Krynica i jej dzieje 8392353501

Citation preview

< Jiyinpifjui

CAR

I ACL.5 PROGRAMM

;r a m m e Jo u r n a l ! DAILY PROGRAM

I JEJ DZIEJE UISS

BPG Krynicy-Zdroju*

Filia nr1 - czytelnia

R d kcj Jarosław Pyrć

N kł d Wł s y Di k J sp ! Kiy ic -Zd$ój

KRYNICA I

JEJ DZIEJE iiiiiiiiiiii

BPG Kryn cy-Zdroju P l a $1 - czyt ! i

KRYNICA JEJ DZIEJE SPORT, ROZBUDOWA KRYNICY, WIZYTY

TOM I KRYNICA 2006

ISBN 83-923535-0-1 A t $: J $ sł w Py$ć

Wyd

kł d 9 wł s y9

t $ .

N kł d 300 szt. D$ k: JAS-POL, K$y ic , 2006 $ k

Zamówienia skJadać na? oflaslOjpoczta. on^tpi

Akc

/20Qfe..r.

1. Najwyższą wartością jest - piękno. 2. Sport jest pięknem. Wartością najwyższą jest sport.

WPROWADZENIE Sp $t ściś! związ y z hist $ią K$y icy, współtw $zy i z pis j jpięk i jsz k $ty w c ­ łych dzi j ch 9i st , st wiąc $ów cz ś i j j wizytówkę. Wciąż żyw z i t $ s w i ! d ści 9i jsc w j, t kż p$zyj zd j, zd 9i w jąc b g tą hist ­ $ią K$y icy (zwł szcz hist $ią sp $t wą), skł i d p$óby pis $z czywist ści sp $t w j zd$ ­ wisk , któ$ j p czątki sięg ją k ńc dzi więt st g wi k . Książk p$ z t j z $ys hist $ii sp $t w K$y icy; pis j k! cz w wyd $z i sp $t w , j ki 9i ły 9i jsc w ty9 9i ści . Wyd $z i t z d cyd w ły d !szych ! s ch 9i st i p$zyczy iły się, w sp sób ist t y, d i byw ł g wz$ st p p ! $ ści zd$ j wisk w k$ j i p z j g g$ ­ ic 9i. K$y ic dzięki d ż j i! ści p$z p$ w dz ych z w dów sp $t wych w: h k j , zj zd ch s czk wych, sk k ch, bi g ch i $ jd ch $ci $skich, był p wsz ch i z w c ł j E $ pi , K dzi , St ch Zj d cz ych. Zd$ j wisk był $ów i ż kolebką hokeja w Polsce. N z w dy h k j w p$zyj żdż ły g$ 9 z stępy opalonych słońcem sportowców i ciągnących za nimi kombatantów, tak zwa­ nych „kibiców”, czyli ludzi o sercu sportowem' T 9 ł 9i jsc w ść wyszk !ił wi ! wic 9ist$zów i 9ist$zów w s czk $stwi , s! ! 9i i i ­ ych dyscyp!i ch. Ug$ p w ł się t t kż cz ł w d$ ży $ p$ z t cyj w h k j , s cz$stwi . K$y ic p si d ł w cz s i jwiększ bi kty sp $t w z w c ł j E $ pi . P$zyd 9 i ch będzi wi !k sk cz i , któ$ j siąg $ k $d w sk ki. Z jd w ł się t $ów i ż dł ższy t $ s czk wy w P !sc , któ$y9 p$z p$ w dz i z!icz i! ści z w dów k$ j h i 9iędzy $ d wych. W ty9 9 ły9 zd$ wisk ist i ł wsp i ły st di h k j wy, gdzi •$yw i z!icz i! ści $ zg$yw k. •ścił się t t kż sp $ !iczb k $tów t is wych syt w ych w $óż ych 9i jsc ch 9i st , ych $ zg$yw z w dy k$ j w i 9iędzy $ d w . (T dyscyp!i z p czątk w ł sp $t wą ! $ę zd$ wisk ). W pi $wszych $ zdzi ł ch z $ys w y z st ł p czątk wy k$ s $ zw j życi sp $t w w K$y icy, tj. p$z ł 9 XX wi k . W stęp ych p$z dst wi y z st ł k$ s dw dzi st ! ci 9iędzyw j g , by w$ szci w k ńc w j części k$ótk z p$ z t w ć sp $t wą $z czywist ść p w j ą - $ów i b g tą i i t $ s jącą. P djęt z st ły $ zp t$yw i sp któw ksj ! gicz ych, hi $ $chii w $t ści w i z ist i łych wyd $z ń sp $t wych; 9i wici , j ką w $t ść 9i ły d! $ zw j K$y icy. Czy się p$zyczy i­ ły d ksp sji sp $t w k$ j i świ ci ? Czy p z st ły j ki ś t$w ł ś! dy, bi kty p z st wi p t 9tych p$ k $s $ ch sp $t , czy t ż p z st ły p ich ty!k $ 9i isc cj p ś$ód ! d ści? P dst wą d p$ c w i z $ys hist $ii sp $t w K$y icy st ły się i f $9 cj z cz $p ię­ t wyłącz i z 9 t $i łów $ygi ! ych: st $ych d k 9 tów, 9 p, f !d $ów, książ k, f t g$ fii, !istów, t t k $ z k !icz ści wych p$z 9ówi ń t $stw L N w t $ski g - dy$ kt $ zd$ wisk , któ$y pi st w ł $ząd w Z kł dzi Zd$ j wy9, głów i w k$ si 9iędzyw j y9. U$ czyst p$z 9ówi i , s biści p$zyg t w p$z z dy$ kt $ , d szą się w większ ści d $óż­ ych wyd $z ń sp $t wych . Ski $ w były 9iędzy i y9i d z w d ików bi $ących dzi ł w z w d ch sp $t wych w zd$ wisk . I z st ły wygł sz d z ych s bist ści: p$ zyd ­ tów, d st j ików k ści ! ych i i ych. P$z 9ówi i d st $cz ją k! cz wych i f $9 cji d tyczących: b d wy sk cz i, t $ s czk w ­ g , ! d wisk , j w i ją d ty z w dów, i f $9 ją w t p g dzi . Wp$ w dz ją s w t9 sf $ę świ t ści zd$ wisk , 9 ż!iwi jąc 9 p $tycyp cję w t 9t j 9i i j, ! wciąż p 9ięt j $z czywist ści sp $t w j. 1

„K$y ic w ś i g ’, I! st$ w

y P$ ktycz y P$z w d ik I f $9 t $ 1928/9, st$.18

7

P$ z t w p$z 9ówi i p$z ł ż są wi $ i w z pisi $ygi ! y9, ! z wzg!ęd ich sł bą czyt ! ść i bsz $ ść z p$ z t w z st ą ty!k wyb$ cyt cj . D $ ch 9i i wy b$ ź i k i cz j st, ch ć 9i i9 ! z j 9 ść hist $ii K$y icy, d! t g p iż j 9i szcz k$ótką, p d ą ch$ ! gicz i hist $ię zd$ wisk : 1807 - Ist i ją j ż pi $wsz b dy ki kąpi ! w i ! cz icz - tzw. „Z kł d kąpi ! wy”. 1856 - R zp częci wi !kich i w stycji. 1866 - Otw $ci w wyb d w ych ł zi k ( b c i St $ Ł zi ki). 1876 - Otw $ci !i ii k ! j w j T $ ów - L ! chów. 1882 - B d w t t$ . 1888 - Otw $ci Z kł d Di t tycz g B. Skó$cz wski g ( b c Wit !dówk ). 1889 - Otw $ci D 9 Zd$ j w g ( b c y St $y D 9 Zd$ j wy d pt k ). 1908 - E! kt$yfik cj K$y icy. 1911 - Otw $ci !i ii k ! j w j M szy - K$y ic . 1912 - Wi $c i tw $ów ź$ódł Z b $. 1920 - Utw $z i K 9it t P$z b d wy Z kł d Zd$ j w g . 1926 - Otw $ci N wych Ł zi k. 1926 - 1939 - B d w bi któw sp $t wych. R zb d w K$y icy. P ch dz i zwy. Wy$ z - k$y ic p ch dzi z język g$ cki g - „ k$ □czątk w zw K$y icy - K$z ycz .

inno Domini 1547 Dankowi z Miastka - Tylicza (wyb$

”. Sł w t

z cz ź$ódł , st d ię.

f$ g9 ty).

W imię Pana. Amen. Ku wiecznej rzeczy pamiątce.2 (...)My Samuel z bożej laski biskup krakowski i wice - kanclerz Królestwa polskiego niniej­ szym na przyszłość stwierdzamy i objawiamy wszystkimf...)34 (...)Dajemy, darowujemy i ła­ skawie udzielamy Dankowi dwa łany pola, które ma sam wytrzebić i wykarczować, jemu i jego prawym następcom jako sołtysostwo, aby je dzierżył, używał i w swobodzie, pokoju i wolności posiadał. W tych to dobrach Krzenycze jemu i jego następcom dozwalamy, aby mógł so­ bie wybrać miejsce dogodne i stosowne do wystawienia mieszkania i zabudowań gospodarczych, i aby mógłje postawić bez żadnej trudności i bez czyjejkolwiek przeszkody:1 Danko i jego następcy za to obdarowanie będzie obowiązany utrzymywać siedmiu, a jeśli będzie mógł to więcej kmieci, w nowej osadzie nadmienionej Krzenycze, swoim kosztem ich umieści i dozwoli każdemu z nich po trzy miary pola ćwierci wytrzebić i wykarczować na ich użytek i potrzeby (...)5 Po upływie tego rodzaju wolności przez szesnaście lat nadmienieni kmiecie będą na przyszłość obowiązani z każ­ dego łanu opłacać nam i naszym następcom na św. Marcina po dziesięć groszy, a podobnież sołty­ sowi i jego następcom po dwa grosze czynszu, oraz dostarczać barana, bryndzę, zające, jarząbki, robociznę i ponosić wszystkie inne powinności i ciężary do przyległego zamku muszyńskiegof...)6

2

„Hist $y K$y icy”, B ! sł w Skó$cz wski, st$. 7, 1906 $ k, K$ ków.

3

T 9ż , st$.7

4 5

T 9ż , st$. 7 T 9ż , st$. 8

6

T 9ż , st$. 8

8

Akt z k p ź$ódł w dy 9i

$ ! j p$z z Stix v. S

b $g

- k 9is $z z N w g Sącz :

Zapis, mocą którego my niżej na podpisie wyrażeni poddani wsi Krynicy F.R. Państwa Mu­ szyńskiego z zezwolenia wysoko gruntowej Zwierzchności i stwierdzeniem Prześwietne­ go c. k. Urzędu Cyrkularnego Wiel. Imci Panu Komisarzowi Cyrkularnemu v. Stix nie­ które części gruntu przy tutejsze wodzie kwaśnej, a właśnie od roli Sydorowa zwanej, na niej też woda kwaśna się znajduje, w płaszczyźnie na 1224 sążni kw. za 53 zł. polskie od roli Smerekowej poniżej tejże wody kwaśnej w płaszczyźnie na 1236 sążni kw. za 51 zł. poi., od roli Pańkowej powyżej tejże studni w płaszczyźnie 1236 sążni kw. za 50 zł. poi., zaś od roli Sowowej powyżej dopiero namienionego kawałka gruntu w płaszczyźnie na 122 4 sążni kw. za 50 zł. poi. Razem 4920 sążni kw. za 204 zł. poi. mówię cztery tysiące dziewięćset dwadzieścia sążni kwadratowych gruntu z naszych tak nazwanych Pomiarków za dwieście cztery złote polskie, wiecz­ nymi czasy wypuszczamy i oraz rzeczową kwotę kupna przez204 zł. Pol. Jakośmyzrąk tegoż W. Imci P. Komisarza v. Stix gotowo rzetelnie odebrali, niniejszym kwitujemy(...)78 Anno domini 1793 24 kwietnia

Z Roli: Sydorowej Wanio Pyrz + Waśko Kich + ryć Cap +

loli Sowowej: miko Wołk + iweł Wołk + itoni Petryszak +

Smerekowej Wanio Kich + Wanio Siekiera + Ilko Stańko +

Pańkowej Assafat Biskup + Dymko Pańczak + Wanio Biskup + Danko Pańczak +

Ewa, wdowa po Michale Wołku +

■ ako przytomny tego aktu kupna będący, podpisem mojej własnej ręki stwierdzam

Antoni Tilowicz m. p. z miasta Muszyny obywatel. W przytomności Urzędu Miejscowego Wójtowskiego Piotr Petryszak, wójt + Paweł Petryszak, wójt teraźniejszy +s

7

K$y ic i j j ś$ dki ! cz icz ”, Zyg9

8

T 9ż si$. 14

t Wąs wicz, st$. 14, K$ ków „P$ wd ” 1925 $ k.

9

Pi $wszy $ zdzi ł t$ kt j k$ótk $ z$ywc w zd$ wisk . P d b i z p$ z t w y j st $ zwój sp $t . W k ! j ych $ zdzi ł ch z st ły pis p szcz gó! dyscyp!i y sp $t w . R zdzi ły p święc są stęp jący9 dyscyp!i 9 sp $t wy9:

- t is (pi $wsz dyscyp!i sp $t w w K$y icy), - $ci $stw : sk ki $ci $ski , s! ! 9, bi gi $ci $ski , - h k j, - j zd fig $ w ! dzi , - s czk $stw i b bs! j.

10

ROZDZIAŁ I

ROZRYWKA Wytw $ t w $zystw , p$zyj żdż jąc d K$y icy k $ cję i dysp jąc d9i $ 9 w !­ g cz s , p sz kiw ł $óż ych $ z$yw k, 9 jących z p ł ić „! kę cz s wą”, z $ z 9 d st $­ czyć wi ! p$zyj 9 ych d z ń. B wiący g ści 9i !i d wyb $ : p$z j żdżki k , sp c $y, p$z ch dzki p k !icz ych gó$ ch, g$ w k$ęg! d! p ów i d! d 99, t 9b ! , g$ w k$ ki t , z b wy, p$z j żdżki t 9 bi! w , p ! w i , bi! $d, ! t $i f t w i wi ! i ych. Szcz gó! i ist t y9 czy iki 9, 9 jący9 wpływ $ zwój t $ystyki, $ci $stw był k $zyst kszt łt w i t $ . P p ! $ ścią ci szył się t ż gi9 styk i p$z ch dzki p k ­ !icz ych gó$ ch. Wsp 9i ty9 p$ f. Józ f Di t! w sw j j książc :10 Łagodne pochylenie pojedynczych wyżyn robi je dostępnemi bez zbytecznego wysilenia, ułatwia­ jąc przezto gościom kąpielnym (zazwyczaj większych przechadzek potrzebujących), rozliczne na góry wycieczki, czyniąc tym sposobem zadosyć tej rzeczywistej przy zdrojach potrzebie11. Ist t y wpływ t$ kcyj ść zd$ wisk 9i ł t t jszy k!i9 t. P dk$ ś! ją t p$z w d iki t $ystycz . Z j d g d wi d j 9y się wyjątk w : świeżem i arcyczystem powietrzu leśnem12. N j bsz $ i jszy pis t t jsz g k!i9 t z jd j 9y w książc - „K!i9 t ! gi K$y icy” B ! sł w Skó$cz wski g 1314 , któ$ z wi $ b $dz d kł d t w i : i! ści z w K$y icy, ś i ń p wi t$z , ci pł ty i wi!g t ści, st z ch9 $z ń, i! ści p dów itp. T ki p$ cyzyj $w cj i f $9 ją g$ 9 y9 z p t$z b w i t ką wi dzę. M ż!iw , iż k!i9 t częst z Iził p$z byw jących g ści. Świ dczy ty9 ch ćby k$ótk wz9i k z 1889 $ k . D wi d j 9y z i j wyb d w i bsz $ g ch d ik k$yt g , któ$y 9i ł sł żyć d przechadzki podczas dyN. Rów cz ś i z czy się $ zwij ć t $ystyk . W p$z w d ik ch i i f $9 t $ ch p j wi ją pi $wsz pisy p b!iskich 9i jsc w ści - M szy y i Ż gi st w 15. $z ch dzki p k !icz ych gó$ ch st wią p dst wę d wytycz i sz! ków t $ystycz ych, z w i ich i st wi i ich t b!ic i f $9 cyj ych. S !id i p$ c w y pis sz! ków t $ystycz ych, $ci $skich, pis k !icz ych 9i jsc w ści, f$ ­ kw cji g ści i wi ! i ych c ych i f $9 cji z wi $ p$z w d ik t $ystycz y p$ c w y p$z z 9ił ś ików K$y icy i j j k !ic - R 9 Nit$ibitt $ z Zyg9 t H tp $ 16. P w !i c dzi z p ś$ód i ych. A t

9

Wz9i

k

ist i

i

$ z$ywk wp$ w dz ł ! dzi d ktyw j $yw !iz cji, d wy$óż i i się tw $zył d$ gę d $ zw j sp $t .

k$ęgi ! i

K pci w j- „K$y ic ”, st$. 121, 123, Z. Wąs wicz, 1901 $ k, K$ ków.

10 „K$y ic w k $p t ch g !icyjskich...”, J. Di t!, D$ k $ i c.k. U iw $syt t , 1857$ k, K$ ków. 11 T 9ż , st$. 24. 12 „I! st$ w y pis k$ j wych z kł dów”s!$. 57, M. Zi !

13 „K!i9 t ! gi K$y icy”, B. Skó$cz wski, 1883 $ k, 14 „Sł w ik bib!i g$ ficz

-b !

i wski, K$ ków 1894 $ k.

kł d c.k. Z $ząd Zd$ j wy w K$y icy.

! gicz y z kł dów p !skich” st$.74, M. Zi !

i wski, K$ ków 1889 $ k.

15 „B d K$y ic i9 K ig$ ich G !izi ”, Wi 1881 $ k 16 „K$y ic , Ż gi stów, M szy i k !ic ”, P$z w d ik t $ystycz y, R. Ni!$ibitt i Z. H tp $

11

D j d ych z ! bi ych $ z$yw k ! ż ł)’ p$z ch dzki p ch d ik ch Gó$y P $k w j. F t. XIX w.

J d ą z t$ dycyj ych f $9 spędz F t. z k ńc XIX wi k .

P$zyj zd g ści d zd$ j wisk . D$ g z N w g Sącz d K$y icy, p dj zd p d K$zyżówkę.

D

12

! bi

ych $ z$yw k

! ż ły p$z j żdżki w k !icz

t $ y. Ok !ic K$zyżówki,

i cz s były węd$ówki p

k !ic ch K$y icy.

Ś i d i t$ wi w K$y icy. B wiący g ści częst z bi $ !i z s bą sł żbę i żyw ść. F t. XIX wi k.

f t g$ fii g sp d $z 9i st i i

i. F t. p cząt k XX w.

< iw - ! bi

9ęsk $ z$ywk . P cząt k XX w.

KÓŁKO

MYŚLIWSKIE

W KRYNICY-ZDROJU

LEGITYMACJA Dy$. L N w t $ski był czł ki 9 k ł 9yś!iwski g w K$y icy Zd$ j . F t p cząt k XX w.

T k wyg!ąd ł w K$y icy.

p$z dw j

! gity9 cj

czł

k

k !

ł wi cki g

13

Gi9

F t g$ fi zbi $ w b wiących g ści w K$y icy. XIX wi k.

P! c $ z$ywki d! 9ężczyz p$zy !. P ł ski g .

styk , ! bi

$ z$ywk dzi ci.

d! jwp. b$ na Mion letni b. r. Blidy tyłka dla Ołtblłlaya atytka bat motn«4«l odtl^płanla Ino.J otobia.

14

NA KĄPIELE SŁONECZNO POWIETRZNE dla JWP. Dra

na sezon letni b. r.

P$z d kąpi !ą sł cz ą, d ! w j; p$ f. P !it ch iki Lw wski j Ott N d !ski, p! i dy$. L N w t $ski w t cz i p !ityków i g sp d $zy 9i st .

d$ gi9

Blidy tylko dla ołoblłtego atytko t>«i moLnatcl Umai oaobl*.

Mi ist$ wi , p$ f s $ wi i i

i p dcz s kąpi !i sł

cz ych.

15

D

! bi

ych $ z$yw k

K zi ł k gi9 stycz y.

! ż ły sły

$

i

y (sp tk

i t w $zyski ).

G$ w si tkówkę.

Gi9

styk dzi wcząt.

Gi9

styk , p! c p$zy !. P ł ski g .

Rów i ż dy$ kt $ p $ządk .

G$ w k$ęg! t kż 9i ł sw j 9i jsc w K$y icy. Pi $wsz k$ęgi ! i w K$y icy. F t. ! ! 2O-st XX wi k .

18

L.

N w t $ski

pi!

w ł

K $t w !

g

wstęp

NA KĄPIELE 5I.ONECZNO-POWJETRZNE

G$ w k$ęg! . Ob wiązyw ł p si d

i k $ty wstęp

p! c $ z$yw k.

dla JWP. Dra

na won letni b. r.

N f t g$ fii Wł dysł w Ki p $ , 9iss pięk

ści - H. T$ wińsk , i ż. Z. P$ t si wicz. (p! c p$zy !icy P ł ski g )

19

. k p

P stój

20

t 9 bi! .

K$zyżówc . W

t 9 bi! p$zyszł ż

L. N w t $ski g - J

i

Nit$ibitt. F t p cząt k XX wi k .

Obj zd dy$ kt $ L. N w t $ski g p K$y icy. W t! b dy

k t t$ .

21

ROZDZIAŁ II

ROZWÓJ SPORTU Pi $wsz dyscyp!i ą sp $t wą w K$y icy był ! w - t is (t is 9 $ wi ). Wł ś i t dyscyp!i był sz $ k $ zp wsz ch i w Ż gi st wi 17, K$y icy18, M szy i 19. J k wyg!ąd ł f$ g9 t k $t d ! w - t is , b$ z ją dwi iż j 9i szcz f t g$ fi . P$zych dząc g$ę, d 9y z kł d ły: dł gi s k i , wytw $ , b g t zd bi k p ! sz , b ty wys kich bc s ch $ z sp $ą i! ść biż t $ii. Z k ! i p wi p j wi !i się w ksk! zyw ych g $ it $ ch, f$ k ch z 9 sz­ ką ! b k$ w t 9 i czywiści z jw ż i jszą $z czą ...cy­ !i d$ 9 gł wi ! b wysz ­ k y9 k p ! sz 9. [P t$z f t.] Z p czątk wi !kich, z $g ­ iz w ych z w d ch sp $­ t wych w t j dyscyp!i i i 9 $z . St p i w p p ­ ! $ ść ! w - t is wz$ ­ st ł . Z częt $g iz w ć pi $wsz $ zg$ywki. W$ sz­ ci z $g iz w pi $wszy „k k $s t is wy” w 1904 $ k . [P t$z f t.] P j wi ją się pi $wPi $wszy k k $s „t is wy" w K$y icy, 1904 $ k. Si ZWydęZCy — 9ist$z wsk p $ ; H h d!i g $ wi , L 9$i i, T 9! $ów 17 20 i i i. T ki $ g ! $ i p$z p$ w dz 19 18 k k $sy st wiły ist t ą p dw !i­ ę d $g iz w i p$ f sj ! ych z w dów. W$ szci ! w - t is wk$ cz w z p ł i i y wy9i $. R zg$ywki 9 ją ch $ kt $ st$ict sp $t ­ wy, s 9 dyscyp!i st ł się p p ! $ i ł bi p$z z g ści. Wi ! z w d ików p$ z t w ł wys ki p zi 9 g$y21. W związk z t ki9 z i t $ s w i 9, w k$ si 9iędzyw j y9 b d j się sz $ g wych k $tów. P czątk w p wst ją p$zy !. P ł ski g , p t 9 k ! j sz ść k $tów, w ­ dł g p$ j kt R 9 L t czki, i ist i jący9 j ż st di i h k j wy922. (Ob c i 9i jsc t 9t g st di , z jd j się p 9 ik J Ki p $y). Od 1920 $ k z czy swą dzi ł ! ść k! b t is wy, któ$ g z ł życi ! 9 był R 9 Nit$ibitt. O$g iz cj sk pi ł $z sz z w d ików . Od t j p $y t is w K$y icy st ł wys ki9 p zi 9i . Był p$ f sj ! y i sz $ k $ zp wsz ch i y.

17 „Ż gi stów”, st$. 35, T. Pi t$ wski, 1907 $ k, Ż gi stów. 18 „K$y ic ”, st$. 121, Z. Wąs wicz, 1901 $ k, K$ ków. 19 „K$y ic , Ż gi stów, M szy ” - P$z w d ik t $ystycz y R. Nit$ibitt i Z. H tp $, st$. 61, Lwów.

20 Tyg d ik „Świ t”, 21 T 9ż . 22 Sp$ w zd

22

$ 38 z 18 w$z ś i

i z dzi ł !

1926 $ k .

ści K 9isji Zd$ j w j d 1918 - 1934 $ k , st$. 2 9 szy

pis .

K ! j yk

k $s ki!k ! t póź i j.

Z k $tów t is wych w K$y icy k $zyst !i b wiący g ści , t kż ! d ść 9i jsc w . Wi ­ ! k$ t i $g iz w z w dy ! k ! . W K$y icy 9i ły 9i jsc $ów i ż wi ! k$ t i p$z p$ w dz 9ist$z stw P !ski $ z z w dy 9iędzy $ d w .

K $ty t

is w w K$y icy z

jd w ły się

d p 9 iki 9 A.Micki wicz .

Zw$óć w gę

wi $zch ię k $tów. R k 1926.

23

N

!ic ch K$y ic}- i

! d wisk w ! ci z 9i

24

dz w y9 t$yb t 9 był $ ki t t is w .

i ł się w k $t t is wy.

L t 2O-t . N f t g$ fii Zbig i w N w t $ski, sy dy$ kt $ .

ROZDZIAŁ III

ROZWÓJ NARCIARSTWA Sp$zyj jąc w $ ki d p$ wi i $ci $stw k siły p$zyj zd ych $ z ! d ść 9i jsc ­ wą d $ci $skich wyp$ w, d $ci $ski g p db j k !icz ych gó$. W$ szci (w 1910 $ k ) z k pi w K$y icy pi $wsz p$ f sj ! $ty, któ$ z st ły p$zy­ wi zi z A st$ii. P si d cz 9 ich był R 9 Nit$ibitt - wi ! ! t i i st$ kt $ $ci $ski. Niż j 9i szcz f t g$ fi b$ z j j d ą z pi $wszych $ci $skich wyp$ w w k !icz gó$y. A t k wyg!ąd ły t pi $wsz $ty: Były to narty jesionowe z ciężką, stalową machiną sprężynową Lilienfeld, jako więżbą i po­ tężnym kijem bambusowym, przysłane z Wiednia, ze składu Mizzi Langer, Keiserstrasse, łącznie z pończochami z koziej wełny, wiatrówką i spodniami lodenowymi, rękawicami i turystycznymi drobiazgami - wszystko to niewiarygodnie tanie23- wsp 9i s 9 R 9 Nit$ibitt. A d ! j Przyszła stamtąd [z Wi d i ] także tajemnicza książka - „Zdarsky: Alpine Skilauf- technik” - nauka jazdy na nartach - pierwszy podręcznik narciarski w Krynicy i Muszynie, gdzie prawie równocześnie pojawiły się pierwsze narty Zygmunta Hetpera24.

J d z pi $wszych f t g$ fii $ci $zy w K$y icy. Pi $wszy d ! w j R 9 Zw$óć w gę i typ w „kijki”. F t g$ fi p ch dzi z k ł 1912 $. W $ g zdjęci $ygi ! ych $t R 9 Nit$ibitt .

23 „P$z w d ik t $ystycz y”, K$y ic 9 szy

Nit$ibitt, p si d cz pi $wszych

$t w K$y icy.

pis st$.9, 10

24 T 9ż , st$. 10

25

Pi $wsz p$ób

$t.

Pi $wsz $ty t pi $wszy k$ k d $ci $ski g p db j t t j­ szych gó$. P w !i z czę!i się p j wi ć $ci $z z i ych 9i jsc w ści: N ­ w g Sącz , K$ k w . Z częt wytycz ć sz! ki t $ystycz i t$ ­ sy zj zd w . P czątk w $g iz w ki!k s b w wyp$ wy $ci $ski . [P t$z f t.]. Rów cz ś i , z pi $wszy9i wyp$ w 9i w gó$y p j wiły się pi $wsz p$zyg dy: Pod szczytem Jaworzyny, niespodziewana o tej porze roku pełnia zimy, lodowaty, porywisty wiatr. Tadeuszowi trzeba było co prę­ dzej ściągać buty, nacierać nogi - z trudem udało się zażegnać niebezpieczeństwo odmrożenia25. Zd $z ły się z gi ięci w gó$ ch g$ p $ci $zy, z $ów 9i j­ sc wych j k i p$zyj zd ych. (Częst z p w d gęst j 9gły, b$ k k 9p s . Szcz gó! i d tyczył t H !i B k w j, R k J w $zy/ / y).-6 t kt z $t 9i, pi $wsz p$zyg dy $ci $zy w K$y icy i pi $wszy k$ k

T k wyg!ąd ł pi $wszy k d p$ wdziw g sp $t . Ob k t is , $ci $stw $g iz w $ów i ż $ jdy „ t 9 bi! w ” $ z z w dy 9 t ­ cyk! w (t kż p 1945 $ k . Z ch w ły się dw p$z 9ówi i wygł sz d cz st ików $ jd . Cyt cj t kst w k ńc wy9 $ zdzi ! ).

S z

zi9 wy w K$y icy. K !ig

25 T 9ż , st$.10 26 T 9ż , st$.10

26

P cząt k k !ig p$z d D 9 9 Zd$ j wy9, ! t 20-t .

Zi9

!ic ch K$y icy.

27

Pi $wsz zj zdy.

28

Wyci czk

J w $zy ę.

29

Wyp$ w

30

J w $zy ę. T$z ci f t g$ fi

d gó$y - Di b !ski K 9i ń. ! it 20-st XX wi k .

I st$ kcj

K ! j

W 9i $ę wz$ st z i t $ s w

i

$ci $ski .

z wyp$ w

J w $zy ę. 1928 $.

$ci $stw 9, p j wi ją się pi $wsi i st$ kt $zy.

POLSKI ZWIĄZEK N A R(’I AILSKI W MłHZAWA. rl_ ZÓHAWIA SA

LEGITYMACJA Nlł

A. TEI.

-V 0

HITRIBITT RDnf N

T k wyg!ąd ł ! gity9 cj i st$ kt $ z 1930 $.

$ci $stw

31

R jd 9 t cyk! wy. M t cyk!ist

R jd

32

z

t 9 bi! wy. A t 9 bi! z

k w

k w

y

y

9 $ 9 7. K$zyżówk

9 $ 9 21. P dj zd p d K$zyżówkę.

ROZDZIAŁ IV

SPORTY ZIMOWE - NARCIARSTWO L t dw dzi st i t$zydzi st XX wi k t jświ t i jszy k$ s $ zkwit sp $t w K$y­ icy. J ż p czątk ! t dw dzi stych wł dz s 9 $ząd w 9i st kł dą szcz gó! y cisk $ zwój t $ystyki i sp $t . S !id p$zyg t w i t$ s $ci $skich stw $zył d sk ł w $ ki d! p$ wi jących t sp $t. D K$y icy p$zyj żdż c $ z więc j $ci $zy. N t$ s ch sp tyk się ich j ż s tki. W 1923 $ k , zd$ wisk dwi dz ją cz ł wi p$z dst wici ! P !ski g Związ-

St $t bi g

$ci $ski g

Ok !icz ści w $z źb ! d w wyk p$z z J. Ż $ ff .

d pt k .

k N $ci $ski g (A! ks d $ B bk wski, F ch $ i i i), któ$zy p$zyg t w ją K$y icę d pi $w­ szych Mist$z stw P !ski. W 1924 $ k p wst j Sekcja Narciarska [p t$z f t. k $yk t $y - p dpisy, z $ z 9 !ist czł ków s kcji].

P dst w wy9 c ! 9 s kcji był p$ p g w i sp $t $ci $ski g . P d b ą $ !ę sp ł i w p wst ły k! b, któ$y z$z sz ł 9ił ś ików t g sp $t , stęp i k styt j się - Towarzystwo Krzewienia Narciarstwa. W !icz i wyd w ych p$z w d ik ch, i f $9 ­ t $ ch p j wi ją się pi $wsz s $ci $­ stwi 27. K$y icę z ! w f ! $ci $zy p$zybyw jących j ż z c ł g k$ j . W związk z p wyższy9 wł dz ! k ! 9i st - Komitet Przebudowy p d j9 ­ ją d cyzję g$ t w j p$z b d wi i $ zb d wi 9i st .

Ok !icz

ści w k $yk t $ L

27 „Zd$ j wisk i

N w t $ski g .

zd$ wisk p !ski ” st$. 120,1927 $ k, W -w .

33

Wk$ótc (22 g$ d i 1923 $ k ) wszystki dzi iki gł sz ją $zęd wy k 9 ik t tw $­ ci zi9 w g s z w K$y icy28. T dzi ń t k! cz w d t w dzi j ch K$y icy. Od t j p $y $g iz w c $ k z w dy $ci $ski . W s z i zi9 wy9 1923/24 z st ły z $g ­ iz w p $ z pi $wszy $ci $ski z w dy Mist$z stw P !ski. P j wił się sz $ g wątp!iw ści d tyczących $g iz cji z w dów. N p$zykł d b w p$z d i sp$zyj jącą p g dą29. N stąpił cz kiw i ! d ści 9i jsc w j p$zybyci g ści z c ł j P !ski. W$ szci d szły dł g cz kiw d i: 16, 17, 18 lutego 1924 pamiętne w historyi zimowej Krynicy. Wszystko co żyło wybiegło, aby z otwartemi rękami przyjąć brać narciarską. Powstała jedna wielka rodzina bez różnicy poglą­ dów świadoma, że obecnie rozegra się przyszłość Krynicy w zimie30. Mist$z stw P !ski dbyły się. B$ k j kichk !wi k i f $9 cji wystąpi i t$ d ści. W$ęcz p$z ciw i . Ist i ją !icz wz9i ki świ dcząc b $dz d ych z w d ch. J d z ich $ ! cj j : 19 lutego zawodnicy opuszczają Krynicę z okrzykiem - do widzenia, pozostawiając tęsk­ notę, stwarzając tu nowe gniazdko.31 N jci k wszą p 9iątką z t 9tych 9ist$z stw j st p$z 9ówi i L N w t $ski g [p t$z f t. p iż j], któ$ pis j t 9t wi !ki wyd $z i . Ot wi $ cyt cj f$ g9 t : Nie ma takiego pośród tutejszych mieszkańców, któryby nie przypominał sobie otrzy­ manej w r 1924 nagle i niespodziewanie zapowiedzi o czemś nowem, czego tutejsza miejscowość nie oglądała, a za którą szybko nastąpiła realizacja. Kto z nas nie pamięta ówczesnego odcięcia mieźnemi zaspami od tętna życia w idicznych środowiskach i zjawieniu się pierwszych łączników w osobach cenionych przodowników zawodów narciarskich. Wówczas to, po raz pierwszy Krynica wysunęła się w śnieżnej postaci na szczerą widownię dzięki wysiłkom i poświęceniu się Polskich

34

N 9 ci - Mist$zy i P !ski W

d D bi ńsk , $ k 1924.

35

gi k$y icki p d ki 9 i st$ kt $ R. Nit$ibitt , 15 9 $c 1925 $.

Wi ść z $g iz w ych i b $dz d ych z w d ch szybk bi gł c łą P !skę. Ok z ł się, ż k$y icki t $ y d sk ! się d ją d $g iz w i wi !kich i9p$ z sp $t wych. W p 9ięci wszystkich cz st ików, z $ów z w d ików j k t ż „k 9b t tów”, wy$ył się w p ­ 9ięci z p wsz ch i h sł - Krynica żyje w zimie32. T h sł z9i ił ch $ kt $ zd$ wisk . Od t j p $y s z k $ cyj y 9i ł 9i jsc $ów i ż i zi9ą. W stęp y9 $ k z st ły z $g iz w ­ k ! j 9ist$z stw . Z ów b $dz d . W 1925 $ k K$y icę dwi dz d ! g cj Polskiego Towarzystwa Narciarskiego. P t j wi­ zyci wz$ st !iczb i st$ kt $ów $ z i! ść $g iz w ych k $sów $ci $skich. N kę p bi $ ją s by i dywid ! , z $g iz w g$ py, w jsk . W s z i 1924/ 25 $ z 1926/ 27 $g iz w ­ y j st w jsk wy k $s $ci $ski z dzi ł 9 j! pszych i st$ kt $ów.[P t$z f t.]. Pi $wsz k $sy w K$y icy p$ w dzi!i: E!żbi t Ziętki wicz -9ist$zy i P !ski (VI 9ist$z stw ), J S 9 $ , St isł w N w k ( pi $wsz ki p bi $ !i w St. A t [A st$i ] w szk ! Sch id ­ $ ), W. Żytk wicz z Z k p g (9ist$z w bi g ch i sk k ch), R 9 Nit$ibitt, A d$z j N wik w. I st$ kt $ 9i by!i t kż wys cy $ gą w jsk wi - ppłk D L v x $ z kpt. L bicz. F ch w i s !id i p$z p$ w dz k $sy d cyd w ły k $i $z sp $t w j z w d ików $ z były k! cz 9 d p$ wi i p$ wdziw g sp $t z w d w g , i ty!k 9 t $ski g . K$y ic w i st$ kt $ski j p$ f sji zysk ł g$ 9 ą sł wę sk !ę 9iędzy $ d wą. Z $g iz w p. k $s d! węgi $ski j g$ py $ci $zy t w $zystw BOTE z B d p szt . G$ p p$zybył specjalnie na pierwszy krok narciarski do Krynicy33. O$g iz w t kż k $sy d! k bi t. P$zyj zd k bi t d zd$ j wisk sp w d w ł ożywienie tutejszych górskich zboczy, wesołość na deptaku, w domu zdrojowym, w łazienkach34- wsp 9i ł L N w t $ski b zg$ icz i z d w ! y z wid k p ń ( $ci $ k).(P t$z f t. p$z 9ówi i d cz st icz k k $s ]. 32 T 9ż . 33 „P$z w d ik p K$y icy” R. Nit$ibitt ( $ygi

34 Ręk pis L. N w t $ski g (p$z 9ówi

36

! y 9 szy

i z k zji

k ńcz

pis) st$. 7

i k $s ).

Bi g dzi ci. K$y ic 14 stycz i 1934 $.

V/ t$ kci bi g

d pt k .

Wieczorek pożegnalny Krynica wygrała, zdobyła nowe grono sportowców w osobach szanownych Pań. Zjawiły się nowe, młode serca, które swem ciepłem ogrzewają ją otuloną zimnym, śnieżnym płaszczem, pobudzają do żywszego tętna i do szybszego rozwoju. Zjawiły się Szanowne Panie u nas, aby wraz z innerni drużynami sportowemi kurczowo chwycić się za ręce i okolić tutejsze gniazdo górskie, chuchając na nie tak długo, dopóki nie stanie się niezachwianem, silnem środowiskiem wszelkich sportów hartujących ducha i ciało.

yi

Fi isz bi g p ów.

S! ! 9

Gó$z P $k w j.

W K$y icy p wst j $g iz cj „B skid”, z j9 jąc się sz $ k p$ p g w i 9 $­ ci $stw , t $ystyką i $g iz cją i9p$ z sp $t wych. Z$z sz ł wi ! ktyw ych czł ków: Zyg9 t H tp $ , R 9 Nit$ibitt , Z. K 9yk , F. M iły i i ych. Wy9i i i czł k wi k ­ ty ją wytycz i i z k w i sz! ków, p$ w dz ją !icz wyci czki, dzi ! ją i st$ kcji, $­ g iz ją k $sy $ci $ski . R zp czy ją się p$zyg t w i d p$z p$ w dz i k ! j ych 9ist$z stw. N $ci $sk k ­ d$ ki $ w icz p sz k j 9ł d g $ybk . J zd $t ch z jd j zw ! ików wś$ód 9ł ­ dzi ży. O$g iz j się d! ich !icz z w dy ! k ! . P p$z p$ w dz ych z w d ch $g iz t ­ $zy i9p$ zy g$ dz ją 9ł dzi ż p 9iątk wy9i ż t 9i, z chęc jąc ją d ktyw ści. T wyd $z i z p czątk w ją s $ię z w dów: w 1926 $ k , w 1927 - III 9ist$z stw ! k ! , 28 - 29 stycz i 1929 $ k - IV z w dy ! k ! 9ist$z stw K$y icy. Bi $z w ich dzi ł t kż p !sk g$ p !i9pijsk $ z $ci $z z Szw cji. W tych z w d ch cz st iczą $ów i ż !icz z stępy z g$ icz ych „k 9b t ów”. W K$y icy $g iz j się $ów cz ś i $ jdy $ci $ski : $ jd w jsk wy t$ si - Bi !sk - K$y ic - D k! , $ jd k ! j w - $ci $ski (pi $wszy $ jd d 22 ! t g - d 2 9 $c 1932 $ k z W $ chty d Wisły p p$z z Sł wsk , T$ sk wi c, Si ki, K$y icę, R bkę, Z k p , Zw d$ ń). K ! j y $ jd k ! j w - $ci $ski dbył się w d i ch 2 - 10 ! t g 1933 $ k z J $ 9cz d Wisły, p p$z z wyż j wy9i i 9i jsc w ści. Z $ jd p$z p$ w dz g w d i ch 19-28 ! t g 1936 $ k z ch w ł się p$z 9ówi i , w któ­ $y9 L. N w t $ski skł d p dzięk w i cz st ik 9 z dwi dz i „tutejszego śniegu1. [P t$z f t.]. K ! j ą $g iz cją, któ$ (9iędzy i y9i) z j9 w ł się $ zp wsz ch i i 9 sp $t w K$y icy był s kcj - Związek Strzelca. O$g iz cj t z j9 w ł się głów i szk ! i 9 w jsk , $g iz w i 9 z w dów, $g iz w i 9 k $sów $ci $skich. J d y9 z j j czł ków był wybit­ y i st$ kt $ sp $t wy - A d$z j N wik w. W d i ch 20, 21 ! t g 1932 $ k , dbyły się z w dy $ci $ski st$z !ców k$ęg k$ k wski g . W 1928 $ k dbyły się $ci $ski z w dy 9ist$z stw K$y icy. Rów i ż i tę k zję L N w t $ski p$zyg t w ł p$z 9ówi i , któ$ 9i ł z st ć wygł sz d cz st ików bi $ących dzi ł w tych z w d ch. Ni z st ł j d k wygł sz z p w d ch $ by dy$ kt $ ( d t ­ w d k 9 ci . P t$z f t. p iż j). D! t g w $t z cyt w ć wyb$ f$ g9 ty, gdyż i si sz $ g c ych i f $9 cji.

38

•M ;

■$ Szósty już rok mija od pierwszych zawodów narciarskich w Krynicy, a wrażenie ich tak za­ wsze świeżfe, że przy każdej sportowej sposobności wysuwają się w naszej wyobraźni na pierwszy plan z pewtiem,przypomnieniem, że one stały się matką wszystkich igrzysk zimowych w Krynicy. Isłuszńie. Kto z tutejszych mieszkańców nie żyje jeszcze wieścią przyniesioną wówczas nam na skrzydłach szlachetnych porywów,' o wyznaczenie Krynicyprzez Związki Narciarskie, do rozgrywki o mistrzostwo Polski. Kto z nas nie pamięta pierwszych trzech wysłanników przyby­ łych z Zakopanego od strony Muszyny, ustrojonych w żywe kolory, ochoczo niosących kaganiec nowej nauki i nowej sztuki, niepomnych na trudy z braku komunikacji kolejowej na zasypanych śniegami odcinkach Zakopane - Chabówka i Muszyna - Krynica. Kto z nas nie przypomina sobie naszych powątpień, czy Ci nie znający tutejszych terenów, w przeciągu kilku dni, będą w stanie przygotować i trasę i skocznię(...) Dziś jeszcze przypomina się młodzieńczy zapał, jaki nas zespo­ lił z bracią narciarską, którą kierowała nieskazitelna idea, a nami prawdziwie wielka i szczera wdzięczność za podanie ręki w zmaganiach nad obudzeniem Krynicy z dawnego snu zimowego i nad stworzeniem z niej nowej placówki leczniczej i sportowej w śnieżnej oprawie. (...)Dlatego też ten, który pierwszy rzucił siew zawodów narciarskich na nasze góry i doprowadził do ich reali­ zacji, może spokojnie powtórzyć znane słowa; veni, vidi, vici. To pierwsze ziarno zostawione pod powłoką śnieżną, mimo przeróżnych przeszkód przyjęło się, kiełkuje i wyrastać będzie tak dłu­ go, dopóki nie obejmie nas wszystkich bez różnicy swymi konarami i nie przykuje do wspólnego warsztatu naszego, miejscowego posłannictwa dla rozwoju sportów zimowych, hartujących naszą młódź i przygotowującą ją do najtrudniejszych niespodzianek. 39

N 9 ci . Szk ! i p ń.

Sp $t wy skł d sędzi wski - g sp d $z 9i st , dy$ kt $.

40

P k żdych p$z p$ w dz ych i d ­ ych z w d ch $ 9 K$y icy wz$ st ­ ł . O d sk łych t $ ch $ci $skich d wi d j się c ł E $ p ! Uzd$ wisk p$ 9 w j st z p ś$ d ictw 9 !icz­ i wyd w ych f !d $ów $ k! 9 wych w $óż ych język ch, w k$ j : w p$z ­ w d ik ch, b$ sz $ ch, ! tk ch, i f $­ 9 t $ ch35.

Z w d ik z Sk

Ok !icz

dy

wii

9 ci . D pt k.

ści wy p 9ięt ik z 30 !ist p d 1935 $.

D pt k. Ucz st icy k $s w jsk w g

d pt k w K$y icy. N J w $zy i ś i g częst ! ż ł

w t d k ńc 9 j ,

d pt k wi s

.

35 „K$y ic ”, 1927 $ k. P$z w d ik Ry g$ f K$ ków, si$. 23

41

'wycięzcy bi g

$ci $ski g (wid cz

zwisk

Instruktor R. Nitribitt w towarzystwie mistrzów.

42

d ł f t g$ fii). F t ! t 20-t XX wi k .

L gity9 cj i st$ kt $

$ci $stw .

ROZDZIAŁ V

SKOKI NARCIARSKIE Hist $ię k$y icki j Wi !ki j Sk cz i p$z dst wi jąją $ygi ! $ęk pisy L N w t $­ ski g . W czt $ ch $ czystych p$z 9 w ch pis są dzi j k$y ickich sk cz i. U9i szcz w ich i f $9 cj d tyczą: b d wy i p$z b d wy sk cz i $ z p$z bi g p$z p$ w dz ych !icz i z w dów w sk k ch $ci $skich: Ot $ czyst p$z 9ówi i : - Zawody narciarskie o mistrzostwo Krynicy 1928r. - Międzynarodowy konkurs skoków 12II 1929r. - Rozdanie nagród za skoki. - Międzynarodowy konkurs skoków 1929r.. - p$z 9ówi i w język i 9i cki9, wygł ­ sz d z w d ików z wi ! p ństw. N p czątk z st ą z cyt w w K$y icy.

p

Ot f$ g9 iż j].

wyb$

t ski $ w y d

f$ g9 ty $ęk pis , któ$ p$z dst wią hist $ię sk cz i

cz st ików w z w d ch i d ! d

ści k$y icki j: [P t$z f t.

Pierwsza [sk cz i ] wystawiona w r 1923 prowizorycznie przez posłańców pierwszych za­ wodów, zrodziła w r 1924 następną, nieco większą na stokach góry Krzyżna, [K$zyż w ] wydzier­ żawionych kosztem Zarządu Zdrojowego, która w roku 1926 została skorygowana na tym samym gruncie zakupionym przez Komisję Zdrojową. W miarę doskonalenia się skoczeń zagranicznych i ta okazała się niewystarczającą i konieczną do przebudowy. Szczęśliwie zjawia się we wrześniu ub. r.[ 1927] wybraniec losu [ w i y9 p$z 9ówi i - p sj t 9i st ], w osobie Szanownego tu obecnego Pana Kapitana Loteczki, który na podstawie studjów jako jeden z pierwszorzędnych znawców skoczni przywozi przez siebie opracowany projekt obecnej skoczni [P t$z f t. - $ygi­ ! y p! k$y icki j sk cz i!], przekonywuje Komisję Zdrojową i inne lokalne władze o koniecz­ ności jej budowy i zarazem z prezesem Krynickiego Oddziału Tow. Beskid, Romanem Nitribittem, podejmuje się Syzyfowej pracy wśród bardzo trudnych warunków, bo prawie bezfunduszów na podstawie tylko przyznania pewnych sum przez krynickie czynniki, a skoro te okazały się za szczupłe, zdobywają się wymienieni, uzbrojeni w odwagę, na pożyczki pod osobistą gwarancją, by tylko nie ustać w drodze do zdobycia szczytu zamierzeń. Cel swój osiągnęli i znów spowodowali pogoń Krynicy za poziomem innych wielkich środowisk zimowo- sportowych, bo obecna skocz­ nia gruntownie przetudjowana i wybudowana w pocie czoła z największem poświęceniem przez wymienionych .po drobnem uzupełnieniu w miesiącach letnich, przypuszczalnie zadecyduje o urządzeniu międzynarodowych zawodów narciarskich w zimie 1929 w Krynicy, czyli przyczy­ nią się do jej sławy o charakterze międzynarodowym. Za tą ich ofiarność, za krwawy trud, ze szczerą radością wyrażam w imieniu Zakładu wdzięczność i cześć. Niech doznane w ostatniej pracy przykrości ich, nie zrażają dla dobra sportu w ogólności, a dla Krynicy w szczególności T.K. Boti i T. niech żyją..

43

.lic

,

li? 6

-i

W i y9 p$z 9ówi i ( Międzynarodowy konkurs skoków 12 lutego 1929 r.) L ski szcz gó! i dzięk j twó$c 9 sk cz i z ich Syzyfową pracę, zapalczywość w dąż w t$ d ych w $ k ch:

N w t $­ i d c !

(...)Ten cel osiągnęli i spowodowali dalszą pogoń Krynicy za poziomem innych wielkich środowisk o charakterze leczniczym i zimowo - sportowym, bo dzisiejsza skocznia przez obydwóch śmiał­ ków wystawiona zadecydowała, że właśnie dziś byliśmy świadkami międzynarodowego konkur­ su skoków.

P wyższ f$ g9 ty $ęk pisów d st $cz ją c ych i f $9 cji d tyczących dzi jów k$y i­ cki j sk cz i $ci $ski j. D wi d j 9y się, ż pi $wsz sk cz i w K$y icy p wst ł w 1923 $ k . Z k ! i Wi !k Sk cz i z st ł wyb d w w 1927 $ k . T pi $wsz sk cz i był 9 d $ iz ­ w p$z z sz $ g ! t. B d w Wi !ki j Sk cz i t$w ł dw ! t . N p czątk z g sp d $ w t $ k !icz y (d j zd wy) d sk cz i, stęp i p$ fi! w z sk k [p t$z f t.], c b$ z j wy$ ź i p! b d wy Wi !ki j Sk cz i. N p$ j kci wid cz j st wy$ ź i !i i d w g t $ . Pi $w t y t $ z st ł s ięty. P t j czy ści stąpił b d w k st$ kcji d$ w i j - $ zbi g [p t$z f t.] $ z wi ży st $t w j, któ$ j p$ j kt t 9 był J $zy N ch y. L t 9 1928 $ k wyk ­ p w i $ b ty zi 9 z sk k dł g ści d 80 - 120 9 t$ów. [ P t$z - p$ j kt sk cz­ i.]. T k p$zyg t w st t cz i sk cz i , w 1928 $ k , 9i ł stę­ p jąc p $ 9 t$y: wys ką, b ż 32 9 t$ wą wi żę st $t wą! C łk wi­ t dł g ść k st$ kcji d$ w i j -130 9 t$ów, w ty9 $ zbi g 100 9 t$ wy chy! i 30 st p i ­ wy9. Wys k ść p$ g 2.5 9 t$ . C łk wit dł g ść t g bi kt wy sił p d 350 9 t$ów! Był t sk cz i typ pół szt cz g , p $ b !icz wiszący9 p$ ­ był j d ą g . T k p$zyg t w z jd sk !szych w c ł j E $ pi . M ż był i j dd w ć sk ki d k. 75 9 t$ów3637 . R k $d świ t wy sił wówcz s 72 9 t$y. Z t 9 9 ż był i j dd w ć sk ki $ k $d w , zwł sz­ cz 9 t dą aerodynamiczną*7.

P dp $y, sk cz i w cz si b d wy. 36 „K$y ic w ś i g ”, K$y ic

1928\9 st$. 32, f !d $.

37 T 9ż , st$. 32

45

CITIUS - ALTIUS - FORTlUS

//"»« /EUX OLYM^l^.UES D’/IIVER ST-MORITZ 192t>

Comit^ Olympiguęj Suisse

CART^LlDENTlTE B d w sk cz i w K$y icy.

Lr ComUc Olymp que Su sYe ccrt f e quc A r.

obympiascHanze ST.mopiTz

est OFFICIEL aux Hmcs Jcu x Oly m p q u es d*H vcr, organ ses d St-Mor tz en 192S. Lr Sccrćtaire Oćneral du Contilć Olympiquc Suitte :

P!

sk cz i w St. M $itz p$ c w

y p$z z L N w t $ski g .

Ni kt i y, j k s 9 twó$c p$ j kt sk cz i - R 9 L t czk , pis ł i j: Któż nie wie o istnieniu tu przeolbrzymiej skoczni narciarskiej, wrosłej dziś już w sylwetkę Krynicy, jako jej najcharakterystyczniejszy szczegół wido­ kowy zarówno zimy jak i lata! Wspaniały ten obiekt - unikat, jako typ skoczni wzorowej, posiada nowoczesny profil dla skoków o rekordowej rozpiętości38 T$z b d9i ić, iż i ży i $ - L N w t $­ ski był wyd ! g w y d Szw jc $ii p$z z Polski Komitet Olimpijski, j k p$z dst wici ! p !ski j k d$y sp $t w j. K d$ cz st iczył w zi9 wych ig$zysk ch !i9pijskich w St. M $itz w 1929 $ k . [P t$z f t. id tyfik t $ . N dw$ ci wid cz­ y wł s $ęcz y p dpis]. P$zyp szcz ć 9 ż , iż L N w t $ski z p w z f scy w y wid ­ ki 9 szw jc $skich bi któw sp $t wych, wyk ­ ł d! wł s ych p t$z b wstęp y szkic 9i jsc w j sk cz i [p t$z f t.]. W k$ si 9iędzyw j y9 ist i ł ścisł współ­ p$ c 9iędzy P !ską Szw jc $ią. (O ty9 sz $z j w z k ńcz i ). I ży i $ L. N w t $ski wyk ł 38 T 9ż , st$.)8

46

Id

Lc Prćsidcnt du C. O. S.:

tyfik t $ Zi9 wych Ig$zysk O!i9pijskich w 1928 $.

//«« JEUX OLYA1P1QUES D^IYER ST-MORITZ 1928

* Nationalitć du Comitć Olympiąuc. tc»
AUN ą N X. Q *N 4\

Odbito C

tt t Jw VM < AÓc Ih A ^= /U «U x UN A«@

giizt t .??;, -:$ $ ^., , -_____ r

~~

9*

'•*&

Mw\. *‘t*

N N ’A*

|c[f vv.v b f Jb t ^ t^j4« JUX W?U * Hf ; ?>b * \ ' ■-' $ C’*.'J?' I'

Znów zostają puste tabele. Nie odbywają się żadne zawody. Całkowicie zanika życie sportowe. Wielu młodych ludzi z Krynicy (w tym wielu sportowców) zostaje aresztowanych i wywiezionych do Oświęcimia. Przed wywozem wszyscy przetrzymywani byli w starym ośrod­ ku zdrowia. Między innymi aresztowany jest Zbigniew Nowotarski - miłośnik sportu, tenisista, organizator zawodów sportowych i kursów narciarskich w Krynicy. Był jedynym synem dyrektora - Leo­ na Nowotarskiego, który zaledwie kilkanaście miesięcy temu, wygłaszał zaprezentowane wy­ żej, piękne przemówienia, w języku niemieckim skierowane także do zawodników przybyłych z Niemiec. Teraz w tym samym języku - niemieckim wiele listów, z obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, pisze Zbyszek do rodziców [patrz fot.]. Pisze że „mieszka” w bloku nr 5 „a”, otrzymał numer identyfikacyjny - 657. Zapewnia ojca za każdym razem, że pobyt w obozie kon­ centracyjnym jest wyśmienity! Czuje się tam doskonale! Niczego mu nie brakuje. Wyśmienite wyżywienie. Otrzymał nawet pracę... Tylko, że zaledwie kilka miesięcy później, zostaje tam za­ gazowany. Pozostają po Zbyszku: legitymacja sportowa [patrz fot.], dyplomy, fotografie, napisa­ na książka [patrz fot.] i pamięć po Nim. Matka Zbyszka - Janina Nowotarska, siostra Romana Nitribitta, organizatorka rajdów narciarskich, wielka miłośniczka sportu, tenisistka na wieść o zamordowaniu jedynego syna umiera w wyjątkowo krótkim czasie.

102

-

TRZECI SEZON ZIMOWY '1941 - 42 dbyły się!

jsis wZ łTOdy^pó$tówf i ’

.......................................................................

S»***

WOJNA! Rc.ck.łitr brac_/ / Praecntai łknoę^^^

_______ __ ___ _____________ —-------- ----

1

.

z

",

/

/

... f,

.

/

‘'/z.^

f

'

«*.••.'■• ;. ^//' śp. Zbig i w N w t $ski g . J st 9 t i j d j 9yś!i z ty9i, któ$zy b z$ d i w b c $ z.sz żywi ł z iszcz i i z gł dy j! pszych — i zł 9 i wi $zyć. ż d z tych fi $ ic p szł — wb$ w p z $ 9 9 $ , z p$z ciw i — k id z ich j st j k t k p$z z B g $z c sz i c w !ki wyzw ! ńcz j. tw. • •< y i d 9 t i» j.p st di ! iw $sytcci w St$ ss! ■. 193$ p d ki $ w ic tw-c9 p$ f. P$ ! i. b$ ł S bi

i

dbyły się... J

c

j

SATZUNG DER GENOSSENSCHAFTSBANK DER APOTHEKER MIT BESCHRANKTER HAFTPFLICHT IN KRAKAU

końca wojny, a z nią końca pustych tabel z wynikami sportowymi.

Pi-.

— Kończyły się wreszcie najczarniejsze karty w dziejach Polski. Zniszczono tysiące obiek­ tów sportowych w kraju i poza jego granicami, t Poległy tysiące wybitnych sportowców, polegli trenerzy, organizatorzy, działacze sportowi, mi­ łośnicy sportu

ROZDZIAŁ X

OKRES POWOJENNY N d szł wi s , z ią w p! y, 9 $z i , dzi j . Wi ! c ! łych z w d ików, k­ tywistów sp $t wych i p w$ócił p w j i d k ty w i sp $t w j k $i $y z p w d : k ­ ! ctw , ch $ób, b$ k k dycji fizycz j i częst psychicz j. A! by!i t cy, któ$zy t czy i!i. L d ść p$zystąpił d db d wy z$ j w g p w j i k$ j . Z ch w ł się bsz $ y $ p $t L. N w t $ski g st i zd$ wisk z iszcz g p dcz s w j y. Ot wyb$ cyt cj :

'I I I

Jesień 1946 roku. Zbyt ciężkie rany zadał wróg Krynicy, by mogła szybko się dźwignąć(...) Dlatego należy wyjątkowo wytężyć siły, by ślady zniszczenia wojennego zatrzeć(...) Niestety, przeszkoda [z iszcz g p dcz s w j y] tunelu pod Żegiestowem wstrzymuje wielu od jazdy do nas(...) W tej chwili pracuje się nad przygotowaniem sezonu zimowego i nad inwestycjami dla sezonu letniego w r 1947. Krynica znajduje się w tern wyjątkowem położeniu, że kuracjusze mogą nie tylko się leczyć lecz i używać sportów zimowych(...) A więc są tu świetne tereny narciarskie, czemu dały wyraz kluby narciarskie, wytrasowane szlaki wycieczkowe, stałe kursy narciarskie, sławny tor łyżwiarski zna­ ny z zawodów hokejowych o mistrzostwo świata w roku 1931, doskonały tor saneczkowy o długoś­ ci 1500 nt, najdłuższy w kraju(...) (...jwspaniały tor zjazdowy z Jaworzyny o różnicy poziomów 500 m i długości 3200 m. Na obecny sezon zimowy zapowiedziano jak corocznie przed wojną noworoczne, między­ narodowe zawody hokeja na lodzie. Z początkiem lutego wielka rozgrywka hokeja o mistrzostwo Polski, poza tern zawody narciarskie i saneczkowe. Na pewno zaroją się góry bracią narciarską, a na tafli lodowej oprócz hokeistów zobaczy się popisy łyżwiarskie(...)

107

P w !i db d w zd w st w bi kty sp $t w . T kż w K$y icy p$zystąpi d ich db d wy. D t j p $y i db d w j dy i ch! by K$y icy - Wi !ki j Sk cz i. W c ły9 k$ j $ zp częły się ktyw szk ! i „st $ych” z w d ików i 9ł d g $yb­ k . K$y ic p$ób w ł w$ócić d d w j świ t ści. D ktyw j p$ cy p st wi t kż w$ó­ cić b $dz z9ęcz y w j ą dy$ kt $ L N w t $ski. Z ów zd$ j wisk dwi dz ją cz ł w p st ci .[P t$z f t.]. K styt ją się w k! by, st $ k ty ją d ! ktyw ą dzi ł ! ść. W st s k w k$ótki9 cz si K$y ic dysp j sp $ą i! ścią d b$z wyszk ! ych z w d ików.

L

N w t $ski w t cz

Dyrektor w towarzystwie

108

i d st j ików k ści ! ych. Ki dy d st j icy 9 $z!i, dy$ kt $ z wsz sł żył p 9 cą.

i W. G 9 łki w K$y icy.

Ost t i zdjęci z k ch

ąs $

ką.

J ż w 1946 $ k 26 !ipc dbyw się $ jd - „9 t cyk! w - t wy”. Wszystk z czy się d w . J k zwyk! L. N w t $ski wyciąg p$zyg t w i wygł sz dczyt d cz st ików $ jd . Ot c ły t kst $ęk pis :

p$z 9ówi

i

W imieniu całego Zakładu, wyrażam wielką wdzięczność wszystkim biorącym udział w dzisiejszym zakończeniu rajdu motocyklowo - autowego za to, że ten bezsprzecznie nie pozosta­ nie bez echa dla rozwoju Krynicy, że zwróci uwagę życzliwych czynników na szybsze udoskonale­ nie szos choćby w kilkudziesięciowem jej promieniu. W wpływ ten wierzę, przypominając sobie swego czasu przygotowanie szos na innych odcinkach nawet w zimie dla ruchu automobilowego, co jest do zawdzięczenia tylko zabiegom Szanownego Klubu automobilowego. W nadziei, że drobne usterki napotkane w obecnym rajdzie nie oziębią szczerego zapału Szanow­ nego Klubu, poświęconego dla Krynicy, proszę o dalsze życzliwe zachowanie w pamięci tutejszych stron i o branie ich w rachubę przy wyznaczeniu następnych rajdów. Ni t$z b był dł g cz k ć, p z 9 tą w K$y icy. [P t$z f t.]. Ot wyb$

f$ g9

i w ż j ż 1 ! t g 1948 $ k , dbył się k ! j y $ jd s 9 ch d wy

ty p$z 9ówi

i :

Nie ma zakątka na świecie, gdzie by nie uprawiano wszelkich sportów, zmierzających do wykształcenia tężyzny ciała, zręczności, odwagi, karności, świadomości zbiorowego wysiłku”, „Krynica należycie rozumiejąc swe posłannictwo i pragnąc wiernie jako sanitarjuszka spełnić obowiązki, ochoczo wyciąga ręce na powitanie wszystkich imprez, których celem [j st] podniesie­ nie walorówfizycznych i duchowych. Tak też i dziś raduje się ona, witając wszystkich biorących udział w dzisiejszym rajdzie sa­ mochodowym, którzy nie przestraszyli się przestrzeni i mizernego stanu dróg, aby nas przekonać, że umieją pokonać trudności drogowe. W nadzieji, że obecny rajd zwróci uwagę odnośnych czyn­ ników na szczere zajęcie się naprawą dróg do nas wiodących. Dziękuję Wam Szanowni Panowie imieniem Krynicy za ofiarowanie waszych wysiłków dla niej, za umożliwienie tutejszym gościom zapoznania się z rezultatami Waszych jazd do mety. Dziękuję gorąco Szanownemu Komitetowi za wytknięcie trasy zawodów w nasze strony, dziękuję szanownym gościom obecnym za zaszczycenie swą osobą obecnej chwilif...) \

109

SANECZKARSTWO N d ! t$w szk ! i z w d ików. O$g iz w są wi !ki z w dy t $z s czk ­ wy9. W 1953 $ k z st ł z ł ż s kcj s czk $sk . R zp czy się wi !k k $i $ t j s kcji. Wi ! k$ t i zd byw d$ ży w 9ist$z stw ( z $ów j i $zy j k i s i $zy). K$y icki t $ s czk wy wykszt łcił wi ! j! pszych z w d ików - wic 9ist$zów, 9i­ st$zów k$ j i świ t ! Ot wyb$ zwisk z w d ików (k ! j ść p$zyp dk w ): Pęd$ k, K dzi , Rączki wicz, Witk wsk , E k $, Sz $ c, S 9czysz k, K f !, J gi łł , G$ b wsk Ź$óbik, G$z 9 wski, S cki, Ż k wski, D $sz, K w , D 9s , G wi $ i wi ! i ych. Szcz gół w i f $9 cj s czk $stwi w zd$ wisk 9i szcz są w książc „K$y i­ cki sp $t i j g dzi ł ! ść w ś$ d wisk zd$ wisk wy9. (P t$z bib!i g$ fi )

HOKEJ J ż w 1946 $ k , d ! ist i jący k! b - KTH k 9p! t j z w d ików, t$ j ich i p$z p$ w dz pi $wsz $ zg$ywki. Dw ! t póź i j k! b święt j $ cz icę 20 ! t sw g ist i i . Z ch w ł się k !icz ści w p$z 9ówi i L. N w t $ski g wygł sz d cz st i­ ków bi $ących dzi ł w $ czyst ści - 20 ! t ist i i KTH. J st t st t i p$z 9ówi i L. N w $ski g , d! t g z st i z p$ z t w w c ł ści: [P t$z f t k ńc książki]

Za kilka dni upłynie 20 lat, kiedy utworzyło się Krynickie Towarzystwo Hokejowe. Nie długo czekano na skutki tego szczęśliwego pociągnięcia. Dzięki temu, 3 lata później, rozegra­ ły się tu na tej samej tafli lodowej zawody o mistrzostwo świata. To czegośmy się dopatrywali w poprzednich rozgrywkach, to tern wyraźniej widzieliśmy w nich wprost apoteozę zręczności, przytomności, wytrwałości. Przekonaliśmy się, że w całym świecie kulturalnym pracowały licznie zastępy nad fizycznym rozwojem ludzkości właśnie za pośrednictwem sportów w najrozmaitszej formie, które nie tylko wzmacniają i hartują ciało lecz zarazem kształcą wolę i rozwijają energię ducha. Pamiętamy, źe wówczas przybyli do nas przedstawiciele 4 obcych narodów niepomni na wielkie trudy podróży. Nie mogli bowiem oprzeć się sile ukrytej w sporcie przez nich umiłowanym. Przy­ byli, bo ich tu przywiódł zew kulturalnej sztuki, aby nie tylko się w niej pogłębić, lecz także wszyst­ kich obecnych w czasie ich[....] zespolić z nimi, aby ze wszystkich utworzyć wielki blok z napisem, niechaj nami kierują szlachetne porywy. Pamiętamy też znakomitą organizację KTH mimo, [iż] była to placówka młoda, początkująca sportów zimowych. Długo rozprawiano o niej w klubach sportowych prawie że po całym świecie. Do dziś cieszy się Krynickie Towarzystwo Hokejowe doskonałą opinią. Dlatego też poczuwam się do miłego obowiązku, w imieniu Zakładu Zdrojowego i Komisji Zdrojowej, wyrażenia Mu słów wysokiego uznania, życzenia dalszego rozkwitu, pokonania tysięcznych trudności. Jako przed­ stawiciel Zakładu Zdrojowego i jako honorowy prezes K.T.H. dziękuję z całego serca drogim za­ wodnikom biorącym udział w obecnych igrzyskach, którzy na pewno wprowadzą nas w niegasnący podziw za ich zapał, dla szczytnej idei. Zarazem wyrażam wdzięczność przedstawicielom prasy i gościom, którzy zaszczycają dzisiejsze święto krynickie sportowe swą obecnością i przyczyniają się do spotęgowania dzisiejszej naszej radości. Życzę, aby obecne zawody sportowe sprawiły wszystkim tyle zadowolenia, ile wdzięczności tkwi w nas, w tutejszym społeczeństwie.

110

J ż w 1950 $ k , K$y icki T w $zystw H k j w zd byw Mist$z stw P !ski! T k wsp i ły pi $wszy p w j y s kc s k! b z wdzięcz ł z w d ik 9: M. B $dzi , S. J iczk , M. J ż k wi, S. Cs $ich wi, M. K sp$zycki 9 , E. L w cki 9 , R. P ci sz , A. P$ is $ wi, B. P$ $ k wi, S. Sz!ęd k wi, J. Zi !iński 9 i i y964.

P ty9 zwycięstwi k! b syt w ł się p$z z sz $ g ! t 9iędzy j! pszy9i d$ ży 9i. (Z z9i y9 szczęści 9)65. O ! s ch k! b p$z z sz $ g ! t d cyd w !i 9iędzy i y9i: M. D ki t, Z. M sz wski, W. V it, F. M łk s, R. M $9 , E. Sk i cz y i wi ! i ych. W 1962 $ k tw $t W 1968 $ k , d! k! b pięk y szt dzi p 9iątk w z 7 ! t g 1969 $ k .

szt cz ! d wisk KTH bch dzi 40 d $, któ$y z jd j zwisk 9i. Wbici

. G szcz wówcz s k! b iw $syt cki z C 9b$ig . - ! ci sw g ist i i . K$y icki sp ł cz ństw f d j się b c i w si dzibi k! b . Wyk $ów i ż gw ź­ p 9iątk wych gw ździ d$z wc szt d $ stąpił

Ob c i K$y ic p si d j d z jpięk i jszych st di ów h k j wych w E $ pi . Mi ści się t 9 $ów i ż si dzib k! b $ z w ddzi ! j s !i g$ 9 y zbió$ p 9iąt k - c ły wspó!­ y d $ b k s t k z w d ików, t$ $ów i dzi ł czy sp $t wych. Są t 9: dzi siątki dyp! 9ów, p ­ ch $ów, 9 d !i, f t g$ fii, d k 9 tów, t kż cz ł wy9 9i jsc - d $ Sp ł cz ństw K$y i­ cki g - szt d $ KTH. P ł p i f $9 cj hist $ii K$y icki g T w $zystw H k j w g z w $t są w książc „K$y icki sp $t i j g dzi ł ! ść w ś$ d wisk zd$ wisk wy9”, wyd j 50 $ cz icę z ł ż ­ i t g k! b .

Ob c y st di

h k j wy, w K$y icy.

64 „P$z w d ik p K$y icy”, R. Nit$ibitt, 9 szy 65 T 9ż , st$. 11.

pisst$.i!

111

Pozostałości po lorze saneczkowym.

Stadion hokejowy i korty tenisowe.

112

ZAKOŃCZENIE P$ z t w książk pis j sz $ g wyd $z ń sp $t wych, któ$ się p$zyczy iły d $ zw ­ j K$y icy, t kż k !icz ych zd$ wisk: Ż gi st w i M szy y. Dzięki i9 zd$ wisk st ł się b $dz z i ty!k 9ił ś ik 9 sp $t , ! c ł 9 sp ł cz ń­ stw . Odbyw ły się t k$ j w zj zdy k wców, ! k $zy. Częst 9i ły t 9i jsc k f $ cj , s sj k w . W ty9 9i st czk : p$ zyd ci, 9i ist$ wi , d st j icy k ści ! i, w jsk wi, $ty­ ści dysk t w !i d d !szy9i, k! cz wy9i d! k$ j p s ięci 9i w dzi dzi i : p !ityki, szt ki, zd$ wi , ki. J szcz dziś K$y ic k ty j d w t$ dycj ; w ty9 $ k p$z p$ w dz k ­ ! j świ t w f $ 9 k 9icz , z $g iz w !icz k f $ cj k w , dbył się k ! j y f stiw ! i9. J Ki p $y. Wyd $z i sp $t w , j ki z ist i ły w K$y icy, 9i ły t ż g$ 9 y wpływ d !szy $ zwój sp $t w P !sc . Ni sły k $zyść d! k$ j i d cyd w ły d !szych ! s ch sp ł cz ństw . Ni t$z b p$z ci ż d w dzić z p w dów j s ych i czywistych, ż sp $t st wi j d ą z jwyższych w $t ści w c ł j hi $ $chii. Sp $t, w sp sób z czący, d cyd j t żs 9 ści $ d w j i j st wizytówką $ d . T ką wizytówkę p k z ł wł ś i K$y ic c ł 9 świ t . Dł ­ g i j 9ówi w E $ pi , A9 $yc dzięki p$z p$ w dz y9 9iędzy $ d wy9 $ zg$ywk 9 sp $t wy9. Wi ! K$y ic z wdzięcz ł d ! ist i jąc 9 Krynickiemu Towarzystwu Hokejowemu. J d k sp ł cz ństw j ż ty9 z p 9 i ł . Między i y9i t 9 wł ś i sł ży t książk . A! i ty!k . Książk 9 ż się k z ć p 9 c ą d! st ! i wi ! w ż ych f któw, któ$ z w $t są w !icz ych, $ czystych p$z 9ówi i ch p$zyg t w ych s biści p$z z L N w t $ski g . Dy$ kt $ - L N w t $ski pi st w ł $ząd z $ządcy K$y icy p$z z p$z szł 30 ! t! J g k $i $ z częł się w W d wic ch, gdzi k ńczył z gi9 zj 9. Z W d wic d ł się d Wi d i , gdzi k ńczył st di i ży i $yj j szcz p$z d pi $wszą w j ą. Częst p d$óż w ł p c ł j E $ pi . Z z g$ icy p$zywiózł s tki p$z w d ików [p t$z f t.] z $óż ych zd$ wisk, zwł szcz z Szw jc ­ $ii, gdzi się z jd w ł wi ! sły ych zd$ wisk p. St. M $itz, D v s. Były t 9 $ów i ż wsp ­ i ł bi kty sp $t w . Dy$ kt $ N w t $ski był z p w z f scy w y wsp i ! z $g iz ­ w y9i zd$ wisk 9i. W$ c jąc d k$ j p st wił czy ić z K$y icy p d b zd$ wisk d St. M $itz. I t M się d ł . W !icz i wyd w ych f !d $ ch $ k! 9 wych, zd$ wisk pis i 9ówi - „Krynica - Polskie St. Moritz”. Ist t i , K$y ic był p$z z dł gi cz s P $łą Uzd$ ­ wisk. Z był w c ł j E $ pi . P dcz s z w dów wyk s tki tysięcy f t g$ fii. J szcz d dziś t wi !ki wyd $z i sp $t w d ! są żyw w p 9ięci sób, któ$ p 9ięt ją t 9tą „st $ą K$y icę”. J szcz dziś wszyscy w K$y icy są d 9 i z t g , ż t się dbyw ły !icz i p$z ­ p$ w dz z w dy 9iędzy $ d w i $ów i ż z t g , ż zd$ wisk p si d wi ! wic 9ist$zów i 9ist$zów w $óż ych dyscyp!i ch sp $t wych. Rów i ż d! tych sób, tę książkę d dyk ję,

autor

Wyk wcy f t g$ fii: St isł w M ch , K. Wiś i wski, Z. G $zyński, F t B sz, F t ARS, F t P ł c , F t R k $d, J $zębiński, A. K k !ski, „F t 9 ” K$y ic , „F t J dw b”, F t ! is S. S ch , i i i.

K żdy gz 9p! $z syg

w y.

Wsz !ki p$ w z st$z ż

!

N kł d W y

J 113

T

St $y Sącz - st t i wizyt J P wł II w gó$ ch, p$z j zd 9iędzy p ! 9i. W t! z p ł y b$ k wi $ ych. k !icz t $ y p pi ż z ł d sk ! . W 1970 $ k K $ ! W jtył dwi dził K$y icę i M szy ę. F t g$ fię wyk ł 9 s biści .

S $y Sącz, st t i wizyt p pi ż . W j d y9 z tych h !ik pt $ów p pi ż g!ąd ł D !i ę P p$ d i K$y icę.

114

K$y ic - p !ski St. M $itz.

p$z w d iki z Szw jc $ii)

(P$z dw j

S iSSE tlas de poche sagę des tourist) PUBUr

MORITZ ENGADIN

JEUX OLY D HIV

Service« postaux toutes

ATLAS g h FOCHĘ a I *usa$e de CARTE DU TOURISTE

lAUToMOBI > A? i j PUBLIE

PA«

COFFICE NATIONAL SUISSE OuTOURISME ZUIMCM K LAUSANNC

SUMMER

STMORI

116

118

■M

BIBLIOGRAFIA „K$y ic - P ństw wy Z kł d Zd$ j w - kąpi ! wy”, Ry g$ f K$ ków, 1929 $ k. „Sp$ w zd i K 9isji Zd$ j w j z k$ s 1918 - 1934 $ k ”, k pi 9 szy pis . „K$y ic w ś i g ” - P$z w d ik - i f $9 t $ 1928/9, Wyd w ictw J. J yd . „P ństw wy Z kł d P$zy$ d ! cz iczy w K$y icy”,1918- 1934, Z $ząd zd$ j wy, K$y ic „Hist $y K$y icy” B. Skó$cz wski, K$ ków, 1906 $ k. „K$y ic i j j ś$ dki ! cz icz ” Z. Wąs wicz. 1925 $ k, K$ ków „Z K$y icy d T t$” Z. Pł k - S. P g cz wski, W $sz w ,1955 $ k. „P$z w d ik t $ystycz y - K$y ic , Ż gi stów, M szy i k !ic ” R. Nit$ibitt i Z. H tp $, Lwów. „Ech K$y icki ” Pis9 tyg d i w z 14 w$z ś i 1926 $ k , K$y ic . „P$z w d ik t $ystycz y” - R. Nit$ibitt „M szy pis” b$ k d ty d$ k . „K$y ic w K $p t ch G !icyjskich...” J. Di t! , K$ ków 1857 $ k, c.k. U iw $syt t „K$y ic ” 1901 $ k, Z. Wąs wicz, K$ ków., d$ k $ i związk w . „Sł w ik bib!i g$ ficz b ! ! gicz y Z kł dów P !skich” 1889 $ k M. Zi ! i wski, K$ ków. „P 9ięt ik P !ski g T w $zystw B ! ! gicz g ” 1929 $ k, N kł d PTB. „P$z w d ik i! st$ w y” 1927 $ k, $ d kcj MSW, W -w . „P$z w d ik Zd$ j w t $ystycz y” 1934 $ k, $ d kcj H. Pi t$ wski g . „P t$z by $ ch zd$ wisk w - ! t isk w g ” 1934 $ k, K$ ków. „St $ K$y ic ”, Z. Wąs wicz, K$ ków, 1932 $ k. „K!i9 t ! gi K$y icy” 1883 $ k, kł d c.k. Z $ząd Zd$ j w g . „I f $9 t $ ! cz iczy $ z p$z w d ik” 1927 $ k. Wyd i k ł 9 dyków, W -w . „P$z w d ik p zd$ wisk ch i ! t isk ch”, C. R kicki, 1927 $ k, wyd i II, W -w . „P$z w d ik p zd$ wisk ch i ! t isk ch p !ski”, R kicki, wyd i III, 1928 $., W -w . „K$y ic ”, Ś. K$ sz ! icki, wyd. P z ń, 1948 $ k. „Zi9 w Ech K$y icki ” J d d iówk Stycz ń 1925 $ k, K$y ic . „K$y ic ” S z ! t i, 1939 $ k, d$ k A$s, K$y ic . „Wy iki ! cz icz p $s ! ! cz icz g , w jsk w g w K$y icy” 1932 $.,K. Mich !ik. „K$y ic ” S z zi9 wy FWP, f !d $ $ k! 9 wy. „K$y ic ” I f $9 t $ i! st$ w y s z 1957 -1958, S. B tk wski, PTTK K$y ic . „I f $9 t $ ! cz iczy - P$z w d ik...” 1930- 31, wyd. p$ c w ików i wid 9ych. „Zd$ j wisk i zd$ wisk P !ski ”. P$z w d ik i! st$ w y 1928/9, R ch S.A. „B d K$y ic i K ig$i ch G !izi ” Wi 1881 $ k, A. Sch w !d i O. L it b $g $. „Ż gi stów”, T. Pi t$ wski, 1907 $ k, Z kł d Zd$ j w - kąpi ! wy w Ż gi st wi . „K$y ic w 9 j ”, d$ k b z d$ s wy d! ! k $zy, czyt ! i, 9 j 1936 $ k. „Zd$ j wisk i zd$ wisk p !ski ”, wyd. RUCH, W -w . - „K$y ic ”, s z zi9 wy 1930/31, f !d $ $ k! 9 wy, wyd. „ORBIS”. - „K$y icki sp $t i j g dzi ł ! ść w ś$ d wisk zd$ wisk wy9”, wyd wc KTH K$y ic , $ d. A! ks d $ Cich wicz, J F$ d f $t, K$ ków 1978.

118

R d kcj Jarosław PyrC

N kł d Wbs y D$ k J sp ! K$y ic -Zd$ój

. ■*

k

■

__®L wydarzeń

[wszyędl zaist fo czasu obecnego. Wydarże ...... ularności uzdrowiska i przyczyniły się do rozbuddwy miasta Renoma' Kry_iCy miała również wpływ no*, częste wizyty: polityków, dostojników kościelnyc_, przywódców wojskowyc_ i innyc_. Obrazujo to liczne, unikalne fotografie umieszczone w poszczególnyc_ rozdziałac_. Podstawo do opracowania ksiożki były oryginalne dokumenty jeszcze niepublikowane. Znaczna część materiału dotyczy wydarzeń sportowyc_. Wkrótce ukaże się kolejny tom.

IQRM