Resmi İstatistiklere Göre Osmanlı Toplum ve Ekonomisi [1 ed.] 9786052950296

Citation preview

Resm'Z İsi-atistiklere Gô"re O '.MANLI TOPLUM VE EKONOMİSİ TEYFİK GÜR.AN

.

·

TÜRKiYE

$

eiı.Nl

!;.

idari birimler

Bokla

Bezelye

Nohut

Fasulye

Mercimek

BöQürlüce

Toplam

u;

lsıanbul çevresi

6.657

4.302

221

1 2. 1 47

50

-

23.377

lö ::1

Çaıaka

1 .950

-

1 00

-

-

-

2.050

m

Edirne

2.441

1

2.9 1 3

1 .734

25 1

-

7.340 28.337

g "' m

Adana

1 .096

341

9.264

8.823

8.8 1 3

-

Ankara

725

-

1 5.530

1 6.8 1 5

1 6.41 5

-

49.485

Anıalya

3.800

-

4.840

3.645

2.759

800

1 5.844

1 1 7.468

7.526

43.745

2.748

1 . 1 24

1 1 .291

1 83.902 32. 1 40

Aydın

1 .500

310

1 . 1 80

25.520

3.630

-

Canik

659

1 92

20

1 2.3 1 6

20

-

1 3.207

Diyarbakır

650

-

28.444

500

73.660

-

1 03.254

10

-

1 .430

575

700

1 06

2.82 1

2.301

20

229

4.935

32

850

8.367

3 1 .602

1 52

1 9.540

1 2.206

5.1 85

-

68.685

1 7.350

-

1 48.200

52.080

6.000

900

224.530

-

-

9.700

2.200

4.700

-

1 6.600

35.406

-

8. 1 55

3.000

1 30

-

46.691

5.465

50

2.953

22.5 1 5

1 .690

6.000

38.673

Bolu

lcel lzmit Hüdavendigôr Kala-i Sulh:ıniye Karahisar� sahip Karesi Kaslomonu

a i5

"' m

ı;ı

� c:

�

f �

l

idari birimler

Bakla

Bezelye

Nohut

Fasulye

Mercimek

Bögürlüce

Toplam

Kayseri

580

-

5.450

1 5.420

9.200

-

30.650

Konya

1 0. 1 99

-

73.834

54.737

47.408

-

1 86. 1 78

800

-

1 5.91 0

1 1 .225

3.450

-

3 1 .385

1 5.050

-

46.246

8.273

33.921

500

1 03.990

-

2.456

376

8.694

-

1 1 .526

Kütahya Mamurelülaziz Maraş Men18$e

-

5.622

-

2.038

800

420

420

9.300

250

-

5.8 1 0

1 6.325

2.788

-

25.1 73

4.990

300

28. 1 99

3 1 .587

29.784

7.320

1 02.1 80

Trabzon

1 40

1 2.090

20

1 1 4.820

-

1 .000

1 28.070

Urfa

205

-

1 .220

300

1 .020

-

2.745

Van

520

-

10

1 .866

573

-

2.969

47.070

500

22.01 7

500

3 1 .9 1 6

-

1 02.003

60

-

-

60

1 . 1 07

-

1 .227

Beynıt

47.800

20

59.420

1 70

1 84.420

-

291.830

Halep

1 .575

-

22.343

304

28.071

-

52.293

Suriye

38.530

40

1 43.465

1 .030

402.471

25.844

724.902

439.552

Nigde Sivas

Musul Zor

Toplam

1 93. 1 68

-

376.233

701 .099

29. 1 87

2.323.055

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumfyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1 329 Senesine Mahsus Ziraat lstatisriğidir,

Dersaadet, 1332, s. 1 1 4-1 89.

� f

N

�

264 RESMi iSTATiSTiKLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.46 Baklagillerin üretim miktarları,

1 9 1 3 {ton)

Bakla

Bezelye

Nohut

Fasulye

Mercimek

lsıanbul cevresi

878

347

13

1 .534

8

Çatalca

244

idari birimler

Edirne

677

Adana

1 57

Ankara

1 17

Antalya

Bögürlüce

13 9

534

310

15

719

1.1 1 1

1 . 1 22

2.227

2.343

1 .965

645

296

299

18

1 2.944

1 . 1 36

4.634

301

70

1 .28 1

331

30

237

1 .849

414

Canik

1 00

39

Diyarbakır

1 35

Aydın Bolu

315

lcel

3

3.880

3

2.9 1 4

1 35

3.459

1 15

10

27

32 1 35

409

2

35

416

2

Hüclavendigôr

7.678

12

1 .95 1

1 .663

258

Kaloi Sultaniye

1 .288

6.890

3.967

1 76

1 . 1 78

362

448

6.953

1 .045

536

17

317

1 .433

241

lzmil

Karahisar� sahip Karesi Kasltımonu

363

6

Kayseri

94

438

1 .391

1 .276

Konya

1 .546

5.876

6.758

4.2 1 9

Kütahya

1 54

2.469

1 .577

453

Mamurelülaziz

286

3.666

523

1 .868

232

86

1 .201

608

1 24

32

16

Nigde

50

1 .020

2. 1 1 7

515

Sivos

3. 1 50

2.594

Maraş Menleşe

578

26

Trabzon

22

1 . 1 96

Urfa

37

Van

21

2.026

1 5.36 1 151

80

257

2 64 141 51

46

1 44

87

1 57

TARIM

idari birimler

Bokla

Bezelye

Nohut

Fasulye

Mercimek

Musul

2.988

45

3.974

39

2.803

6

1 58

9.292

16

3.9 1 3

2.137

54

2.087

7.248

44

6.283

2.858 62. 1 27

5 1 .433

36.2 1 1

Zor Beyrut

7 5.5 1 0

Halep

1 95

Suriye

2.0 1 6

Toplam

46.702

2 8

Bögürlüce

2.061

Kaynak: TiCJJret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstaristiğidir, Dersaadet, 1332, s. 1 14-189.

265

266 RESMi iSTATiSTiKLERE OôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.47 Baklagillerin üretim degerleri, 1 9 1 3 (bin kuruş) idari birimler

Bokla Bezelye

lstonbul çevresi

872

Çatalca

1 90

Edime

739

Adana

1 58

Ankara

61

419

Nohut Fasulye Mercimek Bögürlüce 18

1 .941

12

Toplam 3.262

15

205

676

440

19

1 .874

644

1 .2 1 2

1 .049

3.074

-

1 .95 1

1 .96 1

1 .339

5.3 1 3

616

277

215

14

1 .349

8.3 1 7

1 .062

4.42 1

340

64

1 .422

1 5.627

Bolu

219

14

305

2.0 1 6

387

Canik

66

47

6

3.626

2

3.748

Diyarbakır

97

-

1 .532

1 05

1 .953

3.687

1 05

13

32

31

Anıalya Aydın

lcel lzmit

11

227

2

2.940

1 82

342

2

41

55 1

2

1 05

1 .043

Hüdavendigar

5.680

15

2. 1 65

2. 1 70

306

-

1 0.335

Kalo-i Sultaniye

1 .003

-

7. 1 1 0

6.333

161

54

1 4.662

91 8

388

393

4.873

-

318

8

Karahisar� sahip Karesi Kastamonu Kayseri

31

Konya

1 .355

1 .20 1

73 1

20

260

1 .367

221

367

1 .354

770

-

5. 1 49

6.843

3.861

Külahya

141

-

2.356

2.2 1 0

415

Mamurelüloziz

279

-

2.427

408

1 .346

1 04

83

841

1 16

31

17

-

1 .490

1 .649

341

1 .657

3.067

2.323

Maraş Menleşe

533

Nigcle

39

Sivas

416

28

Trabzon

17

1 .234

Urfa

29

Van

22

1 4.356 206

1 .698 6.825 85

2.258 2.522

-

1 7.207 5. 1 22

2

4.46 1 1 .029

56

753 3.5 1 9

25

7.5 1 6

60

1 5.668

72

230

537

1 85

1 32

340

TARIM 267

idari birimler Musul Ux

Bakla Bezelye 1 .5 1 3

Nohut Fasulye Mercimek Bögürlüce 1 .855

5.228

8

1 23

1 34

8.503

24

5.257

1 9.044

1 .706

55

1 .260

3.1 1 6

6.492

52

6.362

1 4.405

2.887 54.339 53.9 1 3

3 1 .308

1 .855 1 78.683

1 .780

3

Beyrut

5.257

Halep

95

Suriye

1 .492

Toplam

34.386

Toplam

45

35 3 9

Kaynak: TiCtJret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatisriğidir, Dersaadet, 1332, s. 1 14-189.

268 RESMi ISTAT1ST1KLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.48 Baklagillerin verimi, 1 9 1 3 (kg/hektar) idari birimler

Bakla Bezelye

lstanbul çevresi

1 .434

Çatalca

1 .360

Edime

3.0 1 6

Adana

1 .553

Ankara Anıalya

876

Nohut Fasulye

Mercimek

1 .372

1 .675

649

B�ürlüce

1 .396 ı.1

17

1 .994

1 .941

660

275

844

1 .369

1 .384

1 .75 1

1 .559

1 .5 1 4

1 .301

900

1 .449

884

1 . 1 76

25 1 1 .234

Aydın

1 . 1 98

1 .64 1

1.151

1 . 1 92

681

Bolu

2.396

1 .062

2. 1 84

787

1 .239

Canik

1 .652

2. 1 8 1

1 .73 1

3.425

1 .396

Diyarbakır

2.261

1.1 14

2.93 1

510

lcel

1 .396

871

1 80

419

3.292 1 .724

lzrnit

1 .93 1

1 .047

1 .682

916

81 1

Hüdavendigôr

2.641

89 1

1 .085

1 .48 1

540

Kala-i Sulıaniye

807

Karahisor� sahip Karesi

2.1 34 72 1

1 .396

505

828

318

1 .320

1 .789

1 .037

1 .393

1 .942

1 .449

1 . 1 68

692

1 .55 1

Kayseri

1 .757

874

980

1 .508

Konya

1 .648

865

1 .342

967

Küıahya

2.093

1 .687

1 .527

1 .429

207

862

688

599

1 .026

2.474

1 .501

Kastamonu

Mamuretülaziz Maraş Menteşe

1 . 1 75

660

436

419

Nigde

2. 1 88

1 .909

1 .4 1 0

2.009

Sivas

1 .259

930

78 1

1 .084

947

Trabzon

1 .7 1 5

1 .075

257

1 .454

Urfa

1 .96 1

1 .345

1 .675

1 .536

Van

434

698

504

2.984

96 1

465

42 1 .644 210 558

TARIM 269

idari birimler Musul

Bakla 690

Bezelye 977

Nohut Fasulye 1 .962

Mercimek

837

955

1 . 1 63

1 .550

1 .700

1 .051

23 1

1 .040

1 .9 1 9

808

Zor

1 . 1 86

Beyrut

1 .253

Halep

1 .345

Suriye

569

2.093

549

467

354

1 .261

1 .202

932

1 .272

561

Ortalama verim

1 . 1 86

Bögürlüce

768

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lsıaıisıiğidir, Dersaadet, 1332, s. 1 1 4-189.

270 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.49 Köklü bitkilerin ek.iliş alanları, 1 9 1 3 (dönüm) Patates

Pancar

Havuç

Sogan

Sarımsak.

Toplam

lsttınbul çevresi

2.9 1 5

1 34

3.700

9.884

881

1 7.5 1 4

Çatalca

300

300

50

650

idari birimler

Edime

950

25

30

1 7.43 1

20 1

1 8.637

Adana

5.0 1 2

240

70

9.755

1 .090

1 6. 1 67

Ankara

1 1 .9 1 5

1 0.825

3. 1 73

1 6.640

4.255

46.808

Antalya

4. 1 73

1 .690

1 0.000

4.600

805

2 1 .268

Aydın

8.824

2.333

959

33.8 1 9

2.971

48.906

Bolu

5.740

620

10

5.330

4. 1 85

1 5.885

2.366

1 .060

3.859

5

7.200

715

8.070

3.560

1 25

4. 1 25

Conik

425

İçel lzmil Hüdovendigôr Kolo-i Sultaniye

8 1 50

Diyarbakır 340

1 00

1 0. 1 90

321

45

50.005

1 .580

62. 1 4 1

7.845

50

2.020

1 4.8 1 0

1 .000

25.725

7.370

2. 1 20

9.570

2.300

200

9.700

5.255

1 .895

1 1 .030

80

Korohisor� sahip

6.900

Karesi

3.880

300

5.390

7.000

7.490

1 00

1 9.980

Kayseri

2 1 .000

1 .900

500

1 9. 1 50

1 3.0 1 0

55.560

Konya

1 7. 1 84

650

1 .930

45.680

8.9 1 0

74.354

Kütahya

1 3.300

410

1 .520

3.800

1 . 1 00

20. 1 30

4.972

430

340

9.591

2.6 1 0

1 7.943

Maraş

400

1 .200

340

500

1 80

2.620

Menteşe

1 70

600

50

820

Kastamonu

Momurelüloziz

Nigde

7.580

1 .900

500

2 1 .607

2.8 1 0

34.397

Sivas

22.038

1 9.520

1 5 . 1 50

39.052

1 .295

97.055

Trabzon

1 0.502

1 50

9.730

672

2 1 .054

Uıfo

Van

754

1 00

760

1 .9 1 0

470

3.240

2.000

353

4. 1 70

500

7.777

TARIM 271

idari birimler

Patates

Pancar

Havuç

45.200

Musul Zor

Se>gan

Sanmsak

Toplam

1 8.583

3.760

67.543

1 00

1 00

1 0.350

1 2. 1 45

1 .780

15

Halep

238

2.425

1 .959

2.940

366

7.928

Suriye

2.558

1 00

1 00

1 2.358

3.880

1 8.996

1 77.355

99.346

43.9 1 4

398.236

62.846

78 1 .697

Beyrut

Toplam

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Neuıreti istatistik ldare-i Urnurniyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstarisriğidir, Dersaadet, 1332, s. 1 92-229.

272 AESMI ISTATISTIKLEAE GôAE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.50 Köklü bitkilerin üretim miktarları, 1 9 1 3 (ton) idari birimler lstanbul cevresi

Patates

Pancar

Havuç

SoQan

Sarımsak

1 62

34

837

3.563

210

1 67

5

Çatalca

90

Edime

71 9

12

3

8.345

1 22

Adana

863

53

9

1 .471

85

Ankara

5. 1 53

1 .303

573

4.90 1

619

553

65

2.568

817

1 34

5.302

191

523

6.580

488

Bolu

602

67

4

727

222

Canik

273

1 .745

407

3

2.303

1 83

1 .040

15

Antalya Aydın

İcel

5 96

Diyarbakır 111

3

lzmit

5.448

40

35

9.8 1 6

1 52

Hüdavendigôr

2. 1 3 1

44

1 93

1 0.066

1 45

Kala-i Sultaniye

26

738

331

1 .843

26

2.644

322

3.025

13

77

Karahisar-ı sahip

4.430

Karesi

1 .954

Kastamonu

1 .921

4.301

Kayseri

4.424

298

1 28

1 .566

818

Konya

6.880

616

428

1 4.656

1 .027

Kütahya

2.405

1 86

385

1 .3 1 0

96

Mamuretülaziz

841

480

49

2.3 1 1

21 1

Maraş

1 93

1 .348

90

372

58

59

7

Menleşe

36

Nigde

3.834

1 .027

39

1 2. 1 54

623

Sivas

1 2.347

1 7.632

4.6 1 6

8.523

273

45

1 .4 1 7

1 03

39

100

1 .327

54

257

59

525

64

Trabzon

4.628

Urfa

Van

85

TARIM 273

idari birimler

Patates

Pancar

Havuç

625

Musul

Sogan

Sanmsak

1 .344

1 48

19

Zor Beyrut

578

13

Halep

231

743

927

8.405 1 .253

63

Suriye

5. 1 49

26

26

2.972

529

Toplam

71 .369

29.504

1 1 .7 1 7

1 1 8.004

7.553

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1 332, s. 1 92-229.

274 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.51 Köklü bitkilerin üretim degerleri, idari birimler lstanbul çevresi

1913

(bin kuruş)

Patates

Pancar

Havuç

Sogan

Sanmsak

Toplam

1 20

14

440

2.220

237

3.03 1

81

6

1 57

Çatalca

70

Edime

574

7

2

4.7 1 2

1 55

5.450

Adana

403

15

2

659

1 10

1 . 1 88

Ankara

1 .806

228

1 23

1 .8 1 3

1 .061

5.030

345

21

500

302

1 56

1 .324

3.6 1 3

82

1 83

3.203

608

7.690

Bolu

387

26

2

410

354

1 . 1 79

Canik

1 59

985

531

1 .676

628

1 18

768

405

18

489

Antalya Aydın

23

Diyarbakır lcel

65

lzmit

3.501

24

22

4.014

207

7.766

Hüdavendigôr

1 .369

19

1 02

4.900

1 86

6.575

Kala-i Sultaniye

10

288

413

710

897

30

3.0 1 2

1 . 1 84

319

2.987

1 . 1 78

13

2.562

Karahisar� sahip

2.070

Karesi

1 .484

Kastamonu

15

786

586

Kayseri

1 .292

35

25

519

1 .226

3.097

Konya

3.885

300

250

6.849

1 .080

1 2.363

Kütahya

937

62

1 20

561

1 13

1 .792

Mamuretülaziz

409

94

10

855

1 73

1 .540

Maraş

86

1 84

23

94

60

447

Menteşe

26

26

10

62

Nigde

2.0 1 6

200

8

3.550

424

6. 1 97

Sivas

4.808

3.433

989

3. 1 53

245

1 2.627

Trabzon

1 .983

44

717

1 13

2.856

6

20

413

37

476

25

12

1 53

50

261

Urfa

Van

21

TARIM

idari birimler

Patates

Musul

Pancar

Havuç

1 22

Zor

Sogan

Sanmsak

Toplam

523

1 44

790

5

5

2.946

3.523

563

15

Halep

1 80

203

217

561

1 08

1 .269

Suriye

3 . 1 08

5

5

1 .794

340

5.252

Toplam

36.076

5.729

3.1 1 5

50.598

8.645

1 04. 1 5 1

Beyrut

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 1 92-229.

275

276

RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.52 Köklü bitkilerin verimi, 1 9 1 3 (kg/hektar) idari birimler lstanbul cevresi

Patates

Pancar

Havuç

Sogan

Sanmsak

603

2.724

2.459

3.9 1 9

2.588

Çatalca

3.257

6.048

1.1 17

Edime

8.222

5.426

1 .046

5.204

6.6 1 3

Adana

1 .872

2.4 1 3

1 .396

1 .639

850

Ankara

4.700

1 .308

1 .963

3.201

1 .5 8 1

Antalya

1 .440

41 6

2.791

1 .930

1 .803

Aydın

6.532

892

5.932

2.1 1 5

1 .786

4. 1 87

Salu

1 .141

1 . 1 71

Canik

6.978

6.978

Diyarbakır

6.978

5.583

1 .482

576

8.0 1 5

4. 1 74

3.477

2.783

3. 1 76

1 .340

kel

3.547

lzmit

5.8 1 2

1 .370

8.374

2. 1 34

1 .044

Hüdavendigar

2.952

9.630

1 .041

7.387

1 .572

Kala-i Sultaniye

3.489

1 .089

1 .698

Karahisar� sahip

6.978

8.708

1 .396

Karesi

279

2.791

5.474

5.468

1 .845

Kastamonu

3.874

6.679

4.390

1 .396

Kayseri

2.290

1 .704

2.791

889

683

Konya

4.352

1 0.306

2.408

3.487

1 .253

Kütahya

1 .966

4.936

2.755

3.746

952

Mamuretülaziz

1 .839

1 2. 1 39

1 .560

2.6 1 9

879

Maraş

5.234

1 2.2 1 2

2.873

8.095

3.489

Menleşe

2.323

1 .060

1 .492

Nigde

5.498

5.876

837

6. 1 1 4

2.409

Sivas

6.090

9.8 1 8

3.3 1 2

2.372

2.292

Trabzon

4.790

Urfa

Van

1 .224

3.257

1 .583

1 .674

4.1 87

1 .432

7.550

1 .247

1 .396

1 .8 1 9

1 .368

1 .396

TARIM 277

idari birimler

Patates

Musul

Pancar

Havuc

1 50

Zor

Sogan

Sanmsak

786

429

2.038

Beynıt

3.528

9.304

Halep

1 0.550

3.332

5. 1 44

4.634

1 .876

Suriye

2 1 .881

2.791

2.791

2.6 1 4

1 .483

4.374

3.228

2.901

3.222

1 .307

Ortalama verim

8.827

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 192-229.

278

RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.53 Sınai bitkilerin ekiliş alanları, 1 9 1 3 (dönüm) idari birimler

Pamuk

İstanbul cevresi Çatalca 5.249

Adana

1 .249.980

Ankara

8.320

Aydın

5.540 5. 1 57

3.884

3.400

3.8 1 0

1 60

5.5 1 0

9.280

7. 1 60

6.900

4. 1 57

3.291

7.980

3. 1 33

5.900

Canik

6.000

26.090

lcel

3.550

İzmit

3.500

1 0.326

9.770

Hüdavendigar

750

6.598

50

Kalcı-i Sultaniye

520 50

Karahisar� sahip Karesi

7.500

Kastamonu

800

2.870

1 9.425

325

Kayseri Konya

1 1 . 1 90

1 9.524

20.824

1 6.660

800

800

Mamuretülaziz

72.852

Menleşe Ni9de Sivas

Van

680 700

650

7.700 426 50 1 0. 1 00

Trabzon Urfa

9.239

1 .400

Kütahya Maraş

Kenevir

22.271

1 76.933

Bolu Diyarbakır

Keten tohumu

1 45 8.220

Edime

Antalya

Keten

255

2.555

50

6.980

5.000

1 3.269 4.640

1 .320 1 00

2.000

1 .500

TARIM 279

idari birimler Musul Zor

Pamuk

Keten

Keten tohumu

1 08.225

Kenevir 250

200

Beyrut

1 0.500

Halep

86.404

5.000

Suriye

415

4.000

Toplam

1 . 8 1 4.334

1 1 0.835

65.952

79.641

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumfyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstarisriğidir, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

280 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.53 Sınai bitkilerin ekiliş alanları, 1 9 1 3 (dönüm) (devamı) idari birimler

Afyon

Tütün

lstanbul çevresi

3.55 1

Çatalca

1 .850

Edime 50

2.729

Ankara

30.963

4.05 1

Aydın Bolu

Susam

Diger

Toplam

747

9.983 1 0.070

4.022

Adana Antalya

Haşhaş

1 5.877

52.576

-

345.840

1 1 .5 1 6 1 .6 1 0. 1 1 5

32.3 1 0

500

2 . 1 03

89.341

463

250

463

1 59.500

1 69.709

1 02.6 1 3

1 60.3 1 5

50.696

69.398

565.625

1 .750

1 2. 1 44

8.940

46. 1 74

Canik

86.262

Diyarbakır

66.030

1 4.825

1 10

1 5.000

1 8.7 1 0

kel lzmil Hüdavendigôr

50

1 0 1 .690

908

24.368

2.6 1 3

1 .250

52.735

29.904

1 4.529

28.260

94.620

3.327

5.430

450

54.700

28.200

20.328

25.000

30

36.600

Kayseri

4.000

5.000

400

Konya

67.962

3.630

Kütahya

85.300

600

Mamuretülaziz

34.800

Karahisar-ı sahip

54.700

Karesi

Maraş

75

Sivas Trabzon

32. 1 2 1

1 5.577

250

1 1 0. 1 50

250

93.668 67.744

3.600

660

1 5.060

53.304

6.280

1 07

1 83.501

85.300

1 50

22. 1 55

1 9.700

2.096

1 .000

10

1 .4 1 3

8.720

6.300

2. 1 25

36. 1 20

Menteşe Nigde

1 1 4.945

1 4.529

KakH Sultaniye

Kastamonu

2.000

1 00

Van

344

1 52.353

600

84.375

30.262

35.948

9.935

1 23.023

29.997

24.776

Urfa

50

500 47.229

1 .4 1 3 43.775

1 89.6 1 0

1 00 1 00

2.200 29. 1 00

43. 1 45 8.360

10

33.054

TARIM

idari birimler

Afyon

Tütün

Haşhaş

Susam

Diger

Zor

Toplam 1 45.775

37.300

Musul

10

817

500

1 .527

Beyrut

70.400

90.590

39

1 7 1 .529

Halep

1 . 1 80

1 3.05 1

15

1 05.650

Suriye

4.657

1 .000

2.770

1 2.842

Toplam

459.927

707.338 379.475

86 1 .2 1 3

60.404 4.539. 1 1 9

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstarisriğidir, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

281

282 RESMi iSTATiSTiKLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.54 Sınai bitkilerin üretim miktarları, idari birimler

Pamuk

lstanbul çevresi Edime

215

Adana

34.695

Ankara

1 25

Antalya

Keten tohumu

3

730

1 .506

459

1 43

606

Canik 76

lzmit

345

694

260

375

1 42

640

468 1 54

1 88

355

893

Hüdavendigôr

98

285

19

Kala-i Sultaniye

20 1 93

391

4.248

35

6

Karahisar-ı sahip 790

Kaslamonu Kayseri 708

2.888

3.344

Külohya

770

67

67

520

Menleşe

1 03

Nigde

6

Sivas

33

Trabzon Van

24 15

1 .267

Maraş

Urfa

929

26

Konya Mamuretülaziz

372

59

739

kel

Karesi

Kenevir

216

69 1 4.470

Bolu Diyarbakır

Keten 308

Çaıolca

Aydın

1 9 1 3 (ton)

17 13

622

4

854

1 28

374 710

99 3

77

23

TARIM 283

idari birimler Musul Zor

Pamuk

Keten

Keten tohumu

7.5 1 7

Kenevir 6

50

-.

Beyrut

1 04

Halep

3.206

482

Suriye

54

205

Toplam

65.922

1 0.980

8.245

5.558

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

284 RESM1 iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.54 Sınai bitkilerin üretim miktarları, 1 9 1 3 !ton) !devamı) idari birimler

Afyon

Susam

Diger

210

1.1 13

46

1 63

1 1 .766

Tütün

lstanbul çevresi

743

Çatalca

1 25

Edime Adana Ankara

62

97 27

36

3.354

275

8.9 1 9

1 .5 1 9

4.325

4

1 .838

1 34

Antalya Aydın Bolu

Haşhaş

1 .253

24

Canik

8.424

Diyarbakır

2.702

2.579

10

81 1

kel lzmit Hüdavendigôr

Karesi

1 15

4

2.832

1 62

56

15

2.386

507

596

2

1 97

10

88

Kala-i Sultaniye Karahisar� sahip

1 27

1 85

85

4.563

48

1 .688

642

Kastamonu

32 470

480

13 3

Kayseri

7

96

7

1 22

Konya

243

1 39

35 1

5.358

287

87

Kütafıya

39

62

1.1 10

26

51

Mamuretülaziz

90

3.089

906

73

6

1 28

2

64

8

Maraş

2.296

Mentaşe Nigde

2

Sivas

53

Trabzon

4.265

1 45

12

750

65

495 8

Uıfa

Van

5.554

24

1 29 254

285

idari birimler

Afyon

Musul

Tütün

Haşhaş

Susam

Diger 3

3.488 82

Zor 3.828

1 3.353

Halep

1 94

369

Suriye

475

1 28

1 28

45.732

952

Beynıt

Toplam

924

49.609

1 7. 1 02

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdürİ')leti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat İstaristiğidic, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

286 RESMi iSTATiSTiKLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.55 Sınai bitkilerin üretim degerleri, 1 9 1 3 (bin kuruş)

idari birimler

Pamuk

lstanbul çevresi Edime

1 .289

Adana

1 40.509

Ankara

763

Aydın

2. 1 99

670

1 17

590

412

Canik İçel

824

939

878

253

62 1

35 1

623

1 .275

2.863

480

432 880

539

957

Hüdavendigar

572

239

15

Kala-i Sultaniye

1 07

Karahisar� sahip

30 1 .69 1

Kastamonu

263

419

9.264

161

Konya

2.938

5.004

6.901

Kütahya

4.800

53

92

Mamurelülaziz

5.675

Maraş

1 .083 23

Sivas

208

Trabzon Van

24 95

7

1 55

Niade

Urfa

2. 1 72

20

Kayseri

Mentese

819

80

lzmit

Karesi

Kenevir

391

28. 1 74

Bolu Diyarbakır

Keten tohumu

4 720

Çatalca

Antalya

Keten

8

642

5

1 .880

450

1 . 1 08 912

1 92 4

60

90

TARIM

idari birimler

Pamuk

Musul

43.6 1 5

Zor

Keten

Keten tohumu

Kenevir 7

39

Beyrut

446

Halep

1 3.297

750

Suriye

1 68

240

Toplam

250.329

20.098

1 2.3 1 4

1 1 .833

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstaristiğidir, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

287

288 RESMi iSTATiSTiKLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.55 Sınai bitkilerin üretim degerleri, 1 9 1 3 (bin kuruş) (devamı)

idari birimler

Afyon

lstanbul çevresi Çatalca

Tütün

Haşhaş

Susam

536

1 .256

906

2.08 1

20

897

2 1 .992

Ankara

1 0.899

232

Anıalya Aydın Bolu

Toplam 2.708

Adana

Edime

Diger

1 .880

1 .903

47

82

96

42

5.552

43.806

55.2 2 1

2.247

7.9 1 6

426

1 0.84 1

209

151

7.296 1 63.4 1 8

308

1 5.678

264

1 38.647

6.575 1 3.228

Canik

94.471

Diyarbakır

1 2.260

4.067

1 9.670

20

80

1 .580

2.1 1 2

596

1 2. 1 85

206

132

2.1 1 2

8.687

740

1 .207

5

1 3.577

307

24

567

25

39.006

lcel

lzmil Hüdavendigar

1 29

Kali Sullaniye Karahisar� sahip

96.720

32.344

565

6.042

7.763

6.575

875

5

4.1 1 4

Kayseri

634

300

21

Konya

1 5.63 1

1 .202

5.3 1 1

267

1 3.573

Karesi Kastamonu

Küıahya Mamurelülaziz Maraş

30

Ment&şe Nigde Sivas

Trabzon

35

1 8.463

1 40

1 5.856

95

567

1 .637

4.382

447

345

36.874

1 .427

45

100

1 2.095

1 0.827

1 .940

1 15

28

32.253

800

3

75

30

1 8.059 1 80 8.8 1 6

1 5.495

1 1 .045

842

85

19

957

760

1 89

22.903

1 .945

Urfa

2

Van

1 29

2.028 30.326

1 2. 1 1 2

3.503 6

201

1 .3 1 4

262

545

TARIM

idari birimler

Afyon

Musul

Tütün

Haşhaş

Susam

1 8.336

Diger

Toplam

1

6 1 .959

1 16

Zor

1 56

8eyrut

20.867

1 9.499

Halep

642

1 .7 1 7

2

1 6.408

Suriye

4.070

200

1 25

4.803

80.607

2.359

838.845

Toplam

1 42.248

298. 1 67

20.888

40.8 1 2

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

289

290 RESMi iSTATiSTiKLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.56 Sınai bitkilerin verimi, 1 9 1 3 (kg/hektar)

idari birimler

Pamuk

Keten

Keten tohumu

lstanbul çevresi

255

1 .432

Çaıolca

407

Edime

445

Adana

302

Ankara

1 64

Antalya

128

Aydın

889

Bolu Canik Diyarbakır

308

lçel

232

735

967

401

1 .937

1 .062

3.995

680

813

394

591

371

2. 1 1 5

637

748

279

585

374

994

Hüdavendigar

1 .420

470

4. 1 87

Kala-i Sultaniye

41 1

lzmit

1 .396

Karahisar� sahip Karesi

1 . 1 44

Kastamonu

2.6 1 7

1 .483

2.377

1 . 1 54

1 .094

1 99

Kayseri Konya

688

1 .608

1 .746

Kütahya

503

916

916

Momuretülaziz

1 89

Maraş

Kenevir

390 237

286

734

Menteşe

2.630

Nigde

1 .396

567

36

837

1 .330

279

307

Sivas Trabzon Urfa Van

2.648

1 .663

812 377

419

1 67

TARIM 291

idari birimler Musul Zor

Pamuk

Keten

Keten tohumu

Kenevir 279

755 2.703

Beyrut

1 08

Halep

403

1 .047

Suriye

1 .4 1 2

558

Toplam

395

1 .077

1 .359

759

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

292 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.56 Sınai bitkilerin verimi, 1 9 1 3 (kg/hektar) (devamı)

idari birimler

Afyon

lstanbul çevresi

Tütün

Haşhaş

Susam

2.273

Çatalca

736 566

762

Adana

Edime 28

648

370

Ankara

22

260

Antalya

19

Aydın

29

Bolu

22

Canik

422

523

1 . 1 92

841

229

605

326

677

1 .645

1 63

1 .061

Diyarbakır

445

1 .89 1 588

lçel

28

1 .0 1 5

lzınil

50

1 .263

676

49 1

Hüdavendigôr

11

867

379

229

Karahisar� sahip

395

289

Kalo-i Sultaniye 37

2.062

907 279

586 368

Karesi

19

903

Kastamonu

19

1 43

Kayseri

18

209

1 84

Konya

22

1 .051

1 .093

496

5

1 . 1 28

141

1 .86 1

Mamurelülaziz

28

1 .5 1 6

500

379

Maraş

22

1 .396

2.093

1 .396

Kütahya

Nigde

15

Sivas

18

Trabzon

1 .278

691

Menteşe

1.1 17 1 .059

272

217

Urfa

21

Van

746

837

636 95

TARIM 293

idari birimler

Afyon

Tütün

Haşhaş

Susam

1 .016

Musul

628

1 .089

Beyrut

591

1 .602

Halep

1 .788

307

Suriye

1 . 1 09

1 .396

Zor

Toplam

22

762

490

577

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

294 RESMi iSTATiSTiKLERE GÖRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.57 Zeytincilik, 1 9 1 3

Zeytin üretimi idari birimler

Zeytinlik (dönüm)

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

1 0. 1 50

33 1

516

Edime

6.2 1 5

21 1

358

Adana

2.846

1 00

78

Antalya

2.900

86

1 34

Aydın

292.570

64.629

64. 1 76

Canik

20

4

3

lsıanbul çevresi

Diyarbakır

455

18

26

kel

400

64

81

1 8.200

3.477

3.520

lzmit Hüdavendigôr

1 32.000

24. 1 42

40.424

Kalo-i Sultaniye

1 32.676

1 2 1 .095

94.3 1 1

Karesi

1 1 4.604

42.208

62.458

Konya

1 .750

22

61

Menleşe

3.400

3.598

2.942

Trabzon

1 . 1 20

65

1 09

Urfa

1 00

17

20

Musul

101

3

9

30

6

5

Beyrut

300.065

47.903

69.952

Halep

472.8 1 0

1 3.576

25.903

Suriye

34.871

5.338

4.989

1 .527.283

326.893

370.075

Zor

Toplam

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstaristiğidir, Dersaadet, 1332, s. 310-346.

TARIM 295

Tablo 6.58 Meyve üretim deaerleri, 1 9 1 3 (bin kuruş)

idari birimler lstanbul çevresi

incir

Edime

13

Adana

1 60

536

Armut

Kayısı

1 25

14

221

523

53

4

75

727

889

301

1 65

1 20

58

40

Ankara Antalya

Elma

1 .206

59.439

1 . 1 09

95 1

262

Bi�is

4

6

13

3

Bolu

39

529

1 13

6

Canik

107

1 .9 1 2

350

Diyarbakır

140

1 58

204

1 75

3

43

Aydın

kel

10 1 23

551

Hüdavendigôr

67

368

144

375

Kala-i Sultaniye

2

1 03

724

32

1 . 108

1 .708

316

lzmit

Karahisar� sahip Karesi Kastamonu

728

232

313

40

7

2.796

436

38

263

213

318

2.887

1 .787

1 . 1 37

213

91

300

4

1 .799

4.487

1 .098

3

2

11

23

2.409

8

17

1 30

42

1 03

13

1 . 1 98

1 .003

386

1 04

1 .577

942

2

44

53

Kayseri Konya

9

Kütahya Mamuretülaziz Maraş Menteşe Nigde Sivas Trabzon

436

Urfa

5

Van

1 82

296 RESMi iSTATiSTiKLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

idari birimler

incir

Elma

Armut

Kayısı

Musul

121

40

53

20

15

39

6

40

Beyrut

3. 1 64

317

40

1 49

Halep

2.0 1 5

1 56

39

792

Suriye

1 .01 1

1 26

1 03

1 6.884

Toplam

71 .078

1 9.250

1 5.571

23.548

Zor

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Ne:ı:areti istatistik ldare-i Umumİ"y)lesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 368-486.

Tablo 6.58 Meyve üretim degerleri, 1 9 1 3 (bin kuruş) (devamı) idari birimler lsıonbul çevresi

Portakal ve limon

6 1 47

Edime Adana

Fındık

4.063

Ankara Anlolya

410

Aydın

161

Bolu Canik

lzmit Hüdovendigôr Kabl Sultaniye

Toplam

88

283

1 .723

263

1 .5 1 5

3.2 1 7

41

1 .690

6.085

535

456

2.908

275

1 60

1 .232

1 .696

64.266

11

9

63

38

943

986

2.654

1 .676

1 .281

1 85

5.5 1 l

1 2.741

1 .069

1 4.487

Diyarbakır kel

Diger

648

3 18

Bitlis

Ceviz

10

60

255

678

1 . 1 49

2.986

5.923

12

584

4. 1 40

5.690

362

700

1 .923

1 30

11

428

3.572

Karesi

107

1 .338

2.758

Kaslomonu

547

1 .2 1 9

5.043

54

46

894

Karahisar� sahip

Kayseri

TARIM 297

Portakal ve limon

Fındık

Ceviz

Diger

Toplam

2.632

1 .638

2.584

1 2.674

Küıahya

1 20

566

1 .290

Mamuretüloziz

308

7.988

1 5.684

Maraş

230

75

344

1 07

73

3.35 1

idari birimler Konya

Menteşe

737

Nigde

2.406

1 59

2.841

Sivas

2.63 1

3.500

8.73 1

350

61 1

28.388

Urfa

11

28

44

Van

51

93

424

218

1 52

619

Trabzon

Musul Zor

453

24.349

15

Beyrut

1 6.755

Halep

17

2

Suriye Toplam

64

1 69

44

477

20.946

98

3.3 1 2

6.430

181

1 .270

1 9.574

28.043

39.9 1 8

249.71 3

5

22.746

29.557

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstarisriğidir, Dersaadet, 1332, s. 232-347.

298 RESMi iSTATiSTiKLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.59 Bagcılık, 1 9 1 3 Üzüm üreNmi idari birimler

Baglık alanlar (dönüm)

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

1 0.290

1 .673

3.0 1 0

Çatalca

24. 1 30

22.328

1 7.390

Edime

457.870

33.934

7.400

Adana

1 46.5 8 1

1 5.445

3.248

Ankara

327.700

74.570

1 1 .034

Antalya

7.276

1 .507

446

822.326

255.598

49.766

Bitlis

1 1 .065

574

1 34

Bolu

1 .2 1 0

739

593

70

23

18

4 1 0.071

35.02 1

5.455

lcel

36.025

2. 1 34

283

lzmit

40.525

6.432

6.2 1 2

Hüdavendigôr

806.765

200.988

43.829

Kalcı-i Sultaniye

lstanbul çevresi

Aydın

Canik Diyarbakır

2 2 1 .000

8.776

1 .572

Karahisar� sahip

1 8.050

5.448

891

Karesi

70.870

20.095

5.3 2 1

Kastamonu

1 27.850

1 3.7 1 9

3.098

Kayseri

340. 1 36

24.524

2.865

Konya

305.8 1 1

1 70. 1 70

42.4 1 0

65.000

1 4.323

3.235

Mamuretülaziz

28 1 .0 1 0

25. 1 09

4.693

Maraş

1 33.000

33.589

5.232

Kütahya

1 9.200

4.269

732

Nigde

1 69.8 1 0

59.68 1

7.902

Sivas

1 05.068

23. 1 92

5.058

1 . 1 30

1 .033

282

38.000

1 2.71 2

2.079

Menteşe

Trabzon Urfa

TARIM 299

Üzüm üretimi idari birimler Van Musul

Baglık alanlar (dönüm)

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

1 6.200

2.953

460

1 33. 1 00

5.527

1 . 1 62

30

3

4

Beyrut

43.3 1 5

25.989

6.072

Halep

522.048

1 09.768

26.502

Zor

Suriye Toplam

2 1 7.639

70.522

1 7.576

5.930. 1 71

1 .282.368

285.964

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat İsraristiğidir, Dersaadet, 1 332, s. 500-519.

300 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.60 Arıcılık ve bol üretimi, 1 9 1 3 Bol üretimi idari birimler lstanbul cevresi Edime Adana Ankara Antalya Aydın Bi�is Bolu Canik Diyarbakır kel lzmit Hüdavendigôr Kalcı-i Sultaniye Karahisar-ı sahip Karesi Kastamonu Kayseri Konya Kütahya Mamuretülaziz Maraş Menteşe Nigde Sivas Trabzon Urfa

Van Musul Beyrut Halep Su�e

Toplam

Bolmumu üretimi

An kovanı (adet)

Miktar (ton)

DeQer (bin kuruş)

Miktar (ton)

DeQer (bin kuruş)

3.200 1 0.523 1 34. 1 50 55.550 2 1 .450 87.376 8.560 24.350 1 0. 1 80 1 5. 1 30 1 5 . 1 00 5. 1 45 1 2.255 1 3.400 30.950 33.824 50.799 1 2.700 36.550 1 7.01 0 40. 1 50 1 3.300 99.075 962.604 71 .0 1 0 26. 1 9 1 1 2.000 4.500 5.290 1 4.200 70.471 8.2 1 5

30 1 34 161 1 82 70 529 38 63 48 73 92 50 1 04 58 1 93 1 65 453 52 280 82 131 43 335 4.303 257 1 06 56 17 19 37 410 31

1 24 412 601 881 208 1 .554 1 70 281 207 233 216 205 392 217 702 487 2.091 264 1 .206 330 535 1 60 597 1 5.545 1 . 1 00 476 1 42 77 121 1 70 1 . 1 82 1 75

3 7 26 20 11 33 8 14 3 6 5 16 13 5 10 39 15 6 31 23 14 3 24 409 22 19 5 2 11 11 2

42 1 14 328 243 1 25 447 67 1 71 42 70 67 241 1 68 68 1 23 486 1 99 76 387 280 1 57 27 414 5.2 1 3 281 252 68 17 5 92 1 40 16

1 .925.208

8.602

3 1 .061

818

1 0.426

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 522-541.

TARIM 301

Tablo 6.61 ipekçilik, 1 9 1 3 Koza üretimi Açılan tohum (kg)

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

20

39

438

2

31

Edime

316

557

6.947

Adana

1 45

88

1 .242

Ankara

3

42

78 1

Anıalya

88

1 63

2.534

Aydın

77

87

927

Bolu

10

12

49

3

44

1 04

1 57

98 1

idari birimler lsıanbul çevresi Çatalca

Canik Diyarbakır

2

3

66

810

1 .000

1 5.578

Hüdavendigôr

2.895

5.070

67.594

Kalo-i Sullaniye

67

57

737

390

613

8.052

2

4

45

2

24

İçel lzmit

18

Karahisar-ı sahip Karesi Kaslamonu Kayseri

3

Konya Kütahya

13

24

276

Mamuretülaziz

«

46

636

11

15

266

7.432

9.841

1 3 1 .2 1 6

1 38

1 67

1 .966

6

4

28

Beyrut

933

558

5.966

Halep

1 .082

730

9.807

Suriye

272

397

6.1 78

1 4.864

1 9.681

262.429

Menteşe Nigde Sivas Uıfa

Toplam

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1 332, s. 544-556.

302

RESMi iSTATiSTiKLERE GôRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.62 Büyükbaş çiftlik hayvanları, 1 9 1 3 (baş) idari birimler

Koşu öküzü

Koşu mandası

Sıgır

Manda

Toplam

lsıanbul çevresi

9.291

3.528

1 0.495

3.452

26.766

Çatalca

4.249

1 .625

9.71 2

1 . 1 78

1 6.764

Edime

52.860

1 1 .746

60.409

1 5.71 3

1 40.728

Adana

83.72 1

6.977

1 87.957

1 1 . 1 93

289.848

Ankara

295.469

30.980

386.64 1

56. 1 75

769.265

Antalya

42.750

549

1 20.390

1 . 1 72

1 64.861

Aydın

83. 1 27

1 2.001

1 94.579

30.033

3 1 9.740

Bi�is

9.300

1 .570

1 4.853

2.442

28. 1 65

Bolu

70.078

1 6.750

80.366

28.585

1 95.779

Canik

7 1 .3 1 5

20.603

72.847

27.0 1 7

1 9 1 .782

1 09.000

7.760

1 48.608

23.065

288.433

İcel

1 8.934

30

49.502

ı

16

68.582

lzmil

42.364

15.141

49.665

1 9.6 1 0

1 26.780

Hüdavendigôr

89. 1 68

1 3.563

1 1 5.365

1 7.B35

235.93 1

Kala-i Sultaniye

5 1 .725

2.390

20.400

4.832

79.347

Diyarbakır

Karahisar� sahip

46.780

8. 1 54

66.270

8.447

1 29.65 1

Karesi

40.885

8.480

1 32. 1 60

30. 1 1 8

2 1 1 .643

1 5 1 .778

2 1 .879

1 75.200

32.605

3 8 1 .462

Kastamonu Kayseri

36.586

8.000

95.662

4.295

1 44.543

Konya

238.330

1 4.685

322.273

34.2 1 7

609.505

60.7 1 9

6.6 1 0

43.949

5.856

1 1 7. 1 34

1 45. 1 20

979

238. 1 25

2.882

387. 1 06

Kütahya Mamuretüloziz Maraş

1 3.600

2.500

56.500

4.950

77.550

Menteşe

72.304

2 . 1 50

8 1 .66 1

1 .270

1 5 7.385

Nigde

70.080

1 7.896

96.250

55.665

239.891

Sivas

1 94.994

43.824

3 1 9.2 1 6

80.687

638.72 1

Trabzon

35.866

1 .847

246.505

1 7.4 1 2

301 .630

Urfa

1 3.000

Van

38.500

1 2.71 0 8.440

65.3 1 0

25.7 1 0 1 0.034

1 22.284

TARIM 303

idari birimler Musul Zor

Koşu öküzü

Koşu mandası

Sıgır

Manda

Toplam

33. 1 00

1 0.200

59.280

4.528

1 07. 1 08

7.801

1 30

25.600

1 54

33.685

Beyrut

90.040

1 0 1 .370

2.970

1 94.380

Halep

28.446

759

86.398

1 7.222

1 32.825

Suriye

87.359

49

59.367

1 20

1 46.895

2.438.639

301 .795

3.805.595

555.850

7. 1 0 1 .879

Toplam

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 582-701.

304 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.63 Küçükbaş çiftlik hayvanları, 1 9 1 3 (baş) idari birimler lsıanbul çevresi Çatalca

Koyun

Kıl keçi

TIFtik keçi

Toplam

1 49.861

66.291

1 00

2 1 6.252

77.529

1 3.686

9 1 .2 1 5

Edime

74 1 .6 1 1

270.063

Adana

404.023

689.282

1 10

1 .093.4 1 5

Ankara

1 .828. 1 36

1 .848.475

1 37.6 1 0

3.8 1 4.22 1

Anıalya

1 58.885

482.064

640.949

1 .0 1 1 .674

1 .01 2.777

1 . 1 68.645

2. 1 8 1 .422

Bi�is

1 29.786

228.629

358.4 1 5

Bolu

2 1 2.088

304.605

Aydın

Canik

306.944

1 08.358

Diyarbakır

929.755

44 1 .390

İçel

96.639

565.957

lzmit

23 1 .946

1 28.839

Hüdavendigar

342. 1 27

330.255

Kalcı-i Sultaniye

277.270

202.026

Karahisar-t sahip

62 1 . 1 57

32 1 . 1 89

Karesi

579.428

463.600

Kaslamonu

361 .686

1 1 1 .347

39.200

555.893

24. 1 1 9

1 .395.264

4 1 5.302 662.596 360.785 1 5.328

687.71 0 479.296

83. 1 69

1 .025.5 1 5 1 .043.028

586.240

1 .059.273

Kayseri

48 1 .483

1 08. 1 65

1 0.705

600.353

Konya

2. 1 1 2.76 1

745.5 1 4

738.022

3.596.297

Küıahya

409.023

238.741

237.836

885.600

Mamuretülaziz

372.092

4 1 4.973

787.065

Maraş

1 3 1 .3 1 0

265.250

396.560

Menteşe

224.863

6 1 4.382

839.245

Nigde

699.037

1 4 1 .840

1 96.050

1 .036.927

1 8.922

2.337.759

1 .296.0 1 9

1 .022.8 1 8

Trabzon

486.71 9

1 93.299

680.01 8

Uıfa

223.089

1 93.779

4 1 6.868

Van

2 1 2.357

5 1 .788

264. 1 45

Sivas

TARIM 305

idari birimler Musul Zor

Koyun

Kıl keçi

1 .8 1 8.23 1

666.926

Tiftik keçi

2.485. 1 57

585.399

1 3 1 .522

71 6.92 1

Toplam

Beyrut

1 92. 1 63

259.803

45 1 .966

Halep

523.983

1 .046.256

1 .570.239

Suriye

867.861

708. 1 1 2

1 .575.973

1 9.098.038

1 4.547.869

Toplam

2.087.4 1 1

35.733.3 1 8

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidiı; Dersaadet, 1332, s. 582-701 .

306 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.64 Tek tırnaklı hayvanlar, 1 9 1 3 (bas) idari birimler lstanbul çevresi Çatalca Edime Adana Ankara Aydın Antalya Bitlis Bolu Canik Diyarbakır lcel lzm it Hüdavendigôr Kala-i Sultaniye Karahisar� sahip Karesi Kastamonu Kayseri Konya Kütahya Mamuretülaziz Maraş Menteşe Nigde Sivas Trabzon Urfa Van Musul Zor Beyrut Halep Suriye Toplam

At

Katır

Esek

Toplam

6.4 1 9 5.722 2 1 .899 59.802 32.528 88.6 1 2 3 1 .830 4.645 1 3.63 1 2 1 . 1 75 48.481 2.691 1 7.835 29.929 1 0.487 1 4.223 53.370 55.775 20.442 1 07.257 1 4.301 1 2.947 1 7.800 33.998 23.595 59. 1 70 1 8.365 1 1 .500 6.635 46.735 3 1 .927 25.295 58.483

1 55 31 2.469 2.267 3.205 7. 1 73 4. 1 30 1 .880 755 665 8.065 265 1 .3 1 5 6.244 833 111 3.380 8.870 236 3.535 1 .388 9.5 1 5 2.600 5.360 408 5. 1 90 1 0.970 250 210 23.070 1 .800 3.4 1 5 1 0.594

1 .362 1 .300 1 5.426 34.064 1 37.283 64. 1 60 1 9.430 5.000 8.490 6.558 72.400 1 0.860 3.076 35.6 1 9 1 9.563 40.600 25.940 1 46.700 40.700 233.85 1 38.662 42.200 1 4.500 42.045 56.860 56.975 7.737 1 0.500 6.350 50.900 23.550 20.200 56.000

7.936 7.053 39.794 96. 1 33 1 73.0 1 6 1 59.945 55.390 1 1 .525 22.876 28.398 1 28.946 1 3.8 1 6 22.226 71 .792 30.883 54.934 82.690 2 1 1 .345 6 1 .378 344.643 54.35 1 64.662 34.900 8 1 .403 80.863 1 2 1 .335 37.072 22.250 1 3. 1 95 1 20.705 57.277 48.9 1 0 1 25.077

40.903

1 5 . 1 02

2 1 .678

77.683

1 .048.407

1 45.456

1 .370.539

2.564.402

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatisciğidir, Dersaadet, 1332, s. 582-701 .

TARIM 307

Tablo 6.65 Diger hayvanlar, 1 9 1 3 (bas) idari birimler

Deve

Domuz

lsıanbul çevresi

1 00

66

Çatalca

568

1 .540

Edime

487

1 1 .301 50

Adana

1 3.530

Ankara

7.587

Aydın

1 8. 1 36

Antalya

1 5.700 1 .800

Bi�is Diyarbakır İçel

1 2.974 4.22 1

lzmit

290

Hüdavendigôr

409

Kala-i Sultaniye

1 .875

Karahisar� sahip

1 .025

Karesi

3.750

Kastamonu

2.275

Konya

22.830 950

Maras

550 768

Nij;!de

9.350

Sivas

1 .860

Trabzon Urfa Musul

404 340 5

1 .220

Mamuretülaziz Mentese

65

1 00

Kayseri Kütahya

544

478 269

50 3.900 9.400

Zor

55. 1 1 4

Beyrut

1 9.7 1 0

Halep Suriye

1 1 .456 42.260

80

Toplam

262.445

1 7.082

1 40

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik /dare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat İstatistiğidir, Dersaadet, 1332, s. 582-701 .

308 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.66 Hayvan ürünleri, 1 9 1 3 Tereyag

Süt idari birimler

Miktar Deger (ton) (bin kuruş)

lstanbul çevresi

1 0.859

1 7.339

Çatalca

3. 1 43

Peynir

Miktar Deger (ton) (bin kuruş)

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

47

704

1 63

698

4.922

54

840

225

1 . 1 08

Edime

45. 1 09

5 1 .461

623

6.658

3.950

1 5.844

Adana

30.358

20.623

933

8.026

98 1

2.705

Ankara

75.879

70.86 1

2.5 1 6

2 1 .495

2.856

8.562

Antalya

1 7.26 1

1 4.047

509

3.862

234

581

Aydın

64.984

58.278

873

8.986

2.887

1 0.678

Bitlis

1 7.837

9. 1 70

733

3.766

80

233

Bolu

27.202

34.999

1 .0 1 6

9.594

50 1

1 .953

Canik

1 2.829

1 4.878

25 1

2.95 1

38

1 85

Diyarbakır

96.509

56.546

2.620

1 6.224

4.759

1 1 .1 1 8

lçel

1 0.71 2

6.757

19

1 20

31

66

lzınit

1 2.853

1 5.646

72

817

485

2.104

Hüdavendigar

49. 1 44

64.588

96 1

1 1 . 1 05

1 .191

6.038

Kala-i Sultaniye

8.620

8.3 1 9

25

288

963

3.060

Karahisor� sahip

1 4.228

1 6.771

746

6.565

668

832

Karesi

42.048

42.763

558

5.601

4.545

20.247

Kastamonu

26.991

23.620

738

6.750

459

2.505

Kayseri

36.674

20.345

636

5. 1 99

714

1 .8 1 7

Konya

1 66.629

1 55.085

2.361

1 8.243

2.7 1 0

1 0.045

Kütahya

1 5. 1 32

1 1 .806

1 .082

9.773

636

2.228

Mamurelülaziz

70.3 1 1

43.443

2.097

1 3.765

2.997

7.726

Maraş

42.552

1 7.696

1 .258

1 0.976

655

2.346

9.535

1 0.545

1 20

1 . 1 22

364

1 .683

52.33 1

35.770

4.005

25.606

1 07

259 1 0. 1 1 4 6.594

Menleşe Nigde Sivas

99. 1 75

75.325

1 .860

1 4.503

3.1 37

Trabzon

36.6 1 7

42.785

2.292

20.846

1 .837

TARIM

Peynir

Tereyag

Süt idari birimler

Deger Miktar (ton) (bin kuruş)

Urfa

1 8.703

Miktar Deger (ton) (bin kuruş)

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

1 3.286

1 .058

8.240

490

1 .08 1

Van

2 1 .897

1 5.882

1 .066

5.8 1 3

599

1 . 1 66

Musul

40.264

39.532

966

5.836

92

1 59

Zor

1 9.342

1 0.41 0

783

5.973

65

201

Beyrut

1 5.506

1 3.655

572

5.545

634

2.406

Halep

66.820

50.071

3.359

3 1 .678

3.774

1 4.727

Suriye

63.299

66.728

7.629

85.800

1 .423

4.432

1 .341 .353

1 . 1 53.952

44.438

383.270 45.250

1 55.501

Toplam

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat lstatistiğidir, Dersaadet, 1 332, s. 704-741 .

309

�

o :il m en

Tablo 6.66 Hayvan ürünleri, 1 9 1 3 (devamı)

�

Deve kılı

Keçi kılı ve tiftik

Yapa91

iii

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

Toplam (bin kuruş)

1 24

-

-

1 9.604

5

26

-

-

7.289

4. 1 5 1

1 15

459

1

4

78.577

468

2.304

389

1 .535

3

12

35205

Ankara

2 . 1 59

1 1 .754

3. 1 34

35.769

22

1 04

1 48.545

Antalya

1 07

601

161

642

2

15

1 9.748

161

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

Miktar (ton)

De9er (bin kuruş)

101

739

27

Çatalca

51

393

Edirne

618

Adana

İdari birimler İstanbul ı;evresi

1 .0 1 4

5.439

597

2.271

788

86.440

Bitlis

92

554

1 05

429

-

-

1 4. 1 5 2

Bolu

1 74

1 . 1 98

259

2.265

-

-

50.009

Canik

279

1 .704

68

304

-

-

20.022

Aydın

Diyarbakır

1 .840

9.458

503

2.800

3

15

96. 1 6 1

kel

86

49 1

141

744

-

1

8. 1 79

İzmit

1 27

837

67

286

-

1

1 9.691

Hüdavendigôr

280

2. 1 78

1 68

1 . 1 27

-

-

85.036

Kala-i Suhaniye

235

1 .435

53

235

2

5

1 3.342

Karahisar-1 sahip

705

4. 1 2 1

437

4.5 1 9

-

-

32.808

Karesi

425

2.853

1 49

779

1

4

72.247

Kastamonu

612

3.825

1 .065

1 1 .695

-

-

48.395

>!

�

* m :il m c;ı o :il m

!il

� c

d ,, r

c:: ;ı:: < m m

�

�

2!:

YapaQı İdari birimler

Miktar (ton)

Keci kılı ve tiftik Deger (bin kuruş)

Miktar (ton)

Deve kılı

Deger (bin kuruş)

Miktar (ton)

Deger (bin kuruş)

Toplam (bin kuruş)

Kayseri

477

2.603

205

846

19

1 20

30.930

Konya

2.556

1 5. 1 67

1 .336

1 2.471

38

210

2 1 1 .22 1

Kütahya

465

3.1 85

358

3.82 1

-

-

30.8 1 3

Mamuretülaziz

365

2. 1 75

274

1 .03 1

-

1

68. 1 4 1

Maraş

1 83

1 . 1 42

243

946

1

3

33. 1 09

Menteşe

1 47

1 .059

1 78

822

4

11

1 5.242

Nigde

654

3. 1 90

327

2.480

5

31

67.336

Sivas

1 . 1 83

6.469

630

2.976

4

12

1 09.399

Trabzon

381

2.238

76

253

-

-

72.71 6

Urfa

297

1 .386

71

314

-

1

24.308

Van

1 49

580

40

1 99

-

-

23.640

3.254

1 3.683

504

1 .882

50

215

6 1 .307

Zor

1 84

1 . 1 60

23

1 04

1

17

1 7.865

Beyrut

1 73

1 . 1 70

1 34

638

-

-

23.4 1 4

Halep

571

3.436

273

792

10

28

1 00.732

Suriye

1 . 1 90

7.41 6

81 1

4.038

53

371

1 68.785

2 1 .602

1 20.094

1 2.926

99.622

380

1 .969

1 .91 4.408

Musul

Toplam

Kaynak: Ticaret ve Ziraat Nezareti istatistik ldare-i Umumiyyesi Müdüriyeti, Memalik-i Osmaniyye'nin 1329 Senesine Mahsus Ziraat İstatistiğidir,

Der�, 1 332, s. 704-741 .

� :JJ i: �

3 1 2 RESMi iSTATiSTiKLERE GÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.67 Tütün üretimi, 1 887-1 9 1 1 Yıllar

Tütün eken çiftçi sayısı

Tütün ekilen arazi (dönüm)

Tütün üretimi (ton)

Verim (kg/dönüm)

1 887

1 0 1 .302

2 1 3.287

1 5.829

74,2

1 888

1 1 1 .096

249.062

2 1 .022

84.4

1 889

1 1 2.328

279.488

25.790

92,3

1 890

1 09.034

299.323

2 1 .678

72.4

1 89 1

95.542

292. 1 47

26.439

90,5

1 892

1 00.684

324.272

27.681

85.4

1 893

1 06.784

349.9 1 4

33.992

97, 1

1 894

1 09.448

346.4 1 6

24.436

70,5

1 895

1 23.575

438.577

32.556

74,2

1 896

1 28.1 83

407.060

3 1 .424

77,2

1 897

1 22.1 90

373.690

1 898

1 04.802

342.022

3 1 .506

92,1

1 899

1 02.402

326.02 1

29. 1 68

89,5

1 900

1 1 1 .688

370.3 1 0

3 1 . 1 02

84,0

1 90 1

1 1 2.881

386.285

36.227

93,8

1 902

1 1 7.687

444.90 1

36.395

8 1 ,8

1 903

1 71 .227

632.963

52.432

82,8

1 904

1 1 9. 1 32

399.460

27.770

69,5

1 905

1 32.099

463.469

38.677

83,5

1 906

1 36. 1 05

496.841

44.09 1

88,7

1 907

1 40.402

525.234

49.065

93.4

1 908

1 30.052

467.260

33.768

72,3

1 909

1 57.365

520.245

4 1 . 1 82

79,2

1910

2 1 3.427

744.548

58.649

78,8

191 1

243.69 1

8 1 4. 1 62

63.497

78,0

Kaynak: Maliye Ne:tAreti istatistik Şubesi, Senelik lhsaiyat-ı Maliye: Varidat ve Mesarifat-ı Umıııniyyeyi Muhtevidir 1327 (3. sene), lstanbul, 1330, s. 392.

TARIM

Tablo 6.68 Ziraat Bankası'nın sermayesi ve verdigi kredi miktarlan, 1 889-1 9 1 0 Kabil-i lemin sermayesi (Milyon kuruş)

indeks 1 889- 1 00

Verilen kredi miktan (Milyon kuruş)

Kredi alanlann sayısı (bin kişi)

42,2

1 00,0

1 6,3

1 8,2

1 890

88,4

209,3

46,7

43,2

1 89 1

1 40,7

333,3

60,8

55,9

1 892

1 83,4

434,5

82,5

74,2

1 893

225,6

534,4

85,0

8 1 ,0

1 894

260, 1

6 1 6, 1

66,3

70,5

1 895

272,7

645,9

55,8

6 1 ,4

1 896

277,4

657,0

5 1 ,2

55,6

1 897

295,4

699,6

45,8

50,3

1 898

3 1 6,3

749,2

64,3

90,5

1 899

333,0

788,7

65,4

1 03,3

1 900

349,7

828,4

50,8

78,7

1 901

356,5

844,3

55,2

63,9

1 902

361,6

856,5

47,2

65,6

1 903

377,8

894,7

43,9

69,3

1 904

405,7

96 1 ,0

74,8

1 1 0,7

1 905

440,3

1 .042,2

82,7

1 35,0

1 906

472,8

1 . 1 1 9,9

90,7

1 00,0

1 907

5 1 4,3

1 .2 1 8, 1

1 09,7

255,5

1 908

567,6

1 .344,4

1 1 4,0

278,6

1 909

571 ,9

1 .354,6

1 42,4

406,3

1910

608,0

1 .440,2

1 06,2

1 46,7

1 .557,8

2.41 4,5

Yıllar 1 889

Toplam

Kaynak: Ziraat Bankası, 1318 Senesi Zarfında Vukubulan tkrazat Muamelaayla Şube ve Sandıkların Herbirinin Sermaye ve Temettüaaru Mübeyyin İstatistik Mecmuasıdır, Dersaadet, 1322, s. 2; Maliye Nezareti, lhsaiyat-ı Maliye, 2. sene ( 1326), lstanbul, 1329, s. 3 1 6.

313

314 RESMi iSTATiSTiKLERE QÔRE OSMANLI TOPLUM VE EKONOMiSi

Tablo 6.69 Ziraat Bankası'nın verdigi kredilerin miktarları itibariyle dagılımı, 1 908 Kredi dilimleri (kuruş)

Kredi alanların sayısı

Kredi tutan

(bin kişi)

(%)

(milyon kuruş)

(%)

1-500

232,6

83,5

42, 1

37,0

501-1 000

22,90

8,20

1 5,9

1 3,9

1 00 1 -2000

1 2,60

4,50

1 6,6

1 4,5

2001 -5000

8,40

3,00

24,8

2 1 ,8

5001-1 5000

2, 1 0

0,80

1 4,6

1 2,8

278,6

1 00,0

1 1 4,0

1 00,0

Toplam

Kaynak: Ziraat Bankası, 1324 Senesi istatistik Mecmuası, Dersaadet, 1326, 1. Kısım, s. 29-30.

TARIM 315

Tablo 6.70 Ziraat Bankası şubelerinin sermaye ve kredi miktarları, 1 897 ve 1 908 Kabil-i temin sermayesi Verilen kredi miktarı (milyon kuruş) (milyon kuruş) 1 897

1 908

Merl