Lisowczycy. Łupieżcy Europy 9788311128903

Citation preview

^Jistoria

He n r y k Wis n e r

LISOWCZYCY łupieżcy Europy

Pie r w s i po l s c y n a j e m n ic y , ŁOTRZY CZY BOHATEROWIE? BELLONA

LISOWCZYCY

He n r y k Wis n e r

LISOWCZYCY łupieżcy 8uropy

Pie r w s i

po l s c y n a j e m n ic y , ŁOTRZY CZY BOHATEROWIE?

BELLONA

W"#$z"&"

P#'()*t '*ł"d*. . $t#'/ t0tuł'&02h R"d'$ł"& K#"&2z0* R)d"*t'# 5)#0t'#02z/0 D'#'t" Sz"t"ń$*" R)d"*t'# 8#'&"dzą20 Z'f." G"�ś R)d"*t'# t)2h/.2z/0 Ag/.)$z*" M"tu$."*

K'#)*t" T)#)$" Kę8"

C'80#.ght © b0 B)BB'/" S8ół*" A*20(/", W"#$z"&" 2013 C'80#.ght © b0 H)/#0* W.$/)#, W"#$z"&" 2013

Z"8#"$z"50 /" $t#'/0: &&&.b)BB'/".8B &&&.*$.)g"#/.".b)BB'/".8B D'łą2z d' /"$ /" F"2)b''*u: &&&.f"2)b''*.2'5/W0d"&/.2t&'.B)BB'/"

N"$z "d#)$: B)BB'/" S8ół*" A*20(/" uB. B)5" 87,01-233 W"#$z"&" Dz."ł &0$0ł*.: t)ł. 22 457 03 02,22 457 03 06, 22 457 03 78 f"*$: 22 652 27 01 )-5".B: b.u#'@b)BB'/".8B

ISBN 978-83-11-12890-3

P.ę*/" ()$t zł't" &'B/'ść, "B) z d#ug.)( $t#'/0 N.)b)z8.)2z/", ()śB. z /.ą /.) będz.) zł'ż'/0 R'zu5, b)z *tó#)g' tu &'B/'ś2.ą $z"f'&"ć Rz)2z t#ud/"... K. T&"#d'&$*., Gęś świętego Marcina, L&ó& 1630

"$5' &$8"/."ł02h z&02.ę$t&, 2h'ćb0 K.#2h'B5 (1605), Kłu$z0/ (1610) 2z0 Ch'2.5 (1621). W 8#z0­ 8"d*u '$t"t/.)g', t0B*' 8'&$t#z05"/.) /"&"ł0 tu#)2*.)(, 2h'ć . t' /.) 5."ł' 'd8'&.)d/.*" & ó&2z)$/)( Eu#'8.). Sz)#)g *Bę$*, ("* 8'd S"$'&05 R'g.)5 (1610), " z&ł"$z2z" C)2'#ą (1620). A ()d/"* '&) &.)B*.) z&0­ 2.ę$t&" . *Bę$*. $ą #z"dz.)( /.ż B.$'&2z020 8#z)d$t"&."­ /) /" *"#t"2h 8'&.)ś2., & &.)#$z"2h . /" 'b#"z"2h. B#"­ *u() #z)źb, "B) 8'("&.ł0 $.ę f.B50, $ą d#uż0/0 h"#2)#$*.) L.$'&2z0*ó&, " /"&)t *'//) #"(d0 8' z.)5."2h, *tó#) AB)*$"/d)# Józ)f L.$'&$*., ("* $"5 #)B"2('/'&"ł, burzył i palił... C.ągB) 'ddz."łu() zł'ż'/'ść z("&.$*", ("*.5 b0B. B.$'&2z020, z"$.ęg dz."ł"ń, 'd&"g" . & #)zuBt"2.) t#"*t'­ &"/.) .2h, ("* &0.d)"B.z'&"/02h z"g'ń2z0*ó&, ()d/'­ 2z)ś/.) z"ś g#'z", *tó#ą budz.B., 8'tę8.)/.), ("*.) &0&'­ ł0&"B., *#&"&) łz0 'f."# . /.)$z"/'&"/.) 8#"& b'$*.2h . Budz*.2h. P#)z)/t'&"/" 8#"2" $*ł"d" $.ę z d&ó2h 2zęś2.. P.)#&­ $z", t' z"#0$ u$t#'(u Rz)2z08'$8'B.t)( . ()( $.ł zb#'(/02h D#ug" ()$t & z"$"dz.) 8'&tó#z)/.)5 t)g', 2' (uż b0ł' 8ubB.*'&"/), "B) z &0*'#z0$t"/.)5 8#"2, *tó#) $.ę u*"­ z"ł0 'd 8'8#z)d/.)g' &0d"/.", . /.)2' 8'8#"&.'/05.

P

RZECZPOSPOLITA ZYGMUNTA III WAZY

(1587-1632): USTRÓJ 1 SIŁY ZBROJNE

Us ^ r _ j

)d/" Rz)2z8'$8'B.t", "B) Ob'(g" N"#'dó&, d&" 8"ń$t&", K'#'/" P'B$*" . W.)B*.) K$.ę$t&' L.t)&­ $*.), *tó#) & ()( #"5"2h &$8ół.$t/."ł0. T#z0 8#'&./­ 2(): 5"ł'8'B$*", &.)B*'8'B$*" . B.t)&$*", u&.d"2z/."(ą­ 2) $.ę 8'd2z"$ )B)*2(. *#óB", &0b'#u 5"#$z"ł*" .zb0 8'­ $)B$*.)( $)(5u '#"z, 2z"$)5, & t'*u 'b#"d $)(5'&02h. W$8óB/0 *#óB, $)(5 &"B/0 *'#'//0, ut'ż$"5."/.) ;.ę z) &$8óB/'tą $zB"2h)2*ą Rz)2z08'$8'B.t)( Ob'(g" N"#'dó& ., 2' &"ż/), 8#z)*'/"/.) ' ()( &0(ąt*'&'ś2.. Od#ęb/) t)#0t'#.", u#zęd0, $*"#b, &'($*', &.ę*$z'ść $ądó&, 8#"&', " 8#z)d) &$z0$t*.5, b' d)t)#5./'&"ł' &$z0$t*' .//), 8'2zu2.) z&.ąz*u z &ł"$/05 8"ń$t&)5 u5"2/."/) & L.t&.) 8#z)z /.)b)zz"$"d/ą /.)uf/'ść d' K'#'/0. N"z&" Rz)2z8'$8'B.t" Ob'(g" N"#'dó&, 2h'ć &$8'­ 5/."/" & "*2.) u/.., b0ł" ()d0/.) 8't'2z/05 '*#)śB)­ /.)5 8"ń$t&" 8'B$*'-B.t)&$*.)g'. I//), t' Rz)2z8'$8'­ B.t" Bub P'B$*". N"B)ż0 t0B*' z"$t#z)2, ż) P'B$*" t' t"*ż) $0/'/.5 K'#'/0, K'#'/0 P'B$*.)(, $ł'&)5, 8"ń$t&" 8'B$*.)g'. D#ug.) z 8"ń$t& Rz)2z08'$8'B.t)( t' W.)B*.) K$.ę$t&' L.t)&$*.), Rz)2z8'$8'B.t" W.)B*.)g' K$.ę$t&" L.t)&$*.)g', Rz)2z8'$8'B.t" L.t)&$*", &ł"$/" Rz)2z8'­ $8'B.t", R)$8ubB.2" L.tv"/" . t0B*' L.t&". N"z&ę 'f.2("ł-

J

/ą t&'#z0ł0 z)$8'B'/) /"z&0 'bu, *tó#" b#z5."ł" - K'­ #'/" P'B$*" . W.)B*.) K$.ę$t&' L.t)&$*.). K#óB, " z"#"z)5, ("* $t"/'&.ł "*t u/.. Bub)B$*.)(, &.)B­ *. *$.ążę B.t)&$*., 5."ł b0ć &0b.)#"/0 &$8óB/.) 8#z)z 'b" /"#'d0. W ("*. $8'$ób, /.) &$*"z"/'. Z"$t#z)ż'/' ()d0/.), ż) "b$)/2(" ()d/)g' /.) &8ł0/.) /" &"ż/'ść &0b'#u, 2', ("* 8'*"ż) /"(bB.ż$z" 8#z0$zł'ść, /.) z/"­ 2z0ł', ż) /.) będz.) &8ł0&"ć. O&$z)5, t"* b0ł' & &0­ 8"d*u /"#'du, *tó#0 &0b#"ł, 2z0B. K'#'/0, /"t'5."$t /.)'b)2/0 /" 8'Bu )B)*20(/05, z"t)5 L.t&", z" uz/"/.) &0b#"/)g' . *'#'/'&"/)g' *#óB" t"*ż) &.)B*.5 *$.ę­ 2.)5 &05u$z"ł u$tę8$t&". T' /"B)ż0 8'd*#)śB.ć, L.t&./. /.) *&)$t.'/'&"B. &0b#"/." *#óB" 8#z)z P'B"*ó&, "B) /.) uz/"&"B. g' z" $&'()g' &ł"d2ę. N.) 5'ż/" t)g' uz/"ć ()$z2z) z" z#0&"/.) u/.., "B) (uż ()( z"g#"ż"ł'. W #)zuB­ t"2.), 2'f"(ą2 $.ę 8#z)d g#'źbą, 8.)#&$. )B)*20(/. *#ó­ B'&.) 8'B$20, H)/#0* W"B)z0, St)f"/ B"t'#0 '#"z Z0g­ 5u/t W"z", 8'd)(5'&"B. z L.t&./"5. #'z5'&0. T), d' *tó#02h d'$zł' (uż 8' *'#'/"2(. Z0g5u/t" III, 8#'&"­ dz.ł' 8'$)B$t&' &0ł'/.'/) 8#z)z Z("zd Głó&/0 W.)B­ *.)g' K$.ę$t&", 'bd"#z'/) 8#z)z /.)g' ./$t#u*2(ą, " .2h &0/.* b0ł dB" L.t&0 . 2"ł)( Rz)2z08'$8'B.t)(, 2h'ć /.) dB" K'#'/0, *'#z0$t/0. P'$ł'&.) z0$*"B. b'&.)5 5../. z"t&.)#dz)/.) /'&' 8'8#"&.'/)g' St"tutu W.)B*.)g' K$.ę$t&", 2' /.) b0ł'b0 2z05ś /"dz&02z"(/05, gd0­ b0 /.) ()d/' z ()g' 8'$t"/'&.)ń. M."/'&.2.) t', *tó#) &b#)& z"8.$'&. u/.. Bub)B$*.)( z"$t#z)gł' dB" $zB"2h­ t0 B.t)&$*.)( u#zęd0 . /.)5"B &$z0$t*.) /"d"/." z.)5. & W.)B*.5 K$.ę$t&.), 2z0B., .//05. $ł'&0, z"5*/ęł' d'­ $tę8 d' /.2h $zB"2h2.) *'#'//)(. P'/"dt', t"*ż) budzą2 11

$8#z)2.& K'#'/0, L.t&./. &0&"B2z0B. 'b.)t/.2ę 8'dz."łu I/fB"/t 8'5.ędz0 'b" 8"ń$t&". T05 #"z)5 $8#z)2.& b0ł $*ut)2z/0 . d' 8'dz."łu /.) d'$zł'. W#)$z2.) 't#z05"B. /.)2hęt/ą 'b.)t/.2ę Z0g5u/t" W"z0, ż) z"t&.)#dz. z"­ &"#t0 t0B*' 8#z)z L.t&ę, "B) . & .5.)/.u K'#'/0, 15-B)t/. #'z)(5 z M'$*&ą. N.)2hęć *#óB" ()$t z#'zu5."ł", b' 8"5.ęt"(ą2, ż) /.)b"&)5 &0g"$" #'z)(5 5.ędz0 Sz&)­ 2(ą . 8"ń$t&)5 5'$*.)&$*.5, /.) 2h2."ł 8'zb"&."ć '(­ 2z0z/0 2h'ćb0 8't)/2("B/)( 8'5'20 Rz)2z08'$8'B.t)(. K&)$t.ą 't&"#tą 8'z'$t"(), dB"2z)g' #'z)(5 &zbudz"ł $8#z)2.&0 & K'#'/.). EB)*2(" /.) b0ł" & Eu#'8.) 2z05ś /.)z&0*ł05. W0­ b.)#"/' 8"8.)ż0, 2)$"#z0, 8#z)z 8.)#&$z) dz.)$.ę2.'B)2." XVII &.)*u *#óBó& 2z)$*.2h . &ęg.)#$*.2h '#"z &.)B*.2h *$.ążąt 5'$*.)&$*.2h, 2h'ć & .2h &08"d*u - 8'8#z)z v0bó# ()d/'$t*. - d0/"$t.ę. Rz)2zą /.)z&0*łą b0ł' t', :) &0bó# &ł"d2ó& Rz)2z08'$8'B.t)( b0ł #ó&/0, 8'­ &$z)2h/0 . b)z8'ś#)d/., d'*'/0&"/0 8#z)z /"#ód $zB"2h)2*. '#"z 8#z)d$t"&.2.)B. &.)B*.2h 5."$t, /"(8.)#& K#"*'&" . W.B/", 8't)5 t"*ż) Gd"ń$*", LubB./", P'­ z/"/.", T'#u/." (& #'*u 1632) '#"z W"#$z"&0, zg#'5"­ dz'/02h /" 8'Bu )B)*20(/05. D'd"ć 5'ż/", ż) z"&$z) & W"#$z"&.), 8#z)&"ż/.) /" B)&05 b#z)gu W.$ł0, /" W'B., " W.*' d&u*#'t/.), & B"t"2h 1573 . 1733, /" 8#"­ &05, &) &$. K"5.)ń (dz.ś K"5.'/*"). P'z" Rz)2zą8'$8'B.tą u&"ż"/', .ż *#óB'&.) )B)*­ 20(/., ("*' ż) &0b#"/. 8#z)z 8'dd"/02h, /.) $ą #ó&­ /. dz.)dz.2z/05. W Rz)2z08'$8'B.t)( &'B/" )B)*2(" z&0*B) b0ł" 8'&'d)5 d' 2hBub0 . t#"*t'&"/" ("* f.B"# &'B/'ś2.. Z&0*B), b' &'b)2 8'&t"#z"(ą202h $.ę &0­ 12

8"d*ó& /.)5'ż/'ś2. z0$*"/." zg'd0 /" ()d/)g' *"/­ d0d"t", " & &.)*u XVIII t"*ż) 8#z)$ądz"(ą2)g' &0/.* &8ł0&u 8"ń$t& 8'$t#'//02h, 8#ób'&"/' t#"d020(/ą f'#5ę z5.)/.ć. W #'*u 1587 8'd*"/2B)#z0 B.t)&$*. L)& S"8.)h" z"8#'8'/'&"ł &0B'$'&"/.) ()d/)g' $8'ś#ód t#z)2h głó&/02h *"/d0d"tó&, t' ()$t: 2"#" F.'d'#", "#20*$.ę2." M"*$05.B."/" H"b$bu#g" . *#óB)­ &.2z" $z&)dz*.)g' Z0g5u/t" W"z0. W 1589 z 8#'()*­ t)5 z5."/ &0$tą8.ł *"/2B)#z . h)t5"/ &.)B*. *'#'//0 J"/ Z"5'0$*.. T)/ 2h2."ł, "b0 d)20d'&"ć &.ę*$z'ś2.ą gł'$ó&. P' "bd0*"2(. J"/" K"z.5.)#z" (1668) 8#'8'­ z02(ę zd"/." $.ę /" B'$ 8'&tó#z0ł *"$zt)B"/ B&'&$*. A/d#z)( M"*$05.B."/ F#)d#' . 8#)20z'&"ł, ż) *"#t*. z /"z&.$*"5. /"B)ż0 &ł'ż0ć d' 8u$z*. /" *'5u/.*"/­ t0, " B'$'&"ć 5" 3-B)t/.) dz.)2*'. Cz0 $ądz.ł, ż) t#z0 B"t" t' gó#/" g#"/.2" /.)&.//'ś2.? B", ()$z2z) 8'd *'­ /.)2 &.)*u XVIII B'$'&"/.) uz/"&"ł z" /"(B)8$zą dB" Rz)2z08'$8'B.t)( f'#5ę &0b'#u &ł"d20 $ł0//0 f.B'z'f, 8)d"g'g, "ut'# 5../. Uwag o rządzie polskim, J"/ J"*ub R'u$$)"u. Ku2h5.$t#z &.)B*. B.t)&$*. M.2h"ł W.)Bh'#$*. ('*. 1730-1794) 8#'8'/'&"ł z"ś, "b0 /"$tę82ę t#'­ /u 2' #'*u &0b.)#"ł0 $)(5.*.. W t)/ $8'$ób u/.*/.ęt' b0 b)z*#óB)&.", z"/.*/ęł"b0 5'ż/'ść 'b2)( ./g)#)/2(., " *'#'/ę 't#z050&"łb0 t)/, *t' & 2h&.B. ś5.)#2. *#óB" 5."ł /"(&.ę*$z) 8'8"#2.). P#z0 '*"z(. 5'ż/" &$8'5/.)ć 8'&$t"ł0 & d#ug.)( 8'ł'&.) XVII &.)*u 8#'()*t *#óB'&)( Lud&.*. M"#.. &0b'#u *#óB" z" ż02." 8'8#z)d/.*", 2' 5."ł' z"8)&/.ć z&02.ę$t&' ()( *"/d0d"t'&., " Rz)2z08'$8'B.t)( '$z2zę­ dz.ł'b0 /.)b)z8.)2z)ń$t& '*#)$u b)z*#óB)&.".

Z 2z"$)5 8'("&.ł $.ę & P'B$2) 8'gBąd, dz.ś d'5./u­ (ą20, "B) . *'/t#'&)#$0(/0, ż) )B)*20(/'ść t#'/u b0ł" ()d­ /ą z głó&/02h 8#z02z0/ u8"d*u Rz)2z08'$8'B.t)(. W."d'5', ż) 'b#"z 8#z)$zł'ś2., t"*ż) t)(, *tó#" dB" ()$z2z) ż0(ą202h b0ł" t)#"ź/.)($z'ś2.ą, z5.)/." $.ę 8'd &8ł0&)5 d'ś&."d2z)ń, 8#z)50śB)ń, " /.)*.)d0 ś&."d'­ 5)g' 'ddz."ł0&"/.". P)&/) ()$t, ż) z5."/.) uB)g" t0B­ *' 'b#"z, " /.) '/" $"5". N.) 5" 8#z)2.)ż 5'ż/'ś2. 8'­ &tó#z)/." zd"#z)ń . z&)#0f.*'&"/." '2)/ 8#z)z $8#"&­ dz)/.), ("*.) /"$tę8$t&" 8#z0/.'$ł'b0 8ó(ś2.) .//ą /.ż &0b#"/" d#'gą. Ab0 ()d/"* $.ę 8#z)*'/"ć ' &0ż$z'ś2. z"$"d0 )B)*2(. /"d dz.)dz.2z)/." t#'/u, &0$t"#2z0 &0*"­ z"ć, ż) $0/'&.) &.)B*.2h '(2ó& $ą .5 #ó&/., 2' 2h'ć $.ę d"#z", #)gułą /.) ()$t. T"* ("* /.) b0ł' & 8#z08"d*u $0/" /"*'5.t)g' &'dz", $ł0//)g' J"#)50, M.2h"ł" K'#0buŁ" W.ś/.'&.)2*.)g', ' *tó#05 &0b.t/0 h.$t'#0*, Wł"d0­ $ł"& K'/'82z0ń$*., /"8.$z), ż) z/"ł $.)d)5 (ęz0*ó&, "B) & ż"d/05 /.) 5."ł /.2 d' 8'&.)dz)/.". S&'.$t05 8"#"d'*$)5 ()$t f"*t, ż) & t)( t"* 2)/.'/)( 8#z)z $zB"2htę &'B/)( )B)*2(., /"z0&"/)( *B)(/'t)5 ()( $&'bód . &'B/'ś2., u2z)$t/.2z0ł ()d0/.) uł"5)* u8#"&­ /.'/02h. N"B)ż0 t0B*' z"$t#z)2, ż) '8./." /.) '8.)#" $.ę /" &0*"z"2h 8#z0b0ł02h, b' t"*.2h /.) $8'#ządz"/', t"* ("* . /.) 5" $8.$ó& u8#"&/.'/02h d' 8#z0b02.". B", /.) 5" 8)&/02h d"/02h ' B.2zb.) 5.)$z*"ń2ó& Rz)2z0­ 8'$8'B.t)(, ' 2z05 z" 2h&.Bę. T' 2' &."d'5', t' B.2zb" 8'd8.$ó& zł'ż'/" /" "*2.) )B)*20(/05, 2h'ćb0 & &0­ 8"d*u Wł"d0$ł"&" W"z0 - 3543 (& t05 z"B)d&.) 696 B.t)&$*.2h), M.2h"ł" K'#0but" W.ś/.'&.)2*.)g' 11 271, 2' b0ł' )&)/)5)/t)5, 2z0 J"/" S'b.)$*.)g' 3450. 14

T" z"ś /.) 5ó&. "/. ' B.2zb.) u2z)$t/.*ó& )B)*2(., "/. /"­ &)t ' 8'z'$t"ł02h 8' ()( z"*'ń2z)/.u (" 8"5.ęt"ć t#z)b", ż) 8'b0t & $t'B.20 b0ł *'$zt'&/0), B)2z ()d0/.) ' t02h, *tó#z0 2h2.)B. ., 2' t"*ż) t#z)b" &$8'5/.)ć, u5.)B. $.ę 8'd8.$"ć. N"u*ę &8#"&dz.) u&"ż"/' z" /.)zbęd/ą dB" $zB"2h2.2". „N.)u* /.) 5ógłb0 g'd/.) 2h&"B) B'ż)( . Rz)2z08'$8'B.t)( $łuż0ć" 8.$"ł '*. #'*u 1620 "/'/.5'­ &0 "ut'# Consideratii, 2z0B. #'z&"ż"ń ' /"(B)8$z05 $8'­ $'b.) &02h'&"/." J"/u$z" R"dz.&.łł" (1612-1655), z"ś "ut'# Czwartaka, J"/ Ż"b2z02, &05.)/."ł (ą &ś#ód &"#­ t'ś2. b)z2)//02h: Czt)#0 #z)2z0 /" ś&.)2.) /.)'$z"2'&"/), W'B/'ść, 2/'t", /"u*", zd#'&.) /.)$t"#g"/)... W."d'5', ż) . & K'#'/.), . & L.t&.) b0ł0 $z*ół*. 8"#"f."B/) #óż/02h &0z/"ń, g.5/"z(", *'B)g." . "*"d)­ 5.). Ob#"du(ą20 ()d/"* 8#z)d $)(5)5 1619 #'*u $)(5.* &.B)ń$*. u&"ż"ł z" 8't#z)b/) 8'd(ę2.) u2h&"ł0 /"*"­ zu(ą2)(, ż) „*t' &'ź/05 5" b0ć, /.)2h"( 2z0t"ć . 8.$"ć u5.)". N.)$t)t0, & b"d"/."2h /"d "Bf"b)t0z"2(ą $zB"2ht0 /.)8#z)z&02.ęż'/ą 8#z)$z*'dą b0ł", ()$t . z"8)&/) 8'­ z'$t"/.), $ł"b'ść ź#ód)ł. O *'58)t)/2("2h *#óB" 5'ż/" 8'&.)dz.)ć, ż) '*#)­ śB"ł () z&02z"(, *'/$t0tu2() $)(5'&) '#"z A#t0*uł0 h)/#0*'&$*.). T) '$t"t/.), '8#"2'&"/) & 1573 #'*u, & 2z"$.) b)z*#óB)&." & #'*u ś5.)#2. Z0g5u/t" Augu­ $t", z"&.)#"ł0 głó&/) z"$"d0 u$t#'(u Rz)2z08'$8'B.t)( . b0ł0 z"t&.)#dz'/) /"(8.)#& 8#z)z H)/#0*" W"B)z)g' ($tąd /"z&"), " 8't)5 ()g' /"$tę82ó&. D'd"t*'&', "B)

t"*ż) & #'*u 1573, $8.$"/' P"2t" 2'/v)/t", & *tó#02h z/"B"zł0 $.ę '$'b.$t) z'b'&.ąz"/." H)/#0*" W"B)z)g', " /"$tę8/.) *'B)(/02h &ł"d2ó&. W 8#z08"d*u Z0g5u/­ t" W"z0 b0ł' t' 5../. zbud'&"/.) /" $&ó( *'$zt 8.ę2.u z"5*ó&. P' B"t"2h, " d'*ł"d/.) & 1632 #'*u, & '*#)$.) 8'8#z)dz"(ą205 )B)*2(ę Wł"d0$ł"&" W"z0, d'*u5)/t0 8'łą2z'/', "B), 2' dz.&., b)z 'd#ęb/)( u2h&"ł0 $)(5u, /.) /"d"(ą2 t)5u #'zgł'$u ., 2' dz.&. ()$z2z) b"#dz.)(, #'zgł'$u /.) &0&'łu(ą2. B0ć 5'ż) t' '$t"t/.) t"*ż) dB"­ t)g', ż) /'&)5u d'*u5)/t'&. /"d"/' 50Bą2ą /"z&ę: P"2t" 2'/v)/t". W *"żd05 #"z.) t" d'*ł"d/.) 'dd"&"­ ł" .$t'tę "*tu ("*' u5'&0 z"&.)#"/)( 8#z)z $zB"2htę z) $&'.5 &ł"d2ą. Zg'd/.) z z"8.$"/05. z"$"d"5., "B) . 8"/u(ą205 :&02z"()5, *#óB 5."ł b0ć '#g"/.z"t'#)5 fu/*2('/'&"­ ł" Rz)2z08'$8'B.t)(. Z 8)&/'ś2.ą 8'&./.)/ z&'ł0&"ć . z&'ł0&"ł $)(50, b#"ł & /.2h udz."ł . "8#'b'&"ł (Bub /.)) u2h&"ł0, *tó#) 8't)5 & ()g' .5.)/.u 8ubB.*'&"­ /'. Ut#z050&"ł $t'$u/*. d08B'5"t02z/) z .//05. 8"ń­ $t&"5., "B) t0B*' z" zg'dą $)(5u 5ógł z"2.ąg"ć &'($*' . 8'&'ł0&"ć 8'$8'B.t) #u$z)/.). P#z)&'d/.2z0ł $ąd'&. $)(5'&)5u, "B) /.) &."d'5', ż)b0 5."ł 8#"&' ł"$*.. D' 8'2ząt*ó& XVII &.)*u 5ógł /'b.B.t'&"ć . /"d"&"ć ./d0g)/"t, 8't)5 &05"g"ł' t' zg'd0 &ł"ś2.2.)B" dób#, $)(5.*u . $)(5u. W#)$z2.), 5'/"#2h" 8'$."d"ł d&.) /.)z5.)#/.) &"ż/) 8#)#'g"t0&0, 5."/'&.2.) 8#"&' /'5./"2(. . #'zd"&/.2t&" *#óB)&$z2z0z/. Oz/"2z"ł' t', ż) 5."/'&"ł /.)5"B &$z0$t*.2h $)/"t'#ó&, z"#ó&­ /' du2h'&/02h, ("* . ś&.)2*.2h. A#20b.$*u8ó&, b.$*u­ 8ó&, &'()&'dó&, *"$zt)B"/ó& '#"z 5./.$t#ó&. W0(ąt­

*.)5 b0B., " #"2z)( 8'&.//. b0ć, $t"#'$t" ż5udz*. '#"z &'()&'d" 8'ł'2*. . &.t)b$*., *tó#02h 5."ł" &0b.)#"ć 5.)($2'&" $zB"2ht". W #z)2z0&.$t'ś2., 5.5' 8#óśb . 8'­ $tuB"tó& $zB"2h)2*.2h, *#óB 5."/'&"ł t"*ż) t02h &'()­ &'dó&, " $t"#'$tę 2h'ć &0b.)#"/', "B) z&02.ęż"ł *"/d0­ d"t &$*"z"/0 8#z)z &ł"d2ę. B", zd"#z0ł' $.ę, "B) & 2z"­ $"2h Wł"d0$ł"&" IV, ż) Ż5udz./. &0b#"B. .//)g', /.ż .5 8#'8'/'&"ł. N.5 ()d/"* 8'$ł'&.) &.'zą20 8#'śbę ' d'*'/"/.) f'#5"B/)( /'5./"2(. 8#z0b0B. d' *#óB", t)/ 5."/'&"ł t)g', *tó#0 5."ł b0ć &0b#"/0. P'/"dt' 5'/"#2h" 5."/'&"ł &$z0$t*.2h d0g/.t"#z0, " /"&)t, 2h'ć (uż $8'ś#ód *"/d0d"tó& &0b#"/02h /" $)(5.*u, /.)*tó#02h u#zęd/.*ó& . $ędz.ó& z.)5$*.2h. K#óB)&$z2z0z/0, ("* u&"ż"/', 8'&.//. 't#z050&"ć Budz.) z"$łuż)/. dB" Rz)2z08'$8'B.t)( ($tąd .2h 8't'2z/" /"z&": panis bene merentium, 2hB)b d'b#z) z"$łuż'/02h), "B) ("* . & &08"d*u /'5./"2(., f'#5"B/02h 'g#"/.2z)ń 8#"&.) /.) b0ł'. N"B)ż0 ()d/"* 8"5.ęt"ć ' .$t/.)/.u .58'/d)#"b.B.ó&. Wł"d2", " 8#z0/"(5/.)( Z0g5u/t III, b' z Wł"d0$ł"&)5 IV b0&"ł' #óż/.), 5."/u(ą2, u&zgBęd­ /."ł *'/$)*&)/2() $&'.2h d)20z(. . u#zęd0 .$t't/) dB" fu/*2('/'&"/." Rz)2z08'$8'B.t)( 8#z)&"ż/.) 8'&.)­ #z"ł Budz.'5 /" t' z"$ługu(ą205. D'ść &$8'5/.)ć, ż) z"#ó&/' &2z)ś/.)(, ("* . 8óź/.)( &ł"dz0 /"d &'($*.)5 /.) $8#"&'&"B. Budz.) #ó&/.) ut"B)/t'&"/., ("* St"­ /.$ł"& Żół*.)&$*., St"/.$ł"& K'/.)28'B$*., J"/ K"#'B Ch'd*.)&.2z 2z0 K#z0$zt'f R"dz.&.łł, *tó#z0 &ł"ś/.) 'd Z0g5u/t" III 't#z05"B. buł"&0. W d#ug.)( *'B)(/'ś2. *#óB u&zgBęd/."ł z/"2z)/.), ("*.) /'5./"2(" 2z0 /"d"­ /.) będz.) 5."ł' dB" $t#'//.2t&" #)g"B.$t02z/)g', /" .B)

() &z5'2/., "Bb' '$ł"b.. N" *'/.)2 u#zęd0 ' /.)&.)B*.5 z/"2z)/.u, t"*ż) dz.)#ż"&ę *#óB)&$z2z0z/ . )*'/'5.., $8#z)d"&"/', " d'2hód z"$.B"ł $*"#b *#óB", *#óB'&)(, Bu­ dz. z .2h 't'2z)/.", *tó#z0 & t05 8'ś#)d/.2z0B.. B0ł' t' &b#)& 8#"&u, B)2z zg'd/) z) z&02z"()5, /.) 5ó&.'/' ' t05 8ubB.2z/.), "B), 8#z0/"(5/.)( & *#ę­ gu )B.t0, 8'&$z)2h/.) ' t05 &.)dz."/'. M"#g./)$'&' 5'ż/" 'd/'t'&"ć 8'gBąd, ż) B'$ Bu­ dz. ()$t zd)t)#5./'&"/0 8#z)z B'g", ż) *t' *.5 będz.) ()$t 8#z)$ądz'/) (uż & ł'/.) 5"t*., ż) &ó&2z"$, ("* 5ó&.ł & *"z"/.u 8'g#z)b'&05 "#2h.5"/d#0t" AB)*­ $0 Dub'&.2z, t)/, *t' będz.) $)/"t'#)5 Bub &0$'*.5 u#zęd/.*.)5, 't#z050&"ł 'd B'g" $5"* (?) zł't", *t' $zB"2h2.2)5, $#)b#", 5.)$z2z"/./)5, 5.)dz., " „*5.'t­ *'5 &5.)$z"ł ż)B"z'"1. G)/)#"B/.), ("* b0&"ł' t' & Rz)2z08'$8'B.t)( z"$"­ dą, u$t"/"&."/' 8#"&" . /.) 8't#"f.'/' .2h )gz)*&'­ &"ć. Ł"5"/.) .2h, t"*ż) 8#z)z *#óB", /.) b0ł' 2z05ś /"dz&02z"(/05, #z"d*' &0&'ł0&"ł' 8ubB.2z/.) &0­ #"ż"/0 $8#z)2.& 2z0 2h'ćb0 zdz.&.)/.). A 8#z)2.)ż /.) $8'$ób b0ł' 8#z)'2z0ć, ż) Z0g5u/t III, /.) 5"(ą2 zg'd0 $)(5u, #'z8'2zął &'(/ę z) Sz&)2(ą, z M.2h"ł)5 W"B)2z­ /05, &ł"d2ą M'łd"&.., W'ł'$z2z0z/0 . S.)d5.'g#'du, " t"*ż) z M'$*&ą, ż) b)z $)(5'&)g' z)z&'B)/." &0$ł"ł & #'*u 1619 'ddz."ł0 /" 8'5'2 H"b$bu#g'5, ż) & #'*u 1621 z'$t"ł0 &0d"/) . t', ("* z"8.$"/', z" "8#'b"tą $)­ /"t'#ó& będą202h 8#z0 &ł"d20, "#t0*uł0 5"#$z"ł*'&­ $*.), ' *tó#02h /.ż)(, $8#z)2z/) z"#ó&/' z u2h&"ł"5. 1 A. Dub'&.2z, Wyprawienie... W.B/' 1642. K"z"/.) /" 8'g#z)b.) &'­ ()&'d0 &.B)ń$*.)g' J"/u$z" S*u5./" T0$z*.)&.2z".

$)(5ó&, ("* . 8'$t"/'&.)/."5. z"8.$"/05. & St"tu2.) W.)B*.)g' K$.ę$t&" L.t)&$*.)g'. SzB"2ht" ()d/"* 5.B­ 2z"ł", 2z0 /"&)t 2z0//.) &$8.)#"ł" *#óB", ()śB. ()g' z"­ 5.)#z)/." b0ł0 zg'd/), " 8#z0/"(5/.)( /.) z"$"d/.2z' $8#z)2z/) z ()( 8'gBąd"5.. Gł'$0 $8#z)2.&u d"&"ł0 $.ę $ł0$z)ć, ()śB. u("&/."ł0 $.ę /)g"t0&/) $*ut*. 8#z)d­ $.ę&z.ęć. N.) & #'*u 1609, gd0 Z0g5u/t III $z)dł 8'd S5'B)ń$*. N.) & 1611, *.)d0 )/tuz("$t02z/.) &.t"/' *#óB" &#"2"(ą2)g' 8' zd'b02.u t&.)#dz0. W t05ż) #'*u $)(5 /.) t0B*' /.) 8'tę8.ł $"5'&'B/) &$z2zę2.) &'(/0, "B) 8#z0łą2z0ł d' Rz)2z08'$8'B.t)( '8"/'&"/) & ()( t'*u z.)5.) #u$*.). C' &.ę2)(, u2h&"B.ł 8'd"t*. 8#z)­ z/"2z'/) /" *'/t0/u'&"/.) dz."ł"ń "ż d' z"&"#2." 8'*'(u, " 2h'ćb0 #'z)(5u, *tó#0 z"t&.)#dz. z5."/ę g#"­ /.20. D'8.)#' gd0 d' *#"(u z"2zęł0 &#"2"ć 'ddz."ł0 d'­ tąd &"B2zą2) & M'$*&.), żąd"ć .dą202h & 5.B.'/0 *&'t #z)*'5' z"$łuż'/)g' ż'łdu, " t052z"$)5, 2z)*"(ą2 /" ()g' &08ł"2)/.), $t"ł0 $.ę dB" 5.)$z*"ń2ó& Rz)2z08'­ $8'B.t)( 8B"gą 8'#ó&/0&"/ą z /"("zd"5. t"t"#$*.5., z"2zęt' 8#'t)$t'&"ć. T"*ż) ()d/"* &ó&2z"$, #z)2z &"ż­ /" dB" 8'z02(. *#óB", /.) ()g' 'b&./."/' z" #'z8'2zę2.) &'(/0, B)2z "/'/.5'&02h d'#"d2ó&, *tó#z0 5.)B. g' d' t)g' /"*ł'/.ć. D'5"g"/' $.ę /"(8.)#& u("&/.)/." .2h /"z&.$*, " /"$tę8/.) u*"#"/.", 2' '2z0&.ś2.) 5u$."ł' 8'z'$t"ć b)z 'dz)&u. N"&)t b'&.)5 gd0b0 *#óB 2h2."ł uB)2 /"5'&'5, t' 8#z)2.)ż /.) 5ógł 'gł'$.ć, ż) ()$t &0­ *'/"&2ą 2udz02h 8'50$łó&. O $)(5.) &."d'5', ż) t&'#z0ł g' *#óB '#"z d&.) z '$'b/" 'b#"du(ą2) .zb0: $)/"t'#$*" . 8'$)B$*", t" d#u­ g" z&"/" t"*ż) #02)#$*ą. W /.)(, 'b'* 8#z)d$t"&.2.)B.

$)(5.*ó&, 5'gB. z"$."d"ć 8'$ł'&.) 'bu $t'B.2, K#"*'&" . W.B/", 8'/"dt' duż02h 5."$t *'#'//02h, Gd"ń$*", LubB./", P'z/"/." . T'#u/.". J)śB. ()d/"* . 8#z0b0&"B., 2' b0ł' #)gułą & 8#z08"d*u *#"*'&$*.2h, t' 'b"&."(ą2 $.ę #)"*2(. $zB"2ht0, z#)$ztą, /.) 5"(ą2 /"&)t &0z/"2z'/)g' 5.)($2" & .zb.) 8'$)B$*.)(, /.) 8#ób'&"B. b#"ć udz."łu & 'b#"d"2h. I/t)#)$0 z"ś $&'()g' 5."$t" . 2"ł)g' $t"/u z"ł"t&."B. 8'z" $)(5)52. S)(5 &"B/0 *'#'//0 8'&./.)/ b0ć z&'ł0&"/0, ("* uś2.śB'/' &) &$8'5/."/02h A#t0*uł"2h, /.) #z"dz.)( /.ż 2' d&" B"t" . 'b#"d'&"ć 8#z)z $z)ść t0g'd/.. S)(­ 50 /"dz&02z"(/) z&'ł0&"/) z" zg'dą $)/"tu, 2z"$)5 u8'&"ż/.)/." *#óB" 8#z)z '$t"t/. $)(5 z&02z"(/0, 5'­ gł0 'b#"d'&"ć 8#z)z d&" t0g'd/.). W *'58)t)/2("2h $)(5u z/"(d'&"ł0 $.ę $8#"&0, & *tó#02h /.) 8'z&"B"/' d)20d'&"ć *#óB'&., z"­ t)5 &$z2z0/"/." . *'ń2z)/." &'()/, z"2.ąg"/." &'(­ $*", z&'ł0&"/." 8'$8'B.t)g' #u$z)/." '#"z 8'd"t*ó&. W #'*u 1601 zd)20d'&"/', ż) /'b.B.t"2(", *tó#)( d'*'­ /0&"ł *#óB, &05"g" #)*'5)/d"2(. $)(5u, " 8#z)dt)5 $)(5.*u . zg'd0 &ł"ś2.2.)B" dób#. „N.2z0()g' 8'dd"­ /)g' 8#z)2.&*' &'B. . z)z&'B)/.u 8"/" dz.)dz.2z/)­ g' d' $zB"2h)2t&" /.) 8#z08uś2.50". T' '$t"t/.) &0­ 5"g" $z2z)góB/)g' 8'd*#)śB)/.", b' 'z/"2z" uz/"/.) /"d#zęd/'ś2. zd"/." ()d/'$t*. /"d &'Bą $)(5u, 2z0B., .//05. $ł'&0, &.ążą2)g' dB" 'gółu 8#"&" $8#z)2.&u ()d/'$t*., " ()$z2z) ./"2z)( t)g', 2' z 2z"$)5 z'$t"/.) z"5*/.ęt) & z&#'2.) - B.b)#u5 v)t'. 2 W. K"2z'#'&$*., Sejm konwokacyjny i elekcyjny w okresie bezkrólewia 1632 #., O8'B) 1986, $. 33.

P'/"dt' $)(5 5ógł #"dz.ć . #"dz.ł ' &$z)B*.2h $8#"­ &"2h Rz)2z08'$8'B.t)(, ()d/)g' z ()( 8"ń$t&, &'()­ &ództ&", 8'&."tu, 8'()d0/2z02h #'dó&, " /"&)t Budz.. Ś&."d2z0ł' t' ' ()g' "ut'#0t)2.), '&$z)5, ()$z2z) g' u5"2/."ł', "B) $8#"&0 B'*"B/) 8'2hł"/."ł0 z '2z0&.$tą $z*'dą dB" 8'z'$t"ł02h 'g#"/.2z'/0 2z"$ 'b#"d. S8'&'­ d'&"ł' t"*ż), ż) & g#ud/.u 1605 #'*u Z0g5u/t III 8#z)­ *"z"ł $)(5.*'5 8#'8'z02(ę z5."/0 fu/*2('/'&"/." $)(­ 5u, " z"#"z)5 &z5'2/.)/." &ł"dz0 5'/"#$z)(. W)z&"ł, "b0 8#z)d5.'t)5 'b#"d b0ł0 ()d0/.) $8#"&0 .$t't/) dB" 2"ł)( Rz)2z08'$8'B.t)(. „T' #"dź50, t' $t"/ó&50 /" t02h $)(5"2h /"$z02h 2' /"(&"ż/.)($z", 2' /"(8.B/.)($z"". Ch2."ł, ż)b0 8'$ł'&.) ut#"2.B. ./.2("t0&ę u$t"&'d"&2zą, " t', 2' b0ł' /"(8.B/.)($z), 2' 8'&.//' b0ć 8#z)d5.'t)5 'b#"d, &$*"z0&"ł *#óB. P'$ł'&.) ()d0/.), „2' ()$t 8#z)ł'­ ż'/) 'd J)g' K#óB)&$*.)( M'ś2., t' 2' &$z0$t*ą Rz)2z­ 8'$8'B.tą . ()( /.)b)z8.)2z)ń$t&' z"2h'dz., 'd8#"&'&"B. [b0]". Ab0 z"8'b.)2 f."$*u 'b#"d, u2h&"ł0 8'd)(5'&"/' b0 &.ę*$z'ś2.ą gł'$ó&, 8#'t)$t"2() 8'zb"&.'/) b0ł0b0 z/"2z)/.", z/.)$.'/0 b0łb0 B.5.t 2z"$u 'b#"d3. W$z0$t*' t' 'd/'$.ł' $.ę 8' 2zęś2. t0B*' d' ()d/)g' $)(5u, /"(bB.ż­ $z)g', 2z0, ("* 5ó&.'/', bB.$*' 8#z0$zł)g', "B) 5'gł' $t"ć $.ę #)$8)*t'&"/05 8#)2)d)/$)5. P#'8'z02(ę 2z'ł'&) $)(5.*. *'#'//), 8#'$z'&$*. g#'5"dzą20 $zB"2htę *#"*'&$*ą '#"z ś#)dz*., /" *tó#05 'b#"d'&"ł" 8'z/"ń$*" . *"B.$*", 8#z)5.B2z"ł0. P.)#&$z0 8'8#z)$t"ł /" 'b"#2z)/.u *#óB" t#'$*ą ' t', ż)b0 *'B)(/0 3 Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego, t. I, 2z. 1. W0d. W. D&'#z"2z)*, $. 269. I/$t#u*2(" *#óB)&$*" /" $)(5.* ś#)dz*., 19 XII 1605, K#"*ó&.

$)(5 /.) #'z$z)dł $.ę b)z u2h&"ł’. O 8'gBąd"2h $zB"2ht0 &.)B*'8'B$*.)( ś&."d2z0 f"*t, ż) #'* 8óź/.)(, z.5ą 1607 #'*u, będą20 & '8'z02(. &'b)2 *#óB" uz/"B., ż) &./ą z" #'*'$z 8'/'$zą 5.ędz0 .//05. 2., *tó#z0 d'5"g"B. $.ę 8'd)(5'&"/." u2h&"ł 8#z)z $)(5 &.ę*$z'ś2.ą gł'$ó&4 5. Z.g/'#'&"/.) 8#'8'z02(. 'g#"/.2z)/." *#ęgu $8#"& '5"&."/02h 8#z)z $)(5 z"8)&/) &0/.*"ł', #z)2z t0B­ *' 8'z'#/.) 8"#"d'*$"B/", /.) z $.ł0 ./t)#)$ó& 8"#t0*u­ B"#/02h, B)2z &$8'5/."/)g' "ut'#0t)tu ()g' u2h&"ł. T#ud/.)($z0 d' z#'zu5.)/." ()$t $8#z)2.& 2' d' gB'$'­ &"/." &.ę*$z'ś2.ą gł'$ó&, b' 8#z)2.)ż t"* 8'$tę8'&"­ /' (/.) z"&$z) #)$8)*tu(ą2 &0/.*) 8'd2z"$ )B)*2(. *#óB", &0b.)#"(ą2 5"#$z"ł*" .zb0 8'$)B$*.)(, /.)*.)d0 & t'*u 'b#"d $)(5.*'&02h, . t"* z"8"d"ł0 &0#'*. & t#0bu­ /"ł"2h, 2z0B. $ąd"2h /"(&0ż$z02h K'#'/0 '#"z L.t&0. O8ó# t)/ &0/.*"ł b0ć 5'ż) z .d)"B.z'&"/." 8#z)$zł'ś2., z dąż)/." ()d0/.) d' /"8#"&0 t)g', 2' 8#z)$t"ł' fu/*­ 2('/'&"ć Bub fu/*2('/'&"ł' źB), " /.) d' 2hę2. z5."/. W 8#z08"d*u W.)B*.)g' K$.ę$t&" L.t)&$*.)g', *tó#)g' ./$t#u*2() /" $)(5 1606 #'*u /.) $ą ()d/"* z/"/), t"*ż), ("* 5'ż/" 8#z08u$z2z"ć, z /.)uf/'ś2. d' K'#'/0, z f"*­ tu 8'$."d"/." 5/.)($z)( B.2zb0 $)(5.*ó& . 8'$łó&, 2', 8#z0 d)20d'&"/.u &.ę*$z'ś2.ą gł'$ó&, 5'gł' 'z/"2z"ć zd'5./'&"/.) g' 8#z)z P"/ó& P'B"*ó&. 4 Akta sejmikowe województwa krakowskiego, K#"*ó& 1932, t. 1. W0d. St"/.$ł"& Kut#z)b", $. 85. I/$t#u*2(" 8#'$z'&$*" d"/" 8'$ł'5 /" $)(5, 16 II1606, P#'$z'&.2).

5 T"5ż), $. 275. I/$t#u*2(" ś#)dz*" d"/" 8'$ł'5 /" $)(5, 9 II 1606, Ś#'d". T"5ż), $. 364. Od8'&.)dź $zB"2ht0 &'()&ództ& &.)B*'8'B­ $*.2h zg#'5"dz'/)( 8'd S.)#"dz)5 /" 8'$)B$t&' 'd $zB"2ht0 &'()­ &ództ&" $.)#"dz*.)g', 22 III 1607, $8'd S.)#"dz". 22

S)(5.*. /"z0&"/) 8"#t0*uB"#/05., z.)5$*.5. Bub 8'&."t'&05. (&'()&ódz*.5.) 5'ż/" z"B.2z0ć ()d/'2z)­ ś/.) d' ./$t0tu2(. 2"ł)( Rz)2z08'$8'B.t)(, ()d/)g' ()( 8"ń­ $t&", " /"&)t 'b$z"#u, z *tó#)g' $zB"2ht" g#'5"dz.ł" $.ę /" 'b#"d0 T)/ z"ś & K'#'/.) b0ł #ó&/0 d&u &'()&ódz­ t&'5, &'()&ództ&u . z.)5., t0B*' &'()&ództ&u Bub t0B­ *' 8'&."t'&. 2z0 z.)5.. W W.)B*.5 K$.ę$t&.) L.t)&$*.5 ()d)/ 5."ł' K$.ę$t&' Ż5udz*.), 8' ()d/05 &'()&ódz­ t&' 5ś2.$ł"&$*.) . 8'ł'2*.), 8'z'$t"ł) b0ł0 8'&."t'&). Z"B)ż/.) 'd głó&/)g' z"d"/.", ("*.) $t"ł' 8#z)d $)(­ 5.*"5., /"z0&"/' () 8#z)d$)(5'&05., g)/)#"B/05., #)B"20(/05., d)8ut"2*.5. (& L.t&.), g#'5/.2z/05., b' zb.)#"ł0 $.ę 2 But)g', & ś&.ęt' M"t*. B'$*.)( G#'5/.2z­ /)() '#"z )B)*20(/05.. N"z&0 5'gą b0ć 50Bą2), gd0ż głó&/0 2)B 'b#"d /.) &0*Bu2z"ł 5'żB.&'ś2. '5"&."/." &$z)B*.2h .//02h $8#"&. S)(5.*. 8#z)d$)(5'&), g)/)#"B/) . #)B"20(/), z&.ąz"­ /) b0ł0 z $)(5)5. P.)#&$z) 8'&.//0 &0$łu2h"ć B)g"2(. *#óB", & *tó#)( 8#z)d$t"&."ł 8#'bB)50 Rz)2z08'$8'B.t)( . z&0*B) 8#'8'/'&"ł $8'$'b0 .2h #'z&.ąz"/.". N"$tę8­ /.), 8' d0$*u$(., &0b.)#"/' 8'$łó& /" $)(5 (& L.t&.) 8' d&ó2h, & K'#'/.) 8#z)&"ż/.) 'd ()d/)g' d' $z)ś2.u) . '8#"2'&0&"/' dB" /.2h ./$t#u*2(ę. N.) ()$t ()d/"* 8)&­ /), 2z0 z"&$z) (ą $8'#ządz"/'. P' $)(5.*u 8#z)d$)(5'­ &05 zb.)#"ł $.ę $)(5.* g)/)#"B/0 (g)/)#"ł), & *tó#)g' 'b#"d"2h 8'&.//. b#"ć udz."ł $)/"t'#'&.) . 8'$ł'&.) /" $)(5, "b0 uzg'd/.ć $t"/'&.$*' & $8#"&"2h, *tó#) 5."­ ł0 b0ć 8#z)d5.'t)5 'b#"d $)(5'&02h. U2h&"ł" ()d/"* /.) 5'gł" b0ć $8#z)2z/" z ./$t#u*2("5. 8'$)B$*.5., 2' 8#z)$ądz"ł' ' t05, ż) $)(5.* /.) 5."ł & .$t'2.) #"2(. b0tu. 23

Zb.)#"ł $.ę, b' t"* /"*"z0&"ł' 8#"&' . z&02z"(, "B) 8'z'­ $t"&"ł b)z &8ł0&u /" 8#z)b.)g 'b#"d $)(5u. S)(5.* #)B"20(/0 zb.)#"ł $.ę 8' $)(5.) (& L.t&.) 2zt)#0 t0g'd/.) 8' ()g' z"*'ń2z)/.u), $łu2h"ł #)B"2(. 8'$łó&, " 2h'ćb0 ()d/)g' z /.2h. Cz"$)5, ()śB. u2h&"łę 8'z'$t"&.B. ()g' d)20z(., 2z0B., ("* 5ó&.'/', &z.ęB. d' B#"2., "8#'b'&"ł (ą "Bb' 'd#zu2"ł. Cz"$)5 8#'t)$t'&"ł 8#z)2.&*' *'/$t0tu2('5 $)(5'&05, /.)*.)d0 t0B*' ./­ f'#5'&"ł *#óB" ' $&'.5 $8#z)2.&.), 2' 5ó&.ł' ' /"­ $t#'("2h, "B) /.) &8ł0&"ł' /" 'b'&.ąz0&"/.) z"*&)­ $t.'/'&"/02h d)20z(.. S)(5.* d)8ut"2*. &0b.)#"ł d)8ut"tó& ($ędz.ó&) t#0bu/"B$*.2h, *tó#z0 8#z)z #'* $ądz.B. & T#0bu/"ł"2h, K'#'//05 . L.t)&$*.5. S)(5.* )B)*20(/0 &0b.)#"ł u#zęd/.*ó&, *"/d0d"tó& ." /.)*tó#) u#zęd0 . $ędz.ó& $ądó& z.)5$*.2h. N" *'/.)2 zd)20d'&"/.) /"B)ż0 8'&.)dz.)ć, ż) $zB"2ht" /.) 5u$."ł" 'b#"d'&"ć t0B*' /" $)(5.*"2h. S)(­ 5.*, 2h'ć '8.$"/0 & St"tu2.) W.)B*.)g' K$.ę$t&", b0&"ł & 8#"*t02) ż02." 8'B.t02z/)g' z"$tę8'&"/0 8#z)z z("z­ d0, 2h'ćb0 z '*"z(. $)$(. $ądu 2z0 z&'ł"/." 8'$8'B.t)g' #u$z)/.". B0ć 5'ż) b0ł' /"&)t 'd&#'t/.), ż) $t"/'&.ł .2h $z2z)góB/ą f'#5ę. N.)$t)t0, /"&)t &.)dz" ' 8#'2)­ du#z) 'b#"d $)(5.*'&02h /.) ()$t 8)ł/", " ' 8'z"$)(5.*'&02h /.) 5" ż"d/)(. W 'b#"d"2h 5'gł" . 8'&.//" b#"ć udz."ł $zB"2ht" z t)­ #)/u $)(5.*u. W 8'2ząt*"2h &.)*u XVII z"2zęt' ()d/"* &8#'&"dz"ć . d"&"ć t)5u &0#"z & u2h&"ł"2h $)(5ó&, ż) /.) t0B*' b.)#/), "B) . 2z0//) 8#"&' &0b'#2z) 8#z0$łu­ gu() ()d0/.) 8'$)$('/"t'5 (8'$."d"2z'5 dób# z.)5$*.2h).