻢ‬ ‫منافقان شته‪ .‬هﻐوی ﭘه نﻔاق وﻻړ دي‪ .‬تاسﯥ هﻐوی نه ﭘﯧژنئ‪ ،‬موږ يﯥ‬ ‫ﭘﯧژنو‪ .‬موږ به هﻐوی ته دوه ﭼند ﻋﺬاب ورک و‪ .‬بيا به هﻐوی د يو لوی‬ ‫ﻋﺬاب لور ته ولﯧ ل شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٠٢‬ينﯥ نور خﻠک دي ﭼﯥ ﭘه خپﻠه ﭘ ه يﯥ اﻋتراف ک ی دی‪ .‬هﻐوی‬ ‫وډ ﻋﻤﻠونه ک ي وو‪ ،‬ينﻲ ه او ينﻲ بد‪ .‬تﻤه ده ﭼﯥ ﷲ ورته ﭘام‬ ‫وک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪ -١٠٣ .‬ته د هﻐوی له مالونو‬

‫‪192‬‬

‫ﺻدقه واخﻠه‪ ،‬ﭘه دې به ته هﻐوی ﭘاک ک ې او د هﻐوی تزکيه به وک ې‪.‬‬ ‫او ته هﻐو ته دﻋا وک ه‪ .‬بﯧشﮑه ستا دﻋا به د هﻐوی د آرامتيا ﻻمل شﻲ‪.‬‬ ‫ﷲ د هر ه اورٻدونﮑی او )ﭘه هر ه( ﭘوه دی‪ -١٠۴ .‬ايا هﻐوی نه‬ ‫ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ يوازې د ﷲ د خپﻠو بنده انو توبه قﺒﻠوي‪ .‬او هﻤاﻏه ﺻدقﯥ‬ ‫قﺒﻠوي‪ .‬او ﷲ توبه قﺒﻠونﮑی او مهربان دی‪ -١٠۵ .‬ووايه ﭼﯥ ﻋﻤل وک ئ‪.‬‬ ‫ﷲ او د هﻐه رسول او د ايﻤان خاوندان به ستاسﯥ اﻋﻤال وري او تاسﯥ‬ ‫به زر هﻐه )ذات( ته ورستانه شئ ﭼﯥ ﭘه ولو ﮑاره او ﭘ و ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫هﻐه به تاسﯥ ته ووايﻲ ﭼﯥ ه مو کول‪ -١٠۶ .‬ينﯥ نور خﻠک دي ﭼﯥ‬ ‫مﻌامﻠه يﯥ د ﷲ د حﮑﻢ تر راتګ ﭘورې ن ٻدلﯥ ده‪ ،‬هﻐه به يا دوی ته‬ ‫جزا ورکوي يا به يﯥ ب ﻲ او ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠٧‬او ﭘه هﻐوی کﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ يو جومات يﯥ د تاوان رسولو‬ ‫او کﻔر او د ايﻤاندارو د نﻔاق لپاره جوړ ک ی او د دې لپاره ﭼﯥ هﻐه ﭼاته‬ ‫د ﭘناه ای شﻲ ﭼﯥ له مخﮑﯥ ﷲ او د هﻐه له رسول سره جن ﯧ ي‪ .‬او دا‬ ‫خﻠک به قسﻤونه کوي ﭼﯥ موږ خو يوازې ﯧ ه ﻏو تﯥ وه او ﷲ واه‬ ‫دی ﭼﯥ هﻐوی دروﻏجن دي‪ -١٠٨ .‬ته ﭘه هﻐه ودان کﯥ هﯧ ﮑﻠه مه‬ ‫ودرٻ ه‪ .‬الﺒته د کوم جومات بنس ﭼﯥ له لوم ۍ ورځ ﭘه تقوی اي ﻲ‪،‬‬ ‫هﻐه د دې وړ دی ﭼﯥ ته ﭘه کﯥ ودرٻ ې‪ .‬ﭘه دې کﯥ داسﯥ خﻠک هﻢ شته‬ ‫ﭼﯥ ﭘاک اوسﯧدل خو وي او ﷲ ﭘاک اوسﯧدونﮑﻲ خﻠک خو وي‪-١٠٩ .‬‬ ‫ايا هﻐه کس ه دی ﭼﯥ د خپﻠﯥ ودان بنس يﯥ له ﷲ ﭘه وٻرې او د ﷲ‬ ‫ﭘه رضا اي ی وي‪ ،‬که هﻐه کس ه دی ﭼﯥ د خپﻠﯥ ودان بنس يﯥ د‬ ‫يوې کندې ﭘه ﻏاړه اي ی وي‪ .‬بيا هﻐه ودان ده سره د دوزخ اور ته‬ ‫ولوٻده‪ .‬او ﷲ ظالﻤانو ته ﻻره نه يﻲ‪ -١١٠ .‬او هﻐوی ﭼﯥ دا ودانﻲ‬ ‫جوړه ک ې‪ ،‬تل به يﯥ ﭘه زړه کﯥ د شک بنس وﻻړ وي‪ ،‬بﯥ له دې به‬ ‫يﯥ زړه مات شﻲ‪ .‬او ﷲ ﻋﻠيﻢ او حﮑيﻢ دی‪.‬‬

‫‪193‬‬

‫‪ -١١١‬بﯧشﮑه له مومنانو د هﻐوی ان او مال د جنت ﭘه بيه ﭘﯧرل شوی‬ ‫دی‪ .‬هﻐوی د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ جن ﯧ ي‪ .‬بيا وژل کوي او وژل کﯧ ي‪ .‬دا د‬ ‫ﷲ ﭘه ذمه يوه ر تينﻲ وﻋده ده‪ ،‬ﭘه تورات‪ ،‬انجيل او قرآن کﯥ‪ .‬او تر ﷲ‬ ‫بل لوی وک دی ﭼﯥ خپﻠه وﻋده ﭘوره کوي‪ .‬نو تاسﯥ ﭘه هﻐه مﻌامﻠه‬ ‫خو ﻲ وک ئ ﭼﯥ له ﷲ سره مو ک ې ده‪ .‬او هﻤدا تر ولو لويه کاميابﻲ‬ ‫ده‪ -١١٢ .‬او هﻐوی توبه کونﮑﻲ دي‪ .‬ﻋﺒادت کونﮑﻲ دي‪ .‬حﻤد کونﮑﻲ‬ ‫دي‪ .‬د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ ر ﯧدونﮑﻲ دي‪ .‬رکوع کونﮑﻲ دي‪ .‬سجده کونﮑﻲ‬ ‫دي‪ .‬د نﯧﮑ حﮑﻢ کونﮑﻲ دي‪ .‬له بدۍ منع کونﮑﻲ دي‪ .‬د ﷲ حدودو ته ﭘام‬ ‫کونﮑﻲ دي او مومنانو ته زٻری ورک ه‪.‬‬ ‫‪ -١١٣‬نﺒﻲ ته او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی هﻐوی ته دا روا نه ده ﭼﯥ مشرکينو‬ ‫ته د مﻐﻔرت دﻋا وک ي‪ ،‬که ه هﻢ د دوی خپﻠوان وي‪ ،‬که ورته ﮑاره‬ ‫شوي وي ﭼﯥ هﻐوی دوزخ ته تﻠونﮑﻲ خﻠک دي‪ -١١۴ .‬او خپل ﭘﻼر ته‬ ‫د ابراهيﻢ د مﻐﻔرت دﻋا يوازې د هﻐه وﻋدې له وجﯥ وه ﭼﯥ هﻐه ورسره‬ ‫ک ې وه‪ .‬کﻠه ﭼﯥ دا )ابراهيﻢ( ﭘوه شو ﭼﯥ هﻐه د ﻤن دی‪ ،‬نو له هﻐه‬ ‫بﯧزاره شو‪ .‬بﯧشﮑه ابراهيﻢ نرم او د نرم زړه خاوند و‪ -١١۵ .‬او ﷲ هﯧ‬ ‫قوم له هدايت کولو وروسته نه ﻤراه کوي‪ ،‬تر و ﭼﯥ هﻐوی ته هﻐه‬ ‫شيان ﮑاره ﮑاره ونه وايﻲ ﭼﯥ ان ترې بايد وساتﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه‬ ‫هر ه ﭘوهﯧ ي‪ -١١۶ .‬ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه د ﷲ ﭘاﭼاهﻲ ده‪ ،‬هﻐه ﭘيدا‬ ‫کول کوي او هﻐه وژل کوي‪ .‬او له ﷲ بﻐير نه ستاسﯥ مﻠ ری شته او نه‬ ‫مرستندوی‪.‬‬ ‫‪ -١١٧‬ﷲ ﭘه نﺒﻲ او مهاجرو او انﺼارو فضل ک ی ﭼﯥ د تن سﯥ ﭘه‬ ‫وخت يﯥ د نﺒﻲ مﻠتيا وک ه‪ ،‬له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ د ينو‬ ‫خﻠﮑو زړونه شﮑﻤن شوي وو‪ .‬بيا ﷲ هﻐوی ته توجه وک ه‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ب ونﮑی او مهربان دی‪ -١١٨ .‬او هﻐو درٻيو‪ ٣‬ته يﯥ هﻢ توجه وک له ﭼﯥ‬

‫‪194‬‬

‫مﻌامﻠه يﯥ ن ٻدلﯥ وه‪ .‬تر دې ﭼﯥ بيا ﻤﮑه له خپﻠﯥ ﭘراختيا سره بيا هﻢ‬ ‫ﭘه هﻐوی تن ه شوه‪ ،‬او هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘه انونو تنګ شو او ﭘوه شول ﭼﯥ‬ ‫له ﷲ د ساتل کﯧدو لپاره ﭘخپﻠه له ﷲ بﻐير بل ای کﯥ ﭘناه نشته‪ .‬بيا ﷲ‬ ‫هﻐوی ته ور ستون شو‪ ،‬ﮑه ﭼﯥ هﻐوی هﻢ ﷲ ته ستانه شول‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ توبه قﺒﻠونﮑی او رحﻢ کونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١١٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له ﷲ ووٻرٻ ئ او د ر تينﻲ خﻠﮑو مﻠ ري‬ ‫شئ‪ -١٢٠ .‬د مدينﯥ اوسﯧدونﮑو او ﯧرﭼاﭘﯧره بدويانو ته مناسﺒه نه وه‬ ‫ﭼﯥ د ﷲ رسول يﯥ ﭘرٻ ود او شاته کﯧناستل او نه )ورسره دا مناسﺒه وه(‬ ‫ﭼﯥ خپل ان ورته تر هﻐه ران شﻲ‪ .‬دا ﮑه ﭼﯥ کومه تنده او لوږه‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی ته د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ رسﯧ ي او هر قدم ﭼﯥ هﻐه منﮑرانو ته‬ ‫تاوان رسوي او ه ﭼﯥ هﻐوی له د ﻤن نه اخﻠﻲ‪ ،‬د هر يوه ﭘه بدل کﯥ‬ ‫هﻐوی ته يوه نﯧﮑﻲ ليﮑل کﯧ ي‪ .‬ﷲ د نيﮑﻲ کونﮑو اجر نه ضايع کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٢١‬او هﻐوی ﭼﯥ کوم ل يا ډٻر مﺼرف ک ی او کوم مزلونه يﯥ ﭼﯥ‬ ‫ک ي‪ ،‬هﻐه ول د دې لپاره وليﮑل شول ﭼﯥ ﷲ د هﻐوی د ﻋﻤل ه بدله‬ ‫ورک ي‪.‬‬ ‫‪ -١٢٢‬دا مﻤﮑنه نه وه ﭼﯥ د ايﻤان خاوندان ول راوتﻲ وای‪ .‬نو داسﯥ‬ ‫ولﯥ ونه شوه ﭼﯥ د هﻐوی له هرې ډلﯥ يوه برخه راوتﯥ وای‪ ،‬ﭼﯥ ﭘه‬ ‫دين کﯥ يﯥ ژوره ﭘوهه ﭘيدا ک ې وای او بﯧرته ﭘه تﻠﻠو يﯥ خپل قوم ﭘوه‬ ‫ک ی ﭼﯥ هﻐوی هﻢ ﭘرهﯧز اران شوي وای‪.‬‬ ‫‪ -١٢٣‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له هﻐو منﮑرانو سره وجن ﯧ ئ ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫شاوخوا ته دي او ﭘه کار ده ﭼﯥ هﻐوی ﭘه تاسﯥ کﯥ کﻠﮑوالی و وري او‬ ‫ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ له وٻرٻدونﮑو سره دی‪ -١٢۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ کوم سورة‬ ‫نازلﯧ ي‪ ،‬ﭘه هﻐوی کﯥ ينﻲ وايﻲ ﭼﯥ دې تاسﯥ کﯥ د ﭼا ايﻤان زيات‬ ‫ک ی دی‪ .‬نو وک ﭼﯥ ايﻤان لري‪ ،‬دې )سورة( د هﻐوی ايﻤان زيات‬

‫‪195‬‬

‫ک ی او هﻐوی خوشاله کﯧ ي‪ -١٢۵ .‬او د ﭼا ﭘه زړونو کﯥ ﭼﯥ مرض‬ ‫دی‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه ﭼ ﻠ ﭼ ﻠﻲ ور زياته ک ه‪ .‬او هﻐوی به تر مر ه منﮑر‬ ‫وي‪ -١٢۶ .‬ايا دا خﻠک نه وري ﭼﯥ هﻐوی هر کال يو ل يا دوه ﻠه‬ ‫ﭘه امتحان کﯥ اﭼول کﯧ ي‪ ،‬بيا هﻢ نه توبه وباسﻲ او نه سﺒق اخﻠﻲ‪-١٢٧ .‬‬ ‫او کﻠه ﭼﯥ کوم سورة نازلﯧ ي‪ ،‬نو دا خﻠک يو بل ته وري ﭼﯥ وک‬ ‫خو ور وري نه‪ ،‬بيا روانﯧ ي‪ .‬ﷲ د دوی زړونه اړولﻲ‪ ،‬ﭘه دې خاطر‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی له ﭘوهﯥ کار اخيستونﮑﻲ خﻠک نه دي‪.‬‬ ‫‪ -١٢٨‬تاسﯥ ته يو رسول درﻏﻠی ﭼﯥ ستاسﯥ له خپﻠﯥ ډلﯥ دی‪ .‬ستاسﯥ‬ ‫تاوان ﭘه هﻐه سخت دی‪ .‬هﻐه ستاسﯥ د ﯧ ﯥ حريص دی‪ .‬د ايﻤان ﭘه‬ ‫خاوندانو نهايت شﻔيق او مهربان دی‪ -١٢٩ .‬بيا که هﻐوی مﺦ واړوي‪،‬‬ ‫نو ووايه ﭼﯥ زما لپاره ﷲ کافﻲ دی‪ .‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬ما ﭘه‬ ‫هﻐه توکل ک ی او هﻐه د ﻋرش ﻋظيﻢ مالک دی‪.‬‬ ‫سوره يونس ‪١٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬آلر‪ ،‬دا له حﮑﻤته د ډک کتاب آيتونه دي‪ -٢ .‬ايا خﻠک ﭘه دې حيران‬ ‫دي ﭼﯥ موږ د هﻐوی له من ه ﭘه يوه کس وحﯥ نازله ک له ﭼﯥ خﻠک‬ ‫ووٻروه او وک ﭼﯥ ايﻤان راوړي هﻐوی ته زٻری ورک ه ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫لپاره له خپل رب سره ر تينﻲ مرتﺒه ده‪ .‬منﮑرانو وويل ﭼﯥ دا کس خو‬ ‫ﮑاره جادو ر دی‪.‬‬ ‫‪ -٣‬بﯧشﮑه ستاسﯥ رب ﷲ دی ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ ﭘه شپ و ور و‬ ‫)دورو( کﯥ ﭘيدا ک ‪ ،‬بيا هﻐه ﭘه ﻋرش قايﻢ شو‪ .‬هﻤاﻏه د ﭼارو انتظام‬ ‫کوي‪ .‬د هﻐه له اجازې بﻐير هﯧ شﻔاﻋت کونﮑی نشته‪ .‬هﻤدا ﷲ ستاسﯥ‬ ‫رب دی‪ ،‬نو تاسﯥ د هﻤده ﻋﺒادت کوئ‪ ،‬ايا تاسﯥ فﮑر نه کوئ‪.‬‬

‫‪196‬‬

‫‪ -۴‬تاسﯥ ول به هﻤاﻏه ته ور ستنﯧ ئ‪ ،‬دا د ﷲ ﭘخه وﻋده ده‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫د ﭘيداٻ ت ﭘيل کوي‪ ،‬بيا به هﻐه دويﻢ ل ﭘيدا ک ي ﭼﯥ کومو خﻠﮑو ايﻤان‬ ‫راوړی او نﯧک کارونه يﯥ ک ي‪ ،‬هﻐوی ته له ﻋدل سره بدله ورک ي‪.‬‬ ‫او ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی‪ ،‬د هﻐوی د انﮑار بدله ورته جوش اوبه او له درده‬ ‫ډک ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬ﷲ دی ﭼﯥ لﻤر يﯥ ﻠﯧدونﮑی ک او سپوږم ته يﯥ ر ا ورک له او‬ ‫د هﻐه منزلونه يﯥ مقرر ک ل ﭼﯥ تاسﯥ د کﻠونو شﻤﯧر او حساب مﻌﻠوم‬ ‫ک ئ‪ .‬ﷲ دا هر ه بﯥ هدفه نه دي ﭘيدا ک ي‪ .‬هﻐه ن ﯥ ﮑاره بيانوي د‬ ‫هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﭘوهه لري‪ -۶ .‬يقينا ً د شپﯥ او ور ﯥ ﭘه تګ راتګ‬ ‫کﯥ او هﻐه ه ﭼﯥ ﷲ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘيدا ک ی‪ ،‬ﭘه هﻐو ولو کﯥ‬ ‫د هﻐو خﻠﮑو لپاره ن ﯥ دي ﭼﯥ وٻرٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬بﯧشﮑه کوم خﻠک ﭼﯥ زموږ د مﻼقات هيﻠه نه لري او د دنيا ﭘه ژوند‬ ‫راضﻲ شوي او مﻄﻤئين دي او وک ﭼﯥ زموږ له ن و بﯥ ﭘروا دی‪.‬‬ ‫‪ -٨‬د هﻐوی ای به دوزخ وي د هﻐو کارونو له وجﯥ ﭼﯥ هﻐوی يﯥ‬ ‫کوي‪ -٩ .‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ‪ ،‬ﷲ به يﯥ‬ ‫د خپل ايﻤان ﭘه برکت له نﻌﻤت ډکو باﻏونو ته ورسوي ﭼﯥ ور ﻻندې به‬ ‫نهرونه بهﯧ ي‪ -١٠ .‬هﻠته به د دوی خﺒره دا وي ﭼﯥ ای ﷲ ته ﭘاک يﯥ‪،‬‬ ‫او د هﻐوی مﻼقات به سﻼم وي‪ ،‬او وروست خﺒره به يﯥ دا وي ﭼﯥ ول‬ ‫تﻌريﻔونه ﷲ لره دي ﭼﯥ د ول جهان رب دی‪.‬‬ ‫‪ -١١‬که ﷲ خﻠﮑو ته ﻋﺬاب هومره زر ورسوي لﮑه ﭘه هﻐوی د رحﻤت‬ ‫کولو ﭼﯥ تادي کوي‪ ،‬نو د هﻐوی موده )وخته( به ختﻤه شوې وای‪ .‬خو‬ ‫کوم خﻠک ﭼﯥ زموږ د مﻼقات تﻤه نه لري‪ ،‬موږ ﭘه خپﻠه سرکش کﯥ‬ ‫سر ردانه ر ﯧدلو ته ﭘرٻ دو‪ -١٢ .‬او انسان ته ﭼﯥ کﻠه تﮑﻠيف رسﯧ ي‬ ‫نو هﻐه ﭘه وﻻړه او ناسته او مﻼسته موږ يادوي‪ .‬بيا ﭼﯥ ترې تﮑﻠيف لرې‬

‫‪197‬‬

‫ک و‪ ،‬نو داسﯥ شﻲ لﮑه ﭘه بد وخت کﯥ يﯥ ﭼﯥ موږ بيخﻲ ياد ک ي نه‬ ‫وو‪ .‬ﭘه دې تو ه له حده تﯧرٻدونﮑو ته د هﻐوی اﻋﻤال اٻسته ک ی شوي‬ ‫دي‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬او موږ له تاسﯥ مخﮑﯥ قومونه هﻠه هﻼک ک ل ﭼﯥ ظﻠﻢ يﯥ وک ‪.‬‬ ‫او د هﻐوی ﭘﯧﻐﻤﺒران ورته له ﮑاره ن و سره ورﻏﻠل او هﻐوی ايﻤان‬ ‫راوړونﮑﻲ نه شول‪ .‬موږ مجرمانو ته داسﯥ بدله ورکوو‪ -١۴ .‬بيا موږ‬ ‫له هﻐو وروسته تاسﯥ ﭘه ﻤﮑه د هﻐوی ایناستﻲ ک ئ ﭼﯥ و ورو‬ ‫تاسﯥ ن ه ﻋﻤل کوئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او بيا ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ آيتونه ﮑاره لوستل کﯧ ي‪ ،‬نو کومو‬ ‫خﻠﮑو سره ﭼﯥ موږ سره د مﺦ کﯧدو فﮑر نه وي‪ ،‬هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ له دې‬ ‫بﻐير نور قرآن راوړه‪ ،‬يا دا بدل ک ه‪ .‬ووايه دا زما کار نه دی ﭼﯥ زه يﯥ‬ ‫ﭘخپﻠه خو ه بدل ک م‪ .‬زه خو يوازې د هﻐﯥ وحﯥ ﭘيروي کوم ﭼﯥ ماته‬ ‫را ﻲ‪ .‬که زه د خپل رب نافرمانﻲ وک م‪ ،‬نو زه د يوې لويﯥ ور ﯥ له‬ ‫ﻋﺬابه وٻرٻ م‪ -١۶ .‬ووايه ﭼﯥ که ﷲ ﻏو تی نو نه به ما دا تاسﯥ ته در‬ ‫اورولی او نه به ﷲ ﭘرې تاسﯥ خﺒروﻻی‪ .‬ما له دې مخﮑﯥ تاسﯥ سره يو‬ ‫ﻋﻤر تﯧر ک ی دی‪ ،‬نو ايا تاسﯥ له ﻋقل نه کار نه اخﻠئ‪ -١٧ .‬تر هﻐه لوی‬ ‫ظالﻢ به وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ د دروﻏو تور ﭘورې ک ي يا د هﻐه ن ﯥ‬ ‫دروغ وبولﻲ‪ .‬يقينا ً مجرمان کاميابﻲ نه مومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬او هﻐوی له ﷲ بﻐير د داسﯥ شيانو ﻋﺒادت کوي ﭼﯥ نه ورته تاوان‬ ‫رسوﻻی شﻲ او نه ورته ه رسوﻻی شﻲ‪ .‬او هﻐه وايﻲ ﭼﯥ دوی د ﷲ‬ ‫لپاره زموږ شﻔاﻋت کوي‪ .‬ووايه‪ ،‬ايا تاسﯥ ﷲ ته د هﻐه ه خﺒر ورکوئ‬ ‫ﭼﯥ نه ﭘه آسﻤانونو او نه ﭘه ﻤﮑه د هﻐه ﭘه ﻋﻠﻢ کﯥ شته‪ .‬هﻐه ﭘاک او‬ ‫لوړ دی له هﻐو )شيانو( ﭼﯥ دوی يﯥ ورسره شريﮑوي‪ -١٩ .‬او خﻠک‬ ‫يو امت وو‪ .‬بيا هﻐوی اختﻼف وک ‪ .‬او که ﭼﯧرې ستا د رب له طرفه له‬

‫‪198‬‬

‫مخﮑﯥ يوه خﺒره نه وای شوې‪ ،‬نو د هﻐوی تر من به د هﻐه ه فيﺼﻠه‬ ‫کﯧدله ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ اختﻼف کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او هﻐوی وايﻲ ﭘه نﺒﻲ د هﻐه د رب له طرفه کومه ن ه ولﯥ نه را‬ ‫نازلﯧ ي‪ ،‬ووايه ﭼﯥ د ﻏيﺒو خﺒر يوازې ﷲ ته دی‪ .‬تاسﯥ ﭘه تﻤه شئ‪ ،‬زه‬ ‫هﻢ له تاسﯥ سره ﭘه تﻤه ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو کﯥ يﻢ‪ -٢١ .‬او کﻠه ﭼﯥ له يوه‬ ‫تﮑﻠيف ﭘﯧ ﯧدو نه وروسته موږ ﭘه ﭼا د خپل رحﻤت خوند و ورو‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی سﻤدستﻲ زموږ د ن و ﭘه مسئﻠه کﯥ حيﻠﯥ جوړول ﭘيﻠوي‪ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ ﷲ ﭘه خپﻠو حيﻠو کﯥ تر هﻐوی ډٻر تﯧز دی‪ .‬يقينا ً زموږ مﻼيﮑﯥ‬ ‫ستاسﯥ حيﻠﯥ ليﮑﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬هﻤاﻏه ﷲ دی ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه وﭼه او اوبو کﯥ ر وي‪ .‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ﭘه ک ت کﯥ يئ او ک ت له خﻠﮑو ډکﯥ د هوا ﭘه موافق طرف ﭼﻠﯧ ي او‬ ‫خﻠک ﭘه دې خوشحاله وي ﭼﯥ نا اﭘه تﯧزه هوا را ﻲ او ﭘه هﻐوی له هر‬ ‫اړخه پﯥ را ﭘورته کﯧ ي او هﻐوی داسﯥ ﻲ ﭼﯥ د مرګ خولﯥ ته‬ ‫ﻻړو‪ .‬هﻐه وخت هﻐوی خپل دين د ﷲ لپاره خالﺼوي او هﻐه را بولﻲ‬ ‫ﭼﯥ که ته موږ له دې وساتﯥ نو يقينا ً موږ به شﮑر زاره بنده ان شوو‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬بيا ﭼﯥ کﻠه هﻐه )ﷲ( هﻐوی ساتﻲ‪ ،‬نو هﻐوی سﻤدستﻲ ﭘه ﻤﮑه‬ ‫ناحقه سرکشﻲ ﭘيﻠوي‪ .‬ای خﻠﮑو‪ ،‬ستاسﯥ سرکشﻲ ستاسﯥ ﭘه ضد ده‪ ،‬د‬ ‫دنيا له ژونده ه واخﻠئ‪ ،‬تاسﯥ به بيا ماته راستنﯧ ئ‪ ،‬بيا به درته موږ‬ ‫ووايو ﭼﯥ تاسﯥ ه کول‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬د دنيا د ژوند مثال داسﯥ دی لﮑه اوبه ﭼﯥ موږ يﯥ له آسﻤانه را‬ ‫وورولﯥ نو ﭘه ﻤﮑه ه ياه را شنه شوه ﭼﯥ انسانان يﯥ خوري او ﭼﯥ‬ ‫ناور يﯥ خوري‪ .‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ ﻤﮑه ه رونق ومومﻲ او سين ار شﻲ‪،‬‬ ‫او د ﻤﮑﯥ خﻠک داسﯥ و ﻲ ﭼﯥ اوس دا زموږ ﭘه قابو کﯥ ده‪ ،‬نو )ﭘه‬ ‫دې وخت کﯥ( نا اﭘه ﭘه هﻐوی زموږ حﮑﻢ د شپﯥ يا د ور ﯥ راﻏی‪ ،‬بيا‬

‫‪199‬‬

‫موږ هﻐه ورٻﺒل او ډٻری مو ک ل لﮑه دلته ﭼﯥ ﭘرون هﯧ هﻢ نه وو‪ .‬ﭘه‬ ‫دې تو ه موږ ن ﯥ ﮑاره بيانوو د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﻏور کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او ﷲ د سﻼمت د کور لور ته بﻠنه ورکوي او هﻐه ﭼﯥ ﭼاته ﻏواړي‪،‬‬ ‫)هﻐه ته( سﻤه ﻻر يﻲ‪ -٢۶ .‬ﭼا ﭼﯥ ه وک ل‪ ،‬د هﻐوی لپاره ه دي‬ ‫او ﭘرې زيات هﻢ‪ .‬او د هﻐوی ﭘه مﺦ به نه توروالی وي او نه ذلت‪ .‬هﻤدا‬ ‫جنتيان خﻠک دي‪ ،‬هﻠته به تل اوسﯧ ي‪ -٢٧ .‬او ﭼا ﭼﯥ بدۍ ﻠﻲ‪ ،‬نو د‬ ‫بدۍ بدله )له بدۍ سره( برابره ده‪ .‬او ﭘه هﻐوی به رسوايﻲ خپره وي‪.‬‬ ‫هﯧ وک به نه وي ﭼﯥ له ﷲ يﯥ وساتﻲ‪) .‬داسﯥ به ﮑاري( ويا د هﻐوی‬ ‫مخونه د تورې شپﯥ ﭘه و و ﭘ ﯥ شوې وي‪ .‬هﻤدا خﻠک دوزخيان دي او‬ ‫هﻠته به تل اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ موږ دوی را ولوو‪ ،‬بيا به شرک کونﮑو ته‬ ‫ووايو ﭼﯥ ودرٻ ئ تاسﯥ هﻢ او ستاسﯥ جوړ ک ي شريﮑان هﻢ‪ .‬بيا به‬ ‫موږ د هﻐوی ترمن تﻔريق وک و او د هﻐوی شريﮑان به ووايﻲ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ خو زموږ ﻋﺒادت نه کاوه‪ -٢٩ .‬ﷲ زموږ تر من واه ته کافﻲ‬ ‫دی‪ .‬موږ ستاسﯥ له ﻋﺒادته بيخﻲ بﯥخﺒره وو‪ -٣٠ .‬هﻐه وخت به هر‬ ‫وک له خپل ﻋﻤل سره مﺦ وي ﭼﯥ ک ی يﯥ و او خﻠک به ﷲ خپل‬ ‫حقيقﻲ مالک ته ستنﯧ ي او کوم دورغ يﯥ ﭼﯥ ويﻠﻲ وو‪ ،‬هﻐه ول به ترې‬ ‫هﯧر شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬ووايه ﭼﯥ وک تاسﯥ ته له آسﻤان او ﻤﮑﯥ رزق درکوي‪ ،‬يا‬ ‫وک دی ﭼﯥ ﭘه ﻏوږونو او ستر و واکﻤن دی‪ .‬او وک له م ي ژوندی‬ ‫او له ژوندي م ی را وباسﻲ‪ .‬او وک د ﭼارو انتظام کوي‪ .‬هﻐوی به‬ ‫وايﻲ ﷲ‪ .‬ووايه‪ ،‬نو بيا تاسﯥ وٻرٻ ئ نه‪ -٣٢ .‬نو هﻤاﻏه ﷲ ستاسﯥ حقيقﻲ‬ ‫ﭘرورد ار دی‪ .‬او )د حقﯥ ﻻرې( د توفيق نه وروسته لرې کﯧدل د بﯥ‬ ‫ﻻرې کﯧدو ﭘرته نور ه دي‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯧرته ستنﯧ ئ‪ -٣٣ .‬ﭘه دې تو ه ستا‬

‫‪200‬‬

‫د رب خﺒر د سرکشانو ﭘه هﮑﻠه ﭘوره شوې ﭼﯥ هﻐوی به ايﻤان نه‬ ‫راوړي‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬ووايه‪ ،‬ايا ستاسﯥ ﭘه اکﻠو شريﮑانو کﯥ داسﯥ وک شته ﭼﯥ ﭘه‬ ‫لوم ي ل ﭘيدا کول کوي او بيا يﯥ دويﻢ ل هﻢ ﭘيدا ک ي‪ .‬ووايه‪ ،‬يوازې‬ ‫ﷲ يﯥ ﭘه لوم ي ل هﻢ ﭘيدا کوي او بيا به يﯥ هﻢ هﻤاﻏه دويﻢ ل ﭘيدا‬ ‫ک ي‪ .‬نو تاسﯥ ﭼﯧرته لرې ئ‪ -٣۵ .‬ووايه‪ ،‬ايا ستاسﯥ ﭘه ) اکﻠو(‬ ‫شريﮑانو کﯥ داسﯥ وک شته ﭼﯥ حق طرف ته ﻻر وونه کوي‪ ،‬ووايه‬ ‫يوازې ﷲ حق طرف ته ﻻر وونه کوي‪ .‬نو وک ﭼﯥ د حق لور ته‬ ‫ﻻر وونه کوي‪ ،‬هﻤاﻏه د ﭘيروۍ ﻻيق دی‪ ،‬که هﻐه وک ﭼﯥ ﭘخپﻠه ورته‬ ‫ﻻره نه ﮑاري‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐه ته ﻻر و ودل شﻲ‪ .‬ﭘه تاسﯥ ه شوي‪ ،‬تاسﯥ‬ ‫ه ډول فيﺼﻠه کوئ‪ -٣۶ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره يوازې د ﻤان ﭘيروي‬ ‫کوي او ﻤان ﭘه حق خﺒره کﯥ هﯧ کار نه کوي‪ .‬ﷲ ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ه کوي‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬او دا قرآن داسﯥ نه دی ﭼﯥ له ﷲ بﻐير يﯥ بل وک جوړ ک ي‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ دا د هﻐو وړاندوينو )ﭘيشين ويانو( تﺼديق دی ﭼﯥ له مخﮑﯥ‬ ‫موجودې دي‪ .‬او د کتاب تﻔﺼيل دی‪ ،‬ﭘه دې کﯥ هﯧ شک نشته ﭼﯥ دا د‬ ‫جهانونو د رب له طرفه دی‪ -٣٨ .‬ايا خﻠک وايﻲ ﭼﯥ دا هﻐه کس له انه‬ ‫جوړ ک ی دی‪ .‬ووايه ﭼﯥ تاسﯥ د دې ﭘه شان يو سورة راوړئ‪ ،‬او له ﷲ‬ ‫بﻐير ﭼﯥ بل وک را بﻠﻠی شئ را ويﯥ بولئ که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪-٣٩ .‬‬ ‫بﻠﮑﯥ دا خﻠک هﻐه ه دروغ ﻲ ﭼﯥ د هﻐوی ﭘه ﻋﻠﻢ کﯥ نه را ﻲ‪ .‬او‬ ‫حقيقت يﯥ ﻻ ورته نه دی ﮑاره شوی‪ .‬هﻤداسﯥ هﻐو خﻠﮑو هﻢ دروغ‬ ‫وباله ﭼﯥ له دوی مخﮑﯥ تﯧر شوي‪ ،‬نو و ورئ ﭼﯥ د ظالﻤانو انجام ه‬ ‫شو‪.‬‬

‫‪201‬‬

‫‪ -۴٠‬او ﭘه هﻐوی کﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ ﭘه قرآن به ايﻤان راوړي او داسﯥ‬ ‫هﻢ شته ﭼﯥ ﭘه دې به ايﻤان را نه وړي‪ .‬او ستا رب مﻔسدين ه ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او که هﻐوی تا دورﻏجن وبولﻲ‪ ،‬نو ووايه ﭼﯥ زما ﻋﻤل زما لپاره‬ ‫دی او ستاسﯥ ﻋﻤل ستاسﯥ لپاره دی‪ .‬تاسﯥ له هﻐه ه بري يئ ﭼﯥ زه‬ ‫يﯥ کوم او زه له هﻐو بري يﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪ -۴٢ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ‬ ‫ينﻲ داسﯥ هﻢ دي ﭼﯥ تاته ﻏوږ نيسﻲ‪ ،‬ايا ته يﯥ ک و ته اوروې ﭼﯥ‬ ‫)هﻐوی( له ﭘوهﯥ کار نه اخﻠﻲ‪ -۴٣ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ينﻲ داسﯥ هﻢ دی‬ ‫ﭼﯥ ستا طرف ته وري‪ ،‬نو ايا ته ړندو ته ﻻر يﯥ که ه هﻢ هﻐوی يﯥ‬ ‫نه وري‪ -۴۴ .‬ﷲ ﭘه خﻠﮑو هﯧ ظﻠﻢ نه کوي‪ ،‬م ر خﻠک ﭘخپﻠه ﭘه ان‬ ‫ظﻠﻢ کوي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ هﻐوی را ول ک ي‪ ،‬نو ويا ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫نﻲ يوازې يوه ۍ ﭘه دنيا کﯥ وو‪ .‬هﻐوی به يو بل وﭘﯧژنﻲ‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫سخت ﭘه تاوان کﯥ دي هﻐه خﻠک ﭼﯥ له ﷲ سره ليدلﻲ يﯥ دروغ وبﻠل‬ ‫او سﻤﯥ ﻻرې ته را نﻐﻠل‪ -۴۶ .‬موږ تاته د هﻐه ه يو برخه و ايوو ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی سره مو يﯥ وﻋده ک ې او که موږ تاته وفات درک و‪ ،‬ﭘه هر حال‬ ‫به هﻐوی موږ ته را ستنﯧ ي‪ .‬بيا ﷲ واه دی ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ هﻐوی يﯥ‬ ‫کوي‪ -۴٧ .‬او د هر امت لپاره يو رسول دی‪ .‬بيا ﭼﯥ د هﻐوی رسول‬ ‫راشﻲ‪ ،‬نو د هﻐوی ترمن ﭘه ﻋدل فيﺼﻠه کﯧ ي او ﭘه هﻐوی هﯧ ظﻠﻢ نه‬ ‫کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬او هﻐوی وايﻲ دا وﻋده به کﻠه ﭘوره کﯧ ي که ته ر تينی يﯥ‪-۴٩ .‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ زه د خپل ان لپاره هﻢ د خير او شر مالک نه يﻢ‪ ،‬م ر ه‬ ‫ﭼﯥ ﷲ وﻏواړي‪ .‬د هر امت لپاره يو وخت دی‪ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی وخت‬ ‫راشﻲ‪ ،‬نو بيا نه يوه ۍ وروسته کﯧ ي او نه مخﮑﯥ کﯧ ي‪ -۵٠ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ‪ ،‬و يئ که د ﷲ ﻋﺬاب ﭘه تاسﯥ د شپﯥ راشﻲ او که د ور ﯥ‪ ،‬نو‬

‫‪202‬‬

‫مجرمان به له هﻐﯥ وړاندې ه وک ي‪ -۵١ .‬ايا کﻠه ﭼﯥ ﻋﺬاب راشﻲ بيا‬ ‫به ﭘرې باور کوئ‪ .‬اوس قايل شوئ او تاسﯥ د هﻤدې تقاضا کوله‪-۵٢ .‬‬ ‫بيا به ظالﻤانو ته وويل شﻲ ﭼﯥ اوس د تل لپاره د ﻋﺬاب خوند ورئ‪ .‬دا‬ ‫د هﻐه ه بدله درکول کﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ ل‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬او هﻐوی له تا ﭘو تنه کوي ﭼﯥ ايا دا خﺒره ر تيا ده‪ .‬ووايه ﭼﯥ هو‬ ‫زما ﭘه رب دې قسﻢ وي‪ ،‬دا ر تيا دي او تاسﯥ يﯥ مخه نه شئ نيوﻻی‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬او که له هر ظالﻢ سره هﻐه ول شيان وي ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه کﯥ دي‪ ،‬نو‬ ‫هﻐه به يﯥ فديه کﯥ ورکول وﻏواړي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ﻋﺬاب و وري‪،‬‬ ‫نو ﭘه خپل زړه کﯥ به افسوس کوي‪ .‬او د هﻐوی ترمن به ﭘه ﻋدل فيﺼﻠه‬ ‫کﯧ ي او ﭘه هﻐوی به ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪ -۵۵ .‬ياد ساتئ‪ ،‬ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو‬ ‫او ﻤﮑه دي ول د ﷲ دي‪ .‬ياد ساتئ‪ ،‬د ﷲ وﻋده ر تيا ده‪ ،‬خو ډٻر خﻠک‬ ‫نه ﭘوهﯧ ي‪ -۵۶ .‬هﻤاﻏه ژوندي کول کوي او هﻤاﻏه م ه کول کوي او‬ ‫د هﻤاﻏه خوا ته به ور ر ﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬ای خﻠﮑو‪ ،‬تاسﯥ ته ستاسﯥ د رب له طرفه نﺼيحت راﻏﻠی‪ ،‬او د‬ ‫هﻐو )مرضونو( لپاره شﻔا )ده( ﭼﯥ ﭘه سينو کﯥ دي او د ايﻤان خاوندانو‬ ‫لپاره هدايت او رحﻤت دی‪ -۵٨ .‬ووايه ﭼﯥ دا د ﷲ ﭘه فضل او رحﻤت‬ ‫دي‪ .‬اوس بايد خﻠک خوشحاله وي‪ ،‬دا تر هﻐو ﻏوره ده ﭼﯥ هﻐوی يﯥ‬ ‫را ولوي‪ -۵٩ .‬ووايه‪ ،‬ﷲ ﭼﯥ تاسﯥ لپاره کوم رزق را ﮑته ک ی و‪ ،‬بيا‬ ‫تاسﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ ينﻲ حرام و ل او ينﻲ حﻼل‪ .‬ووايه‪ ،‬ايا ﷲ تاسﯥ‬ ‫ته د دې حﮑﻢ ک ی‪ ،‬که تاسﯥ ﭘه ﷲ دروغ ﭘورې کوئ‪ -۶٠ .‬او د قيامت‬ ‫د ور ﯥ ﭘه هﮑﻠه د هﻐو خﻠﮑو فﮑر ه دی ﭼﯥ ﭘه ﷲ دروغ ت ي‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ ﭘه خﻠﮑو لوی فضل کونﮑی دی‪ ،‬خو ډٻر خﻠک شﮑر نه وباسﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬او ته ﭼﯥ ﭘه هر حال يﯥ او د قرآن هره برخه ﭼﯥ اوروې‪ ،‬او تاسﯥ‬ ‫ﭼﯥ هر کار کوئ‪ ،‬موږ ﭘه تاسﯥ واه يوو کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه دې مﺼروف‬

‫‪203‬‬

‫يئ‪ .‬او ستا له رب ذره قدرې ه هﻢ ﭘ نه دي‪ ،‬نه ﭘه ﻤﮑه او نه ﭘه‬ ‫آسﻤان کﯥ او نه له هﻐﯥ کوﭼنی او لويو م ر هﻐه ﭘه يوه واضح کتاب‬ ‫کﯥ دي‪ -۶٢ .‬واورئ‪ ،‬د ﷲ ﭘه مﻠ رو نه وٻره شته او نه به خﻔه وي‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړ او وٻرٻدل‪ -۶۴ .‬د ديو لپاره د‬ ‫دنيا او آخرت ﭘه ژوند کﯥ زٻری دی‪ .‬د ﷲ ﭘه خﺒرو کﯥ هﯧ بدلون نشته‪،‬‬ ‫هﻤدا لويه بريا ده‪ -۶۵ .‬او ته د هﻐوی ﭘه خﺒرو خﻔه نه شﯥ‪ .‬زور ول له‬ ‫ﷲ سره دی‪ ،‬هﻐه اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۶۶‬واورئ‪ ،‬ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ ،‬ول‬ ‫د ﷲ دي‪ .‬او وک ﭼﯥ له ﷲ بﻐير شريﮑان را بولﻲ هﻐوی د ه شﻲ‬ ‫ﭘيروي کوي‪ ،‬هﻐوی يوازې د ﻤان ﭘيروي کوي او يوازې ا ﮑل ﻐﻠوي‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬هﻤاﻏه ﷲ دی ﭼﯥ ستاسﯥ لپاره يﯥ ﭘيدا ک ه ﭼﯥ تاسﯥ آرام وک ئ‪.‬‬ ‫او ورځ يﯥ رو انه ک له‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره‬ ‫ﭼﯥ اوري‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬وايﻲ ﭼﯥ ﷲ زوی جوړ )ﭘيدا( ک ی دی‪ .‬هﻐه ﭘاک دی‪ ،‬بﯥ نيازه‬ ‫دی‪ .‬د هﻤاﻏه دی ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪.‬‬ ‫تاسﯥ سره د دې )خﺒرې( هﯧ دليل نشته‪ ،‬ايا تاسﯥ ﭘه ﷲ ﭘسﯥ هﻐه خﺒره‬ ‫ت ئ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې هﯧ نه ﭘوهﯧ ئ‪ -۶٩ .‬ووايه‪ ،‬وک ﭼﯥ ﭘه ﷲ دروغ‬ ‫ت ي‪ ،‬هﻐوی به کاميابﻲ ونه مومﻲ‪ -٧٠ .‬هﻐوی ﭘه دنيا کﯥ ل ه ه اخﻠﻲ‪،‬‬ ‫بيا يﯥ زموږ لور ته را ستنﯧدل دي‪ .‬بيا به موږ ﭘه هﻐوی د انﮑار ﭘه بدل‬ ‫کﯥ د سخت ﻋﺬاب خوند و ورو‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬او هﻐوی ته د نوح حال بيان ک ه‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل قوم ته وويل‬ ‫ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬که زما ودرٻدل او د ﷲ د آيتونو ﭘه وسيﻠه تاسﯥ ته‬ ‫نﺼيحت ﭘه تاسﯥ بد ل ﯧ ي‪ ،‬نو ما ﭘه ﷲ توکل ک ی دی‪ .‬تاسﯥ خپﻠه ه‬ ‫فيﺼﻠه وک ئ او خپل شريﮑان هﻢ له ان سره ک ئ‪ ،‬ﭼﯥ تاسﯥ ته ﭘه‬

‫‪204‬‬

‫خپﻠه فيﺼﻠه کﯥ شک ﭘاتﯥ نه شﻲ‪ .‬بيا ﭼﯥ تاسﯥ له ماسره هر ه کول‬ ‫ﻏواړئ هﻐه وک ئ او ماته مهﻠت مه راکوئ‪ -٧٢ .‬که تاسﯥ مﺦ اړوئ‪،‬‬ ‫نو ما له تاسﯥ هﯧ مزدوري نه ده ﻏو تﯥ‪ ،‬زما مزدوري خو د ﷲ ﭘه‬ ‫ذمه ده‪ .‬او ماته حﮑﻢ شوی ﭼﯥ زه ﭘه فرمانﺒردارانو کﯥ شﻢ‪ -٧٣ .‬بيا‬ ‫هﻐوی هﻐه )نوح( دروﻏجن وباله‪ ،‬نو موږ نوح او هﻐه خﻠک وساتل ﭼﯥ‬ ‫ده سره ﭘه ک ت کﯥ وو او هﻐوی مو ایناستﻲ ک ل‪ .‬او هﻐه خﻠک مو‬ ‫ډوب ک ل ﭼﯥ زموږ ن ﯥ يﯥ دروغ بﻠﻠﯥ وې‪ .‬و ورئ ه انجام شو د‬ ‫هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ وٻرول شوي وو‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬بيا موږ له نوح وروسته ومره رسوﻻن ولﯧ ل‪ .‬هﻐوی دوی ته له‬ ‫ومره ﮑاره ﮑاره دليﻠونو سره راﻏﻠل‪ ،‬خو هﻐوی ﭘه هﻐه ايﻤان‬ ‫راوړونﮑﻲ نه شول ﭼﯥ مخﮑﯥ يﯥ دروﻏجن بﻠﻠﻲ وو‪ .‬ﭘه دې تو ه موږ‬ ‫له حده وتونﮑو ﭘه زړونو مهر ل وو‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬بيا مو له هﻐه وروسته موسی او هارون‪ ،‬فرﻋون او د هﻐه مشرانو‬ ‫ته له خپﻠو ن و سره ولﯧ ل‪ ،‬خو هﻐوی کﺒر وک او هﻐوی مجرمان وو‪.‬‬ ‫‪ -٧۶‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ له اړخه ر تيا خﺒره ورسﯧدله‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫وويل ﭼﯥ دا خو ﮑاره جادو دی ‪ -٧٧‬موسی وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ حق جادو‬ ‫بولئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ ته را رسﯧدلی دی‪ .‬ايا دا جادو دی‪ ،‬حال دا‬ ‫ﭼﯥ جادو ر هﯧ ﮑﻠه کاميابﻲ نه مومﻲ‪ -٧٨ .‬هﻐوی وويل ايا ته موږ ته‬ ‫دې لپاره راﻏﻠی يﯥ ﭼﯥ موږ له هﻐه ﻻرې لرې ک ې ﭼﯥ زموږ ﭘﻼر‬ ‫نيﮑه ﭘرې تﻠل او ﭘه دې وطن کﯥ ستاسﯥ د دواړو لويﻲ جوړه شﻲ او‬ ‫موږ هﯧ ﮑﻠه ستاسﯥ د دواړو خﺒرې نه منو‪.‬‬ ‫‪ -٧٩‬او فرﻋون وويل ﭼﯥ ول ماهر جادو ر ماته راولئ‪ -٨٠ .‬جادو ر‬ ‫ﭼﯥ راﻏﻠل نو موسی ورته وويل تاسﯥ ﭼﯥ ه ﻏور وئ‪ ،‬هﻐه جادو‬ ‫دی۔۔‪٨١‬۔۔ ﷲ به هﻐه باطل ک ي‪ ،‬ﷲ يقينا ً مﻔسدين سﻤﯧدو ته نه ﭘرٻ دي‪.‬‬

‫‪205‬‬

‫‪ -٨٢‬او ﷲ ﭘه خپل حﮑﻢ حق حق کوي‪ ،‬که مجرمان ﭘرې هر ومره خﻔه‬ ‫کﯧ ي‪ -٨٣ .‬بيا موسی ﭘه خپل قوم کﯥ له و وانانو بﻐير بل هﯧچا ونه‬ ‫مانه‪ ،‬د فرﻋون له وٻرې او د خپل قوم د مشرانو له وٻرې ﭼﯥ دوی ﭘه‬ ‫ه فتنه کﯥ وا نه ﭼوي‪ ،‬بﯧشﮑه فرﻋون ﭘه ﻤﮑه ﻏﻠﺒه لرله او د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو له ډلﯥ و ﭼﯥ له حده و ﻲ‪ -٨۴ .‬او موسی وويل ای زما قومه‪ ،‬که‬ ‫تاسﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان لرئ‪ ،‬نو ﭘه هﻐه توکل وک ئ‪ ،‬که واقﻌﻲ فرمانﺒردار‬ ‫يئ‪ -٨۵ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬موږ ﭘه ﷲ توکل ک ی‪ ،‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ‬ ‫ظالﻤانو ته مه فتنه کوه‪ -٨۶ .‬او ﭘه خپل رحﻤت موږ له منﮑرانو وساته‪.‬‬ ‫‪ -٨٧‬او موږ موسی او د هﻐه ورور ته وحﯥ وک له ﭼﯥ خپل قوم لپاره‬ ‫ﭘه مﺼر کﯥ ينﯥ کورونه و اکئ او خپل هﻤاﻏه کورونه قﺒﻠه ک ئ او‬ ‫لﻤون وک ئ‪ .‬او د ايﻤان خاوندانو ته زٻری ورک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٨٨‬اوموسی وويل‪ ،‬ای زموږ ربه‪ ،‬تا فرﻋون او د هﻐه سردارانو ته‬ ‫ولﯥ د دنيا ﭘه ژوند کﯥ رونق او مال ورک ی دی‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬ايا د‬ ‫دې لپاره هﻐه خﻠک ستا له ﻻرې بﯥ ﻻرې ک ي‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬د هﻐوی‬ ‫مال ﭼور ک ې او د هﻐوی زړونه سخت ک ې ﭼﯥ ايﻤان را نه وړي تر‬ ‫هﻐﯥ ﭼﯥ له درده ډک ﻋﺬاب و وري‪ -٨٩ .‬ويﯥ فرمايل‪ ،‬ستاسﯥ د دواړو‬ ‫دﻋا قﺒوله شوه‪ .‬اوس تاسﯥ دواړه خپل کار کوئ او د هﻐو خﻠﮑو ﭘيروي‬ ‫مه کوئ ﭼﯥ نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٩٠‬او موږ ﭼﯥ بنﻲ اسرائيل له سﻤندره ﭘورې ويستل‪ ،‬نو فرﻋون او د‬ ‫هﻐه ل ﮑر ورﭘسﯥ د سرکش او زياتﻲ ﭘه موخه روان شو‪ .‬تر دې ﭼﯥ‬ ‫کﻠه فرﻋون ﭘه ډوبﯧدو شو‪ ،‬نو ويﯥ ويل‪ ،‬ما ايﻤان راوړ ﭼﯥ هﯧ مﻌﺒود‬ ‫نشته‪ ،‬م ر هﻐه ﭼﯥ بنﻲ اسرائيﻠو ﭘرې ايﻤان راوړی‪ .‬او زه د هﻐه ﭘه‬ ‫فرمانﺒردارانو کﯥ يﻢ‪ -٩١ .‬ايا اوس‪ ،‬او له دې مخﮑﯥ تا نافرمانﻲ کوله‬ ‫او ته ﭘه فساد کونﮑو کﯥ وې‪ -٩٢ .‬نو نن به موږ ستا بدن وساتو ﭼﯥ ته‬

‫‪206‬‬

‫له ان وروسته خﻠﮑو ته يوه ن ه شﯥ او بﯧشﮑه ډٻر خﻠک زموږ له ن و‬ ‫ﻏافل وي‪.‬‬ ‫‪ -٩٣‬او موږ بنﻲ اسرائيﻠو ته ه استو ن ای ورک او هﻐوی ته مو د‬ ‫خوراک لپاره ﭘاک شيان ورک ل‪ .‬بيا هﻐوی اختﻼف ونه ک ‪ ،‬م رهﻐه‬ ‫وخت ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ورته راﻏﻠی و‪ .‬يقينا ً ستا رب به د قيامت ﭘه ورځ د هﻐوی‬ ‫ترمن د هﻐه ه فيﺼﻠه وک ي ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ اختﻼف کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬نو که تاسﯥ د هﻐه ه ﭘه هﮑﻠه شک لرئ ﭼﯥ موږ تاسﯥ ته در‬ ‫لﯧ لی‪ ،‬نو له هﻐو خﻠﮑو ﭘو تنه وک ئ ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ کتاب لولﻲ‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه دا تاسﯥ ته ستاسﯥ د رب له طرفه حق راﻏﻠی دی‪ ،‬نو تاسﯥ ﭘه‬ ‫شک کونﮑو کﯥ مه را ئ‪ -٩۵ .‬او تاسﯥ ﭘه هﻐو خﻠﮑو کﯥ مه را ئ ﭼﯥ‬ ‫د ﷲ آيتونه يﯥ دروغ بﻠﻠﻲ‪ ،‬نﻲ ﭘه تاوانيانو کﯥ به راشئ‪.‬‬ ‫‪ -٩۶‬بﯧشﮑه ﭘه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ستا د رب خﺒره ﭘوره شوې ده‪ ،‬هﻐوی‬ ‫ايﻤان نه راوړي‪ -٩٧ .‬که ه هﻢ هﻐوی ته ولﯥ ن ﯥ راشﻲ تر هﻐﯥ ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی له درده ډک ﻋﺬاب را روان ونه وينﻲ‪ -٩٨ .‬نو داسﯥ ولﯥ نه وشول‬ ‫ﭼﯥ د يونس له قوم ﭘرته‪ ،‬يوه کﻠﻲ ايﻤان راوړی وای ﭼﯥ د هﻐوی ايﻤان‬ ‫ورته ه رسولﯥ وای‪ .‬هﻐوی ﭼﯥ ايﻤان راوړ‪ ،‬نو موږ له هﻐوی د دنيا‬ ‫ﭘه ژوند کﯥ ﻋﺬاب لرې ک او هﻐوی ته مو تر يوه وخته د ﯥ اخيستو‬ ‫موقع ورک ه‪.‬‬ ‫‪ -٩٩‬او که ستا رب ﻏو تی وای‪ ،‬نو ﭘه ﻤﮑه ﭼﯥ ومره خﻠک دي ولو‬ ‫به ايﻤان راوړی وای‪ .‬نو ايا ته خﻠک مجﺒوروې ﭼﯥ هﻐوی ايﻤان راوړي‪.‬‬ ‫‪ -١٠٠‬او هﯧ يوه کس ته دا مﻤﮑنه نه ده ﭼﯥ د ﷲ له اجازې بﻐير ايﻤان‬ ‫راوړي‪ .‬او ﷲ ﭘه هﻐو خﻠﮑو ند ﻲ اﭼوي ﭼﯥ له ﻋقل کار نه اخﻠﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬ووايه ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه کﯥ ﭼﯥ ه دي‪ ،‬هﻐه و ورئ‪ .‬او ن ﯥ‬ ‫او وٻره هﻐو خﻠﮑو ته هﯧ ه نه رسوي ﭼﯥ ايﻤان نه راوړي‪-١٠٢ .‬‬

‫‪207‬‬

‫هﻐوی د داسﯥ ور ﯥ ﭘه تﻤه دي ﭼﯥ کومﯥ ور ﯥ ﭼﯥ تر دوی ﭘه مخﮑﯥ‬ ‫خﻠﮑو راﻏﻠﯥ وې‪ .‬ووايه‪ ،‬ﭘه تﻤه شئ‪ ،‬زه هﻢ تاسﯥ سره ﭘه تﻤه کﯧدونﮑو‬ ‫کﯥ يﻢ‪ -١٠٣ .‬بيا موږ خپل رسوﻻن او هﻐو ساتو ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړ‪ .‬ﭘه‬ ‫دې تو ه زموږ ذمه ده ﭼﯥ موږ به د ايﻤان خاوندان ساتو‪.‬‬ ‫‪ -١٠۴‬ووايه‪ ،‬ای خﻠﮑو که تاسﯥ زما ﭘه دين کﯥ شک لرئ‪ ،‬زه له ﷲ‬ ‫بﻐير د هﻐو ﻋﺒادت نه کوم ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻋﺒادت کوئ‪ .‬بﻠﮑﯥ زه د هﻐه ﷲ‬ ‫ﻋﺒادت کوم ﭼﯥ تاسﯥ م ه کوي او ماته حﮑﻢ شوی زه ﭘه ايﻤان راوړونﮑو‬ ‫کﯥ شﻢ‪ -١٠۵ .‬او دا ﭼﯥ خپل مﺦ د دين طرف ته ک ئ‪ .‬او ﭘه مشرکانو‬ ‫کﯥ مه را ئ‪ -١٠۶ .‬او له ﷲ بﻐير هﻐو مه را بولئ ﭼﯥ تاسﯥ ته نه ه‬ ‫در رسوﻻی شﻲ او نه تاوان‪ .‬بيا که تاسﯥ داسﯥ وک ئ‪ ،‬نو يقينا ً ﭘه ظالﻤانو‬ ‫کﯥ به راشئ‪ -١٠٧ .‬او که ﷲ تاسﯥ ﭘه کوم تﮑﻠيف کﯥ ونيسﻲ‪ ،‬نو له هﻐه‬ ‫بﻐير بل هﯧ وک نشته ﭼﯥ هﻐه )تﮑﻠيف( درنه لرې ک ی شﻲ‪ .‬او که‬ ‫تاسﯥ ته کوم خير در رسﯧ ي‪ ،‬نو د هﻐه د فضل مخه نيونﮑی وک نشته‪.‬‬ ‫هﻐه ﭼﯥ ﭘه خپﻠو بنده انو کﯥ وک وﻏواړي ﭘه هﻐه فضل کوي او هﻐه‬ ‫ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠٨‬ووايه‪ ،‬ای خﻠﮑو‪ ،‬تاسﯥ ته ستاسﯥ د رب له طرفه حق راﻏﻠی دی‪.‬‬ ‫وک ﭼﯥ هدايت ومنﻲ‪ ،‬نو هﻐه يﯥ د خپل ان لپاره منﻲ او وک ﭼﯥ‬ ‫ﻻر خﻄا ک ي د هﻐه وبال به ﭘه هﻤاﻏه را ﻲ او زه ﭘه تاسﯥ مسوول نه‬ ‫يﻢ‪ -١٠٩ .‬او ته د هﻐه ﭘيروي کوه ه ﭼﯥ درته وحﯥ کﯧ ي او ﺻﺒر‬ ‫وک ه تر هﻐﯥ ﭼﯥ ﷲ فيﺼﻠه وک ي او هﻐه ﻏوره فيﺼﻠه کونﮑی دی‪.‬‬ ‫سوره هود ‪١١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬

‫‪208‬‬

‫‪ -١‬الَر‪ -‬دا )داسﯥ( کتاب دی ﭼﯥ آيتونه يﯥ لوم ی محﮑﻢ شوي او بيا يﯥ‬ ‫د يوې ﭘوهﯥ او خﺒيرې هست له طرفه تﻔﺼيل شوی دی‪ -٢ .‬ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫له ﷲ بﻐير د بل ﭼا ﻋﺒادت مه کوئ‪ .‬زه تاسﯥ ته د هﻐه له اړخه وٻرونﮑی‬ ‫او زٻری درکونﮑی يﻢ‪ -٣ .‬او دا ﭼﯥ تاسﯥ له خپل رب نه ب نه وﻏواړئ‬ ‫او د هﻐه طرف ته ستانه شئ‪ ،‬هﻐه به تاسﯥ ته ﭘرٻﻤانه درک ي تر يوه‬ ‫اکﻠﻲ وخت ﭘورې او ډٻر مستحق ته به له خپل اړخه ډٻر ورک ي‪ .‬او که‬ ‫تاسﯥ مﺦ واړوئ‪ ،‬نو زه ستاسﯥ لپاره د يوې لويﯥ ور ﯥ له ﻋﺬابه‬ ‫وٻرٻ م‪ -۴ .‬تاسﯥ ول به ﷲ ته ور ستنﯧ ئ او هﻐه ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬و ورئ‪ ،‬هﻐوی ن ه خپﻠﯥ سينﯥ را ولﯥ ک ي ﭼﯥ له هﻐه ﭘ شﻲ‪.‬‬ ‫خﺒردار‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ﭘه جامو ان ﭘ وي‪ ،‬ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ه ﭘ وي‬ ‫او ه ﮑاره کوي‪ .‬هﻐه د زړونو ﭘه خﺒره هﻢ ﭘوهﯧ ي‪ .‬٭ ‪ -۶‬او ﭘه ﻤﮑه‬ ‫داسﯥ ر ﯧدونﮑی نشته ﭼﯥ د روزۍ ذمه يﯥ ﭘه ﷲ نه وي‪ .‬او هﻐه‬ ‫ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ وک اوس ﭼﯧرته اوسﯧ ي او بيا به ﭼﯧرته ﻲ‪ .‬هر ه يوه‬ ‫ﭘرانيستﻲ کتاب کﯥ موجود دي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ ﭘه شپ و ور و کﯥ ﭘيدا ک ل‪.‬‬ ‫او د هﻐه ﻋرش ﭘه اوبو و‪ .‬ﭼﯥ تاسﯥ وازمايﻲ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ کﯥ وک‬ ‫ه کارونه کوي‪ .‬او که تاسﯥ ووايئ ﭼﯥ له م ينﯥ وروسته به تاسﯥ‬ ‫بﯧرته را ژوندي کﯧ ئ‪ ،‬نو منﮑرين وايﻲ دا خو ﮑاره جادو دی‪ -٨ .‬او‬ ‫که موږ تر يوې مودې د هﻐوی جزا و ن وو‪ ،‬نو وايﻲ ﭼﯥ ه شﻲ‬ ‫ن ولﯥ ده‪ .‬خﺒردار‪ ،‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ هﻐه )ﻋﺬاب( ﭘه دوی راشﻲ‪ ،‬نو‬ ‫دوی به ترې خﻼص نه شﻲ او هﻐه ه به يﯥ ونﻐاړي ﭼﯥ دوی ور‬ ‫ﭘورې خندا کوي‪.‬‬ ‫‪ -٩‬او که موږ انسان ﭘه خپل کوم رحﻤت ونازوو او بيا يﯥ له هﻐه محروم‬ ‫ک و‪ ،‬نو هﻐه ناهيﻠﻲ او ناشﮑره کﯧ ي‪ -١٠ .‬که ﭼاته تﮑﻠيف رسﯧدلی وي‬

‫‪209‬‬

‫او له هﻐه وروسته يﯥ ﭘه کوم نﻌﻤت ونازوو‪ ،‬نو هﻐه وايﻲ ﭼﯥ ول‬ ‫مﺼيﺒتونه رانه لرې شول‪ ،‬هﻐوی بيا وياړ او کﺒرجن شﻲ‪ -١١ .‬خو وک‬ ‫ﭼﯥ ﺻﺒر او نﯧک ﻋﻤل کوي‪ ،‬د هﻐوی لپاره بخشش او لوی اجر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ﭼﯧرې داسﯥ ونه شﻲ ﭼﯥ د هﻐه ه يوه برخه ﭘرٻ دئ ﭼﯥ وحﯥ‬ ‫يﯥ درته شوې ده‪ .‬او ته ﭘه دې خﺒره زړه مه تن وه ﭼﯥ هﻐوی وايﻲ ﭘه‬ ‫ده کومه خزانه ولﯥ نه ده نازله شوې يا ورسره کومه مﻼيﮑه ولﯥ نه‬ ‫را ﻲ‪ .‬ته خو يوازې وٻرونﮑی يﯥ او ﷲ د هر ه ذمه وار دی‪ -١٣ .‬ايا‬ ‫هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒر دا کتاب جوړ ک ی دی‪ .‬ووايه‪ ،‬تاسﯥ هﻢ داسﯥ‬ ‫لس سورتونه راوړئ او له ﷲ بﻐير ﭼﯥ وک ﻏواړئ را ويﯥ بولئ که‬ ‫تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪ -١۴ .‬نو که هﻐوی ستا ﻏو تنه ﭘوره نه ک ی شوه‪ ،‬ﭘوه‬ ‫شه ﭼﯥ دا د ﷲ له ﻋﻠﻢ نه را نازل شوی او دا هﻢ ﭼﯥ له هﻐه بﻐير بل‬ ‫مﻌﺒود نشته‪ .‬ايا بيا به تاسﯥ حﮑﻢ ومنئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬وک د دنيا ژوند او اٻست ﻏواړي‪ ،‬موږ د هﻐوی د اﻋﻤالو بدله‬ ‫ﭘه دنيا کﯥ ورکوو‪ .‬او ﭘه هﻐه کﯥ به ورسره هﯧ کﻤی نه کﯧ ي‪-١۶ .‬‬ ‫هﻤدا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﭘه آخرت کﯥ ورته له اور بﻐير نور ه نشته‪.‬‬ ‫هﻐوی ﭼﯥ ﭘه دنيا کﯥ ه جوړ ک ي وو‪ ،‬هﻐه برباد شول او ه يﯥ ﭼﯥ‬ ‫ﻠﻲ وو‪ ،‬هﻐه خراب شول‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬بيا يو کس ﭼﯥ د خپل رب له طرفه ﭘه يوه دليل وﻻړ دی‪ ،‬له هﻐه‬ ‫وروسته د ﷲ له طرفه ﭘه هﻐه يو واه هﻢ راﻏی‪ ،‬او تر هﻐه مخﮑﯥ د‬ ‫موسی کتاب د ﻻر ود او رحﻤت ﭘه تو ه موجود و‪ ،‬هﻐوی به يوه ورځ‬ ‫ﭘه ده ايﻤان راوړي او ﭘه ډلو کﯥ ﭼﯥ وک له ده انﮑار وک ي‪ ،‬نو هﻐه‬ ‫سره د اور د ای وﻋده ده‪ .‬نو ته د دې ﭘه هﮑﻠه هﯧ ډول شک کﯥ مه‬ ‫ﭘريو ه‪ .‬دا ستا د رب له طرفه حق دی‪ ،‬خو زياتره خﻠک يﯥ نه منﻲ‪.‬‬

‫‪210‬‬

‫‪ -١٨‬او تر هﻐه به لوی ظالﻢ وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ دروغ ت ي‪ .‬داسﯥ‬ ‫خﻠک به د خپل رب مخﯥ ته وړاندې شﻲ او واهﻲ ورکونﮑﻲ به ووايﻲ‬ ‫ﭼﯥ دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﭘه خپل رب ﭘورې يﯥ دروغ ت لﻲ وو‪ .‬واورئ‪،‬‬ ‫ﭘه ظالﻤانو د ﷲ لﻌنت دی‪ -١٩ .‬ﭘه هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ د ﷲ له ﻻرې خﻠک‬ ‫منع کوي او ﭘه هﻐه کﯥ کوږوالی ل وي‪ .‬هﻤدا خﻠک له آخرته منﮑر دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬دا خﻠک ﭘه ﻤﮑه ﷲ نه شﻲ بﯧوسه کوﻻی او نه له ﷲ بﻐير ﭘه هﻐوی‬ ‫بل مرستندوی شته‪ ،‬ﭘه هﻐوی به ﻏﺒرګ ﻋﺬاب وي‪ .‬هﻐوی نه اورٻدﻻی‬ ‫او نه ليدﻻی شول‪ -٢١ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ انونه يﯥ ﭘه تاوان کﯥ‬ ‫اﭼولﻲ‪ .‬او هﻐه هر ه ترې ورک شول ﭼﯥ ﭘخپﻠه يﯥ جوړ ک ي وو‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬ﭘه دې کﯥ شک نشته ﭼﯥ دا خﻠک به ﭘه آخرت کﯥ تر ولو ډٻر ﭘه‬ ‫تاوان کﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ نيک ﻋﻤل وک او د خپل رب ﭘه‬ ‫وړاندې يﯥ ﻋاجزي وک له‪ ،‬هﻐوی جنتيان دي‪ .‬او ﭘه کﯥ به تل اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬د دې دواړو ډلو مثال داسﯥ دی لﮑه يوه )ډله( ﭼﯥ ړانده او کا ه وي‬ ‫او بﻠه بينا او اورٻدونﮑﯥ وي‪ .‬ايا دا دواړه به يو ډول شﻲ‪ .‬ايا تاسﯥ فﮑر‬ ‫نه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او موږ نوح د هﻐه قوم ته ولﯧ ه ﭼﯥ )ورته ووايﻲ( زه ستاسﯥ‬ ‫ﮑاره وٻرونﮑی يﻢ‪ -٢۶ .‬دا ﭼﯥ تاسﯥ له ﷲ بﻐير د بل ﭼا ﻋﺒادت مه‬ ‫کوئ‪ .‬زه ﭘه تاسﯥ د يوه دردناک ﻋﺬاب ور ﯥ ته اندٻ نه لرم‪ -٢٧ .‬د‬ ‫هﻐه د قوم مشرانو وويل‪ ،‬ﭼﯥ انﮑار يﯥ ک ی و ﭼﯥ موږ خو تاته د ان‬ ‫ﭘه شان يوه کس ﭘه ستر ه ورو‪ .‬او موږ نه ورو ﭼﯥ وک دې ستا‬ ‫تابع شوی وي‪ ،‬بﯥ له هﻐو ﭼﯥ ﭘه موږ کﯥ ي خﻠک دي‪ ،‬ناﭘوه خﻠک‪.‬‬ ‫او موږ نه ورو ﭼﯥ ته دې ﭘه موږ کوم لوړوالی ولرې‪ ،‬بﻠﮑﯥ موږ خو‬ ‫تا دروﻏجن و‪.‬‬

‫‪211‬‬

‫‪ -٢٨‬نوح وويل ای زما قومه‪ ،‬ووايئ‪ ،‬که زه د خپل رب له طرفه ﭘه يوه‬ ‫رو انه دليل )وﻻړ( يﻢ او هﻐه ماته خپل رحﻤت را لﯧ لی وي‪ ،‬خو هﻐه‬ ‫تاسﯥ ته نه ﮑاري‪ ،‬نو ايا زه ﭘه تاسﯥ هﻐه در تپﻠی شﻢ ﭘه داسﯥ حال کﯥ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ترې بﯧزاره يئ‪ -٢٩ .‬او ای زما قومه‪ ،‬زه له تاسﯥ ه مال نه‬ ‫ﻏواړم‪ .‬زما اجر له ﷲ سره دی او زه هﯧ ﮑﻠه هﻐوی له انه نه لرې کوم‬ ‫ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی دی‪ .‬هﻐه خﻠک به له خپل رب سره ووينﻲ‪ .‬خو زه‬ ‫ورم ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه جهالت اخته يئ‪ -٣٠ .‬او ای زما قومه‪ ،‬که زه هﻐه‬ ‫خﻠک رد ک م نو د ﷲ )د ﻋﺬاب( ﭘه مقابل کﯥ به وک له ماسره مرسته‬ ‫کوي‪ .‬ايا تاسﯥ فﮑر نه کوئ‪ -٣١ .‬او زه تاسﯥ ته نه وايﻢ ﭼﯥ ماسره د ﷲ‬ ‫خزانﯥ دي‪ ،‬او نه ﭘه ﻏيﺒو ﭘوهﯧ م‪ ،‬او نه دا وايﻢ ﭼﯥ زه مﻼيﮑه يﻢ‪ .‬او زه‬ ‫دا هﻢ نه شﻢ ويﻠی ﭼﯥ ﭼاته تاسﯥ ﭘه ي ه ورئ‪ ،‬هﻐوی ته به ﷲ ﯧ ه‬ ‫نه ورکوي‪ .‬ﷲ ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ د هﻐو ﭘه زړونو کﯥ ه دی‪ .‬که زه‬ ‫داسﯥ ووايﻢ نو زه به ظالﻢ يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای نوحه‪ ،‬تا موږ سره جنګ وک او ډٻر جنګ دې‬ ‫وک ‪ .‬اوس هﻐه ه راوړه ﭼﯥ موږ سره دې وﻋده ک ې وه‪ ،‬که ر تينی‬ ‫يﯥ‪ -٣٣ .‬نوح وويل هﻐه خو به ﭘه تاسﯥ ﷲ راوړي‪ ،‬که هﻐه يﯥ وﻏواړي‪،‬‬ ‫او تاسﯥ به د هﻐه له ولﮑﯥ بهر نه شئ‪ -٣۴ .‬او که ﷲ ﻏو تﻲ وي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ﻤراهان ک ي‪ ،‬نو زه که تاسﯥ ته نﺼيحت کول وﻏواړم‪ ،‬هﻢ زما‬ ‫نﺼيحت تاسﯥ ته ه نه لري‪ .‬هﻤاﻏه ستاسﯥ رب دی او هﻤاﻏه ته به‬ ‫تاسﯥ ول ور ستنﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬ايا هﻐو وايﻲ ﭼﯥ دا د ﭘﯧﻐﻤﺒر خﺒرې دی‪ ،‬ووايه که دا زما خﺒرې‬ ‫وي‪ ،‬نو زما جرم ﭘه ما دی او تاسﯥ ﭼﯥ کوم جرم کوئ‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ زه‬ ‫بري يﻢ‪.‬‬

‫‪212‬‬

‫‪ -٣۶‬او نوح ته وحﯥ وشوه ﭼﯥ اوس به ستا ﭘه قوم کﯥ هﯧ وک هﻢ ايﻤان‬ ‫را نه وړي‪ ،‬بﯥ له هﻐو ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی‪ .‬نو ته د هﻐوی ﭘه کارونو‬ ‫مه خﻔه کﯧ ه ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪ -٣٧ .‬او زموږ ﭘه وړاندې او زموږ ﭘه‬ ‫حﮑﻢ ته ک ت جوړه ک ه او د ظالﻤانو ﭘه هﮑﻠه له ماسره مه ﻏ ٻ ه‪،‬‬ ‫بﯧشﮑه دا خﻠک به ډوبﯧ ي‪ -٣٨ .‬او نوح ﭘه ک ت ل يا شو‪ .‬او کﻠه به ﭼﯥ‬ ‫د هﻐه د قوم سردار ﭘرې تﯧرٻده‪ ،‬نو خندا به يﯥ ورﭘورې کوله‪ .‬هﻐوی‬ ‫وويل که ته موږ ﭘورې خاندې نو موږ هﻢ تا ﭘورې خاندو‪ -٣٩ .‬تاسﯥ به‬ ‫زر ﭘوه شئ ﭼﯥ ﻋﺬاب ﭘه ﭼا را ﻲ‪ ،‬هﻐه به رسوا ک ي او ﭘه هﻐو به‬ ‫داسﯥ ﻋﺬاب را ﻲ ﭼﯥ تﻠپاتﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬تر دې ﭼﯥ زموږ حﮑﻢ را ورسﯧده او توﭘان را ﭘورته شو‪ .‬موږ نوح‬ ‫ته وويل ﭼﯥ د هر ډول نارو يوه يوه جوړه ﭘه ک ت کﯥ واﭼوه او د‬ ‫خپل کور خپل هﻢ )سپاره ک ه(‪ ،‬بﯥ له هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ مخﮑﯥ يﯥ ﭘه هﮑﻠه‬ ‫ويل شوي او د ايﻤان خاوندان هﻢ )واخﻠه(‪ .‬او ل ﻏوندې خﻠک وو ﭼﯥ‬ ‫له نوح سره يﯥ ايﻤان راوړی و‪ -۴١ .‬او نوح وويل ﭼﯥ ﭘه ک ت کﯥ‬ ‫سپاره شئ‪ ،‬د هﻐه تګ او ودرٻدل د ﷲ ﭘه نوم دي‪ .‬بﯧشﮑه زما رب‬ ‫ب ونﮑی او مهربان دی‪ -۴٢ .‬او ک ت له دوی سره د ﻏرونو ﭘه شان‬ ‫پو کﯥ روانه شوه‪ .‬او نوح خپل زوی را وباله ﭼﯥ له ده جدا و‪ .‬ای زما‬ ‫زويه‪ ،‬له موږ سره را سپور شه او منﮑرانو سره مه ﭘاتﯥ کﯧ ه‪ -۴٣ .‬هﻐه‬ ‫وويل زه به يوه ﻏره ته ﭘناه يوسﻢ ﭼﯥ له اوبو به مﯥ وساتی‪ .‬نوح وويل‬ ‫نن د ﷲ له حﮑﻢ ساتونﮑی هﯧ وک نشته‪ ،‬م ر هﻐو ﭼﯥ ﷲ ﭘرې رحﻢ‬ ‫وک ي‪ .‬او د دواړو ترمن پﯥ را ﭘورته شوې او هﻐه ﭘه ډوبﯧدونﮑو کﯥ‬ ‫راﻏی‪ -۴۴ .‬او وويل شول ﭼﯥ ای ﻤﮑﯥ‪ ،‬خپﻠﯥ اوبه جﺬب ک ه او ای‬ ‫آسﻤانه ودرٻ ه‪ .‬او اوبه وﭼﯥ ک ی شوې‪ .‬او د مﻌامﻠﯥ فيﺼﻠه وشوه او‬ ‫ک ت ﭘه جودي ﻏره ودرٻدله او وويل شول ﭼﯥ لرې شه د ظالﻤانو قومه‪.‬‬

‫‪213‬‬

‫‪ -۴۵‬او نوح خپل رب را وباله او ويﯥ ويل ای زما ربه‪ ،‬زما زوی زما‬ ‫له کورن دی او بﯧشﮑه ستا وﻋده ر تيا ده‪ .‬او ته تر ولو لوی حاکﻢ يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬ﷲ وويل ای نوحه‪ ،‬هﻐه ستا له کورن نه دی‪ ،‬د هﻐه کارونه خراب‬ ‫دي‪ ،‬نو ماته د هﻐه ه سوال مه کوه ﭼﯥ ته ﭘرې نه ﭘوهﯧ ې‪ .‬زه تاته‬ ‫نﺼيحت کوم ﭼﯥ ته ﭘه جاهﻼنو کﯥ مه را ه‪ -۴٧ .‬نوح وويل ﭼﯥ ای‬ ‫زما ربه‪ ،‬زه تاته ﭘناه دروړم د هﻐه ه له ﻏو تﻠو ﭼﯥ زه ﭘرې نه ﭘوهﯧ م‪.‬‬ ‫او که ته ما ونه ب ﯥ او ﭘه ما رحﻢ ونه ک ې‪ ،‬نو زه به تﺒاه شﻢ‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬وويل شول ﭼﯥ ای نوحه‪ ،‬ﮑته شه‪ ،‬زموږ له اړخه له سﻼمت سره‬ ‫او له برکتونو سره‪ ،‬ﭘه تا او هﻐه ډلﯥ ﭼﯥ له تا سره دي او )له هﻐوی‬ ‫ظهور کونﮑﯥ( ډلﯥ ﭼﯥ موږ به هﻐوی ته ه ورک و‪ ،‬بيا به هﻐوی‬ ‫زموږ له اړخه يو دردناک ﻋﺬاب ونيسﻲ‪ -۴٩ .‬دا د ﻏيﺒو خﺒرې دي ﭼﯥ‬ ‫موږ يﯥ تاته وحﯥ کوو‪ .‬له دې مخﮑﯥ ﭘرې نه ته ﭘوهﯧدې او نه ستا قوم‪.‬‬ ‫نو ﺻﺒر وک ه‪ ،‬آخري انجام د وٻرٻدونﮑو لپاره دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او ﻋاد )قوم( ته موږ د هﻐوی ورور هود ولﯧ ه‪ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ ای‬ ‫زما قومه‪ ،‬د ﷲ ﻋﺒادت کوئ‪ .‬له هﻐه بﻐير ستاسﯥ هﯧ مﻌﺒود نشته‪ .‬تاسﯥ‬ ‫يوازې دروغ جوړ ک ي دي‪ -۵١ .‬ای زما قومه‪ ،‬زه ﭘه دې )کار( له‬ ‫تاسﯥ هﯧ اجر نه ﻏواړم‪ ،‬زما اجر له هﻐه سره دی ﭼﯥ زه يﯥ ﭘيدا ک ی‬ ‫يﻢ‪ ،‬ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪ -۵٢ .‬او ای زما قومه‪ ،‬له خپل رب ب نه‬ ‫وﻏواړئ‪ ،‬بيا هﻤاﻏه ته ستانه شئ‪ .‬هﻐه به ﭘه تاسﯥ ه بارانونه ووروي‬ ‫او ستاسﯥ قوت به ﻻ زيات ک ي او تاسﯥ مجرمان کﯧ ئ مه او مﺦ مه‬ ‫اړوئ‪ -۵٣ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای هوده‪ ،‬تا موږ ته کومه ﮑاره ن ه نه‬ ‫ده راوړې او موږ ستا ﭘه وينا خپل مﻌﺒودان نه ﭘرٻ دو‪ .‬او موږ هﯧ ﮑﻠه‬ ‫تا نه منوو‪ -۵۴ .‬موږ به هﻤدا وايوو ﭼﯥ ته زموږ ﭘه مﻌﺒودانو کﯥ کوم‬ ‫يو وهﻠی يﯥ‪ .‬هود وويﻠو‪ ،‬زه ﷲ واه نيسﻢ او تاسﯥ هﻢ واه اوسئ زه‬

‫‪214‬‬

‫بري يﻢ له هﻐه ه ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ شريﮑوئ‪ -۵۵ .‬له هﻐه ﭘرته‪ ،‬تاسﯥ ول‬ ‫ﭘه ه زما ﭘه ضد تدبير ونيسئ‪ ،‬بيا ماته مهﻠت مه راکوئ‪ -۵۶ .‬ما ﭘه ﷲ‬ ‫توکل ک ی ﭼﯥ زما رب هﻢ دی او ستاسﯥ رب هﻢ‪ .‬هﯧ داسﯥ ژوندی‬ ‫نشته ﭼﯥ مهار يﯥ د هﻐه ﭘه ﻻس کﯥ نه وي‪ .‬بﯧشﮑه زما رب ﭘه سﻤه ﻻر‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬که تاسﯥ مﺦ اړوئ‪ ،‬نو ما تاسﯥ ته هﻐه ﭘيﻐام در رسوﻻی ﭼﯥ رب‬ ‫ورسره تاسﯥ ته را لﯧ لی وم‪ .‬او زما رب به ستاسﯥ ﭘه ای کومه بﻠه‬ ‫ډله ای ناستﯥ )خﻠيﻔة( ک ی‪ .‬تاسﯥ د هﻐه هﯧ نه شئ کوﻻی‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫زما رب ﭘه هر ه ن هﺒان دی‪ -۵٨ .‬او بيا ﭼﯥ زموږ حﮑﻢ را ورسﯧده‪،‬‬ ‫موږ ﭘه خپل حﮑﻢ هود او هﻐه خﻠک وساتل ﭼﯥ ﭘه ده يﯥ ايﻤان راوړی‬ ‫و‪ .‬او موږ هﻐوی له يوه سخت ﻋﺬابه وساتل‪ -۵٩ .‬او هﻐه ﻋاد )قوم( و‬ ‫ﭼﯥ د خپل رب له ن و يﯥ انﮑار وک ‪ .‬او د هﻐه رسوﻻن يﯥ ونه منل او‬ ‫د هر سرکش او د مخالف د خﺒرې اتﺒاع يﯥ وک له‪ -۶٠ .‬او ﭘه هﻐوی‬ ‫ﭘسﯥ ﭘه دې دنيا کﯥ او د قيامت ﭘه ورځ لﻌنت دی‪ .‬واورئ‪ ،‬ﻋاد د خپل‬ ‫رب نه انﮑار وک ‪ .‬واورئ‪ ،‬ﻋاد له لرېوالی دی ﭼﯥ د هود قوم و‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬او ثﻤود ته موږ د هﻐوی ورور ﺻالح ولﯧ ه‪ .‬هﻐه وويل ای زما‬ ‫قومه‪ ،‬د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ .‬له هﻐه بﻐير ستاسﯥ هﯧ مﻌﺒود نشته‪ .‬هﻐه‬ ‫تاسﯥ له ﻤﮑﯥ ساز ک ئ او بيا يﯥ ﭘه کﯥ تاسﯥ مﯧشت ک ئ‪ .‬نو ب نه‬ ‫وﻏواړئ‪ ،‬بيا هﻐه ته رجوع وک ئ‪ .‬بﯧشﮑه زما رب قريب دی‪ ،‬قﺒﻠونﮑی‬ ‫دی‪ -۶٢ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای ﺻالح له دې مخﮑﯥ موږ له تا تﻤه لرله‪،‬‬ ‫ايا ته موږ د هﻐو له ﻋﺒادته منع کوې ﭼﯥ زموږ ﭘﻼر نيﮑه يﯥ ﻋﺒادت‬ ‫کاوه‪ .‬او کوم ه ته ﭼﯥ ته موږ ور بولﯥ‪ ،‬د هﻐه ﭘه هﮑﻠه موږ سخت‬ ‫شک لرو او ډٻر ﭘه تشويش کﯥ يوو‪ -۶٣ .‬هﻐه وويل ای زما قومه ووايه‪،‬‬ ‫که زه د خپل رب له طرفه ﭘه يوه واضح دليل يﻢ او هﻐه ماته له خپل‬

‫‪215‬‬

‫اړخه رحﻤت را نازل ک ی وي‪ ،‬نو که زه نافرمانﻲ وک م له ﷲ به مﯥ‬ ‫وک ساتﻲ‪ .‬نو تاسﯥ به يوازې زما تاوان زيات ک ئ‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬او ای زما قومه‪ ،‬دا د ﷲ او ه ستاسﯥ لپاره يوه ن ه ده‪ .‬نو ﭘرې يﯥ‬ ‫ږدئ ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻤﮑه و رٻ ي‪ .‬او دې ته تاوان مه رسوئ نﻲ ډٻر‬ ‫زر به مو ﻋﺬاب ونيسﻲ‪ -۶۵ .‬بيا هﻐوی د هﻐﯥ ﭘ ﯥ ﭘرې ک ې‪ .‬بيا ﺻالح‬ ‫وويل ﭼﯥ تر درې نورو ور و له خپﻠو کورونو کار واخﻠئ‪ .‬دا يوه وﻋده‬ ‫ده ﭼﯥ دروغ کﯧ ي نه‪ -۶۶ .‬بيا ﭼﯥ زموږ حﮑﻢ راﻏی نو موږ ﺻالح او‬ ‫هﻐه خﻠک ﭼﯥ له ده سره يﯥ ايﻤان راوړی و‪ ،‬ﭘه خپل رحﻤت وساتل او‬ ‫د هﻐه ورځ له رسواي مو )خوندي ک ل(‪ .‬بﯧشﮑه ستا رب قوي او‬ ‫زبردست دی‪ -۶٧ .‬او ﭼا ﭼﯥ ظﻠﻢ ک ی و‪ ،‬هﻐوی يوه وٻرونﮑﻲ ﻏ‬ ‫ونيول‪ ،‬بيا سﺒا ﭘه خپﻠو کورونو کﯥ ﭘ مخﯥ ﭘراته وو‪ -۶٨ .‬لﮑه ﭘه کﯥ‬ ‫ﭼﯥ بيخﻲ اوسﯧدلﻲ نه وي‪ .‬واورئ‪ ،‬ثﻤود )قوم( له خپل رب سره کﻔر‬ ‫وک ‪ .‬واورئ‪ ،‬لﻌنت دی د ثﻤود لپاره‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬او ابراهيﻢ ته زموږ مﻼيﮑو زيری راوړ‪ .‬ويﯥ ويل ﭘه تا دې سﻼمتﻲ‬ ‫وي‪ .‬ابراهيﻢ وويل ﭘه تاسﯥ دې هﻢ سﻼمتﻲ وي‪ .‬بيا هﻐه زر وريت ک ی‬ ‫خوسی راوړ‪ -٧٠ .‬بيا يﯥ ﭼﯥ وليدل د هﻐوی ﻻسونه د خوړو خوا ته نه‬ ‫اوږدٻ ي‪ ،‬نو هي شو او ﭘه زړه کﯥ ترې ووٻرٻده‪ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ مه‬ ‫وٻرٻ ه‪ ،‬موږ د لوط قوم ته لﯧ ل شوي يوو‪ -٧١ .‬او د ابراهيﻢ مﯧرمن‬ ‫وﻻړه وه‪ ،‬هﻐه ﭘه خندا شوه‪ .‬نو موږ هﻐه ته د اسحاق او ﭘه اسحاق ﭘسﯥ‬ ‫د يﻌقوب زٻری ورک ‪ -٧٢ .‬هﻐﯥ وويل‪ ،‬ای زما بدې ور ﯥ‪ ،‬زه به بچی‬ ‫راوړم‪ ،‬زه خو زړه يﻢ او مﯧ ه مﯥ هﻢ زوړ دی‪ .‬دا خو ﻋجيﺒه خﺒره ده‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬مﻼيﮑو وويل‪ ،‬ايا ته د ﷲ ﭘه حﮑﻢ حﯧرانﯧ ې‪ .‬د ابراهيﻢ کورن ‪ ،‬ﭘه‬ ‫تاسﯥ د ﷲ رحتﻤونه او برکتونه دي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ د ډٻرې ستاينﯥ وړ او د‬ ‫لوړ شان خاوند دی‪.‬‬

‫‪216‬‬

‫‪ -٧۴‬بيا ﭼﯥ د ابراهيﻢ وٻره ختﻤه شوه او زٻری ورکول شو‪ ،‬نو موږ‬ ‫سره يﯥ د لوط قوم لپاره ﻻنجه ﭘيل ک له۔۔ ‪٧۵‬۔۔ بﯧشﮑه ابراهيﻢ ډٻر حﻠيﻢ‪،‬‬ ‫د نرم زړه خاوند او رجوع کونﮑی و‪ -٧۶ .‬ای ابراهيﻤه هﻐوی ﭘرٻ ده‪.‬‬ ‫ستا د رب حﮑﻢ راﻏﻠی او ﭘه هﻐوی داسﯥ ﻋﺬاب را روان دی ﭼﯥ بﯧرته‬ ‫نه ر ول کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬او بيا ﭼﯥ زموږ مﻼيﮑﯥ لوط ته ورسﯧدې‪ ،‬نو هﻐه ووٻرٻده او د‬ ‫هﻐوی ﭘه راتګ خﻔه شو‪ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ نن ورځ ډٻره سخته ده‪ -٧٨ .‬او‬ ‫د هﻐه قوم خﻠک ورته ﭘه من ه من ه راﻏﻠل‪ .‬او هﻐوی لوم ی بد کارونه‬ ‫کول‪ .‬لوط وويل ای زما قومه‪ ،‬دا زما لو ﯥ دي‪ ،‬دا تاسﯥ لپاره ډٻرې ﭘاکﯥ‬ ‫دي‪ ،‬نو تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ او ما خپﻠو مﯧﻠﻤنو ته مه رسوا کوئ‪ .‬ايا ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ کوم ه انسان نشته‪ -٧٩ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬ته ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ موږ‬ ‫ستا له لور انو سره کار نه لرو‪ ،‬او ته ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ موږ ه ﻏواړو‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬لوط وويﻠو کاش ما کﯥ تاسﯥ سره د مقابﻠﯥ کولو قوت وای يا زه ﭘه‬ ‫کوم قوي ﭘناهّ ای کﯥ ناست وای‪ -٨١ .‬مﻼيﮑو وويل ای لوطه‪ ،‬موږ ستا‬ ‫رب را لﯧ لﻲ يوو‪ .‬هﻐوی هﯧ ﮑﻠه تاته نه شﻲ را رسﯧدﻻی‪ .‬نو ته هﻐه‬ ‫خﻠک ان سره ک ه او يو و شپﯥ وو ه‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ يو هﻢ شاته مه‬ ‫را ورئ‪ ،‬م ر ستاسﯥ مﯧرمنﯥ ﭼﯥ ﭘه هﻐوی هﻐه ه تﯧرٻدونﮑﻲ دي‬ ‫ﭼﯥ ﭘه دې خﻠﮑو به تﯧرٻ ي‪ .‬د هﻐوی لپاره سهار وخت اکل شوی دی‪،‬‬ ‫ايا سهار را ن دې نه دی‪ -٨٢ .‬بيا ﭼﯥ زموږ حﮑﻢ راﻏی نو موږ هﻐه‬ ‫کﻠی ﭘه بﻠه واړوه او ﭘه هﻐوی مو ﭘرله ﭘسﯥ کا ﻲ وورول‪ -٨٣ .‬ستا د‬ ‫رب ﭘه حﮑﻢ ﭘه ن ه شوی و‪ ،‬او هﻐه کﻠی له ظالﻤانو ډٻر لرې نه دی‪.‬‬ ‫‪ -٨۴‬او مدين لور ته مو د هﻐوی ورور شﻌيب ولﯧ ه‪ .‬هﻐه وويل ای زما‬ ‫قومه‪ ،‬د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ ،‬له هﻐه بﻐير ستاسﯥ بل مﻌﺒود نشته‪ .‬او ﭘه ناپ‬ ‫او تول کﯥ کﻤی مه کوئ‪ .‬زه تاسﯥ ﭘه ه حال کﯥ وينﻢ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ د‬

‫‪217‬‬

‫يوې نيونﮑﯥ ور ﯥ له ﻋﺬابه وٻرٻ م‪ -٨۵ .‬او ای زما قومه‪ ،‬ناپ او تول‬ ‫ﭘه ﭘوره ﻋدل کوئ‪ .‬او خﻠﮑو ته د هﻐوی شيان ل مه ورکوئ‪ .‬او ﭘه ﻤﮑه‬ ‫فساد مه کوئ‪ -٨۶ .‬ﷲ ﭼﯥ ه درک ي هﻐه ﭘاتﯥ شوی مال درته ﻏوره‬ ‫دی که تاسﯥ مومنان يئ او زه ﭘه تاسﯥ ن هﺒان نه يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٨٧‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای شﻌﯧﺒه‪ ،‬ايا ستا لﻤون تاته دا يﻲ ﭼﯥ موږ هﻐه‬ ‫شيان ﭘرٻ دو ﭼﯥ زموږ ﭘﻼر نيﮑه يﯥ ﻋﺒادت کاوه‪ .‬يا ﭘه خپل مال کﯥ‬ ‫خپل واک ﭘرٻ دو‪ .‬بس يوازې ته ﭘوه او نيک ﻋﻤﻠه انسان يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٨٨‬شﻌيب وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬ووايه‪ ،‬که زه د خپل رب له طرفه‬ ‫ﭘه يوه واضح دليل )وﻻړ( يﻢ‪ ،‬او هﻐه له خپل اړخه ماته ه رزق هﻢ‬ ‫راک ی‪ .‬او زه نه ﻏواړم ﭘخپﻠه هﻐه کار وک م ﭼﯥ تاسﯥ ترې منع کوم‪.‬‬ ‫زه خو يوازې اﺻﻼح ﻏواړم‪ ،‬تر و ﭼﯥ کﯧ ي‪ .‬او ماته به توفيق ﷲ‬ ‫راکوي‪ .‬زما ﭘه هﻤاﻏه توکل دی‪ .‬او هﻤاﻏه ته رجوع کوم‪ -٨٩ .‬او ای‬ ‫زما قومه‪ ،‬هسﯥ نه ﭼﯥ ماسره د ضد له وجﯥ ﭘه تاسﯥ هﻐه آفت راشﻲ‬ ‫ﭼﯥ د نوح ﭘه قوم يا د هود ﭘه قوم يا د ﺻالح ﭘه قوم راﻏﻠی و‪ ،‬او د لوط‬ ‫قوم خو له تاسﯥ لرې هﻢ نه دی‪ -٩٠ .‬او له خپل رب نه ب نه وﻏواړئ‪،‬‬ ‫بﯧرته هﻐه ته ور ستانه شئ‪ .‬بﯧشﮑه زما رب ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٩١‬هﻐوی وويل ای شﻌﯧﺒه‪ ،‬ته ﭼﯥ ه وايﯥ ﭘه ډٻره برخه يﯥ موږ نه‬ ‫ﭘوهﯧ و‪ .‬او موږ خو ﻻ ورو ﭼﯥ ته ﭘه موږ کﯥ کﻤزوری يﯥ‪ .‬او که ستا‬ ‫ﺒر نه وای موږ به ته سن سار ک ی وای‪ .‬او ته ﭘه موږ دروند نه يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٩٢‬شﻌيب وويل ای زما قومه‪ ،‬ايا زما ﺒر ﭘه تاسﯥ تر ﷲ ډٻر دروند‬ ‫دی‪ .‬او تاسﯥ ﷲ شاته واﭼاوه‪ .‬بﯧشﮑه هر ه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ زما د رب‬ ‫ﭘه ولﮑه کﯥ دي‪ -٩٣ .‬او ای زما قومه‪ ،‬تاسﯥ ﭘه خپﻠه طريقه کار کوئ‬ ‫او زه به ﭘه خپﻠه طريقه کار کوم‪ .‬زر به درته مﻌﻠومه شﻲ ﭼﯥ ﭘه ﭼا‬

‫‪218‬‬

‫رسوا کونﮑی ﻋﺬاب را ﻲ او وک دروغ وايﻲ‪ .‬او ﭘه تﻤه شئ‪ ،‬زه هﻢ‬ ‫تاسﯥ سره ﭘه تﻤه اوسﯧدونﮑو کﯥ يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬او کﻠه ﭼﯥ زموږ حﮑﻢ راﻏی نو موږ شﻌيب او هﻐه سره هﻐه کسان‬ ‫ﭘه خپل رحﻤت وساتل ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی و‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ظﻠﻢ ک ی و‪،‬‬ ‫هﻐوی تندر ونيول )ﭘرې را وﻏور ﯧده(‪ ،‬بيا هﻐوی ﭘه خپﻠو کورونو کﯥ‬ ‫ﭘ مخﻲ ﭘراته ﭘاتﯥ شول‪ -٩۵ .‬لﮑه کﻠه ﭼﯥ ﭘه کﯥ بيخﻲ اوسﯧدلﻲ نه وي‪.‬‬ ‫واورئ‪ ،‬لﻌنت دی ﭘه مدين‪ ،‬لﮑه لﻌنت ﭼﯥ شوی و ﭘه ثﻤود‪.‬‬ ‫‪ -٩۶‬او موږ موسی له خپﻠو ن و او واضح سند سره ولﯧ ه‪ -٩٧ .‬فرﻋون‬ ‫او د هﻐه سردارانو ته‪ .‬بيا هﻐوی د فرﻋون ﭘه حﮑﻢ ﻻړل سره د دې ﭼﯥ‬ ‫د فرﻋون حﮑﻢ ﭘه ر تيا نه و‪ -٩٨ .‬د قيامت ﭘه ورځ به هﻐه له خپل قوم‬ ‫مخﮑﯥ وي او هﻐوی به اور ته رسوي‪ .‬او ومره لوی تاوان دی ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ورته رسﯧ ي‪ -٩٩ .‬او ﭘه دې دنيا او د قيامت ﭘه ورځ ﭘه هﻐوی‬ ‫لﻌنت شوی‪ .‬ه بد انﻌام دی ﭼﯥ هﻐوی ته ورک ل شوی‪.‬‬ ‫‪ -١٠٠‬دا د کﻠيو ينﯥ حالونه دي ﭼﯥ موږ يﯥ تاته وايوو‪ .‬ﭘه دې ينﻲ‬ ‫کﻠﻲ تراوسه شته او ينﯥ ورک شول‪ -١٠١ .‬او موږ ﭘه هﻐوی ظﻠﻢ نه‬ ‫دی ک ی‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘه ان ظﻠﻢ ک ی‪ .‬بيا ﭼﯥ ستا د رب ﭘيﻐام‬ ‫راﻏی‪ ،‬نو هﻐه مﻌﺒودان يﯥ هﯧ ﭘه کار نه شول ﭼﯥ له ﷲ بﻐير يﯥ را‬ ‫بﻠل‪ .‬او هﻐوی د دوی لپاره له بربادۍ بﻐير نور هﯧ زيات نه ک ل‪.‬‬ ‫‪ -١٠٢‬او ستا د رب نيونه داسﯥ ده او هﻐه کﻠﻲ د هﻐوی ﭘه خپل ظﻠﻢ‬ ‫نيسﻲ‪ .‬بﯧشﮑه د هﻐه نيونه ډٻره سخته او له درده ډکه ده‪ -١٠٣ .‬ﭘه دې‬ ‫کﯥ د هﻐو خﻠﮑو لپاره ن ه ده ﭼﯥ له آخرته وٻرٻ ي‪ .‬هﻐه داسﯥ ورځ ده‬ ‫ﭼﯥ ول خﻠک به ﭘه کﯥ را ول وي‪ ،‬او هﻐه به د حاضرۍ ورځ وي‪.‬‬ ‫‪ -١٠۴‬او موږ هﻐه د يوې مودې لپاره ن وو ﭼﯥ اکل شوې ده‪-١٠۵ .‬‬

‫‪219‬‬

‫هﻐه ورځ ﭼﯥ راشﻲ‪ ،‬نو هﯧ ژوندی به د هﻐه له اجازې بﻐير خﺒره نه‬ ‫شﻲ کوﻻی‪ .‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ به ينﯥ بدبخته وي او ينﯥ بختور‪.‬‬ ‫‪ -١٠۶‬نو وک ﭼﯥ بدبخته دي هﻐوی به ﭘه اور کﯥ وي‪ .‬هﻐوی به هﻠته‬ ‫ﭼيﻐﯥ وهﻲ او فريادونه به کوي‪ -١٠٧ .‬هﻐوی به هﻠته تر هﻐﯥ ﭘراته وي‬ ‫تر و ﭼﯥ آسﻤان او ﻤﮑه قايﻢ وي‪ ،‬م ر ه ﭼﯥ ستا رب وﻏواړي‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ستا رب ﭼﯥ ه ﻏواړي هﻐه کوي‪ -١٠٨ .‬او وک ﭼﯥ بختور‬ ‫وي‪ ،‬هﻐوی به جنت کﯥ وي‪ ،‬هﻐوی به هﻠته تر هﻐﯥ اوسﯧ ي تر و ﭼﯥ‬ ‫آسﻤان او ﻤﮑه قايﻢ وي‪ ،‬م ر ه ﭼﯥ ستا رب وﻏواړی‪ .‬بخشش بﯥ‬ ‫انتها دی‪ -١٠٩ .‬نو ته د هﻐو شيانو له وجﯥ ﭘه شک کﯥ مه لوٻ ه ﭼﯥ‬ ‫دوی يﯥ ﻋﺒادت کوي‪ .‬دوی خو يوازې هﻐسﯥ ﻋﺒادت کوي لﮑه له دوی‬ ‫مخﮑﯥ ﭼﯥ يﯥ ﭘﻼر نيﮑه کاوه‪ .‬او موږ به د هﻐوی برخه ورته بﯥ له کوم‬ ‫کﻤﻲ ﭘوره ورکوو‪.‬‬ ‫‪ -١١٠‬او موږ موسی ته کتاب ورک ‪ .‬بيا ﭘه هﻐو کﯥ نﻔاق راﻏی‪ .‬او که‬ ‫ستا د رب له طرفه له مخﮑﯥ يوه خﺒره نه وای راﻏﻠﯥ‪ ،‬نو د هﻐوی ترمن‬ ‫به فيﺼﻠه شوې وای‪ .‬او هﻐوی ﭘه دې کﯥ هﻢ شک لري ﭼﯥ اطﻤينان ته‬ ‫يﯥ نه ﭘرٻ دي‪ -١١١ .‬او يقينا ً ستا رب به هر يوه ته د هﻐه د اﻋﻤالو ﭘوره‬ ‫بدل ورک ي‪ .‬هﻐه خﺒر دی ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ دوی يﯥ کوي‪.‬‬ ‫‪ -١١٢‬نو ته )ﭘه خپل کار( ل يا اوسه ن ه ﭼﯥ درته حﮑﻢ شوی او هﻐو‬ ‫هﻢ ﭼﯥ له تا سره يﯥ توبه ويستﯥ ده‪ ،‬او له حده مه و ئ‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫وري ه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ‪ -١١٣ .‬او هﻐوی ته مه ور ن دې کﯧ ه ﭼﯥ‬ ‫ظﻠﻢ يﯥ ک ی‪ ،‬نﻲ اور به دې ونيسﻲ‪ ،‬او له ﷲ بﻐير ستا بل مرستندوی‬ ‫نشته‪ ،‬بيا به ته هﯧ مرسته ونه مومﯥ‪ -١١۴ .‬او لﻤون قايﻢ ک ه د ور ﯥ‬ ‫ﭘه و برخو کﯥ او د شپﯥ ﭘه ينﯥ برخه کﯥ‪ .‬بﯧشﮑه نيﮑ ‪ ،‬بدۍ لرې‬

‫‪220‬‬

‫کوي‪ .‬دا خﺒرداری ده د خﺒرداري موندونﮑو ته‪ -١١۵ .‬او ﺻﺒر کوه‪ ،‬ﷲ‬ ‫د نﯧک ﻋﻤﻠو اجر نه ضايع کوي‪.‬‬ ‫‪ -١١۶‬نو داسﯥ ولﯥ ونه شول ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ قومونو کﯥ داسﯥ اهل‬ ‫خير خﻠک وای ﭼﯥ خﻠک يﯥ ﭘه ﻤﮑه له فساده منع کوﻻی‪ .‬داسﯥ ل‬ ‫خﻠک راووتل ﭼﯥ موږ ﭘه هﻐوی کﯥ وساتل‪ .‬او ظالﻤان خو ﭘه هﻤاﻏه‬ ‫ﻋيش کﯥ ﭘراته وو ﭼﯥ ورک ل شوی و او هﻐوی مجرمان وو‪ -١١٧ .‬او‬ ‫ستا رب داسﯥ نه دی ﭼﯥ کﻠﻲ ناحقه تﺒاه ک ي‪ ،‬حال دا ﭼﯥ د هﻐه‬ ‫اوسﯧدونﮑﻲ اﺻﻼح کونﮑﻲ وي‪.‬‬ ‫‪ -١١٨‬او که ستا رب ﻏو تی وای‪ ،‬نو خﻠک به يﯥ يو امت ک ي وای‪،‬‬ ‫خو هﻐوی به تل ﭘه اختﻼف کﯥ وي‪ -١١٩ .‬بﯥ له هﻐو ﭼﯥ ستا رب ﭘرې‬ ‫رحﻢ وک ي‪ .‬او هﻐه د هﻤدې لپاره هﻐوی ﭘيدا ک ي‪ .‬او ستا د رب خﺒره‬ ‫ﭘوره شوه ﭼﯥ زه به دوزخ له ﭘيريانو او انسانانو ﭘه ه ډکوم‪.‬‬ ‫‪ -١٢٠‬او موږ د رسوﻻنو د احوال ول شيان تاته در اوروو ﭼﯥ ستا زړه‬ ‫ﭘرې قوي ک و او ﭘه دې کﯥ تاته حق راﻏﻠی او مومنانو ته نﺼيحت او‬ ‫يادونه‪ -١٢١ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان نه دی راوړی‪ ،‬هﻐوی ته ووايه ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ﭘه خپﻠه طريقه ﻋﻤل کوئ او موږ ﭘه خپﻠه طريقه ﻋﻤل کوو‪ -١٢٢ .‬ﭘه تﻤه‬ ‫شئ‪ ،‬موږ هﻢ ﭘه تﻤه يوو‪ -١٢٣ .‬او د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘ ه خﺒره له ﷲ‬ ‫سره ده او هﻤاﻏه د ولو ﭼارو مرجع ده‪ .‬نو د هﻐه ﻋﺒادت وک ه او ﭘه‬ ‫هﻐه توکل وک ه او ستا رب له هﻐه ه بﯥ خﺒره نه دی ﭼﯥ ته يﯥ کوې‪.‬‬ ‫سوره يوسف ‪١٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪١‬۔الَر‪ ،‬دا د کتاب واضح آيتونه دي‪ -٢ .‬موږ دا ﻋربﻲ قرآن نازل ک ی‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې ﭘوه شئ‪ -٣ .‬موږ تاته بهترين برخﻠيک در اورو د دې‬

‫‪221‬‬

‫قرآن ﭘه برکت ﭼﯥ موږ تاته وحﯥ ک ‪ .‬له دې مخﮑﯥ بﯧشﮑه ته ﭘه بﯥ‬ ‫خﺒرو کﯥ وې‪.‬‬ ‫‪ -۴‬کﻠه ﭼﯥ يوسف خپل ﭘﻼر ته وويل ﭼﯥ ﭘﻼره‪ ،‬ما ﭘه خوب کﯥ يوولس‬ ‫ستوري او لﻤر او سپوږم ليدلﻲ‪ .‬ما ليدلﻲ ﭼﯥ ماته سجده کوي‪ -۵ .‬د‬ ‫هﻐه ﭘﻼر وويل ای زما زويه‪ ،‬ته خپل دا خوب خپﻠو ورونو ته مه وايه‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی دې ﭘه خﻼف کوم سازش ونه ک ي‪ .‬بﯧشﮑه شيﻄان د انسان‬ ‫ﮑاره د ﻤن دی‪ -۶ .‬او ﭘه دې تو ه به ستا رب تا ﻏوره ک ي او تاته به‬ ‫د خﺒرو حقيقت ته رسﯧدل در و يﻲ او ﭘه تا او ﭘه آل يﻌقوب به خپل نﻌﻤت‬ ‫مﮑﻤل ک ي لﮑه ن ه يﯥ ﭼﯥ تر دې مخﮑﯥ ستا ﭘه اجدادو ابراهيﻢ او‬ ‫اسحاق خپل نﻌﻤت ﭘوره ک ی دی‪ .‬يقينا ً ستا رب ﻋﻠيﻢ او حﮑيﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -٧‬حقيقت دا دی ﭼﯥ يوسف او د هﻐه ورونو کﯥ ﭘو تنه کونﮑو ته ډٻرې‬ ‫لويﯥ ن ﯥ دي‪ -٨ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐه )ميرنيو( ورونو خپﻠو کﯥ وويل ﭼﯥ‬ ‫يوسف او د هﻐه ورور زموږ ﭘﻼر ته تر موږه ډٻر ران دی‪ .‬حال دا ﭼﯥ‬ ‫موږ يوه قوي ډله يوو‪ .‬يقينا ً زموږ ﭘﻼر ﭘه يوه ﮑاره تﯧروتنه اخته دی‪.‬‬ ‫‪ -٩‬يوسف ووژنئ يا يﯥ ﭘه کوم ای کﯥ وﻏور وئ ﭼﯥ ستاسﯥ د ﭘﻼر‬ ‫توجه يوازې تاسﯥ ته شﻲ‪ .‬او له هﻐه وروسته تاسﯥ جوړ شئ‪ -١٠ .‬ﭘه‬ ‫هﻐوی کﯥ يوه ويونﮑﻲ وويل ﭼﯥ يوسف مه وژنئ‪ .‬که تاسﯥ کوم ه‬ ‫کوئ‪ ،‬نو هﻐه ﭘه کوم وچ کوهﻲ کﯥ واﭼوئ‪ .‬ﭘه ﻻره کومه روانه قافﻠه به‬ ‫يﯥ را وباسﻲ او ان سره به يﯥ بو ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬هﻐوی خپل ﭘﻼر ته وويل‪ ،‬ای زموږ ﭘﻼره‪ ،‬ته ولﯥ د يوسف ﭘه‬ ‫مسئﻠه کﯥ ﭘه موږ باور نه کوې‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ موږ د هﻐه خيرخواه‬ ‫يوو‪ -١٢ .‬سﺒا هﻐه له موږ سره ولﯧ ه ﭼﯥ خوراک وک ي او لوبﯥ وک ي‪،‬‬ ‫او موږ د هﻐه ساتونﮑﻲ يوو‪ -١٣ .‬ﭘﻼر وويل‪ ،‬زه دې ته ﻏﻤجن کﯧ م ﭼﯥ‬ ‫اندٻ نه ده راسره هسﯥ نه تاسﯥ هﻐه ان سره بو ئ او کوم لويه يﯥ‬

‫‪222‬‬

‫وخوري او تاسﯥ ترې ﻏافل شئ‪ -١۴ .‬هﻐوی وويل دا ﭼﯥ موږ ﭘوره ډله‬ ‫يوو‪ ،‬که دا ليوه وخوړ نو بيا به موږ ډٻر تاوانيان ثابت شوو‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬بيا ﭼﯥ هﻐوی‪ ،‬هﻐه )يوسف( ان سره بوته او دا فيﺼﻠه يﯥ وک له‬ ‫ﭼﯥ ﭘه يوه وچ کوهﻲ کﯥ به يﯥ اﭼوي‪ ،‬او موږ يوسف ته وحﯥ وک ه ﭼﯥ‬ ‫ته به هﻐوی ته د هﻐوی دا کار ور ياد ک ې او هﻐوی به تا نه ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او هﻐوی ما ام خپل ﭘﻼر ته ﭘه ژړا راﻏﻠل‪ -١٧ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ‬ ‫ای زموږ ﭘﻼره‪ ،‬موږ د من ې سيالﻲ کوله او يوسف مو له خپل سامان‬ ‫سره ﭘرٻ وده‪ ،‬بيا هﻐه ليوه وخوړ‪ .‬او ته به زموږ خﺒره ونه منﯥ‪ ،‬که ه‬ ‫هﻢ موږ ر تيا وايو‪ -١٨ .‬او هﻐوی د يوسف کﻤيس د دروﻏو وينو کﯥ‬ ‫ل لی راوړی و‪ .‬ﭘﻼر يﯥ وويل نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ له خپل انه يوه خﺒره‬ ‫جوړه ک ې ده‪ .‬اوس ﺻﺒر ﻏوره دی‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ کومه خﺒره کوئ‪ ،‬ﭘه‬ ‫هﻐﯥ زه له ﷲ مرسته ﻏواړم‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او بيا يوه قافﻠه راﻏﻠه او ﭘه اوبو ﭘسﯥ يﯥ کس ولﯧ ه‪ .‬هﻐه بوکه‬ ‫)کوهﻲ( ته ﮑته ک له‪ .‬هﻐه وويل‪ ،‬زٻری درکوم‪ ،‬دا خو هﻠک دی‪ .‬او‬ ‫هﻐه يﯥ د سودا رۍ د مال ﭘه تو ه وساته‪ .‬او ﷲ ﭘه هﻐه ه ﭘوهﯧدل ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی کول‪ -٢٠ .‬او هﻐوی هﻐه ﭘه ل ه بيه د و درهﻤو ﭘه مقابل کﯥ‬ ‫خرڅ ک ‪ .‬او هﻐوی ده ته ليواله نه وو‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬او ﭘه مﺼريانو کﯥ ﭼﯥ کوم س ي دی واخيست‪ ،‬هﻐه خپﻠﯥ مﯧرمنﯥ‬ ‫ته وويل ﭼﯥ دا ه وساته‪ .‬هيﻠه ده ﭼﯥ دا زموږ لپاره ور وي يا يﯥ‬ ‫موږ خپل زوی ک و‪ .‬او ﭘه دی تو ه موږ يوسف ته ﭘه هﻐه نوي وطن‬ ‫کﯥ ای ورک ‪ .‬او ﭘه دې خاطر ﭼﯥ موږ هﻐه ته د خﺒرو تاويل ور‬ ‫و يو‪ .‬او ﷲ ﭘه خپل کار ﻏالب وي‪ ،‬خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪-٢٢ .‬‬ ‫او کﻠه ﭼﯥ هﻐه بﻠوغ ته ورسﯧده‪ ،‬هﻐه ته مو حﮑﻢ او ﻋﻠﻢ ورک ‪ .‬او نﯧک‬ ‫ﻋﻤﻠو ته موږ هﻤداسﯥ بدله ورکوو‪.‬‬

‫‪223‬‬

‫‪ -٢٣‬او يوسف ﭼﯥ د کومﯥ ﯥ ﭘه کور کﯥ و‪ ،‬هﻐﯥ ﯥ د ده د‬ ‫لﻤسولو ه ه وک له او يوه ورځ هﻐﯥ دروازې ﭘورې ک لﯥ او ويﯥ ويل‬ ‫ﭼﯥ راشه‪ .‬يوسف وويل ﷲ ته ﭘناه وړم‪ .‬هﻐه زما مالک دی‪ ،‬هﻐه زه ه‬ ‫ساتﻠی يﻢ‪ .‬بﯧشﮑه ظالﻤان هﯧ ﮑﻠه کاميابﻲ نه مومﻲ‪ -٢۴ .‬او ﯥ د دې‬ ‫اراده وک له او هﻐه به يﯥ هﻢ اراده ک ې وای‪ ،‬که هﻐه د خپل رب برهان‬ ‫نه وای ليدلی‪ .‬داسﯥ ) اکل( شوې وه ﭼﯥ موږ هﻐه له بدۍ او بﯥ حياي‬ ‫لرې ک و‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه زموږ ﭘه ﻏوره بنده انو کﯥ و‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او دواړو د دروازې لور ته من ې ک ې‪ .‬او ﯥ د يوسف کﻤيس له‬ ‫شا وشﮑاوه‪ .‬او دواړو د هﻐﯥ ) ﯥ( مﯧ ه ﭘه دروازه کﯥ ومونده‪ .‬ﯥ‬ ‫وويل وک ﭼﯥ ستا له مﯧرمنﯥ سره د بد کار اراده وک ي‪ ،‬د هﻐه لپاره‬ ‫تر دې بﻠه ه جزا کﯧدای شﻲ ﭼﯥ هﻐه بندي ک ی شﻲ يا سخته جزا‬ ‫ورکول شﻲ‪ -٢۶ .‬يوسف وويل ﭼﯥ هﻐﯥ زما د لﻤسولو ه ه وک ه‪ .‬او د‬ ‫هﻐﯥ ﯥ له ﺒر نه يوه کس واهﻲ ورک له ﭼﯥ که د هﻐه )يوسف(‬ ‫کﻤيس له مخﯥ شﮑﯧدلی وي‪ ،‬نو ه ر تونﯥ ده او هﻐه دروﻏجن دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬او که د هﻐه کﻤيس له شا شﮑﯧدلی وي‪ ،‬نو ه دروﻏجنه ده او هﻐه‬ ‫ر تينی دی‪ -٢٨ .‬بيا ﭼﯥ ﻋزيز وليدل ﭼﯥ د هﻐه کﻤيس له شا شﮑﯧدلی‬ ‫دی نو هﻐه وويل بﯧشﮑه دا ستاسو د و ﭼال دی او ستاسﯥ ﭼالونه ډٻر‬ ‫زيات لوی وي‪ -٢٩ .‬يوسف‪ ،‬ته دا وب ه او ای ﯥ ته د خپﻠﯥ ﻏﻠﻄ‬ ‫ب نه وﻏواړه‪ .‬بﯧشﮑه ته خﻄاکاره يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬او د ار و وويل ﭼﯥ د ﻋزيز مﯧرمنه ﭘه خپل يوه وان ﻏﻼم‬ ‫ﭘسﯥ شوې ده‪ .‬او ﭘه هﻐه مئينه شوې ده‪ .‬موږ ورو ﭼﯥ هﻐه ﮑاره ﭘه‬ ‫ﻏﻠﻄه ده‪ -٣١ .‬بيا ﭼﯥ هﻐﯥ )د ﻋزيز ﯥ( د هﻐوی فريب واورٻده‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی يﯥ را وﻏو تﻠﯥ‪ .‬او د هﻐوی لپاره يﯥ يو مجﻠس جوړ ک او هرې‬ ‫يوې ته يﯥ يو يو ﭼاقو ورک او يوسف ته يﯥ وويل ﭼﯥ ته دوی ته را‬

‫‪224‬‬

‫ﮑاره شه‪ .‬بيا ﭼﯥ و هﻐه وليده نو حيرانﯥ ﭘاتﯥ شوې‪ .‬او هﻐوی خپل‬ ‫ﻻسونه ﭘرې ک ل‪ .‬او هﻐو وويل حاش ‪ ،‬دا خو انسان نه دی دا کومه‬ ‫لويه مﻼيﮑه ده‪ -٣٢ .‬هﻐﯥ وويل دا هﻤاﻏه دی ﭼﯥ ﭘه هﮑﻠه يﯥ تاسﯥ ما‬ ‫مﻼمتوئ او ما د ده د لﻤسولو ه ه ک ې وه‪ ،‬خو دی بچ شو‪ .‬او که ده‬ ‫هﻐه ونه ک ل ﭼﯥ زه يﯥ ورته وايﻢ‪ ،‬نو بندي به شﻲ او حتﻤا ً به بﯥﻋزته‬ ‫شﻲ‪ ٣٣ .‬يوسف وويل‪ ،‬ای زما ربه‪ ،‬زندان زما تر هﻐه ه ډٻر خوښ‬ ‫دی ﭼﯥ دا مﯥ ورته ور بولﻲ‪ .‬او که تا د هﻐو فريب له ما لرې نه ک نو‬ ‫زه به ورته ليواله شﻢ او ﭘه ناﭘوهانو کﯥ به راشﻢ‪ -٣۴ .‬نو د هﻐه رب يﯥ‬ ‫دﻋا قﺒوله ک له او د هﻐوی فريب يﯥ ترې لر ک ‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه اورٻدونﮑی‬ ‫او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬بيا له ن و ليدلو وروسته هﻐه خﻠک ﭘوه شول ﭼﯥ دا تر يوه وخته‬ ‫بندي ک ي‪ -٣۶ .‬او ﭘه زندان کﯥ له هﻐه سره دوه نور وانان واﭼول‬ ‫شول‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ يوه )يوه ورځ( وويل ﭼﯥ ما خوب ليدلی ﭼﯥ شراب‬ ‫زبﯧ ﻢ او بل وويل ما خوب ليدلی ﭼﯥ ﭘه خپل سر مﯥ ډوډۍ اي ﯥ ده او‬ ‫مرﻏان ﭘرې ون ﯥ وهﻲ‪ .‬ته موږ ته د دې تﻌﺒير ووايه‪ .‬ته موږ ته له‬ ‫نﯧﮑانو خﻠﮑو ﮑارې‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬يوسف وويل‪ ،‬تاسﯥ ته ﭼﯥ کوم خواړه درکول کﯧ ي‪ ،‬د هﻐه له‬ ‫راتګ مخﮑﯥ زه تاسﯥ ته د دې خوبونو تﻌﺒير ووايﻢ‪ .‬دا ﭘه هﻐه ﻋﻠﻢ کﯥ‬ ‫دي ﭼﯥ زما رب ماته راک ی دی‪ .‬ما د هﻐو خﻠﮑو دين ﭘرٻ ود ﭼﯥ ﭘه‬ ‫ﷲ ايﻤان نه راوړي او هﻐه خﻠک له آخرت نه منﮑر دي‪ -٣٨ .‬او ما د‬ ‫خپﻠو مشرانو ابراهيﻢ‪ ،‬او اسحاق او يﻌقوب د دين ﭘيروي وک له‪ .‬موږ دا‬ ‫حق نه لرو ﭼﯥ له ﷲ سره وک شريک ک و‪ .‬دا ﭘه موږ او ولو خﻠﮑو‬ ‫د ﷲ فضل دی‪ ،‬خو زياتره شﮑر نه وباسﻲ‪ -٣٩ .‬ای زما د زندان مﻠ رو‪،‬‬ ‫ايا جدا جﻼ مﻌﺒود ﻏوره دی که يو قوي ﷲ‪ -۴٠ .‬تاسﯥ له هﻐه بﻐير د‬

‫‪225‬‬

‫يوازې هﻐو و نومونو ﻋﺒادت کوئ ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘﻼر نيﮑه اي ﻲ دي‪ .‬ﷲ‬ ‫د هﻐوی هﯧ سند نه دی نازل ک ی‪ .‬واک يوازې ﷲ سره دی‪ .‬هﻐه حﮑﻢ‬ ‫ک ی ﭼﯥ له هﻐه بﻐير د بل ﭼا ﻋﺒادت مه کوئ‪ .‬هﻤدا سﻢ دين دی‪ .‬خو‬ ‫زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬ای زما د زندان مﻠ رو‪ ،‬ﭘه تاسﯥ کﯥ به يو خپل مالک ته شراب‬ ‫ورکوي او دويﻢ به ﭘه دار ٻ ي‪ .‬بيا به مرﻏان د هﻐه ﭘه سر ون ﯥ‬ ‫وهﻲ‪ .‬د هﻐه ه فيﺼﻠه شوې ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘو تنه کوله‪ -۴٢ .‬او يوسف‬ ‫ﭼﯥ داسﯥ يﯥ ل ﭼﯥ کوم س ی خﻼﺻﯧدونﮑی دی‪ ،‬هﻐه ته يﯥ وويل‬ ‫ﭼﯥ خپل مالک ته زما يادونه وک ه‪ .‬بيا شيﻄان له هﻐه خپل مالک ته‬ ‫يادونه کول هﯧر ک ل‪ .‬نو هﻐه )يوسف( و کاله ﭘه زندان کﯥ ﭘاتﯥ شو‪.‬‬ ‫‪٧‬‬ ‫‪ -۴٣‬او ﭘاﭼا وويل ما خوب ليدلی ﭼﯥ اووه‪ ٧‬ﻏ ﯥ ﻏوا انﯥ وي او اووه‬ ‫وﭼﯥ )وړې( ﻏوا انﯥ يﯥ خوري او اووه‪ ٧‬شنه وږي )ﻏونچﯥ( وي او‬ ‫اووه‪ ٧‬وچ وږي وي‪ .‬ای درباريانو‪ ،‬زما د خوب تﻌﺒير راته ووايئ که‬ ‫تاسﯥ د خوب تﻌﺒير کوئ‪ -۴۴ .‬هﻐوی وويل دا خيالﻲ خوب دی او موږ‬ ‫د داسﯥ خوبونونو ﭘه تﻌﺒير نه ﭘوهﯧ و‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬ﭘه هﻐو دوو بنديانو کﯥ ﭼﯥ يو ساتل شوی و‪ ،‬هﻐه ته ه وخت‬ ‫وروسته ور ياد شول‪ ،‬ويﯥ ويل ﭼﯥ زه به تاسﯥ ته د دې خوب تﻌﺒير‬ ‫ووايﻢ‪ ،‬نو ما )يوسف ته( ﭘرٻ دئ‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬يوسﻔه ای ر تينيه‪ ،‬ماته د دې خوب تﻌﺒير ووايه ﭼﯥ اووه ﻏ ﯥ‬ ‫ﻏوا انﯥ دي ﭼﯥ اووه وﭼﯥ ﻏوا انﯥ يﯥ خوري‪ .‬او اووه شنه وږي دي‬ ‫او اووه وچ‪ .‬ﭼﯥ زه هﻐو خﻠﮑو ته ﻻړ شﻢ او هﻐوی ﭘوه شﻲ‪ -۴٧ .‬يوسف‬ ‫وويل ﭼﯥ تاسﯥ به اووه کاله ﭘرله ﭘسﯥ کرونده کوئ‪ .‬بيا ﭼﯥ تاسﯥ کوم‬ ‫فﺼل ورٻﺒئ د هﻐه وږي ﭘرٻ دئ‪ ،‬م ر هﻐه ل ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ خورئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬بيا به هﻐﯥ ﭘسﯥ اووه سخت کﻠونه راشﻲ‪ .‬ﭘه هﻐه وخت کﯥ به هﻐه‬

‫‪226‬‬

‫ﻏﻠه وخوړل شﻲ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ هﻐه وخت ته ولوئ‪ ،‬له هﻐه ل ې بﻐير‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ خوندي کوئ‪ -۴٩ .‬بيا به له هﻐه وروسته يو کال راشﻲ ﭼﯥ‬ ‫ﭘه هﻐه کﯥ به باران وورٻ ي او خﻠک به )د ميوو( شربت نچوړ ک ي‬ ‫)وباسﻲ(‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او ﭘاﭼا وويل ﭼﯥ هﻐه )يوسف( ماته راولئ‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه ته قاﺻد‬ ‫ورﻏی‪ ،‬نو هﻐه ورته وويل ﭼﯥ ته بﯧرته خپل مالک ته ورشه او ورته‬ ‫ووايه د هﻐه و ه مﻌامﻠه ده ﭼﯥ خپل ﻻسونه يﯥ ﭘرې ک ي وو‪ .‬زما‬ ‫رب خو د هﻐوی ﭘه فريب ه خﺒر دی‪ -۵١ .‬ﭘاﭼا وويل‪ ،‬ستاسﯥ ه کيسه‬ ‫ده ﭼﯥ کﻠه تاسﯥ د يوسف د لﻤسولو ه ه ک ې وه‪ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ‬ ‫حاشاﷲ‪ ،‬موږ ﭘه هﻐه کﯥ هﯧ بدی ونه ليدله‪ .‬د ﻋزيز ﯥ وويل ﭼﯥ‬ ‫اوس حق ﮑاره شو‪ .‬ما د هﻐه د لﻤسولو کوشش ک ی و او هﻐه بﯧشﮑه‬ ‫ر تينی دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٢‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ )د مﺼر ﻋزيز( ﭘوه شﻲ ﭼﯥ ما له هﻐه سره‬ ‫ﭘ خيانت نه دی ک ی‪ .‬او بﯧشﮑه ﷲ د خيانت کونﮑو ﭼال نه کاميابوي‪.‬‬ ‫٭ ‪ -۵٣‬زه د خپل نﻔس برائت نه کوم‪ .‬نﻔس خو يوازې بدي را زده کوی‪،‬‬ ‫م ر که زما رب رحﻢ وک ي‪ .‬بﯧشﮑه زما رب ب ونﮑی او مهربان دي‬ ‫‪ -۵۴‬او ﭘاﭼا وويل‪ ،‬هﻐه ماته راولئ‪ .‬زه به هﻐه خاص له ان سره ک م‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ ورسره يوسف خﺒرې وک ې‪ ،‬نو ﭘاﭼا وويل‪ ،‬له نن وروسته ته‬ ‫دلته مﻌزز او مﻌتﻤد شوې‪ -۵۵ .‬يوسف وويل ﭼﯥ ما د هيواد ﭘه خزانو‬ ‫مقرره ک ه‪ .‬زه ساتونﮑی او ﭘوه يﻢ‪ -۵۶ .‬او ﭘه دې تو ه موږ يوسف ﭘه‬ ‫وطن کﯥ واکداره ک ‪ .‬هﻐه ﭼﯥ هر ای کﯥ وﻏواړي ) ان ته( ای‬ ‫جوړوﻻی شﻲ‪ .‬موږ ﭼﯥ ﭼا ته وﻏواړو خپل ﻋنايت متوجه کوو‪ .‬او موږ‬ ‫د نﯧک ﻋﻤﻠو اجر نه ضايع کوو‪ -۵٧ .‬او د آخرت اجر د ايﻤان او تقوی‬ ‫خاوندانو لپاره ډٻر زيات دی‪.‬‬

‫‪227‬‬

‫‪ -۵٨‬او د يوسف ورونه مﺼر ته راﻏﻠل او بيا هﻐه ته ورسﯧدل‪ ،‬نو يوسف‬ ‫هﻐوی وﭘﯧژندل‪ -۵٩ .‬او هﻐوی يوسف ونه ﭘﯧژنده‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫لپاره سامان برابر ک ‪ ،‬نو ورته يﯥ وويل ﭼﯥ خپل ناسﮑه ورور هﻢ ماته‬ ‫راولئ‪ .‬تاسﯥ نه ورئ ﭼﯥ زه ﻏﻠه ﭘه ﭘوره تول ورکوم او ه تر ولو‬ ‫ﻏوره کوربه هﻢ يﻢ‪ -۶٠ .‬او که يﯥ تاسﯥ ماته را نه ولئ‪ ،‬نو نه تاسﯥ‬ ‫ﻏﻠَه شته او مه تاسﯥ ماته را ئ‪ -۶١ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ به د‬ ‫لپاره َ‬ ‫هﻐه ﭘه هﮑﻠه د خپل ﭘﻼر د راضﻲ کولو ه ه وک و او موږ دا کار کوو‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬او هﻐه خپﻠو ﻏﻼمانو ته وويل ﭼﯥ د دوی د ﭘﯧسو ﻏو ه د هﻐوی ﭘه‬ ‫سامان کﯧ دئ ﭼﯥ کﻠه هﻐوی خپل کور ته ورسﯧ ي‪ ،‬نو دا وﭘﯧژنﻲ او‬ ‫کﯧدای شﻲ بيا راشﻲ‪ -۶٣ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی خپل ﭘﻼر ته ور ستانه شول‪،‬‬ ‫نو ويﯥ ويل ای ﭘﻼره‪ ،‬له موږ ﻏﻠه منع شوه‪ ،‬نو زموږ ورور )بن يامين(‬ ‫هﻢ له موږ سره تﻠﻠو ته ﭘرٻ ده ﭼﯥ ﻏﻠه راوړو او موږ د هﻐه ساتونﮑﻲ‬ ‫يوو‪ -۶۴ .‬يﻌقوب وويل‪ ،‬ايا زه د ده ﭘه هﮑﻠه هﻢ ﭘه تاسﯥ هﻐسﯥ باور‬ ‫وک م لﮑه مخﮑﯥ مﯥ ﭼﯥ د ده ورور ﭘه هﮑﻠه ﭘه تاسﯥ باور ک ی و‪ .‬بس‬ ‫نو ﷲ ساتونﮑی دی او هﻐه تر ولو مهربانو ډٻر مهربانه دی‪.‬‬ ‫‪ -۶۵‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی خپل سامان ﭘرانيست‪ ،‬نو وري ﭼﯥ ﭘيسﯥ يﯥ هﻢ‬ ‫ورته بﯧرته ورستنﯥ ک ې شوې دي‪ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬ای زموږ ﭘﻼر‪ ،‬موږ‬ ‫نور ه ﻏواړو‪ .‬دا زموږ ﭘيسﯥ هﻢ موږ ته را ستنﯥ شوې دي‪ .‬اوس به‬ ‫موږ ﻻړ شو او خپل اهل و ﻋيال ته به تو ه راوړو‪ .‬او خپل ورور به‬ ‫وساتوو او د يوه اوښ بار ﻏﻠه به زياته راوړو‪ .‬دا ﻏﻠه خو ل ه ده‪-۶۶ .‬‬ ‫يﻌقوب وويل‪ ،‬زه هﻐه له تاسﯥ سره هﯧ ﮑﻠه نه لﯧ م تر و ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ماسره د ﷲ ﭘه نوم دا وﻋده ونه ک ئ ﭼﯥ بﯧرته به يﯥ حتﻤا ً ماته راولئ‪،‬‬ ‫م ر دا ﭼﯥ تاسﯥ ول م ه شئ‪ .‬بيا ﭼﯥ ورسره هﻐوی ﭘخه وﻋده وک له‪،‬‬ ‫هﻐوی وويل موږ ﭼﯥ ه ووايو ﭘه دې ﷲ ساتونﮑی دی‪.‬‬

‫‪228‬‬

‫‪ -۶٧‬او يﻌقوب وويل ﭼﯥ ای زما زامنو‪ ،‬تاسﯥ ول ﭘه يوه دروازه مه ور‬ ‫ننو ئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﭘه بﯧﻠو بﯧﻠو دروازو ننو ئ‪ .‬او زه تاسﯥ د ﷲ له کومﯥ‬ ‫خﺒرې نه شﻢ ساتﻼی‪ .‬حﮑﻢ يوازې د ﷲ دی‪ .‬زه ﭘه هﻐه توکل کوم او‬ ‫توکل کونﮑی بايد ﭘه هﻐه توکل وک ي‪ -۶٨ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ﭘه هﻐو‬ ‫)دروازو( ننوتل ﭼﯥ ﭘﻼر يﯥ ورته ويﻠﻲ وو‪ ،‬هﻐه هﻐوی د ﷲ له خﺒرې‬ ‫نه شو ساتﻼی‪ .‬هﻐه يوازې د يﻌقوب ﭘه زړه کﯥ يو خيال و ﭼﯥ هﻐه ﭘوره‬ ‫ک ‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه زموږ د ورک ي تﻌﻠيﻢ له وجﯥ د ﻋﻠﻢ خاوند و‪ ،‬خو زياتره‬ ‫خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی يوسف ته ورسﯧدل‪ ،‬نو هﻐه خپل ورور له ان‬ ‫سره )ايسار( ک ‪ .‬ورته يﯥ وويل ﭼﯥ زه ستا ورور )يوسف( يﻢ‪ .‬نو د‬ ‫هﻐوی ﭘه کارونو مه خﻔه کﯧ ه‪ ٧٠ .‬بيا ﭼﯥ د هﻐوی سامان تيار ک ی‬ ‫شو‪ ،‬نو جام يﯥ د خپل ورور ﭘه اسﺒابو کﯥ کﯧ ود‪ .‬بيا يوه ﻏ کونﮑﻲ ﻏ‬ ‫وک ﭼﯥ ای د قافﻠﯥ خﻠﮑو‪ ،‬تاسﯥ ﻏﻠه يئ‪ -٧١ .‬هﻐوی د هﻐه کس لور ته‬ ‫وکتل‪) ،‬ويﯥ ويل( ايا ستاسﯥ ه ورک شوي دي‪ -٧٢ .‬هﻐوی وويل‪،‬‬ ‫زموږ شاهﻲ ﭘيﻤانه نشته‪ .‬او وک يﯥ ﭼﯥ راوړي هﻐه ته يو اوښ بار‬ ‫ﻏﻠه ده او زه يﯥ ذمه دار يﻢ‪ -٧٣ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬ﭘه ﷲ قسﻢ ته ﭘوهﯧ ې‬ ‫ﭼﯥ موږ دلته د فساد لپاره نه يوو راﻏﻠﻲ او نه موږ ﻏﻠه يوو‪ -٧۴ .‬هﻐه‬ ‫وويل که تاسﯥ دروﻏجن وختئ نو د ﻏﻠه جزا به ه وي۔۔ ‪٧۵‬۔۔ هﻐوی‬ ‫وويل جزا دا ده ﭼﯥ د ﭼا ﭘه سامان کﯥ )جام( ﭘيدا شو‪ ،‬هﻐه کس ﭘخپﻠه )د‬ ‫دې کار( جزا ده‪ .‬موږ ظالﻤانو ته هﻤداسﯥ جزا ورکوو‪ -٧۶ .‬بيا هﻐه د‬ ‫هﻐوی له )کشر( ورور نه لوم ی د بوجيو د تاﻻش ﻏو تنه وک له‪ .‬بيا‬ ‫يﯥ د هﻐوی د ورور له بوج هﻐه )جام( را وويست‪ .‬ﭘه دې تو ه موږ د‬ ‫يوسف لپاره تدبير وک ‪ .‬هﻐه د ﭘاﭼا د قانون له مخﯥ خپل ورور نه شو‬

‫‪229‬‬

‫اخيستﻠی‪ ،‬م ر دا ﭼﯥ ﷲ ﻏو تﻲ وای‪ .‬موږ ﭼﯥ د ﭼا درجﯥ وﻏواړو‬ ‫لوړوو يﯥ‪ .‬او تر هر ﻋالﻢ ﭘورته يو ﻋالﻢ شته‪-‬‬ ‫‪ -٧٧‬هﻐوی وويل‪ ،‬که دا ﻏﻼ کوي‪ ،‬نو له ده مخﮑﯥ يﯥ يو ورور هﻢ ﻏﻼ‬ ‫ک ې وه‪ .‬نو يوسف دا خﺒره ﭘه خپل زړه کﯥ وساتﻠه او هﻐوی ته يﯥ‬ ‫ﮑاره نه ک له‪ .‬هﻐه ان سره وويل‪ ،‬تاسﯥ ﭘخپﻠه بد خﻠک يئ او ه ﭼﯥ‬ ‫وايئ ﷲ ﭘرې ه ﭘوهﯧ ي‪ -٧٨ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای ﻋزيزه‪ ،‬د ده يو‬ ‫ډٻر زوړ ﭘﻼر دی‪ ،‬نو ته د دې ﭘه ای له موږه يو ايسار ک ه‪ .‬موږ ته‪،‬‬ ‫ته ډٻر نﯧک ﮑارٻ ې‪ -٧٩ .‬هﻐه وويل‪ ،‬ﷲ ته ﭘناه وړو که موږ له هﻐه‬ ‫ﭼا بﻐير بل وک ونيسو ﭼﯥ هﻐه سره مو خپل )ورک شوی( شی موندلی‬ ‫وي‪ .‬ﭘه دې ﺻورت کﯥ به موږ حتﻤا ً ظالﻤان شوو‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی له ده ناهيﻠﻲ شول‪ ،‬نو يو خوا ته شول او ﭘه خپﻠو کﯥ‬ ‫يﯥ مشوره ﭘيل ک ه‪ .‬د هﻐوی مشر وويل ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫ﭘﻼر د ﷲ ﭘه نوم ﭘوخ قسﻢ اخيستی او له ده مخﮑﯥ ﭼﯥ تاسﯥ له يوسف‬ ‫سره کوم ظﻠﻢ ک ی‪ ،‬هﻐه هﻢ درته مﻌﻠوم دی‪ .‬نو زه له دې ايه تر هﻐﯥ‬ ‫نه ﻢ ﭼﯥ تر و زما ﭘﻼر اجازه را نه ک ي يا ﷲ زما لپاره کومه فيﺼﻠه‬ ‫ونه ک ي‪ .‬او هﻐه تر ولو ﻏوره فيﺼﻠه کونﮑی دی‪ -٨١ .‬تاسﯥ خپل ﭘﻼر‬ ‫ته ورشئ او ورته ووايئ ﭼﯥ ای زموږ ﭘﻼره‪ ،‬ستا زوی ﻏﻼ وک له او‬ ‫موږ هﻤاﻏه خﺒره کوو ﭼﯥ موږ ته مﻌﻠومه ده او موږ د ﻏيﺒو ن هﺒان نه‬ ‫يوو‪ -٨٢ .‬او ته د هﻐه کﻠﻲ له خﻠﮑو ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ موږ ﭘه کﯥ وو او‬ ‫له هﻐه قافﻠﯥ ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ موږ ورسره يو ای راﻏﻠو‪ ،‬او موږ‬ ‫ر تينﻲ يوو‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬ﭘﻼر )يﯥ( وويل‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ ﭘه خپل زړه کﯥ يوه خﺒره جوړه ک ې‬ ‫ده‪ ،‬نو زه به ﺻﺒر وک م‪ .‬تﻤه ده ﭼﯥ ﷲ هﻐه ول ماته راولﻲ‪ .‬هﻐه ﭘوه‬ ‫او حﮑيﻢ دی‪ -٨۴ .‬او هﻐه مﺦ واړوه او ويﯥ ويل‪ ،‬های يوسﻔه‪ ،‬او له ﻏﻤه‬

‫‪230‬‬

‫يﯥ ستر ﯥ سپينﯥ شوې‪ .‬او خﻔه شو‪ -٨۵ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬ﭘه ﷲ قسﻢ ته به‬ ‫د يوسف ﭘه يادونو کﯥ ﭘاتﯥ يﯥ تر دې ﭼﯥ ناروغ شﯥ يا م شﯥ‪-٨۶ .‬‬ ‫هﻐه وويل‪ ،‬زه د خپل ﻏﻢ او خﻔ ان يﻠه يوازې ﷲ ته کوم او زه د ﷲ له‬ ‫طرفه ﭘه هﻐو خﺒرو ﭘوهﯧ م ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې نه ﭘوهﯧ ئ‪ -٨٧ .‬ای زما‬ ‫زامنو‪ ،‬ﻻړ شئ يوسف او د هﻐه ورور ول وئ او د ﷲ له رحﻤته مه‬ ‫ناهيﻠﻲ کﯧ ئ‪ .‬د ﷲ له رحﻤته يوازې منﮑر ناهيﻠﻲ کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٨٨‬بيا ﭼﯥ هﻐوی يوسف ته ورسﯧدل‪ ،‬هﻐوی وويل‪ ،‬ای ﻋزيزه‪ ،‬موږ‬ ‫او زموږ کورن ته ډٻر تﮑﻠيف را رسﯧ ي او موږ ل ې ﭘيسﯥ راوړې‬ ‫دي‪ ،‬ته موږ ته ﭘوره ﻏﻠه راک ه او ﺻدقه هﻢ راک ه‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﺻدقه‬ ‫کونﮑو ته د هﻐه بدله ورکوي‪ -٨٩ .‬هﻐه وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ ﭘوهﯧ ئ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ له يوسف او د هﻐه له ورور سره ه وک ل‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ نه‬ ‫ﭘوهﯧدئ‪ -٩٠ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬ايا ر تيا هﻤدا ته يوسف يﯥ‪ .‬هﻐه وويل هو‪،‬‬ ‫زه يوسف يﻢ او دا زما ورور دی‪ .‬ﷲ ﭘه موږ فضل وک ‪ .‬وک ﭼﯥ‬ ‫وٻرٻ ي او ﺻﺒر کوي‪ ،‬نو د نﯧک ﻋﻤﻠو اجر نه ضايع کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٩١‬ورونو وويل‪ ،‬ﭘه ﷲ قسﻢ‪ ،‬ﷲ تاته ﭘه موږ فضيﻠت درک ی او بﯧشﮑه‬ ‫موږ ﭘه ﻏﻠﻄه وو‪ -٩٢ .‬يوسف وويل‪ ،‬اوس ﭘه تاسﯥ هﯧ مسووليت نشته‪،‬‬ ‫ﷲ دې تاسﯥ وب ﻲ او هﻐه تر ولو مهربانو ډٻر مهربانه دی‪ -٩٣ .‬تاسﯥ‬ ‫زما دا کﻤيس يوسئ او زما د ﭘﻼر ﭘه مﺦ يﯥ واﭼوئ‪ ،‬د هﻐه بينايﻲ به‬ ‫بﯧرته راشﻲ او تاسﯥ له خپﻠو کورنيو سره ماته راشئ‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬او کﻠه ﭼﯥ قافﻠه )له مﺼر( ﻻړه نو د هﻐوی ﭘﻼر )ﭘه کنﻌان( کﯥ‬ ‫وويل ﭼﯥ که تاسﯥ ما ﭘه بوډاتوب کﯥ ﭘه و وډو سر ونه بولئ‪ ،‬نو ماته‬ ‫د يوسف بوي را ﻲ‪ -٩۵ .‬خﻠﮑو وويل‪ ،‬ﭘه ﷲ قسﻢ‪ ،‬ته خو تر اوسه ﭘه‬ ‫خپﻠو ﭘخوانيو خيالونو کﯥ ډوب يﯥ‪ -٩۶ .‬نو کﻠه ﭼﯥ زٻری ورکونﮑی‬ ‫راﻏی‪ ،‬هﻐه کﻤيس د يﻌقوب ﭘه مﺦ واﭼاوه‪ ،‬نو د هﻐه بينايﻲ را ستنه شوه‪.‬‬

‫‪231‬‬

‫هﻐه وويل‪ ،‬ايا ما تاسﯥ ته نه وو ويﻠﻲ ﭼﯥ زه د ﷲ له طرفه ﭘه هﻐو خﺒرو‬ ‫ﭘوهﯧ م ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې نه ﭘوهﯧ ئ‪ -٩٧ .‬د يوسف ورونو وويل‪ ،‬ای زموږ‬ ‫ﭘﻼره‪ ،‬زموږ د ناهونو د ب نﯥ دﻋا وک ه‪ ،‬موږ بﯧشﮑه خﻄاکار وو‪-٩٨ .‬‬ ‫يﻌقوب وويل‪ ،‬زه به له خپل رب تاسﯥ ته د مﻐﻔرت دﻋا وک م‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫هﻐه ب ونﮑی او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٩٩‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ول يوسف ته را ستانه شول‪ ،‬نو هﻐه خپل مور‬ ‫او ﭘﻼر له ان سره کﯧنول‪ .‬او ويﯥ ويل ﭼﯥ ﭘه مﺼر کﯥ انشاء ﭘه‬ ‫امن او آرام اوسﯧ ئ‪ -١٠٠ .‬او هﻐه خپل مور او ﭘﻼر ﭘه تخت کﯧنول او‬ ‫ول د هﻐه لپاره )د شﮑر( ﭘه سجده ﮑته شول‪ .‬او يوسف وويل ای زما‬ ‫ﭘﻼره‪ ،‬دا زما د هﻐه خوب تﻌﺒير دی ﭼﯥ ما مخﮑﯥ ليدلی و‪ .‬زما رب هﻐه‬ ‫ر تيا ک او هﻐه له ماسره احسان وک ﭼﯥ زه يﯥ له زندانه را وويستﻢ‬ ‫او تاسﯥ ول يﯥ دلته له کﻠﻲ راوويستئ له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ شيﻄان زما‬ ‫او زما د ورونو ترمن فساد اﭼولی و‪ .‬بﯧشﮑه زما رب ﭼﯥ ه ﻏواړي د‬ ‫هﻐه لپاره ه تدبير کوي‪ ،‬هﻐه ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪-‬‬ ‫‪ -١٠١‬ای زما ربه‪ ،‬تا ماته ﭘه حﮑومت کﯥ برخه راک له او ماته دې د‬ ‫خﺒرو تﻌﺒير را و ود‪ .‬ای د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ خالقه‪ ،‬ته زما کارساز‬ ‫يﯥ‪ ،‬ﭘه دنيا کﯥ هﻢ او ﭘه آخرت کﯥ هﻢ‪ .‬ماته د فرمانﺒردارۍ ﭘه حالت کﯥ‬ ‫وفات راک ه او ما ﭘه نﯧﮑو بنده انو کﯥ شامل ک ه‪.‬‬ ‫‪ -١٠٢‬دا له ﻏيﺒو خﺒرو دی ﭼﯥ موږ يﯥ تاته وحﯥ کوو او ته هﻐه وخت‬ ‫له هﻐوی سره نه وې‪ ،‬ﭼﯥ کﻠه د يوسف ورونو خپﻠه خﺒره ﭘخه ک ه او‬ ‫تدبيرونه يﯥ کول‪ -١٠٣ .‬او که ته هر ومره وﻏواړې زياتره خﻠک‬ ‫ايﻤان نه راوړي‪ -١٠۴ .‬او ته ﭘه دې له هﻐوی مﻌاوضه نه ﻏواړې‪ ،‬دا‬ ‫خو يوازې د ول جهان واﻻو ته نﺼيحت دی‪.‬‬

‫‪232‬‬

‫‪ -١٠۵‬او ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه کﯥ ومره ن ﯥ دي ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې‬ ‫تﯧرٻ ي او ﭘام ورته نه کوي‪ -١٠۶ .‬او زياتره خﻠک ﭼﯥ کوم ﷲ منﻲ له‬ ‫هﻐه سره نور هﻢ شريﮑوي‪ -١٠٧ .‬ايا هﻐه خﻠک له دې )اړخه( مﻄﻤئين‬ ‫دي ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کوم الهﻲ ﻋﺬاب راشﻲ يا ﭘرې قيامت راشﻲ او هﻐوی‬ ‫بﯥخﺒره وي‪ -١٠٨ .‬ووايه ﭼﯥ دا زما ﻻره ده‪ ،‬زه له بﺼيرت سره د ﷲ‬ ‫لور ته بﻠنه کوم‪ ،‬زه هﻢ او هﻐه خﻠک هﻢ ﭼﯥ زما ﭘيروي يﯥ ک ې‪ .‬او ﷲ‬ ‫ﭘاک دی او زه ﭘه مشرکانو کﯥ نه يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬او موږ ﭼﯥ له تا مخﮑﯥ مختﻠﻔو خﻠﮑو ته ومره رسوﻻن لﯧ لﻲ‬ ‫ول انسانان وو‪ .‬موږ هﻐوی ته وحﯥ کوله‪ .‬ايا دا خﻠک ﭘه ﻤﮑه ر ﯧدلﻲ‬ ‫نه دي ﭼﯥ و وري د هﻐو خﻠﮑو ه انجام شو ﭼﯥ تر دوی مخﮑﯥ وو‪ .‬د‬ ‫آخرت کور د هﻐو خﻠﮑو لپاره ه دی ﭼﯥ وٻرٻ ي‪ ،‬ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١١٠‬تر دې ﭼﯥ رسوﻻن ناهيﻠی شول او داسﯥ فﮑر يﯥ وک ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ته نﻲ دروغ ويل شوي‪ ،‬نو زموږ مرسته راﻏﻠه‪ .‬نو هﻐه مو وساتل ﭼﯥ‬ ‫موږ ﻏو تل او له مجرمانو زموږ ﻋﺬاب نه شﻲ ن ٻدی‪ -١١١ .‬ﭘه دې‬ ‫کيسو کﯥ ﭘوهو خﻠﮑو ته لوی ﻋﺒرت دی‪ .‬دا له انه نه دي جوړې شوي‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ د هﻐه ه تﺼديق دی ﭼﯥ له دې مخﮑﯥ موجود دي‪ .‬او د هر ه‬ ‫تﻔﺼيل دی‪ .‬او د ايﻤان خاوندانو ته هدايت او رحﻤت دی‪.‬‬ ‫سوره الرعد ‪١٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬الَ َمر‪ ،‬دا د الهﻲ کتاب آيتونه دی‪ .‬او ه ﭼﯥ ﭘه تا ستا د رب له طرفه‬ ‫نازل شوي هﻐه حق دي‪ ،‬خو زياتره خﻠک يﯥ نه منﻲ‪ -٢ .‬هﻤاﻏه ﷲ دی‬ ‫ﭼﯥ آسﻤان يﯥ بﯥ ستنﯥ لوړ ک ی ﭼﯥ تاسﯥ ته نه ﮑاري‪ .‬بيا هﻐه ﭘه‬ ‫خپل تخت متﻤﮑن شو او هﻐه لﻤر او سپوږم د يوه قانون ﭘابند ک ل‪ ،‬هر‬

‫‪233‬‬

‫يو ﭘه اکﻠﻲ وخت ر ﯧ ي‪ .‬او ﷲ د هر کار انتظام کوي‪ .‬هﻐه ن ﯥ‬ ‫ﮑاره ﮑاره بيانوي ﭼﯥ تاسﯥ خپل رب سره ﭘه مﺦ کﯧدو باور وک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ ﻤﮑه يﯥ خپره ک ه او ﻏرونه او سيندونه يﯥ ﭘرې‬ ‫کﯧ ودل او د هر ډول ميوو جوړې يﯥ ﭘيدا ک ې‪ .‬هﻐه شپه ﭘه ور ﯥ را‬ ‫ﭘورته کوي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې شيانو کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﻏور‬ ‫وک ي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او ﭘه ﻤﮑه له يو بل سره )خوا کﯥ( مختﻠﻔﯥ برخﯥ دي او د ان ورو‬ ‫باﻏونه دي او کروندې دي او کجورې دي‪ ،‬ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ دانه دانه‬ ‫دي او ينﯥ ﻏونچﯥ دي‪ .‬ول له يوه اوبو خ وبﯧ ي‪ .‬او موږ يو ته ﭘه بل‬ ‫ﭘه ﭘيداوار کﯥ فوقيت ورکوو‪ .‬بﯧشک ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي هﻐو خﻠﮑو لپاره‬ ‫ﭼﯥ ﻏور وک ي‪.‬‬ ‫‪ -۵‬او که ته تﻌجب کوې‪ ،‬د تﻌجب وړ خو د هﻐوی دا خﺒره ده ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫خاورې شﻲ‪ ،‬نو ايا موږ به بيا له سره ﭘيدا کﯧ و‪ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ‬ ‫له خپل رب يﯥ انﮑار ک ی او دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﭘه ﻏاړه کﯥ يﯥ‬ ‫طوقونه ﭘراته دي او د اور خﻠک دي او تل به ﭘه کﯥ ﭘراته وي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬هﻐوی له ﯧ ﯥ مخﮑﯥ بدۍ ته تادي کوي‪ .،‬سره د دې ﭼﯥ تر هﻐوی‬ ‫مخﮑﯥ مثالونه تﯧر شوي او ستا رب د خﻠﮑو له ظﻠﻢ )کولو( سره بيا هﻢ د‬ ‫هﻐوی ب ونﮑی دی‪ .‬او بﯧشﮑه ستا رب سخت جزا ورکونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی‪ ،‬هﻐوی وايﻲ ﭘه دې کس د ده رب له طرفه‬ ‫کومه ن ه ولﯥ نه را ﻲ‪ .‬ته خو يوازې خﺒر ورکونﮑی او د هر قوم لپاره‬ ‫يو ﻻر وونﮑی يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٨‬ﷲ د هرې ﯥ )ماده( ﭘه حﻤل ﭘوهﯧ ي او ه ﭼﯥ د هﻐوی ﭘه رحﻢ‬ ‫کﯥ ﭘيدا کﯧ ي او لوٻ ي ﭘه هﻐو هﻢ‪ .‬او له هﻐه سره د هر ه اندازه شته‪.‬‬ ‫‪ -٩‬هﻐه ﭘه ﭘ او ﮑاره ﭘوهﯧ ي‪ ،‬تر ولو لوی او تر ولو لوړ دی‪-١٠ .‬‬

‫‪234‬‬

‫ﭘه تاسﯥ کﯥ که وک ﭘ ه خﺒره کوي‪ ،‬که وک ﮑاره خﺒره کوي او‬ ‫وک ﭘه شپه کﯥ ﭘ وي او که وک د ور ﯥ ر ﻲ‪ ،‬ﷲ لپاره ول يو‬ ‫ډول دي‪.‬‬ ‫‪ -١١‬له هر شخص مخﮑﯥ او وروسته د هﻐه ن ران شته ﭼﯥ د ﷲ ﭘه‬ ‫حﮑﻢ د هﻐه ساتنه کوي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ د هﯧ يوه قوم حالت تر هﻐﯥ نه بدلوي‬ ‫تر و ﭼﯥ هﻐوی هﻐه بدل نه ک ي ﭼﯥ ﭘه زړه کﯥ يﯥ دي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬ ‫ﷲ ﭘه کوم قوم آفت راوړل وﻏواړي‪ ،‬نو بيا يﯥ مخه نه نيول کﯧ ي او له‬ ‫ﷲ بﻐير يﯥ ﭘه مقابل کﯥ هﯧ مرستندوی نشته‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬هﻤاﻏه دی ﭼﯥ تاسﯥ ته برٻ نا يﻲ ﭼﯥ له هﻐﯥ وٻره هﻢ ﭘيدا کﯧ ي‬ ‫او هيﻠه هﻢ‪ .‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ له اوبو ډکﯥ وري ﯥ را ﭘورته کوي‪-١٣ .‬‬ ‫او د تندر ﻏ د هﻐه له حﻤد سره د هﻐه ﭘاکﻲ بيانوي او مﻼيﮑﯥ يﯥ هﻢ له‬ ‫وٻرې )بيانوي( او هﻐه تندر رالﯧ ي‪ ،‬بيا يﯥ ﭼﯥ ﭘه ﭼا خو ه ﭘه هﻐه يﯥ‬ ‫ﻏور وي او هﻐه خﻠک د ﷲ ﭘه هﮑﻠه جن ﯧ ي‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه قوي‬ ‫او د قوت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬ر تينﻲ بﻠنه يوازې ﷲ لره ده‪ .‬او وک ﭼﯥ له هﻐه بﻐير بل وک‬ ‫را بولﻲ‪ ،‬هﻐه له دوی سره تر دې زياته مرسته نه شﻲ کوﻻی لﮑه ومره‬ ‫يﯥ ﭼﯥ اوبه له هﻐه کس سره کوي ﭼﯥ خپل دواړه ﻻسونه يﯥ اوبو ته‬ ‫اوږده ک ي وي ﭼﯥ اوبه يﯥ خولﯥ ته ورسوي او هﻐه يﯥ خولﯥ ته نه‬ ‫ن دې کﯧ ي‪ .‬او د منﮑرينو بﻠنه بﯥ ﯥ ده‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه ﭼﯥ هر ه دي ول ﷲ ته سجده کوي‪ ،‬ﭘه‬ ‫خپﻠه خو ه يا مجﺒورۍ او د هﻐوی سيوري هﻢ هر سهار او ما ام‪-١۶ .‬‬ ‫ووايه‪ ،‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ رب وک دی‪ .‬ووايه ﭼﯥ ﷲ‪ .‬ووايه ايا بيا‬ ‫هﻢ تاسﯥ له هﻐه بﻐير داسﯥ مرستندويان جوړ ک ي ﭼﯥ ﭘخپﻠه د خپل ان‬ ‫د ﯥ او تاوان واک هﻢ نه لري‪ .‬ووايه‪ ،‬ايا ړانده او بينا سره برابرٻدای‬

‫‪235‬‬

‫شﻲ يا ايا تياره او ر ا به سره برابر شﻲ‪ .‬ايا هﻐوی له ﷲ سره داسﯥ‬ ‫وک شريک ک ي ﭼﯥ هﻐوی هﻢ داسﯥ ﭘيدا ک ي لﮑه ﷲ ﭼﯥ ﭘيدا ک ي‪،‬‬ ‫بيا ﭘﯧداٻ ت د هﻐوی ﭘه نظر کﯥ شﮑﻤن شو‪ .‬ووايه‪ ،‬ﷲ د هر ه ﭘيدا‬ ‫کونﮑی دی او هﻐه يوازې او قوی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬ﷲ له آسﻤانه اوبه را ﮑته ک ې‪ .‬بيا ل تﻲ د خپل خپل مقدر سره‬ ‫سﻢ روان شول‪ .‬بيا سيﻼب را ﮑاره شوی ګ ﭘورته ک او هﻤداسﯥ‬ ‫ګ ﭘه هﻐو شيانو کﯥ هﻢ را ﭘورته کﯧ ي ﭼﯥ خﻠک يﯥ د ا و يا اسﺒابو‬ ‫جوړولو لپاره ﭘه اور کﯥ اوبه کوي‪ .‬ﭘه دې ډول ﷲ د حق او باطل مثال‬ ‫بيانوي‪ .‬نو ګ بيا وﭼﯧ ي او کوم شی ﭼﯥ انسان ته ه رسوي هﻐه ﭘه‬ ‫ﻤﮑه ﭘاتﯥ کﯧ ي‪ .‬ﷲ داسﯥ مثالونه بيانوي‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬ﭼا ﭼﯥ د خپل رب بﻠنﯥ ته لﺒيک ووايه‪ ،‬د هﻐوی لپاره ﯧ ه ده او‬ ‫ﭼا ﭼﯥ دا بﻠنه ونه منﻠه‪ ،‬که هﻐوی سره هﻐه ول شيان وي ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه‬ ‫دي‪ ،‬او هﻤدومره ورسره نور هﻢ وي‪ ،‬نو هﻐه دې ول د خپل خﻼﺻون‬ ‫لپاره ورک ي‪ .‬د هﻐو خﻠﮑو حساب به سخت وي او د هﻐوی ای به‬ ‫دوزخ وي او هﻐه ومره بد ای دی‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬وک ﭼﯥ ﭘه دې ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ه ستا د رب له طرفه نازل شوي‬ ‫هﻐه حق دي‪ ،‬هﻐه ايا د هﻐه ﭘه شان کﯧدای شﻲ ﭼﯥ ړوند وي‪ .‬نﺼيحت‬ ‫خو د ﻋقل خاوندان منﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬کوم خﻠک ﭼﯥ له ﷲ سره وﻋده ﭘوره کوي او د هﻐه وﻋده نه ماتوي‪.‬‬ ‫‪ ٢١‬هﻐه ه جوړوي ﭼﯥ ﷲ يﯥ د جوړولو حﮑﻢ ک ی دی او له خپل رب‬ ‫نه وٻرٻ ي او د بد حساب اندٻ نه لري‪ - ٢٢ .‬او ﭼا ﭼﯥ د خپل رب ﭘه‬ ‫رضا ﺻﺒر وک او لﻤون يﯥ قايﻢ ک ‪ .‬او زموږ ﭘه ورک ي )مال( کﯥ يﯥ‬ ‫ﭘ او ﮑاره مﺼرف وک ‪ .‬او وک ﭼﯥ بدي ﭘه ﯧ ﯥ ﭘ وي‪ ،‬د آخرت‬ ‫کور د هﻤاﻏه خﻠﮑو لپاره دی‪ -٢٣ .‬ابدي باغ ﭼﯥ هﻐوی به ور ننو ﻲ‪.‬‬

‫‪236‬‬

‫او هﻐوی هﻢ ﭼﯥ ددې اهل شول‪ ،‬د هﻐوی ﭘه ﭘﻠرونو او نيﮑونو او د‬ ‫هﻐوی ﭘه مﯧرمنو او بچو کﯥ‪ .‬او مﻼيﮑﯥ به له هرې دروازې دوی ته‬ ‫را ﻲ‪ -٢۴ .‬وايﻲ به ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ دې سﻼمتﻲ وي د هﻐه ﺻﺒر له وجﯥ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ک ی‪ .‬نو د آخرت دا کور ومره ه دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او وک ﭼﯥ د ﷲ وﻋده له کولو وروسته ماتوي او هﻐه )خپﻠوي(‬ ‫ﭘرٻﮑوي ﭼﯥ ﷲ يﯥ د جوړولو حﮑﻢ ک ی او ﭘه ﻤﮑه فساد کوي‪ ،‬ﭘه‬ ‫داسﯥ خﻠﮑو لﻌنت دی او د هﻐوی لپاره بد کور دی‪ -٢۶ .‬ﭼاته ﭼﯥ ﷲ‬ ‫وﻏواړي ډٻره روزي ورکوي او ﭘه ﭼا يﯥ ﭼﯥ وﻏواړي تن وي يﯥ‪ .‬او‬ ‫هﻐوی د دنيا ﭘه ژوند خوشحاله دي او د دنيا ژوند د آخرت د ژوند ﭘه‬ ‫مقابل کﯥ له متاع قﻠيل بﻐير ه نه دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک ‪ ،‬هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ﭘه دې کس د خپل رب له‬ ‫طرفه کومه ن ه ولﯥ نه را نازلﯧ ي‪ .‬ووايه ﷲ ﭼﯥ وک وﻏواړي هﻐه‬ ‫ﻤراه کوي او ﻻر يوازې هﻐه ته يﻲ ﭼﯥ هﻐه )ﷲ( ته متوجه وي‪-٢٨ .‬‬ ‫ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او د ﭼا زړونه ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ياد ډاډه کﯧ ي‪ .‬واورئ‪،‬‬ ‫د ﷲ ﭘه يادولو زړونو ته اطﻤينان حاﺻﻠﯧ ي‪ -٢٩ .‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او‬ ‫ﭼا ﭼﯥ ه کارونه ک ئ‪ ،‬د هﻐوی لپاره زٻری او ه ای دی‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬ﭘه دې تو ه موږ ته يوه امت ته لﯧ لی يﯥ ﭼﯥ له هﻐه مخﮑﯥ ډٻر‬ ‫امتونه تﯧر شوي دي‪) .‬د دې لپاره( ﭼﯥ هﻐوی ته هﻐه ﭘيﻐام ور واوروې‬ ‫ﭼﯥ موږ تاته درلﯧ لی دی‪ .‬او هﻐوی له مهربانه ﷲ انﮑار کوي‪ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ هﻤاﻏه زما رب دی‪ ،‬له هﻐه بل بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ ،‬ﭘه هﻐه مﯥ‬ ‫توکل ک ی او هﻐه ته ستنﯧدل دي‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او که داسﯥ قرآن نازل شوی وای ﭼﯥ )له وجﯥ يﯥ( ﻏرونه تﻠﻠی‪،‬‬ ‫يا يﯥ له وجﯥ ﻤﮑه و ه و ه شوې وای‪ ،‬يا يﯥ له وجﯥ م و خﺒرې‬ ‫کوﻻی‪ .‬بﻠﮑﯥ ول واک يوازې ﷲ لره دی‪ .‬ايا ايﻤان راوړونﮑو ته له دې‬

‫‪237‬‬

‫اطﻤينان نشته ﭼﯥ که ﷲ ﻏو تﻲ وای‪ ،‬نو ولو خﻠﮑو ته به يﯥ هدايت‬ ‫ک ی وای‪ .‬او ﭘه منﮑرانو ه نا ه آفت را ﻲ‪ ،‬د هﻐوی د اﻋﻤالو له وجﯥ‬ ‫يا به د هﻐوی کﻠﻲ ته ن دې ﭼﯧرته نازلﯧ ي‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ د ﷲ وﻋده‬ ‫راشﻲ‪ .‬يقينا ً ﷲ د وﻋدې خﻼف نه کوي‪ -٣٢ .‬او تر تا مخﮑﯥ هﻢ ﭘه‬ ‫رسوﻻنو ﭘورې خندا انﯥ شوې دي‪ ،‬نو ما منﮑرانو ته وخت ورک او بيا‬ ‫مﯥ هﻐوی ونيول‪ ،‬ته و وره ﭼﯥ زما جزا ن ه وه‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬نو بيا هﻐه )ﷲ( ﭼﯥ هر ﭼا سره د ﻋﻤل حساب کونﮑی دی )او هﻐه‬ ‫ﭼﯥ ﭘه هﯧ شﻲ قدرت نه لري‪ ،‬يو ډول دي(‪ ،‬او خﻠﮑو له ﷲ سره شريﮑان‬ ‫جوړ ک ي دي‪ .‬ووايه ﭼﯥ د دې نومونه واخﻠئ‪ .‬ايا تاسﯥ ﷲ ته د داسﯥ‬ ‫ه خﺒر ورکوئ ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه کﯥ نشته‪ .‬يا تاسﯥ تشﯥ خﺒرې کوئ‪ .‬بﻠﮑﯥ‬ ‫منﮑرينو ته د هﻐوی فرٻب اٻسته ک ی شوی دی‪ ،‬او هﻐوی له ﻻرې‬ ‫منع ک ی شوي دي‪ .‬او ﷲ ﭼﯥ وک ﻤراه ک ي‪ ،‬د هﻐه هﯧ ﻻر ود‬ ‫نشته‪ -٣۴ .‬د هﻐوی لپاره د دنيا ﭘه ژوند کﯥ هﻢ ﻋﺬاب دی او د آخرت‬ ‫ﻋﺬاب خو ﻻ ډٻر سخت دی‪ .‬هﯧ وک نشته ﭼﯥ هﻐوی له ﷲ وساتﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬او د جنت مثال ﭼﯥ له متقيانو سره يﯥ وﻋده شوې‪ ،‬دا دی ﭼﯥ ﭘه‬ ‫هﻐه کﯥ به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬ميوه او سيوری به يﯥ تل وي‪ .‬دا د هﻐو خﻠﮑو‬ ‫انجام دی ﭼﯥ له ﷲ ووٻرٻ ي او د منﮑرانو انجام اور دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او ﭼا ته ﭼﯥ موږ کتاب ورک ی و‪ ،‬هﻐوی ﭘه هﻐه ه خوشحاله دي‬ ‫ﭼﯥ ﭘه تا نازل شوی‪ .‬او ﭘه دې ډلو کﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ د هﻐه له ينو‬ ‫خﺒرو انﮑار کوي‪ .‬ووايه ماته حﮑﻢ شوی ﭼﯥ د ﷲ ﻋﺒادت وک م او وک‬ ‫ورسره شريک ونه ﻢ‪ .‬زه د هﻤاﻏه طرف ته بﻠنه ورکوم او د هﻤاﻏه‬ ‫طرف ته به ستنﯧ م‪ -٣٧ .‬او ﭘه دې تو ه موږ دا کتاب د يوه حﮑﻢ ﭘه تو ه‬ ‫ﭘه ﻋربﻲ )ژبه( نازل ک ی دی‪ .‬او که ته له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ ﻋﻠﻢ درته‬

‫‪238‬‬

‫راﻏﻠی‪ ،‬د هﻐوی د خواهشونو ﭘيروي وک ې‪ ،‬د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ به دې‬ ‫نه وک مرستندوی وي او نه ساتونﮑی‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او موږ له تا مخﮑﯥ ومره رسوﻻن لﯧ لﻲ او موږ هﻐوی ته مﯧرمنﯥ‬ ‫او بچﻲ ورک ي او هﯧ يوه رسول ته دا مﻤﮑنه نه ده ﭼﯥ د ﷲ له اجازې‬ ‫بﻐير کومه ن ه راوړي‪ .‬هره وﻋده ليﮑل شوې ده‪ -٣٩ .‬ﷲ ﭼﯥ وک‬ ‫وﻏواړي هﻐه ورکوي او وک ﭼﯥ وﻏواړي هﻐه ﭘاتﯥ کوي‪ .‬او اﺻل‬ ‫کتاب له هﻐه سره دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬او د کوم شﻲ وﻋده ﭼﯥ موږ له هﻐوی سره ک ې‪ ،‬د هﻐه يوه برخه‬ ‫موږ تاته و ييو يا تا وفات ک و‪ ،‬نو ستا کار يوازې رسؤل دي او حساب‬ ‫اخيستل يﯥ ﭘه موږ دي‪ -۴١ .‬ايا هﻐوی نه وري ﭼﯥ موږ ﻤﮑه له ولو‬ ‫اړخونو راکﻤوو‪ .‬او ﷲ فيﺼﻠه کوي‪ ،‬هﯧ وک د هﻐه فيﺼﻠﯥ لرې کونﮑی‬ ‫نشته او هﻐه زر حساب اخيستونﮑی دی‪ -۴٢ .‬وک ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ‬ ‫وو هﻐوی هﻢ تدبيرونه وک ل‪ ،‬خو ول تدبيرونه د ﷲ ﭘه واک کﯥ دي‪.‬‬ ‫هﻐه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ هر يو ه کوي او منﮑران به زر ﭘوه شﻲ ﭼﯥ د آخرت‬ ‫کور د ﭼار لپاره دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬او منﮑران وايﻲ ﭼﯥ ته ﷲ نه يﯥ رالﯧ لی‪ ،‬ووايه ﭼﯥ زما او ستاسﯥ‬ ‫ترمن د ﷲ واهﻲ کافﻲ ده‪ .‬او د هﻐه واهﻲ ﭼﯥ د کتاب ﻋﻠﻢ ورسره‬ ‫دی‪.‬‬ ‫سوره ابراهيم ‪١۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬اَلَر‪ ،‬دا کتاب دی ﭼﯥ موږ ﭘه تا نازل ک ی‪ ،‬ﭼﯥ ته خﻠک له تيارو را‬ ‫وباسﯥ او ر ا ته يﯥ راولی‪ ،‬د هﻐوی د رب ﭘه حﮑﻢ د ﻋزيز او حﻤيد ﷲ‬ ‫ﻻرې ته‪ -٢ .‬د هﻐه ﷲ لور ته ﭼﯥ ه ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه دي‪ ،‬ول د‬

‫‪239‬‬

‫هﻐه دي او منﮑرانو ته د يوه شديد ﻋﺬاب تﺒاهﻲ ده‪ -٣ .‬هﻐو ﭼﯥ د آخرت‬ ‫ﭘه مقابل کﯥ د دنيا ژوند خو وي او د ﷲ له ﻻرې منع کول کوي او ﭘه‬ ‫هﻐه کﯥ کوږوالی را ويستل ﻏواړي‪ ،‬هﻤدا خﻠک له سﻤﯥ ﻻرې خﻄا او‬ ‫لرې شوي دي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او موږ ﭼﯥ کوم ﭘﯧﻐﻤﺒر لﯧ لی د هﻐه د قوم ﭘه ژبه مو لﯧ لی دی ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ته بيان وک ي بيا ﭼﯥ ﷲ وک وﻏواړي هﻐه بﯥ ﻻرې کوي او‬ ‫ﭼاته ﭼﯥ وﻏواړي‪ ،‬هدايت ورته کوي‪ .‬هﻐه قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬او موږ موسی له خپﻠو ن و سره ولﯧ ه ﭼﯥ خپل قوم له تيارو را وباسه‬ ‫او ر ا ته يﯥ راوله او هﻐوی ته د ﷲ د ور و يادونه وک ه‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه‬ ‫هﻐو کﯥ ډٻرې ن ﯥ دي د هر هﻐه ﭼا لپاره ﭼﯥ ﺻﺒر کونﮑی او شﮑر‬ ‫کونﮑی وي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬او کﻠه ﭼﯥ موسی خپل قوم ته وويل ﭼﯥ ﭘه خپل ان د ﷲ هﻐه انﻌام‬ ‫را ياد ک ئ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ د فرﻋون له قوم نه وساتﻠئ ﭼﯥ هﻐه به تاسﯥ‬ ‫ته سخت تﮑﻠيﻔونه در رسول او ستاسﯥ زامن يﯥ وژل او ستاسﯥ ﯥ‬ ‫يﯥ ژوندۍ ساتﻠﯥ او ﭘه دې کﯥ ستاسﯥ د رب له طرفه لوی امتحان و‪.‬‬ ‫‪ -٧‬بيا ﭼﯥ ستاسﯥ رب تاسﯥ خﺒر ک ئ ﭼﯥ که تاسﯥ شﮑر وباسئ نو زه‬ ‫به تاسﯥ ته ډٻر درک م‪ .‬او که تاسﯥ ناشﮑري وک ئ‪ ،‬نو زما ﻋﺬاب ډٻر‬ ‫سخت دی‪ -٨ .‬او موسی وويل ﭼﯥ که تاسﯥ انﮑار وک ئ او د ﻤﮑﯥ‬ ‫ول خﻠک هﻢ منﮑران شﻲ‪ ،‬نو ﷲ بﯥ ﭘروا دی‪) ،‬هﻐه( د ﯧ و خاوند‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٩‬ايا تاسﯥ ته د هﻐو خﻠﮑو خﺒر نه دی در رسﯧدلی ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ‬ ‫تﯧر شوي د نوح قوم او ﻋاد او ثﻤود او هﻐه ﭼﯥ تر هﻐوی وروسته راﻏﻠﻲ‬ ‫دي‪ ،‬ﭼﯥ له ﷲ بﻐير ﭘرې هﯧ وک نه ﭘوهﯧ ي‪ .‬د هﻐوی ﭘﯧﻐﻤﺒرانو هﻐوی‬ ‫ته دﻻيل راوړل‪ ،‬خو هﻐوی وتﯥ ﭘه خوله کﯥ ونيولﯥ او ويﯥ ويل ته‬

‫‪240‬‬

‫ﭼﯥ له ه شﻲ سره را لﯧ ل شوی يﯥ‪ ،‬موږ هﻐه نه منو او کوم ه ته مو‬ ‫ﭼﯥ ته ور بولﯥ موږ د هﻐه ﭘه هﮑﻠه ﭘه ورونﮑﻲ شک کﯥ ﭘراته يو‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬د هﻐوی ﭘﯧﻐﻤﺒرانو وويل‪ ،‬ايا د هﻐه ﷲ ﭘه هﮑﻠه شک دی ﭼﯥ‬ ‫آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ رامن ته ک ل‪ .‬هﻐه تاسﯥ ور بولﻲ ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫ناهونه وب ﻲ او تاسﯥ ته تر يوې اکﻠﯥ مودې مهﻠت درک ي‪ .‬هﻐوی‬ ‫وويل ته له دې بﻐير نور هﯧ نه يﯥ ﭼﯥ زموږ ﭘه شان انسان يﯥ‪ .‬ته موږ‬ ‫د هﻐو شيانو له ﻋﺒادته منع کول ﻏواړې ﭼﯥ زموږ ﭘﻼر او نيﮑه يﯥ‬ ‫ﻋﺒادت کاوه‪ .‬ته موږ ته کوم ﮑاره سند راوړه‪.‬‬ ‫‪ -١١‬د هﻐوی رسوﻻنو هﻐوی ته وويل‪ ،‬موږ له دې بﻐير نور هﯧ نه يو‬ ‫ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه شان انسانان يو‪ ،‬خو ﷲ ﭼﯥ ﭘه خپﻠو بنده انو کﯥ ﭘه ﭼا‬ ‫وﻏواړي ﭘه هﻐه انﻌام کوي او دا زموږ ﭘه اختيار کﯥ نه ده ﭼﯥ موږ‬ ‫تاسﯥ د ﷲ له حﮑﻢ بﻐير مﻌجزه در و ييو‪ .‬او د ايﻤان خاوندان بايد ﭘه ﷲ‬ ‫توکل وک ي‪ -١٢ .‬او ولﯥ ﭘه ﷲ توکل ونه ک و سره د دې ﭼﯥ هﻐه موږ‬ ‫ته زموږ ﻻرې را ودلﯥ دي‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ موږ ته هر تﮑﻠيف راکوئ‪،‬‬ ‫موږ به ﭘرې ﺻﺒر وک و‪ .‬او توکل کونﮑﻲ بايد ﭘه ﷲ توکل وک ي‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬او انﮑار کونﮑو خپﻠو ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ته وويل ﭼﯥ يا به موږ تاسﯥ له خپل‬ ‫وطنه وباسو يا بايد تاسﯥ بﯧرته زموږ مﻠت ته راشئ‪ .‬نو د ﭘﯧﻐﻤﺒرانو رب‬ ‫هﻐوی ته وحﯥ وک له ﭼﯥ موږ به دا ظالﻤان هﻼک ک و‪ -١۴ .‬او له هﻐو‬ ‫وروسته به تاسﯥ ﭘه ﻤﮑه مﯧشت ک و‪ .‬دا د هﻐه ﭼا لپاره دي ﭼﯥ زما‬ ‫مﺦ ته له ودرٻدو وٻرٻ ي او زما له وﻋيد ووٻرٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او هﻐوی فيﺼﻠه وﻏو تﻠه او هر سرکش او ضدي نامراده شو‪-١۶ .‬‬ ‫د هﻐوی ﭘه مﺦ کﯥ دوزخ دی او هﻐوی ته به جوش اوبه د ﻠو لپاره‬ ‫ورکول کﯧ ي‪ -١٧ .‬هﻐوی به وټ وټ ﻲ او ﭘه سخت به يﯥ له‬

‫‪241‬‬

‫ستونﻲ ﮑته کوي‪ .‬مرګ به ﭘرې له هرې خوا را خپور وي‪ ،‬هﻐوی به‬ ‫ﭘه هﯧ ډول نه مري او د هﻐوی مﺦ ته به سخت ﻋﺬاب وي‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬ﭼا ﭼﯥ له خپل رب انﮑار وک ‪ ،‬د هﻐه ﻋﻤﻠونه د هﻐه ايرې ورته‬ ‫دي ﭼﯥ د يوې توﭘانﻲ ور ﯥ سيﻠ ﭘورته ک ي وي‪ .‬هﻐوی به ﭘه خپﻠو‬ ‫ک و )اﻋﻤالو( کﯥ هﯧ هﻢ ترﻻسه نه ک ي‪ .‬هﻤدا لرې ﻤراهﻲ ده‪-١٩ .‬‬ ‫ايا تا نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﷲ آسﻤانونه او ﻤﮑه بﻠﮑل سﻢ ﭘيدا ک ي دي‪ .‬که‬ ‫وﻏواړي نو تاسﯥ به لرې ک ي او يو نوی مخﻠوق به راولﻲ‪ -٢٠ .‬او دا‬ ‫ﷲ ته سخته هﻢ نه ده‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬او د ﷲ مﺦ ته به ول وړاندې کﯧ ي‪ .‬بيا به کﻤزوري خﻠک هﻐو‬ ‫خﻠﮑو ته ﭼﯥ لويﻲ يﯥ کوله وايﻲ‪ ،‬موږ ستا تابع وو‪ ،‬ايا ته به موږ د ﷲ‬ ‫له ﻋﺬابه ل وساتﯥ‪ .‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ که ﷲ موږ ته کومه ﻻر را‬ ‫ودلﯥ وای‪ ،‬نو موږ به تاته هﻢ در ودلﯥ وای‪ .‬اوس زموږ لپاره يو‬ ‫ډول ده ﭼﯥ ناقراره شو که ﺻﺒر وک و‪ ،‬موږ ﭘه هﯧ ﺻورت نه ساتل‬ ‫کﯧ و‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬او کﻠه ﭼﯥ د مﻌامﻠﯥ فيﺼﻠه وشﻲ‪ ،‬نو شيﻄان به ووايﻲ ﭼﯥ ﷲ تا‬ ‫سره ر تيا وﻋده ک ې وه او ما ﭼﯥ تا سره کومه وﻋده ک ې وه‪ ،‬هﻐه‬ ‫مﯥ ماته ک ه‪ .‬او )انسانه( زما ﭘه تا هﯧ زور نه رسﯧده‪ ،‬م ر دا ﭼﯥ ماته‬ ‫را وبﻠﻠﯥ او تا زما خﺒره ومنﻠه‪ ،‬نو ته ما مه مﻼمتوه او ته خپل ان مﻼمته‬ ‫ک ه‪ .‬نه زه ستا مرستندوی کﯧدای شﻢ او نه ته زما مرستندوی کﯧدای شﯥ‪.‬‬ ‫زه ﭘخپﻠه له دې بﯧزاره يﻢ ﭼﯥ تاسﯥ له دې مخﮑﯥ شريک ﻠﻢ‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ظالﻤانو ته له درده ډک ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ نيک ﻋﻤﻠونه وک ل‪ ،‬هﻐوی به‬ ‫داسﯥ باﻏونو ته ننويستل شﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬هﻠته به‬

‫‪242‬‬

‫دوی د خپل رب ﭘه حﮑﻢ تل اوسﯧ ي‪ .‬هﻠته به د دوی مﻼقات ﭘه يو بل‬ ‫سﻼمتﻲ وي‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬ايا تا نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﷲ د کﻠيﻤه طيﺒه ن ه مثال بيانوي‪ .‬هﻐه يوې‬ ‫ﭘاکﯥ ونﯥ ته ورته ده ﭼﯥ ري ﯥ يﯥ ﭘه ﻤﮑه خ ﯥ وي او ان ﯥ يﯥ‬ ‫آسﻤان ته رسﯧدلﯥ وي‪ -٢۵ .‬د خپل رب ﭘه حﮑﻢ تل ميوه کوي‪ .‬او ﷲ‬ ‫خﻠﮑو ته مثالونه بيانوي ﭼﯥ هﻐوی نﺼيحت ومومﻲ‪ -٢۶ .‬او د کﻠﻤه‬ ‫خﺒيثه مثال د داسﯥ خرابﯥ ونﯥ دی ﭼﯥ د ﻤﮑﯥ له مخه وويستل شﻲ‪،‬‬ ‫او هﯧ ثﺒات ونه لري‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬ﷲ د ايﻤان خاوندان ﭘه يوه ﭘخه خﺒره دنيا او آخرت کﯥ قوي کوي‪.‬‬ ‫او ﷲ ظالﻤان سر ردانه کوي‪ ،‬او ﷲ هﻐه کوي ﭼﯥ ﻏواړي يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬ايا تا هﻐه خﻠک نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ د ﷲ د نﻌﻤت ﭘه بدل کﯥ يﯥ کﻔر‬ ‫وک او خپل قوم يﯥ د هﻼکت تر کوره ورساوه‪ -٢٩ .‬هﻐوی به هﻠته ور‬ ‫ننو ﻲ او هﻐه ومره بد ای دی‪ -٣٠ .‬او هﻐوی له ﷲ سره سياﻻن‬ ‫جوړ ک ل ﭼﯥ خﻠک د ﷲ له ﻻرې خﻄا ک ي‪ .‬ووايه ﭼﯥ و ور ﯥ ه‬ ‫واخﻠئ‪ ،‬آخر ستاسﯥ ای دوزخ دی‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬زما کومو بنده انو ﭼﯥ ايﻤان راوړی‪ ،‬هﻐوی ته ووايه ﭼﯥ لﻤون‬ ‫قايﻢ ک ي او ه ﭼﯥ موږ ورک ي ﭘه هﻐه کﯥ ﮑاره او ﭘ مﺼرف‬ ‫وک ي‪ ،‬د هﻐﯥ ور ﯥ له رات ه مخﮑﯥ ﭼﯥ نه به ﭘه کﯥ اخيستل او‬ ‫خر ول وي او نه به مﻠ ري ﭘه کار را ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬ﷲ هﻐه دی ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ جوړ ک ل او له آسﻤانه يﯥ‬ ‫اوبه را ﮑته ک ې‪ .‬بيا يﯥ ستاسﯥ د روزۍ لپاره له هﻐه مختﻠﻔﯥ ميوې‬ ‫را وويستﯥ او ک ت يﯥ تاسﯥ ته برابره ک له ﭼﯥ ﭘه سﻤندر کﯥ د هﻐه‬ ‫ﭘه حﮑﻢ و ر ﯧ ي او هﻐوی دريابونه ستاسﯥ لپاره مسخر ک ل‪ -٣٣ .‬او‬ ‫هﻐه لﻤر او سپوږم تاسﯥ لپاره مسخر ک ل ﭼﯥ هﻐوی منظﻢ حرکت‬

‫‪243‬‬

‫وک ي او هﻐه شپه او ورځ ستاسﯥ لپاره مسخر ک ل‪ -٣۴ .‬او هﻐه تاسﯥ‬ ‫ته هﻐه ول درک ل ﭼﯥ تاسﯥ وﻏو تل‪ .‬که تاسﯥ د ﷲ نﻌﻤتونه وشﻤارئ‪،‬‬ ‫نو شﻤارلی يﯥ نه شئ‪ .‬بﯧشﮑه انسان ډٻر بﯥ ﻋدله او ډٻر ناشﮑره دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬او کﻠه ﭼﯥ ابراهيﻢ وويل‪ ،‬ای زما ربه‪ ،‬دا ار ﭘه امن ک ه‪ ،‬او ما او‬ ‫زما اوﻻد د بتانو له ﻋﺒادته لرې وساته‪ -٣۶ .‬ای زما ربه‪ ،‬هﻐه بوتانو ډٻر‬ ‫خﻠک ﻤراه ک ل‪ ،‬نو ﭼا ﭼﯥ زما ﭘيروي وک له هﻐه زما دی‪ ،‬او ﭼا ﭼﯥ‬ ‫زما خﺒره ونه منﻠه‪ ،‬ته ب ونﮑی او مهربان يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬ای زموږ ربه‪ ،‬ما خپل اوﻻد ستا محترم کور ته ن دې ﭘه يوه بﯥ‬ ‫کروندې دره کﯥ مﯧشت ک ي دي‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی لﻤون قايﻢ ک ي‪ .‬نو ته د خﻠﮑو زړونه د هﻐوی خوا ته مايل ک ه‬ ‫او هﻐوی ته د ميوو روزي ورک ه ﭼﯥ هﻐوی شﮑر وباسﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬ای زموږ ربه‪ ،‬ته ﭘه هﻐو ولو ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ موږ يﯥ ﭘ وو او موږ‬ ‫يﯥ واضحوو‪ .‬او له ﷲ هﯧ هﻢ ﭘ نه دي‪ ،‬نه ﭘه ﻤﮑه او نه ﭘه آسﻤان‬ ‫کﯥ‪ -٣٩ .‬د هﻐه ﷲ شﮑر دی ﭼﯥ ماته يﯥ ﭘه بوډاتوب کﯥ اسﻤاﻋيل او‬ ‫اسحاق راک ل‪ .‬بﯧشﮑه زما رب د دﻋا اورٻدونﮑی دی‪ -۴٠ .‬ای زما ربه‪،‬‬ ‫ما د لﻤون قايﻤونﮑی ک ه او زما ﭘه اوﻻد کﯥ هﻢ‪ .‬ای زما به‪ ،‬زما دﻋا‬ ‫قﺒوله ک ه‪ -۴١ .‬ای زما ربه‪ ،‬ماته ب نه وک ه او زما مور او ﭘﻼر او‬ ‫مومنانو ته هﻢ‪ ،‬له هﻐﯥ ورځ ﭼﯥ حساب ﭘه کﯥ کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬او هﯧ ﮑﻠه داسﯥ مه ه ﭼﯥ ﷲ له هﻐه ه بﯥ خﺒره دی ﭼﯥ دا‬ ‫ظالﻤان يﯥ کوي‪ .‬هﻐه دوی د هﻐﯥ ور ﯥ لپاره ﭘرٻ دي ﭼﯥ ﭘه کﯥ به د‬ ‫دوی ستر ﯥ هﮑﯥ بﮑﯥ شﻲ‪ -۴٣ .‬او هﻐوی به خپل سرونه جګ نيولﻲ‬ ‫وي او من ې به وهﻲ او د هﻐوی نظر به ورته بﯧرته نه را ﻲ او د هﻐوی‬ ‫زړونه به وارخﻄا وي‪.‬‬

‫‪244‬‬

‫‪ -۴۴‬او خﻠک له هﻐﯥ ور ﯥ ووٻروه ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﭘرې ﻋﺬاب‬ ‫را ﻲ‪ .‬ﭘه هﻐه ورځ به ظالﻤان وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ته ل نور‬ ‫مهﻠت راک ه‪ ،‬موږ به ستا بﻠنه ومنو او ستا د رسوﻻنو ﭘيروي به وک و‪.‬‬ ‫ايا تاسﯥ له دې مخﮑﯥ قسﻤونه نه وو ک ي ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ هﯧ زوال نه‬ ‫شﻲ راتﻠی‪ -۴۵ .‬او تاسﯥ د هﻐو خﻠﮑو ﭘه کﻠيو کﯥ مﯧشت وئ ﭼﯥ ﭘه‬ ‫انونو يﯥ ظﻠﻢ ک ی و‪ .‬او تاسﯥ ته ﮑاره شوې وه ﭼﯥ موږ له هﻐوی‬ ‫سره ه ک ي او موږ تاسﯥ ته مثالونه بيان ک ل‪ -۴۶ .‬او هﻐوی خپل‬ ‫ول تدبيرونه وک ل او د هﻐوی تدبيرونه د ﷲ ﭘه وړاندې وو‪ .‬که ه هﻢ‬ ‫د هﻐوی تدبيرونه داسﯥ وو ﭼﯥ ﻏرونه به هﻢ ترې خو ﯧدﻻی‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬نو ته ﷲ له خپﻠو ﭘﯧﻐﻤﺒرانو سره وﻋده ماتونﮑی مه ه‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫قوي‪ ،‬بدل اخيستونﮑی دی‪ -۴٨ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ دا ﻤﮑه ﭘه بﻠﯥ ﻤﮑﯥ‬ ‫بدله شﻲ او آسﻤان هﻢ‪ ،‬او ول د يوه قهار ﷲ ﭘه وړاندې حاضر شﻲ‪-۴٩ .‬‬ ‫او ته به ﭘه هﻐه ورځ مجرمان ﭘه زن يرونو ت لﻲ و ورې‪ -۵٠ .‬د هﻐوی‬ ‫جامﯥ به د تارکولو وي‪ .‬او د هﻐوی ﭘه مخونو به اور ﭘورې وي‪-۵١ .‬‬ ‫ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ هر ﭼا ته د هﻐه ک و بدله ورک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ زر‬ ‫حساب کونﮑی دی‪ -۵٢ .‬دا د خﻠﮑو لپاره يو اﻋﻼن دی او دا هﻢ ﭼﯥ ﭘه‬ ‫دې وسيﻠه خﻠﮑو ووٻرول شﻲ‪ .‬او ﭼﯥ هﻐوی ﭘوه شﻲ هﻤاﻏه يو مﻌﺒود‬ ‫دی او ﭼﯥ ﭘوه خﻠک نﺼيحت ومومﻲ‪.‬‬ ‫سوره الحجر ‪١۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬الَر‪ .‬دا د کتاب او يوه واضح قرآن آيتونه دي‪ .‬٭‪ -٢‬هﻐه وخت به‬ ‫راشﻲ ﭼﯥ انﮑار کونﮑﻲ به هيﻠه کوي ﭼﯥ کاشﮑﯥ هﻐوی منونﮑﻲ شوي‬ ‫وای ‪ -٣‬هﻐوی ﭘرٻ ده ﭼﯥ وخوري او ه واخﻠﻲ او تشﯥ هيﻠﯥ هﻐوی‬

‫‪245‬‬

‫ﻏافل ساتﻠﻲ‪ ،‬نو راتﻠونﮑﻲ کﯥ به ﭘوه شﻲ‪ -۴ .‬او موږ ﭼﯥ له دې مخﮑﯥ‬ ‫هر کﻠی هﻼک ک ی د هﻐه يوه اکﻠﯥ موده ليﮑل شوې وه‪ -۵ .‬هﯧ يو‬ ‫قوم نه له اکل شوي وخت مخﮑﯥ کﯧدای شوه او نه وروسته کﯧدای شو‪.‬‬ ‫‪ -۶‬او دا خﻠک وايﻲ ﭼﯥ ای هﻐه انسانه ﭼﯥ نﺼيحت در باندې نازل‬ ‫شوی‪ ،‬ته بﯧشﮑه ليونی يﯥ‪ -٧ .‬که ته ر تينی يﯥ نو موږ ته مﻼيﮑﯥ ولﯥ‬ ‫نه راوړې‪ -٨ .‬موږ مﻼيﮑﯥ يوازې د فيﺼﻠﯥ لپاره ﮑته کوو او هﻐه‬ ‫وخت ﭼاته مهﻠت نه ورکول کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٩‬دا يادونه )کتاب( موږ نازل ک ې او موږ يﯥ ساتونﮑﻲ يوو‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او موږ له تاسﯥ مخﮑﯥ تﯧرو شويو قومونو ته رسوﻻن لﯧ لﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -١١‬او هر رسول ﭼﯥ هﻐوی ته ورﻏﻠی هﻐوی ور ﭘورې خندا ک ې ده‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ﭘه دې تو ه موږ دﻏه )استهزاء( د مجرمانو ﭘه زړونو کﯥ اﭼوو‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬هﻐوی به ﭘه ده )رسول( ايﻤان را نه وړي‪ .‬او دا دستور له ﭘخوانيو‬ ‫را ﭘاتﯥ دی‪ -١۴ .‬او که موږ ﭘه هﻐوی له آسﻤانه کومه دروزاه ﭘرانيستﯥ‬ ‫وای ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې ﭘورته شوي وای‪ -١۵ .‬بيا به هﻢ هﻐوی ويﻠی ﭼﯥ‬ ‫زموږ ستر ﯥ تﯧروتﻲ‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﭘه موږ جادو شوی دی‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او موږ ﭘه آسﻤان کﯥ برجونه جوړ ک ل او ليدونﮑو لپاره مو هﻐو‬ ‫ته رونق ورک ‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او هﻐه مو له هر مردود شيﻄان خوندي ک ل‪ -١٨ .‬که وک ﭘه ﭘ ه‬ ‫د اورٻدو لپاره ﻏوږ ږدي‪ ،‬نو يوه رو انه شﻐﻠه ورﭘسﯥ کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او موږ ﻤﮑه خپره ک ه او ﻏرونه مو ﭘرې ودرول او هر ه مو‬ ‫ﭘه کﯥ ﭘه يوه اندازه را شنه ک ل‪ -٢٠ .‬او موږ تاسﯥ ته دې کﯥ د ژوند‬ ‫وسايل جوړ ک ل او هﻐه شيانو ته )هﻢ( ﭼﯥ تاسﯥ رزق نه ورکوئ‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬او داسﯥ هﯧ نشته ﭼﯥ خزانﯥ يﯥ له موږ سره نه وي او موږ هﻐه‬ ‫ﭘه يوه اکﻠﯥ اندازې ﮑته کوو‪ -٢٢ .‬او موږ بارداره هوا انﯥ هﻢ ل وو‪.‬‬

‫‪246‬‬

‫او بيا موږ له آسﻤانه اوبه را ﮑته کوو‪ ،‬بيا له هﻐو اوبو تاسﯥ خ وبوو‪.‬‬ ‫او تاسﯥ دا وس نه درلود ﭼﯥ تاسﯥ هﻐه زٻرمه ک ې وای‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او بﯧشﮑه موږ ژوندي کول کوو او موږ م ه کول کوو‪ .‬او موږ به‬ ‫ﭘاتﯥ يوو‪ -٢۴ .‬او موږ ستاسﯥ مخﮑينﻲ هﻢ ﭘﯧژنو او وروستنﻲ هﻢ ﭘﯧژنو‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او بﯧشﮑه ستا رب به هﻐوی ول راتولوي‪ .‬هﻐه د ﻋﻠﻢ او حﮑﻤت‬ ‫خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او موږ انسان له زړې وﭼﯥ شوې ک ن ﯧدلﯥ خ ﯥ ﭘيدا ک ‪ -٢٧ .‬او‬ ‫له دې مخﮑﯥ مو شيﻄانان د اور له لﻤﺒﯥ ﭘيدا ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬بيا ﭼﯥ ستا رب مﻼيﮑو ته وويل ﭼﯥ زه له زړې وﭼﯥ شوې‬ ‫ک ن ﯧدلﯥ خ ﯥ يو بشر ﭘيدا کوم‪ -٢٩ .‬کﻠه مﯥ ﭼﯥ هﻐه ﭘوره جوړ ک او‬ ‫ﭘه هﻐه کﯥ له خپل روح ور وﭘوکﻢ‪ ،‬نو تاسﯥ به ورته سجده کوئ‪-٣٠ .‬‬ ‫ولو مﻼيﮑو سجده وک له‪ -٣١ .‬م ر ابﻠيس‪ ،‬ﭼﯥ هﻐه سجده کونﮑو سره‬ ‫له يو ای کﯧدو انﮑار وک ‪ -٣٢ .‬ﷲ وويل ای ابﻠيسه‪ ،‬ﭘه تا ه وشول‬ ‫ﭼﯥ ﭘه سجده کونﮑو کﯥ شامل نه شوې‪ -٣٣ .‬ابﻠيس وويل زه داسﯥ نه يﻢ‬ ‫ﭼﯥ هﻐه بشر ته سجده وک م ﭼﯥ تاله زړې وﭼﯥ شوې ک ن ﯧدلﯥ خ ﯥ‬ ‫ﭘيدا ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬ﷲ وويل ته له دې ايه وو ه‪ ،‬ﮑه ته مردود يﯥ‪ -٣۵ .‬او بﯧشﮑه‬ ‫ﭘه تا د جزا تر ور ﯥ لﻌنت دی‪ -٣۶ .‬ابﻠيس وويل ای زما ربه‪ ،‬ته ماته‬ ‫تر هﻐﯥ ور ﯥ مهﻠت راک ه ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ خﻠک را ﭘورته کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬ﷲ وويل‪ ،‬تاته مهﻠت دی‪ -٣٨ .‬تر هﻐﯥ اکﻠﯥ ور ﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬ابﻠيس وويل‪ ،‬ای زما ربه‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ تا زه ﻤراه ک ی يﻢ‪،‬‬ ‫هﻤداسﯥ به زه ﻤﮑه د هﻐوی لپاره اٻسته ک م او ول به ﻤراه ک م‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬بﯥ له هﻐو ﭼﯥ ﻏوره شوي بنده ان دي‪.‬‬

‫‪247‬‬

‫‪ -۴١‬ﷲ وفرمايل‪ ،‬دا يوه سيده ﻻره ده ﭼﯥ تر ما را رسﯧ ي‪ -۴٢ .‬بﯧشﮑه‬ ‫وک ﭼﯥ زما بنده ان دي‪ ،‬ﭘه هﻐوی ستا زور نه رسﯧ ي‪ .‬بﯥ له هﻐو‬ ‫ﭼﯥ د ﻤراهانو له ډلﯥ ستا ﭘيروي وک ي‪ -۴٣ .‬او د هﻐو ولو لپاره د‬ ‫جهنﻢ وﻋده ده‪ -۴۴ .‬د هﻐه اووه دروازې دي‪ .‬د هرې دروازې لپاره د‬ ‫هﻐو خﻠﮑو جدا جﻼ برخﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬بﯧشﮑه وٻرٻدونﮑﻲ به ﭘه باﻏونو او ﭼينو کﯥ وي‪ -۴۶ .‬ور ننو ئ‬ ‫هﻐﯥ ته له سﻼمت او امن سره‪ -۴٧ .‬د هﻐوی له سينو به موږ کينه‬ ‫وباسو‪ ،‬ول به د ورونو ﭘه شان اوسﯧ ي‪ ،‬ﭘه تختونو يو بل ته مخامﺦ‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬هﻠته به دوی ته ه تﮑﻠيف نه رسﯧ ي او نه به له هﻐه ايه ويستل‬ ‫کﯧ ي‪ -۴٩ .‬زما بنده انو ته خﺒر ورک ه ﭼﯥ زه ب ونﮑی او مهربان يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او زما جزا له درده ډکه ده‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او هﻐوی د ابراهيﻢ له مﯧﻠﻤنو خﺒر ک ه‪ -۵٢ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه د ده نګ‬ ‫ته راﻏﻠل‪ ،‬نو سﻼم يﯥ واﭼاوه‪ .‬ابراهيﻢ وويل تاسﯥ اندٻ نه ﭘيدا کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬هﻐوی وويل ﭼﯥ اندٻ نه مه کوه‪ ،‬موږ د يوه هﻠک زٻری درکوو‬ ‫ﭼﯥ لوی ﻋالﻢ به وي‪ -۵۴ .‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬ايا ﭘه دې بوډاتوب کﯥ راته د‬ ‫اوﻻد زٻری راکوئ‪ .‬نو تاسﯥ د ه شﻲ زٻری راکوئ‪ -۵۵ .‬هﻐوی وويل‬ ‫ﭼﯥ موږ تاته له حق سره زٻری درکوو‪ .‬نو ته ﭘه ناهيﻠی کﯧدونﮑو کﯥ مه‬ ‫را ه‪ -۵۶ .‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬د خپل رب له رحﻤت نه له ﻤراهانو بﻐير نور‬ ‫وک ناهيﻠی کﯧدای شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬وې ويل ای را لﯧ ل شويو مﻼيﮑو‪ ،‬اوس ستاسﯥ ماموريت ه شی‬ ‫دی‪ -۵٨ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ د يوه مجرم قوم لور ته لﯧ ل شوي يو‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬م ر د لوط کورن ﭼﯥ موږ هﻐوی ول وساتو‪.‬‬ ‫ً‬ ‫‪ -۶٠‬بﯥ د هﻐه له مﯧرمنﯥ ﭼﯥ زموږ فيﺼﻠه ده ﭼﯥ هﻐه به حتﻤا مجرمو‬ ‫خﻠﮑو کﯥ ﭘاتﯥ کﯧ ي‪.‬‬

‫‪248‬‬

‫‪ -۶١‬بيا ﭼﯥ لﯧ ل شوې مﻼيﮑﯥ د لوط کورن ته راﻏﻠﯥ‪ -۶٢ .‬هﻐوی‬ ‫وويل ﭼﯥ تاسﯥ نابﻠده خﻠک ﮑارئ‪ -۶٣ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ‬ ‫موږ تاسﯥ ته هﻐه ه راوړي ﭼﯥ خﻠک ﭘه کﯥ شک کوي‪ -۶۴ .‬او موږ‬ ‫تاسﯥ ته له حق سره راﻏﻠﯥ يو او بالﮑل ر تينﻲ يو‪ -۶۵ .‬نو تاسﯥ د شپﯥ‬ ‫ﭘه وروست برخه کﯥ د کورن له ﻏ و سره وو ئ‪ .‬او خپﻠه ﭘه هﻐوی‬ ‫ﭘسﯥ وروسته وروسته ئ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ هﯧ وک هﻢ شاته مه را‬ ‫ورئ‪ .‬هﻐه ای ته ﻻړ شئ ﭼﯥ د ور تﻠﻠو حﮑﻢ درته شوی دی‪ -۶۶ .‬او‬ ‫موږ لوط ته حﮑﻢ ولﯧ ه ﭼﯥ د سهار ﭘه راتﻠو به د هﻐو خﻠﮑو جرړې‬ ‫ﻏو ﯥ شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬او د سيﻤﯥ خﻠک ﭘه خوشحال راﻏﻠل۔۔ ‪۶٨‬۔۔ هﻐه ورته وويل ﭼﯥ‬ ‫دا خﻠک زما مﯧﻠﻤانه دي‪ ،‬تاسﯥ ما مه رسوا کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬او تاسﯥ له ﷲ وٻرٻ ئ او ما مه ذليﻠه کوئ‪ -٧٠ .‬هﻐوی وويل ايا‬ ‫موږ ته د هر ای له خﻠﮑو نه وې منع ک ی ‪ -٧١‬هﻐه وويل دا زما لو ﯥ‬ ‫دي که تاسﯥ ه کول ﻏواړئ‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬ستا ﭘه ژوند قسﻢ‪ ،‬هﻐوی ﭘه خپﻠه سرمست کﯥ مدهوشه وو‪ -٧٣ .‬او‬ ‫بيا ﭼﯥ سهار شو‪ ،‬هﻐوی لوړ ﻏ ونيول‪ -٧۴ .‬بيا موږ هﻐه کﻠی ﭘه بل‬ ‫مﺦ ک او ﭘه هﻐو خﻠﮑو مو کا ﻲ وورول‪ -٧۵ .‬بﯧشﮑه دې کﯥ فﮑر کونﮑو‬ ‫لپاره ن ﯥ دي‪ -٧۶ .‬او دا کﻠی ﭘه يوه سيده ﻻره واقع دی‪ -٧٧ .‬بﯧشﮑه ﭘه‬ ‫دې کﯥ ن ه ده د ايﻤان خاوندانو ته‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬او د ايﮑة خﻠک واقﻌا ً ظالﻤان وو‪ -٧٩ .‬نو موږ له هﻐوی انتقام‬ ‫واخيست‪ .‬او دا دواړه کﻠﻲ ﭘه ﮑاره ﻻرې واقع دي‪ -٨٠ .‬او د حجر‬ ‫خﻠﮑو هﻢ رسوﻻن دروﻏجن بﻠﻠﻲ وو‪ -٨١ .‬او موږ هﻐوی ته خپﻠﯥ ن ﯥ‬ ‫ورک ې‪ ،‬خو هﻐوی ترې مﺦ اړوه‪ -٨٢ .‬او هﻐوی ﻏرونه تراشل او‬

‫‪249‬‬

‫کورونه يﯥ ﭘه کﯥ جوړول ﭼﯥ خوندي وي‪ -٨٣ .‬نو هﻐوی د سهار لوړ‬ ‫ﻏ ونيول‪ -٨۴ .‬نو د هﻐوی ک ي )ﻋﻤﻠونه( يﯥ هﯧ ﭘه کار نه شول‪.‬‬ ‫‪ -٨۵‬او موږ آسﻤانونه او ﻤﮑه او ه ﭼﯥ د دې ترمن دي‪ ،‬بﯥ له حﮑﻤته‬ ‫نه دي جوړ ک ي او بﯥ له شﮑه قيامت راتﻠونﮑی دی‪ .‬نو ته ﭘه ه تو ه‬ ‫ب نه کوه‪ -٨۶ .‬بﯧشﮑه ستا رب د ولو خالق او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٨٧‬او موږ تاته اووه مثانﻲ او قرآن ﻋظيﻢ در ک ل‪ -٨٨ .‬ته د دنيا دې‬ ‫متاع ته مه وره ﭼﯥ موږ مختﻠﻔو خﻠﮑو ته ورک ې ده او ﭘه هﻐوی مه‬ ‫خﻔه کﯧ ه او د ايﻤان ﭘه خاوندانو د خپل شﻔقت ﻻس را کاږه‪ -٨٩ .‬او‬ ‫ووايه ﭼﯥ زه ﮑاره وٻرونﮑی يﻢ‪ ٩٠ .‬هﻤداسﯥ موږ ﭘه تقسيﻤوونﮑو هﻢ‬ ‫ور ﮑته ک ی و‪ -٩١ .‬ﭼا ﭼﯥ خپل قرآنﮑريﻢ و ه و ه ک و‪ -٩٢ .‬نو‬ ‫ستا ﭘه رب قسﻢ‪ ،‬موږ به له هﻐوی حتﻤا ً ﭘو تنه کوو‪ -٩٣ .‬ه ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫کوي‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬نو تاته ﭼﯥ د ه شﻲ حﮑﻢ شوی هﻐه ﭘه ﮑاره بيان ک ه او مشرکانو‬ ‫نه مﺦ واړوه‪ -٩۵ .‬موږ ستا له اړخه هﻐو خندا کونﮑو ته کافﻲ يو‪-٩۶ .‬‬ ‫ﭼﯥ له ﷲ سره نور مﻌﺒودان شريﮑوي‪ .‬نو ډٻر زر به هﻐوی ﭘوه شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٩٧‬او موږ ﭘوهﯧ و ه ﭼﯥ هﻐوی وايﻲ‪ ،‬ﭘه هﻐه ستا زړه تن ﯧ ي‪-٩٨ .‬‬ ‫نو ته د خپل رب له حﻤد سره د هﻐه تسﺒيح کوه‪ .‬او د هﻐه ﭘه سجده کونﮑو‬ ‫کﯥ شه‪ -٩٩ .‬او د خپل رب ﻋﺒادت کوه‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ تاته يقينﻲ خﺒره‬ ‫راشﻲ‪.‬‬ ‫سوره النحل ‪١۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬

‫‪250‬‬

‫‪ -١‬د ﷲ فيﺼﻠه راﻏﻠه‪ ،‬نو تادي ورته مه کوئ‪ .‬هﻐه ﭘاک او لوړ دی له‬ ‫هﻐه ه ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ورسره شريﮑوي‪ -٢ .‬هﻐه مﻼيﮑﯥ د خپل حﮑﻢ‬ ‫له روح سره سﻤﯥ نازلوي ﭘه خپﻠو بنده انو کﯥ يﯥ ﭼﯥ ﭘه ﭼا وﻏواړي‪،‬‬ ‫ﭼﯥ خﻠک خﺒر ک ه ﭼﯥ بﯥ له ما د ﻋﺒادت ﻻيق نشته‪ .‬نو تاسﯥ له ما‬ ‫ووٻرٻ ئ‪ -٣ .‬هﻐه آسﻤانونه او ﻤﮑﯥ له حق سره ﭘيدا ک ي دي‪ .‬هﻐه‬ ‫لوړ دی‪ ،‬تر هﻐه شرک ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬هﻐه انسان له يوه ا ﮑﻲ جوړ ک ‪ .‬بيا هﻐوی ﮑاره ج ه ﭘيل ک ه۔‬ ‫‪۵‬۔ او هﻐه ناور ﭘيدا ک ل‪ ،‬ﭘه هﻐو کﯥ تاسﯥ ته جامﯥ هﻢ دي او خواړه‬ ‫هﻢ دي او نورې ﯥ هﻢ‪ ،‬او له هﻐﯥ تاسﯥ خوراک هﻢ کوئ‪ -۶ .‬او ﭘه‬ ‫هﻐو کﯥ ستاسﯥ لپاره رونق دی‪ ،‬ﭼﯥ ما ام يﯥ راولئ او سهار يﯥ خوشﯥ‬ ‫کوئ‪ -٧ .‬او هﻐه ستاسﯥ ﭘﯧ ی )بار( هﻐو ايونو ته رسوي ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ورته له سخت محنت بﻐير نه شئ رسﯧدﻻی‪ .‬بﯧشﮑه ستا رب ډٻر شﻔيق‪،‬‬ ‫مهربان دی‪ -٨ .‬او هﻐه آسونه‪ ،‬کچرې او خره ﭘيدا ک ي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې‬ ‫سپاره شئ او د اٻست لپاره هﻢ او هﻐه داسﯥ شيان ﭘيدا کوي ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫يﯥ نه ﭘﯧژنئ‪.‬‬ ‫‪ -٩‬او سﻤه ﻻره تر ﷲ رسﯧ ي‪ .‬او ينﯥ ﻻرې ک ې هﻢ دي او که ﷲ‬ ‫ﻏو تی نو تاسﯥ ولو ته به يﯥ هدايت ک ی وای‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬هﻤاﻏه له آسﻤانه اوبه را ﮑته ک ې‪ ،‬تاسﯥ له هﻐو ئ او له هﻐو‬ ‫داسﯥ ونﯥ کﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه کﯥ )مالونه( ) اروي( ﭘيايئ‪ -١١ .‬او له‬ ‫هﻤاﻏه )اوبو( ستاسﯥ لپاره کروندې او زيتون او کجورې او ان ور او‬ ‫هر ډول ميوې را شنﯥ کوي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې ولو کﯥ ن ه ده د هﻐو لپاره‬ ‫ﭼﯥ ﻏور کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او هﻐه شپه او ورځ او لﻤر او سپوږم ستاسﯥ ﭘه خدمت ل ولﻲ او‬ ‫ستوري هﻢ د هﻐه ﭘه حﮑﻢ مسخر دي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ د ﻋقل خاوندانو‬

‫‪251‬‬

‫لپاره ن ﯥ دي‪ -١٣ .‬او ﭘه ﻤﮑه ﭼﯥ هﻐه مختﻠف شيان ستاسﯥ لپاره‬ ‫خپاره ک ي‪ ،‬بﯧشﮑه ﭘه دې ولو کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو لپاره ﭼﯥ د حق سﺒق‬ ‫حاﺻﻠوي‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ سﻤندر يﯥ ستاسﯥ د خدمت لپاره مقرر ک ‪ ،‬ﭼﯥ‬ ‫له هﻐه تازه ﻏو ه وخورئ او له هﻐه ا ﯥ را وباسئ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ اﭼوئ‬ ‫او ته ک ت ورې ﭼﯥ هﻐه )اوبه( يري او حرکت ﭘه کﯥ کوي‪ ،‬ﭘه دې‬ ‫خاطر ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐه فضل ول وئ او تاسﯥ شﮑر وباسئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او ﭘه ﻤﮑه ﻏرونه کﯧ ودل ﭼﯥ ستاسﯥ ﻻندې ونه خو ﯧ ي او هﻐه‬ ‫سيندونه او ﻻرې جوړې ک ې ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې ﻻړ شئ‪ -١۶ .‬او ډٻرې‬ ‫نورې ن ﯥ هﻢ دي‪ ،‬او خﻠک له ستورو هﻢ ﻻر مﻌﻠوموي‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬نو ايا وک ﭼﯥ ه ﭘيدا کوي‪ ،‬هﻐه برابر دی له هﻐه سره ﭼﯥ ه‬ ‫نه ﭘيدا کوي‪ ،‬ايا تاسﯥ فﮑر نه کوئ‪ -١٨ .‬که تاسﯥ د ﷲ نﻌﻤتونه وشﻤارئ‪،‬‬ ‫نو وبه يﯥ نه شﻤارلی شئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪ -١٩ .‬او ﷲ‬ ‫ﭘه هﻐه ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘ وئ او ﮑاره کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او خﻠک ﭼﯥ له ﷲ بﻐير )نور( شيان را بولﻲ‪ ،‬هﻐوی ه نه شﻲ‬ ‫ﭘيدا کوﻻی‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﭘخپﻠه ﭘيدا ک ی شوي دي‪ -٢١ .‬هﻐو م ه دي ساه ﭘه‬ ‫کﯥ نشته او نه ﭘه دې ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ کﻠه به را ﭘورته کﯧ ي‪ -٢٢ .‬ستا مﻌﺒود‬ ‫يو مﻌﺒود دی‪ ،‬م ر وک ﭼﯥ ﭘه آخرت ايﻤان نه لري‪ ،‬د هﻐوی زړونه‬ ‫منﮑر دي او هﻐوی کﺒر کوي‪ -٢٣ .‬ﷲ يقينا ً ﭘه هﻐه ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی يﯥ ﭘ وي او هﻐه ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﮑاره کوي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه )ﷲ(‬ ‫متﮑﺒرين نه خو وي‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل ﭼﯥ ستاسﯥ رب ه نازل ک ي‪ ،‬نو وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ د تﯧرو خﻠﮑو کيسﯥ‪ -٢۵ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی د قيامت ﭘه ورځ‬ ‫خپل ﭘﯧ ی ﭘوره جګ ي او د هﻐو خﻠﮑو به ﭘﯧ ﻲ )يوه برخه( هﻢ ﭼﯥ‬

‫‪252‬‬

‫هﻐوی يﯥ له ﻋﻠﻢ بﻐير ﻤراه کوي‪ .‬ياد ساتئ‪ ،‬هﻐه ﭘﯧ ی ډٻر بد دی ﭼﯥ‬ ‫دوی يﯥ ﭘورته کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬له هﻐوی مخﮑينيو هﻢ تدبيرونه وک ل‪ .‬بيا ﷲ د هﻐوی د ودانيو ﭘه‬ ‫بنس ونو راﻏی‪ .‬نو ﭼتونه ﭘه هﻐوی له بره را ﭘرٻوتل او ﻋﺬاب ﭘرې له‬ ‫داسﯥ ای راﻏی ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﻤان هﻢ نه کاوه‪ -٢٧ .‬بيا به د قيامت ﭘه‬ ‫ورځ ﷲ هﻐوی رسوا ک ي او وبه وايﻲ ﭼﯥ زما هﻐه شريﮑان ﭼﯧرته دي‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له وجﯥ جن ونه کول‪ .‬ﭼا ته ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ورک ل شوی و هﻐوی‬ ‫به وايﻲ ﭼﯥ نن ﭘه منﮑرانو ﻋﺬاب او رسوايﻲ ده‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬کومو خﻠﮑو ته ﭼﯥ مﻼيﮑﯥ ﭘه داسﯥ وخت کﯥ وفات ورک ي ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ﭘه خپﻠو انونو ظﻠﻢ کوي‪ ،‬نو هﻐه به تسﻠيﻢ شﻲ او وبه وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫موږ خو کوم بد کار نه کاوه‪ ،‬هو بﯧشﮑه ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫کول‪ -٢٩ .‬اوس د دوزخ ﭘه دروازو ننو ئ او تل ﭘه کﯥ اوسﯧ ئ‪ .‬نو د‬ ‫کﺒرجنو ومره بد ای دی‪ -٣٠ .‬او وک ﭼﯥ متقيان دي هﻐوی ته وويل‬ ‫شول ﭼﯥ ستاسﯥ رب ه نازل ک ي‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ نﯧﮑه خﺒره‪ .‬ﭼا‬ ‫ﭼﯥ ﯧ ه وک له هﻐوی ته ﭘه دې دنيا کﯥ هﻢ ﯧ ه ده او د آخرت کور‬ ‫ﻏوره دی‪ ،‬او د متقيانو ومره ه کور دی‪ -٣١ .‬ﭘه تل اوسﯧدونﮑﻲ باغ‬ ‫کﯥ ﭼﯥ دوی به ورننو ﻲ‪ ،‬تر باﻏونو )ونو( ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪.‬‬ ‫هﻠته به د هﻐوی لپاره هر هﻐه ه وي ﭼﯥ دوی يﯥ ﻏواړي‪ ،‬ﷲ‬ ‫ﭘرهﯧز ارو ته هﻤداسﯥ بدله ورکوي‪ -٣٢ .‬د ﭼا نه ﭼﯥ مﻼيﮑﯥ ﭘه داسﯥ‬ ‫وخت کﯥ روح اخﻠﻲ ﭼﯥ هﻐوی ﭘاک وي‪ .‬مﻼيﮑﯥ وايﻲ ﭘه تا دې سﻼمتﻲ‬ ‫وي‪ ،‬جنت ته ننو ه د خپﻠو اﻋﻤالو ﭘه بدله کﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬ايا هﻐه خﻠک دې ته ﭘه تﻤه دي ﭼﯥ مﻼيﮑﯥ ورته راشﻲ يا ستا د‬ ‫رب حﮑﻢ راشﻲ‪ .‬هﻤداسﯥ له دوی مخﮑﯥ خﻠﮑو هﻢ کول‪ .‬او ﷲ ﭘه هﻐوی‬ ‫ظﻠﻢ نه دی ک ی‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘه انونو ظﻠﻢ کاوه‪ -٣۴ .‬بيا هﻐوی‬

‫‪253‬‬

‫ته د هﻐوی د بدو کارونو جزا انﯥ ورکول شوې‪ .‬او ﭘه ه ﭘورې يﯥ ﭼﯥ‬ ‫خندل‪ ،‬هﻐه را ونيول‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬او ﭼا ﭼﯥ شرک ک ی هﻐوی وايﻲ‪ ،‬که ﷲ ﻏو تی وای‪ ،‬نو موږ به‬ ‫له هﻐه بﻐير د بل ﭼا ﻋﺒادت نه کوﻻی‪ ،‬نه موږ او نه زموږ ﭘﻼر نيﮑه‪،‬‬ ‫او نه به موږ له هﻐه بﻐير نور شيان حرام بﻠﻠی‪ .‬هﻤداسﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ‬ ‫خﻠﮑو هﻢ ک ي وو‪ .‬نو د رسوﻻنو مسووليت يوازې ﮑاره ﮑاره )ﭘيﻐام(‬ ‫رسول دي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او موږ هر امت ته يو رسول ولﯧ ه ﭼﯥ د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ او له‬ ‫طاﻏوت بچ شئ‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ ينو ته ﷲ هدايت وک او ﭘه ينو‬ ‫ﻤراهﻲ ثابته شوه‪ .‬نو ﭘه ﻤﮑه و ر ئ او و ورئ ﭼﯥ د دروغ بﻠونﮑو‬ ‫انجام ن ه شو‪ -٣٧ .‬که ته د دوی د هدايت حريص يﯥ‪ ،‬نو ﷲ هﻐو ته‬ ‫هدايت نه کوي ﭼﯥ هﻐه يﯥ ﻤراه ک ي او د هﻐوی هﯧ مرستندوی نشته‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او دوی ﭘه ﷲ قسﻤونه کوي‪ ،‬کﻠک قسﻤونه ﭼﯥ وک م شﻲ ﷲ‬ ‫يﯥ نه را ژوندی کوي‪ .‬هو‪ ،‬دا د )ﷲ( ﭘخه وﻋده ده‪ ،‬خو زياتره خﻠک نه‬ ‫ﭘوهﯧ ي‪ -٣٩ .‬ﭼﯥ هﻐوی ته هﻐه ه ﮑاره ک ي ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ‬ ‫اختﻼف کوي او انﮑار کونﮑﻲ ﭘوه شﻲ ﭼﯥ هﻐوی دروﻏجن وو‪-۴٠ .‬‬ ‫موږ ﭼﯥ د ه شﻲ اراده وک و‪ ،‬نو زموږ يوازې دومره کار وي ﭼﯥ‬ ‫ورته وايوو وشه او هﻐه کﯧ ی‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او ﭼا ﭼﯥ د ﷲ لپاره خپل وطن ﭘرٻ ود‪ ،‬تر هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ ظﻠﻢ‬ ‫ﭘرې وشو‪ ،‬موږ به هﻐوی ته ﭘه دنيا کﯥ حتﻤا ً ه ای ورک و او د آخرت‬ ‫ثواب خو ډٻر لوی دی‪ ،‬کاشﮑﯥ هﻐوی ﭘوهﯧدای‪ -۴٢ .‬هﻐوی داسﯥ دي‬ ‫ﭼﯥ ﺻﺒر کوي او ﭘه خپل رب توکل کوي‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬او موږ له تا مخﮑﯥ هﻢ انسانان رسوﻻن لﯧ لﻲ‪ ،‬ﭼﯥ وحﯥ به مو‬ ‫ورته کوله‪ ،‬نو د ﻋﻠﻢ له خاوندانو ﭘو تنه وک ئ‪ ،‬که تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬

‫‪254‬‬

‫‪ -۴۴‬موږ هﻐوی له دﻻيﻠو او کتابونو سره لﯧ لﻲ وو‪ .‬او موږ ﭘه تا هﻢ‬ ‫يادونه نازله ک ې ﭼﯥ ته خﻠﮑو ته هﻐه ه واضح ک ې ﭼﯥ ﭘه تا نازل‬ ‫شوي ﭼﯥ هﻐوی ﻏور وک ي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬کوم خﻠک ﭼﯥ بد تدبيرونه کوي‪ ،‬ايا د هﻐوی سره د دې خﺒرې ﻏﻢ‬ ‫نشته ﭼﯥ ﷲ يﯥ ﭘه ﻤﮑه ننﺒاسﻲ يا ﭘرې ﻋﺬاب له هﻐه ايه راشﻲ ﭼﯥ‬ ‫د دوی ﻤان هﻢ نه وي‪ -۴۶ .‬يا هﻐوی ﭘه روانه را ونيسﻲ‪ ،‬نو هﻐه خﻠک‬ ‫ﷲ نه شﻲ ﻋاجزوﻻی‪ -۴٧ .‬يا هﻐوی د اندٻ نﯥ ﭘه وخت کﯥ را ونيسﻲ‪،‬‬ ‫نو ستا رب شﻔيق او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬ايا هﻐوی نه وري ﭼﯥ ﷲ کوم شی ﭘيدا ک ی‪ ،‬د هﻐه سيوري ﻲ‬ ‫او ﭼپ ﻻس ته ﮑته کﯧ ي‪ .‬ﷲ ته سجده کوي او هﻐه ول ﻋاجز دي‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬او ) ول( ﷲ ته سجده کوي ومره ر ﯧدونﮑﻲ يزونه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑه دي‪ ،‬او مﻼيﮑﯥ هﻢ او هﻐوی تﮑﺒر نه کوي‪ -۵٠ .‬او‬ ‫ﭘه ان دﭘاسه له خپل رب نه وٻرٻ ي او هﻤاﻏه )کار( کوي ﭼﯥ حﮑﻢ يﯥ‬ ‫ورته کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او ﷲ وفرمايل ﭼﯥ دوه مﻌﺒودان مه جوړوئ‪ .‬هﻤاﻏه يو مﻌﺒود دی‪،‬‬ ‫نو له ما ووٻرٻ ئ‪ -۵٢ .‬او ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه کﯥ دي‪ ،‬د هﻐه‬ ‫دی‪ .‬تل د هﻤاﻏه اطاﻋت دی‪ .‬نو ايا تاسﯥ له ﷲ بﻐير له نورو وٻرٻ ئ‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬او له تاسﯥ سره ﭼﯥ هر نﻌﻤت دی‪ ،‬د ﷲ له طرفه دی‪ .‬نو کﻠه ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ته تﮑﻠيف در ورسﯧ ي‪ ،‬هﻤاﻏه ته فرياد کوئ‪ -۵۴ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه له‬ ‫تاسﯥ تﮑﻠيف لرې کوي‪ ،‬نو ﭘه تاسﯥ کﯥ يوه ډله له خپل رب سره شريک‬ ‫جوړوي‪ -۵۵ .‬ﭼﯥ هﻐوی منﮑر شﻲ له هﻐه ه ﭼﯥ موږ ورک ي دي‪.‬‬ ‫نو و ور ﯥ ه واخﻠئ‪ ،‬ډٻر زر به ﭘوه شئ‪ -۵۶ .‬او دا خﻠک زموږ ﭘه‬ ‫ورک يو يزونو کﯥ د هﻐو برخه وباسﻲ ﭼﯥ ﭘه هﮑﻠه يﯥ هﯧ ﻋﻠﻢ نه‬

‫‪255‬‬

‫لري‪ .‬ﭘه ﷲ قسﻢ‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯥ کومه افترا کوئ‪ ،‬له تاسﯥ به يﯥ حتﻤا ً ﭘو تنه‬ ‫کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬او هﻐوی ﷲ ته لو ﯥ جوړوي‪ ،‬هﻐه د دې نه ﭘاک دی‪ ،‬او د ان‬ ‫لپاره ه يﯥ ﭼﯥ زړه ﻏواړي‪ -۵٨ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ ﭼا ته د لور‬ ‫زٻری ورکول شﻲ‪ ،‬نو مﺦ يﯥ تور شﻲ او ﭘه زړه کﯥ خﻔه وي‪ -۵٩ .‬د‬ ‫کوم شﻲ زٻری ﭼﯥ ورکول شوی‪ ،‬د هﻐه د شرم له وجﯥ له خﻠﮑو ﭘ ﯧ ي‬ ‫او )کري رٻﺒﻲ( ﭼﯥ هﻐه له ذلت سره )ژوندۍ( ﭘرٻ دي که يﯥ ﭘه ﻤﮑه‬ ‫خ ه ک ي‪ .‬ومره بده فيﺼﻠه ده ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪ -۶٠ .‬بد مثال دی‬ ‫د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﭘه آخرت ايﻤان نه لري‪ .‬او د ﷲ لپاره ﻏوره مثالونه‬ ‫دي‪ .‬هﻐه ﻏالب او حﮑيﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬او که ﷲ وک د هﻐوی د ظﻠﻢ له وجﯥ نيوﻻی‪ ،‬نو ﭘه ﻤﮑه به يﯥ‬ ‫يو ژوندی نه وای ﭘرٻ ی‪ ،‬خو هﻐه تر يوه اکﻠﻲ وخته خﻠﮑو ته مهﻠت‬ ‫ورکوي‪ .‬بيا ﭼﯥ د هﻐه اکﻠی وخت راشﻲ‪ ،‬نو نه يوه شﯧﺒه وروسته کﯧدای‬ ‫شﻲ او نه مخﮑﯥ کﯧدای شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬او هﻐوی د ﷲ لپاره هﻐه ه جوړوي ﭼﯥ د ان لپاره يﯥ نه خو وي‬ ‫او د هﻐوی ژبﯥ دروغ وايﻲ ﭼﯥ ) نﻲ( د هﻐوی لپاره کاميابﻲ ده‪ .‬ﻻزما ً‬ ‫د هﻐوی لپاره دوزخ دی او هﻐوی به ضرور ورته رسول کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬ﭘه ﷲ قسﻢ‪ ،‬موږ له تا مخﮑﯥ مختﻠﻔو قومونو ته رسوﻻن ولﯧ ل‪ .‬بيا‬ ‫شيﻄان هﻐوی ته د هﻐوی کارونه ه و ودل‪ .‬نو نن يﯥ هﻤاﻏه مﻠ ری‬ ‫دی او د هﻐوی لپاره له درده ډک ﻋﺬاب دی‪ -۶۴ .‬او موږ ﭘه تا کتاب‬ ‫يوازې ﭘه دې خاطر نازل ک ی ﭼﯥ ته هﻐوی ته هﻐه ه ﭘه ﮑاره بيان‬ ‫ک ې ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ اختﻼف کوي‪ ،‬او هدايت او رحﻤت دی د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ايﻤان ﭘرې راوړي‪.‬‬

‫‪256‬‬

‫‪ -۶۵‬او ﷲ له آسﻤانه اوبه را ﮑته ک ې‪ .‬بيا يﯥ ﻤﮑه د هﻐﯥ له م ينﯥ‬ ‫وروسته را ژوندۍ ک ه‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو لپاره ﭼﯥ‬ ‫اوري‪.‬‬ ‫‪ -۶۶‬او بﯧشﮑه تاسﯥ لپاره ﭘه ارويو کﯥ سﺒق دی‪ .‬موږ د هﻐو ﭘه خﯧ ه‬ ‫کﯥ دننه د سو و او وينو له من ه ﭘه تاسﯥ سوﭼه شيدې وؤ‪ ،‬د ونﮑو‬ ‫لپاره خوندورې‪ -۶٧ .‬او د کجورو او ان ورو ﭘه وږو کﯥ هﻢ )سﺒق دی(‪.‬‬ ‫تاسﯥ له هﻐو د نشﯥ توکﻲ هﻢ جوړوئ او د خوراک ه شيان هﻢ‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﭘه دې کﯥ ن ه ده د هﻐو لپاره ﭼﯥ ﻋقل لري‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬او ستا رب د شاتو مچ ته وحﯥ وک له ﭼﯥ ﭘه ﻏرونو‪ ،‬او ونو او‬ ‫ﭘه ﭼﯧﻠو )د ان ورو او نورو پر يو( کﯥ جاله جوړه ک ه‪ -۶٩ .‬بيا د هر‬ ‫ډول ميوو شربت )رس( وزبﯧ ه او د خپل رب ﭘه خپورو ک يو ﻻرو‬ ‫ﻻړه شه‪ .‬د هﻐه له خﯧ ﯥ د ﻠو ماده راو ﻲ‪ ،‬رن ونه يﯥ مختﻠف دي‪،‬‬ ‫د خﻠﮑو لپاره ﭘه کﯥ شﻔا ده‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده د هﻐو خﻠﮑو لپاره‬ ‫ﭼﯥ ﻏور کوي‪.‬‬ ‫‪ -٧٠‬او ﷲ تاسﯥ ﭘيدا ک ي يئ‪ ،‬بيا هﻤاﻏه تاسﯥ م ه کوي‪ .‬او ﭘه تاسﯥ‬ ‫کﯥ ينﯥ داسﯥ دي ﭼﯥ ډٻر زوړ ﻋﻤر ته ورسﯧ ي او له دې ﻋﻤﻠه د ﻋﻠﻢ‬ ‫له حاﺻولو وروسته )بيا( بﯥ ﻋﻠﻤه شﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ د ﻋﻠﻢ او قدرت خاوند‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬او ﷲ تاسﯥ کﯥ ينو ته ﭘه روزۍ کﯥ ﭘه ينو لوړوالی درک ی‪ .‬نو‬ ‫ﭼا ته ﭼﯥ لوړوالی ورکول شوی‪ ،‬هﻐوی خپﻠه روزي ﻏﻼمانو ته نه‬ ‫ورکوي ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ شريک شﻲ‪ .‬نو ايا هﻐوی د ﷲ له نﻌﻤت نه‬ ‫انﮑار کوي‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬او ﷲ ستاسﯥ لپاره ستاسﯥ له من ه مﯧرمنﯥ جوړې ک ې او ستاسﯥ‬ ‫له مﯧرمنو يﯥ ستاسﯥ لپاره زامن او لﻤسﻲ ﭘيدا ک ل او تاسﯥ ته يﯥ د‬

‫‪257‬‬

‫خوراک لپاره ﭘاک يزونه درک ل‪ .‬نو ايا دوی ﭘه باطل ايﻤان راوړي او‬ ‫د ﷲ له نﻌﻤت نه انﮑار کوي‪ -٧٣ .‬او هﻐوی له ﷲ بﻐير د هﻐو شيانو‬ ‫ﻋﺒادت کوي ﭼﯥ نه دوی لپاره له آسﻤانه ﭘه روزۍ واک لري او نه له‬ ‫ﻤﮑﯥ‪ ،‬او نه قدرت لري‪ -٧۴ .‬نو تاسﯥ د ﷲ لپاره مثالونه مه بيانوئ‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ﭘوهﯧ ي او تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬او ﷲ د يوه ﻏﻼم مثال بيانوي ﭼﯥ د هﯧ شﻲ واک نه لري او يو‬ ‫)بل( کس دی ﭼﯥ موږ ورته له خپل اړخه ه رزق ورک ی دی‪ ،‬له هﻐه‬ ‫مال ﭘ او ﮑاره مﺼرف کوي‪ .‬ايا دوی به يو شان وي‪ .‬ول تﻌريﻔونه‬ ‫د ﷲ لپاره دي‪ ،‬خو ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧۶‬او ﷲ يو بل مثال بيانوي ﭼﯥ دوه کسان دي او يو ﭘه کﯥ ونګ دی‪،‬‬ ‫هﯧ کار نه شﻲ کوﻻی او ﭘه خپل مالک ﭘﯧ ی دی‪ .‬هﻐه يﯥ ﭼﯥ هر ﭼﯧرته‬ ‫لﯧ ي‪ ،‬هﯧ يو کار سﻢ نه شﻲ کوﻻی‪ .‬ايا هﻐه کس او داسﯥ کس سره‬ ‫برابرٻدی شﻲ ﭼﯥ د ﻋدل تﻌﻠيﻢ ورکوي او ﭘه سﻤه ﻻر )روان( وي‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬او د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘ ﯥ خﺒرې ﷲ لره دي او د قيامت مﻌامﻠه‬ ‫به داسﯥ وي لﮑه د ستر ﯥ رپ‪ ،‬بﻠﮑﯥ له دې هﻢ زر‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هر‬ ‫ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬او ﷲ تاسﯥ ستاسﯥ د مﯧندو له خﯧ ﯥ را وويستئ‪ ،‬تاسﯥ ﭘه هﯧ نه‬ ‫ﭘوهﯧدئ‪ ،‬او هﻐه تاسﯥ ته ﻏوږونه او ستر ﯥ او زړه جوړ ک ل ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫شﮑر وباسئ‪.‬‬ ‫‪ -٧٩‬ايا خﻠﮑو هﻐه مرﻏ نه ده لﯧدلﯥ ﭼﯥ د آسﻤان ﭘه فضا کﯥ مسخرې‬ ‫کﯧ ي‪ .‬هﻐوی يوازې ﷲ نيولﯥ دي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ايﻤان راوړي‪ -٨٠ .‬او ﷲ تاسﯥ لپاره ستاسﯥ کورونه د‬ ‫سﮑون ايونه ک ل او تاسﯥ لپاره يﯥ د ناورو د رمنو کورونه جوړ‬ ‫ک ل ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه سﻔر او قيام کﯥ سپک مومئ‪ .‬او د هﻐوی له اوږو‬

‫‪258‬‬

‫او لن و وړيو او وٻ تو يﯥ د کور سامان او د ﯥ شيان د يوې مودې‬ ‫لپاره جوړ ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬او ﷲ ستاسﯥ لپاره د خپﻠو ﭘيدا ک و يزونو سيوري جوړ ک ل او‬ ‫تاسﯥ ته يﯥ ﭘه ﻏرونو کﯥ د ﭘ ﯧدو ايونه جوړ ک ل او تاسﯥ ته يﯥ داسﯥ‬ ‫جامﯥ جوړې ک ې ﭼﯥ تاسﯥ له رم ساتﻲ او داسﯥ جامﯥ يﯥ جوړې‬ ‫ک ې ﭼﯥ ﭘه جنګ کﯥ مو ساتﻲ‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ ﭘه تاسﯥ خپل نﻌﻤتونه‬ ‫ﭘوره کوي ﭼﯥ تاسﯥ فرمانﺒردار شئ‪.‬‬ ‫‪ -٨٢‬نو که هﻐوی مﺦ واړوي ﭘه تا يوازې د ﮑاره ﮑاره رسولو ذمه‬ ‫داري ده‪ -٨٣ .‬هﻐه خﻠک د ﷲ نﻌﻤت ﭘﯧژنﻲ‪ ،‬بيا له هﻐه منﮑرٻ ي او ﭘه‬ ‫هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک ناشﮑره دي‪.‬‬ ‫‪ -٨۴‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ موږ ﭘه هر امت کﯥ يو واه را ﭘورته ک و‪،‬‬ ‫بيا به انﮑار کونﮑو ته هدايت نه کﯧ ي او نه به يﯥ توبه قﺒﻠﯧ ي‪ -٨۵ .‬او‬ ‫کﻠه ﭼﯥ ظالﻤان خﻠک ﻋﺬاب ووينﻲ‪ ،‬نو نه به ترې هﻐه ﻋﺬاب سپه کﯧ ي‬ ‫او نه به ورته مهﻠت ورکول کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٨۶‬او کﻠه ﭼﯥ مشرکان خپل شريﮑان ووينﻲ‪ ،‬نو وبه وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ‬ ‫ربه‪ ،‬دا زموږ هﻐه شريﮑان دي ﭼﯥ موږ ستا ﭘه ای را بﻠل‪ .‬بيا به هﻐوی‬ ‫دا خﺒره ﭘه دوی وايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ دروﻏجن يئ‪ -٨٧ .‬او ﭘه هﻐه ورځ به‬ ‫هﻐوی د ﷲ ﭘه وړاندې ﮑته شﻲ او د هﻐوی افترا انﯥ به ترې ورکﯥ‬ ‫شﻲ‪ -٨٨ .‬ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک او خﻠک يﯥ د ﷲ له ﻻرې منع ک ل‪ ،‬موږ‬ ‫به د هﻐوی ﭘه ﻋﺬاب )نور( ﻋﺬاب ور زيات ک و‪ ،‬د هﻐه فساد له وجﯥ‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٨٩‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ موږ ﭘه هر امت د هﻐوی له من ه يو واه را‬ ‫ﭘورته ک و‪ ،‬تا به ﭘه هﻐو خﻠﮑو واه ک و او موږ ﭘه تا کتاب نازل ک ی‬

‫‪259‬‬

‫د هر ه رو انولو لپاره‪ .‬هﻐه د فرمانﺒردارو لپاره هدايت او رحﻤت او‬ ‫بشارت )زٻری( دی‪.‬‬ ‫‪ -٩٠‬بﯧشﮑه ﷲ د ﻋدل او احسان او خپﻠوانو ته د ورک ې حﮑﻢ کوي‪ .‬او‬ ‫ﷲ فحشاء او منﮑر او سرکش منع کوي‪ .‬ﷲ تاسﯥ ته نﺼيحت کوي ﭼﯥ‬ ‫خﺒرداری ترﻻسه ک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٩١‬او تاسﯥ ﭼﯥ خپﻠو کﯥ وﻋده کوئ د ﷲ وﻋده ﭘوره ک ئ‪ .‬او قسﻤونه‬ ‫له ﭘخولو وروسته مه ماتوئ‪ .‬او تاسﯥ ﷲ ضامن ک ی دی‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ﭘوهﯧ ي ﭘه هﻐو ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪ -٩٢ .‬او تاسﯥ د هﻐﯥ ﯥ ﭘه شان‬ ‫مه کﯧ ئ ﭼﯥ ﭘه خپل زيار ب ل شوی تار يﯥ و ﯥ و ﯥ ﭘرې ک ‪ .‬تاسﯥ‬ ‫خپل قسﻤونه ﭘه خپﻠو من ونو کﯥ د فساد اﭼولو وسيﻠه کوئ‪ ،‬يوازې له‬ ‫دې امﻠه ﭼﯥ يوه ډله تر بﻠﯥ مخﮑﯥ شﻲ‪ .‬او ﷲ د دې ﭘه وسيﻠه تاسﯥ‬ ‫ازمايﻲ او هﻐه به د قيامت ﭘه ورځ هﻐه ه تاسﯥ ته رو انه ک ي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ﭘه کﯥ اختﻼف کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٩٣‬او که ﷲ ﻏو تی تاسﯥ به يﯥ يو امت ک ی وای‪ ،‬خو هﻐه ﭼﯥ وک‬ ‫وﻏواړي بﯥ ﻻرې کوي يﯥ او ﭼاته ﭼﯥ وﻏواړي هدايت کوي او له تاسﯥ‬ ‫به حتﻤا ً ستاسﯥ د اﻋﻤالو ﭘو تنه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬او تاسﯥ خپل قسﻤونه ﭘه خپﻠو من ونو کﯥ د فرٻب وسيﻠه مه جوړوئ‬ ‫ﭼﯥ وک له ودرٻدو وروسته و وٻ ي او تاسﯥ د هﻐه خﺒرې جزا‬ ‫و ورئ ﭼﯥ د ﷲ ﻻرې مو منع ک ې او ستاسﯥ لپاره يو لوی ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬او د ﷲ وﻋده د ل ې ﯥ لپاره مه خر وئ‪ .‬ه ﭼﯥ له ﷲ سره دي‬ ‫ستاسﯥ لپاره ﻏوره دي که تاسﯥ ﭘوه شئ‪.‬‬ ‫‪ -٩۶‬ه ﭼﯥ تاسﯥ سره دي هﻐه به ختﻢ شﻲ او ه ﭼﯥ له ﷲ سره دي‬ ‫هﻐه ﭘاتﯥ کﯧ ي‪ .‬او وک ﭼﯥ ﺻﺒر وک ي‪ ،‬موږ به ورته د خپﻠو و‬ ‫کارونو اجر حتﻤا ً ورک و‪ ٩٧ .‬وک ﭼﯥ نﯧک کار وک ي‪ ،‬که ه وي‬

‫‪260‬‬

‫که س ی‪ ،‬ﭘه دې شرط ﭼﯥ مومن وي‪ ،‬نو موږ به ورته ژوند ورک و‪ ،‬يو‬ ‫ه ژوند او هﻐوی ﭼﯥ ه کوي‪ ،‬موږ به يﯥ ورته بهترينه بدله ورک و‪.‬‬ ‫‪ -٩٨‬نو تاسﯥ ﭼﯥ کﻠه قرآن لولئ له شيﻄان مردوده د ﷲ ﭘناه وﻏواړئ‪.‬‬ ‫‪ -٩٩‬د هﻐه زور ﭘه هﻐو خﻠﮑو نه رسﻲ ﭼﯥ ايﻤان لري او ﭘه خپل رب‬ ‫توکل کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٠٠‬د هﻐه زور يوازې ﭘه هﻐو خﻠﮑو رسﯧ ي ﭼﯥ اړيﮑه ورسره لري‬ ‫او هﻐوی ﭼﯥ له ﷲ سره شرک کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬او کﻠه ﭼﯥ موږ د يوه آيت ای له بل آيت سره بدلوو او ﷲ ه‬ ‫ﭘوهﯧ ي ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ نازلوي يﯥ‪ ،‬نو هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا دې ﭘخپﻠه‬ ‫جوړ ک ی‪ .‬بﻠﮑﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪ -١٠٢ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ دا روح القدس ستا د رب له طرفه ﭘه حق سره را نازل ک ی ﭼﯥ‬ ‫هﻐه د خپل ايﻤان خاوندان ثابت قدمه وساتﻲ او هدايت او زٻري وي د‬ ‫فرمانﺒردارو لپاره‪.‬‬ ‫‪ -١٠٣‬او موږ ﭘوهﯧ و ﭼﯥ دا خﻠک وايﻲ ﭼﯥ ده ته خو يﯥ يو کس ور‬ ‫يﻲ‪ .‬کوم کس ته يﯥ ﭼﯥ هﻐوی منسوبوي‪ ،‬د هﻐه ژبه ﻋجﻤﻲ ده او دا‬ ‫قرآن ﭘه رو انه ﻋربﻲ ژبه دی‪ -١٠۴ .‬بﯧشﮑه وک ﭼﯥ د ﷲ ﭘه آيتونو‬ ‫ايﻤان نه راوړي‪ ،‬ﷲ هﻐوی ته هﯧ ﮑﻠه ﻻر نه يﻲ او هﻐوی لپاره له‬ ‫درده ډکه جزا ده‪ -١٠۵ .‬دروغ خو هﻐه خﻠک جوړوي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه آيتونو‬ ‫ايﻤان نه لري او هﻤدا خﻠک دروﻏجن دي‪.‬‬ ‫‪ -١٠۶‬وک ﭼﯥ له ايﻤان راوړولو وروسته له ﷲ نه منﮑر شﻲ‪ ،‬بﯥ له‬ ‫هﻐو ﭼﯥ زور ﭘرې شوی وي ﭘه دې شرط ﭼﯥ زړه يﯥ ﭘه ايﻤان کﻠک‬ ‫وي‪ ،‬ليﮑن وک ﭼﯥ ﭘه خﻼص زړه منﮑر شﻲ‪ ،‬نو ﭘه داسﯥ خﻠﮑو به د‬ ‫ﷲ ﻋضب وي او هﻐوی ته به لويه جزا وي‪ -١٠٧ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی د آخرت ﭘه بدل کﯥ د دنيا ژوند خوښ ک ی او ﷲ منﮑرانو ته ﻻره‬

‫‪261‬‬

‫نه يﻲ‪ -١٠٨ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﷲ يﯥ ﭘه زړونو او ﻏوږونو او‬ ‫ستر و مهر ل ولی‪ ،‬او دا خﻠک بالﮑل ﻏافل دي‪ ١٠٩ .‬حتﻤﻲ ده ﭼﯥ‬ ‫آخرت کﯥ به دا خﻠک ﭘه تاوان کﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -١١٠‬بيا ستا رب د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﭘه امتحان کﯥ له اﭼول کﯧدو‬ ‫وروسته يﯥ هجرت وک ‪ ،‬بيا يﯥ جهاد وک او قايﻢ ﭘاتﯥ شول‪ ،‬نو له دې‬ ‫خﺒرو وروسته بﯧشﮑه ستا رب ب ونﮑی او مهربان دی‪ -١١١ .‬هﻐه ورځ‬ ‫ﭼﯥ هر وک به ﭘه کﯥ ﭘه خپﻠه طرفدارۍ خﺒره کوي‪ .‬او هر ﭼا ته به د‬ ‫هﻐو د ک و )کارونو( ﭘوره بدل ورکول کﯧ ي او ﭘه هﻐوی به ظﻠﻢ نه‬ ‫کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١١٢‬او ﷲ د يوه داسﯥ کﻠﻲ د خﻠﮑو بيان کوي ﭼﯥ ﭘه امن او اطﻤينان‬ ‫کﯥ وو‪ .‬هﻐوی ته خپل رزق له هر اړخه ﭘه خﻼص م را رسﯧده‪ .‬بيا‬ ‫هﻐوی د ﷲ ﭘه نﻌﻤتونو ناشﮑري وک له نو ﷲ د هﻐوی د اﻋﻤالو له وجﯥ‬ ‫ﭘه هﻐوی د لوږې او وٻرې خوند وليده‪ -١١٣ .‬او هﻐوی ته د هﻐوی له‬ ‫من ه يو رسول راﻏی‪ ،‬نو هﻐوی دروﻏجن وباله‪ ،‬بيا هﻐوی ﻋﺬاب ونيول‬ ‫او هﻐوی ظالﻤان وو‪.‬‬ ‫‪ -١١۴‬نو کوم شيان ﭼﯥ ﷲ حﻼل او ﭘاک درک ي دي له هﻐو وخورئ‬ ‫او د ﷲ د نﻌﻤت شﮑر وک ئ‪ ،‬که تاسﯥ د هﻐه ﻋﺒادت کوئ‪ -١١۵ .‬هﻐه‬ ‫ﭘه تاسﯥ يوازې مرداره او وينه او د خن ير ﻏو ه او هﻐه ه حرام ک ي‬ ‫ﭼﯥ د ﷲ نوم ﭘرې نه وي اخيستل شوی‪ .‬بيا که وک مجﺒور شﻲ ﭘه دې‬ ‫شرط ﭼﯥ نه ﻏو تونﮑی وي او نه له حده تﯧرٻدونﮑی وي‪ ،‬نو ﷲ ب ونﮑی‬ ‫او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١١۶‬او د خپﻠو ژبو د جوړو ک و دروﻏو ﭘه بنس دا مه وايئ ﭼﯥ دا‬ ‫حﻼل دي او دا حرام دي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه ﷲ دروغ تور ﭘورې ک ئ‪ .‬وک‬

‫‪262‬‬

‫ﭼﯥ ﭘه ﷲ دروغ تهﻤت ﭘورې ک ي هﻐوی به کاميابﻲ نه مومﻲ‪-١١٧ .‬‬ ‫هﻐوی دې ل ه ه واخﻠﻲ او د هﻐوی لپاره له درده ډک ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١١٨‬او ﭘه يهودو موږ هﻐه يزونه حرام ک ي وو ﭼﯥ له دې مخﮑﯥ‬ ‫مو درته ويﻠﻲ‪ ،‬ﭼﯥ موږ ﭘه هﻐوی ظﻠﻢ نه دی ک ‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘه‬ ‫ان ظﻠﻢ کاوه‪.‬‬ ‫‪ -١١٩‬بيا ستا رب د هﻐو لپاره ﭼﯥ ﭘه ناﭘوه کﯥ يﯥ بدي ک ې او بيا يﯥ‬ ‫توبه ويستﯥ او ان يﯥ اﺻﻼح ک ی‪ ،‬نو ستا رب له هﻐه وروسته‬ ‫ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢٠‬بﯧشﮑه ابراهيﻢ يو بﯧل امت و‪ ،‬د ﷲ فرمانﺒردار و او د هﻐه لور ته‬ ‫سﻢ و او هﻐه ﭘه شرک کونﮑو کﯥ نه و‪ -١٢١ .‬هﻐه د هﻐه )ﷲ( د نﻌﻤتونو‬ ‫شﮑر زار و‪ .‬ﷲ هﻐه ﻏوره ک ‪ ،‬او د سﻤﯥ ﻻرې رهنﻤايﻲ يﯥ ورته‬ ‫وک له‪ -١٢٢ .‬او موږ هﻐه ته ﭘه دنيا کﯥ هﻢ کاميابﻲ ورک له او ﭘه آخرت‬ ‫کﯥ به هﻢ ﭘه و خﻠﮑو کﯥ وي‪ -١٢٣ .‬بيا موږ تاته وحﯥ وک له ﭼﯥ د‬ ‫ابراهيﻢ د طريقﯥ ﭘيروي وک ه ﭼﯥ ﭘه سﻢ کاره و او ﭘه شرک کونﮑو کﯥ‬ ‫نه و‪.‬‬ ‫‪ -١٢۴‬ثﺒت يوازې ﭘه هﻐو خﻠﮑو ﻋائد شوی و ﭼﯥ ﭘه کﯥ اختﻼف يﯥ‬ ‫ﻻره‪ .‬او بﯧشﮑه ستا رب به د قيامت ﭘه ورځ د هﻐوی ترمن د هﻐه خﺒرې‬ ‫فيﺼﻠه وک ي ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ اختﻼف کاوه‪.‬‬ ‫‪ -١٢۵‬د خپل رب ﻻرې ته ﭘه حﮑﻤت او ه نﺼيحت )سره( بﻠنه ورک ه‬ ‫او هﻐوی سره ﭘه ه طريقه بحث وک ه‪ .‬بﯧشﮑه ستا رب ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫وک د هﻐه له ﻻرې خﻄا شوی او هﻐوی هﻢ ه ﭘﯧژنﻲ ﭼﯥ ﭘه ﻻره‬ ‫روان دي‪.‬‬ ‫‪ -١٢۶‬او که تاسﯥ بدل اخﻠئ‪ ،‬نو هومره بدل واخﻠئ ﭼﯥ تاسﯥ سره شوي‬ ‫دي‪ ،‬او که تاسﯥ ﺻﺒر وک ئ‪ ،‬نو هﻐه ﺻﺒر کونﮑو ته ډٻره ﻏوره ده‪.‬‬

‫‪263‬‬

‫‪ -١٢٧‬او ﺻﺒر وک ه او ستا ﺻﺒر د ﷲ ﭘه توفيق کﯧ ي او د هﻐوی ﻏﻢ‬ ‫مه کوه او هﻐوی ﭼﯥ هر تدبير کوي‪ ،‬زړه ﭘرې مه تنﮑوه‪.‬‬ ‫‪ -١٢٨‬بﯧشﮑه ﷲ له هﻐو خﻠﮑو سره دی ﭼﯥ ﭘرهﯧز ار دي او نﯧﮑﻲ‬ ‫کونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫سوره بني اسرائيل ‪١٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫٭ ‪ -١‬ﭘاک دی هﻐه )ذات( ﭼﯥ يو يﯥ وړ يوه شپه خپل بنده د مسجد حرام‬ ‫نه لرې تر اﻻقﺼی جومات ﭘورې ﭼﯥ ﭼاﭘﯧريال يﯥ موږ بابرکته ک ی‬ ‫دی‪ ،‬تر و هﻐه ته ينﯥ ن ﯥ و يﻲ‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه اورٻدونﮑی او ليدونﮑی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٢‬او موږ موسی ته کتاب ورک او هﻐه مو د بنﻲ اسرائيﻠو لپاره ﻻر ود‬ ‫ک ﭼﯥ له ما بﻐير بل وک خپل کارساز مه ه‪ -٣ .‬تاسﯥ د هﻐو خﻠﮑو‬ ‫اوﻻد يئ ﭼﯥ له نوح سره موږ سپاره ک ئ‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه شﮑر زاره بنده‬ ‫و‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او موږ بنﻲ اسرائيﻠو ته ﭘه کتاب کﯥ وويل ﭼﯥ تاسﯥ به دوه ﻠه )د‬ ‫شام( ﭘه ﻤﮑه فساد کوئ او ډٻره سرکشﻲ به ايئ‪ -۵ .‬بيا ﭼﯥ ﭘه هﻐه‬ ‫کﯥ لوم ۍ وﻋده راﻏﻠه نو موږ تاسﯥ ته خپل بنده ان درولﯧ ل‪ ،‬ډٻر‬ ‫زورور‪ .‬هﻐوی ﭘه کورونو در ننوتل او وﻋده ﭘوره شوه‪ -۶ .‬بيا موږ‬ ‫تاسﯥ ته ﭘه هﻐوی امتياز درک او ﭘه مال او اوﻻد مو ستاسﯥ مرسته‬ ‫وک له او تاسﯥ مو ﭘه شﻤﯧر کﯥ زيات ک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٧‬که تاسﯥ ه کارونه وک ئ له ان سره به ه وک ئ او که بد کارونه‬ ‫کوئ بيا به هﻢ له ان سره بد کوئ‪ .‬بيا ﭼﯥ د دويﻤﯥ وﻋدې وخت راﻏی‬ ‫نو موږ نور بنده ان ور ولﯧ ل ﭼﯥ هﻐوی ستاسﯥ مخونه وران ک ي او‬

‫‪264‬‬

‫مسجد )بيت الﻤقدس( ته ننو ﻲ لﮑه ن ه ﭼﯥ مخﮑﯥ ور ننوتﻲ وو او ﭘه‬ ‫ه يﯥ ﭼﯥ وس ورسﯧ ي هﻐه برباد ک ي‪ -٨ .‬لرې نه ده ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫رب ﭘه تاسﯥ رحﻢ وک ي‪ .‬او که تاسﯥ بيا هﻐسﯥ وک ئ نو موږ به هﻢ‬ ‫هﻐسﯥ وک و او موږ جهنﻢ د منﮑرانو لپاره زندان ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -٩‬بﯧشﮑه دا قرآن هﻐه ﻻر يﻲ ﭼﯥ بيخﻲ سيده ده او زٻری ورکوي د‬ ‫ايﻤان خاوندانو ته ﭼﯥ ه ﻋﻤﻠونه کوي د هﻐوی د لپاره لوی اجر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او دا ﭼﯥ خﻠک آخرت نه منﻲ‪ ،‬د هﻐوی لپاره موږ له درده ډک‬ ‫ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -١١‬او انسان بدي ﻏواړي‪ ،‬داسﯥ لﮑه ن ه ﭼﯥ هﻐوی بايد ﯧ ه‬ ‫وﻏواړي او انسان ډٻره تادي کوي‪ -١٢ .‬او موږ شپه او ورځ دوه ن ﯥ‬ ‫جوړې ک لﯥ‪ .‬بيا موږ د شپﯥ ن ه ﭘاکه ک له او د ور ﯥ ن ه مو رو انه‬ ‫ک له ﭼﯥ تاسﯥ د خپل رب فضل ول وئ او تاسﯥ د کﻠونو شﻤﯧر او حساب‬ ‫مﻌﻠوم ک ئ‪ .‬او موږ هر ه ه ﭘه رو انه ډول بيان ک ي دي‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬او موږ د هر انسان قسﻤت د هﻐه له ﻏاړې سره ت لی دی‪ .‬او موږ‬ ‫به د قيامت ﭘه ورځ ورته يو کتاب را وباسو ﭼﯥ هﻐو به يﯥ ﭘرانيستی‬ ‫ومومﻲ‪ -١۴ .‬ولوله خپل کتاب‪ .‬نن خپل حساب اخيستﻠو لپاره ته ﭘخپﻠه‬ ‫کافﻲ يﯥ‪ -١۵ .‬وک ﭼﯥ د هدايت ﭘه ﻻره ﻲ‪ ،‬د ان لپاره ﻲ‪ .‬او‬ ‫وک ﭼﯥ بﯥﻻرٻتوب کوي هﻐه هﻢ د خپل تاوان لپاره بﯥ ﻻرې وي‪ .‬او‬ ‫هﯧ ﭘﯧ ی ﭘورته کونﮑی به د بل ﭘﯧ ی نه ﭘورته کوي‪ .‬او موږ هﯧ ﮑﻠه‬ ‫)ﭼاته( جزا نه ورکوو تر و ﭼﯥ رسول ور ونه لﯧ و‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او کﻠه ﭼﯥ موږ کوم کﻠی هﻼکول وﻏواړو نو د هﻐوی خوش ﻋيشه‬ ‫خﻠﮑو ته حﮑﻢ کوو‪ ،‬بيا هﻐوی نافرمانﻲ ﭘيﻠوي‪ .‬بيا ﭘه هﻐوی خﺒره ثابتﯧ ي‪.‬‬ ‫بيا موږ هﻐه کﻠی تﺒاه او بربادوو‪ -١٧ .‬او له نوح وروسته موږ ومره‬

‫‪265‬‬

‫قومونه هﻼک ک ل‪ .‬او ستا رب کافﻲ دی د خپﻠو بنده انو ﭘه ناهونو‬ ‫ﭘوهﯧدلو او د هﻐوی ليدلو لپاره‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬او وک ﭼﯥ ﻋاجﻠه )دنيا( ﻏواړي‪ ،‬هﻐه ته يﯥ له هﻤدې ورکوو‬ ‫ومره ﭼﯥ موږ ورکول وﻏو تل‪ .‬بيا موږ د هﻐوی لپاره دوزخ اکﻠی‬ ‫دی‪ ،‬هﻐوی به هﻠته ور ننو ﻲ ﭘه بدل حال او ر ل شوی‪ -١٩ .‬او ﭼا ﭼﯥ‬ ‫آخرت وﻏو تل او د هﻐه لپاره يﯥ من ې وک ې ﭼﯥ هﻤدا يﯥ )اﺻﻠﻲ(‬ ‫من ې دي او هﻐه مومن وي‪ ،‬نو داسﯥ خﻠﮑو ه ﯥ به قﺒولﯥ شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬موږ يﯥ هر يوه ستا د رب له بخششه ورکوو هﻐوی ته هﻢ او دوی‬ ‫ته هﻢ‪ .‬او ستا د رب بخشش ﭘه ﭼا بند نه دی‪ -٢١ .‬و وره موږ يو تر بل‬ ‫ن ه فوقيت ورک ی دی‪ .‬او يقينا ً آخرت نور هﻢ لوی دی د درجﯥ او‬ ‫فضيﻠت له مخﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬نو له ﷲ سره بل مﻌﺒود مه جوړوه نﻲ ته به مﻼمته او بﯥ کسه‬ ‫شﯥ‪ -٢٣ .‬او ستا رب ﭘرٻﮑه ک ې ده ﭼﯥ له هﻐه بﻐير د بل ﭼاته ﻋﺒادت‬ ‫مه کوئ او مور او ﭘﻼر سره ه سﻠوک کوئ‪ .‬که ﭘه هﻐوی کﯥ يو يا‬ ‫دواړه ستاسﯥ ﭘه مﺦ کﯥ زاړه شﻲ‪ ،‬نو اُف ورته مه کوئ او مه ورسره‬ ‫جنګ کوئ‪ ،‬او هﻐوی سره ﭘه احترام خﺒرې کوئ‪ -٢۴ .‬او د هﻐوی مخﯥ‬ ‫ﭘه نرم او ﻋاجزۍ ﻻسونه وﻏ وئ او ووايئ ﭼﯥ ای ربه‪ ،‬ﭘه دوی‬ ‫دواړو رحﻢ وک ه لﮑه ن ه ﭼﯥ دوی زه ﭘه ماشومتوب کﯥ ﭘالﻠی يﻢ‪-٢۵ .‬‬ ‫ستاسﯥ رب ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه زړونو کﯥ ه دي‪ .‬که تاسﯥ‬ ‫نﯧﮑان شئ نو هﻐه توبه کونﮑﻲ ب ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او خپﻠوانو او مسﮑينانو او مسافرو ته د هﻐوی حق ورک ئ‪ .‬او‬ ‫اسراف )فضول خر ﻲ( مه کوئ‪ -٢٧ .‬بﯧشﮑه فضول خرڅ کونﮑﻲ د‬ ‫شيﻄان ورونه دي او شيﻄان د خپل رب ډٻر ناشﮑره دی‪ -٢٨ .‬که تاسﯥ‬

‫‪266‬‬

‫د خپل رب د فضل ﭘه انتظار يئ ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ تﻤه ده‪ ،‬له هﻐوی مﺦ‬ ‫اړولو ته مجﺒور شئ‪ ،‬نو خﺒرې ورسره ﭘه نرم وک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬او مه خپل ﻻسونه )د بخل له وجﯥ( ﭘه ﻏاړه کﯥ اﭼوئ او مه يﯥ‬ ‫بيخﻲ خﻼص ﭘرٻ دئ ﭼﯥ تاسﯥ )يﯥ له وجﯥ( مﻼمته او ﻋاجز شئ‪-٣٠ .‬‬ ‫بﯧشﮑه ستا رب ﭼﯥ ﭼا ته وﻏواړي ډٻر رزق ورکوي او ﭼاته ﭼﯥ‬ ‫وﻏواړي تن وي يﯥ‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د خپﻠو بنده انو ﭘﯧژندونﮑی او ليدونﮑی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او خپل بچﻲ د مﻔﻠس له وٻرې مه وژنئ‪ ،‬موږ هﻐوی ته هﻢ رزق‬ ‫ورکوو او تاسﯥ ته هﻢ‪ .‬بﯧشﮑه د هﻐوی وژل لويه ناه ده‪ -٣٢ .‬او زنا ته‬ ‫مه ن دې کﯧ ئ‪ ،‬هﻐه بﯥ حيايﻲ ده او بده ﻻر ده‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬او کوم ژوندی ﭼﯥ ﷲ محترم ر ولی دی هﻐه مه وژنئ م ر ﭘه‬ ‫حقه‪ .‬او وک ﭼﯥ ناحقه ووژل شﻲ‪ ،‬نو موږ د هﻐه وارث ته اختيار‬ ‫ورک ی دی‪ .‬نو هﻐه دې ﭘه قتل کﯥ له حده نه و ﻲ او هﻐه سره به مرسته‬ ‫وشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او د يتيﻢ مال ته مه ن دې کﯧ ئ‪ ،‬م ر ن ه ﭼﯥ بهتره وي‪ .‬تر هﻐﯥ‬ ‫ﭼﯥ هﻐه د بﻠوغ ﻋﻤر ته ورسﯧ ي‪ .‬او وﻋده ﭘوره کوئ‪ ،‬بﯧشﮑه د وﻋدې‬ ‫ﭘو تنه به کﯧ ي‪ -٣۵ .‬او کﻠه ﭼﯥ ناپ او تول کوئ‪ ،‬نو ﭘوره او ﭘه سﻤه‬ ‫تﻠه يﯥ کوئ‪ .‬دا ﻏوره طريقه ده او د دې انجام هﻢ ه دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او ﭘه هﻐه خﺒرې ﭘسﯥ مه ه ﭼﯥ ته ﭘرې نه ﭘوهﯧ ې‪ .‬بﯧشﮑه د‬ ‫ﻏوږونو او ستر و او زړه ﭘو تنه به له ولو انسانانو کﯧ ي‪ -٣٧ .‬او ﭘه‬ ‫ﻤﮑه ﭘه ﻏرور مه ر ه‪ .‬نه ﻤﮑه شانﻼی شﯥ او نه د ﻏرونو لوړو ته‬ ‫رسﯧدﻻی شﯥ‪ -٣٨ .‬دا ول بد کارونه ستا د رب ﭘه نزد ناخو ه دي‪.‬‬

‫‪267‬‬

‫‪ -٣٩‬دا ولﯥ هﻐه خﺒرې دي ﭼﯥ ستا رب له حﮑﻤته تاته وحﯥ ک ې دي‪.‬‬ ‫او له ﷲ سره مﻌﺒود مه جوړوه‪ ،‬نﻲ مﻼمته او ر ل شوی به جهنﻢ کﯥ‬ ‫واﭼول شﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬ايا ستاسﯥ رب تاسﯥ ته زامن ﻏوره ک ي او درک ي دي او ان ته‬ ‫يﯥ له مﻼيﮑو لو ﯥ جوړې ک ي‪ .‬بﯧشﮑه تاسﯥ ډٻره سخته خﺒره کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او موږ ﭘه دې قرآن کﯥ مختﻠف ډول بيان ک ی ﭼﯥ هﻐوی نﺼيحت‬ ‫ترﻻسه ک ي‪ .‬خو د هﻐوی بﯧزاري ﻻ ﭘسﯥ زياتﯧ ي‪ -۴٢ .‬ووايه ﭼﯥ که‬ ‫د ﷲ تر نګ نور مﻌﺒودان وای لﮑه دا خﻠک ﭼﯥ وايﻲ‪ ،‬نو هﻐوی به د‬ ‫ﻋرش خاوند طرف ته ﻻر ﭘيدا ک ې وای‪ -۴٣ .‬ﷲ تر هﻐه ه ﭘاک او‬ ‫لوړ دی ﭼﯥ دا خﻠک يﯥ وايﻲ‪ -۴۴ .‬اووه آسﻤانونه او ﻤﮑﯥ او ه ﭼﯥ‬ ‫ﭘه دې کﯥ دي‪ ،‬ول د هﻐه ﭘاکﻲ بيانوی‪ .‬او هﯧ داسﯥ شی نشته ﭼﯥ له‬ ‫ستاينﯥ سره د هﻐه ﭘاکﻲ نه بيانوي‪ .‬خو تاسﯥ د هﻐو ﭘه تسﺒيح نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه د حﻠﻢ خاوند او ب ونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او کﻠه ﭼﯥ ته قرآن لولﯥ نو موږ ستاسﯥ او هﻐو خﻠﮑو ترمن يوه‬ ‫ﭘرده حائﻠوو ﭼﯥ آخرت نه منﻲ‪ -۴۶ .‬او موږ د هﻐوی ﭘه زړونو ﭘرده‬ ‫اﭼوو ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې ﭘوه نه شﻲ او د هﻐوی ﭘه ﻏوږونو کﯥ دروندوالی‬ ‫ﭘيدا کوو ﭼﯥ کﻠه ته ﭘه قرآن کﯥ يوازې د خپل رب ذکر کوې‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫در نه ﭘه کرکه مﺦ اړوي‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او موږ ﭘوهﯧ و ﭼﯥ هﻐوی کﻠه تاته ﻏوږ ږدي نو د ه لپاره يﯥ‬ ‫اوري او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی خپﻠو کﯥ ﭘ ﯥ خﺒرې کوي‪ .‬دا ظالﻤان وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ خو د يوه جادو پﻠﻲ انسان ﭘسﯥ روان يئ‪ -۴٨ .‬و وره ستا ﭘه هﮑﻠه‬ ‫هﻐوی ن ه خﺒرې جوړوي‪ .‬دا خﻠک ورکه شوې ﻻره نه شﻲ موندﻻی‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ کﻠه موږ ه وکﻲ او مﯧده شو نو ايا موږ به بيا له‬ ‫سره را ژوندي کﯧ و‪ -۵٠ .‬ووايه که تاسﯥ تي ه يا اوسپنه شئ‪ -۵١ .‬يا‬

‫‪268‬‬

‫بل هر هﻐه شی ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه خيال تر دې هﻢ کﻠک وي‪ .‬بيا به هﻐوی‬ ‫ووايﻲ هﻐه وک دی ﭼﯥ موږ به بﯧرته را ژوندي کوي‪ .‬ووايه هﻤاﻏه‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه لوم ي ل ﭘيدا ک ي يئ‪ .‬بيا به هﻐوی تاته سر خو وي‬ ‫او وايﻲ به ﭼﯥ دا به کﻠه کﯧ ي‪ .‬ووايه ﻋجيﺒه نه ده ﭼﯥ د هﻐه وخت را‬ ‫ن دې شوی وي‪ -۵٢ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ را بولﻲ نو تاسﯥ به د‬ ‫هﻐه حﻤد کوئ او د هﻐه ﭘه بﻠنه به را ئ او تاسﯥ به داسﯥ ئ ﭼﯥ ډٻر‬ ‫ل وخت ﭘاتﯥ شوي يئ‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬او زما بنده انو ته ووايه ﭼﯥ هﻐه خﺒره وک ي ﭼﯥ بهتره وي‪.‬‬ ‫شيﻄان د هﻐوی ترمن فساد اﭼوي‪ .‬بﯧشﮑه شيﻄان د انسان ﮑاره د ﻤن‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬ستا رب تاسﯥ ډٻر ه ﭘﯧژنﻲ‪ ،‬که هﻐه وﻏواړي ﭘه تاسﯥ به رحﻢ‬ ‫وک ي يا که هﻐه وﻏواړي نو تاسﯥ ته به ﻋﺬاب درک ي‪ .‬او موږ ته د‬ ‫هﻐوی مسوول نه يﯥ لﯧ لی‪ -۵۵ .‬او ستا رب ه ﭘﯧژنﻲ هﻐه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑه دي او موږ ينو نﺒيانو ته ﭘه ينو فضيﻠت ورک ی‬ ‫دی او موږ داؤد ته زبور ورک ی‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬ووايه هﻐو را وبولئ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له ﷲ بﻐير مﻌﺒودان ئ‪ .‬هﻐوی‬ ‫نه له تاسﯥ د کوم دمﺼيﺒت د لرې کولو واک لري او نه هﻐه دا بدلوﻻی‬ ‫شﻲ‪ -۵٧ .‬دوی ﭼﯥ وک را بولﻲ‪ ،‬هﻐوی ﭘخپﻠه د خپل رب ن دٻﮑت‬ ‫ل وي ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ وک ډٻر ن دې شﻲ‪ .‬او هﻐوی د خپل رب د‬ ‫رحﻤت ﭘه تﻤه دي‪ .‬او د هﻐه له ﻋﺬابه وٻرٻ ي‪ .‬واقﻌا ً ستا د رب ﻋﺬاب د‬ ‫وٻرٻدو دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬او هﯧ يو کﻠی داسﯥ نه دی ﭼﯥ موږ يﯥ له قيامت مخﮑﯥ هﻼک نه‬ ‫ک و يا سخت ﻋﺬاب ور نه ک و‪ .‬دا خﺒره ﭘه کتاب کﯥ ليﮑل شوې ده‪.‬‬

‫‪269‬‬

‫‪ -۵٩‬او موږ له ن و لﯧ لو ايسار نه ک و‪ ،‬نو دې ﭼﯥ مخﮑينيو خﻠﮑو هﻐه‬ ‫دروغ وبﻠﻠﯥ‪ .‬او موږ ثﻤود ته او ه ورک له د هﻐوی د ﭘوهولو لپاره‪ .‬بيا‬ ‫يﯥ ﭘه هﻐﯥ ظﻠﻢ وک ‪ .‬او ن ﯥ موږ يوازې وٻرٻدونﮑو ته لﯧ و‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬او کﻠه ﭼﯥ موږ تاسﯥ ته وويل ﭼﯥ ستاسﯥ رب خﻠک ﭘه ولﮑه کﯥ‬ ‫نيولﻲ دی او کوم خوب ﭼﯥ موږ تاسﯥ ته و وده هﻐه يوازې د خﻠﮑو‬ ‫ازمايﻠو لپاره وه‪ ،‬او هﻐه ونه هﻢ ﭼﯥ ﭘه قرآن کﯥ يﯥ ﻏندنه شوې ده‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬او کﻠه ﭼﯥ موږ مﻼيﮑو نه وويل ﭼﯥ آدم ته سجده وک ئ نو هﻐوی‬ ‫سجده وک له‪ ،‬م ر ابﻠيس ونه ک ه‪ .‬هﻐه وويل ايا زه داسﯥ شخص ته‬ ‫سجده وک م ﭼﯥ تا له خاورې جوړ ک ی دی‪ -۶٢ .‬هﻐه وويل‪ ،‬ته و وره‪،‬‬ ‫دا شخص ﭼﯥ تا ورته ﭘه ما )لوړ( ﻋزت ورک ی دی که ته ماته د قيامت‬ ‫د ور ﯥ ﭘورې مهﻠت راک ې نو زه به ل و خﻠﮑو بﻐير د ده ول اوﻻد ﭘه‬ ‫خپﻠه ﻻر ک م‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬ﷲ وويل ﭼﯥ ور ه‪ ،‬ﭘه هﻐو کﯥ ﭼﯥ هر يو ستا مﻠ ری شو نو‬ ‫دوزخ ستاسﯥ د ولو بدله ده‪ -۶۴ .‬او ﭘه هﻐو کﯥ ﭼﯥ ﭘه هر يو ستا وس‬ ‫ورسﯧده‪ ،‬نو ﭘه خپل ﻏ يﯥ قدمونه بﯥ ﻻره ک ې او ﭘه هﻐوی خپل سپاره‬ ‫او ﭘياده ور خوشﯥ ک ه او د هﻐوی ﭘه مال او اوﻻد کﯥ د هﻐوی شريک‬ ‫بﻐير هﯧ نه ده‪.‬‬ ‫شه او هﻐوی سره وﻋده وک ه‪ .‬او د شيﻄان وﻋده له‬ ‫‪ -۶۵‬بﯧشﮑه وک ﭼﯥ زما بنده ان دي ﭘه هﻐوی به ستا زور ونه رسﯧ ي‬ ‫او ستا رب د کارسازۍ لپاره کافﻲ دی‪.‬‬ ‫‪ -۶۶‬ستاسﯥ رب هﻐه دی ﭼﯥ ستاسﯥ لپاره ﭘه سﻤندر کﯥ ک ت ر وي‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐه ﭘه فضل ل ون وک ئ‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘه تاسﯥ مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬او کﻠه ﭼﯥ سﻤندر کﯥ ﭘه تاسﯥ کوم آفت را ﻲ نو تاسﯥ هﻐه مﻌﺒودان‬ ‫هﯧروئ ﭼﯥ له ﷲ بﻐير به مو رابﻠل‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه )ﷲ( تاسﯥ د وﭼﯥ خوا‬ ‫ته بچ کوي نو تاسﯥ بيا سرﻏ ونه کوئ‪ .‬او انسان ډٻر ناشﮑره دی‪.‬‬

‫‪270‬‬

‫‪ -۶٨‬ايا تاسﯥ دا وٻره نه لرئ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ د وﭼﯥ خوا ته راوړي او ﭘه‬ ‫ﻤﮑه مو ننﺒاسﻲ يا ﭘه تاسﯥ کا ﻲ وروونﮑﯥ سيﻠ را ولﯧ ي‪ ،‬بيا به تاسﯥ‬ ‫هﯧ وک خپل کارساز ونه مومئ‪ -۶٩ .‬بيا تاسﯥ دا وٻره نه لرئ ﭼﯥ هﻐه‬ ‫به تاسﯥ بيا سﻤندر ته يوسﻲ او ﭘه تاسﯥ د هوا سخت توﭘان راولﻲ او‬ ‫تاسﯥ د خپل انﮑار له وجﯥ ﻏرق ک ي‪ .‬بيا به تاسﯥ زموږ هﯧ وک‬ ‫تﻌقيﺒونﮑی ونه مومئ‪.‬‬ ‫‪ -٧٠‬او موږ د آدم اوﻻد ته ﻋزت ورک او موږ هﻐوی ﭘه وﭼه او اوبو‬ ‫کﯥ سپاره ک ل او هﻐوی ته مو د ﭘاکو يزونو رزق ورک او موږ هﻐوی‬ ‫ته ﭘه خپﻠو ډٻرو مخﻠوقاتو فوقيت ورک ‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ موږ هره ډله د هﻐوی له ﻻر ود سره را‬ ‫وﻏواړو‪ .‬نو د ﭼا اﻋﻤال نامه ﭼﯥ ﭘه ﭼپ ﻻس کﯥ ورکول کﯧ ي هﻐوی‬ ‫به خپﻠه اﻋﻤال نامه لولﻲ او له هﻐوی سره به يوه ذره بﯥﻋدلﻲ نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬او وک ﭼﯥ ﭘه دې دنيا ړوند و‪ ،‬هﻐه به آخرت کﯥ هﻢ ړوند وي‬ ‫او له ﻻرې به ډٻر زيات لرې وي‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬او ن دې وه ﭼﯥ دا خﻠک تا ﭘه فتنه کﯥ واﭼوي او له هﻐه ه دې‬ ‫لرې ک ي ﭼﯥ موږ يﯥ تاته وحﯥ ک ې وه‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ته له هﻐه‬ ‫)وحﯥ( بﻐير زموږ لور ته ﻏﻠﻄه خﺒره منسوبه ک ې او بيا به هﻐوی ته‬ ‫خپل مﻠ ری ک ی وای‪ -٧۴ .‬او که موږ ته نه وای کﻠک ک ی‪ ،‬نو ن دې‬ ‫وه ﭼﯥ ته د هﻐوی لور ته ل ه ور مات شﯥ‪ -٧۵ .‬بيا به موږ ﭘه تا د‬ ‫ژوند او مرګ دواړو دوه ﭼنده )ﻋﺬاب( خوند ليدلی وای‪ .‬له هﻐه وروسته‬ ‫به تا زموږ ﭘه مقابل کﯥ هﯧ مرستندوی نه موندﻻی‪.‬‬ ‫‪ -٧۶‬او دې خﻠﮑو له دﻏه وطنه ستا د ويستﻠو ه ه کوله ﭼﯥ تا ترې‬ ‫وباسﻲ‪ .‬او که داسﯥ شوې وای‪ ،‬له تا وروسته به دوی هﻢ ډٻر ل ﭘاتﯥ‬ ‫وای‪ -٧٧ .‬لﮑه ه ﭼﯥ د هﻐه رسوﻻنو ﭘه هﮑﻠه زموږ طريقه را ﭘاتﯥ ده‬

‫‪271‬‬

‫ﭼﯥ له تا مخﮑﯥ مو لﯧ لﻲ وو او ته به زموږ ﭘه طريقه کﯥ بدلون ونه‬ ‫مومﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬لﻤون قايﻢ ک ه د لﻤر له ډوبﯧدو وروسته د شپﯥ تر تيارې ﭘورې او‬ ‫خﺼوﺻا ً د سهار قرأت‪ ،‬بﯧشﮑه د سهار قرأت مشهود وي‪.‬‬ ‫‪ -٧٩‬او د شپﯥ تهجد کوه‪ ،‬دا ستا لپاره نﻔل دي‪ .‬هيﻠه ده ﭼﯥ ستا رب تا ﭘه‬ ‫مقام محﻤود ودروي‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬او ووايه ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ما داخل ک ه ﭘه ر تيا مﯥ داخل ک ه او‬ ‫ما را وباسه ﭘه ر تيا مﯥ را وباسه او ماته له خپﻠه اړخه مرستندويه قوت‬ ‫را وب ه‪ -٨١ .‬او ووايه ﭼﯥ حق راﻏی او باطل له من ه ﻻړ‪ .‬بﯧشﮑه باطل‬ ‫له من ه تﻠونﮑی وو‪.‬‬ ‫‪ -٨٢‬او موږ يﯥ له قرآن نازلوو ﭼﯥ ﭘه کﯥ شﻔا او رحﻤت دی د ايﻤان‬ ‫خاوندانو لپاره‪ ،‬او ظالﻤانو ته له دې د تاوان بﻐير نور هﯧ نه زياتﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬او ﭘه انسان ﭼﯥ کﻠه موږ انﻌام کوو نو هﻐوی اﻋراض کوي او مﺦ‬ ‫اړوي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ ورته تﮑﻠيف رسﯧ ي نو ناهيﻠﻲ کﯧ ي‪ -٨۴ .‬ووايه ﭼﯥ‬ ‫هر وک ﭘه خپﻠه طريقه ﻋﻤل کوي‪ .‬او ستا رب ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ وک ډٻر‬ ‫ﭘه سﻤه ﻻر دی‪.‬‬ ‫‪ -٨۵‬او له تا د روح ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي‪ .‬ووايه ﭼﯥ روح زما د رب ﭘه‬ ‫حﮑﻢ دی‪ .‬او تاسﯥ ته ډٻر ل ﻋﻠﻢ درکول شوی دی‪.‬‬ ‫‪ -٨۶‬او که موږ وﻏواړو له تا به هﻐه هر ه واخﻠو ﭼﯥ موږ درته د‬ ‫وحﯥ ﭘه وسيﻠه درک ي دي‪ ،‬بيا به ته د دې لپاره زموږ ﭘه مقابل کﯥ هﯧ‬ ‫مرستندوی ونه مومﯥ‪ -٨٧ .‬م ر دا يوازې ستا د رب رحﻤت دی‪ ،‬بﯧشﮑه‬ ‫ﭘه تا د هﻐه لوی فضل دی‪ -٨٨ .‬ووايه که تاسﯥ ول انسانان او ﭘيريان‬ ‫را ول شئ ﭼﯥ داسﯥ قرآن جوړ ک ئ‪ ،‬بيا به هﻢ هﻐوی داسﯥ را نه وړی‬ ‫شﻲ‪ ،‬که ه هﻢ هﻐوی د يو بل مرستندوی شﻲ‪.‬‬

‫‪272‬‬

‫‪ -٨٩‬او موږ د خﻠﮑو لپاره ﭘه دې قرآن کﯥ هر ډول مضﻤون ﭘه مختﻠﻔو‬ ‫ب و بيان ک ی‪ ،‬بيا هﻢ زياتره خﻠک ﭘه خپل انﮑار کﻠک دي‪ -٩٠ .‬او هﻐوی‬ ‫وايﻲ ﭼﯥ موږ هﯧ ﮑﻠه ﭘه تا ايﻤان نه راوړو تر و ﭼﯥ ته موږ ته له‬ ‫ﻤﮑﯥ ﭼينه را ونه باسﯥ‪ -٩١ .‬يا ته د کجورو او ان ورو کوم باغ ونه‬ ‫لرې‪ ،‬بيا ته د هﻐه باغ له من ه ويالﯥ روانﯥ ک ه‪ -٩٢ .‬بيا لﮑه ته ﭼﯥ‬ ‫وايﯥ‪ ،‬ﭘه موږ د آسﻤان و ﯥ را وﻏور وه يا ﷲ او مﻼيﮑﯥ زموږ مخﯥ‬ ‫ته راوړه‪ -٩٣ .‬يا ته د سرو زرو کوم کور ولرې يا ته آسﻤان ته ﭘورته‬ ‫شه او موږ ستا ﭘورته کﯧدل هﻢ نه منو تر هﻐﯥ ﭼﯥ تر هﻐه ايه موږ ته‬ ‫کوم کتاب را ﮑته نه ک ې ﭼﯥ موږ يﯥ ولولو‪ .‬ووايه ﭼﯥ زما رب ﭘاک‬ ‫دی‪ ،‬زه خو يوازې يو بشر او د ﷲ رسول يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٩۴‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته هدايت راﻏی نو هﻐوی له ايﻤان راوړلو هﯧ‬ ‫شﻲ ايسار نه ک ل ﭼﯥ هﻐوی ووايل ايا ﷲ يو بشر رسول را لﯧ لی دی‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬ووايه که ﭘه ﻤﮑه مﻼيﮑﯥ وای او ﭘه ﻤﮑه ر ﯧدﻻی نو موږ به‬ ‫ﭘه هﻐوی له آسﻤانه مﻼيﮑه رسول نازل ک ی وای۔۔‪٩۶‬۔۔ ووايه ﭼﯥ ﷲ‬ ‫زما او ستاسﯥ ترمن واه لپاره کافﻲ دی‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د خپﻠو بنده انو‬ ‫ﭘﯧژندونﮑی او ليدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٩٧‬ﷲ ﭼﯥ ﭼا ته ﻻر و يﻲ هﻤاﻏه ﻻر موندونﮑﻲ دي‪ .‬او وک ﭼﯥ‬ ‫هﻐه بﯥ ﻻرې ک ي‪ ،‬نو ته به د هﻐوی لپاره له ﷲ بﻐير بل مرستندوی‬ ‫ونه مومﯥ‪ .‬او موږ به هﻐوی د قيامت ﭘه ورځ ﭘ مخی‪ ،‬ړانده او ونﮑﻲ‬ ‫او کا ه را ﭘورته ک و‪ .‬د هﻐوی ای دوزخ دی‪ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐه اور تت‬ ‫شﻲ موږ بيا يﯥ ﻻ تﯧز ک و‪ -٩٨ .‬دا د هﻐوی بدله ده ﭘه دې خاطر ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی زموږ له ن و انﮑار ک ی دی‪ .‬او ويﯥ ويل ﭼﯥ کﻠه موږ ه وکﻲ‬ ‫او مﯧده شو‪ ،‬نو بيا به له سره را ژوندی او را ﭘورته کﯧ و‪.‬‬

‫‪273‬‬

‫‪ -٩٩‬ايا هﻐو خﻠﮑو نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﷲ آسﻤانونه او ﻤﮑﯥ ﭘيدا ک ي‪،‬‬ ‫هﻐه ﭘه دې قادر دی ﭼﯥ هﻤدې ته ورته بيا ﭘيدا ک ي او هﻐه د دې لپاره‬ ‫يوه موده اکﻠﯥ ده‪ ،‬ﭘه دې کﯥ هﯧ شک نشته‪ .‬ﭘه دې هﻢ ظالﻤان بﯥ انﮑاره‬ ‫ﭘاتﯥ نه شول‪.‬‬ ‫‪ -١٠٠‬ووايه که تاسﯥ زموږ د رحﻤتونو د خزانﯥ مالﮑان وای‪ ،‬نو تاسﯥ‬ ‫به يﯥ د مﺼرف کﯧدو له اندٻ نﯥ حتﻤا ً ﻻس نيوﻻی وای او انسان ډٻر‬ ‫بخيل دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬او موږ موسی ته نهه‪ ٩‬واضح ن ﯥ ورک ي‪ . ،‬نو له بنﻲ اسرائيﻠو‬ ‫ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ کﻠه ورته هﻐه راﻏی‪ ،‬نو فرﻋون ورته وويل ای موسی‪،‬‬ ‫زه فﮑر کوم ﭼﯥ ﭘه تا حتﻤا ً ﭼا جادو ک ی دی‪ -١٠٢ .‬موسی وويل ته ه‬ ‫ﭘوهﯧ ی ﭼﯥ دا )ن ه( د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ رب نازل ک ې‪ ،‬د ستر و‬ ‫ﭘرانيستﻠو لپاره او زه فﮑر کوم ای فرﻋونه‪ ،‬ته حتﻤا ً لﻌنت شوی انسان‬ ‫يﯥ‪ -١٠٣ .‬بيا فرﻋون وﻏو تل ﭼﯥ هﻐوی له خپل وطن نه وباسﻲ‪ .‬نو‬ ‫موږ هﻐه او هﻐه سره ﭼﯥ وک وو ول ﻏرق ک ل‪ -١٠۴ .‬او موږ بنﻲ‬ ‫اسرائيﻠو ته وويل ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه ﻤﮑه اوسئ‪ .‬بيا ﭼﯥ د آخرت وﻋده راشﻲ‬ ‫نو موږ به تاسﯥ ول ﭘه يو ای راولو‪.‬‬ ‫‪ -١٠۵‬او موږ قرآن له حق سره نازل ک ی او هﻐه له حق سره نازل‬ ‫شوی دی‪ .‬او موږ خو ته يوازې زٻری ورکونﮑی او وٻرونﮑی لﯧ لی‬ ‫يﯥ‪ -١٠۶ .‬او موږ قرآن ل ل نازل ک ی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ خﻠﮑو ته ﭘه دمه‬ ‫دمه ووايﯥ‪ .‬او دا موږ ﭘه تدريج نازل ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠٧‬ووايه که تاسﯥ ﭘه دې ايﻤان راوړئ که نه راوړئ‪ ،‬کومو خﻠﮑو‬ ‫ته ﭼﯥ له دې وړاندې ﻋﻠﻢ ورک ل شوی و‪ ،‬دا ﭼﯥ کﻠه د هﻐوی ﭘه مﺦ‬ ‫کﯥ لوستل کﯧ ي‪ ،‬نو هﻐوی ﭘ مخﯥ ﭘه سجده ﭘرٻو ﻲ‪ -١٠٨ .‬او وايﻲ‬

‫‪274‬‬

‫ﭼﯥ زموږ رب ﭘاک دی‪ .‬بﯧشﮑه زموږ د رب وﻋده حتﻤا ً ﭘوره کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬او هﻐوی ﭘ مخﯥ ﭘه ژړا ﭘرٻو ﻲ او قرآن د هﻐوی خشوع زياتوي‪.‬‬ ‫‪ -١١٠‬ووايه که ﷲ يﯥ وبولئ او که رحﻤان يﯥ وبولئ‪ ،‬د هﻐه لپاره ول‬ ‫ه نومونه دي‪ .‬او تاسﯥ لﻤون مه ﭘه لوړ ﻏ کوئ او مه بيخﻲ ﭘ ﭘ‬ ‫)کوئ(‪ .‬او د دواړو ترمن ﻻره خپﻠه ک ئ‪ -١١١ .‬او ووايه ﭼﯥ ولﯥ‬ ‫ﯧ ﯥ د ﷲ دي ﭼﯥ نه اوﻻد لري او نه يﯥ ﭘه ﭘاﭼاه کﯥ شريک شته‪.‬‬ ‫او نه يﯥ د کﻤزورۍ له وجﯥ وک مرستندوی شته‪ .‬او د هﻐه لويﻲ ﭘه‬ ‫ه شان بيانوه‪.‬‬ ‫سوره الکهف ‪١٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬تﻌريف ﷲ لره دی ﭼﯥ ﭘه خپل بنده يﯥ دا کتاب نازل ک ‪ ،‬او ﭘه دې‬ ‫کﯥ يﯥ هﯧ کوږوالی نه دی اي ی‪ -٢ .‬بيخﻲ سﻢ دی‪ ،‬ﭼﯥ هﻐه د ﷲ له‬ ‫طرفه د يوه سخت ﻋﺬاب خﺒرتيا ورک ي‪ .‬او د ايﻤان خاوندانو ته زٻری‬ ‫ورک ي ﭼﯥ وک نﯧک ﻋﻤﻠونه کوي د هﻐوی لپاره ه بدله ده‪ -٣ .‬او‬ ‫هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪ -۴ .‬او هﻐه خﻠک ووٻروي ﭼﯥ وايﻲ ﷲ‬ ‫) ان ته( زوی جوړ ک ی دی‪ -۵ .‬هﻐوی ﭘه دې خﺒره هﯧ نه ﭘوهﯧ ي‬ ‫او نه يﯥ ﭘﻼر نيﮑه )ﭘوهﯧ ي(‪ .‬دا ډٻره درنه خﺒره ده ﭼﯥ د هﻐوی له‬ ‫خولﯥ را و ﻲ‪ ،‬هﻐه يوازې دروغ وايﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶‬کﯧدای شﻲ ته د هﻐوی له وجﯥ خپل ان هﻼک ک ې‪ ،‬که ﭼﯧرې‬ ‫هﻐوی ﭘه دې ايﻤان را نه وړي‪ -٧ .‬ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي موږ هﻐه د‬ ‫ﻤﮑﯥ رونق ک ي ﭼﯥ موږ خﻠک و ورو ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ وک نﯧک‬ ‫ﻋﻤﻠه دی‪ -٨ .‬او موږ به د ﻤﮑﯥ ول شيان يو ﭘاک ميدان ک و‪.‬‬

‫‪275‬‬

‫‪ -٩‬ايا ته دا فﮑر کوې ﭼﯥ د کهف او رقيﻢ اوسﯧدونﮑﻲ زموږ ﭘه ن و کﯥ‬ ‫ﻋجيﺒﯥ ن ﯥ وې۔۔ ‪١٠‬۔۔ کﻠه ﭼﯥ هﻐو وانانو ﻏار ته ﭘناه يوړه‪ ،‬بيا‬ ‫هﻐوی وويل ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ته خپل رحﻤت راک ه او زموږ‬ ‫مﻌامﻠه سﻤه ک ه‪ -١١ .‬نو موږ ﭘه ﻏار کﯥ د هﻐوی ﭘه ﻏوږونو د کﻠونو‬ ‫لپاره )د خوب ﭘرده( واﭼوله‪ -١٢ .‬بيا موږ هﻐوی را ﭘورته ک ل ﭼﯥ‬ ‫مﻌﻠومه ک و ﭘه ډلو کﯥ کومه يوه د تﯧرې شوې مودې ه حساب کوﻻی‬ ‫شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬موږ تاته د هﻐوی اﺻﻠﻲ کيسه کوو‪ .‬هﻐوی و وانان وو ﭼﯥ ﭘه‬ ‫خپل رب يﯥ ايﻤان راوړ او موږ د هﻐوی هدايت ته ډٻر ﭘرمختګ ورک ‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او موږ د هﻐوی زړونه کﻠک ک ل ﭼﯥ کﻠه را ﭘورته شول او ويﯥ‬ ‫ويل ﭼﯥ زموږ رب هﻤاﻏه دی ﭼﯥ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ رب دی‪ .‬موږ‬ ‫له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نه را بولو‪ .‬که موږ داسﯥ وک و‪ ،‬نو ډٻر بﯥ ايه‬ ‫کار به وک و‪ -١۵ .‬دې زموږ د قوم خﻠﮑو له هﻐه بﻐير نور مﻌﺒودان جوړ‬ ‫ک ي دي‪ .‬هﻐوی د دې د ثﺒوت لپاره واضح دليل ولﯥ نه راوړي‪ .‬او له‬ ‫هﻐه کس به بل لوی ظالﻢ وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ ﭘورې دروغ ت ي‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ له هﻐو خﻠﮑو جدا شوئ او د هﻐوی له مﻌﺒودانو نه‬ ‫ﭼﯥ له ﷲ بﻐير يﯥ ﻋﺒادت کوي‪ ،‬نو تاسﯥ ﻻړ شئ او ﭘه ﻏار کﯥ ﭘناه‬ ‫واخﻠئ‪ ،‬ستاسﯥ رب به ﭘه تاسﯥ رحﻤت وک ي‪ .‬او ستاسﯥ د کار لپاره به‬ ‫سر و سامان تيار ک ي‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او ﭼﯥ لﻤر ته ورې‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ را ﭘورته کﯧ ي نو د هﻐه ﻏار ﻲ‬ ‫خوا ته ﻲ او کﻠه ﭼﯥ ډوبﯧ ي نو له هﻐوی ﭼپﯥ خوا ته تﯧرٻ ي او هﻐوی‬ ‫ﭘه ﻏار کﯥ دننه ﭘراخه ای کﯥ دی‪ .‬دا د ﷲ له ن و ده ﭼاته ﭼﯥ ﷲ‬ ‫هدايت وک ي‪ ،‬هﻐه هدايت موندونﮑی دی او وک ﭼﯥ ﷲ بﯥ ﻻرې‬ ‫ک ي‪ ،‬نو ته به هﻐوی ته د مرستندويه ﻻرې ودونﮑی ونه مومﯥ‪.‬‬

‫‪276‬‬

‫‪ -١٨‬او که تا هﻐوی ليدلی‪ ،‬وي ﭘه دې ﻠی وای‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ويده وو‪ .‬موږ هﻐوی ﭘه ﻲ او ﭼپ طرف اړول او د هﻐوی سپی د ﻏار‬ ‫ﭘه خوله کﯥ ﻏ ﯧدلﻲ ﻻسونه ﭘروت و‪ .‬او که تا هﻠته هﻐوی ليدلﻲ وای نو‬ ‫له هﻐوی به ﭘه شا را ت تﯧدلی وای او ﭘه تا به د هﻐوی وٻره ناسته وای‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او ﭘه دې تو ه موږ هﻐوی را وي ک ل ﭼﯥ ﭘه خپﻠو کﯥ ﭘو تنﯥ‬ ‫روٻ نﯥ وک ي‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ويونﮑﻲ وويل‪ ،‬تاسﯥ دلته ومره‬ ‫وخت تﯧر ک ‪ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ به يوه ورځ يا تر ور ﯥ هﻢ ل‬ ‫)وخت( تﯧر ک ی وي‪ .‬هﻐه وويل ﷲ ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ ومره وخت‬ ‫دلته تﯧر ک ی‪ .‬نو ﭘه خپﻠو کﯥ يوه کس ته دا د سپينو زرو سﮑه ورک ه او‬ ‫ار ته يﯥ ولﯧ ه‪ ،‬هﻐه دې و وري ﭼﯥ ﭘاک خواړه ﭘه کوم ای کﯥ ﭘيدا‬ ‫کﯧ ي او تاسﯥ ته دې ل خواړه راوړي‪ .‬او هﻐه دې ﭘه نرم ﻻړ شﻲ او‬ ‫وک دې ﭘه تاسﯥ نه خﺒروي‪ -٢٠ .‬که هﻐوی ﭘه تاسﯥ خﺒر شﻲ نو تاسﯥ‬ ‫به ﭘه تﯧ و وولﻲ يا به تاسﯥ خپل دين ته ستانه ک ي او بيا به هﯧ ﮑﻠه‬ ‫کاميابﻲ ونه مومئ‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬او ﭘه دې تو ه موږ ﭘه هﻐوی خﻠک خﺒر ک ل‪ ،‬ﭼﯥ خﻠک ﭘوه شﻲ‬ ‫ﭼﯥ د ﷲ وﻋده ر تيا ده او دا ﭼﯥ ﭘه قيامت کﯥ هﯧ شک نشته‪ .‬نو کومو‬ ‫خﻠﮑو ﭼﯥ د دوی ﭘه هﮑﻠه خپﻠو کﯥ ﻻنجﯥ کولﯥ‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ د‬ ‫دوی ﭘه ﻏار يوه ودانﻲ جوړه ک ئ‪ .‬د هﻐوی رب هﻐوی ه ﭘﯧژنﻲ‪ .‬کوم‬ ‫خﻠک ﭼﯥ د دوی ﭘه مﻌامﻠه کﯥ برﻻسﻲ شول هﻐوی وويل موږ به د دوی‬ ‫ﭘه ﻏار يو ﻋﺒادت ای جوړ ک و‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬ه خﻠک به وايﻲ ﭼﯥ هﻐوی درې وو او ﻠورم د هﻐوی سپی و‪.‬‬ ‫او ينﯥ به وايﻲ ﭼﯥ هﻐوی ﭘن ه وو او شپ م يﯥ سپی و‪ ،‬دا خﻠک بﯥ‬ ‫تحقيقه خﺒره کوي‪ ،‬او ه خﻠک به وايﻲ ﭼﯥ هﻐوی اووه وو او اتﻢ يﯥ‬ ‫سپی و‪ .‬ووايه زما رب ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ هﻐوی و وو‪ .‬ل خﻠک هﻐوی‬

‫‪277‬‬

‫ﭘﯧژنﻲ‪ .‬نو ته د هﻐوی ﭘه هﮑﻠه له سرسري خﺒرې بﻐير ډٻر بحث مه کوه‬ ‫او مه د هﻐوی ﭘه هﮑﻠه ﭘه هﻐو کﯥ له ﭼا ﭘو تنه کوه‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او ته د کوم کار ﭘه هﮑﻠه دا مه وايه ﭼﯥ سﺒا به يﯥ وک م‪ -٢۴ .‬م ر‬ ‫دا که ﷲ يﯥ وﻏواړي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ درنه هﯧر شﻲ نو ﷲ يادوه‪ .‬او وايه‬ ‫هيﻠه ده ﭼﯥ زما رب ماته د کامياب تر دې ډٻره ن دې ﻻر را و يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او هﻐوی ﭘه خپل ﻏار کﯥ درې سوه کاله تﯧر ک ل ) ينﯥ خﻠک د‬ ‫وخت ﭘه شﻤﯧر کﯥ( نهه کاله لوړ شوي دي‪ -٢۶ .‬ووايه ﭼﯥ ﷲ د هﻐوی‬ ‫د اوسﯧدو ﭘه موده ډٻر ﭘوهﯧ ي‪ .‬د آسﻤانو او ﻤﮑﯥ د ﻏيﺒو ﻋﻠﻢ هﻐه سره‬ ‫دی‪ ،‬ومره ﻏوره دی هﻐه ليدونﮑی او اورٻدونﮑی‪ .‬له ﷲ بﻐير د هﻐوی‬ ‫هﯧ مرستندويه نشته او نه ﷲ وک ﭘه خپل واک کﯥ ) ان سره(‬ ‫شريﮑوي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬ستا د رب کوم کتاب ﭼﯥ ﭘه تا وحﯥ کﯧ ي هﻐه واوروه‪ ،‬د ﷲ د‬ ‫خﺒرو بدلونﮑی وک نشته‪ .‬او له هﻐه بﻐير بﻠه ﭘناه نه شﯥ موندﻻی‪-٢٨ .‬‬ ‫او خپل ان له هﻐو سره ساته ﭼﯥ سهار او ما ام خپل رب يادوي‪ ،‬او د‬ ‫هﻐه رضا ﻏواړي‪ .‬او ستا ستر ﯥ دې د دنيوي ژوند د رونق له وجﯥ‪ ،‬له‬ ‫هﻐوی نه اوړي‪ .‬او ته د داسﯥ ﭼا خﺒره مه اوره ﭼﯥ زړه يﯥ موږ له خپل‬ ‫ياده ﻏافل ک ی‪ .‬او هﻐه ﭘه خپل خواهش روان وي او د هﻐه مﻌامﻠه له‬ ‫حده او تﯥ ده‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬او ووايه ﭼﯥ دا حق دی ستا د رب له خوا نه‪ ،‬نو که وک يﯥ منﻲ‬ ‫او که وک يﯥ نه منﻲ‪ .‬موږ ظالﻤانو ته داسﯥ اور تيار ک ی ﭼﯥ له‬ ‫ﻠورو اړخونو به يﯥ ﭘه خپﻠه ولﮑه کﯥ ونيسﻲ‪ .‬او که هﻐوی د اوبو لپاره‬ ‫فرياد وک ي نو داسﯥ اوبه به ورکول کﯧ ي ﭼﯥ د ويﻠﯥ شوې اوسپنﯥ‬ ‫ﻏوندې به وي‪ .‬مخونه به سو وي‪ .‬ومره بدې اوبه به وي او ومره بد‬ ‫ای به وي‪.‬‬

‫‪278‬‬

‫‪ -٣٠‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ه کارونه يﯥ وک ل نو موږ به د‬ ‫داسﯥ خﻠﮑو اجر نه ضايع کوو‪ -٣١ .‬وک ﭼﯥ ه کارونه وک ي‪ ،‬د‬ ‫هﻐوی لپاره د تل ژوند کولو باغ دی ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪،‬‬ ‫هﻠته به دوی ته د سرو زرو بن ي اﭼول کﯧ ي‪ .‬او هﻐوی به د نازکو‬ ‫ورٻ ﻤو شنﯥ جامﯥ اﻏوندي‪ ،‬ﭘه تختونو به يﯥ تﮑيه انﯥ وهﻠﯥ وي‪.‬‬ ‫ومره ه بدله ده او ومره ه ای‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬ته هﻐوی ته يو مثال وړاندې ک ه‪ .‬دوه کسان وو‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ يوه‬ ‫ته موږ د ان ورو دوه باﻏونه ورک ل‪ .‬او له هﻐو ردﭼاﭘﯧره مو د کجورو‬ ‫د ونو ديوال جوړ ک او د دواړو ترمن مو ﭘ ی ﭘرٻ ود‪ -٣٣ .‬دواړو‬ ‫باﻏونو ميوه وک ه‪ ،‬هﯧ کﻤﻲ يﯥ ﭘه کﯥ ونه ک له‪ .‬او د دواړو باﻏونو‬ ‫ترمن مو نهر روان ک ‪ -٣۴ .‬او هﻐه ﭼﯥ ه ميوه واخيستﻠه نو خپل‬ ‫مﻠ ري سره يﯥ ﭘه خﺒرو کﯥ وويل ﭼﯥ زما مال له تا نه ډٻر دی او ﭘه‬ ‫شﻤﯧر کﯥ هﻢ درنه زورور يﻢ‪ -٣۵ .‬هﻐه خپل باغ ته ننوته او ﭘه خپل ان‬ ‫يﯥ ظﻠﻢ کاوه‪ .‬هﻐه وويل زه نه ﭘوهﯧ م ﭼﯥ دا به کﻠه بربادٻ ي‪ -٣۶ .‬او‬ ‫زه نه ﭘوهﯧ م ﭼﯥ قيامت به کﻠه را ﻲ‪ .‬او که زه خپل رب ته ستون ک ی‬ ‫شوم‪ ،‬نو حتﻤا ً به راته تر دې ه ای راکول کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬د هﻐه مﻠ ري ﭘه خﺒرو کﯥ وويل‪ ،‬ايا ته له هﻐه ذات نه انﮑار کوې‬ ‫ﭼﯥ ته يﯥ له خاورې جوړ ک ې‪ ،‬بيا د اوبو له يوه ا ﮑﻲ‪ .‬بيا يﯥ ته‬ ‫ﭘوره انسان ک ې‪ -٣٨ .‬خو زما رب خو هﻤاﻏه ﷲ دی او زه له خپل رب‬ ‫سره هﯧ وک نه شريﮑوم‪ -٣٩ .‬او کﻠه ﭼﯥ ته خپل باغ ته ننوتﯥ نو تا ولﯥ‬ ‫ونه ويل ﭼﯥ ه ﷲ ﻏواړي هﻐه کﯧ ي‪ ،‬له ﷲ بﻐير ﭘه بل ﭼا کﯥ قوت‬ ‫نشته‪ .‬که ته ورې ﭼﯥ زه ﭘه مال او اوﻻد کﯥ له تا کﻢ يﻢ‪ -۴٠ .‬نو تﻤه‬ ‫ده ﭼﯥ زما رب ماته ستا تر باغ ه باغ راک ي‪ .‬او ستا ﭘه باغ له آسﻤانه‬

‫‪279‬‬

‫کوم آفت را نازل ک ي ﭼﯥ له وجﯥ يﯥ ول باغ سپين ميدان شﻲ‪-۴١ .‬‬ ‫يا يﯥ اوبه وﭼﯥ شﻲ او ته يﯥ بيا داسﯥ ونه مومﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬او د هﻐه ﭘه ميوې آفت راﻏی نو ه ﭼﯥ هﻐه مﺼرف ک ي وو ﭘه‬ ‫هﻐو يﯥ ﻻسونه مروړل‪ .‬او هﻐه باغ ﭘه خپﻠو اډا و ﻏور ﯧدلی ﭘروت و‪.‬‬ ‫او هﻐه وويل ﭼﯥ ای کاش‪ ،‬ما له خپل رب سره وک شريک نه وی‬ ‫ﻠی‪ -۴٣ .‬او له هﻐه سره هﯧ داسﯥ ډله نه وه ﭼﯥ له ﷲ بﻐير يﯥ هﻐه‬ ‫سره مرسته ک ې وای او نه هﻐه خپل انتقام اخيستونﮑی شو‪ -۴۴ .‬دلته‬ ‫ول واک د برحقه ﷲ دی‪ .‬هﻐه د بهترين اجر او بهترين انجام خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او هﻐوی ته د دنيا د ژوند مثال بيان ک ه‪ .‬لﮑه اوبه ﭼﯥ موږ له‬ ‫شول‪ .‬بيا هﻐه‬ ‫آسﻤانه را ﮑته ک ې‪ .‬بيا له هﻐو د ﻤﮑﯥ بو ﻲ ه‬ ‫ميده ميده شول ﭼﯥ هوا ﭘورته کول‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه د قدرت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬مال او اوﻻد د دنيوي ژوند اٻست دی‪ .‬او ﭘاتﯥ کﯧدونﮑﻲ نﯧﮑ‬ ‫ستاسﯥ د رب ﭘه نزد د ثواب له مخﯥ ﻏوره دي‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ موږ ﻏرونه وخو وو‪ ،‬او ته به ﻤﮑه بيخﻲ‬ ‫ﭘراخه ووينﯥ‪ .‬او موږ به ول را ول ک و‪ .‬بيا به ﭘه هﻐوی کﯥ هﯧ وک‬ ‫هﻢ ﭘرې نه ږدو‪ -۴٨ .‬او ول خﻠک به ستا د رب مخﯥ ته ﭘه قﻄارونو‬ ‫کﯥ وﻻړ را مخﯥ ته ک ی شﻲ‪ .‬تاسﯥ موږ ته راﻏﻠئ لﮑه ن ه ﭼﯥ مو‬ ‫تاسﯥ ﭘه لوم ي ل ﭘيدا ک ي وئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ دا ﻤان وک ﭼﯥ موږ به‬ ‫تاسﯥ لپاره د وﻋدې کوم وخت نه اکو‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬او کتابچه ﭼﯥ کﯧ ودل شﻲ ته به مجرمان و ورې ﭘه هﻐﯥ‬ ‫)کتابچﯥ(کﯥ به هر ه وي هﻐوی به ترې وٻرٻ ي او وايﻲ به ﭼﯥ های‬ ‫افسوس‪ .‬دا ن ه کتاب دی ﭼﯥ نه يﯥ وړه خﺒره له ليﮑل کﯧدو ﭘري ﯥ او‬ ‫نه لويه خﺒره‪ .‬او هﻐوی ﭼﯥ ه ک ي هﻐه به ول خپﻠﯥ مخﯥ ته ومومﻲ‪.‬‬ ‫او ستا رب به ﭘه ﭼا ظﻠﻢ نه کوي‪.‬‬

‫‪280‬‬

‫‪ -۵٠‬او کﻠه ﭼﯥ موږ مﻼيﮑو ته وويل ﭼﯥ آدم ته سجده وک ئ نو هﻐوی‬ ‫سجده وک له م ر ابﻠيس سجده ونه ک له‪ ،‬هﻐه د جناتو له ډلﯥ و‪ .‬نو هﻐه‬ ‫د خپل رب له حﮑﻢ نافرمانﻲ وک له‪ .‬او تاسﯥ هﻐه او د هﻐه اوﻻد زما ﭘه‬ ‫ای خپل مﻠ ري کوئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه ستاسﯥ د ﻤن دی‪ .‬دا د‬ ‫ظالﻤانو لپاره ډٻره بده بدله ده‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬ما نه د هﻐوی د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘيدا کولو ﭘه وخت را بﻠﻠﻲ وو‬ ‫او نه د هﻐوی د ﭘيدا کولو ﭘه وخت‪ .‬او زه داسﯥ نه يﻢ ﭼﯥ ﻤراه کونﮑﻲ‬ ‫خپل مرستندوی ک م‪.‬‬ ‫‪ -۵٢‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ ووايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ وک ماسره شريک بﻠل‬ ‫هﻐوی را وﻏواړئ‪ .‬نو هﻐوی به يﯥ را وﻏواړي‪ ،‬خو واب به ور نه‬ ‫ک ي‪ .‬او موږ د هﻐوی تر من )د د ﻤن ( خن ﭘيدا ک و‪ -۵٣ .‬او مجرمان‬ ‫به اور و وري او ﭘوه به شﻲ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ ﻏور ﯧدونﮑﻲ دي او‬ ‫هﻐوی به ترې د خﻼﺻون هﯧ ﻻره ونه مومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬او موږ ﭘه دې قرآن کﯥ خﻠﮑو ته د هدايت لپاره هر ډول مثالونه يﺒدا‬ ‫ک ي دي او انسان تر ولو ډٻر جن ﯧرک دی‪ -۵۵ .‬او خﻠﮑو ته ﭼﯥ هدايت‬ ‫وشو‪ ،‬له هﻐه وروسته له ايﻤان راوړلو او خپل له رب مﻐﻔرت ﻏو تﻠو‬ ‫نه هﯧ شﻲ منع نه ک ل‪ ،‬م ر هﻐه ه ﭼﯥ د تﯧرو خﻠﮑو مﻌامﻠه دوی ته‬ ‫هﻢ ﮑاره شﻲ‪ ،‬يا يﯥ ﻋﺬاب مخﯥ ته راشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬او رسوﻻن موږ يوازې د زٻري ورکونﮑو او وٻروونﮑو ﭘه تو ه‬ ‫لﯧ و‪ .‬او منﮑران ﭘه ناحقه خﺒرو د دروﻏو ج ې کوي‪ ،‬ﭼﯥ د هﻐه ﭘه‬ ‫وسيﻠه حق ي ک ي او هﻐوی زما ﭘه ن و او کومﯥ وٻرې ﭼﯥ ورته‬ ‫واورول شوې هﻐو ﭘورې خندا وک له‪ -۵٧ .‬تر هﻐه لوی ظالﻢ به وک‬ ‫وې ﭼﯥ د خپل رب د آيتونو ﭘه مرسته ورته يادونه وشﻲ‪ ،‬هﻐه ترې مﺦ‬ ‫واړوي او د خپﻠو ﻻسو ﻋﻤﻠونه هﯧر ک ي‪ .‬موږ د هﻐوی ﭘه زړونو ﭘردې‬

‫‪281‬‬

‫اﭼولﻲ ﭼﯥ ﭘه دې ﭘوه نه شﻲ او د هﻐوی ﭘه ﻏوږونو کﯥ دروندوالی دی‪.‬‬ ‫او که ته هﻐوی هدايت ته را وبولﯥ‪ ،‬نو هﻐوی هﯧ ﮑﻠه ﭘه ﻻره کﯧدونﮑﻲ‬ ‫نه دي‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬او ستا رب ب ونﮑی او مهربان دی‪ .‬که )ستا رب( هﻐوی د خپﻠو‬ ‫اﻋﻤالو له وجﯥ ونيسﻲ نو فورا ً به ﭘرې ﻋﺬاب نازل ک ي‪ ،‬م ر د هﻐوی‬ ‫لپاره يو اکل شوی وخت دی او هﻐوی به يﯥ ﭘه مقابل کﯥ هﯧ ډول د‬ ‫ﭘناه ای ونه مومﻲ‪ -۵٩ .‬او دا کوم کﻠﻲ ﭼﯥ موږ هﻼک ک ي هﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ظالﻤان شول‪ .‬او موږ د هﻐوی د هﻼکولو وخت اکﻠی و‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬او کﻠه ﭼﯥ موسی خپل شا رد ته وويل ﭼﯥ زه به روان يﻢ‪ ،‬تر هﻐﯥ‬ ‫ﭼﯥ يا د دوو سيندونو د يو ای کﯧدو ای ته ورسﯧ م يا به هﻤداسﯥ‬ ‫کﻠونه روان يﻢ‪ -۶١ .‬نو بيا ﭼﯥ هﻐه د سيندونو د يو ای کﯧدو ای ته‬ ‫ورسﯧده نو هﻐوی خپل ماهﻲ هﻠته هﯧر ک او ماهﻲ ﭘه سيند کﯥ ﻻر‬ ‫وموندله‪ -۶٢ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی مﺦ ته ﻻړل نو موسی خپل شا رد ته وويل‬ ‫ﭼﯥ زموږ خواړه راوړه‪ ،‬زموږ ﭘه دې سﻔر کﯥ موږ ډٻر ست ي شو‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬شا رد وويل‪ ،‬ايا تا وليدل‪ ،‬موږ ﭼﯥ له هﻐه تي ې سره دمه وو نو‬ ‫له ما ماهﻲ هﯧر شو‪ .‬او له ما شيﻄان هﯧر ک ل ﭼﯥ ويﻠﻲ مﯥ وای‪ .‬او‬ ‫ماهﻲ ﭘه ﻋجيﺒه طريقه سيند ته ﻻړ‪ -۶۴ .‬موسی وويل‪ ،‬هﻤدې وخت ته‬ ‫خو موږ ﭘه تﻤه وو‪ .‬نو دواړه ﭘه خپﻠو ﭘﻠونو بﯧرته شاته روان شول‪-۶۵ .‬‬ ‫نو هﻐوی هﻠته زموږ ﭘه بنده انو کﯥ يو بنده وموند ﭼﯥ موږ ورته له خپﻠه‬ ‫اړخه رحﻤت ورک ی و او له خپﻠه هﮑﻠه يو ﻋﻠﻢ ور ودلی و‪.‬‬ ‫‪ -۶۶‬موسی ورته وويل‪ ،‬ايا زه له تا سره اوسﯧدی شﻢ‪ ،‬ﭼﯥ ته ماته له خپل‬ ‫هﻐه ﻋﻠﻢ را و يﯥ ﭼﯥ تاته ودل شوی دی‪ -۶٧ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ ته ماسره‬ ‫ﺻﺒر نه شﯥ کوﻻی‪ -۶٨ .‬او ته ﭘه هﻐه ه ن ه ﺻﺒر کوﻻی شﯥ ﭼﯥ‬ ‫ستا د ﭘوهﯥ له دائرې بهر دی‪ -۶٩ .‬موسی وويل‪ ،‬انشاءﷲ ته به ما ﺻﺒر‬

‫‪282‬‬

‫کونﮑی ومومﯥ او زه به ﭘه هﯧ خﺒره کﯥ ستا نافرمانﻲ نه کوم‪ -٧٠ .‬هﻐه‬ ‫ورته وويل که ته ماسره ﯥ نو له ما به د هﯧ يوې خﺒرې ﭘو تنه نه‬ ‫کوې‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ زه يﯥ ﭘخپﻠه يادونه ونه ک م‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬بيا دواړه روان شول‪ .‬تر دې ﭼﯥ ﭘه ک ت کﯥ سپاره شول نو هﻐه‬ ‫کس ﭘه ک ت کﯥ سوری وک ‪ .‬موسی وويل‪ ،‬ايا تا ﭘه دې ک ت کﯥ د دې‬ ‫لپاره سوری وک ﭼﯥ ک ت کﯥ ناست خﻠک ډوب ک ې‪ .‬دا خو دې ډٻر‬ ‫سخت کار وک ‪ -٧٢ .‬هﻐه ورته وويل‪ ،‬ما درته نه وو ويﻠﻲ ﭼﯥ ته له‬ ‫ماسره ﺻﺒر نه شﯥ کوﻻی‪ -٧٣ .‬موسی وويل‪ ،‬ما زما ﭘه تﯧروتنه مه نيسه‬ ‫او له ماسره له سخت کار مه اخﻠه‪ -٧۴ .‬بيا هﻐوی دواړه روان شول‪ ،‬تر‬ ‫دې ﭼﯥ له يوه هﻠک سره مﺦ شول نو هﻐه کس هﻠک وواژه‪ .‬موسی‬ ‫)ورته( وويل‪ ،‬ايا تا يو مﻌﺼوم انسان وواژه سره د دې ﭼﯥ هﻐه هﯧ قتل‬ ‫نه و ک ی‪ .‬دا خو دې نامناسب کار وک ‪.‬‬ ‫٭ ‪ -٧۵‬هﻐه کس )ورته( وويل ايا ما تاته نه وو ويﻠﻲ ﭼﯥ له ماسره ﺻﺒر‬ ‫نه شﯥ کوﻻی‪ -٧۶ .‬موسی )ورته( وويل که له دې وروسته مﯥ درنه د‬ ‫ه شﻲ ﭘو تنه وک له نو بيا مﯥ له ان سره مه ساته‪ .‬ته زما له خوا د‬ ‫ﻋﺬر حد ته ورسﯧدې‪ -٧٧ .‬بيا دواړه روان شول‪ ،‬تر دې ﭼﯥ يوه داسﯥ‬ ‫کﻠﻲ ته ورسﯧدل ﭼﯥ له کﻠيوالو يﯥ خواړه وﻏو تل‪ .‬هﻐوی د دوی له‬ ‫مﯧﻠﻤه ﭘالنﯥ انﮑار وک ‪ .‬بيا هﻐوی هﻠته داسﯥ يو ديوال وموند ﭼﯥ‬ ‫ﻏور ﯧدو ته ن دې و‪ ،‬هﻐه ديوال وﻏور اوه‪ .‬موسی ورته وويل که تا‬ ‫ﻏو تی وای له دوی دې اجوره اخيستی شوه‪ -٧٨ .‬هﻐه )ورته( وويل‬ ‫ﭼﯥ اوس زما او ستا تر من بﯧﻠتون دی‪ .‬زه به درته د هﻐو شيانو حقيقت‬ ‫ووايﻢ ﭼﯥ تا ﭘرې ﺻﺒر ونه ک ی شو‪.‬‬

‫‪283‬‬

‫‪ -٧٩‬د ک ت خﺒره دا ده ﭼﯥ هﻐه د و مسﮑينانو وه ﭼﯥ ﭘه سيند کﯥ يﯥ‬ ‫مزدوري کوله‪ ،‬نو ما ونه ﻏو تل ﭼﯥ هﻐوی تاوانﻲ ک م‪ ،‬او له هﻐوی‬ ‫وړاندې يو ﭘاﭼا و ﭼﯥ هره ک ت يﯥ ﭘه زوره اخيستﻠه‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬او د هﻠک خﺒره دا ده ﭼﯥ د هﻐه ﭘﻼر د ايﻤان خاوند و‪ .‬ماسره دا‬ ‫اندٻ نه شوه ﭼﯥ که لوی شﻲ هﻐه ﭘه خپل کﻔر او سرکش تنګ ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬نو ما وﻏو تل ﭼﯥ د هﻐه رب ورته د ده ﭘه ای داسﯥ اوﻻد ورک ي‬ ‫ﭼﯥ ﭘه تقوی کﯥ تر ده بهتر وي او شﻔقت کونﮑی وي‪.‬‬ ‫‪ -٨٢‬او د دٻوال خﺒره دا ده ﭼﯥ هﻐه د کﻠﻲ د دوؤ يتيﻤو ماشومانو و‪ .‬او‬ ‫د هﻐه ديوال ﻻندې يوه خزانه خ ه وه او د هﻐوی ﭘﻼر ډٻر نﯧک انسان‬ ‫و‪ ،‬نو ستا رب وﻏو تل ﭼﯥ هﻐو دواړه وان ته ورسﯧ ي او خپﻠه خزانه‬ ‫ترﻻسه ک ي‪ .‬دا ستا د رب ﭘه رحﻤت وشول‪ .‬او ما ﭘه خپﻠه خو ه نه دي‬ ‫ک ي‪ .‬دا د هﻐو خﺒرو حقيقت دی ﭼﯥ ستا ورته ﺻﺒر ونه شو‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬او هﻐوی له تا د ذوالقرنين حال ﭘو تﻲ‪ .‬ووايه ﭼﯥ زه به د هﻐه ه‬ ‫حال تاسﯥ ته بيان ک م‪ -٨۴ .‬موږ هﻐه ته ﭘه ﻤﮑه واک ورک ی و او‬ ‫موږ هﻐه ته د هر ه سامان ورک ی و‪.‬‬ ‫‪ -٨۵‬بيا ذوالقرنين ﭘه يوه ﻻره روان شو‪ -٨۶ .‬تر دې ﭼﯥ هﻐه لﻤر ﭘرٻواته‬ ‫هﻐه ای ته ورسﯧده‪ .‬هﻐه لﻤر وليده ﭼﯥ ﭘه تورو اوبو کﯥ ډوبﯧ ي او‬ ‫هﻠته يوه قوم سره مﺦ شو‪ .‬موږ وويل ﭼﯥ ای ذوالقرنينه‪ ،‬ستا خو ه ﭼﯥ‬ ‫دوی ته جزا ورکوې او که نﯧک سﻠوک ورسره کوې‪ -٨٧ .‬هﻐه وويل ﭘه‬ ‫دوی کﯥ ﭼﯥ وک ظﻠﻢ وک ي‪ .‬موږ به هﻐوی ته جزا ورک و‪ .‬بيا به‬ ‫هﻐوی خپل رب ته ولﯧ ل شﻲ‪ .‬بيا به هﻐه ورته سخته جزا ورک ي‪-٨٨ .‬‬ ‫او وک ﭼﯥ ايﻤان راوړي او نﯧک ﻋﻤﻠونه وک ي د هﻐه لپاره ه جزا‬ ‫ده او موږ به هﻐوی سره آسانه مﻌامﻠه وک و‪.‬‬

‫‪284‬‬

‫‪ -٨٩‬بيا هﻐه ﭘه يوه ﻻره روان شو‪-٩٠ .‬تر دې ﭼﯥ د لﻤرختو ای ته‬ ‫ورسﯧده‪ ،‬نو هﻐه لﻤر ﭘه يوه داسﯥ قوم راختونﮑی وليده ﭼﯥ هﻐوی لپاره‬ ‫موږ ﭘه لﻤر کومه ﭘرده نه وه اﭼولﯥ‪ -٩١ .‬دا داسﯥ ده‪ .‬او موږ د ذولقرنين‬ ‫ﭘه حال خﺒر يو‪.‬‬ ‫‪ -٩٢‬بيا هﻐه ﭘه يوه ﻻر ﻻړ‪ -٩٣ .‬تر دې ﭼﯥ د دوؤ ﻏرونو من ته‬ ‫ورسﯧده‪ ،‬هﻠته يﯥ يو قوم وموند ﭼﯥ ﭘه هﯧ خﺒره نه ﭘوهﯧده‪ -٩۴ .‬هﻐوی‬ ‫وويل ﭼﯥ ای ذوالقرنين‪ ،‬ياجوج او ماجوج زموږ ﭘه وطن کﯥ فساد‬ ‫خپروي‪ ،‬نو ايا موږ تاته کومه ماليه له دې امﻠه مقرره ک و ﭼﯥ ته زموږ‬ ‫او د هﻐوی ترمن يوه موانع رامن ته ک ې‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬ذوالقرنين ورته واب ورک ﭼﯥ ه راته خپل رب راک ي هﻐه‬ ‫ډٻر دي‪ .‬تاسﯥ راسره تر وسه مرسته وک ئ‪ .‬زه به ستاسﯥ او هﻐوی‬ ‫ترمن يو دٻوال جوړ ک م‪ -٩۶ .‬تاسﯥ راته د اوسپنﯥ تختﯥ راوړئ‪ .‬تر‬ ‫دې ﭼﯥ بيا هﻐه د دواړو ترمن تشه ډکه ک له نو خﻠﮑو ته يﯥ وويل ﭼﯥ‬ ‫اور ول وئ‪ ،‬تر دې ﭼﯥ هﻐه يﯥ اور ک نو ويﯥ ويل راوړئ زه اوس ﭘه‬ ‫دې ويﻠﯥ شوې تانﺒه اﭼوم‪ -٩٧ .‬نو ياجوج او ماجوج ﭘه هﻐه نه شول‬ ‫ﭘورته کﯧدﻻی او نه يﯥ ﭘه کﯥ سوری کوﻻی شو‪ -٩٨ .‬ذوالقرنين وويل‬ ‫ﭼﯥ دا زما د رب رحﻤت دی‪ ،‬بيا ﭼﯥ کﻠه زما د رب وﻋده راشﻲ نو هﻐه‬ ‫به لرې او له ﻤﮑﯥ سره سﻢ ک ي او زما د رب وﻋده ر تيا ده‪.‬‬ ‫‪ -٩٩‬او ﭘه هﻐه ورځ به موږ خﻠک ﭘرٻ دو‪ .‬هﻐوی به د پو ﻏوندې يو‬ ‫بل کﯥ ننو ﻲ‪ .‬او ﺻور به ووهل شﻲ بيا به موږ ول يو ای را ول‬ ‫ک و‪ -١٠٠ .‬او ﭘه هﻐه ورځ به موږ جهنﻢ منﮑرانو ته را ﮑاره ک و‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬ﭼﯥ ﭘه ستر و يﯥ زموږ له يادونﯥ ﭘرده وه او ه اورٻدو ته تيار‬ ‫نه وو‪.‬‬

‫‪285‬‬

‫‪ -١٠٢‬ايا انﮑار کونﮑﻲ داسﯥ ﻲ ﭼﯥ هﻐوی به له ما بﻐير زما بنده ان‬ ‫خپل کارساز ک ي‪ .‬موږ د منﮑرانو د مﯧﻠﻤستيا لپاره دوزخ تيار ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠٣‬ووايه‪ ،‬ايا زه درته ووايﻢ ﭼﯥ د خپﻠو اﻋﻤالو له مخﯥ وک ډٻر ﭘه‬ ‫تاوان کﯥ دي‪ -١٠۴ .‬هﻐه خﻠک ﭼﯥ کوشش يﯥ د دنيا ﭘه ژوند کﯥ ضايع‬ ‫شو او هﻐوی داسﯥ ل ﭼﯥ ډٻر ه کار کوي‪ -١٠۵ .‬هﻤدا هﻐه خﻠک‬ ‫دي ﭼﯥ د خپل رب له ن و او هﻐه سره له مﺦ کﯧدلو يﯥ انﮑار وک ‪ .‬نو د‬ ‫هﻐوی ک ي )کارونه( برباد شول‪ -١٠۶ .‬بيا به د قيامت ﭘه ورځ موږ‬ ‫هﻐوی ته کوم وزن نه ورکوو‪ .‬دوزخ د هﻐوی بدله ده ﭘه دې خاطر ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی انﮑا روک او زما ﭘه ن و او زما ﭘه رسوﻻنو ﭘورې يﯥ وخندل‪.‬‬ ‫‪ -١٠٧‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ نﯧک ﻋﻤل وک هﻐوی لپاره‬ ‫د فردوس ﭘه باﻏونو کﯥ مﯧﻠﻤستيا ده‪ -١٠٨ .‬ﭘه هﻐه کﯥ به تل اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫هﻐوی به هﯧ ﮑﻠه له هﻐه ايه وتل نه ﻏواړي‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬ووايه که سﻤندر زما د رب د ن و ليﮑﻠو لپاره سياهﻲ شﻲ نو سﻤندر‬ ‫به ختﻢ شﻲ له هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ زما د رب خﺒرې ختﻤﯥ شﻲ‪ ،‬ا ر ﭼه‬ ‫موږ له هﻐه سره هﻤداسﯥ سﻤندر ک و‪.‬‬ ‫‪ -١١٠‬ووايه ﭼﯥ زه ستاسﯥ ﭘه شان انسان يﻢ‪ .‬ﭘه ما وحﯥ را ﻲ ﭼﯥ ستا‬ ‫مﻌﺒود يوازې يو مﻌﺒود دی‪ .‬نو وک ﭼﯥ خپل رب سره مﺦ کﯧدو ته ﭘه‬ ‫تﻤه دي‪ ،‬هﻐوی بايد نﯧک ﻋﻤل وک ي او د خپل رب ﭘه ﻋﺒادت کﯥ وک‬ ‫شريک نه ک ي‪.‬‬ ‫سوره مريم ‪١٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬کهيعص ‪ -٢‬دا د هﻐه رحﻤت يادونه ده ﭼﯥ ستا رب ﭘه خپل بنده زکريا‬ ‫وک ‪ -٣ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل رب ﭘه ﭘ ﻏ ياد ک ‪.‬‬

‫‪286‬‬

‫‪ -۴‬زکريا وويل‪ ،‬ای زما ربه‪ ،‬زما ه وکﻲ کﻤزوري شوي دي‪ .‬او ﭘه سر‬ ‫کﯥ مﯥ سپين ل ﯧدلﻲ دي‪ .‬او ای زما ربه‪ ،‬له تا مﯥ ﭼﯥ ه ﻏو تﻲ‬ ‫هﯧ ﮑﻠه محروم شوی نه يﻢ‪ -۵ .‬او زه له ان وروسته د خپﻠوانو ﭘه هﮑﻠه‬ ‫اندٻ نه لرم‪ .‬او زما مﯧرمن شن ه ده‪ ،‬نو ماته له خپﻠه اړخه يو وارث‬ ‫راک ه‪ -۶ .‬ﭼﯥ زما ای ناستی شﻲ او د آل يﻌقوب هﻢ‪ .‬او ای زما ربه‪،‬‬ ‫هﻐه د ان خوښ ک ه‪.‬‬ ‫‪ -٧‬ای زکريا‪ ،‬موږ تاته د يوه زوی زٻری درکوو ﭼﯥ نوم به يﯥ يحيی‬ ‫وي‪ .‬موږ له دې مخﮑﯥ ﭘه دې نوم وک نه دی ﭘيدا ک ی‪ -٨ .‬هﻐه وويل‪،‬‬ ‫ای زما ربه‪ ،‬زما زوی به ن ه وشﻲ ﭼﯥ مﯧرمن مﯥ شن ه ده‪ .‬او زه د‬ ‫بوډاتوب وروست درجﯥ ته رسﯧدلی يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٩‬واب ورک ل شو ﭼﯥ هﻤداسﯥ به کﯧ ي‪ .‬ستا رب فرمايﻲ ﭼﯥ دا زما‬ ‫لپاره آسانه ده‪ .‬ما له دې مخﮑﯥ ته ﭘيدا ک ې‪ ،‬حال دا ﭼﯥ ته هﯧ هﻢ نه‬ ‫وې‪ -١٠ .‬زکريا وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬زما لپاره يوه ن ه و اکه‪ .‬ويﯥ‬ ‫فرمايل ستا ن ه دا ده ﭼﯥ ته به درې شپﯥ او ور ﯥ له خﻠﮑو سره خﺒرې‬ ‫نه شﯥ کوﻻی‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ته به روغ يﯥ‪ -١١ .‬بيا زکريا د ﻋﺒادت له‬ ‫محرابه را ووت او خﻠﮑو ته راﻏی او هﻐوی ته يﯥ ﭘه اشاره وويل ﭼﯥ‬ ‫سهار او ما ام د ﷲ ﭘاکﻲ بيانوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ای يحيی‪ ،‬کتاب کﻠک ونيسه‪ .‬او موږ هﻐه ته ﭘه ماشومتوب کﯥ د‬ ‫دين ﭘوهه ورک له‪ -١٣ .‬او له خپﻠه اړخه مو نرم زړه او ﭘاکوالی ورک ‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او هﻐه ﭘرهﯧز ار او د خپﻠو والدينو خدمت ار و‪ .‬او هﻐه سرکشه او‬ ‫نافرمانه نه و‪ -١۵ .‬اوس ﭘه هﻐه سﻼمتﻲ ده ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ هﻐه ﭘيدا‬ ‫شوی او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ به مري او کومه ورځ ﭼﯥ هﻐه ژوندی او را‬ ‫ﭘورته کﯧ ي‪.‬‬

‫‪287‬‬

‫‪ -١۶‬او ﭘه کتاب کﯥ )راﻏﻠﯥ( د مريﻢ يادونه وک ه ﭼﯥ هﻐه له خﻠﮑو جدا‬ ‫شوه او ختي ﯥ ودان ته ﻻړله‪ -١٧ .‬بيا هﻐﯥ خپل ان له هﻐوی ﭘه ﭘرده‬ ‫کﯥ ک ‪ ،‬بيا موږ هﻐﯥ ته خپﻠه مﻼيﮑه ور ولﯧ له ﭼﯥ د هﻐﯥ مخﯥ ته د‬ ‫يوه ﭘوره انسان ﭘه تو ه واضح شوه‪ -١٨ .‬مريﻢ وويل‪ ،‬زه له تا د رحﻤان‬ ‫ﷲ ﭘناه ﻏواړم که ته له ﷲ وٻرٻدونﮑی يﯥ‪ -١٩ .‬هﻐﯥ وويل‪ ،‬زه ستا رب‬ ‫را لﯧ لﯥ يﻢ‪ ،‬ﭼﯥ تاته يو ﭘاک زوی درک م‪ -٢٠ .‬مريﻢ وويل‪ ،‬زما زوی‬ ‫ن ه کﯧدای شﻲ‪ ،‬ﭼﯥ زه کوم س ي نه يﻢ لﻤس ک ې او نه زه بدکاره‬ ‫يﻤه‪ -٢١ .‬مﻼيﮑﯥ وويل هﻤداسﯥ به کﯧ ي‪ .‬ستا رب فرمايﻲ ﭼﯥ دا زما‬ ‫لپاره آسانه ده‪ .‬او د دې لپاره ﭼﯥ هﻐه موږ خﻠﮑو لپاره له خپل اړخه د‬ ‫رحﻤت يوه ن ه ک و‪ .‬او دا اکل شوې خﺒره ده‪ .٢٢ .‬نو د هﻐے ﯧ ه‬ ‫شوه نو د خپل )حﻤل( سره ٻو لرے ائے ته ﻻړه۔۔ ‪ -٢٣‬بيا يﯥ هﻐه د‬ ‫کجورې ونﯥ لور ته بوتﻠﻠه‪ ،‬هﻐﯥ وويل‪ ،‬کاشﮑﯥ زه له دې مخﮑﯥ م ه‬ ‫وای‪ ،‬او له خﻠﮑو هﯧره شوې وای‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬بيا مريﻢ ته هﻐﯥ )مﻼيﮑﯥ( له ﻻندې ور ﻏ ک ﭼﯥ مه خﻔه کﯧ ه‪.‬‬ ‫ستا رب له تا ﻻندې يوه ﭼينه را ويستﯥ ده‪ -٢۵ .‬ته د کجورو ونه د ان‬ ‫خوا ته وخو وه‪ .‬له هﻐﯥ به ﭘه تا کجورې را تويﯥ شﻲ‪ -٢۶ .‬نو وخوره‬ ‫او و ه او ستر ﯥ يخﯥ ک ه‪ .‬بيا که تا وک وليده نو ورته ووايه ﭼﯥ‬ ‫ما د رحﻤان لپاره روژه نيولﯥ ده نو نن به له ﭼا سره نه ﻏ ٻ مه‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬بيا هﻐﯥ هﻐه ﭘه خپﻠه ﻏﯧ ه نيولی خپل قوم ته راﻏﻠل‪ .‬خﻠﮑو وويل‪،‬‬ ‫ای مريﻢ‪ ،‬تا خو لوی توﭘان وک ‪ -٢٨ .‬ای د هارون خورې‪ ،‬نه ستا ﭘﻼر‬ ‫بد س ی و او نه ستا مور بدلﻤنه وه‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬بيا مريﻢ هﻐه ته اشاره وک له‪ .‬خﻠﮑو وويل‪ ،‬موږ له ده سره ن ه‬ ‫خﺒرې وک و ﭼﯥ د ﻏﯧ ې ماشوم دی‪ -٣٠ .‬ماشوم وويل‪ ،‬زه د ﷲ بنده‬ ‫يﻢ‪ .‬هﻐه ماته کتاب راک او زه يﯥ نﺒﻲ ک م‪ -٣١ .‬او زه ﭼﯥ هر ﭼﯧرته‬

‫‪288‬‬

‫يﻢ هﻐه زه د برکت خاوند ک ی يﻢ‪ .‬او هﻐه ﭘه ما د لﻤون او زکات ين ار‬ ‫ک ی تر و ﭼﯥ زه ژوندی يﻢ‪ -٣٢ .‬او زه يﯥ د خپﻠﯥ مور خدمت ار‬ ‫ک ی يﻢ‪ .‬او زه يﯥ سرکش‪ ،‬بدبخت نه يﻢ ک ی‪ -٣٣ .‬او ﭘه ما سﻼمتﻲ ده‬ ‫ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ زه ﭘيدا يﻢ او ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ مرم او ﭘه کومه‬ ‫ورځ به ﭼﯥ بيا ژوندی او را ﭘورته کﯧ م‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬دا ﻋيسی ابن مريﻢ دی ﭼﯥ ﭘه هﮑﻠه يﯥ خﻠک جن ونه کوي‪-٣۵ .‬‬ ‫ﷲ داسﯥ نه دی ﭼﯥ د هﻐه اوﻻد ﭘيدا شﻲ‪ .‬هﻐه ﭘاک دی‪ .‬هﻐه ﭼﯥ د کوم‬ ‫کار فيﺼﻠه وک ي نو وايﻲ ﭼﯥ وشه او هﻐه )کار( کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او بﯧشﮑه ﷲ زما رب دی او ستاسﯥ هﻢ )دی(‪ ،‬نو د هﻐه ﻋﺒادت‬ ‫وک ئ‪ ،‬هﻤدا سﻤه ﻻره ده‪ -٣٧ .‬بيا د هﻐوی ډلو ﭘه خپﻠو کﯥ اختﻼف‬ ‫وک ‪ .‬نو منﮑرانو ته د يوې لويﯥ ورځ راتګ ومره بد دی‪ .‬ﭘه کومه‬ ‫ورځ ﭼﯥ دوی موږ ته را ﻲ‪ -٣٨ .‬هﻐوی به يﯥ ﮑاره اوري او وري‪،‬‬ ‫خو اوس دا ظالﻤان ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬او هﻐه خﻠک د حسرت له ور ﯥ ووٻروه ﭼﯥ د مﻌامﻠﯥ فيﺼﻠه به‬ ‫کﯧ ي‪ ،‬او هﻐوی ﭘه ﻏﻔﻠت کﯥ دي‪ .‬او هﻐوی ايﻤان نه راوړي‪ -۴٠ .‬بﯧشﮑه‬ ‫موږ د ﻤﮑﯥ او د ﻤﮑﯥ د اوسﯧدونﮑو وارث يو او خﻠک به موږ ته‬ ‫راستنﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او ﭘه کتاب کﯥ د )راﻏﻠﻲ( ابراهيﻢ يادونه وک ه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ر تينی‬ ‫او نﺒﻲ و‪ -۴٢ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل ﭘﻼر ته وويل ﭼﯥ ای زما ﭘﻼره‪ ،‬د‬ ‫داسﯥ ه ﻋﺒادت ولﯥ کوئ ﭼﯥ نه اورٻدﻻی شﻲ او نه ليدﻻی شﻲ او نه‬ ‫ستاسﯥ ﭘه کار راتﻠی شﻲ‪ -۴٣ .‬ای زما ﭘﻼره‪ ،‬ماسره داسﯥ ﻋﻠﻢ دی ﭼﯥ‬ ‫تا سره نشته‪ ،‬نو ته زما ﭘه وينا ﻻړ شه‪ .‬زه به تاته سﻤه ﻻره و يﻢ‪-۴۴ .‬‬ ‫ای زما ﭘﻼره‪ ،‬د شيﻄان ﻋﺒادت مه کوه‪ ،‬بﯧشﮑه شيﻄان د رحﻤان ﷲ‬

‫‪289‬‬

‫نافرمانﻲ کونﮑی دی‪ -۴۵ .‬ای زما ﭘﻼره‪ ،‬زه وٻرٻ م ﭼﯥ تا د رحﻤان ﷲ‬ ‫کوم ﻋﺬاب ونه نيسﻲ او ته د شيﻄان مﻠ ری ﭘاتﯥ شﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬ﭘﻼر )يﯥ( وويل ﭼﯥ ای ابراهيﻤه‪ ،‬ايا تا زما له مﻌﺒوده مﺦ اړولی‬ ‫دی‪ .‬که ته منع نه شوې نو سن سار به دې ک م‪ .‬او ته له ما د تل لپاه لرې‬ ‫شه‪ -۴٧ .‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬ﭘه تا دې سﻼمتﻲ وي‪ .‬زه به له خپل رب تا لپاره‬ ‫د بخشش دﻋا وک م‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘه ما مهربان دی‪ -۴٨ .‬او تاسﯥ ﭘرٻ دم‬ ‫او هﻐو هﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له ﷲ بﻐير را بولئ‪ .‬او زه به خپل رب را بولﻢ‪.‬‬ ‫هيﻠه ده ﭼﯥ زه خپل رب را وبولﻢ محروم به نه شﻢ‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐه له خﻠﮑو جدا شو‪ .‬او له هﻐو هﻢ ﭼﯥ هﻐوی له ﷲ‬ ‫بﻐير را بﻠل‪ ،‬نو هﻐه ورته اسحاق او يﻌقوب ﻋﻄا ک ل او موږ ﭘه هﻐوی‬ ‫کﯥ هر يو نﺒﻲ ک ‪ -۵٠ .‬او هﻐه ته مو د خپل رحﻤت برخه ورک له او‬ ‫موږ د هﻐه نوم نﯧک او لوړ ک ‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او ﭘه کتاب کﯥ د )راﻏﻠﻲ( موسی يادونه وک ه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﻏوره‬ ‫شوی و او رسول نﺒﻲ و‪ -۵٢ .‬او موږ هﻐه د طور ﻏره له ﻲ اړخه را‬ ‫وباله او هﻐه ته د راز خﺒرو کولو لپاره مو )هﻐه( را ن دې ک ‪ -۵٣ .‬او‬ ‫ﭘه خپل رحﻤت مو د هﻐه ورور هارون نﺒﻲ ورته ورک ‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬او ﭘه کتاب کﯥ د )راﻏﻠﻲ( اسﻤاﻋيل يادونه وک ه‪ .‬هﻐه ﭘه وﻋده‬ ‫ر تينی او رسول نﺒﻲ و‪ -۵۵ .‬هﻐه خپﻠو خﻠﮑو ته د لﻤون او زکات حﮑﻢ‬ ‫کاوه‪ .‬هﻐه د خپل رب ﭘه نزد خوښ و‪ -۵۶ .‬او ﭘه کتاب کﯥ د )راﻏﻠﻲ(‬ ‫ادريس يادونه وک ه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ر تينی و او نﺒﻲ و‪ -۵٧ .‬او موږ هﻐه‬ ‫لوړې مرتﺒﯥ ته ورساوه‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬او دوی ﭘه ﭘﯧﻐﻤﺒرانو کﯥ هﻐه خﻠک وو ﭼﯥ ﷲ ﭘرې خپل فضل‬ ‫ک ی‪ .‬د آدم ﭘه اوﻻد کﯥ او ﭘه هﻐو خﻠﮑو کﯥ ﭼﯥ له نوح سره مو )ک ت‬ ‫کﯥ( سپاره ک ل او د ابراهيﻢ او اسرائيل ﭘه نسل کﯥ ﭼﯥ موږ ورته هدايت‬

‫‪290‬‬

‫وک او هﻐوی مو خوښ ک ل‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته د رحﻤان ﷲ آيتونه ويل‬ ‫کﯧدل نو هﻐوی به ﭘه ژړا او سجده ي ﯧدل‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬بيا له هﻐوی وروسته داسﯥ ناخﻠﻔه ایناستی شول ﭼﯥ لﻤون يﯥ‬ ‫ورک ک او ﭘه خواهشونو ﭘسﯥ روان شول‪ -۶٠ .‬نو زر به هﻐوی خپﻠه‬ ‫خرابﻲ ووينﻲ‪ ،‬الﺒته ﭼا ﭼﯥ توبه وويستﻠه او ايﻤان يﯥ راوړل او نﯧک‬ ‫کار يﯥ وک ‪ ،‬نو هﻤدا خﻠک به جنت ته ننو ﻲ او د هﻐوی يوه ذره حق‬ ‫به نه تﻠف کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬هﻐوی لپاره د تل اوسﯧدو باﻏونه دي ﭼﯥ رحﻤان يﯥ له خپﻠو بنده انو‬ ‫سره ﻏايﺒانه وﻋده ک ې ده‪ .‬او دا وﻋده ﭘوره کﯧدونﮑﯥ ده‪ -۶٢ .‬هﻠته به دا‬ ‫خﻠک فضول خﺒره نه اوري‪ ،‬بﯥ له سﻼمه‪ .‬او هﻠته به د دوی رزق سهار‬ ‫او ما ام ورکول کﯧ ي‪ -۶٣ .‬دا هﻐه جنت دی ﭼﯥ وارث به يﯥ موږ ﭘه‬ ‫خپﻠو بنده انو کﯥ هﻐه وک جوړوؤ ﭼﯥ له ﷲ وٻرٻدونﮑی وي‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬او موږ )مﻼيﮑﯥ( نه را ﮑته کﯧ و م ر ستاسﯥ د رب ﭘه حﮑﻢ‪ .‬د‬ ‫هﻐه دي ه ﭼﯥ زموږ وړاندې دي او ه ﭼﯥ وروسته دي او ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫من کﯥ دي‪ .‬او ستا رب هﯧرونﮑی نه دی‪ -۶۵ .‬او هﻐه رب دی د‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ او ه ﭼﯥ د دې ﭘه من کﯥ دي‪ ،‬نو تاسﯥ د هﻐه‬ ‫ﻋﺒادت کوئ او د هﻐه ﭘه ﻋﺒادت قايﻢ اوسئ‪ .‬ايا تاسﯥ د هﻐه کوم هﻢﺻﻔته‬ ‫ﭘﯧژنئ‪.‬‬ ‫‪ -۶۶‬او انسان وايﻲ‪ ،‬ايا زه ﭼﯥ ومرم بيا به را ژوندی کﯧ م او را ويستل‬ ‫کﯧ م‪ -۶٧ .‬ايا انسان ته نه را يادٻ ي ﭼﯥ موږ هﻐه له دې مخﮑﯥ ﭘيدا ک‬ ‫او هﻐه هﯧ هﻢ نه و‪ -۶٨ .‬نو ستا ﭘه رب قسﻢ‪ ،‬موږ به هﻐوی را ول ک و‬ ‫او شيﻄانان هﻢ‪ ،‬بيا به هﻐوی د جهنﻢ شاوخوا داسﯥ را حاضر ک و ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی به ﭘه زن نونو ناست وي‪.‬‬

‫‪291‬‬

‫‪ -۶٩‬بيا به موږ له هرې ډلﯥ هﻐه خﻠک جدا ک و ﭼﯥ د رحﻤان )ذات( ﭘه‬ ‫مقابل کﯥ يﯥ ډٻره سرکشﻲ ک ې وي‪ -٧٠ .‬بيا موږ هﻐه خﻠک ه ﭘﯧژنو‬ ‫ﭼﯥ جهنﻢ ته د ورتﻠﻠو ډٻر مستحق دي‪ -٧١ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ داسﯥ هﯧ وک‬ ‫نشته ﭼﯥ ﭘه هﻐه يﯥ ﻻره نه وي‪ ،‬دا ستاسﯥ ﭘه رب ﻻزمه ده ﭼﯥ ﭘوره‬ ‫کﯧ ي به‪ -٧٢ .‬بيا به موږ هﻐه خﻠک وساتو ﭼﯥ وٻرٻ ي او ظالﻤان به‬ ‫ﭘه هﻐه کﯥ ﭘراته ﭘرٻ دو‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ ﮑاره آيتونه اورول کﯧ ي نو منﮑرين‬ ‫د ايﻤان خاوندانو ته وايﻲ ﭼﯥ ﭘه دواړو ډلو کﯥ وک ﭘه ه حالت کﯥ‬ ‫دی او د ﭼا مجﻠس ډٻر ه دی‪ -٧۴ .‬او له هﻐوی مخﮑﯥ موږ ومره‬ ‫قومونه هﻼک ک ي تر هﻐوی د ډٻرو مالونو او لوړ شان خاوندان وو‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬ووايه ﭼﯥ وک ﭘه ﻤراه کﯥ وي نو رحﻤان ورته وخت ورکوي‪،‬‬ ‫تر دې ﭼﯥ دا خﻠک هﻐه ﻋﺬاب و وري ﭼﯥ وﻋده يﯥ ورسره کﯧ ي‪،‬‬ ‫ﻋﺬاب يا قيامت‪ ،‬نو هﻐوی ته به مﻌﻠومه شﻲ ﭼﯥ حال يﯥ ومره بد دی‬ ‫او ډله يﯥ ومره کﻤزورې‪.‬‬ ‫‪ -٧۶‬او ﷲ د هدايت موندونﮑو هدايت زياتوي‪ ،‬او )له تاسﯥ( ﭘاتﯥ‬ ‫کﯧدونﮑﯥ نﯧﮑ ستاسﯥ د رب ﭘه نزد د اجر له مخﯥ ﻏوره دي او د انجام‬ ‫له مخﯥ هﻢ ﻏوره )دي(‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬او تا هﻐه وليده ﭼﯥ زموږ له آيتونو يﯥ انﮑار وک او ويﯥ ويل ﭼﯥ‬ ‫ماته به مال او اوﻻد راکول کﯧ ي‪ -٧٨ .‬ايا هﻐه ﻏيب ليدلی که له ﷲ يﯥ‬ ‫کومه وﻋده اخيستﯥ ده‪ -٧٩ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ ه وايﻲ هﻐه به موږ‬ ‫وليﮑو او د هﻐه جزا به زياته ک و‪ -٨٠ .‬او هﻐه ﭼﯥ د کومو شيانو دﻋوی‬ ‫کوي‪ ،‬موږ به يﯥ وارثان شو او هﻐه به موږ ته يوازې راشﻲ‪.‬‬

‫‪292‬‬

‫‪ -٨١‬او هﻐوی له ﷲ بﻐير مﻌﺒودان جوړ ک ي ﭼﯥ د هﻐوی لپاره‬ ‫مرستندوي شﻲ‪ -٨٢ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬هﻐوی )مﻌﺒودان( به د دوی له ﻋﺒادته‬ ‫انﮑار وک ي او د دوی مخالف به شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬ايا تا نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ موږ ﭘه منﮑرانو شيﻄانان ور ﭘرٻ ﻲ دي‪،‬‬ ‫هﻐوی يﯥ ه لﻤسوي‪ -٨۴ .‬نو ته د هﻐوی لپاره تادي مه کوه‪ .‬موږ د‬ ‫هﻐوی شﻤﯧر ﭘوره کوو‪ -٨۵ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ موږ وٻرٻدونﮑﻲ د‬ ‫رحﻤان د مﯧﻠﻤنو ﭘه تو ه را ولوو‪ -٨۶ .‬او مجرمان به دوزخ ته ت ي‬ ‫ش و‪ -٨٧ .‬هﯧ وک به د شﻔاﻋت اختيار نه لري‪ ،‬م ر هﻐه ﭼﯥ له رحﻤان‬ ‫نه يﯥ اجازه اخيستﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -٨٨‬او دوی وايﻲ ﭼﯥ رحﻤان وک خپل زوی ک ی دی‪ -٨٩ .‬دا تاسﯥ‬ ‫ډٻره درنه خﺒره ک ې ده‪ -٩٠ .‬ن دې ده ﭼﯥ له وجﯥ يﯥ آسﻤان يري‬ ‫شﻲ او ﻤﮑه و ه و ه شﻲ او ﻏرونه مات ولوٻ ي‪ -٩١ .‬ﭘه دې خﺒره‬ ‫ﭼﯥ خﻠک رحﻤان ته د اوﻻد نسﺒت کوي‪ -٩٢ .‬حال دا ﭼﯥ د رحﻤان ﭘه‬ ‫شان کﯥ نه دي ﭼﯥ هﻐه اوﻻد اختيار ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٩٣‬ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه کﯥ داسﯥ وک نشته ﭼﯥ د رحﻤان ﭘه بنده انو‬ ‫کﯥ را نه شﻲ‪ -٩۴ .‬هﻐه سره يﯥ شﻤﯧر دی او هﻐه يﯥ ﭘه ه ډول شﻤاري‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬او ﭘه هﻐوی کﯥ هر يو به د قيامت ﭘه ورځ د هﻐه مﺦ ته يوازې‬ ‫را ﻲ‪ -٩۶ .‬الﺒته ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی او ﭼا ﭼﯥ نﯧک ﻋﻤل ک ی‪ ،‬د‬ ‫هﻐوی لپاره به ﷲ مينه ﭘيدا ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٩٧‬نو موږ دا قرآن ستا ﭘه ژبه ﮑه آسانه ک ﭼﯥ ته متقيانو ته زٻری‬ ‫ورک ې او ضديان ووٻروې‪ -٩٨ .‬او له دې مخﮑﯥ موږ ومره قومونه‬ ‫هﻼک ک ي دي‪ .‬ايا ته ﭘه هﻐوی کﯥ وک ورې يا د هﻐوی د ﭘ و ﻏ‬ ‫اورې‪.‬‬

‫‪293‬‬

‫سوره طه ‪٢٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬طه۔ ‪٢‬۔ موږ قرآن ﭘه تا د دې لپاره نه دی نازل ک ی ﭼﯥ مﺼيﺒت‬ ‫کﯥ ﯧر شﯥ‪ -٣ .‬بﻠﮑﯥ د داسﯥ ﭼا د نﺼيحت لپاره ﭼﯥ وٻرٻ ي‪ -۴ .‬دا د‬ ‫هﻐه له اړخه نازل شوی ﭼﯥ ﻤﮑه او لوړ آسﻤانونه يﯥ ﭘيدا ک ي دي‪.‬‬ ‫‪ -۵‬هﻐه د رحﻤت خاوند او ﭘه ﻋرش قايﻢ دی‪ -۶ .‬د هﻐه دي ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي او ه ﭼﯥ د دې دواړو ترمن‬ ‫دي او ه ﭼﯥ د ﻤﮑﯥ ﻻندې دي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬که ته ﭘه لوړ ﻏ خﺒره وک ې‪ ،‬هﻐه ﭘه ﭘ ه خﺒره هﻢ ﭘوهﯧ ي‪ .‬او له‬ ‫هﻐﯥ ﭘه ﭘ ﯥ خﺒرې هﻢ‪ -٨ .‬هﻐه ﷲ دی‪ .‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬ول‬ ‫ﻏوره نومونه د هﻐه دي‪.‬‬ ‫‪ -٩‬او ايا تاته د موسی خﺒره در رسﯧدلﯥ ده‪ -١٠ .‬هﻐه ﭼﯥ کﻠه يو اور‬ ‫وليده‪ ،‬نو خپﻠﯥ کورن ته يﯥ وويل ﭼﯥ ودرٻ ئ‪ ،‬ما يو اور ليدلی دی‪،‬‬ ‫کﯧدای شﻲ له هﻐه تاسﯥ ته سﮑرو ه راوړم يا ﭘه هﻐه اور ماته ﻻره‬ ‫مﻌﻠومه شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬بيا ﭼﯥ هﻐه )اور ته( ور ورسﯧده نو ﻏ ﭘرې وشو ﭼﯥ ای موسی‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬زه ستا رب يﻢ‪ ،‬نو خپل ﭘﯧزار وباسه‪ ،‬ﮑه ته د طوی ﭘه مقدسه دره‬ ‫کﯥ يﯥ‪ -١٣ .‬او ما ته ﻏوره ک ی يﯥ‪ .‬نو کومه وحﯥ ﭼﯥ کﯧ ي هﻐه‬ ‫واوره‪ -١۴ .‬زه ﷲ يﻢ‪ .‬له ما بﻐير )بل( مﻌﺒود نشته‪ .‬نو ته زما ﻋﺒادت کوه‬ ‫او زما د يادولو لپاره لﻤون قايﻢ ک ه‪ -١۵ .‬بﯧشﮑه قيامت راتﻠونﮑی دی‪.‬‬ ‫زه هﻐه ﭘ ساتل ﻏواړم‪ ،‬ﭼﯥ هر شخص ته د هﻐه ک و )کارونو( بدله‬ ‫ورکول شﻲ‪ -١۶ .‬نو تا له دې هﻐه کس ﻏافل نه ک ي ﭼﯥ ﭘه دې ايﻤان‬ ‫نه لري او ﭘه خپﻠو خواهشونو روان دی‪ ،‬ﭼﯥ ته هﻼک )نه( شﯥ‪.‬‬

‫‪294‬‬

‫‪ -١٧‬او دا ستا ﭘه ﻻس کﯥ ه دي ای موسی‪ -١٨ .‬هﻐه وويل‪ ،‬دا زما‬ ‫امساء ده‪ .‬زه ﭘه دې تﮑيه کوم او خپﻠو وزو ته ﭘرې ﭘا ﯥ را ن م‪ .‬ينﻲ‬ ‫نور کارونه هﻢ ترې اخﻠﻢ‪ -١٩ .‬ويﯥ فرمايل‪ ،‬دا ﭘه ﻤﮑه وﻏور وه‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬هﻐه ﭼﯥ وﻏور وله نو سﻤدستﻲ ترې وٻرونﮑی مار جوړ شو‪-٢١ .‬‬ ‫ويﯥ فرمايل ﭼﯥ دا را ونيسه او مه وٻرٻ ه‪ ،‬موږ به دا بﯧرته خپل ﭘخوانﻲ‬ ‫حالت ته را و ر وو‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬او ته خپل ﻻس خپل تخرګ ته يوسه‪ ،‬هﻐه به بﯥ له ﻋيﺒه ﻠﯧدونﮑی‬ ‫راو ﻲ‪ .‬دا دويﻤه ن ه ده‪ ٢٣ .‬ﭼﯥ موږ ﭘه خپﻠو لويو ن و کﯥ ينﯥ ن ﯥ‬ ‫تاته در و ايو‪ -٢۴ .‬ته فرﻋون ته ورشه‪ .‬هﻐه له حده وتﻠی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬موسی وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬زما سينه زما لپاره ﭘراخه ک ه‪-٢۶ .‬‬ ‫او زما کار زما لپاره آسانه ک ه‪ -٢٧ .‬او زما د ژبﯥ ﻏو ه بﯧرته ک ه‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬ﭼﯥ خﻠک مﯥ ﭘه خﺒره ﭘوه شﻲ‪ -٢٩ .‬او زما له کورن راته يو‬ ‫مرستندوی و اکه‪ -٣٠ .‬هارون ﭼﯥ زما ورور دی‪ -٣١ .‬د هﻐه ﭘه وسيﻠه‬ ‫زما مﻼ مضﺒوطه ک ه‪ -٣٢ .‬او هﻐه زما ﭘه کار کﯥ شريک ک ه‪-٣٣ .‬‬ ‫ﭼﯥ موږ دواړه ستا ﭘاکﻲ ډٻره بيان ک و‪ -٣۴ .‬او ستا ډٻره ستاينه وک و‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬بﯧشﮑه ته موږ ورې‪ -٣۶ .‬ويﯥ فرمايل ای موسی تاته ستا ﻏو تنه‬ ‫درک ل شوه‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬او موږ ﭘه تا له دې مخﮑﯥ هﻢ احسان ک ی دی‪ -٣٨ .‬کﻠه مو ﭼﯥ‬ ‫ستا مور ته )هﻐه( وحﯥ وک له ﭼﯥ اړينه وه‪ -٣٩ .‬ﭼﯥ دا )موسی( ﭘه‬ ‫ﺻندوق کﯥ واﭼوه او بيا هﻐه سيند ته وﻏور وه‪ ،‬بيا به يﯥ د سيند ﭘه‬ ‫ﻏاړه وﻏور وي‪ .‬دا به يو کس ﭘورته ک ي ﭼﯥ زما هﻢ د ﻤن دی او د‬ ‫ده هﻢ د ﻤن دی‪ .‬او ما له خپل اړخه ﭘه تا مينه نازله ک له‪ .‬او ﭼﯥ ته زما‬ ‫ﭘه ن ران کﯥ وروزل شﯥ‪ -۴٠ .‬کﻠه ﭼﯥ ستا خور راﻏﻠﻠه‪ ،‬ويﯥ ويل‪ ،‬ايا‬ ‫زه ته تاسﯥ ته د هﻐه ﭼا ﭘته درک م ﭼﯥ د دې ماشوم ه ﭘالنه وک ي‪ .‬نو‬

‫‪295‬‬

‫موږ هﻐه ستا د مور خوا ته ور ولﯧ له‪ ،‬ﭼﯥ د هﻐﯥ ستر ﯥ يخﯥ شﻲ او‬ ‫خﻔ ان ورنه لرې شﻲ‪ .‬او تا يو کس وواژه‪ ،‬بيا موږ ته د هﻐه له ﻏﻤه‬ ‫وساتﻠﯥ‪ .‬او موږ ته ه وازمايﻠﯥ‪ .‬بيا ته و کاله د مدين ﭘه خﻠﮑو کﯥ‬ ‫اوسﯧدې‪ .‬بيا ته ﭘه يوه اندازه راﻏﻠﯥ‪ ،‬ای موسی‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او ما ته د خپل ان لپاره ﻏوره ک ې‪ -۴٢ .‬ته او ستا ورور زما له‬ ‫ن و سره ﻻړ شئ‪ .‬او تاسﯥ دواړه زما ﭘه يادولو کﯥ سستﻲ مه کوئ‪-۴٣ .‬‬ ‫تاسﯥ دواړه فرﻋون ته ﻻړ شئ ﭼﯥ هﻐه سرکشه شوی دی‪ -۴۴ .‬نو هﻐه‬ ‫سره ﭘه نرم خﺒرې وک ه‪ ،‬کﯧدای شﻲ هﻐه نﺼيحت ومنﻲ يا ووٻرٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬دواړو وويل ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ سره وٻره دی ﭼﯥ هﻐه به ﭘه‬ ‫موږ زياتی وک ي يا به سرکشﻲ وک ي‪ -۴۶ .‬ويﯥ فرمايل ﭼﯥ اندٻ نه‬ ‫مه کوئ‪ .‬زه له تاسﯥ دواړو سره يﻢ‪ ،‬اورم او ورم‪ -۴٧ .‬نو تاسﯥ هﻐه‬ ‫ته ورشئ او ورته ووايئ ﭼﯥ موږ ستا رب را لﯧ لﻲ يو‪ ،‬نو ته بنﻲ‬ ‫اسرائيل له موږ سره )تﻠﻠو( ته ﭘرٻ ده‪ .‬او هﻐوی مه وروه‪ .‬موږ ستا د‬ ‫رب له طرفه يوه ن ه هﻢ راوړې ده‪ .‬او سﻼمتﻲ ده د هﻐه ﭼا لپاره ﭼﯥ د‬ ‫هدايت ﭘيروي وک ي‪ -۴٨ .‬موږ ته وحﯥ شوې ده ﭼﯥ وک دروغ وبولﻲ‬ ‫او مﺦ واړوي ﭘه هﻐه به ﻋﺬاب راشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬فرﻋون وويل‪ ،‬نو ستاسﯥ دواړو رب وک دی‪ ،‬ای موسی‪-۵٠ .‬‬ ‫موسی وويل‪ ،‬زموږ رب هﻐه دی ﭼﯥ هر ه ته يﯥ د هﻐه ﺻورت‬ ‫ورک ی دی‪ ،‬بيا يﯥ موږ ته ﻻر وونه وک له‪ -۵١ .‬فرﻋون وويل ﭼﯥ‪ ،‬د‬ ‫تﯧرو قومونو ه حال دی‪ -۵٢ .‬موسی وويل‪ ،‬د هﻐه ﻋﻠﻢ زما له رب سره‬ ‫ﭘه يوه دفتر )کتابچه( کﯥ دی‪ .‬زما رب نه تﯧروتنه کوي او نه ترې‬ ‫هﯧرٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬هﻐه ستا لپاره د ﻤﮑﯥ فرش ساز ک ‪ .‬او هﻐه ستا لپاره ﻻرې‬ ‫وويستﻠﯥ او له آسﻤانه يﯥ اوبه را ﮑته ک ې‪ .‬بيا موږ له هﻐو اوبو مختﻠف‬

‫‪296‬‬

‫نﺒاتات ﭘيدا ک ل‪ -۵۴ .‬وخورئ او خپل اروي و روئ‪ .‬ﭘه دې کﯥ د‬ ‫ﻋقﻠﻤنو لپاره ډٻرې ن ﯥ دي‪ -۵۵ .‬موږ له هﻤدې ) ﻤﮑﯥ( تاسﯥ ﭘيدا ک ي‬ ‫يئ او هﻤدې ته به مو ور ستنوو او له هﻤدې به مو بيا را وباسو‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬او موږ فرﻋون ته خپﻠﯥ ولﯥ ن ﯥ و ودلﯥ نو هﻐه دروغ وبﻠﻠﯥ او‬ ‫انﮑار يﯥ وک ‪ -۵٧ .‬هﻐه وويل ای موسی‪ ،‬ايا ته د دې لپاره راﻏﻠی يﯥ‬ ‫ﭼﯥ ﭘه خپل جادو موږ له خپل وطنه وباسﯥ‪ -۵٨ .‬نو موږ به ستا ﭘه مقابل‬ ‫کﯥ هﻤداسﯥ جادو راوړو‪ .‬نو ته زموږ او ان ترمن يوه وﻋده مقرره‬ ‫ک ه‪ ،‬نه به موږ اختﻼف کوو او نه ته‪ .‬دا مقابﻠه به يوه هوار ميدان کﯥ‬ ‫وي‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬موسی وويل‪ ،‬ستا لپاره د وﻋدې ورځ‪ ،‬د مﯧﻠﯥ ورځ ده او خﻠک به‬ ‫هﻐه وخت را ولﯧ ي ﭼﯥ لﻤر ه را وخﯧژي‪ -۶٠ .‬فرﻋون له هﻐه ايه‬ ‫ﻻړ‪ ،‬بيا يﯥ خپل تدبيرونه را ول ک ل او بﯧرته د مقابﻠﯥ لپاره راﻏی‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬موسی وويل ﭼﯥ تاسﯥ تﺒاه شئ‪ ،‬ﭘه ﷲ دروغ مه ت ئ ) نﻲ( هﻐه‬ ‫تاسﯥ ﭘه کوم آفت تﺒاه ک ي‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘه ﷲ دروغ وت ل هﻐه ناکام شو‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬بيا هﻐوی ﭘه خپﻠه مﻌامﻠه کﯥ اختﻼف وک ‪ .‬او هﻐوی سره ﭘ ﯥ ﭘ ﯥ‬ ‫مشورې وک لﯥ‪ -۶٣ .‬بيا هﻐوی وويل ﭼﯥ دا دواړه يقينا ً جادو ر دي‪،‬‬ ‫دوی ﻏواړي ﭼﯥ د خپل جادو ﭘه زور تاسﯥ له خپل وطنه وباسﻲ او‬ ‫ستاسﯥ دا ﻏوره طريقه ختﻤه ک ي‪ -۶۴ .‬نو تاسﯥ خپل تدبيرونه را ول‬ ‫ک ئ‪ .‬بيا سره متحد راشئ او هﻐه به يﯥ و ﻲ ﭼﯥ نن ﻏالب وي‪.‬‬ ‫‪ -۶۵‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای موسی‪ ،‬يا يﯥ ته وﻏور وه يا يﯥ موږ لوم ی‬ ‫ﻏور وؤ‪ -۶۶ .‬موسی وويل ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ لوم ی وﻏور وئ‪ ،‬نو ﭘه يو‬ ‫دم د هﻐوی رس او امسا انﯥ د جادو ﭘه زور داسﯥ و ودل شول لﮑه‬ ‫من ې ﭼﯥ وهﻲ۔ ‪۶٧‬۔ نو موسی ﭘه زړه کﯥ ل ووٻرٻده‪ -۶٨ .‬موږ ورته‬ ‫وويل ﭼﯥ مه وٻرٻ ه‪ ،‬ته به برﻻسی يﯥ‪ -۶٩ .‬او ه ﭼﯥ ستا ﭘه ﻲ ﻻس‬

‫‪297‬‬

‫کﯥ دي هﻐه وﻏور وه‪ ،‬دا به هﻐه ول وخوري ﭼﯥ هﻐوی جوړ ک ي‬ ‫دي‪ .‬دا ه ﭼﯥ هﻐوی جوړ ک ي د جادو ر فريب دی‪ ،‬او جادو ر هﯧ ﮑﻠه‬ ‫نه کاميابﯧ ي‪ ،‬که هر ډول راشﻲ‪ -٧٠ .‬نو جادو ر ﭘه سجده ﭘرٻوتل‪.‬‬ ‫هﻐوی وويل موږ د هارون او موسی ﭘه رب ايﻤان راوړ‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬فرﻋون وويل تاسﯥ هﻐوی زما له اجازې درکولو مخﮑﯥ ومنل‪.‬‬ ‫هﻤاﻏه ستاسﯥ مشر دی ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ جادو در ودلی‪ .‬نو زه به اوس‬ ‫ستاسﯥ ﭘ ﯥ او ﻻسونه ﭘه مخالف سﻤت ﭘرې ک م‪ .‬زه به تاسﯥ د کجورو‬ ‫ﭘه ونو را و وم‪ .‬او تاسﯥ به ﭘوه شئ ﭼﯥ ﭘه موږ کﯥ د ﭼا ﻋﺬاب سخت‬ ‫دی او تر ډٻره وخته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬جادو رانو وويل ﭼﯥ موږ تاته هﯧ ﮑﻠه ﭘه هﻐو دﻻيﻠو ترجيح نه‬ ‫درکوو ﭼﯥ موږ ته راﻏﻠﻲ دي‪ .‬او ﭘه هﻐه ذات هﻢ ﭼﯥ موږ يﯥ ﭘيدا ک ي‬ ‫يو‪ ،‬نو ته ﭼﯥ هر ه کوې ويﯥ ک ه‪ .‬ته ﭼﯥ هر ه کوﻻی شﯥ‪ ،‬د هﻤدې‬ ‫دنيا ﭘه ژوند يﯥ کوﻻی شﯥ‪ -٧٣ .‬موږ ﭘه خپل رب ايﻤان راوړ ﭼﯥ هﻐه‬ ‫زموږ ناهونه وب ﻲ او دا جادو هﻢ ﭼﯥ تا ورته موږ مجﺒور ک لو‪ .‬او‬ ‫ﷲ ﻏوره دی او باقﻲ ﭘاتﯥ کﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬بﯧشﮑه وک ﭼﯥ د مجرم ﭘه تو ه خپل رب ته حاضر شﻲ نو د هﻐه‬ ‫لپاره جهنﻢ دی‪ ،‬هﻠته به نه مري او نه به ژوندی کﯧ ي‪ -٧۵ .‬وک ﭼﯥ‬ ‫خپل رب ته مومن راشﻲ ﭼﯥ نﯧک ﻋﻤﻠونه يﯥ ک ي وي‪ ،‬نو د داسﯥ‬ ‫خﻠﮑو لپاره ډٻرې لوړې درجﯥ دي‪ -٧۶ .‬د هﻐوی لپاره د تل اوسﯧدو‬ ‫باﻏونه دي ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫او دا د هﻐه کس بدله ده ﭼﯥ ﭘاکﻲ اختيار ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬او موږ موسی ته وحﯥ وک له ﭼﯥ د شپﯥ زما بنده ان له ان سره‬ ‫ک ه او وو ه‪ .‬بيا هﻐوی ته ﭘه سﻤندر کﯥ وﭼه ﻻره جوړه ک ه‪ ،‬نه له‬ ‫تﻌقيب وٻرٻ ه او مه له بل ه وٻرٻ ه‪ -٧٨ .‬بيا فرﻋون له خپﻠو ل ﮑرو‬

‫‪298‬‬

‫سره ﭘه هﻐوی ﭘسﯥ شو‪ ،‬بيا هﻐوی د سﻤندر اوبو ډوب ک ل‪ ،‬لﮑه ن ه‬ ‫ﭼﯥ ډوبﯧدل اکل شوي وو‪ -٧٩ .‬او فرﻋون خپل قوم ﻤراه ک او هﻐوی‬ ‫ته يﯥ سﻤه ﻻر ونه ودله‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬ای بنﻲ اسرائيﻠو‪ ،‬موږ تاسﯥ له د ﻤنه وساتﻠئ او تاسﯥ سره مو د‬ ‫طور )ﻏر( ﻲ اړخه وﻋده ک ‪ .‬او موږ ﭘه تاسﯥ من و سﻠوی نازل ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬وخورئ زموږ له درک ې ﭘاکﯥ روزئ او ﭘه دې کﯥ سرکشﻲ مه‬ ‫کوئ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ به زما ﻏضب نازل شﻲ‪ .‬او ﭘه ﭼا ﭼﯥ زما ﻏضب‬ ‫نازل شو هﻐه تﺒاه شو‪ -٨٢ .‬الﺒته وک ﭼﯥ توبه وباسﻲ او ايﻤان راوړي‬ ‫او نيک ﻋﻤل وک ي او ﭘه سﻤه ﻻره ﻻړ شﻲ نو د هﻐه لپاره زه ډٻر زيات‬ ‫ب ونﮑی يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬او ای موسی‪ ،‬ته ه خپل قوم ﭘرٻ ودو او دلته زر راتﻠﻠو ته‬ ‫وه ولﯥ‪ -٨۴ .‬موسی وويل‪ ،‬هﻐه خﻠک هﻢ ﭘه ما ﭘسﯥ دي‪ .‬او زما ربه‬ ‫زه تاته زر راﻏﻠﻢ ﭼﯥ ته راضﻲ شﯥ‪ -٨۵ .‬ويﯥ فرمايل‪ ،‬نو موږ ستا قوم‬ ‫له تا وروسته ﭘه يوه فتنه کﯥ واﭼاوه‪ .‬او سامري هﻐوی ﻤراهان ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٨۶‬بيا موسی خپل قوم ته له ﻏوسﯥ او خﻔ ان ډک ور ستون شو‪ .‬هﻐه‬ ‫وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬ايا تاسﯥ سره ستاسﯥ رب يوه ه وﻋده نه وه‬ ‫ک ې‪ .‬ايا ﭘه تاسﯥ ډٻر وخت تﯧر شو‪ .‬که تاسﯥ وﻏو تل ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ د‬ ‫خپل رب ﻋﺬاب نازل شﻲ‪ ،‬ﭘه دې خاطر مو له ماسره وﻋده خﻼفﻲ وک له‪.‬‬ ‫‪ -٨٧‬هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ ﭘه خپﻠه خو ه له تا سره وﻋده خﻼفﻲ نه ده‬ ‫ک ې‪ ،‬بﻠﮑﯥ د قوم د ا و )زيوراتو( ﭘﯧ ی ﭘه موږ ﭘورته ک ل شوي و ﭼﯥ‬ ‫موږ وﻏور اوه‪ .‬هﻤداسﯥ سامري هﻢ ه وﻏور ؤل‪ -٨٨ .‬نو هﻐه د دوی‬ ‫لپاره يو خوسی را وويست‪ .‬يو بُت ﭼﯥ د ﻏوايﻲ ﭘه شان ﻏ ترې را وته‪.‬‬ ‫بيا هﻐه وويل ﭼﯥ دا ستاسﯥ مﻌﺒود دی او د موسی مﻌﺒود هﻢ )دی(‪،‬‬

‫‪299‬‬

‫موسی دا هﯧر ک ی دی‪ -٨٩ .‬ايا هﻐوی نه ليدل ﭼﯥ هﻐه )خوسﻲ( نه د‬ ‫ﭼا د خﺒرې واب ورکوي او نه کومه ه او تاوان رسوﻻی شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٩٠‬او هارون هﻐوی ته مخﮑﯥ ويﻠﻲ وو ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬تاسﯥ د دې‬ ‫خوسﻲ ﭘه وسيﻠه وٻدلﻲ يئ او ستاسﯥ رب خو رحﻤان دی‪ .‬نو زما‬ ‫ﭘيروي وک ئ او زما خﺒره ومنئ‪ -٩١ .‬هﻐوی وويل موږ به د ده ﭘه‬ ‫ﻋﺒادت مﺼروف يو تر هﻐﯥ ﭼﯥ موسی موږ ته را ستون نه شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٩٢‬موسی وويل ﭼﯥ ای هارونه‪ ،‬تا ﭼﯥ وليدل ﭼﯥ هﻐوی وٻدلﻲ دي‬ ‫نو زما د ﭘيروۍ کولو نه ستا مخه ه شﻲ ونيوله‪ -٩٣ .‬ايا تا زما د وينا‬ ‫خﻼف )کار( وک ‪ -٩۴ .‬هارون وويل ای زما د مور زويه‪ ،‬ته مﯥ مه له‬ ‫ږيرې نيسه او مه له وٻ تو‪ .‬ماسره دا وٻره وه ﭼﯥ ته به ووايﻲ ﭼﯥ تا د‬ ‫بنﻲ اسرائيﻠو ترمن بﯧﻠتون واﭼاوه او زما د خﺒرې لحاظ دې ونه ک ‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬موسی وويل ای سامري‪ ،‬ستا مﻌامﻠه ه ده‪ -٩۶ .‬هﻐه وويل ماته‬ ‫هﻐه ه ﮑاره شول ﭼﯥ نورو ته ﮑاره نه شول نو ما د رسول د ﭘ و‬ ‫يو مو ی خاوره را واخيستﻠه او هﻐه مﯥ ﭘه دې کﯥ واﭼوله‪ .‬زما نﻔس‬ ‫ماته هﻤداسﯥ وويل‪ -٩٧ .‬موسی وويل ﭼﯥ لرې شه‪ .‬اوس ستا لپاره د‬ ‫ول ﻋﻤر )جزا( دا ده ﭼﯥ ما مه لﻤس کوه‪ .‬او ستا لپاره يوه بﻠه وﻋده دا‬ ‫ده ﭼﯥ مخه يﯥ نه شﻲ نيول کﯧدی‪ .‬او ته خپل هﻐه مﻌﺒود و وره ﭼﯥ ته‬ ‫ﭘرې تل مﻌتﮑف وې‪ ،‬موږ به هﻐه وسﯧ و او بيا به يﯥ ايره ﭘه سيند ﻻهو‬ ‫ک و‪ -٩٨ .‬ستا مﻌﺒود يوازې ﷲ دی له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬د هﻐه‬ ‫ﻋﻠﻢ ﭘه هر ه خپور دی‪.‬‬ ‫‪ -٩٩‬ﭘه دې تو ه موږ تاته د هﻐوی حال در اورو ﭼﯥ مخﮑﯥ تﯧر شوي‬ ‫دي‪ .‬او موږ تاته له خپﻠه خوا يوه نﺼيحت نامه درک ې ده‪ -١٠٠ .‬وک‬ ‫ﭼﯥ له دې مﺦ اړوي‪ ،‬هﻐه به د قيامت ﭘه ورځ يو دروند ﭘﯧ ی ﭘورته کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬هﻐوی به تل ﭘه کﯥ اوسﯧ ي او دا ﭘﯧ ی به د قيامت ﭘه ورځ هﻐوی‬

‫‪300‬‬

‫لپاره ډٻر بد وي‪ -١٠٢ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﭘه ﺻور کﯥ ﭘوکی وهل کﯧ ي‬ ‫او مجرمان به ﭘه هﻐه ورځ موږ ﭘه داسﯥ حال کﯥ را ول ک و ﭼﯥ له‬ ‫وٻرې به يﯥ ستر ﯥ شنﯥ شوې وي‪ -١٠٣ .‬ﭘه خپﻠو کﯥ به ﭘ ﭘ وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ ته به يوازې لس ور ﯥ اوسﯧ ې‪ -١٠۴ .‬موږ ه ﭘوهﯧ و ﭼﯥ ه‬ ‫هﻐوی وايﻲ‪ .‬خو ﭘه هﻐوی کﯥ تر ولو ډٻر واقف کار به وايﻲ ﭼﯥ ته‬ ‫يوازې يو ورځ ﭘاتﯥ شوې‪.‬‬ ‫‪ -١٠۵‬او خﻠک له تا د ﻏرونو ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي‪ .‬ووايه ﭼﯥ زما رب‬ ‫به هﻐه ﭘورته ک ي او وبه يﯥ شيندي‪ -١٠۶ .‬بيا به ﻤﮑه هوار ميدان‬ ‫ک ي۔ ‪١٠٧‬۔ نه به ﭘه کﯥ کوږوالی ورئ او نه لوړې ژورې‪-١٠٨ .‬‬ ‫ﭘه هﻐه ورځ به ول ﭘه بﻠونﮑﻲ ﭘسﯥ روان وي‪ .‬يوه ذره کوږوالی به نه‬ ‫وي‪ .‬ول ﻏ ونه به د رحﻤان ﭘه مﺦ کﯥ پ شﻲ‪ .‬ته به له ﭘسپسی بﻐير‬ ‫هﯧ نه اوري‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬ﭘه هﻐه ورځ به شﻔاﻋت ه نه لري‪ ،‬م ر د داسﯥ کس ﭼﯥ رحﻤان‬ ‫اجازه ورک ې وي او د هﻐه لپاره يﯥ ﻏ ٻدل خوښ ک ي وي‪-١١٠ .‬‬ ‫هﻐه د ولو ﭘه مخﮑﯥ او وروسته احوال خﺒر دی‪ .‬او هﻐوی د خپل ﻋﻠﻢ‬ ‫ﭘه سﺒب د هﻐه )ﷲ( احاطه نه شﻲ کوﻻی‪.‬‬ ‫‪ -١١١‬او ول مخونه به د هﻐه حی و قيوم مخﯥ ته ﮑته وي‪ .‬او هﻐه‬ ‫کس به ناکام وي ﭼﯥ ظﻠﻢ يﯥ ک ی وي او راﻏﻠی وي‪ -١١٢ .‬او ﭼا ﭼﯥ‬ ‫نﯧک کارونه ک ي وي او ايﻤان هﻢ ولري نو هﻐه سره به نه د کوم زياتﻲ‬ ‫اندٻ نه وي او نه د کوم کﻤﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١٣‬او داسﯥ موږ د ﻋرب قرآن نازل ک ی او ﭘه دې کﯥ مو ډول ډول‬ ‫وﻋيدونه بيان ک ي ﭼﯥ خﻠک ووٻرٻ ي يا دا د هﻐوی ﭘه زړه کﯥ ه‬ ‫فﮑر واﭼوي‪ -١١۴ .‬نو برتر دی ﷲ‪ ،‬حقيقﻲ ﭘاﭼا‪ .‬او ته د قرآن ﭘه اخيستﻠو‬

‫‪301‬‬

‫کﯥ تادي مه کوه تر و ﭼﯥ د دې وحﯥ مﮑﻤﻠه نه ش‪ .‬او ووايه ﭼﯥ ای‬ ‫زما ربه‪ ،‬زما ﻋﻠﻢ زيات ک ه‪.‬‬ ‫‪ -١١۵‬او موږ آدم ته له دې مخﮑﯥ حﮑﻢ ک ی و خو هﻐه هﯧر ک او موږ‬ ‫ﭘه هﻐه کﯥ ﻋزم ونه مونده‪ -١١۶ .‬او کﻠه ﭼﯥ موږ مﻼيﮑو ته وويل ﭼﯥ‬ ‫آدم ته سجده وک ئ نو هﻐوی سجده وک له خو ابﻠيس ترې انﮑار وک ‪.‬‬ ‫‪ -١١٧‬بيا موږ وويل ﭼﯥ ای آدمه‪ ،‬دا بﯧشﮑه ستا او ستا د مﯧرمنﯥ د ﻤن‬ ‫دی نو ﭼﯧرې دا تاسﯥ دواړه له جنته ونه باسﻲ‪ ،‬بيا به تاسﯥ محروم ﭘاتﯥ‬ ‫شئ‪.‬‬ ‫‪ -١١٨‬دلته ستا لپاره دا ده ﭼﯥ نه به وږې يﯥ او نه به لوڅ يﯥ‪ -١١٩ .‬او‬ ‫دلته به نه ت ی يﯥ او نه به در باندې لﻤر ل ﯧ ي‪ -١٢٠ .‬بيا شيﻄان هﻐوی‬ ‫ولﻤسول‪ .‬هﻐه ورته وويل ﭼﯥ ايا زه تاته د تﻠپاتﯥ )ژوند( ونه در يﻢ‪ .‬او‬ ‫داسﯥ ﭘاﭼاهﻲ ﭼﯥ هﯧ ﮑﻠه ﭘه کﯥ کﻤزوري را نه شﻲ‪ -١٢١ .‬نو هﻐو‬ ‫دواړو د هﻐﯥ ونﯥ ميوه وخوړله او د دواړو سترونه يو بل ته ﮑاره‬ ‫شول‪ .‬او دواړو انونه د جنت ﭘه ﭘا و ﭘ ک ل‪ .‬او آدم ﭼﯥ د خپل رب د‬ ‫حﮑﻢ خﻼف وک له ﻻرې خﻄا شو‪ -١٢٢ .‬بيا د هﻐه رب هﻐه ونازوه‪ .‬د‬ ‫هﻐه توبه يﯥ قﺒوله ک له او هﻐه ته يﯥ هدايت وک ‪.‬‬ ‫‪ -١٢٣‬ﷲ وويل ﭼﯥ تاسﯥ دواړه له دې ايه ﮑته شئ‪ .‬تاسﯥ د يو بل‬ ‫د ﻤنان شوئ‪ .‬بيا که تاسﯥ ته زما له اړخه هدايت درﻏی‪ ،‬نو وک ﭼﯥ‬ ‫زما د هدايت ﭘيروي وک ي‪ ،‬هﻐه به نه ﻤراه وي او نه به محروم وي‪.‬‬ ‫‪ -١٢۴‬او وک ﭼﯥ زما له نﺼيحته مﺦ واړوي نو د هﻐه لپاره به تنګ‬ ‫ژوند وي‪ .‬او د قيامت ﭘه ورځ به يﯥ موږ ړوند را ﭘورته کوو‪-١٢۵ .‬‬ ‫هﻐه به وايﻲ ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬تا زه ړوند ولﯥ را ﭘورته ک م‪ ،‬زه خو بينا‬ ‫وم‪ -١٢۶ .‬ارشاد به وشﻲ ﭼﯥ هﻤداسﯥ تاته زما ن ﯥ درﻏﻠﯥ نو تا يﯥ ه‬ ‫خيال ونه ساته هﻤاﻏسﯥ به نن ستا هﯧ خيال نه ساتل کﯧ ي‪ -١٢٧ .‬او‬

‫‪302‬‬

‫ﭘه دې تو ه موږ هﻐو ته بدله ورکوو ﭼﯥ له حده اوړي او د خپل رب ﭘه‬ ‫ن و ايﻤان را نه وړي‪ .‬او د آخرت ﻋﺬاب ډٻر سخت دی او ډٻر ﭘاتﯥ‬ ‫کﯧدونﮑی دی‪-‬‬ ‫‪ -١٢٨‬ايا خﻠک ﭘه دې خﺒره ﭘوه نه شول ﭼﯥ موږ له هﻐوی مخﮑﯥ ومره‬ ‫ډلﯥ هﻼکﯥ ک ي‪ .‬دوی د هﻐوی کﻠيو ته ور ﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ د ﻋقل‬ ‫خاوندانو ته لويﯥ ن ﯥ دي‪ -١٢٩ .‬او که ستا د رب له طرفه يوه خﺒره له‬ ‫مخﮑﯥ نه وای اکل شوی او د مهﻠت يوه موده نه وی اکل شوی نو حتﻤا ً‬ ‫به د هﻐوی فيﺼﻠه شوې وای‪ -١٣٠ .‬نو هﻐوی ﭼﯥ ه وايﻲ ﺻﺒر ﭘرې‬ ‫وک ه‪ .‬او د خپل رب د حﻤد تر نګ د هﻐه تسﺒيح کوه‪ ،‬له لﻤر راختﻠو‬ ‫مخﮑﯥ او لﻤر لوٻدلو مخﮑﯥ‪ ،‬او د شپﯥ ﭘه وختونو کﯥ هﻢ تسﺒيح کوه‪ .‬او‬ ‫د ور ﯥ ﭘه ن و کﯥ هﻢ ﭼﯥ ته خوشحاله شﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١٣١‬او هﯧ ﮑﻠه هﻐو شيانو ته مه وره ﭼﯥ موږ ينو ډلو ته د هﻐوی‬ ‫د ازمايﻠو لپاره ورک ي دي‪ .‬او ستا د رب رزق ډٻر بهتر او ډٻر ﭘاتﯥ‬ ‫کﯧدونﮑی دی‪ -١٣٢ .‬او خپﻠو خﻠﮑو ته د لﻤون حﮑﻢ وک ه او ﭘابند يﯥ‬ ‫اوسه‪ .‬موږ له تا رزق نه ﻏواړو‪ .‬رزق موږ تاته درکوو او ﻏوره انجام‬ ‫د تقوی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣٣‬او خﻠک وايﻲ ﭼﯥ دی د خپل رب له طرفه موږ ته کومه ن ه ولﯥ‬ ‫نه راوړي‪ .‬ايا هﻐوی ته د تﯧرو کتابونو دليل نه رسﯧ ي‪ -١٣۴ .‬او که‬ ‫موږ هﻐوی له دې مخﮑﯥ ﭘه کوم ﻋﺬاب کﯥ هﻼک ک ی وای نو ويل به‬ ‫يﯥ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬تا موږ ته رسول ولﯥ را ونه لﯧ ه ﭼﯥ موږ له‬ ‫ذليل او رسوا کﯧدو نه مخﮑﯥ ستا د ن و ﭘيروي ک ې وای‪ -١٣۵ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ ول منتظر دي نو تاسﯥ هﻢ انتظار وک ئ‪ .‬راتﻠونﮑﻲ کﯥ به و ورئ‬ ‫ﭼﯥ وک ﭘه سﻤه ﻻر دی او وک منزل ته ورسﯧده‪.‬‬

‫‪303‬‬

‫سوره اﻻنبياء ‪٢١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫٭‪ -١‬خﻠﮑو ته د هﻐوی حساب را ن دې شوی دی‪ .‬او هﻐوی ﭘه ﻏﻠﻔت کﯥ‬ ‫ﭘراته مﺦ اړوي‪ -٢ .‬د هﻐوی د رب له طرفه ﭼﯥ هر نﺼيحت را ﻲ‪،‬‬ ‫هﻐوی ور ﭘورې د اورٻدو ﭘه وخت خندا کوي‪ -٣ .‬د هﻐوی زړونه ﭘه‬ ‫ﻏﻔﻠت کﯥ ﭘراته دي‪ .‬او ظالﻤانو ﭘه خپﻠو کﯥ ﭘ ويﻠﻲ ﭼﯥ دا کس خو‬ ‫زموږ ﻏوندې انسان دی‪ .‬نو تاسﯥ يﯥ ولﯥ ﭘه ليدلو ستر و جادو کﯥ‬ ‫ﭘرٻو ئ‪ -۴ .‬رسول وويل ﭼﯥ زما رب ﭘه هره خﺒره ﭘوهﯧ ي‪ ،‬که ﭘه‬ ‫آسﻤان کﯥ وي او که ﭘه ﻤﮑه وي‪ .‬او هﻐه اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬بﻠﮑﯥ هﻐوی وايﻲ‪ ،‬دا گ وډ خوبونه دي‪ .‬بﻠﮑﯥ دا يﯥ ﭘخپﻠه جوړ ک ي‪.‬‬ ‫بﻠﮑﯥ هﻐه شاﻋر دی‪ .‬هﻐه بايد موږ ته داسﯥ ن ه راوړي له ن ه ن و‬ ‫سره ﭼﯥ ﭘخوانﻲ رسوﻻن را لﯧ ل شوي وو‪ -۶ .‬تر دې مخﮑﯥ د کوم‬ ‫کﻠﻲ خﻠک ﭼﯥ موږ هﻼک ک ي وو‪ ،‬ايﻤان يﯥ نه و راوړی نو دا خﻠک‬ ‫به ايﻤان راوړي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او تر تا مخﮑﯥ ﭼﯥ موږ هر وک رسول لﯧ لی‪ ،‬له انسانانو مو‬ ‫لﯧ لی‪ .‬موږ هﻐوی ته وحﯥ لﯧ لﯥ‪ .‬نو ته له اهل کتابو وﭘو ته‪ ،‬که ته نه‬ ‫ﭘوهﯧ ې‪ -٨ .‬او موږ هﻐه رسوﻻن داسﯥ نه وو ﭘيدا ک ي ﭼﯥ ډوډۍ يﯥ‬ ‫نه خوړله‪ .‬او تﻠپاتﯥ ژوند يﯥ کاوه‪ -٩ .‬بيا موږ له هﻐوی سره وﻋده ﭘوره‬ ‫ک له‪ .‬نو هﻐوی او وک ﭼﯥ موږ ﻏو تل ومو ساتل‪ .‬او موږ له حده‬ ‫وتونﮑﻲ هﻼک ک ل‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬موږ ﭘه تا يو کتاب نازل ک ی ﭼﯥ )ﭘه ﻋزت سره( ستاسﯥ ذکر ﭘه‬ ‫کﯥ دی‪ ،‬نو ايا تاسﯥ ﻋقل نه کار نه اخﻠئ‪ -١١ .‬او هﻐه ومره ظالﻢ کﻠﻲ‬ ‫دي‪ .‬ﭼﯥ موږ دل ک ل‪ .‬او له هﻐوی وروسته مو نور قومونه را ﭘورته‬

‫‪304‬‬

‫ک ل‪ -١٢ .‬نو بيا ﭼﯥ هﻐوی زموږ ﻋﺬاب راتﻠونﮑی وليد هﻐوی ترې ﭘه‬ ‫تﯧ ته شول‪ -١٣ .‬مه ت تئ‪ .‬او خپل د ﻋيش سامان او خپﻠو کورونو ته‬ ‫ستانه شئ‪ ،‬ﭼﯥ ﭘو تنه درنه وشﻲ‪ -١۴ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬های زموږ‬ ‫بدبختﻲ‪ ،‬بﯧشﮑه موږ ظالﻤان وو‪ -١۵ .‬نو هﻐوی هﻤدا ﻏ کاوه‪ .‬تر دې‬ ‫ﭼﯥ موږ هﻐوی داسﯥ ک ل لﮑه فﺼل ﭼﯥ رٻﺒل شوی وي او اور م‬ ‫شوی وی‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او موږ آسﻤان او ﻤﮑه او ه ﭼﯥ د دوی ترمن دي د لوبو ﭘه ډول‬ ‫نه دي جوړ ک ي‪ -١٧ .‬که موږ کومه لوبه جوړول ﻏو تی نو له خپﻠه‬ ‫اړخه به مو جوړه ک ې وای‪ ،‬که مو داسﯥ کوﻻی‪ -١٨ .‬بﻠﮑﯥ موږ د حق‬ ‫ﭘه وسيﻠه باطل ووهو او هﻐه به يﯥ سر ماتوي او هﻐه به سﻤدستﻲ ﻲ‬ ‫او تاسﯥ لپاره ﭘه هﻐو خﺒرو کﯥ ډٻره بدي ده ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ بيانوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او ه داسﯥ دي ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه دي‪ .‬او ه ﭼﯥ ورسره‬ ‫د هﻐه له ﻋﺒادته نه سرﻏ ونه کوي او نه ﭘه کﯥ سستﻲ کوي‪ -٢٠ .‬او‬ ‫هﻐوی شپه او ورځ هﻐه يادوي او هﯧ ﮑﻠه نه ست ي کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ايا هﻐوی ﭘه ﻤﮑه مﻌﺒودان و اکل ﭼﯥ وک ژوندي کوي‪-٢٢ .‬‬ ‫که ﭼﯧرې دواړو )آسﻤان او ﻤﮑه( کﯥ له ﷲ بﻐير مﻌﺒودان وای نو دا‬ ‫دواړه به تﺒاه شوي وای‪ .‬نو ﷲ‪ ،‬د ﻋرش مالک‪ ،‬له هﻐو خﺒرو ﭘاک دی‬ ‫ﭼﯥ دا خﻠک يﯥ کوي‪ -٢٣ .‬هﻐه ﭼﯥ ه کوي ﭘو تنه به يﯥ ترې نه‬ ‫کﯧ ي او نه به ترې وک ﭘو تنه کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬ايا هﻐوی له ﷲ بﻐير نور مﻌﺒودان جوړ ک ي‪ .‬ورته ووايه ﭼﯥ خپل‬ ‫دليل راوړئ‪ .‬دا خﺒره د هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ له ماسره دي او دا خﺒره د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو ﭼﯥ تر ما مخﮑﯥ دي‪ .‬بﻠﮑﯥ ﭘه دوی کﯥ زياتره حق نه ﭘﯧژنﻲ‪ .‬نو‬ ‫هﻐوی مﺦ اړوي‪ -٢۵ .‬او موږ له تا مخﮑﯥ داسﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒر نه دی لﯧ لی‬

‫‪305‬‬

‫ﭼﯥ وحﯥ مو ورته نه وي ک ي ﭼﯥ له ما بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ ،‬نو زما‬ ‫ﻋﺒادت کوه‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ رحﻤان اوﻻد لري‪ ،‬هﻐه له دې ﭘاک دی‪ ،‬بﻠﮑﯥ‬ ‫)مﻼيﮑﯥ( خو مﻌزز بنده ان دي‪ -٢٧ .‬هﻐوی تر هﻐه مخﮑﯥ خﺒره نه‬ ‫کوي‪ .‬او هﻐوی د هﻐه له حﮑﻢ سره سﻢ ﻋﻤل کوي‪ -٢٨ .‬ﷲ د هﻐوی ﭘه‬ ‫مخﮑﯥ او وروسته حال خﺒر دی‪ .‬او هﻐوی شﻔاﻋت نه شﻲ کوﻻی‪ ،‬م ر‬ ‫د هﻐه ﭼا لپاره ﭼﯥ ﷲ يﯥ خوښ ک ي‪ .‬او هﻐوی د هﻐه له هﯧﺒته تل‬ ‫وٻرٻ ي‪ -٢٩ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ هر وک وايﻲ ﭼﯥ له هﻐه بﻐير زه‬ ‫مﻌﺒود يﻢ نو موږ به ورته د جهنﻢ جزا ورک و‪ .‬موږ ظالﻤانو ته هﻤداسﯥ‬ ‫جزا ورکوو‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬ايا انﮑار کونﮑو نه وو ليدلﻲ ﭼﯥ آسﻤان او ﻤﮑه دواړه بند وو‪ ،‬بيا‬ ‫موږ ﭘرانيستل‪ .‬او موږ له اوبو هر ژوندی جوړ ک ‪ .‬ايا بيا هﻢ هﻐوی‬ ‫ايﻤان نه راوړي‪ -٣١ .‬او موږ ﭘه ﻤﮑه ﻏرونه جوړ ک ل ﭼﯥ هﻐه ور‬ ‫ﻻندې ونه خو ﯧ ي او ﭘه هﻐه کﯥ مو ﭘراخه ﻻرې جوړې ک ې ﭼﯥ‬ ‫خﻠک ﻻر ومومﻲ‪ -٣٢ .‬او موږ آسﻤان يو خوندي ﭼت ک ‪ .‬او هﻐوی د‬ ‫هﻐه له ن و مﺦ اړولی دی‪ -٣٣ .‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ شپه او ورځ او لﻤر‬ ‫او سپوږم يﯥ ﭘيدا ک ل‪ .‬ول ﭘه يوه يوه مدار کﯥ ر ﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او موږ له تا مخﮑﯥ هﻢ کوم انسان ته د تل لپاره ژوند نه دی ورک ی‬ ‫نو ايا که ته م شﯥ هﻐوی به تل ژوندي وي‪ -٣۵ .‬هر ژوندی به د مرګ‬ ‫خوند وري‪ .‬او موږ تاسﯥ ﭘه بدو او و حاﻻتو ازمايو د مﻌﻠومولو لپاره‬ ‫او تاسﯥ ول به موږ ته را ستنﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او منﮑران ﭼﯥ تا وري نو ول ﭘه تا ﭘورې خندا کوي‪ .‬ايا هﻤدا دی‬ ‫ﭼﯥ ستاسﯥ د مﻌﺒودانو خﺒرې کوي‪ .‬او ﭘخپﻠه دا خﻠک د رحﻤان له ذکره‬ ‫انﮑار کوي‪.‬‬

‫‪306‬‬

‫‪ -٣٧‬انسان د تادۍ له خ ﯥ جوړ شوی دی‪ .‬زه به زر تاته خپﻠﯥ ن ﯥ در‬ ‫و ييﻤه‪ ،‬نو ته تادي مه کوه‪ -٣٨ .‬او خﻠک وايﻲ ﭼﯥ دا وﻋده به کﻠه‬ ‫را ﻲ‪ ،‬که ته ر تينی يﯥ‪ -٣٩ .‬کاش‪ ،‬که دا منﮑر ﭘه هﻐه وخت خﺒر وای‬ ‫ﭼﯥ اور به نه له خپﻠﯥ مخﯥ منع کوﻻی شﻲ او نه له خپﻠﯥ شا‪ .‬او نه به‬ ‫ورته مرسته رسﯧ ي‪ -۴٠ .‬بﻠﮑﯥ هﻐه به ﭘرې نا اﭘه راشﻲ‪ ،‬نو هﻐوی به‬ ‫حيران ک ي‪ .‬بيا به يﯥ نه دفع کوﻻی شﻲ او نه به ورته مهﻠت ورکول‬ ‫شﻲ‪ -۴١ .‬او له تا مخﮑﯥ هﻢ ﭘه رسوﻻنو ﭘورې خندا شوې ده‪ .‬بيا ﭼﯥ ﭼا‬ ‫ور ﭘورې خندا کوله هﻐوی هﻤاﻏه شﻲ ونيول ﭼﯥ خندا يﯥ ور ﭘورې‬ ‫کوله‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬ووايه وک دی ﭼﯥ د شپﯥ او ور ﯥ تاسﯥ له رحﻤانه خوندي کوي‪.‬‬ ‫بﻠﮑﯥ هﻐه خﻠک د خپل رب له خﺒرتيا مﺦ اړوي‪ -۴٣ .‬ايا هﻐوی له موږ‬ ‫بﻐير بل مﻌﺒود لري ﭼﯥ هﻐوی ساتﻲ‪ .‬هﻐوی خپﻠه ساتنه ﻻ نه شﻲ کوﻻی‪.‬‬ ‫او نه ورسره زموږ ﭘه مقابل کﯥ وک مﻠتيا کوﻻی شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬بﻠﮑﯥ موږ هﻐوی او د هﻐوی ﭘﻼر نيﮑه ته د دنيا سامان ورک ‪ .‬تر‬ ‫دې ﭼﯥ ﭘه هﻤاﻏه حالت کﯥ ﭘرې اوږده موده تﯧره شوه‪ .‬ايا هﻐوی نه‬ ‫وري ﭼﯥ موږ ﻤﮑه له ن و را کﻤوو‪ .‬نو ايا هﻤدا خﻠک برﻻسﻲ‬ ‫اوسﯧدونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬ووايه ﭼﯥ زه تاسﯥ يوازې د وحﯥ ﭘه وسيﻠه وٻروم‪ .‬او کا ه ﻏ نه‬ ‫اوري ﭼﯥ کﻠه ووٻرول شﻲ‪ -۴۶ .‬او که ستا د رب د ﻋﺬاب په ﭘرې‬ ‫راشﻲ نو هﻐه به ووايﻲ ﭼﯥ های افسوس‪ ،‬بﯧشﮑه موږ ظالﻤان وو‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او موږ به د قيامت ﭘه ورځ د ﻋدل تﻠه )ترازو( کﯧ دو‪ .‬نو ﭘه هﯧ‬ ‫ژوندي به ذره ظﻠﻢ هﻢ نه کﯧ ي‪ .‬او که د وري د دانﯥ هومره ﻋﻤل هﻢ د‬ ‫ﭼا وي موږ به هﻐه حاضر ک و‪ .‬او موږ د حساب کولو لپاره کافﻲ يو‪.‬‬

‫‪307‬‬

‫‪ -۴٨‬او موږ موسی او هارون ته فرقان او ر ا او نﺼيحت ﻋﻄا ک د‬ ‫هﻐوی خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ له ﷲ وٻرٻ ي‪ -۴٩ .‬هﻐوی ﭼﯥ بﯥ ليدو له خپل‬ ‫رب نه وٻرٻ ي او د قيامت د ور ﯥ وٻره ورسره وي‪ -۵٠ .‬او دا يوه‬ ‫بابرکته يادونه ده ﭼﯥ موږ نازل ک ې‪ ،‬نو ايا تاسﯥ ترې منﮑر يئ‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او تر دې وړاندې موږ ابراهيﻢ ته د هﻐه هدايت ورک ی و‪ .‬او موږ‬ ‫هﻐه ه ﭘﯧژنده‪ -۵٢ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل ﭘﻼر او خپل قوم ته وويل ﭼﯥ دا‬ ‫ه بُتان دي ﭼﯥ ته ﭘرې کﻠک وﻻړ يﯥ‪ -۵٣ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ موږ خپل‬ ‫ﭘﻼر نيﮑه د دې ﭘه ﻋﺒادت ليدلﻲ دي‪ -۵۴ .‬ابراهيﻢ وويل ﭼﯥ بﯧشﮑه ته او‬ ‫ستا ﭘﻼر نيﮑه ﭘه ﮑاره ﻤراه اخته وئ‪.‬‬ ‫‪ -۵۵‬هﻐه وويل‪ ،‬ايا تا موږ ته ر تيا خﺒره راوړې که وکﯥ راسره کوې‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬بﻠﮑﯥ ستا رب هﻐه دی ﭼﯥ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ رب‬ ‫دی ﭼﯥ هﻐه يﯥ ﭘيدا ک ي دي‪ .‬او زه د دې خﺒرې ﭘه واهﻲ ورکونﮑو‬ ‫کﯥ يﻢ‪ -۵٨ .‬او ﭘه ﷲ قسﻢ زه به ستا له بُتانو سره يو تدبير وک م کﻠه ﭼﯥ‬ ‫ته ﻻړ شﯥ‪ -۵٨ .‬نو هﻐه يﯥ مات مات ک ل بﯥ له يوه لوی بُته ﭼﯥ دوی‬ ‫هﻐه ته رجوع وک ي‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬هﻐوی وويل ﭼﯥ زموږ له بُتانو سره ﭼا داسﯥ ک ي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫لوی ظالﻢ دی‪ -۶٠ .‬خﻠﮑو وويل ﭼﯥ موږ يو وان ليدلی و ﭼﯥ د دې‬ ‫خﺒره يﯥ کوله او ابراهيﻢ يﯥ بولﻲ‪ -۶١ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ هﻐه د ولو‬ ‫خﻠﮑو مخﯥ ته حاضر ک ئ‪ ،‬ﭼﯥ ويﯥ وري‪ -۶٢ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای‬ ‫ابراهيﻤه‪ ،‬ايا زموږ له مﻌﺒودانو سره تا داسﯥ ک ي دي‪ -۶٣ .‬ابراهيﻢ‬ ‫وويل‪ ،‬بﻠﮑﯥ د دوی مشر داسﯥ ک ي نو له هﻐه ﭘو تنه وک ئ که خﺒرې‬ ‫کوي‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬بيا هﻐوی له ان سره فﮑر وک ‪ ،‬بيا يﯥ وويل ﭘه اﺻل کﯥ ته ﭘه‬ ‫ناحقه يﯥ‪ -۶۵ .‬بيا يﯥ خپل سرونه ﮑته ک ل‪ .‬ای ابراهيﻢ‪ ،‬ته ﭘوهﯧ ې‬

‫‪308‬‬

‫ﭼﯥ دا خﺒرې نه کوي‪ -۶۶ .‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ له ﷲ بﻐير د داسﯥ‬ ‫شيانو ﻋﺒادت کوئ ﭼﯥ نه درته ه در رسوﻻی شﻲ او نه تاوان‪-۶٧ .‬‬ ‫ﭘه تاسﯥ هﻢ افسوس دی او ﭘه هﻐو شيانو هﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له ﷲ بﻐير‬ ‫ﻋﺒادت کوئ‪ .‬ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬هﻐوی وويل ﭼﯥ دا ﭘه اور کﯥ وسﯧ ئ او د خپﻠو مﻌﺒودانو مرسته‬ ‫وک ئ‪ ،‬که تاسﯥ ه کول ﻏواړئ‪ -۶٩ .‬موږ وويل ﭼﯥ ای اوره‪ ،‬ته د‬ ‫ابراهيﻢ لپاره يخوالی او سﻼمتﻲ شه‪ -٧٠ .‬او هﻐو له ده )ابراهيﻢ( سره‬ ‫بدي کول وﻏو تل نو موږ هﻤاﻏه خﻠک ناکام ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬او موږ هﻐه لوط ته د هﻐه ﻤﮑﯥ لور ته نجات ورک ﭼﯥ د ﻤﮑﯥ‬ ‫خﻠﮑو ته مو ﭘه کﯥ برکتونه اي ﻲ دي‪ -٧٢ .‬او موږ هﻐه ته اسحاق ورک‬ ‫او ﭘه هﻐه ﭘسﯥ يﻌقوب هﻢ‪ .‬او موږ ول نﯧﮑان ک ل‪ -٧٣ .‬او موږ هﻐه‬ ‫امام ک ﭼﯥ زموږ ﭘه حﮑﻢ يﯥ ﻻر وونه کوله‪ .‬او موږ هﻐه ته د نﯧک‬ ‫ﻋﻤل کولو او د لﻤون د اقامت او د زکات د ورک ې حﮑﻢ ور ولﯧ ه او‬ ‫هﻐه زموږ ﻋﺒادت کونﮑی و‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬او موږ لوط ته ﻋﻠﻢ او حﮑﻤت ﻋﻄا ک ‪ .‬او هﻐه مو له هﻐه کﻠﻲ‬ ‫وساته ﭼﯥ بد کارونه يﯥ کول‪ .‬بﯧشﮑه هﻐوی ډٻر بد‪ ،‬فاسق خﻠک وو‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬او موږ هﻐه ﭘه خپل رحﻤت کﯥ داخل ک ‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘه نﯧﮑانو کﯥ‬ ‫و‪.‬‬ ‫‪ -٧۶‬او نوح ته هﻢ ﭼﯥ له ده )ابراهيﻢ( وړاندې يﯥ موږ ته فرياد وک نو‬ ‫موږ د هﻐه دﻋا قﺒوله ک له‪ .‬نو موږ هﻐه او د هﻐه خﻠک له لوی ﻏﻤه‬ ‫وساتل‪ -٧٧ .‬او د هﻐو خﻠﮑو ﭘه مقابل کﯥ مو ورسره مرسته وک له ﭼﯥ‬ ‫زموږ له ن و يﯥ انﮑار ک ی و‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ډٻر بد خﻠک وو‪ .‬نو موږ‬ ‫هﻐوی ډوب ک ل‪.‬‬

‫‪309‬‬

‫‪ -٧٨‬او داؤد او سﻠﯧﻤان ته ﭼﯥ کﻠه دواړو د ﭘ ﻲ ﭘه هﮑﻠه فيﺼﻠه کوله‪،‬‬ ‫ﭼﯥ ينو خﻠﮑو ﭘه کﯥ د شپﯥ اوزې رولﯥ‪ .‬او موږ د هﻐوی فيﺼﻠه‬ ‫ليدله‪ -٧٩ .‬نو موږ سﻠﯧﻤان ته د هﻐﯥ ﭘوهه ورک له‪ .‬او موږ دواړو ته‬ ‫حﮑﻤت او ﻋﻠﻢ ﻋﻄا ک ی و‪ .‬او موږ داؤد ته ﻏرونه تابع ک ي ﭼﯥ له هﻐه‬ ‫سره تسﺒيح وک ي او مرﻏان هﻢ‪ .‬او هﻢ موږ کونﮑﻲ وو‪ -٨٠ .‬او موږ‬ ‫هﻐوی ته ستاسﯥ لپاره د يوه جن ﻲ لﺒاس کسب ور و ود‪ ،‬هﻐه تاسﯥ ﭘه‬ ‫ج ه کﯥ خوندي وساتﻲ‪ .‬نو ايا تاسﯥ شﮑر کونﮑﻲ يئ‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬او موږ سﻠﯧﻤان لپاره تﯧز باد مسخر ک ﭼﯥ د هﻐه ﭘه حﮑﻢ د هﻐه‬ ‫وطن ﭘه طرف ل ﯧده ﭼﯥ موږ ﭘه کﯥ برکتونه اي ﻲ وو‪ .‬او موږ ﭘه هر‬ ‫ه ﭘوهﯧدونﮑﻲ يو‪ -٨٢ .‬او ﭘه شيﻄانانو کﯥ مو هﻢ د هﻐه تابع ک ي وو‬ ‫ﭼﯥ د هﻐه لپاره به يﯥ ﻏو ﯥ )ﻏوﭘﯥ( وهﻠﯥ‪ .‬او ورسره به يﯥ نور کارونه‬ ‫هﻢ کول او موږ د هﻐو سنﺒالونﮑﻲ وو‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬او ايوب ته ﭼﯥ کﻠه يﯥ خپل رب ته فرياد وک ﭼﯥ زه مرض نيولی‬ ‫يﻢ او ته له ډٻرو رحﻢ کونﮑو ډٻر رحﻢ کونﮑی يﯥ‪ -٨۴ .‬نو موږ د هﻐه‬ ‫دﻋا قﺒوله ک له او ﭘه هﻐه ﭼﯥ کوم تﮑﻠيف و هﻐه مو )ترې( لرې ک ‪ .‬او‬ ‫موږ هﻐه ته کورن ﻋﻄا ک ه او دې ولو سره هﻤدومره نور هﻢ‪ ،‬له خپل‬ ‫اړخه رحﻤت او نﺼيحت‪ ،‬د ﻋﺒادت کونﮑو لپاره‪.‬‬ ‫‪ -٨۵‬او اسﻤاﻋيل او ادريس او ذوالﮑﻔل ته‪ ،‬دا ول ﭘه ﺻﺒر کونﮑو کﯥ‬ ‫وو‪ -٨۶ .‬او موږ هﻐوی خپل رحﻤت ته داخل ک ل‪ .‬بﯧشک هﻐوی ﭘه نﯧک‬ ‫ﻋﻤﻠو کﯥ وو‪.‬‬ ‫‪ -٨٧‬او کب واﻻ )يونس( ته‪ ،‬ﭼﯥ کﻠه له خپل قوم نه ﭘه ﻏوسه ﻻړ‪ .‬بيا‬ ‫هﻐه داسﯥ و ﻠه ﭼﯥ موږ يﯥ نه شو نيوﻻی‪ ،‬بيا هﻐه ﭘه تياره کﯥ فرياد‬ ‫وک ﭼﯥ له تا بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ ،‬ته ﭘاک يﯥ‪ .‬بﯧشﮑه زه مﻼمت يﻢ‪.‬‬

‫‪310‬‬

‫‪ -٨٨‬نو موږ د هﻐه دﻋا قﺒوله ک له او هﻐه مو له ﻏﻢ نه خﻼص ک ‪ .‬او‬ ‫ﭘه دې تو ه موږ د ايﻤان خاوندان ساتو‪.‬‬ ‫‪ -٨٩‬او زکريا ته‪ ،‬ﭼﯥ کﻠه يﯥ خپل رب ته ﻏ ک ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ته‬ ‫ما يوازې مه ﭘرٻ ده‪ .‬او ته بهترين وارث يﯥ‪ ٩٠ .‬نو موږ د هﻐه دﻋا‬ ‫قﺒوله ک له او يحيی مو ور ﻋﻄا ک ‪ .‬او د هﻐه مﯧرمن مو ور ته ورﻏوله‪.‬‬ ‫دی خﻠﮑو ﭘه نﯧک کارونو کﯥ تادي کوله او موږ يﯥ ﭘه هيﻠه او وٻره‬ ‫يادولو‪ .‬او زموږ ﭘه وړاندې ي شوي وو‪.‬‬ ‫‪ -٩١‬او هﻐه ه ﭼﯥ خپل ناموس يﯥ وساته نو موږ ﭘه هﻐﯥ کﯥ خپل‬ ‫روح ﭘوو ک او هﻐه او د هﻐﯥ زوی مو د دنيا خﻠﮑو ته يوه ن ه ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٩٢‬او دا ستاسﯥ امت يو امت دی او زه ستاسﯥ رب يﻢ نو تاسﯥ زما‬ ‫ﻋﺒادت وک ئ‪ -٩٣ .‬او هﻐوی خپل دين ﭘه خپﻠو کﯥ و ﯥ و ﯥ ک ‪ .‬ول‬ ‫موږ ته راتﻠونﮑﻲ دي‪ -٩۴ .‬نو وک ﭼﯥ نﯧک ﻋﻤل وک ي او د ايﻤان‬ ‫خاوند وي نو د هﻐه د کوشش بﯥ قدري به نه کﯧ ي‪ ،‬او موږ هﻐه ليﮑو‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬او د کومو کﻠيو خﻠﮑو ته ﭼﯥ موږ هﻼکت اکﻠی دی‪ ،‬د هﻐوی لپاره‬ ‫رجوع کول حرام دي‪ -٩۶ .‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ کﻠه ياجوج او ماجوج را خوشﯥ‬ ‫شﻲ او له هرې لوړې به را وو ﻲ‪ -٩٧ .‬او ﭼﯥ ر تيا وﻋده را ن دې‬ ‫شﻲ نو د هﻐوی خﻠﮑو ستر ﯥ ﭘه خﻼﺻﯥ ﭘاتﯥ شﻲ ﭼﯥ انﮑار يﯥ ک ی‬ ‫و‪ .‬های افسوس‪ ،‬موږ له دې ﻏافل وو‪ .‬بﻠﮑﯥ ظالﻤان وو‪.‬‬ ‫‪ -٩٨‬بﯧشﮑه تاسﯥ او د ﭼا ﭼﯥ تاسﯥ له ﷲ بﻐير ﻋﺒادت کاوه‪ ،‬ول د دوزخ‬ ‫خاشاک دي‪ .‬هﻠته به تاسﯥ ئ‪ -٩٩ .‬که دا واقﻌﻲ مﻌﺒودان وای نو ﭘه‬ ‫هﻐه )دوزخ( کﯥ به نه ﭘرٻوتی‪ .‬او هﻐوی ول به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٠٠‬هﻠته د هﻐوی لپاره فرياد دی او هﯧ به هﻢ ﭘه کﯥ نه اوري‪-١٠١ .‬‬ ‫بﯧشﮑه ﭼا ته ﭼﯥ زموږ له اړخه د کامياب فيﺼﻠه شوې ده‪ ،‬هﻐوی به له‬ ‫دې لرې وساتل شﻲ‪ -١٠٢ .‬او هﻐوی به يﯥ هﯧ ﻏ نه اوري‪ .‬هﻐوی به‬

‫‪311‬‬

‫د خپﻠﯥ خو ﯥ يزونو کﯥ تل اوسﯧ ي‪ -١٠٣ .‬هﻐوی لويه وٻره نه خﻔه‬ ‫کوي‪ .‬او مﻼيﮑﯥ به يﯥ استقﺒال کوي‪ .‬دا ستاسﯥ هﻐه ورځ ده ﭼﯥ له تاسﯥ‬ ‫سره يﯥ وﻋده شوې وه‪.‬‬ ‫‪ -١٠۴‬ﭘه هﻐه ورځ ﭼﯥ موږ به آسﻤان را ول ک و لﮑه کاﻏﺬ ﭼﯥ توته‬ ‫کﯧ ي )تاوٻ ي(‪ .‬لﮑه ن ه ﭼﯥ موږ ﭘه لوم ي ل د ﭘﯧداٻ ت ﭘيل ک ی‬ ‫و‪ ،‬هﻤداسﯥ به يﯥ بيا اﻋاده ک و‪ .‬دا زموږ ﭘه ذمه وﻋده ‪ -١٠۵‬او موږ‬ ‫به يﯥ ﭘوره کوو‪ .‬او ﭘه زبور کﯥ موږ له نﺼيحت وروسته ليﮑﻠﻲ ﭼﯥ د‬ ‫ﻤﮑﯥ وارثان به زموږ نﯧک بنده ان وي‪ -١٠۶ .‬ﭘه هﻐه کﯥ يو لوی خﺒر‬ ‫دی ﻋﺒادت کونﮑو لپاره‪.‬‬ ‫‪ -١٠٧‬او موږ ته د دنيا خﻠﮑو ته د رحﻤت ﭘه تو ه لﯧ لی يﯥ‪ -١٠٨ .‬ووايه‬ ‫ماته ﭼﯥ کومه وحﯥ را ﻲ هﻐه دا ده ﭼﯥ ستاسﯥ مﻌﺒود يوازې يو دی‪،‬‬ ‫نو ايا تاسﯥ اطاﻋت کونﮑﻲ کﯧ ئ‪ -١٠٩ .‬بيا که هﻐوی مﺦ واړوي نو‬ ‫ووايه ﭼﯥ ما تاسﯥ ته ﮑاره خﺒرتيا درک ې ده‪ .‬او زه نه ﭘوهﯧ م د کوم‬ ‫ه ﭼﯥ تاسﯥ سره وﻋده کﯧ ي‪ ،‬لرې دی که ن دې‪ -١١٠ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘه‬ ‫ﮑاره خﺒره هﻢ خﺒر دی او ﭘه هﻐه خﺒره هﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘ وئ‪-١١١ .‬‬ ‫او زه نه ﭘوهﯧ م ايﻲ هﻐه ستاسﯥ لپاره امتحان وي او د ﯥ اخيستﻠو‬ ‫يو مهﻠت وي‪ -١١٢ .‬ﭘﯧﻐﻤﺒر وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ﭘه حقه فيﺼﻠه وک ه‪.‬‬ ‫او زموږ رب رحﻤان دی‪ ،‬له هﻐه ﭘه دې خﺒرو کﯥ مرسته ﻏواړو ﭼﯥ ته‬ ‫تاسﯥ يﯥ کوئ‪.‬‬ ‫سوره الحج ‪٢٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای خﻠﮑو‪ ،‬له خپل رب نه ووٻرٻ ئ‪ .‬بﯧشﮑه د قيامت د ور ﯥ ﭘﯧ ه‬ ‫ډٻره درنه ده‪ -٢ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ تاسﯥ هﻐه و ورئ‪ ،‬هر شيدې‬

‫‪312‬‬

‫ورکونﮑی ژوندی به خپل شيدې خوړونﮑی ماشوم هﯧر ک ي‪ .‬او هره د‬ ‫حﻤل خاوند به خپل حﻤل وﻏور وي‪ .‬او خﻠک به داسﯥ مدهوشه ﮑاري‬ ‫سره د دې ﭼﯥ مدهوشه به نه وي‪ ،‬بﻠﮑﯥ د ﷲ ﻋﺬاب ډٻر زيات سخت‬ ‫دی‪ -٣ .‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ ينﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ له ﻋﻠﻢ بﻐير د ﷲ ﭘه‬ ‫هﮑﻠه جن ﯧ ي‪ -۴ .‬او د هر سرکشه شيﻄان ﭘه ﭘيروۍ اخته وي‪ .‬د هﻐوی‬ ‫ﭘه هﮑﻠه دا ليﮑل شوي ﭼﯥ وک ورسره مﻠ رتيا وک ي‪ ،‬هﻐه به بﯥ‬ ‫ﻻرې کوي او د جهنﻢ د ﻋﺬاب ﻻره به ور و يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵‬ای خﻠﮑو! که تاسﯥ د بيا را ژوندي کﯧدو ﭘه هﮑﻠه شک کوئ نو موږ‬ ‫تاسﯥ له خاورې ﭘيدا ک ي يئ‪ ،‬بيا له نﻄﻔﯥ‪ ،‬بيا د وينﯥ له ﻏو ﯥ‪ ،‬بيا د‬ ‫ﻏو ﯥ له ﭘو ﻲ‪ ،‬شﮑل لرونﮑﻲ او بﯥ شﮑﻠه هﻢ‪ ،‬ﭼﯥ موږ يﯥ تاسﯥ ته‬ ‫واضح ک و‪ .‬او موږ ﭼﯥ ه وﻏواړو ﭘه رحﻤونو کﯥ يﯥ تر يوې مودې‬ ‫ﭘورې ساتو‪ .‬بيا تاسﯥ د ماشوم ﭘه ب ه را وباسو‪ .‬بيا تر هﻐﯥ ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫وان ته ورسﯧ ئ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ وک مخﮑﯥ مري او وک د ﻋﻤر‬ ‫تر انتها رسﯧ ي ﭼﯥ هﻐه د ﭘوهﯧدو نه وروسته بيا ﭘه ه نه ﭘوهﯧ ي‪ .‬او‬ ‫تاسﯥ ﻤﮑه ورئ ﭼﯥ وﭼه ﭘرته ده‪ ،‬بيا ﭼﯥ موږ ﭘه هﻐﯥ اوبه اوروؤ‬ ‫نو هﻐه تازه شﻲ او ﭘه وده شﻲ او هر ډول اٻسته فﺼﻠونه ترې را وشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ حق دی او هﻐه بﯥ ساه شيانو کﯥ ساه اﭼوي‪،‬‬ ‫او هﻐه ﭘه هر ه قادر دی‪ -٧ .‬او دا ﭼﯥ قيامت راتﻠونﮑی دی‪ ،‬ﭘه دې کﯥ‬ ‫هﯧ شک نشته او ﷲ به حتﻤا ً هﻐه خﻠک را ﭘورته کوي ﭼﯥ ﭘه قﺒرونو‬ ‫کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -٨‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ داسﯥ کس هﻢ شته ﭼﯥ د ﷲ ﭘه خﺒره کﯥ جن ﯧ ي‪،‬‬ ‫له ﻋﻠﻢ او هدايت او رو انه کتاب ﭘرته‪ -٩ .‬کﺒر کوي ﭼﯥ )خﻠک( د ﷲ‬ ‫له ﻻرې بﯥ ﻻرې ک ي‪ .‬د هﻐه لپاره د دنيا ﭘه ژوند کﯥ رسوايﻲ ده او د‬ ‫قيامت ﭘه ورځ به ﭘرې د تاوده اور خوند و ﮑوؤ‪ -١٠ .‬دا ستاسﯥ ﭘه‬

‫‪313‬‬

‫ﻻسونو د شويو کارونو بدله ده او ﷲ ﭘه خپﻠو بنده انو ظﻠﻢ کونﮑی نه‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -١١‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ ﭘه ن ه اوسﯧ ي او د ﷲ ﻋﺒادت‬ ‫کوي‪ .‬نو که هﻐوی ته کومه ه ورسﯧده ﭘه ﻋﺒادت قايﻢ شو‪ .‬او که امتحان‬ ‫راﻏی يﯥ نو مﺦ يﯥ واړوه‪ .‬هﻐه دنيا هﻢ وبايﻠﻠه او آخرت هﻢ‪ ،‬هﻤدا ﮑاره‬ ‫تاوان دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬هﻐوی له ﷲ بﻐير داسﯥ ه را بولﻲ ﭼﯥ نه دوی ته تاوان رسوﻻی‬ ‫شﻲ او نه ورته ه رسوﻻی شﻲ‪ .‬دا د ﻤراه انتهايﻲ درجه ده‪-١٣ .‬‬ ‫هﻐوی داسﯥ ه را بولﻲ ﭼﯥ تاوان يﯥ تر ﯥ ن دې دی‪ .‬ومره بد‬ ‫کارساز دی او ومره بد مﻠ ری‪ -١۴ .‬بﯧشﮑه ﷲ به هﻐه خﻠک ﭼﯥ ايﻤان‬ ‫راوړي او نﯧک ﻋﻤل وک ي‪ ،‬داسﯥ جنتونو ته ننﺒاسﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به‬ ‫نهرونه بهﯧ ي‪ .‬ﷲ هﻐه کوي ﭼﯥ ﻏواړي يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬که وک دا ﻤان کوي ﭼﯥ ﷲ به ورسره ﭘه دنيا او آخرت کﯥ‬ ‫مرسته ونه ک ي نو هﻐه دې يوه رس تر آسﻤانه ورسوي او بيا د هﻐه‬ ‫ﻏو ه ک ي او و د وري ﭼﯥ ايا دا تدبير د هﻐه ﻏوسه لرې کوﻻی شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او ﭘه دې تو ه مو قرآن له ﮑاره دليﻠونو سره نازل ک ی دی‪ .‬او‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ﭼﯥ ﭼا ته وﻏواړي هﻐه ته هدايت کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬ﭘه دې هﯧ شک نشته ﭼﯥ کومو خﻠﮑو ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ يهوديت‬ ‫اختيار ک ی او ﺻابﻲ او نﺼاری او مجوس او ﭼا ﭼﯥ شرک وک ‪ ،‬ﷲ‬ ‫به د دې ولو تر من د قيامت ﭘه ورځ فيﺼﻠه کوي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ هر ه‬ ‫وري‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬ايا ته نه گورې ﭼﯥ ﷲ ته سجده کوي ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي‬ ‫او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬او لﻤر او سپوږم او ستوري او ﻏرونه او ونﯥ‬ ‫او ناور او ډٻر انسانان‪ .‬او ډٻر داسﯥ دي ﭼﯥ ﻋﺬاب ﭘرې ثابت شوی‬

‫‪314‬‬

‫دی او وک ﭼﯥ ﷲ ذليل ک ي نو هﻐه ته ﻋزت ورکونﮑی هﯧ وک نشته‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه ﭼﯥ ه وﻏواړي هﻐه کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬دا دوه ډلﯥ دي ﭼﯥ د خپل رب ﭘه هﮑﻠه يﯥ جنګ وک ‪ .‬نو ﭼا ﭼﯥ‬ ‫انﮑار وک ‪ ،‬د هﻐوی لپاره به د اور جامﯥ ﻏو ﯧ ي‪ .‬او د هﻐوی ﭘه‬ ‫سرونو به جوش شوې اوبه اﭼول کﯧ ي‪ -٢٠ .‬ﭘه دی به د هﻐوی د خﯧ و‬ ‫تر شيانو ﭘورې خوسا شﻲ او رمن هﻢ‪ -٢١ .‬او هﻐوی لپاره به هﻠته د‬ ‫اوسپنﯥ ﮑونه وي‪ -٢٢ .‬هر وخت ﭼﯥ هﻐوی ووٻرٻ ي او له هﻐه ايه‬ ‫د وتﻠو ه ه وک ي نو هﻐوی ته به ل ه موقع ورکول شﻲ ‪ ،‬او ﮑئ دا د‬ ‫سو ﯧدلو ﻋﺬاب‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک ‪ ،‬ﷲ به هﻐوی داسﯥ‬ ‫باﻏونو ته ننابسﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬هﻠته به هﻐوی ته د‬ ‫سرو زرو بن ي او مرﻏﻠرې واﭼول شﻲ او جامﯥ به يﯥ د ورٻ ﻤو‬ ‫وي‪ -٢۴ .‬او هﻐوی ته د ﭘاکو خﺒرو هدايت ورکول شوی و‪ .‬او هﻐوی ته‬ ‫د حﻤيد ﷲ ﻻره ودل شوې وه‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬بﯧشﮑه کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار وک او خﻠک يﯥ د ﷲ له ﻻرې او له‬ ‫مسجد حرام منع کول ﭼﯥ موږ د خﻠﮑو لپاره جوړ ک ی دی‪ ،‬ﭼﯥ ﭘه کﯥ‬ ‫ايﻲ اوسﯧدونﮑﻲ او له بهره راﻏﻠﻲ برابر دي‪ .‬او وک ﭼﯥ ﭘه دې مسجد‬ ‫کﯥ له ﻻرې واوړي او د ظﻠﻢ طريقه اختيار ک ي‪ ،‬ﭘه هﻐوی به موږ د‬ ‫دردناک ﻋﺬاب خوند و ﮑوؤ‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او کﻠه ﭼﯥ موږ ابراهيﻢ ته د بيت ﷲ ای و ود‪ ،‬ﭼﯥ له ماسره‬ ‫وک مه شريﮑوه او زما کور ﭘاک ساته‪ ،‬د طواف کونﮑو لپاره او د قيام‬ ‫کونﮑو لپاره او د رکوع او سجدې کونﮑو لپاره‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬او خﻠﮑو ته د حج اﻋﻼن وک ه‪ ،‬هﻐوی به تاته راشﻲ‪ .‬ﭘه خپﻠو ﭘ و‬ ‫او ﭘه ضﻌيﻔه او انو سپاره ﭼﯥ ﭘه اوږدو ﻻرو به را ﻲ‪ -٢٨ .‬ﭘه دې‬

‫‪315‬‬

‫خاطر ﭼﯥ د خپﻠﯥ ﯥ ايونو ته ورسﯧ ي او ﭘه و مﻌﻠومو ور و کﯥ‬ ‫ﭘه هﻐو ارويو د ﷲ نامه واخﻠﻲ ﭼﯥ هﻐه ور ته ب ﻠﻲ دي‪ .‬نو له هﻐو‬ ‫وخورئ او ﭘه مﺼيﺒت پﻠو محتاجانو يﯥ هﻢ وخوروئ‪ -٢٩ .‬نو ﭘه کار‬ ‫ده ﭼﯥ هﻐوی دې خپل خيری ختﻢ ک ي‪ .‬او خپل نﺬرونه دې ﭘوره ک ي‪.‬‬ ‫او د هﻐه ﭘخوانﻲ کور طواف دې وک ي‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬دا خﺒره وشوه‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ د شﻌايرو ﭘوره لحاظ کوي نو دا‬ ‫ورته د رب ﭘه نزد ﻏوره ده او تاسﯥ لپاره اروي حﻼل ک ی شوي دي‪،‬‬ ‫بﯥ له هﻐو ﭼﯥ يادونه يﯥ درته شوې ده‪ ،‬نو تاسﯥ د بُتانو له ﭼ ﻠ ان‬ ‫وساتئ او له دروغ خﺒرې ان وساتئ‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬ان ﷲ ته مخﺼوص ک ئ‪ ،‬هﻐه سره شريک مه جوړوئ‪ .‬او وک‬ ‫ﭼﯥ له ﷲ سره شرک کوي‪ ،‬داسﯥ دی لﮑه له آسﻤانه ﭼﯥ را ﻏور ﯧدلی‬ ‫وي‪ ،‬مرﻏانو ﭘه ون و کﯥ اخيستی وي يا يﯥ ﭼﯧرته لرې ای کﯥ‬ ‫ﻏور ولی وي‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬دا خﺒره وشوه‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ د شﻌايرو ﭘوره لحاظ وک ي نو‬ ‫دا د زړه د تقوی خﺒره ده‪ -٣٣ .‬تاسﯥ ترې د يوې اکﻠﯥ مودې لپاره ه‬ ‫اخﻠئ‪ .‬بيا به يﯥ د قربان لپاره ﭘخوانﻲ کور ته وړئ‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او موږ د هر امت لپاره قربانﻲ کول اکﻠﻲ وو ﭼﯥ هﻐوی ﭘه خپﻠو‬ ‫ارويو د ﷲ نوم واخﻠﻲ ﭼﯥ هﻐه ورته ﻋﻄا ک ي دي‪ .‬نو ستاسﯥ مﻌﺒود‬ ‫يو مﻌﺒود دی‪ ،‬ته د هﻤاﻏه اوسه او ﻋاجزي کونﮑو ته زٻری ورک ه‪-٣۵ .‬‬ ‫ﭼﯥ حالت يﯥ دا دی ﭼﯥ که د ﷲ ذکر کﯧ ي نو د هﻐوی زړه ورسره‬ ‫رﭘﯧ ي‪ .‬او ه ﭼﯥ ﭘرې را ﻲ‪ ،‬هﻐه زﻏﻤﻲ او د لﻤون ﭘابندي کونﮑﻲ او‬ ‫ه ﭼﯥ موږ ورک ي له هﻐه مﺼرف کوي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او د قربان او ان موږ ستاسﯥ لپاره د ﷲ ياد ار ک ي دي‪ .‬ﭘه هﻐو‬ ‫کﯥ ستاسﯥ لپاره کاميابﻲ ده‪ .‬نو هﻐه ودروئ او د ﷲ نوم ﭘرې واخﻠئ‪ .‬بيا‬

‫‪316‬‬

‫ﭼﯥ هﻐه ﭘه هﮑﻠه ﭘرٻو ﻲ نو خوراک ترې وک ئ او بﯥ له سواله محتاجو‬ ‫او سوال رو باندې يﯥ وخوروئ‪ .‬ﭘه دې تو ه موږ هﻐه اروي تاسﯥ‬ ‫لپاره مسخر ک ل ﭼﯥ تاسﯥ شﮑر وباسئ‪ -٣٧ .‬او ﷲ ته نه د هﻐو ﻏو ه‬ ‫رسﯧ ي او نه يﯥ وينه بﻠﮑﯥ ﷲ ته يوازې ستاسﯥ تقوی رسﯧ ي‪ .‬ﭘه دې‬ ‫تو ه ﷲ هﻐه ستاسﯥ لپاره مسخر ک ي دي‪ ،‬ﭼﯥ تاسﯥ د ﷲ ﭘه در ب ﻠﻲ‬ ‫هدايت د هﻐه لويﻲ بيان ک ئ او نيﮑﻲ کونﮑو ته زٻری ورک ه‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬بﯧشﮑه ﷲ د هﻐو خﻠﮑو دفاع کوي ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫خيانت کونﮑﻲ او ناشﮑران نه خو وي‪ -٣٩ .‬اجازه ورکول شوې هﻐو‬ ‫خﻠﮑو ته ﭼﯥ جنګ ورسره کﯧ ي ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﭘه هﻐوی ظﻠﻢ شوی‬ ‫دی‪ .‬او بﯧشﮑه ﷲ هﻐوی سره ﭘه مرستﯥ )کولو( قادر دی‪ -۴٠ .‬کوم خﻠک‬ ‫ﭼﯥ له خپﻠو کورونو بﯥ دليﻠه ويستل شوي دي‪ .‬يوازې ﭘه دې خاطر ﭼﯥ‬ ‫وايﻲ زموږ رب ﷲ دی‪ .‬او که ﷲ دا خﻠک د يو بل ﭘه وسيﻠه نه وای دفع‬ ‫ک ي نو خانقاوې او رجﯥ او ﻋﺒادت ايونه او جوماتونه ﭼﯥ د ﷲ نوم ﭘه‬ ‫کﯥ ﭘه کثرت اخيستل کﯧ ي‪ ،‬وران شوي وای‪ .‬او ﷲ به حتﻤا ً هﻐوی سره‬ ‫مرسته کوي ﭼﯥ له ﷲ سره مرسته وک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ قوي او د زور‬ ‫خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬دا هﻐه خﻠک دي که موږ ورته ﻏﻠﺒه ورک و نو د لﻤون اهتﻤام به‬ ‫کوي او زکات به ورکوي او د مﻌروف حﮑﻢ به کوي او له منﮑر به منع‬ ‫کول کوي او د ولو کارونو انجام د ﷲ ﭘه واک کﯥ دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬او که هﻐوی تا دروﻏجن بولﻲ نو تر هﻐوی مخﮑﯥ د نوح او ﻋاد او‬ ‫ثﻤود قوم هﻢ دروغ بﻠﻠﻲ دي‪ -۴٣ .‬او د ابراهيﻢ او لوط قوم‪ -۴۴ .‬او د‬ ‫مدين خﻠﮑو هﻢ‪ .‬او موسی دروﻏجن وبﻠل شو‪ .‬بيا ما منﮑرانو ته وخت‬ ‫ورک ‪ .‬بيا مﯥ هﻐوی ونيول‪ .‬نو ن ه شو زما ﻋﺬاب‪.‬‬

‫‪317‬‬

‫‪ -۴۵‬نو ومره کﻠﻲ دي ﭼﯥ موږ هﻼک ک ل او هﻐوی ظالﻤان وو‪ .‬نو‬ ‫اوس هﻐه )کﻠﻲ( ﭘه خپﻠو ﭼتونو )ﭘر ﯧدلﻲ( ﭘراته دي‪ .‬او ومره بﯥ ﯥ‬ ‫کوهيان او ومره ﭘخﯥ ما ﭼﯥ ورانﯥ شوې دي‪ -۴۶ .‬ايا دا خﻠک ﭘه‬ ‫ﻤﮑه نه دي ر ﯧدلﻲ ﭼﯥ د دوی زړونه داسﯥ شوی وای ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ﭘرې ﭘوهﯧدای يا يﯥ ﻏوږونه داسﯥ وای ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې اورٻدی ﮑه‬ ‫ﭼﯥ ستر ﯥ ړندې نه وي بﻠﮑﯥ هﻐه زړونه ړندٻ ي ﭼﯥ ﭘه سينو کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او دا خﻠک له تا ﭘه ﻋﺬاب ﻏو تو کﯥ تادي کوي‪ .‬او ﷲ هﯧ ﮑﻠه د‬ ‫خپﻠﯥ وﻋدې خﻼف نه کوي‪ .‬او ستاسو د رب ﭘه نزد يوه ورځ د شﻤﯧر له‬ ‫ﭘﻠوه د زرو کالو سره برابره ده‪ -۴٨ .‬او ومره کﻠﻲ دي ﭼﯥ ما مهﻠت‬ ‫ورک او هﻐوی ظالﻤان وو‪ .‬بيا ما هﻐوی ونيول‪ .‬او زما خوا ته را ستنﯧدل‬ ‫دي‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬ووايه ای خﻠﮑو‪ ،‬زه ستاسﯥ لپاره يو ﮑار وٻرونﮑی يﻢ‪ -۵٠ .‬نو ﭼا‬ ‫ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ه کارونه يﯥ وک ل‪ ،‬د هﻐوی لپاره مﻐﻔرت دی او د‬ ‫ﻋزت روزي )ده(‪ -۵١ .‬او ﭼا ﭼﯥ زموږ د آيتونو ي ولو لپاره ه ﯥ‬ ‫ک ي‪ ،‬هﻐوی دوزخيان دي‪.‬‬ ‫‪ -۵٢‬او موږ ﭼﯥ له تا مخﮑﯥ ومره رسوﻻن او نﺒيان ولﯧ ل ﭼﯥ کﻠه‬ ‫هﻐه ه لوستﻲ نو شيﻄان ﭘه کﯥ مداخﻠه ک ې ده‪ .‬بيا ﷲ د شيﻄان مداخﻠه‬ ‫ﭘاکوي‪ .‬بيا ﷲ خپل آيتونه ﭘخوي‪ .‬او ﷲ د ﻋﻠﻢ او حﮑﻤت خاوند دی‪-۵٣ .‬‬ ‫ﭘه دې خاطر ﭼﯥ شيﻄان ه مداخﻠه ک ې‪ ،‬ﭘه هﻐﯥ هﻐه خﻠک مﻌﻠوم‬ ‫ک ی شﻲ ﭼﯥ ﭘه زړونو کﯥ يﯥ مرض دی او زړونه يﯥ سخت دي‪ .‬او‬ ‫ظالﻤان خﻠک ﭘه مخالﻔت کﯥ ډٻر لرې تﻠﻠﻲ دي‪ -۵۴ .‬او د دې لپاره ﭼﯥ‬ ‫کومو خﻠﮑو ته ﻋﻠﻢ ورکول شوی‪ ،‬هﻐوی ﭘوه شﻲ ﭼﯥ دا ﭘه اﺻل کﯥ ستا‬ ‫د رب له طرفه دی‪ ،‬بيا ﭘه دې ايﻤان راوړي‪ .‬او د هﻐوی زړونه ورته‬ ‫ي شﻲ‪ .‬او ﷲ د ايﻤان خاوندانو ته حتﻤا ً سيده ﻻر يﻲ‪.‬‬

‫‪318‬‬

‫‪ -۵۵‬او انﮑار کونﮑﻲ خﻠک به تل د هﻐه ﭘه هﮑﻠه ﭘه شک کﯥ وي‪ ،‬تر‬ ‫دې ﭼﯥ نا اﭘه ﭘرې قيامت راشﻲ‪ ،‬يا د يوې منحوسﯥ ور ﯥ ﻋﺬاب‬ ‫راشﻲ‪ -۵۶ .‬د هﻐه ور ﯥ ول واک به يوازې ﷲ سره وي‪ .‬هﻐه به د‬ ‫دوی ترمن فيﺼﻠه کوي‪ .‬نو ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل‬ ‫هﻐوی به د نﻌﻤت ﭘه باﻏونو کﯥ وي‪ -۵٧ .‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑا روک او زموږ‬ ‫آيتونه يﯥ دروغ وبﻠل نو هﻐوی لپاره د ذلت ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬او ﭼا ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ خپل وطن ﭘرٻ ود‪ ،‬بيا هﻐوی ووژل‬ ‫شول يا م ه شول‪ ،‬ﷲ به حتﻤا ً هﻐوی ته ه رزق ورکوي‪ .‬او بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫تر ولو ﻏوره رزق ورکونﮑی دی‪ -۵٩ .‬هﻐه به دوی داسﯥ ای ته‬ ‫يوسﻲ ﭼﯥ ترې راضﻲ به وي‪ .‬او بﯧشﮑه ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی او د حﻠﻢ خاوند‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬داسﯥ به کﯧ ي‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ انتقام واخيست هﻐسﯥ لﮑه ده سره ﭼﯥ‬ ‫شوي وو‪ ،‬او بيا ﭘه هﻐه زياتی وشﻲ نو ﷲ به حتﻤا ً ورسره مرسته کوي‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ شپه ﭘه ورځ کﯥ داخﻠوي او ورځ ﭘه شپه‬ ‫کﯥ داخﻠوي‪ .‬او ﷲ اورٻدونﮑی او ليدونﮑی دی‪ -۶٢ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ‬ ‫يوازې ﷲ خق دی او هﻐه ول باطل دي ﭼﯥ خﻠک يﯥ له ﷲ بﻐير را‬ ‫بولﻲ‪ .‬او بﯧشﮑه يوازې ﷲ تر ولو لوړ‪ ،‬تر ولو لوی دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬او تا ونه ليدل ﭼﯥ ﷲ له آسﻤانه اوبه را وورولﯥ‪ .‬بيا ﻤﮑه سرسﺒزه‬ ‫شوه‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ باريک بين دی‪ ،‬خﺒر لرونﮑی دی‪ -۶۴ .‬د هﻐه دي ه‬ ‫ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬بﯧشﮑه يوازې ﷲ دی‬ ‫ﭼﯥ بﯥ نيازه دی‪ ،‬د تﻌريﻔونو خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۶۵‬ايا ته نه گورې ﭼﯥ ﷲ د ﻤﮑﯥ ول شيان ستاسﯥ لپاره ﭘه کار ل يا‬ ‫ک ي او ک ت هﻢ‪ ،‬د هﻐه ﭘه حﮑﻢ سﻤندر کﯥ ﭼﻠﯧ ي‪ .‬او ﷲ آسﻤان ﭘه‬

‫‪319‬‬

‫ﻤﮑه له را ﻏور ﯧدو نيولی دی‪ ،‬م ر دا ﭼﯥ د هﻐه ﭘه حﮑﻢ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ﭘه خﻠﮑو د نرم خاوند او مهربان دی‪ -۶۶ .‬او هﻤاﻏه دی ﭼﯥ تاسﯥ ته‬ ‫يﯥ ژوند درک ی‪ ،‬بيا به درته مرګ هﻢ درک ي‪ .‬بيا به هﻐه تاسﯥ را‬ ‫ژوندي ک ي‪ .‬بﯧشﮑه انسان ډٻر ناشﮑره دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬او موږ هر امت ته يوه طريقه اکﻠﯥ وه ﭼﯥ د هﻐﯥ ﭘيروي به يﯥ‬ ‫کوله‪ .‬نو هﻐوی دې مﻌامﻠه کﯥ تا سره جنګ نه کوي‪ .‬او ته خپل رب لور‬ ‫ته بﻠنه ورکوه‪ .‬يقينا ً ته ﭘه سﻤه ﻻر يﯥ۔ ‪۶٨‬۔ کﮥ دوئ تاسره ج ے کوی‬ ‫نو دوئ ته ووايه ﭼه ﮥ تاسو کوئ ﷲ ٰ‬ ‫تﻌالی د هﻐے نه ﮥ واقف دے۔‬ ‫‪ -۶٩‬ﷲ به د قيامت ﭘه ورځ ستاسﯥ ترمن د هﻐه ه فيﺼﻠه وک ي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ﭘه کﯥ اختﻼف کوئ‪ -٧٠ .‬ايا ته نه ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ د آسﻤان او ﻤﮑﯥ‬ ‫هر ه د ﷲ ﭘه ﻋﻠﻢ کﯥ دي‪ .‬هر ه ﭘه يوه کتاب کﯥ دي‪ .‬بﯧشک دا د ﷲ‬ ‫لپاره آسانه ده‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬او هﻐوی له ﷲ بﻐير د هﻐو ﻋﺒادت کوي ﭼﯥ ﭘه هﮑﻠه يﯥ ﷲ هﯧ‬ ‫دليل نه دی را ﮑته ک ی او نه يﯥ هﻐوی ته ﭘه هﮑﻠه ﻋﻠﻢ شته‪ .‬او د‬ ‫ظالﻤانو هﯧ مرستندوی نشته‪ -٧٢ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ واضح‬ ‫آيتونه واورول شﻲ نو ته به د منﮑرانو ﭘه هره کﯥ بدې ن ﯥ ووينﯥ‪.‬‬ ‫ويا هﻐوی ﭘه هﻐه کس بريد کوي ﭼﯥ زموږ آيتونه ورته اوروي‪ .‬ووايه‬ ‫ايا زه تاسﯥ ته ووايﻢ ﭼﯥ تر دې بدتر ه شی دی‪ .‬هﻐه اور دی‪ .‬د هﻐه‬ ‫وﻋده ﷲ له هﻐو خﻠﮑو سره ک ې ده ﭼﯥ انﮑار يﯥ ک ی دی او هﻐه ډٻر‬ ‫بد ای دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬ای خﻠﮑو‪ ،‬يو مثال بيانﯧ ي نو تاسﯥ يﯥ ﭘه ﻏور واورئ‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯥ‬ ‫له ﷲ بﻐير ه را بولئ‪ ،‬هﻐه يو مچ هﻢ نه شﻲ ﭘيدا کوﻻی‪ ،‬ا ر که هﻐوی‬ ‫ول سره را ول شﻲ‪ .‬او که مچ له هﻐوی ه وت توي نو هﻐه هﻢ ترې نه‬ ‫شﻲ را خﻼﺻولی‪ .‬مرسته ﻏو تونﮑﻲ هﻢ کﻤزوري او له ﭼا ﭼﯥ مرسته‬

‫‪320‬‬

‫ﻏو تل کﯧ ي هﻐوی هﻢ کﻤزوري‪ -٧۴ .‬او هﻐوی د ﷲ قدر )هﻐسﯥ( ونه‬ ‫ﭘﯧژنده لﮑه ن ه يﯥ ﭼﯥ د ﭘﯧژندلو حق دی‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ قوی دی‪ ،‬ﻏالب‬ ‫دی‪ -٧۵ .‬ﷲ ﭘه مﻼيﮑو کﯥ خپل ﭘﯧﻐام رسونﮑی اکﻲ‪ ،‬او ﭘه انسانانو کﯥ‬ ‫هﻢ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ اورٻدونﮑی او ليدونﮑی دی‪ -٧۶ .‬هﻐه ﭘوهﯧ ي ه ﭼﯥ له‬ ‫هﻐوی مخﮑﯥ دي او ه ﭼﯥ د هﻐوی شاته دي‪ .‬او ﷲ ته ور ستنﯧ ي‬ ‫ولﯥ مﻌامﻠﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬رکوع او سجده کوئ‪ .‬او د خپل رب ﻋﺒادت‬ ‫کوئ او د نﯧﮑ کارونه کوئ ﭼﯥ کامياب شئ‪ -٧٨ .‬او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ‬ ‫کوشش کوئ لﮑه ن ه ﭼﯥ د کوشش کولو حق دی‪ .‬هﻐه تاسﯥ ﻏوره‬ ‫ک ي يئ‪ .‬او هﻐه د دين ﭘه مﻌامﻠه کﯥ ﭘه تاسﯥ کومه سختﻲ نه ده راوړې‪،‬‬ ‫ستاسﯥ د ﭘﻼر ابراهيﻢ دين‪ .‬هﻤاﻏه ستاسﯥ نوم مسﻠﻢ )مسﻠﻤان( اي ی‪ .‬له‬ ‫دې مخﮑﯥ او ﭘه دې قرآن کﯥ هﻢ ﭼﯥ رسول ﭘه تاسﯥ واه وي او تاسﯥ‬ ‫ﭘه خﻠﮑو واهان شئ‪ .‬نو لﻤون قايﻢ ک ئ او زکات ورک ئ‪ .‬او ﷲ‬ ‫مضﺒوط ونيسئ‪ ،‬هﻤاﻏه ستاسﯥ مالک دی‪ .‬نو ومره ه مالک دی او‬ ‫ومره ه مرستندوی‪.‬‬ ‫سوره المومنون ‪٢٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫٭‪ -١‬يقينا ً فﻼح وموندله د ايﻤان خاوندانو‪ -٢ .‬هﻐوی ﭼﯥ ﭘه لﻤان ه کﯥ‬ ‫ي ﯧ ي‪ -٣ .‬او هﻐوی ﭼﯥ له لﻐو خﺒرو ډډه کوي‪ -۴ .‬او هﻐوی ﭼﯥ زکات‬ ‫ورکوي‪ -۵ .‬او هﻐوی ﭼﯥ د خپﻠو شرم اؤ ساتنه کوي‪ -۶ .‬بﻐير له خپﻠو‬ ‫مﯧرمنو يا هﻐو و ﭼﯥ د دوی ﭘه مﻠکِ يﻤين کﯥ وي ﭼﯥ ﭘه هﻐوی‬ ‫مﻼمتﻲ نشته‪ -٧ .‬الﺒته وک ﭼﯥ له دوی بﻐير وﻏواړي نو هﻐوی زياتﻲ‬ ‫کونﮑﻲ دی‪ -٨ .‬او وک ﭼﯥ د خپﻠو امانتونو او خپﻠو وﻋدو خيال ساتﻲ‪.‬‬

‫‪321‬‬

‫‪ -٩‬او وک ﭼﯥ د خپﻠو لﻤون ونو ساتنه کوي‪ -١٠ .‬هﻤدا خﻠک وارثان‬ ‫کﯧدونﮑﻲ دي ﭼﯥ د فردوس وراثت به ومومﻲ‪ -١١ .‬هﻐه کﯥ به دوی تل‬ ‫اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او موږ انسان د خاورې له خﻼﺻﯥ ﭘيدا ک ‪ -١٣ .‬بيا مو هﻐه د اوبو‬ ‫د يوه ا ﮑﻲ ﭘه ب ه ﭘه يوه خوندي ای کﯥ وساته‪ -١۴ .‬بيا مو د اوبو‬ ‫ا ﮑﻲ ته د جنين شﮑل ورک ‪ .‬بيا مو جنين د ﻏو ﯥ يو ﭘو ی ک ‪ .‬بيا مو‬ ‫ﭘه ﭘو ﻲ کﯥ ه وکﻲ ﭘيدا ک ل‪ .‬بيا مو ﭘه ه وکو ﻏو ه ﭘورته ک ه‪ .‬بيا مو‬ ‫هﻐه ﭘه يوه نوي شﮑل را ﭘورته ک ‪ .‬نو ﷲ ډٻر بابرکته دی او بهترين ﭘيدا‬ ‫کونﮑی‪ -١۵ .‬بيا له هﻐﯥ وروسته به تاسﯥ حتﻤا ً مرئ‪ -١۶ .‬بيا به تاسﯥ‬ ‫د قيامت ﭘه ورځ را ﭘورته کﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او موږ ﭘه تاسﯥ دﭘاسه اووه ﻻرې جوړې ک ې‪ .‬او موږ له مخﻠوق‬ ‫بﯥخﺒره نه يو‪ -١٨ .‬او موږ له آسﻤانه اوبه را وورولﯥ ﭘه يوه اندازه‪ .‬بيا‬ ‫مو هﻐه ﭘه ﻤﮑه کﯥ ودرولﯥ‪ .‬او موږ د هﻐو ﭘه بيا اخيستو قادر يو‪-١٩ .‬‬ ‫بيا موږ له هﻐو تاسﯥ لپاره د کجورو او ان ورو باﻏونه ﭘيدا ک ل‪ .‬ستاسﯥ‬ ‫لپاره ﭘه هﻐو کﯥ ډٻره ميوه ده‪ .‬او تاسﯥ يﯥ له هﻐو خورئ‪ -٢٠ .‬او موږ‬ ‫طور سينا راو ﻲ‪ ،‬هﻐه له تﯧﻠو سره را شنه‬ ‫هﻐه ونه ﭘيدا ک ه ﭼﯥ له‬ ‫ِ‬ ‫کﯧ ي‪ .‬او د خوړونﮑو لپاره قﻄغ )اٻن ولی( هﻢ دی‪ -٢١ .‬او تاسﯥ لپاره‬ ‫ﭘه ارويو کﯥ سﺒق دی‪ .‬موږ ﭘه تاسﯥ د هﻐوی له خﯧ و ه در و‪ .‬او‬ ‫ستاسﯥ لپاره ﭘه کﯥ ډٻرې ﯥ دي‪ .‬او تاسﯥ هﻐه خورئ‪ -٢٢ .‬او تاسﯥ‬ ‫ﭘه هﻐو او ﭘه ک تيو کﯥ سپرٻ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او موږ نوح د هﻐه قوم ته ولﯧ ه نو هﻐه وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪،‬‬ ‫تاسﯥ د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ .‬له هﻐه بﻐير ستاسﯥ هﯧ مﻌﺒود نشته‪ -٢۴ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ .‬نو د هﻐه د قوم مشرانو ﭼﯥ انﮑار ک ی و‪ ،‬هﻐوی‬ ‫وويل ﭼﯥ دا خو زموږ ﭘه شان انسان دی‪ .‬دا ﻏواړي ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ برتري‬

‫‪322‬‬

‫ومومﻲ‪ .‬او که ﷲ ﻏو تﻲ وای نو مﻼيﮑﯥ به يﯥ را لﯧ لﯥ‪ .‬موږ دا خﺒره‬ ‫له خپﻠو ﭘخوانيو مشرانو نه ده اورٻدلﯥ‪ -٢۵ .‬دا خو يو کس دی ﭼﯥ ﭘه‬ ‫جنون اخته دی‪ .‬نو تر يوه وخته ورته انتظار وک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬نوح وويل ﭼﯥ ای زما ربه ته ماسره مرسته وک ه ﭼﯥ هﻐوی زه‬ ‫دروﻏجن وبﻠﻠﻢ‪ -٢٧ .‬نو موږ هﻐه ته وحﯥ وک له ﭼﯥ ته ک ت جوړه‬ ‫ک ه زموږ ﭘه ن ران کﯥ او زموږ له هدايت سره سﻤه‪ .‬نو کﻠه ﭼﯥ زموږ‬ ‫حﮑﻢ راشﻲ او له ﻤﮑﯥ اوبه ﭘه خو ﯧدو شﻲ نو له هر ډول ناورو يوه‬ ‫يوه جوړه واخﻠه او )ک ت کﯥ( سپور شه‪ .‬او د خپﻠﯥ کورن ﻏ ي هﻢ‪،‬‬ ‫بﯥ له هﻐو ﭼﯥ ﭘه هﮑﻠه يﯥ مخﮑﯥ فيﺼﻠه شوې ده‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ظﻠﻢ ک ی‬ ‫دی‪ ،‬د هﻐوی ﭘه هﮑﻠه ماسره خﺒرې مه کوه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐوی به ډوبﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬کﻠه ﭼﯥ ته او ستا مﻠ ري ﭘه ک ت کﯥ سپاره شئ نو ووايئ د ﷲ‬ ‫شﮑر دی ﭼﯥ موږ يﯥ له ظالﻤانو وساتﻠو‪ -٢٩ .‬او ووايه ﭼﯥ ای زما ربه‪،‬‬ ‫ته ما ﮑته ک ه ﭘه برکت ﮑته کﯧدو سره او ته ﻏوره ﮑته کونﮑی يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي او بﯧشﮑه موږ بنده ان ازمايو‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬بيا موږ له هﻐوی وروسته بﻠه ډله ﭘيدا ک له‪ -٣٢ .‬بيا موږ هﻐوی ته‬ ‫د هﻐوی له من ه يو رسول ور ولﯧ ه‪ ،‬ﭼﯥ تاسﯥ د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ .‬له‬ ‫هﻐه بﻐير ستاسﯥ هﯧ مﻌﺒود نشته‪ .‬ايا تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ -٣٣ .‬او د هﻐه‬ ‫د قوم مشرانو ﭼﯥ انﮑار يﯥ ک ی او د آخرت مﻼقات يﯥ دروغ بﻠﻠی و‪،‬‬ ‫او موږ ورته د دنيا ﭘه ژوند کﯥ خوشحالﻲ ورک ې وه‪ ،‬ويﯥ ويل ﭼﯥ دا‬ ‫خو موږ ﻏوندې انسان دی‪ .‬هﻐه خوري ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ خورئ‪ ،‬او هﻐه‬ ‫ﻲ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ئ‪ -٣۴ .‬او که تاسﯥ د ان ﻏوندې س ي خﺒره‬ ‫ومنئ نو ﭘه لوی تاوان کﯥ به يئ‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬ايا دا شخص تاسﯥ ته وايﻲ ﭼﯥ کﻠه تاسﯥ م ه شئ او خاورې او‬ ‫ه وکﻲ شئ بيا به را ويستل کﯧ ئ‪ -٣۶ .‬ډٻره بﻌيده او ډٻره بﻌيده ده هﻐه‬

‫‪323‬‬

‫خﺒره ﭼﯥ تاسﯥ ته کﯧ ي‪ -٣٧ .‬ژوند خو هﻤدا زموږ د دنيا ژوند دی‪.‬‬ ‫هﻤدلته موږ مرو او ژوند کوو‪ .‬او موږ بيا را ﭘورته کﯧدونﮑﻲ نه يو‪-٣٨ .‬‬ ‫دا خو بس داسﯥ يو کس دی ﭼﯥ ﭘه ﷲ يﯥ دروغ ت لﻲ دي‪ .‬او موږ يﯥ‬ ‫منونﮑﻲ نه يو‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬رسول وويل‪ ،‬ای زما ربه‪ ،‬ماسره مرسته وک ه ﭼﯥ هﻐوی زه‬ ‫دروﻏجن وبﻠﻠﻢ‪ -۴٠ .‬ويﯥ فرمايل ﭼﯥ دا خﻠک به زر ﭘ ﯧﻤانه شﻲ‪-۴١ .‬‬ ‫نو هﻐوی يوه سخت آواز د حق مﻄابق ونيول‪ .‬بيا موږ هﻐوی خش و‬ ‫خاشاک ک ل‪ .‬نو لرې شئ ظالﻤه قومه‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬بيا موږ له هﻐوی وروسته نور قومونه ﭘيدا ک ل‪ -۴٣ .‬هﯧ يو قوم‬ ‫نه له خپﻠﯥ وﻋدې مخﮑﯥ کﯧ ي او نه وروسته ﭘاتﯥ کﯧ ي‪ -۴۴ .‬بيا موږ‬ ‫ﭘرله ﭘسﯥ خپل رسوﻻن ولﯧ ل‪ .‬هر وخت ﭼﯥ کوم قوم ته رسول ورﻏﻠی‬ ‫نو هﻐوی دروﻏجن بﻠﻠی دی‪ .‬نو موږ يو ﭘسﯥ بل ولﯧ ل‪ .‬او موږ هﻐوی‬ ‫کيسﯥ ک ل‪ .‬نو لرې دې شﻲ هﻐه خﻠک ﭼﯥ ايﻤان نه راوړي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬بيا موږ موسی او د هﻐه ورور هارون ولﯧ ل له خپﻠو ن و او ﮑاره‬ ‫دليﻠونو سره‪ -۴۶ .‬فرﻋون او د هﻐه درباريانو ته نو هﻐوی کﺒر وک او‬ ‫هﻐوی مﻐرور خﻠک وو‪ -۴٧ .‬نو هﻐوی وويل ﭼﯥ ايا موږ د خپل ان‬ ‫ﭘه شان دوؤ انسانانو خﺒره ومنو‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ د دوی د قوم خﻠک زموږ‬ ‫تابع دي‪ -۴٨ .‬نو هﻐوی )د فرﻋون قوم( دوی )موسی او هارون(‬ ‫دروﻏجن وبﻠل‪ ،‬بيا هﻐوی هﻼک ک ی شول‪ -۴٩ .‬او موږ موسی ته کتاب‬ ‫ورک ﭼﯥ ﻻره ومومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او موږ د مريﻢ زوی او د هﻐه مور يوه ن ه ک له او موږ ورته ﭘه‬ ‫لوړه ﻤﮑه د اوسﯧدو ای ورک ﭼﯥ د سﮑون ای و او هﻠته ﭼينه‬ ‫بهﯧدله‪.‬‬

‫‪324‬‬

‫‪ -۵١‬ای ﭘﯧﻐﻤﺒرانو‪ ،‬ﭘاک شيان وخورئ او نﯧک کارونه کوئ‪ .‬زه ﭘوهﯧ م‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ه کوئ۔ ‪۵٢‬۔ او دا ستاسﯥ دين يو دين دی‪ .‬او زه ستاسﯥ رب‬ ‫يﻢ‪ ،‬نو له ما ووٻرٻ ئ‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬بيا خﻠﮑو خپل دين ﭘه من کﯥ و ﯥ و ﯥ ک ‪ .‬هرې ډلﯥ سره ﭼﯥ‬ ‫ه دي ﭘه هﻐه وياړي‪ -۵۴ .‬نو هﻐوی ﭘه خپﻠه بﯥ هوش کﯥ و ور ﯥ‬ ‫ﭘرٻ ده‪ -۵۵ .‬ايا هﻐوی دا ﻲ ﭼﯥ موږ هﻐوی ته مال او اوﻻد ورکوو‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬نو موږ هﻐوی ته ﭘه ﯥ رسولو اخته يو‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐوی ﭘه دې خﺒره‬ ‫نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬بﯧشﮑه وک ﭼﯥ د خپل رب له هيﺒته وٻرٻ ي‪ -۵٨ .‬او وک ﭼﯥ‬ ‫د خپل رب ﭘه آيتونو يقين لري‪ -۵٩ .‬او وک ﭼﯥ له خپل رب سره وک‬ ‫نه شريﮑوي‪ -۶٠ .‬او وک ﭼﯥ ورکوي هﻐه ه ﭼﯥ ورکوي او د هﻐوی‬ ‫زړه ل زٻ ي ﭼﯥ خپل رب ته ستنﯧدونﮑﻲ دي‪ -۶١ .‬دا خﻠک د کاميابو‬ ‫ﭘه ﻻره مخﮑﯥ روان دي او هﻠته رسﯧدونﮑﻲ دي تر ولو مخﮑﯥ‪ -۶٢.‬او‬ ‫موږ ﭘه ﭼا د هﻐه له وسه زيات ﭘﯧ ﻲ نه اﭼوو‪ .‬او له موږ سره يو کتاب‬ ‫دی ﭼﯥ بيخﻲ ر تيا وايﻲ‪ .‬او ﭘه هﻐوی به ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬بﻠﮑﯥ د هﻐوی زړونه د دې ﭘه هﮑﻠه ﻏﻔﻠت کﯥ دي‪ .‬او له دې بﻐير‬ ‫د هﻐوی ينﻲ نور ﻋﻤﻠونه هﻢ دي هﻐوی به يﯥ کوي‪ -۶۴ .‬تر دې ﭼﯥ‬ ‫بيا موږ د هﻐوی خوشحال خﻠک ﭘه ﻋﺬاب کﯥ ونيسو نو هﻐوی به فرياد‬ ‫وک ي‪ -۶۵ .‬اوس فرياد مه کوئ‪ .‬اوس به زموږ له اړخه تاسﯥ سره‬ ‫مرسته نه کﯧ ي‪ -۶۶ .‬تاسﯥ ته زما آيتونه اورول کﯧدل نو تاسﯥ به شا‬ ‫کوله او ت تﯧدئ‪ -۶٧ .‬له هﻐه به مو کﺒر کاوه‪ .‬لﮑه قﺼه و ﭼﯥ ﭘرٻ دئ‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬نو ايا هﻐوی ﭘه دې کﻼم ﻏور ونه ک ‪ .‬يا هﻐوی ته داسﯥ ه راﻏﻠل‬ ‫ﭼﯥ تر هﻐوی مخﮑﯥ ﭘﻼر نيﮑه ته نه وو راﻏﻠﻲ‪ -۶٩ .‬يا هﻐوی خپل‬ ‫رسول ونه ﭘﯧژنده‪ .‬له دې امﻠه هﻐه نه منﻲ‪ -٧٠ .‬که هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا‬

‫‪325‬‬

‫ﭘه جنون اخته دی‪ .‬بﻠﮑﯥ هﻐه ورته حق راوړی و‪ .‬او ﭘه دوی کﯥ زياترو‬ ‫باندې د حق خﺒره بده ل ﯧ ي‪ -٧١ .‬او که حق د هﻐوی د خواهشونو تابع‬ ‫وای نو آسﻤان او ﻤﮑه او ه ﭼﯥ ﭘه کﯥ دي ول به تﺒاه شوي وای‪.‬‬ ‫بﻠﮑﯥ موږ هﻐوی ته يو نﺼيحت لﯧ لی دی نو هﻐوی له خپل نﺼيحته مﺦ‬ ‫اړوي‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬ايا ته له هﻐوی کوم مال ﻏواړې نو ستا د رب مال ستا لپاره ﻏوره‬ ‫دی‪ .‬او هﻐه بهترين روزي ورکونﮑی دی‪ -٧٣ .‬او يقينا ً ته هﻐوی سﻤﯥ‬ ‫ﻻرې ته را بولﯥ‪ -٧۴ .‬او وک ﭼﯥ ﭘه آخرت يقين نه لري هﻐوی له‬ ‫ﻻرې لرې شوي دی‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬او که موږ ﭘه هﻐوی رحﻢ وک و او ﭘه هﻐوی ﭼﯥ ه تﮑﻠيف دی‪،‬‬ ‫هﻐه ترې لرې ک و بيا به هﻢ هﻐوی ﭘه خپﻠو سرکشيو اخته وي بﯥ ﻻرې‬ ‫شوي‪ -٧۶ .‬او موږ هﻐوی ﭘه ﻋﺬاب کﯥ ونيول‪ ،‬خو نه هﻐوی خپل رب‬ ‫ته ي شول او نه يﯥ ﻋاجزي وک له‪ -٧٧ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه موږ ﭘه هﻐوی‬ ‫د سخت ﻋﺬاب دروازه ور ﭘرانيزو نو هﻐه وخت به حيران ﭘاتﯥ شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬او هﻐه دی ﭼﯥ ستاسﯥ لپاره يﯥ ﻏوږونه ستر ﯥ او زړه جوړ ک ل‪.‬‬ ‫تاسﯥ ډٻر ل شﮑر وباسئ‪ -٧٩ .‬او هﻐه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه ﻤﮑه خپاره‬ ‫ک ئ‪ .‬او تاسﯥ به هﻐه ته ور ولﯧ ئ‪ -٨٠ .‬او هﻐه دی ﭼﯥ ﭘيدا کول کوي‬ ‫او م ه کول کوي او د هﻐه ﭘه واک کﯥ دي د شپﯥ او ور ﯥ بدلﯧدل‪ .‬نو‬ ‫)ايا( تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬بﻠﮑﯥ هﻐوی هﻐه خﺒره وک له ﭼﯥ مخﮑينيو ک ې وه‪ -٨٢ .‬هﻐوی‬ ‫وويل ﭼﯥ ايا کﻠه موږ م ه شو او موږ خاورې او ه وکﻲ شو نو د قيامت‬ ‫ﭘه ورځ به بيا را ﭘورته کﯧ و‪ -٨٣ .‬دا وﻋده موږ سره او له موږ مخﮑﯥ‬ ‫زموږ ﭘﻼر نيﮑه سره هﻢ شوې وه‪ .‬دا يوازې د تﯧرو خﻠﮑو افسانﯥ دي‪.‬‬

‫‪326‬‬

‫‪ -٨۴‬ووايه ﭼﯥ ﻤﮑه او ه ﭼﯥ ﭘه کﯥ دي دا ) ول( د ﭼا دي‪ ،‬که تاسﯥ‬ ‫ﭘوهﯧ ئ‪ -٨۵ .‬هﻐوی به ووايﻲ د ﷲ دي‪ .‬ووايه ﭼﯥ ايا تاسﯥ فﮑر نه‬ ‫کوئ‪ -٨۶ .‬ووايه ﭼﯥ وک د اوو آسﻤانونو مالک دی او وک د ﻋرش‬ ‫ﻋظيﻢ مالک دی‪ -٨٧ .‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ ول د ﷲ دي‪ .‬ووايه‪ ،‬ايا‬ ‫تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ -٨٨ .‬ووايه ﭼﯥ وک دی ﭼﯥ د هر ه واک يﯥ ﭘه‬ ‫ﻻس کﯥ دی او هﻐه ﭘناه ورکوي او د هﻐه ﭘه مقابل کﯥ هﯧ وک ﭘناه نه‬ ‫شﻲ ورکوﻻی‪ ،‬که تاسﯥ ﭘوهﯧ ئ‪ -٨٩ .‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ دا ﷲ لره‬ ‫دي‪ .‬ووايه ﭼﯥ بيا تاسﯥ له کوم ايه مسحورٻ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٩٠‬بﻠﮑﯥ موږ دوی ته حق راوړی او بﯧشﮑه هﻐوی دروﻏجن دي‪-٩١ .‬‬ ‫ﷲ ان ته زوی نه دی جوړ ک ی او له هﻐه سره بل مﻌﺒود نشته‪ .‬که‬ ‫داسﯥ وای نو هر مﻌﺒود به خپل مخﻠوق اخيستی او جدا کﯧدای‪ .‬او ﭘه يو‬ ‫بل به يﯥ بريدونه کوﻻی‪ .‬ﷲ ﭘاک دی له هﻐوی ﭼﯥ دوی يﯥ وايﻲ‪-٩٢ .‬‬ ‫هﻐه ﭘه ﭘ و او ﮑاره ﭘوهﯧ ي‪ .‬هﻐه تر دې ډٻر لوړ دی وک ﭼﯥ دوی‬ ‫يﯥ ورسره شريک بولﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٩٣‬ووايه ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬که ته موږ ته هﻐه را و يﯥ ﭼﯥ له دوی‬ ‫سره يﯥ وﻋده کﯧ ي‪ -٩۴ .‬نو ای زما ربه‪ ،‬ما ﭘه ظالﻤانو کﯥ مه شامﻠوه‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬او بﯧشﮑه موږ قادر يو ﭼﯥ له هﻐوی سره ه وﻋده کوو تاته يﯥ هﻢ‬ ‫در و يو‪.‬‬ ‫‪ -٩۶‬ته بدۍ ﭘه هﻐه طريقه دفع ک ه ﭼﯥ ﻏوره وي‪ .‬موږ ه ﭘوهﯧ و ﭘه‬ ‫هﻐو ﭼﯥ دا خﻠک يﯥ وايﻲ‪ -٩٧ .‬او ووايه ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬زه ﭘناه ﻏواړم‬ ‫د شيﻄانانو له وسوسو‪ -٩٨ .‬او ای زما ربه‪ ،‬زه ستا ﭘناه ﻏواړم د هﻐوی‬ ‫نه ﭼﯥ ماته راشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٩٩‬تر دې ﭼﯥ کﻠه ﭘه هﻐوی کﯥ کوم يوه ته مرګ راشﻲ نو وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫ای زما ربه‪ ،‬ما بﯧرته ولﯧ ه‪ -١٠٠ .‬ﭼﯥ ما ه ﭘرٻ ﻲ ﭘه هﻐه کﯥ نﯧﮑ‬

‫‪327‬‬

‫و ﻢ‪ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬دا يوازې يوه خﺒره ده ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪ .‬او د هﻐوی‬ ‫مخﯥ ته يوه ﭘرده ده تر هﻐﯥ ورځ ﭼﯥ هﻐوی بﯧرته را ﭘورته کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬بيا ﭼﯥ کﻠه ﺻور ﭘوو شﻲ نو بيا به د هﻐوی تر من نه کومه اړيﮑه‬ ‫وي او نه به يﯥ وک ﭘو تنه کوي‪ -١٠٢ .‬نو د ﭼا ﭼﯥ تﻠه درنه وي هﻐه‬ ‫خﻠک به کامياب وي‪ -١٠٣ .‬او د ﭼا تﻠه ﭼﯥ سپﮑه وي نو هﻤدا هﻐه خﻠک‬ ‫دي ﭼﯥ ان يﯥ ﭘه تاوان کﯥ واﭼاوه‪ ،‬هﻐوی به دوزخ کﯥ تل اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٠۴‬د هﻐوی مخونه به اور وسو ﻲ او هﻐوی به ﭘه دې )اور( کﯥ‬ ‫بدشﮑﻠه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٠۵‬ايا تاسﯥ ته زما آيتونه نه در اورول کﯧدل ﭼﯥ تاسﯥ دروغ بﻠل‪.‬‬ ‫‪ -١٠۶‬هﻐوی به وايﻲ ای زموږ ربه‪ ،‬زموږ بدبختﻲ له موږ را تاوه وه‬ ‫او موږ ﻤراه خﻠک وو‪ -١٠٧ .‬ای زموږ ربه موږ له دې وباسه‪ ،‬که موږ‬ ‫ﭼﯧرې بيا داسﯥ وک ل نو بﯧشﮑه موږ )به( ظالﻤان يو‪ -١٠٨ .‬ﷲ به ووايﻲ‬ ‫ﭼﯥ لرې شئ‪ ،‬ﭘه هﻤدې کﯥ ﭘراته اوسئ او ماسره خﺒرې مه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬زما ﭘه بنده انو کﯥ يوه ډله وه ﭼﯥ ويل به يﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ‬ ‫ايﻤان راوړ‪ ،‬نو ته موږ وب ه او ﭘه موږ رحﻢ وک ه او ته بهترين رحﻢ‬ ‫کونﮑی يﯥ‪ -١١٠ .‬نو تاسﯥ هﻐوی ﭘورې خندا وک له‪ .‬تر دې ﭼﯥ ﭘه هﻐه‬ ‫ﭘسﯥ تاسﯥ موږ هﯧر ک و او تاسﯥ هﻤداسﯥ خندل‪ -١١١ .‬ما نن هﻐوی ته‬ ‫د هﻐوی د ﺻﺒر بدل وک ﭼﯥ هﻐو کاميابﯧدونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -١١٢‬ارشاد به وشﻲ ﭼﯥ د شﻤﯧر له مخﯥ تاسﯥ ومره وخت ﭘه ﻤﮑه‬ ‫اوسﯧدئ‪ -١١٣ .‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ يوه ورځ ووسﯧدو يا له هﻐﯥ هﻢ ل ‪.‬‬ ‫نو له شﻤﯧرونﮑو ﭘو تنه وک ئ‪ -١١۴ .‬ارشاد به وشﻲ تاسﯥ ل وخت‬ ‫ووسﯧدئ‪ .‬کاشﮑﯥ تاسﯥ ﭘوهﯧدای‪.‬‬ ‫‪ -١١۵‬نو تاسﯥ ه فﮑر کوئ ﭼﯥ موږ تاسﯥ بﯥ مقﺼده ﭘيدا ک ي يئ او‬ ‫تاسﯥ به موږ ته نه راوړل کﯧ ئ‪ -١١۶ .‬نو ډٻر برتر دی ﷲ‪ ،‬حقيقﻲ‬

‫‪328‬‬

‫ﭘاﭼا‪ ،‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬هﻐه د ﻋرش ﻋظيﻢ مالک دی‪-١١٧ .‬‬ ‫او وک ﭼﯥ ﷲ سره بل مﻌﺒود را وبولﻲ‪ ،‬ﭼﯥ ﭘه هﮑﻠه يﯥ له ده سره‬ ‫هﯧ دليل نه وي‪ ،‬د هﻐه حساب د هﻐه له رب سره دی‪ .‬بﯧشﮑه منﮑران‬ ‫به نه کاميابﯧ ي‪ -١١٨ .‬او ووايه ای زما ربه‪ ،‬ما وب ه او ﭘه ما رحﻢ‬ ‫وک ه‪ ،‬ته بهترين رحﻢ کونﮑی يﯥ‪.‬‬ ‫سوره النور ‪٢۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬دا يو سورت دی ﭼﯥ موږ نازل ک ی او دا موږ فرض ک ی دی‪ .‬او‬ ‫ﭘه دی کﯥ موږ ﮑاره ﮑاره آيتونه نازل ک ي ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ياد وساتئ‪.‬‬ ‫‪ -٢‬زانﻲ )زناکارې( ه او زانﻲ )زناکار( س ی هر يو سل دُرې‬ ‫ووهئ‪ .‬او تاسﯥ د ﷲ د دين ﭘه مﻌامﻠه کﯥ بايد ﭘه هﻐوی رحﻢ ونه ک ئ‪،‬‬ ‫که ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان لرئ‪ .‬او ﭘه کار ده ﭼﯥ دواړو ته د‬ ‫جزا ورکولو ﭘه وخت د مسﻠﻤانانو يوه ډله موجوده وي‪ -٣ .‬زانﻲ )س ی(‬ ‫دې نﮑاح نه کوي م ر له زانيه ) ﯥ( سره يا مشرکﯥ سره‪ .‬او زانيه‬ ‫) ﯥ( سره دې نﮑاح نه کوي م ر زانﻲ )س ی( يا مشرک‪ .‬او دا حرام‬ ‫شوي د ايﻤان ﭘه خاوندانو‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او وک ﭼﯥ ﭘه ﭘاکلﻤنﯥ ﯥ تور ﭘورې ک ي‪ ،‬بيا ﻠور واهان‬ ‫را نه وړي‪ ،‬نو هﻐوی ته اتيا دُرې ووهئ او د هﻐوی واهﻲ هﯧ ﮑﻠه مه‬ ‫منئ‪ .‬هﻤدا خﻠک نافرمانه دي‪ -۵ .‬خو وک ﭼﯥ له هﻐﯥ وروسته توبه‬ ‫وک ي او اﺻﻼح وک ي نو ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۶‬او وک ﭼﯥ ﭘه خپﻠو مﯧرمنو تور ﭘورې ک ي او له ان بﻐير بل‬ ‫واه ورسره نه وي نو د داسﯥ کس د واه ﺻورت دا دی ﭼﯥ هﻐه دې‬ ‫ﻠور ﻠه ﭘه ﷲ قسﻢ وک ي او ووايﻲ ﭼﯥ بﯧشﮑه هﻐه ر تينی دی‪-٧ .‬‬

‫‪329‬‬

‫او ﭘه ﭘن ﻢ ل دې دا ووايﻲ ﭼﯥ ﭘه ده د د ﷲ لﻌنت ووي که دروﻏجن‬ ‫وي‪ -٨ .‬او له ﯥ به جزا ﭘه دې تو ه لرې کﯧ ي ﭼﯥ هﻐه ﻠور ﻠه‬ ‫ﭘه ﷲ قسﻢ وک ي او ووايﻲ ﭼﯥ دا س ی دروﻏجن دی‪ -٩ .‬او ﭘه ﭘن ﻢ ل‬ ‫دا ووايﻲ ﭼﯥ ﭘه ما دې د ﷲ ﻏضب وي که دا س ی ر تينی وي‪-١٠ .‬‬ ‫او که ﭘه تاسﯥ د ﷲ فضل او د هﻐه رحﻤت نه وای او دا ﭼﯥ ﷲ توبه‬ ‫قﺒﻠونﮑی او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ﭼا ﭼﯥ دا توﭘان را ﭘورته ک ی هﻐه ﭘه تاسﯥ کﯥ يوه ډله ده‪ .‬تاسﯥ‬ ‫دا د ان لپاره بده مه ئ بﻠﮑﯥ دا ستاسﯥ لپاره ﻏوره ده‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ‬ ‫د هر کس لپاره هﻐه ده ومره ناه يﯥ ﭼﯥ ﻠﯥ ده‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘه دې‬ ‫)تور ﭘورې کولو( کﯥ برخه اخيستﯥ د هﻐوی لپاره لوی ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬تاسﯥ ﭼﯥ کﻠه هﻐه واورٻده نو مسﻠﻤانو س يو او مسﻠﻤانو ه د يو‬ ‫بل ﭘه هﮑﻠه نﯧک ﻤان ولﯥ ونه ک او ولﯥ يﯥ ونه ويل ﭼﯥ دا ﮑاره‬ ‫تور )تهﻤت( دی‪ -١٣ .‬دې خﻠﮑو ﭘه هﻐوی ﻠور واهان ولﯥ را نه وړل‪.‬‬ ‫نو کﻠه ﭼﯥ هﻐوی واهان را نه وړل د ﷲ ﭘه نزد هﻤاﻏو دروﻏجن دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او که ﭘه تاسﯥ دنيا او آخرت کﯥ د ﷲ فضل او د هﻐه رحﻤت نه‬ ‫وای نو ﭘه کومو خﺒرو کﯥ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرٻوتﻲ يئ‪ ،‬د هﻐه له وجﯥ به ﭘه‬ ‫تاسﯥ کوم لوی آفت راﻏﻠی وای‪ -١۵ .‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ هﻐه ﭘه خپﻠو‬ ‫ژبو نقل کول‪ .‬او ﭘه خپﻠه خوله مو داسﯥ خﺒره کوله ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ هﯧ‬ ‫ﻋﻠﻢ نه ﻻره‪ .‬او تاسﯥ دا مﻌﻤولﻲ خﺒره ﻠه‪ .‬سره د دې ﭼﯥ دا د ﷲ ﭘه‬ ‫نزد ډٻره لويه خﺒره ده‪ -١۶ .‬او کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ هﻐه واورٻدله نو ولﯥ مو‬ ‫ونه ويل ﭼﯥ موږ ته مناسﺒه نه ده ﭼﯥ داسﯥ خﺒره له خولﯥ را وباسو‪.‬‬ ‫مﻌاذﷲ‪ ،‬دا ډٻر لوی تور دی‪ -١٧ .‬ﷲ تاسﯥ ته نﺼيحت کوي ﭼﯥ بيا‬ ‫داسﯥ مه کوئ که تاسﯥ مومنان يئ‪ -١٨ .‬ﷲ تاسﯥ ته ﮑاره ﮑاره‬ ‫احﮑام بيانوي‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬

‫‪330‬‬

‫‪ -١٩‬بﯧشﮑه وک ﭼﯥ دا ﻏواړي ﭼﯥ ﭘه مسﻠﻤانانو بﯥ حيايﻲ خپره شﻲ‪،‬‬ ‫هﻐوی ته ﭘه دنيا او آخرت کﯥ له درده ډکه جزا ده‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي او‬ ‫تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪ -٢٠ .‬او که ﭘه تاسﯥ د ﷲ فضل او د هﻐه رحﻤت نه‬ ‫وای او دا ﭼﯥ ﷲ نرمﻲ کونﮑی او د رحﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ د شيﻄان ﭘه ﭘﻠونو مه ئ‪ .‬او وک ﭼﯥ‬ ‫د شيﻄان ﭘه ﭘﻠونو ﻻړ شﻲ نو هﻐه به ورته د بﯥ حياي او بدۍ کولو خﺒره‬ ‫کوي‪ .‬او که ﭘه تاسﯥ د ﷲ فضل او د هﻐه رحﻤت نه وای نو ﭘه تاسﯥ کﯥ‬ ‫هﯧ يو شخص نه ﭘاکﯧده‪ .‬خو ﷲ ﭼﯥ وک وﻏواړي هﻐه ﭘاکوي‪ .‬او ﷲ‬ ‫اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک د فضل او ﭘراختيا خاوندان دي‪ ،‬هﻐوی د‬ ‫دې خﺒرې قسﻢ نه کوي ﭼﯥ خپﻠوانو او مسﮑينانو او د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ‬ ‫هجرت ورکونﮑو ته به ه نه ورکوي‪ .‬او ﭘه کار ده ﭼﯥ هﻐوی ب نه‬ ‫وک ي او نرمﻲ وک ي‪ .‬تاسﯥ نه ﻏواړئ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ وب ﻲ‪ .‬او ﷲ‬ ‫ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬بﯧشﮑه وک ﭼﯥ ﭘه ﭘاکلﻤنو‪ ،‬بﯥخﺒره او ايﻤان لرونﮑو و باندې‬ ‫تور ﭘورې کوي‪ ،‬ﭘه هﻐوی دنيا او آخرت کﯥ لﻌنت )شوی( دی‪ .‬او د‬ ‫هﻐوی لپاره لوی ﻋﺬاب دی‪ -٢۴ .‬ﭘه هﻐه ورځ ﭼﯥ کﻠه د هﻐوی ژبﯥ د‬ ‫دوی ﭘه ضد واهﻲ ورک ي او د هﻐوی ﻻسونه او ﭘ ﯥ هﻢ د هﻐو کارونو‬ ‫ﭼﯥ دی خﻠﮑو کول‪ -٢۵ .‬ﭘه هﻐه ورځ به ﷲ هﻐوی ته واجﺒﻲ بدله ﭘوره‬ ‫ﭘوره ورک ي‪ .‬او هﻐوی به ﭘوه شﻲ ﭼﯥ ﷲ حق دی او ﮑاره کونﮑی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬خﺒيثﯥ ﯥ د خﺒيثو س يو لپاره دی او خﺒيث س ي د خﺒيثو و‬ ‫لپاره دي‪ .‬او ﭘاکﯥ ﯥ د ﭘاکو س يو لپاره دي او ﭘاک س ي د ﭘاکو و‬

‫‪331‬‬

‫لپاره‪ .‬دا خﻠک له هﻐو خﺒرو بري دي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪ .‬د دوی لپاره‬ ‫بخشش دی او د ﻋزت روزي ده‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ له خپﻠو کورونو بﻐير نورو کورونو ته‬ ‫مه ور ننو ئ ﭼﯥ تر و اجازه ترﻻسه نه ک ئ او د کور ﭘه خﻠﮑو سﻼم‬ ‫وانه ﭼوئ‪ .‬دا ستاسﯥ لپاره ﻏوره ده ﭼﯥ ياد يﯥ وساتئ‪ -٢٨ .‬بيا که هﻠته‬ ‫وک ونه مومئ او تر هﻐﯥ مه ور ننو ئ ﭼﯥ اجازه در نه ک ل شﻲ‪.‬‬ ‫او که تاسﯥ ته وويل شﻲ ﭼﯥ ستانه شئ نو تاسﯥ ستانه شئ‪ .‬دا تاسﯥ لپاره‬ ‫ﻏوره ده‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي ه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ‪ -٢٩ .‬ﭘه تاسﯥ هﻐو کورونو‬ ‫ته ﭘه ننوتو هﯧ ناه نشته ﭼﯥ وک ﭘه کﯥ نه اوسﯧ ي‪) .‬که( ﭘه کﯥ‬ ‫ستاسﯥ د ﯥ ه وي‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي ه ﭼﯥ تاسﯥ ﮑاره کوئ او ه‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ﭘ وئ‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬مومنو س يو ته ووايه ﭼﯥ خپل نظر ﮑته وساتﻲ او د خپﻠو شرم اؤ‬ ‫ساتنه وک ي‪ .‬دا د هﻐوی لپاره ﭘاکوالی دی‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ خﺒر دی ﭘه هﻐه‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او مومنو و ته ووايه ﭼﯥ هﻐوی خپل نظرونه ﮑته وساتﻲ او د‬ ‫خپﻠو شرم اؤ ساتنه وک ي او خپل اٻست ﮑاره نه ک ي‪ ،‬م ر ه ﭼﯥ‬ ‫ترې ﮑاره شﻲ‪ .‬او خپل يﮑري ﭘه خپﻠو سينو اﭼولﻲ وساتﻲ‪ .‬او خپل‬ ‫زينت ﮑاره نه ک ي مﻠ ر خپﻠو مﯧ ونو ته يا خپﻠو ﭘﻠرونو يا د خپل مﯧ ه‬ ‫ﭘﻼر ته يا خپﻠو زامنو ته يا د خپل مﯧ ه زامنو ته يا خپﻠو ورونو ته يا د‬ ‫خپﻠو ورونو زامنو ته يا د خپﻠو خوٻندو زامنو ته يا خپﻠو و ته يا خپﻠو‬ ‫مالﮑانوته يا تر ﻻس ﻻندې س يو ته ﭼﯥ ه ﻏرض ونه لري‪ .‬يا داسﯥ‬ ‫هﻠﮑانو ته ﭼﯥ د و د ﭘردې ﭘه خﺒره ﻻ ﭘوه نه وي‪ .‬هﻐوی دې خپﻠﯥ‬ ‫ﭘ ﯥ )داسﯥ( ﭘه زوره نه ږدي ﭼﯥ ﭘ زينت يﯥ مﻌﻠوم شﻲ‪ ،‬او ای د‬ ‫ايﻤان خاوندانو تاسﯥ ول ﭘه ه ﷲ ته رجوع وک ئ ﭼﯥ فﻼح ومومئ‪.‬‬

‫‪332‬‬

‫‪ -٣٢‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک بﯥ نﮑاح وي نﮑاح يﯥ وک ئ‪ .‬او ستاسﯥ‬ ‫ﭘه ﻏﻼمانو او وين و کﯥ ﭼﯥ وک د نﮑاح ﻻيق وي د هﻐوی هﻢ‪ .‬که‬ ‫هﻐوی ﻏريب وي نو ﷲ به يﯥ ﭘه خپل فضل ﻏنﻲ ک ي‪ .‬او ﷲ د ﭘراختيا‬ ‫خاوند‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٣٣ .‬وک ﭼﯥ د نﮑاح موقع ونه مومﻲ‪ ،‬هﻐوی‬ ‫دې ﭘاک اوسﻲ تر هﻐﯥ ﭼﯥ ﷲ يﯥ ﭘه خپل فضل ﻏنﻲ ک ي‪ .‬او ستاسﯥ‬ ‫ﭘه ﻏﻼمانو کﯥ ﭼﯥ هر يو د ُمﮑاتَب کﯧدو ﻏو تونﮑی وي نو هﻐه ُمﮑات َب‬ ‫ک ئ که ﺻﻼحيت ﭘه کﯥ ورئ‪ .‬او هﻐوی ته له هﻐه مال ورک ئ ﭼﯥ‬ ‫ﷲ تاسﯥ ته درک ی دی‪ .‬او خپﻠﯥ وين ﯥ بدلﻤن ته مه مجﺒوروئ که‬ ‫هﻐوی ﭘاکلﻤنﯥ اوسﯧدل ﻏواړي‪ ،‬يوازې ﭘه دې خاطر ﭼﯥ د دنيوي ژوند‬ ‫ل ه ه ترﻻسه ک ئ‪ .‬او وک ﭼﯥ هﻐوی مجﺒورې ک ي نو ﷲ له جﺒر‬ ‫وروسته ب ونﮑی او مهربان دی‪ -٣۴ .‬او بﯧشﮑه موږ ﭘه تا ﮑاره ﮑاره‬ ‫آيتونه نازل ک ي دي او د هﻐو خﻠﮑو مثالونه هﻢ ﭼﯥ له تا مخﮑﯥ تﯧر‬ ‫شوي او وٻرٻدونﮑو ته نﺼيحت هﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬ﷲ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ر ا ده‪ .‬د هﻐه د ر ا مثال داسﯥ دی لﮑه يو‬ ‫طاق ﭼﯥ ﭘه هﻐه کﯥ يو راغ دی‪ .‬راغ ﭘه شيشه کﯥ دننه دی‪ .‬شيشه‬ ‫داسﯥ ده لﮑه ﻠﯧدونﮑی ستوری‪ .‬هﻐه د زٻتونو د داسﯥ يوې مﺒارکﯥ ونﯥ‬ ‫ﭘه تﯧﻠو رو انه کﯧ ي ﭼﯥ نه شرقﻲ ده او نه ﻏربﻲ‪ .‬د هﻐه تﯧل داسﯥ دي‬ ‫ويا د اور له لﻤس بﻐير به ﭘخپﻠه بل شﻲ‪ .‬ﭘه ر ا باندې ر ا‪ .‬ﷲ د خپﻠﯥ‬ ‫ر ا ﻻر يﻲ ﭼا ته ﭼﯥ ﻏواړي‪ .‬او ﷲ د خﻠﮑو لپاره مثالونه بيانوي‪ .‬او‬ ‫ﷲ ﭘه هر ه ﭘوه دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬ﭘه داسﯥ کورونو کﯥ ﭼﯥ ﷲ يﯥ ﭘه هﮑﻠه حﮑﻢ ک ی ﭼﯥ هﻐه دې‬ ‫لوړ ک ی شﻲ او ﭘه کﯥ دې د ﷲ ذکر وشﻲ او ﭘه هﻐو کﯥ سهار او ما ام‬ ‫د ﷲ ثنا ويل کﯧ ي‪ -٣٧ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ تجارت او اخيستل او خر ول د‬ ‫ﷲ له ياده نه ﻏافﻠوي او نه يﯥ د لﻤون له اقامته )ﻏالﻔوي( او نه يﯥ د‬

‫‪333‬‬

‫زکات له ورک ې )ﻏالﻔوي(‪ .‬هﻐوی له هﻐﯥ ور ﯥ وٻرٻ ي ﭘه کومه‬ ‫ورځ به ﭼﯥ زړونه او ستر ﯥ اﭘو ه شﻲ‪ -٣٨ .‬ﭼﯥ ﷲ هﻐوی له د خپل‬ ‫ﻋﻤل بهترينه بدله ورک ي او هﻐوی ﻻ ډٻر ﭘه خپل فضل ونازوي‪ .‬او ﷲ‬ ‫ﭼﯥ ﭼا ته وﻏواړي بﯥ حسابه ورکوي‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی د هﻐوی اﻋﻤال داسﯥ دي لﮑه ﭘه ﭘراخه ميدان‬ ‫کﯥ سراب‪ .‬ت ی يﯥ اوبه ﻲ تر دې کﻠه ور ن دې شو نو هﯧ يﯥ ونه‬ ‫موندل‪ .‬او هﻐه هﻠته ﷲ موجود وموند‪ ،‬نو د هﻐه حساب يﯥ ﭘرې ک ‪ .‬او‬ ‫ﷲ زر حساب کونﮑی دی‪ -۴٠ .‬يا لﮑه ﭘه يوه ژور سﻤندر کﯥ ﭼﯥ تياره‬ ‫وي‪ ،‬ﭘه پﯥ دﭘاسه په را ﭘورته کﯧ ي‪ ،‬له ﭘاسه وري ﯥ خپرې وي‪ ،‬تر‬ ‫ﭘورته ﭘورې ډٻرې تيارې‪ ،‬که وک خپل ﻻس را وباسﻲ نو هﻐه به هﻢ‬ ‫ونه وينی‪ .‬او ﭼا ته ﭼﯥ ﷲ ر ا ور نه ک ي نو د هﻐه لپاره هﯧ ر ا نشته‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬ايا تا ونه ليدل ﭼﯥ د ﷲ ﭘاکﻲ بيانوي ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه‬ ‫کﯥ دي او مرﻏ هﻢ ﭘه خپرو وزرونو‪ .‬هر يو خپل لﻤون او خپﻠﯥ تسﺒيح‬ ‫ﭘﯧژنﻲ‪ .‬او ﷲ ته مﻌﻠوم دي ه ﭼﯥ هﻐوی کوي‪ -۴٢ .‬او د ﷲ حﮑومت‬ ‫دی ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه کﯥ‪ .‬او ﷲ ته دي د ولو ور ستنﯧدل‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬ايا ته نه ورې ﭼﯥ ﷲ وري ﯥ ر وي‪ .‬بيا سره يو ای کوي‪ .‬بيا‬ ‫هﻐه کت ﭘه کت کوي‪ .‬بيا ته باران ورې ﭼﯥ د هﻐو له من ه راو ﻲ او‬ ‫هﻐه له آسﻤانه ــ ﭘه هﻐه کﯥ دننه له ﻏرونو ــ ږل را وروي‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه‬ ‫ﭘه ﭼا وﻏواړي ﻏور وي‪ .‬او له ﭼا ﭼﯥ يﯥ وﻏواړي لرې کوي‪ .‬د هﻐه‬ ‫د برٻ نا ﭘ ق داسﯥ ﮑاري ﭼﯥ ستر ﯥ به ړندې ک ي‪ -۴۴ .‬ﷲ شپه او‬ ‫ورځ بدلوي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ سﺒق دی د ستر و خاوندانو ته‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او ﷲ هر ژوندی له اوبو ﭘيدا ک ‪ .‬بيا ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ ﭘه خپﻠو‬ ‫خﯧ و ک ﯧ ي‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ ﭘه دوؤ ﭘ و ر ﯧ ي‪ .‬او ﭘه هﻐوی‬ ‫کﯥ ينﯥ ﭘه ﻠورو ﭘ و ر ﯧ ي‪ .‬ﷲ ﭘيدا کوي هر ه ﭼﯥ ﻏواړي‪.‬‬

‫‪334‬‬

‫بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪ -۴۶ .‬موږ ﮑاره ويونﮑﻲ آيتونه نازل‬ ‫ک ي دي‪ .‬او ﷲ ﭼﯥ ﭼا ته وﻏواړي د سﻤﯥ ﻻرې هدايت کوي‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ موږ ﭘه ﷲ او رسول ايﻤان راوړی او موږ‬ ‫اطاﻋت وک ‪ .‬خو ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ډله له هﻐﯥ وروسته ر ﯧ ي‪ .‬او دا‬ ‫خﻠک ايﻤان راوړونﮑﻲ نه دي‪ -۴٨ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ﷲ او رسول‬ ‫طرف ته بﻠل کﯧ ي‪ ،‬ﭼﯥ د ﷲ رسول د دوی ترمن فيﺼﻠه وک ي نو ﭘه‬ ‫هﻐوی کﯥ يوه ډله مﺦ اړوي‪ -۴٩ .‬او که حق هﻐوی ته ورکول کﯧدونﮑی‬ ‫وي نو هﻐوی يﯥ بيا لور ته ﭘه فرمانﺒردارۍ را ﻲ‪ -۵٠ .‬ايا د هﻐوی ﭘه‬ ‫زړونو کﯥ مرض دی يا هﻐوی ﭘه شک کﯥ ﭘرٻوتﻲ دی که دا اندٻ نه‬ ‫لري ﭼﯥ ﷲ او د هﻐه رسول به ورسره ظﻠﻢ وک ي‪ .‬بﻠﮑﯥ هﻤدا خﻠک‬ ‫ظالﻤان دي‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬د ايﻤان د خاوندانو قول خو دا دی ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ﷲ او د هﻐه د‬ ‫رسول طرف ته را وبﻠل شﻲ ﭼﯥ رسول يﯥ ترمن فيﺼﻠه وک ي نو‬ ‫هﻐوی ووايﻲ ﭼﯥ موږ واورٻدل او موږ ومنل‪ .‬او هﻤدا خﻠک‬ ‫کاميابﯧدونﮑﻲ دي‪ -۵٢ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه د رسول طاﻋت‬ ‫وک ي او له ﷲ ووٻرٻ ي او د هﻐه له مخالﻔت ان وساتﻲ‪ ،‬نو هﻤدا خﻠک‬ ‫دي ﭼﯥ کامياب به شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬هﻐوی ﭘه ﷲ قسﻤونه کوي‪ ،‬ډٻر کﻠک قسﻤونه‪ ،‬ﭼﯥ که ته ورته حﮑﻢ‬ ‫وک ې نو حتﻤا ً به راو ﻲ‪ .‬ووايه ﭼﯥ قسﻤونه مه کوئ‪ ،‬له دستور سﻢ‬ ‫اطاﻋت ﭘه کار دی‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ته مﻌﻠوم دي ه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ‪-۵۴ .‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ د ﷲ اطاﻋت وک ئ او د رسول اطاﻋت وک ئ‪ .‬بيا که تاسﯥ‬ ‫مﺦ واوړئ نو ﭘه رسول هﻐه ﭘﯧ ی دی ﭼﯥ ﭘه هﻐه اﭼول شوی دی او ﭘه‬ ‫تاسﯥ هﻐه ﭘﯧ ی دی ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ اﭼول شوی دی‪ .‬او که تاسﯥ د هﻐه‬

‫‪335‬‬

‫اطاﻋت وک ئ نو هدايت به ومومئ‪ .‬او د رسول مسووليت يوازې ﮑاره‬ ‫ﮑاره رسول دي‪.‬‬ ‫‪ -۵۵‬ﷲ وﻋده ک ې ﭘه تاسﯥ کﯥ له هﻐو خﻠﮑو سره ﭼﯥ ايﻤان راوړي او‬ ‫نﯧک ﻋﻤل وک ي ﭼﯥ هﻐه به ورته د ﻤﮑﯥ اقتدار ورک ي‪ ،‬لﮑه ن ه‬ ‫يﯥ ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ خﻠﮑو ته اقتدار ورک ی و‪ .‬او د هﻐوی لپاره به‬ ‫د هﻐوی دين کﻠک ک ي کوم يﯥ ﭼﯥ ورته خوښ ک ی دی‪ .‬او د هﻐوی‬ ‫د وٻرې حالت به وروسته ﭘه امن بدل ک ي‪ .‬هﻐوی به يوازې زما ﻋﺒادت‬ ‫کوي او له ماسره به ه نه شريﮑوي‪ .‬او وک ﭼﯥ له هﻐﯥ وروسته‬ ‫انﮑار وک ي نو داسﯥ خﻠک نافرمانه دي‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬او لﻤون قايﻢ ک ئ او زکات ورک ئ او د رسول اطاﻋت وک ئ‬ ‫ﭼﯥ رحﻢ درباندې وشﻲ‪ -۵٧ .‬او وک ﭼﯥ انﮑار کوي د هﻐوی ﭘه هﮑﻠه‬ ‫دا ﻤان مه کوه ﭼﯥ هﻐوی به ﭘه ﻤﮑه ﷲ ﻋاجز ک ي‪ .‬او د هﻐوی ای‬ ‫اور دی او هﻐه ډٻر بد ای دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ستاسﯥ ﭘه مﻤﻠوکانو )وين و او ﻏﻼمانو( کﯥ‬ ‫او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک بﻠوغ ته نه وي رسﯧدلﻲ هﻐوی بايد ﭘه درٻيو‬ ‫وختونو کﯥ اجازه واخﻠﻲ ـــ د سهار له لﻤان ه مخﮑﯥ‪ ،‬او ماسپ ين ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ جامﯥ وباسئ او د ماخوستن له لﻤان ه وروسته ـــ دا درې وختونه‬ ‫ستاسﯥ لپاره د ﭘردې دي‪ .‬له دې وروسته نه ﭘه تاسﯥ کومه ناه شته او‬ ‫نه ﭘه هﻐوی‪ .‬تاسﯥ يو بل ته ﭘه کثرت تﻠﻠی راتﻠﻠی شئ‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ‬ ‫تاسﯥ ته د خپﻠو آيتونو وضاحت کوي‪ .‬او ﷲ ﭘوه او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬او کﻠه ﭼﯥ ستاسﯥ بچﻲ د ﻋقل حد ته ورسﯧ ي نو هﻐوی دې هﻢ‬ ‫داسﯥ اجازه واخﻠﻲ لﮑه د دوی مخﮑينيو ﭼﯥ اخيستﻠه‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ‬ ‫تاسﯥ ته د خپﻠو آيتونو وضاحت کوي او ﷲ ﻋﻠيﻢ او حﮑيﻢ دی‪ -۶٠ .‬او‬ ‫ﻋﻤر خوړلﯥ ﯥ ﭼﯥ د نﮑاح تﻤه نه لري‪ ،‬ﭘه هﻐوی ه ناه نشته که‬

‫‪336‬‬

‫خپل يﮑری )ﭼادر( لرې ک ي‪ ،‬ﭘه دې شرط ﭼﯥ د اٻست ودونﮑﯥ نه‬ ‫وي‪ .‬او که هﻐوی هﻢ احتياط وک ي نو ورته بهتره ده‪ .‬او ﷲ اورٻدونﮑی‬ ‫او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬ﭘه ړندو ه تن ﻲ نشته او ﭘه وډانو ه تن ﻲ نشته او ﭘه ناروغ ه‬ ‫تن ﻲ نشته او نه ﭘه تاسﯥ ه تن ﻲ شته ﭼﯥ تاسﯥ له خپﻠو کورونو‬ ‫وخورئ يا د خپل ﭘﻼر نيﮑه له کورونو‪ ،‬يا د خپﻠو مﯧندو له کورونو‪ ،‬يا د‬ ‫خپﻠو ورونو له کورونو‪ ،‬يا د خپﻠو کاکا انو له کورونو‪ ،‬يا د خپﻠو‬ ‫ترور انو له کورونو‪ ،‬يا د خپﻠو ماما انو له کورونو‪ ،‬يا د خپﻠو خاله انو‬ ‫له کورونو يا ﭼﯥ د کومو کورونو د کونجيانو مالک يئ‪ ،‬يا د خپﻠو مﻠ رو‬ ‫له کورونو‪ ،‬ﭘه تاسﯥ ه ناه نشته که يو ای يﯥ خورئ که جدا جﻼ‪ .‬بيا‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ خپﻠو کورونو ته ننو ئ نو ﭘه خپﻠو خﻠﮑو سﻼم واﭼوئ ﭼﯥ‬ ‫بابرکته دﻋا ده د ﷲ له طرفه‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ ستاسﯥ لپاره د آيتونو‬ ‫وضاحت کوي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوه شئ‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬د ايﻤان خاوندان هﻐو دي ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه رسول ايﻤان‬ ‫راوړي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی د کوم ولنيز کار ﭘه وخت له رسول سره وي‬ ‫نو تر و ﭼﯥ له هﻐه اجازه وا نخﻠﻲ له هﻐه ايه دې نه ﻲ‪ .‬وک ﭼﯥ‬ ‫له تا اجازه اخﻠﻲ‪ ،‬هﻐوی ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه رسول ايﻤان لري‪ .‬نو کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی د خپل کوم کار لپاره له تا اجازه واخﻠﻲ نو اجازه ورته ورک ه‪ .‬او‬ ‫د هﻐوی لپاره له ﷲ مﻐﻔرت وﻏواړه‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی او مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬تاسﯥ د رسول بﻠنه داسﯥ مه ئ لﮑه ن ه ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه خپﻠو کﯥ‬ ‫يو بل را بولئ‪ .‬ﷲ ﭘه تاسﯥ کﯥ هﻐه خﻠک ﭘﯧژنﻲ ﭼﯥ د يو بل ﭘه بهانﯥ‬ ‫ﻲ‪ .‬نو ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک د هﻐه له کوم حﮑﻢ سرﻏ ونه‬ ‫ﭘ ﭘ‬ ‫کوي‪ ،‬هﻐوی د ووٻرٻ ي ﭼﯥ کوم امتحان )به( ﭘرې راشﻲ‪ .‬يا هﻐوی يو‬ ‫له درده ډک ﻋﺬاب ونيسﻲ‪ -۶۴ .‬ياد ساتئ ﭼﯥ ه ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او‬

‫‪337‬‬

‫ه ﭘه ﻤﮑه کﯥ دي ول د ﷲ دي‪ .‬ﷲ ﭘه هﻐه حالت ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ﭘه کﯥ يئ‪ .‬او ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ خﻠک د هﻐه لور ته راوړل کﯧ ي نو‬ ‫ه ﭼﯥ هﻐوی ک ي وو‪ ،‬هﻐه به ﭘرې دوی خﺒر ک ي‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه‬ ‫خﺒر دی‪.‬‬ ‫سوره الفرقان ‪٢۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ډٻر بابرکته دی هﻐه ذات ﭼﯥ ﭘه خپل بنده يﯥ فرقان نازل ک ﭼﯥ‬ ‫هﻐه د دنيا خﻠﮑو لپاره وٻرونﮑی شﻲ‪ -٢ .‬هﻐه ﭼﯥ د آسﻤانو او ﻤﮑﯥ‬ ‫ﭘاﭼاهﻲ د هﻐه لره ده‪ .‬او هﻐه وک زوی نه دی جوړ ک ی او ﭘه ﭘاﭼاه‬ ‫کﯥ يﯥ هﯧ شريک نشته‪ .‬او هﻐه هر ه ﭘيدا ک ل او د هﻐه يوه اندازه‬ ‫يﯥ و اکﻠه‪ -٣ .‬او خﻠﮑو له هﻐه بﻐير داسﯥ مﻌﺒودان جوړ ک ل ﭼﯥ ه نه‬ ‫ﭘيدا کوي‪ ،‬هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘيدا کولی شﻲ‪ .‬او هﻐوی د ان لپاره د کوم تاوان‬ ‫اختيار نه لري او نه د ﯥ‪ .‬او نه د ﭼا د م ينﻲ اختيار لري او نه د ژوند‬ ‫کولو او نه له مرګ وروسته بيا را ژوندي کولو‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او منﮑران وايﻲ ﭼﯥ دا يوازې يو دروغ دي ﭼﯥ هﻐه )له انه( جوړ‬ ‫ک ي‪ .‬او ينو نورو خﻠﮑو ورسره ﭘه دې کﯥ مرسته ک ې ده‪ .‬نو دا خﻠک‬ ‫ظالﻤان او د دروﻏو مرتﮑب شول‪ -۵ .‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا د تﯧرو خﻠﮑو‬ ‫بﯥ سنده خﺒرې دي هﻐه ﭘه ﭼا ليﮑﻠﻲ دي۔ ‪ ۶‬۔ ووايه ﭼﯥ دا هﻐه )ذات(‬ ‫نازل ک ی ﭼﯥ د آسﻤانو او ﻤﮑﯥ ﭘه رازونو خﺒر دی‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او هﻐوی وايﻲ دا ن ه رسول دی ﭼﯥ خواړه خوري او ﭘه بازارونو‬ ‫کﯥ ر ﯧ ي‪ .‬ولﯥ ورسره کومه مﻼيﮑه نه ده را لﯧ ل شوې ﭼﯥ ده سره‬ ‫ر يدی او خﻠک يﯥ وٻروﻻی‪ -٨ .‬يا د ده لپاره کومه خزانه را ﮑته‬

‫‪338‬‬

‫شوې وای‪ .‬يا د ده لپاره کوم باغ وای ﭼﯥ ده ترې خوراک کوﻻی‪ .‬او‬ ‫ظالﻤانو وويل ﭼﯥ تاسﯥ د يوه جادو پﻠﻲ انسان ﭘيروي کوئ‪ -٩ .‬و وره‬ ‫هﻐوی ستا ﭘه هﮑﻠه ن ه مثالونه بيانوي‪ .‬نو هﻐوی بﯥ ﻻرې شوي دي‪،‬‬ ‫بيا هﻐوی ﻻر نه شﻲ موندﻻی‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬هﻐه ډٻر بابرکته دی‪ .‬که هﻐه وﻏواړي تاته به تر دې هﻢ ﻏوره يز‬ ‫در ک ي‪ .‬داسﯥ باﻏونه ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ ،‬او تاته به ډٻرې‬ ‫ما در ک ي‪ -١١ .‬بﻠﮑﯥ هﻐوی قيامت دروغ بﻠﻠی دی‪ .‬او وک ﭼﯥ‬ ‫قيامت دروغ بولﻲ‪ ،‬موږ داسﯥ کس ته دوزخ تيار ک ی دی‪ -١٢ .‬کﻠه يﯥ‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی له لرې و وري نو د هﻐه ﻏ مﺒار او شور به واوري‪-١٣ .‬‬ ‫او بيا ﭼﯥ هﻐوی د هﻐه )دوزخ( کوم تنګ ای ته ت لﻲ ور وﻏور ول‬ ‫شﻲ نو هﻠته به مرګ وﻏواړي‪ -١۴ .‬نن يو مرګ مه ﻏواړئ‪ ،‬او ډٻر‬ ‫مر ونه وﻏواړئ‪ -١۵ .‬ووايه ايا دا ﻏوره دی که د تل لپاره جنت ﭼﯥ ﷲ‬ ‫يﯥ له وٻرٻدونﮑو سره وﻋده ک ې ده‪ ،‬دا به د هﻐوی لپاره بدله او د اوسﯧدو‬ ‫ای وي‪ -١۶ .‬د دوی لپاره به ﭘه هﻐه كﯥ هﻐه ه وي ﭼﯥ دوى يﯥ‬ ‫ﻏواړي‪ ،‬ﭘه داسﯥ حال كﯥ ﭼﯥ دوى به ﭘه كﯥ تل وي‪ ،‬دا ستا درب ﭘه‬ ‫ذمه وﻋده ده‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ هﻐه دوی ول را ول ک ي او د هﻐوی هﻐه‬ ‫مﻌﺒودان هﻢ ﭼﯥ له ﷲ بﻐير يﯥ د هﻐه ﻋﺒادت کاوه‪ ،‬بيا به هﻐه ووايﻲ‪ ،‬ايا‬ ‫تا زما بنده ان ﻤراه ک ي که هﻐوی خپﻠه بﯥ ﻻرې شوي‪ -١٨ .‬هﻐوی‬ ‫به ووايﻲ ﭼﯥ ستا ذات ﭘاک دی‪ .‬موږ ته دا مناسﺒه نه ده ﭼﯥ له تا بﻐير‬ ‫بل وک کارساز وړاندې ک و‪ .‬خو تا دوی او د دوی ﭘﻼر نيﮑه ته د دنيا‬ ‫سامان ورک ‪ ،‬تر دې ﭼﯥ هﻐوی نﺼيحت هﯧر ک او هﻼکﯧدونﮑﻲ شول‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬نو هﻐوی )مﻌﺒودانو( تاسﯥ ستاسﯥ ﭘه خﺒرو کﯥ دروﻏجن وبﻠﻠئ‪ .‬نو‬

‫‪339‬‬

‫اوس يﯥ نه لرې کوﻻی شئ او نه به ه مرسته ومومئ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ‬ ‫ﭼﯥ هر وک ظﻠﻢ وک ي موږ به ﭘه هﻐوی د لوی ﻋﺬاب خوند و ﮑوؤ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او موږ ﭼﯥ تر تا مخﮑﯥ ومره ﭘﯧﻐﻤﺒران لﯧ لﻲ ولو خواړه خوړل‬ ‫او ﭘه بازارونو کﯥ ر ﯧدل‪ .‬او موږ تاسﯥ د يو بل لپاره ازمﯧ ت جوړ‬ ‫ک ئ‪ .‬ايا تاسﯥ ﺻﺒر کوئ‪ .‬او ستاسﯥ رب هر ه وري‪.‬‬ ‫٭ ‪ -٢١‬او وک ﭼﯥ زموږ مخﯥ ته د راتﻠﻠو اندٻ نه نه لري‪ ،‬هﻐوی وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ ﭘه موږ مﻼيﮑﯥ ولﯥ را ﮑته نه ک ی شوې يا موږ خپل رب ليدلی‬ ‫وای‪ .‬هﻐوی ﭘه خپل زړه کﯥ انونه ډٻر لوی و ل او هﻐوی ﭘه سرکش‬ ‫کﯥ له حده تﯧر شول‪ -٢٢ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ هﻐوی مﻼيﮑﯥ و وري‪ .‬ﭘه‬ ‫هﻐه ورځ به مجرمانو ته زٻری نه وي‪ .‬او هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ ﭘناه‪ ،‬ﭘناه‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او موږ به د هﻐوی هر ﻋﻤل ته ور مخﮑﯥ کﯧ و ﭼﯥ هﻐوی ک ی و‬ ‫او بيا به هﻐه ﭘورته الوتونﮑﯥ خاورې ک و‪ -٢۴ .‬جنتيان به هﻐه ورځ ﭘه‬ ‫بهترين استو ن ای کﯥ وي‪ .‬او ډٻره ه آرام اه کﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ آسﻤان ﭘه ورٻ و وﭼوي‪ .‬او مﻼيﮑﯥ به ﭘرله‬ ‫ﭘسﯥ ﮑته ک ی شﻲ‪ -٢۶ .‬ﭘه هﻐه ورځ به حقيقﻲ ﭘاﭼاهﻲ يوازې د‬ ‫رحﻤان وي‪ .‬او هﻐه ورځ به ﭘه منﮑرانو ډٻره سخته وي‪ -٢٧ .‬او ﭘه کومه‬ ‫ورځ به ﭼﯥ ظالﻤان ﭘه خپﻠو ﻻسونو ﻏاښ ل وي‪ ،‬وايﻲ به ﭼﯥ کاش‪ ،‬زه‬ ‫د رسول ﭘه ﻻره تﻠﻠی وای‪ -٢٨ .‬های افسوس‪ ،‬کاشﮑﯥ مﯥ فﻼنی شخص‬ ‫نه وای مﻠ ری ک ی‪ -٢٩ .‬هﻐه زه له نﺼيحته لرې ک م‪ ،‬له هﻐﯥ وروسته‬ ‫ﭼﯥ )نﺼيحت( راته راﻏﻠی و‪ .‬او شيﻄان د انسان تﯧر ايستونﮑی دی‪-٣٠ .‬‬ ‫او رسول به وايﻲ ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬زما قوم دا قرآن له نظره وﻏور اوه‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او ﭘه دې تو ه موږ مجرمانو کﯥ د هر نﺒﻲ د ﻤنان جوړ ک ل‪ .‬او‬ ‫ستاسﯥ رب د ﻻر وونﯥ او مرستﯥ کولو لپاره کافی دی‪.‬‬

‫‪340‬‬

‫‪ -٣٢‬او انﮑار کونﮑو وويل ﭼﯥ ﭘه هﻐه ﭘوره قرآن ولﯥ نازل نه شو‪ .‬دا‬ ‫ﭘه دې خاطر ﭼﯥ د دې ﭘه وسيﻠه موږ ستاسﯥ زړونه قوي ک و او موږ‬ ‫دا ﭘه دمه دمه نازل ک ی دی‪ -٣٣ .‬او دا خﻠک ﭼﯥ له تا هر ن ه ﻋجيﺒه‬ ‫ﭘو تنه وک ي‪ ،‬موږ به يﯥ سﻢ واب او بهترين وضاحت تاته ووايو‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬کوم خﻠک به ﭼﯥ ﭘ مخﯥ دوزخ ته وړل کﯧ ي‪ ،‬د هﻐوی لپاره بد‬ ‫ای دی‪ .‬او هﻤاﻏو له ﻻرې خﻄا شوي دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬او موږ موسی ته کتاب ورک ‪ .‬او له هﻐه سره مو د هﻐه ورور‬ ‫هارون مرستندوی ک ‪ -٣۶ .‬بيا موږ هﻐه ته وويل ﭼﯥ تاسﯥ دواړه هﻐو‬ ‫خﻠﮑو ته ﻻړ شئ ﭼﯥ زموږ آيتونه يﯥ دروغ بﻠﻠﻲ دي‪ .‬بيا موږ هﻐوی‬ ‫)منﮑران( بالﮑل تﺒاه ک ل‪ -٣٧ .‬او د نوح قوم هﻢ موږ ډوب ک ﭼﯥ کﻠه‬ ‫هﻐوی رسوﻻن دروﻏجن وبﻠل او موږ هﻐوی د خﻠﮑو لپاره يوه ن ه ک ل‪.‬‬ ‫او موږ ظالﻤانو لپاره له درده ډک ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪ -٣٨ .‬او ﻋاد او‬ ‫ثﻤود او اﺻحاب الرس او د هﻐوی ترمن نور ډٻر قومونه‪ -٣٩ .‬او موږ‬ ‫ﭘه هﻐوی کﯥ هر يوه ته مثالونه واورول او موږ هر يو بالﮑل برباد ک ‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬او دا خﻠک ﭘه هﻐه کﻠﻲ تﯧر شوي ﭼﯥ )ﭘه کوم کﻠﻲ( بد کا ﻲ وروول‬ ‫شوي وو‪ .‬ايا هﻐوی دا نه دي ليدلﻲ‪ .‬بﻠﮑﯥ هﻐه خﻠک د بيا را ﭘورته کﯧدو‬ ‫تﻤه نه لري‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او کﻠه ﭼﯥ تا وري نو ﭘه تا ﭘورې خندا کوي‪ .‬ايا دا هﻐه دی ﭼﯥ‬ ‫ﷲ رسول را لﯧ لی دی‪ -۴٢ .‬ده خو به موږ له خپﻠو مﻌﺒودانو لرې ک ی‬ ‫وای‪ ،‬که موږ ﭘرې کﻠک نه وای وﻻړ‪ .‬او زر به هﻐوی ته مﻌﻠومه شﻲ‬ ‫کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ﻋﺬاب و وري ﭼﯥ ډٻر بﯥ ﻻرې وک دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬ايا تا هﻐه کس نه دی ليدلی ﭼﯥ خپل خواهش يﯥ خپل مﻌﺒود ک ی‬ ‫دی‪ .‬نو ايا ته د هﻐه مسووليت اخيستی شﯥ‪ -۴۴ .‬بﻠﮑﯥ ته داسﯥ ﯥ ﭼﯥ‬

‫‪341‬‬

‫ﭘه هﻐوی کﯥ ډٻر اوري او ﭘوهﯧ ي‪ .‬هﻐوی خو يوازې د ناورو ﻏوندې‬ ‫دی‪ ،‬بﻠﮑﯥ تر هﻐو هﻢ ډٻر بﯥﻻرې دي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬ايا تا د خپل رب طرف ته نه دي کتﻠﻲ ﭼﯥ هﻐه ن ه سيوری‬ ‫خپروی‪ .‬او که هﻐه ﻏو تی وای نو دا به يﯥ ودرولی وای‪ .‬بيا موږ لﻤر‬ ‫ﭘه دې دليل جوړ ک ‪ -۴۶ .‬بيا موږ هﻐه ورو ورو خپل طرف ته را کش‬ ‫ک ‪ -۴٧ .‬او هﻐه دی ﭼﯥ ستاسﯥ لپاره يﯥ شپه ﭘرده او خوب راحت ک‬ ‫او ورځ يﯥ د ﭘا ﯧدو وخت ک ‪ -۴٨ .‬او هﻐه دی ﭼﯥ د خپل رحﻤت نه‬ ‫لوم ی هوا د زٻري ﭘه تو ه رالﯧ ي‪ .‬او موږ له آسﻤانه ﭘاکﯥ اوبه را‬ ‫ﮑته کوؤ‪ -۴٩ .‬ﭼﯥ د هﻐو ﭘه وسيﻠه ﭘه م ه ﻤﮑه کﯥ ساه واﭼوؤ‪ .‬او‬ ‫هﻐه ﭘه خپل مخﻠوق کﯥ ناورو او انسانانو ته د ﻠو لپاره ورک و‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او موږ هﻐوی ته دا ﭘه ډول ډول بيان ک ي ﭼﯥ هﻐوی فﮑر وک ي‪.‬‬ ‫بيا زياتره خﻠک بﯥ ناشﮑرۍ نه ﭘاتﯥ کﯧ ي‪ -۵١ .‬او که موږ ﻏو تﻲ وای‬ ‫نو هر کﻠﻲ ته مو وٻرونﮑی لﯧ ه‪ -۵٢ .‬نو ته د منﮑرانو خﺒره مه منه او‬ ‫د دې ﭘه وسيﻠه هﻐوی سره لوی جهاد وک ه‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬او هﻐه دی ﭼﯥ دوه سﻤندرونه يﯥ سره روان ک ي‪ .‬دا خوږ دی د‬ ‫تندې ماتوونﮑی او دا تريﺦ دی مال ين‪ .‬او د دوی ترمن يﯥ يوه قوي‬ ‫ﭘرده اي ﯥ ده او يو قوي بند‪ -۵۴ .‬هﻐه دی ﭼﯥ انسان يﯥ له اوبو ﭘيدا ک ‪.‬‬ ‫بيا يﯥ هﻐه د کورن خاوند او د خسر ن خاوند ک ‪ .‬او ستا رب د ډٻر‬ ‫قدرت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۵۵‬او هﻐوی ﷲ ﭘرٻ دي او د داسﯥ ه ﻋﺒادت کوي ﭼﯥ نه ورته ه‬ ‫رسوﻻی شﻲ او نه تاوان‪ .‬او منﮑرانو خو د خپل رب خﻼف مرستندويان‬ ‫جوړ ک ي دي‪ -۵۶ .‬او موږ ته يوازې زٻری ورکونﮑی او وٻرونﮑی‬ ‫لﯧ لی يﯥ‪ -۵٧ .‬ووايه ﭼﯥ زه ﭘه دې له تاسﯥ اجوره نه ﻏواړم‪ ،‬م ر دا‬ ‫ﭼﯥ وک وﻏواړي هﻐه د خپل رب ﻻره خپﻠه ک ي‪.‬‬

‫‪342‬‬

‫‪ -۵٨‬او ﭘه ژوندي ﷲ‪ ،‬ﭼﯥ هﯧ ﮑﻠه نه مري‪ ،‬توکل ولره او د هﻐه له حﻤد‬ ‫سره د هﻐه تسﺒيح کوه‪ .‬او هﻐه د خپﻠو بنده انو ﭘه ناهونو خﺒرٻدو لپاره‬ ‫کافﻲ دی‪ -۵٩ .‬ﭼا ﭼﯥ آسﻤان او ﻤﮑه او ه ﭼﯥ د دوی ﭘه من کﯥ دي‪،‬‬ ‫ﭘه شپ و ور و کﯥ ﭘيدا ک ي‪ .‬بيا هﻐه ﭘه تخت متﻤﮑن شو‪ ،‬نو د هﻐه له‬ ‫ﭘﯧژندونﮑﻲ ﭘو تنه وک ئ‪ -۶٠ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ‬ ‫رحﻤان ته سجده وک ئ نو وايﻲ ﭼﯥ رحﻤان ه شی دی‪ .‬ايا موږ هﻐه ته‬ ‫سجده وک و ﭼﯥ ته يﯥ راته ووايﯥ‪ .‬او د هﻐوی کرکه نوره هﻢ زياتﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬ډٻر بابرکته دی هﻐه ذات ﭼﯥ ﭘه آسﻤان کﯥ يﯥ برجونه جوړ ک ل‬ ‫او ﭘه هﻐه کﯥ يﯥ يو راغ )لﻤر( او يوه ﻠﯧدونﮑﯥ سپوږم کﯧ ودل‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬او هﻐه دی ﭼﯥ شپه او ورځ يﯥ يو ﭘه بل ﭘسﯥ راتﻠونﮑﻲ جوړ ک ل‪،‬‬ ‫د هﻐه ﭼا لپاره ﭼﯥ سﺒق اخيستل ﻏواړي او شﮑر زاره کﯧدل ﻏواړي‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬او د رحﻤان بنده ان هﻐوی دي ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه ﭘه ﻋاجزۍ ر ﯧ ي‪.‬‬ ‫او کﻠه ﭼﯥ ورسره جاهﻼن خﺒرې کوي نو دوی ورته وايﻲ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ‬ ‫دې سﻼم وي‪ -۶۴ .‬او هﻐوی ﭼﯥ د خپل رب ﭘه وړاندې ﭘه سجده او قيام‬ ‫شپﯥ تﯧروي‪ -۶۵ .‬او هﻐوی ﭼﯥ وايﻲ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ د جنهﻢ له‬ ‫ﻋﺬابه لرې وساته‪ .‬بﯧشک د هﻐه ﻋﺬاب ﭘوره تﺒاهﻲ ده‪ -۶۶ .‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫بد ای او بد مقام دی‪ -۶٧ .‬او هﻐه خﻠک )هﻢ( ﭼﯥ کﻠه مﺼرف کوي نو‬ ‫اسراف نه کوي او نه بخيﻠﻲ کوي‪ .‬او د هﻐوی مﺼرف ﭘه اﻋتدال وي‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬او کوم خﻠک ﭼﯥ له ﷲ بﻐير بل مﻌﺒود نه را بولﻲ‪ .‬او هﻐوی د ﷲ‬ ‫له طرفه حرام ک ی شوی محترم نﻔس نه قتﻠوي م ر ﭘه حق سره‪ .‬او‬ ‫بدلﻤنﻲ نه کوي‪ .‬او وک ﭼﯥ داسﯥ وک ي نو جزا سره به مﺦ شﻲ‪-۶٩ .‬‬ ‫او د قيامت ﭘه ورځ به د هﻐو ﻋﺬاب لويﯧ ي‪ .‬او هﻐوی به ﭘه کﯥ تل ذليﻠه‬ ‫اوسﯧ ي‪ -٧٠ .‬خو وک ﭼﯥ توبه وباسﻲ او ايﻤان راوړي او نﯧک‬ ‫کارونه وک ي نو ﷲ به د داسﯥ خﻠﮑو بدۍ ﭘه نﯧﮑيو بدلﯥ ک ي‪ .‬او ﷲ‬

‫‪343‬‬

‫ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪ -٧١ .‬او وک ﭼﯥ توبه وباسﻲ او نﯧک کا روک ي‬ ‫نو هﻐه ﭘه حقيقت کﯥ ﷲ ته رجوع کوي‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬او وک ﭼﯥ ﭘه دروﻏو کارونو کﯥ نه شامﻠﯧ ي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﭘه کوم‬ ‫بﯥ ﯥ شﻲ تﯧرٻ ي نو ﭘه درن ت ترې تﯧرٻ ي‪ -٧٣ .‬او هﻐوی داسﯥ‬ ‫دي ﭼﯥ کﻠه ورته د خپل رب د آيتونو ﭘه وسيﻠه نﺼيحت کﯧ ي نو هﻐوی‬ ‫ﭘرې نه کا ه او ړانده کﯧ ي‪ -٧۴ .‬او هﻐوی ﭼﯥ وايﻲ ای زموږ ربه‪،‬‬ ‫موږ ته د خپﻠو مﯧرمنو او خپﻠو بچو له اړخه د ستر و يخوالی را ﻋﻄا‬ ‫ک ه او موږ د ﭘرهﯧز ارانو امامان ک ه‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ باﻻخانﯥ به ورته ورکول شﻲ ﭘه دې خاطر‬ ‫ﭼﯥ ﺻﺒر يﯥ ک ی‪ .‬او هﻠته به يﯥ استقﺒال ﭘه دﻋا او سﻼم وشﻲ‪ -٧۶ .‬ﭘه‬ ‫هﻐه کﯥ به تل اوسﯧ ي‪ .‬هﻐه د تﻢ کﯧدو او اوسﯧدو لپاره ه ای دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬ووايه ﭼﯥ زما رب ستاسﯥ ﭘروا نه کوي‪ .‬که تاسﯥ هﻐه را ونه بولئ‪.‬‬ ‫نو تاسﯥ ﭼﯥ دروغ وباله هﻐه )کار( به ډٻر زر وشﻲ‪.‬‬ ‫سوره الشعراء ‪٢۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬طسم‪ -٢ .‬دا د واضح کتاب آيتونه دي‪ -٣ .‬کﯧدای شﻲ ته به خپل ان‬ ‫هﻼک ک ې ﭘه دې ﭼﯥ هﻐوی ايﻤان را نه وړي‪ -۴ .‬که موږ وﻏواړو نو‬ ‫ﭘه هﻐوی به له آسﻤانه ن ه را ﮑته ک و‪ .‬بيا به د هﻐوی اورمﯧ ونه ورته‬ ‫ي شﻲ‪ -۵ .‬هﻐوی ته د رحﻤان له اړخه هﯧ يو نﺼيحت داسﯥ نه دی‬ ‫راﻏﻠی ﭼﯥ هﻐوی ته بﯥ ُرخﻲ ونه ک ي‪ -۶ .‬نو هﻐوی دروغ بﻠﻠﻲ دي‪.‬‬ ‫نو اوس زر هﻐوی ته د هﻐه ه حقيقت مﻌﻠوم شﻲ ﭼﯥ خندا يﯥ ور ﭘورې‬ ‫کوله‪.‬‬

‫‪344‬‬

‫‪ -٧‬ايا هﻐوی ﻤﮑه نه ده ليدلﯥ ﭼﯥ موږ ترې ومره مختﻠف ه يزونه‬ ‫را شنه ک ي دي‪ -٨ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره‬ ‫خﻠک ايﻤان نه راوړي‪ -٩ .‬او بﯧشﮑه ستا رب ﻏالب دی‪ ،‬رحﻢ کونﮑی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او کﻠه ﭼﯥ ستا رب ﭘه موسی ﻏ وک ﭼﯥ ته ظالﻢ قوم ته ﻻړ شه‪.‬‬ ‫‪ -١١‬د فرﻋون قوم ته‪ ،‬ايا هﻐوی نه وٻرٻ ي‪ -١٢ .‬موسی وويل ای زما‬ ‫ربه‪ ،‬زما اندٻ نه ده ﭼﯥ هﻐوی مﯥ دروﻏجن ونه ﻲ‪ -١٣ .‬او زما سينه‬ ‫تن ﯧ ي او زما ژبه )سﻤه( نه ر ﻲ‪ .‬نو ته هارون ته ﭘﯧﻐام ولﯧ ه‪-١۴ .‬‬ ‫او ﭘه ما باندې د هﻐوی يو جرم هﻢ دی نو زه وٻرٻ م ﭼﯥ هﻐوی مﯥ م‬ ‫نه ک ي‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬ويﯥ فرمايل هﯧ ﮑﻠه نه‪ .‬نو تاسﯥ دواړه زموږ له ن و سره ﻻړ شئ‪،‬‬ ‫موږ له تاسﯥ سره اورٻدونﮑﻲ يو‪ -١۶ .‬نو تاسﯥ دواړه فرﻋون ته ورشئ‬ ‫او )ورته( ووايئ ﭼﯥ موږ د رب الﻌالﻤين رسوﻻن يو‪ -١٧ .‬ﭼﯥ ته بنﻲ‬ ‫اسرائيل له موږ سره )تﻠﻠو ته( ﭘرٻ ده‪ -١٨ .‬فرﻋون وويل‪ ،‬ايا ته موږ ﭘه‬ ‫ماشومتوب کﯥ ﭘه خپل من کﯥ ونه ﭘالﻠﯥ‪ .‬او تا د خپل ﻋﻤر و کﻠونه له‬ ‫موږ سره تﯧر ک ل‪ -١٩ .‬او تا هﻐه کار ک ی ﭼﯥ ک ی دې دی‪ .‬او ته ﭘه‬ ‫ناشﮑرانو کﯥ يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬موسی وويل‪ ،‬هﻐه وخت ما ک ی وو له ما تﯧروتنه شوې وه‪-٢١ .‬‬ ‫بيا ﭼﯥ زه له تاسﯥ ووٻرٻدم نو وت تﯧدم‪ ،‬بيا ماته زما رب ﭘوهه راک له‬ ‫او زه يﯥ ﭘه رسوﻻنو کﯥ راوستﻢ‪ -٢٢ .‬او دا هﻐه احسان دی ﭼﯥ ته يﯥ‬ ‫کوې ﭼﯥ تا بنﻲ اسرائيل ﻏﻼمان ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬فرﻋون وويل ﭼﯥ رب الﻌالﻤين ه شی دی‪ -٢۴ .‬موسی وويل‪ ،‬د‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ رب او د هﻐه ولو رب ﭼﯥ د دې ترمن دي‪ ،‬که ته‬ ‫باور کونﮑی يﯥ‪ -٢۵ .‬فرﻋون خپل ﯧرﭼاﭘﯧره خﻠﮑو ته وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ‬

‫‪345‬‬

‫نه اورئ‪ -٢۶ .‬موسی وويل هﻐه ستاسﯥ رب هﻢ دی‪ .‬او ستاسﯥ د تﯧرو‬ ‫مشرانو هﻢ‪ -٢٧ .‬فرﻋون وويل ستاسﯥ دا رسول ﭼﯥ تاسﯥ ته را لﯧ ل‬ ‫شوی مجنون دی‪ -٢٨ .‬موسی وويل‪ ،‬د مشرق او مﻐرب رب او ه ﭼﯥ‬ ‫د دې ترمن دي‪ ،‬که ته ﻋقل ولرې‪ -٢٩ .‬فرﻋون وويل‪ ،‬که تا له ما بﻐير‬ ‫بل وک مﻌﺒود ک نو زه به دې بندي ک م‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬موسی وويل ايا که زه کوم واضح دليل وړاندې ک م بيا هﻢ‪-٣١ .‬‬ ‫فرﻋون وويل نو هﻐه وړاندې ک ه که ر تينی يﯥ‪ -٣٢ .‬بيا موسی خپﻠه‬ ‫امساء وﻏور وله نو بيخﻲ ﮑاره امار وو‪ -٣٣ .‬او هﻐه ﭼﯥ خپل ﻻس‬ ‫را وويست نو ليدونﮑو ته ﻠﯧده‪ -٣۴ .‬فرﻋون خپﻠو ﯧرﭼاﭘﯧره سردارنو‬ ‫ته وويل‪ ،‬يقينا ً دا شخص ماهر جادو ر دی‪ -٣۵ .‬دا ﻏواړي ﭼﯥ ﭘه خپﻠه‬ ‫جادو تاسﯥ ستاسﯥ له وطنه وباسﻲ‪ .‬نو تاسﯥ ه مشوره راکوئ‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬درباريانو وويل ﭼﯥ ده او د ده ورور ته مهﻠت ورک ئ‪ .‬او ار ته‬ ‫خﺒرونﮑﻲ ولﯧ ئ‪ -٣٧ .‬ﭼﯥ هﻐوی درته ول ماهر جادو ر راولﻲ‪-٣٨ .‬‬ ‫نو جادو ر ﭘه يوه اکﻠﯥ ورځ را ول ک ی شول‪ -٣٩ .‬او خﻠﮑو ته وويل‬ ‫شول ﭼﯥ ايا تاسﯥ را ول شوئ‪ -۴٠ .‬ﭼﯥ موږ له جادو رو سره مل شو‬ ‫که هﻐوی برﻻسﻲ کﯧدونﮑﻲ وي‪ -۴١ .‬بيا ﭼﯥ جادو ر راﻏﻠل نو هﻐوی‬ ‫فرﻋون ته وويل‪ ،‬ايا زموږ لپاره کوم انﻌام شته‪ ،‬که برﻻسﻲ شو‪-۴٢ .‬‬ ‫هﻐه وويل هو‪ ،‬ﭘه هﻐه ﺻورت کﯥ به تاسﯥ مقربو خﻠﮑو کﯥ راشئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬موسی هﻐوی )جادو رو( ته وويل تاسﯥ ﭼﯥ ﻏور وئ ويﯥ‬ ‫ﻏور وئ‪ -۴۴ .‬نو هﻐوی خپﻠﯥ رس او ﭼوکﯥ )ل تﯥ( وﻏور ولﯥ‪ .‬او‬ ‫ويﯥ ويل‪ ،‬د فرﻋون ﭘه اقﺒال قسﻢ موږ به برﻻسﻲ يو‪ -۴۵ .‬بيا موسی خپﻠه‬ ‫امساء وﻏور وله نو سﻤدستﻲ يﯥ هﻐه شيان ول وخوړل ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫جوړ ک ي وو‪ -۴۶ .‬بيا جادو ر ﭘه سجده ﭘرٻوتل‪ -۴٧ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ‬ ‫موږ ﭘه رب الﻌالﻤين ايﻤان راوړ‪ -۴٨ .‬ﭼﯥ د موسی او هارون رب دی‪.‬‬

‫‪346‬‬

‫‪ -۴٩‬فرﻋون وويل‪ ،‬تاسﯥ هﻐه ومانه‪ ،‬له دې مخﮑﯥ ﭼﯥ زه تاسﯥ ته‬ ‫اجازه درک م‪ .‬بﯧشک هﻐه ستاسﯥ استاد دی ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ جادو در‬ ‫ودلی دی‪ .‬نو اوس به مﻌﻠومه شﻲ‪ .‬زه به ستاسﯥ د يوه طرف ﻻس او د‬ ‫بل طرف ﭘ ه ﻏوڅ ک م او ول به ﭘه دار را و وم‪ -۵٠ .‬هﻐوی وويل‬ ‫ﭼﯥ هﯧ خﺒره نه ده‪ .‬موږ به خپل مالک ته ورسﯧ و‪ -۵١ .‬هيﻠه ده ﭼﯥ‬ ‫زموږ رب به زموږ خﻄا انﯥ وب ﻲ‪ .‬ﭘه دې خاطر موږ لوم ی ايﻤان‬ ‫راوړونﮑﻲ شو‪.‬‬ ‫‪ -۵٢‬او موږ موسی ته وحﯥ ولﯧ له ﭼﯥ زموږ بنده ان ان سره ک ه او‬ ‫د شپﯥ وو ه‪ .‬بﯧشﮑه ته به تﻌقيﺒﯧ ی‪ -۵٣ .‬نو فرﻋون ارونو ته‬ ‫خﺒرونﮑﻲ )جارﭼيان( ولﯧ ل‪ -۵۴ .‬دا خﻠک وړه ډله ده‪ -۵۵ .‬او موږ ته‬ ‫يﯥ ﻏوسه راوستﯥ ده‪ -۵۶ .‬او موږ يوه مستﻌده ډله يو‪ -۵٧ .‬نو موږ‬ ‫هﻐوی له باﻏونو او ﭼينو وويستل‪ -۵٨ .‬او له خزانو او و ودانيو۔‬ ‫‪۵٩‬۔ داسﯥ وشول‪ .‬او موږ بنﻲ اسرائيل د هﻐو يزونو وارثان ک ل‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬نو هﻐوی د لﻤرخاته ﭘه وخت ورﭘسﯥ شول‪ -۶١ .‬بيا ﭼﯥ دواړه ډلﯥ‬ ‫سره مخامﺦ شوې نو د موسی مﻠ رو وويل ﭼﯥ موږ خو ﯧر شو‪-۶٢ .‬‬ ‫موسی وويل ﭼﯥ هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﯧشﮑه زما رب له موږ سره دی‪ .‬هﻐه به‬ ‫راته ﻻر را و يﻲ‪ -۶٣ .‬بيا موږ موسی ته وحﯥ وک له ﭼﯥ سيند ﭘه خپﻠه‬ ‫امساء ووهه‪ .‬نو هﻐه بﯧل بﯧل شو او هره برخه داسﯥ شوه لﮑه لوړ ﻏر‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬او موږ بﻠه ډله هﻢ هﻐه ته ن دې ک له‪ -۶۵ .‬او موږ موسی او وک‬ ‫ﭼﯥ هﻐه سره وو ول وساتل‪ -۶۶ .‬بيا مو نور ﻏرق )ډوب( ک ل‪-۶٧ .‬‬ ‫بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره منونﮑﻲ نه دي‪-۶٨ .‬‬ ‫او بﯧشﮑه ستا رب قوي او د رحﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬او هﻐوی ته د ابراهيﻢ کيسه وک ه‪ -٧٠ .‬ﭼﯥ کﻠه هﻐه خپل ﭘﻼر او‬ ‫خپل قوم ته وويل ﭼﯥ تاسﯥ د ه شﻲ ﻋﺒادت کوئ‪ -٧١ .‬هﻐوی وويل‬

‫‪347‬‬

‫ﭼﯥ موږ د بُتانو ﻋﺒادت کوو او موږ به ﭘه هﻤدې )کار( کﻠک وﻻړ يو‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬ايا دوی ستاسﯥ اوري کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ دوی را بولئ‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬بيا درته ه تاوان در رسوﻻی شﻲ‪ -٧۴ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ بﻠﮑﯥ‬ ‫موږ خپل ﭘﻼر نيﮑه ﭘه هﻤدې )کار( ل يا ليدلﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ هﻐه شيان ليدلﻲ دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻋﺒادت‬ ‫کوئ‪ -٧۶ .‬تاسﯥ هﻢ او ستاسﯥ مشران هﻢ‪ -٧٧ .‬دا ول زما د ﻤنان دي‬ ‫بﯥ له يوه ربالﻌالﻤين نه‪ -٧٨ .‬ﭼﯥ زه يﯥ ﭘيدا ک ی يﻢ‪ ،‬بيا هﻐه ماته‬ ‫ﻻر وونه کوي‪ -٧٩ .‬او وک ﭼﯥ ماته خوراک او اک راکوي‪-٨٠ .‬‬ ‫او زه ﭼﯥ ناروغ يﻢ نو هﻐه شﻔا راکوي‪ -٨١ .‬او ما به م کوي بيا به مﯥ‬ ‫ژوندی کوي‪ -٨٢ .‬او هﻐه ﭼﯥ زه ترې تﻤه لرم ﭼﯥ د بدل ﭘه ورځ زما‬ ‫خﻄا انﯥ را وب ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬ای زما ربه‪ ،‬ماته حﮑﻤت را ک ه او ﭘه نﯧﮑو خﻠﮑو کﯥ مﯥ شامل‬ ‫ک ه‪ -٨۴ .‬او ﭘه راتﻠونﮑو نسﻠونو کﯥ ه نوم راک ه‪ -٨۵ .‬او ما د نﻌﻤت‬ ‫د باغ د وارثانو ﭘه ډله کﯥ ک ه‪ -٨۶ .‬او زما ﭘﻼر وب ه‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘه‬ ‫ﻤراهانو کﯥ دی‪ -٨٧ .‬او ما ﭘه هﻐه ورځ مه رسوا کوه ﭼﯥ کﻠه خﻠک‬ ‫)بيا( را ﭘورته کﯧ ي‪ -٨٨ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ نه مال ﭘه کار را ﻲ او‬ ‫نه اوﻻد‪ -٨٩ .‬م ر يوازې هﻐه ﭼﯥ ﷲ ته يﯥ روغ زړه راوړی وي‪.‬‬ ‫‪ -٩٠‬او جنت به وٻرٻدونﮑو ته ن دې يوړل شﻲ‪ -٩١ .‬او جهنﻢ به‬ ‫ﻤراهانو ته ﮑاره ک ی شﻲ‪ -٩٢ .‬او هﻐوی ته به وويل شﻲ‪ ،‬ه شول‬ ‫هﻐوی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻋﺒادت کاوه‪ -٩٣ .‬له ﷲ ﭘرته‪ .‬ايا هﻐوی به تاسﯥ‬ ‫سره مرسته وک ي‪ ،‬يا هﻐوی خپل ان ساتﻼی شﻲ‪ -٩۴ .‬بيا به هﻐه‬ ‫)دوزخ( ته ﭘ مخﯥ وﻏور ول شﻲ‪ -٩۵ .‬او هﻐه ﻤراه خﻠک او د ابﻠيس‬ ‫ل ﮑر‪ ،‬ول‪ -٩۶ .‬هﻐوی به هﻠته له يو بل سره ﭘه جنګ وايﻲ‪ -٩٧ .‬ﭘه ﷲ‬ ‫قسﻢ‪ ،‬موږ ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ وو‪ -٩٨ .‬ﭼﯥ ته مو له رب الﻌالﻤين‬

‫‪348‬‬

‫سره برابرولی‪ -٩٩ .‬او موږ خو مجرمانو له ﻻرې بﯥ ﻻرې ک و‪-١٠٠ .‬‬ ‫اوس زموږ هﯧ شﻔاﻋت کونﮑی نشته‪ ١٠١ .‬او نه مخﻠص مﻠ ری‪.‬‬ ‫‪ -١٠٢‬نو کاشﮑﯥ موږ يو ل بيا ولﯧ ل شو ﭼﯥ د ايﻤان راوړونﮑو له‬ ‫ډلﯥ شو‪ -١٠٣ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک‬ ‫ايﻤان راوړونﮑﻲ نه دي‪ -١٠۴ .‬او بﯧشﮑه ستا رب قوي او د رحﻤت‬ ‫خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠۵‬د نوح قوم رسوﻻن دروﻏجن وبﻠل‪ -١٠۶ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی ورور‬ ‫نوح هﻐوی ته وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ -١٠٧ .‬زه ستاسﯥ لپاره امانتدار‬ ‫رسول يﻢ‪ -١٠٨ .‬نو تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬او زما خﺒره ومنئ‪-١٠٩ .‬‬ ‫او زه ﭘه دې )کار( له تاسﯥ ه اجر نه ﻏواړم‪ .‬زما اجر يوازې له رب‬ ‫الﻌالﻤين سره دی‪.‬‬ ‫‪ -١١٠‬نو تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ او زما خﺒره ومنئ‪ -١١١ .‬هﻐوی وويل‬ ‫ﭼﯥ ايا موږ تا ومنو‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ستا ﭘيروي رذيﻠو خﻠﮑو ک ې ده‪.‬‬ ‫‪ -١١٢‬نوح وويل زه ه خﺒر وم ﭼﯥ هﻐوی ه کول‪ -١١٣ .‬د هﻐوی‬ ‫حساب خو زما د رب ﭘه ذمه دی‪ ،‬که تاسﯥ ﭘوه شئ‪ -١١۴ .‬زه د مومنانو‬ ‫لرې کونﮑی نه يﻢ‪ -١١۵ .‬زه خو يوازې ﮑاره وٻرونﮑی يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -١١۶‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای نوحه که ته منع نه شوې نو حتﻤا ً به سن سار‬ ‫ک ی شﯥ‪ -١١٧ .‬نوح وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬زما قام زه دروﻏجن بﻠﻠی‬ ‫يﻢ‪ -١١٨ .‬نو ته زما او د هﻐوی ترمن واضح فيﺼﻠه وک ه‪ .‬او ما او‬ ‫ماسره ﭼﯥ کوم مومنان دي هﻐوی وساته‪ -١١٩ .‬بيا موږ هﻐه او د هﻐه‬ ‫مﻠ ري ﭘه يوه ډکه ک ت کﯥ وساتل‪ ١٢٠ .‬بيا مو له هﻐه وروسته ﭘاتﯥ‬ ‫خﻠک ﻏرق ک ل‪ -١٢١ .‬يقينا ً ﭘه دې کﯥ ن ه ده‪ ،‬او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره‬ ‫خﻠک منونﮑﻲ نه دي‪ -١٢٢ .‬او بﯧشﮑه ستا رب قوي دی‪ ،‬د رحﻤت خاوند‬ ‫دی‪.‬‬

‫‪349‬‬

‫‪ -١٢٣‬ﻋاد رسوﻻن دروﻏجن وبﻠل‪ -١٢۴ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی ورور هود‬ ‫ورته وويل ﭼﯥ ايا تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ -١٢۵ .‬زه ستاسﯥ لپاره مﻌتﺒر رسول‬ ‫يﻢ‪ -١٢۶ .‬نو له ﷲ ووٻرٻ ئ او زما خﺒره ومنئ‪ -١٢٧ .‬او زه ﭘه دې‬ ‫)کار( له تاسﯥ کومه بدله نه ﻏواړم‪ .‬زما بدله له رب الﻌالﻤين سره ده‪.‬‬ ‫‪ -١٢٨‬ايا تاسﯥ ﭘه لوړه ﻤﮑه يو بﯥحاﺻﻠه ياد ار ودان جوړوئ‪-١٢٩ .‬‬ ‫او لويﯥ لويﯥ ما آبادوئ‪ .‬ويا تل به ژوندي يئ‪ -١٣٠ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫ﭼا ﻻس اﭼوئ نو د جﺒار ﻏوندې يﯥ نيسئ‪ ١٣١ .‬نو تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ‬ ‫او زما خﺒره ومنئ‪ -١٣٢ .‬او له هﻐه ﷲ وٻرٻ ئ ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ له هﻐو‬ ‫شيانو مرسته رسولﯥ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘﯧژنئ‪ -١٣٣ .‬هﻐه تاسﯥ سره د اوﻻد‬ ‫او ارويو )ﭘه درکولو( مرسته وک له‪ -١٣۴ .‬او ﭘه باﻏونو او ﭼينو‪.‬‬ ‫‪ -١٣۵‬زه ﭘه تاسﯥ د يوې لويﯥ ور ﯥ له ﻋﺬاب وٻرٻ م‪.‬‬ ‫‪ -١٣۶‬هﻐوی وويل‪ ،‬موږ لپاره يو ډول ده‪ ،‬که ته موږ ته نﺼيحت وک ې‬ ‫او که نﺼيحت کونﮑی نه شﯥ‪ -١٣٧ .‬دا خو د ﭘخوانيو خﻠک هسﯥ ﻋادت‬ ‫دی‪ -١٣٨ .‬او ﭘه موږ هﯧ ﮑﻠه ﻋﺬاب نه را ﻲ‪ -١٣٩ .‬نو هﻐوی دا دروغ‬ ‫وباله‪ .‬بيا موږ هﻐوی هﻼک ک ل‪ ،‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده‪ .‬او ﭘه هﻐوی‬ ‫کﯥ زياتره خﻠک منونﮑﻲ نه دي‪ -١۴٠ .‬او بﯧشﮑه ستا رب قوي‪ ،‬د رحﻤت‬ ‫خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴١‬ثﻤود رسوﻻن دروﻏجن وبﻠل‪ -١۴٢ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی ورور‬ ‫ﺻالح ورته وويل ﭼﯥ ايا تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ -١۴٣ .‬زه ستاسﯥ لپاره مﻌتﺒر‬ ‫رسول يﻢ‪ -١۴۴ .‬نو تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ او زما خﺒره ومنئ‪ -١۴۵ .‬او‬ ‫زه ﭘه دې )کار( له تاسﯥ ه بدله نه ﻏواړم‪ .‬زما بدله خو يوازې رب‬ ‫الﻌالﻤين سره ده‪ -١۴۶ .‬ايا تاسﯥ به ﭘه دې يزونو کﯥ بﯥ ﻏﻤه اوسﯧدو‬ ‫ته ﭘرٻ ودل شئ ﭼﯥ دلته دي‪ -١۴٧ .‬ﭘه باﻏونو او ﭼينو کﯥ‪ -١۴٨ .‬او‬ ‫ﭘه کروندو کﯥ او له شربت ډکو ﻏونچو کجورو کﯥ ‪ -١۴٩‬او تاسﯥ‬

‫‪350‬‬

‫ﻏرونه تراشئ او ﭘه وياړ ﭘه کﯥ کورونه جوړوئ‪ -١۵٠ .‬نو له ﷲ‬ ‫ووٻرٻ ئ او زما خﺒره ومنئ ‪ -١۵١‬او له حده د وتونﮑو خﺒره مه منئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵٢‬ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه فساد کوي او اﺻﻼح نه کوي‪.‬‬ ‫‪ -١۵٣‬هﻐوی وويل‪ ،‬ﭘه تاسﯥ خو ﭼا جادو ک ی دی‪ -١۵۴ .‬ته خو زموږ‬ ‫ﻏوندې انسان يﯥ نو ته کومه ن ه راوړه که ر تينی يﯥ‪ -١۵۵ .‬او ﺻالح‬ ‫وويل ﭼﯥ دا يوه او ه ده‪ .‬د دې لپاره د اوبو ﻠو يو وار دی‪ .‬او د يوې‬ ‫اکﻠﯥ ور ﯥ وار ستاسﯥ لپاره دی‪ -١۵۶ .‬او هﻐه ﭘه بدۍ مه وروئ‬ ‫نﻲ د يوې لويﯥ ورځ ﻋﺬاب به تاسﯥ ونيسﻲ‪ -١۵٧ .‬او بيا هﻐوی له‬ ‫او ﯥ ﭘ ﯥ ﭘرې ک ې‪ ،‬بيا هﻐوی ﭘ ﯧﻤانه شول‪ -١۵٨ .‬بيا هﻐوی ﻋﺬاب‬ ‫ونيول‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره منونﮑﻲ نه دي‪.‬‬ ‫‪ -١۵٩‬بﯧشﮑه ستاسﯥ رب قوي دی‪ ،‬د رحﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١۶٠‬د لوط قوم رسوﻻن دروﻏجن وبﻠل‪ -١۶١ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی ورور‬ ‫لوط ورته وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ -١۶٢ .‬زه ستاسﯥ لپاره مﻌتﺒر‬ ‫رسول يﻢ‪ -١۶٣ .‬نو له ﷲ ووٻرٻ ئ او زما خﺒره ومنئ‪ -١۶۴ .‬زه ﭘه‬ ‫دې )کار( له تاسﯥ بدله نه ﻏواړم‪ ،‬زما بدله له رب الﻌالﻤين سره ده‪.‬‬ ‫‪ -١۶۵‬ايا تاسﯥ د دنيا ﭘه خﻠﮑو کﯥ نرانو ته ئ‪ -١۶۶ .‬او ستاسﯥ رب‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ لپاره کومﯥ مﯧرمنﯥ ﭘيدا ک ي هﻐوی ﭘرٻ دئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ له‬ ‫حده تﯧرٻدونﮑﻲ خﻠک يئ‪.‬‬ ‫‪ -١۶٧‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای لوطه‪ ،‬که ته منع نه شوې نو حتﻤا ً به وش ل‬ ‫شی‪ -١۶٨ .‬هﻐه وويل زه ستاسﯥ له ﻋﻤﻠه سخت بﯧزار يﻢ‪ -١۶٩ .‬ای زما‬ ‫ربه‪ ،‬ته ما او زما د کورن ﻏ ي د هﻐوی د ﻋﻤل نه وساته‪ -١٧٠ .‬نو‬ ‫موږ هﻐه او د هﻐه د کورن ول ﻏ ي وساتل‪ -١٧١ .‬م ر يوه زړه ه‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو کﯥ ﭘاتﯥ شوه‪ -١٧٢ .‬بيا موږ نور هﻼک ک ل‪.‬‬ ‫‪ -١٧٣‬او موږ ﭘه هﻐوی )د کا و( باران ووروه‪ .‬نو ومره بد و هﻐه‬

‫‪351‬‬

‫باران ﭼﯥ ﭘه هﻐوی وورٻده ﭼﯥ وٻرول شوي وو‪ -١٧۴ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې‬ ‫کﯥ ن ه ده‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره منونﮑﻲ نه دي‪ -١٧۵ .‬او بﯧشﮑه ستا‬ ‫رب قوي دی‪ ،‬د رحﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫ب ايﮑه رسوﻻن دروﻏجن وبﻠل‪ -١٧٧ .‬کﻠه ﭼﯥ شﻌيب ورته‬ ‫‪ -١٧۶‬اﺻحا ِ‬ ‫وويل ﭼﯥ ايا تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ -١٧٨ .‬ستاسﯥ لپاره مﻌتﺒر رسول يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -١٧٩‬نو له ﷲ ووٻرٻ ئ او زما خﺒره ومنئ‪ -١٨٠ .‬او زه ﭘه دې )کار(‬ ‫له تاسﯥ بدله نه ﻏواړم‪ .‬زما بدله له رب الﻌالﻤين سره ده‪ -١٨١ .‬نو تاسﯥ‬ ‫ﭘوره ﭘوره ناپ )اندازه( کوئ او ﭘه تاوان رسوونﮑو کﯥ مه را ئ‪-١٨٢ .‬‬ ‫او ﭘه سﻤه تﻠه تول کوئ‪ -١٨٣ .‬او خﻠﮑو ته د هﻐوی يزونه ل مه‬ ‫ورکوئ او ﭘه ﻤﮑه فساد مه خپروئ‪ -١٨۴ .‬او له هﻐه ذات ووٻرٻ ئ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘيدا ک ي يئ او تﯧر نسﻠونه هﻢ‪.‬‬ ‫‪ -١٨۵‬هﻐوی وويل ﭘه تا خو ﭼا جادو ک ی دی‪ -١٨۶ .‬او ته زموږ‬ ‫ﻏوندې انسان يﯥ‪ .‬او موږ تا له دروﻏجنو خﻠﮑو و‪ -١٨٧ .‬نو ﭘه موږ‬ ‫باندې له آسﻤانه کومه و ه را وﻏور وه که ته ر تينی يﯥ‪ -١٨٨ .‬شﻌيب‬ ‫وويل زما رب ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ ه کوئ‪ -١٨٩ .‬نو هﻐوی دا‬ ‫دروﻏجن وباله‪ .‬بيا هﻐوی د وري ﯥ د ورځ ﻋﺬاب ونيول‪ -١٩٠ .‬بﯧشﮑه‬ ‫هﻐه د يوې لويﯥ ور ﯥ ﻋﺬاب و‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده او ﭘه هﻐوی‬ ‫کﯥ زياتره منونﮑﻲ نه دي‪ -١٩١ .‬او بﯧشﮑه ستا رب قوی دی‪ ،‬د رحﻤت‬ ‫خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٩٢‬او بﯧشﮑه دا د رب الﻌالﻤين نازل ک ی کتاب دی‪ -١٩٣ .‬دا‬ ‫امانتداره مﻼيﮑﯥ ان سره را ﮑته ک ی دی‪ -١٩۴ .‬ستا ﭘه زړه ﭼﯥ ته‬ ‫ﭘه وٻرونﮑو کﯥ کﯥ راشی‪ -١٩۵ .‬ﭘه ﺻافه ﻋربﻲ ژبه‪ -١٩۶ .‬او د دې‬ ‫يادونه ﭘه تﯧرو کتابونو کﯥ ده‪ -١٩٧ .‬او ايا د هﻐوی لپاره دا ن ه نه ده‬ ‫ﭼﯥ دا د بنﻲ اسرائيﻠو ﻋالﻤان ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬

‫‪352‬‬

‫‪ -١٩٨‬او که موږ دا ﭘه کوم ﻋجﻤﻲ نازل ک ی وای‪ -١٩٩ .‬بيا هﻐه دا‬ ‫لوستی او اورولی وای نو هﻐوی به ﭘرې ايﻤان نه راوړﻻی‪ -٢٠٠ .‬ﭘه‬ ‫دې تو ه موږ ايﻤان نه راوړل د مجرمانو ﭘه زړونو کﯥ اﭼولﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٠١‬دا خﻠک ايﻤان نه راوړي تر و ﭼﯥ سخت ﻋﺬاب ونه وينﻲ‪-٢٠٢ .‬‬ ‫نو هﻐه به ﭘرې نا اﭘه را شﻲ او دوی ته به خﺒر هﻢ نه وي‪ -٢٠٣ .‬بيا به‬ ‫هﻐوی ووايﻲ ﭼﯥ ايا موږ ته ل مهﻠت راکول کﯧدای شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠۴‬ايا هﻐوی زموږ ﻋﺬاب زر ﻏواړي‪ -٢٠۵ .‬ووايه که موږ هﻐوی‬ ‫ته و کاله ه ورسوؤ‪ -٢٠۶ .‬او بيا ﭘه هﻐوی هﻐه ه راشﻲ ﭼﯥ له کوم‬ ‫شﻲ وٻرول کﯧ ي‪ -٢٠٧ .‬نو دا ه به د هﻐوی ه ﭘه کار راشﻲ‪-٢٠٨ .‬‬ ‫او موږ يو کﻠی هﻢ نه دی هﻼک ک ی‪ ،‬م ر د هﻐوی لپاره وٻرونﮑﻲ وو‪.‬‬ ‫‪ -٢٠٩‬د يادونﯥ لپاره‪ ،‬او موږ ظالﻤان نه يو‪ -٢١٠ .‬او دا شيﻄان ان‬ ‫سره نه دی را ﮑته ک ی‪ -٢١١ .‬او نه دا )کار( د هﻐه ﻻيق دی‪ .‬او نه‬ ‫هﻐه داسﯥ کوﻻی شﻲ‪ -٢١٢ .‬او هﻐوی د دې له اورٻدو منع شوي دي‪.‬‬ ‫‪ -٢١٣‬نو ته له ﷲ سره بل مﻌﺒود مه را بوله ﭼﯥ ﭘه جزا ليدونﮑو کﯥ به‬ ‫راشی‪ -٢١۴ .‬او خپل ن دې خپﻠوان ووٻروه‪ -٢١۵ .‬او د هﻐو خﻠﮑو لپاره‬ ‫ﻻسونه ﭘرانيستﻲ ونيسه ﭼﯥ ﭘه مومنانو کﯥ داخﻠﯧ ي او ستا ﭘيروي کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢١۶‬که هﻐوی ستا نافرمانﻲ وک ي نو ووايه تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ زه له‬ ‫دې بري يﻢ‪ -٢١٧ .‬او ﭘه قوي او مهربان ﷲ توکل وک ه‪ -٢١٨ .‬هﻐه ﭼﯥ‬ ‫تا وري کﻠه ﭼﯥ ته ودرٻ ې )ﭘه لﻤان ه(‪ -٢١٩ .‬او له لﻤون کونﮑو سره‬ ‫ستا نقل و حرکت‪ -٢٢٠ .‬بﯧشﮑه هﻐه اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٢١‬ايا زه تاسﯥ ته ووايﻢ ﭼﯥ شيﻄان ﭘه ﭼا را کوزٻ ي‪ -٢٢٢ .‬هﻐه‬ ‫ﭘه هر دروﻏجن نه ار را کوزٻ ي‪ -٢٢٣ .‬هﻐه ﻏوږ ږدي او ﭘه هﻐو‬ ‫کﯥ زياتره دروﻏجن دي‪ -٢٢۴ .‬او ﭘه شاﻋرانو ﭘسﯥ بﯥ ﻻرې خﻠک ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢۵‬ايا تاسﯥ نه ورئ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه هره دره کﯥ هسﯥ ر ﯧ ي‪.‬‬

‫‪353‬‬

‫‪ -٢٢۶‬او هﻐوی هﻐه ه وايﻲ ﭼﯥ کوي يﯥ نه‪ -٢٢٧ .‬م ر ﭼا ﭼﯥ ايﻤان‬ ‫راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل او هﻐوی ﷲ ډٻر ياد ک او هﻐوی انتقام‬ ‫واخيست له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ ظﻠﻢ ﭘرې وشو‪ .‬او ظﻠﻢ کونﮑو ته به زر‬ ‫مﻌﻠومه شﻲ ﭼﯥ دوی به ه ډول ای ته ور ستنﯧ ي‪.‬‬ ‫سوره النمل ‪٢٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬طس‪ .‬دا آيتونه دي د قرآن او يوه واضح کتاب‪ -٢ .‬ﻻر وونه او زٻری‬ ‫د ايﻤان خاوندانو لپاره‪ -٣ .‬هﻐوی ﭼﯥ لﻤون ونه کوي او زکات ورکوي‬ ‫او ﭘه آخرت ايﻤان لري‪ -۴ .‬وک ﭼﯥ ﭘه آخرت ايﻤان نه لري د هﻐوی‬ ‫کارونه ورته موږ اٻسته ک ي دي‪ ،‬نو هﻐوی سر ردانه ر ﻲ‪ -۵ .‬دا‬ ‫هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ورته بده جزا ده او ﭘه آخرت کﯥ به سخت ﭘه تاوان‬ ‫کﯥ وي‪ -۶ .‬او بﯧشﮑه قرآن تاته د يوه حﮑيﻢ او ﻋﻠيﻢ )ذات( له اړخه‬ ‫درکول کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او کﻠه ﭼﯥ موسی د خپﻠﯥ کورن ﻏ و ته وويل ﭼﯥ ما يو اور ليدلی‬ ‫دی‪ .‬زه له هﻐه ايه ه خﺒر راوړم يا ترې سﮑرو ه راوړم ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫تاوده شئ‪ -٨ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه هﻠته ور ورسﯧده نو ﻏ ورته وشو ﭼﯥ مﺒارک‬ ‫دی هﻐه ﭼﯥ ﭘه اور کﯥ دی او هﻐه ﭼﯥ ﭘه نګ کﯥ يﯥ دی‪ .‬او ﷲ ﭘاک‬ ‫دی ﭼﯥ د ول جهان رب دی‪.‬‬ ‫‪ -٩‬ای موسی‪ ،‬دا زه يﻢ ﷲ‪ ،‬قوي حﮑيﻢ‪ -١٠ .‬او ته خپﻠه امساء وﻏور وه‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ ده )موسی( هﻐه )امساء( ﭘه حرکت وليدله لﮑه مار ﭼﯥ وي‪ ،‬نو‬ ‫هﻐه ترې مﺦ واړوه او ﭘه وروسته ﭘسﯥ يﯥ ونه ليدل‪ .‬ای موسی‪ ،‬مه‬ ‫وٻرٻ ه‪ ،‬زما ﭘه حضور کﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒران نه وٻرٻ ي‪ -١١ .‬م ر ﭼا ﭼﯥ‬ ‫زياتی وک ‪ .‬بيا هﻐه له بدۍ وروسته هﻐه ﭘه نﯧﮑ بدله ک له‪ ،‬نو زه‬

‫‪354‬‬

‫ب ونﮑی‪ ،‬مهربان يﻢ‪ -١٢ .‬او ته خپل ﻻس رٻوان ته ننﺒاسه‪ ،‬هﻐه به بﯥ‬ ‫ﻋﯧﺒه سپين راوو ﻲ‪ .‬له دې دواړو ن و سره فرﻋون او د هﻐه قوم ته‬ ‫ورشه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐوی نافرمانه خﻠک دي‪ -١٣ .‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ‬ ‫ﮑاره ن ﯥ راﻏﻠﯥ‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ دا ﮑاره جادو دی‪ -١۴ .‬او هﻐوی‬ ‫ترې انﮑار وک ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ د هﻐوی زړونو ﭘه دې يقين ک ی و‪ ،‬د‬ ‫ظﻠﻢ او ﻏرور له وجﯥ‪ .‬نو و وره ن ه بد انجام شو د مﻔسدينو‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او موږ داؤد او سﻠﯧﻤان ته ﻋﻠﻢ ﻋﻄا ک ‪ .‬او هﻐوی دواړو وويل ﭼﯥ‬ ‫د ﷲ شﮑر دی ﭼﯥ موږ ته يﯥ ﭘه خپﻠو ډٻرو ايﻤانداروبنده انو فضيﻠت‬ ‫راک ‪ -١۶ .‬او د داؤد وارث سﻠﯧﻤان شو‪ .‬او ويﯥ ويل ﭼﯥ ای خﻠﮑو‪ ،‬موږ‬ ‫ته د مرﻏانو ژبه را ودل شوې ده‪ ،‬او موږ ته هر ډول يزونه را کول‬ ‫شوي‪ .‬بﯧشﮑه دا واضح فضل دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او د سﯧﻠﻤان لپاره د هﻐه ل ﮑر را ول ک ی شو‪ ،‬جنات او انسانان‬ ‫او مرﻏان‪ ،‬بيا د هﻐوی ډلﯥ جوړٻدې‪ -١٨ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه هﻐوی د مﯧ و‬ ‫درې ته ورسﯧدل‪ .‬يوه مﯧ ي وويل‪ ،‬ای مي يانو‪ ،‬خپﻠو سوړو ته ننو ئ‪،‬‬ ‫هسﯥ نه ﭼﯥ سﻠﯧﻤان او د هﻐه ل ﮑر مو د ﭘ و ﻻندې ک ي او هﻐوی خﺒر‬ ‫هﻢ نه شﻲ‪ -١٩ .‬نو سﻠﯧﻤان د هﻐه ﭘه خﺒره ﭘه خندا شو او ويﯥ ويل ای‬ ‫مﯧ يانو‪ ،‬ای زما ربه ماته توفيق راک ه ﭼﯥ زه ستا د نﻌﻤت شﮑر ﭘر ای‬ ‫ک م ﭼﯥ تا ﭘه ما او زما ﭘه مور او ﭘﻼر ک ی دی او دا ﭼﯥ زه نﯧک‬ ‫کارونه وک م ﭼﯥ ستا خو ﻲ او ﭘه خپل رحﻤت ته ما ﭘه نﯧﮑو بنده انو‬ ‫کﯥ داخل ک ه‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او سﻠﯧﻤان ﭼﯥ د مرﻏانو ارزونه وک له‪ ،‬نو ويﯥ ويل‪ ،‬ه خﺒره ده‬ ‫ﭼﯥ هدهد نه ورم‪ -٢١ .‬ايا هﻐه ﭼﯧرته ﻏائب شوی دی‪ .‬زه به ورته‬ ‫سخته جزا ورک م‪ .‬يا به يﯥ حﻼل ک م‪ ،‬يا دې را ته کوم ﮑاره دليل‬ ‫راوړي‪ -٢٢ .‬ډٻر وخت نه و تﯧر شوی ﭼﯥ هﻐه راﻏی او ويﯥ ويل‪ ،‬ما‬

‫‪355‬‬

‫د يوه داسﯥ شﻲ خﺒر راوړی ﭼﯥ ته ﭘرې خﺒر نه وې‪ .‬او ما له سﺒا يو‬ ‫ﭘوخ خﺒر راوړی دی‪ -٢٣ .‬ما وموندل ﭼﯥ يوه ه ﭘه هﻐوی ﭘاﭼاهﻲ‬ ‫کوي او هﻐﯥ ته هر ه ورکول شوي دي‪ .‬او د هﻐﯥ يو لوی تخت دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬ما هﻐه او د هﻐﯥ قوم وموندل ﭼﯥ لﻤر ته سجده کوي له ﷲ ﭘرته‪.‬‬ ‫او شيﻄان د هﻐوی اﻋﻤال هﻐوی ته اٻسته ک ي‪ ،‬بيا يﯥ هﻐوی له سﻤﯥ‬ ‫ﻻرې منع ک ل‪ ،‬نو هﻐوی ﻻره نه مومﻲ‪ -٢۵ .‬ﭼﯥ هﻐوی ﷲ ته سجده‬ ‫ونه ک ي‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘ شيان را وباسﻲ او هﻐه‬ ‫ﭘوهﯧ ي ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘ وئ او هﻐه ه ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﮑاره‬ ‫کوئ‪ -٢۶ .‬ﷲ‪ ،‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬د ﻋرش ﻋظيﻢ مالک‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬سﻠﯧﻤان وويل‪ ،‬موږ به و ورو ﭼﯥ ته ر تيا وايﯥ‪ ،‬که ﭘه دروﻏجنو‬ ‫کﯥ يﯥ‪ -٢٨ .‬زما ليک يوسه‪ .‬بيا هﻐه د هﻐو خﻠﮑو لپاره وﻏور وه‪ .‬بيا‬ ‫ترې لرې شه‪ .‬بيا و وره ﭼﯥ هﻐوی ه کوي‪ -٢٩ .‬مﻠﮑه سﺒا وويل ﭼﯥ‬ ‫ای درباريانو‪ ،‬ماته يو باﻋزته ليک را اﭼول شوی دی‪ ٣٠ .‬د سﻠﯧﻤان له‬ ‫اړخه دی‪ .‬او هﻐه )ليک( دی )ﭼﯥ(‪ :‬شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر‬ ‫مهربانه او د رحﻢ خاوند دی‪ -٣١ .‬ﭼﯥ ته زما ﭘه مقابل کﯥ سرکشﻲ مه‬ ‫کوه او ﭘه اطاﻋت ماته راشه‪ -٣٢ .‬مﻠﮑﯥ وويل ﭼﯥ ای درباريانو‪ ،‬ﭘه دې‬ ‫مﻌامﻠه کﯥ ماته نظر راک ئ‪ .‬زه ﭘه يوه مﻌامﻠه کﯥ هﻢ فيﺼﻠه نه کوم تر‬ ‫هﻐﯥ ﭼﯥ تاسﯥ موجود نه يئ‪ -٣٣ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬موږ زورور يو‪ .‬او‬ ‫کﻠک جن يالﻲ هﻢ‪ .‬او فيﺼﻠه ستا ﭘه ﻻس کﯥ ده‪ .‬نو تاسﯥ و ورئ ﭼﯥ‬ ‫ه حﮑﻢ را کوئ‪ -٣۴ .‬مﻠﮑﯥ وويل ﭘاﭼايان ﭼﯥ کﻠه کوم کﻠﻲ ته ننو ﻲ‬ ‫نو هﻐه ) ای( ورانوي او د ﻋزت خاوندان ذليﻠه کوي‪ .‬او هﻤداسﯥ به دا‬ ‫خﻠک هﻢ وک ي‪ -٣۵ .‬او زه هﻐوی ته يوه ډال لﯧ مه‪ ،‬وبه ورو ﭼﯥ‬ ‫سﻔير ه واب راوړي‪.‬‬

‫‪356‬‬

‫‪ -٣۶‬بيا ﭼﯥ سﻔير سﻠﯧﻤان ته ورسﯧده‪ ،‬هﻐه )ورته( وويل ﭼﯥ تاسﯥ له‬ ‫ماسره د مال مرسته کول ﻏواړئ‪ .‬نو ﷲ ﭼﯥ ماته ه راک ي هﻐه تر دې‬ ‫ﻏوره دي ﭼﯥ تاسﯥ له ٻﯥ راک ي‪ .‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ ﭘه خپﻠه ډال خوشحاله‬ ‫يئ‪ -٣٧ .‬بﯧرته هﻐوی ته ﻻړ شه‪ .‬موږ به ﭘرې داسﯥ ل ﮑر ور وړو ﭼﯥ‬ ‫هﻐه به يﯥ مقابﻠه ونه ک ی شﻲ او موږ به هﻐوی له هﻐه ايه ﭘه بﯥ‬ ‫ﻋزت را وباسوو ‪ .‬او هﻐوی به خوار شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬سﻠﯧﻤان وويل ﭼﯥ ای درباريانو‪ ،‬ﭘه تاسﯥ کﯥ به وک هﻐه تخت‬ ‫ماته راوړي له هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ هﻐه خﻠک مﻄيع شﻲ او ماته راشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬ﭘه جناتو کﯥ يوه ديو وويل‪ ،‬زه به يﯥ درته راوړم تر هﻐﯥ مخﮑﯥ‬ ‫ﭼﯥ ته له خپل ايه ﭘورته شﯥ‪ ،‬او زه ﭘه هﻐه قدرت لرونﮑی‪ ،‬امانتدار‬ ‫يﻢ‪ -۴٠ .‬ﭼا سره ﭼﯥ د کتاب يو ﻋﻠﻢ وو هﻐه وويل‪ ،‬زه به ستا د ستر و‬ ‫رﭘولو نه مخﮑﯥ هﻐه را ورسوم‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه تخت له ان سره اي ﻲ‬ ‫وليده نو ويﯥ ويل‪ ،‬دا زما د رب فضل دی‪ .‬ﭼﯥ هﻐه ما وازمايﻲ ﭼﯥ زه‬ ‫شﮑر کوم که ناشﮑري‪ .‬او وک ﭼﯥ شﮑر وک ي هﻐه د ان لپاره شﮑر‬ ‫کوي‪ .‬او وک ﭼﯥ ناشﮑري وک ي نو زما رب بﯥ نيازه دی‪ ،‬د کرم‬ ‫خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬سﻠﯧﻤان وويل ﭼﯥ د دې تخت ب ه بدله ک ئ‪ ،‬ورو ﭼﯥ هﻐه ﭘوهﯧ ي‪،‬‬ ‫که ﭘه هﻐو خﻠﮑو کﯥ را ﻲ ﭼﯥ نه ﭘوهﯧ ي‪ -۴٢ .‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐه راﻏﻠﻠه‬ ‫وﭘو تل شوه ﭼﯥ ايا ستا تخت داسﯥ دی‪ .‬هﻐﯥ وويل‪ ،‬ويا ﭼﯥ دا هﻤاﻏه‬ ‫دی‪ .‬او موږ ته له مخﮑﯥ مﻌﻠومه شوې وه‪ .‬او موږ ﭘه فرمانﺒردارانو کﯥ‬ ‫يو‪ -۴٣ .‬او هﻐه )سﻠﯧﻤان( هﻐه )مﻠﮑه( له هﻐو شيانو منع ک له ﭼﯥ له ﷲ‬ ‫بﻐير يﯥ د هﻐو ﻋﺒادت کاوه‪ .‬هﻐه ﭘه منﮑرو خﻠﮑو کﯥ وه‪ -۴۴ .‬هﻐﯥ ته‬ ‫وويل شول ﭼﯥ ما ته ننو ه‪ .‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐﯥ )ما ( وليدله داسﯥ يﯥ‬ ‫و ل ﭼﯥ دا نﻲ ژورې اوبه دي او خپﻠﯥ دواړه ﭘن ۍ يﯥ ﮑاره ک ې‪.‬‬

‫‪357‬‬

‫سﻠﯧﻤان وويل‪ ،‬دا خو ما ده ﭼﯥ له شيشو جوړه شوې ده‪ .‬هﻐﯥ وويل‬ ‫ای زما ربه‪ ،‬ما ﭘه خپل ان ظﻠﻢ وک ‪ .‬او ما له سﻠﯧﻤان سره اوس ﭘه رب‬ ‫الﻌالﻤين ايﻤان راوړ‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او موږ ثﻤود ته د هﻐوی ورور ﺻالح ولﯧ ه‪ ،‬ﭼﯥ د ﷲ ﻋﺒادت‬ ‫وک ئ‪ ،‬بيا هﻐوی دوه ډلﯥ او خپﻠو کﯥ ﭘه جنګ شول‪ -۴۶ .‬هﻐه وويل‬ ‫ﭼﯥ ای زما د قوم خﻠﮑو‪ ،‬تاسﯥ له نﯧﮑ مخﮑﯥ بدۍ ته ولﯥ تادي کوئ‪.‬‬ ‫تاسﯥ له ﷲ ب نه ولﯥ نه ﻏوائ ﭼﯥ رحﻢ در باندې وشﻲ‪ -۴٧ .‬هﻐوی‬ ‫وويل‪ ،‬موږ خو تا او ستا مﻠ ري منحوس و‪ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ ستاسﯥ بد‬ ‫قسﻤت له ﷲ سره دی بﻠﮑﯥ تاسﯥ ازمايل کﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬او ﭘه ار کﯥ نهه‪ ٩‬کسان وو ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه يﯥ فساد کاوه او د اﺻﻼح‬ ‫کار يﯥ نه کاوه‪ -۴٩ .‬هﻐوی وويل تاسﯥ ول ﭘه ﷲ قسﻢ وک ئ ﭼﯥ موږ‬ ‫به دا او د ده خﻠک ﭘه ﭘ ه وژنو‪ .‬بيا به يﯥ ولﻲ ته ووايو ﭼﯥ موږ د ده د‬ ‫کورن د ﻏ و د وژل کﯧدو ﭘه وخت نه وو‪ .‬او بﯧشﮑه موږ ر تينﻲ يو‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او هﻐوی يو تدبير وک او موږ هﻢ يو تدبير وک او هﻐوی خﺒر هﻢ‬ ‫نه شول‪ -۵١ .‬نو و وره ﭼﯥ د هﻐوی د تدبير انجام ن ه شو‪ .‬موږ هﻐوی‬ ‫او د هﻐوی ول قوم هﻼک ک ‪ ۵٢ .‬نو دا دي د هﻐوی کورونه وران‬ ‫ﭘراته دي د هﻐوی د ظﻠﻢ ﭘه سﺒب‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ سﺒق دی د هﻐو خﻠﮑو‬ ‫لپاره ﭼﯥ ﭘوهﯧ ي‪ -۵٣ .‬او موږ هﻐه خﻠک وساتل ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړ او‬ ‫ووٻرٻدل‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬او لوط ﭼﯥ کﻠه يﯥ خپل قوم ته وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ بﯥ حيايﻲ کوئ او‬ ‫تاسﯥ ورئ‪ .۵۵ .‬ايا تاسﯥ له نرانو سره شهوت س وئ‪ ،‬ﯥ ﭘرٻ دئ‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ تاسﯥ ناﭘوه يئ‪ -۵۶ .‬بيا د هﻐه د قوم واب له دې بﻐير بل نه و ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی وويل‪ ،‬د لوط کورن له دې کﻠی وباسئ‪ ،‬دوی انونه ﭘاک ﻲ‪.‬‬

‫‪358‬‬

‫‪ -۵٧‬بيا موږ هﻐه او د هﻐه خﻠک وساتل بﯥ د هﻐه له مﯧرمنﯥ ﭼﯥ شاته‬ ‫ﭘاتﯥ کﯧدل يﯥ موږ اکﻠﻲ وو‪ -۵٨ .‬او موږ ﭘر هﻐوی يو وٻرونﮑی باران‬ ‫ووروه‪ .‬نو ومره سخت و هﻐه باران ﭼﯥ هﻐوی ترې خﺒر ک ی شوي‬ ‫وو‪ -۵٩ .‬ووايه حﻤد د ﷲ لپاره دی او سﻼم د هﻐه ﭘه هﻐو بنده انو ﭼﯥ‬ ‫هﻐه ﻏوره ک ي دي‪ .‬ايا ﷲ ﻏوره دی که هﻐه ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ورسره‬ ‫شريﮑوئ‪.‬‬ ‫٭ ‪ -۶٠‬هﻐه وک دی ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ ﭘيدا ک ل‪ .‬او تاسﯥ لپاره‬ ‫يﯥ له آسﻤانه اوبه را ﮑته ک ې‪ .‬بيا موږ له هﻐه اٻست لرونﮑﻲ باﻏونه‬ ‫را شنه ک ل‪ .‬ستاسﯥ دا وس نه وو ﭼﯥ هﻐه ونﯥ را شنﯥ ک ئ‪ .‬ايا له ﷲ‬ ‫سره بل مﻌﺒود شته‪ .‬بﻠﮑﯥ هﻐه له ﻻرې منحرف شوي خﻠک دي‪ -۶١ .‬نو‬ ‫ﭼا ﻤﮑه د ودرٻدو ﻻيقه ک له او ﭘه هﻐﯥ ) ﻤﮑه( يﯥ سيندونه روان‬ ‫ک ل‪ .‬او د هﻐﯥ لپاره يﯥ ﻏرونه جوړ ک ل‪ .‬او هﻐه د سﻤندرونو ترمن‬ ‫ﭘرده واﭼوله‪ .‬ايا له ﷲ سره بل مﻌﺒود شته‪ ،‬بﻠﮑﯥ د هﻐوی زياتره خﻠک‬ ‫نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬وک دی ﭼﯥ د بﯥکسو فرياد اوري او د هﻐوی خﻔ ان لرې کوي‪.‬‬ ‫او تاسﯥ د ﻤﮑﯥ ای ناستﻲ کوي‪ .‬ايا له ﷲ بﻐير بل مﻌﺒود شته‪ .‬تاسﯥ‬ ‫ډٻر ل نﺼيحت مومئ‪ -۶٣ .‬وک دی ﭼﯥ تاسﯥ ته د وﭼﯥ او سﻤندر ﭘه‬ ‫تيارو کﯥ ﻻر در يﻲ‪ .‬او وک له خپل رحﻤت مخﮑﯥ هوا د زٻري ﭘه‬ ‫تو ه در لﯧ ي‪ .‬ايا له ﷲ سره بل مﻌﺒود شته‪ .‬ﷲ تر هﻐه ډٻر لوړ دی ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی يﯥ له ده سره شريک ﻲ‪ -۶۴ .‬وک دی ﭼﯥ لوم ی د ﭘﯧداٻ ت‬ ‫ﭘيل کوي او بيا يﯥ سﻠسﻠه ﭘيﻠوي‪ .‬او وک تاسﯥ ته له آسﻤانه او ﻤﮑﯥ‬ ‫روزي درکوي‪ .‬ايا له ﷲ سره بل مﻌﺒود شته‪ .‬ووايه خپل دليل راوړئ که‬ ‫تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪.‬‬

‫‪359‬‬

‫‪ -۶۵‬ووايه ﭼﯥ له ﷲ ﭘرته‪ ،‬ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه وک د ﻏيب ﻋﻠﻢ نه‬ ‫لري‪ .‬او هﻐوی نه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ کﻠه به را ﭘورته کﯧ ي‪ -۶۶ .‬بﻠﮑﯥ د‬ ‫آخرت ﭘه باب د هﻐوی ﻋﻠﻢ ودرٻدلی دی‪ .‬بﻠﮑﯥ د هﻐه ﭘه هﮑﻠه ﭘه شک‬ ‫کﯥ دي‪ .‬بﻠﮑﯥ هﻐوی ترې ړانده دي‪ -۶٧ .‬انﮑار کونﮑو وويل‪ ،‬ايا کﻠه‬ ‫ﭼﯥ موږ خاورې شو او زموږ ﭘﻼر نيﮑه هﻢ‪ ،‬نو موږ به بيا له ﻤﮑﯥ را‬ ‫ويستل کﯧ و‪ -۶٨ .‬د دې وﻋده موږ سره هﻢ شوې ده او له دې مخﮑﯥ‬ ‫زموږ ﭘﻼر نيﮑه سره هﻢ‪ .‬دا يوازې د تﯧرو خﻠﮑو کيسﯥ دي‪ -۶٩ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه و ر ئ‪ ،‬او و ورئ ﭼﯥ د مجرمانو انجام ن ه شوی دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٠‬او ته ﭘه هﻐوی مه خﻔه کﯧ ه او د هﻐوی تدبيرونو ته زړه مه تن وه‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا وﻋده به کﻠه را ﻲ که ته ر تينی يﯥ‪-٧٢ .‬‬ ‫ووايه د کوم شﻲ تادي ﭼﯥ تاسﯥ کوئ کﯧدای شﻲ يوه برخه يﯥ تاسﯥ ته‬ ‫را ن دې وي‪ -٧٣ .‬او بﯧشﮑه ستا رب ﭘه خﻠﮑو لوی فضل کونﮑی دی‪،‬‬ ‫م ر ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره شﮑر نه وباسﻲ‪ -٧۴ .‬او بﯧشﮑه ستا رب ه‬ ‫ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ه د هﻐوی ﭘه سينو کﯥ ﭘ دي او ه هﻐوی ﮑاره کوي‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬او د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ داسﯥ ﭘ ه نشته ﭼﯥ ﭘه يوه واضح کتاب‬ ‫کﯥ ثﺒت نه وي‪.‬‬ ‫‪ -٧۶‬بﯧشﮑه دا قرآن بنﻲ اسرائيﻠو ته ډٻر ه واضح کوي ﭼﯥ هﻐوی ﭘه‬ ‫کﯥ اختﻼف کاوه‪ -٧٧ .‬او دا هدايت او رحﻤت دی د ايﻤان خاوندانو ته‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬بﯧشﮑه ستا رب به د خپل حﮑﻢ ﭘه وسيﻠه د هﻐوی تر من فيﺼﻠه‬ ‫وک ي او هﻐه قوي او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٧٩ .‬نو ﭘه ﷲ توکل کوئ‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ته ﮑاره ﭘه حقه يﯥ‪ -٨٠ .‬ته م و ته نه شﯥ اورولی او نه ک و ته خپﻠه‬ ‫خﺒره رسوﻻی شﯥ ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ﭘه شا ﻻړ شﻲ‪ -٨١ .‬او نه ته ړندو ته‬ ‫د هﻐوی له ﻤراه د ساتنﯥ لپاره ﻻر ودﻻی شﯥ‪ .‬ته خو يﯥ يوازې‬

‫‪360‬‬

‫هﻐو ته اوروﻻی شﯥ ﭼﯥ زموږ ﭘه آيتونو ايﻤان راوړي‪ ،‬بيا فرمانﺒرداره‬ ‫کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٨٢‬او کﻠه ﭼﯥ ﭘه هﻐوی خﺒره راشﻲ نو موږ به د هﻐوی لپاره له ﻤﮑﯥ‬ ‫دابّه )ﻏيرانسانﻲ مخﻠوق( را وباسو ﭼﯥ هﻐوی سره به خﺒرې کوي‪ ،‬دې‬ ‫خﻠﮑو زموږ ﭘه آيتونو ايﻤان نه درلود‪ -٨٣ .‬او ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ له‬ ‫هر امته يوه ډله هﻐه خﻠک را ول ک و ﭼﯥ زموږ آيتونه يﯥ دروغ بﻠل‪،‬‬ ‫بيا به د هﻐوی ډلﺒندي کﯧ ي‪ -٨۴ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه هﻐوی راشﻲ نو ﷲ به‬ ‫ووايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ زما آيتونه دروغ بﻠﻠﻲ حال دا ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه ﻋﻠﻢ کﯥ‬ ‫هﻐه نه شول راتﻠﻠی‪ ،‬يا ووايئ ﭼﯥ تاسﯥ ه کول‪ -٨۵ .‬او ﭘه هﻐوی به‬ ‫خﺒره ﭘوره شﻲ ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی ظﻠﻢ ک ی‪ ،‬نو هﻐوی به هﯧ نه‬ ‫شﻲ ويﻠی‪ -٨۶ .‬ايا هﻐوی ونه ليدل ﭼﯥ موږ شپه جوړه ک له ﭼﯥ خﻠک‬ ‫ﭘه کﯥ آرام وک ي‪ .‬او ورځ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ و وري‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ‬ ‫ن ﯥ دي د هﻐو لپاره ﭼﯥ ايﻤان لري‪.‬‬ ‫‪ -٨٧‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﺻور ﭘوو شﻲ نو ﭘه وٻره به شﻲ ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي م ر هﻐوی ﭼﯥ ﷲ يﯥ‬ ‫وﻏواړي‪ .‬او ول به هﻐه ته راشﻲ ﭘه ﻋاجزۍ‪ -٨٨ .‬او ته ﭼﯥ ﻏرونه‬ ‫ورې داسﯥ ﯥ ﭼﯥ ﭘه خپل ای وﻻړ دي‪ ،‬او هﻐوی به روان شﻲ‬ ‫داسﯥ لﮑه وري ﯥ ﭼﯥ ر ﻲ‪ .‬داسﯥ دی د ﷲ کار ﭼﯥ هر ه يﯥ محﮑﻢ‬ ‫ک ي دي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘوهﯧ ي تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪ -٨٩ .‬وک ﭼﯥ نﯧﮑﻲ‬ ‫راوړي نو هﻐه ته تر دې ﻏوره ده‪ ،‬او هﻐه به ﭘه هﻐه ورځ له وٻرې‬ ‫خوندي وي‪ -٩٠ .‬او وک ﭼﯥ بدي راوړي نو داسﯥ خﻠک به ﭘ مخﯥ‬ ‫اور ته وﻏور ول شﻲ‪ .‬تاسﯥ د هﻐه ه بدله اخﻠئ ﭼﯥ تاسﯥ کول‪.‬‬ ‫‪ -٩١‬ماته دا حﮑﻢ شوی ﭼﯥ ﭘه دې ار کﯥ د رب ﻋﺒادت وک م ﭼﯥ دا‬ ‫يﯥ محترم ک ی دی او هر ه د هﻐه دي‪ .‬او ماته حﮑﻢ شوی دی ﭼﯥ زه‬

‫‪361‬‬

‫ﭘه فرمانﺒردارو کﯥ شﻢ‪ -٩٢ .‬او دا ﭼﯥ قرآن واوروم‪ .‬بيا ﭼﯥ وک ﭘه‬ ‫ﻻر شﻲ هﻐه به د ان لپاره ﭘه ﻻر شﻲ او وک ﭼﯥ ﻤراه شﻲ نو‬ ‫)ورته( ووايه ﭼﯥ زه خو يوازې د وٻرونﮑو له ډلﯥ يﻢ‪ -٩٣ .‬او ووايه‬ ‫ﭼﯥ ول تﻌريﻔونه ﷲ لره دي‪ ،‬هﻐه به تاسﯥ ته خپﻠﯥ ن ﯥ در و يﻲ او‬ ‫تاسﯥ به يﯥ وﭘﯧژنئ‪ ،‬او ستاسﯥ رب له هﻐه ه بﯥ خﺒره نه دی ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫يﯥ کوئ‪.‬‬ ‫سوره القصص ‪٢٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬طسم‪ .٢ .‬دا د واضح کتاب آيتونه دي‪ -٣ .‬موږ د موسی او فرﻋون‬ ‫ينﯥ حالت تا ته سﻢ سﻢ بيانوو‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی‪.‬‬ ‫‪ -۴‬بﯧشﮑه فرﻋون ﭘه ﻤﮑه سرکشﻲ وک له‪ .‬او هﻐه د دې استو ن ﭘه ډلو‬ ‫تقسيﻢ ک ل‪ .‬ﭘه هﻐو کﯥ يﯥ يوه ډله کﻤزورې وساتﻠه‪ .‬د هﻐوی هﻠﮑان به‬ ‫يﯥ حﻼلول او ﯥ يﯥ ژوندۍ ساتﻠﯥ‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘه فساد کونﮑو کﯥ و‪.‬‬ ‫‪ -۵‬او موږ ﻏواړو ﭘه هﻐو خﻠﮑو احسان وک و ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه کﻤزوري‬ ‫ک ی شوي وو او هﻐوی سرداران ک و او وارثان ک و‪ -۶ .‬او هﻐوی ته‬ ‫ﭘه ﻤﮑه اقتدار ورک و‪ .‬او فرﻋون او هامان او ل ﮑرو ته له هﻐوی هﻐه‬ ‫ه و يوو ﭼﯥ دوی ترې ﭘه وٻره کﯥ وو‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او موږ د موسی مور ته الهام وک ﭼﯥ هﻐه ته شيدې ورک ه‪ .‬بيا که‬ ‫يﯥ درسره ﭘه اړه وٻره وه نو هﻐه سيند ته وﻏور وه‪ .‬او مه اندٻ نه کوه‬ ‫او مه خﻔه کﯧ ه‪ .‬موږ به دا بﯧرته تاته را ستون ک و‪ .‬او هﻐه به د ﭘﯧﻐﻤﺒرانو‬ ‫ﭘه ډله کﯥ راوړو‪ -٨ .‬بيا هﻐه د فرﻋون کورن ﭘورته ک ‪ ،‬ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫لپاره د ﻤن شﻲ او د ﻏﻢ ﻻمل يﯥ شﻲ‪ .‬بﯧشﮑه فرﻋون او هامان او د هﻐه‬ ‫ل ﮑر خﻄاکار و‪ -٩ .‬او د فرﻋون مﯧرمنﯥ وويل ﭼﯥ دا د ستر و يخوالی‬

‫‪362‬‬

‫دی‪ ،‬زما لپاره او تا لپاره‪ .‬دا مه وژنه‪ .‬ه ﻋجﺒه ده که دا موږ ته ه را‬ ‫ورسوي يا موږ دا زوی ک و‪ .‬او هﻐوی نه ﭘوهﯧدل‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او د موسی د مور زړه ناآرامه شو‪ .‬ن دې وه ﭼﯥ هﻐه )موضوع(‬ ‫يﯥ واضحه ک ی وای که موږ يﯥ که موږ د هﻐﯥ زړه نه وای سنﺒال‬ ‫ک ی ﭼﯥ هﻐه ﭘه يقين کوونﮑو کﯥ ﭘاتﯥ شﻲ‪ -١١ .‬او هﻐﯥ د هﻐه )موسی(‬ ‫خور ته وويل ﭼﯥ ته ﭘه هﻐه ﭘسﯥ شاته شاته ه‪ .‬ته هﻐه د ﭘردي ﻏوندي‬ ‫اره او هﻐه خﻠک ﭘوه نه شول‪ -١٢ .‬او موږ له لوم ي سره موسی له‬ ‫دايانو منع ک ی و‪ .‬نو نجﻠ وويل‪ ،‬ايا زه تا ته د داسﯥ کورن ﭘته درک م‬ ‫ﭼﯥ دا ستا لپاره وﭘالﻲ او د دې خيرخواهﻲ وک ي‪ -١٣ .‬نو موږ هﻐه‬ ‫خپﻠﯥ مور ته ور ستون ک ﭼﯥ د هﻐﯥ ستر ﯥ يخﯥ شﻲ‪ .‬او هﻐه خﻔه نه‬ ‫شﻲ‪ .‬او ﭼﯥ هﻐه ﭘوهه شﻲ ﭼﯥ د ﷲ وﻋده ر تيا ده‪ ،‬خو زياتره خﻠک نه‬ ‫ﭘوهﯧ ي‪ -١۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ موسی وان ته ورسﯧده او ﭘوره شو نو موږ‬ ‫هﻐه ته حﮑﻤت او ﻋﻠﻢ ورک او موږ هﻤداسﯥ بدله ورکوو نﯧﮑ کوونﮑو‬ ‫ته‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او ار ته هﻐه ﭘه داسﯥ وخت کﯥ ننوت ﭼﯥ د ار خﻠک ﭘه ﻏﻔﻠت‬ ‫کﯥ وو نو هﻐه هﻠته دوه کسان ﭘه جنګ وليدل‪ .‬يو د هﻐه له خپﻠه قومه و‬ ‫او بل له د ﻤنانو و‪ .‬نو وک ﭼﯥ د ده له قومه و‪ ،‬ده ورسره د هﻐه ﭼا‬ ‫ﭘر ضد مرسته وک له ﭼﯥ له د ﻤنانو و‪ .‬نو موسی هﻐه ﭘه سوک وواهه‪.‬‬ ‫هﻐه يﯥ وواژه‪ .‬موسی وويل ﭼﯥ دا د شيﻄان له کارونو دی‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫د ﻤن دی‪ ،‬ﮑاره ﻤراه کوونﮑی‪ -١۶ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ما‬ ‫ﭘه خپل ان ظﻠﻢ ک ی دی‪ .‬ته مﯥ وب ه‪ ،‬نو ﷲ هﻐه وب ه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫ب ونﮑی‪ ،‬رحﻢ کوونﮑی دی‪ -١٧ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬لﮑه ن ه‬ ‫ﭼﯥ تا ﭘه ما فضل وک نو زه به هﯧ ﮑﻠه د مجرمانو مرستندوی نه شﻢ‪.‬‬

‫‪363‬‬

‫‪ -١٨‬بيا سهار هﻐه ار ته وواته ﭘه وٻره وٻره او ارنه يﯥ کوله‪ .‬ويﯥ‬ ‫ليدل ﭼﯥ ﭘرون له ده کوم س ي مرسته ﻏو تﯥ وه هﻐه نن بيا دی د‬ ‫مرستﯥ لپاره ور بولﻲ‪ .‬موسی ورته وويل‪ ،‬بﯧشﮑه ته ﮑاره د ﻤن يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬بيا ﭼﯥ کﻠه هﻐه وﻏو تل ﭼﯥ هﻐه ونيسﻲ ﭼﯥ د دې دواړو د ﻤن‬ ‫و نو هﻌه وويل ﭼﯥ ای موسی‪ ،‬ايا ته ما وژنﯥ لﮑه ن ه ﭼﯥ دې ﭘرون‬ ‫يو کس وواژه‪ .‬ته خو ﭘه ﻤﮑه سرکشه اوسﯧدل ﻏواړې‪ .‬ته ﭘه سوله‬ ‫کوونﮑو کﯥ راتﻠل نه ﻏواړې‪ -٢٠ .‬او يو کس د ار له ن ې ﭘه من ه‬ ‫راﻏی‪ .‬هﻐه وويل ای موسی‪ ،‬د دربار خﻠک مشوره کوي ﭼﯥ تا ووژنﻲ‪.‬‬ ‫نو ته وو ه‪ ،‬زه ستا ﭘه خيرخواهانو کﯥ يﻢ‪ -٢١ .‬بيا هﻐه له هﻐه ايه‬ ‫ووت ﭘه وٻره وٻره او ارنه يﯥ کوله‪ .٢٢ .‬او بيا ﭼﯥ هﻐه مﺦ ﭘه مدين‬ ‫شو نو ويﯥ ويل‪ ،‬هيﻠه ده ﭼﯥ زما رب ما ته سﻤه ﻻر را و يﻲ‪ -٢٣ .‬او‬ ‫کﻠه ﭼﯥ د مدين اوبو ته ورسﯧده نو هﻠته يﯥ د خﻠﮑو يوه ډله وليدله ﭼﯥ‬ ‫مالونه يﯥ اوبه کول‪ .‬او له هﻐوی هﻐه خوا يﯥ دوه نجونﯥ وليدلﯥ ﭼﯥ‬ ‫خپل اوزې يﯥ ان سره ودرولﯥ وې‪ .‬موسی له هﻐوی ﭘو تنه وک له‬ ‫ﭼﯥ ستاسﯥ خﺒره ه ده‪ .‬هﻐوی وويل موږ تر هﻐﯥ مالونه نه شوو اوبه‬ ‫کوﻻی ﭼﯥ تر و نور شپونﮑﻲ خپﻠﯥ اوزې لرې نه ک ي‪ .‬او زموږ ﭘﻼر‬ ‫ډٻر بوډا دی‪ -٢۴ .‬نو هﻐه يﯥ مالونو ته اوبه ورک ې‪ .‬بيا د سيوري خوا‬ ‫ته ﻻړ‪ .‬بيا يﯥ وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ته ﭼﯥ هر له خپل خيره ما ته هر‬ ‫ه را نازل ک ې‪ ،‬زه هﻐه ته محتاج يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬بيا له هﻐوی دواړو نجﻠ ﭘه شرم ده ته راﻏﻠﻠه‪ .‬ويﯥ ويل زما ﭘﻼر‬ ‫ته ﻏو تی يﯥ تا زموږ مالونه اوبه ک ي د هﻐه بدله درک ي‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه‬ ‫ور ته ورﻏی او وله کيسه يﯥ بيان ک له نو هﻐه وويل ﭼﯥ اندٻ نه مه‬ ‫کوه‪ .‬تا له ظالﻤانو نجات موندلی‪ -٢۶ .‬ﭘه هﻐو )نجونو( کﯥ يوې وويل‬ ‫ﭼﯥ ای ﭘﻼره دا ان سره مﻼزم ک ئ‪ .‬د دې لپاره ه س ی دی ﭼﯥ‬

‫‪364‬‬

‫مﻼزم يﯥ ک ې ﭼﯥ قوي او امانتدار وي‪ -٢٧ .‬هﻐه وويل زه ﻏواړم ﭘه‬ ‫خپﻠو دواړو لو و کﯥ يوه تا ته نﮑاح ک م‪ .‬ﭘه دې شرط ﭼﯥ ته به اته کاله‬ ‫ما سره کار کوې‪ .‬بيا که دې لس کاله ﭘوره ک ل نو هﻐه ستا له خوا ده‪.‬‬ ‫او زه ﭘه تا مشقت نه اﭼوم‪ .‬انشاءﷲ ته به ما ه انسان ومومﯥ‪-٢٨ .‬‬ ‫موسی وويل ﭼﯥ دا خﺒره زما او ستا تر من ﭘخه ده‪ .‬ﭘه دې دواړو مودو‬ ‫کﯥ ﭼﯥ هره يوه زه ﭘوره ک م نو ﭘه تا به ه جﺒر نه وي‪ .‬او ﷲ زموږ‬ ‫ﭘه قول و قرار واه دي‬ ‫‪ -٢٩‬بيا ﭼﯥ موسی موده ﭘوره ک ه او له خپﻠﯥ کورن سره روان شو نو‬ ‫د طور )ﻏره( اړخه ته يﯥ يو اور وليده‪ .‬هﻐه خپﻠﯥ کورن ته وويل ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ودرٻ ئ‪ ،‬ما يو اور ليدلی دی‪ .‬ايﻲ له هﻐه ايه ه خﺒر راوړم‬ ‫يا ان ار ﭼﯥ تاسﯥ ان تود ک ئ‪ -٣٠ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه هﻠته ورسﯧده نو د‬ ‫درې ﭘه ﻲ اړخه کﯥ د بابرکته سيﻤﯥ له يوې ونﯥ ورته ﻏ وشو ﭼﯥ‬ ‫ای موسی‪ ،‬زه ﷲ يﻢ‪ ،‬د ول جهان مالک‪ -٣١ .‬او دا ﭼﯥ ته خپﻠه امساء‬ ‫وﻏور وه‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه )موسی( امساء ﭘه حرکت وليدله نو لﮑه مار ﭼﯥ‬ ‫وې‪ ،‬نو هﻐه ترې ﭘه شا وت تﯧده او ﭘه ان ﭘسﯥ يﯥ ونه ليدل‪ .‬ای موسی‪،‬‬ ‫را مخﮑﯥ شه او مه وٻرٻ ه‪ .‬ته بالﮑل خوندي يﯥ‪ -٣٢ .‬خپل ﻻس رٻوان‬ ‫ته ننﺒاسه‪ ،‬ﻠيدلﯥ به راوو ﻲ بﯥ له کومه مرضه‪ ،‬او د وٻرې )ختﻤولو(‬ ‫لپاره ﻻس خپل بدن ته ن دې ک ه‪ .‬نو دا ستا د رب له لوري دوه سندونه‬ ‫دي د فرﻋون او د هﻐه درباريانو ته د ورتګ لپاره‪ .‬بﯧشﮑه هﻐوی نافرمانه‬ ‫خﻠک دي‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬موسی وويل ای زما ربه‪ ،‬ما ﭘه هﻐوی کﯥ يو کس وژلی دی نو زه‬ ‫وٻرٻ م ﭼﯥ هﻐوی به مﯥ ووژنﻲ‪ -٣۴ .‬او ورور هارون تر ما ډٻر فﺼيح‬ ‫ژبی دی‪ ،‬نو ته هﻐه ما سره د مرستندوی ﭘه تو ه ولﯧ ه ﭼﯥ زما تائيد‬ ‫وک ي‪ .‬زه وٻرٻ م ﭼﯥ هﻐه خﻠک به ما دروﻏجن وبولﻲ‪ -٣۵ .‬ويﯥ‬

‫‪365‬‬

‫فرمايل ﭼﯥ موږ به ستا د ورور ﭘه مرسته ستا م قوي ک و او موږ به‬ ‫تاسﯥ دواړو ته ﻏﻠﺒه درک و نو هﻐوی به تاسﯥ ته در ونه رسﯧ ي‪ .‬زموږ‬ ‫له ن و سره به‪ ،‬تاسﯥ دواړه او ستاسﯥ ﭘيروان برﻻسﻲ اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬بيا ﭼﯥ موسی هﻐو خﻠﮑو ته زموږ له ﮑاره ن و سره ورسﯧده‪،‬‬ ‫هﻐوی وويل ﭼﯥ دا خو جوړ شوی جادو دی‪ .‬او دا خﺒره موږ له خپﻠو‬ ‫ﭘخوانيو ﭘﻼر نيﮑونو نه ده اورٻدلﯥ‪ -٣٧ .‬او موسی وويل زما رب ه‬ ‫ﭘوهﯧ ي هﻐه وک ﭼﯥ د هﻐه له لوري يﯥ هدايت راوړی دی او هﻐه‬ ‫ﭼﯥ د آخرت کور به ورکول کﯧ ي‪ .‬بﯧشک ظالﻤان به فﻼح ونه مومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او فرﻋون وويل ﭼﯥ ای درباريارنو‪ ،‬زه ستاسﯥ لپاره له خپل ان‬ ‫ﭘرته بل مﻌﺒود نه ﭘﯧژنﻢ نو ای هامانه‪ ،‬زما لپاره خاوره وسو ه )ﭘخه‬ ‫ک ه(‪ ،‬بيا زما لپاره يوه لوړه ودان جوړه ک ه ﭼﯥ د موسی رب له هﻐه‬ ‫ايه و ورم‪ ،‬زه او خو هﻐه يو دروﻏجن انسان ﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬او هﻐه د هﻐه ﭘو يانو ﭘه ﻤﮑه ناحقه کﺒر وک او هﻐوی داسﯥ‬ ‫و ل ﭼﯥ موږ ته به نﻲ نه را ستنﯧ ي‪ -۴٠ .‬نو موږ هﻐه او د هﻐه‬ ‫ﭘو يان ونيول‪ .‬بيا موږ هﻐوی سﻤندر ته وﻏور ول‪ .‬نو وره ﭼﯥ د‬ ‫ظالﻤانو انجام ن ه شو‪ -۴١ .‬او موږ هﻐوی ته سرداري ورک ې وه ﭼﯥ‬ ‫خﻠک يﯥ اور ته بﻠل‪ .‬او د قيامت ﭘه ورځ به هﻐوی سره هﯧ مرسته نه‬ ‫کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬او موږ ﭘه دې دنيا ﭘه هﻐوی لﻌنت وک ‪ .‬او د قيامت ﭘه ورځ به‬ ‫هﻐوی د بدحاله خﻠﮑو ﭘه ډله کﯥ وي‪ -۴٣ .‬او موږ د ﭘخوانيو امتونو‬ ‫هﻼکولو وروسته موسی ته کتاب ورک ‪ .‬خﻠﮑو ته د بﺼيرت وسيﻠه‪ ،‬او‬ ‫هدايت او رحﻤت ﭼﯥ هﻐوی نﺼيحت ومومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬او ته د ﻏره لويدي اړخه ته نه وې کﻠه ﭼﯥ موږ موسی ته احﮑام‬ ‫ورک ل او نه ته ﭘه واهانو کﯥ شامل وې‪ -۴۵ .‬خو موږ ډٻر نسﻠونه ﭘيدا‬

‫‪366‬‬

‫ک ل او بيا ﭘه هﻐوی ډٻره زمانه تﯧره شوه‪ .‬او ته د مدين ﭘه خﻠﮑو کﯥ هﻢ‬ ‫نه اوسﯧدې ﭼﯥ هﻐوی ته دې زموږ آيتونه ويﻠی وای‪ .‬م ر موږ يو د‬ ‫ﭘﯧﻐﻤﺒرانو لﯧ ونﮑﻲ‪ -۴۶ .‬او ته د طور ﭘه ن ه کﯥ نه وې کﻠه ﭼﯥ موږ‬ ‫موسی ته ﻏ وک ‪ ،‬خو دا ستا د رب انﻌام دی‪ ،‬ﭼﯥ داسﯥ يو قوم ووٻروې‬ ‫ﭼﯥ له تا مخﮑﯥ ور ته کوم وٻرونﮑی نه دی ورﻏﻠی ﭼﯥ هﻐوی نﺼيحت‬ ‫ومومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او که داسﯥ نه وای شوي ﭼﯥ ﭘه دې د هﻐوی د ﻋﻤل نه کولو له‬ ‫امﻠه به کوم آفت راشﻲ نو هﻐه به ووايی ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬تا موږ ته‬ ‫کوم رسول ولﯥ را ونه لﯧ ه ﭼﯥ موږ ستا د آيتونو ﭘيروي ک ې وای او‬ ‫موږ د ايﻤان ﭘه خاوندانو کﯥ وای‪ -۴٨ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ له لوري‬ ‫حق راﻏی نو هﻐوی وويل ده ته ولﯥ هﻐسﯥ ور نه کول شو لﮑه موسی‬ ‫ته ﭼﯥ ورکول شوی و‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ دواړه جادو دي د يو بل‬ ‫مرستندوی‪ ،‬او هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ له دواړو انﮑار کوو‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬ووايه ﭼﯥ تاسﯥ د ﷲ له اړخه کوم کتاب راوړئ ﭼﯥ ﭘه هدايت کولو‬ ‫کﯥ تر دې دواړو ه وي‪ ،‬زه به هﻢ د هﻐه ﭘيروي وک م‪ ،‬که تاسﯥ ر تينﻲ‬ ‫يئ‪ -۵٠ .‬نو که دې خﻠﮑو ستا خﺒره ﭘوره نه ک ه ﭘوه شﻲ ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫يوازې د خپل خواهش ﭘيروي کوي‪ .‬او تر هﻐه ډٻر ﻤراه به وک وي‬ ‫ﭼﯥ د ﷲ له هدايت ﭘرته د خپل خواهش ﭘيروي وک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ظالﻤانو‬ ‫ته هدايت نه کوي‪ -۵١ .‬او موږ هﻐو خﻠﮑو ته ﭘرلپسﯥ خپل کﻼم لي لی و‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی نﺼيحت ومومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵٢‬کومو خﻠﮑو ته ﭼﯥ موږ له دې مخﮑﯥ کتاب ورک ی دی هﻐوی ﭘه‬ ‫دې )قرآن( ايﻤان راوړي‪ -۵٣ .‬او دا ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ته اورول کﯧ ي نو‬ ‫هﻐوی وايﻲ موږ ﭘه دې ايﻤان راوړ‪ .‬بﯧشﮑه دا حق دی زموږ د رب له‬ ‫اړخه‪ ،‬موږ خو له ﭘخوا د دې منونﮑﻲ يو‪ -۵۴ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ اجر‬

‫‪367‬‬

‫به يﯥ دوه ﭼنده کﯧ ي‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی ﺻﺒر وک ‪ .‬او هﻐوی‬ ‫بدي ﭘه نﯧﮑ دفع کوي او موږ ﭼﯥ ور ته ه ورک ي له هﻐه مﺼرف‬ ‫کوي‪ -۵۵ .‬او کﻠه ﭼﯥ ناسﻤه خﺒره اوري نو مﺦ ترې اړوي او وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫زموږ لپاره زموږ اﻋﻤال دي او ستاسﯥ لپاره ستاسﯥ اﻋﻤال‪ .‬تاسﯥ ته‬ ‫سﻼم دی‪ ،‬موږ له ناﭘوهانو سره ن تل نه ﻏواړو‪ -۵۶ .‬ته ﭼﯥ ﭼا ته‬ ‫وﻏواړې هدايت نه ورته کوﻻی‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﷲ ﭼﯥ ﭼا ته وﻏواړي هدايت‬ ‫کوي‪ .‬او هﻐه ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ وک هدايت قﺒﻠونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬او هﻐوی وايﻲ که موږ تا سره شوو او ﭘه دې هدايت ﻋﻤل وک و نو‬ ‫موږ به له خپﻠﯥ ﻤﮑﯥ لرې شوی وای‪ ،‬آيا موږ هﻐوی ته د امن و امن‬ ‫ﭘه حرم کﯥ ای ور نه ک ‪ .‬ﭼﯥ هر ډول مﯧوې ورته را ﻲ‪ ،‬زموږ له‬ ‫لوري د رزق ﭘه تو ه‪ ،‬خو ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬او موږ )داسﯥ( ومره کﻠﻲ هﻼک ک ي ﭼﯥ د خپل مﻌيشت ﭘه‬ ‫وسايﻠو نازٻدل‪ .‬نو دا دي د هﻐوی کﻠﻲ ﭼﯥ د هﻐوی له هﻼکت وروسته‬ ‫نه دي آباد شوي‪ ،‬م ر ډٻر ل ‪ ،‬او موږ د هﻐو وارثان شوو‪ -۵٩ .‬او ستا‬ ‫رب تر هﻐﯥ کﻠی نه هﻼکوه ﭼﯥ تر و د هﻐوی لوی کﻠﻲ ته ﭘﯧﻐﻤﺒر ونه‬ ‫لﯧ ي ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ آيتونه واوروي او موږ هﯧ ﮑﻠه کﻠی نه هﻼکوو‬ ‫م ر کﻠه ﭼﯥ يﯥ خﻠک ظالﻤان وي‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬او تاسﯥ ته ﭼﯥ هر ه درکول شوي دا هسﯥ د دنيا د ژوند سامان‬ ‫او رونق دی‪ .‬او ه ﭼﯥ له ﷲ سره دي هﻐه ﻏوره دي او تﻠپاتﯥ دي‪ .‬نو‬ ‫ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪ -۶١ .‬ايا له ﭼا سره ﭼﯥ موږ د و وﻋده ک ې هﻐه‬ ‫يﯥ موندونﮑی دی‪ ،‬ايا دا له هﻐه کس سره برابر دی ﭼﯥ موږ ور ته‬ ‫يوازې د دنيوي ژوند ه ورک ې ده‪ ،‬بيا د قيامت ﭘه ورځ هﻐه‬ ‫حاضرٻدونﮑی دی‪.‬‬

‫‪368‬‬

‫‪ -۶٢‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ هﻐوی را وﻏواړي وبه وايﻲ و شول زما‬ ‫هﻐه شريﮑان ﭼﯥ تاسﯥ به يﯥ دﻋوې کولﯥ‪ -۶٣ .‬بيا ﭼﯥ ﭘه ﭼا خﺒره ثابته‬ ‫شﻲ هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬دﻏو خﻠﮑو موږ تﯧرايستﻠو‪ .‬موږ‬ ‫دوی داسﯥ تﯧرايستل لﮑه ن ه ﭼﯥ موږ ﭘخپﻠه تﯧروتﻲ وو‪ .‬موږ له هﻐوی‬ ‫برئت کوو‪ .‬دې خﻠﮑو زموږ ﻋﺒادت نه کاوه‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬او ورته به وويل شﻲ ﭼﯥ خپﻠو شريﮑانو ته ﻏ ک نو هﻐوی به‬ ‫ورته واب ور نه ک ی‪ .‬او هﻐوی به ﻋﺬاب ووينﻲ‪ .‬کاش‪ ،‬هﻐوی هدايت‬ ‫منونﮑﻲ وای‪ -۶۵ .‬او ﭘه کوم ورځ ﭼﯥ ﷲ هﻐوی را وبولﻲ او وفرمايﻲ‬ ‫يﯥ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘﯧﻐام در وړونﮑو ته ه واب ورک ی و‪ -۶۶ .‬بيا به ﭘه‬ ‫هﻐه ورځ د هﻐوی ولﯥ خﺒرې ورکﯥ شﻲ‪ ،‬نو هﻐوی به خپﻠو کﯥ هﻢ‬ ‫ﭘو تنه نه شﻲ کوﻻی‪ -۶٧ .‬الﺒته ﭼا ﭼﯥ توبه وويسته او ايﻤان ريﯥ راوړ‬ ‫او نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک ه نو تﻤه شته ﭼﯥ هﻐه به ﭘه فﻼح موندونﮑو کﯥ‬ ‫وي‪.‬‬ ‫‪ -۶٨‬او ستا رب ﭘيدا کوي ه ﭼﯥ ﻏواړي او خو وي وک ﭼﯥ ﻏواړي‪.‬‬ ‫خو ﯧدل د هﻐوی ﭘه ﻻس کﯥ نه دی‪ .‬ﷲ ﭘاک او لوړ دی له هﻐوی ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی يﯥ ورسره شريﮑوي‪ -۶٩ .‬او ستا رب ﭘوهﯧ ی ﭼﯥ ه ﭼﯥ د‬ ‫هﻐوی ﭘه سينو کﯥ ﭘ دي او ه ﭼﯥ هﻐوی ﮑاره کوي‪ -٧٠ .‬او هﻐه‬ ‫ﷲ دی‪ ،‬له هﻐه ﭘرته بل مﻌﺒود نشته‪ .‬د هﻐه لپاره حﻤد دی ﭘه دنيا کﯥ او‬ ‫ﭘه آخرت کﯥ‪ .‬او د هﻐه لپاره ﭘرٻﮑ ه ده او د هﻐه لور ته به ستنﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬ووايه ﭼﯥ ووايئ‪ ،‬که ﷲ د قيامت تر ور ﯥ ﭘه تاسﯥ د تل لپاره شپه‬ ‫ک ي نو له ﷲ ﭘرته بل وک مﻌﺒود دی ﭼﯥ تاسﯥ لپاره ر ا راوړي‪ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ نه اورئ‪ -٧٢ .‬ووايه ﭼﯥ ووايئ که ﷲ د قيامت تر ور ﯥ ﭘه تاسﯥ‬ ‫د تل لپاره ورځ ک ي نو له ﷲ ﭘرته بل وک مﻌﺒود دی ﭼﯥ تاسﯥ لپاره‬ ‫شپه راوړي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه کﯥ آرام وک ئ‪ .‬ايا تاسﯥ نه ورئ‪ -٧٣ .‬او‬

‫‪369‬‬

‫هﻐه ﭘه خپل رحﻤت تاسﯥ لپاره شپه او ورځ جوړ ک ل ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه کﯥ‬ ‫آرام وک ئ او ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐه فضل ول وئ او ﭼﯥ تاسﯥ شﮑر وکاږئ‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ دوی ور وبولﻲ وبه وايﻲ ه شول زما‬ ‫هﻐه شريﮑان ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻤان کاوه‪ -٧۵ .‬او موږ له هر امت يو واه‬ ‫را وباسوو‪ .‬بيا خﻠﮑو ته ووايو ﭼﯥ خپل دليل راوړئ‪ ،‬بيا به هﻐوی ﭘوه‬ ‫شﻲ ﭼﯥ حق د ﷲ اړخه ته دی‪ .‬او هﻐه خﺒرې به ترې ورکﯥ شﻲ ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی جوړولﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٧۶‬قارون د موسی ﭘه قوم کﯥ و‪ .‬بيا د دوی خﻼف سرکشه شو‪ .‬او موږ‬ ‫هﻐه ته دومره خزانﯥ ورک ې وې ﭼﯥ د کونجيانو ﭘورته کولو به يﯥ و‬ ‫قوي انسانان ست ي کول‪ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐه قوم ورته وويل ﭼﯥ ﻏرور مه‬ ‫کوه‪ ،‬ﷲ ﻏرور کوونﮑﻲ نه خو وي‪ -٧٧ .‬او ه ﭼﯥ ﷲ درته درک ي‬ ‫ﭘه آخرت کﯥ يﯥ ﻏو تونﮑی شته‪ .‬او ﭘه دنيا کﯥ خپﻠه برخه مه هﯧروه‪.‬‬ ‫او له خﻠﮑو سره ه کوه لﮑه ن ه ﭼﯥ ﷲ له تا سره ه ک ي دی‪ .‬او ﭘه‬ ‫ﻤﮑه فساد مه ﻏواړه‪ ،‬ﷲ فساد کوونﮑﻲ نه خو وي‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬هﻐه وويل‪ ،‬دا مال ما ته د يوه ﻋﻠﻢ له امﻠه راکول شوی ﭼﯥ ما سره‬ ‫دی‪ .‬ايا هﻐه ﭘه دې ﭘوه نه شو ﭼﯥ ﷲ له دې مخﮑﯥ ومره ډلﯥ هﻼکﯥ‬ ‫ک ي دي ﭼﯥ تر دوی ډٻر قوت او خﻠک يﯥ لرل‪ .‬او له مجرمانو به د‬ ‫هﻐوی ناه نه ﭘو تل کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧٩‬نو هﻐه د خپل قوم مخﯥ ته له خپل و سين ار سره را ووت‪ .‬وک‬ ‫ﭼﯥ د دنيا د ژوند ﻏو تونﮑﻲ وو هﻐه وويل‪ ،‬کاشﮑﯥ موږ ته هﻢ هﻐه‬ ‫راکول شوي وای ﭼﯥ قارون ته ورکول شوي دی‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه ډٻر‬ ‫خوشﺒخته دی‪ -٨٠ .‬او ﭼا ته ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ورکول شوی هﻐوی وويل‪ ،‬بدبختو‪،‬‬ ‫د ﷲ ثواب بهتر دی د هﻐو لپاره ﭼﯥ ايﻤان راوړي او نﯧک ﻋﻤل وک ي‪.‬‬ ‫او دا هﻐوی ته ورکول ﭼﯥ ﺻﺒر کوي‪.‬‬

‫‪370‬‬

‫‪ -٨١‬بيا موږ هﻐه او د هﻐه کور ﭘه ﻤﮑه ننويستل‪ .‬بيا د هﻐه لپاره هﯧ‬ ‫يوه ډله را ﭘورته نه شوه ﭼﯥ د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ ورسره مرسته وک ي‪ .‬او‬ ‫نه هﻐه ﭘخپﻠه ان وژﻏورلی شو‪ ٨٢ .‬او ﭼا ﭼﯥ تر ﭘرونه د هﻐه ﭘه ﯧر‬ ‫کﯧدو شوق درلود‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ افسوس‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ ﭼﯥ ﭘه خپﻠو‬ ‫بنده انو کﯥ ﭼا ته وﻏواړي ﭘراخه رزق ورکوي او ﭼا ته يﯥ ﭼﯥ‬ ‫وﻏواړي تن وي يﯥ‪ .‬که ﷲ ﭘه موږ دا احسان نه وای ک ی‪ ،‬نو موږ به‬ ‫يﯥ ﭘه ﻤﮑه ننويستی وای‪ .‬افسوس‪ ،‬بﯧشﮑه انﮑار کوونﮑﻲ به فﻼح ونه‬ ‫مومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬دا د آخرت کور موږ هﻐو خﻠﮑو ته ورکوو ﭼﯥ ﭘه نه ﭘه ﻤﮑه لوی‬ ‫کﯧدل ﻏواړي نه او نه فساد کول‪ .‬او وروستی انجام وٻرٻدونﮑو لپاره دی‪.‬‬ ‫‪ -٨۴‬وک ﭼﯥ نﯧﮑﻲ راوړي‪ ،‬د هﻐه لپاره تر دې ﻏوره ده او وک ﭼﯥ‬ ‫بدي راوړي نو وک ﭼﯥ بدي کوي هﻐوی ته به هﻐه ورکول کﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫ه يﯥ ک ي دي‪.‬‬ ‫‪ -٨۵‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ﭘه قرآن فرض ک ی هﻐه به تا تر يوه ه انجامه‬ ‫رسوي‪ .‬ووايه زما رب ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ﭼا هدايت راوړی دی او وک‬ ‫ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ دی‪ -٨۶ .‬او تا دا تﻤه نه لرله ﭼﯥ ﭘه تا به کتاب‬ ‫نازل شﻲ‪ ،‬م ر ستا د رب ﭘه مهربان ‪ ،‬نو ته د منﮑرانو مرستندوی مه‬ ‫کﯧ ه‪ -٨٧ .‬او هﻐوی تا د ﷲ له آيتونو منع نه ک ي ﭼﯥ هﻐه ﭘه تا نازل‬ ‫ک ی شوي دي‪ .‬او ته خپل رب خوا ته بﻠنه ورکوه او ﭘه مشرکانو کﯥ مه‬ ‫را ه‪ -٨٨ .‬او له ﷲ ﭘرته بل مﻌﺒود مه را بوله‪ .‬له هﻐه ﭘرته بل نشته‪ .‬هر‬ ‫ه هﻼکﯧدونﮑی دي بﯥ د هﻐه له ذاته‪ .‬فيﺼﻠه د هﻐه لپاره ده او تاسﯥ به‬ ‫هﻐه ته ستنﯧ ئ‪.‬‬

‫‪371‬‬

‫سوره العنکبوت ‪٢٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬الم‪ -٢ .‬ايا دا خﻠک دا گ ﻲ ﭼﯥ دوی به يوازې ﭘه دې ويﻠو ﭘرٻ ودل‬ ‫شﻲ ﭼﯥ موږ ايﻤان راوړی او هﻐوی به نه ازمايل کﯧ ي‪ -٣ .‬او موږ‬ ‫هﻐه خﻠک ازمايل ﭼﯥ تر دوی مخﮑﯥ وو‪ ،‬بس نو ﷲ به هﻐه کسان ﭘﯧژنﻲ‬ ‫ﭼﯥ ر تينﻲ دي او دروﻏجن به هﻢ حتﻤا ً مﻌﻠوموي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬ايا وک ﭼﯥ بدي کوي هﻐوی دا ﻲ ﭼﯥ له موږ به بچ شﻲ‪ .‬ډٻره‬ ‫بده ﭘرٻﮑ ه ده ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪ -۵ .‬وک ﭼﯥ ﷲ سره د مﺦ کﯧدو تﻤه‬ ‫لری نو د ﷲ وﻋده حتﻤا ً راتﻠونﮑﯥ ده‪ .‬او هﻐه اورٻدونﮑی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی‬ ‫دی‪ -۶ .‬او وک ﭼﯥ محنت کوي د خپل ان لپاره محنت نه کوي‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ له دنيا واﻻو بﯥ نيازه دی‪ -٧ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه‬ ‫يﯥ وک ل نو موږ به ترې د هﻐوی بدۍ لرې او هﻐوی ته به د خپل ﻋﻤل‬ ‫بهترينه بدله ورک و‪.‬‬ ‫‪ -٨‬او موږ ﭘه انسان ين ار وک ﭼﯥ له خپل مور او ﭘﻼر سره نﯧک‬ ‫سﻠوک وک ي‪ .‬او که هﻐوی ﭘه تا فشار راوړي ﭼﯥ داسﯥ ه له ما شريک‬ ‫ک ه ﭼﯥ ته يﯥ هﯧ ﻋﻠﻢ نه لرې نو د هﻐوی )مور او ﭘﻼر( اطاﻋت مه‬ ‫کوه‪ .‬تاسﯥ ول به ما ته را ستنﯧ ئ‪ ،‬بيا به زه درته وايﻢ ﭼﯥ تاسﯥ ه‬ ‫کول‪ -٩ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل نو موږ به هﻐه‬ ‫ﭘه نﯧﮑو بنده انو کﯥ شامل ک و‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ وايﻲ موږ ﭘه ﷲ ايﻤان راوړی‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ هﻐوی د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ ورول کﯧ ي نو هﻐوی د خﻠﮑو ورول‬ ‫د ﷲ د ﻋﺬاب ﻏوندې ﻲ‪ .‬او که ستا د رب له لوري کومه مرسته راشﻲ‬ ‫نو هﻐه وايﻲ ﭼﯥ موږ خو له تا سره وو‪ .‬ايا ﷲ ﭘه هﻐه ه ه خﺒر نه‬

‫‪372‬‬

‫دی ﭼﯥ د خﻠﮑو ﭘه زړونو کﯥ دي‪ -١١ .‬او ﷲ به حتﻤا ً مﻌﻠوم ک ي هﻐه‬ ‫خﻠک ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی او هﻐه به مﻌﻠوم ک ی منافقين )هﻢ(‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او منﮑران د ايﻤان خاوندانو ته وايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ زموږ ﭘه ﻻره ﻻړ‬ ‫شئ او موږ به ستاسﯥ ناهونه ﭘورته ک و‪ .‬اوو هﻐوی د دوی له ناهونو‬ ‫هﯧ هﻢ نه ﭘورته کوي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐوی دروﻏجن دي‪ -١٣ .‬او هﻐوی به‬ ‫خپل ﭘﯧ ی ﭘورته ک ي او له خپل ﭘﯧ ﻲ سره ل نور ﭘﯧ ی هﻢ‪ .‬او هﻐه خﻠک‬ ‫ﭼﯥ کومﯥ دروغ خﺒرې جوړوي د قيامت ﭘه ورځ به يﯥ ترې ﭘو تنه‬ ‫وشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او موږ نوح د هﻐه قوم ته ولﯧ ه نو هﻐه هﻠته نهه سوه او ﭘن وس‬ ‫کاله ژوند وک ‪ .‬بيا هﻐوی توﭘان ونيول او هﻐوی ظالﻤان وو‪ -١۵ .‬بيا‬ ‫موږ نوح او ﭘه ک ت کﯥ نور سپاره وژﻏورل‪ .‬او موږ دا ﭘﯧ ه د دنيا‬ ‫خﻠﮑو ته يوه ن ه ک له‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او ابراهيﻢ‪ ،‬ﭼﯥ کﻠه هﻐه خپل قوم ته وويل ﭼﯥ د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‬ ‫او له هﻐه ووٻرٻ ئ‪ .‬دا ستاسﯥ لپاره ﻏوره ده که ﭘوه شئ‪ -١٧ .‬تاسﯥ ﷲ‬ ‫ﭘرٻ دئ او يوازې د بُتانو ﻋﺒادت کوئ او له انه دروغ خﺒرې جوړوئ‪.‬‬ ‫ﷲ ﭘرته ﭼﯥ تاسﯥ د ﭼا ﻋﺒادت کوئ هﻐه تاسسﯥ ته د رزق درکولو‬ ‫اختيار نه لري‪ .‬بس نو ﷲ سره رزق ول وئ او د هﻐه ﻋﺒادت وک ئ او د‬ ‫هﻐه شﮑر ادا ک ئ‪ .‬هﻐه ته به تاسﯥ ور ستنﯧ ئ‪ -١٨ .‬او که تاسﯥ يﯥ‬ ‫دروغ و ئ نو له تاسﯥ مخﮑﯥ ډٻرو قومونو دروغ ﻠﻲ دی‪ .‬او ﭘه رسول‬ ‫يوازې له ﮑاره ﮑاره رسولو نور مسووليت نشته‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬آيا خﻠﮑو نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﷲ ن ه ﭘيدا کول ﭘيﻠوي او بيا يﯥ‬ ‫تﮑراروي‪ .‬بﯧشﮑه دا ﷲ ته آسانه ده‪ -٢٠ .‬ووايه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه و ر ﯧ ئ‪،‬‬ ‫بيا و ورئ ﭼﯥ ﷲ ن ه ﭘيدا کول ﭘيل ک ‪ ،‬بيا به يﯥ هﻐه بﯧرته را ﭘورته‬ ‫ک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪ -٢١ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼا ته وﻏواړي ﻋﺬاب‬

‫‪373‬‬

‫به ورک ي او ﭘه ﭼا ﭼﯥ وﻏواړي رحﻢ به ﭘرې وک ي‪ .‬او هﻐه ته به‬ ‫تاسﯥ ستنﯧ ئ‪ -٢٢ .‬او تاسﯥ نه ﭘه ﻤﮑه ﻋاجزه کوونﮑﻲ يئ او نه ﭘه‬ ‫آسﻤان‪ ،‬اور ستاسﯥ لپاره له ﷲ ﭘرته نه بل کارساز شته او نه کوم‬ ‫مرستندوی‪ -٢٣ .‬او ﭼا ﭼﯥ د ﷲ له آيتونو او هﻐه سره له مﺦ کﯧدو انﮑار‬ ‫ک ی‪ ،‬نو هﻐوی زما له رحﻤته محروم شول او د هﻐوی لپاره له درده‬ ‫ډک ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬بيا د هﻐه د قوم واب له دې ﭘرته بل هﯧ نه و ﭼﯥ هﻐوی وويل دا‬ ‫ووژنئ يا يﯥ ﭘه اور وسﯧ ئ‪ ،‬نو ﷲ هﻐه له اوره وژﻏوره‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې‬ ‫کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی‪ -٢۵ .‬او هﻐه وويل‬ ‫تاسﯥ ﭼﯥ له ﷲ ﭘرته کوم بتان جوړ ک ي‪ ،‬هﻐه ستاسﯥ د خپﻠﻤن ﻲ دنيوي‬ ‫اړيﮑو له وجﯥ دي‪ ،‬بيا به د قيامت ﭘه ورځ تاسﯥ هر يو له بﻠه انﮑار کوئ‬ ‫او ﭘه يو بل به لﻌنت وايئ‪ .‬او اور به ستاسﯥ ای وي او ستاسﯥ به هﯧ‬ ‫مرستندوی نه وي‪ -٢۶ .‬بيا لوط هﻐه ومﻠنل او ويﯥ ويل ﭼﯥ زه د خپل‬ ‫رب لور ته هجرت کوم‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه قوي‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٢٧ .‬او‬ ‫موږ هﻐه ته اسحاق او يﻌقوب ﻋﻄا ک ل او د هﻐه ﭘه نسل کﯥ مو نﺒوت‬ ‫او کتاب کﯧ ود‪ .‬او موږ ﭘه دنيا کﯥ هﻐه ته اجر ورک او ﭘه آخرت کﯥ‬ ‫به يقينا ً هﻐه د ﺻالحينو ﭘه ډله کﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬او لوط‪ ،‬ﭼﯥ کﻠه يﯥ خپل قوم ته وويل ﭼﯥ تاسﯥ د بﯥ حياي کار‬ ‫کوئ ﭼﯥ له تاسﯥ مخﮑﯥ د دنيا ﭘه خﻠﮑو کﯥ ﭼا نه دی ک ی‪ -٢٩ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ نرانو ته ن دې کﯧ ئ او ﻻرې نيسئ‪ .‬او ﭘه خپﻠو مجﻠسونو کﯥ بد‬ ‫کارونه کوئ‪ .‬نو د هﻐه قوم واب له دې ﭘرته هﯧ نه و ﭼﯥ هﻐوی وويل‬ ‫که ته ر تينی يﯥ نو ﭘه موږ ﻋﺬاب راوړه‪ -٣٠ .‬لوط وويل ﭼﯥ ای زما‬ ‫ربه‪ ،‬د مﻔسدو خﻠﮑو ﭘه مقابﻠه کﯥ را سره مرسته وک ه‪.‬‬

‫‪374‬‬

‫‪ -٣١‬او بيا ﭼﯥ زموږ لﯧ لو )مﻼيﮑو( د ابراهيﻢ ته زٻری ورساوه‪ ،‬نو‬ ‫هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ د دې کﻠﻲ خﻠک هﻼکوو‪ ،‬بﯧشﮑه خﻠک يﯥ سخت‬ ‫ظالﻤان دی‪ -٣٢ .‬ابراهيﻢ ورته وويل ﭼﯥ ﭘه هﻐه کﯥ خو لوط هﻢ دی‬ ‫هﻐوی وويل موږ ه ﭘوهﯧ و ﭼﯥ هﻠته وک دی‪ .‬موږ به هﻐه او د هﻐه‬ ‫کورن وژﻏورو م ر د هﻐه مﯧرمن به ﭘه وروسته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو کﯥ‬ ‫وي‪ -٣٣ .‬زموږ لﯧ لﻲ ﭼﯥ لوط ته ورسﯧده نو هﻐه )يﯥ ﭘه ورتګ(‬ ‫ﭘرٻشانه شو او خﻔه شو‪ .‬او هﻐوی ورته وويل ﭼﯥ مه وٻرٻ ه او مه ﻏﻢ‬ ‫کوه‪ .‬موږ به تا او ستا کورن ﻏ ي وژﻏورو‪ ،‬خو ستا مﯧرمن به ﭘه‬ ‫وروسته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو کﯥ وي‪ -٣۴ .‬موږ د دې کﻠﻲ ﭘه اوسﯧدونﻤﮑو د‬ ‫هﻐوی د بدکاريو د جزا ﭘه تو ه يو آسﻤانﻲ ﻋﺬاب را نازلوو‪ -٣۵ .‬او موږ‬ ‫د هﻐه کﻠﻲ ينﯥ ن ﯥ ﭘرٻ ﻲ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﻋقل لري‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او د مدين لور ته د هﻐه ورور شﻌيب‪ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪،‬‬ ‫د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ‪ .‬او د آخرت د ور ﯥ تﻤه ولرئ او ﭘه ﻤﮑه فساد‬ ‫کوونﮑﻲ مه جوړٻ ئ‪ -٣٧ .‬نو هﻐوی دی دروﻏجن وباله‪ .‬بيا زلزلﯥ‬ ‫هﻐوی ونيول‪ .‬بيا هﻐوی ﭘه خپﻠو کورونو کﯥ ﭘ مخﯥ ﭘراته ﭘاتﯥ شول‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او ﻋاد او ثﻤود هﻢ‪ ،‬او تاسﯥ ته د هﻐوی د کورونو حال ﮑاره شوی‬ ‫دی‪ .‬او د هﻐوی اﻋﻤال ورته شيﻄان اٻسته ک ل‪ .‬بيا يﯥ هﻐوی له ﻻرې‬ ‫منع ک ل او هﻐوی ه ﭘوهﯧدل‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬او قارون ته او فرﻋون او ته هامان ته‪ ،‬او موسی هﻐوی ته له ﮑاره‬ ‫ن و سره ورﻏی‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه ﻤﮑه کﺒر وک او له موږه ت تﯧدونﮑﻲ نه‬ ‫وو‪ -۴٠ .‬نو موږ هر يوه د هﻐه ﭘه ناه کﯥ ونيوه‪ .‬بيا هﻐوی کﯥ ﭘه ينو‬ ‫موږ کا ﯥ ورونﮑﯥ هوا ور ولﯧ له‪ .‬او ينﯥ ﭘه کﯥ تندر ووهل‪ .‬او ينﯥ‬ ‫موږ ﭘه ﻤﮑه ننويستل‪ .‬او ينﯥ ﭘه کﯥ موږ ﻏرق ک ل‪ .‬او ﷲ ﭘه هﻐوی‬ ‫ظﻠﻢ نه کاوه‪ ،‬م ر هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘه انونو ظﻠﻢ کاوه‪.‬‬

‫‪375‬‬

‫‪ -۴١‬ﭼا ﭼﯥ له ﷲ ﭘرته نور کارسازان جوړ ک ي د هﻐوی مثال د ﻏ ﯥ‬ ‫دی‪ .‬هﻐﯥ يو کور جوړ ک ی‪ .‬او بﯧشﮑه ﭘه ولو کورونو کﯥ کﻤزوری‬ ‫کور د ﻏ ﯥ کور دی‪ .‬کاشﮑﯥ دا خﻠک ﭘوهﯧدای‪ -۴٢ .‬بﯧشﮑه ﷲ هﻐه‬ ‫ﭘﯧژنﻲ ه ﭼﯥ دوی له ﷲ ﭘرته را بولﻲ‪ .‬هﻐه )ﷲ( قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت‬ ‫خاوند دی‪ -۴٣ .‬او دا مثالونه دي ﭼﯥ موږ يﯥ د خﻠﮑو لپاره بيانوو‪ ،‬او‬ ‫ﭘه دې يوازې هﻐه خﻠک ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ﻋﻠﻢ لري‪ -۴۴ .‬ﷲ آسﻤانونه او‬ ‫ﻤﮑه ﭘه حقه ﭘيدا ک ي دي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده د ايﻤان خاوندانو‬ ‫ته‪.‬‬ ‫٭ ‪ -۴۵‬ته هﻐه کتاب ولوله ﭼﯥ تاته وحﯥ شوی دی‪ .‬او لﻤون قايﻢ ک ئ‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه لﻤون له بﯥحيايئ او بدو کارونو منع کوي‪ .‬او د ﷲ ذکر ډٻر لوی‬ ‫کار دی‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي ه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬او له اهل کتابو سره ﭘه ه طريقه بحث کوئ‪ ،‬م ر وک ﭼﯥ ﭘه‬ ‫هﻐوی کﯥ بﯥانﺼافه دي‪ .‬او ووايه موږ ايﻤان راوړ ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ موږ‬ ‫ته را لﯧ ل شوی دی‪ .‬او هﻐه ﭼﯥ تاسﯥ ته در لﯧ ل شوی دی‪ .‬زموږ‬ ‫مﻌﺒود او ستاسﯥ مﻌﺒود يو دی او موږ د هﻐه فرمانﺒرداره يوو‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او ﭘه دې تو ه ﭘه تا کتاب نازل ک ‪ .‬نو کومو خﻠﮑو ته ﭼﯥ موږ‬ ‫کتاب ورک ی هﻐوی ﭘه دې ايﻤان راوړي‪ .‬او ﭘه هﻐو خﻠﮑو کﯥ هﻢ ينﯥ‬ ‫ايﻤان راوړي‪ .‬او زموږ له آيتونو يوازې منﮑر انﮑار کوي‪ -۴٨ .‬او تا له‬ ‫دې مخﮑﯥ نه کوم کتاب لوستی شو او نه دې ﭘه خپل ﻻس ليﮑﻠی شو‪ .‬ﭘه‬ ‫داسﯥ حالت کﯥ باطل ﭘرسته خﻠک تل ﭘه شک کﯥ ﭘرٻو ﻲ‪ -۴٩ .‬بﻠﮑﯥ‬ ‫دا ﮑاره آيتونه دي د هﻐو خﻠﮑو ﭘه سينو کﯥ ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ورته ﻋﻄا شوی‬ ‫دی‪ .‬او زموږ له آيتونو انﮑار نه کوي‪ ،‬م ر هﻐوی ﭼﯥ ظالﻤان دي‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ﭘه ده د خپل رب له لوري ن ﯥ ولﯥ نه نازلﯧ ي‪.‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ ن ﯥ خو له ﷲ سره دي‪ .‬او زه ﮑاره وٻرونﮑی يﻢ‪ -۵١ .‬آيا‬

‫‪376‬‬

‫هﻐوی لپاره دا کافﻲ نه ده ﭼﯥ موږ ﭘه تا کتاب نازل ک ی ﭼﯥ هﻐوی ته‬ ‫اورول کﯧ ي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ رحﻤت او خﺒرداری دی د هﻐو خﻠﮑو‬ ‫لپاره ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی‪ -۵٢ .‬ووايه ﭼﯥ ﷲ زموږ او ستاسﯥ ترمن‬ ‫واه ته کافﻲ دی‪ .‬هﻐه ﭘوهﯧ ي ه ﭼﯥ آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ‬ ‫ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘه باطل ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ له ﷲ انﮑا روک ‪،‬‬ ‫هﻐوی ﭘه تاوان کﯥ ﭘاتﯥ کﯧدونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬او دا خﻠک له تا ﻋﺬاب زر ﻏواړي‪ .‬او که يو اکﻠی وخت نه وای‬ ‫نو ﭘه دوی به ﻋﺬاب راﻏﻠی وای‪ .‬او يقينا ً هﻐه به ﭘرې نا اﭘه راشﻲ او‬ ‫دوی به خﺒر هﻢ نه شﻲ‪ -۵۴ .‬هﻐوی له تا ﻋﺬاب زر ﻏواړي‪ .‬او جهنﻢ‬ ‫منﮑران ولﮑه ک ي دي‪ -۵۵ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ ﻋﺬاب هﻐوی له ﭘورته‬ ‫ونيسﻲ او د ﭘ و له ﻻندې هﻢ‪ ،‬او وبه وايﻲ ﭼﯥ خوند يﯥ واخﻠئ ه ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ کول‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬ای زما بنده انو ﭼﯥ ايﻤان مو راوړی دی‪ ،‬بﯧشﮑه زما ﻤﮑه ﭘراخه‬ ‫ده نو تاسﯥ زما ﻋﺒادت کوئ‪ -۵٧ .‬هر ژوندی به د مرګ خوند وري‪.‬‬ ‫بيا به تاسﯥ ما ته را ستنﯧ ئ‪ -۵٨ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ نﯧک ﻋﻤل يﯥ‬ ‫وک هﻐوی ته به موږ د جنت ﭘه باﻻخانو کﯥ ای ورک و ﭼﯥ ور ﻻندې‬ ‫به نهرونه بهﯧ ي او هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪ -۵٩ .‬ومره ه اجر‬ ‫دی د هﻐو ﻋﻤل کوونﮑو ﭼﯥ ﺻﺒر يﯥ ک ی او ﭘه خپل رب توکل کوي‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬او ومره ناور دي ﭼﯥ ان سره خپل رزق نه ر وي‪ .‬ﷲ هﻐوی‬ ‫ته رزق ورکوي او تاسﯥ ته هﻢ‪ .‬او هﻐه اورٻدونﮑی او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۶١‬او که ته د هﻐوی نه ﭘو تنه وک ې ﭼﯥ ﭼا ﭘيدا ک ي دا آسﻤانونه او‬ ‫ﻤﮑه او مسخر ک ي يﯥ دي لﻤر او سپوږم ‪ ،‬نو هﻐوی به حتﻤا ً ووايﻲ‬ ‫ﭼﯥ ﷲ‪ .‬نو بيا هﻐوی له کوم لوري )مﺦ اړولو ته( لﻤسﯧ ي‪ -۶٢ .‬ﷲ ﭼﯥ‬ ‫ﭘه خپﻠو بنده انو کﯥ د ﭼا وﻏواړي د هﻐه رزق ﭘراخوي او د ﭼا ﭼﯥ‬

‫‪377‬‬

‫وﻏواړي د هﻐوی تن وي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘه هر ه ﭘوهﯧ ي‪ -۶٣ .‬او که ته‬ ‫له هﻐوی ﭘو تنه وک ې ﭼﯥ له آسﻤانه اوبه ﭼا را ﮑته ک ې‪ ،‬بيا يﯥ ﭘه‬ ‫هﻐو ﻤﮑه ژوندۍ ک ه د هﻐﯥ له م ينﯥ وروسته‪ ،‬نو حتﻤا ً به ووايﻲ ﭼﯥ‬ ‫ﷲ‪ .‬ووايه ﭼﯥ ول تﻌريﻔونه ﷲ لره دي‪ .‬بﻠﮑﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک‬ ‫نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬او دا د دنيا ژوند هﯧ هﻢ نه دی م ر يوه لوبه او زړه خوشحالول‪.‬‬ ‫او د آخرت کور د ژوند اﺻﻠﻲ ای دی‪ ،‬کاش هﻐوی ﭘوهﯧدای‪ -۶۵ .‬نو‬ ‫کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ﭘه ک ت کﯥ سپرٻ ي ﷲ يادوي‪ ،‬د هﻐه لپاره دين‬ ‫خالﺼوي‪ ،‬بيا يﯥ ﭼﯥ هﻐه کﻠه وژﻏوري او وﭼﯥ ته يﯥ وباسﻲ نو هﻐوی‬ ‫فوراً شرک ﭘيﻠوي‪ -۶۶ .‬د دې لپاره ﭼﯥ موږ هﻐوی ته کوم نﻌﻤت ورک ی‬ ‫د هﻐﯥ ناشﮑري وک ي او و ور ﯥ ه واخﻠﻲ‪ .‬نو هﻐوی به زر ﭘوه‬ ‫شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬ايا هﻐوی دا نه وري ﭼﯥ موږ يو ﭘُرامنه حرم جوړ ک ‪ .‬او د هﻐه‬ ‫ردﭼاﭘﯧره خﻠک لوړٻ ي‪ .‬نو ايا هﻐوی باطل منﻲ او د ﷲ د نﻌﻤت‬ ‫ناشﮑري کوي‪ -۶٨ .‬او تر هﻐه کس به لوی ظالﻢ وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ‬ ‫تور ﭘورې ک ي يا حق دروغ وبولﻲ ﭼﯥ ورته راﻏﻠﻲ وي‪ .‬ايا د منﮑرانو‬ ‫ای به ﭘه جهنﻢ کﯥ نه وي‪ -۶٩ .‬او وک ﭼﯥ زموږ ﭘه خاطر سختﻲ‬ ‫تﯧره ک ي‪ ،‬هﻐوی ته به موږ خپﻠﯥ ولﯥ ﻻرې و يوو‪ .‬او يقينا ً ﷲ نيﮑﻲ‬ ‫کوونﮑو سره دی‪.‬‬ ‫سوره الروم ‪٣٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬الم‪ -٢ .‬روميان ﭘه ن دې سيﻤه کﯥ مات شول‪ -٣ .‬او هﻐوی به له‬ ‫خپﻠﯥ ماتﯥ وروسته زر برﻻسﻲ شﻲ‪ -۴ .‬ﭘه و کالو کﯥ‪ .‬د ﷲ ﭘه ﻻس‬

‫‪378‬‬

‫کﯥ دی ول کارونه‪ ،‬مخﮑﯥ هﻢ او وروسته هﻢ‪ .‬او ﭘه هﻐه ورځ به د ايﻤان‬ ‫خاوندان خوشحاله وي‪ -۵ .‬د ﷲ ﭘه مرسته‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼا سره وﻏواړي‬ ‫مرسته کوي‪ .‬او هﻐه قوي‪ ،‬د رحﻤت خاوند دی‪ -۶ .‬د ﷲ وﻋده ده‪ .‬ﷲ د‬ ‫خپﻠﯥ وﻋدې خﻼف نه کوي‪ .‬خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪ -٧ .‬هﻐوی د‬ ‫دنيا د ژوند يوازې ظاهر ﭘﯧژنﻲ‪ ،‬او له آخرته ناخﺒره دي‪.‬‬ ‫‪ -٨‬آيا هﻐوی له ان سره ﻏور نه دی ک ی‪ ،‬ﷲ آسﻤانونه او ﻤﮑه او‬ ‫ه ﭼﯥ د دې ترمن دي ﭘه حقه ﭘيدا ک ي دي‪ .‬او يوازې د يوې اکﻠﯥ‬ ‫مودې لپاره‪ .‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ زياتره داسﯥ دي ﭼﯥ د خپل رب له مﻼقات‬ ‫نه منﮑر دي‪ -٩ .‬ايا هﻐوی ﭘه ﻤﮑه نه دي ر ﯧدلﻲ ﭼﯥ و وري انجام‬ ‫ن ه شو‪ .‬د هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ تر دوی مخﮑﯥ وو‪ .‬هﻐوی تر دوی ډٻر‬ ‫زورور وو‪ .‬او هﻐوی ﻤﮑه ه اړولﯥ )قﻠﺒه( ک ې وه‪ ،‬او تر دې يﯥ‬ ‫ډٻره آباده ک ې ﭼﯥ دوی آباده ک ې ده‪ .‬او هﻐوی ته د هﻐوی رسول‬ ‫ﮑاره ن ﯥ راوړلﯥ‪ .‬نو ﷲ ﭘر هﻐوی ظﻠﻢ نه کاوه‪ ،‬م ر هﻐوی ﭘخپﻠه ﭘر‬ ‫انونو ظﻠﻢ کاوه‪ -١٠ .‬بيا ﭼﯥ ﭼا بد کارونه ک ي وو د هﻐوی انجام بد‬ ‫شو‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی د ﷲ آيتونه دروغ وبﻠل‪ .‬او خندا به يﯥ ور‬ ‫ﭘورې کوله‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ﷲ د خﻠق ﭘيداٻ ت ﭘه لوم ي ل کوي‪ ،‬بيا به يﯥ دويﻢ ل هﻢ هﻐه‬ ‫ﭘيدا ک ي‪ .‬بيا به تاسﯥ هﻐه ته ور ستانه شئ‪ -١٢ .‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ‬ ‫قيامت شﻲ ﭘه هﻐه ورځ به مجرمان هک حيران ﭘاتﯥ شﻲ‪ -١٣ .‬او د‬ ‫هﻐوی ﭘه شريﮑانو کﯥ به د هﻐوی وک شﻔاﻋت کوونﮑی نه وي او‬ ‫هﻐوی به له خپﻠو شريﮑانو منﮑر شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ قيامت شﻲ ﭘه هﻐه ورځ ول خﻠک جدا جﻼ‬ ‫شﻲ‪ ١۵ .‬نو ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک ی هﻐوی ﭘه يو باغ‬ ‫کﯥ مسروره وي‪ -١۶ .‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک او زموږ آيتونه او د آخرت‬

‫‪379‬‬

‫راتګ يﯥ دروغ وبﻠل نو هﻐوی به ﻋﺬاب کﯥ ﭘراته وي‪ -١٧ .‬نو تاسﯥ ﷲ‬ ‫ياد ک ئ کﻠه ﭼﯥ ما ام کوئ او کﻠه ﭼﯥ سهار کوئ‪ -١٨ .‬او ﭘه آسﻤانونو‬ ‫او ﻤﮑه د هﻐه لپاره حﻤد دی او ﻏرمه هﻢ کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ ماسپ ين کوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬هﻐه له ژوندي م ی را وباسﻲ او له م ی ژوندی را وباسﻲ‪ .‬او‬ ‫هﻐه ﻤﮑه د هﻐﯥ له م ينﯥ وروسته بﯧرته ژوندۍ کوي او هﻤداسﯥ به‬ ‫تاسﯥ هﻢ را ويستل کﯧ ئ‪ -٢٠ .‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ دا ده ﭼﯥ ته يﯥ له‬ ‫خاورې ﭘيدا ک ې‪ ،‬بيا يو دم تاسﯥ بشر کﯧ ئ او خپرٻ ئ‪ -٢١ .‬او د هﻐه‬ ‫ﭘه ن و کﯥ دا ده ﭼﯥ ستاسﯥ له جنسه يﯥ تاسﯥ ته جوړې )زوجونه( ﭘيدا‬ ‫ک ل ﭼﯥ تاسﯥ سﮑون ومومئ‪ .‬او هﻐه ستاسﯥ تر من رحﻤت او محﺒت‬ ‫کﯧ ود‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ډٻرې ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﻏور‬ ‫کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘيدا کول‪ ،‬او ستاسﯥ د‬ ‫ژبو او ستاسﯥ د رن ونو توﭘير دی‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ډٻرې ن ﯥ دي د‬ ‫ﻋﻠﻢ خاوندانو ته‪ -٢٣ .‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ ستاسﯥ ﭘه شپه او ورځ کﯥ‬ ‫خوب دی او ستاسﯥ له لوري د هﻐه د فضل ل ول دي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ‬ ‫ډٻرې ن ﯥ دي د هﻐو لپاره ﭼﯥ اوري‪ -٢۴ .‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ دا )هﻢ(‬ ‫ده ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ته برٻ نا در يﻲ له وٻرې سره او له هيﻠﯥ سره‪ .‬او‬ ‫هﻐه له آسﻤانه اوبه را ﮑته کوي بيا ﭘه هﻐه ﻤﮑه ژوندۍ کوي د هﻐﯥ‬ ‫له م ينﯥ وروسته‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ له‬ ‫ﻋقﻠه کار اخﻠﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ دا دي ﭼﯥ آسﻤان او ﻤﮑه د هﻐه ﭘه يوه حﮑﻢ‬ ‫قايﻢ دي‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ته يو ﻏ وک ي نو هﻤاﻏه وخت به له ﻤﮑﯥ‬ ‫را وو ئ‪ -٢۶ .‬او ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه ﭼﯥ هر ه دي د هﻐه دی‪ .‬ول‬ ‫د هﻐه تابع دي‪ -٢٧ .‬او هﻐه دی ﭼﯥ ﭘه لوم ل يﯥ ﭘيدا کوي او بيا به‬

‫‪380‬‬

‫يﯥ دويﻢ ل ﭘيدا ک ي‪ .‬او دا هﻐه ته ډٻر آسانه دي‪ .‬او ﭘه آسﻤانونو او‬ ‫ﻤﮑه کﯥ ﭼﯥ د هﻐه لپاره ول برتره ﺻﻔتونه دي‪ .‬او هﻐه زبردست دی‪،‬‬ ‫د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬هﻐه تاسﯥ ته ﭘخپﻠه ستاسﯥ له ذاته يو مثال بيانوي‪ .‬ايا ستاسﯥ ﭘه‬ ‫ﻏﻼمانو کﯥ کوم يو تاسﯥ سره ﭘه هﻐه مال کﯥ شريک دی ﭼﯥ موږ تاسﯥ‬ ‫ته درک ی دی ﭼﯥ تاسﯥ او هﻐه ﭘه کﯥ برابر اوسئ‪ .‬او لﮑه ن ه لحاظ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ د خپﻠو کوئ‪ ،‬د هﻐه هﻢ داسﯥ لحاظ کوئ‪ .‬ﭘه دې تو ه موږ‬ ‫آيتونه ﮑاره بيانوو د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ له ﻋقل کار اخﻠﻲ‪ -٢٩ .‬بﻠﮑﯥ‬ ‫ﭘر ان ظﻠﻢ کوونﮑو بﯥ له دليﻠه د خپﻠو خياﻻتو ﭘيروي ﭘيل ک ی ده نو‬ ‫هﻐه ته وک هدايت کوﻻی شﻲ ﭼﯥ ﷲ بﯥ ﻻرې ک ی وي‪ .‬او د هﻐوی‬ ‫هﯧ مرستندوی نشته‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬نو تاسﯥ خپﻠه وله توجه د هﻐه دين ته ک ئ‪ ،‬د ﷲ فﻄرت ﭼﯥ خﻠک‬ ‫يﯥ ﭘرې جوړ ک ي دي‪ .‬د هﻐه جوړ ک ي مه بدلوئ‪ .‬هﻤدا سﻢ دين دی‪.‬‬ ‫خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪ -٣١ .‬هﻐه ته متوجه شئ او له هﻐه ووٻرٻ ئ‬ ‫او لﻤون قايﻢ ک ئ او ﭘه مشﮑرينو کﯥ مه را ئ‪ -٣٢ .‬ﭼﯥ خپل دين يﯥ‬ ‫و ﯥ و ﯥ ک ‪ .‬او ډلﯥ ډلﯥ شول‪ .‬هره ډله ﭘه خپﻠه هﻐه طريقه وياړي ﭼﯥ‬ ‫ورسره ده‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬او کﻠه ﭼﯥ خﻠﮑو ته تﮑﻠيف رسﯧ ي نو هﻐوی خپل رب را بولﻲ‪،‬‬ ‫هﻐه ته توجه کوي‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه ﭘرې له خپﻠه اړخه ه مهربانﻲ وک ي‬ ‫نو ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ډله له خپل رب سره شريک جوړول ﭘيل ک ي‪-٣۴ .‬‬ ‫ﭼﯥ ه موږ ورک ي له هﻐوی منﮑر شﻲ‪ .‬نو يو و ور ﯥ ه واخﻠئ‪،‬‬ ‫ډٻر زر به در مﻌﻠومه شﻲ‪ -٣۵ .‬ايا موږ ﭘه هﻐوی کوم سند نازل ک ی‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی له ﷲ سره د شريﮑولو خﺒره کوي‪.‬‬

‫‪381‬‬

‫‪ -٣۶‬او کﻠه ﭼﯥ موږ ﭘه خﻠﮑو مهربانﻲ کوو نو هﻐوی خوشحاله کﯧ ي‪.‬‬ ‫او که د هﻐوی د اﻋﻤالو له امﻠه کوم تﮑﻠيف ور رسﯧ ي نو هﻐوی سﻤدستﻲ‬ ‫نهيﻠﻲ کﯧ ي‪ -٣٧ .‬ايا هﻐوی نه وري ﭼﯥ ﷲ ﭼا ته وﻏواړي ډٻره روزي‬ ‫ورکوي او ﭼا ته وﻏواړي ل ه‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ د هﻐو خﻠﮑو لپاره‬ ‫ﭼﯥ ايﻤان لري‪ -٣٨ .‬نو خپﻠوانو ته د هﻐوی حق ورک ئ‪ ،‬او مسﮑين ته‬ ‫او مسافر ته‪ .‬دا بهتره د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ د ﷲ رضا ﻏواړي او هﻤاﻏه‬ ‫خﻠک فﻼح موندونﮑﻲ دي‪ -٣٩ .‬او کوم سود ﭼﯥ تاسﯥ ورکوئ ﭼﯥ د‬ ‫خﻠﮑو ﭘه مال کﯥ شامل شﻲ او هﻐه زيات شﻲ‪ ،‬نو د ﷲ ﭘه نزد هﻐه نه‬ ‫ډٻرٻ ي‪ .‬او کوم زکات ﭼﯥ تاسﯥ ورک ئ‪ ،‬د ﷲ د رضا حاﺻﻠولو لپاره‬ ‫نو هﻤدا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه نزد خپل مال زياتوي‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬ﷲ دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘيدا ک ئ‪ .‬بيا يﯥ تاسﯥ ته روزي درک له‪ ،‬بيا‬ ‫هﻐه تاسﯥ ته مرګ درکوي‪ .‬بيا هﻐه تاسﯥ ژوندي کوي‪ .‬ايا ستاسﯥ ﭘه‬ ‫شريﮑانو کﯥ داسﯥ يو شته ﭼﯥ ﭘه دې کارونو کﯥ يو کوي‪ .‬هﻐه ﭘاک دی‪،‬‬ ‫لوړ دی تر هﻐه شرکه ﭼﯥ دا خﻠک يﯥ کوي‪ -۴١ .‬ﭘه وﭼه او لﻤده کﯥ‬ ‫خپور شوی فساد د خﻠﮑو د خپﻠو ﻻسونو ه ده‪ ،‬ﭼﯥ ﷲ ﭘه هﻐوی د خپﻠو‬ ‫ينو اﻋﻤالو خوند و وري‪ ،‬ايﻲ ﭼﯥ هﻐوی را منع شﻲ‪ -۴٢ .‬ووايه ﭼﯥ‬ ‫ﭘه ﻤﮑه و ر ئ‪ ،‬و ورئ د هﻐو خﻠﮑو انجام ن ه شو ﭼﯥ تر دوی‬ ‫مخﮑﯥ تﯧر شوي دي‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره مشرکان وو‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬نو خپﻠه مخه د قيّﻢ دين اړخه ته سيده ک ئ‪ ،‬له مخﮑﯥ ﭼﯥ د ﷲ له‬ ‫لوري داسﯥ ورځ راشﻲ ﭼﯥ د هﻐه لپاره بﯧرته ر ﯧدل نشته‪ .‬ﭘه هﻐه‬ ‫ورځ به خﻠک جدا جﻼ شﻲ‪ -۴۴ .‬ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک نو د هﻐه انﮑار به‬ ‫ﭘه هﻤاﻏه ﭘرٻو ﻲ او ﭼا ﭼﯥ نﯧک ﻋﻤل وک نو دا خﻠک د خپل ان لپاره‬ ‫سامان تياروي‪ -۴۵ .‬تر دې ﭼﯥ ﷲ د ايﻤان خاوندانو او نﯧک ﻋﻤل‬ ‫کوونﮑو ته ﭘه خپل فضل بدله ورک ي‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ منﮑرين نه خو وي‪.‬‬

‫‪382‬‬

‫‪ -۴۶‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ دا ده ﭼﯥ هوا انﯥ د زٻري ورکولو لپاره را‬ ‫لﯧ ي‪ ،‬او د دې لپاره ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ﭘه خپل رحﻤت ونازوي او دې لپاره‬ ‫ﭼﯥ ک ت د هﻐه ﭘه حﮑﻢ وﭼﻠﯧ ي‪ ،‬او د دې لپاره ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐه فضل‬ ‫ول وئ‪ ،‬او د دې لپاره ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐه شﮑر ادا ک ئ‪ -۴٧ .‬او موږ له تا‬ ‫مخﮑﯥ رسوﻻن ولﯧ ل د هﻐوی قومونو ته‪ .‬نو هﻐوی ورته ﮑاره ن ﯥ‬ ‫راوړلﯥ او موږ له هﻐو خﻠﮑو ﻏچ واخيست ﭼﯥ جرم يﯥ ک ی و‪ .‬او ﭘه‬ ‫موږ دا حق وو ﭼﯥ له مومنانو سره مرسته وک و‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬ﷲ دی ﭼﯥ هوا انﯥ را لﯧ ي‪ .‬بيا هﻐه وري ﻲ را ﭘورته کوي‪ .‬بيا‬ ‫ﷲ هﻐه ﭘه آسﻤان کﯥ خپروي ن ه يﯥ ﭼﯥ وﻏواړي‪ .‬او هﻐه کات ﭘه‬ ‫کات کوي‪ .‬بيا تاسﯥ باران ورئ ﭼﯥ د هﻐو له من ه راو ﻲ‪ .‬بيا ﭼﯥ‬ ‫هﻐه ﭘه خپﻠو بنده انو کﯥ ﭼا ته وﻏواړي هﻐه رسوي‪ ،‬نو هﻐوی سﻤدستﻲ‬ ‫خوشحاله کﯧ ي‪ -۴٩ .‬او هﻐه د هﻐو له نازل کﯧدلو مخﮑﯥ‪ ،‬له خو‬ ‫نهيﻠﻲ وو‪ -۵٠ .‬نو د ﷲ د رحﻤت ن ﯥ و ورئ ﭼﯥ هﻐه ن ه ﻤﮑه را‬ ‫ژوندۍ کوي د هﻐﯥ له م ينﯥ وروسته‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د م و ژوندی‬ ‫کوونﮑی دی‪ .‬او ﭘه هﻐه ﭘه هر ه قادر دی‪ -۵١ .‬او که موږ يوه هوا‬ ‫)باد( ولﯧ و او هﻐه کرونده ﭘه زي ٻدو )ﭘخﯧدو( و وري نو له هﻐﯥ‬ ‫وروسته به انﮑار وک ي‪ -۵٢ .‬ته خو يﯥ ﭘه م و نه شﯥ اورٻدی او نه ﭘه‬ ‫ک و خپﻠه خﺒره اورٻدی شﯥ ﭘه داسﯥ حال کﯥ ﭼﯥ هﻐوی مﺦ اړولی وي‬ ‫او روان وي‪ -۵٣ .‬او نه ته ړانده د هﻐوی له ﻤراه ويستﻠی او ﻻرې‬ ‫ته راوړلی شﯥ‪ .‬ته يﯥ يوازې هﻐو ته اورولی شﯥ ﭼﯥ زموږ ﭘه آيتونو‬ ‫ايﻤان راوړونﮑﻲ وي‪ .‬نو هﻤدا خﻠک اطاﻋت کوونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬ﷲ دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ناتوانه ﭘيدا ک ئ‪ ،‬بيا يﯥ له ناتوان وروسته‬ ‫قوت درک ‪ ،‬بيا يﯥ ﭘه قوت وروسته ضﻌف او زړ ت راوړل‪ .‬هﻐه ﭼﯥ‬ ‫ه وﻏواړي ﭘيدا کوي يﯥ‪ .‬او هﻐه د ﻋﻠﻢ خاوند‪ ،‬او قدرت خاوند دی‪.‬‬

‫‪383‬‬

‫‪ -۵۵‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ قيامت شﻲ‪ ،‬مجرمان به قسﻢ خوري او وايﻲ‬ ‫به ﭼﯥ هﻐوی له يوې ۍ زيات نه دي اوسﯧدلﻲ‪ .‬هﻐوی هﻤداسﯥ تﯧروتل‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬او ﭼا ته ﭼﯥ ﻋﻠﻢ او ايﻤان ﻋﻄا شوی هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ د ﷲ ﭘه‬ ‫کتاب کﯥ )د کتاب له مخﯥ( خو تاسﯥ د حشر تر ور ﯥ ﭘراته وئ‪ .‬نو دا‬ ‫حشر ورځ ده‪ ،‬خو تاسﯥ نه ﭘوهﯧدئ‪ -۵٧ .‬نو ﭘه هﻐه ورځ به ظالﻤانو ته‬ ‫د هﻐوی مﻌﺬرت هﯧ ه ونه رسوي او نه ورته د ب نﯥ ﻏو تﻠو ويل‬ ‫کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬او موږ ﭘه دې قرآن کﯥ د خﻠﮑو لپاره هر ډول مثالونه بيان ک ي‬ ‫دي‪ .‬او که ته هﻐوی ته کومه ن ه راوړې نو دا ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی هﻐوی‬ ‫به هﻤدا ووايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ول باطل يئ‪ -۵٩ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ د هﻐو خﻠﮑو‬ ‫ﭘه زړونو مهر ل وي ﭼﯥ نه ﭘوهﯧ ي‪ -۶٠ .‬ته ﺻﺒر وک ه‪ .‬بﯧشﮑه د ﷲ‬ ‫وﻋده ر تيا ده‪ .‬او ستا زﻏﻢ دي هﻐه خﻠک نه کﻤوي ﭼﯥ ايﻤان نه لري‪.‬‬ ‫سوره لقمان ‪٣١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬الم‪ .٢ .‬دا د ﭘُرحﮑﻤته کتاب آيتونه دي‪ -٣ .‬هدايت او رحﻤت د نيﮑ‬ ‫کونﮑو لپاره‪ -۴ .‬ﭼﯥ لﻤون قايﻤوي او زکات ورکوي‪ .‬او ﭘه آخرت ايﻤان‬ ‫لري‪ -۵ .‬دا خﻠک د خپل رب ﭘه سﻤه ﻻره دي او هﻤدا خﻠک فﻼح‬ ‫موندونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ ينﯥ داسﯥ هﻢ دي ﭼﯥ د هﻐو خﺒرو خريداران دي‬ ‫ﭼﯥ ﻏافﻠونﮑﯥ دي‪ ،‬ﭘه دې نيت ﭼﯥ )نور( د ﷲ له ﻻرې ﻤراه ک ي‪ ،‬بﯥ‬ ‫له کوم ﻋﻠﻤه‪ .‬او خندا ور ﭘورې وک ي‪ .‬د داسﯥ خﻠﮑو لپاره ذليﻠونﮑی‬ ‫ﻋﺬاب دی‪ -٧ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ آيتونه اورول کﯧ ي هﻐوی ﭘه‬ ‫تﮑﺒر مﺦ اړوي‪ ،‬لﮑه بيخﻲ يﯥ ﭼﯥ اورٻدلﻲ نه وي‪ ،‬لﮑه د هﻐوی ﻏوږونه‬

‫‪384‬‬

‫ﭼﯥ کا ه وي‪ .‬نو هﻐوی ته د يوه دردناکه ﻋﺬاب زٻری ورک ه‪ -٨ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل‪ ،‬هﻐوی لپاره د نﻌﻤت باغ‬ ‫دی‪ -٩ .‬ﭘه هﻐه کﯥ به تل اوسﯧ ي‪ .‬دا د ﷲ ﭘخه وﻋده ده او هﻐه قوي‬ ‫دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬ﷲ آسﻤان ﭘيدا ک ی‪ ،‬له داسﯥ ستنو بﻐير ﭼﯥ تاسﯥ ته ﮑاره شﻲ‪.‬‬ ‫هﻐه ﭘه ﻤﮑه ﻏرونه کﯧ ودل ﭼﯥ ونه خو ﯧ ي‪ .‬ﭘه هﻐه کﯥ يﯥ هر ډول‬ ‫ژوندي )موجودات( خپاره ک ل‪ .‬او موږ له آسﻤانه اوبه را ﮑته ک ې‪،‬‬ ‫بيا مو له ﻤﮑﯥ ه يزونه را شنه ک ل‪ -١١ .‬دا د ﷲ تخﻠيق دی‪ ،‬نو‬ ‫تاسﯥ ووايئ ﭼﯥ له هﻐه بﻐير وک )ستاسﯥ مﻌﺒودان( دي هﻐوی ه‬ ‫ﭘيدا ک ي‪ .‬بﻠﮑﯥ ظالﻤان ﭘه ﮑاره ﻤراه اخته دي‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او موږ لقﻤان ته حﮑﻤت ورک )او ورته مو وويل( ﭼﯥ د ﷲ شﮑر‬ ‫وک ه‪ .‬او وک ﭼﯥ شﮑر وک ي د خپل ان لپاره به شﮑر وک ي او‬ ‫وک ﭼﯥ ناشﮑري وک ي نو ﷲ بﯥ نيازه دی او د ﯧ و خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬او کﻠه ﭼﯥ لقﻤان خپل زوي ته ﭘه نﺼيحت کﯥ وويل ﭼﯥ ای زما‬ ‫زويه‪ ،‬له ﷲ سره شريک مه جوړوه‪ ،‬بﯧشﮑه شرک ډٻر لوی ظﻠﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او موږ ﭘه انسان د هﻐه د مور او ﭘﻼر ﭘه مﻌامه کﯥ ين ار ک ی‪.‬‬ ‫او د هﻐه مور ﭘه تﮑﻠيف ﭘسﯥ تﮑﻠيف تﯧر ک او هﻐه يﯥ ﭘه خﯧ ه کﯥ وساته‬ ‫او ﭘه دوؤ کالو کﯥ يﯥ شيدې ﭘرٻ ودې‪ ،‬ﭼﯥ ته زما شﮑر وک ه او د خپل‬ ‫مور او ﭘﻼر‪ .‬ماته را ستنﯧدل دي‪ -١۵ .‬او که هﻐوی دواړو ﭘه تا زور‬ ‫راوړﭼﯥ ته له ماسره داسﯥ ه شريک ک ه ﭼﯥ تاته مﻌﻠوم نه وي‪ ،‬نو‬ ‫ته د هﻐوی خﺒره مه منه‪ .‬او ﭘه دنيا کﯥ هﻐوی سره نﯧک ﭼﻠند کوه‪ .‬او ته‬ ‫د هﻐه کس د ﻻرې ﭘيروي کوه ﭼﯥ ماته يﯥ رجوع ک ې ده‪ .‬بيا به تاسﯥ‬ ‫ول ماته را ئ‪ .‬بيا به زه درته وايﻢ ﭼﯥ تاسﯥ ه کول‪.‬‬

‫‪385‬‬

‫‪) -١۶‬لقﻤان وويل( ای زما زويه‪ ،‬که کوم ﻋﻤل د وري د دانﯥ هومره وي‬ ‫او بيا هﻐه ﭘه کومه تي ه کﯥ دننه وي يا ﭘه آسﻤانونو کﯥ وي يا ﭘه ﻤﮑه‬ ‫وي‪ ،‬ﷲ به هﻐه حاضر ک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ باريک بين دی‪ ،‬باخﺒره دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬ای زما زويه‪ ،‬لﻤون قايﻢ ک ه‪ ،‬د ه کار نﺼيحت وک ه او له بدۍ‬ ‫منع وک ه او کوم مﺼيﺒت ﭼﯥ در ورسﯧ ي ﺻﺒر ﭘرې وک ه‪ .‬بﯧشﮑه دا‬ ‫د هﻤت کارونه دي‪ -١٨ .‬او له خﻠﮑو سره بﯥ ُرخﻲ مه کوه‪ .‬او ﭘه ﻤﮑه‬ ‫مﻐرور مه ر ه‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ مﻐرور او کﺒرجن نه خو وي‪ -١٩ .‬او ﭘه‬ ‫خپل تګ کﯥ ميانه روي کوه او خپل ﻏ ي ساته‪ .‬بﯧشﮑه تر ولو بد ﻏ‬ ‫د خره ﻏ دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬ايا تاسﯥ نه ورئ ﭼﯥ ﷲ ستاسﯥ ﭘه خدمت ل يا ک ي ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬او هﻐه خپل ﮑاره او ﭘ‬ ‫نﻌﻤتونه ﭘه تاسﯥ تﻤام ک ي‪ .‬او ﭘه خﻠﮑو کﯥ ) ينﯥ( داسﯥ هﻢ شته ﭼﯥ د‬ ‫ﷲ ﭘه هﮑﻠه ج ې کوي‪ ،‬له کوم ﻋﻠﻢ‪ ،‬کوم هدايت او کوم رو انه کتاب‬ ‫ﭘرته‪ -٢١ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ د هﻐه ه ﭘيروي وک ه‬ ‫ﭼﯥ ﷲ نازل ک ي‪ ،‬نو هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ نه‪ .‬موږ به د هﻐه ه ﭘيروي کوؤ‬ ‫ﭼﯥ موږ )يﯥ ﭘه ﭘيروۍ( خپل ﭘﻼر نيﮑه ليدلﻲ دي‪ .‬ايا که شيﻄان هﻐوی‬ ‫د اور ﻋﺬاب ته ور بولی بيا هﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬او وک ﭼﯥ خپل ُرخ د ﷲ لور ته ي ک ي او نﯧک ﻋﻤﻠه هﻢ وي‬ ‫نو هﻐه کﻠﮑه رس ونيوله‪ .‬او د ولو مﻌامﻼتو انجام د ﷲ اړخ ته دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک د هﻐه ﭘه انﮑار ته مه خﻔه کﯧ ه‪ .‬موږ ته د‬ ‫هﻐوی را ستنﯧدل دي‪ .‬نو موږ به ورته ووايو ﭼﯥ هﻐوی ه کول‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ د زړونو ﭘه خﺒره هﻢ خﺒر دی‪ -٢۴ .‬هﻐوی ته به موږ د لن وخت لپاره‬ ‫ه ورک و‪ .‬بيا به يﯥ يوه سخت ﻋﺬاب ته را کش ک و‪.‬‬

‫‪386‬‬

‫‪ -٢۵‬او که ته هﻐوی وﭘو تﯥ ﭼﯥ آسﻤان او ﻤﮑه ﭼا ﭘيدا ک ي‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫به حتﻤا ً ووايﻲ ﭼﯥ ﷲ‪ .‬ووايه ﭼﯥ ول تﻌريﻔونه ﷲ لره دي‪ .‬بﻠﮑﯥ ﭘه‬ ‫هﻐوی کﯥ زياتره نه ﭘوهﯧ ي‪ -٢۶ .‬د ﷲ دي ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤان کﯥ دي‬ ‫او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ بﯥ نيازه دی‪ ،‬د ﯧ و خاوند دی‪-٢٧ .‬‬ ‫‪٧‬‬ ‫او ﭘه ﻤﮑه ﭼﯥ کومﯥ ونﯥ دي که هﻐه قﻠﻤونه شﻲ او سﻤندر‪ ،‬له اوو‬ ‫نورو سﻤندرونو سره‪ ،‬سياهﻲ شﻲ‪ ،‬بيا به هﻢ د ﷲ خﺒرې ختﻤﯥ نه شﻲ‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬ستاسﯥ د ولو ﭘيدا کول او ژوندي ساتل داسﯥ دي لﮑه د يوه شخص‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ اورٻدونﮑی او ليدونﮑی دی‪ -٢٩ .‬ايا تا نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﷲ‬ ‫شپه ﭘه ورځ کﯥ داخﻠوي او ورځ ﭘه شپه کﯥ داخﻠوي‪ .‬او هﻐه لﻤر او‬ ‫سپوږم ﭘه کار ومارلﻲ‪ .‬هر يو ر ﯧ ي تر يوه اکﻠﻲ وخته‪ .‬او دا‬ ‫تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې خﺒر دی‪ -٣٠ .‬دا ﮑه ﭼﯥ ﷲ حق دی‪ .‬او‬ ‫له هﻐه بﻐير ﭼﯥ نور شيان دي د هﻐوی را بﻠل باطل دي او بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫برتر دی‪ ،‬لوی دی‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬ايا تا نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ک ت د ﷲ ﭘه فضل سﻤندر کﯥ ر ﯧ ي‪،‬‬ ‫ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ته خپﻠﯥ ن ﯥ در و يﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي د هر‬ ‫ﺻﺒر کونﮑﻲ‪ ،‬شﮑر کونﮑﻲ لپاره‪ -٣٢ .‬او کﻠه ﭼﯥ مرګ د هﻐوی ﭘه سر‬ ‫لﮑه د ورٻ و خپور شﻲ‪ ،‬نو هﻐوی ﷲ را بولﻲ هﻐه لپاره دين خالﺼوي‪.‬‬ ‫بيا يﯥ ﭼﯥ کﻠه هﻐه وساتﻲ او وﭼﯥ ته يﯥ را وړي‪ ،‬نو ل ﭘه کﯥ ﭘه اﻋتدال‬ ‫ﭘاتﯥ کﯧ ي‪ .‬او زموږ له ن و انﮑار هﻐه خﻠک کوي ﭼﯥ بﯥ وﻋدې او‬ ‫ناشﮑره دي‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬ای خﻠﮑو‪ ،‬له خپل رب ووٻرٻ ئ او له هﻐﯥ ور ﯥ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ‬ ‫هﯧ ﭘﻼر به د خپل زوي له اړخه بدل ور نه ک ي او نه به کوم زوی د‬ ‫خپل ﭘﻼر له اړخه ه بدل ورکوي‪ .‬بﯧشﮑه د ﷲ وﻋده ر تيا ده‪ ،‬نو د دنيا‬

‫‪387‬‬

‫ژوند دې تاسﯥ تﯧر نه باسﻲ او نه دې ګ )شيﻄان( تاسﯥ د ﷲ ﭘه هﮑﻠه‬ ‫تﯧرباسﻠی شﻲ‪ -٣۴ .‬بﯧشﮑه ﷲ ته د قيامت ﻋﻠﻢ دی او هﻐه باران وروي‬ ‫او هﻐه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ )د مور( ﭘه رحﻢ کﯥ ه دي‪ .‬او هﯧ وک نه ﭘوهﯧ ي‬ ‫ﭼﯥ سﺒا به ه ﻲ‪ .‬او هﯧ وک نه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ﭘه کومه ﻤﮑه به مري‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی او باخﺒره دی‪.‬‬ ‫سوره السجده ‪٣٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬الم‪ -٢ .‬دا نازل شوی کتاب‪ ،‬ﭘه دې کﯥ هﯧ شک نشته‪ ،‬د رب الﻌالﻤين‬ ‫له اړخه دی‪ -٣ .‬ايا هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا دې شخص له انه جوړ ک ی‬ ‫دی‪ .‬بﻠﮑﯥ دا حق دی ستاسﯥ د رب له لوري‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ته هﻐه‬ ‫خﻠک ووٻروې ﭼﯥ له تا مخﮑﯥ ورته وک وٻرونﮑی نه دی راﻏﻠی‪،‬‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی ﭘه ﻻر شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴‬ﷲ دی ﭼﯥ ﭘيدا ک ي يﯥ دي آسﻤانونه او ﻤﮑه او ه ﭼﯥ د دې تر‬ ‫من دي ﭘه شپ و ور و کﯥ‪ ،‬بيا هﻐه ﭘر ﻋرش قايﻢ شو‪ .‬له هﻐه بﻐير نه‬ ‫ستاسﯥ مرستندوی شته او نه شﻔاﻋت کونﮑی‪ .‬نو ايا تاسﯥ ﭘام نه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۵‬هﻐه له آسﻤانه تر ﻤﮑﯥ د ولو مﻌامﻼتو تدبير کوي‪ .‬بيا هر ه‬ ‫ستنﯧ ي هﻐه ته ﭘه داسﯥ يوه ورځ ﭼﯥ مقدار يﯥ ستاسﯥ ﭘه حساب کﯥ‬ ‫زر کالو سره برابر دی‪ -۶ .‬هﻐه ﭘه ﭘ و او ﮑاره ﭘوه دی‪ .‬قوی دی‪ ،‬د‬ ‫رحﻤت خاوند دی‪ -٧ .‬هﻐه ﭼﯥ هر ه جوړ ک ي ه يﯥ جوړ ک ي‪ .‬او‬ ‫هﻐه د انسان د ﭘﯧداٻ ت ﭘيل له خاورې وک ‪ -٨ .‬بيا يﯥ د هﻐه نسل د‬ ‫حقيرو اوبو له خﻼﺻﯥ ﭘيدا ک ‪ -٩ .‬بيا يﯥ د هﻐه ﻏ ي جوړ ک ل‪ .‬او ﭘه‬ ‫هﻐه کﯥ يﯥ خپﻠه ساه ﭘوو ک ه‪ .‬تاسﯥ ته يﯥ ﻏوږونه‪ ،‬ستر ﯥ او زړه‬ ‫جوړ ک ل‪ .‬تاسﯥ ډٻر ل شﮑر وباسئ‪.‬‬

‫‪388‬‬

‫‪ -١٠‬او هﻐوی وويل ﭼﯥ ايا کﻠه موږ ﭘه ﻤﮑه کﯥ ورک شو بيا به له‬ ‫سره ﭘيدا کﯧ و‪ .‬بﻠﮑﯥ هﻐوی د خپل رب له مﻼقاته منﮑر دي‪ -١١ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ د مرګ مﻼيﮑه له تاسﯥ روح اخﻠﻲ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ ومارل شوې ده‪.‬‬ ‫بيا به تاسﯥ خپل رب ته ستانه شئ‪ -١٢ .‬او کاش ته و ورې ﭼﯥ کﻠه دا‬ ‫مجرمين د خپل رب ﭘر وړاندې ي سر وﻻړ وي‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ‬ ‫وليدل‪ ،‬او موږ واورٻدل‪ ،‬نو موږ بﯧرته ولﯧ ه ﭼﯥ نﯧک کارونه وک و‪.‬‬ ‫موږ باور کونﮑﻲ شوي يو‪ -١٣ .‬او که موږ ﻏو تﻲ وای نو هر کس ته‬ ‫به مو د هﻐه هدايت ورک ی وای‪ .‬خو زما خﺒره ثابته شوه ﭼﯥ زه به‬ ‫دوزخ له ﭘيريانو )جناتو( او انسانانو ډکوم‪ -١۴ .‬نو اوس د هﻐﯥ خﺒرې‬ ‫خوند و ﮑئ ﭼﯥ تاسﯥ مﻼقات هﯧر ک ‪ .‬موږ هﻢ تاسﯥ هﯧر ک ئ‪ .‬او د‬ ‫خپﻠو ک و )اﻋﻤالو( له وجﯥ تل ﻋﺬاب ووينئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬زموږ ﭘه آيتونو هﻐه خﻠک ايﻤان راوړي ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ته ﭘه کومه‬ ‫وسيﻠه يادونه وشﻲ نو هﻐوی ﭘه سجده ﭘرٻو ﻲ او د خپل رب د حﻤد تر‬ ‫نګ د هﻐه تسﺒيح ووايﻲ‪ .‬او هﻐوی کﺒر نه کوي‪ -١۶ .‬د هﻐوی اړخونه‬ ‫له بسترو لرې وي‪ .‬او هﻐوی خپل رب يادوي ﭘه وٻره او هيﻠه مندۍ‪ .‬او‬ ‫ه ﭼﯥ ورته موږ ورک ي‪ ،‬له هﻐو مﺼرف کوي‪ -١٧ .‬نو هﯧ وک نه‬ ‫دي خﺒر ﭼﯥ هﻐو خﻠﮑو ته د هﻐوی د اﻋﻤالو ﭘه بدل کﯥ د ستر و ه‬ ‫ډول يخووالی ﭘ ک ی شوی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬نو وک ﭼﯥ مومن دی ايا هﻐه به د هﻐه کس ﭘه شان وي ﭼﯥ‬ ‫نافرمانه دی‪ .‬دواړه يو ډول نه شﻲ کﯧدﻻی‪ -١٩ .‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی او‬ ‫ه کارونه يﯥ ک ي د هﻐوی لپاره ﭘه جنت کﯥ استو ن ای دی‪ ،‬مﯧﻠﻤستيا‬ ‫ده د هﻐو کارونو له وجﯥ ﭼﯥ هﻐوی کول‪ -٢٠ .‬او ﭼا ﭼﯥ نافرمانﻲ ک ې‬ ‫نو د هﻐوی ای اور دی‪ ،‬هﻐوی ﭼﯥ کﻠه له هﻐه )اوره( را وتل وﻏواړي‬ ‫نو بﯧرته به ور ﯧل وهل کﯧ ي‪ .‬او هﻐوی ته به ويل کﯧ ي د هﻐه اور‬

‫‪389‬‬

‫خوند و ﮑئ ﭼﯥ تاسﯥ دروغ باله‪ -٢١ .‬او هﻐوی ته به موږ له لوی‬ ‫ﻋﺬاب ورکولو مخﮑﯥ کوﭼنی ﻋﺬاب ورکوؤ‪ ،‬کﯧدای شﻲ هﻐوی را‬ ‫و ر ﯧ ي‪ -٢٢ .‬او تر هﻐه کس به ډٻر ظالﻢ )بل( وک وي ﭼﯥ هﻐه ته‬ ‫د خپل رب د آيتونو ﭘه وسيﻠه نﺼيحت وشﻲ او بيا ترې هﻐه مﺦ واړوي‪.‬‬ ‫موږ له داسﯥ مجرمانو حتﻤا ً بدل اخﻠو‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او موږ موسی ته کتاب ورک ‪ .‬نو ته د کتاب ﭘه ترﻻسه کولو کﯥ‬ ‫شک مه کوه‪ .‬او موږ هﻐه د بنﻲ اسرائيﻠو لپاره هدايت ک ‪ -٢۴ .‬او موږ‬ ‫ﭘه هﻐوی کﯥ ﭘيشوايان جوړ ک ل ﭼﯥ زموږ ﭘه حﮑﻢ يﯥ خﻠﮑو ته‬ ‫ﻻر وونﯥ کولﯥ‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی ﺻﺒر وک ‪ .‬او زموږ ﭘه آيتونو‬ ‫يﯥ ايﻤان ﻻره‪ -٢۵ .‬بﯧشﮑه ستا رب به د قيامت ﭘه ورځ د هﻐوی تر من‬ ‫د هﻐو ﭼارو فيﺼﻠه وک ي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﭘه هﮑﻠه خپﻠو کﯥ اختﻼف کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬ايا هﻐوی لپاره دا خﺒره د هدايت ﻻمل نه شوه ﭼﯥ تر هﻐوی مخﮑﯥ‬ ‫موږ ومره قومونه هﻼک ک ل‪ .‬ﭼﯥ د هﻐوی کﻠيو ته دا خﻠک ﻲ او‬ ‫را ﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه هﻐو کﯥ ن ﯥ دي‪ .‬ايا دا خﻠک نه اوري‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬ايا هﻐوی نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ موږ اوبه د يوې خرابﯥ ﻤﮑﯥ اړخ ته‬ ‫ور وړو‪ .‬بيا له هﻐﯥ فﺼل را شين کوؤ ﭼﯥ له هﻐه د دوی اروي‬ ‫خوراک کوي او ﭘخپﻠه دوی هﻢ‪ .‬نو ايا هﻐوی نه وري‪ -٢٨ .‬او هﻐوی‬ ‫وايﻲ دا فيﺼﻠه به کﻠه کﯧ ي که ته ر تينی يﯥ‪ -٢٩ .‬ووايه د فيﺼﻠﯥ ﭘه‬ ‫ورځ به د هﻐو خﻠﮑو ايﻤان ه ونه ک ي ﭼﯥ انﮑار يﯥ ک ی‪ .‬او نه به‬ ‫هﻐوی ته مهﻠت ورکول شﻲ‪ -٣٠ .‬نو له هﻐوی مﺦ واړوه او ﭘه تﻤه اوسه‪،‬‬ ‫هﻐوی هﻢ ﭘه تﻤه دي‪.‬‬

‫‪390‬‬

‫سوره اﻻحزاب ‪٣٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای نﺒﻲ‪ ،‬له ﷲ ووٻرٻ ه او د منﮑرانو او منافقينو اطاﻋت مه کوه‪،‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٢ .‬او د هﻐه ه ﭘيروي‬ ‫وک ه ﭼﯥ ستا د رب له لوري تاته وحﯥ شوی دی‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ خﺒر دی ﭘه‬ ‫هﻐو ﭼﯥ دا خﻠک يﯥ کوي‪ -٣ .‬او ﭘه ﷲ توکل وک ه‪ ،‬او هﻐه ﷲ د کارساز‬ ‫کﯧدو لپاره کافﻲ دی‪.‬‬ ‫‪ -۴‬ﷲ د هﯧ انسان ﭘه سينه کﯥ دوه زړونه نه دي اي ﻲ‪ .‬او نه يﯥ ستاسﯥ‬ ‫مﯧرمنﯥ ﭼا سره ﭼﯥ تاسﯥ ظهار کوئ‪ ،‬ستاسﯥ مﯧندې ک ي او نه يﯥ‬ ‫ستاسﯥ ﭘه خوله بﻠل شوي زامن‪ ،‬زامن ک ي دي‪ .‬دا ولﯥ ستاسﯥ د خپﻠﯥ‬ ‫خولﯥ خﺒرې دي‪ .‬او ﷲ حقه خﺒره کوي او سﻤه ﻻره يﻲ‪ -۵ .‬او ﭘه خوله‬ ‫بﻠل شوي زامن د هﻐوی د ﭘﻠرونو ﭘه نسﺒت ياد ک ئ‪ ،‬دا د ﷲ ﭘه نزد ډٻره‬ ‫ﻋادﻻنه خﺒره ده‪ .‬بيا که تاسﯥ د هﻐوی ﭘﻠرونه نه ﭘﯧژنئ نو هﻐوی ستاسﯥ‬ ‫دينﻲ ورونه دي او ستاسﯥ مﻠ ري دي‪ .‬او ﭘه ه کﯥ ﭼﯥ له تاسﯥ تﯧروتنه‬ ‫وشﻲ‪ ،‬د هﻐه له وجﯥ ﭘه تاسﯥ ناه نشته‪ ،‬م ر هﻐه ه ﭼﯥ د زړه ﭘه‬ ‫اراده يﯥ وک ئ‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬رحﻢ کونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۶‬او د نﺒﻲ حق ﭘه مومنانو ﭘخپﻠه تر هﻐوی هﻢ ډٻر دی‪ ،‬او د نﺒﻲ مﯧرمنﯥ‬ ‫د هﻐوی مﯧندې دي‪ .‬او خپﻠوان د ﷲ ﭘه کتاب کﯥ‪ ،‬د نورو مومنانو او‬ ‫مهاجرينو ﭘه نسﺒت‪ ،‬يو بل سره ډٻره خپﻠوي لري‪ .‬م ر دا ﭼﯥ تاسﯥ له‬ ‫خپﻠو مﻠ رو سره کوم سﻠوک کول وﻏواړئ‪ .‬دا ﭘه کتاب کﯥ ليﮑﻠﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او کﻠه ﭼﯥ موږ له ﭘﯧﻐﻤﺒرانو د هﻐوی وﻋده واخيسته او له تا او له‬ ‫نوح او ابراهيﻢ او موسی او ﻋيسی ابن مريﻢ نه‪ .‬او موږ له هﻐوی ﭘخه‬ ‫وﻋده واخيستﻠه‪ -٨ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ له ر تينﻲ خﻠﮑو د هﻐوی د‬

‫‪391‬‬

‫ر تينول ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه وک ي‪ ،‬او د منﮑرانو لپاره يﯥ له درده ډک‬ ‫ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -٩‬ای خﻠﮑو ﭼﯥ ايﻤان مو راوړی دی‪ ،‬ﭘه ان د ﷲ احسانونه ياد ک ئ‪،‬‬ ‫ﭼﯥ کﻠه ﭘه تاسﯥ ﭘو ونو بريدونه وک ل نو موږ ﭘر هﻐوی يوه سيﻠ ور‬ ‫ولﯧ له او داسﯥ ﭘوځ ﭼﯥ تاسﯥ ته نه ﮑارٻده‪ .‬او ﷲ هﻐه ه وري ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ يﯥ کوئ‪-١٠ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ﭘه تاسﯥ درﻏﻠل‪ ،‬ستاسﯥ له ﭘورته‬ ‫اړخه او ستاسﯥ له ﮑته اړخه‪ .‬او بيا ﭼﯥ ستر ﯥ ﭘرانيستﯥ ﭘاتﯥ شوې‬ ‫او زړونه خولﯥ ته راﻏﻠﻲ وو او تاسﯥ د ﷲ ﭘه هﮑﻠه ډول ډول ﻤانونه‬ ‫ﭘيل ک ل‪ -١١ .‬هﻐه وخت د ايﻤان خاوندان ﭘه امتحان کﯥ واﭼول شول او‬ ‫بالﮑل ﮑان ورکول شو‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او کﻠه ﭼﯥ منافقينو او هﻐه خﻠک ﭼﯥ زړونو کﯥ يﯥ مرض دی‪،‬‬ ‫هﻐوی وويل ﷲ او د هﻐه رسول ﭼﯥ موږ سره کومه وﻋده ک ې وه هﻐه‬ ‫هسﯥ فرٻب و‪ -١٣ .‬او بيا ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ يوې ډلﯥ وويل ای د يثرب‬ ‫اوسﯧدونﮑو‪ ،‬تاسﯥ سره د ﭘاتﯥ کﯧدو موقع نشته‪ ،‬نو بﯧرته ستانه شئ‪ .‬او‬ ‫ﭘه هﻐوی کﯥ يوې ډلﯥ له ﭘﯧﻐﻤﺒر نه اجازه ﻏو تﻠه‪ ،‬هﻐوی ويل ﭼﯥ زموږ‬ ‫کورونه خوندي نه دي‪ ،‬او هﻐوی ناخوندي نه وو‪ .‬هﻐوی يوازې ت تﯧدل‬ ‫ﻏو تل‪ -١۴ .‬او که د مدينﯥ له ن و ﭘر هﻐوی وک را ﮑته شوي وای‬ ‫او هﻐوی يﯥ فتنﯥ ته دﻋوت ک ي وای نو هﻐوی به منﻠی او هﻐوی به‬ ‫ډٻر ل ن کوﻻی‪ -١۵ .‬او هﻐوی تر دې مخﮑﯥ له ﷲ سره وﻋده ک ې‬ ‫وه ﭼﯥ ﭘه شا به نه ﻲ‪ .‬او ﷲ سره د شوې وﻋدې ﭘو تنه به کﯧ ي‪-١۶ .‬‬ ‫ووايه که تاسﯥ له مرګ يا وژنﯥ وت تئ‪ ،‬نو دا تﯧ ته به ستاسﯥ ﭘه کار‬ ‫نه شﻲ‪ .‬او ﭘه هﻐه ﺻورت کﯥ به تاسﯥ ته يوازې د و ور و ﯥ‬ ‫اخيستو فرﺻت درکول شﻲ‪ -١٧ .‬ووايه‪ ،‬وک دی ﭼﯥ تاسﯥ له ﷲ‬ ‫وساتﻲ که هﻐه تاسﯥ ته تاوان در رسول وﻏواړي‪ ،‬يا هﻐه ﭘه تاسﯥ رحﻢ‬

‫‪392‬‬

‫کول وﻏواړي او هﻐوی به ان سره د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ وک مﻼت ی او‬ ‫مرستندوی ونه مومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬ﷲ ﭘه تاسﯥ کﯥ هﻐه )خﻠک( ﭘﯧژنﻲ ﭼﯥ منع کول کوي او خپﻠو‬ ‫ورونو ته وايﻲ ﭼﯥ موږ ته راشئ‪ .‬او هﻐوی جنګ ته ل را ﻲ‪ -١٩ .‬او‬ ‫هﻐوی له تا سره بخل کوي‪ .‬نو کﻠه ﭼﯥ وٻره راشﻲ هﻐوی تاته داسﯥ‬ ‫وري او د ستر و ا ﻲ يﯥ داسﯥ رخﯧ ي لﮑه ﭘه نﮑدن کﯥ ﭼﯥ وي‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ خﻄر لرې شﻲ نو هﻐوی د مال د حرص له وجﯥ تا سره ﭘه خوله‬ ‫وهﻠو مﺦ کﯧ ي‪ .‬دې خﻠﮑو ﭼﯥ ايﻤان را نه وړ نو ﷲ د دوی ﻋﻤﻠونه‬ ‫ضايع ک ل‪ .‬او دا ﷲ ته آسانه ده‪ -٢٠ .‬هﻐوی داسﯥ ﻲ ﭼﯥ ﭘو ونه ﻻ‬ ‫نه دي تﻠﻠﻲ‪ .‬او که ﭘو ونه راشﻲ نو هﻐوی به دا ﻏوره و ﻲ ﭼﯥ کاشﮑﯥ‬ ‫له بدويانو سره ﭘه کﻠيو کﯥ وای‪ ،‬ستاسﯥ خﺒرونه را رسﯧدﻻی‪ .‬او که له‬ ‫تاسﯥ سره وای ﭘه جنګ کﯥ به يﯥ ل ه برخه اخيستی‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬تاسﯥ لپاره د ﷲ ﭘه رسول کﯥ ﻏوره نﻤونه وه‪ ،‬د هﻐه کس لپاره ﭼﯥ‬ ‫د ﷲ او د آخرت د ور ﯥ تﻤه لري او ﷲ ډٻر يادوي‪ -٢٢ .‬او کﻠه ﭼﯥ د‬ ‫ايﻤان خاوندانو ﭘو ونه وليدل‪ ،‬ويﯥ ويل دا هﻐه دي ﭼﯥ ﷲ او د هﻐه‬ ‫رسول يﯥ موږ سره وﻋده ک ې وه او ﷲ او د هﻐه رسول ر تيا ويﻠﻲ‪.‬‬ ‫او هﻐه ﭘه ايﻤان او اطاﻋت کﯥ اضافه وک له‪ -٢٣ .‬د ايﻤان ﭘه خاوندانو‬ ‫کﯥ داسﯥ خﻠک هﻢ شته ﭼﯥ له ﷲ سره ک ې وﻋده يﯥ ﭘوره ک له‪ .‬نو ﭘه‬ ‫هﻐوی کﯥ ينو خپل مسووليت ﭘوره ک ی او ينﯥ نور ﭘه تﻤه دي‪ .‬او‬ ‫هﻐوی يوه ذره بدلون هﻢ ونه ک ‪ -٢۴ .‬ﭼﯥ ﷲ ر تينو ته د هﻐوی د‬ ‫ر تينول بدله ورک ي او منافقينو ته ﻋﺬاب ورک ي که يﯥ وﻏواړي‪ ،‬يا‬ ‫د هﻐوی توبه قﺒوله ک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او ﷲ منﮑران د هﻐوی له ولﯥ ﻏوسﯥ سره بﯧرته ستانه ک ل او د‬ ‫هﻐوی هﯧ مراد ﭘوره نه شو او د مومنانو له اړخه جن ﯧدو ته ﷲ کافﻲ‬

‫‪393‬‬

‫شو‪ .‬ﷲ د قوت خاوند‪ ،‬قوي دی‪ -٢۶ .‬او ﷲ د هﻐو اهﻠو کتابو ﭼﯥ د‬ ‫بريد رو مﻠ رتيا يﯥ وک له يا يﯥ له کﻼ انو را ﮑته ک ل او د هﻐوی‬ ‫ﭘه زړونو يﯥ رﻋب واﭼاوه‪ .‬تاسﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ډله ووژله او بﻠه ډله‬ ‫مو بندي ک له‪ -٢٧ .‬او هﻐه تاسﯥ د هﻐوی د ﻤﮑو او د هﻐوی د کورونو‬ ‫او د هﻐوی د مالونو وارثان ک ئ‪ .‬او د داسﯥ ﻤﮑﯥ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې قدم‬ ‫نه دی اي ی‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه قدرت لرونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬ای نﺒی‪ ،‬خپﻠو مﯧرمنو ته ووايه که تاسﯥ د دنيا ژوند او زينت ﻏواړئ‬ ‫نو راشئ ﭼﯥ زه تاسﯥ ته ل مال او متاع درک م او ﭘه خو مو رخﺼت‬ ‫ک م‪ -٢٩ .‬او که تاسﯥ ﷲ او د هﻐه رسول او د آخرت کور ﻏواړئ نو‬ ‫ﷲ ﭘه تاسﯥ کﯥ نﯧک کردارو ته لوی اجر برابر ک ی دی‪ -٣٠ .‬ای د نﺒﻲ‬ ‫مﯧرمنو‪ ،‬ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ هره يوه ﮑاره بﯥ حيايﻲ وک ي‪ ،‬هﻐﯥ ته به‬ ‫دوه ﭼنده ﻋﺬاب ورکول کﯧ ي‪ .‬او دا ﷲ ته آسانه ده‪.‬‬ ‫٭ ‪ -٣١‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک د ﷲ او د هﻐه د رسول فرمانﺒرداري‬ ‫وک ي او نﯧک ﻋﻤل وک ي نو موږ به ورته دوه ﭼنده اجر ورک و‪ .‬او‬ ‫موږ د هﻐه لپاره باﻋزته روزي تياره ک ې ده‪ -٣٢ .‬ای د نﺒﻲ مﯧرمنو‪،‬‬ ‫تاسﯥ د نورو و ﻏوندې نه يئ‪ .‬که تاسﯥ له ﷲ وٻرٻ ئ نو ﭘه لهجه‬ ‫کﯥ نرمﻲ مه اختياروئ ﭼﯥ د ﭼا ﭘه زړه کﯥ مرض وي هﻐوی ﭘه حرص‬ ‫کﯥ ونه لوٻ ي او له مﻌروف سره سﻤه خﺒره وک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬او ﭘه خپﻠو کورونو کﯥ ﭘاتﯥ شئ او د ﭘخوانﻲ جاهﻠيت ﻏوندې ﮑاره‬ ‫مه ر ﯧ ئ‪ .‬او لﻤون قايﻢ ک ئ او زکات ورک ئ او د ﷲ او د هﻐه د‬ ‫رسول اطاﻋت وک ئ‪ .‬ﷲ خو ﻏواړی ﭼﯥ له تاسﯥ اهل بيتو ناﭘاکﻲ لرې‬ ‫ک ي او تاسﯥ ﭘه مﮑﻤل ډول ﭘاک ک ي‪ -٣۴ .‬او ستاسﯥ ﭘه کورونو کﯥ‬ ‫ﭼﯥ د ﷲ د آيتونو او حﮑﻤت کوم تﻌﻠيﻢ کﯧ ي هﻐه ياد ساتئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫باريک بينه دی‪ ،‬خﺒر دی‪.‬‬

‫‪394‬‬

‫‪ -٣۵‬بﯧشﮑه اطاﻋت کونﮑﻲ س ي او اطاﻋت کونﮑﯥ ﯥ‪ .‬او د ايﻤان‬ ‫ﯥ‪ .‬او فرمانﺒرداره س ي او‬ ‫خاوندان س ي او د ايﻤان خاوندانﯥ‬ ‫فرمانﺒرداره ﯥ‪ .‬او ر تينﻲ س ي او ر تينﯥ ﯥ‪ .‬او ﺻﺒر کونﮑﻲ‬ ‫س ي او ﺻﺒر کونﮑﯥ ﯥ‪ .‬او خشوع کونﮑﻲ س ي او خشوع کونﮑﯥ‬ ‫ﯥ‪ .‬او ﺻدقه ورکونﮑﻲ س ي او ﺻدقه ورکونﮑﯥ ﯥ‪ .‬او روژه‬ ‫نيونﮑﻲ س ي او روژه نيونﮑﯥ ﯥ‪ .‬او د خپﻠو شرم اهو ساتونﮑﻲ‬ ‫س ي او د خپﻠو شرم اهو ساتونﮑﯥ ﯥ‪ .‬او ﷲ ډٻر يادونﮑﻲ س ي او‬ ‫ﷲ ډٻر يادونﮑﯥ ﯥ‪ ،‬د دوی لپاره ﷲ مﻐﻔرت او لوی اجر برابر ک ی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬د هﯧ مومن س ي يا مومنﯥ ﯥ لپاره دا نجايش نشته ﭼﯥ کﻠه‬ ‫ﷲ او د هﻐه رسول ﭘه يوه مﻌامﻠه کﯥ فيﺼﻠه وک ي نو بيا ﭘه کﯥ هﻐوی‬ ‫ته ه اختيار ﭘاتﯥ شﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه د رسول نافرمانﻲ‬ ‫وک ي نو هﻐه ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ ولوٻده‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬او کﻠه ﭼﯥ تا هﻐه س ي ته ﭼﯥ ﷲ ﭘرې انﻌام ک ی و او تا ﭘرې‬ ‫انﻌام ک ی و )آزاد ک ی دې و( ته وويل ﭼﯥ خپﻠه مﯧرمنه وساته او له‬ ‫ﷲ ووٻرٻ ه‪ .‬او تا ﭘه خپل زړه کﯥ هﻐه خﺒره ﭘ ه ساتﻠﯥ وه ﭼﯥ ﷲ يﯥ‬ ‫ﮑاره کونﮑی و‪ .‬او ته له خﻠﮑو وٻرٻدلﯥ او ﷲ ډٻر حقدار دی ﭼﯥ ته‬ ‫ترې ووٻرٻ ې‪ .‬بيا ﭼﯥ کﻠه زيد له هﻐه خپل ﻏرض ﭘوره ک ‪ ،‬نو موږ‬ ‫هﻐه سره ستا نﮑاح وک ه ﭼﯥ مومانو لپاره ﭘه خوله د ويل شويو زامنو د‬ ‫مﯧرمنو ﭘه هﮑﻠه کومه سختﻲ ﭘاتﯥ نه شﻲ‪ .‬کﻠه ﭼﯥ له هﻐوی خپل ﻏرض‬ ‫ﭘوره کوي‪ .‬او د ﷲ حﮑﻢ کﯧدونﮑی و‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬ﭘﯧﻐﻤﺒر لپاره ﭘه هﻐه ه کﯥ هﯧ سختﻲ نشته ﭼﯥ ﷲ ورته مقرر‬ ‫ک ی وي‪ .‬د ﷲ هﻤدا طريقه د هﻐو ﭘﯧﻐﻤﺒرانو لپاره هﻢ ده ﭼﯥ مخﮑﯥ تﯧر‬ ‫شوي دي‪ .‬او د ﷲ حﮑﻢ قﻄﻌﻲ فيﺼﻠه وي‪ -٣٩ .‬هﻐوی د ﷲ ﭘﯧﻐامونه‬

‫‪395‬‬

‫رسول او له هﻐه وٻرٻدل او له ﷲ بﻐير له بل هﯧچا نه وٻرٻدل‪ .‬او ﷲ د‬ ‫حساب اخيستﻠو لپاره کافﻲ دی‪ -۴٠ .‬محﻤد ستاسﯥ ﭘه س يو کﯥ د ﭼا ﭘﻼر‬ ‫نه دی‪ ،‬خو هﻐه رسول او د نﺒيانو خاتﻢ دی‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ﷲ ډٻر يادوئ‪ -۴٢ .‬او د هﻐه تسﺒيح وک ئ‬ ‫سهار او ما ام‪ -۴٣ .‬هﻐه ﭘه تاسﯥ رحﻤت نازلوي او د هﻐه مﻼيﮑﯥ هﻢ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ له تيارو را وباسﻲ او ر ا ته مو راوړي‪ .‬او هﻐه ﭘه مومنانو‬ ‫ډٻر زيات رحﻢ کونﮑی دی‪ -۴۴ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ )مومنان( هﻐه‬ ‫سره وري‪ ،‬د هﻐوی استقﺒال به ﭘه سﻼم کﯧ ي‪ .‬او هﻐه د دوی )مومنانو(‬ ‫لپاره باﻋزته ﺻﻠه تياره ک ې ده‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬ای نﺒﻲ‪ ،‬موږ ته واهﻲ ورکونﮑی‪ ،‬زٻری ورکونﮑی او وٻرونﮑی‬ ‫لﯧ لی يﯥ‪ -۴۶ .‬او د ﷲ له لوري‪ ،‬د هﻐه له اذن سره سﻢ‪ ،‬دﻋوت ورکونﮑی‬ ‫او يو رو انه راغ‪ -۴٧ .‬او مومنانو ته زٻری ورک ه ﭼﯥ د هﻐوی لپاره‬ ‫د ﷲ له لوري ډٻر لوی فضل دی‪ -۴٨ .‬او ته د منﮑرانو او منافقانو خﺒرې‬ ‫مه منه او د هﻐوی ورول له نظره وﻏور وه او ﭘه ﷲ توکل وساته‪ .‬او‬ ‫ﷲ د توکل لپاره کافﻲ دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ مومنو و سره نﮑاح وک ئ‪،‬‬ ‫او بيا هﻐه له لﻤس کولو مخﮑﯥ طﻼقﯥ ک ئ نو د هﻐوی ﭘه هﮑﻠه ﭘه تاسﯥ‬ ‫هﯧ ﻋدت ﻻزم نه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ شﻤﯧر وک ئ‪ .‬نو هﻐوی ته ه متاع‬ ‫ورک ئ او ﭘه ه شان يﯥ رخﺼت ک ئ‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬ای نﺒﻲ‪ ،‬موږ ستا لپاره حﻼلﯥ ک ې دي ستا هﻐه مﯧرمنﯥ ﭼﯥ تا يﯥ‬ ‫مهر ورک ی وي او هﻐه مﯧرمنﯥ هﻢ ﭼﯥ ستا مﻤﻠوکﯥ دي ﭼﯥ ﷲ تاته ﭘه‬ ‫ﻏنيﻤت کﯥ درک ي او ستا د کاکا لور انﯥ او ستا د ترور لور انﯥ او ستا‬ ‫د ماما لور انﯥ او ستا د خاله لور انﯥ ﭼﯥ له تا سره يﯥ هجرت ک ی‬ ‫وي‪ .‬او هﻐه مسﻠﻤانه ه هﻢ ﭼﯥ خپل ان ﭘﯧﻐﻤﺒر ته ورک ی‪ ،‬ﭘه دې‬

‫‪396‬‬

‫شرط ﭼﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒر ورسره نﮑاح کول وﻏواړي‪ ،‬دا خاص ستا لپاره دي‪،‬‬ ‫له مسﻠﻤانانو جﻼ‪ .‬او موږ ته مﻌﻠوم دي هﻐه ه ﭼﯥ موږ ﭘه هﻐوی‬ ‫)مومنانو( د هﻐوی د مﯧرمنو او د هﻐوی د وين و ﭘه هﮑﻠه فرض ک ي‪،‬‬ ‫ﭼﯥ ﭘه تا کومه تن سه نه وي او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او ته ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ کومﯥ ﻏواړې جدا ک ه او کومﯥ ﭼﯥ ﻏواړې‬ ‫له ان سره يﯥ وساته‪ .‬او کومﯥ ﭼﯥ دې لرې ک ې که ﭘه هﻐوی کﯥ بيا‬ ‫هﻢ د کومﯥ طﻠب وک ې نو ﭘه تا کومه ناه نشته‪ .‬ﭘه دې کﯥ ډٻره توقع ده‬ ‫ﭼﯥ د هﻐوی ستر ﯥ به يخﯥ وي‪ ،‬او خﻔه به نه وي‪ .‬او ﭘه هﻐه ه به‬ ‫راضﻲ وي ﭼﯥ ته يﯥ ورکوې‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي ه ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه زړونو‬ ‫کﯥ دي‪ .‬او ﷲ خﺒردار دی او حﻠيﻢ دی‪-۵٢ .‬له دې بﻐير نورې مﯧرمنﯥ‬ ‫تا لپاره حﻼلﯥ نه دي‪ .‬او نه دا سﻤه ده ﭼﯥ ته د هﻐوی ﭘه ای نورې‬ ‫مﯧرمنﯥ وک ې‪ ،‬که ه هﻢ ﺻورت تاته اٻسته ﮑاري‪ ،‬م ر که ستا‬ ‫وين ﯥ وي‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه ن ران دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د نﺒﻲ کورونو ته مه ئ م ر کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ته د خوړو لپاره اجازه درکول شﻲ‪ ،‬هﻐه هﻢ داسﯥ ﭼﯥ ﭘه تﻤه يﯥ مه ﭘاتﯥ‬ ‫کﯧ ئ‪ .‬خو کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ ور وﻏو تل شئ نو ننو ئ‪ .‬بيا مو ﭼﯥ خوراک‬ ‫وک نو ﭘا ﯧ ئ او ﻻړ شئ او ﭘه خﺒرو مﺼروف مه کﯧنئ‪ .‬دا کار ﭘه نﺒﻲ‬ ‫ه نه ل ﯧ ي‪ .‬خو هﻐه ستاسﯥ لحاظ کوي‪ .‬او ﷲ د حق خﺒرې ﭘه کولو‬ ‫کﯥ د ﭼا لحاظ نه کوي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ د رسول له مﯧرمنو ه ﻏواړئ‬ ‫نو ﭘه ﭘرده کﯥ يﯥ وﻏواړئ‪ .‬دا طريقه ستاسﯥ د زړونو لپاره ډٻره ﭘاکه‬ ‫ده او د هﻐوی د زړونو لپاره هﻢ‪ .‬او ستاسﯥ لپاره دا جايزه نه ده ﭼﯥ د‬ ‫ﷲ رسول ته تﮑﻠيف ورسوئ او نه دا جايزه ده ﭼﯥ تاسﯥ له هﻐه وروسته‬ ‫د هﻐه له مﯧرمنو سره نﮑاح وک ئ دا د ﷲ ﭘه نزد ډٻره بده خﺒره ده‪-۵۴ .‬‬ ‫که تاسﯥ ه ﮑاره ک ئ يا يﯥ ﭘ ک ئ‪ ،‬ﷲ ﭘه هر ه خﺒر دی‪.‬‬

‫‪397‬‬

‫‪ -۵۵‬د ﭘﯧﻐﻤﺒر ﭘه مﯧرمنو د خپﻠو ﭘﻠرونو‪ ،‬يا خپﻠو زامنو‪ ،‬يا خپﻠو ورونو‪،‬‬ ‫يا خپﻠو ورٻرونو‪ ،‬يا خپﻠو خورينو‪ ،‬يا خپﻠو سيالو و يا خپﻠو وين و‬ ‫مخﯥ ته ﭘه راتګ هﯧ ناه نشته‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬هﻐه هر ه وينﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬ﷲ او د هﻐه مﻼيﮑﯥ ﭘه نﺒﻲ رحﻤت وايﻲ‪ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪،‬‬ ‫تاسﯥ هﻢ ﭘه هﻐه درود او سﻼم ووايئ‪ -۵٧ .‬وک ﭼﯥ ﷲ او د هﻐه‬ ‫رسول وروي‪ .‬ﷲ ﭘه هﻐوی دنيا او آخرت کﯥ لﻌنت ک ی دی او‬ ‫ذليﻠونﮑی ﻋﺬاب يﯥ ورته تيار ک ی دی‪ -۵٨ .‬او وک ﭼﯥ مومن س ي‬ ‫او مومنﯥ ﯥ وروي بﯥ له دې ﭼﯥ هﻐوی ه ک ي وي‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫د تور ﭘورې کولو او ﮑاره ناه ﭘﯧ ی ﭘورته ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬ای نﺒﻲ‪ ،‬خپﻠو مﯧرمنو ته ووايه او خپﻠو لو و ته او مسﻠﻤانو و ته‬ ‫ووايه ﭼﯥ هﻐوی ﭘه ان خپل يﮑري ل را ﮑته ک ی‪ ،‬ﭘه دې به هﻐوی‬ ‫زر ﭘﯧژندل کﯧ ي او نه به ورول کﯧ ي‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬منافقين او هﻐه خﻠک ﭼﯥ ﭘه زړونو کﯥ يﯥ مرض دی او هﻐوی‬ ‫ﭼﯥ ﭘه مدينه کﯥ دروغ خﺒرې خپروي‪ ،‬که هﻐوی منع نه شﻲ نو موږ به‬ ‫تا د هﻐوی خﻼف يوه ورځ ودروؤ‪ .‬بيا به هﻐوی تا سره ﭘه مدينه کﯥ ډٻر‬ ‫ل ﭘاتﯥ شﻲ‪ -۶١ .‬ر ل شوي به وي‪ ،‬ﭼﯧرته ﭼﯥ وليدل شﻲ وبه نيول شﻲ‬ ‫او ﭘه بد مرګ به ووژل شﻲ‪ -۶٢ .‬دا د ﷲ دستور دی د هﻐو خﻠﮑو ﭘه‬ ‫هﮑﻠه ﭼﯥ مخﮑﯥ تﯧر شوي دي‪ .‬او تاسﯥ به د ﷲ ﭘه دستور کﯥ هﯧ بدلون‬ ‫ونه وينئ‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬خﻠک له تا د قيامت ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي‪ .‬ووايه ﭼﯥ د دې ﻋﻠﻢ‬ ‫يوازې له ﷲ سره دی‪ .‬او تاسﯥ ه خﺒر يئ‪ ،‬کﯧدای شﻲ قيامت را ن دې‬ ‫شوی وي‪ -۶۴ .‬بﯧشﮑه ﷲ منﮑران له رحﻤته لرې ک ي دي‪ .‬او د هﻐوی‬ ‫لپاره د اور لﻤﺒﯥ تيارې دي‪ -۶۵ .‬ﭘه هﻐه کﯥ به تل اوسﯧ ي‪ .‬نه به کوم‬ ‫مﻼت ی ومومﻲ او نه کوم مرستندوی‪ -۶۶ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ د دوی‬

‫‪398‬‬

‫مخونه ﭘه اور وران شﻲ‪ .‬هﻐوی به ووايﻲ‪ ،‬ای کاش‪ ،‬موږ د ﷲ اطاﻋت‬ ‫ک ی وای او موږ د رسول اطاﻋت ک ی وای‪ -۶٧ .‬او هﻐوی به وايﻲ‬ ‫ای زموږ ربه‪ ،‬موږ د خپﻠو سردارانو او خپﻠو مشرانو خﺒره ومنﻠه او‬ ‫هﻐوی موږ له ﻻرې بﯥﻻرې ک و‪ -۶٨ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬هﻐوی ته دوه‬ ‫ﭼنده ﻋﺬاب ورک ه او لوی لﻌنت ﭘرې وک ه‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ د هﻐوی خﻠﮑو ﭘه شان مه کﯧ ئ ﭼﯥ‬ ‫موسی يﯥ و وره نو ﷲ هﻐه د هﻐو خﻠﮑو له خﺒرو بري ثابت ک ‪ .‬او هﻐه‬ ‫د ﷲ ﭘه نزد باﻋزته و‪ -٧٠ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له ﷲ ووٻرٻ ئ او سﻤه‬ ‫خﺒره وک ئ‪ -٧١ .‬هﻐه به ستاسﯥ اﻋﻤال سﻢ ک ي او ستاسﯥ ناهونه به‬ ‫وب ﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه د رسول اطاﻋت وک ي هﻐه به لويه‬ ‫کاميابﻲ ومومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬موږ امانت آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ او ﻏرونو ته وړاندې ک ‪ ،‬هﻐوی يﯥ‬ ‫له ﭘورته کولو انﮑار وک او ترې ووٻرٻدل‪ ،‬او انسان ﭘورته ک ‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫هﻐه ظالﻢ او جاهل و‪ -٧٣ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ منافقو س و او منافقو‬ ‫و او مشرکو س و او مشرکو و ته جزا ورک ي‪ .‬او مومنو س و‬ ‫او مومنو و ته توجه وک ي‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫سوره سبا ‪٣۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬تﻌريف هﻐه ﷲ لره دی ﭼﯥ‪ ،‬د هﻐه دي ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي‬ ‫او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي او هﻐه لره تﻌريف دی ﭘه آخرت کﯥ او هﻐه د‬ ‫حﮑﻤت خاوند او ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٢ .‬هﻐه ﭘوهﯧ ي ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ ﻤﮑه‬ ‫کﯥ دننه دي او ه ﭼﯥ ترې بهر را ﻲ‪ ،‬او ه ﭼﯥ له آسﻤانه را ﮑته‬

‫‪399‬‬

‫کﯧ ي او ه ﭼﯥ ور ﭘورته کﯧ ي‪ .‬او هﻐه د رحﻤت لرونﮑی‪ ،‬ب ونﮑی‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٣‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ﭘه موږ قيامت نه را ﻲ‪ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ ولﯥ نه‪ .‬قسﻢ دې وي زما ﭘه ﻋالﻢالﻐيب ﭘرورد ار‪ ،‬هﻐه به حتﻤا ً ﭘه‬ ‫تاسﯥ را ﻲ‪ .‬له هﻐه د ذرې هومره شی ﭘ نه دی‪ ،‬نه ﭘه آسﻤانونو کﯥ‬ ‫او نه ﭘه ﻤﮑه‪ .‬او نه کوم شی له هﻐه وړوکی او لوی‪ ،‬م ر هﻐه ﭘه يوه‬ ‫ﭘرانيستﻲ کتاب کﯥ دي‪ -۴ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐه‪ ،‬هﻐو خﻠﮑو ته بدله‬ ‫ورک ي ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی او نﯧک کارونه يﯥ ک ي‪ .‬هﻤدا هﻐه خﻠک‬ ‫دي د ﭼا لپاره ﭼﯥ ب نه ده او د ﻋزت روزي‪ -۵ .‬او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ‬ ‫زموږ د آيتونو د ﻋاجزولو ه ه ک ې ده‪ ،‬د هﻐوی لپاره د سخت دردناک‬ ‫ﻋﺬاب دی‪ -۶ .‬او ﭼاته ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ورکول شوی‪ ،‬هﻐوی ﭘوهﯧ ي ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫تا نازل شوي هﻐه حق دی او د ﻋزيز او حﻤيد ﷲ ﻻره يﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی هﻐوی وايﻲ‪ ،‬ايا موږ تاته داسﯥ کس در و ايو‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ته خﺒر درکوي ﭼﯥ کﻠه تاسﯥ بيخﻲ مﯧده مﯧده شئ نو بيا به‬ ‫بﯧرته له سره جوړٻ ئ‪ -٨ .‬ايا هﻐه ﭘه ﷲ دروغ ت ي او که کوم ډول‬ ‫جنون لري‪ .‬بﻠﮑﯥ وک ﭼﯥ ﭘه آخرت ايﻤان نه لري هﻐوی ﭘه ﻋﺬاب او‬ ‫ﭘه خﻄرناکه ﻤراه کﯥ دي‪ -٩ .‬نو ايا هﻐوی آسﻤان او ﻤﮑﯥ ته نظر‬ ‫نه دی ک ی ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ او وروسته دي‪ .‬که موږ وﻏواړو هﻐوی‬ ‫به ﭘه ﻤﮑه ننﺒاسو يا به ﭘرې آسﻤان را وﻏور وؤ‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه‬ ‫ده د هر هﻐه بنده لپاره ﭼﯥ متوجه کﯧدونﮑی وي‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او موږ داؤد ته له خپل لوري يو لوی نﻌﻤت ورک ‪ .‬ای ﻏرونو‪،‬‬ ‫تاسﯥ هﻢ هﻐه سره ﭘه تﺒسيح کﯥ ون وک ئ‪ .‬او هﻤداسﯥ مو مرﻏانو ته‬ ‫حﮑﻢ وک ‪ .‬او موږ اوسپنه د هﻐه لپاره نرمه ک له‪ -١١ .‬ﭼﯥ ته ﭘراخه‬

‫‪400‬‬

‫زﻏرې جوړې ک ه او ک ۍ ﭘه اندازې سره ول وه او نﯧک ﻋﻤل وک ه‪.‬‬ ‫تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ هﻐه زه ورم‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او د سﻠﯧﻤان لپاره موږ باد مسخر ک ‪ ،‬د هﻐه د سهار مزل به يوه‬ ‫مياشت او د ما ام مزل يوه مياشت وو‪ .‬او موږ هﻐه لپاره د مﯧسو ﭼينه‬ ‫وبهوله‪ .‬او ﭘه جناتو کﯥ ينﻲ داسﯥ وو ﭼﯥ د خپل رب ﭘه حﮑﻢ يﯥ هﻐه‬ ‫ته کار کاوه‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ وک زموږ له حﮑﻢ سرﻏ ونه وک ي‬ ‫نو موږ به ﭘرې د اور د ﻋﺬاب خوند و ﮑوؤ‪ -١٣ .‬هﻐوی به ورته هﻐه‬ ‫ه جوړول ﭼﯥ )سﻠﯧﻤان( به ﻏو تل‪ ،‬ودان او ان ورونه‪ ،‬او د ل ن ﭘه‬ ‫شان ډن ونه او اي ﻲ دٻ ونه‪ ،‬ای آل داؤده‪ ،‬ﭘه شﮑر زارۍ ﻋﻤل وک ئ‬ ‫او زما ﭘه بنده انو کﯥ ل شﮑر زاره دي‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬بيا ﭼﯥ موږ ﭘه هﻐوی د مرګ فيﺼﻠه نافﺬه ک له نو هﯧ شﻲ هﻐوی‬ ‫)جناتو( ته د هﻐه )سﻠﯧﻤان( د م ينﯥ خﺒر ور نه ک ‪ ،‬م ر د ﻤﮑﯥ ويا ه‪،‬‬ ‫ﭼﯥ د هﻐه امساء يﯥ ووهﻠه‪ .‬نو بيا ﭼﯥ هﻐه را ولوٻده جناتو ته ﮑاره‬ ‫شوه ﭼﯥ که هﻐوی ته د ﻏيﺒو ﻋﻠﻢ وای نو د ذلت ﭘه دې مﺼيﺒت کﯥ به‬ ‫نه وای ﭘراته‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬سﺒا لپاره د هﻐه ﭘه خپل مسﮑن کﯥ ن ه وه‪ .‬دوه باﻏونه ﻲ )اړخ‬ ‫ته( او ﭼپ )اړخ ته(‪ ،‬د خپل رب له رزق وخورئ او د هﻐه شﮑر وک ئ‪.‬‬ ‫اٻسته ار او ب ونﮑی رب‪ -١۶ .‬بيا هﻐوی سرﻏ ونه وک له او موږ‬ ‫ﭘرې د بند سﯧﻼب ور ﭘرٻ ود او د هﻐوی باﻏونه مو ﭘه دوؤ داسﯥ باﻏونو‬ ‫بدل ک ل ﭼﯥ بﯥ خونده ميوې‪ ،‬شاړ بو ﻲ ﭘه کﯥ وو او و بﯧرې هﻢ‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬موږ د هﻐوی د ناشﮑرۍ بدل ورک او داسﯥ بدل موږ هﻐو ته‬ ‫ورکوؤ ﭼﯥ ناشﮑره وي‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬او موږ د هﻐوی او د هﻐوی د کﻠيو ترمن ‪ ،‬ﭘه کوم ای کﯥ ﭼﯥ‬ ‫موږ برکت اي ی وو‪ ،‬داسﯥ کﻠﻲ آباد ک ل ﭼﯥ ﮑاره کﯧدل‪ .‬او موږ د‬

‫‪401‬‬

‫هﻐوی تر من د سﻔر منزلونه و اکل‪ .‬ﭘه هﻐو شپه او ورځ ﭘه امن‬ ‫ر ﯧ ئ‪ -١٩ .‬بيا هﻐوی وويل ای زموږ ربه‪ ،‬زموږ ﭘه سﻔرونو کﯥ‬ ‫لرې والی واﭼوه‪ .‬او هﻐوی ﭘه خپﻠو ناورو ظﻠﻢ وک نو موږ هﻐوی‬ ‫افسانه ک ل او موږ هﻐوی ذرې ذرې ک ل‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ه ده د‬ ‫هر ﺻﺒر لرونﮑﻲ لپاره او شﮑر کونﮑﻲ لپاره‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او ابﻠيس ﭘه هﻐو باندې خپل ﻤان ر تيا ک ‪ .‬نو هﻐوی د ده ﭘيروي‬ ‫وک له‪ ،‬م ر د ايﻤان خاوندانو يوې ډلﯥ‪ -٢١ .‬او ابﻠيس ﭘه هﻐوی هﯧ‬ ‫اختيار نه درلود‪ ،‬م ر دا ﭼﯥ موږ هﻐه خﻠک مﻌﻠوم ک و ﭼﯥ ﭘه آخرت‬ ‫ايﻤان لري‪ ،‬له هﻐو خﻠﮑو )يﯥ جدا ک و ﭼﯥ ﭘه هﮑﻠه يﯥ شﮑﻤن دي( او‬ ‫ستا رب ﭘه هر ه ن ران دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬ووايه هﻐوی را وبولئ ﭼﯥ تاسﯥ له ﷲ بﻐير مﻌﺒودان بﻠﻠﻲ دي‪،‬‬ ‫هﻐوی نه ﭘه آسﻤانونو کﯥ ذره اختيار لري او نه ﭘه ﻤﮑه او ﭘه دې دواړو‬ ‫کﯥ د هﻐو ه ون ه نشته‪ .‬او نه يﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ وک مرستندوی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او د هﻐه ﭘه وړاندې هﯧ شﻔاﻋت نه ﭘه کارٻ ي م ر د هﻐه ﭼا لپاره‬ ‫ﭼﯥ هﻐه يﯥ اجازه ورک ي‪ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه د هﻐوی له زړونو وٻره‬ ‫ورکه شﻲ نو هﻐوی به ﭘو تنه وک ي ﭼﯥ ستا رب ه وفرمايل‪ .‬هﻐوی‬ ‫به ووايﻲ د حق خﺒرې حﮑﻢ يﯥ وک ‪ .‬او هﻐه تر ولو لوړ دی‪ ،‬تر ولو‬ ‫لوی دی‪.‬‬ ‫‪) -٢۴‬ورته( ووايه وک تاسﯥ ته له آسﻤانه او ﻤﮑﯥ رزق درکوي‪.‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ ﷲ‪ .‬او ﭘه ما او تاسﯥ کﯥ يو طرف يا ﭘه هدايت کﯥ دی يا ﭘه‬ ‫ﮑاره ﻤراه کﯥ‪ -٢۵ .‬ووايه کومه ناه ﭼﯥ موږ ک ې د هﻐﯥ ﭘو تنه‬ ‫له تاسﯥ نه کﯧ ي‪ .‬او کومه ناه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ د هﻐه ﭘو تنه به له موږه‬ ‫نه کﯧ ي‪ -٢۶ .‬ووايه ﭼﯥ زموږ رب به موږ را ول ک ي‪ ،‬بيا به زموږ‬ ‫تر من له حق سره سﻤه فيﺼﻠه وک ي‪ .‬او هﻐه د فيﺼﻠﯥ خاوند دی‪-٢٧ .‬‬

‫‪402‬‬

‫ووايه‪ ،‬ماته هﻐه را و يه ﭼﯥ تاسﯥ له ﷲ سره شريک ک ي دي‪ .‬هﯧ ﮑﻠه‬ ‫نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐه قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬او موږ ته ولو انسانانو لپاره زٻری ورکونﮑی او وٻرونﮑی لﯧ لی‬ ‫يﯥ‪ ،‬خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪ -٢٩ .‬او هﻐه وايﻲ دا وﻋده به کﻠه وي‬ ‫که ته ر تينی يﯥ‪ -٣٠ .‬ووايه ستاسﯥ لپاره د يوې خاﺻﯥ ور ﯥ وﻋده‬ ‫ده ﭼﯥ نه ترې ۍ وروسته کﯧدای شئ او نه ترې مخﮑﯥ کﯧدای شئ‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی هﻐوی وايﻲ موږ هﯧ ﮑﻠه دا قرآن نه منو او‬ ‫نه هﻐه ه ﭼﯥ له دې مخﮑﯥ دي‪ .‬او که ته هﻐه وخت و ورې کﻠه ﭼﯥ‬ ‫دا ظالﻤان د خپل رب مخﯥ ته ودرول شﻲ‪ .‬ﭘه يو بل به مﻼمتﻲ اﭼوي‪.‬‬ ‫وک ﭼﯥ کﻤزوري ل کﯧدل‪ ،‬هﻐوی به لويو ته وايﻲ ﭼﯥ که تاسﯥ نه‬ ‫وای‪ ،‬موږ به حتﻤا ً ايﻤان لرونﮑﻲ وای‪ -٣٢ .‬لويان به کﻤزورو ته واب‬ ‫ورکوي‪ .‬ايا موږ تاسﯥ له هدايته منع ک ي وئ‪ .‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ‬ ‫ته را رسﯧدلی وو‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ ﭘخپﻠه مجرمان يئ‪ -٣٣ .‬او کﻤزوري خﻠک‬ ‫به لويانو ته وايﻲ‪ ،‬نه بﻠﮑﯥ ستاسﯥ د شپﯥ او ور ﯥ ﭘه تدبيرونو‪ ،‬ﭼﯥ‬ ‫کﻠه به تاسﯥ موږ ته ويل ﭼﯥ له ﷲ سره کﻔر وک و او هﻐه سره شريﮑان‬ ‫جوړ ک و‪ .‬او هﻐوی به خپﻠه ﭘ ﯧﻤانﻲ ﭘ وي ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ﻋﺬاب وري‪.‬‬ ‫او موږ به د منﮑرانو ﭘه ﻏاړه کﯥ طوق واﭼوؤ‪ .‬هﻐوی به هﻤاﻏه بدله‬ ‫ومومﻲ ه يﯥ ﭼﯥ کول‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او موږ ﭼﯥ هر کﻠﻲ ته کوم وٻرونﮑی لﯧ لی نو د هﻐه ای خوشحاله‬ ‫خﻠﮑو دا ويﻠﻲ موږ له هﻐه ه منﮑر يو ﭼﯥ ته ورسره را لﯧ ل شوی يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬او هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ ﭘه مال او اوﻻد کﯥ زيات يو او موږ به‬ ‫هﯧ ﮑﻠه جزا نه وينو‪ -٣۶ .‬ووايه زما رب ﭼﯥ ﭼا ته وﻏواړي ډٻره روزي‬ ‫ورکوي‪ .‬او ﭼا ته ﭼﯥ وﻏواړي کﻤوي يﯥ‪ ،‬خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬او تاسﯥ مالونه او اوﻻدونه هﻐه ه نه دي ﭼﯥ ﭘه مرتﺒه کﯥ تاسﯥ‬

‫‪403‬‬

‫موږ ته را ن دې ک ي‪ ،‬الﺒته ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک ‪،‬‬ ‫داسﯥ خﻠﮑو ته د خپل ﻋﻤل دوه ﭼنده بدل دی‪ .‬او هﻐوی به باﻻخانو کﯥ‬ ‫ﭘه اطﻤينان اوسﯧ ي‪ -٣٨ .‬او وک ﭼﯥ زموږ د آيتونو ﭘه ي ه ودلو‬ ‫ل يا دي هﻐوی به ﻋﺬاب ته داخل ک ی شﻲ‪ -٣٩ .‬ووايه زما رب ﭼﯥ ﭘه‬ ‫خپﻠو بنده انو کﯥ ﭼا ته وﻏواړي ﭘراخه روزي ورکوي او ﭘه ﭼا يﯥ ﭼﯥ‬ ‫وﻏواړي تن وي يﯥ‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ هر ه مﺼرفوئ د هﻐه بدل به درکول‬ ‫کﯧ ي‪ .‬او هﻐه ﻏوره رزق ورکونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬او ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ هﻐه دوی ول را ول ک ي نو هﻐه به له‬ ‫مﻼيﮑو ﭘو تنه وک ي‪ ،‬ايا دې خﻠﮑو ستاسﯥ ﻋﺒادت کاوه‪ -۴١ .‬هﻐوی به‬ ‫ووايﻲ ستا ذات ﭘاک دی‪ ،‬زموږ اړيﮑه له تا سره ده‪ ،‬نه له دې خﻠﮑو سره‪،‬‬ ‫بﻠﮑﯥ دوی د جناتو ﻋﺒادت کاوه‪ ،‬ﭘه دوی کﯥ زياتره د هﻐوی مومنان وو‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬نو نن به ﭘه تاسﯥ کﯥ يو هﻢ نه بل ته ه رسوﻻی شﻲ او نه تاوان‪.‬‬ ‫او موږ به ظالﻤانو ته ووايو د اور خوند و ﮑئ ﭼﯥ تاسﯥ به دروغ باله‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ ﮑاره آيتونه اورول کﯧ ي نو هﻐوی‬ ‫وايﻲ ﭼﯥ دا خو هسﯥ يو س ی دی او ﻏواړي تاسﯥ له هﻐو منع ک ي‬ ‫ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘﻼر نيﮑه يﯥ ﻋﺒادت کاوه‪ .‬او هﻐوی وويل‪ ،‬دا خو يوازې‬ ‫جوړ شوي دروغ دي‪ .‬او هﻐو منﮑرانو ته ﭼﯥ کﻠه حق راﻏی نو هﻐوی‬ ‫وويل ﭼﯥ دا خو يوازې ﮑاره جادو دی‪ -۴۴ .‬او موږ هﻐوی ته کتابونه‬ ‫نه وو ورک ي ﭼﯥ هﻐوی لوستﻲ وي‪ .‬او موږ له تا مخﮑﯥ هﻐوی ته‬ ‫وٻروونﮑی نه وو لﯧ لی‪ -۴۵ .‬او تر هﻐوی مخﮑينيو هﻢ دروﻏجن بﻠﻠﻲ‬ ‫او دا د هﻐو لسﻤﯥ برخﯥ ته هﻢ نه رسﯧ ي ﭼﯥ موږ ورک ي وو‪ .‬نو‬ ‫هﻐوی زما رسوﻻن دروﻏجن وبﻠل‪ ،‬نو ن ه دی ﭘه هﻐوی باندې زما‬ ‫ﻋﺬاب‪.‬‬

‫‪404‬‬

‫‪ -۴۶‬ووايه‪ ،‬زه تاسﯥ ته د يوې خﺒرې نﺼيحت کوم‪ ،‬دا ﭼﯥ تاسﯥ د ﷲ‬ ‫لپاره ودرٻ ئ‪ ،‬دوه دوه او يو يو‪ ،‬بيا فﮑر وک ئ‪ .‬ستاسﯥ مﻠ ری جنون‬ ‫نه لري‪ ،‬هﻐه يوازې له يوه سخت ﻋﺬاب مخﮑﯥ تاسﯥ وٻروي‪-۴٧ .‬‬ ‫ووايه‪ ،‬که ما له تاسﯥ ه مﻌاوضه ﻏو تﻲ وي نو هﻐه ستاسﯥ ده‪ .‬زما‬ ‫مﻌاوضه ﷲ سره ده‪ .‬او هﻐه ﭘه هر ه واه دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬ووايه ﭼﯥ زما رب به )باطل( ﭘه حق وهﻲ‪ ،‬هﻐه ﭘه ﭘ و يزونو خﺒر‬ ‫دی‪ -۴٩ .‬ووايه ﭼﯥ حق راﻏی او باطل نه ه ﭘيدا کوي او نه يﯥ‬ ‫تﮑراروی‪ -۵٠ .‬ووايه که زه ﭘه ﻤراه کﯥ يﻢ نو زما د ﻤراه اوبال‬ ‫ﭘه ما دی او که زه ﭘه هدايت يﻢ نو د هﻐﯥ وحﯥ له وجﯥ يﻢ ﭼﯥ زما رب‬ ‫يﯥ ماته کوي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه اورٻدونﮑی‪ ،‬قريب دی‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او که ته و ورې‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی وٻرٻدلﻲ وي‪ .‬نو هﻐوی به نه شﻲ‬ ‫ت تﯧدلی او زر به نيول کﯧ ي‪ -۵٢ .‬او هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ موږ ﭘه دې‬ ‫ايﻤان راوړ‪ .‬ﭘه دومره لرې تﻠﻠو به يﯥ ن ه مومﻲ‪ -۵٣ .‬او له دې مخﮑﯥ‬ ‫هﻐوی انﮑار ک ی وو‪ .‬او له ليدلو بﻐير به يﯥ له لرې ايه خﺒرې کولﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬او د هﻐوی او د هﻐوی د ﻏو تنو ترمن به بندونه رامن ته شﻲ‪،‬‬ ‫لﮑه ن ه ﭼﯥ ﭘخوا د دوی ﭘه شان خﻠﮑو سره شوي وو‪ .‬هﻐوی ﭘه ډٻر‬ ‫تﯧرايستونﮑﻲ شک کﯥ ﭘرٻوتﻲ وو‪.‬‬ ‫سوره فاطر ‪٣۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬تﻌريف ﷲ لره دی‪ ،‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘيدا کونﮑی‪ ،‬ﭼﯥ مﻼيﮑﯥ‬ ‫يﯥ ﭘيﻐام رسونﮑﯥ ک ې ﭼﯥ وزرې لري دوه دوه او درې درې او ﻠور‬ ‫ﻠور‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭘه مخﻠوق کﯥ ه وﻏواړي زياتوﻻی يﯥ شﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ﭘه هر ه قادر دی‪ -٢ .‬ﷲ ﭼﯥ ﭘه ﭼا رحﻤت ﭘرانيزي نو هﯧ وک يﯥ‬

‫‪405‬‬

‫مخه نيونﮑی نشته‪ .‬او که هﻐه يﯥ بند ک ي نو هﯧ وک يﯥ ﭘرانيستونﮑی‬ ‫نشته‪ .‬او هﻐه قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٣‬ای خﻠﮑو‪ ،‬ﭘه ان د ﷲ احسانونه ياد ک ئ‪ .‬ايا له ﷲ بﻐير بل خالق‬ ‫شته ﭼﯥ تاسﯥ ته له آسﻤان او ﻤﮑﯥ رزق درکوي‪ .‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود‬ ‫نشته‪ .‬نو تاسﯥ له کوم ايه تﯧرو ئ‪ -۴ .‬او که دا خﻠک تا دروﻏجن بولﻲ‬ ‫نو تر تا مخﮑﯥ هﻢ ډٻر ﭘﯧﻐﻤﺒران دروﻏجن بﻠل شوي دي‪ .‬او ولﯥ ﭼارې‬ ‫ﷲ ته رجوع کونﮑﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -۵‬ای خﻠﮑو‪ ،‬بﯧشﮑه د ﷲ وﻋده حق ده‪ .‬نو د دنيا ژوند مو تﯧر نه باسﻲ‪.‬‬ ‫او نه هﻐه لوی تﯧرايستونﮑی تاسﯥ د ﷲ ﭘه هﮑﻠه تﯧرباسﻲ‪ -۶ .‬بﯧشﮑه‬ ‫شيﻄان ستاسﯥ د ﻤن دی نو تاسﯥ يﯥ د ﻤن و ئ‪ ،‬هﻐه خو خپﻠﯥ ډلﯥ‬ ‫ته خﻠک ﭘه دې خاطر ور بولﻲ ﭼﯥ هﻐوی دوزخيان شﻲ‪ -٧ .‬ﭼا ﭼﯥ‬ ‫انﮑار وک ‪ ،‬د هﻐوی لپاره سخت ﻋﺬاب دی‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ‪ ،‬او‬ ‫نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک ‪ ،‬د هﻐوی لپاره ب نه ده او لوی اجر دی‪.‬‬ ‫‪ -٨‬ايا داسﯥ کس ﭼﯥ د هﻐه بد ﻋﻤل ورته ه ودل شوی دی‪ ،‬بيا هﻐه‬ ‫هﻢ ه ﻠی دی‪ ،‬نو ﷲ ﭼﯥ وک وﻏواړي هﻐه بﯥ ﻻرې کوي او ﭼا ته‬ ‫ﭼﯥ وﻏواړي هدايت کوي‪ .‬نو ﭘه هﻐوی د افسوس کولو له وجﯥ ان مه‬ ‫هﻼکوه‪ .‬ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ هﻐوی ه کوي‪.‬‬ ‫‪ -٩‬او ﷲ دی ﭼﯥ بادونه )هوا انﯥ( ل وي‪ .‬بيا هﻐه وري ﯥ ﭘورته کوي‪.‬‬ ‫بيا هﻐه موږ د يوه م ه وطن خوا ته وړو‪ .‬نو موږ ﭘه دې )وري و( م ه‬ ‫شوې ﻤﮑه له مرګ وروسته بﯧرته ژوندۍ ک له‪ .‬هﻤداسﯥ به بيا را‬ ‫ژوندي کﯧدل وي‪ -١٠ .‬وک ﭼﯥ ﻋزت ﻏواړي نو ﻋزت ول ﷲ لره‬ ‫دی‪ .‬ﭘاکﯥ خﺒرې د هﻐه ﭘر لور ور خﯧژي او نﯧک ﻋﻤل هﻐه ﭘورته کوي‪.‬‬ ‫او وک ﭼﯥ بد تدبيرونه کوي د هﻐوی لپاره سخت ﻋﺬاب دی او د هﻐوی‬ ‫تدبيرونه به له من ه ﻲ‪.‬‬

‫‪406‬‬

‫‪ -١١‬او ﷲ تاسﯥ له خاورې ﭘيدا ک ي يئ‪ .‬بيا د اوبو له ا ﮑﻲ‪ ،‬بيا يﯥ‬ ‫تاسﯥ جوړې جوړې ک ئ‪ .‬او هﯧ يوه ه نه اميدواره کﯧ ي او نه‬ ‫زٻ ون کوي م ر د هﻐه ﭘه ﻋﻠﻢ سره‪ .‬او نه وک اوږد ﻋﻤر لرونﮑی‬ ‫اوږد ﻋﻤر مومﻲ او نه د ﭼا ﻋﻤر کﻤﯧ ي‪ ،‬م ر هﻐه ﭘه يوه کتاب کﯥ ثﺒت‬ ‫دي‪ .‬بﯧشﮑه دا ﷲ ته آسانه ده‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او دواړه سيندونه يو ډول نه دي‪ .‬دا خوږ دی‪ ،‬د تندې ماتونﮑی‪ ،‬د‬ ‫ﻠو لپاره خوندور او دا تريﺦ مال ين دی‪ .‬او تاسﯥ له دواړو تازه ﻏو ه‬ ‫خورئ او د سين ار يزونه را وباسئ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ اﭼوئ‪ .‬او تاسﯥ‬ ‫ک ت ورئ ﭼﯥ دا يري او مزل ﭘه کﯥ کوي‪ .‬د دې لپاره ﭼﯥ تاسﯥ د‬ ‫هﻐه فضل ول وئ او د دې لپاره ﭼﯥ تاسﯥ شﮑر وباسئ‪ -١٣ .‬او هﻐه شپه‬ ‫ﭘه ور ﯥ داخﻠوي او ورځ ﭘه شپﯥ داخﻠوي‪ .‬او هﻐه لﻤر او سپوږم‬ ‫مسخر ک ي دي‪ .‬هر يو ﭘه يوه اکل شوي وخت ﭼﻠﯧ ي‪ .‬دا ﷲ دی ستاسﯥ‬ ‫رب‪ ،‬د هﻐه لره ﭘاﭼاهﻲ ده‪ .‬او له هﻐه بﻐير ﭼﯥ تاسﯥ وک را بولئ‬ ‫هﻐوی د کجوري د زړي د ﭘو ﮑﻲ هومره د يوه سپک شﻲ مالﮑان هﻢ نه‬ ‫دي‪ -١۴ .‬که تاسﯥ هﻐوی را وبولئ هﻐوی ستاسﯥ فرياد نه شﻲ اورٻدی‪.‬‬ ‫او که يﯥ واوري نو ستاسﯥ فرياد ته رسيد ﻲ نه شﻲ کوﻻی‪ .‬او هﻐوی‬ ‫به د قيامت ﭘه ورځ ستاسﯥ له شرکه انﮑار وک ي‪ .‬او د يوه باخﺒر ﭘه شان‬ ‫يﯥ هﯧ وک تاسﯥ ته نه شﻲ ويﻼی‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬ای خﻠﮑو‪ ،‬تاسﯥ ﷲ ته محتاج يئ او ﷲ بﯥ نيازه دی‪ ،‬د تﻌريف‬ ‫خاوند دی‪ -١۶ .‬که هﻐه وﻏواړي نو تاسﯥ به يوسﻲ او يو نوی مخﻠوق‬ ‫به راوړي‪ -١٧ .‬دا ﷲ ته سخته نه ده‪ -١٨ .‬او هﯧ وک ﭘورته کونﮑی به‬ ‫د بل ﭘﯧ ی ﭘورته نه ک ي‪ .‬او که کوم د دروند ﭘﯧ ﻲ خاوند د خپل ﭘﯧ ﻲ‬ ‫ﭘورته کولو لپاره وک را وبولﻲ‪ ،‬نو له هﻐه به يوه ذره هﻢ ﭘورته نه‬ ‫شﻲ‪ ،‬ا ر که خپﻠوان يﯥ هﻢ وي‪ .‬نو ته يوازې هﻐه خﻠک وٻرولی شﯥ ﭼﯥ‬

‫‪407‬‬

‫له ليدلو بﻐير له خپل رب نه وٻرٻ ي او لﻤون قايﻤوي‪ .‬او وک ﭼﯥ‬ ‫ﭘاک وي د ان لپاره ﭘاک وي او ﷲ ته بﯧرته ستنﯧدل دي‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او ړوند او بينا سره برابر نه دي‪ -٢٠ .‬او نه تياره او ر ا‪ -٢١ .‬او‬ ‫نه سيوری او لﻤر‪ -٢٢ .‬او ژوندی او م ی سره نه شﻲ سﻤﯧدﻻی‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ يﯥ ﭘه هﻐه ﭼا اوروي ﭼﯥ هﻐه يﯥ ﻏواړي‪ .‬او ته يﯥ هﻐوی ته نه شﯥ‬ ‫اوروﻻی ﭼﯥ ﭘه قﺒرونو کﯥ دي‪ -٢٣ .‬ته خو يوازې خﺒرداری ورکونﮑی‬ ‫يﯥ‪ -٢۴ .‬موږ ته له حق سره لﯧ لی يﯥ‪ .‬زٻری ورکونﮑی او وٻرونﮑی‪.‬‬ ‫او هﯧ داسﯥ امت نشته ﭼﯥ کوم وٻرونﮑی ﭘه کﯥ نه وي ورﻏﻠی‪-٢۵ .‬‬ ‫او که دا خﻠک تا دروﻏجن بولﻲ نو له دوی مخﮑﯥ ﭼﯥ کوم خﻠک وو‪،‬‬ ‫هﻐوی هﻢ دروﻏجن بﻠﻠﻲ‪ .‬هﻐوی ته ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ﮑاره دﻻيل او ﺻحيﻔﯥ‬ ‫او رو انه کتاب راوړ‪ -٢۶ .‬بيا ﭼﯥ ﭼا ونه منل هﻐوی ما ونيول‪ ،‬نو‬ ‫و وره ﭼﯥ ﭘه هﻐوی زما ﻋﺬاب ن ه شو‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬ايا تا نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﷲ له آسﻤانه اوبه را ﮑته ک ي دي‪ .‬بيا موږ‬ ‫له هﻐﯥ د بﯧﻼبﯧﻠو رن ونونو ميوې ﭘيدا ک ې‪ .‬او ﭘه ﻏرونو کﯥ هﻢ سپينﯥ‬ ‫او سرې‪ ،‬بﯧﻼبﯧل رن ه و ﯥ دي او تﮑﯥ تورې هﻢ‪ -٢٨ .‬او هﻤداسﯥ د‬ ‫انسانانو او ناورو او ارويو هﻢ بﯧﻼبﯧل رن ونه دي‪ .‬له ﷲ د هﻐه ﭘه‬ ‫بنده انو کﯥ يوازې هﻐوی وٻرٻ ي ﭼﯥ د ﻋﻠﻢ خاوندان دي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫قوي دی‪ ،‬ب ونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬وک ﭼﯥ د ﷲ کتاب لولﻲ او لﻤون قايﻤوي او ه ﭼﯥ موږ ور‬ ‫ﻋﻄا ک ي له هﻐﯥ ﭘ او ﮑاره مﺼرف کوي‪ ،‬هﻐوی د داسﯥ تجارت‬ ‫ﭘه تﻤه دي ﭼﯥ هﯧ ﮑﻠه به تاوان نه کوي‪ -٣٠ .‬ﭼﯥ ﷲ هﻐوی ته ﭘوره‬ ‫اجر ورک ي‪ .‬او هﻐوی ته يﯥ ﭘه خپل فضل ﻻ ډٻر ک ي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫ب ونﮑی دی‪ ،‬قدردان دی‪ -٣١ .‬او موږ ﭼﯥ تاته کوم کتاب وحﯥ ک ی‬

‫‪408‬‬

‫هﻐه حق دی‪ ،‬د هﻐو تﺼديقونﮑی دی ﭼﯥ تر ده مخﮑﯥ موجود دي‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ﷲ د خپﻠو بنده انو خﺒر لرونﮑی‪ ،‬ليدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬بيا موږ د کتاب وارثان هﻐه خﻠک ک ل ﭼﯥ موږ ﭘه خپﻠو بنده انو‬ ‫کﯥ ﻏوره ک ل‪ .‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ ﭘه خپﻠو انونو ظالﻤان دي او‬ ‫ينﯥ ﭘه من نﻲ حالت کﯥ دي‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ د ﷲ ﭘه توفيق ﭘه‬ ‫ﯧ و کﯥ مخﮑﯥ دي‪ .‬هﻤدا تر ولو لوی فضل دی‪ -٣٣ .‬تﻠپاتﯥ باﻏونه‬ ‫دي ﭼﯥ دا خﻠک به ور ننو ﻲ‪ ،‬هﻠته به ورته د سرو زرو ب ﻲ او‬ ‫مرﻏﻠرې اﭼول کﯧ ي او هﻠته به يﯥ جامﯥ د ورٻ ﻤو وي‪ -٣۴ .‬او هﻐوی‬ ‫به وايﻲ‪ ،‬د ﷲ شﮑر دی ﭼﯥ موږ يﯥ له ﻏﻤه لرې ک و‪ .‬بﯧشﮑه زموږ رب‬ ‫ب ونﮑی او قدر کونﮑی دی‪ -٣۵ .‬هﻐه ﭼﯥ موږ يﯥ ﭘه خپل فضل د اوسﯧدو‬ ‫لپاره داسﯥ ای ته راوستﻲ وو‪ ،‬ﭼﯥ نه به ﭘه کﯥ کوم تﮑﻠيف را رسﯧ ي‬ ‫او نه به ست يا را ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک د هﻐوی لپاره د دوزخ اور دی‪ ،‬نه به يﯥ اجل‬ ‫را ﻲ ﭼﯥ م ه شﻲ او نه به ترې د دوزخ ﻋﺬاب سپه کﯧ ي‪ .‬موږ هر‬ ‫منﮑر ته هﻤداسﯥ جزا ورکوؤ‪ -٣٧ .‬او هﻐه خﻠک به ﭘه )دوزخ( کﯥ‬ ‫ﭼيﻐﯥ وهﻲ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ وباسه‪ .‬موږ به نﯧک ﻋﻤل وک و‪ ،‬له هﻐه‬ ‫بدل ﭼﯥ موږ ﭘخوا کول‪ .‬ايا موږ تاسﯥ ته دومره ﻋﻤر نه وو درک ی ﭼﯥ‬ ‫ﭼا ﭘوهﯧدل ﻏو تل هﻐوی ﭘه کﯥ ﭘوهﯧدی شول‪ .‬او تاسﯥ ته وٻرونﮑی‬ ‫راﻏی‪ .‬اوس زﻏﻤئ ﭼﯥ د ظالﻤانو هﯧ مرستندوی نشته‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او ﷲ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘه ﻏيﺒو ﭘوه دی‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د زړه ﭘه‬ ‫خﺒرو هﻢ خﺒر دی‪ -٣٩ .‬هﻐه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه ﻤﮑه آباد ک ئ‪ .‬نو‬ ‫وک ﭼﯥ انﮑار وک ي د هﻐه انﮑار به ﭘه هﻤاﻏه ﭘرٻو ﻲ‪ .‬او د منﮑرانو‬ ‫لپاره د هﻐوی انﮑار‪ ،‬د هﻐوی د رب ﭘه نزد‪ ،‬يوازې د نارضايت د زياتﯧدو‬

‫‪409‬‬

‫ﻻمل کﯧ ي‪ .‬او منﮑرانو لپاره به د هﻐوی انﮑار‪ ،‬د هﻐوی خپل تاوان‬ ‫زيات ک ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬ووايه‪ ،‬تاسﯥ ل خپل شريﮑان و ورئ ﭼﯥ له ﷲ بﻐير يﯥ را بولئ‪،‬‬ ‫ماته را و ايئ ﭼﯥ هﻐوی له ﻤﮑﯥ کوم شی جوړ ک ی دی‪ .‬يا د هﻐوی‬ ‫ﭘه آسﻤان کﯥ برخه ده‪ .‬ايا موږ هﻐوی ته کوم کتاب ورک ی ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫د خﺒرو‬ ‫يﯥ ﭘه کوم دليل دي‪ ،‬بﻠﮑﯥ دا ظالﻤان يو بل سره يوازې د‬ ‫وﻋدې کوي‪ -۴١ .‬بﯧشﮑه ﷲ آسﻤانونه او ﻤﮑه نيولﻲ ﭼﯥ )له خپل ايه(‬ ‫ونه خو ﯧ ي‪ .‬او که هﻐه وخو ﯧ ي نو له هﻐه )ﷲ( بﻐير يﯥ بل وک‬ ‫نه شﻲ نيوﻻی‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د زﻏﻢ خاوند دی‪ ،‬ب ونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬او هﻐوی ﭘه تاکيد سره ﭘه ﷲ قسﻤونه ک ي وو ﭼﯥ که وٻرونﮑی‬ ‫ورته راﻏی نو هﻐوی به تر بل هر امت ډٻر هدايت منونﮑﻲ وي‪ .‬بيا ﭼﯥ‬ ‫کﻠه هﻐوی ته وٻرونﮑی راﻏی نو د هﻐوی يوازې بﯧزاري زياته شوه‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬ﭘه ﻤﮑه ان لوی ل‪ ،‬او بد تدبيرونه کول‪ .‬او د بد تدبير اوبال‬ ‫خو يوازې ﭘه بد تدبير کونﮑو ﻏور ﯧ ي‪ .‬نو ايا دوی داسﯥ دستور ته ﭘه‬ ‫تﻤه دي ﭼﯥ د ﭘخوانيو خﻠﮑو ﭘه هﮑﻠه واضح شو‪ .‬نو تاسﯥ به د ﷲ ﭘه‬ ‫دستور کﯥ نه کوم بدلون ومومئ او نه به د ﷲ دستور و ن ولی شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬ايا دا خﻠک ﭘه ﻤﮑه نه دي ر ﯧدلﻲ ﭼﯥ ليدلی يﯥ وای‪ ،‬د هﻐو‬ ‫خﻠﮑو انجام ن ه شو ﭼﯥ تر دوی مخﮑﯥ تﯧر شوي دي‪ ،‬او هﻐوی ﭘه‬ ‫قوت کﯥ تر دوی زيات وو‪ .‬او ﷲ داسﯥ نه دی ﭼﯥ ه يﯥ ﻋاجز ک ی‬ ‫شﻲ‪ ،‬نه ﭘه آسﻤانونو کﯥ او نه ﭘه ﻤﮑه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د ﻋﻠﻢ خاوند دی‪ ،‬د‬ ‫قدرت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او ﷲ خﻠک د هﻐوی د ﻋﻤﻠونو له وجﯥ نيوﻻی نو ﭘه ﻤﮑه به يﯥ‬ ‫يو ژوندی هﻢ نه وای ﭘري ی‪ ،‬خو هﻐه تر يوه اکﻠﻲ وخته مهﻠت ورکوي‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ د هﻐوی موده ﭘوره شﻲ نو ﷲ خپل بنده ان ﭘخپﻠه وري‪.‬‬

‫‪410‬‬

‫سوره يس ‪٣۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬يس‪ .٢ .‬قسﻢ دی ﭘه باحﮑﻤته قرآن‪ -٣ .‬بﯧشﮑه ته ﭘه رسوﻻنو کﯥ يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۴‬ﭘه ډٻره سﻤه ﻻره‪ -۵ .‬دا د ﻋزيز او رحيﻢ رب له لوري نازل شوی‬ ‫دی‪ -۶ .‬ﭼﯥ ته هﻐوی ووٻروې ﭼﯥ ﭘخوانﻲ )خﻠک( يﯥ نه دي وٻرول‬ ‫شوي‪ .‬نو هﻐوی بﯥ خﺒره دي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬ﭘه هﻐوی کﯥ زياترو باندې خﺒره ثابته شوې ده نو هﻐوی ايﻤان نه‬ ‫راوړي‪ -٨ .‬موږ د هﻐوی ﭘه ﻏاړو کﯥ طوق اﭼولی دی‪ .‬هﻐه يﯥ زنو ته‬ ‫ﭘورته شوی او د هﻐوی سرونه ﭘورته کﯧ ي‪ -٩ .‬او موږ د هﻐوی مخﯥ‬ ‫ته هﻢ يو بند جوړ ک ی او د هﻐوی شا ته مو هﻢ يو بند جوړ ک ی دی‪.‬‬ ‫بيا موږ هﻐوی ﭘ ک ي نو هﻐوی نه شﻲ ليدﻻی‪ .١٠ .‬او د هﻐوی لپاره‬ ‫يو ډول ده‪ ،‬که ته يﯥ ووٻروې که نه‪ ،‬ايﻤان نه راوړي‪ -١١ .‬ته يوازې‬ ‫هﻐه وک وٻرولی شﯥ ﭼﯥ ﭘه نﺼيحت ﻻړ شﻲ او له ﷲ بﯥ ليدلو‬ ‫ووٻرٻ ي‪ .‬نو داسﯥ کس ته د ب نﯥ او باﻋزته ثواب زٻری ورک ه‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬يقينا ً موږ به م ي را ژوندي ک و‪ .‬او موږ هﻐه ليﮑو ه ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫له انه مخﮑﯥ لﯧ لﻲ وو ه يﯥ ﭼﯥ شاته ﭘري ﻲ دي‪ .‬او موږ هر ه ﭘه‬ ‫يوه ﭘرانيستﻲ کتاب کﯥ ثﺒت ک ي دي‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬او هﻐوی ته د هﻐه کﻠﻲ مثال ووايه ﭼﯥ زموږ رسوﻻن ورته راﻏﻠل‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬سره د دې ﭼﯥ موږ هﻐوی ته دوه رسوﻻن ولﯧ ل نو هﻐوی دواړه‬ ‫دروﻏجن وبﻠل‪ ،‬بيا مو ﭘه دريﻢ د هﻐو )دوؤ( تائيد وک ‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ‬ ‫موږ تاسﯥ ته را لﯧ ل شوي يو‪ -١۵ .‬خﻠﮑو وويل ﭼﯥ تاسﯥ خو زموږ‬ ‫ﻏوندې انسانان يئ او رحﻤان داسﯥ ه نه دي نازل ک ي‪ ،‬تاسﯥ هسﯥ‬ ‫دروغ وايئ‪ -١۶ .‬هﻐوی وويل زموږ رب ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ موږ بﯧشﮑه تاسﯥ‬

‫‪411‬‬

‫ته را لﯧ ل شوي يو‪ -١٧ .‬او زموږ مسووليت خو يوازې ﭘه ﮑاره ډول‬ ‫)ﭘيﻐام( رسول دي‪ -١٨ .‬خﻠﮑو وويل ﭼﯥ موږ خو تاسﯥ منحوس و‪ ،‬که‬ ‫تاسﯥ منع نه شوئ نو موږ به مو سن سار ک و او زموږ له اړخه به سخت‬ ‫تﮑﻠيف در ورسﯧ ي‪ -١٩ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ستاسﯥ نحوست له تاسﯥ سره‬ ‫دی‪ ،‬ايا يوازې ﭘه دومره خﺒره ﭼﯥ تاسﯥ ته نﺼيحت وشو‪ .‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ‬ ‫له حده وتونﮑﻲ خﻠک يئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او د ار له لرې سيﻤﯥ يو کس ﭘه من ه راﻏی‪ .‬هﻐه وويل‪ ،‬ای زما‬ ‫قومه‪ ،‬د رسوﻻنو ﭘيروي وک ئ‪ -٢١ .‬د هﻐو خﻠﮑو ﭘيروي وک ئ ﭼﯥ له‬ ‫تاسﯥ ه بدله نه ﻏواړي‪ .‬او هﻐوی ﭘه سﻤه ﻻر دي‪.‬‬ ‫٭ ‪ -٢٢‬او زه د هﻐه ذات ﻋﺒادت ولﯥ ونه ک م ﭼﯥ زه يﯥ ﭘيدا ک ی يﻢ او‬ ‫هﻐه ته به تاسﯥ ول ور ستنﯧ ئ‪ -٢٣ .‬ايا زه له هﻐه بﻐير نور مﻌﺒودان‬ ‫ک م‪ .‬که رحﻤان )ذات( ماته کوم تﮑﻠيف را رسوي نو د دوی )شريﮑانو(‬ ‫شﻔاﻋت به زما ﭘه کار نه شﻲ او نه به دوی ما خﻼص ک ی شﻲ‪-٢۴ .‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه وخت به زه ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ يﻢ‪ -٢۵ .‬ما ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫ﭘه رب ايﻤان راوړی نو تاسﯥ هﻢ زما خﺒره واورئ‪ -٢۶ .‬ارشاد وشو‬ ‫ﭼﯥ جنت ته ننو ئ‪ .‬هﻐه وويل‪ ،‬کاشﮑﯥ زما قوم ﭘوهﯧدای‪ -٢٧ .‬ﭼﯥ زما‬ ‫رب زه ب ﻠی يﻢ او زه يﯥ د ﻋزت ﭘه خاوندانو کﯥ شامل ک ی يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬او له هﻐه وروسته موږ د هﻐه ﭘه قوم له آسﻤانه ﭘوځ را ﮑته نه‬ ‫ک ‪ ،‬او موږ ﭘورځ نه را ﮑته کاوه‪ -٢٩ .‬بس يوه ﭼاودنه وشوه او هﻐوی‬ ‫له هر ه خﻼص شول‪ -٣٠ .‬افسوس دی ﭘه هﻐو بنده انو‪ ،‬هر رسول‬ ‫ﭼﯥ ورته راﻏی هﻐوی ور ﭘورې خندا انﯥ کولﯥ‪ -٣١ .‬ايا هﻐوی ونه‬ ‫ليدل ﭼﯥ موږ له هﻐوی مخﮑﯥ ومره قومونه هﻼک ک ل‪ .‬اوس هﻐوی‬ ‫بﯧرته د دوی طرف ته نه را ﻲ‪ -٣٢ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ داسﯥ يو هﻢ نشته‬ ‫ﭼﯥ را ول نه شﻲ او موږ ته را حاضر نه شﻲ‪.‬‬

‫‪412‬‬

‫‪ -٣٣‬او يوه ن ه د هﻐوی لپاره م ه ﻤﮑه ده‪ .‬موږ هﻐه ژوندۍ ک له او‬ ‫ﻏﻠَه را وويسته‪ .‬نو هﻐوی ترې خوراک کوي‪ -٣۴ .‬او له هﻐﯥ‬ ‫له هﻐﯥ مو َ‬ ‫موږ د کجورو او ان ورو باﻏونه جوړ ک ل‪ .‬او له هﻐﯥ موږ ﭼينﯥ روانﯥ‬ ‫ک لﯥ‪ -٣۵ .‬ﭼﯥ خﻠک ترې ميوې وخوري‪ .‬او دا د هﻐوی ﻻسونو نه دي‬ ‫جوړ ک ي‪ .‬نو ايا هﻐوی شﮑر نه وباسﻲ‪ -٣۶ .‬ﭘاک دی هﻐه ذات ﭼﯥ د‬ ‫هر ه جوړې يﯥ ﭘيدا ک ې‪ .‬له هﻐﯥ هﻢ ﭼﯥ ﻤﮑه يﯥ را شنه کوي او‬ ‫ﭘخپﻠه د هﻐوی له من ه هﻢ‪ .‬او له هﻐو هﻢ ﭼﯥ هﻐوی يﯥ نه ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬او يوه ن ه د هﻐوی لپاره شپه ده‪ ،‬موږ له هﻐوی ورځ را کاږو نو‬ ‫هﻐوی ﭘه تياره کﯥ ﭘاتﯥ شﻲ‪ -٣٨ .‬او لﻤر‪ ،‬هﻐه ﭘه خپﻠه اکل شوې ﻻره‬ ‫ﻲ‪ .‬او دا د ﻋزيز او ﻋﻠيﻢ )ذات( اکل شوې اندازه ده‪ -٣٩ .‬او د سپوږم‬ ‫لپاره موږ منزلونه اکﻠﻲ دي‪ ،‬تر دې ﭼﯥ هﻐه داسﯥ ﭘاتﯥ کﯧ ي لﮑه د‬ ‫کجورې زړه ان ه‪ -۴٠ .‬نه لﻤر دا وس لري ﭼﯥ سپوږم را ونيسﻲ او‬ ‫نه شپه له ور ﯥ مخﮑﯥ راتﻠﻠی شﻲ‪ .‬او ول ﭘه يوه دائره کﯥ ر ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او د هﻐوی لپاره يوه ن ه دا ده ﭼﯥ موږ د هﻐوی نسل ﭘه ډکو ک تيو‬ ‫کﯥ سپور ک ‪ -۴٢ .‬او موږ د هﻐوی لپاره د هﻐﯥ )ک ت ( ﭘه شان نور‬ ‫شيان ﭘيدا ک ي ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې سپرٻ ي‪ -۴٣ .‬او که موږ وﻏواړو هﻐوی‬ ‫ﻏرقوؤ‪ ،‬بيا به نه وک د هﻐوی د فرياد اورٻدونﮑی وي او نه به هﻐوی‬ ‫وساتﻠی شﻲ‪ -۴۴ .‬خو دا زموږ رحﻤت دی او تر يوه اکﻠﻲ وخته ه‬ ‫ورکول دي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ له هﻐه ووٻرٻ ئ ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫مﺦ کﯥ دی او ستاسﯥ شا ته دی ﭼﯥ رحﻢ در باندې وشﻲ‪ -۴۶ .‬او دوی‬ ‫ته دخپل رب له دليﻠونو نه هﯧ دليل نه را ﻲ‪ ،‬م ر دوی له هﻐو نه مﺦ‬ ‫ر ونكﻲ دي‪ -۴٧ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ ته ه‬ ‫درک ي‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ مﺼرف وک ئ نو ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی هﻐوی د ايﻤان‬

‫‪413‬‬

‫خاوندانو ته وايﻲ ايا موږ ﭘه داسﯥ خﻠﮑو وخورو ﭼﯥ که ﷲ ﻏو تی وای‬ ‫ﭘخپﻠه به يﯥ ﭘرې خوړلﻲ وای‪ .‬ايا تاسﯥ ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ يئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا وﻋده به کﻠه وي که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪-۴٩ .‬‬ ‫هﻐه خﻠک د يوه نا اﭘﻲ ک نګ ﻻرې اري ﭼﯥ هﻐوی به ونيسﻲ‪ .‬او‬ ‫هﻐوی به هﻤداسﯥ جن ﯧ ي‪ -۵٠ .‬بيا به نه کوم وﺻيت کوﻻی شﻲ او نه‬ ‫به خپﻠو خﻠﮑو ته ستنﯧدی شﻲ‪ -۵١ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﺻور )شپﯧﻠ ( ﭘوو شﻲ‬ ‫نو دوی به سﻤدستﻲ له قﺒرونو خپل رب ته روان شﻲ‪ -۵٢ .‬هﻐوی به‬ ‫وايﻲ‪ ،‬های افسوس‪ ،‬موږ ﭼا له خپﻠو قﺒرونو را ﭘورته ک و دا هﻐه دي‬ ‫ﭼﯥ رحﻤان يﯥ وﻋده ک ې وه او ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ر تيا ويﻠﻲ وو‪ -۵٣ .‬دا به يو‬ ‫نا اﭘﻲ ک نګ وي‪ ،‬بيا به يو ول ﭘه ه موږ ته را حاضر شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵۴‬نو نن ورځ به ﭘه ﭼا ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪ ،‬او تاسﯥ ته به د هﻐه ه بدله‬ ‫درکول کﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ کول‪ -۵۵ .‬بﯧشﮑه جنتيان به ﭘه خپل مﺼروفيت‬ ‫کﯥ خوشحاله وي‪ -۵۶ .‬هﻐوی او د هﻐوی مﯧرمنﯥ به سيوري ته ﭘه‬ ‫ﭘالن ونو کﯥ ډډه وهﻠﻲ ناست وي‪ -۵٧ .‬د هﻐوی لپاره به هﻠته مﯧوې وي‬ ‫او د هﻐوی لپاره به هﻠته هﻐه ول شيان وي ﭼﯥ ﻏواړي يﯥ‪ -۵٨ .‬ﭘه‬ ‫هﻐوی به سﻼم ويل کﯧ ي د مهربان رب له طرفه‪.‬‬ ‫‪ -۵٩‬او ای مجرمانو‪ ،‬نن تاسﯥ جدا شئ‪ -۶٠ .‬ای د آدم اوﻻده‪ ،‬ايا ما ﭘه‬ ‫تا ين ار نه وو ک ی ﭼﯥ د شيﻄان ﻋﺒادت مه کوه‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ستا ﮑاره‬ ‫د ﻤن دی‪ -۶١ .‬او دا ﭼﯥ ته زما ﻋﺒادت کاوه‪ ،‬هﻤدا سﻤه ﻻر ده‪ -۶٢ .‬او‬ ‫هﻐه ﭘه تاسﯥ کﯥ يوه لويه ډله ﻤراه ک له‪ .‬نو ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪-۶٣ .‬‬ ‫دا جهنﻢ دی‪ ،‬ﭼﯥ له تاسﯥ سره يﯥ وﻋده کﯧدله‪ -۶۴ .‬اوس د خپل کﻔر ﭘه‬ ‫بدل کﯥ دې ته ننو ئ‪ -۶۵ .‬نن به موږ د هﻐوی ﭘه خوله مهر ول وؤ او‬ ‫د هﻐوی ﻻسونه به موږ سره خﺒرې وک ي او د هﻐوی ﭘ ﯥ به واهﻲ‬ ‫ورک ي ﭼﯥ دې خﻠﮑو ه کول‪.‬‬

‫‪414‬‬

‫‪ -۶۶‬او که موږ ﻏو تی وای د هﻐوی ستر ﯥ مو ختﻤولﯥ‪ .‬بيا که هﻐوی‬ ‫ﻻرې ته من ې را وهﻠی نو ن ه به يﯥ ليدﻻی‪ -۶٧ .‬او که موږ ﻏو تی‬ ‫وای نو د هﻐوی هرې به مو هﻠته بدلﯥ ک ې وای‪ ،‬نو نه به مﺦ ته تﻠﻼی‬ ‫شوی او نه شا ته ر ﯧدﻻی شوی‪ -۶٨ .‬او موږ ﭼﯥ د ﭼا ﻋﻤر زٻاتوؤ‬ ‫نو هﻐه بﯧرته د هﻐه ﭘيدا کﯧدو خوا ته وړو‪ .‬ايا هﻐوی نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬او موږ ده )ﭘﯧﻐﻤﺒر( ته شاﻋري نه ده ودلﯥ او نه له ده سره مناسﺒه‬ ‫ده‪ .‬او دا خو يوازې يو نﺼيحت دی او واضح قرآن دی‪ -٧٠ .‬د دې لپاره‬ ‫ﭼﯥ دا هﻐه کس خﺒردار ک ي ﭼﯥ ژوندی وي او ﭘه انﮑار کونﮑو حجت‬ ‫قايﻢ شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬ايا هﻐوی نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ موږ ﭘه خپﻠو ﻻسو جوړو شويو شيانو‬ ‫کﯥ هﻐوی ته اروي ﭘيدا ک ي‪ ،‬نو هﻐوی يﯥ مالﮑان دي‪ -٧٢ .‬او موږ‬ ‫هﻐه ) اروي( د دوی تابع ک ي‪ ،‬نو ينﻲ ﭘه کﯥ سپرل )لپاره( دي او‬ ‫ينﯥ دوی خوري‪ -٧٣ .‬او ﭘه هﻐوی ) ارويو( کﯥ دوی ته ﯥ دي او‬ ‫د اک يزونه هﻢ‪ ،‬نو ايا هﻐوی شﮑر نه وباسﻲ‪ -٧۴ .‬او هﻐوی له ﷲ‬ ‫بﻐير نور مﻌﺒودان جوړ ک ل ﭼﯥ کﯧدای شﻲ مرسته ورسره وشﻲ‪-٧۵ .‬‬ ‫خو هﻐه )مﻌﺒودان( دوی سره مرسته نه شﻲ کوﻻی‪ ،‬او هﻐوی به د دوی‬ ‫د ل ﮑر ﭘه تو ه حاضر ک ی شﻲ‪ -٧۶ .‬نو د هﻐوی ﭘه خﺒره ته خﻔه مه‬ ‫شﯥ‪ ،‬موږ ﭘوهﯧ و ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﭘ وي او هﻐه ه ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫يﯥ ﮑاره کوي‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬ايا انسان نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ هﻐه موږ له يوه ا ﮑﻲ ﭘيدا ک ی‪ ،‬بيا‬ ‫هﻐه زر جن ﯧرک شو‪ -٧٨ .‬او هﻐه زموږ ﭘر وړاندې خﺒرې کوي او‬ ‫خپل ﭘيداٻ ت ترې هﯧر شو‪ .‬هﻐوی وايﻲ ه وکﻲ به وک را ژوندي‬ ‫ک ي سره د دې ﭼﯥ هﻐه به بوسه شوي وي‪ -٧٩ .‬ووايه‪ ،‬هﻐه به يﯥ را‬ ‫ژوندي ک ي ﭼﯥ ﭘه لوم ي ل يﯥ ﭘيدا ک ل‪ .‬او هﻐه ﭘه هر ډول ﭘيدا‬

‫‪415‬‬

‫کولو ﭘوهﯧ ي‪ ٨٠ .‬هﻐه دی ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ له شنﯥ ونﯥ اور ﭘيدا ک ‪.‬‬ ‫بيا تاسﯥ ﭘه هﻐه اور بﻠوئ‪ -٨١ .‬ايا ﭼا ﭼﯥ اسﻤانونه او ﻤﮑه ﭘيدا ک ل‪،‬‬ ‫هﻐه ﭘه دې قادر نه دی ﭼﯥ د هﻐو ﭘه شان )نور( ﭘيدا ک ي‪ .‬هو هﻐه قادر‬ ‫دی‪ .‬او هﻐه اﺻﻠﻲ ﭘيدا کونﮑی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٨٢ .‬د هﻐه مﻌامﻠه خو‬ ‫داسﯥ ده ﭼﯥ کﻠه د يوه يز اراده وک ي نو وايﻲ ﭼﯥ وشه‪ ،‬هﻐه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬نو‪ ،‬ﭘاک دی هﻐه ذات ﭼﯥ ﭘه ﻻس کﯥ يﯥ د هر ه اختيار دی او‬ ‫هﻐه ته به تاسﯥ ستنﯧ ئ‪.‬‬ ‫سوره الصافات ‪٣٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه قﻄار قﻄار ﺻف وﻻړو مﻼيﮑو‪ -٢ ،‬بيا )د شيﻄانانو( ﭘه‬ ‫سختو ر ونﮑو ‪ -٣ .‬بيا ﭘه هﻐو ﭼﯥ نﺼيحت کونﮑﯥ دي‪ -۴ .‬ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫مﻌﺒود يو دی‪ -۵ .‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ رب او ه ﭼﯥ د دوی تر من‬ ‫دي او د ولو مشرقونو رب‪.‬‬ ‫‪ -۶‬موږ د دنيا آسﻤان د ستورو ﭘه اٻست سين ار ک ی دی‪ -٧ .‬او له هر‬ ‫سرکشه شيﻄان مو خوندی ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -٨‬هﻐوی ﻋالﻢ باﻻ اړخ ته ﻏوږ نه شﻲ نيوﻻی او هﻐوی له هر لوري‬ ‫ويشتل کﯧ ي‪ -٩ .‬د ش لو لپاره‪ ،‬او د هﻐوی لپاره يو دايﻤﻲ ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬م ر کوم شيﻄان ﭼﯥ خﺒره وت توي نو يوه بَﻠه )لﻤﺒه( ورﭘسﯥ کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١١‬نو له هﻐوی ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ د هﻐوی ﭘﯧداٻ ت سخت دی که هﻐه‬ ‫يزونه ﭼﯥ موږ ﭘيدا ک ي دي‪ .‬موږ هﻐوی له سرٻ ناکﯥ خ ﯥ جوړ‬ ‫ک ي دي‪ -١٢ .‬بﻠﮑﯥ ته تﻌجب کوې او هﻐوی خندا انﯥ کوي‪ -١٣ .‬او‬ ‫کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ﭘوهول کﯧ ي نو هﻐوی نه ﭘوهﯧ ي‪ -١۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی کومه ن ه وري نو هﻐوی ته خندا ورولﻲ‪ -١۵ .‬او وايﻲ ﭼﯥ دا‬

‫‪416‬‬

‫خو ﮑاره جادو دی‪ -١۶ .‬ايا کﻠه ﭼﯥ موږ م ه شو او خاورې او ه وکﻲ‬ ‫شو نو بيا به را ﭘورته کﯧ و‪ -١٧ .‬او زموږ تﯧر ﭘﻼر نيﮑونه هﻢ‪-١٨ .‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ هو‪ ،‬او تاسﯥ به ذليﻠه هﻢ يئ‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬بيا به يو ک نګ وي‪ ،‬بيا به يﯥ هﻐه وخت هﻐوی ووينﻲ‪ -٢٠ .‬او‬ ‫وبه وايﻲ ﭼﯥ های افسوس‪ ،‬دا خو د جزا ورځ ده‪ -٢١ .‬دا هﻤاﻏه د‬ ‫فيﺼﻠﯥ ورځ ده ﭼﯥ تاسﯥ به دروغ بﻠﻠه‪ -٢٢ .‬را ول ک ئ هﻐوی ﭼﯥ‬ ‫ظﻠﻢ يﯥ ک ی او د هﻐوی مﻠ ري او د هﻐوی مﻌﺒودان هﻢ‪ -٢٣ .‬هﻐه ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی يﯥ له ﷲ بﻐير ﻋﺒادت کاوه؛ بيا هﻐوی ولو ته د دوزخ ﻻر و يئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬او هﻐوی ودروئ‪ ،‬له هﻐوی ه ﭘو تنﯥ دي‪-٢۵ .‬ﭘه تاسﯥ ه شوي‬ ‫ﭼﯥ يو بل سره مرسته نه کوئ‪ -٢۶ .‬بﻠﮑﯥ نن خو هﻐه فرمانﺒردار دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬او هﻐوی به يو بل ته متوجه شﻲ او سوال او واب به کوي‪-٢٨ .‬‬ ‫وايﻲ به‪ ،‬تاسﯥ به موږ ته له ﻲ اړخه راتﻠﻠئ‪ -٢٩ .‬هﻐوی به واب‬ ‫ورک ي‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ ﭘخپﻠه ايﻤان نه راوړ‪ -٣٠ .‬او زموږ ﭘه تاسﯥ ه‬ ‫زور نه و‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ ﭘخپﻠه سرکشه خﻠک وئ‪ -٣١ .‬نو ﭘه موږ ولو به‬ ‫زموږ د رب خﺒره ﭘوره کﯧ ي‪ ،‬موږ به د دې خوند حتﻤا ً ﮑو‪ -٣٢ .‬موږ‬ ‫تاسﯥ ﻤراه ک ي يئ‪ ،‬موږ ﭘخپﻠه هﻢ ﻤراهان وو‪ -٣٣ .‬نو هﻐوی ول‬ ‫به د هﻐﯥ ورځ ﭘه ﻋﺬاب کﯥ شريک وي‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬موږ له مجرمانو سره هﻤداسﯥ کوؤ‪ -٣۵ .‬دا هﻐه خﻠک وو ﭼﯥ کﻠه‬ ‫به ورته وويل شول ﭼﯥ له ﷲ بﻐير بل مﻌﺒود نشته نو دوی به کﺒر کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او ويل به يﯥ ﭼﯥ ايا موږ د يوه ليونﻲ شاﻋر ﭘه خوله خپل مﻌﺒودان‬ ‫ﭘرٻ دو‪ -٣٧ .‬بﻠﮑﯥ هﻐه حق راوړی دی‪ .‬او هﻐه د رسوﻻنو د وړاندوينو‬ ‫مﺼداق دی‪ -٣٨ .‬بﯧشﮑه تاسﯥ به له درده ډک ﻋﺬاب و ورئ‪ -٣٩ .‬او‬ ‫تاسﯥ ته د هﻐه ه بدله درکول کﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ کول‪.‬‬

‫‪417‬‬

‫‪ -۴٠‬م ر وک ﭼﯥ د ﷲ ﻏوره شوي بنده ان دي‪ -۴١ .‬د هﻐوی لپاره‬ ‫به رزق مﻌﻠوم وي‪ -۴٢ .‬ميوې‪ ،‬او هﻐوی به ﭘه ډٻر ﻋزت وي‪ -۴٣ .‬د‬ ‫آرام ﭘه باﻏونو کﯥ‪ -۴۴ .‬ﭘه تختونو يو بل ته مخامﺦ ناست‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬هﻐوی ته به داسﯥ ﭘياله راوړل شﻲ ﭼﯥ له روانو )بهﯧدونﮑو( شرابو‬ ‫به ډکه شﻲ‪ -۴۶ .‬ﭘاک‪ ،‬را ه‪ ،‬د ونﮑو لپاره خوندور‪ -۴٧ .‬نه به ﭘه کﯥ‬ ‫ضرر وي او نه به ﭘرې ﻋقل خرابﯧ ي‪ -۴٨ .‬او هﻐوی سره به د ي و‬ ‫نظرونو‪ ،‬لويو ستر و ﯥ وي‪ -۴٩ .‬ويا هﻐه ه دې ﭼﯥ ﭘ ﯥ ساتل‬ ‫شوې وي‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬بيا به هﻐوی يو بل سره ﭘه توجه خﺒرې کوي‪ -۵١ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ به‬ ‫يو ويونﮑﻲ وايﻲ ﭼﯥ زما يو مﻠ ری وو‪ -۵٢ .‬هﻐه به ويل ﭼﯥ ايا ته هﻢ‬ ‫د تﺼديقونﮑو ﭘه ډله کﯥ يﯥ‪ -۵٣ .‬ايا کﻠه ﭼﯥ موږ م ه شو او خاورې او‬ ‫ه وکﻲ شو نو بيا به جزا را کول کﯧ ي‪ -۵۴ .‬وبه وايﻲ‪ ،‬ايا تاسﯥ به‬ ‫)دوزخ ته( ورئ‪ -۵۵ .‬نو هﻐه به سر ور ﮑته ک ي او هﻐه )خپل‬ ‫مﻠ ری( به د دوزخ ﭘه من کﯥ ووينﻲ‪ -۵۶ .‬وبه وايﻲ ﭼﯥ ﭘه ﷲ قسﻢ‪ ،‬تا‬ ‫زه تﺒاه کولﻢ‪ -۵٧ .‬او که زما د رب فضل نه وای نو زه به هﻢ ﭘه هﻐو‬ ‫خﻠﮑو کﯥ وای ﭼﯥ نيول شوي دي‪ -۵٨ .‬ايا اوس به موږ نه مرو‪-۵٩ .‬‬ ‫م ر ﭘه لوم ي ل ﭼﯥ موږ م ه شو او اوس به راته ﻋﺬاب نه وي‪-۶٠ .‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻤدا لويه کاميابﻲ ده‪ -۶١ .‬ﻋﻤل کونﮑﻲ بايد د دﻏسﯥ کامياب‬ ‫لپاره ﻋﻤل وک ي‪.‬‬ ‫‪) -۶٢‬ايا( دا مﯧﻠﻤستيا ه ده‪ ،‬که د زقوم ونه‪ -۶٣ .‬موږ هﻐه د ظالﻤانو‬ ‫لپاره فتنه ک ې ده‪ -۶۴ .‬هﻐه يوه ونه ده ﭼﯥ د دوزخ له تﻠه راو ﻲ‪-۶۵ .‬‬ ‫ﻏونچه يﯥ داسﯥ ده لﮑه د شيﻄان سر‪ -۶۶ .‬نو هﻐه خﻠک به له دې‬ ‫خوراک کوي‪ .‬بيا به له دې خﯧ ه ډکوي‪ -۶٧ .‬بيا به هﻐوی ته جوش اوبه‬ ‫ې ورکول شﻲ‪ -۶٨ .‬بيا به هﻐوی بﯧرته دوزخ ته ستانه شﻲ‪-۶٩ .‬‬

‫‪418‬‬

‫هﻐوی خپل ﭘﻼر نيﮑه ﭘه ﻤراه کﯥ وليدل‪ -٧٠ .‬بيا يﯥ هﻐوی هﻢ ﭘه‬ ‫ﭘﻠونو روان شول‪ -٧١ .‬او له هﻐوی مخﮑﯥ هﻢ ﭘه خﻠﮑو کﯥ زياتره‬ ‫ﻤراهان شول‪ -٧٢ .‬او موږ هﻐوی ته هﻢ وٻرونﮑﻲ ولﯧ ل‪ -٧٣ .‬نو‬ ‫و وره‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو انجام ن ه شو ﭼﯥ وٻرول شوي وو‪ -٧۴ .‬م ر‬ ‫هﻐو ﭼﯥ د ﷲ ﻏوره شوي بنده ان وو‪.‬‬ ‫‪ -٧۵‬او موږ ته نوح فرياد وک نو موږ ومره ه فرياد اورٻدونﮑﻲ يو‪.‬‬ ‫‪ -٧۶‬او موږ هﻐه او د هﻐه خﻠک له ډٻر لوی ﻏﻢ نه وساتل‪ -٧٧ .‬او موږ‬ ‫د هﻐه نسل ﭘاتﯥ ک ‪ -٧٨ .‬او موږ ﭘه راتﻠونﮑو کﯥ د هﻐه ﭘه طريقه يوه‬ ‫ډله ﭘرٻ وده‪ -٧٩ .‬ﭘه نوح سﻼم دی د دنيا ولو خﻠﮑو کﯥ‪ -٨٠ .‬موږ نيﮑﻲ‬ ‫کونﮑو ته هﻤداسﯥ بدله ورکوؤ‪ -٨١ .‬بﯧشﮑه هﻐه زموږ ﭘه مومنو بنده انو‬ ‫کﯥ وو‪ -٨٢ .‬بيا موږ نور ﻏرق ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬او ابراهيﻢ هﻢ د هﻤدې طريقﯥ ﭘه ﭘيروانو کﯥ وو‪ -٨۴ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه‬ ‫خپل رب ته له سﻠيﻢ زړه سره راﻏی‪ -٨۵ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل ﭘﻼر او خپل‬ ‫قوم ته وويل ﭼﯥ تاسﯥ د ه شﻲ ﻋﺒادت کوئ‪ -٨۶ .‬ايا تاسﯥ له ﷲ بﻐير‬ ‫خپل جوړ ک ي مﻌﺒودان ﻏواړئ‪ -٨٧ .‬نو د رب الﻌالﻤين ﭘه هﮑﻠه ستاسﯥ‬ ‫ه خيال دی‪.‬‬ ‫‪ -٨٨‬بيا ابراهيﻢ ستورو ته يو نظر وکتل‪ -٨٩ .‬بيا يﯥ وويل ﭼﯥ زه ناروغ‬ ‫يﻢ‪ -٩٠ .‬بيا هﻐو خﻠک دی ﭘرٻ ود او ﻻړل‪ -٩١ .‬نو دی د هﻐوی بُتانو‬ ‫ته ورننوت‪ ،‬ويﯥ ويل ﭼﯥ ايا تاسﯥ خوراک نه کوئ‪ -٩٢ .‬ﭘه تاسﯥ ه‬ ‫شوي ﭼﯥ ه نه وايئ‪ -٩٣ .‬بيا يﯥ هﻐه ﭘه ﭘوره قوت ووهل‪ -٩۴ .‬بيا‬ ‫خﻠک هﻐه ته ﭘه من ه راﻏﻠل‪.‬‬ ‫‪ -٩۵‬ابراهيﻢ وويل‪ ،‬ايا تاسﯥ د هﻐه ه ﻋﺒادت کوئ ﭼﯥ ﭘخپﻠه يﯥ تراشئ‪.‬‬ ‫‪ -٩۶‬او ﷲ تاسﯥ هﻢ ﭘيدا ک ي يئ او هﻐه شيان هﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ جوړوئ‪.‬‬ ‫‪ -٩٧‬هﻐوی وويل‪ ،‬د ده لپاره يو ای جوړ ک ئ بيا دا ﭘه سره اور کﯥ‬

‫‪419‬‬

‫واﭼوئ‪ -٩٨ .‬نو هﻐوی د ده ﭘه ضد يو ﻋﻤل کول وﻏو تل او موږ هﻐوی‬ ‫ناکام ک ل‪ -٩٩ .‬او هﻐه وويل ﭼﯥ زه د خپل رب طرف ته ﻢ‪ ،‬هﻐه به‬ ‫ماته ﻻر وؤنه وک ي‪ -١٠٠ .‬ای زما ربه‪ ،‬ماته ﺻالح اوﻻد راک ه‪.‬‬ ‫‪ -١٠١‬نو موږ هﻐه ته د يوه حﻠيﻢ زوي زٻری ورک ‪.‬‬ ‫‪ -١٠٢‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐه له ده سره د ر ﯧدو ﻋﻤر ته ورسﯧده‪ ،‬نو هﻐه‬ ‫)ابراهيﻢ( وويل‪ ،‬ای زما زويه‪ ،‬ما خوب ليدلی ﭼﯥ تا حﻼلوم‪ .‬نو ته فﮑر‬ ‫وک ه ﭼﯥ ستا ه نظر دی‪ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ ای زما ﭘﻼره‪ ،‬تاته ﭼﯥ هر‬ ‫حﮑﻢ کﯧ ي هﻐسﯥ وک ه‪ ،‬انشاءﷲ ته به ما ﭘه ﺻابرينو کﯥ ووينﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١٠٣‬نو دواړه مﻄيع شول او ابراهيﻢ هﻐه د تندي ﭘه خوا ﻤﻼوه‪-١٠۴ .‬‬ ‫او موږ هﻐه ته ﻏ وک ﭼﯥ ای ابراهيﻤه‪ -١٠۵ .‬تا خپل خوب ر تيا ک ‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه موږ نيﮑﻲ کونﮑو ته هﻤداسﯥ بدله ورکوو‪ -١٠۶ .‬يقينا ً دا يو ﮑاره‬ ‫ازمﯧ ت وو‪ -١٠٧ .‬او موږ د يوې لويﯥ قربان ﭘه بدل هﻐه ﭘرٻ وده‪.‬‬ ‫‪ -١٠٨‬او موږ د هﻐه )ﭘه ﻻره( راتﻠونﮑو نسﻠونو کﯥ يوه ډله ﭘرٻ ودله‪.‬‬ ‫‪ -١٠٩‬سﻼمتﻲ دې وي ﭘه ابراهيﻢ‪ -١١٠ .‬موږ نيﮑﻲ کونﮑو ته هﻤداسﯥ‬ ‫بدله ورکوؤ‪ -١١١ .‬بﯧشﮑه هﻐه زموږ ﭘه مومنو بنده انو کﯥ وو‪-١١٢ .‬‬ ‫او موږ اسحاق ته زٻری ورک ‪ ،‬د ﺻالحينو له ډلﯥ يو نﺒﻲ‪ -١١٣ .‬او موږ‬ ‫هﻐه )اسﻤاﻋيل( او اسحاق ته برکت ورک ‪ .‬او د هﻐوی دواړو ﭘه نسل کﯥ‬ ‫ه هﻢ شته داسﯥ هﻢ ﭼﯥ ﭘه خپﻠو نﻔسونو ﮑاره ظالﻤان دي‪.‬‬ ‫‪ -١١۴‬او موږ ﭘه موسی او هارون احسان وک ‪ -١١۵ .‬او هﻐه او د هﻐه‬ ‫قوم مو له يوه لوی مﺼيﺒت وساته‪ -١١۶ .‬او موږ هﻐوی سره مرسته‬ ‫وک ه نو هﻐوی برﻻسﻲ شول‪ -١١٧ .‬او موږ هﻐوی دواړو ته واضح‬ ‫کتاب ورک ‪ -١١٨ .‬او موږ هﻐو دواړو ته سﻤه ﻻره ور و ودله‪-١١٩ .‬‬ ‫او موږ د هﻐوی ﭘه طريقه راتﻠونﮑو نسﻠونو کﯥ يوه ډله ﭘرٻ ودله‪-١٢٠ .‬‬

‫‪420‬‬

‫سﻼمتﻲ دې وي ﭘه موسی او هارون‪ -١٢١ .‬موږ نيﮑﻲ کونﮑو ته هﻤداسﯥ‬ ‫بدله ورکوؤ‪ -١٢٢ .‬بﯧشﮑه هﻐوی دواړه زموږ ﭘه مومنو بنده انو کﯥ وو‪.‬‬ ‫‪ -١٢٣‬او الياس هﻢ ﭘه ﭘﯧﻐﻤﺒرانو کﯥ و‪ -١٢۴ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل قوم ته‬ ‫وويل‪ -١٢۵ .‬ايا تاسﯥ نه وٻرٻ ئ‪ .‬ايا تاسﯥ بﻌل را بولئ او بهترين خالق‬ ‫ﭘرٻ دئ‪) -١٢۶ .‬ﭼﯥ( ﷲ دی‪ ،‬ﭼﯥ ستاسﯥ رب هﻢ دی او ستاسﯥ د تﯧرو‬ ‫ﭘﻼر نيﮑونو هﻢ‪ -١٢٧ .‬هﻐوی هﻐه دروﻏجن وباله او هﻐوی ﭘه نيول‬ ‫کﯧدونﮑو کﯥ راﻏﻠل‪ -١٢٨ .‬م ر هﻐوی ﭼﯥ د ﷲ خاص بنده ان وو‪.‬‬ ‫‪ -١٢٩‬او موږ ﭘه ﭘخوانيو خﻠﮑو کﯥ د هﻐه ﭘه طريقه يوه ډله ﭘرٻ ودله‪.‬‬ ‫‪ -١٣٠‬سﻼمتﻲ دې وي ﭘه الياس‪ -١٣١ .‬موږ نيﮑﻲ کونﮑو ته داسﯥ بدله‬ ‫ورکوؤ‪ -١٣٢ .‬بﯧشﮑه هﻐه زموږ ﭘه مومنو بنده انو کﯥ وو‪.‬‬ ‫‪ -١٣٣‬بﯧشﮑه لوط هﻢ ﭘه ﭘﯧﻐﻤﺒرانو کﯥ وو‪ -١٣۴ .‬کﻠه ﭼﯥ موږ هﻐه او د‬ ‫هﻐه خﻠک وساتل‪ -١٣۵ .‬م ر يوه بوډۍ ﭼﯥ ﭘه وروسته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو‬ ‫کﯥ وه‪ -١٣۶ .‬بيا موږ نور هﻼک ک ل‪ -١٣٧ .‬او تاسﯥ د هﻐو ﭘه کﻠيو‬ ‫تﯧرٻ ئ سهار هﻢ‪ -١٣٨ ،‬او د شپﯥ هﻢ‪ ،‬نو ايا تاسﯥ نه ﭘوهﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١٣٩‬او بﯧشﮑه يونس هﻢ ﭘه رسوﻻنو کﯥ وو‪ -١۴٠ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه‬ ‫وت تﯧده او ډکﯥ ک ت ته ورسﯧده‪ -١۴١ .‬بيا يﯥ ﭼﯥ ﭘچه واﭼوله نو هﻤاﻏه‬ ‫خﻄاوار راووته‪ -١۴٢ .‬بيا هﻐه کب )ماهﻲ( تﯧر ک ‪ .‬او هﻐه خپل ان‬ ‫مﻼمتاوه‪ -١۴٣ .‬بيا که هﻐه ﭘه تسﺒيح کونﮑو کﯥ نه وای‪ -١۴۴ .‬نو د‬ ‫خﻠﮑو د را ﭘورته کولو تر ورځ به د هﻐه )کب( ﭘه خﯧ ه کﯥ وای‪-١۴۵ .‬‬ ‫بيا موږ هﻐه ﭘه يوه ميدان کﯥ وﻏور اوه او هﻐه ناروﻏه و‪ -١۴۶ .‬او‬ ‫موږ ﭘه هﻐه د کدو لرونﮑﯥ ونه را شنه ک ه‪ -١۴٧ .‬او موږ هﻐه سل زرو‬ ‫يا ډٻرو خﻠﮑو ته ور ولﯧ ه‪ -١۴٨ .‬بيا هﻐو خﻠﮑو ايﻤان راوړ نو موږ‬ ‫هﻐوی ته تر يوه وخته د ﯥ اخيستو مهﻠت ورک ‪.‬‬

‫‪421‬‬

‫‪ -١۴٩‬نو له هﻐوی ﭘو تنه وک ه‪ ،‬ايا ستاسﯥ د رب لو ﯥ دي او د هﻐه‬ ‫زامن )دي(‪ -١۵٠ .‬ايا موږ مﻼيﮑﯥ ﯥ جوړې ک ي او هﻐوی ﭘرې‬ ‫واهان دي‪ -١۵١ .‬واورئ‪ ،‬دا خﻠک يوازې د خپل زړه ﭘه خﺒره داسﯥ‬ ‫وايﻲ‪ -١۵٢ .‬ﭼﯥ ﷲ اوﻻد لري او يقينا ً هﻐوی دروﻏجن دي‪ -١۵٣ .‬ايا‬ ‫ﷲ د زامنو ﭘه مقابل کﯥ لو ﯥ خو ﯥ ک ې‪ -١۵۴ .‬ﭘه تاسﯥ ه شوي‬ ‫دي‪ ،‬تاسﯥ ن ه قضاوت کوئ‪ -١۵۵ .‬نو ايا تاسﯥ له فﮑر کار نه اخﻠئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵۶‬ايا تاسﯥ سره کوم واضح دليل شته‪ -١۵٧ .‬تاسﯥ خپل کتاب راوړئ‬ ‫که ر تينﻲ يئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵٨‬او هﻐوی د ﷲ او جناتو ترمن هﻢ اړيﮑه جوړه ک ې ده‪ .‬او جناتو‬ ‫ته مﻌﻠومه ده ﭼﯥ هﻐوی به يقينا ً نيول شوي را ﻲ‪ -١۵٩ .‬ﷲ ﭘاک دی له‬ ‫هﻐو خﺒرو ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪ -١۶٠ .‬م ر هﻐه ﭼﯥ د ﷲ ﻏوره شوي‬ ‫بنده ان دي‪ -١۶١ .‬نو تاسﯥ او د ﭼا ﭼﯥ تاسﯥ ﻋﺒادت کوئ‪ -١۶٢ .‬له‬ ‫ﷲ وک نه شئ اړوﻻی‪ -١۶٣ .‬م ر هﻐوی ﭼﯥ ﭘه دوزخ کﯥ‬ ‫ﻏور ﯧدونﮑﻲ دي‪ -١۶۴ .‬او موږ کﯥ هر يوه لپاره يو اکﻠی مقام دی‪.‬‬ ‫‪ -١۶۵‬او موږ ول د ﷲ ﭘه وړاندې ﺻف ت لﻲ وﻻړ يو‪ -١۶۶ .‬او موږ‬ ‫د هﻐه تسﺒيح کونﮑﻲ يو‪.‬‬ ‫‪ -١۶٧‬او دې خﻠﮑو به ويل‪ -١۶٨ .‬که موږ سره هﻢ د ﭘخوانيو ﭘه شان‬ ‫ﻋﻠﻢ وای‪ -١۶٩ .‬نو موږ به د ﷲ خاص بنده ان وای‪ -١٧٠ .‬بيا هﻐوی له‬ ‫دې انﮑار وک او ډٻر زر به هﻐوی ﭘوه شﻲ‪ -١٧١ .‬او د خپﻠو لﯧ لو‬ ‫بنده انو لپاره زموږ دا فيﺼﻠه له مخﮑﯥ شوې ده‪ -١٧٢ .‬ﭼﯥ بﯧشﮑه‬ ‫هﻐوی به برﻻسﻲ کﯧ ي‪ -١٧٣ .‬او زموږ ل ﮑر برﻻسه کﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧۴‬نو تر يو ه وخته له هﻐوی مﺦ واړوه‪ -١٧۵ .‬او وره‪ ،‬زر به‬ ‫يﯥ هﻐوی هﻢ و وري‪.‬‬

‫‪422‬‬

‫‪ -١٧۶‬ايا هﻐوی زموږ ﻋﺬاب ته تادي کوي‪ -١٧٧ .‬نو کﻠه ﭼﯥ دا )ﻋﺬاب(‬ ‫د هﻐوی ان ونو ته ور ﮑته شﻲ‪ ،‬ډٻر بد به وي د هﻐو خﻠﮑو سهار ﭼﯥ‬ ‫وٻرول شوي دي‪ -١٧٨ .‬نو د ه وخت لپاره له هﻐوی مﺦ واړوه‪-١٧٩ .‬‬ ‫او وره‪ ،‬زر به يﯥ هﻐوی هﻢ و وري‪.‬‬ ‫‪ -١٨٠‬نو ستا رب‪ ،‬د ﻋزت مالک‪ ،‬ﭘاک دی له هﻐو خﺒرو ﭼﯥ دا خﻠک‬ ‫يﯥ کوي‪ -١٨١ .‬او سﻼم دی ﭘه ﭘﯧﻐﻤﺒرانو‪ -١٨٢ .‬او ول تﻌريﻔونه ﷲ‬ ‫لره دي ﭼﯥ د ول جهان رب دی‪.‬‬ ‫سوره ص ‪٣٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ص‪ .‬قسﻢ دی ﭘه نﺼيحت لرونﮑﻲ قرآن‪ -٢ .‬بﻠﮑﯥ ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی‬ ‫هﻐوی ﭘه کﺒر او ضد کﯥ دي‪ -٣ .‬له هﻐوی مخﮑﯥ موږ ومره قومونه‬ ‫هﻼک ک ل‪ ،‬نو هﻐوی فريادونه وک ل او هﻐه وخت د ساتﻠو نه وو‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او هﻐو خﻠﮑو تﻌجب وک ﭼﯥ هﻐوی ته د هﻐوی له ډلﯥ يو وٻرونﮑی‬ ‫راﻏی‪ .‬او انﮑار کونﮑو وويل ﭼﯥ دا جادو ر دی‪ ،‬دروﻏجن دی‪ -۵ .‬ايا‬ ‫هﻐه د دومره مﻌﺒودانو ﭘه ای يو مﻌﺒود ک ی‪ ،‬دا خو ډٻره ﻋجيﺒه خﺒره‬ ‫ده‪ -۶ .‬او د هﻐوی مشران ودرٻدل او ويﯥ ويل ﭼﯥ ئ او ﭘه خپﻠو‬ ‫مﻌﺒودانو کﻠک اوسئ‪ ،‬ﭘه دې خﺒره کﯥ ه ﭼل دی‪ -٧ .‬موږ دا خﺒره ﭘه‬ ‫تﯧرو دينونو کﯥ نه ده اورٻدلﯥ‪ ،‬دا له انه جوړه شوې خﺒره ده‪ -٨ .‬ايا‬ ‫موږ ولو کﯥ ﭘه هﻤدې کس الهﻲ کﻼم نازل شو‪ .‬بﻠﮑﯥ دا خﻠک زما د‬ ‫خﺒرداري ﭘه هﮑﻠه شﮑﻤن دي‪ .‬بﻠﮑﯥ دوی ﻻ زما د ﻋﺬاب خوند نه دی‬ ‫ليدلی‪.‬‬ ‫‪ -٩‬ايا ستا د رب د رحﻤت خزانﯥ ﭼﯥ قوي او فياض دی‪ ،‬له هﻐو سره‬ ‫دي‪ -١٠ .‬ايا د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ او د دې ترمن د يزونو ﭘاﭼاهﻲ د‬

‫‪423‬‬

‫هﻐوی ﭘه اختيار کﯥ ده‪ .‬بيا دې هﻐوی ﭘوړۍ کﯧ دي او ﭘورته )دې( شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬يو ل ﮑر به دا هﻢ تﺒاه شﻲ ﭘه ولو ل ﮑرو کﯥ‪ -١٢ .‬له دوی مخﮑﯥ‬ ‫د نوح او ﻋاد قوم او د ميخونو واﻻ فرﻋون‪ -١٣ .‬او ثﻤود او د لوط قوم‬ ‫او اﺻحاب ايﮑه دروغ وبﻠل‪ .‬دا خﻠک لويﯥ لويﯥ ډلﯥ وې‪ -١۴ .‬دې ولو‬ ‫رسوﻻن دروﻏجن وبﻠل نو زما ﻋﺬاب نازل شو‪ -١۵ .‬او دا خﻠک د يوه‬ ‫نا اﭘﻲ ﻋﺬاب ﭘه تﻤه دي‪ ،‬ﭼﯥ هﯧ مهﻠت به ﭘه کﯥ نه وي‪ -١۶ .‬او هﻐوی‬ ‫وويل ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ته خپﻠه برخه د حساب له ور ﯥ مخﮑﯥ‬ ‫راک ه‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬هﻐوی ﭼﯥ هر ه وايﻲ ﺻﺒر ﭘرې وک ه‪ ،‬او زموږ بنده داؤد را ياد‬ ‫ک ه ﭼﯥ د قوت خاوند او رجوع کونﮑی وو‪ -١٨ .‬موږ ﻏرونه له هﻐه‬ ‫سره مسخر ک ل ﭼﯥ له هﻐه سره به يﯥ سهار او ما ام تسﺒيح کولﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او مرﻏان هﻢ ورسره را ول‪ .‬ول د ﷲ اړخ ته رجوع کونﮑﻲ وو‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او موږ د هﻐه ﭘاﭼاهﻲ قوي ک ه‪ ،‬او هﻐه ته مو حﮑﻤت ورک ‪ .‬او د‬ ‫مﻌامﻼتو د فيﺼﻠﯥ کولو وړتيا مو ورک ه‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ايا تاسﯥ ته د هﻐو دﻋوی لرونﮑو خﺒر در رسﯧدلی ﭼﯥ ﭘه دٻوالونو‬ ‫او تﻲ وو او ﻋﺒادت ای ته ننوتﻲ وو‪ -٢٢ .‬کﻠه ﭼﯥ داؤد ته ورﻏﻠل هﻐه‬ ‫ترې ووٻرٻده‪ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ته مه وٻرٻ ه‪ ،‬موږ د شخ ې دوه اړخونه‬ ‫يو‪ ،‬يوې ډلﯥ ﭘه بﻠﯥ زياتی ک ی دی نو ته زموږ تر من د حق فيﺼﻠه‬ ‫وک ه‪ ،‬بﯥ انﺼافﻲ مه کوه او موږ ته سﻤه ﻻره و يه‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬دا زما ورور دی‪ ،‬د ده نهه نوي‪ ٩٩‬مﯧ ې ) ې( دي او زما يوه‪ ١‬ده‪.‬‬ ‫دا وايﻲ ﭼﯥ هﻐه يوه هﻢ ماته راک ه‪ .‬او ده ﭘه خﺒرو کﯥ زه ﻻندې ک م‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬داؤد وويل‪ ،‬ده ﭼﯥ ستا مﯧ ه له خپﻠو سره د يو ای کولو ﻏو تنه‬ ‫ک ې واقﻌا ً يﯥ ﭘه تا ظﻠﻢ ک ی دی‪ .‬او زياتره شريﮑان ﭘه يو بل ظﻠﻢ کوي‪.‬‬ ‫م ر هﻐوی ﭼﯥ ايﻤان لري او نﯧک ﻋﻤل کوي‪ ،‬او داسﯥ خﻠک ډٻر ل‬

‫‪424‬‬

‫دي‪ .‬او داؤد ته فﮑر ورﻏی ﭼﯥ موږ ﭘه هﻐه امتحان راوړی‪ ،‬نو هﻐه له‬ ‫خپل رب ب نه وﻏو ته او ﭘه سجده ﭘرٻوت‪ .‬او رجوع شو‪ -٢۵ .‬بيا موږ‬ ‫د هﻐه )هﻐه تﯧروتنه( وب ﻠه‪ .‬او بﯧشﮑه زموږ سره د هﻐه تقرب دی او‬ ‫ه انجام )هﻢ(‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬ای داؤده‪ ،‬موږ ته ﭘه ﻤﮑه خﻠيﻔه )حاکﻢ( ک ې نو د خﻠﮑو تر من‬ ‫ﭘه انﺼاف فيﺼﻠه وک ه او د خواهش ﭘيروي مه کوه‪ ،‬هﻐه به تا د ﷲ له‬ ‫ﻻرې خﻄا ک ي‪ .‬وک ﭼﯥ د ﷲ له ﻻرې خﻄا شﻲ د هﻐوی لپاره سخت‬ ‫ﻋﺬاب دی‪ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی د حساب ورځ هﯧره ک ې ده‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬او موږ ﻤﮑه او آسﻤان او ه ﭼﯥ د دې تر من دې ﻋﺒث نه دي‬ ‫ﭘيدا ک ي‪ ،‬دا د هﻐو خﻠﮑو ﻤان دی ﭼﯥ انﮑار يﯥ ک ی دی‪ ،‬نو ﭼا ﭼﯥ‬ ‫انﮑار ک ی د هﻐوی لپاره ﭘه اور بربادي ده‪ -٢٨ .‬ايا موږ به هﻐه خﻠک‬ ‫ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی او ه کارونه يﯥ ک ي‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو ﻏوندې ک و‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه فساد کونﮑﻲ دي‪ ،‬يا به موږ ﭘرهﯧز اران د بدﻋﻤﻠو ﭘه شان‬ ‫ک و‪ -٢٩ .‬دا بابرکته کتاب دی ﭼﯥ موږ ﭘه تا نازل ک ی دی‪ ،‬ﭘه دې‬ ‫خاطر ﭼﯥ خﻠک يﯥ ﭘه آيتونو ﻏور وک ي او د ﻋقل خاوندان ترې‬ ‫نﺼيحت ومومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬او موږ داؤد ته سﻠﯧﻤان ﻋﻄا ک ‪ .‬بهترين بنده‪ ،‬خپل رب ته ډٻر‬ ‫رجوع کونﮑی‪ -٣١ .‬کﻠه ﭼﯥ ما ام هﻐه ته ه او تﯧز آسونه وړاندې‬ ‫شول‪ -٣٢ .‬نو هﻐه وويل‪ ،‬ما د مال مينه د خپل رب د ياد نه لوړه و ﻠه‪،‬‬ ‫تر دې ﭼﯥ هﻐه )آسونه( له ستر و ﭘناه شول‪ -٣٣ .‬تاسﯥ هﻐه ماته‬ ‫راوړئ‪ ،‬بيا يﯥ د ﭘن يو او اورمﯧ ونو پول شروع ک ل‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او موږ سﻠﯧﻤان وازمايه‪ .‬او موږ د هﻐه ﭘه تخت جسد واﭼاوه‪ .‬بيا‬ ‫هﻐه رجوع وک له‪ -٣۵ .‬هﻐه وويل ای زما ربه‪ ،‬ما وب ه او ماته داسﯥ‬ ‫ﭘاﭼاهﻲ راک ه ﭼﯥ له ما وروسته هﯧچا ته مناسﺒه نه وي‪ ،‬بﯧشﮑه ته لوی‬

‫‪425‬‬

‫ورکونﮑی يﯥ‪ -٣۶ .‬نو موږ هوا د هﻐه تابع ک ه‪ .‬هﻐه به د ده ﭘه حﮑﻢ ﭘه‬ ‫نرم ﭼﻠﯧدله هر خوا به ﭼﯥ ده ﻏو تل‪ -٣٧ .‬او جنات مو هﻢ د هﻐه تابع‬ ‫ک ل‪ .‬هر ډول مﻌﻤاران او ﻏوﭘه وهونﮑﻲ‪ -٣٨ .‬او نور ﭼﯥ ﭘه زن يرونو‬ ‫ت ل شوي وو‪ -٣٩ .‬دا زموږ ﻋﻄيه ده‪ ،‬که يﯥ ساتﯥ که يﯥ ورکوې‪ ،‬بﯥ‬ ‫حسابه‪ -۴٠ .‬او هﻐه لپاره موږ سره قرب دی او ه انجام )هﻢ(‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او زموږ بنده ايوب ياد ک ه‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل رب ته فرياد وک‬ ‫ﭼﯥ شيﻄان زه ﭘه تﮑﻠيف او ﻋﺬاب اخته ک ی يﻢ‪ -۴٢ .‬خپﻠه ﭘ ه )ﭘه‬ ‫ﻤﮑه( ووهه‪ .‬دا يخﯥ اوبه دي‪ ،‬د لﻤﺒا او ﻠو لپاره‪ -۴٣ .‬او موږ هﻐه‬ ‫ته کورن ورک له او ورسره د هﻐو ﻏوندې نور هﻢ‪ ،‬د خپل رحﻤت ﭘه‬ ‫تو ه او د ﻋقل خاوندانو ته د نﺼيحت ﭘه تو ه‪ -۴۴ .‬او ﭘه خپل ﻻس کﯥ‬ ‫يوه ﯧ ۍ ونيسه او ﭘه هﻐه وهل کوه او قسﻢ مه ماتوه‪ .‬بﯧشﮑه موږ هﻐه‬ ‫ﺻﺒر کونﮑی وموند‪ .‬بهترين بنده‪ ،‬خپل رب ته رجوع کونﮑی‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او زموږ بنده ان ابراهيﻢ او اسحاق او يﻌقوب را ياد ک ه‪ ،‬هﻐوی د‬ ‫ﻻسونو او ستر و لرونﮑﻲ وو‪ -۴۶ .‬موږ هﻐوی ﭘه يوه خاﺻﯥ خﺒرې‬ ‫ان ي ک ي وو ﭼﯥ د آخرت خﺒرداری ورک ي‪ -۴٧ .‬او هﻐوی زموږ‬ ‫ﭘه نزد ﭘه ﻏوره شويو نﯧﮑو بنده انو کﯥ دي‪ -۴٨ .‬او اسﻤاﻋيل او اليسع‬ ‫او ذوالﮑﻔل ياد ک ه‪ ،‬ول ﭘه نﯧﮑو خﻠﮑو کﯥ وو‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬دا نﺼيحت دی‪ ،‬او بﯧشﮑه له ﷲ وٻرونﮑو لپاره ه ای دی‪-۵٠ .‬‬ ‫تﻠپاتﯥ باﻏونه ﭼﯥ دروازې به يﯥ هﻐوی ته ﭘرانيستﯥ وي‪ -۵١ .‬هﻐوی به‬ ‫ﭘه کﯥ تﮑيه وهﻠﻲ ناست وي‪ .‬او ډٻر ميوې او مشروبات به ﻏواړي‪-۵٢ .‬‬ ‫او هﻐوی سره به حياناکﯥ هﻤزولﯥ مﯧرمنﯥ وي‪ -۵٣ .‬دا هﻐه ه دي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ سره يﯥ د حساب د ور ﯥ ﭘه راتﻠﻠو وﻋده کﯧدله‪ -۵۴ .‬دا زموږ‬ ‫رزق دی ﭼﯥ هﯧ ﮑﻠه ختﻤﯧدونﮑی نه دی‪.‬‬

‫‪426‬‬

‫‪ -۵۵‬دا خﺒره شوې ده‪ .‬او سرکشانو لپاره بد ای دی‪ -۵۶ .‬دوزخ‪ ،‬هﻠته‬ ‫به دوی ورننو ﻲ‪ .‬نو ن ه بد ای دی‪ -۵٧ .‬دا د جوش اوبه او )د زخﻢ(‬ ‫نو دی‪ ،‬نو دا خﻠک دې يﯥ و َ ﮑﻲ‪ -۵٨ .‬او ﭘه دې ډول نور يزونه به‬ ‫هﻢ وي‪ -۵٩ .‬دا يوه ډله ستا لور ته را روان دي‪ ،‬د هﻐوی لپاره هﯧ ه‬ ‫راﻏﻼست نشته‪ .‬هﻐوی اور ته ﻏور ﯧدونﮑﻲ دي‪ -۶٠ .‬هﻐوی به وايﻲ‬ ‫بﻠﮑﯥ تاسﯥ لپاره هﯧ ه راﻏﻼست نشته‪ .‬دا ﭘه موږ تاسﯥ راوړي دي‪،‬‬ ‫نو ن ه بد دی دا ای‪ -۶١ .‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬ﭼا‬ ‫ﭼﯥ ﭘه موږ دا حال راوړی‪ ،‬ته ورته دوه ﭼنده ﻋﺬاب ورک ه‪ ،‬ﭘه دوزخ‬ ‫کﯥ‪ -۶٢ .‬او هﻐوی به ووايﻲ‪ ،‬ه خﺒره ده ﭼﯥ موږ هﻐه خﻠک دلته نه‬ ‫ورو ﭼﯥ موږ بد ل‪ -۶٣ .‬ايا موږ ﭘه هﻐوی ﭘورې خندلﻲ وو که له‬ ‫هﻐوی مو ستر ﯥ اوړي‪ -۶۴ .‬بﯧشﮑه دا خﺒره ر تيا ده‪ ،‬د دوزخيانو ﭘه‬ ‫خپل من کﯥ جنګ‪.‬‬ ‫‪ -۶۵‬ووايه ﭼﯥ زه خو يوازې وٻرونﮑی يﻢ‪ .‬بل هﯧ مﻌﺒود نشته م ر ﷲ‪،‬‬ ‫يوازې او برﻻسی‪ -۶۶ .‬هﻐه د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ رب دی او ه ﭼﯥ د‬ ‫هﻐو تر من دي‪ ،‬هﻐه قوي دی‪ ،‬ب ونﮑی دی‪ -۶٧ .‬ووايه ﭼﯥ يو لوی‬ ‫خﺒر دی‪ -۶٨ .‬تاسﯥ ترې بﯥ ﭘروايﻲ کوئ‪ -۶٩ .‬زه له لوړ مجﻠسه )مﻼ‬ ‫اﻋﻠی‪/‬ﻋالﻢ باﻻ( نه وم خﺒر ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ﭘه خپﻠو کﯥ خﺒرې کولﯥ‪-٧٠ .‬‬ ‫ماته خو وحﯥ د دې لپاره را ﻲ ﭼﯥ زه يو ﮑاره وٻرونﮑی يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬کﻠه ﭼﯥ ستا رب مﻼيﮑو ته وويل ﭼﯥ زه له خاورې يو بشر جوړؤم‪.‬‬ ‫‪ -٧٢‬کﻠه ﭼﯥ زه هﻐه جوړ ک م او خپل روح ﭘه کﯥ وﭘوکﻢ نو تاسﯥ به‬ ‫ورته سجده کوئ‪ -٧٣ .‬ولو مﻼيﮑو سجده وک له‪ -٧۴ .‬م ر ابﻠيس )نه(‪،‬‬ ‫ﭼﯥ هﻐه کﺒر وک او هﻐه ﭘه انﮑار کونﮑو کﯥ شو‪ -٧۵ .‬ويﯥ فرمايل ای‬ ‫ابﻠيسه‪ ،‬ته ه شﻲ هﻐه ته له سجدې کولو منع ک ې ﭼﯥ ما ﭘه خپﻠو ﻻسونو‬ ‫جوړ ک ‪ .‬دا تا کﺒر وک که ته د لوړو درجو ﭘه لرونﮑو کﯥ يﯥ‪ -٧۶ .‬هﻐه‬

‫‪427‬‬

‫وويل ﭼﯥ زه تر آدم ه يﻢ‪ .‬تا زه له اوره ﭘيدا ک ی يﻢ او هﻐه له خاورې‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬ويﯥ فرمايل ﭼﯥ ته له دې ايه وو ه‪ ،‬ﮑه ﭼﯥ ته مردود يﯥ‪-٧٨ .‬‬ ‫او ﭘه تا زما لﻌنت دی د جزا تر ور ﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٧٩‬ابﻠيس وويل ای زما ربه‪ ،‬ماته تر هﻐﯥ ور ﯥ مهﻠت راک ه ﭼﯥ‬ ‫خﻠک ﭘه کﯥ بيا را ﭘورته کﯧ ي‪ -٨٠ .‬ويﯥ فرمايل ﭼﯥ مهﻠت درکول شو‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬د اکﻠﻲ وخت لپاره‪ -٨٢ .‬هﻐه وويل ستا ﭘه ﻋزت قسﻢ‪ ،‬زه به هﻐه‬ ‫ول ﻤراهان کوم‪ -٨٣ .‬بﯥ ستا له هﻐو بنده انو ﭼﯥ تا ﻏوره ک ي دي‪.‬‬ ‫‪ -٨۴‬ويﯥ فرمايل‪ ،‬نو حق هﻤدا دی او زه حق وايﻢ‪ -٨۵ .‬ﭼﯥ زه به جهنﻢ‬ ‫له تا او هﻐو ولو خﻠﮑو ډک ک م ﭼﯥ ستا ﭘيروي وک ي‪.‬‬ ‫‪ -٨۶‬ووايه ﭼﯥ زه ﭘه دې )کار( له تاسﯥ کوم اجر نه ﻏواړم او نه ﭘه‬ ‫تﮑﻠف کونﮑو کﯥ يﻢ‪ -٨٧ .‬دا خو د دنيا خﻠﮑو ته يو نﺼيحت دی‪ -٨٨ .‬او‬ ‫تاسﯥ به زر د ده ﭘه ورکول شوي خﺒر ﭘوه شئ‪.‬‬ ‫سوره الزمر ‪٣٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬دا کتاب د ﷲ له لوري نازل شوی ﭼﯥ قوي او د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢‬بﯧشﮑه موږ دا کتاب ﭘه تا له حق سره نازل ک ی دی‪ ،‬نو ته د ﷲ‬ ‫ﻋﺒادت کوه او د هﻐه لپاره دين خاﺻوه‪ -٣ .‬خﺒردار‪ ،‬خالص دين يوازې‬ ‫د ﷲ لپاره دی‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ له هﻐه بﻐير نور مﻼت ي جوړ ک ي‪) ،‬او وايﻲ(‬ ‫ﭼﯥ موږ خو د دوی ﻋﺒادت يوازې ﭘه دې خاطر کوؤ ﭼﯥ دا به موږ ﷲ‬ ‫ته ن دې ک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ به د دوی تر من د دې خﺒرې فيﺼﻠه وک ي‬ ‫ﭼﯥ دوی يﯥ ﭘه هﮑﻠه اختﻼف کوي‪ .‬ﷲ داسﯥ ﭼا ته هدايت نه کوي ﭼﯥ‬ ‫دروﻏجن‪ ،‬حق نه منونﮑی وي‪.‬‬

‫‪428‬‬

‫‪ -۴‬که ﷲ ﻏو تﻲ وای ﭼﯥ زوی جوړ ک ي نو ﭘه خپل مخﻠوق کﯥ يﯥ‬ ‫ﭼﯥ وک ﻏو تی هﻐه به يﯥ ﻏوره ک ی وای‪ ،‬هﻐه ﭘاک دی‪ .‬هﻐه ﷲ‬ ‫دی‪ ،‬يوازې‪ ،‬ﭘه ولو برﻻسی‪ -۵ .‬هﻐه آسﻤانونه او ﻤﮑه له حق سره ﭘيدا‬ ‫ک ي‪ .‬هﻐه شپه ﭘه ورځ را ﭘورته کوي او ورځ ﭘه شپﯥ را ﭘورته کوي‪.‬‬ ‫او هﻐه لﻤر او سپوږم مسخر ک ي دی‪ .‬هر يو ﭘه اکﻠﯥ موده ر ﯧ ي‪.‬‬ ‫واوره ﭼﯥ هﻐه قوي دی‪ ،‬ب ونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۶‬ﷲ تاسﯥ له يوه انه ﭘيدا ک ئ‪ ،‬بيا هﻐه له هﻤدې د هﻐه جوړه ﭘيدا‬ ‫ک ه‪ .‬او هﻐه تاسﯥ لپاره د و او نرو ارويو اته‪ ٨‬ډولونه را ﮑته‬ ‫ک ل‪ .‬هﻐه تاسﯥ ستاسﯥ د مﯧندو ﭘه خﯧ و کﯥ جوړوي‪ ،‬له يوه خﻠقت ﭘسﯥ‬ ‫بل خﻠقت‪ ،‬ﭘه درٻيو‪ ٣‬تيارو کﯥ دننه‪ .‬هﻤدا ﷲ ستاسﯥ رب دی‪ .‬ﭘاﭼاهﻲ د‬ ‫هﻐه ده‪ .‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬نو تاسﯥ ن ه مﺦ اړوئ‪.‬‬ ‫‪ -٧‬که تاسﯥ انﮑار وک ئ نو ﷲ له تاسﯥ بﯥ نيازه دی‪ .‬او هﻐه د خپﻠو‬ ‫بنده انو لپاره انﮑار نه خو وي‪ .‬او که تاسﯥ شﮑر وباسئ نو هﻐه يﯥ‬ ‫تاسﯥ لپاره خو وي‪ .‬او هﯧ ﭘﯧ ی ﭘورته کونﮑی د بل ﭼا ﭘﯧ ی نه ﭘورته‬ ‫کوي‪ .‬بيا ستاسﯥ رب ته ستاسﯥ ستنﯧدل دي‪ .‬نو هﻐه به درته ووايﻲ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ه کول‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د زړونو ﭘه خﺒره ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٨‬او کﻠه ﭼﯥ انسان ته تﮑﻠيف ورسﯧ ي نو هﻐه خپل رب ته فرياد کوي‪،‬‬ ‫هﻐه ته رجوع کوي‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه ورته له خپل اړخه نﻌﻤت ورک ي نو‬ ‫هﻐه )انسان( هﻐه ه هﯧروي ﭼﯥ ﭼﯥ مخﮑﯥ يﯥ له وجﯥ فرياد کاوه او‬ ‫هﻐه نور له ﷲ سره برابروي ﭼﯥ د هﻐه له ﻻرې يﯥ ﻤراه ک ي‪ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ ته له خپل کﻔر و ور ﯥ ه واخﻠه‪ ،‬بﯧشﮑه ته د اور ﭘه خﻠﮑو کﯥ‬ ‫يﯥ‪ -٩ .‬که يو کس د شپﯥ ﭘه يو کﯥ سجده کوي او د قيام ﭘه حالت کﯥ‬ ‫ﻋاجزي کوي‪ ،‬له آخرت وٻرٻ ي او د خپل رب د رحﻤت ﭘه تﻤه وي‪.‬‬

‫‪429‬‬

‫ووايه‪ ،‬ايا ﭘوه او ناﭘوه سره برابرٻدی شﻲ‪ .‬نﺼيحت خو هﻐه خﻠک اخﻠﻲ‬ ‫ﭼﯥ د ﻋقل خاوندان وي‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬ووايه ای زما بنده انو ﭼﯥ ايﻤان مو راوړی‪ ،‬له خپل رب ووٻرٻ ئ‪.‬‬ ‫وک ﭼﯥ ﭘه دې دنيا نيﮑﻲ وک ي د هﻐوی لپاره نﯧﮑه بدله ده‪ .‬او د ﷲ‬ ‫ﻤﮑه ﭘراخه ده‪ .‬بﯧشﮑه ﺻﺒر کونﮑو ته به د هﻐوی اجر بﯥ حسابه ورکول‬ ‫شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ووايه‪ ،‬ماته حﮑﻢ شوی ﭼﯥ يوازې د ﷲ ﻋﺒادت وک م‪ ،‬د هﻐه لپاره‬ ‫دين خالص ک م‪ -١٢ .‬او ماته حﮑﻢ شوی ﭼﯥ تر ولو لوم ی زه مسﻠﻤان‬ ‫شﻢ‪ -١٣ .‬ووايه که زه د خپل رب نافرمانﻲ وک م نو زه د يوې سختﯥ‬ ‫ور ﯥ له ﻋﺬابه وٻرٻ م‪ -١۴ .‬ووايه ﭼﯥ زه د ﷲ ﻋﺒادت کوم او د هﻐه‬ ‫لپاره دين خالﺼوم‪ -١۵ .‬نو تاسﯥ ﭼﯥ له هﻐه بﻐير د هر ﭼا ﻏواړئ )د‬ ‫هﻐه( ﻋﺒادت وک ئ‪ .‬ووايه اﺻﻠﻲ تاوان کونﮑﻲ خو هﻐو دي ﭼﯥ خپل‬ ‫انونه او د خپﻠﯥ کورن ﻏ ي يﯥ د قيامت ﭘه ورځ تاوان کﯥ اﭼولﻲ‪.‬‬ ‫واورئ هﻤدا ﮑاره تاوان دی‪ -١۶ .‬د هﻐوی لپاره به له ﭘاسه هﻢ د اور‬ ‫ﭼتر وي او له ﻻندې هﻢ‪ .‬دا هﻐه ه دي ﭼﯥ ﷲ ترې خپل بنده ان وٻرول‪.‬‬ ‫ای زما بنده انو‪ ،‬له ما ووٻرٻ ئ‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او وک ﭼﯥ ان د شيﻄان له حﮑﻢ منﻠو وساتﻲ او ﷲ طرف ته‬ ‫رجوع وک ي‪ ،‬د هﻐوی لپاره زٻری دی‪ ،‬نو زما بنده انو ته زٻری‬ ‫ورک ه‪ -١٨ .‬ﭼﯥ خﺒره ﭘه ﻏور اوري‪ .‬بيا د هﻐﯥ بهتره ﭘيروي کوي‪.‬‬ ‫هﻤدا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﷲ ورته هدايت ک ی دی‪ .‬او هﻤدا د ﻋقل خاوندان‬ ‫دي‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬که ﭘه ﭼا ﻋﺬاب ثابت شوی وي‪ ،‬نو ايا ته داسﯥ کس ساتﻠی شﯥ ﭼﯥ‬ ‫ﭘه اور کﯥ وي‪ -٢٠ .‬خو وک ﭼﯥ له خپل رب نه ووٻرٻ ي‪ ،‬د هﻐوی‬

‫‪430‬‬

‫لپاره جوړې شوې باﻻخانﯥ دي ﭼﯥ ﭘاس ﭘرې نورې باﻻخانﯥ دي‪ .‬ور‬ ‫ﻻندې نهرونه بهﯧ ي‪ .‬دا د ﷲ وﻋده ده‪ .‬ﷲ د خپﻠﯥ وﻋدې خﻼف نه کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ايا تاسﯥ نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﷲ له آسﻤانه اوبه را ﮑته ک ې‪ .‬بيا هﻐه‬ ‫د ﻤﮑﯥ له ﭼينو جارې ک ې‪ .‬بيا يﯥ له هﻐه بﯧﻼبﯧﻠﯥ کروندې را شنﯥ‬ ‫کوي‪ ،‬بيا هﻐه وﭼﯧ ي‪ ،‬نو تاسﯥ يﯥ زٻ ې ورئ‪ .‬بيا هﻐه يﯥ مﯧده مﯧده‬ ‫کوي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ نﺼيحت دی د ﻋقل خاوندانو ته‪ -٢٢ .‬ايا هﻐه‬ ‫کس ﭼﯥ سينه يﯥ ﷲ اسﻼم ته ﭘرانيستﯥ ده‪ ،‬هﻐه د خپل رب له لوري ﭘه‬ ‫يوه ر ا دی‪ .‬نو بدي ده د هﻐو لپاره ﭼﯥ زړونه يﯥ د ﷲ د نﺼيحت ﭘه‬ ‫مﻌامﻠه کﯥ سخت شول‪ .‬دا خﻠک ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬ﷲ بهترين کﻼم نازل ک ی دی‪ .‬داسﯥ يو کتاب ﭼﯥ يو بل سره اړخ‬ ‫ل وي‪ ،‬بيا بيا تﮑرار شوی‪ ،‬ﭘه دې د هﻐو خﻠﮑو وٻ ته ودرٻ ي ﭼﯥ له‬ ‫ﷲ وٻرٻ ي‪ .‬بيا د هﻐوی بدن او زړه نرمﯧ ي او د ﷲ ياد ته متوجه کﯧ ي‪.‬‬ ‫دا د ﷲ هدايت دی‪) .‬ﷲ( هﻐه ﭼاته هدايت کوي ﭼﯥ ﭼاته يﯥ ﻏواړي‪ .‬او‬ ‫هﻐه ﭼﯥ وک ﻤراه ک ي نو هﻐه ته هﯧ هدايت کونﮑی نشته‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬ايا هﻐه کس ﭼﯥ د قيامت ﭘه ورځ به خپﻠه هره د بد ﻋﺬاب لپاره‬ ‫سپر )ډال( ک ي‪ ،‬او ظالﻤانو ته به وويل شﻲ ﭼﯥ اوس د هﻐه ه خوند‬ ‫و ﮑئ ﭼﯥ تاسﯥ ل‪ -٢۵ .‬له هﻐوی مخﮑﯥ خﻠﮑو هﻢ ﭼﯥ دروغ وبﻠل‪،‬‬ ‫نو ﻋﺬاب ﭘرې له داسﯥ ايه راﻏی ﭼﯥ د هﻐوی ﭘه خيال کﯥ هﻢ نه و‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬نو ﷲ ﭘه هﻐوی د دنيا ﭘه ژوند کﯥ د رسواي خوند وليد او د آخرت‬ ‫ﻋﺬاب نور هﻢ لوی دی‪ ،‬کاشﮑﯥ دا خﻠک ﭘوهﯧدای‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬او موږ ﭘه دې قرآن کﯥ هر ډول تﻤثيﻠونه بيان ک ي ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫نﺼيحت ومومﻲ‪ -٢٨ .‬دا ﻋربﻲ قرآن دی‪ ،‬ﭘه دې کﯥ هﯧ کوږوالی نشته‪،‬‬ ‫ﭼﯥ خﻠک ووٻرٻ ي‪ -٢٩ .‬ﷲ د داسﯥ کس )ﻏﻼم( مثال بيانوي ﭼﯥ ﭘه‬ ‫مﻠﮑيت کﯥ يﯥ و ضدي مالﮑان شريک دي‪ .‬او بل داسﯥ کس )ﻏﻼم(‬

‫‪431‬‬

‫ﭼﯥ ول د يوه مالک ﻏﻼم دی‪ .‬ايا د دې دواړو حالت به يو شان وي‪ .‬ول‬ ‫تﻌريﻔونه ﷲ لره دي خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ئ‪ .٣٠ .‬تاسﯥ به هﻢ مرئ‬ ‫او هﻐوی به هﻢ مري‪ -٣١ .‬بيا به تاسﯥ د قيامت ﭘه ورځ د خپل رب ﭘر‬ ‫وړاندې خپﻠه قضيه وړاندې کوئ‪.‬‬ ‫٭ ‪ -٣٢‬له هﻐه کس به بل ډٻر ظالﻢ وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ يﯥ دروغ تپﻠﻲ‬ ‫دي‪ .‬او ر تيا يﯥ دروغ بﻠﻠﻲ کﻠه ﭼﯥ ورته راﻏﻠل‪ .‬ايا د داسﯥ منﮑرانو‬ ‫ای به دوزخ کﯥ نه وي‪ -٣٣ .‬او ﭼا ﭼﯥ ر تيا راوړل او ﭼا يﯥ ﭼﯥ‬ ‫تﺼديق وک ‪ ،‬هﻤدا خﻠک له ﷲ وٻرٻدونﮑﻲ دي‪ -٣۴ .‬د دوی لپاره له خپل‬ ‫رب سره هﻐه ول شيان شته ﭼﯥ دوی يﯥ وﻏواړي‪ ،‬دا د نيﮑﻲ کونﮑو‬ ‫بدله ده‪ -٣۵ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ له هﻐوی د هﻐوی بد ﻋﻤﻠونه لرې ک ي‬ ‫او د هﻐوی د نﯧﮑو کارونو ﭘه بدل کﯥ ثواب ورک ي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬ايا ﷲ د خپﻠو بنده انو لپاره کافﻲ نه دی‪ .‬دا خﻠک له هﻐه بﻐير له‬ ‫نورو تا وٻروي‪ ،‬او ﷲ ﭼﯥ وک ﻤراه ک ي هﻐه ته هﯧ ﻻر وونﮑی‬ ‫نشته‪ -٣٧ .‬او ﷲ ﭼﯥ ﭼاته هدايت وک ي د هﻐه هﯧ ﻤراه کونﮑی نشته‪،‬‬ ‫ايا ﷲ قوي‪ ،‬انتقام اخيستونﮑی نه دی‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او که ته له هﻐوی وﭘو تﯥ ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه ﭼا ﭘيدا ک ي نو‬ ‫هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ ﷲ‪ .‬ووايه‪ ،‬تاسﯥ ه فﮑر کوئ‪ ،‬له ﷲ بﻐير ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ وک را بولئ‪ ،‬که ﷲ ماته تﮑﻠيف را رسول وﻏواړي‪ ،‬نو ايا دوی‬ ‫د هﻐه راک ی تﮑﻠيف لرې کوﻻی شﻲ‪ ،‬يا که ﷲ ﭘه ما مهربانﻲ کول‬ ‫وﻏواړي نو ايا دوی د هﻐه مهربان مخه نيوﻻی شﻲ‪ .‬ووايه ﭼﯥ ما لپاره‬ ‫ﷲ کافﻲ دی‪ ،‬توکل کونﮑﻲ ﭘه هﻐه توکل کوي‪ -٣٩ .‬ووايه ﭼﯥ ای زما‬ ‫قومه‪ ،‬تاسﯥ ﭘه خپل ای ﻋﻤل کوئ‪ ،‬زه به هﻢ ﻋﻤل کوم‪ ،‬نو تاسﯥ به زر‬ ‫ﭘوه شئ‪-۴٠.‬ﭼﯥ ﭘه ﭼا رسوا کونﮑی ﻋﺬاب را ﻲ او ﭘه ﭼا هﻐه ﻋﺬاب‬ ‫را ﻲ ﭼﯥ وروسته کﯧدونﮑی نه دی‪ -۴١ .‬موږ د خﻠﮑو د هدايت لپاره دا‬

‫‪432‬‬

‫کتاب ﭘه تا له حق سره نازل ک ی دی‪ .‬نو وک ﭼﯥ هدايت ومومﻲ د‬ ‫ان لپاره به يﯥ مومﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ بﯥ ﻻرې شﻲ نو د هﻐه بﯥ ﻻرې‬ ‫توب به ﭘه هﻐه وي‪ .‬او ته د هﻐوی مسوؤل نه يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬ﷲ وفات ورکوي ژونديو ته د هﻐوی د مرګ ﭘه وخت‪ ،‬او کومو‬ ‫ﭼﯥ مرګ نه وي راﻏﻠی د هﻐوی د خوب ﭘه وخت‪ .‬بيا د هﻐه ﭼا ساه‬ ‫ودروي ﭼﯥ د مرګ فيﺼﻠه يﯥ ک ې ده او نور د يوه اکﻠﻲ وخت لپاره‬ ‫ﭘرٻ دي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﻏور کوي‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬ايا هﻐوی ﷲ ﭘري ی او نور خﻠک يﯥ واسﻄه ک ي دي‪ -۴۴ .‬ووايه‪،‬‬ ‫که ه هﻢ هﻐوی نه ه اختيار لري او نه ﭘه ه ﭘوهﯧ ي‪ .‬ووايه‪ ،‬شﻔاﻋت‬ ‫ول د ﷲ ﭘه اختيار کﯥ دی‪ .‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘاﭼاهﻲ د هﻐه ده‪ .‬بيا‬ ‫به تاسﯥ هﻐه ته ور ستنﯧ ئ‪ -۴۵ .‬او کﻠه ﭼﯥ يوازې د ﷲ ذکر کﯧ ي نو‬ ‫د هﻐو خﻠﮑو زړونه رﭘﯧ ي ﭼﯥ ﭘه آخرت ايﻤان نه لري‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ له‬ ‫هﻐه بﻐير د نورو ذکر کﯧ ي نو هﻐه وخت هﻐوی خوشحالﯧ ي‪-۴۶ .‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ ای ﷲ‪ ،‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘيدا کونﮑيه‪ ،‬ﭘه ﻏايب او حاضر‬ ‫ﭘوهﯧدونﮑيه‪ ،‬ته به د خپﻠو بنده انو ترمن د هﻐه ه فيﺼﻠه کوې ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ﭘرې اختﻼف کوي‪ -۴٧ .‬او که ظالﻤانو سره هﻐه ول يزونه وي‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي او هﻤدومره ورسره نور هﻢ وي‪ ،‬او هﻐوی يﯥ د قيامت‬ ‫ﭘه ورځ له سخت ﻋﺬابه د خﻼﺻون لپاره ﭘه فديه کﯥ ورک ي‪ .‬او د ﷲ له‬ ‫طرفه به هﻐوی له هﻐه مﻌامﻠﯥ سره مﺦ شﻲ ﭼﯥ ﻤان يﯥ هﻢ نه وو‪-۴٨ .‬‬ ‫او هﻐوی ته به خپل بد اﻋﻤال را مخﯥ ته شﻲ او هﻐه ه به يﯥ ونيسﻲ‬ ‫ﭼﯥ ور ﭘورې يﯥ خندا کوله‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬نو انسان ته ﭼﯥ هر تﮑﻠيف ورسﯧ ي هﻐه موږ ته فرياد کوي‪ ،‬بيا‬ ‫ﭼﯥ موږ له خپﻠه اړخه هﻐه ته نﻌﻤت ورک و نو هﻐه ويل ﭼﯥ دا ماته د‬ ‫ﻋﻠﻢ ﭘه بنياد را کول شوی دی‪ ،‬بﻠﮑﯥ دا امتحان دی خو ﭘه هﻐوی کﯥ‬

‫‪433‬‬

‫زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪ -۵٠ .‬له هﻐوی مخﮑﯥ خﻠﮑو هﻢ دا خﺒره وک له‬ ‫نو ه يﯥ ﭼﯥ ل هﻐه يﯥ ﭘه کار نه شول‪ -۵١ .‬او ﭘه دوی کﯥ ﭼﯥ کوم‬ ‫خﻠک ظالﻤان دي هﻐوی ته به هﻢ د خپﻠو و بده نتيجه زر را ﮑاره‬ ‫شﻲ‪ .‬هﻐوی موږ نه شﻲ ﻋاجزوﻻی‪ -۵٢ .‬ايا هﻐوی نه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ﷲ‬ ‫ﭼا ته وﻏواړي رزق يﻲ ﭘراخوي‪ .‬او هﻤاﻏه يﯥ تن وي‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې‬ ‫کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ايﻤان راوړي‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬ووايه‪ ،‬ای زما بنده انو ﭼﯥ ﭘه ان مو ظﻠﻢ ک ی دی‪ ،‬د ﷲ له رحﻤته‬ ‫مه مايوسه کﯧ ئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ول ناهونه ب ﻲ‪ ،‬هﻐه ډٻر ب ونﮑی‪،‬‬ ‫مهربان دی‪ -۵۴ .‬او تاسﯥ خپل رب ته رجوع وک ئ او د هﻐه فرمانﺒردار‬ ‫شئ له دې مخﮑﯥ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ ﻋﺬاب راشﻲ‪ ،‬بيا به تاسﯥ سره هﯧ مرسته‬ ‫نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۵۵‬او تاسﯥ د خپل رب د در لﯧ ل شوي کتاب د و اړخونو ﭘيروي‬ ‫وک ئ‪ ،‬له هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ نا اﭘه ﻋﺬاب راشﻲ او تاسﯥ خﺒر‬ ‫هﻢ نه شئ‪ -۵۶ .‬هسﯥ نه وک دا ووايﻲ ﭼﯥ افسوس زما ﭘه ﻏﻔﻠت ﭼﯥ‬ ‫د ﷲ طرف ته مﯥ وک ‪ ،‬او زه ﭘه خندا کونﮑو کﯥ وم‪ -۵٧ .‬يا وک دا‬ ‫ووايﻲ ﭼﯥ که ﷲ ماته هدايت ک ی وی نو زه به ﭘه وٻرٻدونﮑو کﯥ وای‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬يا د ﻋﺬاب ﭘه ليدو وک دا ووايﻲ ﭼﯥ کاش زه بيا دنيا ته ﻻړ شﻢ‬ ‫نو ﭘه نﯧﮑو بنده انو کﯥ به يﻢ‪ -۵٩ .‬هو تاته زما آيتونه راﻏﻠل بيا تا هﻐه‬ ‫دروغ وبﻠل او کﺒر دې وک او ﭘه منﮑرانو کﯥ وې‪ -۶٠ .‬او د قيامت ﭘه‬ ‫ورځ به د هﻐو خﻠﮑو مخونه تک تور وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ يﯥ دروغ تپﻠﻲ وو‪.‬‬ ‫ايا د متﮑﺒرينو ای به دوزخ کﯥ نه وي‪ -۶١ .‬او کوم خﻠک ﭼﯥ وٻرٻدل‪،‬‬ ‫ﷲ به هﻐوی ﭘه کامياب وساتﻲ‪ ،‬او هﻐوی ته به هﯧ تﮑﻠيف نه رسﯧ ي‬ ‫او نه به خﻔه وي‪.‬‬

‫‪434‬‬

‫‪ -۶٢‬ﷲ د هر ه خالق دی او هﻐه ﭘه هر ه ارونﮑی دی‪ -۶٣ .‬د‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ کونجيانﯥ هﻐه سره دي‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ د ﷲ له آيتونو‬ ‫انﮑار ک ی هﻐوی ﭘه زيان کﯥ اوسﯧدونﮑﻲ دي‪ -۶۴ .‬ووايه ﭼﯥ ای‬ ‫نادانو‪ ،‬ايا تاسﯥ ماته د ﻏير ﷲ د ﻋﺒادت وايئ‪ -۶۵ .‬او له تاسﯥ مخﮑﯥ‬ ‫خﻠﮑو ته هﻢ وحﯥ لﯧ ل شوې ده ﭼﯥ که تاسﯥ شرک وک نو ﻋﻤل به مو‬ ‫ضايع شﻲ‪ .‬او تاسﯥ به ﭘه تاوان کﯥ يئ‪ -۶۶ .‬بﻠﮑﯥ يوازې د ﷲ ﻋﺒادت‬ ‫وک ئ او شﮑر کونﮑﻲ شئ‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬او خﻠﮑو د ﷲ هﻐسﯥ قدر ونه ک ن ه يﯥ ﭼﯥ حق دی‪ .‬او ﻤﮑه‬ ‫به د قيامت ﭘه ورځ د هﻐه ﭘه مو ﻲ کﯥ وي او ول آسﻤانونه به يﯥ ﭘه ﻲ‬ ‫ﻻس کﯥ نيولﻲ وي‪ .‬هﻐه ﭘاک او لوړ دی تر هﻐه شرکه ﭼﯥ دا خﻠک يﯥ‬ ‫کوي‪ -۶٨ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﺻور )شپﯧﻠ ( ووهل شﻲ نو ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه‬ ‫ﭼﯥ ه دي ول به بﯥهوشه ﭘرٻو ﻲ‪ ،‬م ر ﷲ ﭼﯥ وک وﻏواړي‪ .‬بيا‬ ‫به دويﻢ ل ﭘه کﯥ ﭘوکی وشﻲ او ول به بﯧرته را ﭘورته شﻲ او وبه‬ ‫وري‪ -۶٩ .‬او ﻤﮑه به د خپل رب ﭘه نور رو انه شﻲ‪ .‬او کتاب به‬ ‫کﯧ ودل شﻲ او ﭘﯧﻐﻤﺒران او واهان به حاضر ک ی شﻲ‪ .‬او د خﻠﮑو‬ ‫ترمن به سﻤه فيﺼﻠه وشﻲ او ﭘه هﻐوی به هﯧ ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪ -٧٠ .‬او‬ ‫هر کس ته به د هﻐه د اﻋﻤالو ﭘوره بدله ورکول شﻲ‪ .‬او هﻐه ه ﭘوهﯧ ي‬ ‫ﭼﯥ دوی ه کول‪.‬‬ ‫‪ -٧١‬او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ انﮑار ک ی هﻐوی به ډلﯥ ډلﯥ دوزخ ته ﭘه مخه‬ ‫کﯧ ي‪ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه هﻠته ورسﯧ ي نو د هﻐه )دوزخ( دروازې به ورته‬ ‫ﭘرانيستل شﻲ او د هﻐه ساتونﮑﻲ به ورته ووايﻲ‪ ،‬ايا تاسﯥ ته ستاسﯥ له‬ ‫ډلﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒران نه وو درﻏﻠﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ ستاسﯥ د رب آيتونه لوستل‬ ‫او تاسﯥ يﯥ ستاسﯥ د ننن ور ﯥ له مﻼقاته وٻرولئ‪ .‬هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫هو‪ ،‬خو د ﻋﺬاب وﻋده ﭘه منﮑرانو ﭘوره شوه‪ -٧٢ .‬ورته به وويل شﻲ‬

‫‪435‬‬

‫ﭼﯥ د جهنﻢ ﭘه دروازو ور ننو ئ‪ ،‬ﭘه کﯥ د تل اوسﯧدو لپاره‪ .‬نو ومره‬ ‫بد ای دی د کﺒر کونﮑو لپاره‪.‬‬ ‫‪ -٧٣‬او کوم خﻠک ﭼﯥ له خپل رب وٻرٻدلﻲ هﻐوی به ډلﯥ ډلﯥ جنت ته‬ ‫بوتﻠل شﻲ‪ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه هﻠته ورسﯧ ي او د هﻐه دروازې ﭘرانيستل‬ ‫شﻲ او د هﻐه ساتونﮑﻲ به ورته وايﻲ ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ دې سﻼم وي‪،‬‬ ‫خوشحاله اوسئ‪ ،‬نو دې ته ورننو ئ د تل لپاره‪ -٧۴ .‬او هﻐه به وايﻲ‬ ‫شﮑر دی د هﻐه ﷲ ﭼﯥ له موږ سره يﯥ خپﻠه وﻋده ر تيا ک له او موږ‬ ‫يﯥ د دې ﻤﮑﯥ وارثان ک لو‪ .‬موږ ﭼﯥ ﭘه جنت کﯥ ﭼﯧرته وﻏواړو‬ ‫اوسﯧدی شو‪ .‬نو ومره ه بدله ده د ﻋﻤل کونﮑو لپاره‪ -٧۵ .‬او ته به‬ ‫مﻼيﮑﯥ و ورې ﭼﯥ د ﻋرش نه به د حﻠقو ﭘه ب ه تاوې وي او د خپل رب‬ ‫حﻤد او تسﺒيح به کوي‪ .‬او د خﻠﮑو ترمن به سﻤه سﻤه فيﺼﻠه کﯧ ي او‬ ‫وبه ويل شﻲ ﭼﯥ ول حﻤد ﷲ لره دی‪ ،‬رب الﻌالﻤين‪.‬‬ ‫سوره المومن ‪) ۴٠‬الغافر(‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬حم‪ -٢ .‬دا کتاب د ﷲ له لوري نازل شوی ﭼﯥ قوي دی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی‬ ‫دی‪ -٣ .‬ب ونﮑی او توبه قﺒﻠونﮑی دی‪ .‬سخت جزا ورکونﮑی‪ ،‬د لوی‬ ‫قدرت خاوند‪ ،‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ .‬هﻐه ته ستنﯧدل دي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬د ﷲ ﭘه آيتونو کﯥ هﻐه خﻠک شخ ې را وباسﻲ ﭼﯥ منﮑر دي‪ ،‬نو د‬ ‫هﻐو خﻠﮑو ﭘه ارونو ﯥ ر ﯧدل تا تﯧر نه باسﻲ‪ -۵ .‬له دوی مخﮑﯥ د‬ ‫نوح قوم دروغ وبﻠل‪ ،‬او له هﻐوی وروسته ډلو هﻢ‪ .‬او هر امت دا اراده‬ ‫ک ې ﭼﯥ خپل رسول ونيسﻲ او هﻐوی ﭘه ناحقه شخ ې را ويستﻠﯥ‪ ،‬ﭘه‬ ‫دې خاطر ﭼﯥ حق ﭘرې ﻻندې ک ي نو ما هﻐوی ونيول‪ .‬نو ن ه وه زما‬

‫‪436‬‬

‫جزا‪ -۶ .‬او ﭘه دې تو ه ستا د رب خﺒره ﭘه هﻐو خﻠﮑو ﭘوره شوې ده ﭼﯥ‬ ‫انﮑار يﯥ ک ی‪ ،‬هﻐوی د اور خﻠک دي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬ﭼا ﭼﯥ ﻋرش ﭘورته ک ی دی او وک ﭼﯥ ترې ﯧرﭼاﭘﯧره دي‬ ‫هﻐوی د خپل رب تسﺒيح کوي‪ ،‬د هﻐه له حﻤد سره‪ .‬او هﻐوی ﭘه هﻐه‬ ‫)رب( ايﻤان لري‪ .‬او هﻐوی د ايﻤان خاوندانو ته د مﻐﻔرت دﻋا کوي‪ .‬ای‬ ‫زموږ ربه‪ ،‬ستا رحﻤت او ستا ﻋﻠﻢ ﭘه هر ه احاطه ک ې ده‪ .‬نو ته هﻐه‬ ‫خﻠک وب ه ﭼﯥ توبه وک ي‪ ،‬ستا د ﻻرې ﭘيروي وک ي او ته هﻐوی د‬ ‫دوزخ له ﻋﺬابه وساته‪ -٨ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬او ته هﻐوی تﻠپاتﯥ باﻏونو ته‬ ‫ننﺒاسه ﭼﯥ تا يﯥ ورسره وﻋده ک ې ده‪ .‬او هﻐوی هﻢ ﭼﯥ ﺻالح وي‪ ،‬د‬ ‫هﻐوی والدينو کﯥ او مﯧرمنو کﯥ او اوﻻد کﯥ‪ ،‬بﯧشﮑه ته قوي يﯥ‪ ،‬د‬ ‫حﮑﻤت خاوند يﯥ‪ -٩ .‬او هﻐوی له بديو وساته‪ .‬او وک ﭼﯥ تا د نن‬ ‫ور ﯥ له بديو وساتل نو ﭘه هﻐوی تا رحﻢ وک ‪ .‬او هﻤدا لويه کاميابﻲ ده‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی‪ ،‬هﻐوی ته به ﻏ کﯧ ي او ويل کﯧ ي‪ ،‬د ﷲ‬ ‫بﯧزاري له تاسﯥ تر هﻐﯥ بﯧزارۍ ډٻره ده ﭼﯥ نن يﯥ تاسﯥ له خپل انه‬ ‫لرئ‪ .‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ د ايﻤان طرف ته را بﻠل کﯧدئ‪ ،‬نو تاسﯥ انﮑار کاوه‪.‬‬ ‫‪ -١١‬هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬تا موږ ته دوه ﻠه مرګ راک‬ ‫او دوه ﻠه دې ژوند راک ‪ .‬نو موږ ﭘه خپﻠو ناهونو اقرار وک ‪ ،‬نو ايا د‬ ‫وتﻠو کومه ﻻره شته‪ -١٢ .‬دا ﭘه تاسﯥ ﭘه دې خاطر ده ﭼﯥ کﻠه د يو ﷲ‬ ‫اړخ ته اواز کﯧده نو تاسﯥ انﮑار کاوه‪ .‬او کﻠه به ﭼﯥ ورسره وک شريک‬ ‫ل کﯧدل نو تاسﯥ به منل‪ .‬نو فيﺼﻠه د ﷲ ﭘه ﻻس کﯥ ده ﭼﯥ ﻋظيﻢ دی‬ ‫او د لوړې مرتﺒﯥ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬هﻐه دی ﭼﯥ تاسﯥ ته خپﻠﯥ ن ﯥ در يﻲ او له آسﻤانه تاسﯥ ته رزق‬ ‫را ﮑته کوي‪ .‬او نﺼيحت يوازې هﻐه کس منﻲ ﭼﯥ ﷲ اړخ ته رجوع‬ ‫کونﮑی وي‪.‬‬

‫‪437‬‬

‫‪ -١۴‬نو ﷲ ته فرياد وک ئ‪ ،‬دين د هﻐه لپاره خاص ک ئ‪ ،‬که ه هﻢ ﭘه‬ ‫منﮑرانو بد ولﯥ ونه ل ﯧ ي‪ -١۵ .‬هﻐه د لوړو درجو خاوند‪ ،‬د ﻋرش‬ ‫مالک دی‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭘه خپﻠو بنده انو کﯥ ﭼا ته وﻏواړي هﻐه ته وحﯥ‬ ‫کوي‪ ،‬ﭼﯥ هﻐه )خﻠک( د مﻼقات له ور ﯥ ووٻروي‪ -١۶ .‬ﭘه کومه ورځ‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی ظاهر شﻲ‪ .‬له ﷲ به د هﻐوی هﯧ هﻢ ﭘ نه وي‪ .‬نن د ﭼا‬ ‫ﭘاﭼاهﻲ ده‪ .‬د واحد قهار ﷲ! ‪ -١٧‬نن به هر انسان ته د هﻐه بدله ورکول‬ ‫شﻲ‪ .‬نن به هﯧ ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ زر حساب کونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬او هﻐوی د هﻐه را ن دې کﯧدونﮑﻲ مﺼيﺒت له ور ﯥ ووٻروه ﭼﯥ‬ ‫زړونه به تر حﻠقه را ورسﯧ ي‪ ،‬هﻐه به له ﻏﻤه ډک شوي وي‪ .‬د ظالﻤانو‬ ‫به نه وک دوست وي او نه واسﻄه ﭼﯥ خﺒره يﯥ ومنل شﻲ‪ -١٩ .‬هﻐه‬ ‫د ستر و خيانت ﭘﯧژنﻲ او هﻐه خﺒرې هﻢ ﭼﯥ ﭘه سينو کﯥ ﭘ ﯥ دي‪-٢٠ .‬‬ ‫او ﷲ به ﭘه حق فيﺼﻠه وک ي‪ .‬او وک ﭼﯥ هﻐوی له ﷲ بﻐير را بولﻲ‪،‬‬ ‫هﻐوی د هﯧ شﻲ فيﺼﻠه نه کوي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ اورٻدونﮑی‪ ،‬ليدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ايا هﻐوی ﭘه ﻤﮑه نه دي ر ﯧدلﻲ ﭼﯥ ليدلﻲ يﯥ وای د هﻐو خﻠﮑو‬ ‫انجام ن ه شو ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ تﯧر شوي دي‪ .‬هﻐوی تر دوی ﭘه‬ ‫قوت کﯥ زيات وو او د هﻐو اثارو له مخﯥ هﻢ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه ﻤﮑه ﭘرٻ ﻲ‬ ‫دي‪ .‬بيا ﷲ هﻐوی ﭘه خپﻠو ناهونو کﯥ ونيول او هﯧ وک له ﷲ ساتونﮑی‬ ‫نه وو‪ -٢٢ .‬دا ﭘه دې خاطر وشول ﭼﯥ هﻐوی ته رسول ﮑاره ن ﯥ‬ ‫راوړلﯥ او هﻐوی ترې انﮑار وک ‪ .‬نو ﷲ هﻐوی ونيول‪ .‬يقينا ً هﻐه زورور‬ ‫دی سخت جزا ورکونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬موږ موسی له خپﻠو ن و سره او ﮑاره دليﻠونو سره‪ -٢۴ .‬فرﻋون‬ ‫او هامان او قارون ته ولﯧ ه‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ دا جادو ر دی‪ ،‬دروﻏجن‬ ‫دی‪ -٢۵ .‬بيا ﭼﯥ هﻐه زموږ له لوري حق سره هﻐوی ته ورسﯧده‪ ،‬هﻐوی‬

‫‪438‬‬

‫وويل د هﻐو خﻠﮑو زامن ووژنئ ﭼﯥ ده سره ايﻤان يﯥ راوړی او د هﻐوی‬ ‫ﯥ ژوندۍ وساتئ‪ .‬او د هﻐو منﮑرانو تدبير بﯥ تاثيره ﭘاتﯥ شو‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او فرﻋون وويل‪ ،‬ما ﭘرٻ دئ‪ ،‬زه به موسی ووژنﻢ او هﻐه دې خپل‬ ‫رب را وبولﻲ‪ ،‬ماسره اندٻ نه ده ﭼﯥ هسﯥ نه هﻐه ستاسﯥ دين بدل ک ي‬ ‫يا ﭘه وطن کﯥ فساد خپور ک ي‪ -٢٧ .‬او موسی وويل ﭼﯥ ما خپل او ستا‬ ‫رب ته ﭘناه وړې له هر هﻐه متﮑﺒر نه ﭼﯥ د حساب ﭘه ور ﯥ ايﻤان نه‬ ‫لري‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬او ﭘه آل فرﻋون کﯥ يو مومن شخص ﭼﯥ خپل ايﻤان يﯥ ﭘ ساتﻠی‬ ‫وو‪ ،‬هﻐه وويل ايا تاسﯥ يو کس يوازې ﭘه دې خﺒره وژنئ ﭼﯥ هﻐه وايﻲ‬ ‫زما رب ﷲ دی‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه ستاسﯥ د رب له لوري ﮑاره‬ ‫دليﻠونه هﻢ راوړي دي‪ .‬او که دروﻏجن وي دروغ به يﯥ ﭘه هﻐه ورشﻲ‪.‬‬ ‫او که هﻐه ر تينی وي نو د هﻐه ه يوه برخه به تاسﯥ ته هﻢ را رسﯧ ي‬ ‫ﭼﯥ هﻐه يﯥ درسره وﻋده کوي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ داسﯥ کس ته هدايت نه کوي‬ ‫ﭼﯥ له حده او تونﮑی وي‪ ،‬دروﻏجن وي‪ -٢٩ .‬ای زما قومه‪ ،‬نن ستاسﯥ‬ ‫ﭘاﭼاهﻲ ده ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه برﻻسﻲ يئ‪ .‬بيا به د ﷲ د ﻋﺬاب ﭘه مقابل کﯥ‬ ‫وک موږ سره مرسته وک ي‪ ،‬که هﻐه ﭘه موږ راشﻲ‪ .‬فرﻋون وويل‪،‬‬ ‫زه تاته هﻐه نظر درکوم ﭼﯥ زه ﭘرې ﭘوهﯧ م او زه تاته د سﻤﯥ ﻻرې‬ ‫وونه کوم‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬او کوم کس ﭼﯥ ايﻤان راوړی وو هﻐه وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬زه‬ ‫وٻ ٻ م هسﯥ نه ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ د نورو قومونو ﻏوندې ورځ راشﻲ‪-٣١ .‬‬ ‫کومه ورځ ﭼﯥ د نوح ﭘه قوم‪ ،‬ﻋاد او ثﻤود او تر هﻐوی وروسته خﻠﮑو‬ ‫راﻏﻠه‪ .‬او ﷲ ﭘه خپﻠو بنده انو ظﻠﻢ کول نه ﻏواړي‪ -٣٢ .‬او ای زما قومه‪،‬‬ ‫زه وٻرٻ م ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ د ژړا فرياد ورځ را نه شﻲ‪ -٣٣ .‬هﻐه ورځ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ به ترې مﺦ اړول او ت تﯧدل وﻏواړئ‪ .‬او ﷲ به ستاسﯥ ساتونﮑی‬

‫‪439‬‬

‫هﯧ وک نه وي‪ .‬او وک ﭼﯥ ﷲ ﻤراه ک ي هﻐه ته )بل( هدايت کونﮑی‬ ‫نشته‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او له دې مخﮑﯥ يوسف تاسﯥ ته له ﮑاره ن و سره درﻏی نو تاسﯥ‬ ‫د هﻐه ﭘه راوړو خﺒرو هﻢ شﮑﻤن شوئ‪ ،‬تر دې ﭼﯥ کﻠه هﻐه وفات شو‬ ‫نو تاسﯥ وويل ﭼﯥ ﷲ له هﻐه وروسته هﯧ ﮑﻠه بل رسول نه را لﯧ ي‪ .‬ﭘه‬ ‫دې تو ه ﷲ هﻐه خﻠک ﻤراه کوي ﭼﯥ له حده وتونﮑﻲ او شک کونﮑﻲ‬ ‫وي‪ -٣۵ .‬ﭼﯥ د ﷲ ﭘه آيتونو شخ ه کوي بﯥ له کوم دليﻠه ﭼﯥ هﻐوی سره‬ ‫وي‪ .‬د ﷲ او د ايﻤان د خاوندانو ﭘه نزد دا ډٻره بده ده‪ .‬داسﯥ ﷲ مهر‬ ‫ل وي د هر مﻐرور‪ ،‬سرکشه ﭘه زړه‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او فرﻋون وويل ﭼﯥ ای هامانه‪ ،‬ماته يوه لوړه ودان جوړه ک ه‪،‬‬ ‫ﭼﯥ زه ﻻرو ته ورسﯧ م‪ -٣٧ .‬د آسﻤانونو تر ﻻرې‪) ،‬له هﻐه ايه( د‬ ‫موسی مﻌﺒود ووينﻢ‪ ،‬او زه خو هﻐه دروﻏجن ﻢ‪ .‬او ﭘه دې تو ه فرﻋون‬ ‫ته يوه بدﻋﻤﻠﻲ اٻسته ک ی شوه او هﻐه له سﻤﯥ ﻻرې منع شو‪ .‬او د‬ ‫فرﻋون تدبير برباد ﭘاتﯥ شو‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی و هﻐه وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬تاسﯥ زما‬ ‫ﭘيروي وک ئ‪ ،‬زه تاسﯥ ته سﻤه ﻻره در يﻢ‪ -٣٩ .‬ای زما قومه‪ ،‬دا د دنيا‬ ‫ژوند يو و ور ﯥ دی او اﺻل د ژوند مقام آخرت دی‪ -۴٠ .‬وک ﭼﯥ‬ ‫بد کوي د هﻐه ﭘه بدل کﯥ به بد مومﻲ او وک ﭼﯥ نﯧﮑﻲ کوي‪ ،‬که س ی‬ ‫وي که ه‪ ،‬ﭘه دې شرط ﭼﯥ مومن وي‪ ،‬دا خﻠک به جنت ته ﻲ‪ ،‬هﻠته‬ ‫به بﯥ حسابه رزق مومﻲ‪ -۴١ .‬او ای زما قومه‪ ،‬ه خﺒره ده ﭼﯥ زه‬ ‫تاسﯥ د نجات خوا ته را بولﻢ او تاسﯥ ما د اور خوا ته بولئ‪ -۴٢ .‬تاسﯥ‬ ‫ما در بولئ ﭼﯥ زه له ﷲ سره کﻔر وک م او داسﯥ يزونه )ورسره(‬ ‫شريک و ﻢ ﭼﯥ زه يﯥ ﭘه هﮑﻠه ﻋﻠﻢ نه لرم‪ .‬زه تاسﯥ د قوي مﻐﻔرت‬ ‫کونﮑﻲ ﷲ اړخ ته را بولﻢ‪ -۴٣ .‬يقينﻲ خﺒره ده ﭼﯥ د کوم شﻲ اړخ ته‬

‫‪440‬‬

‫تاسﯥ ما ور بولئ د هﻐه نه ﭘه دنيا کﯥ آواز شته او نه ﭘه آخرت کﯥ‪ .‬او‬ ‫بﯧشﮑه زموږ د ولو ستنﯧدل د ﷲ طرف دی او له حده او تونﮑﻲ اور ته‬ ‫تﻠونﮑﻲ دي‪ -۴۴ .‬نو تاسﯥ به وروسته زما خﺒره يادوئ‪ .‬او زه خپﻠه مﻌامﻠه‬ ‫ﷲ ته سپارم‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ د ولو بنده انو ارونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬بيا ﷲ هﻐه د هﻐوی له بدو تدبيرونو وساته‪ .‬او د فرﻋون خﻠک بد‬ ‫ﻋﺬاب ونيول‪ -۴۶ .‬اور‪ ،‬ﭼﯥ هﻐوی ﭘر سهار او ما ام ور وړاندې کﯧ ي‪.‬‬ ‫او ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ قيامت قايﻤﯧ ي‪ ،‬د فرﻋون خﻠک تر ولو سخت‬ ‫ﻋﺬاب ته ننﺒاسئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ﭘه دوزخ کﯥ له يو بل سره ﭘه شخ ه شﻲ نو‬ ‫کﻤزوري خﻠک به ان لوی ودونﮑو خﻠﮑو ته وايﻲ ﭼﯥ موږ ستاسﯥ‬ ‫تابع وو‪ ،‬نو ايا تاسﯥ له موږه د اور کومه برخه لرې کوﻻی شئ‪-۴٨ .‬‬ ‫لوی خﻠک به وايﻲ ﭼﯥ موږ ول ﭘه هﻤدې کﯥ يو‪ .‬ﷲ د بنده انو ترمن‬ ‫فيﺼﻠه ک ې ده‪ -۴٩ .‬او وک ﭼﯥ ﭘه اور کﯥ وي هﻐوی به د دوزخ‬ ‫ساتونﮑو ته وايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ خپل رب نه ﻏو تنه وک ئ ﭼﯥ زموږ ﭘه‬ ‫ﻋﺬاب کﯥ يوه ورځ تخﻔيف وک ي‪ -۵٠ .‬هﻐوی به وايﻲ‪ ،‬ايا تاسﯥ ته‬ ‫ستاسﯥ رسول له واضح دليﻠونو سره نه وو درﻏﻠی‪ .‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ‬ ‫هو )راﻏﻠی وو(‪ ،‬ساتونﮑﻲ به وايﻲ نو تاسﯥ ﻏو تنه وک ئ‪ .‬او د منﮑرانو‬ ‫فرياد به ای نه نيسﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬بﯧشﮑه موږ خپﻠو رسوﻻنو او د ايﻤان خاوندانو سره د دنيا ﭘه ژوند‬ ‫کﯥ مرسته کوؤ‪ ،‬او ﭘه هﻐه ورځ هﻢ ﭼﯥ واهان به وﻻړ وي‪ -۵٢ .‬ﭘه‬ ‫کومه ورځ به ﭼﯥ ظالﻤانو ته د هﻐوی مﻌﺬرت ه ه ور ونه رسوي او‬ ‫ﭘه هﻐوی به لﻌنت وي او د هﻐوی لپاره به بد ای وي‪ -۵٣ .‬او موږ‬ ‫موسی ته هدايت ﻋﻄا ک او بنﻲ اسرائيﻠو مو د کتاب وارثان ک ل‪-۵۴ .‬‬ ‫ﻻر وؤنه او نﺼيحت د ﻋقل خاوندانو ته‪ -۵۵ .‬نو ته ﺻﺒر وک ه‪ ،‬بﯧشﮑه‬

‫‪441‬‬

‫د ﷲ وﻋده برحقه ده او د خپل قﺼور ب نه وﻏواړه‪ .‬او سهار او ما ام د‬ ‫هﻐه تسﺒيح کوه له حﻤد سره‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬کوم خﻠک ﭼﯥ له ورته راﻏﻠﻲ سند ﭘرته‪ ،‬د ﷲ ﭘه آيتونو کﯥ شخ ه‬ ‫را وباسﻲ‪ ،‬د هﻐوی ﭘه زړونو کﯥ يوازې لويﻲ ده ﭼﯥ هﻐوی ورته‬ ‫هﯧ ﮑﻠه رسﯧدونﮑﻲ نه دي‪ ،‬نو ته د ﷲ ﭘناه وﻏواړه‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه‬ ‫اورٻدونﮑی دی‪ ،‬ليدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬يقينا ً آسﻤانونه او ﻤﮑه ﭘيدا کول د انسانانو د ﭘيدا کولو ﭘه ﭘرتﻠه ډٻر‬ ‫لوی کار دی‪ ،‬خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪ -۵٨ .‬او ړوند او بينا يو شان‬ ‫نه شﻲ کﯧدای‪ ،‬او نه ايﻤاندار او نﯧﮑوکار او هﻐوی ﭼﯥ بدي کوي‪ .‬تاسﯥ‬ ‫ډٻر ل فﮑر کوئ‪ -۵٩ .‬بﯧشﮑه قيامت به را ﻲ‪ .‬ﭘه دې کﯥ هﯧ شک‬ ‫نشته‪ ،‬خو زياتره خﻠک يﯥ نه منﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۶٠‬او ستاسﯥ رب فرمايﻠﻲ ﭼﯥ ماته فرياد کوئ‪ ،‬زه به ستاسﯥ ﻏو تنه‬ ‫قﺒوله ک م‪ .‬وک ﭼﯥ زما له ﻋﺒادته سرﻏ ونه کوي هﻐوی به ډٻر زر‬ ‫ذليل او دوزخ ته داخل شﻲ‪ -۶١ .‬ﷲ دی ﭼﯥ تاسﯥ لپاره يﯥ شپه جوړه‬ ‫ک ې ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه کﯥ آرام وک ئ او ورځ يﯥ رو انه ک ې‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ﭘه خﻠﮑو فضل کونﮑی دی‪ ،‬خو زياتره خﻠک شﮑر نه وباسﻲ‪ -۶٢ .‬هﻤدا‬ ‫ﷲ ستاسﯥ رب دی‪ ،‬د هر ه ﭘيدا کونﮑی‪ ،‬له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪،‬‬ ‫تاسﯥ له کومه ايه لﻤسول کﯧ ئ‪ -۶٣ .‬ﭘه دې تو ه هﻐه خﻠک تﯧرايستل‬ ‫کﯧ ي ﭼﯥ د ﷲ له آيتونو يﯥ انﮑار کاوه‪.‬‬ ‫‪ -۶۴‬ﷲ دی ﭼﯥ ستاسﯥ لپاره يﯥ ﻤﮑه د اوسﯧدو ای ک او آسﻤان يﯥ‬ ‫ﭼت ک او ستاسﯥ نقشه يﯥ جوړه ک ه‪ ،‬نو ه نقشه يﯥ جوړه ک ه‪ .‬هﻐه‬ ‫تاسﯥ ته د و شيانو رزق درک ‪ .‬دا ﷲ دی ستاسﯥ رب‪ ،‬نو ډٻر بابرکته‬ ‫دی ﷲ ﭼﯥ د ول جهان رب دی‪ -۶۵ .‬هﻐه ژوندی دی‪ ،‬له هﻐه بﻐير بل‬

‫‪442‬‬

‫مﻌﺒود نشته‪ .‬نو تاسﯥ هﻐه را وبولئ‪ ،‬دين د هﻐه لپاره خاص ک ئ‪ .‬ول‬ ‫تﻌريﻔونه ﷲ لره دي ﭼﯥ د ول جهان رب دی‪.‬‬ ‫‪ -۶۶‬ووايه‪ ،‬زه له دې منع شوی يﻢ ﭼﯥ د هﻐه ه ﻋﺒادت وک م ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫يﯥ له ﷲ بﻐير را بولئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ماته ﮑاره دليﻠونه راﻏﻠﻲ‪ .‬او‬ ‫ماته حﮑﻢ شوی ﭼﯥ زه خپل ان رب الﻌالﻤين ته وسپارم‪ -۶٧ .‬هﻐه دی‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له خاورې جوړ ک ئ‪ ،‬بيا له نﻄﻔﯥ‪ ،‬بيا د وينﯥ له بو ‪ ،‬بيا‬ ‫هﻐه تاسﯥ د ماشوم ﭘه شﮑل را وباسﻲ‪ ،‬بيا هﻐه تاسﯥ لويوي ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫خپل ول قوت ته ورسﯧ ئ‪ ،‬بيا ﭼﯥ تاسﯥ بوډا ان شئ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ‬ ‫ينﯥ مخﮑﯥ مري‪ .‬او تر هﻐﯥ ﭼﯥ تاسﯥ اکﻠﻲ وخت ته ورسﯧ ئ او ﭘه‬ ‫دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ فﮑر وک ئ‪ -۶٨ .‬هﻐه دی ﭼﯥ ﭘيدا کول او م ه کول‬ ‫کوي‪ .‬نو هﻐه ﭼﯥ د کوم ه فيﺼﻠه وک ي هﻐه ته يوازې دومره وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ وشه‪ ،‬بيا هﻐه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬يا تا هﻐه خﻠک نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ د ﷲ ﭘه آيتونو کﯥ شخ ې را‬ ‫وباسﻲ‪ .‬هﻐوی له کوم ايه بﯥ ﻻرې کﯧ ي‪ -٧٠ .‬هﻐو ﭼﯥ کتاب يﯥ‬ ‫دروغ وباله او هﻐه ه هﻢ ﭼﯥ موږ ورسره خپل رسوﻻن ولﯧ ل‪ ،‬نو زر‬ ‫به هﻐوی ﭘوه شﻲ‪ -٧١ .‬د هﻐوی ﭘه ﻏاړو کﯥ به طوقونه او زن يرونه‬ ‫وي‪ ،‬هﻐوی به را ﮑل کﯧ ي‪ -٧٢ .‬ﭘه جوش اوبو کﯥ‪ ،‬بيا به اور کﯥ‬ ‫ﻏوﭘه کﯧ ي‪ -٧٣ .‬بيا به ورته ويل کﯧ ي‪ ،‬ه شول هﻐوی ﭼﯥ تاسﯥ )له‬ ‫ﷲ سره( شريﮑول‪ -٧۴ .‬له ﷲ ﭘرته‪ .‬هﻐوی به ووايﻲ هﻐوی له موږ‬ ‫ورک شول‪ ،‬بﻠﮑﯥ موږ له دې مخﮑﯥ هﯧ هﻢ نه را بﻠل‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ‬ ‫منﮑران ﻤراه کوي‪ -٧۵ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه ﻤﮑه ناحقه‬ ‫خوشحاله کﯧدئ او ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ کﺒر کاوه‪ -٧۶ .‬د جهنﻢ ﭘه‬ ‫دروازو ور ننو ئ‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ د تل اوسﯧدو لپاره‪ .‬نو ومره بد ای‬ ‫دی د کﺒرجنو‪.‬‬

‫‪443‬‬

‫‪ -٧٧‬نو ﺻﺒر وک ئ‪ ،‬بﯧشﮑه د ﷲ وﻋده برحقه ده‪ .‬د ه شﻲ ﭼﯥ موږ له‬ ‫هﻐه سره وﻋده کوؤ‪ ،‬د هﻐه يوه برخه به تاته در و ييو‪ ،‬يا به تاته وفات‬ ‫درک و‪ ،‬نو د هﻐوی را ستنﯧدل موږ ته دي‪.‬‬ ‫‪ -٧٨‬او موږ له تا مخﮑﯥ ډٻر رسوﻻن ولﯧ ل‪ ،‬ﭘه هﻐوی کﯥ د ينو حاﻻت‬ ‫مو در اورولﻲ دي او ينﯥ ﭘه کﯥ داسﯥ هﻢ دي ﭼﯥ حاﻻت يﯥ موږ نه‬ ‫دي در اورولﻲ‪ .‬او هﯧ رسول ته دا مقدوره نه وه ﭼﯥ د ﷲ له اذن بﻐير‬ ‫کومه ن ه راوړي‪ .‬بيا ﭼﯥ کﻠه د ﷲ حﮑﻢ راﻏی نو له حق سره سﻤه‬ ‫فيﺼﻠه وشوه‪ .‬او ﻏﻠط کاره خﻠک هﻐه وخت ﭘه تاوان کﯥ ﭘاتﯥ شول‪.‬‬ ‫‪ -٧٩‬ﷲ دی ﭼﯥ تاسﯥ لپاره يﯥ اروي جوړ ک ل ﭼﯥ تاسﯥ له ينو د‬ ‫سورل کار واخﻠئ او ينﯥ تاسﯥ خورئ‪ -٨٠ .‬او تاسﯥ لپاره ﭘه هﻐو‬ ‫کﯥ نورې ﯥ هﻢ شته‪ .‬او دا هﻢ ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐو ﭘه وسيﻠه خپل حاجت‬ ‫ته ورسﯧ ئ ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه زړونو کﯥ وي او ﭘه هﻐو او ﭘه ک تيو کﯥ‬ ‫تاسﯥ سپرٻ ئ‪ -٨١ .‬او هﻐه تاسﯥ ته نورې ن ﯥ هﻢ در يﻲ نو تاسﯥ به‬ ‫د ﷲ له کومﯥ کومﯥ ن ﯥ انﮑار کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٨٢‬ايا هﻐوی ﭘه ﻤﮑه نه دي ر ﯧدلﻲ ﭼﯥ ليدلﻲ يﯥ وای د هﻐو خﻠﮑو‬ ‫انجام ن ه شو ﭼﯥ تر دوی مخﮑﯥ تﯧر شوي‪ .‬هﻐوی تر دوی زيات وو‪،‬‬ ‫او ﭘه قوت کﯥ او ﭘه ن و کﯥ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه ﻤﮑه ﭘرٻ ودلﯥ‪ ،‬هﻐوی تر‬ ‫دوی لوی وو‪ .‬نو د هﻐوی ه يﯥ هﯧ ﭘه کار نه شوه‪ -٨٣ .‬نو کﻠه ﭼﯥ د‬ ‫هﻐوی ﭘﯧﻐﻤﺒران هﻐوی ته له ﮑاره دليﻠونو سره راﻏﻠل نو هﻐوی ﭘه هﻐه‬ ‫ﻋﻠﻢ وياړ وک ﭼﯥ ﻻره يﯥ‪ ،‬او ﭘه هﻐوی هﻐه ﻋﺬاب راﻏی ﭼﯥ خندا يﯥ‬ ‫ور ﭘورې کوله‪ -٨۴ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی زما ﻋﺬاب وليده‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ‬ ‫موږ ﭘه يوه ﷲ ايﻤان راوړ او موږ له هﻐو انﮑار کوؤ ﭼﯥ له هﻐه )ﷲ(‬ ‫سره مو شريﮑول‪ -٨۵ .‬نو د هﻐوی ايﻤان د هﻐوی ﭘه کار نه شو ﭼﯥ کﻠه‬

‫‪444‬‬

‫هﻐوی زموږ ﻋﺬاب وليده‪ .‬هﻤدا د ﷲ سنت دی ﭼﯥ د هﻐه ﭘه بنده انو کﯥ‬ ‫جاري دی‪ ،‬او هﻐه وخت انﮑار کونﮑﻲ ﭘه تاوان کﯥ ﭘاتﯥ شول‪.‬‬ ‫سوره حم السجده ‪) ۴١‬فصﻠت(‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬حﻢ‪ -٢ .‬دا د ډٻر مهربان او رحﻢ خاوند له لوري نازل شوی کﻼم دی‪.‬‬ ‫‪ -٣‬دا يو کتاب دی ﭼﯥ آيتونه يﯥ ﮑاره ﮑاره بيان شوي دي‪ ،‬د ﻋرب‬ ‫ژبﯥ قرآن‪ ،‬د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ﭘوهﯧ ي‪ -۴ .‬زٻری ورکونﮑی او‬ ‫وٻرونﮑی‪ .‬نو ﭘه هﻐو خﻠﮑو کﯥ زياترو له دې مﺦ اړولی‪ .‬نو هﻐوی نه‬ ‫اوري‪ -۵ .‬او هﻐوی وويل زموږ زړه له هﻐه ه ﭘه ﭘرده کﯥ دی ﭼﯥ ته‬ ‫ورته موږ ور بولﯥ او زموږ ﭘه ﻏوږنو کﯥ دروندوالی دی‪ .‬او زموږ او‬ ‫ستاسﯥ ترمن يو حجاب دی‪ .‬نو ته خپل کار کوه‪ ،‬موږ به خپل کار کوؤ‪.‬‬ ‫‪ -۶‬ووايه‪ ،‬زه خو يو بشر يﻢ تاسﯥ ﻏوندې‪ .‬ماته وحﯥ را ﻲ ﭼﯥ ستا‬ ‫مﻌﺒود يوازې يو مﻌﺒود دی‪ ،‬نو ته ﭘه سﻤه ﻻره اوسه د هﻐه اړخ ته او له‬ ‫هﻐه ب نه ﻏواړه‪ .‬او بدي ده د مشرکانو لپاره‪ -٧ .‬ﭼﯥ زکات نه ورکوي‬ ‫او له آخرته منﮑر دي‪ -٨ .‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ نﯧک‬ ‫ﻋﻤل وک هﻐوی ته داسﯥ اجر دی ﭼﯥ ختﻤﯧدونﮑی نه دی‪.‬‬ ‫‪٢‬‬ ‫‪ -٩‬ووايئ ايا تاسﯥ له هﻐه هست انﮑار کوئ ﭼﯥ ﻤﮑه يﯥ ﭘه دوؤ‬ ‫ور و کﯥ جوړه ک ه‪ ،‬او تاسﯥ له هﻐه سره سيال جوړوئ‪ ،‬هﻐه د ولو‬ ‫مخﻠوقاتو رب دی‪ -١٠ .‬او هﻐه ﭘه ﻤﮑه ﻏرونه جوړ ک ل‪ .‬او ﭘه هﻐو‬ ‫کﯥ يﯥ د ﯥ يزونه کﯧ ودل‪ .‬او ﭘه هﻐه کﯥ د هﻐوی لپاره خواړه‬ ‫کﯧ ودل ﭘه ﻠورو‪ ۴‬ور و کﯥ‪ ،‬ﭘوره شوه د ﭘو تنه کونﮑو لپاره‪ -١١ .‬بيا‬ ‫هﻐه آسﻤان اړخ ته متوجه شو‪ .‬او هﻐه لو ی وو‪ .‬بيا هﻐه آسﻤان او ﻤﮑﯥ‬ ‫ته وويل ﭼﯥ تاسﯥ دواړه راشئ ﭘه خو يا ﭘه ناخو ‪ .‬دواړو وويل‬

‫‪445‬‬

‫موږ ﭘه خو حاضر يو‪ -١٢ .‬بيا هﻐه ﭘه دوؤ‪ ٢‬ور و کﯥ ﭘه دې کﯥ‬ ‫اووه‪ ٧‬آسﻤانونه جوړ ک ل‪ ،‬او هر آسﻤان ته يﯥ خپل حﮑﻢ ولﯧ ه‪ .‬او موږ‬ ‫د دنيا آسﻤان ته ﭘه راﻏونو اٻست ورک ‪ ،‬او هﻐه مو خوندي ک ‪ .‬دا‬ ‫دډٻرﻏالب‪ ،‬ه ﭘوه ذات اندازه كول دي‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬نو که هﻐوی مﺦ اړوي ووايه تاسﯥ له هﻐسﯥ ﻋﺬابه وٻروم لﮑه ﭘه‬ ‫ﻋاد او ثﻤود ﭼﯥ نازل شو‪ -١۴ .‬هﻐوی ته ﭼﯥ رسوﻻن راﻏﻠل‪ ،‬د هﻐوی‬ ‫له مخﯥ او شا ﭼﯥ تاسﯥ له ﷲ بﻐير د بل ﭼا ﻋﺒادت مه کوئ‪ .‬هﻐوی وويل‬ ‫که زموږ رب ﻏو تﻲ وای نو مﻼيﮑﯥ به يﯥ را ﮑته ک ې وای‪ ،‬نو‬ ‫موږ له هﻐه ه منﮑر يو ﭼﯥ تاسﯥ ورسره را لﯧ ل شوي يئ‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬د ﻋاد حالت داسﯥ وو ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه يﯥ ناحقه ﻏرور وک ‪ ،‬او هﻐوی‬ ‫وويل‪ ،‬وک ﭘه قوت کﯥ تر موږ زيات دی‪ .‬ايا هﻐوی ونه ليدل ﭼﯥ کوم‬ ‫ﷲ هﻐوی ﭘيدا ک ي هﻐه ﭘه قوت کﯥ تر هﻐوی زيات دی او هﻐوی زموږ‬ ‫له ن و انﮑار کاوه‪ -١۶ .‬نو موږ ﭘه و منحوسو ور و کﯥ ﭘه هﻐوی‬ ‫قوي توفانﻲ هوا ور ولﯧ له ﭼﯥ هﻐوی د دنيا ﭘه ژوند کﯥ له رسواي ډک‬ ‫ﻋﺬاب ووينﻲ‪ ،‬او د آخرت ﻋﺬاب تر دې هﻢ رسوا کونﮑی دی او هﻐوی‬ ‫ته به هﯧ مرسته ونه رسﯧ ي‪ -١٧ .‬او ثﻤود ﭼﯥ وو‪ ،‬نو موږ هﻐوی ته‬ ‫د هدايت ﻻره و ودله خو هﻐوی د هدايت ﭘه مقابل کﯥ نابينايﻲ خو ه‬ ‫ک له‪ ،‬نو هﻐوی د خپﻠو بدو ﻋﻤﻠونو له وجﯥ د رسواي يوه ﻋﺬاب را‬ ‫ونيول‪ -١٨ .‬او موږ هﻐه خﻠک وساتل ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړ او وٻرٻدونﮑﻲ‬ ‫وو‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ د ﷲ د ﻤنان اور ته ور ول شﻲ‪ ،‬بيا به هﻐوی‬ ‫جدا جدا ک ی شﻲ‪ -٢٠ .‬تر دې ﭼﯥ را ن دې شﻲ نو د هﻐوی ﻏوږونه‬ ‫او د هﻐوی ستر ﯥ او د هﻐوی رمنﯥ به د هﻐوی ﭘه اﻋﻤالو واهﻲ‬ ‫ورک ي‪ -٢١ .‬او هﻐوی به خپﻠو رمنو )ﭘو ﮑو( ته وايﻲ‪ ،‬تاسﯥ ولﯥ‬

‫‪446‬‬

‫زموږ ﭘر ضد واهﻲ ورک له‪ .‬هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ موږ ته هﻐه ﷲ ويايﻲ‬ ‫راک ې ﭼﯥ هر ه يﯥ وياک ي دي‪ .‬او هﻐه تاسﯥ لوم ی ل ﭘيدا ک ئ‬ ‫او هﻐه ته تاسﯥ راوستل شوي يئ‪ -٢٢ .‬او تاسﯥ خپل انونه له دې نه‬ ‫شول ﭘ وﻻی ﭼﯥ ستاسﯥ ﻏوږونه او ستاسﯥ ستر ﯥ او ستاسﯥ رمنﯥ‬ ‫ستاسﯥ ﭘه ضد واهﻲ ور نه ک ي‪ ،‬خو تاسﯥ ﭘه دې ﻤان کﯥ وئ ﭼﯥ‬ ‫ﷲ ستاسﯥ ډٻر اﻋﻤال نه وري ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪ -٢٣ .‬او ستاسﯥ هﻤدې‬ ‫ﻤان تاسﯥ برباد ک ئ ﭼﯥ ﭘه خپل رب مو ک ی وو‪ ،‬نو تاسﯥ ﭘه تاوان‬ ‫کونﮑو کﯥ شوئ‪ -٢۴ .‬نو که هﻐوی ﺻﺒر وک ي اور يﯥ ای دی‪ ،‬او‬ ‫که ب نه وﻏواړي نو ب نه به ورته نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او موږ ﭘه هﻐوی ينﻲ مﻠ ري مسﻠط ک ل نو هﻐوی ورته د دوی‬ ‫مﺦ او شا ته ول شيان اٻسته و ودل‪ .‬او ﭘه هﻐوی هﻐه خﺒره ﭘوره شوه‬ ‫ﭼﯥ د جناتو او انسانانو ﭘه هﻐو ډلو ﭘوره شوې وه ﭼﯥ تر هﻐوی مخﮑﯥ‬ ‫تﯧرې شوې وې‪ .‬بﯧشﮑه هﻐوی ﭘه تاوان کونﮑو کﯥ وو‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او کﻔر کونﮑو وويل دا قرآن مه اورئ او ﭘه دې کﯥ خﻠل واﭼوئ‪،‬‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ برﻻسﻲ اوسئ‪ -٢٧ .‬نو موږ به انﮑار کونﮑو ته سخت ﻋﺬاب‬ ‫ورک و او د هﻐوی د ﻋﻤل بدترينه بدله به ورک و‪ -٢٨ .‬دا د ﷲ د د ﻤنانو‬ ‫بدله ده‪ ،‬يﻌنﯥ اور‪ .‬هﻠته به د دوی لپاره تﻠپاتﯥ ای وي‪ ،‬د دې خﺒرې ﭘه‬ ‫بدل کﯥ ﭼﯥ هﻐوی زموږ له آيتونو انﮑار کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬او کﻔر کونﮑﻲ به وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ته هﻐه خﻠک را‬ ‫و يه ﭼﯥ موږ يﯥ ﭘه ﭘيريانو او انسانانو کﯥ ﻤراهان ک و‪ ،‬موږ به هﻐوی‬ ‫تر ﭘ و ﻻندې ک و ﭼﯥ ذليل شﻲ‪ -٣٠ .‬ﭼا ﭼﯥ وويل ﭼﯥ ﷲ زموږ رب‬ ‫دی او بيا هﻐوی ثابت قدمه ﭘاتﯥ شول‪ ،‬يقينا ً هﻐوی ته مﻼيﮑﯥ را ﮑته‬ ‫کﯧ ي او ورته وايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ اندٻ نه مه کوئ او مه خﻔ ان کوئ او د‬ ‫دې جنت ﭘه زٻري خوشحاله شئ ﭼﯥ تاسﯥ سره يﯥ وﻋده شوې ده‪-٣١ .‬‬

‫‪447‬‬

‫موږ د دنيا ﭘه ژوند کﯥ ستاسﯥ مﻠ ري يو او ﭘه آخرت کﯥ هﻢ‪ .‬او تاسﯥ‬ ‫لپاره هﻠته هر هﻐه شی شته ﭼﯥ ستاسﯥ زړه يﯥ وﻏواړي او تاسﯥ لپاره‬ ‫ﭘه هﻐه کﯥ هر هﻐه شی شته ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ وﻏواړئ‪ -٣٢ .‬د ﻏﻔور او‬ ‫رحيﻢ له لوري د مﯧﻠﻤستيا ﭘه تو ه‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬او تر هﻐه به د ﭼا خﺒره ه وي ﭼﯥ ﷲ اړخ ته يﯥ بﻠنه ورک له او‬ ‫نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک او ويﯥ ويل ﭼﯥ زه ﭘه فرمانﺒردارو کﯥ يﻢ‪ -٣۴ .‬او‬ ‫نﯧﮑﻲ او بدي دواړه برابر نه دي‪ ،‬ته )د دې( ﭘه واب کﯥ هﻐه ووايه ﭼﯥ‬ ‫تر دې بهتر وي‪ ،‬بيا به ته و ورې ﭼﯥ ستا ورسره د ﻤنﻲ وه هﻐه کس‬ ‫به داسﯥ شﻲ لﮑه ستا ن دې مﻠ ری‪ -٣۵ .‬او دا خﺒره هﻐه ته رسﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫ﺻﺒر کونﮑی وي او هﻐه ته رسﯧ ي ﭼﯥ نﺼيب يﯥ ه وي‪ -٣۶ .‬او که‬ ‫شيﻄان ستا ﭘه زړه کﯥ کومه وسوسه واﭼوي نو د ﷲ ﭘناه وﻏواړه‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫هﻐه اورٻدونﮑی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ شپه او ورځ او لﻤر او سپوږم دي‪ .‬تاسﯥ لﻤر‬ ‫او سپوږم ته سجده مه کوئ بﻠﮑﯥ ﷲ ته سجده وک ئ ﭼﯥ دا ول يﯥ‬ ‫ﭘيدا ک ي دي‪ ،‬که تاسﯥ د هﻐه ﻋﺒادت کونﮑﻲ يئ‪ -٣٨ .‬نو که هﻐوی کﺒر‬ ‫وک ي نو وک ﭼﯥ ستا له رب سره دي هﻐوی شپه او ورځ د هﻐه تسﺒيح‬ ‫وايﻲ او هﯧ ﮑﻠه نه ست ي کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ دا ده ﭼﯥ ته ﻤﮑه ﭘه شاړ حالت کﯥ ورې‪،‬‬ ‫بيا ﭼﯥ ﭘرې موږ اوبه ووروو نو هﻐه را زرﻏونﯧ ي او ژوندۍ کﯧ ي‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ دا ) ﻤﮑه( را ژوندۍ ک ې‪ ،‬هﻐه به م ي هﻢ را ژوندي‬ ‫ک ي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘه هر ه قادر دی‪ -۴٠ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ زموږ آيتونو‬ ‫ته اﭘو ه مﻌنی ورکوي هﻐوی له موږه ﭘ نه دي‪ .‬ايا وک ﭼﯥ ﭘه اور‬ ‫کﯥ اﭼول کﯧ ي هﻐه ه دی‪ ،‬که هﻐه کس ﭼﯥ د قيامت ﭘه ورځ به امن‬

‫‪448‬‬

‫سره را ﻲ‪ .‬هر ه ﭼﯥ ﻏواړئ وک ئ‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه وري ﭼﯥ تاسﯥ ه‬ ‫کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬ﭼا ﭼﯥ د ﷲ له نﺼيحت نه انﮑار وک کﻠه ﭼﯥ ورته هﻐه راﻏی‪ ،‬او‬ ‫بﯧشﮑه دا يو زبردست کتاب دی‪ -۴٢ .‬ﭘه دې کﯥ باطل نه له مخﮑﯥ راتﻠﻠی‬ ‫شﻲ او نه له وروسته‪ ،‬دا د حﮑيﻢ او حﻤيد )ذات( له لوري نازل شوی دی‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬تاته هﻐه خﺒرې کﯧ ي ﭼﯥ له تا مخﮑﯥ رسوﻻنو ته شوې دي‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ستا رب د مﻐﻔرت خاوند دی او له درده ډکﯥ جزا ورکونﮑی هﻢ‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬که موږ دا ﻋجﻤﻲ قرآن ک ی وای نو هﻐوی به ويﻠی ﭼﯥ د دې آيتونه‬ ‫ولﯥ واضح واضح نه دي بيان شوي‪ .‬ه ﻋجﻤﻲ کتاب او ﻋربﻲ خﻠک‪.‬‬ ‫ووايه هﻐه ايﻤان راوړنﮑو ته هدايت او شﻔا ده‪ ،‬او وک ﭼﯥ ايﻤان نه‬ ‫راوړي د هﻐوی ﭘه ﻏوږونو کﯥ دروندوالی دی او هﻐوی ړانده دي‪ .‬دا‬ ‫خﻠک داسﯥ دي لﮑه له لرې ايه ﭼﯥ ور ته ﻏ کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬او موږ موسی ته کتاب ورک نو ﭘه هﻐه کﯥ اختﻼف ﭘيدا ک ی شو‪.‬‬ ‫او که ﭼﯧرې ستا د رب له لوري يوه خﺒره له مخﮑﯥ نه وای اکل شوې‬ ‫نو د هﻐوی ترمن به فيﺼﻠه شوې وای‪ .‬هﻐوی د دې ﭘه هﮑﻠه داسﯥ شک‬ ‫کﯥ دي ﭼﯥ زړهنازړه ک ي يﯥ دي‪ -۴۶ .‬وک ﭼﯥ نﯧک ﻋﻤل کوي د‬ ‫ان لپاره به يﯥ کوي او وک ﭼﯥ بدي کوي اوبال يﯥ ﭘه ان دی‪ .‬او‬ ‫ستا رب ﭘه بنده انو ظﻠﻢ نه کوي‪.‬‬ ‫٭ ‪ -۴٧‬د قيامت ﻋﻠﻢ يوازې ﷲ لره دی‪ .‬او هﯧ يوه مﯧوه به له خپل ﭘو ه‬ ‫نه راوتﻠی او نه به کومه ه اميدوارٻدی شﻲ او نه به ماشوم زٻ وي‪،‬‬ ‫م ر ول د هﻐه ﭘه اطﻼع کﯧ ي‪ .‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ له هﻐوی‬ ‫ﭘو تنه وک ي ﭼﯥ زما شريﮑان کوم دي‪ ،‬هﻐوی به ووايﻲ موږ تاته هﻤدا‬ ‫ﻋرض کوؤ ﭼﯥ ﭘه موږ کﯥ يو هﻢ د هﻐوی مدﻋﻲ نشته‪ -۴٨ .‬او وک‬

‫‪449‬‬

‫ﭼﯥ هﻐوی ﭘخوا را بﻠل هﻐوی به ول ترې ورک شﻲ‪ ،‬او هﻐوی به ﭘوه‬ ‫شﻲ ﭼﯥ د ساتل کﯧدو هﯧ ﻻر يﯥ نشته‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬انسان د ﯧ ﯥ ﭘه ﻏو تو ست ی کﯧ ي‪ ،‬او که کوم تﮑﻠيف ور‬ ‫ورسﯧ ي نو ناهيﻠی کﯧ ي او زړه يﯥ ماتﯧ ي‪ -۵٠ .‬او هﻐوی ته ﭼﯥ کوم‬ ‫تﮑﻠيف رسﯧدلی که موږ ﭘرې له هﻐه وروسته‪ ،‬د خپﻠﯥ مهربان خوند‬ ‫و ﮑوؤ نو هﻐه وايﻲ ﭼﯥ دا خو زما حق دی‪ ،‬او زه نه ﭘوهﯧ م ﭼﯥ قيامت‬ ‫به کﻠه را ﻲ‪ .‬او که زه خپل رب ته ور ستون شوم نو له هﻐه سره زما‬ ‫لپاره يوازې بهتري ده‪ .‬نو موږ به هﻐه منﮑران د هﻐوی ﭘه اﻋﻤالو حتﻤا ً‬ ‫خﺒروؤ‪ .‬او ﭘه هﻐوی به د سخت ﻋﺬاب خوند ﮑوؤ‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او کﻠه ﭼﯥ موږ ﭘه انسان فضل کوؤ نو هﻐه مﺦ اړوي او موږ ته را‬ ‫شا کوي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ تﮑﻠيف ور رسﯧ ي نو بيا اوږدې اوږدې دﻋا انﯥ‬ ‫کوي‪) -۵٢ .‬ورته( ووايه ﭼﯥ و ييئ‪ ،‬که ﭼﯧرې دا قرآن د ﷲ له طرفه‬ ‫راﻏﻠی وي‪ ،‬بيا ترې تاسﯥ انﮑار وک ئ‪ ،‬نو تر هﻐه کس به بل ﻤراه‬ ‫وک وي ﭼﯥ ﭘه مخالﻔت کﯥ لرې ﻻړ شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵٣‬موږ به هﻐوی ته ن ﯥ ﭘه کايناتو او ﭘه خپﻠه هﻐوی کﯥ دننه و ييو‪.‬‬ ‫تر دې ﭼﯥ هﻐوی ﭘوه شﻲ ﭼﯥ دا قرآن حق دی‪ .‬او ايا دا خﺒره نه ده ﭼﯥ‬ ‫ستاسﯥ رب ﭘه هر ه واه دی‪ -۵۴ .‬واورئ‪ ،‬دا خﻠک د خپل رب ﭘه‬ ‫مﻼقات کﯥ شک کوي‪ .‬واورئ‪ ،‬هﻐه ﭘه هر ه احاطه ک ې ده‪.‬‬ ‫سوره الشوری ‪۴٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬حم‪ -٢ .‬عسﻖ‪ -٣ .‬ﭘه دې تو ه ﻏالب او حﮑيﻢ ﷲ وحﯥ کوي ستا ﭘه‬ ‫طرف او د هﻐوی ﭘه طرف ﭼﯥ له تا مخﮑﯥ تﯧر شوي دي‪ -۴ .‬د هﻐه دي‬ ‫ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ ،‬هﻐه تر ولو لوړ‬

‫‪450‬‬

‫دی‪ ،‬تر ولو لوی‪ -۵ .‬ن دې ده ﭼﯥ آسﻤان له خپﻠﯥ ﭘورته خوا را‬ ‫وشﮑﯧ ي‪ ،‬او مﻼيﮑﯥ د خپل رب تسﺒيح کوي د هﻐه له حﻤد سره او د‬ ‫ﻤﮑﯥ واﻻؤ ته ب نه ﻏواړی‪ .‬واورئ ﭼﯥ يوازې ﷲ ب ونﮑی دی‪،‬‬ ‫رحﻤت کونﮑی دی‪ -۶ .‬او ﭼا ﭼﯥ له هﻐه بﻐير نور کارسازان جوړ ک ي‪،‬‬ ‫ﷲ ﭘه هﻐوی ارونﮑی دی او ته د هﻐوی مسوول نه يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او موږ ﭘه دې تو ه ﭘه تا ﻋربﻲ قرآن نازل ک ی ﭼﯥ ته د مﮑﯥ او‬ ‫شاؤخوا نور خﻠک ووٻروې او هﻐوی د را ولﯧدو له ور ﯥ ووٻروې ﭼﯥ‬ ‫ﭘه راتګ کﯥ يﯥ هﯧ شک نشته‪ .‬يوه ډله به جنت کﯥ وي او يوه ډله اور‬ ‫کﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٨‬او که ﷲ ﻏو تﻲ وای دا ول به يﯥ يو امت ک ی وای‪ ،‬خو هﻐه ﭼﯥ‬ ‫وک وﻏواړي ﭘه خپل رحﻤت کﯥ يﯥ داخﻠوي او د ظالﻤانو هﯧ مل او‬ ‫مرستندوی نشته‪ -٩ .‬ايا هﻐوی له ده )ﷲ( بﻐير نور کارسازان جوړ ک ي‪،‬‬ ‫نو ﷲ کارساز دی او هﻐه م ي ژوندي کوي او هﻐه ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او ﭘه کومه خﺒره کﯥ ﭼﯥ تاسﯥ اختﻼف کوئ د هﻐه فيﺼﻠه ﷲ ته‬ ‫سپارل شوې ده‪ .‬هﻐه ﷲ زما رب دی‪ ،‬ﭘه هﻐه ما توکل ک ی دی او هﻐه‬ ‫ته زه رجوع کوم‪.‬‬ ‫‪ -١١‬هﻐه د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘيدا کونﮑی دی‪ .‬هﻐه ستاسﯥ له جنسه‬ ‫ستاسﯥ جوړې ﭘيدا ک ې او د ناورو جوړې يﯥ هﻢ ﭘيدا ک ې‪ .‬د دې ﭘه‬ ‫وسيﻠه هﻐه ستاسﯥ نسل ﭼﻠوي‪ .‬هﯧ شی د هﻐه ﭘه مثال نه دی او هﻐه‬ ‫اورٻدونﮑی دی‪ ،‬ليدونﮑی دی‪ -١٢ .‬د هﻐه ﭘه اختيار کﯥ د آسﻤانونو او‬ ‫ﻤﮑﯥ کونجيانﯥ دي‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي ډٻره روزي ورکوي او‬ ‫ﭼاته ﭼﯥ وﻏواړي کﻤوي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د هر ﻋﻠﻢ لرونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬ﷲ تا لپاره هﻐه دين اکﻠی ﭼﯥ نوح ته يﯥ د هﻐه حﮑﻢ ک ی وو او د‬ ‫کوم شﻲ وحﯥ ﭼﯥ موږ تاته ک ې او د ه شﻲ حﮑﻢ ﭼﯥ موږ ابراهيﻢ او‬

‫‪451‬‬

‫موسی او ﻋيسی ته ک ی وو ﭼﯥ دين قايﻢ وساتئ او اختﻼف ﭘه کﯥ مه‬ ‫اﭼوئ‪ .‬ﭘه مشرکانو هﻐه ه ډٻر سخت دي ﭼﯥ ته ورته هﻐوی را بولﯥ‪.‬‬ ‫ﷲ ﭼﯥ وک وﻏواړي خپل اړخ ته يﯥ ﻏوره کوي‪ .‬او خپل ان ته د‬ ‫هﻐوی ﻻر وؤنه کوي ﭼﯥ هﻐه ته متوجه وي‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او وک ﭼﯥ متﻔرق شول هﻐوی له ﻋﻠﻢ راتګ وروسته شول‪ ،‬يوازې‬ ‫د خپﻠﻤن ﻲ ضد له وجﯥ‪ .‬او که ستا د رب له طرفه تر يوه اکﻠﻲ وخت‬ ‫ﭘورې خﺒره نه وای اکل شوې نو د دوی ترمن به فيﺼﻠه شوې وای‪ .‬او‬ ‫کومو خﻠﮑو ته ﭼﯥ له هﻐو )ﭘخوانيو خﻠﮑو( وروسته کتاب ورک ل شوی‬ ‫هﻐوی يﯥ ﭘه هﮑﻠه شﮑﻤن شوي او هﻐوی يﯥ زړهنازړه ک ي دي‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬نو ته هﻐوی دې ته رابوله او ﭘه دې کﻠک اوسه لﮑه ن ه ﭼﯥ درته‬ ‫حﮑﻢ شوی دی او د هﻐوی د خواهشونو ﭘيروي مه کوه‪ .‬او ووايه ﷲ ﭼﯥ‬ ‫کوم کتاب نازل ک ی زه ﭘه هﻐه ايﻤان راوړم‪ .‬او ماته دا حﮑﻢ شوی ﭼﯥ‬ ‫زه ستاسﯥ تر من انﺼاف وک م‪ .‬ﷲ زموږ رب دی او ستاسﯥ رب هﻢ‪.‬‬ ‫زموږ ﻋﻤل موږ لپاره دی او ستاسﯥ ﻋﻤل تاسﯥ لپاره‪ .‬زموږ او تاسﯥ‬ ‫ترمن شخ ه نشته‪ .‬ﷲ به موږ ول را ول ک ي او هﻐه ته ورتګ دی‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او وک ﭼﯥ د ﷲ ﭘه هﮑﻠه بحث کوي‪ ،‬له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ هﻐه‬ ‫منل شوی دی‪ ،‬د هﻐوی بحث د هﻐوی د رب ﭘه نزد باطل دی او ﭘه هﻐوی‬ ‫ﻏضب دی او د هﻐوی لپاره سخت ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬ﷲ دی ﭼﯥ حق سره يﯥ کتاب نازل ک ی او تﻠه )ترازو( هﻢ‪ .‬او‬ ‫تاسﯥ ه ﭘوهﯧ ئ کﯧدای شﻲ هﻐه ۍ را ن دې وي‪ -١٨ .‬وک ﭼﯥ‬ ‫ﭘرې باور نه لري هﻐوی ورته تادي کوي‪ .‬او وک ﭼﯥ باور لري هﻐوی‬ ‫ترې وٻرٻ ي او ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ حق دی‪ .‬ياد ساتئ ﭼﯥ وک د هﻐه ۍ‬ ‫ﭘه هﮑﻠه شخ ې کوي هﻐوی ﭘه ﻤراه کﯥ ډٻر لرې تﻠﻠﻲ دي‪.‬‬

‫‪452‬‬

‫‪ -١٩‬ﷲ ﭘه خپﻠو بنده انو مهربان دی‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي روزي‬ ‫ورکوي‪ .‬او هﻐه د قوت خاوند زبردست دی‪ -٢٠ .‬وک ﭼﯥ د آخرت‬ ‫کرونده وﻏواړي موږ به ورته ﭘه خپﻠه کرونده کﯥ ﭘرمختګ ورک و‪ .‬او‬ ‫وک ﭼﯥ د دنيا کرونده وﻏواړي هﻐه ته ﭘه کﯥ يو ه ورکوؤ او ﭘه‬ ‫آخرت کﯥ يﯥ هﯧ برخه نشته‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ايا د هﻐوی وک شريﮑان شته ﭼﯥ هﻐوی لپاره يﯥ داسﯥ دين مقرر‬ ‫ک ي ﭼﯥ ﷲ يﯥ اجازه نه ده ورک ې‪ .‬او که د فيﺼﻠﯥ خﺒره نه وای شوې‬ ‫نو د هﻐوی فيﺼﻠه به شوې وای‪ .‬او بﯧشﮑه ظالﻤانو لپاره له درده ډک‬ ‫ﻋﺬاب دی‪ -٢٢ .‬ته به ظالﻤان و ورې ﭼﯥ هﻐوی به له هﻐه ه وٻرٻ ي‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی ﻠﻲ‪ .‬او هﻐه ﭘه دوی حتﻤا ً راتﻠونﮑی دی‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان‬ ‫راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل هﻐوی به د جنت ﭘه باﻏونو کﯥ وي‪ .‬د‬ ‫هﻐوی لپاره به خپل رب سره هﻐه ول يزونه وي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ‬ ‫ﻏواړي‪ ،‬هﻤدا لوی انﻌام دی‪ -٢٣ .‬دا هﻐه شی دی ﭼﯥ ﷲ يﯥ خپﻠو‬ ‫بنده انو ته زٻری ورکوي ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ نﯧک ﻋﻤل وک ‪.‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ زه ﭘه دې )کار( له تاسﯥ ه بدله نه ﻏواړم م ر د خپﻠوۍ مينه‪.‬‬ ‫او وک ﭼﯥ کومه نيﮑﻲ وک ي موږ به ورته ﭘه کﯥ ﯧ ه زياته ک و‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬قدردان دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬ايا هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ده )ﭘﯧﻐﻤﺒر( ﭘه ﷲ دروغ تپﻠﻲ دي‪ .‬نو که ﷲ‬ ‫وﻏواړي ستاسﯥ ﭘه زړونو به مهر ول وي‪ .‬او ﷲ باطل ختﻤوي او حق‬ ‫ثابتوي ﭘه خپﻠو خﺒرو‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه د زړونو ﭘه خﺒرو ﭘوهﯧ ي‪ -٢۵ .‬او‬ ‫هﻐه دی ﭼﯥ د خپﻠو بنده انو توبه قﺒﻠوي او بدۍ ب ﻲ او هﻐه ﭘوهﯧ ي‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ه کوئ‪ -٢۶ .‬او هﻐه د هﻐو خﻠﮑو دﻋا انﯥ قﺒﻠوي ﭼﯥ ايﻤان‬ ‫يﯥ راوړی او ﭼﯥ نيک ﻋﻤﻠونه کوي‪ .‬او هﻐه دوی ته ﭘه خپل فضل‪ ،‬ډٻر‬ ‫ورکوي‪ .‬او وک ﭼﯥ انﮑار کوي د هﻐوی لپاره سخت ﻋﺬاب دی‪.‬‬

‫‪453‬‬

‫‪ -٢٧‬او که ﷲ خپﻠو بنده انو ته روزي ﭘراخه ک ې وای نو هﻐو به ﭘه‬ ‫ﻤﮑه فساد کوﻻی‪ .‬خو هﻐه ﭘه اندازه را ﮑته کوي ومره ﭼﯥ ﻏواړي‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه د خپﻠو بنده انو ﭘﯧژندونﮑی دی‪ ،‬ليدونﮑی دی‪ -٢٨ .‬او هﻐه‬ ‫دی ﭼﯥ د خﻠﮑو له ناهيﻠﻲ کﯧدو وروسته باران وروي او خپل رحﻤت‬ ‫خپروي او کارساز دی‪ ،‬د تﻌريف ﻻيق دی‪ -٢٩ .‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ د‬ ‫آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘيدا کول دي‪ .‬او هﻐه ژوندي ﭼﯥ د دې ترمن خپاره‬ ‫ک ي‪ .‬او هﻐه د دوی ﭘه را ولولو قادر دی کﻠه يﯥ ﭼﯥ را ولول وﻏواړي‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬او تاسﯥ ته ﭼﯥ کوم مﺼيﺒت در رسﯧ ي ستاسﯥ د خپﻠو ﻻسونو د‬ ‫ک و کارونو له وجﯥ در رسﯧ ي او هﻐه ډٻر زيات قﺼورونه ب ﻲ‪-٣١ .‬‬ ‫او تاسﯥ ﭘه ﻤﮑه د ﷲ له قابو نه شئ وتﻠی‪ .‬او له ﷲ بﻐير نه ستاسﯥ‬ ‫کارساز شته او نه وک مرستندوی‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬او د هﻐه ﭘه ن و کﯥ دا ده ﭼﯥ بﯧ ۍ ﭘه سﻤندر کﯥ ر ﯧ ي لﮑه‬ ‫ﻏرونه‪ -٣٣ .‬که وﻏواړي نو هوا به ودروي او بيا به هﻐه )بﯧ ۍ( د‬ ‫سﻤندر ﭘه سﻄحه وﻻړې ﭘاتﯥ شﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي د هر کس‬ ‫لپاره ﭼﯥ ﺻﺒر کوي او شﮑر وباسﻲ‪ -٣۴ .‬يا به يﯥ هﻐوی تﺒاه ک ي وای‬ ‫د هﻐوی د اﻋﻤالو ﭘه سﺒب او ب ﻠﻲ به يﯥ وای ډٻر خﻠک‪ -٣۵ .‬او ﭘه دې‬ ‫خاطر ﭼﯥ ﭘوه شﻲ زموږ ﭘه ن و شخ ې کوي ﭼﯥ هﻐوی لپاره د تﯧ تﯥ‬ ‫ای نشته‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬نو ه ﭼﯥ تاسﯥ ته درکول شوي هﻐه يوازې د دنيوي ژوند تﯧرولو‬ ‫لپاره دي‪ .‬او ه ﭼﯥ له ﷲ سره دي‪ ،‬هﻐه ډٻر ﻏوره او ﭘاتﯥ کﯧدونﮑﻲ‬ ‫دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی او ﭘه ﷲ توکل لري‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬او کوم خﻠک ﭼﯥ له لويو ناهونو او بﯥ حياي ان ساتﻲ او کﻠه‬ ‫ﭼﯥ ﻏوسه ورشﻲ ب نه کوي‪ -٣٨ .‬او هﻐو ﭼﯥ د خپل رب بﻠنه يﯥ ومنﻠه‬ ‫او لﻤون يﯥ قايﻢ ک او خپل کارونه خپﻠو کﯥ ﭘه مشوره کوي‪ .‬او موږ‬

‫‪454‬‬

‫ﭼﯥ ه ورک ي له هﻐه مﺼرف کوي‪ -٣٩ .‬او هﻐه خﻠک ﭼﯥ کﻠه ﭘرې‬ ‫ظﻠﻢ کﯧ ي نو هﻐوی خپل انتقام اخﻠﻲ‪ -۴٠ .‬او د بدۍ بدل هﻐسﯥ بدي ده‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ ﭼا ب نه وک ه او اﺻﻼح يﯥ وک ه نو د هﻐه اجر د ﷲ ﭘه ذمه دی‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه ظالﻤان نه خو وي‪ -۴١ .‬او وک ﭼﯥ له مظﻠوم واقع کﯧدو‬ ‫وروسته انتقام اخﻠﻲ نو ﭘه داسﯥ خﻠﮑو ه الزام نشته‪ -۴٢ .‬الزام يوازې‬ ‫ﭘه هﻐو دی ﭼﯥ ﭘه خﻠﮑو ظﻠﻢ کوي او ﭘه ﻤﮑه ناحقه سرکشﻲ کوي‪ .‬هﻤدا‬ ‫هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ دوی لپاره له درده ډک ﻋﺬاب دی‪ -۴٣ .‬او ﭼا ﭼﯥ‬ ‫ﺻﺒر وک او ب نه يﯥ وک له نو بﯧشﮑه دا د هﻤت کار دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬او وک ﭼﯥ ﷲ بﯥ ﻻري ک ي نو له هﻐه وروسته يﯥ هﯧ کارساز‬ ‫نشته‪ .‬او ته به ظالﻤان و ورې ﭼﯥ هﻐوی کﻠه ﻋﺬاب و وري نو وبه وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ ايا د بﯧرته تﻠﻠو کومه ﻻر شته‪ .‬او ته به هﻐوی و ورې ﭼﯥ هﻐوی به‬ ‫د دوزخ مخﯥ ته راوستل شﻲ‪ -۴۵ .‬هﻐوی به له ذلته ي شوي وي‪ .‬ﭘه‬ ‫ي و ستر و به وري‪ .‬او د ايﻤان خاوندان به وايﻲ ﭼﯥ ﭘه تاوان کﯥ دي‬ ‫هﻐه خﻠک ﭼﯥ د قيامت د ور ﯥ ﭘه راتګ يﯥ خپل انونه او خپل خﻠک‬ ‫تاوانﻲ ک ل‪ .‬واورئ‪ ،‬ظالﻤان به ﭘه تﻠپاتﯥ ﻋﺬاب کﯥ وي‪ -۴۶ .‬او د هﻐوی‬ ‫به هﯧ مرستندوی نه وي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ ورسره مرسته وک ي‪.‬‬ ‫او ﷲ ﭼﯥ وک بﯥ ﻻرې ک ي د هﻐه لپاره هﯧ ﻻره نشته‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬تاسﯥ د خپل رب بﻠنه ومنئ د هﻐﯥ ور ﯥ له راتﻠﻠو مخﮑﯥ ﭼﯥ د‬ ‫ﷲ له لوري ورته نهراتﻠل )مخنيوی( نشته‪ .‬ﭘه هﻐه ورځ به تاسﯥ هﯧ‬ ‫ﭘناه نه لرئ او نه به تاسﯥ ه رد کوﻻی شئ‪ -۴٨ .‬نو که هﻐوی مﺦ‬ ‫واړوي نو موږ ته ﭘه هﻐوی ن ران نه يﯥ لﯧ لی‪ .‬ستا مسووليت يوازې‬ ‫رسول دي‪ .‬او انسان ﭼﯥ کﻠه موږ ﭘه خپل رحﻤت ونازوؤ نو هﻐه ﭘه دې‬ ‫خوشحاله کﯧ ي‪ .‬او که د هﻐوی د اﻋﻤالو له کﺒﻠه ﭘرې ه مﺼيﺒت راشﻲ‬ ‫نو انسان ناشﮑرۍ ته مخه کوي‪.‬‬

‫‪455‬‬

‫‪ -۴٩‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘاﭼاهﻲ ﷲ لره ده‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ ه وﻏواړي ﭘيدا‬ ‫کوي يﯥ‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي لو ﯥ ورکوي او ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي‬ ‫زامن ورکوي‪ -۵٠ .‬يا هﻐوی يو ای کوي زامن هﻢ او لو ﯥ هﻢ‪ .‬او‬ ‫وک ﭼﯥ وﻏواړي هﻐه بﯥ اوﻻده ﭘرٻ دي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه ﭘوهﯧدونﮑی او‬ ‫د قدرت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او ﭘه هﯧچا کﯥ دا طاقت نشته ﭼﯥ له ﷲ سره کﻼم وک ي‪ ،‬م ر د‬ ‫وحﯥ ﭘه وسيﻠه يا د ﭘردې له شا يا هﻐه کومه مﻼيﮑه را ولﯧ ي ﭼﯥ هﻐه‬ ‫وحﯥ وک ي د هﻐه )ﷲ( ﭘه اذن ه ﭼﯥ هﻐه ﻏواړي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه تر ولو‬ ‫لوړ دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪ -۵٢ .‬او ﭘه دې تو ه موږ تاته هﻢ وحﯥ‬ ‫ک ې ده‪ ،‬يو روح ﭘه خپل حﮑﻢ‪ .‬ته نه ﭘوهﯧدې ﭼﯥ کتاب ه شی دی او‬ ‫نه ﭘه دې ﭘوهﯧدې ﭼﯥ ايﻤان ه شی دی‪ .‬خو موږ هﻐه يو نور ک ‪ ،‬ﭘه‬ ‫هﻐه موږ هدايت کوؤ خپﻠو بنده انو کﯥ ﭼا ته ﭼﯥ وﻏواړو‪ .‬او بﯧشﮑه ته‬ ‫سﻤﯥ ﻻرې ته ﻻر وؤنه کوې‪ -۵٣ .‬د هﻐه ﷲ ﻻرې ته ﭼﯥ هﻐه ول يﯥ‬ ‫دي ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬واورئ‪ ،‬ولﯥ‬ ‫مﻌامﻠﯥ ﷲ ته ور ستنﯧدونﮑﯥ دي‪.‬‬ ‫سوره الزخرف ‪۴٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬حم‪ -٢ .‬قسﻢ دی ﭘه دې واضح کتاب‪ -٣ .‬موږ دا د ﻋرب ژبﯥ قرآن‬ ‫ک ی ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوه شئ‪ -۴ .‬او بﯧشﮑه دا اﺻل کتاب دی له موږ سره‬ ‫دی‪ ،‬لوړ او له حﮑﻤته ډک‪.‬‬ ‫‪ -۵‬ايا موږ به ستاسﯥ د نﺼيحت نه يوازې ﭘه دې خﻄر ﺻرفِ نظر وک و‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ له حده وتﻲ يئ‪ -۶ .‬او موږ تﯧرو خﻠﮑو ته ومره نﺒيان لﯧ لﻲ‬ ‫دي‪ -٧ .‬او هﻐوی ته داسﯥ هﯧ نﺒﻲ نه دی ورﻏﻠی ﭼﯥ هﻐوی ورﭘورې‬

‫‪456‬‬

‫خندا نه وي ک ې‪ -٨ .‬بيا ﭼﯥ وک تر هﻐوی ډٻر زورور وو هﻐه موږ‬ ‫هﻼک ک ‪ .‬او دا د ﭘخوانيو خﻠﮑو لپاره مثال شو‪.‬‬ ‫‪ -٩‬او که ته له هﻐوی وﭘو تﯥ ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه ﭼا ﭘيدا ک ي نو‬ ‫هﻐوی به حتﻤا ً ووايﯥ ﭼﯥ هﻐه قوي او ﭘوهﯧدونﮑﻲ )ذات( ﭘيدا ک ي دي‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬هﻐه ﭼﯥ تاسﯥ لپاره يﯥ ﻤﮑه فرش ک ه‪ .‬او ﭘه دې کﯥ يﯥ تاسﯥ‬ ‫لپاره ﻻرې جوړې ک ې ﭼﯥ تاسﯥ ﻻر ومومئ‪ -١١ .‬او هﻐه ﭼﯥ له‬ ‫آسﻤانه يﯥ اوبه را ﮑته ک ې ﭘه يوه اندازه‪ .‬بيا موږ ﭘه هﻐو )اوبو( م ه‬ ‫ﻤﮑه را ژوندۍ ک ه‪ ،‬هﻤداسﯥ به تاسﯥ هﻢ را وويستل شئ‪ -١٢ .‬او هﻐه‬ ‫ﭼﯥ د هر شﻲ جوړې يﯥ ﭘيدا ک ې‪.‬او تاسﯥ لپاره يﯥ هﻐه ک ت او‬ ‫اروي جوړ ک ل ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې سورلﻲ کوئ‪ -١٣ .‬ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې‬ ‫کﻠک سواره شئ‪ .‬نو تاسﯥ د خپل رب نﻌﻤتونه ياد ک ئ ﭼﯥ ﭘه هﻐو‬ ‫سواره شئ‪ .‬او ووايئ ﭘاک دی هﻐه )ذات( ﭼﯥ دا يزونه يﯥ زموږ ﭘه‬ ‫وس کﯥ ک ل‪ .‬او موږ داسﯥ نه وو ﭼﯥ دا ﭘه خپﻠه ولﮑه کﯥ ک و‪-١۴ .‬‬ ‫او بﯧشﮑه موږ خپل رب ته ستنﯧدونﮑﻲ يو‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او هﻐوی د ﷲ ﭘه بنده انو کﯥ د هﻐه يوه برخه اکﻠﯥ وه‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫انسان ﮑاره ناشﮑره دی‪ -١۶ .‬ايا ﷲ ﭘه خپل مخﻠوق کﯥ لو ﯥ ﻏوره‬ ‫ک ې او تاسﯥ ته يﯥ زامن درک ل‪ -١٧ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼاته د‬ ‫هﻐه يز خﺒر ورکول شﻲ ﭼﯥ هﻐوی يﯥ رحﻤان )ذات( ته منسوبوي‪،‬‬ ‫نو د هﻐوی مﺦ تور شﻲ او له ﻏﻤه ډک شﻲ‪ -١٨ .‬ايا هﻐوی ﭼﯥ ﭘه‬ ‫سين ار کﯥ وﭘالل شﻲ او ﭘه جنګ کﯥ کومه خﺒره ونه ک ی شﻲ‪ -١٩ .‬او‬ ‫مﻼيﮑﯥ ﭼﯥ د رحﻤان بنده ان دي‪ ،‬دا ) ول( هﻐوی ﯥ ﻠﯥ دي‪ .‬ايا‬ ‫دوی د هﻐوی د ﭘﯧداٻ ت ﭘه وخت موجود وو‪ .‬د هﻐوی دا دﻋوی به وليﮑل‬ ‫شﻲ او ﭘو تنه به ترې وشﻲ‪.‬‬

‫‪457‬‬

‫‪ -٢٠‬هﻐوی وايﻲ که رحﻤان ﻏو تﻲ وای موږ به د هﻐوی )نورو‬ ‫مﻌﺒودانو( ﻋﺒادت نه کوﻻی‪ .‬هﻐوی سره د دې هﯧ ﻋﻠﻢ نشته‪ .‬هﻐوی هسﯥ‬ ‫بﯥ تحقيقه خﺒره کوي‪ -٢١ .‬ايا موږ ﭼﯥ هﻐوی ته له دې مخﮑﯥ کوم کتاب‬ ‫ورک ی وو‪ ،‬هﻐه يﯥ کﻠک نيولی دی‪ -٢٢ .‬بﻠﮑﯥ هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ موږ‬ ‫خپل ﭘﻼر نيﮑه ﭘه دې طريقه )روان( ليدلﻲ دي او موږ ﭘه هﻐو ﭘسﯥ و‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او ﭘه دې تو ه ﭼﯥ موږ له تا مخﮑﯥ کوم کﻠﻲ ته نﺬير ولﯧ ه نو د‬ ‫هﻐه ای خوشحاله خﻠﮑو وويل ﭼﯥ موږ خپل ﭘﻼر نيﮑه ﭘه يوه طريقه‬ ‫ليدلﻲ دي او موږ ﭘه هﻐو ﭘسﯥ روان يو‪ -٢۴ .‬نﺬير وويل‪ ،‬که زه درته تر‬ ‫هﻐﯥ ه ﻻره در و ييﻢ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې خپل ﭘﻼر نيﮑه ليدلﻲ دي‪ .‬هﻐوی‬ ‫وويل موږ له هﻐه ه منﮑر يو ﭼﯥ ته ورسره را لﯧ ل شوی يﯥ‪ -٢۵ .‬نو‬ ‫موږ له هﻐوی انتقام واخيست‪ ،‬نو و وره ﭼﯥ د دروغ بﻠونﮑو انجام ن ه‬ ‫شو‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او کﻠه ﭼﯥ ابراهيﻢ خپل قوم او خپل ﭘﻼر ته وويل ﭼﯥ زه له هﻐو‬ ‫شيانو بري يﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻋﺒادت کوئ‪ -٢٧ .‬م ر هﻐه ﭼﯥ زه يﯥ ﭘيدا‬ ‫ک ی يﻢ‪ ،‬نو بﯧشﮑه هﻐه به ﻻر را و يﻲ‪ -٢٨ .‬او ابراهيﻢ هﻤدا کﻠﻤه ﭘه‬ ‫ان ﭘسﯥ وروسته اوﻻد ته ﭘرٻ وده ﭼﯥ هﻐوی هﻢ ورته رجوع وک ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬بﻠﮑﯥ ما هﻐه او د هﻐه ﭘﻼر نيﮑه ته د دنيا سامان ورک تر دې ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ته حق راﻏی او داسﯥ رسول ﭼﯥ ﮑاره اورول يﯥ کول‪-٣٠ .‬‬ ‫او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته حق راﻏی‪ ،‬هﻐوی وويل ﭼﯥ دا جادو دی‪ ،‬موږ ترې‬ ‫منﮑر يو‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او هﻐوی وويل ﭼﯥ دا قرآن د دوؤ‪ ٢‬کﻠيو کﯥ ﭘه کوم س ي ولﻲ نازل‬ ‫نه شو‪ ٣٢ .‬ايا دا خﻠک ستا د رب رحﻤت تقسيﻤوي‪ .‬د دنيا ﭘه ژوند کﯥ‬ ‫هﻐوی ته روزي موږ تقسيﻢ ک ې ده او موږ ﭘر يو بل فوقيت ورک ی دی‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی له يو بل سره کار وک ي‪ .‬او ستا د رب رحﻤت له هﻐه ه‬

‫‪458‬‬

‫ﻏوره دی ﭼﯥ هﻐوی يﯥ را ولوي‪ -٣٣ .‬او که ﭼﯧرې دا خﺒره نه وای‬ ‫ﭼﯥ ول خﻠک به يو ډول شﻲ‪ ،‬نو وک ﭼﯥ له رحﻤان انﮑار کوي د‬ ‫هﻐوی لپاره به موږ د کور ﭼتونه د سپينو زرو جوړ ک ي وای او هﻐه‬ ‫ﭘوړۍ هﻢ ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې ﭘورته کﯧ ي‪ -٣۴ .‬او د هﻐوی د کورونو‬ ‫دروازې او هﻐه تختونه ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې ډډې ل وي او کﯧنﻲ‪ -٣۵ .‬او د‬ ‫سرو زرو هﻢ‪ .‬دا شی خو يوازې د دنيا د ژوند سامان دی او آخرت ستا‬ ‫د رب ﭘه نزد د متقيانو لپاره دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او وک ﭼﯥ د رحﻤان له نﺼيحت نه مﺦ اړوي نو موږ ﭘه هﻐه يو‬ ‫شيﻄان مسﻠﻄوؤ‪ ،‬هﻐه يﯥ بيا مﻠ ری کﯧ ي‪ -٣٧ .‬او هﻐه د حق له ﻻرې‬ ‫منع کوي‪ .‬دا خﻠک داسﯥ ﻲ ﭼﯥ ﭘه هدايت دي‪ -٣٨ .‬تر دې ﭼﯥ کﻠه‬ ‫هﻐه موږ ته راشﻲ ﭼﯥ کاش زموږ او ستا ترمن د مشرق او مﻐرب لرې‬ ‫والی وای‪ .‬نو ومره بد مﻠ ری وو‪ -٣٩ .‬او دا ﭼﯥ تا ظﻠﻢ ک ی نو دا‬ ‫خﺒره تاته هﯧ ه نه شﻲ در رسوﻻی ﭼﯥ تاسﯥ ﻋﺬاب کﯥ يو بل سره‬ ‫شريک يئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬نو ايا ته ک و ته ور اوروې که ړندو ته ﻻر يﻲ او هﻐوی ته ﭼﯥ‬ ‫ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ دي‪ -۴١ .‬نو که موږ تا واخﻠو )بو و( له هﻐوی‬ ‫)خﻠﮑو(انتقام اخيستونﮑﻲ يو‪ -۴٢ .‬يا به تاته در و ييو هﻐه شی ﭼﯥ موږ‬ ‫يﯥ له هﻐوی سره وﻋده ک ې ده‪ -۴٣ .‬نو موږ ﭘه دې ﭘوره قادر يو‪ .‬نو‬ ‫ته هﻐه ه کﻠک ونيسه ﭼﯥ تاته يﯥ وحﯥ شوې ده‪ .‬بﯧشﮑه ته ﭘه سﻤه ﻻر‬ ‫يﯥ‪ -۴۴ .‬او دا تا او ستا د قوم لپاره نﺼيحت دی‪ .‬او ډٻر زر به له تاسﯥ‬ ‫ﭘو تنه وشﻲ‪ -۴۵ .‬او وک ﭼﯥ موږ له تا مخﮑﯥ لﯧ لﻲ )ته( له هﻐوی‬ ‫نه ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ ايا موږ له رحﻤان بﻐير نور مﻌﺒودان اکﻠﻲ وو ﭼﯥ‬ ‫ﻋﺒادت يﯥ وشﻲ‪.‬‬

‫‪459‬‬

‫‪ -۴۶‬او موږ موسی له خپﻠو ن و سره فرﻋون او د هﻐه سردارانو ته‬ ‫ولﯧ ه نو هﻐه وويل ﭼﯥ زه د رب الﻌالﻤين رسول يﻢ‪ -۴٧ .‬نو کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ته زموږ له ن و سره ورﻏی‪ ،‬هﻐوی ور ﭘورې وخندل‪ -۴٨ .‬او‬ ‫موږ ﭼﯥ هﻐوی ته کومﯥ ن ﯥ ودلﯥ هﻐه تر ﭘخوانيو ن و لويﯥ وې‪ .‬او‬ ‫موږ هﻐوی ﭘه ﻋﺬاب ونيول ﭼﯥ رجوع وک ي‪ -۴٩ .‬او هﻐوی وويل ﭼﯥ‬ ‫ای جادو ره‪ ،‬موږ ته له خپل رب نه دﻋا وک ه‪ ،‬د هﻐه وﻋدې ﭘه اساس‬ ‫ﭼﯥ هﻐه له تا سره ک ې ده‪ ،‬موږ به ضرور ﭘه ﻻرې شو‪ -۵٠ .‬بيا ﭼﯥ‬ ‫موږ هﻐه ﻋﺬاب له هﻐوی لرې ک نو هﻐوی خپﻠه وﻋده ماته ک له‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬او فرﻋون د خپل قوم ﭘه من کﯥ ﻏ وک ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬ايا د‬ ‫مﺼر ﭘاﭼاهﻲ زما نه ده‪ ،‬او نهرونه ﭼﯥ تر ما ﮑته بهﯧ ي‪ .‬ايا تاسﯥ يﯥ‬ ‫نه ورئ‪ -۵٢ .‬بﻠﮑﯥ زه ﻏوره يﻢ تر هﻐه کس ﭼﯥ حقير دی‪ .‬او روانﯥ‬ ‫خﺒرې نه شﻲ کوﻻی‪ -۵٣ .‬نو بيا ﭘه ده د سرو زرو ب ي ولﯥ نازل نه‬ ‫شول يا ورسره مﻼيﮑﯥ ولﯥ را ﮑته نه شوې‪ -۵۴ .‬نو هﻐه خپل قوم‬ ‫ساده ک ‪ .‬بيا يﯥ هﻐوی خﺒره ومنﻠه‪ .‬دا نافرمانه ﻏوندې خﻠک وو‪-۵۵ .‬‬ ‫بيا ﭼﯥ هﻐوی موږ ته ﻏوسه راوٻسته نو موږ ترې انتقام واخيست‪ .‬او‬ ‫موږ هﻐوی ول موږ ﻏرق ک ل‪ -۵۶ .‬بيا موږ هﻐوی د ماضﻲ داستان‬ ‫ک ل او نورو لپاره د ﻋﺒرت يوه نﻤونه‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬او کﻠه ﭼﯥ د ابن مريﻢ مثال ورکول شو نو ستا د قوم خﻠﮑو ﭘرې‬ ‫شور جوړ ک ‪ -۵٨ .‬هﻐوی وويل زموږ مﻌﺒودان ه دي که هﻐه‪ .‬دا مثال‬ ‫هﻐوی يوازې تا سره د جنګ کولو لپاره کاروي‪ -۵٩ .‬بﻠﮑﯥ دا خﻠک‬ ‫جن ﯧرک دي‪ .‬ﻋيسی خو زموږ يو بنده وو ﭼﯥ موږ ﭘرې فضل وک او‬ ‫هﻐه مو د بنﻲ اسرائيﻠو لپاره يو مثال ک ‪ -۶٠ .‬او که موږ وﻏواړو نو‬ ‫ستاسﯥ ﭘه ډله کﯥ به مﻼيﮑﯥ جوړې ک و‪ .‬ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه ستاسﯥ ای‬ ‫ناستﯥ شﻲ‪ -۶١ .‬او بﯧشﮑه ﻋيسی د قيامت يوه ن ه ده‪ ،‬نو ته ﭘه دې کﯥ‬

‫‪460‬‬

‫شک مه کوه او زما ﭘيروي کوه‪ .‬هﻤدا سﻤه ﻻر ده‪ -۶٢ .‬او شيﻄان تا له‬ ‫دې منع نه ک ي‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه ستا ﮑاره د ﻤن دی‪.‬‬ ‫‪ -۶٣‬او کﻠه ﭼﯥ ﻋيسی له ﮑاره ن و سره راﻏی‪ ،‬هﻐه وويل ﭼﯥ ما‬ ‫تاسﯥ ته حﮑﻤت راوړی دی او ﭼﯥ تاسﯥ ته دا واضح ک م ينﯥ خﺒرې‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه کﯥ اختﻼف کوئ‪ .‬نو تاسﯥ له ﷲ ووٻرٻ ئ او زما اطاﻋت‬ ‫وک ئ‪ -۶۴ .‬بﯧشﮑه ﷲ زما رب هﻢ دی او ستاسﯥ رب هﻢ‪ ،‬نو تاسﯥ د‬ ‫هﻐه ﻋﺒادت وک ئ‪ ،‬هﻤدا سﻤه ﻻر ده‪۶۵ .‬۔ بيا ډلو ﭘه خپل من کﯥ‬ ‫اختﻼف وک ‪ .‬نو تﺒاهﻲ ده د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ ظﻠﻢ يﯥ وک ‪ ،‬د يوه‬ ‫دردناکه ﻋﺬاب د راتګ له ور ﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۶۶‬دا خﻠک قيامت ته ﭘه تﻤه دي ﭼﯥ هﻐه ﭘرې نا اﭘه راشﻲ او دوی‬ ‫خﺒر هﻢ نه وي‪ -۶٧ .‬ول مﻠ ري به ﭘه هﻐه ورځ د يو بل د ﻤنان وي‪،‬‬ ‫بﻐير له وٻرٻدونﮑو‪ -۶٨ .‬ای زما بنده انو‪ ،‬نن ﭘه تاسﯥ هﯧ وٻره نشته‬ ‫او نه به خﻔه يئ‪ -۶٩ .‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ ايﻤان راوړی او فرمانﺒرداره دي‪.‬‬ ‫‪ -٧٠‬جنت ته ننو ئ تاسﯥ او ستاسﯥ مﯧرمنﯥ‪ ،‬تاسﯥ به خوشحاله ک ی‬ ‫شئ‪ -٧١ .‬هﻐوی ته به د سرو زرو رکابﻲ )قابونه( او ﭘيالﯥ ور وړاندې‬ ‫شﻲ‪ .‬او هﻠته به هﻐه يزونه وي ﭼﯥ د دوی زړه يﯥ ﻏواړي او ﭘه ليدلو‬ ‫خوږٻ ي‪ .‬او دلته به تاسﯥ تل اوسﯧ ئ‪ -٧٢ .‬او دا هﻐه‬ ‫به يﯥ ستر ﯥ َ‬ ‫جنت دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ مالﮑان ک ی شوئ د هﻐو )اﻋﻤالو( له وجﯥ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ کول‪ -٧٣ .‬تاسﯥ لپاره ﭘه دې کﯥ ډٻرې ميوې دي ﭼﯥ تاسﯥ ترې‬ ‫خوراک کوﻻی شئ‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬بﯧشﮑه مجرمان به تل د دوزخ ﭘه ﻋﺬاب کﯥ اوسﯧ ي‪ -٧۵ .‬هﻐه به‬ ‫ترې سپک نه شﻲ او هﻐوی به ﭘه کﯥ ناهيﻠﻲ ﭘراته وي‪ -٧۶ .‬او موږ ﭘه‬ ‫هﻐوی ظﻠﻢ نه دی ک ی بﻠﮑﯥ هﻐوی ﭘخپﻠه ظالﻤان وو‪ -٧٧ .‬او هﻐوی به‬ ‫فرياد کوي ﭼﯥ ای مالﮑه )د دوزخ مﻼيﮑﯥ(‪ ،‬ستا رب دې موږ ختﻢ ک ي‪.‬‬

‫‪461‬‬

‫مﻼيﮑه به ورته وايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ بايد هﻤداسﯥ ﭘراته اوسئ‪ -٧٨ .‬موږ تاسﯥ‬ ‫ته حق راوړ خو ﭘه تاسﯥ کﯥ زياتره خﻠک له حق بﯧزاره شول‪ -٧٩ .‬که‬ ‫هﻐوی د کومﯥ خﺒرې فيﺼﻠه ک ې ده‪ ،‬نو موږ به هﻢ يوه فيﺼﻠه وک و‪.‬‬ ‫‪ -٨٠‬ايا هﻐوی داسﯥ ﻲ ﭼﯥ موږ د هﻐوی رازونه او د هﻐوی مشورې‬ ‫نه اورو‪ .‬هو‪ ،‬او زموږ لﯧ ل شوې )مﻼيﮑﯥ( له هﻐوی سره ليﮑل کوي‪.‬‬ ‫‪ -٨١‬ووايه که د رحﻤان کوم اوﻻد وي نو تر ولو لوم ی يﯥ زه ﻋﺒادت‬ ‫کونﮑی يﻢ‪ -٨٢ .‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ رب‪ ،‬د ﻋرش مالک‪ .‬هﻐه له هﻐو‬ ‫خﺒرو ﭘاک دی ﭼﯥ خﻠک يﯥ ﭘه هﮑﻠه کوي‪ -٨٣ .‬نو هﻐوی ﭘرٻ ده ﭼﯥ‬ ‫بحث او لوبﯥ وک ي‪ ،‬تر دې ﭼﯥ له هﻐﯥ ور ﯥ سره مﺦ شﻲ ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫سره يﯥ وﻋده کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٨۴‬او هﻐه دی ﭼﯥ ﭘه آسﻤان کﯥ رب دی او هﻐه دی ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه رب‬ ‫دی او هﻐه د حﮑﻤت خاوند‪ ،‬د ﻋﻠﻢ خاوند دی‪ -٨۵ .‬او ډٻر بابرکته دی‬ ‫هﻐه ذات ﭼﯥ ﭘاﭼاهﻲ يﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ده او ه ﭼﯥ د دې ﭘه‬ ‫من کﯥ دي‪ .‬او هﻐه سره د قيامت خﺒر دی‪ .‬او هﻐه ته به تاسﯥ ستنﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٨۶‬او دا خﻠک ﭼﯥ له ﷲ بﻐير وک را بولﻲ هﻐوی د شﻔاﻋت اختيار‬ ‫نه لري‪ ،‬م ر هﻐو ﭼﯥ د حق واهﻲ ورک ي او هﻐوی به ﭘوهﯧ ي‪-٨٧ .‬‬ ‫او که ته هﻐوی نه ﭘو تنه وک ې ﭼﯥ هﻐوی ﭼا ﭘيدا ک ي نو وايﻲ به ﭼﯥ‬ ‫ﷲ‪ ،‬بيا هﻐوی ﭼﯧرته سر ردانه روان دي‪ -٨٨ .‬او هﻐوی د رسول ﭘه دې‬ ‫خﺒره خﺒر دي ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬دا داسﯥ خﻠک دي ﭼﯥ ايﻤان نه راوړي‪.‬‬ ‫‪ ٨٩‬نو له دوی مﺦ واړوه او ووايه ﭼﯥ تاسﯥ ته سﻼم دی‪ ،‬زر به ور‬ ‫مﻌﻠومه شﻲ‪.‬‬

‫‪462‬‬

‫سوره الدخان ‪۴۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬حم‪ -٢ .‬قسﻢ دی ﭘه دې واضح کتاب‪ -٣ .‬موږ دا ﭘه يوه بابرکته شپه‬ ‫نازل ک ی دی‪ ،‬بﯧشﮑه موږ خﺒرونﮑﻲ وو‪ -۴ .‬ﭘه هﻐه شپه هره حﮑﻤت‬ ‫لرونﮑﯥ مﻌامﻠه اکل کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۵‬زموږ ﭘه حﮑﻢ‪ ،‬بﯧشﮑه موږ وو ستاسﯥ لﯧ ونﮑﻲ‪ -۶ .‬ستا د رب ﭘه‬ ‫رحﻤت‪ ،‬هﻐه اورٻدونﮑی دی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪ -٧ .‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ‬ ‫رب او ه ﭼﯥ د دې ﭘه من کﯥ دي‪ ،‬که تاسﯥ يقين کونﮑﻲ يئ‪ -٨ .‬له‬ ‫هﻐه بﻐير هﯧ مﻌﺒود نشته‪ .‬هﻐه ژوندی کول کوي او هﻐه وژل کوي‪.‬‬ ‫ستاسﯥ رب هﻢ او ستاسﯥ د تﯧرو ﭘﻼر نيﮑو رب هﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٩‬بﻠﮑﯥ هﻐوی ﭘه شک کﯥ ﭘراته لوبﯧ ي‪ -١٠ .‬نو هﻐه ورځ ته ﭘه تﻤه‬ ‫شه ﭼﯥ آسﻤان له يوه ﮑاره لو ﻲ سره را واضح شﻲ‪ -١١ .‬هﻐه به خﻠک‬ ‫را ونﻐاړي‪ .‬دا له درده ډک ﻋﺬاب دی‪ -١٢ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬له موږ ﻋﺬاب‬ ‫لرې ک ه‪ ،‬موږ ايﻤان راوړو‪ -١٣ .‬هﻐوی ته نﺼيحت ﭼﯧرته‪ ،‬او هﻐوی‬ ‫ته رسول راﻏﻠی وو ﭼﯥ ﮑاره يﯥ اورول‪ -١۴ .‬بيا ت۔رې هﻐوی مﺦ‬ ‫واړوه او ويﯥ ويل ﭼﯥ دا خو ﭼا ﭘوه ک ی ليونی دی۔ ‪١۵‬۔ موږ که د‬ ‫ه وخت لپاره ﻋﺬاب لرې ک و‪ ،‬تاسﯥ به بﯧرته خپل حالت ته راشئ‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ موږ تاسﯥ سخت ونيسو‪ ،‬ﭘه هﻐه ورځ به ول‬ ‫انتقام واخﻠو‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او له دوی مخﮑﯥ موږ د فرﻋون قوم وازمايه‪ .‬هﻐوی ته يو مﻌزز‬ ‫رسول راﻏی‪ -١٨ .‬ﭼﯥ د ﷲ بنده ان ماته را وسپاره‪ .‬زه ستاسﯥ لپاره‬ ‫مﻌتﺒر رسول يﻢ‪ -١٩ .‬او دا ﭼﯥ د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ سرکشﻲ مه کوئ‪ .‬زه‬ ‫تاسﯥ ته يو ﮑاره دليل وړاندې کوم‪ -٢٠ .‬او ما د خپل او ستاسﯥ رب‬

‫‪463‬‬

‫ﭘناه اخيستﯥ له هﻐﯥ خﺒرې ﭼﯥ تاسﯥ ما سن سار ک ئ‪ -٢١ .‬او که تاسﯥ‬ ‫ﭘه ما ايﻤان نه راوړئ نو له ما جدا اوسئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬نو موسی خپل رب ته فرياد وک ﭼﯥ دا خﻠک مجرمان دي‪-٢٣ .‬‬ ‫نو ته زما بنده ان د شپﯥ ان سره ک ه او ﻻړ شه‪ ،‬تاسﯥ به تﻌقيب شئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬او ته سيند ساکن ﭘرٻ ده‪ ،‬د هﻐوی ل ﮑر ډوبﯧدونﮑی دی‪ -٢۵ .‬هﻐوی‬ ‫ومره ډٻر باﻏونه او ﭼينﯥ‪ -٢۶ ،‬او کروندې او اٻسته ودان ‪ -٢٧ ،‬او‬ ‫د آرام سامان ﭼﯥ هﻐوی ﭘه کﯥ خوشحاله وو‪ ،‬ول ﭘرٻ ودل‪-٢٨ .‬‬ ‫هﻤداسﯥ وشول او موږ بل قوم د هﻐو ) يزونو( مالک ک ‪ -٢٩ .‬نو نه ﭘه‬ ‫هﻐوی ﭘسﯥ آسﻤان وژړل او نه ﻤﮑﯥ‪ ،‬او نه مهﻠت ورکول شو‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬او موږ بنﻲ اسرائيل د ذلت له ﻋﺬابه وساتل‪ -٣١ .‬يﻌنﯥ له فرﻋونه‪،‬‬ ‫بﯧشﮑه هﻐه سرکشه او له حده وتونﮑو خﻠﮑو کﯥ وو‪ -٣٢ .‬او موږ هﻐوی‬ ‫)بنﻲ اسرائيﻠو( ته د خپل ﻋﻠﻢ له مخﯥ ﭘه نورو خﻠﮑو ترجيح ورک ه‪-٣٣ .‬‬ ‫او موږ هﻐوی ته داسﯥ ن ﯥ ورک ې ﭼﯥ ﮑاره انﻌام ﭘه کﯥ وو‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬دا خﻠک وايﻲ‪ -٣۵ .‬بس هﻤدا زموږ لوم ی مرګ دی او موږ به بيا‬ ‫نه را ﭘورته کﯧ و‪ -٣۶ .‬که ته ر تينی يﯥ نو راوله زموږ ﭘﻼر نيﮑه‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬ايا دوی ﻏوره دي که د تﺒع قوم او ﭼﯥ له هﻐوی مخﮑﯥ وو‪ ،‬موږ‬ ‫هﻐوی هﻼک ک ل‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐوی نافرمانه وو‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او موږ آسﻤانونه او ﻤﮑه او ه ﭼﯥ د دې ﭘه من کﯥ دي د لوبو‬ ‫ﭘه تو ه نه دي جوړ ک ي‪ -٣٩ .‬دا موږ له حق سره جوړ ک ي خو زياتره‬ ‫خﻠک يﯥ نه منﻲ‪ -۴٠ .‬بﯧشﮑه د فيﺼﻠﯥ ورځ د دې ولو لپاره اکل شوی‬ ‫وخت دی‪ -۴١ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ هﯧ خپﻠوان د بل خپﻠوان ﭘه کار نه‬ ‫را ﻲ او نه به يﯥ ه مﻼت کﯧ ي‪ -۴٢ .‬هو م ر هﻐه کس ﭼﯥ ﷲ ﭘرې‬ ‫رحﻢ وک ي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه قوي دی‪ ،‬د رحﻤت خاوند دی‪.‬‬

‫‪464‬‬

‫‪ -۴٣‬د زقﻤو ونه‪ -۴۴ .‬به د نه ارو خوراک وي‪ -۴۵ .‬لﮑه د تﯧﻠو خيری‬ ‫)رسوب( ﭼﯥ ﭘه خﯧ ه کﯥ به جوشﯧ ي‪ -۴۶ .‬لﮑه ن ه ﭼﯥ اوبه‬ ‫جوشﯧ ي‪ -۴٧ .‬دا ونيسئ او ﭘه را ﮑﻠو يﯥ د دوزخ تل ته ورسوئ‪-۴٨ .‬‬ ‫بيا يﯥ ﭘه سر د جوش ک و اوبو ﻋﺬاب را ﭘرٻ دئ‪ -۴٩ .‬ويﯥ ﮑه‪ ،‬ته‬ ‫ډٻر مﻌزز او مﮑرم يﯥ‪ -۵٠ .‬دا هﻐه شی دی ﭼﯥ تا ﭘه کﯥ شک کاوه‪.‬‬ ‫‪ -۵١‬بﯧشﮑه له ﷲ وٻرٻدونﮑﻲ به ﭘه امن ای کﯥ وي‪ -۵٢ .‬ﭘه باﻏونو او‬ ‫ﭼينو کﯥ‪ -۵٣ .‬د نازکو ورٻ ﻤو او زري )زربﻔت( ورٻ ﻤو جامﻲ به يﯥ‬ ‫اﻏوستﯥ وي او )يو بل ته( به مخامﺦ ناست وي‪ -۵۴ .‬دا خﺒره هﻤداسﯥ‬ ‫ده‪ ،‬او موږ به ورته واده ک و حورې د ﻏ و ستر و )لرونﮑﯥ(‪-۵۵ .‬‬ ‫هﻐوی به هﻠته هر ډول ميوې ﭘه ډٻر ډاډ ﻏواړي‪ -۵۶ .‬هﻐوی به هﻠته‬ ‫مرګ نه وينﻲ م ر هﻐه مرګ ﭼﯥ مخﮑﯥ راﻏﻠی او ﷲ هﻐوی د دوزخ‬ ‫له ﻋﺬابه وساتل‪ -۵٧ .‬دا به ستا د رب ﭘه فضل وشﻲ‪ ،‬هﻤدا لويه کاميابﻲ‬ ‫ده‪.‬‬ ‫‪ -۵٨‬نو موږ دا کتاب ستا ﭘه ژبه آسان ک ی دی ﭼﯥ خﻠک نﺼيحت‬ ‫ومومﻲ‪ -۵٩ .‬نو ته هﻢ ﭘه تﻤه شه‪ ،‬هﻐوی هﻢ ﭘه تﻤه دي‪.‬‬ ‫سوره الجاثيه ‪۴۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬حم‪ -٢ .‬دا نازل شوی کتاب دی‪ .‬د ﻏالب او د حﮑﻤت خاوند ﷲ له‬ ‫طرفه‪ -٣ .‬بﯧشﮑه ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه کﯥ ن ﯥ دي د ايﻤان خاوندانو‬ ‫لپاره‪ -۴ .‬او ستاسﯥ ﭘه جوړولوکﯥ او ﭘه هﻐو ناورو کﯥ ﭼﯥ ﭘه دې‬ ‫ﻤﮑه خپاره ک ی شوي دي‪ .‬ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ يقين لري‪.‬‬ ‫‪ -۵‬او د شپﯥ او ور ﯥ ﭘه تګ راتګ کﯥ او ﭘه هﻐه زرق کﯥ ﭼﯥ ﷲ له‬ ‫آسﻤانه را ﮑته ک ی‪ ،‬بيا يﯥ ﭘه هﻐه ﻤﮑه ژوندۍ ک له د هﻐﯥ له م ينﯥ‬

‫‪465‬‬

‫وروسته‪ ،‬او د بادونو ﭘه ل ﯧدلو کﯥ هﻢ ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ‬ ‫ﻋقل لري‪ -۶ .‬دا د ﷲ آيتونه ﭼﯥ موږ يﯥ له حق سره تاته در اوروؤ‪ .‬بيا‬ ‫له ﷲ او د هﻐه له آيتونو وروسته کومه خﺒره ده ﭼﯥ هﻐوی به ﭘرې ايﻤان‬ ‫راوړي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬خرابﻲ ده د هر هﻐه ﭼا لپاره ﭼﯥ دروﻏجن وي‪ -٨ .‬ﭼﯥ د ﷲ آيتونه‬ ‫اوري کﻠه ﭼﯥ د هﻐه مخﯥ ته لوستل کﯧ ي‪ ،‬بيا هﻐه ﭘه کﺒر کﻠک ن تی‬ ‫وي‪ ،‬لﮑه اورٻدلﻲ يﯥ ﭼﯥ نه وي‪ .‬هو ته هﻐه ته د دردناکه ﻋﺬاب زٻری‬ ‫ورک ه‪ -٩ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐه زموږ ﭘه آيتونو کﯥ د کوم شﻲ خﺒر مومﻲ نو‬ ‫وکﯥ ور ﭘورې کوي‪ .‬داسﯥ خﻠﮑو ته د ذلت ﻋﺬاب دی‪ -١٠ .‬د هﻐوی‬ ‫مخﯥ ته دوزخ دی‪ .‬او ه يﯥ ﭼﯥ ﻠﻲ هﻐه يﯥ ﭘه ه کار د راتﻠو نه‬ ‫دي‪ .‬او نه هﻐوی ﭼﯥ له ﷲ بﻐير يﯥ )نور(کارسازان اکﻠﻲ دي‪ .‬او هﻐوی‬ ‫لپاره لوی ﻋﺬاب دی‪ -١١ .‬دا هدايت دی‪ ،‬او ﭼا ﭼﯥ د خپل رب له آيتونو‬ ‫انﮑار ک ی‪ ،‬هﻐوی لپاره د سخت دردناک ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ﷲ دی ﭼﯥ تاسﯥ لپاره يﯥ سﻤندر مسخر ک ﭼﯥ د هﻐه ﭘه حﮑﻢ ﭘه‬ ‫کﯥ ک ت وﭼﻠﯧ ي او ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐه فضل ول وئ او ﭼﯥ تاسﯥ شﮑر‬ ‫وباسئ‪ -١٣ .‬او هﻐه د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ول شيان تاسﯥ لپاره مسخر‬ ‫ک ي‪ ،‬ول له خپﻠه اړخه‪ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ ن ﯥ دي د هﻐو خﻠﮑو لپاره‬ ‫ﭼﯥ ﻏور کوي‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬د ايﻤان خاوندانو ته ووايه ﭼﯥ هﻐه خﻠک ﭘرٻ دي ﭼﯥ د ﷲ د ور و‬ ‫هيﻠه نه لري‪ ،‬ﭼﯥ ﷲ يوه قوم ته د هﻐوی د ﯥ بدله ورک ي‪ -١۵ .‬وک‬ ‫ﭼﯥ نﯧک ﻋﻤل وک ي ه يﯥ خپﻠه ده‪ .‬او وک ﭼﯥ بد وک ي نو اوبال‬ ‫يﯥ خپل دی‪ .‬بيا به تاسﯥ خپل رب ته ستانه ک ی شئ‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او موږ بنﻲ اسرائيﻠو ته کتاب او حﮑﻢ او نﺒوت ورک او هﻐوی ته‬ ‫مو ﭘاک رزق ورک او موږ هﻐوی ته د دنيا ﭘه خﻠﮑو فضيﻠت ورک ‪.‬‬

‫‪466‬‬

‫‪ -١٧‬او موږ هﻐوی ته د دين ﭘه هﮑﻠه ﮑاره ﮑاره دليﻠونه ورک ل‪ .‬بيا‬ ‫هﻐوی اختﻼف ونه ک م ر له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ورته راﻏﻠی وو‪،‬‬ ‫د خپﻠﻤن ﻲ ضد له وجﯥ‪ .‬بﯧشﮑه ستا رب به د قيامت ﭘه ورځ د هﻐوی‬ ‫ترمن فيﺼﻠه وک ي د هﻐو شيانو ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﭘه هﮑﻠه خپﻠو کﯥ‬ ‫اختﻼف ﻻره‪ -١٨ .‬بيا موږ ته د دين ﭘه يوه واضح طريقه قايﻢ ک ې‪ .‬نو‬ ‫ته ﭘه هﻐﯥ )طريقﯥ( ه او د هﻐو خﻠﮑو د خواهشونو ﭘيروي مه کوه ﭼﯥ‬ ‫ﻋﻠﻢ نه لري‪ -١٩ .‬دا خﻠک د ﷲ ﭘه مقابل کﯥ ستا ﭘه هﯧ کار نه شﻲ‬ ‫راتﻠﻠی‪ .‬او ظالﻤان د يو بل مﻠ ري دي‪ .‬او د وٻرٻدونﮑو مﻠ ری ﷲ دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬دا د خﻠﮑو لپاره د بﺼيرت خﺒرې دي او هدايت او رحﻤت دی د‬ ‫هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ يقين کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ايا کومو خﻠﮑو ﭼﯥ بدي ک ې ده‪ ،‬هﻐوی داسﯥ ﻲ ﭼﯥ موږ به يﯥ‬ ‫د هﻐو خﻠﮑو ﭘه شان ک و ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی او نﯧک ﻋﻤل يﯥ ک ی‪.‬‬ ‫د دې ولو مرګ او ژوند به يو ډول شﻲ‪ .‬ډٻره بده فيﺼﻠه ده ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫يﯥ کوي‪ -٢٢ .‬او ﷲ آسﻤانونه او ﻤﮑه له حﮑﻤت سره ﭘيدا ک ي او ﭘه‬ ‫دې خاطر ﭼﯥ هر ﭼاته د هﻐه د اﻋﻤالو بدله ورکول شﻲ او ﭘه هﻐوی به‬ ‫هﯧ ظﻠﻢ نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬ايا تا هﻐه کس ليدلی ﭼﯥ خپل نﻔس يﯥ خپل مﻌﺒود ک ی دی او ﷲ‬ ‫هﻐه د ﻋﻠﻢ باوجود بيا هﻢ ﭘه ﻤراه کﯥ واﭼاوه او د هﻐه ﭘه ﻏوږونو او‬ ‫زړه يﯥ مهر ول اوه او د هﻐه ﭘه ستر و يﯥ ﭘرده واﭼوله‪ .‬نو داسﯥ کس‬ ‫ته وک هدايت کوﻻی شﻲ‪ ،‬له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ ﷲ ﻤراه ک ی وي‪،‬‬ ‫ايا تاسﯥ ﭘام نه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬او هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ زموږ د دې دنيا له ژوند بﻐير بل ژوند نشته‪.‬‬ ‫موږ مرو او ژوندي کﯧ و او موږ يوازې د زمانﯥ ردش هﻼکوي‪ .‬او‬ ‫هﻐوی ﭘه دې هﮑﻠه هﯧ نه ﭘوهﯧ ي‪ .‬هﻐوی يوازې د ﻤان ﭘه اساس داسﯥ‬

‫‪467‬‬

‫وايﻲ‪ -٢۵ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ ﮑاره ﮑاره آيتونه اورول‬ ‫کﯧ ي‪ ،‬هﻐوی سره له دې بﻐير بل دليل نه وي ﭼﯥ زموږ ﭘﻼر نيﮑه را‬ ‫ژوندي ک ه که ته ر تينی يﯥ‪ -٢۶ .‬ووايه ﭼﯥ ﷲ تاسﯥ ژوندي کوي بيا‬ ‫تاسﯥ وژنﻲ بيا به هﻐه د قيامت ﭘه ورځ تاسﯥ را ول ک ي‪ ،‬ﭘه دې کﯥ‬ ‫هﯧ شک نشته‪ ،‬خو زياتره خﻠک نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬او د ﷲ ﭘاﭼاهﻲ ده ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ‬ ‫قيامت وي ﭘه هﻐه ورځ به اهل باطل ﭘه تاوان کﯥ وي‪ -٢٨ .‬او ته به‬ ‫و ورې ﭼﯥ هره ډله به ﭘه زن ونونو ﻏور ﯧ ي‪ .‬هره ډله به خپﻠﯥ اﻋﻤال‬ ‫نامﯥ ته را ﻏو تل کﯧ ي‪ .‬نن به تاسﯥ ته د هﻐه ﻋﻤل بدله درکول کﯧ ي‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ کول‪ -٢٩ .‬دا زموږ دفتر دی ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ سﻤه واهﻲ درکوي‪.‬‬ ‫موږ يﯥ ليﮑو ه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬نو ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او ﭼا ﭼﯥ ه ﻋﻤل وک د هﻐوی رب به يﯥ‬ ‫خپل رحﻤت ته ننابسﻲ‪ .‬هﻤدا ﮑاره کاميابﻲ ده‪ -٣١ .‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار‬ ‫ک ی‪ ،‬ايا تاسﯥ ته زما آيتونه نه لوستل کﯧدل‪ .‬نو تاسﯥ کﺒر وک او تاسﯥ‬ ‫مجرمان وئ‪ -٣٢ .‬او کﻠه به ﭼﯥ ويل کﯧدل ﭼﯥ د ﷲ وﻋده حق ده او ﭘه‬ ‫قيامت کﯥ هﯧ شک نشته‪ ،‬نو تاسﯥ به ويل موږ نه ﭘوهﯧ و ﭼﯥ قيامت‬ ‫ه شی دی‪ ،‬نو موږ هسﯥ يو شک ﻏوندې لرو‪ ،‬او موږ ﭘرې باور نه‬ ‫کوو‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬او هﻐوی ته به خپل بد اﻋﻤال و ودل شﻲ او هﻐه ه به يﯥ را‬ ‫ونيسﻲ ﭼﯥ دوی ور ﭘورې وکﯥ کولﯥ‪ -٣۴ .‬او وبه ويل شﻲ نن به موږ‬ ‫تاسﯥ هﯧر ک و لﮑه ن ه ﭼﯥ تاسﯥ د دې ور ﯥ راتګ هﯧر ک ‪ .‬او‬ ‫ستاسﯥ ای اور دی او ستاسﯥ هﯧ مرستندوی نشته‪ -٣۵ .‬او د دې دليل‬ ‫دا دی ﭼﯥ تاسﯥ د ﷲ آيتونو ﭘورې وکﯥ وک ې‪ .‬او د دنيا ژوند تاسﯥ ﭘه‬

‫‪468‬‬

‫دهوکه کﯥ وساتﻠئ‪ .‬نو نن به نه هﻐوی له هﻐه را ويستل کﯧ ي او نه به‬ ‫د هﻐوی ﻋﺬر منل کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬نو ول تﻌريﻔونه ﷲ لره دي ﭼﯥ دی رب دی د آسﻤانونو او رب دی‬ ‫د ﻤﮑﯥ‪ ،‬رب دی د ول ﻋالﻢ‪ -٣٧ .‬او هﻐه لره لويﻲ ده ﭘه آسﻤانونو او‬ ‫ﻤﮑه‪ .‬هﻐه قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫سوره اﻻحقاف ‪۴۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫٭ ‪ -١‬حم‪ -٢ .‬دا کتاب د قوي او د حﮑﻤت خاوند ﷲ له طرفه نازل شوی‬ ‫دی‪ -٣ .‬موږ آسﻤانونه او ﻤﮑه او د دې ترمن يزونه نه دي ﭘيدا ک ي‬ ‫م ر له حق سره او د اکﻠﻲ وخت لپاره‪ .‬او وک ﭼﯥ منﮑر دي هﻐوی‬ ‫له هﻐه ه بﯥ ُرخﻲ کوي ﭼﯥ هﻐوی ترې وٻرول شوي دي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬ووايه تاسﯥ کﻠه ﭘه هﻐو يزونو فﮑر ک ی ﭼﯥ له ﷲ بﻐير يﯥ را‬ ‫بولئ‪ ،‬ماته را و ايئ ﭼﯥ هﻐوی ﭘه ﻤﮑه ه جوړ ک ي‪ ،‬يا يﯥ ﭘه‬ ‫آسﻤانونو کﯥ وک شريک شته‪ ،‬ماته له دې مخﮑﯥ کوم داسﯥ کتاب‬ ‫راوړئ يا کوم ﻋﻠﻢ راوړئ ﭼﯥ له ﭘخوا را روان وي‪ ،‬که تاسﯥ ر تينﻲ‬ ‫يئ‪ -۵ .‬او تر هﻐه کس به ډٻر ﻤراه وک وي ﭼﯥ ﷲ ﭘرٻ دي او هﻐه‬ ‫خﻠک را وبولﻲ ﭼﯥ )دوی( ته تر قيامته واب نه شﻲ ورکوﻻی‪ ،‬او‬ ‫هﻐوی د دوی ﭘه ﻏ خﺒر هﻢ نه دي‪ -۶ .‬او کﻠه ﭼﯥ خﻠک را ول ک ی‬ ‫شﻲ نو هﻐوی به يﯥ د ﻤنان وي او له ﻋﺒادته به يﯥ منﮑر وي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ واضح واضح آيتونه لوستل کﯧ ي‪ ،‬او‬ ‫سره د دې ﭼﯥ هﻐوی ته رسﯧ ي‪ ،‬منﮑران د دې ﭘه هﮑﻠه وايﻲ ﭼﯥ دا خو‬ ‫ﮑاره جادو دی‪ -٨ .‬ايا دا خﻠک وايﻲ ﭼﯥ دا هﻐه )ﭘﯧﻐﻤﺒر( له انه جوړ‬ ‫ک ي دي‪ .‬ووايه که دا ما له انه جوړ ک ي وي نو تاسﯥ ما له ﷲ نه شئ‬

‫‪469‬‬

‫ساتﻠی‪ .‬تاسﯥ ﭼﯥ کومﯥ خﺒرې جوړوئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې ه خﺒر دی‪ .‬هﻐه زما‬ ‫او ستاسﯥ ترمن واه ته کافﻲ دی‪ .‬او هﻐه ب ونﮑی‪ ،‬د رحﻤت خاوند‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٩‬ووايه ﭼﯥ زه لوم ی ﭘﯧﻐﻤﺒر نه يﻢ‪ .‬او زه نه ﭘوهﯧ م ﭼﯥ ماسره به ه‬ ‫کﯧ ي او تاسﯥ سره به ه کﯧ ي‪ .‬زه خو يوازې د هﻐه ه اتﺒاع کوم ﭼﯥ‬ ‫زما د رب له لوري ماته د وحﯥ ﭘه وسيﻠه را رسﯧ ي او زه خو ﮑاره‬ ‫خﺒرداری ورکونﮑی يﻢ‪ -١٠ .‬ووايه‪ ،‬ايا تاسﯥ کﻠه دا فﮑر ک ی ﭼﯥ که دا‬ ‫قرآن د ﷲ له طرفه وي او تاسﯥ دا ونه مانه‪ ،‬او ﭘه بنﻲ اسرائيﻠو کﯥ کوم‬ ‫واه د دې ﭘه شان باندې واهﻲ ورک له‪ .‬نو هﻐه ايﻤان راوړ او تاسﯥ‬ ‫کﺒر وک ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ظالﻤانو ته هدايت نه کوي‪.‬‬ ‫‪ -١١‬او انﮑار کونﮑﻲ د ايﻤان د خاوندانو ﭘه هﮑﻠه وايﻲ ﭼﯥ که دا ه شی‬ ‫وای نو هﻐوی به ﭘرې تر موږ مخﮑﯥ نه ورتﻠﻠی‪ .‬او دا ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫)منﮑرانو( ﭘه دې هدايت نه دی موندلی‪ ،‬نو اوس به وايﻲ ﭼﯥ دا خو‬ ‫ﭘخوانﻲ دروغ دي‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او له دې مخﮑﯥ د موسی کتاب ﻻر ود او رحﻤت وو‪ .‬او دا يو کتاب‬ ‫ﭼﯥ د هﻐه )کتاب( تﺼديق کوي‪ ،‬ﭘه ﻋربﻲ ژبه‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐو‬ ‫ووٻروي ﭼﯥ ظﻠﻢ يﯥ ک ی‪ .‬او زٻری دی د نﯧﮑو خﻠﮑو لپاره‪ -١٣ .‬بﯧشﮑه‬ ‫کومو خﻠﮑو ﭼﯥ وويل زموږ رب ﷲ دی‪ ،‬بيا ﭘه هﻤدې )خﺒره( کﻠک ﭘاتﯥ‬ ‫شول نو ﭘه هﻐو خﻠﮑو به هﯧ وٻره نه وي او نه به هﻐوی خﻔه وي‪-١۴ .‬‬ ‫دا خﻠک جنتيان دي ﭼﯥ تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪ ،‬د هﻐو اﻋﻤالو ﭘه بدل کﯥ‬ ‫ﭼﯥ دوی ﭘه دنيا کﯥ کول‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او موږ انسان ته حﮑﻢ ک ی ﭼﯥ له خپل مور او ﭘﻼر سره ه وک ي‪.‬‬ ‫د هﻐه مور هﻐه ﭘه تﮑﻠيف خﯧ ه کﯥ ساتﻠی‪ .‬او ﭘه تﮑﻠيف يﯥ زٻ ولی‪ .‬او‬ ‫هﻐه ته شيدې ورکول ﭘه دٻرشو مياشتو کﯥ وشول‪ .‬تر دې ﭼﯥ هﻐه بﻠوغ‬

‫‪470‬‬

‫ته ورسﯧده او ﻠوٻ تو کالو ته ﭼﯥ ورسﯧده نو ويﯥ ويل ﭼﯥ ای زما ربه‪،‬‬ ‫ماته توفيق را ک ه ﭼﯥ ستا د احسان شﮑر ادا ک م ﭼﯥ تا ﭘه ما ک ی او‬ ‫زما ﭘه مور او ﭘﻼر دې ک ی او دا ﭼﯥ زه هﻐه نﯧک ﻋﻤل وک م ﭼﯥ ته‬ ‫ﭘرې راضﻲ شﯥ‪ .‬او زما ﭘه اوﻻد کﯥ هﻢ ماته نﯧک اوﻻد راک ه‪ .‬ما تاته‬ ‫رجوع ک ې او زه ﭘه فرمانﺒردارو کﯥ يﻢ‪ -١۶ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ‬ ‫نﯧک اﻋﻤال به يﯥ موږ قﺒول ک و او له بديو به يﯥ تﯧر شو‪ ،‬دوی به ﭘه‬ ‫جنتيانو کﯥ وي‪ ،‬ر تيا وﻋده وه ﭼﯥ له دوی سره کﯧدله‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او ﭼا ﭼﯥ خپل مور او ﭘﻼر ته وويل ﭼﯥ زه له تاسﯥ بﯧزاره يﻢ‪ .‬ايا‬ ‫ته ما ﭘه دې وٻروې ﭼﯥ زه به له قﺒره را ويستل کﯧ م‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ له‬ ‫ما مخﮑﯥ ډٻر قومونه تﯧر شوي‪ ،‬او هﻐوی دواړه ﷲ ته فرياد کوي )بچﻲ‬ ‫ته وايﻲ( ﭘه تا دې افسوس وي‪ ،‬ايﻤان راوړه‪ ،‬بﯧشﮑه د ﷲ وﻋده ر تيا‬ ‫ده‪ .‬نو هﻐه )بچی( وايﻲ ﭼﯥ دا د ﭘخوانيو خﻠﮑو کيسﯥ دي‪ -١٨ .‬دا هﻐه‬ ‫خﻠک دي ﭼﯥ د ﷲ قول ﭘرې ﭘوره شوی له هﻐو ډلو سره ﭼﯥ ﭘخوا تﯧرې‬ ‫شوې دي‪ ،‬ﭘه انسانانو او جناتو کﯥ‪ .‬بﯧشﮑه دوی ﭘه تاوان کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او هر ﭼاته به د هﻐوی د اﻋﻤالو له مخﯥ درجﯥ وي‪ .‬او ﭘه دې خاطر‬ ‫ﭼﯥ ﷲ د دوی ولو اﻋﻤال ﭘوره ک ي او ظﻠﻢ ﭘرې ونه شﻲ‪ -٢٠ .‬او ﭘه‬ ‫کومه ورځ ﭼﯥ انﮑار کونﮑﻲ د اور مخﯥ ته راوستل شﻲ‪ ،‬تاسﯥ خپل ه‬ ‫شيان د دنيا ﭘه ژوند کﯥ اخيستﻲ او هﻐه مو تﯧر ک ی نو نن د ذلت جزا‬ ‫درکول کﯧ ي‪ ،‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه دنيا کﯥ ناحقه کﺒر کاوه او ﭘه‬ ‫دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ نافرمانﻲ کوله‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬او د ﻋاد ورور )هود( ياد ک ه‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپل قوم ﭘه احقاف کﯥ‬ ‫ووٻروه او وٻرونﮑﻲ تر هﻐه مخﮑﯥ هﻢ تﯧر شوي وو او له هﻐه وروسته‬ ‫هﻢ راﻏﻠل ﭼﯥ له ﷲ بﻐير د بل ﭼا ﻋﺒادت مه کوئ‪ .‬زه ﭘه تاسﯥ د يوې‬ ‫وٻرونﮑﯥ ور ﯥ له ﻋﺬابه وٻرٻ م‪ -٢٢ .‬هﻐوی وويل ايا ته موږ ته د دې‬

‫‪471‬‬

‫لپاره راﻏﻠی يﯥ ﭼﯥ موږ له خپﻠو مﻌﺒودانو واړوې‪ .‬نو که ته ر تينی يﯥ‬ ‫ﭘه موږ هﻐه ه راوړه ﭼﯥ ته يﯥ موږ سره وﻋده کوې‪ -٢٣ .‬هﻐه وويل‬ ‫د هﻐه يز ﻋﻠﻢ ﷲ ته دی‪ ،‬او زه تاسﯥ ته هﻐه ﭘيﻐام در رسوم ﭼﯥ زه‬ ‫ورسره را لﯧ ل شوی يﻢ‪ ،‬خو زه تاسﯥ ورم ﭼﯥ تاسﯥ د ناﭘوه خﺒرې‬ ‫کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐوی هﻐه )ﻋﺬاب( د ورٻ و ﭘه شﮑل خپﻠو درو ته ﭘه‬ ‫راتﻠﻠو وليده نو ويﯥ ويل ﭼﯥ دا خو ورٻ ﻲ دي او ﭘه موږ به را وورٻ ي‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ دا هﻐه يز دی ﭼﯥ تاسﯥ ورته تادي کوله‪ .‬يوه سيﻠ ده ﭼﯥ‬ ‫دردناکه ﻋﺬاب ﭘه کﯥ دی‪ -٢۵ .‬هﻐه به هر ه د خپل رب ﭘه حﮑﻢ له‬ ‫بﯧخه وباسﻲ‪ .‬نو هﻐوی داسﯥ شول ﭼﯥ د هﻐو له کورونو بﻐير هﻠته نور‬ ‫هﯧ نه ﮑارٻدل‪ .‬مجرمانو ته موږ داسﯥ جزا ورکوو‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او موږ هﻐو خﻠﮑو ته داسﯥ قوت ورک ی وو ﭼﯥ تاسﯥ ته مو نه‬ ‫دی درک ی او موږ هﻐوی ته ﻏوږونه او ستر ﯥ او زړه ورک ‪ ،‬خو هﻐه‬ ‫ﻏوږونه يﯥ ﭘه کار نه شول‪ ،‬او نه ستر ﯥ او نه زړه‪ .‬ﮑه هﻐوی د ﷲ‬ ‫له آيتونو انﮑار کاوه او هﻐوی هﻐه يز ونيول ﭼﯥ ورﭘورې خندا يﯥ‬ ‫کوله‪ -٢٧ .‬او موږ تاسﯥ ته ن دې کﻠﻲ هﻢ تﺒاه ک ل‪ .‬او موږ و و ﻠه‬ ‫خپﻠﯥ ن ﯥ و ودلﯥ ﭼﯥ هﻐوی را منع شﻲ‪ -٢٨ .‬نو هﻐوی ورسره ولﯥ‬ ‫مرسته ونه ک له ﭼﯥ هﻐوی ﷲ ته ن دې کﯧدو لپاره خپل مﻌﺒودان ک ي‬ ‫وو‪ .‬بﻠﮑﯥ هﻐه ول ترې ورک شول او دا د هﻐوی دروغ وو او د هﻐوی‬ ‫جوړه شوې خﺒره‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬او هﻐه ﭼﯥ موږ د جناتو )ﭘيريانو( يوه ډله ستا خوا ته راوړله‪،‬‬ ‫هﻐوی د قرآن اورٻدل ﭘيل ک ل‪ .‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐوی اورٻدل ﭘيل ک ل ويﯥ‬ ‫ويل ﭼﯥ ﻏﻠﻲ شئ‪ .‬بيا ﭼﯥ کﻠه قرآن ولوستل شو نو هﻐوی وٻرٻدونﮑﻲ‬ ‫شول او خپﻠو قومونو ته ورﻏﻠل‪.‬‬

‫‪472‬‬

‫‪ -٣٠‬هﻐوی وويل ﭼﯥ ای زموږ قومه‪ ،‬موږ يو کتاب اورٻدلی ﭼﯥ تر‬ ‫موسی وروسته نازل شوی دی‪ ،‬د هﻐو وړاندوينو تﺼديق کوي ﭼﯥ له‬ ‫مخﮑﯥ موجود دي‪ .‬هﻐه د حق طرف ته او د يوې سﻤﯥ ﻻرې طرف ته‬ ‫ﻻر وؤنه کوي‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬ای زموږ قومه‪ ،‬ﷲ ته د بﻠونﮑﻲ دﻋوت ومنئ او ﭘه هﻐه ايﻤان‬ ‫راوړئ‪ ،‬ﷲ به ستاسﯥ ناهونه وب ﻲ او تاسﯥ به له دردناک ﻋﺬابه‬ ‫وساتﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬او وک ﭼﯥ د داﻋﻲ دﻋوت ته لﺒيک ونه وايﻲ‪ ،‬هﻐه ﭘه ﻤﮑه نه‬ ‫شﻲ ت تﯧدلی او نه به يﯥ وک مرستندوی وي‪ .‬داسﯥ خﻠک ﭘه ﮑاره‬ ‫ﻤراه کﯥ دي‪ -٣٣ .‬ايا هﻐو خﻠﮑو ونه ليدل ﭼﯥ کوم ﷲ آسﻤانونه او‬ ‫ﻤﮑه ﭘيدا ک ل هﻐه د دې ﭘه ﭘيدا کولو ست ی نه شو‪ ،‬هﻐه قدرت لري‬ ‫ﭼﯥ م ي را ژوندي ک ي‪ ،‬هو هﻐه ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬او ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ دا انﮑار کونﮑﻲ خﻠک د اور مخﯥ ته راوړل‬ ‫شﻲ‪ ،‬ايا دا حقيقت نه دی‪ .‬هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ هو‪ ،‬زموږ ﭘه رب قسﻢ‪.‬‬ ‫ارشاد به وشﻲ نو اوس ﻋﺬاب و ورئ د هﻐه انﮑار ﭘه بدل کﯥ ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫کاوه‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬نو ته ﺻﺒر وک ه لﮑه ن ه ﭼﯥ هﻤت لرونﮑو ﭘﯧﻐﻤﺒرانو ﺻﺒر وک ‪.‬‬ ‫او هﻐوی لپاره تادي مه کوه د هﻐﯥ ور ﯥ ﭼﯥ دا خﻠک به هﻐه ه‬ ‫و وري ﭼﯥ وﻋده يﯥ ورسره کﯧدله نو ويا ﭼﯥ هﻐه ورځ له يوې ۍ‬ ‫ډٻره نه ده ﭘاتﯥ‪ .‬دا َرسول دي‪ .‬نو هﻐه خﻠک به برباد شﻲ ﭼﯥ نافرمانﻲ‬ ‫کوي‪.‬‬ ‫سوره محمد ‪۴٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬

‫‪473‬‬

‫‪ -١‬ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک او )نور يﯥ( د ﷲ له ﻻرې منع ک ل‪ ،‬ﷲ د هﻐوی‬ ‫اﻋﻤال ضايع ک ل‪ -٢ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤﻠونه يﯥ وک ل‬ ‫او هﻐه ه يﯥ ومنل ﭼﯥ ﭘه محﻤد نازل شوي او هﻤدا د هﻐوی د رب له‬ ‫طرفه حق دي‪) ،‬نو( ﷲ د هﻐوی بدۍ لرې ک ي او د هﻐوی حال به ه‬ ‫ک ي‪ -٣ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ کومو خﻠﮑو انﮑار ک ی هﻐوی د باطل ﭘيروي‬ ‫ک ې‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ هﻐوی د خپل رب له طرفه د حق ﭘﯧروي‬ ‫ک ې ده‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ خﻠﮑو ته د هﻐوی مثالونه بيانوي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬نو کﻠه ﭼﯥ منﮑرانو سره ستاسﯥ مقابﻠه وي د هﻐوی اورمﯧ ونه‬ ‫ووهئ‪ .‬تر دې ﭼﯥ ه مو ووژل‪ ،‬بيا يﯥ قوي وت ئ‪ .‬بيا يﯥ له هﻐﯥ‬ ‫وروسته يا د احسان ﭘه تو ه ﭘرٻ دئ يا يﯥ مﻌاوضه واخﻠئ‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ﭘه جنګ کﯥ وسﻠه وﻏور وي‪ .‬دا حﮑﻢ دی‪ .‬او که ﷲ ﻏو تﻲ وای‬ ‫نو له هﻐوی يﯥ بدله اخيستﻠه‪ ،‬م ر ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ﭘه يو بل‬ ‫وازمايﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ ووژل شﻲ‪ ،‬ﷲ د هﻐوی اﻋﻤال‬ ‫هﯧ ﮑﻠه نه ضايع کوي‪.‬‬ ‫‪ -۵‬هﻐه به ورته ﻻر وؤنه وک ي او د هﻐوی حال به ه ک ي‪ -۶ .‬او‬ ‫هﻐوی به جنت ته ننﺒاسﻲ ﭼﯥ هﻐه يﯥ ﭘﯧژندنه ک ې ده‪.‬‬ ‫‪ -٧‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬که تاسﯥ ﷲ سره مرسته وک ئ نو هﻐه به تاسﯥ‬ ‫سره مرسته وک ي او ستاسﯥ امونه به قوي ک ي‪ -٨ .‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار‬ ‫وک هﻐوی لپاره تﺒاهﻲ ده او ﷲ به د هﻐوی اﻋﻤال ضايع ک ي‪ -٩ .‬ﭘه‬ ‫دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی هﻐه يز خوښ نه ک ﭼﯥ ﷲ نازل ک ی‪ .‬نو ﷲ د‬ ‫هﻐوی اﻋﻤال ضايع ک ل‪ -١٠ .‬ايا دا خﻠک ﭘه ﻤﮑه نه دي ر ﯧدلﻲ ﭼﯥ‬ ‫د هﻐو خﻠﮑو انجام يﯥ ليدلی وای ﭼﯥ له دوی مخﮑﯥ تﯧر شوي دي‪ ،‬ﷲ‬ ‫هﻐوی له بﯧخه وويستل او منﮑرانو ته به د هﻐوی مثالونه مخﯥ ته‬

‫‪474‬‬

‫را ﻲ‪ -١١ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ د ايﻤان د خاوندانو کارساز شته او د‬ ‫منﮑرانو هﯧ کارساز نشته‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک ﷲ به يﯥ داسﯥ‬ ‫باﻏونو ته ننابسﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک ‪،‬‬ ‫هﻐوی دې اوسﯧ ي او خوراک دې کوي لﮑه اروي ﭼﯥ خوراک کوي‪،‬‬ ‫او اور د دې خﻠﮑو ای دی‪ -١٣ .‬او ومره ډٻر کﻠﻲ وو ﭼﯥ ﭘه قوت‬ ‫کﯥ تر هﻐه کﻠﻲ زيات وو ﭼﯥ ته يﯥ را ويستﻠی يﯥ‪ .‬موږ هﻐه هﻼک‬ ‫ک ل‪ .‬نو د هﻐوی هﯧ مرستندوی نه و‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬ايا وک ﭼﯥ د خپل رب له طرفه ﭘه يوه واضح دليل وي‪ ،‬د هﻐه ﭘه‬ ‫شان کﯧدای شﻲ ﭼﯥ بدﻋﻤﻠﻲ يﯥ ورته اٻسته ودل شوې ده او ﭘه خپﻠو‬ ‫خواهشاتو روان وي‪ -١۵ .‬د جنت مثال‪ ،‬ﭼﯥ وﻋده يﯥ له وٻرٻدونﮑو سره‬ ‫شوې‪ ،‬د هﻐه کيﻔيت دا دی ﭼﯥ ﭘه هﻐه کﯥ نهرونه دي د داسﯥ اوبو ﭼﯥ‬ ‫بدلون به ﭘه کﯥ نه وي‪ ،‬او نهرونه به وي د شيدو ﭼﯥ خوند به يﯥ بدل‬ ‫شوی نه وي‪ ،‬او نهرونه به وي د شرابو ﭼﯥ ونﮑو ته به خوندور وي‬ ‫او نهرونه به وي د شاتو ) ﺒينو( ﭼﯥ بالﮑل به ﭘاک وي‪ .‬او د هﻐوی لپاره‬ ‫به هﻠته هر ډول مﯧوې وي‪ .‬او د هﻐوی د رب له طرفه به بخشش وي‪.‬‬ ‫ايا دا خﻠک له هﻐوی سره برابر دي ﭼﯥ تل به ﭘه اور کﯥ اوسﯧ ي او د‬ ‫ﻠو لپاره به جوش اوبه ورکول کﯧ ي‪ ،‬او د هﻐوی کولﻤﯥ رٻﺒﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ خﻠک داسﯥ هﻢ دي ﭼﯥ تاته ﻏوږ نيسﻲ‪ .‬تر‬ ‫دې ﭼﯥ کﻠه ستا له ن ه بهر ﻻړ شﻲ نو د ﻋﻠﻢ خاوندانو ته وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫هﻐه )محﻤد( ه وويل‪ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﷲ يﯥ ﭘه زړونو مهر ل ولی‬ ‫دی‪ .‬هﻐوی ﭘه خپﻠو خواهشونو روان دي‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او ﭼا ﭼﯥ د هدايت ﻻره اختيار ک ې نو ﷲ هﻐوی ته ﻻ ډٻر هدايت‬ ‫کوي او هﻐوی ته ﭘرهﯧز اري ﻋﻄا کوي‪.‬‬

‫‪475‬‬

‫‪ -١٨‬دا خﻠک خو د دې ﭘه تﻤه دي ﭼﯥ قيامت ﭘرې نا اﭘه راشﻲ نو د هﻐه‬ ‫ن ﯥ ﮑاره شوې دي‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه راشﻲ دوی ته به د نﺼيحت موندلو‬ ‫موقع ﭼرته ﭘاتﯥ وي‪ -١٩ .‬نو ﭘوه شه ﭼﯥ له ﷲ بﻐير هﯧ مﻌﺒود نشته او‬ ‫د خپﻠو قﺼورونو ب نه وﻏواړه او مومنو و او مومنو س و ته هﻢ‪ .‬او‬ ‫ﷲ خﺒر دی ستاسﯥ ﭘه تګ راتګ او ستاسﯥ ﭘه استو ن ايونو‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړی هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ کوم سورة ولﯥ نه نازلﯧ ي‪.‬‬ ‫بيا ﭼﯥ يو واضح سورة نازل شو او ﭘه هﻐه کﯥ د جنګ يادونه هﻢ وه نو‬ ‫تا وليدل د ﭼا ﭘه زړه کﯥ ﭼﯥ مرض دی‪ ،‬هﻐه تاته داسﯥ وري لﮑه ﭼا‬ ‫ته ﭼﯥ مرګ راﻏﻠی وي‪ .‬نو هﻼکت دی د هﻐوی )لپاره(‪) -٢١ .‬د ﷲ‬ ‫ﻻر( حﮑﻢ منل او نﯧﮑه خﺒره کول دي‪ .‬نو کﻠه ﭼﯥ د مﻌامﻠﯥ فيﺼﻠه کﯧ ي‬ ‫که ﭼﯧرې هﻐوی ر تينﻲ وای‪ ،‬د هﻐوی لپاره به ﻏوره وه‪ -٢٢ .‬که تاسﯥ‬ ‫مﺦ واړوئ له تاسﯥ يوازې دا تﻤه کﯧدای شﻲ ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه فساد وک ئ‬ ‫او خپﻠوي ﭘرې ک ئ‪ -٢٣ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﷲ له خپل رحﻤته لرې‬ ‫ک ي‪ ،‬هﻐوی يﯥ کا ه ک ي او د هﻐوی ستر ﯥ يﯥ ړندې ک ې دي‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬ايا دا خﻠک ﭘه قرآن کﯥ ﻏور نه کوي که د دوی زړونو ته قﻠﻔونه‬ ‫ﭘراته دي‪ -٢۵ .‬ﭼا ﭼﯥ مﺦ واړوه او ﻻړل‪ ،‬له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ هدايت‬ ‫ورته واضح شو‪ ،‬شيﻄان هﻐوی تﯧرايستل او ﷲ هﻐوی ته مهﻠت ورک ‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬دا ﭘه دې خاطر وشول ﭼﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ هﻐو خﻠﮑو ﭼﯥ د ﷲ نازل‬ ‫ک ی يز نه خو وي‪ ،‬وويل ﭼﯥ ﭘه ينو خﺒرو کﯥ به موږ ستا ومنو‪.‬‬ ‫او ﷲ د هﻐوی ﭘه رازدارۍ خﺒر دی‪ -٢٧ .‬نو هﻐه وخت به ه کﯧ ي کﻠه‬ ‫ﭼﯥ به مﻼيﮑﯥ د هﻐوی روحونه‪ .‬د هﻐوی ﭘه مﺦ او مﻼ انو وزارونه‬ ‫کوي‪ -٢٨ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی د هﻐه ه ﭘيروي وک له ﭼﯥ ﷲ‬ ‫ته يﯥ ﻏوسه وروړله او هﻐوی د هﻐه )ﷲ( رضا خو ه نه ک ه‪ .‬نو ﷲ د‬ ‫هﻐوی اﻋﻤال ضايع ک ل‪.‬‬

‫‪476‬‬

‫‪ -٢٩‬د ﭼا ﭘه زړونو کﯥ ﭼﯥ مرض دی‪ ،‬ايا هﻐوی داسﯥ ﻲ ﭼﯥ ﷲ به‬ ‫د هﻐوی کينه هﯧ ﮑﻠه را ﮑاره نه ک ي‪ -٣٠.‬او که موږ ﻏو تﻲ وای‬ ‫نو تاته به مو در ودلﻲ وای‪ ،‬تا به هﻐوی له ن و ﭘﯧژندلﻲ وای‪ .‬او ته به‬ ‫هﻐوی د خﺒرو له طريقﯥ حتﻤا ً وﭘﯧژنﯥ‪ .‬او ﷲ ستاسﯥ ﭘه ﻋﻤﻠونو خﺒر دی‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او موږ به حتﻤا ً تاسﯥ ازمايو ﭼﯥ موږ هﻐه خﻠک وﭘﯧژنو ﭼﯥ ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ جهاد کونﮑﻲ دي او ثابت قدمه ﭘاتﯥ کﯧدونﮑﻲ دي او موږ به‬ ‫ستاسﯥ حاﻻت و ﯧ و‪ -٣٢ .‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ انﮑار ک ی او )نور يﯥ( د ﷲ‬ ‫له ﻻرې منع ک ي او د رسول مخالﻔت يﯥ ک ی ﭘه داسﯥ حال کﯥ ﭼﯥ‬ ‫هدايت ورته واضح شوی وو‪ ،‬هﻐوی به ﷲ ته هﯧ تاوان ونه رسوي‪ .‬او‬ ‫ﷲ به د هﻐوی ﻋﻤﻠونه ضايع ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د ﷲ اطاﻋت وک ئ او د رسول اطاﻋت وک ئ‬ ‫او خپل اﻋﻤال مه بربادوئ‪ -٣۴ .‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک او )نور يﯥ(‬ ‫د ﷲ له ﻻرې منع ک ل‪ ،‬بيا که منﮑر م ه شول‪ ،‬ﷲ يﯥ هﯧ ﮑﻠه نه ب ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬نو تاسﯥ هﻤت مه بايﻠئ او د سولﯥ وړانديز مه کوئ‪ .‬او تاسﯥ به‬ ‫برﻻسﻲ يئ‪ .‬او ﷲ له تاسﯥ سره دی‪ .‬او هﻐه به هﯧ ﮑﻠه ستاسﯥ ﭘه اﻋﻤالو‬ ‫کﯥ کﻤی ونه ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬د دنيا ژوند خو يوازې لوبﯥ وکﯥ دي او که تاسﯥ ايﻤان راوړئ او‬ ‫تقوی اختيار ک ئ‪ ،‬ﷲ به تاسﯥ ته اجر درک ي او هﻐه ستاسﯥ مال له‬ ‫تاسﯥ‪ ،‬نه ﻏواړي‪ -٣٧ .‬که ﭼﯧرې هﻐه له تاسﯥ ستاسﯥ مالونه وﻏواړي‬ ‫نو تاسﯥ به بخل وک ئ او ﷲ به ستاسﯥ کينه ظاهره ک ي‪ -٣٨ .‬هو‪،‬‬ ‫تاسﯥ هﻐه خﻠک يئ ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ مﺼرف ته را بﻠل کﯧ ئ‪ ،‬نو‬ ‫ﭘه تاسﯥ کﯥ ينﯥ خﻠک بخل کوي‪ .‬او وک ﭼﯥ بخل کوي له خپل ان‬ ‫سره بخل کوي‪ .‬او ﷲ بﯥ نيازه دی‪ ،‬تاسﯥ محتاج يئ‪ .‬او که تاسﯥ مﺦ‬

‫‪477‬‬

‫واړوئ ﷲ به ستاسﯥ ﭘر ای بل قوم راوړي‪ ،‬بيا به هﻐه تاسﯥ ﻏوندې‬ ‫نه وي‪.‬‬ ‫سوره الفتح ‪۴٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬بﯧشﮑه موږ تاته ﮑاره فتح درک له‪ -٢ .‬ﭼﯥ ﷲ ستا تﯧرې او راتﻠونﮑﯥ‬ ‫خﻄاوې وب ﻲ‪ .‬او ﭘه تا خپل نﻌﻤتونه تﮑﻤيل ک ي‪ .‬او تاته سﻤه ﻻر در‬ ‫و يﻲ‪ -٣ .‬او تاته قوي مرسته ﻋﻄا ک ي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬هﻐه دی ﭼﯥ د مومنانو ﭘه زړونو کﯥ يﯥ ډاډ نازل ک ﭼﯥ له شته‬ ‫ايﻤان سره يﯥ نور ايﻤان هﻢ زيات شﻲ‪ .‬او د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘو ونه‬ ‫د ﷲ دي‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -۵ .‬ﭼﯥ ﷲ مومن‬ ‫س ي او ﯥ داسﯥ باﻏونو ته ننابسﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪،‬‬ ‫هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪ .‬او ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ د هﻐوی بدۍ لرې‬ ‫ک ي‪ .‬او دا د ﷲ ﭘه نزد لويه کاميابﻲ ده‪ -۶ .‬او ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ‬ ‫منافقو س يو او منافقو و ته او مشرکو س يو او مشرکو و ته ﻋﺬاب‬ ‫ورک ي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه هﮑﻠه بد ﻤان لري‪ .‬بدي هﻐوی ته ور ستنﯧ ي‪ .‬او‬ ‫ﭘه هﻐوی د ﷲ ﻋﺬاب وشو او هﻐه ﭘرې لﻌنت وک ‪ .‬او د هﻐوی لپاره يﯥ‬ ‫دوزخ تيار ک ی دی او هﻐه ډٻر بد ای دی‪ -٧ .‬او د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ‬ ‫ﭘو ونه د ﷲ دي‪ .‬او ﷲ قوي‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٨‬بﯧشﮑه موږ ته واهﻲ ورکونﮑی او زٻری کونﮑی او وٻرونﮑی لﯧ لی‬ ‫يﯥ‪ -٩ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه رسول ايﻤان راوړئ‬ ‫او هﻐه سره مرسته وک ئ او د هﻐه درناوی وک ئ‪ .‬او تاسﯥ د ﷲ تسﺒيح‬ ‫وک ئ سهار او ما ام‪ -١٠ .‬وک ﭼﯥ له تا سره بيﻌت کوي هﻐوی ﭘه‬ ‫اﺻل کﯥ له ﷲ سره بيﻌت کوي‪ .‬د ﷲ ﻻس د هﻐوی د ﻻسونو دﭘاسه دی‪.‬‬

‫‪478‬‬

‫بيا ﭼﯥ وک هﻐه )بيﻌت( مات ک ي‪ ،‬نو د ماتولو اوبال به يﯥ ﭘه هﻐه‬ ‫ور ﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ هﻐه وﻋده ﭘوره ک ي ﭼﯥ له ﷲ سره يﯥ ک ې ده‬ ‫نو ﷲ به هﻐوی ته لوی اجر ورک ي‪.‬‬ ‫‪ -١١‬کوم کﻠيوال ﭼﯥ له تا وروسته ﭘاتﯥ دي هﻐوی به تاته وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫زموږ مالونو او زموږ بال بچو موږ مﺼروف ک ي وو‪ ،‬نو زموږ لپاره‬ ‫د ب نﯥ دﻋا وک ه‪ .‬دوی ﭘه خوله هﻐه خﺒره کوي ﭼﯥ ﭘه زړه کﯥ يﯥ نه‬ ‫ده‪ .‬ته ووايه‪ ،‬وک دی ﭼﯥ د ﷲ ﭘر وړاندې تاسﯥ ته ه اختيار لري‪.‬‬ ‫که هﻐه تاسﯥ ته ه زيان يا ه در رسول وﻏواړي‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﷲ ﭘه هﻐه‬ ‫ه خﺒر دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪ -١٢ .‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ دا ﻤان وک ﭼﯥ رسول‬ ‫او مومنان به بﯧرته خپﻠو کورونو ته را ستانه نه شﻲ‪ .‬او دا فﮑر ستاسﯥ‬ ‫زړونو ته ډٻر ه ﮑاره شو او تاسﯥ ډٻر بد ﻤان وک ‪ .‬او تاسﯥ‬ ‫هﻼکﯧدونﮑﻲ خﻠک شوئ‪ -١٣ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان را نه وړ او د هﻐه‬ ‫ﭘه رسول هﻢ‪ ،‬نو موږ داسﯥ منﮑرينو ته ورونﮑی اور تيار ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘاﭼاهﻲ د ﷲ ده‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ وک وﻏواړي‬ ‫ب ﻲ يﯥ او ﭼا ته ﭼﯥ وﻏواړي ﻋﺬاب ورکوي‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬رحﮑﻢ‬ ‫کونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬تاسﯥ ﭼﯥ کﻠه ﻏنيﻤتونو ﭘسﯥ ﻻړ شئ نو هﻐه وروسته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑﻲ‬ ‫خﻠک به وايﻲ ﭼﯥ موږ هﻢ ان سره تﻠﻠو ته ﭘرٻ دئ‪ .‬هﻐوی ﻏواړي ﭼﯥ‬ ‫د ﷲ خﺒره بدله ک ي‪ .‬ووايه ﭼﯥ تاسﯥ هﯧ ﮑﻠه موږ سره نه شئ تﻠﻠی‪ .‬ﷲ‬ ‫مخﮑﯥ هﻤدا فرمايﻠﻲ دي‪ .‬نو هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ له موږ سره حسد‬ ‫کوئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻤدا خﻠک ډٻر ل ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬وروسته ﭘاتﯥ کﯧدونﮑو کﻠيوالو ته ووايه ﭼﯥ ډٻر زر به تاسﯥ د داسﯥ‬ ‫خﻠﮑو له لوري ور وبﻠل شئ ﭼﯥ ډٻر زورور دي‪ ،‬بيا به تاسﯥ ورسره‬ ‫جن ﯧ ئ يا به هﻐوی اسﻼم راوړي‪ .‬نو که تاسﯥ اجر ومنئ ﷲ به تاسﯥ‬

‫‪479‬‬

‫ته اجر درک ي او که تاسﯥ مﺦ واړوئ‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ تاسﯥ مﺦ اړولی‬ ‫وو‪ ،‬نو تاسﯥ ته به له درده ډک ﻋﺬاب درک ي‪ -١٧ .‬نه ﭘه ړوند ناه شته‬ ‫او نه ﭘه شل ناه شته او نه ﭘه ناروغ ناه شته‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ او د‬ ‫هﻐه رسول اطاﻋت وک ي‪ ،‬هﻐوی به ﷲ داسﯥ باﻏونو ته ننﺒاسﻲ ﭼﯥ ور‬ ‫ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬او وک ﭼﯥ مﺦ اړوي هﻐوی ته به له درده‬ ‫ډک ﻋﺬاب ورکوي‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬ﷲ د ايﻤان له خاوندانو راضﻲ شو کﻠه ﭼﯥ هﻐوی د ونﯥ ﻻندې‬ ‫بيﻌت کاوه‪ ،‬ﷲ ﭘوه شو ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ د هﻐوی ﭘه سينو کﯥ وو‪ .‬نو هﻐه‬ ‫ﭘرې سﮑينت نازل ک ل او هﻐوی ته يﯥ ﭘه انﻌام کﯥ يوه ن دې فتح‬ ‫ورک له‪ -١٩ .‬او ډٻر ﻏنيﻤتونه هﻢ ﭼﯥ هﻐوی به يﯥ ترﻻسه ک ي‪ .‬او ﷲ‬ ‫قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٢٠ .‬او ﷲ تاسﯥ سره د ډٻرو ﻏنيﻤتونو‬ ‫وﻋده ک ې ده ﭼﯥ تاسﯥ به يﯥ ترﻻسه کوئ‪ ،‬نو دا هﻐه تاسﯥ ته ﭘه فوري‬ ‫تو ه درک ل‪ .‬او د خﻠﮑو ﻻسونه يﯥ له تاسﯥ منع ک ل ﭼﯥ د ايﻤان‬ ‫خاوندانو ته يوه ن ه شﻲ‪ .‬او ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ﭘه سﻤه ﻻر ک ي‪ -٢١ .‬او‬ ‫يوه فتح بﻠه هﻢ ده ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې تر اوسه نه يئ قادر شوي‪ .‬ﷲ ﭘه هﻐﯥ‬ ‫احاطه ک ې ده‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪.‬‬ ‫ً‬ ‫‪ -٢٢‬او که دا منﮑران له تاسﯥ سره جن ﯧدلی نو حتﻤا به ﭘه شا ت تﯧدلﻲ‬ ‫وای‪ ،‬بيا به يﯥ نه مﻼت ي موندﻻی او نه مرستندوی‪ -٢٣ .‬دا د ﷲ سنت‬ ‫دی ﭼﯥ له ﭘخوا را روان دی‪ .‬او تاسﯥ به د ﷲ ﭘه سنت کﯥ بدلون ونه‬ ‫ورئ‪ -٢۴ .‬او هﻐه دی ﭼﯥ د مﮑﯥ ﭘه دره کﯥ يﯥ ستاسﯥ ﻻسونه له‬ ‫هﻐوی او د هﻐوی ﻻسونه له تاسﯥ منع ک ل‪ ،‬له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ته يﯥ ﭘه هﻐوی ﻏﻠﺒه درک ې وه‪ .‬او ﷲ ستاسﯥ کارونه وري‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬کومو خﻠﮑو ﭼﯥ کﻔر وک او ته يﯥ له مسجد حرام نه منع ک ې او‬ ‫د قربان اروي يﯥ هﻢ ودرول ﭼﯥ خپل ای ته ونه رسﯧ ي‪ .‬او که )ﭘه‬

‫‪480‬‬

‫مﮑه کﯥ( ډٻر مومن س ي او ډٻرې مومنﯥ ﯥ نه وای ﭼﯥ تاسﯥ به ﭘه‬ ‫ناخﺒرۍ پﻠﻲ وای‪ ،‬بيا به د هﻐوی له وجﯥ ﭘه تا ناخﺒرۍ کﯥ تور ﭘورې‬ ‫کﯧدای‪ ،‬نو ﭘه دې خاطر ﭼﯥ ﷲ وک وﻏواړي هﻐه ﭘه خپل رحﻤت کﯥ‬ ‫داخﻠوي‪ ،‬او که هﻐه خﻠک جدا شوي وای نو ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ وک‬ ‫منﮑر دي موږ به سخته جزا ورک ې وای‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬کﻠه ﭼﯥ انﮑار کونﮑو ﭘه خپﻠو زړونو کﯥ ﻏيرت ﭘيدا ک ‪ ،‬ﭘه جاهﻠيت‬ ‫ﻏيرت‪ ،‬بيا ﷲ له خپل هﮑﻠه سﮑينت نازل ک ﭘه خپل رسول او د ايﻤان‬ ‫ﭘه خاوندانو‪ ،‬او ﷲ هﻐوی د تقوی ﭘه خﺒره کﻠک وساتل او هﻐوی د دې‬ ‫ډٻر حقدار او اهل وو‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬بﯧشﮑه ﷲ خپل رسول ته سﻢ خوب ودلی ﭼﯥ له واقﻌيت سره سﻢ‬ ‫دی‪ .‬بﯧشﮑه که ﷲ وﻏو تل نو تاسﯥ به مسجد حرام ته حتﻤا ً ننو ئ‪ ،‬ﭘه‬ ‫امن‪ ،‬سرونه به مو خرييﻠﻲ وي يا به مو کﻢ ک ي وي‪ ،‬تاسﯥ به هﯧ‬ ‫اندٻ نه نه لرئ‪ .‬نو ﷲ ته هﻐه ه مﻌﻠوم شول ﭼﯥ تاسﯥ ته مﻌﻠوم نه وو‪،‬‬ ‫نو له دې مخﮑﯥ هﻐه يوه فتح درک له‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬او ﷲ دی ﭼﯥ خپل رسول ته يﯥ هدايت وک او له حق دين سره يﯥ‬ ‫ولﯧ ه‪ ،‬ﭼﯥ هﻐه دا )دين( ﭘه ولو دينونو برﻻسی ک ی‪ .‬او ﷲ کافﻲ واه‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬محﻤد د ﷲ رسول دی او وک ﭼﯥ له ده سره مﻠ ري دي هﻐه‬ ‫منﮑرانو ته ډٻر کﻠک دي او ﭘه خپﻠو کﯥ ډٻر مهربان )دي(‪ .‬ته به هﻐوی‬ ‫ﭘه رکوع او سجده کﯥ و ورې‪ ،‬هﻐوی به د ﷲ د فضل او د هﻐه د رضا‬ ‫ﭘه ل ون کﯥ ل يا وي‪ .‬د هﻐوی ن ه د هﻐوی ﭘه هرو ده د سجدو له وجﯥ‪.‬‬ ‫د هﻐوی دا مثال ﭘه تورات کﯥ دی‪ .‬او ﭘه انجيل کﯥ يﯥ مثال داسﯥ دی‬ ‫لﮑه ﭘ ی‪ ،‬لوم ی يﯥ تﯧغ را وويست‪ ،‬بيا يﯥ هﻐه قوي ک ‪ ،‬بيا هﻐه نور‬ ‫هﻢ ﭘﯧ )ډبل( شو‪ ،‬بيا ﭘه خپﻠه تنه نﯧغ شو‪ ،‬هﻐه بز رو ته ه ﮑارٻ ي‬

‫‪481‬‬

‫ﭼﯥ ﭘه مرسته يﯥ منﮑران را وبولﻲ‪ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ ﭼا ايﻤان راوړ‬ ‫او نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک ‪ ،‬ﷲ ورسره د ب نﯥ او لوی ثواب وﻋده ک ې ده‪.‬‬ ‫سوره الحجرات ‪۴٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ له ﷲ او د هﻐه له رسول نه مه مخﮑﯥ‬ ‫کﯧ ئ‪ ،‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ اورٻدونﮑی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ خپل ﻏ ونه د ﭘﯧﻐﻤﺒر له ﻏ ه مه لوړوئ‬ ‫او مه هﻐه ته داسﯥ ﻏ کوئ لﮑه ﭘه خپﻠو کﯥ يﯥ ﭼﯥ يو بل ته کوئ‪.‬‬ ‫هسﯥ نه ﭼﯥ ستاسﯥ اﻋﻤال برباد شﻲ او تاسﯥ خﺒر هﻢ نه شئ‪ -٣ .‬کوم‬ ‫خﻠک ﭼﯥ د ﷲ د رسول ﭘه مﺦ کﯥ خپل ﻏ ي وساتﻲ‪ ،‬دا هﻐه خﻠک‬ ‫دي ﭼﯥ زړونه يﯥ ﷲ د تقوی لپاره ازمايﻠﻲ دي‪ .‬د هﻐوی لپاره ب نه ده‬ ‫او لوی ثواب دی‪ -۴ .‬کوم خﻠک ﭼﯥ د حجرو )کو و( له بهره تاسﯥ ته‬ ‫ﻏ ونه کوي‪ ،‬ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره ناﭘوهه دي‪ -۵ .‬او که هﻐوی تر هﻐﯥ‬ ‫ﺻﺒر ک ی وای ﭼﯥ تاسﯥ ﭘخپﻠه ور وتﻲ وای نو دا به هﻐوی ته ﻏوره‬ ‫وای‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -۶‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬که کوم فاسق تاسﯥ ته ه خﺒر راوړي نو تاسﯥ‬ ‫ه تحقيق وک ئ‪ ،‬هسﯥ نه ﭼﯥ تاسﯥ کومﯥ ډلﯥ ته ﭘه ناخﺒرۍ تاوان‬ ‫ورسوئ‪ ،‬بيا به تاسﯥ ﭘه خپﻠو ک و ﭘ ﯧﻤانه يئ‪ -٧ .‬او ﭘوه شئ ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫ﭘه من کﯥ د ﷲ رسول دی‪ .‬که هﻐه ﭘه ډٻرو مسايﻠو کﯥ ستاسﯥ خﺒره‬ ‫ومنﻲ نو تاسﯥ به لويﯥ ستونزې سره مﺦ شئ‪ ،‬ليﮑن ﷲ تاسﯥ ته د ايﻤان‬ ‫مينه درک ې ده او هﻐه يﯥ ستاسﯥ ﭘه زړونو کﯥ ران ک ‪ ،‬او له کﻔر‪،‬‬ ‫فسق او نافرمان يﯥ تاسﯥ متنﻔره ک ئ‪ -٨ .‬هﻤداسﯥ خﻠک د ﷲ ﭘه فضل‬ ‫او انﻌام ﭘه سﻤه ﻻر دي‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬

‫‪482‬‬

‫‪ -٩‬او که د مسﻠﻤانانو دوه ډلﯥ خپﻠو کﯥ ﭘه جنګ شﻲ نو ترمن يﯥ سوله‬ ‫وک ئ‪ .‬بيا که ﭘه هﻐوی کﯥ يوه ډله ﭘه بﻠﯥ ظﻠﻢ کوي نو هﻐه ډلﯥ سره‬ ‫وجن ﯧ ئ ﭼﯥ ظﻠﻢ کوي‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ هﻐوی د ﷲ حﮑﻢ ته را ستانه شﻲ‪.‬‬ ‫بيا که هﻐوی را ستانه شﻲ نو د هﻐوی ترمن ﭘه ﻋدل سوله او انﺼاف‬ ‫وک ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ انﺼاف کونﮑﻲ خو وي‪ -١٠ .‬د ايﻤان خاوندان ول‬ ‫سره ورونه دي‪ ،‬نو د خپﻠو ورونو ترمن يووالی کوئ او له ﷲ ووٻرٻ ئ‬ ‫ﭼﯥ رحﻢ در باندې وشﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬نه دې س ی د نورو س يو ﭘورې خاندي‪،‬‬ ‫کﯧدای شﻲ ﭼﯥ هﻐه تر ده ﻏوره وي‪ .‬او نه دې ه ﭘه نورو و ﭘورې‬ ‫خاندي‪ ،‬کﯧدای شﻲ ﭼﯥ هﻐه تر دې ﻏوره وي‪ .‬او مه يو بل ته ﭘﯧﻐور‬ ‫ورکوئ او مه يو بل ﭘه بد نوم يادوئ‪ .‬له ايﻤان راوړلو وروسته ناه بد‬ ‫نوم دی‪ .‬او وک ﭼﯥ منع نه شﻲ هﻐوی ظالﻤان دي‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له ډٻرو ﻤانونو ان وساتئ‪ ،‬ﮑه ينﯥ‬ ‫ﻤانونه ناه وي او ﭼا ﭘسﯥ وتﯥ مه وهئ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ دې وک‬ ‫ﻏيﺒت نه کوي‪ .‬ايا ﭘه تاسﯥ کﯥ وک دا خو وي ﭼﯥ د خپل م ه شوي‬ ‫ورور ﻏو ه وخوري‪ ،‬دا تاسﯥ ﭘخپﻠه نامناسﺒه ئ‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪.‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬رحﻢ کونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬ای خﻠﮑو‪ ،‬موږ تاسﯥ له يوه س ي او يوې ﯥ ﭘﯧدا ک ي يئ‪ .‬او‬ ‫تاسﯥ مو ﭘه قومونو او کورنيو ووٻشﻠئ‪ ،‬ﭼﯥ يو بل وﭘﯧژنئ‪ .‬بﯧشﮑه د ﷲ‬ ‫ﭘه نزد ﭘه تاسﯥ کﯥ د ډٻر ﻋزت خاوند هﻐه دی ﭼﯥ تر ولو ډٻر ﭘرهﯧز ار‬ ‫وي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی او خﺒر لرونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬اﻋراب وايﻲ ﭼﯥ موږ ايﻤان راوړی‪ ،‬ووايه ﭼﯥ تاسﯥ ايﻤان نه دی‬ ‫راوړی‪ .‬بﻠﮑﯥ داسﯥ ووايئ ﭼﯥ موږ اسﻼم منﻠی‪ ،‬او تر اوسه ايﻤان‬ ‫ستاسﯥ زړونو ته نه دی ننوتی‪ .‬او که تاسﯥ د ﷲ او د هﻐه د رسول‬

‫‪483‬‬

‫اطاﻋت وک ئ نو ﷲ به ستاسﯥ له اﻋﻤالو ه کﻢ نه ک ي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ب ونﮑی‪ ،‬رحﻢ کونﮑی دی‪ -١۵ .‬مومنان خو هﻐو دي ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د هﻐه‬ ‫ﭘه رسول يﯥ ايﻤان راوړ‪ ،‬بيا يﯥ شک ونه ک او ﭘه خپل مال و ان يﯥ‬ ‫د ﷲ ﭘه ﻻر کﯥ جهاد وک ‪ ،‬هﻤدا ر تينﻲ خﻠک دي‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬ووايه ايا تاسﯥ ﷲ د خپل دين نه خﺒروئ‪ .‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ ﭘوهﯧ ې‬ ‫ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه‬ ‫خﺒر دی‪ -١٧ .‬دا خﻠک ﭘه تا احسان کوي ﭼﯥ اسﻼم يﯥ قﺒول ک ی دی‪.‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ د خپل اسﻼم احسان ﭘه ما مه کوئ‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﷲ ﭘه تاسﯥ احسان‬ ‫ک ی ﭼﯥ تاسﯥ ته يﯥ د ايﻤان هدايت ک ی‪ .‬که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪-١٨ .‬‬ ‫بﯧشﮑه ﷲ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘه ﭘ و خﺒرو خﺒر دی‪ .‬او ﷲ وري ه‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ کوئ‪.‬‬ ‫سوره ق ‪۵٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ق‪ .‬قسﻢ دی ﭘه باﻋظﻤته قرآن‪ -٢ .‬بﻠﮑﯥ هﻐوی حيران شول ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ته د هﻐوی له من ه يو وٻرونﮑی راﻏی‪ ،‬نو منﮑرانو وويل ﭼﯥ دا تﻌجب‬ ‫د ه شﻲ دي‪ -٣ .‬ايا کﻠه ﭼﯥ موږ م ه شو او خاورې شو‪ ،‬دا بيا را‬ ‫ژوندي کﯧدل ډٻر )ﻋقل نه( لرې دي‪ -۴ .‬موږ ه ﭘوهﯧ و ﭼﯥ ﻤﮑه له‬ ‫هﻐوی ه کﻤوي او موږ سره کتاب دی ﭼﯥ هر ه ﭘه کﯥ خوندي دي‪.‬‬ ‫‪ -۵‬بﻠﮑﯥ هﻐوی حق دروغ بﻠﻠی کﻠه ﭼﯥ ورته رسﯧدلی دی‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه‬ ‫سر ردان کﯥ دي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬ای هﻐو خﻠﮑو د ان دﭘاسه آسﻤان نه دی ليدلی ﭼﯥ موږ ن ه جوړ‬ ‫ک ی او اٻست مو ورک ی او هﯧ ﭼاود ﭘه کﯥ نشته‪ -٧ .‬او موږ ﻤﮑه‬ ‫خپره ک ې او ﻏرونه مو ﭘرې ودرولﻲ دي او هر ډول د اٻست يزونه‬

‫‪484‬‬

‫مو ﭘه کﯥ را شنه ک ي دي‪ -٨ .‬د هر هﻐه بنده د ﭘوهولو او خﺒرولو لپاره‬ ‫ﭼﯥ رجوع کوي‪ -٩ .‬او موږ له آسﻤانه د برکت اوبه را ﮑته ک ې‪ ،‬بيا‬ ‫مو له هﻐوی باﻏونه را شنه ک ل او ريﺒل کﯧدونﮑﻲ فﺼﻠونه‪ -١٠ .‬او د‬ ‫کجورو لوړې ونﯥ ﭼﯥ قات ﭘه قات ﻏونچﯥ نيسﻲ‪ -١١ .‬د بنده انو د‬ ‫روزۍ لپاره‪ .‬او موږ د هﻐه ﭘه وسيﻠه م ه ﻤﮑه ژوندۍ ک له‪ .‬هﻤداسﯥ‬ ‫به له ﻤﮑﯥ راوتل وي‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬تر دوی مخﮑﯥ د نوح قوم او اﺻحاب الرس او ثﻤود‪ -١٣ .‬او ﻋاد‬ ‫او فرﻋون او د لوط ورونه‪ -١۴ .‬او د ايﮑه خﻠک او د تﺒع قوم هﻢ دروغ‬ ‫وبﻠل‪ ،‬ولو ﭘﯧﻐﻤﺒران دروﻏجن وبﻠل‪ .‬نو زما وٻرول ﭘه هﻐوی راتﻠونﮑﻲ‬ ‫وو‪ -١۵ .‬ايا موږ ﭘه لوم ي ل ﭘيدا کﯧدو نه ﻋاجز يو‪ ،‬بﻠﮑﯥ دا خﻠک د‬ ‫بيا ﻠﻲ ﭘيدا کولو ﭘه هﮑﻠه شﮑﻤن دي‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او موږ انسان ﭘيدا ک او موږ ﭘه هﻐو خﺒرو ﭘوهﯧ و ﭼﯥ د هﻐه ﭘه‬ ‫زړه کﯥ را ر ﻲ‪ .‬او موږ هﻐه ته له شارګ نه هﻢ ډٻر ن دې يو‪-١٧ .‬‬ ‫کﻠه ﭼﯥ ﭘه ﻲ او ﭼپ اړخ ناست دوه‪ ٢‬واهان د دې اﻋﻤال ثﺒتوي‪-١٨ .‬‬ ‫هﻐه هﯧ خﺒره نه کوي خو هﻐه سره يو مستﻌد ارونﮑی شته‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او د مرګ بﯥهوشﻲ ﭘه حقه راتﻠونﮑﯥ ده‪ .‬دا هﻐه شی دی ﭼﯥ ته‬ ‫ترې ت تﯧدې‪ -٢٠ .‬او ﺻور به ﭘوو کﯧ ي‪ ،‬دا به د وٻرې ورځ وي‪-٢١ .‬‬ ‫هر وک به داسﯥ را ﻲ ﭼﯥ ورﭘسﯥ به يو ش ونﮑی او يو واه وي‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬ته له دې ﭘه ﻏﻔﻠت کﯥ وې‪ .‬نو موږ له تا ﭘرده ﭘورته ک ه‪ .‬نو نن ستا‬ ‫نظر تﯧز دی‪ -٢٣ .‬او له هﻐه سره مﻼيﮑه به ووايﻲ‪ ،‬دا دی هﻐه شی ﭼﯥ‬ ‫له ماسره حاضره وو‪ ٢۴ .‬ﭘه دوزخ کﯥ واﭼوئ ناشﮑره‪ ،‬مخالف‪-٢۵ .‬‬ ‫له نﯧﮑ منع کونﮑی‪ ،‬له حده تﯧرٻدونﮑی‪ ،‬شک اﭼونﮑی‪ -٢۶ .‬ﭼﯥ له ﷲ‬ ‫سره يﯥ نور مﻌﺒودان جوړ ک ل‪ ،‬نو دا ﭘه سخت ﻋﺬاب کﯥ واﭼوئ‪-٢٧ .‬‬ ‫د هﻐه مﻠ ری شيﻄان به وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬ما دا نه دی سرکشه‬

‫‪485‬‬

‫ک ی بﻠﮑﯥ ده خپﻠه ﻻره هﯧر ک ې وه او لرې ﭘروت وو‪ -٢٨ .‬ارشاد به‬ ‫وشﻲ‪ ،‬زما ﭘه مﺦ کﯥ جنګ مه کوئ او ما مخﮑﯥ تاسﯥ له ﻋﺬابه وٻرولﻲ‬ ‫وئ‪ -٢٩ .‬له ماسره خﺒره نه بدلﯧ ي او زه ﭘه بنده انو ظﻠﻢ نه کوم‪.‬‬ ‫‪ -٣٠‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ موږ دوزخ ته ووايو‪ ،‬ايا ته ډک شوې‪ .‬او هﻐه به‬ ‫ووايﻲ ﭼﯥ ايا ه نور هﻢ شته‪ -٣١ .‬او جنت به وٻرٻدونﮑو ته را ن دې‬ ‫شﻲ‪ ،‬لرې به نه وي‪ -٣٢ .‬دا هﻐه دی ﭼﯥ له تاسﯥ سره يﯥ وﻋده کﯧدله‪،‬‬ ‫د هر رجوع کونﮑﻲ او ياد ساتونﮑﻲ لپاره‪ -٣٣ .‬هﻐه وک ﭼﯥ له رحﻤان‬ ‫ذات )نه( بﯥ ليدلو وٻرٻدلی وي او له رجوع کونﮑی زړه يﯥ راوړی وي‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬ورننو ئ دې ته ﭘه سﻼمت سره‪ ،‬دا ورځ به تل وي‪ -٣۵ .‬هﻠته به‬ ‫د هﻐوی لپاره هﻐه ول يزونه وي ﭼﯥ ﻏواړي يﯥ‪ .‬او موږ سره ﻻ ډٻر‬ ‫دي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او موږ له هﻐوی مخﮑﯥ ومره قومونه هﻼک ک ي دي‪ ،‬هﻐوی ﭘه‬ ‫قوت کﯥ تر دوی ډٻر وو‪ ،‬نو هﻐوی مﻠﮑونه ول ول ﭼﯥ د ﭘناه ای‬ ‫ومومﻲ‪ -٣٧ .‬ﭘه دې کﯥ خﺒرداری دې د هﻐه کس لپاره ﭼﯥ زړه ولري‬ ‫يا ﻏوږ کﯧ دي او متوجه شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او موږ آسﻤانونه او ﻤﮑه او ه ﭼﯥ د دې ﭘه من کﯥ دي ﭘه شپ و‬ ‫ور و کﯥ ﭘيدا ک ل او هﯧ ست ي نه شو‪ -٣٩ .‬نو هﻐوی ﭼﯥ ه وايﻲ‬ ‫ﺻﺒر ﭘرې وک ه او د خپل رب تسﺒيح کوه له حﻤد سره‪ ،‬له لﻤرخاته مخﮑﯥ‬ ‫او د هﻐه له ډوبﯧدو مخﮑﯥ‪ -۴٠ .‬او د شپﯥ د هﻐه تسﺒيح کوه له سجدو‬ ‫وروسته‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او ﻏوږ کﯧ ده ﭼﯥ کومه ورځ به ﻏ کونﮑی له ن دې ﻏ وک ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ حتﻤا ً د يوه ﭘوره کﯧدونﮑﻲ ﻋﺬاب ﻏ واوري‪،‬‬ ‫هﻐه به د راوتﻠو ورځ وي‪ -۴٣ .‬بﯧشﮑه موږ ژوندي کول کوؤ او موږ‬ ‫وژل کوؤ او موږ ته را ستنﯧدل دي‪ -۴۴ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ ﻤﮑه‬

‫‪486‬‬

‫هﻐوی ته ﭘرانيستل شﻲ‪ ،‬هﻐوی ول به ﭘه من ه وي‪ ،‬دا را ولول موږ ته‬ ‫آسانه دي‪.‬‬ ‫‪ -۴۵‬موږ ﭘوهﯧ و ﭼﯥ وک دا خﺒرې کوي‪ .‬او ته ﭘه هﻐوی جﺒر کونﮑی‬ ‫نه يﯥ‪ .‬نو ته د قرآن ﭘه وسيﻠه هﻐه شخص ته نﺼيحت وک ه ﭼﯥ زما له‬ ‫وٻرولو ووٻرٻ ي‪.‬‬ ‫سوره الذاريات ‪۵١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ ﭘه هﻐو بادونو ﭼﯥ خاورې باودي‪ -٢ .‬بيا ﭘﯧ ی ﭘورته کوي‪-٣ .‬‬ ‫بيا روان شﻲ ورو‪ -۴ .‬بيا ﭼﯥ مﻌامﻼت جدا جدا کوي‪ -۵ .‬بﯧشﮑه تاسﯥ‬ ‫سره ﭼﯥ کومه وﻋده کﯧ ي ر تيا ده‪ -۶ .‬او بﯧشﮑه انﺼاف کﯧدل ضرور‬ ‫دي‪ -٧ .‬قسﻢ دی ﭘه ﻻر لرونﮑﻲ آسﻤان‪ -٨ .‬بﯧشﮑه ﭘه اختﻼف کﯥ اخته‬ ‫يئ‪ -٩ .‬ر ﯧ ي هﻐه خﻠک ﭼﯥ ر ول شوي وي‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬هﻼک شول ﭘه ا ﮑل خﺒرې کونﮑﻲ‪ -١١ .‬ﭼﯥ ﭘه ﻏﻔﻠت کﯥ هﯧر‬ ‫شوي )ﭘراته( دي‪ -١٢ .‬هﻐوی ﭘو تنه کوي ﭼﯥ د بدلﯥ ورځ کﻠه ده‪-١٣ .‬‬ ‫ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ هﻐوی ﭘه اور کﯧ ودل کﯧ ي‪ -١۴ .‬د خپﻠﯥ سرکش‬ ‫خوند و ﮑئ‪ ،‬دا هﻐه شی دی ﭼﯥ ستاسﯥ ورته تادي وه‪ -١۵ .‬بﯧشﮑه‬ ‫وٻرٻدونﮑﻲ به ﭘه باﻏونو کﯥ او ﭘه ﭼينو کﯥ وي‪ -١۶ .‬ه ﭼﯥ ورته ﻋﻄا‬ ‫کﯧ ي هﻐه به ترﻻسه کوي‪ ،‬هﻐوی له دې مخﮑﯥ نيﮑﻲ کونﮑﻲ وو‪-١٧ .‬‬ ‫هﻐوی به د شپﯥ ل خوب کاوه‪ -١٨ .‬او د سهار ﭘه وختونو کﯥ به يﯥ‬ ‫ب نه ﻏو تﻠه‪ -١٩ .‬او د هﻐوی ﭘه مال کﯥ د سائل او محروم برخه وه‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او ﭘه ﻤﮑه ن ﯥ دي يقين کونﮑو لپاره‪ -٢١ .‬او ﭘخپﻠه ﭘه تاسﯥ کﯥ‬ ‫هﻢ‪ ،‬ايا تاسﯥ نه ورئ‪ -٢٢ .‬او ﭘه آسﻤان کﯥ ستاسﯥ روزي ده او هﻐه‬

‫‪487‬‬

‫يز هﻢ ﭼﯥ تاسﯥ سره يﯥ وﻋده کﯧ ي‪ -٢٣ .‬نو د آسﻤان او ﻤﮑﯥ ﭘه‬ ‫رب قسﻢ‪ ،‬دا داسﯥ حقيقت دی لﮑه ستاسﯥ خﺒرې کول‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬ايا تاته د ابراهيﻢ د قدرمنو مﯧﻠﻤنو خﺒره در رسﯧدلی‪ -٢۵ .‬کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐه ته راﻏﻠل‪ .‬بيا يﯥ سﻼم واﭼاوه‪ .‬هﻐه وويل ﭼﯥ تاسﯥ ته هﻢ سﻼم دی‪.‬‬ ‫ينﯥ نابﻠده خﻠک دي‪ -٢۶ .‬بيا هﻐه خپل کور ته ﻻړ او يو وريت شوی‬ ‫خوسی يﯥ راوړ‪ -٢٧ .‬بيا يﯥ هﻐوی ته کﯧ وده‪ ،‬هﻐه وويل‪ ،‬تاسﯥ خوراک‬ ‫ولﯥ نه کوئ‪ -٢٨ .‬بيا ترې ﭘه زړه کﯥ ووٻرٻده‪ .‬هﻐوی وويل ﭼﯥ مه‬ ‫وٻرٻ ه‪ .‬او هﻐه ته يﯥ د ﻋالﻢ زوي بشارت ورک ‪ -٢٩ .‬بيا د هﻐه مﯧرمنﯥ‬ ‫خﺒرې کولﯥ راﻏﻠه‪ ،‬بيا يﯥ تندي ته س ورک او ويﯥ ويل ﭼﯥ بوډۍ‪،‬‬ ‫شن ه )يﻢ(‪ -٣٠ .‬بيا هﻐوی وويل ﭼﯥ هﻤداسﯥ ستا رب فرمايﻠﻲ دي‪ .‬بﯧشﮑه‬ ‫هﻐه د حﮑﻤت خاوند‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫٭ ‪ -٣١‬ابراهيﻢ وويل ﭼﯥ ای مﻼيﮑو‪ ،‬تاسﯥ ه ماموريت لرئ‪-٣٢ .‬‬ ‫هﻐوی وويل ﭼﯥ موږ يوه مجرم )د لوط قوم( طرف ته را لﯧ ل شوي‬ ‫يوو‪ -٣٣ .‬ﭼﯥ ﭘه هﻐوی ﭘخه شوې خاوره ووروو‪ -٣۴ .‬هﻐه ﭼﯥ ستا د‬ ‫رب ﭘه نزد ﭘه ن ه شوي د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ له حده وتونﮑﻲ دي‪-٣۵ .‬‬ ‫بيا ﭼﯥ هﻠته ومره د ايﻤان خاوندان وو هﻐوی موږ وويستل‪ -٣۶ .‬نو‬ ‫هﻠته بيا موږ له يوه کور بﻐير نور هﯧ مسﻠﻤان کور ونه مونده‪ -٣٧ .‬او‬ ‫موږ ﭘه هﻐه کﯥ يوه ن ه ﭘرٻ ودله د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ له خوفناک‬ ‫ﻋﺬابه وٻرٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او ﭘه موسی کﯥ هﻢ ن ه ده ﭼﯥ کﻠه موږ فرﻋون ته له يوه ﮑاره‬ ‫دليل سره ولﯧ ه‪ -٣٩ .‬نو له خپل قوت سره ﭘه شا ﻻړ‪ ،‬او ويﯥ ويل ﭼﯥ‬ ‫دا جادو ر دی يا مجنون دی‪ -۴٠ .‬نو موږ هﻐه او د هﻐه ﭘوځ ونيوه‪ ،‬بيا‬ ‫مو هﻐوی سﻤندر ته ور وﻏور ول او هﻐه د مﻼمت وړ وو‪ -۴١ .‬او ﭘه‬ ‫ﻋاد کﯥ هﻢ ن ه ده کﻠه ﭘرې موږ يو بﯥ ﯥ باد ور ﭘرٻ وده‪ -۴٢ .‬هﻐه‬

‫‪488‬‬

‫)باد( به ﭼﯥ ﭘه هر ه تﯧر شو‪ ،‬هﻐه به يﯥ ذره ذره ک ل‪ -۴٣ .‬او ﭘه ثﻤود‬ ‫کﯥ هﻢ ن ه ده ﭼﯥ کﻠه هﻐوی ته وويل شول ﭼﯥ د ل ې مودې لپاره ه‬ ‫واخﻠئ‪ -۴۴ .‬نو هﻐوی د خپل رب له حﮑﻢ سرکشﻲ وک له‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫تندر ووهل‪ .‬او هﻐوی ليدل‪ -۴۵ .‬بيا ﭘورته نه شول‪ .‬او نه يﯥ انونه‬ ‫وساتﻠی شول‪ -۴۶ .‬او د نوح قوم له هﻐه مخﮑﯥ‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐوی نافرمانه‬ ‫خﻠک وو‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬او موږ آسﻤان ﭘه خپل قدرت جوړ ک او موږ ﭘراخونﮑﻲ يو‪-۴٨ .‬‬ ‫او ﻤﮑه موږ خپره ک ه‪ ،‬نو موږ ومره ه خپرونﮑﻲ يو‪ -۴٩ .‬او موږ‬ ‫هر ه جوړه جوړه ﭘيدا ک ل ﭼﯥ تاسﯥ متوجه شئ‪ -۵٠ .‬نو من ه ک ئ‬ ‫د ﷲ طرف ته‪ ،‬زه د هﻐه له اړخه ﮑاره وٻرونﮑی يﻢ‪ -۵١ .‬او له ﷲ‬ ‫سره بل مﻌﺒود مه جوړوئ‪ ،‬زه د هﻐه له اړخه ستاسﯥ لپاره ﮑاره‬ ‫وٻرونﮑی يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -۵٢‬ﭘه دې تو ه د دوی ﭘخوانيو ته داسﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒر نه دی راﻏﻠی ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ساحر يا مجنون نه وي بﻠﻠی‪ -۵٣ .‬ايا دوی يو بل ته د دې )کار کولو(‬ ‫وﺻيت کوي‪ ،‬بﻠﮑﯥ دا ول سرکشان دي‪ -۵۴ .‬نو ته له هﻐوی مﺦ واړوه‪،‬‬ ‫ﭘه تا هﯧ مسووليت نشته‪ -۵۵ .‬او )خﻠک( ﭘوهوه‪ ،‬ﮑه ﭘوهول د ايﻤان‬ ‫خاوندانو ته ه رسوي‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬او ما جن او انسان يوازې د دې لپاره ﭘيدا ک ی ﭼﯥ زما ﻋﺒادت‬ ‫وک ي‪ -۵٧ .‬زه له هﻐوی رزق نه ﻏواړم او نه دا ﻏواړم ﭼﯥ هﻐوی ماته‬ ‫خوراک راک ي۔ ‪۵٨‬۔ بﯧشﮑه ﷲ روزي ورکونﮑی دی‪ ،‬زورور او قوي‬ ‫دی۔ ‪۵٩‬۔ نو ﭼا ﭼﯥ ظﻠﻢ وک ‪ ،‬د هﻐوی برخﻠيک اکل شوی دی لﮑه‬ ‫ن ه يﯥ ﭼﯥ د مﻠ رو اکل شوی وو‪ ،‬نو هﻐوی دې تادي نه کوي‪-۶٠ .‬‬ ‫نو د منﮑرانو لپاره هﻼکت دی‪ ،‬د هﻐوی له هﻐﯥ ور ﯥ ﭼﯥ ورسره يﯥ‬ ‫وﻋده کﯧ ي‪.‬‬

‫‪489‬‬

‫سوره الطور ‪۵٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه طور‪ -٢ .‬او ﭘه ليﮑﻠﻲ کتاب‪ -٣ .‬ﭘه ﭘرانيستﯥ ﭘا ﯥ‪ -۴ .‬او‬ ‫ﭘه آباد کور‪ -۵ .‬او ﭘه لوړ ﭼت‪ -۶ .‬او ﭘه جوشﯧدونﮑﻲ سﻤندر‪ -٧ .‬بﯧشﮑه‬ ‫ستا د رب ﻋﺬاب به واقع کﯧ ي‪ -٨ .‬د هﻐه مخه نيونﮑی نشته‪ -٩ .‬ﭘه کومه‬ ‫ورځ ﭼﯥ آسﻤان پﯥ وهﻲ)وخو ﯧ ي( ۔ ‪١٠‬۔ او ﻏرونه به روان شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬نو هﻼکت دی د هﻐه ور ﯥ ﭘه دروغ بﻠونﮑو‪ -١٢ .‬ﭼﯥ ﭘه بﯥ کاره‬ ‫خﺒرو جوړولو کﯥ لوبﯥ کوي‪ -١٣ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ دوی د دوزخ اور‬ ‫ته ور ﯧل وهل شﻲ‪ ١۴ .‬دا هﻐه اور دی ﭼﯥ تاسﯥ به دروغ باله‪-١۵ .‬‬ ‫ايا دا جادو دی که تاسﯥ ته نه ﮑارٻ ي‪ -١۶ .‬دې ته ورننو ئ‪ .‬بيا که‬ ‫تاسﯥ ﺻﺒر وک ئ که ونه ک ئ‪ ،‬تاسﯥ ته يو ډول ده‪ .‬تاسﯥ د هﻐه بدله‬ ‫اخﻠئ ه مو ﭼﯥ کول‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬بﯧشﮑه متقيان خﻠک به ﭘه باﻏونو او نﻌﻤتونو کﯥ وي‪ -١٨ .‬هﻐوی‬ ‫به خوشحاله وي له هﻐو شيانو ﭼﯥ رب به ورته ورک ي وي‪ ،‬او د هﻐوی‬ ‫رب هﻐوی د دوزخ له اوره وساتل‪ -١٩ .‬وخورئ و ئ ﭘه خوند د خپﻠو‬ ‫اﻋﻤالو ﭘه بدل کﯥ‪ -٢٠ .‬ډډې وهﻠﯥ ﺻف ﭘه ﺻف ﭘه ﭘالن ونو باندې‪ .‬او‬ ‫موږ به د ﻏ و ستر و حورې هﻐوی سره جوړه ک و‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او د هﻐوی اوﻻد هﻢ د هﻐوی ﭘه ﻻر له ايﻤان‬ ‫سره ﻻړ‪ ،‬هﻐوی سره به يﯥ موږ اوﻻد هﻢ يو ای ک و‪ ،‬او د هﻐوی له‬ ‫ﻋﻤﻠه به هﯧ کﻢ نه ک و‪ .‬هر انسان ﭘه خپﻠه ه کﯥ نﻐاړل شوی دی‪-٢٢ .‬‬ ‫او موږ به هﻐوی ته د هﻐوی د خو ﯥ ﻏو ه او ميوې ﭘه منظﻢ ډول‬ ‫ورکوؤ‪ -٢٣ .‬د هﻐوی ترمن به د شرابو ﭘيالﯥ بدلﯧ ي ﭼﯥ له لﻐويت او‬ ‫ناه به ﭘاک وي‪ -٢۴ .‬او د هﻐوی د خدمت لپاره به هﻠﮑان من ې را من ې‬

‫‪490‬‬

‫وهﻲ‪ .‬لﮑه هﻐوی ﭼﯥ خوندي اٻ ودل شوې مرﻏﻠرې وي‪ -٢۵ .‬هﻐوی‬ ‫به يو بل ته متوجه وي او خﺒرې به کوي‪ -٢۶ .‬هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ موږ‬ ‫له دې مخﮑﯥ ﭘه خپﻠو کورونو کﯥ وٻرٻدلو‪ -٢٧ .‬نو ﷲ ﭘه موږ فضل‬ ‫وک او موږ يﯥ د تودوخﯥ له ﻋﺬابه وساتﻠو‪ -٢٨ .‬موږ له دې مخﮑﯥ هﻐه‬ ‫را باله‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه د نﯧک سﻠوک خاوند‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬نو ته نﺼيحت کوه‪ ،‬او د خپل رب ﭘه فضل نه ته کاهن يﯥ او نه‬ ‫مجنون‪ -٣٠ .‬آيا هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا شاﻋر دی‪ .‬موږ ﭘه دې د وخت تﯧرٻدو‬ ‫ته منتظر يو‪ -٣١ .‬ووايه ﭼﯥ ﭘه تﻤه اوسئ‪ ،‬زه هﻢ له تاسﯥ سره ﭘه تﻤه‬ ‫يﻢ‪ -٣٢ .‬ايا د هﻐوی ﻋقﻠونه هﻤدا ور يﻲ که دا سرکشه خﻠک دي‪-٣٣ .‬‬ ‫ايا هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا قرآن دې ﭘخپﻠه جوړ ک ی دی‪ .‬بﻠﮑﯥ هﻐوی ايﻤان‬ ‫راوړل نه ﻏواړي‪ -٣۴ .‬نو هﻐوی دې‪ ،‬د دې ﭘه شان کﻼم راوړي‪ ،‬که‬ ‫ر تينﻲ وي‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬ايا هﻐوی بﯥ خالقه ﭘيدا شوي که ﭘخپﻠه خالق دي‪ -٣۶ .‬ايا ﻤﮑه او‬ ‫آسﻤان هﻐوی ﭘيدا ک ي‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐوی يقين نه لري‪ -٣٧ .‬ايا هﻐوی سره‬ ‫ستا د رب خزانﯥ دي که هﻐوی واکداران دي‪ -٣٨ .‬ايا هﻐوی سره کومه‬ ‫ﭘوړۍ ده ﭼﯥ هﻐوی ﭘرې خﺒرې اوري‪ ،‬نو د هﻐوی اورٻدونﮑی دې کوم‬ ‫ﮑاره دليل راوړي‪ -٣٩ .‬او ايا ﷲ لره لو ﯥ دي او تاسﯥ لره زامن‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬ايا ته له هﻐوی مﻌاوضه ﻏواړې ﭼﯥ هﻐوی د تاوان د ﭘﯧ ﯥ ﻻندې‬ ‫کﯧ ي‪ -۴١ .‬ايا هﻐوی سره ﻏيب دی ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ليﮑﻲ‪ -۴٢ .‬ايا هﻐوی‬ ‫کوم تدبير کول ﻏواړي‪ ،‬نو انﮑار کونﮑﻲ به ﭘخپﻠه ﭘه هﻐه تدبير کﯥ‬ ‫ون ﻠﻲ‪ -۴٣ .‬ايا له ﷲ بﻐير د هﻐوی بل مﻌﺒود شته‪ .‬ﷲ د هﻐوی له‬ ‫شريﮑانو جوړولو ﭘاک دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۴‬او که هﻐوی له آسﻤانه کومه و ه را ﻏور ﯧدونﮑﯥ و وري نو وبه‬ ‫وايﻲ ﭼﯥ دا قات ﭘه قات وري ﯥ دي‪ -۴۵ .‬نو هﻐوی ﭘرٻ ده‪ ،‬تر هﻐﯥ‬

‫‪491‬‬

‫ﭼﯥ هﻐوی ﭘخپﻠه له هﻐﯥ ور ﯥ سره مﺦ شﻲ ﭼﯥ هوش به ترې ت تﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ د هﻐوی تدبيرونه د هﻐوی هﯧ ﭘه کار نه شﻲ‬ ‫او نه به ورسره مرسته وشﻲ‪ -۴٧ .‬او هﻐو ظالﻤانو ته له دې بﻐير ﻋﺬاب‬ ‫هﻢ دی‪ ،‬خو ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٨‬او ته ﭘه ﺻﺒر د خپل رب فيﺼﻠﯥ ته ﭘه تﻤه شه‪ .‬بﯧشﮑه ته زموږ ﭘه‬ ‫نظر کﯥ يﯥ‪ .‬او د خپل رب تسﺒيح کوه د هﻐه له حﻤد سره‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ ته را‬ ‫وي ﯧ ې‪ -۴٩ .‬او د شپﯥ هﻢ تسﺒيح کوه‪ ،‬او د ستورو د شاته تﻠﻠو ﭘه وخت‬ ‫هﻢ‪.‬‬ ‫سوره النجم ‪۵٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه ستوري ﭼﯥ کﻠه ډوب وي‪ -٢ .‬ستا مﻠ ری نه خﻄا شوی‬ ‫او نه بﯥﻻرې شوی دی‪ -٣ .‬او هﻐه د خپﻠه زړه نه خﺒرې نه کوي‪ -۴ .‬دا‬ ‫يوه وحﯥ ده ﭼﯥ هﻐه ته کﯧ ي‪ -۵ .‬هﻐه ته د لوی قوت خاوند تﻌﻠيﻢ‬ ‫ورک ی دی‪ -۶ .‬ﻋاقل او ﭘوه‪ -٧ .‬بيا هﻐه را ﮑاره شو او هﻐه د آسﻤان‬ ‫ﭘه لوړې ن ې وو‪ -٨ .‬بيا هﻐه ن دې شو‪ -٩ .‬بيا هﻐه را ﮑته شو‪ .‬بيا د‬ ‫دوؤ کﻤانونو هومره يا تر هﻐﯥ هﻢ ل ه فاﺻﻠه ﭘاتﯥ شوه‪ -١٠ .‬بيا ﷲ د‬ ‫خپل بنده طرف ته وحﯥ وک له‪ ،‬هﻐه ﭼﯥ وحﯥ يﯥ وک له‪ -١١ .‬دروغ‬ ‫ونه ويل د رسول زړه ه ﭼﯥ هﻐه وليدل‪ -١٢ .‬ايا تاسﯥ اوس له هﻐه‬ ‫سره ﭘه هﻐه ه جن ﯧ ئ ﭼﯥ هﻐه ليدلﻲ دي‪ -١٣ .‬او هﻐه يو ل بل هﻢ‬ ‫هﻐه ﭘه را ﮑته کﯧدو ليدلی وو‪ -١۴ .‬سدرة الﻤنتهی سره )ن دې(‪-١۵ .‬‬ ‫هﻐه سره ن دې جنت دی د آرام اوسﯧدو لپاره‪ -١۶ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه ﭘه سدره‬ ‫)ونﯥ( خپرٻدل ه ﭼﯥ خپرٻدل‪ -١٧ .‬نظر نه کوږ شوی او نه له حده‬ ‫وتﻠی‪ -١٨ .‬هﻐه د خپل رب لويﯥ لويﯥ ن ﯥ وليدلﯥ‪.‬‬

‫‪492‬‬

‫‪ -١٩‬ايا تاسﯥ د ﻻت او ﻋ ُّزی ﭘه هﮑﻠه فﮑر ک ی دی‪ -٢٠ .‬او د دريﻢ يو‬ ‫او منات ﭘه اړه‪ -٢١ .‬ايا تاسﯥ لره زامن دي او ﷲ لره لو ﯥ‪ -٢٢ .‬دا خو‬ ‫ډٻر بدرن ه تقسيﻢ شو‪ -٢٣ .‬دا تش نومونه دي ﭼﯥ تاسﯥ او ستاسﯥ ﭘﻼر‬ ‫نيﮑه اي ﻲ دي‪ .‬ﷲ د هﻐوی ﭘه حق کﯥ ه دليل نه دی را ﮑته ک ی‪.‬‬ ‫هﻐوی يوازې د ﻤان ﭘيروي کوي او د نﻔس د خواهش‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ته د خپل رب له طرفه هدايت راﻏﻠی دی‪ -٢۴ .‬ايا انسان هﻐه ول‬ ‫مومﻲ ﭼﯥ هﻐه يﯥ ﻏواړي‪ -٢۵ .‬نو د ﷲ ﭘه اختيار کﯥ دي آخرت او‬ ‫دنيا‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او ﭘه آسﻤانونو کﯥ ومره مﻼيﮑﯥ دي ﭼﯥ شﻔاﻋت يﯥ هﯧ کار نه‬ ‫ورکوي‪ ،‬م ر له هﻐﯥ وروسته ﭼﯥ ﷲ اجازه ورک ي وک ﭼﯥ ﻏوره‬ ‫ک ي او خوښ يﯥ ک ي‪ -٢٧ .‬بﯧشﮑه وک ﭼﯥ ﭘه آخرت ايﻤان نه لري‪،‬‬ ‫هﻐوی مﻼيﮑﯥ د و ﭘه نوم نوموي‪ -٢٨ .‬سره د دې ﭼﯥ له هﻐوی سره‬ ‫هﯧ دليل نشته‪ .‬هﻐوی يوازې ﭘه ﻤان روان دي‪ .‬او ﻤان ﭘه حق مسئﻠه‬ ‫کﯥ ذره ه هﻢ نه لري‪ -٢٩ .‬نو ته له هﻐه کس مﺦ واړوه ﭼﯥ زموږ له‬ ‫نﺼيحته مﺦ اړوي‪ .‬او هﻐوی د دنيا له ژوند بﻐير نور هﯧ هﻢ نه ﻏواړي‪.‬‬ ‫د هﻐوی ﻋقل تر هﻤدې ايه کار کوي‪ -٣٠ .‬ستا رب ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫وک د هﻐه له ﻻرې خﻄا شوي دي‪ .‬او هﻐه هﻐوی هﻢ ه ﭘﯧژنﻲ ﭼﯥ ﭘه‬ ‫سﻤه ﻻر دي‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬او د ﷲ دي ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪،‬‬ ‫ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐه بد ﻋﻤل کونﮑو ته د هﻐوی بدله ورک ي او نﯧک‬ ‫ﻋﻤل کونﮑو ته د هﻐوی اجر ورک ي‪ -٣٢ .‬وک ﭼﯥ له لويو ناهونو‬ ‫او بﯥحياي ان ساتﻲ‪ ،‬م ر ل ه ناﭘاکﻲ‪ .‬بﯧشﮑه ستا د رب ب نه ﭘرٻﻤانه‬ ‫ده‪ .‬هﻐه تاسﯥ ه ﭘﯧژنﻲ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ له ﻤﮑﯥ ﭘيدا ک ئ‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬

‫‪493‬‬

‫تاسﯥ د خپﻠو مﯧندو ﭘه خﯧ و کﯥ د جنين ﭘه شﮑل وئ‪ .‬نو تاسﯥ انونه‬ ‫سپﯧ ﻠﻲ مه ئ‪ .‬هﻐه تقوی لرونﮑﻲ ه ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬ايا ته هﻐه کس ﭘﯧژنﯥ ﭼﯥ مﺦ يﯥ واړوه‪ -٣۴ .‬ل ه يﯥ ورک ل او‬ ‫بيا يﯥ بس ک ل‪ -٣۵ .‬ايا هﻐه ته ﻏيب ﻋﻠﻢ دی‪ .‬نو هﻐه وري‪ -٣۶ .‬ايا‬ ‫هﻐه ته خﺒر ونه رسﯧده د هﻐه ه ﭼﯥ د موسی ﭘه ﺻحيﻔو کﯥ دي‪-٣٧ .‬‬ ‫او د ابراهيﻢ )کتاب( کﯥ‪ ،‬ﭼﯥ خپل قول يﯥ ﭘوره ک ‪ -٣٨ .‬ﭼﯥ هﯧ ﭘورته‬ ‫کونﮑی به د بل ﭘﯧ ی نه ﭘورته کوي‪ -٣٩ .‬دا ﭼﯥ انسان لپاره هﻐه ه دي‬ ‫ﭼﯥ هﻐه ﻠﻲ دي‪ -۴٠ .‬او دا ﭼﯥ د هﻐه ه به ډٻر زر وليدل شﻲ‪-۴١ .‬‬ ‫بيا به هﻐه ته ﭘوره بدله ورکول شﻲ‪ -۴٢ .‬او دا ﭼﯥ ول به ستاسﯥ رب‬ ‫ته ور ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬بﯧشﮑه هﻤاﻏه خندول او ژړول کوي‪ -۴۴ .‬او هﻐه وژل او ژوندي‬ ‫کول کوي‪ -۴۵ .‬او هﻐه دواړه ډوله نر او ه ﭘيدا ک ي‪ -۴۶ .‬له يوه‬ ‫ا ﮑﻲ کﻠه ﭼﯥ هﻐه وﻏور ول شﻲ‪ -۴٧ .‬او د هﻐه ﭘه ذمه دي بيا را‬ ‫ﭘورته کول‪ -۴٨ .‬او هﻐه شتﻤنﻲ ورک ي او شتﻤن ک ي يﯥ دي‪ -۴٩ .‬او‬ ‫هﻐه د شﻌرا )ستوري( رب دی‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬او ﷲ هﻼک ک ل لوم ی ﻋاد‪ -۵١ ،‬او ثﻤود‪ .‬بيا يﯥ وک ﭘرې نه‬ ‫ودل‪ -۵٢ .‬او د نوح قوم له هﻐه مخﮑﯥ‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐوی ظالﻤان او سرکشه‬ ‫وو‪ -۵٣ .‬او ﭼپه شوي کﻠﻲ يﯥ وﻏور ول‪ -۵۴ .‬نو هﻐوی ونيول‪ ،‬هﻐه‬ ‫ه ﭼﯥ ويﯥ نيول‪ -۵۵ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کومﯥ ن ﯥ دروغ ئ‪.‬‬ ‫‪ -۵۶‬دا يو وٻرونﮑی دی د ﭘخوانيو وٻرونﮑو ﭘه شان‪ -۵٧ .‬ن دې کﯧدونﮑﻲ‬ ‫را ن دې شول‪ -۵٨ .‬له ﷲ بﻐير د هﻐوی لرې کونﮑی نشته‪ -۵٩ .‬ايا تاسﯥ‬ ‫ﭘه دې حيرانﯧ ئ‪ -۶٠ .‬او تاسﯥ خاندئ او تاسﯥ ژاړئ نه‪ -۶١ .‬او تاسﯥ‬ ‫کﺒر کوئ‪ -۶٢ .‬نو ﷲ ته سجده وک ئ او د هﻐه ﻋﺒادت وک ئ‪.‬‬

‫‪494‬‬

‫سوره القمر ‪۵۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قيامت را ن دې شو او سپوږم وﭼاؤدله‪ -٢ .‬او هﻐوی ﭼﯥ هره ن ه‬ ‫و وري نو مﺦ به ترې اړوي‪ .‬او وايﻲ به ﭼﯥ دا خو جادو دی ﭼﯥ له‬ ‫ﭘخوا را روان دی‪ -٣ .‬او هﻐوی دروغ وبﻠل او د خپﻠو خواهشونو ﭘيروي‬ ‫يﯥ وک له او د هر کار وخت اکل شوی دی‪ -۴ .‬او هﻐوی ته هﻐه خﺒرونه‬ ‫رسﯧدلﻲ ﭼﯥ کافﻲ ﻋﺒرت ﭘه کﯥ دی‪ -۵ .‬ډٻر زيات حﮑﻤت‪ ،‬خو تنﺒيهات‬ ‫هﻐوی ته ه نه کوي‪ -۶ .‬نو له هﻐوی مﺦ واړوه‪ ،‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ‬ ‫بﻠونﮑﻲ د يوه بﯥ خونده شﻲ ﭘه هﮑﻠه بﻠنه ورک ي‪ -٧ .‬ستر ﯥ به يﯥ ي ﯥ‬ ‫وي له قﺒرونو به راو ﻲ ويا ﭼﯥ هﻐوی شيندل شوي مﻠخان دي‪ -٨ .‬ﭘه‬ ‫من ه به روان وي د بﻠونﮑﻲ اړخ ته‪ ،‬منﮑران به وايﻲ دا ډٻره سخته ورځ‬ ‫ده‪.‬‬ ‫‪ -٩‬له هﻐوی مخﮑﯥ د نوح قوم دروغ وبﻠل‪ ،‬هﻐوی زموږ بنده دروﻏجن‬ ‫وباله او ويﯥ ويل ﭼﯥ ليونی دی او مردود شوی دی‪ -١٠ .‬نو هﻐه خپل‬ ‫رب ته فرياد وک ﭼﯥ زه مﻐﻠوب يﻢ‪ ،‬ته انتقام واخﻠه‪ -١١ .‬نو موږ د‬ ‫آسﻤان دروازې ش ک باران ته ﭘرانيستﻠﯥ‪ -١٢ .‬او له ﻤﮑﯥ مو ﭼينﻲ‬ ‫را وبهولﯥ‪ .‬نو ولﯥ اوبه د يوه کار لپاره يو ای شوې ﭼﯥ اکل شوی‬ ‫وو‪ -١٣ .‬او موږ هﻐه د تختو او مﯧخونو )ﭘه ک ت ( کﯥ ﭘورته ک ‪-١۴ .‬‬ ‫هﻐه زموږ د ستر و وړاندې روانه وه‪ .‬د هﻐه کس د انتقام اخيستو لپاره‬ ‫ﭼﯥ بﯥقدري يﯥ شوې وه‪ -١۵ .‬او هﻐه موږ د ن ﯥ ﭘه تو ه ﭘرٻ وده‪ .‬نو‬ ‫ايا وک فﮑر کونﮑی شته‪ -١۶ .‬نو ن ه وو زما ﻋﺬاب او زما وٻرول‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او موږ قرآن د نﺼيحت لپاره آسانه ک ی دی‪ ،‬نو ايا وک نﺼيحت‬ ‫اخيستونﮑی شته‪.‬‬

‫‪495‬‬

‫‪ -١٨‬ﻋاد دروغ وبﻠل نو ن ه وو زما ﻋﺬاب او زما وٻرول‪ -١٩ .‬موږ‬ ‫ﭘه هﻐوی يوه تﯧزه سيﻠ ور ولﯧ له د ﭘرله ﭘسﯥ نحوست )سختﯥ يخن (‬ ‫ﭘه ورځ‪ -٢٠ .‬هﻐﯥ )سيﻠ ( به خﻠک ﭘورته کول لﮑه د کجورو راوتﯥ‬ ‫تنﯥ ﭼﯥ وي‪ -٢١ .‬نو ن ه وو زما ﻋﺬاب او زما وٻرول‪ -٢٢ .‬او موږ‬ ‫قرآن د نﺼيحت لپاره آسانه ک ی دی‪ ،‬نو ايا وک نﺼيحت اخيستونﮑی‬ ‫شته‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬ثﻤود وٻرونﮑﻲ دروغ وبﻠل‪ -٢۴ .‬بيا هﻐوی وويل ﭼﯥ ايا موږ له‬ ‫خپﻠه من ه د يوه کس ﭘه خﺒره ﭘسﯥ ﻻړ شو‪ ،‬ﭘه دې تو ه خو به موږ ﭘه‬ ‫ﻏﻠﻄ او جنون کﯥ ﭘرٻو و‪ -٢۵ .‬ايا موږ ولو کﯥ ﭘه ده نﺼيحت نازل‬ ‫شوی دی‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐه دروﻏجن دی‪ ،‬ان لوی لوی کوي‪ -٢۶ .‬اوس به‬ ‫هﻐوی سﺒا ورځ ﭘوه شﻲ ﭼﯥ وک دروﻏجن دي او وک ان لوی‬ ‫ودونﮑﻲ دي‪ -٢٧ .‬موږ د او ﯥ لﯧ ونﮑﻲ يو د هﻐوی لپاره د امتحان ﭘه‬ ‫تو ه‪ ،‬نو ته ﭘه تﻤه شه‪ ،‬ﺻﺒر وک ه‪ -٢٨ .‬او هﻐوی خﺒره ک ه ﭼﯥ اوبه‬ ‫ﭘه هﻐوی وٻشل شوې دي‪ .‬هر يو دې ﭘه وار راشﻲ‪ -٢٩ .‬نو هﻐوی خپل‬ ‫کس را وﻏو ت‪ ،‬هﻐه وزار وک او او ه يﯥ حﻼله ک ه‪ -٣٠ .‬نو ن ه‬ ‫وو زما ﻋﺬاب او زما وٻرول‪ -٣١ .‬موږ ﭘه هﻐوی يو آسﻤانﻲ ﻋﺬاب‬ ‫)ﺻيحه(ور ولﯧ له او هﻐوی لﮑه شپول جوړونﮑﻲ‪ ،‬ددورشته شوې ياه‬ ‫)ﭘه شان( شول‪ -٣٢ .‬او موږ قرآن د نﺼيحت لپاره آسانه ک ی دی‪ ،‬نو‬ ‫ايا وک نﺼيحت اخيستونﮑی شته‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬د لوط قوم وٻرونﮑﻲ دروﻏجن وبﻠل‪ -٣۴ .‬موږ ﭘه هﻐوی کا ﻲ‬ ‫وروونﮑﯥ هوا ور ولﯧ له‪ .‬يوازې د لوط کورن ترې بچ شوه‪ ،‬هﻐوی‬ ‫موږ بچ ک ل د سهار ﭘه وخت‪ -٣۵ .‬زموږ له اړخه ﭘه فضل کولو‪ .‬موږ‬ ‫داسﯥ بدله ورکوؤ هﻐوی ته ﭼﯥ شﮑر وباسﻲ‪ -٣۶ .‬او لوط هﻐوی زموږ‬ ‫له نيونﯥ ووٻرول‪ ،‬بيا هﻐوی ﭘه دې وٻرولو کﯥ شخ ې ﭘيدا ک ې‪-٣٧ .‬‬

‫‪496‬‬

‫او هﻐوی له ده )نوح( نه مﯧﻠﻤانه وړل‪ .‬نو موږ د هﻐوی ستر ﯥ ورکﯥ‬ ‫ک ې‪ .‬او و ﮑئ زما د ﻋﺬاب او زما د وٻرولو خوند‪ -٣٨ .‬او سهار وختﻲ‬ ‫ﭘه هﻐوی ﻋﺬاب راﻏی ﭼﯥ اکل شوی وو‪ -٣٩ .‬اوس و ﮑئ زما د ﻋﺬاب‬ ‫او زما د وٻرولو خوند‪ -۴٠ .‬او موږ قرآن د نﺼيحت لپاره آسانه ک ی‬ ‫دی‪ ،‬نو ايا وک نﺼيحت اخيستونﮑی شته‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او د فرﻋون خﻠﮑو ته وٻرونﮑﻲ ورسﯧدل‪ -۴٢ .‬هﻐوی زموږ ولﯥ‬ ‫ن ﯥ دروغ وبﻠﻠﯥ نو موږ هﻐوی د يوه ﻏالب او قوي نيونﮑﻲ ﻏوندې‬ ‫ونيول‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬ايا ستاسﯥ )د مﮑﯥ( منﮑران تر هﻐو خﻠﮑو ه دي که تاسﯥ لپاره‬ ‫ﭘه آسﻤانﻲ کتابونو کﯥ ب نه ليﮑل شوې ده‪ -۴۴ .‬ايا هﻐوی وايﻲ موږ‬ ‫داسﯥ ډله يوو ﭼﯥ تل به برﻻسﯥ يو‪ -۴۵ .‬ډٻر زر به دا ډله ماته شﻲ او‬ ‫ﭘه شا به وت تﻲ‪ -۴۶ .‬بﻠﮑﯥ قيامت د دوی د وﻋدې وخت دی او قيامت‬ ‫ډٻر سخت دی او ډٻر تريﺦ دی‪ -۴٧ .‬بﯧشﮑه مجرمان ﭘه ﻤراه او‬ ‫بﯥﻋقﻠ کﯥ دي‪ -۴٨ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ هﻐوی ﭘ مخﯥ اور ته کش‬ ‫کﯧ ي‪ .‬و ﮑئ اوس د اور خوند‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬موږ هر شی ﭘه اندازه ﭘيدا ک ی دی‪ -۵٠ .‬او زموږ حﮑﻢ به نا اﭘه‬ ‫راشﻲ لﮑه د ستر و رپ‪ -۵١ .‬او موږ هﻼک ک ي دي ستاسﯥ مﻠ ري‪،‬‬ ‫نو ايا وک فﮑر کونﮑی شته‪ -۵٢ .‬او ه ﭼﯥ هﻐوی ک ي ول ﭘه کتابونو‬ ‫کﯥ ثﺒت دي‪ -۵٣ .‬او هره وړه او لويه خﺒره ليﮑل شوې ده‪ -۵۴ .‬بﯧشﮑه‬ ‫وٻرٻدونﮑﻲ به ﭘه باﻏونو او نهرونو کﯥ وي‪ -۵۵ .‬هﻐوی به د ر تيا ﭘه‬ ‫ای ناست‪ ،‬د قدرت خاوند ﭘاﭼا ته ن دې ناست وي‪.‬‬

‫‪497‬‬

‫سوره الرحمان ‪۵۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬رحﻤان‪ -٢ .‬د قرآن تﻌﻠيﻢ ورک ‪ -٣ .‬هﻐه انسان ﭘيدا ک ‪ -۴ .‬هﻐه ته‬ ‫يﯥ خﺒرې ور و ودلﯥ‪ -۵ .‬او لﻤر او سپوږم لپاره يو حساب دی‪-۶ .‬‬ ‫او ستوري او ونﯥ سجده کوي‪ -٧ .‬او هﻐه آسﻤان لوړ ک او هﻐه تﻠه‬ ‫)ميزان( کﯧ وده‪ -٨ .‬ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه تول کﯥ زياتی ونه ک ئ‪ -٩ .‬او ﭘه‬ ‫ﻋدل سره سﻢ تول کوئ او ﭘه تول کﯥ کﻤی مه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او ﻤﮑه هﻐه د مخﻠوق لپاره هواره ک ه‪ -١١ .‬ﭘه هﻐﯥ ميوې دي او‬ ‫کجورې دي ﭼﯥ دﭘاسه ﭘرې ﻏﻼف وي‪ -١٢ .‬او ﭘوښ لرونﮑﯥ ﻏﻠﯥ‬ ‫)دانﯥ( هﻢ دي او خوشﺒويه ﻼن هﻢ‪ -١٣.‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم‬ ‫نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ ١۴.‬او هﻐه ﭘيدا ک ی دی انسان له وﭼﯥ ک ن ﯧدلﯥ‬ ‫خاورې نه‪ -١۵ .‬او جنات د اور د لﻤﺒﯥ نه‪ -١۶ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب‬ ‫کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -١٧ .‬او هﻐه مالک دی د دواړو مشرقونو‬ ‫او دواړو مﻐربونو‪ -١٨ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ‬ ‫ئ‪ -١٩.‬هﻐه روان ک ي دوه سيندونه‪ ،‬خوا ﭘه خوا سره روان‪ -٢٠ .‬د‬ ‫دواړو ترمن ه يوه ﭘرده ده ﭼﯥ هﻐوی ترې نه اوړي‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٢٢.‬له هﻐو‬ ‫دواړو مرﻏﻠرې او مرجان راو ﻲ‪ -٢٣ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم‬ ‫نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٢۴ .‬او هﻐه دي بﯧ ۍ‪ ،‬ﭘه سﻤندر کﯥ لوړې وﻻړې‬ ‫لﮑه د ﻏره‪ -٢۵ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ ،‬هﻐه به فنا کﯧ ي‪ -٢٧ .‬او ستا د رب ذات‬ ‫ﭘاتﯥ کﯧدونﮑی دی‪ ،‬د ﻋظﻤت او ﻋزت خاوند‪ -٢٨ .‬نو تاسﯥ به د خپل‬ ‫رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٢٩ .‬له هﻐه يﯥ ﻏواړي ه ﭼﯥ ﭘه‬

‫‪498‬‬

‫آسﻤانونو او ﻤﮑه دي‪ .‬هره ورځ د هﻐه يو کار دی‪ -٣٠ .‬نو تاسﯥ به د‬ ‫خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬ډٻر زر تاسﯥ ته در اوز ارٻدونﮑﻲ يو‪ ،‬ای دوؤ لويو قافﻠو )انسانانو‬ ‫او جناتو(‪ -٣٢ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪-٣٣ .‬‬ ‫ای د ﭘيريايو او انسانانو ډلو‪ .‬که تاسﯥ د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ له حدودو‬ ‫وتﻠی شئ نو وو ئ‪ ،‬تاسﯥ بﯥ له سنده نه شئ وتﻠی‪ -٣۴ .‬نو تاسﯥ به د‬ ‫خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٣۵ .‬ﭘه تاسﯥ به د اور لﻤﺒﯥ او‬ ‫لو ی در خوشﯥ شﻲ او تاسﯥ به نه شئ بچ کﯧدﻻی‪ -٣۶ .‬نو تاسﯥ به د‬ ‫خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٣٧‬بيا ﭼﯥ کﻠه آسﻤان وﭼوي او د رمنﯥ ﻏوندې سور شﻲ‪ -٣٨ .‬نو‬ ‫تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٣٩ .‬نو ﭘه هﻐه ورځ‬ ‫به له کوم انسان او جن )ﭘﯧري( د هﻐه د ناه ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه نه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -۴١ .‬مجرمان‬ ‫به ﭘه خپﻠو ن و وﭘﯧژندل شﻲ‪ ،‬بيا د تندي له وٻ تو او ﭘ و ونيول شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -۴٣ .‬دا دوزخ‬ ‫دی ﭼﯥ مجرمانو به دروغ باله‪ -۴۴ .‬بيا به هﻐوی د دې )دوزخ( او جوش‬ ‫اوبو ترمن ر ﯧ ي‪ -۴۵ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه‬ ‫دروغ ئ‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬او وک ﭼﯥ د خپل رب مخﯥ ته له ودرٻدو ووٻرٻ ي‪ ،‬د هﻐه لپاره‬ ‫دوه باﻏونه دي‪ -۴٧ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪.‬‬ ‫دي‪ -۴٩ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه‬ ‫‪ -۴٨‬دواړه ډٻر‬ ‫دروغ ئ‪ -۵٠ .‬ﭘه هﻐو کﯥ به دوه ﭼينﯥ روانﯥ وي‪ -۵١ .‬نو تاسﯥ به‬ ‫د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -۵٢ .‬ﭘه دواړو باﻏونو کﯥ د‬ ‫هرې ميوې دوه ډولونه‪ -۵٣ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه‬

‫‪499‬‬

‫دروغ ئ‪ -۵۴ .‬هﻐوی به ﭘه داسﯥ فرشونو ډډې وهﻠﯥ وي ﭼﯥ استرونه‬ ‫به يﯥ د زربافتو ورٻ ﻤو وي‪ .‬او د باﻏونو ميوې به يﯥ را ي ﯧ ي‪-۵۵ .‬‬ ‫نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -۵۶ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ‬ ‫به ﻻندې کتونﮑﯥ ﯥ وي‪ ،‬ﭼﯥ له دوی مخﮑﯥ به بل ﭼا نه وي لﻤس‬ ‫ک ي‪ -۵٧ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪-۵٨ .‬‬ ‫داسﯥ به وي لﮑه ياقوت او مرجان‪ -۵٩ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم‬ ‫نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -۶٠ .‬د نﯧﮑ بدله له نﯧﮑ بﻐير نوره ه ده‪ -۶١ .‬نو‬ ‫تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪.‬‬ ‫‪ -۶٢‬او ﭘه هﻐوی سربﯧره دور نور باﻏونه دي‪ -۶٣ .‬نو تاسﯥ به د خپل‬ ‫رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -۶۴ .‬دواړه تک شنه تور ته ن دې‪.‬‬ ‫‪ -۶۵‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -۶۶ .‬هﻐو کﯥ‬ ‫به دوه ﭼينﯥ وي را خو ﯧدونﮑﯥ‪ -۶٧ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم‬ ‫نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -۶٨ .‬ﭘه هﻐو کﯥ به ميوې او کجورې او انار وي‪.‬‬ ‫‪ -۶٩‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٧٠ .‬ﭘه هﻐو‬ ‫کﯥ به د ه سيرت او ه ﺻورت ﯥ وي‪ -٧١ .‬نو تاسﯥ به د خپل‬ ‫رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٧٢ .‬ﭘه خﯧﻤو کﯥ مﯧشتﯥ حورې‪-٧٣ .‬‬ ‫نو تاسﯥ به د خپل رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٧۴ .‬مخﮑﯥ به نه‬ ‫کوم انسان لﻤس ک ې وي او نه کوم ﭘﯧري )جن(‪ -٧۵ .‬نو تاسﯥ به د خپل‬ ‫رب کوم کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ -٧۶ .‬تﮑيه به يﯥ وهﻠﻲ وي شنو‬ ‫بال تونو او قيﻤتﻲ نازکو فرشونو باندې‪ -٧٧ .‬نو تاسﯥ به د خپل رب کوم‬ ‫کوم نﻌﻤتونه دروغ ئ‪ ٧٨ .‬ډٻر بابرکته دی ستا رب نوم د لوي او‬ ‫ﻋظﻤت خاوند‪.‬‬

‫‪500‬‬

‫سوره الواقعه ‪۵۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬کﻠه ﭼﯥ واقع کﯧدونﮑﻲ واقع شﻲ‪ -٢ .‬د هﻐه ﭘه واقع کﯧدو کﯥ هﯧ‬ ‫دروغ نشته‪ -٣ .‬هﻐه به ي ونﮑﻲ‪ ،‬لوړونﮑﻲ وي‪ -۴ .‬کﻠه ﭼﯥ ﻤﮑه‬ ‫وخو ول شﻲ‪ -۵ .‬او ﻏرونه مات او ميده ميده شﻲ‪ -۶ .‬بيا به هﻐه شيندلی‬ ‫رد شﻲ‪ -٧ .‬او تاسﯥ به درې‪ ٣‬ډوله شئ‪.‬‬ ‫‪ -٨‬بيا ﻲ اړخ واﻻ‪ ،‬ومره ه دي د ﻲ اړخ واﻻ‪ -٩ .‬او ﭼپ اړخ‬ ‫واﻻ‪ ،‬ومره بد خﻠک دي د ﭼپ اړخ واﻻ‪ -١٠ .‬او مخﮑﯥ خﻠک خو‬ ‫مخﮑﯥ خﻠک دي‪ -١١ .‬هﻐه مقرب خﻠک دي‪ -١٢ .‬د نﻌﻤت ﭘه باﻏونو‬ ‫کﯥ‪ -١٣ .‬د هﻐوی لويه برخه به له لوم نيو خﻠﮑو وي‪ -١۴ .‬او ل به له‬ ‫وروستيو خﻠﮑو وي‪ -١۵ .‬ﭘه ﻠدارو ﭘالن ونو‪) -١۶ .‬به يﯥ( تﮑيه وهﻠﯥ‬ ‫وي او )يو بل ته( مخامﺦ به ناست وي‪ -١٧ .‬بيا به هﻐوی سره وان‬ ‫هﻠﮑان د تل لپاره اوسﯧ ي‪ -١٨ .‬د اوبو لو ﻲ او کوزې به يﯥ ﻻسو کﯥ‬ ‫وي او د شرابو ﭘيالﯥ‪ -١٩ .‬ﭘه هﻐه به نه سر درد کوي او نه به ﻋقل کﯥ‬ ‫خرابوالی را ﻲ‪ -٢٠ .‬او ميوې ﭼﯥ کومﯥ ﻏواړي‪ -٢١ .‬د هﻐو مرﻏانو‬ ‫ﻏو ﯥ ﭼﯥ د هﻐوی خو ﯧ ي‪ -٢٢ .‬او د ﻏ و ستر و حورې‪ -٢٣ .‬لﮑه‬ ‫د مرﻏﻠرو دانﯥ ﭘه خپل ﻏﻼف کﯥ‪ -٢۴ .‬بدله د هﻐو کارونو ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫کول‪ -٢۵ .‬هﻠته به هﻐوی هﯧ د لﻐو او ناه خﺒره نه اوري‪ -٢۶ .‬م ر‬ ‫يوازې د سﻼم سﻼم ﻏ ‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬او ﻲ اړخ واﻻ‪ ،‬ومره ه دي ﻲ اړخ واﻻ‪ -٢٨ .‬د بﯧرې ﭘه ونو‬ ‫کﯥ )به اوسﻲ( ﭼﯥ اﻏزي به نه لري‪ -٢٩ .‬او کيﻠﯥ قات ﭘه قات‪ -٣٠ .‬او‬ ‫ﭘراخه سيوري‪ -٣١ .‬او روانﯥ اوبه‪ -٣٢ .‬او ﭘرٻﻤانه ميوې‪ -٣٣ .‬ﭼﯥ نه‬ ‫به ختﻤﯧ ي او نه به ودرٻ ي‪ -٣۴ .‬او لوړ تختونه‪ -٣۵ .‬موږ هﻐه ﯥ‬ ‫ﭘه خاص ډول جوړې ک ې دي‪ -٣۶ .‬بيا مو هﻐوی ﭘﯧﻐﻠﯥ ساتﻠﯥ دي‪-٣٧ .‬‬

‫‪501‬‬

‫زړه را ﮑونﮑﯥ او هﻤزولﯥ‪ -٣٨ .‬د ﻲ اړخ واﻻ لپاره‪ -٣٩ .‬له لوم نيو‬ ‫به يوه لويه ډله وي‪ -۴٠ .‬او له وروستنيو به هﻢ يوه لويه ډله وي‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬او ﭼپ اړخ واﻻ‪ ،‬ومره بد دي ﭼپ اړخ واﻻ‪ -۴٢ .‬ﭘه اور کﯥ او‬ ‫ﭘه جوش اوبو کﯥ‪ -۴٣ .‬او د تور لو ﻲ سيوري ته‪ -۴۴ .‬نه يﺦ او نه د‬ ‫ﻋزت‪ -۴۵ .‬دا خﻠک له دې مخﮑﯥ خوشحاله وو‪ -۴۶ .‬ﭘه ډٻرې ناه يﯥ‬ ‫ين ار کاوه‪ -۴٧ .‬او هﻐوی به ويل‪ ،‬ايا کﻠه ﭼﯥ موږ م ه شو او موږ‬ ‫خاورې او ه وکﻲ شو نو ايا بيا به را ﭘورته کﯧ و‪ -۴٨ .‬او ايا زموږ‬ ‫لوم نﻲ ﭘﻼر نيﮑه هﻢ‪ -۴٩ .‬ووايه ﭼﯥ لوم نﻲ او وروستنﻲ‪ -۵٠ .‬ول‬ ‫به را ول شﻲ ﭘه يوه اکﻠﻲ وخت‪ -۵١ .‬بيا به تاسﯥ‪ ،‬ای بﯥ ﻻرې شويو‬ ‫او دروغ بﻠونﮑو۔ ‪۵٢‬۔ د زقوم له ونﯥ خوراک کوئ‪ -۵٣ .‬بيا به له‬ ‫هﻐﯥ خپﻠه خﯧ ه ډکوئ‪ -۵۴ .‬بيا به ﭘرې دﭘاسه جوش اوبه ئ‪ -۵۵ .‬بيا‬ ‫به يﯥ د ت يو او انو ﻏوندې ئ‪ -۵۶ .‬دا به د هﻐوی مﯧﻠﻤستيا وي د‬ ‫ﻋدالت ﭘه ورځ‪.‬‬ ‫‪ -۵٧‬موږ تاسﯥ ﭘيدا ک ي يئ‪ ،‬نو تاسﯥ تﺼديق ولﯥ نه کوئ‪ -۵٨ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ ﭘه هﻐه ه فﮑر ک ی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻏور وئ‪ -۵٩ .‬ايا تاسﯥ هﻐه‬ ‫جوړوئ که موږ يﯥ جوړونﮑﻲ يو‪ -۶٠ .‬موږ ستاسﯥ ترمن ه مرګ اکﻠی‬ ‫او موږ له دې ﻋاجز نه يو‪ -۶١ .‬ﭼﯥ ستاسﯥ ﭘه ای ستاسﯥ ﭘه شان ﭘيدا‬ ‫ک و او تاسﯥ ﭘه داسﯥ ﺻورت جوړ ک و ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ نه ﭘﯧژنئ‪-۶٢ .‬‬ ‫او تاسﯥ لوم ی ﭘﯧداٻ ت ﭘﯧژنئ‪ ،‬نو بيا ولﯥ سﺒق نه اخﻠئ‪ -۶٣ .‬ايا تاسﯥ‬ ‫ﭘه هﻐه ه فﮑر ک ی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کرئ‪ -۶۴ .‬ايا تاسﯥ يﯥ را شنه کوئ‬ ‫که موږ يﯥ را شنه کونﮑﻲ يو‪ -۶۵ .‬که موږ وﻏواړو هﻐه ذره ذره ک و‪،‬‬ ‫بيا به تاسﯥ خﺒرې جوړولو ته ﭘاتﯥ شئ‪) -۶۶ .‬ﭼﯥ( موږ خو تاوان وک ‪.‬‬ ‫‪ -۶٧‬بﻠﮑﯥ موږ بيخﻲ محروم شو‪ -۶٨ .‬ايا تاسﯥ ﭘه هﻐو اوبو فﮑر ک ی‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ئ‪ -۶٩ .‬ايا تاسﯥ له وري و را ﮑته ک ي‪ -٧٠ .‬که‬

‫‪502‬‬

‫موږ يﯥ را ﮑته کونﮑﻲ يو‪ .‬که موږ وﻏواړو نو هﻐه به ډٻرې ترخﯥ‬ ‫ک و‪ .‬نو تاسﯥ شﮑر ولﯥ نه وباسئ‪ -٧١ .‬ايا تاسﯥ ﭘه هﻐه اور فﮑر ک ی‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ بﻠوئ‪ -٧٢ .‬ايا تاسﯥ هﻐه ونه ﭘيدا ک ې که موږ يﯥ ﭘيدا‬ ‫کونﮑﻲ يو‪ -٧٣ .‬موږ دا خﺒرتيا ک ې ده او د مسافرو لپاره د ﯥ يز‪.‬‬ ‫‪ -٧۴‬نو ته د خپل ﻋظيﻢ رب د نوم تسﺒيح کوه‪ -٧۵ .‬نو نه‪ ،‬زه قسﻢ کوم د‬ ‫ستورو ﭘه ﭼاؤدنه‪ -٧۶ .‬او که تاسﯥ فﮑر وک ئ دا ډٻر لوی قسﻢ دی‪.‬‬ ‫‪ -٧٧‬بﯧشﮑه دا د ﻋزت لرونﮑی قرآن دی‪ -٧٨ .‬ﭘه يوه خوندي کتاب کﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٧٩‬هﻐوی يﯥ لﻤسوي ﭼﯥ ﭘاک جوړ شوي دي‪ -٨٠ .‬نازل شوی دی د‬ ‫ربالﻌالﻤين له اړخه‪ -٨١ .‬نو ايا تاسﯥ له دې کﻼم سره بﯥ اﻋتنايﻲ کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٨٢‬او تاسﯥ خپﻠه برخه هﻤدلته اخﻠئ ﭼﯥ تاسﯥ دا دروغ بولئ‪.‬‬ ‫‪ -٨٣‬بيا ولﯥ نه‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ ساه مرۍ ته رسﯧ ي‪ -٨۴ .‬او تاسﯥ هﻐه وخت‬ ‫ورئ‪ -٨۵ .‬او موږ له تاسﯥ هﻐه کس ته ډٻر ن دې يو خو تاسﯥ نه‬ ‫ورئ‪ -٨۶ .‬بيا ولﯥ نه‪ ،‬که تاسﯥ محﮑوم نه يئ‪ -٨٧ .‬نو تاسﯥ هﻐه ساه‬ ‫ولﯥ بﯧرته نه را ر وئ‪ ،‬که تاسﯥ ر تينﻲ يئ‪ -٨٨ .‬نو که هﻐه ﭘه‬ ‫مقربينو کﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -٨٩‬نو راحت دی او ه روزي ده او د نﻌﻤت باغ دی‪ -٩٠ .‬او که هﻐه‬ ‫بيﻤين له‬ ‫بيﻤين له ډلﯥ وي‪ -٩١ .‬نو تاته سﻼمتﻲ‪ ،‬ته د اﺻحا ِ‬ ‫د اﺻحا ِ‬ ‫ډلﯥ يﯥ‪ -٩٢ .‬او که هﻐه ﭘه دروغ بﻠونﮑو ﻤراه خﻠﮑو کﯥ وي‪ -٩٣ .‬د‬ ‫جوش اوبو مﯧﻠﻤستيا ده‪ -٩۴ .‬او دوزخ ته ننوتل‪ -٩۵ .‬بﯧشﮑه دا کو ﻠی‬ ‫حق دی‪ -٩۶ .‬نو د خپل ﻋظيﻢ رب د نوم تسﺒيح کوه‪.‬‬

‫‪503‬‬

‫سوره الحديد ‪۵٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬د ﷲ تسﺒيح کوي هر ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه دي او هﻐه قوي‬ ‫دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٢ .‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘاﭼاهﻲ د هﻐه ده‪.‬‬ ‫هﻐه ژوندي کولﮑوي او وژل کوي او هﻐه ﭘه هر ه قادر دی‪ -٣ .‬هﻐه‬ ‫اول هﻢ دی او آخر هﻢ دی او ظاهر هﻢ دی او باطن هﻢ‪ .‬او هﻐه ﭘه هر‬ ‫ه ﭘوه دی‪ -۴ .‬هﻐه دی ﭼﯥ آسﻤانونه او ﻤﮑه يﯥ ﭘيدا ک ل ﭘه شپ و‬ ‫ور و کﯥ‪ ،‬بيا ﭘر ﻋرش متﻤﮑن شو‪ .‬هﻐه خﺒر دی ﭼﯥ ه ﭘه ﻤﮑه‬ ‫ننو ﻲ او ﭼﯥ ه ترې راو ﻲ او ه ﭼﯥ له آسﻤانه را ﮑته کﯧ ي او‬ ‫ه ﭼﯥ ور ﭘورته کﯧ ي‪ ،‬او هﻐه له تاسﯥ سره دی هر ﭼﯧرته ﭼﯥ يئ او‬ ‫ﷲ وري ه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ‪ -۵ .‬د آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ ﭘاﭼاهﻲ د هﻐه‬ ‫ده‪ ،‬او ﷲ ته ورستنﯧ ي ولﯥ ﭼارې‪ -۶ .‬هﻐه شپه ﭘه ورځ کﯥ داخﻠوي‬ ‫او ورځ ﭘه شپه کﯥ داخﻠوي‪ ،‬او هﻐه د زړه ﭘه خﺒرو ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬ايﻤان راوړئ ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه رسول او مﺼرف ک ئ له هﻐه ه‬ ‫ﭼﯥ هﻐه ﭘه کﯥ تاسﯥ خپل امين ک ي يئ‪ ،‬نو ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ ﭼا ايﻤان‬ ‫راوړ او مﺼرف يﯥ وک د هﻐوی لپاره لوی اجر دی‪ -٨ .‬او ﭘه تاسﯥ‬ ‫ه شوي ﭼﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان نه راوړئ‪ .‬سره د دې ﭼﯥ رسول تاسﯥ ته‬ ‫وايﻲ ﭼﯥ ﭘه خپل رب ايﻤان راوړئ هﻐه له تاسﯥ وﻋده اخيستﯥ ده‪ ،‬که‬ ‫تاسﯥ مومنان يئ‪ -٩ .‬هﻐه دی ﭼﯥ ﭘه خپل بنده واضح آيتونه نازلوي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ له تيارو د ر ا اړخ ته راوړي‪ ،‬او ﷲ ﭘه تاسﯥ نرمﻲ کونﮑی‪،‬‬ ‫مهربان دی‪ -١٠ .‬او ﭘه تاسﯥ ه شوي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ مﺼرف نه‬ ‫کوئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ول آسﻤان او ﻤﮑه به آخر د ﷲ ﭘاتﯥ کﯧ ي‪ .‬ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک له فتح وروسته مﺼرف وک ي او وجن ﯧ ي هﻐوی‬ ‫له هﻐو خﻠﮑو سره نه شﻲ برابرٻدی ﭼﯥ له فتح مخﮑﯥ يﯥ مﺼرف وک‬

‫‪504‬‬

‫او وجن ﯧدل‪ ،‬او ﷲ له ولو سره د نﯧﮑ وﻋده ک ې ده‪ ،‬ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬وک دی ﭼﯥ ﷲ ته قرض ورک ي‪ ،‬ه قرض‪ ،‬ﭼﯥ هﻐه يﯥ ورته‬ ‫زيات ک ي‪ ،‬او د هﻐه لپاره باﻋزته اجر دی‪ -١٢ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ته‬ ‫مومن س ي او مومنﯥ ﯥ و ورې ﭼﯥ د هﻐوی ر ا به له هﻐوی مخﮑﯥ‬ ‫او د هﻐوی ﻲ ﻻس ته روانه وي‪ ،‬نن ورځ تاسﯥ ته زٻری دی د باﻏونو‬ ‫ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه روان وي‪ ،‬دا لويه کاميابﻲ ده‪ -١٣ .‬ﭘه کومه‬ ‫ورځ به ﭼﯥ منافق س ي او منافقﯥ ﯥ د ايﻤان خاوندانو ته وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫موږ ﭘرٻ دئ ﭼﯥ ستاسﯥ له ر ا ل ه ه واخﻠو‪ .‬ورته به وويل شﻲ ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ شاته تاؤ شئ‪ ،‬بيا ر ا ول وئ‪ .‬بيا به د هﻐوی ترمن يو ديوال ودرول‬ ‫شﻲ ﭼﯥ ﭘه کﯥ به يوه دروازه وي‪ .‬د هﻐه دننه به رحﻤت وي او بهر به‬ ‫يﯥ ﻋﺬاب وي‪ -١۴ .‬هﻐوی به ورته ﻏ ونه کوي ﭼﯥ ايا موږ له تاسﯥ‬ ‫سره نه وو‪ .‬دوی به وايﻲ ﭼﯥ هو‪ ،‬خو تاسﯥ انونه ﭘه فتنه کﯥ واﭼول‬ ‫او ﻻرې ته مو ليدل او شﮑﻤن وئ او د دروﻏو هيﻠو تاسﯥ تﯧرايستﻠئ‪ ،‬تر‬ ‫دې ﭼﯥ د ﷲ فيﺼﻠه راﻏﻠه او تﯧرايستونﮑﻲ تاسﯥ د ﷲ ﭘه مسئﻠه کﯥ‬ ‫تﯧرايستئ‪ -١۵ .‬نو نن به نه له تاسﯥ کومه فديه قﺒﻠﯧ ي او نه له هﻐو خﻠﮑو‬ ‫ﭼﯥ کﻔر يﯥ ک ی دی‪ .‬ستاسﯥ ای اور دی‪ .‬هﻐه ستاسﯥ مﻠ ری دی‪ .‬او‬ ‫هﻐه بد ای دی‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬ايا د ايﻤان ﭘه خاوندانو هﻐه وخت نه دی راﻏﻠی ﭼﯥ زړونه يﯥ د‬ ‫ﷲ د نﺼيحت ﭘه وړاندې ي شﻲ‪ .‬او د هﻐه حق ﭘه وړاندې ﭼﯥ نازل‬ ‫شوی دی‪ .‬او د هﻐو خﻠﮑو ﻏوندې نه شﻲ ﭼﯥ ﭘخوا کتاب ورکول شوی‬ ‫وو‪ ،‬بيا ﭘرې ډٻره موده تﯧره شوه نو د هﻐوی زړونه کﻠک شول‪ .‬او ﭘه‬ ‫هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک نافرمانه دي‪ -١٧ .‬ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ ﻤﮑه را‬

‫‪505‬‬

‫ژوندۍ کوي د هﻐﯥ له مرګ وروسته‪ ،‬موږ تاسﯥ ته ن ﯥ بيان ک ي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ﭘوه شئ‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬بﯧشﮑه ﺻدقه ورکونﮑﻲ س ي او ﺻدقه ورکونﮑﯥ ﯥ‪ .‬او هﻐه‬ ‫خﻠک ﭼﯥ ﷲ ته يﯥ قرض ورک ی‪ ،‬ه قرض‪ ،‬نو د هﻐوی لپاره به زيات‬ ‫شﻲ او د هﻐوی لپاره باﻋزته اجر دی۔ ‪١٩‬۔ او ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ ﭘه‬ ‫ﷲ او د هﻐه ﭘه رسوﻻنو‪ ،‬هﻐه خﻠک د خپل رب ﭘه نزد ﺻديقان او شهيدان‬ ‫دي‪ .‬د هﻐوی لپاره د هﻐوی اجر او ر ا ده‪ ،‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک او زموږ‬ ‫آيتونه يﯥ دروغ وبﻠل هﻐوی د دوزخ خﻠک دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬ﭘوه شئ ﭼﯥ د دنيا ژوند له لوبو وکو بﻐير هﯧ هﻢ نه دی او له‬ ‫زينت او خپل من ﻲ وياړ او ﭘه مال او اوﻻد کﯥ له يو بل د مخﮑﯥ کﯧدو‬ ‫له ه ﯥ‪ .‬لﮑه باران ﭼﯥ ﭘيداوار يﯥ بز رو ته ه مﻌﻠوم وي‪ ،‬بيا هﻐه‬ ‫)فﺼل( وﭼﯧ ي‪ ،‬بيا يﯥ هﻐوی زي )ﭘوخ( وري‪ ،‬بيا هﻐه ميده ميده شﻲ‪.‬‬ ‫او ﭘه آخرت کﯥ سخت ﻋﺬاب دی او د ﷲ له طرفه ب نه او رضا هﻢ‪ .‬او‬ ‫له سود بﻐير هﯧ هﻢ نه دی‪ -٢١ .‬من ه ک ئ د خپل‬ ‫د دنيا ژوند د‬ ‫رب د ب نﯥ ﭘه طرف او د داسﯥ جنت ﭘه طرف ﭼﯥ ﭘراخوالی يﯥ د‬ ‫آسﻤان او ﻤﮑﯥ د ﭘراخوالﻲ هومره دی‪ .‬دا د هﻐو خﻠﮑو لپاره تيار شوی‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه رسول يﯥ ايﻤان راوړی‪ ،‬دا د ﷲ فضل دی‪ .‬هﻐه‬ ‫يﯥ هﻐه ﭼاته ورکوي ﭼﯥ هﻐه يﯥ ﻏواړي او ﷲ د لوی فضل خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬هﯧ مﺼيﺒت ﭘه ﻤﮑه نه را ﻲ او نه ﭘه تاسﯥ‪ ،‬م ر هﻐه ﭘه يوه‬ ‫کتاب کﯥ ليﮑل شوي له هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ موږ يﯥ ﭘيدا ک و‪ .‬بﯧشﮑه دا ﷲ‬ ‫ته آسانه ده‪ -٢٣ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه هﻐه ه خﻔه نه شئ ﭼﯥ‬ ‫ورک ک ي مو دي‪ .‬او نه ﭘه هﻐه ه ووياړئ ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ته درک ي‪،‬‬ ‫او ﷲ ﻻفﯥ وهونﮑی او کﺒرجن نه خو وي‪ -٢۴ .‬هﻐو ﭼﯥ بخل کوي او‬

‫‪506‬‬

‫نورو ته هﻢ بخل ور زده کوي‪ .‬او وک ﭼﯥ مﺦ واړوي نو ﷲ بﯥ نيازه‬ ‫دی‪ ،‬د ﯧ و خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬موږ خپل رسوﻻن له ن و سره لﯧ لﻲ او هﻐوی سره مو کتاب او تﻠه‬ ‫)ترازو( نازل ک ل‪ ،‬ﭼﯥ خﻠک ﭘه ﻋدالت قايﻢ شﻲ‪ .‬او موږ اوسپنه را‬ ‫ﮑته ک له ﭼﯥ ډٻر قوت ﭘه کﯥ دی او د خﻠﮑو لپاره ﭘه کﯥ ﯥ دي او‬ ‫ﭼﯥ ﷲ ﭘوه شﻲ ﭼﯥ وک بﯥ له ليدو هﻐه او د هﻐه رسوﻻنو سره مرسته‬ ‫کوي‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ د قوت خاوند دی‪ ،‬قوي دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او موږ نوح او ابراهيﻢ ولﯧ ل‪ .‬او د هﻐو ﭘه اوﻻد کﯥ موږ ﭘﯧﻐﻤﺒري‬ ‫او کتاب کﯧ ودل‪ .‬بيا ﭘه هﻐوی کﯥ ينﯥ ﭘه ﻻره دي او ﭘه هﻐوی کﯥ ډٻر‬ ‫نافرمانه دي‪ -٢٧ .‬بيا د هﻐوی ﭘه ﭘﻠونو موږ خپل رسوﻻن ولﯧ ل او د‬ ‫هﻐه ﭘه ﭘﻠونو مو ﻋيسی ابن مريﻢ ولﯧ ه او موږ هﻐه ته انجيل ورک ‪ .‬او‬ ‫ﭼا ﭼﯥ د هﻐه ﭘيروي وک ه موږ د هﻐوی ﭘه زړونو کﯥ شﻔقت او رحﻤت‬ ‫واﭼاوه‪ .‬او رهﺒانيت هﻐوی ﭘخپﻠه رامن ته ک ‪ ،‬موږ هﻐه ﭘه هﻐوی نه و‬ ‫ليﮑﻠی‪ .‬خو هﻐوی د ﷲ د رضا لپاره هﻐه اختيار ک ‪ ،‬بيا يﯥ هﻐه ﭘوره‬ ‫رﻋايت نه ک ‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ ﭼا ايﻤان راوړ موږ هﻐوی ته اجر‬ ‫ورک ‪ .‬او ﭘه هﻐوی کﯥ زياتره خﻠک نافرمانه دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬له ﷲ ووٻرٻ ئ او د هﻐه ﭘه رسول ايﻤان‬ ‫راوړئ‪ .‬ﷲ به تاسﯥ ته د خپل رحﻤت دوه برخﯥ درک ي‪ .‬او تاسﯥ ته به‬ ‫ر ا درک ي ﭼﯥ تاسﯥ به ورسره ئ‪ .‬او تاسﯥ به وب ﻲ‪ .‬او ﷲ ب ونﮑی‪،‬‬ ‫مهربان دی‪ -٢٩ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ اهل کتاب ﭘوه شئ ﭼﯥ هﻐوی د ﷲ‬ ‫ﭘه فضل کﯥ ه واک نه لري او دا ﭼﯥ فضل د ﷲ ﭘه ﻻس کﯥ دي‪ .‬هﻐه‬ ‫يﯥ ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي ورکوي‪ .‬او ﷲ د لوی فضل خاوند دی‪.‬‬

‫‪507‬‬

‫سوره المجادله ‪۵٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫٭ ‪ -١‬ﷲ د هﻐﯥ ﯥ خﺒره واورٻدله ﭼﯥ د خپل مﯧ ه ﭘه هﮑﻠه يﯥ تا سره‬ ‫ﻻنجه کوله او له ﷲ يﯥ شﮑايت کاوه‪ ،‬او ﷲ ستاسﯥ د دواړو خﺒرې‬ ‫اورٻدې‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه اورٻدونﮑی‪ ،‬ﭘوهﯧدونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -٢‬ﭘه تاسﯥ کﯥ که وک خپﻠو مﯧرمنو ته )د مور ﻏ ( ظهار وک ي نو‬ ‫هﻐوی يﯥ نه مﯧندې کﯧ ي‪ .‬د هﻐوی مﯧندې هﻐو دي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ‬ ‫زٻ ولﻲ‪ .‬او دې خﻠﮑو بﯧشﮑه نامﻌقوله او دروغ خﺒره کوله‪ .‬او ﷲ‬ ‫ب ونﮑی دی‪ ،‬د ب نﯥ خاوند دی‪ -٣ .‬او که وک خپﻠو مﯧرمنو ته ظهار‬ ‫وک ي او بيا )د هﻐه خﺒرې ماتولو ته( رجوع وک ي ﭘه ه ﭼﯥ هﻐوی‬ ‫ويﻠﻲ‪ ،‬نو يو ﻏﻼم به آزادوي‪ ،‬له هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ يو بل لﻤس ک ي‪ .‬ﭘه‬ ‫دې تاسﯥ ته نﺼيحت کﯧ ي‪ ،‬او ﷲ ﭘوهﯧ ې ﭼﻲ تاسﯥ ه کوئ‪ -۴ .‬بيا‬ ‫که وک )ﻏﻼم( ونه مومﻲ نو هﻐه دې دوه مياشتﯥ ﭘرله ﭘسﯥ روژه‬ ‫ونيسﻲ‪ ،‬له هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ يو بل لﻤس ک ي‪ .‬که وک دا نه شﻲ کوﻻی‬ ‫نو شپﯧتو‪۶٠‬مسﮑينانو ته دې ډودۍ ورک ي‪ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه‬ ‫ﷲ او د هﻐه ﭘه رسول ايﻤان راوړئ‪ .‬دا د ﷲ حدود دي او منﮑرانو لپاره‬ ‫له درده ډک ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬وک ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه د رسول مخالﻔت کوي هﻐوی به ذليﻠه شﻲ‪،‬‬ ‫لﮑه هﻐه خﻠک ﭼﯥ ذليﻠه شول ﭼﯥ تر دوی مخﮑﯥ وو او موږ واضح‬ ‫آيتونه نازل ک ي دي‪ ،‬او منﮑرانو ته د ذلت ﻋﺬاب دی‪ -۶ .‬ﭘه کومه ورځ‬ ‫ﭼﯥ ﷲ ول را ﭘورته کوي او د هﻐوی ک ي کارونه ورته وايﻲ‪ .‬ﷲ هﻐه‬ ‫شﻤارلﻲ دي‪ .‬او هﻐو خﻠﮑو هﯧر ک ي او هر ه د ﷲ مخﯥ ته دي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬تاسﯥ نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭘه هﻐه ه ﭼﯥ آسﻤانونو کﯥ دي‬ ‫او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬هﯧ درې تنه داسﯥ ﭘ مجﻠس نه شﻲ کوﻻی‬

‫‪508‬‬

‫ﭼﯥ ﻠورم ﭘه کﯥ ﷲ نه وي‪ .‬او نه ﭘن ه ﭘ مجﻠس کوﻻی شﻲ ﭼﯥ شپ م‬ ‫ﭘه کﯥ هﻐه نه وي او تر دې ل او ډٻر‪ .‬م ر هﻐه ورسره وي دوی ﭼﯥ‬ ‫هر ﭼﯧرته وي‪ ،‬بيا هﻐه دوی ﭘه دې خﺒروي د قيامت ﭘه ورځ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫د هرې خﺒرې ﻋﻠﻢ لري‪ -٨ .‬ايا تا نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ هﻐوی له ﭘ و خﺒرو‬ ‫منع شوي‪ ،‬خو بيا هﻢ هﻐه کار کوي ﭼﯥ هﻐوی ترې منع شوي وو‪ .‬او د‬ ‫ناه او ظﻠﻢ او د رسول د نافرمان ﭘ مجﻠسونه کوي‪ ،‬او کﻠه ﭼﯥ تاته‬ ‫را ﻲ نو ﭘه داسﯥ طريقه درته سﻼم اﭼوي ﭼﯥ ﷲ ﭘرې تاته سﻼم نه دی‬ ‫ک ی‪ .‬هﻐوی ﭘه خپﻠو زړونو کﯥ وايﻲ ﭼﯥ زموږ ﭘه دې خﺒرو موږ ته‬ ‫ﷲ ﻋﺬاب ولﯥ نه راکوي‪ .‬د هﻐوی لپاره دوزخ کافﻲ دی‪ ،‬هﻐه کﯥ به‬ ‫ﻏور ﯧ ي‪ ،‬نو هﻐه بد ای دی‪.‬‬ ‫‪ -٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯥ کﻠه ﭘ مجﻠس کوئ نو د ناه او ظﻠﻢ‬ ‫او د رسول د نافرمان ﭘ مجﻠس مه کوئ‪ .‬او تاسﯥ د نﯧﮑ او‬ ‫ﭘرهﯧز ارۍ ﭘ مجﻠس وک ئ‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ هﻐه ته به تاسﯥ ور‬ ‫ولﯧ ئ‪ -١٠ .‬دا ﭘ مجﻠس د شيﻄان له طرفه دی ﭼﯥ د ايﻤان خاوندانو‬ ‫ته تﮑﻠيف ورسوي‪ ،‬او هﻐوی ته هﯧ شی هﻢ تﮑﻠيف نه شﻲ رسوﻻی‪،‬‬ ‫م ر د ﷲ ﭘه حﮑﻢ‪ .‬او د ايﻤان خاوندان بايد ﭘه ﷲ توکل وک ي‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ ته وويل شﻲ ﭼﯥ ﭘه مجﻠسونو‬ ‫کﯥ آزاد کﯧنئ نو آزاد کﯧنئ‪ ،‬ﷲ به تاسﯥ ته ﭘراختيا درک ي‪ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬ ‫وويل شﻲ ﭼﯥ ﭘا ﯧ ئ‪ ،‬نو ﭘا ﯧ ئ‪ .‬ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک د ايﻤان‬ ‫خاوندان دي او ﭼا ته ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ورکول شوی دی‪ ،‬ﷲ به د هﻐوی درجﯥ‬ ‫لوړې ک ي‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪ ،‬ﷲ ﭘه هﻐه خﺒر دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ ﭼﯥ کﻠه له رسول سره د راز خﺒره کوئ‬ ‫نو د راز له خﺒرې مخﮑﯥ ل ه ﺻدقه ورک ئ‪ .‬دا تاسﯥ لپاره ﻏوره ده او‬ ‫ډٻره ﭘاکه ده‪ .‬بيا که تاسﯥ سره ه نه وي نو ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬

‫‪509‬‬

‫‪ -١٣‬ايا تاسﯥ ﭘه دې خﺒره ووٻرٻدئ ﭼﯥ د راز له خﺒرې مخﮑﯥ ﺻدقه‬ ‫ورک ئ‪ .‬نو که داسﯥ نه کوئ‪ ،‬او ﷲ تاسﯥ وب ﻠئ‪ ،‬نو تاسﯥ لﻤون قايﻢ‬ ‫ک ئ او زکات ورک ئ او د ﷲ او د هﻐه د رسول اطاﻋت وک ئ‪ .‬او‬ ‫تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪ ،‬ﷲ ﭘرې خﺒر دی‪ -١۴ .‬ايا تا هﻐه ونه ليدل ﭼﯥ له‬ ‫داسﯥ خﻠﮑو سره مﻠ رتيا کوي ﭼﯥ ﭘه هﻐوی د ﷲ ﻏضب شوی دی‪.‬‬ ‫هﻐوی نه ستاسﯥ له ډلﯥ دي او نه د هﻐوی‪ ،‬او هﻐوی ﭘه دروغ خﺒره‬ ‫قسﻤونه خوري سره د دې ﭼﯥ ﭘوهﯧ ي‪ -١۵ .‬ﷲ د هﻐو خﻠﮑو لپاره سخت‬ ‫ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪ ،‬بﯧشﮑه بد کارونه دي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪ -١۶ .‬او‬ ‫هﻐوی له خپﻠو قسﻤونو ډالونه )سپرونه( جوړ ک ي‪ ،‬بيا هﻐوی د ﷲ له‬ ‫ﻻرې منع کول کوي‪ ،‬نو هﻐوی لپاره د ذلت ﻋﺬاب دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬د هﻐوی مال او اوﻻد به هﻐوی د ﷲ نه ل هﻢ ونه وساتﻲ‪ .‬دا خﻠک‬ ‫دوزخيان دي‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ به اوسﯧ ي‪ -١٨ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ ﷲ دوی‬ ‫ول را ﭘورته ک ي نو دوی به ﷲ ته هﻢ داسﯥ قسﻤونه کوي لﮑه تاته ﭼﯥ‬ ‫قسﻤونه کوي‪ .‬دوی داسﯥ ﻲ ﭼﯥ ﭘه کوم ه )دليل( دی‪ ،‬واورئ‪ ،‬ﭼﯥ‬ ‫دا خﻠک دروﻏجن دي‪ -١٩ .‬شيﻄان ﭘه دوی ﻏﻠﺒه ک ې ده‪ ،‬هﻐه له دوی‬ ‫د ﷲ ياد هﯧر ک ی دی‪ .‬دا خﻠک د شيﻄان ډله ده‪ .‬واورئ د شيﻄان ډله به‬ ‫حتﻤا ً هﻼکﯧ ي‪ -٢٠ .‬وک ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه د رسول مخالﻔت کوي‪،‬‬ ‫هﻐوی تر ولو ډٻر ذليﻠه خﻠک دي‪ -٢١ .‬ﷲ ليﮑﻠﻲ دي ﭼﯥ زه او زما‬ ‫رسول به برﻻسﻲ يو‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ د قوت خاوند‪ ،‬قوي دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬ته به داسﯥ قوم ونه مومﯥ ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان‬ ‫ولري او بيا له داسﯥ خﻠﮑو سره مﻠ رتيا وک ي ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه د‬ ‫رسول مخالف وي‪ .‬سره د دې ﭼﯥ هﻐه د دوی ﭘﻠرونه يا د دوی زامن يا‬ ‫د دوی د کورن ﻏ ي هﻢ وي‪ .‬دا هﻐه خﻠک دي ﭼﯥ ﷲ يﯥ ﭘه زړونو‬ ‫کﯥ ايﻤان ليﮑﻠی دی‪ .‬او ﭘه خپل فيض يﯥ قوت ورک ی دی‪ .‬او داسﯥ‬

‫‪510‬‬

‫باﻏونو ته به يﯥ ننﺒاسﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ ،‬دوی به ﭘه کﯥ‬ ‫تل اوسﯧ ي‪ .‬ﷲ له دوی راضﻲ شو او دوی له ﷲ راضﻲ شول‪ .‬هﻤدا‬ ‫خﻠک د ﷲ ډله ده‪ ،‬او د ﷲ ډله کاميابﯧدونﮑﯥ ده‪.‬‬ ‫سوره الحشر ‪۵٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬د ﷲ ﭘاکﻲ بيانوي ول شيان ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ﭘه ﻤﮑه دي‪،‬‬ ‫او هﻐه قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٢ .‬هﻐه دی ﭼﯥ اهل کتاب منﮑران‬ ‫يﯥ د هﻐوی له کورونو ول ﭘه لوم ي ل وويستل‪ .‬تاسﯥ فﮑر نه کاوه‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی به وو ﻲ او هﻐوی داسﯥ ل ﭼﯥ د هﻐوی کﻼکانﯥ به يﯥ‬ ‫نﻲ له ﷲ نه وساتﻲ‪ ،‬بيا ﷲ هﻐوی ته له هﻐه ايه ور ورسﯧده ﭼﯥ د‬ ‫هﻐوی خيال کﯥ هﻢ نه راته‪ .‬او د هﻐوی ﭘه زړونو کﯥ يﯥ رﻋب واﭼاوه‪،‬‬ ‫هﻐوی خپل کورونه ﭘه خپﻠو ﻻسونو ورانول او د مسﻠﻤانانو ﭘه ﻻسونو‬ ‫هﻢ‪ .‬نو ای ستر ورو‪ ،‬ﻋﺒرت واخﻠئ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬او که ﷲ هﻐوی ته جﻼوطنﻲ نه وای ليﮑﻠی نو ﭘه دنيا کﯥ به يﯥ ﻋﺬاب‬ ‫ورک ی وای او ﭘه آخرت کﯥ د هﻐوی لپاره د اور ﻋﺬاب دی‪ -۴ .‬دا ﮑه‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی د ﷲ او د هﻐه د رسول مخالﻔت وک ‪ .‬او وک ﭼﯥ د ﷲ‬ ‫مخالﻔت کوي نو ﷲ د سخت ﻋﺬاب لرونﮑی دی‪ -۵ .‬د کجورو کومﯥ ونﯥ‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ ووهﻠﯥ يا مو هﻐه ﭘه خپﻠو ري و وﻻړې ﭘرٻ ودې دا د ﷲ ﭘه‬ ‫حﮑﻢ وو‪ ،‬او ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐه نافرمانه رسوا ک ي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬او ﷲ ﭼﯥ له هﻐوی کوم يزونه د خپل رسول طرف ته را و ر ول‪،‬‬ ‫تاسﯥ ﭘه هﻐه نه آسونه و ﻐﻠول او نه او ان‪ ،‬خو ﷲ ﭼﯥ خپﻠو رسوﻻنو‬ ‫ته ن ه وﻏواړي هﻐسﯥ تسﻠط ورکوي‪ .‬او ﷲ ﭘه هر ه قادر دی‪-٧ .‬‬ ‫ه ﭼﯥ ﷲ خپل رسول ته له کﻠيوالو را و ر وي هﻐه د ﷲ لپاره دي او‬

‫‪511‬‬

‫د رسول لپاره دي او خپﻠوانو او يتيﻤانو او مسﮑينانو او مسافرو لپاره دي‬ ‫ﭼﯥ هﻐه )مال( ستاسﯥ د شتﻤنو ترمن ونه ر ﯧ ي‪ .‬او رسول ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ته ه درکوي هﻐه واخﻠئ او هﻐه مو ﭼﯥ له ه منع کوئ له هﻐه منع‬ ‫شئ او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬ﷲ سخت جزا ورکونﮑی دی‪ -٨ .‬د هﻐو بﯧوزله‬ ‫مهاجرو لپاره ﭼﯥ له خپﻠو کورونو او مالونو را ويستل شوي دي‪ .‬هﻐوی‬ ‫د ﷲ فضل او رضا ﻏواړي‪ .‬او هﻐوی له ﷲ او د هﻐه له رسول سره‬ ‫مرسته کوي‪ .‬هﻤدا خﻠک ر تينﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -٩‬او وک ﭼﯥ له مخﮑﯥ ﭘه مدينه کﯥ مﯧشت شوي او ايﻤانونه يﯥ قوي‬ ‫ک ي‪ ،‬وک ﭼﯥ هجرت کوي او دوی ته را ﻲ هﻐوی ورسره مينه کوي‬ ‫او هﻐوی ﭘه هﻐو يزونو زړه نه تن وي ﭼﯥ مهاجرينو ته ورکول کﯧ ي‪.‬‬ ‫او دوی هﻐوی تر انه مخﮑﯥ ﻲ‪ ،‬که ه هﻢ ﭘه دوی لوږه وي‪ .‬او ﭼا‬ ‫ﭼﯥ خپل نﻔس له حرﺻه )ﻻلچ( وساته‪ ،‬هﻐه خﻠک کاميابﯧدونﮑﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او وک ﭼﯥ له دوی وروسته راﻏﻠل هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ‬ ‫ربه‪ ،‬موږ وب ه او زموږ هﻐه ورونه هﻢ ﭼﯥ تر موږه مخﮑﯥ يﯥ ايﻤان‬ ‫راوړی دی‪ .‬او زموږ ﭘه زړونو کﯥ د ايﻤان خاوندانو ته کينه مه اﭼوه‪،‬‬ ‫ای زموږ ربه‪ ،‬ته ډٻر شﻔيق او ډٻر مهربان يﯥ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ايا تا هﻐه خﻠک نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ ﭘه نﻔاق اخته دي‪ .‬هﻐوی ﭘه اهل‬ ‫کتابو کﯥ خپﻠو هﻐو ورونو ته ﭼﯥ کﻔر يﯥ ک ی وايﻲ‪ ،‬که تاسﯥ وويستل‬ ‫شوئ نو موږ هﻢ له تاسﯥ سره و و‪ .‬او ستاسﯥ ﭘه مسئﻠه کﯥ موږ د ﭼا‬ ‫خﺒره نه منو‪ .‬او که له تاسﯥ سره جنګ وشو موږ به درسره مرسته وک و‪.‬‬ ‫او ﷲ واهﻲ ورکوي ﭼﯥ هﻐوی دروﻏجن دي‪ -١٢ .‬که هﻐوی وويستل‬ ‫شول نو دوی ورسره نه و ﻲ‪ .‬او که له هﻐوی سره جنګ وشو دوی‬ ‫ورسره مرسته نه کوي‪ .‬او که هﻐوی سره مرسته وک ي نو ﭘه شا به‬ ‫تختﻲ او بيا به هﯧ مرسته نه مومﻲ‪.‬‬

‫‪512‬‬

‫‪ -١٣‬بﯧشﮑه ستاسﯥ وٻره د هﻐوی ﭘه زړونو کﯥ تر ﷲ ډٻره ده‪ ،‬دا ﮑه‬ ‫ﭼﯥ هﻐه خﻠک ﭘوهه نه لري‪ -١۴ .‬دا خﻠک به ول ﭘه ه تاسﯥ سره‬ ‫هﯧ ﮑﻠه ونه جن ﯧ ي‪ ،‬م ر ﭘه خوندي کﻠيو او د ديوالونو تر شا‪ .‬د هﻐوی‬ ‫جنګ ﭘه خپﻠو کﯥ سخت دی‪ .‬تاسﯥ هﻐوی متحد ئ او د هﻐوی زړونه‬ ‫جدا کﯧ ي‪ ،‬دا ﮑه ﭼﯥ هﻐوی ﻋقل نه لري‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬دا خﻠک د هﻐوی ﻏوندې دي ﭼﯥ له دوی ل مخﮑﯥ يﯥ د خپﻠو ک و‬ ‫)اﻋﻤالو( خوند ليدلی‪ ،‬او د هﻐوی لپاره له درده ډک ﻋﺬاب دی‪ -١۶ .‬لﮑه‬ ‫شيﻄان ﭼﯥ انسان ته وايﻲ ﭼﯥ منﮑر شه‪ ،‬بيا ﭼﯥ هﻐه منﮑر شﻲ نو هﻐه‬ ‫ورته وايﻲ ﭼﯥ زه له تا بري يﻢ‪ .‬زه له ﷲ وٻرٻ م ﭼﯥ د ول جهان رب‬ ‫دی‪ -١٧ .‬بيا د دواړو انجام دا شو ﭼﯥ دواړه دوزخ ته ﻻړل هﻠته به تل‬ ‫اوسﯧ ي‪ ،‬او د ظالﻤانو جزا هﻤدا ده‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬ای د ايﻤان خاوندانو له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬او هر کس و ورئ ﭼﯥ هﻐه‬ ‫د سﺒا لپاره ه لﯧ لﻲ دي‪ .‬او له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ خﺒر دی ﭘه هﻐه‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ کوئ‪ -١٩ .‬او تاسﯥ د هﻐو خﻠﮑو ﻏوندې مه کﯧ ئ ﭼﯥ ﷲ‬ ‫يﯥ هﯧر ک نو ﷲ هﻐوی ﭘخپﻠه د هﻐوی له خپﻠو انونو ﻏافل ک ل‪ ،‬هﻤدا‬ ‫خﻠک نافرمانه دي‪ -٢٠ .‬دوزخيان او جنتيان نه شﻲ برابرٻدی‪ .‬جنتيان ﭘه‬ ‫اﺻل کﯥ کامياب دي‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬که موږ دا قرآن ﭘه ﻏره نازل ک ی وای نو تا به ليدلﻲ وای هﻐه به‬ ‫د ﷲ له وٻرې ناست او ﭼاؤدلی وای‪ ،‬او دا مثالونه موږ خﻠﮑو ته بيانوؤ‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی فﮑر وک ي۔ ‪٢٢‬۔ هﻐه ﷲ دی ﭼﯥ له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود‬ ‫نشته‪ ،‬ﭘه ﭘ و او ﮑاره خﺒر‪ ،‬ډٻر مهربان دی‪ ،‬ډٻر د رحﻢ خاوند دی‪-٢٣ .‬‬ ‫هﻐه ﷲ دی ﭼﯥ له هﻐه بﻐير بل مﻌﺒود نشته‪ ،‬له ﻋيﺒونو ﭘاک ﭘاﭼا‪ ،‬سراسر‬ ‫سﻼمتﻲ‪ ،‬امن ورکونﮑی‪ ،‬ساتونﮑی‪ ،‬برﻻسی‪ ،‬زورور‪ ،‬د ﻋظﻤت خاوند‪،‬‬ ‫ﷲ له هﻐه شرک ﭘاک دی ﭼﯥ خﻠک يﯥ )ورسره( کوي‪ -٢۴ .‬هﻐه ﷲ‬

‫‪513‬‬

‫دی ﭘيدا کونﮑی‪ ،‬رامن ته کونﮑی‪ ،‬ﺻورت ورکونﮑی‪ ،‬د هﻐه لپاره دي‬ ‫ول ه نومونه‪ .‬هر ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑه دي د هﻐه تسﺒيح کوي‬ ‫او هﻐه قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬ ‫سوره الممتحنه ‪۶٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ زما د ﻤنان او خپل د ﻤنان مه مﻠ ري‬ ‫کوئ‪ ،‬تاسﯥ هﻐوی سره د مﻠ رتيا اظهار کوئ‪ ،‬خو هﻐوی له هﻐه حق‬ ‫انﮑار ک ی ﭼﯥ تاسﯥ ته راﻏﻠی‪ ،‬هﻐوی رسول او تاسﯥ ﭘه دې خاطر‬ ‫جﻼوطنه کوي ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه خپل رب‪ ،‬ﷲ ايﻤان راوړی دی‪ .‬که تاسﯥ‬ ‫زما ﭘه ﻻر کﯥ جهاد او زما رضا ل ولو ﭘسﯥ راوتﻲ يئ‪ .‬تاسﯥ ﭘه ﭘ ه‬ ‫هﻐوی ته د مﻠ رتيا ﭘيﻐام لﯧ ئ‪ .‬او زه ﭘوهﯧ م ﭼﯥ تاسﯥ ه ﭘ وئ او ه‬ ‫ﮑاره کوئ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼﯥ وک داسﯥ وک ي هﻐه له سﻤﯥ ﻻرې‬ ‫بﯥﻻرې شو‪ -٢ .‬که هﻐوی ﭘه تاسﯥ برﻻسﻲ شﻲ نو ستاسﯥ د ﻤنان به‬ ‫شﻲ‪ .‬او هﻐوی به خپل ﻻس او ژبه تاسﯥ ته تاوان در رسوي‪ .‬او ﻏواړي‬ ‫به ﭼﯥ تاسﯥ هﻢ هﻐوی ﻏوندې منﮑران شئ‪ -٣ .‬ستاسﯥ خپﻠوان او ستاسﯥ‬ ‫اوﻻد به د قيامت ﭘه ورځ ستاسﯥ ﭘه کار نه شﻲ‪ ،‬هﻐه به ستاسﯥ ترمن ه‬ ‫فيﺼﻠه کوي‪ ،‬او ﷲ وري تاسﯥ ﭼﯥ ه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -۴‬تاسﯥ لپاره ﭘه ابراهيﻢ او د هﻐه ﭘه مﻠ رو کﯥ ه نﻤونه ده‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی خپل قوم ته وويل ﭼﯥ موږ له تاسﯥ جدا يو او له هﻐو شيانو ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ يﯥ له ﷲ بﻐير ﻋﺒادت کوئ‪ ،‬موږ له تاسﯥ منﮑر يو او زموږ او‬ ‫تاسﯥ ترمن ه به د تل لپاره د ﻤنﻲ او بﯧزاري وي‪ ،‬تر دې ﭼﯥ تاسﯥ ﭘه‬ ‫يوه ﷲ ايﻤان راوړئ‪ .‬م ر خپل ﭘﻼر ته د ابراهيﻢ دا خﺒره ﭼﯥ زه به تا‬ ‫لپاره ب نه وﻏواړم‪ ،‬او زه تا لپاره د ﷲ ﭘه وړاندې د ه خﺒرې اختيار نه‬

‫‪514‬‬

‫لرم‪ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ ﭘه تا توکل وک او موږ تاته رجوع وک ه او‬ ‫تاته ستنﯧدل دي‪ -۵ .‬ای زموږ ربه‪ ،‬موږ منﮑرانو ته مه فتنه کوه‪ ،‬او ای‬ ‫زموږ ربه موږ وب ه‪ ،‬بﯧشﮑه ته قوي يﯥ‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند يﯥ‪ -۶ .‬بﯧشﮑه‬ ‫تاسﯥ لپاره ﭘه دې کﯥ ه نﻤونه ده‪ ،‬د هﻐه ﭼا لپاره ﭼﯥ د ﷲ او د آخرت‬ ‫د ور ﯥ تﻤه لري‪ .‬او وک ﭼﯥ مﺦ واړوي نو ﷲ بﯥ نيازه دی‪ ،‬د‬ ‫تﻌريﻔونو ﻻيق دی‪ -٧ .‬هيﻠه ده ﭼﯥ ﷲ ستاسﯥ او هﻐو خﻠﮑو ترمن‬ ‫مﻠ رتيا ﭘيدا ک ي ﭼﯥ تاسﯥ ورسره د ﻤنﻲ ک ې‪ .‬او ﷲ هر ه کوﻻی‬ ‫شﻲ‪ ،‬او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -٨‬ﷲ تاسﯥ له هﻐو خﻠﮑو نه منع کوي ﭼﯥ د دين ﭘه مﻌامﻠه کﯥ يﯥ له‬ ‫تاسﯥ سره جنګ نه دی ک ی‪ .‬او تاسﯥ يﯥ له خپﻠو کورونو ونه ويستﻠئ‬ ‫ﭼﯥ له هﻐوی سره نﯧﮑﻲ وک ئ او هﻐوی سره ﻋدل وک ئ‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ‬ ‫ﻋدل کونﮑﻲ خو وي‪ -٩ .‬ﷲ تاسﯥ له هﻐو خﻠﮑو منع کوي ﭼﯥ د دين ﭘه‬ ‫مسئﻠه کﯥ تاسﯥ سره جن ﯧ ي او تاسﯥ يﯥ له خپﻠو کورونو را وويستئ‪.‬‬ ‫او ستاسﯥ ﭘه ويستﻠو کﯥ يﯥ مرسته وک له ﭼﯥ تاسﯥ له هﻐوی سره‬ ‫مﻠ رتيا وک ئ‪ ،‬نو وک ﭼﯥ له هﻐوی سره مﻠ رتيا وک ي هﻐوی‬ ‫ظالﻤان دی‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ مسﻠﻤانﯥ ﯥ هجرت وک ي او تاسﯥ‬ ‫ته درشﻲ نو تاسﯥ يﯥ و ﯧ ئ‪ ،‬ﷲ د هﻐوی ﭘه ايﻤان ه خﺒر دی‪ .‬نو که‬ ‫تاسﯥ ﭘوه شئ ﭼﯥ هﻐه مومنﯥ دي نو هﻐوی منﮑرانو ته مه ستنوئ‪ .‬نه‬ ‫هﻐه ﯥ هﻐوی ته حﻼلﯥ دي او نه هﻐوی دې و ته حﻼل دي‪ .‬او‬ ‫منﮑرو مﯧ ونو ﭼﯥ ه مﺼرف ک ی هﻐه بﯧرته ورک ئ‪ .‬او ﭘه تاسﯥ ه‬ ‫ناه نشته که تاسﯥ هﻐوی سره نﮑاح وک ئ ﭼﯥ کﻠه يﯥ مهر ورک ئ‪ .‬او‬ ‫تاسﯥ منﮑرې ﯥ ﭘه خپﻠو نﮑاح انو کﯥ مه ساتئ‪ .‬او تاسﯥ ﭼﯥ ه‬ ‫مﺼرف ک ی هﻐه وﻏواړئ‪ .‬او ه ﭼﯥ منﮑرانو مﺼرف ک ی هﻐوی‬

‫‪515‬‬

‫دې له تاسﯥ وﻏواړي‪ .‬دا د ﷲ حﮑﻢ دی‪ ،‬هﻐه ستاسﯥ ترمن فيﺼﻠه کوي‬ ‫او ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی او د حﮑﻤت خاوند دی‪ -١١ .‬او که ستاسﯥ د مﯧرمنو‬ ‫ﭘه مهر کﯥ د منﮑرانو له اړخه ه ﭘاتﯥ شﻲ‪ ،‬بيا ستاسﯥ نوبت راشﻲ نو‬ ‫د ﭼا مﯧرمنﯥ ﭼﯥ تﻠﻠﻲ‪ ،‬هﻐوی ﭼﯥ ه مﺼرف ک ی بﯧرته يﯥ ورک ئ‪.‬‬ ‫او له ﷲ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘرې ايﻤان راوړی دی‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ای نﺒﻲ‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ تاته مومنﯥ ﯥ ﭘه دې خﺒرې بيﻌت کولو لپاره‬ ‫راشﻲ ﭼﯥ هﻐوی به ﷲ سره ه نه شريﮑوي‪ .‬او ﻏﻼ به نه کوي‪ .‬او‬ ‫بدکاري به نه کوي‪ .‬او خپل اوﻻد به نه وژنﻲ‪ .‬او د خپﻠو ﻻسونو او ﭘ و‬ ‫مخﯥ ته به کوم له انه جوړ ک ی تهﻤت نه راوړي‪ .‬او ﭘه کوم مﻌروف‬ ‫کﯥ به ستا نافرمانﻲ نه کوي نو ته له هﻐوی سره بيﻌت وک ه او هﻐوی‬ ‫ته له ﷲ د بخشش دﻋا وک ه‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬هﻐه خﻠک مه مﻠ ري کوئ ﭼﯥ د ﷲ ﻏضب‬ ‫ﭘرې شوی دی‪ ،‬هﻐوی له آخرته ناهيﻠﻲ شوي‪ ،‬داسﯥ لﮑه ن ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫قﺒرونو کﯥ ﭘراته منﮑران ناهيﻠﻲ دي‪.‬‬ ‫سوره الصّف ‪۶١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬د ﷲ تﺒسيح کوي هر ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ او ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬او هﻐه‬ ‫ﻏالب دی‪ ،‬حﮑيﻢ دی‪ -٢ .‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ داسﯥ خﺒره ولﯥ‬ ‫کوئ ﭼﯥ )ﻋﻤﻠﻲ( کوئ يﯥ نه‪ -٣ .‬د ﷲ ﭘه نزد دا د خﻔ ان وړ ده ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ يوه خﺒره کوئ او )ﻋﻤﻠﻲ( کوئ يﯥ نه‪ -۴ .‬ﷲ خو هﻐه خﻠک‬ ‫خو وي ﭼﯥ د هﻐه ﭘه ﻻره کﯥ داسﯥ ﭘه ﺻﻔونو کﯥ وﻻړ جن ﯧ ي لﮑه‬ ‫ﭘه قﻠﻌﻲ )فﻠز( کﻠک شوی ديوال‪.‬‬

‫‪516‬‬

‫‪ -۵‬او کﻠه ﭼﯥ موسی خپل قوم ته وويل ﭼﯥ ای زما قومه‪ ،‬تاسﯥ ما ولﯥ‬ ‫وروئ‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ تاسﯥ ته مﻌﻠومه ده ﭼﯥ زه تاسﯥ ته د ﷲ را‬ ‫لﯧ ل شوی رسول يﻢ‪ .‬بيا ﭼﯥ هﻐوی مﺦ واړوه نو ﷲ د هﻐوی زړونه‬ ‫واړول‪ .‬او ﷲ نافرمانه خﻠﮑو ته هدايت نه کوي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬او کﻠه ﭼﯥ ﻋيسی ابن مريﻢ وويل ﭼﯥ ای بنﻲ اسرائيﻠو‪ ،‬زه تاسﯥ لپاره‬ ‫د ﷲ را لﯧ لی شوی رسول يﻢ‪ ،‬تﺼديق کوم د هﻐه تورات ﭼﯥ تر ما‬ ‫مخﮑﯥ موجود دی‪ ،‬او زٻری ورکوم د يوه داسﯥ رسول ﭼﯥ له ما وروسته‬ ‫به را ﻲ‪ ،‬د هﻐه نوم به احﻤد وي‪ .‬بيا ﭼﯥ ده هﻐوی ته ﮑاره ن ﯥ‬ ‫راوړلﯥ نو هﻐوی وويل ﭼﯥ دا خو ﮑاره جادو دی‪ -٧ .‬او تر هﻐه لوی‬ ‫ظالﻢ به وک وي ﭼﯥ ﭘه ﷲ دروغ وتپﻲ سره د دې ﭼﯥ هﻐه اسﻼم ته‬ ‫را بﻠل کﯧ ي‪ ،‬او ﷲ ظالﻤانو ته هدايت نه کوي‪ -٨ .‬هﻐوی ﻏواړي ﭼﯥ د‬ ‫ﷲ ر ا ﭘه خپﻠه خوله م ه ک ي‪ ،‬سره د دې ﭼﯥ ﷲ به خپﻠه ر ا ﭘوره‬ ‫کوي‪ ،‬که دا منﮑرانو ته هر ومره سخته وي‪ -٩ .‬هﻐه دی ﭼﯥ خپل‬ ‫رسول يﯥ له هدايت سره او له ر تينﻲ دين سره را ولﯧ ه‪ ،‬ﭘه دې خاطر‬ ‫ﭼﯥ هﻐه دا )دين( ﭘه ولو دينونو ﻏالب ک ي که ه هﻢ ﭘه مشﮑرانو دا‬ ‫ډٻره سخته وي‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ايا تاسﯥ ته داسﯥ يو تجارت در و ييﻢ ﭼﯥ له‬ ‫دردناک ﻋﺬابه )مو( وساتﻲ‪ -١١ .‬تاسﯥ ﭘه ﷲ او د هﻐه ﭘه رسول ايﻤان‬ ‫راوړئ او د ﷲ ﭘه ﻻر کﯥ ﭘه خپﻠو مال او ان جهاد وک ئ‪ ،‬داسﯥ تاسﯥ‬ ‫لپاره ﻏوره ده که تاسﯥ ﭘوه شئ‪ -١٢ .‬ﷲ به ستاسﯥ ناه وب ﻲ او تاسﯥ‬ ‫به داسﯥ باﻏونو ته ننﺒاسﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ .‬او اٻسته‬ ‫ودانيو ته ﭼﯥ ﭘه تﻠپاتﯥ باﻏونو کﯥ به وي‪ ،‬دا لويه کاميابﻲ ده‪ -١٣ .‬او يو‬ ‫بل شی هﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ هيﻠه لرئ‪ ،‬د ﷲ مرسته او زر فتح‪ ،‬او مومنانو‬ ‫ته زٻری ورک ه‪.‬‬

‫‪517‬‬

‫‪ -١۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬تاسﯥ ﷲ سره مرسته وک ئ‪ .‬لﮑه ن ه ﭼﯥ‬ ‫ﻋيسی ابن مريﻢ خپﻠو حواريونو ته وويل‪ ،‬وک به د ﷲ لپاره زما‬ ‫مرستندوی شﻲ‪ .‬حواريونو وويل ﭼﯥ موږ د ﷲ مرستندوی يوو‪ ،‬نو ﭘه‬ ‫بنﻲ اسرائيﻠو کﯥ ينو خﻠﮑو ايﻤان راوړ او ينو انﮑار وک ‪ .‬بيا موږ د‬ ‫ايﻤان خاوندانو سره د د ﻤنانو ﭘه مقابل کﯥ مرسته وک ه‪ ،‬نو هﻐوی‬ ‫برﻻسﻲ شول‪.‬‬ ‫سوره الجمعه ‪۶٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬د ﷲ تسﺒيح کوي هﻐه ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه‬ ‫دي‪ ،‬وک ﭼﯥ ﭘاﭼا دی‪ ،‬ﭘاک دی‪ ،‬قوي دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪-٢ .‬‬ ‫هﻐه دی ﭼﯥ اميانو ته يﯥ يو رسول د هﻐوی له من ه را ﭘورته ک ‪ ،‬ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی ته آيتونه لولﻲ او هﻐوی ﭘاکوي او هﻐوی ته کتاب او حﮑﻤت ور‬ ‫يﻲ‪ ،‬او هﻐوی له دې مخﮑﯥ ﮑاره ﻤراهان وو‪ -٣ .‬او ﭘه هﻐو کﯥ‬ ‫نورو ته هﻢ ﭼﯥ ﻻ تر اوسه دوی سره شامل شوي نه دي‪ .‬او هﻐه قوي‬ ‫دی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪ -۴ .‬دا د ﷲ فضل دی‪ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭼاته وﻏواړي‬ ‫ورکوي يﯥ‪ .‬او ﷲ د لوی فضل خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬وک ﭼﯥ د تورات ﭘورته کونﮑﻲ و اکل شول او هﻐوی ﭘورته نه‬ ‫ک ‪ ،‬مثال يﯥ د هﻐه خره دی ﭼﯥ کتابونه ﭘرې بار وي‪ .‬ومره بد مثال‬ ‫دی د هﻐو خﻠﮑو لپاره ﭼﯥ د ﷲ آيتونه يﯥ دروغ بﻠﻠﻲ او ظالﻤانو ته هدايت‬ ‫نه کﯧ ي‪ -۶ .‬ووايه ﭼﯥ ای يهودو‪ ،‬که تاسﯥ دا ئ ﭼﯥ تاسﯥ د نورو ﭘه‬ ‫ﭘرتﻠه ﷲ ته ډٻر ران يئ نو تاسﯥ مرګ وﻏواړئ‪ ،‬که ر تينﻲ يئ‪-٧ .‬‬ ‫او هﻐوی به هﯧ ﮑﻠه دا ونه ﻏواړي‪ ،‬د هﻐو کارونو له وجﯥ ﭼﯥ د دوی‬ ‫ﻻسونو مخﮑﯥ لﯧ لﻲ دي‪ .‬او ﷲ ظالﻤان ه ﭘﯧژنﻲ‪ -٨ .‬ووايه له کوم‬

‫‪518‬‬

‫مر ه ﭼﯥ تاسﯥ ت تئ هﻐه به تاسﯥ ته را ﻲ‪ ،‬بيا به ﭘه ﭘ و او ﮑاره‬ ‫ﭘوهﯧدونﮑﻲ ته وړل کﯧ ئ‪ ،‬بيا به هﻐه تاسﯥ ته وايﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ه کول‪.‬‬ ‫‪ -٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ د جﻤﻌﯥ د لﻤان ه بﻠنه راشﻲ نو د ﷲ د‬ ‫ياد طرف ته ورشئ او اخيستل خر ول ﭘرٻ دئ‪ ،‬دا تاسﯥ ته ﻏوره ده که‬ ‫ﭘوه شئ‪ -١٠ .‬بيا ﭼﯥ کﻠه لﻤون ﭘوره شﻲ نو ﭘه ﻤﮑه خواره شئ او د‬ ‫ﷲ فضل ول وئ‪ ،‬او ﷲ ډٻر يادوئ ﭼﯥ کاميابﻲ ومومئ‪ -١١ .‬او کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐوی کوم تجارت يا لوبه تﻤاشه وري نو هﻐﯥ ته ﭘه من و کﯧ ي‪ .‬او تا‬ ‫وﻻړ ﭘرٻ دي‪ ،‬ووايه ه ﭼﯥ له ﷲ سره دي هﻐه له لوبو او تﻤاشو ﻏوره‬ ‫دي‪ ،‬او ﷲ ه رزق ورکونﮑی دی‪.‬‬ ‫سوره المنافقون ‪۶٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬کﻠه ﭼﯥ منافقين تاته را ﻲ نو وايﻲ موږ واهﻲ ورکوؤ ﭼﯥ ته بﯧشﮑه‬ ‫د ﷲ رسول يﯥ‪ ،‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي بﯧشﮑه ته د هﻐه رسول يﯥ‪ ،‬او ﷲ واهﻲ‬ ‫ورکوي ﭼﯥ دا منافقين دروﻏجن دي‪ -٢ .‬هﻐوی خپل قسﻤونه ډالونه‬ ‫)سپرونه( ک ي دي‪ ،‬بيا هﻐوی د ﷲ له ﻻرې منع کول کوي‪ ،‬بﯧشﮑه ډٻر‬ ‫بد )کار( دی ﭼﯥ هﻐوی يﯥ کوي‪ -٣ .‬دا ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐوی ايﻤان‬ ‫راوړ بيا يﯥ کﻔر وک ‪ ،‬نو د هﻐوی ﭘه زړونو مهر ول ﯧده‪ ،‬نو هﻐوی نه‬ ‫ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او کﻠه ﭼﯥ ته هﻐوی و ورې نو د هﻐوی بدنونه درته ه ﮑارٻ ي‪،‬‬ ‫او که هﻐه خﺒرې کوي نو ته د هﻐوی خﺒرې اورې‪) ،‬خو هﻐوی داسﯥ‬ ‫دي( لﮑه لر ﻲ ﭼﯥ ودرول شوي وي‪ .‬هﻐوی هر لوړ ﻏ د ان خﻼف‬ ‫ﻲ‪ .‬هﻤدا خﻠک د ﻤنان دي‪ ،‬نو له هﻐوی ان ساته‪ .‬ﷲ دې هﻐوی هﻼک‬ ‫ک ي‪ ،‬هﻐوی ﭼﯧرته روان دی‪ -۵ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ‬

‫‪519‬‬

‫راشئ د ﷲ رسول درته استﻐﻔار وک ي نو هﻐوی سر تاووي‪ .‬او ته به‬ ‫هﻐوی ورې ﭼﯥ ﭘه ډٻر کﺒر به بﯥ ُرخﻲ کوي‪ -۶ .‬هﻐوی ته يو شان ده‬ ‫که ته ورته د مﻐﻔرت دﻋا وک ې که نه‪ .‬ﷲ به هﯧ ﮑﻠه هﻐوی ونه ب ﻲ‪.‬‬ ‫ﷲ نافرمانه خﻠﮑو ته هدايت نه کوي‪.‬‬ ‫‪ -٧‬دا هﻐه )خﻠک( دي ﭼﯥ وايﻲ وک ﭼﯥ د ﷲ له رسول سره دي ﭘه‬ ‫هﻐوی مﺼرف مه کوئ تر دې ﭼﯥ هﻐوی خپاره شﻲ‪ .‬او د آسﻤانونو او‬ ‫ﻤﮑﯥ خزانﯥ د ﷲ دي‪ ،‬خو منافقين نه ﭘوهﯧ ي‪ -٨ .‬هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫موږ مدينﯥ ته ستانه شو نو ﻋزت واﻻ به له هﻐه ايه د ذلت واﻻ وباسﻲ‪.‬‬ ‫سره د دې ﭼﯥ ﻋزت ﷲ لپاره‪ ،‬د هﻐه د رسول لپاره او مومنانو لپاره‬ ‫دی‪ ،‬خو منافقين نه ﭘوهﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٩‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ستاسﯥ مال او ستاسﯥ اوﻻد ) وری( تاسﯥ د‬ ‫ﷲ له يادولو ﻏافﻠه نه ک ي‪ ،‬او وک ﭼﯥ داسﯥ وک ي هﻐوی تاوان‬ ‫کونﮑﻲ خﻠک دي‪ -١٠ .‬او موږ ﭼﯥ تاسﯥ ته ه درک ي ﭘه هﻐه کﯥ‬ ‫مﺼرف کوئ تر هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ ﭼاته مرګ راشﻲ‪ ،‬بيا به ووايﻲ ﭼﯥ‬ ‫ای زما ربه‪ ،‬تا ماته ل نور مهﻠت ولﯥ را نه ک ﭼﯥ ما ﺻدقه ک ې وای‬ ‫او ﭘه نﯧﮑو خﻠﮑو کﯥ شامل شوی وای‪ -١١ .‬او ﷲ هﯧ ﮑﻠه هﯧ ژوندي‬ ‫ته مهﻠت نه ورکوي کﻠه يﯥ ﭼﯥ ) اکﻠی( وخت راشﻲ‪ ،‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ ه کوئ‪.‬‬ ‫سوره التغابن ‪۶۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬د ﷲ تسﺒيح کوي هر ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او هر ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫ﻤﮑه دي‪ .‬د هﻐه ﭘاﭼاهﻲ ده او هﻐه لره تﻌريف دی او هﻐه ﭘه هر ه‬ ‫قادر دی‪ -٢ .‬هﻐه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘيدا ک ئ‪ ،‬بيا ﭘه تاسﯥ کﯥ وک‬

‫‪520‬‬

‫منﮑران دي او وک مومنان‪ ،‬او ﷲ وري ه ﭼﯥ تاسﯥ کوئ‪ -٣ .‬هﻐه‬ ‫آسﻤانونه او ﻤﮑه ﭘه سﻢ ډول ﭘيدا ک ل او هﻐه ستاسﯥ ﺻورت ساز ک‬ ‫نو ډٻر اٻسته ﺻورت يﯥ ساز ک ‪ ،‬او هﻐه ته دي ستنﯧدل‪ -۴ .‬هﻐه خﺒر‬ ‫دی ه ﭼﯥ ﭘه آسﻤانونو کﯥ دي او ه ﭼﯥ ﭘه ﻤﮑه دي‪ .‬او هﻐه ﭘوهﯧ ي‬ ‫ه ﭼﯥ تاسﯥ ﭘ وئ او ه ﭼﯥ تاسﯥ واضح کوئ‪ .‬او ﷲ د زړه ﭘه خﺒرو‬ ‫هﻢ خﺒر دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬ايا تاسﯥ ته د هﻐو خﻠﮑو خﺒر نه دی در رسﯧدلی ﭼﯥ مخﮑﯥ يﯥ انﮑار‬ ‫وک ‪ ،‬بيا يﯥ د خپﻠو ک و )کارونو( اوبال وليده او هﻐوی لپاره له درده‬ ‫ډک ﻋﺬاب دی‪ -۶ .‬دا ﮑه ﭼﯥ هﻐوی ته د هﻐوی رسوﻻن ﮑاره دليﻠونو‬ ‫سره راﻏﻠل‪ ،‬نو هﻐوی وويل ﭼﯥ )اوس به( انسان موږ ته ﻻر وؤنه‬ ‫کوي‪ .‬هﻐوی انﮑار وک او مﺦ يﯥ واړوه‪ ،‬او ﷲ له هﻐوی بﯥﭘروا شو‪،‬‬ ‫او ﷲ بﯥ نيازه دی‪ ،‬د تﻌريف ﻻيق دی‪.‬‬ ‫‪ -٧‬انﮑار کونﮑو دﻋوه ک ې ﭼﯥ هﻐوی به هﯧ ﮑﻠه بﯧرته را ﭘورته نه‬ ‫ک ی شﻲ‪ ،‬ووايه ﭼﯥ هو‪ ،‬زما ﭘه رب قسﻢ‪ ،‬تاسﯥ به حتﻤا ً را ﭘورته کﯧ ئ‪،‬‬ ‫بيا به تاسﯥ ته وويل شﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ه کول‪ ،‬او دا ﷲ ته آسان دي‪-٨ .‬‬ ‫نو ﭘه ﷲ ايﻤان راوړئ او د هﻐه ﭘه رسول او ﭘه هﻐﯥ ر ا ﭼﯥ موږ نازله‬ ‫ک ې ده‪ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ تاسﯥ ه کوئ‪ -٩ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ‬ ‫هﻐه تاسﯥ ول د را ولﯧدو ﭘه ورځ را ول ک ي‪ ،‬هﻐه به د کامياب او‬ ‫ناکام ورځ وي‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان راوړی وي او نيک ﻋﻤل يﯥ‬ ‫ک ی وي‪ ،‬ﷲ به ترې ناه لرې ک ي او هﻐوی به داسﯥ باﻏونو ته ننﺒاسﻲ‬ ‫ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ ،‬او هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪ .‬هﻤدا‬ ‫د ﷲ لويه کاميابﻲ ده‪ -١٠ .‬او ﭼا ﭼﯥ انﮑار وک او زموږ آيتونه يﯥ‬ ‫دروغ وبﻠل هﻐوی د اور خﻠک دي‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ به تل اوسﯧ ي‪ ،‬او هﻐه‬ ‫بد ای دی‪.‬‬

‫‪521‬‬

‫‪ -١١‬هر مﺼيﺒت ﭼﯥ را ﻲ د ﷲ ﭘه اذن را ﻲ‪ .‬او وک ﭼﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان‬ ‫لري ﷲ د هﻐه زړه ته ﻻر يﻲ‪ ،‬او ﷲ ﭘه هر ه ﭘوهﯧدونﮑی دی‪-١٢ .‬‬ ‫او تاسﯥ د ﷲ اطاﻋت وک ئ او د رسول اطاﻋت وک ئ بيا که تاسﯥ مﺦ‬ ‫سول دي‪ -١٣ .‬ﷲ‪،‬‬ ‫واړوئ نو زموږ ﭘه رسول يوازې ﮑاره ﮑاره ر َ‬ ‫له هﻐه بﻐير بل اله )مﻌﺒود( نشته‪ ،‬او د ايﻤان خاوند بايد ﭘه ﷲ توکل‬ ‫وک ي‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬ستاسﯥ ينﯥ ﯥ او ينﯥ بچﻲ ستاسﯥ‬ ‫د ﻤنان دي‪ ،‬نو تاسﯥ ﭘام کوئ‪ ،‬او که تاسﯥ ب نه وک ئ او ﺬشت وک ئ‬ ‫او ويﯥ ب ئ نو ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪ -١۵ .‬ستاسﯥ مال او ستاسﯥ‬ ‫اوﻻد د امتحان شی دی‪ ،‬او له ﷲ سره ډٻر لوی اجر دی‪ -١۶ .‬نو تاسﯥ‬ ‫له ﷲ ووٻرٻ ئ تر کومه ﭼﯥ کﯧ ي‪ .‬او واورئ او ومنئ او مﺼرف‬ ‫ک ئ‪ ،‬دا تاسﯥ ته ﻏوره ده‪ ،‬او کوم انسان ﭼﯥ د زړه له تن ﯧدو خوندي‬ ‫وو‪ ،‬نو هﻤداسﯥ دي کاميابﯧدونﮑﻲ‪ -١٧ .‬که تاسﯥ ﷲ ته ه قرض‬ ‫ورک ئ نو هﻐه به يﯥ تاسﯥ ته لس ﭼنده زيات ک ي او تاسﯥ به وب ﻲ‪،‬‬ ‫او ﷲ قدران دی‪ ،‬زﻏﻢ لرونﮑی دی‪ -١٨ .‬ﭘه ﻏايب او حاضر ﭘوه دی‪،‬‬ ‫قوي دی‪ ،‬حﮑيﻢ دی‪.‬‬ ‫سوره الطﻼق ‪۶۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای ﭘﯧﻐﻤﺒره‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ تاسﯥ و ته طﻼق ورکوئ نو د هﻐوی ﭘه ﻋدت‬ ‫طﻼق ورک ئ او ﻋدت وشﻤارئ‪ ،‬او ﷲ ووٻرٻ ئ ﭼﯥ ستاسﯥ رب دی‪.‬‬ ‫هﻐه ﯥ د هﻐوی له کورونو مه را وباسئ او مه دې هﻐوی ﭘخپﻠه و ﻲ‪،‬‬ ‫م ر دا ﭼﯥ کومه ﮑاره بﯥ حيايﻲ وک ي‪ ،‬او دا د ﷲ حدود دي‪ ،‬او‬ ‫وک ﭼﯥ د ﷲ له حدودو واوړي نو هﻐه ﭘه ان ظﻠﻢ ک ی‪ ،‬تاسﯥ نه‬

‫‪522‬‬

‫ﭘوهﯧ ئ کﯧدای شﻲ ﷲ له دې طﻼق وروسته کوم نوی ﺻورت ﭘيدا ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٢‬بيا ﭼﯥ کﻠه خپﻠه مدت ته ورسﯧ ي نو هﻐوی يا له مﻌروف سره سﻤﯥ‬ ‫وساتئ يا يﯥ له مﻌروف سره سﻤﯥ ﭘرٻ دئ او له خپﻠو نه دوه مﻌتﺒر کسان‬ ‫واهان ک ئ او د ﷲ لپاره سﻤه واهﻲ ورک ئ‪ .‬دا نﺼيحت هﻐه ﭼاته‬ ‫کﯧ ي ﭼﯥ ﭘه ﷲ او د آخرت ﭘه ورځ ايﻤان لري‪ .‬او وک ﭼﯥ له ﷲ‬ ‫ووٻرٻ ي‪ ،‬ﷲ به هﻐه ته ﻻره ﭘيدا ک ي‪ -٣ .‬او هﻐه ته به له هﻐه ايه‬ ‫رزق ورک ي ﭼﯥ ﻤان به يﯥ هﻢ نه وي‪ ،‬او وک ﭼﯥ ﭘه ﷲ توکل‬ ‫وک ي نو د هﻐه لپاره ﷲ کافﻲ دی‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ ستاسﯥ کار ﭘوره کوي‪ .‬ﷲ‬ ‫د هر ه لپاره يوه اندازه اکﻠﯥ ده‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او ستاسﯥ ﭘه و کﯥ ﭼﯥ وک له حيض نه ناهيﻠﻲ شوي دي‪ ،‬که‬ ‫تاسﯥ شﮑﻤن يئ نو د هﻐوی د ﻋدت وخت درې مياشتﯥ دی‪ .‬او هﻤداسﯥ‬ ‫د هﻐوی ﻋدت هﻢ ﭼﯥ حيض يﯥ نه را ﻲ‪ ،‬او د اميدوارو و ﻋدت د‬ ‫هﻐوی د حﻤل ﭘيدا کﯧدل دي‪ ،‬او وک ﭼﯥ له ﷲ ووٻرٻ ي‪ ،‬ﷲ به د هﻐه‬ ‫کار آسانه ک ي‪ -۵ .‬دا د ﷲ حﮑﻢ دی ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ته نازل ک ی دی‪.‬‬ ‫او وک ﭼﯥ له ﷲ ووٻرٻ ي‪ ،‬ﷲ به ترې ناه لرې ک ي او لوی اجر به‬ ‫ورک ي‪.‬‬ ‫‪ -۶‬تاسﯥ هﻐو و ته د خپل وس سره سﻢ ای ورک ئ ﭘه کوم کور ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ اوسﯧ ئ او د هﻐوی د تن ولو لپاره ورته تﮑﻠيف مه رسوئ‪ ،‬او که‬ ‫وضع‬ ‫هﻐوی اميدوراې وي نو مﺼرف ﭘرې وک ئ تر دې ﭼﯥ د هﻐوی ِ‬ ‫حﻤل وشﻲ‪ .‬بيا که هﻐوی ستاسﯥ لپاره )ستاسﯥ بچﻲ( ته شيدې ورکوي‬ ‫نو اجوره يﯥ ورک ئ‪ .‬او تاسﯥ ﭘه خپﻠو کﯥ يو بل ته نﯧﮑﻲ ور زده ک ئ‪.‬‬ ‫او که تاسﯥ خپﻠو کﯥ ضد وک ئ نو کومه بﻠه ه به شيدې ورک ي‪-٧ .‬‬ ‫ﭘه کار ده ﭼﯥ د وس خاوند له خپل وس سره سﻢ مﺼرف وک ي او د ﭼا‬ ‫ﭼﯥ ﻋايد ل وي هﻐه ته ﭼﯥ ﷲ ه ورک ي له هﻐه بايد مﺼرف وک ي‪.‬‬

‫‪523‬‬

‫ﷲ ﭘه ﭼا ﭘﯧ ی نه اﭼوي م ر ومره يﯥ ﭼﯥ ورک ي دي‪ ،‬ﷲ به له سخت‬ ‫وروسته زر آسانﻲ ﭘيدا ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٨‬او ډٻر داسﯥ قومونه دي ﭼﯥ د خپل رب له حﮑﻢ او د هﻐه له رسوﻻنو‬ ‫يﯥ سرﻏ ونه ک ې ده‪ ،‬نو موږ هﻐوی سره سخت حساب وک او موږ‬ ‫هﻐوی ته وٻرونﮑﯥ جزا ورک ه‪ -٩ .‬نو هﻐوی د خپل ک و )کارونو(‬ ‫اوبال وليد او د هﻐوی انجام تاوانﻲ شو‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬ﷲ هﻐوی ته يو سخت ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪ .‬نو له ﷲ ووٻرٻ ئ‪ ،‬ای‬ ‫د ﻋقل خاوندانو ﭼﯥ ايﻤان مو راوړی دی‪ .‬ﷲ تاسﯥ ته يو نﺼيحت نازل‬ ‫ک ی دی‪ -١١ .‬يو رسول ﭼﯥ تاسﯥ ته د ﷲ واضح آيتونه در اوروي‪ ،‬ﭘه‬ ‫دې خاطر ﭼﯥ هﻐه خﻠک له تيارو ر ا ته را وباسﻲ ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړی‬ ‫او نﯧک ﻋﻤل يﯥ ک ی دی‪ .‬او ﭼا ﭼﯥ ﭘه ﷲ ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤل يﯥ‬ ‫وک ‪ ،‬هﻐه به يﯥ داسﯥ باﻏونو ته ننﺒاسﻲ ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‬ ‫هﻐوی به ﭘه کﯥ تل اوسﯧ ي‪ ،‬ﷲ هﻐوی ته ډٻره ه روزي ورک ه‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬ﷲ دی ﭼﯥ اووه‪ ٧‬آسﻤانونه يﯥ جوړ ک ل او هﻤاﻏسﯥ ﻤﮑه هﻢ‪ .‬له‬ ‫هﻐه ) ايه( د هﻐه )ﷲ( حﮑﻢ را ﻲ ﭼﯥ تاسﯥ ﭘوه شئ ﭼﯥ ﷲ ﭘه هر ه‬ ‫قادر دی‪ .‬او ﷲ ﭘه خپل ﻋﻠﻢ د هر ه احاطه ک ې ده‪.‬‬ ‫سوره التحريم ‪۶۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای نﺒﻲ‪ ،‬ته ولﯥ هﻐه ه حراموې ﭼﯥ ﷲ تا لپاره حﻼل ک ي دي‪ ،‬د‬ ‫خپﻠو مﯧرمنو د راضﻲ کولو لپاره‪ ،‬او ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان دی‪ -٢ .‬ﷲ‬ ‫تاسﯥ لپاره ستاسﯥ د قَسﻤونو خﻼﺻول مقرر ک ی دی‪ ،‬او ﷲ ستاسﯥ‬ ‫کارساز دی‪ ،‬او هﻐه ﭘوهﯧدونﮑی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪.‬‬

‫‪524‬‬

‫‪ -٣‬او کﻠه ﭼﯥ نﺒﻲ خپﻠﯥ يوې مﯧرمنﯥ ته يوه خﺒره ﭘ ه وک له‪ ،‬نو کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐﯥ )مﯧرمنﯥ( بل ﭼاته وويل او ﷲ ﭘرې نﺒﻲ خﺒر ک ‪ ،‬نو نﺒﻲ ل ه خﺒره‬ ‫وک له او ل ه يﯥ ﭘرٻ ودله‪ ،‬بيا ﭼﯥ کﻠه نﺒﻲ هﻐﯥ ته دا خﺒره وک له‪ ،‬هﻐﯥ‬ ‫وويل ﭼﯥ تاته ﭼا د دې خﺒر درک ‪ .‬نﺒﻲ ورته وويل ﭼﯥ ماته ﭘوهﯧدونﮑﻲ‪،‬‬ ‫باخﺒره وويل‪ -۴ .‬که تاسﯥ دواړه )مﯧرمنﯥ( ﷲ ته رجوع وک ئ نو‬ ‫ستاسﯥ زړونه مايل شوي دي‪ ،‬او که تاسﯥ دواړه د نﺒﻲ ﭘه مقابل کﯥ کوم‬ ‫کار وک ئ نو ﷲ د هﻐه مﻠ ری دی او جﺒريل ﺻالح او اهل ايﻤان او ﭘه‬ ‫هﻐه سربﯧره مﻼيﮑﯥ د هﻐه مرستندوی دي‪ -۵ .‬که نﺒﻲ تاسﯥ ولو ته‬ ‫طﻼق درک ي نو د هﻐه رب به )ورته( ستاسﯥ ﭘه بدل کﯥ له تاسﯥ ﯥ‬ ‫مﯧرمنﯥ ورک ي‪ ،‬مسﻠﻤانﯥ‪ ،‬ايﻤاندارې‪ ،‬فرمانﺒردارې‪ ،‬توبه کونﮑﯥ‪،‬‬ ‫ﻋﺒادت کونﮑﯥ‪ ،‬روژهدارې‪ ،‬کون ې او ﭘﯧﻐﻠﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۶‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬خپل انونه او خپﻠﯥ کورن له هﻐه اوره وساتئ‬ ‫ﭼﯥ خاشاک به يﯥ انسانان او کا ﻲ وي‪ ،‬ﭘه هﻐه تريﺦ خويه او قوي‬ ‫مﻼيﮑﯥ مقررې دي‪ ،‬ﷲ ﭼﯥ ورته هر حﮑﻢ وک ي هﻐوی ﭘه کﯥ نافرمانﻲ‬ ‫نه کوي‪ ،‬او هﻐه ه کوي ﭼﯥ حﮑﻢ يﯥ ورته کﯧ ي‪ -٧ .‬ای هﻐو خﻠﮑو‬ ‫ﭼﯥ انﮑار مو ک ی‪ ،‬نن ﻋﺬر مه وړاندې کوئ‪ ،‬هﻐه ﭘه بدل کﯥ ترﻻسه‬ ‫کوئ ه مو ﭼﯥ کول‪.‬‬ ‫‪ -٨‬ای د ايﻤان خاوندانو‪ ،‬د ﷲ ﭘه وړاندې ر تينﻲ توبه وک ئ‪ .‬هيﻠه ده‬ ‫ﭼﯥ ستاسﯥ رب ستاسﯥ ناه وب ﻲ او تاسﯥ داسﯥ باﻏونو ته ننﺒاسﻲ ﭼﯥ‬ ‫ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ ،‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ ﷲ نﺒﻲ او د هﻐه‬ ‫مﻠ ري د ايﻤان خاوندان نه رسوا کوي‪ .‬د هﻐوی ر ا به له هﻐوی مخﮑﯥ‬ ‫او ﻲ اړخ ته روانه وي‪ ،‬هﻐوی به وايﻲ ﭼﯥ ای زموږ ربه‪ ،‬موږ لپاره‬ ‫زموږ ر ا مﮑﻤﻠه ک ه او موږ ته مﻐﻔرت وک ه‪ ،‬بﯧشﮑه ته ﭘه هر ه قادر‬ ‫يﯥ‪.‬‬

‫‪525‬‬

‫‪ -٩‬ای نﺒﻲ‪ ،‬له منﮑرانو او منافقينو سره جهاد وک ه او ﭘه هﻐوی سختﻲ‬ ‫وک ه او د هﻐوی ای دوزخ دی او هﻐه ډٻر بد ای دی‪ -١٠ .‬ﷲ‬ ‫منﮑرانو ته مثال بيانوي د نوح د مﯧرمنﯥ او د لوط د مﯧرمنﯥ‪ ،‬دواړه‬ ‫زموږ ﭘه بنده انو کﯥ د دوؤ نﯧﮑو بنده انو ﭘه نﮑاح کﯥ وې‪ ،‬بيا ورسره‬ ‫هﻐوی )مﯧرمنو( خيانت وک نو دواړه )ﭘﯧﻐﻤﺒران( د ﷲ به مقابل کﯥ د‬ ‫هﻐوی هﯧ ﭘه کار نه شول‪ ،‬او هﻐه دواړو )مﯧرمنو( ته وويل ﭼﯥ اور ته‬ ‫ننو ئ‪ ،‬له ننوتونﮑو سره‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ﷲ د ايﻤان خاوندانو ته مثال بيانوي د فرﻋون د مﯧرمنﯥ‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐﯥ وويل ای زما ربه‪ ،‬ماته ان سره ﭘه جنت کﯥ يو کور ساز ک ه او‬ ‫ما له فرﻋون او د هﻐه له ﻋﻤﻠه وساته او ما له ظالﻢ قوم وساته‪ -١٢ .‬او د‬ ‫ﻋﻤران د لور مريﻢ‪ ،‬ﭼﯥ د خپﻠﯥ ﭘاک ساتنه يﯥ وک له‪ ،‬بيا موږ ﭘه هﻐﯥ‬ ‫کﯥ خپﻠه ساه ﭘوو ک ه او هﻐﯥ د خپل رب د کﻠﻤو او د هﻐه د کتابونو‬ ‫تﺼديق وک ‪ .‬او هﻐه ﭘه فرمانﺒردارو کﯥ وو‪.‬‬ ‫سوره المﻠک ‪۶٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫٭ ‪ -١‬ډٻره بابرکته دی هﻐه ﭼﯥ ﭘه ﻻس کﯥ يﯥ ﭘاﭼاهﻲ ده او ﭘه هر ه‬ ‫قادر دی‪ -٢ .‬هﻐه ﭼﯥ مرګ او ژوند يﯥ ﭘه دې خاطر ﭘيدا ک ل ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫امتحان ک ي )و وري( ﭼﯥ وک ه کار کوي‪ .‬او هﻐه قوي دی‪،‬‬ ‫ب ونﮑی دی‪ -٣ .‬هﻐه ﭼﯥ اووه‪ ٧‬آسﻤانونه يﯥ ﭘيدا ک ل درجه ﭘه درجه‪.‬‬ ‫ته به د رحﻤان )ذات( ﭘه ﭘﯧداٻ ت کﯥ ه خﻠل ونه وينﯥ‪ ،‬نو نظر واﭼوه‬

‫‪526‬‬

‫و وره‪ ،‬ايا ﭼﯧرته کوم خﻠل وينﯥ‪ -۴ .‬و و ﻠه و وره‪ ،‬ناکام نظر به‬ ‫دې ست ی شﻲ او بﯧرته به در و ر ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵‬او موږ ن دې آسﻤان ﭘه راﻏونو سين ار ک ‪ .‬او موږ هﻐه د شيﻄانانو‬ ‫د ويشتﻠو وسيﻠه ک ل‪ .‬او موږ د هﻐوی لپاره د دوزخ ﻋﺬاب تيار ک ی‬ ‫دی‪ -۶ .‬او کومو خﻠﮑو ﭼﯥ له خپل رب انﮑار ک ی‪ ،‬د هﻐوی لپاره د‬ ‫دوزخ ﻋﺬاب دی‪ .‬او هﻐه بد ای دی‪ -٧ .‬کﻠه ﭼﯥ ﭘه هﻐه کﯥ واﭼول‬ ‫شﻲ‪ ،‬هﻐوی به يﯥ ﻏ مﺒﯧدل واوري‪ -٨ .‬او هﻐه به جوشﯧ ي‪ ،‬داسﯥ به‬ ‫ﮑاري لﮑه له ﻏوسﯥ ﭼﯥ ﭼوي‪ .‬ﭘه هﻐه کﯥ ﭼﯥ کومه ډله وﻏور ول‬ ‫شﻲ‪ ،‬ساتونﮑی به يﯥ ترې ﭘو تﻲ‪ ،‬ايا تاسﯥ ته کوم وٻرونﮑی نه وو‬ ‫درﻏﻠی‪ -٩ .‬هﻐوی به وايﻲ هو‪ ،‬موږ ته وٻرونﮑی راﻏﻠی وو‪ .‬بيا موږ‬ ‫هﻐه دروﻏجن وباله او موږ وويل ﭼﯥ ﷲ ه نه دي نازل ک ي‪ ،‬تاسﯥ ﭘه‬ ‫لويﯥ ﻤراه کﯥ ﭘرٻوتﻲ يئ‪ -١٠ .‬او هﻐوی به ووايﻲ ﭼﯥ که موږ‬ ‫اورٻدلﻲ وای يا ﭘوهﯧدای نو موږ به دوزخيانو کﯥ نه وای‪ -١١ .‬هﻐوی‬ ‫به ﭘه خپﻠه ناه اقرار وک ي‪ ،‬نو لﻌنت دې وي ﭘه دوزخيانو‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او وک ﭼﯥ له رب ناليدلﻲ وٻرٻ ي‪ ،‬د هﻐوی لپاره مﻐﻔرت او لوی‬ ‫اجر دی‪ -١٣ .‬او تاسﯥ که خپﻠه خﺒره ﭘ ه وک ئ که ﮑاره‪ ،‬هﻐه د زړونو‬ ‫ﭘه خﺒرو ﭘوهﯧ ي‪ -١۴ .‬ايا هﻐه به نه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ﭘيدا ک ي يﯥ دي‪ ،‬او‬ ‫هﻐه باريک بين دی‪ ،‬خﺒر لرونﮑی دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬هﻐه دی ﭼﯥ ﻤﮑه يﯥ تاسﯥ لپاره هواره ک له‪ ،‬نو د هﻐه ﭘه ﻻرو‬ ‫و ر ئ او د هﻐه له رزق وخورئ او هﻐه ته )بﯧرته( ورتګ دی‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬ايا ﭘه تاسﯥ کﯥ د هﻐه وٻره ختﻤه شوه ﭼﯥ ﭘه آسﻤان کﯥ دی ﭼﯥ‬ ‫هﻐه به تاسﯥ ﭘه ﻤﮑه ننﺒاسﻲ‪ ،‬او هﻐه به ول زٻ ي‪ -١٧ .‬ايا ﭘه تاسﯥ‬ ‫کﯥ د هﻐه وٻره ختﻤه شوه ﭼﯥ آسﻤان کﯥ دی ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ به د کا و‬ ‫ورونﮑی باد در ولﯧ ي‪ ،‬بيا به تاسﯥ ﭘوه شئ ﭼﯥ زما وٻرول ن ه دي‪.‬‬

‫‪527‬‬

‫‪ -١٨‬او هﻐوی هﻐه دروغ وبﻠل ﭼﯥ تر هﻐوی مخﮑﯥ وو‪ .‬نو ن ه دی‬ ‫زما د وهﻠو آواز‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬ايا هﻐوی ﭘورته مرﻏان نه وري ﭼﯥ وزرې يﯥ ﭘرانيستﯥ وي او‬ ‫بﯧرته يﯥ را ولوي هﻢ‪ .‬له رحﻤان بﻐير بل هﯧ وک نشته ﭼﯥ هﻐوی يﯥ‬ ‫نيولﯥ وي‪ .‬بﯧشﮑه هﻐه هر ه وري‪ -٢٠ .‬نو هﻐه وک دي ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫ل ﮑر شﻲ او د رحﻤان ﭘه مقابل له تاسﯥ سره مرسته وک ی شﻲ‪.‬‬ ‫انﮑارکونﮑﻲ ﭘه تﯧروتنه کﯥ دي‪ -٢١ .‬وک دی ﭼﯥ تاسﯥ ته رزق‬ ‫درک ي که ﭼﯧرې ﷲ خپل رزق ودروي‪ ،‬بﻠﮑﯥ هﻐوی ﭘه سرکش او حق‬ ‫نه د ت تﯧدو ﭘه ﻋادت کﯥ لرې تﻠﻠﻲ دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬ايا وک ﭼﯥ ﭘ مخﯥ روان وي هﻐه ډٻر سﻤه ﻻر موندونﮑی دی‬ ‫که هﻐه شخص ﭼﯥ سﻢ ﭘه ﺻراط مستقيﻢ روان وي‪) -٢٣ .‬ورته( ووايه‪،‬‬ ‫هﻤاﻏه )ﷲ( دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘيدا ک ئ او تاسﯥ ته يﯥ ﻏوږونه او ستر ﯥ‬ ‫او زړونه جوړ ک ل‪ .‬تاسﯥ ډٻر ل شﮑر وباسئ‪) -٢۴ .‬ورته( ووايه‬ ‫هﻤاﻏه دی ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه ﻤﮑه خپاره ک ئ او تاسﯥ به هﻐه ته ور‬ ‫ولﯧ ئ‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او هﻐوی وايﻲ دا وﻋده به کﻠه وي که ته ر تينی يﯥ‪ -٢۶ .‬ووايه‬ ‫ﭼﯥ دا ﻋﻠﻢ ﷲ ته دی او زه يوازې ﮑاره وٻرونﮑی يﻢ‪ -٢٧ .‬نو کﻠه ﭼﯥ‬ ‫هﻐه ﭘه ن دې راتﻠﻠو و وري‪ ،‬نو د هﻐوی مخونه به وران شﻲ ﭼﯥ انﮑار‬ ‫يﯥ ک ی‪ ،‬او ورته به وويل شﻲ دا هﻐه يز دی ﭼﯥ تاسﯥ به ﻏو ته‪.‬‬ ‫‪ -٢٨‬ووايه که ﷲ ما هﻼک ک ي او هﻐه خﻠک هﻢ ﭼﯥ له ماسره دي‪ ،‬ياﭘه‬ ‫موږ رحﻢ وک ي نو منﮑران به له دردناک ﻋﺬابه وک وساتﻲ‪-٢٩ .‬‬ ‫ووايه‪ ،‬هﻐه رحﻤان دی‪ ،‬موږ ﭘه هﻐه ايﻤان راوړی او ﭘه هﻐه مو توکل‬ ‫ک ی دی‪ .‬نو تاسﯥ به زر ﭘوه شئ ﭼﯥ وک ﭘه ﮑاره ﻤراه کﯥ دی‪.‬‬

‫‪528‬‬

‫‪) -٣٠‬ورته( ووايه ﭼﯥ و يه‪ ،‬که ستاسﯥ اوبه ﻻندې ﮑته شﻲ نو وک‬ ‫دی ﭼﯥ تاسﯥ ته به ﭘاکﯥ اوبه راوړي‪.‬‬ ‫سوره القﻠم ‪۶٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ن‪ ،‬قسﻢ دی ﭘه قﻠﻢ او هﻐه ه ﭼﯥ خﻠک يﯥ ليﮑﻲ‪ -٢ .‬ته د خپل رب‬ ‫ﭘه فضل ليونی نه يﯥ‪ -٣ .‬او بﯧشﮑه تا لپاره نه ختﻤﯧدونﮑی اجر دی‪-۴ .‬‬ ‫او بﯧشﮑه ته لوړ اخﻼق لرې‪ -۵ .‬نو زر به يﯥ ته هﻢ و ورې او هﻐوی‬ ‫به يﯥ هﻢ و وري‪ -۶ .‬ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ کﯥ ﭼا جنون درلود‪ -٧ .‬ستا رب ه‬ ‫ﭘوهﯧ ي‪ ،‬ﭼﯥ وک يﯥ له ﻻرې خﻄا شوی‪ ،‬او هﻐه ﭘه ﻻره سﻢ )خﻠک(‬ ‫هﻢ ه ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٨‬نو ته د هﻐو دروغ بﻠونﮑو خﺒره مه منه‪ -٩ .‬هﻐو دا ﻏواړي ﭼﯥ ته‬ ‫نرم شﯥ نو هﻐوی به هﻢ نرم شﻲ‪ -١٠ .‬او ته د داسﯥ کس خﺒره مه منه‬ ‫ﭼﯥ ډٻر قسﻤونه کوي‪ -١١ .‬ﻏندونﮑی‪ ،‬ﭘﯧﻐور کونﮑی‪) ،‬او ﭼﯥ( ﭼﻐﻠﻲ‬ ‫کوي‪ -١٢ .‬له نﯧک کار منع کول کوي‪ ،‬له حده و ﻲ‪ ،‬د حق پونﮑی‬ ‫وي‪ -١٣ .‬ﭘه زړه کﻠک وي‪ ،‬او بﻠه دا ﭼﯥ بﯥ نسﺒه وي‪ -١۴ .‬ﭘه دې‬ ‫خاطر ﭼﯥ هﻐه د مال او اوﻻد خاوند دی‪ -١۵ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ‬ ‫آيتونه لوستل کﯧ ي نو هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ دا د تﯧرو خﻠﮑو بﯥ سنده خﺒرې‬ ‫دي‪ -١۶ .‬زر به موږ د هﻐوی ﭘه ﭘوزه داغ ﭘورې ک و‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬موږ هﻐوی ﭘه امتحان کﯥ اﭼولﻲ دي‪ ،‬لﮑه ن ه ﭼﯥ موږ د باﻏونو‬ ‫واﻻ ﭘه امتحان کﯥ اﭼولﻲ وو‪ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی قسﻢ ک ی وو ﭼﯥ سﺒا سهار‬ ‫به يﯥ حتﻤا ً ميوه را ولوي‪ -١٨ .‬او هﻐوی انشاءﷲ ونه ويل‪ -١٩ .‬نو د‬ ‫هﻐوی ﭘه باغ ستا د رب له طرفه مﺼيﺒت نازل شو او هﻐوی ويده وو‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬بيا سﺒا داسﯥ وو لﮑه رٻﺒل شوی فﺼل‪ -٢١ .‬نو سﺒا هﻐوی يو بل ته‬

‫‪529‬‬

‫ﻏ ک ‪ -٢٢ .‬ﭼﯥ خپل ﭘ ﻲ ته سهار وختﻲ ﻻړ شئ که ميوه را ولوئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬بيا هﻐوی روان شول او خپﻠو کﯥ ﭘ ﭘ ﻏ ٻدل‪ -٢۴ .‬ﭼﯥ درنه‬ ‫کوم محتاج باغ ته در نه شﻲ‪ -٢۵ .‬او هﻐوی انونه ﭘه ) ه( نه ورکولو‬ ‫قادر و ل‪ -٢۶ .‬بيا يﯥ ﭼﯥ باغ وليده نو ويﯥ ويل ﭼﯥ موږ ﻻره ﻏﻠﻄه‬ ‫ک ې ده‪ -٢٧ .‬بﻠﮑﯥ موږ محروم شو‪ -٢٨ .‬ﭘه هﻐوی کﯥ ﭼﯥ ه انسان‬ ‫وو هﻐه وويل‪ ،‬ايا ما تاسﯥ ته نه وو ويﻠﻲ ﭼﯥ تاسﯥ تسﺒيح ولﯥ نه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬هﻐوی وويل ﭼﯥ زموږ رب ﭘاک دی‪ .‬بﯧشﮑه موږ ظالﻤان وو‪-٣٠ .‬‬ ‫بيا هﻐوی خپﻠو کﯥ يو بل مﻼمتول‪ -٣١ .‬هﻐوی وويل‪ ،‬ﭘه موږ افسوس‬ ‫دی‪ ،‬بﯧشک موږ له حده وتونﮑﻲ خﻠک وو‪ -٣٢ .‬کﯧدای شﻲ زموږ رب‬ ‫موږ ته تر دې ه باغ ﭘه بدل کﯥ راک ي‪ .‬موږ هﻐه ته رجوع کوؤ‪-٣٣ .‬‬ ‫داسﯥ را ﻲ ﻋﺬاب‪ ،‬او د آخرت ﻋﺬاب تر دې هﻢ لوی دی‪ ،‬کاشﮑﯥ دا‬ ‫خﻠک ﭘوهﯧدای‪.‬‬ ‫‪ -٣۴‬بﯧشﮑه وٻرٻدونﮑو لپاره د هﻐوی له رب سره د نﻌﻤت باﻏونه دي‪.‬‬ ‫‪ -٣۵‬ايا موږ به فرمانﺒرداره او نافرمانه سره برابر ک و‪ -٣۶ .‬ﭘه تاسﯥ‬ ‫ه شوي‪ ،‬تاسﯥ ن ه فيﺼﻠه کوئ‪ -٣٧ .‬ايا تاسﯥ سره کوم کتاب شته‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﭘه کﯥ لولئ‪ -٣٨ .‬ﭼﯥ تاسﯥ ه خو وئ هﻐه به مومئ‪.‬‬ ‫‪ -٣٩‬ايا تاسﯥ لپاره به ﭘه موږ قسﻤونه تر قيامته ﭘاتﯥ وي ﭼﯥ تاسﯥ لپاره‬ ‫هﻐه ه دي ﭼﯥ فيﺼﻠه يﯥ کوئ‪ -۴٠ .‬له هﻐوی ﭘو تنه وک ه ﭼﯥ وک‬ ‫ﭘه کﯥ د دې مسوؤل دی‪ -۴١ .‬ايا د هﻐوی وک )ﷲ سره( شريک شته‪،‬‬ ‫نو هﻐوی دې خپل شريﮑان راوړي که ر تينﻲ وي‪.‬‬ ‫‪ -۴٢‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ له حقيقته ﭘرده واخيستل شﻲ او خﻠک سجدې ته‬ ‫را وبﻠل شﻲ نو هﻐوی به سجده نه شﻲ کوﻻی‪ -۴٣ .‬د هﻐوی ستر ﯥ به‬ ‫ي ﯥ وي‪ ،‬ذلت به ﭘرې خپور وي‪ ،‬او هﻐوی سجدې ته را بﻠل کﯧدل )ﭼﯥ(‬ ‫روغ جوړ وو‪ -۴۴ .‬نو ما او وک ﭼﯥ دا کﻼم دروغ ﻲ )سره( ﭘرٻ ده‪،‬‬

‫‪530‬‬

‫موږ هﻐوی ورو ورو له هﻐه ايه را وړو ﭼﯥ نه يﯥ ﭘﯧژنﻲ‪ -۴۵ .‬او زه‬ ‫هﻐوی ته مهﻠت ورکوم‪ ،‬بﯧشﮑه زما تدبير قوي دی‪.‬‬ ‫‪ -۴۶‬ايا ته له هﻐوی بدله ﻏواړې ﭼﯥ ﭘه هﻐوی يﯥ د تاوان زور را ﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴٧‬يا هﻐوی سره ﻏيب )ﻋﻠﻢ( دی نو هﻐوی يﯥ ليﮑﻲ‪ -۴٨ .‬نو ته د خپل‬ ‫رب تر فيﺼﻠﯥ ﺻﺒر وک ه او د ماهﻲ واﻻ )يونس( ﻏوندې مه کوه‪ ،‬کﻠه‬ ‫ﭼﯥ هﻐه فرياد وک او له ﻏﻤه ډک وو‪ -۴٩ .‬که د هﻐه د رب مهربانﻲ ﭘه‬ ‫کﯥ نه وای نو هﻐه به مﻼمت شوی وچ ميدان ته ﻏور ول شوی وای‪.‬‬ ‫‪ -۵٠‬بيا د هﻐه رب هﻐه ونازوه‪ ،‬نو هﻐه يﯥ نﯧﮑانو کﯥ شامل ک ‪-۵١ .‬‬ ‫او دا منﮑر خﻠک ﭼﯥ کﻠه نﺼيحت اوري نو تاته داسﯥ در وري لﮑه ﭘه‬ ‫خپﻠو ستر و به ﭼﯥ تا وﻏور وي‪ ،‬او وايﻲ ﭼﯥ دا حتﻤا ً ليونی دی‪-۵٢ .‬‬ ‫او هﻐه د دنيا خﻠﮑو ته يوازې يو نﺼيحت دی‪.‬‬ ‫سوره الحاقه ‪۶٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬هﻐه )واقع( کﯧدونﮑی‪ -٢ .‬ه دی هﻐه کﯧدونﮑی )ساﻋت(‪ -٣ .‬او ته‬ ‫ه ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ ه دی هﻐه کﯧدونﮑی )ساﻋت(‪ -۴ .‬ثﻤود او ﻋاد هﻐه‬ ‫قارﻋه )د ﻋﺬاب خﺒره( دروغ بﻠﻠﯥ وه‪ -۵ .‬نو ثﻤود )قوم( خو ﭘه يوه سخته‬ ‫ﭘﯧ ه هﻼک ک ی شو‪ -۶ .‬او ﻋاد‪ ،‬ﭘه يوه تﯧز باد هﻼک ک ی شو‪ -٧ .‬هﻐه‬ ‫)باد( ﷲ اووه‪ ٧‬شپﯥ او اته‪ ٨‬ور ﯥ ﭘه هﻐوی مسﻠط وساته‪ ،‬نو تاسﯥ ورئ‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی هﻠته داسﯥ ﭘراته وو لﮑه د کجورو بوسه شوي ډډونه‪ -٨ .‬ايا‬ ‫تاسﯥ ته ﭘه هﻐوی کﯥ وک ساتل شوی ﮑارٻ ي‪ -٩ .‬او فرﻋون او تر‬ ‫هﻐوی مخﮑﯥ خﻠﮑو او د ړن و شويو کﻠيو خﻠﮑو ظﻠﻢ وک ‪ -١٠ .‬هﻐوی د‬ ‫خپل رب د رسول نافرمانﻲ وک له نو ﷲ هﻐوی ډٻر سخت ونيول‪-١١ .‬‬ ‫او کﻠه ﭼﯥ اوبه له حده تﯧرې شوې نو موږ ته ﭘه ک ت کﯥ سپور ک ې‪.‬‬

‫‪531‬‬

‫‪ -١٢‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ موږ هﻐه تاته ياد ار ک و‪ .‬او ياد ساتونﮑﻲ ﻏوږونه‬ ‫هﻐه ياد وساتﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬نو کﻠه ﭼﯥ شپﯧﻠ ﭘه لوم ي ل ووهل شﻲ‪ -١۴ .‬او ﻤﮑه او ﻏرونه‬ ‫ول ﭘه يوه ل ميده ميده شﻲ‪ -١۵ .‬نو ﭘه هﻐه ورځ به واقع کﯧدونﮑﯥ‬ ‫واقع شﻲ‪ -١۶ .‬او آسﻤان به وﭼوي نو ﭘه هﻐه ورځ به بيخﻲ کﻤزوری‬ ‫وي‪ -١٧ .‬او مﻼيﮑﯥ به يﯥ ﭘه ن و وي‪ ،‬او ستاسﯥ د رب ﻋرش به ﭘه‬ ‫هﻐه ورځ اته‪ ٨‬مﻼيﮑو ﭘورته ک ی وي‪ -١٨ .‬ﭘه هﻐه ورځ به تاسﯥ‬ ‫وړاندې شئ‪ .‬ستاسﯥ هﯧ خﺒره به ﭘ ه نه وي‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬نو ﭼاته ﭼﯥ اﻋﻤال نامه ﭘه ﻲ ﻻس کﯥ ورکول شﻲ هﻐه به وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ واخﻠه زما اﻋﻤال نامه ولوله‪ -٢٠ .‬ما فﮑر ک ی وو ﭼﯥ ماته زموږ‬ ‫حساب را مخﯥ ته کﯧدونﮑی دی‪ -٢١ .‬نو هﻐه به ﭘه خوشحال کﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬ﭘه لوړ باغ کﯥ‪ -٢٣ .‬ميوې به يﯥ )له دروندوالﻲ( را ي ﯥ شوې‬ ‫وي‪ -٢۴ .‬ﭘه مزه وخورئ او و ئ‪ ،‬د هﻐو اﻋﻤالو ﭘه بدل کﯥ ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫ﭘه تﯧرٻدونﮑو ور و کﯥ ک ي دي‪ -٢۵ .‬او ﭼا ته ﭼﯥ اﻋﻤال نامه ﭘه ﭼپ‬ ‫ﻻس کﯥ ورکول شﻲ‪ ،‬هﻐه به وايﻲ کاشﮑﯥ دا اﻋﻤال نامه نه وای راکول‬ ‫شوې‪ -٢۶ .‬او زه نه ﭘوهﯧدای ﭼﯥ زما حساب ن ه دی‪ -٢٧ .‬کاشﮑﯥ‬ ‫هﻐه مرګ وروستی وای‪ -٢٨ .‬زما مال زما ﭘه کار نه شو‪ -٢٩ .‬زما‬ ‫واک ختﻢ شو‪ -٣٠ .‬دا کس را ونيسئ او طوق ور ﭘه ﻏاړه ک ئ‪ -٣١ .‬بيا‬ ‫‪٧٠‬‬ ‫يﯥ دوزخ ته ننﺒاسئ‪ -٣٢ .‬بيا يو زن ير دی ﭼﯥ اوږدوالی يﯥ اويا‬ ‫زراع ) زه( دی‪ ،‬دا ﭘرې وت ئ‪ -٣٣ .‬ده ﭘه لوی ﷲ باور نه درلود‪-٣۴ .‬‬ ‫او ﻏريﺒانو ته يﯥ خواړه نه ورکول‪ -٣۵ .‬نو نن يﯥ دلته خواخوږی نشته‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او دزخﻤونو له نو بﻐير يﯥ بل ه خوراک نشته‪ -٣٧ .‬دا له نه ارو‬ ‫بﻐير بل وک نه خوري‪.‬‬

‫‪532‬‬

‫‪ -٣٨‬نو نه‪ ،‬زه قسﻢ کوم ﭘه هﻐو شيانو ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ورئ‪ -٣٩ .‬او هﻐه‬ ‫ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ نه ورئ‪ -۴٠ .‬بﯧشﮑه دا د باﻋزته رسول کﻼم دی‪-۴١ .‬‬ ‫او دا د کوم شاﻋر کﻼم نه دی‪ ،‬تاسﯥ ډٻر ل ايﻤان راوړئ‪ -۴٢ .‬او دا د‬ ‫کوم کاهن کﻼم نه دی‪ ،‬تاسﯥ ډٻر ل فﮑر کوئ‪ -۴٣ .‬د رب الﻌالﻤين له‬ ‫طرفه نازل شوی دی‪ -۴۴ .‬او که هﻐه کومه خﺒره جوړه ک ې وای او ﭘه‬ ‫موږ ﭘورې يﯥ ت ﻻی‪ -۴۵ .‬نو موږ به د هﻐه ﻲ ﻻس نيولی وای‪-۴۶ .‬‬ ‫بيا به مو د هﻐه رګ ﭘرې ک ی وای‪ -۴٧ .‬بيا به تاسﯥ کﯥ وک زموږ‬ ‫مخه نيونﮑی نه وای‪ -۴٨ .‬او بﯧشﮑه دا يادونه ده د وٻرٻدونﮑو لپاره‪-۴٩ .‬‬ ‫او موږ ﭘوهﯧ و ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ کﯥ د دې دروغ بﻠونﮑﻲ شته‪ -۵٠ .‬او هﻐه‬ ‫منﮑرانو ته ﭘ ﯧﻤانﻲ ده‪ -۵١ .‬او دا يقينﻲ حق دی‪ -۵٢ .‬نو تاسﯥ د خپل‬ ‫ﻋظيﻢ رب د نوم تسﺒيح کوئ‪.‬‬ ‫سوره المعارج ‪٧٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ﻏو تونﮑﻲ واقع کﯧدونﮑی ﻋﺬاب )سﻤدستﻲ( وﻏو ت‪ -٢ .‬منﮑرانو‬ ‫لپاره د دې هﯧ لرې کونﮑی نشته‪ -٣ .‬د ﷲ له طرفه ﭼﯥ د ﭘوړيو مالک‬ ‫دی‪ -۴ .‬د هﻐه ﭘه طرف به مﻼيﮑﯥ او جﺒريل ﭘورته کﯧ ي‪ ،‬ﭘه يوه داسﯥ‬ ‫ورځ ﭼﯥ اندازه يﯥ ﭘن وس زره کاله ده‪ -۵ .‬نو ته ﺻﺒر وک ه‪ ،‬ﭘه ه‬ ‫شان ﺻﺒر‪ -۶ .‬هﻐوی ته دا لرې ﮑاري‪ -٧ .‬او موږ ته را ن دې ﮑاري‪.‬‬ ‫‪ -٨‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ آسﻤان د تﯧﻠو خيري )رسوب( ﻏوندې شﻲ‪-٩ .‬‬ ‫او ﻏرونه د وهل شوې وړۍ ﻏوندې‪ -١٠ .‬او هﯧ مﻠ ری به د مﻠ ري‬ ‫ﭘو تنه نه کوي‪ -١١ .‬هﻐوی به دوی ته ودل کﯧ ي‪ .‬مجرمان به ﻏواړي‬ ‫ﭼﯥ کاشﮑﯥ د دې ورځ له ﻋﺬابه خﻼﺻون لپاره خپل زامن‪ -١٢ .‬خپﻠه‬

‫‪533‬‬

‫مﯧرمنه او خپل ورور‪ -١٣ .‬او خپﻠه کورن ﭼﯥ ده ته يﯥ ﭘناه ورکوله‪.‬‬ ‫‪ -١۴‬او ول د ﻤﮑﯥ خﻠک ﭘه فديه کﯥ ورک ي او ان وساتﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬هﻐوی به د اور د لﻤﺒو ﭘه ﻏﯧ کﯥ وي‪ -١۶ .‬هﻐه به‬ ‫ﭘو ﮑی اړوي‪ -١٧ .‬هﻐه به هر هﻐه کس را بولﻲ ﭼﯥ ﭘه شا تﻠﻠی وو او‬ ‫مﺦ يﯥ اړولی وو‪) -١٨ .‬هﻐه کس هﻢ ﭼﯥ )مال( يﯥ را ول ک او ويﯥ‬ ‫ساته‪ -١٩ .‬بﯧشﮑه انسان کﻢ هﻤته ﭘيدا شوی دی‪ -٢٠ .‬هﻐه ته ﭼﯥ تﮑﻠيف‬ ‫ورسﯧ ي نو وٻرٻ ي‪ -٢١ .‬او کﻠه ﭼﯥ مﻄﻤئين وي نو بخيﻠﻲ کوي‪-٢٢ .‬‬ ‫م ر هﻐه لﻤون زار‪ -٢٣ .‬ﭼﯥ د خپل لﻤون ﭘابندي کوي‪ -٢۴ .‬او ﭘه‬ ‫مالونو کﯥ يﯥ حق اکل شوی دی‪ .‬۔ ‪٢۵‬۔ د سوال ر او محروم ۔ ‪٢۶‬۔‬ ‫او وک ﭼﯥ د ﻋدل ﭘه ورځ باور لري‪ -٢٧ .‬او ﭼﯥ د خپل رب له ﻋﺬابه‬ ‫وٻرٻ ي‪ -٢٨ .‬بﯧشﮑه د هﻐوی د رب د ﻋﺬاب وٻره دې هﯧ وک نه ختﻤوي‬ ‫۔ ‪٢٩‬۔ او هﻐه ﭼﯥ د خپﻠو شرم اهو ساتنه کوي‪ -٣٠ .‬م ر له خپﻠو‬ ‫مﯧرمنو او خپﻠو وين و‪ ،‬نو ﭘه هﻐوی ه مﻼمتﻲ نشته‪ -٣١ .‬نو وک ﭼﯥ‬ ‫ﭘه دې سربﯧره ه نور وﻏواړي هﻐه خﻠک له حده وتونﮑﻲ دي‪ -٣٢ .‬او‬ ‫وک ﭼﯥ امانتونه )ساتﻲ( او وﻋده ﭘوره کوي‪ -٣٣ .‬او وک ﭼﯥ ﭘه‬ ‫خپﻠو واهيو ) واه ( کﻠک ودرٻ ي‪ -٣۴ .‬او وک ﭼﯥ د خپل لﻤون‬ ‫حﻔاظت کوي‪ -٣۵ .‬هﻤدا خﻠک به ﭘه درناوي جنت کﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬نو ﭘه هﻐو منﮑرانو ه شوي ﭼﯥ ستا طرف ته را روان دي‪-٣٧ .‬‬ ‫د ﻲ او ﭼپ اړخ نه ډلﯥ ډلﯥ‪ -٣٨ .‬ايا ﭘه هﻐوی کﯥ هر وک دا حرص‬ ‫)ﻻلچ( لري ﭼﯥ هﻐه به د نﻌﻤت باغ ته ننويستل شﻲ‪ -٣٩ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪،‬‬ ‫موږ هﻐوی له هﻐه ه ﭘيدا ک ي ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬نو نه‪ ،‬زه قسﻢ کوم د مشرقينو او مﻐربينو ﭘه رب ﭼﯥ‪ ،‬موږ ﭘه دې‬ ‫قادر يو‪ -۴١ .‬ﭼﯥ دوی بدل ک و او تر دوی ﻏوره انسانان راوړو‪ ،‬او‬ ‫موږ ﻋاجز نه يو‪ -۴٢ .‬نو هﻐوی ﭘرٻ ده ﭼﯥ خﺒرې جوړې ک ي او‬

‫‪534‬‬

‫ولوبﯧ ي‪ ،‬تر هﻐﯥ ﭼﯥ هﻐوی له خپﻠﯥ هﻐﯥ ورځ سره مﺦ شﻲ ﭼﯥ وﻋده‬ ‫يﯥ ورسره کﯧ ي‪ -۴٣ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ له قﺒرونو را ﭘا ﯧ ي ﭘه‬ ‫من ه‪ ،‬لﮑه د کومﯥ ن ﯥ طرف ته ﭼﯥ من ې وهﻲ‪ -۴۴ .‬د هﻐوی ستر ﯥ‬ ‫به ي ﯥ وي‪ .‬ذلت به ﭘرې خپور وي‪ ،‬دا هﻐه ورځ ده ﭼﯥ هﻐوی سره يﯥ‬ ‫وﻋده شوې وه‪.‬‬ ‫سوره نوح ‪٧١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬موږ نوح د هﻐه قوم ته د رسول ﭘه تو ه ور ولﯧ ه ﭼﯥ د خپل قوم‬ ‫خﻠک خﺒر ک ه له هﻐﯥ مخﮑﯥ ﭼﯥ يو دردناک ﻋﺬاب ﭘرې راشﻲ‪-٢ .‬‬ ‫هﻐه وويل ای زما د قوم خﻠﮑو‪ ،‬زه تاسﯥ لپاره يو ﮑاره وٻرونﮑی يﻢ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬ﭼﯥ تاسﯥ د ﷲ ﻋﺒادت وک ئ او له هﻐه ووٻرٻ ئ او زما اطاﻋت‬ ‫وک ئ‪ -۴ .‬ﷲ به ستاسﯥ له ناهونو تﯧر شﻲ او تاسﯥ به تر يوه اکﻠﻲ‬ ‫وخته ﭘاتﯥ ک ي‪ .‬بﯧشﮑه کﻠه ﭼﯥ د ﷲ اکﻠی وخت راشﻲ بيا هﻐه نه‬ ‫وروسته کﯧ ي‪ .‬کاشﮑﯥ تاسﯥ ﭘه دې ﭘوهﯧدای‪.‬‬ ‫‪ -۵‬نوح وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ما خپل قوم ته شپه او ورځ وويل‪-۶ .‬‬ ‫خو زما خﺒرو هﻐوی ﻻ ډٻر لرې ک ل‪ -٧ .‬او ما ﭼﯥ هر کﻠه هﻐوی را‬ ‫بﻠﻠﻲ ﭼﯥ ته يﯥ وب ﯥ‪ ،‬نو هﻐوی ﭘه خپﻠو ﻏوږونو کﯥ وتﯥ ورک ي او‬ ‫ﭘه ان يﯥ خپﻠﯥ جامﯥ تاوې ک ي او ضد يﯥ ک ی او ډٻر کﺒر يﯥ ک ی‪.‬‬ ‫‪ -٨‬بيا ما هﻐوی ته ﮑاره بﻠنه ورک ه‪ -٩ .‬بيا مﯥ هﻐوی ته ﮑاره تﺒﻠيغ‬ ‫وک او هﻐوی مﯥ ﭘ ﭘوه ک ل‪ -١٠ .‬ما ورته وويل ﭼﯥ له خپل رب‬ ‫ب نه وﻏواړئ‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه لوی ب ونﮑی دی‪ -١١ .‬هﻐه به ﭘه تاسﯥ له‬ ‫آسﻤانه باران را ووروي‪ -١٢ .‬هﻐه به تاسﯥ ﭘه مال او اوﻻد کﯥ مخﮑﯥ‬ ‫ک ي‪ .‬او تاسﯥ ته به باﻏونه ﭘيدا ک ي‪ .‬او تاسﯥ ته به نهرونه وبهوي‪.‬‬

‫‪535‬‬

‫‪ -١٣‬ﭘه تاسﯥ ه شوي ﭼﯥ تاسﯥ ﷲ نه د ﻋظﻤت تﻤه نه کوئ‪ -١۴ .‬سره‬ ‫د دې ﭼﯥ هﻐه تاسﯥ ډول ډول جوړ ک ئ‪ -١۵ .‬ايا تاسﯥ نه دي ليدلﻲ ﭼﯥ‬ ‫ﷲ ن ه اووه‪ ٧‬آسﻤانونه درجه ﭘه درجه جوړ ک ل‪ -١۶ .‬او ﭘه هﻐه کﯥ‬ ‫يﯥ سپوږم ر ا او لﻤر راغ ک ل‪ -١٧ .‬او ﷲ تاسﯥ لپاره له ﻤﮑﯥ ﭘه‬ ‫خاص اهتﻤام )فﺼﻠونه( را شنه ک ل‪ -١٨ .‬بيا به هﻐه تاسﯥ بﯧرته ﻤﮑﯥ‬ ‫ته يوسﻲ‪ .‬او بيا به تاسﯥ له هﻐﯥ بﯧرته را وباسﻲ‪ -١٩ .‬او ﷲ تاسﯥ لپاره‬ ‫ﻤﮑه هواره ک ه‪ -٢٠ .‬ﭼﯥ تاسﯥ د هﻐه ﭘه ﮑاره ﻻرو ﻻړ شئ‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬نوح وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬هﻐوی زما خﺒره ونه منﻠه او د داسﯥ‬ ‫خﻠﮑو ﭘيروي يﯥ وک له ﭼﯥ د هﻐوی مال او اوﻻد د هﻐوی تاوان زيات‬ ‫ک ‪ -٢٢ .‬او هﻐوی لوی تدبيرونه وک ل‪ -٢٣ .‬او هﻐوی وويل ﭼﯥ ته‬ ‫خپل مﻌﺒودان هﯧ ﮑﻠه مه ﭘرٻ ده‪ .‬او ته مه ﭘرٻ ده َود او سواع او َيﻐوث‬ ‫او يﻌوق او نَسر‪ -٢۴ .‬او هﻐوی ډٻر خﻠک تﯧرايستﻲ‪ .‬اوس ته د هﻐو‬ ‫ﻤراهانو ﻤراهﻲ ﻻ ډٻره ک ه‪ -٢۵ .‬هﻐوی د خپﻠو ناهونو ﭘه سﺒب ﻏرق‬ ‫ک ی شول‪ ،‬بيا اور ته ننويستل شول‪ .‬نو هﻐوی ان ته له ﷲ هﯧ‬ ‫ساتونﮑی ﭘيدا نه ک ‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬او نوح وويل ﭼﯥ ای زما ربه‪ ،‬ته ﭘه هﻐو منﮑرينو کﯥ وک ﭘه‬ ‫ﻤﮑه مه ﭘرٻ ده‪ -٢٧ .‬که تا هﻐوی ﭘرٻ ودل نو هﻐوی به ستا بنده ان‬ ‫ﻤراه ک ي او د هﻐوی له نسﻠه ﭼﯥ وک ﭘيدا کﯧ ي‪ ،‬هﻐه به بدکاره او‬ ‫سخت مجرم وي‪ -٢٨ .‬ای زما ربه‪ ،‬ماته مﻐﻔرت وک ه‪ .‬او زما مور او‬ ‫ﭘﻼر ته مﻐﻔرت وک ه او وک ﭼﯥ زما کور ته مومن را ننو ﻲ‪ ،‬ته هﻐه‬ ‫ته مﻐﻔرت وک ه‪ .‬او ول مومنان او مومنانﯥ وب ه او د ظالﻤانو لپاره له‬ ‫هﻼکت بﻐير نور ه مه زياتوه‪.‬‬

‫‪536‬‬

‫سوره الجن ‪٧٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ووايه ماته وحﯥ شوې ﭼﯥ د جناتو )ﭘيريانو( يوې ډلﯥ قرآن واورٻده‬ ‫نو ويﯥ ويل ﭼﯥ موږ يو ﻋجيب قرآن اورٻدلی دی‪ -٢ .‬ﭼﯥ د هدايت ﻻره‬ ‫يﻲ نو موږ ﭘه هﻐه ايﻤان راوړ او له خپل رب سره به وک نه شريﮑوؤ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬او دا ﭼﯥ زموږ د رب شان لوړ دی‪ .‬هﻐه نه ) ان ته( مﯧرمن جوړه‬ ‫ک ې او نه اوﻻد‪ -۴ .‬او دا ﭼﯥ زموږ ناﭘوه کس د ﷲ ﭘه هﮑﻠه د حق ډٻرې‬ ‫خﻼف خﺒرې کولﯥ‪ -۵ .‬او موږ داسﯥ ﻠﯥ وه ﭼﯥ انسان او جن‪ ،‬به د‬ ‫ﷲ ﭘه شان کﯥ کﻠه دروغ خﺒره نه کوي‪ -۶ .‬او دا ﭼﯥ ﭘه انسانانو کﯥ‬ ‫ينﻲ داسﯥ وو ﭼﯥ ﭘه جناتو کﯥ به يﯥ ينو ته ﭘناه وړله‪ ،‬نو هﻐوی د‬ ‫جناتو ﻏرور ﻻ ډٻر ک ‪ -٧ .‬او دا ﭼﯥ هﻐوی هﻢ ﻤان وک ‪ ،‬لﮑه ستاسﯥ‬ ‫ﭼﯥ دا ﻤان وو ﭼﯥ ﷲ به وک )بيا( نه را ﭘورته کوي‪.‬‬ ‫‪ -٨‬او موږ ﭼﯥ آسﻤان و اره نو ومو ليدل ﭼﯥ له سختو ساتونﮑو او لﻤﺒو‬ ‫ډک دی‪ -٩ .‬اود هﻐه ﭘه ينو ايونو کﯥ د )خﺒرو( اورٻدو لپاره کﯧناستﻠو‪،‬‬ ‫نو اوس ﭼﯥ وک اورٻدل ﻏواړي هﻐه د ان لپاره يوه تياره لﻤﺒه مومﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬او موږ نه ﭘوهﯧ و ﭼﯥ د ﻤﮑﯥ واﻻو لپاره کومه بدي ﻏو تل شوې‬ ‫ده که د هﻐوی رب ورسره د نﯧﮑ کولو اراده ک ې ده‪ -١١ .‬او دا ﭼﯥ‬ ‫ﭘه موږ کﯥ ينﯥ نﯧﮑان دي او ينﻲ بل ډول‪ .‬موږ ﭘه بﯧﻼبﯧﻠو طريقو يو‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬او دا ﭼﯥ موږ ﭘوه شو ﭼﯥ موږ ﭘه ﻤﮑه ﷲ نه شو ماتولی‪ .‬او نه‬ ‫يﯥ ﭘه من ه هﻐه نه ﻠی شو‪ -١٣ .‬او دا ﭼﯥ موږ کﻠه د هدايت خﺒره‬ ‫واورٻدله نو موږ ﭘرې ايﻤان راوړ‪ .‬نو وک ﭼﯥ ﭘه خپل رب ايﻤان‬ ‫راوړي نه به د کوم کﻤﻲ اندٻ نه لري او نه د زياتﻲ‪ -١۴ .‬او دا ﭼﯥ ﭘه‬ ‫موږ کﯥ ينﯥ فرمانﺒردار دي او ﭘه موږ کﯥ ينﯥ بﯥﻻرې دي‪ ،‬نو ﭼا‬

‫‪537‬‬

‫ﭼﯥ فرمانﺒرداري وک له هﻐوی د کامياب ﻻره وموندله‪ -١۵ .‬او وک‬ ‫ﭼﯥ بﯥﻻرې شول هﻐوی به د دوزخ خاشاک وي‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او )ماته وحﯥ شوې ده ﭼﯥ( که دا خﻠک ﭘه ﻻره قايﻢ شوي وای‪ ،‬نو‬ ‫موږ به ه خ وب ک ی وای‪ -١٧ .‬ﭼﯥ موږ ﭘه دې هﻐوی وازمايو او‬ ‫وک ﭼﯥ د خپل رب له يادولو مﺦ واړوي نو هﻐه به يﯥ ﭘه سخت ﻋﺬاب‬ ‫اخته ک ي‪ -١٨ .‬او دا ﭼﯥ مسجدونه د ﷲ لپاره دي نو تاسﯥ له هﻐه سره‬ ‫بل وک مه را بولئ‪ -١٩ .‬او دا ﭼﯥ کﻠه د ﷲ بنده د هﻐه را بﻠﻠو ته‬ ‫ودرٻده نو دوی )د مﮑﯥ خﻠک( ﭘرې ور دان ﻠو ته تيار شول‪ -٢٠ .‬ﮑه‬ ‫ﭼﯥ زه يوازې خپل رب را بولﻢ او له هﻐه سره وک نه شريﮑوم‪-٢١ .‬‬ ‫ووايه ﭼﯥ زه تاسﯥ لپاره نه د کوم تاوان اختيار لرم او نه د کومﯥ ﯧ ﯥ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬ووايه ﭼﯥ ما له ﷲ بﻐير هﯧ وک نه شﻲ ساتﻼی‪ .‬او نه زه له هﻐه‬ ‫بﻐير بﻠه ﭘناه موندﻻی شﻢ‪ -٢٣ .‬بس د ﷲ له طرفه را َرسول دي او د هﻐه‬ ‫د ﭘيﻐامونو سپارل دي او وک ﭼﯥ د ﷲ او د هﻐه د رسول نافرمانﻲ‬ ‫وک ي نو د هﻐه لپاره د دوزخ اور دی ﭼﯥ تل به ﭘه کﯥ اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬تر دې ﭼﯥ کﻠه هﻐوی هﻐه ه و وري ﭼﯥ وﻋده يﯥ ورسره کﯧ ي‬ ‫نو هﻐوی به ﭘوه شﻲ ﭼﯥ د ﭼا مرستندوی کﻤزوری دی او وک ﭘه شﻤﯧر‬ ‫کﯥ ل دي‪ -٢۵ .‬ووايه زه نه ﭘوهﯧ م ﭼﯥ تاسﯥ سره د کوم شﻲ وﻋده‬ ‫کﯧ ي هﻐه ن دې دی که زما رب ورته اوږده موده اکﻠﯥ ده‪ -٢۶ .‬ﭘه‬ ‫ﻏيﺒو يوازې هﻐه ﭘوهﯧ ي‪ .‬هﻐه ﭘه خپﻠو ﻏيﺒو وک نه خﺒروي‪ -٢٧ .‬بﯥ‬ ‫له هﻐه رسول ﭼﯥ هﻐه خوښ ک ی دی‪ ،‬نو د هﻐه مخﯥ او شا ته ساتونﮑﻲ‬ ‫مقرروي‪ -٢٨ .‬ﭼﯥ ﷲ ﭘوه شﻲ ﭼﯥ هﻐوی د خپل رب ﭘيﻐامونه رسولﻲ‬ ‫دي او د هﻐوی د ﭼاﭘﯧريال احاطه يﯥ ک ې ده او هر ه يﯥ شﻤﯧرلﻲ دي‪.‬‬

‫‪538‬‬

‫سوره المزمل ‪٧٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای ﭘه و ه کﯥ ﭘﯧچﻠيه‪ -٢ .‬د شپﻲ قيام کوه م ر ل ه برخه‪ -٣ .‬نيﻤه‬ ‫شپه يا له هﻐﯥ ل ه کﻤه ک ه‪ -۴ .‬يا ترې ل ه زياته ک ه‪ ،‬او قرآن ورو ورو‬ ‫لوله‪ -۵ .‬موږ ﭘه تا يوه درنه خﺒره نازلوؤ‪.‬‬ ‫‪ -۶‬بﯧشﮑه د شپﯥ را ﭘا ﯧدل سخت پل کوي او خﺒره سﻤه خﯧژي‪-٧ .‬‬ ‫بﯧشﮑه ته د ور ﯥ ډٻر کارونه لرې‪ -٨ .‬او د خپل رب نوم يادوه او هﻐه‬ ‫ته متوجه شه له ولو جدا۔ ‪٩‬۔ هﻐه د مشرق او مﻐرب مالک دی‪ ،‬له هﻐه‬ ‫بﻐير هﯧ اله )مﻌﺒود( نشته‪ ،‬نو ته هﻐه خپل کارساز ک ه‪ -١٠ .‬او خﻠک‬ ‫ﭼﯥ ه وايﻲ ﺻﺒر ﭘرې وک ه‪ .‬او ﭘه ه شان له هﻐوی جدا شه‪ -١١ .‬او‬ ‫د دروغ بﻠونﮑو خوشحاله خﻠﮑو مﻌامﻠه ماته ﭘرٻ ده او هﻐوی ل سست‬ ‫ک ه‪ -١٢ .‬موږ سره زولنﯥ دي او دوزخ دی‪ -١٣ .‬او ﭘه ستونﻲ کﯥ‬ ‫ن تونﮑﯥ خواړه دي او له درده ډک ﻋﺬاب دی‪ -١۴ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ‬ ‫ﻤﮑه او ﻏرونه وخو ﯧ ي او ﻏرونه به لﮑه د ش و ډٻري و وٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬موږ تاسﯥ ته يو رسول در لﯧ لی دی‪ ،‬ﭘه تاسﯥ مو واه ک ی‪ ،‬لﮑه‬ ‫ن ه مو ﭼﯥ فرﻋون ته رسول ولﯧ ه‪ -١۶ .‬بيا فرﻋون د رسول خﺒره‬ ‫ونه منﻠه نو موږ هﻐه ونيوه‪ ،‬ﭘه سخته نيونه‪ -١٧ .‬نو که تاسﯥ انﮑار وک‬ ‫د هﻐﯥ ور ﯥ له ﻋﺬابه به ن ه بچ کﯧ ئ ﭼﯥ ماشومان به بوډا ان کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬ﭼﯥ آسﻤان به ﭘه کﯥ وﭼوي‪ ،‬بﯧشﮑه د دې وﻋده به ﭘوره کﯧ ي‪-١٩ .‬‬ ‫دا يو نﺼيحت دی‪ ،‬نو وک ﭼﯥ ﻏواړي د خپل رب طرف ته ﻻر دې‬ ‫اختيار ک ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬بﯧشﮑه ستا رب ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ ته د شپﯥ ﭘه درٻيو کﯥ دويﻤﯥ برخﯥ‬ ‫ته ن دې يا نيﻤه شپه يا د شپﯥ ﭘه درٻيو برخو کﯥ ﭘه لوم ۍ کﯥ قيام‬ ‫کوې‪ ،‬او ستا د مﻠ رو يوه ډله هﻢ‪ .‬او ﷲ د شپﯥ او ور ﯥ اندازه اکﻲ‪،‬‬

‫‪539‬‬

‫هﻐه ﭘوه شو ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ نه شئ ﭘوره کوﻻی نو بيا هﻐه ﭘه تاسﯥ رحﻢ‬ ‫وک ‪ ،‬اوس قرآن ولولئ ومره ﭼﯥ درته آسان وي‪ .‬هﻐه ﭘوه شو ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ کﯥ به ناروﻏان وي او ومره خﻠک به د ﷲ د فضل ﭘه ل ون ﭘه‬ ‫ﻤﮑه سﻔر کوي‪ ،‬او داسﯥ خﻠک به هﻢ وي ﭼﯥ د ﷲ ﭘه ﻻره کﯥ به جهاد‬ ‫کوي‪ .‬نو له دې )قرآن( ولولئ ومره ﭼﯥ درته آسان وي‪ ،‬او لﻤون قايﻢ‬ ‫ک ئ او زکات ورک ئ او ﷲ ته قرض ورک ئ‪ ،‬ه قرض‪ .‬او کومه‬ ‫نﯧﮑﻲ ﭼﯥ تاسﯥ له انه مخﮑﯥ لﯧ ئ هﻐه به دلته ومومئ‪ .‬هﻐه ﻏوره ده‬ ‫او ثواب يﯥ ډٻر دی‪ ،‬او له ﷲ ب نه وﻏواړئ‪ ،‬بﯧشﮑه ﷲ ب ونﮑی‪ ،‬مهربان‬ ‫دی‪.‬‬ ‫سوره المدثر ‪٧۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ای ﭘه ﭼپنه کﯥ ﭘﯧچﻠيه‪ -٢ .‬ﭘا ﯧ ه او خﻠک ووٻروه‪ -٣ .‬او د خپل رب‬ ‫لويﻲ بيان ک ه‪ -۴ .‬او خپﻠه جامه ﭘاکه ساته‪ -۵ .‬او ند ﻲ ﭘرٻ ده‪ -۶ .‬او‬ ‫داسﯥ مه کوه ﭼﯥ احسان وک ې او بيا يﯥ بدله وﻏواړې‪ -٧ .‬او خپل رب‬ ‫ته ﺻﺒر وک ه‪.‬‬ ‫‪ -٨‬کﻠه ﭼﯥ شپﯧﻠ ووهل شﻲ‪ -٩ .‬نو هﻐه به ډٻره سخته ورځ وي‪-١٠ .‬‬ ‫ﭘه منﮑرانو به آسانه نه وي‪ -١١ .‬ما او هﻐه کس يوازې ﭘرٻ ده ﭼﯥ ما‬ ‫ﭘيدا ک ی‪ -١٢ .‬او هﻐه ته مو ډٻر مال ورک ‪ -١٣ .‬او ورسره اوسﯧدونﮑﻲ‬ ‫زامن‪ -١۴ .‬او هر ډول سامان مو ورته مهيا ک ‪ -١۵.‬بيا هﻐه تﻤه ساتﻲ‬ ‫ﭼﯥ ل نور هﻢ ورک م‪ -١۶ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬هﻐه زموږ د آيتونو مخالف دی‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬زر به هﻐه ﭘه سخته ﭼ اي ﭘورته ک م‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬هﻐه فﮑر وک او خﺒره يﯥ جوړه ک له‪ -١٩ .‬نو هﻐه هﻼک شو‪،‬‬ ‫هﻐه ن ه خﺒره جوړه ک ه‪ -٢٠ .‬بيا هﻐه هﻼک شو‪ ،‬هﻐه ن ه خﺒره‬

‫‪540‬‬

‫جوړه ک ه‪ -٢١ .‬بيا هﻐه وليدل‪ -٢٢ .‬بيا هﻐه تندی تريو ک او مﺦ يﯥ‬ ‫وران ک ‪ -٢٣ .‬بيا يﯥ مﺦ واړوه او کﺒر يﯥ وک ‪ -٢۴ .‬بيا يﯥ وويل دا‬ ‫خو هسﯥ جادو دی ﭼﯥ له ﭘخوا را روان دی‪ -٢۵ .‬دا خو د انسان کﻼم‬ ‫دی‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬زه به هﻐه زر سقر )دوزخ( ته وﻏور وم‪ -٢٧ .‬او ته ه ﭘوهﯧ ې‬ ‫ﭼﯥ سقر ه شی دی‪ -٢٨ .‬نه به يﯥ ساتﻲ او نه به يﯥ ﭘرٻ دي‪-٢٩ .‬‬ ‫رمن سو وي‪ -٣٠ .‬ﭘه هﻐه نولس‪ ١٩‬مﻼيﮑﯥ )مقررې( دي‪ -٣١ .‬او‬ ‫موږ د دوزخ کارکونﮑﻲ يوازې مﻼيﮑﯥ اکﻠﻲ‪ .‬او موږ ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫ومره شﻤﯧر ساتﻠی يوازې د منﮑرانو د ازمايﻠو لپاره‪ ،‬ﭼﯥ يقين ترﻻسه‬ ‫ک ي هﻐه خﻠک ﭼﯥ کتاب ور ﻋﻄا شوی دی‪ .‬او د ايﻤان خاوندان دې‬ ‫خپل ايﻤان زيات ک ي او اهل کتاب او مومنان دې شک نه کوي‪ ،‬او ﭼﯥ‬ ‫د کومو خﻠﮑو ﭘه زړونو کﯥ مرض دی او منﮑر خﻠک به وايﻲ ﭼﯥ له‬ ‫دې د ﷲ ه هدف دی‪ .‬ﭘه دې تو ه ﷲ ﻤراه کوي وک ﭼﯥ ﻏواړي او‬ ‫هدايت کوي ﭼاته ﭼﯥ ﻏواړي‪ ،‬او ستا د رب ل ﮑر يوازې هﻐه ﭘﯧژنﻲ‪،‬‬ ‫او دا خو يوازې ﭘوهول دي د خﻠﮑو لپاره‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬قسﻢ دی ﭘه سپوږم ‪ -٣٣ .‬او بيا ﭘه شپﯥ ﭼﯥ کﻠه ﭘه تﻠﻠو‬ ‫شﻲ‪ -٣۴ .‬او ﭘه سهار ﭼﯥ کﻠه رو انه شﻲ‪ -٣۵ .‬يقينا ً دوزخ د لويو شيانو‬ ‫له ډلﯥ دی‪ -٣۶ .‬انسان لپاره وٻره‪ -٣٧ .‬د هﻐوی لپاره ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ کﯥ‬ ‫مﺦ ته ﻻړل يا وروسته ﻻړل‪ -٣٨ .‬هﻐه کس د خپﻠو اﻋﻤالو ﭘه بدل کﯥ‬ ‫ا ه ) رو( دی‪ - ٣٩ .‬له ﻲ اړخو ﭘرته‪ -۴٠ .‬هﻐوی به باﻏونو کﯥ وي‪،‬‬ ‫ﭘو تنه به کوي‪ -۴١ .‬له مجرمانو‪ -۴٢ .‬تاسﯥ ه شﻲ دوزخ ته يوړئ‪.‬‬ ‫‪ -۴٣‬هﻐوی به وايﻲ‪ ،‬موږ ﭘه لﻤون کونﮑو کﯥ نه وو‪ -۴۴ .‬او موږ ﻏريﺒو‬ ‫ته خواړه نه ورکول‪ -۴۵ .‬او موږ به بحث کونﮑو سره بحث کاوه‪-۴۶ .‬‬ ‫او موږ به د ﻋدل ورځ دروغ بﻠﻠه‪ -۴٧ .‬تر دې ﭼﯥ هﻐه يقينﻲ خﺒره ﭘه‬

‫‪541‬‬

‫موږ راﻏﻠه‪ -۴٨ .‬نو د هﻐوی د شﻔاﻋت کونﮑو شﻔاﻋت به ه ه ونه‬ ‫ک ي‪.‬‬ ‫‪ -۴٩‬بيا ﭘه هﻐوی ه شوي ﭼﯥ هﻐوی له نﺼيحته مﺦ اړوي‪ -۵٠ .‬لﮑه‬ ‫وحشﻲ خر ﭼﯥ وي‪ -۵١ .‬ﭼﯥ له زمري ت تﻲ‪ -۵٢ .‬بﻠﮑﯥ ﭘه هﻐوی کﯥ‬ ‫هر کس دا ﻏواړي ﭼﯥ ﮑاره ليﮑل ورکول شﻲ‪ -۵٣ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ‬ ‫دا خﻠک له آخرته نه وٻرٻ ي‪ -۵۴ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬دا خو يو نﺼيحت دی‪.‬‬ ‫‪ -۵۵‬نو دا ﭼﯥ زړه ﻏواړي‪ ،‬له دې نه دې نﺼيحت ومومﻲ‪ -۵۶ .‬او‬ ‫هﻐوی له دې نﺼيحت نه شﻲ موندﻻی م ر ﭼﯥ ﷲ يﯥ وﻏواړي‪ .‬هﻐه‬ ‫دی ﭼﯥ وٻرٻدل ترې ﭘه کار دي او هﻐه دی د ب نﯥ کولو ﻻيق‪.‬‬ ‫سوره القيامه ‪٧۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬نه‪ ،‬زه قسﻢ کوم د قيامت ﭘه ورځ‪ -٢ .‬او نه‪ ،‬زه قسﻢ کوم ﭘه مﻼمتونﮑﻲ‬ ‫نﻔس‪ -٣ .‬ايا انسان داسﯥ ﻲ ﭼﯥ موږ به د هﻐه ه وکﻲ را ول نه ک و‪.‬‬ ‫‪ -۴‬ولﯥ نه‪ ،‬ﭘه دې قادر يو ﭼﯥ د هﻐه د وتﯥ )يو يو( بند بﯧرته جوړ‬ ‫ک و‪ -۵ .‬بﻠﮑﯥ انسان ﻏواړي ﭼﯥ مخﮑﯥ ژوند ﭘه فجورو تﯧر ک ي ‪-۶‬‬ ‫هﻐه ﭘو تنه کوي ﭼﯥ د قيامت ورځ به کﻠه را ﻲ‪ -٧ .‬نو کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫ﭘه ستر و تياره شﻲ‪ -٨ .‬او سپوږم به بﯥنوره شﻲ‪ -٩ .‬او لﻤر او‬ ‫سپوږم به را يو ای شﻲ‪ -١٠ .‬ﭘه هﻐه ورځ به انسان ووايﻲ ﭼﯥ ت تئ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬هﯧ ای کﯥ ﭘناه نشته‪ -١٢ .‬ﭘه هﻐه ورځ يوازې ستاسﯥ‬ ‫رب سره ای دی‪ -١٣ .‬ﭘه هﻐه ورځ به انسان ته وويل شﻲ ﭼﯥ ه يﯥ‬ ‫مخﮑﯥ لﯧ لﻲ او ه شاته ﭘري ﻲ دي‪ -١۴ .‬بﻠﮑﯥ انسان ﭘخپﻠه ان ﭘﯧژنﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬که هر ومره بهانﯥ وک ي‪.‬‬

‫‪542‬‬

‫‪ -١۶‬د دې )قرآن( لوستﻠو لپاره ژبه زر مه خو وه ﭼﯥ زر يﯥ زده ک ې‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬د دې را ولول او )نورو ته( اورول زموږ )مسوؤليت( دی‪ -١٨ .‬نو‬ ‫کﻠه يﯥ ﭼﯥ موږ اوروؤ ته د هﻐﯥ اورٻدو ﭘيروي کوه‪ -١٩ .‬بيا يﯥ بيانول‬ ‫زموږ )مسوؤليت( دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ ته ﻏواړې ﭼﯥ زر راشﻲ‪ -٢١ .‬او ته هﻐه ﭘرٻ دې‬ ‫ﭼﯥ ﭘه ن را ﻲ‪ -٢٢ .‬ينﯥ شانﯥ به ﭘه هﻐه ورځ رو انه وي‪-٢٣ .‬‬ ‫خپل رب ته به وري‪ -٢۴ .‬او ينﯥ هرې به ﭘه هﻐه ورځ خﻔه وي‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬داسﯥ فﮑر به کوي ﭼﯥ هﻐوی سره به مﻼ ماتونﮑﯥ مﻌامﻠه کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢۶‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ ساه تر مرۍ را ورسﯧ ي‪ -٢٧ .‬او وبه وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ وک دی نن دم کولو واﻻ‪ -٢٨ .‬او هﻐوی به داسﯥ و ﻲ ﭼﯥ دا د‬ ‫بﯧﻠﯧدو وخت دی‪ -٢٩ .‬او ﭘن ۍ به يو بل سره ول ﯧ ي‪ -٣٠ .‬هﻐه به ستا‬ ‫رب ته د تﻠﻠو ورځ وي‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬نو هﻐه نه ر تيا ومنل او نه يﯥ لﻤون وک ‪ -٣٢ .‬بﻠﮑﯥ دروغ يﯥ‬ ‫وبﻠل او مﺦ يﯥ واړوه‪ -٣٣ .‬بيا ﭘه ﻏرور خپﻠو خﻠﮑو ته ﻻړ‪ -٣۴ .‬افسوس‬ ‫دی ﭘه تا افسوس‪ ٣۵ .‬بيا افسوس دی ﭘه تا افسوس‪ -٣۶ .‬ايا دا ﻲ ﭼﯥ‬ ‫هﻤداسﯥ به ﭘرٻ ودل شﻲ‪ -٣٧ .‬ايا هﻐه د لوٻدونﮑﯥ منﻲ يو ا ﮑی نه‬ ‫وو‪ -٣٨ .‬بيا هﻐه ﻋﻠقه شو‪ ،‬بيا ﷲ جوړ ک ‪ ،‬بيا يﯥ ﻏ ي جوړ ک ل‪-٣٩ .‬‬ ‫بيا يﯥ هﻐه دوه ډوله ک ل‪ ،‬ه او نر‪ -۴٠ .‬ايا هﻐه ﭘه دې قادر نه دی‬ ‫ﭼﯥ م ي را ژوندي ک ي‪.‬‬ ‫سوره الدهر ‪) ٧۶‬اﻻنسان(‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ايا ﭘه انسان داسﯥ يو وخت هﻢ تﯧر شوی )نه دی( ﭼﯥ هﻐه د يادولو‬ ‫وړ يز نه وو‪ -٢ .‬موږ انسان له يوه مخﻠوط ا ﮑﻲ ﭘيدا ک ‪ ،‬موږ هﻐه‬

‫‪543‬‬

‫ازمايه‪ .‬بيا موږ هﻐه اورٻدونﮑی‪ ،‬ليدونﮑی ک ‪ -٣ .‬موږ هﻐه ته ﻻره‬ ‫و ودله‪ ،‬خو ه يﯥ ﭼﯥ شﮑر کونﮑی کﯧ ي او که انﮑار کونﮑی )کﯧ ي(‪.‬‬ ‫‪ -۴‬موږ منﮑرانو ته زن يرونه او طوقونه او د لﻤﺒو اور تيار ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬نيک خﻠک به له داسﯥ ﭘيالو اک کوي ﭼﯥ د کافورو خوند به ﭘه‬ ‫کﯥ وي‪ -۶ .‬له دې ﭼينﯥ به يﯥ د ﷲ بنده ان ﻲ‪ -٧ .‬هﻐوی به د دې‬ ‫)ﭼينﯥ( ر ونه را وباسﻲ‪ .‬هﻐه خﻠک واجﺒات ﭘوره کوي او له داسﯥ‬ ‫ور ﯥ وٻرٻ ي ﭼﯥ سختﻲ به يﯥ ﻋامه وي‪ -٨ .‬او د هﻐه ﭘه مينه محتاجو‬ ‫او يتيﻤو او بنديانو ته خواړه ورکوي‪) -٩ .‬ووايئ( موږﭼﯥ ﭘه تاسﯥ ه‬ ‫خورو د ﷲ د رضا لپاره )يﯥ کوو‪ (.‬موږ له تاسﯥ بدله ﻏواړو او نه‬ ‫شﮑر زاري‪ -١٠ .‬او موږ د خپل رب له طرفه د يوې سختﯥ او ترخﯥ‬ ‫ور ﯥ اندٻ نه لرو‪ -١١ .‬نو ﷲ هﻐوی د دې ور ﯥ له سخت وساتل‪ .‬او‬ ‫هﻐوی ته يﯥ تازهوالی او خو ﻲ ورک ل‪ -١٢ .‬او د هﻐوی د ﺻﺒر ﭘه‬ ‫بدل کﯥ يﯥ جنت او ورٻ ﻤين لﺒاس ورک ‪ -١٣ .‬هﻐوی به ﭘه تختونو‬ ‫تﮑيه انﯥ وهﻠﯥ وي‪ ،‬نه به يﯥ رمﻲ کﯧ ي او نه يخنﻲ‪ -١۴ .‬د جنت‬ ‫سيوري به ﭘه هﻐوی را ﮑته شوی وي‪ ،‬او ميوې به يﯥ ﭘه وس کﯥ وي‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬او د هﻐوی مخﯥ ته به د سپينو زرو لو ﻲ او د شيشﯥ ﭘيالﯥ ر ول‬ ‫کﯧ ي‪ -١۶ .‬شيشﯥ )ﭘيالﯥ( به د سپينو زرو وي ﭼﯥ ډکونﮑو به تر مناسﺒﯥ‬ ‫اندازې ډکﯥ ک ې وي‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او هﻠته به هﻐوی ته يو بل يﻼس ورکول کﯧ ي ﭼﯥ د سون و‬ ‫)زنجﺒيل( خوند به ﭘه کﯥ وي‪ -١٨ .‬دا ﭘه هﻐه کﯥ يوه ﭼينه ده ﭼﯥ سﻠسﺒيل‬ ‫يﯥ بولﻲ‪ -١٩ .‬او هﻐوی سره به داسﯥ وانان ر ﯧ ي ﭼﯥ تل به وانان‬ ‫وي‪ .‬که ته هﻐوی و ورې داسﯥ به و ﯥ ﭼﯥ خورې ورې مرﻏﻠرې دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او ته ﭼﯥ هر خوا ورې هﻐه ﻋظيﻢ نﻌﻤت او هﻐه ﭘاﭼاهﻲ به ورې‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬ﭘه هﻐو به د ورٻ ﻤو شنه نازکه و ه وي او د زربافت ورٻ ﻤو و ه‬

‫‪544‬‬

‫هﻢ‪ .‬او هﻐوی ته به د سپينو زرو بن ي اﭼول کﯧ ي‪ .‬او د هﻐوی رب به‬ ‫ﭘاک اک ورکوي‪ -٢٢ .‬بﯧشﮑه دا ستاسﯥ اجر دی او ستاسﯥ کوشش‬ ‫قﺒول شو‪.‬‬ ‫‪ -٢٣‬او موږ ﭘه تا قرآن ل ل نازل ک ی دی‪ -٢۴ .‬نو ته د خپل رب ﭘه‬ ‫حﮑﻢ ﺻﺒر وک ه او ﭘه هﻐوی کﯥ د ﭼا نه ار يا ناشﮑره خﺒره مه منه‪.‬‬ ‫‪ -٢۵‬او د خپل رب نوم سهار او ما ام يادوه‪ -٢۶ .‬او د شپﯥ هﻢ ورته‬ ‫سجده کوه‪ .‬او د هﻐه تسﺒيح کوه د شپﯥ ﭘه اوږده برخه کﯥ‪ -٢٧ .‬دا خﻠک‬ ‫زر ترﻻسه کﯧدونﮑی شی ﻏواړي او هﻐوی ﭘه ان ﭘسﯥ يوه درنه ورځ‬ ‫ﭘرٻ ﯥ ده‪ -٢٨ .‬موږ هﻐوی ﭘيدا ک ي او موږ د هﻐوی جوړونه قوي‬ ‫ک ل‪ ،‬او کﻠه ﭼﯥ موږ وﻏواړو د هﻐوی ﭘه ير خﻠک به يﯥ ايناستﻲ‬ ‫ک و‪ -٢٩ .‬دا يو نﺼيحت دی‪ .‬نو وک ﭼﯥ ﻏواړي‪ ،‬د خپل رب طرف‬ ‫ته ﻻره دې اختيار ک ي‪ -٣٠ .‬او ته يﯥ نه شﯥ ﻏو تﻠی م ر دا ﭼﯥ ﷲ‬ ‫يﯥ وﻏواړي‪ .‬بﯧشﮑه ﷲ ﭘوهﯧدونﮑی‪ ،‬د حﮑﻤت خاوند دی‪ -٣١ .‬هﻐه ﭼﯥ‬ ‫وک وﻏواړي خپل رحﻤت کﯥ يﯥ داخﻠوي‪ ،‬او ظالﻤانو ته هﻐه له درده‬ ‫ډک ﻋﺬاب تيار ک ی دی‪.‬‬ ‫سوره المرسﻠت ‪٧٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ ﭘه بادونو ﭼﯥ لﯧ ل کﯧ ي‪ -٢ .‬بيا هﻐه ﭘه توفانﻲ رفتار ل ﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٣‬او ورٻ ﻲ اخﻠﻲ او خپروي‪ -۴ .‬بيا مﻌامﻠه جدا کوي‪ -۵ .‬بيا خﺒرتيا‬ ‫اﭼوي‪ -۶ .‬د ﻋﺬر ﭘه تو ه يا د وٻرولو ﭘه تو ه‪ -٧ .‬کومه وﻋده ﭼﯥ تاسﯥ‬ ‫سره کﯧ ي هﻐه حتﻤا ً واقع کﯧ ي‪.‬‬ ‫‪ -٨‬نو کﻠه ﭼﯥ ستوري بﯥنوره شﻲ‪ -٩ .‬او کﻠه ﭼﯥ آسﻤان وﭼوي‪-١٠ .‬‬ ‫او کﻠه ﭼﯥ ﻏرونه ميده ميده ک ل شﻲ‪ -١١ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﭘﯧﻐﻤﺒران ﭘه اکﻠﻲ‬

‫‪545‬‬

‫وخت را ول ک ی شﻲ‪ -١٢ .‬د کومﯥ ور ﯥ لپاره هﻐوی ن ول شوي‬ ‫دي‪ -١٣ .‬د فيﺼﻠﯥ د ور ﯥ لپاره‪ -١۴ .‬او ته ه خﺒر يﯥ ﭼﯥ د فيﺼﻠﯥ‬ ‫ورځ ن ه ده‪ -١۵ .‬هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ دروغ بﻠونﮑو ته‪ -١۶ .‬ايا‬ ‫موږ ﭘخوانﻲ نه دي هﻼک ک ي‪ -١٧ .‬بيا موږ ﭘه هﻐوی ﭘسﯥ نور ﭘخوانﻲ‬ ‫لﯧ و‪ -١٨ .‬موږ له مجرمانو سره هﻤداسﯥ کوؤ‪ -١٩ .‬هﻼکت دی ﭘه هﻐه‬ ‫ورځ دروغ بﻠونﮑو ته‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬ايا موږ تاسﯥ له حقيرو اوبو ﭘيدا نه ک ئ‪ -٢١ .‬بيا مو هﻐه ﭘه خوندي‬ ‫ای کﯥ وساتﻠﯥ‪ -٢٢ .‬د يوه اکﻠﻲ وخت لپاره‪ -٢٣ .‬موږ يوه اندازه‬ ‫و اکﻠه‪ ،‬موږ ومره ه اندازه اکونﮑﻲ يو‪ -٢۴ .‬هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ‬ ‫دروغ بﻠونﮑو ته‪ -٢۵ .‬ايا موږ ﻤﮑه را ولونﮑﯥ جوړه نه ک ه‪ -٢۶ .‬د‬ ‫ژونديو لپاره او د م و لپاره‪ -٢٧ .‬او موږ ﭘه دې لوړ ﻏرونه جوړ ک ل‬ ‫او ﭘه تاسﯥ مو خوږې اوبه و ﻠﯥ‪ -٢٨ .‬هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ دروغ‬ ‫بﻠونﮑو ته‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬ﻻړ شئ د هﻐه ه ﭘه طرف ﭼﯥ تاسﯥ دروغ باله‪ -٣٠ .‬ﻻړ شئ د‬ ‫دريو ان و سيوري طرف ته‪ -٣١ .‬ﭼﯥ نه ﭘه کﯥ سيوری شته او نه له‬ ‫رم خوندي کوي‪ -٣٢ .‬هﻐه به سپرﻏ بادوي لﮑه د لوړې ما‬ ‫)هومره( ‪ -٣٣ .‬د زي و او انو ﻏوندې‪ -٣۴ .‬هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ‬ ‫دروغ بﻠونﮑو ته‪ -٣۵ .‬دا هﻐه ورځ ده ﭼﯥ نه به ﭘه کﯥ خﻠک خﺒرې‬ ‫کوﻻی شﻲ‪ -٣۶ .‬او نه به ورته اجازه وي ﭼﯥ ﻋﺬر وړاندې ک ي‪-٣٧ .‬‬ ‫هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ دروغ بﻠونﮑو ته‪ -٣٨ .‬دا د فيﺼﻠﯥ ورځ ده‪ .‬موږ‬ ‫تاسﯥ او ﭘخوانﻲ خﻠک را ول ک ل‪ -٣٩ .‬نو که کوم تدبير وي ﭘه ما تدبير‬ ‫وکاروئ‪ -۴٠ .‬هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ دروغ بﻠونﮑو ته‪.‬‬ ‫‪ -۴١‬بﯧشﮑه وٻرٻدونﮑﻲ به ﭘه سيورو او ﭼينو کﯥ وي‪ -٢۴ .‬او ميوو کﯥ‬ ‫ﭼﯥ هﻐوی يﯥ ﻏواړي‪ -۴٣ .‬ﭘه مزه وخورئ او و ئ‪ .‬د هﻐه ﻋﻤل ﭘه‬

‫‪546‬‬

‫بدل کﯥ ﭼﯥ تاسﯥ کاوه‪ -۴۴ .‬موږ نﯧﮑو خﻠﮑو ته داسﯥ بدله ورکوؤ‪۴۵ .‬‬ ‫هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ دروغ بﻠونﮑو ته‪ -۴۶ .‬وخورئ او تﯧرې ک ئ‬ ‫يو و ور ﯥ‪ ،‬بﯧشﮑه تاسﯥ نه ار يئ‪ -۴٧ .‬هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ‬ ‫دروغ بﻠونﮑو ته‪ -۴٨ .‬او کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته وويل شﻲ ﭼﯥ ي شئ نو‬ ‫هﻐوی نه ي ﯧ ي‪ -۴٩ .‬هﻼکت دی ﭘه هﻐه ورځ دروغ بﻠونﮑو ته‪-۵٠ .‬‬ ‫اوس به له دې وروسته هﻐوی ﭘه کومه خﺒره ايﻤان راوړي‪.‬‬ ‫سوره النبا ‪٧٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫٭ ‪ -١‬خﻠک د ه شﻲ ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي‪ -٢ .‬د هﻐه لوی خﺒر ﭘه اړه‪.‬‬ ‫‪ -٣‬ﭼﯥ خﻠک ﭘه کﯥ مختﻠف دي‪ -۴ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬زر به هﻐوی ﭘوه شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -۵‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬زر به هﻐوی ﭘوه شﻲ‪ -۶ .‬ايا موږ ﻤﮑه نه ده فرش‬ ‫ک ې‪ -٧ .‬او ﻏرونه مﯧخونه‪ -٨ .‬او تاسﯥ موږ جوړې جوړې ﭘيدا ک ئ‪.‬‬ ‫‪ -٩‬او خوب مو جوړ ک ستاسﯥ د ست يا رفع کولو لپاره‪ -١٠ .‬او موږ‬ ‫شپه ﭘرده ک له‪ -١١ .‬او موږ ورځ د کار وخت ک ‪ -١٢ .‬او موږ ﭘه تاسﯥ‬ ‫ﭘورته اووه‪ ٧‬قوي آسﻤانونه جوړ ک ل‪ -١٣ .‬او موږ ﭘه هﻐه کﯥ يو‬ ‫ﻠﯧدونﮑی راغ کﯧ ود‪ -١۴ .‬او موږ د اوبو نه له ډکو وري و ﭘه ش ق‬ ‫باران را ووروه‪ -١۵ .‬ﭼﯥ موږ د دې ﭘه مرسته ﻏَﻠه او سابه را شنه ک و‪.‬‬ ‫‪ -١۶‬او باﻏونه‪ -١٧ .‬بﯧشﮑه د فيﺼﻠﯥ ورځ يو اکﻠی وخت دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ شپﯧﻠ ووهل شﻲ‪ ،‬بيا به تاسﯥ ﭘوځ ﭘوځ راشئ‪.‬‬ ‫‪ -١٩‬او آسﻤان به ﭘرانيستل شﻲ‪ ،‬بيا به هﻐه دروازې دروازې شﻲ‪-٢٠ .‬‬ ‫او ﻏرونه به روان شﻲ د ش و ﻏوندې به شﻲ‪ -٢١ .‬بﯧشﮑه دوزخ ﭘه تﻤه‬ ‫دی‪ -٢٢ .‬د سرکشانو ای‪ -٢٣ .‬هﻐه کﯥ به مودې مودې ﭘراته وي‪-٢۴ .‬‬

‫‪547‬‬

‫نه به يخنﻲ ﭘه کﯥ وري او نه د اک کوم يز‪ -٢۵ .‬م ر جوش اوبه‬ ‫او نو )د زخﻤونو(‪ -٢۶ .‬بدله د هﻐوی له ﻋﻤل سره سﻤه‪ -٢٧ .‬هﻐوی‬ ‫سره د حساب اندٻ نه نه وه‪ -٢٨ .‬او هﻐوی زموږ آيتونه دروغ وبﻠل‪.‬‬ ‫‪ -٢٩‬او موږ هر ه ﭘه حساب ليﮑﻠﻲ دي‪ -٣٠ .‬او خوند و ﮑه ﭼﯥ موږ‬ ‫به ستاسﯥ جزا ﻻ ﭘسﯥ زياتوؤ‪.‬‬ ‫‪ -٣١‬بﯧشﮑه وٻرٻدونﮑو ته کاميابﻲ ده‪ -٣٢ .‬باغ او ان ور‪ -٣٣ .‬او ﭘﯧﻐﻠﯥ‬ ‫هﻤزولﯥ نجونﯥ‪ -٣۴ .‬او ډک جامونه‪ -٣۵ .‬هﻠته به هﻐوی لﻐو او دروغ‬ ‫خﺒرې نه اوري‪ -٣۶ .‬بدله به ستا د رب له طرفه وي‪ ،‬د هﻐوی د ﻋﻤل له‬ ‫مخﯥ‪ - .٣٧ .‬د رحﻤان له اړخه ﭼﯥ آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ د دې ترمن د‬ ‫ولو يزونو رب دی‪ ،‬هﯧ وک دا قدرت نه لري ﭼﯥ هﻐه سره وﻏ ٻ ي۔‬ ‫‪٣٨‬۔ ﭘه هﻐه ورځ ﭼه جﺒرائي ٔل او ولے فر تے به ﺻف ت لے وﻻړے‬ ‫وی هي وک به دا قدرت نه لري ﭼه هﻐه سره وﻏ ي ی۔ م ر هﻐوی ﭼﯥ‬ ‫رحﻤان )ورته( اجازه ورک ي‪ ،‬او هﻐوی به سﻤه خﺒره کوي ‪ -٣٩‬دا ورځ‬ ‫حق ده‪ ،‬نو وک ﭼﯥ ﻏواړي د خپل طرف ته دې ای جوړ ک ي‪-۴٠ .‬‬ ‫موږ تاسﯥ له را ن دې کﯧدونﮑﻲ ﻋﺬاب نه وٻرولﻲ يئ‪ .‬هﻐه ورځ ﭼﯥ‬ ‫انسان به ﭘه کﯥ هﻐه ه وري ﭼﯥ ﭘه خپﻠو ﻻسو يﯥ له انه مخﮑﯥ‬ ‫لﯧ لﻲ دي‪ ،‬او منﮑر به وايﻲ‪ ،‬کاشﮑﯥ زه ﭘه خاورو کﯥ وای‪.‬‬ ‫سوره النازعات ‪٧٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی له بﯧخه ﭘه ويستونﮑو بادونو‪ -٢ .‬او قسﻢ دی ﭘه ورو ل ﯧدونﮑو‬ ‫بادونو‪ -٣ .‬او قسﻢ دی ﭘه لﻤﺒﯧدونﮑو وري و‪ -۴ .‬بيا ﭘه سﺒقت کونﮑو‬ ‫مخﮑﯥ کﯧدونﮑو‪ -۵ .‬بيا د مﻌامﻠﯥ ﭘه تدبير کونﮑو‪ -۶ .‬ﭼﯥ ﭘه کومه ورځ‬ ‫خو ﯧدونﮑﻲ وخو ول شﻲ‪ -٧ .‬ﭘه هﻐﯥ ﭘسﯥ به يو بل راتﻠونﮑی شی‬

‫‪548‬‬

‫راشﻲ‪ -٨ .‬ومره زړونه به ﭘه هﻐه ورځ ل زٻ ي‪ -٩ .‬د هﻐوی ستر ﯥ‬ ‫به ﮑته وي‪ -١٠ .‬هﻐوی وايﻲ ﭼﯥ ايا موږ به ﭘه ﭘخوانﻲ حالت بﯧرته‬ ‫را و‪ -١١ .‬ايا کﻠه ﭼﯥ موږ بوسه شوي ه وکﻲ شو‪ -٢١ .‬هﻐوی وويل‬ ‫ﭼﯥ دا بيا راتګ خو به ډٻر د تاوان وي‪ -١٣ .‬هﻐه به يوازې يوه ر ل‬ ‫وي‪ -١۴ .‬بيا به سﻤدستﻲ هﻐوی ﭘه ميدان کﯥ موجود وي‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬ايا تاته د موسی خﺒره در رسﯧدلﯥ ده‪ -١۶ .‬ﭼﯥ کﻠه هﻐه خپل رب د‬ ‫طوی ﭘه مقدسه دره کﯥ را وباله‪ -١٧ .‬فرﻋون ته ورشه‪ ،‬هﻐه سرکشه‬ ‫شوی دی‪ -١٨ .‬بيا هﻐه ته ووايه‪ ،‬ايا ته دا ﻏواړې ﭼﯥ سﻢ شﯥ‪ -١٩ .‬او‬ ‫زه تاته ستا د رب ﻻر در و ييﻢ او ته ووٻرٻ ې‪ -٢٠ .‬نو موسی هﻐه ته‬ ‫لويه ن ه و ودله‪ -٢١ .‬بيا هﻐه دروغ وبﻠل او ويﯥ نه منل‪ -٢٢ .‬بيا هﻐه‬ ‫مﺦ واړوه او کوشش يﯥ وک ‪ -٢٣ .‬بيا هﻐه را ول ک ل‪ ،‬بيا هﻐه را وبﻠل‪.‬‬ ‫‪ -٢۴‬نو هﻐه وويل ﭼﯥ ستاسﯥ لوی رب يﻢ‪ -٢۵ .‬نو ﷲ هﻐه د آخرت او‬ ‫دنيا ﭘه ﻋﺬاب کﯥ ونيوه‪ -٢۶ .‬بﯧشﮑه ﭘه دې کﯥ نﺼيحت دی د هر هﻐه‬ ‫ﭼا لپاره ﭼﯥ وٻرٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬ايا ستاسﯥ ﭘيدا کول ډٻر سخت دي که د آسﻤان‪ ،‬ﷲ هﻐه ﭘيدا ک ی‬ ‫دی‪ -٢٨ .‬د هﻐه ﭼت يﯥ ﭘورته ک بيا يﯥ هﻐه سﻢ جوړ ک ‪ -٢٩ .‬او هﻐه‬ ‫شپه يﯥ تياره ک ه او د هﻐه ورځ يﯥ رو انه ک له‪ -٣٠ .‬او ﻤﮑه يﯥ له‬ ‫هﻐﯥ وروسته هواره ک ه‪ -٣١ .‬او له هﻐﯥ يﯥ اوبه او ياه را وويستل‪.‬‬ ‫‪ -٣٢‬او ﻏرونه يﯥ کﯧ ودل‪ -٣٣ .‬د ژوند د سامان ﭘه تو ه تاسﯥ او ستاسﯥ‬ ‫د ارويو لپاره‪ -٣۴ .‬بيا ﭼﯥ کﻠه هﻐه لوی آفت راشﻲ‪ -٣۵ .‬ﭘه کومه‬ ‫ورځ به ﭼﯥ انسان خپل ک ي )کارونه( را ياد ک ي‪ -٣۶ .‬او د ليدونﮑو‬ ‫مخﯥ ته به دوزخ را ﮑاره ک ی شﻲ‪ -٣٧ .‬نو ﭼا ﭼﯥ سرکشﻲ ک ې‪.‬‬ ‫‪ -٣٨‬او د دنيا ژوند ته يﯥ ترجيح ورک ې‪ -٣٩ .‬نو ای به يﯥ دوزخ‬ ‫وي‪ -۴٠ .‬او وک ﭼﯥ د خپل رب مخﯥ ته له ودرٻدو ووٻرٻده او نﻔس‬

‫‪549‬‬

‫يﯥ له خواهشونو منع ک ‪ -۴١ .‬نو جنت به يﯥ ای وي‪ -۴٢ .‬هﻐوی د‬ ‫قيامت ﭘه هﮑﻠه ﭘو تنه کوي ﭼﯥ کﻠه به وي‪ -۴٣ .‬ستا )يﯥ( د هﻐه د ذکر‬ ‫سره ه ‪ -۴۴ .‬دا مﻌامﻠه ستا رب سره ده‪ -۴۵ .‬ته خو يوازې وٻرونﮑی‬ ‫يﯥ د هﻐه ﭼا لپاره ﭼﯥ وٻرٻ ي‪ -۴۶ .‬ﭘه کومه ورځ ﭼﯥ دوی هﻐه‬ ‫و وري‪ ،‬ويا دوی ﭘه دنيا کﯥ نه دي ﭘاتﯥ شوي‪ ،‬م ر يو ما ام يا يو‬ ‫سهار‪.‬‬ ‫سوره عبس ‪٨٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬تندی يﯥ تروش ک او بﯥ ُرخﻲ يﯥ وک ه‪ -٢ .‬ﭘه دې خﺒره ﭼﯥ ړوند‬ ‫ورته راﻏی‪ -٣ .‬او ته ه خﺒر يﯥ که هﻐه روغ شﻲ‪ -۴ .‬يا )که( نﺼيحت‬ ‫واوري او نﺼيحت يﯥ ﭘه کار شﻲ‪ -۵ .‬وک ﭼﯥ بﯥ ﭘروايﻲ کوي‪-۶ .‬‬ ‫ته د هﻐه ﻏﻢ کوې‪ -٧ .‬سره د دې ﭼﯥ ﭘه تا کوم مسوؤليت نشته که هﻐه‬ ‫سﻢ نه شﻲ‪ -٨ .‬او وک ﭼﯥ تاته ﭘه من ه را ﻲ‪ -٩ .‬او هﻐه وٻرٻ ي‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬نو ته له هﻐه بﯥﭘروايﻲ کوې‪ -١١ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬دا خو يو نﺼيحت‬ ‫دی‪ -١٢ .‬نو وک ﭼﯥ ﻏواړي نﺼيحت دې ومومﻲ‪ -١٣ .‬هﻐه ﭘه داسﯥ‬ ‫ﺻحيﻔو کﯥ دی ﭼﯥ مﮑرمﯥ دي‪ -١۴ .‬لوړرتﺒه دي‪ ،‬ﭘاکﯥ دي‪ -١۵ .‬د‬ ‫کاتﺒانو ﭘه ﻻسونو کﯥ‪ -١۶ .‬مﻌزز او نﯧﮑان‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬هﻼک دې شﻲ انسان‪ ،‬هﻐه ومره ناشﮑره دی‪ -١٨ .‬هﻐه ﷲ له ه‬ ‫شﻲ ﭘيدا ک ی دی‪ -١٩ .‬له يوه ا ﮑﻲ يﯥ‪ ،‬هﻐه ﭘيدا ک ‪ .‬بيا يﯥ هﻐه ته‬ ‫اندازه و اکﻠه‪ -٢٠ .‬بيا يﯥ هﻐه ته ﻻره آسانه ک ه‪ -٢١ .‬بيا يﯥ هﻐه ته‬ ‫مرګ ورک ‪ ،‬بيا يﯥ هﻐه قﺒر ته يووړ‪ -٢٢ .‬بيا ﭼﯥ کﻠه هﻐه وﻏواړي بيا‬ ‫به يﯥ را ژوندی ک ي‪ -٢٣ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬هﻐه ﭘوره نه ک ه ﭼﯥ ورته‬ ‫ﷲ حﮑﻢ ک ی وو‪ -٢۴ .‬نو انسان بايد خپﻠو خوړو ته و وري‪ -٢۵ .‬موږ‬

‫‪550‬‬

‫اوبه را وورولﯥ ﭘه ه طريقه‪ -٢۶ .‬بيا موږ ﻤﮑه ﭘه ه طريقه و يرله‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬بيا مو ﭘه کﯥ ﻏَﻠﯥ را شنﯥ ک ې‪ -٢٨ .‬او ان ور او سابه‪ -٢٩ .‬او‬ ‫باﻏونه‪ -٣١ .‬او ميوې او سﺒزي‪-٣٢ .‬‬ ‫زيتون او کجورې‪ -٣٠ .‬او‬ ‫تاسﯥ لپاره او ستاسﯥ ارويو لپاره د ژوند د سامان ﭘه تو ه‪.‬‬ ‫‪ -٣٣‬نو کﻠه ﭼﯥ هﻐه ﻏوږ ک ونﮑی شور ﭘيل شﻲ‪ -٣۴ .‬ﭘه کومه ورځ به‬ ‫ﭼﯥ انسان ت تﻲ له خپل وروره‪ -٣۵ .‬او له خپﻠﯥ مور او له خپل ﭘﻼره‪.‬‬ ‫‪ -٣۶‬او له خپﻠﯥ مﯧرمنﯥ او خپﻠو زامنو‪ -٣٧ .‬ﭘه هﻐه ورځ به هر ﭼا سره‬ ‫داسﯥ ﻏﻢ وي ﭼﯥ بل ته متوجه کﯧدو ته به يﯥ نه ﭘرٻ دي‪ -٣٨ .‬ينﯥ‬ ‫مخونه به ﭘه هﻐه ورځ رو انه وي‪ -٣٩ .‬خاندي به‪ ،‬خوشحالﻲ به کوي‪.‬‬ ‫‪ -۴٠‬او ﭘه ينو مخونو به ﭘه هﻐه ورځ رد ﭘروت وي‪ -۴١ .‬توروالی‬ ‫به ﭘرې خپور شوی وي‪ -۴٢ .‬دا خﻠک منﮑران دي‪ ،‬بدکاره دي‪.‬‬ ‫سوره التکوير ‪٨١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬او کﻠه ﭼﯥ لﻤر را ونﻐاړل شﻲ‪ -٢ .‬او کﻠه ﭼﯥ ستوري بﯥنوره شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬او کﻠه ﭼﯥ ﻏرونه روان ک ی شﻲ‪ -۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ د لسو مياشتو‬ ‫بﻼربﯥ او ﯥ ﭘرٻ ودل شﻲ‪ -۵ .‬او کﻠه ﭼﯥ ناور را ول شﻲ‪ -۶ .‬او کﻠه‬ ‫ﭼﯥ سﻤندرونه سرکشه شﻲ‪ -٧ .‬او کﻠه ﭼﯥ يو يو ډول خﻠک را ول ک ل‬ ‫شﻲ‪ -٨ .‬او کﻠه ﭼﯥ له ژوندۍ خ ﯥ شوې نجﻠ ﭘو تنه وشﻲ‪ -٩ .‬ﭼﯥ‬ ‫هﻐه ﭘه ه قﺼور وژل شوې وه‪ -١٠ .‬او کﻠه ﭼﯥ اﻋﻤال نامﯥ ﭘرانيستل‬ ‫شﻲ‪ -١١ .‬او کﻠه ﭼﯥ آسﻤان را ﭘرانيستل شﻲ‪ -١٢ .‬او دوزخ تودک ی‬ ‫شﻲ‪ -١٣ .‬او کﻠه ﭼﯥ جنت را ن دې ک ی شﻲ‪ -١۴ .‬هر انسان به ﭘوهﯧ ي‬ ‫ﭼﯥ هﻐه ه راوړي دي‪.‬‬

‫‪551‬‬

‫‪ ١۵‬نو نه‪ ،‬زه قسﻢ کوم ﭘه شا تﻠونﮑو‪ -١۶ ،‬ﭘه ر ﯧدونﮑو او ﭘاتﯥ‬ ‫کﯧدونﮑو ستورو‪ -١٧ .‬او ﭘه شپه ﭼﯥ کﻠه ﭘه تﻠﻠو شﻲ‪ -١٨ .‬او ﭘه سهار‬ ‫ﭼﯥ کﻠه ﭘه راتﻠﻠو شﻲ‪ -١٩ .‬ﭼﯥ دا د يوه باﻋزته رسول راوړی کﻼم دی‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬د قوت خاوند‪ ،‬د ﻋرش مالک ﭘه نزد د لوړې مرتﺒﯥ خاوند دی‪-٢١ .‬‬ ‫د هﻐه خﺒره منل کﯧ ي‪ ،‬هﻐه امانتداره دی‪ -٢٢ .‬او ستاسﯥ مﻠ ری ليونی‬ ‫نه دی‪ -٢٣ .‬او هﻐه يﯥ ﭘه ﮑاره افق کﯥ ليدلی دی‪ -٢۴ .‬او هﻐه د ﻏيﺒو‬ ‫خﺒرو حريص نه دی‪ -٢۵ .‬او هﻐه د شيﻄان مردود قول نه دی‪ -٢۶ .‬نو‬ ‫تاسﯥ ﭼﯧرې ئ‪ -٢٧ .‬دا خو د دنيا مخﻠوق ته يو نﺼيحت دی‪ -٢٨ .‬ﭘه‬ ‫تاسﯥ کﯥ د هﻐوی لپاره ﭼﯥ سيده تﻠل ﻏواړي‪ -٢٩ .‬او تاسﯥ يﯥ نه شئ‬ ‫ﻏو تﻠی‪ ،‬م ر ﭼﯥ ربالﻌالﻤين يﯥ وﻏواړي‪.‬‬ ‫سوره انفطار ‪٨٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬کﻠه ﭼﯥ آسﻤان وﭼوي‪ -٢ .‬او کﻠه ﭼﯥ ستوري خواره واره شﻲ‪-٣ .‬‬ ‫او کﻠه ﭼﯥ سﻤندرونه وبهﯧ ي‪ -۴ .‬او کﻠه ﭼﯥ قﺒرونه ﭘرانيستل شﻲ‪-۵ .‬‬ ‫هر وک به ﭘوه شﻲ ﭼﯥ ه يﯥ )له انه( مخﮑﯥ لﯧ لﻲ او ه يﯥ )ﭘه‬ ‫ان ﭘسﯥ( ﭘري ﻲ‪ -۶ .‬ای انسانه‪ ،‬ته ه شﻲ د خپل رب کريﻢ ﭘه هﮑﻠه‬ ‫تﯧروتنﯥ سره مﺦ ک ی يﯥ‪ -٧ .‬هﻐه ﭼﯥ ته يﯥ ﭘيدا ک ې‪ ،‬بيا يﯥ ستا ﻏ ي‬ ‫جوړ ک ل‪ ،‬بيا يﯥ ته متناسب ک ې‪ -٨ .‬هﻐه ﭼﯥ ﭘه هره ب ه وﻏو تل‪ ،‬ته‬ ‫يﯥ ترتيب ک ې‪ -٩ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ د ﻋدل ورځ دروغ بولئ‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬سره د دې ﭼﯥ ﭘه تاسﯥ ارونﮑﻲ مقرر دي‪ -١١ .‬مﻌزز ليﮑونﮑﻲ‪.‬‬ ‫‪ -١٢‬هﻐوی ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ تاسﯥ ه کوئ‪ -١٣ .‬بﯧشﮑه نﯧﮑان خﻠک به‬ ‫خوشحاله وي‪ -١۴ .‬او بﯧشﮑه نه ار ﭘه دوزخ کﯥ‪ -١۵ .‬د ﻋدل ﭘه ورځ‬ ‫به هﻐه کﯥ وﻏور ول شﻲ‪ -١۶ .‬هﻐوی ترې جدا کﯧدونﮑﻲ نه دي‪-١٧ .‬‬

‫‪552‬‬

‫او ته ه خﺒر يﯥ ﭼﯥ د ﻋدل ورځ ه ده‪ -١٨ .‬بيا ته ه خﺒر يﯥ ﭼﯥ د‬ ‫ﻋدل ورځ ه ده‪ -١٩ .‬ﭘه هﻐه ورځ به هﯧ ژوندی د بل ژوندي لپاره‬ ‫هﯧ نه شﻲ کوﻻی‪ .‬او مﻌامﻠه به ﭘه هﻐه ورځ د ﷲ ﭘه اختيار کﯥ وي‪.‬‬ ‫سوره التطفيف ‪٨٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬هﻼکت دی ناپ تول کﯥ ﭘه کﻤﻲ کونﮑو‪ -٢ .‬ﭼﯥ له خﻠﮑو ناپ کوي‬ ‫نو ﭘوره اخﻠﻲ‪ -٣ .‬او ﭼﯥ خپﻠه ناپ يا تول کوي نو ل ورکوي‪ -۴ .‬ايا دا‬ ‫خﻠک نه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ دوی )بيا( را ﭘورته کﯧدونﮑﻲ دي‪ -۵ .‬د يوې لويﯥ‬ ‫ور ﯥ لپاره‪ -۶ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ ول خﻠک د ربالﻌالﻤين مخﯥ ته‬ ‫ودرٻ ي‪ -٧ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﯧشﮑه د نه ارو اﻋﻤالنامه به ﭘه سجين کﯥ‬ ‫وي‪ -٨ .‬او ته ه ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ سجين ه شی دی‪ -٩ .‬هﻐه يو ليﮑﻠی کتاب‬ ‫دی‪ -١٠ .‬هﻼکت دی د هﻐه ورځ ﭘه دروغ بﻠونﮑو‪ -١١ .‬ﭼﯥ د ﻋدل ورځ‬ ‫دروغ ﻲ‪ -١٢ .‬او دا هﻐه خﻠک دروغ بولﻲ ﭼﯥ له حده وتونﮑﻲ وي‪،‬‬ ‫نه ار وي‪ -١٣ .‬کﻠه ﭼﯥ هﻐوی ته زموږ آيتونه اورول کﯧ ي نو وايﻲ‬ ‫ﭼﯥ دا د ﭘخوانيو خﻠﮑو کيسﯥ دي‪ -١۴ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ د هﻐوی ﭘه‬ ‫زړونو د هﻐوی د اﻋﻤالو زنګ ختﻠی دی‪ -١۵ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ ﭘه هﻐه‬ ‫ورځ به هﻐوی خپل رب ته له مخامﺦ کﯧدو منع ک ی شﻲ‪ -١۶ .‬بيا به‬ ‫هﻐوی دوزخ ته ننو ﻲ‪ -١٧ .‬بيا به وويل شﻲ هﻤدا هﻐه شی دی ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ دروغ باله‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﯧشﮑه د نﯧﮑو خﻠﮑو اﻋﻤالنامه ﭘه ﻋيﻠين کﯥ ده‪-١٩ .‬‬ ‫او ته ه ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ ﻋيﻠين ه شی دی‪ -٢٠ .‬ليﮑل شوی کتاب دی‪.‬‬ ‫‪ -٢١‬د مقربو مﻼيﮑو تر ار ﻻندې‪ -٢٢ .‬بﯧشﮑه نﯧﮑان خﻠک به ﭘه آرام‬ ‫کﯥ وي‪ -٢٣ .‬هﻐوی به ﭘه تختونو ناست وي او وري به‪ -٢۴ .‬ﭘه مخونو‬

‫‪553‬‬

‫کﯥ به يﯥ د آرام تازهوالی احساس ک ې‪ -٢۵ .‬هﻐوی ته به خالص مهر‬ ‫شوي شراب ورکول کﯧ ي‪ -٢۶ .‬ﭼﯥ د مشﮑو مهر به ﭘرې وهل شوی‬ ‫وي‪ .‬او دا هﻐه شی دی ﭼﯥ حريﺼان يﯥ بايد حرص وک ي‪ -٢٧ .‬او ﭘه‬ ‫هﻐو شرابو کﯥ به د تسنيﻢ خوند وي‪ -٢٨ .‬دا هﻐه ﭼينه ده ﭼﯥ مقرب‬ ‫خﻠک به ترې اک کوي‪ -٢٩ .‬بﯧشﮑه وک ﭼﯥ مجرمان وو هﻐوی د‬ ‫ايﻤان خاوندانو ﭘورې خندل‪ -٣٠ .‬او کﻠه به ﭼﯥ هﻐوی د دوی مخﯥ ته‬ ‫تﯧرٻدل نو خپﻠو کﯥ يﯥ د ستر و اشارې کولﯥ‪ -٣١ .‬او کﻠه به ﭼﯥ خپﻠو‬ ‫خﻠﮑو ته ستنﯧدل نو ﭘه خوشحال به ور ستنﯧدل‪ -٣٢ .‬او کﻠه به يﯥ ﭼﯥ د‬ ‫ايﻤان خاوندان ليدل ويل به يﯥ ﭼﯥ دا بﯥﻻرې شوي خﻠک دي‪ -٣٣ .‬سره‬ ‫د دې ﭼﯥ هﻐوی ﭘه دوی ارونﮑﻲ نه وو ومارل شوي‪ -٣۴ .‬نو نن به‬ ‫د ايﻤان خاوندان منﮑرانو ﭘورې خاندي‪ -٣۵ .‬هﻐوی به ﭘه تختونو ناست‬ ‫وي او وري به‪ -٣۶ .‬نن منﮑرانو ته د خپل ﻋﻤل ه بدله ورکول شوه‪.‬‬ ‫سوره اﻻنشقاق ‪٨۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬کﻠه ﭼﯥ آسﻤان وﭼوي‪ -٢ .‬او هﻐه د خپل رب حﮑﻢ واوري او هﻐه د‬ ‫هﻤدې ﻻيق دی‪ -٣ .‬او کﻠه ﭼﯥ ﻤﮑه هواره شﻲ‪ -۴ .‬او ﭘه ان کﯥ شته‬ ‫شيان بهر را وﻏور وي او تشه شﻲ‪ -۵ .‬او د خپل رب حﮑﻢ واوري او‬ ‫هﻐه د دې ﻻيقه ده‪ -۶ .‬ای انسانه‪ ،‬ته ﭘه زور زور د خپل رب طرف ته‬ ‫روان يﯥ‪ ،‬بيا هﻐه سره مﺦ کﯧدونﮑی يﯥ‪ -٧ .‬نو ﭼاته ﭼﯥ اﻋﻤالنامه ﭘه‬ ‫ﻲ ﻻس کﯥ ورکول شﻲ‪ -٨ .‬هﻐه سره به آسانه حساب کﯧ ي‪ -٩ .‬او‬ ‫هﻐه به خپﻠو خﻠﮑو ته ﭘه خو را ﻲ‪ -١٠ .‬او ﭼاته ﭼﯥ اﻋﻤالنامه ﭘه‬ ‫ﭼپ ﻻس کﯥ ورکول شﻲ‪ -١١ .‬هﻐه به مرګ وﻏواړي‪ -١٢ .‬او جهنﻢ ته‬ ‫ننويستل شﻲ‪ -١٣ .‬هﻐه ﭘه خپﻠو خﻠﮑو کﯥ بﯧﻐﻤه وو‪ -١۴ .‬داسﯥ يﯥ ﻠﻲ‬

‫‪554‬‬

‫وو ﭼﯥ بﯧرته به نه ستنﯧ ي‪ -١۵ .‬ولﯥ نه‪ ،‬د هﻐه رب هﻐه ليده‪ -١۶ .‬نو‬ ‫نه‪ ،‬زه قسﻢ کوم ﭘه شﻔق‪ -١٧ .‬او ﭘه شپه او ﭘه هﻐو شيانو ﭼﯥ هﻐه يﯥ‬ ‫رانﻐاړي‪ -١٨ .‬او ﭘه سپوږم ﭼﯥ کﻠه هﻐه ﭘوره شﻲ‪ -١٩ .‬ﭼﯥ تاسﯥ به‬ ‫حتﻤا ً له يوه حالته وروسته دويﻢ حالت ته رسﯧ ئ‪ -٢٠ .‬نو ﭘه هﻐوی ه‬ ‫شوي ﭼﯥ ايﻤان نه راوړي‪ -٢١ .‬او کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی ﭘه مﺦ کﯥ قرآن‬ ‫لوستل کﯧ ي نو هﻐوی ﷲ طرف ته نه ي ﯧ ي‪ -٢٢ .‬بﻠﮑﯥ منﮑرين )يﯥ(‬ ‫دروغ بولﻲ‪ -٢٣ .‬او ﷲ ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ هﻐوی ه را ولوي‪ -٢۴ .‬نو هﻐوی‬ ‫ته د يوه دردناکه ﻋﺬاب زٻری ورک ه‪ -٢۵ .‬خو ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او‬ ‫نﯧک ﻋﻤﻠونه يﯥ وک ل‪ ،‬هﻐوی لپاره نه ختﻤﯧدونﮑی اجر دی‪.‬‬ ‫سوره البروج ‪٨۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ ﭘه برجونو واﻻ آسﻤان‪ -٢ .‬او ﭘه وﻋده ک ی شوې ورځ‪ -٣ .‬او د‬ ‫ليدونﮑﻲ ﭘه ليدلو‪ -۴ .‬هﻼک شول خندق واﻻ‪ -۵ .‬ﭼﯥ ﭘه )خندقونو( کﯥ‬ ‫د سرو سﮑرو و اور وو‪ -۶ .‬او هﻐوی ﭘرې ناست وو‪ -٧ .‬او دا يﯥ ليدل‬ ‫ﭼﯥ د ايﻤان له خاوندانو سره ه کوي ‪ -٨‬او له هﻐوی سره يﯥ د ﻤنﻲ‬ ‫يوازې له دې امﻠه وه ﭼﯥ هﻐوی ﭘه هﻐه ﷲ ايﻤان راوړی ﭼﯥ قوي دی‪،‬‬ ‫د ستاينﯥ وړ دی‪ -٩ .‬د هﻐه ﭘاﭼاهﻲ ده ﭘه آسﻤانونو او ﻤﮑﯥ‪ ،‬او ﷲ هر‬ ‫ه وري‪ -١٠ .‬ﭼا ﭼﯥ مومنان او مومنانﯥ ورولﻲ‪ ،‬بيا يﯥ توبه نه ده‬ ‫ويستﯥ نو د هﻐوی لپاره د دوزخ ﻋﺬاب دی‪ -١١ .‬او د هﻐوی لپاره د‬ ‫سو ﯧدو ﻋﺬاب دی‪ ،‬بﯧشﮑه ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤل يﯥ وک د‬ ‫هﻐوی لپاره باﻏونه دي ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ ،‬دا لويه کاميابﻲ‬ ‫ده‪ -١٢ .‬بﯧشﮑه ستا د رب نيول ډٻر سخت دي‪ -١٣ .‬هﻐه ﭘيل کوي او‬ ‫هﻐه يﯥ ) ان ته( بﯧرته ستنوي‪ -١۴ .‬او هﻐه ب ونﮑی دی‪ ،‬مينه ناک دی‪.‬‬

‫‪555‬‬

‫ﻋرش برين مالک دی‪ -١۶ .‬ه ﭼﯥ وﻏواړي د هﻐه کونﮑی‪-١٧ .‬‬ ‫‪ -١۵‬د‬ ‫ِ‬ ‫ايا تاته د ل ﮑرو خﺒر در رسﯧدلی‪ -١٨ .‬د فرﻋون او ثﻤود‪ -١٩ .‬بﻠﮑﯥ‬ ‫منﮑران ﭘه دروغ بﻠﻠو کﻠک دي‪ -٢٠ .‬او ﷲ هﻐوی له هر طرفه ﯧر ک ي‬ ‫دي‪ -٢١ .‬بﻠﮑﯥ هﻐه باﻋظﻤته قرآن دی‪ -٢٢ .‬ﭘه لوح محﻔوظ کﯥ ليﮑل‬ ‫شوی‪.‬‬ ‫سوره الطارق ‪٨۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه آسﻤان او د شپﯥ ﭘه را ﮑاره کﯧدونﮑﻲ‪ -٢ .‬او ته ه‬ ‫ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ هﻐه د شپﯥ را ﮑاره کﯧدونﮑی ه شی دی‪ -٣ .‬ﻠﯧدونﮑی‬ ‫ستوری‪ -۴ .‬هﯧ ژوندی داسﯥ نشته ﭼﯥ ارونﮑی ﭘرې )مقرر( نه وي‪.‬‬ ‫‪ -۵‬نو انسان بايد و وري ﭼﯥ هﻐه له ه شﻲ ﭘيدا ک ی شوی دی‪-۶ .‬‬ ‫هﻐه له ﻏور ﯧدونﮑو اوبو ﭘيدا شوی دی‪ -٧ .‬ﭼﯥ د خﯧ ﯥ او سينﯥ له‬ ‫من ن برخﯥ راو ﻲ‪ -٨ .‬بﯧشﮑه هﻐه د دې ﭘه بيا ﭘيدا کولو قادر دی‪-٩ .‬‬ ‫ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ ﭘ ﯥ خﺒرې ﮑاره کﯧ ي‪ -١٠ .‬هﻐه وخت به انسان‬ ‫سره نه ه زور وي او نه وک مرستندوی‪ -١١ .‬قسﻢ دی ﭘه‬ ‫رخﯧدونﮑﻲ آسﻤان‪ -١٢ .‬او ﭘه ﭼاودٻدونﮑﯥ او را ويستونﮑﯥ ﻤﮑه‪.‬‬ ‫‪ -١٣‬بﯧشﮑه دا کو ﻠﯥ خﺒره ده‪ -١۴ .‬او د خندا خﺒره نه ده‪ -١۵ .‬هﻐوی ﭘه‬ ‫تدبيرونو اخته دي‪ -١۶ .‬او زه هﻢ ﭘه تدبير ل يا يﻢ‪ -١٧ .‬نو منﮑرانو ته‬ ‫مهﻠت ورک ه‪ ،‬وخت ورک ه د يو و ور و لپاره‪.‬‬

‫‪556‬‬

‫سوره اﻻعﻠی ‪٨٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬د خپل رب د نوم ﭘاکﻲ بيان ک ه ﭼﯥ تر ولو لوړ دی‪ -٢ .‬ﭼﯥ ﭘيدا يﯥ‬ ‫ک او سﻢ يﯥ جوړ ک ‪ -٣ .‬ﭼﯥ اندازه يﯥ و اکﻠه او ﻻره يﯥ ور و ودله‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او ﭼﯥ شنه ياه يﯥ را وويستﻠه‪ -۵ .‬بيا يﯥ هﻐه توره خ ﻠه ک له‪-۶ .‬‬ ‫موږ به تاته درس درک و بيا به درنه نه هﯧرٻ ي‪ -٧ .‬م ر ه ﭼﯥ ﷲ‬ ‫وﻏواړي‪ ،‬هﻐه ﭘه ﮑاره هﻢ خﺒر دی او ﭘه هﻐو هﻢ ﭼﯥ ﭘ دي‪ -٨ .‬او‬ ‫موږ به تا ﭘه آسانه ﻻر بو و‪ -٩ .‬نو نﺼيحت وک ه که نﺼيحت ه‬ ‫رسوي‪ -١٠ .‬هﻐه کس به نﺼيحت ومنﻲ ﭼﯥ وٻرٻ ي‪ -١١ .‬او هﻐه به‬ ‫ترې وت تﻲ ﭼﯥ بدبخته وي‪ -١٢ .‬هﻐه به اور کﯥ ﻏور ﯧ ي‪ -١٣ .‬بيا‬ ‫به ﭘه کﯥ نه مري او نه ژوند کوي‪ -١۴ .‬کامياب شو هﻐه ﭼﯥ ان يﯥ‬ ‫ﭘاک ک ‪ -١۵ .‬او د خپل رب نوم يﯥ واخيست‪ ،‬بيا يﯥ لﻤون وک ‪-١۶ .‬‬ ‫بﻠﮑﯥ تاسﯥ دنيوي ژوند ته لوم يتوب ورکوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٧‬او آخرت ﻏوره دی او ﭘايداره دی‪ -١٨ .‬هﻤدا ﭘه ﭘخوانيو ﺻحيﻔو‬ ‫کﯥ هﻢ دي‪ -١٩ .‬او د موسی او ابراهيﻢ ﭘه ﺻحيﻔو کﯥ‪.‬‬ ‫سوره الغاشيه ‪٨٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ايا تاته د خپرٻدونﮑﻲ خﺒر در رسﯧدلی‪ -٢ .‬ينﻲ مخونه به ﭘه هﻐه‬ ‫ورځ ذليﻠه وي‪ -٣ .‬زيار ويستونﮑﻲ‪ ،‬ست ي شوي‪ -۴ .‬ﭘه سو ونﮑﻲ اور‬ ‫کﯥ ﭘراته‪ -۵ .‬د جوش ﭼينﯥ اوبه به ورکول کﯧ ي‪ -۶ .‬هﻐوی ته به له‬ ‫اﻏزنﯥ ونﯥ بﻐير د خوراک نور هﯧ نه وي‪ -٧ .‬ﭼﯥ نه به )يﯥ( ﭼاﻏوي‬ ‫او نه م وي‪ -٨ .‬ينﯥ مخونه به ﭘه هﻐه ورځ اٻسته وي‪ -٩ .‬ﭘه خپﻠه‬ ‫ه به خوشحال وي‪ -١٠ .‬ﭘه لوړ باغ کﯥ‪ -١١ .‬هﻠته به لﻐو خﺒره نه‬

‫‪557‬‬

‫اوري‪ -١٢ .‬ﭘه هﻐه )باغ( کﯥ به روانﯥ ﭼينﯥ وي‪ -١٣ .‬ﭘه کﯥ به لوړ‬ ‫اي ودي تختونه وي‪ -١۴ .‬او يﻼسونه به مخﯥ ته اي ﻲ وي‪ -١۵ .‬او‬ ‫منظﻢ اي ودل شوي بال تونه‪ -١۴ .‬او هر طرف ته هوارې قالينﯥ‪-١٧ .‬‬ ‫نو ايا هﻐوی اوښ نه وري ﭼﯥ ن ه ﭘيدا ک ی شوی دی‪ -١٨ .‬او آسﻤان‬ ‫ﭼﯥ ن ه ﭘورته شوی دی‪ -١٩ .‬او ﻏرونه ﭼﯥ ن ه ودرول شوي دي‪.‬‬ ‫‪ -٢٠‬او ﻤﮑه ﭼﯥ ن ه هواره ک ی شوې ده‪ -٢١ .‬نو ته يادونه وک ه‪،‬‬ ‫ته خﺒرداری ورکونﮑی يﯥ‪ -٢٢ .‬ته ﭘه هﻐوی ارونﮑی نه يﯥ‪ -٢٣ .‬م ر‬ ‫ﭼا ﭼﯥ مﺦ واړوه او انﮑار يﯥ وک ‪ -٢۴ .‬نو ﷲ به هﻐه ته لوی ﻋﺬاب‬ ‫ورک ي‪ -٢۵ .‬زموږ طرف ته د هﻐوی راستنﯧدل دي‪ -٢۶ .‬بيا زموږ‬ ‫مسوؤليت دی هﻐوی سره حساب کول‪.‬‬ ‫سوره الفجر ‪٨٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه فجر )سهار(‪ -٢ .‬او ﭘه لسو‪ ١٠‬شپو‪ -٣ .‬او ﭘه جﻔت او طاق‪.‬‬ ‫‪ -۴‬او ﭘه شپه ﭼﯥ کﻠه ﭘه تﻠو وي‪ -۵ .‬ولﯥ‪ ،‬ﭘه دې کﯥ د ﻋقﻠﻤندو لپاره‬ ‫کافﻲ قسﻢ )شهادت( دی‪ -۶ .‬تا ونه ليدل‪ ،‬ﭼﯥ ستا رب له ﻋاد سره ه‬ ‫وک ل‪ -٧ .‬د ستنو لرونﮑو ارم )قوم( سره‪ -٨ .‬ﭼﯥ هﻐوی ته ورته قوم ﭘه‬ ‫وطنونو کﯥ نه دی ﭘيدا شوی‪ -٩ .‬او ثﻤود سره ﭼﯥ ﭘه درو کﯥ يﯥ ﻏرونه‬ ‫وتراشل‪ -١٠ .‬د ميخونو واﻻ فرﻋون سره‪ -١١ .‬ﭼﯥ ﭘه وطنونو کﯥ يﯥ‬ ‫سرکشﻲ وک له‪ -١٢ .‬بيا يﯥ ﭘه کﯥ ډٻر فساد خپور ک ‪ -١٣ .‬نو ستا رب‬ ‫ﭘه هﻐوی د ﻋﺬاب دُرې وورولﯥ‪ -١۴ .‬بﯧشﮑه ستا رب ﭘه کﻤين کﯥ دی‪.‬‬ ‫‪ -١۵‬نو انسان داسﯥ دی ﭼﯥ کﻠه يﯥ د هﻐه رب ازمايﻲ او هﻐه ته ﻋزت‬ ‫او نﻌﻤت ورکوي نو هﻐه وايﻲ زما رب ماته ﻋزت راک ‪.‬‬

‫‪558‬‬

‫‪ -١۶‬او کﻠه يﯥ ﭼﯥ هﻐه ازمايی او رزق ﭘرې تن وي نو هﻐه وايﻲ ﭼﯥ‬ ‫زما رب زه ذليل ک م‪ -١٧ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬بﻠﮑﯥ تاسﯥ د يتيﻢ ﻋزت نه کوئ‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬او تاسﯥ مسﮑين ته د خوراک ورکولو لپاره يو بل نه ه وئ‪-١٩ .‬‬ ‫او تاسﯥ ميراث ول خورئ‪ -٢٠ .‬او تاسﯥ له مال )شتﻤن ( سره ډٻره‬ ‫مينه کوئ‪ -٢١ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ ﻤﮑه ماته او ميده ميده ک ی شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٢٢‬او ستا رب راشﻲ او مﻼيﮑﻲ راشﻲ قﻄار ﭘه قﻄار‪ -٢٣ .‬او ﭘه هﻐه‬ ‫ورځ به دوزخ راوړل شﻲ‪ ،‬ﭘه هﻐه ورځ به انسان ﭘوه شﻲ‪ ،‬او اوس د‬ ‫ﭘوهﯧدو فرﺻت ﭼرته دی‪ -٢۴ .‬او هﻐه به وايﻲ‪ ،‬کاشﮑﯥ ما ﭘه خپل ژوند‬ ‫کﯥ ه له انه مخﮑﯥ لﯧ لﻲ وای‪ -٢۵ .‬نو ﭘه هﻐه ورځ به نه وک د‬ ‫ﷲ ﻏوندې ﻋﺬاب ورکوي۔ ‪٢۶‬۔ او نه به وک د ﷲ ﭘه شان ت ل کوي‪.‬‬ ‫‪ -٢٧‬ای مﻄﻤئين نﻔسه‪ -٢٨ .‬ﻻړ شه د خپل رب ﭘه طرف‪ ،‬ته له هﻐه‬ ‫راضﻲ‪ ،‬هﻐه له تا راضﻲ‪ -٢٩ .‬بيا شامل زما ﭘه بنده انو کﯥ‪ -٣٠ .‬او‬ ‫ننو ه زما جنت ته‪.‬‬ ‫سوره البﻠد ‪٩٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬نه‪ ،‬زه قسﻢ کوم ﭘه دې ار‪ -٢ .‬او ته ﭘه کﯥ استو ن يﯥ‪ -٣ .‬او قسﻢ‬ ‫دی ﭘه ﭘﻼر او د هﻐه ﭘه اوﻻد‪ -۴ .‬موږ انسان ﭘه سخت کﯥ ﭘيدا ک ی دی‪.‬‬ ‫‪ -۵‬ايا هﻐه داسﯥ ﻲ ﭼﯥ ﭘه ده به د ﭼا زور نه رسﻲ‪ -۶ .‬وايﻲ ﭼﯥ ما‬ ‫ډٻر مال مﺼرف ک ‪ -٧ .‬ايا هﻐه داسﯥ ﻲ ﭼﯥ هﻐه ﭼا نه دی ليدلی‪٨ .‬‬ ‫‪٢‬‬ ‫ايا موږ هﻐه ته دوه‪ ٢‬ستر ﯥ نه دي ورک ي‪ -٩ .‬او يوه ژبه او دوه‬ ‫شون ې‪ -١٠ .‬او موږ هﻐه ته دواړه ﻻرې و ودلﯥ‪ -١١ .‬بيا هﻐه د ﻏره‬ ‫ﭘه وکه ور ﭘورته نه شو‪ -١٢ .‬او ته ﭘه ه ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ هﻐه وکه ه‬ ‫ده‪ -١٣ .‬د ﻏاړې )ﻏﻼم( آزادول‪ -١۴ .‬يا د لوږې ﭘه وخت خوراک‬

‫‪559‬‬

‫ورکول‪ -١۵ .‬خپﻠوان يتيﻢ ته‪ -١۶ .‬يا ﭘه ﻤﮑه ناست محتاج ته‪ -١٧ .‬بيا‬ ‫هﻐه ﭘه هﻐو خﻠﮑو کﯥ وي ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړ او يو بل ته يﯥ د ﺻﺒر او‬ ‫خواخوږۍ نﺼيحت وک ‪ -١٨ .‬هﻤدا خﻠک بختور دي‪ -١٩ .‬او وک ﭼﯥ‬ ‫زموږ له آيتونو منﮑر شول‪ ،‬هﻐوی بدبخته دي‪ -٢٠ .‬ﭘه هﻐوی به اور‬ ‫خپور شوی وي‪.‬‬ ‫سوره الشّمس ‪٩١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه لﻤر او د هﻐه ﭘه خپرٻدونﮑﯥ ر ا‪ -٢ .‬او سپوږم ﭼﯥ ﭘه‬ ‫لﻤر ﭘسﯥ را ﻲ‪ -٣ .‬او ورځ ﭼﯥ هﻐه يﯥ رو انه ک ي‪ -۴ .‬او شپه ﭼﯥ‬ ‫هﻐه يﯥ ﭘ ه ک ي‪ -۵ .‬او آسﻤان او ن ه يﯥ ﭼﯥ هﻐه جوړ ک ‪ ۶ .‬او‬ ‫ﻤﮑه ﭼﯥ ن ه يﯥ هﻐه هواره ک ه‪ -٧ .‬او ژوندی )نﻔس( ﭼﯥ ن ه يﯥ‬ ‫جوړ ک ‪ -٨ .‬بيا يﯥ ﭘوهه ورک ه‪ ،‬د هﻐه د بدۍ او د هﻐه د نﯧﮑ ‪-٩ .‬‬ ‫کامياب شو ﭼا ﭼﯥ هﻐه ﭘاک ک ‪ -١٠ .‬او نامراده شو ﭼا ﭼﯥ ناﭘاک ک ‪.‬‬ ‫‪ -١١‬ثﻤود د خپﻠﯥ سرکش ﭘه اساس دروغ وبﻠل‪ -١٢ .‬کﻠه ﭼﯥ د هﻐوی‬ ‫تر ولو لوی بدبخت ودرٻده‪ -١٣ .‬نو د ﷲ رسول ورته وويل ﭼﯥ د ﷲ‬ ‫له او ﯥ او د هﻐﯥ له اوبو خﺒردار )اوسه(‪ -١۴ .‬نو هﻐوی دا دروﻏجن‬ ‫وباله‪ ،‬بيا يﯥ او ه م ه ک ه‪ ،‬بيا د هﻐوی رب ﭘه هﻐوی هﻼکت نازل ک ‪،‬‬ ‫بيا يﯥ ول برابر ک ل‪ -١۵ .‬هﻐه نه وٻرٻ ي ﭼﯥ وروسته به ه کﯧ ي‪.‬‬ ‫سوره الﻠيل ‪٩٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه شپﯥ ﭼﯥ کﻠه خپره شﻲ‪ -٢ .‬او ورځ ﭼﯥ کﻠه رو انه شﻲ‪.‬‬ ‫‪ -٣‬او هﻐه ﭼﯥ هﻐه ﭘيدا ک ل نر او ه‪ -۴ .‬ﭼﯥ ستاسﯥ کوششونه‬

‫‪560‬‬

‫مختﻠف دي‪ -۵ .‬نو ﭼا ﭼﯥ )ﺻدقه( ورک ه او ووٻرٻده‪ -۶ .‬او نيﮑﻲ يﯥ‬ ‫ر تيا و ﻠه‪ -٧ .‬نو هﻐه ته به موږ د آسانﯥ ﻻرې سهولت ورک و‪ -٨ .‬او‬ ‫ﭼا ﭼﯥ بخل وک او بﯥ ﭘروا شو‪ -٩ .‬او نيﮑﻲ يﯥ دروغ وبﻠﻠه‪ -١٠ .‬نو‬ ‫موږ به ورته د سختﯥ ﻻرې سهولت ورک و‪ -١١ .‬او د هﻐه مال به د‬ ‫هﻐه ﭘه کار نه شﻲ ﭼﯥ کﻠه کندې ته وﻏور ﯧ ي‪ -١٢ .‬بﯧشﮑه زما‬ ‫مسوؤليت ﻻر ودل دي‪ -١٣ .‬او بﯧشﮑه زموږ ﭘه اختيار کﯥ دي آخرت‬ ‫او دنيا‪ -١۴ .‬نو ما تاسﯥ ووٻرولئ د اور د لﻤﺒو نه‪ -١۵ .‬ﭘه هﻐه کﯥ به‬ ‫هﻐه ﻏور ﯧ ي ﭼﯥ ډٻر بدبخته وي‪ -١۶ .‬ﭼا ﭼﯥ دروغ بﻠﻠﻲ او مﺦ يﯥ‬ ‫اړولی‪ -١٧ .‬او موږ به هﻐوی وساتو ﭼﯥ ډٻر وٻرٻدونﮑﻲ وي‪ -١٨ .‬ﭼﯥ‬ ‫خپل مال ورکوي د ﭘاک موندلو لپاره‪ -١٩ .‬او له سره د هﯧچا احسان‬ ‫نشته ﭼﯥ هﻐه يﯥ بدله خﻼﺻول ﻏواړي‪ -٢٠ .‬م ر يوازې د خپل ﷲ د‬ ‫خوشحالولو لپاره‪ -٢١ .‬او زر به هﻐه خوشحاله شﻲ‪.‬‬ ‫سوره الضحی ‪٩٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه ر ا ورځ‪ -٢ .‬او شپه ﭼﯥ کﻠه خپره شﻲ‪ -٣ .‬ستا رب ته نه‬ ‫يﯥ ﭘري ی او نه له تا بﯧزاره شوی‪ -۴ .‬او يقينا ً آخرت تاسﯥ لپاره له دنيا‬ ‫ﻏوره دی‪ -۵ .‬او ډٻر زر به )يﯥ( ﷲ تاته درک ي او ته به راضﻲ شﯥ‪.‬‬ ‫‪ -۶‬ايا ﷲ ته يتيﻢ وليدې‪ ،‬بيا هﻐه تاته ای در نه ک ‪ -٧ .‬او ته يﯥ ﭼﯥ‬ ‫ﭘﻠ ونﮑی وليدې نو تاته يﯥ ﻻره در و ودله‪ -٨ .‬او ته يﯥ ﭼﯥ نادار وليدې‬ ‫نو ته يﯥ ﻏنﻲ ک ې‪ -٩ .‬نو ته ﭘه يتيﻢ سختﻲ مه کوه‪ -١٠ .‬او سوال ر مه‬ ‫ر ه‪ -١١ .‬او د خپل رب نﻌﻤت بيان ک ه‪.‬‬

‫‪561‬‬

‫سوره النشراح ‪٩۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ايا موږ ستا سينه تا لپاره ﭘرانيستﯥ نه ده‪ -٢ .‬او ستا هﻐه بوج مو لرې‬ ‫ک ‪ -٣ .‬ﭼﯥ ستا مﻼ يﯥ ک ه ک ې وه‪ -۴ .‬او موږ ستا شان اوﭼت ک ‪-۵ .‬‬ ‫نو له مشﮑل سره آسانﻲ شته‪ -۶ .‬بﯧشﮑه مشﮑل سره آسانﻲ شته‪ -٧ .‬نو‬ ‫ته ﭼﯥ کﻠه اوز ار شﯥ محنت کوه‪ -٨ .‬او خپل رب ته توجه ساته‪.‬‬ ‫سوره التين ‪٩۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه تين )اين ر( او زيتون‪ -٢ .‬او ﭘه طور سينا‪ -٣ .‬او ﭘه دې‬ ‫امين ار‪ -۴ .‬موږ انسان ﭘه ه شان ﭘيدا ک ی دی‪ -۵ .‬بيا موږ هﻐه تر‬ ‫ولو ﮑته وﻏور اوه‪ -۶ .‬خو ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک ﻋﻤﻠونه يﯥ‬ ‫وک ل نو هﻐوی ته نه ختﻤﯧدونﮑی اجر دی‪ -٧ .‬نو ه شﻲ تا د بدلﯥ‬ ‫ترﻻسه کولو ﭘه هﮑﻠه انﮑاري کوي‪ -٨ .‬ايا ﷲ تر ولو حاکﻤانو لوی حاکﻢ‬ ‫نه دی‪.‬‬ ‫سوره العﻠﻖ ‪٩۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ولوله د خپل رب ﭘه نوم ﭼﯥ ﭘيدا يﯥ ک ل‪ -٢ .‬انسان يﯥ له ﻋﻠق ﭘيدا‬ ‫ک ‪ -٣ .‬ولوله او ستا رب ډٻر کريﻢ دي‪ -۴ .‬ﭼﯥ ﻋﻠﻢ يﯥ و ود ﭘه قﻠﻢ‪-۵ .‬‬ ‫انسان ته يﯥ هﻐه ه و ودل ﭼﯥ هﻐه ﭘرې نه ﭘوهﯧده‪ -۶ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪،‬‬ ‫انسان سرکشﻲ کوي‪ -٧ .‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ هﻐه ان بﯥ نيازه ﻲ‪-٨ .‬‬ ‫بﯧشﮑه ستا رب ته ستنﯧدل دي‪ -٩ .‬ايا تا ليدلی هﻐه کس ﭼﯥ منع کوي‪.‬‬ ‫‪ -١٠‬يو بنده ﭼﯥ کﻠه هﻐه لﻤون کوي‪ -١١ .‬ته ه خﺒر يﯥ‪ ،‬که هﻐه ﭘه‬

‫‪562‬‬

‫هدايت وي‪ -١٢ .‬يا د وٻرې خﺒره يﻲ‪ -١٣ .‬ته ه خﺒر يﯥ که هﻐه‬ ‫دروغ بﻠﻠﻲ وي او مﺦ يﯥ اوړولی وي‪ -١۴ .‬ايا هﻐه نه دی ﭘوه شوی ﭼﯥ‬ ‫ﷲ وري‪ -١۵ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬که هﻐه منع نه شو نو موږ به يﯥ د تندي له‬ ‫وٻ تو را ونيسو او را کاږو‪ -١۶ .‬هﻐه تندی ﭼﯥ دروﻏجن‪ ،‬نه ار دی‪.‬‬ ‫‪ -١٨‬اوس دې هﻐه خپل مﻼت ي را وﻏواړي‪ -١٨ .‬موږ به هﻢ د دوزخ‬ ‫مﻼيﮑﯥ را وﻏواړو‪ -١٩ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬د هﻐوی خﺒره مه منه او سجده‬ ‫وک ه او ن دې شه‪.‬‬ ‫سوره القدر ‪٩٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬موږ دا د قدر ﭘه شپه نازل ک ی دی‪ -٢ .‬او ته ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ د قدر‬ ‫شپه ه ده‪ -٣ .‬د قدر شپه له زرو مياشتو ﻏوره ده‪ -۴ .‬مﻼيﮑﯥ او روحونه‬ ‫ﭘه دې )شپه( د خپل رب ﭘه اجازه ﮑته کﯧ ي‪ ،‬له هر حﮑﻢ سره‪ -۵ .‬هﻐه‬ ‫شپه وله سﻼمتﻲ ده‪ ،‬تر سهار راتﻠﻠو ﭘورې‪.‬‬ ‫سوره البينه ‪٩٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ﭘه اهل کتابو او مشرکينو کﯥ ﭼﯥ ﭼا انﮑار ک ی‪ ،‬هﻐوی تر هﻐﯥ نه‬ ‫را منع کﯧ ي ﭼﯥ تر و ورته ﮑاره دليل را نه شﻲ‪ -٢ .‬د ﷲ له طرفه‬ ‫يو رسول ﭼﯥ ﭘاکﯥ ﺻحيﻔﯥ ولولﻲ‪ -٣ .‬ﭼﯥ سﻢ مضامين ﭘه کﯥ ليﮑﻠﻲ‬ ‫وي‪ -۴ .‬او وک ﭼﯥ اهل کتاب وو هﻐوی د واضح دليل له راتګ سره‬ ‫بدل شول‪ -۵ .‬سره د دې ﭼﯥ هﻐوی ته دا حﮑﻢ شوی وو ﭼﯥ د ﷲ ﻋﺒادت‬ ‫دې وک ي‪ .‬د هﻐه لپاره دې دين خاص ک ي‪ .‬هﻐه ته دې وقف شﻲ او‬ ‫لﻤون دې قايﻢ ک ي او زکات دې ورک ي‪ ،‬او هﻤدا سﻢ دين دی‪-۶ .‬‬

‫‪563‬‬

‫بﯧشﮑه ﭘه اهل کتابو او مشرکينو کﯥ ﭼﯥ کومو خﻠﮑو کﻔر وک هﻐوی به‬ ‫د دوزخ اور ته ﻏور ﯧ ي‪ ،‬ﭘه هﻐه کﯥ به تل اوسﯧ ي‪ ،‬دا خﻠک بدترينه‬ ‫مخﻠوق دی‪ -٧ .‬ﭼا ﭼﯥ ايﻤان راوړ او نﯧک کارونه يﯥ وک ل‪ ،‬هﻐه خﻠک‬ ‫بهترين مخﻠوق دی‪ -٨ .‬د هﻐوی بدله د هﻐوی له رب سره تﻠپاتﯥ باغ دی‬ ‫ﭼﯥ ور ﻻندې به نهرونه بهﯧ ي‪ ،‬هﻐوی به ﭘه کﯥ د تل لپاره اوسﯧ ي‪.‬‬ ‫ﷲ له هﻐوی راضﻲ او هﻐوی له ﷲ راضﻲ‪ ،‬دا د هﻐه کس لپاره ﭼﯥ د‬ ‫خپل رب نه ووٻرٻ ي‪.‬‬ ‫سوره الزلزال ‪٩٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬کﻠه ﭼﯥ ﻤﮑه ﭘه شدت وخو ول شﻲ‪ -٢ .‬او ﻤﮑه خپل ﭘﯧ ی را‬ ‫وباسﻲ او بهر )يﯥ( را وﻏور وي‪ -٣ .‬او انسان به ووايﻲ ﭼﯥ ﭘه دې ه‬ ‫وشول‪ -۴ .‬ﭘه هﻐه ورځ به دا خپل حالت بيان ک ي‪ -۵ .‬ﮑه ﭼﯥ ستاسﯥ‬ ‫د رب به ورته هﻤدا حﮑﻢ وي‪ -۶ .‬هﻐه ورځ به خﻠک جدا جدا را و ﻲ‪،‬‬ ‫ﭼﯥ د هﻐوی اﻋﻤال ور و ودل شﻲ‪ -٧ .‬نو ﭼا ﭼﯥ د ذرې هومره نﯧﮑﻲ‬ ‫ک ې وي‪ ،‬هﻐه به و وري‪ -٨ .‬او ﭼا ﭼﯥ د ذرې هومره بدي ک ې وي‪،‬‬ ‫هﻐه به و وري‪.‬‬ ‫سوره العاديات ‪١٠٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه هﻐو آسونو ﭼﯥ ش ﯧﯧ ي او ﻐﻠﻲ‪ -٢ .‬بيا ﭘه نﻌل ل ﯧدو‬ ‫سپرﻏ کونﮑﻲ‪ -٣ .‬بيا د سهار ﭘه وخت ﭼاﭘه اﭼونﮑﻲ‪ -۴ .‬بيا ﭘه هﻐه‬ ‫کﯥ رد ﭘورته کونﮑﻲ‪ -۵ .‬بيا هﻐه ﭘه ﭘوځ ننوتونﮑﻲ‪ -۶ .‬بﯧشﮑه انسان د‬ ‫خپل رب ناشﮑره دی‪ -٧ .‬او هﻐه ﭘخپﻠه ﭘه دې واه دی‪ -٨ .‬او هﻐه د مال‬

‫‪564‬‬

‫)شتﻤن ( ﭘه مينه کﯥ ډٻر شديد دی‪ -٩ .‬ايا هﻐه نه دی خﺒر ﭘه هﻐه وخت‬ ‫ﭼﯥ له قﺒرونو به راويستل کﯧ ي‪ -١٠ .‬او را وبه ويستل شﻲ ه ﭼﯥ ﭘه‬ ‫زړونو کﯥ دي‪ -١١ .‬بﯧشﮑه ﭘه هﻐه ورځ به د هﻐوی رب ه باخﺒره وي‪.‬‬ ‫سوره القارعه ‪١٠١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬او هﻐه وهونﮑی )مﺼيﺒت( ‪ -٢‬ه شی دی هﻐه وهونﮑی‪ -٣ .‬او ته‬ ‫ه ﭘوهﯧ ی ﭼﯥ ه دی هﻐه وهونﮑی‪ -۴ .‬ﭘه کومه ورځ به ﭼﯥ خﻠک د‬ ‫ﭘتن انو ﻏوندې خواره واره وي‪ -۵ .‬او ﻏرونه به د رن ه وړيو ﻏوندې‬ ‫ووهل شﻲ‪ -۶ .‬بيا ﭼﯥ د ﭼا تﻠه درنه وي‪ -٧ .‬هﻐه به ﭘه زړهﭘورې آرام‬ ‫کﯥ وي‪ -٨ .‬او د ﭼا ﭼﯥ تﻠه سپﮑه وي‪ -٩ .‬نو د هﻐه ای کنده ده‪-١٠ .‬‬ ‫او ته ه ﭘوهﯧ ي ﭼﯥ هﻐه ه شی دی‪ -١١ .‬د اور لﻤﺒﯥ‪.‬‬ ‫سوره التکاثر ‪١٠٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬د ډٻر )مال( ﻏو تو حرص تاسﯥ ﻏافﻠه ک ي يئ‪ -٢ .‬تر دې ﭼﯥ‬ ‫تاسﯥ قﺒرونو ته ورسﯧ ئ‪ -٣ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬تاسﯥ به زر ﭘوه شئ‪ -۴ .‬بيا‬ ‫هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬تاسﯥ به ډٻر زر ﭘوه شئ‪ -۵ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬که تاسﯥ ﭘه يقين‬ ‫سره ﭘوهﯧدای‪ -۶ .‬ﭼﯥ تاسﯥ به حتﻤا ً دوزخ ورئ‪ -٧ .‬بيا به تاسﯥ هﻐه‬ ‫د يقين ﭘه ستر ه و ورئ‪ -٨ .‬بيا به هﻐه ورځ يقينا ً له تاسﯥ د نﻌﻤتونو ﭘه‬ ‫هﮑﻠه حتﻤا ً ﭘو تنه کﯧ ي‪.‬‬ ‫سوره العصر ‪١٠٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬

‫‪565‬‬

‫‪ -١‬قسﻢ دی ﭘه زمانﯥ‪ -٢ .‬بﯧشﮑه انسان ﭘه تاوان کﯥ دی‪ -٣ .‬م ر هﻐه‬ ‫خﻠک ﭼﯥ ايﻤان يﯥ راوړ او نيک ﻋﻤل يﯥ وک او يو بل ته يﯥ د حق‬ ‫نﺼيحت وک او يو بل ته يﯥ د ﺻﺒر نﺼيحت وک ‪.‬‬ ‫سوره الهمزه ‪١٠۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬هﻼکت دی هر ﭘﯧﻐور ورکونﮑﻲ او ﻋيب ل ونﮑﻲ ته‪ -٢ .‬ﭼﯥ مال يﯥ‬ ‫را ول ک او ﭘه شﻤﯧر يﯥ کﯧ ود‪ -٣ .‬هﻐه داسﯥ ﻲ ﭼﯥ مال به يﯥ تل‬ ‫ورسره وي‪ -۴ .‬هﯧ ﮑﻠه نه‪ ،‬هﻐه به وﻏور ول شﻲ پونﮑﻲ ای ته‪-۵ .‬‬ ‫او ته ه ﭘوهﯧ ې ﭼﯥ هﻐه پونﮑی ای ه دی‪ -۶ .‬د ﷲ ﻏ مﺒﯧدونﮑی‬ ‫اور‪ -٧ .‬ﭼﯥ تر زړونو به رسﯧ ي‪ -٨ .‬هﻐه به ورته بند ک ی شﻲ‪-٩ .‬‬ ‫ﭘه لوړو وړو ستنو کﯥ‪.‬‬ ‫سوره الفيل ‪١٠۵‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ايا تاسﯥ ونه ليدل ﭼﯥ ستاسﯥ رب د فيل له خاوندانو سره ه وک ل‪.‬‬ ‫‪ -٢‬ايا هﻐه د هﻐوی تدبيرونه يﯥ ضايع نه ک ل‪ -٣ .‬او ﭘه هﻐوی يﯥ‬ ‫مرﻏ ور ولﯧ لﯥ سيل ﭘه سيل‪ -۴ .‬ﭼﯥ ﭘه هﻐوی يﯥ ﭘاخه شوي کا ﯥ‬ ‫ﻏور ول‪ -۵ .‬بيا ﷲ هﻐوی د خوړل شويو بوسو ﻏوندې ک ل‪.‬‬ ‫سوره قريش ‪١٠۶‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬

‫‪566‬‬

‫‪-١‬ﭘه دې خاطر ﭼﯥ قريشو الﻔت ﭘيدا ک ‪ -٢ .‬د ژمﻲ او اوړي له سﻔر‬ ‫)سره( الﻔت‪ -٣ .‬نو هﻐوی بايد د دې کور د رب ﻋﺒادت وک ي‪ -۴ .‬ﭼﯥ‬ ‫دوی ته يﯥ ﭘه لوږه کﯥ خواړه ورک ل او ﭘه وٻره کﯥ يﯥ امن ورک ‪.‬‬ ‫سوره الماعون ‪١٠٧‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ايا تا نه دی ليدلی هﻐه کس ﭼﯥ د ﻋدل ورځ دروغ ﻲ‪ -٢ .‬هﻐه دی‬ ‫ﭼﯥ يتيﻢ وروي‪ -٣ .‬او مسﮑين ته د خوړو ورکولو ترﻏيب نه کوي‪-۴ .‬‬ ‫نو هﻼکت دی د هﻐه لﻤون کونﮑو لپاره‪ -۵ .‬ﭼﯥ د خپل لﻤون نه ﻏافل‬ ‫دي‪ -۶ .‬ﭼﯥ ريا کوي‪ -٧ .‬او د ﻋادي ضرورت يزونه هﻢ نه ورکوي‪.‬‬ ‫سوره الکوثر ‪١٠٨‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬موږ تاته کوثر ﻋﻄا ک ‪ -٢ .‬نو ته د خپل رب لپاره لﻤون کوه او‬ ‫قربانﻲ کوه‪ -٣ .‬بﯧشﮑه ستا د ﻤن بﯥ نومه بﯥ ن انه دی‪.‬‬ ‫سوره الکافرون ‪١٠٩‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ووايه ﭼﯥ ای منﮑرانو‪ -٢ .‬زه د هﻐو ﻋﺒادت نه کوم ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ‬ ‫ﻋﺒادت کوئ‪ -٣ .‬او نه تاسﯥ د هﻐه ﻋﺒادت کونﮑﻲ يئ ﭼﯥ زه يﯥ ﻋﺒادت‬ ‫کوم‪ -۴ .‬او زه د هﻐه ﻋﺒادت کونﮑی نه يﻢ ﭼﯥ تاسﯥ يﯥ ﻋﺒادت کوئ‪-۵ .‬‬ ‫او نه تاسﯥ د هﻐه ﻋﺒادت کونﮑﻲ يئ ﭼﯥ زه يﯥ ﻋﺒادت کوم‪ -۶ .‬تاسﯥ‬ ‫لپاره ستاسﯥ دين دی او ما لپاره زما دين‪.‬‬

‫‪567‬‬

‫سوره النصر ‪١١٠‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬کﻠه ﭼﯥ د ﷲ مرسته راشﻲ او فتح‪ -٢ .‬او ته به و ورې ﭼﯥ خﻠک به‬ ‫د ﷲ دين ته ننو ﻲ ډلﯥ ډلﯥ‪ -٣ .‬ته د خپل رب تسﺒيح کوه د هﻐه له حﻤد‬ ‫سره او له هﻐه بخشش ﻏواړه‪ ،‬بﯧشﮑه هﻐه ډٻر ب ونﮑی دی‪.‬‬ ‫سوره الﻠهب ‪١١١‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬د ابولهب ﻻسونه دې مات شﻲ او هﻐه دې هﻼک شﻲ‪ -٢ .‬نه دې د‬ ‫هﻐه مال د هﻐه ﭘه کار شﻲ نه هﻐه ﭼﯥ ﻠﻲ يﯥ دي‪ -٣ .‬هﻐه به زر د‬ ‫اور لﻤﺒو کﯥ ﭘرٻو ﻲ‪ -۴ .‬او د هﻐه مﯧرمنه هﻢ ﭼﯥ ﭘه سر خاشاک‬ ‫ر وي‪ -۵ .‬ﭘه ﻏاړه يﯥ د کجورو له ونﯥ جوړه کﻠﮑه رس وي‪.‬‬ ‫سوره اﻻخﻼص ‪١١٢‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ووايه‪ ،‬هﻐه ﷲ يو دی‪ -٢ .‬ﷲ بﯥ نيازه دی‪ -٣ .‬نه د هﻐه وک اوﻻد‬ ‫دی او نه هﻐه د ﭼا اوﻻد دی‪ -۴ .‬او د ﷲ هﯧ سيال نشته‪.‬‬ ‫سوره الفﻠﻖ ‪١١٣‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ووايه زه ﭘناه ﻏواړم د سهار د رب‪ -٢ .‬د هر شﻲ له شره ﭼﯥ هﻐه‬ ‫ﭘيدا ک ی‪ -٣ .‬او د تيارې له شره کﻠه ﭼﯥ هﻐه خپره شﻲ‪ -۴ .‬او ﭘه ﻏو و‬ ‫) ن و( کﯥ د ﭘوکﻲ کونﮑو له شره‪ -۵ .‬او د حاسد له شره‪ ،‬کﻠه ﭼﯥ هﻐه‬ ‫حسد کوي‪.‬‬

‫‪568‬‬

‫سوره الناس ‪١١۴‬‬ ‫شروع کوم د ﷲ ﭘه نوم ﭼﯥ ډٻر مهربان او د رحﻢ خاوند دی‪.‬‬ ‫‪ -١‬ووايه‪ ،‬زه ﭘناه ﻏواړم د خﻠﮑو د رب‪ -٢ .‬د خﻠﮑو د ﭘاﭼا‪ -٣ .‬د خﻠﮑو‬ ‫د مﻌﺒود‪ -۴ .‬د هﻐه له شره ﭼﯥ وسوسه واﭼوي او ﭘ شﻲ‪ -۵ .‬ﭼﯥ د‬ ‫خﻠﮑو ﭘه زړونو کﯥ وسوسه اﭼوي‪ -۶ .‬د جناتو له ډلﯥ‪ ،‬او د انسانانو له‬ ‫ډلﯥ‪.‬‬

‫هر کتاب یوه موضوع لري‪ .‬د قرآن موضوع دا ده چې انسان د خدای‬ ‫له تخلیقي پالن څخه خرب کړي‪ .‬یعنی انسان ته باید وویل شی چی‬ ‫خدای دا دنیا ولی پیدا کړی ده؟ په ځمکه کې د انسان د اوسیدلو‬ ‫موخه څه ده‪ ،‬د مرګ څخه مخکې په ژوند کې انسان ته څه اړتیا ده؟‬ ‫او د مرګ نه وروسته په ژوند کې به د انسان رسه څه کیږي‪ .‬انسان‬ ‫یو ابدي مخلوق دی‪ ،‬سفر یې له ژوند او مرګ وروسته هم دوام لري‬ ‫قرآن د ژوند د دې ټول سفر الرښود دی ‪.‬‬

‫د قرآن‬ ‫ژباړه‬

‫‪Goodword‬‬

‫‪www.goodwordbooks.com‬‬ ‫‪www.cpsglobal.org‬‬

‫د قرآن ژباړه‬

‫قرآن د خدای کتاب دی‪ .‬دا په بشپړه توګه په خپل اصيل عريب ژبه‬ ‫کې ساتل کیږي‪ ،‬د داسې کتاب ژباړه نيش کولی د اصيل کتاب ځای‬ ‫ونیيس‪ .‬خو د دې مانا دا نه ده چې هغه څوک چې په عريب نه پوهېږي‬ ‫په قرآن نه پوهېږي‪ .‬قرآن په ظاهره په عريب ژبه کې دی‪ ،‬خو په حقیقت‬ ‫کې د فطرت په ژبه کي دی ‪.‬‬