Theodore of Mopsuestia: Syriac Fragments 9781463224110

Citation preview

Theodore of Mopsuestia: Syriac Fragments

Syriac Studies Library

48

Sériés Editors Monica Blanchard Cari Griffïn Kristian Heal George Anton Kiraz David G.K. Taylor

The Syriac Studies Library brings back to active circulation major reference works in the field of Syriac studies, including dictionaries, grammars, text editions, manuscript catalogues, and monographs. The books were reproduced from originals at The Catholic University of America, one of the largest collections of Eastern Christianity in North America. The project is a collaboration between CUA, Beth Mardutho: The Syriac Institute, and Brigham Young University.

Theodore of Mopsuestia: Syriac Fragments

Edited and Translated by

Eduard Sachau

-äk

1

2010

gorgias press

Gorgias Press LLC, 954 River Road, Piscataway, NJ, 08854, USA www.gorgiaspress.com Copyright © 2010 by Gorgias Press LLC Originally published in 1869 All rights reserved under International and Pan-American Copyright Conventions. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, scanning or otherwise without the prior written permission of Gorgias Press LLC. 2010

O

1 ISBN 978-1-60724-911-5

Reprinted from the 1869 Leipzig edition.

Digitized by Brigham Young University. Printed in the United States of America.

Series Foreword

This series provides reference works in Syriac studies from original books digitized at the ICOR library of The Catholic University of America under the supervision of Monica Blanchard, ICOR's librarian. The project was carried out by Beth Mardutho: The Syriac Institute and Brigham Young University. About 675 books were digitized, most of which will appear in this series. Our aim is to present the volumes as they have been digitized, preserving images of the covers, front matter, and back matter (if any). Marks by patrons, which may shed some light on the history of the library and its users, have been retained. In some cases, even inserts have been digitized and appear here in the location where they were found. The books digitized by Brigham Young University are in color, even when the original text is not. These have been produced here in grayscale for economic reasons. The grayscale images retain original colors in the form of gray shades. The books digitized by Beth Mardutho and black on white. We are grateful to the head librarian at CUA, Adele R. Chwalek, who was kind enough to permit this project. "We are custodians, not owners of this collection," she generously said at a small gathering that celebrated the completion of the project. We are also grateful to Sidney Griffith who supported the project.

THEODOR! MOPSUESÏEM V y IN FRAGMENTA S M A G A

E CODICIBUS MUSEI BRITANNICI NITH1AC1S E ni,DIT

AÏQUE I.N LATINUM SEBMONKM

VEBTXT

ED. SACHAU, PH, D.

LIPSIAE SUMPTÏBUS

GUI LELM I

ENGELMANN

TTPia Gtrxr.ELMi DRüGtrLim

MOCCCLXIS.

P R J 1 F A T I 0 .

P I s t O , K. F n t z s e h i i i n i , i¡i¡i s u m m o c u í n s t u d i o e t a c u m i no C o m m e n t a t o i ' i illi M o p s i ^ t e á ó p r i m u s d d i i t a m o p e r a m n a v a v i i t * t l u o | > r a e e i p u e viri h u i c p a r t i l i t e r a r u n i p a t r i s l i c a v u m n o v a i n a f i u d e r u n t l u c c m : J . 1,. J a c o b i * * e t K. J . A. H o r l * * * , q u i smiTii u t o r q u o s e q u e u s i u g e m u i n f r a g m e n t a fpo ramea t a r i i ni e p í s t o l a s P a u l i n a s , q u a e s u b n o m i n e Saiicti H i l a r i i e i r e u m ierebaait ur, T h e o d o i ' o vindica rirnt. J a u i p r i d e m v i r i d o c t i n o q u e f i n i e r e s p e i f i r u n t foro til o m n i a T h o o d o r i o p e r a ex s e r m o n e S y r i a c o , in q u e n i e j u s a s s e d a s ea v f r t i s s e satis s u p e r q u e notnni érat, q u o n d a m rest.ituerentur. Quid q u o d ' E b e d .íeslni' raetmpolitam Sóbe¡¡Bem * «De Tlieodori Mopsuesteni vita et scriptis." Halis 15*33. „Fragmenta in No?. Test, commentariorum quae repimri potuerunt." Turici '847. „Theodori ile incarnatione filü Dci librorum XV fragmenta." Turici IS47 (Index lectionnm) Haue diglertationeni tertiaru, quüm in bibliothecis Atíglieis non. invenirem, quaerenti raihÉ anctor nitro obtnlit, cujus reí gratias quarn maximas ei ago. Omnia fragmenta, quae Fritzschii diligentia eruorat, J . i". Migne in „Patrologiae Cursum Completum" graeca, tom. p>) reeepít. ** „Theodori Episcopi Mo]»«ue«tiae commenlarii nuper detecti de cp. üd Philippenses soripti capita dúo." Halis I85|§ „EpÉfjjtolae Plulippeníís R app. II!. IV. Colossensil I." Halis 1850. *** »On ¡ni ancient Latin versión of Tháoáoíe of Mopsuestia's los! commentary on i .ai „of Si. Paul's Epistlos"; ¡n „'['be Journal "I' cW&ical and Sacred Philology," vol. IV. p. 302. CambridJ? l ssü.

_

rv

—

(f 1318 A. I).) |a omnia praesto Imbuisse verisimile est. Ncque tamen furor Monophysitarum, quo morbum ilium Nestorianum ejus que auctorem, Theodorum, quern ipso Nestorio pejorem habebant, prosequebantur — atque a Monopbysitis solis opera Syriaca in bibliothecis nostri» deposita accepinius — qnidg quam librqrura ejus intactum reliqui|H videtur nisi fragmenta liaeo sane paucissima, quae inscitiaemongjbhorttm debemus, el: quae nunc primus in Incera profero. Omnia bace fragment a exjjxemplaribus Musei Britannici Ni trinci« desumi a sunt. Atque Theodori ea esse, qunin nominis ejus nulla fiat mentio, doctissimus e.t traieissimus W, Wright primus emit et probavit. Idem hie consilium vert en di et edendi haec fragments ipse ceperat, mibi antera quura tempore veris anni 1808 Londini uni venissero, hoc opus sua qua erga me est benevolenza cossit. Exeraplaria, in quibus haec fragmenta invenis, haec sunt : Add. 17217 Fol. 20 — 32 script, saec. IX. charact. Estrang.; par tira folia dissoluta pai-tini connexa; ex introductione in Genesim et comment, in Gen. ca.pp. I. 11. Add. 14608 Fol. 32 — 36 saec. VI. charact. Estranged.; ex commentario in Hosea Joel Amos. Haec graece extant. Add. 14009 Fol. I — 18script, marni Edessena charact. Kstrangcl. saec. V; omnia folia dissoluta exceptis foli is XII. et XIII. Ilymnum matutinum* pagg, 58. Oil, quanquam Tbeodoreum mimino non haheo, propterea addendum duxi, quod in pervetustis Psalmorum exemplaribus Nostorianis inter eos Hymnos, qui Psalmis addi soleut, sub Theodor! nomine eircumlertur. Sural us est ex bis eodicibus: Add. 14075 Fol. 15f>l» — 150b (v xtfttopTjoofjiat ' Aaaupioo;' WST' èxsTvo Ss BapoXtóvtoo? Bià llspafiiv itavxeXttk àitoXsaw xoaaóX7JV oè aòxcov èpyàoofm xrjv àTtóXstav, toaxs oixrjv xuiv ànolhrr axóvxojv xe xal travreXiS? v£xpou[iÉvu>v x-ijv xs orfytv aòxà>v xal XYJV BuatoBiav ¡xìrjBéva oiaXafktv xftv yàp oa-rtpiav xal xòv ppópv, xoùxo Xl^st, àc èmxÈ&VTJXÓXITTV rfi^ xal vsxpwv xsipiv«>v XÒ BS ,,àvap-ij3exai,", Sxi Ttaoiv èSdxougxos soxat, «pupi* xouxwv 81 ràvxwv atxiov xt ; „ Oxt ÈjjLS'j'aXuvi)^ xà Ipya aòxoò." Asinai yàp ttuv otxsuov Ipytiiv xò ¡il^sfio? ó Osò? ly x?j itepl aòtoa? xijj,topiet x«jv rapa xou OEOÙ yiyVOJASVWV, àTtsiXTjCputa xxTjp:a

oijXoç ÚT:áp/7 ( x a x à xòv avtoíísv

x/jv olxovouiav TtctpsXrjÀuOwc.

c Yirsp

3t¡ xoúxwv x a l ¡Asxotxtaü^vav

xòv Xaòv òtà xrj; aï/[i.«Xitotr Siaxexpiplvat Y*P ^ irpócjtoTcov x'fl ¿varasi àitotsXou¡jiavov. r'ihx& xàvxauOa 3xav ¡¿èv tàc "

00 unitatem], et quod secundum natii ras iste quidem benefichim accipit, ilio autem beneficium dat, certa co usti tuta unitale, ex qua indivise ab universa creatura honor impletur. Fot. ! il). De anima et cognitione argumentis sufficientibus usi *" sumus — veritati (v. ad confirmalionem ìija-*^) eorum quae opus sunt ; hoc solum liic demonstrare volumus. Àttamen ex affluenti a ( tanquam superfluum) etiam hoc ostendemus, nos non simpliciter distinctionem naturarum e Libri« eli ci i cisse, sed indicationem corporis et animae cognitione praeditae. l'i qnibns conspicitur eum esse hominem perfectum. Consequenter autem id quod sequitur dispositionem ordini* orationis, apprehendemus. Ili enim raultas quaestiones nobis afiferunt ad refutationem veritatis — et tu in dicunt „si dicimus „duo perfecti", necesse est dicere „duo filii«*, turn autem „non decet dicere alius et alius" et iterum „decet dicere"" Deus verbum crucifixus est, is qui Christus est neque alius quidam."" Contra has quaestiones ut decet respondimus. E t quum promiserimus, ut veritatem ecclesiae dissertatione demonstrenius, quum autem in promissione nostra non mentiamur et quum periecte quaestionem contra responsionem (respom. §. quaest. — ?) fecerimus, iterum cogimtir ut agamus verbis, quae in argumentis exact is dicunt. tir —* et ante a.

Reiutantur interrogationes „utriim misericors sit an misericordia egens, resuscitane an resuscitatione egens" ctr. Poi. !>.

Ut distinctione naturarum utainur. Hoc nos interrogant, iitrum inisericors sit an misericordia egens, adjutoi' an auxilio egens. Et hoc machinantur, ut probo« rem aeerbaio et turpem interrogent nihil curantes, ut conveniens ft apt uni doctrinae ecclesiae sit. Etiam de his rebus ex Libri» divinis demonstrare decet, etiamsi ex iis quae supra memo' ravimus ostendi possit. Quum enim naturae diversae sititi necessarie diversifcatom earum etiam singularia earum sequufi' *Migne p. 985 1. 19b 22 d 5-io réXeta fdaxoptv, :R«ivtinionem suam aperte proferrent, sed dolo errorem suum occultabant et ftdem proborum gradatim spoliabant et trahebant eos in doctrinam perniciosam. Atque ita gradatim hune errorem —

Hymnus

matutinus auctore B. Theodoro Commentatore.

1. Lux effulsit jus ti H et probis gaudium, Jesus dominus noster Messias effulsit nobis ex sinn patri s sui. Ven it et eduxit nose tenebri s et elucidavit nos luce sua gloriosa. - Dies effulsit supra homines et fugit potestas tenebrarum. 5. Lux effulsit nobis ex luce ejus et clucidavit oculos nostros tenebris obvolutos. Gloriam suam revelavit in orbe terrarum et dilucidavit abysses imas. Exstincta est mora et fugerunt tenebrae, et fractae sunt portae orci. Et elucidavit orane s creaturas, .quae prias in tenebris erant. Resurrexerunt mortui sepulti in pulvere et laudarunt, quod redemtionem assediti sunt. IO. Redemtionem fecit et (ledit nobis vitara lit exaltatus est ad patrem su uni excelsum. Et i te ru m veniet in gloria sua excelsa et élucidât oculos omnium, qui e um expectarunt. Rex noster veniet in gloria sua excelsa; accendemus lucernas nostras et ei obviam ibiraus,

—

59

Et gaudebimus in eo, ut gavisus est in nobis (it delectat nos luce sua gloriosa. Laudem afferemus majestati ejus ef gratias agemus omnes patri ejus excelso, 15. Cujus miscrieordia magna est, qui misit eunx ad nos Et attulit nobis spem et redemtionem; Dies ejus subito effulget, et sancti ejus ei obviam cunt, Et lampades suas aceendunt omnes qui laborarunt, fatigati et praeparati sunt Gaud en t angeli et coelorum custodes de gloria proborum et justorum; Coronas ponunt supra capita eorum (v. sua) et simul laudant et laetantur. 120. Fratres mei, surgite et parate vosiuetipsos, ut gratias agamus regi et salvatori nostro, Qui veuit in gloria sua et delectat nos luce sua gloriosa in regno (aeterno).

V. Theodorus laudatur. 1) Theodor! ex libro contra Apollinarim. Nam quum duae naturae perfectae in una persona unitae siiti, Apostoli etiam talia, quae in duas natura« quadrant tanquam de una persona multocies praedicant. 2) Theodorus: Nam etiam ab initio unitus erat cum Deo Verbo, qui assumtus est in praelèientia, et formati one in utero {furia) in iti uni unionis accepit. Statini autem, ubi unionis dignus habitus est, omnia accepit, quae acci pere decebat hominem unitum cum Unico et Domino universi, quum dignus haberetur rerum multo excelsiorum quam ce te ri, qnoniam ei exaitatio unionis erat, quae ab initio ei contigit. B) Loquebatur autem nobis per hominem istum, qui assumtus est, et hie faciei» at ea, quae faci el »at, tanquam Deus, Loquebatur autem nobis talia quae decent. 4) Sed etiam rerum futurarum cognitionem, quantum usui erat, a Spirita Sancto accipiebàt. 5) Sed ita dicit: ut enim, quunquam e Bethlehem oriundus erat, Nazarenus appellatns est, quum assiduo ibi habitaret ibique educatus esset, ita, etiam homo (appellatns est), quum in homi ne inhabitant. 0) Confitemur autem Patrem perfectum in persona, talem Filium, talem Spirit am Sanctum, integra confessione religioni* orthodoxae, quum Patrem, Filium, Spiritum Sanctum non tres oòoiac di?ersas sed unam esse credamus, (confi (em ur) quanquamipsa Deitatis o&aiaperspicua est, decere ta-

_

63

—

men etiam ob gnbernationem pro redemtione nostra, gubernationo quam Dominus noster Christu| Deus perfecit, cognoscere Deum Verbum bominem perfectum assumsisse, eum esse ox somine Abrabami et Davidis. 7) De eo quod dicitur „poenitet Deum" v. „poenituit." Theodori haeretici ex capite, quod scripsit de eo „deeet nos ita, ut consentaneum est Deo, explicate ea quae in Libris sacris do eo praedicantur, quam vis. bumanum quoddam indicate videantur. Dictum est „poenitet Deum", attain en non ut homines neque ita, ut consilium prius relinquens ad alteram procedat. Hanc enim passioiiem ii, quos poenitet, patiuntur. Ejus voluntas manet in aeternum et scrip turn est* „Veritas Domini in aeternum manet." Sin igitur non mutatur in consilio et voluntate, tempus postulat ut explicemus, quomodoeum, quanquamimmutabilem,poenitere, quomodo mutari possit, et imprimis quum Apostolus dixerit** „ejus dona et vocationes sine poenitentia sunt," Huic enim doctrina divina contraria non est. In bonitate et misericordia sua donat et vocal eos qui digni sunt, qui vocentur et dona ab eo accipiant. Et quum voluerit ut donaret et vocaret, neque vero consilium ejus finem assequatur, non mutatur in iis, quae tote a cogitavit. Quum enim, postquam Saulum ad regnum, Judarn ad apostolatum autea vocavit, hi mali scelestique cvasisseut. vocationis et doni eum non poenituit (haec enim unitatio illorum est,'), sed hujus quod vocavit Saulum loco regis rebel lis atq-yye scelesti (!) et Judam apostolum, qui pro, 14. Sachau,

Fragmenta.

» Ms.

*** Matth. 10, 28. 5

—

66

Ex sectione L: Quia per hominem mors est, propterea etiam per hominem resurrectio mortuorum est, ut. manifestum est consentaneum non esse resurrectionem alia ratione hominibus datum iri ac per eum, qui in natura símil is est, qualis in natura fuit is, qui causa mortis fuit. Qualis etiam is esse debet, qui causa resurrectionis est. Ex sectione LI: Non enim dicitur, Deum esse indutum carne — nam Tierno dicit „Dens carne indutus". Iterum autem dicimus „homo in quo Deus inhabitavit." Hoc nempe „Deo indutus" indecorum non est, id quod ii, tanquam si aperte indecorum sit, contenderunt ut tollerent. Si enim homo vocatur, ut ex Seriptura divina ostendimus, in hoc autem Dens Verbum inhabitabat, ergo in eo inerat aut, ut dicere volunt, turpe non est dictu „homo indutus est Deo, eo qui in eo inhabitavit." Et iterum: „Nam hoe imprimis interirogant, sitae alius Christus, alius filius Dei, aut hie Christus, ille filius Dei.« Et si quis respondet et dicit eum esse eundem, statim putant* so hoc haeresis suae stabilimentum nactos esse. Ex sectione LVI: „Sapientiam nempe inter perfectos loquimur."** Sapientiam autem voeavit totam de Christo praedicationem, qua omnes homines discebant, Deum Verbum quum inhabitaret, ita omnia per hominem gubernasse. Crucifixus autem pretiosus est non propter natu ram ejus qui passus est, sed propter po'testatem ejus qui assumsit. Ex sectione LIX: Etiam Dominus noster, q u a n q u a m in iis quae secuta sunt, omnino perfecta ratione Deum Verbum in se agentem habuit, quum ita ut distingui p o s s e t totam actionem apud se non habuisset, sed etiam ante hoc saepissime in eo inerat, qui (v. quod) multa eorum quae requirebantur agebat. Quum ei permitteretur, ut momenP. 104. tum ante crueem propter eundem usum, ut volúntate sua virtutem pro nobis perficeret***, quum etiam in his ah eo incitaretur et contirmaretur ad perpetrationem eorum quae necesse erant perfectam. * Ms.

** 1 Cor. 2, 6.

*** Ms. Jiiáa

—

67

—

Et post alia, ex eadem sectione: Quoniam antequam iufiinM sciai bonum vel malum, malo répugnât ut praeferat bonum. Nam si malo répugnât, praefert autem bonum, patet euin discriminatione illud in odio Imbuisse, hoc amasse. Nam discriminatione erga malum electio sine dubio oritur. Et porro: Patet autem igitur etiam hoc, quod virtus diligenter et multa cum facilitate finivit plus quam poterat {sola per sé) erga hos alios homines reliquos. - Deus enim ut etiam in praescientia hujus, quomodo futurum erat, quum in ipso creationis nostrae initio eum secum univisset, auxiliuin magnum ex eo dab at ad finiti onem eorum quae requirebantur, quum pro redenzione omnium haec de eo gubernaret*, et eum incitaret ad ea quae perfeetissima sunt exonerans eum multitudine ìaborum, sivc ad animam spectabant, sive per corpus oriebantur, Et hanc magnani finitionem et ©Sonerationem virtutis ei parabat. (Quae sequuntur Lag. p. 104, 16—19 translata sunt p. (¡0 fragni. 2.) Ex eadem ( L X ) sectione: Nam quando loquimur tanquam de lieo atque creatore universi, et conaturali cum Paire et qui cum eo ol> cognationem naturalem laudatur, naturali) Verbi intelligimus. Quando autem ut de terminato loquimur atque de eo qui nunc supra coelum est, in line autem motu trans mi grationi s hie venturus est, turn hominem intelligimus, eum qui unione cum eo (Beo Verbo) ab universo honorem accipit . E t hac laude tota dignus habitus est et venict judex urbis totius, (Quae sequuntur Lag! 104, 27—-105, 24 translata sunt p. 4iS, 8—49, 9.) Ex sectione L X V I : Etiam igitur ex testimoniis proban- r. 105. tiìiUK et ex ordine eorum quae dicuntur demonstratur, homine m honorari non [»osse Deum Verbura cum carne, sed homiUom esse animai ut hoc (!). Et porro: Omni igitur rations hi vituperandi sunt, quod ^ultissime loquuntur, quia cognomine hominis Deus Yerbum carne non cognoscitur. Notimi autem est Scrip tur am * Me.

J J S ^

—

68

—

semper, ubi cognomen hominis de Christo commemorai, indicare natiu-ain hominis, quae perfecta ab eo assumta est ad redemtionem nostrani, cani {naturavi} quam Scriptum in consuetudine habet hoc cognomino appellare. (Quae sequuntur Lag. 106, 4—8 translata sunt p. 47, 2—7; et Lag. p. 106, 9—14 v. p. 48, 13—20.) Et post alia: Et haec quidem, ne nimis extendatur oratio, de naturi« satis dicta ""sunt, et de eo quod an oh is demons t r a t e ox Scriptura divina aperte probari illuni esse adjuvantem, hunc auxilio egentem. Ex sectione LXXVII: Et propterea liaec nunc mittantur. Hoc autem Dei auxilio a nobis demonstrabitur, liominem esse qui assumtus est, per ea quae aperte dicuntur. Eum esse in natura alium ac Deum Verbum a nobis probatum est. Et post alia: Eum enim decebat, per quem cujusque causa universum est (patet autem eum de Deo Verbo loqui), et multos filios in gloriarli introduxit, eos qui adoptionis (uio#scria) digni habiti sunt, ut fìnem vitae eorum passionibus cons um mar et (de homine qui ab eo assumtus est loquitur). Et post alia: Satis ig it tir et ¡am ex his probatur fili uni Dei esse pro se (ens dislìnctum ah aim). Homo vocalur is, qui a Deo Verbo assumtus est.

(Quae sequuntur ex „expositione fidei" Lag. 106, 29-— 107, 6 V. gracco apiul Migne, p. 1017 lin, 19 ab inf. (xaì ofos} — lin. 8 ab. inf. (Kopioo), et Lag. p. 107, 6—11 il,, p. 102 lin. I — 1 1 (xupióx-/jTo;).)

P. 108.

Ex libro ad baptizandos. Jesum enim, ait, de Nazareth, quelli unxit Deus Bpiritu Sancto et viriate, qui ubi unctionem meritus est, immaculatus effectus est per omnia. Dicit enim eum qui per Spiritimi serupiternum immaculatum sesc obtulit Deo, etiam conjunctionem eum natura divina meruisse.

69 Neque enim conjunctionem suscepisset ininiaculatus perfectus esset.*

illara,

nisi

prius

Et post alia: Nunc igitur, dixit, unum dominum confitemur, qui a natura unus et divinus est, ad quem pertinet pater, qui hominem pro salvatione nostra assumsit, et quum m eo esset cognitionem de se omnibus praebuit; qui quomodo vocandus sit Angelus** dixit, qui unc1#s est Spiritu Saneto*** „quo ininiaculatus factus est justificatus eat, sicut Beatus Paulusf dieit."

Ex commentario Evangelii MatthaeL- „Ilic totus, ait, me altior est, ita ut dignus non sim qui ejus calceuni p o r t e m f f . " Atque ne credamus, se hoc dixisse eum adulan1;eiu (addii)-, „hie vos baptizabit Spiritu Saneto et igni, is dabit vobis gratiam Spiritus," Quod ego vobis dare non P e s i m i , is vobis dabit — non propter 11 at urani suam, sed Propter potestatem quae in eo est. (Quae sequuntur Lag. 107, 18—22 v. apud Migne p. 705—6 ad Matth. 3, 15.) Et post alia: „Liber ysvsasoK Jesus Christi fili» D a v i d i s f f f " . Paulus quoque dixit*f, quod cuni hoc consentii: „de filio ejus, qui natus est ex semine Oavidis in carne." Non enim iis dixit: Quid putatis de eo 'l^i inhabitavit vel de I)eo Verbo vel de filio Dei, qui ab eo natus est? in quem illud „a Davide" referri non poterat. Et post alia: Hoc igitur «licit: „is qui natus est ex semine Davidi» in carne" ut indicaret eum qui assumtus est es se natum et vere filium Dei probatum esse, quum potentate Spiritus Sancti exstiterit. Ex commentario Matthaei: Quoniam antera tempus per- p. °ctionis expectatae venerai, assumsit misit ad gubernationem

»,

( * Cfr. Migne H oc refero in

p. 1014. Mari! Mercatori» vestigia sequens transtuli, Lue. 3, 32 xat ulè? ò-ibrou x X ^ o s t a t . *** Cfr. Migne Ì, 1 ' U ö li». 3 squ. t 1 'fini. 3, U\. t t Matth, -'5, II. t t t Matth. 1? l T A'l Boni. 1, lì.

m

—

70

—

pro nobis eum, qui ox nobis et pro nobis assumtus est, eum quem etiam ordine quo creavit per conjunctionem (ouvayeia) cum Deo Verbo ostendit. Quem a muliere natum, quum necesse esset ut in natura esset homo, legi subjecit. Ex commentario epistolae ad Hebraeos:* Et quis est qui in orb em intrat et dominium ejus accipit? quid est, cui c o n t i n g e n t etiam ab Angelis adorationem habeatV — Ncque enim quisquam, etiamsi deliraret, diceret Deum Verbum esse qui intrat, eum qui omnia quae non erant fecit, et potentate sua ineffabili id quod sunt iis dedit. * Cfr. Ad Hebr. 1, fi.

#

I

e

o

r

u

m

b

i

b

l

i

c

o

r

u

1,

2 8

==*

n

1 6

1,

2 9

if

1 7

2,

1

n

1 8

2 5 ,

4 0

=

2 ,

8

=

il

2 1

2 5 ,

4 1

=»

1 0

=

ii

2 1

2 8 ,

1 3

1 5

=

ii

9

il

2 9

2 1 ,

5

2 6 ,

1 3

S=3

2 6 ,

1 4

.ess»

8,

J e s ,

e ,

H o s ,

4 ,

1 2 2

=>

8 ,

1 — 3

=

(i

i"" 1 - 1

3 7 ,

1 4

7 5 ,

8

9 4 ,

2 2

7 1 ,

1 6 .

2,

" 3

6 ,

8

»

1 0 ,

4 0

=

2 1 ,

l(i

M a r c .

1 2 ,

L u c .

2 9

n

2 ,

1 1

ii

2 8

2 ,

4 0 .

i*

4 9

2,

5 2

1,

3 1 .

3 4 ..

n

1 4

=

2,

1 4

= 1 ==a

1 7 ,

6

ir

(i!

il H

5 5

A c t a

1 ,

1 1

t,

1 «

1 8 .

n n

=

1 7 1.

1 1

4 6 .

=

2(1

.

H n >i

1 7

r

3

K o m .

1 , 5 ,

1 2

5 2

1 1 ,

2 9

3 0

1 4 ,

1 1

6 9

1 6 , 2 5 — 2 7 1

C o r .

2,

« a

6

1 3

2 ,

6 - — 9

4 0

2 ,

9

3 6

5 ,

5

3 2

3 1 1 2

1?

4 4

il

5 1

ry

4 0

n

6 5

J!

4 7

«

2 9

Ti

6 9

4 3 = 3

3

6 9

3 1

5 3

»

1 ,

2 9

3 2

»

3 5

il

1 2

11

==,

ii

ii

3 3

îï

=

1 6

1 4

3 3 . 1 2

5 3

3 0

4 0

ÏT

3 7

3 ,

8 ,

3 5

5 1

8 ,

1 6 ,

3 3

3 5

6

2 9

» Tï

=,

2 9

5 5

6 5

ïï

=ss=

3 0

71

Ï1

n

J o h .

.

P a s r .

1 , 1 5 — 1 7

2 9

m

— 2 5

=>

=

=

2 8

=

11

4 ,

1 0 ,

1 0 ,

ii

1

1,

4 ,

M a t t l i ,

1

3 s ,

3 ,

1 4 1 5

3 4

==


J o b

o

i,

J « s .

i

l

s a

2,

V

x

=

'

O

e

2 6

j ,

2,

t r

d

2 7

6 e n .

»

n

6 3

=>

= ==•

»

>1

6 1

M

4 6

» H 11

n

»

n

1 1 6 6 1 1 1 4 . 2 9

3 4

72 1 Cor, 8, 20, 21 = Pag, 10 0, 20 30 = 11, 1 30 it 2 Cor. 2, 7—9 «ss n 34 4, 14 43 » =3 n 12 Gal. 1, 8 » 3, 13 28 it Ephes. a, io M 13 Philipp. 2, (i. 7 £ = 45. 47 w

— Philipp. 2, 7 Pag. 44 2, 8 =3 „ 45 2, !» « 46 2, 10 „ 46 = 1 Thessal. 5, 23 = » 37 1 Tim. 3, 16 „ 53 = « „ 70 Hebr. i , 6 1, 14 = „ 12

Addenda. 1) Ad deseriptionem codicis A d d . 14G69 addendum est, nonnulla puncta diacritica a manu recentiorc apposita esse. lam vero quum uon ubi que pro certo distinguere possem, utra esset nianus prior, utra posterior, atque quum haec non multo recentior Kit quain illa, habitum textus in Cod. exhibitum retinui. 2) 13, 7 post, „servitium" complendum „ejus vocavit, quoniam va et erga eum peragebatur."

pro

3) 32, 19. 20 pro „multa cuin co ri turbai ione" leg. „in tota Judaea". 4) 37, 8 pro „opus esse" leg. „quod sibi relit." 5) 42, 13 post ^co

„memoravit

autem"

lacuna;

fortasse

„propterea"

A . 6) 44, 19 post „gravitatem et" adde

„praestantiam."

7} T e i t u s fragmentorum t'olii 2. (p, c u ad a » ) in forma eolumnaruro codicis typis descriptus est; ita fol. l i b Col. 1 (p. Col. 2 ; f. 17ab (p. 8} P i l i

v

ad a ) ; f. 13b

ad. v à ) .

1. 2. 3 inter ^

cans invenitur,

^

et

„ i .\flo.l

lineola oinissionem indi-

at additio marginali« oblita est.

9) Ad indicem add: 10) 56, 3 l e g :

2 Cor. 5, 17. IS pag. 10, 9 ab inf.

„Melitus non eurans dignitatis,

quam

habuit

apud"

11) 62, 6 ab inf. l e g : Sancto: „vocem ejus audit" pro „Sancto, cujus vox Jesus est".

Pag. I. In Genesim

1—21

II. In Prophetas Minores.

22—27

III. De Lncarnatione. . . .

28—57

IV. Hymnus matutinus. .

58—59

V. Fragmenta varia,

. .

60—70

I.

F r a g m e n t a commentarli in Genesim.

F o l . 20 a . . ç * c a J J S 3 17217.

^As^sai

oJtcn

^ c n = 3 . f

náula.

1 "7^A

m

^ v ö

^» —irr>»

v ^ r í ' n

r ri' .'Ktocp bKÁ Klx,co

»-»Vmp«' ^.I-^Q o - A r i '

. çxXd.i r K ' o r a r^Loa^l A l g ^

r