235 48 16MB
Sindhi Pages 610 Year 2017
Digitized by M. H. Panhwar Institute of Sindh Studies, Jamshoro.
ﭴﺎﻣﺸﻮرو،ﭘﺎران اﯾﻢ اﯾﭿ ﭘﻨﮭﻮر اﻧﺴٽﯿٽﯿﻮٽ آف ﺳﻨﮅ اﺳٽڊﯾﺰ
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن The Reading Generation 1960ﺟـﻲ ڏﻫـﺎﻛﻲ ۾ﻋﺒــﺪא� ﺣﺴــﻴﻦ ” ُאدאس ﻧﺴـﻠﻴﻦ“ ﻧـﺎﻟﻲ ﻛﺘـﺎب ﻟﮑﻴـﻮ. 70وאري ڏﻫﺎﻛﻲ ۾ وري ﻣـﺎﮢِ َ َ ﮍﻫﻨـﺪڙ َﻧ ُﺴـﻞ“ ﻧﺎﻟﻲ ﻛﺘـﺎب ﻟﮑـﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠـﻲ ﻚ ” ُﻟ َ دور ﺟﻲ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛـﺮڻ ﺟـﻲ ﻛﻮﺷـﺶ ﻛﺌـﻲ .אﻣـﺪאد ُﺣﺴـﻴﻨﻲَء وري 70وאري ڏﻫﺎﻛﻲ ۾ﺋﻲ ﻟﮑﻴﻮ: אﻧـﮅي ﻣﺎُء ﭴﮣـﻴـﻨـﺪي آﻫـﻲ אوﻧـﮅא ﺳـﻮﻧـﮅא َ ﭔـﺎر אﻳﻨﺪڙ ﻧﺴﻞ َﺳﻤﻮرو ﻫﻮﻧﺪو ﮔﻮﻧﮕﺎ ﭔﻮڙא َ ﭔﺎر ﻛﮍﻫﻨــﺪڙُ ، ﻫــﺮ دور ﺟــﻲ ﻧﻮﺟــﻮאﻧﻦ ﮐــﻲ ُאدאسُ ،ﻟﮍﻫﻨـ َـﺪڙَ ، ﻛﮍﻫﻨــﺪڙَ ،ﭔﺮﻧــﺪڙ، َ ﻛ َﺮﻧـــﺪڙ ،אوﺳـــﻴﺌﮍو َ ﻛ ﻨـ َ ــﺪ ُڙ ،ﭜـــﺎڙي ،ﮐـ ُ ــﺎﭴﻮﻛ ُﮍ ،ﻛﺎوڙﻳـــﻞ ۽ ــﺎﺋﻮ ،ﭜـ ُﭼﺮﻧـــﺪڙِ ، ِو َڙﻫﻨﺪڙ ﻧﺴﻠﻦ ﺳﺎن ﻣﻨﺴﻮب ﻛﺮي َﺳﮕﮭﺠﻲ ﭤﻮَ ،ﭘـﺮ א ﺳﺎن אِﻧﻬـﻦ ﺳﭝﻨﻲ ِو ﭼﺎن َ ُ ـﻲ ”ﭘﮍﻫﻨﺪڙ“ ﻧﺴﻞ ﺟﺎ ﮘﻮﻻﺋﻮ آﻫﻴﻮن .ﻛﺘﺎﺑﻦ ﮐﻲ ﻛﺎﮘﺮ ﺗﺎن ﮐﮣــﻲ ﻛﻤــﭙﻴﻮﭨﺮ ﺟـ ِ دﻧﻴــﺎ ۾ آﮢــﮡ ،ﭔﻴــﻦ ﻟﻔﻈــﻦ ۾ ﺑﺮﻗــﻲ ﻛﺘــﺎب ﻳﻌﻨ ـﻰ e-booksﭠــﺎﻫﻲ ورﻫــﺎﺋﮡ ﺟــﻲ وﻳﺠﮭــﮡ ۽ ﻫِـ َ َ ـﻬﻜﺎري ـﻚ ﭔِﺌــﻲ ﮐــﻲ ﮘــﻮﻟﻲ َﺳـ وﺳــﻴﻠﻲ ﭘﮍﻫﻨــﺪڙ ﻧﺴــﻞ ﮐــﻲ َو َڌ َڻ، ِ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ آﮢِ َﮡ ﺟﻲ َ آس رﮐﻮن ﭤﺎ. َ َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧﺴﻞ َ )ﭘ َ ﺗﻨﻈﻴـﻢ ﻧـﺎﻫﻲُ .א َن ﺟـﻮ ﻛـﻮ ﺑـﻪ ﺻـﺪرُ ،ﻋﻬﺪﻳـﺪאر ﻳـﺎ ــﻦ( ﻛﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻮ وﺟﮭﻨﺪڙ ﻧﻪ آﻫﻲ .ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﺑﻪ ﺷﺨﺺ אﻫﮍي دﻋﻮى ﻛﺮي ﭤـﻮ ﺗـﻪ َﭘ َ ـﻚ ِ ُ ُ َ َ ﭴﺎﮢﻮ ﺗﻪ אﻫﻮ ﻛﻮڙو آﻫﻲ .ﻧﻪ ﺋﻲ وري ﭘــﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻛﻲ ﭘﺌﺴﺎ ﮔﮇ ﻛﻴــﺎ وﻳﻨــﺪא. ﻚ ﭴﺎﮢﻮ ﺗﻪ ُאﻫﻮ ﺑﻪ ُ ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ אﻫﮍي ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ َﭘ َ ﻛﻮڙو آﻫﻲ. ِ
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن
The Reading Generation
ﻬﮍيــَء َﻃـ َـﺮح وﮢــﻦ ﺟــﺎ َﭘـ َ ـﻦ ﺳــﺎوא ،ﮘﺎڙﻫــﺎ ،ﻧﻴــﺮא ،ﭘﻴﻼ ﻳــﺎ ﻧﺎﺳــﻲ ﻫﻮﻧــﺪא آﻫــﻦ َﺟ ِ َ َאﻫﮍيَء ﻃﺮح َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ وאرא َﭘ َ ﻣﺨﺘ ِﻠﻒ آﻫﻦ ۽ ﻫﻮﻧﺪאُ .אﻫﻲ ﺳــﺎﮘﺌﻲ ﺋــﻲ ــﻦ ﺑﻪ وﻗـــﺖ ُאدאس ۽ ﭘﮍﻫﻨـــﺪڙَ ،ﭔﺮﻧـــﺪڙ ۽ ﭘﮍﻫﻨـــﺪڙُ ،ﺳﺴـــﺖ ۽ ﭘﮍﻫﻨـــﺪڙ ﻳـــﺎ ِوڙﻫﻨـــﺪڙ ۽ ُ ﭘﮍﻫﻨﺪڙ ﺑﻪ ﭤﻲ ﺳﮕﮭﻦ ﭤﺎ .ﭔﻴﻦ ﻟﻔﻈﻦ ۾ َﭘ َ ﻛ َﻠــﺐ ـﻲ ۽ ﺗــﺎﻟﻲ ﻟﮙــﻞ ِ ــﻦ ﻛــﺎ ﺧﺼﻮﺻـ ِ Exclusive Clubﻧﻪ آﻫﻲ. ـﻦ ﺟــﺎ ﺳــﭛ َ ﻛﻮﺷــﺶ אﻫــﺎ ﻫﻮﻧــﺪي ﺗــﻪ َﭘـــ َ ﻛــﻢ ﻛــﺎر َﺳــﻬﻜﺎري ۽ َرﺿــﺎﻛﺎر ﺑﻨﻴﺎدن ﺗﻲ ﭤﻴﻦ ،ﭘﺮ ﻣﻤﻜﻦ آﻫﻲ ﺗﻪ ﻛﻲ ﻛﻢ ُאﺟﺮﺗﻲ ﺑﻨﻴﺎدن ﺗﻲ ﺑﻪ ﭤِﻴــﻦ .אﻫــﮍي ﻜﭕﺌﻲ ﺟــﻲ ﻣـﺪد َ ﻛــﺮڻ ﺟــﻲ ُאﺻـ َ َ ﺣﺎﻟﺖ ۾ َﭘ َ ـﻮل ﻫﻴــﭟ ڏي َو ُٺ ﻛﻨــﺪא ۽ ـﻦ ﭘﺎڻ ﻫِ ِ ﻏﻴﺮﺗﺠﺎرﺗﻲ non-commercialرﻫﻨﺪאَ .ﭘ َـﻨــﻦ ﭘــﺎرאن ﻛﺘـﺎﺑﻦ ﮐـﻲ ڊِﺟ ِﻴﭩـﺎﺋِﻴﺰ digitize ﻛﺮڻ ﺟﻲ َﻋ َ ﻤﻞ ﻣﺎن ﻛﻮ ﺑﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻓﺎﺋﺪو ﻳﺎ ﻧﻔﻌﻮ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻧــﻪ ﻛﺌﻲ وﻳﻨﺪي. ﻛﺘﺎﺑﻦ ﮐﻲ ڊِﺟ ِﻴﭩـﺎﺋِﻴﺰ ﻛــﺮڻ ﮐـﺎن ﭘـﻮ ﭔﻴـﻮ אﻫــﻢ ﻣﺮﺣﻠــﻮ ِورﻫــﺎﺋﮡ distribution ﺟﻮ ﭤﻴﻨﺪو .אِﻫﻮ ﻛﻢ ﻛﺮڻ وאرن ﻣﺎن ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﭘﻴﺴﺎ ﻛﻤﺎﺋﻲ ﺳــﮕﮭﻲ ﭤــﻮ ﺗﻪ ﭜﻠﻲ ﻛﻤﺎﺋﻲُ ،رﮘﻮ َﭘ َـﻨـﻦ ﺳﺎن ُאن ﺟﻮ ﻛﻮ ﺑﻪ ﻻﮘﺎﭘﻮ ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪو. َﭘ َﻨــﻦ ﮐــﻲ ُﮐﻠﻴــﻞ אﮐــﺮن ۾ ﺻــﻼح ڏﺟــﻲ ﭤــﻲ ﺗــﻪ ﻫــﻮ َو َ س ﭘﭩﺎﻧــﺪڙ و ِڌ ﮐــﺎن َو ِڌ ﻛـــﺮي ﻛﺘـــﺎﺑﻦ ﺟـــﻲ َ ﻛﺘـــﺎب ﺧﺮﻳـــﺪ َ ﻟﻴﮑ َ ﻜـــﻦ ،ﮀﭙﺎﺋﻴﻨـــﺪڙن ۽ ﮀﺎﭘﻴﻨـــﺪڙن ﮐـــﻲ ﻫِﻤﭥﺎﺋِﻦ .ﭘﺮ ﺳﺎﮘﺌﻲ وﻗﺖ ﻋِﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ۽ ﭴﺎڻ ﮐــﻲ ﭰﻬﻼﺋــﮡ ﺟــﻲ ﻛﻮﺷــﺶ دورאن َ َ ﻛﺎوٽ ﮐﻲ ﻧﻪ ﻣﭹﻦ. ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ُر
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن
The Reading Generation
ـﺖِ ،ﺳـ َ ﻋﻠﻢَ ، ـﺖ ،ﺑﻴـ َ ـﭗ ﮐــﻲ ﮔﻴـ َ ﺷﻴﺦ َא َ َ ﻳﺎز َ ﺳﻤﺠﮫ ۽ ڏאﻫـ َ ـﭧُ ،ﭘﻜـ َ ـﺎر ﺳــﺎن ﭴﺎڻ، َﺗﺸﺒﻴﻬﻪ ڏﻳﻨﺪي אﻧﻬﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ َﺑﻤﻦ ،ﮔﻮﻟﻴﻦ ۽ ﺑـ َ ـﺎرود ﺟــﻲ ﻣـ ِﺪ ﻣﻘﺎﺑــﻞ ﺑﻴﻬــﺎرﻳﻮ آﻫﻲ .אﻳﺎز ﭼﻮي ﭤﻮ ﺗﻪ: ﮔــﻴــﺖ ﺑـ ِﻪ ﭴــﮡ ﮔـــﻮرﻳــﻼ آﻫــــﻦ ،ﺟـﻲ وﻳﺮيَء ﺗـﻲ وאر َ َ ﻛـﺮن ﭤﺎ. …… ﺟﺌﻦ ﺟﺌﻦ ﺟﺎڙ وڌي ﭤﻲ َﺟ َ ﮗ ۾ ،ﻫــﻮ ﭔـﻮﻟﻲَء ﺟـﻲ آڙ ُﮀـﭙﻦ ﭤـﺎ؛ ﮫ ﭘـﻬــﺎڙ ُﮀــﭙـﻦ ﭤـﺎ؛ رﻳــﺘــﻲَء ﺗــﻲ رאﺗــﺎﻫــﺎ ﻛـــﻦ ﭤــﺎ ،ﻣﻮﭨـﻲ َﻣـﻨـﺠـ ِ …… ﻛﺎﻟﻬ َﻪ ُﻫﻴﺎ ﺟﻲ ُﺳﺮخ ُﮔﻠﻦ ﺟﻴﺌﻦ ،אﭴـــﻜـــﻠـﻬﻪ ﻧــﻴـﻼ ﭘــﻴـﻼ آﻫــﻦ؛ َ ﮔــﻴــﺖ ﺑـ ِﻪ ﭴــﮡ ﮔـــﻮرﻳــﻼ آﻫــــﻦ........ ………… ُ ﺑـﻴﺖ َאﭤﻲ ،ﻫﻲ َﺑـﻢ -ﮔﻮﻟﻮ، ﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﮐﮣﻴﻦ ،ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﮐﮣﻴﻦ! ﻣـﻮن ﻻِء ﭔـﻨـﻬﻲ ۾ َﻓ َـﺮ ُق ﻧﻪ آ ،ﻫـﻲ ُ ﺑﻴﺖ ﺑﻪ َﺑ َ ـﻢ ﺟـﻮ ﺳﺎﭤـﻲ آ، ﺟﻨﻬﻦ ِر َڻ ۾ رאت َ ﻛﻴﺎ رאڙא ،ﺗﻨﻬﻦ َﻫ َـﮇ ۽ َﭼ َ ـﻢ ﺟﻮ ﺳﺎﭤـﻲ آ ـــ ﺣﺴﺎب ﺳﺎن אﮢﭵﺎﮢﺎﺋﻲ ﮐﻲ َ َ ﭘﺎڻ ﺗﻲ אِﻫﻮ ﺳﻮﭼﻲ َﻣﮍﻫﮡ ﺗــﻪ ”ﻫــﺎﮢﻲ وﻳﮍﻫــﻪ ۽ אِن ﻋﻤﻞ ﺟﻮ دور آﻫﻲُ ،אن ﻛﺮي ﭘﮍﻫﮡ ﺗــﻲ وﻗــﺖ ﻧــﻪ وﭸــﺎﻳﻮ“ ﻧــﺎدאﻧﻲَء ﺟــﻲ ﻧﺸــﺎﻧﻲ آﻫﻲ. ﻛﺘــﺎﺑﻲ ﻛﻴــﮍن وאﻧﮕــﺮ ُرﮘــﻮ ﻧِﺼــﺎﺑﻲ ﻛﺘــﺎﺑﻦ ﺗــﺎﺋﻴﻦ َﭘ َﻨــﻦ ﺟــﻮ ﭘﮍﻫــﮡ ﻋــﺎم ِ ﻣﺤﺪود ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪو .رﮘﻮ ﻧﺼﺎﺑﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ۾ ﭘﺎڻ ﮐﻲ ﻗﻴﺪ ﻛﺮي ﮀﮇڻ ﺳــﺎن ﺳــﻤﺎج ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺗﺎن ﻧﻈﺮ ﮐﭵﻲ وﻳﻨﺪي ۽ ﻧــﺘﻴﺠﻲ ﻃــﻮر ﺳــﻤﺎﺟﻲ ۽ ﺣﻜﻮﻣــﺘﻲ ﭘﺎﻟﻴﺴﻴﻮن policiesאﮢﭵﺎﮢﻦ ۽ ﻧﺎدאﻧﻦ ﺟﻲ ﻫﭥﻦ ۾ رﻫﻨﺪﻳﻮنَ .ﭘ َ ـﻦ ﻧِﺼﺎﺑﻲ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﺳــﺎن ﮔﮇوﮔــﮇ אدﺑــﻲ ،ﺗــﺎرﻳﺨﻲ ،ﺳﻴﺎﺳــﻲ ،ﺳــﻤﺎﺟﻲ ،אﻗﺘﺼــﺎدي ،ﺳﺎﺋﻨﺴــﻲ ۽ ﭔﻴــﻦ
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن
The Reading Generation
ﻛﺘﺎﺑﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﻲ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﮐﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻨﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﺪא. َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ﺟﺎ َﭘ َ ـﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﮐــﻲ ﮀـــﻮ ،ﮀـــﺎﻻِء ۽ ﻛـﻴﻨﺌـــﻦ ﺟﻬــﮍن ﺳــﻮאﻟﻦ ﮐــﻲ َ ﻫﺮ َﺑ َ ﻛﻮٺ ڏﻳﻦ ﭤﺎ ۽ אﻧﻬــﻦ ﺗــﻲ وﻳﭽــﺎر ﻛــﺮڻ ﺳــﺎن َﮔــﮇ ﻴﺎن ﺗﻲ ﻻﮘﻮ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﺟـ َ ـﻮאب ﮘــﻮﻟﮡ ﮐــﻲ ﻧــﻪ رﮘــﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠــﻮ ﺣـﻖ ،ﭘــﺮ ﻓــﺮض ۽ אﮢــﭩﺮ ﮔﮭــﺮج unavoidable necessityﺳﻤﺠﮭﻨﺪي ﻛﺘﺎﺑﻦ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﭘﮍﻫﮡ ۽ وڌ ﮐﺎن وڌ ﻣﺎﮢﻬﻦ ﺗﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽﺎﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺮﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻦ وﺳﻴﻠﻲ ﻛﺮڻ ﺟﻮ وﻳﭽﺎر رﮐﻦ ﭤﺎ.
َ ﭘﮍﻫﮡ ،ﭘﮍﻫــﺎﺋﮡ ۽ ﭰﻬﻼﺋــﮡ ﺟــﻲ אِن ﺳــﻬﻜﺎري ﺗﺤﺮﻳــﻚ ۾ ﺗﻮﻫﺎن ﺑﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭤﻲ ﺳﮕﮭﻮ ﭤﺎَ ،ﺑﺲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ אوﺳﻲ ﭘﺎﺳﻲ ۾ ِڏﺳﻮ ،ﻫﺮ ﻗﺴﻢ ﺟﺎ ﮘﺎڙﻫﺎ ﺗﻮڙي ﻧﻴﺮא ،ﺳﺎوא ﺗﻮڙي ﭘﻴﻼ ﭘﻦ ﺿﺮور ﻧﻈﺮ אﭼﻲ وﻳﻨﺪא. ﭜﺎﻛﻲ ﭘﺎﺋﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭜﺎُء وڻ وڻ ﮐﻲ ﻣﻮن ِ ــﻦ َﭘ َ ﭘﻬﺘﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻦ ۾ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ َﭘ َ ــﻦ ﺟﻮ ﭘـﮍﻻُء“. ــ אﻳﺎز )ﻛﻠﻬﻲ ﭘﺎﺗﻢ ﻛﻴﻨﺮو(
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن
The Reading Generation