Hayat Bilgisi 3. 2. Kitap

Citation preview

Hayat Bilgisi 3 2 2.Kitap

KKTC MİLLİ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANLIĞI

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Hayat Bilgisi 3 2. Kitap Yazarlar Dr. Müge TAÇMAN Uzm. Çizem BAŞ Uzm. Özge SAKALLI Uzm. Selda Gence KARATAŞLI Yeliz YAĞLI

KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Bu kitap, Temel Eğitim Program Geliştirme Projesi kapsamında geliştirilmiş ve KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, Talim ve Terbiye Dairesi tarafından, ilkokullarda ders kitabı olarak kullanılması uygun bulunmuştur.

1

Bölüm 3

©KKTC MİLLİ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANLIĞI Hayat Bilgisi 3, 2. Kitap

TEPGEP Yürütücüsü Prof. Dr. Ahmet PEHLİVAN Danışman Prof. Dr. Fitnat KAPTAN Dil Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Pehlivan

Sanat Yönetmeni Ümit İnatçı İllüstrasyon ve Vektörel Çizimler Mehmet İlkerli Sayfa Düzeni Mehmet İlkerli Kapak Tasarımı Mehmet İlkerli Baskı

Eylül 2018

KKTC MİLLİ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINIDIR. Bu kitap KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığına aittir ve her hakkı saklıdır. Kitabın metin, soru, resim ve şekilleri kısmen de olsa hiçbir surette alınıp yayımlanamaz.

2

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Bölüm 3 Ben ve Doğa Öğrendiklerimizi Hatırlayalım Neler Öğreneceğiz Çevre Kirliliği CMC Atıkları Çevreyi Katlediyor Poster Hazırlayalım Atık Piller Geri Dönüşüm Kıyafeti Tasarlayalım Caretta Caretta Neden Üzgün Canlandırma Yapalım Video İzleyelim Geri Dönüşüm Kolu Doğa Olayları Beşparmak Dağları Yangını Deprem Anında Yapılması Gerekenler İstasyonlarda Dolaşalım Yangın Tatbikatı Yapalım Şarkı Söyleyelim Isıtılan Maddeler Deney Yapalım Su Döngüsü Deney Yapalım Su Damlasının Yolculuğu Oyunu Altı Şapkayla Düşünelim Canlılar ve Canlıların Özellikleri Okul Bahçesine Çıkalım Oyun Oynayalım Canlıların Ortak Özellikleri Yumak Ağı Çim Adam Yapalım Değerlendirmeler Kendimi Değerlendiriyorum Kaynakça

3

6 7 8 12 13 17 18 20 26 28 30 31 34 37 38 40 41 42 43 46 48 51 53 54 55 57 61 67 73 77 85 86

Bölüm 3

4

Ben ve Doğa

Bölüm

3

Ben ve Doğa

5

Bölüm 3

Bölüm 3

Ben ve Doğa Birinci ve ikinci sınıfta Hayat Bilgisi dersinde öğrendiklerimizi bir hatırlayalım.

Düşün - Yaz Yukarıdaki kavram bulutundaki kelimelerle bir hikaye yazın ve bunu arkadaşlarınıza anlatın.

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

6

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Neler Öğreneceğiz? Bu yıl “ Ben ve Doğa ” temasında öğreneceklerimize hep birlikte göz atalım.

ÇEVRE

Güvenlik DOĞAL

YAPAY

DOĞA OLAYLARI

Kirli

Temiz

Sel

Geri Dönüşüm

Yangın

Atık

Erime

ISI Uzama

Genişleme

SICAKLIK

Kaynama

Buharlaşma

CANSIZ Fayda

Deprem

Dolu

CANLI

Yağmur

BİTKİ

HAYVAN

Solunum

Hareket Etme

Boşaltım Beslenme

Bulut

Kar

SU DÖNGÜSÜ Yeraltı Suları

Çoğalma

Deniz Baraj

Büyüme

7

Göl

Bölüm 3

Bu bölümde çevre kirliliğinden ve çevre kirliliğinin Dünya'ya olan etkilerinden bahsedeceğiz.

8

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Tartış - Yaz A Gezegeni

B Gezegeni

Hangi gezegende yaşamak isterdiniz? Neden?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Yaşamak istediğiniz gezegen nasıl bu hale geldi?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

9

Bölüm 3 Oku - Öğren İnsanlar hayatları boyunca çevreden fayda sağlarlar ve çevre olmadan yaşayamazlar. Çevrenin zarar görmesi demek insanların hayatlarının da tehlikeye girmesi demektir. Çevre sadece insanlar için değil, doğada bulunan tüm canlılar için çok önemlidir. Çevrenin zarar görmesi ile ortaya çevre kirliliği çıkmaktadır. Çevre kirliliği hastalıkların artmasına, sağlıklı besinlerin ve temiz suların yok olmasına, havanın kirlenmesine ve bunlar gibi birçok soruna sebep olur.

Düşün - Tartış Aşağıdaki resmi boyayarak neler anlatmaya çalıştığınızı arkadaşlarınızla paylaşın.

10

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Tartış Arkadaşlarınız ve öğretmeninizle birlikte okulunuzun çevresindeki çevre kirliliği kaynaklarını gözlemleyerek aşağıdaki listeye yazınız. Ardından sınıfta çevre kirliliği oluşturan bu kaynakları nasıl ortadan kaldırabileceğinizi tartışıp, çözüm önerisini yazınız. Çevre kirliliğinin kaynağı

Çözüm önerisi

11

Bölüm 3 Düşün - Tartış

CMC ATIKLARI ÇEVREYİ KATLEDİYOR! Lefke'de 1913'te Amerikan Kıbrıs Maden Şirketi ( CMC ) tarafından işletilmeye başlanan ve 1974'te adayı terk eden CMC maden şirketinin atıkları çevreyi kirletmeye devam ediyor! Bölge halkı durumdan rahatsız ve yetkililerden çözüm bekliyor.

Yetkililere CMC atıklarının yarattığı sorunları çözmeleri için ne gibi önerileriniz var. CMC atıkları gibi ülkemizde çevre kirliliğine sebep olan başka bir olay biliyor musunuz? Bu sorunu önlemek için neler yapabilirsiniz?

12

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Poster Hazırlayalım Kıbrıs sizin belirleyeceğiniz bir çevre sorununa dikkat çekmek için arkadaşlarınızla gruplar oluşturarak birer poster hazırlayınız. Daha sonra bunu sınıfınızın hayat bilgisi köşesinde sergileyiniz. Serginiz için davetiyeler hazırlayarak okuldaki arkadaşlarınızı da serginize davet edebilirsiniz.

Sevgili arkadaşım ………………………., ……………………… tarihinde, saat ……....………… sınıfımızda yapılacak olan çevre konulu poster sergimize davetlisin.

13

Bölüm 3 Düşün - Tartış

Hiç yukarıdaki gibi bir araba gördünüz mü? Sizce bu araba nasıl çalışıyor? Bu arabanın diğer arabalardan farklı bir şekilde çalışmasının sebebi nedir?

Düşün - Yaz Aşağıda verilen eksik harfleri tamamlayarak, resimlerle eşleyelim.

G_N_Ş R_ZG_ _

E_ _RJ_S_ _N_ _J_S_

14

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Yaz Güneş veya rüzgar enerjisi kullanmanın çevreye etkileri nelerdir? ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Güneş veya rüzgar enerjisiyle çalışan bir şey icat etseydiniz, ne icat ederdiniz? Neden? ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Yapmak istediğiniz icadın resmini aşağıdaki kutuya çiziniz.

15

Bölüm 3 Düşün - Tartış

Yukarıdaki resimdeki kutuların farklı renkte olmasının sebebi nedir? Bu kutuların görevi nedir? Çevrenizde hiç bu kutulara benzeyen veya bu kutuların görevini yapan bir şey gördünüz mü? Gördüyseniz nerede gördünüz? Soruları sınıf arkadaşlarınızla tartışıp yanıtladıysanız, kutuların üzerindeki boşlukları doldurunuz.

16

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Atık Piller Ben kullanılıp bittiğim zaman çöpe atılırsam çevreye özellikle de toprağa içimdeki maddelerden dolayı zarar veririm. Siz de toprakta yetişen sebze ve meyveleri yediğiniz zaman sağlığınız olumsuz etkilenir. Beni ve arkadaşlarımı çöp yerine atık pil toplama kutularında biriktirip, geri dönüşüm tesisine gönderirseniz bizden yeni piller yaparlar.

Düşün - Tartış - Yaz Kağıt, metal, cam, plastik dışında bildiğiniz kullanıldıktan sonra geri dönüştürülebilen başka atıklar nelerdir? Araştırıp, yazınız.

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

17

Bölüm 3 Geri Dönüşüm Kıyafeti Tasarlayalım Tasarladığınız Kıyafet

Ailenizle birlikte atık malzemeleri kullanarak bir kıyafet tasarlayın. Tasarladığınız kıyafetin resmini çekip yan taraftaki kutunun içine yapıştırın. Daha sonra tasarladığınız kıyafeti okula getirerek arkadaşlarınıza ve öğretmeninize de gösterip tanıtın. Dilerseniz tasarladığınız kıyafetlerle sınıfınızın ya da tüm okulun katıldığı bir geri dönüşüm defilesi de düzenleyebilirsiniz.

ÖRNEK: Geri Dönüşüm Robotu Malzemeler: Kullanılmış karton kutu, kullanılmış, çizilmiş cd'ler.

Bu kıyafetleri artık malzemelerden tasarladığınız zaman çevreye ne gibi katkılarınız olabilir?

18

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Tartış Merhaba, benimle tanışmak ister misiniz?

Benim adım Caretta Caretta. -Benim hakkımda neler biliyorsunuz?

Oku - Öğren Caretta Caretta kaplumbağaları denizlerde yaşarlar. En sevdikleri şey denizin altında gezinmektir. Çok uzun süre suyun altında nefeslerini tutabilirler. Büyüdüklerinde neredeyse üçüncü sınıf bir çocuğun boyu kadar olurlar. Yumurtalarını temiz, güzel sahillere gömerler. Yumurtalar iki ay kumun içinde kaldıktan sonra yavru kaplumbağalar geceleri ay ışığının denizdeki yansımasının ışığını takip ederek denize ulaşırlar. Kıbrıs'ın sahillerinde de bu kaplumbağalara rastlayabilirsiniz.

19

Bölüm 3 CARETTA CARETTA NEDEN ÜZGÜN?

Sizce neden üzgün olabilirim? Beni ve arkadaşlarımı mutlu etmek için neler yapabilirsiniz?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

20

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Tartış - Yaz n Caretta Caretta kaplumbağaları gibi ülkemizde yaşayan başka üzgün bitkiler ve hayvanlar da var! n Aşağıdaki resimlerden de faydalanarak tabloyu doldurunuz.

Adı:

Neden üzgün?

Mutlu olması için neler yapmalıyız?

Adı:

Adı:

Neden üzgün?

Neden üzgün?

Mutlu olması için neler yapmalıyız?

Mutlu olması için neler yapmalıyız?

21

Bölüm 3 İncele - Bul - Yaz Şimdi siz de önceki tablodaki nesli tükenen bitkilerin dışında, nesli tükenmekte olan bitki ve hayvanları araştırarak resimleriyle birlikte bir tablo oluşturunuz.

Adı:

Neden üzgün?

Mutlu olması için neler yapmalıyız?

Adı:

Adı:

Neden üzgün?

Neden üzgün?

Mutlu olması için neler yapmalıyız?

Mutlu olması için neler yapmalıyız?

22

Ben ve Doğa Bul - Çiz Doğal çevre deyince aklınıza neler geliyor? Doğal çevre ile ilgili aklınıza gelenleri aşağıdaki boşluğa çiziniz.

23

Bölüm 3

Bölüm 3 Düşün - Bul - Yaz n Aşağıdaki resimleri verilen kelimelerin baş harflerini bulunuz. n Ardından bulduğunuz harfleri numaralandırılmış yerlere koyarak verilen kelimeleri tamamlayınız.

_ol

_v

_raba

1

5

2

_inç

_kvaryum

_öp

6

3

4

__P__ 1

2

3

___R_

1

4 5

5

6

_eniz

_rman

_am

_ale

7

8

10

9

__ĞA_ 7 8

_EVRE

9

10

24

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Tartış Aşağıdaki resimlerde gördüğünüz yerlerden hangisinde veya hangilerinde yaşamak isterdiniz? Neden? DOĞAL ÇEVRE

YAPAY ÇEVRE

Oku - Öğren Canlıların ihtiyaçlarını karşılamak için insanlar yapay çevreler oluştururlar. Ancak önemli olan doğal çevreye zarar vermeden yapay çevreler oluşturmaktır.

25

Peki sizce hem doğal çevreyi koruyup hem de yapay çevreler yaratabilir miyiz? Bunu başarmak için neler yapmamız gerekir?

Bölüm 3 Düşün - Yaz Çevreyi korumak biz insanların görevidir. Ancak çevremizi koruduğumuz zaman temiz bir çevre yaratabiliriz. Temiz bir çevre yaratmak için bazı sorumluluklar almamız gerekir. Sizce bu sorumluluklarımız nelerdir?

Çevremizi korumak için bize düşen sorumlulukları aşağıdaki listeye yazalım.

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Canlandırma Yapalım Yukarıdaki listeye yazdığımız davranışları boş kağıtlara yazarak bir kutuya atalım. Ardından sırayla ya da gruplar halinde kutunun içinden bir davranış çekip onun canlandırmasını yapalım. Canlandırmanın ardından arkadaşlarımızla yaptığımız davranışın çevreye nasıl katkıları olacağını tartışalım.

26

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Yaz Aşağıdaki davranışlardan doğru olanların altına “ altına “ X ” işareti koyalım.

” işareti, yanlış olanların

Ardından doğru ve yanlış sayılarımızla bir sütun grafiği oluşturalım.

Davranışlar 10. 9. 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. 0.

..................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

Davranış Sayısı Doğru Davranış Yanlış Davranış

27

Bölüm 3

Video İzleyelim Öğretmeninizin eşliğinde arkadaşlarınızla birlikte aşağıda linki verilen “Çevki ve Arkadaşlarıyla Geri Dönüşüm Filmi” videosunu izleyiniz. Ardından aşağıdaki video ile ilgili soruları yanıtlayınız. Yanıtlarınızı sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız. https://www.youtube.com/watch?v=Dn_KJ1sb0LM

28

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Aşağıdaki soruları izlediğiniz videoya göre yanıtlayın.

Dünyamızı kirleten sorunlardan birisi nedir? ………………………………………………………………………… Çöp nedir? ………………………………………………………………………… Çöp kutusuna neler atıyoruz? ………………………………………………………………………… Kullandıktan sonra çöp kutusuna atmamamız gereken şeyler nelerdir? Bunları neden çöp kutularına atmamalıyız? ………………………………………………………………………… Kullandığımız ancak çöp kutusuna atmamamız gereken şeyleri nerelerde biriktirmeliyiz? ………………………………………………………………………… Biriktirdiğimiz bu şeylere ne olacak? ………………………………………………………………………… Kağıt ve kartonlar geri dönüştürüldükten sonra nerelerde kullanılır? ………………………………………………………………………… Ülkemizde bildiğin bir geri dönüşüm tesisi/tesisleri var mı? Varsa nerededir/nerelerdedirler? ………………………………………………………………………… Geri dönüştürülebilen malzemeleri geri dönüştürmek yerine çöp kutularına attığımız zaman neler olur? …………………………………………………………………………

29

Bölüm 3 Geri Dönüşüm Kolu Okulunuzda öğleden sonraları katıldığınız birçok kol faaliyeti var. Peki bunların arasında “ Geri Dönüşüm Kolu ” var mı?

Bu kol faaliyeti okulunuzda varsa, bu kol faaliyetine katılanlar neler yapıyorlar?

Bu kol faaliyeti okulunuzda yoksa, olmasını ister miydiniz? Bu faaliyete katılsanız neler yapardınız?

30

Ben ve Doğa

Bu bölümde çeşitli doğa olaylarını ve bunların insanları nasıl etkilediğini öğreneceğiz.

31

Bölüm 3

Bölüm 3 Düşün - Tartış

Dereninde bizim gece yattığımız gibi yatağı mı vardır? Derenin yatağı nasıl olur? Adam neden yardım istiyor? Sizce neden böyle bir durum yaşandı?

32

Ben ve Doğa Düşün - Yaz Aşağıdaki doğa olaylarının isimlerini altlarındaki boşluklara yaz.

Yukarıdaki doğa olaylarından hangileri bizim ülkemizde yaşanabilir? Neden? Yukarıdaki doğa olaylarının dışında bildiğiniz, bizim ülkemizde yaşanan başka doğa olayları da var mı?

33

Bölüm 3

Bölüm 3 Beşparmak Dağları Yangını

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tarihinin gördüğü en büyük yangın olan 27 Haziran 1995 Beşparmak Dağları yangının üzerinden tam ……….. yıl geçti. Gelmiş geçmiş en büyük felaket olarak nitelendirilen Beşparmak Dağları'nda öğle saatlerinde çıkan yangın şiddetli esen rüzgarın da etkisi ile kısa sürede büyüdü. Dört gün boyunca ülke batıdan doğuya kara bir örtüye büründü. 30 Haziran günü rüzgarın etkisini kaybetmesiyle güçlükle kontrol altına alınabilen yangın çok büyük bir alanı kül etmişti. Yangının çıkış nedeni bugün halen tam olarak bilinmese de, yangının cam kırıklarından meydana geldiği düşünülmektedir.

34

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Yaz Aşağıdaki soruları sayfa 34'e göre cevaplayalım. Cam kırıkları nasıl yangın çıkarmış olabilir? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Beşparmak Dağları'nda çıkan yangın oradaki bitki ve hayvanları nasıl etkilemiştir? ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Beşparmak Dağları'nda çıkan yangın insanları nasıl etkilemiş olabilir? ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Sizce Beşparmak Dağları yangını bugün hala insanları, bitkileri ve hayvanları etkiliyor mu? Neden? ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Şimdi sizin seçeceğiniz bir doğal afetin adını yazınız. Ardından bu doğal afetin insanlara olan etkilerini açıklayınız. ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………

35

Bölüm 3 Düşün - Yaz

Yukarıdaki resimde neler oluyor? Neden çocuklar ayakta duramıyorlar?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

36

Ben ve Doğa DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER Deprem anında okul binasındaysak: Deprem anında ........... olmalı, paniğe kapılmamalıyız. Pencerelerden .......... durmalıyız. Sağlamlığına emin olduğumuz bir sıranın yanına yatmalıyız. Ellerimizi ............. üstüne kenetleyerek, başımızı dirseklerimizin ............ almalıyız ve başımızı korumalıyız. Deprem geçtikten sonra öğretmenlerimizin gözetiminde binayı terk etmeli ve okulun acil durumlarda toplanılacak alanına gitmeliyiz. Deprem anında okul bahçesindeysek: Okul binasından ............ durmalı, duvarlara yaklaşmamalıyız. Güvenli, açık bir .......... giderek dizlerimizin üzerine eğilmeliyiz. Deprem geçtikten sonra ………………… gözetiminde okulun acil durumlarda toplanılacak …………….. gitmeliyiz. Deprem sırasında evde isek: Deprem ......... sağlamlığına güvendiğimiz bir masanın ............. yatmalıyız. Sarsıntı anında binadan çıkmaya veya binaya girmeye ..................... . Pencerelerden, .............. ve kolay devrilecek eşyalardan .............. durmalıyız. Asansörü ..............., merdivenlerden koşmamalıyız. Sarsıntı geçtikten sonra binadan uzaklaşmalıyız.

37

Bölüm 3

Bölüm 3 Oku - Öğren Kıbrıs Adası Alp-Himalaya deprem kuşağı adı verilen bir bölgede yer almaktadır. Bu nedenle adamız depremler açısından riskli bir durumdadır. Yani her an ülkemizde bir deprem olabilir. Ancak depremlere karşı hazırlıklı olursak, depremler sırasında insanlar ve binalar zarar görmeden depremi atlatabiliriz.

İstasyonlarda Dolaşalım Ülkemizde depremlere karşı hazırlıklı olmak için neler yapılabileceğini vurgulayan istasyon oyununu oynayalım. İstasyon oyunu için arkadaşlarınızla birlikte gruplar ve gruplar için dört tane çalışma alanı oluşturunuz. Her istasyonda yapmanız gereken görev farklı olacak. İstasyonlarda 10 dakika süreniz olacak. Süreniz dolduğu zaman başka istasyona geçip, önceki grubun çalışmasını tamamlayacaksınız. Oyundan sonra ortaya çıkardığınız ürünleri hayat bilgisi köşesinde sergileyelim.

1. İstasyon Resim Yapma

2. İstasyon Şiir Yazma

İSTASYONLAR

3. İstasyon Poster Hazırlama

4. İstasyon Kompozisyon yazma.

38

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Tartış

Deprem sırasında yapmanız gerekenleri öğrendik. Peki yangın esnasında neler yapmanız gerekir?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

39

Bölüm 3

Okulunuzda yangın veya deprem olduğu zaman toplanmanız gereken yeri aşağıdaki boşluğa yazınız.

............................................................................................................................................ .

Yangın Tatbikatı Yapalım Önceden belirleyeceğiniz bir gün ve saatte okulda bir yangın tatbikatı yapın ve bu tatbikata öğretmeninizden yardım alarak tüm okulun veya sınıfın katılmasını sağlayınız. Tatbikat sırasında yaşadıklarınızı kompozisyon şeklinde anlatınız.

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

40

Ben ve Doğa Şarkı Söyleyelim Yangın ve deprem sırasında okulda yapmanız gerekenlerle ilgili “Acil Durum” isimli şarkının sözlerini tamamlayınız. Ardından “Dillirga” şarkısının melodisiyle hep birlikte söyleyiniz.

Acil Durum Okulda alarm çaldı Hiç panik olma Dinle öğretmenini Her şey yolunda ……………………………………. …………………………………….. …………………………………….. …………………………………….. ……………………………………. ……………………………………. ……………………………………. …………………………………….

41

Bölüm 3

Bölüm 3

Bu bölümde ısıtılan maddelere neler olduğunu öğreneceğiz.

42

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Deney Yapalım UYARI: Deneyinizde ateş olacağı için öğretmeniniz yanınızda olmadığı zaman kesinlikle bu deneyi yapmamalısınız. Malzemeler: Plastik bardak, demir kaşık, margarin, fırın eldiveni, mum, çakmak. Deneyin yapılışı: Mumu çakmakla yakarak tabağa yapıştırınız. Fırın eldivenini taktıktan sonra, plastik bardağı mumun ateşine tutarak ne olduğunu gözlemleyiniz. Daha sonra demir kaşığın üzerine bir parça margarini koyup, mumun ateşine tutarak ne olduğunu gözlemleyiniz. Deneyden önce aşağıdaki soruyu cevaplayınız: Sizce bu deneyde neler olacak?

............................................................................................................................................ Deneyden sonra aşağıdaki soruları cevaplayınız: Plastik bardakta ne gibi değişiklikler meydana gelmiştir?

............................................................................................................................................ Başka hangi cisimlerde plastik bardaktakine benzer değişiklikler olur?

............................................................................................................................................ Metal kaşıkta ve margarinde ne gibi değişiklikler meydana gelmiştir?

............................................................................................................................................ Başka hangi cisimlerde metal kaşıktakine benzer değişiklikler olur?

............................................................................................................................................ Başka hangi cisimlerde margarindekine benzer değişiklikler olur?

............................................................................................................................................ Plastik bardak, margarin ve demir kaşıktaki değişimlerin sebebi ne olabilir?

............................................................................................................................................

43

Bölüm 3 Düşün - Tartış Aşağıdaki resimleri inceleyerek bu duruma nelerin sebep olabileceğini arkadaşlarınızla tartışınız.

Oku - Öğren Isı, bir cismin sıcaklığının artmasına, uzamasına, genişlemesine, erimesine, buharlaşmasına, bir iş yapmasına yol açan enerji türüdür. Bir cisim ısındığı zaman sıcaklığı artar ve sıcaklık termometre ile ölçülür.

44

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Yaz Daha önce nerelerde termometre gördünüz? Gördüğünüz termometreler nelerin sıcaklığını ölçüyordu?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Düşün - Yaz Isındığında uzayan cisimler:…………………………………………………………… Isındığında genişleyen cisimler:…………………………………………………………… Isındığında eriyen cisimler:…………………………………………………………… Isındığında buharlaşan cisimler:…………………………………………………………… Isındığında ……………….. cisimler: ………………………………………

45

Bölüm 3

Bu bölümde doğadaki su döngüsünün nasıl gerçekleştiğini öğreneceğiz

Su Döngüsü

46

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Tartış Siz günlük hayatınızda suyu ne için kullanıyorsunuz? Peki sizden başka canlılar suyu ne için kullanıyorlar? Kullanılan bu sular nerelerden geliyor? Kullanıldıktan sonra nerelere gidiyor?

Düşün - Yaz İçi su dolu bir bardağı güneşe koyduğunuzda neler olur? Sizce bir hafta sonra bardağa baktığınızda nasıl değişiklikler gözlemlersiniz?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

47

Bölüm 3 Deney Yapalım Deney Adı: Su Döngüsü Deneyi Deney Malzemeleri: Kilitli buzdolabı poşeti, su, keçeli kalemler, yapışkan bant. Deneyin Yapılışı: Önce kilitli buzdolabı poşeti boşken üst kısmına bir güneş ve bulut, alt kısmına da bir deniz çiziniz. Ardından kilitli buzdolabı poşetinizi denizi çizdiğiniz yere kadar su ile doldurunuz. Daha sonra da kilitli buzdolabı poşetinin kilidini kapatarak, sınıfınızda güneş alan bir cama bant yardımı ile yapıştırınız. Daha sonra ise 5 gün boyunca suyun seviyesinin nerede olduğunu işaretleyiniz. 5 günün sonunda parmaklarınızla bulutun üzerine vurunuz.

48

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Deney Sonuçlarını Değerlendirelim Suyun seviyesinde ne gibi değişiklikler gözlemlediniz? ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

Suyun seviyesindeki değişikliğin sebebi ne olabilir? ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

Buluta parmaklarınızla vurduğunuz zaman neler oldu? Bunu doğadaki hangi olaya benzettiniz? ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… Buzdolabı poşetini yaz tatiline kadar camda bırakırsanız suyun seviyesinde ne gibi değişiklikler olurdu? ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… Buzdolabı poşetinin ağzını açık bıraksaydınız neler olurdu? ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

49

Bölüm 3

ısı

Su Buharı

ısı

Su Buharı

ısı

Su Buharı

ısı

Su Buharı

Su Döngüsü

Su Buharı

Su Buharı

ısı

Su Buharı

Su Döngüsü

Oku - Öğren Güneş dünyamızı ısıtır. Isınan yeraltı suları, denizler, göller, barajlar gibi su birikintilerindeki sular buharlaşarak gökyüzüne doğru yükselir. Su buharları bir araya gelerek bulutları oluşturur. Gökyüzünde rüzgarlar tarafından hareket ettirilen bulutlar, soğurlar. Soğuyan bulutların içindeki su buharları, su damlalarına dönüşürler. Su damlacıkları ağırlaştıkları için havada kalamazlar ve yağmur, kar veya dolu şeklinde tekrar yeryüzüne düşerler. Bu olaylar bu şekilde sürekli tekrar eder.

50

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Su Damlasının Yolculuğu Oyunu Öğretmeninizle ve sınıf arkadaşlarınızla birlikte içinde çeşitli hayvan, bitki, araç, yer ve insan isimlerinin olduğu 5 gruptan oluşan zarflar hazırlayınız. Örnek: Kuş, Zeytin Ağacı, Araba, Ali, Okul Bahçesi… Ardından gruplar oluşturunuz. Her grup hayvanların isimlerinin yazdığı, bitkilerin isimlerinin yazdığı, insanların isimlerinin yazdığı, araçların isimlerinin yazdığı zarf grubundan ve yerlerin isimlerinin yazdığı zarf grubundan birer zarf çeksin. Böylece her grubun elinde 5 zarf olacak. Daha sonra her grup elindeki zarflardaki kelimelerle, “Su Damlasının Yolculuğu” isimli, bir su damlasının başından geçenleri anlatan bir hikaye yazacak. Hikayelerin yazılmasının ardından aşağıdaki soruları yanıtlayabilirsiniz.

İnsanlar suyu nasıl kullanırlar? Bitkiler suyu nasıl kullanırlar? Hayvanlar suyu nasıl kullanırlar? Su yeryüzüne ulaştıktan, tekrar gökyüzüne çıkana kadar nerelerde ve nasıl dolaşır?

51

Bölüm 3 Eğlen, Öğren, Uygula Aşağıdaki bulutların içindeki cümleleri olayların oluş sırasına göre sıralayınız.

Su buharları bir araya gelerek bulutları oluşturur.

Gökyüzünde rüzgarlar tarafından hareket ettirilen bulutlar, soğurlar.

Su damlacıkları ağırlaştıkları için havada kalamazlar ve yağmur, kar veya dolu şeklinde yeryüzüne düşerler.

Güneş dünyamızı ısıtır.

Isınan sular buharlaşarak gökyüzüne doğru yükselir.

Soğuyan bulutların içindeki su buharları, su damlalarına dönüşürler.

1- ............................................................................................................................................ 2- ............................................................................................................................................ 3- ............................................................................................................................................ 4- ............................................................................................................................................ 5- ............................................................................................................................................ 6- ............................................................................................................................................

52

Ben ve Doğa 6 Şapkayla Düşünelim Doğadaki su döngüsü yararlı mıdır? Zararlı mıdır? Neden?

Beyaz Şapka: Tarafsız

Sarı Şapka: İyimser

Kırmızı Şapka: Duygusal

Yeşil Şapka: Yenilikçi

Siyah Şapka: Kötümser

Mavi Şapka: Serinkanlı

53

Bölüm 3

Bölüm 3

Bu bölümde doğadaki canlıların özelliklerini öğreneceğiz.

54

Ben ve Doğa

Bölüm 3

İncele - Düşün - Tartış Bir varlığın canlı ya da cansız olduğuna nasıl karar verebiliriz?

Düşün - Yaz Okul Bahçesine Çıkalım Okul bahçesine çıkarak gördüğümüz varlıkların isimlerini ve özelliklerini arkadaşlarınızla gruplar oluşturarak yazınız. Canlı Varlığın Adı

Canlı Varlığın Özellikleri

Cansız Varlığın Adı

55

Cansız Varlığın Özellikleri

Bölüm 3 Düşün - Yaz Aşağıdaki soruları tabloya göre yanıtlayalım.

Okul bahçesindeki varlıkları canlı ve cansız olarak ayırırken nelere dikkat ettiniz?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ Canlı varlıkları yazarken, canlı olduklarına nasıl karar verdiniz?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ Cansız varlıkları yazarken, cansız olduklarına nasıl karar verdiniz?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

56

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Oyun Oynayalım Önceden bulduğunuz canlı resimlerini sınıfa getiriniz. Tüm arkadaşlarınızla birlikte getirdiğiniz resimleri bir torbaya koyunuz. Şimdi de üç torba daha bularak, bir torbanın üzerine bitkiler, diğer torbanın üzerine hayvanlar, üçüncü torbanın üzerine de diğer yazınız. Daha sonra sırayla canlıların resimlerinin bulunduğu torbadan canlı resimlerini çekerek bitki, hayvan veya diğer torbalarına koyunuz. Ancak herkes bunu yaparken canlıyı neden bitki, hayvan veya diğer torbasına koyduğunu arkadaşlarına anlatmayı unutmasın.

RESİM

CANLI

BİTKİ

HAYVAN

57

DİĞER

Bölüm 3

Oyunu oynadıktan sonra aşağıdaki tabloyu doldurabilirsiniz.

CANLININ ADI

Medoş Lalesi

BİTKİ

HAYVAN

ü

58

DİĞER

NEDENİ

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Oku - Öğren Doğadaki varlıklar canlı ve cansız varlıklar olarak ikiye ayrılırlar. Canlı varlıklar ise özelliklerine göre gruplara ayrılırlar. Bu yıl canlı varlıkları bitkiler ve hayvanlar gruplarına ayrıldıklarını öğrendiniz. Ancak canlılar bitkiler ve hayvanların dışında başka gruplara da ayrılırlar. İlerleyen yıllarda bu grupların da isimlerini ve bu canlıların neden farklı bir gruba ayrıldığını öğreneceksiniz.

Düşün - Yaz Aşağıdaki şemadaki boş kutuları doldurunuz.

Varlıklar

....................................

Cansız Varlıklar

Bitkiler

....................................

59

Bölüm 3 Düşün - Yaz Aşağıdaki resimden neler anlıyorsunuz?

........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................ ........................................................

Düşün - Tartış Bir çocuk olarak büyümek için neler yapmanız gerekir? Bir kedi olsaydınız büyümek için neler yapmanız gerekirdi? Bir ağaç olsaydınız büyümek için neler gerekirdi?

Düşün - Yaz Bitkilerin ağızları yoktur. O halde bitkiler nasıl beslenirler? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Bitkilerin sonbaharda yapraklarını dökmelerinin sebebi ne olabilir? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

60

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Canlıların Ortak Özellikleri Oku - Öğren Bir varlığın canlı olduğunu anlayabilmemiz için bazı özelliklere sahip olması gerekmektedir. İşte tüm canlıların sahip olduğu bu özelliklere canlıların ortak özellikleri denir.

Düşün - Yaz Aşağıdaki boş kutulara öğretmeninle ve arkadaşlarınızla birlikte tartışıp canlıların ortak özelliklerini yazınız.

Canlıların Ortak Özellikleri

61

Çoğalma

Bölüm 3 Düşün - Yaz Aşağıda canlıların ortak özellikleri verilmiştir. Buna göre aşağıdaki cümlelerde canlıların hangi özelliklerinden bahsedilmiştir. Karşılarına yazınız.

Küçük kuşlar arabanın üstüne pislemiş.

Çitalar dünyanın en hızlı koşan hayvanlarıdırlar.

Eski kazağım artık bana olmuyor.

Boncuk'un üç tane yavrusu oldu.

Bir oturuşta üç tane elma yedim.

Ormanlar bize oksijen verir.

62

Ben ve Doğa Düşün - Yaz Canlıların ortak özelliklerini bitkiler ve hayvanlar nasıl gerçekleştiriyor? aşağıdaki tabloya yazınız.

Bitkiler

Solunum

Boşaltım

Çoğalma

Hareket Etme

Büyüme

Beslenme

63

Hayvanlar

Bölüm 3

Bölüm 3 Düşün - Yaz

Bu kocaman ve güçlü köpekbalığı yanındaki balıkları yemek yerine neden onlarla birlikte dolaşıyor olabilir?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

64

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Düşün - Yaz

Bu kocaman ve güçlü timsah da ağzını açmış ve kuşun orada durmasına izin veriyor? Sizce neden bunu yapıyor? Timsahın bu durumdan bir fayda sağlayabileceğini düşünüyor musunuz? Kuşun bu durumdan bir fayda sağlayabileceğini düşünüyor musunuz?

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

65

Bölüm 3 Düşün - Tartış

Yukarıdaki resimler size neler anlatıyor? Resimlere eklemek istediğiniz başka canlılar nelerdir? Bu canlıyı neden resme eklemek istiyorsunuz?

66

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Yumak Ağı Sınıfta bir kişi eline bir yün yumağı alır ve bir canlı adı söyler. Böylelikle oyun başlar. Sonra yumağı elinde tutan kişi yumağın ucundan tutup, yumağın kalan kısmını arkadaşına verir. Yumağı eline alan kişi bir önceki arkadaşının söylediği canlıyla ilişkisi bulunan bir canlı adı söyler ve bir önceki canlıyla nasıl bir ilişkisi olduğunu açıklar. Ardından yumağın bir parçasını tutarak yumağın kalan kısmını bir sonraki arkadaşına verir. Ardından tüm sınıftaki herkese yumak ulaşana kadar oyun devam eder.

67

Bölüm 3 Sıra Sizde Şimdi siz de birbirleriyle ilişkili olan, birbirlerinden faydalanan canlılarla ilgili resimli bir şema oluşturunuz.

68

Ben ve Doğa Düşün - Yaz Bu hayvanlardan hangileri evcil, hangileri vahşidir?

69

Bölüm 3

Bölüm 3

Sizin evde beslediğiniz bir hayvanınız var mı? Varsa hayvanınızın adı nedir? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Sen evinde hangi hayvanı beslemek isterdin? Neden? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Hangi hayvanları evde besleyebiliriz? Neden? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Hangi hayvanları evde besleyemeyiz? Neden? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

Siz hangi hayvanın yerinde olmak isterdiniz? Neden? ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

70

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Tahmin Et – Tamamla Aşağıdaki hikayeyi tamamlayınız ve hikayeye uygun bir başlık bulunuz.

Duygu Lefkoşa'nın güzel, şirin bir sokağında anne, babası ve ağabeyiyle yaşayan ve üçüncü sınıf giden bir kızdır. Duygu bir gün okul otobüsünden indiğinde küçük, cılız bir kedinin evlerinin önünde dolaştığını görür. Duygu onu görünce çok üzülür çünkü kedinin aç ve evsiz olduğunu düşünür. Kediyi alıp evine götürmek ister ama annesi çok titiz bir kadındır ve evde hayvan beslemeye istekli değildir. Duygu'nun aklına bu gelince fikrinden vazgeçer. Duygu gün boyunca sürekli pencereye çıkıp kedinin ne durumda olduğuna bakar. Yemeğini yerken, ödevlerini yaparken aklı hep o küçük, cılız kedidedir. Ertesi sabah okula gitmek için otobüse bindiğinde, kedinin evlerinin önünde olmadığını fark eder. Duygu kedi için çok endişelenir ama okula gitmesi gerektiği için otobüse binmek zorunda kalır. O gün okulda sürekli kediyi düşünür ve sonunda kendi kendine bir karar verir. Duygu o kediyi bulmayı kafasına koyar. Eve gittiğinde annesine evin önünden ayrılmadan oyun oynayacağını söyleyerek evden çıkar. Ancak evin önünden ayrılarak tüm sokakta kediyi arar. Sonunda kediyi üşümüş bir halde bir ağacın altında bulur ve onu alıp eve götürür. Duygu kediyi gizli gizli beslemeye başlar. Her gün okuldan gelince ona yemek ve su verir. Küçük, cılız kedi kısa zaman içinde kendini toplar ve oyunlar oynayan, mutlu bir kedi haline gelir. Duygu ona “Boncuk” ismini verir. Her gün birlikte oyun oynarlar. Zamanla çok iyi dost olurlar. Ancak bir gün eve geldiğinde annesiyle yemek yerken, annesi kedinin sesini duyar ve onu aramaya başlar. Sonunda Duygu'nun sakladığı yerde kediyi bulur. Bunun üzerine ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………

71

Bölüm 3 Düşün - Tartış Duygu'nun yaptığı davranış doğru mudur, yanlış mıdır? Siz Duygu'nun yerinde olsaydınız ne yapardınız? Sizce Duygu neden böyle davrandı?

Bul - Çiz Aşağıdaki boşluğa hikaye ile ilgili bir resim çiz.

72

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Çim Adam Yapalım Çim Adam Yapımı İçin Gerekli Olan Malzemeler; · Eski Naylon Çorap · Çim Tohumu · Tahta Talaşı · Küçük Meyveli Yoğurt Kabı · Fincan · Lastik · Su Geçirmez Tutkal · Renkli Kullanılmış Kumaşlar · Renkli Kalemler Adım Adım Kolay Çim Adam Yapımı 1. Adım: Lastikli eski çorabın topuk bölümünü de içerecek şekilde yukarı doğru 20 cm uzunluğunda bir alanı kesin. 2. Adım: Çorabı bir fincan içerisine koyup, ağız kısmını fincanın dışını saracak şekilde gerdirin. Çorabın içerisine ise bir çay kaşığı yardımıyla tahta talaşını koyun. Daha sonra üzerine çim tohumu serpiştirin. 3. Adım: Lastik çorabın içerisini toprak ve tohumla doldurduktan sonra tenis topu büklüğünde bir yuvarlak yapı oluşturup, çorabın tepe kısmını düğüm yapın. 4. Adım: Yanlardan ve orta yerden gerdirerek, çim adamlara kulak ve burun yapabilirsiniz. Bunu yapmak için lastikten de yararlanabilirsiniz. 5. Adım: İşte işin en eğlenceli kısmına geldiniz. Dilerseniz çim adamınıza renkli kumaşlardan, ağız, kaş, diş, göz yapabilirsiniz. Daha sonra bunları su geçirmez tutkalla çim adamınızın yüzüne yapıştırabilirsiniz. 6. Adım: Son olarak hazırladığınız çim adam karakterlerinin dik bir şekilde dengede durmalarını sağlamak ve kıyafetlerini boya kalemleri ile çizmek için yoğurt kaplarını kullanabilirsiniz.

73

Bölüm 3

74

Ben ve Doğa

Bölüm 3

Çim Adamların Bakımı: Çim adamlarınızın saçlarının uzun süre yeşil kalmasını sağlamak için onların saçlarına çok iyi bakmanız gerekir. Bu yüzden: · · · ·

Onları her sabah okula geldiğinizde sulayın. Saçlarının daha çabuk uzaması için sabahları onları güneşe koyun. Saçları çok uzarsa saçlarını yarısından fazla olmayacak şekilde kesin. Hava çok soğuk veya çok sıcaksa çim adamınızı dışarda bırakmayın. Çünkü çok sıcak veya çok soğuk çim adamın saçlarına hiç iyi gelmez.

Çim Adamların Sohbeti Oyunu Çim adamlarınızın saçları biraz uzadığında bu oyunu oynayabilirsiniz. Sınıftaki herkes çim adamına bir isim taksın. Daha sonra herkes sırayla tahtanın önüne çıkarak çim adamın sizin sınıfınızda olduğu için, ona baktığınız için neler hissettiğini çim adamının sesiyle anlatsın. Dilerseniz arkadaşlarınızın çim adamlarına sorular da sorabilirsiniz.

75

Bölüm 3 Eksik Harfleri Tamamlama

C_nl_ v_rlı_lar ya_amlar_nı s_rdüre_ilmek i_in d_ğer c_nlılard_n f_ydalanırlar. C_nlılar_n birb_rlerine iht_yaçl_rı v_rdır.

76

Ben ve Doğa

Bölüm 3

DEĞERLENDİRME 1 Aşağıdaki boş yerleri uygun kelimelerle tamamlayınız. 1- Çevrede atıkların birikmesine ve çevrenin zarar görmesine …………………. …………………… denir. 2- Atık maddeler ………………….. kullanılabilecek hale getirilebilir.

………………….. işlemi ile tekrar

3- Ülkemizin sahillerinde kumda yetişen ve nesli tükenmekte olan bitkiye ………….. ……………. denir. 4- Çevre kirliliğini önlemek için biz insanlara düşen ………………… vardır. 5- Kendiliğinden oluşan ortamlara ……………. çevre denir. 6- Atık maddelerin ………….. ………….. için farklı çöp kutularına atılmaları gerekir. Çöp kutuları …………, ……………… ve ……………. atıkları şeklinde gruplandırılabilir.

77

Bölüm 3 DEĞERLENDİRME 2 1

7

2

3

6

4

5

Yukarıdaki alüminyumun geri dönüştürülmesi şemasından faydalanarak numaralandırılmış kısımlarda gerçekleşen işlemleri yazınız. 1234567-

78

Ben ve Doğa

Bölüm 3

DEĞERLENDİRME 3

Yukarıdaki resimle ilgili s“el, yağmur, okul, su baskını” kelimelerini kullanarak bir öykü yazınız.

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

79

Bölüm 3 DEĞERLENDİRME 4 1- Seçeceğiniz bir doğal afeti önceden haber verecek bir uyarı sistemi /alet tasarlayınız. 2- Bu uyarı sistemini/aleti neden tasarladığınızı ve nasıl çalıştığını anlatınız. 3- Tasarladığınız uyarı sisteminin/aletin resmini çiziniz. ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................

80

Ben ve Doğa

Bölüm 3

DEĞERLENDİRME 5 Aşağıdaki resimde suya neler olduğunu kutulara yazar mısınız?

……………. oluştu. Güneş Soğuk hava ile ……………. oluştu.

Güneş, suyu ……………. haline dönüştürdü

Aşağıdaki cümleleri oluş sırasına göre sıralayıp, numaralandırınız. Bu doğa olayına su döngüsü denir.

Soğuk havayla karşılaşan bulutlardaki su buharı tekrar suya dönüşerek yağmur, kar, dolu şeklinde yeryüzüne döner.

Yeryüzünden yükselen su buharı bir araya gelerek bulutları oluşturur.

Bulutlar rüzgârlarla birlikte hareket ederler ve bir araya toplanırlar.

Yeryüzündeki sular Güneş’in etkisiyle buharlaşarak gökyüzüne yükselir.

81

Bölüm 3 DEĞERLENDİRME 6 Doğru olan kutulara

, yanlış kutulara

yapınız.

Kum canlı varlıktır.

Canlı varlıklar büyüyüp, gelişebilirler.

Cansız varlıklar boşaltım yapabilirler.

Toprak, hava, su canlı varlıklardır.

Bitkiler ve hayvanlar canlı varlıklardır.

Canlı varlıklar hareket edebilirler.

Canlı varlıklar birbirlerinden faydalanırlar.

Oksijen bitkiler için gereklidir.

Bitkiler yapraklarını dökerek boşaltım yaparlar.

Cansız varlıkların da beslenmeleri gerekir.

Su, canlı varlıklar için çok önemlidir.

Güneş canlılar için gereklidir.

82

Ben ve Doğa

Bölüm 3

DEĞERLENDİRME 7 Aşağıda gizlenmiş canlı varlıkları kırmızıya, cansız varlıkları da sarı renge boyayalım. (Sözcükler, sağdan sola, soldan sağa, yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya gizlenmiştir.)

T A Ş M A S A I P A K E L M A P E N C E R E P İ E A A A S L A N E L M A A Ğ A C I

İ N S A N K E

L A A A A A A A E A A Z A A A R İ A A S S A İ V B A A R A A A A R A A A A A A İ R A A İ A A R K İ A A I A A A A İ A A L A A A Y U A A M C A A U S A A A Ö O E R A A A A A A A E N A A A Z Y Z M E A A A A A A A A E E E A A A A A A A A A A A C A A A I A A A A A A A A A A A A A A A A A A Ğ A R A A A E E E N N E E E E L E Y L A C E Y D A M A C L A L A A L E C A A A A A A A A A A A A C T B A A A A A A A A A Y I

İ D E K N A L P A K I

E

A A A A A A A A A K U Ş E R İ K A Ğ A C I O T B N O B C A C D Y H B K L M N B V A A A D Z G K E A I Ğ K L M Ş Ç Ö N N B B V C G F D S J K H Ö Ş C A R T Y G B C V K L I P Ğ Ü İ Ç L M N H G P İ I A A I N M U I K L Ö Ç Ş L M N Y L Ş P I

İ M B C V R T Y U E R

K N B V C Z G F J H L M N O K H

T Ç Ö A V B A T A F A A G B H A A A B B C Ç T A A A D I C A Ğ A A V Y A D E V E A F A R Ü Z A L P D O M A T E S U S U T U K K A L E M T A A S I

83

Bölüm 3 DEĞERLENDİRME 8 1- Sıcaklığı ölçen aletin adı. 2- İçindeki havanın ısınmasıyla yükselen hava taşıtı. 3- Isıtıldığında buharlaşan ve her gün sağlığımız için içtiğimiz sıvı. 4- Isıtıldığında eriyen ve elektrikler kesildiğinde kullandığımız bir aydınlatma aracı. 5- Isısı azaldığında donan ekşi bir içecek. 2 3

5 1

4

84

Ben ve Doğa

Bölüm 3

KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM EVET 1- Çevre kirliliğinin nedenlerini bilirim.

2- Doğayı severim, onu korurum. 3- Doğa olaylarının sonuçlarını açıklayabilirim. 4- Yangın veya deprem anında kendimi koruyabilirim. 5- Doğadaki suyun nerelerde dolaşabileceğini tahmin edebilirim. 6- Canlı -cansız varlıklara örnekler verebilirim. 7- Canlı varlıkların birbirleriyle olan ilişkilerini açıklayabilirim. 8- Isıtılan maddelere ne olduğunu bilirim.

9- Çevre sorunlarını çözmek için çabalarım .10- Hayvan haklarına saygılıyım. 11- Evcil bir hayvanın bakımına yardım edebilirim.

85

HAYIR

BİRAZ

Bölüm 3

Kaynakça http://www.eokulegitim.com www.cypnet.co.uk/ncyprus/green/marinelife https://bursa.afad.gov.tr/tr/10601/Deprem-ve-Depremden-Korunma-Yollari http://www.brtk.net/besparmak-daglari-yangini/ http://www.dinkulturum.com/2013/02/3-sinif-hayat-bilgisi-su-dongusuanlatm.html http://www.cyprusgeology.org/turkish/5_1_seismicity_tr.htm https://geridonusumonemli.wordpress.com/geri-donusum-nasil-saglanir/ www.egitimhane.com https://www.eniyihediyefikirleri.com/2015/05/el-yapimi-sirin-cim-adamlar.html http://www.tumdersler.net/tag/canli-ve-cansiz-varliklar-bulmaca-2-sinif-turkce/

86

KKTC MİLLİ EĞİTİM VE KÜLTÜR BAKANLIĞI Bu ders kitabı KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı tarafından ücretsiz olarak dağıtılmaktadır.